หลักการสื่อสารและการสร้างความสัมพันธ์กับประชาชน

๔๒ เพอื่ ตอบสนองความตอ งการของเขาดว ยความคดิ ของเขาเอง มใิ ชส รา งพฤตกิ รรมตามความคดิ ของผอู น่ื ดังน้ันฝายบริหารจึงควรจูงใจบุคคลดวยการทาํ ใหเขาเห็นวาการกระทําแบบน้ันหรือพฤติกรรมน้ันๆ จะเปนหนทางทาํ ใหความตองการของเขาไดรับการตอบสนองมากข้ึนหรือจะเปนหนทางท่ีหลีกเลี่ยง การทจ่ี ะทาํ ใหก ารตอบสนองความตอ งการนน้ั ลดนอ ยลง พลงั ของผบู งั คบั บญั ชาทจี่ ะจงู ใจจะมปี ระสทิ ธผิ ล กต็ อ เมอื่ ผปู ฏบิ ตั งิ านเหน็ วา ฝา ยผบู งั คบั บญั ชาสามารถควบคมุ วธิ กี ารทจี่ ะไดร บั การสนองความตอ งการ ไดจ รงิ เรือ่ งของการจงู ใจนีเ้ ปน เรื่องทง่ี า ยและยากในเวลาเดียวกัน งา ยในแงข องแนวความคิด แตท วา ยากในแงข องการปฏิบัติ ๔. ศักดิ์ศรขี องความเปน มนษุ ย (Human dignity) เปนเรื่องท่เี ก่ยี วของกบั ทางปรชั ญา มากกวา เร่ืองทางวิทยาศาสตร มนษุ ยนบั เปนสัตวประเสริฐทม่ี คี วามคิด มีสมอง มีความรผู ดิ ชอบช่วั ดี มีวัฒนธรรม มีสามัญสํานึก เปนสิ่งที่อยูเหนือสรรพสัตวทั้งหลาย ดังนั้นการติดตอสัมพันธกับมนุษย ดวยกันจึงตองปฏิบัติตอกันดวยความเคารพและตระหนักในศักด์ิศรีของความเปนมนุษยของเขา ไมวาเขาจะเปนใคร มีสถานภาพหรือฐานะอยางไร เขาก็เปนมนุษยเหมือนกับเรา ซ่ึงตางก็มีลักษณะ พิเศษเฉพาะตัวของแตล ะคน ๕. การติดตอส่ือสาร (Communications) ไดแก การศึกษาวิธีการติดตอส่ือสาร เพอ่ื ทาํ ใหเ กดิ ความสัมพันธอันดใี นกลุมใหกลมุ ไดมีความเห็นสอดคลองกนั และมีความเขาใจตรงกัน การส่ือสารเปนสิ่งสําคัญท่ีสุดในองคการ เปนกระบวนการถายทอดขาวสาร และความคดิ การเขา ใจทาํ ใหพ ฤตกิ รรมของกลมุ รวมกนั เขา ไปเปน หนงึ่ เดยี ว และยงั เปน พน้ื ฐานสาํ หรบั การรวมมือกันของกลุม ถาไมมีการสื่อสารอยางมีประสิทธิภาพธุรกิจก็ไมอาจดําเนินไปได ผูจัดการ ไมส ามารถจงู ใจคนงาน ถา คนงานไมส ามารถสอื่ สารกบั ฝา ยโรงงานได เขาจะไมส ามารถทาํ งานไดอ ยา ง ถูกตอง ไมมที างท่มี นุษยสัมพันธในองคก ารนั้นบังเกิดความพอใจได ๖. ความรับผิดชอบ (Responsibility) พื้นฐานความรับผิดชอบในงานองคการก็คือ การทําใหง านสาํ เร็จโดยความพยายามรวมกันของผรู วมงาน ๗. การเอาใจเขามาใสใจเรา (Empathy) คือ ความสามารถท่ีจะทําตัวของเขาใหรูสึก เหมือนอยูในสภาพของผูอื่น และรูสึกเห็นใจตอทัศนะการจูงใจของคน (Empathy is the ability to put yourself in someone else’s place, and to feel sympathy for that person’s motives and point of view) การขาดการเอาใจเขามาใสใจเราเปนสาเหตุแรกของการขัดแยงในองคการ การเอาใจเขามาใสใ จเราเปน คณุ สมบตั สิ ําคญั ของผไู กลเ กลยี่ ความแตกรา วของการขดั แยง กนั ทางแรงงาน การเหน็ ใจหรอื เขา ใจความตอ งการของผอู นื่ (Empathization) การรจู กั เอาใจเขามาใสใ จเราตอ งศกึ ษา ความแตกตา งของแตล ะบคุ คลและตระหนกั ถึงปญหาของแตละคนซงึ่ ไมเหมือนกนั ๘. ผลประโยชนซ งึ่ กนั และกนั (Mutual interest) หมายถงึ ผลประโยชนข องคนทท่ี าํ งาน ในองคการกับผลประโยชนขององคการน้ันๆ ซึ่งการที่คนจะเขาไปทํางานในองคการใด หรือการที่ องคการใดจะรับคนเขาไปทํางานน้ัน ก็ข้ึนอยูกับความรูสึกหรือความเช่ือวาตนจะไดประโยชนจากอีก ฝา ยหนงึ่

๔๓ ๙. การพัฒนาศักยภาพของตน (Self Development) ไดแก การศึกษาพัฒนาตนเอง ตามศกั ยภาพใหด ที สี่ ดุ ทง้ั ทางรา งกาย จติ ใจ และบคุ ลกิ ภาพ เพอื่ ใหต นเปน สมาชกิ ทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพของ สงั คมและเปนประโยชนตอผอู นื่ และสงั คมโดยสวนรวม รวมทง้ั การดาํ รงชวี ติ อยา งสนั ติสขุ ของตนเอง ๑๐. การเรยี นรคู วามรบั ผดิ ชอบ (Responsibility) ไดแ ก การเรยี นรคู วามรบั ผดิ ชอบตาม หนา ทที่ ไี่ ดร บั มอบหมายในการปฏบิ ตั งิ านในการทาํ งานรวมกนั เพอื่ ใหง านนน้ั บรรลเุ ปา หมายอยา งดที ส่ี ดุ à·¤¹¤Ô ¡ÒÃÊÌҧÁ¹ÉØ ÂÊÁÑ ¾Ñ¹¸ เทคนคิ การสรา งมนษุ ยสมั พนั ธ หมายถงึ กลวธิ ใี นการตดิ ตอ สมั พนั ธเ พอื่ สรา งความประทบั ใจ ใหเกดิ แกค นท่ัวไปในสังคม ซึ่งอาจจะประมวลไดดังน้ี ๑. ยิม้ แยม แจม ใส แมว าบคุ คลท่เี ราย้ิมดวยเขาจะไมยนิ ดียนิ รา ย กจ็ ะพยายามตอไป ๒. พยายามศึกษาบุคคลอื่นใหลึกซึ้ง ศึกษาภูมิหลังของเขาวาเปนคนภูมิภาคใด นับถือ ศาสนาอะไร เรียนจบอะไร มีปมเดนปมดอ ยอยา งไร เพอ่ื จะไดป รบั ตวั ใหเ ขา กับเขาไดง าย โดยเฉพาะ จะทําใหเ ราระวังการพดู จาไมใหกระทบปมดอยของเขา และเลือกปมเดน ของเขามาพูด ๓. รจู กั ฟงใหมากกวา การพดู การเปด โอกาสใหผ ูอื่นพูดทาํ ใหบคุ คลพอใจเพราะเขารูสกึ วา เขาไดรบั ความสาํ คัญ และการฟง ทําใหเ ราไดรบั ประโยชนม าก ๔. ศกึ ษาสภาพแวดลอ มในสงั คมหรอื ในทท่ี าํ งาน เพอ่ื ใหท ราบวา ใครมคี วามขดั แยง กบั ใคร จะไดระมัดระวังตัวไมพูดเขาขางฝายใดฝายหน่ึง เพราะการพูดเขาขางฝายใดฝายหน่ึงยอมทําใหอีก ฝายหนึง่ ไมพ อใจได ๕. ใหค วามสาํ คัญแกผูอ ืน่ วิธีการทีแ่ สดงวาผอู นื่ สาํ คัญ มดี ังนี้ ๕.๑ พดู ใหค นอ่ืนรูวาเขาเกง ดี รา่ํ รวย มีเกยี รติ หรือเปนคนสําคญั ๕.๒ แสดงกิริยาสุภาพออ นนอมถอ มตนตอเขา ๕.๓ ใหส ง่ิ ท่ีดีที่สดุ แกเ ขา ใหโ อกาสในการทาํ สงิ่ ตา งๆ กอ นตวั เราเสมอถา ทาํ ได ๕.๔ ปฏิบัติตอ ผอู นื่ เยี่ยงบุคคลพิเศษ เชน ใหนง่ั เกา อี้ทดี่ ีที่สุดเทาที่มีอยู ๖. ไมค วรทาํ ตวั เดน เกนิ ไปหรอื ทาํ ตวั เปน ผรู อบรู แลว แสดงความรคู วามสามารถไปหมด ทกุ เรอ่ื ง ทาํ ใหก ลายเปน คนที่ “นา หมนั่ ไส” คนอนื่ ไมช อบหนา และการทาํ ตวั เชน นบ้ี างครง้ั เปน การทาํ งาน ขามหนา ผูอื่นเพราะความอยากแสดงออกทําใหเปนอันตรายยง่ิ ๗. ไมควรมีความม่ันใจจนเกินไป การแสดงความมั่นใจจนเกินไป คือ ไมยอมแพใคร ไมคอ ยจาํ นนในเหตุผลของผูอ่นื สว นมากเปน ลกั ษณะการแสดงความคิด คนท่ีมีความมน่ั ใจจนเกนิ ไป จะกลายเปนคนกลาคิด กลาทํา จนทําใหกลายเปนคนด้ือดึง กาวราว ไมมีคนชอบ การแกไขคือ ควรคิดวามีอีกหลายอยางท่ีเราไมรู คิดวาคนอื่นจะตองเกงกวาเรา ทําเปนยอมเขาบางเพื่อจะไดรับ ความรกั จากคนอ่ืนๆ ๘. ควรวางตัวใหเหมาะกาลเทศะและบุคคล ตวั อยางของการรจู กั กาลเทศะ คอื ควรจะ รูว าเวลานั้นเปนเวลาทเ่ี ศราโศก ดใี จ หรือสนุกสนาน และควรรูวา ท่นี ัน้ เปน งานศพ งานเลีย้ ง สงั สรรค

๔๔ หรืองานพิธี สําหรับการรูจักบุคคลน้ัน ตองรูวาบุคคลนั้นคือใคร มีฐานะตําแหนงอะไร อยูในภาวะ อยา งไร ควรจะทําตวั อยา งไร ๙. สรา งความประทบั ใจในการพดู เชน สนใจเรอ่ื งเดยี วกบั ผฟู ง มอี ารมณข นั ความจรงิ ใจ ตอกัน พดู แตใ นสิง่ ท่ีดี พูดจาสภุ าพออนหวาน ไมพดู คุยเร่อื งของตนเองมากเกินไป รจู ักชมเชยยกยอ ง ผูพูดบา ง ๑๐. รูจักตอนรับผูอ่ืนเสมอ ไมวาผูน้ันจะไปหาเย่ียมเยียนท่ีบานหรือเดินมาในท่ีที่เรา กําลังนั่งอยู เชน รจู ักเชญิ ใหเ ขามาในกลมุ หรอื เชิญใหน ่งั ในที่อนั ควร ๑๑. รูจ กั บริการ สงเคราะหชวยเหลือในเรือ่ งเล็กๆ นอ ยๆ ๑๒. แสดงความเห็นใจในความทุกขของผูอ่ืน ๑๓. รูจกั การให ใหท ง้ั ความรกั ความเห็นใจ ใหอ ภยั ใหความชว ยเหลอื และใหส่งิ ของ ตามสมควร ๑๔. สนใจผูอน่ื และผทู ่ีอยูใ กลชิด เชน บิดามารดาของเพ่ือน เปนตน ๑๕. ยอมรบั ความคดิ เหน็ ของผูอ ่ืน ๑๖. มีความจริงใจตอ ผูอ่ืน เชน ทําตามท่พี ูดไวเ สมอ ๑๗. ยกยองใหเกียรติแกผ ูอ่นื ตามโอกาสอันควร ๑๘. ไมแ สดงอํานาจเหนือผอู น่ื ๑๙. มคี วามเกรงใจ เชน ไมถ ามเรอ่ื งสว นตวั ของผอู นื่ ไมย มื ของใชข องผอู นื่ โดยไมจ าํ เปน ๒๐. มสี ามญั สาํ นกึ คอื รวู า อะไรควรหรอื ไมค วร ไดแ ก รวู า ควรพดู บางเรอื่ งกบั คนบางคน หรือควรปฏิบัติตอผูอืน่ เชนนัน้ หรือไม เชน จดั หองทํางานใหพ นกั งานที่สูงอายุอยูช ้ัน ๔ จัดหองทํางาน ใหพ นักงานวัยหนมุ สาวอยูช้นั ที่ ๑ เปนตน ๒๑. เมื่อเปนฝายผดิ ตอ งยอมรบั ผดิ ๒๒. ยอมแพเ สยี บา ง การยอมแพม ไิ ดห มายความวา เปน ฝา ยผดิ แตย อมแพ เพอื่ ใหผ อู น่ื สบายใจ นอกจากน้ีการยอมแพไมท าํ ใหเกดิ การโตเ ถยี ง ๒๓. ไมจับผิดผูอนื่ ถาผอู ื่นทาํ ผิดเล็กๆ นอ ยๆ แสรง ทําเปนไมเ หน็ เสยี บา ง ๒๔. แสดงน้ําใจตอผูอ่ืน ไมวาผูน้ันจะเปนเพื่อนของเราหรือไม ถามีโอกาสก็ควรแสดง นํา้ ใจบาง ๒๕. มคี วามกระตอื รอื รน ทจ่ี ะชว ยเหลอื ผอู นื่ เชน หยบิ ปากกาออกมาจดขอ ความทเี่ พอ่ื น ฝากบอกผูอ ื่น เปนตน ๒๖. มคี วามเปน กนั เอง คอื รจู กั ทกั ทายปราศรยั และทาํ ตวั งา ยๆ ไมเ จา ระเบยี บจนเกนิ ไป ไมท ําตนใหผ อู ่ืนรสู ึกเกรงกลวั หางเหนิ หรือไมอยากเขาใกล แตค วรทาํ ตวั ใหคนอนื่ รสู กึ วาเมื่ออยใู กล แลวทาํ ใหเ ขาสบายใจ ๒๗. เปดเผยในระดบั ทเี่ หมาะสม

๔๕ ๒๘. มีมารยาทในการคบหาสมาคมกับผูอื่น พื้นฐานสําคัญของมารยาท ความสุภาพ ออนนอมและสํารวม (สมศรี สุกุมลนันท ๒๕๕๓ : ๕๗-๕๙) คนทสี่ ุภาพออ นนอม สํารวมและรจู กั ระมัดระวังกิริยาวาจายอ มทําใหคนอ่นื พอใจได ๒๙. สังเกตความตองการของผูอื่นและใหในสิ่งที่เขาตองการ ตลอดจนสังเกตอารมณ ความรูสึกเพ่ือจะไดตอบสนองใหสอดคลองกับอารมณได เชน เม่ือสังเกตเห็นวาเพ่ือนรูสึกผิดหวัง เนอื่ งจากไมมใี ครเลือกเธอเปน หวั หนา เรากป็ ลอบใจ ๓๐. อดทนและควบคมุ อารมณได ๓๑. รูจักขออภยั เมือ่ ทาํ อะไรพลาดพล้ังหรือลวงเกินผูอน่ื กค็ วรขออภัย ๓๒. ราเรงิ แจมใส และมองโลกในแงดี ๓๓. ไมพ ูดเรอ่ื งสวนตวั ของผูอ่นื ๓๔. ไมทําใหคนอื่นรูสึกวาเราเอาเปรียบเขา เชน ในการรับประทานอาหารดวยกัน หรือทํากิจกรรมรวมกัน ถาหากเราไมสามารถเฉล่ียเงินใหเทาๆ กับผูอ่ืนไดควรหาทางทําอยางอ่ืน เปนการทดแทน อาจจะเปนการทํางานทดแทนกไ็ ด ๓๕. คลอยตามหรือเห็นดีเห็นงามกับความคิด ความรูสึก หรือความตองการของผูอ่ืน เชน พดู วา “ดิฉันเหน็ ดวยกับคณุ ” “ดฉิ นั ก็คิดเหมือนคณุ ” “ดิฉนั ชอบเหมอื นกัน” เปน ตน Êѧ¤ËÇμÑ ¶Ø ô การสรา งความสมั พนั ธก บั ผคู นรอบขา งสามารถใชห ลกั ธรรมขอ หนงึ่ มาเปน แนวทางสาํ หรบั การปฏบิ ัตหิ นา ทข่ี องตํารวจกับประชาชนได นน่ั กค็ อื สงั คหวัตถุ ๔ พระพรหมคณุ าภรณ (ป.อ.ปยุตโต) กลา วไวว า เปน ธรรมะà¾Íè× à¡Íé× ¡ÅÙ ¡¹Ñ »ÃÐÊÒ¹Ê§Ñ ¤Á ชว ยเหลอื เกอ้ื กลู กนั รว มสรา งสรรคส งั คมใหส งบสขุ มั่นคง สามัคคี มีเอกภาพ ในการอยูรวมกันในสังคมน้ัน มนุษยทุกคนลวนปรารถนาเปนที่รักของ คนรอบขาง เปนที่ยอมรับนับถือของทุก ๆ คน และปรารถนาที่จะไดยินไดฟงคํายกยองสรรเสริญ มากกวาเสียงนินทาวาราย พระพุทธองคไดทรงสอนวิธีที่จะทาํ ตนใหเปนท่ีรักของสังคมวา ขั้นแรก ใหป รบั ทต่ี วั ของเราเองกอ น คอื ตอ งทําตวั เราใหเ ปน คนนา รกั เสยี กอ น โดยการปฏบิ ตั ติ ามหลกั สงั คหวตั ถุ ๔ ซงึ่ เปน คณุ ธรรมทเ่ี ปน เครอื่ งยดึ เหนยี่ วใจคน ผกู ใจคนและประสานหมชู นใหม คี วามสามคั คี เปน หลกั ธรรม ทท่ี ําใหค นเปน ทรี่ กั เปนที่ชอบใจของคนทัว่ ไป เปนการปลูกไมตรี เตมิ นา้ํ ใจตอ กนั ทําใหสังคมเปนสขุ ประกอบดวยหลัก ๔ ประการ ดังนี้ ๑. ทาน การให การเอ้ือเฟอเผื่อแผ เสียสละแบงปนชวยเหลือกันดวยการใหส่ิงของ หรือให ความรูและแนะนาํ สั่งสอนดว ยนํ้าใจไมตรี มคี วามโอบออมอารี จะชว ยผกู ใจคนไวไ ด การทําทานจะไม สญู เปลา ผทู ีใ่ หสงิ่ ทด่ี ยี อ มไดรับสิ่งทด่ี ตี อบแทน ดัง่ พุทธพจนท ว่ี า “มนาปทายี ลภเต มนาป” แปลวา ผูใหสงิ่ ทน่ี า พอใจยอมไดร ับสง่ิ ที่นา พอใจ

๔๖ ๒. ปยวาจา หรือ เปยยวชั ชะ ความเปนผูมีวาจานา รกั พดู อยางรักกัน วาจาเปนทีร่ ัก วาจาดดู ดมื่ น้ําใจ หรอื วาจา ซาบซ้งึ ใจ ๓. อัตถจริยา การประพฤติประโยชน ทาํ ประโยชนแกเขา หลักธรรมขอนี้มุงสอนตน ๒ ดาน คือ การทําตนใหเ ปนประโยชนแ ละการทาํ ในสง่ิ ที่เปน ประโยชน ตลอดถึงชวยแกไขปรบั ปรุงสง เสริมในทาง จรยิ ธรรม ๔. สมานตั ตตา คอื การทําตนเสมอตน เสมอปลาย ตลอดถงึ วางตนใหเ หมาะสมแกฐ านะภาวะ บคุ คล เหตุการณแ ละสิ่งแวดลอม ¢ŒÍàʹÍá¹Ð㹡ÒÃÊÌҧÁ¹ÉØ ÂÊÁÑ ¾Ñ¹¸ ๑. ควรระวังในเรื่องสุขภาพ การมีมนุษยสัมพันธที่ดี ตองเร่ิมตนที่สุขภาพดี ถาบุคคล มีสุขภาพดี หนาตาก็ยมิ้ แยมแจมใส ทําใหคนอนื่ อยากเขาใกล ๒. ควรจะระงบั อารมณไ วใ หไ ด ไมว า จะมอี ารมณค า งมาจากไหน ควรทง้ิ อารมณไ วท นี่ น่ั พยายามทําอารมณใหแจมใสกอ นจะพูดคุยกบั ผอู ่นื ๓. การปรับปรุงบุคลิกภาพภายนอกใหเหมาะสม เชน ปรับปรุงการแตงกายใหสะอาด เรียบรอ ย เหมาะสมกาลเทศะและบคุ คล ปรับปรงุ การใชสีหนา ไมบ้ึงตึง ไมเ ครียด ฝก การใชสายตาให ดูออ นโยน มเี มตตา อางอิง พระครูศรีปริยัตยารักษ การนาํ หลักสังคหวัตถุ ๔ ไปใชในพัฒนาการบริหารจัดการขององคกรบริหารสวนตําบล วารสารธรรมวชิ ญ ๒๕๖๒

