รายวิชาสังคมศึกษา (สค31001)

>> 93ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร กลโมรรธยราองลหแ2 ่ีทงอ่ืรเมรรกจิก งสนางยาราํทะลแาวคนคาษกึศหใ6 ่ีทมรรกจิก กตนัวะตะลแกออนัวะตกลโงอขมรรธยราอบยีทเบยีรปเหใ วยีดเอขงยีพเดุส่ีทงอตกูถ่ีทบอตาํคานห ยามหงอ่ืรคเาํทงจ7 ่ีทมรรกจิก มรรธยราอาวาํคงอขยามหมาวคบักงรตดใอข1. ณารบโพาภส. ก รตสาศิตัวะรปพาภส. ข นับุจจปูสตีดอดอทยาถราก. ค นอ่ืถเาปมาวคกาจนพ่ีทพาภส. ง ่ีท ทบ ดใาํ้นมแมุลณวเิรบนใดินเาํกยีมเตเปโสโมเมรรธยราอ2. 2 สีตรฟเูยาํ้นมแะลแสัรททไาํ้นมแ. ก นยีรเมเุสาํ้นมแะลแ สีรกทไาํ้นมแ. ข รตสาศิตัวะรป นยีรเมเุสาํ้นมแะลแสีตรฟเูยาํ้นมแ. ค ตรไอมะอาํ้นมแะลแสีตรฟเูยาํ้นมแ. ง คุย่ีกนปเงบแนีจงอขรตสาศิตัวะรป3. . 3ก . 4ข . 5ค . 6ง ดใศทเะรปมรรธยราองอขมรรกยตปาถสนปเ มยีซเสอลคโ4. สศเง่ัรฝ. ก ตปิยีอ. ข นัมรโ. ค กีรก. ง รไะอศทเะรปมรรธยราองลหแกาจามนาฐการีม กออนัวะตกลโงอขมรรธยราอ5. าชูพมักะลแนีจ. ก ยีดเนิอะลแนีจ. ข าชูพมักะลแยีดเนิอ. ค ยทไศทเะรปะลแนีจ. ง 

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห94 ยทไิตาชรตสาศิตัวะรป3 ่ีทงอ่ืรเ นาดนาฐกัลหกาจามญหในวสณารบโยัมสนใยทไศทเะรปนดแนิดงอขามนปเมาวค ะลแง้ัต่ีทงึถน็หเะลแศากาองาทยาถพาภะลแณารบโนีจรตสาศิตัวะรปราสกอเะลแีดคณารบโ ะลตแีดคณารบโงลหแนในิดนัคะลแาํ้นูคพาภส ยทไศทเะรปนใณารบโนชมุชงลหแงอขพาภส ดัวหงัจ งาชกอคงึบนชมุชนชเ วลแรวาถงายอนาฐน่ิถง้ัตม่ิรเดไน้ันนชมุชาวน็หเหใงดสแงหแ รกาชะรปีมวาลกงัดนชมุชาวงดสแง่ึซ นักยวดน้ัช3 งึถบอรมอลนิดนัคะลแาํ้นูคีม ีนาธยัทุอ ปไกออนชมุชตขเยายขงอตนจน้ึขกามม่ิพเนชาชะรปีมะลแ งอ่ืนเอตงายอูยอนาฐน่ิถง้ัต ามาขเยายพยพอรากีมะลแมิดเรกัจาณาอกาจามานฒัพง้ัทีมยทไศทเะรปนในดแนิด าขเ มิดเนีจศทเะรปงอขตในอตูยอง่ึซ ษุรุบพรรบน่ิถกาจวาล– ยทไาษาภดูพนคมุลกงอข ญัคาํสมาวคีมยทไวาชงอขฐัร10 ่ีทษรรวตศตสิรควารตใงยีฉเกออนัวะตยีชเอเนดแนิดงัยาม ่ีท ทบ รกัจาณาอ ยัทขโุสรกัจาณาอ านนาลรกัจาณาอ นสแงยีชเกนยโรกัจาณาอ กแดไ ยัมสคุยมาต2 ามนตนปเ. 2325 ศ.พ ตแง้ัตบัน รทนิสกโนตัรงุรกยัมสนปเามานฒัพดไะลแ ายธุยอ กตนัวะตศทเะรปงอขมคินาณาอาลคุยยัมสนใมาคกุครากบักญิชผเมายสรกัจาณาอ รากกาจงัลหะลแ ดไมคินาณาอาจเศทเะรปยดโงอรคดึยกูถรากกาจนพดอรถรามาสมายสตแ ่ีทงวชนใูยองคงัยยทไศทเะรป. 2475 ศ.พ ปนใ งอรคกปรากบบะรงลปแนย่ีลปเอ่ืพเิตัวิฏป รตสาศิตัวะรป ง้ัตกอืลเรากบบะรีมดไงึจ ามดัถป60 กีอง่ัทะรกนจ ญหในวสนปเราหทลาบฐัรยดโงอรคกป งิรจทแงายอยตไปิธาชะรปนปเ่ีท งอขง่ิสยดโ งยีชเนาบ่ีทอืคดุส่ีทกแากเ่ีทยทไศทเะรปนใบพนครากีม่ีทรตสาศิตัวะรป ะลแ ซนอรบงอ่ืรคเานฒัพรากีมยดโ ชารกัศตสิรคนอกป3,600 คุยยัมสนใกาจามบพดุข่ีท น้ึขงอรคกปรากบอบะรีมะลแนชมุชงาวหะรอตดิตรากงึถมวร วาขกูลปรากีม ยัมสนใยทไวาชาวอ่ืชเมิดเง้ัดีฎษฤท ยทไิตาชนชงอขาม่ีทาหมายายพ่ีทีฎษฤทยาลหีม ยอยทรากีมดไ น้ันกาจ ตไลัอาขเกอืทเบถแงึถอืนหเนอตงาทปไน้ึขูยอยัศาอน่ิถีมยคเนอก ยาลหนักงอ่ืนเอตาลวเนปเกอละลยาลห นีจดโนิอรทุมสบาคูสตใงาทามงลยายนอ่ืลคเพยพอ ีดคณารบโงาทนาฐกัลหดาข้ีนีฎษฤทตแ มหใรกายพัรทาหงวสแรากกาจดิกเาวอ่ืชเยดโ ปนัพ นปเูยอยัศาอดไ ทไิตาชนชมิดเาวยาบิธอ่ีทีฎษฤทยาลหีม็กนักวยีดเะณขนใ ดไอืถอ่ืชเาน่ีท ตใงลพยพอรากีมดไะลแยทไงอขอืนหเคาภงึถนจนีจงอขตในอตงาทนใงาวขงาวกณวเิรบ นปะปยาจะรกดัจะรกยัศาอดไน้ันกาจ นีจดโนิอรทุมสบาคนดแนิดนใูยอยัศาอามาขเ ๆยอ่ืรเ ดโนิอรทุมสบาคนดแนิดยวดงอ่ืนเจาอง่ึซ กันกามาหญปีมมไยดโ ่ีทน้ืพนใมิดเง้ัดนชมุลกบัก ยัศาอนชมุลกีม่ีทะณขนใ กามนวนาํจนปเิตาชมรรธรกายพัรทะลแ่ีทน้ืพีมงัยน้ันาลวเงวชนในีจ นปเน้ันยทไวาชงอขยัสินะณษกัลง้ัทมวร งรแนุรมไงึจรกายพัรทงิชงยแรากาหญป งาบาบเูยอ อตดิตรากีมจาอ ๆงาตมุลกยทไวาชงาวหะรธนัพมัสมาวค มอนะรปีนะรปะลแมอนนออูผ นปเวัตมวรรากตแ นักวยีดเนัอาม่ีทะลแมรรธนฒัวาษาภีมูผงอขะนาฐนใ งาบูยอดิชลกใงายอ มคิน

>> 95ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นใูยอยัศาอามงลพยพอยทไวาชีมอ่ืมเามอตาลวเนใ ฏการปมไงัยนวคแนวแอืรหญหใดานข งัย็กตแ คาภิมูภนใทาบทบีมม่ิรเงึจยทไวาช น้ึขกามนวนาํจนปเนีจดโนิอรทุมสบาคนดแนิด มอขะลแญอมวาชงอขงอรคกปรากจานาํอตใยาภ ๆยอยจานาํอมุลกนปเรากงยีพเูยอดักาํจงค ยคเ่ีทนชมุลก งลงัลาํกนออม่ิรเายะรพาจเาํ้นมแมุลบาร่ีทนดแนิดนใมอขงอขจานาํอง่ัทะรก ยทไวาชงอขมุลกง้ัทมวร มอขงอขงอรคกปจานาํอตใยาภูยอกต นใยทไศทเะรปนปเ่ีทณวเิรบนใรกัจาณาอยาลหงอขงอรคกปรากีม ามอตงวชนใ ราวทรกัจาณาอ กแดไ ญัคาํส่ีทรกัจาณาอยดโ มอขวาช ญอมวาช ยลเามวาช กแดไ นับุจจป งอรคกปรากงาลกยนูศีมง่ึซมอขรกัจาณาอะลแ ตในอตนใยัชิวีรศรกัจาณาอ งาลกนอตนใีดว นีจงอขตใงาทะลแตใงยีฉเกตนัวะตงาทนดแนิดกาจามพยพอรากีมยทไนคยดโ ดัวรคน่ีท วาลศทเะรปงาทนาผ ่ีท ทบ งาลกคาภ 2 ีดวราวทรกัจาณาอ1. วโะลรกัจาณาอ2. ตใคาภ รตสาศิตัวะรป ยัชิวีรศรกัจาณาอ1. กงิลรพมาตรกัจาณาอ2. นาสีอคาภ นานูฟรกัจาณาอ1. มอขรกัจาณาอ2. ณรูบรตคโีรศรกัจาณาอ3. อืนหเคาภ ยัชญุภิรหรกัจาณาอ1. นสแงยีชเกนยโรกัจาณาอ2. วโะล นชเ น้ันานหนอกมิดเรกัจาณาอกาจามานฒัพง้ัทีมยทไศทเะรปนในดแนิด ่ีทษรรวตศธทุพยาลปงวชนใยทไงอขญัคาํส่ีทรกัจาณาอ ฯลฯ ีดวราวท กงิลรพมาต ยัชิวีรศ รทนิสกโนตัระลแ ีรุบนธงุรก ายธุยอรกัจาณาอ ยัทขโุสรกัจาณาอ กแดไ นับุจจปงึถ19 . 2310 – 2325ศ.พ ีรุบนธงุรก วลแดไามพกาจนืคบัลกายธุยอีรศงุรกูกบอกดไนิสกาตาจเะรพกาจงัลห หใูฟนฟะจ่ีทกาย กามยาหยีสเญาลผาผเามพกูถายธุยอีรศงุรกาวน็หเงรทนิสกาตาจเะรพ ยิรตัษกนปเน้ึขกษเิภาดบารปวลแีรุบนธงุรก่ีทูยอามงวลหงอืมเยายงึจคงอะรพ มิดเนอืมหเ นิสกาตาจเะรพจ็ดเมสาวกยีรเมยินนชาชะรปตแ4” ( ่ีทชาริธาชารมรบะรพ“ าวมานะรพงรท ยิรตัษกาหมะรพนปเ าวบัน ป 15 ูยอีรุบนธงุรกงอรค) ีรุบนธงุรกาจเะรพจ็ดเมสอืรหชาราหม ีรุบนธงุรกงอรคกป่ีทวยีดเคงอะรพ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห96 อตงัดุตหเาสกาจงอ่ืนเ ีรุบนธงุรก่ีทูยอามงวลหงอืมเยายงรทนิสกาตาจเะรพจ็ดเมส ้ีนปไ ดไมิดเนอืมหเีดหใณรขงัสิฏปณรูบถรามาสมไนจกามยาหยีสเดุราํชายธุยอีรศงุรก1. ดไญหใงอืมเนปเายธุยอีรศงุรกาษกัรถรามาสมไงึจยอนีมคงอะรพงอขลพ้ีรงัลาํก ยางดไีตมจโกึศาขหใาํทายธุยอีรศงุรกงอขง้ัต่ีทลเาํท2. ีดายธุยอีรศงุรกีตาขเรากงาทนสเูรกึศาข3. ง้ัต่ีทลเาํทกาจงอ่ืนเงวลหงอืมเนปเีรุบนธงุรกกอืลเงรทนิสกาตาจเะรพ่ีทุตหเาสนวส ดไอืรเงาทน่ัมง้ัตปไีนหบลหถรามาส็กวหไมไบัรง้ัตวลแามกึศีมดิกเาถ ลเะทลกใูยอีรุบนธงุรก มอปีมีรุบนธงุรกดไงอืมเาษกัระจอพูยอีม่ีทนคงัลาํกบักะามหเงึจ ก็ลเงอืมเนปเีรุบนธงุรก งอืมเนักงอปงอ่ืรคเนปเชใะจอพง่ึซ ูยออืลหเงลหายธุยอีรศงุรกยัมสตแง้ัต วไงารส่ีทราการป กรแะยะรนใดไ ่ีท ทบ งอรคกปรากนาด2 มไพาภสนใูยองอืมเนาบ. 2310 ศ.พ อ่ืมเ ามพกแหใยีสเายธุยอีรศงุรกกาจงัลห มุนมุชาวกยีรเมุลกนปเนักวัตมวรยดโงอรคมุคูผาหงึจนคูผ ยอบนักมดะสนลปรากีม ยอรบยีรเ มุนมุช ยามิพาจเมุนมุช งาฝะรพาจเมุนมุช กลโุณษิพายะรพาจเมุนมุช กแดไ ๆญหใมุนมุช ปไพัทงอกกย ป3 นใยาภาลวเชใงรทนิสกาตาจเะรพจ็ดเมส นตนปเ ชารมรรธีรศรคนาจเ รตสาศิตัวะรป งรทคงอะรพ น้ันงอรคกปรากบยีบเะรบัรหาํสน้ิสดมหนจะรสิอนปเนตง้ัต่ีท ๆงาตนชมุชบารป จ็ดเมส่ีทมาตยาลปนอตายธุยอีรศงุรกยัมสบบแงอรคกปรากบยีบเะรมาติตับิฏปะลแอืถดึย น้ันยัมสนใยทไนค าวกดาขด็ดเมาวคีมะลแมุกดัรตแ วไบยีบเะรงาวงรทถานกลโรตไมรบะรพ งายอจ็นหเาํบนูปรากบัรดไะจ็ก บอชมาวคีดมาวคีมดใูผาถะารพเ ราหทรากชารบัรมยินงึจ ว็รเดวร กแดไ งนหแาํต2 ีดบานสเาหมรคัองนหแาํตีมงาลกนวสนใ งอรคกปรากะณษกัล อืนหเยาฝงอืมเวัหลแูดมุคบวค กยานหุมส ตใยาฝงอืมเวัหลแูดมุคบวค มหโาลกหุมส มรกีดบานสเ กแดไ ภมดสุตจีดบานสเ อืค งนหแาํต4 กีอีดบานสเีมงัย้ีนกาจกอน ีดบานสเะลแ) ีดบิธาษกโ( งัลคมรกีดบานสเ) ณรกิธามรรธ( งัวมรกีดบานสเ) ลาบรคน( งอืมเ )รากิธารตษกเ( านมรก กอนน้ัชงอืมเวัหะลแรคนะรพบอรยาร่ีทงอืมเ อืค นใน้ัชงอืมเวัหนปเงบแคาภิมูภนวส รคนะรพลกไูยอ่ีทงอืมเ อืค าํ่ตกตจิกฐษรศเพาภส บงสมไงอืมเนาบ่ีทาลวเะยะรดอลต มคงัสะลแจิกฐษรศเนาด ยหโวิหกายอดอมาวค วลแดไชารกอเูกอ่ืมเ นิกาหามาํทนัอนปเมไงอืมเลพะารพเ กามงายองล กามนวนาํจนปเยาตมลนคูผ ดาบะรครโดิกเะลแมุชกุชยารูผรจโีมหใุตหเนปเ ูยอีมงคงัย็ก อ้ืซยพัรทชาระรพะลสดไีรุบนธงุรกาจเะรพจ็ดเมส งารงอืมเนอืมหเงึจ ๆงาตงอืมเวัหพาภส นาทชาระรพดไน้ันกาจกอนรฎษารยาจกจแามาํนอ่ืพเงอืมเงาตาคอพกาจงพแาคารราสวาข ยวดมหงุนงอ่ืรคเ าผอ้ืสเ

>> 97ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ายธุยอีรศงุรกนใยพัรทนอซงลหแกาจิตับมสยพัรทดุขรากาํทนชาชะรป ีรุบนธงุรกยัมส หใาํท็กตแ ยามกามงอทนิงเนิสยพัรทดไะจดุขูผง้ัรคะลตแดุขราก วไนอซงฝามาํนนคูผง่ึซ งลยาลาํทกูถุถตัวณารบโ ดัจดไงึจคงอะรพ วลแีรุบนธงุรกงอรคน้ึขนิสกาตาจเะรพ่ีทกาจงัลห านสาศนาด ดัวณรขงัสิฏปณรูบะลแกฎปรตไะรพมวรบวรลฑณมฆงัสบยีบเะร ธนพินชาระรพงรทีรุบนธงุรกาจเะรพจ็ดเมส มรรกปลิศะลแมรรธนฒัวนาด นวสยาน) นห(ติชิวรสงวลห อืค น้ันยัมสนใญัคาํส่ีทีวกีม็กน้ันกาจกอน นอต 4 วไ์ิตรยีกเมาร พาภุนาหมายะรพะลแก็ลเดาหม ะลแ มรรกรติจ มรรกฏาน นชเ งนขแยาลหมรรกปลิศดิกเ มรรกปลิศนาด มรรกยตปาถส ่ีท ทบ ีรุบนธงุรกรตสาศิตัวะรปงาทนาฐกัลห  2ยิรตัษกาหมะรพีมะลแ ๆน้ัสาลวเะยะรงวชนปเีนาธชารนปเีรุบนธงุรกยัมสกาจงอ่ืนเ ุยามนชะรพ. 2325 ศ.พ นใตครรวสจ็ดสเชาราหมนิสกาตาจเะรพจ็ดเมส( วยีดเคงอะรพงยีพเ กแดไ กันกามมไงึจฏการป่ีทนาฐกัลหน้ันงัด) าษรรพ 45 ดไ รตสาศิตัวะรป ีวทเรทนิรนงวลหมรกาํจงรทมาวคุตหเยามหดจ นชเ นชกอเนวสกึทนับ1. นางยารุตหเยามหดจ ง่ัสบัรยามห นชเ รากชาราสกอเ กแดไ ยัมสมวรยทไราสกอเ2. มวรมรรกณรรวนาง อืค ง่ึนหทภเะรปกีอะลแ ดนหาํกชาระรพ รหโุตหเยามหดจพัทนิดเราก ก็ลเดาหมนวสยานงอขีรุบนธงุรกาจเะรพิตรยีกเะรพอยงลคโาํค นชเ รตสาศิตัวะรปงิอยัมส นตัรนัวะรพจ็ดเมสงอข ศงวยิตีคงัสะลแพาภุนาหมายะรพงอขงุตงาวกงอืมเศาริน นพุตชเะรพดัว ีรุบนธงุรกราดวาศงพชาระรพ3. ราสกอเะลแนาบนอ่ืพเศทเะรปราสกอเ นีจราสกอเ กแดไ ศทเะรปงาตราสกอเ4. กตนัวะต นับุจจป. 2325 – ศ.พ รทนิสกโนตัรงุรก ายะรพาจเจ็ดเมส วลแ. 2325 ศ.พ ปนใ ยิรตัษกาหมะรพนปเน้ึขกษเิภาดบารปกาจงัลห ยายดไะลแ” กลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ“ าวมานะรพชใงรทกึศยิรตัษกาหม าว้ีนมหใีนาธชารอ่ืชง้ัตะลแ มาขงรตงฝงัยามายะรพาจเาํ้นมแมาขีรุบนธงุรกกาจีนาธชาร 6 ่ีทนัวนใดนหาํกยดโ ามน้ึขีรกัจศงวชารานปาถสรากบัก ๆมอรพ” รคนาหมพทเงุรก“ ีรกัจนัวนปเปกุทงอข นยาษมเ ีนาธชารยายรากนใลผุตหเ งอืมเงาลกนาผลหไาํ้นมแีมะารพเ รตสาศธทุยงแนใมสะามหเมไมิดเงัวชาระรพ1. าษกัรนักงอปรากกแกาย าํ้นาํลีม มลหแวัหนาดนปเะารพเ าวกีดิมูภยัชีมายะรพาจเาํ้นมแงอขกออนัวะตงฝ2. ง่ึรคาวกนดแมรพนปเ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห98 งจแดัว กแดไ งาขงอสง้ัทูยอบานหะรกดัวีมะารพเ ดไมไยายขมิดเงัวชาระรพตขเ3. ดาลตยาทดัวะลแ มหใีนาธชารงอขะณษกัล น้ึขงารสหใ ฯดรปโชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ่ีทมหใีนาธชาร ฯดรปโ้ีนมหใีนาธชารงารสราก. 2325 ศ.พ นยาษมเ21 ่ีทนัวอ่ืมเ งอืมเกัลหาสเกยีธิพาํทดไ นวส3 นปเงอืมเงัผดนหาํกอืควาลก ายธุยอีรศงุรกบบแนยีลเงารสหใ มาราดสาศนตัรีรศะรพดัว านหงัว งัวชาราหมมรบะรพณวเิรบนปเ่ีทนวส1. ายะรพาจเาํ้นมแงฝมิรตแง้ัตณวเิรบาณาอีม ๆน่ือญัคาํส่ีทนาถสะลแ ุรมเะรพงุท) วกแะรพดัว( ีรุบนธงุรกยัมส มิดเงอืมเูคงึถนจาม ศิทงาทปไมิดเงอืมเูคตแง้ัตม่ิรเ งอืมเงพแาํกนใยาภยัศาอูยอ่ีทณวเิรบนปเ่ีทนวส2. งอลคะลแ ูพาํลงาบงอลค ยวดบอกะรป งุรกบอรงอลคอืรหมหใดุข่ีทงอืมเูคดจนจกออนัวะต ่ีท ทบ ะลแ1 ดอลหงอลค อืค งอลคงอสงอลคดุขหใดรปโ มคานมครากนใกวดะสอ่ืพเะลแ งาองอโ2 งรท ้ีนงุรกบอรงอลควนแมาต นักงึถอตดิตมหใงอืมเูคบักากเงอืมเูคมอ่ืชเ2 ดอลหงอลค นนถงารสหใดรปโงัย้ีนกาจกอน บอรยดโน้ึขราการปมอปะลแงอืมเูตะรป งอืมเงพแาํกงารส กัลหนปเยาขาคพีชาอบอกะรป้ีนนวสนใูยอยัศาอ่ีทรฎษารนปเาํจ่ีท ๆน่ือ่ีทนาถสะลแ นาพะส งุรกบอรงอลคมิรูยอง้ัตนอืรเนาบีม งอืมเงพแาํกกอนยัศาอูยอ่ีทณวเิรบนปเ่ีทนวส3. รตสาศิตัวะรป นใรฎษาร คานาหมงอลค อืค น้ึขดุขหใดรปโ่ีทญัคาํสงอลค ปไกออนักยาจะรก ๆมอยหนปเ ๆงาตทภเะรปงาชงาทมรรกหาสตุอาคนิสติลผะลแ รตษกเรากพีชาอบอกะรป้ีนนวส รยีฑเณมชารทาสารปงารสหใะจกาจกอน น้ันงัวชาราหมมรบะรพงารสรากบัรหาํส ดัวนอืมหเ ยวดงัวนใยาภน้ึข) วกแะรพดัว( มาราดสาศนตัรีรศะรพดัวงารสหใดรปโงัย วลแ ลคงมิริสนปเนาฐษิดะรปามตกรมวกแะรพญิชเญัอหใวลแ ายธุยอีรศงุรกยัมสญชพเรรสีรศะรพ บัรหาํส รกามิฏปนตัรีณมาหมธทุพะรพ าวมหใมานนาทชาระรพะลแ รคนาหมพทเงุรกกแ นาทชาระรพะลแ ชภโมสรากีมหใดัจวลแ. 2328 ศ.พ ปนใณรูบมสจ็รสเงารสอ่ืมเรคนะรพ พภ กลิดาหมายธุยารทนิหม รทนิสกโนตัรรวบรคนาหมพทเงุรก าวมหใรคนะรพมาน ุนศิวยิตศัทะกกัสติถสลาตวอนามิพรมอ นาถสาหมชวเินชารมดุอยมรีรุบีนาธชารนตัรพน รมอ นปเ รทนิสกโนตัรรวบกาจ นย่ีลปเงรท4 ่ีทลากชัรยัมสนใามอตตแ์ิธทิสะรปมรรก นับุจจปนจามบืส รทนิสกโนตัร ศทเะรปิมูภพาภส าํ้นมแนใปไงลน่ืยมลหแณวเิรบูยอง้ัตน้ันรทิสกโนตัรงุรกงอขศทเะรปิมูภพาภส ะลแกตนัวะตงาทนาผอืนหเงาทกาจามงลนาผลหไายะรพาจเาํ้นมแีม กออนัวะตงฝายะรพาจเ ูคดุขหใาลกเดรปโ1 ่ีทลากชัร ายธุยอีรศงุรกบักยาลคูดหใาํท ยทไวาอูสตใงลงุมะจ่ีทนอกตใ อืค น้ัชงอสะากเนปเพาภสีมรทนิสกโนตัรงุรกหใาํท บยีลเดัวงึถปไูพาํลงาบตแง้ัตรคนะรพ รคนะรพูคบัก) มิดเงอืมเูคงอลค( ีรุบนธงอืมเูคงาวหะรนวสบักงัวชาราหมมรบะรพนปเ่ีทนวส ชาระรพบอกะรปชใอ่ืพเ ๆยางบบแงัวชาราหมมรบะรพงารสรากีมดไนักวยีดเะณขนใ มหใ งพแาํกนวส นูปอืถฐิออกะลแกออากเงอขอ้ืรงึจวลแีธิพบอกะรปอพ กษเิภาชารมรบีธิพ

