2564_คู่มือนิสิต

ค่มู ือนิสิตปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ ค�ำ ปรารภ มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ เปน็ สว่ นงานระดบั วทิ ยาเขต ล�ำ ดบั ท่ี 8 มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั (สว่ นกลาง) ไดเ้ ปดิ ด�ำ เนนิ การจดั การศกึ ษา ตงั้ แต่ วันท่ี 19 พฤษภาคม 2531 เป็นต้นมา โดยจัดการศกึ ษาเพ่อื สนองตามพระราชประสงค์ ของพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระปิยมหาราช พระองค์ผู้ทรง สถาปนา ทจ่ี ะใหเ้ ปน็ สถานทศ่ี กึ ษาพระไตรปฎิ กและวชิ าชพี ชน้ั สงู ส�ำ หรบั พระภกิ ษุ สามเณร และ คฤหสั ถ์ ทั่วไป มหาวิทยาลัยมีเป้าหมายท่ีจะพัฒนาบัณฑิตให้มีนวลักษณ์ที่พึงประสงค์ กล่าวคือ มีปฏิปทาน่าเล่ือมใส ใฝ่รู้ใฝ่คิด เป็นผู้นำ�ด้านจิตใจและปัญญา มีความสามารถแก้ไขปัญหา มีศรทั ธาอุทศิ ตน เพ่อื พระพทุ ธศาสนา ร้จู ักเสียสละเพอ่ื ส่วนรวม รู้เทา่ ทันความเปล่ียนแปลงของ สงั คม มโี ลกทศั นก์ วา้ งไกล มศี กั ยภาพทจ่ี ะพฒั นาตนเองใหเ้ พยี บพรอ้ มดว้ ยคณุ ธรรม และจรยิ ธรรม การจัดทำ�คู่มือนิสิตระดับปริญญาตรี เพ่ือให้นิสิตที่เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยได้ศึกษา เรียนรู้ ระบบการศึกษาของมหาวิทยาลัย มีรายละเอียดเก่ียวกับ หลักสูตร ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ ฯลฯ พร้อมทั้งข้ันตอนและวิธีการดำ�เนินการในเรื่องต่างๆ ตลอดระยะเวลาท่ี เปน็ นสิ ติ ของมหาวทิ ยาลยั คมู่ อื นสิ ติ นจ้ี ะเปน็ แนวปฏบิ ตั แิ ละขอ้ ทค่ี วรรเู้ กยี่ วกบั การจดั การศกึ ษา ในระดับปริญญาตรีทั้งหมด เพ่ือให้สอดคล้องกับปรัชญาของมหาวิทยาลัย ว่า “จัดการศึกษา พระพทุ ธศาสนา บรู ณาการกบั ศาสตรส์ มยั ใหม่ พฒั นาจติ ใจและสงั คม เชอ่ื มโยงการเรยี นรใู้ น ภมู ภิ าคและประเทศเพอื่ นบา้ น” หวงั เปน็ อยา่ งยง่ิ วา่ คมู่ อื นสิ ติ เลม่ นจี้ ะเปน็ ประโยชนต์ อ่ นสิ ติ และ ผู้ที่เกยี่ วขอ้ งด้านการจดั การศกึ ษาในระดบั ปรญิ ญาตรขี องมหาวทิ ยาลัยตอ่ ไป ขออนโุ มทนา คณะกรรมการบรหิ ารโครงการจดั ท�ำ คมู่ อื นสิ ติ และผทู้ มี่ สี ว่ นเกยี่ วขอ้ งทกุ ท่าน ท่ไี ดร้ ่วมกันจดั ท�ำ คมู่ ือนสิ ติ เล่มน้ใี หส้ �ำ เร็จตามวัตถุประสงค์และนโยบายของมหาวทิ ยาลัย (พระธรรมโมลี ดร.) รองอธกิ ารบดี มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์

 คมู่ อื นสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ ินทร์ ค�ำ น�ำ “ค่มู ือเล่มนิสติ ” เลม่ น้ี จัดทำ�ข้นึ เพอ่ื เปน็ เอกสารสำ�คญั ทใี่ หข้ ้อมลู เบ้ืองต้นแก่นิสิตและ ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยมหาจุฬา ลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรินทร์ โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือให้นิสิตมีข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับมหาวิทยาลัย เพื่อ เป็นแนวทางด้านการศึกษาแก่นิสิต และเพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติ ตามกฎระเบียบ ขอ้ บังคบั ฯ แก่นิสติ และผเู้ ก่ยี วขอ้ ง เนอ้ื หาในคมู่ อื ประกอบดว้ ย ประวตั คิ วามเปน็ มาของมหาวทิ ยาลยั ทง้ั สว่ นกลางและสว่ น วิทยาเขต หลกั สตู รและโครงสรา้ งระดับปริญญาตรี ประกาศ กฎ ระเบยี บ ขอ้ บังคบั แบบฟอรม์ ใบค�ำ รอ้ ง ฯลฯ อธบิ ายระเบยี บและขน้ั ตอนปฏบิ ตั สิ �ำ หรบั นสิ ติ ใหม่ ระดบั ปรญิ ญาตรี มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั ไดใ้ ชเ้ ปน็ แนวทางในการตดิ ตอ่ ประสานงานเรอ่ื งการศกึ ษาระหวา่ ง นิสติ กบั สำ�นักวชิ าการ (กล่มุ สำ�นักทะเบียนและวัดผล) เรม่ิ ตงั้ แต่สมัครเข้าเรยี น จนกระท่ังสำ�เร็จ การศึกษา ตามเนื้อหาท่ีปรากฏภายใน หวังเป็นอย่างย่ิงว่า คู่มือเล่มน้ีจะช่วยก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในด้านต่าง ๆ ดังกล่าว ขา้ งต้นแก่นิสติ และผู้เกย่ี วข้องต่อไป (พระปลัดวชั ระ วชิรญาโณ) ผู้อ�ำ นวยการสำ�นักวชิ าการวทิ ยาเขตสุรินทร์

คมู่ อื นิสิตปริญญาตรี ปกี ารศึกษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตสุรินทร์ สารบญั เรอ่ื ง หนา้ 1 ค�ำ ปรารถ 2 คำ�นำ� 3 สารบญั 9 สว่ นที่ 1 ขอ้ มลู พน้ื ฐานมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 18 ร้จู กั มหาวิทยาลยั 19 สว่ นที่ 2 หลกั สตู รมหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย 43 หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ.2560-2564 76 คณะพทุ ธศาสตร ์ 105 1. สาขาวิชาพระพุทธศาสนา 134 คณะครศุ าสตร์ 160 1. สาขาวชิ าสงั คมศึกษา 161 2. สาขาวชิ าการสอนภาษาอังกฤษ 177 คณะสงั คมศาสตร์ 179 1. หลักสตู รรัฐศาสตร์บณั ฑติ 181 2. หลกั สตู รรฐั ประศาสนศาสตรบณั ฑิต 186 สว่ นท่ี 3 ขอ้ บังคับ ประกาศ ระเบียบ มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย 190 1. ขอ้ บังคับมหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณ์ราชวทิ ยาลยั วา่ ดว้ ยการศกึ ษาระดับปรญิ ญาตรี พ.ศ.2561 2. ข้อบงั คบั มหาวทิ ยาลัยจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัยวา่ ดว้ ยเครือ่ งแบบ เคร่อื งหมาย หรือเคร่อื งแตง่ กายนสิ ติ คฤหัสถ์ พ.ศ.2543 3. ข้อบงั คบั มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วา่ ดว้ ยการฝกึ ภาคปฏิบัติวปิ สั สนากัมมฎั ฐาน พ.ศ. 2541 4. ข้อบังคับมหาวทิ ยาลัยฯ วา่ ด้วยการปฏิบัติศาสนกิจ พ.ศ.2446 5. ข้อบงั คับมหาวิทยาลัยฯ ว่าดว้ ยการปฏิบตั งิ านบริการสังคม พ.ศ.2546 6. ประกาศมหาวิทยาลยั ฯ ว่าด้วยเรือ่ งขอ้ ปฏบิ ัตใิ นการสอบระดับปริญญาตรี พ.ศ.2543

 คมู่ อื นิสิตปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสรุ ินทร์ 7. ระเบียบมหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรินทร ์ 193 วา่ ดว้ ยหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ พ.ศ.2547 สว่ นที่ 3 ขอ้ บังคับ ประกาศ ระเบียบ มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั 8. ขอ้ บังคับมหาวิทยาลัยฯ ว่าดว้ ยองค์กรนิสติ พ.ศ.2548 198 9. ระเบยี บมหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณร์ าชวทิ ยาลยั ว่าดว้ ยการโอน 206 และการเทียบโอนผลการศกึ ษาระดบั ปรญิ ญาตรี พ.ศ.2551 10. ประกาศมหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั เรื่องการเทียบวุฒกิ ารศึกษา 208 ผู้สำ�เรจ็ การศึกษาหลักสูตรประกาศนยี บตั รการสอนศลี ธรรม ในโรงเรียน (ป.สศ.) เพอื่ เข้าศึกษาในระดบั ปรญิ ญาตรี 11. ประกาศมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ ินทร์ 210 เรือ่ ง คา่ ธรรมเนียมการศกึ ษาระดบั ปริญญาตรี พ.ศ.2563 12. ประกาศมหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย 213 เรอ่ื ง การศึกษาสำ�หรับนิสติ ชาวต่างประเทศ พ.ศ.2552 13. ประกาศมหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย 216 เรอื่ ง บตั รประจำ�ตัวนสิ ิต พ.ศ. 2561 สว่ นที่ 4 แบบคำ�รอ้ ง 218 1. ใบรายงานตวั นสิ ติ 219 2. ใบลงทะเบยี นเรยี น 221 3. คำ�รอ้ งขอโอนผลการศึกษา 222 4. ค�ำ ร้องขอโอนยา้ ยสังกัด/คณะ 223 5. แบบฟอร์มขอทำ�บัตรประจ�ำ ตัวนสิ ติ 224 6. คำ�ร้องขอเพ่ิม/ถอนรายวชิ า 225 7. ค�ำ ร้องขอแก้ I 226 8. ค�ำ รอ้ งขอหนงั สอื รับรองผลการศกึ ษา 227 9. ค�ำ ร้องขอเปลยี่ นแปลงฐานข้อมูลนิสิต 228 10. ค�ำ ร้องขอลาพกั การศกึ ษา/รักษาสถานภาพ 229 11. ค�ำ ร้องขอส�ำ เรจ็ การศึกษา 230 12. คำ�รอ้ งขอใบแสดงผลการศึกษา 231 13. คำ�รอ้ งขอลาออกจากการเปน็ นิสติ 232 14. คำ�รอ้ งท่วั ไป 233 15. ค�ำ ร้องขอผอ่ นผนั การชำ�ระคา่ ธรรมเนียม 234

ค่มู ือนสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสุรนิ ทร์ ส่วนที่ 5 ภาคผนวก 235 ขั้นตอนท่ี 1 การลงทะเบียนเรียนออนไลน ์ 236 ขนั้ ตอนท่ี 2 เพิ่ม/ถอนรายวิชา 241 ขน้ั ตอนที่ 3 ลงทะเบยี นเทยี บโอนผลการศกึ ษา 243 ขน้ั ตอนที่ 4 ย้ายคณะ/สาขาวิชา 247 ขน้ั ตอนท่ี 5 ขอพักการศกึ ษา/รักษาสถานภาพ/ขอกลับเข้าศกึ ษา 251 ขั้นตอนที่ 6 ประเมินอาจารยอ์ อนไลน์และตรวจผลการศึกษา 253 ขน้ั ตอนท่ี 7 ขอส�ำ เร็จการศกึ ษาและข้ึนทะเบยี นบณั ฑติ ออนไลน ์ 259

 ค่มู อื นสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ ินทร์

คมู่ ือนสิ ิตปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ คมู่ ือนสิ ิต ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตสุรินทร์

 ค่มู ือนสิ ิตปริญญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรนิ ทร์ ค่มู ือนสิ ติ ระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย พมิ พ์คร้งั ที่ 1 : มนี าคม 2564 รองอธกิ ารบดวี ทิ ยาเขตสุรินทร์ จำ�นวนพมิ พ ์ : 150 เล่ม ผูช้ ว่ ยอธิการบดีฝ่ายบริหาร ทปี่ รกึ ษา : พระธรรมโมลี ดร. ผชู้ ่วยอธิการบดีฝ่ายวิชาการ พระครูศรีสุนทรสรกิจ ผศ.ดร. ผู้อ�ำ นวยการวิทยาลัยสงฆ์สุรนิ ทร์ พระราชวิมลโมลี ผศ.ดร. ผอู้ �ำ นวยการส�ำ นกั วชิ าการวิทยาเขตสรุ นิ ทร์ พระครูวริ ิยปญั ญาภิวัฒน์ ผศ.ดร. ผชู้ ่วยอธิการบดฝี ่ายกิจการทัว่ ไป พระปลัดวชั ระ วชริ ญาโณ ผศ.ดร. ผู้อำ�นวยการสำ�นักงานวทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ รศ. ดร. ทวีศักดิ์ ทองทิพย ์ พระอธกิ ารเวยี ง กตตฺ ิวณฺโณ ผศ.ดร. นายพลนภัส แสงศร ี นายไชยรัตน์ ปัญญาเอก ผศ.ดร.ธนู ศรที อง คณะท�ำ งาน : พระปลดั วัชระ วชิรญาโณ ผศ.ดร. นายเอกรตั น์ มาพะดงุ พระมหายุทธพชิ าญ โยธสาสโน นางชนาภา เพียรประจ�ำ พระครปู ญั ญาสธุ รรมนิเทศก์ ผศ. พระปรชั ญา ชยวฑุ โฺ ฒ นายเขมกร อสุ ่าหด์ ี นางจารณุ ี นามวฒั น์ บรรณาธิการ : นางสาวณฐั ตพร บุญปก นางสาวนิชาภา แกว้ ขาว รูปเลม่ / ปก : นายบดินทร จนี เปีย นางสาวเกษศิรนิ ทร์ ปัญญาเอก พิมพ์ท่ี : โรงพิมพศ์ ริ ริ ตั น์การพมิ พ ์ โทร. 044-511406, 044-514406

คู่มอื นสิ ติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ ส่วนท่ี 1 ข้อมูลพน้ื ฐานมหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย การสถาปนา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั (รชั กาลที่ 5) ทรงสถาปนามหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั ขึน้ เมือ่ พ.ศ. 2430 เพอื่ เปน็ สถาน ศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาช้ันสูงของคณะสงฆ์ ดังพระราช หัตถเลขาของพระองคว์ า่ จากพระราชปณิธานในการสถาปนา ดังกล่าว มหาวิทยาลัยได้ดำ�เนินการเปิดสอนอย่างเป็นทางการ เมื่อ วันท่ี 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2432 โดยมีสมเด็จพระวันรัต (ทติ อทุ ยมหาเถร) เปน็ นายกสภามหาธาตวุ ทิ ยาลัย เป็นรปู แรก ต่อมาเมอื่ วนั ที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2439 มีพระบรมราชโองการ เปล่ียนนามใหม่ว่า “มหาจุฬาลงกรราชวิทยาลัย” โดยมี พระราชประสงค์จะให้เป็นอนุสรณ์เฉลิมพระเกียรติยศของ พระองค์สืบไป ดังปรากฏในประกาศพระราชปรารภในการก่อ พระฤกษ์สงั ฆิกเสนาศนร์ าชวทิ ยาลัยตอ่ ไปนี้ ...จะได้ทรงพระราชอุทิศถวายถาวรวัตถุน้ี เป็น สังฆิกเสนาสน์สำ�หรับมหาธาตุวิทยาลัย เพ่ือเป็นที่เล่าเรียน พระปริยัติสัทธรรมแลวิชาช้ันสูงสืบไปภายหน้า พระราชทาน เปล่ียนนามใหม่ว่า “มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย” เพื่อ ให้เป็นทเี่ ฉลมิ พระเกยี รตยิ ศสบื ไป...

