e-book วิชาห้างหุ้นส่วน

การบญั ชีห้างหนุ้ ส่วน 151รหัสวชิ า 2201 - 2102 ท้งั น้ี สาหรับกาไรสทุ ธิทเี่ กดิ ขนึ้ ในรอบระยะเวลาบญั ชี ซ่งึ เริม่ ในหรือหลงั วนั ท่ี 1 มกราคม 2551 เปน็ตน้ ไป ตาม พ.ร.ฎ.(ฉบบั ท่ี 471) (2) กรณีเป็นกิจการสานักงานปฏิบัตกิ ารภูมิภาค ให้คานวณภาษีในอัตราร้อยละ10 ของกาไรสทุ ธิ และจะต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่ือนไขตามพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบบั ท่ี 405) แกไ้ ขเพ่ิมเตมิ โดย พ.ร.ฎ. (ฉบบั ท่ี 508) (3) กรณีเป็นกิจการนาเข้า ส่งออก ไปนอกราชอาณาจักร ในเขตปลอดอากรหรือระหว่างเขตปลอดอากร ตามกฎหมายว่าด้วยศุลกากรที่ได้รับอนุญาตจากกระทรวงพลังงานให้ค้านา้ มันเชื้อเพลงิ ให้คานวณภาษใี นอตั รารอ้ ยละ 10 ของกาไรสุทธิ ในรอบระยะเวลาบญั ชีท่ีเร่ิมในหรือหลัง วนั ที่ 1 มกราคม 2547 เป็นต้นไป และจะตอ้ งปฏบิ ัติใหเ้ ปน็ ไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงอ่ื นไขตามพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับท่ี 406) (4) กรณีกิจการเป็นศูนย์กลางการจัดหาสินค้าเพื่อการผลิตระหว่างประเทศให้คานวณภาษีในอัตราร้อยละ 15 ของกาไรสุทธิเป็นเวลา 5 รอบระยะเวลาบัญชีต่อเน่ืองกัน นับแต่รอบระยะเวลาบัญชแี รกท่ีได้รับการจดแจ้ง และให้จดแจ้งภายใน 2 ปี นับแต่วันท่ี 5 พฤษภาคม 2554 และจะต้องปฏิบัติให้เปน็ ไปตามหลักเกณฑ์ วิธกี าร และเง่ือนไข ตามพระราชกฤษฎกี าฯ (ฉบับที่ 518) (5) กรณีเป็นกิจการต้ังอยู่ในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ ซึ่งประกอบด้วย จังหวัดนราธวิ าส จังหวดั ปตั ตานี จงั หวัดยะลา จงั หวัดสงขลา เฉพาะในทอ้ งทอี่ าเภอจะนะ อาเภอนาทวี อาเภอสะบ้าย้อย และอาเภอเทพา และจังหวัดสตูล และมีรายได้ที่เกิดขึ้นจากการผลิตสินค้า การขายสินค้าหรือการให้บริการในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ ให้คานวณภาษีในอัตราร้อยละ 3 ของกาไรสุทธิ ต้ังแต่รอบระยะเวลาบัญชี 2553 ที่เร่ิมในหรือหลังวันท่ี 1 มกราคม 2553 ถึงรอบระยะเวลาบัญชี 2555ทส่ี น้ิ สุดภายในหรอื หลังวันที่ 31 ธันวาคม 2555 ตามพระราชกฤษฎกี าฯ (ฉบบั ที่ 492) 3) กรณีไดรบั อนุมัตกิ รมสรรพากรให้เสียภาษีจากยอดรายรับ ให้คานวณภาษใี นอัตรารอ้ ยละ 5 ของยอดรายรบั ก่อนหกั รายจา่ ย 3.2.3 การยื่นแบบแสดงรายการและชาระภาษี ห้างห้นุ ส่วนนติ ิบคุ คลมหี นา้ ทีเ่ สียภาษเี งินไดน้ ิตบิ ุคคลจากกาไรสุทธิ โดยยนื่ แบบแสดงรายการและชาระภาษปี ีละ 2 ครงั้ ดงั น้ี 1) การเสียภาษีเงนิ ได้นิตบิ ุคคลครึ่งปี โดยต้องยื่นแบบรายการและชาระภาษตี ามแบบภ.ง.ด.51 ภายใน 2 เดือน นบั จากวันสุดทา้ ยของทุก 6 เดอื นแรกของรอบระยะเวลาบัญชี 2) การเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลจากกาไรสุทธิเมื่อสิ้นรอบระยะเวลาบัญชีโดยยื่นแบบรายการและชาระภาษี ตามแบบ ภ.ง.ด.50 ภายใน 150 วัน นับแต่วันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชี 3.2.4 สถานทย่ี ืน่ แบบแสดงรายการภาษี สามารถยนื่ ตามสถานทดี่ งั น้ี 1) ในเขตกรงุ เทพมหานคร ใหย้ น่ื ณ - สานกั งานสรรพากรพน้ื ทีส่ าขาในท้องท่ที สี่ านักงานใหญต่ ง้ั อยู่ - ธนาคารพาณิชย์ของไทย และสาขาในเขตกรงุ เทพมหานคร 2) ในเขตจังหวดั อนื่ ใหย้ นื่ ณ - ทีว่ ่าการอาเภอ หรือก่ิงอาเภอท่ที ่สี านักงานใหญต่ ัง้ อยู่ ในกรณีสานักงานสรรพากรอาเภอมไิ ดต้ ้ังอยู่ ณ ที่วา่ การอาเภอให้ยื่น ณ สานักงานสรรพากรอาเภอPartnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุน้ สว่ น 152 รหสั วิชา 2201 - 2102 - สานกั งานสาขาของธนาคารพาณิชยไ์ ทยในเขตอาเภอ หรือก่ิงอาเภอทอ้ งที่ทีส่ านักงานใหญ่ตั้งอยู่ หมายเหตุ การย่ืนแบบแสดงรายการภาษี ภ.ง.ด.50, ภ.ง.ด.51, ภ.ง.ด.53 และ ภ.ง.ด.54สามารถยืน่ ผา่ นอินเทอรเ์ น็ตได้ท่เี วป็ ไซตก์ รมสรรพากร www.rd.go.thตัวอยา่ งการคานวณภาษเี งนิ ไดน้ ติ บิ คุ คล (ในรายวิชาการบัญชีห้างหุ้นส่วนนี้ ขอยกตวั อย่างงบการเงินของห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนเพยี งงวดบญั ชีเดียวคอื งวดบัญชีปัจจุบัน (2554) เพือ่ ผู้เรียนจะไดเ้ ข้าใจง่าย และไม่สับสน)ตัวอย่างที่ 3 ห้างหุ้นส่วนจากัด ตะวันแสงทอง มียอดคงเหลือในงบทดลอง เมื่อวันท่ี 31ธนั วาคม 2554 ดังนี้ ห้างห้นุ ส่วนจากดั ตะวันแสงทอง งบทดลอง สาหรบั ปี ส้นิ สดุ 31 ธันวาคม 2554เงินสด 92,000ลูกหนก้ี ารค้า 210,000ค่าเผ่ือหน้ีสงสัยจะสูญ 3,000สนิ ค้าคงเหลือ 120,000วัสดสุ านักงาน 14,600ค่าเบ้ยี ประกนั จา่ ยลว่ งหน้า 24,000ทดี่ ิน 800,000อาคาร 520,000คา่ เสือ่ มราคาสะสม – อาคาร 156,000รถยนต์ 350,000คา่ เสอื่ มราคาสะสม – รถยนต์ 70,000เจ้าหนี้การค้า 94,000เงินกู้ 200,000ทุน –ตะวัน 380,000ทุน – แสงทอง 400,000ขาดทุนสะสม 50,000ขาย 1,560,000รบั คืน 12,000ส่วนลดจา่ ย 28,000ซื้อสินค้า 450,000ค่าขนสง่ เขา้ 30,000สง่ คนื สนิ ค้า 17,000 Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหุน้ ส่วน 153 รหัสวิชา 2201 - 2102เงินเดอื นพนกั งานขาย 45,000ค่าพาหนะพนักงานขาย 8,400คา่ โฆษณา 20,000เงนิ เดือนสานกั งาน 58,000คา่ ใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ดสานกั งาน 6,000คา่ สาธารณูปโภค 22,000ภาษซี ือ้ ต้องหา้ ม 12,000 8,000 .ดอกเบย้ี จ่าย 2,880,000 2,880,000รายละเอยี ดเพิ่มเตมิ มดี ังน้ี 1. สินค้าคงเหลือ ณ วันท่ี 31 ธนั วาคม 2554 ตีราคาได้ 88,000 บาท และวัสดุ สานักงานคงเหลอื 3,600 บาท 2. คา่ เผื่อหนีส้ งสยั จะสูญ 1% ของยอดขายสุทธิ 3. คดิ ค่าเสอ่ื มราคา – อาคาร 5% ต่อปี และรถยนต์ 20% ตอ่ ปี 4. ค่าเบย้ี ประกนั จ่ายล่วงหนา้ เปน็ ค่าเบย้ี ประกนั สาหรบั เวลา 1 ปี เร่ิมเอาประกนั ต้ังแต่วันท่ี 1 มนี าคม 2554 5. ดอกเบ้ียค้างจ่ายจานวน 4,000 บาท 6. หา้ งห้นุ สว่ นมผี ลขาดทุนสะสมยกมาในปี 2554 จานวน 50,000 บาท 7. ห้างหนุ้ สว่ นมเี ครดิตภาษคี รงึ่ ปีแรก (ภาษเี งินไดห้ ัก ณ ทจี่ า่ ย มาตรา 3 เตรส) จานวน 55,000 บาท 8. ค่าใชจ้ ่ายในการบรหิ ารที่มหี ลกั ฐานการจา่ ยเงนิ ไม่ถูกตอ้ ง 9,400 บาท ห้างหุ้นส่วนจากัด ตะวันแสงทอง งบกาไรขาดทุน สาหรบั ปี สิ้นสดุ วันที่ 31 ธนั วาคม 2554 หมายเหตุ หนว่ ย : บาทรายได้ (1) 1,520,000 1,520,000รายไดจ้ ากการขาย 495,000รวมรายได้ 73,400 228,200ค่าใช้จ่าย 796,600 723,400ตน้ ทนุ ขาย (2) 12,000คา่ ใช้จา่ ยในการขาย (3)ค่าใช้จ่ายในการบรหิ าร (4)รวมค่าใช้จ่ายกาไรก่อนต้นทนุ ทางการเงนิ และค่าใชจ้ ่ายภาษเี งินได้ต้นทุนทางการเงิน Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุน้ สว่ น 154 รหสั วชิ า 2201 - 2102กาไรกอ่ นค่าใช้จา่ ยภาษเี งนิ ได้ 711,400ค่าใชจ้ า่ ยภาษีเงนิ ได้ (711,400-150,000) X 15% 84,210กาไรสทุ ธิ 627,190รายละเอยี ดประกอบงบการเงิน 12,000 1,560,000 1,520,000 (1) รายได้จากการขาย 28,000 40,000 ขาย หัก รบั คืน สว่ นลดจา่ ย(2) ตน้ ทนุ ขาย 450,000 120,000 สนิ ค้าคงเหลือตน้ งวด 30,000 ซอื้ สนิ ค้า 480,000 463,000 บวก คา่ ขนส่งเขา้ 17,000 583,000 88,000 หัก สง่ คนื สนิ ค้า 495,000 สนิ คา้ ท่ีมีไวเ้ พ่ือขาย หัก สินคา้ คงเหลอื ปลายงวด(3) คา่ ใช้จา่ ยในการขาย 45,000 73,400 เงินเดือนพนกั งานขาย 8,400 คา่ พาหนะพนักงานขาย 20,000 คา่ โฆษณา(4) ค่าใช้จ่ายในการบริหาร 58,000 228,200 เงินเดอื นสานักงาน 6,000 คา่ ใช้จา่ ยเบด็ เตล็ดสานกั งาน 22,000 คา่ สาธารณูปโภค 11,000 วสั ดสุ านกั งานใช้ไป 15,200 หนสี้ งสัยจะสญู 20,000 ค่าเบยี้ ประกนั 26,000 คา่ เสอื่ มราคา – อาคาร 70,000 คา่ เสอ่ื มราคา – รถยนต์ Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหุ้นสว่ น 155 รหัสวิชา 2201 - 2102 การคานวณกาไรทางภาษี 15,200 627,190กาไรทางบัญชี 9,400บวก รายการทกี่ ฎหมายไม่ยอมใหถ้ ือเป็นค่าใช้จ่าย 12,000 36,600 663,790 หนี้สงสยั จะสญู 50,000 ค่าใช้จ่ายในการบรหิ ารที่มีหลกั ฐานไม่ถูกต้อง 613,790 ภาษีซ้อื ต้องหา้ มหกั ขาดทุนสะสมยกมา 69,568.50กาไรสทุ ธิเพอื่ คานวณภาษี 55,000.00ภาษีเงนิ ไดท้ ่จี ะต้องชาระ (613,790 – 150,000) × 15% 14,568.50หกั เครดิตภาษคี ร่งึ ปแี รกภาษีเงินไดท้ ต่ี ้องชาระสุทธิหมายเหตุ 613,790 150,000 กาไรสุทธเิ พอ่ื คานวณภาษี 463,790 ไดร้ ับการยกเว้นภาษี 0 - 150,000 บาทแรก 69,568.50 กาไรสทุ ธคิ งเหลือเพอื่ คานวณภาษีจานวน อตั ราภาษีเงนิ ได้ (463,790) × 15% Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ สว่ น 156 รหัสวิชา 2201 - 2102สรปุ การจัดทางบการเงินตามกฎหมายของห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ต้องจัดทารายการย่อในงบการเงินตามประกาศกรมพัฒนาธุรกิจการคา้ เรอื่ ง รายการยอ่ ทต่ี ้องมีในงบการเงิน พ.ศ.2554 และให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติการบัญชี พ.ศ.2543 โดยจัดทางบการเงินห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนตามท่ีกาหนดในแบบ 1 ซ่งึ มดี ังนี้ 1. งบแสดงฐานะการเงิน 2. งบกาไรขาดทนุ 3. หมายเหตุประกอบงบการเงนิ ส่วนการจัดทางบการเงินของกิจการห้างหุ้นส่วนสามัญ ตามพระราชบัญญัติการบัญชีพ.ศ.2543 ไม่ได้บังคับว่ากิจการห้างหุ้นส่วนสามัญต้องจัดทางบการเงินตามแบบมาตรฐานงบการเงินซึง่ สามารถจัดทาเชน่ เดียวกันกับงบการเงินของกจิ การเจ้าของคนเดียว ดงั น้ี 1. งบกาไรขาดทุน 2. งบแสดงฐานะการเงินภาษีเงนิ ไดข้ องกิจการห้างหนุ้ ส่วน 1. ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา สาหรับกิจการห้างหุ้นส่วนที่ไม่ได้จดทะเบียน โดยคานวณภาษีจากเงินได้สุทธิ ซ่ึงได้จากยอดเงินไดพ้ ึงประเมินตลอดปีภาษี หักดว้ ยค่าใช้จ่าย และค่าลดหย่อน แล้วจึงนาเงนิ ได้สทุ ธิไปคานวณภาษี ตามบัญชอี ัตราภาษีเงนิ ได้บุคคลธรรมดา 2. ภาษีเงินได้นิติบคุ คล สาหรับกจิ การห้างหนุ้ ส่วนจดทะเบียน และห้างหุ้นสว่ นจากัด คานวณภาษจี ากกาไรสุทธใิ นอตั ราดงั นี้ 2.1 กรณที ัว่ ไป ใหค้ านวณภาษใี นอตั รา ร้อยละ 30 ของกาไรสทุ ธิ 2.2 กรณีลดอตั ราภาษี ได้แก่ 2.2.1 กรณเี ปน็ บริษทั หรือห้างหุ้นส่วนนติ บิ ุคคล ท่มี ที นุ ชาระแล้วในวนั สดุ ทา้ ยของรอบระยะเวลาบัญชีไมเ่ กนิ 5 ล้านบาท ให้คานวณภาษีในอัตราดังนี้ กาไรสุทธิ อัตราภาษรี อ้ ยละ 0 – 150,000 บาท ยกเว้นเกิน 150,000 – 1,000,000 บาท 15เกนิ 1,000,000 – 3,000,000 บาท 25เกนิ 3,000,000 บาทขึน้ ไป 30 ทง้ั นี้ สาหรับกาไรสทุ ธทิ ีเ่ กิดข้นึ ในรอบระยะเวลาบญั ชี ซง่ึ เร่มิ ในหรือหลงั วันท่ี 1 มกราคม 2551 เปน็ตน้ ไป ตาม พ.ร.ฎ.(ฉบบั ที่ 471) Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุน้ สว่ น 157 รหสั วิชา 2201 - 21022.2.2 กรณีเป็นกิจการสานักงานปฏิบัติการภูมิภาค ให้คานวณภาษีในอัตราร้อยละ 10 ของกาไรสทุ ธิ และจะต้องปฏบิ ตั ิให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงอ่ื นไข ตามพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 405) แกไ้ ขเพม่ิ เติมโดย พ.