๔๗ ๔. มมี ารยาทในการติดตอ สมั พันธ คนทีม่ มี ารยาทดียอมเปนบคุ คลทรี่ กั ใคร นา นบั ถอื ๕. ควรปรบั ปรงุ การพดู จา ทั้งการใชถอ ยคาํ สํานวนและนาํ้ เสยี ง ๖. ควรรักษาสญั ญา มคี วามรบั ผิดชอบตอ คําพดู และการกระทาํ ของตนเอง ๗. ควรรจู ักใหแ ละรบั ทเี่ หมาะสม ๘. คาํ นงึ ถงึ ความตองการของผอู ื่นเปนสาํ คญั ๙. ควรใหความสาํ คญั แกผอู ่ืนย่ิงกวาตนเอง ๑๐. ย่งิ ใกลชดิ สนทิ กบั ใครมากเทา ไรควรเกรงใจเขาใหมากขน้ึ เทา นัน้ เพราะคนเรามกั ลืม รกั ษานํา้ ใจคนท่ีอยูใกลช ดิ เสมอ ๑๑. ไมค วรคาํ นงึ ถงึ ผลประโยชนข องตนเองจนลมื นกึ ถงึ จติ ใจของผอู น่ื ซง่ึ ทาํ ใหพ ดู จาและ แสดงทา ทีทีเ่ ห็นแกตวั ออกไป ÊÃØ» “มนุษยสัมพันธ” เปนประโยชนอยางย่ิงในการทํางานและการอยูรวมกันเปนสังคม เพราะชวยใหมนุษยเรียนรูที่จะยอมรับความคิดเห็นของผูอื่นและปรับตัวปรับใจใหรวมสังคม และรวมกิจกรรมกันอยางสันติสุข มนุษยสัมพันธเปนเสมือนมนตขลังชวยลดความเกลียดชัง แมศัตรู ผูมีผลประโยชนขัดกับเราก็จะกลับกลายไปในรูปเห็นอกเห็นใจ เปนมิตรภาพ เร่ืองรายกลายเปนดีได ไมวาจะติดตอสัมพันธกันในทางการงานหรือสวนตัว ก็จะเกิดผลดีมีประโยชนตองานอาชีพ และการดําเนินชีวิต อุปสรรคความยุงยากจะเรียบรอยราบร่ืน การมีมนุษยสัมพันธที่ดีน้ันจะชวย ใหเกิดประโยชนตอตนเองและสวนรวม ในแงประโยชนตอตนเอง บุคคลท่ีมีมนุษยสัมพันธท่ีดีกับ เพ่ือนจะกอใหเกิดความเขาใจและความเห็นใจซึ่งกันและกัน ชวยเหลือกัน สามารถสมาคมกับบุคคล ในระดับตางๆ ไดดี ประสบความสําเร็จในการศึกษาและการประกอบกิจกรรมหรือการอาชีพ ในแงสวนรวม การมีมนุษยสัมพันธท่ีดีจะชวยสรางความสามัคคีกลมเกลียวขึ้นในหมูคณะ รวมใจกัน ทํางานใหสําเร็จลุลวงไปดวยดีโดยปราศจากขอขัดแยง สามารถอาศัยอยูรวมกันอยางมีความสุข และในท่สี ดุ จะชว ยพัฒนาใหสังคมและประเทศชาตเิ จรญิ กา วหนา ¡¨Ô ¡ÃÃÁ·ÒŒ º· ใหน กั เรยี นบอกเทคนคิ การสรา งมนษุ ยสมั พนั ธท ดี่ ี และจะนาํ ไปใชป ระโยชนใ นการปฏบิ ตั ิ หนาทมี่ า ๑ เทคนคิ

๔๘

º··Õè õ ¡Ãкǹ¡ÒáÅØÁ‹ ÊÑÁ¾Ñ¹¸á ÅСÒÃÊÌҧ¤ÇÒÁËÇÁÁ×Í㹡ÒÃทํา§Ò¹à»š¹·ÁÕ ÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ เพ่ือใหนักเรียนทราบเกี่ยวกับกระบวนการกลุมสัมพันธและการสรางความรวมมือ ในการทาํ งานเปนทมี ¡Ãкǹ¡ÒáÅØÁ‹ ÁÒ¨Ò¡ÀÒÉÒ꤄ ¡ÄÉÇ‹Ò Group Dynamics Group หมายถงึ บุคคลตงั้ แต ๒ คนข้นึ ไป ทาํ งานรวมกันเพือ่ จุดประสงคอันเดียวกัน Dynamics หมายถงึ การเคลื่อนไหว เปลี่ยนแปลง ไมอยูน ิง่ เม่ือรวมกันเปน Group Dynamics จึงหมายถึงความเคลื่อนไหวเปล่ียนแปลงของ ความสัมพนั ธภายในกลมุ ซงึ่ กาํ หนดเรยี กเปนคาํ ไทยวา “กลมุ สัมพันธ” ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¡Ãкǹ¡ÒáÅØ‹Á ความหมายของกระบวนการกลมุ กค็ ือ ความรูและหลกั การตา งๆ ทีอ่ ธบิ ายถึงพฤติกรรม ของกลุมหรือเปนศาสตรหนึ่งท่ีศึกษาเก่ียวกับพฤติกรรมของกลุม วิชากระบวนการกลุมจะอธิบายถึง การเปลี่ยนแปลงภายในกลุม เปนการศึกษาถึงพลังหรือสภาพการณตางๆ ที่มีอิทธิพลตอกลุมเปน สว นรวม รวมถึงพฤตกิ รรมของบุคคลในกลมุ ที่ถูกกลอมเกลาจากประสบการณข องกลุม Å¡Ñ É³Ð·èÕสาํ ¤ÞÑ ¢Í§¡ÅÁ‹Ø ô »ÃСÒà ไดแ ก ๑. การมีปฏิสัมพันธทางสังคมของบุคคล หมายถึง การท่ีสมาชิกต้ังแต ๒ คนข้ึนไป มคี วามเกย่ี วขอ งกนั ในกจิ การของกลมุ ตระหนกั ในความสาํ คญั ของกนั และกนั แสดงออกซง่ึ การยอมรบั การใหเ กยี รตกิ นั สาํ หรบั กลมุ ขนาดใหญม กั มปี ฏสิ มั พนั ธก นั เปน เครอื ขา ยมากกวา การตดิ ตอ กนั ตวั ตอ ตวั ๒. มีจุดมุงหมายและเปาหมายรวมกัน หมายถึง การท่ีสมาชิกกลุมจะมีสวนกระตุน ใหเกิดกิจกรรมรวมกันของกลุม โดยเฉพาะจุดประสงคของสมาชิกกลุมท่ีสอดคลองกับองคการ มักจะนํามาซงึ่ ความสาํ เรจ็ ของการทํางานไดง าย ๓. การมโี ครงสรา งของกลมุ หมายถงึ ระบบพฤตกิ รรม ซง่ึ เปน แบบแผนเฉพาะกลมุ สมาชกิ กลุมจะตองปฏิบัติตามกฎหมายหรือมติของกลุม ซ่ึงอาจจะเปนกลุมแบบทางการ (Formal Group) หรอื กลมุ แบบไมเ ปน ทางการ (Informal Group) กไ็ ด สมาชกิ ทกุ คนของกลมุ จะตอ งยอมรบั และปฏบิ ตั ิ ตามเปน อยา งดี สมาชกิ กลมุ ยอ ยอาจจะมกี ฎเกณฑแ บบไมเ ปน ทางการ มคี วามสนทิ สนมกนั อยา งใกลช ดิ ระหวา งสมาชิกดว ยกนั

๕๐ ๔. สมาชิกมีบทบาทและมีความรูสึกรวมกัน การรักษาบทบาทที่มั่นคงในแตละกลุม จะมีความแตกตางกนั ตามลกั ษณะของกลุม รวมท้งั ความรูความสามารถของสมาชิก โดยมีการจดั แบง บทบาทและหนา ทค่ี วามรบั ผดิ ชอบ กระจายงานกนั ตามความรคู วามสามารถและความถนดั ของสมาชกิ ËÅ¡Ñ ¢Í§¡Ãкǹ¡ÒÃทาํ §Ò¹¡ÅØÁ‹ ดงั น้ี ๑. เลือกหวั หนากลุม ๒. กําหนดวัตถปุ ระสงคก ารทํางาน ๓. การวางระเบยี บในการทาํ งาน ๔. การวางแผนงาน ๕. การวางขนั้ ตอนในการทาํ งาน ๖. ความสําคญั ของการแบงงาน ๗. หลักการแบงงานและมอบหมายงาน ๘. การทาํ งานตามแบบ ๙. การติดตามและปฏบิ ัติงาน ๑๐. การตรวจสอบผลงานเปน ระยะ ๑๑. การใหข อติชมในการทาํ งาน ๑๒.การแกป ญ หา ๑๓.การประเมนิ ผลงานและปรับปรุงงาน »ÃÐ⪹¢ ͧ¡ÒèѴ¡Ô¨¡ÃÃÁ¡Å‹ÁØ ÊÑÁ¾Ñ¹¸ ๑. เพื่อใหผเู ขา รับการอบรมมสี วนรว มในการเรียนรอู ยางเตม็ ที่ ๒. การสรางประสบการณการเรียนรูจากกิจกรรมจะชวยใหผูเขารับการอบรมรูจัก และสนใจตัวเองดียงิ่ ขึน้ ๓. สรา งบรรยากาศการเรยี นใหผ เู ขา รบั การอบรมสนกุ สนาน ไมเ กดิ ความรสู กึ วา ถกู สอน และสามารถเรยี นรไู ดใ นระยะเวลาอันสั้น ๔. เปนแนวทางในการพัฒนาบุคลากร และการรูจ ักแกปญ หาทงั้ สว นตัวและสวนรวม ๕. ชวยใหเกดิ ทศั นคติท่ดี ตี อ กัน มคี วามเขาใจ เหน็ ใจกนั ลดการขดั แยง ๖. ชวยสงเสริมใหก ารทํางานรวมพลงั กันเปน ทีมไดอยางมีประสทิ ธภิ าพ ๗. ชวยใหผลงานเปนไปตามเปาหมายและไดมาตรฐาน เปนการเสริมสรางพลัง ขององคก รโดยบคุ ลากรทม่ี ีประสิทธิภาพ ๘. ชวยสงเสริมในการพัฒนาการดานรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และผอนคลาย ความตงึ เครยี ด

๕๑ ¡ÒÃทาํ §Ò¹à»š¹·ÁÕ ในการทํางานเปนกลุมนั้น ยังมีการทํางานอีกลักษณะหนึ่งอยูในการทํางานเปนกลุม คอื การทํางานเปน ทมี ยอ ย ซงึ่ จะมลี กั ษณะทล่ี ะเอยี ดและชดั เจนในการดําเนนิ งาน สง ผลใหม ปี ระสทิ ธภิ าพ มากขนึ้ การทํางานเปนทมี (Teams Work) หมายถึง การทาํ งานรว มกันตงั้ แต ๒ คน ข้นึ ไป โดยมีการ กําหนดบทบาทของสมาชกิ คอื บทบาทผนู าํ บทบาทสมาชกิ มกี ารวางแผน ตง้ั เปา หมายในการทํางาน รว มกนั สมาชกิ ในทมี มคี วามสมั พนั ธต ดิ ตอ สอื่ สาร มคี วามสามคั คี มคี วามผกู พนั เหน็ ประโยชนส ว นรวม มากกวาสวนตน ชว ยกันแกป ญ หาเพ่ือใหงานบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค เพือ่ ใหก ารทาํ งานมปี ระสิทธิภาพ โดยปกติคนสวนใหญจ ะคิดวากลมุ และทมี มีความหมายเหมือนกนั และเปน เรื่องเดยี วกนั ซ่ึงก็มีสวนถูกอยูมากในความหมายทั่วๆ ไปที่ไมลึกซึ้ง แตในทางปฏิบัตินั้นกลุมและทีมมีความหมาย แตกตา งกนั หากกลา วโดยงา ยก็คือทีมเปนกลุม ประเภทหนง่ึ ที่มกี ารกอตั้งอยางเปนทางการ สมาชกิ มี การรวมตวั กนั อยา งมเี ปา หมาย มกั จะมรี ะยะเวลารวมตวั กนั ทแี่ นน อนและชดั เจน มโี ครงสรา งทชี่ ดั เจน มกี ารวางแผนการปฏบิ ตั งิ านรว มกนั อยา งเปน ระบบ มกั มคี วามคงทนของการคบหานานกวา กลมุ ทวั่ ๆ ไป การทาํ งานรวมกันในกลุมหรือองคกรเราสามารถพบเห็นบุคคลที่มีท้ังเจตคติและนิสัย ปฏิบัติงานท่ีแตกตางกัน ทาํ ใหเกิดความขัดแยงในการทํางานรวมกัน ดังน้ันในการทาํ งานรวมกัน จึงตองอาศัยองคประกอบหลายประการดวยกันที่จะทาํ ใหสามารถประสบความสาํ เร็จในการทํางาน อยา งแทจ รงิ นน่ั กค็ อื งานสาํ เรจ็ คนมคี วามสขุ ในการทํางาน ทง้ั ในลกั ษณะของคนในกลมุ ทเ่ี ราพบเหน็ นน้ั สามารถสรุปลักษณะไดด งั นี้ (Ramsey, Walker and Harris, ๑๙๙๔) ๑. ผูท่ีเห็นแกประโยชนคนอื่นเปนท่ีต้ัง (Altruism) ไมเห็นแกประโยชนตนเอง พรอมจะชวยเหลือบคุ คลอื่นๆ ในเรือ่ งงานหรือปญ หาทเี่ กยี่ วพนั กบั งาน ๒. ผทู ร่ี จู กั ผดิ ชอบ ปฏบิ ตั ติ นอยา งถกู ตอ งตามทาํ นองคลองธรรม (Conscientiousness) ไดแก คนที่ตรงเวลา ใหความสาํ คญั ตอบรรทัดฐานในการทาํ งานของกลุม ปฏบิ ัติงานตามกฎระเบียบ ขอ บงั คบั ของหนวยงาน

๕๒ ๓. ผทู ่สี ภุ าพ ออ นโยน มอี ัธยาศัย เอ้อื เฟอ เผื่อแผ (Courtesy) รวมไปถึงคนทีค่ ํานงึ ถงึ จติ ใจของผูอ ื่น เคารพในสทิ ธิของผอู ่นื ๔. ผูทีม่ ีนํ้าใจนกั กฬี า (Sportsmanship) เปนผทู ่ีหลกี เลี่ยงการบนวา ตําหนิติเตยี นผูอื่น การพูดใหข ุนใจ การนนิ ทาวา ราย ๕. ผทู บ่ี ริสทุ ธใิ์ จ มุงทําแตค วามดีกบั ผูอ่นื (Civic virtue) ¾Ñ²¹Ò¡Òâͧ·ÕÁ§Ò¹ โดยทั่วไปการจัดตั้งทีมงานมักจะมีวงจรชีวิตของทีม ๕ ขั้น ดังตอไปน้ี (ณัฏฐพันธ เขจรนันทน, ๒๕๔๕) ¢¹éÑ ·èÕ ñ การกอ ตวั เปน ข้ันตอนเร่ิมตน ของการกอต้ังทมี โดยการรวบรวมบุคคลตา งๆ เขามาเปนสมาชกิ ¢éѹ·èÕ ò การสรางปฏิสัมพันธ เปนขั้นที่ใหสมาชิกไดเรียนรูและปรับตัวที่จะทํางาน รวมกนั ขัน้ น้จี ะทาํ ใหท มี เกดิ ความเขมแขง็ ไดถ า หากสมาชิกสามารถปรบั ตวั เขา กนั ไดดี ¢Ñé¹·èÕ ó การสรางบรรทัดฐาน สมาชิกจะรวมกันกําหนดกฎเกณฑตางๆ ของการอยู และปฏิบัติงานรวมกัน อาจจะเปนทางการหรือไมเปนทางการ โดยที่สมาชิกจะตองมีการประสาน ความแตกตางระหวา งบุคคลเพ่อื เขา สขู ้นั ตอนการทาํ งานและการเตบิ โตของทีม ¢éѹ·Õè ô การปฏบิ ตั ิงาน สมาชกิ ในทมี ตางมีความเขา ใจ ผกู พัน และสามัคคีระหวางกัน โดยสมาชิกจะไมแสดงเพียงแตความสนใจในการทาํ งานของตนเองและทีมงานใหดีเทาน้ัน แตจ ะใหค วามสนใจกบั ความตอ งการหรอื ปญ หาสว นตวั ของสมาชกิ คนอนื่ โดยพยายามทาํ ความเขา ใจ และใหค วามชว ยเหลืออยา งเต็มท่ี ซึ่งความเปนอนั หน่ึงอนั เดียวกนั ของสมาชกิ ในทีม จะชวยใหใ นทมี มบี รรยากาศในการทาํ งานทด่ี ี ผลงานกา วหนา และทาํ ใหก ารปฏบิ ตั งิ านของทมี มผี ลผลติ ภาพสงู มากขนึ้ ¢¹éÑ ·èÕ õ การแยกตัว เปนข้ันตอนสุดทายในวงจรของทีม ซ่ึงเกิดขึ้นกอนท่ีทีมงานจะ แยกยา ยกนั ไปปฏบิ ตั งิ านหรอื ใชช วี ติ ตามทางของตน หลงั จากทท่ี มี งานประสบความสาํ เรจ็ ในเปา หมาย รว มกนั ซงึ่ สมาชิกแตล ะทมี จะตอ งตระหนักถึงการแยกตวั และมกี ารวางแผนสาํ หรับกจิ กรรมท่ีกําลังจะ จบลง เพ่ือสมาชิกจะแยกยายกลับไปปฏิบัติงานตามหนาท่ีและความรับผิดชอบเดิมท่ีเคยทํามา หรือ เขารวมเปนสมาชิกของทีมงานในการแกไขปญหาอ่ืนตอไป โดยสมาชิกจะเรียนรูและมีประสบการณ ในการทาํ งานรว มกนั ซง่ึ จะเปน ประโยชนใ นการเขา เปน สมาชกิ และปฏบิ ตั เิ ปน ทมี ในอนาคต ในชวี ติ จรงิ จะมีหลายทีมท่ีถึงแมเสร็จสิ้นภารกิจแลว และสมาชิกตางก็แยกยายไปคนละทิศละทางแตก็ มคี วามผูกพนั ทจ่ี ะกลบั มาพบกันหรือระลกึ ถึงกันอยูเสมอ

๕๓ ÃٻẺ¾ÄμÔ¡ÃÃÁ¢Í§¡ÒÃทาํ §Ò¹à»¹š ·ÁÕ Larson & Fasto (๑๙๘๙) ไดเสนอรูปแบบพฤตกิ รรมของการทาํ งานเปนทีม ๓ รปู แบบ ดังน้ี ๑. ทีมท่ีรวมกันแกปญหา ตองการใหสมาชิกของทีมมีความรวมมือเปนอันหน่ึง อันเดียวกัน สมาชิกแตละคนตองเช่ือม่ันวาทีมจะทํางานอยางสอดคลองกันในการแกปญหา สมาชิก ของทีมตองใหความไววางใจซึ่งกันและกันในระดับสูงในกระบวนการแกปญหารวมกัน และมุงเนน ประเด็นทต่ี องแกป ญหามากกวา ขอสรปุ ท่อี าจเกดิ ขนึ้ กอ นแลว ๒. ทีมสรางสรรค เปนพฤติกรรมการทํางานเปนทีมที่คนหาทางเลือกท่ีเปนไปไมได ดวยจุดประสงคกวางๆ ในการพัฒนาผลงานใหมๆ ปจจัยสําคัญในการทํางานเปนทีมลักษณะนี้คือ ความเปน อสิ ระในการทาํ งาน อาจเปน ในแงข องความเปน อสิ ระจากกฎระเบยี บ มาตรการ ขอ บงั คบั ตา งๆ บวกกับการมบี รรยากาศในการทาํ งานที่จะไมเปน ตวั ทาํ ลายความคิดสรางสรรค ๓. ทีมงานท่ีทํางานอยางมียุทธวิธี ทีมงานแบบน้ีจะทํางานไดอยางประสบความสําเร็จ หรือไมขึ้นอยูกับระดับความรับผิดชอบของสมาชิกในทีม ความเขาใจที่ชัดเจนวาใครตองทําอะไร และมาตรฐานการทํางานที่เปนทเ่ี ขา ใจแจม ชดั พฤตกิ รรมการทํางานเปนทมี ลักษณะนี้ ตอ งมแี ผนงาน ทถี่ ูกเตรยี มการอยางดี มีการกาํ หนดบทบาทและลกั ษณะงานของแตล ะคนอยางชดั เจน ËÅ¡Ñ ¡ÒÃทาํ §Ò¹à»š¹·ÕÁ Mclntyre & Salas (๑๙๙๕) ไดระบุหลักการของการทํางานเปนทีมไว ๕ ประการ สาํ คัญดังน้ี »ÃСÒ÷Õè ñ สมาชิกในทีมตองมีการตอบรับและยอมรับผลสะทอนหรือการตอบรับ ของสมาชิกอ่ืนๆ ในทีม ทีมงานที่มีประสิทธิภาพตองใหสมาชิกในทีมรูสึกสบายใจท่ีจะใหการตอบรับ น่ันคือ บรรยากาศของการทํางานตองไมเปนอุปสรรคหรือสิ่งกีดขวางตอการท่ีสมาชิกจะใหปฏิบัติ กิริยาตอบรับหรือการแสดงความคิดเห็นใดๆ ถาผูนําทีมแสดงการยอมรับการวิพากษวิจารณในทาง สรา งสรรคข องสมาชกิ ในทีม ก็เปน การสรางบรรทดั ฐานทดี่ ีในการทํางาน