 คู่มอื นสิ ิตปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรนิ ทร์ เหตกุ ารณ์ส�ำ คัญท่ีแสดงถึงพฒั นาการของสถาบนั มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ปฏิบัติตามพระราชปณิธานและพันธกิจของ มหาวิทยาลัย กล่าวคือ ด้านการผลิตบัณฑิต ด้านการวิจัยและพัฒนาด้านการส่งเสริมพระพุทธศาสนา และบรกิ ารวชิ าการแกส่ งั คมและดา้ นการท�ำ นบุ �ำ รงุ ศลิ ปะและวฒั นธรรมมาโดยล�ำ ดบั ซงึ่ สรปุ เหตกุ ารณ์ ส�ำ คญั ดังนี้ พ.ศ. 2490 เปิดสอนหลักสูตรระดับปริญญาตรี คณะแรกคือคณะพุทธศาสตร์ ใช้ชื่อว่าพุทธ ศาสตรบณั ฑิต (พธ.บ.) โดยมพี ระพมิ ลธรรม (ชอ้ น ฐานทตตุ มหาเถร) เปน็ นายกสภามหาวิทยาลยั พ.ศ. 2512 คณะสงฆ์ โดยมหาเถรสมาคม ได้ออกคำ�ส่ังมหาเถรสมาคมเรื่อง “การศึกษาของ มหาวิทยาลยั พ.ศ. 2512” และ เรื่อง “การศกึ ษาของสงฆ์ พ.ศ. 2512” ค�ำ สง่ั ทั้ง 2 ฉบบั นี้ สง่ ผลให้มหา จฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั มสี ถานะเป็นสถาบันการศึกษาของคณะสงฆไ์ ทย โดยสมบรู ณ์ พ.ศ. 2521 ขยายการจดั การ ศกึ ษาระดบั อดุ มศกึ ษาไปสภู่ มู ภิ าค โดยไดจ้ ดั ตง้ั วทิ ยาเขตแหง่ แรก ทีจ่ ังหวัดหนองคาย พ.ศ. 2527 รัฐบาลออกพระราชบัญญตั ิกำ�หนดวิทยฐานะผสู้ �ำ เรจ็ วิชาการพระพทุ ธศาสนาและ ปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต (พธ.บ.) มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ พ.ศ. 2531 เปิดการศกึ ษาระดับบัณฑติ ศึกษา (พธ.ม.) พ.ศ. 2540 รฐั สภาไดต้ ราพระราชบญั ญตั มิ หาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั มสี ถานภาพ เป็นมหาวิทยาลยั ในก�ำ กับของรัฐและเป็นนติ บิ คุ คลสงั กัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2542 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกฎุ ราชกมุ าร เสดจ็ พระราชดำ�เนินประกอบพธิ ี วางศิลาฤกษ์ โครงการกอ่ สร้างมหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณ ราชวิทยาลัย ต�ำ บลล�ำ ไทร อ�ำ เภอวงั นอ้ ย จังหวัดพระนครศรอี ยุธยา สภุ าษติ ปญฺญาโลกสฺมิ ปชฺโชโต แปลว่า ปญั ญาเป็นแสงสวา่ งในโลก ปรัชญา จดั การศึกษาพระพทุ ธศาสนา บรู ณาการกับศาสตร์สมัยใหม่ พฒั นาจิตใจและสงั คม ปณธิ าน ศึกษาพระไตรปฎิ กและวิชาชั้นสูง สำ�หรบั พระภกิ ษสุ ามเณรและคฤหัสถ์

คมู่ อื นิสติ ปรญิ ญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรนิ ทร์ วิสยั ทัศน์ ศนู ย์กลางการศกึ ษาพระพทุ ธศาสนาระดบั นานาชาติ ทีส่ ร้างคนดีและเก่ง อย่างมีสมรรถภาพ จัดการศึกษาและวจิ ยั ดอี ย่างมีคณุ ภาพ บรกิ ารวชิ าการดีอยา่ งมสี ขุ ภาพ บรหิ ารดอี ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ผลิตคนดีและเกง่ อยา่ งมีสมรรถภาพ ผลิตบัณฑิตและพัฒนาบุคลากรให้เป็นผู้มีปฏิปทาน่าเล่ือมใส ใฝ่รู้ ใฝ่คิด เป็นผู้นำ�จิตใจและ ปัญญา มีโลกทศั นก์ วา้ งไกล มคี วามสามารถในการแก้ปญั หา มีศรัทธาอทุ ิศตนเพอื่ พระพุทธศาสนาและ พฒั นาสงั คม จดั การศึกษาและวจิ ัยดอี ย่างมีคณุ ภาพ จดั การศกึ ษาและพฒั นากระบวนการเรยี นรู้ โดยบรู ณาการวชิ าการดา้ นพระพทุ ธศาสนาเขา้ กบั ศาสตรส์ มยั ใหมท่ ง้ั ภาคทฤษฏแี ละปฏบิ ตั ิ ผา่ นกระบวนการศกึ ษา คน้ ควา้ วจิ ยั และการประกนั คณุ ภาพ การศึกษา เพื่อก้าวไปสู่ความเป็นเลิศทางวิชาการ และเพ่ือสร้างองค์ความรู้ใหม่ในการพัฒนา มนุษย์ สงั คม และส่ิงแวดลอ้ ม ใหอ้ ยู่ร่วมกนั ได้อย่างสมดุล และสนั ตสิ ุข บริการวชิ าการดีอยา่ งมสี ขุ ภาพ มงุ่ มน่ั ในการใหบ้ รกิ ารวชิ าการดา้ นพระพทุ ธศาสนาแกค่ ณะสงฆแ์ ละสงั คม รวมทง้ั สง่ เสริมการ เรยี นรู้ และความรว่ มมืออันดีระหวา่ งพุทธศาสนิกชนในระดับชาติ และนานาชาติ เพ่อื ธ�ำ รงรักษาไวซ้ ึง่ ขนบธรรมเนยี มประเพณี ศลิ ปะ และวฒั นธรรม อนั เนอ่ื งด้วยพระพทุ ธศาสนา บริหารดอี ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ มงุ่ พฒั นาการบรหิ ารจดั การตามหลกั นติ ธิ รรม จรยิ ธรรม ความส�ำ นกึ รบั ผดิ ชอบ การมสี ว่ นรว่ ม ความโปร่งใสตรวจสอบได้ และความคมุ้ คา่ รวมท้งั สนับสนนุ สง่ เสรมิ และพฒั นาศกั ยภาพของบคุ ลากร เพื่อกา้ วไปสู่ความเปน็ องค์กรแหง่ การเรยี นรอู้ ย่างแท้จรงิ

 คู่มอื นสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ พันธกจิ 1. ผลิตบณั ฑติ ผลติ และพฒั นาบณั ฑติ ใหม้ ีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 9 ประการ คือ M = Morality มีปฏิปทานา่ เลอื่ มใส A = Awaraness รูเ้ ท่าทนั ความเปลี่ยนแปลงของสังคม H = Helpfulness มศี รัทธาอุทิศตนเพอ่ื พระพทุ ธศาสนา A = Abuliby มคี วามสามารถในการแก้ปัญหา C = Curiosity มีความใฝ่รูใ้ ฝ่คิด H = Hospitality รู้จกั เสยี สละเพื่อสว่ นรวม U = Universality มีโลกทศั น์ กว้างไกล L = Leadership เปน็ ผนู้ ำ�ด้านจิตใจและปัญญา A = Aspiration มีศกั ยภาพท่ีจะพัฒนาตนเอง ใหเ้ พยี บพร้อมดว้ ยคุณธรรม และจรยิ ธรรม 2. วจิ ัยและพฒั นา การวจิ ยั และคน้ ควา้ เพอื่ สรา้ งองคค์ วามรคู้ วบคไู่ ปกบั กระบวนการเรยี นการสอน เนน้ การพฒั นา องคค์ วามรู้ในพระไตรปฎิ ก โดยวิธสี หวิทยาการแล้วน�ำ องค์ความรทู้ ่ีคน้ พบมาประยุกตใ์ ชแ้ กป้ ัญหา ศลี ธรรม และจรยิ ธรรมของสงั คม รวมทง้ั พัฒนา คุณภาพงานวิชาการดา้ นพระพุทธศาสนา 3. สง่ เสรมิ พระพทุ ธศาสนาและบริการวชิ าการแก่สังคม สง่ เสรมิ พระพทุ ธศาสนาและบรกิ ารวชิ าการแกส่ งั คม ตามปณธิ านการจดั ตงั้ มหาวทิ ยาลยั ดว้ ย การปรบั ปรงุ กจิ กรรมต่างๆ ให้ประสานสอดคลอ้ ง เอือ้ ตอ่ การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ กิจการคณะสงฆ์ สรา้ ง ความรู้ ความเขา้ ใจหลกั ค�ำ สอนทางพระพทุ ธศาสนา สรา้ งจติ ส�ำ นกึ ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรมแกป่ ระชาชน จดั ประชมุ สมั มนา และฝกึ อบรม เพอ่ื พฒั นาพระสงฆแ์ ละบคุ ลากรทางศาสนา ใหม้ ศี กั ยภาพในการธ�ำ รง รกั ษา เผยแผ่หลักค�ำ สอน และเปน็ แกนหลกั ในการพฒั นาจิตใจในวงกว้าง 4. ทำ�นบุ ำ�รุงศิลปวฒั นธรรม เสริมสร้างและพัฒนาแหล่งการเรียนรู้ด้านการทำ�นุบำ�รุงศิลปวัฒนธรรม ให้เอ้ือต่อการศึกษา เพ่อื สรา้ งจิตส�ำ นกึ และความภาคภมู ิใจในความเป็นไทย สนับสนนุ ให้มีการน�ำ ภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ มาเป็น รากฐานของการพฒั นาอย่างมดี ลุ ยภาพ

คมู่ อื นสิ ติ ปริญญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ ตราประจ�ำ มหาวิทยาลยั พระจุลมงกุฎ (พระเกี้ยว) พระราชลัญจกรประจำ�พระองค์พระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ตรงฐานของพระเกี้ยว มีอักษรย่อวา่ ม จ ร และมรี ูปธรรมจักรวางเป็นฉากเบื้องหลงั 2. เป็นรูปวงกลมครอบธรรมจักรส่วนกลางเป็นพระเกี้ยว เปน็ พระราชลญั จกรประจ�ำ พระองคพ์ ระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รชั กาล ที่ 5 รอบกรอบดา้ นบนมอี กั ษรภาษาบาลวี า่ ปญญฺ าโลกสฺมิ ปชโฺ ชโต รอบกรอบด้านลา่ งมีอกั ษร วา่ มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัยตราประจ�ำ มหาวทิ ยาลยั ชอ่ื เต็มและอักษรย่อ มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสุรินทร์ : มจร วข. สร Mahachulalongkornrajavidyalaya University Surin Campus : MCU SR สีประจำ�มหาวทิ ยาลยั ชมพู ดอกไม้ประจำ�มหาวทิ ยาลยั ดอกอโศก

 คู่มอื นิสติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรนิ ทร์ โครงสรา้ งการบรหิ ารวทิ ยาเขตสรุ ินทร์ แสดงแผนผังโครงสรา้ งสว่ นงาน มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ สำ�นกั งานวทิ ยาเขตสรุ ินทร์ สำ�นกั วิชาการวทิ ยาเขตสรุ ินทร์ วิทยาลยั สงฆ์สุรนิ ทร์ สว่ นงานบรหิ าร สว่ นสนับสนุนวชิ าการ หลักสตู ร-สาขาวิชา - กลุ่มงานบริหาร - กลุ่มงานทะเบียนและวัดผล ระดับปริญญาโท - กลุ่มงานวางแผนและงบประมาณ - กลมุ่ งานหอ้ งสมุดและ หลักสตู รพุทธศาสตรมหาบณั ฑิต ส่วนคลงั และทรัพย์สนิ สารสนเทศ - สาขาวิชาพระพุทธศาสนา - กลมุ่ งานการเงิน - กลมุ่ งานวิจยั และคุณภาพ - สาขาวิชาการสอนสงั คมศกึ ษา - กลมุ่ งานบญั ชี การศึกษา ระดับปรญิ ญาตรี - กลุ่มงานทรพั ย์สนิ และพสั ดุ - กลุม่ งานสง่ เสริมพระพุทธ หลกั สูตรพุทธศาสตรบัณฑิต ศาสนา และบรกิ ารสงั คม - สาขาวิชาพระพุทธศาสนา หลกั สตู รครุศาสตรบณั ฑติ - สาขาวิชาสังคมศกึ ษา - สาขาวชิ าการสอนภาษาองั กฤษ หลักสูตรรฐั ศาสตรบัณฑิต หลักสตู รรัฐประศาสนศาสตร บัณฑิต ส�ำ นกั งานวิทยาลัย - กลมุ่ งานบรหิ าร - กลุม่ งานวชิ าการและวางแผน - กลุม่ งานบรกิ ารการศึกษา - กลมุ่ งานบัณฑติ ศกึ ษา

คูม่ อื นิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ ผงั โครงสรา้ งการบริหารงาน มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ รองอธิการบดวี ิทยาเขตสุรินทร์ ผ้ชู ่วยอธิการบดฝี า่ ยบรหิ าร ผู้ช่วยอธกิ ารบดีฝ่ายวชิ าการ ผ้ชู ่วยอธิการบดีฝ่ายกจิ การทัว่ ไป ผู้อำ�นวยการสำ�นกั งานวทิ ยาเขต ผู้อำ�นวยการสำ�นกั วิชาการ ผอู้ ำ�นวยการวิทยาลยั สงฆ์ ผอู้ ำ�นวยการสว่ นงานบริหาร ผอู้ ำ�นวยการส่วนสนับสนุนวชิ าการ หลักสตู ร-สาขาวิชา กลุ่มงานบริหาร - งานธุรการ ระดบั ปรญิ ญาโท - งานธุรการ .- งานเทคนคิ กล่มุ งานทะเบียนและวดั ผล ผอู้ �ำ นวยการหลกั สตู รพทุ ธศาสตรมหาบณั ฑติ - งานนิตกิ าร - งานประชาสมั พนั ธ์ - งานทะเบยี นนสิ ิต - สาขาวิชาพระพุทธศาสนา - งานบคุ คล - งานวดั ผลประเมินผล - สาขาวิชาการสอนสงั คมศกึ ษา กลุ่มงานวางแผนและงบประมาณ กล่มุ งานห้องสมุดและสารสนเทศ ระดบั ปริญญาตรี - งานนโยบายและแผน และวจิ ัยสถาบนั - งานหอ้ งสมดุ ประธานหลักสตู รพุทธศาสตรบัณฑิต - งานงบประมาณ - งานเทคโนโลยีสารสนเทศ - สาขาวิชาพระพุทธศาสนา - งานตดิ ตามประเมนิ ผลและสารสนเทศ กลุ่มงานวิจยั และคุณภาพการศึกษา ประธานหลกั สูตรครศุ าสตรบณั ฑติ - งานวจิ ัยและวชิ าการ - สาขาวชิ าสังคมศกึ ษา ผู้อ�ำ นวยการสว่ นคลงั และทรพั ย์สนิ - งานประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา - สาขาวชิ าการสอนภาษาองั กฤษ กลุม่ งานการเงิน กลุ่มงานส่งเสรมิ พระพุทธศาสนาและบริการสงั คม ประธานหลักสตู รรัฐศาสตรบณั ฑติ - งานการเงนิ - งานบริการวิชาการและการเผยแผ่ ประธานหลกั สูตรรัฐประศาสนศาสตรบณั ฑิต กลุ่มงานบญั ชี ผู้อำ�นวยการสำ�นักงานวิทยาลัย - งานบัญชี กลุ่มงานบริหาร กลมุ่ งานทรพั ย์สนิ และพัสดุ - งานธรุ การ - งานพัสดุ - งานบรหิ ารงานทว่ั ไป - งานยานพาหนะ กลมุ่ งานวชิ าการและวางแผน - งานอาคารสถานท่ี - งานวางแผนและวชิ าการ - งานเทคโนโลยสี ารสนเทศ กล่มุ งานบรกิ ารการศึกษา - งานฝกึ อบรมและบริการการศึกษา - งานกิจการนสิ ิต กล่มุ งานบัณฑติ ศึกษา - งานบรหิ ารท่ัวไป - งานบริการการศึกษาและวิทยานพิ นธ์

