วารสารศรีปทุมปริทัศน์ ปีที่ 12 มกราคม-ธันวาคม 2563

วารสารศรปี ทมุ ปรทิ ัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Bassolas, A., Gallotti, R., Lamanna, F., Lenormand, M., and Ramasco, J.J. (2020). Scaling in the recovery of urban transportation systems from massive events. Scientific Reports, 10(2746), 1-20. Cosma, O., Pop, P.C., and Dănciulescu, D. (2020). A novel matheuristic approach for a two-stage transportation problem with fixed costs associated to the routes. Computers and Operations Research, 118(106906), 1-10. Eiamworawutthikul, C., Manisri, C., Promwattanapakdee, T., and Jenkarn, W. (2018). Guidelines for the Calculation of Specific Energy Consumption (SEC) as Energy Performance Indicator in Transportation Operations. Sripatum Review of Science and Technology, 9(1), 118-127. Esper Angillieri, M.Y. (2020). Debris flow susceptibility mapping using frequency ratio and seed cells, in a portion of a mountain international route, Dry Central Andes of Argentina. Catena, 189(104504), 1-9. GSB Research. (2019). Food and beverage industry. Industry Update, 2562(1), 1-3. (in Thai) He, Y., Qin, J., and Hong, J. (2017). Comparative analysis of quantitative efficiency evaluation methods for transportation networks. PLoS ONE, 12(4), 1-8. Holzapfel, A., Kuhn, H., and Sternbeck, M.G. (2018). Product Allocation to Different Types of Distribution Center in Retail Logistics Networks. European Journal of Operational Research, 264(3), 948-966. Khucharoenphaisan, R. (2009). Marketing Channels of Distribution and Logistics. Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai) Orlis, C., Laganá, D., Dullaert, W., and Vigo, D. (2020). Distribution with Quality of Service Considerations: The Capacitated Routing Problem with Profits and Service Level Requirements. Omega (United Kingdom), 93(102034), 1-15. Phongthong, P. (2018). Logistics Management for the Competitive Advantage in the Pallet Renting Business. Journal of Humanities and Social Sciences, Rajapruk University, 4(1), 91-100. (in Thai) Solano-Charris, E.L., Prins, C., and Santos, A.C. (2014). Heuristic approaches for the robust vehicle routing problem. Lecture Notes in Computer Science, 8596, 384-395. Supattananon, N., Supattananon, N.D., and Arkararungraingkul, R. (2019). Distribution Model Improvement with Direct Shipment Using a Mixed Integer Linear Programming. The Proceedings of the First National and International Conference of Kalasin University, Kalasin: Kalasin University, 185-197. (in Thai) ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 49

วารสารศรปี ทุมปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Tuzkaya, U.R., Onut, S., and Tuzkaya, G. (2014). A strategic planning methodology for the multimodal transportation systems: A case study from Turkey. Journal of Applied Mathematics, 2014(931456), 1-24. Wisetjindawat, W., Wilson, R.E., Bullock, S., and de Villafranca, A.E.M. (2019). Modeling the Impact of Spatial Correlations of Road Failures on Travel Times during Adverse Weather Conditions. Transportation Research Record, 2673(7), 157-168. Yap, M., Cats, O., and van Arem, B. (2020). Crowding valuation in urban tram and bus transportation based on smart card data. Transportmetrica A: Transport Science, 16(1), 23-42. Yongpisanphob, W. (2019). Beverage industry. Krungsri Research, 2562(1), 1-13. (in Thai) Yun, Y., Chuluunsukh, A., and Gen, M. (2020). Sustainable closed-loop supply chain design problem: A hybrid genetic algorithm approach. Mathematics, 8(84), 1-18. Zhang, M., Hu, X., and Wang, J. (2019). A method to assess and reduce pollutant emissions of logistic transportation under adverse weather. Sustainability, 11(5961), 1-19. ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 50

วารสารศรีปทุมปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 การฝก ทักษะการใชภาษาญ่ีปนุ บนเครอื ขา ยอินเทอรเนต็ สาํ หรับพนกั งานในโรงงาน อตุ สาหกรรมแปรรูปอาหารในเขตจังหวดั ลพบุรี สราวธุ แผลงศร* คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี Received: 21 November 2019 Revised: 27 August 2020 Accepted: 28 August 2020 บทคัดยอ การวิจัยคร้ังนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาเว็บไซตสําหรับฝกอบรมท่ีเหมาะสมกับการฝกทักษะภาษาญี่ปุน สําหรับพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารแชเยือกแข็งในเขตจังหวัดลพบุรี และเพ่ือหาผลสัมฤทธ์ิและ ความพึงพอใจของผูใชเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน ตัวอยางในการวิจัยเปนหัวหนางานบริษัท บ.ี ฟดู ส โปรดกั ส อนิ เตอรเ นชั่นแนล จํากดั จาํ นวน 52 คน สถิติที่ใชในการวิจัย ไดแก คาเฉล่ีย สว นเบยี่ งเบนมาตรฐาน และการทดสอบที ผลการวิจัยพบวา (1) เว็บไซตสําหรับฝกทักษะภาษาญี่ปุนสําหรับพนักงานประกอบดวย 4 บทเรียน ไดแก ภาษาญ่ีปุนเบื้องตน ชิ้นสวนไก ผลิตภัณฑไกปรุงสุก และวัฒนธรรมญี่ปุน ประสิทธิภาพของเว็บไซต เทากับ 81.70/83.63 สูงกวาเกณฑท่ีกําหนด และ (2) ผลการประเมินความพึงพอใจของผูเรียนตอเว็บไซตอยูใน ระดับมาก ทั้งดานฟงกชันการใชงาน ประสิทธิภาพ ความนาเชื่อถือ รวมถึงการตอบสนองตอผูใชงานเว็บไซต และ ผลสัมฤทธิ์ของผูเรียนพบวาคะแนนเฉล่ียหลังเรียน มีคาสูงกวาคะแนนเฉลี่ยกอนเรียน ( X = 25.09, t = - 9.295, df = 46) แสดงใหเ ห็นวาเว็บไซตสําหรบั ฝก อบรมทักษะภาษาญ่ีปุนทพ่ี ฒั นาขึน้ นที้ าํ ใหพนกั งานมีทกั ษะภาษาญ่ีปุน เพม่ิ สูงข้ึนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับนัยสําคัญ 0.05 ซึ่งตอบสนองกับความตองการใชภาษาญี่ปุนส่ือสารใน การทํางานสาํ หรบั ของภาคอุตสาหกรรม คําสาํ คัญ: เวบ็ ไซตสาํ หรับฝก อบรม ทกั ษะภาษาญ่ีปนุ สาํ หรับพนักงาน โรงงานอุตสาหกรรมแปรรปู อาหารแชเ ยือกแขง็ *ผปู ระสานงานหลัก; อีเมล: [email protected] ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 51

วารสารศรีปทุมปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Japanese Language skills training on the internet for employees in food processing factories in Lopburi province Sarawut Plaengsorn* Faculty of Information Technology, Phetchaburi Rajabhat University Received: 21 November 2019 Revised: 27 August 2020 Accepted: 28 August 2020 ABSTRACT The objectives of this research were to develop an appropriate website for Japanese language skills training for employees in frozen food processing industrial factories in Lop Buri province, and to evaluate learning achievement and satisfactory of users of the website for Japanese language skills training. The research sample consisted of 52 employees at the foreman level of the B. Foods Product International Company in Lop Buri province. The data was collected and statistically analyzed using the mean, standard deviation, and t-test. The results were as follows: (1) the developed website for Japanese language skills training for employees comprised 4 lessons: Japanese for the Beginners, Parts of Chicken, Processed Cooked Chicken Products, and Japanese Culture; the efficiency of the website was at 81.70/83.63, which was higher than the pre-determined criterion; and (2) regarding the evaluation results, it was found that the website users were satisfied with the website at the high level in all aspects including the aspects of its functional work usage, its efficiency, its reliability, and its responsiveness to the website users; as for the learning achievement of the website users, it was found that the post-learning mean score of the users was significantly higher than its pre-learning counterpart mean score ( X = 25.09, t = - 9.295, df = 46) indicating that this developed website for Japanese language skills training could significantly increase the users’ Japanese language skills at the . 05 level of statistical significance, which responded to the needs of using Japanese language in communication for employees in the industrial sector. Keywords: web-based training, Japanese language skills for employees, frozen food processing industrial factory * Corresponding Author; E-mail: [email protected] ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 52

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ความเปน มาและความสําคัญของปญหา ญ่ีปุนเปนประเทศหนึ่งที่มีปริมาณการลงทุนในประเทศไทยมากเปนอันดับตนๆ มาอยางตอเนื่อง จากขอมูล ของสํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน หรือ Board of Investment (BOI) พบวา ในป พ.ศ. 2559 ประเทศ ญี่ปุนมีโครงการยืน่ ขอสง เสริมการลงทนุ ตอ สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน มากถึง 31,740 ลานบาท ถือ เปนปริมาณเงินลงทุนสูงที่สุดในกลุมการลงทุนจากตางประเทศ เน่ืองจากประเทศญ่ีปุนเองมีขอจํากัดทางดาน ทรัพยากร ไมสามารถผลติ อาหารไดเพียงพอกับความตองการบริโภคภายในประเทศได ทําใหนักธุรกิจชาวญีป่ ุนเลอื ก ลงทุนอุตสาหกรรมอาหารแปรรูปอาหารทะเล รวมถึงไกแปรรูปแชเยือกแข็งในประเทศไทย ซึ่งชวยสรางมูลคาเพ่ิม ใหกับผลผลิตทางการเกษตร และเปนแหลงแรงงานสวนใหญของภาคอุตสาหกรรมไทยดวย (The Office of Industrial Economics, 2017) อุปสรรคสําคัญในการทํางานรวมกันระหวางลูกจางคนไทย กับหัวหนางานหรือลูกคาชาวญี่ปุนเปนเร่ือง การสื่อสาร เน่ืองจากชาวญ่ีปุนสวนใหญไมสันทัดการใชภาษาอังกฤษมากนักเชนเดียวกับชาวไทย ชาวญี่ปุนจึงมัก ส่ือสารดวยภาษาอังกฤษผสมกับภาษาญี่ปุน สงผลใหพนักงานหรือลูกจางชาวไทยไมเขาใจการสนทนานั้นๆ (Kochhunanan, 2016) จึงมีโอกาสใหการทํางานผิดพลาดได แมในบางบริษัทจะมีวิธีการพัฒนาทักษะภาษาญี่ปุน เชน การสอนภาษาญี่ปุนภายในโรงงาน การมีลามภาษาญ่ีปนุ ประจําบริษัทแลวก็ตาม การพัฒนาทักษะความสามารถ ทางภาษาญีป่ นุ ไมบรรลุผลเทา ท่ีควร เน่ืองดว ยมขี อจาํ กดั ดานเวลาของท้ังผูสอนและผูเรยี น ระยะทางและระยะเวลาใน การเดินทางไปเรยี น จากอุปสรรคและขอจํากัดดังกลาว ผูวิจัยจึงนําซอฟตแวรประยุกตมาใชในการผลิตสื่อเว็บไซตเพื่ออบรมให ความรูดานภาษาญี่ปุนสําหรับการทํางานในโรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารแชเยือกแข็ง โดยทําการอบรมผาน ระบบเครือขายหรือท่ีเรียกวาเว็บสําหรับฝกอบรม (Web-Based Training-WBT) ผสมผสานขอมูลทั้งท่ีเปนคําศัพท ขอความ ภาพน่ิง เสียง ภาพเคล่ือนไหวเก่ียวกับกับการทํางานจริงในโรงงาน สามารถโตตอบมีปฏิสัมพันธก ับบทเรียน ไดดวย (Education Technology Center, 2004) ซึ่งจะชวยใหพนักงานสามารถพัฒนาทักษะภาษาญ่ีปุนไดทุกท่ี ทกุ เวลา (Chinnery, 2006; Rosell-Aguilar, 2007; Kim, 2013) อนั จะนําไปสกู ารทาํ งานทรี่ าบรนื่ และมปี ระสทิ ธภิ าพ ตอไป เอกสารและงานวิจัยทเ่ี ก่ียวขอ ง การวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยจึงไดทาํ การศึกษาเอกสารตาง ๆ ดานจิตวิทยาและทฤษฎีการเรียนรูภาษาที่สอง วิธีการ เรยี นรูภ าษาที่สอง รวมถงึ เว็บไซตแ ละข้ันตอนการพฒั นาเวบ็ ไซต และงานวิจยั ทีเ่ ก่ียวของ ดังน้ี จิตวิทยาการสอนภาษาท่ีสองนั้น Finocchiaro กลาววาการจัดลําดับเนื้อหาในการสอนเปนสิ่งสําคัญมาก ควรเรียนเนื้อหาท่ีรูไปยังเนื้อหาที่ไมรู และจากงายไปหายากตามลําดับ การฝกหลายๆ ครั้ง เปนสิ่งจําเปนมาก เพราะการเรยี นรภู าษาเปนการสรา งนิสยั การเรยี นรูทกั ษะใดๆ จะเกดิ ขน้ึ เปน สดั สว นโดยตรงกับการฝกซาํ้ กับทักษะนั้น วธิ กี ารเรยี นรภู าษาท่สี องแบบธรรมชาตหิ รือแบบการซมึ ซบั ภาษา (Language acquisition) เปน วิธีการเรียน ที่คลายกับการเรียนภาษาแรก ซึ่งเปนกระบวนการเรียนรูแบบไมรูตัว คือผูเรียนตองไดรับขอมูลการใชจริงทางภาษา หรือผูเรียนไดรับประสบการณตรงจากการใชภาษา แลวผูเรียนคอยสรุปกฎเกณฑไวยากรณทางภาษาขึ้นเองจาก พื้นฐานทางทฤษฎีรูคิด (The Cognitive Approach) ท่ีผูเรียนตองใชสติปญญาในการเรียนรูภาษาในบางชวงของ ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 53

วารสารศรปี ทมุ ปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 พัฒนาการและในบางเร่ือง ตองเขาใจความหมายของสรรพส่ิง พฤติกรรม และความคิดเชิงนามธรรม โดยเนนการมี ปฏิสัมพันธกับสิ่งตางๆ รอบตัวดวยการใชส่ือและอุปกรณการสอนภาษา (Teaching Aids) ในการทําใหผูเรียนเขาใจ ความหมายอยางถูกตอง และชวยใหผูเรียนเกิดการเรียนรูและประทับใจ เกิดความสนใจอยากเรียน ชวยสงเสริมให ผูเ รียนมีกิจกรรมมากย่ิงขึ้น สื่อสําหรับสอนภาษาในปจจุบันเปนสื่อออนไลนอยูบนเว็บไซตตางๆ ในอินเทอรเน็ต เว็บไซต (Website) มีลกั ษณะเปน กลมุ ของเว็บเพจ (Webpage) หรอื หนา เว็บเพจหลายๆ หนารวมกัน มีโฮมเพจเปนหนาหลักของเว็บไซต และสามารถลิงคเช่ือมโยงไปยังหนาเว็บเพจอ่ืนภายในเว็บไซต มีขั้นตอนการพัฒนาเว็บไซตดวยการวางแผนกําหนด หัวเรื่อง รวบรวมขอมูลและส่ือมัลติมีเดีย สรางผังความสัมพันธขอมูล กําหนดช่ือไฟลเอกสาร ออกแบบโครงสราง เว็บไซต สรา งโลคอลไซตหรอื พ้นื ที่ใชเ ก็บไฟลเ อกสาร พฒั นาและทดสอบ อัพโหลดเว็บไซต ปรับปรุงแกไ ข และสุดทา ย ทําการประชาสัมพันธเว็บไซต ตัวอยางของส่ือการเรียนรูภาษาจากเว็บไซต เชน การพัฒนาแอปพลิเคชันเพื่อเรียนรู ภาษาญีป่ นุ โดยพบวา แอปพลิเคชนั เรียนรูภาษาญปี่ ุนทไี่ ดน ้ชี ว ยสงเสริมใหเกิดการเรียนรูไดจรงิ และเปน ประโยชนใน การทบทวนบทเรียนดวยตนเองไดเปนอยางดี หรือการพัฒนาชุดฝกอบรมออนไลนเพื่อหาผลสัมฤทธ์ิของนักเรียนซึ่ง พบวาการเรียนรูท่ีใชชุดฝกอบรมออนไลน สามารถทําใหผูเรียนเกิดการมีสวนรวมระหวางเรียนไดเปนอยางดี (Promdang and Thepnuan, 2018) วัตถปุ ระสงคข องการวจิ ัย 1. เพื่อพัฒนาเว็บไซตสําหรับฝกอบรมท่ีเหมาะสมกับการฝกทักษะภาษาญ่ีปุนสําหรับพนักงานในโรงงาน อุตสาหกรรมแปรรูปอาหารแชเ ยือกแข็งในเขตจังหวัดลพบรุ ี 2. เพือ่ หาผลสัมฤทธิ์และความพงึ พอใจของผใู ชเวบ็ ไซตส าํ หรับฝกอบรมการฝก ทกั ษะภาษาญีป่ นุ สมมตฐิ านการวจิ ัย 1. เว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญี่ปนุ มีความสัมพันธเชิงบวกกับการพัฒนาทักษะการสอ่ื สาร ของพนักงาน 2. ผูใชเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุนท่ีสรางขึ้น มีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนหลังเรียนสูง กวากอนเรียนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่รี ะดับ .05 และมีความพงึ พอใจมากตอเว็บไซตสําหรับฝก อบรมการฝก ทักษะ ภาษาญีป่ นุ ขอบเขตของการวิจัย 1. เน้ือหา เปนขอมูลท่ีใชในการศึกษาดําเนินงานวิจัยคร้ังนี้ประกอบดวยเอกสารการปฏิบัติงาน คูมือ การทํางานของฝา ยผลิตของบรษิ ัท บ.ี ฟูดส โปรดักส อนิ เตอรเ นช่นั แนล จาํ กัด จังหวดั ลพบรุ ี 2. ประชากรท่ีใชใ นการวจิ ัยประกอบดวยหัวหนางานฝา ยผลติ ของโรงงานอาหารแปรรูปแชเยอื กแขง็ บริษัท บี.ฟูดส โปรดักส อินเตอรเนชั่นแนล จํากัด จังหวัดลพบุรี จํานวน 120 คน (B. Foods Product International Co., Ltd, 2018) ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 54

วารสารศรปี ทุมปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 3. ตัวอยางที่ใชในการวิจัยประกอบดวยหัวหนางานฝายผลิตของโรงงานอาหารแปรรูปแชเยือกแข็งบริษัท บี.ฟดู ส โปรดกั ส อนิ เตอรเนช่นั แนล จํากดั จงั หวดั ลพบุรี จาํ นวน 92 คน วฒุ กิ ารศกึ ษาตงั้ แตปริญญาตรีขนึ้ ไป โดยสมุ ตัวอยา งอยา งงา ยโดยวธิ จี ับฉลาก กรอบแนวคิดในการวิจยั ใ น ก า ร วิ จั ย นี้ ผู วิ จั ย ไ ด กํ า ห น ด ก ร อ บ แ น ว คิ ด ใ น ก า ร วิ จั ย โ ด ย อ า ศั ย ท ฤ ษ ฎี ก า ร เ รี ย น รู ข อ ง ค ร อ น บ า ค (Cronbach, 1962) ซึ่งเสนอสภาพการณที่กอใหเกิดการเรียนรูของบุคคลวาประกอบดวยลําดับขั้น 7 ข้ัน คือ สถานการณ ลักษณะประจําตัวของบุคคล เปาหมาย การแปลความหมาย การลงมือกระทํา ผลท่ีไดรับ ปฏิกิริยาตอ ความลม เหลวเมือ่ ผูเรยี นประสบความลม เหลวในการแสวงหา ดังภาพ สภาพแวดลอ ม, สง่ิ ท่ีคาดหวงั เวบ็ ไซตสําหรับ การแปลความหมาย เลอื กกระทําส่งิ ท่ี คาด ลักษณะประจําตวั วา จะไดร ับจาก ฝก อบรม จากส่ิงท่เี รียนรู วาจะนาํ ไปสูเปาหมาย ของบคุ คล และเขาใจ และเกิดความพงึ พอใจ การเรยี นรู ( เครื่องมอื ชว ย (การตัดสินใจในเชิง (องคประกอบที่มี ในการตดั สนิ ใจ) สว นในการตดั สนิ ใจ) บรหิ ารจัดการ) ภาพท่ี 1 กรอบแนวคิดในการวิจัย จากภาพผูวิจัยไดนําองคประกอบที่มีสวนในการตัดสินใจตอการใชสารสนเทศของผูใชงานเว็บไซตสําหรับ ฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน ไดแก สภาพแวดลอม รวมถึงลักษณะประจําตัวของผูใชแตละบุคคล โดยมีสิ่งท่ี คาดหวังวาจะไดจากการใชงานเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน มาชวยในการบริหารงานและ ตัดสนิ ใจในการพฒั นาทกั ษะการส่ือสารภาษาญป่ี นุ ของพนักงานใหไ ดต ามเกณฑของแตละบทเรียน วธิ ดี าํ เนนิ การวิจัย การวิจัยเรื่องนี้มีแนวทางในการศึกษาประสิทธิภาพของเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน โดยการนาํ ขอมลู เกยี่ วกับการผลิตภัณฑอ าหารปรงุ สุกแชเ ยือกแข็งสง ออกนี้ มาวเิ คราะห วางแผน และออกแบบระบบ เทคโนโลยีสารสนเทศ ตามระเบียบวิธีการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ซ่ึงมีกระบวนการวิจัย และพัฒนาขั้นที่ 1 พัฒนาตนแบบ ข้ันท่ี 2 ทดลองใชนวัตกรรม และขั้นท่ี 3 สรุปผลการวิจัยและพัฒนา เขียน รายงาน โดยการสรางตนแบบนวัตกรรม ตรวจสอบและปรับปรุงตนแบบนวัตกรรมอยางตอเน่ือง (Document for training, academic research and development course Sukhothai Thammathirat Open University, 2009) ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 55

