คู่มือจัดตั้งและดำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน(ศพค.) pdf

คู่มือ จัดตั้งและด�ำเนนิ งาน ศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.)



คำ� น�ำ จากสภาพสังคมในปัจจุบนั มีการเปล่ียนแปลงอย่างรวดเรว็ ส่งผลกระทบต่อสัมพันธภาพ และความมน่ั คงของครอบครวั นำ� ไปสปู่ ญั หาสงั คมดา้ นตา่ ง ๆ มากมาย หากครอบครวั ไมเ่ ขม้ แขง็ พอ การด�ำเนินชวี ติ ครอบครัวใหร้ อดพน้ จากปญั หาตา่ ง ๆ คงท�ำได้ยาก ศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน เปน็ องคก์ รภาคประชาชนจดั ตง้ั ขน้ึ เพอื่ เปน็ ศนู ยก์ ลางและกลไกในการเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั แกไ้ ขปญั หา ให้ค�ำแนะน�ำ รวมทั้งส่งเสริมการเรียนรู้ให้แก่ครอบครัว ทั้งนี้ เพ่ือให้ครอบครัวมีความเข้มแข็ง อย่างยงั่ ยืน เอกสารฉบบั นจ้ี ดั ทำ� ขน้ึ เพอื่ ใหเ้ จา้ หนา้ ทส่ี ำ� นกั งานพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนษุ ย์ ทกุ จงั หวดั และคณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ใชเ้ ปน็ แนวทางในการจดั ตงั้ และดำ� เนนิ งาน ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน สามารถน�ำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับพ้ืนท่ี หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารฉบับนจี้ ะเปน็ ประโยชน์กบั ศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน และหนว่ ยงานอ่นื ๆ ที่เก่ียวข้อง ในการสนับสนุนการด�ำเนินงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชนให้เกดิ สัมฤทธ์ผิ ลตอ่ ไป กองสง่ เสริมสถาบันครอบครัว กรมกิจการสตรีและสถาบนั ครอบครวั กนั ยายน 2564

สารบญั หนา้ 1. การจดั ต้ังศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 1 วัตถุประสงค์ของการจัดตง้ั ศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน 1 ภารกิจของศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 1 กลมุ่ เปา้ หมายของศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน 2 ประโยชน์จากการจดั ต้ังศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน 2 ผลลพั ธ์ของการดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 2 กระบวนการจดั ตงั้ ศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน 2 โครงสรา้ งและองคป์ ระกอบของศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 3 คุณสมบตั ิของคณะทำ� งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 4 บทบาทหน้าท่ขี องคณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน 4 ขัน้ ตอนการด�ำเนินงานของคณะท�ำงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน 4 ที่ปรึกษา และบทบาทหน้าทีข่ องทปี่ รกึ ษาศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชุมชน 5 สถานทีต่ ง้ั และสัญลกั ษณข์ องศูนย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชน 5 การประชาสัมพนั ธ์การดำ� เนินงานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน 6 ปัจจัยทีม่ ีผลต่อการด�ำเนนิ งานของศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน 6 2. ข้นั ตอนการจัดตงั้ ศูนย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 7 3. กระบวนการทำ� งานของคณะทำ� งานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 8 เพื่อส่งเสรมิ ครอบครวั เขม้ แขง็ 4. การจดั ทำ� โครงการ 10 5. มาตรฐานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 11 6. องคก์ รสาธารณประโยชน์ 13 7. ภาคผนวก 16

คูม่ อื จดั ตั้งและด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) การจัดต้ังศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) การจดั ตัง้ ศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) เป็นองค์กรภาคประชาชน จัดต้ังขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางและกลไก ในการเฝ้าระวัง ป้องกัน แก้ไขปัญหา ให้ค�ำแนะน�ำและส่งเสริมการเรียนรู้ให้แก่ครอบครัว โดยมีการบริหารจัดการ ในรูปของคณะท�ำงานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน ซึ่งประกอบด้วยตัวแทนองค์กร กลุ่ม เครือขา่ ยครอบครัวในชุมชน เป็นสมาชิก โดยการส่งเสริมและสนับสนุนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในด้านต่าง ๆ เช่น บุคลากร งบประมาณ วตั ถปุ ระสงค์ของการจัดตงั้ ศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน 1) เพอ่ื ใหเ้ กดิ การประสานความรว่ มมอื ในการพฒั นาสถาบนั ครอบครวั ในลกั ษณะบรู ณาการจากทกุ ภาคสว่ น ในสงั คม 2) เพ่ือส่งเสริมให้ชุมชนมีศูนย์รวมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวท่ีมีการบริหารจัดการโดยชุมชนในรูปของ คณะทำ� งานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 3) เพอื่ สรา้ งโอกาสใหช้ มุ ชนไดเ้ รยี นรแู้ ละมสี ว่ นรว่ มในการพฒั นาสถาบนั ครอบครวั ทจ่ี ะนำ� ไปสคู่ วามเขม้ แขง็ ของชุมชนในการป้องกนั และแกไ้ ขปัญหาสงั คมอยา่ งยง่ั ยนื หลกั การในการดำ� เนนิ งานศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน 1. ใช้กระบวนการประชาคมเปน็ กลไกในการขบั เคลอ่ื นการดำ� เนินงาน 2. ประสานเครือข่ายครอบครัว หน่วยงานภาครฐั ภาคเอกชนและภาคประชาชนในพื้นที่ 3. ตดิ ตามประเมินผลการดำ� เนินงานตามเกณฑ์มาตรฐานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน 4. รายงานผลการด�ำเนนิ งานเพ่ือเปน็ ข้อมูลการดำ� เนนิ งานศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชนระดบั ประเทศ ภารกิจของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน 1. สำ� รวจขอ้ มลู ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั ครอบครวั และศกึ ษาปญั หา โดยการกำ� หนดปญั หา และทำ� การศกึ ษาถงึ สภาพ ทแี่ ทจ้ รงิ ของปัญหาครอบครวั ท่เี กิดข้ึนในแต่ละพื้นที่ เพื่อดำ� เนนิ การหาแนวทางการแก้ไขได้อย่างถกู ต้อง ประกอบกับวิเคราะห์ถึงความส�ำคัญและความจ�ำเป็นในการแก้ไขปัญหาที่เกิดข้ึน เพื่อการด�ำเนินการ อยา่ งมีประสิทธภิ าพ 2. เฝ้าระวังป้องกัน แก้ไขปัญหาและให้ค�ำแนะน�ำ โดยศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนด�ำเนินการเชิงรุก เพอ่ื ปอ้ งกนั ปญั หาทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ หรอื เมอ่ื มปี ญั หาเกดิ ขน้ึ กส็ ามารถทำ� การแกไ้ ขปญั หาพรอ้ มทง้ั ใหค้ ำ� แนะนำ� ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ตลอดจนประสานสง่ ตอ่ เพอ่ื บรู ณาการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ครอบครวั ไดอ้ ยา่ งทนั ทว่ งที 3. พฒั นาและเสรมิ สรา้ งความเขม้ แขง็ ของครอบครวั ทกุ มติ ิ ผา่ นการจดั กจิ กรรม โครงการ และการประสานงาน ร่วมกับเครือขา่ ยภายในพน้ื ที่ กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์ 1

คูม่ อื จดั ตงั้ และด�ำเนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) กลุ่มเป้าหมายของศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน จากภารกิจของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนในการส่งเสริมความเข้มแข็งของครอบครัว กลุ่มเป้าหมายของ ศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนจงึ ประกอบไปดว้ ยสมาชกิ ครอบครวั ในทกุ ชว่ งวยั และทกุ สภาพปญั หาครอบครวั ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในปจั จุบนั ดงั น้ี 1. กลมุ่ ครอบครัวปกติ หรอื ครอบครัวท่มี บี ตุ รหลานท่อี ยู่ในช่วงวยั รนุ่ อายุ 12 - 18 ปี 2. กลมุ่ ครอบครวั ทุกชว่ งวัย 3. กลมุ่ ครอบครวั เปราะบาง ทปี่ ระสบปญั หาหรอื ความเดอื ดรอ้ นดา้ นตา่ ง ๆ ทส่ี ง่ ผลกระทบตอ่ การดำ� เนนิ ชวี ติ ครอบครัว ประโยชนจ์ ากการจดั ต้ังศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 1. ประชาชนในชุมชนมคี ณุ ภาพชีวติ ทด่ี ีขนึ้ 2. มศี นู ยก์ ลางเฝ้าระวงั ปอ้ งกัน แก้ไขปญั หาสงั คมในทกุ ดา้ น 3. ครอบครวั เข้มแข็งชมุ ชนเขม้ แขง็ ผลลพั ธ์ของการด�ำเนินงานศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชน 1. ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนเป็นกลไกกลางในการประสานการท�ำงานเพื่อพัฒนา ป้องกันและแก้ไข ปญั หาครอบครวั ในชมุ ชนโดยทำ� งานรว่ มกบั องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ (อปท.) และภาคเี ครอื ขา่ ยในพนื้ ท่ี 2. ชมุ ชนเกิดการเรียนรูเ้ พื่อพฒั นาครอบครวั ในทุกมติ ิอยา่ งตอ่ เนื่อง 3. ชมุ ชนตระหนกั ถงึ ผลกระทบทเ่ี กดิ จากปญั หาครอบครวั ดา้ นตา่ ง ๆ จนเกดิ การรวมตวั เปน็ เครอื ขา่ ยครอบครวั ดูแลซง่ึ กนั และกันในชุมชน 4. ครอบครัวในชุมชนมคี วามเขม้ แข็งสามารถดำ� รงชีวิตครอบครัวไดอ้ ยา่ งเหมาะสม กระบวนการจัดตั้งศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน 1. ส�ำนักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์จังหวัด (พมจ.) ท�ำหนังสือสอบถามความพร้อม และความตอ้ งการจดั ตั้ง ศพค. ไปยงั องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ (อปท.) 2. พมจ. ลงพ้ืนท่ี อปท. ชแี้ จงการด�ำเนนิ งาน ศพค. กับผู้บรหิ ารท้องถนิ่ 3. อปท. จัดเวทปี ระชาคม สร้างเครือข่ายครอบครวั เพอ่ื คัดเลือกคณะทำ� งาน ศพค. 4. ประชุมช้แี จงการดำ� เนินงานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 5. ประชาสัมพนั ธก์ ารดำ� เนนิ งาน ศพค. ให้ประชาชนรจู้ กั 6. สนบั สนนุ กจิ กรรมศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน 7. ตดิ ตามประเมินผลการด�ำเนนิ งาน ศพค. 8. พมจ. แจง้ ค�ำส่ังแตง่ ต้งั ศพค. มายงั สค. 9. พมจ. จัดท�ำทำ� เนยี บ ศพค. ไวเ้ พ่ือเป็นฐานข้อมลู ประกอบดว้ ยรายชอื่ ศพค./ปีทจ่ี ดั ตง้ั /ชอ่ื ประธาน ศพค./ ท่ตี ้ัง ศพค./ช่ือ จนท. อปท. ผปู้ ระสานงาน ศพค./เบอรโ์ ทรศัพท์ท่ตี ิดต่อได้ เปน็ ตน้ 2 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

คูม่ ือจดั ตั้งและด�ำเนนิ งานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) องค์ประกอบของศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ประกอบดว้ ย คณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ระดบั ตำ� บลหรอื หมบู่ า้ น (เพอื่ ใหค้ รอบคลมุ ทงั้ ตำ� บล/ชมุ ชน ควรมคี ณะทำ� งานจากทกุ หมบู่ า้ น/ชมุ ชน) จำ� นวน 9 - 15 คน หรอื แลว้ แตค่ วามเหมาะสม ของแตล่ ะพนื้ ท่ี (โดยมสี ดั สว่ นของหญงิ - ชายทใ่ี กลเ้ คยี งกนั ) ระยะเวลาดำ� รงตำ� แหนง่ 2 - 4 ป ี หรอื แลว้ แตค่ วามเหมาะสม สามารถปรบั เปลย่ี นคณะทำ� งาน ศพค. ไดโ้ ดยต้องมีมตกิ ารประชมุ คณะทำ� งาน ศพค. รบั รอง ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนสามารถแต่งตั้งคณะอนุกรรมการในด้านต่าง ๆ เช่น คณะอนุกรรมการ แผนงานป้องกันแก้ไขปัญหาด้านต่าง ๆ (แล้วแต่ความเหมาะสม) และความเห็นชอบของท่ีประชุมคณะท�ำงานฯ เพ่ือใหเ้ กิดความครอบคลุมการดำ� เนนิ งานในการเฝ้าระวัง ป้องกัน และแก้ไขปัญหาครอบครวั ในชุมชน โครงสร้างการบริหารงานคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน สามารถยืดหยุ่นได้ตามบริบทของพื้นท่ี เนน้ ให้คณะท�ำงานเป็นองคก์ รภาคประชาชนอย่างแท้จริง โดยมีตำ� แหน่งโดยสงั เขป ดงั น้ี 1. ทปี่ รกึ ษาศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน 2. ประธานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 3. รองประธานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน 4. เหรัญญิก ควรเป็นผู้มีความรู้ทางการเงนิ หรอื การท�ำบัญชี 5. เลขานกุ ารศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน ควรเปน็ ปลดั อปท. หรอื ผู้แทนที่ได้รับมอบหมาย 6. ผชู้ ว่ ยเลขานกุ ารศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนควรเปน็ นกั พฒั นาชมุ ชน หรอื เจา้ หนา้ ที่ อปท. ทไี่ ดร้ บั มอบหมาย 7. นายทะเบียน 8. คณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน 9. คณะทำ� งานอ่ืน ๆ ตามความเหมาะสมท่คี ณะทำ� งานทง้ั หมดเหน็ สมควรกำ� หนดให้มีข้นึ กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ย์ 3

