การออกแบบตัวอักษร

วชิ าการออกแบบตัวอักษร (Lettering Design) รหัส 20302-2107 จุดประสงคร์ ายวชิ า 1. มีความรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั ประวตั คิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของอกั ษรไทย ตัวอกั ษรองั กฤษ 2. มีความรู้ ความเขา้ ใจรปู แบบตวั อกั ษรประเภทตา่ งๆ หลกั การออกแบบการจดั วางตัวอักษร 3. มีทักษะในการออกแบบตวั อกั ษร เพ่ือการจดั ทาชอ่ื หนงั สือ หัวคอลมั นแ์ ละงานปา้ ย 4. มีกิจนสิ ยั ทดี่ ี มีระเบยี บวนิ ยั ในการปฏบิ ตั งิ าน ดูแล รักษาวสั ดุ อุปกรณ์ เคร่ืองมอื ที่ใชใ้ นการออกแบบ 5. สามารถประเมนิ คณุ คา่ ผลงาน สมรรถนะรายวชิ า 1. แสดงความรเู้ กยี่ วกบั ประวตั คิ วามเปน็ มา วิวัฒนาการตวั อกั ษรไทย อักษรองั กฤษ รูปแบบตวั อกั ษร หลักการออกแบบและการจดั วางตวั อกั ษร 2. ออกแบบตวั อกั ษรไทย-อกั ษรองั กฤษ เพื่อจดั ทาชอ่ื หนังสือ หัวคอลมั น์และงานป้าย คาอธบิ ายรายวชิ า ศกึ ษาเกยี่ วกบั ประวัตคิ วามเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตวั อกั ษรไทย ั -อักษรองั กฤษ หลักการออกแบบและการจดั วางตวั อกั ษรประเภทตา่ งๆ ปฏิบัตกิ ารออกแบบตวั อกั ษรใหเ้ หมาะสมการการนาไปใชง้ าน และการสอ่ื ความหมายการออกแบบ จัดวางตวั อกั ษร ให้เกดิ ความสมั พนั ธ์ ระหวางรปู แบบตวั อกั ษร เพ่ือการนาไปใชก้ บั งานออกแบบ ช่ือหนงั สอื หัวคอลมั ภ์ งานปา้ ย ได้อยา่ งมีประสิทธผิ ล

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ตัวอักษรหรอื ตวั หนังสอื เรม่ิ ต้นจากภาพลายเส้นในพธิ กี รรม เพื่อความศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ ความอุดม สมบูรณ์และการสื่อสารกนั ภายหลังปรบั เปน็ ลายเสน้ งา่ ย ๆ เรียกวา่ \"อักษรภาพ\" (Pictrographs) ซึ่งใช้เขียนคาสาคัญ ๆ ที่เปน็ รปู ธรรม เช่น ต้นไม้ บ้าน ไฟ สัตว์ ฯลฯ แล้วพัฒนาไปอีกขัน้ หนงึ่ เพ่ือใช้เขียนคาที่เป็นนามธรรมได้ เช่น รัก เกลียด กลัว ฯลฯ เรียกว่า \"อักษรความคิด\" (Idegraphs) ตัวอักษรภาพและอักษรความคดิ ไดใ้ ชก้ นั อยา่ งกว้างขวางและมีวิวฒั นาการของ มันเองเปน็ ระยะเวลานับพัน ๆ ปี

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ 1. ประวัติความเป็นมาของตัวอักษร ในสมัยอารยธรรมโบราณแบ่งตัวอักษรได้ ๓ ชนดิ คอื 1.1 อักษรอียิปตโ์ บราณหรืออักษรฮีโรกลฟิ (Hieroglyphs) เป็นอักษรภาพอย่างหน่ึงของอียปิ ต์โบราณ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรไฮโรกลฟิ ฟิกอาจจะเก่ากว่าอักษรรูปล่ิมของชาวซูเมอร์ทศิ ทางการเขียนเป็นได้หลาย แบบ ทัง้ แนวนอน ซ้ายไปขวาหรอื ขวาไปซา้ ย แนวตั้งจากบนลงล่าง ซ้ายไปขวาหรือขวาไปซ้าย การบอกทศิ ทาง สังเกตจากการหันหน้าของรปู คนหรือสตั ว์ ซึ่งจะหันหนา้ เข้าหาจดุ เรมิ่ ต้นของ เส้น อียปิ ตย์ ุคต้นและยคุ กลาง (ราว 1,457-1,057 ปีก่อนพุทธศักราช) ใช้สัญลักษณ์ 700 ตัว ในยคุ กรีก-โรมนั ใช้สัญลักษณ์มากกวา่ 5,600 ตัว สญั ลักษณ์แต่ละตัวบอกทั้งการออก เสียงและความหมาย เช่นสญั ลักษณ์ของจระเข้ เป็นรูปจระเข้รวมกับสญั ลักษณแ์ ทนเสียง “msh”เช่นเดยี วกับคาว่าแมว “miw” จะใช้รูปแมว รวมกับสญั ลักษณแ์ ทนอักษร m i และ w