>> 99ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร กึศนักงอปรากนใมย่ียเน้ัชิมูภยัชีมาวอืถะลแงารสชใามายธุยอีรศงุรกกาจฐิอาํน น้ันรคนะรพ ถรามาส็กมิดเีรุบนธงุรกง้ัทกีอ กตนัวะตงาทงาวขายะรพาจเาํ้นีมดไะารพเ ามพ อืค น้ันยัมสนใ ง้ัรคกัสน้ึขดิกเยคเมไ็กรคนะรพนาชบยียหเาขเามพ่ีทณรากุตหเตแ ดไกึศบัรยาคนปเงลปแดัด งายอยทไนคงอขนาฐกปกัลหงลรากนปเน้ันรทนิสกโนตัรงุรกงารสราก าวดไน็หเตกเงัส่ีทนปเ ยัมสกาจมางดงดสยวส่ีทรยีฑเณมชารทาสารปงารสรากีมะารพเ กตแงุรกงัลหรากงาทนปเ ญหใง้ัรคามพบักมารคงสดิกเน้ันะณข่ีท ๆง้ัท ีรุบนธ รคนะรพยายขราก มอรพ น้ึขมษกเงุรกงุดผงอลคดุขรากีมอ่ืมเ4 ่ีทลากชัรนใม่ิรเน้ันรคนะรพยายขราก น้ันยัมสอืรห่ีสมาระรพะลแงุรกญิรจเนนถดัตรากีมงัยน้ันกาจกอน งพแาํกีมมไตแมอปงารส ยายขดไงอืมเ4 ่ีทลากชัรนใาวดไปุรส็ก นนถบักมอรพปไกออญิรจเมาวคหใาํท งรตนนถกยีรเ ่ีท ทบ มอรพอืนหเงาทปไนินเาํดชารนนถมาตดไญิรจเมาวค5 ่ีทลากชัรนใ กออนัวะตงาทปไกออ 2 กึศะลแญิรจเมาวคกาจงอ่ืนเอ้ืรกูถม่ิรเ ๆงาตงอืมเงพแาํก น้ึขติสุดงัวชาระรพงารสรากบัก ๆงาตงุท รคนะรพกอน ๆงาตยานาจเงัวบักมอรพปไมาตดไญิรจเมาวค วลแีมมไม่ิรเ ๆงาต นาพะสนปเ กรแงหแายะรพาจเาํ้นมแมาขนาพะสดิกเดไ6 ่ีทลากชัรยัมสนใ งอืมเนปเยาลก รตสาศิตัวะรป กูถดไรคนะรพบักีรุบนธงุรกงฝ7 ่ีทลากชัรงึถามอพ กหมาระรพนาพะสอ่ืชฟไถรงาทมาข น้ึขกวดะสมาวคดิกเนชาชะรปหใาํท) ธทุพนาพะส (ณรสุนาชารมรบมฐปนาพะสยดโมอ่ืชเ ศากาองาทีตมจโกูถรคนะรพ8 ่ีทลากชัรนใงอส่ีทง้ัรคกลโมารคงสดิกเอ่ืมเรจญัสรากนใกามาม ุบะรดไยทไีรสเงาทกาจงอ่ืนเยัภดอลปงัวชาราหมมรบะรพตแ ง้ัรคยอบรติมธนัพมัสยาฝกาจ มไบบแานฒัพม่ิรเรคนะรพวลแมารคงสน้ิสอ่ืมเ ดิบเะรงิยรากีมหใิมงัวชาราหมมรบะรพดักิพ ง่ึนหษศเิพงอรคกปตขเนปเดไะลแ รคนาหมพทเงุรกนปเาขเ ๆงาตดัวหงัจมวรรากดิกเดุยห ยทไศทเะรปงอขงหแงอสนใ อ่ืมเพภมสชาระรพจ็ดสเ2) ่ีทลากชัร( ยัลาภนาลหศิลเธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ จ็ดเมสทาบะรพนใสรอโชาระรพนปเ มิฉ าวมิดเมานะรพ. 2310 ศ.พ ธนัพาภมุก24 ่ีทนัว นาดงาทง้ัท กามมรรธนฒัวปลิศนใยัทะรพฝใงรทคงอะรพ ชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพ งารสงรท นปลิศรคัอนปเูผยิรตัษกนปเาวงอยกยรากบัรดไคงอะรพีดคณรรวะลแปลิศรติจิว ลกใกัลสดัว ะณรูบหใ ฯาลกเดรปโอืคดุส่ีทญัคาํส่ีท กามนวนาํจมาราอาวดัวะณรูบะลแ ะลแคงอะรพงอขลากชัราํจะรปดัวนปเยาลกางสยวสญหใง่ิยนจ ีรุบนธงฝมิดเงัวชาระรพ คงอะรพงอขกอเนปลิศนปเมาวค” ราหิวาหมมารารวชารณุรอดัว“ าวมานนาทชาระรพ นางลผ งอเคงอะรพยวด ฯนศัทุสดัวานหูตะรปนาบกัลสะกแงรทคงอะรพ่ีทรากกาจดไน็หเ ถตัหะรพฝกาจกอน ฯพทเงุรกิตาชงหแนาถสฑณัภธิพิพ่ีทวไาษกัรบ็กเนับุจจป้ีนน้ิชรติจิวนัอ ญัคาํสน้ิชธนพินชาระรพ ยวดีวกงาทนใพาภยิรฉจัอมอรพงรทงัย2 ่ีทลากชัร วลแงาชงิชเ ์ิตรยีกเมาระลแ านหเิอ งอ่ืรเรคะลทบ คงอะรพงอข าดรรบภมัถปุอคงอนปเาวอ่ืชดไงัย วลแงอเคงอะรพยวดธนพินชาระรพงรทกาจกอน ลากชัรนใฏการป่ีทกอเีวก ดุส่ีทงอืรเงุรีวก่ีทยัมสคุยนปเาวดไกยีรเงึจ้ีนคุย ยวดีวกะลแนปลิศ ”ูภรทนุส“ าวกยีรเปไ ๆว่ัทยทไนค่ีท) ูภ( ราหวโรทนุสีรศะรพ อืค คงอะรพงอข

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห100 กตนัวะตศทเะรปบักธนัพมัสมาวคูฟนฟม่ิรเดไงรทคงอะรพ ศทเะรปงาตรากนาดนใ ตาญุนาชารมรบะรพีมยดโ ชาราหมณยารานะรพจ็ดเมสยัมสตแง้ัตปไกังะชดุยหกาจงัลห มหใ กรแิตาชนปเดไตูทนาถสง้ัตามาขเสกเุตรปโหใ นัวอ่ืมเ พภมสชาระรพจ็ดสเ3) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเาลกเง่ันะรพจ็ดเมสทาบะรพ ทาบะรพนใสรอโชาระรพนปเ บัทาจเคงอะรพ าวมิดเมานะรพีม. 2330 ศ.พ มคานีม31 ่ีท านสาศนใดัรคงรคเงรทูผยิรตัษกนปเ บยีรเาดรามมอจาจเะลแยัลาภนาลหศิลเธทุพะรพจ็ดเมส หใตาญุนองรท็กน้ันะรกมแ น่ือานสาศนาตอตะลแงึตคงอะรพาวงอมกัมกตนัวะตวาช ธทุพ ดไรพแยผเามาขเกตนัวะตนผแยทพแาํนากิรมเอกาจีรานน่ัชชิม นัวะติตาชกาจ ๆงาตตูทาดรรบบัรงอตมายสศทเะรป3 ่ีทลากชัรยัมสนใงิรจมาวค กาจ ง่ิราบเ นหอจรอซเงอขงึถามรากะาพฉเยดโ วลแงาบาครากงาทาญญัสาํทามาขเ่ีทกต ามอตาลวเนใมายสศทเะรปนางอตงวลหญหใงายอลผงสนัอ ง่ิราบเาญญัสาํทามาขเ่ีทษฤกงัอ ่ีท ทบ จ็ดเมสทาบะรพยัมสนใดัชนดเงายอฎการปามศทเะรปดปเรากกาจลผมาต็กรไงายอ2 กามกตนัวะตงอขรากายทิวะปลิศนใยัทะรพนสงรทง่ึซ4 ่ีทลากชัร วัหูยอาจเาลกเมอจะรพ ่ีทง้ัรคตแง้ัตีดงายอนปเีลาบาษาภจใาขเงรท นาฉกตแงายอ ๆงาตรากาชิวาษกึศงรทคงอะรพ นยีรเดไงรทน้ันษฤกงัอาษาภนวส ยชารงอรคน้ึขงรทนอกาษรรพ27 งึถาลวเนปเชวนผกออ ๆงาตงนขแรตสาศายทิวนใูรมาวคีมงัย้ีนกาจกอน ีดงายอนปเดไสัรตถรามาสนจีรานนัชชิมบัก รตสาศิตัวะรป นย่ีลปเดไกันาํสชารนใ ๆงาตมยีนเมรรธมนข คงอะรพงอขยัมสคุยนใ รตสาศาราดะาพฉเยดโ ยอืลปเะจ่ีทนทแกตนัวะตบบแาผอ้ืสเมวสหใงรท งานนุขงอขาฝเาขเยากงตแราก นชเ กามปไ นตนปเ นาลคบอมหีณพเะรปกิลเกยอืรห นอกยัมสนชเนบนอท มวรรากนตม่ิรเรากนปเง่ึซ ามน้ึขิตุยมรรธยากิน ง้ัตงรทน้ันานสาศรากนาดนในวส บันคงอะรพ งาลกนวส่ีทูยอามาขเหใศทเะรปว่ัทยาจะรกดัจะรกยคเง่ึซ ฆงสะณคงอขจานาํอ งอขมคินาณาอาลิธทัลกาจยัภงึถกันหะรตงรทะลแ ลกไวายนศัทยัสิวีมูผยิรตัษกนปเงรทาว วลแน้ิสดมหนจมายสงอขนาบนอ่ืพเศทเะรปงอรคดึยาขเน้ันาลวเนใง่ึซ กตนัวะตศทเะรป หใยวชถรามาสมไมายสงอขกออนัวะตบบแง็ขแมขเมาวค าวิราํดชาระรพีมงรทคงอะรพ ยัมสนัทหใานฒัพมายสศทเะรปหในนเงรทงึจ ดไมคินาณาอนปเกตรากกาจนพดอรศทเะรป กตนัวะติตาชบักงยแดัขมาวคดลอ่ืพเ งายอนืขง็ขแะจ่ีทนทแกตนัวะตูสปไงาทศิทนัหม่ิรเมายสศทเะรปาวดไวาลก้ีนยัมสคุย กตนัวะติตาชงอขียลโนโคทเงาทบยีรปเดไมาวคูสจาอมไ็กวลแดุส่ีทงึถง่ึซ นาบนอ่ืพเศทเะรป กอนยาภนวส าดิธชาระรพะลแสรอโชาระรพกแหใาษาภนอสามง่ัรฝูรคงาจงรทกันาํสชารนใดไ าษาภพมิพอืสงันหีม้ีนยัมส มายสงอืมเนใรากจิกบอกะรปาม่ีทกามนวนาํจศทเะรปงาตวาชีม ยลเดับอมหงอขรอดเดอคีรกอกงาบ อืคน่ัน กรแง้ัรคนปเามกออยทไ อ่ืมเพภมสชาระรพจ็ดสเ4) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ ยัลาภนาลหศิลเธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพนใสรอโชาระรพนปเ. 2347 ศ.พ มคาลุต18 ่ีทนัว ุยามมชะรพอ่ืมเ าลามาหมาฟาจเ าวมิดเมานะรพีม ีนิชารมรบารทนยเิรุสีรศะรพจ็ดเมสะลแ าฟาจเ อืค าดรามชาระรพมวราชุนอชาระรพีมฎุกงมาฟาจเนปเานปาถสบัรดไ าษรรพ 9 ดไ

>> 101ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ุยามนชะรพอ่ืมเ วัหูยอาจเาลกเนปะรพจ็ดเมสทาบะรพนปเานปาถสบัรดไามอตง่ึซ ีณมาฬุจ 3 ่ีทลากชัรยัมสชัรดอลต ติชพรรบศพเนใูยอะลแีณพเะรปมาตชวนผกออดไ าษรรพ 21 ดไ ิตับมสยชารงอรคน้ึขามาขกิสาลดไงึจตครรวส3 ่ีทลากชัรอ่ืมเ สาวิธาชารดัวูยอปไยายงรทวลแ ุตาธาหมดัว่ีทูยอบัทะรป ชวนผงรท่ีทงาวหะร ยายงรทามอต น้ึข” ยากินิตุยมรรธะณค“ อ่ืช ฆงสะณคง้ัตงรทดไคงอะรพ) ยารอมสดัว( ศวเินรวบดัวสาวาอาจเนปเดไะลแ ะณคาชาระรพนปเง้ัตงตแบัรดไราหิวศวเินรวบดัวูยอปไ นิตาลาษาภาษกึศงัย น้ันกาจกอน กฏปรตไะรพนในาฉกตแะลแีลาบาษาภูรบอรงรท กรแคงอ ะลแ ากิรมเอฐัรหส ษฤกงัอ คงอะรพงอขยัมสชัรนใ ีดดไนางชใถรามาสนจษฤกงัอาษาภะลแ บัคงับนในคกแหใตขเาณาอกอนพาภสิธทิสงอ่ืรเนใาญญัสิธนสาํทอขามตูทงส็กงาต สศเง่ัรฝ มย่ียเลบเ ยวเรอนศทเะรปบักีรตมไาญญัสาํทดไยทไามอต ีรสเยาขาครากิธทิสะลแ นตงอข ่ีท ทบ งอส่ีทง้ัรคนปเบัน ศทเะรปงาตบักีรตมไชาระรพญิรจเปไกออตูทะณคงสงรทดไะลแ ีลาติอะลแ 2 สศเง่ัรฝะลแ ษฤกงัอศทเะรปงัยปไยดโ ชาราหมณยารานะรพจ็ดเมสยัมสกาจอตบัน ยทไงอข งาทาชิวกฝูรค าราํตราสกอเลปแมาล่ีทานหนใ ยทไนใรากชารบัรามปรโุยวาชงาจงรท ติลผอ่ืพเณปาษกงรโง้ัต ลาบฐัรงอขพมิพงรโง้ัตงรท งาชรากนาดนางะลแ จวราํตะลแราหท รตสาศิตัวะรป รากาํท่ีทดปเ รกัจยอ่ืลเงรโ ฟไีสงรโีม มิดเูยอชใ่ีทยอหย้ีบเะลแงวดดพนิงเนทแ ญยีรหเนิงเ ะลแ งุรกญิรจเนนถ รคนงอฟเนนถ งอืมเงุราํบนนถ กแดไ ๆกัลหยาสนนถดัต รกากลุศ ญิรจเีษาภงอลค ์ิดสัวสาหมงอลค มษกเงุรกงุดผงอลคดุขกรแง้ัรคชใน้ึขามถรีม มลีสนนถ งพโาํลวัหงอลคะลแ กวดะสนินเาํดงอลค พาภีรสเหใ ยัมสนัทหใยามหฎกขไกแ ลาศ ลาบรคนจวราํตง้ัตดัจดไ งอรคกปรากนาด มุทปดัวะลแมารายิรตัษกฎุกงมดัว ฐษิดะรปชารดัวงารสดไ านสาศนาดานสาศอืถบันรากนใ ะลแ าคารปุรทนัจดิกเรากนวนาํคถรามาส รตสาศารหโงาทญาชวย่ีชเงรท นตนปเ มารานว นอืดเ าํ่ค1 น้ึขนัวนใงวดดมหาคารปุยิรุสดิกเรากณวนาํคงรท าํยนมแงายอดไาคารปุยิรุส งอตกูถงายอดไ ธนัขีรีคบวจะรปดัวหงัจ) ฬาวงอลค( อกาวหลบาํต ณ. 2411 ศ.พ ป10 อ่ืมเพภมสชาระรพจ็ดสเ5) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ นใสรอโชาระรพนปเ ณรกงลาฬุจาฟาจเ าวมิดเมานะรพีม. 2396 ศ.พ นยายนัก20 ่ีทนัว งอรคน้ึขนอก ยตามารทนิริศพทเะรพจ็ดเมสะลแ วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ ถานาชะรปตินิพนุขมรกนปเศยะรพงราํดงรทยชาร ศทเะรปราหิรบงรท รากปันานศทเะรปกแหใงอืรเงุรญิรจเมาวคงารสงรทดไคงอะรพ ง้ัต ลาศรากบบะรงุรปบัรป สาทกิลเศากะรปงรท ศทเะรปยราอานานมยีทเดัทานหวาก นชาชะรปูมหนใงาวขงาวกงายอาษกึศรากมิรสเงส ๆงาตยามหฎกงุรปบัรป มรรธิตุยงวรทะรก รากงารส ปรโุยนใาษกึศปไยทไนยีรเกันงส ูรคดัหกฝนยีรเงรโง้ัต รากมรรธงวรทะรกง้ัต ปไว่ัท .ศ.พ มคานีม9 ่ีทนัวอ่ืมเ ามีสชารรคนงึถ ฯพทเงุรกยาสฟไถรนิดเงาทนสเดปเงรทยดโ ฟไถร อ่ืมเ ขลเรทโยีณษรปไ รากง้ัตดัจ ฯพทเงุรกนใน้ึขงารถรนิดเรากีมหใดัจาฟฟไงรโงารส2421 ฯลฯ าปะรปรากบบะรงารส. 2421 ศ.พ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห102 นพดอรหใยทไศทเะรปาํนงรทดไ กันง่ิยลกไงาวกนศัทยัสิวีมงรท ศทเะรปงาตรากนาด บักีรตมไธนัพมัสกูผรากนินเาํดยดโ งฝดอรดอลตดไกตนัวะติตาชงอขน้ึขงอืมเนปเรากกาจ จ็ดสเดไ ง้ัรคงอสงึถ ปรโุยสาพะรปจ็ดสเดไคงอะรพ จานาํอนาคอ่ืพเจานาํอาหมศทเะรป นดเีวส ีลาติอ มย่ียเลบเ ีรากงัฮ ยีรตเสออ ษฤกงัอ ีนมรอยเ ยีซเสัร สศเง่ัรฝ ศทเะรปนอืยเ . 2424ศ.พ ปนใ ๆงาตศทเะรปาํจะรปปไตูทชารง้ัตงตแงรท. 2440 ศ.พ ปอ่ืมเ กรามนดเะลแ สกเุตรปโ นดเีวส กรามนดเ ีรากงัฮ ยีรตเสออ มย่ียเลบเ ดนลแรอธเนเ นัมรอยเ ีลาติอ กแดไ ปนใยีซเสัร. 2427 ศ.พ ปนใากิรมเอฐัรหส. 2425 ศ.พ ปนใ ษฤกงัอ นปเสะลแ ยวเรอน . 2442ศ.พ ปนในุป่ีญะลแ. 2440 ศ.พ สาพะรปจ็ดสเรากดรปโน็ยเมรขุสนปเหใ รฎษาราชะรปาณาองอรคกปงรทคงอะรพ าชิวนใยัทะรพนสงรท รกินกสพงอขงิรจทแ่ีทูยอนปเมาวคบารทงรทดไหใอ่ืพเงอเนตยวด ดุรญิรจเหใศทเะรปราหิรบชใามาํนะลแ งาวขงาวกงายอ ๆ งาตงนขแรากายทิวะลแ ูรมาวค ่ีท ทบ ชาราหมยปะรพจ็ดเมส าวมานาญญัมสชาระรพยาวถบัรดไงึจคงอะรพ ว็รเดวรงายอานห2 านปาถสงรท งอืรเงุรญิรจเมสะามหเหใรากดัจะลแงุราํบุนาํทงรทานสาศะรพรากนาด รวบดัว ณ น้ึขยัลายทิวชารฎุกงมาหมะลแ ุตาธาหมดัว ณ น้ึขยัลายทิวชารณรกงลาฬุจาหม งรทงัย น้ันกาจกอน งูสน้ัชรากาชิวะลแ มรรธิตัยิรปะรพาษกึศนาถสนปเหใอ่ืพเราหิวศวเิน งหแง่ิยมางดง่ีทมรรกยตปาถสนปเาวบันง่ึซ รติพบมจญบเดัวะลแ สาวารทนิริศพทเดัวงารส รตสาศิตัวะรป ฯพทเงุรกงอขง่ึนห อ่ืมเพภมสชาระรพจ็ดสเ6) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเาลกเฎุกงมะรพจ็ดเมสทาบะรพ สรอโชาระรพนปเ ธุวาริชวาหมาฟาจเจ็ดเมส าวมิดเมานะรพีม. 2423 ศ.พ มคารกม1 ่ีทนัว ดไ ถานีนิชารมรบารทนิรชัพีรศะรพจ็ดเมสะลแ วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพนใ ะรพอ่ืมเ าษรรพ 8 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ ีดวาราวทพทเนุขมรก าฟาจเจ็ดเมสนปเานปาถสบัร ยัลายทิวาหมนใาษกึศงรท ษฤกงัอศทเะรป่ีทรากาชิวาษกึศปไจ็ดสเดไ าษรรพ 11 ดไุยามนช นปเานปาถสบัรดไ ตสิฮเดนซแยอรยานนยีรเงรโ่ีทกบราหทรากาชิวาษกึศะลแ ดรอฟซกออ . 2437ศ.พ ปอ่ืมเ รามุกชารฎุกมมายสชาริธาสรอโมรบะรพจ็ดเมส งรทะลแ กบพัทรเจงนหแาํตนใรากชารบัราขเงรท วลแยทไศทเะรปบัลกจ็ดสเ กอเลพศยะรพงราํดก็ลเดาหมราหทรากาชญับ รากนาดงุรปบัรปงรทดไ. 2453 ศ.พ มคาลุต23 ่ีทนัวอ่ืมเ ิตับมสยชารงอรคน้ึขจ็ดสเ ง้ัตงรท บัคงับคาภาษกึศราก นปเหใ าษกึศมถะรป ิตัญญับชาระรพารตหใดรปโ ยทไงอขาษกึศ งรโ รกาปลิศมรก ณรกงลาฬุจลาบายพงรโ อืสเกูลงอกะลแ าปอืสเงอก อืรเราหทรากงวรทะรก มรก นิดนผแนิงเจวรตมรก รกาพรรสมรก ณรกายพิติถสมรก นิสมอองัลค นสเมาสงวลหาฟฟไ งารมรกะลแาภวาสเนาถสง้ัต ูยาลมบักมอ่ืชเปไฟไถรนิดเดปเะลแ งวลหฟไถรมรก ยัลายทิวาหม .)ศ.พ( ชารกัศธทุพนปเ.) ศ.ร( กศรทนิสกโนตัรชใรากนย่ีลปเงรท ยามหฎก นปลิศนปเงรท ยทไวาชาชะรปูมหนใน้ึขดิกเหใิตาชกัรมาวค งฝกูลปงรทดไคงอะรพ นปเ่ีทง้ัท ยทไีดคณรรวธนัพะรปรากนใาํนูผนปเงรท กามงายอนปเธนัพะรปนางมิรสเงสะลแ

>> 103ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นปเวไราหทรากนาดะลแ รตสาศิตัวะรปนาดงาทอืสงันหนยีขเงรท งอรกยอระลแวกแยอร จ็ดเมส าวมานาญญัมสชาระรพยาวถบัรดไงึจคงอะรพ งอ่ืรคเ200 งึถณามะรปกามนวนาํจ ยทไงอขง่ึนหคงอะรพญหใง่ิย่ีทญชารปกันนปเงรท าจเชารรีธาหมะรพ มไงัย่ีทนางอตนาส าดิบชาระรพจ็ดเมสมาตยอรญิรจเงรทดไศทเะรปงอรคกปราก งรท ปรโุยปีวทนใูยอิมูภรมสีมยดโ1 ่ีทง้ัรคกลโมารคงสดิกเดไคงอะรพงอขยัมสชัรนใน้ิสจ็รสเ มวรปไยทไราหทงสดไรติมธนัพมัสบักมวราขเยดโ นัมรอยเบักมารคงสศากะรปยัทะรพนิสดัต าญญัสิธนสขไกแรากบัรดไยทไหใาํท มารคงสะนชยาฝนปเดไดุส่ีทลผ สศเง่ัรฝศทเะรป ณ บร กามนัอนปเดไศทเะรปงาตบยีรปเยีสเยทไ่ีท นัวอ่ืมเพภมสชาระรพจ็ดสเ7) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเาลกเกปะรพจ็ดเมสทาบะรพ ะรพนปเ นชดเิดกัศกปิธาชะรปาฟาจเจ็ดเมสาวมิดเมานะรพีม. 2436 ศ.พ นยากิจศฤพ8 ่ีท ่ีท ทบ นิรชัพีรศจ็ดเมสะลแ วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพงอขก็ลเคงอะรพ สรอโชาร 2 าษรรพ 12 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ าชารมรรธยัทขโุสนุขมรกนปเานปาถสบัรดไถานีนิชารมรบารท จ็ดสเวลแาษกึศรากจ็รเาํส สศเง่ัรฝะลแ ษฤกงัอศทเะรป่ีทกบราหทรากาชิวาษกึศปไจ็ดสเดไ ูผงนหแาํตนใคงอะรพาษกัร1 ่ีทญหในปราหทนัพงอก่ีทรากชารบัราขเ ยทไศทเะรปบัลก รตสาศิตัวะรป มฐปน้ัชกบราหทยอรยานนยีรเงรโรากบัคงับูผงนหแาํตนใรากชารบัรดไามอต ยอรงอกบัคงับ งวลหมรกนปเมรกงรทดไวลแ2 ่ีทกบราหทลพงอกรากาชญับูผ กบราหทรากิธานสเมรกดัลป าชารมรรธยัทขโุส ่ีทาลวเงวชนใ. 2468 ศ.พ นยากิจศฤพ26 ่ีทนัวอ่ืมเ ิตับมสยชารงอรคน้ึขจ็ดสเ ง้ัรค กลโมารคงสกาจามงอ่ืนเลผนปเนัอ กันหดุรทงัลาํกกลโงอขะลแศทเะรปงอขจิกฐษรศเ นพดอรดไ ยทไศทเะรปนจถรามาสมาวคงัลาํกะรพม็ตเงายอขไกแงรทดไ็กคงอะรพง่ึซ1 ่ีท ุยทิวงาทศทเะรปานานบักอตดิตถรามาสยทไ คงอะรพงอขยัมสชัรนใ ดไน้ันณรากิตฤกิวกาจ ะรพพมิพ ิตาชงหแดุมสอหมานนาทชาระรพงรท กรแง้ัรคนปเปไว่ัทยดโดไขลเรทโะลแ บักอตดิตยทไนดแยาชงึถปไฟไถรนิดเดปเ ยัลายทิวธุวาริชวนยีรเงรโงารส มหใมลเกฎปรตไ ยทไศทเะรปงหแงยีสเยาจะรกุยทิวีนาถสง้ัต มหใรกาอาษาภบ็กเดัจรากบบะรขไกแ รมขเ นาพะสงารส กามนวนาํจนปเกีอ ๆน่ือยามหฎการตงรทะลแ ารตนิงเิตัญญับชาระรพศากะรป ะณค. 2475 ศ.พ นยานุถิม24 ่ีทนัว) ฯาฟดอยธทุพะรพนาพะส (ณรสุนาชารมรบมฐปะรพ คงอะรพ. 2477 ศ.พ มคานีม2 ่ีทนัวอ่ืมเามอตงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเิตัวิฏปดไรฎษาร . 2484ศ.พ มคาภษฤพ30 ่ีทนัวอ่ืมเ ตครรวสจ็ดสเดไามอต ิตับมสชาระลสยัทะรพนิสดัตดไ ษฤกงัอศทเะรป ณ ีมาจเพาข“ าวง่ึนหนอตมาวคีม กงัลลับชารกาจกออาลงรท่ีทาขลเถตัหชาระรพ ตแ ปไว่ัทยดโรฎษารกแหใมิดเูยอาจเพาขงอขนปเนัอจานาํอะลสะจ่ีทจใน็หเมาวค ชใอ่ืพเ ะาพฉเยดโดใะณค ดใูผกแหใาจเพาขงอขยาลหง้ัทจานาํอกยมอยนิยมไาจเพาข ”รฎษาราชะรปงอขงิรจทแนัองยีสเงฟมไยดโะลแดาขิธทิสยดโจานาํอ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห104 พภมสชาระรพจ็ดสเ8) ่ีทลากชัร( ลดิหมทนันาอวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ สรอโชาระรพนปเงรท นัมรอยเศทเะรป กริบเลดเฮไงอืมเ ณ2468 นยายนัก20 ่ีทนัวอ่ืมเ ีรศะรพจ็ดเมสะลแ กนชชารมรบ มรกิวชดเยลุดอ รศบเิธาลติหมะรพจ็ดเมสงอขงอส่ีทคงอ ีนนชชารมรบารทนิรคน าดรามชาระรพะลแถานกนชชารมรบะรพจ็ดสเมาตดไ นอืดเ 3 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ จ็ดสเงึจ าษรรพ 3 ดไุยามนชะรพนจ ากิรมเอฐัรหสะลแสศเง่ัรฝศทเะรป ณ ูยอบัทะรปปไ ดไีนนชชาระรพจ็ดเมส งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเงัลห. 2471 ศ.พ ปอ่ืมเ ยทไศทเะรปบัลก . 2476ศ.พ ปอ่ืมเ ดนลแรอซเติวสศทเะรป นนาซลโงอืมเ ณ ูยอบัทะรปปไจ็ดสเาํน มคานีม2 ่ีทนัวอ่ืมเ ิตับมสชาระลสงรท วัหูยอาจเาลกเกปะรพจ็ดเมสทาบะรพอ่ืมเ ูผะณคีมงอตงึจ าษรรพ 10 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ ยชารงอรคน้ึขจ็ดสเดไคงอะรพ. 2477 ศ.พ าจนตรรวุนอน่ืมหมรก อธเศงวรวาจเะรพ คงอะรพนทแ่ีทานหิตับิฏปนิดนผแรากชารจ็รเาํส ่ีท ทบ นาธะรปนปเ าภาอพิทยติทาอาจเคงอะรพามอต นาธะรปนปเ ตงรุต2 าษกึศรากดรปโรกินกสพนใาณุรกาตตมเะรพยวดมยปเยัทฤหชาระรพาํ้นีมคงอะรพ อ่ืมเดนลแรอซเติวสศทเะรป ณ อตาษกึศปไจ็ดสเดไีรตนดรากะลแ งาชราก าฬีกราก . 2488ศ.พ มคาวนัธ5 ่ีทนัวอ่ืมเ ยทไศทเะรปิตัวินจ็ดสเดไ บงส2 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส จานาํอชาระรพยดโราหิรบงรทหใอ่ืพเจิกชารยาวถดไงึจ คงอะรพนทแรากชารจ็รเาํสูผ งอตคงอะรพ นฝดาคมไนัอณรากุตหเดิกเดไ. 2489 ศ.พ นยานุถิม9 ่ีทนัวอ่ืมเ รตสาศิตัวะรป ะลแ ดลสารศเมาวคงัย งัวชาราหมมรบะรพนในามิพมรบง่ัน่ีท ณ ตครรวสจ็ดสเนปธุวาอ ง่ิย่ีทนปเรกินกสพกาจกัรยัลาอมาวค จ็ดสเ9) ่ีท ลากชัร( ชาราหมชดเยลุดอลพิมูภวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ ากิรมเอฐัรหสศทเะรป สทซเูชาซซมแฐัรลม ณ. 2470 ศ.พ มคาวนัธ5 ่ีทนัวอ่ืมเ พภมสชาระรพ ะลแกนชชารมรบ มรกิวชดเยลุดอรศบเิธาลติหมะรพจ็ดเมสงอขก็ลเคงอ สรอโชาระรพนปเ ยทไศทเะรปูสตัวินจ็ดสเดไ าษรรพ 1 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส บัทะรปปไบัลกจ็ดสเดไ วลแตคงวิทจ็ดสเาดิบชาระรพจ็ดเมส่ีทกาจงัลหยาภ. 2471 ศ.พ ปนใ มรบะรพจ็ดเมสอ่ืมเ น้ัน่ีท ณ าษกึศรากบัราขเะลแ ดนลแรอซเติวสศทเะรป นนาซลโงอืมเ่ีท นยานุถิม13 ่ีทนัวอ่ืมเตครรวสจ็ดสเลดิหมทนันาอวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ ชาริธาฐษชเ จ็รเาํสูผีมยดโ าษรรพ 19 ดไุยามนชะรพอ่ืมเ นทแบืสยชารงอรคน้ึขจ็ดสเดไ. 2489 ศ.พ ดนลแรอซเติวสศทเะรป่ีท รตสาศิตินาชิวนใอตาษกึศปไจ็ดสเงรทวลแ คงอะรพนทแรากชาร มรบะรพงิลพเะรพยาวถอ่ืพเ. 2493 ศ.พ ป อ่ืมเ ยทไศทเะรปูสิตัวินจ็ดสเดไคงอะรพ บักสรมสกษเิภอ ีธิพชาระรพาขเงรทดไะลแลดิหมทนันาอวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพพศ ์ิติกิริส.ว.ร.ม นปเ ศยะรพงราํดน้ันะณขง่ึซ ถานีนิชารมรบะรพ ์ิติกิริสาจเงานะรพจ็ดเมส มรบะรพศากะรปดไะลแ ถานรุสีรุบทนัจน่ืมหมรก อธเศงวรวะรพงอขาดิธะรพ รกายิติก ีนิชารมรบะรพจ็ดเมสนปเานปาถสรากงอโชาร าหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ าวยธไิภามรปะรพมิลฉเ กษเิภาชารมรบะรพีมดไ รติพบถานมรบ ชาริธารทนิมายส รทนิดบฤนรกัจ ีดบิธามาร รศบเิธาลติหม ชดเยลุดอลพิมูภ . 2493ศ.พ มคาภษฤพ5 ่ีทนัวอ่ืมเ

