๒. การสรา้ งความเขม้ แขง็ ของกลไกการควบคมุ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอลร์ ะดบั จงั หวดั 101 สสส. ด�ำเนนิ งานร่วมกับสำ� นักงานเครือขา่ ยองคก์ รงดเหลา้ ศูนยว์ ิจัยปัญหาสุรา และสำ� นักงาน คณะกรรมการควบคุมเครอื่ งดม่ื แอลกอฮอล์ ส�ำนักควบคุมยาสูบ กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข สนบั สนุนให้จังหวดั จดั ทำ� แผนยทุ ธศาสตรก์ ารควบคมุ เครอ่ื งด่ืมแอลกอฮอล์ระดับจังหวดั และมีการ ด�ำเนินการตามแผนยุทธศาสตร์การควบคุมเครื่องด่ืมแอลกอฮอล์ระดับจังหวัด ซ่ึงต่อมาได้พัฒนาการ ท�ำงานโดยเน้นการบูรณาการการท�ำงานระหว่างการควบคุมเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์กับยาสูบ เพ่ือให้ จังหวดั มกี ารดำ� เนนิ การทัง้ การเฝ้าระวัง และบงั คับใช้กฎหมาย มีผลการด�ำเนินงาน ดังนี้ ๒.๑ สสส. บรู ณาการการทำ� งานประเดน็ การควบคมุ เครอื่ งดมื่ แอลกอฮอลแ์ ละยาสบู ในระดบั จงั หวดั โดยเนน้ การเชอ่ื มประสานการทำ� งานรว่ มกบั หนว่ ยงานภายในสงั กดั กระทรวงสาธารณสขุ ไดแ้ ก่ สำ� นกั งาน คณะกรรมการควบคุมเครื่องด่ืมแอลกอฮอล์ ส�ำนักควบคุมยาสูบ ส�ำนักงานป้องกันควบคุมโรค และ ส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ส่งผลให้เกิดการพัฒนาจังหวัดต้นแบบควบคุมเครื่องด่ืมแอลกอฮอล์ และยาสบู ๕ จงั หวดั สามารถนำ� มาเปน็ แนวทางใหจ้ งั หวดั อน่ื ๆ เรยี นรแู้ ละนำ� ไปปรบั ใชไ้ ด้ ไดแ้ ก่ จงั หวดั เชียงใหม่ ลำ� พูน สกลนคร อ�ำนาจเจรญิ และนครราชสีมา ๒.๒ จังหวัดต้นแบบควบคุมเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์และยาสูบ มีกลไกการด�ำเนินการสื่อสาร ประชาสัมพันธ์ให้ร้านค้าบุหร่ีและสุรารับทราบข้อกฎหมายท่ีเกี่ยวข้อง พร้อมกวดขันการบังคับใช้ กฎหมาย บุคลากรในหน่วยบริการท่ีเก่ียวข้องในการควบคุมบุหร่ีและสุรา มีทักษะชวนให้ประชาชน เลกิ สูบและเลกิ ด่มื เกิดชุมชนตน้ แบบปลอดบหุ รแ่ี ละสุรา ได้แก่ จงั หวัดเชยี งใหม่ ๓ ชมุ ชน จังหวดั สกลนคร ๑๐ ชุมชน จงั หวดั อ�ำนาจเจริญ ๒๐ ชุมชน จงั หวดั นครราชสีมา ๓๒ ชุมชน และจังหวัดลำ� พนู ดำ� เนินการอำ� เภอปลอดบุหรี่ ๘ อำ� เภอ ๒.๓ โรงพยาบาลระดบั จงั หวดั ระดบั อำ� เภอ และระดบั ตำ� บลของจงั หวดั ตน้ แบบมกี ารใหบ้ รกิ าร เลิกบหุ รีแ่ ละสรุ าทั้งเชิงรบั และเชิงรกุ โดยผสมผสานการใหบ้ รกิ ารในคลินิกโรคไมต่ ดิ ต่อเร้ือรัง ๒.๔ โรงเรยี นทง้ั ระดบั ประถมศกึ ษาและมธั ยมศกึ ษาของจงั หวดั ตน้ แบบเขา้ รว่ มโครงการโรงเรยี น ปลอดบหุ รี่และสุรา ไดแ้ ก่ จงั หวดั อำ� นาจเจริญ ๑๓๗ แห่ง จังหวดั นครราชสีมา ๑,๐๘๘ แหง่ จงั หวัด ล�ำพนู ๙๑ แหง่ และจงั หวดั สกลนคร ๔๕ แหง่ ๓. การขยายตน้ แบบงานบญุ ประเพณีปลอดเหล้า รว่ มกบั สำ� นกั งานเครอื ขา่ ยองคก์ รงดเหลา้ ดำ� เนนิ การขยายตน้ แบบงานปลอดเหลา้ ไปยงั การจดั งานในโอกาสต่างๆ อย่างตอ่ เนอื่ ง เพอ่ื ให้เกดิ การปรับเปลย่ี นพฤติกรรมของสังคมในการลดการบรโิ ภค เครื่องดม่ื แอลกอฮอลโ์ ดยใช้โอกาสต่างๆ มีผลการด�ำเนินงาน ดังน้ี ๓.๑ สสส. จัดเวทีปรึกษาหารือของประชาคมภาค ประชาคมจังหวัด ให้สามารถส่ือสาร สรา้ งความเขา้ ใจในการจดั งานบญุ ประเพณปี ลอดเหลา้ โดยขอความรว่ มมอื จากเจา้ ภาพงานบญุ ประเพณี ประชาชน และผ้ปู ระกอบการ ๓.๒ สนบั สนุนให้เกิดรูปธรรมงานบุญประเพณปี ลอดเหลา้ จ�ำนวนมาก ไดแ้ ก่ ๑) งานแข่งเรอื ปลอดเหล้า ๒๖ พื้นท่ี ๒) งานลอยกระทงปลอดเหล้า ๒๐ พื้นท่ี ๓) งานเทศกาลอาหารอร่อยได้ ไรแ้ อลกอฮอล์ ๑๖ พนื้ ที่ ๔) งานกาชาดปลอดเหลา้ ๒๓ พนื้ ท่ี ๕) งานเทศกาลดนตรโี คตรอนิ ดไี้ มส่ บู ไมด่ ม่ื ไม่เสพ และพ้นื ทีก่ ิจกรรมสรา้ งสรรคง์ านดนตรี ๑๔ พื้นท่ี ๖) งานเทศกาลดนตรปี ลอดเหลา้ ๒๐ พื้นท่ี ๗) งานวดั งานประจำ� ปปี ลอดเหลา้ ๖ พน้ื ท่ี ๘) งานกฬี าปลอดเหลา้ ๑๒ พนื้ ที่ ๙) งานสงกรานตป์ ลอดเหลา้ พน้ื ที่เล่นน้ำ� ปลอดเหล้าปลอดภยั ๑๕๓ พนื้ ท่ี และ ๑๐) งานเทศกาลบุญบัง้ ไฟปลอดหล้า ๑๔ พ้นื ท่ี
สสส. ร่วมกับ ส�ำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า และเครือข่ายเยาวชน โคตรอนิ ด้ี แถลงขา่ วเทศกาลดนตรี โคตรอนิ ดี้ ปที ่ี ๑๔ ตอน \"วงไมด่ งั กฟ็ งั บา้ งเหอะ\" โดยมเี กง่ ธชย ประทมุ วรรณ รว่ มงานแถลงขา่ ว ทล่ี านวคิ ตอร่ี พอยท์ เกาะพญาไท อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ กรุงเทพฯ วันท่ี ๒๗ สิงหาคม ๒๕๖๑ ๓.๓ สนบั สนนุ ใหเ้ กดิ นโยบายสาธารณะงานสงกรานตป์ ลอดเหลา้ ๑๕ งาน กอ่ ใหเ้ กดิ การขยาย พน้ื ทเ่ี ลน่ น�ำ้ สงกรานต์ปลอดเหลา้ ให้กลายเปน็ กระแสสังคม ในส่อื สาธารณะช่วงเทศกาลสงกรานต์ และ ขยายไปยงั พนื้ ทเี่ อกชนสำ� คญั อาทิ การจดั งานสงกรานตย์ า่ นสลี ม เขตสาทร กรงุ เทพมหานคร ไมพ่ บการ จำ� หนา่ ยเครอื่ งดม่ื แอลกอฮอลต์ ลอดระยะทาง ๘๐๐ เมตร และรา้ นสะดวกซอื้ ไมม่ กี ารจำ� หนา่ ยเครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล์ทุกชนิด โดยเปล่ียนมาจ�ำหน่ายน�้ำด่ืมชนิดขวดแทน และขยายแนวคิดการรณรงค์ไปยัง กลมุ่ ผ้ปู ระกอบการ และประชาชนในย่านถนนขา้ วสาร เขตพระนคร กรงุ เทพมหานคร ท่ใี หค้ วามสนใจ และร่วมรณรงคไ์ ม่จ�ำหนา่ ยเครอ่ื งด่ืมแอลกอฮอล์ในชว่ งเทศกาลสงกรานต์ และเกดิ นโยบายสาธารณะ งานเทศกาลบญุ บ้ังไฟ ๒ ฉบบั ๔. รณรงคบ์ ้านไมใ่ ช่เวทมี วย ยุติความรุนแรงจากน้�ำเมา รว่ มกบั มลู นธิ หิ ญงิ ชายกา้ วไกล และบรษิ ทั เจ.วอลเตอรธ์ อมสนั ประเทศไทย สรา้ งกระแสรณรงค์ ประเดน็ “บ้านไมใ่ ชเ่ วทมี วย ผู้ชายไม่ท�ำร้ายผหู้ ญงิ ” เพอ่ื รณรงคเ์ น่ืองในโอกาสวนั ยุตคิ วามรุนแรงต่อ สตรสี ากล โดยได้รับความสนใจจากสอ่ื มวลชนและประชาชนรว่ มสนบั สนุนการสอื่ สาร อาทิ คลิปวดิ โี อ 102 รณรงค์ และกิจกรรมการถ่ายภาพพร้อมเขียนข้อความ “บ้าน...ไม่ใช่เวทีมวย” ลงส่ือสังคมออนไลน์ พร้อมติดแฮชแท็ก #ผู้ชายไมท่ �ำรา้ ยผู้หญิง สอ่ื มวลชนทุกประเภทรว่ มสือ่ สารเผยแพรข่ า่ วสาร คิดเป็น มลู ค่าการเผยแพร่ กวา่ ๑๐ ล้านบาท สสส. ร่วมกับมูลนิธิหญิงชายก้าวไกล ผลิต คลิปวิดีโอรณรงค์ยุติความรุนแรงต่อผู้หญิงและ เด็ก ภายใต้แนวคิด “บ้านไม่ใช่เวทีมวย ผู้ชาย ไมท่ ำ� ร้ายผหู้ ญิง” เผยแพรใ่ นช่วงเดอื นพฤศจกิ ายน ๒๕๖๐
๑.๓ แผนการจดั การความปลอดภัย และปัจจัยเสย่ี งทางสงั คม สำ� นกั สนบั สนนุ การควบคมุ ปัจจยั เสี่ยงทางสงั คม การด�ำเนนิ งานตามแผนการจดั การความปลอดภยั และปัจจยั เส่ยี งทางสงั คม แผนการจัดการความปลอดภัยและปัจจัยเส่ียงทางสังคม มุ่งตอบสนองเป้าประสงค์ตาม เป้าหมายการพฒั นาท่ียงั่ ยืน (The Sustainable Development Goals : SDGs) ในประเด็น การลดอตั ราผเู้ สยี ชวี ติ จากการบาดเจบ็ จากอบุ ตั เิ หตทุ างถนน ลดความสญู เสยี ทเี่ กดิ จากภยั พบิ ตั ิ และยตุ คิ วามยากจนทกุ รปู แบบ ซง่ึ สอดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตรช์ าตริ ะยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) ในด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ ในประเด็นการเสริมสร้างให้คนไทยมี สขุ ภาวะทดี่ ี และดา้ นการสรา้ งโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม ในประเดน็ การลดความเหลอ่ื มลำ�้ สรา้ งความเป็นธรรมในทุกมิติ สสส. มบี ทบาทการดำ� เนนิ งานมงุ่ เน้นการขับเคล่ือนการด�ำเนินงานร่วมกับภาคเี ครอื ขา่ ยเพ่ือ สรา้ งเปา้ หมายรว่ มกนั และรว่ มพฒั นานโยบายสาธารณะรวมถงึ มาตรการสำ� คญั พฒั นาภาคเี ครอื ขา่ ย ภาคประชาชนและรณรงคป์ ระชาสมั พนั ธ์ พฒั นาระบบขอ้ มลู ขา่ วสารและการจดั การความรู้ รวมทงั้ พัฒนากลไกและบูรณาการการท�ำงานในระดับพ้ืนที่ เพ่ือให้เกิดผลลัพธ์ส�ำคัญ ๓ ด้าน ได้แก่ ดา้ นการจดั การความปลอดภยั ทางถนน ดา้ นการจดั การภยั พบิ ตั ิ และดา้ นการลดปญั หาจากการพนนั ผลการดำ� เนินงานท่ีสำ� คัญ 103 ๑) เกิดความร่วมมือทางนโยบายเพื่อสรา้ งความปลอดภยั ทางถนนตลอดทัง้ ปี ๒) การสนบั สนนุ กลไกการจดั การอบุ ตั เิ หตทุ างถนนตลอดทงั้ ปี และขยายผลมาตรการ ลดอุบตั ิเหตใุ นพน้ื ท่ี ๓) การจดั ทำ� สอื่ รณรงคส์ ร้างความตระหนกั การปอ้ งกันอคั คภี ยั ในชมุ ชนเมอื ง ๒ ชดุ ความรู้ ๔) การขบั เคล่อื นมาตรการลดปญั หาจากการพนนั ทง้ั น้ี สามารถนำ� เสนอโดยสังเขปไดด้ ังน้ี
๑. เกิดความรว่ มมอื ทางนโยบายเพ่ือสร้างความปลอดภัยทางถนนตลอดท้ังปี รว่ มกับภาคีเครือขา่ ยภาครฐั ภาคประชาสงั คม ภาคเอกชน ในการผลกั ดันให้เกดิ การขบั เคลือ่ น งานสรา้ งความปลอดภัยทางถนนรว่ มกนั อย่างต่อเน่อื งตลอดทง้ั ปี และสนับสนุนให้เกิดการกระจาย การท�ำงานลงส่รู ะดบั พื้นทอี่ ยา่ งเข้มข้น มผี ลการด�ำเนินงาน ดังน้ี ๑.๑ เกดิ ความร่วมมอื ระหวา่ ง สสส. กระทรวงสาธารณสุข ส�ำนกั งานต�ำรวจแหง่ ชาติ ในการ สนับสนุนการตรวจแอลกอฮอล์ในเลือดของผู้ประสบอุบัติเหตุทุกราย (กรณีท่ีไม่สามารถตรวจทาง ลมหายใจได)้ ในชว่ งเทศกาลปใี หม่ และสงกรานต์ พ.ศ ๒๕๖๑ และผลการตรวจจะนำ� ไปประกอบการ ด�ำเนินคดี รวมถงึ ประกนั ภาคสมคั รใจจะไม่คมุ้ ครองผทู้ มี่ แี อลกอฮอล์ในเลอื ดเกินทีก่ ฎหมายก�ำหนด ซึ่ง ถอื เปน็ มาตรการสำ� คญั ทสี่ ามารถชว่ ยลดอบุ ตั เิ หตไุ ด้ สง่ ผลการใหด้ ำ� เนนิ การบงั คบั ใชก้ ฎหมายมคี วาม เข้มข้นมากข้ึนคือ มีการด�ำเนินคดีจราจรในข้อหาเมาแล้วขับเพิ่มข้ึนถึงร้อยละ ๔๙ โดยผลการ ตรวจแอลกอฮอล์ในเลือดจากโรงพยาบาล พบว่า ผ้บู าดเจ็บสาหสั หรอื เสยี ชวี ิต มปี รมิ าณแอลกอฮอล์ ที่เกินกว่ากฎหมายก�ำหนดสูงถึงร้อยละ ๕๐ สะท้อนว่าปัญหาการดื่มแล้วขับ ยังเป็นพฤติกรรมเสี่ยง ส�ำคญั ในชว่ งเทศกาล ทที่ กุ ภาคส่วนตอ้ งรว่ มเฝา้ ระวังและต้องท�ำงานอย่างเข้มขน้ ขน้ึ สสส. รว่ มกบั สำ� นกั งานเครอื ขา่ ยลดอบุ ตั เิ หตุ และภาคเี ครอื ขา่ ย จดั แถลงขา่ ว “ลดเรว็ ดมื่ ไมข่ บั ” กลับบ้านปลอดภัยปีใหม่ ๒๕๖๑ ท่โี รงแรมริชมอนด์ อ.เมอื ง จ.นนทบรุ ี วนั ที่ ๒๕ ธนั วาคม ๒๕๖๐ 104 ๑.๒ การสรา้ งความรว่ มมอื ในการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาอบุ ตั เิ หตทุ างถนน รว่ มกบั ตำ� รวจภธู ร ภาค ๔ และตำ� รวจภูธรภาค ๓ โดยได้จดั ตง้ั ศูนยบ์ ญั ชาการตรวจตดิ ตามการเกิดอุบัตเิ หตใุ นพื้นทขี่ อง ทั้ง ๒ ภาค เพื่อเฝ้าระวังเหตุ และสนับสนุนให้ต�ำรวจภูธรในพื้นที่พัฒนานวัตกรรมการท�ำงานเพ่ือ ลดอุบัตเิ หตแุ ละทำ� งานร่วมกับภาคเี ครือขา่ ยในจังหวัดเพม่ิ มากข้ึน ๑.๓ การสร้างความรว่ มมอื ในการขบั เคลอื่ นการลดอุบัติเหตทุ างถนน ผา่ นกลไกประชารฐั เพ่อื สงั คม (E6) โดยคณะทำ� งานประชารัฐเพอ่ื สงั คม มีมตทิ ่สี �ำคญั ท่จี ะให้คณะท�ำงานไดน้ ำ� ไปด�ำเนินการต่อ ได้แก่ ขยายผลการสร้าง “มาตรการองค์กรเพ่ือความปลอดภัยทางถนน” ให้มีจ�ำนวนองค์กร เพมิ่ มากขน้ึ รวมถงึ การขยายผลไปยงั คคู่ า้ ขององคก์ รทรี่ ว่ มด�ำเนนิ การ ๓๐๐ แหง่ และสนบั สนนุ ภาคเอกชน สรา้ งรปู แบบการทำ� งานและร่วมลงทุนแกไ้ ขปัญหาอุบตั ิเหตุทางถนน ในจงั หวดั นำ� รอ่ ง ๓ จังหวัดของ พื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก มีภาคเอกชนร่วมเป็นเจ้าภาพขับเคล่ือนการแก้ปัญหา รว่ มกับหนว่ ยงานภาครฐั และเครอื ข่ายในจังหวัด ได้แก่ จังหวดั ระยอง (บรษิ ัท ปตท. จ�ำกัด (มหาชน) ร่วมเป็นเจ้าภาพ) จังหวัดชลบุรี (นิคมอุตสาหกรรมอมตะนคร รว่ มเป็นเจ้าภาพ) และจังหวัดเชิงเทรา (บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ รว่ มเปน็ เจา้ ภาพ) ซ่งึ ท�ำให้เกิดการขับเคลอ่ื นในพนื้ ทอ่ี ย่างเปน็ รปู ธรรม
๑.๔ การผลกั ดนั ใหเ้ กดิ “พนั ธสญั ญาภเู กต็ ” รวมทง้ั มบี นั ทกึ ขอ้ ตกลงความรว่ มมอื โดยรฐั มนตรี 105 วา่ การกระทรวงสาธารณสขุ กบั ผแู้ ทนองคก์ ารอนามยั โลก และผแู้ ทนกระทรวงตา่ งๆ จากประเทศสมาชกิ ในภูมิภาคเอเชียใต้และตะวันออก ๑๐ ประเทศ โดยจะน�ำพันธสัญญาภูเก็ตน้ีไปเร่งรัดการขับเคลื่อน แผนทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๖๓ และกระทรวงสาธารณสุข มีประกาศ การด�ำเนินงานเพ่ือเรง่ รดั การด�ำเนินงานในอีก ๓ ปีข้างหน้า ซ่ึงมงุ่ เนน้ ไปทผี่ ู้ใช้ถนนกลมุ่ เปราะบาง อาทิ คนเดนิ ถนน ผู้ขับขจ่ี กั รยานและจกั รยานยนต์ ๒. การสนับสนุนกลไกการจัดการอบุ ตั เิ หตุทางถนนตลอดทัง้ ปี และขยายผลมาตรการลดอุบตั เิ หตใุ นพืน้ ท่ี ร่วมกับภาคีเครือข่ายด้านความปลอดภัยทางถนน ภาครัฐ ภาคประชาสังคม โดยเฉพาะ คณะท�ำงานสนับสนุนการป้องกันและแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุจราจรในระดับจังหวัด และศูนย์วิชาการ เพอ่ื ความปลอดภยั ทางถนน รว่ มกนั สนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของกลไกศนู ยอ์ ำ� นวยการความปลอดภยั ทางถนน ทงั้ ระดบั จังหวัด และระดับอ�ำเภอ สามารถทำ� งานปอ้ งกนั และแก้ไขปญั หาอุบัตเิ หตทุ างถนน ในภาพรวมทง้ั จงั หวัดตลอดทัง้ ปี มผี ลการดำ� เนินงาน ดงั นี้ ๒.๑ มจี งั หวดั ทเ่ี กดิ การขบั เคลอื่ นกลไกการจดั การอบุ ตั เิ หตทุ างถนนผา่ น ศนู ยอ์ ำ� นวยการความ ปลอดภยั ทางถนนระดบั จงั หวดั รวมถงึ เกดิ การขบั เคลอ่ื นใหเ้ กดิ การทำ� งานของ ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารความปลอดภยั ทางถนนระดับอ�ำเภอในทุกอ�ำเภอ รวม ๘ จังหวัด ได้แก่ จังหวัดสุรินทร์ อุตรดิตถ์ สกลนคร กระบ่ี ปทมุ ธานี ระยอง บุรรี ัมย์ และพิจติ ร ส่งผลใหส้ ามารถลดอตั ราการเสยี ชีวิตจากอุบัตเิ หตทุ างถนนได้ ๒.๒ การสนับสนุนการสร้างมาตรการองค์กรเพ่ือความปลอดภัยทางถนน ๕๓๐ องค์กร ใน ๕๓ จงั หวดั ได้แก่ สถานประกอบการ ๒๗๐ องค์กร สถานศกึ ษา ๑๐๔ องค์กร หนว่ ยงานภาครัฐ ๑๐๔ องค์กร และทอ้ งถ่ินชมุ ชน ๕๒ องค์กร มีการด�ำเนินงานด้านมาตรการองคก์ รทน่ี คิ มอุตสาหกรรม ๑ แห่ง (มีสถานประกอบการ ๑๐ องค์กร ที่อ�ำเภอน้�ำพอง จังหวัดขอนแก่น) ซึ่งมีองค์กรท่ีสามารถ สง่ เสรมิ การสวมหมวกนริ ภัยและคาดเขม็ ขัดนิรภัยได้รอ้ ยละ ๑๐๐ จำ� นวน ๓๑๔ องคก์ ร ๒.๓ ขยายผลการท�ำงานและสร้างเครือข่ายในระดบั อำ� เภอ ๓๓ อ�ำเภอ ใน ๑๕ จังหวัด ที่มี กลไกขบั เคลอื่ นการท�ำงานเพ่ือแกไ้ ขปัญหาอุบตั ิเหตุในระดับพ้ืนท่ี ประสบความสำ� เรจ็ ใน ๓ ดา้ น ได้แก่ ๑) เกดิ เครอื ขา่ ยและคณะทำ� งานในระดบั อำ� เภอ ๒) สามารถขบั เคลอ่ื นพฒั นากลไก โดยศนู ยอ์ ำ� นวยการ ความปลอดภยั ทางถนน ระดับอ�ำเภอ ขับเคลือ่ นกำ� หนดแผนงาน วิเคราะห์ข้อมูล อบรม ท�ำกิจกรรมใน พนื้ ทต่ี ามประเดน็ เสย่ี ง แลกเปลี่ยนและสรุปบทเรยี นการท�ำงานของอ�ำเภอ และ ๓) อ�ำเภอท่ดี ำ� เนินการ สามารถลดอบุ ตั เิ หตุทางถนนลงไดร้ ้อยละ ๗๐ ของพื้นทที่ ่ดี ำ� เนินการ ๓. การสรา้ งความตระหนักการป้องกนั อัคคภี ยั ในชุมชนเมอื ง สนับสนุนภาคีเครือข่าย ในการสร้างความตระหนักในเร่ืองการป้องกันอัคคีภัยในชุมชนเมือง และให้ความรู้แก่ประชาชนท่ัวไปผ่านการสื่อสารสาธารณะ และการส่ือสารออนไลน์ มีผลการด�ำเนิน งาน ดงั นี้ ๓.๑ ร่วมกบั มลู นธิ ิส่อื สังคม และกรงุ เทพมหานคร จัดทำ� ส่อื รณรงค์ใหส้ งั คมรับรู้และตระหนกั ต่อการป้องกันและเตรียมพร้อมรับมือการเกิดอัคคีภัยในชุมชนเมืองในรูปแบบอินโฟกราฟิก และ โปสเตอร์ ไดแ้ ก่ ๑) เรอื่ ง ๑๐ ขอ้ ความรเู้ พอื่ ปอ้ งกนั เพลงิ ไหม้ และ ๒) เรอื่ งการใชป้ ลก๊ั พว่ งอยา่ งปลอดภยั
๓.๒ การจดั ทำ� สอื่ รณรงคป์ อ้ งกนั ไฟฟา้ ลดั วงจรและปอ้ งกนั การเกดิ เพลงิ ไหม้ ไดแ้ ก่ ๑) สารคดี ความยาว ๑.๓๐ นาที ๒) สปอตรณรงค์ ความยาว ๓๐ วนิ าที และ ๓) อินโฟกราฟิก เพื่อใชร้ ณรงค์ เผยแพร่ประชาสมั พนั ธ์แกช่ ุมชนในกรุงเทพมหานคร ๓.๓ สนับสนุนการพัฒนาศักยภาพของชมุ ชน ทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏบิ ตั ิ เพ่ือใหส้ ามารถ ใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการระงับอัคคีภัย การจัดท�ำแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย วิธีการ ชว่ ยเหลือเคลื่อนย้ายผปู้ ระสบภยั การปฏิบัติเมื่อเกดิ สถานการณฉ์ ุกเฉินและการอพยพของชมุ ชน โดย นำ� ความรไู้ ปใชใ้ นการเฝา้ ระวงั ภยั ในชมุ ชน ทง้ั ยงั สามารถรณรงคแ์ ละถา่ ยทอดความรไู้ ปยงั ครอบครวั และ เพ่ือนบ้าน จนเกิดแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยภาคประชาชนในระดับพื้นที่กรุงเทพมหานคร จงั หวดั ปทมุ ธานี สมุทรปราการ และชลบรุ ี ๔. การขับเคลือ่ นมาตรการลดปัญหาจากการพนัน สนบั สนนุ ภาคเี ครอื ขา่ ย อาทิ ศนู ยศ์ กึ ษาปญั หาการพนนั มลู นธิ สิ าธารณสขุ แหง่ ชาติ และเครอื ขา่ ย รณรงค์หยุดพนัน พัฒนาองค์ความรู้เพ่ือใช้เฝ้าระวังสถานการณ์ รวมถึงการพัฒนานโยบายและ มาตรการในการควบคมุ ปัญหาจากการพนนั มีผลการด�ำเนนิ งาน ดังน้ี ๔.๑ พัฒนาองค์ความรู้ส�ำคัญที่น�ำไปใช้ในการควบคุมปัญหาจากการพนัน ๔ เรื่อง ได้แก่ ๑) ผลสำ� รวจ “การศึกษาสถานการณ์ พฤตกิ รรม และผลกระทบการพนนั ในประเทศไทยประจำ� ปี ๒๕๖๐” เปน็ องคค์ วามรทู้ สี่ ามารถนำ� มาศกึ ษาวางแผนการดำ� เนนิ งาน พรอ้ มทงั้ ใชเ้ ปน็ ขอ้ มลู เผยแพรส่ รา้ ง ความตระหนกั เร่อื งการพนนั ตอ่ สังคม ๒) ผลส�ำรวจสถานการณ์การเลน่ พนันของนกั เรยี นมธั ยมต้น และผลกระทบ ๓) การใช้สื่อออนไลน์กับการเล่นพนันออนไลน์ของเยาวชน และ ๔) การส�ำรวจ ชดุ การเรียนรกู้ ารปอ้ งกันการพนนั ส�ำหรบั เด็กและเยาวชนใน ๑๐ ประเทศ ไดแ้ ก่ ประเทศสงิ คโปร์ ญ่ปี นุ่ สาธารณรัฐเกาหลี เขตบริหารพิเศษฮ่องกงแหง่ สาธารณรฐั ประชาชนจีน เขตบริหารพเิ ศษมาเกา๊ แหง่ สาธารณรัฐประชาชนจนี สหรัฐอเมรกิ า แคนาดา อังกฤษ ออสเตรเลยี และสาธารณรฐั แอฟริกาใต้ ๔.๒ สนบั สนนุ ให้เกดิ การลงนามความรว่ มมือปอ้ งกนั เดก็ และเยาวชนจากการพนันฟุตบอล ออนไลน์ในช่วงฟุตบอลโลก ๒๐๑๘ ร่วมกับ ๑๑ หน่วยงาน ประกอบด้วย กระทรวงวัฒนธรรม กระทรวงศกึ ษาธิการ กรมกิจการเด็กและเยาวชน กรมสขุ ภาพจติ กรมการปกครอง สำ� นกั งานตำ� รวจ แห่งชาติ กองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์ ส�ำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ สถาบนั ยุวทศั น์แห่งประเทศไทย และสภาเดก็ และ เยาวชนแห่งประเทศไทย 106 ๔.๓ สง่ เสรมิ การส�ำรวจชดุ การเรยี นรกู้ ารปอ้ งกนั การพนนั ส�ำหรบั เดก็ และเยาวชนในตา่ งประเทศ เพอ่ื นำ� มาพฒั นาชดุ การเรยี นรกู้ ารปอ้ งกนั การพนนั สำ� หรบั เดก็ และเยาวชนใหเ้ หมาะสมกบั บรบิ ทของ ประเทศไทย ศูนย์ศึกษาปัญหาพนัน รว่ มกับ มูลนิธิรณรงค์หยดุ พนัน ศนู ย์ขอ้ มลู นโยบายสาธารณะเพ่ือลดปัญหาจากการ พนนั มลู นธิ สิ าธารณสขุ แหง่ ชาติ และ สสส. จดั การประชมุ วิชาการศนู ย์ศึกษาปญั หาการพนัน ปี ๒๕๖๑ หัวข้อ \"ชวี ิต เสย่ี งพนนั ...จะปอ้ งกนั เยาวชนอยา่ งไร?\" ทโ่ี รงแรมเจา้ พระยา ปารค์ กรงุ เทพฯ วันที่ ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑
๑.๔ แผนสง่ เสรมิ กจิ กรรมทางกาย ส�ำนักส่งเสรมิ วิถชี วี ิตสขุ ภาวะ การด�ำเนินงานตามแผนสง่ เสริมกิจกรรมทางกาย แผนสง่ เสรมิ กจิ กรรมทางกาย วางแผนการดำ� เนนิ งานสอดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตรช์ าตริ ะยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑๒ และแผนยทุ ธศาสตรช์ าติ ท่ีเก่ียวข้องกับประเด็นการส่งเสริมการมีกิจกรรมทางกาย การควบคุมและป้องกันการเกิดโรค ไม่ตดิ ต่อเรอ้ื รงั โดยมยี ทุ ธศาสตรก์ ารด�ำเนินงานสำ� คัญคือ ๒ เพิม่ ๑ ลด ไดแ้ ก่ ๑) การเพมิ่ การมี กิจกรรมทางกายที่เพียงพอ ๒) การเพิ่มพื้นท่ีสุขภาวะที่เอื้อต่อการมีกิจกรรมทางกาย และ ๓) การลดพฤติกรรมเนอื ยน่งิ บทบาทการดำ� เนนิ งานของแผนสง่ เสรมิ กจิ กรรมทางกาย มงุ่ เนน้ การทำ� งานสรา้ งความรว่ มมอื กับภาครัฐ หน่วยงานวิชาการ และภาคีเครือข่าย ท้ังในและนอกหน่วยงานด้านสาธารณสุข ดังน้ี ๑) ดา้ นวชิ าการ มกี ารใชร้ ะบบฐานขอ้ มลู ทเ่ี ชอ่ื ถอื ไดป้ ระกอบกบั หลกั ฐานเชงิ ประจกั ษใ์ นการดำ� เนนิ การ ๒) ด้านการขับเคลื่อนสังคม มีการพัฒนาต้นแบบหรือการจัดท�ำเวทีสาธารณะ หรือการส่ือสาร รณรงค์ และ ๓) ดา้ นการผลกั ดนั นโยบาย ซง่ึ เปน็ กระบวนการสำ� คญั ทตี่ อ้ งวเิ คราะหก์ ลไกภาครฐั และ หน่วยงานท่ีรับผิดชอบหลัก ส่งผลให้เกิดความร่วมมือและบูรณาการการท�ำงานอย่างย่ังยืน โดย ก�ำหนดกลมุ่ เป้าหมายหลกั ๓ กลมุ่ วัย ไดแ้ ก่ วัยเด็ก วยั ผู้ใหญ่ และวัยสงู อายุ ใน ๔ พนื้ ที่ดำ� เนนิ การ ได้แก่ บา้ น โรงเรยี น ชมุ ชน และสถานประกอบการ ผลการด�ำเนินงานทสี่ �ำคัญ 107 ๑) อตั ราการมกี จิ กรรมทางกายในชวี ติ ประจำ� วนั ของคนไทยทเ่ี พยี งพอ รอ้ ยละ ๗๔.๔๐ เพม่ิ ขน้ึ จาก พ.ศ. ๒๕๖๐ ร้อยละ ๑.๕๐ ๒) เกดิ นกั วง่ิ หน้าใหม่เพ่ิมขึ้นเปน็ ๑๗ ล้านคน จาก พ.ศ. ๒๕๖๐ ท่ีมนี กั วง่ิ หนา้ ใหม่ ๑๕.๒๐ ล้านคน ๓) พฒั นาคมู่ อื การจดั กจิ กรรมงานวง่ิ เพอื่ สขุ ภาพ เพอื่ สนบั สนนุ การจดั กจิ กรรมเดนิ -วงิ่ เพ่ือสขุ ภาพ ทไี่ ด้มาตรฐานและปลอดภัย ๔) พัฒนารปู แบบพ้นื ทสี่ ขุ ภาวะท่ีสามารถขยายผลไปสู่กลไกหลักทีเ่ ก่ยี วขอ้ งได้ ทง้ั นี้ สามารถนำ� เสนอโดยสังเขปได้ดังน้ี
๑. การสง่ เสริมคนไทยให้มีกจิ กรรมทางกายเพิม่ ขึ้น สนับสนุนกระบวนการพัฒนาองค์ความรู้ ฐานข้อมูลเกี่ยวกับการว่ิง การก�ำหนดมาตรฐานการ จัดกิจกรรมเดิน-ว่ิง รวมถึงการส่งเสริมการว่ิงผ่านระบบหรือกลไกต่างๆ เพ่ือเป็นการขยายเครือข่าย ความรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ การจดั กจิ กรรมเดนิ -วง่ิ ใหก้ วา้ งขวาง และสอดคลอ้ งกบั วถิ ชี วี ติ ของประชาชน ในพน้ื ทีท่ ั้งในระดับจังหวัดและชมุ ชน มีผลการดำ� เนินงาน ดงั น้ี ๑.๑ ร่วมกบั สมาพันธ์ชมรมเดินวิง่ เพื่อสขุ ภาพไทย สมาคมกรีฑาแห่งประเทศไทย ในพระบรม- ราชูปถัมภ์ จัดท�ำ “คมู่ อื การจัดกจิ กรรมงานว่งิ เพอื่ สขุ ภาพ” โดยการถอดองคค์ วามรู้ และบทเรยี นที่ ไดจ้ ากการจดั งานว่งิ ตามหลกั การของสหพนั ธ์สมาคมกรฑี านานาชาติ (International Association of Athletics Federations : IAAF) ซ่ึงเน้นมาตรฐานด้านความปลอดภยั ในการจดั งาน มีการเผยแพร่ ผา่ น www.thaihealth.or.th และเฟซบ๊กุ แฟนเพจมาตรฐานการจัดงานว่ิงไทย เพ่ือเป็นแนวทางให้ เครือข่ายสขุ ภาพและหน่วยงานทจ่ี ัดกิจกรรมการเดิน-ว่งิ ใช้เป็นคู่มอื ในการจดั กจิ กรรมงานเดิน-วงิ่ ได้ อย่างปลอดภยั ๑.๒ พฒั นาชุดความรูส้ �ำหรบั การวงิ่ คือ ๑) คมู่ อื “๑๐ สัปดาหส์ ่ชู วี ิตใหม่” สำ� หรบั การเตรยี ม ความพรอ้ มในการวงิ่ สำ� หรบั ผทู้ เ่ี รมิ่ วง่ิ และ ๒) ชดุ ความรู้ “พน้ื ฐานการวงิ่ ” โดยรองศาสตราจารยเ์ จรญิ กระบวนรตั น์ อาจารยป์ ระจ�ำคณะวิทยาศาสตรก์ ารกฬี า มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ทง้ั ในรปู แบบการ จดั หลกั สตู รอบรม และคลปิ วิดีโอ ๑.๓ สนับสนุนการขยายเครือข่ายร่วมจัดกิจกรรมเดิน-วิ่ง ภายใต้การขับเคล่ือนมาตรฐานการ จัดงานเดิน-ว่ิงเพื่อสุขภาพ ๑๙๗ กิจกรรมทั่วประเทศ จากการสนับสนุนการส่งเสริมการมีกิจกรรม ทางกาย ส่งผลให้ใน พ.ศ. ๒๕๖๑ ประชากรไทยมีอัตราการมีกิจกรรมทางกายในชีวิตประจ�ำวัน ที่เพยี งพอร้อยละ ๗๔.๔๐ เพม่ิ ขึน้ จาก พ.ศ. ๒๕๖๐ ร้อยละ ๑.๕๐ ๑.๔ ร่วมกับภาคีเครือข่ายส่ือสารรณรงค์และจัดกิจกรรมส่งเสริมให้เกิด “นักวิ่งหน้าใหม่” ท่ี เปน็ ตน้ แบบสรา้ งแรงบนั ดาลใจการวง่ิ ผา่ นเฟซบกุ๊ แฟนเพจ Thai Health Day Run ซง่ึ เปน็ ชอ่ งทางการ สื่อสารประชาสัมพันธ์กิจกรรมการวิ่ง โดยเฉพาะในกลุ่มนักว่ิงหน้าใหม่ ซึ่งจะได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร ตลอดจนการประชาสมั พนั ธก์ จิ กรรมทเ่ี ปน็ ประโยชนใ์ นการพฒั นานกั วงิ่ หนา้ ใหม่ ผลจากการสนบั สนนุ การ ด�ำเนนิ งานของทุกภาคสว่ นในสังคมส่งผลใหใ้ น พ.ศ. ๒๕๖๑ เกดิ นกั ว่ิงหนา้ ใหมเ่ พิม่ ขึ้นเป็น ๑๗ ลา้ นคน เพ่มิ จาก พ.ศ. ๒๕๖๐ ท่ีมนี กั วงิ่ ๑๕.๒๐ ล้านคน ๑.๕ สนบั สนนุ ใหก้ รมพลศกึ ษานำ� ประเดน็ การสง่ เสรมิ กจิ กรรมทางกาย บรรจใุ นแผนการอบรม พฒั นาศกั ยภาพหลกั สตู รอาสาสมคั รกฬี าและการออกกำ� ลงั กายทวั่ ประเทศ ซงึ่ ดำ� เนนิ การคขู่ นานกบั 108 กรมสง่ เสรมิ การปกครองทอ้ งถนิ่ และองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ ดำ� เนนิ การพฒั นาศกั ยภาพอาสาสมคั ร กีฬาและการออกก�ำลงั กายในระดับทอ้ งถนิ่ ท่ัวประเทศ ตามแผนพัฒนากฬี าแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๖ เพ่อื ให้ ทุกอำ� เภอมผี ู้นำ� การออกก�ำลังกายให้ครบทกุ พ้ืนทภ่ี ายใน พ.ศ. ๒๕๖๔
๒. การขบั เคลือ่ นคนไทยมกี จิ กรรมทางกายเพมิ่ ขนึ้ สสส. สนับสนุนการพัฒนาพื้นที่สุขภาวะ ท่ีมุ่งเน้นกระบวนการการมีส่วนร่วมของชุมชน ร่วมกันพัฒนาพื้นท่ีส่วนกลางของชุมชน พ้ืนที่ว่าง หรือพ้ืนท่ีรกร้าง น�ำมาพัฒนาเป็นพ้ืนท่ีสุขภาวะท่ี เออ้ื ให้คนในชุมชนไดม้ ีพนื้ ทีท่ �ำกิจกรรมรว่ มกัน โดยเฉพาะการออกกำ� ลงั กาย กิจกรรมสนั ทนาการ ซ่ึงมี เป้าหมายหลักเพื่อให้เกิดการปรับเปล่ียนพฤติกรรมของประชาชนให้มีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอเพ่ิม มากข้ึน และลดพฤติกรรมเนือยน่ิง ทั้งน้ีการสร้างพ้ืนที่สุขภาวะมีความแตกต่างไปตามลักษณะเฉพาะ ของพื้นที่ และความตอ้ งการของคนในชมุ ชน มผี ลการดำ� เนินงาน ดงั น้ี ๒.๑ ร่วมกบั ภาคีเครอื ข่ายในการพัฒนาต้นแบบพื้นท่สี ขุ ภาวะ เกดิ เป็นรปู แบบพื้นทสี่ ขุ ภาวะที่ สามารถขยายผลไปสกู่ ลไกหลกั ทเ่ี กยี่ วขอ้ งได้ ๓ รปู แบบ ไดแ้ ก่ ๑) ตน้ แบบพนื้ ทส่ี ขุ ภาวะลานกฬี าพฒั น์ สามารถขยายผลสรา้ งความรว่ มมอื ใหเ้ กดิ พน้ื ทล่ี านกฬี าวฒั นธรรมในระดบั เทศบาลของจงั หวดั เพชรบรุ ี ๒ แห่ง คือ เทศบาลต�ำบลบ้านแหลม อ�ำเภอบ้านแหลม และเทศบาลต�ำบลท่ายาง อ�ำเภอท่ายาง ๒) ต้นแบบการพัฒนาพ้ืนที่สุขภาวะเพ่ือผู้สูงอายุในพ้ืนที่ภายใต้ความรับผิดชอบของส�ำนักงาน ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ สามารถขยายผลไปยัง ๑๑ ชุมชนในพ้ืนท่ี ภายใต้ความรับผิดชอบ ของสำ� นกั งานทรัพย์สินส่วนพระมหากษตั รยิ ์ในกรงุ เทพมหานคร และ ๓) ตน้ แบบพืน้ ทส่ี ขุ ภาวะเพอ่ื ผสู้ งู อายุ ทตี่ ำ� บลเขาทอง อำ� เภอพยหุ ะครี ี จงั หวดั นครสวรรค์ ซง่ึ พฒั นาพน้ื ทสี่ ขุ ภาวะโดยผา่ นกระบวนการ สำ� รวจชุมชน และพัฒนาหลกั สูตรเพื่อพัฒนาศักยภาพแกนน�ำชมุ ชน ชมุ ชนสามารถนำ� ไปใชไ้ ดจ้ รงิ 109 สสส. รว่ มกบั ศนู ยว์ จิ ยั เพอื่ พฒั นาชมุ ชม และมหาวทิ ยาลยั สยาม ปรบั เปลย่ี น พ้ืนที่รกร้างพัฒนาให้เป็น “สวนสุขภาวะ และห้องสมุดก�ำแพง” ที่สวนพ้ืนท่ี สขุ ภาวะแหง่ การเรยี นรู้ มหาวทิ ยาลยั สยาม เขตภาษเี จรญิ กรงุ เทพฯ วันที่ ๔ เมษายน ๒๕๖๑
๑.๕ แผนอาหารเพื่อสุขภาวะ สำ� นกั ส่งเสรมิ วิถชี วี ิตสขุ ภาวะ การด�ำเนนิ งานตามแผนอาหารเพื่อสขุ ภาวะ แผนอาหารเพอ่ื สขุ ภาวะ มเี ปา้ หมายการดำ� เนนิ งาน เพอื่ สง่ เสรมิ ใหป้ ระชาชนมวี ถิ ชี วี ติ สขุ ภาวะ ด้วยการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาวะ โดยมุ่งด�ำเนินงานเพ่ือสร้างความม่ันคงและความปลอดภัย ด้านอาหารตามยุทธศาสตร์ ๕ ด้านส�ำคัญ ได้แก่ ๑) การพัฒนาศูนย์วิชาการและการจัดการ เชิงวชิ าการ ๒) การหนุนเสรมิ และสร้างความยัง่ ยืน ๓) การขับเคลอื่ นเชิงนโยบาย ๔) การสร้าง และขยายพน้ื ทต่ี น้ แบบ และ ๕) การสอื่ สารเพอ่ื สรา้ งความตระหนกั ร้แู ละปรบั เปลยี่ นพฤตกิ รรม ของทุกกลุ่มวัย โดยมีบทบาทการด�ำเนินงาน ดังนี้ ๑) ด้านวิชาการ สนับสนุนการศึกษา วิจัย และรวบรวมองค์ความรู้สนับสนุนการด�ำเนินงานขับเคล่ือนเชิงนโยบายด้านอาหารสุขภาวะ ๒) ด้านสังคม สนับสนุนการสื่อสารสังคมในประเด็นอาหารเพื่อสุขภาวะ และ ๓) ด้านนโยบาย สนับสนุนการร่วมพฒั นานโยบายสาธารณะเพ่อื การส่งเสรมิ การบรโิ ภคอาหารเพื่อสขุ ภาวะ ผลการดำ� เนินงานทสี่ �ำคัญ ๑) สนับสนุนการพัฒนาร่างแผนยทุ ธศาสตร์การจัดการสารเคมีแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๕ (พ.ศ. ๒๕๖๑- ๒๕๖๙) ๒) สนับสนุนการบังคับใช้พระราชบัญญัติควบคุมการส่งเสริมตลาดอาหารส�ำหรับทารกและ เด็กเล็ก พ.ศ. ๒๕๖๐ และผลักดันให้สถานประกอบกิจการประกาศนโยบาย การสง่ เสรมิ การเลย้ี งลกู ดว้ ยนมแมแ่ ละสทิ ธิการลาคลอด ๓ เดอื น ๓) การพัฒนาและขยายโรงเรียนต้นแบบเด็กไทยแก้มใส ส่งผลให้เด็กวัยเรียน ในกลมุ่ เปา้ หมายมอี ตั ราชกุ ของภาวะนำ�้ หนกั ตวั เกนิ และโรคอว้ นลดลงเหลอื เพยี ง 110 ร้อยละ ๘.๓๔ จากร้อยละ ๔๐ ใน พ.ศ. ๒๕๕๙ ทั้งน้ี สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ ังน้ี
๑. การขบั เคลอื่ นประเทศไทยส่คู วามปลอดภัยด้านสารเคมีในทางการเกษตร 111 สนับสนุนส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับภาคีเครือข่าย ผลักดันการจัดการสารเคมีทางการเกษตร และร่างแผนยุทธศาสตร์การจัดการสารเคมีแห่งชาติ ฉบับท่ี ๕ (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๙) เพ่ือลดผลกระทบทางสุขภาพ และส่ิงแวดล้อมท่ีเกิดจากสารเคมี มผี ลการด�ำเนนิ งาน ดังนี้ ๑.๑ สนับสนุนส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จัดประชุมวิชาการระดับชาติเพื่อการ จัดการสารเคมี ภายใต้หัวข้อ “ร่วมขับเคล่ือนการจัดการสารเคมีไทย ให้ปลอดภัยสู่การพัฒนาท่ี ยง่ั ยนื ” ระหวา่ งวนั ท่ี ๑๙–๒๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยมขี อ้ เสนอทไ่ี ดร้ บั การบรรจใุ นแผนยทุ ธศาสตร์ การจัดการสารเคมแี ห่งชาติ ฉบับท่ี ๕ (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๙) ไดแ้ ก่ ๑) ผลกั ดันให้มกี ฎหมายวา่ ด้วย ความปลอดภัยจากสารป้องกันและก�ำจัดศัตรูพืช ๒) ส่งเสริมการผลิตพืชปลอดภัยตามระบบการ ปฏบิ ตั ทิ างการเกษตรท่ีดี (Good Agriculture Practices : GAP) ใหเ้ ป็นภาคบงั คบั รวมทัง้ การ ควบคมุ ศัตรพู ชื โดยวธิ ผี สมผสาน ๓) นำ� บทเรยี นความส�ำเรจ็ จากการลดใช้สารเคมที างการเกษตร ท่มี คี วามเส่ียงสูงของโครงการอันเน่อื งมาจากพระราชด�ำริ และโรงพยาบาลเจา้ พระยาอภยั ภเู บศร จังหวัดปราจีนบุรี ไปขยายผล ๑.๒ รว่ มสนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของคณะอนกุ รรมการประสานนโยบายและแผนการดำ� เนนิ การ ว่าด้วยการจัดการสารเคมี ภายใต้คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการพัฒนายุทธศาสตร์การจัดการ สารเคมี มมี ตเิ หน็ ชอบรา่ งแผนยทุ ธศาสตรก์ ารจดั การสารเคมแี หง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๕ (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๙) เมอื่ วนั ท่ี ๑๕ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ และอยรู่ ะหวา่ งการพจิ ารณาของคณะกรรมการแหง่ ชาตวิ า่ ดว้ ยการ พัฒนายุทธศาสตรก์ ารจัดการสารเคมี ๒. การส่งเสริมการเลี้ยงลกู ดว้ ยนมแมอ่ ย่างเดียวนาน ๖ เดอื น สนับสนุนมูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย ศึกษาองค์ความรู้งานวิชาการ รณรงค์ส่ือสาร ความตระหนักการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และผลักดันให้สถานประกอบการประกาศนโยบายท่ีส่งเสริม การเล้ียงลกู ดว้ ยนมแม่ มีผลการดำ� เนินงาน ดังน้ี ๒.๑ รว่ มกับกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ สมาพันธเ์ ครือขา่ ยนมแมแ่ ห่งประเทศไทย และ มลู นธิ ศิ นู ยน์ มแมแ่ หง่ ประเทศไทย สนบั สนนุ การสอื่ สารการบงั คบั ใชพ้ ระราชบญั ญตั คิ วบคมุ การสง่ เสรมิ การตลาดอาหารส�ำหรบั ทารกและเดก็ เลก็ พ.ศ. ๒๕๖๐ เพือ่ สร้างความตระหนักรู้ถงึ ความสำ� คญั ของ การเล้ยี งลูกด้วยนมแม่อยา่ งเดยี วนาน ๖ เดอื น โดยจดั กจิ กรรมรณรงค์ส่ือสารเพอ่ื สรา้ งกระแสสังคมใน การปกป้อง ส่งเสรมิ และสนับสนุนการเลย้ี งลกู ด้วยนมแม่ ๒.๒ ร่วมกับภาคีเครือข่าย ผลักดันให้สถานประกอบการประกาศนโยบายการส่งเสริม การเล้ียงลูกด้วยนมแม่และสิทธิการลาคลอด ๓ เดือน จนเกิดการปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรมใน สถานประกอบกจิ การ ๑๐๐ แหง่ อาทิ ๑) บรษิ ัท เวสเทิรน์ ดิจิตอล (ประเทศไทย) จำ� กัด ๒) บริษัท โทเท่ิล แอค็ เซส็ คอมมนู เิ คช่ัน จำ� กดั (มหาชน) (ดีแทค) ๓) บรษิ ทั แสนสริ ิ จำ� กดั (มหาชน)
๓. การสนบั สนุนการพฒั นาและขยายผลโรงเรยี นตน้ แบบเดก็ ไทยแก้มใส สนับสนุนมูลนิธิส่งเสริมวิถีบริโภคอาหารเพ่ือสุขภาพ พัฒนาศูนย์เรียนรู้และขยายผลต้นแบบ โรงเรียนเดก็ ไทยแก้มใส มผี ลการด�ำเนินงาน ดงั นี้ ๓.๑ จดั กจิ กรรมพฒั นาศนู ยเ์ รยี นรแู้ ละขยายโรงเรยี นตน้ แบบเดก็ ไทยแกม้ ใส ตาม ๘ องคป์ ระกอบ (๑. การเกษตรในโรงเรยี น ๒. สหกรณน์ กั เรยี น ๓. การจดั บรกิ ารอาหารกลางวนั ๔. ตดิ ตามภาวะโภชนาการ ๕. พัฒนาสุขนิสัยนักเรยี น ๖. บริการสุขภาพ ๗. อนามยั สง่ิ แวดล้อมโรงเรียน และ ๘. จัดการเรียนรู้ เกษตร โภชนาการ สขุ ภาพ อนามัย) จากโรงเรียนแมข่ า่ ยสู่โรงเรียนเครือขา่ ย รวม ๑๑๒ โรง พรอ้ มทั้ง เช่ือมโยงผลผลิตเกษตรปลอดภัยเข้าสู่โรงเรียน และติดตามภาวะโภชนาการเพื่อแก้ปัญหานักเรียน ทพุ โภชนาการ ซง่ึ จากการตดิ ตามผลเด็กวยั เรยี นในกลมุ่ เปา้ หมายโรงเรยี นเดก็ ไทยแกม้ ใส ๑๖,๑๙๑ คน ประจ�ำภาคเรียนท่ี ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๐ มีอัตราชุกของภาวะน�้ำหนักตัวเกินและโรคอ้วน เพียงรอ้ ยละ ๘.๓๔ จากรอ้ ยละ ๔๐ ใน พ.ศ. ๒๕๕๙ 112 \"ศูนย์เรียนรู้ต้นแบบเด็กไทยแก้มใสดอนมูลชัยโมเดล\" ที่โรงเรียนเทศบาล ๒ วัดดอนมลู ชัย อ.เมือง จ.ตาก หน่ึงในพนื้ ท่ีนำ� รอ่ ง โรงเรยี นต้นแบบการจดั การอาหาร ในโรงเรยี น สนบั สนุนโดย สสส. วันท่ี ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑
๒เปา้ ประสงค์ท่ี พฒั นากระบวนการ ลดปัจจัยเส่ียงทางสุขภาพอ่นื ๆ กองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ พฒั นากลไกทจ่ี ำ� เปน็ สำ� หรบั การลดปจั จยั เสย่ี งทางสขุ ภาพ นอกเหนือจากเป้าประสงค์ที่ ๑ โดยให้ความส�ำคัญในประเด็นท่ีเก่ียวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภค สุขภาวะทางเพศ สุขภาพจิต และสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสุขภาพ การสร้างเสริมสุขภาวะของกลุ่มเด็ก เยาวชน และครอบครวั รวมถงึ ปจั จยั เส่ียงท่เี กิดขึน้ กับประชากรบางกลมุ่ ท่มี ีลกั ษณะเฉพาะ ในปงี บประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ สสส. ได้ด�ำเนินงานตามเป้าประสงคน์ ้ี โดยแผนควบคมุ ปัจจยั เสยี่ ง ทางสขุ ภาพ แผนสุขภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครัว และแผนสขุ ภาวะประชากรกลมุ่ เฉพาะ ๒.๑ แผนควบคมุ ปัจจยั เสีย่ งทางสุขภาพ ส�ำนักสนับสนนุ การควบคมุ ปัจจยั เส่ยี งทางสุขภาพ การดำ� เนินงานตามแผนควบคมุ ปจั จยั เส่ยี งทางสขุ ภาพ 113 แผนควบคมุ ปจั จยั เสย่ี งทางสขุ ภาพ มกี รอบการดำ� เนนิ งานใน ๔ แผนงาน ไดแ้ ก่ ๑) แผนงาน สร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ ๒) แผนงานสร้างเสริมสุขภาพจิต ๓) แผนงานคุ้มครองผู้บริโภค ดา้ นสขุ ภาพและการพฒั นาระบบยา และ ๔) แผนงานดา้ นสงิ่ แวดลอ้ มกบั สขุ ภาพ โดยมแี นวทาง การดำ� เนนิ งานหลกั คอื ๑) สรา้ งความรว่ มมอื ระหวา่ งภาคหี ลกั ภาคยี ทุ ธศาสตร์ ในการตง้ั เปา้ หมาย การทำ� งานรว่ มกนั รวมทงั้ กำ� หนดจดุ คานงดั ทนี่ ำ� ไปสกู่ ารเปลย่ี นแปลงเพอื่ ลดหรอื ควบคมุ ปจั จยั เสย่ี ง ทางสุขภาพที่ย่ังยืนได้ ๒) การกระตุ้นและเสริมสร้างความเข้มแข็งให้แก่หน่วยงานเจ้าของเร่ือง รวมถึงภาคีเครือข่ายท่ีร่วมขับเคลื่อน พร้อมท้ังสนับสนุนให้มีแผนการท�ำงานร่วมกัน เพื่อพัฒนา นโยบายและกลไกสำ� คญั ในการควบคมุ ปจั จยั เสย่ี งทางสขุ ภาพ ๓) การพฒั นาและสรา้ งความเขม้ แขง็ ใหแ้ กก่ ลไกการตดิ ตามและประเมนิ ผล รวมถงึ การถอดบทเรยี นการทำ� งาน เพอ่ื นำ� ไปสกู่ ารใชป้ ระโยชน์ และขยายผลการทำ� งานอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ
ผลการด�ำเนนิ งานที่สำ� คญั ๑) สนับสนุนการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ ในวยั รุ่น ๒) การพฒั นาและรบั รององคก์ รผบู้ ริโภคคุณภาพ ๓) การเฝา้ ระวงั สินค้าและบริการท่อี าจเป็นอนั ตราย ท้ังนี้ สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ งั น้ี ๑. สนบั สนนุ การขับเคลอื่ นยุทธศาสตรก์ ารปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหาการตงั้ ครรภ์ ในวัยรุน่ พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๙ ตามพระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. ๒๕๕๙ ก�ำหนดให้ สถานศกึ ษาตอ้ งจดั การเรยี นการสอนเพศวถิ ศี กึ ษาใหแ้ กน่ กั เรยี นนกั ศกึ ษา ตง้ั แตอ่ ายุ ๑๐-๑๙ ปี ซง่ึ สถาน ศกึ ษาทวั่ ประเทศโดยเฉพาะในสงั กดั ส�ำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กว่า ๓๐,๐๐๐ แหง่ และหลกั สตู รเพศศึกษาทีม่ ีอย่ใู นประเทศไทย มีเฉพาะในระดับมัธยมศึกษาเทา่ นั้น สสส. และมูลนิธิแพธทูเฮลท์ จึงท�ำงานร่วมกับส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ในการ พัฒนาระบบ เคร่ืองมือ และกระบวนการด�ำเนินงานที่ส�ำคัญคือ โครงการพัฒนาการเรียนรู้ในระบบ ออนไลน์ เพอื่ พัฒนาสมรรถนะครใู หส้ อนเพศวิถีศึกษาและทักษะชวี ิตในหลกั สตู รการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน (ระดับมัธยมศึกษา) และโครงการพัฒนาหลักสูตรและน�ำร่องเพศวิถีศึกษาในโรงเรียนประถมศึกษา มี ผลการดำ� เนินงาน ดงั นี้ 114 ตัวอย่างคลิปวิดีโอสื่อการสอนเพศวิถีศึกษา ในโครงการพัฒนาการเรียนรู้ในระบบออนไลน์ จัดท�ำโดยมูลนิธิ แพธทูเฮลท์ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน และ สสส.