คู่มอื จัดตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) คุณสมบตั ขิ องคณะท�ำงานศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน ตอ้ งเปน็ บคุ คลทไ่ี ดร้ บั การสรรหาจากเวทปี ระชาคม หรอื มมี ตคิ ดั เลอื กจากทปี่ ระชมุ เปน็ เอกฉนั ท์ ใหป้ ฏบิ ตั หิ นา้ ที่ พัฒนาและส่งเสริมสถาบันครอบครวั ในต�ำบล มคี ุณสมบตั ิ ดงั นี้ 1. สัญชาตไิ ทย 2. มีภมู ิลำ� เนาหรอื ถน่ิ ที่อย่เู ปน็ ประจ�ำในต�ำบลหรือหมบู่ ้านหรือชุมชนนน้ั มาแล้วไม่นอ้ ยกวา่ 3 เดอื น 3. เปน็ ผปู้ ระกอบอาชีพสมั มาอาชวี ะ ไมบ่ กพร่องศลี ธรรมอันดี 4. เป็นผนู้ ำ� ชุมชน หรอื ผนู้ �ำตามธรรมชาติ ท่เี ปน็ แบบอย่างทด่ี ี หรอื เปน็ ครอบครวั ตวั อย่างของชมุ ชน 5. มีประสบการณ์การท�ำงานเป็นที่ยอมรับ นบั ถอื ในชมุ ชน 6. มศี ักยภาพในการท�ำงานชุมชนเป็นอยา่ งดี 7. มคี วามพร้อม มีความรับผิดชอบ และเสียสละเวลาให้ส่วนรวม 8. ครอบครัวมีความเข้าใจในการทำ� งานเพ่ือชุมชน บทบาทหน้าท่ขี องคณะท�ำงานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน 1. มสี ่วนรว่ มในการส�ำรวจและจัดทำ� ขอ้ มูลเกีย่ วกับครอบครัว 2. มีส่วนร่วมในการจัดท�ำแผนปฏิบัติการเพ่ือพัฒนา ป้องกัน และแก้ไขปัญหาครอบครัวร่วมกับครอบครัว ทกุ ชว่ งวยั และครอบคลมุ ทกุ มติ ขิ องปญั หา โดยผลกั ดนั ใหเ้ ปน็ แผนครอบครวั ในขอ้ บญั ญตั ิ หรอื เทศบญั ญตั ิ ขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ (อปท.) 3. รว่ มประชมุ คณะท�ำงานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนอย่างสม่�ำเสมอ 4. มสี ว่ นรว่ มในการสนบั สนนุ และสง่ เสรมิ การเรยี นรู้ และจดั กจิ กรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั ปญั หา และความตอ้ งการ ของครอบครวั ในชมุ ชน 5. มสี ว่ นรว่ มในการพฒั นาเครือขา่ ยครอบครัว 6. ให้ค�ำปรึกษาแนะน�ำในการบรรเทาปัญหาครอบครัว และประสานความช่วยเหลือครอบครัวเปราะบาง ทป่ี ระสบความเดอื ดรอ้ นไดอ้ ย่างเหมาะสม 7. มสี ่วนรว่ มในการประสานงานเครอื ข่าย และหนว่ ยงานต่าง ๆ ในการพัฒนาครอบครวั 8. มสี ว่ นรว่ มในการหาชอ่ งทางแหลง่ ทนุ และทรพั ยากรในการดำ� เนนิ งานของศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 9. มสี ว่ นร่วมในการเผยแพร่ ประชาสัมพนั ธ์งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชนใหเ้ ปน็ ทรี่ จู้ ัก ขั้นตอนการด�ำเนินงานของคณะท�ำงานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน 1. ประชุมคณะท�ำงาน ศพค. เพอ่ื ก�ำหนดเป้าหมาย ทิศทาง หรอื แนวทางการทำ� งานของ ศพค. 2. มอบหมายงาน และแบง่ บทบาทหน้าทค่ี วามรับผิดชอบ 3. ส�ำรวจขอ้ มูล หรอื การจดั เกบ็ ข้อมูล เพ่อื ใหม้ ีฐานข้อมูลประกอบการทำ� แผนงาน/โครงการ 4. จัดทำ� แผนงาน/โครงการดา้ นการเสรมิ สรา้ งความเข้มแขง็ ให้ครอบครวั 5. ด�ำเนินงานตาม แผนงาน/โครงการ 4 กรมกจิ การสตรีและสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมน่ั คงของมนุษย์

คู่มอื จัดตั้งและดำ� เนนิ งานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) 6. การจัดทำ� บัญชี รายรับ รายจา่ ย เก็บเอกสารการเงนิ 7. การติดตาม ประเมินผลความสำ� เร็จของโครงการ 8. การรวบรวม สรุป รายงานผลการดำ� เนนิ งานประจำ� ปี ทีป่ รกึ ษาศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน เป็นบุคคลท่ีมีความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ เป็นที่ยอมรับนับถือของคนในชุมชน ที่คณะท�ำงาน ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนเห็นว่ามีความเหมาะสม และเสนอความเห็นชอบผ่านเวทีประชาคม หรือท่ีประชุม ซง่ึ ควรประกอบดว้ ย นายกองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ สมาชกิ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ ปราชญช์ าวบา้ น ผนู้ ำ� ศาสนา ผแู้ ทนองค์กรเอกชน ผู้แทนหนว่ ยงานภาครฐั อาทิ ผู้แทนโรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพประจำ� ตำ� บล ผูแ้ ทนสถานศกึ ษา เปน็ ต้น บทบาทหนา้ ทข่ี องท่ีปรกึ ษาศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน ท่ีปรึกษาศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน มีหน้าท่ีให้ค�ำปรึกษา แนะน�ำ แก่ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ด้านวิชาการ ด้านการด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ด้านการประสานหน่วยงานต่าง ๆ และส่งเสริม สนับสนุน ทรพั ยากรในการดำ� เนินงาน เช่น งบประมาณ เป็นต้น สถานที่ตั้งของศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน จดั ใหศ้ นู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนมที ต่ี งั้ หรอื ทท่ี ำ� การศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนทชี่ ดั เจน สามารถตดิ ตอ่ ประสานงานได้ ควรเป็นสถานท่ีท่ีมีอยู่แล้วตามความเหมาะสม อาจเป็นอาคารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือสถานที่อ่ืน ๆ ท่ีคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนมีมติเห็นชอบร่วมกัน และให้ระบุสถานที่ต้ัง ไวใ้ นข้อบงั คบั ศพค. สัญลกั ษณข์ องศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน สญั ลกั ษณเ์ ปน็ รปู หวั ใจสแี ดงเลก็ ทผ่ี สมผสานกบั รปู หวั ใจใหญภ่ ายใตห้ ลงั คาบา้ น สอื่ ความหมายวา่ สรา้ งความรกั สร้างความเสมอภาคร่วมกนั ภายในบา้ น ย่อมน�ำมาซ่งึ ความอบอุ่นและสนั ติสขุ ในครอบครวั กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนุษย์ 5

คมู่ อื จดั ต้ังและด�ำเนินงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) การประชาสัมพันธ์การดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ท�ำการประชาสัมพันธ์การด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชมุ ชน เพ่ือสรา้ งความเขา้ ใจที่ถูกต้องตรงกนั ดังน้ี 1. จัดทำ� ปา้ ยชอื่ ศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชนในจดุ ที่เหมาะสม มองเหน็ ได้ชดั เจน 2. จัดท�ำป้ายประชาสัมพันธ์ข้อมูลความก้าวหน้าในการด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนเป็นระยะ นำ� ไปติดตงั้ ณ จดุ ทีเ่ หมาะสม มองเห็นได้ชดั เจน และมกี ารปรับปรงุ ให้เปน็ ปจั จุบันอยเู่ สมอ 3. ประชาสัมพันธ์การด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนทางหอกระจายข่าวภายในหมู่บ้าน ชมุ ชน/ตำ� บล 4. ประชาสมั พันธ์ตอ่ ทปี่ ระชุมหมู่บา้ น ชมุ ชน/ต�ำบล และสือ่ มวลชนในท้องถิน่ 5. แลกเปลี่ยนขอ้ มูลข่าวสารกนั ระหวา่ งหมู่บ้าน และระหวา่ งเครือข่ายครอบครัว ปจั จยั ท่มี ีผลตอ่ การดำ� เนินงานของศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน 1. มีเป้าหมายในการดำ� เนินงานพฒั นาครอบครัวรว่ มกันอยา่ งชัดเจน 2. มีฐานขอ้ มลู ด้านครอบครวั และน�ำมาใช้ในการแก้ไขปญั หาครอบครวั ในชุมชน 3. มีการประชมุ พดู คยุ ปรึกษาหารือกัน และมีกจิ กรรมส่งเสรมิ ความเขม้ แขง็ ของครอบครวั อย่างตอ่ เนื่อง 4. มีการประชาสัมพันธ์ข้อมูลการด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนอย่างสม่�ำเสมอให้เป็นที่รู้จัก ของประชาชนในชุมชน 5. สร้างการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในชุมชนในการพัฒนาครอบครัว เพื่อสร้างจิตส�ำนึกการเป็นเจ้าของ ชุมชนรว่ มกัน 6. มีการประสานการทำ� งานกบั ภาคี เครอื ขา่ ยอ่ืน ๆ อย่างกวา้ งขวาง 6 กรมกิจการสตรแี ละสถาบันครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

คู่มือจดั ต้ังและด�ำเนนิ งานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) ข้ันตอนการจดั ตัง้ ศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) ขั้นตอน วธิ กี าร ผดู้ �ำเนนิ การ 1. ประชมุ ช้แี จงท�ำความเขา้ ใจ ประชุมกลุม่ หรือบคุ คลทเี่ ปน็ ผู้นำ� ของชุมชน อปท. การด�ำเนินงานของ ศพค. ทกุ หมบู่ า้ น/ชุมชน เพื่อชี้แจงรายละเอียด พมจ. (ระดับต�ำบล) และสรา้ งความเข้าใจในการจัดต้ัง ศพค. อปท. 2. คดั เลือกคณะทำ� งาน ศพค. จดั เวทปี ระชาคม แสดงความคดิ เห็น และคัดเลอื ก ศพค. คณะทำ� งาน ศพค. โดยเชญิ ผู้บรหิ าร และเจ้าหน้าที่ อปท. องคก์ รปกครองส่วนท้องถนิ่ สมาชิก อปท. ศพค. ผู้นำ� ชุมชนทกุ หมบู่ า้ น กลมุ่ สตรี แกนนำ� เดก็ อปท. และเยาวชน อาสาสมคั รตา่ ง ๆ ในชุมชน ศพค. ตวั แทนครอบครัวทกุ หมู่บ้าน และหน่วยงาน ทีเ่ ก่ยี วขอ้ งในระดบั พ้ืนท่ี เป็นตน้ รว่ มออกเสยี ง ลงมตคิ ดั เลือกคณะท�ำงาน ศพค. (จดั ท�ำรายงาน การประชมุ เพ่ือแนบการลงนามในคำ� ส่ังแตง่ ตง้ั ) 3. จัดท�ำข้อบังคบั ศพค. คณะท�ำงาน ศพค. รว่ มกำ� หนดข้อบงั คบั การดำ� เนินงาน ศพค. เพ่ือใช้เปน็ กรอบ ในการด�ำเนนิ งานของ ศพค. 4. จดั ท�ำคำ� ส่งั แต่งตง้ั คณะท�ำงาน จดั ทำ� คำ� ส่งั แตง่ ต้งั คณะท�ำงาน ศพค. ลงนามโดย ศพค. นายกองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ และแจ้งค�ำส่งั คณะทำ� งาน ศพค. ไปยัง พมจ. 5. จัดท�ำแผนการด�ำเนินงาน ศพค. สำ� รวจข้อมลู ครอบครัวในมิตติ า่ ง ๆ ลำ� ดบั ความสำ� คญั ของปัญหา แล้วจดั ท�ำแผนการ ด�ำเนินงาน ศพค. ทส่ี อดคล้องกับความต้องการ ของครอบครวั ในชมุ ชนและผลักดันให้ อปท. บรรจไุ วใ้ นเทศบญั ญตั /ิ ข้อบญั ญัตทิ ้องถ่นิ 6. ประชาสัมพันธก์ ารด�ำเนินงาน ศพค. ประชาสมั พนั ธ์การด�ำเนินงาน ศพค. ใหเ้ ป็นท่รี ้จู กั ของประชาชนในชมุ ชนและเขา้ มามสี ว่ นรว่ ม โดยใช้สอื่ ต่าง ๆ เชน่ การบอกผ่านผู้น�ำชมุ ชน เสยี งตามสาย การประชุมผู้น�ำชมุ ชน เปน็ ต้น กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์ 7