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 แบบแผนการวิจยั ผูวิจัยใชการวิจยั เชงิ ทดลอง ซึ่งเปนการวจิ ัยที่คนหาความจริง ดวยวิธีการทางวิทยาศาสตร (Documentation for basic education research courses Mahasarakham University, 2011) ในกลุมตัวอยางซ่ึงเลือกจากกลุม ประชากรเดยี วกนั ประชากร กลมุ ตัวอยาง(สมุ ) กลมุ หา ทดสอบหลัง ประสทิ ธภิ าพ กลมุ ทดลอง ภาพที่ 2 แผนภมู ิแสดงการทดลองแบบสองกลุมทดสอบหลงั ประชากรและตัวอยา ง ประชากรที่ใชใ นการวิจัยประกอบดวยหัวหนา งานฝา ยผลิต ของโรงงานอาหารแปรรูปแชเยือกแข็งบริษัท บี. ฟูดส โปรดักส อินเตอรเนช่ันแนล จํากัด จังหวัดลพบุรี จํานวน 120 คน วุฒิการศึกษาต้ังแตปริญญาตรีข้ึนไป (B. Foods Product International Co., Ltd, 2018) ตัวอยางที่ใชในการวิจัยประกอบดวยหัวหนางานฝายผลิตของโรงงานอาหารแปรรูปแชเยือกแข็งบริษัท บี. ฟูดส โปรดักส อินเตอรเนช่ันแนล จํากัด จังหวัดลพบุรี จํานวน 92 คน โดยสุมตัวอยางอยางงายโดยวิธีจับฉลาก ดําเนินการตามตารางสําหรับพิจารณาขนาดกลุมตัวอยางตามทรรศนะของเคร็คกีและมอรแกน ท่ีระดับความเชื่อมั่น รอ ยละ 95 (Krejcie and Morgan, 1970) เคร่อื งมอื ท่ีใชในการวิจัย เครื่องมือที่ใชในการวิจัยคร้ังนี้ประกอบไปดวย เว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน แบบ ประเมินลักษณะคุณภาพเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญ่ีปุน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนรู และแบบประเมินความพงึ พอใจเวบ็ ไซตสําหรบั ฝกอบรม โดยมีรายละเอยี ดดงั ตอ ไปน้ี เว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทกั ษะภาษาญี่ปนุ ซึ่งมีเน้ือหาประกอบไปดว ยคําศพั ทช น้ิ สวนไก ศพั ทเฉพาะที่ ใชในโรงงาน สํานวนและรูปประโยคภาษาญ่ีปนุ ท่ีมกั พบในโรงงานเชน ตามบรรจุภัณฑอาหาร ปายบงชีต้ ามจุดตา งๆ ภาพนิ่ง ภาพเคลอ่ื นไหว เสยี งประกอบ ซง่ึ นําเสนอเนือ้ หาแบบสอน (Tutorial) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู ผูวิจัยไดดําเนินการสรางแบบทดสอบจากการวิเคราะหคําศัพท สํานวน และรูปประโยคภาษาญ่ีปุนท่ีพบในโรงงาน เพ่ือเปนการกําหนดกรอบโครงสรางเน้ือหาที่จะสอบวัด โดย โครงสรางเนื้อหาจะตองมีความครบถวนตามท่ีไดกําหนดไว จากนั้นนําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนรู ภาษาญี่ปุนเสนอตอผูเช่ียวชาญเพ่ือตรวจสอบคุณภาพ แลวนําขอบกพรอง ขอแนะนําที่ไดรับไปแกไขและปรับปรุงให ถูกตอง ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 56

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 แบบประเมินความพึงพอใจเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝกทักษะภาษาญี่ปุน ผูวิจัยดําเนินการจัดทํา เคร่ืองมือ โดยศึกษาเอกสารท่เี กี่ยวขอ งกับความพึงพอใจในการใชเ วบ็ ไซตสาํ หรบั ฝกอบรม จากนั้นนําเสนอผเู ชี่ยวชาญ ตรวจสอบ เพอ่ื แกไขปรบั ปรงุ ตามคาํ แนะนํา เพอื่ นําไปประเมนิ กับกลุมตวั อยา ง การเกบ็ รวบรวมขอ มลู งานวิจัยในครั้งนี้ไดนําเว็บไซตสําหรับฝกอบรมท่ีสรางขึ้นทําการทดลองกับหัวหนางานฝายผลิตของโรงงาน อาหารแปรรูปแชเยือกแข็ง บริษัท บี.ฟูดส โปรดักส อินเตอรเนช่ันแนล จํากัด จังหวัดลพบุรี จํานวน 92 คน เพื่อ พัฒนาทักษะการใชภ าษาญี่ปุน ในดานคําศัพท สํานวนและประโยค โดยกอนที่ผวู ิจัยดําเนนิ การเก็บรวบรวมขอ มูลน้นั ผูวิจัยอธิบายการใชเว็บไซตแกกลุมตัวอยางเปนเวลา 4 วันๆ ละ 25 คน หลังจากน้ันใหกลุมตัวอยางกลับฝกเขาใช เวบ็ ไซตด วยตนเองเปนระยะเวลา 1 เดอื น เมอ่ื เสรจ็ การทดลองใชเว็บไซตสําหรบั ฝกอบรม นาํ ผลคะแนนทงั้ กอนเรียน (pre-test) และหลังเรียน (post-test) ทไ่ี ดไปวเิ คราะหขอมลู ทางสถติ ิ t–test แบบ Independent หาผลสัมฤทธข์ิ อง การใชเว็บไซตสําหรับฝกอบรมจากกลุมทดลอง กลุมตัวอยางทําแบบประเมินความพึงพอใจ จากนั้นนําผลคะแนน ความพึงพอใจทไี่ ดไ ปวเิ คราะหข อ มลู ทางสถิติ การวเิ คราะหข อมูล สถิติท่ีใชในการวิเคราะหความถูกตองของเนื้อหาภาษาญ่ีปนุ ในเว็บไซตส ําหรับฝก อบรมภาษาญ่ีปนุ และแบบ ประเมินคุณลักษณะของเว็บสําหรับฝกอบรมภาษาญี่ปุนประกอบดวยสถิติท่ีใชในการหาความตรงตามเนื้อหา ดําเนนิ การใชค าดชั นคี วามสอดคลองระหวางขอ คาํ ถามกับวตั ถปุ ระสงค IOC = ∑ ������������ ������������ สถิติที่ใชในการวิเคราะหประสิทธิภาพของเว็บไซตสําหรับฝกอบรมภาษาญี่ปุนทําโดยการหาประสิทธิภาพ ของขบวนการเปนคะแนนเฉล่ยี ของกลุมตัวอยางทีต่ อบถูกจากการทาํ แบบทดสอบระหวา งเรยี นคดิ เปนรอ ยละ (E1) ∑ ������������ × 100������������ ������������1 = ������������ และประสิทธิภาพของผลลัพธเ ปน คะแนนเฉลย่ี ของกลุมตัวอยางท่ีตอบถูกจากการทําแบบทดสอบหลงั เรียนคิดเปนรอ ย ละแบบทดสอบหลงั เรยี นของ (E2) ทีไ่ ดจากการวจิ ยั ตามเกณฑ 80/80 ∑ ������������ × 100������������ ������������2 = ������������ สถติ ิพน้ื ฐาน คอื คาเฉลย่ี และคา รอยละ (Pannee Leikitwathana, 2550) ������������� = ∑ ������������ ������������ การหาคาสวนเบ่ียงเบนมาตรฐาน ������������. ������������. = �∑(������������������������������−������−1������������̅)2 สถิตเิ ปรียบเทียบผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นกอ นเรียนและหลงั เรียนดว ยเว็บสาํ หรับฝกอบรมภาษาญ่ปี ุน ใชส ตู ร t-test (Dependent) (Leikitwathana, 2550) t = ∑D N∑ D2 − (∑ D)2 N −1 ผูวิจัยนําวัฎจักรการพัฒนาระบบซอฟตแวรหรือ SDLC (System Development Life Cycle) มาใช ดําเนินการ แตล ะขัน้ ดังนี้ ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 57

วารสารศรีปทุมปรทิ ศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 1. ขั้นตอนการวเิ คราะหร ะบบ (System analysis) ผูว ิจยั ทาํ ความเขาใจกระบวนการผลติ อาหารแปรรูปของ โรงงานซ่ึงสงออกไปยังประเทศญ่ปี นุ จากผูบ ริหารและหัวหนางานทเี่ ก่ียวของ จากน้ันจงึ สอบถามผูบริหาร หัวหนางาน ถึงปญหาในการส่ือสารภาษาญีป่ นุ กับลกู คา แลวหาความตองการในการพัฒนาทกั ษะการส่ือสารภาษาญี่ปนุ เบอ้ื งตน กําหนดกลุมเปา หมายเปนหวั หนางานฝายผลติ สาํ หรบั ใชท ดลองเครอื่ งมือวจิ ยั ภาพที่ 3 คณะผูว จิ ยั ประชมุ รวมกบั รว มกบั ผบู รหิ าร และหวั หนา งานของโรงงาน 2. ข้นั ตอนการออกแบบระบบ (System design) ผูวิจยั ดาํ เนินการออกแบบเว็บไซตส ําหรบั ฝก อบรมการฝก ทักษะภาษาญี่ปุนสองสวนสําคัญ ประกอบดวยสวนแรก ทําการออกแบบเชิงหนาที่ (Functional design) ไดแก เนอื้ หา (content) ทอี่ ยูในเวบ็ ไซตสําหรบั ฝก ภาษาญปี่ นุ รวมถงึ ขอ สอบสําหรบั ใชประเมนิ จํานวน 30 ขอ ขณะเดียวกัน ผูวิจัยออกแบบประเมินลักษณะคุณภาพของเว็บไซตแลวนําไปใหผูเชี่ยวชาญทําการประเมินคาดัชนีความสอดคลอง ระหวางขอคําถามและวัตถุประสงค (Item-Objective Congruence Index : IOC) จากนั้นสวนที่สองผูวิจัยทําการ ออกแบบเชิงเทคนิค (Technical design) เปนผังงานสําหรับใชสรางเว็บไซต และจัดทําสตอรีบอรดของเว็บไซต (Program design) ภาพที่ 4 ผงั งานสาํ หรบั ใชส รางเวบ็ ไซตฝก ทักษะภาษาญป่ี นุ ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 58

วารสารศรปี ทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 3. ขั้นตอนการดําเนินการระบบ (System implementation) นําเอาขอมูล และภาพน่ิง ภาพเคล่ือนไหว หรือเอกสารจากการออกแบบมาพัฒนาเปนระบบสารสนเทศ นําเอาการออกแบบมาเขียนโปรแกรมโดยใช ภาษาคอมพิวเตอรด วยโปรแกรม construct2 ท่สี ามารถสรา งภาพจาํ ลองไดอยา งรวดเรว็ ภาพที่ 5 การบนั ทกึ เสียงคําศพั ทตางๆ ลงเว็บไซตส าํ หรบั ฝก อบรมทกั ษะภาษาญป่ี นุ 4. ขนั้ ตอนการทดสอบระบบ (System testing) ผวู จิ ยั ทําการทดสอบเวบ็ ไซตส าํ หรบั ฝกอบรมการฝกทักษะ ภาษาญี่ปุน 3 ระดับ ไดแก Unit test, Integration test และ System test 5. ขั้นตอนการผลิตงานระบบ (System production) เปนกระบวนการนําเว็บไซตสําหรับฝกอบรมการฝก ทักษะภาษาญ่ปี ุนซึง่ ผานการทดสอบแลว ไปใชก ับกลุมตัวอยา ง ภาพท่ี 6 การทดสอบเวบ็ ไซตสาํ หรับฝก อบรมการฝก ทักษะภาษาญป่ี นุ 6. ข้ันตอนการปรับปรุงดูแลระบบ (System maintenance) ภายหลังจากที่มีการใชงานเว็บไซตฝกทักษะ ภาษาญี่ปุน พบวายังมีอุปสรรคการเขาถึงหนาเว็บไซตชาจากภายนอกหนวยงานในวันทําการ และเร็วขึ้นในวันหยุด คณะผวู จิ ยั ทาํ การปรับปรุงขอ ผดิ พลาดการเขา ถงึ เว็บไซตใ หมีความเสถยี ร และปรบั แตงขดี ความสามารถในการทาํ งาน ของเว็บฝกทักษะภาษาญี่ปุนใหรองรับการเขาใชงานในทุกบทเรียนของหัวหนางาน และปรับปรุงเว็บฝกทักษะ ภาษาญป่ี นุ ใหมีประสทิ ธิภาพมากขึน้ ตลอดชวงเวลาท่ีทําวจิ ัย ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 59

วารสารศรปี ทมุ ปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ผลการวิจัย ภายหลังจากที่ผูวิจัยไดดําเนินการวิจัยในแตละกระบวนการดวยเครื่องมือวิจัยตางๆ แลว สามารถสรุป ผลการวิจยั ตามวัตถปุ ระสงคทกี่ ําหนดไวไ ดดงั นี้ 1. เวบ็ ไซตส าํ หรบั การฝก ทักษะภาษาญป่ี ุนของพนกั งานในโรงงานอุตสาหกรรมแปรรปู อาหารแชเยอื กแข็งใน เขตจังหวัดลพบุรี ที่ประกอบดวยบทเรียน 4 บท ไดแก ภาษาญี่ปุนงายๆ ชิ้นสวนไก ผลิตภัณฑบริษัท และวัฒนธรรม ญ่ปี ุน ภาพที่ 7 ตัวอยา งหนาจอของบทเรยี นตา งๆ ภายในเวบ็ ไซตส าํ หรับฝก อบรมการฝกทกั ษะภาษาญป่ี นุ ภาพท่ี 8 ตัวอยา งภาพช้ินสว นไก ภาพผลติ ภณั ฑส นิ คา สง ออก และแบบทดสอบภายในเวบ็ ไซต ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 60

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 เว็บไซตก ารฝก ทกั ษะภาษาญี่ปุน มปี ระสิทธิภาพระหวางเรยี น/ประสทิ ธิภาพหลงั เรียนเทา กบั 81.70/83.63 หมายถึงผเู รยี นมปี ระสทิ ธิภาพระหวา งเรียนและหลงั เรียนผานเวบ็ ไซตส าํ หรับฝก อบรมทักษะภาษาญ่ีปนุ สูงกวาเกณฑ 80/80 เว็บไซตส ามารถนาํ ไปใชเ พม่ิ ประสิทธิภาพทักษะภาษาญี่ปนุ ได ตารางที่ 1 ผลการประเมนิ ประสทิ ธิภาพเว็บไซตสําหรบั ฝก อบรมทกั ษะภาษาญีป่ ุน จํานวนผูเรียน ระหวา งเรยี น หลังเรียน คะแนนเฉลย่ี รอยละ คะแนนเฉลยี่ รอ ยละ 83.63 47 คน 24.51 81.70 25.09 ตารางที่ 2 ผลการประเมนิ ประสิทธภิ าพระหวา งเรยี นและหลงั เรียนทักษะภาษาญ่ปี ุนผา นเว็บไซต E1 (ประสิทธภิ าพระหวางเรยี น) E2 (ประสทิ ธิภาพหลงั เรียน) เกณฑก ารประเมิน 81.70 83.63 80/80 2. ผลการประเมินการยอมรับเว็บไซตสาํ หรับฝกอบรมทักษะภาษาญป่ี ุนสําหรับพนักงาน พบวาผูเขารับการ อบรมทักษะภาษาญป่ี นุ โดยใชเว็บไซต Japanese is easy มคี วามพึงพอใจตอ เวบ็ ไซต อยใู นระดบั มากทกุ ดา น ทั้งดาน ฟงชั่นของการใชงานเว็บไซต ประสิทธิภาพของเว็บไซต ความนาเช่ือถือท่ีมีตอเว็บไซต และการตอบสนองตอผูใชงาน เวบ็ ไซต ตารางที่ 3 ผลการประเมินความพึงพอใจเวบ็ ไซตส าํ หรบั ฝก อบรมทักษะภาษาญป่ี นุ เร่ืองท่ปี ระเมนิ X S.D. ระดับ ความพงึ พอใจ 1. ฟงช่ันของการใชง านเวบ็ ไซต Japanese is easy (1) ความไมยงุ ยากในการปอนขอมูลในเว็บไซต Japanese is easy 4.38 .51 มาก (2) ฟง ชั่นตางๆ ของเว็บไซต Japanese is easy ใชงานงา ย 4.44 .45 มาก (3) ปมุ ตางๆ บนหนา จอเว็บไซต Japanese is easy มปี ฏิกิริยาสนองตอบเมอื่ ผใู ชใชงาน 4.36 .49 มาก (4) เวบ็ ไซต Japanese is easy เรียนรูงา ยตอการเลน คร้ังตอไป 4.46 .45 มาก 2. ประสิทธิภาพของเว็บไซต Japanese is easy (1) เม่อื ปอนขอมูลในเว็บไซต Japanese is easy หนา จอมีการสนองตอบในทนั ที 4.47 .42 มาก (2) ปุมใหคําแนะนํา ในเวบ็ ไซต Japanese is easy อธิบายชดั เจนและเขา ใจไดทนั ที 4.54 .44 มากที่สุด (3) ไมมีการหยุดการทํางานของเว็บไซต Japanese is easy ขณะทําการใชงาน 4.53 .44 มากท่สี ุด 3. ความนา เชื่อถอื ทมี่ ตี อ เว็บไซต Japanese is easy (1) เน้ือหาในแตละหนา จอในเว็บไซต Japanese is easy สมจริงและถกู ตองตามหลกั ไวยากรณ 4.47 .42 มาก (2) คาํ ศัพทแ ตละคําในเวบ็ ไซต Japanese is easy เหมาะสมตรงกบั ภาพประกอบตามความ 4.14 .44 มาก เปน จริง (3) ในเวบ็ ไซต Japanese is easy เมือ่ เรยี นบทใดบทหน่ึงแลว หากกลบั มาเรียนใหมอ กี ครั้ง และ 4.43 .44 มาก ทําแบบทดสอบใหม ตองใหผ ลลพั ธเ หมอื นกนั กบั ท่ีเรียนในคร้ังกอ น ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 61

วารสารศรปี ทุมปรทิ ศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ตารางท่ี 3 (ตอ ) เร่อื งท่ปี ระเมนิ X S.D. ระดบั ความพึงพอใจ 4. การตอบสนองตอผใู ชง านเวบ็ ไซต Japanese is easy (1) เว็บไซต Japanese is easy นาํ ออกผลลพั ธถ ูกตองตามขอ มูลปอนเขาได 4.46 .45 มาก (2) เมือ่ ผใู ชง าน ใสข อมลู ผิดพลาด เวบ็ ไซต Japanese is easy จะมีการใหผ ลตอบกลบั แกผ ูใ ชงาน 4.45 .46 มาก ที่ถกู ตองเชื่อถือได (3) สถานการณต างๆ แตล ะบทเรียนในเว็บไซต Japanese is easy ตอบสนองตอผูใชง านทั้งภาพ 4.46 .43 มาก และเสียงอยางชัดเจน ความพงึ พอใจโดยรวม 4.43 .46 มาก 3. ผลการประเมินผลสัมฤทธ์ิของผูเรียนดวยบทเรียนบนเว็บไซตสําหรับฝกอบรมทักษะภาษาญ่ีปุน พบวา คะแนนเฉลย่ี จากการทําแบบทดสอบหลังเรียนมีคา เทา กับ 25.09 มีคาสูงกวาคะแนนเฉลยี่ กอนเรียน เมื่อเปรียบเทียบ ความแตกตางผลสัมฤทธ์ิของผูเรียนโดยทดสอบดวย t-test for paired data พบวามีคาเทากับ -9.295 ท่ีระดับ คาชดเชยความผิดพลาดของกลุมตัวอยางเทากับ 46 (df. = 46) แสดงใหเห็นวาเว็บไซตสําหรับฝกอบรมทักษะ ภาษาญ่ีปุนทพ่ี ัฒนาข้ึนน้ีมีผลทําใหผูเขาอบรมมีทักษะภาษาญ่ีปนุ เพ่ิมสูงข้ึนอยา งมนี ัยสําคัญทางสถิตทิ ่ีระดบั นยั สําคญั 0.05 ผูเขารับการอบรมมีความพึงพอใจตอเว็บไซตทุกๆ ดาน ท้ังฟงกชันของการใชงานเว็บไซต ประสิทธิภาพของ เวบ็ ไซต ความนา เช่อื ถอื ทม่ี ตี อเว็บไซต รวมไปถึงการตอบสนองตอ ผูใ ชงานเวบ็ ไซต ตารางที่ 4 การเปรยี บเทียบผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นกอนและหลงั การเรียนดวยเว็บไซตส าํ หรับฝก อบรมทักษะ ภาษาญป่ี ุน รายการ คะแนนเตม็ X S.D. t p กอนเรียน 30 2.97 -9.295* 0.000 20.06 หลังเรยี น 30 25.09 1.94 * p < 0.05 ส รุ ป ไ ด ว า เ ว็ บ ไ ซ ต สํ า ห รั บ ก า ร ฝ ก ทั ก ษ ะ ภ า ษ า ญี่ ปุ น ข อ ง พ นั ก ง า น ที ่พ ัฒ น า ขึ ้น ส า ม า ร ถ นํ า ไ ป ใ ช เ พิ ่ม ประสิทธิภาพการบริหารและพัฒนาทักษะภาษาญี่ปุนในตัวพนักงานแตละคนใหส งู ขึน้ ไดถกู ตอง เว็บไซตท่ีพฒั นาขึ้น น้ีมีผลทาํ ใหผ ูเขา อบรมมคี ะแนนหลังเรียนเพิม่ ขนึ้ มคี วามแตกตา งอยา งมีนัยสําคญั ทางสถิติทีร่ ะดบั 0.05 อภิปรายผล 1. อภปิ รายผลการวิจยั ตามวตั ถุประสงคข อ ที่ 1 ผลการวิจัยในคร้งั นช้ี ใี้ หเห็นวา กลุมตวั อยางระดบั หวั หนา งาน ฝายผลิตสามารถใชเว็บไซตสําหรับการฝก ทกั ษะภาษาญ่ีปุน เปนเคร่ืองมอื สนบั สนนุ ในการสนทนาภาษาญี่ปุนเบื้องตน ในหนางานท่ีตนเองปฏิบัติงานอยูได ทั้งยังสามารถใชเปนการประเมินความรูพ้ืนฐานดานภาษาของผูปฏิบัติงานเอง ผูวิจัยเห็นวา เปน ผลมาจากการทําความเขาใจกับผบู ริหารโรงงาน และเกิดจากการสอบถามความตองการของผูใชงาน กอนท่จี ะพัฒนาเวบ็ ไซตฝ ก ภาษาญปี่ ุนนี้ ซ่งึ แตกตา งจากเว็บไซตฝกภาษาญป่ี นุ ทว่ั ไปท่มี ไิ ดเจาะจงเน้อื หาในทีท่ าํ งาน ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 62

