คูมอื การเรียนดวยตนเอง ประกอบหนังสอื เรียนรายวชิ าทักษะการเรยี นรู (ทร 31001) ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย โปรดอา นคูมอื นใ้ี หเ ขา ใจกอนและปฏิบตั ติ ามขน้ั ตอนที่กําหนด สถาบนั การศึกษาทางไกล สาํ นกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั สาํ นกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธิการ
คาํ นํา คูมือการเรียนดวยตนเองประกอบหนังสือเรียนตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 จัดทําข้ึนเพ่ือใชควบคูไปกับหนังสือเรียนในรายวิชาท่ี สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยกําหนดใหเปนหนังสือเรียน โดยเฉพาะนักศึกษาที่เรียนโดยวิธีเรียนทางไกลท่ีตองศึกษาดวยตนเองเปนหลัก คูมือการเรียน ดวยตนเองจึงเสมือนแผนท่ีนําทางใหนักศึกษาเรียนรูอยางเปนข้ันตอนใหสามารถเรียนรูและเขาใจตลอดจน สามารถตรวจสอบความรูความเขาใจดวยตวั นักศึกษาเอง ในการจัดทําคูมือการเรียนดวยตนเองประกอบหนังสือเรียนตามหลักสูตรการศึกษานอก ระบบ ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดรับความรวมมือจากผูเชี่ยวชาญและผูเกี่ยวของ จึง ขอบคณุ ทุกทานมา ณ โอกาสนี้ สถาบันการศกึ ษาทางไกล สาํ นกั งานสง เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พฤษภาคม 2553
สารบญั หนา ก เร่อื ง ข คาํ นาํ 4 สารบัญ 4 สวนที่ 1 คําชแ้ี จงกอ นเรียน 6 1) วธิ ีและข้นั ตอนการเรียนทางไกล 6 2) โครงสรางรายวิชา 9 3) การวางแผนการเรียน 9 สวนที่ 2 เนื้อหาสาระและกิจกรรมการเรียนทายบท 10 คําชีแ้ จงการเรยี น 22 1) แบบทดสอบตนเองกอนเรยี น 54 2) เนอ้ื หาสาระและกิจกรรมการเรียนทา ยบท 66 3) แบบทดสอบตนเองหลงั เรียน สวนท่ี 3 เฉลยแบบทดสอบตนเองกอ นเรียน-หลงั เรียน 66 และกจิ กรรมการเรยี นทายบท 66-81 1) เฉลยแบบทดสอบกอ น/หลงั เรยี น 2) เฉลยกจิ กรรมการเรยี นทางไกล
สว นที่ 1 คาํ ช้แี จงกอ นเรียน นักศึกษาตองศึกษาสวนท่ี 1 ใหเขาใจถึงวิธีการเรียนและข้ันตอนการเรียนดวยตนเอง โครงสรา งรายวิชา การวางแผนการเรียน เพอ่ื ใหสามารถเรยี นดวยตนเองไดอ ยา งถกู ตอ ง ขอใหนักศึกษาอานสวนท่ี 1 ท้ังหมดกอน แลวศึกษาตอไปในสวนที่ 2 ซึ่งเปนการศึกษาการ เรียนทางไกลอยางยอ ศึกษาเนื้อหาสาระอยางละเอียดในหนังสือเรียนรายวิชาและทํากิจกรรมทายบทเรียน ตามกําหนด รวมทง้ั ตรวจสอบความเขาใจจากเฉลยสวนท่ี 3 ในคมู อื น้ี 1) วิธแี ละขนั้ ตอนการเรยี นทางไกล วธิ กี ารเรยี น การเรยี นทางไกลจะเปน รูปแบบการเรยี นรดู ว ยตนเองจากส่ือในลักษณะตางๆ ดังนี้ 1. การเรียนรูดวยตนเองจากชุดการเรียนทางไกล เปนการศึกษาและเรียนรูเนื้อหาสาระ ทํา กจิ กรรมท่ีมอบหมายโดยตอบคาํ ถามในลกั ษณะตางๆ และ/หรอื การฝก ปฏบิ ัตติ ามท่กี าํ หนดไว 2. การเรียนรูดวยตนเองในลักษณะของการศึกษาคนควาเพ่ิมเติมจากส่ือการเรียนรู เชน CD VCD ผรู แู ละแหลงการเรียนรูอนื่ ๆ 3. ชดุ การเรยี นทางไกลประกอบไปดว ย สือ่ 3 ประเภท คือ 3.1 คูมือการเรียนรูดวยตนเอง ใชสําหรับประกอบหนังสือเรียน ซ่ึงประกอบดวยคําชี้แจง คําแนะนําเพื่อบอกขั้นตอนตางๆในการเรียน แบบทดสอบกอนและหลังเรียนเพ่ือ ตรวจสอบความรูและความเขาใจของนักศึกษา 3.2 หนังสือเรียน เปนเอกสารที่ประกอบดวย สาระสําคัญ ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง ขอบขาย เน้ือหา รายละเอยี ดของเน้อื หาสาระในรายวชิ านั้นๆและกจิ กรรมทา ยบทเรียนแตล ะเร่อื ง 3.3 สอื่ เสริมการเรียน ในบางเน้อื หาจะกําหนดใหนักศึกษาไดศ ึกษาเพิ่มเตมิ จากสื่อในรูปแบบ ของ ซีดี วีซีดี เพ่ือใหนักศึกษาศึกษาเพ่ิมเติมจากหนังสือเรียนเพ่ือความเขาใจมากย่ิงขึ้น โดยเฉพาะกรณีท่ีตองอาศัยการฟง การดูภาพเคลื่อนไหวที่ไมสามารถเรียนจากหนังสื่อ เรียนได หรอื อาจจะมอบหมายใหผูเรียนไปฟงผูรูในชุมชนหรือศึกษาคนควาจากแหลง เรียนรูอ ืน่ ๆเพื่อเพ่ิมพนู ความรจู ากหนงั สอื เรยี นก็ได ....คูมอื การเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....4
ขั้นตอนการเรียน ศึกษาคมู ือการเรยี นดว ยตนเอง ควบคกู บั หนงั สอื เรียนรายวชิ า สวนที่ 1 คาํ ชแี้ จงกอนเรียน - วธิ แี ละขน้ั ตอนการเรียนทางไกล - โครงสรา งรายวิชา - การวางแผนการเรยี น สวนที่ 2 เนือ้ หาสาระและกิจกรรมทายบท ศึกษาเนอ้ื หา หนังสือเรยี นรายวชิ า - ทาํ แบบทดสอบกอ นเรยี น (Pre - test) ทํากจิ กรรม - สาระสําคัญ - ผลการเรียนรูทค่ี าดหวงั - ศกึ ษาเน้อื หาจากบทท่ี 1 – บทสดุ ทา ย - ขอบขา ยเนือ้ หา (โดยศกึ ษาจากหนงั สอื เรียนรายวชิ า) - รายละเอียดเนอ้ื หา - ทํากจิ กรรมทา ยบทในคูมือนี้ บทที่1 – บทสดุ ทาย - ตรวจสอบ/แนวตอบจากคําเฉลยในสวนที่ 3 - กจิ กรรมทายบท - ทําแบบทดสอบหลังเรยี น (Post - test) หนงั สือเรียนรายวิชา สวนที่ 3 คาํ เฉลย * กิจกรรมทายบท - เฉลยแบบทดสอบกอน/หลงั เรยี น ใหนักศกึ ษาทาํ กจิ กรรมทา ยบทใน - เฉลยกจิ กรรมทายบท คมู อื เรียนดว ยตนเองแทน คมู ือเรยี นดว ยตนเอง การสอบ (การวัดผลการเรียน) จะมีการสอบระหวางภาคเรียนโดยสถาบันฯจะสงขอสอบอัตนัย(ขอเขียน) ใหนักศึกษาสอบเองท่ีบาน (Take home) และการสอบปลายภาคนักศึกษาตองเขาสอบ (ขอสอบปรนัย) ยงั สถานที่ท่สี ถาบนั ฯกําหนด ท้งั นี้การสอบและการตัดสนิ ผลการสอบจะปรากฏในคูมือนักศึกษาที่จะสงผลให นักศึกษาทุกคน ....คูมือการเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....5
2) โครงสรางรายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ขอบขายเนอ้ื หา รายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย แบง ออกเปน 5 บท คิดเปน 5 หนวยกติ หนว ยกติ ละ 40 ช่วั โมง ใชเวลาในการเรยี นรวมท้ังสนิ้ 200 ช่วั โมง มรี ายละเอยี ดดังปรากฏในหนงั สอื เรียน รายวิชาทกั ษะการเรียนรู ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย 3) การวางแผนการเรียน นักศึกษาทางไกล สามารถเรียนเน้ือหาสาระและทํากิจกรรมทายบทหรือศึกษาสื่อเสริมอ่ืนๆ โดยอาศัยการเรียนดว ยตนเองเปนหลกั การกาํ หนดชว งเวลาในการศึกษาและทาํ กจิ กรรมอยางเปน ขั้นตอนและ สมํ่าเสมอจะชวยสรางความเขาใจไดดี สามารถบริหารเวลาใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุดได ระยะเวลาในการ เรียนแตละภาคเรยี น มเี วลาเรียนประมาณ 14 – 16 สัปดาห ภาคเรยี นที่ 1 : ระหวา งสปั ดาหท ่ี 2 ของเดือนพฤษภาคม สิ้นสดุ การเรียนประมาณกลางเดือนกันยายน ภาคเรียนท่ี 2 : ระหวา งตน เดือนพฤศจิกายน สิน้ สดุ การเรียนประมาณเดือนกุมภาพันธ ....คูมอื การเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....6
ใหน ักศึกษากําหนดเวลาเรยี นของนักศึกษาเองในตารางแผนการเรียน ดังนี้ สัปดาหท่ี วัน/เดือน/ป การศกึ ษาเนือ้ หาสาระ เวลา/ชว่ั โมง หมายเหตุ 30 บทที่ 1 การเรยี นรูดว ยตนเอง 1 __________ เรื่องท่ี 1 แนวคดิ เกยี่ วกับการเรยี นรูด วยตนเอง 2 __________ เรอื่ งท่ี 2 ทักษะในการแสวงหาความรดู วยตนเอง เร่อื งท่ี 3 ทกั ษะทีจ่ าํ เปน ในการเรยี นรูด ว ยตนเอง บทท่ี 2 การใชแหลง เรียนรู 40 3 __________ เรอื่ งท่ี 1 ทบทวนความหมาย ความสาํ คญั ประเภท 40 4 __________ ของแหลงเรยี นรู 40 5 __________ เรอ่ื งที่ 2 แหลงเรยี นรูป ระเภทหองสมุด เรอ่ื งท่ี 3 ทักษะการเขา ถึงสารสนเทศ เร่อื งที่ 4 การเขยี นรายงานการคนควา เร่ืองที่ 5 การใชแ หลง เรียนรสู าํ คัญๆ ภายในประเทศ เรื่องท่ี 6 การใชแหลงเรียนรูผา นเครอื ขา ย อนิ เทอรเนต็ บทท่ี 3 การจัดการความรู 6 __________ เรื่องที่ 1 แนวคดิ เก่ยี วกับการจดั การความรู 7 __________ เรอ่ื งท่ี 2 รปู แบบและกระบวนการในการจดั การ 8 __________ ความรู 9 __________ เรอ่ื งที่ 3 การรวมกลุมเพ่อื ตอ ยอดองคความรู เรื่องที่ 4 การฝก ทกั ษะกระบวนการจัดการความรู บทที่ 4 การคดิ เปน เรอ่ื งที่ 1 ทบทวนความเช่ือพ้ืนฐานของคนคิดเปน ... 10 __________ เรอ่ื งท่ี 2 กระบวนการคิดแกปญหาของคนคดิ เปน 11 __________ เร่ืองที่ 3 ลกั ษณะของขอ มลู และการเปรยี บเทยี บ 12 __________ ขอมูลดานวิชาการ ตนเอง และสงั คมสงิ่ แวดลอ ม... เร่อื งที่ 4 คณุ ธรรม จรยิ ธรรม : องคป ระกอบท่ีสําคัญ ของปรัชญาคิดเปน ....คมู อื การเรยี น..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....7