 ค่มู ือนิสิตปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตสุรินทร์ วทิ ยาเขต 11 แหง่ 2. วทิ ยาเขตนครศรธี รรมราช 1. วิทยาเขตหนองคาย 4. วทิ ยาเขตขอนแก่น 3. วิทยาเขตเชยี งใหม ่ 6. วิทยาเขตอุบลราชธานี 5. วิทยาเขตนครราชสมี า 8. วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ 7. วทิ ยาเขตแพร่ 10. วทิ ยาเขตบาฬศี ึกษาพทุ ธโฆส 9. วิทยาเขตพะเยา 11. วิทยาเขตนครสวรรค์ วทิ ยาลัยสงฆ์ 25 แห่ง 2. วทิ ยาลยั สงฆน์ ครพนม 1. วทิ ยาลยั สงฆเ์ ลย 4. วทิ ยาลยั สงฆ์พทุ ธชนิ ราช 3. วิทยาลัยสงฆล์ �ำ พนู 6. วิทยาลยั สงฆป์ ตั ตานี 5. วิทยาลยั สงฆบ์ ุรีรัมย ์ 8. วิทยาลัยสงฆพ์ ทุ ธโสธร 7. วิทยาลัยสงฆน์ ครน่านเฉลิมพระเกียรตฯิ 10. วิทยาลยั สงฆ์เชียงราย 9. วิทยาลยั สงฆ์นครล�ำ ปาง 12. วิทยาลยั สงฆร์ าชบุรี 11. วิทยาลัยสงฆ์ศรีสะเกษ 14. วิทยาลยั สงฆ์พอ่ ขุนผาเมือง 13. วิทยาลยั สงฆ์พทุ ธปัญญาศรีทวารวด ี 16. วิทยาลยั สงฆช์ ยั ภูมิ 15. วิทยาลยั สงฆร์ ้อยเอด็ 18. วิทยาลัยสงฆ์สุพรรณบรุ ี ศรีสุวรรณภมู ิ 17. วิทยาลัยสงฆพ์ จิ ิตร 20. วทิ ยาลยั สงฆ์มหาสารคาม 1 9. วทิ ยาลยั สงฆ์ระยอง 22. วิทยาลัยสงฆอ์ ทุ ัยธานี 21. วทิ ยาลัยสงฆส์ รุ าษฏร์ธาน ี 24. วทิ ยาลยั สงฆช์ ลบุรี 23. วทิ ยาลัยสงฆเ์ พชรบุร ี 26. วิทยาลยั พระธรรมทตู 25. วิทยาลยั พุทธศาสตร์นานาชาต ิ โครงการขยายหอ้ งเรยี น 1 แหง่ 1. โครงการขยายหอ้ งเรยี นคณะพุทธศาสตร์ วดั ไชยชมุ พลชนะสงคราม จังหวัดกาญจนบรุ ี หน่วยวทิ ยบริการ 6 แห่ง 1. หน่วยวิทยบริการ คณะพทุ ธศาสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วดั หงษป์ ระดิษฐาราม อ�ำ เภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา 2. หน่วยวิทยบรกิ าร คณะสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั พทุ ธมณฑลจนั ทบุรี อ�ำ เภอเมอื ง จังหวดั จนั ทบรุ ี

คูม่ อื นิสิตปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ ินทร์ 3. หนว่ ยวทิ ยบรกิ ารวิทยาลยั สงฆน์ ครสวรรค์ มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วดั พระบรมธาตุ อ�ำ เภอเมือง จังหวดั กำ�แพงเพชร 4. หน่วยวิทยบริการวทิ ยาลยั สงฆพ์ ุทธชินราช มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วดั ทา่ นา อ�ำ เภอเมือง จังหวดั ตาก 5. หนว่ ยวิทยบริการ วทิ ยาลัยสงฆพ์ ทุ ธชนิ ราช มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วดั หมอนไม้ อ�ำ เภอเมือง จังหวดั อุตรดิตถ์ 6. หน่วยวิทยบรกิ ารคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วดั สระแกว้ อ�ำ เภอเมอื ง จังหวดั สระแกว้ สถาบันสมทบ 6 แหง่ 1. วทิ ยาลัยพระพุทธศาสนาดองกุก ชอนบอบ สาธารณรฐั เกาหลี 2. มหาปญั ญาวิทยาลยั อ�ำ เภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา 3. มหาวิทยาลัยพระพทุ ธศาสนาจง้ิ เจยี๋ ไชนิสไทเป 4. วทิ ยาลัยพระพทุ ธศาสนานานาชาติ ประเทศศรลี ังกา 5. วิทยาลัยพระพทุ ธศาสนา ประเทศสงิ คโปร์ 6. วทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนาธรรมเกท ประเทศฮงั การี

 คมู่ ือนสิ ิตปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ สว่ นท่ี 2 หลักสูตรมหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั หลกั สูตรปรบั ปรุง พศ. 2560 - 2564

คมู่ ือนิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรินทร์ หลกั สูตรพุทธศาสตรบัณฑติ สาขาวชิ าพระพทุ ธศาสนา หลักสูตรปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560 ชื่อสถาบันอุดมศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขต/คณะ/ภาควชิ า คณะพทุ ธศาสตร์ หมวดที่ 1 ขอ้ มูลทวั่ ไป 1. รหัสและชื่อหลักสตู ร ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ : พุทธศาสตรบัณฑติ สาขาวชิ าพระพุทธศาสนา : Bachelor of Arts Program in Buddhism 2. ช่ือปริญญาและสาขาวิชา ช่อื เตม็ (ไทย) ชื่อย่อ (ไทย) ชื่อเต็ม (องั กฤษ) ชอ่ื ย่อ (องั กฤษ) : พุทธศาสตบัณฑิต (พระพุทธศาสนา) : พธ.บ. (พระพุทธศาสนา) : Bachelor of Arts (Buddhism) : B.A. (Buddhism) 3. วิชาเอกหรือความเช่ียวชาญเฉพาะของหลกั สูตร เป็นหลักสูตรที่มุ่งสร้างความรู้ความเข้าใจและมีทักษะการประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยมีการสอนทั้งทฤษฎีและหลักการปฏิบัติด้านพระพุทธศาสนา เสริมสร้างศักยภาพให้นิสิตท้ังพระภิกษุ สามเณรและคฤหัสถ์สามารถนำ�ความรู้ด้านพุทธศาสนาไปประยุกต์ใช้บูรณาการกับศาสตร์สมัยใหม่แขนงต่าง ๆ เพื่อพัฒนาตนเอง องคก์ รท่เี กี่ยวขอ้ งกับตนเอง สังคม ประเทศชาติ และปรบั ศกั ยภาพความรคู้ วามสามารถ เข้าสู่ประชาคมอาเซียนและประชาคมโลกไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ

 คูม่ ือนิสติ ปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ 4. จำ�นวนหน่วยกติ ที่เรียนตลอดหลกั สตู ร จ�ำ นวน 140 หนว่ ยกิต 1. หลักสตู ร 1.1 หลกั สตู ร 1.1.1 จ�ำ นวนหนว่ ยกิต รวมตลอดหลกั สตู ร 140 หน่วยกิต 1.1.2 โครงสร้างหลักสูตร โครงสรา้ ง วิชาเอกเดย่ี ว 1. หมวดวชิ าศกึ ษาทัว่ ไป ไม่นอ้ ยกว่า 30 หนว่ ยกิต 2. หมวดวิชาเฉพาะ ไมน่ ้อยกว่า 104 หนว่ ยกติ 2.1 วชิ ากลุ่มพระพุทธศาสนา 30 หน่วยกิต 2.2 วิชาแกน 33 หน่วยกติ 2.3 วชิ าเฉพาะด้าน 32 หน่วยกติ 2.4 วชิ าเลอื กเฉพาะสาขา 9 หนว่ ยกติ 3. หมวดวิชาเลอื กเสรี ไมน่ อ้ ยกว่า 6 หนว่ ยกติ รวม ไม่นอ้ ยกวา่ 104 หนว่ ยกติ 1.1.3 รายวิชา โครงสรา้ ง วิชาเอกเดย่ี ว หมวดวิชาศึกษาท่ัวไป ปรับปรุงจากโครงสร้างตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรปริญญาตรี พ.ศ. 2555 จาก 4 กลุ่มรายวชิ า คือ กลุ่มวิชาภาษา กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์ กลมุ่ วิชามนุษยศาสตร์ และกลมุ่ วิชาวยิ าศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ให้รวมเป็นวิชาบังคับ 18 หน่วยกิต ซ่ึงนิสิตทุกคณะต้องศึกษาให้ครบทุกรายวิชา และวิชา เลือกอีก 12 หนว่ ยกติ รวมเป็น 30 หน่วยกติ 1. หมวดวิชาศกึ ษาท่ัวไป 30 หน่วยกิต นิสิตทุกคณะตอ้ งศึกษาหมวดวชิ าศกึ ษาทวั่ ไป จำ�นวน 30 หนว่ ยกติ ได้แก่ ก. วิชาบังคับ จ�ำ นวน 18 หน่วยกติ 000 101 มนุษย์กับสงั คม 2(2-0-4) 000 102 กฎหมายท่วั ไป 2(2-0-4) 000 107 เทคนคิ การศกึ ษาระดบั อดุ มศึกษา 2(2-0-4) 000 108 ปรชั ญาเบอ้ื งต้น 2(2-0-4) 000 109 ศาสนาท่ัวไป 2(2-0-4) 000 114 ภาษากับการส่อื สาร 2(2-0-4) 000 115 ภาษาศาสตรเ์ บือ้ งตน้ 2(2-0-4) 000 139 คณิตศาสตรเ์ บื้องต้น 2(2-0-4)

คูม่ อื นสิ ิตปริญญาตรี ปกี ารศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 000 210 ตรรกศาสตรเ์ บือ้ งตน้ 2(2-0-4) 000 138 สถิติเบื้องต้นและการวิจยั 2(2-0-4) หมายเหตุ : รายวิชา 000 210 ตรรกศาสตร์เบ้ืองต้น เปน็ วิชาบังคับไมน่ บั หน่วยกติ ข. วิชาเลือก จำ�นวน 12 หน่วยกติ 000 103 การเมืองกับการปกครองของไทย 2(2-0-4) 000 104 เศรษฐศาสตร์ในชีวติ ประจำ�วนั 2(2-0-4) 000 105 มนษุ ย์กบั ส่งิ แวดลอ้ ม 2(2-0-4) 000 106 เหตุการณ์โลกปจั จุบัน 2(2-0-4) 000 116 ภาษาอังกฤษเบอื้ งต้น 2(2-0-4) 000 117 ภาษาอังกฤษช้นั สงู 2(2-0-4) 000 118 ภาษาสันสกฤตเบ้ืองต้น 2(2-0-4) 000 119 ภาษาสนั สกฤตชั้นสงู 2(2-0-4) 000 120 ภาษาไทยเบือ้ งต้น 2(2-0-4) 000 121 ภาษาไทยช้ันสงู 2(2-0-4) 000 128 ภาษาจีนเบอื้ งต้น 2(2-0-4) 000 129 ภาษาจนี ชัน้ สงู 2(2-0-4) 000 130 ภาษาญป่ี นุ่ เบือ้ งตน้ 2(2-0-4) 000 131 ภาษาญีป่ นุ่ ชั้นสงู 2(2-0-4) 000 135 ภาษาฮนิ ดีเบ้อื งต้น 2(2-0-4) 000 136 ภาษาฮินดีชนั้ สงู 2(2-0-4) 000 211 วัฒนธรรมไทย 2(2-0-4) 000 212 มนุษยก์ ับอารยธรรม 2(2-0-4) 000 213 ชวี ิตกบั จิตวทิ ยา 2(2-0-4) 000 241 วิทยาศาสตรก์ ายภาพและประยุกตวทิ ยา 2(2-0-4) 000 242 พนื้ ฐานคอมพิวเตอรแ์ ละเทคโนโลยีสารสนเทศ 2(2-0-4) 000 264 สันตศิ กึ ษา 2(2-0-4) 000 265 ภาวะผู้นำ� 2(2-0-4) 000 266 หลกั ธรรมาภิบาล 2(2-0-4) 2. หมวดวชิ าเฉพาะ 104 หนว่ ยกติ 2.1 วชิ ากล่มุ พระพทุ ธศาสนา 30 หน่วยกติ นสิ ติ ทุกคณะ ตอ้ งศกึ ษาวชิ ากลุม่ พระพุทธศาสนา จ�ำ นวน 30 หน่วยกิต ประกอบด้วยกลุ่มวิชาภาษา บาลแี ละพระพทุ ธศาสนา 14 หน่วยกิต กลมุ่ วชิ าพระพุทธศาสนาทว่ั ไป 12 หนว่ ยกิต และกลมุ่ วิชาวปิ สั สนา ธรุ ะ 4 หนว่ ยกติ

 คูม่ ือนสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ ก. กลุ่มวชิ าภาษาบาลแี ละพระพุทธศาสนา 14 หนว่ ยกิต 000 144 วรรณคดบี าล ี 2(2-0-4) 000 145 บาลีไวยากรณ์ 2(2-0-4) 000 146 แตง่ แปลบาล ี 2(2-0-4) 000 147 พระไตรปิฎกศกึ ษา 2(2-0-4) 000 148 พระวินยั ปิฎก 2(2-0-4) 000 149 พระสตุ ตนั ตปฎิ ก 2(2-0-4) 000 150 พระอภิธรรมปฎิ ก 2(2-0-4) ข. กล่มุ วิชาพระพุทธศาสนาท่ัวไป 12 หนว่ ยกิต 000 158 ประวตั ิพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) 000 159 เทศกาลและพิธีกรรมพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) 000 160 การปกครองคณะสงฆ์ไทย 2(2-0-4) 000 161 ธรรมะภาคภาษาองั กฤษ 2(2-0-4) 000 162 ธรรมนเิ ทศ 2(2-0-4) 000 163 งานวจิ ยั และวรรณกรรมทางพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) ค. กลุ่มวิชาวปิ สั สนาธรุ ะ 4 หน่วยกิต 000 151 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 1 (2)(1-2-4) 000 152 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 2 1(1-2-4) 000 153 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 3 (2)(1-2-4) 000 154 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 4 1(1-2-4) 000 155 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 5 (2)(1-2-4) 000 156 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 6 1(1-2-4) 000 157 ธรรมะภาคปฏบิ ัติ 7 1(1-2-4) 2.2 วิชาแกน 33 หนว่ ยกิต 101 306 หลกั พทุ ธธรรม 3(3-0-6) 101 307 พทุ ธปรัชญาเถรวาท 3(3-0-6) 101 308 ธรรมบทศกึ ษา 3(3-0-6) 101 309 วสิ ุทธิมัคคศึกษา 3(3-0-6) 101 310 นิเทศศาสตร์ในพระไตรปิฎก 3(3-0-6) 101 311 พระพทุ ธศาสนามหายาน 3(3-0-6) 101 413 พุทธศิลปะ 3(3-0-6) 101 414 ธรรมะภาคภาษาอังกฤษช้นั สงู 3(3-0-6)

คมู่ ือนสิ ติ ปริญญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ 101 415 จิตวทิ ยาในพระไตรปฎิ ก 3(3-0-6) 101 416 ศึกษาอสิ ระทางพระพทุ ธศาสนา 3(3-0-6) 101 417 สัมมนาพระพุทธศาสนา 3(3-0-6) 2.3 วิชาเฉพาะดา้ น 32 หนว่ ยกิต 2(2-0-4) 101 301 พระพทุ ธศาสนากบั วทิ ยาศาสตร ์ 2(2-0-4) 101 302 พระพุทธศาสนากบั สงั คมสงเคราะห ์ 2(2-0-4) 101 319 ศกึ ษาศาสตรใ์ นพระไตรปิฎก 2(2-0-4) 101 321 ชาดกศกึ ษา 2(2-0-4) 101 322 พระพุทธศาสนากบั ภมู ิปัญญาไทย 2(2-0-4) 101 323 พระพทุ ธศาสนาในโลกปจั จุบัน 2(2-0-4) 101 324 ชีวติ และผลงานของปราชญ์ 2(2-0-4) ทางพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) 101 403 พระพทุ ธศาสนากบั นเิ วศวทิ ยา 2(2-0-4) 101 404 ธรรมประยกุ ต ์ 2(2-0-4) 101 405 พระพทุ ธศาสนากบั เศรษฐศาสตร ์ 2(2-0-4) 101 427 รฐั ศาสตรใ์ นพระไตรปฎิ ก 2(2-0-4) 101 430 พระพทุ ธศาสนากับสิทธิมนุษยชน 2(2-0-4) 101 431 พระพทุ ธศาสนากับการพัฒนาท่ียง่ั ยืน 2(2-0-4) 101 432 มงั คลัตถทปี นศี กึ ษา 2(2-0-4) 101 437 พระพทุ ธศาสนากับสาธารณสขุ 3(3-0-6) 101 438 มลิ ินทปัญหาศกึ ษา 3(3-0-6) 2.4 วชิ าเฉพาะสาขา 9 หนว่ ยกติ 3(3-0-6) 101 318 เปรียบเทียบเถรวาทกับมหายาน 101 320 อักษรจารกึ ในพระไตรปิฎก 2(2-0-4) 101 429 พระพุทธศาสนากับสนั ติภาพ 2(2-0-4) 3. หมวด วชิ าเลอื กเสรี 6 หนว่ ยกติ 101 429 2(2-0-4) 101 325 นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ ทางพระพทุ ธศาสนา 101 327 วรรณกรรมพระพุทธศาสนารว่ มสมัย 101 431 พระพุทธศาสนากับการเมือง การปกครอง