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรรูปลิ่ม ชาวอียปิ ต์มีความชานาญทางศิลปหัตถกรรม งานช่าง และการทาหนงั สอื โดยเฉพาะหนงั สอื ทเี่ กี่ยวข้องกบั พิธีกรรมต่างๆ นอกจากนีย้ งั ให้ ความสาคัญกับชีวติ หลังความตายและอักษร ภาพหรือภาษาตามความเช่ือท่มี อี านาจและ อทิ ธิพลต่อการดารงชีวิตและพิธีกรรม

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ดังนั้นตวั อักษรในยคุ แรกๆ จงึ มกั จะพบถูกจารึก คู่กบั การแกะสลักหรอื วาดภาพเทพเจ้าไม่วา่ จะ บนกาแพงวิหาร, หลมุ ฝังศพหรือโลงทที่ าจาก หินเพื่อคุ้มครองผู้ตาย นอกจากนย้ี ังจารึกทเี่ ป็น คาสาปแช่งผู้ท่ลี ่วงละเมดิ สสุ าน

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ 1.2 อักษรรูปล่ิม (Cuneiforms) หนง่ึ ในตัวอักษรแรกเริ่มของโลกกค็ ือ อักษรรูปลิ่ม หรอื คูนฟิ อร์ม (Cuniform) เป็นระบบการเขยี นที่ หลากหลาย เปน็ ได้ทัง้ อักษรพยางค์ อักษรคา และ อักษรทมี่ ีระบบสระ – พยัญชนะ คาว่า “cuneiform”นั้นมาจากภาษาละตนิ คาว่า “cuneus” ทแี่ ปลว่า ล่ิม ดังนัน้ อักษรรูปล่ิมจงึ รวม อักษรทมี่ ีรปู ร่างคล้ายล่ิมทั้งหมดไว้ด้วยกัน

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรลิ่ม เร่ิมแรกนั้นถูกประดิษฐข์ ึ้นโดยชาวสเุ มอเรยี น เช่ือว่าเขียนข้นึ ด้วยก้านอ้อหรือไม้ท่ี ตัดปลายเป็นเหลี่ยม แล้วกดลงไปบนแผ่นดินเหนยี วทอี่ ่อนตัว จากนัน้ ก็นาไปเผาหรอื ตาก แดดใหแ้ ห้ง แผ่นดินเหนยี วจะมีขนาดยาวประมาณ 6 นิว้ กว้างประมาณ 3 น้ิว หนา ประมาณ 1 น้วิ ส่วนวธิ กี ารรักษาให้อยู่ได้นานๆ นัน้ บางครัง้ เม่ือเผาหรือตากแดดจนแห้ง แล้วจะหุ้มดว้ ยดนิ เหนยี วบางๆ อีกชัน้ แล้วเขียนทับลงไปใหม่นาไปเผาซา้ อีกครัง้ เผ่ือว่าอักษรด้านนอกลบเลอื นหรือกะเทาะแตก ส่วนที่อยู่ดา้ นก็ในยังเหลอื ให้เห็นสาหรับ แผ่นดินเหนียวท่เี ป็นรูปทรง 3 มิติ มี 2 ชนิดคอื แบบแผ่นแบนและแผ่น

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ แบบแผ่นแบน เปน็ รปู แบบโบราณ พบตั้งแต่ 8,000 ปีก่อนครสิ ตศ์ ักราช ใน ตรุ กี ซีเรยี อสิ ราเอล จอรแ์ ดน อิหร่าน และอริ กั เป็นแบบที่แพร่หลาย กว่าแบบแผ่นซอ้ นคาดว่าเปน็ แบบทใี่ ช้ ในการนับทางเกษตรกรรม เช่น การนับธัญพืช

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ แบบแผ่นซอ้ น เปน็ แบบทตี่ กแต่งด้วย เคร่ืองหมาย เริ่มพบในช่วง 4,000 ปกี ่อน คริสต์ศักราช ทางภาคใต้ของเมโสโปเตเมยี แผ่น แบบซ้อนจะใช้บนั ทึกเกี่ยวกับสนิ คา้ แปรรูป พบ ในบรเิ วณทมี่ ีการขยายตวั ของอุตสาหกรรม อยา่ งรวดเรว็ เช่น ซูเมอร์ ตัวอย่างท่เี ก่าสดุ พบ ในวหิ ารเทพอี ินอันนา เทพแี ห่งความรกั และ ความอุดมสมบรู ณข์ องชาวซเู มอร์ในเมอื งอูรกุ