ร.ฎ. (ฉบบั ที่ 508)2.2.3 กรณีเป็นกิจการนาเข้า ส่งออก ไปนอกราชอาณาจักร ในเขตปลอดอากรหรือระหว่างเขตปลอดอากร ตามกฎหมายว่าด้วยศุลกากรท่ีได้รับอนุญาตจากกระทรวงพลังงานให้ค้าน้ามันเชื้อเพลงิ ให้คานวณภาษีในอตั รารอ้ ยละ 10 ของกาไรสุทธิ ในรอบระยะเวลาบัญชีที่เริ่มในหรือหลัง วันท่ี 1 มกราคม 2547 เป็นตน้ ไป และจะต้องปฏิบัตใิ หเ้ ปน็ ไปตามหลักเกณฑ์ วธิ กี าร และเงอ่ื นไขตามพระราชกฤษฎกี าฯ (ฉบับท่ี 406)2.2.4 กรณีกิจการเป็นศูนย์กลางการจัดหาสินค้าเพื่อการผลิตระหว่างประเทศใหค้ านวณภาษีในอัตรารอ้ ยละ 15 ของกาไรสทุ ธิเปน็ เวลา 5 รอบระยะเวลาบญั ชีต่อเนอื่ งกนั นบั แตร่ อบระยะเวลาบญั ชีแรกท่ีไดร้ ับการจดแจ้ง และให้จดแจ้งภายใน 2 ปี นับแตว่ ันที่ 5 พฤษภาคม 2554 และจะตอ้ งปฏบิ ัติใหเ้ ปน็ ไปตามหลกั เกณฑ์ วธิ ีการ และเงื่อนไข ตามพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 518)2.2.5 กรณีเป็นกิจการตั้งอยู่ในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ ซึ่งประกอบด้วยจังหวัดนราธิวาส จังหวัดปัตตานี จังหวัดยะลา จังหวัดสงขลา เฉพาะในท้องท่ีอาเภอจะนะ อาเภอนาทวี อาเภอสะบ้าย้อย และอาเภอเทพา และจังหวัดสตูล และมีรายได้ที่เกิดข้ึนจากการผลิตสินค้าการขายสินค้า หรือการให้บริการในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ ให้คานวณภาษีในอัตราร้อยละ 3 ของกาไรสุทธิต้ังแตร่ อบระยะเวลาบญั ชี 2553 ท่ีเริม่ ในหรือหลังวันท่ี 1 มกราคม 2553 ถึงรอบระยะเวลาบัญชี 2555ทสี่ ้ินสดุ ภายในหรอื หลังวันท่ี 31 ธนั วาคม 2555 ตามพระราชกฤษฎกี าฯ (ฉบับท่ี 492)2.3 กรณีไดรับอนุมัติกรมสรรพากรให้เสียภาษีจากยอดรายรับ ให้คานวณภาษีในอตั รารอ้ ยละ 5 ของยอดรายรบั ก่อนหกั รายจ่าย Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุ้นสว่ น 158รหัสวชิ า 2201 - 2102Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุ้นสว่ น 159รหสั วิชา 2201 - 2102 แบบฝึกปฏิบัตหิ น่วยที่ 4งบการเงนิ และภาษเี งนิ ได้ของกิจการห้างหนุ้ สว่ นตอนที่ 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ใี หถ้ ูกตอ้ งและสมบรู ณ์ 1. จงอธิบายความหมายของงบการเงิน …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. งบการเงินของกจิ การหา้ งหนุ้ ส่วนทจ่ี ดทะเบียน ท่ตี ้องจดั ทาตามแบบ 1 ตามประกาศ กรมพัฒนาธุรกิจการคา้ เรอ่ื ง กาหนดรายการย่อท่มี ีต้องมใี นงบการเงิน พ.ศ.2554 ได้แก่ งบการเงนิ ใด …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. ภาษเี งนิ ได้ของกจิ การห้างห้นุ สว่ นมภี าษอี ะไรบา้ ง และใชก้ บั กิจการห้างหนุ้ ส่วนประเภทใด …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. อตั ราภาษเี งินไดน้ ติ ิบุคคล ของห้างห้นุ ส่วนจดทะเบียนมีอตั ราใดบา้ ง …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งห้นุ สว่ น 160 รหสั วชิ า 2201 - 2102ตอนท่ี 2 ใหฝ้ ึกปฏิบตั ริ ายการบัญชตี ามทก่ี าหนดขอ้ 1. หา้ งหุ้นส่วนสามัญ อดุ มชาตรี มียอดบญั ชีระหว่างปี 25XX และยอดคงเหลอื ในบญั ชดี งั น้ี อุดม ชาตรีเงินทนุ 1 ม.ค.25XX 55,000 45,000ลงทุนเพิ่ม 30,000 25,000เงินถอนระหว่างปี 20,000 5,000สว่ นแบง่ กาไร 35,000 15,000ให้ทา งบเงนิ ทุนของผเู้ ปน็ หุ้นสว่ น สาหรับงวด 1 ปี สน้ิ สดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25XXข้อ 2. ในการดาเนินกิจการระหวา่ งปี 25XX ของห้างหุ้นสว่ นจากัด คุณธรรม ซ่ึงมบี ญั ชีแสดงยอดคงเหลอื ในวนั ที่ 31 ธันวาคม 25XX ดังน้ีรายได้จากการขาย 1,850,000ตน้ ทนุ ขาย 1,244,000ค่าใชจ้ ่ายในการขายและบริหาร 236,000ดอกเบ้ยี จา่ ย 18,500ให้ทา งบกาไรขาดทุน จาแนกค่าใช้จา่ ยตามหน้าที่ (แบบหลายขั้น) สาหรบั งวด 1 ปีสน้ิ สุดวันที่ 31 ธนั วาคม 25XXข้อ 3. เมฆ และหมอก เปน็ หุ้นส่วนกนั ได้จดั ตัง้ ห้างหุน้ ส่วนสามญั ท้องฟา้ มที ุนเมือ่ วนั ท่ี 1 มกราคม 25XX จานวน 120,000 บาท และ 180,000 บาท ตามลาดับ ระหว่างปี เมฆถอนเงินใช้ ส่วนตัว 5,000 บาท และหมอก 10,000 บาท วนั ที่ 31 ธันวาคม 25XX ปิดบัญชีปรากฏวา่ ห้างห้นุ สว่ นมีผลกาไรสุทธิ 92,000 บาทผู้เปน็ หุน้ ส่วนทงั้ สองตกลงแบง่ กาไรขาดทุน ดังน้ี 1. คิดดอกเบย้ี ทุนใหห้ ้นุ สว่ นในอัตรา 5% จากทุนตน้ ปี 2. คิดเงินเดือนให้หุ้นสว่ นปลี ะ 14,000 และ 16,000 บาท ตามลาดับ 3. กาไรขาดทนุ ทเ่ี หลือแบง่ กนั ในอัตรา 4 : 6 ใหท้ า 1. แสดงการแบง่ กาไรสทุ ธิทา้ ยงบกาไรขาดทุน สาหรับงวด 1 ปี สิน้ สุดวันที่ 31 ธันวาคม 25XX 2. งบแสดงการเปลย่ี นแปลงเงินทนุ ผู้เป็นหุ้นสว่ น Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งห้นุ ส่วน 161 รหัสวิชา 2201 - 2102ข้อ 4. ตอ่ ไปนี้เปน็ ยอดบญั ชีคงเหลอื ของห้างหุ้นสว่ นจากัด แสนสบาย เมือ่ วันที่ 31 ธนั วาคม 25X1 และ 25X0 ซึง่ มนี ายแสน และนายสบาย เป็นหุ้นส่วนกันสินค้าคงเหลือตน้ งวด ปี 25X1 ปี 25X0สินคา้ คงเหลอื ปลายงวด 68,000 84,000ขายสนิ ค้า 93,000 56,000รับคืนสินค้า 789,000 749,000สว่ นลดจ่าย 4,000 3,000ซ้ือสนิ ค้า 10,000 12,000ค่าขนสง่ เขา้ 224,000 182,000ส่งคนื สนิ ค้า 26,000 22,000สว่ นลดรบั 6,000 4,000เงนิ เดือน 9,000 10,000คา่ เชา่ 120,000 100,000คา่ พาหนะ 30,000 30,000คา่ โฆษณา 28,000 19,000ค่าสาธารณูปโภค 25,000 24,000เงนิ สมทบประกันสังคม 32,000 29,200ดอกเบยี้ จา่ ย 12,000 10,000 18,000 16,000ใหท้ า 1. งบกาไรขาดทุน จาแนกคา่ ใชจ้ ่ายตามหน้าที่ แบบขนั้ เดยี ว สาหรับงวด 1 ปี สน้ิ สุดวนั ที่ 31 ธันวาคม 25X1 และ 25X0 2. งบยอ่ ยแสดงรายละเอียดประกอบงบกาไรขาดทนุ Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ สว่ น 162 รหัสวชิ า 2201 - 2102ขอ้ 5. ต่อไปน้เี ปน็ งบทดลองของหา้ งหุ้นส่วนสามญั ธนาสนิ เมอื่ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25XX หา้ งหุน้ สว่ นสามัญ ธนาสิน งบทดลอง วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25XXเงินสด 83,000 1,000ลกู หน้ี 60,000คา่ เผ่ือหนส้ี งสัยจะสญู 60,000วัสดุสานักงาน 10,000 20,000สินค้าคงเหลอื 60,000 30,000อาคาร 400,000 280,000คา่ เสื่อมราคาสะสม – อาคาร 200,000อปุ กรณ์สานกั งาน 100,000 445,000คา่ เสื่อมราคาสะสม – อุปกรณ์สานักงาน 13,000เจ้าหน้ี 8,000ทนุ – ธนา 12,000 4,000ทุน – สิน 185,000 20,000ขายสนิ ค้า 30,000รายไดเ้ บด็ เตลด็ .รับคนื สินค้า 40,000ส่วนลดจา่ ย 50,000 1,073,000ซื้อสินค้า 20,000คา่ ขนส่งเข้า 12,000สง่ คืนสนิ ค้า 3,000สว่ นลดรบั 1,073,000เงนิ เดอื นพนักงานขายเงินเดอื นสานกั งานคา่ โฆษณาค่าน้า – ค่าไฟค่าขนส่งออก Partnership Accounting

การบญั ชีห้างห้นุ ส่วน 163 รหัสวชิ า 2201 - 2102รายการปรบั ปรงุ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25XX มีดังนี้ 1. สนิ คา้ คงเหลอื ตรวจนบั และตรี าคาได้ 85,000 บาท และวสั ดุสานกั งานคงเหลอื 3,000 บาท 2. ตง้ั คา่ เผ่อื หน้สี งสยั จะสูญ 5% ของยอดลูกหนี้ 3. คดิ ค่าเส่ือมราคาอาคาร 5% ต่อปี และอปุ กรณ์สานกั งาน 10% ต่อปี 4. คา่ โฆษณาเป็นของปี 25XX จานวน 15,000 บาทข้อตกลงในการแบง่ กาไรขาดทนุ มดี งั นี้ 1. คิดเงินเดือนให้ห้นุ สว่ น ปลี ะ 4,000 บาท และ 6,000 บาท ตามลาดบั 2. คิดดอกเบ้ียทุนให้หนุ้ สว่ น 5% จากทนุ ตน้ งวด 3. คิดโบนสั ให้สนิ ซึง่ เป็นห้นุ สว่ นผู้จัดการ 10% ของกาไรสุทธิหลงั หกั ดอกเบย้ี ทุน และเงินเดือน 4. กาไรขาดทนุ ท่เี หลือแบง่ เทา่ กนั ให้ทา 1. บนั ทึกรายการปรับปรงุ และปดิ บญั ชี (วิธที นุ คงที่) 2. งบกาไรขาดทนุ สาหรับงวด 1 ปี สน้ิ สดุ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25XX 3. งบเงนิ ทนุ ของผูเ้ ป็นหุ้นสว่ น 4. งบแสดงฐานะการเงิน วันที่ 31 ธนั วาคม 25XXข้อ 6. ตอ่ ไปนี้เป็นงบทดลองของห้างหุ้นส่วนสามัญ จิว๋ แจว๋ เม่อื วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25XX ห้างหนุ้ ส่วนสามญั จ๋ิวแจ๋ว งบทดลอง วันท่ี 31 ธันวาคม 25XXเงินสด 50,000เงนิ ฝากธนาคาร 300,000ลูกหน้ี 100,000ค่าเผอ่ื หนส้ี งสยั จะสูญ 2,000สินค้าคงเหลอื 70,000 80,000 60,000วสั ดุสานกั งาน 15,000 50,000 38,000คา่ โฆษณาจา่ ยล่วงหนา้ 20,000 100,000อาคาร 400,000ค่าเสื่อมราคาสะสม – อาคารอปุ กรณส์ านกั งาน 200,000คา่ เส่ือมราคาสะสม – อปุ กรณ์สานักงานรถยนต์ 250,000ค่าเสอ่ื มราคาสะสมเจ้าหนี้เงนิ กู้ Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 164 รหสั วชิ า 2201 - 2102ทนุ -จิ๋ว 10,000 400,000ทนุ -แจว๋ 20,000 410,000เงินถอน-จิ๋ว 600,000เงนิ ถอน-แจ๋ว 5,000ขายสนิ คา้ 15,000 25,000รบั คนื สนิ ค้า 250,000 30,000ส่วนลดจ่าย 30,000ซ้ือสินค้า .คา่ ขนส่งเขา้ 50,000ส่งคืนสนิ คา้ 30,000 1,795,000สว่ นลดรับ 5,000เงินเดอื นพนกั งานขาย 3,000เงนิ เดือนสานักงาน 2,000คา่ นา้ -คา่ ไฟ 1,795,000คา่ นายหน้าในการขายดอกเบ้ียจ่ายรายการปรบั ปรุง วันที่ 31 ธนั วาคม 25XX มีดงั นี้ 1. สนิ คา้ คงเหลอื ตรวจนบั และตีราคาได้ 100,000 บาท และวสั ดสุ านักงานคงเหลอื 5,000 บาท 2. คดิ ค่าเสอื่ มราคาอาคาร 5% ตอ่ ปี อปุ กรณ์สานกั งาน 10% ตอ่ ปี และรถยนต์ 20% ต่อปี 3. ตง้ั คา่ เผ่อื หน้ีสงสัยจะสูญ 5% ของยอดลูกหน้ี 4. ค่าโฆษณาทเี่ ป็นของปี 25XX จานวน 10,000 บาท 5. เงนิ เดอื นพนักงานขาย 2 คน ๆ ละ 5,000 บาท กจิ การยงั ไมไ่ ด้จ่ายข้อตกลงในการแบง่ กาไรขาดทนุ มดี ังน้ี 1. คิดเงนิ เดอื นใหห้ ้นุ ส่วน ปลี ะ 10,000 บาท และ 15,000 บาท ตามลาดับ 2. คดิ ดอกเบ้ียทนุ ใหห้ นุ้ ส่วน อตั รา 5% ของทนุ ต้นงวด 3. คดิ โบนสั ใหจ้ ๋วิ 20% ของกาไรสทุ ธิ 4. กาไรขาดทนุ ทเ่ี หลอื แบง่ กนั อตั รา 40% และ 60%ใหท้ า 1. บนั ทึกรายการปรบั ปรงุ และปดิ บัญชี (หา้ งหนุ้ สว่ นใช้วิธีทนุ เปลย่ี นแปลง) 2. งบกาไรขาดทนุ (แบบหลายช้ัน) สาหรับระยะเวลา 1 ปี ส้นิ สุดวันที่ 31 ธันวาคม 25XX 3. งบเงนิ ทุนของผเู้ ปน็ หุน้ สว่ น 4. งบแสดงฐานะการเงิน ณ วันท่ี 31 ธนั วาคม 25XX Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหุน้ ส่วน 165รหสั วชิ า 2201 - 2102 กิจกรรมเสนอแนะ1. มอบหมายให้กลุ่มที่ 4 สรุปเน้ือหาท่ีได้เรียนรู้ไปแล้วของหน่วยที่ 4 แล้วสรุปเป็นรายงานตาม ประเด็นดังตอ่ ไปนี้ 1.1 ความหมายของงบการเงิน 1.2 ยกตวั อยา่ งงบการเงนิ ของกิจการหา้ งหนุ้ ส่วนจดทะเบยี นที่ต้องมีรายการย่อตาม แบบ1 โดยศกึ ษาจากอนิ เทอรเ์ นต็ เลือกกจิ การห้างหนุ้ ส่วนจดทะเบียนที่สมาชกิ ในกลุม่ สนใจ เพอื่ นาเสนอ 1 กจิ การ 1.3 ยกตัวอยา่ งงบการเงินของกจิ การห้างหนุ้ ส่วนสามัญ 1.4 ภาษเี งินได้ของกจิ การห้างหุ้นสว่ น ขัน้ ตอนในการปฏิบตั ิ1. กลุ่มที่ 4 นาเสนอผลงานหน้าช้ันเรียน (หลังจากเรียนจบหน่วยที่ 4) พร้อมแจกสรุปเนื้อหาตามที่ ได้รับมอบหมายใหผ้ เู้ รยี นทุกคน เพือ่ ศกึ ษาทาความเข้าใจและเตรยี มตวั สอบวัดผลหลงั เรยี นรู้2. หลงั จากนาเสนอเสรจ็ กลุม่ ผูน้ าเสนอถามคาถามที่ได้เตรยี มไว้ (3 – 5 ข้อ) ใหเ้ พอื่ นแตล่ ะกลุม่ เขียน ตอบลงในกระดาษ แลว้ ส่งให้กล่มุ ผู้นาเสนอเพอ่ื ตรวจสอบ3. กลุ่มผู้นาเสนอตรวจสอบความถูกต้องและเฉลยคาตอบ กรณีที่กลุ่มใดตอบไม่ถูกต้อง กลุ่มผู้นา เสนอควรชี้แนะและอธบิ ายใหถ้ ูกตอ้ งและเข้าใจ ภายใต้ข้อเสนอแนะจากครูผูส้ อน4. ครผู ู้สอน และผเู้ รยี นท่ีเหลอื อีก 3 กลุม่ ประเมนิ ผลการนาเสนอของกล่มุ ที่ 15. ครผู ู้สอนสรุปและใหข้ ้อเสนอแนะ การนาเสนอของกลมุ่ ที่ 16. รวบรวมแบบประเมิน 1 และ 2 มาสรุปคะแนนลงในแบบสรปุ ผลการประเมนิ7. นาคะแนนรวมจากข้อ 6 มาเทียบบัญญัติไตรยางค์ เพ่อื หาคะแนนสุทธิPartnership Accounting

