ํสา ันกงาน กศน.จังห ัวดเ ีชยงให ่ม เอกสารทางวิชาการลาํ ดับที / ค่มู อื นิเทศการศึกษา ประจาํ ปงบประมาณ พ.ศ.2565 กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผล ก า ร จั ด ก า ร ศึ ก ษ า สาํ นักงาน กศน.จังหวัดเชยี งใหม่
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่มคาํ นาํ ส้านักงาน กศน.จังหวัดชียง฿หม ดยกลุมนิทศ ติดตาม ละประมินผลการจัดการศึกษา เดຌจัดท้า คูมือนิทศภาย฿นส้าหรับสถานศึกษา ประจ้าปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ดยมีวัตถุประสงค์พืไอ฿หຌผຌูนิทศภาย฿น สถานศึกษาเดຌน้าเป฿ชຌป็นนวทาง฿นการนิทศภาย฿นส้าหรับสถานศึกษา ดยนๅอื หา฿นลมนีๅประกอบเปดวຌ ย บททีไ 1 บทนา้ บททไี 2 การนิทศภาย฿นสถานศึกษา บททไี 3 นวทางการด้านนิ การนิทศภาย฿นสถานศึกษา บททีไ 4 การสรຌางครอไื งมือนิ ทศ บททไี 5 การสรุปผลละการรายงานผลการนิ ทศ หวงั ปน็ อยางยิไงวา คูมือนิทศภาย฿นส้าหรับสถานศึกษา ประจ้าปงบประมาณ พ.ศ. 2565 ลมนๅี จะชวย ฿หຌผนຌู ิ ทศภาย฿นของสถานศกึ ษา สามารถปฏิบตั หิ นาຌ ทเีไ ดอຌ ยางมีประสิทธภิ าพตอ เป กลุมนิทศ ติดตาม ละประมินผลการจัดการศึกษา สา้ นักงาน กศน.จงั หวัดชียง฿หม
สารบัญ รไือง หนาຌ บททีไ 1 บทนํา 1 ความป็นมาละความสา้ คญั 1 หลกั การละนวคดิ ฿นการพฒั นาคุณภาพการศึกษา 3 ประยชน์ของการนิทศภาย฿นสถานศึกษา 3 บททไี 2 การนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 4 ความหมายของการนิ ทศ 4 การนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา 5 จุดมุง หมายของการนิทศงานการศกึ ษานอกระบบละการศกึ ษาตามอัธยาศยั (กศน.) 6 หลักการนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา 7 บทบาท/หนาຌ ทไคี วามรับผิดชอบของผຌนู ิทศภาย฿นสถานศกึ ษา 8 บคุ ลิก/คุณลักษณะของผนຌู ิทศทพไี ึงประสงค์ 9 บททีไ 3 นวทางการดํานนิ การนิ ทศภาย฿นสถานศกึ ษา 10 การนิ ทศการศกึ ษานอกรงรยี น 10 รปู บบการนิทศ 10 กระบวนการนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา 13 ขຌอควรค้านงึ ฿นการนิ ทศภาย฿น 15 ทคนิควิธกี ารนิ ทศ 15 บททไี 4 การสรຌางครอไื งมือนิทศ 18 ความหมายของครืไองมือการนิทศการศึกษา 18 ความส้าคญั ของครอไื งมือนิทศพอืไ พฒั นาคณุ ภาพงาน กศน. 18 ชนิดของครไืองมือ 18 หลกั การ นวการสรຌาง ละการ฿ชຌ ครอืไ งมอื การนิ ทศ 19 ขัๅนตอนการสราຌ งครืไองมือนิทศ 21 การวิคราะห์ผล 22 บททไี 5 การสรุปผลละการรายงานผลการนิทศ 23 การรายงานผลการนิ ทศ 23 ขຌอควรคา้ นงึ ถึง฿นการขียนรายงานการนิ ทศ 23 บรรณานุกรม 24 ภาคผนวก 25 คณะผูຌจัดทํา 110
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 1 บททไี 1 บทนํา ความปน็ มาละความสาํ คญั พระราชบัญญัติการศึกษาหงชาติ พุทธศักราช 2542 ละทีไกຌเขพไิมติม (ฉบับทไี 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 47 ก้าหนด฿หຌมีระบบการประกันคุณภาพ พืไอพัฒนาคุณภาพละมาตรฐานการศึกษาทุกระดับนว ทางการพัฒนาคุณภาพการศึกษาจ้าป็นตຌองอาศัยกระบวนการปฏิบัติอยางหลากหลายซึไงประกอบดຌวย กระบวนการทีไส้าคัญ คือกระบวนการบริหารจัดการ กระบวนการจัดการรียนรูຌละกระบวนการนิทศ ติดตาม ประมินผล ละการนิทศภาย฿นมีก้าหนดเวຌ฿นกฎกระทรวงวาดຌวยระบบหลักกณฑ์ ละวิธีการประกัน คุณภาพภาย฿นสถานศึกษา พ.ศ. 2542 ซไึงก้าหนดการก้ากับ ติดตามการจัดการศึกษาของผຌูบริหารเวຌอยาง ชัดจน นอกจากนๅี กณฑ์การประมินคุณภาพภายนอกของส้านักงานรับรองมาตรฐานละประกันคุณภาพ การศึกษา (สมศ.) เดຌก้าหนด฿หຌการนิทศภาย฿นป็นสวนหนไึงของกณฑ์การประมินพืไอ฿หຌบริหารสถานศึกษา เดตຌ ระหนกั ถึงความส้าคัญ ละน้าเปปฏิบัต฿ิ นสถานศกึ ษา฿หมຌ ีประสทิ ธิภาพละเดຌผลอยา งป็นรปู ธรรม การนิทศการศึกษา ป็นสิไงจ้าป็นส้าหรับหนวยงานทุกระดับ ดังนัๅน ภารกิจทีไส้าคัญประการหนไึงของ ผูຌบริหารกใคือ การนิทศ ดยฉพาะการนิทศการสอนของครู฿หຌมีการพัฒนาละสงสริมการจัดการรียนรูຌ฿หຌ บรรลุวัตถุประสงค์ การนิทศมีความส้าคัญตอการรียนการสอนป็นอยางยิไง ฿นบางครๅังมຌครูจะเดຌ฿ชຌ ความสามารถ฿นการจัดกจิ กรรมตามทีไวางผนเวຌลຌวกใตาม อาจจะมีบางสไิงบางอยางขาดตกบกพรองท้า฿หຌการ สอนขาดความสมบูรณ์ ดังนัๅน หากมีบุคคลอืไนเดຌชๅีนะ นะน้า ฿หຌความชวยหลือ กใยอมกิดผลดี การนิทศจึง ปรียบหมอื นกระจกงาทไีคอยสอง฿หຌ หนใ ภาพการสอนของครู ละป็นกระบวนการทีไสริมสรຌางการสอนของครู ฿หมຌ ปี ระสิทธิภาพพืไอป็นขຌอมูล฿นการวางผน฿นการพัฒนาการศึกษาการสรຌางสไือละนวัตกรรมการรียนรูຌ฿หຌ หมาะสม฿นการจัดการรียนรูຌ฿หຌกับผูຌรียนเดຌถูกตຌองตามจุดมุงหมายของหลักสูตรสถานศึกษาดยนຌนผูຌรียน ป็นส้าคัญละยังป็นการสรຌางความตระหนัก฿หຌกับครูถึงปัญหากีไยวกับการจัดประสบการณ์รียนรูຌ฿หຌสามารถ กຌเขปัญหาเดຌละสรຌางขวัญก้าลัง฿จ฿หຌกับครูผຌูสอนอีกดຌวย นอกจากนๅี ยังมุง฿หຌกิดความรวมมือละ ประสานงานกันป็นอยางดีภาย฿ตຌระบบการบริหารงานของสถานศึกษา พืไอควบคุมมาตรฐานละพัฒนางาน ดຌานการสอน฿หຌมีประสิทธิภาพยไิงขๅึน กลาวดยรวมกใคือ การจัดการนิทศการศึกษากใพืไอหานวทางปรับปรุง พัฒนาการปฏิบัติงานดຌานการสอนของครู การท้างานป็นทีมการสรຌางจตคติทไีดี฿นการท้างานความรวมมือ฿น การกຌปญั หา (สุรศักด่ิ ปาฮ. 2545: 25 – 27) การนิทศการศึกษา นับวามีบทบาทส้าคัญตอการพัฒนาครู฿หຌสามารถจัดกิจกรรมละกระบวนการ รียนรูຌ฿หຌบรรลุผลตามจุดหมายของหลักสูตรเดຌ ต฿นสภาพปัจจุบันมีขຌอจ้ากัดหลายประการทีไท้า฿หຌเมสามารถ ปฏิบัติการนิทศการศึกษาเดຌครบบถຌวน จึงท้า฿หຌเมสะดวก฿นการปฏิบัติงานนิทศ ละบุคลากรศึกษานิทศก์มี นຌอย นอกจากนีๅ ฿นสภาพปัจจุบันสถานศึกษาบางหง มีบุคลากรสวนหนไึงทไีมีความรูຌความสามารถ฿นการ จัดการรียนรูຌเดຌป็นอยางดี รวมทๅังป็นผຌูรูຌละขຌา฿จสภาพปัจจุบัน ปัญหาละความตຌองการของสถานศึกษา ละชมุ ชนละมีความ฿กลຌชิดครู รูจຌ ดุ ดนจดุ ดຌอยเดดຌ กี วา ดังนัๅน ระบบการนิ ทศการศกึ ษาทีไหมาะสมกใคือ การ นิทศภาย฿นสถานศึกษา ละสามารถด้านินการเดຌอยางตอนไือง ซึไงสงัด อุทรานันท์ (2530: 116) กลาวถึง ความจ้าป็นของการนิทศภาย฿นสถานศึกษาวา ดิมการนิทศการศึกษาป็นหนຌาทไีของศึกษานิทศก์ละ ผูຌบริหารการศึกษาครูป็นผูຌเดຌรับการนิทศ ตปัจจุบันงานนิทศการศึกษามีความส้าคัญมากขๅึนบุคลากร฿น สถานศึกษาตຌองชวยหลือซึไงกันละกันพืไอปรับปรุงประสิทธิภาพการรียนการสอน฿หຌสูงขๅึนอันนืไองมาจาก ศึกษานิทศก์มีจ้านวนจ้ากัด จึงเมสามารถตอบสนองความตຌองการทางการนิทศการศึกษาของสถานศึกษา เดຌ
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 2 อยางทัไวถึง อีกทๅังยังเมรูຌสภาพปัญหาละความตຌองการทไีทຌจริงของสถานศึกษา การสนองตอบความตຌองการ จึงป็นเปเดຌยาก ละจากสภาพปัจจุบัน บุคลากร฿นสถานศึกษาสวน฿หญมีความรูຌ ความสามารถ มีความ ช้านาญฉพาะสาขา จึงควร฿ชຌทรัพยากรหลานๅี฿หຌตรงความสามารถละกิดประยชน์สูงสุด อีกทๅังยังป็นการ สรຌางการยอมรับซไึงกันละกัน สวนศึกษานิทศก์จะป็นพียงผูຌนิทศติดตาม การด้านินงานของผูຌบริหาร ละ คณะกรรมการนิทศของสถานศึกษา ดย฿หคຌ วามชว ยหลือทางดาຌ นวชิ าการ ตามทไีสถานศกึ ษาขอความรว มมือ การนิทศภาย฿นสถานศึกษาป็นวิธีการส้าคัญอยางหนไึง฿นการบริหารการศึกษาทไีมีผลตอการพัฒนา คุณภาพนักรียน฿หຌสูงขๅึน พราะป็นกิจกรรมทไีชวย฿หຌผูຌปฏิบัติงานภาย฿นสถานศึกษาสามารถปฏิบัติงาน฿น ขอบขตทไีตนองรับผิดชอบประสบผลส้ารใจเปตามมาตรฐานละสอดคลຌองกับระบียบวิธีการด้านินงานทไี ก้าหนดเวຌการนิทศภาย฿นสถานศึกษาจึงป็นยุทธวิธีทีไผຌูกีไยวขຌองควรหานวทางด้านินการ฿หຌป็นเปอยางมี ประสิทธภิ าพ ดังนๅันการนิทศภาย฿นสถานศึกษาจึงจ้าป็นตຌองพัฒนากระบวนการท้างานของผูຌบริหารสถานศึกษา หรือผຌูทีไเดຌรับมอบหมาย฿นฐานะผูຌนิทศ ฿นการพัฒนาคุณภาพละปลีไยนปลงการท้างานของครูละบุคลากร ภาย฿นสถานศึกษา พไือ฿หຌเดຌมาซไึงสัมฤทธ่ิผลสูงสุด฿นดຌานการรียนของผูຌรียน หากสถานศึกษามีระบบการ นิทศภาย฿น ทีไขຌมขใง มีการด้านินการอยางป็นรูปธรรมอยางตอนืไอง ละสมไ้าสมอจนกลายป็น วัฒนธรรมองค์กรอันจะสงผล฿หຌคุณภาพของสถานศึกษา ผลการรียนรูຌของผຌูรียนพัฒนาปลไียนปลงเป฿นทาง ทไีดีขๅึน จึงป็นหนຌาทีไของผูຌบริหารสถานศึกษา ละบุคลากรทุกฝຆาย฿นสถานศึกษาทไีจะตຌองรวมมือรวม฿จกัน ด้านินการพัฒนางานทุกดຌาน฿นสถานศึกษา ดยฉพาะอยางยิไง฿นดຌานวิชาการซึไงป็นงานทไีกีไยวกับการจัด กิจกรรมการรียนรูຌ การน้าหลักสูตรเป฿ชຌ฿หຌบรรลุตามจุดประสงค์ของหลักสูตร ตลอดจนมีคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ละมีสมรรถนะส้าคัญตามทีไก้าหนดเวຌ฿นหลักสูตร ดังนัๅนพไือ฿หຌการพัฒนาสถานศึกษา฿หຌเดຌ มาตรฐานละคุณภาพ ผຌบู รหิ ารจะตຌองมคี วามตระหนัก฿นความปน็ ผูຌน้าทันหตกุ ารณ์ ปรับปลไียนพฤติกรรมเดຌ ตลอดวลา มีการปรับปลไียนนวคิดวิธีการท้างานทีไนຌนกระบวนการกลุมมีการบริหารงานบบป็นทีม มี ศักยภาพ ครูจะป็นผຌูสงสริมละ฿หຌอกาสผຌูรียน฿นการสวงหาความรูຌคอย฿หຌความชวยหลือ นะน้า กຌเข ปัญหา ละ฿หຌก้าลัง฿จ รวมถึงการจัดบรรยากาศหงการรียนรูຌกผูຌรียนพไือ฿หຌผຌูรียนสามารถพัฒนาตนองเดຌ อยางตใมศกั ยภาพ ส้านักงาน กศน.จังหวัดชียง฿หม ตระหนักถึงความส้าคัญของการนิทศภาย฿นจึงเดຌด้านินการพัฒนา รูปบบละระบบการนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา พไือสรຌางความรูຌ฿หຌกผูຌบริหารละผูຌนิทศของสถานศึกษา ดย เดຌระดมความคิดจากศึกษานิทศก์ ผูຌบริหารสถานศึกษาผูຌบริหารการศึกษาจัดท้าอกสารคูมือการนิทศภาย฿น สถานศึกษา ฉบับนๅีขึๅนพืไอ฿หຌสถานศึกษาน้าเปประยุกต์฿ชຌป็นนวทาง฿นการด้านินการนิทศภาย฿น สถานศึกษา อันจะท้า฿หຌสถานศึกษามีรูปบบละกระบวนการนิทศภาย฿นทไีป็นระบบชัดจน กิดการ ปลียไ นปลงทๅงั ฿นดาຌ นประสทิ ธภิ าพละประสิทธผิ ล฿นการปฏบิ ัตงิ านครสู ามารถจัดการรียนการสอนเดຌอยางมี ประสทิ ธิภาพ ละผูຌรยี นมผี ลสัมฤทธ่ิทางการรยี นพมไิ ขนๅึ
3 หลักการละนวคดิ ฿นการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา กระบวนการนิทศปน็ กระบวนการหนงไึ ทสไี งผลตอการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา ดังนีๅ กระบวนการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา กระบวนการบรหิ าร สภาพปจั จุบนั กระบวนการจัดกิจกรรม ผลผลิตทีไพงึ ปญั หาละความ การรยี นรຌู ปรารถนา฿น ตຌองการ อนาคต ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม กระบวนการนิ ทศ ประยชน์ของการนิทศภาย฿นสถานศึกษา 1. มีการ฿ชทຌ รพั ยากรบุคคล฿นตล ะหนว ยงาน฿หຌกิดประยชนส์ ูงสุด ป็นการสนับสนุนหลักการพัฒนา พอืไ การพงไึ พาตนอง 2. บุคลากรผูຌนิทศภาย฿นป็นผูຌทไีรูຌปัญหาจริงมากกวาผຌูนิทศภายนอก ท้า฿หຌสามารถกຌเขปัญหาเดຌ รวดรใว ทนั ตอ หตุการณ์ 3. ปน็ การสริมขวัญก้าลงั ฿จ฿หຌกบั ผปຌู ฏบิ ัติงานทไที า้ งานรว มกันปน็ ทมี ของหนวยงาน