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ สาหรับการเขยี นตัวอักษรลิ่ม เขียนเป็นสญั ลักษณ์แบ่งเปน็ กลุ่มๆ แทนความคดิ คาและวตั ถุ ต่อมาได้มีการปรับใหล้ ะเอยี ดขน้ึ โดย มีสัญลักษณแ์ ทนความหมายต่างๆ เพ่ิมขึน้ อกี มากมาย แต่วธิ ีการเขียนไมเ่ อื้ออานวยต่อการจดบันทกึ หรอื การเขียนที่มีขนาดยาวๆ เพราะแผ่นดิน เหนียวแผ่นหนง่ึ ๆ เขียนข้อความไดไ้ มม่ ากนัก

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ เน้ือเรื่องส่วนใหญ่เป็นเร่ืองเกี่ยวกับพระหรอื นักบวช ซ่ึงเกี่ยวข้องกับศาสนา เช่น คาโคลง สดดุ ีพระเจา้ เพลงสวด ซ่ึงเปน็ การแสดงความยง่ิ ใหญ่ของเทพเจ้าที่ตนนับถือ และเพอ่ื เรียกรอ้ งให้มนษุ ยเ์ กรงกลวั และจงรกั ภักดี การทชี่ าวสเุ มเรยี นสามารถประดษิ ฐ์อกั ษรขน้ึ เป็นครัง้ แรกในนั้น นับเป็นความสาเรจ็ ทางด้านสติปัญญาของชนพื้นเมอื งในเมโสโปเตเมยี จนมีผู้กล่าวไว้ว่า “ประวัติศาสตร์เร่ิม ทซี่ ูเมอร”์ เพราะยคุ ประวัติศาสตร์คอื ยคุ ท่มี กี ารบันทกึ เปน็ ลายลกั ษณ์อกั ษรแล้ว อักษร ลิ่ม จงึ ถอื ว่าเปน็ ภูมปิ ัญญาขั้นสูงของชาวสเุ มเรียน ทที่ าให้เราได้ทราบเรอ่ื งราวทาง ประวัติศาสตร์ของชนชาตโิ บราณที่อาศัยอยู่ในดินแดนมโสโปเตเมยี กว่า 5000 ปที ผี่ ่านมา

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ 1.3. อักษรจีนหรอื อักษรพู่กัน นับแตโ่ บราณกาลมา ผู้คนร้จู ักใช้เส้นเชือก ภาพวาดและ เครื่องหมายเพื่อใช้ในการจดบันทกึ สง่ิ ต่าง ๆ เม่ือ ล่วงเวลานานเข้า จงึ เกดิ ววิ ัฒนาการกลายเปน็ ตัวอกั ษร สาหรับศิลปะในการเขียนตัวอักษรจีนนั้น ได้ถอื กาเนดิ ข้นึ มาพร้อม ๆกับตัวอักษรจนี เลยทีเดียว ดังนัน้ การจะ ศกึ ษาถงึ ศิลปะในการเขียนตัวอักษรจีนจึงต้องทาความ เข้าใจถึงต้นกาเนิด ของตัวอักษรควบค่กู ันไป

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ การปรากฏของอักษรจีนที่เกา่ แก่ที่สดุ มาจาก แหล่งโบราณคดีปั้นปอจาก เมืองซีอันมณฑล ส่านซีทางตะวันตกเฉียงเหนอื ของประเทศจีน สามารถนับย้อนหลังกลบั ไปได้กวา่ 5,000 ปี โดยอยู่ในรูปของอักษรภาพที่สลักเป็นรูป วงกลม เสีย้ วพระจันทร์และภูเขาห้ายอดบนเครื่องปั้นดินเผา จวบจนถึงเมื่อ 3,000 ปกี ่อน จงึ ก้าวเข้าสู่รปู แบบของอักษรจารบนกระดูกสัตว์ ซึ่งนับเปน็ ยคุ ต้นของศลิ ปะการเขียนอักษร จีน อกั ษรภาพที่เกา่ แก่ที่สดุ ในจีน

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ค.ศ. 1899 ชาวบ้านจากหม่บู ้านแห่งหนึ่ง ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของอาเภออันหยาง มณฑลเหอหนนั ประเทศจีนได้ ค้นพบสิ่งท่เี รยี ก กันวา่ ‘กระดูกมังกร’ จึงนามาใชท้ าเปน็ ตัวยา รักษาโรค ต่อมาเน่ืองจากพ่อคา้ หวงั อีห้ รง เกดิ ความสนใจต่อตัวอักษรบนกระดูก จงึ สะสม ไว้มจี านวนกวา่ 5,000 ชิ้นและส่งให้ผู้เชยี่ วชาญ ทาการศกึ ษาวจิ ัย จงึ พบว่ากระดูกมังกรนัน้ แท้ที่จริงคอื กระดูกที่จารกึ อักขระโบราณของยคุ สมยั ซาง ที่มอี ายเุ ก่าแก่ถึง 1,300 ปีก่อนคริสตกาล

