ระบบนิเวศกับการอนุรักษ์ทางทะเล

ระบบนเิ วศกับการอนรุ กั ษท์ างทะเล 143 อีีกหนึ่่ง� การปรัับตััวให้เ้ ข้า้ กัับสภาพแวดล้อ้ มที่�่แปรเปลี่�ย่ นตลอด เวลาจากการขึ้น้� และลงของระดัับน้ำ��ำ คืือ การขยายพัันธุ์์� เมื่�่อดอกของต้น้ โกงกางได้ร้ัับการผสมพัันธุ์์� มัันจะเติบิ โตกลายเป็็นผลและเมล็ด็ และเมื่�่อ มัันพร้อ้ มที่�่จะขยายพัันธุ์ต์� ่อ่ ไป มัันจะไม่ห่ ลุดุ ออกจากต้น้ แม่ใ่ นทัันทีี ซึ่่ง� ต่า่ งจากพืืชสายพัันธุ์์�อื่�น ๆ เนื่�่องจากบริเิ วณโดยรอบเป็็นโคลนและน้ำ��ำ ซึ่ง� ขึ้น้� ลงตลอดเวลา ผลที่�่หลุดุ จากต้น้ อาจจะไม่ส่ ามารถเติบิ โตหรืือฝัังรากได้้ ทัันก่่อนที่�่น้ำ��ำ จะขึ้น้� ในรอบถััดไป กระแสน้ำ��ำ และลมอาจจะทำ�ำ ให้ม้ ัันล่อ่ ง ลอยออกสู่่�ทะเลจนเน่า่ เสีียในที่�่สุดุ จุดุ เปลี่�ย่ นของต้น้ โกงกางคืือ ผลของ มัันจะเริ่ม� เจริญิ เติบิ โตตั้ง้� แต่ม่ ัันยัังติดิ อยู่�บนต้น้ ไม้้ รากจะเริ่ม� งอกยาวออก มา มีีลัักษณะเป็็นแท่ง่ แหลมแข็ง็ ทำ�ำ ให้ป้ ัักได้ง้ ่า่ ยทัันทีีที่�่มัันตกลงมาจาก ต้น้ ส่ว่ นอีีกด้า้ นหนึ่่ง� ของผลก็็พร้อ้ มที่�่จะแทงออกมาเป็็นกิ่�งยอดในทัันทีี ตััวอย่า่ งการปรัับตััวของรากของไม้ใ้ นป่่าชายเลน ผล และใบดััง ภาพที่�่ 6.8

144 ระบบนิเวศกบั การอนุรักษ์ทางทะเล ภาพที่�่ 6.7 การปรัับตััวของรากของไม้ใ้ นป่่าชายเลน ผล และใบ (Enlivefoundation, 2564)

ระบบนิเวศกับการอนุรกั ษ์ทางทะเล 145 สััตว์ท์ ี่อ่� าศััยในระบบนิิเวศป่่ าชายเลน บริเิ วณพื้้น� ปากแม่น่ ้ำ��ำ หรืืออ่า่ วกึ่่�งปิิดบริเิ วณชายฝั่�่งทะเลที่�่มีีแม่น่ ้ำ��ำ ลำ�ำ คลอง ไหลลงเรามัักจะพบระบบนิิเวศหาดโคลน/หาดเลน กว้า้ งใหญ่่ เป็็นแหล่ง่ ที่�่ อยู่�อาศััยและเป็็นแหล่ง่ หากิินของสััตว์ห์ ลายๆ ชนิิด เนื่�่องจากบริเิ วณหาด เลนจะเป็็นแหล่ง่ สะสมของตะกอนอิินทรีีย์ว์ ััตถุจุ ำ�ำ นวนมหาศาล เป็็นแหล่ง่ อาหารให้ก้ ัับสััตว์เ์ ล็ก็ ๆ ชนิิดต่า่ งๆ ทั้ง้� ที่�่กิินเศษซากอิินทรีีย์บ์ นผิิวโคลน และที่�่กรองกิินจากมวลน้ำ��ำ รวมทั้ง้� สััตว์ท์ ี่�่มาคอยกิินสััตว์อ์ื่�่นๆ โดยแบ่ง่ กลุ่�ม สััตว์แ์ บบง่า่ ยๆ ดัังนี้้� 1.สััตว์ท์ ี่�่อยู่�บนต้น้ ไม้แ้ ละพื้้น� ดินิ เช่น่ นกชนิิดต่า่ งๆ เหยี่�่ยวแดง นกกิิน ปลอกเหลืือง นกกระจิิบธรรมดา นกขมิ้้น� น้อ้ ยธรรมดา นกกระเต็น็ อกขาว นกปรอดหน้า้ นวล (ภาพที่�่ 6.8) รวมถึงึ สััตว์เ์ ลี้้ย� งลูกู ด้ว้ ยนม เช่น่ ลิงิ แสม นาก เสืือปลา และสััตว์เ์ ลื้้อ� ยคลาน เช่น่ งูพู ัังกา เหี้้ย� เป็็นต้น้ สััตว์เ์ หล่า่ นี้้ม� ีี บทบาทต่า่ งๆ กัันไป หลัักๆ คืือการควบคุมุ ประชากรของสััตว์ท์ ี่�่มีีขนาด เล็ก็ กว่า่ และควบคุมุ แมลงศััตรููพืืชในป่่าชายเลน นกทะเลและนกชายเลนหาดเลน มีีนกที่�่สำ�ำ คััญหลายชนิิด เนื่�่องจาก ประเทศไทยเป็็นเส้น้ ทางบินิ อพยพของนกชายเลนและนกทะเล เรีียกว่า่ East Asian-Australian Flyway และเป็็นจุดุ แวะพัักของนกชายเลน สำ�ำ คััญๆ และหายากหลายชนิิด เช่น่ นกชายเลนปากช้อ้ น (ภาพที่�่ 6.9)

146 ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล ภาพที่�่ 6.8 กลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่อาศััยอยู่�บนต้น้ ไม้แ้ ละพื้้น� ดินิ (Enlivefoundation, 2564)

ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษ์ทางทะเล 147 ภาพที่�่ 6.9 นกที่�่กากิินอยู่�ในหาดเลน (Enlivefoundation, 2564)

148 ระบบนิเวศกบั การอนุรกั ษท์ างทะเล 2.กลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่มากัับน้ำ��ำ สััตว์เ์ หล่า่ นี้้จ� ะมากัับกระแสน้ำ��ำ ช่ว่ งน้ำ��ำ ขึ้น้� เพื่�่อเข้า้ มาหาอาหารซึ่ง� อาจได้แ้ ก่่ ไส้เ้ ดืือนทะเล หอย ปู ูกุ้้�ง และสััตว์ไ์ ม่ม่ ีี กระดูกู สัันหลัังขนาดเล็ก็ อื่�่นๆ บางครั้ง้� ก็็เข้า้ มาเพื่�่อวางไข่ใ่ นหาดเลนหรืือ พื้้น� ที่�่ใกล้เ้ คีียง ซึ่่ง� สััตว์ก์ ลุ่�มนี้้ไ� ด้แ้ ก่่ แมงดาทะเล ปลา ปู ูกุ้้�งต่า่ งๆ ซึ่่ง� แสดง ภาพสััตว์ท์ ี่�่เข้า้ มาหากิินในหาดเลนช่ว่ งน้ำ��ำ ขึ้น้� ดัังภาพที่�่ 6.10 บางชนิิดก็็อยู่่�ตลอดเวลา ส่ว่ นใหญ่่ของสััตว์น์ ้ำ��ำ ในกลุ่�มนี้้ม� ัักเป็็น สััตว์น์ ้ำ��ำ เศรษฐกิิจ เช่น่ ปลากระพงขาว ปลากระบอก ปูทู ะเล กุ้้�งกุลุ าดำ�ำ ซึ่ง� สััตว์น์ ้ำ��ำ เหล่า่ นี้้ม� ัักเป็็นสััตวน้ำ��ำ ที่�่กิินสััตว์น์ ้ำ��ำ ขนาดเล็ก็ กว่า่ เป็็นอาหารจึึงมีี บทบาทในการควบคุมุ ปริมิ าณสััตว์น์ ้ำ��ำ ชนิิดอื่�่นๆ กลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่มากัับน้ำ��ำ ดััง แสดงในภาพที่�่ 6.11

ระบบนิเวศกบั การอนุรกั ษ์ทางทะเล 149 ภาพที่�่ 6.10 สััตว์ท์ ี่�่เข้า้ มาหากิินในหาดเลนช่ว่ งน้ำ��ำ ขึ้น้� (Enlivefoundation, 2564)

150 ระบบนิเวศกบั การอนุรักษ์ทางทะเล ภาพที่�่ 6.11 กลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่มากัับน้ำ��ำ (Enlivefoundation, 2564)

ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล 151 3.กลุ่�มที่�่อยู่�ในดินิ หรืืออยู่�บนผิิวดินิ สััตว์ก์ ลุ่�มนี้้� โดยส่ว่ นใหญ่่มััก เป็็นสััตว์ท์ ี่�่กิินเศษซากอิินทรีีย์์ หรืือสาหร่า่ ยขนาดเล็ก็ พวก ไดอะตอม เป็็น อาหารบางชนิิดก็็เป็็นพวกกรองกิินสารอาหารจากมวลน้ำ��ำ โดยโผล่ร่ ะยางค์์ หรืือดูดู น้ำ��ำ ผ่า่ นซี่�่กรองเพื่�่อกรองกิินอาหาร สััตว์ก์ ลุ่�มนี้้จ� ะอาศััยในโคลน ด้ว้ ยการ ฝัังตััวเองในโคลน หรืือขุดุ รูู บางชนิิดจะมีีการสร้า้ งท่อ่ ในดินิ แล้ว้ อาศััยในท่อ่ ที่�่สร้า้ งไว้ ้ซึ่่ง� สััตว์ใ์ นดินิ นี้้เ� อง จะเป็็นแหล่ง่ อาหารที่�่สำ�ำ คััญของ นกทะเลอพยพจำ�ำ นวนมาก หากหาดโคลน/หาดเลนไม่ม่ ีีความอุดุ ม สมบูรู ณ์ ์ ก็็ไม่ส่ ามารถรองรัับประชากรนกทะเลได้้ และเนื่�่องจากบริเิ วณ ป่่าชายเลนเป็็นพื้้น� ที่�่ๆ มีีสารอิินทรีีย์์ และมวลชีีวภาพของต้น้ ไม้ใ้ นป่่าชาย เลนสูงู มากจึึงทำ�ำ ให้ม้ ีีสััตว์ก์ ิินซากจำ�ำ นวนมาก และหลายระดัับ เช่น่ ปูแู สม เป็็นผู้�ฉี กย่อ่ ยใบไม้ ้ ทำ�ำ ให้เ้ กิิดการย่อ่ ยจากแบคทีีเรีียและรา เมื่�่อกลายเป็็น อิินทรีีย์ว์ ััตถุชุิ้น� ย่อ่ ยก็็จะกลายเป็็นอาหารของ ปูกู ้า้ มดาบ ปลาตีีน หอย ไส้เ้ ดืือนทะเลต่อ่ ไป ซึ่ง� ภาพแสดงตััวอย่า่ งของกลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่อาศััยอยู่�ในดินิ และบนดินิ ของหาดเลนดัังภาพที่�่ 6.12

152 ระบบนิเวศกับการอนรุ ักษท์ างทะเล ภาพที่�่ 6.12 กลุ่�มสััตว์ท์ ี่�่อาศััยอยู่�ในดินิ และบนดินิ ของหาดเลน (Enlivefoundation, 2564)

ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษ์ทางทะเล 153 นอกจากนี้้ส� ััตว์ใ์ นป่่าชายเลนยัังมีีส่ว่ นช่ว่ ยในการทำ�ำ ให้พ้ ืืช สามารถใช้ช้ ีีวิติ ได้ง้ ่า่ ยขึ้น้� เช่น่ สััตว์ท์ ี่�่ชอบขุดุ รูู เช่น่ ปูู ปลาตีีน จะช่ว่ ยนำ�ำ น้ำ��ำ และออกซิเิ จนลงสู่�ชั้น้� ใต้พ้ื้้น� ดินิ ทำ�ำ ให้ร้ ากพืืชบางชนิิดสามารถหายใจได้้ และลดการสะสมของก๊๊าซในดินิ สััตว์บ์ างชนิิดก็็มีีส่ว่ นช่ว่ ยในการพััฒนา ของพื้้น� ที่�่ป่่าจากป่่าชายเลนไปเป็็นป่่าบกโดยการขุดุ ดินิ ยกพื้้น� ที่�่ให้ส้ ูงู พ้น้ น้ำ��ำ เช่น่ แม่ห่ อบที่�่สร้า้ งจอมหอบจนพื้้น� ที่�่สูงู ขึ้น้� เหมาะสมสำ�ำ หรัับพืืชใน สัังคมป่่าบกสามารถเจริญิ ขึ้น้� ได้ใ้ นที่�่สุดุ ธรรมชาติิมีีเหตุผุ ลเสมอในการ สร้า้ งสิ่่�งมีีชีีวิติ ทุกุ ชนิิดในระบบนิิเวศให้ม้ ีีบทบาทหน้า้ ที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งเชื่�่อมโยง กัับระบบนิิเวศที่�่มัันอยู่�อาศััยและใช้ด้ ำ�ำ รงชีีวิติ สััตว์ท์ ี่�่อาศััยอยู่�บนดินิ และอาศััยอยู่�ในรูู ในดินิ เลนตััวอย่า่ งเช่น่ ใน ภาพที่�่ 6.13

154 ระบบนิเวศกับการอนุรกั ษ์ทางทะเล ภาพที่�่ 6.13 สััตว์ท์ ี่�่อาศััยอยู่�บนดินิ และอาศััยอยู่�ในรูู ในดินิ เลน (Enlivefoundation, 2564)

ระบบนิเวศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล 155 บทที่�่ 7 การอนุรุัักษ์ท์ างทะเล Marine conservation

156 ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษท์ างทะเล การอนุุรัักษ์ท์ างทะเล Marine conservation การอนุรุัักษ์ท์ างทะเล หมายถึงึ การศึึกษาการอนุรุัักษ์ท์ รััพยากร ทางทะเลทางกายภาพ และทรััพยากรทางทะเลทางชีีวภาพตลอดจน ระบบนิิเวศ โดยเป็็นการป้อ้ งกัันและรัักษาระบบนิิเวศในมหาสมุทุ รและ ทะเลผ่า่ นการจััดการตามแผนเพื่�่อป้อ้ งกัันการแสวงประโยชน์จ์ าก ทรััพยากรเหล่า่ นี้้� การอนุรุัักษ์ท์ างทะเลเป็็นผลมาจากผลกระทบที่�่เกิิดขึ้น้� ในสิ่่�งแวดล้อ้ มของเรา เช่น่ การสูญู พัันธุ์,์� การทำ�ำ ลายถิ่�นฐานธรรมชาติิ และการเปลี่�ย่ นแปลงของระบบนิิเวศ รวมถึงึ มุ่�งเน้น้ ไปที่�่การจำ�ำ กััดความ เสีียหายของมนุษุ ย์ต์ ่อ่ ระบบนิิเวศทางทะเล, การฟื้ �นฟูรู ะบบนิิเวศทาง ทะเลที่�่เสีียหาย และรัักษาสายพัันธุ์ท์� ี่�่อ่อ่ นแอ ตลอดจนระบบนิิเวศของสิ่่�ง มีีชีีวิติ ทางทะเล การอนุรุัักษ์ท์ างทะเลเป็็นระเบีียบวิินััยที่�่ค่อ่ นข้า้ งใหม่ซ่ึ่ง� ได้พ้ ััฒนาขึ้น้� เพื่�่อตอบสนองต่อ่ ประเด็น็ ทางชีีววิทิ ยา เช่น่ การสูญู พัันธุ์์� และที่�่อยู่�อาศััยใต้ท้ ะเลที่�่เปลี่�ย่ นไป นัักอนุรุัักษ์ท์ างทะเลพึ่่ง� พาหลัักการทางวิิทยาศาสตร์ท์ี่�่ได้จ้ าก ชีีววิทิ ยาทางทะเล, สมุทุ รศาสตร์์ และวิทิ ยาศาสตร์ก์ ารประมง ตลอดจน ปััจจััยต่า่ ง ๆ ของมนุษุ ย์์ เช่น่ ความต้อ้ งการทรััพยากรทางทะเลและ กฎหมายทางทะเล, เศรษฐศาสตร์แ์ ละนโยบาย เพื่�่อกำ�ำ หนดวิิธีีการที่�่ดีี ที่�่สุดุ ในการปกป้อ้ งและอนุรุัักษ์ส์ ายพัันธุ์ร์� วมถึงึ ระบบนิิเวศทางทะเล การ อนุรุัักษ์ท์ างทะเลอาจอธิิบายได้ว้ ่า่ เป็็นสาขาย่อ่ ยของชีีววิทิ ยาเชิิงอนุรุัักษ์์

ระบบนเิ วศกบั การอนุรกั ษท์ างทะเล 157 ทรััพยากรทางทะเลและชายฝั่�ง หมายความว่า่ สิ่่�งที่�่มีีอยู่�หรืือ เกิิดขึ้น้� ตามธรรมชาติใิ นบริเิ วณทะเลและชายฝั่�่ง รวมถึงึ พรุุชายฝั่�่ง พื้้น� ที่�่ ชุ่�มน้ำ��ำ ชายฝั่�่ง คลอง คูแู พรก ทะเลสาบ และบริเิ วณพื้้น� ที่�่ปากแม่น่ ้ำ��ำ ที่�่มีี พื้้น� ที่�่ติิดต่อ่ กัับทะเลหรืืออิิทธิิพลของน้ำ��ำ ทะเลเข้า้ ถึงึ เช่น่ ป่่าชายเลน ป่่า ชายหาด หาด ที่�่ชายทะเล เกาะ หญ้า้ ทะเล ปะการััง ดอนหอย พืืชและ สััตว์ท์ ะเล หรืือสิ่่�งที่�่มนุษุ ย์ส์ ร้า้ งขึ้น้� เพื่�่อประโยชน์แ์ ก่่ระบบนิิเวศ ทางทะเล และชายฝั่�่ง เช่น่ ปะการัังเทีียม แนวลดแรงคลื่�น่ และการป้อ้ งกัันการกััด เซาะชายฝั่�่ง เขตอนุุรัักษ หมายความว่า่ เขตอุทุ ยานแห่ง่ ชาติติ ามกฎหมาย ว่า่ ด้ว้ ยอุทุ ยานแห่ง่ ชาติิ เขตรัักษาพัันธุ์์�สััตว์ป์ ่่าและเขตห้า้ มล่า่ สััตว์ป์ ่่า ตามกฎหมายว่า่ ด้ว้ ยการสงวนและคุ้�มครองสััตว์ป์ ่่า เขตป่่าสงวนแห่ง่ ชาติิตามกฎหมายว่า่ ด้ว้ ยป่่าสงวนแห่ง่ ชาติิ เขตพื้้น� ที่�่คุ้�มครองสิ่่�ง แวดล้อ้ มตามกฎหมาย ว่า่ ด้ว้ ยการส่ง่ เสริมิ และรัักษาคุณุ ภาพสิ่่�ง แวดล้อ้ มแห่ง่ ชาติทิ ี่�่รัักษาพืืชพัันธุ์์�ตามกฎหมายว่า่ ด้ว้ ยการประมง และ เขตพื้้น� ที่�่คุ้�มครองอย่า่ งอื่�่นเพื่�่อสงวนและรัักษาสภาพธรรมชาติิ ตามที่�่มีี กฎหมายกำ�ำ หนด (พระราชบััญญััติสิ ่ง่ เสริมิ การบริหิ ารจััดการทรััพยากร ทางทะเลและชายฝั่�่ง,2558)