 คมู่ ือนิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ 2 3.1 แสดงแผ3น.1การแศสกึ ดษงาแผนการศกึ ษา ชชัน้น้ั ปปทีีท่ี่ี 11 ภาคการศกึ ษาท่ี 1 รหัสวิชา รายวชิ า หน่วยกิต หมวดวิชาศกึ ษาทว่ั ไป บงั คับ 2(2-0-4) 2(2-0-4) 000 107 เทคนคิ การศึกษาระดบั อุดมศึกษา 2(2-0-4) 000 139 คณติ ศาสตร์เบื้องตน้ 2(2-0-4) หมวดวชิ ากลมุ่ พระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) 2(2-0-4) 000 103 การเมืองการปกครองของไทย (2)(2-0-4) 2(2-0-4) 000 116 ภาษาองั กฤษเบื้องตน้ 2(2-0-4) หมวดวิชากลมุ่ พระพุทธศาสนา 16 000 145 บาลีไวยากรณ์ 000 147 พระไตรปิฎกศึกษา 000 151 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 1 000 158 ประวัติพระพทุ ธศาสนา 000 259 เทศกาลและพิธีกรรมทาง พระพทุ ธศาสนา รวม

คู่มือนิสติ ปริญญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ รหัสวชิ า 2 หนว่ ยกิต 000 101 ชั้นปที ่ี 2 2(2-0-4) 000 114 (2)(2-0-4) ภาคการศึกษาที่ 2 000 119 2(2-0-4) รายวิชา 000 246 หมวดวิชาศกึ ษาทัว่ ไป บงั คับ 2(2-0-4) 000 146 มนุษยก์ ับสงั คม 2(2-0-4) 000 254 ภาษากบั การสื่อสาร 1(1-2-4) 000 262 หมวดวิชาศกึ ษาท่วั ไป เลือก (2)(2-0-4) ภาษาสันสกฤตชน้ั สงู หมวดวชิ ากลุม่ พระพุทธศาสนา 13 พระอภิธรรมปิฎก แตง่ แปลบาลี ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 4 ธรรมนิเทศ รวม

 คูม่ อื นิสติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตสรุ ินทร์ 2 ช้นั ปที ่ี 3 รหสั วชิ า ภาคการศึกษาที่ 1 หน่วยกติ 000 355 รายวชิ า (2)(1-2-4) ก. วิชากลุ่มพระพทุ ธศาสนา 101 306 ธรรมะภาคปฏิบัติ 5* 3(3-0-6) 101 307 ข. วชิ าแกน 3(3-0-6) 101 308 หลกั พุทธธรรม 3(3-0-6) 101 321 พทุ ธปรชั ญาเถรวาท 2(2-0-4) 101 301 ธรรมบทศกึ ษา 2(2-0-4) 101 302 ค. วิชาเฉพาะดา้ น 1(1-2-4) 101 319 ชาดกศกึ ษา (2)(2-0-4) 101 318 พระพทุ ธศาสนากับวิทยาศาสตร์ 3(3-0-6) 101 326 พระพทุ ธศาสนากบั สงั คมสงเคราะห์ 2(2-0-4) ศึกษาศาสตร์ในพระไตรปิฎก 22 ง. วิชาเลือกเฉพาะสาขา เปรยี บเทยี บเถรวาทกับมหายาน จ. วชิ าเลอื กเสรี นวตั กรรมและเทคโนโลยสี ารสนเทศ ทางพระพุทธศาสนา รวม

คู่มือนิสิตปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสุรนิ ทร์ 2 ชนั้ ปีที่ 3 รหสั วิชา ภาคการศกึ ษาท่ี 2 หน่วยกติ 000 356 รายวชิ า 1(1-2-4) ก. วิชากลุ่มพระพทุ ธศาสนา 101 309 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 6 3(3-0-6) 101 310 ข. วิชาแกน 3(3-0-6) 101 311 วสิ ุทธิมัคคศกึ ษา 3(3-0-6) 101 322 นเิ ทศศาสตรใ์ นพระไตรปิฎก 2(2-0-4) 101 323 พระพทุ ธศาสนามหายาน 2(2-0-4) 101 324 ค. วิชาเฉพาะดา้ น 2(2-0-4) พระพทุ ธศาสนากบั ภมู ปิ ัญญาไทย 101 320 3(3-0-6) พระพทุ ธศาสนาในโลกปจั จบุ ัน 101 327 2(2-0-4) ชวี ติ และผลงานของปราชญ์ทางพระพทุ ธศาสนา 21 ง. วชิ าเลือกเฉพาะสาขา อักษรจารึกในพระไตรปิฎก จ. วิชาเลอื กเสรี วรรณกรรมพระพุทธศาสนาร่วมสมยั รวม

 ค่มู อื นิสติ ปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตสุรนิ ทร์ 2 ช้นั ปที ี่ 4 รหสั วิชา ภาคการศึกษาท่ี 1 หน่วยกติ 000 457 รายวิชา 1(1-2-4) ก. วิชากลุ่มพระพทุ ธศาสนา 101 413 ธรรมะภาคปฏิบัติ 7 3(3-0-6) 101 414 ข. วชิ าแกน 3(3-0-6) พทุ ธศิลปะ 101 403 2(2-0-4) 101 404 ธรรมะภาคภาษาองั กฤษชน้ั สูง 2(2-0-4) 101 405 ค. วชิ าเฉพาะด้าน 2(2-0-4) 101 427 พระพทุ ธศาสนากับนิเวศวทิ ยา 2(2-0-4) 101 429 ธรรมประยุกต์ 3(3-0-6) 101 431 พระพุทธศาสนากับเศรษฐศาสตร์ 2(2-0-4) 20 รฐั ศาสตรใ์ นพระไตรปฎิ ก ง. วิชาเลือกเฉพาะสาขา พระพุทธศาสนากบั สันตภิ าพ จ. วิชาเลอื กเสรี พุทธศาสนากบั การเมอื งการปกครอง รวม

คมู่ อื นิสิตปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตสุรินทร์ 2 ช้ันปีท่ี 4 รหัสวิชา ภาคการศกึ ษาที่ 2 หนว่ ยกิต 101 416 รายวิชา 3(3-0-6) 101 417 ก. วเิ ชาแกน 3(3-0-6) 101 415 ศึกษาอสิ ระทางพระพุทธศาสนา 3(3-0-6) 101 430 สมั มนาพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) 101 431 2(2-0-4) 101 432 จิตวทิ ยาในพระไตรปฎิ ก 2(2-0-4) 101 437 ข. วชิ าเฉพาะดา้ น 2(2-0-4) 101 438 พระพทุ ธศาสนากับสิทธมิ นษุ ยชน 19 พระพุทธศาสนากับการพฒั นาทย่ี ัง่ ยืน 140 มังคลัตถทีปนศี ึกษา พุทธศาสนากับสาธารณสุข มลิ นิ ทปัญหาศึกษา รวม รวมท้ังสิ้น ค�ำ อธบิ ายรายวิชา คาอธบิคาำ�อยธริบายาวยชิราายวชิ าในสาขาวชิ าพระพทุ ธศาสนา ปรากฏตามเอกสารในภาคผนวก ก คาอธบิ ายรายวิชาในสาขาวชิ าพระพทุ ธศาสนา ปรากฏตามเอกสารในภาคผนวก ก

 คมู่ ือนิสติ ปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ ค�ำ อธบิ ายรายวิชาหลักสตู รพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวชิ าพระพุทธศาสนา 3. ค�ำ อธบิ ายรายวิชา 3.1 หมวดวิชาศกึ ษาทวั่ ไป 3.1.1 วิชาบังคับ จ�ำ นวน 18 หนว่ ยกิต 000 101 มนุษยก์ บั สังคม (Man and Society) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมายและความเป็นมาเกีย่ วกบั มนษุ ยก์ ับสงั คม ตามหลกั การทางมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์ พฤติกรรมมนุษย์กับการพัฒนาตน การปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสังคม สถาบันสังคม ประชาสังคม กระบวนการทางสังคมและวัฒนธรรม การวเิ คราะหป์ ัญหาสังคมไทยในปัจจบุ นั 000 102 กฎหมายทว่ั ไป (General Law) 2(2-0-4) ศึกษาความรู้เบ้ืองต้นเก่ียวกับกฎหมายทั่วไป ที่มาของระบบกฎหมาย ลักษณะทั่วไปและ ประเภทของกฎหมาย กฎหมายมหาชน กฎหมายเอกชนทเี่ กี่ยวกับพระสงฆ์ กฎหมายที่พระสงฆค์ วรร้เู ปน็ การ เฉพาะและกฎหมายศาสนาอน่ื 000 107 เทคนคิ การศกึ ษาระดับอดุ มศกึ ษา (Technique of Higher Learning) (2)(2-0-4) ศึกษาเทคนิคการศึกษาระดับอุดมศึกษา เน้นการเรียนรู้ด้วยตนเอง การใช้ห้องสมุด การ สืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต วิธีแสวงหาความรู้ ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21 การเขียนรายงานและ ภาคนิพนธ์ 000 108 ปรชั ญาเบอ้ื งตน้ (Introduction to Philosophy) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมายและขอบเขตของปรชั ญา ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งปรชั ญา ศาสนาและวทิ ยาศาสตร์ สาขาปรชั ญา และสาระสำ�คัญของปรชั ญาสาขาตา่ ง ๆ พฒั นาการของปรชั ญาตะวันออกและปรัชญาตะวันตก 000 109 ศาสนาท่ัวไป (Religions) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมาย ลกั ษณะ ความสำ�คัญ คณุ ค่าของศาสนา ประวัติ พัฒนาการ หลักในการ ศึกษาศาสนา หลักคำ�สอน พิธีกรรมและจุดมุ่งหมายของศาสนาต่าง ๆ วิเคราะห์ลักษณะที่เป็นสากลร่วมกัน และต่างกันของศาสนาปัจจุบัน อิทธิพลของศาสนาต่อสังคมโลก วิธีการเผยแผ่ศาสนา ความร่วมมือระหว่าง ศาสนา และทา่ ทขี องศาสนาตา่ ง ๆ ในประเทศไทย 000 114 ภาษากับการสือ่ สาร (Language and Communication) 2(2-0-4) ศึกษาความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับภาษากับการสื่อสาร การใช้ภาษาเพื่อการสื่อสารผ่านทักษะ การเรยี นร้ภู าษา 4 ด้าน ได้แก่ การฟัง การพดู การอ่านและการเขียนภาษาไทยเพือ่ การสอื่ สารในชีวติ ประจ�ำ วนั และศกึ ษาระเบียบงานสารบรรณ

คูม่ ือนิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 000 115 ภาษาศาสตร์เบอ้ื งต้น (Introduction to Linguistics) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมายของภาษาและภาษาศาสตร์ สาขาของวชิ าภาษาศาสตร์ ลกั ษณะทว่ั ไปของ ภาษา ความรทู้ ่ัวไปเกี่ยวกบั สทั ศาสตร์ (Phonetics) สรศาสตร์ (Phonemics) สทั อกั ษรสากล สทั อักษรไทย และหลกั วิเคราะห์ภาษาไทยตามแนวภาษาศาสตร์ 000 139 คณติ ศาสตร์เบอ้ื งตน้ (Basic Mathematics) 2(2-0-4) ศกึ ษาหลกั พน้ื ฐานทางคณติ ศาสตร์ ขอ้ ความ ประโยคเปดิ ประพจน์ ตวั บง่ ชป้ี รมิ าณ คา่ ความ จรงิ ตัวเชือ่ มขอ้ ความ และนเิ สธ การหาคา่ ความจรงิ การสมมูลกนั การให้เหตผุ ล เชต ความหมายเชต ประ เภทเชตเชตยอ่ ย การเทา่ กนั ของเชต การด�ำ เนนิ การ ของเชต พชี คณติ ของเชต และการประยกุ ตเ์ ชต จ�ำ นวนจรงิ ระบบจ�ำ นวนจรงิ คณุ สมบตั ิ ของจ�ำ นวนจรงิ สมการ อสมการ คา่ สมั บรู ณ์ ความสมั พนั ธ์ ฟงั กช์ น่ั ฟงั ชน่ั เชงิ ซอ้ น แมตริกซ์ การดำ�เนินการแมตรกิ ซ์ การเทา่ กัน การบวก การคูณ ดเี ทอรม์ ิเนนท์ อินเวอร์สแมตริกซ์ 000 210 ตรรกศาสตร์เบื้องตน้ (Introduction to Logic) 2(2-0-4) ศกึ ษานมิ ติ ค�ำ ทเ่ี ปน็ ปฏปิ กั ษต์ อ่ กนั วภิ าค การนยิ ามความหมาย ญตั ตปิ ระพจน์ ในแบบตา่ งๆ การแบ่งญัตติ ความเปน็ ปฏปิ กั ษ์แห่งญัตติ ญัตติผสม การใหเ้ หตุผล ปรัตถา นุมานและปฤจฉาวาทแี บบตา่ งๆ ศึกษาหลักการและวิธีการให้เหตุผลจากบทสนทนาของพระพุทธเจ้าในอนัตตลักขณสูตรหรือในสูตรอื่นๆ บท สนทนาในคัมภีร์กถาวัตถุ ญาณวิทยาของนิกายสรวาสติวาท วิภาษวาทีของธนาคารชุน เปรียบเทียบความ เหมือนและความต่างระหว่างตรรกศาสตร์ตะวันตก กับตรรกศาสตร์ตะวันออก โดยเฉพาะหลักการเชิงตรรก ในคัมภรี ์ 000 238 สถิติเบือ้ งตน้ และการวิจยั (Basic Statistics and Research) 2(2-0-4) ศึกษาหลกั พ้ืนฐานทางสถติ ิ การจัดเก็บข้อมลู การรวบรวมข้อมลู การแจกแจงความถ่ี การ หาค่าแนวโน้มเขา้ สู่สว่ นกลาง การกระจายปกติ และความเบ้ สว่ นเบย่ี งเบน ความแปรปรวน ความนา่ จะเปน็ คา่ สถติ ิ Z T และ F ประชากรและการสมุ่ ตวั อยา่ ง การทดสอบสมมตุ ิฐาน การวจิ ยั ลกั ษณะและประเภทการ วจิ ยั ขัน้ ตอนการวิจัย รปู แบบการวิจัย การเขียนโครงร่างการวิจยั และการเขียนรายงานผลการวจิ ยั 1.2 วชิ าเลอื ก จ�ำ นวน 12 หนว่ ยกิต 000 103 การเมอื งกับการปกครองของไทย (Politics and Thai Government) 2(2-0-4) ศกึ ษาความรทู้ วั่ ไปเกย่ี วกบั การเมอื งและการปกครอง พฒั นาการเมอื งการปกครองของไทย สถาบนั ทางการเมอื ง และการปกครองของไทย กระบวนการทางการเมอื งของไทย การจดั ระเบยี บการปกครอง ของไทย และพระพทุ ธศาสนากบั การเมืองการปกครองของไทย 000 104 เศรษฐศาสตร์ในชีวิตประจ�ำ วัน (Economics in Daily Life) 2(2-0-4) ศกึ ษาหลกั การเบอื้ งตน้ ทางเศรษฐศาสตร์ ปรากฏการณท์ างเศรษฐกจิ ทเี่ กดิ ขน้ึ ในชวี ติ ประจ�ำ วันรปู แบบตา่ งๆ ของระบบเศรษฐกิจ การท�ำ งานของกลไกราคาในตลาด บทบาทของภาครฐั และภาคเอกชน ในระบบเศรษฐกิจ เงินตราและสถาบันการเงิน เน้นการวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันในเร่ืองท่ีเก่ียวข้องเป็น ขอ้ มูลประกอบการศกึ ษาและศึกษาศาสตร์ตามแนวพุทธ