คู่มือจดั ตง้ั และด�ำเนินงานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) 1. การสำ� รวจขอ้ มลู ส�ำรวจข้อมลู สถานการณ์ครอบครวั ในมติ ิตา่ ง ๆ เช่น ข้อมูลครอบครวั หยา่ ร้าง ครอบครัวเลี้ยงเด่ียว ครอบครวั ทม่ี เี ดก็ อายุ 0 - 5 ป ี ขอ้ มลู สถานการณค์ วามรนุ แรงในครอบครวั สถานการณค์ วามเขม้ แขง็ ของครอบครวั ขอ้ มลู ครอบครวั ทม่ี หี นส้ี นิ นอกระบบ เปน็ ตน้ และจดั เกบ็ เปน็ ฐานขอ้ มลู ดา้ นครอบครวั ในชมุ ชนซงึ่ สามารถนำ� มาใชใ้ นการเขยี นโครงการ ตา่ ง ๆ ได้ 2. การวเิ คราะห์ข้อมลู นำ� ขอ้ มูลที่ส�ำรวจมาพูดคยุ ปรกึ ษาหารือ เพ่ือค้นหาปัญหาท่ีเกิดขึ้น แล้วล�ำดบั ความส�ำคัญของปัญหาเร่งดว่ น ในชุมชนทตี่ อ้ งการรับการแกไ้ ขโดยเรว็ ร่วมกัน 3. จัดทำ� แผนครอบครัว น�ำข้อมูลทว่ี ิเคราะห์แล้ว มาจดั ท�ำแผนงาน/กจิ กรรมโครงการดา้ นครอบครวั แผนเฝ้าระวงั /ป้องกัน เชน่ การสรา้ งเครอื ข่ายยุตคิ วามรนุ แรงในครอบครวั เป็นต้น แผนเสรมิ สรา้ ง เชน่ กิจกรรมสรา้ งความตระหนักเรอ่ื งความรุนแรงในครอบครัว เปน็ ตน้ แผนแก้ไข เช่น กิจกรรมปรบั พฤติกรรมผมู้ พี ฤตกิ รรมเสย่ี งต่อความรุนแรงในครอบครวั เป็นตน้ แผนช่วยเหลือ เชน่ ประสานสง่ ตอ่ ผูป้ ระสบปัญหาครอบครวั /ปญั หาทางสงั คม เปน็ ต้น สถานการณป์ ัญหาหนึ่ง ๆ อาจมมี ากกวา่ 1 แผนงาน/โครงการ การแกไ้ ขปัญหาตา่ ง ๆ อย่างย่ังยนื ตอ้ งท�ำ อย่างต่อเนอ่ื ง และแกไ้ ขปญั หาในทกุ มติ ิ 8 กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมัน่ คงของมนษุ ย์

คูม่ ือจัดตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) 4. ดำ� เนนิ กิจกรรมตามแผน ด�ำเนินกิจกรรมตามแผนทีก่ �ำหนด โดยประสานความรว่ มมือในการทำ� งานกบั หน่วยงานอืน่ ๆ ในพน้ื ท่ี กิจกรรม/โครงการ ควรออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย โดยให้ความรู้ และทักษะ เน้นการแลกเปล่ียนเรียนรู้จากประสบการณ์ของกลุ่มเป้าหมาย เพ่ือให้เกิดการเรียนรู้ อันจะน�ำไปสู่การปรับเปล่ียนพฤติกรรมท่ีเหมาะสม และมีการติดตามประเมินผลโครงการอย่างเป็น รูปธรรม การแก้ไขหรือช่วยเหลอื ครอบครวั เปราะบาง โดยประสานหนว่ ยงานที่เกย่ี วข้องร่วมดำ� เนินการ 5. ติดตาม และประเมินผล คณะท�ำงาน ศพค. ก�ำหนดวิธีการติดตามประเมินผลการด�ำเนินงาน ศพค. และสรุปผลการด�ำเนินงาน และประเมนิ ผลการทำ� งาน เพือ่ หาแนวทางปรับปรงุ และพฒั นาการทำ� งานในครง้ั ตอ่ ไป กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมน่ั คงของมนุษย์ 9

คมู่ ือจดั ต้งั และดำ� เนนิ งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) การจดั ท�ำโครงการ โครงการเปน็ สว่ นหน่ึงของแผนงานซึง่ ไดม้ าจากการวเิ คราะหส์ ถานการณ์ปญั หาครอบครวั ในชมุ ชน โครงการ อาจมีวัตถุประสงค์เพ่ือส่งเสริม ป้องกัน หรือแก้ไขปัญหาครอบครัวในชุมชนก็ได้ แต่การได้มาซึ่งโครงการหนึ่ง ๆ ต้องมาจากความต้องการของประชาชน และผ่านความเห็นชอบของคณะท�ำงาน ศพค. และจัดท�ำขึ้นเพ่ือสร้าง การมสี ว่ นรว่ มของครอบครัวในชุมชนเพ่อื ป้องกนั แก้ไขปญั หาตา่ ง ๆ ในชุมชนรว่ มกนั หลักการเขยี นโครงการ 1. มเี นอื้ หาโครงการ สอดคลอ้ งกบั สถานการณป์ ญั หาในพน้ื ทม่ี กี ารอา้ งองิ ขอ้ มลู เชงิ ปรมิ าณ/จำ� นวนครอบครวั ท่รี ปู แบบตา่ ง ๆ ทีส่ อดคลอ้ งกับสถานการณ์ปญั หา 2. มคี วามเป็นไปได้ และมีประโยชน์ต่อชุมชนสว่ นรวม 3. มีความกระชับ ส่อื ความหมายไดเ้ ฉพาะเจาะจง อ่านแล้วเข้าใจง่าย 4. มีระยะเวลาการด�ำเนินงานท่ีเหมาะสม สอดคล้องกับสถานการณ์ และทันต่อสถานการณ์ปัจจุบัน โครงการต้องมลี กั ษณะสง่ เสริม แก้ไข หรอื ป้องกนั ปญั หาของครอบครวั และชมุ ชน โครงสร้างของโครงการ 1. ชอื่ โครงการ โครงการอะไร 2. หลกั การและเหตผุ ล ท�ำไมต้องท�ำโครงการนี้ 3. วัตถุประสงค์ ท�ำเพ่ืออะไร 4. เป้าหมาย ทำ� กบั ใคร/จ�ำนวนเท่าไหร่ 5. วธิ ีด�ำเนนิ การ/กิจกรรม ทำ� อยา่ งไร 6. สถานที่ดำ� เนินงาน ท่ีไหน 7. ระยะเวลาด�ำเนินงาน ท�ำเมอ่ื ใด นานขนาดไหน 8. งบประมาณ/ทรพั ยากรทใี่ ช ้ งบประมาณเท่าไหร่ จากที่ไหน 9. ผรู้ บั ผิดชอบโครงการ ใครท�ำ 10. หนว่ ยงานทใ่ี ห้การสนับสนนุ ใครช่วยท�ำบ้าง 11. การประเมินผล ประเมนิ อย่างไร ทำ� แล้วจะบรรลวุ ัตถปุ ระสงค์หรอื ไม่อย่างไร 12. ผลประโยชนท์ คี่ าดวา่ จะไดร้ บั ทำ� แลว้ จะเกิดประโยชน์อยา่ งไร 13. ข้อเสนอแนะ มีปญั หาอปุ สรรคหรือไม่ ถา้ จะใหด้ กี วา่ นค้ี วรเปน็ อย่างไร 10 กรมกจิ การสตรีและสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมั่นคงของมนษุ ย์

คมู่ อื จดั ตัง้ และดำ� เนนิ งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) มาตรฐานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชุมชน มาตรฐานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) เป็นเครื่องมือที่ใช้ประเมินผลการด�ำเนินงานของ ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนท่ีกระจายกันท�ำงานระดับต�ำบลทั่วประเทศ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและ พัฒนาศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ให้เป็นกลไกการขับเคล่ือนงานด้านครอบครัวให้มีประสิทธิภาพเป็นประโยชน์ ต่อทกุ ครอบครวั ไทย ปี พ.ศ. 2554 กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว (สค.) ได้ประกาศใช้มาตรฐานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชุมชน โดยให้ ศพค. ทุกแห่งทั่วประเทศรายงานผลการด�ำเนินงานตามมาตรฐานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ส่งแบบรายงาน ศพค.มฐ. ให้ส�ำนักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์จังหวัด และกรมกิจการสตรีและ สถาบันครอบครัว เพ่ือเข้ารับการประเมินผลการด�ำเนินงานตามเกณฑ์ประเมินมาตรฐาน ศพค. ต่อเน่ืองทุกปี ผลการประเมิน พบว่า ศพค. ที่ด�ำเนินการโดยมี อปท. หนุนเสริม ส่วนใหญ่เป็นผู้มีส่วนร่วมประเมินตามมาตรฐาน มากกว่า ศพค. ท่ีด�ำเนินการโดยภาคประชาชน เพราะการรายงานตามมาตรฐาน ศพค. ต้องจัดท�ำเอกสาร รายละเอียดต่าง ๆ ตามแบบรายงานผลตามตัวช้ีวัดจ�ำนวนมาก ในขณะที่ ศพค. ที่ด�ำเนินการโดยภาคประชาชน มีข้อจ�ำกัดในการจัดท�ำเอกสารรายงาน นอกจากน้ันยังพบว่าการรายงานตามมาตรฐาน ศพค. แต่ละ ศพค. จะมีความรู้ความเขา้ ใจแตกต่างกนั ซงึ่ มผี ลตอ่ การจัดทำ� เอกสารรายงานทเี่ กี่ยวขอ้ ง ในปี พ.ศ. 2562 สค. ได้พัฒนาปรับปรุงมาตรฐานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน เพ่ือให้การประเมิน มาตรฐาน ศพค. เป็นที่ยอมรับ สอดคล้องกับการขับเคล่ือนภารกิจท่ีครอบคลุมในทุกกลุ่มเป้าหมายอย่างเป็นรูปธรรม สร้างการมีส่วนร่วม และให้ได้มาซ่ึงข้อมูลในพื้นท่ีส�ำหรับใช้ประกอบการจัดท�ำแนวทางในการส่งเสริมและพัฒนา ให้ตรงกับเป้าหมายและสอดคลอ้ งกบั ศักยภาพของ ศพค. แต่ละระดบั มาตรฐานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ปี พ.ศ. 2562 แบง่ ออกไดเ้ ปน็ 3 หมวด ไดแ้ ก่ หมวดที่ 1 การบรหิ าร ศพค. หมวดท่ี 2 กระบวนการทำ� งาน และหมวดท่ี 3 คณุ ภาพงาน ศพค. ซง่ึ ประกอบดว้ ย 13 องคป์ ระกอบ 22 ตวั ชว้ี ดั ประโยชน์ของการจัดทำ� มาตรฐานศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 1) การจัดท�ำมาตรฐาน ศพค. และการตรวจประเมินมาตรฐานศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน จะมปี ระโยชน์ ตอ่ การปรบั ปรงุ และพฒั นาการบรหิ ารจดั การ ศพค. และพฒั นาคณุ ภาพงานของ ศพค. ทมี่ ตี อ่ กลมุ่ เปา้ หมาย ได้อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ 2) เพอ่ื สรา้ งการมสี ว่ นรว่ มของคณะทำ� งานภายใน ศพค. และเครอื ขา่ ยไดเ้ กดิ ความรู้ ความเขา้ ใจตอ่ ศกั ยภาพ และขอ้ จำ� กดั ของ ศพค. และน�ำสู่การปรบั ปรุงแกไ้ ขและพัฒนางาน ศพค. ให้เกิดประสิทธภิ าพมากย่ิงข้ึน 3) เพือ่ เป็นหลักประกนั พ้ืนฐานให้กลมุ่ เปา้ หมายหรือผูใ้ ช้บริการของ ศพค. มีความม่นั ใจในระบบการบริหาร จัดการและการจัดบริการได้อย่างถกู ตอ้ งตามหลกั การและกฎหมายทีเ่ ก่ียวขอ้ ง 4) เพ่ือใช้เป็นข้อมูลวางแผนเชิงกลยุทธของกรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว ตลอดจนการจัดสรร งบประมาณหรอื ทรพั ยากรอ่ืนใดไดอ้ ย่างคมุ้ ค่าและเกิดประโยชน์สงู สุด กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนุษย์ 11

คูม่ ือจดั ตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 12 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