158 ระบบนเิ วศกับการอนรุ กั ษท์ างทะเล การอนุุรัักษ์ป์ ะการััง เราทราบถึงึ ความสำ�ำ คััญและประโยชน์ ์ รวมถึงึ เหตุกุ ารณ์ก์ าร ทำ�ำ ลายแนวปะการัังแล้ว้ เราทุกุ คนสามารถที่�่จะช่ว่ ยกัันดูแู ล รัักษา อนุรุัักษ์แ์ นวปะการัังได้ ้ โดยเริ่ม� จากจิิตรสำ�ำ นึึกในตััวเราและคนใกล้ช้ ิิด ร่ว่ มแรง ร่ว่ มใจกัันหลีีกเลี่�ย่ ง การกระทำ�ำ ที่�่จะเป็็นการทำ�ำ ลายแนว ปะการัังด้ว้ ยการปฏิิบััติติ น ควรเป็็นนัักท่อ่ งเที่�่ยวที่�่ดีี ว่า่ ยน้ำ��ำ ดูปู ะการััง ด้ว้ ยความระมััดระวัังไม่เ่ ดินิ หรืือเหยีียบย่ำ��ำ บนปะการััง ไม่เ่ ก็็บ ไม่ซ่ื้อ� ไม่่ ขายปะการัังเป็็นของที่�่ระลึึก ไม่ท่ ิ้้ง� ขยะ ถุงุ พลาสติกิ กล่อ่ งโฟม ลงทะเล เมื่�่อพบคนใกล้ช้ ิิดกระทำ�ำ ผิิด ควรให้ค้ ำ�ำ แนะนำ�ำ ที่�่ถูกู ต้อ้ ง เป็็นนายท้า้ ยเรืือ ที่�่ดีี ผูกู เรืือกัับทุ่�นแทนการทิ้้ง� สมอ แนะนำ�ำ ท่อ่ งเที่�่ยวให้ช้ ่ว่ ยกัันอนุรุัักษ์์ ปะการััง ไม่ท่ ำ�ำ การประมงที่�่ทำ�ำ ลายแนวปะการััง งดเว้น้ การปล่อ่ ยน้ำ��ำ เสีีย และทิ้้ง� สิ่่�งปฏิิกูลู ลงทะเล คำ�ำ แนะนำ�ำ สำ�ำ หรัับการอนุุรัักษ์ท์ างทะเล จากการศึึกษาและรวมรวมข้อ้ คิดิ เห็น็ จากนัักวิชิ าการและหน่ว่ ย งานที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งที่�่นอกจากการใช้ก้ ฎหมายในการลงโทษคนทำ�ำ ผิิดแล้ว้ ยััง มีีการจััดกิิจกรรมค่า่ ยวิทิ ยาศาสตร์ท์ างทะเลของหน่ว่ ยงานต่า่ ง ๆ เพื่�่อ เป็็นการปลูกู จิิตสำ�ำ นึึกและการตระหนัักต่อ่ การอนุรุัักษ์ท์ างทะเลแล้ว้ ข้อ้ ควรปฏิิบััติิรัักทะเลโดยเฉพาะทะเลของประเทศไทยเราเพราะทะเลไทย เป็็นสมบััติิของชาติิ คนไทยทุกุ คนมีีส่ว่ นช่ว่ ยดูแู ลรัักษา นอกจากข้อ้ คิดิ ที่�่ ได้จ้ ากการระดมความคิิดเห็น็ และข้อ้ คิดิ จากการศึึกษาวิิจััยของหน่ว่ ย

ระบบนิเวศกบั การอนุรักษท์ างทะเล 159 งานต่า่ ง ๆ ที่�่เน้น้ ให้ม้ ีีการท่อ่ งเที่�่ยวเชิิงอนุรุัักษ์์ เพื่�่อการท่อ่ งเที่�่ยวแบบไม่่ ทำ�ำ ร้า้ ยธรรมชาติิ ในเรื่อ�่ งของพฤติกิ รรมการท่อ่ งเที่�่ยวที่�่เหมาะสมและ ทำ�ำ ให้เ้ กิิดการอนุรุัักษ์แ์ ละรัักทะเลและขอแนะนำ�ำ ข้อ้ ควรปฏิิบััติิสำ�ำ หรัับการ อนุรุัักษ์ท์ างทะเลดัังนี้้� สำ�ำ หรัับชาวประมงและนัักเดินิ เรืือ 1.เมื่�่อจะออกเดินิ ทางควรนำ�ำ ไปเฉพาะสิ่่�งของเครื่อ�่ งใช้ท้ ี่�่จำ�ำ เป็็น เพราะบางครั้ง้� เมื่�่อนำ�ำ สิ่่�งของไปมาก มีีการใช้ม้ ากวััสดุ ุ สิ่่�งห่อ่ หุ้�มก็็จะกลาย เป็็นขยะ 2.ไม่ค่ วรใช้ร้ ะเบิดิ หรืือสารพิิษในการจัับปลา การทำ�ำ การประมง แบบทำ�ำ ลายล้า้ งนั้น้� ย่อ่ มส่ง่ ผลต่อ่ จำ�ำ นวนปลาในอนาคต จะทำ�ำ ให้จ้ ัับ น้อ้ ยลง เพราะการระเบิดิ นอกจากปลาที่�่เราต้อ้ งการจะตายแล้ว้ ลูกู ปลา ตััวอ่อ่ น หรืือสััตว์น์ ้ำ��ำ อื่�่นก็็ตายไปด้ว้ ย 3.การใช้ข้ นาดตาอวนที่�่ถี่�่ในการจัับปลา ทำ�ำ ให้ไ้ ด้ส้ ััตว์น์ ้ำ��ำ อื่�่น ๆ ที่�่ไม่ต่ ้อ้ งการติดิ ขึ้น้� มาด้ว้ ยซึ่ง� จะทำ�ำ ให้ท้ รััพยากรเหลืือน้อ้ ยลงในอนาคต 4.ไม่ค่ วรจัับปลาที่�่มีีขนาดเล็ก็ หากจัับได้ค้ วรปล่อ่ ยลงสู่่�ทะเล ซึ่ง� ปลาเล็ก็ ๆ เหล่า่ นี้้ล� ้ว้ นมีีส่ว่ นความสำ�ำ คััญในระบบนิิเวศ 5.ควรทอดสมอบนพื้้น� โคลน หรืือพื้้น� ทราย หลีีกเลี่�ย่ งการ ทอดสมอบนแนวปะการััง แนวปะการัังเป็็ นที่�่อยู่ �อาศััยของสิ่่�งมีีชีีวิติ มากมาย สิ่่�งต่า่ ง ๆ เหล่า่ นี้้ � ล้ว้ นเป็็นแหล่ง่ อาหารให้เ้ ราในอนาคตทั้ง้� สิ้้น�

160 ระบบนิเวศกบั การอนุรักษท์ างทะเล 6.ใช้ทุ้่�นผูกู เรืือแทนการทิ้้ง� สมอเรืือลงในแนวปะการััง7. ไม่ท่ ำ�ำ การประมง หรืือทิ้้ง� ของเสีียลงทะเล การรัักษาไว้น้ ั้น้� ย่อ่ มทำ�ำ ให้ม้ ีีปลาเพิ่่�มมากขึ้น้� ใน อนาคต นำ�ำ ขยะมาทิ้้ง� ที่�่ฝั่�่ง สำ�ำ หรัับนัักท่อ่ งเที่ย่� วนัักดำ�ำ น้ำ��ำ 1. การเรีียนรู้�เกี่�่ยวกัับแนวปะการัังและสิ่่�งแวดล้อ้ มทางทะเล ก่่อน การเดินิ ทางท่อ่ งเที่�่ยว และควรศึึกษาข้อ้ มูลู ของสถานที่�่ที่�่จะไปท่อ่ งเที่�่ยว หรืือไปดำ�ำ น้ำ��ำ ว่า่ มีีลัักษณะระบบนิิเวศเป็็นอย่า่ งไร มีีสััตว์น์ ้ำ��ำ ในแนว ปะการัังอะไรบ้า้ ง ศึึกษาข้อ้ มูลู เบื้้อ� งต้น้ ถึงึ ความหลากหลายรวมถึงึ อัันตรายที่�่อาจเกิิดจากพิิษของสััตว์น์ ้ำ��ำ บางชนิิด ซึ่่ง� การศึึกษาข้อ้ มูลู เบื้้อ� ง ต้น้ ทำ�ำ ให้เ้ กิิดความปลอดภััยต่อ่ นัักท่อ่ งเที่�่ยวและทรััพยากรทางทะเล 2. การห้า้ มให้อ้ าหารปลาตามแหล่ง่ ท่อ่ งเที่�่ยวทางทะเล แนว ปฎิิบััติแิ ละข้อ้ ควรบัังคัับทั้ง้� ด้ว้ ยตััวกฏหมายเองและตััวนัักท่อ่ งเที่�่ยว เมื่�่อ เดินิ ทางไปท่อ่ งเที่�่ยวทางทะเล ไปดำ�ำ น้ำ��ำ ดูคู วามสวยงามตามแนวปะการััง ซึ่ง� เป็็นบริเิ วณที่�่มีีสััตว์ท์ ะเลที่�่อุดุ มสมบูรู ณ์ส์ วยงามแล้ว้ นัักท่อ่ งเที่�่ยวไม่่ ควรให้อ้ าหารสััตว์ใ์ นแนวปะการััง เพราะการให้อ้ าหารคืือการฆ่า่ สััตว์ใ์ น แนวปะการััง โดยเฉพาะเมื่�่อมีีปลาที่�่กิินอาหารเช่น่ ขนมปััง ที่�่นัักท่อ่ งเที่�่ยว โยนลงไปในทะเล จะทำ�ำ ให้ป้ ลาบางชนิิดเกิิดการเปลี่�ย่ นแปลงพฤติกิ รรม จนถึงึ อาจมีีความก้า้ วร้า้ วเพิ่่�มขึ้น้� เพราะเกิิดการแย่ง่ อาหารที่�่นัักท่อ่ งเที่�่ยว ให้้ นอกจากปลาแล้ว้ สััตว์น์ ้ำ��ำ อื่�่นที่�่มากิิน เช่น่ เต่า่ ทะเล จะเกิิดความ เปลี่�ย่ นแปลงของพฤติกิ รรม อาหารที่�่มนุษุ ย์ใ์ ห้ไ้ ม่ใ่ ช่อ่ าหารธรรมชาติ ิ สััตว์์ ไม่ต่ ายเพราะอดอาหาร แต่ส่ ััตว์อ์ าจตายเพราะเราให้อ้ าหาร และเป็็นกฎ