 คมู่ ือนิสติ ปริญญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ ินทร์ 000 105 มนุษยก์ ับสิง่ แวดล้อม (Man and Environment) 2(2-0-4) ศึกษาสภาพแวดลอ้ มทเี่ กยี่ วกับมนษุ ย์ แนวคดิ การบริหารจดั การส่ิงแวดล้อม การจัดการสิ่ง แวดล้อมใหเ้ กิดประโยชน์ การแก้ปัญหาที่เกดิ ขนึ้ กบั สง่ิ แวดลอ้ ม หลักคำ�สอนทางพระพุทธศาสนาที่เกยี่ วกบั สง่ิ แวดลอ้ ม และบทบาทของพระสงฆ์ตอ่ การอนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ มในประเทศไทย 000 106 เหตุการณ์โลกปัจจุบนั (Current World Affairs) 2(2-0-4) ศึกษาเหตุการณ์สำ�คัญท่ีเกิดขึ้นในโลก ท้ังมิติทางด้านเศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ความ รว่ มมอื และความขัดแย้งท่เี กดิ ขนึ้ ในสงั คมโลก ประเทศไทยกับเหตุการณ์สำ�คัญของโลก ความรว่ มมอื ของชาว พุทธในเวทีโลกบทบาทของพระพทุ ธศาสนากับการแกไ้ ขปัญหาความขดั แย้งในโลกปจั จุบนั 000 116 ภาษาองั กฤษเบื้องตน้ (Basic English) 2(2-0-4) ศกึ ษากฎเกณฑ์และการใช้ภาษาองั กฤษเก่ียวกับการใช้ค�ำ น�ำ หน้านาม (Article) การใชก้ าล (Tense) การสรา้ งประโยค (Sentence) การใชบ้ รุ พบท (Preposition) สนั ธาน (Conjunction) ฝกึ ทกั ษะเบอื้ ง ต้นในการฟังพูด อา่ นและเขยี นในลกั ษณะทส่ี ัมพันธ์กนั เนน้ ด้านการอา่ นและความเข้าใจภาษาองั กฤษ ซ่งึ มีรปู ประโยคและคำ�ศัพท์ตา่ ง ๆ 000 117 ภาษาองั กฤษชั้นสงู (Advanced English) 2(2-0-4) ศึกษาโครงสร้างประโยคตามหลักไวยากรณ์และฝึกทักษะการฟัง พูด อ่าน และเขียน เน้น การอา่ น การเขยี น และความเขา้ ใจขอ้ ความภาษาองั กฤษ ซง่ึ มคี �ำ ศพั ทแ์ ละโครงสรา้ งประโยคสมั พนั ธก์ บั เอกสาร ทีใ่ ชศ้ กึ ษา 000 118 ภาษาสนั สกฤตเบอื้ งต้น (Basic Sanskrit) 2(2-0-4) ศึกษาโครงสร้างของภาษาสันสกฤต อักษร เคร่อื งหมาย ระบบเสียง การเปล่ียนแปลงอกั ษร และเสียง การเขียน การอ่านคำ�ศัพท์ ส่วนประกอบของนามศัพท์ การแจกรูปนามศัพท์สระการันต์ สระสนธิ บรุ ษุ สรรพนาม นยิ ม สรรพนาม ปฤจฉาสรรพนาม สมั พนั ธสรรพนาม กรยิ าศพั ท์ สว่ นประกอบของกรยิ าอาขยาต การประกอบรูปเป็นอาขยาตกรรตวุ าจากจากธาตุ การแจกรูปกริยา แปลและแต่งประโยคสนั สฤตที่เหมาะสม กับไวยากรณ์ที่ได้ศกึ ษา 000 119 ภาษาสนั สกฤตชนั้ สงู (Advanced Sanskrit) 2(2-0-4) ศึกษานามศัพท์ การแจกรูปนามศัพท์ พยัญชนะการันต์ พยัญชนะสนธิ สังขยาศัพท์ อัพย ยศพั ท์ กริยาศัพท์ การประกอบรปู เป็นอาขยาตกรรตุวาจกจากธาตุ กรยิ าอาขยาตกรรมวาจก ภาววาจก ณชิ นั ตกรรตวุ าจก กรณชี นั ตกรรมวาจก การสลบั เปลย่ี นประโยคกรรตวุ าจกเปน็ กรรมวาจก ประโยคค�ำ ถาม ประโยค ปฏเิ สธ แปลและแตง่ ประโยคสันสกฤตที่เหมาะสมกบั ไวยากรณ์ที่ได้ศกึ ษา 000 120 ภาษาไทยเบอื้ งต้น (Basic Thai) 2(2-0-4) ศกึ ษาหนว่ ยเสยี งพยญั ชนะ หนว่ ยเสยี งสระ หนว่ ยเสยี งวรรณยกุ ต์ หนว่ ยค�ำ ระบบไวยากรณ์ ความหมายในภาษาไทย ฝกึ ทักษะการฟัง พดู อ่าน เขียนภาษาไทย ฟงั คำ�สง่ั ค�ำ บรรยาย จดบันทึกเร่อื งที่ฟงั พูด ทักทาย ขอบคุณ ขอโทษ ขออนุญาต แนะนำ�ตัวเอง แนะนำ�ผู้อื่น บอกชื่อส่ิงของท่ีใช้ในชีวิตประจำ�วัน

คู่มอื นสิ ิตปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ สนทนาได้ทั้งค�ำ ทแ่ี สดงความหมายรปู ธรรมและนามธรรม 2(2-0-4) 000 121 ภาษาไทยชั้นสงู (Advanced Thai) ศกึ ษาวิเคราะห์หนว่ ยเสียงพยัญชนะ หน่วยเสียงสระ หนว่ ยเสยี งวรรณยุกต์ หน่วยค�ำ ระบบ ไวยากรณ์ ความหมายในภาษาไทย ฝึกทักษะการฟังข่าวจากวิทยุ โทรทัศน์ การพูดวาทศิลป์ การอ่าน หนังสือพิมพ์และตำ�ราวิชาการ การเขยี นบทความ และฝกึ แต่งกาพย์ กลอน โคลง ฉนั ทใ์ นภาษาไทย 000 128 ภาษาจีนเบอ้ื งตน้ (Basic Chinese) 2(2-0-4) ศึกษาโครงสร้างของภาษาจีนในเร่ืองระบบเสียง ระบบคำ� และระบบประโยค ฝึกการอ่าน การเขียนภาษาจีน และการฝึกสนทนาโดยอาศยั ข้อมลู จากสถานการณ์ปัจจุบนั 000 129 ภาษาจีนช้นั สูง (Advanced Chinese) 2(2-0-4) ฝึกทักษะในการฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาจีน เน้นการสนทนาโดยอาศัยข้อมูลจาก สถานการณป์ ัจจุบนั 000 130 ภาษาญป่ี ุ่นเบ้อื งตน้ (Basic Japanese) 2(2-0-4) ศกึ ษาโครงสรา้ งของภาษาญปี่ นุ่ ในเรอื่ งระบบเสยี ง ระบบค�ำ และระบบประโยค ฝกึ การอา่ น เขยี นภาษาญ่ีปุ่น และการสนทนาโดยอาศยั ข้อมูลจากสถานการณ์ปจั จบุ นั 00 131 ภาษาญี่ปุน่ ชน้ั สงู (Advanced Japanese) 2(2-0-4) ฝึกทักษะในการฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาญ่ีปุ่น เน้นการสนทนาโดยอาศัยข้อมูลจาก สถานการณ์ปัจจบุ ัน 00 135 ภาษาฮนิ ดเี บอ้ื งตน้ (Basic Hindi) 2(2-0-4) ศึกษาโครงสรา้ งของภาษาฮินดี ในเรื่องระบบเสียง ระบบคำ� และระบบประโยค ฝึกการฟัง อ่านเขียน สนทนาภาษาฮนิ ดี และระบบไวยากรณพ์ ้นื ฐานทน่ี ิยมใชใ้ นชีวิตประจ�ำ วัน 00 136 ภาษาฮินดีชน้ั สงู (Advanced Hindi) 2(2-0-4) ฝกึ ทกั ษะในการฟงั พดู อา่ น และเขยี นภาษาฮนิ ดี เนน้ การสนทนา โดยอาศยั ขอ้ มลู จากสถานการณป์ จั จบุ นั 00 211 วัฒนธรรมไทย (Thai Culture) 2(2-0-4) ศึกษาความหมายและเนื้อหาของวัฒนธรรม พัฒนาการของวัฒนธรรมไทย ประเภทของ วัฒนธรรม พระพุทธศาสนากับวฒั นธรรม การอนุรกั ษ์ การเผยแพรแ่ ละสร้างสรรคว์ ฒั นธรรมไทย วัฒนธรรม ไทยกบั การพัฒนาผลกระทบของวัฒนธรรมต่างชาติตอ่ วัฒนธรรมไทย 000 212 มนุษยก์ บั อารยธรรม (Man and Civilization) 2(2-0-4) ศกึ ษาความเปน็ มาและพฒั นาการของมนษุ ย์ ตง้ั แตส่ มยั กอ่ นประวตั ศิ าสตรจ์ นถงึ สมยั ปจั จบุ นั ความหมายของอารยธรรม บ่อเกดิ และพัฒนาการของอารยธรรมตะวันออก และตะวนั ตกในยุคต่าง ๆ ความ สมั พนั ธร์ ะหวา่ งโครงสรา้ งทางสงั คม เศรษฐกจิ และการเมอื งของสงั คมตะวนั ออกและตะวนั ตก ทกี่ อ่ ใหเ้ กดิ ผลก ระทบและความคิดสร้างสรรค์ในรูปแบบต่าง ๆ การแลกเปล่ียนกันระหว่างอารยธรรมตะวันออกกับตะวันตก และอทิ ธพิ ลของอารยธรรมทัง้ สองทม่ี ตี อ่ สังคมและวฒั นธรรมไทย ต้ังแต่อดตี จนถงึ ปัจจุบัน

 คู่มือนสิ ติ ปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรินทร์ 000 213 ชวี ิตกับจติ วทิ ยา (Life and Psychology) 2(2-0-4) ศึกษาพัฒนาการและองคป์ ระกอบของชวี ติ ความสัมพันธข์ องจติ วิทยาของจติ วทิ ยากบั การ ด�ำ รงชวี ิต วิเคราะหค์ ณุ สมบัตขิ องจติ ใจลกั ษณะตา่ ง ๆ ผลของสขุ ภาพจิตท่ีมตี อ่ พฤติกรรมของมนุษย์และการ ดำ�รงอย่รู ่วมกันในสังคมและสง่ิ แวดล้อม 000 241 วิทยาศาสตรก์ ายภาพและประยุกตวทิ ยา 2(2-0-4) (Physical Science and Technology) ศกึ ษาหลกั พน้ื ฐานทางวทิ ยาศาสตร์ ประวตั แิ ละผลงานของนกั วทิ ยาศาสตรใ์ นยคุ สมยั ตา่ ง ๆ ความคิดเกี่ยวกับเอกภพ ระบบสุริยะ เทคโนโลยี เทคโนโลยีทางการเกษตร เทคโนโลยีอุตสาหกรรม การลด ตน้ ทนุ การผลติ การเพมิ่ ผลผลติ การขนสง่ การสอื่ สาร เทคโนโลยภี มู ปิ ญั ญาไทย ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ วทิ ยาศาสตร์ กบั ชวี ติ ประจ�ำ วัน พระพทุ ธศาสนากับวทิ ยาศาสตร์ 000 242 พนื้ ฐานคอมพวิ เตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ 2(2-0-4) (Introduction to Computer and Information Technology) ศึกษาบทบาทของเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ประวัติของคอมพิวเตอร์และการ สอื่ สารองค์ประกอบของคอมพิวเตอร์ ระบบดิจทิ ลั ภาษาคอมพวิ เตอร์ ซอฟตแ์ วรป์ ระเภทต่าง ๆ แพลตฟอรม์ คอมพวิ เตอร์ ระบบการประมวลผล การวเิ คราะหอ์ อกแบบและพฒั นาระบบ ขอ้ มลู และการบรหิ ารขอ้ มลู เครอื ข่ายและการสือ่ สาร อินเทอร์เนต็ และเวิลดไ์ วด์เวบ็ ภัยคกุ คามและความมัน่ คงของระบบ จรยิ ธรรมและสังคม ไซเบอร์ 000 264 สันติศกึ ษา (Peace Education) 2(2-0-4) ศกึ ษาแนวคดิ และทฤษฎเี กย่ี วกบั ความขดั แยง้ ความรนุ แรง สนั ตภิ าพและปฏบิ ตั กิ ารจดั การ ความขัดแย้งโดยสันติวิธี ซึ่งประกอบด้วยแนวคิดและแนวปฏิบัติของนักสันติวิธีทั้งตะวันออก ตะวันตกและ ศาสนาต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความรู้และความเข้าใจในการป้องกันแก้ไขและเปล่ียนผ่านความขัดแย้งและความ รุนแรง อีกทั้งพัฒนาทักษะในกระบวนการการเสริมสร้างความปรองดองให้เกิดข้ึนในสังคมพหุวัฒนธรรมและ มีขนั ตธิ รรมในการฟงั และ อยรู่ ว่ มกบั ศาสนาและชาตพิ ันธ์ต่าง ๆ อย่างสันติ 000 265 ภาวะผู้นำ� (Leadership) 2(2-0-4) ศึกษาแนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับภาวะผู้นำ�ที่นำ�การเปลี่ยนแปลงและสร้างสรรค์งานใน ศตวรรษที่ 21 รวมถงึ ศกึ ษาคณุ ลกั ษณะและบทบาทของผนู้ �ำ กบั การใชก้ ารสอ่ื สารทเี่ ออ้ื อาทร ผนู้ �ำ กบั ความเหน็ ท่ีถูกต้องดีงามและความเปลี่ยนแปลงท่ีสร้างสรรค์คุณธรรมและจริยธรรมของผู้นำ� วิสัยทัศน์ผู้นำ� ผู้นำ�กับการ สรา้ งความสมั พนั ธแ์ หง่ กรณุ า โดยอาศยั องคค์ วามรภู้ าวะผนู้ �ำ ตามทฤษฎตี ะวนั ตกและภาวะผนู้ �ำ ในทางพระพทุ ธ ศาสนา ถอดบทเรยี นภาวะผู้นำ�ของบคุ คลส�ำ คญั ท่ีเก่ยี วขอ้ งกบั การพฒั นาองค์กรทง้ั ในประเทศและระดบั โลกท่ี สามารถนำ�องค์กรไปสู่ความสำ�เร็จและเกิดสันตสิ ขุ แกส่ ังคมและชุมชนทั้งในประเทศและระดับโลก 000 266 หลกั ธรรมาภบิ าล (Good Governance) 2(2-0-4) ศึกษาความหมาย องค์ประกอบ ความสำ�คัญของหลักธรรมาภิบาล 6 ประการ คือ หลัก