๕๔ »ÃСÒ÷Õè ò การทํางานเปนทีมตองมีความเต็มใจ การเตรียมตัว และการเตรียมใจ ที่จะสนับสนุนสมาชิกในทีมดวยกันระหวางการดําเนินงาน การทํางานเปนทีมท่ีดี สมาชิกในทีม ตอ งแสดงความเตม็ ใจในการพรอ มทจ่ี ะรบี เขา ไปชว ยสมาชกิ ในทมี งาน เมอื่ เขาตอ งการความชว ยเหลอื ดังน้ันสมาชิกในทีมตองแสดงความสามารถไมเพียงเฉพาะในเรื่องดานที่เขาถนัดและดาํ เนินงานอยู แตใ นเรื่องทีส่ มาชิกคนอื่นในทีมรับผิดชอบดวยเหมือนกนั »ÃСÒ÷Õè ó การทํางานเปนทีมตองมีการรวบรวมความคิดเห็นของสมาชิกในทีม ทั้งนี้การประสบความสําเร็จของทีมขึ้นอยูกับการรวมมือรวมใจปฏิบัติงานดวยกัน สมาชิกในทีม ตอ งมกี ารตระหนกั ถงึ ความเปน สว นหนงึ่ ของทมี เตรยี มพรอ มตนทจี่ ะรว มมอื กนั ทาํ งาน ใหค วามสาํ คญั ตอทีมงานในอันดับแรกกอนงานของแตละคน สมาชิกของทีมตองคิดวาตนและทุกคนในทีมเปน สว นหนง่ึ แยกจากกนั ไมได ไมใชแตล ะคนมาทาํ งานรวมกบั คนอ่ืนๆ และตอ งตระหนักวา ประสิทธิภาพ ของพวกเขาคอื ประสทิ ธภิ าพของทมี งานขน้ึ อยูกับผลรวมของผลงานของสมาชกิ ท้งั หมดในทมี รวมกนั »ÃСÒ÷èÕ ô การทํางานเปนทีมรวมถึงการสนับสนุนเกื้อกูลระหวางกันและกัน การทํางานเปนทีมตองมีคานิยมประการหน่ึงวาเปนสิ่งจําเปนและเหมาะสมสําหรับสมาชิกทุกคนๆ ทีจ่ ะตองดําเนนิ งานใหเปนไปตามปรัชญาของทมี »ÃСÒ÷èÕ õ ผนู าํ ทมี เปน ปจ จยั สําคญั ประการหนง่ึ ทจ่ี ะทําใหก ารดําเนนิ งานของทมี เปน ไปในลักษณะใด ผนู าํ ทมี เปน ตวั อยา งใหแ กส มาชกิ คนอื่นๆ ในทีม ถาผนู ําทมี ผูกพันตอ ทีมเปด ใจรับฟง รวมมือ มีสวนรวมอยา งเตม็ ท่ี สมาชกิ คนอ่ืนๆ ในทีมก็มแี นวโนมจะปฏิบัตติ นในทางเดยี วกัน ผูนําทมี จะมีอิทธิพลอยางสูงตอทีม ถาผูนําทีมออนแอในเรื่องการปฏิบัติก็จะทําใหการดําเนินงานในทีม ออกมาในลักษณะนน้ั ดวย ¡Òþ²Ñ ¹Ò·ÁÕ §Ò¹ การพัฒนาทีมงาน (Team Development) คือ กระบวนการใหคนกลุมหน่ึง ซง่ึ มจี ดุ มงุ หมายเดยี วกนั สามารถทาํ งานรว มกนั ไดใ นฐานะทเี่ ปน หนว ยงานทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ ทมี งานทม่ี ี ประสทิ ธภิ าพเปน ทมี งานทที่ าํ งานเพอ่ื เปา หมายรว มกนั มคี วามขดั แยง ระหวา งสมาชกิ นอ ยมาก สมาชกิ ในทีมมีการสนับสนุนกัน จะตองมกี ารแบง งานและประสานงานกนั เพอื่ พัฒนาทมี งาน ดังนี้ ๑. ตองศกึ ษาความสามารถของบุคคลในทีมใหชดั เจน ๒. มอบหมายภารกจิ ใหแตละคนไดปฏบิ ตั ิหนา ทีอ่ ยา งเตม็ ความสามารถของเรา ๓. ตอ งแนใ จวา ทกุ คนพอใจในงานทไี่ ดร บั มอบหมาย และมคี วามกระตอื รอื รน ทจี่ ะปฏบิ ตั งิ าน ๔. ตองสรางบรรยากาศของความอบอุน เม่ือสมาชิกประสบปญหา กลุมพรอมจะให ความชวยเหลือ ๕. ใหมีระบบส่ือสารและปอนขอมูลยอนกลับ เพ่ือใหทราบสถานภาพการทํางาน ของสมาชิกในทีมวามีอุปสรรคขัดของอยางไร ทั้งนี้เพ่ือนํามาทบทวนแกไขชวยใหการประสานงาน มีประสทิ ธภิ าพดยี ง่ิ ข้ึน

๕๕ ÅѡɳТͧ·ÕÁ§Ò¹·Õ´è ÁÕ »Õ ÃÐÊ·Ô ¸ÀÔ Ò¾ การทาํ งานเปน ทมี ทดี่ ีตองอาศัยปจจัยหลายประการดงั ที่กลา วมาขา งตน ทัง้ เราสามารถ สงั เกตลักษณะของทมี งานท่ดี มี ีประสิทธภิ าพได ดงั นี้ ๑. เปาหมาย คือบันไดขั้นแรก คนในทีมงานทุกคนจะตองเขาใจเปาหมายของทีมงาน รวมท้ังจะตองทุมเทแรงใจแรงกายเพื่อใหบรรลุเปาหมาย เปาหมายเปนสิ่งจําเปนส่ิงสําคัญท่ีทีมงาน จะขาดไมได ๒. การแสดงออก สมาชิกทุกคนในทีมงานมีสิทธ์ิจะแสดงออกไดอยางเสรี เพื่อใหเกิด ความมน่ั ใจวาทกุ คนเขาใจเรื่องราวตางๆ ไดอยา งชัดเจนและถกู ตอง ๓. การเปน ผนู าํ เมอื่ ถงึ คราวสมาชกิ ในทมี งานจะตอ งทาํ หนา ทกี่ ารเปน ผนู าํ กต็ อ งเตม็ ใจ รบั หนาท่ผี ูน ําได ๔. ความคดิ เหน็ สอดคลองกนั เปน เอกลักษณ รวมทัง้ ทําความทดสอบดว ยทีมงาน ๕. การไววางใจกัน สมาชิกในทีมงานจะตองไววางใจกันและกัน และสมาชิกทุกคน มีเสรีภาพในการแสดงความคดิ เห็นตรงกันขา ม โดยไมตอ งหวนั่ กลวั ผลรายทีเ่ กิดตอเน่ืองภายหลัง ๖. ความผอนปรน สมาชิกทุกคนจะตองดําเนินการคิดหาวิธีปฏิบัติงานแบบใหม ท่ดี ีกวา เดมิ และรว มกนั คน ควาหาวธิ ีการปรับปรุงวิธดี าํ เนนิ การตา งๆ ใหด ขี น้ึ ดวย คุณสมบัติทัง้ ๖ ประการนี้ เปนแนวทางและกระจกเงาสะทอ นดูผลทไ่ี ดรับ คุณลักษณะ เหลาน้ีตองอาศัยความพยายามอยางมาก แลวชัยชนะน่ันก็คือความสําเร็จจะตองเปนคนของสมาชิก ทุกคนในทมี »ÃÐ⪹¢Í§¡ÒÃทาํ §Ò¹à»š¹·ÁÕ ปจ จบุ นั สภาพการณต า งๆ ทง้ั ทางเศรษฐกจิ สงั คม และการเมอื งไดเ ปลย่ี นแปลงไปอยา งยง่ิ สงั คมเปด กวา งขึน้ การคมนาคมติดตอ ส่อื สารไรพ รมแดน จึงทาํ ใหม นุษยต อ งทาํ งานรว มกนั เกย่ี วของ สมั พนั ธม ากขน้ึ การทาํ งานเปน ทมี จงึ มปี ระโยชนอ ยา งยงิ่ ในสงั คมปจ จบุ นั และอนาคต การทํางานเปน ทมี เปนเทคนคิ ในการทํางานทีด่ ีมีประโยชนตางๆ สามารถสรุปไดด ังน้ี (พจน เพชระบูรณนิ , ๒๕๓๑) ๑. ทาํ ใหก ารปฏบิ ตั ิงานบรรลเุ ปาหมายโดยสะดวกและรวดเร็ว ๒. สามารถทําใหการประกอบการขนาดใหญประสบความสําเร็จไดอยา งดี ๓. ทาํ ใหเกิดเอกภาพหรอื ความเปนนาํ้ หนง่ึ ใจเดียวกนั ในการทาํ งาน ๔. สามารถนําความรูความสามารถของคนแตละคนมารวมกันใชเพ่ือใหเกิด ประโยชนส งู สดุ ๕. ขจัดปญ หาการทํางานซา้ํ ซอ นกันหรือขัดแยงกนั ๖. การรวมพลงั กันกอใหเ กิดอํานาจในการตอรอง

๕๖ ๗. สมาชกิ ของกลมุ มคี วามผกู พนั กนั เปน การสรา งความสาํ นกึ ในความรบั ผดิ ชอบรว มกนั ๘. กอใหเ กิดความสรางสรรค รวมท้ังลูทางในการปรบั ปรุงพฒั นางานใหดีข้ึน ๙. ชว ยลดเหตุการณตางๆ ทีไ่ มพ งึ ประสงคใ นการทํางานใหน อยลง ๑๐. ชวยประหยัดเวลาและวสั ดุอุปกรณตา งๆ ในการทํางาน ๑๑. สมาชกิ ของกลมุ มคี วามพงึ พอใจในเพอ่ื นรว มงาน สามารถรจู กั และเขา ใจกนั เปน อยา งดี รวมทงั้ สามารถเปนเพอ่ื นรว มทุกขร วมสุขกันได ๑๒. สรา งขวญั และกําลังใจแกบ ุคคลภายในกลมุ ¤ÇÒÁ¢´Ñ áÂŒ§¢Í§¡ÒÃทาํ §Ò¹à»¹š ·ÁÕ ธรรมชาติของมนุษยเม่ือรวมกลุมกันปฏิบัติงานก็ยอมตองมีความคิดเห็นท่ีหลากหลาย และแตกตาง มีการกระทบกระท่ังกันทางพฤติกรรมอาจจะเกิดขึ้นโดยต้ังใจหรือไมก็ตาม จากเหตุผล ดังกลาวนํามาซ่ึงความขัดแยง ท้ังนี้หากเราพิจารณาโดยใจเปนธรรมแลวก็จะพบวา ความขัดแยงเปน ธรรมชาติของการทํางานรวมกัน แตสภาพการณจริงมนุษยมักจะยอมรับความขัดแยงไมได ดังจะ เห็นวาบุคคลมักเลือกทํางานตามลําพังมากกวาการทํางานรวมกับบุคคลอ่ืน ความขัดแยงนํามา

๕๗ ซงึ่ ปญ หาตา งๆ มากมายและอาจทาํ ใหง านทรี่ ว มกนั ปฏบิ ตั นิ นั้ ลม เหลวลงได อยา งไรกต็ ามความขดั แยง กไ็ มใ ชเ ปน ผลดา นลบเพยี งอยา งเดยี ว ความขดั แยง ทเ่ี หมาะสมจะนาํ มาซงึ่ การวเิ คราะหแ ละจดุ ประกาย ความคดิ สรา งสรรคเ พอื่ พฒั นางานนน้ั ทง้ั นอ้ี าจสรปุ ความหมายของความขดั แยง ไดว า เปน ภาวะทเี่ กดิ ความไมลงรอยหรือสภาพการณที่บุคคลไมพอใจคับของใจตอบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือในกลุมสมาชิก ผูรวมงาน เม่ือบุคคลตองดําเนินกิจกรรมรวมกันมักจะเกิดการกระทบกระท่ังกันนํามาซึ่งปญหา ความขัดแยง อยูเ สมอ สรปุ สาเหตุของความขดั แยงไดด ังน้ี ๑. ความไมพอใจในความคิดเห็นหรือการกระทําของบุคคลใดบุคคลหน่ึง ซ่ึงอาจจะ ขดั กบั ความคิดเห็นของตนเอง แลวเรายอมรับไมได ๒. การยึดม่ันถือม่ันในตนเอง ปญหาสําคัญของความขัดแยงในการทํางานเปนทีม ท่ีแกไขไดยากประการหนึ่งคือ มนุษยทุกคนมักจะยึดถือความคิดเห็นของตนเองเปนสําคัญ ม่ันใจ และเช่ือม่นั ในความคิดตนเอง เมอ่ื เกิดการกระทบกระทง่ั กไ็ มยอม กลับคดิ วา เปน การเสยี หนา ดงั นัน้ เมอ่ื ตอ งทาํ งานรว มกันอกี ก็มกั จะไมใหค วามรวมมอื หรือขดั ขวางการทาํ งาน เปน ตน ๓. ผลประโยชน เม่ือใดก็ตามทีม่ ผี ลประโยชนเ ขา มาเกีย่ วของกบั การทํางาน โดยเฉพาะ เรอื่ งเงนิ มกั จะนาํ มาซง่ึ ความขดั แยง ทง้ั นเ้ี พราะมนษุ ยส ว นใหญม กั ตอ งการผลประโยชน มคี วามโลภอยากได ดังนน้ั เมื่อตนเองรสู กึ วา เสียเปรยี บหรือไมไดผลประโยชนตามที่คดิ ก็จะไมพอใจ นาํ มาซ่งึ ความขดั แยง ๔. อดุ มการณห รอื แนวคดิ เปา หมายทแ่ี ตกตา ง โดยปกตมิ นษุ ยจ ะไดร บั การอบรมเลย้ี งดู ทแี่ ตกตา งกนั ดงั นน้ั แตล ะบคุ คลจะมแี นวคดิ หรอื จดุ ยนื ทแ่ี ตกตา งกนั ดงั นน้ั หากปฏบิ ตั งิ านรว มกนั แลว แสดงแนวคดิ หรือจดุ ยืนทแี่ ตกตางก็อาจนํามาซึ่งความขัดแยง ไดเชนกนั ๕. การแขงขัน การมุงชิงดีชิงเดนกันหรือการปฏิบัติในภาวะที่รีบเรงแขงขันกับเวลา ทุกอยางตองคุมคาไดกําไร ก็มักจะเกิดการกระทบกระทั่งกัน โดยเฉพาะเรื่องกิริยาทาทาง คําพูด คาํ จาเปนเหตใุ หเกิดความขดั แยง ไมอยากรว มงานกนั ๖. ความสามารถหรือประสบการณแตกตาง เม่ือบุคคลมีประสบการณท่ีแตกตาง ยอมมีการรับรูและความคิดท่ีแตกตางกัน ท้ังน้ีบุคคลมักดําเนินกิจกรรมหรือแกไขปญหาตางๆ จากประสบการณเดิม ผูท่ีมีประสบการณมากก็อาจมีแนวคิดหรือวิธีการปฏิบัติงานท่ีหลากหลาย แตขณะท่ีคนที่มีประสบการณนอยก็จะมีวิธีการแกไขปญหาท่ีจํากัด เม่ือปฏิบัติผลงานออกมา อาจสรางความไมพอใจแกกันได ๗. อคติ โดยปกติบุคคลจะมีเจตคติเปนปจจัยสําคัญในการแสดงพฤติกรรม หากบุคคลมีเจตคติที่ไมดีหรือมีอคติตอเพ่ือนรวมงานแลวก็ยอมไมใหความสําคัญหรือความรวมมือ ในการปฏิบัติงานนั้น ปญหาดังกลาวนาํ มาซ่ึงความขัดแยงไดเชน กัน

๕๘ ลกั ษณะของความขดั แยง ทีเ่ กดิ ขน้ึ สามารถจาํ แนกได ๓ ประเภท ดงั น้ี (ธงชัย สนั ติวงศ อางถึงใน สจุ ติ รา พรมนุชาธปิ , ๒๕๔๖) ๑. ความขดั แยง ทมี่ องเหน็ ได คอื การทฝี่ า ยตา งๆ ไดต ระหนกั ชดั ถงึ ความขดั แยง ทเี่ กดิ ขน้ึ เชน การทฝ่ี า ยใดฝา ยหนงึ่ เหน็ วา เปา หมายของเขาแตกตา งจากเปา หมายของกลมุ อน่ื ๆ อยา งเหน็ ไดช ดั และเห็นชัดถึงหนทางโอกาสทจ่ี ะตอ งกาวกา ยรบกวนในทางตางๆ ใหห ลากหลายดวยกนั ๒. ความขดั แยง ที่รูส ึกได คอื ความขัดแยง ตางๆ ท่ีมผี ลทาํ ใหรสู ึกไดใ นหลายๆ ทางคือ การกาวราว โกรธข้งึ กลัว หรอื ระแวงสงสยั ระหวางกนั และอ่นื ๆ ๓. ความขดั แยง ทแี่ สดงออกทางพฤตกิ รรม คอื ความขดั แยง ทแี่ สดงออกมาเปน พฤตกิ รรม ที่เห็นไดว ามงุ พยายามรบกวน กาวกา ย หรอื กลัน่ แกลงโดยฝายใดฝายหนึง่ ทัง้ นไ้ี มว าพฤติกรรมน้ันจะ แสดงออกโดยเปดเผยหรอื บอนทาํ ลายเงยี บแบบสงครามเยน็ กต็ าม สรปุ วธิ ีการแกไขความขัดแยง ไดด งั นี้ ๑. เขาใจธรรมชาติของมนุษยวามีความแตกตาง เห็นแกผลประโยชน ยึดม่ันถือมั่น ในศกั ด์ศิ รีของตนเอง สง่ิ เหลาน้หี ากไมร ะมดั ระวงั ในการปฏบิ ัติงานจะนํามาซงึ่ ความขัดแยง เสมอ ๒. ฝกการควบคุมและแสดงอารมณอ ยา งเหมาะสมเพอื่ ลดความกระทบกระทัง่ กนั ๓. เปน ผฟู ง ทด่ี ี คดิ วา ขอ ตชิ มหรอื เสนอแนะจะทาํ ใหเ ราไดม โี อกาสปรบั ปรงุ แกไ ขตนเอง ๔. เผชิญความจรงิ วาทุกคนมีขอ ดีขอ เสีย มีโอกาสผิดพลาดในการปฏิบัตงิ านได ๕. ประนีประนอมในสถานการณของความขัดแยง การออกความคดิ เห็นตา งๆ ๖. ใหค ดิ ถึงมติ รภาพทรี่ ว มสรางกนั มาและยดึ ถอื เปาประสงคข องการทาํ งานเปนสําคัญ ๗. มีสติคิดกอ นจะกระทาํ สิง่ ตา งๆ เอาใจเขามาใสใ จเรา ๘. ไมย ดึ หลกั วา แพไ มเ ปน เพราะการยอมรบั ฟง ดว ยเหตผุ ลมใิ ชก ารแพช นะ แตเ ปน การเลอื ก วธิ กี ารท่เี หมาะสมกับสถานการณหรือปญ หานนั้ ๆ ๙. ใชห ลักธรรมตางๆ ในการปฏบิ ตั งิ านเพื่อใหสามารถปฏบิ ตั ิงานรวมกับผอู ่ืนได จากที่กลาวมาเปนเพียงแนวคิดที่ผูอานสามารถนําไปประยุกตแกไขความขัดแยงได แตท้ังน้ีตองอาศัยประสบการณการฝกปฏิบัติอยางมีทักษะจะทําใหเปนผูทํางานรวมกับผูอื่นไดอยาง มคี วามสขุ มคี วามขัดแยง ในการปฏบิ ตั งิ านนอยทส่ี ดุ ¡ÒÃÊÃÒŒ §Á¹ÉØ ÂÊÁÑ ¾Ñ¹¸¡ºÑ ¼ÙºŒ ѧ¤ÑººÞÑ ªÒ ๑. เรียนรูนิสัยของผูบังคับบัญชา เราควรคิดวาผูบังคับบัญชาชอบอยางไร ทําอยางไร ผูบังคับบัญชาจึงจะพอใจ ผูบังคับบัญชามีนิสัยอยางไร ถาเปนคนละเอียดรอบคอบตองทํางาน ใหละเอียดรอบคอบตรวจทุกตัวอักษร บางคนก็ใจรอน ส่ังเดี๋ยวน้ี เอาเดี๋ยวน้ี การเรียนรูนิสัย ผบู ังคับบญั ชาจะนําไปสูก ารทํางานใหถ ูกใจพอใจผูบ ังคบั บญั ชาได