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อุปกรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 1.พู่กัน คือสิ่งที่ใชล้ ากเส้น มีลกั ษณะเป็นด้ามยาว มีขน สัตว์ผูกรวมเป็นกระจกุ อยู่ตรงปลาย ซ่ึงขนสัตว์ จะเลือกชนดิ ที่อ่อนนมุ่ และซับนา้ ได้ดี มักเหน็ ทั่วไปอยู่สองประเภทคอื ขนสนุ ัขปา่ (สีเหลอื ง) และขนแพะ (สีขาว)

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อปุ กรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 2. หมกึ ที่นิยมใชใ้ นการเขียนอักษรจีน เรียกวา่ หมกึ จีน มักเป็นแบบแท่ง ผู้ท่นี ามาใช้ต้องฝนเอง ด้วย ลักษณะหมึกแท่งที่ดเี ปน็ สีดาสนิท แข็ง เนอ้ื แน่น ไม่ปรุพรุน ไม่แตกร้าว ผวิ ด้าน เวลา จับไม่เปื้อนมอื

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อปุ กรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 2. หมึก ปัจจบุ ันมีหมึกขวดที่ผสมน้ามาให้แล้ว แต่ว่าคุณภาพ ยังสู้หมึกฝนเองไม่ได้ และหมึกฝนเองก็มีดีกว่าตรงท่ี สามารถควบคมุ ความเข้มข้นของนา้ หมกึ ได้ตาม ต้องการความเข้มขน้ ของนา้ หมึกมผี ลต่อลายเส้นที่ เขียน หากเขม้ ข้นเกนิ ไปเส้นจะแหง้ เขียนไม่ติด หากใส เกินไปหมึกจะซมึ เลอะเทอะ ควรควบคุมให้พอเหมาะ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อุปกรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 3. จานฝนหมกึ คือแท่นหนิ ที่ใช้บดแท่งหมึกให้ออกมาเป็นน้า มีร่อง สาหรับขังนา้ หมึก ดงั นั้นจานฝนหมกึ จึงต้องยกขอบ สูงให้เปน็ หลมุ ลงไปเพื่อขงั หมึกไวด้ ้านใน

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อุปกรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 4. กระดาษ ควรใช้แบบที่มีไว้เขยี นพู่กนั โดยเฉพาะ ที่เรียกวา่ เซวียน กระดาษชนดิ นีม้ กี ารดดู ซับนา้ ได้ดี และเมื่อ ดูดซับไมท่ าให้ลายเส้นแตกกระจาย กระดาษเซวยี น มีขนาดและมีความหนาต่างๆ กัน นอกจากนีย้ ังมีการ ตกแต่งลวดลายให้สวยงาม หรือการใส่เกลด็ ทองลง ไปในเนื้อกระดาษ เพ่ือทาให้ดูมคี ณุ ค่า กระดาษเซวยี นมักจะบางมาก และในเนอื้ กระดาษจะมีแนว เส้นลางๆ พอเห็นอยู่ทวั่ แผ่น ราคาของกระดาษแตกต่างกันไปขน้ึ อยู่กับคณุ ภาพของเน้ือกระดาษ

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อุปกรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 5. ตราประทับ ตราประทบั เป็นสิ่งใช้แทนตัวมาแต่สมัยโบราณแล้ว โดยมักแกะสลักจากหยก งาช้าง หรอื หนิ มีค่าอ่ืนๆ โดยแกะลงไปในเนื้อดวงตราอย่างตรงๆ เวลาใช้ ตราประทดั ต้องจม้ิ ตราลงบนชาดก่อนจงึ จะใช้ประทับได้ อักษรทใี่ ช้แกะสลักตราประทับมกั เป็นอักษรจว้ น ออกแบบอย่างงดงาม อักษรแบ่งได้เปน็ สองแบบคืออักษรแดงและอักษรขาว อักษร แดงคอื ตราทแี่ กะรอบๆ ตัวอักษร ให้อักษรนูนขึน้ มา เมื่อใช้ประทับจะเหน็ เปน็ ตัวอักษรสีแดงบน พ้นื ขาว อักษรขาวคือแกะตัวอักษรลกึ ลงไป เมื่อใช้ประทบั จะเห็นเป็นตัวอักษรสีขาวบนพนื้ แดง