>> 105ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร .ศ.พ นยานุถิม5 ่ีทนัวอ่ืมเ ดนลแรอซเติวสศทเะรป ณ อตาษกึศงรทปไบัลกจ็ดสเดไ ะรพดัว ณ ชวนผกออจ็ดสเดไ รคนะรพิตัวินจ็ดสเงึจ. 2494 ศ.พ ปงึถนจ2493 ราหิวศวเินรวบดัว ณ บัทะรปจ็ดสเวลแ. 2499 ศ.พ มคาลุต22 ่ีทนัวอ่ืมเมาราดสาศนตัรีรศ คงอะรพนทแรากชารจ็รเาํสูผนปเงรท ีนิชารมรบะรพ ฯาจเงานะรพจ็ดเมสชวนผงรท่ีทงาวหะร ถานีนิชารมรบะรพ ฯาจเงานะรพจ็ดเมสนปเานปาถสหใ ฯาลกเดรปโบัรดไงึจ งรท ถานีนิชารมรบะรพ ฯาจเงานะรพจ็ดเมสะลแ วัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ ศทเะรปงาตะลแศทเะรปนใง้ัทว่ัทปไลาศพไผแรากะรปกนอเนปเจิกยีณรกชาระรพญ็พเาํบ ญิรจเอ่ืพเ ากิรมเอะลแ ยีชเอเ ปรโุยนใง้ัทศทเะรปงาตนอืยเนินเาํดชาระรพจ็ดสเงรท นในาด นอกามฎการปยคเมไ่ีทงายอณุคิตรยีกเะรพฏการป งาวขงาวกงายอีรตมไชาระรพ งรตยดโ ๆงาตาหญปบารทบัรอ่ืพเลกไงาหูยอ่ีททบนชนใรฎษารนยียเมย่ียเจ็ดสเงรทศทเะรป ่ีท ทบ อ่ืพเน้ึขีดหใานฒัพง้ัทมอรพน้ันาลหเาหญปกแอ่ืพเ ิราํดชาระรพมาตรากงรคโม่ิรเิรงรทดไะลแ  2ดไงอเนตยวชถรามาสหใ นใะลแศทเะรปงอขขุมะรปะรพนปเงรท่ีทะนาฐนใง้ัท คงอะรพงอขจิกยีณรกชาระรพ ฉจัอะรพีมงรท มรรธชารธิพศทยวดมยปเม็ตเงรท ง้ัยดุยหมไงายอปไนปเคงอะรพนวสะนาฐ รตสาศิตัวะรป นในาฉกตแะลแ น่ัมง้ัตาธทัรศชาระรพีมงรท นอืมหเอมสเูผาหะจ่ีทกาย ๆงาตนาดนใพาภยิร มรบะรพนใบพดไะจารเงัด สากอโกุทนใคงอะรพงอขรกินกสพกแดอทยาถงรทะลแานสาศะรพ ๆงาตสากอโนในชาชะรปกแนาทชาระรพ่ีททาวชโาร งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเราก ดไคงอะรพ5 ่ีทลากชัรนใาษกึศรากปูริฏปรากะลแงอรคกปรากปูริฏปรากงัลหยาภ บอบะรกาจงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากีมยทไศทเะรปหใะจ่ีทดิคมาวคสแะรกีม รากนใดุสงูสยามหฎกนปเญูนมรรธฐัรีม่ีทงอรคกปรากบอบะรนปเามยชาริธทิสาญาณรูบมส งอรคกปรากนใมวรนวสีมนชาชะรปหใะจ่ีทกัลหนับาถสนปเาภสฐัรีมยดโ ศทเะรปงอรคกป ิตับิฏป่ีทดิคมาวคีมง่ึซ.130 ศ.ร ฏบกดุชราหทยานะณคีมดไง่ัทะรกนจ บัดาํลนปเน้ึขกาม .ศ.พ อ่ืมเนอกยีสเดไบัจกูถ็กรากาํทะรกอืมงลนัทมไตแ วาลกงัดยามหงุมมาวคุลรรบหใราก 6 ่ีทลากชัรนตนใ2454 นปเามกออีมงคงัย็กงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากีมหใงอรกยีรเงยีสเ มาต็กรไงายอ รากกาจกอน กันกาม ๆดใงลปแนย่ีลปเรากอตลผมไงัยตแ พมิพอืสงันหานหงาท ๆะยะร มไงัย็กตแ น้ันาทเมิดเาวกน้ึขง่ิยยัมสนัทหใงอรคกปรากงอืมเรากนาดงาทลาบฐัรงอขวัตบัรป นจ ดใรากะรปตแศทเะรปงอรคกปรากนใดุสงูสยามหฎกนปเญูนมรรธฐัรชใศากะรปรากีมดไ านสเหุยพลพลหพายะรพ.อ.พ งอขาํนรากตใยาภรากอกูผะณคีมดไ7 ่ีทลากชัรยัมสนใง่ัทะรก . 2475ศ.พ นใจ็รเาํสลผนปเงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากอกดไง่ึซ รากงาทงลปแนย่ีลปเรากนปเงึจ. 2475 ศ.พ นใงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากน้ันงัด ยทไิตาชรตสาศิตัวะรปงอขญัคาํส่ีทงอืมเ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห106 งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากดิกเนอกงอืมเนาบงอขปไว่ัทยดโณรากพาภส กตนัวะตบบแมาตยัมสนัทมาวคูสาขเงลปแนย่ีลปเรากงอขาลวเงวชนใูยองัลาํกยทไมคงัส 5 ่ีทลากชัรนใยัมสนัทมาวคูสาขเนิดนผแปูริฏปรากกาจามงอ่ืนเบืสลผนปเนัอ นาด ๆกุทนใ นัวะตมรรธนฒัวสแะรกบักาขเหใวัตบัรปม่ิรเยทไมคงัสวลแงิรจมาวค. 2411 – 2453) ศ.พ( ะลแ. 2398 ศ.พ นใษฤกงัอบักง่ิรวาบาญญัสิธนสาํทดไงัลหยาภ4 ่ีทลากชัรยัมสตแง้ัตามกต มรรธนฒัวะลแีณพเะรปบัรดปเงรทะลแ ศทเะรปยาลหกีอปรโุยน้ืพคาภนใ ๆน่ือศทเะรปบัก ะรพะลแสรอโชาระรพกแษฤกงัอาษาภนอสูรคนปเหใกตนัวะตวาชงาจราก นชเ กตนัวะตงอข งาตวาชหใตาญุนอราก าฝเาขเอ้ืสเมวสรากชาราขหใราก งัวชาราหมมรบะรพนใาดิธชาร นตนปเ กษเิภาชารมรบะรพนางนใยทไรากชาราขงานนุขบักมอรพาฝเาขเศทเะรป ะลแะรสิอนปเหใรพไยอลปดลปยาบชโารมรบะรพนินเาํดงรทดไ5 ่ีทลากชัรยัมสนใ นัวะตบบแมาตาษกึศรากปูริฏปงรทงัยน้ันนักมอรพ งอเนตกแทไนปเหใสาทกิลเศากะรปงรท ่ีท ทบ นปเะจาวมไ นปเขลเดิคะลแดไนยีขเกออนาอน้ัขงึถาษกึศรากบัรดไนคกุทยทไนคหใอ่ืพเ กต2 ลคคุบาถ สาทอืรหรพไนปเมาวคกาจนพ่ีทนชญัมาสรฎษารอืรห งานนุข นาลหรตุบ ยานาจเ มรบะรพยดโกตนัวะตศทเะรปงัยอตาษกึศปไงาทนิดเสากอโีมะจ็กดาลฉวยีลฉเาญญปิตสีมดใ บบแมาตาษกึศรากบัรดไ่ีทมุลกงาบยทไนคหใาํท าษกึศรากปูริฏปรากลผกาจหะารคเุนาชาร นปเญูนมรรธฐัรอืถดึย่ีท มหใยัมสงอืมเรากบักวย่ีกเดิคมาวคสแะรกาอเบัรม่ิรเ กตนัวะต รตสาศิตัวะรป รากน็หเะจ่ีทานถรารปมาวคีมะลแ กตนัวะตกาจามศทเะรปงอรคกปรากนใดุสงูสยามหฎก งลปแนย่ีลปเ มาวคูสาขเวากม่ิรเ็กยทไมคงัส ยัมสนัทมาวคูสาขเศทเะรปปูริฏปงรท5 ่ีทลากชัรยัมส อตน็หเดิคมาวคอนสเนชลวมอ่ืสสากอโดปเม่ิรเยดโ น้ึขกามน็หเดิคมาวคงดสแรากนใีรสเีม ,ศทเะรปมายส. พ.ส.น นชเ ๆงาตนชลวมอ่ืสาวฏการปงึจ น้ันงัด ีรสเงาขนอคดไนชณราธาส .พ.ส.น5 ่ีทลากชัรนใยานหาํจพมิพีตง่ึซ ทพัศราวมายสนโนีจ, คาภนจพิริศ, จิกนจพคาภิวลุต ยานหาํจพมิพง่ึซ วิวีรมายส. พ.ส.นะลแ6 ่ีทลากชัรยัมสนใยานหาํจพมิพง่ึซ งอืมเกอกงาบ บบะรูสปไศทเะรปงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากีมหใาํน้ีชะลแงอรกยีรเดไ7 ่ีทลากชัรยัมสนใ งอ่ืนเอตงายอศทเะรปงอรคกปรากนใกัลหนปเญูนมรรธฐัรีมยดโ าภสฐัร 5 ่ีทลากชัรยัมสนใะรสิอนปเหใสาทะลแรพไยอลปดลปรากกาจงอ่ืนเ มาต็กรไงายอ ดิกเะจ่ีทนอก7 ่ีทลากชัรยัมสนใญหในวสมคงัสพาภสน้ันงัด ษศเป20 งยีพเดไปไนพนาผดไ ยานลูมนุขาจเบบะรนใมรรธนฒัวงอขลพิธทิอตใยาภูยอกตงัยงึจ งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเราก นวสนค ญหในวสยทไนคอืนหเ ๆงาตนชยโะรปลผิธทิส ะนาฐีมงคงัยยอนนวสนค้ีนกาจกอน ะจาถ าํน้ีชยทไมคงัสงอขาํนน้ัชนชนปเง่ึซยอนนวส่ีทดิคมาวคมาตยอลคน็หเมาวคีมกัมญหใ ลผงิชเนใงยแดัขมาวคะลแ ดิคมาวคงาทนใงยแดัขมาวคนปเะจกัม็กมคงัสนใงยแดัขมาวคีม นปเะจาวกกามกตนัวะตศทเะรปกาจาษกึศรากบัรดไ่ีทมคงัสงอขาํนน้ัชนชูมหนในชยโะรป ปไว่ัทรฎษารบักยทไมคงัสงอขาํนน้ัชนชงาวหะรงยแดัขมาวค ูสาขเวัตบัรปะยะรนใูยองัลาํกยทไงอขงอรคกปรากะลแงอืมเรากงาทณรากพาภส ยทไยิรตัษกาหมะรพงอขยาบชโารมรบะรพกาจดไน็หเ กตนัวะตงอขงอรคกปรากนผแบบแ

>> 107ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ตแง้ัตบัน งาวขงาวกงายอกตนัวะตศทเะรปบักอตดิตรากีมดไยทไ่ีทงัลหยาภ คงอะรพกุท หใงอรคกปรากงุรปบัรปยาบยโนนินเาํดงรทดไมไงัย4 ่ีทลากชัรยัมส4 – 7 ่ีทลากบัรยัมส หใศากะรป นชเ มยินีรสเงาทนใปไงยีอเมนโิราํดชาระรพวนแีมงรท็กตแ กตนัวะตบบแนปเ รธิหมูรคชาราหมะรพงนหแาํตะลแติหรโุปูรคชาราหมงนหแาํตง้ัตกอืลเรากชาราขะลแยานาจเ งอขจานาํอชาระรพมาตาษกาพิพูผง้ัตงตแงรทะจ่ีทนทแ งลงาว่ีทรากาลุตงนหแาํตนปเนัอ ายตัสนฒัพิพาํ้นยวสเงรทคงอะรพ่ีทรากยวดายตัสนฒัพิพาํ้นยาวถีธิวงลปแนย่ีลปเะลแ คงอะรพ รากชาราขงานนุขอตคงอะรพงอขยตัสอ่ืซมาวคณาญิฏปงรทะลแรากชาราขงานนุขบักมวร ยวดงวปง้ัท งอขงอรคกปรากหใอ่ืพเ ญหใง้ัรคงอรคกปรากงอืมเรากปูริฏปงรท5 ่ีทลากชัรยัมส นิดนผแรากชาราษกึรป่ีทาภส ง้ัตดัจยดโ กตนัวะติตาชบักมยีทเดัทานหวากญิรจเดไยทไ ่ีท ทบ อ่ืพเ. 2417 ศ.พ นใ (Privy Council) คงอะรพนวสาษกึรป่ีทาภสะลแ(Council of State) 2 ปไาษกึรปาํคงอขคงอะรพ่ีท ๆงาตงอ่ืรเนในิดนผแรากชารราหิรบรากบักวย่ีกเาษกึรปาํคยาวถ นวนาํจมหใบบแงวรทะรกง้ัตดัจราก อืค ญัคาํส่ีทงอรคกปรากปูริฏปงรทงัยคงอะรพ้ีนกาจกอน ปูรนใ ๆงาตงอืมเวัหงอรคกปรากบบะรดัจะลแงาลกนวสนใภมดสุตจนทแน้ึขงวรทะรก12 รตสาศิตัวะรป งรทคงอะรพ้ีนกาจกอน ามนตนปเ. 2435 ศ.พ ตแง้ัตม่ิรเยดโ คาภิมูภนใลาบิภาศทเลฑณม ่ีทานหาํทอ่ืพเ าภสีรตนมฐัร ง้ัตดัจ ลาบิภาขุสปูรนใน่ิถงอทงอรคกปรากดัจรากงอลดทม่ิรเิร กตนัวะตงายอบบแมาต. 2437 ศ.พ นใ ยามหฎกมาต ง้ัตดัจรากยดโยตไปิธาชะรปบบแงอรคกปรากงอลดทม่ิรเิรงรท6 ่ีทลากชัรยัมส นฝกฝงอลดทอ่ืพเ. 2461 ศ.พ ติสุดงัวชาระรพณวเิรบนใน้ึขยตไปิธาชะรปงอืมเ ีนาธติสุด รากบบแปูรดัจรากบักนอืมหเ ีนาธติสุดรคนนใงอเนตงอรคกปงอลดทดไรากชาราขาดรรบหใ ีม่ีทกาจมหใามน้ึขงวรทะรกง้ัตดัจงรทงัย้ีนกาจกอน” ลาบศทเ“ าวกยีรเ่ีทน่ิถงอทงอรคกป ลฑณมง้ัตดัจงรทยดโ น้ึขกามยัมสนัทมาวคีมหใงวรทะรกงาบงวรทะรกกิลเบุยะลแ มิดเูยอ รากชารยวนหนปเลฑณมมวรบุยรากยวดลฑณมงอขนางราหิรบรากงุรปบัรปงรทะลแน้ึขม่ิพเ ีมลาบิภาศทเลฑณมบบแงอรคกปรากหใอ่ืพเ คาภลฑณม าวกยีรเงอรคกปรากบักวย่ีกเ่ีท น้ึขกามวัตงอลคมาวค งลปแนย่ีลปเงอตะจ่ีทนปเาํจมาวคน็หเง็ลเงรท. 2468 – 2475) ศ.พ7 ( ่ีทลากชัรยัมส ยดโ ดไดาลพดิผมาวคดิกเหใิมม่ิพเมอรพหใรากมยีรตเงอตะลแ ยัมสนัทหใงอรคกปราก ะลแ. 2468 ศ.พ นิดนผแรากชาราษกึรป่ีทนปเอ่ืพเ าภสีรตนมฐัริภอง้ัตดัจงรทดไคงอะรพ นปเอ่ืพเ ีรตนมคงอรากมรรกาภสง้ัตดัจบัรหาํสบยีบเะรงาวาภสีรตนมฐัริภอหใยามหบอมงรท ยวดกีอคงอะรพนวสาษกึรป่ีทาภส ปูรนใน่ิถงอทงอรคกปรากบบแปูรงาวีรตนมฐัริภอหใยามหบอมงรท้ีนกาจกอน ชใศากะรปดไสากอโีมมไตแ ลาบศทเนปเหใูยอีม่ีทลาบิภาขุสงุรปบัรปขไกแรากยวดลาบศทเ ายะรพหใ ฯาลกเดรปโงรทงัย้ีนกาจกอน นอกน้ึขงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากดิกเดไะารพเ ยวชศทเะรปงาตรากงวรทะรกาษกึรป่ีทนปเง่ึซ สนวเีตส. ีบ ดนอมยรเยานะลแาจาวลาศิวีรศ ้ีนงัดญัคาํสะราสีม. 2474 ศ.พ นใิราํดชาระรพสแะรกมาต ญูนมรรธฐัรงารนัก

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห108 กิชามสีมยดโ มอองาทรฎษารนทแูผาภสกิชามสง้ัตกอืลเรากีมะจิตัญญับิตินจานาํอ ุยาอีมงอตะจง้ัตกอืลเรคัมส์ิธทิสีม่ีทูผนวส ง้ัตงตแรากะลแง้ัตกอืลเรากกาจาม อืค ทภเะรป2 ยิรตัษกาหมะรพหใราหิรบจานาํอนวส ดไนยีขเกออนาอูรมาวคนาฐน้ืพีม ป30 าวกาํ่ตมไ น้ันงัด มอรพมไงัยนชาชะรปน็หเมาวคีมีรตนมฐัริภอกาจงอ่ืนเตแ ีรตนมฐัรกยานกอืลเงรท งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากดิกเดไง่ัทะรกนจ วารคว่ัชวไบังะรรวคญูนมรรธฐัรชใศากะรปราก ดใงายอตแชใศากะรปรากีมดไิมงึจนอกยีสเ . 2475ศ.พนใงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากุตหเาส ยชาริธทิสาญาณรูบมสบอบะรงอขมอ่ืสเมาวค1. )รทนัจีรศ ง็ลหเ (ษกัทิพญาหยวทนุข. อ.ร งอขาํนรากตใยาภมุนหราหทยานะณค่ีทราก ่ีท ทบ ยชาริธทิสาญาณรูบมสบอบะรกาจงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเอ่ืพเ งอรคกปรากจานาํอดึยนผแงาวดไ2 ศทเะรปงอขขุมะรปะนาฐนใูยอหใยิรตัษกาหมะรพงอขจานาํอชาระรพดักาํจ่ีทบอบะรนปเาม ิตับิฏปอืมงลนอกมุกบัจกูถะารพเจ็รเาํสมาวคบสะรปมไตแ. 2454 ศ.พ อ่ืมเญูนมรรธฐัรตใยาภ ่ีทลากชัรยัมสนในักวยีดเะณข ดัชดไน็หเงายอ้ีนบอบะรงอขมอ่ืสเมาวคงึถน็หเหใงดสแ นาง บักลุดมไ่ีทณามะรปบงนิงเยาจชใรากบักวย่ีกเงาวขงาวกงายอนักณราจิวษกาพิวรากีมดไ6 7 ่ีทลากชัรยัมสนใามอตง้ัรค ปไนิกเยอฟเมุฟยาจชใาวลาบฐัรีตมจโวาลกรากีมหใาํท บัรยาร รตสาศิตัวะรป ่ีทาษกึรป่ีทาภสนปเง่ึซ าภสีรตนมฐัริภองอขลพิธทิอตใูยอกตงรทาวีตมจโกูถ็กคงอะรพ นใทาบทบีม็กศงวชาระรพาดรรบะลแ งูสน้ัชศงวุนาศงวมรบะรพนปเ่ีทกิชามสยวดบอกะรป รากนใมวรนวสีมาขเถรามาสมาวคีม่ีทน่ือลคคุบหใะจรวค ปไนิกเกามงอืมเนาบราหิรบราก รากบอบะรอตจใอพมไมาวคงึถน็หเหในอทะสวาลกงัดณรากฎการป ยวดงอืมเนาบราหิรบ น้ึขกามนาตอตายิริกิฏปีมะจนัวบันง่ึซ ยามหฎกอืนหเูยอยิรตัษกาหมะรพีม่ีทงอรคกป ยทไมคงัสนใาํนน้ัชนชาดรรบงอขกตนัวะตดิคมาวควนแมาตาษกึศรากบัรดไราก2. าษกึศปไ่ีทง่ึนหนวสยทไนคหใาํท5 ่ีทลากชัรยัมสนใาษกึศรากปูริฏปรากกาจลพิธทิอ นใรพแยผเามบัลกาํนะลแ มหใยัมสงอืมเรากงาทดิควนแลพิธทิอบัรดไ กตนัวะตศทเะรปงัย ดิคมาวควนแลพิธทิอบัรศทเะรปงาตนใอตาษกึศปไดไมไ่ีทนวสงาบยทไนคหใาํท ยทไศทเะรป งลปแนย่ีลปเรากนใดิคมาวคดิกเหในุตะรกลผงสดไาษกึศรากปูริฏปงอขลพิธทิอ ยวดวาลกงัด หใลูทมคงับบารกาํคอนสเรากชาราขะลแยานาจเะณคตแง้ัตบัน น้ึขกามงอรคกปราก )ภโาณณัว.ส.ว.ต( ณรรวนยีทเงายอพมิพอืสงันหกัน. 2427 ศ.พนใ งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเ หใอ่ืพเ าภสฐัรบบะรนใงอืมเนาบงอรคกปหใงอรกยีรเดไ) ทนนาณษฤต ษุรต( บาลหุก.ร.ศ.ก บยีทเะรกบทะรก มคงัสณราจิวษกาพิววาลกดไงัยะลแงอรคกปรากนใมวรนวสีมนชาชะรป รากบบะรงารงรคโยาวถลูทมคงับบารกดไ็กงอเณรรวนยีทเวัตง่ึซ อฟเงุฟวัตาํท่ีทงูสน้ัชนช นผแงาว่ีท.130 ศ.ร ฏบกมุลก6 ่ีทลากชัรนใามอต5 ่ีทลากชัรดแยตไปิธาชะรปนปเ่ีทงอรคกป มไตแกตนัวะตบบแาษกึศรากบัรดไ่ีทลคคุบนปเ็ก งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากจานาํอดึย ะณคนปเ. 2475 ศ.พนใงอรครากงลปแนย่ีลปเรากอกูผะณคตแ ศทเะรปงาตนใาษกึศปไยคเ

>> 109ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ลพิธทิองึถน็หเหใงดสแ น้ิสง้ัทบทแกตนัวะตศทเะรปกาจามาษกึศรากนาผญหในวส่ีทลคคุบ มาวคน็หเ้ีนาลหเนคอ่ืมเ ง่ิยงายอนปเยทไงอขาํนูผน้ัชนชอตีม่ีทกตนัวะตกลโนใดิคมาวคงอข งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเราก ขุมะรปนปเยิรตัษกาหมะรพีม่ีทยตไปิธาชะรปบอบะรงอขญัคาํส น้ึขดิกเงึจ นชลวมอ่ืสาดรรบงอขวหไนอ่ืลคเมาวค3. มหใบบแงอรคกปรากนใวัตน่ืตมาวคดิกเหในุตะรกรากนใทาบทบีมนชลวมอ่ืส จิกนจพคาภิวลุต.พ.ส.น นชเ ยชาริธทิสาญาณรูบมสบบแงอรคกปรากบบะรธสเิฏปะลแ .ศ.พ (ทพัศราวมายสนโนีจ.พ.ส.น. 2451) ศ.พ( คาภนจพิริศ.พ.ส.น. 2443 – 2449) ศ.พ( . 2430)ศ.พ( วิวีรมายส. พ.ส.น. 2464) ศ.พ( งอืมเรากกอกงาบ. พ.ส.น2446 – 2450) ญูนมรรธฐัรีม่ีทาภสฐัรบบะรนใงอรคกปรากีมหใงอรกยีรเ็กงาต. 2474) ศ.พ (มหใยทไ. พ.ส.น ่ีท ทบ ะจ่ีทยตไป ิธาชะรปบอบะรงอขมางีดมาวคงึถน็หเหใ้ีชยดโ ศทเะรปงอรคกปรากนใกัลหนปเ 2 นปเฎการป่ีทนชเงัด ูยอนปเ่ีทาวกกามานหวากญิรจเมาวคีมิตาชาชะรปหในัดกัลผงรแนปเ งอขงอรกยีรเสแะรก ญูนมรรธฐัรบอบะรนใงอรคกปรากีม่ีทศทเะรป ๆยาลหนใงายอวัต รตสาศิตัวะรป ะจ่ีทนัอนใรากอกูผะณคงอขนินเาํดรากหในุนสบันสรากอตนวสีมดไน้ันยัมสนในชลวมอ่ืส นักนอืมหเดไจ็รเาํสลผุลรรบงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเ ยตไปิธาชะรปบอบะรนใงอรคกปรากบักวย่ีกเดิคมาวคงาทงยแดัขมาวค4. นใดุสงูสยามหฎกนปเญูนมรรธฐัรีมรากงอขญัคาํสมาวคน็หเง็ลเงรท7 ่ีทลากชัร ญูนมรรธฐัรตใยาภูยอามจานาํอชาระรพะลสะจ่ีทยัทะรพม็ตเงรทะลแศทเะรปงอรคกปราก ยรเยานะลแาจาวลาศิวีรศายะรพหใง่ัสบัรสแะรกีมงรทคงอะรพอ่ืมเตแ มสะามหเ่ีทาลวเงึถอ่ืมเ าษกึรปปไ้ีนงอ่ืรเาํนงรทดไคงอะรพ ชใศากะรปอ่ืพเามน้ึขญูนมรรธฐัรงาร สนวเีตส.ีบ ดนอม มอรพมาวคดาขงัยนชาชะรปาวงาอยดโ ยวดน็หเมไบัลกาภสีรตนมฐัริภอตแ าภสีรตนมฐัริภอ ชใศากะรปรากบักยวดน็หเงรท7 ่ีทลากชัร่ีท ๆง้ัท ีดลผาวกกามยีสเลผนปเะจงรกเะลแ ยดโยตไปิธาชะรปนปเยัทะรพาํ้นีมงึจคงอะรพ นาคดัคาภสีรตนมฐัริภออ่ืมเตแ ญูนมรรธฐัร บัรดไสากอโีมมไงัยงึจญูนมรรธฐัรน้ันงัด ญหในวสาภสีรตนมฐัริภอกาจนาทดัทงยีสเงฟงรท 24 ่ีทนัวนใงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากาํทอืมงลงิชรากอกูผะณคหใลผนปเ ชใศากะรปราก ดุส่ีทนใ2475 นยานุถิม าหญปกแรากะลแศทเะรปงอขงัลคณรากนาถส5. ติลผรากะารพเ6 ่ีทลากชัรยัมสตแง้ัตามาหญปบสะรปม่ิรเศทเะรปงอขงัลคราก .2460ศ.พ นในักอตดิตงลแนฝะลแมวทาํ้นะวาภดิกเกาจงอ่ืนเ วลหเมลมาวคบสะรปวาข นลคแดาข็กศทเะรปนใยาภ งรแนุรวาขติลผรากอตยาหยีสเลผดิกเหใอกง่ึซ. 2462 ศ.พ ะลแ ดไยารดาขฐัรหใาํท ดไศทเะรปงาตงัยยาขปไวาขงสถรามาสมไะลแ คภโิรบรากนใชใะจ่ีทวาข ูผะลแ รากชาราข านวาชอืลหเยวชณามะรปบงนิงเรรสดัจงอตงึจลาบฐัร กามนวนาํจนปเ ง่ึซ ดไยารณามะรปบงนิกเนจน้ึขม่ิพเ ๆน่ือยาจยารง้ัทีม น้ึขงูส่ีทพีชงอรคาคะวาภบักบสะรป