สัปดาหที่ วนั /เดอื น/ป การศึกษาเนอื้ หาสาระ เวลา/ชั่วโมง หมายเหตุ บทท่ี 5 การวจิ ัยอยา งงาย 40 เรอ่ื งท่ี 1 ความหมาย ความสาํ คญั ของการวจิ ยั 10 13 __________ เร่อื งที่ 2 กระบวนการ และขน้ั ตอนการทําวจิ ยั อยางงา ย 14 __________ เร่ืองที่ 3 สถติ ิเพ่อื การวจิ ัย 15 __________ เรอื่ งท่ี 4 การสรา งเครอ่ื งมอื การวจิ ยั เร่ืองท่ี 5 การเขยี นโครงการวจิ ยั เรื่องท่ี 6 การเขยี นรายงาน การวิจัยอยางงายและ เผยแพรผลงานการวิจยั 16 __________ *********ทบทวนความรู**************** ใหนกั ศกึ ษาลงแผนการเรียนของนกั ศึกษาเองตามวัน/เดอื น/ปท ลี่ งทะเบียนและ พยายามศกึ ษาตามแผนท่กี ําหนด ****สาํ หรบั รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย นี้ นกั ศึกษาสามารถยืดหยุนและวางแผนการเรียน ตามความเหมาะสมดวยตนเองได *************** ....คูม ือการเรียน..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....8
สว นท่ี 2 เนอ้ื หาสาระและกจิ กรรมการเรียนทายบท คาํ ชแ้ี จงการเรยี น การศกึ ษาเนื้อหาสาระและทาํ กจิ กรรมการเรยี นทายบท ใหน ักศกึ ษาศกึ ษาควบคกู นั ไปคือดคู าํ ชีแ้ จง จาก คมู ือฉบบั น้ี ศกึ ษาเน้ือหาจากหนงั สอื เรยี นแลว กลับมาทํากจิ กรรมตามทกี่ ําหนดในคูมอื น้ี และตรวจสอบความ เขา ใจการเรยี นจากคาํ เฉลยในสวนท่ี 3 ของคูมอื น้ี โดยปฏบิ ตั ิตามขั้นตอนดังนี้ 1. ทาํ แบบทดสอบกอนเรยี น(ในหนาถัดไป) ตรวจสอบผลจากคําเฉลยตอนที่ 3 แลวบันทึกคะแนน ในแบบบันทึกคะแนนใตคําเฉลย เพื่อใหทราบวานักศึกษามีพ้ืนความรูในเรื่องน้ีมากนอย เพียงใด (อยา ไดกงั วลวาจะไดค ะแนนมากหรือนอย) 2. ใหนักศึกษาศึกษาเนื้อหาสาระ ในหนังสือเรียนพรอมทํากิจกรรมทายบท เมื่อนักศึกษา ศึกษาเนอื้ หาในแตล ะเรื่องแลว ใหกลับมาทํากิจกรรมทายบทเรียนในคูมือเลมนี้ พรอมบันทึกลง ในแบบบันทกึ กิจกรรม ใหดาํ เนินการตามท่ีกลาวตง้ั แตบ ทท่ี 1 ถงึ บทที่ 3 จนครบทุกเน้อื หาและ กิจกรรม 3. ทําแบบทดสอบหลังเรียน ตรวจสอบผลจากเฉลย แลวบันทึกคะแนนในแบบบันทึกคะแนนใต เฉลย ใหนักศึกษาเทียบคะแนนท่ีไดกับคะแนนกอนเรียน หากต่ํากวาคร่ึงหรือ 50% ใหนักศึกษาลองกลับไปทบทวนโดยศึกษาเน้ือหาอีกรอบ จนกวาจะไดคะแนนมากกวา 50% ถือวานักศึกษาผานการศึกษาเน้ือหาสาระและกิจกรรมการเรียนทายบทแลว (ที่สําคัญอยาดูคํา เฉลยกอนที่จะตอบ หากไมเชนน้ันนักศึกษาจะไมสามารถตรวจสอบความเขาใจที่แทจริงของ ทานได) เมอื่ พรอ มแลว ใหนกั ศึกษาทาํ แบบทดสอบกอนเรียนเพ่อื ใหทราบวา นักศึกษามพี นื้ ความรู ในเรื่องนก้ี อนจะเรียนมากนอ ยเพียงใด โปรดอยาดูคาํ เฉลยกอนทําแบบทดสอบ ....คมู อื การเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....9
1) แบบทดสอบตนเองกอนเรียน คําชี้แจง ใหนกั ศกึ ษาเลือกคาํ ตอบทถ่ี ูกตอ งทส่ี ุดเพยี งขอเดยี ว 1. องคประกอบภายนอกของการเรียนรู คือขอใด ก. สถานศกึ ษา ข. ความใฝรู ค. ความมีจิตสํานกึ ง. การคิดเปน 2. หากนักศกึ ษาตอ งการทําสัญญาการเรยี นสงิ่ แรกทีต่ องคํานึงถงึ คือ ก. รวบรวมหลักฐาน ข. กาํ หนดจดุ มุงหมาย ค. เลอื กวธิ เี รียน ง. เลือกแหลงความรู 3. วัตถปุ ระสงคของการใหจัดทําแฟมสะสมผลงาน คือขอใด ก. เพอื่ ใหนักศกึ ษาไดร วบรวมผลการเรยี น ข. เพื่อใหนกั ศึกษาไดเกบ็ เอกสารเกี่ยวกบั การเรียนทุกชนิ้ ค. เปน หลกั ฐานในการประเมนิ ของการเรยี นรูของนกั ศกึ ษา ง. เพ่ือใหนกั ศึกษาไดเ ก็บประวตั ิสว นตัวของนกั ศึกษา 4. ขอใดเปนขน้ั ตอนการทําแฟม สะสมผลงาน ท่ถี กู ตองท่สี ุด ก. การวางแผน → รวบรวมผลงาน → คดั เลือก → สะทอนความคิด → ประเมิน ข. รวบรวมผลงาน → คดั เลอื ก → วางแผน → ประเมิน → สะทอ นความคิด ค. คัดเลือกผลงาน → วางแผน → รวบรวมผลงาน → ประเมนิ → สะทอนความคิด ง. วางแผน → คดั เลอื กผลงาน → รวบรวมผลงาน → สะทอ นความคิด → ประเมิน ....คมู อื การเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....10
5. ขอใดคอื ความหมายของการประเมินตามสภาพจรงิ ก. เปนแบบประเมินท่ีใชแบบทดสอบจากขอมลู ของนกั ศึกษา ข. เปน การประเมนิ ท่ใี ชแ บบทดสอบทมี่ มี าตรฐานมาสอบกับนกั ศกึ ษา ค. เปนการประเมินท่ีนาํ ผลการทดสอบกอ นเรยี นและหลังเรียนมาเปรยี บเทียบกัน ง. เปนการประเมินท่ใี หความสําคญั กับผเู รยี นมากกวา ผลจากการทดสอบ 6. พนื้ ฐานของการบริหารจัดการเวลาใน 1 วัน 24 ชวั่ โมงกาํ หนดจากงานหลกั 4 อยา ง คอื ขอ ใด ก. เรยี นรู 6 สวน→ระบบเครอื ขาย 6 สว น→สวนตัว/เพ่ือน 6 สวน→พักผอน 6 สวน ข. เรยี นรู 2 สว น→ครอบครัว 6 สวน→สว นตวั 10 สว น→พักผอน 4 สวน ค. เรยี นรู 6 สวน→ครอบครวั 2 สว น→สว นตวั 6สว น→พกั ผอ น 10 สวน ง. เรยี นรู 1 สว น ครอบครัว 2 สวน สว นตัว 10 สว น พักผอน 11 สว น 7. ความพรอ มในการเรยี นรูด ว ยตนเองจะตองมที ักษะใด ก. มเี วลามากมเี งนิ มาก ข. มเี งินมากอยใู นแหลงเรยี นรสู ะดวก ค. มีความตง้ั ใจมาก รกั การเรยี นรู ง. มีเวลามาก มคี วามตั้งใจมาก 8. ขอใดเปนทกั ษะทจี่ าํ เปนในการเรยี นรดู ว ยตนเอง ก. ทกั ษะการฟง ทักษะการพดู ทักษะการอาน ทักษะการเขียน ข. ทกั ษะการพดู ทกั ษะการทาํ งาน ทักษะการคิด ทักษะการจาํ ค. ทกั ษะการจาํ ทกั ษะการเลา เรอ่ื ง ทกั ษะการอธิบาย ทักษะการเขยี น ง. ทกั ษะการอา น ทักษะการยอ ความ ทักษะการอธบิ าย ทักษะการตัง้ คาํ ถาม 9. นักศึกษาอานคูมือการเรียนทางไกลแลวไมเขาใจจึงโทรสอบถามอาจารยท่ีปรึกษาไดรับคําแนะนําความรู และใหอ านทบทวนอกี 2 ครง้ั แลว จดบนั ทึกไว เปน การใชทักษะการเรียนรูในขอ ใด ก. อาน → พดู → ฟง → เขียน ข. อาน → เขยี น → พูด → ฟง ค. อาน → พูด → เขยี น → ฟง ง. อาน → ฟง → พูด → เขยี น ....คูมือการเรียน..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....11
10.การเขียนผังความคดิ (Mind map) คอื ความหมายในขอ ใด ก. บรรยายความคดิ ทง้ั หมดออกมาเปน คาํ บรรยาย ข. นาํ ความรทู ่มี ีอยมู าสรปุ รวบรวมเปน หมวดหมโู ดยใชภาพและสีประกอบเปนภาพรวม ค. นําความคดิ และความรูทที่ ั้งหมดมานําเสนอเปน รปู แบบภาพแลวลงสี ง. รวบรวมความคดิ ทม่ี ีอยูทั้งหมดมาสรปุ รวมเปนภาพแลว ลงสี 11.หองสมดุ เปนแหลงเรยี นรูประเภทใด ก. แหลง เรยี นรปู ระเภทธรรมชาติ ข. แหลง เรยี นรปู ระเภทสื่อ ค. แหลงเรียนรปู ระเภทวสั ดุและสถานที่ ง. แหลงเรียนรปู ระเภทเทคนคิ 12.ประโยชนข องแหลงเรยี นรูค ือ ก. เปน แหลง ทีม่ นษุ ยใ ชค นหาและเพม่ิ เติมความรู ข. เปนแหลงท่มี นุษยใ ชพบปะพดู คุย ค. เปนแหลง ที่มนษุ ยใ ช ง. เปน แหลง ท่ีมนุษยใ ชแลกเปลี่ยนประสบการณ 13.ระบบทีใ่ ชต ัวเลขอารบคิ เปน สญั ลกั ษณแทนหมวดหมูสารสนเทศ คือระบบของใคร ก. ระบบรฐั สภาอเมริกนั ข. ระบบดิวอ้ี ค. ระบบโรมัน ง. ระบบอังกฤษ 14.การเขียนบรรณานกุ รม ตอ งเขยี นเรอ่ื งตามอะไร ก. พ.ศ. ข. ตัวอักษรชื่อหนงั สอื ค. ตวั อักษรช่อื ผแู ตง ง. ตวั สะกด ....คมู ือการเรยี น..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....12
