64-07-27-คู่มือครู คณิต ป.3 หน่วยที่ 1

โครงการสวนพระองคสมเดจ็ พระกนษิ ฐาธิราชเจา กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มูลนิธิการศึกษาทางไกลผา นดาวเทียม ในพระบรมราชปู ถัมภ สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

ชดุ เอกสารส่อื ๖๐ พรรษา สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ลขิ สทิ ธ์ขิ อง สํานกั งานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธิการ สงวนลิขสิทธติ์ ามพระราชบญั ญตั ิลขิ สทิ ธ์ิ พมิ พค รัง้ ท่ี พ.ศ. ๒๕๖๓ จาํ นวน เลม จัดพมิ พโดย

ค�ำ ชี้แจง ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยที่ ๑ จำ�นวนนับไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เล่มนี้ เป็น ๑ ใน ๙ เล่ม ของชุดการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูก้ ลุม่ สาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ ใช้กบั นกั เรียนชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๓ ซง่ึ ผ่านการวิเคราะห์ มาตรฐานและตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ เมื่อสอนครบทั้ง ๙ เล่ม นักเรียนจะได้เรียนรู้ครบถ้วนครอบคลุมทุกมาตรฐานและตัวชี้วัด ของหลกั สูตร ชุดการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เลม่ น้ี เป็นเอกสารทนี่ ำ�เสนอ แนวทางในการจัดการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ เรือ่ งจำ�นวนไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ ให้กับนักเรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ประกอบดว้ ย (๑) คำ�แนะนำ�สำ�หรับครูผูส้ อน (๒) โครงสรา้ งชดุ การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ (๓) กำ�หนดการสอนคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ (๔) โครงสร้างหน่วยการเรียนรู้ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ (๕) มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชวี้ ัดของหน่วยการเรียนรู้ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ (๖) แผนการจดั การเรียนรู้ จำ�นวน ๑๑ แผน (๗) เฉลยแบบฝึกหดั ของนกั เรยี น (๘) เฉลยใบกจิ กรรมของนกั เรยี น (๙) แบบประเมนิ ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ กอ่ นการสอนเรอ่ื งจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ ครผู สู้ อนควรศกึ ษาแผนการจดั การเรยี นรจู้ ากเอกสารเลม่ นอ้ี ยา่ งละเอยี ด จะทำ�ใหร้ วู้ า่ ตอ้ งสอนแตล่ ะเนอ้ื หาอยา่ งไร และตอ้ งเตรยี มสอ่ื /อปุ กรณป์ ระกอบการสอนอะไรบา้ ง ซง่ึ จะทำ�ใหก้ ารจดั การเรยี นรู้ ของครมู ปี ระสิทธิภาพ สง่ ผลใหน้ ักเรยี นมคี วามรูค้ วามเข้าใจในเนอ้ื หาท่ีสอน คณะผู้จัดทำ�หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (สำ�หรับครูผู้สอน) หน่วยที่ ๑ จำ�นวนนับไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เลม่ น้ี จะเปน็ ประโยชนต์ อ่ ครผู สู้ อน ในการนำ�ไปใชจ้ ดั การเรยี นรู้ เรอ่ื งจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ ใหก้ บั นกั เรยี น ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี ๓ เพ่อื เพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการจัดการเรยี นรขู้ องครแู ละการเรยี นรขู้ องนกั เรียนใหส้ งู ข้นึ ต่อไป สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรบั ครูผสู้ อน) กลุม่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๓ I

สารบัญ คำ�แนะนำ�สำ�หรับครผู ู้สอน ๑ โครงสร้างชดุ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ ๔ กำ�หนดเวลาการสอนคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี ๓ ๕ โครงสรา้ งหน่วยการเรียนรู้ หน่วยที่ ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ ๖ มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ช้ีวัดของหนว่ ยการเรียนรู้ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ ๗ แผนการจดั การเรยี นรู้ ๘ แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ ๑ ๙ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ี่ ๒ ๑๕ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๓ ๒๓ แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๔ ๓๒ แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๕ ๔๑ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๖ ๕๐ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๗ ๕๗ แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี ๘ ๖๓ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๙ ๗๓ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๑๐ ๘๒ แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี ๑๑ ๘๙ ภาคผนวก ๙๔ ภาคผนวก ก เฉลยแบบฝึกหัด ๙๕ ภาคผนวก ข เฉลยใบกิจกรรม ๑๓๑ ภาคผนวก ค แบบประเมินทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ ๑๔๖ II ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผสู้ อน) กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓

ค�ำ แนะน�ำ ส�ำ หรบั ครผู ้สู อน ๑. แนวคิดหลกั การจัดการเรียนการสอนคณติ ศาสตรม์ ่งุ ให้ผเู้ รยี นมคี วามสามารถด้านการสอื่ สารและการคิดอย่างเป็นระบบ สามารถ ตั้งข้อสันนิษฐาน สืบเสาะและเลือกสรรสารสนเทศ ให้เหตุผล แก้ปัญหาโดยเลือกใช้ยุทธวิธีต่าง ๆ การจัดกิจกรรมจึงควรเน้น การเรยี นรู้ร่วมกันเป็นกล่มุ ซึ่งเปน็ การเปิดโอกาสให้ผเู้ รียนได้ร่วมกันคิด ปรกึ ษาหารอื อภิปราย แก้ปัญหา แสดงความคดิ เห็น และสะท้อนความคิด (reflective thinking) ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาความรู้ ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ และ คุณธรรม จริยธรรม ในการจัดกลุ่ม อาจจัดเป็นกลุ่ม ๒ คน หรือกลุ่ม ๓ – ๔ คน หรืออาจจัดกิจกรรมร่วมกันทั้งชั้น ทั้งนี้ ข้นึ อย่กู บั วัตถปุ ระสงค์ของการจดั กิจกรรมการเรยี นรนู้ น้ั ๆ ในการดำ�เนนิ กจิ กรรมการเรยี นการสอนคณติ ศาสตร์ สง่ิ สำ�คญั ทผ่ี สู้ อนควรคำ�นงึ ถงึ เปน็ อนั ดบั แรกคอื ความรพู้ น้ื ฐานของ ผู้เรียน ผ้สู อนอาจทบทวนโดยใช้คําถามหรือยทุ ธวธิ ีตา่ ง ๆ เพ่อื นำ�ไปส่กู ารเรียนร้เู นื้อหาใหม่ ข้ันการสอนเนือ้ หาใหม่ ผู้สอน อาจกำ�หนดสถานการณท์ เ่ี ชอ่ื มโยงกบั เรอ่ื งราวในขน้ั ทบทวนความรู้ และใชย้ ทุ ธวธิ ตี า่ ง ๆ ทช่ี ว่ ยใหผ้ เู้ รยี นสามารถสรปุ หรอื เขา้ ใจ หลกั การ แนวคดิ กฎ สตู ร สจั พจน์ ทฤษฎีบท หรอื บทนิยามดว้ ยตนเอง ในขณะท่ีผู้เรยี นปฏิบัตกิ ิจกรรม ผูส้ อนควรใหอ้ สิ ระ ทางความคดิ กบั ผ้เู รยี น โดยผสู้ อนคอยสังเกต ตรวจสอบความเขา้ ใจและใหค้ ำ�แนะนาํ อย่างใกลช้ ิด ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน ผสู้ อนควรใหผ้ เู้ รยี นแตล่ ะคนหรอื แตล่ ะกลมุ่ ไดน้ ำ�เสนอแนวคดิ เพราะผเู้ รยี นมโี อกาส แสดงแนวคดิ เพ่ิมเตมิ ร่วมกัน ซักถาม อภิปรายข้อขัดแย้งด้วยเหตุและผล ผูส้ อนมโี อกาสเสรมิ ความรู้ ขยายความรู้หรอื สรปุ ประเด็นสำ�คัญของสาระทีน่ ําเสนอนน้ั ทำ�ให้การเรยี นร้ขู ยายวงกว้างและลกึ มากขึน้ สามารถนำ�ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ิตจรงิ ได้ นอกจากนย้ี งั ทำ�ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ เจตคตทิ ด่ี ี มคี วามภมู ใิ จในผลงาน เกดิ ความรสู้ กึ อยากทำ� กลา้ แสดงออก และจดจาํ สาระทต่ี นเอง ไดอ้ อกมานําเสนอได้นาน รวมทั้งฝกึ การเป็นผ้นู ำ� ผู้ตาม รบั ฟังความคดิ เหน็ ของผูอ้ น่ื การจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำ�หรับชั้นประถมศึกษา ผู้สอนควรให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากการปฏิบัติ ฝึกทักษะการสังเกต ฝกึ ให้เหตุผลและหาข้อสรปุ จากส่ือรปู ธรรมหรือแบบจำ�ลองตา่ ง ๆ ก่อน แล้วขยายวงความรู้ส่นู ามธรรมตามความสามารถของ ผเู้ รยี น สำ�หรับบางเนอ้ื หาท่ยี ากตอ่ การทำ�ความเขา้ ใจของนกั เรียนบางคน ผ้สู อนควรหายุทธวธิ ีต่าง ๆ ทีเ่ หมาะสมกับผู้เรยี น ในการอธบิ าย เชน่ ใช้วิธลี ดรูปของปัญหา หรือเลือกใช้สือ่ เทคโนโลยีทเี่ หมาะสมเพอ่ื ช่วยใหก้ ารเรียนรู้ง่ายขึ้น และเพื่อให้ ผู้เรียนตระหนักในคุณค่าของคณิตศาสตร์ ผู้สอนควรใช้สถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตจริงเป็นตัวอย่างในการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ ๒. กระบวนการจดั การเรียนรู้ การนำ�ชุดการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ไปใช้ ครผู ู้สอนควรเตรียมตวั ลว่ งหนา้ ดงั น้ี ๑. ศึกษาโครงสร้างชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้ทราบว่าตลอดทั้งปีการศึกษา นักเรียนต้องเรียนรู้ทั้งหมด กหี่ น่วย แตล่ ะหนว่ ยมีหนว่ ยย่อยอะไรบ้าง ใช้เวลาสอนกช่ี ่วั โมง และมีกแ่ี ผน ๒. ศึกษาโครงสร้างหน่วยการเรียนรู้ ว่าแต่ละหน่วยการเรียนรู้มีเนื้อหาอะไรบ้าง เนื้อหาละกี่ชั่วโมง ซึ่งจะช่วยให้ ครูผู้สอนมองเหน็ ภาพรวมของการสอนในหนว่ ยดังกลา่ วได้อยา่ งชัดเจน ๓. ศึกษาแนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ซึ่งอยู่หน้าแผนแต่ละแผน เป็นการสรุปแนวการจัดกิจกรรมในแต่ละขั้นตอน การสอน ทำ�ใหค้ รผู ้สู อนมองเหน็ ภาพรวมของการจัดการเรียนร้ใู นช่วั โมงนัน้ ๆ ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผสู้ อน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ ๓ 1