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห110 งัลคงคนิงเาอเาํนดไลาบฐัร้ีนกาจกอน ทาบนาล18 งึถลุดดาขณามะรปบง. 2466 ศ.พ นใ กแงรท6 ่ีทลากชัร าํ่ตดไยารณามะรปบง่ีทะณขนใ น้ิสดมหนจยาจชใามกออวไมสะสบ็กเ่ีท ดิกเหใาํท ยาจยารณามะรปบงบักอพงยีพเนิงเีมหใอ่ืพเ ศทเะรปงาตกาจนิงเูกรากยวดาหญป งอขจิกฐษรศเ่ีทะณขนใ ดัยหะรปมไงายอณามะรปบงนิงเยาจชใลาบฐัราวยราจิวษกาพิวงยีสเ นัขบัคงัลาํกศทเะรป นวนาํจดลลาบฐัรงอขยาจยารนอทดัตยาบยโนนินเาํดงรท7 ่ีทลากชัรยัมสามอต นวสยาจยารณามะรปบงนอทดัตมอยนิยงรทะลแ งลยอนหใ ๆงาตงวรทะรกนใรากชาราข กาจงอ่ืนเตแ ทาบนาล3 ะลปน้ึขม่ิพเดไยารีมลาบฐัรหใาํท. 2469 ศ.พ อ่ืมเ งลยอนหใคงอะรพ ยทไศทเะรปอตบทะรกลผีมหใาํท. 2472 ศ.พ ตแง้ัตบัดาํลนปเามาํ่ตกตม่ิรเกลโงอขจิกฐษรศเ รากชาราขดลปง้ัทมวร ดุส่ีทดวงมขเงายอยาจยารนอทดัตงอตลาบฐัร งย่ีลเกีลหงาทีมมไงายอ ย้ีบเะลแงย้ีลเย้ีบเยาจดง ศทเะรปว่ัท ๆงาตลฑณมบุยรากดัจ กามนัอนปเงนหแาํตกาจกออ ่ีท ทบ าํคงอทนาฐรตามกาจกออยทไงอขารตนิงเหใศากะรปรากง้ัทมวร รากชาราขงอขราดนัก2 กาจนอืดเนิงเีษาภบ็กเรากะาพฉเยดโรฎษารีษาภม่ิพเศากะรปดไลาบฐัร. 2475 ศ.พ ดไศทเะรปงอขงัลคณรากนาถสูกบอกะจถรามาสมไ็กวาลกงัดรากรตามตแ รากชาราข ดไิตกปนปเพาภสีมหใขไกแถรามาสมไลาบฐัร่ีทงัลครากจิกฐษรศเาหญปกาจ ดไน้ึขงอ้ืตเะรก นปเนจ ลาบฐัรงอขนางราหิรบรากพาภิธทิสะรปีตมจโรากนใงาออขนปเชใรากอกูผะณคหใาํท รตสาศิตัวะรป จ็รเาํสลผนปเงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากนินเาํดรากอกูผะณคหใขไนอ่ืงเ ยทไิตาชรตสาศิตัวะรป3 ่ีทงอ่ืรเ มรรกจิก งสนางยาราํทะลแาวคนคาษกึศมุลกะลตแ มุลก4 มุลกงบแนยีรเูผหใ8 ่ีทมรรกจิก ้ีนงัด งอ่ืรเวัหีมยดโ อนสเาํนบักมอรพ ีรุบนธงุรกงึถนจณารบโยัมสตแง้ัต ยทไิตาชงอขามนปเมาวคิตัวะรป1 ่ีทมุลก รทนิสกโนตัรงุรกงอขามนปเมาวคิตัวะรป2 ่ีทมุลก . 2475ศ.พ นใงอรคกปรากงลปแนย่ีลปเราก3 ่ีทมุลก มนโวนแาว ฯรคนาหมพทเงุรกงอขนับุจจปณรากนาถสหะารคเิวหใ4 ่ีทมุลก ดใุตหเะารพเ มไอืรห มหใงหแงัยปไงวลหงอืมเยายะจยทไศทเะรป

>> 111ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร รตสาศิตัวะรปนาดนใกลโงอขะลแยทไงอขญัคาํสลคคุบ4 ่ีทงอ่ืรเ นางลผะลแวารงอ่ืรเบารทดไารเหใาํทกลโงอขะลแยทไรตสาศิตัวะรปาษกึศรากกาจ นชยโะรปาคณุคงารส่ีทะลแ ณษกัลกอเนปเ่ีท ๆงาตนาดมรรธนฒัวีม ชารกอเนปเมาวคงราํด่ีท ้ีนาลหเ ๆงาตกดรมาษกัรลแูดสใจใาอเงอตะจงัลหนุรนชุนอน้ันฉ ยษุนมลวมกแหใมางีด่ีทง่ิส ปไอตงัลหนุรนคูสดอทยาถอ่ืพเ กลโงอขะลแยทไงอขญัคาํสลคคุบ ยัทขโุสงุรกยัมส1. ่ีท ทบ ชาราหมงหแาํคมารนุขอพ1.1  2ยติทารทนิอีรศนุขอพงอขสรอโชาระรพนปเ ชาราหมงหแาํคมารนุขอพ มาตดไ าษรรพ19 ุยามนชอ่ืมเ มาระรพ าวมิดเมานะรพีม งอืสเงานบัก) วาทงาลกงาบ( รตสาศิตัวะรป ีถตัหธทุยาํทาดิบะรพยวชงรท ดอฉงอืมเบัก ยัทขโุสงาวหะรมารคงสรากนใปไาดิบะรพจ็ดสเ ”งหแาํคมาระรพ“ นปเหใมานะรพมิลฉเงึจาดิบะรพ ดอฉงอืมเาจเ นชมาสนุขะนช ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ ธนัพมัสมาวคงารสะลแ ๆดใยัมสชัราวกงาวขงาวกปไกออตขเาณาอยายขงรท1. ายเะพนวคแงหแงอืมเาํงาญพ านนาลรกัจาณาองหแยารง็มเาญพ นชเ งยีคเลกใฐัรบักีดนัอ ญอมรกัจาณาองหแว่ัราฟาจเะรพ . 1826ศ.พ นใยทไรษกัอวัตฐษิดะรปงรท2. บ็กเรากนวเดงหใ นชเ กอนยาภาครากะลแนใยาภาครากง้ัท าครากมิรสเงสงรท3. นาดีษาภอืรหบอกงัจ กาจศงวากงัลบบแทาวรถเยากินฆงสะรพตนมินหใ นชเ านสาศงุราํบงรท4. ะรพนัวนใมรรธงดสแามฆงสะรพตนมินรากม่ิรเิระลแ ชารฆงัสะรพนปเามชารมรรธีรศรคน ยาวถ ง่ิดะรกน่ัสามนอรดอืดเูผหใ นชเ ดิชลกใงายอรฎษารงอขขุสขกุทลแูดงรท5. นตนปเ ปไติวีชยีสเ่ีทมแอพกาจกดรมบัรดไิธทิสีมทายาทหใดไากีฎ 1 ่ีทาชารมรรธาหมะรพ1.2 อืรห ชาริธาชาร-มรรธาหมมารศงพยิรุสีรศะรพ อืรห ทไิลายะรพ อืรห ทไิลาญพ )ูปนาลห( าดดันชาระรพะลแทไอลเายะรพงอขสรอโชาระรพนปเงรท1 ่ีทาชารมรรธาหมะรพ นอนนแ่ีทยัมสชัรดุสน้ิสปบารทมไตแ. 1890 ศ.พ ยชารงอรค งหแาํคมารนุขอพงอข บับฉบบแนปเงรท 1 ่ีทาชารมรรธาหมะรพ. 1911 –1 966 ศ.พ งาวหะรูยอาวนาฐษินนัส มรรธชารธิพศทยวดรฎษาราชะรปาณาอะลแงอืมเนาบงอรคกปงรท าชารมรรธิตคนใยิรตัษกงอข ธทุพะรพงอขงาลกยนูศนปเยาลกยัทขโุสนจงอืรเงุรญิรจเหใานสาศธทุพะรพงุราํบุนาํทงรท ่ีทง่ึนหน้ิชกีอญัคาํสนาฐกัลห ขกุทนพหใยาลหง้ัทนชาํนกัชคงอะรพิตับิฏปงรทะลแานสาศ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห112 ิมูภรตไ งอ่ืรเมรรกณรรว กแดไ ีดงายอนปเกฎปรตไะรพนในาฉกตแูรมาวคีมคงอะรพาวงดสแ นอกตแง้ัตน้ึขธนพินงรท่ีท. 1888 ศ.พ ปอ่ืมเ ยทไศทเะรปงอขกรแน้ิชีดคณรรว งวระรพ ยัทขโุสงอรคามจ็ดสเงึจ ป 8 ูยอยัลานชัสีรศงอืมเงอรคทายาทชัรนปเงรทกาจงัลหยชารยวสเ วังนุขอพลากชัรน้ิสงัลห ยัทขโุส่ีทะารพเจานาํอดึยามาขเราหทงัลาํกชใงอตยดโ. 1890 ศ.พ ปอ่ืมเ มรรธงอรคงอลรรคมาตปไนปเมไกงัลลับชารบืสรากฏบกรากดิกเวลแมถาํน ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ งัลหยัทขโุสะารพเ ิตาชนในคงอขจใติจมวรยนูศานสาศธทุพะรพงุราํบุนาํทราก1. รกัจาณาอชารนในวคแยาลหนวคแกยแกตแงอืมเนาบ วลแชาราหมงหแาํคมารนุขอพยัมสชัร ปไอตยัทขโุสาชญับบัคงับนใูยอมไ ปไงาหกออวัตกยแ จ็รเาํสมไาํทงรท็กตแ มิดเงัดนืคบัลกหใยัทขโุสมวรบวระจดิคงรททไิลาญพ2. นใกัลหยาบยโนนปเงึจนผแกปนปเมาวคมวรกัลหนปเานสาศชใ่ีทงอรคกปรากยาบยโน ่ีท ทบ ้ีนยัมสชัร2 กลโุณษิพ่ีทชารนิชธทุพะรพงารส) รชพเงพแาํกงอืมเ( มุชรคน่ีทยีดจเงารสงรท3. หใงคน่ัมมาวคาํทาวบัน ชวนผกอองรท่ีทราก. 1905 ศ.พ อืมเ ชวนผกอองรท งอืมเนาบ วลแชาราหมงหแาํคมารนุขอพยัมสชัรงัลห าววลแวาลกงัด น้ึขกามานสาศธทุพ อ่ืมเ ปไกออนักงาตกตแิตับิฏป็กงอืมเะลตแกันาํสะลตแ กยแกตแ็กงอเฆงสรากงวกยแกตแ รตสาศิตัวะรป มาตสใมอ่ืลเามนัหมาตยอลค็กยาลหง้ัทรกินกสพ ชวบกออน้ัขงึถาลกงรแาธทัรศีมงรทาํนูผ น้ัชฆงสะรพ ลกไปไอืลงอ่ืลเงึจยัทขโุสนใานสาศธทุพะรพงอขทพัศิตติก คงอะรพงายอบบแ นานงอืมเ งาบะรพงวลห ายธยโอ นชเ ๆงาตนวคแสใมรรธรพแยผเปไกออดไปูรยาลหญหใูผ นใมรรธรพแยผเอ่ืพเ ยัทขโุสกาจปไะรถเะณมสะรพตนมินดไ ยทไานนาลงหแ านอืกาจเะรพ มหใงยีชเงอืมเ ายธุยอีรศงุรกยัมส2. ถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมส2.1 2 ่ีทีดบิธาชารมรบะรพจ็ดเมสงอขสรอโชาระรพนปเ ถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมส นปเงึจคงอะรพ ยัทขโุสงหแ2 ่ีทาชารมรรธาหมะรพงอขาดิธชาระรพบัก) ายะรพมาสาจเ( งวระรพศงวชาระลแีรุบณรรพุสศงวชารยาสอ้ืชเ ยชารยวสเน้ึข ายธุยองอขง่ึนหคงอะรพญหใง่ิย่ีทยิรตัษกาหมะรพนปเงรท งวระรพ ดุส่ีทนานาวบัน ป40 ิตับมสชารนใูยองรท. 2031 ศ.พ นใตครรวสจ็ดสเ. 1991 ศ.พ นใ ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ น้ึขถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมสอ่ืมเ ายธุยอบักาขเยัทขโุสรกัจาณาอมวรราก1. ายะรพตแีมงค วลแงอรคกปาชารมรรธาหมะรพีมมไยัทขโุสงาท น้ัน. 1991 ศ.พ นใยชารยวสเ งอืมเงอรคกปปไหใายธุยอกาจง้ัตงตแบัรดไ4 ่ีทาชารมรรธาหมะรพงอขสรอโะรพ รยีฐเษิธทุย ชาระรพ านนาลงหแชารกลโิตาจเะรพบักาขเปไรยีฐเษิธทุยายะรพ. 1994 ศ.พ งึถ กลโุณษิพ

>> 113ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร อ่ืมเมนชะรพน้ิสนจามอตกลโุณษิพงอืมเงอรคกปดไถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมสงอขาดราม รกัจาณาอาวอืถะลแกลโุณษิพ่ีทบัทะรปปไจ็ดสเดไถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมส. 2006 ศ.พ ามนตนปเน้ันตแง้ัตบันายธุยอรกัจาณาอบักาขเมวรกูถยัทขโุส 2 ่ีทีดบิธามาระรพจ็ดเมส2.2 ถานกลโรตไมรบะรพจ็ดเมสงอขสรอโชาระรพนปเ2 ่ีทีดบิธามาระรพจ็ดเมส . 2072ศ.พ งึถ. 2034 ศ.พ ยชารงอรค ิตาชกตนัวะตวาชนปเบัน ายธุยอีรศงุรกบักอตดิตามาขเดไสกเุตรปโ. 2054 ศ.พ นใ ยดโ กตนัวะตวาชงอขายทิวปลิศูรนยีรเม่ิรเงึจยทไ ยทไบักีรตมไธนัพมัสญิรจเามาขเ่ีทกรแ มารคงส-ยัชิพาราํตธนพินชาระรพงรท2 ่ีทีดบิธามาระรพจ็ดเมสหใาํท ราหทรากนาดะาพฉเ ลพรพไีชญับาํทดัจบอสจวรตราก อืค ีชญับราสาํทหใงรท้ีนกาจกอน กรแง้ัรคนปเดไยทไงอข ่ีท ทบ ่ีทานหีมหใีดวสัรุสมรกง้ัตงรทยดโ กรแง้ัรควัรคนโะมาํสจวราํสรากนปเบัน รกัจาณาอชารง้ัท 2 ีรศะรพดัวงารสงรท2 ่ีทีดบิธามาระรพจ็ดเมส านสาศนาดงาทลพรพไีชญับมุคะลแจวราํส ะรพนใวไ าํคงอทมุห าว8 งุส ญชพเรรสีรศะรพอลหหใะลแ นาฐชาระรพตขเนใวไญชพเรรส กาจงอ่ืนเ มิดเนชเนักมารคงสูคนปเงัยานนาละลแายธุยอ้ีนยัมสชัรนใ ยวดดัวงอขราหิวาหม รตสาศิตัวะรป ตขเาณาอยายขมายายพ. 2038 – 2068) ศ.พ ยชารงอรค( วกแงอืมเะรพ อืค านนาลยิรตัษก งลดุสน้ิสงึจมารคงส นักีรตมไนปเงลกตรากีม. 2065 ศ.พ งึถนจ ตใงาทามงล านสาศนาดงาท หใะลแนาฐชาระรพตขเนใวไญชพเรรสีรศะรพดัวงารสงรท2 ่ีทีดบิธามาระรพจ็ดเมส ้ีนยัมสชัรนใ ยวดดัวงอขราหิวาหมะรพนใวไ าํคงอทมุห าว8 งูส ญชพเรรสีรศะรพ อลห วกแงอืมเะรพ อืค านนาลยิรตัษกกาจงอ่ืนเ มิดเนชเนักมารคงสูคนปเงัยานนาละลแายธุยอ ีม. 2065 ศ.พ งึถนจ ตใงาทามงลตขเาณาอยายขมายายพ. 2038 - 2068) ศ.พ ยชารงอรค( งลดุสน้ิสงึจมารคงส นักีรตมไนปเงลกตราก ชาราหมรวศรเนะรพจ็ดเมส2.3 ศงวชารนใาชารมรรธาหมะรพจ็ดเมสงอขสรอโนปเ ชาราหมรวศรเนะรพจ็ดเมส . 2098ศ.พ อ่ืมเิตูสะรป ิดรรพรกัจาหมะรพจ็ดเมสงอขาดิธชาระรพ ยิรตัษกิธทุสิวะรพบักยัทขโุส ีดวาสงหงุรก่ีทนักะรปวัตนปเปไงสกูถงรท าษรรพ 9 ดไุยามนชะรพอ่ืมเกลโุณษิพงอืมเ่ีท 7 าลวเนปเมรรธรตุบชาระรพะนาฐนใูดงย้ีลเรากบัรดไงรท ดไกลโุณษิพงอืมเดึยามพะารพเ นปเน้ึขานปาถสรากบัรดไาชารมรรธาหมะรพ ามพกแยีสเายธุยอีรศงุรก. 2112 ศ.พ นจ ป บัลกรวศรเนะรพหใตาญุนอะลแ ีดวาสงหงุรกงอขน้ึขงอืมเะนาฐนใายธุยอีรศงุรกงอขยิรตัษก งาวหะร ชารปุองนหแาํตีมะลแกลโุณษิพงอืมเาจเนปเหใานปาถสรากบัรดไะลแ ายธุยอีรศงุรก ดัจาํกดิคงึจ้ีนงัดน็หเีดวาสงหาจเะรพ ายธุยอนักงอปอ่ืพเ ามพะลแรมขเบักมารคงสาํทงรทน้ัน งุรก่ีทาลวเมวร งรคแงอืมเ่ีทพาภรสิอศากะรปงรทงึจบารทงรทคงอะรพตแ รวศรเนะรพ งรท็กพาภรสิอศากะรปกาจงัลห ป15 าลวเนปเามพงอขงอรคกปรากตใยาภูยอกตายธุยอีรศ ดไงัลาํกนปเวไามอืนหเยาฝงอืมเวัหกาจนคูผนอตดาวกดไะลแ ง้ัรคยาลหามพบักมารคงสาํท

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห114 ยชารงอรคน้ึขจ็ดสเงึจรวศรเนะรพ ตครรวสาชารมรรธะรพจ็ดเมส. 2133 ศ.พ นใามอต กาม งอขจิกราภชาระรพ ชารปุอาหมะรพนปเน้ึขาชุนอะรพถรศทากอเะรพานปาถสงรทะลแ ่ีท ีถตัหธทุยมารคงส อืค ญัคาํสง้ัรคมารคงสะาพฉเยดโ มารคงสกึศาํทราก กแดไ คงอะรพ ทแบรกันนปเาวงอยกยรากบัรดไงัย็กพแยาฝตแมแ ยารหาสงอนหลบาํต่ีทามพบักบรงรท จ็ดเมส กีอามพกาจนารกุรกูถมไายธุยอีรศงุรก ป150 าลวเะยะรดอลตน้ันกาจงัลห งาชนาล านนาลง้ัทมุลคบอรคงาวขงาวกงายอปไกออตขเาณาอยายขงรทชาราหมรวศรเนะรพ คงอะรพง่ึซ ะวงัองอืมเีตปไพัทนิดเราก อืค ยาทดุสง้ัรค ามพงึถมวร าชูพมักะลแ ญหใยทไ ิตับมสชารยวสเ าษรรพ 50 ดไุยามนชะรพ. 2148 ศ.พ นใ งาหงอืมเ่ีทตครรวสะลแ รวชะรป รตสาศิตัวะรปนใวไกึราจรากบัรดไ่ีทยิรตัษกรีวนปเงรท ชาราหมรวศรเนะรพจ็ดเมส ป 15 ดไ นปเหใคงอะรพงอยกยงึจยทไวาชนชาชะรป ายธุยอีรศงุรกกแหใชารกอเูกบอกูผะนาฐนใ ง่ึนหคงอะรพ ชาราหม ่ีท ทบ 2 ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ ษศเป3 าลวเนปเรฎษารกาจรกาอีษาภบ็กเดงะลแยวสดลราก1. งอฟบัระณษกัลมิตเม่ิพเยามหฎกะลแดนหาํกชาระรพยามหฎกชใศากะรปราก2. ทนัฉาํคษฆโรทุมส นชเ ้ีนยัมสนใงตแ่ีทอืสงันห มรรกณรรวนาดนางมิรสเงสราก3. รตสาศิตัวะรป งลพเ ากเงุรกณรกายพงลพเ ์ิดสัวสชารงรคโ งอนนอส-ีลาพงลคโ มาระรพนอสถรศทงลคโ บันณยารานะรพจ็ดเมสิตรยีกเะรพมิลฉเงรคโ อืค ญัคาํสน้ิชมรรกณรรวงึถมวร ทบงาบวาย ง่ึนหคุยยทไงอข มรรกณรรวงหแงอทคุย นปเ ิสธทุพะรพญิชเญัอดไะลแ. 2203 ศ.พ ามพะลแมหใงยีชเบักมารคงสกึศาํทราก4. ยวดายธุยอามงล คงิห นชเ กออนัวะตศทเะรปง้ัทามงอืรเงุรญิรจเ น้ันศทเะรปงาตบักธนัพมัสมาวคนาด5. สศเง่ัรฝะลแ ษฤกงัอ าดนัลอฮ สกเุตรปโ กแดไ ญัคาํส่ีทกตนัวะตศทเะรปะลแ ยีดเนิอ นีจ ชาระรพกาจ้ีนาลหเ ๆงาติตาชกาจมาคมุครากนักงอปรากะลแีรตมไธนัพมัสมอ่ืชเรากนาดง้ัท ง้ัทกีอ ง่ึนหคงอะรพ ชาราหม นปเงรทาวงอยกยรากบัรดไงรทงึจ วาลกงัด ๆงาตจิกยีณรก ง่ึนหคุยมรรธนฒัวปลิศนาดญัคาํสลคคุบนปเาวงอยกยรากบัรดไงัยคงอะรพงอขยัมสชัรนใ งอส่ีทีนาธชาร ีรุบพลงอืมเ่ีท. 2231 ศ.พ นใตครรวสจ็ดสเชาราหมณยารานะรพจ็ดเมส ยวด น้ึขงารสหใ ฯาลกเดรปโคงอะรพ่ีท ีรุบนธงุรกยัมส3. .ศ.พ นยาษมเ1 ่ีทนัวอ่ืมเิตูสะรป นิส าวมิดเมานีม ชาราหมนิสกาตาจเะรพจ็ดเมส งย้ีอเกนงานะลแ งอฮหไยานงอขรตุบนปเ ศกโมรบวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสยัมสชัรนใ2277 รตับะรกกยงวลหงนหแาํตดไนจรากชารบัราขเามอต มรรธญุบรตุบนปเปไบัรีรกัจายะรพาจเ วัตกยีรเกูถกาตายะรพ. 2308 ศ.พ นใงุรกมอลามพอ่ืมเน้ัรคกาตงอืมเาจเนปเะลแ กาตงอืมเ าลปเยดโติวีชยีสเงอตายธุยอ่ีทามพบักูสกาหาวจใอทดิกเตแ งวลหรคนะรพนักงอปาขเ

>> 115ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นยาษมเนอืดเงึถอพ) ีรุบรทนัจ(รูบทนัจ่ีทวัตง้ัตปไีนหาฝีตพัทาพงึจ นแนปเนชยโะรป ามพัทกยดไ็กกาตายะรพ นอืดเ7 น้ันกาจงัลหตแ ามพกแยีสเ็ก ายธุยอีรศงุรก. 2310 ศ.พ านปาถสงึจ กามยาหยีสเายธุยอีรศงุรกาวน็หเตแ ดมหง้ัทดไ ายธุยอีรศงุรกกาจกออามพลไบัข . 2310ศ.พ นใยชารงอรคน้ึขกษเิภาชารมรบีธิพบอกะรปะลแ งวลหงอืมเนปเีรุบนธงุรก จ็ดเมส าวมานะรพกออมยินปไว่ัทนคตแ4 ่ีทาชารมรบะรพจ็ดเมส าวมานะรพงรท ีรุบนธกอืลเ่ีทุตหเ รทุมสาหมีรศีรุบนธงุรก าวงอืมเมานนาทชาระรพง้ัทมอรพ นิสกาตาจเะรพ วาอกาปลกใูยอยางาษกัรนักงอปก็ลเงอืมเนปเีรุบนธาวน็หเงรทกาจงอ่ืนเ งวลหงอืมเนปเ กวดะสมคานมคงาทนสเีม ธุวาองยีลเาํลรากะลแ ิตาชงาตบักยาขาคอตดิตรากกแกวดะส พัทงอกชใดไะจอ่ืพเ ีรุบณรรพุสะลแกลโุณษิพบักวยีดเนชเ งาลกน่ัคาํ้นมแีมอืรเงาทะาพฉเยดโ จใงัลาํกะลแญัวขมวรงลหแนปเ กันกามมิดเงาลกยนูศลกไมไูยอง้ัตะลแ บรรากนุนสบันสอืรเ ่ีท ทบ ง็ขแมขเ่ีทาํนูผีมยัศาอยดโ นคูผงอข 2 ดุส่ีทญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ ีมกาจงอ่ืนเ นักวยีดเงอรคกปรากตใยาภูยอาขเ ๆงาตงอืมเวัหาดรรบมวรบวรราก มุนมุช กลโุณษิพงอืมเาจเมุนมุช นชเ ยามกาม ๆงาตน่ิถงอทนใาํนูผนปเน้ึขวัตง้ัตมายายพนค รตสาศิตัวะรป น้ึขดิกเมารคงสกึศีมลากชัรดอลต นตนปเ ชารมรรธีรศรคนงอืมเาจเมุนมุช ยามิพงอืมเาจเ วกแงาบกึศ ยัชิพงอืมเกึศ มหใงยีชเงอืมเกึศ รมขเงอืมเกึศ งุกงาบ่ีทามพกึศ กแดไ ยามกาม าษกึศรากนใะนชยัชบัรดไีรุบนธงุรกาจเะรพง่ึซ นทนัจงยีวเกึศ ์ิดกัศาปาํจกึศ ้ีกนุวหซแะอกึศ ยาลปนอตีรุบนธงุรกยัมสนใ ดอลตยดโาม รทนิสกโนตัรงุรกยัมส4. กลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ4.1 . 2279ศ.พ มคานีม20 ่ีทนัวอ่ืมเ ศกโมรบวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสยัมสชัรนใ กยห อ่ืชาดรามะรพ ีดงอท าวมิดเมานะรพีมาดิบะรพ าขกิสาลอ่ืมเ นอืดเ3 ุษกิภะรพนปเชวนผงรท าษรรพ21 าษนัชะรพีมงรทอ่ืมเ ศัทกอเาจเะรพจ็ดเมสนิดนผแงึถน้ัรค รพมุทุอาจเะรพจ็ดเมสนิดนผแนใรากชารบัราขเงรท็ก นใญานาํชมาวคีมงรทคงอะรพ ีรุบชารงอืมเาํจะรป รตับะรกกยงวลหนปเงนหแาํตบัรดไงรท รทนิรวชาระรพนปเนอ่ืลเหใบอชมาวคีดมาวคจ็นหเาํบนูปนาทชาระรพบัรดไงึจ ง่ิยงายอบรราก นปเนอ่ืลเดไดุส่ีทนใะลแ ีรกัจายะรพาจเ กยานหุมส่ีทาวชารมยายะรพ ์ิธทฤณรยัภอายะรพ ดไคงอะรพ รทนัจงยีวเดไีตงรทอ่ืมเ มรกงาตาจเ งายอศยงอ่ืรคเีม กึศ์ิยรตัษกาหมายะรพาจเ ีรุบนธงุรกงัยามนทนัจงยีวเงอืมเกาจ) ตกรมวกแะรพ( รกามิฎปนตัรีณมาหมธทุพะรพญิชเญัอ นทแยิรตัษกาหมะรพนปเญิชเญัองึจนชาชะรปะลแรากชาราข ลจาลจุตหเดิกเามอต ยวด ชาราหมนิสกาตาจเะรพจ็ดเมส ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ รากกันะลแงอรคกปกันง้ัทนปเงรทชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ รากนใยวช่ีทานหาํทามกึศพัทรากชารนาผยคเ่ีทยานาจเหใง้ัตงตแงรท มย่ียเดอย่ีทราหท ฯาลกเดรปโงอืมเนาบ งอรคกป