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อุปกรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 5. ตราประทับ ตราประทบั เป็นสิ่งใช้แทนตัวมาแต่สมัยโบราณแล้ว โดยมักแกะสลักจากหยก งาช้าง หรอื หนิ มีค่าอ่ืนๆ โดยแกะลงไปในเนื้อดวงตราอย่างตรงๆ เวลาใช้ ตราประทดั ต้องจม้ิ ตราลงบนชาดก่อนจงึ จะใช้ประทับได้ อักษรทใี่ ช้แกะสลักตราประทับมกั เป็นอักษรจว้ น ออกแบบอย่างงดงาม อักษรแบ่งได้เปน็ สองแบบคืออักษรแดงและอักษรขาว อักษร แดงคอื ตราทแี่ กะรอบๆ ตัวอักษร ให้อักษรนูนขึน้ มา เมื่อใช้ประทับจะเหน็ เปน็ ตัวอักษรสีแดงบน พ้นื ขาว อักษรขาวคือแกะตัวอักษรลกึ ลงไป เมื่อใช้ประทบั จะเห็นเป็นตัวอักษรสีขาวบนพนื้ แดง

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อปุ กรณใ์ นการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กัน 6. ชาด เปน็ ยางข้นสีแดงสดผสมนา้ มนั งา ใช้กับตราประทับ วธิ ีใชค้ อื กดตราประทับลงบนผิวหน้าของชาด เมื่อดวงตราตดิ สีแดงแล้วจงึ นาตรานั้นประทบั ลงกับ กระดาษ กดแรงๆ พยายามให้ทุกส่วนของผิวหน้า ดวงตราสัมผัสกับกระดาษ ชาดมกั จะเกบ็ ไว้ในตลบั โดยปกตแิ ล้วสามารถใช้ได้นานเปน็ ปี ถ้าเร่ิม จะแห้งและแข็งก็ดูแลด้วยการหยดนา้ มันงาลงไป ก็จะใช้ได้ดีเหมอื นเดมิ

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรทัง้ 3 ชนดิ เจริญรุ่งเร่ืองอยู่ในยุคไล่เลี่ยกัน อักษรฮีโรกลฟิ เจรญิ รุ่งเร่ืองอยู่ในทะเลเมดเิ ตอร์ เรเนียน โดยเฉพาะลุ่มแมน่ า้ ไนล์ อักษรรปู ลิ่มเจริญอยู่ลุ่มแม่น้าไทกรสี และยูเฟติสรวมถงึ บรเิ วณ ปากอ่าวเปอรเ์ ซีย ส่วนอักษรจีนเจรญิ รงุ่ เร่ืองอยใู่ นประเทศจีนปัจจบุ นั และส่งอิทธพิ ลให้กับญี่ป่นุ และเกาหลีในภายหลัง อักษรเหล่านี้ได้แพร่กระจายไปทั่วดินแดนใกล้เคยี งและออกไปเรื่อย ๆ จาก ปัจจัยทางการคา้ เปน็ หลกั พ่อค้าสาคัญท่ที าให้อักษรลิ่มเกดิ การแพรก่ ระจายไปในดินแดนต่าง ๆ และพัฒนาเป็นของตนเองคอื ชาว \"ฟนิ เิ ชียน\" (ในเลบานอลปัจจบุ ัน)

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ 2. วิวัฒนาการอักษรไทย อักษรของไทยมคี วามเก่ยี วข้องโดยตรงกบั อักษรอินเดีย ซึ่งถูกพัฒนามาจากอักษรของชาว ฟินเิ ชียนอีกต่อหนึ่ง อักษรที่มีอายเุ ก่าแก่ทสี่ ุดในอินเดียพบในศลิ าจารุกทสี่ ร้างเมื่อพุทธศตวรรษ ที่ ๓ สมัยพระเจ้าอโศกมหาราชเรยี กว่า “อักษรพราหม”ี และในสมัยเดียวกันได้พบอักษร “ขโรษฐี” ในภาคตะวนั ตกเฉียงเหนือของอินเดีย ส่วนอักษรพราหมีเป็นอักษรที่ใช้อย่างกวา้ งขวาง ในสมัยหลังต่อมา จนพัฒนารปู สันฐานเป็น “อักษรเทวนาคร”ี ที่ใช้ในอินเดียเหนือ และ “อักษรคฤน”์ หรือที่เรียกวา่ “ปัลลวะ” (ใช้ในสมัยราชวงศป์ ัลลวะจงึ เรยี กอักษรปัลลวะ) อักษร ปัลลวะได้แพร่กระจายเข้าสู่ดินแดนเอชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งไทย เขมร พม่า และชาตอิ ่ืน ๆ ราว พุทธศตวรรษที่ ๑๒ เป็นอย่างน้อย