การบัญชหี ้างหุน้ สว่ น 166 รหัสวชิ า 2201 - 2102 แบบประเมนิ 1ผูเ้ รียนที่ถูกประเมนิ คอื กลุ่มท่ี ประเมนิ โดยผ้เู รยี นกลุ่มที่ที่ รายการ 432 1 ดมี าก ดี พอใช้ ต้อง ปรบั ปรงุ1 ความร่วมมอื ในการทางาน2 เทคนคิ ในการนาเสนอมคี วามน่าสนใจ3 การใช้สื่อและอปุ กรณใ์ นการนาเสนอ4 ความชัดเจนของเนอ้ื หาทนี่ าเสนอ5 ความเหมาะสมของเวลาท่ีนาเสนอ6 ในการนาเสนอครั้งน้ีไดร้ ับความรู้7 ผู้เรยี นมสี ว่ นรว่ มในการทากจิ กรรม กบั กลมุ่ ทน่ี าเสนอรวมรวมคะแนน Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นสว่ น 167 รหสั วิชา 2201 - 2102 แบบประเมนิ 2ผู้เรยี นทถ่ี ูกประเมินคอื กล่มุ ที่ ประเมนิ โดยครผู ู้สอนที่ รายการ 4 32 1 ดีมาก ดี พอใช้ ตอ้ ง ปรับปรงุ1 ความร่วมมือในการทางาน2 เทคนคิ ในการนาเสนอมคี วามน่าสนใจ3 การใช้สื่อและอปุ กรณใ์ นการนาเสนอ4 ความชดั เจนของเนอ้ื หาทีน่ าเสนอ5 ความเหมาะสมของเวลาทน่ี าเสนอ6 ในการนาเสนอครั้งนไ้ี ดร้ บั ความรู้7 ผเู้ รียนมสี ่วนรว่ มในการทากจิ กรรมกบั กล่มุ ท่ีนาเสนอ8 ความตรงต่อเวลาในการส่งงาน9 คณุ ภาพของงานมีความถกู ตอ้ งและ สะอาดเรยี บร้อยรวมรวมคะแนนความเหน็ / ขอ้ เสนอแนะของผ้สู อน 1. 2. 3. Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหนุ้ สว่ น 168 รหสั วชิ า 2201 - 21024.5. แบบสรปุ ผลการประเมินผปู้ ระเมนิ คะแนนรวม ผลเฉลีย่ ของ คะแนนประเมนิ รวมคะแนนเฉล่ยี แต่ละกลุม่ คะแนนท้งั 3 กลมุ่ ของครผู สู้ อน ของผู้เรยี นกลุ่มท่ี 1 และผสู้ อนกล่มุ ที่ 2 (หาร 3)กลุ่มท่ี 3 รวม Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุน้ ส่วน 169 รหสั วิชา 2201 - 2102 แบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยที่ 4 งบการเงนิ และภาษีเงินไดข้ องกจิ การห้างหนุ้ สว่ นจงเลอื กคาตอบทีถ่ ูกตอ้ งที่สดุ เพยี งคาตอบเดยี ว1. ตามประกาศกรมพัฒนาธุรกิจการคา้ เรือ่ งกาหนดรายการย่อทตี่ ้องมใี นงบการเงิน พ.ศ.2554 ตามท่กี าหนดในแบบ 1 เปน็ ธุรกิจตามขอ้ ใด ก. บริษทั จากัด ข. บรษิ ทั มหาชน ค. ห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ง. หา้ งหนุ้ ส่วนท่มี ิไดจ้ ดทะเบยี น2. หา้ งหุ้นส่วนทม่ี ิไดจ้ ดทะเบยี นตอ้ งยนื่ แบบและชาระภาษีตามข้อใด ก. ภาษศี ุลกากร ข. ภาษมี ูลคา่ เพมิ่ ค. ภาษีเงนิ ไดน้ ิตบิ ุคคล ง. ภาษีเงินไดบ้ ุคคลธรรมดา ข้อมูลตอ่ ไปน้ใี ชต้ อบคาถาม ขอ้ 3 – 6ห้างหนุ้ สว่ นจากดั ทวสี นิ มยี อดคงเหลอื บางบญั ชี ในวันท่ี 31 ธนั วาคม 25XX ดงั น้ี (ห้นุ ส่วนทง้ัสองตกลงแบง่ กาไรขาดทุนเทา่ กนั )ขายสินคา้ 600,000 บาทซื้อสินค้า (สุทธ)ิ 230,000 บาทสนิ ค้าคงเหลือตน้ งวด 90,000 บาทสนิ คา้ คงเหลือปลายงวด 120,000 บาทค่าใชจ้ ่ายในการขาย 8,000 บาทค่าใช้จ่ายในการบริหาร 12,000 บาทรายละเอียดบัญชที ุนของผู้เปน็ หนุ้ ส่วนในปี 25XX มดี งั น้ีทวี : 1 ม.ค.25XX ทุนยกมา 200,000 บาท ระหวา่ งปลี งทนุ เพ่มิ 50,000 บาทสนิ : 1 ม.ค.25XX ทนุ ยกมา 300,000 บาท ระหว่างปถี อนทุน 20,000 บาท3. ยอดต้นทนุ ขายเปน็ จานวนเท่าใด ก. 190,000 บาท Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหุน้ ส่วน 170รหสั วชิ า 2201 - 2102 ข. 200,000 บาท ค. 215,000 บาท ง. 220,000 บาท4. กาไรสทุ ธิหลงั ภาษีเงินได้ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25XX เปน็ จานวนเทา่ ใด ก. 266,000 บาท ข. 271,000 บาท ค. 284,000 บาท ง. 345,500 บาท5. ยอดบญั ชีทุนสิน ในวันท่ี 31 ธนั วาคม 25XX เปน็ จานวนเทา่ ใด ก. 172,750 บาท ข. 413,000 บาท ค. 452,750 บาท ง. 470,000 บาท6. หา้ งหุ้นสว่ นจากดั ทวีสินจะมียอดส่วนของผู้เป็นหนุ้ สว่ น ในวนั ที่ 31 ธันวาคม 25XX จานวนทัง้ สน้ิ เท่าใด ก. 500,000 บาท ข. 530,000 บาท ค. 696,000 บาท ง. 775,500 บาท7. ห้างหนุ้ ส่วนจากัด มณีวรรณ ซึง่ มที นุ รวมไมเ่ กนิ 5,000,000บาท ในระหว่างปีขายสนิ คา้ ได้ 1,980,000 บาท มีต้นทุนขาย 940,000 บาท ค่าใชจ้ า่ ยในการขาย 365,000 บาท ค่าใช้จ่ายในการบรหิ าร 228,000 บาท ดอกเบ้ียจา่ ย 22,000 บาท ยอดกาไรสทุ ธกิ ่อนตน้ ทุนทางการเงินและภาษีเงินไดม้ ีจานวนเท่าใด ก. 425,000 บาท ข. 447,000 บาท ค. 675,000 บาท ง. 1,040,000 บาท8. จากโจทย์ขอ้ 7 หา้ งหนุ้ ส่วนจากดั มณวี รรณ ตอ้ งชาระภาษเี งนิ ได้เปน็ จานวนเท่าใด ก. 41,250 บาท ข. 63,750 บาท ค. 127,500 บาท ง. ไมต่ ้องชาระ เน่อื งจากได้รับการยกเว้นกาไรสุทธิ 150,000 บาทแรก9. ขอ้ ใดจัดเปน็ ความหมายงบการเงินของกิจการหา้ งหนุ้ ส่วน ก. รายงานทางการเงนิ ท่ีแสดงถงึ ฐานะทางการเงินของกจิ การ ข. รายงานทางการเงินท่แี สดงถงึ ผลการดาเนินงานของกจิ การPartnership Accounting

การบัญชีห้างหุน้ สว่ น 171รหัสวชิ า 2201 - 2102ค. รายงานทางการเงนิ ทแี่ สดงการเปลย่ี นแปลงส่วนของเจ้าของง. ถูกทุกข้อ10. ข้อใดไมจ่ ดั เปน็ งบการเงนิ ของหา้ งหุ้นส่วนจดทะเบยี นทต่ี ้องมีรายการย่อตามท่ีกฎหมายกาหนด ตามแบบ 1 ก. งบกาไรขาดทนุ ข. งบแสดงฐานะการเงนิ ค. งบเงนิ ทนุ ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ น ง. หมายเหตปุ ระกอบงบการเงิน Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหนุ้ ส่วน 172รหัสวชิ า 2201 - 2102 หน่วยที่ 5 การรบั หนุ้ สว่ นใหม่ สาระสาคัญ การรับหุ้นส่วนใหม่ ในการที่ห้างหุ้นส่วนรับบุคคลภายนอกเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่น้ันอาจเป็นเพราะห้างหุ้นส่วนมีความประสงค์จะขยายกิจการ หรือต้องการเงินทุนเพิ่มข้ึน เพื่อนามาใช้หมุนเวียนภายในกิจการ หรือต้องการบุคคลผู้ที่มีความรู้ความสามารถเข้ามาช่วยในการบริหารงานทั้งนี้ในการที่จะรับหุ้นส่วนใหม่นั้น ต้องได้รับความเห็นชอบจากผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนก่อน ซ่ึงจะมีผลทาให้ห้างหุ้นส่วนเดิมเป็นอันต้องสิ้นสุดลง และจะต้องทาสัญญา ข้อตกลงของห้างหุ้นส่วนขึ้นใหม่ ในเร่ืองเกี่ยวกับเงินทุน และการแบ่งผลกาไรขาดทุน ในการรับหุ้นส่วนใหม่อาจกระทาได้ โดยผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ซื้อส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม หรือผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสดหรือสินทรัพย์อ่ืนมาลงในห้างหุ้นส่วนก็ได้ สาระการเรียนรู้ 1. วธิ กี ารรบั หนุ้ สว่ นใหม่ 2. ผู้เปน็ หุ้นส่วนใหมซ่ ้ือสว่ นทนุ จากผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนเดมิ 3. ผเู้ ปน็ หุ้นส่วนใหมน่ าเงนิ สดหรอื สนิ ทรพั ย์อืน่ มาลงทนุ 4. คา่ ความนยิ มและโบนสั กรณที ่ีไดร้ ะบไุ วช้ ัดเจน 5. คา่ ความนยิ มและโบนัส กรณีทรี่ ะบไุ วไ้ ม่ชดั เจน จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. อธิบายวธิ กี ารรบั ห้นุ ส่วนใหมไ่ ด้ 2. คานวณและบันทกึ บัญชีการรับหนุ้ สว่ นใหม่ โดยผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนใหมซ่ ื้อทุนจาก ผเู้ ปน็ หุน้ สว่ นเดิมได้ 3. คานวณและบนั ทึกบัญชีการรับหุ้นสว่ นใหม่ โดยผเู้ ปน็ หุน้ ส่วนใหม่นาเงนิ สดหรือ สนิ ทรัพย์อน่ื มาลงทนุ ได้ 4. คานวณและบันทกึ บัญชคี า่ ความนิยมและโบนัส กรณที ไ่ี ดร้ ะบไุ วช้ ัดเจนได้ Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหนุ้ ส่วน 173 รหัสวชิ า 2201 - 21025. คานวณและบันทกึ บัญชีคา่ ความนิยมและโบนสั กรณที ีไ่ มไ่ ดร้ ะบุไว้ชัดเจนได้ แบบทดสอบกอ่ นเรียน หนว่ ยที่ 5 การรบั หนุ้ ส่วนใหม่จงเลือกคาตอบทีถ่ กู ต้องท่สี ดุ เพยี งคาตอบเดียว1. การรับหนุ้ สว่ นใหม่จะตอ้ งได้รับความยินยอมเหน็ ชอบจากผ้ใู ด ก. ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ นทุกคน ข. ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นคนใดก็ได้ ค. ผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีต้องการทนุ ง. ผเู้ ปน็ หุ้นสว่ น 2 ใน 3 ของผู้เปน็ หุน้ สว่ นทง้ั หมด2. การรับหุ้นส่วนใหม่ สามารถกระทาได้โดยวิธใี ด ก. นาเงินสดมาลงทนุ ข. นาสินทรพั ย์มาลงทนุ ค. ซือ้ ส่วนทุนจากผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นเดมิ ง. นาเงนิ สดหรือสนิ ทรพั ยม์ าลงทนุ และหรือซือ้ สว่ นทนุ จากผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ3. จอย และจบิ๊ เป็นหนุ้ สว่ นกนั มที ุน 40,000 บาท และ 60,000 บาท ตามลาดับ แบง่ ผลกาไร 1ขาดทุนในอตั รา 3 : 5 ได้ตกลงรับเจี๊ยบเข้าเป็นหนุ้ สว่ นใหม่ โดยเจ๊ียบซ้อื สว่ นทนุ จากจอย 2และจ๊ิบ 1 ในราคา 58,000 บาท ภายหลงั รบั เจ๊ียบแลว้ จอยและจบ๊ิ ตกลงแบง่ ผลกาไรขาดทุนกัน 2 1เท่าเดิม สว่ นเจย๊ี บให้มสี ่วนแบง่ ผลกาไรขาดทุน 4 จานวนทนุ ทเ่ี จ๊ียบไดร้ ับจากการซ้อื ส่วนทุนจากจอยและจบิ๊ เป็นจานวนคนละเท่าใดก. จอย 10,000 บาท และจ๊บิ 15,000 บาทข. จอย 15,000 บาท และจิ๊บ 37,500 บาทค. จอย 20,000 บาท และจ๊บิ 30,000 บาทง. จอย 28,000 บาท และจิ๊บ 28,000 บาท4. จากโจทยข์ อ้ 3 ห้างห้นุ ส่วนจะต้องบนั ทกึ บัญชีการซอื้ ส่วนทุนตามขอ้ ใดก. เดบติ ทนุ – จอย 10,000 ทุน – จบิ๊ 15,000 Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ สว่ น 174 รหสั วิชา 2201 - 2102 เครดติ ทนุ – เจย๊ี บ 15,000 25,000 ข. เดบิต ทนุ – จอย 37,500 52,500 50,000 ทุน – จ๊บิ 20,000 58,000 เครดิต ทุน – เจย๊ี บ 30,000 ค. เดบิต ทุน – จอย ทนุ – จ๊บิ 28,000 เครดิต ทนุ – เจี๊ยบ 28,000 ง. เดบิต ทนุ – จอย ทุน – จ๊บิ เครดิต ทุน – เจยี๊ บ5. อตั ราสว่ นแบง่ ผลกาไรขาดทนุ หลงั รบั หุ้นส่วนใหม่ของ จอย จ๊บิ และเจ๊ยี บ คอื ขอ้ ใด ก. 3 : 3 : 1 ข. 3 : 5 : 4 ค. 3 : 5 : 8 ง. 9 : 15 : 8 ขอ้ มลู ต่อไปน้ีใชต้ อบคาถามข้อ 6 – 8 มาลี และมาลา เป็นหุ้นส่วนกัน มีทุน 50,000 บาท และ 70,000 บาท ตามลาดับ และแบ่งผลกาไรขาดทุนตามอัตราส่วนทุน ได้ตกลงรับมาลัยเข้าเป็นหุ้นส่วนใหม่ โดยมาลัยนาเงินสดมาลงทุน 156,000 บาท และให้มีทุนเท่ากบั 4 ของทนุ ทั้งสิน้ ของหา้ งหุ้นส่วนหลังรับมาลัย ซ่ึงกาหนดไว้ 200,000บาท โดยกอ่ นรับมาลยั หุน้ สว่ นทง้ั สองตกลงให้มกี ารปรบั ปรงุ สนิ ทรพั ย์ และหนี้สินดังนี้ 1. เพิม่ ราคาอาคาร 40,000 บาท 2. ลดราคาเครอื่ งจกั รลง 12,000 บาท 3. คา่ โฆษณาคา้ งจา่ ยปรบั เพ่ิม 4,000 บาท6. มาลี จะไดร้ ับสว่ นแบง่ จากการปรับปรงุ สนิ ทรพั ย์ และหนสี้ ินเป็นจานวนเท่าใด ก. 5,000 บาท ข. 10,000 บาท ค. 20,000 บาท ง. 26,000 บาท7. คา่ ความนยิ มหรือโบนัสทเ่ี กดิ จากการรบั มาลยั เข้ามาเป็นหนุ้ ส่วนใหมจ่ านวนเท่าใด ก. โบนสั 6,000 บาท ข. คา่ ความนยิ ม 24,000 บาท ค. คา่ ความนยิ ม 6,000 บาท และโบนสั 24,000 บาท ง. ค่าความนิยม 24,000 บาท และโบนสั 6,000 บาท Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งห้นุ ส่วน 175 รหัสวิชา 2201 - 21028. จากข้อ 7 หา้ งหุ้นส่วนจะต้องบันทกึ บญั ชคี ่าความนยิ มหรอื โบนัสท่ีเกดิ ขน้ึ ตามขอ้ ใดก. เดบิต เงนิ สด 5,600 เครดิต ทนุ – มาลัย 5,600ข. เดบติ เงนิ สด 56,000 เครดติ ทุน – มาลี 2,500 ทนุ – มาลา 3,500 ทนุ – มาลยั 50,000ค. เดบิต เงนิ สด 56,000 เครดติ ทุน – มาลี 3,000 ทุน – มาลา 3,000 ทุน – มาลยั 50,000ง. เดบติ เงนิ สด 56,000 คา่ ความนยิ ม 24,000 เครดิต ทุน – มาลยั 12,500 ทุน – มาลา 17,500 ทุน – มาลยั 50,0009. ตุ๊ก และตกั๊ เปน็ หุ้นสว่ นกนั มที นุ 20,000 บาท และ 30,000 บาท ตามลาดับ และแบ่งกาไรขาดทนุเท่ากนั ไดต้ กลงรบั แตนเขา้ เปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ โดยแตนนาเงนิ มาลงทุน 40,000 บาท และให้มที ุน 2เทา่ กับ 5 ของทนุ ท้งั ส้ินของห้างห้นุ ส่วน ซึง่ กาหนดไว้ 100,000 บาท ในการรบั แตนเข้ามาเกิดคา่ ความนิยม หรอื โบนสั เปน็ จานวนเท่าใดก. โบนัส 10,000 บาทข. โบนัส 20,000 บาทค. ค่าความนยิ ม 10,000 บาทง. คา่ ความนิยม 20,000 บาท10. จากโจทยข์ ้อ 9 ห้างหุ้นสว่ นบนั ทกึ บัญชีคา่ ความนิยม หรือโบนสั ที่เกิดตามข้อใดก. เดบติ เงนิ สด 10,000 เครดติ ทุน – แตน 10,000ข. เดบติ เงนิ สด 20,000 เครดิต ทุน – ต๊กุ 10,000 ทุน – ตกั๊ 10,000ค. เดบิต ค่าความนิยม 10,000 เครดติ ทนุ – ตกุ๊ 5,000 ทนุ – ตก๊ั 5,000 Partnership Accounting

การบัญชหี ้างห้นุ สว่ น 176ง. เดบติ ค่าความนยิ ม รหสั วชิ า 2201 - 2102 เครดติ ทนุ – ตกุ๊ ทุน – ตกุ๊ 20,000 10,000 10,000 1. วธิ ีการรับหนุ้ ส่วนใหม่ เมื่อกิจการห้างหุ้นส่วนได้จัดตั้งและดาเนินกิจการมาแล้วระยะหน่ึง ต่อมาอาจมีความต้องการเงินทุนเพิ่มข้ึน เพ่ือนามาใช้หมุนเวียนภายในกิจการ หรือขยายกิจการ หรือลงทุนซ้ือเคร่ืองจักรใหม่หรือต้องการบุคคลที่มีความรู้ความสามารถเข้าร่วมและช่วยในการดาเนินงานของห้างหุ้นส่วน ผู้เป็นหุ้นส่วนอาจตกลงให้มีการรับหุ้นส่วนใหม่ โดยในการรับหุ้นส่วนใหม่น้ันต้องได้รับความยินยอมเห็นชอบจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมทุกคน และถ้าเป็นห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน จะต้องจดทะเบียนการรับหุ้นส่วนใหม่ด้วย ซ่ึงจะส่งผลทาให้สัญญาของห้างหุ้นส่วนเดิมเป็นอันสิ้นสุดลง เม่ือรับหุ้นส่วนใหม่เข้ามาแล้ว ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนจะต้องตกลงกันทาสัญญาและข้อตกลงห้างหุ้นส่วนข้ึนมาใหม่ โดยเฉพาะเกยี่ วกับเงนิ ทุน และการแบง่ กาไรขาดทุน การรบั หุ้นส่วนใหมก่ ระทาได้ 2 วิธี คอื 1.1 ผ้เู ปน็ หนุ้ ส่วนใหมซ่ ื้อส่วนทุนจากผูเ้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ 1.2 ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นใหม่นาเงนิ สดหรือสินทรพั ย์อ่ืนมาลงทุน 2. ผู้เป็นหนุ้ ส่วนใหมซ่ ือ้ ส่วนทนุ จากผเู้ ปน็ หุ้นส่วนเดิม ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ซื้อส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม ซ่ึงวิธีนี้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่อาจจะซื้อส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมเพียงคนเดียวทั้งหมด หรือ เพียงบางส่วน หรือจากหลายคนก็ได้ วิธีนี้ทุนของห้างหุ้นส่วนหลังจากรับหุ้นส่วนใหม่เข้ามาแล้วจะมีจานวนเท่าเดิม ซ่ึงผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่จะจ่ายเงินโดยตรงให้กับผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมที่ขายส่วนทุนให้ และจานวนเงินดังกล่าวไม่ต้องนามาบันทึกลงในสมดุ บัญชหี ้างหนุ้ สว่ น ซึง่ เงนิ ที่หุ้นสว่ นใหมจ่ ่ายเพื่อซ้ือส่วนทุนจากผู้เป็นหนุ้ ส่วนเดิมน้นั อาจสูงกว่า หรือต่ากว่า หรือเท่ากับจานวนทุนที่ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ได้รับโอนไปก็ได้ ส่วนในเรื่องการแบ่งผลกาไรขาดทุนจะใช้อัตราใดน้ัน ผู้เป็นหนุ้ สว่ นทุกคนตอ้ งมีการตกลง และกาหนดอัตราส่วนแบ่งผลกาไรขาดทุนกนั ใหม่แต่ถ้ามไิ ด้มกี ารตกลงกนั ไว้ กฎหมายกาหนดใหแ้ บ่งตามอัตราส่วนทุน Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหนุ้ สว่ น 177 รหสั วชิ า 2201 - 2102 การบันทึกบญั ชีเกี่ยวกับการรับหุ้นส่วนใหม่ เม่ือผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ซื้อส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดมิ ซึ่งสามารถปฏบิ ตั ไิ ด้ 2 วิธี คือ 2.1 การรับหนุ้ สว่ นใหม่โดยไม่ปรับปรุงบัญชีของหา้ งหุ้นส่วน 2.2 การรบั หนุ้ สว่ นใหม่โดยปรบั ปรงุ บัญชขี องหา้ งหุน้ สว่ น 2.1 การรับหุ้นส่วนใหม่โดยไม่ปรับปรุงบัญชีของห้างหุ้นส่วน ตามวิธีนี้ สินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนเดิมได้แสดงไว้ในราคาท่ีถูกต้องแล้ว การบันทึกบัญชีของห้างหุ้นส่วนกระทาได้โดยโอนยอดทุนเฉพาะส่วนท่ีขายของผูเ้ ปน็ หุ้นสว่ นเดมิ ไปยังบัญชีทุนของผู้เปน็ หุ้นส่วนใหม่ โดยไม่คานึงถึงจานวนเงนิ ทผี่ ู้เปน็ หนุ้ สว่ นใหมจ่ า่ ยซ้ือสว่ นทนุ จากผเู้ ป็นหุน้ สว่ นเดมิ ซง่ึ อาจจะสูงหรอื ต่ากว่า หรอื เท่ากับราคาทุนท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ได้รับ เพราะถือเป็นเรื่องส่วนตัวระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนด้วยกัน จึงไม่นามาบันทึกบัญชีของหา้ งห้นุ สว่ น ผูเ้ ปน็ ห้นุ สว่ นใหมซ่ อ้ื ส่วนทนุ จากผูเ้ ปน็ หุน้ ส่วนใหม่จะบันทึกบัญชีได้ดงั นี้ เดบิต ทนุ – ผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม XX เครดติ ทนุ – ผ้เู ป็นหนุ้ สว่ นใหม่ XX ตัวอย่างที่ 1 นิด และนัด เป็นหุ้นส่วนกัน แบ่งผลกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน 50,000 บาทและ 100,000 บาท ตามลาดับ และเม่ือวันท่ี 1 กุมภาพันธ์ 25XX ได้ตกลงรับนุชเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่ 2โดยนุชซือ้ สว่ นทุนจากนัด 5 และจา่ ยเงินใหน้ ัดเป็นจานวน 35,000 บาท การบันทึกบญั ชีในสมุดรายวนั ทว่ั ไปเป็นดังน้ี สมุดรายวนั ท่ัวไป หน้า 22ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต25XX บญั ชี บาท สต. บาท สต.ก.พ. 1 ทุน – นดั 40,000 - ทุน – นุช 2 40,000 - 5 นชุ ซอื้ สว่ นทนุ จากนดัการคานวณเงินทุนของหา้ งหุ้นส่วนหลงั รบั หุ้นสว่ นใหม่ทนุ เดิม 2 นิด นัด นชุ รวม 5 50,000 100,000 - 150,000นุชซ้ือส่วนทนุ จากนดั (40,000) 40,000 -. -.ทนุ หลงั รับหนุ้ ส่วนใหม่ 60,000 40,000 50,000 150,000 Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหุน้ สว่ น 178 รหสั วิชา 2201 - 2102 ตัวอย่างท่ี 2 ชาติ และชาย เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งผลกาไรขาดทุนในอัตรา 1 : 2 มีทุน100,000 บาท และ 200,000 บาท ตามลาดับ เม่ือวันที่ 1 มีนาคม 25XX ได้ตกลงรับชวนเข้ามาเป็นห้นุ สว่ นใหม่ โดยชวนซ้อื ส่วนทนุ จากชาติ และชาย คนละ 50% ในราคา 200,000 บาทการบันทึกบัญชีในสมดุ รายวนั ท่ัวไปเป็นดังนี้ สมุดรายวันทั่วไป หนา้ 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต.25XX บญั ชี บาท สต. 150,000 -มี.ค. 1 ทุน – ชาติ 50,000 - ทนุ – ชาย 100,000 - ทุน – ชวน ชวนซ้อื ส่วนทนุ จากห้นุ สว่ นเดมิ คนละ 50%การคานวณเงนิ ทนุ ของห้างหุน้ สว่ นหลงั รบั หุน้ สว่ นใหม่ ชาติ ชาย ชวน รวม 200,000 - 300,000ทนุ เดิม 100,000 (100,000) 100,000 150,000 -ชวนซือ้ ส่วนทนุ จากชาติ และชาย 50% (50,000) 150,000 .ทนุ หลงั รบั หนุ้ สว่ นใหม่ 50,000 300,000 2.2 การรับหุ้นสว่ นใหม่โดยปรับปรุงบัญชขี องห้างหนุ้ สว่ น การรับหุ้นส่วนใหม่โดยปรับปรุงบัญชีของห้างหุ้นส่วน ในกรณีที่ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ซ้ือส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมในราคาที่สูง หรือต่ากว่าทุนที่ได้รับโอนอาจเป็นเพราะค่าความนิยมหรือราคาสินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนเดมิ แสดงไว้ในราคาท่ียังไม่ถูกต้องตรงกับความเป็นจริง ดังน้ันก่อนรับหุ้นส่วนใหม่จึงต้องมีการปรับปรุงสินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนใหม่ ด้วยมูลค่ายุติธรรมในขณะนั้นเสียก่อน เพ่ือให้สินทรัพย์และหน้ีสินของห้างหุ้นส่วนแสดงมูลค่าที่ถูกต้องตรงกับความเป็นจริง ซ่ึงจะมีผลทาให้จานวนทุนของผู้เปน็ หุ้นส่วนใหม่ได้รับโอนมามีจานวนเท่ากับจานวนเงินท่ีจ่ายซ้ือส่วนทุนจากผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม ซึ่งหลักเกณฑ์การปรับปรุงบัญชีกอ่ นรบั ห้นุ ส่วนใหม่ 2.2.1 ปรับปรุงราคาสินทรัพย์เพิ่มขน้ึ 1) สนิ ทรัพยท์ ีม่ ีค่าเสื่อมราคา ใหป้ รบั ลดคา่ เส่อื มราคาสะสม โดยเดบติ บัญชีค่าเสือ่ มราคาสะสมของสินทรพั ยน์ ั้น ดว้ ยจานวนทเ่ี พิ่มขนึ้ 2) สินทรพั ย์ทีไ่ ม่มีค่าเสื่อมราคา โดยเดบติ บญั ชีสินทรัพยน์ ั้น ดว้ ยจานวนทเ่ี พม่ิ ขนึ้ 3) ลกู หน้ใี ห้ปรับลดบัญชคี า่ เผือ่ หนสี้ งสยั จะสูญ โดยเดบิตบัญชคี า่ เผือ่ หนี้สงสัยจะสูญด้วยจานวนเงนิ ลูกหนที้ ่เี พ่มิ ขึน้ 2.2.2 ปรบั ปรุงราคาสินทรัพย์ลดลง Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหุน้ ส่วน 179 รหสั วิชา 2201 - 2102 1) สนิ ทรพั ย์ทมี่ ีคา่ เสือ่ มราคาใหป้ รับเพม่ิ บญั ชคี า่ เสื่อมราคาสะสม โดยเครดิตบญั ชีค่าเส่อื มราคาสะสมของสินทรพั ย์น้ัน ด้วยจานวนที่ลดลง 2) สนิ ทรพั ยท์ ี่ไมม่ ีคา่ เส่ือมราคา โดยเครดิตบญั ชสี ินทรัพยน์ ้ัน ด้วยจานวนท่ีลดลง 3) ลกู หน้ี ให้ปรบั เพิ่มบญั ชคี า่ เผ่อื หน้สี งสัยจะสูญ โดยเครดิตบญั ชคี า่ เผือ่ หน้สี งสยั จะสญูด้วยจานวนลกู หนี้ทล่ี ดลง 2.2.3 ปรับปรุงราคาหนส้ี นิ เพ่มิ ข้ึน โดยเครดิตบัญชหี นส้ี นิ นน้ั ดว้ ยจานวนราคาท่เี พม่ิ ขึน้ 2.2.4 ปรบั ปรงุ ราคาหน้ีสนิ ลดลง โดยเดบิตบัญชหี นี้สินน้นั ดว้ ยจานวนราคาทล่ี ดลง 2.2.5 รวมยอดรายการปรบั ปรุงด้านเดบิตและรวมยอดรายการปรับปรุงดา้ นเครดติ ตง้ั แต่รายการท่ี 2.2.1 – 2.2.4 1) ถ้าผลรวมด้านเดบิตมากกว่าด้านเครดิต แสดงว่าปรับปรุงบัญชีแล้ว สินทรัพย์ของห้างหุ้นส่วนเดิมเพิ่มข้ึน นายอดสินทรัพย์ท่ีเพ่ิมข้ึนน้ีแบ่งให้กับผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน โดยเครดติ บญั ชที นุ ผู้เปน็ หุ้นส่วนเดิม 2) ถ้าผลรวมด้านเครดิตมากกว่าด้านเดบิต แสดงว่าปรับปรุงบัญชีแล้วสินทรัพย์ของห้างหุ้นส่วนเดิมลดลง นายอดสินทรัพยท์ ่ีลดลงนแี้ บ่งให้กับผู้เป็นห้นุ ส่วนเดิมตามอัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุน โดยเดบิตบัญชีทุนผเู้ ป็นหุ้นสว่ นเดมิตัวอย่างที่ 3 มะนาว และมะยม เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งผลกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน40,000 บาท และ 60,000 ตามลาดับ ต่อมาเมื่อวนั ที่ 15 มีนาคม 25XX ได้ตกลงรับมะม่วงเข้ามาเป็น 1 1หุ้นส่วนใหม่ โดยมะม่วงได้ซื้อทุนจากมะนาว 2 และมะยม 3 มะม่วงได้จ่ายเงินซื้อทุนจากมะนาวและมะยมเป็นเงิน 45,000 บาท ซ่ึงก่อนรับมะม่วงเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่ ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนตกลงให้ปรบั ปรงุ สินทรัพย์และหนส้ี ินของหา้ งหนุ้ สว่ น ดังน้ี1. ปรับราคาสนิ ค้าเพิ่มข้นึ 10,000 บาท2. ปรับราคาอาคารเพม่ิ ขึน้ 5,000 บาท3. ลกู หนค้ี าดว่าจะเกบ็ เงินได้ลดลง 1,000 บาท4. ปรบั ค่าเช่าคา้ งจ่ายเพิม่ 2,000 บาท การบันทึกบัญชีในสมุดรายวนั ทัว่ ไปเปน็ ดังนี้ สมุดรายวนั ทั่วไป หนา้ 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ บาท สต.25XX บญั ชี บาท สต. 1,000 -ม.