4 บททีไ 2 การนิ ทศภาย฿นสถานศกึ ษา ความหมายของการนิ ทศ การนิทศ (Supervision) คือ การชวยหลือ นะน้า ปรับปรุง บริการ การ฿หຌความรวมมือละการ ประสานงาน฿หบຌ ุคคลทไปี ฏิบัติงานของตล ะหนวยงานท้างานเดຌดีขนๅึ การนิ ทศสามารถน้าเป฿ชຌกับงานทีไตຌองอาศัยผຌูดูล ตรวจตรา ฿หຌค้านะน้า คอยชวยหลือบริการละ บริหารงานพอไื ฿หຌงานส้ารใจลุลวงเปตามวัตถุประสงค์ทีไวางเวຌหากมองตามรูปศัพท์ SUPERVISION ชารี มณีศรี (2538, 14 – 15) สรปุ จากศพั ทภ์ าษาองั กฤษเวຌนา สน฿จวา ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม Support การสนับสนนุ S Share การมีสว นรวม การบริการ Service Unity ความสามัคคี U Understanding ความขาຌ ฿จ Upgrade การยกฐานะ Planning การวางผน P Promotion การลไือนขนัๅ Problem-Solving การกຌปญั หา Education การศกึ ษาหาความรูຌ E Experiment การทดลอง Evaluation การวดั ผล Research การวิจยั R Report การรายงาน Record การบันทึก Visiting การยียไ มยียน V Value การรูຌคุณคา การมีคณุ ธรรม Virtue Improvement การปรบั ปรงุ I Information การ฿หຌขา วสาร Inservice-training การฝຄกอบรม
5 Objective จดุ ประสงค์ O Observation การสังกต Organization การจัดรปู งาน Needs ความตຌองการ N Negotiation การประนปี ระนอม Necessity ความจา้ ป็น ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม จากความหมายทีไ฿ชຌค้าภาษาอังกฤษรียบรียงค้าศัพท์ทไีมีความหมายคลຌายคลึง฿กลຌคียงกัน ลักษณะ งานการนิทศทไี฿ชຌทัไวโ เป ผูຌท้าหนຌาทีไนิทศจะตຌองมีความรูຌ ประสบการณ์ละขຌา฿จงานของงานดี จึงจะท้า หนຌาทไีนิทศผูຌอไืนเดຌ ค้าศัพท์ดังกลาวขຌางตຌนจึงบอกถึงลักษณะงานของการนิทศเดຌอยางดี ชารี มณีศรี (2538, 15) เดสຌ รปุ ความหมายตามทีไ Plundelt เด฿ຌ หเຌ วຌ ดังนีๅ Supervise นะนา้ การ฿ชຌทรัพยากรมนษุ ย฿์ หຌกดิ ประยชนสงู สุด Utilize ฿ชຌมวลทรัพยากรทังๅ ทมีไ ชี ีวติ ละเมมชี ีวิตดยประหยัด Plan วางผนการท้างานดยตัๅงวัตถุประสงค์ ละการสอืไ ความหมายทไีมีประสิทธิภาพ Enforce ควบคุมนยบาย กฎระบยี บ ละมาตรฐานการทา้ งาน Relate สรຌางความสมั พนั ธ์กับพือไ นรวมงานทังๅ กลมุ ละบุคคล Validate ดูล฿หคຌ วามป็นธรรมตอผูຌ฿ตบຌ งั คับบญั ชา Instruct สอนกลวธิ ี ละทักษะประสบการณ์ Show สดงลกั ษณะความปน็ ผนูຌ า้ Organize จดั ระบบงานละประสานการท้างาน Regulate วางหลกั ปฏิบตั ฿ิ นการทา้ งาน การนิทศภาย฿นสถานศกึ ษา ตามพระราชบญั ญัติการศกึ ษาหงชาติ พทุ ธศักราช 2542 ละทไีกຌเขพไิมติม (ฉบับทไี 2) พุทธศักราช 2545 ก้าหนด฿หຌสถานศึกษาตຌองด้านินการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐาน ตัวบงชีๅทีไก้าหนด ซไึงการ นิทศภาย฿นปน็ กจิ กรรมหลักกิจกรรมหนึไงของระบบการประกันคุณภาพ ซไึงกิจกรรมการศึกษานอกระบบละ การศึกษาตามอัธยาศัยมีการจัดกิจกรรมทีไหลากหลาย ละมีการด้านินงานอยู฿นทุกสภาพพืๅนทีไ ละสภาพ สงั คมทีไ ตกตางกนั รวมทๅงั ครู กศน.฿นสังกัด มีหลายประภท ทๅังทีไผานการอบรม ละเมผานการอบรม ดังนัๅน การนิทศจะสามารถชวยพัฒนาศักยภาพครู฿หຌป็นมืออาชีพ ซึไงส้านักงาน กศน. เดຌก้าหนด฿หຌการนิทศภาย฿น ป็นนยบายละจุดนຌน฿หมຌ กี ารนิทศ ก้ากบั ติดตามละประมนิ ผล ดยสงสรมิ ละพฒั นาการนิทศทงๅั ระบบ การนิทศภาย฿น ป็นสวนหนไึงของการบริหารจัดการ ละระบบการประกันคุณภาพ ทไีสถานศึกษา ตຌองด้านินการอยางตอนืไอง ซไึงผลการนิทศจะสะทຌอนการปฏิบัติงานทไีจะน้าเปสูการพัฒนาสถานศึกษาตาม ระบบประกนั คุณภาพการศกึ ษา การนิทศภาย฿น หมายถึง การนิทศดยบุคลากรภาย฿นหนวยงาน หรือภาย฿นหนวยปฏิบัติของ หนวยงานนๅัน โ ผຌูนิทศอาจป็นผูຌบริหาร หัวหนຌาฝຆาย หัวหนຌางาน หรือผูຌเดຌรับการตงตัๅง฿หຌป็นคณะผูຌท้าการ นิทศภาย฿นหนว ยงานนนัๅ โ การนิทศภาย฿น ป็นกระบวนการท้างานรวมกันระหวางผูຌบริหารผูຌท้าการนิทศ ละผูຌปฏิบัติงาน฿น หนวยงานดียวกัน รวมพิจารณาปัญหา สวงหานวทาง฿นการกຌปัญหา หาทาง฿นการท้างานรวมกัน
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 6 จัดระบบนิ ทศทีไมปี ระสทิ ธิภาพ พไอื ฿หຌมีการพัฒนาจตคติละคุณภาพของบุคลากรผຌูปฏิบัติงาน ซไึงจะสงผลเป ถงึ คณุ ภาพของงาน ขวัญกา้ ลงั ฿จของผปຌู ฏบิ ตั ิงาน ละความพึงพอ฿จของประชาชนทไีรับบริการ การนิทศภาย฿นสถานศึกษา มีความส้าคัญ฿นการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ดยมีการนิทศ฿นลักษณะ ของการชวยหลือซึไงกันละกัน ละการนิทศบบมีสวนรวม ดย฿ชຌกระบวนการ PDCA ป็นนวทางการ นิทศ ตัๅงตการวางผนรวมกัน การชีๅจงคณะกรรมการนิทศละผຌูกีไยวขຌอง การอบรมพัฒนาศักยภาพละ สรຌางความขຌา฿จกบุคลากร การจัดท้าครืไองมือนิทศ การก้าหนดบทบาทหนຌาทไีของผูຌนิทศ ซึไงประกอบดຌวย คณะกรรมการนิทศภาย฿นสถานศกึ ษา ละครือขา ยนิทศ฿นพืนๅ ทไี ผຌูนิทศภาย฿นสถานศึกษา กศน. ประกอบดຌวย ผูຌบริหารสถานศึกษา ครู บุคลากรของสถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา คณะกรรมการ กศน.ตา้ บล อาสาสมัคร กศน. ละหรือภาคีครอื ขาย จุดมงุ หมายของการนิทศงานการศึกษานอกระบบละการศกึ ษาตามอธั ยาศัย (กศน.) จุดมุงหมายส้าคัญของการนิทศดยทัไวเป พไือ฿หຌกิดผลงานทีไดี มีคุณภาพสูง ป็นการพัฒนางาน พัฒนาคน ประสานงานละประสานความสัมพันธ์ระหวางบุคคลทีไกไียวขຌอง ละสรຌางขวัญละก้าลัง฿จ฿นการ ปฏบิ ตั งิ านของบคุ ลากร (อทุ ัย บญุ ประสริฐ ละชลม฿จ ภงิ ควัฒน์. 2528 : 3) การนิทศงาน กศน. ป็นภารกจิ ทไีกยีไ วขอຌ งกบั การพฒั นาครูพไือ฿หຌมีผลกระทบเปถึงผຌูรียน ยไิงบุคคลทีไ จะตอຌ งพฒั นานๅันป็นครูทไีจะตຌองเปพัฒนาผຌูรียนทีไป็นผูຌอยูนอกระบบสถานศึกษาดຌวยลຌว งานนิทศยไิงป็นสไิง ทไีละอียดออนละสลับซับซຌอน จึงควรก้าหนดจุดมุงหมายของการนิทศงานการศึกษากศน.฿หຌชัดจน นืไองจากจุดมุงหมายการนิทศงานการศึกษานอกสถานศึกษาป็นสมือนนวทางหรือทิศทางทีไผูຌปฏิบัติจะตຌอง ด้านินการเป฿นทิศทางนๅัน การนิทศงานการศึกษานอกสถานศึกษามีจุดมุงหมาย 4 ประการ คือ (กรมการ ศึกษานอกสถานศึกษา.2535 : 3-4) 1. พืไอพฒั นาผูຌสอน/วิทยากร฿หຌมคี ณุ ภาพสูงขๅึน ฿หสຌ ามารถจัดประสบการณ์การรียนรูຌเดຌอยางมี ประสทิ ธภิ าพละสามารถทา้ งานรว มกันระหวางผูนຌ ิทศ ผຌูปฏิบัติงาน ตลอดจนประชาชนกลุมป้าหมาย พืไอ฿หຌ มีการปลีไยนปลงพฤติกรรม ดยมีการลกปลไียนความรูຌ ความคิด ละทคนิควิธีการซึไงกันละกัน อันป็น กระบวนการพฒั นาคณุ ภาพของคน฿นนวทางการศกึ ษานอกระบบดຌวย 2. พืไอพัฒนาการจัดกิจกรรมการศึกษานอกสถานศึกษา฿หຌป็นเปอยางมีคุณภาพ ตามกณฑ์ มาตรฐานนอไื งจากการนิทศงานการศกึ ษานอกสถานศกึ ษา จะสง สริม฿หຌบคุ ลากรทไปี ฏิบัติงาน มคี วามขาຌ ฿จ฿น นยบาย ปรชั ญา ละหลักการของงานการศึกษานอกสถานศึกษา ตลอดจนทคนิค วิธีการท้างานทไีสอด คลຌอง สัมพันธ์กับหลักการดังกลาว ดยการท้างานรวมกับผูຌชไียวชาญ ละผຌูมีประสบการณ์ ซไึงมีผลพลอยเดຌทีไส้าคัญ จากการพัฒนาคน คือ การท้า฿หຌผลงานมีประสิทธิภาพมากยไิงขึๅน ทัๅงยังป็นการรงรัดงาน฿หຌด้านินเปสู จุดหมายดยรวดรวใ อีกทางหนึไง 3. พไือการสรຌางขวัญละก้าลัง฿จ พราะการนิทศงานการศึกษานอกสถานศึกษาจะสงสริมการ ท้างานปน็ ทมี ดยทีไผนຌู ิทศ ผปຌู ฏบิ ตั ิงานละประชาชนกลุม ป้าหมายมีการลกปลยไี นขอຌ มลู ความรຌู ความคดิ ซึไงกันละกัน สนับสนุนความป็นผูຌน้าภาย฿นกลุมดຌวยกันอง รวมทๅังการสรຌางครือขายขຌอมูลทไีมีประสิทธิภาพ ตอการพัฒนาตนอง ละพัฒนาคุณภาพของงานดຌวย ซึไงจะป็นผล฿หຌกิดการสริมสรຌางขวัญละก้าลัง฿จ฿หຌกับ ผຌปู ฏบิ ัตงิ านปน็ อยา งยไงิ 4. พืไอการประมินภาพรวมงานการศึกษานอกสถานศึกษาของหนวยงาน ทัๅงดຌานปริมาณละ คุณภาพพืไอการวินิจฉัยสไังการของผຌูบริหาร ละก้าหนดนยบาย฿นอันทีไจะตัดสิน฿จสงสริม พัฒนา ผยพร หรอื ปรับปรุงงาน฿นความรับผิดชอบตอ เป
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 7 นอกจากนีๅ สาย ภานรุ ตั น์ (2517 : 5) เดกຌ ลา วถงึ วตั ถุประสงค์ฉพาะของการนิ ทศเวຌอยางนาสน฿จ ดังนๅี 1. ชวย฿หຌครูหในละขຌา฿จถองทຌ฿นวัตถุประสงค์ของการศึกษา ละหนຌาทไีดยฉพาะของ สถานศึกษาทจีไ ะด้านินงานเปสูวตั ถปุ ระสงค์ของการศกึ ษานันๅ 2.ชวย฿หຌครูหในละขຌา฿จ฿นความตຌองการของผูຌรียน ละปัญหาตางโ ของผูຌรียนละชวยจัด สนองความตอຌ งการของผຌูรียนอยางดีทไีสดุ ทจไี ะทา้ เดຌ ตลอดจนชวยกຌเขละปอ้ งกนั สงิไ อนั พึงจะมี กผ ูຌ รยี น 3. ชว ยสรຌางครู฿หຌมคี ณุ ลักษณะหง ความป็นผຌูนา้ 4. ชวยสงสริมขวัญละก้าลัง฿จของคณะครู฿หຌอยู฿นสภาพทไีดีละขຌมขใง ละรวมหมูคณะ ฿หຌ ปน็ ทีมทไจี ะปฏบิ ตั ิงานรวมกันดวຌ ยก้าลังสติปัญญาอนั สงู พืไอบรรลจุ ดุ ประสงค์ ดยี วกนั 5. ชวยพิจารณาความหมาะสมของงาน฿หຌถูกตຌองกับความสามารถของครูตละคนละ ชวย ประคับประคอง฿หคຌ ร฿ู ชຌความสามารของตนปฏิบัติงาน฿หຌกาຌ วหนຌาอยู สมอ 6. ชวย฿หคຌ รูพฒั นาการสอนของตนอง 7. ชว ยฝຄกคร฿ู หม฿ หຌ ขຌา฿จ฿นงานสถานศึกษาละงานของอาชพี 8. ชวยประมินผลงานของครูดยอาศัยพัฒนาการของผຌู รียน เปตามนวทางทีเไ ดวຌ างกนั เวຌ 9. ชวย฿หຌครูรຌูจักคຌนหาจุดยากล้าบาก฿นการรียนรຌูของผูຌรียนตละคน ละชวยครูวางผนการ จัดกิจกรรมการรียนรู฿ຌ หຌ หมาะสม 10. ชว ยสรຌางความสมั พันธ์ทดีไ ีระหวา งบุคคล฿นการทา้ งานรว มกันกยีไ วกับการนิทศการสอน การนิทศการศึกษา มีจุดมุงหมายทีไจะพัฒนาคน พัฒนาครู ชวยหลือครู฿หຌมีความสามารถ฿นการ พัฒนางานดຌานหลักสูตร การจัดกิจกรรมการรียนรูຌ ชวยประสานงานละความรวมมือพไือ฿หຌกิดความขຌา฿จ อนั ดรี ะหวา งหนวยงานตา ง โ ฿นสถานศกึ ษา ละหนวยงานทไีกยไี วขอຌ ง อีกทงัๅ ยงั จะสราຌ งความมัไนคง฿นอาชีพครู สรຌางสรรค์ก้าลงั ฿จ฿หຌ กครู พอไื จะเดรຌ วมมือพัฒนาผูຌรยี น฿หຌ กิดการพัฒนาตามความมงุ หมายของการศึกษา หลกั การนิทศภาย฿นสถานศกึ ษา การนิทศภาย฿นสถานศึกษา มีหลักการ ดังนีๅ (ชัด บุญญา. ออนเลน์, 2553. สุชิน สวนศรี. 2543 : 7, เพฑรู ย์ ทพิ ยสขุ . ออนเลน์, 2553.) 1. ด้านินการนิทศภาย฿นดยยึดความถูกตຌองตามหลักวิชาการ การนิทศจะตຌองด้านินการตาม กระบวนการอยางป็นระบบ ป็นขัๅนป็นตอนอยางตอนืไอง สามารถตรวจสอบปรียบทียบกับกณฑ์ทไีก้าหนด เวຌ 2. ป็นกระบวนการพัฒนาละสงสริม฿หຌครูละผຌูกไียวขຌองทุกคนมีสวนรวม฿นการระดมความคิดหใน รวมปฏิบัติ ละรวมรับผิดชอบ พไือพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา฿หຌมีประสิทธิภาพยิไงขึๅนสรຌางความชไือมัไน ฿หมຌ ที ศั นคติละอุดมการณ์฿นการสอน 3. มีความป็นวิทยาศาสตร์ สามารถพิสูจน์เดຌถึงหตุละผล รวมทัๅงขຌอทใจจริงตาง โ มีการกใบ รวบรวมขอຌ มลู ละรองรบั ดวຌ ยขຌอมูลสารสนทศ มกี ารสรปุ ผล สามารถอຌางอิงเดຌละมคี วามนาชไือถอื 4. มีความยืดหยุน สามารถทีไจะปรับปรุงปลีไยนปลงกระบวนการ วิธีนิทศ฿หຌสอดคลຌองกับ สภาพวดลຌอมตาง โ พืไอ฿หຌการดา้ นินงานเปสู ปา้ หมายทไีตๅงั เวมຌ ากทสีไ ุด 5. ปน็ กิจกรรมทไีคารพ฿นความตกตา งระหวางบคุ คลของผูรຌ ับการนิทศ 6. ปน็ กิจกรรมทีดไ ึงศกั ยภาพของผຌรู ับการนิ ทศมา฿ชຌละ฿หกຌ ารยกยอง 7. กิจกรรมการนิทศตรงกับความตຌองการจา้ ป็น฿นการพัฒนาครู