วารสารศรีปทมุ ปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 2. อภิปรายผลการวิจัยตามวัตถุประสงคขอที่ 2 เว็บไซตสําหรับฝกอบรมทักษะภาษาญี่ปุนที่พัฒนาขึ้นทํา ใหผลสัมฤทธ์ิของผูเขาอบรมเพิ่มสูงข้ึน ผูวิจัยเห็นวาเกิดจากการใหคําแนะนําเว็บไซตกอนที่ผูใชจะไปฝกดวยตนเอง ผูใชไดฝกเรียนรู และเห็นพฤติกรรมการใชงานของเพ่ือนท่ีเขาอบรม จึงกระตุนใหเกิดความต้ังใจท่ีจะฝกฝนอยาง รวดเร็ว สอดคลองกับผลการวิจัยของ พัชรินทร พรมแดง และนฤมล เทพนวลที่เห็นวาชุดฝกอบรมออนไลนที่เนน การเรียนรูแบบมีสวนรวม สามารถพัฒนาผลสัมฤทธิ์ใหเกิดขึ้นกับผูรับการฝกอบรม (Promdang and Thepnuan, 2018) ในสว นที่ผใู ชเ ว็บไซตมคี วามพงึ พอใจตอ เวบ็ ไซต ผวู ิจยั เห็นวา เปน ผลมาจากเนื้อหาที่อยใู นเวบ็ ไซตเปนขอมูลที่ เกี่ยวของกับพนักงานโดยตรง ซ่ึงทําใหการฝกฝนดวยตนเองเกิดประโยชน สอดคลองกับงานวิจัยของคุณานนท มารยาท ทีพ่ บวาแอปพลเิ คชนั เรยี นรูภาษาญปี่ นุ ชว ยสง เสรมิ ใหเกิดการเรยี นรูไดจ ริง และเปนประโยชนใ นการทบทวน บทเรยี นดว ยตนเองไดเ ปน อยางดี (Marayart, 2014) ขอ เสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนาํ ผลวจิ ยั ไปใช 1.1 เชิงนโยบาย ในการขยายผลจากงานวิจัยคร้ังน้ี ผูบริหารโรงงานสามารถนําเว็บไซตสําหรับการฝก ทักษะภาษาญ่ีปุนไปปรับใชฝกอบรมพนักงานในแตละสวนงาน และแสดงผลการเขาใชงานไปแสดงออกหรือปรากฏ บนเคร่ืองคอมพิวเตอรของผูบริหารในสวนงานน้ัน หรือผูท่ีมีสวนเก่ียวของกับการสนับสนุนศักยภาพของพนักงาน ซึง่ จะทาํ ใหผูบ รหิ ารสะดวกในการไดร บั ขอมลู ที่เปนจรงิ ของพนักงานแตล ะคน 1.2 ในการพัฒนาบุคลากรของบริษัทนอกเหนือจากการประเมินสมรรถนะดานการส่ือสารภาษาญ่ีปุน พื้นฐานของพนักงานแลว ควรตองมีการประเมินการสื่อสารภาษาญี่ปุนระดับที่สูงขึ้น เพ่ือยกระดับใหการทํางานของ บคุ ลากรมีคณุ ภาพสูงเปนไปตามมาตรฐานและประสทิ ธิภาพของงานที่กําหนดไว 2. ขอเสนอแนะในการวิจยั ครง้ั ตอไป ในดานการวิจัยคร้ังตอไป ผูวิจัยมีขอเสนอแนะสําหรับการนําเว็บไซตสําหรับการฝกทักษะภาษาญ่ีปุนไปใช รวมกับเทคโนโลยีเสมือนจริง เพ่ือใหการฝกภาษาญี่ปุนเชอื่ มโยงไปยังแหลงเรียนรูตาง ๆ ที่มีอยูมากมายตามสอื่ สงั คม ออนไลน หากสามารถพฒั นาเว็บไซตท่ีผสานเขา กับส่ือเสมือนจรงิ ไดมากข้นึ จะชวยใหผูใ ชงานรับรูเนอื้ หาและจดจําได ดีขน้ึ เพราะประสทิ ธิภาพของมัลตมิ ีเดียท่ดี ีจะเราความสนใจของผใู ชไ ดง ายข้ึน กติ ติกรรมประกาศ งานวิจัยนี้สําเร็จไดดวยดี ผูวิจัยขอขอบคุณบริษัท บี.ฟูดส โปรดักส อินเตอรเนช่ันแนล จํากัด ท่ีเอื้อเฟอ สถานท่แี ละบคุ ลากรเพอื่ การเกบ็ ขอ มลู วจิ ัย ดว ยผลของการวิจยั ทเ่ี กดิ ข้นึ นีท้ ําใหเกิดการเรียนรูรวมกันระหวางนักวิจัย กับผบู ริหาร รวมถงึ พนกั งานของบรษิ ัทในการพัฒนาตนเอง ซ่งึ สําคัญและจาํ เปนตอ การการเติบโตของธรุ กจิ ทา ยที่สุด นี้ผูวิจัยขอขอบคุณทานอธิการบดี มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ที่ผลักดันใหผูวิจัยไดโครงการวิจัยนี้ โดยไดรับ ทุนอดุ หนุนการวจิ ัยจากสํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหง ชาติ ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 63

วารสารศรปี ทุมปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 เอกสารอางองิ B. Foods Product International Co., Ltd. (2018). Human Resource Monthly Report December 2018. Lopburi: Human Resource Department. (in Thai) Chinnery, G.M. (2006). Going to the MALL: Mobile assisted language learning. Language Learning and Technology, 10, 9-16. Education Technology Center. (2004). The report quality of assessment’s lesson on website. Bangkok: Office of Non-Formal Education Administration Office of the Permanent Secretary for Education. (in Thai) Kim, H. (2013). Emerging mobile apps to improve English listening skills. Multimedia-Assisted Language Learning, 16, 11-30. Kochhunanan, K. (2016). The use of English for communication of Thai engineers : a case study Japanese companies in Amata Nakorn industrial estate. Sutthipritusna Journal, 30(93), 146-159. (in Thai) Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30 (3), pp. 607-610. [Online]. Retrieved September 21, 2019, from: https://home.kku.ac.th/sompong/guest_speaker/ KrejcieandMorgan_article.pdf Marayart, K. (2014). Android Application for Learning Language. Independent Study of the Degree of Bachelor of Science Program in Computer Science. Bangkok: Siam University. (in Thai) Office of Industrial Economic. (2017). 10 target industries economic driving mechanism for the future. Bangkok: Public Relations and Library Services, Office of Industrial Economics. (in Thai) Promdang, P. and Thepnuan, N. (2018). The Development of online Training Package on Basic Occupation Health and Safety for Industrial Factory Workers. Sripatum review of science and technology, 10, 44. (in Thai) Rosell-Aguilar, F. (2007). Top of the pods-In search of a podcasting “pedagogy” for language learning. Computer Assisted Language Learning, 20, 471-492. Tsubosaka, K. (2012). Japanese language education in University in Thailand – the gap of knowledge of learners and real abilities used in Japanese companies. Collections of Education essays Japanese, 21, 34-42. ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 64

วารสารศรีปทมุ ปรทิ ศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 โดรนสําหรบั การตรวจสอบการเกิดไฟปาโดยใชเทคนคิ การเรยี นรเู ชงิ ลึก รสลิน เพตะกร1,*, อรนชุ พันโท2 1,2ภาควิชาคอมพิวเตอร คณะวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภฏั เชียงใหม Received: 3 March 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 บทคัดยอ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค 3 ขอ คือ (1) เพื่อพัฒนาตนแบบโดรนตรวจสอบการเกิดไฟปาโดยใชเทคนิค การเรียนรูเชิงลึก (2) เพ่ือพัฒนาระบบการตรวจสอบภาพไฟปาไดอัตโนมัติ และ (3) เพื่อพัฒนาระบบการแจงเตือน การเกิดไฟปา โดยแบงขั้นตอนการทํางานออกเปน 3 ขั้นตอนหลักๆ คือ ขั้นตอนการเตรียมภาพกอนการประมวลผล ไดมีการเตรียมภาพตัวอยางที่ถายจากโดรนนํามาใชในการทดสอบ แบงออกเปน 2 กลุม คือกลุมภาพที่เกิดไฟปามี จํานวน 100 ภาพ และภาพท่ีไมเกิดไฟปาจํานวน 100 ภาพ ข้ันตอไปเปนการนําภาพตัวอยางมาฝกสอนระบบโดยใช ไลบราลี่ของเทนเซอรโฟรเพ่ือสรางโมเดลการเรียนรูเชิงลึกในการตรวจสอบไฟปา ข้ันสุดทายขั้นตอนการแสดงผล กลุมตัวอยางทีใ่ ชในการศกึ ษาความพึงพอใจ ผูเชี่ยวชาญจํานวน 5 คน และผูใชท่ัวไปจํานวน 27 คน เคร่ืองมือท่ีใชใ น การวิจัย ไดแก (1) แอปพลิเคชันตรวจสอบการเกิดไฟปา และ (2) แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติท่ีใชในการวิจัย ไดแก คาความถูกตอง คาเฉลี่ย และสว นเบย่ี งเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบวาผลลพั ธข องคา ความถกู ตอ งของระบบใน การตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไมมีไฟ มีคาความถูกตองรอยละ 100 สําหรับการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไฟปา มีคาความถูกตองรอยละ 90 และการตรวจสอบสถานที่กลางแจงมีคาความถูกตองรอยละ 80 และผลการประเมิน ความพึงพอใจของระบบโดยผใู ชง านอยูในระดับพึงพอใจระดับมาก คาเฉลยี่ เทา กบั 4.13 คาํ สาํ คญั : โดรน ไฟปา การเรียนรูเ ชิงลกึ *ผปู ระสานงานหลกั ; อเี มล: [email protected] ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 65

วารสารศรปี ทมุ ปรทิ ัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Drone for Detecting Forest Fires using Deep Learning Technique Roselin Petagon1,*, Oranuch Pantho2 1,2 Computer Department, Faculty of Science and Technology, Chiang Mai Rajabhat University Received: 3 March 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 ABSTRACT The objectives of this research are (1) to develop a prototype drone for monitoring forest fires using deep learning techniques; (2) to develop an automatic system for detecting the forest fire images; and (3) to develop a warning system for a forest fire. The research process comprised 3 main steps. The first step was the preparation of images for processing. In this step 100 forest fire images and 100 non-fire images captured by drones were collected. The second step was the taking of the collected images to be used as a training set for training the system by forming the deep learning models using the Tensor Flow library for detecting a forest fire. The third step was the result display step. The research sample for studying the satisfaction with the model consisted of 5 experts and 27 general users. The research tools were (1) the application for forest fire detection, and (2) a questionnaire to assess satisfaction. The statistics used in this research were the accuracy index, mean, and standard deviation. The results show that there is 100 percent of accuracy for the non- forest fire sample image set; for the sample image set of forest file, there is 90 percent of accuracy; the accuracy for outdoor detection is 80 percent; and the result of the satisfaction assessment by the general users is at the high level, with the satisfaction rating mean of 4.13. Keywords: Drone, Forest fire, Deep learning *Corresponding Author; Email: [email protected] ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 66

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ความเปนมาและความสําคัญของปญ หา ไฟปาเปนเพลงิ ไหมที่ปราศจากการควบคุม สามารถลกุ ลามไดอยา งอิสระ เผาผลาญเชือ้ เพลิงธรรมชาติในปา ครอบคลุมอาณาเขตกวางขวาง ลุกลามอยางรวดเร็ว สาเหตุของไฟปาอาจจะเกิดข้ึนโดยธรรมชาติหรือมนุษยส รา งข้นึ โดยสถิติกรมอุทยานแหงชาติ สัตวปา และพันธุพืช พบวาจังหวัดเชียงใหมเปนจังหวัดที่มีการเกิดไฟปาทําใหพ้ืนท่ีปา เสียหายจากไฟไหมปาสูงท่ีสุดในประเทศไทย สํานักปองกัน ปราบปราม และควบคุมไฟปา เผยตัวเลขการดับไฟปา ปง บประมาณ 2559 จ.เชียงใหม ลาํ ดบั ของพื้นท่ีเกิดไฟปา มพี นื้ ทปี่ าเสียหายสูงสุดในประเทศไทย โดยป 2559 เกดิ ไฟ ปา มากกวาป 2558 เกือบรอ ยละ 50 ขณะพ้ืนที่ปาเสยี หายนบั แสนไรเ พ่ิมข้ึนเกือบเทา ตวั ภาคเหนือ 16 จงั หวัด ดับไฟ ปาแลว 4,376 คร้ัง พ้ืนท่ีถูกไฟไหมเสียหาย 67,906 ไร มีการดับไฟปาสูงสุดที่จังหวัดเชียงใหมจํานวน 1,602 คร้ัง เสียหาย 22,975 ไร ในการตรวจสอบพื้นที่ไฟไหมอาจจะใชวิธีการตรวจสอบดวยการประยุกตเทคนิคการรับรูจาก ระยะไกลเพื่อประเมินหาพื้นท่ีปาไมท่ีถูกไฟใหมบริเวณพื้นที่ปาอนุรักษ (Academic Division of Forest Fire Control Division, 2011) ซึ่งการเกิดไฟปาเปนพ้ืนท่ีที่เขาถึงไดยากจึงไดนําโดรนมาชวยในการสํารวจ โดรน หรือ UAV (Unmanned Aerial Vehicle) หรือ อากาศยานไรคนขับ ที่สามารถควบคุมระยะไกลไดดวยรีโมทใหบินปฏิบตั ิ ภารกิจไดตามท่ีผูควบคุมตองการ แลวยังมีการนําโดรนมาประยุกตใชงานท่ีหลากหลาย งานท่ีไดรับความนิยมอยาง แพรหลายเชน งานดานการเกษตร การบินสํารวจพ้ืนที่หาจุดเสี่ยงภัยตางๆ รวมท้ังมีการใชโดรนมาประยุกตใชเพ่ือ สรางฐานขอ มลู แบบจาํ ลองสารสนเทศอาคารสาํ หรบั งานสถาปตยกรรมผังเมือง (Boonlua et al., 2018) ดวยเชน กัน การใชโดรนทําการบินสํารวจพ้นื ที่เกิดไฟปาในปจ จุบนั ผูควบคุมโดรนจะมีหนา ท่ีควบคุมการบินพรอมตรวจสอบภาพ ถาผูควบคุมโดรนพบภาพมีไฟปา ผูควบคุมจะทําการแจงพิกัดการเกิดไฟปาใหเจาหนาเขาควบคุมไฟปาใหเขาพื้นท่ีที่ เกิดไฟปา ซึ่งผูควบคุมโดรนตองคอยตรวจสอบภาพการเกิดไฟปาตลอดเวลาวามีการเกิดไฟปาที่พิกัดไหนบางซึ่งขาด การประมวลผลแบบอัตโนมัติจึงเกิดแนวคิดท่ีจะพัฒนาระบบที่สามารถตรวจสอบภาพไฟปาไดอัตโนมัติโดย การประยุกตใชเทคนิคการเรียนรูเชิงลึก (Deep Learning) เขามาชวย โดยระบบการเรียนรูเชิงลึกเปนระบบ คอมพิวเตอรทสี่ ามารถเรียนรูขอ มูล เพื่อตัดสนิ ใจตอปญ หาตางๆ ไดด วยตนเอง ทาํ ใหสามารถประมวลผลขอ มูลจาํ นวน มากๆ ไดโดยใชประโยชนจากความเร็วของการประมวลผลของคอมพิวเตอรในยคุ ปจจุบนั ซ่ึงในการพัฒนาการเรียนรู เชงิ ลกึ นยิ มใชไลบรารขี่ องเทนเซอรโฟร (TensorFlow) ท่ใี ชง านไดงา ย ดังน้ัน ผวู จิ ยั จึงมีแนวคดิ ในการพัฒนาตนแบบโดรนสาํ หรบั ตรวจสอบการเกิดไฟปา โดยใหโดรนบนิ ตรวจสอบ ภาพหาจุดท่ีเกิดไฟปาไดอัตโนมัติ โดยใชหลักการประมวลผลภาพดวยเทคนิคการเรียนรูเชิงลึก (Deep Learning) ผานแอปพลิเคชันบนอุปกรณเคลื่อนท่ีที่ใชระบบปฏิบัติการแอนดรอยด และสรางระบบเพ่ือแจงเตือนใหกับผูใชให ไดรับขอ มูลการเกิดไฟปา เพ่ือสามารถตรวจสอบการเกดิ ไฟปา ไดอยา งรวดเรว็ ทันทวงที แมในพนื้ ท่ีทเี่ ขา ถึงไดยาก วตั ถปุ ระสงคของการวจิ ัย 1. เพื่อพฒั นาตน แบบโดรนตรวจสอบการเกดิ ไฟปา โดยใชเ ทคนคิ การเรียนรเู ชิงลึก 2. เพอ่ื พฒั นาระบบการตรวจสอบภาพไฟปา ไดอตั โนมตั ิ 3. เพื่อพฒั นาระบบการแจง เตอื นการเกิดไฟปา ในพืน้ ทท่ี เ่ี ขาถงึ ไดย ากและสามารถแกปญหาไดอยางทนั ทว งที ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 67

วารสารศรีปทมุ ปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 เอกสารและงานวจิ ัยทีเ่ กี่ยวขอ ง 1. การตรวจไฟปา (Academic Division of Forest Fire Control Division, 2011) กลาววา การตรวจหา พื้นท่ีไฟไหมปาสามารถประยุกตเทคนิคการรับรูระยะไกล และระบบสารสนเทศภูมิศาสตรโดยการนําขอมูลจาก ดาวเทียม LANDSAT-TM มาผลติ เปน ภาพถายจากดาวเทียม กรองแสงสแี ดง เขยี วและน้าํ เงิน และแปลความภาพจาก ดาวเทียมของพ้ืนท่ีปาไมท่ีถูกไฟไหม แลวนําขอมูลภาพมาทําการประมวลผลภาพเพื่อจําแนกขอมูลภาพโดยวิธีแบบ ไมกาํ กับดูแลแลวนําจุดความรอ น (Hotspot) มาเปน จดุ ตรวจสอบ 2. โดรน หรือ อากาศยานไรคนขับ มหี ลักการทํางานโดยควบคุมดวยวิทยุบงั คบั หรือรีโมทจากผคู วบคมุ ทอี่ ยู บนสถานีภาคพื้นใหทํางานตามภารกิจท่ีตองการ ไดมีการนําโดรนมาประยุกตใชหลายดาน เชน การประยุกตใช เทคโนโลยีการเรียนรูเชิงลึกในการจําแนกขอมูลถนนจากภาพถาย Drone เพ่ือการสํารวจถนนในเขตชนบท (Yongying, 2019) การใชโดรนมาประยุกตใชเพื่อสรางฐานขอมูลแบบจําลองสารสนเทศอาคารสําหรับงาน สถาปต ยกรรมผงั เมือง (Boonlua et al., 2018) 3. การเรียนรูเชิงลึก (Carrio et al., 2017) เปนเทคนิคหน่ึงทางดานการเรียนรูของเคร่ือง (Machine Learning) เปน ความสามารถในการใชงานระบบปญญาประดิษฐ (AI) เพ่อื เรยี นรจู ากขอมลู โดยถกู แบง เปน 3 ประเภท คือ การเรียนรูแบบมีผูสอน (Supervised Learning) เปนรูปแบบการเรียนรูแบบมีผูสอนโดยทั่วไป จะอยูในลักษณะ การทํานายผลลัพธ ถัดมาการเรียนรูแบบไมมีผูสอน (Unsupervised Learning) เปนการเรียนรูโดยไมมีผูสอนหรือ ขอมูลมาสอนกอน นั่นคือใหคอมพิวเตอรสังเกตรูปราง ลักษณะ แยกตามขนาด น้ําหนัก และสวนสูงขอมูลไหนมี ลักษณะใกลเคียงกันก็ทําการจับกลุม จะไมรูคําตอบท่ีแนชัด แตตองการใหเครื่องตามหาโครงสรางขอมูลที่ไมรูจัก (Unknown Structure) และการเรียนรูแบบเสรมิ แรง (Reinforcement Learning) เปนตวั แทนของ AI ใชโตตอบกับ สภาพแวดลอมจริงหรือจําลอง การปฏิสัมพันธจะเตรียมผลสะทอ นกลับระหวางระบบการเรียนรูและประสบการณใ น การโตต อบซ่ึงเปนประโยชนใ นการปรบั ปรงุ ประสิทธภิ าพในงานท่ีกาํ ลังทาํ การเรียนรู มีการนําเทคนิคการเรยี นรูเชิงลึก ไปประยุกตดังนี้ Hongboonmee et al. (2019) ไดพัฒนาแอปพลเิ คชันชว ยระบุธนบัตรไทยดวยเสียงสําหรับผูพิการ ทางสายตาผานสมารทโฟนบนระบบปฏบิ ัติการแอนดรอยดด วยเทคโนโลยีการเรยี นรูเ ชิงลกึ โดยใชโปรแกรม Android Studio ภาษา JAVA และไลบรารี่ Text to Speech สําหรับการแปลงขอความเปนเสียง และ Pholberdee (2018) ไดศึกษาการแยกพน้ื ทบี่ าดแผลจากภาพถา ยดว ยการเรยี นรเู ชิงลกึ และการขยายขอ มลู แบบตา งๆ 4. เทนเซอรโฟร (TensorFlow) เปนไลบรารีท่ีใชในการพัฒนา Machine Learning ไดรับการพัฒนาโดย บริษทั Google ซ่งึ เทนเซอรโ ฟรน ้ันจะเปน Open source ท่จี ะใช python ในการเขียน รองรับเวอรช ันทัง้ python2 และ Python3 โดย TensorFlow สามารถทํางานบน CPU และ GPUs รองรับระบบปฎิบัติการ Linux, macOS, Windows และ Android จากเอกสารและผลงานวิจัยขางตนการเรียนรูเชิงลึกเปนตัวแทนการเรียนรูจากขอมูลท่ีซับซอนท่ีไดมาใน สภาพแวดลอมจริงในขณะเดียวกันยานพาหนะทางอากาศแบบไมใชคน (โดรน) กําลังถูกนําไปใชอยางกวางขวาง สําหรับงานท่ัวไป ผูวิจัยจึงสนใจนําโดรนและเทคนิคการเรียนรูเชิงลกึ มาประยกุ ตใชใ นการพัฒนาระบบการตรวจสอบ ไฟปา ไดอยา งอตั โนมตั ใิ หม ปี ระสทิ ธภิ าพและมคี ุณภาพสอดคลอ งกับวตั ถปุ ระสงคข องการวจิ ัย ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 68