ี ค. 15 สนิ ค้า 2,000 - ค่าเสอ่ื มราคาสะสม – อาคาร 10,000 - 6,000 - คา่ เผอ่ื หนีส้ งสัยจะสญู 5,000 - ค่าเชา่ ค้างจา่ ย ทุน – มะนาว Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งห้นุ สว่ น 180 รหสั วิชา 2201 - 2102 ทนุ – มะยม 6,000 - ปรบั ปรุงสนิ ทรพั ยแ์ ละหนีส้ นิ โอน ผลต่างที่เกดิ ขึน้ เขา้ บัญชีทนุ ผู้เป็น หุน้ สว่ นเดมิ สมุดรายวนั ทั่วไป หน้า 22 เครดติว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 23,000 - 45,000 -ม.ี ค. 15 ทนุ – มะนาว (40,000+6,000)X 1 2 22,000 - 1 ทนุ – มะยม (60,000+6,000)X 3 ทนุ – มะม่วง 1 2 มะม่วงซ้อื ส่วนทนุ จากมะนาว และมะยม 1 3การคานวณเงนิ ทนุ ของหา้ งหุ้นสว่ นหลงั รับห้นุ สว่ นใหม่ มะนาว มะยม มะมว่ ง รวม 60,000 - 100,000ทนุ เดมิ 40,000 6,000 - 12,000 66,000 112,000บวก กาไรจากการปรับปรงุ บัญชี 6,000 (22,000) . 44,000 -ทนุ หลงั ปรบั ปรุง 46,000 - . 45,000มะนาวและมะยมโอนทุนใหม้ ะม่วง (23,000) 45,000 112,000 รวม 23,000 เม่ือปรบั ปรุงบญั ชีของหา้ งหุ้นส่วนแล้ว มะมว่ งจะได้รับทุน 45,000 บาท ซ่งึ เท่ากับจานวนเงินที่จ่ายให้มะนาว และมะยมพอดี แต่ถ้าปรากฏว่าจานวนเงินที่ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่จ่ายให้ผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมสูงกวา่ ราคาสนิ ทรัพย์ตามบญั ชี อาจเป็นเพราะหา้ งหุ้นส่วนมคี า่ ความนิยม แต่ไมไ่ ด้บนั ทึกไว้ กอ็ าจบันทกึคา่ ความนิยมกอ่ นรับหนุ้ ส่วนใหม่ และเครดติ ทนุ ของผูเ้ ป็นหุ้นส่วนเดมิ ทุกคน ตามอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ 3. ผเู้ ปน็ หุ้นสว่ นใหมน่ าเงนิ สดหรอื สนิ ทรพั ยอ์ น่ื มาลงทุน ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสดหรือสินทรัพย์อื่นมาลงทุน วิธีน้ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่จะนาเงินสด หรือสินทรัพยอ์ ืน่ มาลงทุนในห้างห้นุ สว่ น ซึ่งจะมีผลทาให้สินทรัพย์และเงินทุนของหา้ งหุ้นส่วนเพิ่มขึ้น โดยท่ีผู้เปน็ หนุ้ ส่วนทุกคนควรตกลง และกาหนดให้ชัดเจนแนน่ อนวา่ ผู้เปน็ หนุ้ ส่วนใหมจ่ ะมีทุน และอตั ราสว่ นทุนเป็นจานวนเท่าไร และอัตราส่วนแบ่งผลกาไรขาดทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนด้วย ตลอดจนเงินทุน Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 181 รหัสวิชา 2201 - 2102ของห้างหุ้นส่วนหลังรับหุ้นส่วนใหม่ด้วย การบันทึกบัญชีเมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสด หรือสินทรัพย์อืน่ มาลงทุนในห้างหุ้นส่วน ซ่งึ จะมีผลทาให้ทุนและสินทรัพยข์ องหา้ งห้นุ ส่วนเพ่มิ ขึ้น การบันทึกบญั ชีในสมดุ รายวนั ท่วั ไป เป็นดงั น้ี เดบิต เงนิ สด หรอื สนิ ทรัพยอ์ ื่น XX เครดติ ทนุ – ผ้เู ปน็ หนุ้ ส่วนใหม่ XX ตัวอย่างท่ี 4 ขิง และข่า เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน 40,000 บาทและ 60,000 บาท ตามลาดับ เมื่อวันที่ 1 เมษายน 25XX ได้ตกลงรับขม้ินเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่โดยขมิ้นนาเงนิ สด 20,000 บาท และสนิ คา้ ราคา 30,000 บาท มาลงทุน โดยกาหนดให้ขมนิ้ มีสว่ นในทุน 1 1จานวน 3 ของทุนในห้างหุ้นส่วน และมีอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน 4 และหลังรับขมิ้นเข้ามาแล้วขงิ และขา่ ยงั คงแบง่ กาไรขาดทุนกันเท่าเดมิ การบันทึกบญั ชใี นสมดุ รายวันท่ัวไปเป็นดงั น้ี สมดุ รายวนั ท่ัวไป หน้า 22 เครดติว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 50,000 -เม.ย. 1 เงินสด 20,000 - สนิ ค้า 30,000 - ทุน – ขม้ิน ขมิ้นนาเงินสดและสนิ ค้ามาลงทนุการคานวณเงินทุนของห้างหุน้ สว่ นหลังรับหุน้ สว่ นใหม่ 40,000 บาท ทุน – ขิง 60,000 บาท ทุน – ข่า 50,000 บาท ทนุ – ขมน้ิ 150,000 บาท รวม ทุนของห้างหุ้นส่วนจะเพ่ิมขึ้น 50,000 บาท เท่ากับสินทรัพย์ท่ีขม้ินนามาลงทุน ในกรณีนี้ 1กาหนดแต่เพียงว่าให้ขม้ินผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสดมาลงในห้างหุ้นส่วน เป็นจานวน 3 ของทุนในห้างหุ้นส่วน แต่ไม่ได้ระบุว่าเป็นจานวนเงินเท่าไร จึงต้องคานวณหาทุนที่ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ จะต้องมาลงในห้างหุน้ สว่ น Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุน้ สว่ น 182 รหสั วชิ า 2201 - 2102 การคานวณทุนของผเู้ ป็นหุ้นส่วนใหม่ทตี่ ้องนาเงินสด หรอื สินทรพั ยอ์ น่ื มาลงทุนการคานวณทนุ ของผูเ้ ป็นห้นุ ส่วนใหม่สมมตใิ หท้ ุนทั้งหมดของหา้ งหุ้นสว่ นเปน็ = 1ขม้นิ มสี ว่ นในทนุ = 1ขิง และขา่ มีสว่ นในทนุ = 1 3 2 3 3 = 1- =สว่ นในทนุ ของขิงและขา่ จานวน 2 คดิ เป็นเงนิ = 100,000 บาท 3ทุนทั้งหมดของห้างหุ้นสว่ นคิดเป็นเงิน = 3 = 100,000 X 2 = 150,000 บาท 1 1ทนุ ของขม้ิน 3 คิดเป็นเงนิ 150,000 X 3 50,000 บาทการคานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของห้างหุ้นสว่ นใหม่ ถ้าขอ้ กาหนดอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของห้างหุ้นส่วนใหม่ มิได้ระบุชัดเจน จะต้องคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของผู้เป็นหุ้นส่วน เช่นกาหนดแต่อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ไว้ แต่สาหรับผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมบอกเพียงว่าแบง่ ผลกาไรขาดทุนกันเทา่ เดมิ เช่น ขิง และข่า แบง่ ผลกาไรขาดทุนเท่ากันได้รับขมน้ิ เข้ามาเปน็ หุ้นส่วนใหม่ 1โดยให้ขม้นิ ไดร้ ับอตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน 4 ส่วนขิง และข่า ยังคงแบ่งกาไรขาดทุนกันในอตั ราเดมิการคานวณสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ของห้างหุ้นส่วนใหมจ่ ะเปน็ ดังน้ีสมมติอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนท้ังส้นิ =1ขมนิ้ ไดร้ ับอตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ =1 4อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ของขิงและข่า = 1 3 1 - 4 = 4อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนเดิมของขงิ และขา่ คนละ = 1 2 Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุน้ ส่วน 183 รหัสวชิ า 2201 - 2102อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ใหม่ของขงิ = 1 X 3 = 3 2 4 8อตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนใหมข่ องขา่ = 1 3 3 2 X 4 = 8อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ใหมข่ องขมนิ้ = 1 หรอื 2 4 8สรปุ อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ของ ขิง : ข่า : ขมิ้น = 3 3 2 8 : 8 : 8 หรอื = 3:3:24. ค่าความนยิ มและโบนัสกรณีทไี่ ดร้ ะบุไว้ชัดเจน เม่ือมีการรับหุ้นส่วนใหม่ อาจมีการคิดค่าความนิยม (Goodwill) หรือ โบนัส (Bonus) ให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วน ซ่ึงบางคร้ังจะระบุชัดเจนว่า คิดค่าความนิยมหรือโบนัสให้กับผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม หรือผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ แต่บางครั้งก็ไม่ไดร้ ะบชุ ัดเจน ดังน้ันจึงต้องมีการพิจารณาให้เหมาะสม และรอบคอบเพราะอาจทาให้เกิดการได้เปรียบเสียเปรียบระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนได้ โดยท่ัวไปในทางปฏิบัติจะไม่นิยมต้ังเป็นค่าความนิยม และบันทึกไว้ในสมุดบัญชีของกิจการ เว้นแต่มีการซื้อขายกิจการ ซึ่งในการรับหุน้ ส่วนใหม่ หรอื ห้นุ สว่ นตาย หรือลาออก หากมบี ัญชีคา่ ความนิยมเกดิ ขึน้ ไม่วา่ กรณีใด ๆ มกั จะตัดออกจากบัญชีให้หมด ภายใน 3 ปี หรือ 5 ปี ซง่ึ ในการคิดคา่ ความนิยม และโบนัส สามารถแยกพิจารณาเปน็4 กรณี ดังนี้ 4.1 กรณีคิดค่าความนิยมให้ผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม จะเกิดในกรณีท่ีมีการรับหุ้นส่วนใหม่เข้ามาในขณะที่ห้างหุ้นส่วนกาลังมีชื่อเสียง มีผลการดาเนินงานและกาไรดี ผู้เป็นหุ้นส่วนอาจตกลงกันให้ตั้งบัญชีค่าความนิยมขึ้น และแบ่งค่าความนิยมให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม ตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนเพ่อื เป็นการเพมิ่ ทนุ ใหก้ ับผ้เู ปน็ หุ้นสว่ นเดมิ การบันทึกบัญชีเมื่อคิดค่าความนิยมใหผ้ เู้ ป็นห้นุ สว่ นเดมิเดบิต คา่ ความนิยม XX เครดิต ทนุ – ผ้เู ป็นหุ้นสว่ นเดมิ XX ตัวอย่างที่ 5 กุ้ง และก้ังเป็นหุ้นส่วนกัน แบง่ กาไรขาดทุน 40% และ 60% มีทุน 40,000 บาทและ 60,000 บาท ตามลาดับ ตอ่ มาวนั ที่ 1 มีนาคม 25XX ไดต้ กลงรับกบมาเปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ โดยให้กบนาเงินสดมาลงทุน 30,000 บาท และให้มีทุนเท่ากับเงินท่ีนามาลง โดยกาหนดให้ทุนของห้างหุ้นส่วนหลังรับกบเข้ามาแล้ว มจี านวนทัง้ สน้ิ 150,000 บาท โดยคดิ ค่าความนิยมใหก้ งุ้ และก้ังการคานวณคา่ ความนยิ มกาหนดให้ทุนของห้างห้นุ ส่วนหลังรบั กบแล้วมีจานวนทั้งส้นิ 150,000 Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุ้นสว่ น 184 รหสั วิชา 2201 - 2102 หัก ทนุ – กงุ้ 40,000 130,000 ทุน – กง้ั 60,000 20,000 กบนาเงินสดมาลงทนุ 30,000 คา่ ความนยิ มการบนั ทกึ บัญชใี นสมดุ รายวันท่วั ไปเปน็ ดงั นี้ สมุดรายวันทวั่ ไป หนา้ 22 เครดติ ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต. 25XX บญั ชี บาท สต. 30,000 - 30,000 -ม.