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 8 8. จัดสภาพวดลຌอมละหลงวิทยาการ฿หຌอๅือตอการท้างาน ตลอดจนบรรยากาศทไีป็นกันองมี กระบวนการท้างานปน็ ทีม 9. มีมนุษยสัมพนั ธท์ ไดี ที ีจไ ะสรຌางความคຌนุ คย ละสริมสราຌ งขวัญก้าลัง฿จกค รู บทบาท/หนຌาทไคี วามรับผิดชอบของผนูຌ ิ ทศภาย฿นสถานศึกษา ผูຌนิ ทศภาย฿นซไึงป็นบุคลากรทไีอยู฿นสถานศึกษาสามารถก้าหนดภารกิจทีไจะปฏิบัติงาน฿นสถานศึกษา เดຌตรงกับสภาพปัญหาละความตຌองการเดຌมากขึๅน ดยพิจารณาจากนวคิดของ กวินน์ (Gwynn, อຌางถึง฿น สวง อีไยมองค์. ม.ป.ป. : 7-8) ทีไเดຌกลาวถึงงานหลกั (Major Tasks) ของผຌูนิ ทศเวຌ 10 ประการ คอื 1. ชวยหลือครูละผูຌบริหาร฿หຌขຌา฿จกีไยวกับผูຌรียนเดຌดีขๅึน ชน ความตຌองการ ความพรຌอม ละการ พัฒนาการของผูຌ รียนวัยตา ง โ 2. ชวยหลือครู฿นดຌานการพัฒนาละปรับปรุงตนอง ตลอดจนชวย฿หຌกิดความรวมมือของคณะครู฿น สถานศกึ ษา 3. สง สรมิ ฿หຌครจู ดั ท้าละ฿ชຌอปุ กรณ์ประกอบการสอน 4. ชวย฿หຌครูปรบั ปรุงการสอนของตน฿หຌดขี นึๅ 5. สงสริมละ฿หຌอกาสครูทไีชไียวชาญตามสาขาวิชาทีไมีอยู฿นสถานศึกษา เดຌชวยหลือพไือนครูตาม ความรคูຌ วามสามารถของตน 6. ฿หคຌ วามชวยหลือคร฿ู นดาຌ นการประมินผลพัฒนาการของผูຌ รียนเดอຌ ยางถูกตຌอง 7. สง สรมิ ยไวั ยุ ฿หคຌ รูรຌจู ักประมนิ ผลครงการปฏบิ ัติงานละความกຌาวหนຌาของตนอง 8. ชวย฿หຌครปู ระสบความส้ารจใ รูสຌ กึ มไันคง฿นการปฏบิ ัตงิ านละการด้ารงชีวติ ฿นสังคม 9. สงสริม฿หຌมีการปรับปรุงหลักสูตรละน้าผลเปพัฒนา ท้า฿หຌครูขຌา฿จ สามารถน้าเป฿ชຌ฿นการจัด กจิ กรรมการสอนเดจຌ รงิ 10. ชวย฿หผຌ บຌู ริหาร ครู ผูຌรยี น ละประชาชนเดຌรบั ทราบผลงานละความกຌาวหนาຌ ของสถานศึกษา ภารกิจของผูนຌ ิ ทศทีจไ ะตอຌ งปฏบิ ตั ิ พืไอชว ยพฒั นาครู (สุทธนู ศรเี สย์. ม.ป.ป.: 11) ดงั นๅี 1. ฿หຌความชว ยหลือดยตรงกับครู (Direct Assistance) 2. ชว ยพัฒนาหลักสตู ร (Curriculum Development) 3. ฿หบຌ ริการสริมวิชาการ (In-service Education or In-service Training) 4. ชว ยพัฒนากลุม (Group Development) 5. สนบั สนนุ ครู฿หทຌ า้ วจิ ัยชงิ ปฏิบตั ิการ (Action Research) ภารกิจดังกลาวนๅี จะป็นสวนส้าคัญของงานนิทศการศึกษา ซไึงสอดคลຌองกับป้าหมายขององค์กร (Organizational Goals) ละความตຌองการของครผู ูสຌ อน (Teacher Needs) ซงึไ ผลทไเี ดຌรับทๅังหมดจะมีอทิ ธิพล ยิไง฿หญตอการปรับปรุงการรียนรຌูของผຌูรียน (Improving Student Learning) ละจากนวคิดของ นักวิชาการดังกลาว จะหในเดຌวา ผຌูนิทศภาย฿นสถานศึกษา มีภารกิจหนຌาทไีตຌองท้างานรวมกับครู฿นลักษณะ ของการป็นทีมงานดียวกัน ป็นคนกระตຌุน฿หຌกิดการ฿ชຌกระบวนการกลุม฿นการกຌปัญหาละพัฒนางาน ดย เมน้าบทบาทละหนຌาทไี฿นฐานะของผูຌบริหาร สัไงการตรวจสอบหรือประมินผลดยดใดขาด ตຌองสรຌาง บรรยากาศ฿นการทา้ งาน฿หຌ ปน็ บรรยากาศทางวิชาการ สรปุ เดຌ ดังนๅี
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 9 1. วางผนการดา้ นนิ การนิทศภาย฿น นຌนการท้างานบบมีสวนรว ม (ป็นทมี ) 2. ปฏิบัติการนิทศตามผนการนิทศภาย฿นสถานศึกษา ละปຂดอกาส฿หຌครูมีสวนรวม฿นการ ด้านินงานนิทศภาย฿นสถานศึกษา 3. ฿หຌค้าปรึกษานะน้ากีไยวกับการจัดกิจกรรมการรียนรูຌ ละสงสริม฿หຌครูเดຌรับการพัฒนาความรຌู ตามทตไี ຌองการพัฒนา 4. ปฏบิ ตั งิ านวิชาการอืไน โ ตามทีเไ ดຌรบั มอบหมาย บคุ ลิก/คณุ ลักษณะของผูຌนิ ทศทพีไ งึ ประสงค์ ศึกษานิทศก์ป็นผຌูท้าหนຌาทีไชวยหลือ นะน้า ครู฿หຌกิดการปรับปรุงกระบวนการรียนการสอนทีไมี ประสิทธภิ าพ ซไึงกระบวนการนิทศตอຌ งท้างานรวมกนั ระหวางผบຌู ริหาร ศกึ ษานิทศก์ ละครผู ຌูสอน พืไอรวมมือ กันปลไียนปลง ปรับปรุงการจัดการรียนการสอน฿หຌมีคุณภาพ ดังนๅัน ผูຌท้าหนຌาทไีนิทศภาย฿นจึงจ้าป็นตຌองมี บคุ ลกิ ลักษณะทีไดี พไือ฿หຌ กดิ ศรัทธายอมรบั ของผูຌรบั การนิทศดังนๅี 1. ปน็ ผมຌู ภี ูมริ ูຌ ภมู ธิ รรม ภูมิฐาน - ภูมิรูຌ มีความรูຌบทบาทหนຌาทีไของตน มีความรຌูชิงวิชาการ มีความรຌู฿นการจัดกิจกรรม กศน. มคี วามสามารถ฿นการสือไ สาร ปน็ ผู฿ຌ ฝรຆ ຌู ฿ฝຆรยี น ปน็ ทีไปรึกษาทีดไ ี - ภูมิธรรม มีมตตา อา฿จ฿ส ชวยหลือ สงสริม฿หຌก้าลัง฿จกผຌูรับการนิทศ มีความอดทน มไนั คง฿นอารมณ์ - ภูมฐิ าน ศกึ ษานิทศก์ ตຌองตงกายดี สะอาด พดู จาเพราะ มมี นษุ ยสมั พนั ธ์ดี 2. มีภาวะผຌูนํา ป็นผຌูมีความสามารถท้างานป็นทีม มีระบบ฿นการท้างาน ยอมรับความคิดหในของผຌูอืไน ป็นผูຌน้า ละผูตຌ ามทดไี ี มคี วามจรงิ ฿จ ละมีวสิ ัยทัศน์ 3. มสี ว นรวมกับสงั คม ป็นผูຌ ขาຌ ฿จขาຌ ถึงชุมชน การมีสวนรว ม มีมนุษยส์ มั พนั ธ์ทดีไ ี มีจิตบริการ ปน็ นักประสานทดีไ ี
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 10 บททไี 3 นวทางการดาํ นนิ การนิ ทศภาย฿นสถานศกึ ษา การนิ ทศการศึกษานอกรงรียน การนิทศการศึกษานอกรงรยี น บงเดຌ 2 ลักษณะ คือ 1. การนิทศภายนอก (External Supervision) ป็นการนิทศดยบุคลากรทไีเมเดຌอยู฿นหนวยงาน ดียวกัน ชน การนิทศของศึกษานิทศก์ ผຌูบริหารอืไน โ ภายนอกส้านักงาน กศน.จังหวัด ป็นการมองงาน ละพฒั นางานจากบุคคลภายนอก 2. การนิ ทศภาย฿น (Internal Supervision) ปน็ การนิ ทศดยบุคลากรทีไอยู฿นหนวยงานดียวกันป็น การมองงานละพัฒนางานดยผูຌรวมปฏิบัติงานดຌวยกัน ซึไงสามารถชวยกຌปัญหาฉพาะหนຌาเดຌทันทวงที ละ สามารถพัฒนางาน฿หຌดีขึๅน พราะเดຌรับความชวยหลือจากผูຌบริหารระดับจังหวัด อ้าภอ ลดชองวางระหวาง ผูบຌ ริหารละผูปຌ ฏบิ ัตงิ านเดຌ รูปบบการนิ ทศ รูปบบการนิทศ ป็นบบผนของการด้านินงานนิทศดຌวยความสัมพันธ์ชิงระบบ พไือประยชน์฿น การด้านินงานนิทศ฿หຌบรรลุวัตถุประสงค์ ซไึงมีหลายรูปบบ฿หຌยึดป็นหลัก฿นการปฏิบัติ งานการศึกษานอก ระบบละการศกึ ษาตามอัธยาศยั ทไนี ิยม฿ชຌกัน เดຌก 1. รปู บบการนิ ทศ PIDRE 2. รปู บบการนิทศวงจรคณุ ภาพ PDCA 3. รูปบบการนิทศ IPO 4. รูปบบการนิ ทศบบคลินิก 1. รูปบบการนิ ทศ PIDRE สงดั อทุ รานนั ท์ (2527 : 4-5) เดຌน้าอากระบวนการนิทศการศึกษามา฿ชຌ฿นการนิทศการศึกษาของ เทยซงไึ ประกอบเปดวຌ ยขๅันตอนดงั ตอ เปนๅี ขๅันทีไ 1 การวางผนการนิทศ (P-Planning) ขๅันนีๅผຌูนิทศจะประชุมปรึกษาหารือ พไือ฿หຌเดຌมาซไึง ปญั หา ความตอຌ งการ ความจา้ ป็นของสงิไ ทไจี ะตอຌ งมกี ารนิทศ รวมทๅังวางผนถึงขๅันตอนการปฏิบัติงานกีไยวกับ การนิ ทศทจไี ะจดั ขนๅึ อกี ดຌวย ขๅันทีไ 2 ฿หຌความรูຌ฿นสิไงทไีจัดท้า (I-Informing) ป็นขๅันตอนของการ฿หຌความรูຌความขຌา฿จถึงสไิงทีไจะ ดา้ นนิ การวาจะตຌองอาศยั ความรຌู ความสามารถอยางเรบาຌ ง จะมขี นๅั ตอน฿นการด้านินการอยางเรบຌาง ละจะ ทา้ อยา งเรจึงจะท้า฿หผຌ ลงานออกมาอยางมคี ณุ ภาพ ขๅนั นๅีจา้ ปน็ ทุกครๅงั สา้ หรับการรไิมการนิทศทไีจัดขๅึน฿หมเม วาจะปน็ รอืไ ง฿ดกตใ าม ละมคี วามจ้าปน็ ส้าหรบั งานนิทศทีไ ป็นอยางเมเดຌผล หรือเดຌผลยังเมถึงขัๅนทีไพอ฿จ ซึไง จ้าปน็ จะตຌองท้าการทบทวน฿หคຌ วามรูຌ฿นการปฏบิ ตั งิ านทีถไ กู ตอຌ งอกี ครๅังหนไงึ ขันๅ ทไี 3 การปฏบิ ตั งิ าน (D-Doing) การปฏบิ ตั ิงานประกอบดຌวย 3 ลกั ษณะ คือ 3.1 การปฏิบัติงานของผຌูรับการนิทศ ป็นขัๅนทไีผูຌรับการนิทศลงมือปฏิบัติงานตามความรຌู ความสามารถทไเี ดรຌ บั มาจากการด้านินการ฿นขนัๅ ทีไ 2 3.2 การปฏิบัติงานของผຌู฿หຌการนิทศ ขัๅนนีๅผຌู฿หຌการนิทศจะท้าการนิทศละควบคุมคุณภาพ ฿หงຌ านส้ารจใ ออกมาทันตามกา้ หนดวลาละมคี ณุ ภาพสูง 3.3 การปฏิบัติงานของผຌูสนับสนุนการนิทศ ผຌูบริหารจะ฿หຌบริการสนับสนุน฿นรืไองวัสดุ อปุ กรณ์ ตลอดจนครือไ ง฿ชຌตาง โ ทจไี ะชว ย฿หกຌ ารปฏบิ ตั ิงานป็นเปอยางเดຌผล
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 11 ขัๅนทไี 4 การสรຌางขวัญละกา้ ลัง฿จ (R-Reinforcing) ขนๅั นๅี ป็นขนัๅ ของการสรมิ รงของผຌูบริหาร พืไอ฿หຌ ผูຌรับการนิทศมีความมไัน฿จละบังกิดความพึงพอ฿จ฿นการปฏิบัติงาน ขัๅนนีๅอาจด้านินการเปพรຌอม โ กัน ขณะทไผี รຌู ับการนิทศก้าลังปฏิบัติงานหรอื การปฏิบตั งิ านเดຌ สรใจสินๅ ลงเปลຌวกเใ ดຌ ขันๅ ทีไ 5 ประมนิ ผลละกระบวนการดา้ นินงาน (E-Evaluation) ผูຌนิทศจะท้าการประมินผลงานละ ประมินผลการด้านินงานทไีผานเปลຌววาป็นอยางเร หลังจากการประมินผลการนิทศเดຌพบวา มีปัญหาหรือ อุปสรรคอยางหนไึงอยาง฿ดทไีท้า฿หຌการด้านินงานเมเดຌผล กใสมควรจะตຌองท้าการปรับปรุงกຌเข อาจท้าดย฿หຌ ความรูຌ฿นสิไงทไีท้ามาครัๅงหนึไง ถຌาผลงานออกมาเมถึงขๅันทีไพอ฿จ ควรด้านินการปรับปรุงวิธีการด้านินงาน ทัๅงหมด ส้าหรับกรณีทีไกระบวนการด้านินงานป็นเปเมเดຌผล ถຌาหากการประมินผลงานละการด้านินงาน เดผຌ ลดสี ามารถดา้ นนิ การตอ เปเดຌ 2. รูปบบการนิทศ PDCA กระบวนการนิทศการศึกษา เดຌ฿ชຌกระบวนการ PDCA ฿นการด้านินการมีขๅันตอนของการวางผน การนิทศปน็ สวนสา้ คัญ ดังนๅี ขๅันตอนทไี 1ด้านินการวางผน ป็นขๅันตรียมการนิทศ ดยศึกษาขຌอมูลสารสนทศ ประมวลสภาพ ปัญหาละความตຌองการ฿นการพัฒนาการศึกษา ก้าหนดจุดมุงหมายการนิทศ จัดท้าผนการนิทศ ก้าหนด นๅือหาการนิทศ ออกบบการนิทศ สไือนิทศ จัดตรียมครไืองมือนิทศ ก้าหนดกรอบการประมิน วิธีการ ติดตามละการรายงานผลการนิทศ ละขออนุมตั ิ ครงการ งบประมาณ ขๅันตอนทีไ 2 ด้านินการตามผนนิทศ ดยประชุมพไือทบทวนจุดมุงหมายการนิทศ บงหนຌาทไี ภารงาน฿นการนิทศ ประสานงานบคุ คลทไี กไยี วขอຌ ง ละนิทศตามผนดຌวยรูปบบ ทคนคิ วธิ กี ารทีไกา้ หนด ขัๅนตอนทไี 3 ด้านินการตรวจสอบละประมินผล พไือประมินผลการปฏิบัติงานวาป็นเปตาม จุดมุงหมายหรือเม ละมีสภาพการจัดการรียนการสอนทไีครูปฏิบัติจริง ปัญหา อุปสรรค ทีไป็นขຌอมูล สารสนทศทีไตอຌ งตรวจสอบด฿ู หม ลຌวปรับปรงุ การนิทศตอ เป ขัๅนตอนทไี 4 การน้าผลการประมินมาปรับปรุง มืไอสิๅนสุดผลการนิทศตละครัๅง ควรรายงานผล฿หຌ ผຌูบังคับบัญชาทราบดยท้าป็นบันทึกขຌอความ หรือบบรายงานทไีก้าหนดเวຌ฿นหัวขຌอประดในตาง โ ชน ผຌูนิทศ ผูຌรับการนิทศ วันดือนปทีไนิทศ กิจกรรมทไีนิทศ นืๅอหาสาระทไีนิทศ การประมินผลของผຌูรับการ นิทศ ละขอຌ ควรพฒั นา กระบวนการนิทศการศึกษา เดຌ฿ชຌกระบวนการ PDCA ฿นการด้านินการมีขๅันตอนของการวาง ผนการนิทศ ปน็ สว นส้าคญั ดังนีๅ