ค่มู ือนิสติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสุรินทร์ นิติธรรมหลักธรรม หลักความโปรง่ ใส หลักความมีสว่ นรว่ ม หลักความรับผิดชอบและหลักความคุ้มคา่ 2. หมวดวิชาเฉพาะ 104 หน่วยกติ 2.1 วชิ ากลุ่มพระพทุ ธศาสนา 30 หน่วยกิต ก)กลุ่มวชิ าภาษาบาลีและพระพทุ ธศาสนา 14 หน่วยกติ 000 144 วรรณคดบี าลี (Pali Literature) 2(2-0-4) ศกึ ษาประวตั คิ วามหมายประเภทและพฒั นาการของคมั ภรี พ์ ระไตรปฎิ ก อรรถกถา ฎกี า อนุ ฎีกา โยชนา และปกรณว์ ิเสส วรรณกรรมบาลีในประเทศไทย และคุณคา่ ของวรรณกรรมบาลตี อ่ สงั คมไทย 000 145 บาลีไวยากรณ์ (Pali Grammar) 2(2-0-4) ศกึ ษาการเขยี น การอา่ นภาษาบาลี ฐานกรณ์ การออกเสยี งพยญั ชนะสงั โยค การเชอื่ มอกั ษร ดว้ ยสนธิ กริ โิ ยปกรณ์ ประเภทและวธิ แี จกค�ำ นาม สงั ขยา อพั ยยศพั ท์ กริ ยิ าอาขยาต นามกติ ก์ กริ ยิ ากติ ก์ สมาส และดัทธิต 000 146 แตง่ แปลบาลี (Pali Composition and Translation) 2(2-0-4) ศึกษาการแต่งบาลี การแปลบาลีท้ังโดยอรรถและโดยพยัญชนะให้ถูกต้องตามหลักภาษา การแต่งและการแปลประโยคพิเศษและสำ�นวนที่ควรทราบ การแปลบาลีเป็นไทยและแปลไทยเป็นบาลีจาก หนงั สือที่ก�ำ หนด 000 147 พระไตรปิฎกศึกษา (Tipitaka Studies) 2(2-0-4) ศกึ ษาก�ำ เนดิ ความเปน็ มาและพฒั นาการของคมั ภรี พ์ ระไตรปฎิ ก การจ�ำ แนกโครงสรา้ งและ เน้ือหาสาระพระไตรปิฎก คำ�อธิบายโดยย่อของพระอรรถกถาจารย์ การรักษาสืบทอดโดยมุขปาฐะและลาย ลักษณะอักษร ลำ�ดับคมั ภรี ท์ างพระพุทธศาสนา ความเปน็ มาของพระไตรปฎิ ก ในประเทศไทย และประโยชน์ ทไ่ี ด้รับจากการศกึ ษาพระไตรปฎิ ก 000 148 พระวินัยปิฎก (VinayaPitaka) 2(2-0-4) ศึกษาประวตั ิ ความเป็นมา ความหมาย โครงสรา้ งของพระวนิ ยั ปิฎก เลอื กศึกษาวิเคราะห์ เนือ้ หาสาระท่สี �ำ คัญในคัมภีร์มหาวิภังค์ ภกิ ขนุ ีวิภงั ค์ มหาวรรค จลุ วรรคและปรวิ าร โดยอาศัยอรรถกถาและ ฎีกาประกอบและประโยชน์ทีไ่ ดร้ ับจากการศกึ ษาพระวินยั ปฎิ ก 000 149 พระสตุ ตนั ตปฎิ ก (SuttantaPitaka) 2(2-0-4) ศกึ ษาประวตั ิ ความเปน็ มา ความหมาย โครงสรา้ งของพระสตุ ตนั ตปฎิ ก เลอื กศกึ ษาวเิ คราะห์ พระสตู รทสี่ �ำ คัญ คอื พรหมชาลสตู ร มหาปรินพิ พานสูตร อัคคัญญสตู ร รวมทง้ั ประเด็นสำ�คัญทีน่ า่ สนใจ จาก นกิ ายทัง้ 5 นิกาย คอื ทฆี นิกาย มัชฌมิ นกิ าย สังยุตตนกิ าย องั คุตตรนิกาย และขทุ ทกนิกาย โดยอาศัยอรรถ กถาและฎีกาประกอบ 000 150 พระอภธิ รรมปิฎก (AbhidhammaPitaka) 2(2-0-4) ศกึ ษาประวตั ิ ความเปน็ มา ความหมาย โครงสรา้ งของพระอภธิ รรมปฎิ ก เนอ้ื หาสาระ ประเดน็

 คูม่ ือนิสิตปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรินทร์ ทนี่ า่ สนใจในพระอภิธรรมปฎิ กทัง้ 7 คัมภีร์ โดยเน้นใหเ้ ข้าใจหลกั ปรมตั ถธรรม คอื จิต เจตสิก รปู และนิพพาน โดยอาศัยอรรถกถาและฎีกาประกอบ ข) กลมุ่ วิชาพระพุทธศาสนาท่ัวไป 12 หน่วยกติ 000 158 ประวัตพิ ระพุทธศาสนา (History of Buddhism) 2(2-0-4) ศกึ ษาประวตั ศิ าสนาพระพุทธศาสนาตั้งแต่อดตี จนถึงปจั จุบัน ความสำ�คญั และลกั ษณะเด่น ของพระพุทธศาสนา การแยกนิกายของพระพุทธศาสนา การขยายตัวของพระพุทธศาสนาเข้าไปในนานา ประเทศ และอทิ ธิพลของพระพทุ ธศาสนาตอ่ วัฒนธรรมในประเทศน้ัน ๆ รวมทง้ั ศกึ ษาขบวนการและองค์การ ใหม่ ๆ ในวงการพทุ ธศาสนายุคปจั จุบันและอนาคต 000 259 เทศกาลและพิธกี รรมพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) (Buddhist Festival and Traditions) ศึกษาเทศกาลและพิธีกรรมที่สำ�คัญทางพระพุทธศาสนา ความหมาย คุณค่าของเทศกาล และพธิ กี รรมน้ัน ๆ ใหส้ ามารถปฏบิ ตั ิไดถ้ ูกตอ้ ง 000 260 การปกครองคณะสงฆ์ไทย (Thai Sangha Administration) 2(2-0-4) ศกึ ษาพฒั นาการของระบบการปกครองคณะสงฆไ์ ทย ตงั้ แตส่ มยั สโุ ขทยั ถงึ ปจั จบุ นั ศกึ ษาและ วิเคราะห์เนื้อหาพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ฉบับต่าง ๆ กฎ ระเบียบ คำ�ส่ังและประกาศที่สำ�คัญของคณะสงฆ์ การประยุกต์การปกครองและการบรหิ ารในปัจจุบันสำ�หรับคณะสงฆไ์ ทย 000 261 ธรรมะภาคภาษาองั กฤษ (Dhamma in English) 2(2-0-4) ศกึ ษาศพั ทธ์ รรมะทางพระพทุ ธศาสนาทน่ี ยิ มใชก้ นั แพรห่ ลายในภาษาองั กฤษ และหนงั สอื ที่ สำ�คญั ทางพระพุทธศาสนา ท่นี ักปราชญ์ได้รจนาไว้ในภาษาองั กฤษ 000 262 ธรรมนิเทศ (Dhamma communication) 2(2-0-4) ศกึ ษาหลกั การและวธิ กี ารเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา ศลิ ปะการเขยี นบทความ การพดู ในทชี่ มุ ชน การพฒั นาบคุ ลกิ ภาพเกยี่ วกบั การพดู การเทศนา การแสดงปาฐกถาธรรม การอภปิ ราย และการใชส้ อื่ ประกอบ การบรรยาย 000 263 งานวิจัยและวรรณกรรมทางพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) (Research and Literary Works on Buddhism) ศึกษางานวิจัยทางพระพุทธศาสนา และวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย ตงั้ แตอ่ ดตี จนถงึ ปจั จบุ นั วเิ คราะหว์ รรณกรรมทางพระพทุ ธศาสนาทนี่ า่ สนใจ เชน่ เตภมู กิ ถาของพญาลไิ ท มงั ค ลดั ถทปี นขี องพระสริ มิ งั คลาจารย์ กาพยม์ หาชาตขิ องพระเจา้ ทรงธรรม สงั คตี ยิ วงศข์ องสมเดจ็ พระวนั รดั (แกว้ ) วดั พระเชตพุ น พระงคลวเิ สสกถาของสมเดจ็ พระมหาสมณเจา้ กรมพระยาวชริ ญาณวโรรส แกน่ พทุ ธศาสน์ของ พุทธทางกรรมทีปนีของพระพรหมโมลี (วิลาส ญาณวโร) พุทธธรรมของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต) พทุ ธวทิ ยาของอาจารยพ์ ร รตั นสวุ รรณ และงานวจิ ยั และวรรณกรรมทางพระพทุ ธศาสนา ในมหาวทิ ยาลยั มหา จฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย

คู่มอื นสิ ิตปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรินทร์ ค) กลุ่มวิชาวปิ ัสสนาธุระ 4 หนว่ ยกติ 000 151 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 1 (Buddhist Meditation I) (2)(1-2-4) ศึกษาความเป็นมา ความหมาย หลักการ วิธีการ และประโยชน์ของการปฏิบัติกรรมฐาน อารมณ์ของสมถกรรมฐาน 40 วปิ ัสสนาภมู ิ 6 สติปัฏฐาน 4 หลกั ธรรมท่คี วรรู้ ไดแ้ ก่ ภาวนา 3 นิมติ 3 สมาธิ 3 รปู ฌาน 4 อรปู ฌาน 4 วสี 5 นวิ รณ์ 5 อปุ กเิ ลส 16 ใหม้ คี วามรคู้ วามเขา้ ใจในการปฏบิ ตั แิ ละน�ำ ไปใชฝ้ กึ ปฏบิ ตั ิ ปัสสนากรรมฐานโดยการเดนิ จงกรม 1 ระยะ น่งั กำ�หนด 1 ระยะ หรือ 2 ระยะ 000 152 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 2 (Buddhist Meditation II) 1(1-2-4) ศกึ ษาหลกั การและวธิ กี ารปฏบิ ตั กิ ายานปุ สั สนาสตปิ ฏั ฐานในมหาสตปิ ฏั ฐานสตู ร และอานา ปานสตสิ ตู ร วธิ กี ารปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐานทง้ั แบบสมถยานกิ ะ และวปิ สั สนายานกิ ะ หลกั ธรรมทค่ี วรรู้ ไดแ้ ก่ สกิ ขา 3 วิชชา 3 และสามญั ญลกั ษณะ 3 ฝกึ ปฏบิ ตั ิวิปัสสนากรรมฐานโดยการเดินจงกรม 2 ระยะ นง่ั กำ�หนด 2 ระยะ ส่งและสอบอารมณ์ 000 153 ธรรมะภาคปฏบิ ัติ 3 (Buddhist Meditation III) (2)(1-2-4) ศึกษาหลักการและวิธีปฏิบัติเวทนานุปัสสนาสติปัฏฐานในมหาสติปัฏฐานสูตร วิธีการปรับ อินทรยี ์ 5 หลักธรรมทคี่ วรรู้ ได้แก่ วปิ ัลลาส 3 อภิญญา 6 วิสทุ ธิ 7 วชิ ชา 8 ฝึกปฏิบัติวปิ ัสสนากรรมฐานโดย การเดนิ จงกรม 3 ระยะ นง่ั ก�ำ หนด 3 ระยะ สง่ และสอบอารมณ์ 000 154 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 4 (Buddhist Meditation IV) 1(1-2-4) ศึกษาหลกั การและวธิ ีปฏิบตั ิจิตตานปุ ัสสนาสตปิ ัฏฐาน ในมหาสติปฏั ฐานสูตร กระบวนการ เกดิ ของไตรสกิ ขาและไตรลักษณ์ หลกั ธรรมทค่ี วรรู้ ได้แก่ วิปสั สนปู กเิ ลส 10 วิปัสสนาญาณ 16 ปฏิบัติปัสสนา กรรมฐาน โดยการเดินจงกรม 4 ระยะ นง่ั ก�ำ หนด 4 ระยะ ส่งและสอบอารมณ์ 000 155 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 5 (Buddhist Meditation V) (2)(1-2-4) ศึกษาหลักการและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน ตามแนวธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐานใน มหาสตปิ ฏั ฐานสตู ร กระบวนการเกดิ ดบั ของรปู นามตามแนวปฏจิ จสมปุ บาท หลกั ธรรมทคี่ วรรู้ ไดแ้ ก่ โพธปิ กั ขิ ยธรรม 37 ฝึกปฏิบัตวิ ิปัสสนากรรมฐานโดยการเดินจงกรม 5 ระยะ นัง่ กำ�หนด 5 ระยะ ส่งและสอบอารมณ์ 000 156 ธรรมะภาคปฏบิ ัติ 6 (Buddhist Meditation VI) 1(1-2-4) ศกึ ษาหลกั การและวธิ กี ารปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐาน ในพระสตู รทเ่ี ชอ่ื มโยงกบั มหาสตปิ ฏั ฐาน สูตร เช่น อปัณณกสูตร สติสูตร อาการบรรลุมรรคผลและคุณธรรมของพระอริยบุคคล ฝึกปฏิบัติวิปัสสนา กรรมฐานโดยการเดนิ จงกรม 6 ระยะ นัง่ ก�ำ หนด 6 ระยะ สง่ และสอบอารมณ์ 000 157 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 7 (Buddhist Meditation VII) 1(1-2-4) ศึกษาวิธีการปฏิบัติกรรมฐาน สภาวธรรมที่เกิดดับในขณะปฏิบัติฯ วิธีแก้สภาวธรรมของ ส�ำ นกั ปฏบิ ตั ธิ รรมในสมยั ปจั จบุ นั เปรยี บเทยี บกบั มหาสตปิ ฏั ฐานสตู ร ฝกึ ปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐานโดยการเดนิ จงกรม และนัง่ กำ�หนดส่งและสอบอารมณ์ 2.2 วชิ าแกน 33 หนว่ ยกิต

 คู่มือนสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรนิ ทร์ ก) กลุ่มวชิ าภาษาบาลีและพระพุทธศาสนา 14 หน่วยกติ 000 306 หลกั พุทธธรรม (Principles of Buddhism) 3(3-0-6) ศึกษาหลักพุทธธรรมที่สำ�คัญในพระไตรปิฎก เน้นอริยสัจ ปฏิจจสมุปบาท เบญจขันธ์ ไตรลกั ษณ์ โพธิปกั ขิยธรรม กรรม สังสารวฏั และนิพพานโดยใช้คัมภีร์อรรถกถาและฎกี าประกอบ 000 307 พทุ ธปรัชญาเถรวาท (Theravada Buddhist Philosophy) 3(3-0-6) ศกึ ษาอภปิ รชั ญา ญาณวทิ ยา จรยิ ศาสตร์ และสนุ ทรยี ศาสตรใ์ นพทุ ธปรชั ญาเถรวาท เปรยี บ เทยี บกบั ปรชั ญาตะวนั ตกและปรชั ญาตะวนั ออก 000 308 ธรรมบทศกึ ษา (Dhammapada Studies) 3(3-0-6) ศึกษาความหมาย ประวัติ โครงสร้าง หลักธรรมสำ�คัญของธรรมบท เน้นหลักธรรมสำ�คัญ แนวคิดเชงิ เศรษฐกจิ สงั คมวฒั นธรรมอนิ เดีย อิทธพิ ลและคณุ ค่าของธรรมบททมี่ ีตอ่ วถิ ชี ีวติ และภมู ิปญั ญาไทย 000 309 วิสุทธมิ คั คศึกษา (Visuddhimagga Studies) 3(3-0-6) ศกึ ษาความหมาย ประวตั ิ โครงสรา้ งและหลักธรรมสำ�คญั ของวสิ ทุ ธมิ รรค และอิทธพิ ลของ วสิ ุทธมิ รรคที่มตี ่อวรรณกรรมทางพระพทุ ธศาสนาและวิถีชวี ติ ไทย 000 310 นเิ ทศศาสตร์ในพระไตรปิฎก (Communication in Tipitaka) 3(3-0-6) ศึกษาความหมายและขอบข่ายของนิเทศศาสตร์ ค�ำ สอนส�ำ คัญทเี่ กี่ยวกบั หลักการ รูปแบบ วธิ ีการสื่อค�ำ สอนของพระพุทธเจ้าและสาวก และจริยธรรมกบั การสอื่ สารในพระไตรปิฎก 000 311 พระพทุ ธศาสนา (Mahayana Budhism) 3(3-0-6) ศึกษากำ�เนิดและพัฒนการของมหายานในอินเดีย การเผยแผ่มหายานเข้าสู่ประเทศต่าง ๆ หลักธรรม พิธีกรรม และนิกายส�ำ คัญของมหายาน 000 413 พทุ ธศลิ ปะ (Buddhist Arts) 3(3-0-6) ศึกษาพัฒนาการของพทุ ธศิลปะในอินเดยี และคลนื่ พระพุทธศาสนาทีเ่ ขา้ สู่ประเทศไทย ซึ่ง สมั พันธ์กบั สกลุ ศลิ ปะสมัยต่าง ๆ จนเกิดเปน็ สกลุ ศิลปะในประเทศไทย ทงั้ ด้านประติมากรรม จิตกรรม และ สถาปตั ยกรรม ปรัชญาธรรมทางวตั ถุและความงามจากพุทธศลิ ปะสมยั ต่าง ๆ ในประเทศไทย โดยอาศยั พทุ ธ ลกั ษณะ 000 414 ธรรมะภาคภาษาองั กฤษช้นั สูง 3(3-0-6) (Dhamma in Advance English) ศกึ ษาหนงั สอื ธรรมะทปี่ ราชญท์ างพระพทุ ธศาสนาไดร้ จนาไวเ้ ปน็ ภาษาองั กฤษตามทกี่ �ำ หนด ให้ 000 415 จติ วิทยาในพระไตรปิฎก (Psychology in Tipitaka) 3(3-0-6) ศึกษาคำ�สอนเร่ืองจิตและเจตสิกในพระไตรปิฎก เปรียบเทียบกับเร่ืองจิตวิทยาตะวันตก ปจั จบุ นั พฤติกรรมของมนษุ ย์ตามแนวจรติ 6 และการพฒั นาจติ ดว้ ยสมถะและวิปสั สนา 000 416 ศกึ ษาอิสระทางพระพทุ ธศาสนา 3(3-0-6)