๔. ศึกษาแผนการจัดการเรยี นรู้ ตามหวั ข้อต่อไปน้ี ๔.๑ ขอบเขตเน้อื หา เปน็ เนื้อหาที่นกั เรยี นตอ้ งเรยี นรใู้ นแผนท่กี ำ�ลงั ศกึ ษา ๔.๒ สาระสำ�คัญ เปน็ ความคิดรวบยอดหรอื หลกั การท่ีนกั เรยี นควรจะไดห้ ลังจากได้เรียนรู้ตามแผนทีก่ ำ�หนด ๔.๓ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ แบง่ เปน็ ดา้ นความรู้ และดา้ นทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ ๔.๔ กิจกรรมการเรยี นรู้ แบง่ เป็น ขั้นนำ� ข้นั สอน และขน้ั สรปุ ซึ่งแต่ละข้ันครูผู้สอนควรศกึ ษาทำ�ความเขา้ ใจอยา่ ง ละเอียด นอกจากนค้ี รูผูส้ อนควรพิจารณาด้วยวา่ ในแต่ละข้ันตอนการสอน ครูผสู้ อนจะต้องศึกษาว่ามี ส่อื /อุปกรณ์อะไรบ้าง ๔.๕ สื่อ/แหล่งเรยี นรู้ เปน็ การบอกรายการส่อื อปุ กรณ์ และแหล่งเรยี นรู้ท่ีต้องใชใ้ นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ในชว่ั โมงนั้น ๔.๖ การประเมนิ เปน็ การบอกทง้ั วธิ ีการ เครอื่ งมอื และเกณฑ์การประเมิน สำ�หรับเครือ่ งมือการประเมนิ ในชุด การจัดกจิ กรรมการเรียนรูฯ้ นี้ ไดจ้ ดั เตรยี มไว้ใหค้ รูผสู้ อนเรยี บรอ้ ยแล้ว ๓. สือ่ การจดั การเรยี นรู้ กลุม่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ สือ่ การจดั การเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ ประกอบดว้ ย ๓.๑ แผนการจัดการเรยี นรู้ สำ�หรับครูผู้สอนใชเ้ ปน็ แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ให้กับนกั เรียน ๓.๒ แบบฝึกหัด สำ�หรับนักเรียนใช้ฝึกทักษะหลังจากทำ�ความเข้าใจบทเรียน แนวคิดและความคิดรวบยอด ทส่ี ำ�คัญในบทเรยี นเรอื่ งนน้ั ๆ ไปแล้ว ๓.๓ ใบกจิ กรรม สำ�หรับนักเรียนใช้ฝึกทกั ษะปฏิบัติ หรือสรา้ งความคดิ รวบยอดในบทเรียน ๓.๔ แบบทดสอบ เปน็ การวดั ความรู้ความเขา้ ใจตามตัวชี้วัดทีก่ ำ�หนดไวใ้ นหลักสูตร แบบฝึกหดั และใบกิจกรรมของนักเรียนชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ ไดม้ กี ารกำ�หนดสัญลักษณร์ ูปดาว ๕ แฉก จำ�นวน ๓ ดวง และแถบสเี ขียว โดย ฝ. หมายถงึ แบบฝึกหัด ก. หมายถึง ใบกจิ กรรม ผ. หมายถงึ แผนการจัดการเรียนรู้ เชน่ ฝ.๑.๖/ผ.๔ เปน็ แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี ๑ ลำ�ดบั ท่ี ๖ อยใู่ นแผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๔ ฝ.๓.๗/ผ.๖ เป็นแบบฝกึ หดั หน่วยท่ี ๓ ลำ�ดบั ท่ี ๗ อยใู่ นแผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๖ ก.๒.๑/ผ.๓ เปน็ ใบกจิ กรรมหนว่ ยที่ ๒ ลำ�ดับท่ี ๑ อย่ใู นแผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๓ หมายเหตุ ลำ�ดับทขี่ องแบบฝึกหดั ใบกิจกรรม และแบบทดสอบจะเรียงตอ่ กันจนครบทุกแผนในแต่ละหนว่ ย เมอื่ ขึน้ หน่วยใหม่ลำ�ดับท่ีของแบบฝกึ หดั และใบกิจกรรม จะเรมิ่ ต้นใหม่ 2 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ูส้ อน) กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๓

๔. ลกั ษณะชดุ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ ชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ จัดทำ�เป็นหน่วยการเรียนรู้ (Learning Unit) โดยผา่ นการวิเคราะห์มาตรฐานและตวั ชวี้ ัดกลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ มาจัดทำ�เปน็ หน่วยการเรียนร้ใู นแตล่ ะภาคเรียน ดังน้ี ภาคเรยี นที่ ๑ ประกอบด้วย หนว่ ยการเรียนรู้ ๗ หนว่ ย ดังน้ี หนว่ ยที่ ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ หนว่ ยท่ี ๒ การดำ�เนนิ การของจำ�นวน หนว่ ยย่อยที่ ๒.๑ การบวก การลบ หนว่ ยที่ ๓ เรขาคณติ หน่วยท่ี ๔ เวลา หนว่ ยท่ี ๕ เศษส่วน หน่วยที่ ๖ สถิติ หนว่ ยที่ ๗ เงนิ ภาคเรียนท่ี ๒ ประกอบด้วย หนว่ ยการเรียนรู้ ๒ หน่วย ดังนี้ หน่วยท่ี ๒ การดำ�เนินการของจำ�นวน หน่วยยอ่ ยที่ ๒.๒ การคณู การหาร หน่วยที่ ๘ การวดั หนว่ ยยอ่ ยที่ ๘.๑ การวดั ความยาว หนว่ ยย่อยที่ ๘.๒ การวัดน้ำ�หนกั หน่วยยอ่ ยที่ ๘.๓ การวดั ปรมิ าตร ๕. แผนการจดั การเรียนรู้ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ การจัดทำ�แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ กำ�หนดให้สอดคล้องกับ หน่วยการเรยี นรู้ แต่ละหน่วยการเรยี นรปู้ ระกอบด้วยแผนการจัดการเรยี นรู้หลายแผน แผนละ ๑ ชัว่ โมง โดยมีองคป์ ระกอบ ของแผนการจัดการเรียนรู้คือ ขอบเขตเนื้อหา สาระสำ�คัญ จุดประสงค์การเรียนรู้ซึ่งมีทั้งด้านความรู้และด้านทักษะและ กระบวนการทางคณิตศาสตร์ กิจกรรมการเรียนรู้ สือ่ /แหล่งเรียนรู้ และการประเมิน สำ�หรบั แผนการจดั การเรียนรู้ทุกแผนจะ มีแนวการจดั กจิ กรรมการเรียนร้อู ยู่หน้าแผนทุกแผนซึ่งเปน็ การสรปุ ภาพรวมของการจดั กิจกรรมการเรยี นรใู้ นช่วั โมงนนั้ ๆ ในทุกขน้ั ตอนการสอนตั้งแต่ขน้ั นำ� ข้นั สอน ข้ันสรปุ และการวัดและประเมินผล ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรับครผู ูส้ อน) กลุม่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๓ 3

โครงสรา้ งชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ กลุม่ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ หน่วยท่ี ๘ หนว่ ยท่ี ๑ หนว่ ยท่ี ๒ การวดั จ�ำ นวนนบั การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน (๔๖ ชว่ั โมง) ไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ (๑๑ ช่ัวโมง) (๖๙ ชัว่ โมง) หนว่ ยท่ี ๗ ป.๓ หน่วยท่ี ๓ เงิน ๒๐๐ เรขาคณติ ช่ัวโมง/ปี (๑๐ ชั่วโมง) (๑๖ ช่ัวโมง) หนว่ ยท่ี ๖ หน่วยท่ี ๔ สถิติ เวลา (๑๑ ชว่ั โมง) (๑๔ ชว่ั โมง) หน่วยท่ี ๕ เศษส่วน (๑๗ ชว่ั โมง) หมายเหต ุ เวลารวมของทุกหน่วยเปน็ ๑๙๔ ชวั่ โมงรวมกบั การวัดผลประเมนิ ผล และกจิ กรรมเสริมการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์เปน็ ๒๐๐ ชวั่ โมง/ปี 4 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรับครผู ู้สอน) กล่มุ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๓

ก�ำ หนดเวลาการสอนคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ รวม ๙ เลม่ ภาคเรียนท่ี ๑ ภาคเรยี นที่ ๒ หน่วยการเรยี นรู้ จ�ำ นวน หนว่ ยการเรียนรู้ จำ�นวน ชั่วโมง ชว่ั โมง หนว่ ยท่ี ๑ จ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ ๕๐ ๑๐๐,๐๐๐ ๑๑ หนว่ ยที่ ๒ การด�ำ เนินการของ หน่วยที่ ๒ การด�ำ เนนิ การของ จ�ำ นวน ๑๖ จำ�นวน ๑๖ หนว่ ยยอ่ ยที่ ๒.๑ การบวก การลบ ๑๙ หน่วยย่อยท่ี ๒.๒ การคูณ การหาร ๑๘ หนว่ ยที่ ๓ เรขาคณติ ๔๖ หน่วยท่ี ๔ เวลา - การคณู ๑๕ หน่วยที่ ๕ เศษสว่ น ๑๕ หน่วยท่ี ๖ สถิติ - การหาร ๑๖ หน่วยที่ ๗ เงิน ๑๐ - การบวก ลบ คูณ หารระคน ๔ กจิ กรรมเพมิ่ เติมส�ำ หรับโรงเรยี น ๑๔ หน่วยที่ ๘ การวัด ๑๐๐ รวม ๑๗ - การวดั ความยาว ๑๑ - การวัดนำ้ �หนกั ๑๖ - การวดั ปริมาตร ๒ กจิ กรรมเพิ่มเติมส�ำ หรับโรงเรียน ๑๐๐ รวม รวม ๒๐๐ ชั่วโมง ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ 5

โครงสรา้ งหนว่ ยการเรียนรู้ หนว่ ยท่ี ๑ จ�ำ นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ กลมุ่ สาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ การอ่านและการเขยี น หลกั และคา่ ของ ตวั เลขแสดงจำ�นวน เลขโดดในแตล่ ะหลกั (๓ ชว่ั โมง) (๑ ชั่วโมง) แบบรูปของจ�ำ นวนที่ หน่วยที่ ๑ การเปรยี บเทยี บจำ�นวน เพ่มิ ขึ้นหรือลดลงทีละเทา่ ๆ กัน จ�ำ นวนนับไมเ่ กิน (๒ ชั่วโมง) (๒ ช่วั โมง) ๑๐๐,๐๐๐ (๑๑ ช่ัวโมง) กจิ กรรมรว่ มคิดรว่ มท�ำ การเรยี งล�ำ ดบั จ�ำ นวน สร้างจ�ำ นวนจากวงลอ้ ตวั เลข (๒ ช่วั โมง) (๑ ชั่วโมง) 6 ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ้สู อน) กลุม่ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๓

มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชีว้ ัดของหน่วยการเรยี นรู้ หนว่ ยท่ี ๑ จ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓ สาระที่ ๑ จำ�นวนและพชี คณติ มาตรฐาน ค ๑.๑ เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจ�ำ นวน ระบบจ�ำ นวน การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน ผลทเ่ี กดิ ข้นึ จากการดำ�เนนิ การ สมบตั ิของการดำ�เนนิ การ และน�ำ ไปใช้ ตัวช้ีวดั ค ๑.๑ ป.๓/๑ อ่านและเขียน ตัวเลขฮินดอู ารบกิ ตัวเลขไทย และตวั หนังสอื แสดงจำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ ค ๑.๑ ป.๓/๒ เปรียบเทยี บและเรยี งลำ�ดบั จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ จากสถานการณ์ตา่ ง ๆ ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ ๑. การแกป้ ญั หา ๒. การใหเ้ หตผุ ล ๓. การส่อื สารและการสอ่ื ความหมายทางคณติ ศาสตร์ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครผู ู้สอน) กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ 7