12 จัดระบบขຌอมูลสารสนทศ ผลการประมนิ คุณภาพการศกึ ษา ก้าหนดจดุ พัฒนาการนิ ทศ ปญั หาการด้านนิ การนิ ทศ จดั ทา้ ผนการนิ ทศ ความตຌองการ฿นการพฒั นา จัดทา้ ครงการนิ ทศ นยบายจากหนว ยงานจຌาสงั กัด พ.ร.บ.การศึกษาหง ชาติ การวางผน (Plan) การปฏิบัติงาน ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ตามผน (Do) กระบวนการนิ ทศ ภาย฿นสถานศกึ ษา การตรวจสอบละ การนําผลการประมินมา ประมินผล (Check) ปรบั ปรุง (Action) จดั ทา้ รายงานผลการนิทศ วิ คราะห์ขຌอมลู สนอผลการนิทศละผยพร สนอผลงาน พัฒนาตอนอืไ ง จากกรอบนวคดิ การดา้ นินงาน฿นการวางผนการนิ ทศการศกึ ษา ก้าหนดปน็ ขัๅนตอนทนไี ้าเป฿ชຌ฿น การด้านินงานนิทศภาย฿นสถานศกึ ษา 3. รูปบบวธิ กี ารชงิ ระบบ (System approach) ป็นกระบวนการทีไท้า฿หຌการนิทศบรรลุผลส้ารใจอยางมีประสิทธิภาพละประสิทธิผลตอผลลัพธ์ทไี ก้าหนดอยูบนพๅืนฐานหลักการความตຌองการป็นรูปบบหนึไงของการกຌปัญหาชิงตรรกวิทยา ซไึง ประกอบดຌวย สิงไ ทีไปอ้ นขาຌ เป (Input) กระบวนการหรือการด้านินงาน (Process) ผลผลิตหรือการประมินผล (Output) ฿นการดา้ นนิ งานนิทศภาย฿น ดังนีๅ 1. สิไงทไปี ้อนขาຌ เป (Input) ป็นขันๅ ตอนการตรยี มการสงิไ ตาง โ ทไจี ้าป็นตຌอง฿ชຌ฿นกระบวน การนิทศ ภาย฿น ดังนีๅ 1) ก้าหนดกณฑ์฿นการพัฒนาคุณภาพการรียนการสอนตามนยบายส้านักงาน กศน.ดยวิธี วิคราะห์ตีความตามนยบายของส้านักงาน กศน.ก้าหนดพฤติกรรมทไีสนองนยบาย ก้าหนดกณฑ์ (ระดับ) ของพฤตกิ รรมขๅันตไา้ ทบไี รรลุป้าหมาย 2) สภาพปัจจุบัน อาจสรุปจากขຌอมูลทไีมีอยู ชน ผลการรียน หรือดยการสรຌาง ครืไองมือวัด ตามประดในละน้ามากา้ หนดป็นกณฑ์ กบใ รวบรวมขຌอมลู จากกลมุ ตัวอยา งตาง โ ทไี หมาะสม
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 13 3) ประมนิ สภาพความตอຌ งการจ้าปน็ ของสถานศกึ ษา ดยปรียบทยี บขอຌ มลู สถานศึกษากบั กณฑจ์ ดั ลา้ ดบั ความส้าคัญของปญั หาละวิคราะหส์ าหตขุ องปัญหา 4) ก้าหนดป้าหมายพไือกຌปัญหาดยศึกษาจากหลงวิทยาการตาง โ ศึกษาขຌอจ้ากัดตาง โ พไือกา้ หนดป็นป้าหมาย (นยบายระดบั สถานศึกษา)ทงัๅ ดຌานคุณภาพ/ดาຌ นปรมิ าณ 5) วางผนการกຌปัญหา (หาทางลือก) ศึกษาสภาพปัญหาละศึกษาวิธีการกຌปัญหาจาก หลงตาง โ ชนจากอกสาร การศึกษาดูงาน การชิญวิทยากร การชิญผຌูชไียวชาญ หรือการระดมพลังสมอง พไือหาทางลือกละประมินทางลือกดยพิจารณาจากทรัพยากรละขຌอจ้ากัดตาง โ ละลือกทางลือกทไี หมาะสมทไีสุด ชน การวจิ ยั ผลติ สไอื การจัดอบรม฿หกຌ า้ หนดกจิ กรรมละท้าผนปฏิบตั ิการ (ขยี นครงการ) 2. กระบวนการหรอื การด้านินงาน (Process) ป็นการน้าอาสไิงทีไป้อนขຌาเปมาจัดกระท้า พืไอ฿หຌกิดผลบรรลุตามวัตถุประสงค์ทีไตຌองการ ดย ด้านินการตามผน ดยการประชุมคณะท้างานด้านินการนิทศตามผนติดตามละประมินตามผนทไีเดຌ ด้านินการ 3. ผลผลติ หรอื การประมินผล (Output) ป็นผลทีไเดຌจากการกระท้า฿นขัๅนทไีสอง ป็นสภาพการด้านินงานของสถานศึกษา ทๅังชิงปริมาณ ชิงคุณภาพ สภาพปัญหา ละนวทางการพัฒนาปรับปรงุ ฿หຌมีคณุ ภาพ การติดตามละประมินผลเดຌก้าหนดครไืองมือ฿นการติดตามละประมินผลตามกณฑ์ครไืองมือ฿น การติดตามละประมนิ ผลกระบวนการละกา้ หนดกระบวนการ฿นการตดิ ตามละประมินผล กระบวนการการนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา กระบวนการนิทศภาย฿นสถานศึกษา มี 2 ลักษณะ คอื 1. นิทศบบป็นทางการ มีการวางผนการนิทศอยางป็นระบบ ประชุมสรຌางความขຌา฿จ การ ท้างานป็นทีม มีความสัมพันธ์อันดีกับชุมชน การพูดคุยระหวางผຌูนิทศละผຌูรับการนิทศ การลกปลีไยน ความคิดหนใ ละ฿หຌขอຌ สนอนะกียไ วกบั การนิ ทศภาย฿นรวมทงๅั การรายงานผลการนิทศ 2. การนิทศบบเมป็นทางการ ป็นการนิทศ฿นระหวางการจัดกิจกรรมนอกผนทไีก้าหนด การ พดู คยุ บบเม ปน็ ทางการ ละมีการ฿ชຌครือขายรว มนิ ทศ ชน คณะกรรมการสถานศึกษา ผนຌู ้าทอຌ งถไิน องค์กร ปกครองสว นทอຌ งถไิน ละหรือนักศึกษาทไรี วมนิทศ กระบวนการนิ ทศ มขี ๅนั ตอนทีสไ า้ คัญ ดงั นๅี 1. ศึกษาสภาพปญั หาหรือศกึ ษาหาความจา้ ป็นของการนิทศ ผูຌบริหารหรือผຌูนิทศภาย฿นมักจะถามตนองวาท้าเมจึงตຌองนิทศงานนๅัน โ รามักจะเดຌค้าตอบวา พราะงานนๅันยังมีปัญหาอุปสรรค฿นการด้านินงาน หรือการจัดการรียนการสอนยังเมมีประสิทธิภาพ ผຌูนิทศอาจศึกษาจากรายงานการปฏิบัติงาน หรือผลการรียนของนักศึกษา หรือจากการส้ารวจ ติดตาม สัมภาษณ์ ทา้ ฿หຌ ราสามารถทราบวาจะวางผนกปຌ ัญหาหรือพฒั นางานเดอຌ ยางเร 2. การวางผนการนิทศ ผลจากการศึกษาปัญหาขຌางตຌน ท้า฿หຌราตຌองวางผนกຌปัญหาหรือพัฒนางานนๅัน โ ดยการวาง ผนการนิทศรวมกับผຌูบริหารละผูຌนิทศภาย฿น ดยมีจุดประสงค์การก้าหนดผนการท้างาน วิธีการ ครืไองมือ สือไ การประสานงานบุคคลทไี กไียวขอຌ ง การจัดสรรงบประมาณ ละการประมนิ ผล การวางผนการนิทศป็นการตรียมการพืไอปฏิบัติการนิทศอยางมีระบบ ผนการนิทศป็น ผนพัฒนาบุคลากร ดยฉพาะผนนิทศดຌวยการรียนการสอน ซไึงจะสงผลตอการพัฒนาคุณภาพการจัด กิจกรรมการศึกษานอกระบบละการศึกษาตามอธั ยาศยั ผนนิ ทศทดไี ตี ຌองประกอบดຌวย
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 14 1. การสา้ รวจสภาพปัญหาละความตຌองการของการนิทศ 2. การวางผนการนิ ทศ 3. สรຌาง/ลือกครือไ งมอื ละทคนิคการนิ ทศ 4. การปฏบิ ตั ติ ามผน 5. การสรุปรายงานผลการนิทศ 3. การตรียมการนิ ทศ การตรียมการนิทศพืไอสามารถปฏิบัติการนิทศ฿หຌบรรลุป้าหมายดยตรียมการอนุมัติครงการ งบประมาณ การประสานงานบุคคลทีไกีไยวขຌอง ก้าหนดนๅือหา฿นการนิทศ จัดตรียมครืไองมือ/สไือนิทศ วิธกี ารนิทศ วิธกี ารตดิ ตามผลละการรายงานผลการนิ ทศ 4. การปฏิบัตกิ ารนิ ทศ การปฏิบัติการนิทศ บงออกป็น 2 ระดับ คือ การนิทศ฿น กศน.อ้าภอ ละการนิทศ฿น กศน. ต้าบล ดยมีรายละอยี ดดงั นๅี 1.การนิ ทศการบริหารจัดการ฿น กศน.อ้าภอ สามารถด้านนิ การเดຌดงั นๅี - จัดการประชุมป็นรายสัปดาห์/รายดือน พไือติดตามผลการด้านินการตามผนการ ปฏิบัติงาน ละซักซຌอมความขຌา฿จ ฿หຌค้าปรึกษา นะน้าพไือกຌปัญหาการปฏิบัติงานของกลุมงาน/ฝຆายตาง โ ตามครงสราຌ งสถานศึกษา - ติดตามความกຌาวหนຌา ผลการปฏิบัติงาน ปัญหา อุปสรรค ละ฿หຌค้าปรึกษา นะน้า ชวยหลือ พอืไ กปຌ ัญหาป็นกรณีตละกลุมงาน ดยการพูดคยุ สอบถาม สอนงาน ฿ชຌสอไื อิ ลกใ ทรอนิกส์ - อบรม/ประชุมปฏิบัตกิ าร พไือกຌปญั หาหรือสรมิ ความรูຌฉพาะดຌานกผ ຌปู ฏิบัติงาน - มอบหมาย฿หຌขຌาราชการครู ครู อาสาสมัคร กศน. ท้าหนຌาทีไป็นพไีลๅียง สอนงาน ฿หຌ คา้ ปรึกษา นะนา้ การปฏิบตั งิ านกครู กศน.ต้าบล - สรปุ ละบันทกึ ผลการนิทศจากรองรอย หลกั ฐานผลการนิทศ฿นบบบันทึกการนิทศ พืไอ การพัฒนาปรับปรุงการปฏิบตั ิงาน 2.การนิ ทศ กศน.ต้าบล สามารถดา้ นนิ การเดຌดงั นีๅ การนิทศ กศน.ต้าบล จะตຌองมีการตรียมการนิทศตามระยะวลาการจัดกิจกรรมการรียนรຌู ฿น กศน.ต้าบล ตลอดจนวางผนละประสานผຌูรับการนิทศ ปฏิบัติการนิทศตามผนทีไก้าหนด ฿นบางกรณี อาจนิทศนอกหนือจากผนทีไก้าหนด ดยป็นการนิทศตามภารกิจทไีเดຌรับมอบหมาย หรือนิทศรงดวนตาม สถานการณ์ ดังนๅี 2.1 การนิ ทศการบริหารจัดการ กศน.ต้าบล - ศึกษาวิคราะห์ผนการปฏิบัติงาน ผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาวาป็นเปตามกณฑ์ มาตรฐานทกไี า้ หนดละมคี วามปน็ ปัจจุบนั - นิทศสภาพทไัวเป บริบท สถานทไี สไือ วัสดุ อุปกรณ์ ขຌอมูลพๅืนฐานของชุมชน ขຌอมูลการจัด กจิ กรรม ขຌอมลู หลง รยี นรูຌ ภูมิปัญญา มุมสงสรมิ อาชพี มุมนะนว ฯลฯ ตามกณฑม์ าตรฐาน กศน.ตา้ บล 2.2 การนิทศกิจกรรม กศน. ฿น กศน.ต้าบล ป็นการนิทศกิจกรรมตามครงสรຌางการปฏิบัติงาน เดຌก การศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขๅันพืๅนฐาน การศึกษาตอนืไอง การศึกษาตามอัธยาศัย การสงสริมการรูຌหนังสือ การจัดกิจกรรม การศึกษารวมกับภาคีครือขายละอไืน โ ตามภารกิจทีไเดຌรับมอบหมาย ดย฿หຌป็นเปตามมาตรฐาน ตัวบงชีๅ คณุ ภาพ กศน. ละการนิ ทศ กศน.ตา้ บลตามบทบาททีไเดรຌ บั มอบหมาย฿นการปน็ ศนู ย์ขา วสารของชุมชน ศูนย์
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 15 สรຌางอกาสการรียนรูຌ ศูนย์การรียนชุมชน ละศูนย์ชุมชน ซึไงผຌูนิทศภาย฿นควรด้านินการนิทศ฿หຌ ครอบคลมุ ทุกภารกิจละทกุ กจิ กรรม 5. การประมินผลละปรับปรุงการนิ ทศ มไือปฏิบัติการนิทศลຌวควรจะมีการประมินผลการปฏิบัติงานวาป็นเปตามวัตถุประสงค์หรือเมผล การนิทศป็นอยางเร หากมีปัญหาคงตຌองตรวจสอบดู฿หม ลຌวปรับปรุงการนิทศ ละประมินผลอีกครัๅง มืไอ พอ฿จลวຌ จงึ ถือวาการนิ ทศนัๅนประสบผลส้ารใจ 6. การรายงานผลการนิ ทศ มืไอสิๅนสุดผลการนิทศตละครๅัง ควรรายงานผล฿หຌผูຌบังคับบัญชาทราบ ดยท้าป็นบันทึกขຌอความ หรอื บบรายงาน ทไกี า้ หนดเว฿ຌ นหัวขอຌ ประดในตา ง โ ชน - ผนຌู ิทศ (฿ครคอื ผนຌู ิทศ) - ผูຌรับการนิทศ - วนั ดือนปท ไนี ิทศ - กจิ กรรมทนีไ ิ ทศ - นๅือหาสาระทไีนิทศ - การประมนิ ผลของผຌรู บั การนิทศ ขอຌ ควรคาํ นึง฿นการนิ ทศภาย฿น การจัดการนิ ทศภาย฿น มสี ไงิ ทีคไ วรค้านงึ ถงึ บางประการ คือ 1. ผຌูบริหารของหนวยงานตຌองหในความส้าคัญ ความจ้าป็น ละสนับสนุน฿หຌมีการนิทศภาย฿นของ หนวยงานอยางขมຌ ขใง ดยสนบั สนุนทๅงั นยบาย ทรพั ยากรบุคคล วัสดุอปุ กรณ์ ยานพาหนะ ละวลา 2. การนิ ทศภาย฿นตอຌ งท้างานปน็ ทีม ฿หຌทุกงาน ทุกฝຆายมสี วนรวม฿นทมี งานดวຌ ย ผลงานทีไกิดขๅึนป็น ผลงานรวมของหนว ยงานทไที กุ คนทกุ ฝຆายตຌองรบั ผิดชอบรว มกนั 3. บุคลากรผูຌนิ ทศภาย฿นหนว ยงาน ตຌองสียสละ อดทน ท้างานหนักขึนๅ ตຌองสวงหาความรຌู ฿หม โ อยูตลอดวลา มที ักษะ฿นการถายทอด ทกั ษะ฿นการทา้ งาน 4. บรรยากาศของการท้างานตຌอง฿หຌกียรติ ยกยอง คารพนับถือ ทุกฝຆาย นຌน฿หຌทุกคน มีความส้าคัญ ทาทียมกัน พรຌอมทีไจะรวมมือกันปฏิบัติงาน฿หຌป็นผลส้ารใจรຌูจักการป็นผูຌน้าละผຌูตามเดຌตามอกาสทไี หมาะสม ทคนคิ วธิ กี ารนิทศ การนิทศป็นทัๅงศาสตร์ละศิลปะของผูຌนิทศ จุดมุงหมายของการนิทศคือ ผูຌรับการนิทศมีการ ปลไียนปลงทางพฤติกรรมทไีดีขๅึนละสงผลตอการปฏิบัติงาน ผูຌนิทศจึงจ้าป็นทไีจะตຌองรຌูทคนิคหรือวิธีการ นิทศพไือน้ามา฿ชຌเดຌอยางหมาะสมกับผูຌรับการนิทศ การนิทศเม฿ชป็นการเปจับผิดตป็นการเปชวยกัน฿หຌ งานบรรลุวัตถุประสงค์ การนิทศป็นการป้องกันเม฿หຌการท้างานกิดการผิดพลาดของผຌูรับการนิทศ การ นิทศป็นการกอ฿หຌกิดความคิดริรไิมสรຌางสรรค์฿นการปฏิบัติงาน ละการนิทศป็นการกຌปัญหาทีไกิดขๅึน การนิทศจึงป็นศาสตร์ละศิลปะทไีผูຌนิทศจะตຌองศึกษา฿ฝຆหาความรຌูตลอดวลา พืไอน้ามา฿ชຌ฿นการนิทศ฿หຌ กิดประยชนส์ งู สุดตอ ผูรຌ บั การนิ ทศ การนิทศงานการศึกษานอกระบบละการศึกษาตามอัธยาศัยตางจากการนิทศ฿นระบบสถานศึกษา ทๅัง฿นดຌานด้านินการ วิธีการปฏิบัติ ละผูຌรับบริหารผูຌนิทศงานการศึกษานอกสถานศึกษา จึงตຌองมีทคนิค วิธีการป็นปัจจัยส้าคัญทไีชวย฿หຌการนิทศบรรลุวัตถุประสงค์ สรຌางความขຌา฿จละสัมพันธภาพทีไดีระหวางผຌู