๑.๑ พฒั นาหลกั สตู รการเรยี นและระบบรบั รองผผู้ า่ นหลกั สตู รสำ� หรบั ครผู สู้ อนเพศวถิ ศี กึ ษา 115 และทักษะชีวิตในระบบออนไลน์ โดยการพัฒนาเน้ือหาหลักสูตรและโปรแกรมเรียนรู้ในรูปแบบบท ละครเพื่อใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจไดง้ า่ ย ซง่ึ ขณะนี้อย่รู ะหวา่ งข้ันตอนการรบั รองหลักสตู รจากสำ� นกั งานคณะ กรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน และจะเร่ิมทดลองใช้งานจริงในปีการศึกษา ๒๕๖๒ นอกจากน้ียังได้ ออกแบบระบบพี่เลีย้ ง (โค้ช) หลกั สตู รอบรมโคช้ และอยู่ระหว่างเตรียมการคัดเลอื กโค้ช ๓๐ คน เขา้ อบรม เพือ่ ใหม้ โี ค้ชในระดบั เขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษา ท่จี ะชว่ ยติดตามและหนนุ เสริมการปฏบิ ัตหิ น้าท่ขี องครู เพศวถิ ีศกึ ษาทีผ่ า่ นหลกั สูตร ๑.๒ พัฒนาหลักสูตรเพศวิถีศึกษาในระดับประถมศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔-๖ และ ทดลองนำ� ร่องในโรงเรียน ๕๖ โรง ใน ๑๐ จังหวดั ประกอบด้วย จงั หวัดเชยี งราย เชียงใหม่ นครสวรรค์ เลย ชัยภูมิ มหาสารคาม กรงุ เทพมหานคร นนทบุรี กระบี่ และสตูล มีนักเรียนทไี่ ด้เรยี นในหลักสูตรนี้ ๑๔,๐๐๐ คน ขณะนอ้ี ยใู่ นขน้ั ตอนเสนอใหส้ ำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน รบั รองหลกั สตู ร เพอื่ น�ำไปใชใ้ นสถานศึกษาระดับประถมศึกษาทว่ั ประเทศต่อไป ๒. พฒั นาระบบรบั รององค์กรผ้บู รโิ ภคคณุ ภาพ การพฒั นาองคก์ รผบู้ รโิ ภคภาคประชาชน ใหเ้ ปน็ องคก์ รคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคคณุ ภาพ มวี ตั ถปุ ระสงค์ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งและความน่าเช่ือถือให้แก่องค์กรผู้บริโภคในการทำ� งานร่วมกับหน่วยงาน ภาครฐั และภาคสว่ นตา่ งๆ ในกลไกคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคของประเทศ ซงึ่ นำ� ไปสเู่ ปา้ หมายลดปจั จยั เสยี่ งทาง สขุ ภาพของประชาชนที่เกิดจากสินคา้ และบริการที่ไม่ปลอดภัยและไมไ่ ด้มาตรฐาน มผี ลการด�ำเนินงาน ดงั นี้ ๒.๑ รว่ มกับคณะเภสชั ศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย และมูลนิธิเพ่ือผู้บริโภค พฒั นาเกณฑ์ และระบบประเมินเพ่ือรับรองคุณภาพขององค์กรผู้บริโภค และได้ประสานความร่วมมือระหว่าง สำ� นกั งานคณะกรรมการคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภค มลู นธิ วิ ทิ ยาลยั การคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคดา้ นยาและสขุ ภาพ และ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั ในการประกาศรับรององคก์ รผบู้ รโิ ภคคุณภาพที่ผ่านการประเมนิ ๒.๒ รว่ มกบั มลู นธิ เิ พอื่ ผบู้ รโิ ภคและเครอื ขา่ ยองคก์ รผบู้ รโิ ภคระดบั ภาค จดั กระบวนการพฒั นา องค์กรผู้บริโภคภาคประชาชน ส่งผลให้มีองค์กรผู้บริโภค ๒๒๒ แห่ง ผ่านการรับรองเป็นองค์กร ผ้บู ริโภคคุณภาพ ซ่ึงมีผลการด�ำเนินงานในการรบั เร่ืองร้องเรยี นจากผู้บรโิ ภคทัว่ ประเทศ ๓,๖๑๕ เรือ่ ง โดยเร่ืองร้องเรียนสูงสุด ๓ อันดับแรก คือ ๑) ด้านผลิตภัณฑ์อาหาร ยา และผลิตภัณฑ์สุขภาพ ๘๘๕ เรื่อง ๒) ปัญหาด้านสินค้าและบริการทั่วไป ๖๘๒ เรื่อง และ ๓) ด้านบริการสาธารณสุข ๖๓๑ เร่อื ง โดยองคก์ รผู้บริโภคสามารถชว่ ยแก้ปัญหาไดม้ ากถงึ รอ้ ยละ ๕๖.๕ โดยประสานการทำ� งาน ร่วมกบั หน่วยงานที่เกีย่ วข้องในการแก้ปญั หา ๒.๓ ให้การช่วยเหลือผู้บริโภคท่ีได้รับความเสียหายจากผลิตภัณฑ์ท่ีโฆษณาหลอกลวงว่า ท�ำให้ผวิ ขาวในจงั หวัดสตูล โดยองคก์ รผ้บู ริโภคไดร้ วบรวมหลกั ฐานและท�ำการฟอ้ งคดแี บบกล่มุ มีผล ใหศ้ าลจังหวัดสตลู รบั พิจารณาคดแี ละมคี ำ� สั่งคุ้มครองช่วั คราว โดยสง่ั หา้ มผลติ และจ�ำหน่ายผลติ ภัณฑ์ จนกว่าจะมคี ำ� พพิ ากษาจากศาล ซงึ่ เมื่อวันท่ี ๒๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ ศาลชัน้ ตน้ พิพากษาลงโทษ ผู้ผลติ ด้วยการใหช้ ดเชยคา่ เสยี หายเป็นเงิน ๑๐ ลา้ นบาท พรอ้ มส่งั ระงบั เรียกคนื และท�ำลายผลติ ภณั ฑ์ ท้ังหมด หากคดีถึงที่สุดก็จะเป็นตัวอย่างการท�ำงานคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพขององค์กรผู้บริโภค คุณภาพในรูปแบบการฟ้องดคีแบบกล่มุ ท่เี หน็ ผลส�ำเร็จเปน็ ครั้งแรกของประเทศไทย
๓. เฝา้ ระวงั และทดสอบคณุ ภาพความปลอดภัยของสนิ คา้ และบรกิ าร สนับสนุนมูลนิธิเพ่ือผู้บริโภค นักวิชาการ และเครือข่ายองค์กรผู้บริโภค ในการเฝ้าระวังและ ทดสอบคุณภาพสินค้าและบริการ โดยน�ำข้อเท็จจริงจากผลการทดสอบที่ปราศจากอคติ เผยแพร่ สู่สาธารณะ นำ� ไปสกู่ ารยกระดับมาตรฐานของสินค้าและบริการ มีผลการดำ� เนนิ งาน ดงั น้ี ๓.๑ การทดสอบสนิ คา้ และบรกิ ารดา้ นสขุ ภาพ สนิ คา้ สำ� หรบั เดก็ สนิ คา้ ทวั่ ไป สนิ คา้ ประเภท ยานพาหนะ บริการสาธารณะ บรกิ ารธรุ กรรมออนไลน์ รวม ๒๗ ผลิตภณั ฑ์ เป็นการทดสอบโดยห้อง ปฏบิ ตั ิการท่ีไดม้ าตรฐาน และแสดงผลโดยการเปรียบเทียบคณุ สมบตั ิ และการเปรียบเทยี บขอ้ มูลจาก ฉลากของผลติ ภัณฑ์ ๓.๒ การเผยแพรผ่ ลการทดสอบสนิ คา้ และบรกิ ารผา่ นสอื่ สง่ิ พมิ พแ์ ละสอ่ื ออนไลนข์ องมลู นธิ ิ เพอื่ ผบู้ รโิ ภค ไดแ้ ก่ นติ ยสารฉลาดซอ้ื เวบ็ ไซตฉ์ ลาดซอ้ื เฟซบกุ๊ แฟนเพจฉลาดซอ้ื เฟซบกุ๊ แฟนเพจมลู นธิ ิ เพอ่ื ผบู้ รโิ ภค และสอ่ื ของเครอื ขา่ ยผบู้ รโิ ภคทว่ั ประเทศ รวมถงึ การจดั แถลงขา่ วพรอ้ มตวั อยา่ งสนิ คา้ ทดสอบ ๑๓ ครง้ั ทำ� ใหเ้ กดิ การเผยแพรข่ อ้ มลู ขา่ วสารสสู่ งั คมอยา่ งกวา้ งขวาง สง่ ผลใหผ้ ปู้ ระกอบการบางรายตดิ ตอ่ เพอ่ื ขอใหข้ อ้ มลู และแจง้ เรอื่ งการปรบั ปรงุ คณุ ภาพสนิ คา้ อาทิ ๑) รา้ นซบั ไลม์ โดนทั ขอคำ� แนะนำ� เรอื่ ง การผลิต ๒) ร้านมิสเตอร์ โดนัท ห้างสรรพสินค้าฟู้ดแลนด์ ซุปเปอร์มาร์เก็ต และห้างสรรพสินค้า เทสโก้ โลตสั ประกาศปรบั สตู รไรไ้ ขมนั ทรานส์ ๓) เครอ่ื งดม่ื โกลเดน้ แจง้ การปรบั ปรงุ สตู รการผลติ ไรไ้ ขมนั ทรานส์ ๔) ขนมเปย๊ี ะครสู มทรง เปย๊ี ะหมู และสงิ หเ์ พชร เพม่ิ มาตรการควบคมุ วตั ถดุ บิ ตน้ ทาง โดยใชแ้ ปง้ ทไ่ี มใ่ สส่ ารกนั บดู ๓.๓ สนับสนุนการจดั เวทีประชุมและเวทเี สวนา เพ่ือยกระดบั ความปลอดภยั ของสินคา้ และ บรกิ าร ดงั น้ี ๑) ทำ� งานรว่ มกบั ผปู้ ระกอบการทเ่ี คยนำ� สนิ คา้ มาทดสอบเรอื่ งสารกนั บดู จดั เวทเี สวนาพฒั นา คณุ ภาพและมาตรฐานสินค้า ๒) ร่วมกบั ส�ำนกั งานคณะกรรมการอาหารและยา และกรมวิทยาศาสตร์ การแพทย์ จดั เวทเี สวนาวิชาการ “การยกระดบั มาตรฐานวตั ถุเจือปนอาหาร” ทำ� ใหม้ ีการปรบั ปรงุ การ ก�ำหนดค่ามาตรฐานการใช้วตั ถเุ จือปนอาหารตามขอ้ เสนอ 116
๒.๒ แผนสุขภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครัว สำ� นกั สนับสนนุ สุขภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครัว การด�ำเนนิ งานตามแผนสุขภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครวั แผนสขุ ภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครวั มงุ่ เนน้ การดำ� เนนิ งานทสี่ นบั สนนุ ยทุ ธศาสตร์ “การ พฒั นาคนตลอดชว่ งชวี ติ ” ตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ดงั นี้ เดก็ ปฐมวยั อายแุ รก เกดิ - ๕ ปี ทกุ คนบนแผน่ ดนิ ไทยตอ้ งไดโ้ อกาสเกดิ อยา่ งมคี ุณภาพ มพี ฒั นาการสมวยั ทกุ ดา้ น พรอ้ ม ที่จะพฒั นาได้อยา่ งเตม็ ศกั ยภาพเมอ่ื โตขนึ้ เด็กวยั เรยี น อายุ ๖-๑๔ ปี ทุกคนมภี าวะโภชนาการที่ เหมาะสม มที กั ษะชวี ติ มภี มู คิ มุ้ กนั ตอ่ พฤตกิ รรมเสย่ี ง ปลกู ฝงั วฒั นธรรมอนั ดี และไดร้ บั การศกึ ษาทมี่ ี คณุ ภาพสอดรบั กบั ทกั ษะในศตวรรษท่ี ๒๑ เยาวชน อายุ ๑๕-๒๔ ปี ไดร้ บั การพฒั นาคณุ ภาพทเี่ ปน็ มาตรฐานทงั้ ความรู้ ทกั ษะอาชพี มีคุณธรรม จริยธรรม และมคี วามสามารถในการท�ำงานกบั ผอู้ ่นื ท้ังตา่ งวัยและต่างวัฒนธรรม สอดคลอ้ งกับความต้องการของประเทศ ครอบครัว ไดร้ ับการพัฒนา ให้มคี วามเขม้ แขง็ ท�ำหนา้ ท่ไี ดอ้ ยา่ งเหมาะสม และสมาชิกในครอบครวั อยู่รว่ มกันอย่างมีความสขุ สสส. จึงได้วางยุทธศาสตรก์ ารด�ำเนนิ งาน ๔ ดา้ นส�ำคัญ ไดแ้ ก่ ๑) การเสริมสรา้ งพลงั ภาคดี า้ นสุขภาวะเดก็ เยาวชน และครอบครวั ๒) การสรา้ งความรอบรดู้ ้านสุขภาพให้แกเ่ ด็ก เยาวชน และครอบครัว รองรบั การเปลีย่ นแปลงเทคโนโลยีดิจิทลั ๓) การสือ่ สารสาธารณะเพ่ือ สรา้ งความตระหนักและทศั นคตทิ ถ่ี กู ตอ้ งแก่สังคม ในด้านการพัฒนาสุขภาวะเด็ก เยาวชน และ ครอบครวั และ ๔) การสร้างพฤตกิ รรมสุขภาวะทเ่ี ป็นรูปธรรมของเดก็ เยาวชน และครอบครวั ที่สอดคล้องกับการเปล่ยี นแปลงของสงั คม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยีดจิ ทิ ลั ผลการด�ำเนินงานที่สำ� คัญ 117 ๑) เสรมิ สรา้ งครอบครวั อบอนุ่ ตน้ แบบในการใชช้ วี ติ ใหส้ มดลุ ระหวา่ งงานและครอบครวั ในองคก์ ร ๒๐ แหง่ ๒) สรา้ งนักเสรมิ สรา้ งครอบครัวอบอุน่ ต้นแบบในองค์กร ๕๒ คน ๓) พฒั นาหลกั สตู รลกู เสอื เสรมิ สรา้ งทกั ษะชวี ติ และคมู่ อื ฝกึ อบรมผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื และ การจัดกจิ กรรม ครอบคลุมทง้ั ระดบั ประถมศกึ ษาและมธั ยมศึกษา ๔) พฒั นานวตั กรรมทางสงั คมโดยสภาเด็กและเยาวชน เพอ่ื แกไ้ ขปัญหาในพ้นื ท่ี ๒๐ โครงการ ทง้ั นี้ สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ ังน้ี
๑. การสรา้ งสมดุลความสุขระหว่างงานและครอบครัว สสส. สนับสนุนให้เกิดกระบวนการพัฒนาองค์กรต้นแบบครอบครัวมีสุข ซ่ึงด�ำเนินการ ตามแนวคิด “สงั คมท่ีดคี วรเรมิ่ ต้นจากครอบครัวอบอนุ่ เขม้ แขง็ และสงบสขุ ” เพอื่ จุดประกายแนวคดิ นี้ ไปสู่คนวัยท�ำงานท่ีเป็นก�ำลังหลักของครอบครัว ท�ำให้เกิดเป็นองค์กรต้นแบบสร้างสุขภาวะครอบครัว ท่ีมีรปู ธรรมเกดิ ผลส�ำเร็จชัดเจน มีผลการดำ� เนนิ งาน ดงั น้ี ๑.๑ ร่วมกับสถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล พัฒนากระบวนการ สรา้ งเสรมิ “ครอบครวั อบอนุ่ ไปสคู่ รอบครวั สขุ ภาวะของคนทำ� งานองคก์ รในประเทศไทย” โดยพฒั นา พนื้ ทอ่ี งคก์ รหรอื สถานทท่ี ำ� งาน ใหเ้ ปน็ พน้ื ทสี่ ำ� หรบั การเรยี นรเู้ พอ่ื เสรมิ ทกั ษะการสรา้ งครอบครวั อบอนุ่ ซ่ึงมีองค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคธุรกจิ วสิ าหกจิ ขนาดกลางและขนาดยอ่ ม (SMEs) ร่วมขับเคล่ือน องค์กรต้นแบบครอบครัวมีสุขอย่างเป็นรูปธรรม และได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติให้เป็นองค์กรต้นแบบ ดา้ นการสง่ เสรมิ ครอบครวั อบอนุ่ ในองคก์ ร (Happy Family Award 2018) รวม ๒๐ แหง่ อาทิ ๑) บรษิ ทั ไทยซมั มทิ ฮารเ์ นส จำ� กดั (มหาชน) ๒) บรษิ ทั พเี จน้ อนิ ดสั ทรสี ์ (ประเทศไทย) ๓) ธนาคารเพอื่ การเกษตร และสหกรณ์การเกษตร ๔) วสิ าหกิจชมุ ชนบ้านฉัตรหลวง จ�ำกดั ๕) โรงพยาบาลวดั สงิ ห์ ๖) โรงแรม ศิวาเทล กรุงเทพมหานคร สามารถสร้างกระแสในสังคมให้คนวัยท�ำงานได้ตระหนักถึงความส�ำคัญ ของการใชช้ วี ติ อยา่ งสมดุลทัง้ เรอื่ งการท�ำงาน และการให้ความส�ำคัญกบั ครอบครัว ๑.๒ ร่วมพัฒนา หลักสตู รนกั สร้างเสริมครอบครัวอบอนุ่ ในองคก์ ร ซงึ่ เปน็ หลกั สตู รระยะส้ัน เพอื่ ถา่ ยทอดความรู้ แนวคดิ และวธิ กี ารจดั การในองคก์ ร นำ� ไปสกู่ ารสรา้ งเสรมิ ความอบอนุ่ ในครอบครวั ให้แก่พนักงาน สามารถพัฒนานักเสริมสร้างครอบครัวอบอุ่นต้นแบบ ๕๒ คน จากองค์กรต้นแบบ ครอบครวั มสี ขุ ๒๐ องคก์ ร อาทิ ๑) สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ (สปสช.) เขต ๗ ๒) วสิ าหกจิ ชุมชนไฟว์สตาร์ เขตมีนบรุ ี กรงุ เทพมหานคร ๓) โรงพยาบาลตะก่วั ป่า จังหวัดพังงา เพอ่ื เป็นแกนนำ� ขับ เคลอื่ นครอบครวั อบอนุ่ ในองคก์ ร และมกี ารวางแผนขยายผลสวู่ งกวา้ งในรปู แบบพเ่ี ลยี้ งใหแ้ กอ่ งคก์ รอน่ื ๆ ในระยะถดั ไป ๑.๓ จากการด�ำเนินโครงการสร้างเสริมครอบครัวอบอุ่นของคนท�ำงานองค์กรในประเทศ พบว่า ครอบครัวส่วนใหญ่ ร้อยละ ๖๓ อาศัยอยู่ร่วมกันทุกวันหรือเกือบทุกวัน ซ่ึงมีเวลา เพียงพอมากถึงมากท่ีสุดในการอยู่กับครอบครัว โดย ดัชนีครอบครัวอบอุ่นต้นแบบได้คะแนนรวม ๗๒.๘๓ คะแนน 118 ๒. การสง่ เสริมหลักสูตรลูกเสือเพิ่มทกั ษะชีวติ เดก็ วัยเรยี น สสส. เห็นความสำ� คญั ของวิชาลูกเสือทท่ี กุ โรงเรยี นได้จัดการเรียนการสอน ซึง่ ถอื เปน็ โอกาสทอง ของการเรียนรู้ทักษะชีวิต และเสริมสร้างสุขภาวะแก่เด็กในวัยเรียนได้ จึงร่วมกับสมาคมวางแผน ครอบครวั แหง่ ประเทศไทยฯ และสำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ รว่ มกนั พฒั นาหลกั สตู รลกู เสอื ใหม้ กี ารเรยี น การสอนทสี่ อดแทรกทกั ษะชวี ติ ทสี่ ำ� คญั ในการดำ� เนนิ ชวี ติ ของเดก็ และเยาวชน มผี ลการดำ� เนนิ งาน ดงั นี้ ๒.๑ พัฒนาหลักสูตรลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต ให้ครอบคลุมทั้งระดับประถมศึกษาและ มัธยมศึกษา โดยพัฒนาจากหลักสูตรการฝึกอบรมผู้ก�ำกับลูกเสือท่ีสอดแทรกเร่ืองทักษะชีวิตท่ีจ�ำเป็น สำ� หรบั เด็กและเยาวชน เพ่อื สามารถอยู่ในสังคมไดอ้ ย่างเป็นปกติสุข ๒.๒ พัฒนาเครื่องมอื เพ่อื สนบั สนนุ โครงการลูกเสอื เสริมสรา้ งทักษะชีวิต จนเกดิ คมู่ อื ๒ เรื่อง ดงั น้ี ๑) คู่มือฝึกอบรมผ้กู ำ� กบั ลูกเสอื สำ� นกั งานลกู เสือแหง่ ชาติ ขน้ั ความรู้เบอื้ งต้นและข้นั ความรู้ชัน้ สงู ๒) ค่มู ือครูลกู เสือเสรมิ สร้างทกั ษะชวี ติ สำ� หรบั การจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนลูกเสือ
๒.๓ สนับสนุนการฝกึ อบรมวิทยากรของสำ� นกั งานลกู เสือแห่งชาติ ๑๓๐ คน สามารถพัฒนา 119 เปน็ วทิ ยากรการฝกึ อบรมผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื ตามหลกั สูตรการฝึกอบรมผ้กู ำ� กบั ลูกเสอื (ฉบบั ปรับปรุง) และ สนบั สนนุ ให้วิทยากรจดั อบรมครลู กู เสอื ทุกคนในโรงเรียน ๒.๔ พัฒนาระบบบริหารจัดการงานลูกเสือของโรงเรียนด้วยกระบวนการเทียบระดับ ในโรงเรียนต้นแบบลูกเสือของส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ประจ�ำปีการศึกษา ๒๕๕๘-๒๕๕๙ รวม ๑๕๐ แห่ง เพื่อน�ำร่องในการหาโรงเรียนต้นแบบกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้าง ทักษะชวี ติ และโรงเรยี นผลงานเป็นเลศิ ๓๐ โรง ๓. การพัฒนานวตั กรรมขบั เคลอ่ื นงานสุขภาวะเดก็ และเยาวชน รว่ มกบั คณะสงั คมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ดำ� เนนิ โครงการศกึ ษาและพฒั นา นวตั กรรมทางสงั คมเพอ่ื ขบั เคลอื่ นสขุ ภาวะเพอ่ื เดก็ และเยาวชน (social innovation and youth) เพอ่ื พฒั นาสภาเดก็ และเยาวชนในพนื้ ทนี่ �ำรอ่ ง ๑๒ จงั หวดั อาทิ จงั หวดั เชียงราย กำ� แพงเพชร ปทมุ ธานี ระยอง กระบ่ี ซึง่ ไดผ้ ลกั ดนั ให้เกดิ นวตั กรรมทางสงั คม เพื่อแก้ไขปญั หาในพ้นื ท่ี รวม ๒๐ โครงการ โดย มีโครงการทีไ่ ดร้ บั รางวลั นวตั กรรมทางสงั คม ๓ โครงการ ดังน้ี ๓.๑ โครงการพัฒนาสขุ ภาวะพระสงฆ์ โดยสภาเดก็ และเยาวชนจงั หวัดอตุ รดิตถ์ได้รับรางวลั นวตั กรรมทางสังคมระดับดีเย่ียม สามารถสรา้ งความตระหนักใหแ้ กว่ ัดและชาวบา้ นในเรือ่ งโภชนาการ ทถ่ี ูกตอ้ ง โดยมกี จิ กรรมการใหค้ วามรู้ การตรวจสุขภาพพระภิกษสุ งฆ์ สร้างการเปลี่ยนแปลงพฤตกิ รรม ของประชาชนในการเลือกอาหารถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ ซึ่งน�ำมาสู่การมีกิจกรรมการตักบาตร อาหารคลีน และการเพ่ิมกจิ วตั รของพระภกิ ษุสงฆ์โดยการเดินจงกรม ๓.๒ โครงการท้ิงฉันลง ท้ิงฉันเลย โดยสภาเด็กและเยาวชนจังหวัดเชียงใหม่ ได้รับรางวัล นวตั กรรมทางสงั คมระดบั ดี โดยออกแบบถงั ขยะขนาดใหญ่ เพอื่ รบั ความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั การทงิ้ ขยะของ เด็กนักเรยี นในพื้นที่ และนำ� มาวิเคราะหใ์ หเ้ หน็ สภาพของปัญหาที่เกดิ ขนึ้ จรงิ ในพ้ืนท่ี ซึ่งมกี ารขยายผล จากโรงเรยี นส่ชู ุมชน นำ� มาสู่การคัดแยกขยะท่ีเป็นระบบ และท�ำอย่างตอ่ เนือ่ งให้สำ� เร็จ ๓.๓ โครงการฟิวชัน ฟดู้ ออฟ ปทมุ ธานี (fusion food of Pathumthani) โดยสภาเดก็ และเยาวชนจังหวัดปทุมธานี ได้รับรางวัลนวัตกรรมขวัญใจมหาชน โดยการน�ำดอกบัวหลวง ซึ่งเป็น ดอกไม้ประจ�ำจังหวัดปทุมธานี มาเป็นวัตถุดิบในการท�ำอาหารหลายรูปแบบ สร้างคุณค่าจากวัตถุดิบ ในทอ้ งถนิ่ พรอ้ มท้งั เผยแพรเ่ มนอู าหารใหแ้ ก่องค์กรต่างๆ ได้พัฒนาเป็นเมนูอาหารประจำ� ร้านอาหาร ในจงั หวัดปทมุ ธานี สภาเดก็ และเยาวชนจงั หวดั อตุ รดติ ถ์ รบั รางวลั นวตั กรรมทางสงั คมดเี ยย่ี ม จากผล งาน \"โครงการเสรมิ สรา้ งสขุ ภาพพระสงฆ\"์ ในงาน Social Innovation and Youth Expo จดั โดยคณะสงั คมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับ กรมกจิ การเดก็ และเยาวชน กระทรวงการ พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และ สสส. ที่ศูนย์การค้าฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต จ.ปทุมธานี วนั ท่ี ๑๗ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๑
๒.๓ แผนสขุ ภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ ส�ำนักสนบั สนุนสุขภาวะประชากรกลมุ่ เฉพาะ การด�ำเนนิ งานตามแผนสุขภาวะประชากรกลมุ่ เฉพาะ แผนสขุ ภาวะประชากรกลมุ่ เฉพาะ มแี นวทางการดำ� เนนิ งานสอดคลอ้ งกบั เปา้ หมายการพฒั นา ประเทศในหลายดา้ น ไดแ้ ก่ ๑) เป้าหมายตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑๒ ในประเดน็ การสรา้ งความเป็นธรรมและลดความเหลอื่ มล�้ำในสังคม ๒) เปา้ หมายการพัฒนาทยี่ ง่ั ยนื (SDGs) และยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาสตรี พ.ศ. ๒๕๖๐–๒๕๖๔ ในประเดน็ ขจดั ความรนุ แรงทกุ รปู แบบ ท่มี ีต่อผ้หู ญิงและเดก็ ทง้ั ในที่สาธารณะและที่รโหฐาน และ ๓) วาระแห่งชาติ : สทิ ธิมนษุ ยชนรว่ ม ขับเคลือ่ น Thailand ๔.๐ เพ่ือการพัฒนาที่ย่ังยนื ในกลมุ่ เป้าหมายสำ� คัญคือ กลุ่มผ้ดู อ้ ยโอกาสหรอื กลมุ่ เสย่ี งตอ่ การถกู ละเมดิ สทิ ธมิ นษุ ยชนไดร้ บั การชว่ ยเหลอื เยยี วยาและไดร้ บั การปฏบิ ตั ทิ เี่ ทา่ เทยี มกนั สสส. ไดก้ �ำหนดยทุ ธศาสตร์การดำ� เนนิ งาน ๔ ด้านส�ำคญั ได้แก่ ๑) พัฒนาความรแู้ ละ นวตั กรรม เพอื่ ลดชอ่ งวา่ ง ขอ้ จำ� กดั หรอื อปุ สรรคในการเขา้ ถงึ สทิ ธทิ างสขุ ภาพ และบรกิ ารพนื้ ฐาน ทางดา้ นสงั คม ๒) สนบั สนนุ และขบั เคลอื่ นนโยบายสกู่ ารปฏบิ ตั เิ พอื่ พฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ประชากร กลมุ่ เฉพาะ ๓) พฒั นาศกั ยภาพภาคใี นการทำ� งานเชงิ รกุ เพอื่ สรา้ งความเปน็ ธรรมทางสขุ ภาวะใน ประชากรกลมุ่ เฉพาะ และ ๔) สรา้ งการสอื่ สารภาคสงั คมเพอ่ื เปลยี่ นทศั นคตติ อ่ ประชากรกลมุ่ เฉพาะ สร้างความเข้าใจและการยอมรับความหลากหลายของผู้คนในสังคม โดยมีแนวทาง ในการด�ำเนินงาน ประกอบดว้ ย ๑) การพฒั นาองคค์ วามรู้ วิธวี ทิ ยาใหม่ และตน้ แบบกระบวนการ ท�ำงาน ๒) การพัฒนาและเสริมศักยภาพคนท�ำงาน นักวิชาการ และเครือข่ายคนท�ำงาน และ ๓) การขับเคล่ือนนโยบายสาธารณะ โดยหนุนเสริมการท�ำงานร่วมกันของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ท้งั ภาครัฐ ภาคเอกชน ภาควชิ าการ และภาคประชาสังคม ผลการดำ� เนนิ งานที่สำ� คญั 120 ๑) สรา้ งต้นแบบการสร้างเสรมิ สขุ ภาวะคนไร้บา้ นแบบครบวงจร ๒) ตน้ แบบกระบวนการพสิ จู นส์ ทิ ธแิ ละโอนยา้ ยสทิ ธสิ ขุ ภาพสำ� หรบั คนไทยไรส้ ทิ ธิ คนไรบ้ า้ น และ คนไร้ทพี่ ่งึ ๓) พฒั นาเครอื่ งมอื ส�ำรวจสถานการณค์ วามรนุ แรงตอ่ ผหู้ ญงิ และบคุ คลในครอบครวั ระดับประเทศทม่ี ีความละเอยี ดออ่ นตอ่ มิติเพศสภาวะและความหลากหลาย ๔) สรา้ งทศั นคตไิ ม่เพกิ เฉยต่อความรุนแรงและการคุกคามทางเพศ ๕) ลดปญั หาคกุ คามทางเพศในระบบขนสง่ สาธารณะ ทงั้ นี้ สามารถนำ� เสนอโดยสังเขปได้ดังนี้