๕๙ ๒. ทาํ งานไดดี หลีกเลี่ยงการประจบสอพลอ การทํางานใหด ีมหี ลายอยา ง คือ ดีของเรา แตไมด ขี องผบู งั คบั บัญชา หรอื ดขี องใคร ตอ งศกึ ษาดวู า เพราะเหตุใด? จงึ ยงั ไมถ ูกใจทานเปนเรือ่ งของ “นานาจติ ตัง” ๓. หาทางทําใหความคิดของผูบังคับบัญชาเกิดผล ผูใตบังคับบัญชาที่ดีตองเปนคน ที่ชว ยเหลอื กจิ การงานของผูบังคบั บัญชาตามอํานาจหนาทท่ี ไี่ ดรับมอบหมาย ๔. ใหความเคารพและยกยองผูบังคับบัญชาตามฐานะ ขอปฏิบัติน้ีเปนเร่ืองธรรมดา เพราะเปนวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีของคนไทยในการใหความเคารพตอผูมีอาวุโสหรือ ผูสูงอายกุ วาหรือผทู ่เี ปนผบู งั คบั บญั ชา ๕. อยากอเร่ืองกับเพื่อนรวมงาน การทะเลาะเบาะแวงกันในที่ทํางานยอมทําความ เดือดรอนใจ รําคาญใจมาสูผูบังคับบัญชา ทําใหเกิดการแตกแยก เกิดความหวาดระแวงกัน งานดาํ เนนิ ไปอยา งไมมปี ระสทิ ธิภาพ ๖. ไมควรรบกวนผูบังคบั บญั ชาในเรอื่ งเลก็ ๆ นอ ยๆ ๗. เขา หาผบู งั คบั บญั ชาใหเ หมาะสมกบั โอกาสและเวลา การเขา พบในระหวา งเวลาทาํ งาน ยอมทาํ ไดตลอดเวลา ตองเลอื กเวลาและโอกาส ๘. อยานนิ ทานายลบั หลงั ๙. แสดงความขอบคุณเมอ่ื ผูบังคบั บัญชาปฏบิ ัตติ อเรา ๑๐. กลาวสรรเสรญิ คุณความดีของผบู ังคับบญั ชา ๑๑. อยาบน ถึงความลําบากตอ หนาผูบังคับบัญชา ๑๒.ลองประเมนิ ตนเอง ¡ÒÃÊÌҧÁ¹ØÉÂÊÑÁ¾¹Ñ ¸¡Ñº¼ŒãÙ μºŒ ѧ¤ºÑ ºÞÑ ªÒ หมายถงึ การประพฤตปิ ฏบิ ตั ขิ องผบู งั คบั บญั ชาควรจะทาํ อยา งไรจงึ จะทาํ ใหผ ใู ตบ งั คบั บญั ชารกั ผใู ตบ งั คบั บญั ชาโดยสว นใหญม กั ใชค าํ วา ลกู นอ ง ซง่ึ เปน คาํ ไทยแทท ใี่ หค วามหมาย สนทิ สนม เปน ทง้ั ลกู เปน ทง้ั นอ ง ฉะนน้ั ในฐานะทเี่ ปน ผบู งั คบั บญั ชากเ็ ปน ทงั้ พอ แมแ ละเปน ทง้ั พด่ี ว ย จงึ ตอ งใหค วามรกั ใคร เห็นอกเห็นใจแกผูใตบังคับบัญชาดวยความจริงใจ จึงประมวลส่ิงที่ผูบังคับบัญชาตองปฏิบัติตอ ผูใตบ ังคับบญั ชา มีดังน้ี ๑. รูจ กั ควบคมุ อารมณต นเอง ๑.๑ อยา โมโหฉุนเฉยี ว ๑.๒ อยา หลงตนวาเกงกวา ผอู ่นื ๑.๓ อยา ใชอํานาจเกินความจาํ เปน ๑.๔ อยาตดั สนิ ใจเวลาโกรธ คนท่กี าํ ลงั โกรธมักขาดเหตผุ ล ๑.๕ อยา เลอื กทรี่ กั มักท่ีชัง หมายถึง อยา อคติ อยา ลาํ เอยี ง

๖๐ ๒. รูจักสงเสริมกําลังใจผูใตบังคับบัญชา ผูบังคับบัญชาที่ดีตองคํานึงถึงความรูสึก ของผูใ ตบ ังคบั บญั ชาซึ่งมวี ิธปี ฏิบตั ิดงั นี้ ๒.๑ เอาใจเขามาใสใจเรา ๒.๒ แสดงความเช่อื ม่นั ในตวั ตนของผใู ตบ งั คับบญั ชา ๒.๓ อยาจูจจี้ กุ จิกเหมอื นเปนโรคประสาท ๒.๔ ดแู ลความยากลําบากในการทํางานของผูใตบ ังคบั บญั ชา ๒.๕ มีความจรงิ ใจตอ ผใู ตบ ังคับบัญชา ๓. รูจักยกยอง ชมเชย ใหบําเหน็จความชอบ มนุษยทุกคนเกิดมามักจะตองการ ผลตอบแทนทางจิตใจแลวยังมีความตองการทางดานวัตถุดวย เชน ลาภ ยศ สิ่งของ เปนตน หลักความตองการทสี่ ามารถนําไปใชกบั ผูใ ตบ ังคับบัญชา เพือ่ สรา งความสัมพนั ธกบั การยกยองมดี ังน้ี ๓.๑ ยกยองชมเชย เมอ่ื เขาทําดี ๓.๒ แสดงความยนิ ดใี นความสาํ เรจ็ ของเขา มนษุ ยท กุ คนยอ มมคี วามภาคภมู ใิ จ ดใี จ เมอ่ื ประสบความสําเร็จ ๓.๓ ใหบ าํ เหน็จความชอบหรอื รางวลั ๓.๔ หลีกเล่ยี งการถูกขบู งั คบั ๓.๕ ชแ้ี จงความเคล่อื นไหวในวงงานใหท ราบ ๓.๖ รกั ษาผลประโยชนข องผใู ตบังคบั บญั ชา ¡ÒÃÊÃÒŒ §Á¹ÉØ ÂÊÁÑ ¾¹Ñ ¸¡ºÑ à¾×Íè ¹Ã‹ÇÁ§Ò¹ มนุษยเราเม่ือเติบโตขึ้นยังตองทํางานอยูกับเพ่ือนหลายคน มีโอกาสที่จะกระทบ กระท่ังกัน ขัดแยงกัน เราจะมีวิธีการสรางมนุษยสัมพันธ เพ่ือใหทุกคนมีความรูสึกรักใครกันควรจะ ปฏิบตั ิตอ กันดังนี้ ๑. เริ่มตน ดว ยการทักทายกัน อยา รรี อใหคนอื่นมาทกั กอ น ๒. มคี วามจรงิ ใจตอเพือ่ น ๓. หลกี เลีย่ งการนนิ ทาเพ่ือน ๔. อยาซดั ทอดความผิดใหเ พอื่ น ๕. ยกยอ งชมเชยเพอื่ นในสงิ่ ท่ีสมควร ๖. ใหความรว มมอื กบั เพ่อื นดว ยความเต็มใจเสมอ ๗. ใหเพ่อื นไดทราบในเรอ่ื งท่เี ขารับผดิ ชอบหรือเกี่ยวของ ๘. ฟง ความเหน็ ของเพื่อนๆ บาง เปน เพ่ือนกันตองใหเกยี รติ ๙. หลีกเล่ยี งการทําตัวเหนอื เพื่อน ๑๐. ทาํ ตนใหเสมอตน เสมอปลาย

๖๑ ¡ÅÂ·Ø ¸ã¹¡ÒÃÊÃÒŒ §¤ÇÒÁÊÑÁ¾Ñ¹¸ã¹·èทÕ ํา§Ò¹ ñ. ¡ÒÃʹã¨ã¹μÑǺؤ¤Å͹×è มีคํากลาวไววาถาเรามีความสนใจในตัวบุคคลอื่น เราอาจจะหาเพื่อนใหมไดเพียงใน ๒ เดอื น แตถ า หากเราจะหาเพอื่ นใหมโ ดยการจงู ใจใหเ ขามาสนใจในตวั เรา อาจจะตอ งใชเ วลามากกวา ๒ ป จะสงั เกตไดว า บคุ คลผเู ปน ทร่ี กั ใครข องคนทว่ั ไปนน้ั สว นใหญจ ะเปน ผทู มี่ คี วามสนใจในตวั บคุ คลอน่ื ดังนั้นจึงตองรูจักแสดงความสนใจในตัวบุคคลอื่น และเมื่อเพ่ือนรวมงานมีปญหาก็ควรเสนอตนเอง ชวยเหลือเพ่ือนดว ยความเตม็ ใจ ò. ÂÁéÔ áÂŒÁᨋÁãÊÍÂÙ‹àÊÁÍ บุคคลจะเปนที่ประทับใจแกผูพบเห็นมากท่ีสุดและนานที่สุดก็คือ บุคคลท่ีมีใบหนา ย้ิมแยมแจมใสอยูเสมอ เมื่อเราพบปะบุคคลเชนนี้เราก็จะรูสึกวาเกิดความรักความนับถือขึ้นมาทันที ทั้งๆ ที่เราอาจจะไมเคยรูจักเขามากอน ใบหนาที่ย้ิมแยมจะทําใหบุคคลที่พบเห็นเกิดความเกรงใจ มคี วามกระตอื รอื รนและมีความขยนั ขนั แข็งขึ้นมาโดยไมตอ งใชอาํ นาจใดๆ บงั คบั โดยเฉพาะอยางยิ่ง การยม้ิ ท่ีเปดเผยและเต็มใจยม้ิ เสมอ ó. ¡ÒÃจําªè×ͺؤ¤Åμ‹Ò§æ คนเรายอ มสนใจและพงึ พอใจ โดยเฉพาะอยา งยงิ่ การทม่ี ใี ครกต็ ามทจี่ ดจาํ และเรยี กชอื่ เรา ไดอยางถูกตอง เพราะนั่นหมายความวาเรายงั มีความสาํ คญั อยูเสมอ ô. ¡ÒÃ໚¹¼¿ÙŒ §˜ ·´èÕ Õ บุคคลที่เราสนทนาดวยน้ันยอมสนใจในตนเองและความตองการของผูสนทนา ดงั นนั้ หากปรารถนาทจี่ ะเปน ทรี่ กั ใครข องบคุ คลอน่ื จะตอ งรจู กั เปน นกั ฟง ทด่ี ี สนใจเรอ่ื งทบี่ คุ คลอน่ื พดู และพยายามจงู ใจใหเขาพูดดว ยความสบายใจ พรอมสนับสนนุ หรือยกยองการพูดนนั้ เปน ครั้งคราว

๖๒ õ. ¡Òþٴã¹àÃ×Íè §·¼Õè Ù¿Œ ˜§Ê¹ã¨ เดล คารเนกี้ กลาวไววา ถาเราอยากเปนท่ีรักใครของผูอื่น ถาเราปรารถนาจะสราง ความนยิ มในตวั เองแลว จงสนทนาในเรอ่ื งทอี่ ยใู นความสนใจของคสู นทนา ตอ งรวู า คสู นทนาสนใจเรอื่ ง อะไร พยายามแสวงหาขอมลู เพอ่ื ทาํ ใหสามารถพูดและตอบคําถามได แตไ มไดห มายความวา จะตอง รขู อ มูลไปท้งั หมด จงรูเพ่ือกลาวนําหรอื คอยรับฟง บางก็พอแลว ö. ¡ÒÃèŒÙ ¡Ñ ¡‹ͧº¤Ø ¤Å͹è× นักจติ วทิ ยาหลายทานเคยกลา วไวว า ความปรารถนาอยา งแรงกลาอยา งหน่งึ ของมนุษย คือ ความปรารถนาท่ีจะไดร บั คําสรรเสรญิ คนเรามีความตอ งการใหผอู ่ืนรวู า เรามคี วามสาํ คญั ดงั นั้น เม่ือเราปรารถนาจะเปนที่ชอบพอของบุคคลอื่น เราก็ตองปฏิบัติตอคนอ่ืน เชนเดียวกับท่ีเราตองการ ใหบุคคลอื่นปฏบิ ัติตอเรา การทํางานทุกอยางยอมมีอุปสรรคท้ังส้ิน แตถาหากวาพวกเราทุกคนรูจักสราง ความสมั พนั ธเ ชงิ กลยทุ ธใ นการปฏบิ ตั งิ านและนาํ มาใชใ หเ ปน ประโยชนแ ลว เรากจ็ ะสามารถทาํ งานได อยา งราบร่นื และมปี ระสิทธภิ าพยิง่ ข้นึ ๑. เพ่ือกอหรือสรางสรรคความสัมพันธใหผูอื่น รูจักเรา เขาใจเรา สัมพันธกับเรา และทาํ ใหเรารูจกั เขาดขี น้ึ ๒. เพื่อเชิญชวนใหเกิดความสนใจประเภทท่ีจะมีสัมพันธกับเรา เปนการกระตุนเตือน ใหร ู ระลึกถึงชอ่ื เสียง เกยี รตคิ ณุ คุณความดีของเรา มิใหล มื เลือนจากกัน ๓. เพ่ือเปนการศึกษาปฏิกิริยาตอบสนองจากผูท่ีเราสื่อออกไปวาจะมีสัมพันธไปใน เชงิ บวก ลบ และเฉยๆ เพ่อื นําไปปรบั ปรุงแกไขพฤติกรรมของเรา ๔. เพ่ือตองการใหเกิดการกระทําหรือดําเนินการในกิจการงานหรือกิจกรรมตางๆ ทเ่ี ราปรารถนาใหป ระสบความสําเร็จ ¡ÒûÃѺ»Ãاμ¹àͧà¾Í×è ¾²Ñ ¹Ò´ÒŒ ¹¤ÇÒÁÊÁÑ ¾Ñ¹¸ กอนที่จะไปสัมพันธกับผูอื่น จําเปนจะตองปรับปรุงตัวเองใหมีคุณลักษณะท่ีเหมาะสม เปน ที่ยอมรับของบคุ คลท่วั ไปกอ น ดังตอไปน้ี ๑. บุคลิกลักษณะ บุคลิกลักษณะเปนเร่ืองที่ติดตัวมาแตกําเนิดบางอยางปรับปรุงไมได แตมีลักษณะบางอยางท่ีปรับปรุงได เชน การอวนการผอมเกินไป สามารถปรับปรุงไดโดยการออก กาํ ลังกายถา อว นเกนิ ไป ถาผอมเกินไปอาจไปหาแพทยเพื่อขอคําแนะนําในการรักษาโรคบางชนิดและ ในการรับประทานอาหาร ตลอดจนการพักผอนก็อาจจะใหมีรางกายสมสวนได ในเรื่องกิริยาทาทาง และมารยาท ถาเรารูจักวางตัว รูจักพูดจา และรูจักมารยาทของสังคม ก็จะทําใหเราสามารถทาํ ตัว ใหเ ปน ท่รี กั ใครยอมรับนับถอื ได

๖๓ ๒. การแตงกายและกิริยาทาทาง เปนส่ิงสําคัญอยางหน่ึงเพราะการแตงกายและกิริยา ทาทางเปนสิ่งแรกที่สะดุดตาคน และจะดึงดูดความสนใจของคนในสังคมนั้นๆ เปรียบไดเชนเดียวกับ รา นคา ถา รา นคา รจู กั ตกแตง หนา รา นใหส วยงาม รา นนน้ั กจ็ ะมคี นเขา มาก ถา รา นใดไมร จู กั ตกแตง หนา รา น วางขาวของเกะกะคนก็ไมย ากเขา ไปซือ้ ของ หลักในการแตงกาย ไมวาจะเปนหญิงหรือชายตองพยายามแตงกายใหเรียบรอยท่ีสุด ตอ งพยายามใหส ภุ าพ และสะอาดตา โดยยดึ หลกั วา “ตอ งแตง ตามสมยั อยา แตง ลา้ํ สมยั ” คนทแ่ี ตง ตวั ดี และมกี ริ ยิ าทา ทางนมุ นวลสภุ าพ นอกจากจะดงึ ดดู ความสนใจของผทู พ่ี บเหน็ แลว ยงั เปน บคุ คลทสี่ งั คม ทัว่ ไปยนิ ดีตอนรบั อีกดวย ๓. สุขภาพอนามัย สุขภาพเปนส่ิงสําคัญ จะตองเปนผูท่ีมีสุขภาพดี รางกายแข็งแรง ไมมีโรคภัยไขเจ็บ ควรบํารุงรักษาใหเปนผูที่มีสุขภาพสมบูรณอยูเสมอ โดยหลักทางสุขภาพจิตผูที่มี รา งกายแขง็ แรงสมบรู ณเ ปน ผทู ม่ี สี ขุ ภาพทดี่ ี ทาํ ใหเ ปน ผทู มี่ อี ารมณแ จม ใส สามารถสรา งความประทบั ใจ ใหแกผูพบเห็น และสามารถตอบโตสัมพันธกับบุคคลทั่วไปไดดี และสามารถจะแกปญหาตางๆ ไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพ ๔. ความรใู นการสรางสมั พันธกับบุคคลอืน่ จําเปน อยา งยิ่งทีเ่ ราจะตอ งเปน ผูที่มคี วามรู ซงึ่ แบงไดเปน ๒ ประการ คอื รเู ฉพาะอยาง อยางลกึ ซึง้ เชน มคี วามรูในวชิ าชพี ของเรา และความรู ในเร่ืองราวโดยท่ัวไป ที่เรียกวามีความรอบรู ซ่ึงทั้ง ๒ อยางทําใหเปนคนเฉลียวฉลาด มีไหวพริบ ซง่ึ จะเปน ประโยชนโ ดยสว นตนแลว เรายงั จะใชค วามรขู องเราในการชว ยเหลอื แนะนาํ ผอู นื่ พบปะสนทนา พูดคุย แลกเปล่ียนทรรศนะกับบุคคลโดยทั่วไปในสังคมอีกดวย ผูที่ดอยดวยความรูยอมมีอุปสรรค อนั สาํ คญั ที่จะชว ยใหตนเองประสบความสําเร็จและสรางความสมั พนั ธก ับชุมชน เราสามารถจะหาความรูไ ดจ ากการอานตาํ ราเอกสารตางๆ การฟงปาฐกถาจากวิทยากร ผูทรงคุณวุฒิตางๆ เก็บส่ิงที่ไดอาน ไดฟง ไดศึกษาคนความาไตรตรองพิจารณาใหเปนแนวความคิด ของเรา หรอื ทีจ่ ะใชส นับสนุนใหเร่ืองท่ีเราจะใชส่ือสารกบั บุคคลอนื่ ๕. ความสามารถ ความสามารถก็คือการรูจักนําความรูมาปฏิบัติ มีอยูมากมาย ที่คนที่เรียนจบไดปริญญาระดับสูงแตเขาไมสามารถนําความรูมาใชในการปฏิบัติไดทําใหชีวิตของเขา ไมก าวหนาเทาคนที่เรียนนอยกวา แตส ามารถปฏิบตั ิงานท่ไี ดร บั มอบหมายใหป ระสบความสาํ เร็จได ๖. การมีเจตคติที่ดีตอบุคคลท่ัวไป เจตคติของบุคคลมีความสําคัญตอสังคมมาก เพราะเจตคติหมายถึงความรูสึกตอบุคคลหรือสถานการณ ในลักษณะที่พอใจ หรือไมพอใจก็ได การกระทาํ ทกุ อยา งในสงั คม จะตอ งชว ยเหลอื เกอื้ กลู ซงึ่ กนั และกนั หากบคุ คลในสงั คมนน้ั มคี วามรสู กึ (เจตคติ) ที่ไมดีตอกันแลว ก็จะเปนอุปสรรคตอความสุข ความสงบของสังคมแหงนั้นมาก เชน การดูหมิน่ ของบุคคลทมี่ ีผวิ สขี าวตอผิวสดี าํ ในบางประเทศ เปน ตน นักจติ วทิ ยาเชอ่ื วา เจตคตเิ ปน ตัว กาํ หนดพฤติกรรม ถา บุคคลมเี จตคตทิ างท่ีดตี อ สงิ่ ใด บคุ คลใด เขาพรอมจะเขาหาชว ยเหลอื ตอส่งิ น้ัน จึงมีผลตอการสรางสัมพนั ธภาพกบั บคุ คลหรอื ชุมชนเปนอยางมาก

๖๔ ๗. การตั้งใจ การทําสิ่งใดใหประสบความสําเร็จ จะตองทุมเทจิตใจใหแกงาน ทุมเท การทํางานใหเต็มความสามารถที่ตนมีอยู มีความรับผิดชอบของงานสูง ควรจะใชวิธีการใหมๆ ใหทันสมัย ใหไดงานมาก ใชเวลานอย ผลงานท่ีออกมามีคุณภาพและปริมาณมาก นอกจากน้ัน จะตอ งเปน คนกลา คิด กลา ทาํ ลงทนุ ลงแรง กลาทําใหบางสงิ่ ที่ตนคดิ ขนึ้ สิ่งไหนทเ่ี หน็ วา ควรเปนไปได ก็ลองคิดข้ึน ทดสอบความเปน จรงิ และเผยแพรแ นวความคดิ ตอ ไป การเปนคนตั้งใจจริงน้ัน จะตองเปนคนระมัดระวังคําพูด รักษาคํามั่นสัญญากับผูอ่ืน ใหเ ขาไววางใจ เชือ่ ถอื ได เชอ่ื ไดวาเปน การสรางความสมั พนั ธท ี่ดใี หแ กบคุ คลและสังคมไดเ ปน อยางดี ท่ีกลาวมาท้ังหมดน้ี เปนส่ิงท่ีบุคคลที่หวังจะสรางความสัมพันธกับบุคคลอ่ืนและสังคม โดยทวั่ ไป จาํ ตอ งสรา งใหเ กดิ มใี นตนและพยายามปรบั ปรงุ สง่ิ ทมี่ อี ยแู ลว ในตนใหม มี ากขน้ึ จนสามารถ ทจี่ ะสรา งสมั พันธก ับบคุ คลอื่นอยางราบร่ืนตอไป (ศรณั ย คาํ รสิ ุข, ๒๕๓๓:๑๐๗-๑๑๒)