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 16 นิทศกับผຌูรับการนิทศจะตຌองลือก฿ชຌอยางหมาะสมกับการนิทศตละกิจกรรม ทคนิคการนิทศงาน การศึกษานอกระบบละการศกึ ษาตามอัธยาศัยทีนไ ิยม฿ชกຌ ัน เดຌ ก 1. การบรรยาย ป็นวิธีการถายทอดความรูຌ ความขຌา฿จของศึกษานิทศก์หรือผูຌนิทศ เปยังผຌูรับการ นิทศดยการบรรยาย อาจจัดเดຌ฿นลักษณะทไีมีผูຌบรรยายป็นกลุม ลักษณะการบรรยายอาจบรรยายปากปลา ซไึงผຌูบรรยายจะตຌองมีความรຌู ความสามารถ฿นรไืองทไีบรรยายป็นอยางดีละมีทคนิคการพูดทีไจูง฿จ฿หຌผูຌฟังเดຌ ความรูຌความขຌา฿จละสน฿จฟังตลอดวลาดังนัๅนการบรรยายทไีเดຌผลดีจึงมักลือก฿ชຌวิธีบรรยายทีไ฿ชຌสืไอประกอบ ชน สเลด์ ผนปรง฿ส ผนภูมิ ฯลฯ อันจะชวย฿หຌผຌูฟังมีความสน฿จมากยิไงขๅึนละกิดความรูຌ ความขຌา฿จงาย ขึๅน 2. การสมั ภาษณ์ ป็นวิธกี ารนิทศทไีศึกษานิ ทศก์หรือผูนຌ ิ ทศมัก฿ชຌสมอพราะปน็ วิธีการนิทศททีไ า้ ฿หຌ ผูຌนิทศจะตຌองสรຌางความสัมพันธ์อันดีกับผຌูรับการนิทศ พไือ฿หຌผຌูรับการนิทศกลຌาสดงความคิดหในละ ความรูຌสึกออกมามากทีไสุดละสดงดຌวยความจริง฿จ ซไึงจะท้า฿หຌเดຌขຌอมูลตาง โ ตามทีไตຌองการ ฿นขณะทไีก้าลัง สนทนา ผຌูรับการนิทศอาจมองหในทางกຌปัญหาเดຌดຌวยตนอง ดังนๅันวิธีการนิทศดຌวยการสัมภาษณ์ ศึกษานิทศกห์ รอื ผนูຌ ิ ทศจะตຌองมกี ลวธิ ฿ี นการสนทนาทีไจะยัไวยุ฿หຌผูຌรับการนิทศระบายขຌอคับขຌอง฿จ สาหตุหง ปัญหาพไือการน้าเปสูนวทาง฿นการกຌปัญหา หากผຌูรับการนิทศยังมองเมหในทางกຌปัญหา ศึกษานิทศก์ หรือผຌนู ิทศกจใ ะ฿หຌความชวยหลอื นะน้าตอ เป 3. การยไียมยียน ป็นวิธีการนิทศทไีมุง฿นการติดตามประมินผลการปฏิบัติงานของผຌูรับการนิทศ ดยตรง ตทนทไีจะป็นการตรวจหรือการสไังการ พืไอจับผิดป็นการสรຌางสัมพันธ์อันดีระหวางผูຌนิทศกับผูຌรับ การนิ ทศ ดยผຌูนิทศมงุ ฿หคຌ า้ ปรึกษา ชว ยหลือ นะน้า อนั จะป็นการสริมสรຌางขวัญละก้าลัง฿จ กผຌูรับการ นิทศป็นอยางมาก การเปยีไยมยียนตละครัๅงศึกษานิทศก์หรือผูຌนิทศจะตຌองมีป้าหมาย จุดประสงค์ละมี การบันทึกผลการยไียมยียนทุกครัๅงดຌวย การนิทศดยการยไียมยียนนีๅ งานการศึกษานอกสถานศึกษามีความ จ้าป็น ทๅังนีๅพืไอ฿หຌความชวยหลือนะน้า ฿หຌก้าลัง฿จกผูຌปฏิบัติงาน฿หຌปฏิบัติงานเปดຌวยความมีประสิทธิภาพ ละประสิทธิผล 4. การประชุมนิทศป็นการนิทศชิงนຌนวัตถุประสงค์ ซไึงป็นการประชุมรวมกันระหวางผຌูนิทศละ ผຌูรับการนิทศ ดยชๅีจงวัตถุประสงค์ของการนิทศตละครัๅง ป็นลักษณะของการสรຌางความขຌา฿จละจต คติทีไดีตอการท้างานกผูຌรับการนิทศ ซไึงอาจจะป็นการสอบถามสภาพการด้านินงาน การหานวทางกຌเข ปัญหารวมกันระหวางผຌูนิทศละผຌูรับการนิทศ ดยมีลักษณะของการระดมความคิด มีการลกปลไียนความ คิดหนใ ลຌวรวบรวมความคิดหลานๅี พอืไ ป็นขຌอสนอ฿นการนา้ เปปฏบิ ัตงิ าน 5. การประชุมปฏิบัติการ ป็นการนิทศชิงพัฒนาพืไอ฿หຌผูຌรับการนิทศเดຌขຌา฿จ฿นรืไอง฿ดรืไองหนึไงทไี ตຌองรวมกันหาทางออกพไือหานวทาง฿นการด้านินงาน ซึไงจะมีการระดมความคิดหในจากผูຌปฏิบัติ ละฟัง ความรຌูจากผูຌรຌู ทัๅงนๅีจะชวย฿หຌทัๅงนักวิชาการละนักปฏิบัติขຌา฿จสภาพปัญหาทีไทຌจริงละหาทางออกทไี หมาะสมป็นนวปฏิบตั ิตอ เป 6. การประชุมอบรม ป็นการนิทศชิงพัฒนาพืไอ฿หຌผຌูรับการนิทศเดຌรับความรูຌความขຌา฿จละมี จตคติทีไดีตอการปฏิบัติงาน ชน จัดอบรม฿หຌครู กศน.ต้าบล฿หຌมีความรຌูกไียวกับการจัดกิจกรรมการรียนการ สอน จดั อบรม฿หผຌ ูຌนิ ทศภาย฿นมีความรูຌ กียไ วกบั ทคนคิ การนทศ ปน็ ตຌน 7. การสาธิตการสอน ป็นการนิทศชิงพัฒนาพืไอ฿หຌผຌูรับการนิทศขຌา฿จละมีทักษะ฿นการสอนหรือ การจัดกิจกรรมการรียนการสอนมากขๅึน ทัๅงนๅีผูຌนิทศสาธิตการจัดกิจกรรมการรียนการสอน฿นการพบกลุม จริง พไือ฿หຌผูຌรับการนิทศขຌา฿จทคนิคการจัดกิจกรรมการสอนหลากหลายวิธีมากขึๅน หากเมขຌา฿จกใสามารถ สอบถามเขขຌอขຌอง฿จเดຌ ผຌูนิทศจะตຌองจัดตรียมการสาธิต หรือตຌองมีความชืไอมไันสูง ละมีความชไียวชาญ ดຌานการรยี นการสอน
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 17 8. การศึกษาจากอกสารทางวิชาการหรือสืไอสตทัศนูปกรณ์ ป็นการนิทศพืไอ฿หຌผูຌรับการนิทศ เดຌรับความรูຌความขຌา฿จรไืองนัๅน โ ดีขึๅน ซึไงผຌูนิทศ ป็นจัดหาอกสารหรือวีดิทัศน์ ภาพยนตร์ ปรกรม คอมพวิ ตอร์฿นรืไองทีไผຌรู บั การนิ ทศยังเม ขาຌ ฿จดพี อ ถือป็นการถายทอดความรจูຌ ากการศึกษาจากสืไอตาง โ ซไึง อาจจะป็นประมนิ ผลดยการสอบถามพูดคุย หรือสมั ภาษณผ์ ูรຌ ับการนิทศกไียวกบั นือๅ หาทมีไ อบหมาย฿หศຌ กึ ษา 9. การศึกษาดงู าน ปน็ การนิทศชงิ พัฒนาผรຌู บั การนิ ทศ฿หຌเดຌรียนรูຌประสบการณ฿์ หม โ ทๅังนๅีควร ก้าหนดจุดประสงค์ของการดูงาน สถานทีไ ละสรปุ นวคิดทีเไ ดจຌ ากการศึกษาดงู านชิงวิชาการดຌวย 10. การจัดนิทรรศการหรือการสดงผลงาน ป็นการนิทศดยรียนรูຌจากพไือนครูทไีมีประสบการณ์ หรือผลงานหรือนวัตกรรม฿หม โ มา฿หຌดูพไือกิดนวคิด฿นการปรับปรุงการจัดกิจกรรมการรียนการสอนของ ตน ทัๅงนีๅควรก้าหนดหัวขຌอของนิทรรศการ หรือวัตถุประสงค์ของการน้าสนอผลงานหลานีๅวา ตຌองการ฿หຌผຌูรับ การนิทศรยี นร฿ูຌ นรอืไ ง฿ด 11. การชญิ วิทยากรหรอื ผูຌนิทศภายนอกมา฿หคຌ วามรูຌ ป็นกิจกรรมนิทศทไีจัดขึๅน฿หຌครูหรือผຌูรับการ นิทศเดຌรับความรຌู฿หม โ หรือขຌา฿จนวนยบาย นวปฏิบัติทไีถูกตຌองซึไงสามารถจัดป็นกลุม฿หญหรือกลุม ยอยกใเดຌ ตามความตຌองการของผูรຌ บั การนิ ทศละปญั หาทีไกิดจาการปฏิบตั ิงาน 12. การสังกตการณ์จัดกิจกรรมการรียนการสอน ป็นการนิทศการรียนการสอนพไือปรับปรุงการ จัดกิจกรรมการรียนการสอนของครู ซไึงทๅังผຌูนิทศละผูຌรับการนิทศหรือพไือนครูตຌองรวมกันก้าหนด วัตถุประสงค์หรือหัวขຌอทไีจะก้าหนด ดยมีครืไองมือหรือบบสังกตทไียอมรับรวมกัน น้าผลการสังกตมา ปรึกษาละปรับปรงุ กຌเขรวมกัน ปน็ การชวยครูพัฒนาการจดั การรยี นการสอน 13. การปฐมนิทศ ป็นการนิทศพืไอ฿หຌผูຌปฏิบัติงาน฿หมเดຌมีอกาสปรับตัวละขຌา฿จวิธีการจัด กิจกรรมการรียนการสอน การปฏิบัติงาน ละนยบายของส้านักงาน กศน. ตลอดจนกิดจตคติทไีดีตอการ ทา้ งาน 14. การวิจัยชิงปฏิบัติการ ป็นการนิทศชิงวัตถุประสงค์฿นการกຌเขปัญหาดຌาน฿ดดຌานหนึไง ดยฉพาะ ซึไงจะตຌองด้านินงานป็นครงการ มีการนิทศติดตามป็นระยะ โ พไือสามารถกຌเขปัญหาเดຌ ถกู ตอຌ ง ดยกใบรวบรวมขอຌ มลู พอืไ น้ามาวิคราะห์ ละสรปุ การศึกษา 15. การนิทศสมือนจริง(นิทศออนเลน์)การนิทศออนเลน์กิดขๅึนหลังจากการปลีไยนปลงของ สังคมลกอยางรวดรใว ระบบการสืไอสารเรຌพรมดน สังคมปลีไยนป็นสังคมยุคดิจิทัลปัจจัยหลานๅีสงผลตอ รูปบบการ฿ชຌชีวิตของบุคคลละวิถีการท้างานของบุคคล พืไอมุงตอบสนองความตຌองการทไีรวดรใว ทันวลา ขจัดปัญหาละอุปสรรค฿นรไืองวลา ละระยะทางอันจะสงผลตอความส้ารใจของงาน จุดดนของการ ติดตอสไือสารผานระบบดิจิทัลทีไสามารถท้าเดຌพียงสีๅยววินาที ท้า฿หຌกิดรูปบบการท้างานบบ฿หมโละ กิดขๅึน฿นหลากหลายสาขาวิชา อาทิชน ทางดຌานการศึกษากใมีการน้าระบบการสืไอสารสารสนทศขຌามา฿ชຌ฿น การจัดการรียนการสอนทางเกล ดย฿ชขຌ อຌ มลู รวมกนั รูปบบการนิทศออนเลน์ ขจัดปัญหา฿นรืไองระยะวลา฿นการดินทางของผຌูนิทศทีไจะตຌองดินทางเป ณ สถานศึกษาทีไครูอยู฿นทຌองถิไนตางโ ทไัวประทศ ละยังสามารถควบคุมวลา฿นการรไิมตຌนท้าการนิทศเดຌ ดีกวาการดินทางเปยังพๅืนทไีจริง นอกจากนีๅการนิทศออนเลน์ยังลดความกดดันครูผูຌสอน฿นขณะสอนนไืองจาก สภาพ฿นหຌองรียนของครูจะสมือนปกติทุกอยาง ปราศจากบุคคลภายนอกขຌาเปนัไง฿นหຌอง ซึไงสงผลตอสภาวะ ความกดดันของครูทา้ ฿หຌความกดดันลดลง ท้า฿หຌความตืไนตนຌ ลดลงละลดปญั หารืไองความสน฿จของผຌูรียนทีไมี ตอ บคุ คลภายนอกทีไขาຌ มา฿นหอຌ งหรือมี ขกมายือนหຌองรียน
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 18 บททไี 4 การสรຌางครไอื งมอื การนิ ทศการศึกษา การนิทศพืไอพัฒนาคุณภาพการศึกษานอกสถานศึกษานๅันตຌองมีวัตถุประสงค์ทไีนนอนวา การนิทศ จะท้าพืไอกຌปัญหารไือง฿ด จะท้าการนิทศมไือเร นิทศอยางเรละรวมกับ฿คร ตຌองท้า฿หຌการนิทศมีระบบทไีดี มีความตอนไืองละสามารถนิทศเดຌอยางตรงจุดอยางมีประสิทธิภาพ สามารถตรวจสอบละวิคราะห์ผลเดຌ อยางครอบคลุมละมนยา้ ความหมายของครือไ งมอื การนิทศการศกึ ษา ครืไองมือการนิทศการศึกษา หมายถึง สไิงทไีชวย฿หຌเดຌมาซไึงขຌอมูลกไียวกับการปฏิบัติการนิทศ ครงการ/กิจกรรม พืไอกຌปัญหาละพิจารณาการท้างานของครู/บุคลากร พืไอตรวจสอบผลการด้านินงาน ครงการ/กิจกรรม วา ผลการปฏบิ ัตงิ านป็นอยางเร บรรลุจดุ มุงหมาย/วตั ถปุ ระสงคท์ ไวี างเวหຌ รือเม ระดับ฿ดมไือ ทยี บกบั กณฑ์ ทราบปริมาณละคณุ ภาพของงาน ขຌอมูลทไีเดຌนๅี฿ชຌ฿นการตัดสิน฿จของผຌูนิทศวา จะตຌองปรับปรุง กຌเข สงสริม สนับสนุนการด้านินงาน ครงการ/กิจกรรม อยางเร ดยพิจารณาจากทไีมา สาหตุของปัญหา ความตຌองการ พไือการวางผนกຌปัญหา เดຌถูกตຌอง สุดทຌายคือ ท้า฿หຌการปฏิบัติงานของผຌูนิทศละผຌูรับการนิทศประสบผลส้ารใจตามวัตถุประสงค์ละ ปา้ หมายทุกประการ ความสําคญั ของครอืไ งมือนิ ทศพือไ พฒั นาคณุ ภาพงาน กศน. ครอืไ งมอื นิทศพือไ พัฒนาคณุ ภาพงาน กศน. มีความส้าคัญตอ การนิ ทศ คือ 1. ชวย฿หຌการนิ ทศปน็ ระบบละป็นวธิ ีการทางวทิ ยาศาสตร์ 2. ชวย฿หຌรูຌวางาน กศน. ทไีด้านินอยูนัๅนป็นอยางเรละจะท้าตอนไืองอยางเรจึงจะเดຌผลสมบูรณ์มี คุณภาพ 3. ชวย฿หຌทราบคุณภาพของงาน กศน. สาหตุของปัญหา อันจะป็นประยชน์฿นการหานวทางกຌเข สง สริม สนบั สนนุ งาน กศน. ฿หຌตรงกบั ความจริง 4. ป็นสไือกลางน้าความมุงหวัง น้าประดในชิงคุณภาพลงเป฿นพๅืนทีไ กระตุຌน฿หຌกิดการอภิปรายพืไอ กิดความขຌา฿จรวมกันกีไยวกับองค์ประกอบของคุณภาพดຌานการจัดกิจกรรม กศน. ดยฉพาะการรียนการ สอน 5. ชว ยสนบั สนนุ กระบวนการนิ ทศ ตดิ ตาม การพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษาสังกัด ส้านักงาน กศน. ฿หຌสามารถจัดการศึกษาตามมาตรฐานตัวบงชีๅการประกันคุณภาพการศึกษา ดยฉพาะการ รยี นการสอนเดຌคณุ ภาพตามกณฑท์ กไี า้ หนดเวຌละ฿นอัตราทีไสูงขๅึน ชนิดของครือไ งมือ ครไืองมือการนิทศ จ้านกตามลกั ษณะ฿ชຌงานเดຌ 2 ชนดิ คือ 1. ครไืองมอื สําหรับตรวจสอบคุณภาพการศึกษา ชน 1.1 บบทดสอบ ป็นครไืองมือทไีจัดท้าขึๅนพืไอตรวจสอบความพรຌอมความรูຌพืๅนฐานทางดຌานการ รยี นของนกั รยี น หรอื บบทดสอบครูผຌสู อนกยไี วกบั รอืไ งหลักสูตรการรยี นการสอน 1.2 บบสอบถาม บบส้ารวจ บบประมิน ป็นครไืองมือทไี฿ชຌรวบรวมขຌอมูลละรายละอียดทไี ตຌองการ ชน ขຌอมูลสวนตัว ความคิดหใน จตคติ ซไึงอาจ฿ชຌสอบถามครผู ຌูสอน ละบุคลากรทีไกียไ วขຌอง