๑. การสร้างเสริมสุขภาวะคนไร้บา้ นแบบครบวงจร สนับสนุนการพัฒนากระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะคนไร้บ้าน เพื่อลดความเหล่ือมล�้ำ ทางสังคมและสุขภาพของคนไร้บ้าน โดยด�ำเนินงานร่วมกับ หน่วยงานหลักที่เกี่ยวข้อง ท้ังภาครัฐ เอกชน สถาบันการศึกษา และภาคประชาสงั คม มผี ลการด�ำเนนิ งาน ดังนี้ ๑.๑ ร่วมกับกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่ันคง ของมนุษย์ ส�ำนกั งานหลักประกันสขุ ภาพแห่งชาติ มหาวทิ ยาลัย เครอื ขา่ ยคนไร้บ้าน และมลู นิธพิ ัฒนา ที่อยู่อาศัย พัฒนาวิธีวิทยาใหม่ในการส�ำรวจสถานการณ์คนไร้บ้าน ท�ำให้ทราบข้อมูลคนไร้บ้าน ท้ังเชิงปริมาณและคุณภาพในพ้ืนท่ีน�ำร่อง ๓ พื้นท่ี ประกอบด้วย กรุงเทพมหานคร มีคนไร้บ้าน ๑,๓๐๗ คน จงั หวดั ขอนแกน่ มคี นไรบ้ า้ น ๑๓๖ คน และจงั หวดั เชยี งใหม่ มคี นไรบ้ า้ น ๗๔ คน นอกจากน้ี ยังพบวา่ คนไรบ้ า้ นมปี ัญหาดา้ นสขุ ภาวะในอัตราสูงกว่าคนท่ัวไปค่อนข้างมาก คือ มีปญั หาสุขภาพจิต มากกว่าร้อยละ ๗๐ เข้าไม่ถึงสิทธิบริการสุขภาพร้อยละ ๕๕ สูบบุหร่ีร้อยละ ๕๕ และดื่มเคร่ืองดื่ม แอลกอฮอล์ร้อยละ ๔๑ ๑.๒ สนับสนนุ ภาคเี ครอื ขา่ ย พัฒนาต้นแบบการสร้างเสริมสขุ ภาวะคนไร้บ้านแบบครบวงจร (บอลลูน โมเดล)๓๖ ประกอบด้วยกระบวนการต่างๆ ตั้งแต่การป้องกันการเพิ่มประชากรคนไร้บ้าน การช่วยเหลือคนไร้บ้านให้จัดการปัญหาด้วยตนเอง และหนุนเสริมให้กลับคืนสู่สังคม ไม่กลับมาเป็น คนไรบ้ า้ นซ้ำ� อาทิ การพัฒนาศกั ยภาพคนไรบ้ า้ นในดา้ นทกั ษะการทำ� งานเครือข่าย หรอื ทักษะอาชพี ๑.๓ พัฒนานวัตกรรมศูนย์พักคนไร้บ้าน ซ่ึงเน้นการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการโดย คนไร้บ้าน และได้รับการขยายผลภายใต้นโยบายโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มคนไร้บ้าน ในพื้นที่ ๓ จังหวดั ได้แก่ จังหวัดเชยี งใหม่ ขอนแกน่ และปทุมธานี และผลกั ดันให้ประเดน็ ทอ่ี ยูอ่ าศยั คนไรบ้ ้าน ไดร้ บั การบรรจใุ น “แผนแมบ่ ทการพฒั นาทอ่ี ยอู่ าศยั ระยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙)” ของกระทรวง การพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย์ ๑.๔ รว่ มกบั สำ� นกั งานหลกั ประกนั สุขภาพแหง่ ชาติ ผลกั ดนั ใหค้ นไร้บา้ น คนไทยทีไ่ รส้ ทิ ธิ และ คนไร้ทีพ่ ง่ึ ได้รบั การพสิ ูจน์ พัฒนา หรือโอนย้ายสทิ ธิสุขภาพ ๔๘๐ คน ชว่ ยลดอุปสรรคในการเข้าถึง การมสี ขุ ภาวะที่ดี คิดเป็นรอ้ ยละ ๓๑.๖๒ ของกลุ่มเปา้ หมายในพื้นทีด่ ำ� เนินการ 121 พล.อ.อนนั ตพร กาญจนรตั น์ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ เปน็ ประธานในพธิ ี เปดิ ศนู ยฟ์ นื้ ฟแู ละพัฒนาคุณภาพชวี ิตคนไรบ้ ้าน จ.เชียงใหม่ โดยความร่วมมือระหวา่ งกระทรวงการพฒั นาสังคมและความ ม่นั คงของมนุษย์ สถาบนั พัฒนาองค์กรชุมชน และ สสส. วนั ที่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๑ ๓๖ การดแู ลฟ้ืนฟแู ละเสริมศกั ยภาพคนไรบ้ ้านท้ังทางดา้ นสขุ ภาพ และอาชพี ที่มีความเหมาะสมกับระยะของการเขา้ สภู่ าวะไร้บ้าน
๑.๕ รว่ มกบั สถานโี ทรทศั นไ์ ทยพบี เี อส สรา้ งกระบวนการสอ่ื สารสงั คมภายใตแ้ นวคดิ “Human of Street” เพื่อให้เข้าใจและตระหนักถึงปัญหาความเหลื่อมล�้ำทางสังคมและสุขภาพที่เกิดขึ้นกับ กลมุ่ คนไร้บา้ น โดยมีประชาชนสนใจและเขา้ ถงึ กระบวนการสือ่ สารกวา่ ๑๒๐,๐๐๐ คน ๑.๖ ร่วมผลักดันให้เกิดคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนไร้บ้าน เพ่ือสร้างต้นแบบ กระบวนการคุ้มครอง และสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะคนไรท้ ่พี งึ่ และคนไรบ้ า้ นน�ำรอ่ ง ๑๒ แหง่ (สถานคุ้มครอง คนไรท้ พี่ งึ่ ๔ แหง่ ศนู ยค์ มุ้ ครองคนไรท้ พ่ี ง่ึ ๔ แหง่ และชมุ ชน ๔ ชมุ ชน) เพอ่ื นำ� ไปสกู่ ารแกไ้ ขเปลยี่ นแปลง กระบวนการค้มุ ครองคนไร้ท่พี ่ึงของหน่วยงานภาครฐั รวมทัง้ การปรับปรงุ แกไ้ ขระเบียบ และกฎหมาย ท่ีเกยี่ วข้อง ๑.๗ ร่วมลงนามในบนั ทกึ ขอ้ ตกลงความรว่ มมอื การพฒั นาและเสรมิ ศกั ยภาพระบบการดแู ล ผปู้ ่วยจติ เวชไร้บา้ นในเขตพนื้ ทกี่ รุงเทพมหานคร เพือ่ ช่วยเหลือให้ความคุม้ ครองสทิ ธแิ กผ่ ู้ปว่ ยจติ เวช ไร้บ้านให้เป็นไปในทิศทางเดียวกันอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ ลดปัญหาอุปสรรคท่ีเกิดขึ้นใน การด�ำเนนิ การ และเตรยี มขยายผลครอบคลุมทุกเขตพืน้ ท่ีของกรุงเทพมหานครตอ่ ไป ๒. การขจัดปัญหาความรนุ แรงตอ่ ผู้หญงิ และบคุ คลในครอบครวั สนับสนุนการขับเคลื่อนการด�ำเนินงานเพื่อขจัดปัญหาความรุนแรงต่อผู้หญิงและบุคคล ในครอบครัว ซ่ึงเป็นปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อการเข้าถึงการมีสุขภาวะที่ดีของผู้หญิงและบุคคลใน ครอบครวั ทกุ ชว่ งวยั โดยมงุ่ เนน้ การทำ� งานเพอื่ ขจดั ความรนุ แรงทกุ รปู แบบทมี่ ตี อ่ ผหู้ ญงิ และเดก็ รวมทง้ั สรา้ งกระบวนการเรยี นร้แู ละสื่อสารสังคมเพอ่ื ใหต้ ระหนกั ถงึ ปัญหาความรุนแรงต่อผูห้ ญิงและบุคคลใน ครอบครวั และไมเ่ พิกเฉยเม่อื เผชญิ กบั ปญั หาดังกล่าว มีผลการดำ� เนนิ งาน ดงั น้ี ๒.๑ รว่ มกบั คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธบิ ดี พัฒนาเครอ่ื งมอื ส�ำรวจสถานการณ์ ความรนุ แรงตอ่ ผหู้ ญงิ และบคุ คลในครอบครวั ระดบั ประเทศ ทำ� ใหเ้ ขา้ ใจสถานการณป์ ญั หาทแ่ี ทจ้ รงิ ซงึ่ ไดร้ บั การขยายผลผา่ นกลไกคณะกรรมการนโยบายและยทุ ธศาสตรค์ รอบครวั แหง่ ชาติ ในพนื้ ทน่ี ำ� รอ่ ง ประกอบดว้ ย กรงุ เทพมหานคร ราชบรุ ี ชลบรุ ี เชยี งใหม่ พษิ ณโุ ลก อดุ รธานี อบุ ลราชธานี สรุ าษฎรธ์ านี และสงขลา ๒.๒ พัฒนาหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพคนท�ำงานด้านความรุนแรงต่อผู้หญิงและบุคคล ในครอบครัว ๕ หลักสูตร ดังนี้ ๑) หลักสูตรฐานคิดสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ ๒) หลักสตู รการปรึกษาแนวสตรนี ยิ มเพือ่ ฟื้นฟูอ�ำนาจและศักยภาพ ๓) หลกั สตู รการปรึกษาในภาวะ วิกฤตส�ำหรับผู้ประสบปัญหาความรุนแรงในครอบครัว ๔) หลักสูตรการปรึกษาเพ่ือเยียวยาเด็กที่ถูก 122 กระทำ� ความรุนแรง และ ๕) หลกั สูตรฐานคิดและทกั ษะการปฏบิ ตั ิงานบนฐานความเป็นธรรมทางเพศ มีผู้ผ่านกระบวนการ ๓๓๔ คน โดยกองบริหารการสาธารณสุข ส�ำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้น�ำหลักสูตรท้ังหมดไปขยายผลอบรมพัฒนาศักยภาพบุคลากรทางการแพทย์ที่ท�ำงานเกี่ยวข้องกับ ศนู ย์ชว่ ยเหลือเดก็ และสตรใี นภาวะวกิ ฤติจากความรุนแรง (ศนู ยพ์ ึง่ ได้) ท่วั ประเทศ ๒.๓ รว่ มกับคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลยั ขอนแกน่ และเครือขา่ ยสขุ ภาวะผ้หู ญิงพัฒนา เครอื่ งมอื “เลนสเ์ พศภาวะและความหลากหลาย๓๗” เพอื่ ชว่ ยการทำ� งานของหนว่ ยงาน องคก์ ร เครอื ขา่ ย ทท่ี ำ� งานดา้ นสขุ ภาวะผหู้ ญงิ โดยเฉพาะประเดน็ ความรนุ แรง ใหส้ ามารถออกแบบนโยบายและกระบวนการ ทำ� งาน ท่ีค�ำนึงถงึ มติ เิ พศภาวะและความหลากหลาย เพ่ือแกป้ ญั หาความเหลือ่ มล�้ำ และความรุนแรง ทางเพศในระดบั นโยบาย ๓๗ การพฒั นาเครือ่ งมอื ท่ีอาศัยแนวคดิ เพศภาวะและความหลากหลายมาใช้ในการวิเคราะห์ วางแผน กำ� หนดยทุ ธศาสตร์ของแผนงาน/โครงการ เพ่อื ใหเ้ กดิ ความตระหนกั ถึงความส�ำคัญของเพศชาย หญิง และเพศอน่ื ๆ รวมทัง้ ความแตกต่างหลากหลาย เพ่ือใหเ้ กิดการด�ำเนินงานท่ีเหมาะ สมน�ำไปสูค่ วามเสมอภาคเทา่ เทยี มในระดับนโยบาย การให้บริการ และการปฏิบตั งิ าน
๒.๔ ร่วมกบั คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั และมูลนิธิสถาบนั วิจยั และพัฒนา 123 ผสู้ งู อายไุ ทย ศกึ ษาสถานการณค์ วามรนุ แรงและการละเมดิ สทิ ธติ อ่ ผสู้ งู อายไุ ทย โดยพบวา่ การกระทำ� ที่รุนแรงทางด้านจิตใจ เป็นความรุนแรงและการละเมิดสิทธิต่อผู้สูงอายุที่พบมากท่ีสุด รองลงมา คือ การทอดทง้ิ ละเลย ไม่ดูแล ท้ังน้ี ขอ้ มูลนไ้ี ด้ถูกนำ� ไปเป็นฐานในการพัฒนามาตรการกลไก และระบบ คุ้มครองพิทักษส์ ิทธผิ ูส้ ูงอายไุ ทยตอ่ ไป ๒.๕ พัฒนาศักยภาพแกนน�ำชุมชนและทีมสหวิชาชีพในการคุ้มครองสวัสดิภาพของบุคคล ในครอบครัวในพ้ืนที่น�ำร่องคือ จังหวัดอ�ำนาจเจริญ และกรุงเทพมหานคร และพัฒนาพ้ืนที่น�ำร่อง ระบบงานสหวชิ าชพี เอ้อื ให้ผู้ประสบปัญหาความรุนแรงมีโอกาสเขา้ ถึงกระบวนการจดั การคือ จงั หวดั นครสวรรค์ และระนอง ซงึ่ มแี ผนการดำ� เนนิ งานขยายผลสู่ระดบั ตำ� บลต่อไป ๒.๖ ร่วมกบั มูลนธิ ิเพือ่ นหญงิ พฒั นาศกั ยภาพแกนน�ำสตรี ๔ ภาค และศนู ยส์ ง่ เสรมิ การเรียนรู้ สุขภาวะผู้หญิงและครอบครัว ให้ค�ำปรึกษาช่วยเหลือท่ีเป็นรูปธรรม ท�ำให้ผู้หญิงท่ีประสบปัญหา ด้านสุขภาวะและความรุนแรง มีช่องทางในการขอรับการช่วยเหลือและคุ้มครองง่ายขึ้น โดยมีผู้หญิง และบุคคลในครอบครัวเขา้ รบั คำ� ปรกึ ษาช่วยเหลอื ๔๘๓ คน ๒.๗ รว่ มกบั คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ และโรงพยาบาลพระศรมี หาโพธิ์ จงั หวดั อบุ ลราชธานี พัฒนารปู แบบงานส่งเสริมสุขภาพจิตสำ� หรับกล่มุ ผหู้ ญงิ ทไ่ี ด้รับผลกระทบจากปัญหา ความรนุ แรง อนั มีผลตอ่ ปัญหาสุขภาพจิตและโรคซมึ เศร้า ในชมุ ชนน�ำรอ่ งใน ๒ จังหวดั คอื ขอนแก่น และอบุ ลราชธานี ๒.๘ สรา้ งทศั นคติสังคมเรอ่ื ง “ไมเ่ พิกเฉย” ต่อความรุนแรง หรือมองว่าความรนุ แรงเปน็ เรอื่ ง ของคนอ่นื ผ่านเฟซบุ๊กแฟนเพจ “Free From Fear” มีผู้ตดิ ตามกวา่ ๑ หมนื่ บญั ชีผูใ้ ช้ และมผี ชู้ ม กวา่ ๑.๒ แสนคร้ัง และสร้างทัศนคติไม่ยอมรับความรุนแรงต่อผู้หญิงและบุคคลในครอบครัวทุกรูปแบบ อาทิ ๑) “บ้านไม่ใช่เวทีมวย” เพื่อรณรงค์การไม่เพิกเฉยต่อการคุกคามและลวนลามทางเพศกับคน ทกุ เพศทกุ วยั ๒) “ถงึ เวลาเผอื ก” เพอื่ ลดปญั หาการคกุ คามทางเพศในระบบขนสง่ สาธารณะ โดยเปลยี่ น พลังเงยี บเปน็ การแสดงออกโดยไม่เพกิ เฉย โดยขอให้ทุกคนเปน็ หเู ป็นตา ชว่ ยเหลอื และเก็บหลักฐาน ๒.๙ รว่ มกบั ศนู ยจ์ ดั การความรคู้ วามรนุ แรงในครอบครวั คณะแพทยศาสตรโ์ รงพยาบาลรามาธบิ ดี มหาวิทยาลัยมหิดล ผลักดันให้มีการน�ำ “นโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาสถาบันครอบครัว พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔” ของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สู่การปฏิบัติ โดย ใน พ.ศ. ๒๕๖๑ ทุกจังหวัดจะต้องด�ำเนินการส�ำรวจสถานการณ์ความรุนแรงต่อผู้หญิงและบุคคลใน ครอบครัว โดยใช้เคร่ืองมือ “ระบบจดั เกบ็ ข้อมลู ความรนุ แรง” ที่พฒั นาโดยการสนับสนนุ ของ สสส. ไปใช้ในการส�ำรวจ ๒.๑๐ ร่วมกับแผนงานสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ และองค์การแอ็คช่ันเอด ประเทศไทย ผลักดันข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อลดปัญหาการคุกคามทางเพศในระบบขนส่งสาธารณะ ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ส่งผลใหเ้ กิดความร่วมมือกับ บริษัท ขนส่ง จ�ำกัด ในการ ลดปัญหาการคุกคามทางเพศในรถโดยสารสาธารณะ ซ่ึงมีการปรับปรุงช่องทางรับเรื่องร้องเรียน ให้มีประสิทธิภาพมากข้ึน เสริมศักยภาพพนักงานประจ�ำรถ ทักษะเบื้องต้นในการแทรกแซงเพื่อ ชว่ ยเหลอื สอ่ื สารรณรงคใ์ หค้ วามรผู้ า่ นชอ่ งทางตา่ งๆ บนรถโดยสารสาธารณะและชอ่ งทางออนไลน์ โดย ต้ังเป้าหมายให้รถในระบบของบริษัทขนส่งฯ ๔๘๐ คัน พนักงานกว่า ๒,๘๐๐ คน และรถร่วมของ บริษัทเอกชนที่อยู่ในความดูแลของบริษัทขนส่งฯ กว่า ๔,๐๐๐ คัน เข้าร่วมกิจกรรมท้ังหมดภายใน พ.ศ. ๒๕๖๒
๓เปา้ ประสงค์ท่ี พฒั นาต้นแบบสขุ ภาวะ กองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ พฒั นากระบวนการตน้ แบบและกลไกการขยายผล สำ� หรบั การพฒั นาสขุ ภาวะองคร์ วมในองคก์ ร พน้ื ท่ี และกลมุ่ เยาวชน เพอื่ มงุ่ พฒั นาสงั คมสขุ ภาวะในระยะยาว ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ สสส. ไดด้ �ำเนนิ งานตามเปา้ ประสงค์น้ี โดยแผนสุขภาวะชุมชน และแผนสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองคก์ ร ๓.๑ แผนสขุ ภาวะชุมชน ส�ำนักสนบั สนุนสุขภาวะชมุ ชน การดำ� เนินงานตามแผนสุขภาวะชุมชน แผนสุขภาวะชมุ ชน มีการด�ำเนินงานท่สี อดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตรช์ าติ ไดแ้ ก่ ๑) ดา้ นการสร้าง ความสามารถในการแข่งขัน ๒) ด้านการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม และ ๓) ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตท่ีเป็นมิตรต่อส่ิงแวดล้อม และแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ โดยได้วางยุทธศาสตร์การด�ำเนินงาน ๒ ด้านส�ำคัญ ได้แก่ 124 ๑) สนับสนุนและพัฒนาเพื่อการขับเคล่ือนระบบเกษตรและพืชอาหารทางเลือกโดยชุมชน ท้องถิ่น และ ๒) พัฒนาองค์กรต้นแบบด้านควบคุมการบริโภคเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์และลด การเกิดอบุ ัตเิ หตจุ ราจรโดยใช้พื้นทเ่ี ป็นตัวต้ัง สสส. ไดว้ างแนวทางการดำ� เนนิ งานทมี่ งุ่ เนน้ ๓ ประการ คอื ๑) การสนบั สนนุ ขบวนการปฏริ ปู ประเทศ โดยการใช้ศักยภาพขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น น�ำแนวนโยบายการปฏิรูปประเทศ ไปสกู่ ารปฏบิ ตั โิ ดยชมุ ชนทอ้ งถน่ิ ๒) การสง่ เสรมิ และผลกั ดนั ใหเ้ กดิ การบรู ณาการเขา้ สรู่ ะบบภายใน ขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ และหนว่ ยงานสนบั สนนุ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ ผา่ นองคค์ วามรู้ ท่เี กดิ จากการปฏบิ ตั งิ าน การพัฒนาระบบข้อมูล ระบบทำ� งาน และ ๓) การเพิม่ ขดี ความสามารถ ของผ้นู �ำชมุ ชนทอ้ งถิ่น เพอ่ื เปน็ กลไกในการสนับสนุนและรว่ มขบั เคลือ่ นการด�ำเนินงานสรา้ งเสริม สุขภาพในระดบั อำ� เภอ และระดับจงั หวดั ได้อย่างมีประสิทธภิ าพ
ผลการด�ำเนนิ งานทส่ี �ำคญั ๑) พฒั นาใหอ้ ำ� เภอนานอ้ ย จงั หวดั นา่ น เปน็ ตน้ แบบชมุ ชนพฒั นาระบบเกษตรทางเลอื ก และพืชอาหารทเี่ หมาะกบั ชมุ ชน ๒) พัฒนาพืน้ ท่ีนำ� ร่องการผลิตพืชอาหารของชุมชน ๓ พนื้ ท่ี ๓) พัฒนาให้ต�ำบลเฝ้าไร่ จังหวัดหนองคาย เป็นต้นแบบชุมชนท่ีควบคุมเคร่ืองด่ืม แอลกอฮอลแ์ ละลดอุบตั ิเหตุทางถนน ท้ังนี้ สามารถน�ำเสนอโดยสังเขปไดด้ งั นี้ ๑. ส่งเสรมิ ทอ้ งถน่ิ ขับเคล่ือนระบบเกษตรและพชื อาหารทางเลอื ก สนบั สนุนการดำ� เนินงานของศูนย์วจิ ยั ระบบทรพั ยากรเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัย เชยี งใหม่ ดำ� เนนิ โครงการสนบั สนนุ และพฒั นาเพอ่ื การขบั เคลอื่ นระบบเกษตรและพชื อาหารทางเลอื ก โดยชมุ ชนทอ้ งถิน่ โดยกำ� หนดกลไกการท�ำงานร่วมกบั ชุมชน ทอ้ งที่ องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ และ ภาคีเครอื ขา่ ยในระดับอำ� เภอ เพอื่ เสริมสร้างศกั ยภาพชุมชนใหม้ ีความสามารถในการสร้างความมนั่ คง ทางอาหาร และการสร้างเศรษฐกิจชุมชนบนฐานของการผลิตทางเกษตรและอาหารปลอดภัย ส่งผล ให้อ�ำเภอนาน้อย จงั หวดั นา่ น พฒั นาเป็นอ�ำเภอต้นแบบท่ชี มุ ชนมีศกั ยภาพในการพฒั นาระบบเกษตร ทางเลือกและพืชอาหารท่ีเหมาะสมกับภูมินิเวศ เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจและลดการน�ำเข้าพืชอาหาร ได้ พร้อมขยายผลสู่ระดับจังหวัดน่าน ซ่ึงมีการด�ำเนินงานในเชิงเครือข่าย มีพ้ืนที่เป้าหมาย ๗ ต�ำบล ในอ�ำเภอนานอ้ ย จงั หวดั น่าน ได้แก่ ๑) ต�ำบลบวั ใหญ่ ๒) ต�ำบลนำ�้ ตก ๓) ต�ำบลสันทะ ๔) ตำ� บลสถาน ๕) ตำ� บลศรีษะเกษ ๖) ตำ� บลเชียงของ และ ๗) ตำ� บลนาน้อย ส่งผลให้ชมุ ชนมีการผลติ อาหารปลอดภัย และสามารถลดรายจ่ายจากการบริโภคอาหาร มผี ลการด�ำเนินงาน ดงั น้ี 125 กลุ่มผู้สูงอายบุ า้ นสนั พยอม ต.บวั ใหญ่ ออกรา้ นจำ� หนา่ ยผักปลอดสารพษิ ใน “โครงการตลาด สเี ขียวเพอื่ สขุ ภาพ” จัดโดยองคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำบลบวั ใหญ่ อ.นานอ้ ย จ.นา่ น วันที่ ๒๙ กันยายน ๒๕๖๑