ค่มู อื นสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ (Independent Study on Buddhism) ศึกษาค้นคว้าวิจัยอิสระที่สามารถประยุกต์ใช้ในกิจการทางพระพุทธศาสนา โดยความเห็น ชอบและควบคมุ ดแู ลของอาจารย์ท่ีปรึกษา 000 417 สมั มนาพระพทุ ธศาสนา (Seminar on Buddhism) 3(3-0-6) ศึกษาแนวคิด รูปแบบ วิธีการและดำ�เนินการสัมมนาปัญหาเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาใน ประเดน็ ต่าง ๆ โดยเสนอผลงานการคน้ คว้าและรายงานประกอบการสัมมนา 2.3 วชิ าเฉพาะด้าน 32 หน่วยกติ 101 301 พระพทุ ธศาสนากับสงั คมสงเคราะห์ (Buddhism and Science) 2(2-0-4) ศึกษาความหมาย ลักษณะ ขอบข่ายและวิธีการแสวงหาความจริงของพระพุทธศาสนากับ วิทยาศาสตร์ โดยสามารถศึกษาวิเคราะห์ทฤษฎีวิวัฒนาการ ทฤษฎีสัมพันธภาพ ทฤษฎีควอนตัมฟิสิกส์ และ ทัศนะของนักวิทยาศาสตร์ที่มีต่อพระพุทธศาสนา รวมท้ังเข้าใจถึงผลกระทบทางวิทยาศาสตร์ท่ีมีต่อโลกและ พระพุทธศาสนา 101 302 พระพทุ ธศาสนากับสงั คมสงเคราะห์ 2(2-0-4) (Buddhism and Social Works) ศึกษาความหมาย และขอบข่ายของสังคมสงเคราะห์ หลักการ รูปแบบ และวิธีการ สงั คมสงเคราะห์ในพระไตรปิฎก เนน้ พระจริยาของพระพทุ ธเจ้า บทบาทและความสำ�คัญของพระสงฆ์ในการ สังคมสงเคราะห์ 101 319 ศึกษาศาสตร์ในพระไตรปิฎก (Education in Tipitaka) 2(2-0-4) ศึกษาความหมายและขอบข่ายของศกึ ษาศาสตร์ ทฤษฎีทางศึกษาศาสตร์ หลกั ธรรมสำ�คัญ ในพระไตรปิฎกที่เกี่ยวกับการศึกษา บูรณาการโดยเน้นเป้าหมายของการศึกษาตามไตรสิกขา กระบวนการ จดั การศกึ ษาแบบกลั ยาณมิตรและโยนิโสมนสิการ วิธสี อนของพระพุทธเจ้า คุณธรรมแลจรยิ ธรรมของครู 101 321 ชาดกศึกษา 2(2-0-4) ศึกษาโครงสรา้ ง เน้อื หา และแนวคิดที่ปรากฏในชาดก อทิ ธิพลของชาดกทีม่ ตี ่อวรรณกรรม ทางพระพุทธศาสนา ศิลปะ และวถิ ีชวี ติ 101 322 พระพุทธศาสนากับภูมปิ ัญญาไทย 2(2-0-4) (Buddhism and Thai Thoughts) ศึกษาภูมิปัญญาไทยท่ีได้รับอิทธิพลจากพระพุทธศาสนาในด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง และศลิ ปวัฒนธรรม 101 323 พระพทุ ธศาสนาในโลกปจั จบุ นั 2(2-0-4) (Buddhism in Temporary World) ศกึ ษาสถานการณข์ องพระพทุ ธศาสนาในโลกปจั จบุ นั ผลกระทบของลทั ธกิ ารเมอื งและศาสนา

 คูม่ อื นิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตสรุ ินทร์ อ่ืน ๆ ต่อพระพุทธศาสนา อิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมโลก และบทบาทขององค์การพระพุทธ ศาสนาระดับนานาชาติ 101 324 ชวี ติ และผลงานของปราชญท์ างพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) (Life and Works of Buddhist Scholars) ศกึ ษาชวี ประวตั แิ ละผลงานดา้ นการรจนาและแปลหนงั สอื ต�ำ รา และคมั ภรี พ์ ระพทุ ธศาสนา ของนกั ปราชญท์ างพระพทุ ธศาสนาเถรวาทและมหายาน 101 403 พระพุทธศาสนากบั นเิ วศวทิ ยา (Buddhism and Ecology) 2(2-0-4) ศึกษาความหมายและขอบข่ายของนิเวศวิทยา หลักธรรมสำ�คัญในพระไตรปิฎกท่ีเก่ียวกับ นเิ วศวทิ ยา เนน้ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมนษุ ยก์ บั ระบบนเิ วศ มนษุ ยก์ บั ธรรมชาติ แนวทางการอนรุ กั ษแ์ ละระบบ นเิ วศวทิ ยา 101 404 ธรรมประยกุ ต์ (Applied Dhamma) 2(2-0-4) ศกึ ษาหลกั ธรรมในพระพทุ ธศาสนาเพอื่ น�ำ มาประยกุ ตใ์ ชแ้ ละบรู ณาการในการพฒั นาคณุ ภาพ ชวี ติ แก้ปญั หาชวี ติ และสังคม 101 405 พระพุทธศาสนากับเศรษฐศาสตร์ (Buddhism and Economics) 2(2-0-4) ศึกษาความหมายและขอบข่ายของเศรษฐศาสตร์ วิเคราะห์แนวคิดและทฤษฎีหลักทาง เศรษฐศาสตร์จริยธรรมของผู้ผลิตและผู้บริโภคตามแนวหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เปรียบเทียบ เศรษฐศาสตร์แนวพุทธศาสตรก์ ับเศรษฐศาสตร์ทวั่ ไป รวมทง้ั ศกึ ษาปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 101 427 รัฐศาสตร์ในพระไตรปิฎก (Political Science in Tipitaka) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมายและขอบขา่ ยของรฐั ศาสตร์ วเิ คราะหแ์ นวคดิ และทฤษฎหี ลกั ทางรฐั ศาสตร์ ในพระไตรปฎิ ก รปู แบบ วธิ กี ารปกครองตามแนวนติ ริ ฐั หลกั ธรรมาภบิ าล หลกั ธรรมของผบู้ รหิ าร เปรยี บเทยี บ ประยกุ ต์และบูรณาการรัฐศาสตรต์ ามแนวพุทธศาสตรก์ ับรัฐศาสตรท์ ว่ั ไป 101 430 พระพุทธศาสนากับสิทธมิ นุษยชน 2(2-0-4) (Buddhism and Human Rights) ศกึ ษาหลกั สทิ ธมิ นษุ ยชนตามหลกั ค�ำ สอนทางพระพทุ ธศาสนา โดยเปรยี บเทยี บกบั ปฏญิ ญา สากลว่าสิทธิมนุษยชน รัฐธรรมนูญของไทยและพระราชบัญญัติของไทยว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ตลอดจนหลัก สทิ ธมิ นษุ ยชนของนานาอารยประเทศ 101 431 พระพทุ ธศาสนากับการพฒั นาทย่ี ่ังยนื 2(2-0-4) (Buddhism and Sustainable Development) ศกึ ษาหลกั การพฒั นาทยี่ ง่ั ยนื ตามแนวพระพทุ ธศาสนา โดยเนน้ หลกั การพฒั นามนษุ ย์ สงั คม ธรรมชาติ และส่งิ แวดล้อม 101 432 มังคลัตถทปี นีศกึ ษา (Mangalatthadipani Studies) 2(2-0-4) ศึกษาโครงสร้าง และเนื้อหาสาระของมังคลัตถทีปนี อิทธิพลของมังคัตถทีปนีท่ีมีต่อ วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาและวิถีชีวติ ไทย

คู่มอื นสิ ติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสรุ นิ ทร์ 101 437 พระพุทธศาสนากบั สาธารณสุข (Buddhism and Health Care) 2(2-0-4) ศกึ ษาความหมายและขอบขา่ ยสาธารณสขุ ศาสตรท์ ง้ั การแพทยส์ มยั ใหมแ่ ละการแพทยแ์ ผน ไทย ค�ำ สอนในพระไตรปฎิ กและอรรถกถาทเี่ กยี่ วกบั เรอื่ งโรค การบรโิ ภคปจั จยั 4 การบรหิ ารรา่ งกาย การรกั ษา พยาบาล การพกั ผอ่ น และการดแู ลสุขภาพจริยธรรมของผรู้ กั ษาพยาบาล 101 438 มลิ ินทปญั หาศึกษา (Milindapanha Studies) 3(3-0-6) ศกึ ษาความเปน็ มาของมลิ นิ ทปญั หา เนอ้ื หาสาระ ส�ำ นวนภาษาวธิ กี ารตอบปญั หา และแนวคดิ ทางปรัชญา 2.4 วิชาเลอื กเฉพาะสาขา 9 หนว่ ยกิต 101 318 เปรียบเทียบเถรวาทกับมหายาน 2(2-0-4) (Comparision between Theravada and Mahayana) ศึกษาเปรียบเทียบสถานะและพระจริยาของพระพุทธเจ้า สถานะและบทบาทของพระ โพธิสตั ว์ ค�ำ สอน เรอื่ ง ธรรมกาย ทศบารมี ไตรลักษณ์ ปฏจิ จสมปุ บาท นพิ พาน และพิธีกรรมส�ำ คญั ของนกิ าย ท้ังสอง 101 420 อกั ษรจารกึ ในพระไตรปิฎก (Buddhism and Peace) 2(2-0-4) ศึกษาหลักคำ�สอนสำ�คัญทางพระพุทธศาสนาท่ีเกี่ยวกับสันติภาพ หลักการและวิธีการแก้ ปัญหาความขัดแย้งแนวพุทธ โดยเน้นรูปแบบและวิธีการสังฆสามัคคี และใช้แนวคิดเรื่องสันติภาพทางตะวัน ตกมาเทียบเคียง 3. หมวดวิชาเลอื กเสรี 9 หนว่ ยกติ 101 325 นวตั กรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศทางพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) (Innovation and Information Technology in Buddhism) ศกึ ษาความร้เู กีย่ วกับเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การสื่อสาร หลกั การ แนวคดิ การออกแบบ การประยุกต์ใช้ และการประเมินสื่อ นวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือ การเรียนรู้ ฝึกการใช้คอมพิวเตอร์ และอนิ เตอร์เนต็ เพื่อสร้างนวัตกรรมการเรยี นรูแ้ ละจัดการเรยี นรทู้ างพระพุทธศาสนา 101 327 วรรณกรรมพระพทุ ธศาสนารว่ มสมัย 2(2-0-4) (Contemporary Literary Works on Buddhism) ศกึ ษาวรรณกรรมพระพทุ ธศาสนารว่ มสมัยที่สำ�คัญ วิเคราะหเ์ นอ้ื หา ส�ำ นวน ภาษาแนวคิด และอิทธพิ ลของวรรณกรรมนนั้ ๆ ทม่ี ีต่อสงั คมไทย 101 431 พระพุทธศาสนากับการเมอื งการปกครอง 2(2-0-4) (Buddhism and Politics) ศกึ ษาบทบาทของพระพุทธศาสนาทีม่ สี ว่ นร่วมในการเมืองการปกครองของไทย ตั้งแต่สมยั

 คมู่ ือนิสิตปรญิ ญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564 มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรินทร์ กรงุ สโุ ขทยั เปน็ ตน้ มา พทุ ธธรรมทม่ี สี ว่ นเสรมิ สรา้ งคณุ ธรรมใหแ้ กก่ ารเมอื ง องคก์ รทางคณะสงฆท์ ก่ี อ่ ใหเ้ กดิ การ พัฒนาทางด้านการเมืองการปกครองของไทย บทบาทของพระสงฆ์ตอ่ การเมอื งไทย บทบาทของพระสงฆ์กบั การปกครองระบอบประชาธิปไตย โดยมีกรณีศึกษาจากพระสงฆ์ท่ีมีบทบาททางการเมือง เช่น พระสงฆ์ศรี ลังกา เปน็ ตัวอย่าง

คมู่ อื นิสิตปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ หลักสตู รครุศาสตรบณั ฑติ สาขาวิชาสังคมศึกษา (4 ป)ี หลักสตู รปรับปรุง พ.ศ.2562 ช่ือสถาบันอุดมศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขต/คณะ/ภาควชิ า วิทยาลยั สงฆ์สุรินทร์ หมวดที่ 1 ข้อมลู ท่วั ไป 1. รหัสและชอื่ หลักสูตร รหสั หลกั สูตร : 25501851100326 ภาษาไทย : หลกั สูตรครุศาสตรบัณฑติ สาขาวิชาสงั คมศกึ ษา ภาษาอังกฤษ : Bachelor of Education Program in Social Studies 2. ชอื่ ปรญิ ญาและสาขาวชิ า ชอ่ื เต็ม (ไทย) : ครุศาสตรบณั ฑติ (สงั คมศกึ ษา) ช่ือย่อ (ไทย) : ค.บ. (สงั คมศึกษา) ชอ่ื เตม็ (องั กฤษ) : Bachelor of Education in Social Studies ชื่อย่อ (อังกฤษ) : B.Ed. (Social Studies) 3. วชิ าเอกหรอื ความเชย่ี วชาญเฉพาะของหลกั สตู ร เป็นหลักสตู รทม่ี ุง่ สร้างความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์ในการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา และนำ�ความ รู้ทางพทุ ธศาสตร์และสงั คมศกึ ษา มาประยุกตเ์ พ่ือแกป้ ญั หาและพัฒนาสังคมแกน่ ิสิต โดยการจัดการเรยี นการ สอนทง้ั ภาคทฤษฏี ปฏบิ ัติ และวิชาชพี เพื่อการท�ำ งานร่วมกับผู้อืน่ และถ่ายทอดวชิ าชีพอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ 4. จำ�นวนหน่วยกิตทเี่ รยี นตลอดหลักสูตร จำ�นวน 156 หนว่ ยกติ 5. หลกั สตู ร หลักสูตรครุศาสตรบัณฑติ สาขาวชิ าสังคมศกึ ษา ใชร้ ะยะเวลาในการสำ�เร็จการศกึ ษาไม่เกนิ 8 ปี 5. รูปแบบของหลกั สตู ร 5.1 รูปแบบ หลักสูตรระดบั ปริญญาตรี หลักสูตร 4 ปี

 คมู่ ือนิสิตปริญญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ 5.2 โครงสรา้ งหลกั สตู ร โครงสร้างหลักสูตร แบ่งเป็นหมวดวิชาท่ีสอดคล้องกับประกาศกระทรวงศึกษาธิการเร่ือง เกณฑ์ มาตรฐานหลักสูตรระดบั ปริญญาตรี พ.ศ. 2558 ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรอื่ ง มาตรฐานคณุ วฒุ ริ ะดบั ปรญิ ญาตรี สาขาครศุ าสตรแ์ ละสาขาศกึ ษาศาสตร์ (หลักสูตรสี่ป)ี พ.ศ. 2562 ดังน้ี โครงสรา้ งหลักสูตร 1. หมวดวชิ าศึกษาทว่ั ไป ไม่นอ้ ยกวา่ 30 หน่วยกติ 1.1 วชิ าบังคับ 18 หนว่ ยกิต 1.2 วิชาเลอื ก 12 หนว่ ยกิต 2. หมวดวชิ าเฉพาะดา้ น ไมน่ ้อยกวา่ 118 หน่วยกิต 2.1 วิชากลุม่ พระพุทธศาสนา ไม่นอ้ ยกวา่ 24 หนว่ ยกติ 2.2 วิชาชพี ครู ไม่น้อยกว่า 36 หน่วยกติ 2.2.1 วิชาบงั คบั 24 หนว่ยกิต 2.2.2 วชิ าฝึกประสบการณว์ ชิ าชพี 12 หนว่ ยกิต 2.3 วิชาเฉพาะสาขา ไมน่ ้อยกว่า 60 หน่วยกติ 2.3.1 วชิ าเอก 60 หน่วยกิต 1) วชิ าบงั คบั 40 หน่วยกิต 2) วชิ าเลอื ก 20 หนว่ ยกิต 3. หมวดวิชาเลือกเสรี ไม่น้อยกว่า 6 หนว่ ยกิต รวมตลอดหลกั สูตร ไมน่ อ้ ยกว่า 156 หนว่ ยกติ 3.1.3 รายวชิ าในหลกั สตู ร 1) หมวดศึกษาท่วั ไป หมวดวชิ าศกึ ษาทวั่ ไป ปรบั ปรงุ จากโครงสรา้ งตามเกณฑม์ าตรฐานหลกั สตู รปรญิ ญาตรี พ.ศ. 2548 จาก 4 กลมุ่ วชิ า คอื กลมุ่ วชิ าภาษา กลมุ่ วชิ าสงั คมศาสตร์ กลมุ่ วชิ ามนษุ ยศาสตร์ และกลมุ่ วชิ าวทิ ยาศาสตร์ และคณติ ศาสตร์ ใหร้ วมเปน็ วชิ าบงั คบั 18 หนว่ ยกติ ซง่ึ นสิ ติ ทกุ คณะตอ้ งศกึ ษาใหค้ รบทกุ รายวชิ าและวชิ าเลอื ก อีก 12 หน่วยกติ รวมเป็น 30 หน่วยกิต 1. หมวดวิชาศึกษาทัว่ ไป 30 หน่วยกิต นสิ ติ ทกุ คณะตอ้ งศึกษาหมวดวิชาศกึ ษาทวั่ ไป จำ�นวน 30 หน่วยกิต ไดแ้ ก่ 1.1 วิชาบงั คบั จำ�นวน 18 หนว่ ยกติ 000 101 มนษุ ย์กับสังคม 2(2-0-4) 000 102 กฎหมายทว่ั ไป 2(2-0-4) 000 107 เทคนคิ การศกึ ษาระดบั อุดมศึกษา (2)(2-0-4) 000 108 ปรชั ญาเบ้อื งตน้ 2(2-0-4)