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 19 1.3 บบสงั กต ป็นครไืองมอื ทีไ฿ชสຌ ังกตการสอนของครู ฿ชสຌ งั กตการณ์จัดกิจกรรมการรียนการ สอนของครูผสຌู อน 2. ครไืองมือสําหรับสง สริมคุณภาพการศึกษา ฿ช฿ຌ นการนิทศการศึกษาพไอื พฒั นาดาຌ นการรียนการ สอน ผูຌนิทศจ้าป็นตຌอง฿ชຌครืไองมือ พืไอ฿หຌผຌูรับการนิทศมองหในทางลือกทีไหมาะสมกับตน ปรับปรุงกຌเข ปัญหาการท้างานของตน฿หຌมีประสิทธภิ าพยิไงขึๅน ชน 2.1 อกสารหลักสตู ร 2.2 อกสารสรมิ การรยี นการสอน 2.3 อกสารคมู ือครู หลักการ นวการสราຌ ง ละการ฿ชຌ ครอไื งมอื การนิทศ ควรค้านงึ ถงึ หลกั การตาง โ หลานๅี 1. ตดั สนิ ฿จวา จะลือก฿ชຌครอไื งมอื ฿ดบาຌ ง ดยพิจารณาจากขຌอมลู การศกึ ษาสภาพปัจจุบนั กลมุ ป้าหมาย ทไี฿หขຌ อຌ มลู ปญั หา ละความตอຌ งการวา มีปัญหารไอื ง฿ด ควรปรับปรงุ กຌเขอยา งเร ปัญหามีสาหตุมาจากอะเร ลຌวจงึ ลือกครไอื งมอื ฿หຌหมาะสมกับความตอຌ งการ 2. ศึกษารายละอยี ดของครอืไ งมอื ทพไี ิจารณาลอื กเว฿ຌ นขอຌ รกวา มรี ายละอียดปลกี ยอยจุดดน จดุ ดຌอย อะเร 3. ดา้ นนิ การสรຌางครืไองมอื ดยมี กณฑ์วา ตຌองตรวจสอบเดຌ ตามมาตรฐาน ละตຌองคา้ นึงถงึ รอไื งตาง โ ดังนๅี 3.1 กา้ หนดวัตถปุ ระสงค์ 3.2 กา้ หนดขอบขาย/กรอบนๅอื หา 3.3 การด้านนิ การกบใ รวบรวมขຌอมูล 3.4 การวิ คราะห์ขอຌ มลู 3.5 การนา้ ขຌอมูลเป฿ช/ຌ การรายงานผล 4. การทดลอง฿ชຌครไืองมือทุกชนิดทไีสรຌางขึๅนทุกครๅัง กอนน้าเป฿ชຌตຌองน้าเปทดลอง฿ชຌกับกลุมตัวอยาง พไอื หาขอຌ บกพรอ ง 5. การประมินผล การ฿ชຌ ครอไื งมือควรคา้ นงึ ถงึ การน้าผลทเีไ ดเຌ ปปรบั ปรงุ พัฒนางาน การทไีจะน้าครไืองมือประภท฿ดมา฿ชຌนๅัน จะตຌองพิจารณาถึงจุดมุงหมายละป้าหมายของครงการ นิ ทศละกจิ กรรมนิ ทศทไวี างเวຌ ชน 1. บบสอบถาม ป็นชุดของค้าถามหรือขຌอความ พืไอ฿หຌผຌูถูกสอบถามตอบค้าถาม มักจะถาม กไียวกับขຌอทใจจริง ความคิดหในหรือความชอบของผูຌถูกสอบถาม ซึไงอาจ฿ชຌถามผูຌรับผิดชอบงานผຌูรับบริการ ตลอดจนผูຌ กยไี วขอຌ ง บบสอบถาม หมาะสมสา้ หรบั ฿ชຌกบั บุคคลมาก โ พราะสะดวกละประหยดั ฿ชຌวลานຌอย ผตูຌ อบเมจา้ ปน็ ตຌองลงชือไ กเใ ดຌ ซไึงป็นผลดีตอความรูຌสึกของผຌูตอบละจะเดຌขຌอมูลทไีถูกตຌองตรงกับความป็นจริง มากขึๅน ตจะมีขຌอสียอยูบຌางลใกนຌอย฿นงของผูຌตอบ บางคนตอบบบสอบถามเมครบทุกขຌอละบางครัๅง ค้าตอบอาจขาดคุณภาพพราะผูຌตอบอาจรีบรงหรือตอบเมจริง฿จ ชนิดของค้าถามของบบสอบถาม มี 2 ชนิด คา้ ถามบบปดຂ ละบบปຂด 1.1 คาํ ถามบบปຂด ป็นการ฿หผຌ ຌูตอบตอบจากค้าตอบท฿ไี หຌเวຌ อาจป็นการตรวจสอบรายการ ฿ช เม฿ ช ปฏบิ ัติ เมป ฏิบตั ิ หรือบบมาตราสว นประมาณคา สว นสียของการตอบบบนีๅคือ ผตูຌ อบเมม ีอกาส฿หຌหตผุ ล ของค้าตอบตละค้าตอบเดຌ สว นดี คือ งา ยตอ การสรุป 1.2 คําถามบบปดຂ ปน็ ค้าถามทีไ ปดຂ อกาส฿หຌผูຌตอบเดຌขยี นบรรยายสดงความคิดหใน฿หຌ หตุผล ขຌอดี คอื ทา้ ฿หຌทราบความคิดหใน ทราบหตุผลของผูຌตอบละผຌตู อบตอบเดຌตใมทไี ขอຌ สีย คือ ยากตอ การสรปุ
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 20 2. บบสังกต วิธีการสังกต นับวาป็นประยชน์อยางมาก฿นการหาขຌอมูลบางอยาง ซึไงวิธีการอืไน ท้าเดຌคอนขຌางยาก ชน การสังกตการณ์ท้างานของผูຌจัดกิจกรรมกศน. การสังกตผูຌรับบริการหรือสังกต สถานการณ์ สังกตสไิงวดลຌอม บรรยากาศการรียนการสอน ป็นตຌน ฿นการรวบรวมขຌอมูลอาจสังกตดຌวย ตนองต฿นบางสถานการณ์อาจจะตຌองอาศัยผຌูอืไนรวมสังกตดຌวย ขຌอมูลทไีเดຌขึๅนอยูกับความสามารถของ ผຌูสังกต฿นการรับรຌูละรายงานอยางป็นปรนัย ฿นการกใบรวบรวมขຌอมูลกไียวกับการสังกตนๅัน จัดท้าดยการ บันทึกพฤติกรรมทีไกไียวขຌอง ฉะนัๅน฿นการสังกตจะตຌองก้าหนดวา พฤติกรรมทไีราตຌองการสังกตคืออะเร ดงั นันๅ ผຌูสงั กตจะตຌองดา้ นนิ การ คือ 1) รຌูจุดประสงค์ของพฤติกรรมทสไี ังกตอยางนนอน 2) หมวดหมขู องพฤตกิ รรมทไีจะสงั กตตຌองชดั จน 3) ฿ชຌ ครืไองมอื ประกอบการสังกต 4) สามารถวิ คราะห์พฤติกรรมทีจไ ะสงั กต ขຌอดี ของการสังกต คือ ราสามารถศึกษาพฤติกรรม฿นสถานการณ์จริงละ฿นขณะทไี พฤติกรรมหลานๅันก้าลังกดิ ขนๅึ พฤตกิ รรมบบนๅเี มสามารถ฿ชຌครืไองมอื อยางอนืไ กบใ รวบรวมเดຌ ขຌอสีย หากผูຌทีไราสังกต รูຌตัววาก้าลังถูกสังกต อาจจะปลไียนปลงพฤติกรรมเป฿นทางดีหรือ ลวกเใ ดຌ ท้า฿หเຌ มปน็ ธรรมชาติละการสงั กตกใจะตຌอง฿ชຌ วลานานละอาจสงั กต฿นตละรไืองหลายครๅงั 3. บบสัมภาษณ์ การสัมภาษณ์ป็นวิธีการทไีตຌองสียคา฿ชຌจายสูงละตຌอง฿ชຌวลามาก ตบางครๅัง กใจ้าป็นทไีจะตຌอง฿ชຌวิธีสัมภาษณ์ การสัมภาษณ์ดยทไัวเปมักจะถาม฿นรไืองทีไตຌองการค้าตอบทีไลึกซๅึง ตຌองการ ความคิดหใน การสัมภาษณ์จะเดຌผลมากนຌอย ขึๅนอยูกับทักษะละความสามารถของผຌูสัมภาษณ์ การสัมภาษณ์ บง ออกป็น 2 บบ คอื การสมั ภาษณ์ บบมีครงสรຌาง ละบบเมม ี ครงสรຌาง 1) การสมั ภาษณ์บบมีครงสรຌาง การสัมภาษณ์บบนๅีจะตຌองมีบบสัมภาษณ์ทีไก้าหนดค้าถาม เวຌกอนอยางชัดจน ผຌูถูกสัมภาษณ์ทุกคนจะตຌองตอบค้าถามดียวกัน฿นลักษณะดียวกัน การกลาวน้า การพูด จะตຌองหมือนกันทุกอยาง ขຌอดี ของการสัมภาษณ์นๅี ค้าตอบทไีเดຌจากทุกคนสามารถน้ามาวิคราะห์รวมกันเดຌ ขຌอสีย คอื เมส ามารถทีจไ ะถามเดຌลกึ ซงึๅ ตามทไีตอຌ งการ 2) การสัมภาษณ์บบเมมีครงสรຌาง การสัมภาษณ์บบนๅี จะมีบบสัมภาษณ์ทไีก้าหนดค้าถาม ฿หຌมีความยืดหยุน ถึงมຌวาจะมีการตรียมค้าถามเวຌกอนลຌวกใตามตวลาสัมภาษณ์จริง โ กใสามารถ ปลไยี นปลง฿หຌ ขຌากับสภาพการณ์ละผูຌถูกสมั ภาษณ์เดຌ ขຌอดี คือ ผูຌถูกสัมภาษณ์มีอกาสสดงความคิดหในของ ตนองเดຌตใมทไีสามารถถามเดຌลึกซๅึง ขຌอสีย คือ การวิคราะห์ขຌอมูลของผຌูถูกสัมภาษณ์หลาย โ คน คอนขຌาง ยากละซบั ซຌอน บบสมั ภาษณ์ ผ฿ูຌ หຌสัมภาษณค์ วรปฏบิ ตั ิดังนๅี 1) มือไ ถึงวลาสมั ภาษณ์จรงิ โ ควรจะเดຌสรຌางความคนุຌ คยกับผຌถู กู สมั ภาษณ์ สยี กอน 2) ชีๅจง฿หຌผຌูสัมภาษณ์ขຌา฿จวาเมตຌองวิตก กังวล฿นรืไองค้าตอบวาจะถูกหรือผิด ฿หຌตอบเปตามทีไ คดิ ละตรงกบั สภาพความป็นจริง พราะคา้ ตอบเมมผี ลกระทบกระทือน฿ด โ ทๅังสนๅิ 3) ถามครังๅ ละ 1 คา้ ถาม ทบทวนคา้ ถาม จนน฿ จวา ผຌูถูกสมั ภาษณ์ขาຌ ฿จค้าถามจริง โ 4) ฟังค้าตอบอยา งตงๅั ฿จ อยา สอดทรกออกมากอน 5) เมค วรสดงอารมณ์อยางหนไงึ อยาง฿ดออกมา มอืไ เดรຌ ับคา้ ตอบทเีไ มคาดคดิ
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 21 - กา้ หนดสิไงทตีไ อຌ งการจะท้าการนิ ทศ/ ขๅันตอนการสราຌ งครไอื งมือนิ ทศ ขอຌ มลู ทไตี อຌ งการจากการนิทศ กา้ หนดวตั ถุประสงค์ - กา้ หนดขอຌ มูลทีไจะท้าการรวบรวม - ลือกครอไื งมือละวิธีการทไีหมาะสม ก้าหนดขอบขา ยนืๅอหา - รา งรายละอียดของครือไ งมือทจีไ ะ฿ชຌ ประดใน/พฤติกรรม - ทดลอง฿ชຌครไืองมือกบั บุคคลหรอื สถานการณ์ท฿ไี กลຌ คยี ง กา้ หนดรปู บบครไืองมอื - นา้ ครือไ งมอื ทไมี นัไ ฿จวา มปี ระสทิ ธภิ าพเป฿ชຌ ก้าหนดหวั ขอຌ ค้าถาม พไอื ฿หเຌ ดมຌ าซไึงขอຌ มลู ทดลอง฿ชຌ/ปรับปรงุ นา้ ครือไ งมอื เป฿ชຌ
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 22 การวิ คราะหผ์ ล มืไอเดຌขຌอมูลมาลຌวกใจะมีการวิคราะห์ขຌอมูล รวมกันระหวางผຌูนิทศละผูຌรับการนิทศ ถຌาจะ฿หຌดีควร มีผูຌบริหารดຌวยลຌวรวมกันหานวทางปรับปรุงกຌเข฿หຌการด้านินงานของผูຌรับการนิทศป็นเปอยางมี ประสิทธิภาพละกอ฿หຌกิดคุณภาพกับงานตอเปดยการน้าขຌอมูลทไีเดຌจากการน้าครืไองมือเป฿ชຌ฿นการปฏิบัติ การนิทศมาวิคราะห์ผล ทๅังชิงคุณภาพ ละชิงปริมาณมาวิคราะห์ ละสังคราะห์ป็นสารสนทศพไือ น้าเป฿ช฿ຌ นการประมนิ ผลละรายงานผลการนิ ทศ การวิ คราะหข์ ຌอมูลชิงคณุ ภาพปน็ การวิคราะหข์ ຌอมูลทเไี ดจຌ ากการขียนบรรยายสภาพ ความคิดหใน ขอຌ สนอนะตาง โ การวิคราะห์ขຌอมูลชิงปริมาณ สวนมาก฿ชຌสถิติพๅืนฐาน฿นการวิคราะห์ขຌอมูล พืไอท้า฿หຌสามารถ ขຌา฿จเดຌงาย หรือสามารถน้าเป฿ชຌทียบกับกณฑ์ทไีก้าหนดเดຌ สถิติทไี฿ชຌ ชน ความถีไ รຌอยละ คาฉลไีย สวน บีไยงบนมาตรฐาน ป็นตຌน
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 23 บททีไ 5 การสรุปผล ละการรายงานผลการนิ ทศ การสรุปผล ละการรายงานผลการนิทศ ป็นสไิงทไีส้าคัญมาก ตຌองสรุปผลการจากการวิคราะห์ขຌอมูล ทีไเดຌจากครืไองมือทีไน้าเป฿ชຌ฿นการปฏิบัติการนิทศ สวนการรายงานผล ตຌองรายงานผลตามวัตถุประสงค์ของ การนิทศ฿นกิจกรรม/ครงการ นัๅน โ รวมทๅังควรน้าสนอจุดดน จุดทีไตຌองพัฒนา จึงจะท้า฿หຌการนิทศนัๅนมี ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ดยรายงานผล฿หຌผຌูทีไกไียวขຌองทราบ พไือน้าเป฿ชຌ฿นการวางผนการพัฒนา การศึกษาตอ เป การรายงานผลการนิทศ ผຌูนิทศตຌองด้านินการสรุปทุกครัๅงหลังการนิทศ ละควรสรุป฿นภาพรวม รายเตรมาส รายครึไงป ละรายป พไือรายงานผูຌกไียวขຌองทๅังระดับสถานศึกษา ละหนวยงานตຌนสังกัด พืไอน้า ขຌอสรปุ จากการนิ ทศเปประกอบการตัดสิน฿จพัฒนา หรือปรับปรุงงาน฿หมຌ ีคณุ ภาพละมปี ระสิทธิภาพ ขอຌ ควรคาํ นงึ ถึง฿นการขยี นรายงานการนิทศ 1. ก้าหนดประดในการนิ ทศ฿หຌชดั จน 2. สรปุ ผลการนิ ทศตามประดนใ ฿หกຌ ระชับ รดั กมุ สไือความหมายเดตຌ รงประดใน 3. มขี ຌอสนอจากการนิ ทศ 3.1 จุดดน 3.2 จุดทไคี วรพัฒนา 4. สาระการนา้ สนอ฿นรายงาน ตอຌ งสรຌางสรรค์ จงู ฿จ หรือกระตຌุน฿หผຌ ຌู กไียวขຌองนา้ ผลการนิทศเป฿ชຌ฿น การพฒั นางาน 5. ความยาว฿นการสรปุ หนาຌ บันทกึ ผลการนิทศ เมค วรกิน 2 หนຌากระดาษบันทึก สวนรายละอียด฿น การรายงานผลการนิทศทไี ปน็ อกสารนบรายงานผลการนิทศ รายเตรมาส รายครึงไ ป ละรายป
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 24 บรรณานกุ รม การศึกษานอกสถานศึกษา, กรม. การพัฒนาบคุ ลากรผูຌทาํ หนาຌ ทนไี ิทศภาย฿นของสถานศกึ ษา ตนຌ สงั กัด กรมการศึกษานอกสถานศึกษา. กรงุ ทพมหานคร : หนวยศึกษานิทศก,์ 2542. การศึกษานอกสถานศกึ ษา, กรม. การพฒั นาระบบนิ ทศการศกึ ษานอกสถานศกึ ษา.กรงุ ทพมหานคร: รงพมิ พ์ครุ สุ ภา, 2543. กรองทอง จริ ดชากลุ . คูม ือการนิทศภาย฿นสถานศึกษา. กรงุ ทพมหานคร : บรษิ ัท ส้านกั พมิ พธ์ าร อกั ษรจา้ กดั , 2550 . คณะกรรมการการประถมศึกษาหง ชาต,ิ ส้านักงาน. คูมือผูຌบรหิ ารสถานศึกษา : การดาํ นนิ การ นิทศภาย฿นสถานศึกษาประถมศึกษา. อกสาร ศน. ทีไ 56/2534 , 2534 . ผศ.ดร.สุทธิพรรณ ธรี พงศ์, ผศ.ดร.สุทธิพรรณ ธรี พงศ์, ผอ.วีระพนั ธ์ ชมภูดง, ผຌู ทิพสดุ า คิดลิศ, ละ ดร.อืๅออารี จันทร. การนิ ทศสมอื นจรงิ \"นิทศออนเลน์ 1 ถึง 2\" มีนาคม 9, 2564, จาก การนิทศสมอื น จริง “นิทศออนเลน์ 1 ถึง 2” มหาวิทยาลัยสวนดุสิต. วิเลรัตน์ บญุ สวัสดิ่. หลกั การนิ ทศการศึกษา . ภาควชิ าบรหิ ารการศึกษา คณะครศุ าสตรจ์ ุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลยั , 2530 . ศึกษานิทศก์, หนว ย. กรมการศึกษานอกสถานศกึ ษา. คมู อื การนิ ทศภาย฿น. กรุงทพมหานคร : สา้ นกั พิมพ์สมาธรรม, ม.ป.ป. สชุ าติ ศรสี วุ รรณ . การจดั การนิ ทศภาย฿นสถานศกึ ษา สงั กัดสาํ นักงานการประถมศึกษาจงั หวัด : การศึกษาฉพาะกรณีจงั หวดั ลย .วิทยานิพนธป์ ริญญามหาบณั ฑิต, จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั , 2528 . สนุ ทร เคลมี . การจัดการนิ ทศภาย฿นสถานศึกษา สงั กดั สาํ นกั งานการประถมศกึ ษาจังหวดั : การศึกษาฉพาะกรณีจงั หวดั กาญจนบรุ ี , วทิ ยานิพนธ์ปริญญามหาบณั ฑติ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลยั , 2528 . สุรศกั ดิ่ ปาฮ . “การนิ ทศภาย฿นหัว฿จของการปฏริ ปู การรียนร฿ຌู นสถานศกึ ษา”วารสารวชิ าการ. ป ทไี 5 ฉบบั ทไี 8 สงิ หาคม 2545 . สมกียรติ รัตนวิฑรู ย์ . การจดั งานวชิ าการภาย฿นสถานศกึ ษาประถมศกึ ษา สังกัดสาํ นักงานการ ประถมศึกษาจังหวดั : การศกึ ษาฉพาะกรณีจงั หวัดนา ,วิทยานพิ นธป์ ริญญามหาบัณฑติ จฬุ าลงกรณ์ มหาวิทยาลยั , 2530 . พใญพกั ตร์ ลิมประพันธ์, การดาํ นนิ การนิ ทศภาย฿นศนู ยก์ ารศึกษานอกสถานศึกษาจังหวัด. กรงุ ทพมหานคร : หนวยศกึ ษานิทศก์ กรมการศกึ ษานอกสถานศึกษา, 2543. สงดั อทุ รานนั ท์. การนิทศการศกึ ษา หลกั การ ทฤษฎีละปฏบิ ัต.ิ กรุงทพมหานคร: รงพิมพ์มิตร สยาม, 2530. หนว ยศึกษานิทศก,์ สา้ นักงาน กศน. สรปุ รายงานผลการนิทศ การศึกษานอกระบบละการศึกษา ตามอธั ยาศัย ปง บประมาณ 2553. กรงุ ทพมหานคร : รงพมิ พ์รังษกี ารพิมพ์, 2553. Horm.Oxford advanced Learner” sDictionnary of current English. Third Edition. London,OxfordUniversisty Press,1974.