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห116 งวดมาสารตยามหฎก อืค งอืมเนาบงอขยัมสคุยบักงอลคดอสหใยามหฎกะราํชหใ1. งอขงคน่ัมมาวคมิรสเงสงอ่ืรคเนปเนัอ์ิธทุสิรบหใานสาศธทุพะรพะราํชรากงึถมวร2. รทนิสกโนตัรงุรก ่ีทมรรกณรรวนาดง้ัท ิตาชงอขมรรธนฒัวมิรสเงสงรทงคงัยคงอะรพ้ีนกาจกอน3. ์ิตรยีกเมารงอ่ืรเรคะลทบ ธนพินชาระรพยดโ ธนัพะรปรากนใถรามาสาชีรปะรพงดสแงรท งดแนิดาท่ีทามพบรวายงลพเ งัลหาดงอ่ืรเรคะลทบ านหเิองอ่ืรคเะลทบ ทุรณุองอ่ืรเรคะลทบ งสงรทงัยชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ วลแมรรกณรรวนาดกาจกอน มรรกฏานะลแ มรรกามิตะรป มรรกยตปาถสนาดะปลิศมิรสเ ยทไงอืมเีตามพัทกยามพกึศดิกเดไ ป3 งยีพเรทนิสกโนตัรงุรกงอรค่ีทงัลหยาภ4. ามยทไนิดนผแบักหใชารกอเนปเมาวคงัย ยาพกตแามพพัทนจูสอตพัทงอกดัจงรทคงอะรพ งรท่ีทยิรตัษกาหมะรพนปเงรทชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ ้ีนนัวกุทนจ ่ีท ทบ นใง่ึนหคงอะรพกีอชาราหม นปเ ยทไวาชรกินกสพอตนพนลงายอณุคิธาณุรกาหมะรพีม2 ดิกเหใงอืมเนาบงอรคกป่ีท ศงวีรกัจชารงหแยิรตัษกมรบมฐปนปเงรทะลแ ยทไรตสาศิตัวะรป นับุจจปนจบวจขุสบงสมาวค วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ4.2 อธเายกูลาจเะรพจ็ดเมส าวมิดเมานะรพีม วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ รตสาศิตัวะรป บัก2 ่ีทลากชัร ยัลาภนาลหศิลเธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพนใสรอโชาระรพนปเ ฎุกงมาฟาจเ . 2347ศ.พ มคาลุต17 ่ีทนัวอ่ืมเพาภมสชาระรพงรท ีนิชารมรบารทนยเิรุสีรศะรพจ็ดเมสมรก ศิลเธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพอ่ืมเชาราหมกลโาฬุจาฟดอยธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพลากชัรนใ ่ีท ดใคงอะรพยานาจเกแหใิตับมสชารบอมสัรตดไิมคงอะรพ น้ันตครรวสจ็ดสเะจยัลาภนาลห อธเายกูลาจเะรพกแหใิตับมสชารกยาษกึรปงึจญหใูผงานนุขะลแศงวุนาศงวมรบะรพมุชะรป าดิบชาระรพนอกีณพเะรปชารมาตชวนผงรทง่ึซฎุกงมาจเยาฝ รทนิดบาฎษจเน่ืมหมรก งรทาลวเีมคงอะรพหใาํท าษรรพ26 งึถปไอตศพเณมสนใูยองราํดดไงึจ นัว่ีกมไตครรวส บารทงรทหใุตหเนปเ ศทเะรปงาตาษาภะาพฉเยดโ ยามกามงายอ ๆงาตรากาชิวาษกึศ นาถสยีนชูปรากสัมนปไกิราจคงดุธจ็ดสเดไงัยง้ัท งจแงาจะรกงายอกอนยาภกลโณรากุตหเ ีดงายอนปเรฎษารงอขูยอนปเมาวคพาภสบารทงรทหใาํท่ีท ลกไงาหงอืมเวัหมาต ญัคาํส่ีทจิกราภชาระรพ นาถสง้ัตหใมอย ศทเะรปงอขชารกอเบักกลแอ่ืพเ ษฤกงัอบักาญญัสิธนสาํทราก1. ีษาภบ็กเ ีรสเาครากนปเดาขกูผาครากบบะรกิลเมอย ตขเาณาอชารกอนพาภสิธทิสีมลุสงก มาสกัชยอรารตัอนใาขเาข ชาระรพนปกปงวลหาขง้ัตรากีม ศทเะรปงอขงคน่ัมมาวคาษกัรรากงุรปบัรปงรท2. าํทจวราํสามปรโุยวาชญาชวย่ีชเูผงาจงรท ษฤกงัอบักมวรกตนัวะตนาดนดแยาชตขเาณาอ ราหทาชิวนอสกฝามปรโุยราหทยานงาจ กออนัวะตนาดนดแยาชตขเาณาอชาระรพ่ีทนผแ

>> 117ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร หใาํทษฤกงัอบักาญญัสาํทรากกาจลผะลแาํลยาลหชใน้ึขฟไลกอืรเอตหใงรท มหใบบแ กามงอืรเงุรญิรจเจิกฐษรศเ งารสะลแงอลคดุขรากีมดไ กออนัวะตศิทงาทปไกออรคนะรพยายขงึจคงอะรพ3. นนถ กวดะสนินเาํดงอลค ญิรจเีษาภงอลค มษกเงุรกงุดผงอลค นชเ ยามกามน้ึขนนถ รคนงอฟเนนถ งอืมเงุราํบนนถ งุรกญิรจเ ง่ัรฝบบแกึตีม งาทนิดเามถรชใ นชเ งายอยาลหน้ึขกตนัวะตบบแรากจิกดิกเดไ4. กออ รากชารบัรามาขเศทเะรปงาตวาชบัรรากีมงัย้ีนกาจกอน นตนปเ รกัจยอ่ืลเงรโ ฟไีสงรโีม ฯลฯ ณปาษกงรโง้ัต าษกบเุนาจจิกชารอืสงันห อืถบันรากนใพาภีรสเนาทชาระรพดไวัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ5. นิดนผแรากจิกอตลผีมมไาวน็หเงรทะารพเ านสาศ ปไม็ตเ่ีทยามหฎกนปเง่ึซ บับฉ500 บอืกเน้ึขยามหฎกิตัญญปงรทดไคงอะรพ6. ่ีท ทบ 2 มรรธยษุนมยวด นชเ ชใามกตนัวะตงาทรากาชิวบัรมอยงรท รตสาศายทิวกันนปเงรทคงอะรพ7. นาดนใถรามาสาชีรปะรพีมงรทงัยง้ัท นตนปเ รกัจงอ่ืรคเนางะลแ งารสอกราก ปูรยาถราก รตสาศิตัวะรป อกาวหลบาํต่ีท ยทไศทเะรปนใงวดดมหาคารปุยิรุสดิกเาลวเณวนาํคงรท อืค รตสาศาราด ากิาน10.32 าลวเ. 2411 ศ.พ มคาหงิส18 ่ีทนัวน้ึขดิกเะจาวดไ ธนัขีรีคบวจะรปงอืมเงวขแ งรท่ีทมาตงิรจน้ึขดิกเดไณรากุตหเะลแ ีทานิว46 ีทาน6 อืค งวดม็ตเดืมยติทาองวดาลวเ รากะรปกุทวไณวนาํค น่ัสบัสขไยวดรวชะรปคงอะรพหใาํทน้ันง้ัรคาคารปุยิรุสรตนเะรพดอทปไจ็ดสเรากนใ าษรรพ 64 ดไุยามนชะรพิริส. 2411 ศ.พ มคาลุต1 ่ีทนัวอ่ืมเตครรวสจ็ดสเะลแ งรแงายอ ษศเป 17 ดไยชารงอรคาลวเมวร วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ4.3 จ็ดเมสะลแ4 ่ีทลากชัรนใสรอโชาระรพนปเ วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ มานะรพีม. 2396 ศ.พ นยายนัก20 ่ีทนัวอ่ืมเพภมสชาระรพ ีนิชารมรบารทนิริศพทเะรพ มรบะรพนในตน้ัขาษกึศรากบัรดไงรท ณรกงลาฬุจาฟาจเ อธเายกูลาจเะรพจ็ดเมส าวมิดเ นัวอ่ืมเยชารยวสเ ถานาชะรปตินิพนุขมรกนปเงรท าษรรพ13 ุยามนชะรพอ่ืมเงัวชาราหม . 2411ศ.พ มคาลุต1 ่ีท )คานนุบ งวช (ศงวยิรุสีรศายะรพาจเีมยดโ าษรรพ15 งยีพเาษรรพมนชะรพีมะณข 20 บรคาษรรพมนชะรพ ะวาภิตินุลรรบงรท. 2416 ศ.พ งึถนจ นิดนผแรากชารจ็รเาํสูผนปเ ป42 งึถนานวายิตับมสยชารงอรคงรท2 ่ีทง้ัรคกษเิภาชารมรบีธิพชาระรพีมงึจ าษรรพ . 2453ศ.พ มคาลุต23 ่ีทนัวอ่ืมเตครรวส ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ ่ีทมยินิดรรวรกัจยัภกาจนพดอระลแศทเะรปยราอมยีทเดัทานหวากญิรจเยทไหใอ่ืพเ งุรปบัรปะลแานฒัพงรท5 ่ีทลากชัร น้ันะณขูยอตใงยีฉเกออนัวะตยีชเอเคาภิมูภมาคมุคงัลาํก นชเ นาดกุท ศทเะรป

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห118 งอรคกปราก นวส3 นปเกอองอรคกปรากกยแ กตนัวะตงายอมาตมหใงอรคกปรากปูริฎปงรท บบะรยดโคาภิมูภนวสงอรคกปราก ๆงาตงวรทะรกนปเงบแ งาลกนวสงอรคกปราก อืค ลาบิภาขุสปูรนใน่ิถงอทนวสงอรคกปรากะลแลาบิภาศทเ ลาศรากะลแยามหฎก กออ รากาลุตจานาํอกยแรากนปเ มรรธิตุยลาศบอชดิผบัรมรรธิตุยงวรทะรกง้ัตหใ มาวคีดคนวสตไรากนใณุราทยารดหโีธิวชใ่ีทลาบรคนตีราจกิลเกย กรแง้ัรคนปเราหิรบยาฝกาจ ลวมะรปนปเนัอาญาอะณษกัลยามหฎกลวมะรปชใศากะรปะลแ น้ึขยามหฎกนยีรเงรโง้ัต ยทไศทเะรปหใาํท่ีทงาทูลนปเ้ีนลาศรากะลแยามหฎกงุรปบัรปราก ยทไงอขกรแบับฉยามหฎก งัลหยาภนใดไตขเาณาอกอนพาภสิธทิสาหญปกแถรามาส ่ีท ทบ มรรธนฒัวะลแมคงัส2 กิลเกย ติวีชงราํดรากนใะรสิอีมนชาชะรปหใ รพไบบะระลแสาทบบะรกิลเกยงรท ามาขเกตนัวะตมรรธนฒัวาอเบัระลแ ยัมสาล่ีทีณพเะรป งัลครากะลแราคานธราก นิงเราก วัตยายขาครากจิกฐษรศเหใาํท4 ่ีทลากชัรยัมสนใงิรวาบเาญญัสิธนสาํทรากกาจลผ รตสาศิตัวะรป รตับนธชใกออหใงึจ5 ่ีทลากชัร น้ึขกามยทไศทเะรปนใรากจิกาํทามาขเศทเะรปงาตวาชีม งอขยชิณาพราคานธหใตาญุนองรท กรแง้ัรคนปเนอนนแ่ีทนย่ีลปเกลแารตัอดนหาํกรากีมะลแ ีม งัลครากนาดนใ น้ึขยชิณาพราคานธง้ัตยทไนคหในุนสบันสะลแาขาสง้ัตามาขเศทเะรปงาต ีมหใรกาอีษาภบ็กเดัจบบะรงุรปบัรปะลแ กรแง้ัรคนปเนิดนผแณามะรปบงาํทดัจราก น้ึขพาภิธทิสะรป วาชนชาชะรปอตณุคิธาณุรกะรพีมงรท วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ ชาราหมยปะรพ าวาญญัมสชาระรพบัรดไงรทงึจ งวลหญหใงายอยทไศทเะรปะลแยทไ งหแาษรรพ150 บอรบรคสากอโนใะลแ ยทไวาชนชงวปงอขง่ิยกัร่ีทนปเงรท าวงึถยามหนัอ ะลแรตสาศายทิวาษกึศรากคงอ.2546 ศ.พ นยายนัก20 ่ีทนัว พภมสชาระรพนัวยาลคนัว นปเคงอะรพหใงอยกยศากะรปดไ(UNESCO) กโสนเูยอืรห ิตาชาชะรปหสงหแมรรธนฒัว ยษุนม รตสาศมคงัส มรรธนฒัว าษกึศรากาขาสงาทกลโงอขนดเีดนางลผีมะลแญัคาํสลคคุบ ราสอ่ืสะลแ มคงัสานฒัพราก ายทิว พาภุนาชารงราํดายะรพมรก อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส4.4 4 ่ีทลากชัรนใสรอโะรพนปเ พาภุนาชารงราํดายะรพมรก อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส 21 ่ีทนัวอ่ืมเิตูสะรป รามุกรวศิดาจเคงอะรพ าวมิดเมานะรพีม มุชาดรามมอจาจเบัก 5 ่ีทลากชัรยัมสนใ งัวชาราหมมรบะรพนในตงอ้ืบเาษกึศรากบัรดไงรท. 2405 ศ.พ นยานุถิม ยัมสนใามอต งวลหมรกนปเนอ่ืลเวลแ พาภุนาชารงราํดน่ืมหมรกนปเานปาถสรากบัรดไ นปเานปาถสรากบัรดไ7 ่ีทลากชัรยัมสงึถอ่ืมเะลแ ายะรพมรกนปเน้ึขนอ่ืลเดไ6 ่ีทลากชัร

>> 119ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ุนาชารงราํดายะรพะรก ฯจ็ดเมส พาภุนาชารงราํดายะรพมรก อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส ลากชัรยัมสนใศทเะรปปูริฏปรากะาพฉเยดโ งอืมเนาบานฒัพรากนใญัคาํสงัลาํกนปเงรทพาภ ะลแ ยตัสอ่ืซมาวคีม ูรบอรมาวคีม ะหาสตุอะยิริวมาวคนาดรากชาร่ีทานหิตับิฏปงรท5 ่ีท คงอะรพกุทยิรตัษกาหมะรพอตีดกัภกัรงจ ญัคาํส่ีทจิกยีณรก าษกึศราก ก็ลเดาหมราหทมรกรากบัคงับูผงนหแาํตงราํดหใง้ัตงตแบัรดไงรท. 2423 ศ.พ นใ มรกนใน้ึขก็ลเดาหมราหทนยีรเงรโง้ัตรากีมกาจงอ่ืนเ น้ันตแง้ัตามาษกึศรากบักงอขวย่ีกเงึจ ีดบิธอนปเงรท. 2433 ศ.พ งึถนจ นอืรเลพนยีรเนยีรเงรโนปเนย่ีลปเามอต ก็ลเดาหมราหท นชเ ยัมสนัทหใาษกึศรากนาดนางงุรปบัรปงึจ รากมรรธมรกบักาํกะลแรากิธาษกึศมรก ่ีท ทบ 2 อ่ืพเนคกฝ อืค ศทเะรปงอขรากงอตมาวคบักงอลคดอสหใาษกึศรากงาทยามหงุมดุจดนหาํก ชใน้ึขว็รเนยีรเบบแธนพินงรท ลกาสบบแนปเหในยีรเาลวเ รตูสกัลหดนหาํกรากชารบัราขเ ิตับิฏปวนแดนหาํก นยีรเอืสงันหกอืลเดัคจวรตรากีม นอืดเ3 นใยาภดไนาอหในอสอ่ืพเ รตสาศิตัวะรป นตนปเ นชญัมาสรฎษารูสปไกออาษกึศรากยายขม่ิรเิระลแ รากมรรธมรกนใรากชาร งอรคกปราก นักอตดิต ป23 งึถนานาลวเนปเกรแนคยทไดาหมงวรทะรกีดบานสเงนหแาํตงรท รากชารราหิรบรากบบะรนาฐการงาวรากนใญัคาํสทาบทบีมงรท. 2435 – 2458 ศ.พ ตแง้ัต จานาํอหใง่ึซ งอืมเนิกบบะร าวกยีรเ่ีทงอรคกปรากกิลเกยยดโ มหใวนแนใพาภิมูภนวสนิดนผแ ปไลาบิภาศทเงวลหาขงสะลแ ลฑณมนปเง้ัตนักงยีคเลกใงอืมเมวรรากนปเาม กามงอืมเาจเ งาลกยนูศูสาขเจานาํอมวรรากบบะรนปเ้ีนบบะร พีชงย้ีลเอพหในอืดเนิงเยาจะลแงอรคกป รฎษารขุสขกุทลแูด่ีทานหาํทอ่ืพเ ยทไดาหมงวรทะรกนใน้ึขมหในางยวนหง้ัตรากีม้ีนกาจกอน งรท ยทไดาหมนางลแูดงรท่ีทาลวเดอลต นตนปเ ลาบายพมรก มไาปมรก จวราํตมรก นชเ งิรจทแ่ีทูยอนปเพาภสน็หเรากงอตะารพเ กามงายอนปเรากชารจวรตรากกแญัคาํสมาวคหใ ยวดงอืมเวัหรากชาราขกแจใงัลาํกญัวขนปเะลแ รากชาราขงอขนางาํทรากูด รฎษารงอข ธนพินะรพนาง กามนวนาํจนปเวไมรรธนฒัวปลิศะลแ ีดคณารบโรตสาศิตัวะรปนาดนางธนพินงรท าวงอยกยรากบัรดไนจ ีดคณารบโะลแรตสาศิตัวะรปาวคนคาษกึศรากนใมหใยัมสีธิวชใงรท าลงรทพาภุนาชารงราํดายะรพมรก ฯจ็ดเมส ยทไรตสาศิตัวะรปะลแีดคณารบโงาทาดิบนปเ กาจงอ่ืนเ6 ่ีทลากชัรยัมสนใ. 2458 ศ.พ อ่ืมเยทไดาหมงวรทะรกีดบานสเงนหแาํตกาจกออ รธาธรุมีดบานสเงนหแาํตนใ ง้ัรคกีอรากชารบัราขเบัลกจ็ดสเามอตตแ พาภขุสนาดาหญปีม นาฐการงาวงรท่ีท ๆน่ือญัคาํสนาง ีรตนมฐัริภองนหแาํดงราํดงรท7 ่ีทลากชัรยัมสงึถอ่ืมเะลแ มรก ฯจ็ดเมส ุตหเยามหดจอหะลแฑณัภธิพิพนาดนางะลแ รคนะรพบัรหาํสดุมสอห กแดไ วไ . 2505ศ.พ นใ ลุกศิด ลุกสชารนตนปเงรท. 2486 ศ.พ อ่ืมเมนชะรพน้ิสพาภุนาชารงราํดายะรพ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห120 บัน กลโบัดะรมรรธนฒัวนาดงาทนดเีดนางลผีมูผนปเหใคงอะรพงอยกยศากะรปกโสนเูย ิตรยีกเบัรดไ่ีทกรแนคยทไนคนปเ ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรกาฟาจเ อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส4.5 งรทูผาฟาจเนปเ ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรกาฟาจเ อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส รตสาศิตัวะรป รตสาศรษกัองาทญชารปนปเงรท งนขแยาลหรากาชิวนใถรามาสาชีรปะรพ นใสรอโชาระรพนปเ ญิรจเรติจาจเคงอะรพ าวมิดเมานะรพีมคงอะรพ งาชนางะลแ ีรตนด นใกันหาํต่ีทิตูสะรป ยารณรรพงิญหาจเมอมหบัก วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ นยีรเงรโ่ีทนตน้ัขาษกึศรากบัรดไงรท. 2406 ศ.พ นยาษมเ28 ่ีทนัวอ่ืมเ งัวชาราหมมรบะรพ รากาชิวาษกึศงรทน้ันกาจงัลห ราหิวศวเินรวบดัว่ีทูยอรณเมาสนปเชวนผน้ันกาจ ราหทมยีรตเ าลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพนใรากชารบัรงรท วลแชวนผาลน้ัรค ีณพเะรปชาระลแ ๆงาต ฯาลกเดรปโาณุรกะรพบัรดไนจยัทฤหชาระรพงาว่ีทนปเ ูรบอราญญปิตสะรพีมงรทวัหูยอาจเ ่ีท ทบ รากชารบัรงรท ศงวิตดัวุนารศิรนนุขมรกาฟาจเอธเายงอนาจเะรพ นปเศยยิรสิอะรพนอ่ืลเหใ2 ง้ัท งคน่ัมหใรากชารราหิรบรากนในาฐการงาวอ่ืพเนางยวนหยาลหูยอ ญัคาํสงนหแาํตนใ งัวงวรทะรกะลแ งัลคะรพงวรทะรก รากิธาธยโงวรทะรก ครโยวด รวชะรปกาจงอ่ืนเ รากชารกาจกออาลมคงับบารกงรท. 2452 ศ.พ นใ อ่ืมเน้ัรค นินเยาลปนาบ าว้ีนกันหาํตกยีรเะลแ ยตเงอลค่ีทูยอกันหาํตกูลปงรท ตโยัทหะรพ รตสาศิตัวะรป นอ่ืลเหใ ฯาลกเดรปโาณุรกะรพงรท วัหูยอาจเาลกเฎุกงมะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมสชัร ฯาลกเดรปโะลแ ศงวิตดัวุนารศิรนะรพมรกาฟาจเ อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส นปเศยยิรสิอะรพ นพงรทงึจ งอรคกปรากงลปแนย่ีลปเรากีมง่ัทะรกนจ ง่ึนหง้ัรคกีอรากชารบัราขเบัลกงรทหใ งนหแาํตกาจ ฯาลกเดรปโาณุรกะรพงรท ลดิหมทนันาอวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมสชัรงึถ ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรกาฟาจเ อธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส นปเน้ึขมรกนอ่ืลเหใ มคานีม10 ่ีทนัวอ่ืมเงลมนชะรพน้ิสนจนินเยาลปนาบ่ีทบัทะรปงรทมนชะรพยาลปน้ับนใ ศงพรติจ ลุกสชารนตนปเงรท ป83 าษนัชะรพ. 2490 ศ.พ งาชนางนใถรามาสาชีรปะรพีมงรท ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรกาฟาจเ ฯจ็ดเมส บัดะรปพาภ ีดคณรรวนในยีขเพาภนางง้ัท กามนวนาํจนปเวไบบแกออนางงรทดไ งนขแยาลห ่ีทนปเง่ึซ มรรกยตปาถสนจดอลต รตปลาต ๆงาตณษกัลญัสารตะลแรกจญัลชาระรพ งันผ ะรพ สาวิธาชารดัวถสบโุอะรพ มารานวติสุดรติพบมจญบเดัวถสบโุอะรพ นชเ ยาลหรพแกัจูร บัรดไงรทหใาํท งอเ้ีนงาชนางนาดงาทถรามาสาชีรปะรพยวด ฯลฯ ยีดจเมฐปะรพดัวถสบโุอ มายสงุรกงหแญหใงาชยาน าวมานาญญัมสะรพ คยโรทไรมขเงลพเธนพินะรพงรท ีรตนดนาดงาทถรามาสาชีรปะรพงรทงัย้ีนกาจกอน บักบอตตโถตัหะรพยาลีมงรทมรรกณรรวนาดนวส ฯลฯ งลูจบัตงลพเ ติรคาชารทินบัตงลพเ นาดาคณุคีม่ีทราสกอเนปเยาลกดไงัลหยาภง่ึซ พาภุนาชารงราํดายะรพมรก ฯจ็ดเมส มานนใปไว่ัทนักกัจูร่ีท รตสาศรษกัอะลแีณพเะรปมรรธนฒัวปลิศ ีดคณารบโรตสาศิตัวะรป