คูม่ อื จัดต้งั และดำ� เนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) องค์กรสาธารณประโยชน์ องค์กรสาธารณประโยชน์ หมายความว่า องค์กรภาคเอกชนที่ได้รับการรับรองให้ด�ำเนินงานด้านการจัด สวัสดิการสงั คมตามพระราชบญั ญัติสง่ เสรมิ การจดั สวัสดิการสงั คม พ.ศ. 2546 การขอรับรองเปน็ องค์กรสาธารณประโยชน์ หน่วยงาน/องค์กรท่สี ามารถขอรับรองเปน็ องคก์ รสาธารณประโยชน์ 1. มูลนิธิ / สมาคม 2. องค์กรภาคเอกชน (มวี ัตถปุ ระสงคใ์ นการจัดสวสั ดกิ ารสังคม) หลกั เกณฑ์/เงื่อนไข หลักเกณฑ์/เงอื่ นไข มลู นธิ ิ/สมาคม องค์กรภาคเอกชน 1. มกี ารด�ำเนนิ กิจการและมผี ลงานด้านการจัดสวสั ดิการ มีสำ� นกั งานใหญต่ ้งั ใหญ่ มสี ำ� นกั งานใหญต่ ้ังใหญ่ สงั คมอยา่ งต่อเน่ือง และมีสำ� นักงานใหญ่ต้งั ใหญ่อย ู่ อย่ใู นทอ้ งทที่ ี่จะยืน่ อยูใ่ นท้องท่ีที่จะยนื่ ในท้องที่ท่ีจะย่นื ไม่น้อยกวา่ และมีส�ำนักงานใหญ ่ ไมน่ อ้ ยกว่า 6 เดือน ไม่น้อยกวา่ 1 ปี มหี น่วยงานรับรอง 2. มีสว่ นราชการ/หน่วยงานของรฐั ท่ดี ำ� เนินงานดา้ นการ ไมต่ ้องมหี น่วยงาน ไมน่ อ้ ยกวา่ 1 ปี จัดสวัสดกิ ารสังคมรับรองผลงาน รับรอง มี มี 3. สำ� นักงานใหญ่ต้ังอยูใ่ นทอ้ งท่ที ่ยี น่ื ขอ ไมน่ ้อยกวา่ 6 เดอื น 4. มบี ุคลากร/อาสาสมัครปฏิบตั ิงานประจ�ำหรอื มที ป่ี รกึ ษา ม ี มี ท่ีมีความรเู้ กยี่ วกับการจดั สวสั ดกิ ารและสงั คมสงเคราะห์ มี 5. มกี ารกำ� หนดสาขาในการจัดสวสั ดกิ ารสังคมท่ีจะ มี ด�ำเนินการอยา่ งชดั เจน เช่น ดา้ นครอบครวั ม ี การศึกษา การฝึกอาชพี เปน็ ตน้ 6. มีการก�ำหนดลกั ษณะหรือรปู แบบ และวิธีการด�ำเนนิ การ จดั สวัสดกิ ารสังคม เช่น การปอ้ งกนั แก้ไข การบ�ำบัดฟ้ืนฟู การพฒั นา การสงเคราะห์ การค้มุ ครอง เป็นต้น 7. มกี ารส่งเสริมและสนับสนนุ บุคคล ครอบครวั ชุมชน ม ี องค์กรปกครองส่วนท้องถ่นิ เปน็ ตน้ มีส่วนร่วม ในการจดั สวัสดิการสังคม กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนุษย์ 13

คู่มือจัดตงั้ และด�ำเนนิ งานศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) การย่ืนค�ำรับรองเปน็ องค์กรสาธารณประโยชน์ หลักเกณฑ์/เง่อื นไข มลู นธิ ิ/สมาคม องคก์ รภาคเอกชน 1. สำ� เนาทะเบยี นบ้าน และสำ� เนาบัตรประจ�ำตวั ประชาชน หรือสำ� เนาบตั รประจ�ำตัวเจ้าหน้าทขี่ องรัฐท่มี คี ำ� รบั รอง ว่าถกู ต้อง ไม่นอ้ ยกวา่ 1 ปี 2. ส�ำเนาขอ้ บงั คับ หรอื ระเบียบ หรือตราสาร และส�ำเนาใบอนญุ าตจดั ตัง้ มลู นิธิหรอื สมาคม 3. ส�ำเนาขอ้ บังคับ หรือ ระเบียบขององคก์ ร 4. รายช่ือคณะกรรมการ 5. สำ� เนางบดุล หรือส�ำเนารายงานขององค์กร 6. แผนงานโครงการ ไมน่ อ้ ยกวา่ 6 เดือน 7. ผลการดำ� เนนิ งาน 8. เอกสารหลักฐานทแ่ี สดงถงึ การก�ำหนดสาขาของงาน สวัสดกิ ารสงั คม การก�ำหนดลกั ษณะหรอื รปู แบบ และวิธีการในการดำ� เนินงาน รวมทงั้ เอกสารหลักฐาน ในการสง่ เสรมิ และสนับสนนุ การมสี ่วนรว่ ม 14 กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนุษย์

คมู่ อื จดั ตั้งและด�ำเนนิ งานศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) สิทธปิ ระโยชน์ 1. ได้รับการรับรองสถานะเป็นองค์กรสาธารณประโยชน์ตามกฎหมาย โดยได้รับใบส�ำคัญการแสดง การเป็นองค์กรสาธารณประโยชน์ การประกาศแจ้งในราชกิจจานุเบกษา สามารถใช้ค�ำว่า “องคก์ รสาธารณประโยชน”์ ต่อท้ายชอ่ื องค์กรได้ 2. มีสิทธิเสนอชื่อผู้แทน เพื่อให้องค์กรสาธารณประโยชน์เลือกกันเองเป็นกรรมการใน ก.ส.ค และ ก.ส.จ. รวมท้ังได้รับการสรรหาเพื่อเป็นกรรมการในคณะกรรมการบริหารกองทุนส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคม และไดร้ ับ พจิ ารณาแต่งต้งั ใหเ้ ป็นอนกุ รรมการในคณะอนกุ รรมการตา่ งๆ 3. สิทธิประโยชน์ท่ีได้ในการเป็นกรรมการและอนุกรรมการได้รับเบี้ยประชุมในสถานะของผู้แทน องคก์ รสาธารณประโยชน์ 4. รบั ทราบขอ้ มลู ขา่ วสาร และสามารถใชบ้ รกิ ารผา่ นระบบฐานขอ้ มลู กลางดา้ นสวสั ดกิ ารสงั คมตามกฎหมายได้ 5. เข้ารว่ มประชมุ สัมมนา และอบรมที่จัดให้มีขนึ้ ตามกฎหมาย 6. ขอรับการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติงานด้านการจัดสวัสดิการสังคม ท้ังในส่วนขององค์กร นกั สังคมสงเคราะหแ์ ละอาสาสมัครขององค์กรสาธารณประโยชน์ 7. เสนอโครงการเพื่อขอรับเงินอดุ หนนุ จากกองทุนสง่ เสริมการจดั สวสั ดกิ ารสังคม 8. สทิ ธปิ ระโยชน์อื่นตามที่คณะกรรมการก�ำหนด สถานทย่ี นื่ ค�ำขอ สำ� นกั งานพัฒนาสังคมและความมนั่ คงของมนษุ ยจ์ ังหวัด 76 จังหวดั กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์ 15

คู่มอื จดั ตง้ั และด�ำเนนิ งานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) ภาคผนวก ระเบียบกรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครวั ว่าด้วยเงินอดุ หนุน พ.ศ. 2563 ระเบียบกรมกจิ การสตรีและสถาบนั ครอบครัว ว่าด้วยเงนิ อดุ หนุน (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2564 แบบขอรบั เงนิ อดุ หนุนกรมกิจการสตรแี ละสถาบันครอบครวั (แบบ สค. 01) คำ� อธบิ ายประกอบการกรอกแบบขอรบั เงนิ อดุ หนนุ ของกรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั (แบบ สค. 01) ตวั อย่างขอ้ บงั คบั ศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน ตวั อย่างคำ� ส่ังแต่งตั้ง ศพค. รปู ภาพสัญลักษณ์ ศพค. องค์กรสาธารณประโยชน์ ตวั อยา่ งกจิ กรรม/โครงการส่งเสริมความเขม้ แขง็ ของครอบครัว ระเบยี บ ฯ เงินอดุ หนนุ 2563 ระเบยี บ ฯ เงินอดุ หนนุ 2564 แบบ สค 01 ตัวอยา่ งขอ้ บังคบั ศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน ตัวอย่างคำ� สั่งแตง่ ต้งั ศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน 16 กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ย์

ค่มู อื จดั ตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์ 17

คูม่ ือจดั ตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 18 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

ค่มู อื จดั ตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์ 19

คูม่ ือจดั ตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 20 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

ค่มู อื จดั ตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์ 21

คูม่ ือจดั ตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 22 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

ค่มู อื จดั ตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์ 23

คูม่ ือจดั ตง้ั และดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 24 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

ค่มู อื จดั ตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์ 25

คมู่ ือจดั ตั้งและด�ำเนนิ งานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) (แบบ สค. 01) แบบขอรับเงินอดุ หนุน กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ โปรดกรอกข้อความแสดงความจ�ำนงเพ่ือขอรับการสนับสนุนงบประมาณเงินอุดหนุนของกรมกิจการสตรีและ สถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ 1. ขอ้ มูลทัว่ ไป 1.1 ชอื่ องคก์ ร/กล่มุ /สมาคม/ชมรม………………………………………............…………………………..………........……....…… ท่ตี ้งั ……........….หมู่ท…ี่ ….........…ตำ� บล…..........................................…….อำ� เภอ……...............…....….…...………. จงั หวัด……......….........................…..…..…รหสั ไปรษณีย…์ …….........……… 1.2 ช่อื ประธานองคก์ ร/หวั หน้ากลุ่ม/นายกสมาคม/หัวหนา้ ชมรม (นาย/นาง/นางสาว/อนื่ ๆ )……………………….......…..........………….......……………...………อาย…ุ ………..…………ปี โทรศัพท…์ ....………………………………...........……......………โทรสาร……………….…………………………………………… 1.3 องคก์ ร/กลุ่ม/สมาคม/ชมรม เริม่ กอ่ ต้งั เม่อื ปี พ.ศ. .…………...…....จ�ำนวนสมาชิกในปัจจุบัน………..........…..คน 1.4 องค์กร/กล่มุ /สมาคม/ชมรมของท่านมโี ครงสร้างคณะกรรมการ/คณะทำ� งาน หรือไม่ ไมม่ ี ม ี อายกุ ารดำ� รงต�ำแหนง่ ของคณะกรรมการ/คณะท�ำงาน.............................ปี มกี ารปรบั เปลยี่ นคณะกรรมการ/คณะทำ� งานตามวาระครงั้ ลา่ สดุ เมอ่ื ................................................ 1.5 มกี ารประชมุ คณะกรรมการ/คณะทำ� งานหรือไม่ ไมม่ ี ม ี ปลี ะ..................................ครั้ง 1.6 วตั ถุประสงค/์ ภารกิจของการจดั ตัง้ องค์กร/กลุม่ /สมาคม/ชมรม คอื 1.6.1 ………………………………………………….……………..........………………......................……………………………….. 1.6.2 ……………………………………………………………..…..........……………………………......................…………………. 1.6.3 ………………………………………………………………..........………………………..…………………......................……. 1.7 องคก์ ร/กลมุ่ /สมาคม/ชมรม มแี ผนการจดั โครงการ/กจิ กรรม ดา้ นสตรแี ละครอบครวั ในป.ี .................หรอื ไม่ ม ี ไม่มี ถา้ ม ี จ�ำนวน………………..……… โครงการ/กิจกรรม ได้แก่ 1.7.1 ชอ่ื โครงการ/กิจกรรม.............................................................มีกำ� หนดด�ำเนนิ การเมอ่ื .......................... 1.7.2 ช่ือโครงการ/กิจกรรม.............................................................มีก�ำหนดดำ� เนินการเม่ือ.......................... 26 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์

คมู่ อื จดั ตั้งและด�ำเนนิ งานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) 2. ขอ้ มลู โครงการทจ่ี ะขอรบั การสนบั สนนุ 2.1 ชอื่ โครงการ……………………………………………………...........………………………………………………………................… 2.2 หลกั การและเหตผุ ล/ความสำ� คญั ของปญั หา..................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2.3 วตั ถุประสงค์โครงการ 2.3.1 …………………………….........………………………………..…………………………….....................……………………… 2.3.2 ………………………………………………………….…………..........…………….....................……………………………… 2.3.3 ………………………...........………………………………………………………….....................……………………………… 2.4 กลุ่มเป้าหมาย 2.4.1 ประเภทกลมุ่ เป้าหมาย.......................................................................................................................... 2.4.2 เปา้ หมายผเู้ ขา้ รว่ มโครงการ แบง่ เป็น หญิง……..........................คน ชาย……....…..................คน รวมจำ� นวน................................................คน.............................................ครอบครวั 2.5 สถานทจ่ี ัดกจิ กรรม............................................................................................................................................ ตำ� บล...............................................อำ� เภอ............................................จงั หวดั ................................................ 2.6 ขนั้ ตอนและวธิ ดี �ำเนนิ การ (กรุณาช้ีแจงให้ละเอยี ดเพอ่ื เป็นขอ้ มูลวิเคราะหก์ ารให้งบประมาณ เช่น สถานทด่ี ูงาน หัวข้อวิชา เปน็ ต้น) แนบก�ำหนดการ 2.6.1 ……………………………………………………………………………………..…………………………............…................… 2.6.2 …………………………………………………………………………………………….........................……………….…………. 2.6.3 ………………………………………………………………………………………................…………………...........…………… 2.6.4 ………………………………………………………………………………………................………………………...........……… 2.6.5 ………………………………………………………………………………………................……………...........………………… 2.6.6 ………………………………………………………………………………………................……………..........………………… 2.6.7 ………………………………………………………………………………………................………...........……………………… 2.7 ระยะเวลาการดำ� เนินโครงการ ตัง้ แตว่ นั ท่ี………........……เดอื น………………….......……….พ.ศ. .………….....……… ถงึ วนั ท.ี่ ...................เดอื น.......................................พ.ศ. ............................รวมระยะเวลา............................วนั กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ย์ 27