สาํ นกั งาน กศน.จังหวดั เชียงใหม่ 25 ภาคผนวก ครืไองมอื การนิ ทศ
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 26 ประดนใ การนิ ทศ ตามนยบายรง ดว น ประจาํ ปง บประมาณ พ.ศ. 2565 ทีไ นยบายรง ดว น 1.ดาຌ นการจดั การรยี นรคຌู ณุ ภาพ 1.1 การนอຌ มนาํ พระบรมราชบายสูก ารปฏิบตั ิ 1) การสราຌ งละพฒั นาศูนย์สาธติ ละการรยี นรຌู (ครงการ “คก หนอง นา มดล”) 1.2 การขบั คลืไอนการจัดการรยี นรูทຌ สไี นองตอบยุทธศาสตรช์ าติ ละนยบายของรัฐมนตรวี าการละ รฐั มนตรีชว ยวา การกระทรวงศกึ ษาธิการ 1) ครงการสง สรมิ การดูลสขุ ภาวะละสขุ อนามัยของประชาชน฿นชุมชน 1.3 การสงสรมิ การจดั การศกึ ษาพือไ สริมสรຌางความมนไั คง 1)ครงการจิตอาสาของส้านักงาน กศน. 2) ครงการลกู สือจติ อาสาพระราชทาน 1.4 การปรับระบบทดสอบ วดั ผล ละประมินผล 1) ครงการพัฒนาระบบการทดสอบ วัดผล ละประมินผล 1.5 การพฒั นาระบบนิทศการศึกษา การกํากบั ติดตาม On-site ละ Online ละสงสรมิ การวิจัย 1) ครงการพัฒนาระบบการนิทศตดิ ตาม 2. ดຌานการสรຌางสมรรถนะละทักษะคุณภาพ 2.1 การพฒั นาหลกั สตู รอาชพี ระยะสนัๅ นຌน New skill Up skill 1)ครงการพัฒนาหลกั สตู รอาชพี ระยะสันๅ นนຌ New skill Up skill ละ Re skill 2.2 การสงสริมการจัดการศึกษาของผຌูสูงอายุ พไือ฿หຌป็น Active Ageing Workforce ละมี Life skill ฿นการดํารงชวี ิตทีไ หมาะสมกับชวงวัย 1) ครงการจัดการศกึ ษาส้าหรบั ผูຌสูงอายุ ฿หຌ ป็น Active Ageing Workforce 2.3 การสง สริมการพัฒนาทกั ษะดจิ ทิ ลั ละทกั ษะดຌานภาษา ฿หกຌ ับบุคลากร กศน. ละผຌู รยี น 1) ครงการศนู ย์ดจิ ทิ ัลชุมชน 2.4 การสรຌางอาสาสมัคร กศน. พืไอป็นครือขาย฿นการสงสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาตลอดชีวิต฿น ชุมชน 1) ครงการสง สริมละพัฒนาอาสาสมัคร กศน. 3. ดาຌ นองคก์ ร สถานศึกษา ละหลงรยี นรคูຌ ุณภาพ 3.1 การยกระดบั มาตรฐาน กศน.ตาํ บล฿หຌ ปน็ พๅนื ทไกี ารรียนรตຌู ลอดชวี ติ ทีไสําคญั ของชุมชน 1) ครงการ กศน.ต้าบล 5ดี พรีมยีไ ม ละ กศน.ต้าบลพรี มยไี ม พลัส 3.2 การสงสริมละสนับสนุนการสรຌางพๅืนทไีการรียนรຌู Public Learning Space/Co-learning Space พอไื สราຌ งนิวศการรียนรຌู฿หຌกิดขนๅึ ฿นสังคม 1) ครงการศูนย์การรียนรูຌตຌนบบ กศน. ( Co-Learning Space ) พไือสามารถ “รียนรูຌเดຌอยางทัไวถึง ทุกทีไ ทกุ วลา” 4. ดຌานการบรหิ ารจัดการคุณภาพ 4.1 สงสรมิ การมีสว นรว มของภาคีครือขา ยทุกภาคสวน 1) การสง สริมการมสี วนรวมของภาคีครอื ขายทุกภาคสวน
27 บบบนั ทกึ การนิ ทศการสราຌ งละพฒั นาศูนยส์ าธติ ละการรียนรูຌ (ครงการ “คก หนอง นา มดล”) คําชีๅจง ฿หຌผูຌรับผิดชอบการนิทศ สอบถาม สัมภาษณ์ผຌูรับผิดชอบการด้านินงาน ครูผูຌสอนละหรือผຌูรียน/ ผูຌกีไยวขຌอง สังกตสภาพจริง สถานทไี กระบวนการจัดการรียนรูຌ ตรวจอกสารครงการ หลักสูตร สืไอ ฯลฯ ลຌว บันทึก สภาพทไีพบ (จุดดน – จุดทีไควรพัฒนา) ละขຌอนิทศ พรຌอมทๅังขຌอสนอนะพืไอการพัฒนาลง฿นบบ บันทึกการนิ ทศ กศน.ตําบล//ศศช. ...................................................................................................................................... ผรຌู บั การนิ ทศ............................................................................................................................................... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่มประดนใ การนิ ทศ สภาพทพไี บ ขอຌ นิ ทศ ํ ปัจจัยปอ้ น (Input) ํ.1 มีครงการ/กิจกรรม พัฒนาครู บุคลากรของสถานศึกษา฿หຌมีความรูຌความ ขຌา฿จพระบรมราชบายดຌานการศึกษาสู การปฏิบัติ เดຌก ศรษฐกิจพอพียง ศาสตร์พระราชา ละคกหนองนา มดล 1.2 มีหลักสูตรสถานศึกษา ทไีสอดคลຌอง กับหลักปรัชญาของศรษฐกิจพอพียง ศาสตรพ์ ระราชา สู คกหนองนา มดล 1.3 นๅือหาหลักสูตรมีการบูรณาการ สภาพ ปัญหา ความตຌองการของผูຌรียน ชุมชน ละนวนຌมการพฒั นา 1.4 มีครงการ/กิจกรรม พัฒนาผูຌรียน ฿หมຌ คี วามรคูຌ วามขຌา฿จ฿นหลักปรัชญาของ ศรษฐกิจ พอพียง ศาสตร์พระราชา สู คกหนองนามดล 1.5 มีครงการ/กิจกรรม การศึกษา ต อ นืไ อ ง ฿ น รู ป บ บ ก า ร ฝຄ ก อ บ ร ม ประชาชน ฿หຌมีความรຌูความขຌา฿จ กไี ย ว กั บ ห ลั ก ป รั ช ญ า ข อ ง ศ ร ษ ฐ กิ จ พอพียงศาสตร์พระราชา สูคกหนองนา มดล 1.6 มี ครงการ/กิจกรรม การศึกษาตาม อัธยาศัย สงสริมการรียนรูຌ฿หຌกับ นักศึกษาละประชาชน กีไยวกับหลัก ปรัชญาของศรษฐกิจพอพียง ศาสตร์ พระราชา สู คกหนองนามดล
28 สภาพทพไี บ ขอຌ นิทศ ประดนใ การนิ ทศํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 1.7มีการรวบรวมขຌอมูลสารสนทศ ภูมิ ปัญญา หลงรียนรูຌดຌานศรษฐกิจ พอพียงศาสตร์พระราชา ละคกหนอง น า ม ด ล ล ะ จั ด ท้ า ป็ น ท้ า นี ย บ ฿ น รูปบบอกสารเฟล์ขຌอมูล฿หຌนักศึกษา ประชาชนสืบคຌนเดຌอยางสะดวกละ รวดรใว 2.กระบวนการ (Process) 2.1มีการด้านินการจัดกิจกรรมตาม ผนงานละครงการทีไก้าหนด 2 . 2 มี ก า ร จั ด กิ จ ก ร ร ม พั ฒ น า คุ ณ ภ า พ ผຌู รี ย น จั ด กิ จ ก ร ร ม ก า ร รี ย น รຌู ทไี ห ล า ก ห ล า ย ช น ก า ร ศึ ก ษ า ดู ง า น ลกปลไียนความรูຌละประสบการณ์ 2.3มีการจัดอาชีพหลักสูตรระยะสัๅน การ ฝຄกอบรมประชาชน฿หมຌ ีความรຌูความขຌา฿จ จากการฝຄกปฏิบัติจริง การศึกษาดูงาน ฿น หลงรยี นรตຌู างโ 2.4มีการจัดกิจกรรมสงสริมการอาน จัด นิทรรศการ สงสริมความรຌูความขຌา฿จ฿น ห ลั ก ป รั ช ญ า ข อ ง ศ ร ษ ฐ กิ จ พ อ พี ย ง ศาสตรพ์ ระราชา ละคกหนองนามดล 2.5มีการวัดละประมินผลการรียนรูຌ ส อ ด ค ลຌ อ ง ต า ม ห ลั ก สู ต ร / กิ จ ก ร ร ม ทไี ก้ า ห น ด ล ะ มี ค รืไ อ ง มื อ วั ด ล ะ ประมนิ ผล 2.6มีการประมินความพึงพอ฿จของ ผูຌ รยี น ละผรูຌ บั บริการ ทกุ กิจกรรม 2 . 7 มี ก า ร จั ด ท้ า ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น มไื อ สิๅ น สุ ด ค ร ง ก า ร ส ด ง ผลงาน ละน้าสนอผลงานความส้ารใจ ความกຌาวหนຌาของครงการ/กิจกรรม ทีไ ด้านนิ การอยางสมาไ้ สมอ ๏ . ผ ล ผ ลิ ต ( Output)ผ ล ลั พ ธ์ (Outcome) ผลการด้านินงาน ชิงปริมาณ ละชิง คุณภาพ 3.1ผูຌขຌารวมกิจกรรมมีความพึงพอ฿จ฿น
29 สภาพทพไี บ ขຌอนิ ทศ ประดนใ การนิ ทศ ระดับมากขึนๅ เปเมต ไ้ากวา รຌอยละ ๘์ 3 . 2 ผຌู ขຌ า ร ว ม กิ จ ก ร ร ม มี ผ ล ง า น ด น ทไีประสบความส้ารใจ สามารถป็น บบอยาง เดຌ จา้ นวน.....คน 3.3ผูຌขຌารวมกิจกรรมมีความรຌูความขຌา฿จ ฿นหลักปรัชญาของศรษฐกิจพอพียง ศาสตร์พระราชา ละ คกหนองนามดล 3.4 ผຌูขຌารวมกิจกรรมสามารถน้าความรຌู ดຌานศรษฐกิจพอพียง ศาสตร์พระราชา คกหนองนามดล เปประยุกต์฿ชຌ฿นการ ด้านนิ ชวี ิตละการประกอบอาชีพเดຌ 3.5 ผูຌขຌารวมกิจกรรมสามารถถายทอด ความรຌูละประสบการณ์ ดຌานศรษฐกิจ พอพียง ศาสตร์พระราชา คกหนองนา มดล ฿หຌกผ ຌูสน฿จ ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ปัจจัยทสไี งผลความสาํ รจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปัญหา อปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขຌอสนอนะพไอื การพัฒนา ระดบั ส้านักงาน กศน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั สถาบนั กศน. ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. . ระดบั ส้านกั งาน กศน.จงั หวดั .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั สถานศกึ ษา .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
30 ผลการปฏิบัตทิ ไี ปน็ ลิศ (Best Practice)หรอื นวัตกรรมกรรม(ถาຌ มี) .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชไือ..........................................................ผຌูนิ ทศ (............................................................) ................../................../............... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม
31 บบบันทกึ การนิทศการสงสริมดูลสุขภาวะละสขุ อนามยั ของประชาชน฿นชุมชน คาํ ชๅี จง ฿หຌผรຌู บั ผิดชอบการนิทศ สอบถาม/ สมั ภาษณผ์ ูຌรบั ผดิ ชอบการดา้ นินงาน/ ครูผຌูสอนละหรือผຌูรียน/ ผຌูกีไยวขຌอง สังกตสภาพจริง สถานทีไ กระบวนการจัดการรียนรูຌ ตรวจอกสารครงการ หลักสูตร สไือ ฯลฯ ลຌว บันทึกสภาพทีไพบ (จุดดน – จุดทีไควรพัฒนา) ละขຌอนิทศ พรຌอมทๅังขຌอสนอนะพไือการพัฒนาลง฿นบบ บนั ทึกการนิ ทศ กศน.ตําบล/ศรช./ศศช. ............................................................................................................................... ผูรຌ บั การนิ ทศ............................................................................................................................................... ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพไี บ ขຌอนิทศ ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม1. ปัจจัยป้อน (Input) 1.1 มกี ารวางผนสา้ รวจกลมุ ป้าหมายพอืไ ตรียมความพรຌอม฿นการจดั กิจกรรม 1.2 มกี ารจดั ท้านวทาง฿นการจดั กิจกรรม หลกั สตู ร ละสอืไ ประกอบการจดั กจิ กรรม฿หຌ หมาะสมกับสภาพกลุมปา้ หมาย 1.3 มกี ารประสานความรวมมือกับหนว ยงาน องค์กร บุคคล฿นพๅนื ทไที ีไ กไยี วขຌองขาຌ มามสี ว นรว ม ฿นการจัดกจิ กรรม 2. กระบวนการ (Process) 2.1 มีการพฒั นาหลักสูตรรายวชิ าลอื ก฿หຌ หมาะสมกบั กลมุ ปา้ หมาย 2.2 มกี ารจดั กิจกรรมพฒั นาผຌู รียนพอไื สง สริม การดู ลสขุ ภาวะละสุขอนามยั ของประชาชน฿น ชุมชน฿หຌ กผูຌรียน 2.3 มีการจัดกิจกรรมสง สรมิ การดู ลสุขภาวะ ละสุขอนามยั ของประชาชน฿นชมุ ชน฿นรูปบบทไี หลากหลาย฿หสຌ อดคลอຌ งกบั ความตอຌ งการละ บรบิ ทของพืนๅ ทไี 2.4 มีการตดิ ตามผลละจดั ทา้ รายงานผลการ ด้านนิ งาน 2.5 มกี ารจัดบรกิ ารขຌอมลู ขาวสารละสือไ ความรูຌ กีไยวกบั การสง สรมิ การดูลสุขภาวะละ สุขอนามยั บืๅองตຌน 2.6 มกี ารจดั กิจกรรมสง สรมิ การอาน จัด นทิ รรศการ สงสรมิ ความรคຌู วามขຌา฿จ฿นรอไื งการ สง สริมการดูลสุขภาวะละสุขอนามัยบอืๅ งตຌน 2.7 มกี ารประมินความพงึ พอ฿จของ ผูรຌ ับบริการหรอื เมออยา งเร
สภาพทพไี บ 32 ขอຌ นิทศ ประดนใ การนิ ทศ 3. ผลผลติ (Output)/ ผลลพั ธ์ (Outcome) 3.1 ผูຌขຌารวมกิจกรรมมีความรูຌความขຌา฿จ฿น การดูลสุขภาวะละสขุ อนามยั บอืๅ งตนຌ 3.2 ผຌูขຌารวมกิจกรรมน้าความรูຌ฿นการดูลสุข ภาวะละสุขอนามัยบืๅองตຌนเปประยุกต์฿ชຌ฿นการ ด้านินชีวติ เดຌ 3.3 ผຌูขຌารวมกิจกรรมมีความพึงพอ฿จ฿นระดับ มากขึๅนเป รຌอยละ 80 3.4 ผຌูขຌารวมกิจกรรมสามารถดูลสุขภาวะ ละสุขอนามัยของตนอง฿หຌมีสุขภาพดี มีคุณภาพ ชวี ิตทไีดี หมาะสมกับชว งวยั 3.5 ผูຌขຌารวมกิจกรรมป็นบบอยางทีไดี฿นการ ดูลสุขภาวะละสุขอนามัย฿หຌกครอบครัวละ ชมุ ชนเดຌ ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ปัจจัยทสไี ง ผลความสํารใจ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญั หา อปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอຌ สนอนะพือไ การพฒั นา ระดบั สา้ นักงาน กศน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับสถาบนั กศน. ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. . ระดับสา้ นกั งาน กศน.จงั หวัด .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
33 ระดบั สถานศึกษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏบิ ัตทิ ไี ปน็ ลิศ (Best Practice)หรือนวตั กรรมกรรม(ถาຌ มี) .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชือไ ..........................................................ผຌูนิ ทศ (............................................................) ................../................../............... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม
34 บบบนั ทกึ การนิทศครงการจิตอาสาของสาํ นักงาน กศน. คําชๅีจง฿หຌผูຌรับผิดชอบงานนิทศด้านินการนิทศ ติดตาม จัดกิจกรรม/ครงการ ดย฿ชຌวิธีการสอบถาม สัมภาษณ์ สังกตตามสภาพจริง หรือวิธีการอืไน โ ลຌวบันทึกสภาพทไีพบ พรຌอม฿หຌขຌอนิทศ พไือกຌเขพัฒนา ตลอดจนยกตัวอยา งผลการปฏิบัติทไี ป็นลิศลง฿นบบนิ ทศ ขຌอมูลชิงปริมาณ กศน.อ้าภอ................................................มีบุคลากรละนักศึกษารวมครงการจิตอาสาส้านักงาน กศน. ทัๅงหมด ...................คน สามารถน้าความรูຌเปขยายผล รไืองประวัติศาสตร์ชาติเทยละความส้าคัญ฿น ประวัติศาสตร์หงการสรຌางชาติบຌานมือง การมีจิตส้านึกความป็นพลมืองทไีดี รวมถึงหลักปรัชญาของ ศรษฐกิจพอพียงทชีไ ฿ๅี หຌ หในถึงนวทางการดา้ รงชีวิต฿นทางสายกลาง ทักษะความรูຌ฿นการปฐมพยาบาลบๅืองตຌน ละการชวยชีวิตขๅันพืๅนฐาน มีจิตสาธารณะทีไพรຌอมพใญประยชน์ตอสวนรวมป็นบบอยางทไีดี จ้านวน .............................คน คิดป็นรอຌ ยละ...................... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพีไ บ ขอຌ นิ ทศ 1.ปจั จยั ป้อน (Input) 1.1 ประชุมวางผนการจดั กจิ กรรม/ครงการจิต อาสา จดั อบรม฿หຌความรຌคู รูละบุคลากรทางการศกึ ษา 1.2 จัดท้าหลักสตู รจติ อาสา 2.กระบวนการ (Process) 2.1 จัดกิจกรรมอบรมหลักสตู ร จติ อาสาของ ส้านักงาน กศน. ฿หຌกบั บคุ ลากร฿นสงั กดั สา้ นกั งาน กศน. 2.2 จดั กิจกรรมประกวดชุมชนจิตอาสา 2.3 จัดกิจกรรมประกวดรอຌ งพลงพระราชนิพนธ์ 2.4 จดั กจิ กรรมประกวดครงงาน จิตอาสา ของ นกั ศึกษา กศน. 2.5 สรปุ ผลการด้านินงาน รายงานผล ละ ผยพรผลการดา้ นนิ งาน 3.ผลผลติ (Output)/ ผลลพั ธ์ (Outcome) 3.1 ครู ละบคุ ลากรทางการศึกษามีความรคຌู วาม ขຌา฿จ฿นนอืๅ หาของหลักสตู ร จิตอาสา กศน. 3.2 ครู ละบุคลากรทางการศกึ ษา สามารถน้า ความรทຌู ไีเดຌ เป฿ช฿ຌ นการผยพร ขยายผล฿หຌกบั นักศกึ ษา กศน. 3.3 นกั ศกึ ษาสามารถสะทอຌ นความรูคຌ วามขຌา฿จ ออกมา฿นรูปบบของ การนา้ สนอครงงานจติ อาสา
สภาพทพีไ บ 35 ขຌอนิ ทศ ประดนใ การนิ ทศ 3.4 ผูຌ ขຌารว มกจิ กรรมเมน ຌอยกวารอຌ ยละ 90 มี ความ พงึ พอ฿จ ปัจจยั ทสไี งผลความสํารจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปัญหาอปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอຌ สนอนะพอืไ การพัฒนา ระดับสา้ นกั งาน กศน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับสถาบนั กศน. ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั ส้านกั งาน กศน.จงั หวดั .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับสถานศกึ ษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏิบัตทิ ีไ ปน็ ลศิ (Best Practice)หรือนวตั กรรมกรรม(ถຌามี) .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ลงชไอื ..........................................................ผຌูนิ ทศ (............................................................) ................../................../...............