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ 2. ววิ ัฒนาการอักษรไทย

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ววิ ัฒนาการอักษรไทย ราวพุธศตวรรษท่ี ๑๒ พบจารึกรุ่นแรกของประเทศไทย ใน จ. อบุ ลราชธานี จ. ปราจีนบรุ ี คอื จารึกของเจ้าชายจติ เสน หรอื มเหนทรวรมัน แห่งอาณาจักรเจนละ ใช้ตัว “อักษรคฤนถ”์ หรอื “ปัลลวะ” ภาษาสันสกฤต เช่นจารกึ เขารงั จ.ปราจีนบรุ ี ลง พศ. ๑๑๘๒ จารกึ หมาไนของเจ้าชาย จติ เสน อยู่ท่วี ดั สุปัฏนาราม จ.อุบลราชธานี ซ่ึงเป็นอักษรของฝ่ายอินเดียใต้ทแี่ พร่กระจายเข้ามา ในประเทศไทยและเอเชียอาคเนย์ และพบจารึก “เยธัมมาฯ” บนเหรียญกษาปณ์ ของอาณาจักร ทวารวดใี นภาคกลางลุ่มแม่น้าเจ้าพระยา อักษรปัลลวะพบในภาคกลาง ๓๓ หลัก

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ วิวัฒนาการอักษรไทย

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ วิวัฒนาการอักษรไทย ราวพุทธศตวรรษ ที่ ๑๒ – ๑๕ เป็นต้นมา พบอักษร “ขอมโบราณ” ทั่วบรเิ วณภาคอสิ าน อักษรขอมพัฒนามาจากอักษรปัลลวะ และอักษรยคุ หลังจากนน้ั ในอนิ เดียใต้ ใช้ในอาณาจักรต่างๆ สองฝั่งแม่น้าโขงตัง้ แต่สมัยก่อนเมอื งพระนคร ต่อมาจงึ กลายเปน็ อักษรท้องถิ่นในสมัยพระนคร และเป็นต้นแบบของอักษรไทยและอักษรเขมรในปัจจุบัน เอกลักษณข์ องอักษรขอมคอื เปลยี่ น บ่าอักษรของอักษรปัลลวะเปน็ ศกหรอื หนามเตย อักษรนีพ้ ฒั นาไป 2 ทิศทาง คือ เปน็ อักษรขอม ในประเทศไทย (ใช้เขียนภาษาไทย ภาษาบาลี ภาษาเขมร) และอักษรขอมในประเทศกมั พชู า (ใช้ เขียนภาษาเขมร ภาษาบาล)ี

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ วิวัฒนาการอักษรไทย

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรขอมไทย ศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ ได้กล่าวถงึ ไว้ ในหนังสอื \"ตานานอักษรไทยของทา่ น\" ซึ่งทาให้ วเิ คราะหไ์ ด้วา่ อักษรขอมนั้น แท้จรงิ กค็ ืออักษรแขก หรืออักษรอนิ เดียใต้ เม่ือชาวอนิ เดียใต้เป็น ผู้นาพุทธศาสนามาเผยแพร่นน้ั ก็ได้นาหนังสือของตน หรือหนังสอื (อักษร) ปัลลวะของอินเดียใต้ มาเผยแพร่ด้วย ดังน้นั หนังสอื เหล่าน้จี ึงปรากฎวา่ มีท่วั ไปทัง้ ในกัมพูชาในชวา และสมุ าตรา รวมทัง้ ในสยามประเทศด้วย

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรขอมไทย ในประเทศไทย อักษรขอมถือเปน็ อักษรศักดิ์สทิ ธิ์ ใช้ในงานดา้ นศาสนาเป็นส่วนใหญ่ อักษรขอมท่ี ใช้เขียนภาษาบาลีเรียก อักษรขอมบาลี ส่วนที่ใช้เขียนภาษาไทยเรียก อักษรขอมไทย ซึ่งมี อักขรวิธีต่างจากอักษรขอมกลุ่มอื่นๆ ต่อมา อักษรขอมไทยถูกแทนที่ด้วยอักษรไทย ส่วนอักษร ขอมบาลยี ังคงใช้เขียนภาษาบาลีเรื่อยมา แม้จะมีการพัฒนาอักษรไทยและอักษรอรยิ กะมาเขียน ภาษาบาลีกต็ าม อักษรขอมบาลีถูกยกเลกิ ไปในสมัย จอมพล ป. พบิ ูลสงคราม พยัญชนะมี ทั้งหมด 35 ตัว โดยแต่ละตัวมีทง้ั รปู ตัวเต็มกับตัวเชิงหรอื พยัญชนะซ้อน มีการจัดแบ่งเปน็ วรรค ตามระบบภาษาสันสกฤต