ค่มู อื จัดตัง้ และดำ� เนินงานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) 2.8 งบประมาณทตี่ อ้ งการขอรบั การสนับสนนุ จากกรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว จ�ำนวน…………………….......บาท (…………..……...........……….……) โดยมรี ายละเอียดกิจกรรม/ค่าใชจ้ ่าย ดังน้ี 2.8.1 ค่าอาหาร จ�ำนวน ............ คน x ............. บาท x ........ ม้ือ รวม....................บาท 2.8.2 คา่ อาหารว่างและเคร่อื งดืม่ จ�ำนวน ............ คน x ............. บาท x ........ ม้อื รวม....................บาท 2.8.3 ค่าวิทยากร จ�ำนวน ............ คน x ............. บาท x ........ มื้อ รวม....................บาท 2.8.4 คา่ วัสดุอปุ กรณ์ รวม....................บาท 2.8.5 อน่ื ๆ .................................................................................................................................................... 2.9 ในกรณีที่กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว ไม่สามารถสนับสนุนงบประมาณได้อย่างพอเพียง ผู้ขอรับ การสนับสนุนสามารถมีการบูรณาการกับหน่วยงานอื่น ๆ เช่น มูลนิธิ สมาคม องค์กรเอกชน ส�ำนักงาน พัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์จังหวัด องค์การบริหารส่วนจังหวัด องค์การบริหาร ส่วนต�ำบล หรอื ไม่ ถ้ามี โปรดระบุ 2.9.1 การสนบั สนนุ งบประมาณจาก.............................................................จ�ำนวน...............................บาท 2.9.2 การสนบั สนุนทรัพยากรอ่นื ๆ เชน่ บุคลากร สถานท่ี วสั ดุอุปกรณ์ (โปรดระบุ) .................................... ………………………………………....………………………………………………………………………………………………… 2.10 ตัวชีว้ ดั เชิงปรมิ าณ : ผลการด�ำเนินงานก่อใหเ้ กดิ ประโยชน์ตอ่ ประชาชนในชุมชน จ�ำนวน……….…………………..คน/ครอบครวั 2.11 ตัวช้วี ดั เชิงคณุ ภาพ : ผลทค่ี าดวา่ จะได้รับหลงั จากเสร็จสิน้ โครงการ 2.11.1 …………………………………………………….........…………………………….............…………….……………………… 2.11.2 ................………………………………………………………………………...............…………….………………………… 2.113 .................……………………………………………………………………………...........…………………………………… 2.12 ข้อคิดเหน็ และขอ้ เสนอแนะ……………………………………………………...….........…………………………..................... ……………………………………………………………………..…………………................…………...………………………........... ………………………………………………………………..……………………………...................………………………..............… 2.13 หากท่านด�ำเนินโครงการ/กิจกรรมน้ีแล้วเสร็จ ท่านมีแผนในการพัฒนาต่อยอดการท�ำงานในอนาคต หรือไม่อย่างไร ……………………………………………………………………..…....................…………………………......……………………....... ……………………………………………………………………………..……………………...………………………........................… ลงชื่อ……………………………….………….........…ผยู้ น่ื ค�ำขอ (……………………………..………………………) ต�ำแหนง่ ………….…….....................…...........…………… สังกดั …………………...........……....……… เบอร์โทร…………………...........………... 28 กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความมนั่ คงของมนุษย์

คู่มอื จัดตัง้ และด�ำเนนิ งานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) ขา้ พเจา้ ขอรบั รองวา่ องคก์ ร/กลมุ่ /สมาคม/ชมรม................................................................................................. ต้ังอยู่ในพ้ืนท่ี ได้จัดตั้งมาแล้วเป็นระยะเวลา......................ปี......................เดือน และปัจจุบันยังได้ด�ำเนินกิจกรรม อยจู่ รงิ (กรณีเปน็ โครงการของกลุม่ สตรี ชมรมสตรี องค์กรเอกชน มลู นิธิ สมาคม หรอื ศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน) ลงชอ่ื ……………………………….………….........…ผ้รู ับรอง (……………………………..………………………) ตำ� แหน่ง………….…….....................…...........…………… สังกัด…………………...........……....……… เบอรโ์ ทร…………………...........………... การพิจารณาเบื้องต้น (กรณีผู้ขอรับเงินอุดหนุนย่ืนค�ำขอโครงการต่อส�ำนักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคง ของมนุษย์จังหวัด หรือศูนย์เรียนรู้การพัฒนาสตรีและครอบครัว หรือสถานคุ้มครองและพัฒนาอาชีพ แต่ค่าใช้จ่าย โครงการนน้ั สงู กวา่ กรอบวงเงนิ คา่ ใชจ้ า่ ยทก่ี รมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กำ� หนด และจดั สรรให้ จงึ ตอ้ งสง่ โครงการ ให้กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั (ส่วนกลาง) อนมุ ัตโิ ครงการและค่าใช้จ่าย) ความครบถว้ นของเอกสาร ความเห็นอื่น ๆ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ลงชือ่ ……………………………….………….........…ผู้พจิ ารณาโครงการเบ้ืองตน้ (……………………………..………………………) ต�ำแหน่ง………….…….....................…...........…………… สังกัด…………………...........……....……… เบอรโ์ ทร…………………...........………... หมายเหตุ : กรุณาอ่านค�ำอธิบายประกอบการกรอกแบบขอรับเงินอุดหนุนของกรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว (แบบ สค. 01) โดยละเอยี ด กรมกจิ การสตรีและสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมัน่ คงของมนุษย์ 29

คู่มอื จัดตัง้ และดำ� เนินงานศนู ย์พัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) คำ� อธบิ ายประกอบการกรอกแบบขอรบั เงนิ อดุ หนนุ ของกรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั (แบบ สค. 01) ขอ้ มูลโครงการท่ีจะขอรบั การสนบั สนนุ 1. ชื่อโครงการ : ระบชุ อื่ โครงการเตม็ 2. หลกั การและเหตผุ ล/ความสำ� คญั ของปญั หา : แสดงใหเ้ หน็ ถงึ ความเปน็ มา ความจำ� เปน็ หรอื ความสำ� คญั ในการจดั ทำ� โครงการ กรณุ าระบสุ ถานการณป์ ญั หาของพน้ื ที่ หรอื ขอ้ มลู ของตำ� บลทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั สถานการณ์ ปญั หานนั้ ๆ 3. วัตถุประสงค์โครงการ : ระบวุ ัตถุประสงค์ของโครงการเปน็ ข้อ ๆ ใหช้ ัดเจน ควรสอดคลอ้ งกับหลกั การ และเหตผุ ล สามารถวดั ผลการด�ำเนนิ งานไดจ้ ริง 4. กลุ่มเป้าหมาย : ต้องสอดคลอ้ งกับโครงการ ระบปุ ระเภทกลุ่มเป้าหมาย เชน่ ครอบครัวเสย่ี ง กลมุ่ สตรี เยาวชน เป็นตน้ ระบจุ ำ� นวนผู้เขา้ รว่ มโครงการท้ังหมด และระบเุ ป็นจ�ำนวนหญงิ /ชาย 5. สถานทีจ่ ัดกิจกรรม : ระบสุ ถานทีจ่ ัดกจิ กรรมให้ชดั เจน เชน่ ชอื่ วดั ก ต�ำบล ข อำ� เภอ ค จงั หวดั ง 6. ข้ันตอนและวิธีด�ำเนินการ : ระบุขั้นตอนการด�ำเนินการอย่างไรบ้างโดยละเอียด ควรแนบก�ำหนดการ ลกั ษณะกจิ กรรมขนั้ ตอนการดำ� เนนิ งานอยา่ งชดั เจน เพอื่ นำ� ไปเปน็ ขอ้ มลู ในการวเิ คราะหจ์ ดั สรรงบประมาณ 7. ระยะเวลาด�ำเนินการ : ด�ำเนินการกี่วัน เช่น 1 วัน/2 วัน และระบุวัน/เดือน/ปี ที่จะจัดกิจกรรม หรือระบุเป็นช่วงเดือน (ไม่ควรระบุช่วงเวลาเกิน 3 เดือน) เช่น เดือนกุมภาพันธ์ - เมษายน 2564 ทั้งน้ี ตอ้ งด�ำเนนิ กิจกรรมภายในปงี บประมาณนัน้ ๆ 8. งบประมาณท่ีต้องการขอรับการสนับสนุน : ระบุจ�ำนวนงบประมาณที่ต้องการ รายละเอียดค่าใช้จ่าย ที่ตอ้ งการขอรบั การสนับสนุนให้ชัดเจน เช่น กจิ กรรมการฝึกอบรม มคี ่าใช้จ่ายประกอบดว้ ย ค่าอาหาร จำ� นวนกคี่ น เปน็ เงินเท่าไร ค่าวิทยากร จ�ำนวนกี่ช่ัวโมง เป็นเงนิ เทา่ ไร เป็นตน้ ท้งั นี้ ควรตรวจสอบรายละเอยี ดคา่ ใชจ้ ่าย และงบประมาณรวมทัง้ สิ้นใหถ้ ูกต้องครบถว้ น 9. ในกรณีท่ีกรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัวไม่สามารถสนับสนุนงบประมาณได้อย่างพอเพียง ผู้ขอรับการสนับสนุนสามารถขอสนับสนุนทรัพยากรจากหน่วยงานอื่นๆ : ควรระบุว่าสามารถ รับการสนับสนุนทรัพยากรใด จากหน่วยงานใด จ�ำนวนเท่าใด เช่น ได้รับการสนับสนุนจาก อบต. สนับสนุนงบประมาณจาก อบต. เป็นเงิน 5,000 บาท โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต�ำบล สนับสนุน เอกสารในการจัดกิจกรรม เป็นตน้ 10. ตัวช้วี ดั เชิงปรมิ าณ : จำ� นวนผูท้ เ่ี ขา้ ร่วมโครงการ 30 กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมัน่ คงของมนษุ ย์

คมู่ ือจัดตัง้ และดำ� เนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) 11. ตวั ช้ีวัดเชิงคุณภาพ : ผลทคี่ าดวา่ จะไดร้ บั หลงั จากเสรจ็ สิน้ โครงการ : โครงการทข่ี อสนับสนนุ ให้ประโยชน์ ตอ่ องคก์ ร/กลมุ่ ประชาชน และสงั คม ใสค่ วามคาดหวงั ทจี่ ะไดร้ บั เมอ่ื สนิ้ สดุ การดำ� เนนิ งานตามวตั ถปุ ระสงค์ ของโครงการ เชน่ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงทด่ี ีข้นึ อยา่ งไร และจะดำ� เนินการต่อไปอย่างไร 12. ขอ้ คิดเห็นและข้อเสนอแนะ : แสดงความคดิ เห็น หรือขอ้ เสนอแนะอนั จะเปน็ ประโยชน์ตอ่ การดำ� เนนิ งาน โครงการ 13. ท่านมีแผนในการพัฒนาต่อยอดการท�ำงานในอนาคตหรือไม่อย่างไร : เช่น การขยายกลุ่มเป้าหมาย การตดิ ตามผลหลังการเข้าร่วมโครงการ เปน็ ต้น 14. ผยู้ นื่ คำ� ขอ หมายถงึ ประธานองคก์ ร/หวั หนา้ กลมุ่ /นายกสมาคม/หวั หนา้ ชมรม หรอื ผทู้ ไ่ี ดร้ บั มอบหมาย ท้งั น้ี ต้องแนบรายงานการประชุมทีม่ ีมตมิ อบหมายให้ผู้ใดผู้หน่งึ ย่นื คำ� ขอแทนประธาน 15. ผู้รับรององค์กร/กลุ่ม/สมาคม/ชมรม หมายถึง หัวหน้าส่วนราชการของส�ำนักงานพัฒนาสังคมและ ความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด หรือหน่วยงานของรัฐ ท่ีต้ังอยู่ในจังหวัดเดียวกันกับผู้ขอรับเงินอุดหนุน หรือศูนย์เรียนรู้การพัฒนาสตรีและครอบครัวท่ีผู้ขอรับเงินอุดหนุนมีภูมิล�ำเนาอยู่ในเขตพื้นท่ีรับผิดชอบ ของศูนย์เรียนรู้การพัฒนาสตรีและครอบครัวน้ัน หรือสถานคุ้มครองและพัฒนาอาชีพท่ีตั้งอยู่ในจังหวัด เดียวกนั กบั ผู้ขอรับเงินอดุ หนนุ 16. ผู้พิจารณาโครงการเบ้ืองต้น หมายถึง หัวหน้าส่วนราชการของส�ำนักงานพัฒนาสังคมและความม่ันคง ของมนุษย์จังหวัด หรือศูนย์เรียนรู้การพัฒนาสตรีและครอบครัว หรือสถานคุ้มครองและพัฒนาอาชีพ ที่รบั ยนื่ คำ� ขอ หมายเหตุ 1. ผูย้ ่ืนค�ำขอ และผ้รู ับรองตอ้ งไมเ่ ปน็ คนๆ เดียวกนั 2. หากใส่รายละเอียดโครงการไมค่ รบถ้วน จะไม่ไดร้ บั การพจิ ารณาโครงการ กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่ันคงของมนุษย์ 31