>> 121ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นใถรามาสาชีรปะรพงรท ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรกาฟาจเ ฯจ็ดเมส่ีทมาวค จ็ดเมสนสาส ่ีทลคคุบนปเงรทตแกาห น้ันาทเยทไิตาชงอขญัคาํสลคคุบนปเดไิมงึจ งนขแยาลหรากาชิว ศากะรปดไกโสนเูย ิตูสะรปนัวงหแปยอรบรคะราวนปเนัอ. 2506 ศ.พ นใยดโ กัจูรงึพกลโวาช ง่ึนหคงอะรพกลโงอขญัคาํสลคคุบนปเคงอะรพหใ งขโนิอวัรข4.6 จ็ดเมสทาบะรพยัมสนใรกรติจนปเง่ึซ นิอยราจาอะรพกยีรเอ่ืชนปเ งขโนิอวัรข ติวีชดอลตนจูยอชวบ ีรุบรชพเดัวหงัจ นาจงาบวาชนปเงขโนิอวัรข วัหูยอาจเาลกเมอจะรพ งขโ าวาํคนวส วัรข าวกยีรเงึจนานามชวบนาท่ีทราก ฯพทเงุรก) บยีลเดัว( ะณรูบชารดัว่ีท งคโ อืรห งขโ าวาํคง่ึซ งขโนิอ าวกยีรเนักาพ ๆรคในจนานูยอรณเนปเชวบนาทกาจดิกเน้ัน งอเน้ันยัวนิกเตโอืรหญหใ งึถยามห ่ีท ทบ มยิน่ีทยทไบบแง้ัทพาภนยีขเรากนใูรมาวคีม่ีทกรแนคยทไนยีขเงาชนปเ งขโนิอวัรข 2 รากานฒัพีม่ีทยทไงอขกรแนครกรติจนปเบัน ยวดกตนัวะตบบแง้ัทะลแ ณารบโตแามนักนยีขเ ามาขเกตนัวะตบบแิติมมาสบบแพาภนยีขเรากีฎษฤทาํนรากยดโ งันผาฝมรรกรติจปูรนยีขเ รตสาศิตัวะรป กึลมาวคีม างเ งสแีมงึจนยีขเงขโนิอวัรข่ีท ๆงาตพาภ น้ันคุยยทไงอขมรรกรติจนางนใรพแยผเ งิรจนอืมหเะลแ วัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพงอขนารปดรปโ่ีทนปเงขโนิอวัรขงอขนางลผ ราหิวศวเินรวบดัวถสบโุอะรพ่ีทวไกตนัวะตวนแมาต ๆงาตปูรนยีขเหใ ฯาลกเดรปโยคเ กาม ายธุยอีรศงุรกราดวาศงพนอืมหเพาภีมน้ันกาจกอน งขโนิอวัรขงอข ๆกรแนยีขเพาภนปเง่ึซ ณรสุนามรกชาระรพอห่ีท นยีขเพาภ ิทาอ งึถงาอวาลกรากีมะลแนาฐกัลหฏการปีม่ีทาทเงขโนิอวัรขงอขพาภ ดัวถสบโุอะรพงาตานห่ีทติษาภุสพาภะลแ ถสบโุอะรพงันผ่ีท กอืผเงาชายะรพงอ่ืรเ กดาช นใณรสุนาศงพชาระรพอหนใรทนิสกโนตัรงุรกราดวาศงพพาภ มาราดสาศนตัรีรศะรพ ปูรมรบะรพพาภ สาวินมรบดัวถสบโุอะรพงันผ่ีทมรรธานศิรปพาภ งัวชาราหมมรบะรพ ฯลฯ4 ่ีทลากชัร ชใ าตกลปแ นดเดดโ วัตะาพฉเณษกัลกอเีม ้ีนาลหเงขโนิอวัรขอืมฝกาจนยีขเพาภ มหใบบแปูรดิกเหใาํท น้ันคุยนใามนักนยีขเยคเ่ีทมรรกรติจนางกาจงาตกตแนออีสะลแมขเีส ลุกสมรรกรติจ าวนักกยีรเ่ีทวัหูยอาจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมสนใมรรกรติจนางงอข าม ๆอตคุยนใยทไมรรกรติจนางงอขดินเาํกนตนปเ่ีทงขโนิอวัรขงาช ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส4.7 ฏัภะละต ลาวงัส าวมิดเมานะรพีมงรท ีชนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส นใ3 ่ีทนครตุบนปเงรท. 2443 ศ.พ มคาลุต21 ่ีทยติทาอนัว อ่ืมเพภมสชารชาระรพ ตแง้ัตมรรกกแงึถดไง่ึซนค2 าฐษชเะรพะลแ ีนิคภะรพีมงรท าํคีนนชะรพะลแ ูชกนชะรพ ายมถณุค อืค ป 2 คงอะรพาวกนออาชุนอะรพตแอืลหเงคยัววายเ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห122 าลขงสนุขมรก ฯาฟาจเจ็ดเมสบักสรมสกษเิภอีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส ้ีนงัด าดิธะรพะลแสรอโะรพิตูสะรปดไรทนิรคน ์ิดกัศยิรสิอะรพานปาถสรากบัรดไงรทงัลหยาภ ลดิหมานฒัวิณายลักาจเมอมห1. รทนิรคนชารสาวิธารนงวลหมรก านฒัวิณายลักาฟาจเ อธเงาน่ีพาจเะรพจ็ดเมสนปเ 8) ่ีทลากชัร( ลดิหมทนันาอาจเมอมห2. 9) ่ีทลากชัร( ชดเยลุดอลพิมูภาจเคงอะรพอธเศงวรวะรพ3. ญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพ าษกึศรากะลแ ขุสณราธาสราก ลาบายพ ยทพแราก ้ีนงัด น้ึขญัคาํส่ีทิธินลูมะลแยวนหง้ัตดัจงรทายจ็ดเมส ยวนหนปเ.) วส.อพ( ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมสาสาอยทพแยวนห1. ่ีท ทบ รกชัสภเ ยทพแตนัท ยทพแ ยวดบอกะรป ราดนักรุทน่ิถนใปไนิดเ่ีท่ีทนอ่ืลคเาสาอยทพแ2 ะลแนทแบอตง่ิสบัรดไมไง่ึซ ง่ึนหะณคกีอบทมสกิชามสะลแ ขุสณราธาส่ีทานหาจเ ลาบายพ นอืดเนิงเ งย้ีลเย้ีบเ . 2535ศ.พ มคาหงิส17 อ่ืมเง้ัตดัจ มยีทเาขิธินลูม2. อ่ืพเ. 2538 ศ.พ มคานีมนอืดเอ่ืมเง้ัตดัจ ชาริริศลาบายพงรโ่ีท ษกัรยนัถิธินลูม3. รตสาศิตัวะรป มนาตเยัฉจินิวจวรต่ีทนาถสนปเชใ รากงรคโาอเบัรงรทะลแ นยีรเงรโ185 าวกนยีรเงรโงารสอ่ืพเนิงเคาจิรบงรท4. ภมัถปูชาระรพนใวไนดแยาชนวเะรตจวราํตนยีรเงรโงอข มอลดวแง่ิสะลแ ิตาชมรรธษกัรุนอราก กามิตาชมรรธดรปโ่ีทศงวชาระรพนปเงรท ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส ยวลกาปอกีอนาบ่ีท นาง 3 รไ29 ่ีทอ้ืนเ งุตยอดณวเิรบน้ึข งุตยอดกันหาํตะรพงารสงรท มรกงอขาชเ่ีทน้ืพนใ งอเคงอะรพนวสยพัรทชาระรพยวด ยารงยีชเดัวหงัจ งวลหาฟมแอภเาํอ กยีรเงรทยดโ รตมเ1,000 ณามะรปลเะทาํ้นบัดะราวกงูสมาวคีม ป30 นานาลวเนปเมไาป ้ีนงัด ยวดกีอาขเวาชหในางมิรสเงสะลแ งุตยอดานฒัพงรท งุตยอด่ีทนาบ าว้ีนกันหาํตะรพ . 2531ศ.พ ปอ่ืมเ งุตยอดานฒัพรากงรคโ1. งอเคงอะรพยวดาปกูลปงรทะลแ จ็ดสเมาตูผกแมไาลกนาทชาระรพงรท2. กูลปามกอดมไะลแ ากิบาราอุธนัพฟแากด็ลมเาํนงรท3. ด็หเ มไยวลก ยวลก ง่ัรฝมไอนหอ่ืยเอ้ืนเงย้ีลเะาพเีธิวยดโุธนัพยายขรากงรคโ4. ่ีรรอบเอรตส อืจนิลห งยีวเลบาํต ีมหาผนาบ่ีท ดิตพสเายดิตูผพาภถรรมสูฟนฟะลแ ดับาํบยนูศง้ัตดัจ5. ยารงยีชเดัวหงัจ ยาสมแอภเาํอ าํคงาพ ยอดดอย ้ีนนตงาขามน้ึขอนสเาํนดไิมงัย่ีทรากงรคโะลแ วาลกงัดะหาสตุอชาระรพกาจ ยวดปไม็ตเ่ีทยอดนปเามยาลกบัลกดไงึจ นฝกูลปยอลนอ่ืลเรไาํท าปงาถรากยวดนลโวัหยคเ่ีท

>> 123ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร งอขงวลหาฟมแายจ็ดเมส าวมานนานขบัรดไงรทงึจคงอะรพ ้ีนุตหเยวด มิดเมาตมไาป ยทไวาช ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส. 2538 ศ.พ มคาฎกรก18 ่ีทราคงัอนัวนใ ยทไวาชหใานถรารปงรท่ีท ณุคิธาณุรกาหมะรพะลแ ณุคิตรยีกเะรพตแ ตครรวสจ็ดสเดไงรท ่ีทนัวนใะลแ ลากดอลตยทไว่ัทรกินกสพงอขาํจงรทมาวคนใูยอรวาถติถสงคงัย ขุสมาวคีม รตสาศายทิวรากคงอ ป100 บอรบรคพภมสชาระรพนัวยาลคนัวนปเ. 2543 ศ.พ มคาลุต21 ีรศะรพจ็ดเมสหใงอยกยิตรยีกเะรพมิลฉเดไ กโสนเูย อืรห ิตาชาชะรปหสงหแมรรธนฒัวะลแ ”กลโงอขญัคาํสลคคุบ“ นปเงรทีนนชชารมรบารทนิรคน 9) ่ีทลากชัร( ชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ4.8 คงอะรพสรอโชาระรพ ชาราหมชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ ่ีท ทบ ณ ิตูสะรป ลาวงัสมอมหะลแ รทนิรคนาลขงสนุขมรก ชดเยลุดอลดิหมาฟาจเจ็ดเมสนใก็ลเ 5 2 ่ีทนัว ากิรมเอฐัรหสศทเะรป ตตสเูซาสสมแฐัร จดิรบมคเงอืมเ นรบเออทนามเลาบายพงรโ ะารพเากิรมเอ่ีทิตูสะรป่ีทุตหเ ะาถเป าํ่ค12 น้ึข ยาอนอืดเ รทนัจนัวบักงรต2570 มคาวนัธ รตสาศิตัวะรป ศทเะรปงาตนใรากชาร่ีทานหิตับิฏปะลแาษกึศงรทจ็ดสเกนชารมรบะรพน้ันะณข นัวตแง้ัตยชารงอรคน้ึขจ็ดสเ ีรกัจศงวชารงหแ9 ่ีทลากชัรยิรตัษกาหมะรพนปเงรท ิตัญญับทบมาตฐัรงหแขุมะรปนปเะนาถสะรพงรท นับุจจปงึถนจ. 2489 ศ.พ ยานุถิม9 ่ีท ยทไรกัจาณาอชารงหแญูนมรรธฐัรงอข ีมง่ึซ” ชาราหมรทัภะรพจ็ดเมส“ าวาญญัมสชาระรพยาวถรากบัรดไงรทคงอะรพ มหใาญญัมสชาระรพยาวถรากีมดไามอต” ง่ิยฐิรสเะรปูผยิรตัษกาหมะรพ“ าวยามหมาวค ะลแ. 2530 ศ.พ อ่ืมเ” ชาราหมชดเยลุดอลพิมูภวัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ“ าว าลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพบักวยีดเนชเมยีนเมรรธมาตมลโุนอ” ชาราหมลพิมูภะรพ“ นชาชะรป ง่ึนอ” ชาราหมยปะรพ“ าวาญญัมสชาระรพบัรดไงรท่ีท5) ่ีทลากชัร( วัหูยอาจเ )งัวชาราหมมรบะรพ( นใ“ กาจามอยาวดาควาลกงัดาํค” งวลหนใ“ าวคงอะรพกยีรเมยินปไว่ัท ญหในปเูผยานาจเาวลปแง่ึซ” งวลหยาน“ าวาํคกาจามนย้ีพเาว็กงาบ” งวลห นานวายงนหแาํตนใูยองรทะลแูยอพีชมนชะรพีม่ีทยิรตัษกาหมะรพนปเงรท ้ีนง้ัท นักนชเยวดยทไิตาชรตสาศิตัวะรปนใดุส่ีทนานวายยชารยวสเะลแ กลโนใดุส่ีท ์ิติกิริส. ว.ร.ม บักน้ัมหงรท ชาราหมชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ บัทะรปยดโ ามดัถปนใรคนะรพตัวินนินเาํดชาระรพจ็ดสเ. 2492 ศ.พ มคาฎกรก19 ่ีทนัวอ่ืมเ วัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ. 2493 ศ.พ นยาษมเ28 ่ีทนัวามอต นาถสรพมัอง่ัน่ีทะรพ ณ ณ รกายิติก ์ิติกิริสศงวชารมอมหบักสรมสกษเิภาชารีธิพชาระรพรากดัจหใ ฯาลกเดรปโ ง่ึซ มุทปะรสงัวนใ าจเากิยยัอาสสัวนัพะรพ ีวทเชารมรบาริทนิรวสีรศะรพจ็ดเมสกันหาํตะรพ มอมหานปาถสหใ ฯาลกเดรปโรากงอโชารมรบะรพีม ้ีนสรมสกษเิภาชารีธิพชาระรพรากนใ . 2493ศ.พ มคาภษฤพ5 ่ีทนัว ์ิติกิริสีนิชาระรพจ็ดเมสนปเน้ึข รกายิติก ์ิติกิริสงิญหศงวชาร ณารบโงายอบบแมาตกษเิภาชารมรบีธิพชาระรพรากง้ัตหใมอมหะรกาลกเดรปโาณุรกะรพงรท

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห124 ฏับณรรพุสะรพนใกึราจ่ีทมาตยธไิภามรปะรพมิลฉเณิษกัทลาศพไง่ัน่ีทะรพ ณ น้ึขีณพเะรปชาร ฤนีรกัจ ีดบิธามารศบเิธาลติหม ชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ าว าวรากงอโชารมรบมฐปะรพนาทชาระรพ รติพบถานมรบ สาวิธารทนิมมายส รทนิดบ ีม ้ีนสากอโนใะลแ” มายสวาชนชาหมงหแขุสนชยโะรปอ่ืพเ มรรธยดโนิดนผแงอรคะจารเ“ จ็ดเมส นปเ ์ิติกิริสีนิชาระรพจ็ดเมส ยธไิภามานะรพมิลฉเหใ ฯาลกเดรปโรากงอโชารมรบะรพ ีนิชารมรบะรพ ์ิติกิริสาจเงานะรพ ่ีท ทบ 2 รตสาศิตัวะรป ์ิติกิริสาจเงานะรพจ็ดเมสะลแชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ ้ีนปไอตงัดบัดาํลมาตคงอะรพ่ีสนักยวดาดิธชาระรพะลแ สรอโชาระรพีมถานีนิชารมรบะรพ : มิดเมานะรพ( ีดวณรรพานฒัวิริส าญญักชารนตัรลบุองิญหมอมหะรกลูท1. 2494 นยาษมเ5 ิตูสะรป ีดวณรรพานฒัวิริส าญญักชารนตัรลบุอาฟาจเอธเกูลาจเะรพจ็ดเมส คงอะรพอธเกูลาจเะรพจ็ดเมส) ดนลแรอซเติวสศทเะรป นาซลโงอืมเ ีชวัชตงม ลาบายพนาถส าดิธะรพะลแคงอง่ึนหสรอโะรพีมยดโ ศงวชาระรพงหแ์ิดกัศรดนันาฐกาจกออาลงรทดไ้ีน จ็ดเมสนปเีนนชะรพีม่ีทศงวชาระรพกยีรเาํคนปเ” งิญหมอมหะรกลูท“ าวาํค ้ีนง้ัท คงองอส ีนิชารมรบะรพ รามุกชารฎกมมายส ณรกงลาริชวาหมาฟาจเ ชาริธาสรอโมรบะรพจ็ดเมส2. ศงวิตตนัสรศิดายรกัจมรบ ณรกงลาริชวาฟาจเ อธเายกูลาจเะรพจ็ดเมส: มิดเมานะรพ( ณรูบมสิริสิตติก รูกงารวสรเนลพิมูภ ชดเลุดาลตติหมรากะรปูณุคิภอ ลาบิรบุสงราํธรศวเทเ )นาถสรพมัอง่ัน่ีทะรพ2495, มคาฎกรก: 28 ิตูสะรป; รามุกชารยิตตัขมรบ นฒัวคงาวส ิตาชยปรกาณุคามีสฐัร รธนิริสีรกัจาหมาฟาจเ าดุสชารนตัรพทเะรพจ็ดเมส3. ิติก าดุสนตัรพทเรธนิริสาฟาจเ อธเกูลาจเะรพจ็ดเมส: มิดเมานะรพ( ีรามุกชารมรบมายส )นาถสรพมัอง่ัน่ีทะรพ2498, นยาษมเ: 2 ิตูสะรป; ยคาภสโลุดานฒัว :ิตูสะรป( ีรามุกชารรคัอ ณษกัลยัลวณรภาฬุจาฟาจเ อธเกูลาจเะรพจ็ดเมส4.

>> 125ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร )นาถสรพมัอง่ัน่ีทะรพ2500, มคาฎกรก4 ปขเงัสยดโน่ือนางลผะลแ ธนพินชาระรพ จิกยีณรกชาระรพ าลวเงวชนปเงึจ ณรูบิรบ์ิธทุสิรบมาวคง้ัทมอรพงึถ่ีทจิกยีณรกชาระรพบอกะรปงรท ง้ัทจิกยีณรกชาระรพ ีมราบะรพมรตใยาภขุสนปเน็ยเมรงายอดไูยอยทไวาชรกินกสพ่ีท ป60 ีมงรทคงอะรพ่ีทดไมไดุส่ีทาหงายอณุคิธาณุรกาหมะรพนปเบัน ญ็พเาํบงรทคงอะรพ่ีทยาลห ้ีนงัด ธนพินชาระรพะลแจิกยีณรกชาระรพงัด ยทไวาชนชาชะรปะลแิตาชศทเะรปอต านฒัพยัชิธินลูม1. งวลหรากงรคโิธินลูม2. าดลรติจนวสคงอะรพนวสรากงรคโ3. งาขงาองวลหรากงรคโ4. ่ีท ทบ รวาถาปกูลปรากงรคโ5. 2 งิลมกแรากงรคโ6. งวลหนฝรากงรคโ7. นชวายเบัรหาํสยทไมรกุนาราสรากงรคโ8. รตสาศิตัวะรป นิดงลกแรากงรคโ9. านฒัพยัชนัหงัก10. . 2528)ศ.พ (คงอะรพนวสรากงรคโนใลออซโสกแติลผ ิราํดชาระรพวนแ11. งยีพเอพจิกฐษรศเ ิราํดชาระรพวนแ12. ธนพินชาระรพงลพเ13. าดลรติจจ็ดเมสะรพ14. ศยิตรยีกเะรพ านฒัพยัชนัหงัก

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห126 ยาวถ ฯาลกเลูทรากบัรดไงรท ชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ ศทเะรปงาตะลแศทเะรปนใลคคุบณุคะลแลคคุบกาจง้ัท ยามกาม ๆงาตศยิตรยีกเะลแลัวงาร าวนตนปเญัคาํส่ีท ูรมาวคาหงวสแรากนใยัศายธัอชาระรพะลแจิกยีณรกชาระรพกาจามงอ่ืนเนัอ ”ปรโุยาภสฐัรญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูทนักมวรกิชามสะลแปรโุยาภสฐัรนาธะรป1. . 2519)ศ.พ มคาฎกรก(19 ศทเะรปงาวหะรีดบรากิธอมคามสงอขพาภิตนัสอ่ืพเรากิธามมรรกะณคนาธะรป2. . 2529)ศ.พ นยายนัก” (9 พาภิตนัสลัวงาร“ ยาวถ ฯาลกเลูท ณุคิตรยีกเะรพมิลฉเงอทญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูท ยีชเอเงหแียลโนโคทเนับาถส3. . 2530)ศ.พ มคาฎกรก” (21 านฒัพหใทบนชาํนรากนใ ฯาลกเลูท(UNEP) ิตาชาชะรปหสงหแมอลดวแง่ิสรากงรคโญหใรากยวนาํอูผ4. นยากิจฤพ” (4 มอลดวแง่ิสนาดณุคิตรยีกเะรพศากะรปงอทญยีรหเ“ ยาวถ ่ีท ทบ . 2535)ศ.พ2 งอทญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูท(WHO) กลโยัมานอรากคงอญหใรากยวนาํอูผ5. . 2535)ศ.พ นยากิจศฤพ” (24 นชลวมอ่ืพเขุสณราธาส (International Society of ลกาสีมคเงิชเายทิวศวเินมคามสรากมรรกะณค6. รากนใิตรยีกเะรพดิทเลัวงารญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูทChemical Ecology) รตสาศิตัวะรป . 2536)ศ.พ มคารกม” (26 พาภวีชงาทยาลหยาลหมาวคาษกัรนวงส ยาวถ ฯาลกเลูท กลโราคานธงอขยีชเอเคาภิมูภรากาชิวยาฝ รตษกเาขาสานหวัห7. ษกัรุนอกันนปเงรท่ีทะนาฐนใณุคิตรยีกเะรพีดุดส” ดิราํสบุชกฝแาญหลัวงาร“ . 2536)ศ.พ มคาลุต(30 าํ้นะลแนิด ฯาลกเลูท ิตาชาชะรปหสงหแ(UNDCP) ีพีซีดน็อเูยงอขราหิรบรากยวนาํอูผ8. ”ดิตพสเายาหญปขไกแนักงอปรากนาดณุคิตรยีกเะรพีดุดสาํคงอทญยีรหเ“ ยาวถ . 2537)ศ.พ มคาวนัธ(12 ญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูท(FAO) ิตาชาชะรปหสงหแรตษกเะลแราหาอรากคงอ9. . 2539)ศ.พ มคาวนัธ” (6 รตษกเรากานฒัพรากนาดนใณุคิตรยีกเะรพีดุดส ลัวงาร“ ยาวถ ฯาลกเลูท(UNDP) ิตาชาชะรปหสงหแานฒัพรากงรคโนางกันาํส10. ยากรวะรพงัลาํกศิทุองรทดไ่ีทรากกาจ” ยษุนมานฒัพรากนาดดุสงูสจ็รเาํสมาวค รากปันานญหใยอนจิกยีณรกชาระรพิตับิฏปรากนใะหาสตุอะยิริวะรพงรทะลแ ศทเะรปง้ัทยทไวาชนชาชะรปูสามนืยง่ัยงายอญิรจเมาวคะลแนชยโะรปงัยอ่ืพเ . 2549)ศ.พ มคาภษฤพ(26 ดอลตยดโาม (World Intellectual กลโาญญปงาทนิสยพัรทรากคงอ. 2550 ศ.พ ปนใ11. ญยีรหเ“ ยาวถ ฯาลกเลูทรากวาขงลถแProperty Organization-WIPO) ยดโ” (Global Leaders Award) าญญปงาทนิสยพัรทนาดกลโาํนูผลัวงาร ณ ยาวถ ฯาลกเลูทน้ึขาํนูผนปเญหใรากยวนาํอูผ ่ีรรอกเ สิซนารฟยาน

>> 127ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ีมงรท่ีทิตรยีกเะรพดิทเอ่ืพเ2552 มคารกม14 ่ีทนัวนใ ลวงักลกไงัวชาระรพ าํนูผนปเงรทคงอะรพ้ีนง้ัท นดเดดโ่ีทาญญปงาทนิสยพัรทนาดลผะลแทาบทบ วาลกงัดลัวงารญยีรหเยาวถ ฯาลกเลูทรากบัรดไ่ีทกรแนคกลโ ) Dr. Francis Bowes Sayreรซแ ีบ สิซนารฟ.รด( ีรตมไณายลักายะรพ4.9 นปเ์ิดกัศาดรรบนาทชาระรพบัรดไ่ีท2 ่ีทนคกตนัวะตวาชนปเ รซแ.ีบ สิซนารฟ.รด อไสนจเ าวมิดเมานีม ีรตมไณายลักายะรพนปเ่ีทกรแนค กตนัวะตวาชีรตมไณายลักายะรพ ฐัรลม่ีท. 2428 ศ.พ อ่ืมเดิกเ(Jens Iverson Westengard) ดรากนตเสวเนัสรอวเ นใรากชารบัรามาขเ ดราวราฮยัลายทิวาหมกาจาษกึศรากจ็รเาํสากิรมเอฐัรหส ยีนเาวลิซนพเ รากชาราษกึรป่ีทยวชูผนปเ. 2446-2451 ศ.พ นใยดโ5-6 ่ีทลากชัรยัมสนใยทไศทเะรป มคงับยาวถบารกงึจ. 2458 ศ.พ งึถนจนิดนผแรากชาราษกึรป่ีทนปเน้ันกาจงัลห นิดนผแ ่ีท ทบ ายะรพนปเ์ิดกัศาดรรบนาทชาระรพบัรดไดรากนตเสวเ ากิรมเอฐัรหสปไบัลกกออาล . 2454 2ศ.พ อ่ืมเีรตมไณายลัก ยทไ่ีทงิรวาบเาญญัสิธนสมาตนัพกูผอขงอ้ืลปเดลปรากนใญัคาํสทาบทบีม รซแ.รด บักวไาํทยทไ่ีทนักวยีดเะณษกัลาญญัสิธนสะลแ4 ่ีทลากชัรยัมสนใษฤกงัอศทเะรปบักวไาํท รตสาศิตัวะรป ะลแ ยทไลาศน้ึขงอตมไิตาชงาตบัคงับนในค่ีทงอ่ืรเนใกามบยีรปเยีสเยทไยาฝง่ึซ น่ือศทเะรป ิธนสขไกแงาทาหมายายพยทไศทเะรป ดไมไ3 ะลยอรนิกเศทเะรปงาตกาจีษาภบ็กเะจยทไ าวฏการป6 ่ีทลากชัรยัมสงึถนจาม5 ่ีทลากชัรยัมสตแง้ัต ดอลตยดโาม้ีนบยีรปเยีสเาญญัส ศทเะรปนปเากิรมเอฐัรหส กแดไ รากะรปงาบมแอขีมยดโ หใขไกแมอย่ีทศทเะรป2 งยีพเีม . 2466ศ.พ นใขไกแมอยนุป่ีญะลแ. 2436 ศ.พ นใขไกแมอย่ีทกรแ งรทวัหูยอาจเาลกเฎุกงมะรพจ็ดเมสทาบะรพ วลแยทไศทเะรปามาขเ รซแ.รด อ่ืมเ รซแ.รด ปรโุยนใศทเะรปบักาญญัสิธนสขไกแอขาจรจเปไยทไศทเะรปนทแูผนปเหใง้ัตงตแ ะาพฉเยดโ กาบาํลกายงายอปไนปเาจรจเราก. 2467 ศ.พ นในางิตับิฏปปไงาทนิดเกออม่ิรเ ่ีทม็ตเนตงอขนชยโะรปลผาษกัรมายายพ็กงาตง่ึซสศเง่ัรฝะลแ ษฤกงัอบักาจรจเรากง่ิยงายอ ีดจใง้ัตมาวคีมะลแ ตูทรากงาทถรามาสมาวคีม ะหาสตุอะยิริวีมูผนปเ รซแ.รด กาจงอ่ืนเตแ ีดบิธานาธะรปงอขยขเรตุบนปเ่ีท รซแ.รด งอขวัตนวสพาภนาถสบักบอกะรป ยทไศทเะรปอต ่ีทปรโุยนใศทเะรป จ็รเาํสมาวคพสะรปาจรจเรากหใาํทงึจ ากิรมเอฐัรหสงหแ นัสสิว วรโดูว สกเุตรปโ นปเส ดนลแรอธเนเ สศเง่ัรฝ ษฤกงัอศทเะรป กแดไ ยทไบักาญญัสิธนสาํท ่ีทบักวยีดเบบแนปเหใาญญัสิธนสกแมอยนิย มย่ียเลบเะลแ ีลาติอ นดเีวส กรามนดเ หใกแมอยากิรมเอฐัรหส งัย็กตแ. 2468 ศ.พ นใากิรมเอฐัรหสปไบัลก่ีทานหกาจกออาลมคงับยาวถ รซแ.รด าลกเกปะรพจ็ดเมสทาบะรพ่ีทกาจงัลห. 2469 ศ.พ นในชเงัด ยทไศทเะรปอืลหเยวชะจ่ีทีดนิย นาบณรากนาถสบักวย่ีกเาํนะนแาํคยาวถดไรซแ.รด นานมไดไยชารงอรคน้ึขงรทวัหูยอาจเ งรทหใยาวถญูนมรรธฐัรงารดไงัยะลแ ปไมาถงรท่ีทมาต ๆงาตาหญปกแงาทวนแะลแ งอืมเ ยวดาณราจิพ ์ิดกัศาดรรบนาทชาระรพบัรดไงึจ ยทไศทเะรปอตีม รซแ.รด ่ีทีดมาวคมางณุคกาจ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห128 อ่ืชง้ัตดไยทไลาบฐัร. 2511 ศ.พ นใามอตะลแ. 2470 ศ.พ อ่ืมเ ีรตมไณายลักายะรพนปเ ีรตมไณายลักายะรพ ีรตมไณายลักนนถาว) ยมรญารสงัว( ศทเะรปงาตงวรทะรก งาขนนถ . 2515ศ.พ อ่ืมเากิรมเอฐัรหสศทเะรป่ีทมรรกจินอกแงึถ  (Dr. Dan Beach Bradley)ยลเดัรบอมห4.10 วาชนปเ ลเดัลป อืรห ยลเดัรบอมห าวนักกยีรเยทไวาช ยลเดรบแ ชีบ นดแ.รด มายสงัยามาขเงาทนิดเยลเดัรบอมห. 2345 ศ.พ อ่ืมเดิกเ ากิรมเอฐัรหสศทเะรป กรอยวิน งอืมเูยอามาขเอ่ืมเ ะากเดัว่ีท นัสนหอจ อ่ืช ีรานนัชชิมบักูยอยัศาอกัพยดโ. 2378 ศ.พ อ่ืมเ นาบวาชกแหใครโาษกัรบัร ะากเดัวตใงาข่ีทน้ึขาลาศถสอโดปเยลเดัรบอมหกรแนอตนใ ยทไ อมหงอขายรรภหาราซนวส ยทไงอืมเนใูยอ่ีทนีจวาชกแหใตสิรคานสาศนอสง้ัทมอรพ น้ันวถแ ษฤกงัอาษาภนอสูรคนปเ ครโาษกัรบัรกาจรากจิกยายข สูรคาตงาซดัวถสบโวถแูยอปไยายยลเดัรบอมหามอต ่ีท ทบ งาทงอขศากะรปพมิพะลแกจแ ตสิรคานสาศบักวย่ีกเอืสงันหพมิพบัรยดโ พมิพงรโนปเ2 อ่ืมเ นผแ9,000 นวนาํจ กรแบับฉนปเมายสศทเะรปนใามาขเนฝาํนมาห งอ่ืรเ รากชาร ยทไนคบัรหาํสนชยโะรปนปเบัน้ีนพมิพงรโรากจิก ยวดกีอ. 2382 ศ.พ นยาษมเ27 ่ีทนัว งอขพมิพงรโกาจาม็กง่ึนหนวสาษกึศดไงัลหนุรนคง่ึซญัคาํส่ีทรตสาศิตัวะรปงาทราสกอเ กาม รอดเนลเาคกอกงาบ าวอ่ืช ง่ึนหบับฉปยารพมิพอืสงันหกออดไนาท้ีนกาจกอน ยลเดัรบอมห . 2387ศ.พ อ่ืมเง่ึนหบับฉกีอษกปยารพมิพอืสงันหกออดไามอต(Bangkok Galender) รตสาศิตัวะรป พมิพดไงัยวลแพมิพอืสงันหกาจกอน (Bangkok Recorder) รอดเรอคีรกอกงาบ าวอ่ืช งอขอืสงันห ฯลฯ นิสงอห กกดยีลเ กกมาส น่ัฮซไ ก็กเคไ นชเ ยวดกีอยานหาํจมลเอืสงันห ่ีทพมิพอืสงันหะาพฉเยดโ กันาํสชาระลแงานนุขูมหนใยาลหรพแกัจูร่ีทนปเน้ันยลเดัรบอมห งาวขงาวกงายอน็หเดิคมาวคงดสแมาวคทบงล พมิพง่ิสรากงวหใานฒัพะลแกิบเกุบามาขเยลเดัรบอมห่ีทพมิพงรโนาดนางกาจกอน นักาวกปไนอยหง่ิยดไิม็กวไาํทนาท่ีทขุสณราธาสนาดะลแยทพแรากนาดนาง วลแยทไ รพแยผเามาขเมหใยัมสยทพแรากาชิวกัลหาอเาํนดไ่ีทกรแนคง่ัรฝอมหนปเบัน ยลเดัรบอมห ยวปยาหขไนคหใยวชง่ึซ มหในผแายชใยดโ ๆงาตครโาษกัรยวชะลแดัตาผรากีม ยทไงอืมเนใ ษิพรทขไนักงอปฝกูลปราก อืค ดุส่ีทญัคาํส่ีท ว็รเดวรงายอ าลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ ยทไนิดนผแอตีมยลเดัรบอมห่ีทีดมาวคนางณุคยวด าชารมรบะรพนาทชาระรพดไงึจ วัหูยอาจเ ยลเดัรบอมหะลแ ีรานนัชชิมกวพหใตาญุน ชัรงึถนจูยอ์ิธทิสะรปยชไิวมอปงัลห่ีทาชเ ูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพยัมส าคยีสเงอตมไยดโูยอหในาทชาระรพงึจ วัห อ่ืมเมรรกกแงึถยลเดัรบอมหง่ัทะรกนจาชเ ป 71 ดไุยาอมวร. 2416 ศ.พ