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อักษรขอมไทย

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ พยัญชนะมีทั้งหมด 35 ตัว โดยแต่ละตัวมีทัง้ รูปตัวเต็มกับตวั เชงิ หรอื พยัญชนะซ้อน มีการจัด แบ่งเป็นวรรคตามระบบภาษาสันสกฤต รูปพยัญชนะตามผงั อักษรข้างต้นถอดเป็นพยัญชนะไทยได้ดังน้ี • วรรค กะ (แถวที่ 1 จากบน) ก ข ค ฆ ง • วรรค จะ (แถวที่ 2) จ ฉ ช ฌ ญ • วรรค ฏะ (แถวที่ 3) ฏ ฐ ฑ ฒ ณ • วรรค ตะ (แถวที่ 4) ต ถ ท ธ น • วรรค ปะ (แถวที่ 5) ป ผ พ ภ ม • เศษวรรค (แถวที่ 6) ย ร ล ว ศ (แถวที่ 7) ษ ส ห ฬ อ

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ราวพทุ ธศตวรรษที่ ๑๘ “อักษรมอญโบราณ” อักษรมอญโบราณเด่นชดั ในสมัยพุทธศตวรรษที่ ๑๗ ในอาณาจักรพกุ ามของพม่า แล้วเพร่เข้ามาสู่ดินแดนประเทศไทยทางภาคเหนือ ปรากฏที่ อาณาจักรหริภุญชัย จ.ลาพูน มีอายุสมัยพทุ ธศตวรรษที่ ๑๘ จานวน ๗ หลัก และ ที่วัดเวยี งมะ โน อ.หางดง จ. เชียงใหม่ อีกหน่ึงหลัก พ.ศ. ๑๘๒๖ พ่อขนุ รามคาแหงแหง่ อาณาจกั รสโุ ขทยั นาตวั อักษร “มอญโบราณ” และ “อักษร ขอมโบราณ” (ซึ่งพัฒนามาจากอักษรปัลลวะทัง้ ค)ู่ มาจัดระบบอักขรวิธีใหม่โดยการวางสระไว้บน บรรทดั เดียวกับพยัญชนะและดัดแปลงรูปแบบเรียกว่า “ลายสือไทย” ในปี พ.ศ. ๑๘๒๖ และสร้าง ศลิ าจารึหลักท่ี ๑ ในปี พศ ๑๘๓๕ เปน็ ต้นแบบของตัวอักษรไทยในปัจจุบัน ลายสือไทยที่พระองค์ ทรงประดิษฐ์ขนึ้ นี้ ได้นามาใชเ้ ป็นต้นแบบของการพฒั นารูปแบบตัวอักษรในยุคต่อๆมา

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ ราว พ.ศ.๑๙๐๐ พระยาลไิ ทยหรอื พระเจา้ ฦๅไทย แห่งอาณาจกั รสโุ ขทยั เมื่อประมาณปี พ.ศ. 1900 ได้เปลี่ยนเอาสระ อิ อี อึ อื ข้ึนไปเปน็ ร่ม และนาเอาสระ อุ อู ลงไปเปน็ รองเท้าของ พยัญชนะ (โดยเทียบเคยี งจากศลิ าทัง้ สองสมัย) ส่วนรปู แบบของตัวอักษรจะเปลยี่ นแปลงไปบ้าง เลก็ น้อย ในปี พ.ศ. 2223 รัชสมยั ของสมเดจ็ พระนารายณม์ หาราชได้พัฒนารูปแบบตัวอักษรอีก คร้งั โดยได้เปลยี่ นแปลงจากลักษณะเส้นโคง้ ของตวั อักษรมาเปน็ เสน้ ตรงและเป็นเหลี่ยมมากขน้ึ ทาให้สามารถเขยี นได้สะดวกขน้ึ การเปลยี่ นแปลงรูปแบบตัวอักษรคร้งั นีอ้ าจกล่าวได้วา่ เป็นก้าว สาคัญของการพฒั นาตัวอักษรไทย เพราะได้กาหนดให้เป็นแบบอย่างของตวั อักษรไทยที่ใชก้ ันมา จนทกุ วันนี้

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ การเปลยี่ นแปลงในระยะหลังที่พอจะพบเหน็ ได้เปน็ ลักษณะลีลาของการเขียน เช่น แบบอย่าง ลักษณะตัวอักษรข้อความทเี่ รียกวา่ “แบบไทยย่อ” ในสมัยสมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช ที่มลี ีลา การเขยี นเป็นแบบตัวเอน เส้นขนานกันเปน็ ส่วนใหญ่ และเน้นหางตัวอักษรให้มลี ีลาที่อ่อนช้อย พยัญชนะ เรียกว่า “อักษรสมัยพระยาลไิ ทย” จากนัน้ จงึ แพร่กระจายเข้าไปในภาคเหนอื และ ปะปนกับ “อักษรยวน” กลายเปน็ “อักษรธรรมล้านนา” บันทึกวรรณกรรมเกยี่ วกับศาสนา และ “อักษรฝักขาม” บันทกึ วรรณกรรมทางโลก แล้วแพร่กระจายต่อไปยังอาณาจักรล้านช้าง (ลาว) และภาคอิสาน เรียกวา่ “อักษรธรรมอิสาน” บันทกึ เรื่องทางธรรม และ “อักษรไทยน้อย” บันทกึ เรื่องทางโลก อีกทัง้ ยังเป็นตน้ แบบของ “อักษรลาวปัจจบุ ัน” อีกด้วย นับแต่นไ้ี ป วัดเป็น ศูนย์กลางของการศกึ ษา พระสงฆม์ ีหน้าที่สอนหนังสือ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ จารกึ วัดช้างคา้ ๑ อักษรธรรมล้านนา ภาษาไทย