๑.๑ พัฒนาศักยภาพของแกนน�ำชุมชน และเจ้าหน้าท่ีขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ให้ สามารถใช้เครอื่ งมือทีใ่ ช้ในการพัฒนาระบบขอ้ มูลแบบมีส่วนร่วม ท�ำให้ชมุ ชนเรยี นรูท้ รัพยากรท่สี �ำคญั ในดา้ นต่างๆ อาทิ การจัดเก็บข้อมลู การวเิ คราะห์ข้อมลู และการน�ำใช้ข้อมลู ทีไ่ ด้มาซึ่งขอ้ มลู ด้านทุน และศกั ยภาพ ขอ้ มลู การพึง่ พาอาหาร และขอ้ มูลอน่ื ทีเ่ กยี่ วขอ้ งในการพัฒนาระบบพชื ทางเลอื กและพชื อาหารของชมุ ชน ทีม่ ีความเหมาะสมกบั ภมู นิ เิ วศ ๑.๒ พัฒนาระบบฐานข้อมลู ของชุมชน (TCNAP-GIS) ทสี่ ามารถลดการพึง่ พาอาหาร และ การพฒั นาระบบพชื ทางเลอื ก พชื อาหารของชุมชน และพชื ท้องถน่ิ และฐานพันธุกรรมพชื ในทอ้ งถิน่ ทัง้ ในระดับตำ� บลและระดับอำ� เภอ ท่มี กี ารปรับปรงุ ให้เป็นปจั จุบนั ๑.๓ พฒั นาและปรบั ปรงุ ตลาดชมุ ชนทอ้ งถนิ่ ท่ชี มุ ชนมีส่วนรว่ มในการพฒั นา ๒ แหง่ ได้แก่ ตลาดสีเขียว ต�ำบลบวั ใหญ่ และตลาดประชารฐั ทอ้ งถิน่ สขุ ใจ ตำ� บลสันทะ ๑.๔ พฒั นาพืน้ ที่นำ� ร่องตน้ แบบแปลงเรียนร้ผู ลิตพืชอาหารปลอดสารพษิ ในอำ� เภอนานอ้ ย รวม ๑๔ แปลง ไดแ้ ก่ ตำ� บลบวั ใหญ่ ๓ แปลง ต�ำบลนำ�้ ตก ๒ แปลง ตำ� บลสนั ทะ ๒ แปลง ต�ำบลนาน้อย ๓ แปลง ตำ� บลศรษี ะเกษ ๒ แปลง และต�ำบลเชยี งของ ๒ แปลง และขยายผลแปลงเรียนรตู้ น้ แบบ ในชุมชนสู่โรงเรียนจ�ำนวน ๗ โรงเรียน ได้แก่ โรงเรียนบ้านนาไค้ ต�ำบลบัวใหญ่ โรงเรียนบ้านสันทะ ตำ� บลสนั ทะ โรงเรยี นบา้ นเชตะวนั ต�ำบลสนั ทะ โรงเรยี นบา้ นนาบงุ้ ต�ำบลนานอ้ ย โรงเรยี นบา้ นนาหลา่ ย ตำ� บลนานอ้ ย โรงเรยี นบา้ นหวั เมอื ง ตำ� บลศรษี ะเกษ และโรงเรยี นบา้ นหนองบวั ตำ� บลศรษี ะเกษ รวมถงึ การสรา้ งการเรยี นรสู้ กู่ ารขยายผลแกพ่ นื้ ทอ่ี น่ื ทง้ั ในระดบั อำ� เภอ ระดบั จงั หวดั และระดบั เครอื ขา่ ย ๓ พน้ื ท่ี ได้แก่ ต�ำบลน�้ำตก ต�ำบลสนั ทะ และต�ำบลนาน้อย ๑.๕ สนบั สนนุ การเสรมิ สรา้ งสมรรถนะของนกั จดั การชมุ ชนดา้ นขอ้ มลู ๓๐ คน และนกั จดั การ ด้านแปลงพชื ทางเลอื กและพืชอาหารปลอดภยั ที่เปน็ ต้นแบบ ๑๒ คน ประกอบดว้ ย ผู้บริหารท้องถิ่น พนักงานท้องถิ่น ผู้น�ำชุมชน แกนน�ำชุมชน และคนในชุมชน ที่มีศักยภาพในการขับเคล่ือนระบบพืช ทางเลอื กและพชื อาหารของชมุ ชน ๑.๖ สนับสนุนการเผยแพร่ผลงานวิจัยท่ีมีองค์ความรู้และแนวทางการพัฒนาชุมชนที่ หนนุ เสรมิ ศกั ยภาพของชมุ ชนในการลดการพงึ่ พาอาหาร และพฒั นาระบบพชื ทางเลอื กและพชื อาหาร ของชุมชน ๒ เรื่องในเวทีการประชุมระดับนานาชาติคือ ๑) Linking Smallholder Farmers to Local Markets and the Implications for Transforming to Sustainable Farming Systems in Northern Thailand ๒) Community Assets for Driving Alternative Agriculture and Food Production Systems in Na Noi District, Nan Province และ ๑ เรอ่ื งระดบั ชาติ คอื การเปลยี่ นแปลง ทนุ ในระบบการปลูกพชื อ�ำเภอนาน้อย จงั หวัดน่าน 126 ๒. สนบั สนุนพ้นื ทีต่ น้ แบบควบคมุ แอลกอฮอลแ์ ละลดอุบัติเหตุ สนับสนุนการด�ำเนินงานของเทศบาลต�ำบลเฝ้าไร่ อ�ำเภอเฝ้าไร่ จังหวัดหนองคาย ให้เป็น องค์กรต้นแบบด้านควบคุมการบริโภคเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์และลดการเกิดอุบัติเหตุจราจรโดยใช้ พน้ื ท่เี ป็นตัวตัง้ โดยมอี งคก์ รปกครองสว่ นท้องถนิ่ ร่วมเปน็ เครอื ข่าย ๒๐ แห่ง ซงึ่ มกี ารพฒั นารปู ธรรม ในการควบคมุ การบรโิ ภคเครอื่ งดมื่ แอลกอฮอลใ์ นชมุ ชนทอ้ งถนิ่ ทเี่ กดิ จากบทเรยี นและผลการดำ� เนนิ งาน ของชมุ ชน ผา่ นการขับเคลอ่ื น ๔ สรา้ ง ๑ พัฒนา ประกอบดว้ ย ๑) สร้างคนต้นแบบ ๒) สร้างถนน ปลอดภัย ๓) สร้างระบบช่วยเลิกโดยชุมชน ๔) สร้างกฎกติกามาตรการทางสังคม และ ๕) พัฒนา ๔ องคก์ รหลกั (ผนู้ ำ� ในพน้ื ท่ี ผนู้ ำ� ทอ้ งถน่ิ ผนู้ ำ� กลมุ่ องคก์ รชมุ ชน และหนว่ ยงานในพน้ื ท)ี่ เพอื่ สรา้ งชมุ ชน
ศนู ยป์ ระสานงานเครอื ขา่ ยการควบคมุ เครอื่ งดม่ื แอลกอฮอลแ์ ละลดอบุ ตั เิ หตจุ ราจรเทศบาลตำ� บลเฝา้ ไร่ จดั โครงการอบรม “เยาวชนนักสอื่ สารเฝ้าไรโ่ พสต”์ ทีห่ อประชุม อ.เฝ้าไร่ จ.หนองคาย ระหวา่ งวันท่ี ๒๖-๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ปลอดภยั น่าอยู่ ดว้ ยกลไกการจดั การในพื้นท่ใี ห้สามารถทำ� หน้าทคี่ วบคุมการด่มื และการเกิดอบุ ัตเิ หตุ 127 จากการดมื่ เครือ่ งดืม่ แอลกอฮอล์ในเขตพ้นื ท่รี บั ผิดชอบ มีผลการดำ� เนินงาน ดงั น้ี ๒.๑ รว่ มสนบั สนนุ การพฒั นานโยบายสาธารณะคอื “ประกาศเทศบาลตำ� บลเฝา้ ไร่ วา่ ดว้ ยเรอื่ ง การควบคมุ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล”์ ทมี่ งุ่ หวงั ใหค้ นในชมุ ชนตำ� บลเฝา้ ไร่ มคี วามปลอดภยั ลดความเสยี่ งจาก อบุ ตั ภิ ยั บนทอ้ งถนนทม่ี สี าเหตจุ ากการเมาแลว้ ขบั และทสี่ ำ� คญั เยาวชนไดเ้ ขา้ ใจและยดึ ถอื เปน็ แบบอยา่ ง ทด่ี ใี นอนาคต สง่ ผลใหส้ ถติ ิการเกิดอุบตั เิ หตุในพืน้ ที่ชว่ งเทศกาลส�ำคัญเปน็ ศูนย์ ๒.๒ เกดิ ชมุ ชนตน้ แบบลดอบุ ตั เิ หตบุ นทอ้ งถนน ไดแ้ ก่ ชมุ ชนบา้ นหนองยาง ชมุ ชนเกษตรเจรญิ และชมุ ชนเจรญิ ศรี จดั ท�ำด่านครอบครวั ดา่ นชมุ ชน และด่านต�ำรวจ ในการสงั่ สอน ควบคมุ และจบั กุม ผูข้ บั ข่ีทีเ่ มาแล้วขับ เพื่อลดอบุ ตั ิเหตทุ างถนน ๒.๓ สนบั สนนุ มาตรการการลดการบรโิ ภคเครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอลเ์ พอ่ื ลดอบุ ตั เิ หตบุ นทอ้ งถนน โดยให้บริการตรวจสุขภาพเบื้องต้นประชาชนทุกปี มีการคัดกรองสุขภาพเบ้ืองต้น ส�ำรวจจัดท�ำ ข้อมูลบุคคลเลิกเหล้าและบุหร่ี และจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพภาคประชาชน อาทิ เต้นแอโรบิก ปน่ั จักรยาน วงิ่ และการจดั โภชนาการที่เหมาะสมตามวัย ๒.๔ สง่ เสรมิ การประกอบอาชพี แบบสมั มาอาชพี คนเลกิ เหลา้ เพอ่ื ใหค้ นในชมุ ชนพฒั นาอาชพี ของตนใหส้ ามารถสร้างรายไดใ้ นการเลยี้ งชพี ไดอ้ ยา่ งยัง่ ยืน โดยนำ� หลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งมาใช้ ๒.๕ สนบั สนนุ การนำ� หลกั สตู รการควบคมุ การบรโิ ภคเครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอลข์ องสถานตี ำ� รวจภธู ร เฝา้ ไร่ ไปสอนในโรงเรียนในพน้ื ที่ และมกี ารกำ� หนดใหส้ ถานศกึ ษาเปน็ พน้ื ทหี่ า้ มจ�ำหนา่ ย และหา้ มดม่ื เคร่อื งดม่ื แอลกอฮอล์ โดยให้ครูสอดแทรกความร้เู ร่ืองพษิ ภยั ของเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์ในหอ้ งเรยี น ๒.๖ ส่งเสริมใหเ้ กิดกล่มุ เยาวชนต้นแบบในโรงเรยี นในช่อื “เครือข่ายเยาวชนหมากแงวหวาน เทศบาลตำ� บลเฝา้ ไร”่ เพอื่ เปน็ เยาวชนตน้ แบบในการรณรงคป์ ระเดน็ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล์ หมบู่ า้ นละ ๑๐ คน รวม ๑๗๐ คน
๓.๒ แผนสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองค์กร สำ� นกั สนบั สนุนสุขภาวะองคก์ ร การดำ� เนินงานตามแผนสร้างเสริมสุขภาวะองค์กร แผนสร้างเสริมสขุ ภาวะองค์กร มีการดำ� เนนิ งานทสี่ อดคลอ้ งกับยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) คือ ๑) ด้านความมั่นคง ๒) ด้านการสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน เน้นการยกระดบั ศกั ยภาพของภาคเี ครือขา่ ยภาคประชาสงั คม และภาคเอกชน ๓) ด้านพฒั นาและ เสริมสร้างทรัพยากรมนุษย์ ๔) ด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารภาครัฐ ยึดหลัก “ภาครัฐของประชาชนเพ่ือประชาชนและประโยชน์ส่วนรวม” และ ๕) ด้านการสร้างการเติบโต บนคณุ ภาพชวี ติ ท่ีเปน็ มิตรต่อสงิ่ แวดล้อม สสส. ขบั เคลอื่ นการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในองคก์ รประเภทตา่ งๆ ตามทศิ ทาง เปา้ หมาย และยทุ ธศาสตร์ ระยะ ๑๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔) โดยใชแ้ นวทางสถานทที่ ำ� งานสขุ ภาวะ (Healthy Workplace Frame- work) ขององคก์ ารอนามยั โลก ประกอบดว้ ย ปจั จยั สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพในการทำ� งาน ทรพั ยากร บคุ คลดา้ นสขุ ภาพในทท่ี ำ� งาน สภาพแวดลอ้ มทางจติ ใจและสงั คมในการทำ� งาน และการเชอื่ มโยงกบั ชมุ ชน ประยกุ ตใ์ หส้ อดคลอ้ งเพอื่ สนบั สนนุ งานดา้ นองคก์ รสขุ ภาวะ จงึ ไดว้ างยทุ ธศาสตรก์ ารดำ� เนนิ งานตามแนวคดิ การสรา้ งองคก์ รแหง่ ความสขุ ๘ มติ ิ (Happy 8)๓๘ โดยมยี ทุ ธศาสตรก์ ารดำ� เนนิ งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ ในองคก์ ร ๕ ดา้ น ไดแ้ ก่ ๑) พฒั นาองคก์ รใหเ้ ปน็ ฐานรองรบั แนวคดิ และนวตั กรรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะใน องคก์ ร ๒) สรา้ งเสรมิ ศกั ยภาพและสนบั สนนุ การปรบั พนื้ ฐานเชงิ โครงสรา้ งและนโยบายดา้ นการ สรา้ งเสรมิ คุณภาพชีวิตขององคก์ รที่เอ้อื ต่อการเป็นองคก์ รสุขภาวะ ๓) สง่ เสริมการปรับเปล่ียน ทศั นคตขิ องผบู้ รหิ ารและบคุ ลากรใหต้ ระหนกั ถงึ ความสำ� คญั ดา้ นการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและคณุ ภาพ ชีวิตของบุคลากร เพื่อสนับสนุนให้เกิดนโยบายและด�ำเนินงานด้านการสร้างเสริมสุขภาวะใน องคก์ ร ๔) สรา้ งนวตั กรรมทางสงั คมเพอื่ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองคก์ ร และ ๕) มงุ่ เนน้ การดำ� เนนิ งานรว่ มกบั หนว่ ยงานหลกั ทรี่ บั ผดิ ชอบ ผลกั ดนั แนวคดิ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองคก์ ร 128 ผลการด�ำเนินงานท่สี �ำคญั ๑) พัฒนารปู แบบส่งเสรมิ สุขภาพคนท�ำงาน ๑๐ ประเดน็ ๒) ขยายเครือข่ายมหาวทิ ยาลัยแห่งความสุขเปน็ องค์กรสขุ ภาวะ ๒๔ แหง่ ๓) พฒั นาทา่ บรหิ ารรา่ งกายสไตลไ์ ทย ๑๒ ทา่ มกี ารขยายนำ� ไปใชส้ ถานประกอบการ กว่า ๒,๐๐๐ แห่ง ๔) ส่งเสริมกระทรวงสาธารณสุขเป็นกระทรวงแห่งความสขุ ท้ังนี้ สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ ังน้ี ๓๘ แนวคดิ การสรา้ งองคก์ รแหง่ ความสขุ ๘ มติ ิ ประกอบดว้ ย ๑) การมสี ขุ ภาพแขง็ แรงทงั้ กายและใจ ๒) การสรา้ งความสมั พนั ธท์ ดี่ แี ละบรรยากาศ ในการท�ำงานร่วมกัน ๓) การพัฒนาความรู้ในการใช้ชีวิตและการท�ำงานของตนเอง ๔) การแสวงหาแนวทาง วิธีการ เพื่อลดความเครียด ในการทำ� งานและการดำ� เนินชวี ิต ๕) การใช้หลักคุณธรรม จรยิ ธรรม ในการทำ� งานและใชช้ ีวิตร่วมกนั ๖) ความสามารถในการบรหิ ารจดั การ การเงินของตนเองและครอบครัว ๗) การมีครอบครัวทอ่ี บอุ่นและมน่ั คง และ ๘) การรว่ มกนั สรา้ งสงั คมที่ดีในท่ีท�ำงานและนอกทที่ ำ� งาน
๑. การพฒั นารปู แบบการส่งเสริมสุขภาพวัยทำ� งานในสถานประกอบการ 129 สนบั สนนุ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ พฒั นาระบบสนบั สนนุ และสง่ เสรมิ ใหส้ ถานประกอบการ ใหค้ วามสำ� คญั กบั การสง่ เสรมิ สขุ ภาพของพนกั งานในสถานประกอบการ ทงั้ การพฒั นาโยบาย พฒั นา รูปแบบ กลไกการส่งเสริมสุขภาพ การพัฒนาศักยภาพของพนักงาน และขยายผลการด�ำเนินงานให้ ครอบคลุมพ้นื ทีท่ ่ัวประเทศ มีการดำ� เนนิ งาน ดงั นี้ ๑.๑ สนับสนุนการพัฒนาองค์กร หน่วยงาน และสถานประกอบการ ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน รัฐวิสาหกิจ ให้มีการส่งเสริมสุขภาพวัยท�ำงาน โดยได้ด�ำเนินการน�ำร่องใน ๓ เขตพื้นท่ี ดังน้ี ๑) ศนู ยอ์ นามยั ที่ ๔ จงั หวดั สระบรุ ี (ครอบคลมุ พนื้ ที่ ๘ จงั หวดั ในภาคกลาง) มสี ถานประกอบการเขา้ รว่ ม ๒๐ แหง่ ๒) ศนู ยอ์ นามยั ท่ี ๑๐ จงั หวดั อบุ ลราชธานี (ครอบคลมุ พนื้ ท่ี ๕ จงั หวดั ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ) มีสถานประกอบการเขา้ รว่ ม ๒๐ แห่ง และ ๓) ศนู ยอ์ นามัยท่ี ๖ จังหวัดชลบุรี (ครอบคลุม ๘ จงั หวัด ในภาคตะวนั ออก) มสี ถานประกอบการเขา้ รว่ ม ๒๐ แหง่ และอยรู่ ะหวา่ งการเตรยี มขยายผลการดำ� เนนิ งาน ไปยงั ศนู ย์อนามยั ทวั่ ประเทศ ๑.๒ พฒั นารปู แบบการส่งเสรมิ สุขภาพและคุณภาพชีวติ ในสถานประกอบการ ๑๐ ประเด็น ได้แก่ ๑) หุ่นดี สุขภาพดี ๒) จิตสดใส ใจเป็นสุข ๓) ครอบครัวสดใส ใส่ใจดูแล ๔) สุดยอดคุณแม่ ๕) เตรยี มเกษยี ณอยา่ งมคี ุณค่า พาชวี ายืนยาว ๖) พชิ ติ ออฟฟศิ ซนิ โดรม ๗) สถานประกอบการกา้ วไกล ตอ้ งใส่ใจสขุ ภาพแรงงานตา่ งชาติ ๘) สถานประกอบการดี ชีวสี ดใส ไร้แอลกอฮอลบ์ หุ ร่ี ๙) โรงอาหาร ปลอดภัย ใสใ่ จสขุ ภาพ และ ๑๐) สถานประกอบการส่ิงแวดล้อมดี มสี มดลุ ชวี ติ ๑.๓ พัฒนาแกนน�ำส่งเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิตในสถานประกอบการทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ๔๐ คน ๒. การขบั เคลอ่ื นมหาวิทยาลยั แหง่ ความสุขสู่องคก์ รสขุ ภาวะ สนบั สนนุ สถาบนั วจิ ยั ประชากรและสงั คม มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ดำ� เนนิ โครงการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ องค์กรแบบย่ังยืน : จากมหาวิทยาลัยแห่งความสุขไปสู่องค์กรสุขภาวะ เพ่ือพัฒนาต้นแบบ และ องค์ความร้ใู นการพฒั นามหาวทิ ยาลยั สร้างเสริมสุขภาพ มีการด�ำเนินงาน ดงั น้ี ๒.๑ ขยายเครือข่ายมหาวิทยาลัยแห่งความสุขเพื่อขับเคล่ือนสู่การเป็นองค์กรสุขภาวะ ๒๔ แห่ง ซึ่งได้น�ำเครื่องมือวัดองค์กรสุขภาวะมาตรวจวัดระดับความสุขของบุคลากรในมหาวิทยาลัย ก่อนการด�ำเนินการในมหาวิทยาลัยที่เป็นเครือข่าย ๑๙ แห่ง พบว่ามีค่าเฉลี่ยความสุขอยู่ระหว่าง ๕๙.๙-๖๔.๙ คะแนน จาก ๑๐๐ คะแนนเตม็ ๒.๒ สนับสนุนให้มหาวิทยาลัยในเครือข่าย น�ำข้อมูลระดับความสุขของบุคลากรที่ตรวจวัดได้ มาใช้เป็นแนวทางในการด�ำเนินงานสร้างสุขภาวะในองค์กรให้สอดคล้องกับสภาพปัญหา ซ่ึงมีการ ขยายผลอย่างเป็นรูปธรรม ๕ แหง่ ได้แก่ ๑) มหาวิทยาลัยขอนแกน่ ๒) มหาวิทยาลยั ธรุ กิจบัณฑิตย์ ๓) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ๔) มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตก�ำแพงแสน และ ๕) มหาวทิ ยาลัยหอการค้าไทย ๒.๓ สนับสนุนการฝกึ อบรมนักสรา้ งสขุ ภาวะในมหาวิทยาลัยในเครอื ขา่ ย ส่งผลใหเ้ กิดแกนนำ� ขบั เคลอื่ นองค์กรสุขภาวะท่ีมีความรคู้ วามเขา้ ใจแนวคิดการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองค์กร และสามารถ ขบั เคลือ่ นงานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ ๔๕๕ คน ในจำ� นวนน้มี ี ๒๙๕ คนท่ีนำ� ไปขยายผลในหน่วยงาน
๓. การสรา้ งนวัตกรรมส่งเสริมกจิ กรรมทางกายในทที่ ำ� งาน สนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของกองออกกำ� ลงั กาย กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ และกระทรวง แรงงาน ส่งเสริมกิจกรรมทางกายในกลุ่มวัยแรงงานในสถานประกอบการ เพื่อสร้างความพร้อมใน การปฏบิ ตั งิ าน เพมิ่ ประสทิ ธภิ าพของงาน และลดการบาดเจบ็ จากการปฏบิ ตั งิ าน มกี ารดำ� เนนิ งาน ดงั น้ี ๓.๑ พฒั นาทา่ การบรหิ ารรา่ งกายประกอบเพลง ๑๒ ทา่ ชื่อ “๑๒ ทา่ บริหารรา่ งกายสไตล์ ไทย” เพื่อใชเ้ ป็นสือ่ ส่งเสรมิ ใหป้ ระชาชนในวยั ท�ำงานมกี ารบริหารร่างกายก่อนปฏบิ ตั งิ านหรือระหวา่ ง วันท�ำงาน โดยนำ� ไปใช้เผยแพรใ่ นสถานประกอบการกว่า ๒,๐๐๐ แห่งท่วั ประเทศ ๓.๒ ผลิตสอ่ื รณรงค์ท่าบริหารรา่ งกายประกอบเพลงบรรเลง ช่ือ “๑ ๒ ๓ ๔” เรยี บเรียงโดย นายชีวิน โกสิยพงษ์ (บอย โกสิยพงษ์) นักแต่งเพลงชื่อดัง ในรูปแบบคลิปวิดีโอ ๓ รูปแบบ ได้แก่ ๑) ทา่ บรหิ ารรา่ งกายเพอื่ ความตน่ื ตวั และความพรอ้ มของรา่ งกาย ๗ ทา่ ความยาว ๓ นาที ๒) ทา่ บรหิ าร รา่ งกาย เพ่อื สร้างความกระฉับกระเฉง ๙ ทา่ ความยาว ๔ นาที และ ๓) ทา่ บริหารร่างกาย ๑๒ ทา่ เพื่อสร้างความแข็งแรงและกระปรี้กระเปร่า ความยาว ๕ นาที พร้อมเผยแพร่ทางส่ือสังคมออนไลน์ ได้แก่ ยูทบู ผา่ นช่องทาง SocialMarketingTH ผู้สนใจเขา้ ชม ๒๐๖,๓๘๔ ครั้ง และแฟนเฟจเฟซบุ๊ก ชอ่ื ลดพงุ ลดโรค มผี ้สู นใจเขา้ ชม ๓,๙๐๐,๐๐๐ คร้งั 130 พลเอก ประยุทธ์ จนั ทรโ์ อชา นายกรฐั มนตรี เขา้ ร่วมกจิ กรรมรณรงค์ Happy Workplace องค์กร แห่งความสขุ เนอื่ งในวันแรงงานแห่งชาติ โดยร่วมออกก�ำลังกายโดยใชท้ า่ บริหารรา่ งกายสไตลไ์ ทย ๑๒ ท่า ที่บรเิ วณโถงกลางชัน้ ๑ ตึกบญั ชาการ ๑ ทำ� เนยี บรัฐบาล กรุงเทพฯ วนั ท่ี ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑
๔. ส่งเสรมิ กระทรวงสาธารณสขุ เปน็ กระทรวงแห่งความสขุ สนับสนุนการด�ำเนินโครงการส่งเสริมคุณภาพชีวิตบุคลากรของกระทรวงสาธารณสุข โดยใช้ แนวคดิ องคก์ รสขุ ภาวะเปน็ แนวทางในการดำ� เนนิ งาน ภายใตโ้ ครงการกระทรวงสาธารณสขุ กระทรวง แห่งความสขุ เพอ่ื ให้บรรลเุ ปา้ หมาย ประชาชนสขุ ภาพดี เจา้ หน้าทม่ี ีความสุข ระบบสุขภาพย่ังยืน โดย การด�ำเนินงานครอบคลุมทกุ หน่วยงานในสงั กัดกระทรวงสาธารณสุข ท้งั สว่ นกลางและภูมภิ าค มีการ ด�ำเนินงาน ดงั นี้ ๔.๑ สนบั สนนุ เครอ่ื งมอื วดั ความสขุ ระดบั บคุ คล สำ� รวจระดบั ความสขุ ของบคุ ลากรในกระทรวง สาธารณสขุ ตามมิติสขุ ภาวะท้ัง ๘ ประการ ท้ังกอ่ นและหลงั ดำ� เนนิ โครงการ พบวา่ ด้านการบรหิ าร จัดการการเงินท่ีดี มีค่าเฉลี่ยความสุขต่�ำท่ีสุด รองลงมา คือ ด้านการพักผ่อนที่ดี และด้านการงานดี น�ำมาสู่การให้ความส�ำคัญเร่ืองการส่งเสริมสุขภาวะด้านการบริหารจัดการการเงินที่ดีเป็นล�ำดับแรก โดยมกี ารดำ� เนินการแกไ้ ขปัญหา ดงั นี้ ๔.๑.๑ สนับสนุนการส�ำรวจปัญหาหนี้สินของบุคลากรในกระทรวงสาธารณสุข พบว่า มีหนี้สินครัวเรือนรวม ๙๕,๙๕๗ ล้านบาท ส่วนใหญ่เป็นหนี้บ้านและรถยนต์ โดยบุคลากรมี ความสนใจทจี่ ะปรับลดดอกเบยี้ เงินกใู้ ห้ต่�ำลง (รีไฟแนนซ)์ เปน็ วงเงนิ รวม ๔๔,๖๖๖ ลา้ นบาท ๔.๑.๒ ประสานกบั สถาบนั การเงนิ จดั โครงการปรบั ลดดอกเบยี้ เงนิ กอู้ ตั ราตำ�่ มบี คุ ลากร ท่ีเข้าร่วมโครงการ ๙๗,๕๖๗ คน สามารถลดดอกเบี้ยเงินกู้ท่ีอยู่อาศัย ๓-๔ แสนบาทต่อราย ภายในระยะเวลา ๓ ปี ส่งผลให้บุคลากรมีภาระผ่อนช�ำระที่อยู่อาศัย ในอัตราดอกเบ้ียที่ ถูกลงกว่าเดิม จึงมีค่าใช้จ่ายลดลง ส่งผลให้เกิดความสุขในการด�ำเนินชีวิตและการท�ำงาน มีประสทิ ธภิ าพเพิม่ มากขนึ้ 131 นพ.ชาญวิทย์ วสันต์ธนารัตน์ ผู้อ�ำนวยการส�ำนักสนับสนุนสุขภาวะองค์กร สสส. ร่วมงาน เสวนา หัวข้อ “การพฒั นาศักยภาพมนษุ ย์ในระบบสุขภาพ” ในการประชมุ Happy MOPH มหกรรม แห่งความสุข ซ่ึงกระทรวงสาธารณสุข ร่วมขับเคล่ือนเป็นองค์กรแห่งความสุข ท่ีโรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนช่ัน กรุงเทพฯ วนั ที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑
๔เปา้ ประสงค์ท่ี สรา้ งความต่ืนตัวและคา่ นิยมใหมใ่ นสังคม กองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ สรา้ งคา่ นยิ มและโอกาสการเรยี นรใู้ นการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ ใหเ้ กดิ ขนึ้ ในสงั คมไทย และสงั คมใหค้ วามรว่ มมอื กบั การรณรงคเ์ พอ่ื บรรลเุ ปา้ ประสงคต์ ามท่ี สสส. กำ� หนด ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ สสส. ได้ด�ำเนินงานตามเป้าประสงค์น้ี โดยแผนระบบสื่อและ วิถีสุขภาวะทางปญั ญา และแผนสรา้ งเสริมความเขา้ ใจสขุ ภาวะ ๔.๑ แผนระบบส่ือและวิถสี ุขภาวะทางปญั ญา สำ� นกั สง่ เสริมวถิ ชี วี ิตสุขภาวะ การด�ำเนนิ งานตามแผนระบบสอื่ และวิถีสุขภาวะทางปญั ญา แผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา วางยุทธศาสตร์การด�ำเนินงาน ๓ ด้านส�ำคัญ ไดแ้ ก่ ๑) พฒั นาศกั ยภาพและเสรมิ พลงั นกั สอื่ สารสขุ ภาวะและผนู้ ำ� การเปลย่ี นแปลงดา้ นสอ่ื และ วถิ สี ขุ ภาวะทางปญั ญา ๒) เชอ่ื มโยงและสรา้ งการมสี ว่ นรว่ ม สนบั สนนุ ปจั จยั แวดลอ้ ม กระบวนการ สือ่ และพ้ืนทส่ี ร้างสรรคเ์ พือ่ สุขภาวะและวิถีสุขภาวะทางปญั ญา และ ๓) สนับสนุนทรัพยากร 132 และปัจจัยที่จ�ำเป็น ทงั้ การจัดการองคค์ วามรู้ การพฒั นางานวิชาการ และการขบั เคลื่อนกลไก เชงิ นโยบาย สอดคล้องกับแผนการปฏริ ปู ประเทศดา้ นสือ่ สารมวลชน ประเด็นการปฏริ ูปการรู้ เทา่ ทันสื่อของประชาชน สสส. มบี ทบาทการดำ� เนนิ งานทส่ี ำ� คญั มงุ่ เนน้ ทำ� งานแบบเชอื่ มประสานภาคเี ครอื ขา่ ยทกุ ภาคสว่ น ของสังคม ดงั นี้ ๑) การจดั การองคค์ วามรูแ้ ละพฒั นางานวชิ าการ ๒) การสนบั สนุนกระบวนการส่ือ และพ้นื ที่สรา้ งสรรค์ และ ๓) การขับเคลอื่ นกลไกเชงิ นโยบาย และบรู ณาการงานรว่ มกบั สว่ นงาน ต่างๆ ท่ีเกี่ยวข้อง เพ่ือให้บรรลุเป้าหมายการด�ำเนินงานท่ีส�ำคัญคือ สนับสนุนให้ “คนไทยฉลาด ใช้สื่อเป็นเคร่ืองมือเพ่ือน�ำไปสู่วิถีชีวิตสุขภาวะ” โดยพัฒนาระบบนิเวศส่ือสุขภาวะท่ีสนับสนุนให้ ประชาชนเปน็ ผใู้ ชแ้ ละผสู้ ร้างสรรค์ส่ือ (media users and creators) ทีม่ คี วามรอบรู้ดา้ นสุขภาพ (health literacy) และต่ืนรู้ทางปัญญาผา่ นการพฒั นาทกั ษะนักส่ือสารสขุ ภาวะ