>> 129ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร งหแมรรธนฒัวะลแ รตสาศายทิว าษกึศรากคงอ่ีทยทไศทเะรปงอขญัคาํสลคคุบ งอยกย) กโสนเูย( ิตาชาชะรปหส ะราวนใงอ่ืนเงอยกย งอยกย งอยกยบัรดไูผ ่ีทนัวอ่ืมเ บัดนัอ ิตูสะรปนัวงอลฉ นยานุถิม21 ฯอธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส1. าษรรพ100 บรค. 2505 ศ.พ พาภุนาชารงราํดายะรพมรก ตูสะรปนัวงอลฉ นยาษมเ28 ฯอธเศงวมรบาจเะรพจ็ดเมส2. าษรรพ100 บรค. 2506 ศ.พ ศงวิตดัวุนารศิรนายะรพมรก พภมสชาระรพนัวงอลฉ ธนัพาภมุก24 ศิลเธทุพะรพจ็ดเมสทาบะรพ3. ่ีท ทบ 2 าษรรพ200 บรค. 2511 ศ.พ ยัลาภนาลห ชาระรพะรพนัวงอลฉ มคารกม1 าลกเฏุกงมะรพจ็ดเมสทาบะรพ4. าษรรพ100 บรคพภมส. 2524 ศ.พ วัหูยอาจเ รตสาศิตัวะรป ลากิตาชบรคงอลฉ นยานุถิม 26 ูภรทนุส5. ป. 2529 200 ศ.พ ป100 ลากิตาชบรคงอลฉ มคาวนัธ14 นธชารนามุนอายะรพ6. . 2531ศ.พ บรคิตูสะรปนัวงอลฉ มคาวนัธ11 มรกาจเณมสาหมะรพจ็ดเมส7. าษรรพ. 2533 200 ศ.พ สรนโิชติชุนามรปะรพ บรคิตูสะรปนัวงอลฉ มคาหงิส25 น่ืมหมรกอธเศงวรวาจเะรพ8. าษรรพ. 2534 100 ศ.พ ธนัพะรปศงพปิธารน พภมสชาระรพนัวงอลฉ มคารกม1 รศบเิธาลติหมะรพจ็ดเมส9. าษรรพ100 บรค. 2535 ศ.พ กนชชารมรบะรพ มรกิวชดเยลุดอ บรคิตับมสชาริริสงอลฉ นยานุถิม9 วัหูยอาจเะรพจ็ดเมสทาบะรพ10. ป. 2539 50 ศ.พ ชดเยลุดอลพิมูภ พภมสชาระรพนัวงอลฉ มคาภษฤพ11 ีนนชชารบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส11. าษรรพ100 บรค. 2543 ศ.พ ป100 ลากิตาชบรคงอลฉ นยายนัก 20 คงยมนพ ีดีรปยาน12. . 2543ศ.พ พภมสชาระรพนัวงอลฉ นยายนัก20 าลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ13. าษรรพ150 บรค. 2546 ศ.พ วัหูยอาจเ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห130 ะราวนใงอ่ืนเงอยกย งอยกย งอยกยบัรดไูผ ่ีทนัวอ่ืมเ บัดนัอ ลากิตาชบรคงอลฉ มคาลุต20 ลุกาลาม นปงวลหมอมห14. ป. 2546 100 ศ.พ พภมสชาระรพนัวงอลฉ มคาลุต18 าจเาลกเมอจะรพจ็ดเมสทาบะรพ15. าษรรพ200 บอรค. 2547 ศ.พ วัหูยอ ลากิตาชบรคงอลฉ มคานีม 31 ฐษิดะรปยาส บาลหุกยาน16. ป. 2548 100 ศ.พ ลากิตาชบรคงอลฉ มคาลุต20 ุขกิภสาทธทุพ17. ่ีท ทบ ป. 2548 100 ศ.พ2 บรคิตูสะรปนัวงอลฉ นยากิจศฤพ19 งวลหมรก ฯอธเศงวมรบาจเะรพ18. าษรรพ. 2550 200 ศ.พ ทินสชาริธาศงว รตสาศิตัวะรป รตสาศิตัวะรปนาดกลโงอขะลแยทไงอขญัคาํสลคคุบ งอ่ืรเ9 ่ีทมรรกจิก บักมอรพ งสนางยาราํทะลแาวคนคาษกึศมุลกะลตแ มุลก4 มุลกงบแาษกึศกันหใ ้ีนงัด งอ่ืรเวัหีมยดโ อนสเาํน งอขญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพะลแิตัวะรปชาระรพ1 ่ีทมุลก ชาราหมงหแาํคมารนุขอพ งอขญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพะลแิตัวะรปชาระรพ2 ่ีทมุลก วัหูยอาจเาลกเมอจลุจะรพจ็ดเมสทาบะรพ งอขญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพะลแิตัวะรปชาระรพ3 ่ีทมุลก ีนนชชารมรบารทนิรคนีรศะรพจ็ดเมส งอขญัคาํส่ีทจิกยีณรกชาระรพะลแิตัวะรปชาระรพ4 ่ีทมุลก ชดเยลุดอลพิมูภาหมรทนิมรปะรพจ็ดเมสทาบะรพ 

>> 131ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นับุจจปอตลผีม่ีทกลโงอขญัคาํสณรากุตหเ5 ่ีทงอ่ืรเ ณรากุตหเงึถยามหน้ันกลโงอขงลปแนย่ีลปเรากอตบทะรกลผีม่ีทญัคาํสณรากุตหเ ิตาชาชะรปหสาวบพง่ึซ งลดุสน้ิสมารคงสงัลหยาภงลปแนย่ีลปเรากดิกเกลโหใาํท่ีทญัคาํส ณรากุตหเปไนาผธุวาอมารคงสอ่ืมเตแ ง่ึนหบัดะรนใดไธุวาอมารคงสาํทรากง้ัยบัยถรามาส งึถมวร ีณพเะรปตีราจ มรรธนฒัว ูยอนปเมาวคติวีช จิกฐษรศเมารคงสนปเยาลกะจนับุจจป ้ีนงัดีมนับุจจปอตลผงส่ีทตีดอนใญัคาํสณรากุตหเง่ึซ นับุจจปนใงอรคกปรากงอืมเราก 2 ะลแ1 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส1. งาวหะร มคินาณาอาลรากนาฐนบงยแดัขมาวคมารคงสนปเ ง่ึนห่ีทง้ัรคกลโมารคงส ่ีท ทบ ยวดปไบอกะรปง่ึซ(Triple Alliance) รติมธนัพรตไยาฝ อืค ยาคงอสปรโุยจานาํอาหม  2ญหในตเิรบยวดปไบอกะรป(Triple Entente) จานาํอาหมยาฝบัก ีลาติอะลแ ีนมรอยเ .2547-2461)ศ.พ.1914-1918 (ศ.ค งวชนใน้ึขดิกเ ยีซเสัระลแสศเง่ัรฝ รตสาศิตัวะรป ปรโุยปีวทงอขงอืมเรากงาทงยแดัขมาวคกาจดิกเ ง่ึนห่ีทง้ัรคกลโมารคงสงอขุตหเาส งอขดุสน้ิสราก ปรโุยงอขยชาริธทิสาญาณรูบมสบอบะรงอขดุสน้ิสรากงอขนตม่ิรเดุจนปเยดโ ศทเะรปงอขพแยาพราก ยีซเสัริตัวิฏปรากงอขายิริกิฏปงรเวัตนปเ นัมตโตออิดรรวรกัจ งอขนตม่ิรเดุจนปเะลแ ศทเะรปนใน้ึขมยินิตาชิธทัลดิกเหใลผงส ้ีนง้ัรคมารคงสนใีนมรอยเ .1939)ศ.ค.2482 (ศ.พ อ่ืมเ งอส่ีทง้ัรคกลโมารคงส าขเากิรมเอ่ีทกาจงัลหตแ บยีรปเดไยาฝนปเงาลกจานาํอาหมมารคงสงอขกรแงวชนใ หใาํท นคนาล5 บอืกเลพงัลาํกะลแณรกปธโทุยธุวาองสบักมอรพ รติมธนัพยาฝบักมวร ดุส่ีทนใ ดาขด็ดเงายอดไงาลกจานาํอาหมยาฝะนชาอเถรามาสะลแบยีรปเดไามบัลกรติมธนัพ .1918ศ.ค นยากิจศฤพ11 ่ีทนัวอ่ืมเกึศบงสาญญัสตน็ซเะลแพแมอยงาลกจานาํอาหมยาฝอ่ืมเ มรรธปูรนปเงายองลิตุยงึจ นอืดเ 5 ป4 นานวายาลวเะยะรนิกง่ึซ1 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส บทะรกลผ หใาํท ้ีนง้ัรคมารคงสนใาดกัศศากะรปะลแบรมวราขเดไากิรมเอฐัรหส่ีทกาจงัลห ะลแษฤกงัอบักูคงยีคเกลโีทวเนบีรสเกลโจานาํอาหมนใง่ึนหนปเามาขเวากดไากิรมเอฐัรหส จานาํอดึยิตัวิฏปรากาํทนินลเกาจงัลห มยินมคงัสกลโจานาํอาหมนปเยาลกยีซเสัร สศเง่ัรฝ ฯลฯ สุราลบเ นรคเูย นชเ น้ึขกาม ๆ งาตนวคแกวนผปไจานาํอยายขถรามาสอ่ืมเามอตะลแ .1922ศ.ค ปนใ(Union of Soviet Republics – USSR) ตยีวเซโพาภหสง้ัตดัจศากะรปงึจ บัรหาํสมารคงสะนชยาฝยดโ(The treaty of Veraailles) ยาซรวแาญญัสิธนสงารรากดิกเ ูผยาฝหใอ่ืพเ ีนมรอยเงอขรติมธนัพบัรหาํส บับฉ4 กีอพาภิตนัสาญญัสิธนสะลแ ีนมรอยเ าคยีสเงอตพแูผยาฝ วาลกงัดาญญัสิธนสนใมารคงสดิกเหใอกูผนปเะนาฐนใดิผบัรมอยพแ งอตะลแ ธุวาอ ราหทงัลาํกดลงอต มคินาณาอะลแปรโุยนใง้ัทนดแนิดยีสเ มารคงสมรรกิฏป ยอรบยีรเาญญัสิธนสงอขขไนอ่ืงเมาติตับิฏปะจาวกนจนดแนิดงอรคดึยาขเรติมธนัพกูถ

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห132 หใบัคงับบีบกูถตแ าญญัสิธนสงารรากนใมวราขเดไมไพแูผศทเะรป่ีทุตหเยวดมาต็กรไงายอ งอขวัตอกรากดิกเ น้ึขดยีรคเงึตะวาภดิกเหใอกงึจ าญญัสิธนสงอขงลกตอขบัรมอยมานงล ศทเะรปดุสยาทง่ึซ นุป่ีญนใราหทรากจ็ดผเะลแ นัมรอยเนใีซาน ีลาติอนใตสิซสาฟิธทัล ะลแีรสเกลโนาตอตอ่ืพเ นักงาวหะรรติมธนัพนปเอืมมวรดไมาสง้ัทรากจ็ดผเจานาํอาหม าจรจเรากนใงาลกรกคงอนปเน้ึขง้ัตดัจรากีม(Axis) ะษกัอยาฝาวนักกยีรเ ตสินวิมมอค งคน่ัมมาวคาษกัรอ่ืพเ ศทเะรปงาวหะรอืมมวรมาวคนปเ ศทเะรปงาวหะรทาพิพอขย่ีลกเลกไ . 1939ศ.ค ปนใะารพเ วลหเมละจูด็กวาลกงัดมายายพมาวคตแ กลโนใพาภิตนัสะลแ ยัภดอลป งาวกงวนใงยแดัขมาวคนปเ2 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส อืคน่ัน ง้ัรคกีอน้ึขงรแนุร่ีทมารคงสดิกเดไ ะลแ.1939) ศ.ค.2482 (ศ.พ ปนในตม่ิรเ กลโนใญหในวสศทเะรปะลแปีวทกุทมุลคบอรค ญหใดานขีม่ีทมารคงสนปเาวอ่ืชดไ.1945) ศ.ค. 2488 (ศ.พ ปนใดุสน้ิสง่ัทะรกนจปไนินเาํด กลโรตสาศิตัวะรปนใดุส่ีทญหใง้ัรคยีสเญูสมาวคดิกเหใาํทะลแ ่ีท ทบ ิธนสนปเะจาวมไูยอนักงยีถเกถ่ีทน็ดเะรปนปเงัย ้ีนง้ัรคมารคงสงอขงิรจทแ่ีทุตหเนต2 ะลแจานาํองิชงยแราก มยินิตาชนปเมาวค ญหใง้ัรคาํ่ตกตจิกฐษรศเะวาภ สยาซรวแาญญัส นัวบักวยีดเนชเ มยินสแะรกะลแงัลหีทามมาตญิรจเ่ีทศทเะรปงอขมหใกลโนปงบแรากงอต นัมรอยเ่ีท.1939) ศ.ค. 2482 (ศ.พ นยายนัก1 ่ีทนัวง้ัทดไปไนปเจาอ่ีทมารคงสนตม่ิรเ งาบ ยีรเูจนมแนารกุรนุป่ีญ่ีท.1937) ศ.ค. 2480 (ศ.พ มคาฎกรก7 ่ีทนัว, ดนลแปโนารกุร รตสาศิตัวะรป นักกยแตแ นักวยีดเทาพิพอขนปเ้ีนง้ัรคกลโมารคงสะลแง่ึนห่ีทง้ัรคกลโมารคงสาววาลกนค กออนัวะตะลแกตนัวะตปรโุย กิตนลแตอแรทุมสาหมตแง้ัตน้ึขีมูสอตราก” งิยดุยหราก“ ยวด งยีฉเกออนัวะตยีชเอเ กฟิซปแรทุมสาหม งาลกกออนัวะต ากิรฟอแ นยีนเรเรอตเิดมเลเะท . 2488ศ.พ มคาภษฤพ8 ่ีทนัวนในนาํจมอยีนมรอยเอ่ืมเดุสน้ิสปรโุยนใมารคงส นีจะลแ ตใ ป มคาหงิส15 ่ีทนัวนในนาํจมอยนุป่ีญง่ัทะรกนจปไอตนินเาํดงัยยีชเอเนใตแ.1945) ศ.ค( นคนาล57 วาร้ีนง้ัรคมารคงสนใติวีชยีสเูผีมาวดาค นักวยีดเ น็ยเมารคงส2. .1947-1991)ศ.ค อืรห.2490-2534 ศ.พ: Cold War) ( ษฤกงัอ( น็ยเมารคงส งอืมเรากบบะระลแงอืมเรากงาทณรากมดุอีม่ีท มุลก2 ศทเะรปมุลกงาวหะรนักูสอตรากนปเ ยาค าวกยีรเ ตยีวเซโพาภหสอืคง่ึนหยาฝ งอส่ีทง้ัรคกลโมารคงสงัลหงวชนใน้ึขดิกเ นักงาต มุลกะลแากิรมเอฐัรหส อืคง่ึนหยาฝกีอ ตสินวิมมอคบอบะรยวดงอรคกปง่ึซ กออนัวะต ยตไปิธาชะรปีรสเบอบะรยวดงอรคกปง่ึซ กตนัวะตยาค าวกยีรเ รติมธนัพ งึนาํค วาลกงัดาลวเงวชนใตยีวเซโพาภหสะลแากิรมเอฐัรหสงอขศทเะรปงาตยาบยโน พาภหสงอขยาลสมลรากง่ัทะรกนจ.2490) ศ.พ.1947 (ศ.ค ปกาจบัน กัลหนปเน็ยเมารคงสงึถ ณรากตฤกิวยัมสนใูยอะจาน น็ยเมารคงสนตม่ิรเยัมส.2534) ศ.พ.1991 (ศ.ค นใ ตยีวเซโ ดัขดิกเตยีวเซโพาภหสบักากิรมเอฐัรหสอ่ืมเ.1947 ศ.ค ยาลปะลแงาลกนอตนใตูทรากงาท ีนมรอยเะลแกออนัวะตปรโุย ีกรุตนใพาภิตนัสรากคงอง้ัตดัจรากงอ่ืรเงยแ

>> 133ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร รากีมมไงัยตแ จานาํอาหมิภองาวหะรนักานหญิชผเรากกาจงอ่ืนเดยีรคเงึตมาวค ศากะรปบัก.1947 ศค มคานีม12 ่ีทนัว นมแูรทิธทัลยัมสนปเงัลาํกชใอืรหมารคงสศากะรป กลโมารคงสกาจยาหยีสเมาวคบัรดไง่ึซ กตนัวะตปรโุยะณรูบูฟนฟอ่ืพเ ลลชแรามรากนผแ ีนมรอยเกยแงบแรากะลแกออนัวะตปรโุยนใตยีวเซโงอขลพิธทิอยายขราก งอส่ีทง้ัรค กามนวนาํจญหใดานขะลแก็ลเดานขง้ัทราหทรากงาทรากงรคโานฒัพะลแยัจิวราก ธุวาอมสะสรากะลแมรรกราจราก ศากวอจวราํสนักนัขงขแรากงึถมวร้ีนาลวเงวชนใน้ึขดิกเ นตยาฝงอขพาภุนายนสแงดสแอ่ืพเปไนปเ้ีนดมหง้ัทยวดรยีลคเวิน จิกฐษรศเมารคงส3. ะลแนดแนิดงิชงยแงกแรากนปเะจมารคงสงอขน้ึขดิกเรากตีดออ่ืมเปไนอยกาห ่ีท ทบ งยีพเงัวหงุมดไิมยดโ ปไกออตขเาณาอยายขรากนปเะจน้ันะณขนใมารคงสะารพเ รกายพัรท 2 ราก งลดุสน้ิสกลโมารคงสงัลหยาภ ยวดกีอนดแนิดนใรกายพัรทงัวหงุมงัยตแ น้ันาทเนดแนิด าํทราก จิกฐษรศเมารคงสนปเงาลกปไงลปแนย่ีลปเูยอนปเมาวคติวีช าครากนาดนัขงขแ าวกยีรเ่ีท ยวดิตาชนืลกรากนปเงซแกรทแปไาขเมรรธนฒัวชใรากีมะจจิกฐษรศเมารคงส รตสาศิตัวะรป ง่ึนหนวสนปเหในตงอขมรรธนฒัวดยียเดัยมายายพมาวคนปเ าวมาวคยามห“Crelization” นตงอขมรรธนฒัวบับฉบบแมาตติวีชีถิวีมนคหใาํทาํงบอรคยดโ ๆ น้ันิตาชนใมรรธนฒัวงอข บอกะรปคงอนปเาคนิสวัตีมะจติวีชีถิวาวะารพเ นตงอขมรรธนฒัวนปเนอืมหเาวกึสูรอืรห นับุจจปกลโณรากุตหเ4. ศทเะรปนปเ็กงาตมารคงสพแะลแะนช่ีทศทเะรปง้ัทกลโมารคงสดิกเรากกัลห นิกเกามีมติลผลผดุส่ีทนใ นตศทเะรปนใจิกฐษรศเูฟนฟงอตศทเะรปกุทหใาํทมรรกหาสตุอ . 1929-1933ศ.ค ปนใกลโว่ัทาํ่ตกตจิกฐษรศเุตหเาสนปเยาลกนจรากงอตมาวค นาดมารคงสาํทรากอืรหงูสจิกฐษรศเนาดนัขงขแรากีมนับุจจปกลโณรากุตหเ มยินาคคภโิรบราก นับุจจปติวีชนินเาํดรากนปเะจาวมไยทไวาชงอขติวีชีถิวหใาํทจิกฐษรศเ าคนิสอขงอรงอตะจมอยน้ันาลหเติวีชีถิว มาต็ก ๆ ดใติวีชีถิวบัรมอยารเอ่ืมเ ปไงลปแนย่ีลปเ ติวีชีถิวบัรมอยารเอ่ืมเ นชเ ดไปไอตนิดเน้ันาลหเติวีชนินเาํดรากหใาํทะจ่ีทอ่ืพเงายองาบ ารเติวีชีถิวงอขง่ึนหนวสนปเยาลกะจ็กPC ะลแ สกินอรทก็ลเิออืมงอ่ืรคเ(Digital) ลัทิจิด าษาภนปเนักกยีรเ่ีทงอรอ้ืนเมาตงลพเงอรรากง่ึซ ีดดไงยีสเงอ่ืรคเติลผ่ีทง่ึนหิตาชนปเนุป่ีญ นใ ะกเอโาราค นปเ่ีทงลพเอ้ืนเมาตนักงลพเงอรรากีธิวบัรมอยารเอ่ืมเ” ะกเอโาราค“ าวนุป่ีญ นาทะรปบัรราก ยวดปไีดยาขะจ็กนุป่ีญบบแะกเอโาราคงลพเงอรรากบักวย่ีกเาคนิสดุส่ีท งาทราสอ่ืสรากนใชใ่ีทาษาภบัรมอยรากอืรหนักิรมเอมรรธนฒัวบับฉบบแมาตดูฟตสาฟราหาอ นตนปเ นีจาษาภ ษฤกงัอาษาภนปเงอตจิกรุธ ติลผถรามาสกลโบัดะรญหใษกัยทัษิรบหใาํทะจกลโมรรธนฒัวสแะรกงอขน้ึขดิกเราก ศทเะรปกาจิตาชมาขนชยโะรปลผาหงวสแรากนปเง่ึซ กลโว่ัทดไยาข่ีทาํ่ตนุทนตยวดาคนิส ามกามยพัรทงัลาํกอืรหนุทนตีมง่ึซ ญหใทัษิรบกาจีรสเยดโาครากาํทรากอืรหานฒัพยอด

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห134 งอขลหไง่ัลหรากีม มหใจิกฐษรศเคุยนใาวดไน็หเะจานฒัพงัลาํก่ีทศทเะรปนใจิกรุธนัขงขแ บบแปูร มยินาคมรรธนฒัวาวกึสูรหใาํทนจกันหงายอยทไมคงัสนใามาขเิตาชงาตมรรธนฒัว ดไมไธสเิฏปหใาํท ยทไนปเมาวคยาลาํทกูถะลแนืลกกูถงัลาํก ๆยทไบบแติวีชนินเาํดรากีถิว นินเาํดรากอตทาบทบีมงัลาํกิตาชงาตงอขอืรหกตนัวะตติวีชีถิวบบแปูร มรรธนฒัวนับุจจปาว ีมะจ้ีนมยินนุทดาลตบบะราวมแ มาต็กรไงายอ ยัวกุทศพเกุทนคงอขูยอนปเมาวคติวีช มรรกตัวนงอขบบแปูระลแฑณัภติลผพาภณุคงอ่ืรเนใคภโิรบูผอตีดลผงส่ีทนัขงขแราก (Consumerism) มยินคภโิรบนปเะณษกัลีมมหใคุยยทไมคงัสหใาํท็กตแ มาต็ก(Innovation) กไลกงอฟเนฟนปเะจ่ีทมหในุรนคง่ึซ มรรธนฒัวงาทนืลกกูถรากอตงย่ีสเมาวคีมมคงัสะลแ าม่ีท ๆงาตงิทเนับง่ิสกาจขุสมาวคบักบอชมชมยินลหใงลหงัลาํก็กตคานอนใปไอตมคงัสงาท าครากงาทีรสเดปเรากะลแนฒัวิภากลโสแะรกบัก นใญหใษกัยทัษิรบ2551 นยายนัก15 ่ีทนัว.2551) ศ.พ.2508 (ศ.ค ปนใ ่ีท ทบ งึถนจยอถดถกลโจิกฐษรศเอตบทะรกลผงสหใาํท มลนุทดาขะวาภศากะรปากิรมเอฐัรหส2 . 2552ศ.พ ปนับุจจป  รตสาศิตัวะรป

>> 135ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร นับุจจปอตลผีม่ีทกลโงอขญัคาํสณรากุตหเ งอ่ืรเ10 ่ีทมรรกจิก 1 ่ีทง้ัรคกลโมารคงสดิกเรากงอขุตหเาสอืคดใอข1. ปรโุยปีวทงอขมรรธนฒัวนาดงาทงยแดัขมาวค. ก ปรโุยปีวทงอขจิกฐษรศเงาทงยแดัขมาวค. ข ปรโุยปีวทงอขงอืมเรากงาทงยแดัขมาวค. ค อข3 ง้ัทกูถ. ง อืคกลโรตสาศิตัวะรปนใดุส่ีทญหใง้ัรคยีสเญูสมาวคดิกเหใาํทะลแงรแนุร่ีทมารคงส2. 1 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส. ก 2 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส. ข จิกฐษรศเมารคงส. ค ่ีท ทบ 2 น็ยเมารคงส. ง ศากะรปนุป่ีญง่ัทะรกนจูยอนักูสอตงัยยีชเอเนใตแ งลดุสน้ิสปรโุยนใมารคงส3. อ่ืมเนนาํจมอย รตสาศิตัวะรป. 2488 ศ.พ มคาภษฤพ. 8 ก . 2488ศ.พ มคาภษฤพ. 15 ข . 2488ศ.พ มคาหงิส. 8 ค . 2488ศ.พ มคาหงิส. 15 ง ศากวอจวราํสราก รยีลคเวินธุวาอมสะสะลแียลโนโคทเนาดงาทนัขงขแราก4. นหไงวชนใน้ึขดิกเพาภุนายนสแงดสแอ่ืพเ ๆงาตมรรกราจราก น็ยเมารคงส. ก จิกฐษรศเมารคงส. ข 2 ่ีทง้ัรคกลโมารคงส. ค อขกุทกูถ. ง จิกฐษรศเะวาภหใาํท มลนุทดาขะวาภศากะรปากิรมเอฐัรหสงอขญหใษกัยทัษิรบ5. รไะอ.ศ.พ ปอ่ืมเยอถดถกลโว่ัท . 2552ศ.พ. ก . 2551ศ.พ. ข . 2550ศ.พ. ค . 2548ศ.พ. ง 