ค่มู ือจัดต้ังและด�ำเนินงานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) ตวั อยา่ งขอ้ บงั คับศนู ย์พัฒนาครอบครัวในชมุ ชน ข้อบังคบั ศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน หมวดท่ี 1 ความทวั่ ไป ขอ้ 1 ศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ยอ่ วา่ ศพค. เปน็ ศนู ยก์ ลางการรวมตวั ของคนในชมุ ชนทเ่ี หน็ ความสำ� คญั ของครอบครัว มีการบริหารจัดการในรูปของคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (หญิง/ชาย ในสัดส่วนที่ ใกลเ้ คยี งกนั ) โดยการสนบั สนนุ ขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ ในทกุ ดา้ น (งบประมาณ บคุ ลากร สถานทว่ี ชิ าการ เปน็ ตน้ ) เพือ่ ให้การดำ� เนนิ งาน ศพค. เกดิ ประสทิ ธิภาพ ประชาชนในพน้ื ท่ีมคี ุณภาพชีวิตท่ีดี “คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน” คือบุคคลท่ีได้รับการสรรหาจากเวทีประชาคม หรือคัดเลือก ผูท้ ม่ี คี วามเหมาะสม มีจติ อาสา เพอ่ื เป็นผู้ปฏบิ ัตหิ น้าทีใ่ นการพัฒนาและสง่ เสริมสถาบนั ครอบครวั ให้มคี วามเข้มแข็ง “ที่ปรึกษาศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน” คือบุคคลท่ีคณะท�ำงาน ศพค. เห็นว่าเหมาะสม และเสนอ ความเห็นชอบผ่านเวทีประชาคม หรือที่ประชุม ควรประกอบด้วย ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ตัวแทน หนว่ ยงานภาครัฐในพ้นื ท่ี ปราชญช์ าวบ้าน ผู้นำ� ทางศาสนา เปน็ ต้น ข้อ 2 เคร่ืองหมายของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน มีลักษณะเป็นรูปหัวใจสีแดงเล็กท่ีผสมผสานกับ หัวใจใหญ่อยู่ภายใต้หลังคาบ้าน สื่อความหมายว่า สร้างความรัก ความเสมอภาคร่วมกันภายในบ้าน ย่อมน�ำมา ซงึ่ ความอบอ่นุ และสนั ตสิ ุขในครอบครัว ข้อ 3 สถานท่ตี ั้งศูนย์พฒั นาครอบครัวในชุมชน ได้แก่………............................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ข้อ 4 วตั ถปุ ระสงคข์ องศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน 1) เพื่อให้เกิดการประสานความร่วมมือในการพัฒนาสถาบันครอบครัว ในลักษณะบูรณาการ จากทุกภาคส่วนในสังคม 2) เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนมีศูนย์รวมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวที่มีการบริหารจัดการโดยชุมชน ในรปู ของศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน 3) เพ่ือสร้างโอกาสให้ชุมชนได้เรียนรู้และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวที่จะน�ำไปสู่ ความเข้มแขง็ ของชุมชน ในการบรหิ ารงาน และแก้ไขปญั หาสงั คมอย่างยง่ั ยืนตอ่ ไป 32 กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนุษย์

คู่มอื จดั ตงั้ และด�ำเนินงานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) หมวดท่ี 2 สมาชกิ ขอ้ 5 สมาชิกของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน คือสมาชิกในครอบครัวของครอบครัวในหมู่บ้าน หรือ ครอบครัวในชุมชน ขอ้ 6 สมาชิกภาพของสมาชิกให้ส้ินสดุ ลง เม่ือย้ายภูมิล�ำเนาหรือถ่นิ ท่อี ยอู่ อกจากหมู่บา้ นหรือชมุ ชนนัน้ ขอ้ 7 สิทธแิ ละหน้าท่ีของสมาชกิ 1) มสี ิทธิขอรับบริการตา่ ง ๆ ทศ่ี นู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชนจดั ให้มขี น้ึ 2) มีสิทธเิ ข้าร่วมกจิ กรรมตา่ ง ๆ ทศี่ ูนย์พัฒนาครอบครวั ในชุมชนจดั ใหม้ ีขึน้ 3) มีสิทธิเสนอความคิดเห็นเกี่ยวกับการด�ำเนินงานของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนต่อ คณะทำ� งานศนู ย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน 4) มีสิทธิเขา้ รว่ มประชมุ ศนู ย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนจัดใหม้ ีขึ้น 5) มีหนา้ ทใ่ี นการเผยแพร่ และประชาสมั พันธ์การดำ� เนนิ งานของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ใหเ้ ปน็ ทร่ี จู้ กั 6) มหี นา้ ทใี่ นการใหค้ วามรว่ มมอื และสนับสนุนการดำ� เนินงาน ศพค. หมวดท่ี 3 การดำ� เนินงานของศนู ย์พัฒนาครอบครัวในชมุ ชน ข้อ 8 ให้มีคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน เป็นผู้ปฏิบัติหน้าที่ในการพัฒนาและส่งเสริม สถาบันครอบครัวใหเ้ ขม้ แขง็ จ�ำนวน 9 - 15 คน หรอื แล้วแตค่ วามเหมาะสมของบรบิ ทพน้ื ท่ี แต่ต้องมสี ดั สว่ นหญิง - ชาย ใกลเ้ คยี งกนั โดยใชเ้ วทปี ระชาคมคดั เลอื กบคุ คลทมี่ คี วามสามารถ มปี ระสบการณ์ เปน็ ทย่ี อมรบั ของชมุ ชน มคี วามพรอ้ ม มีจติ อาสาทำ� งานเพอื่ สังคม โดยมตี �ำแหน่ง และหน้าทโ่ี ดยสงั เขป ดังนี้ 1) ประธานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน มีหน้าท่ีเป็นประธานในการบริหารงานของศูนย์พัฒนา ครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) ในการวางแผนการดำ� เนนิ งาน ศพค. ประสานงานกบั หนว่ ยงานภายนอก เปน็ ต้น 2) รองประธานศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน มหี น้าที่เป็นผู้ช่วยประธานในการบรหิ ารงาน ศพค. 3) เหรญั ญกิ มหี นา้ ทีเ่ กยี่ วกับการจดั ทำ� บัญชคี ่าใช้จา่ ย และจดั เก็บเอกสารการเงนิ ของ ศพค. 4) เลขานุการศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน มีหน้าที่ประสานการท�ำงาน ศพค.กับหน่วยงานอ่ืน ๆ จัดทำ� เอกสารรายงานผล และการเขยี นโครงการตา่ งๆ 5) ผู้ช่วยเลขานุการศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ควรเป็นนักพัฒนาชุมชน หรือเจ้าหน้าที่ อปท. ทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย มหี นา้ ทชี่ ว่ ยประสานการทำ� งานระหวา่ งเครอื ขา่ ย ศพค. กบั อปท. และหนว่ ยงาน ภายนอกชมุ ชน และจดั ทำ� เอกสารรายงานผล และการเขียนโครงการต่าง ๆ กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ 33

คมู่ อื จัดตัง้ และด�ำเนนิ งานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) 6) นายทะเบียน มหี นา้ ทเี่ กย่ี วกับจดั ทำ� ทะเบยี นสมาชกิ ของศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน 7) คณะท�ำงานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน 8) คณะท�ำงานอืน่ ๆ ตามความเหมาะสมทีค่ ณะท�ำงานทั้งหมดเหน็ สมควรก�ำหนดให้มีขึน้ ข้อ 9 คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน มีวาระอยู่ในต�ำแหน่งได้คราวละ................................ปี และด�ำรงต�ำแหน่งติดต่อกันได้ไม่เกิน..............................วาระ แต่จะพ้นจากต�ำแหน่งเม่ือได้มีการจัดเวทีประชาคม คัดเลือกคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนชุดใหม่ และคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนชุดใหม่ ได้รับการแต่งต้ังเรียบร้อยแล้ว ให้คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนชุดเก่าส่งมอบงานกับคณะท�ำงาน ศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนชุดใหมใ่ ห้เสร็จสน้ิ ภายใน..................................วัน นบั ตัง้ แตว่ นั ทค่ี ณะทำ� งานศูนยพ์ ัฒนา ครอบครัวในชุมชนชดุ ใหมไ่ ดร้ บั การแตง่ ต้งั ใหด้ ำ� รงตำ� แหน่ง ข้อ 10 คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนพ้นจากต�ำแหน่งซึ่งมิใช่เป็นการออกตามวาระด้วยเหตุผล ดังตอ่ ไปนี้ 10.1 ตาย 10.2 ลาออก 10.3 ขาดจากสมาชิกภาพ หรอื ไม่ปฏบิ ัตหิ น้าทต่ี ามทก่ี �ำหนด 10.4 ทป่ี ระชุมใหญ่ลงมตใิ หอ้ อก หากคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนมีความเห็นร่วมกันในการปรับเปล่ียนคณะท�ำงานศูนย์พัฒนา ครอบครัวในชุมชนก่อนครบวาระ ใหใ้ ช้เวทปี ระชาคมในการคดั เลือกใหม่ และให้ขอมตเิ หน็ ชอบรว่ มกนั ของทปี่ ระชมุ ข้อ 11 คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนถ้าต้องว่างลงก่อนครบก�ำหนดวาระ ก็ให้จัดเวทีประชาคม เพ่ือคัดเลือกคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนเข้าด�ำรงต�ำแหน่งที่ว่างลงนั้น แต่ผู้ด�ำรงต�ำแหน่งแทนจะอยู่ ในต�ำแหน่งไดเ้ ทา่ กับวาระของคณะทำ� งานศนู ย์พฒั นาครอบครัวในชุมชนท่ีตนแทนเทา่ น้นั ข้อ 12 คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนท่ีประสงค์จะออกจากต�ำแหน่ง ให้ย่ืนใบลาออกเป็น ลายลักษณ์อักษรต่อคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนท้ังหมด และให้พ้นจากต�ำแหน่งเม่ือที่ประชุมใหญ่ มีมตใิ หอ้ อก ขอ้ 13 อ�ำนาจและหนา้ ทข่ี องคณะท�ำงานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 1) มสี ว่ นรว่ มในการสำ� รวจและจัดทำ� ข้อมลู เก่ียวกบั ครอบครัว 2) มสี ว่ นรว่ มในการจดั ทำ� แผนปฏบิ ตั กิ ารเพอื่ พฒั นา ปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาครอบครวั กบั ครอบครวั ทุกช่วงวัย และครอบคลุมทุกมิติของปัญหา โดยผลักดันให้เป็นแผนครอบครัวในข้อบัญญัติ หรือเทศบญั ญัตขิ ององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถิ่น 3) ร่วมประชมุ คณะท�ำงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนอย่างสม�่ำเสมอ 4) มีส่วนร่วมในการสนับสนุน และส่งเสริมการเรียนรู้ และจัดกิจกรรมท่ีสอดคล้องกับปัญหา และความต้องการของครอบครวั ในชมุ ชน 5) มสี ว่ นรว่ มในการพัฒนาเครือข่ายครอบครัว 34 กรมกิจการสตรีและสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมัน่ คงของมนษุ ย์

คูม่ ือจดั ต้งั และด�ำเนนิ งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) 6) จดั ตงั้ กองทนุ เพอ่ื พฒั นาสถาบนั ครอบครวั 7) ให้ค�ำปรึกษาแนะน�ำในการบรรเทาปัญหาครอบครัว และประสานความช่วยเหลือครอบครัว ทปี่ ระสบปญั หาครอบครัว และปญั หาทางสงั คม ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม 8) มสี ่วนรว่ มในการประสานงานเครือข่าย และหน่วยงานตา่ ง ๆ ในการพัฒนาครอบครวั 9) มีสว่ นร่วมในการหาช่องทางแหลง่ ทุน และทรัพยากรในการด�ำเนินงานของศูนยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชน 10) มีสว่ นในการเผยแพร่ ประชาสัมพนั ธง์ านศูนย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชนให้เป็นท่รี จู้ กั ขอ้ 14 คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน จะต้องจัดการประชุมอย่างน้อยเดือนละ 1 คร้ัง หรือตามความเหมาะสม แต่ต้องมีการประชุมอย่างน้อยปีละ 6 คร้ัง เพ่ือปรึกษาหารือเกี่ยวกับการบริหารศูนย์พัฒนา ครอบครวั ในชมุ ชน และควรจัดใหม้ กี ารประชมุ ใหญส่ ามัญประจ�ำปี ปลี ะ 1 คร้ัง เพอื่ ให้สมาชิกไดร้ ่วมเสนอความคิดเห็น ในการดำ� เนนิ งานของศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ในกรณที ม่ี เี รอ่ื งเรง่ ดว่ น คณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน สามารถจดั ประชุมเป็นกรณีพิเศษได้ ข้อ 15 การประชุมคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน จะต้องมีคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชุมชน เข้าร่วมประชุมไม่น้อยกว่าคร่ึงหนึ่งของคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนทั้งหมด จึงจะถือว่า ครบองค์ประชุม มติของท่ีประชุมคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ถ้าข้อบังคับไม่ได้ก�ำหนดไว้เป็นอย่างอื่น ให้ถอื คะแนนเสียงขา้ งมากเป็นเกณฑ์ แต่ถ้าคะแนนเสียงเท่ากันใหป้ ระธานในการประชุมเป็นผู้ชข้ี าด ข้อ 16 ในการประชุมคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ถ้าประธานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ไม่อยู่ในที่ประชุม หรือไม่สามารถปฏิบัติหน้าท่ีได้ ก็ให้รองประธานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนที่เข้าประชุม ด�ำเนินการแทน หรือให้คณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนท่ีเข้าประชุมเลือกต้ังกันเอง เพื่อให้คณะท�ำงาน ศูนย์พัฒนาครอบครวั ในชุมชนคนใดคนหน่ึงท�ำหน้าทีเ่ ป็นประธานในการประชมุ คราวนัน้ หมวดท่ี 4 การประชมุ ใหญ่ ขอ้ 17 การประชมุ ใหญข่ องศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน คอื การประชมุ ใหญส่ ามญั ประจำ� ปี ซงึ่ คณะทำ� งาน ศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน จะตอ้ งจัดให้มีการประชุมใหญส่ ามญั ประจำ� ปี ปลี ะ 1 คร้ัง ภายในเดอื น.............................................ของทุกปี หรอื ตามมติของที่ประชุมใหญ่เพื่อ 17.1 รายงานผลการด�ำเนินงานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนที่ผ่านมาในรอบปี 17.2 รบั ฟังความคดิ เหน็ และข้อเสนอตา่ งๆ ของสมาชกิ เพ่อื นำ� มาใชป้ ระโยชน์ในการด�ำเนินงาน 17.3 อื่น ๆ กรมกิจการสตรีและสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย์ 35