ระบบนิเวศกบั การอนุรกั ษท์ างทะเล 161 ระเบีียบของทะเลในเขตอนุรุัักษ์ท์ ั่่�วโลก เจ้า้ หน้า้ ที่�่และไกด์น์ ำ�ำ ทััวร์น์ ัักท่อ่ ง เที่�่ยวต้อ้ งอธิิบายให้น้ ัักท่อ่ งเที่�่ยวเข้า้ ใจถึงึ พฤติกิ รรมที่�่นัักท่อ่ งเที่�่ยวไม่ค่ วร ทำ�ำ และตััวนัักท่อ่ งเที่�่ยวเองเมื่�่อเจอพฤติิกรรมการให้อ้ าหารสััตว์น์ ้ำ��ำ ตาม แนวปะการััง ควรมีีการแนะนำ�ำ และห้า้ มปราม นอกจากนั้น้� ยัังไม่ส่ นัับสนุนุ ทััวร์ท์ี่�่ให้อ้ าหารสััตว์น์ ้ำ��ำ เด็ด็ ขาด บอกกล่า่ วให้บ้ ริษิ ััททััวร์ห์ รืือไกด์น์ ำ�ำ เที่�่ยว ฟัังว่า่ ไม่ค่ วรปฏิิบััติเิ ช่น่ นี้้ม� ีีผลเสีียต่อ่ สััตว์น์ ้ำ��ำ และระบบนิิเวศ และที่�่สำ�ำ คััญ ควรรายงานเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่เกิิดขึ้น้� หากมีีทััวร์ข์ องบริษิ ััทใดให้อ้ าหารปลาใน อุทุ ยาน ในแนวปะการััง เพื่�่อให้เ้ จ้า้ หน้า้ ที่�่ได้ท้ ำ�ำ การแจ้ง้ ตัักเตืือนและ ลงโทษตามกฎหมาย อาจใช้ช้ ่อ่ งทางโซเชีียล เช่น่ เพสบุคุ ไลน์์ เพื่�่อโพสต์์ ให้ท้ ุกุ คนเห็น็ เพื่�่อตระหนัักและหยุดุ การกระทำ�ำ ที่�่ผิิด อุทุ ยานแห่ง่ ชาติทิ างทะเลมีีประกาศห้า้ มให้อ้ าหารปลาในเขตอุทุ ยาน เช่น่ หมู่�เกาะสุรุ ินิ ทร์ ์ สิมิ ิิลััน พีีพีี ฯลฯ ดัังนั้น้� นัักท่อ่ งเที่�่ยวควรให้ค้ วามร่ว่ มมืือ และช่ว่ ยกัันเป็็นหูเู ป็็นตา เพื่�่อเป็็นแนวทางในการปฏิิบััติทิ ี่�่ถูกู ต้อ้ งและเป็็น แนวทางการอนุรุัักษ์ท์ ะเลไทยให้ส้ วยงามน่า่ ท่อ่ งเที่�่ยวต่อ่ ไป 3. การจัับสััตว์น์ ้ำ��ำ มาถ่่ายรููปโชว์์ การท่อ่ งเที่�่ยวทางทะเลและเมื่�่อมีีการดำ�ำ น้ำ��ำ เพื่�่อชมความสวยงามของ แนวปะการัังและสััตว์ท์ ะเลบริเิ วณนั้น้� ๆ นัักท่อ่ งเที่�่ยวมัักตื่�่นเต้น้ กัับสััตว์์ ทะเลที่�่พบ และชอบนำ�ำ สััตว์น์ ้ำ��ำ เหล่า่ นั้น้� มาถ่่ายรููป ดัังนั้น้� เราควรเรีียนรู้�ว่า สััตว์ท์ ะเลทุกุ ชนิิดบอบบาง ไม่ไ่ ด้ว้ ิวิ ััฒนาการมาให้ม้ นุษุ ย์จ์ัับเล่น่ สิ่่�งที่�่เรา คิิดว่า่ ไม่เ่ ห็น็ มีีอะไร อาจหมายถึงึ เราทำ�ำ ร้า้ ยสััตว์ใ์ ห้บ้ าดเจ็็บ และตามวิิถีี ธรรมชาติิ สััตว์ท์ ี่�่บาดเจ็็บจะรอดยาก ตััวอย่า่ งเช่น่ การดึึงดาวทะเลขึ้น้� มา

162 ระบบนิเวศกบั การอนุรักษ์ทางทะเล ถ่่ายรููป ดาวทะเลที่�่เกาะกัับหิิน โดนดึึงขึ้น้� มา เท้า้ ดูดู ของดาวทะเลจะฉีีก ขาดจนบาดเจ็็บ ปลิงิ ทะเลที่�่กำ�ำ ลัังกิินอาหาร ถูกู จัับแล้ว้ จะเลิกิ พฤติกิ รรม หากิิน แต่จ่ ะกลััวจนอยู่�นิ่�ง กลายเป็็นกลิ้้ง� ไปมาล่อ่ เป้า้ ศััตรูู ปลาปัักเป้า้ ที่�่ถูกู แหย่จ่ นพอง ต้อ้ งใช้พ้ ลัังงานมากมายในการทำ�ำ เช่น่ นั้น้� กว่า่ จะกลัับเป็็นปกติใิ ช้เ้ วลานาน ถ้า้ ปลาถูกู จัับขึ้น้� จากน้ำ��ำ เพื่�่อนำ�ำ มาถ่่าย ภาพหรืือทำ�ำ ให้พ้ องตััว อาจเกิิดการปรัับตััวไม่ท่ ััน ทำ�ำ ให้เ้ ป็็นอัันตรายต่อ่ สััตว์น์ ้ำ��ำ และนัักท่อ่ งเที่�่ยงเองที่�่อาจโดนพิิษของหนามปัักมืือ บางคนอาจ แพ้พ้ ิิษจนถึงึ ขั้น้� เสีียชีีวิิตได้้ และปลาเองก็็อาจทำ�ำ ให้ม้ ัันปรัับตััวไม่ท่ ัันจน ตายได้เ้ ช่น่ กััน หากนัักท่อ่ งเที่�่ยวพบว่า่ สมาชิิกในกลุ่�มหรืือไกด์ใ์ ห้ม้ ีีการจัับ สััตว์น์ ้ำ��ำ มาถ่่ายรููป เราควรแนะนำ�ำ เพื่�่อนสมาชิิกในกลุ่�มดำ�ำ น้ำ��ำ ของเราและ บอกกัับไกด์ว์ ่า่ ไม่ค่ วรทำ�ำ เราแค่ช่ ื่�่อชมด้ว้ ยสายตา หรืือใช้ก้ ล้อ้ งถ่่ายภาพ เพื่�่อที่�่เรายัังสามารถรัักษาสุขุ ภาพของสััตว์น์ ้ำ��ำ และชีีวิติ สััตว์น์ ้ำ��ำ เหล่า่ นั้น้� ได้้ 4. การทิ้้ง� สมอในเขตแนวปะการัังของเรืือนัักท่อ่ งเที่�่ยวดำ�ำ น้ำ��ำ ในแหล่ง่ ท่อ่ งเที่�่ยวที่�่มีีแนวปะการัังที่�่สวยงาม มัักมีีเรืือท่อ่ งเที่�่ยวนำ�ำ นัักท่อ่ ง เที่�่ยวขึ้น้� เรืือไปเพื่�่อดำ�ำ น้ำ��ำ ชมความสวยงามของแนวปะการััง ดำ�ำ ดูสู ััตว์น์ ้ำ��ำ ที่�่ อาศััยในแนวปะการััง ทำ�ำ ให้ทุ้่�นสำ�ำ หรัับยึึดเรืือมีีไม่เ่ พีียงพอ เรืือบางลำ�ำ จะ ทิ้้ง� สมอเรืือลงไปใกล้แ้ นวปะการััง สมอที่�่ตกลงไปไม่ท่ ำ�ำ ลายเพีียงจุดุ เดีียว แต่เ่ รืือโดนคลื่�น่ โดนกระแสน้ำ��ำ จะลากสมอทำ�ำ ลายแนวปะการัังพัังเป็็น แถบหรืือแม้บ้ างครั้ง้� เรืือบางลำ�ำ อาจไปทำ�ำ ลายแนวปะการัังน้ำ��ำ ตื้้น� โดย ใบพััดเรืือที่�่ปั่่�นทรายฟุ้�งขึ้น้� มา หรืือใบพััดเรืือไปโดนปะการััง ทำ�ำ ให้ป้ ะการััง แตกหัักเสีียหาย จนตาย ดัังนั้น้� นัักท่อ่ งเที่�่ยวและบริษิ ััททััวร์ค์ วรมีีจิิตสำ�ำ นึึก