หน่วยที่ 1 ประวัตคิ วามเป็นมา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ อาณาจกั รอยธุ ยา สมัย สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช รูปสัณฐานตัวอักษรเปลี่ยนแปลงเป็นทรง เหลี่ยม เส้นตรงหักเหล่ยี มย่อมุม เรียกวา่ “อักษรไทยย่อ” ใช้ในเอกสาราชการ ลักษณะตัวอักษร คลา้ ยปัจจุบัน เกดิ หนังสอื แบบเรียน “จินดามณ”ี มีสระครบทุกตวั วรรณยกุ ต์ ๒ รูป คอื เอก โท ในสมัยอยุธยาตอนปลาย พยัญชนะครบ ๔๔ ตัว

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ สมัยรัตนโกสนิ ทรต์ อนตน้ พบวรรณยกุ ตค์ รบทง้ั ๔ รูป คอื เอก โท ตรี จัตวา ในรัชกาลที่ ๓ แหม่มจัตสนั ชาวอังกฤษออกแบบหล่อตัวอักษรไทยที่ประเทศพม่า พ.ศ. ๒๓๗๑ ร้อยเอกเจมส์ โลว์ ได้นาไปพิมพ์ที่เมืองกัลป์กาตาประเทศอินเดีย รูปแบบตัวอักษรไทยที่ดูแล้วมีรปู ลักษณ์แปลกตาไปจากเดิม ยุคที่มกี ารนาเอาตวั อักษรไทยเข้ามา ใช้ในการพิมพ์ ได้มีการหลอ่ ตัวพมิ พ์อักษรไทยข้นึ เป็นคร้งั แรก เอกสารที่จัดพิมพข์ น้ึ นั้นเป็นตารา ไวยากรณ์ไทย ช่ือ A GRAMAR OF THE THAI ตัวอักษรเป็นลักษณะแบบคัดลายมอื รูปลกั ษณ์ ที่ดูแปลกตาไปเน่ืองจากเปน็ การแกะตัวอักษรจากบลอ็ ก และหล่อจากแม่พมิ พท์ องแดง แทนการใช้ วัสดขุ ีดเขียน หรอื จารึกดังเช่นสมยั ก่อน การพัฒนาระบบการพมิ พ์ดาเนินไปอย่างตอ่ เน่ือง

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา วิวัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ พ.ศ. ๒๓๗๙ หมอบลดั เลย์ ซือ้ เครอ่ื งพมิ พ์อักษรไทยมาพิมพท์ ี่กรงุ เทพฯ ตัง้ โรงพิมพค์ รัง้ แรกในปี เดียวกันได้ทาการหลอ่ ตัวพมิ พ์ขึ้นใช้เองในประเทศไทย รูปแบบตัวอักษรขณะนั้นยังคงใช้ แบบอย่างตวั อักษรของ เจมส์ โลว์ แต่ได้แก้ไขให้สวยงามและมคี วามประณีตมากขน้ึ จากนัน้ โรง พิมพก์ ็เจริญรุ่งเรอ่ื งในเมืองไทย มกี ารปรบั ปรงุ แบบเรียนจินดามนอี ีกครง้ั

หน่วยที่ 1 ประวัติความเปน็ มา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ

หน่วยที่ 1 ประวัติความเป็นมา ววิ ัฒนาการของตัวอักษรไทย ตัวอักษรอังกฤษ พ.ศ.๒๓๘๕ ที่ได้มกี ารปรบั ปรุงรปู ลักษณข์ อง ตัวอักษรอย่างเด่นชัด โดยออกแบบให้ตัวอักษร มีลักษณะเปน็ แบบหัวกลม ตวั เหลี่ยม ซึ่งอาจ กล่าวได้ว่า การสร้างรปู แบบตัวอักษรในครัง้ นี้ ได้เปน็ แบบอย่างในการพัฒนารูปแบบตัวอักษรที่ ใช้ในวงการพิมพจ์ นถงึ ทุกวันนี้ พ.ศ. ๒๓๙๐ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า เจ้าอยหู่ วั ขณะทรงผนวชได้ประดษิ ฐ์ “ตัวอักษร อรยิ กะ” เพ่ือใช้เขียนคาบาลี แต่ไม่เป็นทนี่ ิยม