๖๕ º·ÊÃ»Ø ทีมท่ีประสบความสําเร็จในการทํางานจะตองมีความเปนหนึ่งเดียวกันทุกๆ คนจะถูกดึง เขา มาในทศิ ทางเดยี วกนั เพอื่ ใหบ รรลคุ วามสาํ เรจ็ ในงานและ/หรอื บรรลเุ ปา หมายรว มกนั โดยทว่ั ไปแลว งานและ/หรอื เปา หมายอาจบรรลไุ ดเ มอ่ื ทาํ งานรว มกนั แทนทจ่ี ะตา งคนตา งทาํ ทมี งานทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ จะมีลักษณะโดดเดนและสมาชิกทุกคนมีความรูสึกวา ตนเองมสี วนรวมในความสําเร็จดว ย จดั การดว ย ตนเอง ทีมงานที่ประสบความสําเร็จในการทํางานมีแนวโนมวาจะสรางโครงสรางเฉพาะตนขึ้นมา เนื่องจากสมาชกิ ยอมรับบทบาทของตนในเวลาตา งๆ กนั คลอ ยตามความจาํ เปน ความตองการและ ความสามารถของตน บางคนอาจมีประสบการณในงานเฉพาะอยางจึงอาจเปนคนจัดการใหคนอ่ืนๆ ทาํ ตาม คนอน่ื ๆ กจ็ ะทาํ หนา ทใี่ นกจิ กรรมของตนไปในงานทเ่ี ขาคนุ เคย พฤตกิ รรมเหลา นจ้ี ะถกู พฒั นา ไปในแนวของโครงสรา งองคก รและสมาชกิ ทกุ คนจะตอ งปฏบิ ตั ติ าม สมาชกิ ของทมี ทป่ี ระสบความสาํ เรจ็ ในการทาํ งานจะรว มมอื กบั คนอน่ื ๆ เพอ่ื ทาํ งานชนิ้ ใดชนิ้ หนง่ึ หรอื ทาํ ใหเ ปา หมายสาํ เรจ็ อยา งไมห ลกี เลยี่ ง รวมกันทํางานตามกําลังความสามารถของตนเอง ใหคําปรึกษาแนะนําและชักจูงเม่ือจําเปน รวมประสานงานในหนาที่และแกไขปญหาอุปสรรครวมกัน ทุกคนตางเอื้ออาทรชวยเหลือกันและ มคี วามเปน หนง่ึ เดยี วกนั ถา มบี คุ คลหนง่ึ บคุ คลใดทาํ งานเกนิ กาํ ลงั หรอื ประสบปญ หายงุ ยากอนั ใดพวกเขา จะรวมมือกัน เชน อาจปกปดคนที่มาทํางานสายหรือเลิกงานกอนเวลา ขนาดของกลุมที่พอเหมาะ โดยทั่วไปแลวทีมงานท่ีประสบความสาํ เร็จในการทาํ งานมักจะมีขนาดพอเหมาะไมใหญโตเกินไปนัก เพอื่ ใหส มาชกิ ทกุ คนในกลมุ สามารถเขา มามสี ว นรว มสรา งสรรคแ ละจดั การดว ยตวั เองได แบง งานกนั ทาํ อยางยุติธรรม แบงปนความคิดเห็นและความรูสึกอยางเปดเผย รวมกันคิดแกปญหาอยางฉับไวและ ทันกาล สมาชิกสกั ๕ คนตอทีมเปน ขนาดท่ีกาํ ลังพอดี ถา มากไปกวา นั้นอาจเสียเวลาในการอภิปราย กลุม ในขณะที่สมาชกิ คนหน่ึงหรือสองคนกาํ ลังทาํ งาน คนอนื่ ๆ อาจไมเขาไปมีสว นรว มมากนกั อาจมี การจดั กลมุ ทม่ี สี มาชกิ นอ ยกวา ๕ คน ซงึ่ จะมบี คุ คลทมี่ คี วามสามารถไมเ พยี งพอหรอื มคี วามรไู มเ พยี งพอ รวมทั้งความเชี่ยวชาญในงานก็อาจไมเพียงพอท่ีจะทาํ ใหงานสาํ เร็จอยางเรียบรอย แตไมวากลุมจะมี สมาชิกมากนอยเพียงใดก็ตาม ทานอาจไมอยูในสถานะที่จะคัดเลือกได จาํ นวนสมาชิกเลขคี่จะดู สมเหตสุ มผลกวา เพอ่ื หลกี เลย่ี งการเผชญิ ปญหา เสียงคร่ึงหนง่ึ เห็นอยา งหนึง่ เสียงอีกครงึ่ หนง่ึ เหน็ อกี แบบหนง่ึ ในการตดั สนิ ปญ หาใดๆ การรจู กั เพอ่ื นรว มทมี อกี อยา งหนงึ่ ทคี่ วรจํากค็ อื ทา นไมค วรมที ศั นะ ตอ เพอ่ื นรว มทมี ทกุ คนวา จะมปี ระสทิ ธภิ าพเปน แบบเดยี วกนั เพราะทกุ คนจะมบี คุ ลกิ ภาพทแี่ ตกตา งกนั จึงควรพิจารณาใหตางทัศนะกันไป เพราะวาเขาหรือเธออาจมีเพียงบางอยางท่ีสอดคลองกัน จงึ จาํ เปน ตอ งรูจ ักคนแตล ะคนเปน อยางดี ¡¨Ô ¡ÃÃÁ·ÒŒ º· ใหนักเรียนอธิบายกลยทุ ธในการสรา งความสัมพนั ธในทีท่ ํางานวา จะตอ งทําอยางไรบาง

๖๖

๖๗ º··èÕ ö ¨ÔμÇÔ·ÂÒ㹡Òû¯ºÔ ÑμÔ§Ò¹¢Í§ตําÃǨªØÁª¹ÊÁÑ ¾¹Ñ ¸ ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤ เพือ่ ใหนักเรยี นทราบเก่ียวกบั จิตวทิ ยาในการปฏบิ ตั ิงานของตาํ รวจชุมชนสัมพนั ธ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¨μÔ Ç·Ô ÂÒ คําวา “จิตวิทยา” ตรงกับคําในภาษาอังกฤษวา psychology ซึ่งมีรากศัพทเดิมมาจาก คาํ วา psyche หมายถึง จติ (mind) หรอื วญิ ญาณ (soul) กับคาํ วา logos หมายถงึ การเรยี น หรือการศึกษา (study) ศาสตรว ิชา ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¨μÔ Ç·Ô ÂÒ กูด (Good. ๑๙๕๙) ใหความหมายวา จิตวิทยาเปนวิชาที่ศึกษาเก่ียวกับการปรับตัว ของอินทรียหรือส่ิงมีชีวติ ใหเขากบั สงิ่ แวดลอ ม ฮลิ การด (Hilgard. ๑๙๕๙) ใหค วามหมายวา จติ วทิ ยา หมายถงึ ศาสตรท ศี่ กึ ษาถงึ พฤตกิ รรม ของมนุษยแ ละสตั ว จิตวิทยาเปนศาสตรที่มุงศึกษาเก่ียวกับมนุษย การศึกษานี้เปนการเรียนรูทําความเขาใจ เกีย่ วกับคณุ ลักษณะตา งๆ ของแตละบคุ คล ซ่งึ มบี างสิ่งบางอยา งแตกตา งกนั บางอยางสอดคลองกนั บางอยางคลายกันและบางอยางเหมอื นกนั การเพงประเด็นเกย่ี วกับมนุษยนัน้ สว นใหญมักจะมงุ ไปที่ การวิเคราะหพฤติกรรมตามสภาพการณของแตละบริบท เพราะพฤติกรรมเปนผลท่ีเกิดขึ้นของมนุษย ในลักษณะตางๆ อยตู ลอดเวลา และมอี ิทธิพลตอชีวิตของตนเองและสังคมอยางเปนระบบเพ่ือความ เขาใจเบ้อื งตน จะไดนาํ เสนอรายละเอียดเกยี่ วกับพฤติกรรมในประเด็นตางๆ ตามลําดับ

๖๘ วิชาจิตวิทยามีการศึกษาตั้งแตยุคกรีกโบราณ เม่ือสองพันกวาปมาแลวมีนักปรัชญา คนสาํ คญั คอื ÍÃÊÔ âμàμÅÔ (Aristotle) และ à¾Åâμ (Plato) ไดศ กึ ษาทาํ ความเขา ใจและอธบิ ายเกยี่ วกบั ธรรมชาติการแสดงออกของมนุษยสวนใหญเชื่อตรงกันวามนุษยมีสวนประกอบสําคัญสองสวน คือ รา งกายกบั วญิ ญาณ วญิ ญาณจะมอี ทิ ธพิ ลเหนอื รา งกาย เพราะจะคอยควบคมุ ใหร า งกายกระทาํ สงิ่ ตา งๆ เมอ่ื วทิ ยาศาสตรเ จรญิ ขนึ้ มผี พู ยายามศกึ ษาหาความรทู างวทิ ยาศาสตรม าเพอื่ ใชอ ธบิ าย เกย่ี วกบั วญิ ญาณแตก ย็ งั ไมไ ดร บั ความรเู พมิ่ เตมิ แตอ ยา งใด จงึ ทาํ ใหน กั จติ วทิ ยาหนั มาสนใจศกึ ษาเกยี่ วกบั จติ แทน นักปรัชญาชาวองั กฤษ จอหน ล็อค ไดพ ยายามศกึ ษาและคน ควาเก่ียวกับจิตของมนุษย เราวา จิตคือความรูตัวเหมือนผาขาวบริสุทธิ์ ส่ิงแวดลอมเปนตัวที่ทําใหจิตของคนเราเปล่ียนไป ส่ิงแวดลอมเหมือนกับการแตมสีลงบนผาขาว ซ่ึงแสดงใหเห็นวา จอหน ล็อค ใหความสําคัญกับ ประสบการณข องมนษุ ยเ ราทไ่ี ดร บั จากสงิ่ แวดลอ มวา มบี ทบาทตอ พฤตกิ รรมของมนษุ ยเ รา แตอ ยา งไร ก็ตามถึงแมจะไดรับความเช่ือถืออยูบาง แตก็ยังไมสามารถพิสูจนใหเห็นจริงไดตามหลัก และวิธีการ ทางวิทยาศาสตรเชน กัน ตอ มาวงการวทิ ยาศาสตรเจรญิ กาวหนา อยางรวดเร็ว ทาํ ใหเ กดิ ความคัดคานและวพิ ากษ วจิ ารณก ารศกึ ษาในสงิ่ ทไี่ มส ามารถทดลองคน ควา พสิ จู นไ ด จงึ ทําใหน กั จติ วทิ ยายคุ ใหมเ ปลยี่ นแนวทาง การศกึ ษาจาก¨μÔ ã¨ÁÒÈ¡Ö ÉÒ¾Äμ¡Ô ÃÃÁ ซงึ่ สามารถพสิ จู นใ หเ หน็ จรงิ ไดแ ละนกั จติ วทิ ยาไดน ําเอาวธิ ที าง วิทยาศาสตรมาใชในการอธิบายเกี่ยวกับพฤติกรรมจนเปนท่ียอมรับในวงการวิทยาศาสตร จิตวิทยา ไดร บั การยอมรบั ในวงการวทิ ยาศาสตรต ง้ั แตน น้ั เปน ตน มาวา จติ วทิ ยา คอื วทิ ยาศาสตรท างพฤตกิ รรม จนถึงปจ จุบนั ÊÃ»Ø ¨μÔ Ç·Ô ÂÒ ¤Í× ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒàª§Ô Ç·Ô ÂÒÈÒÊμÃǏ Ò‹ ´ÇŒ ÂàÃÍè× §¾Äμ¡Ô ÃÃÁ¢Í§Ê§Ôè ·ÁèÕ ªÕ ÇÕ μÔ â´Â੾ÒÐÁ¹ÉØ Â áÅÐÊμÑ Ç â´ÂÁÕ¨´Ø ÁØ‹§ËÁÒÂà¾×èÍà¢ÒŒ 㨠ÊÒÁÒö͸ԺÒ ÊÒÁÒöทาํ ¹Ò กํา˹´¤Çº¤ØÁ¾Äμ¡Ô ÃÃÁ áÅÐนํา¤ÇÒÁÃäŒÙ »»ÃÐÂ¡Ø μãªŒ

๖๙ ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¾Äμ¡Ô ÃÃÁ คําวาพฤติกรรม (Behavior) นั้น นักวิชาการไดใหความหมายไวหลากหลาย ดังเชน สมโภชน เอ่ียมสุภาษิต (๒๕๔๓) ผูเช่ียวชาญดานการปรับพฤติกรรมไดใหความหมายพฤติกรรม วา หมายถึง สง่ิ ทบ่ี คุ คลกระทาํ แสดงออกมา ตอบสนอง หรอื โตต อบตอ สงิ่ ใดสิง่ หนงึ่ สภาพการณใด สภาพการณหนึ่งโดยท่ีผูอ่ืนสามารถสังเกตได ราชบัณฑิตยสถาน (๒๕๔๖) ไดนิยามความหมาย ของพฤติกรรมไววา เปนการกระทําหรืออาการที่แสดงออกทางกลามเน้ือ ความคิด และความรูสึก เพอื่ ตอบสนองสิ่งเรา Weiten (๒๐๐๒) ไดก ลา วถึงพฤตกิ รรมวาหมายถงึ การแสดงออกหรอื กิจกรรม ทุกส่ิงทุกอยางที่เกิดข้ึนจากความสัมพันธเก่ียวเน่ืองของระบบรางกาย สวน Dennis (๒๐๐๑) ไดกลาวถึงพฤติกรรมวาหมายถึงการกระทําตางๆ ของมนุษย เชน การกิน การหลับ การพูดคุย หรือการจาม แมกระท่ังการฝน โดยปกติมนุษยเราจะใหความสนใจพฤติกรรมท่ีสังเกตไดชัดเจน แตน กั จติ วทิ ยาจะศกึ ษาทงั้ พฤตกิ รรมทสี่ งั เกตไดแ ละพฤตกิ รรมทตี่ อ งสนั นษิ ฐาน เชน ความคดิ ความจํา อารมณท แ่ี สดงออกในสถานการณต า งๆ และ Gerrig & Zimbardo (๒๐๐๕) กลา ววา พฤตกิ รรม หมายถงึ การท่บี คุ คลสามารถเปลี่ยนแปลงตนเองไปตามสิ่งแวดลอมท่ีเกดิ ขน้ึ ในลักษณะการกระทําแบบตา งๆ กลาวโดยสรุป พฤติกรรมคือการตอบสนองตอสิ่งตางๆ ท่ีเขามากระทบกับบุคคล ทงั้ ภายในและภายนอก โดยการตอบสนองนน้ั อาจจะสามารถสงั เกตไดโ ดยตรงหรอื ไมก ไ็ ด การแสดงออก นั้นอาจเกดิ ขึน้ ในชวงทเ่ี รามีสตริ สู ึกตวั หรือไมรตู ัวก็ไดล ว นจดั เปนพฤตกิ รรมท้งั สนิ้ ¾Äμ¡Ô ÃÃÁÁ¹Øɏ พฤตกิ รรมของมนษุ ย หมายถงึ การกระทาํ ของมนษุ ยไ มว า จะเปน การกระทาํ ทมี่ องเหน็ ได (กนิ เดิน นงั่ นอน) หรือการกระทาํ ทซ่ี อ นเรนอยูภายใน (ความคดิ ความรูสกึ ) »ÃÐàÀ·¢Í§¾ÄμÔ¡ÃÃÁ นักจติ วทิ ยาไดจัดประเภทของพฤติกรรมมนุษยเ ปน ๒ ประเภท ดังนี้ ñ. ¾ÄμÔ¡ÃÃÁÀÒ¹͡ คือ การกระทําท่ีแสดงออกมาใหสังเกตเห็นได รับรูได หรือใช เครอื่ งมือตรวจสอบได พฤตกิ รรมภายนอกมี ๒ ลกั ษณะ คือ ๑.๑ พฤตกิ รรมภายนอกทสี่ ามารถสงั เกตเหน็ ไดดวยตาเปลา เชน การนัง่ การนอน การยืน การเดนิ การกิน ฯลฯ ๑.๒ พฤตกิ รรมภายนอกทรี่ บั รไู ดจ ากการใชเ ครอื่ งมอื ทางวทิ ยาศาสตรต รวจสอบ เชน คลน่ื สมอง คลนื่ หัวใจ ความดันโลหิต การทํางานของกระเพาะอาหาร การทาํ งานของลาํ ไส เปนตน ò. ¾ÄμÔ¡ÃÃÁÀÒÂã¹ คือ กระบวนการทางจิต พฤติกรรมท่ีไมสามารถสังเกตเห็นได ดวยตาเปลาหรือใชเครื่องมือทางวิทยาศาสตรตรวจสอบไดโดยตรง เชน การคิด อารมณ ความรูสึก ความจาํ การลมื การวิเคราะหหาเหตผุ ล ประสบการณต างๆ เปน ตน

๗๐ จะเห็นไดวา พฤติกรรมภายนอกและพฤติกรรมภายในจะมีความสัมพันธเก่ียวของกัน กลา วคอื พฤตกิ รรมภายในเปน ตวั กาํ หนดพฤตกิ รรมภายนอก อยา งเชน พฤตกิ รรมภายในมคี วามยนิ ดี และพึงพอใจกับส่ิงที่ปรารถนาก็จะแสดงออกมาเปนพฤติกรรมภายนอกใหสังเกตเห็นไดจากสีหนา แววตา กิรยิ าทา ทาง ทางรา งกาย เปนตน ดังนั้นในการท่ีจะเรียนรูหรือทําความเขาใจในการกระทําหรือพฤติกรรมของบุคคล คนหน่ึง จําเปนอยางยิ่งตองทําความเขาใจเก่ียวกับพฤติกรรมภายใน ประเภทอารมณ ความรูสึก ความคดิ ประสบการณ การวิเคราะหห าเหตผุ ลตา งๆ ของคนคนนน้ั ใหช ัดเจนเสยี กอน เชนเดียวกันการจะเขาใจพฤติกรรมภายในของมนุษยไดก็จําเปนตองศึกษาเรียนรู จากพฤติกรรมภายนอกท่ีบุคคลนั้นแสดงออกมากอน ทั้งนี้นักจิตวิทยาเช่ือวาพฤติกรรมทุกอยาง ตอ งมสี าเหตแุ ละสาเหตเุ พยี งประการเดยี วอาจทาํ ใหเ กดิ พฤตกิ รรมไดใ นหลายรปู แบบ ในทาํ นองเดยี วกนั พฤตกิ รรมแตละรปู แบบที่แสดงพฤติกรรมออกมายอ มเกดิ มาจากหลายสาเหตไุ ดเชนกัน ยกตวั อยา งเชน การรอ งไหข องคนสองคน คนหนงึ่ อาจรอ งไหเ พราะเสยี ใจจากการขาดทนุ ท่ีลงทุนไปทําใหหมดทุนที่ลงไปเลยรองไห ในขณะเดียวกันมีคนรองไหเหมือนกันแตคนคนนั้นรองไห เพราะไดเจอกับครอบครัว เน่ืองจากออกจากบานนาน เมื่อมาพบกันจึงเกิดความรูสึกดีใจเลยรองไห เปน ตน ¸ÃÃÁªÒμ/Ô ¤ÇÒÁ¤ÅÒŒ ¤ÅÖ§¢Í§Á¹Øɏ ๑. มีความอิจฉาริษยาและตอตานผูอื่นท่ีดีกวาตน ดังท่ีหลวงวิจิตรวาทการกลาววา “อยา ทาํ ตวั ดเี ดน ...จะเปน ภัย เพราะไมม ใี คร...อยากเหน็ เราเดนเกิน” ๒. มสี ัญชาตญาณแหง การทาํ ลาย ชอบความหายนะ เชน ชอบดูไฟไหมบา น มากกวา ดูการสรา งบาน หรือดจู ากขาวในหนา หนงั สอื พมิ พร ายวันมกั มีแตขาวรายมากกวาขาวดี ๓. ตอ สู ตอ ตานความเปลย่ี นแปลง ๔. มคี วามตอ งการทางเพศและมีความตอ งการดานรา งกายอื่นรวมดวย ๕. มีความหวาดกลวั อิทธิพล ผมู อี าํ นาจ ภัยตางๆ ภัยธรรมชาติ ภตู ผปี ศ าจ ไสยศาสตร และจะกระทําทุกส่งิ ทกุ อยางเพ่อื ใหต นพน ภัย ๖. กลัวความเจ็บปวด ความทุกขท รมาน ความยากลําบาก และความตาย ๗. มคี วามโหดรายทารณุ ปา เถ่อื น ชอบซํา้ เติม ๘. ชอบทาํ อะไรตามสะดวกสบาย มกั งา ย ไมชอบระเบยี บบงั คับ ๙. ชอบความต่ืนเตน หวาดเสียว ผจญภัย ทองเท่ียว ชอบมีประสบการณในชีวิต แปลกๆ ใหมๆ ๑๐. มีนสิ ยั อยากรู อยากเหน็ อยากทดลอง

๗๑ ÊÃØ» จิตวิทยาเปนวิธีการหนึ่งที่จะชวยใหผูปฏิบัติงานทางดานชุมชนทําความเขาใจ อธิบาย ทํานาย และนําไปใชในการทํางานกับชุมชนทั้งในปจจุบันและอนาคต อีกทั้งจิตวิทยาเพื่อการทํางาน ในชุมชนน้ีมีฐานคิดเชิงมนุษยนิยม ทําใหผูทํางานกับชุมชนจะตองตระหนักถึงศักด์ิศรีของบุคคล ในชุมชนเปนสาํ คญั จติ วทิ ยา (Psychology) เปนศาสตรท ่ีมงุ ศึกษาเกย่ี วกับพฤติกรรมของมนษุ ย (Human behavior) ดว ยการประยุกตก ระบวนการศึกษาทางวทิ ยาศาสตร กระบวนการทางวิทยาศาสตร อาทิ การสงั เกต การสมั ภาษณ การทดลองในหอ งทดลอง การทดลองในสถานทจี่ ริง มีจุดประสงคเ พอ่ื ใหไ ด ขอ มลู จากการศกึ ษามาเปน ความรู ความเขา ใจ อธบิ าย ทาํ นายแนวโนม ของพฤตกิ รรมของมนษุ ย เปน ประโยชนต อ การนําขอมลู เหลา น้ันมาประยุกตใชใ นชีวิตประจําวันในระดับบคุ คล องคกร/ชุมชน และ สงั คมตอ ไป ¡¨Ô ¡ÃÃÁ·ŒÒº· นักเรียนคิดวาผูท่ีมีจิตวิทยาในการทํางานจะสามารถทําใหงานประสบความสําเร็จ ไดเปนอยางดหี รอื ไม อยางไร