ี ค. 1 เงนิ สด ทุน – กบ 20,000 - 8,000 - 12,000 - กบนาเงินสดมาลงทนุ คา่ ความนยิ ม ทุน – กงุ้ (20,000X40%) ทุน – ก้ัง (20,000X60%) คดิ คา่ ความนยิ มให้หุ้นส่วนเดิมข้อสังเกต ถา้ จานวนเงินทุนของผูเ้ ป็นหนุ้ ส่วนใหมท่ น่ี ามาลงทนุ มยี อดเทา่ กบั หรือมากวา่ ยอดทนุ ทก่ี าหนดของผูเ้ ปน็ หุ้นสว่ นใหม่ ค่าความนิยมท่เี กดิ ขน้ึ จงึ คดิ ให้ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นเดิม จากตัวอย่างนี้ จานวนเงินท่ีกบนามาลงทุน 30,000 บาท เท่ากับยอดทุนท่ีกาหนดของกบ คือ30,000 บาท ค่าความนิยมท่ีเกิดข้ึน 20,000 บาท จึงคิดให้กับผู้เป็นหุ้นส่วนเดิม คือ กุ้ง และก้ัง ตามอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุการคานวณเงินทุนของห้างห้นุ ส่วนหลังรับหุน้ ส่วนใหม่ทุนเดมิ กุ้ง กงั้ กบ รวมเงนิ สด 40,000 60,000 - 100,000ค่าความนิยม 30,000 30,000 - - - 20,000 รวม 8,000 12,000 150,000 48,000 72,000 . 30,000 4.2 กรณีคิดค่าความนิยมให้ผเู้ ป็นหุ้นส่วนใหม่ จะเกิดขึ้นในกรณีท่ีผูเ้ ปน็ หุ้นส่วนเดิมตอ้ งการใหผ้ ู้เป็นหุ้นส่วนใหม่เขา้ มาร่วมเป็นห้นุ สว่ นด้วย อาจเพราะเป็นผู้ทม่ี คี วามรู้ ความสามารถ และมีชื่อเสยี ง Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุน้ ส่วน 185 รหสั วชิ า 2201 - 2102หรือมีประสบการณ์ในการบริหารงานของห้างหุ้นส่วน จึงกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ได้รับส่วนทุนมากกว่าเงินสดหรือสนิ ทรัพยท์ นี่ ามาลงทุน โดยตัง้ ค่าความนยิ มข้ึน และคดิ ใหก้ ับผูเ้ ปน็ หุ้นสว่ นใหม่ การบันทกึ บัญชีเมือ่ คดิ ค่าความนิยมให้ผูเ้ ปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ เดบิต ค่าความนยิ ม XX เครดิต ทนุ – ผูเ้ ป็นหนุ้ สว่ นใหม่ XX ตัวอย่างท่ี 6 ส้มโอ และแตงโม เปน็ หุ้นส่วนกัน แบ่งกาไรขาดทุน 4 : 6 มีทุน 80,000 บาทและ 120,000 บาท ตามลาดับ ต่อมาเมื่อวันท่ี 1 มิถุนายน 25XX ได้ตกลงรับมังคุดเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่โดยให้มังคุดนาเงินสดมาลงทุน 70,000 บาท และให้มังคุดมีทุน 100,000 บาท กาหนดให้ทุนของหา้ งห้นุ สว่ นหลงั รับมังคดุ เข้ามาแลว้ มจี านวนทง้ั สนิ้ 300,000 บาท และให้คิดค่าความนยิ มใหม้ ังคดุการคานวณคา่ ความนยิ ม กาหนดใหท้ นุ ของหา้ งห้นุ ส่วนหลงั รับมงั คดุ แล้วมจี านวนทงั้ สนิ้ 300,000 บาท หัก ทนุ – ส้มโอ 80,000 270,000 บาท ทนุ – แตงโม 120,000 30,000 บาท มังคดุ นาเงินสดมาลงทนุ 70,000 คา่ ความนิยมการบันทกึ บญั ชใี นสมดุ รายวันท่ัวไปเปน็ ดงั นี้ หนา้ 22 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป เครดติ บาท สต.ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ 70,000 -25XX บัญชี บาท สต. 70,000 - 30,000 -มิ.ย. 1 เงนิ สด ทุน – มังคุด 30,000 - รวม 200,000 มงั คุดนาเงินสดมาลงทนุ 70,000 ค่าความนยิ ม ทนุ – มงั คุด คดิ ค่าความนยิ มให้หุน้ สว่ นใหม่การคานวณเงนิ ทุนของห้างหุ้นส่วนหลงั รบั หุน้ ส่วนใหม่ ส้มโอ แตงโม มังคุด ทุนเดิม 80,000 120,000 - เงนิ สด - - 70,000 Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างห้นุ ส่วน 186 รหัสวิชา 2201 - 2102 ค่าความนิยม - - 30,000 30,000 รวม . . 80,000 120,000 100,000 300,000 4.3 กรณคี ิดโบนสั ใหผ้ เู้ ป็นหุ้นส่วนเดมิ จะเกิดขน้ึ ในกรณเี ม่อื หา้ งห้นุ ส่วนกาหนดใหผ้ เู้ ป็นหนุ้ สว่ นใหม่ได้รับทุนน้อยกว่าเงินสดหรือสินทรัพย์ที่นามาลงทุน ส่วนท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ลงทุนเกินจึงถือเป็นโบนสั ทผ่ี ู้เปน็ หนุ้ ส่วนใหม่คิดให้ผูเ้ ป็นหุน้ สว่ นเดมิ ตามอัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนการบันทึกบัญชเี ม่ือคดิ โบนสั ใหผ้ ู้เปน็ หุ้นสว่ นเดิม XX XX เดบติ เงินสด หรือสนิ ทรพั ย์นั้น เครดิต ทุน – ผูเ้ ปน็ หุน้ ส่วนเดมิตัวอย่างท่ี 7 ดวง และดาว เป็นหุ้นส่วนกัน แบ่งกาไรขาดทุน 3 : 7 มีทุน 30,000 บาท และ70,000 บาท ตามลาดับ ต่อมาวนั ท่ี 1 มกราคม 25XX ได้ตกลงรับเดอื นเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่ โดยให้ 1เดอื นนาเงนิ สดมาลงทนุ 60,000 บาท และให้มที ุน 4 ของทุนท้ังสิ้นของห้างหุ้นสว่ น กาหนดใหท้ ุนของห้างหุ้นส่วนหลังรับเดือนเข้ามาแล้วมีจานวนท้ังสิ้น 160,000 บาท ส่วนเกินยอดทุนของเดือนถือเปน็ โบนสั คดิ ให้ดวง และดาวการคานวณโบนสั 1 4 กาหนดให้เดอื นมใี นทนุ ในหา้ งหุ้นส่วน (160,000X ) 40,000 หัก เดือนนาเงินสดมาลงทนุ 60,000 20,000 โบนัสการบนั ทึกบัญชใี นสมดุ รายวนั ท่วั ไปเป็นดังน้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หนา้ 22ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ25XX บัญชี บาท สต. บาท สต.ม.ค. 1 เงนิ สด 3 60,000 - 10 ทนุ – ดวง (20,000X ) 6,000 - ทุน – ดาว (20,000X 7 ) 14,000 - 10 40,000 - ทุน – เดือน Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 187 รหสั วชิ า 2201 - 2102 เดือนนาเงินสดมาลงทนุ และคิดโบนัสให้ ดวงและดาวการคานวณทนุ ของห้างหนุ้ สว่ นหลงั รับหนุ้ สว่ นใหม่ ทนุ เดมิ ดวง ดาว เดือน รวม เงินสด (โบนัส) 30,000 70,000 - 100,000 6,000 14,000 60,000 รวม 36,000 84,000 40,000 160,000 40,000 4.4 กรณีคิดโบนัสให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ เกิดข้ึนในกรณีเมื่อห้างหุ้นส่วนกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ได้รับทุนมากกว่าจานวนเงินสดหรือสินทรัพย์ท่ีนามาลงทุน และห้างหุ้นส่วนไม่ต้องการตั้งเป็นค่าความนยิ มขึ้น จึงใหผ้ เู้ ป็นหุ้นสว่ นเดิมลดทนุ ของตนลงตามอตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุน ให้กับผเู้ ปน็หนุ้ ส่วนใหม่ โดยถือว่าผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ คดิ โบนัสให้แก่ผู้เป็นหุ้นสว่ นใหม่การบนั ทึกบญั ชเี มื่อคิดโบนัสให้ห้นุ สว่ นใหม่ เดบติ ทุน – ผูเ้ ป็นหุ้นส่วนเดมิ XX เครดติ ทุน – ผูเ้ ป็นหุ้นสว่ นใหม่ XX ตัวอย่างที่ 8 ปู และปลา เป็นหุ้นส่วนกัน แบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุนคนละ 100,000 บาทต่อมาวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 25XX ได้ตกลงรับกุ้งเข้ามาเป็นหุ้นส่วนใหม่ โดยให้กุ้งนาเงินสดมาลงทุน100,000 บาท และให้มีทุน 40% ของทุนทั้งส้ินของห้างหุ้นส่วน กาหนดให้ทุนของห้างหุ้นส่วนหลังรับกุ้งเขา้ มาแลว้ มีจานวนทั้งส้ิน 300,000 บาท โดยปแู ละปลาคดิ โบนัสให้ก้งุการคานวณโบนสั กาหนดให้ก้งุ มีทนุ ในหา้ งห้นุ สว่ น (300,000X40%) 120,000 หัก กุ้งนาเงินสดมาลงทุน 100,000 โบนัสคดิ ให้กุ้ง 20,000การบันทึกบัญชีในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปเป็นดงั นี้ สมุดรายวันทวั่ ไป หนา้ 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 100,000 - 100,000 -ก.พ. 1 เงินสด ทนุ – กงุ้ ก้งุ นาเงินสดมาลงทนุ Partnership Accounting

การบญั ชีห้างห้นุ สว่ น 188 รหัสวชิ า 2201 - 2102ทุน – ปู (20,000X 1 ) 10,000 - 2 10,000 - 1ทนุ – ปลา (20,000X 2 ) ทุน – กงุ้ 20,000 -ปูและปลาคิดโบนัสใหก้ ุ้งการคานวณทุนของห้างห้นุ ส่วนหลงั รบั หุ้นส่วนใหม่ ดวง ดาว เดอื น รวมทนุ เดมิ 100,000 100,000 - 200,000เงนิ สด - - 100,000 100,000 20,000ปแู ละปลาคดิ โบนัสให้ก้งุ (10,000) (10,000) 120,000 - รวม 90,000 90,000 . 300,000 5. ค่าความนยิ มและโบนสั กรณที ี่ระบไุ วไ้ มช่ ัดเจน ในกรณีที่มีการรับหุ้นส่วนใหม่ การคิดค่าความนิยมและโบนัส กรณีไม่ได้กาหนดหรือระบุไว้ชัดเจนว่าให้ใช้วิธีความนิยม หรือวิธโี บนัส และคิดให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วนใดแล้ว ซ่ึงในการรับหนุ้ ส่วนใหม่ในกรณีที่ผ้เู ป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสดหรือสินทรัพย์อ่ืนมาลงทุน และมีการกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่มีทุนในห้างหุ้นส่วน ซ่ึงอาจจะสูงกว่าหรือต่ากวา่ สินทรัพย์สุทธทิ ่ีนามาลงทุนก็ได้ ซ่ึงมีหลักที่ใช้ในการคานวณและทาใหท้ ราบว่าเป็นคา่ ความนยิ ม หรอื โบนสั ตลอดจนคดิ ใหก้ ับผู้ใด ดงั ตอ่ ไปน้ี 5.1 นาสินทรัพย์สทุ ธขิ องหา้ งหุ้นส่วน เปรยี บเทียบกบั ทุนรวมของห้างหุ้นส่วนท่กี าหนดข้นึ ใหม่ 5.1.1 ถ้าสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่า ทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดขึ้นใหม่ผลตา่ งคือ ค่าความนิยม (สนิ ทรัพยส์ ทุ ธิของห้างหุ้นสว่ นเท่ากับเงินทุนของห้างหุน้ ส่วนเดมิ บวกดว้ ยสนิ ทรพั ย์ท่ผี ้เู ปน็ หุ้นสว่ นใหม่นามาลงทนุ ) 5.1.2 ถ้าสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนเท่ากับ ทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดขึ้นใหม่ค่าความนิยมก็จะไม่เกิดขึ้น แตอ่ าจจะเกิดโบนสั ข้ึน 5.2 สินทรัพย์สุทธิท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนเปรียบเทียบกับจานวนทุนที่กาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ กล่าวคือ ถ้าสินทรัพย์ท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนไม่เท่ากับ จานวนทุนท่ีกาหนดให้ผู้เปน็ หุ้นส่วนใหม่ ผลต่างท่ีเกิดข้ึนใหน้ ามาพิจารณาว่าเปน็ ค่าความนิยมหรือโบนสั ท่คี ิดให้ผูเ้ ปน็ หุ้นส่วนเดิมหรือผู้เปน็ หุ้นส่วนใหม่ หลกั ในการพจิ ารณาวา่ คา่ ความนยิ มและโบนสั ท่เี กิดข้นึ คดิ ใหก้ บั ผูเ้ ป็นห้นุ ส่วนใด 5.2.1 ถ้าสนิ ทรัพยส์ ุทธขิ องห้างหนุ้ ส่วนตา่ กวา่ ทุนรวมของห้างหุน้ สว่ นทกี่ าหนดข้ึนใหม่และสินทรพั ยท์ ผี่ เู้ ปน็ ห้นุ สว่ นใหมน่ ามาลงทุนตา่ กว่า จานวนในทนุ ทก่ี าหนดให้ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นใหม่ ผลต่าง Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหนุ้ ส่วน 189 รหสั วิชา 2201 - 2102คอื ค่าความนยิ มคดิ ให้ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ 5.2.2 ถ้าสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่า ทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดข้ึนใหม่และสินทรัพย์ท่ผี ู้เปน็ ห้นุ สว่ นใหม่นามาลงทุนสูงกว่า จานวนทุนท่ีกาหนดให้ผ้เู ปน็ หุ้นส่วนใหม่ ผลต่างคือคา่ ความนยิ มท่ีเกิดข้นึ คดิ ใหผ้ ้เู ปน็ หนุ้ สว่ นเดมิ และโบนสั คิดใหผ้ ูเ้ ป็นหุ้นส่วนเดมิ 5.2.3 ถา้ สินทรพั ยส์ ุทธขิ องหา้ งหนุ้ ส่วนเท่ากบั ทุนรวมของหา้ งหนุ้ สว่ นทกี่ าหนดขน้ึ ใหม่และสนิ ทรพั ยท์ ่ีผเู้ ป็นหุน้ สว่ นใหมน่ ามาลงทุนสงู กว่า จานวนทุนทกี่ าหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ ผลตา่ งคือโบนสั ท่ผี ูเ้ ปน็ หนุ้ ส่วนใหม่คิดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนเดมิ 5.2.4 ถ้าสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนเท่ากับ ทุนรวมของห้างหุ้นส่วนท่ีกาหนดข้ึนใหม่และสนิ ทรัพยท์ ีผ่ ู้เปน็ หุน้ ส่วนใหม่นามาลงทุนต่ากวา่ จานวนทุนที่กาหนดให้ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นใหม่ ผลต่างคือโบนัส ที่ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนเดิมคิดใหผ้ ู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ กรณีท่ีสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่าทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดข้ึนใหม่ และสินทรัพย์ท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนมีจานวนเท่ากันกับ จานวนส่วนในทุนท่ีกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นสว่ นใหม่ ผลต่างคือคา่ ความนิยมคดิ ให้ผู้เปน็ หุ้นสว่ นเดมิตัวอย่างที่ 9 ทองหยิบ และทองหยอดเป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน40,000 บาท และ 60,000 บาท ตามลาดับ ต่อมาวันที่ 10 มกราคม 25XX ได้ตกลงรับทองม้วน 1เข้ามาเป็นหนุ้ ส่วนใหม่ โดยทองมว้ นนาเงนิ สดมาลงทนุ 40,000 บาท และให้มีทนุ 4 ของทนุ ท้งั ส้ินของห้างหุ้นส่วน และกาหนดใหท้ ุนของหา้ งหนุ้ ส่วนใหม่มีจานวนท้งั สนิ้ 160,000 บาทการคานวณคา่ ความนยิ มกาหนดให้ทนุ ของห้างหุ้นสว่ นใหม่มจี านวนทง้ั สิ้น 40,000 160,000หัก ทุน – ทองหยิบ 60,000 40,000 140,000 ทนุ – ทองหยอด 20,000 ทองมว้ นนาเงนิ สดมาลงทนุคา่ ความนยิ มการคานวณโบนัสกาหนดให้ทองม้วนมที ุนในห้างหุ้นสว่ น (160,000X 1 ) 40,000 4หัก ทองม้วนนาเงินสดมาลงทุน 40,000 0โบนสั . (ค่าความนิยมทเ่ี กดิ ขนึ้ 20,000 บาท คดิ ให้ทองหยิบและทองหยอด เพราะทองม้วนนาเงินสดมาลงทุนทา่ กับส่วนในทนุ ของตนแล้ว) Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหุน้ ส่วน 190 รหสั วชิ า 2201 - 2102การบันทึกบญั ชใี นสมุดรายวนั ทัว่ ไปเป็นดงั นี้ สมุดรายวันท่วั ไป หนา้ 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 40,000 - 40,000 -ม.ค. 10 เงนิ สด ทุน – ทองม้วน 20,000 - 10,000 - 10,000 - ทองมว้ นนาเงนิ สดมาลงทุน คา่ ความนิยม ทนุ – ทองหยิบ ทุน – ทองหยอด คดิ คา่ ความนยิ มให้ทองหยิบและ ทองหยอดหรอื บนั ทึกบัญชีแบบรวมไดด้ ังน้ี สมุดรายวันทว่ั ไป หนา้ 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต.25XX บญั ชี บาท สต. 10,000 -ม.ค. 10 เงินสด 10,000 - 40,000 - 40,000 - คา่ ความนิยม 20,000 - ทุน – ทองหยบิ ทนุ – ทองหยอด ทนุ – ทองม้วน ทองม้วนนาเงินสดมาลงทนุ และคิดค่า ความนยิ มใหท้ องหยบิ และทองหยอดการคานวณเงินทนุ ของหา้ งหุ้นส่วนหลังรับห้นุ ส่วนใหม่ ทองหยบิ ทองหยอด ทองมว้ น รวม ทนุ เดิม 40,000 60,000 - 100,000 Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหนุ้ ส่วน 191 รหสั วิชา 2201 - 2102เงนิ สด - - 40,000 40,000ค่าความนยิ ม 10,000 10,000 - 20,000 50,000 70,000 รวม . 40,000 160,000การคานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทุนของห้างหนุ้ สว่ นจะเปน็ ดงั น้ี = 1 = 1 สมมติอตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ทง้ั สิ้น 4 อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของทองมว้ นอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ของทองหยิบและทองหยอด = 1- 1 = 3 4 4อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ เดิมของทองหยบิ และทองหยอด คนละ = 1 2อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนใหม่ของทองหยิบ = 1 3 3 2 X 4 = 8อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ใหมข่ องทองหยอด = 1 X 3 = 3 2 4 8อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ใหมข่ องทองม้วน = 1 2 4 หรอื 8อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ของ ทองหยบิ : ทองหยอด : ทองม้วน = 3 : 3 : 2 8 8 8 หรอื = 3:3:2 กรณีท่ีสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนมีจานวนเท่ากันกับจานวนทุนรวมของห้างหุ้นส่วนท่ีกาหนดขึ้นใหม่ และสินทรัพย์ที่ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนสูงกว่าจานวนทุนที่กาหนดให้ผู้เป็นห้นุ สว่ นใหม่ ผลคือคา่ ความนยิ มไม่เกดิ ข้ึน แตเ่ กิดโบนสั ที่คิดใหผ้ ูเ้ ป็นหนุ้ ส่วนเดิม ตัวอย่างท่ี 10 โชค และชัยเป็นหุ้นส่วนกันตกลงแบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน 80,000 บาทและ 120,000 บาท ตามลาดับ ตอ่ มาวันท่ี 1พฤษภาคม 25XX ตกลงรับเชนเป็นหนุ้ สว่ นใหม่ โดยเชนนาเงินสดมาลงทุน 100,000 บาท และมีทุน 30% ของทุนทั้งสิ้นของห้างหุ้นส่วน กาหนดให้ทุนของห้างหุ้นส่วนใหม่มจี านวนทง้ั สิน้ 300,000 บาทการคานวณคา่ ความนิยมกาหนดใหท้ ุนของหา้ งหนุ้ ส่วนใหม่มีจานวนทง้ั ส้ิน 300,000หัก ทุน – โชค 80,000 ทุน – ชยั 120,000 Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ สว่ น 192 รหัสวชิ า 2201 - 2102 เชนนาเงนิ สดมาลงทนุ 100,000 300,000 ค่าความนยิ ม 0 .การคานวณโบนัส กาหนดใหเ้ ชนมที ุนในหา้ งห้นุ สว่ น (300,000X30%) 90,000 หัก เชนนาเงนิ สดมาลงทนุ 100,000 โบนสั 10,000(โบนัสที่เกิดขึ้น 10,000 บาท เป็นเพราะเชนนาเงินสดมาลงทุนมากกว่าส่วนในทุนท่ีกาหนดฉะน้ันเงินสดที่เชนลงทนุ เกนิ นนั้ ถอื เป็นโบนสั คิดให้โชคและชัย)การบนั ทกึ บญั ชีในสมดุ รายวนั ทัว่ ไปเป็นดังน้ี สมุดรายวันทั่วไป หนา้ 22 เครดติว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 100,000 - 5,000 -พ.ค. 1 เงนิ สด 1 5,000 - 2 90,000 - ทนุ – โชค (10,000X ) ทนุ – ชยั (10,000X 1 ) 2 ทนุ – เชน เชนนาเงินสดมาลงทนุ และคิดโบนสั ให้ โชคและชยัการคานวณเงินทนุ ของห้างหุ้นส่วนหลังรบั หุน้ สว่ นใหม่ ทนุ เดมิ โชค ชยั เชน รวม เงินสด (โบนัส) 80,000 120,000 - 200,000 5,000 90,000 100,000 รวม 85,000 5,000 90,000 300,000 125,000การคานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทุนของหา้ งหุน้ สว่ นจะเปน็ ดังน้ี อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ รวมทั้งสิน้ = 100% อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของเชน = 30% อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของโชคและชยั = 100% - 30%= 70% อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ เดมิ ของโชคและชยั = 50% : 50% อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนใหม่ของโชค = 50%X70% = 35% อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนใหมข่ องชัย = 50%X70% = 35% อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ใหมข่ องเชน = 30% Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งห้นุ สว่ น 193 รหสั วิชา 2201 - 2102 รวม = 100% สรปุ อตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ ของ โชค : ชยั : เชน = 35% : 35% : 30% กรณีท่ีสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่าทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดข้ึนใหม่ และสินทรัพย์ท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนสูงกว่าจานวนทุนที่กาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ผลต่างคือเกดิ ท้งั ค่าความนิยมและโบนสั ทคี่ ดิ ใหผ้ เู้ ปน็ หนุ้ ส่วนเดิม ตัวอย่างท่ี 11 ช้าง และเสือ เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งกาไรขาดทุนเท่ากัน มีทุน 40,000 บาทและ 60,000 บาท ตามลาดบั ไดต้ กลงรบั ม้าเป็นหุ้นส่วนใหม่ เมื่อวนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25XX โดยม้านาเงินสดมาลงทุน 80,000 บาท และกาหนดให้ม้ามีทุน 35% ของทุนทั้งสิ้นของห้างหุ้นส่วนใหม่ โดยกาหนดให้ทนุ ของห้างหนุ้ ส่วนใหม่มีจานวนทงั้ ส้ิน 200,000 บาทการคานวณค่าความนยิ ม กาหนดใหท้ นุ ของหา้ งหนุ้ ส่วนใหม่มจี านวนทง้ั สนิ้ 40,000 200,000 หัก ทนุ – ช้าง 60,000 80,000 180,000 ทนุ – เสอื 20,000 มา้ นาเงนิ สดมาลงทุน ค่าความนิยมการคานวณโบนัส กาหนดใหม้ า้ มที ุนในห้างหุน้ สว่ น (200,000X35%) 70,000 หัก ม้านาเงนิ สดมาลงทนุ 80,000 โบนัส 10,000(ค่าความนยิ มทเ่ี กดิ ข้ึน 20,000 บาท และโบนัส 10,000 บาท คิดให้กบั ช้างและเสือ)การบนั ทกึ บญั ชใี นสมุดรายวนั ทั่วไปเปน็ ดงั น้ี สมุดรายวันทว่ั ไป หนา้ 22 เครดิต ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. 25XX บญั ชี บาท สต. 80,000 - 5,000 -ก.ค. 1 เงินสด 1 5,000 - 2 70,000 - ทุน – ช้าง (10,000X ) ทุน – เสอื (10,000X 1 ) 2 ทุน – ม้า ม้านาเงินสดมาลงทุน และคิดโบนสั ให้ ช้างและเสือ Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุ้นส่วน 194 รหสั วชิ า 2201 - 2102คา่ ความนยิ ม 1 20,000 - 2 ทนุ – ชา้ ง (20,000X ) 10,000 - 10,000 - ทนุ – เสอื (20,000X 1 ) 2คิดคา่ ความนยิ มให้ชา้ งและเสอืการคานวณเงนิ ทุนของหา้ งหนุ้ ส่วนหลงั รบั หุ้นส่วนใหม่ ชา้ ง เสอื ม้า รวมทนุ เดิม 40,000 60,000 - 100,000เงนิ สด (โบนัส) 5,000 5,000 70,000 80,000คา่ ความนยิ ม 10,000 10,000 20,000 55,000 75,000 - 200,000 รวม . 70,000การคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของห้างหุ้นส่วนจะเปน็ ดงั นี้อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนรวมท้ังสิ้น = 100%อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ของม้า = 35%อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนของช้างและเสอื = 100% - 35%= 65%อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ เดมิ ของช้างและเสือ = 50% : 50%อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนใหม่ของชา้ ง = 50% X 65% = 32.50%อตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ใหมข่ องเสอื = 50% X 65% = 32.50%อตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนใหมข่ องม้า = 35% รวม = 100%สรปุ อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ของ ช้าง : เสอื : ม้า = 32.50% : 32.50% : 35% กรณีที่สินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่าทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดข้ึนใหม่ และสินทรัพย์ท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทุนต่ากว่า จานวนทุนท่ีกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ผลต่างคือค่าความนยิ มคดิ ให้ผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นใหม่ และหากมคี ่าความนิยมเหลือจงึ คิดให้ผ้เู ปน็ หุ้นส่วนเดิมตัวอย่างท่ี 12 หน่ึง และสอง เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งกาไรขาดทุน 2 : 3 มีทุน 40,000 บาทและ 60,000 บาท ตามลาดับ ตกลงรับสามเป็นหุ้นส่วนใหม่ เม่ือวันท่ี 15 มกราคม 25XX โดยสามนา 4เงินสดมาลงทุน 70,000 บาท และให้มีทุน 10 ของทุนทั้งสิ้นของห้างหุ้นส่วนใหม่ และกาหนดให้ทุนของหา้ งห้นุ สว่ นใหมม่ จี านวนทงั้ สิ้น 200,000 บาทการคานวณคา่ ความนิยมกาหนดใหท้ ุนของหา้ งหุ้นส่วนใหม่มีจานวนทง้ั สิ้น 200,000 Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุน้ ส่วน 195 รหสั วชิ า 2201 - 2102 หัก ทุน – หนงึ่ 40,000 170,000 ทุน – สอง 60,000 30,000 สาม นาเงนิ สดมาลงทนุ 70,000 ค่าความนยิ มการคานวณโบนสั กาหนดให้สามมที ุนในห้างหนุ้ ส่วน (20,000X 4 ) 80,000 10 หัก สามนาเงนิ สดมาลงทนุ 70,000 10,000 โบนสั (ค่าความนิยมท่ีเกิดข้ึน 30,000 บาท แต่ทุนของสามยังขาดอยู่ 10,000 บาท ค่าความนิยมจึงต้องคิดใหส้ ามกอ่ น 10,000 บาท ส่วนทเ่ี หลอื อกี 20,000 บาท จงึ คิดให้กับหน่ึงและสอง)การบันทกึ บญั ชใี นสมุดรายวันทั่วไปเปน็ ดงั น้ี สมดุ รายวนั ท่วั ไป หน้า 22 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต.25XX บญั ชี บาท สต. 70,000 - 70,000 -ม.