ค่มู อื จดั ต้งั และดำ� เนินงานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชน (ศพค.) ข้อ 18 การแจ้งก�ำหนดนัดประชุมใหญ่ ให้เลขานุการเป็นผู้แจ้งก�ำหนดการนัดประชุมใหญ่ให้สมาชิกได้ทราบ และการแจง้ จะต้องแจง้ เป็นลายลกั ษณอ์ ักษร โดยระบุวนั เวลาและสถานท่ีให้ชดั เจน โดยจะตอ้ งแจง้ ให้สมาชกิ ไดท้ ราบ ลว่ งหนา้ ไมน่ อ้ ยกวา่ .....................วนั และประกาศแจง้ กำ� หนดนดั ประชมุ ไว ้ ณ สำ� นกั งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน เป็นเวลาไมน่ อ้ ยกว่า....................วัน ก่อนกำ� หนดการประชุมใหญ่ ขอ้ 19 ในการประชุมใหญ่สามัญประจ�ำปี จะต้องมีสมาชิกเข้าร่วมประชุมไม่น้อยกว่า.......................คน จึงจะถอื ว่าครบองค์ประชุม ขอ้ 20 การลงมตติ า่ ง ๆ ในท่ีประชุมใหญ่ ถ้าขอ้ บงั คับมิไดก้ ำ� หนดไว้เปน็ อยา่ งอน่ื ใหถ้ อื คะแนนเสยี งขา้ งมาก เปน็ เกณฑ์ แตถ่ า้ คะแนนเสียงท่ลี งมตมิ ีคะแนนเสยี งเท่ากนั ก็ให้ประธานในทีป่ ระชมุ เปน็ ผู้ชข้ี าด ข้อ 21 ในการประชุมใหญ่ศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ถ้าประธานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน ไม่มาร่วมประชุม หรือไม่สามารถปฏิบัติหน้าท่ีได้ ให้ท่ีประชุมใหญ่ท�ำการเลือกต้ังคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชมุ ชนทีม่ ารว่ มประชุมคนใดคนหนง่ึ ทำ� หน้าท่เี ปน็ ประธานในการประชุมคราวนน้ั หมวดท่ี 5 การเงนิ และทรพั ย์สิน ขอ้ 22 การเงนิ และทรพั ย์สนิ ทงั้ หมด ใหอ้ ยู่ในความรับผดิ ชอบของคณะทำ� งานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชมุ ชน เงินสดของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนถ้ามี ให้น�ำฝากไว้ในธนาคารพาณิชย์หรือธนาคารของรัฐบาลในนามของ ศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชนตำ� บล..................................โดยมีผู้เปิดบญั ชีรว่ มกัน 3 คน ข้อ 23 ใหป้ ระธานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชุมชน หรือคณะทำ� งานศนู ย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนซง่ึ ทปี่ ระชุม มีมติมอบหมายให้มีอ�ำนาจส่ังจ่ายเงินของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนได้คร้ังละไม่เกิน......................................บาท (........................ตัวอักษร……...............…...) ถ้าเกินกว่านั้นจะต้องได้รับอนุมัติจากคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชุมชน และคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนจะอนุมัติให้จ่ายได้ครั้งละไม่เกิน...................................บาท (..........................ตวั อักษร……................…...) ข้อ 24 การลงนามในการถอนเงนิ ฝากจากธนาคาร จะตอ้ งมลี ายชอื่ ของประธานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน หรอื คณะท�ำงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชนท่ีไดร้ ับมอบหมายลงนามรว่ มกับเหรัญญิก ขอ้ 25 ใหเ้ หรญั ญกิ มอี ำ� นาจเกบ็ รกั ษาเงนิ สดของศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนไดค้ รงั้ ละไมเ่ กนิ .................บาท (...........................ตวั อกั ษร…….................…...) ถา้ เกนิ กวา่ จำ� นวนนี้ จะตอ้ งนำ� ฝากธนาคารในบญั ชขี องศนู ยพ์ ฒั นครอบครวั ในชมุ ชนทนั ทีภายในวันทำ� การรุง่ ข้ึน ข้อ 26 เหรญั ญกิ จะตอ้ งจดั ทำ� บญั ชรี ายรบั - รายจา่ ย และบญั ชงี บดลุ ใหถ้ กู ตอ้ งตามหลกั การบญั ช ี โดยยดึ หลกั โปร่งใส ตรวจสอบได้ และจดั เก็บเอกสารการเงินไว้อย่างเป็นระบบ 36 กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมัน่ คงของมนษุ ย์

คมู่ อื จดั ตัง้ และดำ� เนินงานศนู ย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน (ศพค.) หมวดท่ี 6 การเปลีย่ นแปลงแกไ้ ขข้อบงั คับ ข้อ 27 ข้อบังคับของศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนจะเปลี่ยนแปลงแก้ไขได้โดยมติของที่ประชุมใหญ่เท่าน้ัน มติของท่ีประชุมใหญ่ในการให้เปล่ียนแปลงแก้ไขข้อบังคับจะต้องมีคะแนนเสียงไม่น้อยกว่า 2 ใน 3 ของสมาชิก ทเ่ี ข้ารว่ มประชมุ ท้ังหมด หมวดท่ี 7 บทเฉพาะกาล ขอ้ 28 ขอ้ บงั คบั น้ีใหเ้ รม่ิ ใช้บงั คับไดน้ บั ตั้งแต.่ .................................................................................................... ลงชื่อ)...............................................................ผ้จู ัดท�ำข้อบังคับ ( ) หมายเหตุ เมื่อจัดท�ำข้อบังคบั เรยี บรอ้ ย ให้เวียนแก่ทีป่ รกึ ษา และคณะท�ำงานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนรบั ทราบ ให้ยอมรับโดยทั่วกัน และจัดเก็บข้อบังคับศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนไว้กับค�ำสั่งแต่งต้ังคณะท�ำงาน ศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน กรมกจิ การสตรแี ละสถาบันครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่นั คงของมนุษย์ 37

คู่มอื จัดต้ังและดำ� เนนิ งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) ตวั อย่างคำ� สั่งแต่งตั้ง ศพค. ตวั อยา่ งค�ำสั่งแตง่ ตัง้ คำ� สัง่ ............................................. ท่.ี .................../........................... เรื่อง แตง่ ต้งั คณะทำ� งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชมุ ชนตำ� บล/เทศบาลตำ� บล..................................... ดว้ ยกระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ โดยกรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั สนบั สนนุ ให้มีการจัดตั้งศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน เพื่อส่งเสริมให้ชุมชนมีศูนย์รวมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวที่มี การบริหารจัดการโดยชุมชน สร้างโอกาสแห่งการเรียนรู้และการมีส่วนร่วมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวที่น�ำไปสู่ ความเข้มแข็งของชุมชนต�ำบล....................................................ในการบริหารจัดการการป้องกันและแก้ไขปัญหาสังคม อยา่ งยัง่ ยืนต่อไป เพื่อให้การด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) เป็นไปด้วยความเรียบร้อยและเกิดประโยชน์ ตอ่ ชมุ ชน จงึ แตง่ ตง้ั คณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนตำ� บล/เทศบาลตำ� บล........................................................ ดงั ตอ่ ไปน้ี ที่ปรึกษาคณะทำ� งาน 1. ………………………...........…………………. 2. …………………………...........………………. คณะท�ำงานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน ประกอบดว้ ย ประธาน/หัวหน้าคณะทำ� งาน 1. …………………………...........………………. รองประธาน/หัวหนา้ คณะทำ� งาน 2. …………………………...........………………. รองประธาน/หวั หน้าคณะทำ� งาน 3. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 4. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 5. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 6. …………………………...........………………. คณะท�ำงาน 7. …………………………...........………………. คณะท�ำงาน 8. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 9. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 10. …………………………...........………………. คณะทำ� งาน 11. …………………………...........………………. เหรญั ญิก 12. …………………………...........………………. ผู้ช่วยเหรญั ญกิ 13. …………………………...........………………. เลขานกุ าร 14. …………………………...........………………. ผ้ชู ่วยเลขานกุ าร 15. .…………………………...........………………. 38 กรมกิจการสตรแี ละสถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์

คมู่ ือจัดตัง้ และด�ำเนินงานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) โดยมีอ�ำนาจหน้าที่ ดังนี้ 1) มสี ว่ นร่วมในการสำ� รวจและจดั ท�ำข้อมูลเก่ยี วกบั ครอบครวั 2) มีส่วนร่วมในการจัดท�ำแผนปฏิบัติการเพ่ือพัฒนา ป้องกัน และแก้ไขปัญหาครอบครัว กับครอบครัว ทกุ ชว่ งวยั และครอบคลมุ ทกุ มติ ขิ องปญั หา โดยผลกั ดนั ใหเ้ ปน็ แผนครอบครวั ในขอ้ บญั ญตั หิ รอื เทศบญั ญตั ิ ขององคก์ รปกครองส่วนท้องถนิ่ 3) รว่ มประชมุ คณะทำ� งานศูนย์พฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนอย่างสมำ่� เสมอ 4) มสี ว่ นรว่ มในการสนบั สนนุ และสง่ เสรมิ การเรยี นรู้ และจดั กจิ กรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั ปญั หา และความตอ้ งการ ของครอบครัวในชุมชน 5) มีส่วนรว่ มในการพัฒนาเครอื ขา่ ยครอบครวั 6) จัดตั้งกองทนุ เพ่ือพฒั นาสถาบันครอบครวั 7) ใหค้ ำ� ปรกึ ษาแนะนำ� ในการบรรเทาปญั หาครอบครวั และประสานความชว่ ยเหลอื ครอบครวั ทปี่ ระสบปญั หา ครอบครวั และปัญหาทางสงั คม ไดอ้ ย่างเหมาะสม 8) มสี ่วนรว่ มในการประสานงานเครอื ข่าย และหน่วยงานต่าง ๆ ในการพัฒนาครอบครวั 9) มสี ว่ นรว่ มในการหาชอ่ งทางแหลง่ ทนุ และทรพั ยากรในการดำ� เนนิ งานของศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน 10) มสี ว่ นรว่ มในการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชนใหเ้ ป็นท่รี ู้จกั ท้งั นี้ ต้ังแต่บัดนีเ้ ป็นต้นไป สงั่ ณ วันท่ี................เดอื น.............................................พ.ศ. .................. (......................................................................) นายกองคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำบล/เทศบาลต�ำบล...................................................... กรมกจิ การสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ 39