15.อนิ เทอรเน็ตกําเนดิ ทป่ี ระเทศใด ก. องั กฤษ ข. อเมรกิ า ค. โซเวียต ง. อินเดีย 16.เวบ็ เพจเปรยี บไดก ับขอ ใด ก. หนา หนงั สอื ข. หนังสอื ค. แฟม เอกสาร ง. ลิน้ ชัก 17.เว็บไซตท ีไ่ มเ คยใชในประเทศไทย ก. www.yahoo.com ข. www.google.com ค. www.sanuk.com ง. www.UNSCO-Ci.org 18.“รวมกันทําใหชาวโลกอานออกเขียนได” ขอความน้ีเปนขอความพระราชทานของสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาสยามบรมราชกมุ ารี ท่ตี ดิ ไวหนาหอ งสมดุ ใด ก. หอ งสมดุ เฉลมิ ราชกุมารี ข. หองสมุดมหาวทิ ยาลัย ค. หอ งสมดุ เอกชน ง. หอ งสมดุ โรงเรยี น 19.การเขยี นรายงานการคน ควา หมายถงึ ก. การอธบิ ายความหมายของเร่ืองท่ีคน ควา ข. การอธบิ ายความสาํ คัญของเร่อื งที่คนควา ค. การอธบิ ายประโยชนของเรอื่ งทค่ี นควา ง. การรวบรวมขอมลู จากเรื่องท่คี น ควา เขียนสรุปแตล ะประเดน็ อยา งชดั เจน ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....13
20.อุทยานการศกึ ษา หมายถงึ ก. สถานท่ีทีม่ หี นงั สอื ไวบรกิ าร ข. สวนสาธารณะทร่ี มรน่ื มตี นไมแ ละลําธาร ค. สถานทที่ ป่ี ระกอบดว ยความหลากหลายในการคน ควาหาความรู ง. สถานท่ีพักผอน ออกกาํ ลงั กาย 21.การจัดการความรูเ กดิ จาก ก. การศึกษาคน ควาตามความสนใจ ข. การปฏบิ ัติงานรว มกนั ค. การมองโลกในแงดี ง. การเคารพซึ่งกันและกนั 22.“ความรูในกระดาษ” สรา งขึน้ โดย ก. นักปฏิบตั ิ ข. ผมู ีพรสวรรค ค. นักวชิ าการ ง. ผูมีประสบการณ 23.การนาํ ความรูจากการจดั การความรูมาใชในการปฏิบตั ิงานไดท ันที ทําใหเกดิ ประโยชน ในดาน ก. ผลสมั ฤทธ์ิของงาน ข. การพฒั นาบคุ ลากร ค. การพฒั นาองคก ร ง. การแลกเปลีย่ นเรยี นรู 24.รปู แบบการจัดการความรแู บบปลาทู หรอื “โมเดลปลาท”ู แบง ออกเปน กี่สว น ก. 2 สว น ข. 3 สวน ค. 4 สวน ง. 5 สวน ....คูมอื การเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....14
25.การแลกเปลีย่ นเรยี นรขู องรปู แบบปลาทูอยูทสี่ ว นใด ก. สว นหวั ปลา ข. สว นตัวปลา ค. สวนหางปลา ง. ทง้ั ตวั ปลา 26.การทําใหก ารจัดการความรเู ปน สวนหนง่ึ ของการปฏบิ ัติงานปกติขององคกรเปนหนาทข่ี องใคร ก. ผูนาํ ระดบั สูงขององคก ร หรือ “คุณเออ้ื ระบบ” ข. ดานการจดั การความรู หรือ “คุณอํานวย” ค. เจาหนาท่ปี ฏิบตั ิงาน หรือ “คณุ กจิ ” ง. ผรู ับผิดชอบในการจัดการคลังความรู หรอื “คุณลขิ ติ ” 27.เครื่องมือที่ใชในการจัดการความรูสําหรับ “การปฏิบัติงานที่เปนเลิศ” (best practice) คือเคร่ืองมือรูปแบบ ใด ก. การประชมุ /สมั มนา/ประชมุ ปฏบิ ัติ ข. การไปศึกษาดงู าน ค. การเลา เรื่อง ง. การสอนงาน 28.การจดั การความรใู นรูปของชมุ ชนนกั ปฏบิ ัติมีความสําคัญอยางไร ก. แลกเปลีย่ นเรียนรกู ันไดต ลอดเวลา ข. แลกเปลยี่ นเรียนรใู นเร่ืองความรูท เ่ี ดนชดั ไดอ ยา งละเอียดลกึ ซง้ึ ค. แลกเปลี่ยนเรียนรใู นเร่อื งความรฝู ง ลึกไดอยา งละเอยี ดลกึ ซง้ึ ง. แลกเปล่ียนเรียนรไู ดกระจา งชัดมากกวา การฝกอบรมปกติ 29.การสรุปองคความรูทีเ่ กดิ จากการจดั การความรู เรียกวา ก. การจัดการความรูใ หเปน ระบบ ข. การประมวลผลและกล่นั กรองความรู ค. การจดั ทําสารสนเทศการจดั การความรู ง. การจัดการความรทู ป่ี ระสบความสําเร็จ ....คมู อื การเรียน..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....15
30.ขอใดไมใชท ักษะทีใ่ ชใ นการจดั การความรู ก. การสงั เกต ข. การสัมภาษณ ค. การนําเสนอ ง. การแสวงหาคําตอบ อานขอความตอ ไปน้ี แลว ตอบคาํ ถามขอ 31 และขอ 32 บนพนื้ ฐานความคิดที่วา ทกุ คนมคี วามแตกตางกัน ความตองการของแตล ะคนไมเ หมือนกัน แตทกุ คนมีจดุ รวมทเ่ี หมอื นกนั คอื “ความสุข” คนทีม่ คี วามสุขเปนคนทรี่ จู กั การใชป ญ ญาในการพจิ ารณาหาสาเหตุของปญหา ดว ยการวเิ คราะหแ ละผสมผสานขอมลู ทหี่ ลากหลายและเพยี งพอตอ การแกปญหาทเ่ี หมาะสมกับตนเอง สังคมส่ิงแวดลอมจากวิชาการ ประสบการณและคุณธรรมจนเกิดความสมดุลระหวางชีวิตกับ สงิ่ แวดลอ มไดแลวกจ็ ะมีความสุขเรียกไดวาเปน “คนคิดเปน” ถายังไมเกิดความสุขก็ตองยอนกลับไปพิจารณา ขอ มูลอยา งนอ ย 3ดานอีกครั้งจนกวา จะพอใจ... 31.ขอ มูล 3 ดา นหมายถงึ ขอ ใด ก. ขอ มลู ดา นวิชาการ ขอ มลู ดานตนเอง ขอ มูลดา นสงั คมสิง่ แวดลอ ม ข. ขอ มูลดา นวิชาการ ขอ มูลดา นอาชพี ขอมูลดา นศลี ธรรมวัฒนธรรม ค. ขอ มลู ดานตนเอง ขอมลู ดานครอบครวั ขอมลู ดานชนุ ชนสังคม ง. ขอ มลู ดา นตนเอง ขอมูลดานคุณธรรม ขอ มูลดา นการประกอบอาชพี 32.การยอนกลับการพิจารณาขอมูลใหม อาจตองศึกษาขอมูลเพิ่มเติมท้ัง 3 ดานหรือดานใดดานหน่ึงท่ียังขาด อยู อยางตอเน่ือง ดวยวิธีการตางๆอยางรอบรู รอบคอบ ระมัดระวัง เพื่อเลือกใชขอมูลท่ีเก่ียวของ เช่ือมโยง และเพยี งพอเชนนี้ หมายถงึ ขอ ใด ก. กระบวนการคิดวเิ คราะห ข. กระบวนการคดิ สงั เคราะห ค. กระบวนการเรยี นรตู ลอดชีวติ ง. กระบวรการเรยี นรตู ามอธั ยาศยั ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรียนรู มปลาย....16
อา นขอความตอ ไปนี้แลว ตอบคาํ ถามขอ 33 สภาพสังคมปจจุบันมีการเปล่ียนแปลงท่ีรวดเร็ว และรุนแรง ปญหาตางๆที่เกิดขึ้นก็เปล่ียนแปลงอยู ตลอดเวลา และปญหาตางๆมีการพัฒนารูปแบบท่ีหลากหลายสงผลกระทบตอบุคคลตามสถานการณที่ เปล่ียนไปจนบางคร้ัง ไมอาจจะบอกไดวาสิ่งใดเปนเหตุ สิ่งใดเปนผล การแกปญหาท่ีไมตรงกับเหตุ ก็มี ผลกระทบใหเ กิดปญหาเพ่มิ ข้ึนอีกมากมาย จนหาทางออกไมไ ด คิดไมอ อก บอกไมถกู 33.ถาทานเปนผูหนึ่งที่มีปญหาไมมีเวลาทบทวนความรูกอนเขาหองสอบ เนื่องจากตองทํางานหนัก ตองหา เล้ียงตนเอง และครอบครัว ขณะเดียวกันทานก็มีความจําเปนที่จะตองสอบใหผาน เพ่ือนําวุฒิการศึกษามา ปรับตาํ แหนง ปรบั เงนิ เดอื น ทา นจะมกี ระบวนการคิดแกป ญ หาตามขอ ใด ก. เรยี นกศน.ไมย ากอยา งท่ีคดิ ดูหนังสือนดิ ๆก็สอบได ข. เรียนกศน.เวลาวา ง แตต องจา งลกู ๆชว ยตวิ ให ค. เรียนกศน.พอใหผ า น เพ่ือนรวมงานชว ยดแู ล ก็พอแลว ง. เรยี นกศน.ขอแคเ กรด ปฏิเสธกจิ กรรม ก็ทําได อา นขอ ความตอ ไปนี้แลว ตอบคาํ ถามขอ 34 ปญหายาเสพติดเปนปญหาสังคมระดับประเทศ ซึ่งบางครั้งอาจจะดูเสมือนวาเปนปญหาไกลตัว แตถา พิจารณาใหถ่ีถวนก็ดูเสมือนวาเปนปญหาท่ีใกลตัวมากที่สุดเพราะเปนปญหาระดับตนๆของคดีอาชญากรรม ตั้งแตการลักเล็กขโมยนอยไปจนถึงชิงทรัพย ปลนฆาเจาทรัพยและอาจมีสักวันหนึ่งท่ีเหตุการณไมคาดคิดจาก ปญหายาเสพตดิ เกิดขึ้นกบั ตัวทา นเองหรอื กบั บุคคลทีท่ า นรกั หรอื บคุ คลทใ่ี กลช ดิ ในชมุ ชนได 34.ถาทานเปนสวนหน่ึงที่มีสวนเก่ียวของกับการแกไขปญหาน้ี ทานจะมีกระบวนการคิดแกปญหา ตามขอ ใด ก. ทําความเขาใจกับปญ หา วาปญหายาเสพติด เปนปญหาที่เกิดจากปจจยั ภายนอกหรือเกิดจากปจจัยภายใน ข. พจิ ารณาสาเหตุของปญหาวา ตนตอของปญหายาเสพติด ส่ิงใดเปนสาเหตุทางตรงหรือสงิ่ ใดเปนสาเหตุ ทางออ ม ค. วิเคราะหทางเลือกในการแกปญหา วามีขอมูลเชิงบวกและขอมูลเชิงลบที่เพียงพอสําหรับการ สังเคราะหข้ึนเปนทางเลือกในการแกปญหาที่มีความเปนไปไดในหลายทางจากขอมูลดานวิชาการ ขอมูลดานตนเองและขอ มลู ดา นสงั คมสิง่ แวดลอม ง. ตัดสินเลือกแนวทางตามกฎหมายซ่ึงมีความเหมาะสมวาแนวทางตามกฎหมูและเปนวิธีการแกปญหา ยาเสพตดิ ไดอยางดีทส่ี ดุ ....คูมอื การเรียน..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....17