ผลการด�ำเนินงานที่สำ� คัญ ๑) พัฒนาพน้ื ทส่ี รา้ งสรรคเ์ พอื่ สุขภาวะในพน้ื ท่ี ๔๕ จงั หวดั ๒) พฒั นาพืน้ ท่ตี น้ แบบเพ่ือสุขภาวะท่พี ัฒนาเปน็ แหล่งเรียนรู้ทสี่ ามารถถ่ายทอดใหแ้ ก่พนื้ ที่อนื่ ได้ ๓ แหง่ ๓) จดั การความรู้ นวตั กรรมดา้ นสอ่ื สรา้ งสรรคแ์ ละการสง่ เสรมิ วถิ สี ขุ ภาวะทางปญั ญา ๓ ประเดน็ ท้งั รู้เท่าทนั สอ่ื สื่อสรา้ งสรรค์ และงานจิตอาสา ๔) พัฒนาข้อเสนอนโยบายสาธารณะประเด็นพ้ืนท่ีเล่นสร้างเสริมสุขภาวะของเด็ก ปฐมวยั และวัยประถมศกึ ษา ท้งั นี้ สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ งั น้ี ๑. การขยายพืน้ ทีส่ ร้างสรรค์เพื่อสุขภาวะ 133 สสส. รว่ มกบั ภาคยี ทุ ธศาสตร์ สนบั สนนุ ขบั เคลอ่ื นการพฒั นาพน้ื ทส่ี รา้ งสรรคภ์ ายใตย้ ทุ ธศาสตร์ ๓ ดี (ส่อื ดี พ้นื ทดี่ ี ภูมิด)ี และพื้นท่ีสขุ ภาวะทางปญั ญา ทง้ั ในชมุ ชน โรงเรยี น หน่วยงานตา่ งๆ มกี าร ด�ำเนินงานผ่านกระบวนการส่ือท่ีหลากหลายตามบริบทแต่ละพ้ืนท่ีอย่างต่อเน่ือง มีผลการด�ำเนินงาน ดังนี้ ๑.๑ สนบั สนนุ การพฒั นาพนื้ ทสี่ รา้ งสรรคภ์ ายใตย้ ทุ ธศาสตร์ ๓ ดี และพนื้ ทส่ี ขุ ภาวะทางปญั ญา ครอบคลมุ ในพน้ื ที่ ๔๕ จงั หวดั โดยกลมุ่ เปา้ หมายในพนื้ ทปี่ ฏบิ ตั กิ ารรอ้ ยละ ๕๐ เกดิ การเปลย่ี นแปลง ท่ีเอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพ เด็กและเยาวชนเกิดความภาคภูมิใจในตนเอง เห็นพลังและคุณค่า ในตนเอง ชมุ ชน และสังคม เกดิ การพัฒนาตนเองจนนำ� ไปส่กู ารดำ� เนินชีวติ อย่างมีสขุ ภาวะทางปญั ญา เกิดความตระหนกั รใู้ นตนเอง การเขา้ ใจผ้อู ื่นและเขา้ ใจสงั คม ๑.๒ สนับสนุนให้เด็กและเยาวชนมีส่วนร่วมจัดสภาพแวดล้อมผ่านกระบวนการเรียนรู้ การ ส�ำรวจวาดแผนท่ีชุมชน ปรับจุดเส่ียงเป็นจุดสร้างสรรค์ พัฒนาพื้นท่ีศิลปะชุมชนด้วยการปรับเปลี่ยน ภมู ทิ ัศน์ใหม่ ๑.๓ พฒั นาพนื้ ทตี่ น้ แบบเพอ่ื สขุ ภาวะทพ่ี ฒั นาเปน็ แหลง่ เรยี นรทู้ ส่ี ามารถถา่ ยทอดใหแ้ กพ่ นื้ ทอ่ี นื่ ได้ ๓ พน้ื ที่ ได้แก่ ๑) เครอื ขา่ ยรองเมืองเรอื งยมิ้ จัดกระบวนการพัฒนาพื้นทศี่ ลิ ปะชุมชน ออกแบบ และผลิตส่ือแผนท่ีเส้นทางเรียนรู้ โดยมีเด็กเยาวชนเป็นแกนน�ำ มีผู้เข้ามาศึกษาดูงานและร่วมเรียนรู้ กว่า ๑,๐๐๐ คน และได้น�ำไปขยายผลในชุมชนแออัดเมืองอ่ืนๆ และขยายแนวคิดไปสู่เครือข่าย กลมุ่ ธรุ กจิ เพอื่ สงั คม (corporate social responsibility : CSR) ๒) องคก์ รแหง่ ความสขุ ในมหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ทม่ี งุ่ สรา้ งความตระหนกั รใู้ นตนเอง การเขา้ ใจผ้อู นื่ และสังคมโดยใช้สติในการขบั เคลอื่ น สามารถ ขยายผลสอู่ งคก์ รอน่ื ๆ อาทิ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สวนสนุ นั ทา สำ� นกั งานคณะกรรมการกำ� กบั หลกั ทรพั ย์ และตลาดหลกั ทรพั ย์ และตลาดหลกั ทรพั ยแ์ หง่ ประเทศไทย ๓) พน้ื ทส่ี รา้ งเสรมิ วถิ สี ขุ ภาวะทางปญั ญา หอจดหมายเหตพุ ทุ ธทาส อนิ ทปญั โญ กรงุ เทพมหานคร ทส่ี นบั สนนุ กลไกเครอื่ งมอื การบรหิ ารจดั การ งานกิจกรรมพัฒนาสุขภาวะทางปัญญา มีการพัฒนาชุดกิจกรรมกว่า ๕๐ กิจกรรม สามารถขยายผล สวู่ ดั อน่ื ๆ อาทิ วัดปา่ โนนกุดหล่ม ต�ำบลโพนเขวา อำ� เภอเมอื ง จังหวดั ศรสี ะเกษ ประเดน็ การเผยแผ่ และการปฏบิ ตั ิธรรมของชุมชน และวัดอโุ มงคส์ วนพุทธธรรม ต�ำบลสุเทพ อำ� เภอเมือง จังหวดั เชียงใหม่ ประเด็นการพัฒนากิจกรรมทางธรรมะสำ� หรับชมุ ชน
๑.๔ สนบั สนนุ การใชก้ ระบวนการสอ่ื ศลิ ปวฒั นธรรมพน้ื บา้ น สอ่ื รว่ มสมยั สอื่ ชมุ ชน จดั “หอ้ งเรยี น ชุมชน” เป็นพื้นท่ีสร้างสรรค์ที่ให้เด็ก เยาวชน และคนในชุมชนร่วมเรียนรู้ผ่านสื่อท้องถ่ิน การจัดท�ำ หลกั สตู รทอ้ งถนิ่ ในโรงเรยี น จนถงึ การพฒั นานกั สอื่ สารสรา้ งสรรคท์ ส่ี ามารถผลติ สอ่ื เพอื่ บอกเลา่ เรอื่ งราว ของตนเองและชุมชน สสส. ร่วมกับภาคี เครือข่ายอ่าน ยกกำ� ลงั สขุ ภาคเหนอื จดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่านในโครงการ “อ่านสร้างสุขวิถี เยาวชนม้ง” ท่ีชุมชนบ้านเข็กน้อย ต.เขก็ น้อย อ.เขาค้อ จ.เพชรบูรณ์ วันท่ี ๒๕ สงิ หาคม ๒๕๖๑ ๑.๕ สนบั สนนุ การขยายพน้ื ทกี่ ารอา่ นผา่ นชอ่ งทาง รปู แบบกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นทสี่ อดคลอ้ ง กบั วถิ ีชวี ติ และบรบิ ทชุมชนท้องถนิ่ กว่า ๑๔ รปู แบบ อาทิ บ้านอา่ นยกกำ� ลงั สขุ มุมหนงั สือในสถานที่ ตา่ งๆ ชัน้ หนังสือสาธารณะ ธนาคารหนังสือ แบ่งปันหนงั สอื ในรปู แบบตหู้ นังสือ (post book) ๒. การจดั การความรแู้ ละนวตั กรรมดา้ นสื่อสร้างสรรคแ์ ละสุขภาวะทางปญั ญา รว่ มกบั ภาคยี ทุ ธศาสตร์พฒั นารปู แบบกระบวนการสอื่ สาร การจดั การความรู้ และสรา้ งเครอื่ งมอื เพื่อชว่ ยขยายผลยกระดบั การทำ� งานให้มปี ระสทิ ธิภาพ ดังนี้ ๒.๑ การจดั ทำ� ตน้ แบบสอ่ื สำ� หรบั ผสู้ งู วยั ใหส้ ามารถวเิ คราะห์ ประเมนิ และรเู้ ทา่ ทนั สอ่ื ไดแ้ ก่ คลปิ วดิ โี อ สูงวยั รูท้ ันสื่อ และละครวทิ ยุสูงวยั รู้ทนั สอ่ื ซ่ึงได้รับการเผยแพรผ่ า่ นสถานวี ิทยุ ๑๕ คลน่ื ใน ๕ จังหวัด 134 ๒.๒ การพฒั นาศนู ยข์ อ้ มูลส่อื สรา้ งสรรค์ ผา่ นเวบ็ ไซต์ www.healthymediahub.com ได้ รวบรวมข้อมูลสารสนเทศของภาคีเครอื ขา่ ยสร้างเสรมิ สขุ ภาพประเดน็ สือ่ สรา้ งสรรค์ ๓๕๐ ชิ้นงาน ๒.๓ การพัฒนาชุดความรู้กระบวนการส่งเสริมเด็กเยาวชนมีส่วนร่วม ๕ ส. คือ ส�ำรวจ สรา้ งสรรค์ สอ่ื สาร สรา้ งการมสี ว่ นรว่ ม และสรา้ งการเปลย่ี นแปลง มเี ครอื ขา่ ยชมุ ชนนำ� ไปขบั เคลอ่ื นงาน ในพน้ื ที่ ได้แก่ ๑) เครอื ขา่ ยสหพันธ์พฒั นาองคก์ รชมุ ชนคนจนเมืองแห่งชาติ เมอื งชมุ แพ ตำ� บลชมุ แพ อ�ำเภอชมุ แพ จงั หวดั ขอนแก่น ๒) ชมุ ชนเกาะขวาง ตำ� บลเกาะขวาง อำ� เภอเมอื ง จงั หวัดจนั ทบรุ ี และ ๓) เครือข่ายเยาวชนชมุ ชน จังหวัดนครราชสีมา และจัดทำ� คู่มือถอดบทเรยี นมหัศจรรย์สอื่ สร้างสรรค์ ในศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ เล็ก ๒.๔ การพัฒนาศักยภาพภาคดี ้วยกระบวนการเรยี นรูส้ ุขภาวะทางปัญญา ในประเด็นทักษะ การฟังอย่างลึกซ้ึง สุนทรียสนทนา การสะท้อนตนเอง รู้เท่าทันตัวตน การส่ือสารอย่างสันติ รวมถึง กระบวนการบ่มเพาะภาวะผู้นำ� ร่วมเพอื่ สร้างการเปลี่ยนแปลงขับเคลื่อนสงั คมและชมุ ชนของตนเอง
๒.๕ การพฒั นาระบบฝากเวลาและแนะน�ำงานอาสาผา่ นเวบ็ ไซต์ www.JitArsaBank.com ซงึ่ 135 เพม่ิ ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ระหวา่ งผจู้ ดั งานจติ อาสาและอาสาสมคั ร และเวบ็ ไซต์ www.palangpandin.com สรา้ งโอกาสการเขา้ ถงึ งานพฒั นาจติ ใจผา่ นงานอาสาตามรอยในหลวงรชั กาลท่ี ๙ กวา่ ๑๐๐ แห่ง ๒.๖ พัฒนากระบวนการเรียนรู้กลไกส่งเสริมงานจิตอาสา งานอาสาสมัคร ผ่านเว็บไซต์ www.youthinnovation.org ที่รวบรวมเครอ่ื งมือ องค์ความรู้ คมู่ ือ ชุดประสบการณท์ ่ีเกยี่ วเนอ่ื งกบั การสง่ เสริมจิตอาสาในสถาบนั การศกึ ษา ๓. การขับเคลอื่ นนโยบายการสื่อสารเพื่อสุขภาวะ ร่วมกับภาคียุทธศาสตร์พัฒนา ขับเคลื่อนนโยบาย กฎหมาย มาตรการ หรือประกาศของ หน่วยงานรัฐทั้งในระดับชาติ จังหวัด และท้องถิ่น ตลอดจนข้อตกลงของสังคมหรือพื้นที่ปฏิบัติการ ระดับต่างๆ อันเป็นปัจจัยแวดล้อมที่ส�ำคัญของการสนับสนุนกระบวนการส่ือสารเพื่อสุขภาวะ มีผลการดำ� เนินงาน ดงั นี้ ๓.๑ ร่วมกับภาคีเครือข่ายพัฒนาข้อเสนอนโยบายสาธารณะวาระ “การพัฒนาพ้ืนท่ีเล่น สรา้ งเสรมิ สุขภาวะของเดก็ ปฐมวยั และวยั ประถมศึกษา” ในงานสมัชชาสขุ ภาพแหง่ ชาติ คร้ังท่ี ๑๐ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยคณะรฐั มนตรไี ดร้ บั ทราบมตสิ มชั ชาสขุ ภาพ และมอบหมายหนว่ ยงานทเี่ กย่ี วขอ้ งดำ� เนนิ งาน ขบั เคลอ่ื นในพื้นทต่ี ่อไป ๓.๒ สนับสนุนให้เกิดแผนปฏิบัติการภายใต้ยุทธศาสตร์แผนการพัฒนาจังหวัดล�ำปาง พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๒ เพือ่ พัฒนาจงั หวัดใหเ้ ปน็ “ล�ำปางสร้างสรรค์ ปนั สขุ ” ส่งเสรมิ คุณภาพชวี ติ ของ ประชาชนจังหวัดลำ� ปางทุกกลุ่มวัยด้วยหนงั สือ นิทาน และกจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ น ให้จังหวัดลำ� ปาง เปน็ เมอื งแหง่ การเรยี นรู้ และนครแหง่ การอา่ น โดยมที อ้ งถน่ิ ๘ พนื้ ท่ี บรรจเุ รอ่ื งการสง่ เสรมิ การอา่ นเขา้ สู่ เทศบัญญัติของเทศบาล และข้อบญั ญัติขององค์การบรหิ ารสว่ นต�ำบล ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ ๓.๓ สนับสนุนการด�ำเนินงานให้เกิดแผนปฏิบัติการการพัฒนาเด็ก เยาวชน และชุมชน ดว้ ยการบรรจกุ ารอา่ นไวใ้ นแผนการดำ� เนนิ งานของจงั หวดั สงขลา (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔) เพอื่ พฒั นา ศักยภาพเดก็ และเยาวชนดา้ นสุขภาพโภชนาการและพฒั นาการ และรว่ มกับคณะกรรมการขบั เคลอื่ น โครงการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษาของนักเรียนโรงเรียนต�ำรวจตระเวนชายแดนและชุมชน รอบโรงเรยี น จงั หวดั สงขลา เตรยี มความพร้อมเด็กกอ่ นวยั เรียนเพื่อความยงั่ ยืน ๓.๔ สนับสนุนจังหวัดอุตรดิตถ์ ออกประกาศค�ำสั่งแต่งต้ังคณะกรรมการขับเคลื่อนพ้ืนที่ สร้างสรรค์ โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน และมีหัวหน้าส่วนราชการและองค์กรท่ีเกี่ยวข้อง เป็นกรรมการ เพ่ือให้เกิดการด�ำเนินงานอย่างต่อเนื่องและเป็นแผนนโยบายของจังหวัดรวมท้ังพัฒนา ให้เกดิ กองทุนพื้นที่สรา้ งสรรค์
๔.๒ แผนสรา้ งเสรมิ ความเขา้ ใจสุขภาวะ ศนู ยเ์ รียนรูส้ ุขภาวะ และฝ่ายสอื่ สารการตลาดเพ่ือสงั คม การดำ� เนินงานตามแผนสร้างเสริมความเขา้ ใจสุขภาวะ แผนสรา้ งเสรมิ ความเขา้ ใจสขุ ภาวะ มกี ารดำ� เนนิ งานตอบสนองตอ่ ยทุ ธศาสตรช์ าติ ระยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) ดา้ นการพัฒนาและเสริมสรา้ งศักยภาพทรพั ยากร ในการพฒั นาคนในทุกมิติ และทุกช่วงวัยให้เกิดความเข้าใจด้านสุขภาวะและมีความรอบรู้ด้านสุขภาพ และยุทธศาสตร์ชาติ ดา้ นการสรา้ งโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม ทม่ี เี ปา้ หมายเพอื่ เตรยี มความพรอ้ มใหป้ ระชากร ไทยมคี ณุ ภาพ และสามารถพงึ่ ตนเองได้ จึงได้วางยุทธศาสตรก์ ารด�ำเนนิ งาน ๓ ดา้ นส�ำคัญ ได้แก่ ๑) บริหารจัดการองค์ความรู้ พัฒนารูปแบบการสื่อสารและข้อมูลการสร้างเสริมความเข้าใจ สขุ ภาวะ เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั แนวโนม้ เทคโนโลยแี ละวถิ ชี วี ติ ทเ่ี ปลย่ี นแปลงไป ๒) พฒั นากระบวนการ ส่งเสริมองคค์ วามรู้ ชุดความรู้ ช่องทางการเข้าถงึ โอกาสการเรียนร้ดู ้านสขุ ภาวะ เพอื่ ขยายฐาน ผ้รู ับประโยชน์ให้ครอบคลมุ กลมุ่ เป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ และ ๓) พัฒนาขดี ความสามารถ ของกลุ่มเป้าหมาย เพ่ือสรา้ งเสริมความเข้าใจสุขภาวะและเกดิ ความรอบรู้ดา้ นสุขภาพ สามารถนำ� ความรู้ไปปรบั ใชก้ ับวิถีชีวิตประจ�ำวัน และขยายผลองค์ความร้สู ุขภาวะได้ ผลการดำ� เนินงานทส่ี �ำคัญ ๑) สร้างพนั ธมติ รเครือข่ายขยายองค์ความรูส้ ุขภาวะ ๒๖ แห่งทวั่ ประเทศ ๒) สร้างแกนน�ำสร้างเสริมสุขภาวะ ๒,๐๗๒ คน และมีการจัดท�ำแผนปฏิบัติการ สำ� หรับขยายผล ๗๑๑ คน ๓) พฒั นางานสอื่ สารการตลาดเพ่ือปรับเปล่ยี นพฤติกรรมคนไทย ๑๐ โครงการ 136 ท้ังน้ี สามารถนำ� เสนอโดยสังเขปไดด้ งั น้ี ๑. การสรา้ งพันธมติ รขยายองคค์ วามร้สู ุขภาวะ สสส. ดำ� เนนิ การสรา้ งพนั ธมติ รเครอื ขา่ ยในการขยายผลองคค์ วามรสู้ ขุ ภาวะ จากความรว่ มมอื พัฒนาและเช่ือมโยงกิจกรรมของศูนย์เรียนรู้สุขภาวะกับหน่วยงาน องค์กร และภาคีเครือข่าย ทั้งในกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด เพ่ือพัฒนาช่องทางการเผยแพร่ข้อมูลและองค์ความรู้สุขภาวะ ให้ครอบคลุมเหมาะสมกับบริบทเชิงพ้ืนที่และกลุ่มเป้าหมาย โดยเช่ือมโยงพลังของภาคส่วนต่างๆ ทงั้ ภาครฐั ภาคเอกชน ภาคประชาสงั คม ชุมชนทอ้ งถ่ินมารว่ มขับเคล่ือน มผี ลการดำ� เนินงาน ดังน้ี
๑.๑ สสส. สร้างพันธมิตรเครือข่ายในการขยายผลองค์ความรู้สุขภาวะ อาทิ แหล่งเรียนรู้/ พิพธิ ภณั ฑ์ โรงพยาบาล โรงเรียน มหาวทิ ยาลัย องคก์ รสขุ ภาวะ องคก์ รภาคเอกชน ผา่ นกลไกพันธมิตร เครอื ขา่ ย ๓ รูปแบบ ส่งผลใหใ้ น พ.ศ. ๒๕๖๑ มพี นั ธมิตรเครอื ข่ายการดำ� เนนิ งานเพ่ือขยายผลองค์ ความรสู้ ขุ ภาวะรายใหม่ ๒๖ แหง่ ทวั่ ประเทศ สามารถขยายผลองคค์ วามรสู้ ขุ ภาวะไปสผู่ รู้ บั ประโยชน์ ๖,๐๒๘,๙๙๙ คน ประกอบด้วย ๑.๑.๑ พันธมิตรเครือข่ายศูนย์เรียนรู้สุขภาวะภูมิภาค ๔ แห่ง ได้แก่ ๑) ห้องสมุด ประชาชนเทศบาลนครอุดรธานี ๒) ศูนยว์ ิทยาศาสตรเ์ พือ่ การศึกษานครสวรรค์ ๓) โรงพยาบาล นา่ น และ ๔) อทุ ยานการเรยี นรนู้ ครภูเก็ต สสส. รว่ มกบั ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตร์ เพอ่ื การศกึ ษานครสวรรค์ จดั ตงั้ ศนู ย์ เรยี นรสู้ ขุ ภาวะภมู ภิ าค จ.นครสวรรค์ เพ่ือต่อยอดพัฒนาพื้นท่ีเรียนรู้ สขุ ภาวะตน้ แบบ ทศี่ นู ยว์ ทิ ยาศาสตร์ เพอื่ การศกึ ษานครสวรรค์ จ.นครสวรรค์ วนั ที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๖๑ ๑.๑.๒ พันธมิตรเครือข่ายการเรียนรู้สุขภาวะเครือข่ายสร้างปัญญา ๑๒ แห่ง ได้แก่ 137 ศนู ยส์ ง่ เสริมอตุ สาหกรรมภาคท่ี ๑-๑๑ (จงั หวัดเชียงใหม่ พิษณโุ ลก พจิ ติ ร อุดรธานี ขอนแกน่ นครราชสมี า อบุ ลราชธานี สพุ รรณบรุ ี ชลบรุ ี สรุ าษฎรธ์ านี และสงขลา) และศนู ยพ์ ฒั นาอตุ สาหกรรม จงั หวดั ลำ� ปาง โดยมกี ารบรกิ ารสอ่ื องคค์ วามรแู้ ละใหค้ ำ� ปรกึ ษาในการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะในองคก์ ร ๑.๑.๓ พนั ธมติ รขยายผลองคค์ วามรสู้ ขุ ภาวะและจดุ จดั การในการกระจายสอื่ ๑๐ แหง่ ได้แก่ ๑) มหาวิทยาลัยบรู พา ๒) มหาวทิ ยาลยั ขอนแก่น ๓) การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแหง่ ประเทศไทย ๔) บริษัท นครชัยแอร์ จ�ำกัด ๕) โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ๖) ส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัด นครราชสมี า ๗) สำ� นกั งานสาธารณสขุ จังหวัดอุบลราชธานี ๘) กองทพั บก ๙) สำ� นกั งานเขตพ้นื ที่ การศกึ ษามัธยมศกึ ษาเขตที่ ๒๙ อุบลราชธาน-ี อำ� นาจเจริญ และ ๑๐) เทศบาลนครอุบลราชธานี ๑.๒ สนบั สนุนการพฒั นาใหเ้ กดิ ผนู้ �ำการเปลยี่ นแปลงทเี่ ปน็ นกั สอื่ สารสขุ ภาวะ ๖๑๐ คน โดย มกี ารออกแบบและน�ำสอื่ การเรียนรู้สุขภาวะมาใชเ้ ปน็ เคร่ืองมือในการถ่ายทอดความรใู้ ห้แก่ประชาชน ในพน้ื ที่ ๑.๓ สนับสนุนให้พันธมิตรศูนย์เรียนรู้สุขภาวะบรรจุงานสร้างเสริมสุขภาวะลงในแผนการ ด�ำเนินงาน ท้ังรูปแบบของหลักสูตรการเรียนการสอน และรูปแบบการบูรณาการร่วมกับแผนภารกิจ หลักของพันธมติ รเครอื ข่ายฯ อาทิ สำ� นกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษามัธยมศกึ ษาเขตท่ี ๒๙ อบุ ลราชธาน-ี อ�ำนาจเจริญ บรรจกุ จิ กรรมส่อื สุขภาวะลงในหลักสตู รกิจกรรมลดเวลาเรยี นเพิ่มเวลารใู้ นทุกโรงเรยี น ๑.๔ สนับสนุนการขยายผลและต่อยอดองค์ความรู้สุขภาวะสู่เครือข่ายใหม่ในพ้ืนท่ี ได้แก่ ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะภูมิภาค ท่ีโรงพยาบาลน่าน เชื่อมโยงกับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต�ำบล และ อาสาสมัครสาธารณสุขประจ�ำหมู่บ้านในทุกพ้ืนท่ีของอ�ำเภอเมืองน่าน เพื่อน�ำส่ือการเรียนรู้สุขภาวะ ไปใช้เปน็ เครอ่ื งมอื ถ่ายทอดความร้ใู ห้แกป่ ระชาชน และพัฒนาทักษะใหส้ ามารถออกแบบกิจกรรมเพือ่ การสร้างเสรมิ สขุ ภาวะท่เี หมาะสมกบั พ้นื ที่ตอ่ ไปได้
๒. การพัฒนาศักยภาพแกนน�ำสรา้ งเสริมสขุ ภาวะ สนบั สนุนการพฒั นา “แกนน�ำสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ” ท่สี ามารถน�ำองคค์ วามร้สู ุขภาวะไปพฒั นา ต่อยอดและขยายผลใหเ้ หมาะสมกบั บรบิ ทในเชงิ พืน้ ทแี่ ละกล่มุ เปา้ หมาย มผี ลการด�ำเนินงาน ดงั นี้ ๒.๑ สามารถพฒั นากระบวนการดำ� เนนิ งาน สง่ ผลใหเ้ กดิ แกนนำ� สรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ ๒,๐๗๒ คน และมีการจัดทำ� แผนปฏิบตั ิการสำ� หรับขยายผล ๗๑๑ คน ๒.๒ จากการด�ำเนินงาน ท�ำให้เกิดรูปธรรมของการขยายผล ๖ เรื่อง ดังน้ี ๑) การอบรม ขยายผลชดุ ความรูส้ ุขภาวะผา่ นจดุ จัดการในเขตภาคเหนอื ๒ แหง่ ไดแ้ ก่ มหาวทิ ยาลัยแมโ่ จ-้ แพร่ เฉลมิ พระเกยี รติ และส�ำนกั งานนวตั กรรมชมุ ชนท้องถิ่นจดั การตนเอง ตำ� บลท่าผาปุ้ม อำ� เภอแม่ลาน้อย จังหวดั แมฮ่ ่องสอน ๖๐๙ คน ๒) การอบรมเรื่อง “การออกก�ำลังกายโดยใช้จานร่อนสำ� หรบั นกั เรียน พิการในโรงเรยี น” ๑๑๑ คน ๓) การอบรมเรื่อง “พลงั งานทางเลอื กสำ� หรับชมุ ชนทอ้ งถิ่น” ๔๖ คน ๔) การอบรมเตรยี มความพรอ้ มการจดั การโรงเรยี นปลอดบหุ รี่ ในโครงการนทิ รรศการสญั จร “รทู้ นั ควนั ” ๑๙๗ คน ๕) การอบรมพัฒนาศักยภาพแกนน�ำสร้างเสริมสุขภาวะ “ลดพุง ลดโรค” ๑,๐๙๒ คน ๖) การอบรมครูเพ่ือพัฒนาทักษะเทคนิคการให้ข้อมูลและแนะน�ำเรื่องสุขภาวะทางเพศกับนักเรียน ในโครงการสัญจรนิทรรศการ “เซ็กส์วยั รุ่นเลอื กได้” ๑๗ คน ศนู ยเ์ รยี นรสู้ ขุ ภาวะ สสส. จดั โครงการ พฒั นาศกั ยภาพแกนน�ำสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะ “ลดพงุ ลดโรค” ทศ่ี นู ยอ์ นามยั ที่ ๕ จ.ราชบรุ ี วันที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๖๑ 138 ๓. การพฒั นางานส่ือสารการตลาดเพื่อปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมคนไทย สนบั สนนุ การพฒั นางานสอื่ สารการตลาดเพอื่ สงั คม เพอื่ สรา้ งความตระหนกั ความเขา้ ใจ ประเดน็ การสรา้ งเสริมสขุ ภาพท่ี สสส. ได้ร่วมดำ� เนินการกบั ภาคีเครือข่าย นำ� ไปสกู่ ารเปล่ยี นแปลงทัศนคติและ พฤติกรรมของประชาชน โดยไดจ้ ดั ทำ� โครงการรณรงค์ ๑๐ โครงการ ไดแ้ ก่ ๓.๑ โครงการประชาสัมพันธก์ ิจกรรม “วิ่งสชู่ ีวติ ใหม่ Thai Health Day Run” พ.ศ. ๒๕๖๐ กลุ่มเป้าหมายมรี ะดับการรับรูร้ อ้ ยละ ๔๔ ๓.๒ โครงการรณรงค์ “กลับบ้านปลอดภัยปีใหม่ ๒๕๖๑” กลุ่มเป้าหมายมีระดับการรับรู้ ร้อยละ ๕๒ ๓.๓ โครงการรณรงค์ “ใหเ้ หลา้ เทา่ กบั แชง่ ปี ๒๕๖๐” กลมุ่ เปา้ หมายมรี ะดบั การรบั รรู้ อ้ ยละ ๘๔ โดยประชาชนทีร่ บั ชมสอ่ื เกิดความรสู้ ึกไม่อยากซ้อื เครือ่ งดม่ื แอลกอฮอล์เปน็ ของขวัญ ร้อยละ ๙๔ ๓.๔ โครงการรณรงค์ “สงิ่ เลก็ ๆ ที่สรา้ งลูก” กล่มุ เป้าหมายมีระดับการรบั รู้ร้อยละ ๗๖.๑