๗๒

๗๓ º··Õè ÷ ¡ÒþѲ¹ÒºØ¤Å¡Ô ÀÒ¾ ÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ เพ่ือใหผูเรียนมีความรูความเขาใจเก่ียวกับการพัฒนาบุคลิกภาพ และสามารถพัฒนา บคุ ลิกภาพของตนเองใหเ ปน ผูทีม่ บี ุคลกิ ภาพทด่ี ี สามารถสรา งภาพลกั ษณที่ดใี หกบั องคก รได º·นาํ การดาํ เนนิ ชวี ติ หรอื การประกอบอาชพี ตา งๆ ในปจ จบุ นั ทง้ั หนว ยงานราชการ เอกชน ธรุ กจิ บุคคลไดใหความสาํ คัญเร่ืองบุคลิกภาพมากทีเดียว ดังจะเห็นไดจากการรับสมัครบุคคลเขาทาํ งาน ในตําแหนง ตา งๆ มกั กําหนดคณุ สมบตั ขิ องบคุ ลกิ ภาพไวเ ปน ประการสําคญั จากการวจิ ยั วศิ วกรกลมุ หนง่ึ ในสหรัฐอเมริกา พบวาวิศวกรสมองดี ความรูดี และบุคลิกภาพที่ดี สามารถหาเงินและปฏิบัติหนาที่ ไดดีกวา ถึง ๖ เทา ของวศิ วกรทมี่ ีสมองดี ความรดู ีแตหยอนบุคลิกภาพ บุคลิกภาพจึงสงผลตอ “ความสาํ เร็จ” และ “ความลมเหลว” ของตนเองและองคกร เพราะบุคคลท่ีมีความสามารถและตาํ แหนงสูงยอมตองทํางานรวมกับคนอื่นๆ ได สามารถโนมนาว จิตใจใหผูที่ติดตอดวยรูสึกพอใจเกิดความนิยมชมชอบ รูสึกประทับใจ ยินดีรวมมือดวยความเต็มใจ กจ็ ะทาํ ใหก ารทํางานรว มกนั ประสบความสาํ เรจ็ ไดร บั การสนบั สนนุ อยา งเตม็ ท่ี เกดิ ประโยชนร ว มกนั ตอ ตนเอง เพื่อนรวมงาน และองคก ร งานแตล ะประเภทใหค วามสาํ คญั เกย่ี วกบั บคุ ลกิ ภาพทแี่ ตกตา งกนั ออกไป เชน งานบรกิ าร งานขายสินคา สวนใหญจะตองมีบุคลิกภาพดี สะอาด พูดจาสุภาพ ก็จะทาํ ใหมีโอกาสขายสินคาได สูงข้ึน งานประเภทใชกําลังกายบุคลิกภาพของผูประกอบอาชีพนี้ก็จะตองมีลักษณะความแข็งแรง ทางรางกายสูง งานประเภทคาขายสินคาอาหารตางๆ บุคลิกภาพของคนประกอบอาชีพนี้ก็ควรมี บุคลิกภาพท่ีเหมาะสมคือ แตงตัวสะอาด รัดกุม เรียบรอย ก็จะทําใหมีโอกาสขายสินคาหรืออาหาร ไดด กี วา คนทแ่ี ตง ตวั สกปรก เส้ือผาเกา ๆ ไมเ รยี บรอย เปนตน ดังนั้น บุคลิกภาพท่ีดีที่ไดรับการปรับปรุงแลวเปรียบเหมือนขุมทรัพยขุมพลังอันย่ิงใหญ ท้ังในดานสวนตัวและการประกอบอาชีพ กอใหเกิดประโยชนและความสําเร็จทั้งทางดานการเงิน ตาํ แหนงและสังคม บุคลิกภาพจึงเปนเร่ืองท่ีควรแกการศึกษา เพื่อจะไดใชขุมทรัพยใหเกิดประโยชน ตอ ตนเองและสังคม

๗๔ ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧº¤Ø ÅÔ¡ÀÒ¾ บุคลิกภาพตรงกับภาษาอังกฤษวา Personality มีรากศัพทเต็มมาจากภาษากรีก คือ Persona (Per + Sonar) ซ่ึงหมายถึง Mask แปลวา หนากากท่ีตัวละครใชสวมใสในการเลน เปนบทบาทแตกตา งกนั ไปตามที่ไดรบั นกั จติ วิทยาหลายทา นไดใ หค วามหมายของคาํ วา บุคลกิ ภาพไว ดงั น้ี ¤ÅÑ¡ÎÍˏ¹ (Kluckhohn) ไดกลาววาบุคลิกภาพของมนุษยท่ัวไปจะมีลักษณะรวม ท่ีเหมือนกันในฐานะเปนมนุษย และจะมีลักษณะสวนหน่ึงท่ีคลายกับทุกคนในสังคมและวัฒนธรรม ที่ตนเปนสมาชิก แตขณะเดียวกันจะมีคุณสมบัติที่พิเศษเปนเอกลักษณไมเหมือนใคร เชน คนไทย คนใดคนหนงึ่ จะมบี ุคลิกภาพสวนตัวรว มกบั “มนษุ ย” โดยทัว่ ไป และจะมบี คุ ลิกภาพของตนโดยเฉพาะ ¨Õ àÁÍÿ ,‚ áÍÅ àÁÍÿ ‚ áÅÐ ·Õ ¹ÇÔ ¤ÍÁº (G. Murphy, L. Murphy and T. Newcomb) กลา ววา บคุ ลกิ ภาพ คอื ความเดนประจําตัวของแตล ะบคุ คล ซ่ึงอาจบอกถงึ ความแตกตา งกับบคุ คล อนื่ ๆ ได ในรปู ของปรมิ าณและคณุ ภาพในลกั ษณะเดน ๆ น้นั ªä¹à´ÍÏ (Schneider) กลา ววา บคุ ลกิ ภาพ หมายถึง กระบวนการสรางหรือการรวม คุณลักษณะทั้งดานรางกายและจิตใจของบุคคล ตลอดจนความสามารถ ความโนมเอียง นิสัย อากัปกิริยาของแตละบุคคลโดยเฉพาะ และบุคลิกภาพจะเปนเคร่ืองกาํ หนดปฏิกิริยาของบุคคลท่ีมี ตอตนเองและผูอื่น และเปนผลตอความรูสึกนึกคิดที่มีตอสิ่งแวดลอม วัตถุ บุคคล และวัฒนธรรม ของสังคมที่เขาอาศัยอยู àºÍù ÒÏ´ (Bernard) ไดใ หความหมายของบคุ ลิกภาพวา หมายถึง ผลรวมทง้ั หมดของ ทาทาง รูปราง ลักษณะทางกาย พฤติกรรมที่แสดงออก แนวโนมการกระทาํ ขอบเขตความสามารถ ทั้งที่ซอนเรน อยูภายในและทแี่ สดงออกมา

๗๕ ÁÍÃᏠ¡¹ (Morgan) ใหท ศั นะวา บคุ ลกิ ภาพ คอื คณุ สมบตั แิ ละคณุ ลกั ษณะเดน ของบคุ คล รวมท้งั การปรบั ตวั ของบคุ คลและสงิ่ แวดลอมตา งๆ ÎÒÏ·áÁ¹ (Hartman) ไดใหความหมายของบุคลิกภาพวาหมายถึง สวนรวมท้ังหมด ที่บุคลิกแสดงออกโดยกิริยาอาการ ความนึกคิด อารมณ นิสัยใจคอ ความสนใจ การติดตอกับผูอ่ืน ตลอดจนรูปรางหนา ตา การแตงกาย และความสามารถในการอยูร ว มกบั บคุ คลอ่นื ÎÔÅ¡Òô (Hilgard) กลาววา บคุ ลิกภาพ หมายถึง ลกั ษณะสวนรวมของบุคคลแตล ะคน อนั เปน แนวทางในการปรบั ตวั ใหเ ขา กบั สง่ิ แวดลอ ม ซงึ่ แตล ะคนมรี ปู แบบของการแสดงออกทางพฤตกิ รรม ตางๆ กนั μÒÁ¾¨¹Ò¹¡Ø ÃÁ©ºÑºÃÒªº³Ñ ±ÔμÂʶҹ ¾.È.òõòõ ไดใหค วามหมายไววา บุคลกิ ภาพ หมายถึง สภาพนิสยั จําเพาะคนหรือลกั ษณะเฉพาะประจําตวั ของแตล ะบุคคลท่ีปรากฏใหเ หน็ นอกจากน้ียังมีความเห็นจากนักจิตวิทยาอีกหลายทานไดใหคําจาํ กัดความของคาํ วา บุคลิกภาพ ซ่ึงมคี วามหมายที่คลายคลึงกนั จากคําจาํ กัดความของบุคลกิ ภาพดงั ทก่ี ลาวมาแลว ขางตน จึงสามารถสรปุ ความหมายของคาํ วา บคุ ลิกภาพไดดงั น้ี º¤Ø Å¡Ô ÀÒ¾ หมายถงึ แบบแผนพฤตกิ รรมของบคุ คลซง่ึ เปน ลกั ษณะเอกลกั ษณท แี่ สดงออก ท้ังทางดานความคิด ความรูสึก ความสนใจ สติปญญา รวมทั้งทางดานสรีระ บุคลิกภาพภายนอก และภายใน ทําใหสามารถแยกแยะความแตกตางระหวางบุคคลได บุคลิกภาพของบุคคลเปนผล มาจากพันธุกรรม (Heredity) และสิ่งแวดลอม (Environment) ¤ÇÒÁสํา¤ÞÑ ¢Í§º¤Ø ÅÔ¡ÀÒ¾ การมีบุคลิกภาพที่ดีจะทําใหบุคคลมีลักษณะสําคัญที่เปนประโยชนตอการดาํ เนินชีวิต ในแงมุมตางๆ เชน การมีความสามารถในการรับรูและเขาใจในสภาพความเปนจริงไดอยางถูกตอง การแสดงอารมณจะอยูในลักษณะและขอบเขตท่ีเหมาะสม มีความสามารถในการสรางความสัมพันธ กับผูอ่ืนและสังคมไดดี มีความรัก และความผูกพันตอผูอื่น มีความสามารถในการพัฒนาตนเอง การพัฒนาทางการแสดงออกของตนตอ ผอู ื่นไดดี บุคลิกภาพจึงเปนส่ิงสําคัญในการสรางความสัมพันธระหวางบุคคล ท้ังในดานของการ ดําเนนิ ชวี ติ การยอมรบั ความแตกตา งระหวา งบคุ คล การปฏบิ ตั หิ นา ทก่ี ารงาน การเขา สงั คม ซงึ่ สง่ิ เหลา น้ี ลว นแลว แตม ผี ลตอ ความเจรญิ กา วหนา ของบคุ คล การมบี คุ ลกิ ภาพทด่ี ที าํ ใหบ คุ คลไดร บั ประโยชน ดงั นี้ ñ. ¤ÇÒÁÁÑè¹ã¨ (Confident) ผูท่ีมีบุคลิกภาพท่ีดี จะทําใหรูสึกมั่นใจในการแสดงออก มากขึ้น กลาแสดงความคิดเห็น แสดงความรูสึก และกลาท่ีจะทาํ กิจกรรมตางๆ ซ่ึงมักจะเปนการ แสดงออกท่ดี ีทาํ ใหผ ูพ บเหน็ ใหค วามสนใจซง่ึ นาํ ไปสคู วามเชือ่ มั่นในตนเองของบคุ คลผนู ัน้ เชน การมี บคุ ลกิ ภาพทดี่ ี เมอ่ื ไดร บั คดั เลอื กใหเ ปน ตวั แทนกลมุ ในการนําเสนอผลงาน กส็ ามารถนาํ เสนอผลงานไดด ี เพราะมีความมัน่ ใจ และกลา แสดงออก

๗๖ ò. ¤ÇÒÁสําàÃç¨ (Success) บุคคลที่มีบุคลิกภาพที่ดี สามารถสรางความเช่ือถือศรัทธา ประกอบกบั ความเชอื่ มน่ั ในตนเอง จงึ สามารถทาํ งานไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ สามารถสรา งความศรทั ธา ใหผ ูร วมงานใหความรว มมอื ทําใหไ ดร ับความสะดวกพรอ มเพรียงและปฏบิ ัติงานใหส ําเรจ็ ดว ยดี ó. ¤ÇÒÁ໚¹μÑǢͧμÇÑ àͧ (Self-confident) ผูทมี่ ีบุคลกิ ภาพดี จะมลี ักษณะเฉพาะตัว และเปนตัวของตัวเองสามารถแสดงออกไดอยางเต็มศักยภาพ ท้ังดานการแสดงออก การแสดง ความคดิ เหน็ เม่ือเขารว มกิจกรรมตางๆ ô. ¡ÒÃÂÍÁÃѺ¤ÇÒÁáμ¡μ‹Ò§ÃÐËÇ‹Ò§ºØ¤¤Å (Individual differences) ผูท่ีมี บุคลิกภาพที่ดีจะมองเห็นและยอมรับในความแตกตางของบุคคลวา คนแตละคนมีความแตกตางกัน ทั้งดานรูปรางและสติปญญา จึงทาํ ใหผูพบเห็นยอมรับและแยกความแตกตางของบุคคลได ชวยให สามารถรจู กั และเขา ใจบคุ คลแตล ะคนไดดขี น้ึ õ. ¡ÒÃ»ÃºÑ μÇÑ (Adaptation) ผทู มี่ บี คุ ลกิ ภาพทด่ี จี ะมองเหน็ และยอมรบั ในความแตกตา ง ระหวางบคุ คลจึงสามารถปรบั ตวั ใหเ ขากบั บคุ คลและสถานการณไ ดด ีข้นึ สามารถสรา งสัมพันธภาพกับ บุคคลท่แี วดลอ มและเกีย่ วขอ งได ö. ¡ÒÃÂÍÁÃѺ¢Í§¡Å‹ØÁ (Acceptance) ผูที่มีบุคลิกภาพดียอมเปนที่ตองตาตองใจ นิยมชมชอบศรัทธา เช่ือม่ัน และไดรับการยอมรับจากกลุมเปนอยางดี ทาํ ใหรูสึกพอใจ ยินดี และมคี วามม่ันคงทางดา นจิตใจ เสริมสรา งใหไ ดรบั ความสําเร็จทงั้ สว นตนและองคก ร ÷. ¡ÒäҴËÁÒ¾Äμ¡Ô ÃÃÁ (The expected behavior) บคุ คลทม่ี บี คุ ลกิ ภาพดที ต่ี า งกนั ทําใหส ามารถทาํ นายพฤตกิ รรมของบคุ คลนน้ั ได เชน บคุ คลทย่ี ม้ิ แยม แจม ใสมกั เปน คนทม่ี มี นษุ ยส มั พนั ธด ี บคุ คลที่มีความกระตอื รอื รน มักเปนผูใ ฝร ู ใฝเ รียน เปนตน Å¡Ñ É³Ð¡ÃÔ ÂÔ Ò·‹Ò·Ò§ ÊÒÁÒöºÍ¡¶§Ö º¤Ø ÅÔ¡ÀÒ¾¢Í§ºØ¤¤Åä´Œ

๗๗ ¾²Ñ ¹Ò¡ÒôҌ ¹ºØ¤Å¡Ô ÀÒ¾ บคุ ลิกภาพที่หลอหลอมเรอ่ื ยมาตงั้ แตเกิดจนตายนัน้ มีพัฒนาการตามความเจรญิ เติบโต ตามชวงอายุหรอื ตามวยั ดังตอไปน้ี ñ. ÇÂÑ ·Òá (Infant) อายแุ รกเกิดถงึ ๒ ขวบ เปน พฒั นาการดานบคุ ลกิ ภาพของมนุษยใ นการวางรากฐาน ของชวี ติ ซง่ึ ไดร บั อทิ ธพิ ลจากครอบครวั โดยเฉพาะผเู ลยี้ งดู เวน แตท ารกทไ่ี ดร บั การเลย้ี งดจู ากสถานเลยี้ งดู (Nursery) พฤตกิ รรมก็จะตางออกไป อิทธิพลท่ีมผี ลตอ บุคลิกภาพของทารกมดี งั นี้ ๑. ความสัมพันธของบุคคลในครอบครัว เชน ระหวางพอแมที่มีตอลูก ระหวางพอ และแมเอง ถา เดก็ พบวาครอบครัวมีการทะเลาะเบาะแวงเปนประจาํ ขดั แยงและทํารา ยซงึ่ กันและกนั หรอื พอ แมเ ลกิ กนั เดก็ จะเกดิ ความเครยี ดในจติ ใจ ปราศจากความสขุ ขาดความอบอนุ กจ็ ะมพี ฤตกิ รรม แสดงออกเรยี กรองความสนใจดว ยพฤติกรรมตางๆ ไมเคารพพอ แมห รอื เฝา สงสารตัวเอง ๒. วิธีเลี้ยงดูและการอบรมในวัยเด็ก บางครอบครัวเล้ียงดูบุตรดวยวิธีเผด็จการเขมงวด คือ รับคําสั่งและทาํ ตามอยางเดียวไมใหแสดงความคิดเห็น บางครอบครัวเล้ียงดูแบบประชาธิปไตย บางครอบครัวเล้ยี งดูแบบปลอยปละละเลย ผลทมี่ ีตอเดก็ คอื ๒.๑ การเลยี้ งดแู บบเขม งวดหรอื เผดจ็ การ เดก็ จะรสู กึ วา พอ แมไ มร กั ตน เดก็ จะกลายเปน คนข้กี ลัว คอื กลวั ผูปกครองจนลนลานหรอื ตอตานอาํ นาจหรอื วา ฝนคาํ สัง่ จนกลายเปน คนดื้อดา น ๒.๒ การเลย้ี งดแู บบประชาธปิ ไตย คอื ผปู กครองเขา ใจความตอ งการและใหอิสระ ตามสมควร ไมล งโทษดวยวิธีเฆย่ี นตีมากนัก เดก็ จะมกี ารปรบั ตัวที่ดี เปนตวั ของตัวเอง กลาแสดงออก และเชือ่ มัน่ ในตัวเอง ๒.๓ การเลย้ี งดแู บบปลอ ยปละละเลย พอ แมม กั ตามใจเดก็ ทกุ เรอื่ ง ผลทเ่ี กดิ กบั เดก็ คอื เด็กจะเปน คนเอาแตใ จตัวเอง ทําอะไรเองไมได ตอ งพึ่งพาคนอนื่ เสมอ ไมม รี ะเบยี บวนิ ยั เปน ตน ๓. ความสมํา่ เสมอในการเลย้ี งดู พอ แมค วรปฏบิ ตั ติ อ เดก็ สม่าํ เสมอ เชน การใหค วามรกั ความเอาใจใส ถาทาํ บางไมทาํ บางจนเด็กจับสังเกตไมได เด็กจะเกิดไมแนใจวาตนเปนท่ีรักที่ตองการ ของพอแมหรือไม ๔. พอแมควรใหความรัก ความเอาใจใสตอลูกเทากัน ถามีลูกหลายคน การเลือกท่ีรัก มักท่ีชัง จะทาํ ใหเดก็ เกิดปมดอ ยและความอจิ ฉารษิ ยา ๕. พอแมควรหาโอกาสใหเด็กไดคุนเคยกับคนแปลกหนาบาง เด็กจะไดไมขี้อาย กลาแสดงออก ซง่ึ เปน การสรางพฒั นาการทางสงั คมแกเ ดก็

๗๘ ¡ÒôáÙ ÅàÍÒã¨ãÊ¢‹ ͧ¾Í‹ áÅÐáÁμ‹ Ñé§áμ‹·Òá ʧ‹ ¼ÅμÍ‹ º¤Ø Å¡Ô ÀÒ¾¢Í§ºØ¤¤Å (·ÕÁè Ò : http:/www.thisisfamily.org) ò. ÇÂÑ à´¡ç μÍ¹μ¹Œ (Children) เดก็ อายรุ ะหวา ง ๓-๕ ป เปน วยั ทเ่ี ดก็ จะลอกเลยี นแบบพอ แมห รอื บคุ คลในครอบครวั เชน พฤติกรรม ทศั นคติ อารมณ คา นยิ ม เปนวยั ที่เดก็ ผกู พนั กบั ครอบครวั มาก โดยเฉพาะอยางยิ่ง พอ แม ถาเดก็ ประสบปญหาครอบครัวในวยั นี้ เชน พอ หรือแมจ ากเด็กไปนานๆ พอแมเลกิ กัน จะมีผล ตอ จติ ใจของเดก็ มาก เดก็ จะมอี าการขาดความสขุ กา วรา วเรยี กรอ งความสนใจ หรอื เงยี บไมพ ดู จากบั ใคร เปนตน ความคิดเห็นของเด็กวัยนี้คอนขางจะมีความคิดเห็นตอตัวเองวาตนมีความสามารถ มากนอยแคไหน ตนเปนคนดีหรือไม ผูปกครองตองไมตั้งระดับความหวังตอเด็กไวสูงเกินไป ถาเด็ก ไมสามารถทาํ ได เด็กจะทอใจและหมดกาํ ลังใจ เด็กเปนปมดอย หากพอแมฝกหัดใหเด็กทําตัวเปน ตัวอยางท่ีดีของนอง หรือชวยเหลือครอบครัวดวยการเลี้ยงดูนอง จะทาํ ใหเด็กมีความรูสึกเปนผูใหญ มีความรบั ผดิ ชอบ เปนตน ความแตกตา งระหวางบคุ คลทป่ี รากฏชดั ในวัยน้ี คอื ลกั ษณะการเปนผูนาํ การเปน ผูตาม ชอบสังคม หนีสังคม และบุคลิกภาพตามเพศของตัวเอง จากการอบรมของครอบครัว เชน เดก็ ผชู ายใหล กั ษณะผนู ํา ปราดเปรยี ว เดก็ ผหู ญงิ ใหว า งา ย เชอื่ ฟง ออ นหวาน เรยี บรอ ย ถา เดก็ ในวยั นี้ ไดร บั ประสบการณท ไี่ มด ี เชน เพื่อนแกลง จะทําใหเขาเกลยี ดสงั คมและกลายเปน คนเกบ็ ตวั ไปในทีส่ ุด