จงอา นขอความตอไปนแ้ี ลวตอบคาํ ถามขอ 35 “ไข” เปนอาหารท่ีหารับประทานไดงาย มีคุณคามากใหสารอาหารเกือบครบถวนและมีราคาถูกกวา อาหารอื่นๆที่มีคุณคาทางอาหารเทากัน สามารถประกอบอาหารไดหลายอยาง เปนเวลานานหลายปแลว ที่ ทางการแพทยพ บวา ไขป ระกอบดวยคลอเรสเตอรอล ท่ีทําใหคลอเรสเตอรอลในเลือดสูงและทําใหอัตราเสี่ยง ตอการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด จึงมีคําแนะนําวา ในผูใหญไมควรรับประทานไขเกินสัปดาหละ 3 ฟอง แตจาก การวิจัยในระยะหลังๆ พบวา คลอเรสเตอรอล ท่ีมีในไข มีผลตอคลอเรสเตอรอล ในเลือดนอยมาก ดังน้ันจึง เรมิ่ มกี ารรณรงคใหรับประทานไขก นั มากข้นึ และเพิ่มคําแนะนําใหรบั ระทานไขวนั ละหนึง่ ฟอง การรับประทานไขอยางฉลาด นอกจากรับประทานไขที่ควรทําใหสุกแลวควรเลือกรับประทานไขที่มี ขนาดใหญ เชน ไขเปด ไขไกมากกวาไขฟองเล็ก เชน ไขนกกระทา เพราะปรมิ าณคลอเรสเตอรอล ในไขใบ ใหญจ ะนอยกวาไขใ บเลก็ เมอ่ื เทียบกนั ในปริมาณเทากัน การรับประทานไขวันละหนึ่งฟองถอื วาไมม ากเกนิ ไป โดยเฉพาะในเด็กทีก่ ําลังเจริญเตบิ โตและผสู ูงอายุ ที่มีปญ หาเร่ืองฟนทไี่ มสามารถรับประทานโปรตีนอืน่ ได 35.ถาทานเปนผูมีหนาท่ีประกอบอาหารและดุแลสุขภาพของทุกคนในบานทานคิดวาขอมูลขางตน เช่ือถือได หรอื ไม เพราะเหตใุ ด ก. เช่ือถอื ไมได เพราะเปน คาํ โฆษณาขายไข ข. เช่อื ถือไมได เพราะเปนคาํ แนะนําเกินจริง ค. เชื่อถือได เพราะไขเ ปนอาหารทรี่ บั ประทานไดงาย ง. เช่อื ถือได เพราะเปนผลจากการวจิ ัยและมกี ารรณรงค 36.ถาทานเจ็บปวย หายใจไมอิ่ม เหน่ือย ออนเพลีย มึนศีรษะบอยๆทานจะวิเคราะหและสังเคราะหขอมูลท่ี เกีย่ วของกับปญ หาสขุ ภาพของทา นตามขอ ใด ก. ผูมปี ญหาสขุ ภาพ ตองรูจกั ปลอ ยวาง ไมเ ครียด อยใู นทท่ี ี่มีอากาศสดชืน่ ข. ผทู ่มี ปี ญหาสขุ ภาพ ตองอยใู นการดูแลของแพทย ปฏบิ ัติตนตามคําแนะนาํ ของแพทย ค. ผูท ี่มีปญหาสุขภาพ ตอ งหม่ันสังเกตอาการทีผ่ ดิ ปกติ ตรวจสอบอาการเบื้องตน ศึกษาขอมูลทางอาหาร และยาจากวารสารสุขภาพ วารสารโภชนาการและสํารวจสภาวะแวดลอมในชุมชนที่สงผลตอสุขภาพ ของคน แลวจดบนั ทกึ ขอ มลู กอนไปพบแพทย ง. ผูมปี ญ หาสุขภาพ ตอ งพักผอนใหเ ตม็ ที่ รับประทานอาหารใหถ ูกหลักอนามยั ....คมู อื การเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....18
จงเลือกหลักธรรมะจากตวั เลือก ก ข ค หรอื ง แลว ตอบคาํ ถามขอ 37 และขอ 38 ก. อริยสจั 4 : ทกุ ข สมทุ ยั นิโรจ มรรค ข. สังคหวตั ถุ 4 : ทาน ปย วาจา อัตถจรยิ า สมานัตตา ค. ฆราวาสธรรม 4 : สัจจะ ทมะ ขนั ติ จาคะ ง. อทิ ธิบาท 4 : ฉนั ทะ วิรยิ ะ จติ ตะ วมิ งั สา 37.กระบวนการแกปญหาของคนคิดเปน ควรใชหลักธรรมในขอใด 38.หลกั ธรรมทนี่ ําไปสคู วามสาํ เรจ็ ของชวี ติ และงาน คอื ขอใด อา นขอความตอ ไปนี้แลว ตอบคาํ ถามขอ 39 ผลจากการสํารวจความคิดเห็นของประชาชน ที่มีตอคุณธรรมจริยธรรมของผูบริหารประเทศและ ผูเกี่ยวของ พบวา ประชาชนสวนใหญมีความคิดเห็นวาหากผูบริหารประเทศจะโกงบางก็ไมเปนไร ขอใหมี ผลงานในการแกปญหาความยากจนของประชาชนบางก็ยังดีกวาผูบริหารประเทศที่ไมโกง แตไมมีผลงานใน การแกปญ หาความยากจนของประชาน 39.จากขอ ความขา งตน ทา นคดิ วาคําตอบในขอใดเปนคาํ ตอบทถี่ กู ตองทีส่ ดุ ก. ผูบ รหิ ารประเทศท่ีโกง เปนผทู ่ีไมม ีคุณธรรม แตม ีจรยิ ธรรม ข. ผูบริหารประเทศท่ไี มโกง เปน ผทู ่ีมคี ณุ ธรรม แตไ มมีจรยิ ธรรม ค. ผบู ริหารประเทศที่มีผลงาน เปนผูท ่ีไมมีคณุ ธรรม แตมจี รยิ ธรรม ง. ผบู ริหารประเทศท่ไี มมผี ลงาน แตเปนผทู ่ีมีคณุ ธรรมและจริยธรรม อา นขอ ความตอไปนีแ้ ลว ตอบคาํ ถามขอ 40 นาย ก นาย ข นาย ค และนาย ง เปนนักศึกษาของสถาบันการศึกษาทางไกล เม่ือสถาบันการศึกษา ทางไกลสงขอสอบอัตนัยใหนักศึกษาทําที่บาน นาย ก ตั้งใจศึกษาคนควาและทําขอสอบดวยตนเอง สงตาม กาํ หนดเวลา นาย ข นําขอ สอบไปใหเ พ่อื นทาํ ใหสงตามกําหนดเวลา นาย ค ลอกขอสอบจากเพื่อน สงตาม กาํ หนดเวลา นาย ง ไปหาซือ้ เฉลยคําตอบมาทํา สงตามกาํ หนดเวลา 40.ทานคิดวา นักศึกษาคนใดเปนผมู ีคุณธรรมจรยิ ธรรมท่นี าํ ไปสูค วามสําเร็จในชีวิตและงาน ก. นาย ก ข. นาย ข ค. นาย ค ง. นาย ง ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....19
41.ในการเลือกหวั ขอที่จะทาํ การวจิ ยั ขอใดเปน ส่งิ ท่ีควรใหค วามสาํ คญั มากท่สี ุด ก. ควรเลอื กเร่อื งท่ีไมมีใครทํามากอน ข. ควรเลอื กเรือ่ งทผี่ วู จิ ยั มีความสนใจ ค. ควรเลอื กเรอื่ งท่ีเปนทส่ี นใจของสงั คม ง. ควรเลือกเรือ่ งทีผ่ ูวิจยั มีความรพู ้ืนฐานดพี อ 42.วัตถปุ ระสงคของการวจิ ยั ควรมลี กั ษณะในขอใด ก. ควรมมี ากกวา 1 ขอ ข. ควรมีความคาดหวังของผลการวจิ ยั ค. ควรเปนสง่ิ ทหี่ าคาํ ตอบไดไมยากนกั ง. ควรสอดคลองกบั ชอื่ เรื่องของการวิจยั 43.การจัดทําปฏิทนิ การดําเนนิ งานวิจยั มีความสาํ คญั อยา งไร ก. ทาํ ใหผ ลการวจิ ยั นา เชือ่ ถือ ข. ทําใหทราบถึงขั้นตอนและระยะเวลาในการทําวจิ ัย ค. ทําใหผูอา นงานวจิ ยั เขาใจถึงผลงานวจิ ัย ง. ทาํ ใหท ราบถงึ คา ใชจา ยในการวิจัย 44.เรือ่ งใดตอ ไปน้ี ไมอยภู ายใตห วั ขอ วิธดี ําเนนิ การวจิ ยั ก. เครื่องมือการวจิ ยั ข. ขอบเขตการวจิ ยั ค. ประชากรและกลมุ ตัวอยา ง ง. ผลการวิจัยและขอเสนอแนะ 45.การใหเหตุผลเกย่ี วกบั ความสําคญั ของปญหา ควรกลา วถงึ ขอใด ก. งานวจิ ยั นไ้ี มเ คยมีผูเคยทํามากอน ข. มีขอ มูลสนับสนุนผลการวจิ ยั วา สามารถแกไ ขปญหาได ค. เปน ขอ เสนอแนะจากผลงานวจิ ัยเรื่องทีเ่ กยี่ วขอ งกบั ปญ หา ง. เปน งานวจิ ัยทมี่ เี คร่อื งมือในงานวจิ ยั พรอ มท่จี ะนาํ ไปใชได ....คูม อื การเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรียนรู มปลาย....20
46.การวางแผนการวิจยั ควรคํานึงถงึ ขอใดมากทสี่ ุด ก. คน เวลา งบประมาณ ข. มีท่ปี รกึ ษาในการวิจยั ค. สามารถตอบคําถามตามวตั ถปุ ระสงคข องการวจิ ัยได ง. สามารถดาํ เนนิ งานโดยใชร ะยะเวลาและเงนิ นอ ยทส่ี ุด 47.เครอ่ื งมอื ท่ใี ชในการวจิ ยั หมายถงึ ขอใด ก. เปนส่งิ ที่นกั วจิ ยั สรางขน้ึ เพอ่ื ใชใ นการเกบ็ รวบรวมขอ มูล ข. เปนสงิ่ ทผี่ ูวจิ ัยเตรยี มสาํ หรบั สรปุ ผลการวิจัย ค. เปน ส่งิ ทีผ่ ูว ิจัยเตรียมสาํ หรับการวเิ คราะหขอ มูล ง. เปน สงิ่ ที่ผวู ิจัยสรา งข้ึนเพื่อการเผยแพรงานวจิ ัย 48.กลมุ ตัวอยา งของงานวิจยั มีลกั ษณะสําคัญตอ ไปนี้ ยกเวน ขอ ใด ก. กลุม ท่ีไดม าจากการสุม ข. กลุมที่ผูวจิ ัยสามารถขอความรวมมือในการวจิ ยั ค. กลมุ ทีค่ ัดเลือกมาจากประชากร ง. กลุม ทเี่ ลอื กมาจากการกําหนดในวัตถุประสงค 49.การออกแบบการวิเคราะหขอ มลู ข้ึนอยกู ับขอใด ก. ตัวแปรท่ศี ึกษาและเครอื่ งมอื ท่ีใชในการวจิ ัย ข. เงนิ งบประมาณในการวิเคราะห ค. องคป ระกอบของโครงการวิจัย ง. การเลอื กใชโ ปรแกรมคอมพิวเตอรส าํ หรบั การวเิ คราะหข อมลู 50.จงหาคา เฉลย่ี ของผลสอบวชิ าภาษาอังกฤษ ของนกั เรียนจาํ นวน 15 คน 22 32 21 25 28 17 19 21 33 15 23 16 23 21 29 ก. 21 ข. 22 ค. 23 ง. 24 เมอ่ื ทาํ แบบทดสอบแลว ใหตรวจสอบความถกู ตองจากคาํ เฉลยสว นที่ 3 แลว ลงคะแนนทไ่ี ดในแบบบนั ทกึ คะแนน ใตคําเฉลยการทดสอบกอ นเรียน ....คูม อื การเรียน..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....21