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห136 รตสาศฐษรศเ3 ่ีท ทบ ญัคาํสะราส ราก งาท นับาถส จิกฐษรศเ บบะร บักวย่ีกเ นาฐน้ืพ รตสาศฐษรศเ บักวย่ีกเ ูรนยีรเ ราก ะลแ ศทเะรป งาวหะร จิกฐษรศเ บบะร งอข งยโมอ่ืชเ มาวค ะลแ ธนัพมัส มาวค งัลคราก ะลแ นิงเ บัดะร งยีพเอพ จิกฐษรศเ ดิควนแ ูส งยโมอ่ืชเ อ่ืพเ ๆงาต ศทเะรป งอข จิกฐษรศเ งาท มุลกมวร ราก ติวีชงราํด ราก ะลแ นชมุช ดัว ้ีช วัต ดไ ยทไ ศทเะรป งอข จิกฐษรศเ งาท มนโวนแ ะลแ าหญป หะารคเิว1. ดไ นับุจจป นใ ยทไ ศทเะรป งอข จิกฐษรศเ งอข าหญปกแ ราก งาทวนแ อนสเ2. ศทเะรป งาวหะร จิกฐษรศเ มุลกมวร ราก งอข ญัคาํส มาวค นใ กันหะรต จใาขเ ะลแ ูร3. กลโ นใ ๆงาต ศทเะรป ะลแ กลโ นใ ๆงาต บบแ จิกฐษรศเ บบะร นใ จใาขเ ะลแ ูร4. งอข ศทเะรป งาวหะร จิกฐษรศเ งาท บทะรก ลผ ะลแ ธนัพมัส มาวคจใ าขเ ะลแ ูร5. กลโ นใ คาภิมูภ นใ ๆงาต ศทเะรป งอข จิกฐษรศเ มุลก บัก ยทไ ศทเะรป จิกฐษรศเงาท มรรกจิกดัจ กอืลเราก ะลแ จิกฐษรศเ บบะรงอข ญัคาํส มาวค หะารคเิว6. บทะร กลผ ะลแ กลโ นใ ๆงาต ศทเะรป งอข จิกฐษรศเ บบะร บัก าคาร กไลก งอ่ืรเ นใ จใาขเ7. ราคานธ ราก ะลแ งัลคราก นิงเราก งอ่ืรเ นใ จใาขเ ะลแ ูร8. ราคานธ รากงอข บบะร นใ จใาขเ9 นิงเราก นับาถส นิงเ รากงอข ญัคาํส มาวค นใ กันหะรต10. งอข งัลคราก นิงเราก งอ่ืรเ นใ จิกฐษรศเ งาท าหญป กาจ บทะรก ลผ หะารคเิว11. วไ กลโงอข ะลแ ศทเะรป ิตาชงหแ มคงัส ะลแ จิกฐษรศเ านฒัพ นผแ งอ่ืรเ จใาขเ ะลแ ูร12. าหอ้ืนเ ยาขบอข รตสาศฐษรศเ บักวย่ีกเ นตงอ้ืบเ ูรมาวค1 ่ีท งอ่ืรเ ยทไศทเะรปงอขจิกฐษรศเ บบะร2 ่ีท งอ่ืรเ จิกฐษรศเ งาท รากนวบะรก3 ่ีท งอ่ืรเ ิตาชงหแ มคงัส ะลแ จิกฐษรศเ านฒัพ นผแ4 ่ีท งอ่ืรเ งัลคราก นิงเราก ะลแ นิงเราก นับาถส5 ่ีท งอ่ืรเ กลโงอขๆงาต คาภิมูภ บัก ศทเะรป งาวหะร จิกฐษรศเ บทะรก ลผ ะลแ ธนัพมัส มาวค6 ่ีท งอ่ืรเ จิกฐษรศเ งาท มุลกมวร ราก7 ่ีท งอ่ืรเ

>> 137ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร รตสาศฐษรศเบักวย่ีกเนตงอ้ืบเูรมาวค1 ่ีทงอ่ืรเ รตสาศฐษรศเบักวย่ีกเนตงอ้ืบเูรมาวค1. รตสาศฐษรศเงอขญัคาํสมาวคะลแยามหมาวค1.1 รตสาศฐษรศเงอขยามหมาวค1) ยษุนมงอขมรรกิตฤพาษกึศ่ีท รตสาศมคงัสนใง่ึนหาชิวาขาส งึถยามห รตสาศฐษรศเ นปเะลแคาภอมสเงายอดไรกายพัรทรรสดัจรากยดโ ดักาํจงายอูยอีม่ีทรกายพัรทชใรากนใ จใอพงึพ่ีทนปเะลแมรรธ รตสาศฐษรศเงอขญัคาํสมาวค2) มรรกจิกบักมคงัสนในคงอขมรรกิตฤพบักธนัพมัสงอ่ืนเวย่ีกเงอ่ืรเนปเ รตสาศฐษรศเ ่ีท ทบ ีมงึจรตสาศฐษรศเ คภโิรบูผะลแ ติลผยาจะรกราก ติลผรากยวดบอกะรปง่ึซ จิกฐษรศเงาท 3 วย่ีกเจในสดัตรากงอ่ืรเะาพฉเยดโ ดินชกุทจิกฐษรศเงาทมรรกจิกนินเาํดรากอตญัคาํสทาบทบ รากิรบะลแาคนิสนย่ีลปเ กลแราก ยาข อ้ืซรากะลแ คภโิรบราก ติลผรากบัก รตสาศฐษรศเ นชาชะรปตแง้ัต บัดะรกุท นคกุทารเงอขนัวาํจะรปติวีชบักงอขวย่ีกเงึจรตสาศฐษรศเ หใศทเะรปงอขรกายพัรทชใรากนาดนใทาบทบีมปไาขเรตสาศฐษรศเ ศทเะรปบัดะรงึถปไว่ัท บยีรปเาอเดัราอเกูถมไ ีดูยอีดนิกนชาชะรปหใ ดุสงูสนชยโะรปดิกเ ยษุนมรากงอตมาวคบักบยีทเบยีรปเอ่ืมเดักาํจีมกลโนใ ๆงาตรกายพัรทกาจงอ่ืนเตแ จในิสดัตงอตงึจยษุนมงอขนักมวรูยอรากนใ น้ึขนลคแดาขรากดิกเหใาํทงึจ ดักาํจมไีมง่ึซ ามาขเรตสาศฐษรศเงิชเูรมาวคาํนงึจกอืลเจในิสดัตรากนวบะรกนใ ง่ึนหงายอดใงายอกอืลเ ดุสงูสนชยโะรปดิกเหใง้ัรคะลตแจในิสดัตรากหใยวช งาบฑณกเฎกบยีบเะระลแณรากุตหเจใาขเหใาํทะจ รตสาศฐษรศเจใาขเน้ันกาจกอน บัรดไราก ีษาภยีสเราก นชเ นักมวรนชโะรปลผบัระลแหใรากนในวสีมงอตงอเนต่ีทงายอ นตนปเ ปไีษาภยีสเรากกาจนทแบอตนชยโะรป ดักาํจงายอูยอีม่ีทรกายพัรทรรสดัจรากีธิวะลแรากกัลห1.2 กแดไ ยษุนมงอขนาฐน้ืพน้ัขจิกฐษรศเาหญปขไกแมายายพ่ีทาชิวนปเรตสาศฐษรศเ าหญปขไกแยวชงัยง้ัทมวร รคใอ่ืพเติลผะลแ รไงายอติลผ รไะอติลผะจ ติลผงึจมไาํทาวาหญป ีมะลแลผิธทฤมัสหใรกายพัรทรากดัจราหิรบถรามาสศทเะรปหใอ่ืพเ น้ึขกามนอซบัซ่ีท ้ีนงัด จิกฐษรศเนาดคงสะรปุถตัวีมยดโ พาภิธทิสะรป ดักาํจงายอูยอีม่ีทรกายพัรทชใราก งึถยามห จิกฐษรศเงาทพาภิธทิสะรปีมมาวค1) ดุสงูสติลผลผบัรดไยดโติลผรากาํท ๆน่ือะลแ นางงรแ นิด่ีท กแดไ ะลแ าํทนางีม นางาํทจใรคัมส่ีทนคกุทนางนค่ีทราก งึถยามห ่ีทม็ตเนางงาจราก2) นคะลตแงอขถรามาสมาวคม็ตเนางาํทรากนปเ าคารบัดะร่ีทราก งึถยามห รากิรบะลแาคนิสาคารบัดะรงอขพาภรยีถสเีมมาวค3) ูผหใาํทะจะารพเ ยอบงลปแนย่ีลปเมไะลแยอนก็ลเงยีพเงลปแนย่ีลปเรากีมรากิรบะลแาคนิส

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห138 งอตกูถงายอดไจิกรุธงาทะวาภณรากดาคถรามาสมไะจติลผูผะลแนอรดอืดเคภโิรบ วนแีมศทเะรปงอขติลผลผ่ีทราก งึถยามห จิกฐษรศเงาทตโบิตเญิรจเมาวค4) ิตาชนในคงอขงอ่ืนเอตงายอน้ึขีดูยอนปเมาวคีงึถงดสแ อมสเาํ่มสงายอน้ึขงูสมนโ ศทเะรปงอขญหในวสนค งึถยามห ดไยารยาจะรกรากงอขนักมยีทเาทเมาวค5) งายอดไรากิรบะลแาคนิสอ้ืซถรามาสญหในวสนคหใอ่ืพเ้ีนง้ัท กันกามนักงาตกตแมไดไยารีม คาภอมสเ คาภหมนปเ ลาบฐัรงอขยาจชใราก ปุรส คาภลุจนปเ รากิรบะลแาคนิสอตคงสปุอ ่ีท ทบ จิกฐษรศเงาทงาตกตแมาวค3 มรรกจิกนินเาํดยษุนมะารพเนปเ นักงาตกตแจิกฐษรศเงาทญิรจเมาวคีม ๆงาตศทเะรป มอลดวแพาภสบักงอลคดอสมสะามหเดไมรรกหาสตุอะลแมรรกรตษกเนาดง้ัทจิกฐษรศเงาท ศทเะรปงอข รตสาศฐษรศเ จิกฐษรศเงาทงาตกตแมาวคดิกเหใาํท่ีทยัจจป1. ้ีนงัดีม จิกฐษรศเงาทงาตกตแมาวคดิกเหใาํท่ีทยัจจป าํ้นมแ นชเ ๆงาตบบแปูรนปเกลโวิผนบฏการป่ีทะณษกัลนปเ ศทเะรปิมูภ1) นาฐน่ิถง้ัตกัมรกาชะรป ีดจิกฐษรศเีม่ีทญหในวสศทเะรป นตนปเ งูสบาร่ีท บาร่ีท าขเูภ บักะามหเณรูบมสมดุอราหาอุตาธีมง่ึซมถบัทนอกะตนิดีมนัอาํ้นมแมุลบาร่ีทนปเ่ีทณวเิรบ กูลปะาพเมรรกจิก นฝาํ้น ิมูภหณุอ ดดแงสแยวดบอกะรปง่ึซศากาอาฟนิดพาภสนปเ ศากาอิมูภ2) ตขเะลแนุอบอตขเนใาวกงูสะจิมูภหณุอนอรศากาอตขเนใ มละลแศากาอดกมาวค น้ืชมาวค วตัสะลแชืพงอขตโบิตเญิรจเรากนใยัจจปนปเนัอดดแงสแงอขมขเมาวคีมงัย้ีนกาจกอน วานห งรแมไดัพ่ีทมล ดไวตัสงย้ีลเะลแกูลปะาพเถรามาสะจนิดตใาํ้นีมอืรหกามกตนฝีม่ีทณวเิรบ ศากาอิมูภะณษกัลนใูยอ่ีทศทเะรปหใาํท ชืพุธนัพยาจะรกะลแรสกเมสผรากนใยวชะจกาม นักงาตจิกฐษรศเงาทญิรจเมาวคีมนักงาตกตแ กแดไ ทภเะรป4 ีมญัคาํส่ีทิตาชมรรธรกายพัรท ิตาชมรรธรกายพัรท3) ญิรจเชืพหใยวชะจปไนิกเบึทนนแมไ ุถตัวยีรทนิอีม่ีทนิด นิดรกายพัรท(1) วาขนิดนปเยาลกนูปนิหกาจกามวัตยาลสนิด่ีทณวเิรบ กูลปะาพเรากกแะามหเีดดไตโบิตเ ดไตนมเีซมรรกหาสตุอรากนใ บิดุถตัวนปเชใามาํนถรามาส ถรามาสหใยวชะจปไว่ัทูยอยาจะรกาํ้นงลหแีม่ีทศทเะรป าํ้นรกายพัรท(2) ีดดไมรรกหาสตุอะลแมรรกรตษกเงาทมรรกจิกบอกะรป

>> 139ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ยัภกทุอนักงอปน้ืชมุชมาวคีม ราธาํลาํ้นนตงลหแีมหใยวช มไาปรกายพัรท(3) ดไ ๆน่ือะลแรอจเินรอฟเติลผรากนใบิดุถตัวนปเชใมไอ้ืนเนวสดไ ดไ ๆงาตทภเะรปกันหมรรกหาสตุอนใชใปไาํน็กรแนปเาถ รแรกายพัรท(4) นชเ งารสอกุดสัวาํท ยุปาํทชใ ีมคเมรรกหาสตุอนใบิดุถตัวนปเชใปไาํน ะหลโรแ งูสงาขนอคาคารบัดะรปงอ่ืรคเนปเชใปไาํน ิตาชนตัรรแ ลเะทนใะลแกบนบูยอ่ีทง้ัทีม ญัคาํส่ีทนางงัลพงลหแนปเชใปไาํน งิลพเอ้ืชเรแ หใสากอโดปเะจกัม ีรสเยดโงอรคกป่ีทศทเะรป งอรคกปรากงอืมเราก4) ยัศาอยดโ สากอโะลแถรามาสมาวคมาตจิกฐษรศเงาทมรรกจิกนินเาํดจในิสดัตนชาชะรป งอขดไยาร ติลผรากนใ่ีทม็ตเนักนัขงขแรากดิกเ จในิสดัตกอืลเรากนใยัจจปนปเาคารกไลก ่ีท ทบ งอรคกป่ีทศทเะรปนวส นคะลตแงอขสากอโะลแถรามาสมาวคมาตปไนักงาตกตแมอยลคคุบ 3 นชาชะรป รากิรบะลแาคนิสนย่ีลปเกลแยาขอ้ืซติลผรากนินเาํดูผนปเฐัร ตสินวิมมอคบอบะร นินเาํดนชาชะรป มยินมคงัสบบแงอรคกป่ีทศทเะรปบัรหาํส น้ันาทเงรแาคกาจดไยารีม ดานขติลผรากมุคบวคยดโมอยดานขมรรกหาสตุอะลแมรรกรตษกเง้ัทจิกฐษรศเงาทมรรกจิก รตสาศฐษรศเ กันกามนักงาตกตแมไะนาฐีมนชาชะรปหใาํท ญหใ ยดโดไจิกฐษรศเงาทมรรกจิกนินเาํด่ีทศทเะรป ียลโนโคทเงาทานหวากมาวค5) อ่ืพเานฒัพะลแนุทงลรากีม ม่ิรเิรดิคมาวค ถรามาสมาวคชใ ่ีทม็ตเงายอนัขงขแรากดิกเะจีรสเ ยาลาํทรากดลถรามาสะลแ ีดพาภณุคาคนิสีมะลแ ๆมหใาคนิสีม ติลผรากนใพาภิธทิสะรปม่ิพเ ดไมอลดวแพาภส านฒัพรากดิกเหใาํท ว็รเดวรงายอม่ิพเรกาชะรปีม่ีทศทเะรป รกาชะรป6) ดไติลผ่ีทลผชืพ กามศทเะรปนใคภโิรบรากนใรากงอตมาวคีมะารพเ มคงัสะลแจิกฐษรศเ ดาข ดไยารดาขศทเะรปหใาํทกอองสรากบักอพงยีพเมไงลดลณามิรปีมศทเะรปนใยาภ นางงาวรากีม ราหาอดาขะารพเีดมไรกาชะรปงอขยัมานอพาภขุส นิงเะราํชลุดะลแาครากลุด นปเกัม้ีนนชเะณษกัลีม่ีทศทเะรป น้ึขงูสีมงอืมเูสทบนชกาจน่ิถยายพยพอรากะลแ น้ึขกาม นจกายงาขนอคานฒัพยอดศทเะรป 

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห140 รตสาศฐษรศเบักวย่ีกเนตงอ้ืบเูรมาวค1 : ่ีทงอ่ืรเ ทบยาทดัหกฝบบแ ง่ัสาํค ดัหกฝบบแาํทหใ วลแบจรตสาศฐษรศเบักวย่ีกเนตงอ้ืบเูรมาวคงอ่ืรเาษกึศนยีรเูผอ่ืมเ ูรนยีรเรากมรรกจิกกึทนับดุมสนในยีขเยดโ ้ีนปไอต ้ีนปไอตมาถาํคบอตหใ1 ่ีทดัหกฝบบแ นัวาํจะรปติวีชบักงอขวย่ีกเ่ีทะลแญัคาํสมาวคีมะลแ รไะอ งึถยามห รตสาศฐษรศเ1. ............................................................................................... รไงายอนชาชะรปงอข ยัจจป3-5 ม จิกฐษรศเงาทงาตกตแมาวคดิกเหใาํม่ีทยัจจปุบะร2. ........................................................................................................................ ่ีท ทบ 3 งอขวย่ีกเาวนิสดัตะลแรตสาศฐษรศเงาทนใยษุนมงอขมรรกิตฤพาษกึศหใ2 ่ีทดัหกฝบบแ งอตกูถ่ีทงอชงรตหใ ยามหงอ่ืรคเากยดโ ดใาขาสรตสาศฐษรศเบัก รตสาศฐษรศเ รตสาศฐษรศเ รตสาศฐษรศเ มรรกิตฤพ คาภหม คาภลุจ .มทก นใมรรกหาสตุอนางงรโงอขยีสเาํ้นยอลปราก1. ยทไรกาชะรปงอขนางงาวราก2. อืนหเคาภนใานวาชงอขวาขติลผราก3. ดาลตนใาคนิสนย่ีลปเกลแยาขอ้ืซราก4. รกาอีษาภบ็กเราก5. คภโิรบูผงอขมรรกิตฤพ6. อฟเนิงเาหญป7. ลาบฐัรงอขงัลครากงาทาหญป8. งาลกนคาคอพงอขาคนิสนุตกักราก9. ิตาชาชะรปดไยาร10. ดัพะสนิดเีชญับลุดดาขรากาหญป11. งลดลกอองสรากาหญป12. รคนาหมพทเงุรกนใดัขดิตรจารจรากาหญป13. นชวายเงอขยอฟเมุฟาคนิสชใรากนใมยินมาวค14. งลดลศทเะรปนในุทงลรากาหญป15.

>> 141ยาลปนอตาษกึศมยธัมบัดะร31001) <<คส( าษกึศมคงัส าชิวยาร ปไอตนอตนใมาถาํคบอต วลแ ้ีนปไอตงอ่ืรเ นาอนยีรเูผหใ3 ่ีทดัหกฝบบแ ”ญัวขงอขวัรคบอรค“ กาจงอ่ืนเวัรคบอรคงอขะราภบัรกบแงอตนปเาํจ่ีทง่ึนหนค ๆก็ลเวัตงิญหูผนปเญัวข งอขงอทกาปอ่ืพเนรน้ิดะจญัวขาวมแ งารสอกนางาํทะณขุตหเิตับุอยวดติวีชยีสเีมาส นาบาชเาคงอ่ืรเาหญปีมอธเ งอเน่ันูยองยีพเอพมไงัย็กยาจชใาคตแ มาต็กรไงายอวัรคบอรค มาวคยวดตแมหใูยอ่ีทาหกออะลแาชเกิลเะจาวจในิสดัตอธเง่ึนหนัวง่ัทะรกนจ ฟไาค าํ้นาค ยวช ฟไาคาํ้นาค ยีสเงอตมไยดโดไูยอกูละลแอธเหใตาญุนอาตตมเีม าชเนาบงอขาจเราสงส นาบาชเาคกัหอ่ืมเ ทาบ2,000 ะลนอืดเงาจาคยาจ าผกัซปไอธเหใยดโาํทญัวขหในางาห งอเน่ันูยออธเบัรหาํสอพงยีพเมไงัย็กนัมง่ึซ ทาบ 1,200 คแยาจชใวไอืลหเะจ็กญัวขวลแ ่ีท ทบ 3 าหงอตะจ่ีทะราภีม ลแูดยอคงอต่ีท ๆกูลีมงัยอธเะารพเ งัวหน้ิสอืรหยอถอทมไ็กญัวขตแ วัรคบอรคงย้ีลเ นยีรเดไะลแ บัลหนอนม่ิอนิกดไ ๆกูล่ีทราก อืค้ีนะณขนใูยองัวหดาวอธเ่ีทง่ิส รตสาศฐษรศเ ๆน่ือนคก็ดเนอืมหเอืสงันห ้ีน้ีนปไอตมาถาํคบอตนยีรเูผ  ........................................................ดไยาราหงวสแงอตงึจารเนคดใุตหเะารพเ1. ........................................งาบรไะอยัจจปยัศาองอตารเนคงอขติวีชงราํดรากนใ2. ............................งาบดใงอ่ืรเนใยษุนมติวีชบักงอขวย่ีกเามาขเดไรตสาศฐษรศเ3. .............................รไะออืคครรสปุออตอทอยมไยดโดไูยอติวีชีมญัวขหใาํท่ีทง่ิส4. ..............................................................งาบรไะองอ่ืรเนใีด่ีทงายอวัตนปเญัวข5. มาถาํคบอตวลแ้ีนปไอตจิกฐษรศเงาทนาฐน้ืพาหญปาษกึศนยีรเูผหใ4 ่ีทดัหกฝบบแ ศทเะรปนปเะจาวมไ มคงัสกุทนใน้ึขดิกเ่ีทาหญปนปเ จิกฐษรศเงาทนาฐน้ืพาหญป งาวหะรลุดมสมไมาวคาหญปบสะรปะจศทเะรปกุทกาจงอ่ืนเ ดใบบแจิกฐษรศเบบะรชใ่ีท กแดไ รกายพัรทะลแรกาชะรป กแดไ ติลผรากบบะรดัจรากาหญป1. มาวคตแดักาํจีมรกายพัรทกาจงอ่ืนเ(What) ีดรไะอติลผะจาวาหญป1.1 งัลหอืรห นอกรไะอติลผะจาวจในิสดัตงอตงึจ ดักาํจมไีมารเงอขรากงอต ชใะจอืรห รไงายอติลผีธิวชใะจอืค(How) รไงายอติลผะจาวาหญป1.2 ติลผรากนใชใามาํนะจ่ีทรไะอียลโนโคทเ งบแะจดไติลผ่ีทาคนิส อืค(For Whom) รคใอ่ืพเติลผะจาวาหญป1.3 งาบดใมุลกลคคุบงัยปไรรส

มคงัสานฒัพรากะราส นยีรเอืสงันห142 หใยอลปะจ มยินนุทจิกฐษรศเบบะรชใ่ีทศทเะรปนใ ้ีน3 ง้ัทาหญปนิสดัตราก ศทเะรปนในวส าหญปนิสดัตูผนปเะจลาบฐัรมยินมคงัสศทเะรปนใ นิสดัตงอ่ืรคเนปเาคารกไลก าหญปนิสดัตรากนในวสีม าคารงหแกไลกดนหาํกะจลาบฐัร มสผบบแจิกฐษรศเบบะรชใ่ีท ติลผกอืลเะจาวจในิสดัตงอตงึจ ดักาํจีมรกายพัรทกาจงอ่ืนเ กอืลเรากาหญป2. ูสปไน้ันาลหเาคนิสติลผรากนใติลผรากยัจจปงบแงอตะารพเ ดใาทเยอนกาม รไะอาคนิส รตสาศฐษรศเงาทนใ ดินช2 าคนิสติลผรากบยีทเบยีรปเรากนใ ๆน่ือดินชาคนิสติลผราก ดินชาคนิสติลผารเอ่ืมเ าว่ีทรากกัลหมาตติลผรากนใถรามาสมาวคงดสแนสเชใยดโงดสแะจ งลยอนดไง่ึนหดินชกีอาคนิสติลผมอยารเ กามดไง่ึนห นิกเกามรกาชะรปีมสทเะรปงาบกาจดิกเกลโรกาชะรปาหญป รกาชะรปาหญป3. มุคบวคงาทวนแอนสเดไ สัทลัม ตริบเรโ สัมทโ ปไนิกเยอนรกาชะรปีมศทเะรปงาบปไ รากยดโกลโรกาชะรป ดินเาํกมุคงาทาหยษุนม3.1 ่ีท ทบ นตนปเ มารคงส ดาบะรครโ ิตาชมรรธยัภ นชเ ิตาชมรรธง้ัยบัยวัตีม3 3.2 อืคกามรกาชะรปีมรากงอขีดลผ ปไอมสเยีสเลผนปเดไมไ กามรกาชะรปีมราก ราก วัตยายขจิกฐษรศเหใาํท กามาคนิสคภโิรบรากงอตมาวคีมรกาชะรปกามนางงรแีมหใาํท กามรกาชะรปีมรากงอขยีสเลผตแ าํ่ตติลผรากนในุทนตหใาํท ๆกามณามิรปนใาคนิสติลผ นปเะลแ นจกายวัรคบอรคะนาฐปไนิกเกามก็ดเยัวนใรกาชะรปหใาํทอืควาลกาวกกามีม็ก รตสาศฐษรศเ ามมาต็กงอืมเรากจิกฐษรศเ มคงัสงาทาหญปดิกเหใอกามรกาชะรป ูดงย้ีลเรากนใฐัรงอขะราภ ดไยารีม่ีทรกาชะรปนวนาํจ งึถยามห ีดอพรกาชะรปีมหใรากงอตงึจศทเะรปกุท นาฐรตามีมน้ันศทเะรปนในคหใาํทลผีม ูยอีม่ีทรกายพัรทงัลาํกมาตดุสงูสลคคุบะลตแย่ีลฉเ ศทเะรป นชเ คภโิรบรากะลแติลผรากนใพาภิธทิสะรปีม ีดาษกึศรากีม งูสพีชงอรคราก นตนปเ นุป่ีญ ้ีนปไอตมาถาํคบอตนยีรเูผ  ....................................กแดไ ศทเะรป ๆกุทงอขจิกฐษรศเงาทนาฐน้ืพาหญป1. ................................................. กาจงอ่ืนเน้ึขดิกเจิกฐษรศเงาทนาฐน้ืพาหญป2.  ..........................................ชใยทไศทเะรปติลผรากบบะรดัจรากาหญปกแราก3. าหญปกแยวช .......................................................................... งึถยามห กอืลเรากาหญป4. ................................................ งึถยามห ติลผรากนใถรามาสมาวคงดสแนสเ5. าวมาวคยามห อืมาวขงาทามนอ่ืลคเติลผรากนใถรามาสมาวคงดสแนสเ่ีทราก6. ....................................................................................................................  ..............................................กแดไ ปไนิกเกามรกาชะรปนวนาํจีม่ีทศทเะรป7. ......................................................... อืคีดลผดิกเหใอก กามรกาชะรปีมราก8. ........................................................อืค ยีสเลผดิกเหใอก กามรกาชะรปีมราก ........................................................อืคยีสเลผดิกเหใอก ยอนรกาชะรปีมราก9. ..........................าถ ยาตดอมไะจยษุนม“ าววาลก สัทลัม ตริบเรโ สัมทโ10.