๗๙ à´ç¡·Õèä´ŒÃºÑ ¡ÒôáÙ ÅàÍÒã¨ãÊ‹¨Ò¡¤Ãͺ¤ÃÑÇ ¨ÐÁ¾Õ Äμ¡Ô ÃÃÁ¡ÅŒÒáÊ´§ÍÍ¡ (·ÁèÕ Ò : http://board.postjung.com) ó. ÇÂÑ Ã¹Ø‹ μÍ¹μ¹Œ (Early Adolescence) เดก็ วยั ๑๓-๑๖ ป ถอื วา เขา สวู ยั รนุ เดก็ ในวยั นม้ี เี รอื่ งบคุ ลกิ ภาพเกย่ี วกบั ความคดิ เหน็ ที่มตี อ ตนเอง เชน ความไมพอใจ ไมเ ขา ใจตัวเอง เพราะพัฒนาการทางดา นรางกายยงั ไมพ ฒั นาไปถงึ ขีดสดุ เดก็ มกั จะกังวลอยูก ับการเปลย่ี นแปลงของรา งกายและอารมณจ ากวัยเด็กเขา สูวยั รนุ ซ่งึ เด็กจะ ตองปรบั ตวั อกี ระดับหนึง่ จึงทาํ ใหก ริ ยิ าอาการเปลย่ี นแปลงไป บางคร้ังจะโดนผูใหญดวุ า โตแลวจะทํา เปน เดก็ เขาจงึ วา วนุ และสงสยั วา อะไรคอื ความพอดี การทเี่ ดก็ วยั นมี้ ปี ญ หาสว นตวั และสงั คม ทําใหเ ขา ขาดความเช่ือม่ันในตัวเองในเร่ืองความสามารถ การยอมรับจากผูอื่น จึงทําใหวัยรุนแสดงพฤติกรรม ออกมาในรปู แบบปฏเิ สธ ไมย อมรับส่ิงตา งๆ พยายามขดั คําสั่งและหาขอแกตวั มาอา งเสมอ ô. ÇÂÑ Ã¹‹Ø μ͹»ÅÒ (Late Adolescence) อายุต้ังแต ๑๗-๒๑ ป บุคลิกภาพโดยทั่วๆ ไป จะเริ่มดีข้ึน เลิกกังวลกับตัวเองลง เพราะผูปกครองเรม่ิ ใหอสิ ระมากขน้ึ ตวั เขากเ็ ริ่มมวี จิ ารณญาณทีด่ ีขน้ึ เขา ใจผูอืน่ มากขนึ้ มีเหตผุ ลรจู ัก เปลย่ี นแปลง ปรบั ปรงุ และแกไ ขบคุ ลิกภาพของตวั เองใหดีขนึ้ ส่งิ ทมี่ ีสว นในการปรับปรุงบุคลกิ ภาพของวัยรุนตอนปลาย คอื ๑. การรจู กั ตวั เองมากขนึ้ และยอมรบั ความเปน จรงิ พรอ มจะแกไ ขขอ บกพรอ งและรกั ษา สว นที่ดีของตัวเอง ๒. การมคี วามเชอ่ื มนั่ ในตวั เอง คอื ความคดิ เหน็ ทม่ี ตี อ ตนเองทม่ี นั่ คงขนึ้ ไมใ ชเ ปลยี่ นแปลง ตามอารมณตลอดเวลา ๓. การมคี วามภาคภมู ิใจในตัวเองดวยเหตผุ ลวา ประสบความสําเรจ็ ตามความสามารถ ของตน และการทผ่ี ใู หญพ ยายามเปด โอกาสใหเ ดก็ ไดท าํ ในสงิ่ ทเ่ี หมาะกบั ความถนดั ความสามารถและ ความสนใจของเขา

๘๐ ÅѡɳТͧº¤Ø Å¡Ô ÀÒ¾·´èÕ Õ ลักษณะของบุคคลท่ีมีบุคลิกภาพท่ีดีน้ันเปนท่ีปรารถนาของสังคม บุคคลที่มีบุคลิกภาพ ที่สมบูรณยอมเปนบุคคลท่ีเปนที่ยอมรับของบุคคลในสังคมสามารถอยูในสังคมไดอยางมีความสุข และทัศนคตขิ องคนโดยทวั่ ไปเหน็ วา บคุ คลทีม่ ีบุคลกิ ภาพทดี่ นี ้ัน จะตอ งมีองคประกอบตา งๆ ซง่ึ สถติ สงศส วรรค (๒๕๕๑ : ๒๑๕) ไดส รุปลักษณะของบุคลิกภาพทีด่ ี ดังนี้ ๑. ทาทางสงางาม มีลักษณะทาทางที่ดี มีลักษณะทางรางกายสงา กระฉับกระเฉง คลอ งแคลว วอ งไว ๒. มสี ขุ ภาพทดี่ รี า งกายสมบูรณแขง็ แรง ๓. ปรบั ตวั เขา กบั สง่ิ แวดลอ มและสงั คมไดด ใี นทกุ กาลเทศะ เปน บคุ คลทมี่ คี วามสามารถ สรางความสมั พันธอ นั ดีกับบคุ คลทั่วไป และเปน บคุ คลท่ีปรบั ตัวเขา กับบคุ คลอ่ืนไดดี ๔. เปน คนท่ีมีเหตมุ ีผลละเอียดออ น สุขุมรอบคอบ ๕. เปนคนมีความอดทน มีกําลังใจกลาเผชิญกับอุปสรรคและภาวะคับขัน สามารถ ทีจ่ ะเผชิญกับเหตกุ ารณต างๆ โดยไมหวัน่ ไหว ๖. เปน ตวั ของตวั เอง กลา ตดั สนิ ใจ กลา คดิ ไมค อยแตจ ะพง่ึ พาผอู นื่ รจู กั ชว ยเหลอื ตวั เอง เมื่อเกิดสถานการณคับขัน กลาพูดความจริง กลายอมรับความจริง ย้ิมไดเม่ือมีภัยมา กลาเผชิญ ความจริงและเขา ใจถึงธรรมชาตขิ องมนษุ ย ๗. มีความเชื่อม่ันในตนเอง ไมเปนคนข้ีอายเปนคนที่มีความสามารถตัดสินใจไดอยาง ฉับพลัน ไมมีจิตใจเรรวน สิ่งเหลานี้จะทาํ ใหมีลักษณะของความเปนผูนําเปนท่ีเช่ือถือและไววางใจ ของผูอื่น ๘. ไมมองโลกในแงรา ย เปน บุคคลท่ีมองโลกในแงดอี ยเู สมอ ๙. ไมเหน็ แกตวั เอาเปรียบผอู นื่ รจู ักชว ยเหลอื ผูอ่ืน ๑๐. มคี วามเหน็ อกเหน็ ใจผูอน่ื เอาใจเขามาใสใ จเรา ๑๑. มีความกระตือรอื รน ใฝหาความรแู ละรกั ความกาวหนา ๑๒.มคี วามสภุ าพเรยี บรอ ย กริ ยิ ามารยาทดี วาจาทา ทางทแ่ี สดงออก มวี าทศลิ ปใ นการพดู พดู จาไพเราะไมห ยาบคาย ใหเกยี รตผิ ูอ น่ื ถอื วาเปนเสนห แกผ พู บเห็น ๑๓.มคี วามสงบเสงย่ี ม รจู กั อดกลน้ั รจู กั ควบคมุ อารมณ ไมต นื่ เตน ไมห วนั่ ไหวตอ เหตกุ ารณ ตางๆ งา ยเกนิ ไป มสี ตทิ ด่ี ีและรจู กั บังคบั จติ ใจตนเอง ๑๔.มีความราเริงสดช่ืนแจมใสอยูเสมอ เปนคนที่มีอารมณดี จิตใจดี ปรับตัวใหเขากับ บุคคลทุกระดบั ใครๆ กพ็ อใจอยากพบเห็นและคบหาสมาคมดวย ๑๕.รจู กั กาลเทศะ รูจกั จังหวะเวลาและสถานที่ ๑๖. มีความซอื่ สัตยสจุ ริต ๑๗.ยิ้มเปน สหี นายิ้มแยมแจมใสเปนนจิ ๑๘.มีประสบการณท ห่ี ลากหลาย ตองเขาใจโลก เขาใจชวี ติ

๘๑ ÊÃØ» การมีบุคลิกภาพที่ดีจะทาํ ใหบุคคลมีลักษณะสําคัญท่ีเปนประโยชนตอการดําเนินชีวิต ในแงมุมตางๆ เชน การมีความสามารถในการรับรูและเขาใจในสภาพความเปนจริงไดอยางถูกตอง การแสดงอารมณจะอยูในลักษณะและขอบเขตท่ีเหมาะสม มีความสามารถในการสรางความสัมพันธ กับผูอื่นและสังคมไดดี มีความรักและความผูกพันตอผูอื่น มีความสามารถในการพัฒนาตนเอง การพัฒนาทางการแสดงออกของตนตอผูอนื่ ไดดี บุคลิกภาพจึงเปนส่ิงสําคัญในการสรางความสัมพันธระหวางบุคคลทั้งในดานของการ ดําเนนิ ชวี ติ การยอมรบั ความแตกตา งระหวา งบคุ คล การปฏบิ ตั หิ นา ทก่ี ารงาน การเขา สงั คม ซงึ่ สง่ิ เหลา นี้ ลว นแลว แตม ผี ลตอ ความเจรญิ กา วหนา ของบคุ คล การมบี คุ ลกิ ภาพทดี่ ที ําใหบ คุ คลไดร บั ประโยชน ดงั น้ี ñ. ¤ÇÒÁÁ¹Ñè 㨠(Confident) ผทู ม่ี บี คุ ลกิ ภาพทด่ี จี ะทําใหร สู กึ มน่ั ใจในการแสดงออกมากขน้ึ กลาแสดงความคิดเห็นแสดงความรูสึกและกลาท่ีจะทํากิจกรรมตางๆ ซึ่งมักจะเปนการแสดงออกที่ดี ทาํ ใหผูพ บเหน็ ใหความสนใจซ่งึ นําไปสคู วามเชือ่ มน่ั ในตนเองของบคุ คลผนู ั้น เชน การมบี ุคลิกภาพทดี่ ี เมอื่ ไดร บั คดั เลอื กใหเ ปน ตวั แทนกลมุ ในการนําเสนอผลงาน กส็ ามารถนําเสนอผลงานไดด ี เพราะมคี วามมน่ั ใจ และกลา แสดงออก ò. ¤ÇÒÁสาํ àÃç¨ (Success) บุคคลที่มีบุคลิกภาพที่ดีสามารถสรางความเช่ือมั่นศรัทธา ประกอบกบั ความเชอ่ื มนั่ ในตนเองจงึ สามารถทาํ งานไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ สามารถสรา งความศรทั ธา ใหผูรวมงานใหความรวมมอื ทาํ ใหไ ดร ับความสะดวกพรอมเพรียงและปฏบิ ตั งิ านใหส าํ เรจ็ ดวยดี ó. ¤ÇÒÁ໹š μÇÑ ¢Í§μÇÑ àͧ (Self-confident) ผทู ม่ี บี คุ ลกิ ภาพดจี ะมลี กั ษณะเฉพาะตวั และ เปน ตวั ของตวั เอง สามารถแสดงออกไดอ ยา งเตม็ ศกั ยภาพทงั้ ดา นการแสดงออก การแสดงความคดิ เหน็ เมือ่ เขา รวมกิจกรรมตา งๆ ô. ¡ÒÃÂÍÁÃºÑ ¤ÇÒÁáμ¡μÒ‹ §ÃÐËÇÒ‹ §º¤Ø ¤Å (Individual differences) ผทู มี่ บี คุ ลกิ ภาพ ทดี่ จี ะมองเหน็ และยอมรบั ในความแตกตา งของบคุ คลวา คนแตล ะคนมคี วามแตกตา งกนั ทง้ั ดา นรปู รา ง และสติปญญา จึงทาํ ใหผพู บเห็นยอมรบั และแยกความแตกตา งของบุคคลได ชวยใหส ามารถรจู กั และ เขา ใจบุคคลแตละคนไดดีขึ้น õ. ¡ÒÃ»ÃºÑ μÇÑ (Adaptation) ผทู ม่ี บี คุ ลกิ ภาพทดี่ จี ะมองเหน็ และยอมรบั ในความแตกตา ง ระหวา งบคุ คล จงึ สามารถปรบั ตวั ใหเ ขา กบั บคุ คลและสถานการณไ ดด ขี นึ้ สามารถสรา งสมั พนั ธภาพกบั บุคคลทีแ่ วดลอมและเกยี่ วของได ö. ¡ÒÃÂÍÁÃѺ¢Í§¡ÅÁ‹Ø (Acceptance) บุคคลท่มี ีบุคลิกภาพดียอ มเปน ที่ตองตาตอ งใจ นิยมชมชอบ ศรัทธา เชื่อม่ัน และไดรับการยอมรับจากกลุมเปนอยางดี ทาํ ใหรูสึกพอใจ ยินดี และ มีความมั่นคงทางดานจติ ใจ เสรมิ สรางใหไ ดร บั ความสําเรจ็ ทง้ั สวนตนและองคก ร ÷. ¡ÒäҴËÁÒ¾Äμ¡Ô ÃÃÁ (The expected behavior) บคุ คลทมี่ บี คุ ลกิ ภาพดที ตี่ า งกนั ทาํ ใหส ามารถทํานายพฤตกิ รรมของบคุ คลนน้ั ได เชน บคุ คลทยี่ ม้ิ แยม แจม ใสมกั เปน คนทมี่ มี นษุ ยส มั พนั ธด ี บุคคลทมี่ ีความกระตือรอื รน มักเปนผูใฝรูใ ฝเรยี น เปน ตน

๘๒ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ·ŒÒº· ทานคิดวา การที่มีบุคลกิ ภาพที่ดจี ะสงผลตอ การปฏิบัติหนาท่อี ยางไรบา ง àÍ¡ÊÒÃÍŒÒ§Í§Ô http://theirowndevelopment.blogspot.com http://www.baanjomyut.com/library/personality/๒๐.html http://board.postjung.com

๘๓ º··èÕ ø ¨μÔ ÍÒÊÒ ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ เพ่ือใหนักเรียนมีความรูความเขาใจเก่ียวกับการใหบริการและจิตอาสาวา การใหบริการ และจติ อาสา มีความเปน มาและแนวทางการปฏบิ ตั อิ ยางไรบา ง º·นํา ¤ÇÒÁ໚¹ÁҢͧ¨ÔμÍÒÊÒ¾ÃÐÃÒª·Ò¹μÒÁá¹Ç¾ÃÐÃÒªดําÃÔ พระบาทสมเด็จพระเจาอยหู วั ทรงพระกรณุ าโปรดเกลาโปรดกระหมอ ม ใหห นวยราชการ ในพระองค ๙๐๔ รว มกนั จดั โครงการจติ อาสาพระราชทานตามแนวพระราชดาํ รเิ พอื่ เปน การเฉลมิ พระเกยี รติ และแสดงความสาํ นึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปหลวง ที่ทรงประกอบพระราชกรณียกิจนานัปการ เพอื่ ประโยชนส ขุ ของประชาชน ทง้ั นเี้ พอื่ ใหป ระชาชนมคี วามสมคั รสมานสามคั คี มคี วามสขุ และประเทศชาติ มีความมั่นคงอยางยั่งยืน โดยมีหนวยราชการในพระองค ๙๐๔ เปนผูกาํ กับดูแลการปฏิบัติงาน รวมกับหนวยงานภายนอกทั้งภาครัฐและเอกชน และใหจัดต้ังศูนยอาํ นวยการใหญโครงการจิตอาสา พระราชทานตามแนวพระราชดําริ มีหนาที่ควบคุม อาํ นวยการและประสานการปฏิบัติเพ่ือใหการจัด กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริเปนไปอยางตอเนื่องถูกตองตามพระราโชบาย และสมพระเกียรติ ในระยะเรม่ิ แรก พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ไดม พี ระราชปณธิ านในการบําเพญ็ ประโยชน พนื้ ทชี่ มุ ชนโดยรอบพระราชวงั ดสุ ติ เปน การทาํ ความดดี ว ยหวั ใจถวายเปน พระราชกศุ ลแดพ ระบาทสมเดจ็ พระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรโดยหนวยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค หนว ยทหารรกั ษาพระองค ขา ราชบรพิ ารในพระองคฯ รว มกบั ประชาชนจติ อาสา “เราทําความดี เพอ่ื ชาติ ศาสน กษัตริย” รว มกันดแู ลและพฒั นารักษาพ้นื ที่จากชมุ ชนเลก็ ๆ รอบพระราชวังดสุ ติ ขยายสูพ นื้ ที่ โดยรวมของประเทศในการพัฒนาอยางม่นั คงและยั่งยืนสืบไป ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¨μÔ ÍÒÊÒ ความหมายของ “จติ อาสา” ตามพจนานุกรมฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน ฉบับ พ.ศ. ๒๕๔๒ ไดใ หค วามหมายของ “จติ อาสา” ดงั น้ี “จติ ” เปนคาํ นาม หมายถึง ใจ สิ่งทีม่ ีหนา ที่รู คิด และนึก “อาสา” เปนคาํ กิรยิ าหมายถึง เสนอตัวเขา รบั ทาํ ดงั นัน้ “จติ อาสา” จงึ หมายถงึ จิตแหงการใหค วามดงี ามท้งั ปวงแกเพอื่ นมนษุ ยโดยเต็มใจ สมคั รใจ อม่ิ ใจ ซาบซง้ึ ใจ ปต สิ ขุ ทพี่ รอ มจะเสยี สละเวลา แรงกาย แรงสตปิ ญ ญา เพอื่ สาธารณประโยชน

๘๔ ในการทาํ กิจกรรมหรอื ส่งิ ที่เปนประโยชนแ กผอู น่ื โดยไมหวังผลตอบแทน และมคี วามสุขทไ่ี ดช วยเหลอื ผูอ่ืน เปนจิตที่ไมน่ิงดูดายเม่ือพบเห็นปญหาหรือความทุกขยากที่เกิดข้ึนกับผูคน เปนจิตท่ีมีความสุข เมอื่ ไดท าํ ความดแี ละเหน็ นาํ้ ตาเปลยี่ นแปลงเปน รอยยมิ้ เปน จติ ทเ่ี ปย มดว ย “บญุ ” คอื ความสงบเยอื กเยน็ และพลังแหง ความดี อีกท้ังยังชว ยลด “อตั ตา” หรอื ความเปนตัวตนของตนเองลงได ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¨μÔ ÍÒÊÒ “àÃÒทาํ ¤ÇÒÁ´Õ à¾Í×è ªÒμÔ ÈÒʹ ¡ÉÑμÃÔ” หมายถึง ประชาชนทุกหมูเหลาทั้งในและตางประเทศที่สมัครใจชวยเหลือผูอ่ืน ยอมเสียสละเวลา แรงกาย แรงใจ และสติปญญาในการทํางานท่ีเปนสาธารณประโยชน โดยไมหวัง ผลตอบแทนใด ๆ จิตอาสาตามพระราโชบาย แบง เปน ๓ ประเภท ดงั น้ี ๑. จติ อาสาพฒั นา ไดแ ก กจิ กรรมจติ อาสาพระราชทานทมี่ วี ตั ถปุ ระสงคเ พอื่ พฒั นาทอ งถน่ิ ของแตล ะชมุ ชนใหม คี ณุ ภาพชวี ติ และความเปน อยทู ดี่ ขี น้ึ ไมว า จะเปน กจิ กรรมบาํ เพญ็ สาธารณประโยชน การอนุรักษธรรมชาติและส่ิงแวดลอม การอาํ นวยความสะดวกและความปลอดภัยในการดํารงชีวิต ประจาํ วัน การประกอบอาชพี รวมทัง้ การสาธารณสุข ฯลฯ แบง ตามภารกจิ งานเปน ๘ กลุม งาน ดังน้ี ๑.๑ จติ อาสาพฒั นาชมุ ชนเขม แขง็ ประชามสี ขุ หมายถงึ กลมุ งานจติ อาสาทเ่ี ขา รว ม กิจกรรมสาธารณประโยชน อาทิ การขุดลอกคูคลอง การดูแลรักษา ความสะอาดเรียบรอยของ ศาสนสถานหรอื สถานทส่ี าธารณะ การจดั เกบ็ ผกั ตบชวา การปลกู ตน ไม รวมทงั้ การพฒั นาโครงการตา ง ๆ ที่สรางความเปนอยขู องชุมชนใหเ ขมแข็ง ประชาชนมคี วามสุขอยา งยง่ั ยนื ๑.๒ จติ อาสางานประดษิ ฐแ ละเผยแพรงานศลิ ปาชพี หมายถงึ กลมุ งานจิตอาสาที่ นําความรทู างดา นศลิ ปหตั ถกรรมพน้ื บา น/ภมู ปิ ญ ญาทอ งถน่ิ มาเผยแพรแ ละถา ยทอดเพอื่ ใหป ระชาชน นําความรทู ่ีไดรับไปพฒั นาใหเปน ประโยชนต อ ไป ๑.๓ จิตอาสาฝายกิจกรรมการแสดงและนิทรรศการ หมายถึง กลุมงานจิตอาสาท่ี ปฏบิ ตั งิ านสนบั สนนุ ในการจดั งานหรอื กจิ กรรมการแสดงและมนี ทิ รรศการเฉลมิ พระเกยี รติ เพอ่ื เผยแพร พระราชกรณียกิจและเผยแพรกิจกรรมจิตอาสาฯ เชน กิจกรรมการแสดงดนตรีบริเวณพระลาน พระราชวงั ดสุ ติ การจดั งานอนุ ไอรกั คลายความหนาว งานเถลงิ ศกสขุ สนั ตม หาสงกรานตต าํ นานไทย เปนตน ๑.๔ จิตอาสาฝายแพทยและสาธารณสุข หมายถึง กลุมงานจิตอาสาท่ีปฏิบัติงาน สนับสนุนและชวยอํานวยความสะดวกแกแพทย พยาบาล รวมถึงชวยอํานวยความสะดวกดาน การปฐมพยาบาลเบื้องตน ตลอดจนสงเสริมใหป ระชาชนมคี วามรคู วามเขาใจในการดแู ลสุขภาพ ๑.๕ จติ อาสาฝา ยทะเบยี นและขอ มลู หมายถงึ กลมุ งานจติ อาสาทใ่ี หค าํ แนะนาํ และ อํานวยความสะดวกประชาชนทมี่ าลงทะเบียนจติ อาสาฯ ๑.๖ จติ อาสาฝา ยสง กาํ ลงั บาํ รงุ และสนบั สนนุ หมายถงึ กลมุ งานจติ อาสาทส่ี นบั สนนุ อํานวยความสะดวก ดูแลความเรียบรอย จัดหาหรือบริการอาหาร นา้ํ ด่ืม ใหกับประชาชนที่เขารวม กิจกรรม/จิตอาสาทีเ่ ขา รว มปฏิบัตงิ าน