แผนการจดั การเรียนรู้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ส�ำ หรับครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓ แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๑ แนวการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ขั้นน�ำ ทบทวนการอ่านและการเขียนจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 ดว้ ยใบกิจกรรม 1.1 ข้อ 1 ข้นั สอน จดั กิจกรรม “เกมบงิ โกจ�ำ นวนนบั ” ขั้นสรุป หลกั ค่าของเลขโดดในแต่ละหลกั ของจำ�นวนนับไม่เกิน 1,000 และการเขยี นในรูปกระจาย การวัดและประเมินผล ตรวจสอบความเข้าใจเป็นรายบคุ คล ให้นกั เรียนเขียน “จ�ำ นวนทีฉ่ นั ชอบ” ในใบกจิ กรรม 1.1 ขอ้ 2 แบบฝกึ หัด 1.1 - ประเมินจากการตอบคำ�ถาม การทำ�ใบกจิ กรรม 1.1 และท�ำ แบบฝกึ หดั 1.1 - ประเมนิ จากการสือ่ สารและสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์ 9

10 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๑ ชัน้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชั่วโมง สอื่ /แหลง่ เรยี นรู้ ขอบเขตเนอื้ หา กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. แผน่ ตารางบิงโก 1. ทบทวนการเขยี นตวั เลข ขั้นนำ� 2. บตั รภาพ หรอื บตั ร ฮินดอู ารบกิ ตัวเลข 1. ครทู บทวนการอ่าน การเขยี นจ�ำ นวนไม่เกนิ 1,000 โดยแจกใบกิจกรรม 1.1 พรอ้ มตดิ ภาพจาก ขอ้ ความ 12 ใบ ไทย และตวั หนังสอื แสดง ใบกจิ กรรมขอ้ 1 บนกระดาน ให้นักเรียนพิจารณาภาพในข้อ 1 แลว้ ช่วยกันบอกจำ�นวน และเขียน 3. บตั รตัวเลข จำ�นวนนับไมเ่ กิน 1,000 คำ�ตอบในชอ่ งว่าง ดงั นี้ 4. ตารางหลกั เลข 2. ทบทวนหลกั คา่ ของ 5. ใบกิจกรรม 1.1 เลขโดดในแต่ละหลกั ของ ตวั เลขฮนิ ดูอารบิก 756 6. แบบฝกึ หดั 1.1 จ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 ตัวเลขไทย ๗๕๖ และการเขยี นในรูปกระจาย ตัวหนังสือ เจ็ดร้อยหา้ สบิ หก การประเมนิ ค่าของเลขโดดในแต่ละหลกั สาระสำ�คญั 7 ในหลกั รอ้ ย มีคา่ 700 1. วธิ ีการ 5 ในหลกั สบิ มคี ่า 50 1.1 ตรวจใบกจิ กรรม ­1. จำ�นวนนับทม่ี ากกวา่ 6 ในหลักหนว่ ย มีค่า 6 1.2 ตรวจแบบฝกึ หัด 100 แตไ่ ม่ถึง 1,000 เป็น เขยี นในรปู กระจาย ได้ 756 = 700 + 50 + 6 1.3 สงั เกตพฤตกิ รรมการ จ�ำ นวนสามหลกั สามารถ เรยี นรู้ เขยี นแสดงด้วยตัวเลข ฮินดู 2. เคร่ืองมอื อารบิก ตวั เลขไทย และตัว 2.1 ใบกิจกรรม 1.1 หนังสอื 2.2 แบบฝึกหดั 1.1 2. หลกั และคา่ ของเลขโดด 2.3 แบบประเมนิ ทักษะ ในแตล่ ะหลกั ของจำ�นวนนับ และกระบวนการทาง ท่มี ีสามหลกั เลขโดดทางขวา คณิตศาสตร์ สุด อยู่ในหลกั หน่วย เลขโดด

กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๑ ช้นั ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ทางซา้ ยของหลกั หน่วย อยู่ ข้ันสอน 3. เกณฑ์ ในหลักสิบ เลขโดดทางซา้ ย 3.1 ผลงานมคี วามถกู ต้อง ของหลักสิบ อย่ใู นหลกั ร้อย 2. ครใู ห้นกั เรยี นท�ำ ใบกิจกรรม 1.1 ข้อ 2 – 4 เม่อื นักเรียนทำ�เสรจ็ ครูและนักเรียนรว่ มกันเฉลย ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 การเขยี นแสดงจำ�นวนใน คำ�ตอบและตรวจสอบความถูกตอ้ ง 3.2 คะแนนรวม ดา้ น รูปกระจายเป็นการเขียนใน จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกนั สรปุ ดงั น้ี ทักษะและกระบวนการ รูปการบวกคา่ ของเลขโดดใน - จำ�นวนนบั ท่มี ากกว่า 100 แต่ไม่ถงึ 1,000 เป็นจำ�นวนสามหลกั สามารถเขยี นแสดงดว้ ย ทางคณติ ศาสตร์ ไม่นอ้ ย หลักตา่ ง ๆ ของจ�ำ นวนน้นั ตัวเลขฮินดอู ารบกิ ตัวเลขไทย และตวั หนังสือ กว่ารอ้ ยละ 60 - หลัก และค่าของเลขโดดในแต่ละหลกั ของจำ�นวนนบั ท่มี สี ามหลัก เลขโดดทางขวาสุด อยูใ่ น จุดประสงค์การเรยี นรู้ หลกั หนว่ ย เลขโดดทางซา้ ยของหลกั หนว่ ย อยใู่ นหลกั สบิ เลขโดดทางซา้ ยของหลกั สบิ อยใู่ นหลกั รอ้ ย - การเขยี นแสดงจ�ำ นวนในรปู กระจายเปน็ การเขยี นในรปู การบวกคา่ ของเลขโดด ในหลกั ตา่ ง ๆ ด้านความรู้ ของจ�ำ นวนนั้น เพือ่ ใหน้ ักเรียนสามารถ 3. ครูจัดกิจกรรม “เกมบิงโกจ�ำ นวนนับ” โดย 1. เขยี นตัวเลขฮนิ ดูอารบิก 1) ครแู จกแผ่นตารางบงิ โก ใหน้ กั เรียนคนละ 1 แผ่น ดังน้ี ตวั เลขไทย และตัวหนังสือ แสดงจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 1,000 2. เขียนหลัก ค่าของเลขโดด ในแตล่ ะหลักของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 1,000 และการเขียน ในรปู กระจาย 11

12 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๑ ชั้น ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ดา้ นทกั ษะและกระบวน 2) ครเู ตรยี มบตั รภาพ บตั รตวั เลข หรอื บตั รขอ้ ความแสดงจ�ำ นวนไมเ่ กนิ 1,000 ทง้ั หมด 12 ใบ การทางคณติ ศาสตร์ แลว้ ตดิ บนกระดาน ดังน้ี เพ่ือให้นักเรยี นสามารถ สามรอ้ ยเอ็ด 805 หกร้อยหกสบิ สอ่ื สารและสือ่ ความหมาย ทางคณติ ศาสตร์ ๗๓๙ แปดร้อยสบิ หก ๙๒๔ สองรอ้ ยเกา้ สิบแปด 597 หนงึ่ พัน 3) นักเรยี นเลอื กจำ�นวนและเขยี นตัวเลขฮินดูอาราบิกเติมในตารางบิงโกใหค้ รบ 9 ช่อง โดยเขยี นตวั เลขในช่องใดกไ็ ด้ เช่น 301

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรูท้ ี่ ๑ ชัน้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 4) ครูบอกกติกาการเล่นเกมบงิ โก ดังน้ี - ครจู ะสมุ่ หยบิ บัตรภาพ บตั รตัวเลข หรือบัตรขอ้ ความแสดงจ�ำ นวนไมเ่ กิน 1,000 คร้ังละ 1 ใบ ให้นักเรยี นช่วยกนั บอกจ�ำ นวน เช่น สามร้อยเอ็ด แสดงจ�ำ นวน 301 - นกั เรียนคนใดมตี ัวเลขในตารางบิงโกตรงกบั จำ�นวนทแ่ี สดงในบตั ร ให้กากบาททบั ตวั เลข นน้ั เชน่ 301 - ครูจะสมุ่ หยิบบตั รแสดงจำ�นวนจนไดผ้ ู้ชนะ - นกั เรยี นคนใดกากบาททับตัวเลขครบ 3 ตัว ในแนวนอน แนวตัง้ หรือแนวทแยง เป็นผ้ชู นะ หมายเหตุ หากมีเวลาเหลือครูอาจจดั กจิ กรรมซ�ำ้ อีก 1 รอบ 13

14 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ ๑ ชน้ั ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ขน้ั สรปุ 4. ครตู รวจสอบนักเรียนเป็นรายบคุ คล ให้นกั เรียนท�ำ กจิ กรรม “จำ�นวนท่ีฉันชอบ” โดยให้ นกั เรยี นเลือกจ�ำ นวนสามหลัก 1 จำ�นวน แลว้ เขยี นตวั เลขฮนิ ดูอารบิก ตวั เลขไทย และตวั หนังสอื แสดงจำ�นวน เขยี นหลกั คา่ ของเลขโดดในแต่ละหลัก และเขยี นในรปู กระจาย ดงั น้ี จำ�นวนทเ่ี ลือก คอื ........................................................................ ตวั เลขฮนิ ดูอารบกิ ........................................................................ ตัวเลขไทย ………………......................................................……… ตวั หนงั สอื ………………………………………………………………………… คา่ ของเลขโดดในแต่ละหลัก …….........………………. ในหลกั ร้อย มคี ่า …….........………………. …….........………………. ในหลักสิบ มคี า่ …….........………………. …….........………………. ในหลกั หน่วย มคี า่ …….........………………. เขยี นในรูปกระจาย ได้ ......................................…….........…………… ครูสุ่มนกั เรยี น 2 – 3 คนออกมาน�ำ เสนอผลงาน ครแู ละนกั เรยี นคนอนื่ รว่ มกันตรวจ ความถกู ตอ้ ง จากนั้นให้นักเรยี นทำ�แบบฝึกหัด 1.1

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขน้ั น�ำ แผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี ๒ ข้นั สอน ข้นั สรปุ แนวการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ การวดั และประเมนิ ผล ทบทวนการเขียนแสดงจ�ำ นวน 1 พนั ด้วยตวั เลขฮนิ ดูอารบกิ ตวั เลขไทย และตัวหนังสือ จากสอ่ื ลกู บาศก์ และหลักลกู คดิ การเขยี นตวั เลขฮินดูอารบกิ ตวั เลขไทย และตัวหนังสือ แสดงจำ�นวนนบั ไม่เกิน 10,000 ตรวจสอบความเขา้ ใจเป็นรายบคุ คล โดยให้นักเรียนจบั ค่บู ตั รภาพกบั บตั รขอ้ ความท่แี สดงจ�ำ นวนเดยี วกัน แล้วเขียนตัวเลขฮินดูอารบกิ ตัวเลขไทย และตัวหนังสือแสดงจ�ำ นวนในสมุด แบบฝกึ หัด 1.2 - ประเมนิ จากการตอบคำ�ถาม และการท�ำ แบบฝึกหดั 1.2 - ประเมนิ จากการส่อื สารและส่ือความหมายทางคณิตศาสตร์ 15