2) เนอ้ื หาสาระและกิจกรรมการเรียนทา ยบท ใหนักศึกษาศึกษาเน้ือหาสาระและทํากิจกรรมการเรียนทายบทในคูมือหนาถัดไป โดยศึกษา ไปทลี ะบท ทลี ะเรื่องจากหนังสือเรียนรายวิชา ในแตละบทจะมีสวนตางๆ คอื 1) สาระสําคญั 2) ผลการเรยี นรทู ่ีคาดหวงั 3) ขอบเขตเนื้อหา 4) เนือ้ หาในบทซึ่งจะแบงออกเปนเรื่องยอยๆ 5) กิจกรรมการเรียนทายบท(ใหนักศึกษาใชกิจกรรมทายบทในคูมือเลมน้ี ซึ่งออกแบบเพ่ือให สอดคลองกับการเรยี นวิธเี รียนทางไกลแทนกจิ กรรมในหนังสือเรยี น) เม่ือศกึ ษาตง้ั แตห ัวขอ 1, 2, 3 และ 4 แลว ใหก ลับมาทาํ กิจกรรมการเรียนรูท า ยบทในคมู อื นี้ไปทีละเรื่องและดูคํา เฉลยหรอื แนวตอบในสว นท่ี 3 เพอื่ ตรวจสอบความเทจ็ ในระหวางเรียนหากมีปญหาขอสอบใดๆเกี่ยวกับเน้ือหาวิชาใหติดตอครูท่ีปรึกษาที่สถาบันการศึกษา ทางไกลแตงต้ังและแจงนักศึกษาไว และหากมีปญหาเก่ียวกับเรื่องสื่อการเรียน งานทะเบียน การสอบหรือ ธุรการอ่ืนๆใหติดตอครูแนะแนวหรือผูท่ีเกี่ยวของของสถาบันการศึกษาทางไกลไดโดยตรง ทั้งทางจดหมาย โทรศัพท โทรสาร ทางอเี มลห รอื ทางเวบ็ ไซดข องสถาบันฯไดต ลอดเวลา ....คูม อื การเรยี น..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....22
กจิ กรรมทา ยบท เมื่อศกึ ษาเน้ือหาในหนังสอื เรียนรายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย แลว ใหทาํ กจิ กรรมทายบท ตรวจสอบคาํ ตอบหรือแนวตอบในคําเฉลยสว นท่ี 3 ในกรณีที่ตองแลกเปล่ียนกบั ผูร ู คน ใกลช ิด เพอื่ นนกั ศกึ ษา ครูทีป่ รกึ ษา ครูแนะแนวแลว ใหเกบ็ ผลงานของทา นไวเพือ่ เปน ขอมลู ในการทาํ ขอ สอบ ระหวางภาค (ขอสอบอัตนัย) กจิ กรรมทา ยบทที่ 1 การเรียนรดู ว ยตนเอง กิจกรรมเรอ่ื งท่ี 1 แนวคิดเก่ียวกับการเรียนรูด วยตนเอง ตอนท่ี 1 ใหน กั ศกึ ษาเลอื กเรอ่ื งตอไปน้ี 1 เร่ือง แลว บนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรดู ว ยตนเองตามทกี่ าํ หนด 1. เกลือ 2. ขา ว 3. น้ํา 4. อากาศ 1. ขา พเจา เลือกเร่อื งท่ีจะเรยี นรดู ว ยตนเอง คือ _____________________________________________ _______________________________________________________________________________ เพราะ _________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ จดุ มงุ หมาย/ประโยชนท่ีไดจ ากการเรยี นรู _____________________________________________ _______________________________________________________________________________ วางแผนในการเรยี นรู – ใชเวลา _____________ ชัว่ โมง วธิ กี ารหาความรูไดจาก____________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ ผลของการศกึ ษาความรู ___________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ เอกสาร/ขอ มลู ท่ไี ด _______________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ สรุปความรูท่ไี ด_ _________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ ....คมู อื การเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....23
ประเมนิ ตนเองวา ประสบผลความสาํ เรจ็ ในดา น ____________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ เมือ่ ดําเนินการเสรจ็ แลว ใหนกั ศึกษารวบรวมรปู ภาพ/ความรู/บันทกึ ทัง้ หมดเกบ็ ไวเ ปน แฟมสะสมผลงาน กิจกรรมเร่อื งที่ 2 ทักษะในการแสวงหาความรดู ว ยตนเอง ตอนท่ี 1 ใหนักศึกษาทําสัญลักษณแนะนําตัวเองท่ีบงบอกถึงบุคลิกลักษณะ นิสัยใจคอ ลงในกรอบแลวเขียน อดุ มการณ แนวคดิ /คําขวัญประจําตวั ลงในกรอบ น่ีคอื ขา พเจา ช่ือ________________________ นามสกลุ _____________________ อุดมการณ_ ________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ แนวคิดในการดาํ เนนิ ชีวติ ____________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ คําขวัญประจําตัว____________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ....คูมือการเรียน..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....24
กจิ กรรมเรอื่ งที่ 3 ทักษะท่จี ําเปนในการเรยี นรูดว ยตนเอง ตอนท่ี 1 ใหน กั ศึกษาปฏบิ ัตกิ จิ กรรมเวลาของชวี ิต ดังน้ี 1. อา นเรื่องอาคารขยายเวลาในหนังสือเรียนหนาท่ี 41-44 แลว อธิบายความรูสึกเม่ืออา นแลว 2. ใหนกั ศึกษาเขยี นความรสู กึ ของตนตอ การใชเ วลาทผ่ี า นมาในอดตี และแผนการใชเ วลาของตน ตัง้ แตบดั นเี้ ปน ตนไป 1. ความรสู ึกของขาพเจา เมอื่ อานเรอ่ื งอาคารขยายเวลาจบแลว _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 2. ขาพเจามคี วามรูสกึ เสียดายเวลาทีผ่ านมาท่ขี า พเจาไมไ ดดําเนนิ การ คอื ________________________ _______________________________________________________________________________ 3. ขา พเจาภูมใิ จท่ไี ดใ ชเ วลาทีผ่ านมาอยา งมคี าในเร่ือง_______________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 4. ตอไปน้ีขา พเจา จะบรหิ ารเวลาของชวี ติ ของขา พเจา ตามสัดสวน ดังน้ี ทํางาน ___________ สวน ครอบครัว/สวนตวั /เพือ่ น _________ สว น เรียน ___________ สวน พกั ผอ น _________ สว น ....คูมอื การเรียน..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....25
ตอนที่ 2 ใหนกั ศึกษาพจิ ารณาความสามารถในการเรยี นรขู องนกั ศกึ ษาวา ใชทกั ษะใดจากทักษะฟง พูด อา น เขียนไดด ีที่สุดในการเรยี นรดู ว ยตนเองพรอ มอธิบายพอเขาใจ ขาพเจา คดิ วา ตวั ขา พเจา ใชท กั ษะ _______________ ในการเรยี นรดู วยตนเองไดด ีที่สดุ เพราะ ________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ ตอนที่ 3 “อะไรๆกด็ ี” ใหนกั ศึกษาอา นเรอ่ื งตอ ไปนแี้ ลวแสดงความคิดเหน็ พรอ มทั้งอธิบายมาพอสงั เขป “ในชนบทอันหางไกลของประเทศจีนในสมัยโบราณ มีครอบครวั หนึ่ง มีอาชีพเลย้ี งมา ตา งไวข ายและ ใหบ ริการบรรทุกของทกุ วนั ชายชราและลกู ชายจะนาํ มาออกไปกินหญา ยังทุงกวาง วนั หนึ่งมาตวั ทดี่ ีทสี่ ดุ ได เตลดิ ออกไปยงั ชายปาและหายไป เม่อื ชาวบานไดทราบขาวตางกพ็ ากนั มาแสดงความเสยี ใจตอ ชายชรา แตชาย ชรากลบั ตอบวา ก็ดีท่ีมนั หายไป ชาวบานตา งกง็ งงนั ตอมาอกี ไมกว่ี นั มา ตัวน้ันกน็ ําฝงู มา ปาเขามาอีกหลายตวั ทาํ ใหชายชรามมี า เพมิ่ ข้นึ โดยไมต องลงทนุ ลกู ชายของชายชรามหี นา ที่ท่ตี องนาํ มาเหลา นนั้ ฝก ฝนใหเ ชอ่ื ง วนั หนง่ึ พลาดทาตกหลังมา ทาํ ใหข าหกั ทง้ั 2 ขาง ชาวบานไดท ราบขา วตางก็พากันมาเยยี่ มเยยี น แสดงความเสยี ใจ และก็เชน เคยชายชราไมมที า ทางวติ กทกุ ขร อน พดู วา ก็ดที ี่ตกมา ในขณะน้นั เกิดศกึ สงครามข้นึ เจา เมืองหลวง ไดสงขุนนางมากวาดตอ นชายฉกรรจทุกคนในหมูบา นเพื่อไปเปน ทหาร ยกเวนแตลกู ชายของชายชราท่ีขาหกั อยทู ําใหเ ขารอดตัวจากการตอ งไปเกณฑท หาร” นกั ศกึ ษามคี วามคดิ เห็นตอเร่อื งนี้อยางไรและเรื่องนมี้ นี ยั เก่ียวกนั อยางไรกับคํากลาวทวี่ า “เหรียญมีสองดานเสมอ” _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรียนรู มปลาย....26
ตอนที่ 4 ใหผ ูเรยี นใชก ฎของแผนผงั ความคดิ (Mind map) ในหวั ขอ “ตวั ของฉนั ” ตัวของฉนั ....คมู อื การเรียน..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....27
กิจกรรมทายบทท่ี 2 การใชแหลงเรยี นรู กิจกรรมเรือ่ งที่ 1 ทบทวนความหมาย ความสําคญั ประเภทของแหลง เรียนรู ทบทวนความหมายความสาํ คัญประเภทของแหลงเรยี นรู 1. ใหนกั ศึกษาบอกความหมายของแหลง เรียนรู พรอมทง้ั บอกความสาํ คัญ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. 2. ใหน กั ศึกษายกตัวอยางแหลงเรยี นรแู ละบอกประเภท .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. กิจกรรมเรอื่ งท่ี 2 แหลงเรียนรูป ระเภทหอ งสมุด 1. ใหนกั ศึกษาบอกความหมายและความสาํ คัญของหอ งสมุดประชาชน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....28