วารสารศรีปทุมปรทิ ัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 กรอบแนวคดิ ในการวจิ ยั การประยุกตใชการเรียนรูเชิงลึก และโดรน เพ่ือพัฒนาโดรนสําหรับสํารวจไฟปาอัตโนมัติ เปนการวิจัยและ พัฒนา (Research and Development) ท่ีมีขั้นตอนการพัฒนา 3 ขั้นตอน คือ ข้ันตอนการเตรียมภาพกอน การประมวลผล ขั้นตอไปเปนการนําภาพตัวอยางมาฝกสอนระบบโดยใชไลบราล่ีของเทนเซอรโฟรเพ่ือสรางโมเดล การเรียนรูเชงิ ลึกในการตรวจสอบไฟปา ข้ันสุดทายข้ันตอนการแสดงผล แลวทําการตดิ ต้งั บนอุปกรณเ คลื่อนท่ี เมื่อโด รนบินสํารวจจะสามารถตรวจสอบพรอมแจง เตอื นตาํ แหนง ผานระบบการแจงเตือน ทําการทดสอบประสิทธิภาพและ ประเมินผลการใชงาน ควบคูไปกับการสรางความรูใหคนในชุมชนมีความรูในการรับมือกับปญหาไฟปา ดังกรอบ แนวความคดิ ของการวจิ ัยภาพที่ 1 ภาพท่ี 1 กรอบแนวคดิ ในการวจิ ัย วิธีดําเนนิ การวิจัย ประชากรและตัวอยาง ประชากรที่ใชในการศึกษา ไดแก ประชาชนในเขตชุมชนเทศบาลเมืองเมืองแกนพัฒนา อําเภอแมแตง จังหวัดเชียงใหม และอาจารย นักวิชาการ นักศึกษา ภาควิชาคอมพิวเตอร มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม คัดเลือก ตัวอยางแบบเจาะจง (Purposive Selection) และแบบสุมอยางงาย เพ่ือใหไดบุคคลท่ีสามารถใหขอมูลตรงตามท่ี ตองการและกระจายอยูใ นขอบเขตของการศกึ ษา จาํ นวน 27 คน เครอ่ื งมอื ท่ีใชใ นการวิจัย การศกึ ษาครั้งนี้ ไดใ ชเ ครื่องมอื ในการพฒั นา และวัดประสิทธภิ าพของตน แบบโดรนตรวจสอบไฟปาดงั น้ี 1. เคร่ืองมือท่ีใชในการพัฒนาตนแบบโดรนตรวจสอบไฟปา แบงเปน 2 สวน คือ สวนของโดรนเพ่ือใชใน การสงภาพ โดยใชโดรนรุน Mavic Air และสวนของซอฟตแวร ประกอบดวย โปรแกรมแอนดรอยดสตดู ิโอ (Android Studio) ใชในการพัฒนาแอปพลิเคชันบนอุปกรณเคลื่อนที่ ภาษาจาวา (Java) ใชเขียนคําสั่งในการทํางานของ ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 69

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 แอปพลิเคชัน เอ็กซเอ็มแอล (Xml) ใชในการควบคุมการแสดงผลบนหนาจอ และไลบราร่ีของเทนเซอรโฟร ใชใน การฝกสอบระบบใหสามารถตรวจสอบการเกิดไฟปาดวยการประมวลผลภาพ ระบบฐานขอมูลไฟลเบส (Firebase Database) ใชเก็บขอมูลภาพไฟปา กลุมไลนทใี่ ชในการพัฒนาระบบการแจงเตอื น โดยแอปพลิเคชันสามารถตดิ ตงั้ ได บนระบบปฏบิ ตั กิ ารแอนดรอยด 2. เครื่องมือที่ใชในการประเมินผลการใชงานตนแบบโดรนสําหรับตรวจสอบการเกิดไฟปา เปนมาตราสวน ประมาณคา 5 ระดับ การประเมนิ ผลการใชระบบ การประเมินผลการใชระบบ ไดมีการนําแอปพลิเคชันติดต้ังบนคลาวด จัดกิจกรรมกลุมเชิญผูเช่ียวชาญเพื่อ นําเสนอระบบการตรวจสอบไฟปา ผูเช่ียวชาญใหขอเสนอแนะเพื่อปรับปรุงระบบใหสมบูรณ หลังจากทําการปรับปรงุ ระบบจัดอบรบการใชงานระบบ ใหประชากรกลุมตัวอยางทดลองใชงานและทําการประเมินผลระบบ ทําการสรุปผล การประเมินประสทิ ธภิ าพของระบบดวยการหาความถูกตอง คา เฉลยี่ และคาเบย่ี งเบนมาตรฐาน ผลการวจิ ยั ผลการพัฒนาระบบตรวจสอบไฟปาอัตโนมัติ ประกอบดวย ผลการวิเคราะหและออกแบบระบบ การตรวจสอบไฟปา ผลการสรางโมเดลสําหรับตรวจสอบไฟปาดวยเทคนิคการเรียนรูเชิงลึก ผลการพัฒนาแอปพลิเคชัน สําหรับระบบตรวจสอบไฟปา ผลการตรวจสอบประสทิ ธภิ าพ และผลการประเมนิ การใชงานระบบ โดยมีรายละเอยี ด ดงั น้ี 1. ผลการวเิ คราะหและออกแบบระบบการตรวจสอบไฟปา การวิเคราะหและออกแบบระบบการตรวจสอบไฟปาแบงบุคคลท่ีเกี่ยวของ 2 กลุม ไดแก ผูดูแลระบบ (Admin) และผูใช (User) ที่จะไดรับการแจงเตือน เมื่อเปดการทํางานของโดรน และแอปพลิเคชัน (Open Application) แอปพลเิ คชันจะสามารถควบคมุ โดรนผา นอปุ กรณเคล่ือนที่ ดังรายละเอยี ดในภาพที่ 2 ตอไปนี้ ภาพที่ 2 ยสู เคสไดอะแกรมของระบบตรวจสอบการเกดิ ไฟปา ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 70

วารสารศรีปทุมปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Locate : เพ่ือกาํ หนดตาํ แหนงในการบิน Exit : เพอื่ ทาํ การออกจากแอปพลเิ คชนั Clear : เพอ่ื ทาํ การยกเลิก ในกรณีท่มี ีขอ ผดิ พลาดในการเลอื กตาํ แหนงให Config : เพอ่ื กําหนดความเรว็ ในการบนิ Upload : เมอื่ ผูดูแลระบบตอ งการอพั โหลดตาํ แหนง ใหโดรน Start : เริ่มบินตรวจสอบในพื้นท่ีปาตามตําแหนงที่ไดต้ังไว เมื่อตรวจสอบพบภาพไฟปา (Detected) จะทํา การสง ภาพไฟปาและพิกัด สงการแจงเตอื นการเกิดไฟปาใหกบั ผใู ชในหอ งแชท (Chat Room) Stop : เพือ่ ใหห ยดุ บิน Take off : เพอ่ื ใหข้ึนบินโดยไมก าํ หนดตาํ แหนง Landing : เพือ่ ใหล งจอด Confirm Landing : เพื่อยนื ยันการลงจอด 2. ผลการสรางโมเดลสาํ หรับตรวจสอบไฟปาดวยเทคนคิ การเรยี นรูเชิงลกึ การสรางการโมเดลสําหรับตรวจสอบไฟปา ดวยเทคนิคการเรียนรูเชิงลึก มีข้ันตอนการทํา 3 คือขั้นตอนการ เตรยี มภาพกอนการประมวลผล ขน้ั ตอนการฝกสอนระบบ และขั้นตอนการแสดงผล (ก) (ข) ภาพที่ 3 แสดงตวั อยางภาพจากโดรน (ก) ภาพท่ีมไี ฟไหม และ (ข) ภาพไมม ไี ฟไหม (1) ข้ันตอนการเตรียมภาพกอนการประมวลผล ในการเตรียมภาพที่ใชใ นการสรางโมเดลตรวจสอบไฟ ปาโดยใชภาพจากโดรนทบี่ ินในระดับความสูง 20 เมตร ภาพที่ไดจ ะมีขนาด 5000 × 2812624.6 KB ซึ่งภาพทบ่ี นั ทึก นัน้ จะเปน ไฟลน ามสกุล JPG และภาพทีไ่ ดนนั้ จะถายในการจาํ ลองการเกิดไฟปา ดงั ตัวอยางภาพที่ 3 ภาพทน่ี าํ มาใชใ น การเรียนรูแบงออกเปน 2 กลุม คือกลุมภาพท่ีเกิดไฟปามีจํานวน 100 ภาพ และภาพที่ไมเกิดไฟปาจํานวน 100 ภาพ นําภาพจากโดรนมาผานขั้นตอนการปรับปรุงภาพโดยการแยกสวนพื้นหลังที่ไมตองการออก ภาพที่นํามาใชทดลอง ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 71

วารสารศรีปทุมปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ทั้งหมดจํานวน 100 ภาพจะถูกแบงออกเปน 2 สวน คือ ภาพท่ีนํามาใชฝกสอนระบบ (Train Data Set) จํานวน 90 ภาพ และภาพท่ใี ชในการตรวจสอบประสิทธภิ าพ หรือชุดขอ มูลทดสอบ (Test Data Set) จาํ นวน 10 ภาพ (2) ขั้นตอนการฝกสอนระบบ ข้ันตอนนี้เปนการนําขอมูลภาพที่เตรียมไวมาทําการประมวลผลเพื่อ ฝกสอน (Trian Data) และสรางโมเดลเพื่อใชในการตรวจสอบไฟปาโดยใชเทคนิคการเรียนรูเชิงลึก เคร่ืองมือที่ใชใน การดําเนนิ งานไดแ ก ไลบรารเี่ ทนเซอรโฟรสําหรับพฒั นาโมเดลและใชภาษาไพธอน ในการฝก สอนและสรางโมเดลใหม ในการฝกสอนและสรางโมเดลใหมจะดําเนนิ การทัง้ หมดจาํ นวน 500 รอบ ดังแสดงในภาพท่ี 4 เมื่อทําการฝกสอนจน ครบแลวจะไดไฟลโมเดลสําหรับการตรวจสอบไฟปาจํานวน 2 ไฟลไดแก retrained_labels.txt และ stripped_retrained_labels.pb ภาพท่ี 4 แสดงตวั อยางโคด การฝกสอนขอมูลภาพไฟปา (3) ขัน้ ตอนการแสดงผล เปนข้นั ตอนการนาํ ไฟลโมเดลตรวจสอบการเกิดไฟปา ไปไวใ นโปรเจ็กตท ่สี รา ง ดวยโปรแกรมแอนดรอยสตดู ิโอเพอื่ ใหแ อปพลิเคชันสามารถแสดงผลในการตรวจสอบการเกดิ ไฟปาไดอัตโนมัติ 3. ผลการพฒั นาแอปพลิเคชันสาํ หรบั ระบบตรวจสอบไฟปา ผลการพัฒนาแอปพลิเคชันสาํ หรับระบบตรวจสอบไฟปาแบงออกเปน 2 สวนคือผลการพฒั นาแอปพลเิ คชนั ทีใ่ ชในการตรวจสอบไฟปา และผลการพัฒนาระบบการแจง เตอื นผใู ชแอปพลเิ คชันเม่อื เกดิ ไฟปา 3.1 ผลการพัฒนาแอปพลิเคชันท่ใี ชในการตรวจสอบไฟปา จะมหี นาจอควบคุมจะแสดงผลการตรวจสอบ วา None (เมื่อตรวจสอบภาพไมพ บไฟปา ) หรอื Fire (เมอ่ื ตรวจสอบภาพพบไฟปา) ตามคานา้ํ หนักทค่ี ํานวนได ผใู ชจ ะทาํ การตรวจสอบคา Fire ถามีคาน้ําหนักมากกวา 0.75 จะทําการบันทึกขอมูลในฐานขอมูล Firebase Database แลว ทําการแจงเตือนพิกดั และภาพไปยังไลนแชทใหผูใ ชร ะบบตอ ไป สวนหนาจอแอปพลเิ คชนั บนอุปกรณเคลื่อนทค่ี วบคุม โดรนตรวจสอบไฟปาดังแสดงภาพที่ 5 โดยมีขั้นตอนการทํางานเริ่มจากการใชปุม ADD สราง Waypoint หรือ การสรางตําแหนงที่ตองการใหโดรนบินตรวจสอบแลวทําการกดปุม UPLOAD เพื่อทําการอัพโหลดตําแหนงใหโดรน ในกรณีท่ีมีขอผิดพลาดในการเลือกตําแหนงใหกดปุม CLEAR เพื่อทําการยกเลิก แตถาไมมีขอผิดพลาดใหกดปุม START เพื่อส่ังใหโดรนเริ่มบินไปตรวจสอบไฟปาตามตําแหนงที่ไดตั้งไว เมื่อทําการตรวจสอบพบไฟปาระบบจะทํา การสงภาพและพิกัดเพ่ือแจงเตือนผูใชท่ีอยูในไลนกลุมทราบ หรือหากบินตามพิกัดตางๆ ที่ไดต้ังไว ไมพบไปปา คือ โดรนบนิ รอบตําแหนง ท่ตี ั้งไวครบแลว โดรนกจ็ ะบินกลบั มายังจุดท่ีขน้ึ เรมิ่ ตนและเรม่ิ ลงจอดในตาํ แหนง ท่ีข้ึนไป ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 72

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 (ก) (ข) ภาพที่ 5 แสดงภาพจากระบบตรวจสอบไฟปา ในกรณี (ก) โดรนตรวจไมพบวา เกิดไฟปา และ (ข) โดรนตรวจพบวาเกดิ ไฟปา 3.2 ผลการพัฒนาระบบการแจง เตอื นผใู ชแอปพลเิ คชันเมอ่ื เกิดไฟปา ระบบการแจงเตือนจากการบินตรวจสอบไฟปาอัตโนมัติของโดรนจะมีการสรางกลุมไลน เพื่อใชใน การรับผลการแจงเดือน โดยการแจงเตือนเม่ือตรวจสอบพบไฟปาจะทําการสงภาพและพิกัดใหผูใชท่ีเปนสมาชิกใน กลุมโดยผูดูแลระบบจะเปนผูเพ่ิมผูใชท่ีตองการไดรับผลการแจงเตือน เมื่อโดรนทําการบินแลวตรวจสอบพบไฟปาจะ ทําการสง ภาพและพกิ ัดแจง เตือนใหผใู ช ผูใ ชส ามารถเขา ไปในกลุมไลนเพอ่ื พูดคุย สอบถาม นดั หมายรายละเอียดตางๆ ในการเดนิ ทางไปดับไฟปา ณ ตาํ แหนงท่ีไดสง มาจากโดรน ดังแสดงรายเอียดของกลุมไลนใ นภาพที่ 6 ภาพที่ 6 แสดงหนาไลนก ลมุ ทใี่ ชใ นการแจง เตอื นใหกับผูใชระบบ ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 73

วารสารศรีปทุมปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 4. ผลการตรวจสอบประสิทธภิ าพ การตรวจสอบประสิทธิภาพของโดรนสําหรับตรวจสอบไฟปาโดยการบันทึกคาที่ไดจากภาพชุดทดสอบ จํานวน 10 ภาพ เม่ือระบบตรวจสอบพบไฟที่มีคาน้ําหนักมากกวาและเทากับ 0.75 ข้ึนไปจะมีการสงภาพ และพิกัด เพื่อทําการแจงเตือนใหผูใชระบบผานไลนกลุม หรือกรณีท่ีคานํ้าหนักนอยกวา 0.75 ก็ไมมีการสงการแจงเตือน ในการตรวจสอบความหาคาความถูกตอง (Accuracy) โดยใชสมการดงั น้ี %Accuracy = 100 - %Relative Error โดยท่ีรอ ยละคาความคลาดเคลอ่ื นสมั พนั ธ (Relative Error) ดังน้ี %Relative Error = [(|Xmea – Xt |)/ Xt] x 100 เมื่อ Xmea คือ จํานวนคร้ังท่ีตรวจสอบภาพและสงพิกัดแจงเตอื นถูกตอ ง Xt คอื จํานวนครั้งทีใ่ ชทดสอบทัง้ หมด ในการทดสอบประสิทธิภาพไดทดสอบระบบโดยใชภ าพชุดทดสอบจํานวน 10 ภาพแบงเปนในกรณีภาพชุด ทดสอบท่ีมีไฟจํานวน 10 ภาพ จะตองมีการสงผลภาพและพิกัดเพื่อแจงเตือน สําหรับกรณีภาพชุดทดสอบที่ไมมีไฟ จํานวน 10 ภาพ จะตองไมมีการสงผลภาพและพิกัดเพ่ือแจงเตือน จากผลการบันทึกการทดลองตารางท่ี 1 พบวาใน การตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไฟน้ันสามารถตรวจสอบสงภาพไฟปาไดถูกตองจํานวน 9 ครั้ง และผิดจํานวน 1 ครั้ง มีคาความถูกตองรอยละ 90 หรือมีคาความคลาดเคลื่อนรอยละ 10 ตอมาเปนการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไมมีไฟ พบวาสามารถตรวจสอบการสงภาพไดถูกตองจํานวน 10 คร้ัง มีคาความถูกตองรอยละ 100 หรือไมมีคา ความคลาดเคลือ่ น และการตรวจสอบสถานทกี่ ลางแจง สามารถตรวจสอบการสง ภาพไดถ กู ตอ งจํานวน 8 ครง้ั และผดิ จาํ นวน 2 ครง้ั มีคา ความถูกตอ งรอยละ 80 หรอื มีคา ความคลาดเคลื่อนรอ ยละ 20 ตารางที่ 1 ตารางบันทกึ ผลการทดลองการสง คา ภาพในการตรวจสอบไฟ สถานที่ จาํ นวนครั้งทใ่ี ช จาํ นวนครง้ั ท่ตี รวจสอบ คาคลาดเคลอ่ื น คาความถูกตอง ทดสอบทง้ั หมด ถูกตอ ง (%) (%) 10 90 ชุดภาพตวั อยา งไฟ 10 9 0 100 20 80 ชดุ ภาพตวั อยางไมม ีไฟ 10 10 สถานทก่ี ลางแจง 10 8 5. ผลการประเมินการใชง านระบบ จากการพัฒนาโดรนสําหรับการตรวจสอบไฟปา ไดนําไปใชทดสอบกับกลมุ ผใู ชท ่ัวไปจาํ นวน 27 คน ผลการ ประเมินการใชง านระบบแสดงไดด ังนี้ ผลการศึกษาความพึงพอใจนี้ ไดวิเคราะหจากแบบสอบถาม เพื่อศึกษาความพึงพอใจของกลุมเปาหมายท่ใี ช งานโดรนสําหรับตรวจสอบไฟปา เพ่ือใหมีประสิทธิภาพตอไป ซึ่งผูวิจัยไดดําเนินการสํารวจความพึงพอใจโดยแบง ระดับคะแนนความพงึ พอใจออกเปน 5 ระดบั ดงั น้ี 5 หมายถึง มากท่ีสดุ 4 หมายถึง มาก 3 หมายถงึ ปานกลาง 2 หมายถงึ นอย 1 หมายถงึ นอ ยทีส่ ดุ ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 74

วารสารศรีปทมุ ปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 กาํ หนดคา เฉล่ยี ของความพึงพอใจเปน 5 ระดับ ดังนี้ - ระดับคะแนนเฉลยี่ 4.51 – 5.00 ความพึงพอใจระดับมากท่สี ดุ - ระดับคะแนนเฉล่ีย 3.51 – 4.50 ความพงึ พอใจระดบั มาก - ระดบั คะแนนเฉลีย่ 2.51 – 3.50 ความพงึ พอใจระดบั ปานกลาง - ระดบั คะแนนเฉล่ีย 1.51 – 2.50 ความพึงพอใจระดบั นอ ย - ระดับคะแนนเฉลีย่ 0.00 – 1.50 ความพงึ พอใจระดับนอ ยทสี่ ดุ ตารางที่ 2 แสดงคะแนนความพงึ พอใจของกลุมตวั อยา ง (n = 27) ความพงึ พอใจ x� SD แปลผล 1. ดา นเคร่อื งมอื (โดรน) ตรวจสอบไฟปา 1.1 เคร่อื งมอื สามารถใชง านไดง าย 4.18 0.833 มาก 1.2 เคร่อื งมอื สามารถตรวจภาพไฟปา ได 4.18 0.962 มาก 1.3 คนหาขอมลู ไดต รงความตอ งการ 3.85 0.907 มาก 1.4 การทํางานของระบบมคี วามรวดเร็ว 4.00 1.00 มาก 1.5 ภาษาเขาใจงาย รปู แบบตัวอกั ษรอา นไดง าย และสวยงาม 4.07 0.828 มาก คา เฉลยี่ 4.05 0.772 มาก 2. ดา นระบบการแจง เตือน 2.1 ขอมูลที่นําเสนอครบถวนตรงกับความตอ งการ 4.37 0.838 มาก 2.3 ใชงานงา ย ไมซ ับซอน 4.33 0.919 มาก 2.3 ความถูกตองของการแจง คา พกิ ดั 4.14 0.769 มาก 2.4 ความถกู ตอ งของสงภาพไฟปา 4.18 0.878 มาก 2.5 การทาํ งานของระบบมีความรวดเรว็ 4.00 1.000 มาก คา เฉลี่ย 4.20 0.749 มาก คาเฉล่ยี รวม 4.13 0.760 มาก จากตารางท่ี 2 สอบถามความพึงพอใจการใชงานระบบของกลุมตัวอยางที่มีตอโดรนตรวจสอบไฟปาที่ พัฒนาขึ้น ดานเคร่ืองมือ (โดรน) ตรวจสอบไฟปา พบวากลุมตัวอยางมีความคิดเห็นเก่ียวกับดานความพึงพอใจ เคร่ืองมือสามารถใชงานไดงายมาก มคี า เฉล่ียเทากบั 4.18 เครือ่ งมอื สามารถตรวจภาพไฟปา ได มคี า เฉลย่ี เทากบั 4.18 โดยรวมผลการประเมนิ ดา นเครื่องมอื (โดรน) ตรวจสอบไฟปา คาเฉลี่ย 4.05 ระดับมาก ดานระบบการแจง เตอื นของ โดรนตรวจสอบไฟปา พบวากลุมตัวอยางมีความคิดเห็นเก่ียวกับดานความพึงพอใจมากท่ีสุดคือขอมูลท่ีนําเสนอ ครบถวนตรงกับความตองการ มีคาเฉลี่ยเทากับ 4.37 รองลงมาไดแกใชงานงาย ไมซับซอน มีคาเฉลี่ยเทากับ 4.33 โดยรวมผลการประเมินดานระบบการแจง เตอื น คาเฉล่ีย 4.20 ระดับมาก สรุปความคิดเห็นโดยรวมของกลุมตัวอยา ง ตอ โดรนตรวจสอบไฟปาเห็นวามีความเหมาะสมมาก คา เฉลี่ย 4.13 ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 75