16 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๒ ชัน้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชั่วโมง สือ่ /แหล่งเรยี นรู้ ขอบเขตเนอ้ื หา กิจกรรมการเรยี นรู้ 1. ลูกบาศก์หน่งึ พนั การเขยี นตัวเลขฮนิ ดูอา ข้นั นำ� แผ่นตารางร้อย แผน่ รบิก ตัวเลขไทย และตวั 1. ครทู บทวนการเขยี นแสดงจ�ำ นวน 1 พัน ตารางสิบ และแผน่ หนงั สอื แสดงจ�ำ นวนนับไม่ ตารางหน่วย เกิน 10,000 1.1 ครูแนะน�ำ สอ่ื ลกู บาศกแ์ สดงจ�ำ นวน 1 พัน โดยครูแสดงแผน่ ตารางรอ้ ยทลี ะแผน่ ให้ 2. หลกั ลกู คดิ และลกู คดิ นักเรยี นนบั และบอกจ�ำ นวน เริ่มจาก 1 แผ่น 2 แผ่น จนถงึ 10 แผน่ รวมเขา้ ดว้ ยกัน พร้อม 3. บตั รภาพแสดงจำ�นวน สาระส�ำ คัญ แนะนำ�วา่ แผ่นตาราง 10 แผ่น แสดงจำ�นวน 10 ร้อย หรอื 1 พนั ดังรูป 4. บัตรตัวเลขฮนิ ดูอารบิก บัตรตวั เลขไทย และบตั ร 1. 10 พนั คือ 1 หมนื่ หรือ ครูทบทวนการเขียนตัวเลขแสดงจำ�นวนนับที่มากกว่าสามหลัก เปน็ ตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก ตัวเลข ตวั หนงั สอื 10,000 ไทย โดยใชเ้ ครื่องหมายจลุ ภาค (,) คน่ั ระหว่างตัวเลขในหลกั ร้อยและหลกั พัน และการเขียนตัว 5. แบบฝกึ หัด 1.2 2. 1 หม่ืน เขียนแสดงด้วย หนงั สอื ตวั เลขฮนิ ดอู ารบกิ ได้ 10,000 ตวั เลขฮนิ ดูอารบิก 1,000 การประเมนิ ตัวเลขไทย ได้ ๑๐,๐๐๐ ตัวเลขไทย ๑,๐๐๐ ตวั หนังสอื ได้ หนงึ่ หม่ืน ตวั หนังสอื หนงึ่ พัน 1. วธิ ีการ 3. 10,000 เป็นจ�ำ นวนห้า 1.1 ตรวจแบบฝึกหดั หลกั ถ้าแสดงด้วยหลกั ลกู คิด ข้นั สอน 1.2 สงั เกตพฤตกิ รรมการ จากขวาไปซา้ ย จะเร่ิมจาก เรยี นรู้ หลักหน่วย หลกั สบิ หลกั 2. ครแู สดงจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 10,000 โดยใช้ส่ือลูกบาศก์หน่ึงพัน แผ่นตารางรอ้ ย แผน่ ตารางสบิ ร้อย หลักพนั และหลักหมนื่ และแผน่ ตารางหน่วย จากนัน้ ให้นกั เรียนบอกจ�ำ นวนจากสือ่ ท่ีครูแสดง ครแู นะน�ำ การเขียนตวั เลข ฮนิ ดอู ารบิก ตัวเลขไทย และตัวหนงั สอื บนกระดาน เช่น

กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ ๒ ชัน้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชั่วโมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 4. จ�ำ นวนสามารถเขียน 1) 2. เคร่อื งมือ แสดงดว้ ย ตวั เลขฮนิ ดอู ารบกิ 2.1 แบบฝึกหัด 1.2 ตวั เลขไทย และตัวหนังสือ 2.2 แบบประเมนิ ทกั ษะ 1 พัน กับ 3 รอ้ ย กับ 2 สิบ กบั 2 หน่วย แสดงจ�ำ นวน 1,322 และกระบวนการทาง จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ คณติ ศาสตร์ เขียนแสดงด้วยตัวเลขฮนิ ดูอารบิก 1,322 3. เกณฑ์ ด้านความรู้ เขียนแสดงด้วยตวั เลขไทย ๑,๓๒๒ 3.1 ผลงานมีความถกู ต้อง เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นสามารถ เขยี นแสดงด้วยตัวหนังสือ หนง่ึ พนั สามรอ้ ยยส่ี บิ สอง ไมน่ ้อยกว่ารอ้ ยละ 80 2) 3.2 คะแนนรวม ดา้ น เขียนตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก ทักษะและกระบวนการ ตัวเลขไทยและตัวหนงั สอื ทางคณติ ศาสตร์ แสดงจำ�นวนไม่เกิน 10,000 ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 60 ด้านทกั ษะและกระบวนการ 5 พัน กบั 0 รอ้ ย กับ 6 สบิ กบั 4 หน่วย แสดงจ�ำ นวน 5,064 ทางคณิตศาสตร์ เพ่อื ใหน้ กั เรยี นสามารถ เขียนแสดงด้วยตวั เลขฮินดูอารบกิ 5,064 ส่ือสารและสื่อความหมาย ทางคณติ ศาสตร์ เขียนแสดงด้วยตัวเลขไทย ๕,๐๖๔ เขยี นแสดงด้วยตวั หนงั สอื ห้าพนั หกสิบส่ี 17

18 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๒ ชนั้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง 3) 3 พัน กบั 2 รอ้ ย กับ 3 สิบ กับ 5 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 3,235 ใหน้ กั เรียนบอกจำ�นวน จากส่ือที่ครูแสดง แลว้ ครเู ขียนค�ำ ตอบบนกระดาน 3,235 ครถู ามวา่ 3,235 แสดงด้วยหลักลูกคิดไดอ้ ย่างไร (นกั เรียนตอบตามความเขา้ ใจ) จากน้นั ครจู ดั หลกั ลกู คิดแสดงจ�ำ นวน 3,235 โดยให้นักเรยี นบอกจำ�นวนลกู คดิ ที่ต้องใสใ่ น แต่ละหลกั ร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง แล้วสุ่มตวั แทนนกั เรียนออกมาเขยี นตวั เลขฮินดูอารบกิ ตวั เลขไทย และ ตัวหนงั สือ 3 พนั กบั 2 ร้อย กับ 3 สิบ กบั 5 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 3,235 ตัวเลขฮนิ ดูอารบิก 3,235 ตัวเลขไทย ๓, ๒๓๕ ตวั หนังสือ สามพนั สองรอ้ ยสามสิบห้า

กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๒ ชัน้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 3. ครูใชห้ ลกั ลกู คดิ แสดงจ�ำ นวนอ่ืน ๆ เชน่ 4,379 ให้นกั เรยี นบอกจ�ำ นวน และสมุ่ นักเรยี นออกไป เขยี นตัวเลขฮินดอู ารบกิ ตวั เลขไทย และตวั หนงั สือ บนกระดาน ดังน้ี 4 พนั กบั 3 ร้อย กบั 7 สิบ กับ 9 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 4,379 ตัวเลขฮนิ ดูอารบกิ 4,379 ตวั เลขไทย ๔,๓๗๙ ตวั หนงั สอื สพ่ี นั สามร้อยเจด็ สิบเกา้ ครูยกตวั อยา่ งเพ่ิมเติมอกี 1 - 2 ตวั อยา่ ง เช่น 6,062 8,999 4. ครูจดั กจิ กรรมแนะน�ำ จ�ำ นวน 1 หมน่ื โดยใชห้ ลกั ลูกคิดแสดงจ�ำ นวน ครนู �ำ ลูกคดิ ใสใ่ นหลกั พัน อาจเรมิ่ จาก 8 ลกู เปน็ 8 พนั 9 ลูก เปน็ 9 พนั และเพ่มิ อกี 1 ลูก เป็น 10 พนั ครแู นะน�ำ ว่า 10 พนั คือ 1 หม่นื แล้วน�ำ ลูกคดิ ในหลกั พนั ทัง้ 10 ลกู ออก แล้วใส่ลกู คดิ ในหลักถดั ไปทางซา้ ยของ หลักพนั 1 ลกู แทน พรอ้ มแนะนำ�วา่ หลกั ถดั ไปทางซา้ ยของหลักพนั เรียกวา่ หลกั หม่ืน ดงั รูป 10 พัน คอื 1 หม่ืน 19

20 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี ๒ ชน้ั ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ครเู ขียนตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก ตวั เลขไทย และตวั หนังสือแสดงจำ�นวน 1 หมืน่ ตวั เลขฮินดูอารบกิ 10,000 ตัวเลขไทย ๑๐,๐๐๐ ตวั หนังสือ หน่งึ หม่ืน ครูจดั ลูกคิดในหลกั ลกู คิดเพอ่ื แสดงความสมั พันธ์ แลว้ ใหน้ ักเรยี นรว่ มกันสรุปความสัมพนั ธ์ ดงั นี้ 10 หน่วย คือ 1 สิบ 10 สิบ คือ 1 ร้อย 10 ร้อย คอื 1 พนั 10 พนั คอื 1 หมน่ื ขนั้ สรปุ 5. ครจู ัดกิจกรรมจบั คบู่ ัตรภาพกบั บัตรขอ้ ความทแ่ี สดงจ�ำ นวนเดยี วกนั โดยครูเตรียมบตั รภาพ (ทัง้ แผ่นตาราง และหลักลูกคิด) และบัตรขอ้ ความ (ตัวเลขฮินดูอารบกิ ตัวเลขไทย หรือตวั หนงั สอื ) แสดงจำ�นวนมากกว่า 1,000 แต่ไม่เกนิ 10,000 ให้นักเรียนกลุ่มละ 10 ใบ ซึ่งสามารถ จบั คู่กนั ได้ 5 คู่ เช่น 1,405

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี ๒ ชน้ั ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ เกา้ พนั ยส่ี บิ เอด็ ให้นกั เรยี นแตล่ ะคนในกลมุ่ จบั คบู่ ตั รภาพและบัตรขอ้ ความทแ่ี สดงจำ�นวนเดียวกัน แลว้ เขยี น ตัวเลขฮินดอู ารบิก ตัวเลขไทย และตัวหนังสอื แสดงจ�ำ นวนทีห่ ยบิ ไดใ้ นสมดุ ดังนี้ ตวั เลขฮินดอู ารบกิ 1,405 ตัวเลขไทย ๑,๔๐๕ ตัวหนังสอื หน่งึ พันสรี่ อ้ ยห้า ครูและนักเรยี นร่วมกนั ตรวจความถกู ต้อง แลว้ สรปุ รว่ มกนั วา่ ­ - 10 พัน คอื 1 หมน่ื 10 พนั คือ 1 หมืน่ - 1 หม่นื เขียนแสดงด้วย ตัวเลขฮนิ ดูอารบกิ ได้ 10,000 ตวั เลขไทย ได้ ๑๐,๐๐๐ ตวั หนงั สือ ได้ หนึง่ หมนื่ 21

22 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ ๒ ชัน้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง - 10,000 เป็นจำ�นวนหา้ หลกั ถ้าแสดงด้วยหลกั ลูกคดิ จากขวาไปซ้าย จะเรม่ิ จาก หลกั หนว่ ย หลกั สบิ หลักร้อย หลักพนั และหลักหมน่ื - จ�ำ นวนสามารถเขยี นแสดงดว้ ยตัวเลขฮนิ ดูอารบกิ ตวั เลขไทยและตวั หนงั สือ ใหน้ กั เรียนท�ำ แบบฝึกหัด 1.2

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขน้ั นำ� แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๓ ข้นั สอน ขัน้ สรปุ แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ การวดั และประเมนิ ผล ทบทวนการเขียนจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 10,000 ดว้ ยตัวเลขฮินดอู ารบิก ตวั เลขไทย และตวั หนังสือ จากสื่อหลักลูกคดิ การเขียนตัวเลขฮินดอู ารบกิ ตวั เลขไทย และตัวหนังสอื แสดงจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 100,000 ตรวจสอบความเข้าใจเป็นรายบคุ คล ให้นกั เรียนจับคบู่ ัตรภาพกบั บัตรข้อความทแ่ี สดงจ�ำ นวนเดยี วกนั แบบฝึกหดั 1.3 - ประเมนิ จากการตอบคำ�ถาม และการท�ำ แบบฝกึ หัด 1.3 - ประเมินจากการส่ือสารและสื่อความหมายทางคณติ ศาสตร์ 23

24 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ ชน้ั ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง ส่อื /แหลง่ เรียนรู้ ขอบเขตเนอื้ หา กจิ กรรมการเรียนรู้ 1. หลกั ลูกคิด และลกู คิด การเขียนตวั เลขฮนิ ดู ขั้นนำ� 2. บตั รภาพแสดงจำ�นวน อารบกิ ตวั เลขไทย และตัว 1. ครูทบทวนการเขยี นแสดงจ�ำ นวนมากกวา่ 1,000 แตไ่ ม่เกนิ 10,000 โดยจัดหลกั ลูกคดิ (ภาพลกู บาศก์ และภาพ หนงั สอื แสดงจ�ำ นวนนบั ไม่ ให้นกั เรยี นบอกว่ามกี ่ีพนั กับกร่ี อ้ ย กับกสี่ ิบ กบั ก่ีหน่วย พร้อมอา่ นจ�ำ นวน แล้วใหเ้ ขยี นตัวเลขฮินดู หลกั ลกู คิด) บตั รตัวเลข เกิน 100,000 อารบกิ ตัวเลขไทย และตัวหนงั สือแสดงจ�ำ นวน ดังรูป ฮนิ ดอู ารบิก บัตรตัวเลข 1) ไทย บัตรตวั หนังสอื สาระส�ำ คญั 3. แบบฝึกหดั 1.3 5,321 1. 10 หมน่ื คอื 1 แสน ตวั เลขฮนิ ดูอารบิก ๕,๓๒๑ การประเมนิ 2. 1 แสน เขียนแสดงดว้ ย ตวั เลขไทย หา้ พนั สามรอ้ ยยส่ี บิ เอ็ด ตวั เลขฮนิ ดอู ารบกิ ตวั หนงั สอื 1. วธิ ีการ ได้ 100,000 1.1 ตรวจแบบฝกึ หัด ตวั เลขไทย ได้ ๑๐๐,๐๐๐ 2) 1.2 สงั เกตพฤตกิ รรมการ ตัวหนงั สอื ได้ หนึ่งแสน เรยี นรู้ 3. 100,000 เปน็ จำ�นวนหก ครเู ขยี นตวั เลขฮนิ ดอู ารบกิ ตวั เลขไทย และตวั หนงั สอื แสดงจ�ำ นวน 1 หมน่ื 2. เคร่ืองมือ หลกั ถา้ แสดงดว้ ยหลกั ตวั เลขฮินดูอารบิก 10,000 2.1 แบบฝกึ หดั 1.3 ลกู คดิ จากขวาไปซา้ ย จะเรม่ิ 2.2 แบบประเมินทกั ษะ จากหลกั หนว่ ย หลกั สบิ หลกั และกระบวนการทาง รอ้ ย หลกั พนั หลกั หมน่ื และ คณิตศาสตร์ หลกั แสน ตัวเลขไทย ๑๐,๐๐๐ ตัวหนงั สอื หน่ึงหมืน่

กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๓ ช้นั ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 4. จำ�นวนสามารถการเขยี น ข้ันสอน 3. เกณฑ์ แสดงดว้ ย ตัวเลขฮนิ ดูอา 3.1 ผลงานมีความถูกตอ้ ง รบกิ ตวั เลขไทย และตัว 2. ครูจัดหลักลกู คดิ แสดงจ�ำ นวนนบั มากกว่า 10,000 ไม่เกนิ 100,000 เช่น ไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 หนงั สอื 1) 3.2 คะแนนรวม ด้าน ทกั ษะและกระบวนการ จุดประสงค์การเรยี นรู้ ครูถามวา่ ทางคณติ ศาสตร์ ไมน่ อ้ ย - หลกั ลูกคดิ แสดงจำ�นวนใด (15,124) กวา่ รอ้ ยละ 60 ด้านความรู้ - 15,124 มีกห่ี มนื่ กับก่ีพนั กบั กี่รอ้ ย กบั กี่สบิ กบั กห่ี น่วย (1 หม่ืน กับ 5 พนั กับ เพือ่ ใหน้ กั เรียนสามารถ 1 รอ้ ย กบั 2 สิบ กบั 4 หนว่ ย) ครเู ขียนค�ำ ตอบของนกั เรียน แล้วเขยี นตวั เลขฮินดูอารบกิ ตัวเลขไทย และตวั หนังสอื แสดงจำ�นวนบนกระดาน ดงั น้ี เขยี นตวั เลขฮนิ ดูอารบกิ ตวั เลขไทย และตวั หนงั สือ แสดงจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ด้านทกั ษะและกระบวนการ 1 หมน่ื กบั 5 พัน กับ 1 รอ้ ย กับ 2 สิบ กับ 4 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 15,124 เขียนแสดงดว้ ย ทางคณิตศาสตร์ ตวั เลขฮินดอู ารบกิ ได้ 15,124 ตวั เลขไทย ได้ ๑๕,๑๒๔ เพื่อให้นักเรียนสามารถ ตวั หนงั สอื ได้ หนง่ึ หม่ืนหา้ พันหน่ึงรอ้ ยยส่ี ิบส่ี สือ่ สารและสื่อความหมาย ทางคณิตศาสตร์ 25

26 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๓ ชน้ั ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง 2) ครถู ามวา่ - หลกั ลูกคดิ แสดงจ�ำ นวนใด (45,102) - 45,102 มกี ่ีหมน่ื กับก่พี นั กบั กรี่ อ้ ย กับก่สี ิบ กบั กีห่ นว่ ย (4 หมน่ื กบั 5 พนั กับ 1 รอ้ ย กบั 0 สิบ กบั 2 หน่วย) ครูเขยี นค�ำ ตอบของนกั เรยี น แล้วเขียนตัวเลข ฮนิ ดอู ารบิก ตัวเลขไทย และตวั หนงั สอื แสดงจ�ำ นวนบนกระดาน ดงั น้ี 4 หมน่ื กบั 5 พนั กบั 1 รอ้ ย กบั 0 สบิ กบั 2 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 45,102 เขยี นแสดงดว้ ย ตวั เลขฮินดอู ารบิก ได้ 45,102 ตัวเลขไทย ได้ ๔๕,๑๐๒ ตัวหนังสือ ได้ สห่ี มน่ื หา้ พันหน่งึ ร้อยสอง ครจู ดั หลกั ลกู คดิ แสดงจ�ำ นวนเพม่ิ อกี 1 – 2 จ�ำ นวน เชน่ 14,893 25,647 ใหน้ กั เรยี นบอกวา่ หลักลูกคดิ แสดงจ�ำ นวนใด จากนั้นครเู ขียนตวั เลข และตวั หนงั สือ บนกระดาน

กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่ ๓ ชน้ั ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 3. ครกู �ำ หนดจ�ำ นวน ใหน้ กั เรยี นใสล่ กู คดิ ในหลกั หนว่ ย หลกั สบิ หลกั รอ้ ย หลกั พนั หลกั หมน่ื แสดง จ�ำ นวนทคี่ รกู �ำ หนด เชน่ 1) 62,365 ครถู ามวา่ - 62,365 มกี หี่ มนื่ กบั กพี่ ัน กับกีร่ ้อย กับกี่สิบ กบั กีห่ นว่ ย (6 หมน่ื กับ 2 พัน กับ 3 ร้อย กบั 6 สบิ กับ 5 หนว่ ย) - แสดง 62,365 ด้วยหลักลกู คิดได้อยา่ งไร (ใสล่ กู คดิ ในหลักหมืน่ 6 ลูก หลกั พนั 2 ลูก หลกั รอ้ ย 3 ลกู หลกั สิบ 6 ลูก และหลักหน่วย 5 ลูก) ครเู ขยี นบนกระดาน 6 หมื่น กบั 2 พนั กับ 3 ร้อย กับ 6 สิบ กบั 5 หนว่ ย แสดงจ�ำ นวน 62,365 และเขียนตัวเลขฮินดอู ารบิก ตวั เลขไทย และตวั หนังสอื ดงั น้ี ตวั เลขฮินดูอารบกิ 62,365 ตวั เลขไทย ๖๒,๓๖๕ ตวั หนังสือ หกหมื่นสองพนั สามรอ้ ยหกสบิ หา้ 27

28 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๓ ชนั้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง 2) 38,047 ครถู ามว่า - 38,047 มกี ่ีหม่นื กับกพี่ นั กบั กร่ี อ้ ย กับก่สี บิ กับก่ีหนว่ ย (3 หมน่ื กับ 8 พนั กบั 0 รอ้ ย กับ 4 สบิ กับ 7 หนว่ ย) - แสดง 38,047 ด้วยหลักลูกคิดได้อยา่ งไร (ใส่ลกู คิดในหลักหมน่ื 3 ลูก หลกั พนั 8 ลูก หลกั ร้อย 0 ลูก หลกั สบิ 4 ลกู และหลักหนว่ ย 7 ลูก) ครูเขยี นบนกระดาน 3 หมน่ื กบั 8 พัน กบั 0 รอ้ ย กบั 4 สบิ กับ 7 หน่วย แสดงจ�ำ นวน 38,047 และเขยี นตวั เลขฮินดอู ารบกิ ตัวเลขไทย และตวั หนังสอื ดงั น้ี ตัวเลขฮินดอู ารบกิ 38,047 ตัวเลขไทย ๓๘,๐๔๗ ตวั หนงั สอื สามหม่ืนแปดพนั สส่ี ิบเจด็ ครูอาจยกตวั อย่างเพิ่มเติมอกี 1 – 2 จำ�นวน เชน่ 13,286 30,090 4. ครูจัดกิจกรรมแนะน�ำ จำ�นวน 1 แสน โดยใชห้ ลักลูกคดิ แสดงจำ�นวน ครูน�ำ ลูกคดิ ใส่ในหลัก หม่ืนไว้ 6 ลูก ใหน้ ักเรียนบอกจ�ำ นวนเปน็ 6 หม่ืน และใส่ลกู คิดเพม่ิ ทลี ะ 1 ลูก ใหน้ กั เรยี นบอก จำ�นวน ท�ำ จนครบ 10 ลกู นกั เรยี นจะบอกจำ�นวนเป็น 10 หม่นื ครูแนะน�ำ ว่า 10 หมืน่ คือ 1 แสน แลว้ นำ�ลูกคิดในหลกั หม่ืนทงั้ 10 ลูกออก แล้วใส่ลูกคิดในหลกั ถดั ไปทางซ้ายของหลกั หมน่ื 1 ลูกแทน พรอ้ มแนะน�ำ ว่า หลกั ถัดไปทางซา้ ยของหลักหมื่น เรยี กว่า หลกั แสน ดังรปู

กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี ๓ ชั้น ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 10 หม่ืน คอื 1 แสน ครูเขียนตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก ตวั เลขไทย และตัวหนังสอื แสดงจ�ำ นวน 1 แสน ดงั น้ี ตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก 100,000 ตัวเลขไทย ๑๐๐,๐๐๐ ตวั หนังสือ หน่ึงแสน ครูและนกั เรียนร่วมกันสรปุ ความสมั พนั ธ์ต่าง ๆ ดงั น้ี 10 หน่วย คอื 1 สบิ 10 สบิ คอื 1 ร้อย 10 รอ้ ย คอื 1 พัน 10 พัน คอื 1 หมน่ื 10 หมน่ื คอื 1 แสน ขน้ั สรปุ 5. ครจู ดั กจิ กรรมจบั คบู่ ตั รภาพกบั บตั รขอ้ ความทแี่ สดงจ�ำ นวนเดยี วกัน โดยครูเตรยี มบัตรภาพ หลักลกู คดิ และบตั รข้อความ (ตัวเลขฮนิ ดูอารบิก ตัวเลขไทย หรอื ตวั หนงั สือ) แสดงจ�ำ นวน มากกวา่ 10,000 แต่ไมเ่ กิน 100,000 ให้นกั เรียนกลุม่ ละ 16 ใบ ซ่งึ สามารถจับคู่กันได้ 8 คู่ เช่น ครูแนะนำ�กตกิ าการทำ�กิจกรรม ดังนี้ 29

30 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๓ ชั้น ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง 1) ให้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มจดั บตั รเปน็ 4 แถว แถวละ 4 ใบ โดยควำ�่ หนา้ บตั รลงบนโต๊ะ 2) ใหน้ ักเรยี นหาผเู้ ลน่ คนแรก คนที่ 2 คนท่ี 3 และคนท่ี 4 ตามลำ�ดบั 3) ให้ผู้เลน่ คนแรกสมุ่ เปิดบัตร 2 ใบ หากบัตรทง้ั 2 ใบ แสดงจำ�นวนเดยี วกนั ใหเ้ กบ็ บตั รท้งั 2 ใบไว้ แลว้ เปดิ บตั รเพม่ิ อกี 2 ใบ ถา้ บตั รทง้ั 2 ใบ ไมไ่ ดแ้ สดงจ�ำ นวนเดยี วกนั ใหค้ ว�ำ่ บตั รไวท้ ต่ี �ำ แหนง่ เดิม จากนน้ั ใหผ้ ู้เล่นคนถดั ไปส่มุ เปิดบัตรท�ำ นองเดียวกัน ๙๕,๑๐๑ หน่งึ แสน 4) ท�ำ เชน่ น้จี นบัตรหมด ใครมจี ำ�นวนบตั รมากที่สุดคนนัน้ เปน็ ผู้ชนะ เมือ่ จบเกมใหน้ กั เรยี น แต่ละคนเลือกเขียนตวั เลขฮนิ ดอู ารบิก ตวั เลขไทย และตัวหนงั สือแสดงจ�ำ นวนจากบัตรภาพที่ หยิบได้ลงในสมดุ เชน่ ตัวเลขฮินดอู ารบิก 100,000 ตวั เลขไทย ๑๐๐,๐๐๐ ตัวหนังสือ หนงึ่ แสน

กล่มุ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๓ ชัน้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ครูและนักเรยี นรว่ มกันตรวจความถกู ต้อง แลว้ สรุปรว่ มกนั ว่า - 10 หมื่น คือ 1 แสน 10 หม่นื คือ 1 แสน - 1 แสน เขยี นแสดงดว้ ย ตัวเลขฮนิ ดอู ารบกิ ได้ 100,000 ตัวเลขไทย ได้ ๑๐๐,๐๐๐ ตวั หนงั สือ ได้ หนึ่งแสน - 100,000 เป็นจำ�นวนหกหลัก ถา้ แสดงด้วยหลักลกู คดิ จากขวาไปซา้ ย จะเริ่มจาก หลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย หลักพัน หลกั หมืน่ และหลกั แสน - จ�ำ นวนสามารถเขียนแสดงดว้ ยตวั เลขฮินดูอารบิก ตวั เลขไทย และตวั หนงั สือ ให้นกั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หัด 1.3 31

32 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ ขัน้ น�ำ แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี ๔ ขั้นสอน ขัน้ สรุป แนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ การวัดและประเมินผล ทบทวนจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 10,000 โดยเลน่ เกม “ฉนั เปน็ จำ�นวนใด” หลักและคา่ ของเลขโดดในแต่ละหลกั การเขยี นจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 100,000 ในรปู กระจาย ใบกจิ กรรม 1.2 ข้อ 1 และ ขอ้ 2 ตรวจสอบความเขา้ ใจเปน็ รายบุคคล ใหน้ กั เรียนนำ�เสนอคำ�ตอบในใบกิจกรรม 1.2 ขอ้ 3 ครตู รวจความถกู ต้อง แบบฝึกหัด 1.2 - ประเมนิ จากการตอบคำ�ถาม การท�ำ ใบกจิ กรรม 1.2 และการท�ำ แบบฝึกหดั 1.4 - ประเมินจากการสอ่ื สารและสอื่ ความหมายทางคณติ ศาสตร์

กลุม่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ี ๔ ชั้น ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่วั โมง สื่อ/แหลง่ เรยี นรู้ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขอบเขตเนือ้ หา กิจกรรมการเรยี นรู้ 1. หลักลูกคดิ 1. หลกั และค่าของเลขโดด ข้ันนำ� 2. ตารางหลกั เลข ในแตล่ ะหลกั 1. ครูทบทวนหลัก และคา่ ประจ�ำ หลกั ของจ�ำ นวนนับไมเ่ กิน 1,000 ให้นักเรียนเลน่ เกม “ฉนั เป็น 3. แผน่ วงล้อตวั เลข 0 – 9 2. การเขียนจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน จำ�นวนใด” โดยครเู ขียนค�ำ ใบ้บนกระดาน ใหน้ กั เรียนบอกจ�ำ นวน เชน่ 4. ใบกจิ กรรม 1.2 100,000 ในรปู กระจาย 5. แบบฝกึ หัด 1.4 1) มี 6 อยูใ่ นหลักร้อย สาระส�ำ คญั มี 7 อย่ใู นหลักสบิ การประเมนิ มี 5 อยใู่ นหลักหน่วย 1. หลกั และคา่ ของเลขโดด 1. วิธีการ ในแต่ละหลักของจ�ำ นวนนบั จำ�นวนนี้คือ …………………… (675) 1.1 ตรวจใบกจิ กรรม ที่มหี กหลักจากขวาไปซ้าย ครตู ดิ ตารางหลักเลข และเขยี น 6 ในหลกั รอ้ ย 7 ในหลักสิบ และ 5 ในหลักหน่วย ดังนี้ 1.2 ตรวจแบบฝึกหัด จะเร่มิ จากหลักหนว่ ย 1.3 สงั เกตพฤตกิ รรมการ หลักสบิ หลกั ร้อย หลักสบิ หลกั หนว่ ย เรยี นรู้ หลกั ร้อย หลักพนั หลกั หมื่น 6 7 5 2. เคร่อื งมอื และหลักแสน 2.1 ใบกิจกรรม 1.2 2. 100,000 เปน็ จ�ำ นวน 600 2.2 แบบฝึกหัด 1.4 หกหลกั หลกั แสนอยใู่ นหลกั จากนั้นครูแนะน�ำ ว่า 6 ในหลกั ร้อย มคี ่า 2.3 แบบประเมินทักษะ ถดั ไปทางซา้ ยของหลกั หมน่ื 7 ในหลักสิบ มคี ่า 70 และกระบวนการทาง โดย 1 ในหลกั แสน มคี า่ เปน็ 5 ในหลกั หน่วย มคี ่า 5 คณิตศาสตร์ 100,000 และ 0 ในหลกั หมน่ื 675 เขยี นในรปู กระจายได้ 600 + 70 + 5 หลกั พนั หลกั รอ้ ย หลกั สบิ ดังนน้ั 675 = 600 + 70 + 5 และหลกั หนว่ ย มคี า่ เปน็ 0 33

34 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๔ ชนั้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง 3. การเขียนแสดงจำ�นวนใน 2) คา่ ของเลขโดดในหลกั รอ้ ย เปน็ 800 3. เกณฑ์ รูปกระจายเป็นการเขียนในรูป คา่ ของเลขโดดในหลกั สบิ เป็น 40 3.1 ผลงานมีความถูกตอ้ ง การบวกค่าของเลขโดดในหลกั คา่ ของเลขโดดในหลกั หน่วย เป็น 0 ไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 80 ต่าง ๆ ของจำ�นวนน้ัน 3.2 คะแนนรวม ดา้ น จำ�นวนน้ีคอื …………………… (840) ทกั ษะและกระบวนการ จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เขยี นในรปู กระจายได…้ …………………………(840 = 800 + 40 + 0 หรอื 840 = 800 + 40) ทางคณิตศาสตร์ ไมน่ ้อย กว่ารอ้ ยละ 60 ดา้ นความรู้ ครูแนะน�ำ วา่ การเขยี นแสดงจำ�นวนในรูปกระจาย เป็นการเขยี นในรปู การบวกคา่ ของเลขโดด เพื่อใหน้ ักเรยี นสามารถ ในหลักตา่ ง ๆ ของจ�ำ นวนน้ัน ถ้าค่าของเลขโดดในหลักใดเปน็ 0 อาจไม่ตอ้ งเขียนแสดงในรูป กระจายก็ได้ 1. บอกหลกั และค่าของ เลขโดดในแตล่ ะหลกั ขนั้ สอน 2. เขยี นจำ�นวนนับไม่เกิน 100,000 ในรปู กระจาย 2. ครแู จกใบกิจกรรม 1.2 ใหน้ กั เรยี นทกุ คน จากนนั้ ก�ำ หนดจ�ำ นวน เช่น 5,423 ให้ตวั แทน ด้านทักษะและกระบวนการ นักเรยี นแสดงจ�ำ นวนโดยใช้หลักลูกคดิ จะได้ดงั รปู ทางคณิตศาสตร์ ครถู ามวา่ เพอื่ ให้นักเรียนสามารถ - ลูกคิดแสดงจ�ำ นวนใด (5,423) ส่อื สารและสื่อความหมาย - 5,423 เปน็ จ�ำ นวนก่หี ลัก (5,423 เปน็ จ�ำ นวนสี่หลกั ) ทางคณิตศาสตร์ - 5,423 คือกี่พัน กับกี่ร้อย กบั กีส่ บิ กบั กห่ี น่วย (5 พัน กบั 4 ร้อย กับ 2 สิบ กบั 3 หนว่ ย)

กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ ๔ ชัน้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ - 5 อยู่ในหลกั ใด (หลักพัน) - 4 อย่ใู นหลักใด (หลักรอ้ ย) - 2 อยู่ในหลักใด (หลักสิบ) - 3 อยู่ในหลกั ใด (หลกั หน่วย) ครตู ิดตารางหลกั เลข บนกระดาน ดงั นี้ หลักพัน หลักร้อย หลักสิบ หลกั หน่วย ครเู ขยี น 5 ในหลกั พนั 4 ในหลกั ร้อย 2 ในหลกั สิบ 3 ในหลักหนว่ ย ในตารางหลกั เลข ดงั น้ี หลักพัน หลักรอ้ ย หลกั สบิ หลักหน่วย 5 4 2 3 ให้นักเรยี นบันทกึ ในใบกิจกรรม 1.2 ข้อ 1 ใหญ่ ข้อ 1) ครูถามวา่ - 5 ในหลักพันมีคา่ เทา่ ใด (5,000) - 4 ในหลักรอ้ ยมีคา่ เท่าใด (400) - 2 ในหลักสิบมคี า่ เทา่ ใด (20) - 3 ในหลักหนว่ ยมีค่าเท่าใด (3) ครเู ขยี นบนกระดาน ดงั น้ี 35

36 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนร้ทู ี่ ๔ ชนั้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง 5,423 5 ในหลกั พนั มีค่า 5,000 4 ในหลักรอ้ ย มคี า่ 400 2 ในหลักสบิ มคี า่ 20 3 ในหลกั หน่วย มคี า่ 3 5,423 เขียนในรูปกระจายได้ 5,000 + 400 + 20 + 3 ดงั นนั้ 5,423 = 5,000 + 400 + 20 + 3 ใหน้ กั เรียนบันทกึ ในใบกิจกรรม 1.2 ขอ้ 1 ใหญ่ ขอ้ 2) 3. ครูกำ�หนดจำ�นวน เช่น 23,058 ให้ตวั แทนนกั เรยี นแสดงจำ�นวนโดยใชห้ ลักลกู คดิ จะไดด้ ังรูป ครูถามว่า - ลูกคิดแสดงจำ�นวนใด (23,058) - 23,058 เปน็ จำ�นวนก่หี ลกั (23,058 เปน็ จ�ำ นวนห้าหลกั ) - 23,058 คอื กีห่ ม่ืน กบั กีพ่ นั กับก่รี อ้ ย กับกส่ี ิบ กบั ก่ีหนว่ ย (2 หม่ืน กบั 3 พนั กบั 0 ร้อย กบั 5 สิบ กบั 8 หนว่ ย) - 2 อยใู่ นหลกั ใด (หลักหมนื่ ) - 3 อยูใ่ นหลักใด (หลักพัน) - 0 อยู่ในหลักใด (หลักรอ้ ย)

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี ๔ ชนั้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ - 5 อย่ใู นหลกั ใด (หลกั สิบ) - 8 อยใู่ นหลกั ใด (หลักหนว่ ย) ครูติดตารางหลกั เลข บนกระดาน ดงั นี้ หลกั หมื่น หลกั พนั หลกั รอ้ ย หลกั สิบ หลักหน่วย ใหน้ กั เรียนเขียนเลขโดดในตารางหลักเลข ในใบกิจกรรม 1.2 ขอ้ 1 ใหญ่ ขอ้ 2) ครเู ขยี น 2 ในหลักหมืน่ 3 ในหลักพนั 0 ในหลกั ร้อย 5 ในหลกั สบิ 8 ในหลกั หนว่ ย ในตาราง หลกั เลข ดังนี้ หลกั หมืน่ หลกั พนั หลักร้อย หลักสบิ หลกั หน่วย 2 3 0 5 8 ครูถามว่า - 2 ในหลักหมืน่ มีคา่ เทา่ ใด (20,000) - 3 ในหลักพนั มคี า่ เทา่ ใด (3,000) - 0 ในหลกั รอ้ ยมคี า่ เทา่ ใด (0) - 5 ในหลักสบิ มคี ่าเทา่ ใด (50) - 8 ในหลักหนว่ ยมคี า่ เทา่ ใด (8) ให้นกั เรียนเขียนเลขโดดในตารางหลักเลข เขยี นหลกั และค่าของเลขโดดในแตล่ ะหลัก และ เขียนในรูปกระจาย ในใบกิจกรรม 1.2 ขอ้ 1 ใหญ่ ขอ้ 2) 37

38 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ ๔ ชัน้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ครูเขียนบนกระดาน ดงั น้ี 23,058 2 ในหลกั หม่ืน มคี ่า 20,000 3 ในหลักพัน มีค่า 3,000 0 ในหลักรอ้ ย มคี า่ 0 5 ในหลกั สิบ มคี า่ 50 8 ในหลักหนว่ ย มีคา่ 8 23,058 เขยี นในรูปกระจายได้ 20,000 + 3,000 + 0 + 50 + 8 ดงั นนั้ 23,058 = 20,000 + 3,000 + 0 + 50 + 8 หรือ 23,058 = 20,000 + 3,000 + 50 + 8 4. ครกู �ำ หนดจ�ำ นวน 100,000 ใหต้ วั แทนนกั เรยี นแสดงจ�ำ นวนโดยใชห้ ลกั ลกู คดิ จะไดด้ งั รปู ครูถามว่า - ลูกคดิ แสดงจ�ำ นวนใด (100,000) - 100,000 เปน็ จำ�นวนก่หี ลกั (100,000 เป็นจำ�นวนหกหลัก) - 100,000 คอื ก่แี สน กับกห่ี มื่น กบั กีพ่ ัน กับกี่รอ้ ย กบั ก่สี บิ กบั ก่หี น่วย (1 แสน กบั 0 หม่ืน กับ 0 พัน กบั 0 รอ้ ย กบั 0 สบิ กับ 0 หน่วย) ครูติดตารางหลักเลข และเขยี น 1 ในหลกั แสน 0 ในหลักหมื่น 0 ในหลกั พัน 0 ในหลกั ร้อย 0 ในหลักสบิ 0 ในหลกั หน่วย ในตารางหลักเลข บนกระดาน ดงั น้ี

กล่มุ สาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ ๔ ชนั้ ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ หลักแสน หลกั หมน่ื หลกั พัน หลักร้อย หลักสิบ หลกั หน่วย 1 0 0 0 0 0 39 ครถู ามวา่ - 1 อยใู่ นหลักใด (หลักแสน) มคี า่ เท่าใด (100,000) - 0 อยู่ในหลกั ใด (หลกั หม่นื ) มีค่าเทา่ ใด (0) - 0 อยู่ในหลักใด (หลักพนั ) มคี า่ เท่าใด (0) - 0 อยู่ในหลกั ใด (หลักรอ้ ย) มีคา่ เทา่ ใด (0) - 0 อยู่ในหลักใด (หลกั สิบ) มีค่าเทา่ ใด (0) - 0 อยใู่ นหลักใด (หลักหน่วย) มีค่าเท่าใด (0) 100,000 เขียนในรปู กระจายได้ 100,000 + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 ดังนนั้ 100,000 = 100,000 + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 ครยู �ำ้ ว่า ถา้ ค่าของเลขโดดในหลักใดเป็น 0 อาจไม่ตอ้ งเขยี นแสดงในรูปกระจาย ใหน้ กั เรยี นบันทกึ คำ�ตอบในใบกจิ กรรม 1.2 ข้อ 1 ใหญ่ ข้อ 3) 5. ครจู ัดกจิ กรรม “วงลอ้ พาเพลนิ ” โดยแจกแผน่ วงลอ้ ตัวเลข 0 – 9 ให้นกั เรียนกลุม่ ละ 1 แผน่ พร้อมลวดเสียบกระดาษ 1 ตวั 89 01 72 65 43

40 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี ๔ ชนั้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไมเ่ กิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ช่ัวโมง กิจกรรม “วงล้อพาเพลิน” มีกตกิ า ดังนี้ 1) ให้นักเรยี นแตล่ ะคนผลดั กันดดี ลวดเสยี บกระดาษโดยใช้ดินสอเปน็ หลกั ยดึ ทีจ่ ุดศนู ยก์ ลาง ของวงกลม ถ้าลวดเสยี บกระดาษชที้ ตี่ ัวเลขใดใหน้ �ำ ตวั เลขทไ่ี ด้ใส่ในตารางหลักเลข ในใบกิจกรรม 1.2 ขอ้ 2 โดยใสห่ ลกั ใดก็ได้ ท�ำ เช่นน้ีจนครบ 5 ครั้ง เพอื่ สร้างจ�ำ นวนทม่ี หี ้าหลกั 2) เขยี นจำ�นวนท่ีได้ เลขโดด คา่ ของเลขโดดในแต่ละหลัก และเขียนแสดงจำ�นวนนัน้ ในรูป กระจาย ใหน้ กั เรยี นท�ำ ตามกตกิ าอีก 1 คร้งั เพอ่ื สรา้ งจำ�นวนท่ีมีหา้ หลกั อีก 1 จ�ำ นวน ข้ันสรุป 6. ครสู ุ่มนักเรยี น 2 – 3 คน ออกมาน�ำ เสนอใบกจิ กรรม 1.2 ข้อ 2 จากนัน้ ครูตดิ ตารางหลกั เลขหกหลัก และร่วมกันสรุปกบั นกั เรยี น ดงั นี้ หลกั แสน หลกั หม่นื หลักพัน หลกั ร้อย หลักสบิ หลักหน่วย 1 0 0 0 0 0 1) หลักและค่าของเลขโดดในแต่ละหลักของจำ�นวนนบั ท่ีมีหกหลัก จากขวาไปซ้ายจะเริ่ม จากหลกั หน่วย หลักสบิ หลักร้อย หลกั พัน หลักหมน่ื และหลักแสน 2) 100,000 เปน็ จำ�นวนหกหลัก หลักแสนอยู่ในหลกั ถัดไปทางซา้ ย ของหลกั หม่ืน โดย 1 ในหลกั แสน มีค่าเปน็ 100,000 และ 0 ใน หลกั หมนื่ หลกั พัน หลักร้อย หลักสบิ และหลกั หน่วย มีคา่ เปน็ 0 3) การเขยี นแสดงจำ�นวนในรูปกระจายเป็นการเขียนในรูปการบวก ค่าของเลขโดดในหลกั ต่างๆของจ�ำ นวนนนั้ ให้นักเรยี นทำ�แบบฝกึ หัด 1.4

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขัน้ นำ� แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๕ ขน้ั สอน ขนั้ สรุป แนวการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมนิ ผล ทบทวนการเปรยี บเทยี บจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 1,000 การเปรยี บเทยี บจำ�นวนนับสองจำ�นวนไมเ่ กิน 100,000 ทมี่ จี �ำ นวนหลักไมเ่ ทา่ กนั ใบกจิ กรรม 1.3 ตรวจสอบความเขา้ ใจเปน็ รายบุคคล โดยครเู ขียนโจทย์บนกระดานใหน้ ักเรยี นเขยี นคำ�ตอบลงในสมุด แบบฝึกหัด 1.5 - ประเมนิ จากการตอบคำ�ถาม การท�ำ ใบกจิ กรรม 1.3 และการท�ำ แบบฝกึ หดั 1.5 - ประเมินจากการสื่อสารและสอ่ื ความหมายทางคณิตศาสตร์ 41