2. ใหน กั ศกึ ษายกตวั อยา งการใหบริการของหองสมุดประชาชนมา 10 ตวั อยา ง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. กจิ กรรมเร่ืองที่ 3 ทกั ษะการเขา ถึงสารสนเทศของหอ งสมุดประชาชน 1. ใหน กั ศึกษาอธิบายการสืบคนขอ มูลสารสนเทศดว ยบตั รรายการ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. 2. ใหนกั ศกึ ษาอธิบายการศกึ ษาขอมูลทางอินเทอรเน็ต .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. กจิ กรรมเรอ่ื งที่ 4 การเขยี นรายงานการคน ควา 1. ใหน กั ศึกษาอธบิ ายบอกข้ันตอนของการเขียนรายงาน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ....คูม ือการเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....29
2. ใหน กั ศึกษาอธิบายการเรียบเรยี งเนื้อหา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. กจิ กรรมเรือ่ งที่ 5 การใชแหลงเรียนรสู าํ คญั ๆ ภายในประเทศ 1. ใหนักศึกษาบอกชื่อ แหลงเรียนรูที่ทานสนใจ มา 3 แหง และบอกรายละเอียดวาเปนแหลงเรียนรู ประเภทใด มีความสาํ คัญอยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ 2. ใหน กั ศกึ ษาบอกความหมายของอุทยานการศกึ ษา ความสําคญั และรายละเอยี ดอนื่ ๆ พอสงั เขป ....................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................... กิจกรรมเรื่องท่ี 6 การใชแ หลงเรียนรูผา นเครือขา ยอินเทอรเ น็ต 1. ใหน ักศึกษาบอกความหมายและความสําคญั ของอนิ เทอรเน็ต .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ ....คูมอื การเรียน..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....30
2. ใหนกั ศึกษาบอกประโยชนแ ละโทษของการใชอ นิ เทอรเ นต็ มาหวั ขอ ละ 5 ขอ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ กิจกรรมทายบทท่ี 3 การจัดการความรู กิจกรรมเรอื่ งที่ 1 แนวคดิ เกยี่ วกับการจัดการความรู ตอนท่ี 1 จงเลือกคาํ ตอบทถ่ี ูกตองที่สุด 1. การจัดการความรเู กิดจาก ก. การศกึ ษาคนควา ตามความสนใจ ข. การปฏิบตั ิงานรวมกนั ค. การมองโลกในแงด ี ง. การเคารพซ่ึงกนั และกนั 2. การมีความรูอยา งลกึ ซ้ึงในเรอ่ื งใดเร่อื งหนงึ่ เรียกวา ก. ขอมูล (Data) ข. สารสนเทศ (Information) ค. ความรู (Knowledge) ง. ปญ ญา (Wisdom) 3. “ความรูในกระดาษ” สรา งขนึ้ โดย ก. นกั ปฏิบตั ิ ข. ผมู พี รสวรรค ค. นักวชิ าการ ง. ผูมีประสบการณ ....คูมอื การเรียน..รายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....31
4. ความรูทใี่ ชใ นการพัฒนาองคก รไดแก ก. ความรูเดน ชัด ข. ความรูในกระดาษ ค. ความรูใ นคน ง. ความรูทั่วไป 5. การนาํ ความรูจากการจดั การความรูมาใชในการปฏิบตั ิงานไดท นั ที ทาํ ใหเ กิดประโยชนใ นดาน ก. ผลสมั ฤทธ์ขิ องงาน ข. การพัฒนาบคุ ลากร ค. การพฒั นาองคก ร ง. การแลกเปล่ยี นเรยี นรู 6. การปฏิบัตทิ ่ีสงผลเปน เลิศ (best practice) เกิดจาก ก. การทาํ งานรวมกันอยา งสรางสรรค ข. การทาํ งานโดยมีเปา หมายเดยี วกัน ค. การสราวนวตั กรรมท่ีจําเปนในการทํางาน ง. การทดลองและเรยี นรูก ารปฏิบัตใิ นเร่ืองตา งๆ ตอนที่ 2 ใหนักศึกษายกกรณีตัวอยางการจัดการความรูในการเรียนหรือการทํางานที่นักศึกษาเคยมี ประสบการณมา 1 ตวั อยาง โดยมรี ายละเอียดในเร่ืองตอไปนี้ 1. ชอื่ กิจกรรมทม่ี ีการจัดการความรู .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 2. ผทู ีเ่ ก่ยี วของในการจดั การความรู .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ 3. วธิ ีการการจดั การความรู .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ ....คมู อื การเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....32
4. ผลการจดั การความรู .............................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................ กิจกรรมเรอ่ื งที่ 2 รปู แบบและกระบวนการในการจัดการความรู ตอนท่ี 1 จงเลอื กคําตอบทถ่ี กู ตองท่ีสดุ เพยี งขอ เดยี ว 1. รปู แบบการจดั การความรแู บบปลาทู หรอื “โมเดลปลาท”ู แบง ออกเปนกีส่ วน ก. 2 สว น ข. 3 สวน ค. 4 สวน ง. 5 สวน 2. รูปแบบการจดั การความรแู บบปลาตะเพยี น หรือ “โมเดลปลาตะเพยี น” แบงออกเปน ก่ีสวน ก. 2 สว น ข. 3 สวน ค. 4 สวน ง. 5 สวน 3. การแลกเปลีย่ นเรียนรูของรูปแบบปลาทูอยทู ีส่ ว นใด จ. สว นหวั ปลา ฉ. สวนตัวปลา ช. สวนหางปลา ซ. ทั้งตวั ปลา 4. การแลกเปลีย่ นเรียนรูของรูปแบบปลาตะเพยี นอยูท่สี ว นใด ก. สวนแมปลา ข. สวนลกู ปลา ค. ลกู ปลาแตละตวั ง. ท้ังพวงปลา ....คูมอื การเรยี น..รายวชิ าทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....33
5. แมปลาในรปู แบบปลาตะเพียน เหมอื นกบั สวนใดในรปู แบบปลาทู ก. สวนหวั ปลา ข. สวนตัวปลา ค. สว นหางปลา ง. ทั้งตวั ปลา 6. Knowledge Asset หรอื KA อยูท ่ีสวนใดของรูปแบบปลาทู ก. สว นหวั ปลา ข. สวนตัวปลา ค. สวนหางปลา ง. ท้ังตวั ปลา 7. กระบวนการจดั การความรมู กี ่ขี ้นั ตอน ก. 2 ขั้นตอน ข. 4 ขัน้ ตอน ค. 6 ข้ันตอน ง. 7 ข้ันตอน 8. การสรางบรรยากาศใหเ กดิ การแลกเปลยี่ นเรียนรภู ายในองคกร อยูใ นข้นั ตอนใด ก. การบงช้ีความรู ข. การสรางและแสวงหาความรู ค. การจดั การความรูใหเ ปน ระบบ ง. การประมวลและกลน่ั กรองความรู 9. การเขาถึงความรเู ปน การอํานวยความสะดวกสาํ หรับกลุมบุคลากรใดในองคกร ก. ผูบริหารองคก ร ข. หัวหนา หนว ยงานขององคกร ค. เจาหนาทขี่ ององคก ร ง. ทกุ คนในองคก ร ....คมู อื การเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....34
10. “วงจรแหง การเรยี นรู” จะเกดิ ในขนั้ ตอนใดของกระบวนการจดั การความรู ก. ขัน้ ตอนท่ี 4 การประมวลและกลน่ั กรองความรู ข. ข้ันตอนที่ 5 การเขาถึงความรู ค. ข้นั ตอนท่ี 6 การแบงปนแลกเปลีย่ นความรู ง. ขั้นตอนท่ี 7 การเรยี นรู ตอนท่ี 2 1. ใหนกั ศกึ ษาเปรยี บเทยี บรปู แบบการจัดการความรใู น “รปู แบบปลาทู” กับ “รูปแบบปลาตะเพียน” วา เหมือนหรือตาง กันอยางไร 2. นักศกึ ษาจะนํารปู แบบใดไปใชใ นกจิ กรรมที่เก่ียวขอ งกบั นักศกึ ษา ใหอ ธิบายเหตผุ ลวาเปน เพราะ อะไร กจิ กรรมเร่ืองท่ี 3 การรวมกลมุ เพอื่ ตอยอดองคค วามรู ตอนที่ 1 จงเลอื กคําตอบทถี่ กู ตองที่สุด 1. การทําใหก ารจัดการความรูเ ปน สวนหนง่ึ ของการปฏบิ ตั งิ านปกติขององคกรเปน หนาท่ขี องใคร ก. ผนู ําระดับสงู ขององคก ร หรอื “คุณเออ้ื ระบบ” ข. ดานการจดั การความรู หรอื “คุณอํานวย” ค. เจา หนา ท่ีปฏิบตั ิงาน หรือ “คุณกจิ ” ง. ผูรบั ผดิ ชอบในการจดั การคลังความรู หรอื “คุณลิขติ ” 2. ผูท ีเ่ สาะแสวงหาแนวทางในการปฏิบัติงานใหบ รรลุเปา หมายทอ่ี งคก รต้งั ไวค อื ใคร ก. ผูนําระดบั สงู ขององคก ร หรือ “คณุ เออื้ ระบบ” ข. ดานการจดั การความรู หรอื “คณุ อํานวย” ค. เจาหนาทป่ี ฏิบตั งิ าน หรอื “คณุ กิจ” ง. ผรู บั ผดิ ชอบในการจดั การคลงั ความรู หรอื “คณุ ลิขิต” 3. ผูใ ดจะตอ งเปนผทู ม่ี มี นุษยสัมพันธแ ละวาทศิลปท ดี่ ีในการจดั การความรู ก. ผนู ําระดบั สงู ขององคก ร หรือ “คุณเอ้อื ระบบ” ข. ผูด แู ลการจัดการความรู หรอื “คุณอํานวย” ค. เจาหนาท่ีปฏบิ ตั ิงาน หรอื “คุณกจิ ” ง. ผูรับผิดชอบในการจดั การคลังความรู หรอื “คณุ ลขิ ติ ” ....คมู ือการเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....35