วารสารศรปี ทุมปรทิ ศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 สรุปผลการวิจยั การพฒั นาโดรนเพอ่ื ใชใ นการตรวจสอบการเกิดไฟปาไดอ ยางอตั โนมตั ิมีการทํางานโดยโดรนจะทาํ การบนิ เพอื่ ตรวจสอบภาพสง ภาพมาทําการประมวลผลโดยประยุกตใชเทคโนโลยีการเรียนรูเชงิ ลึก เม่ือตรวจพบภาพไฟปาจะทาํ การสงผลการแจงเตือนใหกับผูใชระบบ โดยการเก็บรวบรวมภาพตัวอยางท่ีถายจากโดรนจํานวน 200 ภาพ แบงเปน ภาพไฟปาจํานวน 100 ภาพ และภาพไมมีไฟปาจํานวน 100 ภาพ นํามาสรางโมเดลตรวจสอบไฟปาดวยเทคนิค การเรียนรูเชิงลึก โดยใชเคร่ืองมือของไลบราร่ีเทนเซอรโฟรและภาษาไพธอน ทําการแบงชุดขอมูลสําหรับฝกสอน จํานวนรอยละ 90 และชุดขอมูลทดสอบ รอยละ 10 ทําการฝกสอนจํานวน 500 รอบ หลังจากนั้นนําโมเดลตรวสอบ ไฟปาท่ีไดไปพัฒนาเปนแอปพลิเคชันบนอุปกรณเคล่ือนท่ีที่ใชไดบนระบบปฏิบัติการแอนดรอยดโดยใชโปรแกรม แอนดรอยดสตูดิโอและภาษาจาวา สวนการพัฒนาระบบการแจงเตือนของผูใชทําการบันทึกขอมูลในฐานขอมูลของ Firebase Database และทาํ การสง พกิ ัดและภาพเพอื่ แจง เตอื นโดยใชไลนก ลมุ ของผใู ชงาน ในข้ันตอนการตรวจสอบประสิทธิภาพของโดรนตรวจสอบไฟปาพบวาในการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไฟ มีคาความถูกตองรอยละ 90 สวนการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไมมีไฟ มีคาความถูกตองรอยละ 100 และ การตรวจสอบสถานท่ีกลางแจง มีคาความถูกตองรอยละ 80 ในสวนของความพึงพอใจตอการใชงานระบบของกลุม ตัวอยางที่มีตอโดรนสาํ หรับตรวจสอบไฟปาทพ่ี ัฒนาขึ้นจากผูใชง านจาํ นวน 27 คน พบวาความพงึ พอใจดานเครื่องมอื (โดรน) ตรวจสอบไฟปา มีผลการประเมินมีคาเฉลี่ย 4.05 ระดับมาก ความพึงพอใจดานระบบการแจงเตือนของโดรน ตรวจสอบไฟปา มีผลการประเมินมีคาเฉล่ีย 4.20 ระดับมาก สรุปความพีงพอใจโดยรวมของกลุมตัวอยาง มีคาเฉล่ีย 4.13 เห็นวา มีความเหมาะสมมาก อภปิ รายผล การพัฒนาโดรนเพื่อใชในการตรวจสอบการเกิดไฟปาไดอยางอัตโนมัตพิ บวาผลการตรวจสอบประสิทธภิ าพ ของโดรนสําหรับตรวจสอบไฟปามีคาความถูกตองสูดสุดเปนการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไมมีไฟ มีคาความถูกตอง รอยละ 100 รองลงมาเปนการตรวจสอบชุดภาพตัวอยางไฟ มีคาความถูกตองรอยละ 90 และการตรวจสอบสถานที่ กลางแจง มีคาความถูกตองรอยละ 80 ผลการทดสอบในสถานที่กลางแจงมีคาความถูกตองนอยทสี่ ุดอาจจะเนื่องจาก การทดสอบการบนิ ในชว งเวลาทมี่ ีแสงสวางมากหรอื เกดิ การสะทอนแสง ทาํ ใหผลในการตรวจสอบภาพนน้ั เปน ภาพทม่ี ี ไฟซ่ึงทําใหการสงผลลพั ธการแจง เตือนทผี่ ดิ พลาดตามไปดวย ซ่ึงผลการตรวจสอบประสิทธิภาพสอดคลองกบั งานวิจยั ของ Academic Division of Forest Fire Control Division (2011) เปนการศึกษาเพื่อควบคุมไฟปาโดยการตรวจสอบ ไฟปาใชว ิธกี ารนํา hotspot จากขอมูลภาพถายจากดาวเทียมมีผลของความถูกตองรอยละ 95 ในสวนของ Jaroenjit et al. (2018) เปนระบบแยกประเภทไขมุก ดวยวิธีการประมวลผลภาพโดยการหาสี ขนาดและความกลมของไขมุก เพื่อใชในการวิเคราะหไขมุกและชวยในการเลือกซ้ือไขมุก ซึ่งระบบใหความถูกตองประมาณรอยละ 90 สําหรับ Hongboonmee et al. (2019) พัฒนาแอปพลิเคชันชวยระบุธนบัตรไทยดวยเสียงสําหรับผูพิการ ทางสายตาผาน สมารทโฟนระบบปฏิบตั กิารแอนดรอยดดว ยเทคโนโลยีการเรียนรูเชงิ ลึก พบวาแอปพลิเคชันสามารถจาํ แนกและระบุ ชนิดธนบัตรไดถ กู ตองเฉล่ยี รอยละ 84.00 และ Fuangpian et al. (2011) กไ็ ดน าํ เทคนคิ การประมวลผลภาพมาใชใน การตรวจจับคุณลักษณะสําคัญเพ่ือการวินิจฉัยความเสียหายบนผิวจานฮารดดิสกโดยมีผลลัพธการทดสอบภาพ ตวั อยางไดผ ลลัพธถูกตอ งรอ ยละ 100 ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 76

วารสารศรีปทมุ ปรทิ ัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 สวนผลลัพธความพึงพอใจตอการใชงานระบบของกลุมตัวอยางท่ีมีตอโดรนสําหรับตรวจสอบไฟปาท่ี พฒั นาขึน้ ดา นเคร่ืองมือ (โดรน) ตรวจสอบไฟปา พบวาโดยรวมผลการประเมนิ มีคาเฉลี่ย 4.05 ระดับมาก ดา นระบบ การแจงเตือนของโดรนตรวจสอบไฟปาพบวาโดยรวมผลการประเมินมีคาเฉล่ีย 4.20 ระดับมาก สรุปความคิดเห็น โดยรวมของกลุมตัวอยางมีคาเฉลี่ย 4.13 เห็นวามีความเหมาะสมมาก สอดคลองกับงานวิจัย (Hongboonmee et al., 2019) ผลการประเมินความพึงพอใจของแอปพลิเคชันจากผูใชงาน อยูในระดับเหมาะสมมาก โดยมีคาเฉล่ีย เทากับ 4.33 และงานวิจัยการพัฒนาระบบตรวจวัดคุณภาพนํ้าโดยใช IoT เพ่ือติดตามคุณภาพน้ําผานแอปพลิเคชัน (Rattanachuchok, 2019) ผลการประเมินความพึงพอใจ อยใู นระดบั เหมาะสมมาก โดยมีคา เฉล่ยี เทา กบั 4.32 กิตติกรรมประกาศ งานวิจยั ครั้งนีไ้ ดรับทนุ อดุ หนุนวจิ ยั จากมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏเชยี งใหม ปงบประมาณ พ.ศ.2561 เอกสารอางอิง Academic Division of Forest Fire Control Division. (2011). Application of remote sensing techniques in order to assess the burning forest area Forest conservation area. Bangkok: Bureau of Forest Fire Suppression and Control, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation. (in Thai) Boonlua, T. (2018). Applying Drone for Generated Building Information Modeling (BIM) for Urban Architecture, the Case study of That Phanom District, Nakhon Phanom Province. Journal of Faculty of Architecture, 26, 137-148. (in Thai) Carrio, A. Sampedro, C. Rodriguez-Ramos, A. and Campoy, P. (2017). A Review of Deep Learning Methods and Applications for Unmanned Aerial Vehicles. Journal of Sensors,2,1-13. Fuangpian, T. Muneesawang, P. and Yammen, S. (2011). An Algorithm for Detection of Solder Balls on HGA. Naresuan University Journal, Special Issue, 24-32. (in Thai) Hongboonmee, N. and Sangtan, K. (2019). Development Application for Identify Thai Banknote by Voice for Blindness via Smartphone. Journal of Information Science and Technology, 2, 24-34. (in Thai) Jaroenjit, J., Panpanasakul A., Chaisri P., Promduang P. and Prompongusawa S., (2018). Classification pearls using image processing. The Proceedings of the 9th Hatyai National and International Conference, Faculty of Business Administration Building Hat Yai University, 20-21 July 2018, 1679-1691. (in Thai) Rattanachuchok, P.(2019). Development of Water Quality Measurement Systems Using IoT to Monitor Water Quality through an Application. Sripatum Review of Science and Technology, 11, 7-22. (in Thai) ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 77

วารสารศรปี ทมุ ปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Yongying, N. (2019). A Deep Learning Approach on Road Detection from Unmanned Aerial Vehicle-Based Images in Rural Road Monitoring. Thesis of the Degree of Master of Science in Geography. Pitsanulok: Naresuan University. (in Thai) Pholberdee, N. (2018). Wound-Region Segmentation from Image by Using Deep Learning and Various Data Augmentation Methods. Thesis of the Degree of Master of Science in Information Technology. Nakhon Pathom: Silpakorn University. (in Thai) ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 78

วารสารศรีปทุมปรทิ ศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 โมเดลสมการโครงสรา งของปจจยั ทีส่ ง ผลตอ การจัดทาํ กรอบสถาปตยกรรมการสบั เปลย่ี น เอกสารธรุ กรรมอเิ ลก็ ทรอนกิ สด วยเทคโนโลยบี ลอ็ กเชน ชยั พร ทบแป1,*, ประสงค ประณตี พลกรงั 2, นิเวศ จิระวิชิตชยั 3 1, 2, 3 คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยศรีปทมุ Received: 11 April 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 บทคัดยอ การวิจัยน้ีมีวัตถุประสงค (1) เพื่อวิเคราะหปจจัยที่สงผลตอการจัดทํากรอบสถาปตยกรรมการสับเปล่ียน เอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสดวยเทคโนโลยีบล็อกเชน (2) เพ่ือวิเคราะหความสอดคลองกลมกลืนกับขอมูลเชิง ประจกั ษข องโมเดลสมการโครงสรางของปจจยั ทีส่ งผลตอ การจัดทาํ กรอบสถาปตยกรรมการสบั เปล่ยี นเอกสารธรุ กรรม อิเล็กทรอนิกสดวยเทคโนโลยีบล็อกเชน เปนการวิจัยเชิงปริมาณ ดวยการสุมแบบกลุม กลุมตัวอยางที่ใชใ นการศึกษา ไดแก ผูใชงานธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสจากหนวยงานภาครัฐ 20 กระทรวง จํานวน 500 ชุด ผูวิจัยทําการเก็บรวบรวม ขอ มูลจากแบบสอบถามและวิเคราะหขอมูลดวยโมเดลสมการโครงสราง ผลการวิจัย พบวา ปจจัยที่สง ผลตอการจัดทํา กรอบสถาปต ยกรรมการสับเปลย่ี นเอกสารธรุ กรรมอเิ ลก็ ทรอนกิ สดว ยเทคโนโลยบี ล็อกเชนทางตรงมากทีส่ ุด คอื ปจ จัย ดา นยุทธศาสตร/ นโยบาย รองลงมา คอื ปจจัยดา นเทคโนโลยี ปจจัยดา นสงั คมและวัฒนธรรม ปจจัยดานอรรถศาสตร ตามลาํ ดบั ปจจยั ทส่ี งผลตอการจัดทาํ กรอบสถาปต ยกรรมการสับเปลย่ี นเอกสารธุรกรรมอเิ ล็กทรอนกิ สด ว ยเทคโนโลยี บล็อกเชนทางออมมากที่สุด คือ ปจจัยดานสังคมและวัฒนธรรมผานปจจัยดานยุทธศาสตร/นโยบาย รองลงมา คือ ปจจัยดานเทคโนโลยีผานปจจัยดานอรรถศาสตร และปจจัยดานยุทธศาสตร/นโยบายผานปจจัยดานอรรถศาสตร ตามลําดบั สรุปปจจยั ดานยทุ ธศาสตร/นโยบาย ปจจัยดานสังคมและวฒั นธรรม ปจจัยดานเทคโนโลยี และปจจัยดาน อรรถศาสตรเปนปจจัยที่สงผลตอการจัดทํากรอบสถาปตยกรรมการสับเปล่ียนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสดวย เทคโนโลยีบลอ็ กเชน คาํ สาํ คญั : บล็อกเชน กรอบสถาปต ยกรรม การสับเปลย่ี นเอกสารธุรกรรมอิเลก็ ทรอนกิ ส *ผปู ระสานงานหลัก; อีเมล: [email protected] ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 79

วารสารศรีปทมุ ปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 A Structural Equation Modeling of Factors Affecting the Implementation of Architecture Framework for Electronic Transaction Documents Interchange Using Blockchain Technology Chaiporn Thoppae1,*, Prasong Praneetpolgrang2, Nivet Jirawichitchai3 1, 2, 3 School of Information Technology, Sripatum University Received: 11 April 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 ABSTRACT The objectives of this research were ( 1) to analyze factors affecting the implementation of architecture framework for electronic transaction documents interchange using Block chain Technology; and (2) to analyze the goodness-of-fit with empirical data of the developed structural equation model of factors affecting the implementation of architecture framework for electronic transaction documents interchange using Block chain Technology. This study was a quantitative research. The sample was selected based on cluster random sampling. The sample of this study consisted of 500 electronic transaction users from 20 ministries. The total number of 500 copies of a questionnaire was used as the data collecting instruments. Data collected were then analyzed using structural equation modeling ( SEM) . The results of this study indicated that the most direct influential factor for implementation of architecture framework for electronic transaction documents interchange using Block chain Technology was the strategy/policy factor, followed by the technology factor, the society and culture factor, and the semantics factor, respectively. In contrast, the most indirect influential factor for implementation of architecture framework for electronic transaction documents interchange using Block chain Technology was the society and culture factor through the strategy/policy factor, followed by the technology factor through the semantics factor, and the strategy/ policy factor through the semantics factor, respectively. In conclusion, the strategy/ policy factor, society and culture factor, technology factor, and semantics factor were factors influencing the implementation of architecture framework for electronic transaction documents interchange using Block chain Technology. Keywords: Block chain, Architecture framework, Electronic transaction document interchange *Corresponding Author; Email: [email protected] ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 80

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ความเปน มาและความสาํ คัญของปญหา นับจากอดีตที่ผานมาจนถึงปจจุบันการติดตอสื่อสารภาคราชการของประเทศไทยมีปญหาเปนอยางมาก ท้ังการติดตอประสานงานในหนวยงานของภาครัฐดวยกันเอง การดําเนินงานของภาครัฐ ภาคธุรกิจ การดําเนินชีวิต ของภาคประชาชน ขาดความสะดวก ใชเวลาคอนขางนาน แทจริงแลว ตามแนวทางท่ีรัฐบาลประสงคจะใหเกิดภาพ ของการหลอมรวมเชื่อมตอการทํางานภาครัฐใหเสมือนเปนองคกรเดียว (One Government) อีกประการหนึ่งคือ การเช่ือมตอสับเปลี่ยนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสภาครัฐปจจุบันยังเปนระบบเดิมท่ีมีการเชื่อมตอแบบรวมเขาสู ศูนยกลาง แมวา ภาครัฐบาลพยายามทําใหมีระบบบริการอิเล็กทรอนิกสภาครัฐแบบเบ็ดเสร็จจากชองทางเดียว (National Single Window: NSW) อันเปนระบบท่ใี หบริการเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสในการนําเขาและสงออก เทาน้ัน หากแต ยังพบวาการเช่ือมตอการทํางานภาครัฐใหเสมือนเปนองคกรเดียวแบบบูรณาการยังไมสมบูรณอยาง แทจริง กลไกการสับเปลี่ยนเอกสารสําหรับการทําธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสภาครัฐในโครงการบูรณาการงานบริการ ภาครัฐเพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพและระบบบริการอิเล็กทรอนิกสภาครัฐแบบเบ็ดเสร็จจากชองทางเดียว (National Single Window) ยังขาดการเช่ือมโยงการทํางานภาครัฐใหเสมือนเปนองคกรเดียวแบบบูรณาการอยางแทจริง หากแตเ ปน เพยี งการเช่ือมโยงและสับเปล่ียนขอมูลพน้ื ฐานซ่ึงไมน า จะเพียงพอและยงั ขาดหลัการออกแบบท่เี ปน สากล (Universal Design) เน่ืองจากขาดคุณสมบัติอันนําไปสูการเปนรัฐบาลดิจิทัลที่สําคัญยิ่ง อันไดแก การหลอมรวม เช่ือมตอใหเสมือนเปนองคกรเดียว ความโปรงใส (Transparency) ความไววางใจ (Trust) และความมั่นคงปลอดภยั (Security) Ministry of Digital Economy and Society (2010) และดวยข้ันตอนการทํางานของภาครัฐทม่ี ีข้ันตอน อยางมากมาย การที่ไมสามารถติดตามตรวจสอบกระบวนการทํางานวาอยูในกระบวนการใดแลว การใชเอกสาร ประกอบการติดตอหรือประสานงานกับหนวยงานภาครัฐซึ่งในเอกสารบางรายการรัฐมีเอกสารอยูแลว (Office of the Public Sector Development Commission, 2017) ดวยเหตุน้ีการดําเนินงานของภาครัฐ ภาคธุรกิจและ การดาํ เนนิ ชวี ติ ของภาคประชาชน จําเปน ตอ งมีการปรบั เปลี่ยนบรบิ ททางเศรษฐกิจและสงั คมทีก่ าํ ลังเปลย่ี นแปลงไปสู ยุคดิจิทัล สําหรับประเทศไทยแลวไมใชเร่ืองใหมแตอยางใด หากแตเปนการตอยอดการพัฒนาเพื่อปรับแกไขใหดี ย่ิงขึ้นไป เชน กรณีตัวอยางท่ีทางสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ยกข้ึนจากผูประกอบการ รายหน่ึงที่มีความประสงคจะประกอบกิจการตองติดตองานเพ่ือย่ืนคําขอและรับใบอนุญาตไมนอยกวา 8 หนวยงาน และจะตอ งเดนิ ทางไปตดิ ตอไมน อยกวา 22 ครงั้ จึงจะสามารถไดร บั ใบอนญุ าตประกอบกิจการจากภาครัฐ ระยะเวลา ในการดําเนนิ การจากหนวยงานรฐั วา ใชเ วลานานมากกวา 3 เดือน เทคโนโลยีบล็อกเชนเปนหน่ึงในแนวทางแกปญหาการเชื่อมตอระหวางหนวยงานภาครัฐดวยขอดีใน หลักการทํางานของบลอ็ กเชน คือฐานขอมูลไดถูกแบงปนใหก บั ทกุ โหนดทอ่ี ยูในเครอื ขาย การทาํ งานของบลอ็ กเชนจะ ไมมีเครื่องใดเคร่ืองหน่ึงเปนศูนยก ลาง เคร่ืองแมขายเปนการทํางานแบบกระจายศูนย เครือขายไมถูกควบคุมดวยคน เพียงคนเดียว แตทุกโหนดจะไดรับสําเนาฐานขอมูลเก็บไว มีการปรับปรุงฐานขอมูลแบบอัตโนมัติ เม่ือมีขอมูลใหม เกิดขึ้นตลอดเวลาท่ีมีการปรับปรุงขอมูล ทําใหสําเนาฐานขอมูลของทุกคนในเครือขายจะตองถูกตอง ตรงกันกับของ สมาชกิ คนอน่ื ๆ ในเครือขา ย ซง่ึ ถือวา เปนหลกั การสาํ คญั ของบลอ็ กเชน ดวยเหตุนี้ผูวิจัยมีแนวคิดในการนําเอาบล็อกเชนมาใชในการพัฒนาสถาปตยกรรมการสับเปล่ียนเอกสาร ธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสของประเทศไทย และไดนําการเช่ือมตอการทํางานภาครัฐแบบเบ็ดเสร็จจากชองทางเดียว เสมอื นเปน องคก รเดียวแบบบูรณาการใหเกดิ ข้ึนอยางเปนรูปธรรมอีกทง้ั ผูวจิ ัยยงั ไดศ กึ ษาโมเดลสมการโครงสรา งของ ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 81

วารสารศรีปทุมปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ปจจัยท่ีมีผลตอการจัดทําสถาปตยกรรมการสับเปลีย่ นเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสของประเทศไทยดว ยเทคโนโลยี บลอ็ กเชนอีกดว ย วตั ถุประสงคข องการวจิ ัย 1. เพือ่ วิเคราะหปจจยั ท่ีสง ผลตอการจัดทํากรอบสถาปตยกรรมการสับเปลย่ี นเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกส ดว ยเทคโนโลยีบล็อกเชน 2. เพื่อวเิ คราะหความสอดคลองกลมกลนื กับขอ มูลเชิงประจกั ษข องโมเดลสมการโครงสรางของปจ จยั ท่ีสงผล ตอการจัดทาํ กรอบสถาปต ยกรรมการสบั เปล่ยี นเอกสารธรุ กรรมอเิ ล็กทรอนิกสดว ยเทคโนโลยบี ล็อกเชน เอกสารและงานวจิ ยั ที่เกย่ี วของ เม่ือป 1970 Dr. Ralph Markle ไดนําเสนอ Markle Tree หรือ Hash Tree อันเปนการเร่ิมพัฒนาบล็อกเชน ท่ีมกี ารจดสทิ ธิบตั รในป 1979 ประกอบดวยการสรา ง leaf Node และ Non-leaf Node เปน Tree Diagram ในเมือ่ ทุกๆ Leaf Node จะมีคาบล็อกขอมูลกับในทุก Non-leaf Node ทําการบันทึกคา Cryptographic Hash ของ คาบล็อกขอมูลของ Leaf Node Child (Merkle, 1970) ของตัวมันเอง ในป 1991 Stuart Haber และ W. Scott Stornetta เริ่มพัฒนาแนวคิดในการทําบล็อกเชนข้ึนมากอน จากน้ันจึงไดนําเอา Markle Tree มาผสานเขาไปกับ แนวคิดของตนจนกลายเปน “บล็อกเชน” (Haber and Stornetta, 1991) ตอมา Satoshi Nakamoto นําไปเปน พ้นื ฐานในการสราง Cryptocurrency ในป 2008 เกิดเปน Bitcoin (Nakamoto, 2008) บลอ็ กเชนมีการกลาวถงึ กนั เปนอยางมากวาเปนเทคโนโลยีอุบัติใหมที่สามารถปฏิวัติโลก บล็อกเชนสามารถแบงออกไดเปน 3 ประเภท โดยพิจารณาจากขอกําหนด ในการเขารวมเปนสมาชิกของเครือขาย คือ บล็อกเชนแบบเปดสาธารณะ (Public Blockchain) บล็อกเชนแบบปด (Private Blockchain) บล็อกเชนแบบเฉพาะกลุม (Consortium Blockchain) (Chirapunya, 2018; Swan, 2015) บล็อกเชนสรางความนาเช่ือถือมากท่ีสุด เพราะไมสามารถเปลี่ยนแปลงแกไข ขอมูลในรายการได สรางความโปรงใส หลักการสําคัญของบล็อกเชน มีท้ังหมด 7 ประการ ตามที่ Don และ Alex Tapscott ไดกําหนดไว ประกอบดวย (1) ความถูกตองของเครือขาย (2) การกระจายอํานาจ (3) การใชมูลคาเปน สิ่งจูงใจ (4) ความม่ันคงปลอดภัย (5) ความเปนสวนตัว (6) การดํารงสิทธิ และ (7) การมีสวนรวม (Tapscott and Tapscott, 2015) (Thoppae and Praneetpolgrang, 2018) แนวคดิ ทีเ่ กี่ยวขอ งกบั การสับเปลย่ี นเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนกิ สใ นประเทศไทย ไดแก ยุทธศาสตรชาติ 20 ป (2561-2580) กรอบนโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ระยะ พ.ศ. 2554-2563 นโยบายและแผน ระดับชาติวาดวย แผนพัฒนาดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม (พ.ศ. 2561-2580) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แหงชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560-2564) แผนยุทธศาสตรการพัฒนาระบบโลจิสตกิ สของประเทศไทย ฉบับท่ี 3 (พ.ศ. 2560-2564) รวมทั้งมาตรฐานสากลที่เกี่ยวของกับการสับเปลี่ยนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกส ไดแก มาตรฐาน สําหรับการบริหารจัดการงานบริการ หรือ ISO/IEC 20000 มาตรฐานดานความมั่นคงปลอด ภัยของขอมูล หรือ ISO/IEC 27001 และมาตรฐานดา นการจัดการความเสย่ี งหรือ ISO/IEC 27005 สํ า นั ก ง า น ค ณ ะก ร ร ม ก า ร พั ฒน า ร ะ บบร า ช ก า ร ( Office of the Public Sector Development Commission, 2005) ทําการศึกษาผลกระทบตอภาคธุรกิจ และประชาชน รวมถึงนักทองเที่ยวท่ีใชบริการภาครัฐ ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 82