36 บบบันทกึ การนิทศครงการลูกสอื จติ อาสาพระราชทาน คําชๅีจง ฿หຌศึกษานิทศก์หรือผຌูท้าหนຌาทีไนิทศ ติดตาม หนวยงานทีได้านินการจัดกิจกรรม/ครงการ ดย฿ชຌ วิธีการสอบถาม สัมภาษณ์ สังกตตามสภาพจริง หรือวิธีการอืไน โ ลຌวบันทึกสภาพทีไพบ พรຌอม฿หຌขຌอนิทศ พอืไ กຌเขพฒั นาตลอดจนยกตัวอยา งผลการปฏิบตั ิทไี ปน็ ลิศลง฿นบบนิ ทศ ขอຌ มูลชงิ ปรมิ าณ กศน.อ้าภอ................................................มีลูกสือจิตอาสาพระราชทานทัๅงหมด ...................คน ลูกสือ จิตอาสาพระราชทาน น้าความรຌูมาปรับ฿ชຌ ละมีจิตส้านึกความป็นพลมืองทไีขຌมขใง ละบ้าพใญประยชน์ ตอชุมชนอยางตอ นไอื งละยไงั ยนื จา้ นวน.............................คน คิดปน็ รຌอยละ...................... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพีไ บ ขอຌ นิ ทศ 1. ปัจจยั นาํ ขาຌ (Input) 1.1 การชีๅจงนยบายจากหนวยงานตຌน สังกัด พรຌอมคูมือนวทางการจัดกิจกรรม ฿หกຌ ับครูละบุคลากร฿นสถานศกึ ษา 1.2 จัดท้าผนงานละครงการจัดกิจกรรม ขอความหในชอบ ขออนุมัติจาก ผຌูบริหาร สถานศกึ ษา 1.2 พัฒนาหลักสูตรลูกสือจิตอาสา พระราชทาน ฿หຌสอดคลຌองกับนยบาย สภาพบริบท ละผานความหในชอบจาก ผูຌบริหารสถานศึกษาละคณะกรรมการ สถานศึกษา 1.3 จัดท้าสไือประกอบการรียนรຌูทไีสอดคลຌอง กบั หลักสตู รละความตอຌ งการของผูຌ รยี น 1.4 ก้าหนดนวทางการวัดละประมินผล ทีไสอดคลຌองกับหลักสูตรละหมาะกับ ผຌู รยี น 2. กระบวนการ (Process) 2.1 อบรมวทิ ยากรกนนา้ ลกู สอื จติ อาสา พระราชทานประจา้ จังหวัด ๎.๎ ฝกຄ อบรมผบຌู งั คบั บญั ชาลกู สอื จิตอาสา พระราชทาน฿หຌบุคลากรของสถานศกึ ษา ๎.๏ ด้านนิ การขอจดั ตๅังหนวยลกู สือจิต อาสาพระราชทาน ของสถานศึกษา ๎.๐ฝกຄ อบรมหลักสตู รลูกสอื จติ อาสา พระราชทานของสถานศกึ ษา฿หຌกบั ผຌู รยี น 2.๑ การจัดกจิ กรรม฿นการอบรมหลกั สตู ร
37 สภาพทพไี บ ขอຌ นิ ทศ ประดนใ การนิ ทศํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ลูกสือจติ อาสาพระราชทาน นนຌ การฝกຄ ปฏบิ ัติ พไือ฿หຌมีความรຌู ความขຌา฿จ฿น บทบาทภารกิจของลูกสอื จติ อาสา พระราชทาน ๎.๒ ลกู สือจติ อาสาพระราชทาน ทา้ กิจกรรมจติ อาสาดาຌ นพัฒนาอยางนอຌ ย 3 ครังๅ 3. ผลผลิต (Output) / ผลลพั ธ์ (Outcome) 3.1 ผลการด้านินงานปน็ เปตามป้าหมาย ทไีกา้ หนด 3.2 ผลการดา้ นินงานบรรลุตาม วตั ถุประสงค์ละตัวชวๅี ดั ทีไก้าหนด 3.3 ผลการประมนิ ความพงึ พอ฿จของ ผูຌ ขຌารวมกิจกรรมเมตไ้ากวารอຌ ยละ 90 3.4 มสี รปุ ผลละรายงานผลการจดั กจิ กรรม฿หกຌ ับผูຌกีไยวขอຌ งทราบ ปจั จัยทสไี งผลความสาํ รใจ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญั หาอปุ สรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขຌอสนอนะพอืไ การพัฒนา ระดับส้านักงาน กศน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับสถาบัน กศน. ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับส้านกั งาน กศน.จงั หวดั .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
38 ระดับสถานศกึ ษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏิบตั ทิ ีไปน็ ลศิ (Best Practice)หรอื นวตั กรรมกรรม(ถาຌ ม)ี .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชไอื ..........................................................ผຌูนิทศ (............................................................) ................../................../............... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม
39 บบนิทศครงการพัฒนาระบบการทดสอบ วดั ผล ละประมินผล คําชีๅจง ฿หຌผูຌรับผิดชอบการนิทศ สอบถาม สัมภาษณ์ผຌูรับผิดชอบการด้านินงาน ครูผูຌสอนละหรือผຌูรียน/ ผูຌกีไยวขຌอง ลຌวบันทึก สภาพทไีพบ (จุดดน – จุดทีไควรพัฒนา) ละขຌอนิทศ พรຌอมทๅังขຌอสนอนะพไือการ พัฒนาลง฿นบบนิ ทศ กศน.ตําบล//ศศช. ...................................................................................................................................... ผรูຌ ับการนิ ทศ............................................................................................................................................... ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพไี บ ขຌอนิทศ 1. ปัจจัยป้อน (Input) ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่มํ.1 การวิคราะห์ผลสัมฤทธิ่ทางการรียน ของผຌูรียน (ระหวางภาครียน ปลายภาค รยี น) 1.2 มีการวิคราะห์หลักสูตร จุดประสงค์ การรียนรูຌ 1.3 ผูຌขຌาสอบปลายภาครียนมีความพรຌอม ฿นการสอบ฿นรูปบบ Onsite หรือการสอบ ดวຌ ยระบบ Online 1.4 การ฿หຌความรຌูความขຌา฿จกับครู ฿นการจดั ทา้ บบทดสอบวัดผล ประมนิ ผล 1.5 มีการจดั ทา้ คลังขอຌ สอบของสถานศึกษา 2. กระบวนการ (Process) 2.1 การจัดทา้ บบทดสอบ - จัดท้าบบทดสอบ฿นการประมินผลการ รียนรຌู สอดคลຌองกับจุดประสงค์การรียนรูຌ ฿นหลักสูตรละผนผังการออกขຌอสอบ ฿น การสอบทๅังรูปบบ Onsite หรือการสอบ ดຌวยระบบ Online (สภาพ ความสามารถ ความตຌองการ ของสถานศึกษา ละผຌูรียน ฯลฯ) - ตงตๅังคณะกรรมการคัดลือก ขຌ อ ส อ บ พืไ อ ฿ ชຌ ฿ น ก า ร จั ด ส อ บ ล ะ กใ บ รวบรวมขຌอสอบทไีเดຌมาตรฐานเวຌ฿นคลัง ขຌอสอบทๅังขຌอสอบทีไป็นอกสาร ละ ขຌอสอบสา้ หรับจดั สอบระบบ Online 2.2 กรณีการทดสอบ฿นระบบ Online มีการทดสอบระบบกอน฿ชงຌ านจริง 2.3 สถานศึกษามีการประกาศหลักกณฑ์ การวัดผล ประมินผล฿หຌกับครู นักศึกษา หรือเม อยา งเร
40 สภาพทพีไ บ ขอຌ นิทศ ประดนใ การนิ ทศํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 3. ผลผลิต (Output) 3.1 รຌอยละของผูຌ ขาຌ สอบทียบกับจ้านวน ผຌลู งทะบียน฿นตล ะภาครยี น 3.2 สถานศึกษามีการรายงานผล การทดสอบ฿หຌผูຌรยี นทราบป็นรายบุคคล ฿หຌผูຌรียนทราบสถานะ/ความกຌาวหนຌา฿น การรียนหรือเม อยางเร (ผลการรียน ระหวางภาค ปลายภาค) 3.3 ครูมีการวิคราะห์สาหตุของผຌูขาด สอบทๅังรูปบบ Onsite ละการสอบดຌวย ระบบ Online 3.4 มีการวิคราะห์คุณภาพของบบทดสอบ ดยพจิ ารณาจากผลการสอบของนักศึกษา฿น ทกุ รายวชิ า ละทกุ ประภทการสอบ 3.5 การน้าขຌอมูลการวิคราะห์มา฿ชຌ฿น การพัฒนาระบบทดสอบ ละพัฒนานว ทางการจัดกระบวนการรยี นรຌู หมายหตุ ดยนຌนรอืไ ง 1). ผลสมั ฤทธท่ิ างการรยี น ระหวางภาครียน ปลายภาครียน 2). จา้ นวนนกั ศกึ ษาขาຌ สอบ ระหวางภาครยี น ปลายภาครยี น 3). การวิ คราะห์ขอຌ มลู ของผขูຌ าดสอบกิดจากสาหตุ฿ด นวทางการกบใ ขຌอมลู จา้ นวนผຌู ขาຌ สอบ (การขาຌ สอบอยางนຌอยรຌอยละ 80 หรอื สูงกวาภาครยี นทีไผา นมา) รຌอยละของผຌูขຌาสอบปลายภาครียน มสี ิทธ่ิสอบ ขาຌ สอบ รຌอยละผຌู ขาຌ สอบ ระดบั จ้านวนลงทะบยี น ประถมศกึ ษา มัธยมศกึ ษาตอนตຌน มัธยมศกึ ษาตอนตนຌ ปัจจัยทสไี ง ผลความสํารจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
41 ปญั หาอปุ สรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอຌ สนอนะพอืไ การพฒั นา ระดบั ส้านักงาน กศน. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับ สถาบนั กศน.ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั ส้านักงาน กศน.จงั หวดั .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับ สถานศึกษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏิบตั ทิ ีไปน็ ลิศ (Best Practice)หรอื นวตั กรรมกรรม(ถาຌ ม)ี .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอืไ ..........................................................ผูຌนิ ทศ (............................................................) ................../................../............... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม
42 บบนิทศติดตามครงการพัฒนาระบบนิ ทศการศึกษาการกํากับติดตาม คําชๅีจง ฿หຌผรูຌ ับผดิ ชอบงานนิ ทศดา้ นินการนิทศภาย฿นสถานศึกษา ฿นประดนใ การนิทศตอเปนีๅ ลຌวบนั ทึก สภาพทีพไ บละขຌอนิทศ฿นตละประดนใ การนิ ทศ รวมทงัๅ ขอຌ สนอนะพอไื การพัฒนา ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพไี บ ขอຌ นิทศ 1.ปัจจัยนาํ ขาຌ (Input) 1.2มีการตงตงๅั คณะผຌูนิ ทศภาย฿นสถานศึกษาํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม (มกี ารตง ตงัๅ /ปน็ ปจั จบุ ันหรือเม สงคา้ สงัไ ฿หຌตนຌ สงั กัด(สา้ นักงาน กศน. ส้าหรบั สถานศกึ ษาขนึๅ ตรง) /สา้ นกั งาน กศน.จังหวดั /กทม.) 1.2มกี ารประชมุ คณะกรรมการผูຌนิ ทศภาย฿น สรຌางความขาຌ ฿จ฿น นยบาย บทบาทภารกิจ นวทางการด้านินงาน ตวั ชีๅวัด ของตละ กจิ กรรม 1.3 มี ครไืองมอื นิ ทศ มีผนการนิทศ ประสาน ผนการนิ ทศ฿หຌกับสถานศึกษาทราบ 2. กระบวนการ (Process) 2.1 การปฏบิ ตั ิงานนิทศ ตามผนทีไกา้ หนด (มี การปฏิบตั ิงานนิ ทศลวຌ หรอื เม ปน็ เปตามผน หรือเม ละถาຌ ยังเมมี ปน็ พราะหตุ฿ด จะ ดา้ นินการมืไอ฿ด มีการบันทกึ สภาพทีไพบขຌอ นิทศละขຌอสนอนะ฿นสมดุ นิ ทศ/สมุดตรวจ ยไียมหรือเม ฯลฯ) 3 ผลผลิต (Output) 3.1 รายงานผลการนิทศ (มกี ารจัดท้ารายงานผล การนิ ทศหรอื เม มกี ารสงไั การหรือเม อยางเร ฯลฯ) 3.2 น้าผลการนิ ทศ เป฿ชຌ฿นการปรับปรงุ พัฒนา งานตามขຌอนิ ทศ (มีการพิจารณาปรับปรุงพัฒนา ตามขຌอนิทศหรือเม หลกั ฐาน/รองรอย ผลการ ปรบั ปรงุ พฒั นาป็นอยา งเร ถຌายงั เมเดดຌ ้านนิ การ ป็นพราะหตุ฿ด ฯลฯ) 3.3 ความชวยหลอื สนับสนนุ จากหนว ยงาน ภายนอก (฿นกรณีทสไี ถานศกึ ษาเมส ามารถ฿ชกຌ าร นิ ทศภาย฿นสถานศกึ ษากຌปญั หาเดຌ สถานศกึ ษา ตຌองการความชว ยหลือ สนบั สนุน฿นรือไ ง฿ด จาก หนวยงาน฿ด วิธกี ารป็นอยา งเร ฯลฯ)
ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม 43 ปจั จยั ทสีไ งผลความสาํ รจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ปญั หาอปุ สรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขຌอสนอนะพไอื การพัฒนา ระดบั ส้านกั งาน กศน. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับ สถาบัน กศน.ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั ส้านกั งาน กศน.จังหวัด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั สถานศกึ ษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏิบัตทิ ไีปน็ ลศิ (Best Practice)หรอื นวัตกรรมกรรม(ถຌามี) .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชไือ..........................................................ผูຌนิ ทศ (............................................................) ................../................../...............
44 บบบนั ทกึ การนิทศครงการพฒั นาหลกั สูตรอาชพี ระยะสๅนั นนຌ New skill Up skill ละ Re skill คําชๅีจง ฿หຌผูຌรับผิดชอบการนิทศ สอบถาม สัมภาษณ์ผຌูรับผิดชอบการด้านินงาน ครูผຌูสอนละหรือผูຌรียน/ ผຌูกีไยวขຌอง สังกตสภาพจริง สถานทไี กระบวนการจัดการรียนรຌู ตรวจอกสารครงการ หลักสูตร สืไอ ฯลฯ ลຌว บันทึก สภาพทีไพบ (จุดดน – จุดทีไควรพัฒนา) ละขຌอนิทศ พรຌอมทัๅงขຌอสนอนะพไือการพัฒนาลง฿นบบ บนั ทึกการนิทศ กศน.ตําบล//ศศช. ...................................................................................................................................... ผรຌู บั การนิ ทศ............................................................................................................................................... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพไี บ ขอຌ นิทศ 1.ปจั จยั ปอ้ น (Input) 1.1 หลักสูตรมีองค์ประกอบครบถຌวนตาม กระบวนการพัฒนาหลักสูตรหรือเม ละมีการ ด้านนิ การอยา งเร 1.2 หลักสูตรทไี฿ชຌ฿นการสอนเดຌพัฒนาขๅึนองหรือ น้ามาจากหลง อนืไ (ระบุ หลง ทีมไ า) 1.3 นอๅื หาหลกั สตู รบูรณาการสภาพ ปญั หา ความ ตอຌ งการของผูຌ รียนชมุ ชนหรอื เม อยางเร 1.4 มี ผนงาน/ ครงการ / กจิ กรรมพือไ สง สริม การรยี นรูทຌ สไี อดคลຌองกับความตอຌ งการของ ประชาชนหรอื เม ดา้ นนิ การอยางเร 1.5 มี ผนการจัดการรยี นรูตຌ ามหลักสูตรหรอื เม ฿ครป็นผูຌด้านนิ การจดั ท้า 1.6มกี ารประชมุ ชๅีจง /อบรมทคนคิ วิธกี ารถา ยทอด ความรຌู กวิทยากรกอ นดา้ นนิ การหรอื เม 1.7มกี ารจัดทา้ ฐานขຌอมูลหลกั สตู รภมู ปิ ัญญาละ วทิ ยากรหรือเม 1.8 วิทยากรมคี วามรຌูความสามารถตามนอืๅ หา หลกั สูตรหรือเม 1.9 วสั ดุ อปุ กรณ์ มี พยี งพอละสถานทมีไ ี ความหมาะสมหรือเม 1.10มีการประมนิ หลักสตู รหรอื เม ดา้ นนิ การ อยางเร 2. กระบวนการ (Process) 2.1 วทิ ยากร มคี วามรูຌ ความสามารถละมีทคนคิ การถายทอดหมาะสม 2.2วทิ ยากรจัดการรียนรຌตู ามผนทไีกา้ หนด 2.3มีการ฿ชสຌ ไอื หลง รียนรูຌ /ภมู ปิ ัญญาทอຌ งถไิน ประกอบการสอนหรอื เม 2.4มีการ฿ชสຌ อืไ ระบบออนเลน์ ชน Google
สภาพทพไี บ 45 ขຌอนิทศ ประดนใ การนิ ทศ Classroom, line ละ facebookป็นตຌน ฿นการจัดํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม กิจกรรมการรยี นรูຌหรือเม 2.5มีการวัดละประมินผลการรียนรูຌสอดคลຌอง ตามหลักสูตร ละมีครไืองมือวัดละประมินผล หรอื เม 2.6มีการประมินความพึงพอ฿จของผูຌรียนทุก หลักสตู ร 2.7มีการอนุมัติการจบหลักสูตรกผຌูจบหลักสูตร ( อ อ ก วุ ฒิ บั ต ร ล ะ อ อ ก ฿ บ รั บ ร อ ง ค ว า ม รຌู ความสามารถ)หรอื เม 2.8 จัดท้ารายงานผลการปฏิบัติงานมไือสิๅนสุด ครงการป็นปจั จุบันหรอื เม 3. ผลผลิต (Output) /ผลลพั ธ์ (Outcomes) 3.1 ผูຌจบหลักสูตรน้าความรูຌทีไเดຌเป฿ชຌ฿นการ ประกอบอาชีพตอยอดอาชีพดิม สรຌางรายเดຌสริม หรือประยุกต์฿ชຌ฿นชีวิตประจ้าวันพืไอลดรายจาย หรอื เม 3.2 มีผลิตภัณฑ์ สินคຌา กศน.ดีดนจากการฝຄก อาชีพจากครงการศูนย์ฝกຄ อาชพี ชมุ ชน 3.3 ผูຌจบหลักสูตรน้าความรูຌเปทียบอนความรຌู หรือเม 3.4 ผຌูจบหลักสูตรสามารถจ้าหนายสินคຌาผาน ชองทางระบบออนเลน์/ตอยอดเปยังการจ้าหนาย สนิ คาຌ ออนเลน์ OOCC เดมຌ ากนอຌ ยพียง฿ด 3.5 กิดกลุมอาชีพ฿นชุมชนละสามารถขຌาสูกลุม วิสาหกจิ ชุมชน เดหຌ รอื เม ดา้ นินการอยางเร จ้านวนกลุมป้าหมาย........ คน ขຌารวม กจิ กรรม....... คน ปจั จยั ทสไี ง ผลความสาํ รจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
46 ปญั หาอปุ สรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอຌ สนอนะพอืไ การพฒั นา ระดบั ส้านักงาน กศน. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับ สถาบนั กศน.ภาค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดบั ส้านักงาน กศน.จงั หวดั .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ระดับ สถานศึกษา .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ผลการปฏิบตั ทิ ีไปน็ ลิศ (Best Practice)หรอื นวตั กรรมกรรม(ถาຌ ม)ี .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอืไ ..........................................................ผูຌนิ ทศ (............................................................) ................../................../............... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม
47 บบบนั ทกึ การนิ ทศสงสริมการจัดการศึกษาของผຌูสงู อายุพอไื ฿หຌป็น Active Aging Workforce ละมี Life Skill คําชีๅจง ฿หຌผຌูรับผิดชอบการนิทศ สอบถาม สัมภาษณ์ผูຌรับผิดชอบการด้านินงาน ครูผูຌสอนละหรือผูຌรียน/ ผຌูกีไยวขຌอง วิคราะห์ สังคราะห์ขຌอมูลจากการรายงานผลการด้านินงาน สังกตสภาพจริง สถานทไี กระบวนการ จัดการรียนรຌู ตรวจอกสารครงการ หลักสูตร สไือ ฯลฯ ลຌวบันทึก สภาพทไีพบ (จุดดน – จุดทไีควรพัฒนา) ละ ขຌอนิ ทศ พรอຌ มทัๅงขอຌ สนอนะพอไื การพัฒนาลง฿นบบบนั ทกึ การนิทศ กศน.ตําบล/ศศช. ............................................................................................................................... ผຌูรบั การนิ ทศ............................................................................................................................................... ํสา ันกงาน กศน.จังหวัดเ ีชยงให ่ม ประดนใ การนิ ทศ สภาพทพีไ บ ขอຌ นิทศ 1 ปัจจัยปอ้ น (Input) 1.1 การสา้ รวจสภาพปญั หา ความตอຌ งการจ้าป็น ของกลุมปา้ หมายผสຌู งู อายุ มขี ຌอมลู สารสนทศ อยางเร 1.2การออกบบนๅือหา หลักสูตร ครงการ กิจกรรม รูปบบกิจกรรมมของการพัฒนาทักษะ ชีวติ ผูຌสงู อายุ฿น๐ มิติ มีรายละอยี ดอยางเรบาຌ ง 1.3มี ผนการจดั การรียนรูอຌ ยา งเรบຌาง 1.4 ภาคีครือขายทไีรวมจัดมีหนวยงาน ภาคี ครือขา ย฿ดบຌาง 2 การจดั กระบวนการรยี นรຌู (Process) 2.1 มีการจัดกระบวนการจัดการรียนรูຌตามผน หรอื เมอ ยางเร 2.2 ปัญหาอุปสรรค 2.3 จดุ ดน จุดควรพฒั นา ขอຌ สนอนะ฿นการจัด กระบวนการรียนรูຌ .๏ ผลผลติ (Output)/ผลลพั ธ์ (Outcomes) 3.1 ผลทไี กิดจากการรียนรขຌู องผูຌสงู อายุ฿น 4 มติ ิ 3.2 ผลความรวมมือกบั ภาคี ครอื ขาย 3.3 จดุ ดน จุดควรพัฒนา ขຌอสนอนะ฿นการน้า ผลเปวางผนการดา้ นนิ งานครัๅงตอ เป ปจั จยั ทสไี ง ผลความสาํ รจใ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114