ระบบนิเวศกับการอนุรักษ์ทางทะเล 163 ในการปฏิิบััติติ ามคำ�ำ แนะนำ�ำ ของเจ้า้ หน้า้ ที่�่หรืือหน่ว่ ยงานในเขตรัับผิิด ชอบ ให้เ้ รืือจอดห่า่ งจากแนวปะการัังแล้ว้ จึึงดำ�ำ น้ำ��ำ ไป หรืือในแนวปะการััง น้ำ��ำ ตื้้น� ควรให้เ้ รืืออ้อ้ มไปจอดบริเิ วณที่�่ไม่ม่ ีีแนวปะการััง ถ้า้ หากบริษิ ััทนำ�ำ เที่�่ยว ไกด์น์ ำ�ำ นัักท่อ่ งเที่�่ยวไม่ป่ ฏิิบััติิตาม นัักท่อ่ งเที่�่ยว ควรว่า่ กล่า่ วตัักเตืือน จนถึงึ แจ้ง้ เจ้า้ หน้า้ ที่�่ให้ล้ งโทษ 5.การทิ้้ง� ขยะ การทิ้้ง� เศษขยะ ไม่ว่ ่า่ จะเป็็นเศษอาหาร ผลไม้้ กระดาษ กระป๋๋ องน้ำ��ำ อััดลม ขวดเบีียร์ ์ ฝาขวด หลอดกาแฟ และขยะที่�่เป็็นพลาสติิกลงในทะเล เพราะ ขยะเหล่า่ นั้น้� จะส่ง่ ผลกระทบต่อ่ ระบบนิิเวศทางทะเลเป็็นอย่า่ งมาก โดย เฉพาะขยะพลาสติกิ ที่�่สััตว์น์ ้ำ��ำ หลายชนิิดเผลอกิินเข้า้ ไปเพราะนึึกว่า่ เป็็น อาหาร โดยพบว่า่ การตายของสััตว์ท์ ะเล หลายชนิิด เมื่�่อผ่า่ ซากศพและมีี การชัันสูตู รจะพบว่า่ มีีขยะอุดุ ตัันทางเดินิ อาหาร เช่น่ เต่า่ โลมา ใน ประเทศไทย บาดเจ็็บล้ม้ ตายปีีละหลายร้อ้ ยตััว พบขยะที่�่อุดุ ตัันในทาง เดินิ อาหาร ขยะที่�่ติดิ ตามตััวสััตว์จ์ นว่า่ ยน้ำ��ำ ไม่ไ่ หว หากิินไม่ส่ ะดวก เป็็น บาดแผลเหวอะหวะ สร้า้ งความทุกุ ข์แ์ สนสาหััสก่่อนตาย และขยะ พลาสติกิ บางส่ว่ นที่�่ถูกู แสงแดดและคลื่�น่ ซััดทำ�ำ ให้เ้ กิิดการแตกหัักเป็็นชิ้น� เล็ก็ ชิ้น� น้อ้ ย จนถึงึ มีีขนาดที่�่เล็ก็ มากๆที่�่เรีียกว่า่ ไมโครพลาสติกิ ก็็ยัังปะปน ไปกัับสััตว์น์ ้ำ��ำ ขนาดเล็ก็ พวกแพลงก์ต์ อนพืืชแพลงก์ต์ อนสััตว์เ์ กิิดมีีสััตว์์ ขนาดใหญ่่มากิินจนมีีการถ่่ายทอดไม่โ่ ครพลาสติกิ ไปในห่ว่ งโซ่แ่ ละ สายใยอาหาร จนในที่�่สุดุ

164 ระบบนิเวศกับการอนรุ กั ษท์ างทะเล นอกจากจะเป็็นอัันตรายต่อ่ สััตว์น์ ้ำ��ำ แล้ว้ ยัังพบว่า่ อาจมีีผลกระทบกลัับมา ที่�่มนุษุ ย์เ์ พราะมีีการสะสมไมโครพลาสติกิ ในเนื้้อ� เยื่�่อปลาที่�่เป็็นอาหาร ของมนาย์น์ ั้น้� เอง ดัังนั้น้� เมื่�่อจะทิ้้ง� ขยะต้อ้ งทิ้้ง� ให้ล้ งในถัังขยะ และควรมีีการแยกขยะ ทิ้้ง� เพื่�่อทางเทศบาลหรืือหน่ว่ ยงานที่�่รัับผิิดชอบในการกำ�ำ จััดขยะจะได้น้ ำ�ำ ขยะไปกำ�ำ จััดด้ว้ ยวิิธีีที่�่เหมาะสมต่อ่ ไป 6.การตกปลาในเขตอนุรุัักษ์์ หลายครั้ง้� เราจะพบว่า่ นอกจากนัักท่อ่ งเที่�่ยวจะชอบในการดำ�ำ น้ำ��ำ แล้ว้ ยัังมีี สมาชิิกในกลุ่�มท่อ่ งเที่�่ยวที่�่นิิยมกิิจกรรมในการตกปลาไปด้ว้ ย และหาก พบว่า่ มีีการตกปลาในเขตอนุรุัักษ์เ์ ราควรห้า้ มและว่า่ กล่า่ วตัักเตืือน ไม่ก่ ็็ แจ้ง้ ให้เ้ จ้า้ หน้า้ ที่�่ทราบ เพื่�่อทางเจ้า้ หน้า้ ที่�่จะได้ด้ ำ�ำ เนิินการ นัักท่อ่ งเที่�่ยวที่�่ ดีีควร ปฏิิบััติติ ามกฎเกณฑ์อ์ ุทุ ยานอย่า่ งเคร่ง่ ครััด ช่ว่ ยกัันเป็็นหูเู ป็็นตาให้้ เจ้า้ หน้า้ ที่�่ 7.การเลืือกใช้บ้ ริกิ ารทััวร์ท์ ่อ่ งเที่�่ยว ควรเลืือกหาข้อ้ มูลู บริษิ ััททััวร์ท์ี่�่มีีประสบการณ์แ์ ละมีีกฎกติกิ าแจ้ง้ ให้น้ ััก ท่อ่ งเที่�่ยวทราบเกี่�่ยวกัับการท่อ่ งเที่�่ยวที่�่เน้น้ เชิิงอนุรุัักษ์แ์ ละรัักษาสิ่่�ง แวดล้อ้ มทางทะเล เพราะบริษิ ััททััวร์ท์ี่�่ดีีจะข้อ้ กำ�ำ หนดและชี้ แ� จงว่า่ สิ่่�งไหน ควรทำ�ำ และไม่ค่ วรทำ�ำ

ระบบนิเวศกับการอนุรักษ์ทางทะเล 165 นัักท่อ่ งเที่ย่� วตามชายฝั่�ง 1. อย่า่ ทิ้้ง� ขยะ ช่ว่ ยกัันทิ้้ง� ขยะในถัังขยะ 2. กรุุณาอย่า่ เคลื่�อ่ นย้า้ ยอะไรก็็ตาม ไม่ว่ ่า่ มีีชีีวิิตหรืือตายแล้ว้ วาง มัันไว้ท้ ี่�่เดิมิ ที่�่คุณุ เจอมััน 3. อย่า่ ยืืนหรืือเดินิ บนปะการััง 4. กรุุณาอย่า่ เก็็บสะสมเปลืือกหอยเรีียนรู้�และทำ�ำ ความรู้�จักกัับมััน ด้ว้ ยสายตาดีีกว่า่ การเก็็บสะสม ชาวบ้้านที่อ่� าศััยอยู่่�ตามชายฝั่�ง 1. ควรมีีระบบบำ�ำ บััดน้ำ��ำ เสีีย 2. ควรระมััดระวัังการใช้ปุ้๋� ยในการเกษตร เพราะเมื่�่อถูกู ชะล้า้ งลง สู่่�ทะเลจะส่ง่ ผลให้ส้ าหร่า่ ยในแนวปะการััง

166 ระบบนิเวศกับการอนรุ ักษท์ างทะเล ผู้�้กำ�ำ หนดนโยบาย 1. ควรบัังคัับให้ม้ ีีการทำ�ำ การศึึกษาผลกระทบสิ่่�งแวดล้อ้ มสำ�ำ หรัับ โคงการก่่อสร้า้ งทุกุ โครงการ 2. ออกแบบสร้า้ งระบบบำ�ำ บััดน้ำ��ำ เสีียให้ค้ รบวงจร 3. ควบคุมุ การทิ้้ง� ขยะและมีีแนวทางในการจััดการที่�่ดีี 4. ควรมีีแผนในการจััดการชายฝั่�่ง 5. ออกกฎข้อ้ บัังคัับเกี่�่ยวกัับการพััฒนาชายฝั่�่ง 7.2 กฎหมายการส่่งเสริิมการอนุุรัักษ์ท์ รััพยากรธรรมชาติิ และรัักษาคุุณภาพสิ่่�งแวดล้้อม กฎหมายที่�่เกี่�่ยวกัับการอนุรุัักษ์ท์ รััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�ง แวดล้อ้ มของประเทศไทย กฎหมายที่�่เกี่�่ยวกัับการอนุรุัักษ์์ ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ มเป็็นเครื่อ�่ งมืือสำ�ำ คััญที่�่นำ�ำ มาใช้ใ้ นการ จััดการด้า้ นทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ มให้เ้ กิิดคุณุ ค่า่ และพึึง ประสงค์์ สำ�ำ หรัับประเทศไทยมีีกฎหมายที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับการจััดการด้า้ น ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ มอยู่�หลายฉบัับด้ว้ ยกััน แบ่ง่ ออกเป็็น 2 ประเภทใหญ่่ๆ ได้แ้ ก่่ กฎหมายที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับการใชhทรััพยากร ธรรมชาติิ ประเภทต่า่ ง ๆ และกฎหมายที่�่เกี่�่ยวกัับสิ่่�งแวดล้อ้ มที่�่มนุษุ ย์ส์ ร้า้ งขึ้น้�

ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษ์ทางทะเล 167 1. พระราชบััญญััติสิ ่ง่ เสริมิ และรัักษาคุณุ ภาพสิ่่�งแวดล้อ้ มแห่ง่ ชาติิ พ.ศ. 2535 2. พระราชบััญญััติกิ ารสาธารณสุขุ พ.ศ. 2535 และที่�่แก้ไ้ ขเพิ่่�ม เติมิ (ฉบัับที่�่ 2) พ.ศ.2550 3. พระราชบััญญััติิรัักษาความสะอาดและความเป็็นระเบีียบ เรีียบร้อ้ ยของบ้า้ นเมืือง พ.ศ.2535 4. พระราชบััญญััติิป่่าสงวนแห่ง่ ชาติ ิ พ.ศ.2507 นอกจากนี้้ย�ัังมีีกฎหมายที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับกิิจกรรมการใช้ท้ ะเลมีี บัังคัับใช้ห้ ลายฉบัับ โดยแบ่ง่ ออกเป็็น กฎหมายที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับกิิจกรรม ทางทะเลในแต่ล่ ะด้า้ น ได้แ้ ก่่ กฎหมายเกี่�่ยวกัับสิ่่�งแวดล้อ้ ม กฎหมายเกี่�่ยวกัับการพาณิิชยนาวีี กฎหมายเกี่�่ยวกัับทรััพยากรมีีชีีวิิต กฎหมายเกี่�่ยวกัับทรััพยากรที่�่ไม่ม่ ีีชีีวิิต กฎหมายเกี่�่ยวกัับความมั่่�นคงหรืือความสงบเรีียบร้อ้ ยทางทะเล กฎหมายเกี่�่ยวกัับกิิจกรรมทางทะเลอื่�่นๆ กฎหมายเกี่�่ยวกัับการบริหิ ารจััดการทรััพยากรทางทะเล กฎหมายเกี่�่ยวกัับการรัักษาผลประโยชน์ช์ าติิทางทะเล

168 ระบบนเิ วศกบั การอนรุ กั ษท์ างทะเล ข้้อตกลงระหว่่างประเทศ มนุษุ ย์ม์ ีีการใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทะเลมากมายมาเป็็นเวลานานแล้ว้ เช่น่ การคมนาคมทางทะเล การประมง และการท่อ่ งเที่�่ยว จากการ พััฒนาทางเศรษฐกิิจอย่า่ งรวดเร็ว็ เพื่�่อตอบสนองความต้อ้ งการของ ประชากรโลกที่�่เพิ่่�มขึ้น้� อย่า่ งต่อ่ เนื่�่อง ประกอบกัับทรััพยากรบนบกก็็เริ่ม� ลดน้อ้ ยลงทำ�ำ ให้เ้ กิิดความต้อ้ งการในการนำ�ำ ทรััพยากรทางทะเลมาใช้้ ประโยชน์ม์ ากขึ้น้� การขยายตััวของการค้า้ ระหว่า่ งประเทศทำ�ำ ให้ม้ ีีการขนส่ง่ สินิ ค้า้ ทางทะเลมากขึ้น้� การใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทะเลที่�่มากขึ้น้� ก่่อให้เ้ กิิดปััญหา มากมาย ผลกระทบที่�่เกิิดขึ้น้� จากปััญหาเหล่า่ นี้้ไ� ม่ส่ ามารถจำ�ำ กััดอยู่�ใน ทะเลอาณาเขตของประเทศใดประเทศหนึ่่ง� โดยเฉพาะอย่า่ งยิ่�งผลกระทบ ด้า้ นสิ่่�งแวดล้อ้ ม เนื่�่องจากระบบนิิเวศของโลกทั้ง้� ในทะเลและในอากาศมีี ความเชื่�่อมโยงกััน ปััญหาเหล่า่ นี้้ไ� ด้แ้ ก่่ การลดลงของชั้น้� โอโซนการเพิ่่�ม ขึ้น้� ของก๊๊าซเรืือนกระจก ฝนกรด มลพิิษทางทะเล ความเสื่�อ่ มโทรมของ ทรััพยากรประมง เป็็นต้น้ ประเทศต่า่ งๆได้ต้ ระหนัักว่า่ ไม่ส่ ามารถจััดการกัับปััญหาเหล่า่ นี้้ไ� ด้้ ตามลำ�ำ พััง จึึงได้ร้ ่ว่ มกัันจััดทำ�ำ ตราสาร (Instrument) ที่�่กำ�ำ หนดสิทิ ธิิและ หน้า้ ที่�่ของรััฐ และกฎเกณฑ์เ์ กี่�่ยวกัับการใช้ท้ ะเลในมิิติติ ่า่ งๆ รวมทั้ง้� เพื่�่อ ดำ�ำ เนิินการแก้ไ้ ขปััญหาเกี่�่ยวกัับการใช้ท้ ะเลร่ว่ มกััน ตราสารดัังกล่า่ วอาจ

ระบบนเิ วศกับการอนรุ กั ษ์ทางทะเล 169 จััดทำ�ำ ขึ้น้� ในระดัับระหว่า่ งประเทศ ระดัับอนุภุ ูมู ิิภาค และระดัับภูมู ิิภาค และอาจจััดทำ�ำ ขึ้น้� ในรููปแบบต่า่ งๆ กััน อาทิิ อนุสุ ััญญา (Convention) พิิธีีสาร (Protocol) และข้อ้ ตกลง (Agreement) ซึ่่ง� แต่ล่ ะรััฐสามารถเลืือก ที่�่จะเข้า้ เป็็นภาคีีตามนโยบายและผลประโยชน์ข์ องตน ในทางวิิชาการกฎ เกณฑ์ต์ ่า่ งๆ ดัังกล่า่ วถืือรวมกัันเป็็นกฎหมายระหว่า่ งประเทศ (International Law) อนสุ ัญญาทางทะเลอน่ื สามารถแบ่งออกเป็นกลมุ่ ใหญ่ๆได้ 3 กลุ่ม คือ - ด้านทรพั ยากรธรรมชาติ (Natural Resources) - ด้านประมง (Fisheries) - ด้านการขนส่งทางทะเล (Maritime Transport) ข้อตกลงทางทะเลอ่ืนๆ - เปา้ หมายการพัฒนาท่ีย่ังยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)

170 ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล หน่่วยงานที่เ่� กี่ย่� วข้้องกัับการอนุุรัักษ์ท์ รััพยากรธรรมชาติทิ างทะเล 1.กระทรวงทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้้อม มีีหน่ว่ ยงานที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งโดยตรงในการจััดการทรััพยากรมีีชีีวิติ และ ทรััพยากรไม่ม่ ีีชีีวิติ ทางทะเล มีีหน้า้ ที่�่กำ�ำ กัับดูแู ลการอนุรุัักษ์ ์ ฟื้้�นฟู ู ศึึกษา วิิจััย และบริหิ ารจััดการการใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทรััพยากรทางทะเลและ ชายฝั่�่ง โดยมีีหน่ว่ ยงานย่อ่ ยที่�่ดูแู ล เช่น่ 1.1 กรมทรััพยากรทางทะเลและชายฝั่�ง (Department of Marine and Coastal Resources) มีีภารกิิจเกี่�่ยวกัับการอนุรุัักษ์ ์ ฟื้้�นฟูู บริหิ ารจััดการทรััพยากรทางทะเล และชายฝั่�่ง รวมทั้ง้� ป่่าชายเลนเพื่�่อความมั่่�งคั่่�ง สมดุลุ และยั่่�งยืืนของทะเล ไทย เพื่�่อเสริมิ สร้า้ งความมั่่�นคงทางสัังคมและเศรษฐกิิจของประเทศ 1.2 สำ�ำ นัักงานนโยบายและเเผนทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�ง แวดล้้อม (Office of Natural Resources and Environment Policy and Planning) จััดทำ�ำ นโยบายและแผนการอนุรุัักษ์แ์ ละบริหิ ารจััดการ ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ ม ติิดตาม ตรวจสอบ ประเมิินผลการ ดำ�ำ เนิินงานตามนโยบาย แผน และมาตรการ จััดทำ�ำ รายงานสถานการณ์์ คุณุ ภาพสิ่่�งแวดล้อ้ ม การประกาศเขตพื้้น� ที่�่คุ้�มครองด้า้ น ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ ม การวิเิ คราะห์ผ์ ลกระทบสิ่่�งแวดล้อ้ ม

ระบบนิเวศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล 171 2.กระทรวงเกษตรและสหกรณ์์ มีีหน่ว่ ยงานที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับการจััดการทรััพยากรทางทะเล ได้แ้ ก่่ กรม ประมง ทำ�ำ หน้า้ ที่�่จััดการทรััพยากรประมง ควบคุมุ ป้อ้ งกััน และปราบ ปรามการทำ�ำ ประมงที่�่ผิิดกฎหมาย และผลิติ สััตว์น์ ้ำ��ำ ให้ม้ ีีมาตรฐาน 3.กระทรวงอุุตสาหกรรม มีีหน่ว่ ยงานที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งกัับการบริหิ ารจััดการและดูแู ลธุรุ กิิจ อุตุ สาหกรรม ด้า้ นวััตถุอุ ัันตราย การผลิติ และความปลอดภััย 4.กระทรวงพลัังงาน มีีหน่ว่ ยงานที่�่ทำ�ำ หน้า้ ที่�่วิจิ ััยและพััฒนาด้า้ นพลัังงาน การจััดหา พลัังงาน การอนุรุัักษ์พ์ ลัังงาน และการใช้พ้ ลัังงานอย่า่ งยั่่�งยืืน 5.กระทรวงกลาโหม มีีกองทััพเรืือ ซึ่่ง� ประกอบด้ว้ ยหน่ว่ ยเฉพาะกิิจและหน่ว่ ยขึ้น้� ตรงกัับ กองทััพเรืือ ทำ�ำ หน้า้ ที่�่รัักษาและคุ้�มครองผลประโยชน์จ์ ากการใช้ท้ รััพยากร ในทะเล ติดิ ตามและตรวจวััดปััจจััยทางสมุทุ รศาสตร์ ์ อุทุ กศาสตร์์ และ อุตุ ุนุ ิิยมวิทิ ยาทางทะเล