วารสารศรปี ทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 พบวาสวนใหญแ ลว มักประสบปญ หาความไมสะดวก ไมรวดเร็ว และความปลอดภัย ซึ่งไมสอดคลองกับความตองการ ท่ีแทจริงของผูรับบริการ ไดแก ประชาชน นักธุรกิจ และนักทองเท่ียวดังกลาว ท้ังน้ี ก.พ.ร. ไดจําแนกปญหาสําคัญ ของการใหบริการภาครัฐจํานวน 6 ขอ ดังนี้ (1) การมีขั้นตอนท่ีซับซอนและไมชัดเจน (2) การไมไดรับความสะดวก เพราะตองติดตอหลายหนวยงานและตองมาดวยตนเอง (3) การขอขอมูลหรือเอกสารเปนจํานวนมากท้ังท่ีภาครัฐก็มี อยูแลว (4) การใหบริการมักใชเวลานานและขาดกรอบเวลาแลวเสร็จ (5) การติดตามสถานะการใหบริการทําไดยาก และ (6) การขาดมาตรการปองกนั ความเสีย่ งตอ การทุจรติ Keretho (2014) ไดเสนอกรอบสําหรับการเชื่อมตอขอมูลหนวยงานภาครัฐและภาคธรุ กิจ (G2G, G2B และ B2B) ใน Single Window Planning and Implementation Guide, UNESCAP/UNECE มีประเด็นการเสนอกรอบ แนวคิดการเชื่อมตอขอมลู แบบเบ็ดเสร็จชอ งทางเดียว จดั โครงสรางความทา ทายออกเปน 5 ประเดน็ กลา วคอื ประเด็น เรื่องตัวขับเคลื่อนธุรกิจ ประเด็นปจจัย 4 ประการท่ีประสบความสําเร็จ มีความคิดริเริ่มของระบบการใหบริการแบบ เบ็ดเสร็จเปนความรวมมือสวนใหญระหวางหนวยงานภาครัฐจากประเทศที่เขารวมไมวาจะเปนในระดับทวิภาคีหรือ พหภุ าคี Gem (2017) และ Tierion (2017) กลาววา เทคโนโลยีบลอ็ กเชนใชเ ทคโนโลยกี ารยนื ยันตวั ตนหลายขั้นตอน (Multi-Factor Authentication: MFA) ระบบท่ีใหผูใชทําการยืนยัน ตัวตนอีกครั้ง กรณีมีผูใชคนอ่ืนเปนเจาของ รวมกันจําเปน ตองไดรับอนญุ าตจากเจาของรวมกันดวย เพ่ือทําใหขอมูลมีความปลอดภยั สงู โปรงใส จากงานวจิ ัยไดมี การใชเทคโนโลยีบลอ็ กเชนในการปกปองขอมูลสว นตัวและเก็บรักษาขอมูลของบุคคล แบงปนหรือแชรขอมูลสวนตัว กันแบบไมต อ งอาศยั ตัวกลาง Meijer, Middendorp, Raes and Tubbing (2017) ไดวิจัยและพัฒนาระบบ e-Passports ท่ีใชระบบ บล็อกเชนมาชวยในการระบุตวั ตน และระบุการทําธรุ กรรมตา ง ๆ ทเ่ี กดิ ข้ึน มีความนา เชื่อถือ ตรวจสอบได ลดขัน้ ตอน การทํางานของบุคคลเพื่อยืนยันตวั ตน เกิดความรวดเร็ว และประหยัดคาใชจา ย วธิ ีดาํ เนินการวิจยั ประชากรและตวั อยาง ผูวิจัยไดสุมตัวอยางดวยการสุมแบบกลุม (Cluster Random Sampling) จากผูใชงานธุรกรรมดาน อิเล็กทรอนิกสที่เปนบุคลากรในภาครัฐ กระทรวงตางๆ จํานวน 20 กระทรวง กรม หนวยงานท่ีมีสวนเกี่ยวของที่ได นําเอากรอบสถาปตยกรรมการสับเปลี่ยนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสท่ีไดพัฒนาข้ึนไปทดลองใช ประกอบดวย สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โรงพยาบาลหาดใหญ โรงพยาบาลศรีนครินทร โรงพยาบาลสงขลา นครินทร สํานักขาวกรองแหงชาติ กรมการทหารส่ือสารทหารบก บริษัท ทีโอที จํากัด(มหาชน) และบริษัท กสท โทรคมนาคม จาํ กดั (มหาชน) ไดแ บงออกเปน 3 กลมุ ดงั น้ี กลุมท่ี 1 ผูบริหาร คือบุคลากรท่ีอยูในตําแหนงบริหารระดับสูงในกระทรวง กรม หนวยงานที่เก่ียวของของ ประเทศไทย กลุมที่ 2 ผูบริหารดานเทคโนโลยีดิจิทัล และเจาหนาที่ คือบุคลากรท่ีทําหนาท่ีจัดการดานเทคโนโลยีและ สนับสนุนงานทางดานเทคโนโลยี ในกระทรวง กรม หนวยงานทเ่ี กี่ยวของของประเทศไทย ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 83

วารสารศรปี ทุมปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 กลุมท่ี 3 พนักงานเจาหนาที่ คือบุคคลท่ีเปนผูใหบริการแกบคุ คลภายนอกของกระทรวง กรม หนวยงานท่ี เกีย่ วขอ งของประเทศไทย เครือ่ งมือท่ใี ชใ นการวิจัย ผูวิจัยไดสรางแบบสอบถาม (Questionnaire) แบบมาตรประมาณคา 5 ระดับ ผานการตรวจสอบจาก ผูเชย่ี วชาญ 5 ทา น มีคา IOC ตั้งแต .60 ถึง 1.00 มคี วามเช่อื มน่ั ทั้งฉบบั (α-Coefficient) เทากับ 0.82 การเก็บรวบรวมขอมูล ผูวิจัยดําเนินการเก็บรวบรวมขอมูลดวยเคร่ืองมือท่ีเปนแบบสอบถามดังตารางท่ี 1 เปนการเก็บรวบรวม ขอมูลแบบการสุมแบบกลุม (Cluster Random Sampling) แจกแบบสอบถามรวมทั้งหมด 700 ฉบับ มีผูตอบ แบบสอบถามกลบั มาและใชไ ดจ ริง 500 ฉบบั คิดเปน อตั ราการตอบกลบั ทรี่ อ ยละ 71.43 ถือวา เปน ขนาดตัวอยา งทอ่ี ยู ในระดับท่ีดีสําหรับใชในการวิเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Comrey and Lee, 2013) ทั้งน้ี ไดทําการวิเคราะห ปจจัยที่สงผลตอกรอบสถาปตยกรรมการสับเปล่ียนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสที่มีประสิทธิภาพและม่ันคง ปลอดภยั สงู ดวยเทคโนโลยบี ลอ็ กเชน การวิเคราะหข อ มลู การวิเคราะหขอมูลเชิงประจักษจากแบบสอบถามที่เปนความคิดเห็นเกี่ยวกับการใชงานธุรกรรม อิเล็กทรอนิกสจากหนวยงานภาครัฐ 20 กระทรวง โดยใช คารอยละ คาเฉล่ีย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ดวยโมเดล สมการโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) ผานทางการใชโปรแกรมสําเร็จรูป LISREL ผูวิจัยไดนํา คา อิทธิพลมาพจิ ารณาเปน ปจจัย ใชเ กณฑพจิ ารณาวาโมเดลท่พี ัฒนาขน้ึ เปน โมเดลทีม่ โี ครงสรา งและมีความสอดคลอง กับขอมูลเชิงประจักษหรือไม อยางไร เกณฑการประเมินของ Hair และคณะ (2017) มีคาตามคาสถิติดังตอไปน้ีคือ ดัชนีวัดความเปนปกติ (Normed Fit Index : NFI) ควรมีคาไมนอยกวา 0.90 ดัชนีวัดระดับความกลมกลืน เปรียบเทียบ หรือ CFI ควรมีคาไมนอยกวา 0.90 ดัชนีวัดระดับความกลมกลืน หรือ GFI ควรมีคาไมนอยกวา 0.90 ดัชนีวัดระดับความกลมกลืนที่ปรับแก หรือ AGFI ควรมีคาไมนอยกวา 0.90 ดัชนีความคลาดเคล่ือนใน การประมาณคาพารามิเตอร หรือ RMSEA ควรมีคาไมเกิน 0.05 อัตราสวนระหวางคาไคสแควรตอองศาอิสระ (χ2/dƒ) ควรมคี า ไมเ กิน 2.00 (Hair et al., 2017) ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 84

วารสารศรีปทมุ ปรทิ ัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ผลการวจิ ัย ตารางที่ 1 การวเิ คราะหคาสัมประสทิ ธ์ิสหสมั พันธข องตัวแปรในโมเดลสมการโครงสราง (n=500) ตัวแปร A1 A2 A3 B1 B2 B3 B4 C1 C2 C3 C4 C5 C6 D1 D2 D3 D4 E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7 A1 1 A2 .58** 1 A3 .17** .42** 1 B1 .36** .46** .23** 1 B2 .11** .29** .13** .34** 1 B3 .20** .37** .24** .43** .38** 1 B4 .19** .32** .39** .31** .20** .37** 1 C1 .20** .24** .22** .23** .22** .28** .53** 1 C2 .13** .28** .26** .12** .17** .15** .37** .39** 1 C3 .21** .20** .15** .15** .23** .24** .28** .14** .49** 1 C4 .21** .17** .03 .08* .07* .17** .23** .21** .35** .46** 1 C5 .33** .32** .27** .19** .03 .06 .27** .28** .30** .30** .30** 1 C6 .17** .24** .06 .10** .08* .07 .18** .26** .23** .16** .31** .52** 1 D1 .00 .12** .06 -.03 .06 .09* .18** .14** .35** .27** .41** .25** .41** 1 D2 .14** .09* .09* .05 -.05 .10** .10* .12** .24** .25** .34** .32** .19** .27** 1 D3 .10* .10* .07 .08* .08* .14** .09* .08* .07 .19** .19** .28** .27** .37** .53** 1 D4 .24** .23** .07 .31** .12** .22** .14** .15** .02 -.05 .01 .16** .23** .11** .26** .44** 1 E1 .24** .10* .13** .18** .18** .24** .22** .20** .16** .22** .30** .23** .12** .21** .35** .24** .44** 1 E2 .23** .18** .23** .06 .06 .05 .36** .32** .31** .24** .28** .46** .38** .13** .22** .03 .27** .54** 1 E3 .39** .35** .28** .17** -.11** .17** .11** -.00 .17** .19** .18** .39** .27** .12** .22** .17** .28** .23** .47** 1 E4 .32** .32** .28** .23** -.01 .14** .19** .24** .13** .01 -.02 .51** .28** -.05 .21** .16** .27** .11** .29** .36** 1 E5 .24** .25** .32** .22** .01 .13** .35** .19** .26** .08* .07 .40** .16** .02 .24** .08* .23** .20** .31** .25** .66** 1 E6 .10** .18** .24** .28** .10* .31** .24** .21** .21** -.01 .14** .20** .22** .13** .11** .06 .35** .23** .21** .21** .36** .54** 1 E7 .03 -.06 -.11** .08* .05 -.02 .05 .15** .15** .07 .18** .12** .27** .27** .30** .21** .27** .19** .23** .17** -.03 .04 .57** 1 * p < .05, ** p < .01 จากตารางที่ 1 ผูวิจัยไดทําการตรวจสอบความสัมพันธระหวางตัวแปรสงั เกตทุกคทู ่ีไดทาํ การศึกษาในโมเดล สมการโครงสรางดวยการตรวจสอบคาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธแบบเพียรสัน พบวาตัวแปรสังเกตไดแตละคูมี ความสัมพันธกันท้ังในทิศทางบวกอยูระหวาง .30 ถึง .66 อยางมีนัยสําคัญที่ .01 พบวามีตัวแปรสังเกตจํานวน 7 คู มีความสัมพันธมากกวา .50 ไดแก ความมั่นคงปลอดภัย (E4) กับความเปนสวนตัว (E5) คาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธเทากับ .66 การทุจริต/ การแทรกแซง (A1) กับการประยุกตดิจิทัลสําหรับการบริหารภาครัฐแนวใหม (A2) คาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธเทากบั .58 การดํารงสิทธิ (E6) กับความเสมอภาค และเทาเทียมกัน (E7) คาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธเทากับ .57 ความเปน สวนตัว (E5) กับการดํารงสิทธิ (E6) คาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธเทากับ .54 สมารตแมชชีน (C1) กับการใชประโยชน จากระบบบริการภาครฐั สะดวกรวดเร็ว (B4) คาสมั ประสทิ ธส์ิ หสัมพนั ธเทากับ .53 ความมน่ั คงปลอดภยั ไซเบอร (C6) กับระบบการจัดเกบ็ ขอมูลบนบริการแบบคลาวด (C5) คา สัมประสิทธ์สิ หสมั พนั ธเทากับ .52 มาตรฐานการกําหนดชื่อ รายการขอมูล (D3) กบั การกําหนดนยิ ามของรายการขอ มูล (D2) คา สมั ประสทิ ธิส์ หสัมพนั ธเ ทากับ .53 ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 85

วารสารศรีปทมุ ปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ตารางที่ 2 ผลการตรวจสอบความสอดคลอ งของรูปแบบความสมั พันธของโมเดลสมการโครงสรา ง ดัชนี เกณฑ ความสอดคลองกลมกลนื กับขอ มลู เชิงประจกั ษ กอนปรับโมเดล หลงั ปรับโมเดล χ2 - 119.81 80.50 df - 98.8 88.00 χ2/ df < 2.00 19.81 0.91 p-value > 0.05 0.01 0.70 GFI > 0.90 1.00 0.99 AGFI > 0.90 0.99 0.97 RMSEA < 0.05 0.05 0.00 ผลการตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลสมการโครงสรางพบวา การวิจัยน้ันยังไมสอดคลองกับขอมูล เชิงประจักษ มีคาดัชนวี ดั ความสอดคลองแตล ะตัวมีรายละเอียดดังน้ี คาไคแสควรมคี าเทา กับ 119.81 คาองศาอสิ ระ เทา กับ 98.8 อัตราสว นระหวา งคาไคสแควร กับคาองศาอิสระมีคา เทากบั 19.81 เมอื่ ทดสอบนยั สาํ คญั ทางสถิติพบวา มีระดับนัยสําคัญนอยกวา 0.01 หมายความวาโมเดลสมการโครงสรางตามสมมติฐานน้ันแตกตางจากขอมูลเชิง ประจักษ เมอ่ื พิจารณาถงึ ผลการวิเคราะหดชั นีวัดความกลมกลนื (GFI) มีคาเทากับ 1.00 ดัชนีวดั ความกลมกลืนแบบ ปรับแก (AGFI) มีคาเทากับ 0.99 ดัชนีกําลังสองของความคลาดเคลื่อน (RMSEA) มากกวา 0.05 เปนการยืนยันวา โมเดลนน้ั ยังขาดความสอดคลองกบั ขอมลู เชงิ ประจกั ษตอ งทําการปรบั แกโมเดล ผลการปรับโมเดลหลังจากเพิ่มความสัมพันธระหวางความคลาดเคล่ือนในโมเดล พบวาโมเดลสมการโครงสรางมี ความสอดคลองกับขอมูลเชิงประจักษดีมาก พบดัชนีวัดความสอดคลองดังนี้ คาไคสแควร มีคาเทากับ 80.50 คาองศา อิสระเทากับ 88.00 อัตราสวนระหวางคาไคสแควร กับคาองศาอิสระมีคา เทากับ 0.91 เมื่อทดสอบนยั สําคัญทางสถติ ิ พบวามีระดับนัยสําคัญเทากับ 0.70 หมายความวารูปแบบความสัมพันธระหวางตัวแปรท่ีทําการศึกษาน้ันสอดคลอง กับขอมูลเชิงประจักษ เม่ือพิจารณาถึงผลการวิเคราะหดัชนีวัดความกลมกลืน (GFI) มีคาเทากับ 0.99 ดัชนีวัดความ กลมกลืนแบบปรับแก (AGFI) มีคาเทากับ 0.97 ดัชนีกําลังสองของความคลาดเคล่ือน (RMSEA) นอยกวา 0.00 เปนการยนื ยนั วาโมเดลนน้ั สอดคลองกบั ขอมูลเชงิ ประจกั ษเ ปนอยา งดี แสดงดงั ภาพที่ 1 ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 86

วารสารศรีปทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ภาพท่ี 1 แสดงคา สมั ประสทิ ธิ์ (Effect Coefficient) และคา นาํ้ หนักองคป ระกอบ (Factor Loading) ของโมเดล สมการโครงสรางของปจ จัยทสี่ งผลตอการจัดทํากรอบสถาปต ยกรรมการสบั เปล่ียนเอกสารธุรกรรม อิเลก็ ทรอนิกสดวยเทคโนโลยบี ลอ็ กเชน จากภาพท่ี 1 จะเห็นไดว า ปจจัยท่ีมผี ลตอกรอบสถาปตยกรรมการสับเปลี่ยนเอกสารธุรกรรมอิเลก็ ทรอนิกส มากท่ีสุด คือดานสังคมและวัฒนธรรม มีผลตอดานยุทธศาสตร/นโยบายโดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.72 รองลงมาดานเทคโนโลยี มีผลตอดานอรรถศาสตรโดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.62 อันดับสาม ดานเทคโนโลยี โดยมีคา นา้ํ หนักองคประกอบเทากบั 0.55 มผี ลตอกรอบสถาปต ยกรรมการสับเปลยี่ นเอกสารธุรกรรม อเิ ล็กทรอนิกสโ ดยมีคานาํ้ หนักองคป ระกอบเทากบั 0.52 พบวา 1. ตัวแปรแฝงภายนอกดานสังคมและวัฒนธรรม ปจจัยท่ีมีผลมากท่ีสุดไดแก ตัวแปรสังเกต การทุจริต/ การแทรกแซง (A1) โดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.78 รองลงมา ตัวแปรสังเกตการประยุกตดิจิทัล สําหรับ การบริหารภาครัฐแนวใหม โดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.74 ตัวแปรสังเกตหลักธรรมาภิบาล โดยมีคา นํา้ หนกั องคป ระกอบเทา กบั 0.54 2. ตัวแปรแฝงภายนอกดานยุทธศาสตร นโยบาย ปจจัยท่ีมีผลมากท่ีสุด ไดแก ตัวแปรสังเกตการสงเสริมให ทุก ภาคสวนเขามามี สวนรวมพัฒนา โดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.66 ตัวแปรสังเกตการเขาถึงขอมูลจาก ระบบบริการอยางท่ัวถึง โดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.61 ตัวแปรสังเกตการใชประโยชนจาก ระบบบริการ ภาครัฐ สะดวกและรวดเร็วเทากับ 0.53 ตัวแปรสังเกตลดความเลื่อมล้ํา สรางโอกาสใหประชาชน โดยมีคาน้ําหนัก องคป ระกอบเทา กบั 0.53 3. ตัวแปรแฝงภายนอกดา นเทคโนโลยี ปจ จยั ทีม่ ผี ลมากทีส่ ุด ตัวแปรสงั เกตระบบการจดั เกบ็ ขอมูลบนคลาวด (0.83) ตวั แปรสังเกตความปลอดภัยทางไซเบอร โดยมีคา นํ้าหนกั องคป ระกอบเทากับ 0.63 ตวั แปรสงั เกตอนิ เทอรเน็ต ประสานสรรพสิ่งโดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.50 ตัวแปรสังเกตเทคโนโลยีบล็อกเชน โดยมีคานํ้าหนัก องคประกอบเทากับ 0.48 ตัวแปรสังเกตการวิเคราะหขอมูล ขนาดใหญเชิงลึกโดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.36 ตัวแปรสังเกตสมารตแมชชนี โดยมคี า นา้ํ หนักองคป ระกอบเทากบั 0.35 ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 87