คมู่ ือจัดตั้งและดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) ตวั อย่างค�ำสง่ั แตง่ ต้ัง (กรณปี รับปรุงรายช่ือ) ค�ำสัง่ องคก์ ารบริหารส่วนตำ� บล/เทศบาลต�ำบล.................... ท่.ี .................../.......................... เร่อื ง แตง่ ตั้งคณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชุมชนตำ� บล/เทศบาลต�ำบล............................................. ------------------------------------------------- ตามทอ่ี งคก์ ารบรหิ ารสว่ นตำ� บล/เทศบาลตำ� บล...................................................ไดจ้ ดั ตง้ั ศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนตำ� บล/เทศบาลตำ� บล.....................................................โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ ใหเ้ กดิ การประสานความรว่ มมอื ในการพัฒนาสถาบันครอบครัว ในลักษณะบูรณาการจากทุกภาคส่วนในสังคม ส่งเสริมให้ชุมชนมีศูนย์รวมในการ พัฒนาสถาบนั ครอบครัวทมี่ กี ารบริหารจัดการโดยชุมชนในรปู แบบศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชน และเพอื่ สรา้ งโอกาส ให้ชุมชนได้เรียนรู้ และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวท่ีจะน�ำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชนในกาบริหาร และแก้ปัญหาสังคมอย่างยงั่ ยนื ต่อไป เพ่ือให้การด�ำเนินงานเป็นไปตามวัตถุประสงค์ และสามารถพัฒนาครอบครัวได้อย่างต่อเน่ือง เห็นสมควร ปรบั ปรงุ รายชอื่ คณะทำ� งานศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนตำ� บล/เทศบาลตำ� บล........................................ใหเ้ ปน็ ปจั จบุ นั ตามทอ่ี งคก์ ารบรหิ ารสว่ นตำ� บล/เทศบาลตำ� บล.................................................ไดด้ ำ� เนนิ โครงการศนู ยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนมาตง้ั แตป่ ี พ.ศ. ..................... (ระบปุ ที จ่ี ดั ตง้ั ศพค.) จนถงึ ปจั จบุ นั เพอ่ื สง่ เสรมิ ใหช้ มุ ชนมสี ว่ นรว่ มในการพฒั นา สถาบันครอบครัวท่ีมีการบริหารจัดการโดยชุมชนในรูปแบบศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน สร้างโอกาสให้ชุมชน ได้เรียนรู้และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสถาบันครอบครัวท่ีจะน�ำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชน ในการบริหารงานและ แก้ไขปัญหาสังคมอย่างยั่งยืน เพื่อให้การด�ำเนินการปรับปรุงค�ำสั่งแต่งตั้งคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชนต�ำบล/เทศบาล ตำ� บล......................................................องค์การบรหิ ารส่วนตำ� บล/เทศบาลตำ� บล......................................................... จึงขอยกเลิกค�ำส่ังที่......................................ลงวันท่ี..................................และแต่งตั้งคณะท�ำงานศูนย์พัฒนาครอบครัว ในชุมชนต�ำบล/เทศบาลต�ำบล.................................................ใหม่ ดังตอ่ ไปนี้ คณะทำ� งานศนู ยพ์ ัฒนาครอบครวั ในชุมชนระดบั ต�ำบล...................................................... 1. นาย/นาง/นางสาว.............................. ประธานคณะทำ� งาน 2. …………………………...........………………. รองประธานคณะทำ� งาน 3. ........................................................... คณะท�ำงาน 4. ........................................................... คณะทำ� งาน 5. ........................................................... คณะท�ำงาน 6. ........................................................... คณะทำ� งาน 7. ........................................................... คณะท�ำงาน 8. ........................................................... คณะทำ� งานและเหรญั ญกิ 9. ........................................................... ทำ� งานและเลขานกุ าร 10. ........................................................... คณะทำ� งานและผ้ชู ว่ ยเลขานุการ 40 กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนษุ ย์

คู่มอื จัดตั้งและดำ� เนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) คณะทำ� งานศูนยพ์ ฒั นาครอบครวั ในชมุ ชนต�ำบล.................................................ระดับหมูบ่ า้ น หม่ทู .่ี ......................บ้าน.................................................ตามรายช่ือดังตอ่ ไปน้ี 1. นาย/นาง/นางสาว.............................. ประธานคณะท�ำงาน 2. …………………………...........………………. รองประธานคณะทำ� งาน 3. ........................................................... คณะท�ำงาน 4. ........................................................... คณะท�ำงานและเหรัญญิก 5. ........................................................... คณะทำ� งานและเลขานุการ 6. ........................................................... คณะท�ำงานและผู้ช่วยเลขานุการ หมู่ท่ี......................บา้ น..................................................ตามรายชอ่ื ดังตอ่ ไปนี้ 1. นาย/นาง/นางสาว.............................. ประธานคณะทำ� งาน 2. ........................................................... รองประธานคณะท�ำงาน 3. ........................................................... คณะท�ำงาน 4. ........................................................... คณะท�ำงานและเหรญั ญิก 5. ........................................................... คณะท�ำงานและเลขานุการ 6. ........................................................... คณะท�ำงานและผูช้ ว่ ยเลขานกุ าร ให้ผู้ท่ีได้รับการแต่งต้ัง ปฏิบัติหน้าที่ช่วยเฝ้าระวังปัญหา และศึกษา ส�ำรวจ รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสภาพ ครอบครัว สตรี เดก็ เยาวชน ผสู้ ูงอายแุ ละผดู้ อ้ ยโอกาส จดั ท�ำแผนงาน/โครงการ/กจิ กรรมท่มี ีลกั ษณะแบบบูรณาการ เพ่ือการป้องกันและแก้ไขปัญหาในครอบครัวของแต่ละหมู่บ้าน ส่งเสริมให้สถาบันครอบครัวสร้างเครือข่ายในการ เอ้ือเฟ้อื เกอ้ื กลู ซึ่งกันและกัน กอ่ ให้เกดิ สถาบันครอบครวั ทเี่ ขม้ แข็งและชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้ ท้งั น้ี ตง้ั แต่บดั น้ีเปน็ ตน้ ไป สงั่ ณ วันท.ี่ ...............เดอื น.............................................พ.ศ. .................. (......................................................................) นายกองค์การบรหิ ารสว่ นตำ� บล/เทศบาลต�ำบล...................................................... กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่นั คงของมนุษย์ 41

คมู่ ือจดั ตง้ั และด�ำเนินงานศูนย์พัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) ศูนยพ์ ฒั นาครอบครัวในชมุ ชนต�ำบล/เทศบาล............................................................................... ความหมายของสญั ลกั ษณ ์ : เปน็ รปู หวั ใจสีแดงเล็กทผ่ี สมผสานกับหวั ใจใหญ่ อยภู่ ายใต้หลงั คาบ้าน ส่อื ความหมายวา่ “สร้างความรกั ความเสมอภาคร่วมกนั ภายในบ้าน ยอ่ มน�ำมาซึ่งความอบอนุ่ และสนั ติสขุ ในครอบครัว” 42 กรมกิจการสตรแี ละสถาบนั ครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมนั่ คงของมนษุ ย์

คมู่ อื จัดตง้ั และด�ำเนนิ งานศูนยพ์ ัฒนาครอบครัวในชุมชน (ศพค.) ตวั อยา่ งกิจกรรมส่งเสริมความเข้มแข็งของครอบครัว ตวั อย่างกิจกรรมการส่งเสรมิ สัมพนั ธภาพของสมาชิกครอบครัวทุกช่วงวัย วัตถุประสงค์หลกั : เพอ่ื เสรมิ สรา้ งความสมั พนั ธท์ ด่ี รี ะหวา่ งสมาชกิ ในครอบครวั ทกุ ชว่ งวยั ใหส้ ามารถดำ� เนนิ ชวี ติ ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม มกี ารสอ่ื สาร มคี วามสมั พนั ธอ์ นั ดตี อ่ กนั สง่ เสรมิ ใหค้ รอบครวั มภี มู คิ มุ้ กนั ตอ่ ปญั หาตา่ ง ๆ สามารถช่วยเหลอื เป็นทปี่ รึกษา และให้คำ� แนะนำ� แก่สมาชกิ เม่ือมปี ัญหา ภายในครอบครัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการเสริมสร้างคุณค่าและบทบาทให้แก่ ผู้สงู อายใุ นครอบครัว โดยเนน้ ทคี่ รอบครวั ท่วั ไป หรือครอบครวั เฉพาะ กิจกรรมสง่ เสรมิ ความสมั พันธส์ มาชกิ ครอบครัวทุกช่วงวยั ไดแ้ ก่ 1. การเตรยี มความพร้อมสู่การเป็นครอบครัวใหม่ 2. การสรา้ งสมั พนั ธภาพภายในครอบครัว 3. การเสรมิ สร้างภมู คิ ุ้มกนั ใหแ้ ก่ครอบครัว 4. การเสรมิ สร้างคณุ คา่ ใหผ้ ู้สูงอายุในครอบครัว รูปแบบกจิ กรรม 1. กิจกรรมเตรียมความพร้อมสู่การเป็นครอบครัวใหม่ วัตถุประสงค์ : เพอื่ สง่ เสรมิ ใหห้ ญงิ ตงั้ ครรภ/์ หญงิ หลงั คลอดไดท้ ราบวธิ ดี แู ลตนเอง การเตรยี มความพรอ้ ม ในการเป็นคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ และการเล้ียงดูลูกในแต่ละช่วงวัย ทั้งให้สามีได้รู้วิธี ดแู ลสขุ ภาพกายและสขุ ภาพใจของภรรยา และวธิ กี ารชว่ ยเหลอื ภรรยาในการเลยี้ งดบู ตุ ร กลุ่มเปา้ หมาย : หญิงตง้ั ครรภ์/หญิงหลังคลอด และสามี หรอื สมาชิกในครอบครัว หวั ขอ้ วิชา 1) การดูแลสุขภาพครรภ์ สขุ ภาพใจของคณุ แม่ จนกระท่ังคลอด 2) การเลี้ยงลกู ดว้ ยนมแม่ 3) บทบาทและภาระหนา้ ทข่ี องพอ่ แม่มอื ใหม่ 4) การเลยี้ งดูลกู ตามวัย (วงจรชวี ิตครอบครวั /พัฒนาการในแต่ช่วงวยั ) 5) การวางแผนครอบครัว วางแผนการเงนิ และเวลา 6) กฎหมายท่ีเก่ียวข้อง (การจดทะเบียนสมรส สิทธิตามกฎหมาย การแจ้งเกิด การลาไปช่วยเหลือภรรยา ที่คลอดบตุ ร เปน็ ต้น) ตวั ชวี้ ัดความสำ� เรจ็ : 1) หญิงต้งั ครรภ์/หญงิ หลังคลอด มคี วามรู้ ความเข้าใจในการดแู ลตวั เอง และดแู ลบุตร 2) สามี หรือสมาชกิ ในครอบครัว สามารถช่วยเหลือในการเลีย้ งดบู ุตรหลานไดอ้ ยา่ งถูกต้อง กรมกจิ การสตรแี ละสถาบนั ครอบครัว กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนุษย์ 43

คูม่ อื จัดต้ังและดำ� เนนิ งานศูนย์พฒั นาครอบครัวในชมุ ชน (ศพค.) 2. กจิ กรรมสร้างสมั พันธภาพภายในครอบครวั วัตถุประสงค์ : เพื่อส่งเสริมการท�ำบทบาทหน้าท่ีอย่างเหมาะสมของสมาชิกครอบครัว ส่งเสริม สมั พันธภาพทด่ี ีภายในครอบครัว เพื่อลดปัญหาความขัดแย้งของครอบครัว ส่งเสรมิ วิถี ความเปน็ ประชาธปิ ไตยในครอบครัว กลุม่ เป้าหมาย : สมาชิกครอบครวั ทุกช่วงวัย (พอ่ แม่ ผู้ปกครอง ลกู หลาน) หวั ขอ้ วชิ า 1) จรยิ ธรรมของหวั หน้าครอบครวั 2) บทบาทหนา้ ที่ของสมาชกิ ในครอบครวั 3) การส่อื สารท่ดี ีวธิ ีการแก้ไขปญั หาข้อขัดแยง้ ภายในครอบครัว 4) การใช้เวลารว่ มกนั ของครอบครวั 5) การทดแทนพระคณุ พ่อแม่ ตวั ชว้ี ดั ความสำ� เร็จ : 1) สมาชิกในครอบครวั มสี ัมพนั ธภาพทดี่ ีขนึ้ มีการพดู จาตอ่ กันดขี น้ึ ยอมรบั ฟังและใชเ้ หตผุ ลมากขึน้ 2) สมาชิกในครอบครัวมีการใชเ้ วลาร่วมกันอยา่ งมคี ุณภาพเพม่ิ มากขนึ้ 3. กิจกรรมเสริมสรา้ งภมู คิ ุม้ กนั ให้แกเ่ ด็ก เยาวชน และสมาชกิ ครอบครวั วตั ถุประสงค์ : เพ่ือเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่เด็ก เยาวชน สมาชิกครอบครัว ในการรู้เท่าทันปัญหา ของวัยรุ่น ปลูกฝังค่านิยมการรักและดูแลตัวเอง ให้เด็ก เยาวชนสามารถเข้าใจและ จดั การกับปญั หาของตนไดอ้ ยา่ งเหมาะสม รวมทั้งครอบครัวสามารถเข้าใจ และสอ่ื สาร ทางบวกกบั ลกู วัยรุ่นได้ กลุม่ เป้าหมาย : เด็กวยั รุ่น เยาวชน และพอ่ แม่ ผปู้ กครอง หวั ขอ้ วชิ า 1) การอนามยั เจริญพันธุ์ 2) การเสรมิ สร้างทักษะชีวิตวยั รนุ่ (ทักษะการปฏิเสธ การคบเพอ่ื นตา่ งเพศ เป็นตน้ ) 3) การรเู้ ท่าทันสื่อ โลกออนไลน์ โซเชี่ยนมเี ดยี 4) การสอื่ สารทางบวกกับลกู วยั รุน่ 5) การศึกษา อาชีพ และกฎหมายทเี่ กีย่ วขอ้ งกบั วยั ร่นุ ตัวช้วี ดั ความส�ำเรจ็ : 1) เด็ก และเยาวชน มีความรู้ ความเขา้ ใจอนามัยเจรญิ พันธุ์ และทักษะชวี ิตวยั รนุ่ 2) พอ่ แม่ ผปู้ กครอง รู้ และเข้าใจการสือ่ สารทางบวกกับลูกวยั รุ่น 3) เดก็ เยาวชน และสมาชิกครอบครัวมีการส่ือสารทดี่ ีตอ่ กนั 44 กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครวั กระทรวงการพฒั นาสังคมและความมนั่ คงของมนษุ ย์