ค่มู อื นิสติ ปริญญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 000 10 9 ศาสนาทวั่ ไป 2(2-0-4) 000 114 ภาษากับการส่ือสาร 2(2-0-4) 000 115 ภาษาศาสตร์เบ้ืองต้น 2(2-0-4) 000 13 9 คณิตศาสตรเ์ บ้อื งต้น 2(2-0-4) 000 210 ตรรกศาสตรเ์ บื้องต้น 2(2-0-4) 000 238 สถิติเบือ้ งตน้ และการวิจยั 2(2-0-4) 1.2 วชิ าเลือก จำ�นวน 12 หน่วยกติ 000 103 การเมอื งกับการปกครองของไทย 2(2-0-4) 000 104 เศรษฐศาสตรใ์ นชีวติ ประจ�ำ วัน 2(2-0-4) 000 105 มนษุ ยก์ บั ส่งิ แวดลอ้ ม 2(2-0-4) 000 106 เหตกุ ารณโ์ ลกปจั จบุ นั 2(2-0-4) 000 116 ภาษาอังกฤษเบ้ืองตน้ 2(2-0-4) 000 117 ภาษาองั กฤษชัน้ สูง 2(2-0-4) 000 118 ภาษาสันสกฤตเบื้องตน้ 2(2-0-4) 000 11 9 ภาษาสันสกฤตชัน้ สูง 2(2-0-4) 000 120 ภาษาไทยเบ้อื งตน้ 2(2-0-4) 000 121 ภาษาไทยชนั้ สงู 2(2-0-4) 000 128 ภาษาจนี เบอื้ งต้น 2(2-0-4) 000 12 9 ภาษาจนี ชัน้ สงู 2(2-0-4) 000 130 ภาษาญ่ีปนุ่ เบือ้ งต้น 2(2-0-4) 000 131 ภาษาญ่ปี นุ่ ช้ันสงู 2(2-0-4) 000 135 ภาษาฮินดีเบ้ืองตน้ 2(2-0-4) 000 136 ภาษาฮนิ ดชี ั้นสงู 2(2-0-4) 000 211 วฒั นธรรมไทย 2(2-0-4) 000 212 มนษุ ยก์ ับอารยธรรม 2(2-0-4) 000 213 ชีวิตกบั จติ วทิ ยา 2(2-0-4) 000 241 วทิ ยาศาสตร์กายภาพและประยกุ ต์วทิ ยา 2(2-0-4) 000 242 พ้นื ฐานคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ 2(2-0-4) 000 264 สนั ติศึกษา 2(2-0-4) 000 265 ภาวะผู้นำ� 2(2-0-4) 000 266 หลักธรรมาภบิ าล 2(2-0-4)

 คูม่ ือนิสติ ปริญญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 2. หมวดวชิ าเฉพาะดา้ น 118 หน่วยกติ 2.1 วิชากลุ่มพระพทุ ธศาสนา จ�ำ นวน ไม่น้อยกวา่ 24 หนว่ ยกติ นิสิตหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ต้องศึกษาวิชา กลุ่มพระพุทธศาสนา จำ�นวนไม่น้อยกว่า 24 หน่วยกิต ประกอบด้วย กลุ่มวิชาบาลีและพระพุทธศาสนา 8 หนว่ ยกติ กลุม่ วชิ าพระพุทธศาสนาท่ัวไป 12 หน่วยกติ และกลุม่ วชิ าวิปสั สนาธุระ 4 หน่วยกติ ก. กลุ่มวชิ าบาลีและพระพทุ ธศาสนา 8 หน่วยกิต 000 147 พระไตรปฎิ กศกึ ษา 2(2-0-4) 000 148 พระวนิ ัยปฎิ ก 2(2-0-4) 000 14 9 พระสุตตันตปิฎก 2(2-0-4) 000 150 พระอภิธรรมปฎิ ก 2(2-0-4) ข. กลุ่มวิชาพระพุทธศาสนาท่วั ไป 12 หนว่ ยกิต 000 158 ประวัติพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) 000 25 9 เทศกาลและพธิ ีกรรมพระพทุ ธศาสนา 2(2-0-4) 000 260 การปกครองคณะสงฆ์ไทย 2(2-0-4) 000 261 ธรรมะภาคภาษาอังกฤษ 2(2-0-4) 000 262 ธรรมนเิ ทศ 2(2-0-4) 000 263 งานวิจยั และวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา 2(2-0-4) ค. กลุ่มวชิ าวปิ ัสสนาธุระ 4 หน่วยกติ 000 151 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 1 (2)(1-2-4) 000 152 ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 2 1(1-2-4) 000 253 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 3 (2) (1-2-4) 000 254 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 4 1(1-2-4) 000 355 ธรรมะภาคปฏิบัติ 5 (2)(1-2-4) 000 356 ธรรมะภาคปฏบิ ัติ 6 1(1-2-4) 000 457 ธรรมะภาคปฏบิ ตั ิ 7 1(1-2-4) 2.2 วชิ าชีพครู จำ�นวน 36 หนว่ ยกิต 2.2.1 วิชาบงั คับ 24 หนว่ ยกิต 200 101 ความเปน็ ครูวิชาชีพ 3(3-0-6) 200 102 ภาษาและวฒั นธรรม 3(2-2-5) 200 103 จติ วทิ ยาสำ�หรบั ครู 3(2-2-5) 200 204 ปรัชญาการศกึ ษาและการพัฒนาหลกั สตู ร 3(2-2-5) 200 205 การออกแบบการเรยี นรูแ้ ละการจัดการช้นั เรียน 3(2-2-5)

ค่มู อื นิสิตปรญิ ญาตรี ปกี ารศกึ ษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตสุรินทร์ 200 306 นวัตกรรมและเทคโนโลยสี ารสนเทศทางการศึกษา 3(2-2-5) 200 307 การวดั ประเมนิ การเรียนรูแ้ ละคณุ ภาพของผเู้ รียน 3(2-2-5) 200 308 การวจิ ยั เพื่อพฒั นาการเรียนรู้ 3(2-2-5) 2.2.2 วชิ าฝกึ ประสบการณ์วิชาชพี 12 หน่วยกติ 200 10 9 ปฏบิ ัตวิ ิชาชพี ในสถานศึกษา 1 2 (1-2-3) 200 210 ปฏบิ ตั วิ ิชาชพี ในสถานศกึ ษา 2 2 (1-2-3) 200 311 ปฏบิ ตั วิ ิชาชีพในสถานศกึ ษา 3 2 (0-4-2) 200 412 ปฏบิ ตั ิการสอนในสถานศกึ ษา 6(0-18-0) 2.3 วชิ าเฉพาะสาขา 60 หนว่ ยกิต 2.3.1 วิชาเอก 60 หน่วยกิต 1) วิชาบังคับ 40 หน่วยกิต 2) วชิ าเลือก 20 หน่วยกติ 1) วิชาบงั คับ 40 หนว่ ยกติ 203 201 สังคมสมยั ใหม ่ 3(3-0-6) 203 202 เศรษฐศาสตร์ร่วมสมยั 3(3-0-6) 203 203 ประวัตศิ าสตร์ไทยเชิงวเิ คราะห์ 3(3-0-6) 203 204 ภูมศิ าสตรป์ ระเทศไทย 3(3-0-6) 203 305 พระพุทธศาสนากับการพัฒนาสังคม 3(3-0-6) 203 306 ประวัติศาสตร์รว่ มสมยั 3(3-0-6) 203 307 วทิ ยาการจัดการเรียนรู้ทางสังคมศึกษา 2(1-2-3) 203 308 ความรู้ทัว่ ไปทางรฐั ศาสตร์ 3(3-0-6) 203 30 9 เทคโนโลยภี ูมศิ าสตรส์ ารสนเทศ 3(2-2-5) 203 310 พลเมอื งกับการพัฒนาสังคม 3(3-0-6) 203 311 สื่อและนวตั กรรมการสอนสงั คมศึกษา 2(1-2-3) 203 312 ภาษาอังกฤษทางสงั คมศึกษา 3(3-0-6) 203 413 สัมมนาสังคมศกึ ษา 3(2-2-5) 203 414 ศกึ ษาอิสระทางสังคมศกึ ษา 3(0-6-6) 2) วิชาเลือก 20 หนว่ ยกิต 203 215 ภาษาองั กฤษส�ำ หรบั ครสู ังคมศกึ ษา 1 2(2-0-4) 203 316 ภาษาองั กฤษส�ำ หรบั ครูสังคมศึกษา 2 2(2-0-4) 203 317 ภูมิศาสตรก์ ายภาพ 2(2-0-4) 203 318 พุทธวธิ กี ารสอน 2(1-2-3)

 คู่มือนสิ ติ ปรญิ ญาตรี ปกี ารศึกษา 2564 มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 203 31 9 ศาสนาสัมพนั ธ์ 2(2-0-4) 203 420 ศาสตรพ์ ระราชากับการพัฒนาสังคม 2(1-2-3) 203 421 ท้องถิน่ ศึกษา 2(1-2-3) 203 422 พัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมสมัยใหม ่ 2(2-0-4) 203 423 ประชากรกบั ส่ิงแวดล้อม 2(2-0-4) 203 424 เพศวิถกี ับความสมั พันธ์ยุคดิจทิ ลั 2(2-0-4) 203 325 ประวัติศาสตร์เอเชีย 2(2-0-4) 203 326 ประวัตศิ าสตรอ์ เมรกิ า 2(2-0-4) 203 327 ประวตั ศิ าสตรย์ โุ รป 2(2-0-4) 203 328 ภูมศิ าสตร์โลก 2(2-0-4) 203 32 9 อารยธรรมโลก 2(2-0-4) 203 330 การใชส้ อ่ื และเทคโนโลยที างสงั คมศึกษา 2(1-2-3) 203 431 ภาวะผ้นู ำ�ทางสังคม 2(2-0-4) 203 432 การวจิ ยั ทางสงั คมศึกษา 2(1-2-3) 203 433 จรยิ ศาสตรแ์ ละจริยธรรมสิง่ แวดล้อม 2(2-0-4) 203 434 การปกครองส่วนท้องถ่นิ 2(2-0-4) 203 435 การสอนเพอ่ื พัฒนาทักษะการคิด 2(2-0-4) 203 436 เศรษฐกจิ ไทยกับเศรษฐกจิ โลก 2(2-0-4) 203 437 การจดั การทรพั ยากรทอ้ งถนิ่ 2(2-0-4) 203 438 อาเซยี นศกึ ษา 2(2-0-4) 203 43 9 ทรพั ยากรธรรมชาตกิ ับการพฒั นาประชากร 2(1-2-3) 203 440 ภูมิปญั ญาทอ้ งถ่ิน 2(1-2-3) 203 441 เศรษฐกิจพอเพยี ง 2(1-2-3) 203 442 ศิลปกรรมในพระพุทธศาสนา 2(1-2-3) 203 443 พระพุทธศาสนากบั สถานการณป์ ัจจุบัน 2(1-2-3) 203 444 พุทธธรรมกบั ชีวิต 2(2-0-4) 3. หมวดวชิ าเลอื กเสรี ไม่น้อยกวา่ 6 หน่วยกติ นสิ ติ สาขาวชิ าสงั คมศกึ ษา ตอ้ งเลอื กศกึ ษารายวชิ าเลอื กวชิ าเอก หรอื รายวชิ าอน่ื ๆ ทเี่ ปดิ สอน ในมหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จำ�นวนไม่นอ้ ยกวา่ 6 หน่วยกติ โดยความเหน็ ชอบของอาจารย์ ท่ีปรึกษา

2 คู่มอื นิสติ ปรญิ ญาตรี ปีการศึกษา 2564  มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตสุรนิ ทร์ 3.1.4. แสดงแผนการศึกษา ปที ่ี 1 ภาคการศึกษาที่ 1 รหัสวิชา รายวิชา หน่วยกติ 000 107 1. หมวดวชิ าศกึ ษาทั่วไป 8 หน่วยกิต (2)(2-0-4) 000 108 2(2-0-4) 000 109 1.1 วิชาบังคับ 6 หนว่ ยกิต 2(2-0-4) 000 210 2(2-0-4) เทคนคิ การศึกษาระดับอดุ มศึกษา 000 116 2(2-0-4) ปรัชญาเบื้องตน้ 000 147 2(2-0-4) 000 158 ศาสนาท่วั ไป 2(2-0-4) 000 262 2(2-0-4) 000 151 ตรรกศาสตร์เบ้ืองต้น (2)(1-2-4) 200 101 1.2 วิชาเลอื ก 2 หนว่ ยกติ 3(3-0-6) 200 102 3(2-2-5) ภาษาองั กฤษเบื้องต้น 20(4) 2. หมวดวิชาเฉพาะดา้ น 12 หนว่ ยกติ 2.1 วิชากล่มุ พระพุทธศาสนา 6 หน่วยกิต พระไตรปิฎกศึกษา** ประวัตพิ ระพทุ ธศาสนา** ธรรมนิเทศ ธรรมะภาคปฏิบตั ิ 1 2.2 วิชาชีพครู 6 หน่วยกติ 2.2.1 วิชาบังคับ 6 หน่วยกิต ความเปน็ ครวู ิชาชพี ภาษาและวฒั นธรรม รวมหน่วยกิต ()ไม่นับหน่วยกติ **รายวิชาข้อสอบกลาง

 ค่มู อื นิสติ ปริญญาตรี ปีการศกึ ษา 2564 2 มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วทิ ยาเขตสุรินทร์ ปีที่ 2 ภาคการศึกษาที่ 1 รหัสวชิ า รายวชิ า 1. หมวดวิชาศึกษาทว่ั ไป 8 หนว่ ยกติ 1.1 วิชาบงั คับ 4 หนว่ ยกิต หน่วยกิต 2(2-0-4) 000 102 กฎหมายทวั่ ไป 2(2-0-4) 2(2-0-4) 000 238 สถติ เิ บอ้ื งต้นและการวจิ ัย 2(2-0-4) 1.2 วิชาเลือก 4 หนว่ ยกติ 2(2-0-4) 2(2-0-4) 000 104 เศรษฐศาสตรใ์ นชวี ติ ประจาวนั 2(2-0-4) (2)(1-2-4) 000 242 พืน้ ฐานคอมพวิ เตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ 3(2-2-5) 2. หมวดวิชาเฉพาะด้าน 14 หน่วยกิต 2 (1-2-3) 2.1 วิชากลุม่ พระพุทธศาสนา 6 หน่วยกติ 3(3-0-6) 000 260 การปกครองคณะสงฆไ์ ทย** 22(2) 000 263 งานวจิ ยั และวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา** 000 261 ธรรมภาคภาษาองั กฤษ 000 253 ธรรมภาคปฏบิ ตั ิ 3 2.2 วชิ าชพี ครู 5 หน่วยกติ 2.2.1 วิชาบงั คับ 3 หนว่ ยกติ 200 204 ปรชั ญาการศึกษาและการพัฒนาหลกั สตู ร 2.2.2 วิชาฝกึ ประสบการณว์ ิชาชพี ครู 2 หนว่ ยกติ 200 210 ปฏิบตั วิ ิชาชพี ในสถานศกึ ษา 2 2.3 วิชาเฉพาะสาขา 3 หน่วยกติ 2.3.1 วชิ าเอก 3 หนว่ ยกติ 1) วชิ าบงั คบั 3 หน่วยกติ 203 201 สังคมสมัยใหม่ รวมหน่วยกิต ()ไม่นบั หนว่ ยกิต **รายวิชาข้อสอบกลาง