172 ระบบนเิ วศกับการอนรุ กั ษ์ทางทะเล 6.กระทรวงมหาดไทย มีีหน่ว่ ยงานย่อ่ ยที่�่หน้า้ ที่�่ในการรัักษาความสงบเรีียบร้อ้ ย ป้อ้ งกััน และปราบปรามอาชญากรรมตามประมวลกฎหมายอัันเกี่�่ยวกัับความผิิด ทางอาญาทั้ง้� หลายในน่า่ นนำ�ำ ไทย 7.กระทรวงวิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี มีีหน่ว่ ยงานย่อ่ ยที่�่ดำ�ำ เนิินการเกี่�่ยวกัับการบูรู ณาการองค์ค์ วามรู้� ทางทะเล ศึึกษาวิิจััยและพััฒนาวิิทยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี ทรััพยากรธรรมชาติิทางทะเล เพื่�่อนำ�ำ มาประยุกุ ต์ส์ู่�การจััดการทรััพยากร ได้อ้ ย่า่ งถูกู ตองและเหมาะสม 8.กระทรวงการท่อ่ งเที่ย�่ วและกีีฬา ทำ�ำ หน้า้ ที่�่ควบคุมุ ดูแู ล สำ�ำ รวจ วางแผน ดำ�ำ เนิินการส่ง่ เสริมิ การ ท่อ่ งเที่�่ยวทางทะเล ตลอดจนส่ง่ เสริมิ การอนุรุัักษ์ ์ ฟื้้�นฟูู และพััฒนาสถาน ที่�่ท่อ่ งเที่�่ยวทางทะเล ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ มที่�่เกี่�่ยวข้อ้ ง 9.กระทรวงการต่า่ งประเทศ มีีหน่ว่ นงานย่อ่ ยที่�่ทำ�ำ หน้า้ ที่�่พิิจารณากฎหมายระหว่า่ งประเทศ ข้อ้ ตกลงระหว่า่ งประเทศหรืืออื่�่นๆ ที่�่เกี่�่ยวข้อ้ ง

ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษท์ างทะเล 173 10.กระทรวงศึึกษาธิิการ มีีหน่ว่ ยงานสถาบัันการศึึกษา อาทิิ มหาวิทิ ยาลััย ทำ�ำ หน้า้ ที่�่ ประสานงานศึึกษา วิิจััย และบริกิ ารวิิชาการด้า้ นสิ่่�งแวดล้อ้ มทางทะเล 11.สำ�ำ นัักนายกรััฐมนตรีี มีีหน่ว่ ยงานย่อ่ ยทำ�ำ หน้า้ ที่�่กำ�ำ หนดนโยบาย และยุทุ ธศาสตร์ก์ าร จััดการผลประโยชน์ข์ องชาติทิ างทะเล ร่ว่ มกัับหน่ว่ ยงานอื่�่นๆที่�่เกี่�่ยวข้อ้ ง เพื่�่อบริหิ ารจััดการใช้ท้ รััพยากรธรรมชาติทิ างทะเล 12.องค์ก์ รอิสิ ระ หน่ว่ ยงานที่�่เกี่�่ยวข้อ้ งสนัับสนุนุ การวิจิ ััย ศึึกษา ส่ง่ เสริมิ และเผย แพร่ค่ วามรู้�เกี่�่ยวกัับทรััพยากรและผลประโยชน์ท์ างทะเล 12.1 องค์ก์ รพััฒนาเอกชน องค์ก์ รที่�่ไม่ใ่ ช่ภ่ าคราชการ และไม่ใ่ ช่ภ่ าคธุรุ กิิจที่�่แสวง หา กำ�ำ ไร ก่่อตั้ง้� และดำ�ำ เนิินการโดยกลุ่�มบุคุ คลที่�่มีีความมุ่�งมั่่�นในอัันที่�่จะเข้า้ มามีีส่ว่ นร่ว่ มในการแก้ไ้ ขปััญหาสัังคม

174 ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล 12.2 หน่ว่ ยงานภาคเอกชน องค์ก์ รในภาคประชาชนทีีมีีส่ว่ นร่ว่ มในการอนุรุัักษ์ห์ รืือสำ�ำ รวจ ทรััพยากรธรรมชาติิ เสริมิ สร้า้ งและเผยแพร่ค่ วามรู้�ด้า้ นทะเล รวมถึงึ จััดการทรััพยากรด้า้ นต่า่ ง ๆ อาทิิ การขนส่ง่ ทางน้ำ��ำ คุณุ ภาพสิ่่�งแวดล้อ้ ม ทางทะเล 13.หน่่วยงานระหว่่างประเทศ หนว่ ยงานต่างประเทศทีเ่ ก่ยี วข้องกับการจัดการ ทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลในหลายดา้ น อาทิ ทรพั ยากรประมง ทรัพยากรใต้พน้ื ท้องทะเล อตุ นิ ยิ มวทิ ยาทางทะเล และสถาบันการศกึ ษา ทางด้านวทิ ยาศาสตรท์ างทะเล

ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษ์ทางทะเล 175 บทส่่งท้้าย การที่�่จะประสบความสำ�ำ เร็จ็ ในการอนุรุัักษ์ค์ วามหลากหลายทาง ชีีวภาพ โดยเฉพาะความหลากหลายทางชีีวภาพทางทะเล จากการเรีียนรู้� ถึงึ ผลกระทบของมนุษุ ย์ต์ ่อ่ ระบบนิิเวศและการที่�่จะช่ว่ ยกัันฟื้ �นฟูรู ะบบ นิิเวศ นอกจากจะใช้ท้ ั้ง้� ศาสตร์ด์ ้า้ นการออกแบบและการจััดการพื้้น� ที่�่ อนุรุัักษ์แ์ ล้ว้ ยัังต้อ้ งใช้ค้ วามร่ว่ มมืือร่ว่ มแรงจากทุกุ ภาคส่ว่ น ที่�่สำ�ำ คััญ ที่�่สุดุ คืือ ทุกุ คน เริ่ม� ต้น้ จากตััวเราเองก่่อน นอกจะเน้น้ การท่อ่ งเที่�่ยวเชิิง อนุรุัักษ์แ์ ล้ว้ ยัังต้อ้ งฝึึกฝนตนเองที่�่จะหลีีกเลี่�ย่ งการสร้า้ งมลภาวะ การ เพิ่่�มมลพิิษ การลดการใช้ข้ ยะพลาสติกิ การเลืือกใช้ช้ ีีวิิตแบบพอเพีียง การสร้า้ งชุมุ ชนที่�่เข้ม้ แข็็ง ทะเลไทยเรามีีพื้้น� ที่�่อยู่�ประมาณ 320,000 ตารางกิิโลเมตร ซึ่่ง� เรา พบว่า่ ทะเลของเรามีีมูลู ค่า่ ทางเศรษฐกิิจอยู่�ประมาณ 24 ล้า้ นล้า้ นบาท ต่อ่ ปีี เป็็นเรื่อ�่ งของการท่อ่ งเที่�่ยวอย่า่ งเดีียวประมาณปีีละ 2 ล้า้ นล้า้ นบาท ถ้า้ พูดู ในเรื่อ�่ งของการประมงมีีมูลู ค่า่ กว่า่ แสนล้า้ นบาท ยัังมีีด้า้ นพลัังงาน อีีก 6-7 แสนล้า้ น เพราะว่า่ ก๊๊าซธรรมชาติทิ ั้ง้� หมดของประเทศไทยมาจาก อ่า่ วไทย ยัังมีีเรื่อ�่ งโลจิิสติกิ ส์์ เรื่อ�่ งการพััฒนาชายฝั่�่ง เรื่อ�่ งอะไรต่า่ งๆ บวก ลบกัันแล้ว้ มีีมากกว่า่ 20 ล้า้ นบาทต่อ่ ปีี สถานภาพตอนนี้้� แน่น่ อนว่า่ เมื่�่อ มัันมีีมูลู ค่า่ มหาศาล ก็็เลยมีีการใช้ป้ ระโยชน์ม์ ากมายเต็ม็ ไปหมด

176 ระบบนเิ วศกับการอนุรกั ษท์ างทะเล ขณะเดีียวกัันสถานการณ์โ์ ลกของเราก็็ให้ค้ วามสำ�ำ คััญเรื่อ�่ งโลกร้อ้ น และ ในเรื่อ�่ งการสูญู เสีียความหลากหลายทางชีีวภาพ ที่�่เป็็นสองประเด็น็ หลััก ซึ่ง� มัันเกี่�่ยวข้อ้ งโดยตรงกัับทะเล ถ้า้ คนไทยใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทะเลมากกว่า่ ที่�่ทุกุ คนคิดิ แล้ว้ มัันมีีแต่ม่ ากขึ้น้� กัับมากขึ้น้� ขณะที่�่โลกมีีเรื่อ�่ งของการบีีบ ให้ใ้ ช้ป้ ระโยชน์ใ์ ห้เ้ หมาะสม ให้เ้ กิิดความยั่่�งยืืนมากขึ้น้� มัันจึึงเป็็นช่ว่ ง สถานการณ์จ์ ุดุ เปลี่�ย่ นของทะเลไทย (ธรณ์์ ,2564) ดัังนั้น้� การให้ค้ วามสำ�ำ คััญกัับการอนุรุัักษ์ฟ์ื้ �นฟูทู รััพยากรทางทะเล และควบคุมุ ดูแู ลคุณุ ภาพสิ่่�งแวดล้อ้ มทางทะเลอย่า่ งจริงิ จัังและต่อ่ เนื่�่อง โดยจะต้อ้ งระมััดระวัังการใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทรััพยากรทางทะเล การดำ�ำ รง ชีีวิติ ของคนในชุมุ ชน การสร้า้ งกิิจกรรมให้เ้ ป็็นไปอย่า่ งรู้้�คุณุ ค่า่ โดยการมีี ส่ว่ นร่ว่ มของผู้�ได้ร้ัับผลประโยชน์แ์ ละผู้�ได้ร้ัับผลกระทบจากการใช้้ ทรััพยากรทางทะเล การรู้�จักนำ�ำ ทรััพยากรความหลากหลายทางชีีวภาพ มาสร้า้ งกระบวนการพััฒนาประเทศอย่า่ งสมดุลุ การร่ว่ มมืือของคนใน ชุมุ ชน หน่ว่ ยงานทั้ง้� ภาครััฐและเอกชน สิ่่�งสำ�ำ คััญอีีกอย่า่ งคืือการบริหิ าร จััดการความขััดแย้ง้ ในการใช้ป้ ระโยชน์จ์ ากทรััพยากรธรรมชาติิทางทะเล และเพื่�่อให้ท้ ุกุ คนสามารถร่ว่ มรัับผิิดชอบและใช้ป้ ระโยชน์ไ์ ด้อ้ ย่า่ ง ยุตุ ิธิ รรม