วารสารศรปี ทุมปริทศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 4. ตัวแปรแฝงภายนอกดานอรรถศาสตร ปจจัยท่ีมีผลมากที่สุด ตัวแปรสังเกตสรางแบบจําลอง ขอมูลของ เอกสารโดยมีคา นํ้าหนักองคป ระกอบเทา กับ 0.78 ตัวแปรสังเกตการกาํ หนดนิยามของรายการขอมูล โดยมคี านํ้าหนัก องคประกอบเทากับ 0.58 ตัวแปรสังเกตมาตรฐานการกําหนดรายการขอมูล โดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.51 ตวั แปรสงั เกตการกาํ หนด มาตรฐานขอ มลู โดยมคี านาํ้ หนกั องคป ระกอบเทา กับ0.44 5.ตัวแปรแฝงภายในกรอบสถาปตยกรรมกรรมกรรมการสับเปล่ยี นเอกสารธรุ กรรมอิเลก็ ทรอนิกส ปจจัยทม่ี ี ผลมากท่ีสุด ตัวแปรสังเกตเครือขายแหงความถูกตอง โดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.59 ตัวแปรสังเกต ความเปนสวนตัวโดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.57 ตัวแปรสังเกตความม่ันคงปลอดภัย โดยมีคานํ้าหนัก องคประกอบเทากับ 0.56 ตัวแปรสังเกตมูลคาสิ่งจูงใจโดยมีคานํ้าหนักองคประกอบเทากับ 0.55 ความสามารถของ การทํางานเชิงกระจายโดยมีคาน้ําหนักองคประกอบเทากับ 0.51 ความเสมอภาคและเทาเทียมกัน โดยมีคานํ้าหนัก องคป ระกอบเทากบั 0.33 และ การดาํ รงสิทธิ โดยมคี านํ้าหนักองคป ระกอบเทากับ 0.30 สรปุ ผลการวจิ ยั จากผลการวิเคราะหขอมูล สรุปไดวาโมเดลสมการโครงสรางสามารถวิเคราะหปจจัยท่ีสงผลตอการจัดทํา กรอบสถาปตยกรรมการสับเปลี่ยนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสดวยเทคโนโลยีบล็อกเชนได การจะทําให การสบั เปลย่ี นเอกสารธุรกรรมทางอเิ ล็กทรอนิกสสามารถพัฒนาไดอยางเปน รปู ธรรม จะตองใหความสาํ คญั กบั ปจจัย ดานสังคมและวัฒนธรรมในระบบบล็อกเชน ดานยุทธศาสตร/นโยบายระบบบล็อกเชน ดานเทคโนโลยีบล็อกเชน ดานอรรถศาสตรในระบบบล็อกเชน หากเมือ่ ขาดส่ิงใดสงิ่ หนงึ่ ท่ีไมส อดคลอ งหรือไมเปนทศิ ทางเดยี วกนั แลว นนั้ จะทํา ใหขาดความสมบูรณในการพัฒนากรอบสถาปตยกรรมการสับเปล่ียนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสดวยเทคโนโลยี บล็อกเชน ดา นเครอื ขา ยแหง ความถกู ตองครบถวนในระบบบลอ็ กเชน กลาวคือ ระบบสามารถตรวจสอบความถูกตอง ครบถวนสมบรู ณของเอกสารอิเล็กทรอนกิ ส (Data Integrity) คือ ระบบสามารถตรวจสอบความถูกตองไดจากทกุ คน หรือหนวยงานท่ีเก่ียวขอ ง ดานความสามารถของการทํางานเชิงกระจายในระบบบล็อกเชน กลาวคือ ระบบมีการเชื่อมตอระบบ สารสนเทศของหนวยงานเปนการทํางานแบบการกระจายอํานาจ ระบบเชื่อมโยงขอมูล มีการกําหนดผูรับผิดชอบใน แตล ะสวนงานใหอ ํานาจ ดา นมูลคา เปน ส่งิ จงู ใจในระบบบล็อกเชน ประกอบดว ย ระบบสามารถทาํ ใหเ ออ้ื ผลประโยชนดานการบริหาร จัดการไดอ ยางชัดเจน สามารถกําหนดคา ธรรมเนยี ม การใหบริการได สามารถกําหนดคาดาํ เนนิ การใหบรกิ ารได ดานความมั่นคงปลอดภัยในระบบบล็อกเชน กลาวคือ ระบบมีการรักษาความปลอดภัยของขอมูล มาตรฐานสากล ทส่ี ามารถระบตุ วั บคุ คล สามารถรกั ษาความลับ สามารถตรวจสอบความถกู ตองครบถวนสมบรู ณของ เอกสารอิเล็กทรอนิกส สามารถตรวจสอบ ปองกันการปฏิเสธ ความรับผิดชอบสําหรับการทําธุรกรรมเอกสาร อิเล็กทรอนิกส สามารถตรวจสอบสถานภาพของใบรับรองอิเล็กทรอนกิ สไ ดอยางอัตโนมัติ สามารถรองรับการยืนยนั ตัวบุคคลดวยลายเซ็น พรอมใชมีการใชเทคโนโลยีสนับสนุนการส่ือสารอยางปลอดภัยระหวางโหนดดวย Transport Layer Security (TLS) ดานความเปนสวนตัวในระบบบล็อกเชน กลาวคือ ระบบมีการคํานึงถึงหลักพื้นฐานความลับมีการเขารหัส มกี ารเขา รหสั แบบหลายขน้ั ตอนทําใหสะทอ นถึงความเปนสว นตวั ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 88

วารสารศรปี ทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ดานการดํารงสิทธิในระบบบล็อกเชน กลาวคือ ระบบมีการกําหนดการดํารงสิทธิในการเขาถึงไดตามสิทธิ์ท่ี กําหนด มีการรบั รองการกําหนดสทิ ธิข์ าใชงาน การรองขอตองไดร ับการยินยอมจากเจาของเอกสารการดํารงสทิ ธน์ิ ั้นๆ ดา นความเสมอภาคเทาเทียมกนั ในระบบบล็อกเชน กลาวคือการใหเกิดการกระจายทรัพยากรโอกาสท่ีท่ัวถึง เทาเทียม เปนธรรมยิ่งข้ึน อีกทั้งสรางโอกาสความเทาเทียมในการเขาถึง ใชประโยชนจากเทคโนโลยีดิจิทัล สําหรับ ประชาชน อภปิ รายผล ผลจากการวิเคราะหขอมูลโมเดลสมการโครงสรางของปจจัยที่สงผลตอการจัดทํากรอบสถาปตยกรรม การสับเปลีย่ นเอกสารธุรกรรมอเิ ลก็ ทรอนิกสดว ยเทคโนโลยบี ล็อกเชน มีประเด็นนาสนใจนาํ มาอภิปรายผล ดงั นี้ 1. ดานสังคมและวัฒนธรรม เปนปจจัยสําคัญหนึ่งท่ีสงผลทําใหดานยุทธศาสตร นโยบายและกฎหมาย สามารถยกระดับประสิทธิภาพ ใชประโยชนจากเทคโนโลยีดิจิทัลลดความเหลื่อมลํ้า สรางโอกาสใหประชาชนไดรับ การพัฒนาอยางเทาเทียมกัน สงเสริมใหทุกภาคสวนเขามามีบทบาทในการรวม สอดคลอง Srupsrisopa (2018) ที่พบวาบล็อกเชน คือ เครือขายการจัดเก็บขอมูลแบบกระจายอํานาจ (Decentralized) ท่ีทุกคนสามารถเขาถึงและ ตรวจสอบได อีกท้ังสามารถปองกันไมใหเ กิดการทุจรติ 2. ดานยุทธศาสตร นโยบายและกฎหมาย เปนปจจัยสําคัญที่สงผลเน่ืองจากดานยุทธศาสตร/นโยบาย/ กฎหมายของประเทศไทยในปปจจุบัน กําหนดวาตองสามารถเขาถึงขอมูลจากระบบบริการอยางท่ัวถึงลดความ เล่ือมล้ํา สรางโอกาส และการมีสวนรว ม สอดคลอ งกบั Thailand Digital Government 2021 (2017-2021) ในการ ยกระดบั ขีดความสามารถดา นดิจทิ ัลของภาครฐั ไทยสกู ารเปน รัฐบาลดจิ ทิ ลั 3. ดานเทคโนโลยีของระบบบล็อกเชน เปนปจจัยสําคัญที่สงผลเน่ืองจากการเปล่ียนแปลงทางเทคโนโลยี เพราะระบบเทคโนโลยีประมวลผลทีฉ่ ลาดขึ้น มีความเปนอัตโนมัติ สอดคลองกับ Meijer, Middendorp, Raes and Tubbing (2017) ที่ไดใชระบบบล็อกเชนเขามาชวยในการระบุตัวตน ระบุการธุรกรรมตางๆ ที่เกิดขึ้น มีความ นาเช่ือถือตรวจสอบได อีกท้ังยังชวยลดขั้นตอนการทํางานของบุคคลเพ่ือใชยืนยันตัวตน ทําใหเกิดความรวดเร็ว ประหยัดคา ใชจา ยได 4. ดานอรรถศาสตร เปน ปจ จยั สําคญั ท่ีสง ผลเน่ืองจากการพัฒนาสถาปตยกรรมบลอ็ กเชนน้ันจะตองคาํ นึงถึง การกําหนดมาตรฐานระบบสับเปลี่ยนขอมูลสําหรับนําไปสูการพัฒนาระบบเช่ือมตอใหขอมูลพรอมๆ กันหลาย หนวยงาน การสรางบริการรวมแบบเบด็ เสร็จมีความสอดคลองกับศูนยคาดการณเทคโนโลยี ท่ีเปน หนวยงานภายใต กาํ กบั ของสํานักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร National Science Technology and Innovation Policy Office (2017) ท่ีไดกลาววา เทคโนโลยีบล็อกเชนในการจัดเก็บขอมูล และใชประโยชนจากเครือขาย ตลอดจน ตรวจสอบความถกู ตอ ง ลดภาระการพงึ่ พาคนกลางในการทาํ ธรุ กรรม ภายใตความปลอดภยั ท่ีมีความนา เชื่อถือ 5. ดานเครือขายแหงความถูกตองครบถวน ประกอบดวย ระบบสามารถตรวจสอบความถูกตองครบถวน สมบูรณข องเอกสารอิเลก็ ทรอนกิ ส (Data Integrity) สอดคลองกับ Chirapunya (2018) ไดศ ึกษาความเปน ไปไดทาง เทคนิค ทางกฎหมายในการนํา “บล็อกเชน” มาใชปองกัน การออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินโดยมิชอบ ผลการวิจัย พบวาบล็อกเชนมีขอดีในดานความโปรงใสในการทําธุรกรรม เน่ืองจากระบบดังกลาวเมื่อไดรับฉันทามติจากทุก ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 89

วารสารศรปี ทุมปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 หนวยงานท่ีเก่ียวของแลว เจาหนาท่ีไมสามารถเขาไปแกไขธุรกรรมดังกลาวได รวมทั้งสามารถตรวจสอบขั้นตอน กระบวนการออกหนังสือแสดงสทิ ธิในทีด่ นิ วาเจา หนา ทไี่ ดปฏิบัติตามข้นั ตอนของกฎหมายหรือไม 6. ดานความสามารถของการทํางานเชิงกระจาย ประกอบดวย ระบบมีการเช่ือมตอระบบสารสนเทศของ สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา กับระบบของหนวยงานภายนอก เปนการทํางานแบบการกระจายอํานาจ ระบบเชื่อมโยงขอมูล มีการกําหนดผูรับผิดชอบในแตละสวนงานและใหอํานาจ สอดคลองกับ Srupsrisopa (2018) บล็อกเชน คือ เครือขายการจัดเก็บขอมูลแบบกระจายอํานาจ (Decentralized) ทุกคนสามารถเขาถึง ตรวจสอบได ในการทาํ งานทาํ ใหเกดิ ความเปน ธรรมเกดิ ประโยชนต อสังคมมากทีส่ ุด สอดคลอ งกับ Swan (2015) ไดมีแนวคดิ การใช พื้นท่ีเก็บขอมูลแบบกระจาย แนวคิดนี้ถูกนํามาใชในอุตสาหกรรมดานสุขภาพ ดนตรีสําหรับการใชงานดานสุขภาพ บลอ็ กเชนมโี ครงสรางสําหรบั จัดเกบ็ ขอ มลู ดา นสุขภาพหรือเวชระเบยี นอิเล็กทรอนกิ ส (EMRs) ไวบนบล็อกเชน เพื่อให สามารถวเิ คราะหไ ด แตย ังคงเปนแบบสวนตัวและประหยดั 7. ดานมูลคาเปน สิ่งจูงใจ ประกอบดวย ระบบสามารถทาํ ใหเอ้ือผลประโยชนด านการบริหารจัดการไดอยาง ชัดเจน สามารถกาํ หนดคา ธรรมเนียมการใหบริการได และสามารถกําหนดคา ดาํ เนินการใหบริการได ซ่งึ สอดคลองกับ Popatchai (2018) ท่ีกลาววา ประเทศไทยไดใชระบบการจัดเก็บขอมูลสารสนเทศ การนําระบบคอมพิวเตอรและ อนิ เทอรเ นต็ มาใหบ ริการสาธารณะกับประชาชนเพื่อความสะดวกและรวดเร็วในการบริหารจัดการ หนา ที่หลกั ท่สี ําคญั อยางหนึง่ ของภาครัฐคือ “การสรางแรงจงู ใจ” ใหผ ทู ่เี กีย่ วของทุกฝา ยใหความสําคญั กับการหาจุดสมประโยชนระหวา ง กัน ไมวาจะเปนการทํางานหรือการประสานงานระหวางหนวยงานของรัฐดวยกันเอง หรือระหวางภาครัฐกับ ภาคเอกชนก็ตาม โดยเฉพาะ ในยุคท่ีมีการตรวจสอบการประพฤติมิชอบ และการใชทรัพยากรของรัฐเกิน หรือไม เหมาะสมอยางเขมงวดดวยแลว หากมีเทคโนโลยีใดก็ตามท่ีสามารถเสนอทางออกใหภาครัฐดวยการลดตนทุน การทํางานของภาครัฐและการจัดการกับความไมมีประสิทธิภาพของการทํางานไดจริงดวยแลวก็เปนเร่ืองที่ผูท่ี เกย่ี วของควรใหค วามสาํ คัญเปนอยา งย่งิ ขอ เสนอแนะ 1. ขอ เสนอแนะในการนาํ ผลวิจยั ไปใช จากการศึกษาวิจัยชี้ใหเห็นวา “บล็อกเชน” เปนเทคโนโลยีท่ีเหมาะสมตอการนําไปใชในการพัฒนากรอบ สถาปต ยกรรมการสับเปล่ียนเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสดวยคุณลักษณะสาํ คญั คอื ขอ มลู หรือเอกสารที่จัดเก็บบน บล็อกเชนจะไมถูกเปลี่ยนแปลง (Immutable) ไมถูกลบหาย (Indelible) ไปได ดังน้ัน ธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส ใดๆ ท่ีเอกสารธุรกรรมอิเล็กทรอนิกสถูกจัดเก็บไวบนบล็อกเชน จะไดรับการรับรอง มีหลักประกันการทําธุรกรรม อตั โนมตั ิทส่ี ามารถตรวจสอบยนื ยนั ไดในภายหลงั ระบบการสับเปลย่ี นเอกสารธรุ กรรมอิเล็กทรอนกิ สทใ่ี ชบ ล็อกเชนใน งานวิจัยน้ีจึงเหมาะสมท่ีจะนาํ ไปใชในการทําธุรกรรมในทุกกิจกรรมระหวางหนวยผูใหบริการกับผรู ับบริการ ระหวาง หนวยงานรัฐ หนวยงานรัฐ ระหวางหนวยงานรัฐและเอกชน ระหวางประชาชนกับประชาชน สามารถรักษาความเปน สวนตวั (Privacy) ของขอ มูลในเอกสารธรุ กรรมอเิ ล็กทรอนกิ สท ใ่ี ชสับเปลี่ยนกันได 2. ขอเสนอแนะในการวจิ ัยคร้งั ตอ ไป บล็อกเชนเปนนวัตกรรม ท่ีมีความเหมาะสมกับการนาํ ไปใชงานในการใหบริการภาครัฐอยางมีประสทิ ธภิ าพ อยางไรก็ดี ผูวิจัยไดทําการวิจัยในครั้งนี้เปนเพียงการหาสถาปตยกรรมที่ประสิทธิภาพและมีความม่ันคงปลอดภัยสูง ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 90

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 แตยังขาดการทําวิจัยตอยอดในหลายสวน ไดแก การยอมรับเทคโนโลยีบล็อกเชน โมเดลวุฒิภาวะความสามารถใน การใชงานบล็อกเชน การใชเทคโนโลยีบล็อกเชนในการปกปองขอมูลสวนตัว และเก็บรักษาขอมูลของบุคคล หรือ แมแตการใชงานรวมกับอินเทอรเน็ตประสานสรรพสิ่งเพ่ือใหมีการนําเขาขอมูลไดอยางอัตโนมัติท่ีสามารถลดความ ผิดพลาดของการนาํ เขา ขอมลู จากมนษุ ย เปน ตน กติ ตกิ รรมประกาศ งานวิจัยฉบับนี้ไดรับการสนับสนุนการวิจัยภายใตแผนเสริมสรางศักยภาพและพัฒนานักวิจัยรุนใหม ตาม ทิศทางยุทศาสตรการวิจัยและนวัตกรรม ประเภทบัณฑิตศึกษา จากสํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติ (วช.) ประจาํ งบประมาณป 2562 ผวู จิ ยั จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ เอกสารอา งอิง Chirapunya, K. (2018). Technical and Legal Feasibility Study of Using “Blockchain” For Preventing the Illegal Issuing Land Right Documents. Thesis of the Degree of Doctor of Philosophy in Criminology and Criminal Justice. Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai) Comrey, A. L. and Lee, H. B. (2013). A first course in factor analysis. 2nd ed. New York: Psychology Press. Gem. (2017). Blokchain Healthcare 2016 Report – Promise and Pitfalls. [Online]. Retrieved May 23, 2018, from: https://gem.co. Hair, J. F. J., Hult, G. T. M., Ringle, C. M. and Sarstedt, M. (2017). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). 2nd ed. CA: Sage. Haber, S., and Stornetta, W. S. (1991). How to time-stamp a digital document. Journal of Cryptology, 3(2). 99-111. Keretho, S. (2017). Cross-border Single Window Interoperability (based on a new UNNExT Guide). The Proceedings of the International conference on Cross-border Paperless Trade, Single Window in the context of the New Technology Wave, Moscow, Russian Federation, 7-8 December 2017, 6-8. Meijer, W. K., Middendorp, D., Raes, J. M. and Tubbing, R. (2017). Digital Voting Pass. Thesis of the Degree of Bachelor in Science. Netherlands: Delft University of Technology. Merkle, R. C. (1988). A Digital Signature Based on a Conventional Encryption Function. Advances in Cryptology - CRYPTO, 87, 369-378. Ministry of Digital Economy and Society. (2010). Thailand Digital Economy and Society Development Plan (2018-2037). [Online]. Retrieved February 2, 2019, from: https://www.dga.or.th/upload/download/file_9fa5ae40143e13a659403388d226efd8.pdf. (in Thai) ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 91

วารสารศรีปทุมปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 National Science Technology and Innovation Policy Office. (2017). Digital Government Technology Roadmap. [Online]. Retrieved Jan 10, 2017, from: https://www. dga.or.th/th/content/920/13589. NIST. (2014). Framework for Improving Critical Infrastructure Cybersecurit [Online]. Retrieved Feb 2, 2019, from: http:22www.nist.gov/cyberfreamwork. Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer to peer electronic cash system. [Online]. Retrieved January 10, 2017, from: http://www.bitcoin.org/bitcoin.pdf. Office of the Public Sector Development Commission. (2005). Report of Sector Development Commission year 2005. Bangkok: Office of the Public Sector Development Commission. Popatchai. (2018). Digital Money – Blockchain [Online]. Retrieved January 10, 2017, From: https://www.prachachat.net/columns/news-127289. Santhanamery, T. and Ramayah, T. (2012). Continued Usage Intention of E-Filing: The Role of Optimism Bias. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 65(1), 397–403. Srupsrisopa. (2018). Importance and investment in the blockchain evolution. [Online]. Retrieved January 27, 2018, from: https://www.marketingoops.com/insiders. Swan, M. (2015). Blockchain: Blueprint for a new economy. (Vol. 6). California: O'Reilly Media. Tapscott, D., and Tapscott, A. (2015). Blockchain Revolution: How the Technology Behind Bitcoin and Other Cryptocurrencies is Changing the World. New York: Penguin Pub. Thoppae, C. and Praneetpolgrang, P. (2018). The Investigation and Design of Blockchain Archiecture for Secure Nation e-Transaction Services. The Proceedings of the International Conference of Robotics, Informatics, and Intelligent control Technology (RIIT2018), Bangkok Thailand On September, 5-6, 2018, 68-73. Tierion. (2017). Blockchain Healthcare 2016 Report – Promise & Pitfalls. [Online]. Retrieved May 23, 2018, https://tierion.com/blog/blockchain-healthcare-2016-report/. ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 92

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ที่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 การประยุกตใ ชภ าพถายทางอากาศจากอากาศยานไรคนขับเพือ่ สรางแผนท่ีดิจทิ ัล เกียรติกลุ ไชย จิตตเอื้อ1,*, ฐาปนัต บัวภิบาล2, อานนท ศรีประเสรฐิ 3 1,2,3ภาควชิ าวิศวกรรมอุตสาหการและการจดั การการบิน กองวชิ าวศิ วกรรมเคร่อื งกลและอุตสาหการ โรงเรยี นนายเรืออากาศนวมนิ ทกษตั รยิ าธิราช Received: 14 April 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 บทคดั ยอ เน่ืองจากปญหาความละเอียดเชิงพ้ืนท่ีของแผนท่ีใชงานจากการใหบริการฟรีบนอินเทอรเน็ต และปญหา คาใชจายในการไดมาของแผนที่ภาพถายทางอากาศที่มีความเท่ียงตรงสูง งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคในการนําอากาศ ยานไรค นขับขนาดเลก็ มาประยุกตใ ชในการถายภาพทางอากาศรว มกบั เทคโนโลยภี ูมสิ ารสนเทศเพ่อื สรา งแผนท่ีดิจิทัล ที่มีความละเอียดเชิงพื้นท่ีสูง โดยใชพื้นท่ีสวนหน่ึงของโรงเรียนนายเรืออากาศนวมินทกษัตริยาธิราชเปนพ้ืนที่ศึกษา โดยการรวบรวมขอมูลแบงเปนสองสวน คือขอมูลภาพถายทางอากาศจากอากาศยานไรคนขับ และขอมูลเชิง อรรถาธิบายของส่ิงท่ีปรากฏบนพื้นท่กี รณศี ึกษา งานวิจยั นีใ้ ชซ อฟตแวร Drone Deploy ในการวางแผนการบิน และ ประมวลผลในระบบการประมวลผลแบบกลุม เมฆเพื่อผลิตภาพถา ยออรโ ธ รวมถงึ การใชระบบกําหนดตาํ แหนง บนโลก เพ่ือการกําหนดจุดคุมภาพถายภาคพื้นดิน และงานวิจัยนี้ไดใชซอฟตแวร QGIS เปนเคร่ืองมือในกระบวนการสราง แปลงสํารวจลงบนแผนท่ภี าพถายออรโธ ซึ่งผลที่ไดคือแผนท่ดี ิจทิ ัลทีส่ ามารถแสดงขอมลู เชิงพ้ืนท่ีท่เี ชือ่ มโยงกับขอมูล เชิงอรรถาธบิ ายในรปู แบบตารางคณุ สมบัติ และมีความละเอยี ดของขอ มูลเชิงพ้ืนทสี่ ูงกวาแอปพลเิ คชันแผนท่ี Google map และ Google earth ดังน้ันแผนที่ดิจิทัลจึงนําไปใชวิเคราะหและชวยสนับสนุนการตกลงใจเกี่ยวกับปญหาเชิง พ้ืนทีไ่ ดอยา งมีประสิทธิภาพ คาํ สาํ คญั : อากาศยานไรค นขบั ภาพถายทางอากาศ ภมู สิ ารสนเทศ ระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร แผนท่ดี ิจิทลั *ผปู ระสานงานหลัก; อเี มล: [email protected] ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 93

วารสารศรปี ทมุ ปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 Applying aerial imagery from Unmanned Aerial Vehicle for digital maps Kiatkulchai Jitt-Aer1,*, Thapanat Buaphiban2, Anon Sriprasert3 1,2,3Industrial Engineering and Aviation Management Department, Faculty of Mechanical Engineering and Industrial Engineering Navaminda Kasatriyadhiraj Royal Air Force Academy Received: 14 April 2020 Revised: 6 October 2020 Accepted: 7 October 2020 ABSTRACT Due to the problem of area resolution of maps freely obtained from the Internet and the problem of costs for producing aerial photography with high quality, this research has the objective to use a small unmanned aerial vehicle (UAV) for aerial photography in combination with the use of geo- informatics technology to create high resolution digital maps. An area of Navaminda Kasatriyadhiraj Royal Thai Airforce Academy was used as the case study area. Compiling data was divided into two parts. The first part was an acquisition of aerial photographs using UAV, and the second part was an extraction of earth- surface features in a case study area from which the descriptive data was collected. With regard to data processing, the Drone Deploy platform was used for both managing UAV flight planning, and processing aerial images through the platform to produce ortho- photographs. Furthermore, the use of Global Positioning System ( GPS) technology was necessary in this research for determining ground control points, which were later used for a geo- referencing operation to yield an orthomosaic map using QGIS software. A case study of Navaminda Kasatriyadhiraj Royal Air Force Academy (NKRAFA) illustrates the proposed methodology. As a result, in the QGIS environment, the surface features are digitized on such the base map with their attribute tables. The digital map can be manipulated and shows higher resolution than Google maps and Google earth that supports decision makings regarding spatial issues more efficiently. Keywords: UAV, Aerial photography, Geo-informatics, GIS, Digital map *Corresponding Author; Email: [email protected] ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 94

วารสารศรีปทมุ ปริทัศน ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 ความเปนมาและความสาํ คัญของปญหา แผนที่มีความสําคัญ คือเปนเครื่องชวยในการดําเนินงานหรือประกอบกิจการตางๆ ในทุกภาคสวน โดยในทางภูมิศาสตรน้ันแผนที่ถือเปนศูนยรวมขอมูลปริภูมิหรือขอมูลท่ีมีความสําคัญและเปนประโยชนทั้งทาง เศรษฐกิจ สังคม การเมือง และการทหาร ปจจุบันแผนที่ถูกนําไปใชใหเปนประโยชนท้ังภาครัฐและภาคเอกชนทั้ง การวางผังเมอื งใหเหมาะสมและสอดคลองกับการขยายตวั ของชมุ ชน และเพ่ือปอ งกันภยั พบิ ตั ิทางธรรมชาติ ประกอบ กับในปจจุบันไดมีการพัฒนาเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ (Geo-information technology) ท่ีสามารถนํามาพัฒนาไป เปนระบบแผนที่ที่ใชระบบคอมพิวเตอรหรือที่เรียกวา แผนท่ีดิจิทัล (Digital map) ซ่ึงเปนนวัตกรรมที่นํามาใช ประโยชนอ ยา งมีประสทิ ธิภาพมากขน้ึ สามารถนาํ มาวิเคราะหหรือสบื คนขอ มูลเชงิ พื้นที่ไดง า ยและรวดเรว็ โดยกระบวนการทํางานเก่ียวกับขอมูลเชิงพื้นท่ีดวยระบบคอมพิวเตอรสามารถกําหนดขอมูลสารสนเทศท่ีมี ความสัมพันธกับขอมูลเชิงพ้ืนท่ีนั้นท่ีอยูในรูปแบบของภาพแผนที่ที่เช่ือมโยงกับขอมูลเชิงอรรถาธิบาย (Attribute data) หรือฐานขอมูลของชุดแผนท่ีไดดวย (Thongtip, 2012) โดยการเช่ือมโยงขอมูลทั้งสองประเภทเขาดวยกัน จะทําใหผูใชงานแสดงขอมูลท้ังสองประเภทไดพรอมๆ กัน เชน การสอบถามรายละเอียดของตําแหนงที่ตองการ โดยขอมูลในระบบสารสนเทศภูมิศาสตรถูกอางอิงถึงตําแหนงที่มีอยูจริงบนพ้ืนโลกไดโดยอาศัยระบบพิกัดทาง ภูมศิ าสตร (Geographic Coordinate System: GCS) ซ่ึงจะสามารถอางอิงไดท ้ังทางตรงและทางออม โดยปกติน้ันขอมูลเชิงพื้นที่ถูกนํามาวิเคราะหโดยระบบสารสนเทศภูมิศาสตรจะมีที่มาจากเทคโนโลยีดาน การรับรูระยะไกล (Remote sensing) เชน ภาพถายทางอากาศ โดยใชอากาศยานหรอื ไดจ ากดาวเทยี ม ซ่งึ มคี า ใชจาย คอนขางสูงมากในการไดมาซ่ึงขอมูลดังกลาว อยางไรก็ตาม ขอมูลเชิงแผนที่ยังสามารถหาไดจากแหลงบริการฟรีบน อินเทอรเน็ต เชน แอปพลิเคชันแผนท่ี Google maps หรือ Google earth ซึ่งมีความละเอียดและความเท่ียงตรงใน ระดับหนึ่งเทานั้น งานวิจัยน้ีจึงมีแนวคิดนําอากาศยานไรคนขับขนาดเล็กมาใชเพ่ือเก็บขอมูลภาพบนพ้ืนโลกใน การสรางแผนที่แทนการใชอากาศยานขนาดใหญหรือดาวเทียม ซ่ึงการใชอากาศยานไรคนขับสําหรับการสรางแผนที่ ของพนื้ ทข่ี นาดยอมจะมีคาใชจ า ยตํ่ากวาภาพถา ยดาวเทียมหรอื ภาพถายจากอากาศยาน (Matese et al., 2015) และ นําแผนท่ีท่ีไดนั้นมาทดลองเปรียบเทียบขอมูลเชิงพื้นที่กับแอปพลิเคชัน Goole maps และ Google earth โดยงานวิจัยนี้จะใชอุปกรณหรือเคร่ืองมือที่มีใชงานอยูในหนวยงานของคณะผูวิจัย และซอฟตแวรตางๆ ท่ีใช การดําเนนิ งานวจิ ยั น้ีจะเปนฟรซี อฟตแ วรทีไ่ มจ ําเปน ตองมีคาใชจา ยในการจดั ซ้ือจดั หา วัตถุประสงคข องการวิจยั 1. เพอ่ื ประยุกตอากาศยานไรคนขับขนาดเล็กรว มกบั เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศในการสรางแผนทีด่ จิ ิทัล 2. เพื่อเปรียบเทยี บความละเอยี ดและคณุ ประโยชนของแผนท่ดี จิ ทิ ัลทใ่ี หบริการฟรบี นอนิ เทอรเน็ตกับแผนที่ ดจิ ทิ ลั ท่ีสรางขนึ้ จากอากาศยานไรคนขบั ขนาดเล็กรว มกบั เทคโนโลยภี ูมสิ ารสนเทศ ขอบเขตการวจิ ัย การดําเนินการการสรางแผนที่ดิจิทัลในงานวิจัยนี้ไดใชพ้ืนท่ีสวนหน่ึงของโรงเรียนนายเรืออากาศนวมินท กษัตริยาธิราชเปนกรณีศึกษา ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 20,278 ตารางเมตร โดยใชอากาศยานไรคนขับขนาดเล็กชนิด 4 ใบพัด ยห่ี อ DJI phantom 4 Pro ในการถา ยภาพทางอากาศ ปญ˜ ญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คุณธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 95

วารสารศรปี ทมุ ปรทิ ศั น ฉบบั วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ปท‚ ี่ 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 แนวคดิ และทฤษฎีที่เก่ยี วของ ภาพถา ยทางอากาศ ภาพถายทางอากาศ (Areal imagery) คือ การถายภาพนิ่งโดยมีการติดตั้งกลองถายภาพกับอากาศยาน ประเภทตางๆ (Phrommas, 2016) ซึ่งการวางแผนการบินของอากาศยานไรคนขับน้นั จะตองกําหนดคาการทับซอ น ของภาพอยางเหมาะสม โดยแตละแนวบินจะตองถายภาพท่ีมีสวนทับซอน (Frontlap) ไมนอยกวา 60% และ สวนซอนของภาพในแนวบินขางเคียงจะตองมีสวนซอนดานขาง (Sidelap) อยูในชวง 20 – 40% (National Resources Canada, 2016) เพ่ือใหแ นใจวา ทงั้ ภาพและสวนของภาพท่ีมสี วนซอนทับกันนจ้ี ะตองใชใ นการรังวัดและ การสรางคาพิกัดในสามมิติ และนอกจากน้ี ระยะสูงการบินของอากาศยานก็สงผลตอพ้ืนที่การถายภาพ ย่ิงบินสูง ก็ครอบคลุมพื้นที่ไดกวางมากกวาการบินต่ํา แตอยางไรก็ตาม ยิ่งบินสูงรายละเอียดเชิงพื้นที่ของจุดภาพยิ่งนอย (Boonlua, 2014) ซ่ึงจะสงผลตอคุณภาพของแผนที่ทางอากาศที่นําไปผลิตแผนท่ีฐาน (Base map) ดังนั้น การกาํ หนดความละเอียดเชิงพื้นท่ที ี่ตอ งการจึงมคี วามจาํ เปนตอ การวางแผนการบนิ ถายภาพทางอากาศ UAV Sw Fr UAV Al GSD Dw ภาพที่ 1 ระยะระหวา งกลางจุดภาพทต่ี ดิ กันและตัวแปรทเ่ี กี่ยวของ (Wingtra, 2019) โดยความละเอียดเชิงพื้นท่ีมีความสัมพันธโดยตรงกับความละเอียดของจุดภาพตอพื้นท่ี (Ground sample distance: GSD) ซ่ึงมีความหมายคือ คาเฉล่ียของระยะทางบนพ้ืนโลกระหวางจุดภาพ (Image pixel) ท่ีอยูก่ึงกลาง ของภาพสองภาพที่อยตู ดิ กนั ดังแสดงตามภาพท่ี 1 จงึ กลา วไดวา หากคา GSD ย่ิงมาก ความละเอยี ดเชงิ พ้นื ท่ีกย็ ่งิ นอย ดังน้ัน คา GSD จึงเปนตัวแปรที่สําคัญของการไดภาพถายทางอากาศท่ีมีคุณภาพ (Stensaas, 2007) นอกจากระยะ ความสูงการบินของอากาศยานไรคนขับ คา GSD ของภาพถายทางอากาศจะสัมพันธกับอุปกรณถายภาพหรือ คณุ สมบัตขิ องกลอ งของอากาศยานไรค นขับทีป่ ระกอบไปดวยตวั รบั ภาพ (Sensor) และเลนสกลอ ง (Camera lens) พารามิเตอรที่เกี่ยวของกับคา GSD คือ ความกวางของตัวรับภาพ (Sensor width: Sw) ระยะหางระหวาง เลนสกับตัวรับภาพ (Real focal length: Fr) ระยะสูงการบิน (Fright altitude: Al) และขนาดความกวางของ ภาพถายหนึ่งๆ บนพ้ืน (Footprint direction width: Dw) ดังแสดงในภาพที่ 1 คา GSD สามารถคํานวณไดจาก สมการคณติ ศาสตรท่ี (1) ดังน้ี GSD = P x Al (1) Fr ป˜ญญา เชี่ยวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 96

วารสารศรปี ทุมปริทัศน ฉบับวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 โดยท่ี P = ขนาดของจุดภาพ, Al = ระยะสูงของการบินถายภาพ, Fr = ระยะเลนสกับตัวรับภาพ และจาก สมการที่ (1) ระยะเลนสกับตัวรับภาพ (Fr) สามารถคํานวณไดจากสมการทางคณิตศาสตรท ี่ (2) ดังน้ี Fr = F35 x Sw (2) 34.6 โดยที่ F35 = ระยะโฟกสั เลนสทเี่ ทยี บเทา 35 mm, Sw = ความกวางของตัวรบั ภาพ เทคโนโลยภี ูมิสารสนเทศ Jirakajohnkool (2012) ไดอ ธบิ ายความหมายของเทคโนโลยีภูมสิ ารสนเทศไว คือ หลกั วิชาท่ีศกึ ษาเกี่ยวกับ ขอมูลเชิงพ้ืนท่ีท่ีมีพิกัดอางอิงบนผิวโลก ประกอบดวยเทคโนโลยีที่เปนองคประกอบที่สําคัญ คือ การรับรูระยะไกล ระบบกําหนดตําแหนงบนโลก (Global Positioning System: GPS) และระบบสารสนเทศภูมิศาสตร (Geographic Information System: GIS) เพอ่ื สนบั สนนุ การรวบรวมขอมูล การจดั การขอมลู การวิเคราะหข อ มลู และการแสดงผล ขอมูลท่ีอธิบายคุณลักษณะหรือขอมูลเชิงอรรถาธิบายของขอมูลเชิงพ้ืนที่น้ันๆ โดย Jeefoo (2018) ไดอธิบายวา ขอมูลเชิงพ้ืนที่เปนรูปลักษณที่ปรากฏบนพ้ืนโลกเปนสวนเทาท่ีมีและเทาท่ีเห็น สวนขอมูลเชิงอรรถาธิบายเปนขอมูล สวนท่เี พิม่ เติม ปรบั ปรุง และแกไขเทา ที่ตอ งการของผูจัดทําขอมูลภูมสิ ารสนเทศ ดงั น้ันในการผลติ แผนทีด่ จิ ิทัลจะตอ ง อาศัยเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ ซึ่งตอ งอาศยั ทฤษฎที เ่ี กีย่ วของอื่นๆ ดงั ตอ ไปนี้ การรบั รูระยะไกล การรับรูระยะไกล คือวิธีการทางวิทยาศาสตรที่ไดมาซ่ึงขอมูลเก่ียวกับวัตถุหรือพื้นที่ที่ปรากฏบนผิวโลกจาก เคร่ืองมือบันทกึ ขอมูล โดยปราศจากการเขาไปสัมผสั กับวัตถเุ ปาหมาย และอาศยั พลังงานของคล่ืนแมเหลก็ ไฟฟาเปน ส่ือกลาง (Suksabai and Nakhapakorn, 2014) โดยการจัดทําแผนท่ีจะตองใชเทคโนโลยีการรับรูระยะไกล คือ ขอ มลู ภาพถายทางอากาศและขอ มลู ภาพถา ยทางดาวเทียมซ่งึ สามารถนํามาจัดทาํ แผนที่ท่มี รี ูปทรงและขนาดของพน้ื ที่ ที่มีความถูกตองสูงและใชเวลาท่ีรวดเร็วมากขึ้นกวาในอดีต (Jirakajohnkool, 2012) ในการศึกษาการรับรูระยะไกล จะตองมีความเขาใจเกย่ี วกบั กับสัณฐานของโลก (Geodesy) หรอื พื้นผิวทีใ่ ชอางอิง ซ่ึงการอางองิ ตาํ แหนงของจุดตางๆ จึงใชร ูปทรงทห่ี อหมุ ดว ยผิวระดับท่ีตอเน่ืองกนั โดย Yiengveerachon (2016) ไดอธบิ ายสัณฐานโลกไว 3 ลกั ษณะคอื สัณฐานโลกทางกายภาพหรือภูมิประเทศจริง สัณฐานโลกจีออยด (Geoid) และสัณฐานโลกรูปทรงรีหรืออีลิปซอยด (Ellipsoid) พ้นื หลกั ฐานอางองิ และระบบพิกัด การกําหนดตาํ แหนง บนพน้ื ผิวโลกท่ีมีความถูกตองนั้นจะตองอาศัยพน้ื หลักฐานอางอิง (Reference datum) ซ่ึงเปนระบบอางอิงการหาตําแหนงบนสัณฐานโลกดังกลาว จากขอมูลของ Royal Thai Survey Department (2015) ในสวนของประเทศไทยนั้น ไดกําหนดใหใชพ้ืนหลักฐานทองถิ่น (Local datum) ที่ช่ือวาอินเดียน 1975 (Indian 1975 datum) แตใชพื้นหลักฐานสากลท่ีทําใหสามารถอางอิงไดทั่วโลก เรียกวา พื้นหลักฐาน World Geodetic System 1984 (WGS 84) สงผลใหการสํารวจในยุคปจจุบันตองปรับเปลี่ยนมาใชพ้ืนหลักฐาน WGS 84 ดังนัน้ คา พิกัดทไ่ี ดจากอุปกรณ GPS ในพืน้ ทปี่ ระเทศไทยจะเปน คา ท่อี างองิ บนพ้นื หลกั ฐาน WGS 84 ปญ˜ ญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 97

วารสารศรีปทมุ ปริทศั น ฉบับวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ป‚ท่ี 12 มกราคม - ธนั วาคม 2563 Sripatum Review of Science and Technology Vol.12 January – December 2020 การอางอิงและบอกตําแหนงนี้บนโลกจะตองอางอิงโดยอาศัยระบบพิกัด Kriangkraipetch and Liengwanpon (2016) อธิบายระบบพิกัดไวดวยกัน 2 ระบบ คือ ระบบพิกัดภูมิศาสตรหรือ GCS และอีกระบบ คือ พิกัดแบบกริด (Universal Transverse Mercator: UTM) โดยท่ีระบบ GCS เปนระบบพิกัดที่กําหนดตําแหนงตางๆ บนผิวโลก ดวยวิธีการอางอิงละตจิ ูด (Latitude) และลองจิจูด (Longitude) สวนระบบพกิ ัดแบบ กริดเปนการอา งอิง คาพิกัดโดยอาศัยตารางกริดในการกําหนดตําแหนงตา งๆ บนพื้นโลก ซ่ึงพิกัดกริดจะบอกตวั เลขและตัวอักษรอางอิงท่ี ครอบคลุม เชน 47N หมายถงึ เลขกํากบั พนื้ ทท่ี ี่อยใู นแนวต้ังท่ี 47 และแนวนอนที่ N โดยประเทศไทยมพี ้นื ท่ีครอบคลมุ 2 โซนคือ โซน 47 และ 48 โดยการจัดทําแผนที่ในระบบคอมพิวเตอรในสวนของพ้ืนที่ในกรุงเทพมหานคร จะตอง กาํ หนดระบบพิกัดแผนท่โี ดยใชหมดุ หลักฐานอา งอิงแบบ WGS 84/UTM zone 47P (Yiengveerachon, 2016) ระบบกาํ หนดตาํ แหนงบนโลก Boochayan, Pahanich and Sartsin (2018) ไดร ะบุไววา ระบบนาํ ทางดว ยดาวเทียม (Global Navigation Satellite System: GNSS) คือ ระบบท่ีใชระบบกําหนดตําแหนงบนโลกโดยใชตัวรับสัญญาณเพื่อประมวลผลเชิง ตําแหนง ณ จุดท่ีอุปกรณรับสัญญาณต้ังอยู ซ่ึงปจจุบันนี้ไดมีการพัฒนาระบบนําทางดวยดาวเทียมขึ้นมาหลายระบบ เชน GPS (ประเทศสหรัฐอเมริกา) GLONASS (ประเทศรัสเซีย) Galileo (สมาพันธยุโรป) BeiDou (ประเทศจีน) QZSS (ประเทศญี่ปุน) เปนตน โดยคณะผูวิจัยน้ีไดเลือกใชระบบกําหนดตําแหนงบนโลกแบบ GPS เพราะสามารถ เขาถงึ ระบบไดโดยไมเ สยี คาใชจ า ย ซึ่ง GPS นําทางดว ยดาวเทียมจํานวน 24 ดวง ที่โคจรรอบโลกวนั ละ 2 รอบ เปน ผล ทําใหสามารถนําขอมูลการรับสัญญาณ GPS ไปคํานวณหาตําแหนงและความสูงไดตลอดเวลา 24 ชั่วโมงทุกแหงบน โลก ในระดับความถูกตองเปนเซนติเมตรถึง 20 เมตร ข้ึนอยูกับคุณภาพของเคร่ืองรับสัญญาณและวิธีการวัด (Mongkolkeha, 2007) ระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร จากวรรณกรรมท่ีเก่ียวของกับวิชาภูมิศาสตร มีนักวิชาการหลายทานไดใหความหมายของคําวาระบบ สารสนเทศภูมิศาสตร ยกตัวอยางเชน Jeefoo (2018) ไดใหความหมายของระบบสารสนเทศภูมิศาสตรวาเปน เคร่ืองมอื ท่ใี ชระบบคอมพวิ เตอรเพอ่ื ชว ยในการนําเขา จดั เก็บ จัดเตรยี ม ดัดแปลง แกไ ข วเิ คราะห และแสดงผลขอ มูล เชิงพ้ืนท่ีตามวัตถุประสงคตางๆ ท่ีกําหนดไว ระบบสารสนเทศภูมิศาสตรยังหมายถึงกลุมของระบบสารสนเทศกลุม หนงึ่ ทีม่ ีความแตกตา งจากระบบสารสนเทศอืน่ ๆ โดยทอี่ งคป ระกอบทเ่ี ปนปจ จัยสาํ คญั ทชี่ ้ีใหเหน็ ถงึ ความแตกตาง คอื ขอมูลที่มีความสัมพันธกับการอางอิงตําแหนงบนโลกท่ีเรียกวาขอมูลเชิงพื้นที่ ฉะน้ันระบบสารสนเทศจะเก่ียวโยงกบั การพัฒนาความรูในแขนงสาขาตางที่เก่ียวกับขอมูลเชิงพื้นที่ทั้งสิ้น (Maneekhat, 1997 cited in Thitisawan, 2001) ระบบสารสนเทศภูมิศาสตรจึงเปนเครื่องมือท่ีใชในการวิเคราะหขอมูลเชิงพื้นท่ี โดยขอมูลลักษณะตางๆ ในพ้ืนท่ีที่ สนใจจะถูกนํามาจัดใหอยูในรูปแบบท่ีมีความสัมพันธเชื่อมโยงกัน ดังน้ันจึงสรุปไดวาระบบสารสนเทศภูมิศาสตร คือ ระบบสารสนเทศรูปแบบหนึ่ง ท่ีขอมูลมีความสัมพันธกับการอางอิงตําแหนงบนโลก ใชเก็บขอมูลในลักษณะเฉพาะ เร่ือง เพ่ือนําเอาขอมูลเหลานั้นมาวิเคราะหประมวลผลรวมกัน เพื่อหาคําตอบเกี่ยวกับขอมูลเชิงพ้ืนที่ และสามารถ แสดงผลหลากหลายรปู แบบ เพอ่ื ใชเ ปนเครอื่ งมือสาํ หรบั การวางแผนพฒั นาพื้นทต่ี อ ไป ป˜ญญา เช่ียวชาญ เบิกบาน คณุ ธรรม Intellectual, Professional, Cheerfulness, Morality 98