4. เคร่อื งมือท่ใี ชใ นการจัดการความรูสําหรับ “การปฏบิ ตั ิงานท่เี ปน เลศิ ” (best practice) คอื เครื่องมอื รปู แบบใด ก. การประชุม/สัมมนา/ประชมุ ปฏบิ ตั ิ ข. การไปศึกษาดงู าน ค. การเลาเรื่อง ง. การสอนงาน 5. การรวมตัวกันเพือ่ แลกเปลีย่ นเรยี นรูซึ่งกนั และกนั เรยี กวา อะไร ก. เพือ่ นชว ยเพือ่ น ข. การทบทวนกอ นปฏบิ ตั งิ าน ค. การทบทวนหลังปฏบิ ัติงาน ง. ชุมชนนกั ปฏบิ ัติ 6. การนําผลการปฏิบตั ิระหวางการดําเนนิ งานมาทบทวน จะชว ยให ก. วางแผนการดาํ เนินงานใหมปี ระสิทธิภาพ ข. แกไ ขปญหาและอปุ สรรคทเ่ี กดิ ข้นึ ระหวา งการดาํ เนนิ งาน ค. แกไ ขปญหาและอุปสรรคที่เกิดขนึ้ หลงั การดาํ เนนิ งาน ง. นําประสบการณทีป่ ระสบความสาํ เร็จมาแลกเปลย่ี นเรยี นรูก นั 7. นอกจากการจดั การความรจู ะทําไดโ ดยเวทจี ริงแลว ยังสามารถทาํ ไดโดยทางอนื่ คอื ก. เวทีจําลอง ข. เวทเี ล็ก ค. เวทใี หญ ง. เวทเี สมอื น 8. การจดั การความรูในรูปของชุมชนนกั ปฏิบตั ิมคี วามสาํ คญั อยางไร ก. แลกเปลย่ี นเรยี นรกู นั ไดต ลอดเวลา ข. แลกเปล่ียนเรยี นรใู นเร่อื งความรูท เ่ี ดน ชัดไดอ ยางละเอียดลกึ ซง้ึ ค. แลกเปล่ยี นเรียนรูใ นเรอ่ื งความรฝู ง ลกึ ไดอยา งละเอียดลกึ ซงึ้ ง. แลกเปลีย่ นเรียนรไู ดก ระจา งชัดมากกวาการฝก อบรมปกติ ....คมู อื การเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....36
9. ความรูท ไี่ มเ กยี่ วของกบั การพัฒนากลุมอาชีพ คือ ก. ความรเู รอ่ื งการตลาด ข. ความรเู รื่องการพฒั นาผลิตภณั ฑ ค. ความรเู ร่อื งการบรหิ ารจัดการกลุม ง. ความรูเร่อื งการจัดการขอมลู สารสนเทศ 10. การเผยแพรค วามรูในการจดั การความรตู อ งดําเนินการอยางไร ก. จดบนั ทกึ ไวอยา งละเอียด ข. จดั ระบบการบริหารใหทนั สมัย ค. จัดองคความรใู หเปนหมวดหมู ง. จัดเก็บใหเ ปน ระบบและนาํ มาใชไดงาย ตอนที่ 2 หากนกั ศกึ ษาจะพฒั นาการความรใู นองคกรทนี่ กั ศึกษาทาํ งานอยูนกั ศึกษาจะเลอื กแสดงบทบาทของ บคุ คลในองคก รประเภทใด เพราะเหตุใด และจะจดั ใหม กี จิ กรรมการจดั การความรูอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ ....คมู อื การเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....37
กิจกรรมเร่อื งที่ 4 การฝก ทักษะกระบวนการจัดการความรู ตอนที่ 1 จงเลอื กคําตอบทถ่ี ูกตองท่ีสดุ 1. การจัดการความรูดว ยตนเองจะตองเรม่ิ ตน จาก ก. การคดิ ข. การคน หาปญหา ค. การแสวงหาคําตอบ ง. การแสวงหาความรู 2. ขอใดไมใชท ักษะทใ่ี ชใ นการจัดการความรู ก. การสงั เกต ข. การสัมภาษณ ค. การนําเสนอ ง. การแสวงหาคําตอบ 3. ในการจดั การความรูดว ยตนเอง ควรดาํ เนินงานในขั้นตอนใดกอน ก. ขน้ั การเรยี นรู ข. ขั้นบงช้คี วามรู ค. ข้นั การเขา ถงึ ความรู ง. ขั้นสรา งและแสวงหาความรู 4. ความสําเร็จของการจดั การความรดู วยตนเอง จะทําใหผ ูท ี่เรียนรูส ามารถ ก. ตง้ั คําถามไดอ ยา งถกู ตอง ข. จดบันทกึ เหตกุ ารณตา งๆ ไวอยางชดั เจน ค. เชือ่ มโยงความรใู นเรอ่ื งตา งๆ ได ง. ปรบั ตัวใหอ ยูในสังคมได 5. องคความรูท่เี กิดจากการปฏิบตั ทิ ีไ่ ดผล เรยี กวา ก. ขอมลู ข. สารสนเทศ ค. ความรู ง. ปรชั ญา ....คูมอื การเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....38
6. การสรุปองคความรูท ่เี กดิ จากการจดั การความรู เรยี กวา ก. การจดั การความรูใหเ ปน ระบบ ข. การประมวลผลและกล่ันกรองความรู ค. การจัดทําสารสนเทศการจัดการความรู ง. การจัดการความรูท่ปี ระสบความสาํ เร็จ 7. ปจ จยั ทท่ี าํ ใหการจดั การความรูดวยการรวมกลุมกลมุ ปฏบิ ัติการประสบผลสาํ เร็จ คือ ก. การแสวงหาความรู ข. ผูนํากลมุ ค. เวทีชุมชน ง. ความรูซอ นเรน 8. การทาํ งานแบบมสี ว นรว มในทกุ กิจกรรมเปนการจัดการความรูใ นลกั ษณะใด ก. การจดั การความรตู นเอง ข. การจดั การความรูของชมุ ชนนักปฏบิ ัติ ค. การจดั การความรูดว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ัตกิ าร ง. การจัดการความรขู ององคกรภาคอุตสาหกรรม 9. การแลกเปลีย่ นเรยี นรูของกลุมปฏิบัตกิ าร ควรใชเ คร่ืองมอื ประเภทใด ก. การพดุ คยุ ตวั ตอ ตัว ข. การพดู คุยอยา งไมเ ปนทางการ ค. การประชุมกลมุ ยอ ย ง. การประชุม/สมั มนา 10. การจัดทําสารสนเทศกจิ กรรมการจดั การความรูดว ยการรวมกลมุ ปฏบิ ัติการที่แตกตางจากการจดั กจิ กรรม สารสนเทศการจัดการความรูด ว ยตนเอง คอื ก. เวบ็ ไซด ข. วดี ทิ ศั น ค. แฟมสะสมงาน ง. บนั ทึกการถอดบทเรียน ....คูม ือการเรียน..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....39
ตอนที่ 2 ใหน กั ศกึ ษาไปศกึ ษากรณตี วั อยางการจัดการความรดู ว ยการรวมกลุม ปฏบิ ัตกิ ารที่นกั ศกึ ษาสนใจมา 1 กลมุ แลวเขียนสรุปการจดั การความรใู นหัวขอ ตอ ไปนี้ 1. บริบทของกลุม 2. จํานวนและรายช่ือสมาชกิ ของกลุม 3. กระบวนการดําเนินตามเปาหมายของกลุม 4. ผลสาํ เรจ็ องคความรแู ละประสบการณท ีไ่ ดของกลุม 5. การเผยแพรส ารสนเทศของกลมุ 6. ปจจยั ท่ีสงผลใหกลุม ทาํ งานสําเร็จ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ....คมู ือการเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....40
กิจกรรมทา ยบทท่ี 4 การคดิ เปน กจิ กรรมเรอื่ งท่ี 1 ทบทวนความเช่อื พน้ื ฐานของคนคิดเปนและการเชอ่ื มโยงไปสูปรชั ญาคิดเปน การแกป ญ หา อยา งเปนระบบของคนคิดเปน กรณีตวั อยา ง ใหนักศึกษาเสนอกรณีตัวอยาง การตัดสินใจดวยกระบวนการคิดเปน และรวบรวมขอมูลทั้ง 3 ดาน บันทึกลงไวในแบบบันทึกขอมูล จากนั้นใหฝกการวิเคราะหและสังเคราะหขอมูล กําหนดทางเลือกในการ ตัดสินใจ 2 – 3 ทางเลือกที่เหมาะสมและเปนไปได แลวเลือก 1 ทางเลือกในการตัดสินใจ ใหเหตุผลประกอย การตัดสินใจลงในแบบบันทึกที่กาํ หนด แบบบันทกึ ขอ มลู 1. ชอื่ กรณตี ัวอยา ง………………………………………………………………………………………………………………….. 2. สาระของกรณตี ัวอยา ง………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. .……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ....คูมือการเรียน..รายวชิ าทกั ษะการเรียนรู มปลาย....41
กจิ กรรมเร่ืองที่ 2 กระบวนการคิดแกป ญหาของคนคิดเปน ตอนที่ 1 ใหนักศึกษาสํารวจตนเอง วาเคยประสบปญหาสําคัญอะไรบางที่หนักใจท่ีสุด เลือกมา 1 ปญหาแลว ตั้งคําถาม โดยการบนั ทึกสน้ั ๆในแตล ะขอ ทีก่ าํ หนดให 1. ช่ือปญ หา ..................................................................................................................................... 2. ลกั ษณะของปญหา ปญหาการเรยี น ปญ หาการงาน ปญ หากับครอบครัว อน่ื ๆ 3. สาเหตุหรอื ทม่ี าของปญหา ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... 4. อธบิ ายผลเสีย หรือผลกระทบที่เกดิ ข้ึนจากปญ หาดงั กลาว ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................. 5. ปญหานน้ั ไดมกี ารแกไขเปน ทีพ่ อใจหรือไม แกไ ขอยา งไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................. ....คมู ือการเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรียนรู มปลาย....42
ตอนท่ี 2 ใหนักศึกษาไปสนทนา หรือสัมภาษณเพ่ือนๆ หรือคนใกลเคียงอยางไมเปนทางการสัก 1-2 คน ใน หัวขอตอ ไปน้ี แลว บันทกึ ขอ มลู ไว 1) ปญหาครัง้ ใหญทีส่ ุดท่เี คยประสบในชีวิตทีผ่ านมาคืออะไร 2) สาเหตุทเี่ กิดปญหานน้ั คอื อะไร 3) ปญหาน้ันมีการแกไขท่ีสําเร็จดวยความพอใจหรือไม ใชขอมูลอะไรในการแกปญหาบางหรือไม อยางไร 4) มวี ธิ กี ารแกไ ขปญ หาอยางไร มขี น้ั ตอนในการแกไขปญหาอยางไรบาง 5) ถาเกิดปญหาลักษณะนั้นขึ้นอีก จะใชวิธีในการแกปญหาแบบเดิมหรือจะมีวิธีใหม หรือมีข้ันตอน ใหมอ ยา งไร หรอื ไม 6) ถาเปรียบเทียบปญหา สาเหตุของปญหา และกระบวนการแกปญหาของเพ่ือนหรือบุคคลใกลเคียง ดังกลา ววา มีอะไรบางที่เหมอื นกัน และมีอะไรบา งทีต่ างกัน 7) ทานจะสรปุ แนวคิดในการแกปญหา จากประสบการณท ไ่ี ดรับคร้ังน้ีอยา งไรบาง อธิบายส้ันๆ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ....คูม ือการเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....43