๓.๕ โครงการรณรงค์ “ตรวจสขุ ภาพ ส�ำคัญกบั ทกุ ช่วงวัย” ซง่ึ ร่วมดำ� เนนิ งานกบั กระทรวง สาธารณสุข กลุ่มเป้าหมายมีระดับการรับรู้ร้อยละ ๖๓ โดยในช่วงเวลาที่เผยแพร่ส่ือรณรงค์ มีผู้ที่ เขา้ เวบ็ ไซตต์ รวจสขุ ภาพ http://healthcheckup.in.th จำ� นวน ๒๓๔,๑๐๓ ครง้ั โดยภาพยนตรโ์ ฆษณา รณรงคจ์ ากโครงการนี้ ได้รับรางวลั ในงาน “ADMAN Awards & Symposium 2018” จดั โดย สมาคมผู้กำ� กบั ศลิ ปบ์ างกอก ถงึ ๒ รางวลั คอื ๓.๕.๑ ภาพยนตรโ์ ฆษณารณรงค์ ชุด “How are you ?” ไดร้ บั รางวลั GOLD AWARDS/ FILM CATEGORIES : CHARITIES, PUBLIC HEALTH & SAFETY, PUBLIC AWARENESS MESSAGES ๓.๕.๒ ภาพยนตร์โฆษณารณรงค์ ชุด “Wat” ได้รับรางวัล SILVER AWARDS/FILM CATEGORIES : CHARITIES, PUBLIC HEALTH & SAFETY, PUBLIC AWARENESS MESSAGES สสส. รว่ มกบั กระทรวงสาธารณสขุ ผลติ ภาพยนตรโ์ ฆษณารณรงคช์ ดุ “Wat” ภายใตแ้ คมเปญรณรงค์ “ตรวจสขุ ภาพ สำ� คญั กบั ทกุ ชว่ งวยั ” ซง่ึ ไดร้ บั รางวลั \"Adman Awards & Symposium 2018\" จากสมาคมโฆษณาแหง่ ประเทศไทย ประเภท SILVER AWARDS/FILM CATEGORIES : CHARITIES,PUBLIC HEALTH&SAFETY, PUBLIC AWARENESS MESSAGES วันท่ี ๑๔ มกราคม ๒๕๖๑ ๓.๖ โครงการรณรงค์ “สงกรานต์กลับบา้ นปลอดภัย ปี ๒๕๖๑” กลุ่มเป้าหมายมีระดบั การ 139 รับรู้ ร้อยละ ๕๙ ๓.๗ โครงการรณรงคว์ นั งดสบู บหุ รโี่ ลก “บหุ รท่ี ำ� รา้ ยหวั ใจ” ซง่ึ เปน็ ความรว่ มมอื กบั ภาคเี ครอื ขา่ ย ในการเผยแพร่สื่อตามแนวทางขององค์การอนามัยโลก โดยน�ำมาแปลเป็นภาษาไทย และเผยแพร่ ผ่านช่องทางโทรทัศน์ วิทยุ หนังสือพิมพ์ ป้ายกลางแจ้ง และดิจิทัล ซ่ึงมียอดรับชมส่ือทางออนไลน์ กว่า ๑ ล้านครั้งในช่วงเวลาทีเ่ ผยแพร่ ๓.๘ ส่ือวิดีโอบริหารร่างกายประกอบดนตรี “ท่าบริหารร่างกายสไตล์ไทย” มียอดผู้ชม คลปิ วิดโี อ กวา่ ๔ ล้านครัง้ และมีการน�ำเพลงและทา่ บริหารไปใช้ในองคก์ รและหน่วยงานต่างๆ ๓.๙ โครงการรณรงค์ “งดเหลา้ เขา้ พรรษา ปี ๒๕๖๑ เลกิ เหลา้ สงิ่ แวดลอ้ มเปลยี่ น” กลมุ่ เปา้ หมาย มรี ะดบั การรบั รรู้ อ้ ยละ ๙๐ โดยภาพยนตรโ์ ฆษณารณรงค์ ชดุ “เลกิ เหลา้ แลว้ รวย” ไดร้ บั รางวลั “สดุ ยอด วฒั นธรรมสร้างสรรคแ์ หง่ ปี ๒๕๖๑” ในหมวด สปอตสร้างสรรคแ์ หง่ ปี จากกระทรวงวฒั นธรรม ๓.๑๐ โครงการรณรงค์ “พิษภัยบหุ รี่ พ.ร.บ.ควบคุมผลติ ภัณฑ์ยาสบู พ.ศ. ๒๕๖๐” รณรงค์ ให้ข้อมลู ประเด็นการหา้ มขายบหุ รแี่ บบแบ่งซอง และห้ามขายยาสูบให้เยาวชนอายุต�ำ่ กว่า ๒๐ ปี ซง่ึ มี ผู้รบั ชมส่ือทางออนไลน์ กว่า ๗ ลา้ นคร้ัง
๕เป้าประสงคท์ ี่ ขยายโอกาสและพัฒนานวตั กรรม กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ ได้ก�ำหนดภารกิจในการขยายโอกาสการเข้าถึงการ สนับสนนุ การด�ำเนนิ งานสร้างเสริมสขุ ภาพ และพัฒนาศกั ยภาพการสรา้ งนวัตกรรมดา้ นการสรา้ งเสริม สุขภาพของประชาชน ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ สสส. ไดด้ ำ� เนนิ งานตามเป้าประสงค์น้ี โดยแผนสร้างสรรค์โอกาส และนวตั กรรมสุขภาวะ ๕.๑ แผนสร้างสรรคโ์ อกาสและนวตั กรรมสุขภาวะ สำ� นกั สร้างสรรคโ์ อกาสและนวัตกรรม การด�ำเนนิ งานตามแผนสรา้ งสรรคโ์ อกาสและนวัตกรรมสุขภาวะ แผนสร้างสรรค์โอกาสและนวัตกรรมสุขภาวะ ให้ความส�ำคัญในการด�ำเนินงานท่ีสอดคล้อง กับยุทธศาสตรช์ าตริ ะยะ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) โดยเฉพาะยุทธศาสตร์ดา้ นการสร้างโอกาส และความเสมอภาคทางสังคม และยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากร 140 มนษุ ย์ รวมถงึ การเชอื่ มโยงกบั ประเดน็ การปฏริ ปู ภายใตแ้ ผนการปฏริ ปู ประเทศ ใน ๒ มติ ิ ไดแ้ ก่ การ ลดความเหล่อื มล�ำ้ ทางสงั คม และการสร้างสงั คมและชมุ ชนเข้มแขง็ โดยไดก้ ำ� หนดยทุ ธศาสตร์การ ดำ� เนนิ งาน ๓ ดา้ นสำ� คญั ไดแ้ ก่ ๑) ขยายภาคเี ครอื ขา่ ยการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ และเนน้ การดำ� เนนิ งาน ใหเ้ ขา้ ถงึ กลมุ่ เปา้ หมายและพน้ื ทต่ี า่ งๆ เพมิ่ ขนึ้ ๒) พฒั นาและสนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของหนว่ ยจดั การ เชงิ พนื้ ทแ่ี ละเชงิ ประเดน็ ในการขบั เคลอ่ื นประเดน็ สขุ ภาพทเ่ี ปน็ จดุ เนน้ ของแผนไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และ ๓) พฒั นาระบบหรือกลไกหนนุ เสริมการทำ� งาน เพ่ือให้งานบรรลผุ ลสัมฤทธิ์ สสส. มแี นวทางการดำ� เนนิ งานทม่ี งุ่ กระจายโอกาสการดำ� เนนิ งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพทส่ี ามารถ ช่วยลดความเหลื่อมล้�ำในการเข้าถึงการมีสุขภาวะ ผ่านกลไกหน่วยจัดการซึ่งเป็นกลไกส�ำคัญช่วย พัฒนาศกั ยภาพใหก้ ลุ่มเป้าหมายในระดบั พ้นื ท่/ี ชมุ ชนสามารถดำ� เนนิ งานเพื่อแกป้ ญั หาทเ่ี ก่ยี วข้อง กบั สขุ ภาพ นำ� ไปสกู่ ารปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมสขุ ภาพและปรบั สภาพแวดลอ้ มทเ่ี ออ้ื ตอ่ สขุ ภาพ รวมถงึ การค้นหาและพัฒนานวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพ เพื่อช่วยพัฒนาสุขภาพของกลุ่มเป้าหมาย ให้ไดผ้ ลอย่างเปน็ รปู ธรรม
ผลการด�ำเนินงานทีส่ �ำคญั ๑) กระจายโครงการสรา้ งเสริมสขุ ภาพสู่ระดบั ชุมชน ๒,๐๑๖ โครงการในทุกภูมภิ าคทวั่ ประเทศ มกี ล่มุ เปา้ หมายในพื้นทไี่ ด้รบั ประโยชน์กว่า ๗.๗ แสนคน ๒) สร้างการปรบั เปลยี่ นพฤติกรรมของคนในพ้นื ท่ี ๙ ประเด็น ๓) พฒั นาแกนน�ำสร้างเสริมสุขภาพในพนื้ ท่ี ๒.๒ หม่ืนคน ๔) พฒั นานวัตกรรมสร้างเสริมสขุ ภาพเชิงกระบวนการ ๔ นวตั กรรม และนวัตกรรม การสร้างเสรมิ สุขภาพระดับพน้ื ท่ี ๑๕๓ กรณี ทั้งนี้ สามารถนำ� เสนอโดยสงั เขปไดด้ ังน้ี ๑. การกระจายโครงการสร้างเสริมสขุ ภาวะสูก่ ลมุ่ เป้าหมาย 141 สนับสนุนการกระจายโอกาสไปยังกลุ่มเป้าหมายที่มีศักยภาพ แต่ขาดโอกาสในการด�ำเนินงาน สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ ผา่ นการดำ� เนนิ โครงการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในระดบั ชมุ ชน/หมบู่ า้ น โดยมกี ลไกหนว่ ย จดั การระดบั จงั หวัดครอบคลมุ ทั่วประเทศ ซึ่งมาจากหลากหลายภาคสว่ น ได้แก่ หน่วยงานสาธารณสุข สถาบนั การศกึ ษา ภาคประชาสังคม และองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถนิ่ หน่วยจดั การระดบั จังหวัดจะท�ำ หนา้ ทคี่ น้ หากลมุ่ เปา้ หมายทขี่ าดโอกาส รวมถงึ พฒั นาศกั ยภาพ และเสรมิ พลงั ใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายดำ� เนนิ งาน เพอ่ื แกป้ ญั หาสขุ ภาพทมี่ งุ่ เนน้ การปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมสขุ ภาพและสภาพแวดลอ้ มทเี่ ออื้ ตอ่ สขุ ภาพของ กลุ่มเป้าหมาย มีผลการดำ� เนินงาน ดงั นี้ ๑.๑ สนับสนุนโครงการสร้างเสริมสุขภาพในระดับชุมชน/หมู่บ้าน ๒,๐๑๖ โครงการ ในทุกภูมิภาค โดยร้อยละ ๙๐ เป็นชุมชนหรือหมู่บ้านที่อยู่ในพ้ืนท่ีชนบท ส่งผลใหก้ ลุ่มเป้าหมายใน พนื้ ที่ได้รบั ประโยชน์จากการด�ำเนินโครงการ ๗๗๓,๗๔๐ คน ๑.๒ สรา้ งแกนนำ� สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในระดบั พนื้ ท่ี ทมี่ ขี ดี ความสามารถสรา้ งการเปลยี่ นแปลง ด้านการสร้างเสรมิ สขุ ภาพในระดับชุมชน ๒๒,๕๗๐ คน ๑.๓ โครงการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในระดบั ชมุ ชน ช่วยให้เกดิ การปรับเปลย่ี นพฤติกรรมของคน ในพืน้ ท่ี ๙ ประเด็น ดงั นี้ ๑.๓.๑ ลดการบริโภคยาสูบ เกิดสถานที่สาธารณะปลอดบุหร่ีเพ่ิมขึ้น ๒,๙๓๘ แห่ง ร้านค้าปฏิบัติตามพระราชบัญญตั คิ วบคมุ ผลิตภัณฑย์ าสูบ พ.ศ. ๒๕๖๐ เพม่ิ ขนึ้ ๓,๓๖๒ แห่ง มีผูล้ ด ละบหุ รี่ ๒๑,๔๐๒ คน เลกิ สบู บหุ รนี่ านกวา่ ๖ เดือน ๙,๑๑๓ คน ๑.๓.๒ ลด ละ เลกิ เครอื่ งดมื่ แอลกอฮอลใ์ นงานบญุ งานประเพณี ๓๖๔ งาน ลดคา่ ใชจ้ า่ ย ในการซื้อเครอื่ งดมื่ แอลกอฮอล์ รวม ๕.๘๗ ลา้ นบาท มคี นเลิกเหลา้ นาน ๓ เดือน ๒๒๔ คน ๑.๓.๓ เพ่ิมการบริโภคผักและผลไม้ในครัวเรือนและโรงเรียน โดยครัวเรือนมีการปลูก และบรโิ ภคผักปลอดสารท่ปี ลกู เพ่ิมข้ึน ๑๘,๒๘๓ ครวั เรือน ขณะทใี่ นกลมุ่ นักเรียนมีการบริโภค ผักและผลไม้ในมื้อกลางวันทโี่ รงเรยี นเพิ่มขนึ้ ๔๖,๔๗๔ คน ๑.๓.๔ ลดอุบัติเหตุทางถนนในชุมชน โดยมีการแก้ไขจุดเสี่ยง ๗๙๓ แห่ง ส่งผลให้ การเกิดอุบัตเิ หตุทจี่ ุดเส่ยี งลดลง ๔ เทา่ ๑.๓.๕ ชุมชนเข้มแข็งโดยเกิดกลไกสภาผู้น�ำชุมชนท่ีมาจากหลากหลายภาคส่วน ๓๘๒ หมบู่ า้ น
๑.๓.๖ ลดปรมิ าณขยะในครวั เรอื นหรอื ชมุ ชน โดยมคี รวั เรอื นทค่ี ดั แยกขยะ ๒๐,๔๖๖ ครวั เรอื น ส่งผลให้ปริมาณขยะในชุมชนลดลงจาก ๑,๕๓๙,๔๕๓ กิโลกรัม เหลือ ๒๐๔,๑๗๗ กิโลกรัม คดิ เปน็ ร้อยละ ๗.๕๔ ๑.๓.๗ สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพผสู้ งู อายุ โดยมผี สู้ งู อายไุ ดร้ บั ความรใู้ นการดแู ลตนเองตามหลกั ๓ อ. ๒ ส. (อาหาร อารมณ์ ออกก�ำลงั กาย ไมด่ มื่ สรุ า ไม่สบู บหุ ร)่ี รวม ๑๘,๖๗๐ คน สง่ ผลให้ ผู้สูงอายุมีการออกก�ำลังกายสม�่ำเสมอ ๑๑,๗๔๓ คน มีผู้สูงอายุท่ีอยู่ในภาวะติดบ้านติดเตียง ไดร้ ับการเยย่ี มบา้ น ๓,๐๗๘ คน ท�ำใหม้ สี ุขภาพจิตทด่ี ขี ึ้น ๑.๓.๘ สร้างเสริมสุขภาพกลุ่มชาติพันธุ์ ๔๘ กลุ่ม จาก ๑๒ ชาติพันธุ์ในภาคเหนือ กลมุ่ ชาตพิ นั ธม์ุ สี ขุ ภาวะและคณุ ภาพชวี ติ ทด่ี ขี น้ึ บนฐานวฒั นธรรมและภมู ปิ ญั ญาชนเผา่ พนื้ เมอื ง ๑.๓.๙ สร้างเสริมสขุ ภาพกลุ่มเด็กและเยาวชน โดยกล่มุ เดก็ ดอ้ ยโอกาสทั้งในและนอก สถานศึกษา ได้รบั การพัฒนาการเรียนรแู้ ละคณุ ภาพชีวติ ๑๖,๖๐๐ คน และมีเด็กและเยาวชน ๕๑๓ กลุ่ม ได้ทำ� กจิ กรรมสร้างเสรมิ สขุ ภาพทีส่ ร้างสรรคแ์ ละเกดิ ประโยชน์ต่อตนเองและชุมชน การสาธติ การทำ� เสวยี นไมแ้ ละเรยี นรวู้ ธิ ี การจัดการขยะเปียกในเสวียน ที่บ้านป่าคา ต.ป่าคาหลวง อ.บา้ นหลวง จ.นา่ น วันท่ี ๑๐ ตุลาคม ๒๕๖๑ สสส. จัดกิจกรรมปิดเทอมสร้างสรรค์ เปิดตลาดนดั การ เรยี นรขู้ องกนิ อาหารพนื้ บา้ น-ขนมทอ้ งถนิ่ วถิ ลี าวครง่ั (ตำ� ขนมจนี กวนขนมปาด) ส่งเสริมให้เด็กใช้เวลาว่างช่วงปิดเทอม ทำ� กิจกรรมท่ีสรา้ งสรรค์และเกดิ ประโยชน์ตอ่ ตนเองและชุมชน ท่บี ้านสะน�ำ ต.บ้านไร่ อ.บ้านไร่ จ.อทุ ยั ธานี วันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑ 142 ๒. การพฒั นานวตั กรรมงานสร้างเสรมิ สุขภาพ สนบั สนนุ การพฒั นานวตั กรรมเชงิ กระบวนการ ทเี่ ปน็ เครอื่ งมอื สำ� หรบั การพฒั นาทกั ษะทจ่ี ำ� เปน็ สำ� หรบั การดำ� เนนิ งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ หรอื ชดุ ความรทู้ ไี่ ดร้ บั การพสิ จู นแ์ ลว้ วา่ เกดิ ผลลพั ธก์ ารด�ำเนนิ งาน เพอ่ื ใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายน�ำไปใชป้ ระโยชนไ์ ด้ รวมถงึ การคน้ หานวตั กรรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในระดบั พนื้ ที่ จากโครงการทไ่ี ดร้ บั การสนบั สนนุ ทนุ และมรี ปู แบบการดำ� เนนิ งานทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพและทำ� ใหเ้ กดิ ผลลพั ธ์ ทดี่ ี เพอ่ื นำ� มาเผยแพรแ่ ละขยายผลไปยงั กลมุ่ เปา้ หมายทม่ี ปี ระเดน็ การดำ� เนนิ งานและบรบิ ททคี่ ลา้ ยคลงึ กัน มผี ลการด�ำเนินงาน ดังน้ี
๒.๑ พฒั นานวตั กรรมการสรา้ งเสรมิ สุขภาพเชงิ กระบวนการ ซึ่งเปน็ เครอื่ งมือและชุดความรู้ 143 ท่ชี ่วยพฒั นาทกั ษะการด�ำเนินงานสร้างเสริมสขุ ภาพ ได้แก่ ๒.๑.๑ ระบบการเรยี นรผู้ า่ นออนไลน์ (e-learning) ในการพฒั นาศกั ยภาพของหนว่ ยจดั การ ให้สามารถออกแบบการติดตามผลลัพธ์โครงการให้บรรลุตามเป้าหมายได้ โดยมีทีมงานของ หน่วยจัดการเข้ามาเรียนหลักสูตร ๓๘๓ คน และได้น�ำมาต่อยอดในการพัฒนาศักยภาพให้แก่ เจ้าหนา้ ท่ี สสส. ๒.๑.๒ เครอ่ื งมอื คดั กรองการเขา้ ถงึ โอกาสและเครอื่ งมอื คน้ หานวตั กรรม ประกอบดว้ ย ๑) แบบเสนออยา่ งงา่ ย (Concept paper) ทำ� ใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายทข่ี าดโอกาสและมคี วามตงั้ ใจในงาน ดา้ นสขุ ภาพมชี อ่ งทางเขา้ ถงึ แหลง่ ทนุ ของ สสส. ไดม้ ากขนึ้ และ ๒) เครอื่ งมอื ชว่ ยบรหิ ารจดั การโครงการ เปดิ รบั ทว่ั ไปแบบมยี ทุ ธศาสตร์ (Strategic Open-grant) เพอ่ื ใหไ้ ดข้ อ้ มลู สำ� หรบั ประกอบการตดั สนิ ใจ สนับสนุนทนุ โครงการที่ทำ� ใหส้ ัดส่วนของการเกิดนวตั กรรมสร้างเสรมิ สุขภาพมีมากขน้ึ ๒.๑.๓ ชดุ ความรเู้ รอื่ ง “งานบุญปลอดเหล้า” ได้รับการเผยแพร่ใหแ้ กป่ ระชาชนทีส่ นใจ กว่า ๑,๒๐๐ ฉบบั ๒.๑.๔ ชุดความรู้เรื่อง “การจัดการขยะในชุมชน” ได้รับการเผยแพรใ่ หก้ บั ประชาชนท่ี สนใจกว่า ๒,๐๐๐ ฉบับ ๒.๒ พัฒนานวตั กรรมการสรา้ งเสริมสขุ ภาพระดับพ้ืนท่ี ทีม่ าจากการคน้ หาและถอดบทเรยี น จากโครงการทไี่ ดร้ บั การสนบั สนนุ ทนุ และมรี ปู แบบการดำ� เนนิ งานทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพและทำ� ใหเ้ กดิ ผลลพั ธ์ ที่ดี ๑๕๓ กรณี อาทิ ๒.๒.๑ นวัตกรรมการจัดการขยะ/ส่ิงแวดล้อม : ถังกรีนโคลก�ำจัดขยะอินทรีย์ แผนที่ จดั การขยะ และกรมธรรม์ช่งั กโิ ล ๒.๒.๒ นวัตกรรมการดูแลสขุ ภาพ : นาฬิกาบอกระยะไต และสลากชีวติ ๗ สีประเมิน สุขภาพ ๒.๒.๓ นวัตกรรมการจัดการแหล่งอาหารสุขภาวะ/เกษตรอินทรีย์ : วงล้อปฏิทิน ปลูกผกั ตกั บาตรผกั และธนาคารผกั ปลอดสาร ๒.๒.๔ นวัตกรรมด้านการป้องกันและแก้ไขจุดเส่ียงระดับชุมชน : อนุสาวรีย์นักบิด ประจำ� หมบู่ า้ น และอาสาพาขา้ มถนน ๒.๒.๕ นวัตกรรมการออกก�ำลงั กาย/กจิ กรรมทางกายสำ� หรบั ผ้สู ูงอายุ : ยางยดื กะลา พาสขุ ร�ำวงยอ้ นยคุ และเพลงฉอ่ ยพน้ื บา้ นเตน้ ประกอบตาราง ๙ ช่อง ๒.๒.๖ นวตั กรรมเชงิ กลไกสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพระดบั ชมุ ชน : การประชมุ ผนู้ ำ� ชมุ ชนสญั จร ชาวบ้านม่วงสรอ้ ย ต.แม่นาเตงิ อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน ร่วมกิจกรรม ตกั บาตรผกั สด ซงึ่ เปน็ กจิ กรรมทช่ี าวบา้ น รว่ มกนั จดั และพฒั นาใหเ้ ปน็ นวตั กรรม ของชุมชนในการสร้างเสริมสุขภาพ ของพระสงฆ์ วนั ที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๖๑
๖เป้าประสงค์ท่ี สง่ เสริมสมรรถนะของระบบสุขภาพ และบริการสุขภาพ กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ มีภารกิจในการเพ่ิมสมรรถนะระบบบริการและ ระบบสนับสนนุ ในการสร้างเสรมิ สุขภาวะและเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพกลไกการบริหารจัดการ เพ่ือหนนุ เสริม การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพดา้ นต่างๆ ในปงี บประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ ไดด้ �ำเนินงานตามเป้าประสงคน์ ี้ โดยแผนสนับสนุนการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพผ่านระบบบรกิ ารสุขภาพ และแผนพัฒนาระบบและกลไกสนบั สนุนเพ่อื การสร้างเสรมิ สุขภาพ ๖.๑ แผนสนับสนุนการสรา้ งเสริมสุขภาพ ผ่านระบบบริการสุขภาพ สำ� นักสนบั สนนุ การพัฒนาระบบสขุ ภาพ 144 การดำ� เนินงานตามแผนสนับสนุนการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ ผา่ นระบบบริการสุขภาพ แผนสนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพผา่ นระบบบรกิ ารสขุ ภาพ มกี ารดำ� เนนิ งานสอดคลอ้ งกบั ยุทธศาสตรช์ าติ ด้านการพฒั นาและเสริมสรา้ งศักยภาพทรพั ยากรมนุษย์ ดา้ นการสรา้ งโอกาสและ ความเสมอภาคทางสังคม และด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบบริหารจัดการภาครัฐ โดยได้ กำ� หนดยทุ ธศาสตรก์ ารดำ� เนนิ งาน ๓ ดา้ นสำ� คญั ไดแ้ ก่ ๑) สนบั สนนุ การขบั เคลอ่ื นระบบสขุ ภาพ ระดับอ�ำเภอในการจัดการสุขภาวะประชาชนทุกช่วงวัย ๒) สนับสนุนกระบวนการพัฒนา สมรรถนะ บทบาทการทำ� งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพของบคุ ลากรสขุ ภาพ และ ๓) พฒั นาองคค์ วามรู้ งานวจิ ยั หรือนวตั กรรมทางสขุ ภาพ เพอื่ การท�ำงานดูแลสุขภาพประชาชนทุกกลุ่มวัย สสส. ได้
นำ� หลักการกฎบตั รออตตาวา (Ottawa Charter) มากำ� หนดเป้าประสงค์แผนคือ ผลกั ดันบทบาท สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในระบบบรกิ ารสขุ ภาพใหเ้ ปน็ บทบาทของทกุ ภาคสว่ น อาทิ คนในชมุ ชน บคุ ลากร สุขภาพ หน่วยงานบริการสุขภาพ ภาครัฐ และภาคเอกชน ในการท�ำงานรว่ มกัน เพื่อสนับสนนุ ให้ ระบบบรกิ ารสขุ ภาพเนน้ บทบาทการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพมากขน้ึ ไมเ่ พยี งทำ� งานดา้ นดแู ลรกั ษาเทา่ นนั้ แต่พิจารณาถึงปัจจัยเสี่ยงและปัจจัยแวดล้อมทางสังคมท่ีมีผลต่อวิถีชีวิตและสุขภาพ อาทิ สังคม การเมอื ง เศรษฐกจิ และสง่ิ แวดล้อม ผลการด�ำเนินงานที่ส�ำคญั ๑) สนบั สนนุ การตงั้ คณะกรรมการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ระดบั อำ� เภอ (พชอ.) ๘๗๘ อำ� เภอทวั่ ประเทศ ๒) พัฒนาศกั ยภาพพยาบาลอาชวี อนามยั ๒ พื้นท่ี ๓) พฒั นาทนั ตแพทย์ ทนั ตาภบิ าล และบคุ ลากรทางการแพทย์ สง่ เสรมิ สขุ ภาพชอ่ งปาก เด็กปฐมวยั ๘๑๒ คน ๔) พัฒนานวตั กรรม ส่งเสรมิ ผูป้ กครองท�ำความสะอาดช่องปากเด็กปฐมวยั ๕) พัฒนาโรงพยาบาลชุมชนเฉลมิ พระเกียรติ ๑๐ แห่ง ในแนวคดิ โรงพยาบาลทเ่ี ป็น มากกวา่ โรงพยาบาล ทง้ั น้ี สามารถน�ำเสนอโดยสงั เขปไดด้ ังนี้ ๑. การขบั เคลือ่ นระบบสขุ ภาพระดับอ�ำเภอเพอื่ สุขภาวะทุกกลุม่ วัย 145 สสส. ได้ร่วมลงนามบนั ทึกความรว่ มมือ ระหวา่ ง กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสุข และ ส�ำนกั งานหลักประกนั สุขภาพแหง่ ชาติ เม่อื พ.ศ. ๒๕๕๙ เพอ่ื รว่ มกนั สนับสนนุ การพัฒนาคุณภาพชีวิต และสุขภาพของประชาชนด้วยระบบสุขภาพอ�ำเภอ ตามหลักการ “พื้นท่ีเป็นฐาน ประชาชน เป็นศูนย์กลาง” ท�ำให้มีการจัดตั้งคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตและระบบสุขภาพอ�ำเภอ (District Health Board : DHB) ด�ำเนนิ งานในลกั ษณะบรู ณาการร่วมกนั ระหว่าง “รัฐ เอกชน และภาคประชาชน” มีผลการด�ำเนินงาน ดังน้ี ๑.๑ รว่ มกบั กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสขุ และคณะกรรมการขบั เคลอื่ นการพฒั นา คุณภาพชีวิตและสุขภาพของประชาชน ผลักดันให้เกิดระเบียบส�ำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัฒนา คุณภาพชีวิตระดบั พน้ื ท่ี พ.ศ. ๒๕๖๑ ประกาศในราชกจิ จานุเบกษา เม่อื วนั ที่ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ มผี ลบังคบั ใช้ครอบคลุมทกุ อ�ำเภอทวั่ ประเทศ ทำ� ให้เกดิ การขบั เคลอื่ นการจดั การสขุ ภาวะประชาชน ในระดับพ้ืนท่ีด้วยกลไก “คณะกรรมการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ระดบั อ�ำเภอ” (พชอ.)