ค. 15 เงินสด 30,000 - ทนุ – สาม สามนาเงนิ สดมาลงทนุ คา่ ความนิยม 2 5 ทุน – หนง่ึ (20,000X ) 8,000 - 12,000 - ทนุ – สอง (20,000X 3 ) 10,000 - 5 ทนุ – สาม คิดคา่ ความนิยมใหห้ นง่ึ สอง และสามการคานวณเงินทนุ ของห้างห้นุ สว่ นหลังรบั หุน้ สว่ นใหม่ ทุนเดิม หนึ่ง สอง สาม รวม เงนิ สด คา่ ความนยิ ม 40,000 60,000 - 100,000 - - 70,000 70,000 รวม 10,000 30,000 8,000 12,000 80,000 200,000 48,000 72,000 Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุ้นสว่ น 196 รหัสวชิ า 2201 - 2102การคานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของหา้ งหนุ้ ส่วนจะเป็นดงั น้ี = 1 = 4 สมมตอิ ัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนท้งั สน้ิ 10 อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ของสามอัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนของหน่งึ และสอง = 1 - 4 = 6 10 10อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนเดิมของหนงึ่ และสอง = 2:3อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ใหมข่ องหนงึ่ = 2 6 12 5 X 10 = 50อตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ใหมข่ องสอง = 3 X 6 = 18 5 10 50อตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนใหม่ของสาม = 4 20 10 หรอื 50สรปุ อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของ หนึ่ง : สอง : สาม = 12 : 18 : 20 50 50 50 หรอื = 12 : 18 : 20 กรณีที่สินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนต่ากว่าทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดข้ึนใหม่ และสินทรัพยท์ ่ผี เู้ ป็นหุ้นส่วนใหม่นามาลงทนุ ต่ากว่า จานวนทุนทกี่ าหนดใหผ้ เู้ ปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ ผลตา่ งคือทง้ั ค่าความนิยมและโบนัสคดิ ใหผ้ ู้เปน็ หุน้ สว่ นใหม่ ตัวอย่างท่ี 13 หมื่น และแสน เป็นหุ้นส่วนกันตกลงแบ่งกาไรขาดทุนในอัตรา 60% และ40% มีทุน 60,000 บาท และ 40,000 บาท ตามลาดับ ได้ตกลงรับล้านเป็นหุ้นส่วนใหม่ เมื่อวันที่ 1มีนาคม 25XX โดยให้ล้านนาเงินสดมาลงทุน 40,000 บาท และให้มีทุน 40% ของทุนทั้งส้ินของหา้ งห้นุ ส่วนใหม่ และกาหนดใหท้ ุนของห้างหุ้นสว่ นใหม่มจี านวนท้งั สิ้น 150,000 บาทการคานวณค่าความนิยมกาหนดให้ทนุ ของห้างหนุ้ สว่ นใหม่มีจานวนทง้ั ส้นิ 60,000 150,000หัก ทุน – หมนื่ 40,000 40,000 140,000 ทุน – แสน 10,000 ลา้ นนาเงนิ สดมาลงทนุคา่ ความนิยมการคานวณโบนัส Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหุ้นส่วน 197 รหัสวิชา 2201 - 2102 กาหนดให้ล้านมที ุนในหา้ งหุ้นสว่ น (150,000X40%) 60,000 หัก ลา้ นนาเงนิ สดมาลงทุน 40,000 โบนัส 20,000 (ทุนของล้านยังขาดอยู่ 20,000 บาท ฉะนั้นค่าความนิยมที่เกิด 10,000 บาท จึงคิดให้ล้านซึ่งทาใหท้ นุ ลา้ นยงั ขาดอกี 10,000 บาท ถอื เปน็ โบนสั ที่หมื่นและแสนคิดใหล้ า้ น) การบนั ทึกบญั ชใี นสมุดรายวันทั่วไปเป็นดังน้ี สมดุ รายวนั ท่ัวไป หนา้ 22 เครดติ ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ บาท สต. 25XX บญั ชี บาท สต. 40,000 - 40,000 -มี.ค. 1 เงนิ สด ทนุ – ลา้ น ลา้ นนาเงินสดมาลงทุน คา่ ความนิยม 10,000 - 10,000 - ทนุ – ลา้ น 10,000 - 6,000 - คิดคา่ ความนิยมใหล้ า้ น 4,000 - ทนุ – หม่ืน (10,000X60%) ทุน – แสน (10,000X40%) ทนุ – ล้าน หม่ืน และแสนคิดโบนัสให้ลา้ นการคานวณเงินทุนของหา้ งหนุ้ สว่ นหลงั รบั หุ้นส่วนใหม่ ทนุ เดมิ หมนื่ แสน ล้าน รวม เงินสด ค่าความนยิ ม 60,000 40,000 - 100,000 หมื่นและแสนคดิ โบนัสใหล้ ้าน - - 40,000 40,000 - - 10,000 10,000 รวม 10,000 (6,000) (4,000) 60,000 - 54,000 36,000 . 150,000การคานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ของหา้ งหนุ้ สว่ นจะเป็นดงั น้ี อตั ราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ รวมทง้ั สน้ิ = 100% อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของลา้ น = 40% อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของหม่นื และแสน = 100% - 40% = 60% อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนเดมิ ของหมื่นและแสน = 60% : 40% อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ ใหม่ของหมื่น = 60% X 60% = 36% Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุ้นส่วน 198 รหสั วิชา 2201 - 2102 อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนใหมข่ องแสน = 40% X 60% = 24% อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนใหมข่ องล้าน = 40% รวม = 100% สรุปอตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนของ หม่ืน : แสน : ล้าน = 36% : 24% : 40% กรณีท่ีสินทรัพย์สุทธิของห้างหุ้นส่วนเท่ากับทุนรวมของห้างหุ้นส่วนที่กาหนดขึ้นใหม่ และสินทรัพย์ทผี่ ู้เปน็ ห้นุ ส่วนใหมน่ ามาลงทนุ ตา่ กว่า จานวนทุนที่กาหนดให้ผเู้ ปน็ ห้นุ ส่วนใหม่ ผลตา่ งคือโบนัสคิดใหผ้ ู้เปน็ หนุ้ ส่วนใหม่ (กรณีทไ่ี มเ่ กดิ คา่ ความนิยม)ตวั อย่างท่ี 14 จิว๋ และแจว๋ เปน็ หุน้ สว่ นกนั ตกลงแบง่ กาไรขาดทนุ 3 : 7 และมีทุน 50,000 บาทและ 150,000 บาท ตามลาดบั ตกลงรับจอยเปน็ หุ้นสว่ นใหม่ เมอ่ื วนั ท่ี 1 เมษายน 25XX โดยจอย นา 2เงินสดมาลงทุน 100,000 บาท และให้มีทุน 5 ของทุนทั้งส้ินของห้างหุ้นส่วน และกาหนดให้ทุนของหา้ งหุ้นสว่ นใหมม่ ีจานวนท้ังส้นิ 300,000 บาทการคานวณค่าความนิยม 50,000 300,000 150,000 กาหนดให้ทนุ ของหา้ งหนุ้ สว่ นใหมม่ จี านวนทงั้ ส้ิน 100,000 300,000 หัก ทนุ – จิ๋ว 0 ทนุ – แจว๋ จอยนาเงินสดมาลงทุน คา่ ความนยิ มการคานวณโบนัส กาหนดใหจ้ อยมีทุนในห้างหนุ้ สว่ น (30,000X 2 ) 120,000 5 หัก จอยนาเงินสดมาลงทุน 100,000 20,000 โบนัส (ทุนของจอยยังขาดอยู่อีก 20,000 บาท และไม่เกิดค่าความนยิ ม ฉะนั้นจิ๋วและแจ๋วคิดโบนัสให้จอย โดยการลดทุนของจ๋ิวและแจ๋วตามอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ )การบันทึกบญั ชใี นสมดุ รายวนั ทั่วไปเปน็ ดงั น้ีว.ด.ป. รายการ สมดุ รายวนั ทั่วไป เดบติ หนา้ 2225XX บาท สต. เครดติ เลขท่ี 100,000 - บาท สต. บญั ชี 100,000ม.ค. 15 เงนิ สด ทนุ – จอย จอยนาเงินสดมาลงทนุ Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหุน้ สว่ น 199 รหสั วิชา 2201 - 2102ทุน – จิ๋ว (20,000X 3 ) 6,000 - 10 14,000 - 7ทุน – แจ๋ว (20,000X 10 ) ทุน – จอย 20,000 -จิ๋วและแจว๋ คดิ โบนสั ให้จอยการคานวณเงนิ ทนุ ของหา้ งห้นุ ส่วนหลังรบั ห้นุ ส่วนใหม่ทุนเดมิ จว๋ิ แจว๋ จอย รวมเงนิ สด 50,000 150,000 - 200,000จว๋ิ แจว๋ คิดโบนสั ให้จอย 100,000 100,000 - - 20,000 - รวม (6,000) (14,000) 44,000 136,000 . 120,000 300,000การคานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนของห้างหุ้นส่วนจะเป็นดงั นี้สมมตอิ ตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนทงั้ ส้ิน = 1อตั ราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ ของจอย = 2 5อัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ของจว๋ิ และแจ๋ว = 2 3 1 - 5 = 5อัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนเดมิ ของจิว๋ และแจว๋ = 3 3:7อตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ จวิ๋ = 10 3 9 X 5 = 50อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนแจว๋ = 7 X 3 = 21 10 5 50อตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทุนใหมข่ องจอย = 2 20 5 หรอื 50สรุปอตั ราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ของ จิ๋ว : จิ๋ว : จอย = 9 : 21 : 20 50 50 50 หรอื = 9 : 21 : 20 Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ ส่วน 200 รหสั วิชา 2201 - 2102สรุป การรับหุ้นส่วนใหม่น้ันต้องได้รับความเห็นชอบจากผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคน และถ้าเป็นห้างหุ้นส่วนที่จดทะเบยี นจะต้องจดทะเบียนการรับหนุ้ ส่วนใหม่ด้วย และมผี ลทาให้สญั ญาของห้างหุ้นส่วนเดมิ ส้นิ สุดลง และเม่ือรับหุ้นส่วนใหม่เข้ามาแล้ว ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนจะต้องตกลงกันจัดทาสัญญาห้างหุ้นส่วนใหม่ในเรอื่ งเก่ียวกบั เงินทุนและการแบง่ กาไรขาดทุน วธิ ีการรบั หุ้นส่วนใหม่ แบง่ ออกเปน็ 2 วธิ ี คอื 1. ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ซื้อทุนจากหุ้นส่วนเดิม วิธีน้ีห้างหุ้นส่วนจะบันทึกการโอนทุนของห้างหุ้นส่วนเดิมไปให้หุ้นส่วนใหม่ โดยไม่ต้องบันทึกบัญชีเก่ียวกับการชาระเงินที่จ่ายซ้ือทุน ซึ่งเป็นข้อตกลงระหว่างกัน ห้างหุน้ สว่ นบนั ทึกบญั ชี โดยเดบติ ทุน – ผู้เปน็ หนุ้ สว่ นเดมิ XX เครดิต ทนุ – ผู้เปน็ หุ้นส่วนใหม่ XX 2. ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่นาเงินสดหรือสินทรัพย์อื่นมาลงทุนเป็นจานวนเท่ากับ หรือต่ากว่า หรือสูงกวา่ จานวนส่วนในทุนท่ีห้างหุ้นส่วนกาหนดให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ ผลตา่ งที่เกิดขึ้นอาจเน่ืองมาจากเกิดคา่ ความนิยม หรอื โบนัสขน้ึ 2.1 ผ้เู ปน็ หุ้นส่วนใหม่มีส่วนในทุนเท่ากับจานวนเงนิ สดหรือสินทรัพย์อ่ืนที่นามาลงทุนห้างหนุ้ สว่ นบนั ทกึ บัญชี โดยเดบติ เงนิ สดหรือสนิ ทรพั ย์อน่ื XX เครดติ ทนุ – ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ XX2.2 ผู้เปน็ ห้นุ ส่วนใหมม่ สี ว่ นในทุนไม่เท่ากับจานวนเงนิ สดหรือสนิ ทรพั ย์ท่นี ามาลงทุน 2.2.1 คิดค่าความนิยมหรือโบนัสใหห้ นุ้ สว่ นเดิม (1) คิดค่าความนิยมใหห้ ้นุ สว่ นเดมิ หา้ งหนุ้ ส่วนบันทกึ บัญชีโดยเดบติ เงินสด XX ค่าความนิยม XX เครดติ ทนุ – ผู้เป็นหนุ้ สว่ นเดิม ทุน – ผู้เปน็ หนุ้ สว่ นใหม่ XX XX Partnership Accounting