กจิ กรรมเรอื่ งที่ 3 ลักษณะของขอมูลและการเปรยี บเทยี บขอ มูลดา นวชิ าการ ตนเอง และสงั คมสิ่งแวดลอมและ ทกั ษะเบ้อื งตน การวิเคราะห สังเคราะหขอ มูลทั้ง 3 ดา นเพอ่ื ประกอบการตดั สินใจแกป ญ หาแบบคนคิดเปน กรณตี ัวอยา งเร่ือง “สไู หม” สูไหม ผมตกใจสะดุงตื่นขึ้นเมื่อเกิดเสียงเอะอะ พอลืมตาขึ้นมา เห็นทุกคนยืนกันเกือบหมดรถ “ทุกคนนั่งอยู ลงนิง่ ๆ อยาเคล่ือนไหวไมงั้นยิงตายหมด” เสียงตวาดล่ันออกมาจากปากของชายหนาเห้ียม คอสั้นท่ียืนอยูหนา รถ กาํ ลงั ใชปนจออยูท่ขี มับของคนขบั ผมรูทันที่วารถทัวรที่ผมกําลังโดยสารคันนี้ถูกเลนงานโดยเจาพวกวายรายแน หันไปดูดานหลัง เห็น วายรายอกี คนหน่ึงถอื ปน จังกาอยู ผมใชมืออันสัน่ เทาลว งลงไปในกระเปากางเกง คลํา.38 เหาไฟของผมซึ่งซื้อ ออกมาเม่ือบายนี้เอง นึกในใจวา “โธเพ่ิงซื้อออกมายังไมทันยิงเลย เพียงใสลูกเต็มเทานั้นเองก็จะถูกคนอื่นเอา ไปเสยี แลว ” เสียงเจาตาพองหนารถตะโกนขูบอกคนขับรถ “หยุดรถเด๋ียวน้ี มึงอยากตายโหงหรือไง” ผมนึกในใจ วา เด๋ียวพอรถหยุดมันคงตองใหเราลงจากรถแลวกวาดใหเกล้ียงตัว แตผมตองแปลกใจแทนท่ีรถจะหยุดมัน กลับยิ่งเร็วข้ึนทุกที ยิ่งไปกวานั้นรถย่ิงสายไปมาเสียดวย ไอพวกมหาโจนเซไปเซมา แตเจาตาพองยังไมลดละ แมจ ะเซออกไปมันกลับวิ่งไปยืนประชิดคนขับอีก พรอมตะโกนอยูตบอดเวลา “หยุดโวย หยุด ไอนี่ กูลงไปได ละมงึ จะกระทืบใหตายทเี ดียว” รถคงตะบึงไปตอ คนขับบาเลือดเสียแลว ผมไมแนใจวาเขาคิดอยางไร ขณะน้ันเขากวาดสายตาเห็น ผูชายท่ีน่ังถัดไปทางมาน่ังดานซาย เปนตํารวจยศจากําลังจองเขม็งไปท่ีไอวายรายและถัดไปอีกเปนชายผมส้ัน เกรียนอีก 2 คน ใสกางเกงสีกากีและสีข้ีมา ผมเขาใจวาคงเปนตํารวจหรือทหารแน กําลังเอามือลวงกระเปาอยู ท้งั สองคน บรรยากาศตอนน้ันชางเครียดจริงๆ ไหนจะกลัวปลน ถูกยิงไหนะกลัวรถควํ่า ทุกคนเกร็งไปหมด ทุก ส่งิ ทกุ อยา งถงึ จุดวิกฤตแลว ....คูมอื การเรียน..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....44
ประเดน็ 1. ในกรณีนักศึกษาเปนผูเลา เหตกุ ารณดังกลาว นกั ศึกษาจะทาํ อยางไร เพราะเหตุใด 2. ใหน ักศกึ ษาระบุวา การตัดสินใจน้ันไดใชขอ มลู 3 ดาน ประกอบการตัดสนิ ใจดงั กลา ว ใหน ักศกึ ษาจําแนกขอมูลประกอบการตัดสินใจและบันทึกลงในแบบฝกการจําแนกขอมูลประกอบการ ตัดสนิ ใจ ตอ ไปน้ี ขอ มูลประกอบการตดั สนิ ใจ ขอ มูลดานวชิ าการ ขอมลู ดา นตนเอง ขอ มูลดานสงั คมสิง่ แวดลอ ม ....คูมือการเรียน..รายวิชาทกั ษะการเรียนรู มปลาย....45
กจิ กรรมเรอื่ งท่ี 4 คุณธรรม จรยิ ธรรม : องคประกอบทส่ี ําคญั ของปรชั ญาคิดเปน กรณตี ัวอยางเรอ่ื งของสมพงษ “นายสมพงษเกิดในครอบครัวท่ีมีฐานะยากจน มีอาชีพทําไรขาวโพด ซึ่งในปจจุบันอากาศ น้ํา ก็ไม เออ้ื อํานวยในการทาํ การเกษตร รายไดของครอบครวั ไมแ นน อน ครอบครัวนี้มีบุตร 4 คน สมพงษเปนบุตรชาย คนโต อายปุ ระมาณ 15 ป แตเ ขาเปนคนรกั ดี รกั พอแมพ่ีนอ ง บานทีอ่ ยูอ าศัยมีลกั ษณะเปน บานไมช้ันเดียว แตก็ ขอปลูกอยูในที่ดินของปา จึงตองเสียคาเชาใหเปนรายป และการที่นายสมพงษเปนบุตรชายคนโตนั้น เขาตอง เสียสละออกจากโรงเรียนเมื่อจบประถมศึกษาปที่ 6 เพ่ืออกมาชวยพอแมทํางานหาเงิน ดูแลนอง แบงเบาภาระ ตางๆเนอ่ื งจากสภาพครอบครวั ยากจน ทําใหเขาเสียโอกาสทางการศึกษาโดยไมมีขอโตแยง เขาทํางานหนักหา เงินชวยพอแม นํามาใชจายในครอบครัว สงนองเรียน เพราะเขาไมอยากใหนองๆของเขาตองเสียโอกาส ทางการเรียนเชนเดียวกับเขา เขาตั้งใจทํางานทุกอยางท่ีมีคนจาง และดวยเหตุนายสมพงษเปนผูเสียโอกาส ทางการศึกษาเรียนจบแค ป.6 จึงหางานทํายาก มีโอกาสแครับจางเขาไปวันๆซ่ึงงานที่ทําอยูก็ไมแนนอน เงินที่ ไดม าในแตล ะเดอื นจงึ ไมแ นน อน ทาํ ใหร ายไดในครอบครวั ก็ไมแนน อนตามไปดวย” 1. ปญ หาของสมพงษ เกดิ จากสาเหตอุ ะไรบาง................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................ 2. การแกปญ หาโดยกระบวนการคิดเปน จงึ ตองใชข อ มลู ที่เกยี่ วขอ งอะไรบางใน 3 ประการตอ ไปน้ี ขอมลู ดา นวิชาการ ..................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ................................................................................................................... ...................................................... ....คมู อื การเรยี น..รายวิชาทักษะการเรียนรู มปลาย....46
ขอมูลดานตนเอง(สมพงษ) ........................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ขอมูลดา นสังคมส่งิ แวดลอม..................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ถา ตองใชขอ มลู ดานคุณธรรม จรยิ ธรรม มาเปน องคประกอบในการพจิ ารณาคิดแกปญ หาแบบคนคดิ เปน ทา นจะเสนอคุณธรรมจริยธรรมอะไรบา ง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ....คมู อื การเรยี น..รายวชิ าทักษะการเรยี นรู มปลาย....47
กจิ กรรมทา ยบทที่ 5 การวิจยั อยางงา ย กจิ กรรมเรอื่ งที่ 1 ความหมาย ความสําคัญ ของการวิจยั จงตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ 1. จากความหมายของการวจิ ัย ใหนกั ศึกษาสรปุ ความหมายของการวจิ ยั ตามความเขา ใจของนกั ศกึ ษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 2. นักศึกษาคดิ วา งานวิจยั เร่อื งอะไรท่ีเปน ประโยชนเ ก่ยี วกับตัวนกั ศึกษา ใหบอกเหตผุ ลประกอบใหชดั เจน ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ....คมู ือการเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....48
กจิ กรรมเรือ่ งที่ 2 กระบวนการ และขน้ั ตอนการทําวจิ ัยอยางา ย ใหน กั ศึกษา ศกึ ษาการเขยี นโครงรางการวจิ ัยจากการศกึ ษาในหนงั สอื หรอื อนิ เทอรเนต็ และเขยี น โครงรางการวิจัย เรอ่ื งท่ีนกั ศกึ ษาสนใจ ตามหวั ขอ ดงั ตอ ไปน้ี 1. ชือ่ การวิจยั 2. ความเปน มาและความสาํ คญั ของปญหาทีท่ ําวจิ ยั 3. วตั ถุประสงคของการวจิ ยั 4. ข้นั ตอนการดาํ เนินงานวจิ ยั หรือวธิ ีดําเนนิ การวิจยั 5. ระยะเวลาการวิจัยและแผนการดําเนินงาน 6. ประโยชนท่คี าดวาจะไดร ับจากผลการวจิ ยั ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ....คมู ือการเรียน..รายวิชาทักษะการเรยี นรู มปลาย....49
กิจกรรมเร่อื งท่ี 3 สถติ ิ ๆ เพอ่ื การวจิ ัย จากตาราง ใหน กั ศึกษาแจกแจงความถ่ีของคะแนนนกั เรียนจาํ นวน 11 คน โดยคา แจกแจงความถ่ีให นักศกึ ษาตตี ารางแสดงผลการแจกแจงความถ่ี และหาคา รอ ยละ หาคา เฉลี่ย ใสค า ลงในตาราง นักเรยี นคนท่ี คะแนนสอบหลงั เรียน คา รอยละ (จํานวนนกั เรยี น (คะแนนเต็ม 30) 1 25 2 22 3 26 4 26 5 24 6 27 7 25 8 26 9 21 10 22 11 28 คาเฉลย่ี กิจกรรมเรอ่ื งที่ 4 การสรางเครอ่ื งมือการวิจยั 1. ใหนกั ศกึ ษาศึกษาตวั อยา ง แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ และแบบสังเกต จากสอื่ เอกสาร หรือ จาก website และเลอื กมาแสดง 1 แบบโดยอธบิ ายวาเครือ่ งมอื ที่เลือกนน้ั มวี ตั ถุประสงคอยางไร ประกอบดว ยขอ มูล กต่ี อน มีรายระเอียดอะไรบาง ....คมู ือการเรยี น..รายวิชาทกั ษะการเรยี นรู มปลาย....50
Search