๘๕ ๑.๗ จติ อาสาฝา ยประชาสมั พนั ธ หมายถงึ กลมุ งานจติ อาสาทช่ี ว ยงานประชาสมั พนั ธ และใหบ ริการขอมูลการจดั กิจกรรมจติ อาสาฯ รวมถึงชวยดแู ลตอ นรับประชาชนท่มี าเขา รว มกิจกรรม ๑.๘ จิตอาสาฝายรักษาความปลอดภัยและจราจร หมายถึง กลุมงานจิตอาสาท่ี สนบั สนนุ และชว ยอํานวยความสะดวกในการสญั จรของประชาชน การแนะนาํ เสน ทาง การแจง อบุ ตั เิ หตุ การจราจรใหเจา พนกั งานทราบ ๒. จติ อาสาภยั พบิ ตั ิ ไดแ ก กจิ กรรมจติ อาสาพระราชทานทม่ี วี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื เฝา ตรวจ เตือน และเตรียมการรองรบั ภัยพิบัตทิ ้งั ทเี่ กดิ จากธรรมชาติ และเกดิ จากสาเหตุอน่ื ๆ ที่สงผลกระทบ ตอประชาชนในพื้นที่โดยรวมและการเขาชวยเหลือบรรเทาความเดือดรอนของประชาชนจากภัยพิบัติ ดงั กลา ว เชน อทุ กภัย วาตภยั อัคคีภยั เปน ตน ๓. จิตอาสาเฉพาะกิจ ไดแก กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานท่ีมีวัตถุประสงคใหปฏิบัติ ในงานพระราชพิธี หรือการรับเสด็จในโอกาสตาง ๆ เปนการใชกาํ ลังพลจิตอาสารวมปฏิบัติกับ สวนราชการท่ีเก่ียวของในการชวยเหลือหรืออํานวยความสะดวกแกประชาชนที่มารวมงาน รวมท้ัง การเตรยี มการ การเตรยี มสถานทแ่ี ละการฟน ฟสู ถานทภี่ ายหลงั การปฏบิ ตั ใิ นพระราชพธิ ี และการเสดจ็ ฯ นน้ั ๆ ใหเ ปนไปดว ยความเรยี บรอย ¡ÒÃÊÃÒŒ §¨ÔμÍÒÊÒã¹Ê§Ñ ¤Áä·Â ความเจริญรุงเรืองทางดานวัตถุในปจจุบันเปนสาเหตุท่ีทําใหสังคมโดยท่ัวไปมีคานิยม ทใี่ หค วามสาํ คญั ในการแสวงหาเงนิ ทองแสวงหาอํานาจบารมมี ากกวา ทจ่ี ะใหค วามสําคญั ทางดา นจติ ใจ สังคมในปจ จบุ ันจึงกลับเสือ่ มโทรมลงอยา งเหน็ ไดช ัดเจน ปญ หาตางๆ ที่มีมากมาย ดงั น้นั การปลกู ฝง ความสาํ นึกใหกับบุคคลเพื่อใหมีความรับผิดชอบตอตนเองและสังคมจึงควรท่ีจะเกิดขึ้นในสังคม

๘๖ ดว ยเหตนุ ใี้ นปจ จบุ นั จงึ มกี ารกลา วถงึ คาํ วา “จติ อาสา” เพอื่ ใหผ คู นไดต ระหนกั ถงึ ความรบั ผดิ ชอบตอ สาธารณะ มากกวา ตนเอง นน่ั หมายถงึ วา ทกุ คนตอ งมกี ารใหม ากกวา การรบั เพราะสง่ิ เหลา นถ้ี า สามารถปลกู ฝง ให เดก็ และเยาวชนไดต ระหนกั สงั คมยอ มไดร บั แตค วามสขุ อยา งแนน อน คาํ วา “จติ อาสา” จงึ มคี วามสาํ คญั ตอ ชวี ติ และความเปน อยขู องมนษุ ย โดยสว นรวมการปลกู ฝง ความสํานกึ กบั บคุ คลตา งๆ ใหม คี วามรบั ผดิ ชอบ ตอตนเองและสังคมหรือสาธารณะ จะเปนการสรางคุณธรรมจริยธรรมใหเกิดข้ึนกับบุคคลโดยท่ัวไป โดยเฉพาะเด็กและเยาวชนรวมท้ังประชาชนท่ัวไป ส่ิงเหลานี้เปนเรื่องที่เกิดข้ึนจากภายในกายของคน “จติ อาสา” เปน ความสําคญั ในการปลกู จติ สํานกึ ใหผ คู นรจู กั การเสยี สละ การรว มแรงรว มใจรว มมอื ในการ ทําประโยชนเ พือ่ สังคมและสว นรวม อีกทั้งจะชว ยลดปญ หาทีเ่ กิดขนึ้ กับตนเองและสงั คม การชว ยกัน พัฒนาคุณภาพชีวิต อันจะเปนหลักการในการดําเนินชีวิต เปนการแกปญหาและสรางสรรค เพ่ือให เกดิ ประโยชนส ุขกบั สงั คมอยา งไดผ ลเปน เชิงประจักษไ ด º·ÊÃ»Ø จิตอาสา จึงเปรยี บไดก บั ความรสู ึกนกึ คดิ ถึงการเปนเจาของในส่งิ ทเ่ี ปน สาธารณะรวมกัน การใชส ทิ ธแิ ละหนา ทที่ จ่ี ะดแู ล รวมทงั้ การบํารงุ รกั ษาสง่ิ ของทเี่ ปน ของสว นรวมรว มกนั เชน การชว ยกนั ดูแลรักษาส่ิงแวดลอมโดยไมทิ้งขยะลงท่ีพ้ืนท่ัวไปตองทิ้งขยะในท่ีจัดไวให ไมท้ิงขยะลงในแหลงนา้ํ การดูแลรักษาสาธารณสมบัติ เชน โทรศัพทสาธารณะ หลอดไฟฟาที่ใหแสงสวางตามถนนหนทาง การใชน ํ้าธรรมชาตแิ ละน้ําประปาอยา งประหยดั รว มกนั การใชก ระแสไฟฟาสาธารณะใหเกดิ ประโยชน อยางคุมคาตลอดจนชวยเหลือดูแลผูตกทุกขไดยาก อันเปนการใหโอกาสกับผูดอยโอกาสตามสมควร แตตองไมทําใหตนเองและครอบครัวเดือดรอน และการชวยเหลือตองไมขัดตอกฎหมายบานเมือง อนั เปน ประโยชนข องสว นรวม หากคนในสงั คมขาดจติ อาสาแลว กจ็ ะเกดิ ผลกระทบมากมาย เชน ทําให เกิดความเดือดรอนแกตนเองและผูอ่ืน ในครอบครัวมีความเปนนา้ํ หนึ่งใจเดียวกันนอยลง แกงแยง ทะเลาะเบาะแวงเกิดการแบงพรรคแบงพวก เห็นแกตัว ชิงดีชิงเดน เบียดเบียนสมบัติขององคกร เพื่อมาเปน สมบตั ขิ องตนเอง องคกรไมก าวหนา ประสิทธภิ าพและคุณภาพของงานลดลง ทําใหช ุมชน เกิดความออนแอเพราะตางคนตางอยู ไมมีการพัฒนาย่ิงปลอยนานย่ิงทรุดโทรม เกิดอาชญากรรม ในชุมชน ขาดศนู ยร วมจติ ใจ ขาดผนู าํ ท่นี ําไปสูการแกป ญ หา เพราะแตละคนมองเห็นเร่ืองของตนเอง เปน ใหญ เกดิ วกิ ฤตการณภ ายในประเทศบอ ยครงั้ และแกป ญ หาไมไ ด เกดิ การเบยี ดเบยี นทาํ ลายทรพั ยากร และสมบตั ขิ องสว นรวม ประเทศชาตลิ า หลงั ขาดพลงั ของคนในสงั คม เมอื่ นาํ มาตรการใดมาใชก ไ็ มไ ดผ ล เน่ืองจากไมไดรับความรวมมือ เกิดการแบงพรรคแบงพวก แกงแยงแขงขัน ทุจริตคอรรัปชัน ทําให เกดิ การเอารดั เอาเปรยี บระหวา งประเทศ ทาํ ใหเ กดิ ปญ หา เชน การสะสมอาวธุ การกลน่ั แกลง แกง แยง หรอื ครอบงาํ ทางการคา ระหวา งประเทศ เกดิ การรงั เกยี จเหยยี ดหยามคนตา งชาตพิ นั ธขุ องตนเอง ดถู กู

๘๗ ดังน้ันจิตอาสาหรือจิตสาํ นึกสาธารณะเปนสิ่งที่มีความจําเปน อันจะเปนประโยชน ในทุกระดบั ของสังคม ถา หากไดม ีการพฒั นาใหเกดิ ขน้ึ ไดอ ยา งเขมแข็ง ตัง้ แตบ คุ คลในระดับครอบครวั ท่ัวโลก ยอมสงผลดีในระดับที่สูงข้ึนเปนลําดับ และที่สําคัญท่ีสุดการสรางและปลูกฝงจิตสาํ นึกที่ดีนั้น ตอ งสรา งกบั เดก็ และเยาวชน เพราะเดก็ สามารถรบั รใู นสง่ิ ทด่ี งี ามจากพอ แมท บี่ า น รบั รจู ากผหู ลกั ผใู หญ ผูนําชุมชน พระสงฆองคเ จา ดูแลลกู หลานในระดับชุมชนและสังคม และสถาบันการศึกษาท่นี อกจาก จะอบรมส่ังสอนท้ังดานวิชาการยังจะตองอบรมคุณธรรมจริยธรรมปลูกฝงใหเด็กและเยาวชนรูจักการ เสียสละ การใหมากกวาการรับอยางเดียวจะทําใหเด็กและเยาวชนพัฒนาจิตใจในการชวยเหลือผูอ่ืน มคี วามออนนอ มถอมตน เตรียมเขา สกู ารพฒั นาจติ ใจตนเองสจู ติ สํานึกสาธารณะตอ ไปในอนาคต μÑÇÍ‹ҧ¡ÒÃÁÕ¨μÔ ÍÒÊҢͧตําÃǨ ¼º.μÃ. ª¹è× ªÁ¹¡Ñ àÃÂÕ ¹¹ÒÂÊºÔ ตําÃǨ à¢ÒŒ ªÇ‹ ÂÃЧºÑ àËμäØ ¿äËÁŒ ¢³ÐÍÂãÙ‹ ¹à¤ÃÍ×è §áºº วนั น้ี (๔ ก.พ. ๒๕๖๒) พ.ต.อ.กฤษณะ พฒั นเจริญ รองโฆษกสํานักงานตาํ รวจแหง ชาติ ไดอ อกมาเปด เผยถงึ กรณผี ใู ชเ ฟซบคุ ชอื่ “Nat Natthaphon” ไดโ พสตข อ ความและภาพในลกั ษณะกลมุ นกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจจากศนู ยฝ ก อบรมตาํ รวจภูธรภาค ๔ ไดแก นสต.ณัฐพล คาํ เสนา อายุ ๒๒ ป,

๘๘ นสต.อธพิ งษ จติ รศรดี ํา อายุ ๒๒ ป, นสต.พงศกร ตะ ถา อายุ ๒๒ ป, นสต.ปญญาวฒั น ขามกอน อายุ ๒๔ ป และ นสต.กิตตศิ ักด์ิ คําหาญ อายุ ๒๒ ป สงั กดั ศนู ยฝ ก อบรมตํารวจภูธรภาค ๔ เขาชว ย ดับเพลิงทีก่ าํ ลังลกุ ไหมรานอาหารแหงหน่ึง ในขณะทส่ี วมเครือ่ งแบบอยูนน้ั จนกระท่งั เพลงิ ไดสงบลง ในพื้นท่จี ังหวัดขอนแกน วา เร่อื งน้ี พล.ต.อ.จักรทพิ ย ชยั จินดา ผบ.ตร.รับทราบแลว ทา นกลา วชื่นชม กลุมนักเรียนนายสิบตาํ รวจทุกนายที่เก่ียวของในการชวยเหลือเหตุเพลิงไหมที่เกิดข้ึนดังกลาว ท้ังน้ี ถอื เปน แบบอยา งทด่ี ที เี่ จา หนา ทต่ี ํารวจทกุ นายพงึ ระลกึ ตามอดุ มคตขิ องตํารวจภธู ร ๙ ประการอยเู สมอ รวมถงึ นําไปปรบั ใชท ง้ั ในสว นของการดําเนนิ ชวี ติ ใหม จี ติ สาธารณะ และเพอื่ ประโยชนส ว นรวม แสดงให เหน็ ถงึ จติ ใจทจ่ี ะชว ยเหลอื บรกิ ารประชาชนของเจา หนา ทตี่ าํ รวจ ไหวพรบิ ปฏภิ าณในทกั ษะความสามารถ การประสานงานกับภาคสวนทเ่ี กย่ี วของ การชวยเหลอื ผูอ ืน่ มี Police Mind ใสใจความทกุ ขร อ นของ ประชาชน มปี ฏภิ าณไหวพรบิ โดยตอ ไปศนู ยฝ ก อบรมตา งๆ ในสงั กดั จะตอ งหมน่ั ฝก ซอ มนกั เรยี นนายสบิ หรอื ผเู ขา รบั การอบรมเพมิ่ เตมิ ใหม ที กั ษะและความชาํ นาญ รองรบั สถานการณฉ กุ เฉนิ ในการชว ยเหลอื ประชาชนใหไดอ ยางทันทวงที

๘๙ ตาํ ÃǨ¨μÔ ÍÒÊÒ ทํา´âÕ ´ÂäÁË‹ Ç§Ñ Ê§èÔ μͺ᷹ à˹ç á¤Ã‹ ÍÂÂÁéÔ ¨Ò¡¤¹·ÃèÕ Í¤ÇÒÁªÇ‹ ÂàËÅÍ× หลายๆ คนทข่ี บั รถอยใู นเขตพน้ื ท่ี สภ.เมอื งภเู กต็ จ.ภเู กต็ อาจจะเคยเหน็ เจา หนา ทต่ี าํ รวจจราจร นายหนงึ่ ทคี่ อยใหบ รกิ ารชารจ แบตเตอรร ใี่ หก บั รถยนต รถจกั รยานยนต ทจี่ อดอยรู มิ ถนนบอ ยครงั้ หรอื ทช่ี กั ชวนชาวบา นมาชว ยกนั เขน็ รถบสั ทจี่ อดเสยี อยกู ลางถนนเพอื่ ใหอ อกมาอยนู อกเสน ทาง เพอ่ื ไมใ ห เกดิ ปญ หารถตดิ ซงึ่ เปน ภาพทส่ี รา งความประทบั ใจใหก บั ผพู บเหน็ เปน อยา งมาก รวมทงั้ ยงั เปน การชว ย สรา งภาพลักษณท่ดี ใี หกับวงการตํารวจอกี ทางหน่งึ จนมีการนําภาพไปโพสตใ นโลกโซเชียล จากการตรวจสอบพบวา เจาหนาที่ตาํ รวจนายนี้ คือ ส.ต.ต.เนตรพิรณุ สุขศรี เจา หนา ท่ี ตํารวจจราจร สังกัดสถานีตาํ รวจภูธรเมืองภูเก็ต ซึ่งเปนเจาหนาท่ีตํารวจรุนใหมไฟแรงบรรจุเขาเปน ตํารวจเมื่อประมาณป ๒๕๕๘ ที่ผา นมา และเคยโดงดังในโลกโซเชยี ลมาแลว ครง้ั หนง่ึ ในการโชวฝ เ ทา เตน บบี อย เพอ่ื สรา งสสี นั และคลายเครยี ดใหก บั ประชาชนทปี่ ระสบปญ หาการจราจรตดิ ขดั แตม าวนั น้ี จะพาไปรจู ักกบั ตาํ รวจหนมุ นายน้ี ที่นอกจากจะมีความตงั้ ใจทํางานเกนิ รอยแลว ยงั มีความเปน ตํารวจ จติ อาสาอกี ดวย

๙๐ ส.ต.ต.เนตรพิรุณ เลาใหฟงวา ตนเองเปนลูกชาวนา มาจากจังหวัดนครศรีธรรมราช พอ ขบั รถจกั รยานรบั จา ง แตก ม็ คี วามใฝฝ น ทจ่ี ะทาํ งานเพอ่ื ชว ยเหลอื คนอน่ื มาตลอดซง่ึ สมยั เรยี นมหาลยั กจ็ ะออกคา ยอาสาเพอ่ื ชว ยเหลอื คนทไี่ ดร บั ความเดอื ดรอ นมาโดยตลอด กอ นทจ่ี ะมารบั ราชการตํารวจ เคยฝนวาอยากที่จะเปนทหารเพราะจากขาวสารตางๆ จะเห็นภาพทหารออกไปชวยเหลือประชาชน ในทต่ี า งๆ แตเ มอื่ กอ นไมม ใี ครทจี่ ะมาชแ้ี นะแนวทางใหก บั ตวั เองในการเดนิ ทางไปสคู วามฝน ตามทวี่ างไว นอกจากนน้ั สมยั เปน เดก็ สง่ิ ทพี่ อ พราํ่ บอกมาตลอดคอื ถา เรามปี ญ หาหรอื ตอ งการความชว ยเหลอื ใหไ ป หาตาํ รวจ เพราะตาํ รวจจะชวยเราได พอเรียนจบกต็ ัดสินใจมาสอบเปนตํารวจและไดเ ปน ตํารวจสมใจ ตนเองจึงไปศึกษาขอมูล เพราะจากการตรวจสอบพบวารถท่ีดับระหวางจอดรอไฟแดง สวนใหญจะมีปญหาเรื่องแบตเตอรี่ และจากการศึกษาพบวามีที่ชารจแบตเตอรี่ แบบพกพาขาย ซงึ่ มขี นาดเลก็ สามารถใสใ ตเ บาะรถจกั รยานยนตน ําตดิ ตวั ไปไหมมาไหนไดส ะดวก จงึ ตดั สนิ ใจซอ้ื มาใช ดวยงบประมาณของตัวเอง เพ่ือนาํ มาทดลองใชและใหบริการประชาชนที่มีปญหาเร่ืองรถที่จอดเสีย บนถนน ซงึ่ จากการทดลองใชพ บวา ไดผ ลสามารถแกไ ขปญ หารถตดิ ได และในการใหบ รกิ ารนน้ั ตนออก ไปใหบ รกิ ารทง้ั ในเวลาราชการและหลงั เวลาราชการ ซงึ่ กไ็ ดร บั แจง เขา มาตลอดเวลา เพราะตนสามารถ ไปถึงที่เกดิ เหตไุ ดอยา งรวดเรว็ ทําใหปญหารถติดที่เกดิ จากรถเสียลดลงแตก ารใหพ าวเวอรแบงคชารจ แบตเตอรท่ี ตี่ วั เองมอี ยพู บวา ยงั มขี นาดเลก็ สามารถใชไ ดก บั รถยนต รถเกง และรถจกั รยานยนตเ ทา นนั้ ยังไมรองรับรถบัส หรือรถขนาดใหญ ซึ่งในภูเก็ตพบวารถบัสท่ีใหบริการนักทองเที่ยวมีจํานวนมาก เวลารถเหลา นี้มปี ญ หาบนถนนทําใหร ถตดิ มหาศาล จงึ ไดไปศึกษาเพ่ิมเติมและพบวา มีพาวเวอรแบงค ทมี่ กี าํ ลงั ไฟมากขนึ้ และตดั สนิ ใจซอ้ื มาเพอื่ ใชใ นงานชว ยเหลอื ประชาชน ๑ ตวั ซงึ่ ตอ ไปนก้ี ส็ ามารถแกไ ข ปญหารถเหลานไ้ี ดสวนหนง่ึ อยางแนน อน ส.ต.ต.เนตรพริ ณุ ยงั ไดก ลา วตอ ไปวา การออกมาทาํ จติ อาสาดว ยการชว ยเหลอื ประชาชน นั้นตนไดทํามาต้ังแตสมัยเรียน และเหมือนกับอยูในสายเลือด นอกจากจะใหบริการชารจแบตฯ

๙๑ กบั ประชาชนแลว ตนยงั อยใู นกลมุ รถใหญซ งึ่ เปน กลมุ ทใี่ ชเ วลาวา งในการขบั ขร่ี ถไปบรจิ าคสงิ่ ของใหก บั คนทกี่ าํ ลงั เดอื ดรอ น ซงึ่ สง่ิ ของทนี่ าํ ไปบรจิ าคเปน สง่ิ ของทส่ี มาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั ซอื้ มา กจิ กรรมเหลา นี้ ก็เปนกิจกรรมท่ีทําตอเน่ืองกันมาตลอด ซึ่งนอกจากจะนําของไปมอบใหกับคน หรือเด็กท่ีเคารอ อยา งมีความหวังแลว ทางสมาชกิ ในกลมุ ใหช วยกนั ชี้แนะแนวทาง เสน ทางในการเดนิ ไปสคู วามสําเร็จ ของเดก็ ๆ ดว ย ส.ต.ต.เนตรพิรุณ ยังไดกลาวปดทายวา การทํางานจิตอาสาของตนนั้นทําดวยใจ แตไม หวังผลตอบแทนแตการออกไปชวยเหลือคนท่ีเดือดรอนแตละคร้ังก็แคตองการเห็นรอยย้ิมของคนที่ ไดรับความชวยเหลือย้ิมตอบกลับมาก็พอแลว และทุกครั้งคิดอยูเสมอวาถาคนที่ประสบเหตุเดินทาง กลับถึงบานชา คนท่ีรออยูก็จะรอดวยความเปนหวงและกังวล จึงอยากชวยใหเคาสามารถเดินทาง ถึงบา นไดเร็วท่ีสุด ซงึ่ สง่ิ เหลา นี้พอ - แมไมเ คยสอนดว ยการบอกใหเราทาํ แตจ ะสอนโดยการทาํ ใหดู และทาํ มาตลอด