ระบบนิเวศกบั การอนรุ ักษ์ทางทะเล 177 นอกจากนี้้ก� ารดำ�ำ เนิินกิิจกรรมใด ๆ ทั้ง้� ของหน่ว่ ยงานรััฐและ เอกชน เช่น่ การตััดถนน การปรัับหน้า้ ดินิ สร้า้ งสิ่่�งปลูกู สร้า้ งสิ่่�งต่า่ งๆ การสร้า้ งท่า่ เรืือ การตั้ง้� โรงงาน โรงแรม หรืือพััฒนาอื่�่นๆ บริเิ วณชายฝั่�่ง ทะเลควรคำ�ำ นึึงถึงึ ผลกระทบที่�่เกิิด ที่�่จะเกิิดกัับระบบนิิเวศและแนว ปะการััง และควรหามาตรการป้อ้ งกัันผลกระทบที่�่จะเกิิดขึ้น้� อย่า่ ง รอบคอบ รวมถึงึ การฟื้ �นฟูรู ะบบนิิเวศ ช่ว่ ยกัันเผยแพร่ค่ วามรู้�แก่่ชุมุ ชน ลูกู หลาน คนรอบข้า้ ง เพื่�่อนสนิิท ให้ช้ ่ว่ ยกัันอนุรุัักษ์ท์ รััพยากรทางทะเล เพื่�่อให้ค้ งสภาพความสมบูรู ณ์ส์ วยงามยั่่�งยืืนตลอดไป

178 ระบบนเิ วศกบั การอนรุ ักษท์ างทะเล บรรณานุุกรม กรมวิชิ าการ, กระทรวงศึึกษาธิิการ. (2528). หนัังสืือภาษาไทยระดัับชั้น้� ประถมศึึกษาปีีที่�่4. กรุุงเทพฯ : คุรุ ุุสภา. กรมทรััพยากรทางทะเลและชายฝั่�่ง. (2564). (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.dmcr.go.th/home สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 เกษม จัันทร์แ์ ก้ว้ . (2529). วิทิ ยาศาสตร์ส์ิ่่�งแวดล้อ้ ม .กรุุงเทพฯ : อัักษร สยามการพิิมพ์.์ คณะทำ�ำ งานวิทิ ยาศาสตร์เ์ ทคโนโลยีีทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ ม สภาที่�่ปรึึกษาเศรษฐกิิจและสัังคมแห่ง่ ชาติ.ิ (2557). อนุสุ ััญญา ด้า้ นทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ ม.กรุุงเทพฯ ธรณ์ ์ ธำ�ำ รงนาวาสวััสดิ์์.� (2563) โฉมหน้า้ ทะเลไทย.(ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้ ้ จาก https://greennews.agency/?p=23990 ธรณ์ ์ ธำ�ำ รงนาวาสวััสดิ์์.� (2564). มูลู ค่า่ 24 ล้า้ นล้า้ นบาทกัับการ อนุรุัักษ์ท์ ะเลไทย. (ออนไลน์)์ . เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.seub. or.th/seub-channel/seub-inspire/seub-inspire-ep-9/ สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 นิิวััติิ เรืืองพานิิช. (2546). การอนุรุัักษ์ท์ รััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�ง แวดล้อ้ ม(พิิมพค์ร์้ั�งที่�่4).กรุุงเทพฯ : มหาวิิทยาลััยเกษตรศาสตร์.์ นุชุ จริมิ เย็น็ ทรวง. (2564) ไมโครพลาสติกิ . (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก : https://www.nsm.or.th/other-service/1757-online-science/ knowledge-inventory/sci-article/science-article-ns m/2801-the-invisibility-of-micro-plastic.html สืืบค้น้ เมื่�่อ มีีนาคม 2564

ระบบนิเวศกบั การอนรุ กั ษ์ทางทะเล 179 บุญุ เสถีียร บุญุ สูงู (2550) นิิเวศวิทิ ยาวิทิ ยา: เอกสารประกอบการสอน คณะวิิทยาศาสตร์์ ภาควิชิ าสััตววิิทยา มหาวิทิ ยาลััย เกษตรศาสตร์์ ภาควิิชาสััตววิิทยา กรุุงเทพฯ จำ�ำ นวน 60 หน้า้ ราตรีี ภารา. (2542). ทรััพยากรธรรมชาติแิ ละสิ่่�งแวดล้อ้ ม. (พิิมพค์ร์้ั�งที่�่3). กรุุงเทพฯ ภูเู ก็็ตอะควาเรีียม. (2564) ปลาหมอทะเล. (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://phuketaquarium.org/ วิกิ ิิพีีเดีีย ( 2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก wikipedia.org/wiki/ฉลามวาฬ สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 สุชุ นา ชวนิิชย์.์ (2564) ไขปริศิ นาไมโครพลาสติกิ . (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้ ้ จาก http://www.igreenstory.co/microplastic/ สืืบค้น้ เมื่�่อ มีีนาคม 2564 ศูนู ย์ป์ ฏิิบััติกิ ารอุทุ ยานแห่ง่ ชาติทิ างทะเล ที่�่ 3 จ.ตรััง. (2563) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.facebook.com/ศูนู ย์ป์ ฏิิบััติกิ าร อุทุ ยานแห่ง่ ชาติทิ างทะเล ที่�่ 3 จ.ตรััง สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2563 อนุชุ ิิต ไกรวิิจิิตร. (2564) การเกิิดปะการัังฟอกขาว. (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้ ้ จากhttps://thestandard.co/coral-bleaching-rejuvenation/ สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 BBC News ไทย. (2563) เรื่อ�่ งขยะพลาสติกิ : รวมภาพปััญหาจากทั่่�วทุกุ มุมุ โลก (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.bbc.com/thai/ Ellen Perschbacher . (2516) History and Evolution of the Microbead (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ ากhttps://www.ijc.org/en/ history-and-evolution-microbead สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2563

180 ระบบนิเวศกบั การอนรุ ักษ์ทางทะเล Enac. (2564) ปูแู สมหิิน (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.enac- club.com/knowledge/nature/aquatic-benthos/rock_crab. Timeless History – ประวััติิศาสตร์ไ์ ร้ก้ าลเวลา (2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.facebook.com/Timelesshistoryth/ สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 Kaset1009.com (2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://kaset1009. com/th สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 National Geographic ฉบัับภาษาไทย (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https:// ngthai.com/animals/15692/balcktipshark/ Naturphoto. (2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www. naturephoto-cz.com สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 Nextsteptv. ( 2564) กุ้้�งดีีดขััน. (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก http://www. nextsteptv.com Nu Chamchuen. (2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www. facebook.com สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564 Plook Creator. (2564) “โกงกาง” ต้น้ ไม้แ้ ห่ง่ ป่่าชายเลน. (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.trueplookpanya.com/ Tanbabasnake. (2564) (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้จ้ าก https://www.face book.com/search/top/?q=Tanbabasnake Whale and dolphin conservation society, 2564 (ออนไลน์)์ เข้า้ ถึงึ ได้้ จาก https://www.wdcs-na.org สืืบค้น้ เมื่�่อ มกราคม 2564

เกี่ย�่ วกัับผู้้�เขียี น นางภคมน ทิิพย์เ์ นตร Mrs. PHAKHAMON THIPNET ประวััติสิ ่่วนตัวั วันั เดืือน ปีีเกิิด : วันั ที่่� 23 กุมุ ภาพันั ธ์์ 2513 ประวััติกิ ารศึกึ ษา ปร.ด. (วิิทยาศาสตร์ส์ิ่่�งแวดล้อ้ ม) มหาวิิทยาลัยั บูรู พา พ.ศ. 2559 วท.ม. (สัตั ววิทิ ยา) มหาวิทิ ยาลัยั เกษตรศาสตร์์ พ.ศ. 2542 วท.บ. (ศึกึ ษาศาสตร์)์ มหาวิทิ ยาลัยั สงขลานครินิ ทร์์ พ.ศ. 2536 สาขาวิชิ าการที่ม�่ ีคี วามชำ�ำ นาญพิเิ ศษ นิิเวศวิทิ ยา, ชีีววิิทยาทางทะเล, วิิทยาศาสตร์ท์ างทะเล ตำ�ำ แหน่่งปััจจุุบันั ๐ อาจารย์ก์ ลุ่่ม� สาระการเรียี นรู้�วิทยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี โรงเรียี นสาธิิต “พิิบูลู บำ�ำ เพ็ญ็ ” มหาวิิทยาลัยั บูรู พา ๐ อาจารย์ผ์ ู้้�รับั ผิิดชอบหลักั สูตู ร การศึกึ ษาบัณั ฑิิต สาขาชีีววิทิ ยา คณะศึกึ ษาศาสตร์์ มหาวิทิ ยาลัยั บูรู พา ๐ คณะกรรมการผู้ต้� รวจประเมิินคุณุ ภาพการศึกึ ษาภายในระดับั หลักั สูตู ร มหาวิทิ ยาลัยั บูรู พา e-mail : [email protected]