42 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี ๕ ช้ัน ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนบั ไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชั่วโมง ส่อื /แหล่งเรียนรู้ ขอบเขตเน้ือหา กิจกรรมการเรียนรู้ 1. บตั รภาพ การเปรียบเทยี บจำ�นวน ขน้ั นำ� 2. หลักลกู คิด หรือบตั รภาพ สองจ�ำ นวนท่ีมีจำ�นวนหลกั 1. ครูทบทวนการเปรียบเทียบจ�ำ นวน โดยตดิ บตั รภาพสินคา้ ทม่ี ีป้ายบอกราคาไมเ่ กนิ 1,000 บาท หลักลกู คดิ ไม่เทา่ กนั ให้นกั เรียนเปรยี บเทียบราคาสินคา้ ทีละคู่ และบอกจ�ำ นวนใดมากกว่า หรือนอ้ ยกวา่ เชน่ 3. ตารางหลักเลข 4. ใบกิจกรรม 1.3 สาระสำ�คญั 5. แบบฝกึ หัด 1.5 ราคา 159 บาท ราคา 99 บาท การเปรียบเทยี บจ�ำ นวน การประเมนิ สองจำ�นวนทม่ี จี ำ�นวนหลัก ครูถามว่า ไม่เทา่ กัน ถา้ จำ�นวนใดที่มคี า่ - หมวกราคาเทา่ ไร (159) 1.วิธกี าร ของเลขโดดในหลักทีอ่ ยูท่ าง - พวงกุญแจราคาเทา่ ไร (99) 1.1 ตรวจใบกิจกรรม ซา้ ยสุดมากกวา่ จะมากกวา่ - สนิ คา้ รายการใดราคามากกวา่ เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเข้าใจ ซ่งึ อาจจะได้วา่ 1.2 ตรวจแบบฝึกหดั หรือจำ�นวนท่ีมีหลักมากกวา่ แนวคดิ ท่ี 1 เปรียบเทียบจำ�นวนโดยเทยี บกับ 100 1.3 สงั เกตพฤตกิ รรมการ จะมากกว่าจ�ำ นวนทม่ี หี ลกั เรยี นรู้ นอ้ ยกว่า ครถู ามวา่ 2. เครื่องมอื - 99 มากกวา่ หรือ นอ้ ยกวา่ 100 (น้อยกว่า 100) 2.1 ใบกิจกรรม 1.3 - 159 มากกวา่ หรอื น้อยกว่า 100 (มากกว่า 100) 2.2 แบบฝึกหัด 1.5 - จ�ำ นวนใดมากกว่า (159) 2.3 แบบประเมนิ ทักษะ - จ�ำ นวนใดนอ้ ยกว่า (99) และกระบวนการทาง ดงั น้ัน 159 มากกว่า 99 ห รือ 99 น้อยกว่า 159 คณิตศาสตร์ 159 > 99 หรือ 99 < 159

กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรยี นร้ทู ่ี ๕ ช้ัน ป. ๓ หน่วยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุดประสงค์การเรียนรู้ แนวคิดที่ 2 เปรียบเทียบจ�ำ นวนโดยใช้ตารางหลกั เลข 3. เกณฑ์ ครเู ขียน 159 และ 99 ในตารางหลักเลข ดังนี้ 3.1 ผลงานมคี วามถกู ตอ้ ง ดา้ นความรู้ ไม่นอ้ ยกว่าร้อยละ 80 เพอ่ื ใหน้ ักเรียนสามารถ หลักร้อย หลักสบิ หลักหน่วย 3.2 คะแนนรวม ด้าน 1 5 9 ทักษะและกระบวนการ เปรยี บเทยี บจ�ำ นวนสอง 9 9 ทางคณติ ศาสตร์ จำ�นวนทมี่ จี ำ�นวนหลัก ไมน่ ้อยกวา่ รอ้ ยละ 60 ไม่เท่ากัน ครูถามว่า ด้านทักษะและกระบวนการ - 159 กับ 99 เปน็ จำ�นวนทม่ี หี ลกั เทา่ กนั หรอื ไม่ (ไมเ่ ท่ากัน) ทางคณติ ศาสตร์ - 159 เป็นจ�ำ นวนทมี่ ีกหี่ ลัก (สามหลัก) หลักทีอ่ ยซู่ า้ ยสดุ คอื หลักใด (หลกั รอ้ ย) 1 ในหลกั ร้อยมีค่าเท่าไร (100) เพื่อใหน้ ักเรียนสามารถ - 99 เปน็ จ�ำ นวนทม่ี กี ห่ี ลกั (สองหลกั ) หลกั ทอ่ี ยซู่ า้ ยสดุ คอื หลกั ใด (หลกั สบิ ) 9 ในหลกั ส่อื สารและสอ่ื ความหมาย สบิ มคี า่ เทา่ ไร (90) ทางคณติ ศาสตร์ - 159 กบั 99 จ�ำ นวนใดมากกวา่ (159) เพราะเหตุใด (นักเรยี นตอบตามความเข้าใจ เช่น • 159 เป็นจ�ำ นวนทมี่ ีหลกั มากกวา่ หรอื • 159 มี 1 ในหลกั ร้อย มคี ่าเปน็ 100 แต่ 99 ไมม่ เี ลขโดดในหลกั รอ้ ย หรือใน หลกั รอ้ ยมคี ่าเปน็ 0) ดังน้นั 159 มากกว่า 99 หรอื 99 น้อยกวา่ 159 159 > 99 หรือ 99 < 159 ราคาหมวก มากกว่า ราคาพวงกุญแจ 43

44 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๕ ชน้ั ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชว่ั โมง ขั้นสอน 2. ครูจัดกิจกรรมการเปรยี บเทยี บจำ�นวนนับท่ีไมเ่ กนิ 100,000 โดยจัดหลกั ลกู คิด (หรือติด ภาพหลักลกู คิด) แสดงจำ�นวนสองจ�ำ นวนที่มจี �ำ นวนหลักไม่เทา่ กัน เชน่ 53,164 และ 7,428 ให้ นกั เรียนบอกจ�ำ นวนจากหลกั ลูกคิดทค่ี รจู ดั และ ครูถามว่า - จำ�นวนแรกคอื จ�ำ นวนใด (53,164) ครูเขียนจำ�นวนบนกระดาน - จ�ำ นวนทสี่ องคอื จ�ำ นวนใด (7,428) ครูเขียนจำ�นวนบนกระดาน - จ�ำ นวนใดมากกวา่ เพราะเหตใุ ด (ตอบตามความเขา้ ใจ ซึ่งอาจจะได้ว่า แนวคดิ ท่ี 1 เปรยี บเทียบจำ�นวนโดยเทียบกบั 10,000 โดยอาจใช้คำ�ถาม เชน่ - 53,164 มากกว่า หรอื นอ้ ยกวา่ 10,000 (มากกว่า 10,000) - 7,428 มากกวา่ หรือ นอ้ ยกว่า 10,000 (นอ้ ยกว่า 10,000) - จำ�นวนใดมากกวา่ (53,164) - จำ�นวนใดนอ้ ยกว่า (7,428) ดังน้นั 53,164 มากกว่า 7,428 หรือ 7,428 น้อยกว่า 53,164 53,164 > 7,428 หรือ 7,428 < 53,164

กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๕ ชัน้ ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ แนวคดิ ท่ี 2 เปรียบเทยี บจ�ำ นวนโดยใชต้ ารางหลกั เลข ครูเขยี นจ�ำ นวน 53,164 และ 7,428 ในตารางหลักเลข ดงั น้ี หลักหมนื่ หลกั พนั หลกั ร้อย หลกั สบิ หลกั หน่วย 5 3 1 6 4 7 4 2 8 ครถู ามวา่ - 53,164 กับ 7,428 เป็นจำ�นวนที่มหี ลักเท่ากนั หรือไม่ (ไมเ่ ท่ากนั ) - 53,164 เปน็ จำ�นวนที่มีกห่ี ลัก (ห้าหลัก) - 7,428 เปน็ จำ�นวนทม่ี ีกหี่ ลัก (ส่หี ลัก) - จำ�นวนใดมีหลกั มากกวา่ (53,164) - จำ�นวนใดมีหลักน้อยกว่า (7,428) - 53,164 กบั 7,428 จำ�นวนใดมากกว่า (53,164) เพราะเหตใุ ด (53,164 เป็น จ�ำ นวนที่มหี ลักมากกว่า) ดังนั้น 53,164 มากกว่า 7,428 หรือ 7,428 นอ้ ยกว่า 53,164 53,164 > 7,428 หรือ 7,428 < 53,164 แนวคดิ ท่ี 3 เปรยี บเทยี บจ�ำ นวนโดยพจิ ารณาคา่ ของเลขโดดในหลกั ทอ่ี ยซู่ า้ ยสดุ ครูถามว่า - 53,164 เปน็ จ�ำ นวนกห่ี ลกั (จ�ำ นวนหา้ หลกั ) หลกั ทอ่ี ยซู่ า้ ยสดุ คอื หลกั ใด (หลกั หมน่ื ) 5 ในหลักหมื่นมคี า่ เทา่ ไร (50,000) 45

46 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ส�ำ หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร์ แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี ๕ ชน้ั ป. ๓ หนว่ ยท่ี ๑ จำ�นวนนับไมเ่ กนิ ๑๐๐,๐๐๐ เวลา ๑ ชัว่ โมง - 7,428 เป็นจำ�นวนกห่ี ลกั (จ�ำ นวนสห่ี ลกั ) หลักท่อี ยู่ซา้ ยสดุ คือหลักใด (หลกั พนั ) 7 ในหลักพันมคี า่ เทา่ ไร (7,000) ครูเขยี นบนกระดาน 53,164 เปน็ จ�ำ นวนหา้ หลกั หลกั ทอ่ี ยทู่ างซา้ ยสดุ คอื หลกั หมน่ื 5 ในหลกั หมน่ื มคี า่ 50,000 7,428 เปน็ จ�ำ นวนสห่ี ลกั หลกั ทอ่ี ยทู่ างซา้ ยสดุ คอื หลกั พนั 7 ในหลกั หมน่ื มคี า่ 7,000 จะได้ 50,000 มากกว่า 7,000 ดงั น้นั 53,164 มากกวา่ 7,428 หรอื 7,428 น้อยกวา่ 53,164 53,164 > 7,428 หรอื 7,428 < 53,164 3. ครูจดั กิจกรรมการเปรียบเทียบจ�ำ นวนนบั 95,059 กับ 100,000 โดยจดั หลกั ลูกคดิ (หรอื ตดิ ภาพหลักลูกคดิ ) แสดงจำ�นวนดงั นี้ ครูถามว่า - จำ�นวนแรกคอื จำ�นวนใด (95,059) ครูเขียนจำ�นวนบนกระดาน - จำ�นวนท่สี องคอื จำ�นวนใด (100,000) ครูเขียนจำ�นวนบนกระดาน - จำ�นวนใดมากกว่า เพราะเหตุใด (ตอบตามความเขา้ ใจ ซึ่งอาจจะไดว้ ่า