๑.๒ สนบั สนนุ ใหม้ กี ารจดั ตง้ั คณะกรรมการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ระดบั อำ� เภอ และเรม่ิ ดำ� เนนิ การ ๘๗๘ อ�ำเภอทั่วประเทศ ซึ่งมีหน้าที่ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนในอ�ำเภอตนเอง เน้นการมี ส่วนร่วมของทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดความเป็นเจ้าของและร่วมกันด�ำเนินงาน เพ่ือแก้ปัญหาสุขภาพ และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ตรงกับความต้องการของประชาชนในพื้นท่ีในประเด็นสุขภาพต่างๆ อาทิ การดูแลเด็กปฐมวัย การสร้างเสริมสุขภาพเพ่ือลดปัญหาโรคเรื้อรัง การจัดการขยะเพ่ือลดปัญหา โรคไข้เลือดออก การดูแลผู้สูงอายุ ผู้พิการ และผู้ด้อยโอกาส การสนับสนุนการด�ำเนินงานของ กลุ่มจิตอาสาในชุมชน การจดั การเพอ่ื ลดปัญหาอุบัตเิ หตุทางถนน การสนับสนุนเกษตรปลอดสารและ อาหารปลอดภัย และการสนับสนุนสัมมาชพี ในชุมชน ๒. การพฒั นาบทบาทพยาบาลอาชวี อนามัยในการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ สนับสนุนการพัฒนาสมรรถนะพยาบาลอาชีวอนามัยให้มีศักยภาพในการจัดบริการสุขภาพ ที่มุ่งเน้นการสร้างเสริมสุขภาพ โดยร่วมกับทีมสหสาขาวิชาชีพในสถานประกอบการประเภทต่างๆ รวมทั้งพัฒนาความรู้ด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการท�ำงาน เพ่ือให้พยาบาลอาชีวอนามัย สามารถท�ำหน้าที่ในการสร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และปกป้องสุขภาพคนงานจากอันตรายที่ อาจเกดิ จากการท�ำงาน ลดความเสยี่ งทางสขุ ภาพและมงุ่ สกู่ ารมสี ขุ ภาพทส่ี มบรู ณ์ มผี ลการด�ำเนนิ งาน ดงั น้ี ๒.๑ ร่วมกบั คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั บรู พา พฒั นาพยาบาลอาชีวอนามัยเพ่อื การ สรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในสถานประกอบการภาคตะวนั ออก โดยจดั หลกั สตู รอบรมระยะสน้ั ๔ หลกั สตู ร ไดแ้ ก่ ๑) หลกั สตู รการเปน็ วทิ ยากรการพยาบาลอาชวี อนามยั เพอ่ื การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพในสถานประกอบการ ๒) หลกั สตู รอบรมระยะสน้ั ดา้ นการพยาบาลอาชวี อนามยั สำ� หรบั พยาบาลวชิ าชพี และนกั ศกึ ษาพยาบาล ๓) หลักสูตรอบรมฟื้นฟูวิชาการพยาบาล อาชีวอนามัย เรื่องการตรวจคัดกรองสมรรถภาพการได้ยิน และ ๔) หลักสูตรอบรมฟ้นื ฟูวชิ าการพยาบาลอาชีวอนามยั เรือ่ ง การจัดบริการพยาบาลอาชีวอนามัย ให้มีประสิทธิภาพ โดยมีผู้ผ่านการอบรมหลักสูตรการเป็นวิทยากร ๒๘ คน หลักสูตรอบรมระยะสั้น ๑,๐๔๗ คน และหลักสูตรอบรมฟืน้ ฟูวิชาการ ๑๓๕ คน ๒.๒ พัฒนาคู่มือหรือแนวทางการปฏิบัติงานของพยาบาล ๓ เรื่อง ได้แก่ ๑) สมรรถนะ ของพยาบาลอาชวี อนามัยในสถานประกอบการ ๒) แนวปฏิบัตกิ ารพยาบาลเพ่อื การสร้างเสรมิ สุขภาพ ในสถานประกอบการ และ ๓) แนวทางการจดั บรกิ ารพยาบาลอาชวี อนามยั ในสถานประกอบการ เพ่ือ เป็นเครื่องมอื ใหพ้ ยาบาลอาชีวอนามัยสามารถนำ� ไปใช้ในการดำ� เนินงานได้ ๒.๓ ร่วมกับคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ด�ำเนินโครงการศูนย์สร้างเสริม 146 สขุ ภาพอาชวี อนามยั และความปลอดภยั ในคนท�ำงานภาคเหนือ โดยศกึ ษาสถานการณ์ปัญหาดา้ น อาชีวอนามัย กลุม่ แรงงานเกษตรกรรมและหตั ถอตุ สาหกรรม ๕ กล่มุ ได้แก่ ๑) กลุ่มเกษตรกรปลกู ขา้ ว อ�ำเภอวังทอง จงั หวัดพิษณุโลก ๒) กลมุ่ เกษตรกรปลูกล�ำไย อ�ำเภอล้ี จังหวัดล�ำพูน ๓) กลุม่ เกษตรกร ปลกู ขา้ วโพด อำ� เภอเชยี งดาว อำ� เภอฮอด และอำ� เภอแมอ่ าย จงั หวดั เชยี งใหม่ ๔) กลมุ่ แรงงานตดั เยบ็ ผา้ อำ� เภอสนั ก�ำแพง จังหวดั เชยี งใหม่ และ ๕) กลมุ่ แรงงานเซรามิก อ�ำเภอเกาะคา จังหวดั ล�ำปาง ส่งผลให้ เกดิ รูปแบบการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและการลดภาวะเส่ียงจากการทำ� งาน ๓ กลมุ่ ไดแ้ ก่ กลุ่มเกษตรกร ปลูกขา้ ว กลุม่ แรงงานตดั เย็บผ้า และกลมุ่ แรงงานเซรามกิ และพฒั นาสอ่ื ความรูค้ วามปลอดภัยในการ ท�ำงานท่ีขยายผลไปสกู่ ลมุ่ อาชพี อ่ืนๆ ในเขตภาคเหนือ
สสส. รว่ มกบั มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม่ มหาวิทยาลยั บรู พา จดั ทำ� โปสเตอร์รณรงค์การสร้างเสรมิ สุขภาพและการลดภาวะ เสย่ี งจากการทำ� งานในกลุม่ อาชพี เกษตรกรปลูกขา้ ว กลุ่มแรงงานตัดเยบ็ ผ้า และกลุ่มแรงงานเซรามิก เริ่มทดลองใช้เดอื นมกราคม ๒๕๖๒ ๓. การพัฒนาทนั ตบคุ ลากรในการสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก 147 สนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของคณะทนั ตแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ และเครอื ขา่ ย ดำ� เนนิ โครงการสหวิชาชีพเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย หรือ “เครือข่ายเด็กเล็กฟันดี วถิ ีเซลฟแ์ คร”์ เพอ่ื สรา้ งค่านยิ มในการแปรงฟนั ในเด็กปฐมวัย มผี ลการด�ำเนนิ การ ดงั นี้ ๓.๑ เกดิ พนื้ ทนี่ ำ� รอ่ ง ๑๑ พนื้ ที่ อาทิ ๑) พน้ื ทน่ี ำ� รอ่ งอำ� เภอเทพา จงั หวดั สงขลา มกี ารประยกุ ต์ หลักคำ� สอนของศาสนาอิสลามกับการแปรงฟนั คู่มือผ้ปู กครอง และนิทานฟันดี ๒) พืน้ ทน่ี ำ� ร่องอำ� เภอ แปลงยาว จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา มกี ารฝกึ สอนการแปรงฟนั ทถ่ี กู วธิ ใี หแ้ กผ่ ปู้ กครอง โดยใชต้ กุ๊ ตาสอนแปรงฟนั มีการส�ำรวจแปรงสฟี ันเดก็ ในรา้ นคา้ ภายในชุมชน โดยมที นั ตแพทย์ ทนั ตาภบิ าล และบคุ ลากรสุขภาพท่ไี ดร้ บั การพฒั นาสร้างเสรมิ สุขภาพช่องปาก เด็กปฐมวัย ๘๑๒ คน และมผี ปู้ กครอง ผูท้ ี่เกี่ยวข้องเข้าร่วม “เครอื ข่ายเดก็ เล็กฟนั ดี วถิ ีเซลฟ์แคร”์ ๒,๙๗๘ คน พบว่า ผู้ปกครองแปรงฟันให้เด็กเพิ่มขึ้นร้อยละ ๓๕ และเด็กได้รับการแปรงฟันจาก ผปู้ กครอง อยา่ งนอ้ ย ๕ ครงั้ ตอ่ สปั ดาห์ เพมิ่ ขนึ้ รอ้ ยละ ๙๘ ทำ� ใหค้ า่ เฉลย่ี ของดชั นคี ราบจลุ นิ ทรยี ใ์ นฟนั เดก็ มี แนวโนม้ ลดลงกวา่ เมื่อเร่ิมโครงการ จากค่าเฉล่ยี ๑.๒๕ เหลือ ๐.๙๑ ทั้งนี้ การเปลย่ี นแปลงพฤติกรรม สว่ นใหญใ่ นเด็ก อายุต่�ำกว่า ๒.๕ ปี มีแนวโนม้ ดกี ว่าเดก็ อายสุ ูงกว่า ๒.๕-๕ ปี ๓.๒ พฒั นาสอื่ สง่ เสรมิ การดแู ลชอ่ งปากเดก็ ไดแ้ ก่ ๑) สอ่ื ทใ่ี ชใ้ นการสรา้ งกระแสใหท้ นั ตสขุ ศกึ ษา ผ้ปู กครอง และผดู้ แู ลเดก็ เลก็ สามารถสอ่ื สารเรอ่ื งการแปรงฟันใหเ้ ดก็ เล็กเข้าใจไดง้ ่ายข้นึ ประกอบดว้ ย ตกุ๊ ตาหนหู นู ผา้ กนั เปอ้ื น และเซตอาหารคณุ หนู ๒) รายการฟนั สวยฟา้ ผา่ ๒ ซซี นั ออกอากาศทกุ วนั ศกุ ร์ เวลา ๑๘.๐๕ น. ตั้งแต่วนั ที่ ๒ กนั ยายน – ๑๔ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๖๐ สถานโี ทรทัศนช์ อ่ งเวิร์คพอยท์ ๓) สอ่ื อินโฟกราฟกิ ตน้ แบบสรา้ งคา่ นยิ มการดูแลสุขภาพชอ่ งปาก ๓.๓ พัฒนางานวิจัยและนวัตกรรม เพื่อให้ผู้ปกครองสามารถท�ำความสะอาดช่องปากของ เดก็ ปฐมวยั ไดง้ า่ ย และใชไ้ ดจ้ รงิ อาทิ ๑) สยี อ้ มฟนั อซี เี จล (EZY gel) เพอ่ื ใชต้ รวจสอบความสะอาดของฟนั ใช้งานง่าย สะดวก ๒) แบบรายงานผลการตรวจฟันสีไฟจราจร เป็นเคร่ืองมือสื่อสารระหว่าง ทันตบุคลากรและผู้ปกครอง ส�ำหรับการเฝ้าระวังฟันผุ โดยเปรียบเทียบระดับความเสี่ยงฟันผุ ทุก ๓ เดือน กับผลการตรวจสุขภาพฟนั ในครงั้ แรก
๔. การพฒั นาโรงพยาบาลชุมชนเฉลมิ พระเกียรติ ๘๐ พรรษา ร่วมกับส�ำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข และมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ดำ� เนนิ โครงการพฒั นารปู แบบหรอื นวตั กรรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ ผา่ นโครงการวจิ ยั และพฒั นา สง่ิ แวดลอ้ มสรรคส์ รา้ งของโรงพยาบาลชมุ ชนเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษา เพอื่ พฒั นาสู่ “โรงพยาบาลที่ เป็นมากกวา่ โรงพยาบาล” เปน็ โรงพยาบาลทีส่ รา้ งสุขภาวะท่ีดีแกป่ ระชาชนทมี่ ารบั บริการ เจา้ หน้าที่ ผ้ใู ห้บรกิ าร สง่ ผลใหเ้ กิดประสทิ ธิภาพในการรกั ษาเยียวยา สรา้ งความเปลยี่ นแปลงให้แก่ระบบสขุ ภาพ และสาธารณสขุ มีการดำ� เนนิ งาน ดงั นี้ ๔.๑ สนบั สนนุ กลมุ่ วจิ ยั สง่ิ แวดลอ้ มสรรคส์ รา้ งเพอ่ื สขุ ภาวะ คณะสถาปตั ยกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ออกแบบและก่อสรา้ งอาคารสบื สานพระราชปณิธาน พระบาทสมเด็จพระปรมินทร- มหาภูมพิ ลอดุลยเดช บรมนารถบพติ ร โรงพยาบาลเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษา รวม ๑๐ แห่ง โดย ใชอ้ งคค์ วามรดู้ า้ นการออกแบบและพฒั นาสง่ิ แวดลอ้ มอยา่ งมสี ว่ นรว่ ม โดยบคุ ลากรทางการแพทย์ และ ชมุ ชนในพนื้ ที่ไดม้ สี ว่ นร่วมในการออกแบบ การเลอื กใช้วัสดุ ส่งผลให้รูปแบบอาคารที่มีความเหมาะสม และสอดคล้องกบั อตั ลกั ษณใ์ นแต่ละพน้ื ท่ี ชว่ ยส่งเสรมิ การสรา้ งเสริมสขุ ภาวะทดี่ ีของผใู้ ช้อาคาร และ เพิ่มประสิทธิภาพและความสขุ ใหแ้ กเ่ จา้ หน้าท่ี ๔.๒ สนบั สนนุ การจดั ทำ� หนงั สอื รวบรวมผลงานการพฒั นาโรงพยาบาลชมุ ชนเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษา ๑,๐๐๐ เล่ม หนังสือรวบรวมองค์ความรู้เร่ืองการออกแบบโรงพยาบาลชุมชนขนาดเล็ก ๕๐๐ เลม่ และจดั ท�ำวีดทิ ัศนส์ ารคดี โรงพยาบาลชุมชนเฉลิมพระเกยี รติ ๘๐ พรรษา ๑๑ ตอน เพอื่ เผยแพรใ่ ห้กลุ่มเครอื ข่ายนักสถาปนิก สว่ นงานราชการ และประชาชนทส่ี นใจ แบบจำ� ลองการออกแบบโรงพยาบาลยง่ี อเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษา จ.นราธวิ าส ดว้ ยแนวคิด \"โรงพยาบาลท่ีเปน็ มากกวา่ โรงพยาบาล\" ภายใต้ ความร่วมมือระหว่างกระทรวงสาธารณสุข มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และ สสส. วนั ท่ี ๒ กนั ยายน ๒๕๖๑ 148
๖.๒ แผนพฒั นาระบบและกลไกสนับสนนุ เพื่อการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ ส�ำนักพฒั นาภาคสี มั พนั ธ์และวิเทศสัมพันธ์ การด�ำเนินงานตามแผนพฒั นาระบบและกลไกสนบั สนุน เพ่อื การสร้างเสรมิ สขุ ภาพ แผนพฒั นาระบบและกลไกสนบั สนนุ เพอื่ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพมแี นวทางการดำ� เนนิ งานเพอ่ื สนบั สนนุ แผนตา่ งๆ และภาคเี ครอื ขา่ ยสามารถขบั เคลอ่ื นงานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาวะอยา่ งยง่ั ยนื และมงุ่ เนน้ สร้างการรบั รู้และยอมรบั ในคณุ ค่าของ สสส. ในฐานะองค์กรตน้ แบบดา้ นสร้างเสริมสขุ ภาพ จงึ ได้ วางยุทธศาสตร์การดำ� เนนิ งาน ๔ ดา้ นสำ� คญั ไดแ้ ก่ ๑) พฒั นาศกั ยภาพภาคีเครือขา่ ยอยา่ งเป็น ระบบ ๒) สานและเสริมพลังภาคีเครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพ โดยสร้างความมีส่วนร่วมของ ภาคเี ครอื ขา่ ย ๓) สรา้ งการรบั รแู้ ละการยอมรบั ในคณุ คา่ ของ สสส. และภาคเี ครอื ขา่ ยในเวทโี ลก และสนับสนุนการยกระดบั งาน สสส. และภาคเี ครอื ขา่ ยในระดบั สากล และ ๔) สนับสนนุ การ บริหารจัดการข้อมลู และเทคโนโลยีสรา้ งเสริมสขุ ภาพ สสส. มีแนวทางในการด�ำเนินงานที่มุ่งเน้น ๖ ประการ ได้แก่ ๑) ยกระดับ สสส. ให้เป็น ศนู ยก์ ลางการเรยี นรดู้ า้ นการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (ThaiHealth Academy) ๒) พฒั นากลไกสนบั สนนุ เพอื่ เชอื่ มโยงภาคเี ครอื ขา่ ยโดยใชพ้ น้ื ทเ่ี ปน็ ตวั ตงั้ ๓) พฒั นากลไกการใชข้ อ้ มลู และองคค์ วามรทู้ เี่ ออ้ื ตอ่ ความรอบรดู้ า้ นสุขภาพ (Health Literacy) ๔) สร้างการรบั รู้และการยอมรบั ในคุณคา่ ของ สสส. ในฐานะองคก์ รตน้ แบบดา้ นการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพทง้ั ในระดบั ประเทศและเวทโี ลก ๕) สนบั สนนุ และ เช่ือมโยงกลไกการทำ� งานระบบข้อมูล สารสนเทศ องคค์ วามรู้ เพือ่ ส่งเสรมิ การใชป้ ระโยชนข์ อ้ มลู และ ๖) เช่อื มโยงเครอื ข่ายด้านสขุ ภาพกับด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยแี ละนวตั กรรม เพือ่ ใหเ้ กิด ความร่วมมือในการพฒั นาเทคโนโลยสี รา้ งเสรมิ สขุ ภาพ ผลการดำ� เนินงานท่สี �ำคัญ 149 ๑) เกดิ ขอ้ ตกลงความรว่ มมอื ดา้ นการสง่ เสรมิ สขุ ภาพกบั องคก์ ารอนามยั โลกใน ๓ ระดบั ทั้งระดับโลก ระดับภมู ภิ าค และระดบั ประเทศ ๒) พัฒนาผลงานนวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพของเยาวชนท่ีมีการน�ำไปใช้ประโยชน์ ในพืน้ ท่ี ๑๙ ผลงาน ทง้ั น้ี สามารถนำ� เสนอโดยสงั เขปไดด้ งั น้ี
๑. การยกระดบั งานสร้างเสริมสุขภาพของ สสส. ในเวทโี ลก สสส. ใหค้ วามสำ� คญั ในการพฒั นาความรว่ มมอื กบั องคก์ ารอนามยั โลก เพอื่ ยกระดบั งานสรา้ งเสรมิ สุขภาพของ สสส. และภาคีเครอื ขา่ ย ตลอดจนเพอื่ สร้างการรับรแู้ ละการยอมรบั ในคณุ ค่าประเทศไทย ในเวทีโลก โดยเน้นบทบาทเป็นผเู้ ชอื่ มตอ่ เชิงยุทธศาสตรท์ ชี่ าญฉลาด (Intelligent Strategic Broker) สานสัมพันธ์และประสานงานกับองค์การอนามัยโลก ควบคู่ไปกับการท�ำงานร่วมกับภาคียุทธศาสตร์ ภายในประเทศ อาทิ กระทรวงสาธารณสขุ กระทรวงการตา่ งประเทศ ส�ำนกั งานพฒั นานโยบายสขุ ภาพ ระหวา่ งประเทศ เพอื่ พฒั นาขอ้ ตกลงความรว่ มมอื และกจิ กรรมภายใตค้ วามรว่ มมอื อยา่ งเปน็ รปู ธรรม ดงั นี้ ๑.๑ รว่ มกบั องค์การอนามัยโลกในแบบทวภิ าคี ท�ำขอ้ ตกลงความร่วมมือใน ๓ ระดบั ดังนี้ ๑.๑.๑ ระดับโลก คือ ข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการขับเคล่ือนงานเชิงรุก ด้านการสร้างเสริมสุขภาพในระดับโลก พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๓ โดยด�ำเนินการใน ๖ ประเด็น คอื การควบคมุ เครื่องดม่ื แอลกอฮอล์ การสง่ เสริมกจิ กรรมทางกาย โรงเรียนสร้างเสรมิ สุขภาพ การลดการบรโิ ภคเคม็ การพฒั นาศกั ยภาพระบบเฝา้ ระวังโรคไมต่ ดิ ต่อในอาเซยี น และการสร้าง ความเขม้ แข็งระบบบรกิ ารปฐมภูมิ ๑.๑.๒ ระดับภูมิภาค คือ ข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการสร้างความเข้มแข็งด้าน งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพเพอื่ ลดปจั จยั เสยี่ งของโรคไมต่ ดิ ตอ่ เรอ้ื รงั ในภมู ภิ าคเอเชยี ใตแ้ ละตะวนั ออก พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๓ โดยดำ� เนนิ การใน ๒ เรอื่ ง คอื การจดั การปญั หาปจั จยั การคา้ กำ� หนดสขุ ภาพ และการสนบั สนนุ นโยบายอาหารเพื่อสขุ ภาพ 150 ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุน สสส. ร่วมการประชุมคู่ขนานในการประชุมระดับสูงของสมัชชา สหประชาชาติว่าด้วยการป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อ เพ่ือแลกเปลี่ยนมาตรการควบคุมเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ ระดบั นานาชาติ ท่ีส�ำนักงานสหประชาชาติ นครนวิ ยอร์ก ประเทศสหรฐั อเมริกา วนั ที่ ๒๘ กันยายน ๒๕๖๑
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 505
- 506
- 507
- 508
- 509
- 510
- 511
- 512
- 513
- 514
- 515
- 516
- 517
- 518
- 519
- 520
- 521
- 522
- 523
- 524
- 525
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 525
Pages:
