e-book วิชาห้างหุ้นส่วน

การบัญชหี ้างหุ้นสว่ น 251 รหสั วชิ า 2201 - 2102 เครดิต เงนิ สด 111,000.- 111,000.-ค. เดบติ เจ้าหนี้ – ทายาทแอ๋ม 3,330.- 114,330.- 120,990.- ดอกเบยี้ จา่ ย 111,000.- เครดติ เงินสด 9,990.-ง. เดบิต เจา้ หนี้ – ทายาทแอม๋ ดอกเบีย้ จา่ ย เครดติ เงินสด 1. หนุ้ ส่วนตาย เม่ือมีผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหน่ึงตาย สัญญาท่ีเข้าเป็นหุ้นส่วนย่อมส้ินสุดลง ถ้ามิได้ตกลงเป็นอย่างอ่ืน ห้างหุ้นส่วนจะต้องคานวณส่วนได้เสียของผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตายให้ถูกต้อง เพ่ือจ่ายคืนทุนให้แก่ทายาทของผู้เป็นหุ้นส่วนที่ตาย โดยห้างหุ้นส่วนจะต้องปิดบัญชีเพ่ือหากาไรขาดทุน ซึ่งเป็นผลของการดาเนินงานตั้งแต่วันต้นงวดบัญชี จนถึงวันที่ผู้เป็นหุ้นส่วนตาย หรือวันที่ปิดบัญชีคร้ังสุดท้ายจนถึงวันท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนตาย เพ่ือหาส่วนแบ่งกาไรขาดทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตาย รวมถึงการปรับปรุงมูลค่าสินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนให้ถูกต้อง จานวนเงินท่ีจ่ายคืนทุนให้แก่ทายาทของผู้เป็น Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหนุ้ ส่วน 252 รหสั วิชา 2201 - 2102หุ้นส่วนท่ีตาย คือยอดคงเหลือในบัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตาย ซึ่งอาจรวมถึงค่าความนิยมท่ีคิดให้หลังจากปรับปรุงบัญชีแล้ว และส่วนแบง่ กาไรขาดทุนของปีที่ตาย หักดว้ ยเงินถอนท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนที่ตายได้ถอนไป ท้ังนี้ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีคงอยู่ต้องการดาเนินกิจการต่อไป ก็จะทาการโอนส่วนทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนที่ตาย ซ่ึงได้ปรับปรุงถูกตอ้ งแล้ว ไปต้ังเป็นหนี้สินของห้างหุ้นส่วน จนกว่าจะมีการจ่ายคืนทุนให้เสรจ็ สิน้ ไป 2. การคานวณส่วนแบง่ กาไรโดยประมาณใหผ้ เู้ ปน็ หนุ้ สว่ นที่ตาย ในกรณีท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนตายในระหว่างงวดบัญชี จะทาให้มีปัญหาในการคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ซ่งึ ในขอ้ ตกลงในสัญญาจัดตง้ั ห้างหุ้นส่วน อาจกาหนดวธิ กี ารคานวณกาไรขาดทุนจากการปดิ บญั ชีคร้ังสุดท้าย จนถงึ วันทผ่ี เู้ ปน็ หนุ้ ส่วนตาย โดยวิธปี ระมาณ ดงั น้ี 2.1 การคานวณสว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณจากกาไรถัวเฉล่ียของปกี อ่ น ๆ ตวั อย่างท่ี 1 เงาะ สม้ และแตงโม เปน็ หุน้ สว่ นกัน แบง่ กาไรขาดทุนเทา่ กนั ในสญั ญาห้นุ ส่วนตกลงไว้ว่า ถ้าหุ้นส่วนคนใดคนหน่ึงตาย ให้คานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณจากวันที่ปิดบญั ชีครั้งสุดท้าย จนถึงวันท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนตาย โดยคานวณจากกาไรถัวเฉล่ียย้อนหลัง 4 ปี ต่อมาแตงโมตายในวนั ที่ 31 พฤษภาคม 25X5 กาไรขาดทนุ 4 ปีย้อนหลังมี ดังน้ีปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 155,000 บาทปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 125,000 บาทปี 25X2 กาไรสุทธิ 99,600 บาทปี 25X1 กาไรสทุ ธิ 110,000 บาทการคานวณสว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณของแตงโม 155,000 บาท 125,000 บาทปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 99,600 บาท 110,000 บาทปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 489,600 บาทปี 25X2 กาไรสุทธิปี 25X1 กาไรสทุ ธิ รวมกาไรถัวเฉล่ียตอ่ ปี = 489,600 = 122,400 บาท 4 5กาไรโดยประมาณของหา้ งหุน้ ส่วน (1 ม.ค. – 31 พ.ค.25X5) = 122,400 X 12 = 51,000 บาทดงั น้ัน สว่ นแบง่ กาไรโดยประมาณของแตงโม = 51,000 X 1 = 17,000 บาท 3 Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ สว่ น 253 รหสั วชิ า 2201 - 2102 การบนั ทึกบญั ชสี ่วนแบง่ กาไรโดยประมาณของผ้เู ปน็ หุ้นสว่ นทีต่ าย สมุดรายวนั ทว่ั ไป หน้า 30 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต25XX บญั ชี บาท สต. บาท สต.พ.ค. 31 ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณ – แตงโม 17,000 - 17,000 - ทุน – แตงโม คิดส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณให้แตงโม 2.2 ผู้เป็นหุ้นส่วนอาจตกลงให้รอการปิดบัญชี ไปจนถึงวันสิ้นงวดบัญชี แล้วจึงแบ่งกาไรขาดทุนให้ผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตาย โดยอาจแบ่งกาไรให้ตามส่วนท่ีควรจะได้ และอาจให้มีการคิดดอกเบ้ียให้แก่เงินทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนที่ตาย นับต้ังแตว่ ันที่ตายจนถึงวันที่จ่ายเงินคืนทุน หรืออาจแบ่งส่วนกาไรใหเ้ ต็มปีกไ็ ด้ แลว้ แตผ่ ู้เปน็ หนุ้ สว่ นตกลงกนั3. การคานวณจานวนเงินจา่ ยคืนทุนใหแ้ กท่ ายาทของผ้เู ปน็ หนุ้ สว่ นทตี่ ายจานวนเงนิ จ่ายคนื ทนุ ใหแ้ กท่ ายาทผเู้ ป็นห้นุ ส่วนทีต่ าย3.1 ยอดคงเหลือบัญชีทุนของผู้เปน็ หุ้นสว่ นที่ตาย XX บาท บาท3.2 สว่ นแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณ XX บาท บาท3.3 สว่ นแบ่งจากการปรับปรุงสนิ ทรัพย์และหนส้ี นิ (ถ้าม)ี XX บาท บาท3.4 คา่ ความนยิ มทค่ี ิดให้หลังจากปรับปรงุ บัญชีแลว้ (ถา้ มี) XX3.5 เงินถอน (XX) รวม XXX4. การบันทึกบัญชกี ารจา่ ยคืนทนุ ใหแ้ กท่ ายาทของผเู้ ปน็ หุ้นส่วนที่ตาย 4.1 การบนั ทกึ ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณ ให้ผู้เปน็ หุ้นส่วนที่ตาย เดบิต สว่ นแบง่ กาไรโดยประมาณ – ผเู้ ปน็ หุ้นส่วนที่ตาย XX เครดิต ทนุ – ผเู้ ป็นหุ้นส่วนท่ีตาย XX Partnership Accounting

การบัญชีห้างหนุ้ สว่ น 254 รหสั วชิ า 2201 - 21024.2 การจ่ายเงนิ คนื ทุนทายาทผเู้ ปน็ หุ้นส่วนที่ตาย โดยห้างหนุ้ ส่วนสามารถทาได้ 2 กรณี ดังนี้ 4.2.1 จ่ายชาระคืนทนุ ครงั้ เดยี ว ในกรณที หี่ ้างหุ้นส่วนมีเงนิ พอท่จี ะจ่ายคนื ทุนได้เดบติ ทุน – ผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตาย XX เครดิต เงนิ สด/ธนาคาร XX 4.2.2 จ่ายชาระคืนทุนเป็นงวด ๆ ในกรณีท่ีห้างหุ้นส่วนไม่มีเงิน หรือมีเงินไม่พอท่ีจะจ่ายชาระคืนทุนได้ อาจตกลงของผ่อนชาระเป็นงวด ๆ กับทายาทของผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีตาย โดยห้างหุ้นส่วนจะทาการโอนปิดบญั ชีทุนของผู้เปน็ หุ้นส่วนที่ตาย และต้งั เป็นหน้ีสินของห้างหุ้นส่วนไว้ แล้วจึงชาระเป็นงวดตามท่ีตกลงกัน และอาจมีการคิดดอกเบ้ียให้สาหรับหน้ีสินท่ีค้างชาระ การบันทึกบัญชีเก่ียวกับการจ่ายชาระคนื ทนุ เป็นงวด ๆ มีดังนี้ 1) โอนปิดบญั ชีทุนผ้เู ป็นหนุ้ สว่ นท่ีตายเข้าบัญชีเจา้ หนีท้ ายาทผ้เู ป็นหนุ้ สว่ นท่ตี าย โดยตัง้ เป็นหนี้สินของห้างหนุ้ สว่ นไว้เดบิต ทนุ – ผู้เปน็ หุ้นส่วนที่ตาย XX2.1.1 ชาเรคะรเดงินติ งวเดจา้(กหรนณี้ –ที ี่ไทมาม่ ยกี าาทรผค้เู ิดปด็นอหกุ้นเสบว่้ยี นททค่ี ่ีตา้ างชยาระ) XX2) เมอื่ จา่ ยชาระเงนิ ใหไ้ ปเป็นจานวนเทา่ ใด จะตอ้ งบันทกึ บัญชีไว้ทุกคร้งั จนกวา่ จะครบ (กรณที ี่ไม่มีการคดิ ดอกเบย้ี ท่ีค้างชาระ)เดบติ เจา้ หน้ี – ทายาทผู้เป็นหนุ้ สว่ นที่ตาย XX เครดติ เงินสด/ธนาคาร XX3) ชาระเงินงวด (กรณที ี่มีการคิดดอกเบย้ี ท่คี ้างชาระ) XX XX เดบติ เจ้าหน้ี – ทายาทผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นท่ีตาย ดอกเบยี้ จ่าย XX เครดิต เงนิ สด/ธนาคาร ตัวอย่างท่ี 2 วินัย วชิ ัย และวิรัช เป็นหุ้นส่วนกัน แบง่ กาไรขาดทุน 2 : 3 : 5 มีทุนเม่ือวันท่ี 31ธันวาคม 25X4 จานวน 50,000 บาท 80,000 บาท และ 100,000 บาท ตามลาดับ ต่อมาวิรัชตายเมอ่ื วนั ที่ 1 กรกฎาคม 25X5 โดยกาไรขาดทนุ 4 ปยี อ้ นหลัง มดี ังน้ี Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุ้นส่วน 255 รหัสวิชา 2201 - 2102 ปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 150,000 บาท ปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 130,000 บาท ปี 25X2 กาไรสทุ ธิ 120,000 บาท ปี 25X1 กาไรสุทธิ 100,000 บาทในสัญญาห้างหุ้นส่วนตกลงกันวา่ ถ้าหุ้นส่วนคนใดคนหน่ึงตาย ให้คานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณ นบั จากการปดิ บัญชีคร้งั สุดทา้ ย จนถึงวนั ท่ีผ้เู ป็นหนุ้ ส่วนตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทนุถวั เฉล่ีย 4 ปีย้อนหลังหลงั จากคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณให้ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นที่ตายแลว้ หา้ งหุ้นสว่ นได้จา่ ยเงนิ สดคนื ทุนใหแ้ ก่ทายาทผู้เปน็ ห้นุ สว่ นที่ตาย ในวันท่ี 1 กรกฎาคม 25X5การคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ โดยประมาณของวิรัช ปี 25X4 กาไรสุทธิ 150,000 บาท 130,000 บาท ปี 25X3 กาไรสุทธิ 120,000 บาท 100,000 บาท ปี 25X2 กาไรสุทธิ 500,000 บาท ปี 25X1 กาไรสุทธิ รวมกาไรถัวเฉลยี่ ตอ่ ปี = 500,000/4 ปี = 125,000 บาทกาไรโดยประมาณของห้างห้นุ สว่ น (1ม.ค.-1ก.ค. 25X5) 6 = 125,000× 12 = 62,500 บาทดังนนั้ สว่ นแบง่ กาไรโดยประมาณของวิรัช = 62,500× 5 = 31,250 บาท 10การคานวณจานวนเงนิ จา่ ยคนื ทนุ ให้แก่ทายาทของวิรชั ยอดคงเหลือในบัญชีทุน (31 ธ.ค.25X5) = 100,000 บาท 31,250 บาท บวก ส่วนแบง่ กาไรโดยประมาณ = 131,250 บาท รวม = การบันทึกบัญชใี นสมุดรายวนั ทัว่ ไปเปน็ ดังน้ี หนา้ 31 สมุดรายวนั ท่ัวไป เครดิต บาท สต.ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ สต.25XX บัญชี บาท - 31,250 - 31,250ก.ค. 1 ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณ – วริ ชั ทนุ – วริ ชั Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหุน้ สว่ น 256 รหสั วิชา 2201 - 2102บันทึกแบ่งกาไรโดยประมาณใหว้ ิรัชทนุ – วริ ชั (100,000+31,250) 131,250 - เงนิ สด 131,250 -จา่ ยเงนิ คนื ทนุ ใหแ้ กท่ ายาทของวริ ชัตัวอย่างที่ 3 สมชาย สมศักด์ิ และสมศรี เป็นหุ้นส่วนกัน ตกลงแบ่งกาไรขาดทุนในอัตรา3 : 3 : 4 มีทุนวันที่ 1 มกราคม 25X4 จานวน 200,000 บาท 150,000 บาท และ 100,000 บาทตามลาดับ ต่อมาวันท่ี 1 เมษายน 25X4 สมชายตาย และกาไรขาดทนุ 3 ปยี อ้ นหลงั มดี ังน้ี ปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 250,000 บาท ปี 25X2 กาไรสุทธิ 150,000 บาท ปี 25X1 ขาดทนุ สุทธิ 40,000 บาทในสญั ญาผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนตกลงกันว่าถา้ ห้นุ สว่ นคนหน่ึงคนใดตาย ให้คานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทนุโดยประมาณ นับจากการปิดบัญชีคร้ังสุดท้ายจนถึงวันท่ีหุ้นส่วนตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทุนถัวเฉลีย่ 3 ปี ยอ้ นหลงัผู้เป็นหุ้นส่วนตกลงให้มีการปรับปรุงสินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนก่อนจ่ายคืนทุนให้แก่ทายาทดังน้ี ใหเ้ พิ่มราคาสนิ คา้ 20,000 บาท และมคี า่ เชา่ ค้างจา่ ยเพิ่ม 5,000 บาทหลังจากคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณให้หุ้นส่วนท่ีตาย และปรับปรุงสินทรัพย์และหนี้สินของห้างหุ้นส่วนแล้ว ห้างหุ้นส่วนได้จ่ายเงินคืนให้แก่เจ้าหนี้-ทายาทสมชาย ในวันท่ี20เมษายน 25X4การคานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ โดยประมาณของสมชาย ปี 25X3 กาไรสุทธิ 250,000 บาท ปี 25X2 กาไรสทุ ธิ 150,000 บาท ปี 25X1 ขาดทุนสุทธิ 40,000 บาท รวม 360,000 บาทกาไรถัวเฉลย่ี ตอ่ ปี = 360,000/3 ปี =120,000 บาท 3 = 30,000 บาทกาไรโดยประมาณของหา้ งหุ้นสว่ น (1ม.ค.-1เม.ย. 25X4) = 120,000× 12ดังน้ัน สว่ นแบง่ กาไรโดยประมาณของสมชาย = 9,000 บาท = 30,000× 3 10การคานวณกาไรขาดทุนจากการปรับปรงุ สนิ ทรพั ยแ์ ละหน้ีสนิสนิ คา้ ทรี่ าคาเพม่ิ ขึน้ 20,000 บาทหกั ค่าเชา่ ค้างจา่ ยเพิ่มขน้ึ 5,000 บาทดงั นนั้ สนิ ทรัพย์เพม่ิ (กาไร) 15,000 บาท 3ดงั นัน้ สว่ นแบง่ กาไรจากการปรับปรงุ ของสมชาย = 15,000× 10 = 4,500 บาท Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างห้นุ สว่ น 257 รหสั วชิ า 2201 - 2102การคานวณจานวนเงินจา่ ยคืนทนุ ใหแ้ ก่ทายาทของสมชาย 200,000 บาท ยอดคงเหลือในบัญชที นุ (1 ม.ค. 25X4) 9,000 บวก สว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณ 4,500 13,500 บาท สว่ นแบง่ กาไรจากการปรบั ปรงุ สินทรัพยเ์ พิม่ รวม 213,500 บาท การบันทึกบญั ชใี นสมุดรายวนั ท่ัวไปเปน็ ดังนี้ หนา้ 32 สมดุ รายวันท่วั ไป เครดิต บาท สต.ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ25XX บญั ชี บาท สต. 9,000 -เม.ย. 1 ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณ - สมชาย 9,000 - ทุน – สมชาย คดิ สว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณให้ สมชาย สมดุ รายวนั ท่ัวไป หนา้ 33 เครดติ ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบติ บาท สต. 25XX บญั ชี บาท สต. 5,000 - 20,000 - 4,500 -เม.ย. 1 สนิ คา้ 4,500 - 213,500 - 6,000 - ค่าเช่าคา้ งจา่ ย 3 10 213,500 - ทุน – สมชาย (15,000× ) ทุน – สมศักด์ิ (15,000× 3 ) 10 4 ทนุ – สมศรี (15,000× 10 ) ปรบั ปรุงสินทรพั ยแ์ ละหนสี้ นิ ของ หา้ งห้นุ ส่วน และแบง่ กาไรใหผ้ เู้ ป็น ห้นุ สว่ นทุกคน ทนุ – สมชาย เจา้ หนี้ – ทายาทสมชาย Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุ้นสว่ น 258 รหัสวิชา 2201 - 2102 โอนปดิ บญั ชีทุน-สมชาย ตง้ั เปน็ หนีส้ นิ 213,500 - ของห้างหุน้ สว่ น 213,500 - 20 เจ้าหนี้ – ทายาทสมชาย เงนิ สด จ่ายเงนิ สดคืนทนุ ให้ทายาทสมชาย ตัวอย่างที่ 4 ดาว ดวง และเดือน เป็นหุ้นส่วนกันแบ่งกาไรขาดทุนกันคนละ 50% 30%และ 20% มีทุน เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 25X5 จานวน 100,000 บาท 80,000 บาท และ 50,000 บาทตามลาดบั ตอ่ มาเม่ือวนั ที่ 1 ตุลาคม 25X6 เดือนตาย ในสัญญาได้ระบุไว้ว่าถ้าหุ้นส่วนคนหนึ่งคนใดตาย ให้คานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณจากการปิดบัญชีคร้ังสุดท้ายจนถึงวันที่หุ้นส่วนตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทุนถัวเฉล่ีย5 ปีย้อนหลัง ต่อมาวันที่ 1 ตุลาคม 25X6 ห้างหุ้นส่วนได้จ่ายเงินคืนทุนให้แก่ทายาทเดือนคร่ึงหนึ่งส่วนอีกคร่ึงหน่ึงจ่ายให้ในวันที่ 1 ธันวาคม 25X6 พร้อมดอกเบี้ยค้างชาระ 12% ต่อปี รายละเอียดต่าง ๆมีดังน้ี 1. กาไรขาดทุนสทุ ธิ 5 ปที ผี่ า่ นมา มีดังน้ี ปี 25X5 กาไรสุทธิ 180,000 บาท ปี 25X4 กาไรสุทธิ 150,000 บาท ปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 120,000 บาท ปี 25X2 ขาดทนุ สทุ ธิ 100,000 บาท ปี 25X1 กาไรสุทธิ 50,000 บาท 2. หา้ งหุ้นส่วนตกลงใหป้ รับปรงุ บญั ชกี อ่ นจ่ายคนื ทนุ ใหท้ ายาทเดอื น ดังน้ี - ปรับราคาสินคา้ เพม่ิ ขนึ้ 20,000 บาท - ปรับคา่ โฆษณาคา้ งจ่ายเพมิ่ ขน้ึ 10,000 บาท - ปรบั ราคาทดี่ ินเพ่ิมขึน้ 40,000 บาท 3. วันที่ 10 มถิ นุ ายน 25X6 เดอื นถอนเงินใช้สว่ นตวั 2,000 บาท 4. คิดว่าความนิยมให้เดือน 10% ของบัญชีทุนหลังจากปรับปรุง และคิดส่วนแบ่ง กาไรขาดทนุ โดยประมาณ และหกั เงินถอนแลว้การคานวณสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ โดยประมาณของเดือน ปี 25X5 กาไรสทุ ธิ 180,000 บาท บาท ปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 150,000 บาท บาท ปี 25X3 กาไรสทุ ธิ 120,000 บาท บาท ปี 25X2 ขาดทุนสุทธิ 100,000 ปี 25X1 กาไรสทุ ธิ 50,000 รวม 400,000 Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหุ้นสว่ น 259 รหสั วิชา 2201 - 2102กาไรถัวเฉลีย่ ต่อปี = 400,000/5 ปี = 80,000 บาท 9 = 60,000 บาทกาไรโดยประมาณของหา้ งหนุ้ ส่วน (1ม.ค.-1ต.ค. 25X6) = 80,000× 12 = 12,000 บาทดงั นน้ั กาไรโดยประมาณของเดือน = 60,000×20%การคานวณกาไรขาดทุนจากการปรบั ปรุงสนิ ทรพั ยแ์ ละหนี้สนิสินคา้ ตรี าคาเพมิ่ ขึน้ = 20,000 บาท บาทท่ดี ิน ตรี าคาเพม่ิ ข้ึน = 40,000 บาท บาท รวม = 60,000 บาทหัก คา่ โฆษณาค้างจ่ายเพิม่ ขึ้น = 10,000ดงั นน้ั สนิ ทรัพย์เพ่ิม (กาไร) = 50,000สว่ นแบ่งกาไรจากการปรบั ปรุงของเดือน = 50,000×20% = 10,000 บาทการคานวณจานวนเงินจา่ ยคืนทนุ ใหแ้ ก่ทายาทของเดือนยอดคงเหลือในบัญชที นุ (31 ธ.ค. 25X5) 50,000 บาทบวก สว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณ 12,000 สว่ นแบ่งกาไรจากการปรับปรงุ สนิ ทรพั ย์เพิม่ 10,000 22,000 บาท 72,000 บาทหัก เงนิ ถอน 2,000 บาท 70,000 บาทบวก ค่าความนยิ ม (70,000×10%) 7,000 บาทจานวนเงนิ จา่ ยคนื ทนุ ใหแ้ ก่ทายาทของเดือน 77,000 บาท การบันทึกบัญชใี นสมดุ รายวันท่วั ไปเป็นดงั น้ี สมุดรายวันทัว่ ไป หนา้ 34ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ25XX บัญชี บาท สต. บาท สต.ต.ค. 1 สว่ นแบง่ กาไรโดยประมาณ-เดอื น 12,000 - ทุน – เดอื น 12,000 - คิดสว่ นแบ่งกาไรโดยประมาณให้ เดือน สินค้า 20,000 - ท่ีดนิ 40,000 - คา่ โฆษณาค้างจ่าย 10,000 - ทนุ – ดาว (50,000×50%) 25,000 - ทุน – ดวง (50,000×30%) 15,000 - ทุน – เดือน (50,000×20%) 10,000 - Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นส่วน 260 รหัสวิชา 2201 - 2102 ปรับปรุงสินทรพั ยแ์ ละหน้สี ินของ ห้างหนุ้ ส่วนแบง่ กาไรใหผ้ ู้เป็นหุ้นสว่ น ทุกคน ทุน – เดือน 2,000 - เงนิ ถอน – เดือน 2,000 - ปิดบญั ชเี งินถอนของเดือนเขา้ บญั ชี ทุนเดือน ค่าความนยิ ม 7,000 - 77,000 - ทนุ – เดือน 7,000 - จ่ายเงนิ สดคนื ทุนให้ทายาทสมชาย 38,500 - 38,500 - ทนุ – เดอื น เงินสด เจ้าหน้ี – ทายาทเดอื น จา่ ยเงินสดคนื ทนุ ให้แก่ทายาทเดือน คร่งึ หนง่ึธ.ค. 1 เจา้ หนี้ – ทายาทเดอื น 2 38,500 - 12 770 - ดอกเบย้ี จา่ ย (38,500×12%× ) 39,270 - เงนิ สด จ่ายเจา้ หน้ที ายาทเดอื นพร้อม ดอกเบ้ยีสรุป เมื่อผู้เปน็ หุ้นส่วนคนใดคนหน่ึงตาย มีผลทาให้ห้างหุ้นส่วนนั้นตอ้ งเลิกกิจการไป เว้นแต่มีข้อตกลงเปน็ อย่างอ่นื เชน่ ถ้าผู้เป็นหนุ้ สว่ นคนใดคนหน่งึ ตาย ผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นทเี่ หลอื อยูส่ ามารถดาเนินกิจการตอ่ ไปได้ โดยการรับซ้ือส่วนทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนตาย หรือห้างหุ้นส่วนจ่ายเงินคืนทุนทายาทของผู้เป็นหุ้นส่วนที่ตาย ขั้นตอนการจา่ ยคืนทุนใหผ้ เู้ ป็นหนุ้ สว่ นทต่ี าย หรือทายาทของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนทีต่ าย 1. ปิดบญั ชกี าไรขาดทุน นบั ตง้ั แตว่ นั ต้นงวดบัญชี จนถงึ วันทผ่ี เู้ ปน็ หนุ้ สว่ นตายโดยวธิ ี ประมาณจากกาไรถวั เฉล่ยี ของปีก่อน ๆ 2. ปรับปรงุ สินทรัพย์และหนี้สนิ ใหม้ รี าคาทถ่ี ูก ณ วนั ที่ผ้เู ปน็ หนุ้ สว่ นตายดว้ ยมูลค่ายตุ ิธรรม 3. จา่ ยคืนทนุ ใหแ้ กท่ ายาทของผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นที่ตาย ด้วยยอดคงเหลือในบัญชที นุ หลงั จาก ปรับปรุงบัญชแี ลว้ ซ่งึ อาจรวมถงึ คา่ ความนยิ มทีค่ ิดใหผ้ ้เู ปน็ ห้นุ ส่วนทต่ี าย และส่วนแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณแลว้ หักดว้ ยเงนิ ถอนทผี่ ตู้ ายไดถ้ อนไป Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหุน้ สว่ น 261 รหสั วชิ า 2201 - 2102การคานวณจานวนเงินจา่ ยคนื ทนุ ใหแ้ กท่ ายาทของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนท่ตี าย1. ยอดคงเหลือบัญชที ุนผ้เู ปน็ หนุ้ สว่ นท่ีตาย XX2. ส่วนแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณ XX3. สว่ นแบง่ จากการปรับปรุงสินทรพั ย์และหนส้ี ิน XX4. คา่ ความนิยมทคี่ ิดใหห้ ลงั จากปรบั ปรุงบัญชีแล้ว XX5. เงนิ ถอน (XX)ดังนน้ั จานวนเงินจา่ ยคนื ทุนให้แก่ทายาทผูเ้ ป็นหนุ้ สว่ นทตี่ าย XXX Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหุ้นสว่ น 262รหสั วชิ า 2201 - 2102 แบบฝึกปฏบิ ตั หิ นว่ ยท่ี 7 หนุ้ ส่วนตายตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปนีใ้ หถ้ ูกตอ้ งและสมบรู ณ์ 1. จงอธบิ ายวิธีการปฏบิ ตั ใิ นกรณที ี่ผ้เู ป็นหนุ้ ส่วนลาออก …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. ในกรณที ่ีผเู้ ปน็ หุ้นสว่ นตายในระหวา่ งงวดบัญชี ห้างหุ้นสว่ นจะมวี ธิ กี ารคานวณ กาไรขาดทนุ จากการปิดบัญชคี รงั้ สุดทา้ ย จนถงึ วนั ท่ีผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ นตาย อย่างไร Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 263 รหัสวิชา 2201 - 2102………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….3. จานวนเงนิ ทจ่ี า่ ยคืนทายาทของผเู้ ป็นห้นุ ส่วนที่ตาย มวี ิธีการคานวณอย่างไร………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………….ตอนที่ 2 ให้ฝึกปฏบิ ัตริ ายการบัญชตี ามทกี่ าหนดข้อ 1. ธนา ธนู และธนติ เปน็ หนุ้ ส่วนกัน แบง่ กาไรขาดทนุ ในอัตรา 3 : 3 : 4 มที ุนเมอื่ วันที่ 31ธนั วาคม 25X4 จานวน 100,000 บาท 150,000 บาท และ 200,000 บาท ตามลาดบัต่อมาธนิตถงึ แก่กรรมเมื่อวนั ที่ 1 มิถุนายน 25X5 โดยหา้ งหุน้ สว่ นได้จ่ายเงนิ สดคืนทุนทายาทของธนติ สาหรบั กาไรขาดทุน 4 ปยี อ้ นหลงั มดี ังน้ีปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 200,000 บาทปี 25X3 กาไรสุทธิ 180,000 บาทปี 25X2 กาไรสุทธิ 150,000 บาทปี 25X1 กาไรสุทธิ 130,000 บาท ในสัญญาหุ้นสว่ นตกลงกนั ว่าถา้ หนุ้ สว่ นถึงแกก่ รรม ใหค้ านวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณ นับจากการปิดบัญชคี รัง้ สดุ ทา้ ย จนถึงวนั ทห่ี ้นุ ส่วนถึงแกก่ รรม โดยคานวณจากกาไรขาดทนุ 4 ปี ยอ้ นหลงั Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุ้นส่วน 264 รหสั วิชา 2201 - 2102ให้ทา 1. คานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ โดยประมาณของธนิต 2. คานวณจานวนเงินทจ่ี า่ ยคนื ทุนให้ทายาทของธนติ 3. บันทกึ รายการลงในสมดุ รายวันทว่ั ไปขอ้ 2. นิด นอ้ ย และน้อง เปน็ หุ้นสว่ นกนั แบ่งกาไรขาดทนุ ตามอัตราส่วนทุน มที นุ เม่อื วนั ที่ 1มกราคม 25X5 จานวน 400,000 บาท 300,000 บาท และ 300,000 บาท ตามลาดบัระหว่างปี 25X5 ผเู้ ป็นหุน้ สว่ นมีเงนิ ถอนดังนี้ นดิ 50,000 บาท น้อย 20,000 บาท และนอ้ ง10,000 บาท กาไรของหา้ งหุ้นส่วน 4 ปี ย้อนหลัง รวมได้ 489,000 บาทต่อมานิดถึงแก่กรรม เมื่อวนั ที่ 31 สงิ หาคม 25X5 โดย นอ้ ย และนอ้ ง ตกลงให้มกี ารปรบั ปรุงสินทรัพย์ กอ่ นจ่ายเงินคืนทนุ ให้ทายาทของนดิ ดงั น้ี1. ตดั ลกู หนี้เป็นหนส้ี ญู 3,000 บาท2. ปรับราคาอาคารเพ่มิ ขึ้น 20,000 บาท3. ปรบั ราคาสนิ ค้าลดลง 5,000 บาทวันที่ 1 กนั ยายน 25X5 หา้ งห้นุ ส่วนจ่ายเงนิ คืนทุนใหท้ ายาทของนิดให้ทา 1. คานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ โดยประมาณของนดิ2. คานวณจานวนเงนิ ท่ีจา่ ยคืนทนุ ใหท้ ายาทของนดิ3. บนั ทกึ รายการลงในสมดุ รายวนั ทัว่ ไปขอ้ 3. จอม ใจ และจาม เป็นหุ้นส่วนกัน แบ่งกาไรขาดทนุ ในอตั รา 20%,30% และ 50% มีทุนเมอ่ื วนั ที่ 1 มกราคม 25X5 จานวน 250,000 บาท 300,000 บาท และ 400,000 บาทตามลาดบั ระหว่างปี 25X5 หนุ้ ส่วนมเี งนิ ถอน ดงั นี้ จอม 20,000 บาท ใจ 10,000 บาทและจาม 10,000 บาท กาไรขาดทนุ ของหา้ งหุน้ ส่วน 4 ปี ย้อนหลัง มดี งั นี้ปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 120,000 บาทปี 25X3 กาไรสุทธิ 80,000 บาทปี 25X2 ขาดทุนสุทธิ 50,000 บาทปี 25X1 กาไรสุทธิ 150,000 บาทในสัญญาห้นุ สว่ นตกลงกันว่า ถา้ หุ้นสว่ นตาย ให้คานวณสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณนบั จากปดิ บญั ชีคร้ังสุดท้าย จนถึงวนั ที่ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ นตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทุน 4 ปี ย้อนหลงัต่อมา วันที่ 1 พฤษภาคม 25X5 จอมถงึ ตาย โดยใจ และจาม ตกลงใหม้ กี ารปรับปรงุ สินทรัพย์และหนี้สิน กอ่ นจา่ ยเงินคนื ทนุ ให้ทายาทของจอม ดงั นี้1. ปรบั ราคาสินคา้ เพมิ่ ขน้ึ อีก 30,000 บาท2. ปรับลดราคาเครื่องจักรลง 10,000 บาท3. ปรับคา่ โฆษณาคา้ งจา่ ยเพมิ่ อกี 2,000 บาทห้างหนุ้ สว่ นได้จา่ ยเงนิ สดคนื ทุนให้ทายาทของจอมครึง่ หนง่ึ สว่ นทีเ่ หลืออกี ครง่ึ หนึ่งจา่ ยเปน็ เชค็ให้ ในวันที่ 1 กรกฎาคม 25X5ให้ทา 1. คานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ โดยประมาณของจอม Partnership Accounting

การบัญชีห้างหนุ้ ส่วน 265 รหสั วชิ า 2201 - 2102 2. คานวณจานวนเงินท่ีจ่ายคืนทุนให้ทายาทของจอม 3. บันทกึ รายการลงในสมดุ รายวันท่วั ไปขอ้ 4. นรนิ ทร์ นรา และนรศิ เป็นหนุ้ สว่ นกนั แบ่งกาไรขาดทุนในอัตราเท่ากัน มีทุนเมื่อวนั ที่ 31ธันวาคม 25X5 จานวน 80,000 บาท 90,000 บาท และ 70,000 บาท ตามลาดับ ตอ่ มานรินทรต์ ายเมอ่ื วันที่ 1 ตลุ าคม 25X6 กาไรขาดทุน 5 ปยี อ้ นหลัง มีดังนี้ ปี 25X5 กาไรสทุ ธิ 180,000 บาท ปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 130,000 บาท ปี 25X3 กาไรสุทธิ 50,000 บาท ปี 25X2 กาไรสุทธิ 50,000 บาท ปี 25X1 กาไรสุทธิ 220,000 บาทในสญั ญาหุ้นสว่ นที่ตกลงกันวา่ ถา้ ผู้เป็นห้นุ ส่วนตาย ใหค้ านวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณ นบั จากการปิดบญั ชีครัง้ สดุ ทา้ ย จนถึงวันทีห่ นุ้ สว่ นตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทนุ5 ปีย้อนหลังหนุ้ สว่ นตกลงใหม้ ีการปรับปรงุ สนิ ทรัพย์และหนส้ี ินของห้างหนุ้ ส่วนก่อนจา่ ยคืนทุนทายาทดงั น้ีใหป้ รับราคาสนิ คา้ เพ่มิ 35,000 บาท และคา่ โฆษณาค้างจา่ ยเพม่ิ ข้นึ อีก 5,000 บาทห้างห้นุ สว่ นได้จา่ ยเงนิ คืนทายาทของนรินทร์ครึง่ หนึ่ง สว่ นท่เี หลอื จา่ ยใหใ้ นวันที่ 1 ธันวาคม25X6 พรอ้ มดอกเบยี้ สาหรบั เงินที่ค้างชาระ 12% ต่อปีใหท้ า 1. คานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณของนรินทร์ 2. คานวณจานวนเงนิ ทีจ่ า่ ยคนื ทุนใหท้ ายาทของนรินทร์ 3. บันทึกรายการลงในสมดุ รายวันทว่ั ไปขอ้ 5. เจ โจ และแจน เป็นหนุ้ สว่ นกัน แบง่ กาไรขาดทุนในอตั รา 2 : 3 : 5 มที ุนเมื่อวนั ท่ี 1 มกราคม25X5 จานวน 40,000 บาท 60,000 บาท และ 100,000 บาท ตามลาดบั ตอ่ มาแจนตายวันท่ี 30 มิถนุ ายน 25X5 ในสญั ญาหุ้นสว่ นไดต้ กลงกนั วา่ ถา้ ผู้เป็นหนุ้ ส่วนตาย ให้คานวณส่วนแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณ นับจากการปดิ บญั ชีครงั้ สดุ ท้ายถึงวนั ท่หี ุ้นสว่ นตายโดยคานวณจากกาไรขาดทนุ ย้อนหลัง 4 ปี และกาไรขาดทนุ 4 ปี ยอ้ นหลัง มดี งั นี้ ปี 25X4 กาไรสทุ ธิ 160,000 บาท ปี 25X3 กาไรสุทธิ 120,000 บาท ปี 25X2 กาไรสทุ ธิ 75,000 บาท ปี 25X1 กาไรสทุ ธิ 45,000 บาท วนั ที่ 5 เมษายน 25X5 แจนถอนเงินใช้สว่ นตัว 5,000 บาท หา้ งหนุ้ ส่วนตกลงคิดคา่ ความนยิ มใหแ้ จน 10% ของทนุ หลังจากคิดสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณ และหกั เงนิ ถอนแล้ว วันที่ 1 กรกฎาคม 25X5 ห้างหนุ้ สว่ นจา่ ยเงินสดคนื ทนุ ใหท้ ายาทแจน จานวน 100,000 บาทที่เหลอื ออกเปน็ ตว๋ั สญั ญาใชเ้ งิน กาหนด 3 เดือน อัตราดอกเบีย้ 12% ตอ่ ปี Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหนุ้ สว่ น 266 รหัสวิชา 2201 - 2102วนั ท่ี 1 ตุลาคม 25X5 หา้ งหุน้ ส่วนจา่ ยเงินตามต๋ัวสญั ญาใชเ้ งินพรอ้ มดอกเบย้ีให้ทา 1. คานวณสว่ นแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณของแจน 2. คานวณจานวนเงินท่ีจ่ายคนื ทนุ ใหท้ ายาทของแจน 3. บันทกึ รายการลงในสมุดรายวนั ทัว่ ไป กจิ กรรมเสนอแนะ1. มอบหมายให้กลุ่มที่ 3 สรุปเน้ือหาที่ได้เรียนรู้ไปแล้วของหน่วยท่ี 7 แล้วสรุปเป็นรายงานตาม ประเดน็ ดงั ต่อไปนี้ 1.1 กรณหี ้างหุน้ ส่วนเกดิ มีผ้เู ป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งตาย จะส่งผลตอ่ ห้างหนุ้ ส่วนอยา่ งไร 1.2 ยกตวั อย่างและการบันทึกบญั ชี การคานวณส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณจากกาไรถัวเฉลี่ยของ ปีก่อน ๆ ให้ผู้เปน็ หุ้นส่วนท่ีตาย 1.3 ยกตัวอย่างและการบันทึกบัญชี การคานวณจานวนเงินจ่ายคืนทุนให้แก่ทายาทของผู้เป็น หุ้นสว่ นที่ตาย 1.4 เตรยี มตั้งคาถามประมาณ 3-5 ขอ้ เพ่อื ไว้ถามเพอื่ นหลงั นาเสนอเสรจ็ ข้ันตอนในการปฏิบตั ิ Partnership Accounting

การบญั ชีห้างห้นุ ส่วน 267 รหัสวชิ า 2201 - 21021. ตัวแทนกลุ่มที่ 3 นาเสนอผลงานหน้าช้ันเรียน (หลังจากเรียนจบหน่วยที่ 7) พร้อมแจกสรุปเน้ือหา ตามทไี่ ด้รบั มอบหมายให้ผเู้ รียนทุกคน เพอ่ื ศึกษาทาความเขา้ ใจและเตรียมตวั สอบวัดผลหลงั เรียนรู้2. หลงั จากนาเสนอเสร็จ กล่มุ ผูน้ าเสนอถามคาถามท่ไี ดเ้ ตรยี มไว้ (3 – 5 ข้อ) ให้เพื่อนแตล่ ะกลมุ่ เขยี น ตอบลงในกระดาษ แล้วสง่ ให้กลมุ่ ผูน้ าเสนอเพ่ือตรวจสอบ3. กลุ่มผู้นาเสนอตรวจสอบความถูกต้องและเฉลยคาตอบ กรณีที่กลุ่มใดตอบไม่ถูกต้อง กลุ่มผู้นา เสนอควรชี้แนะ และอธบิ ายใหถ้ ูกต้องและเข้าใจ ภายใตข้ อ้ เสนอแนะจากครผู ้สู อน4. ครผู ูส้ อนและผู้เรียนท่เี หลอื อกี 3 กลุ่ม ประเมินผลการนาเสนอของกลมุ่ ที่ 35. ครผู สู้ อนสรุปและให้ข้อเสนอแนะ การนาเสนอของกลุม่ ที่ 36. รวบรวมแบบประเมิน 1 และ 2 มาสรปุ คะแนนลงในแบบสรปุ ผลการประเมิน7. นาคะแนนรวมจากขอ้ 6 มาเทยี บบญั ญตั ิไตรยางค์ เพือ่ หาคะแนนสทุ ธิ แบบประเมนิ 1ผ้เู รยี นทีถ่ กู ประเมนิ คือกลุม่ ที่ ประเมนิ โดยผู้เรยี นกล่มุ ท่ีที่ รายการ 432 1 ดีมาก ดี พอใช้ ต้อง ปรับปรงุ1 ความรว่ มมือในการทางาน2 เทคนิคในการนาเสนอมคี วามน่าสนใจ3 การใช้สื่อและอุปกรณ์ในการนาเสนอ Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหนุ้ ส่วน 268 รหัสวชิ า 2201 - 21024 ความชดั เจนของเนื้อหาทนี่ าเสนอ5 ความเหมาะสมของเวลาที่นาเสนอ6 ในการนาเสนอครง้ั นไ้ี ด้รบั ความรู้7 ผู้เรยี นมีสว่ นรว่ มในการทากจิ กรรม กบั กลมุ่ ท่ีนาเสนอ รวม รวมคะแนน แบบประเมนิ 2ผเู้ รียนทถี่ ูกประเมินคอื กลมุ่ ท่ี ประเมนิ โดยครผู ้สู อนที่ รายการ 4 32 1 ดมี าก ดี พอใช้ ตอ้ ง ปรับปรุง1 ความร่วมมือในการทางาน2 เทคนิคในการนาเสนอมีความนา่ สนใจ Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุ้นส่วน 269 รหัสวิชา 2201 - 21023 การใชส้ อ่ื และอปุ กรณ์ในการนาเสนอ4 ความชดั เจนของเนอ้ื หาทน่ี าเสนอ5 ความเหมาะสมของเวลาท่นี าเสนอ6 ในการนาเสนอครั้งน้ีไดร้ บั ความรู้7 ผูเ้ รยี นมีสว่ นรว่ มในการทากจิ กรรมกับ กลุ่มท่ีนาเสนอ8 ความตรงตอ่ เวลาในการส่งงาน9 คุณภาพของงานมคี วามถูกตอ้ งและ สะอาดเรยี บร้อย รวม รวมคะแนนความเห็น / ขอ้ เสนอแนะของผูส้ อน 1. 2. 3. 4. 5. แบบสรุปผลการประเมินผปู้ ระเมิน คะแนนรวม ผลเฉลี่ยของ คะแนนประเมนิ รวมคะแนนเฉลย่ีกลมุ่ ท่ี 1 แต่ละกลุ่ม คะแนนทง้ั 3 กลมุ่ ของครูผสู้ อน ของผเู้ รยี น และผู้สอน (หาร 3) Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหุ้นสว่ น 270 รหัสวชิ า 2201 - 2102กลุ่มที่ 2กล่มุ ท่ี 4 รวม แบบทดสอบหลงั เรยี น หน่วยที่ 7 ห้นุ สว่ นตายจงเลอื กคาตอบท่ีถกู ตอ้ งทส่ี ดุ เพียงคาตอบเดยี ว1. ถา้ ผ้เู ป็นหนุ้ สว่ นคนใดคนหน่งึ ตาย การคานวณสว่ นแบง่ กาไรขาดทุนโดยประมาณ เพอ่ื แบง่ ใหก้ ับ ผ้เู ป็นห้นุ สว่ นต้องนับระยะเวลาตามข้อใด ก. ตง้ั แต่วนั ต้นงวดบญั ชี จนถงึ วันสิน้ งวดบญั ชี ข. ตง้ั แตว่ นั ตน้ งวดบัญชี จนถึงวันทผี่ ูเ้ ปน็ หนุ้ สว่ นตาย Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหุ้นส่วน 271 รหัสวชิ า 2201 - 2102ค. ตงั้ แต่วนั ท่ผี ้เู ปน็ หนุ้ ส่วนตาย จนถึงวันส้ินงวดบญั ชีง. ตั้งแตว่ นั ท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนตาย จนถึงวนั ทจี่ ่ายเงนิ คืนทายาท2. สม้ โอ มังคดุ และลาไย เป็นหนุ้ สว่ นกัน มีทนุ 1 มกราคม 25X4 จานวน 40,000 บาท 50,000 บาท และ 60,000 บาท และแบง่ กาไรขาดทนุ ในอัตรา 2 : 3 : 5 ตามลาดับ ตอ่ มาวันท่ี 31 พฤษภาคม 25X4 ลาไยเสยี ชวี ติ หา้ งหุ้นส่วนจา่ ยเงนิ คืนทุนใหแ้ กท่ ายาทของลาไย สาหรับกาไรสุทธขิ อง หา้ งหนุ้ ส่วนย้อนหลัง 3 ปี จานวน 180,000 บาท และในระหวา่ งปี 25X4 ผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนทง้ั สามคน มกี ารถอนเงิน 3,000 บาท 5,000 บาท และ 7,000 บาท ตามลาดับ ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณ ของลาไยเปน็ จานวนเท่าใด ก. 12,500 บาท ข. 25,000 บาท ค. 60,000 บาท ง. 180,000 บาท3. จากโจทยข์ อ้ 2 จานวนเงินทท่ี ายาทของลาไยไดร้ ับทง้ั ส้นิ เท่าใด ก. 53,000 บาท ข. 60,000 บาท ค. 65,500 บาท ง. 72,500 บาท4. จากข้อ 3 หา้ งห้นุ ส่วนบันทกึ บัญชีการจา่ ยเงนิ คนื ทนุ ใหแ้ กท่ ายาทของลาไย ในวันท่ี 31 พฤษภาคม25X4 ตามข้อใดก. เดบติ ทนุ – ลาไย 60,000.- เครดติ เงินสด 60,000.-ข. เดบติ ทนุ – ลาไย 65,500.- เครดติ เงนิ สด 65,500.-ค. เดบิต ทนุ – ลาไย 72,500.- เครดิต เจ้าหน้ี – ทายาทลาไย 72,500.- 80,000.-ง. เดบิต ทนุ – ลาไย 80,000.- เครดติ เจา้ หนี้ – ทายาทลาไย ข้อมูลตอ่ ไปน้ีใชต้ อบคาถามข้อ 5 – 10 อุ๋ม อ๋อม และแอม๋ เป็นหุ้นส่วนกนั มีทนุ 31 ธันวาคม 25X4 จานวน 40,000 บาท 60,000 บาทและ 100,000 บาท ตามลาดับ แบ่งกาไรขาดทนุ ในอัตรา 3 : 3 : 4 ผู้เป็นหุ้นส่วนท้ังสามตกลงกันว่าถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหน่ึงตาย ให้คานวณส่วนแบ่งกาไรขาดทุนโดยประมาณจากการปิดบัญชีครั้งสุดท้ายจนถึงวันท่ีผู้เป็นหุ้นส่วนตาย โดยคานวณจากกาไรขาดทุนถัวเฉลี่ย 4 ปี ย้อนหลัง ต่อมาแอ๋ม Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหนุ้ สว่ น 272 รหัสวชิ า 2201 - 2102เสียชีวิต ในวันท่ี 1 กรกฎาคม 25X5 ห้างหุ้นส่วนยังไม่ได้จ่ายเงินคืนทายาทของแอ๋มทันที และจะจ่ายคืนทายาทของแอ๋ม ในวันท่ี 1 ตุลาคม 25X5 พร้อมคิดดอกเบ้ียให้ในอัตรา 12% ต่อปี กาไรสุทธิย้อนหลังของปี 25X4 จานวน 60,000 บาท ปี 25X3 จานวน 50,000 บาท ปี 25X2 จานวน 40,000บาท และปี 25X1 จานวน 70,000 บาท5. ส่วนแบ่งกาไรโดยประมาณของแอ๋ม ในวันที่ 1 กรกฎาคม 25X5 เปน็ จานวนเทา่ ใด ก. 8,250 บาท ข. 11,000 บาท ค. 27,500 บาท ง. 55,000 บาท6. จากขอ้ 5 บนั ทกึ บญั ชกี ารโอนบญั ชีทุนของแอม๋ เป็นหนส้ี นิ ของหา้ งหุ้นส่วนตามขอ้ ใดก. เดบติ เจา้ หนี้ – ทายาทแอม๋ 100,000.-เครดิต ทนุ – แอ๋ม 100,000.-ข. เดบิต เจา้ หนี้ – ทายาทแอ๋ม 111,000.-เครดติ ทุน – แอม๋ 111,000.-ค. เดบติ ทนุ – แอ๋ม 100,000.-เครดิต เจา้ หนี้ – ทายาทแอม๋ 100,000.-ง. เดบิต ทุน – แอ๋ม 111,000.-เครดิต เจา้ หนี้ – ทายาทแอ๋ม 111,000.-7. ในวันท่ี 1 ตุลาคม 25X5 หา้ งหุ้นส่วนตอ้ งจา่ ยเงินให้ทายาทของแอ๋มเปน็ จานวนทั้งสน้ิ เทา่ ใด ก. 100,000 บาท ข. 111,000 บาท ค. 114,330 บาท ง. 120,990 บาท8. จากข้อ 7 หา้ งหนุ้ ส่วนบันทึกบัญชตี ามข้อใด 100,000.- 100,000.- ก. เดบติ ทนุ – แอ๋ม 111,000.- เครดิต เงินสด 100,000.- 114,330.- ข. เดบติ เจา้ หนี้ – ทายาทแอ๋ม 11,000.- ดอกเบ้ียจา่ ย เครดติ เงินสด 111,000.- ค. เดบติ เจา้ หน้ี – ทายาทแอม๋ 3,330.- ดอกเบี้ยจ่าย เครดติ เงนิ สด 111,000.- ง. เดบิต เจ้าหนี้ – ทายาทแอม๋ Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหนุ้ สว่ น 273 รหสั วชิ า 2201 - 2102 ดอกเบย้ี จา่ ย 9,990.- เครดิต เงนิ สด 120,990.-9. เมอ่ื ผู้เปน็ หุ้นสว่ นคนใดคนหนง่ึ ตาย จะสง่ ผลต่อสัญญาของหา้ งหนุ้ สว่ นตามข้อใด ก. สัญญาสน้ิ สดุ ลง ข. แล้วแตจ่ ะตกลงกนั ค. เลิกหา้ งหนุ้ สว่ นทนั ที ง. จ่ายคืนทนุ ให้ทายาทของผู้เปน็ หุน้ สว่ นตาย10. ในกรณที ยี่ ึดเวลาการจ่ายคืนทนุ ให้แกท่ ายาทของผู้เปน็ ห้นุ ส่วนทตี่ าย ห้างหนุ้ สว่ นจะต้องโอน สว่ นทุนของผ้เู ป็นหุ้นส่วนท่ีตายเข้าบญั ชตี ามขอ้ ใด ก. เจ้าหน้ี ข. เจ้าหนี้ – กองมรดก ค. เจ้าหน้ี – ผเู้ ปน็ ห้นุ ส่วนทีต่ าย ง. เจา้ หนี้ – ทายาทผูเ้ ป็นหุ้นส่วนที่ตายสาระสาคัญ หนว่ ยที่ 8 การเลกิ กิจการหา้ งหุ้นส่วน Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 274 รหสั วชิ า 2201 - 2102 การเลิกกิจการห้างหุ้นส่วน เป็นการเลิกประกอบกิจการหรือการดาเนินกิจการโดยเด็ดขาดซึ่งการเลิกกิจการห้างหุ้นส่วนมี 3 กรณี คือ เลิกโดยผลของกฎหมาย เลิกโดยความประสงค์ของผู้เป็นหุ้นส่วน และเลิกโดยคาส่ังของศาล การเลิกกิจการห้างหุ้นส่วนจะต้องแต่งตั้งผู้ชาระบัญชีซึ่งอาจเป็นผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่ง หรือบุคคลอืน่ ท่ีผู้เปน็ หุ้นส่วนแต่งตั้งก็ได้ ซ่ึงผู้ชาระบัญชีมีหน้าที่ต้องทาการชาระบัญชีเลิกห้างหุ้นส่วน โดยการนาสินทรัพย์ที่มีอยู่ทั้งสิ้นออกจาหน่าย และแบง่ ผลกาไรขาดทุนจากการจาหน่ายให้ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน แล้วนาเงินไปจ่ายชาระหนี้สินของหา้ งหุ้นสว่ น และจ่ายคนื ทุนผ้เู ป็นหนุ้ ส่วนสาระการเรียนรู้ 1. สาเหตุของการเลิกกิจการหา้ งหุ้นสว่ น 2. การชาระบัญชเี ลกิ หา้ งห้นุ ส่วน 3. การชาระบัญชีและจา่ ยคนื ทุนจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. อธิบายสาเหตุของการเลิกกิจการหา้ งหนุ้ ส่วนได้ 2. อธิบายการชาระบัญชี และข้นั ตอนการชาระบัญชไี ด้ 3. จัดทางบแสดงการชาระบญั ชีโดยจ่ายคนื ทุนในงวดเดยี วได้ 4. บันทึกบัญชีเก่ยี วกบั การชาระบญั ชโี ดยจ่ายคนื ทุนในงวดเดยี วได้ 5. จัดทางบแสดงการชาระบัญชโี ดยจ่ายคืนทุนเปน็ งวด ๆ ได้ 6. บันทึกบญั ชเี ก่ยี วกับการชาระบัญชีโดยจา่ ยคืนทนุ เป็นงวด ๆ ได้ แบบทดสอบกอ่ นเรยี นหนว่ ยที่ 8 การเลิกกิจการหา้ งหนุ้ สว่ นจงเลอื กคาตอบทถ่ี ูกต้องท่ีสดุ เพยี งคาตอบเดียว1. ขอ้ ใดถอื เป็นสาเหตขุ องการเลกิ หา้ งหุน้ สว่ นโดยคาสง่ั ของศาล ก. หา้ งหุ้นส่วนตาย ข. ขาดทุนไมฟ่ น้ื ตวั Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหนุ้ ส่วน 275 รหสั วชิ า 2201 - 2102 ค. ผู้เปน็ หนุ้ ส่วนมมี ติใหเ้ ลิก ง. ผู้เป็นหนุ้ สว่ นฝา่ ฝนื กฎหมาย2. ขอ้ ใดไม่ใชส่ าเหตขุ องการเลกิ ห้างหุ้นส่วน ก. ผ้เู ป็นห้นุ สว่ นขัดแย้งกัน ข. ผู้เปน็ หุน้ สว่ นเหลอื เพยี งคนเดยี ว ค. ผู้เปน็ หนุ้ สว่ นย้ายไปอยูต่ า่ งประเทศ ง. ผ้เู ปน็ หุ้นสว่ นผจู้ ดั การลาออกหรอื ถงึ แก่กรรม3. ข้อใดเรยี งลาดบั ข้นั ตอนการชาระบญั ชีได้ถูกต้อง ก. ชาระหน้ใี ห้เจ้าหน้ี ชาระหนเ้ี งนิ กผู้ ู้เป็นหนุ้ ส่วน จาหนา่ ยสนิ ทรัพย์ จา่ ยคืนทนุ ข. จาหนา่ ยสนิ ทรัพย์ จา่ ยคนื ทนุ ชาระหนใี้ ห้เจ้าหนี้ ชาระหนเี้ งินกู้ผเู้ ป็นหุ้นส่วน ค. จาหนา่ ยสนิ ทรพั ย์ ชาระหนีเ้ งินกู้ผู้เปน็ ห้นุ สว่ น ชาระหน้ีให้เจา้ หน้ี จา่ ยคืนทนุ ง. จาหนา่ ยสนิ ทรพั ย์ ชาระหนใี้ หเ้ จ้าหนี้ ชาระหน้เี งินกผู้ ู้เป็นหนุ้ ส่วน จา่ ยคืนทุน4. หา้ งหุ้นสว่ นจากดั กุ๊กไก่ มียอดคงเหลอื ในบญั ชแี ยกประเภทในวนั เลิกห้างหุน้ ส่วน ดงั น้ี เงนิ สด 10,000 บาท สนิ ทรัพยอ์ นื่ 100,000 บาท เจา้ หน้ี 34,000 บาท ทนุ – กุ๊ก 36,000 บาท ทนุ – ไก่ 40,000 บาท หนุ้ สว่ นทงั้ สองแบ่งผลกาไรขาดทนุ เทา่ กัน ในการชาระบัญชีห้างห้นุ ส่วน ได้นาสินทรพั ย์อืน่ ออกจาหน่ายไดเ้ งิน 40,000 บาท กกุ๊ และไก่ ตอ้ งรับผลขาดทนุ จากการ จาหนา่ ยสนิ ทรัพยเ์ ป็นจานวนเงนิ คนละเทา่ ใด ก. 20,000 บาท ข. 30,000 บาท ค. 50,000 บาท ง. 100,000 บาท5. จากโจทยข์ อ้ 4 หา้ งหุ้นส่วนจากัด กกุ๊ ไกบ่ ันทึกบญั ชีการจาหนา่ ยสนิ ทรพั ย์ตามขอ้ ใดก. เดบิต เงินสด 40,000ทุน – กุก๊ 30,000ทุน – ไก่ 30,000เครดิต สนิ ทรัพยอ์ ืน่ 100,000ข. เดบติ เงนิ สด 40,000ทุน – กกุ๊ 35,000ทุน – ไก่ 35,000เครดติ สินทรัพย์อนื่ 110,000ค. เดบติ เงนิ สด 60,000ทุน – กกุ๊ 20,000 Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหนุ้ ส่วน 276 รหสั วิชา 2201 - 2102 ทุน – ไก่ 20,000 100,000 เครดิต สนิ ทรัพยอ์ ืน่ 110,000ง. เดบิต เงนิ สด 60,000 ทุน – กกุ๊ 25,000 ทุน – ไก่ 25,000 เครดิต สินทรัพยอ์ น่ื6. จากโจทย์ขอ้ 4 ก๊กุ และไก่ จะได้รบั การคืนทุนเป็นจานวนเงินคนละเทา่ ใด ก. ไม่ไดร้ ับการคืนทุน ข. 6,000 บาท และ 10,000 บาท ค. 8,000 บาท และ 8,000 บาท ง. 20,000 บาท และ 20,000 บาท7. ในการชาระบญั ชโี ดยจ่ายคืนทนุ เป็นงวด ๆ ตอ้ งจัดทางบตามขอ้ ใด ก. งบแสดงการชาระบญั ชี และงบกาไรขาดทุน ข. งบแสดงการชาระบัญชี และงบเงินทนุ หุน้ สว่ น ค. งบแสดงการชาระบัญชี และงบชาระเงินให้ห้นุ ส่วนแต่ละงวด ง. งบแสดงการชาระบัญชี และงบรายละเอียดการคานวณการจา่ ยคนื ทุน8. ยอดก่อนคนื ทนุ งวดแรกของโชค ชัย และเชน มจี านวน 22,500 บาท 37,500 บาท และ 50,000 บาท ตามลาดับ และแบ่งกาไรขาดทุนในอัตรา 2 : 3 : 5 โดยมีสินทรัพยท์ ่ียงั ไมไ่ ดจ้ าหน่าย ซง่ึ มรี าคา ตามบญั ชี 100,000 บาท และมียอดเงนิ สดคงเหลอื 10,000 บาท จานวนเงนิ ที่จา่ ยคนื ทนุ งวดแรก ตามข้อใด ก. ไมม่ กี ารจ่ายคนื ทนุ เนอื่ งจากหา้ งหนุ้ สว่ นมเี งนิ ไม่เพยี งพอ ข. โชค 2,500 บาท ชยั 7,500 บาท เชน ไมไ่ ดร้ ับคืนทนุ ค. โชค 20,000 บาท ชยั 30,000 บาท เชน 50,000 บาท ง. โชค 22,500 บาท ชยั 37,500 บาท เชน 50,000 บาท9. จากโจทยข์ อ้ 8 ถ้าสนิ ทรพั ยท์ ่ีเหลอื ซงึ่ มีราคาตามบญั ชี 100,000 บาท จาหนา่ ยได้ 40,000 บาท โชค ชยั และเชน ต้องรบั ผลขาดทนุ เป็นจานวนเงนิ ตามข้อใด ก. โชค 8,000 บาท ชัย 12,000 บาท เชน 20,000 บาท ข. โชค 10,000 บาท ชัย 15,000 บาท เชน 25,000 บาท ค. โชค 12,000 บาท ชัย 18,000 บาท เชน 30,000 บาท ง. โชค 20,000 บาท ชยั 20,000 บาท เชน 20,000 บาท10. จากข้อ 9 หา้ งหุ้นสว่ นจะบันทกึ บญั ชกี ารจา่ ยคนื ทนุ งวดท่ี 2 ตามข้อใดก. เดบติ ทนุ – โชค 8,000ทนุ – ชัย 12,000ทนุ – เชน 20,000 Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหุ้นสว่ น 277 รหัสวชิ า 2201 - 2102 เครดติ เงินสด 10,000 40,000ข. เดบติ ทนุ – โชค 15,000 50,000 25,000 60,000 ทุน – ชัย 70,000 ทุน – เชน 12,000 เครดติ เงินสด 18,000ค. เดบิต ทนุ – โชค 30,000 ทนุ – ชัย ทนุ – เชน 14,000 เครดิต เงินสด 21,000ง. เดบติ ทนุ – โชค 35,000 ทนุ – ชยั ทุน – เชน เครดติ เงนิ สด 1. สาเหตขุ องการเลกิ กิจการห้างหนุ้ ส่วน เม่ือห้างหุ้นส่วนดาเนินกิจการไปแล้วอาจพบว่า ผลของการดาเนินกิจการไม่ประสบความสาเร็จเท่าที่ควร หรืออาจเป็นเพราะผู้เปน็ หุ้นส่วนไม่ประสงค์จะดาเนินกิจการต่อไป หรือเกิดเหตทุ ่ีทาให้ผู้เป็น Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นสว่ น 278 รหัสวิชา 2201 - 2102หุ้นส่วนตกลงต้องเลิกกิจการห้างหุ้นส่วน ทั้งน้ีข้ึนอยู่กับสัญญาการจัดต้ังห้างหุ้นส่วน ซึ่งสาเหตุของการเลิกหา้ งหนุ้ สว่ นแบง่ ได้เป็น 3 กรณี ดงั นีค้ อื 1.1 เลิกโดยผลของกฎหมาย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชิ ย์ มาตรา 1055 ไดร้ ะบสุ าเหตขุ องการเลกิห้างหุน้ สว่ นไว้ ดงั นี้ 1.1.1 เมอื่ กาหนดเหตุเลิกห้างหุ้นสว่ นไว้ และมีเหตกุ ารณ์นนั้ เกดิ ขน้ึ 1.1.2 เมือ่ ตั้งห้างหนุ้ สว่ น โดยกาหนดระยะเวลาไว้ และเม่อื สนิ้ สดุ ระยะเวลานน้ั 1.1.3 เมอ่ื สญั ญาของห้างหุน้ สว่ นกาหนดไว้ว่า ห้างหนุ้ ส่วนตัง้ ขนึ้ เพ่อื ทากจิ การอย่างใดอยา่ งหนึง่ เมื่อทากิจการนั้นเสรจ็ สิ้นแล้ว 1.1.4 เม่ือผู้เป็นหุน้ ส่วนบอกเลิกสิ้นรอบระยะเวลาบญั ชี และได้บอกเลิกก่อน 6 เดือน 1.1.5 เมอื่ ผเู้ ปน็ หุ้นส่วนคนหนึง่ คนใดตาย หรือล้มละลาย หรอื ตกเปน็ ผูไ้ ร้ความสามารถ 1.1.6 เมือ่ หา้ งหุน้ ส่วนสามัญจดทะเบียนลม้ ละลายขดั ต่อกฎหมาย 1.1.7 เมอื่ วตั ถุประสงค์ของการจัดตงั้ หา้ งหนุ้ สว่ นกลายเปน็ สิ่งผดิ กฎหมาย หรอื 1.1.8 เมอ่ื เหลือผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเพียงคนเดียว 1.2 เลิกโดยความประสงค์ของผเู้ ป็นหนุ้ สว่ น ตามประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์มาตรา 1056 ได้ระบุสาเหตขุ องการเลิกห้างหุน้ สว่ นไว้ ดังน้ี 1.2.1 เมื่อผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นทุกคนลงมติให้เลิกหา้ งห้นุ ส่วน 1.2.2 เมอื่ ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นประกอบกิจการแขง่ ขนั กับห้างหุ้นส่วน และผเู้ ป็นหุ้นส่วนอนื่ ลงมตใิ ห้เลกิ หา้ งหนุ้ ส่วน 1.3 เลิกโดยคาส่งั ของศาล เมื่อผู้เป็นหุ้นสว่ นคนใดคนหนงึ่ ร้องขอใหศ้ าลสั่งเลกิ กจิ การหา้ งหุ้นสว่ น โดยได้เหตุผลท่ีระบุไว้ ตามประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา 1057 ซงึ่ กลา่ วไดโ้ ดยสรุปดงั น้ี 1.3.1 เมือ่ ผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนจงใจหรอื ประมาทเลินเลอ่ อยา่ งร้ายแรง ละเมดิ ขอ้ ตกลงในสัญญาจัดตัง้ ห้างหุน้ สว่ นที่มสี าระสาคัญ 1.3.2 เม่ือหา้ งหุ้นส่วนประกอบกจิ การมแี ตผ่ ลขาดทนุ เพียงอยา่ งเดียวติดต่อกันไม่มีทางที่จะฟน้ื ตวั ได้อีก 1.3.3 เมอ่ื มเี หตสุ ุดวสิ ยั ทาใหห้ ้างหุ้นส่วนไม่สามารถจะดารงอยตู่ ่อไปได้ 1.3.4 เม่ือมขี ้อพพิ าทเกดิ ข้นึ ระหวา่ งผู้เป็นหุ้นสว่ นจนไมส่ ามารถตกลงกนั ได้ 1.3.5 เมื่อผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นรอ้ งขอให้ศาลส่ังเลกิ กิจการ เม่ือห้างหุ้นส่วนสามัญตินิติบุคคลและห้างหุ้นส่วนจากัด ซึ่งเป็นนิติบุคคลเลิกกัน ห้างหุ้นส่วนนั้นจะยังคงต้ังอยู่เพ่ือการชาระบัญชี การเลิกห้างหุ้นส่วนกรณีอื่นนอกจากล้มละลายต้องมีการแต่งต้ัง Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งห้นุ สว่ น 279รหัสวิชา 2201 - 2102ผู้ชาระบัญชี เพื่อดาเนินการจะทะเบียนเลิกห้างหุ้นส่วน และชาระบัญชีของห้างหุ้นส่วนให้เสร็จสิ้นไปเช่น การรวบรวมทรัพย์สิน ชาระหนี้ชดใช้เงินทดรองและค่าใช้จ่ายท่ีหุ้นส่วนผู้จัดการได้ออกไปในการดาเนินกิจการค้าแทนห้างหุ้นส่วน หากมีทรัพย์สินเหลือให้คืนทุนและเฉลี่ยเป็นกาไรในระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนและจดทะเบียนเสรจ็ การชาระบัญชี เม่ือได้จดทะเบยี นเสร็จการชาระบัญชีแล้ว การฟอ้ งคดเี รยี กหน้ีสินที่ห้างหุ้นส่วน ผู้เป็นหุ้นส่วนหรือผู้ชาระบัญชีเป็นหน้ีอยู่น้ันตะต้องทาการฟอ้ งภายใน 2 ปี นับแต่วนั เสรจ็ ส้ินการชาระบัญชี ผู้ชาระบัญชีของห้างหุ้นส่วน ได้แก่ หุ้นส่วนผู้จัดการตามที่จดทะเบียนไว้ก่อนเลิก หุ้นส่วนผู้จัดการทุกคนต้องเข้าเป็นผู้ชาระบัญชีโดยผลของกฎหมาย ถ้าผู้ชาระบัญชีมีหลายคน ผู้ชาระบัญชีทกุ คนตอ้ งกระทาการร่วมกนั เว้นแตท่ ่ปี ระชุมใหญ่หรือศาลจะได้กาหนดอานาจไวเ้ ป็นอย่างอืน่ ในเวลาตงั้ผ้ชู าระบัญชี 1. ยืน่ ขอจดทะเบียนเลกิ ห้างห้นุ ส่วนต่อนายทะเบียน 2. ประกาศโฆษณาในหนงั สอื พมิ พแ์ ห่งทอ้ งที่ 1 ครงั้ เป็นอยา่ งนอ้ ย 3. สง่ คาบอกกลา่ วเป็นจดหมายลงทะเบยี นไปรษณยี ์ไปยังเจ้าหน้ี (ถา้ ม)ี รายการขัน้ ตอนท่ี 1 – 3 ผชู้ าระบัญชีต้องดาเนินการภายใน 14 วนั นบั แต่วนั ท่เี ลิกห้างหนุ้ สว่ น ข้อมลู ทต่ี ้องใชจ้ ดทะเบยี นเลิกห้างหุ้นสว่ น 1. วันทเ่ี ลิกหา้ งหุ้นส่วน 2. ช่อื ทอ่ี ยู่ อาชีพ และอายุของผ้ชู าระบญั ชี 3. อานาจผชู้ าระบัญชี 4. ท่ตี ง้ั สานกั งานของผ้ชู าระบัญชีเอกสารหลกั ฐานทีต่ ้องใช้ในการจดทะเบยี นเลกิ ห้างหนุ้ สว่ น1. แบบคา่ ขอจดทะเบียนเลิก (แบบ ลช.1)2. รายการจดทะเบียนเลกิ (แบบ ลช.2) *ผ้ชู าระบัญชตี อ้ งลงลายมือชือ่ ทกุ คน*3. สาเนาคาสง่ั ศาลให้เลิกห้างหุน้ ส่วน (ในกรณที ศี่ าลมีคาส่ังให้เลกิ )4. สาเนาสัญญาของห้างหุ้นส่วนหรือข้อตกลงของผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนที่ตกลงหรือให้ความ ยินยอมในการตัง้ ผู้อื่นเป็นผู้ชระบัญชีหรือตั้งหุ้นส่วนผู้จัดการคนเดียวหรือหุ้นส่วนผู้จัดการ บางคนเป็นผู้ชาระบัญชี และกาหนดอานาจผู้ชาระบัญชี (ใช้เฉพาะกรณีที่ผู้ชาระบัญชีมิใช่ หุ้นสว่ นผจู้ ดั การทุกคนตามทจี่ ดทะเบยี นไวก้ ่อนเลิก)5. สาเนาใบมรณบตั ร (ใชเ้ ฉพาะกรณหี นุ้ ส่วนผ้จู ดั การถงึ แก่กรรม)6. แผนที่แสดงที่ต้ังสานักงานของผู้ชาระบัญชีและสถานท่ีสาคัญบริเวณใกล้เคียงโดยสังเขป (ใช้เฉพาะกรณีสานักงานของผู้ชาระบัญชีมิใช่ที่ต้ังสานักงานแห่งใหญ่ตามที่จดทะเบียนไว้ ก่อนเลิก)7. สาเนาบัตรประจาตวั ของผชู้ าระบัญชีท่ลี งลายมอื ชือ่ ในคาขอจดทะเบยี น8. สาเนาหลักฐานการเปน็ ผู้รับรองลายมือชื่อ (ถา้ ม)ี9. หนงั สือมอบอานาจ (ถา้ มี)Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งห้นุ ส่วน 280 รหสั วชิ า 2201 - 2102 สาเนาเอกสารประกอบคาขอจดทะเบียนทุกฉบับ ต้องให้ผู้ขอจดทะเบียนอย่างน้อยหนึ่งคนรับรองความถูกต้อง ยกเว้นสาเนาบัตรประจาตัวหรือหลักฐานการเป็นผู้รับรองลายมือช่ือ ผู้ขอจดทะเบียนให้ผเู้ ป็นเจ้าของบตั รหรือผ้ขู อจดทะเบยี นอย่างนอ้ ยหนึ่งคนเปน็ ผ้ลู งลายมอื ชื่อรับรองความถกู ต้อง แบบพิมพ์คาขอจดทะเบียนสามารถขอและซื้อไดท้ ่ีหน่วยงานของกรมพัฒนาธุรกิจการค้าทุกแห่งหรือ Download ได้จาก www.dbd.go.thการลงลายมือชอื่ ในคาขอจดทะเบียนเลิก (แบบ ลช.1)ให้ลงลายมือชื่อโดยผู้ชาระบัญชีซ่ึงได้แก่ หุ้นส่วนผู้จัดการท่ีลงลายมือชื่อผูกพันห้างหุ้นส่วนตามท่ีจดทะเบียนไว้ก่อนเลิก ถ้าผู้ชาระบัญชีมีหลายคน ทุกคนต้องกระทาการร่วมกัน เว้นแต่ท่ีประชุมใหญ่หรือศาลจะได้กาหนดไว้เป็นอยา่ งอ่นืการลงลายมอื ชอ่ื และการกรอกขอ้ มลู ในรายการจดทะเบียนเลกิ (แบบ ลช.2)ใหร้ ะบุรายละเอียดของผชู้ าระบัญชที ุกคนพร้อมท้ังใหล้ งลายมอื ชอ่ือตั ราค่าธรรมเนียม1. ค่าธรรมเนียมเลิก 400 บาท2. หนงั สือรับรอง ฉบับละ 120 บาทสถานทีจ่ ดทะเบียน1. สานักงานแห่งใหญต่ งั้ อย่ใู นเขตกรุงเทพมหานคร ยื่นจดทะเบียนได้ที่สว่ นจดทะเบียนธรุ กิจกลาง กรมพฒั นาธุรกิจการค้า ช้ัน 4 ถนนนนทบรุ ี 1 จังหวัดนนทบุรี หรือสานักงานพัฒนาธรุ กิจการคา้ ทั้ง 5 เขต2. สานักงานแห่งใหญ่ต้ังอยู่จังหวัดอ่ืน ยื่นจดทะเบียนได้ที่สานักงานพัฒนาธุรกิจการค้าจังหวัดทบ่ี รษิ ทั มสี านกั งานแห่งใหญ่ตง้ั อยู่3. ย่ืนจดทะเบยี นทางอินเทอรเ์ นต็ ท่ี www.dbd.go.th2. การชาระบญั ชีเลกิ หา้ งหนุ้ สว่ น 2.1 การชาระบัญชี (Liquidation) หมายถึง การเลิกกิจการห้างหุ้นส่วน โดยทาการรวบรวมสินทรพั ย์ของห้างหุ้นส่วนทีม่ ีอย่อู อกจาหน่าย เรียกเก็บเงนิ จากลูกหนี้ รวมกบั เงนิ สดคงเหลืออยู่ณ วันเลิกห้างหุน้ สว่ น แล้วนาเงินท่ีรวมกันได้จัดการชาระหน้ีบุคคลภายนอก จ่ายคนื เงนิ กู้ ผู้เป็นหุ้นส่วนและจ่ายคืนทุนให้กับผู้เป็นหุ้นส่วน ดาเนินการโดยผู้ชาระบัญชี ซ่ึงอาจเป็นผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคน หรือบคุ คลท่ีผู้เปน็ หุ้นส่วนแตง่ ตั้ง หรอื บคุ คลท่ีศาลเป็นผู้แตง่ ตง้ั ในกรณที ่ผี ู้เป็นหนุ้ ส่วนมีการร้องขอ 2.2 ข้นั ตอนการชาระบญั ชี และบันทกึ บญั ชี 2.2.1 ผู้ชาระบัญชีจะต้องทาการปรับปรุงและปิดบัญชี และจัดทารายงานทางการเงินพร้อมโอนสว่ นแบ่งผลกาไรขาดทุนของงวดบัญชีน้นั เข้าบญั ชที นุ ของผู้เป็นหุ้นสว่ นทุกคน ตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน โดย กรณีแบ่งผลกาไรเดบิต กาไรขาดทุน XX เครดิต ทุน – ผู้เปน็ หนุ้ ส่วน XX Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งห้นุ ส่วน 281 รหสั วชิ า 2201 - 2102กรณีแบ่งผลขาดทุน XX XX เดบติ ทนุ – ผู้เปน็ หุ้นส่วน เครดิต กาไรขาดทนุ 2.2.2 นาสนิ ทรพั ยท์ ัง้ หมดยกเว้นเงนิ สด ออกจาหนา่ ย โดยเปรยี บเทียบราคาจาหน่ายสินทรัพย์กบั ราคาทุนของสินทรัพย์ที่นาออกจาหนา่ ย ผลต่างทีเ่ กดิ ข้ึนจะเปน็ กาไรหรอื ขาดทนุ จากการจาหนา่ ยสนิ ทรัพย์ นาแบ่งใหผ้ ูเ้ ป็นห้นุ ส่วนทุกคนตามอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุกรณเี กดิ ผลกาไรจากการจาหนา่ ยเดบติ เงนิ สด XX เครดิต สนิ ทรพั ยอ์ ่นื XX ทนุ – ผเู้ ป็นหุ้นสว่ น XXกรณเี กดิ ผลขาดทนุ จากการจาหนา่ ย XX XX เดบติ เงินสด ทุน – ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ น XX เครดิต สินทรัพยอ์ น่ื2.2.3 นาเงินสดทีม่ อี ยรู่ วมกับเงินทไี่ ด้จากการจาหน่ายสินทรัพย์ ชาระหนีส้ นิ ตามลาดับดังนี้ 1) ชาระหนส้ี ินบุคคลภายนอก ไดแ้ ก่ เจา้ หนี้ ต๋วั เงินจ่าย ค่าใชจ้ า่ ยคา้ งจา่ ย เงินกู้ เป็นตน้เดบติ หนีส้ นิ XX เครดิต เงินสด XX2) ชาระหนสี้ นิ บคุ คลภายใน ไดแ้ ก่ เงนิ ก-ู้ ผู้เป็นหนุ้ ส่วนเดบติ เงินกู้ – ผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ น XX เครดติ เงินสด XX 2.2.4 นาเงินสดท่เี หลือหลังจากชาระหนสี้ ินแล้ว จา่ ยคืนทนุ ใหผ้ ู้เปน็ หุน้ สว่ นตามยอดคงเหลือในบญั ชีทุน Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุน้ ส่วน 282 รหัสวิชา 2201 - 2102เดบิต ทุน – ผู้เป็นหนุ้ ส่วน XX เครดิต เงนิ สด XX 3. การชาระบญั ชีโดยจา่ ยคืนทนุ บญั ชี การชาระบญั ชแี ละการจา่ ยคนื ทนุ มี 2 วิธี คอื 3.1 การชาระบญั ชีโดยจา่ ยคนื ทนุ ในงวดเดยี ว การชาระบัญชีโดยจา่ ยคืนทุนในงวดเดยี ว หมายถึง ห้างหุ้นส่วนจะจา่ ยคืนทุนครั้งเดียวภายหลังนาสินทรัพย์ทั้งหมดออกจาหน่าย วิธีน้ีห้างหุ้นส่วนจะดาเนินการโดยนาสินทรัพย์ทั้งหมดออกจาหน่ายแล้วแบ่งผลกาไรหรือขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ให้ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน แล้วนาเงินท่ีได้จากการจาหน่ายสินทรัพย์ รวมกับเงินสดที่มีอยู่จ่ายชาระหนี้สิน เงินกู้ผู้เป็นหุ้นส่วน และจ่ายคืนทุนผู้เป็นหุ้นส่วน ตามยอดคงเหลือในบัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนแต่ละคน สาหรับการชาระบญั ชีและจา่ ยคนื ทนุ ในงวดเดยี ว สามารถแบ่งไดเ้ ปน็ 3 กรณี ดงั นี้ 3.1.1 ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนมีทุนเพียงพอรับผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ในกรณีนี้บัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคน หลังจากหักผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทนุ ซง่ึ ผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนสามารถรบั ผลขาดทุนได้ทกุ คน และห้างหุ้นส่วนไดจ้ า่ ยชาระหน้ีสิน เงินกผู้ ู้เปน็ ห้นุ สว่ น และจา่ ยคนื ทุนให้ผู้เปน็ หุ้นส่วนตามยอดคงเหลือในบญั ชีทนุ ของผูเ้ ป็นห้นุ ส่วนแต่ละคนตัวอย่างที่ 1 นก มด และไก่ เป็นหุ้นสว่ นกัน ตกลงแบง่ กาไรขาดทุนในอัตรา 2 : 3 : 5ตามลาดับ มีงบแสดงฐานะการเงินกอ่ นเลกิ ห้างห้นุ ส่วน ดงั น้ี ห้างห้นุ ส่วนจากดั นกมดไก่ งบแสดงฐานะการเงิน วนั ที่ 31 มีนาคม 25XXสนิ ทรพั ย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสินทรพั ยห์ มนุ เวียน หนส้ี ินหมนุ เวยี นเงนิ สด 50,000 - เจา้ หนี้ 20,000 -ลกู หนี้ 20,000 - เงินกู้ – แมว 10,000 -สนิ ค้า 30,000 - ส่วนของผูเ้ ป็นหุ้นสว่ นสินทรัพย์ไมห่ มุนเวียน ทุน – นก 70,000 -อาคาร (สทุ ธิ) 200,000 - ทุน – มด 80,000 - ทนุ – ไก่ 120,000 - 300,000 - 300,000 - Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหนุ้ ส่วน 283 รหสั วิชา 2201 - 2102 ได้ตกลงเลิกห้างหุ้นส่วนเม่ือวันที่ 1 เมษายน 25XX ในการชาระบัญชี กิจการได้นาสินทรัพย์ทั้งหมด (ยกเว้นเงินสด) ออกจาหน่ายได้ในราคา 150,000 บาท และหลังจากชาระหนี้สินแล้วหา้ งหุ้นส่วนจา่ ยคนื ทนุ ให้ผู้เปน็ หุน้ สว่ นทุกคนการคานวณกาไรขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรพั ย์ = 250,000 บาท สินทรพั ย์ (ยกเวน้ เงินสด) มีราคาตามบัญชี = 150,000 บาท สินทรัพย์จาหนา่ ยได้ในราคา = 100,000 บาท ขาดทุนจากการจาหนา่ ยสินทรพั ย์การคานวณสว่ นแบ่งผลขาดทุนใหผ้ เู้ ป็นหุ้นสว่ น 2 10นก ได้รบั ส่วนแบง่ ผลขาดทุน (100,000× ) = 20,000 บาท = 30,000 บาทมด ได้รับส่วนแบ่งผลขาดทุน (100,000× 3 ) = 50,000 บาท 10 = 100,000 บาท 5ไก่ ไดร้ บั ส่วนแบ่งผลขาดทุน (100,000× 10 ) รวม หา้ งหุ้นส่วนจากดั นกมดไก่ งบแสดงการชาระบัญชี วันท่ี 1 เมษายน 25XX รายการ สนิ ทรัพย์ หนส้ี นิ สว่ นของผู้เป็นห้นุ สว่ น เงนิ สด สนิ ทรัพย์ นก มด ไก่อัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทนุ 235 50,000 250,000 30,000ยอดคงเหลอื กอ่ นชาระบญั ชี 70,000 80,000 120,000- จาหนา่ ยสินทรัพยแ์ ละ แบ่งผลขาดทนุ 150,000 (250,000) - (20,000) (30,000) (50,000) 200,000 - 30,000 50,000 50,000 70,000 คงเหลือ (30,000) (30,000)- ชาระหนี้สิน - - 50,000 50,000 70,000 170,000 (50,000) (50,000) (70,000) คงเหลอื (170,000) - -- ชาระคืนทนุ - - - -การบันทกึ บญั ชใี นสมดุ รายวันทัว่ ไปเปน็ ดังนี้ Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหุ้นส่วน 284 รหสั วิชา 2201 - 2102 สมดุ รายวนั ท่วั ไป หนา้ 40 เครดิต ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. 25XX บัญชี บาท สต. 150,000 - 20,000 -ต.ค. 1 เงนิ สด 20,000 - 30,000 - ทุน – นก 30,000 - 200,000 - ทุน – มด 50,000 - ทนุ – ไก่ 30,000 - 20,000 - ลูกหน้ี 10,000 - 170,000 - สินคา้ อาคาร 50,000 - จาหนา่ ยสินทรัพย์และแบ่งผลขาดทุน 50,000 - ใหห้ ุน้ สว่ น 70,000 - เจา้ หนี้ เงินกู้ – แมว เงนิ สด ชาระหน้สี ิน ทุน – นก ทุน – มด ทุน – ไก่ เงนิ สด ชาระคนื ทุนใหผ้ ูเ้ ป็นหนุ้ ส่วน ตัวอย่างที่ 2 กุง้ ปู และปลา เปน็ ห้นุ ส่วนกัน มอี ัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ เท่ากนั ไดต้ กลงเลกิ หา้ งหุน้ ส่วนเม่อื วนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25XX ซ่ึงงบแสดงฐานะการเงนิ กอ่ นเลิกห้างห้นุ สว่ น มีดังน้ี ห้างหนุ้ ส่วนจากดั ก้งุ ปูปลา งบแสดงฐานะการเงนิ วันที่ 30 มถิ นุ ายน 25XX สินทรพั ย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสนิ ทรัพย์หมุนเวียน หนีส้ ินหมนุ เวยี นเงินสด 100,000 - เจา้ หนี้ 25,000 - 5,000 -ลกู หนี้ 32,000 ค่าโฆษณาค้างจ่าย 10,000 -หกั คา่ เผื่อหนส้ี งสยั จะสู 2,000 30,000 - เงนิ กู้ – กุ้ง 100,000 - 120,000 -สนิ ค้า 70,000 - ส่วนของผ้เู ปน็ หุ้นสว่ น 140,000 -สนิ ทรพั ยไ์ ม่หมนุ เวียน ทนุ – กุ้งเครื่องจกั ร 250,000 ทนุ – ปูหกั ค่าเส่อื มราคาสะสม 50,000 200,000 - ทุน – ปลา Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหุ้นสว่ น 285 รหัสวชิ า 2201 - 2102 400,000 - 400,000 - ห้างห้นุ ส่วนได้นาสินทรพั ย์ท้ังหมด (ยกเวน้ เงินสด) ออกจาหน่ายไดเ้ งินสุทธิ 150,000 บาทและหลงั จากชาระหน้ีสนิ แล้ว ห้างหนุ้ ส่วนชาระคืนทุนใหผ้ ู้เปน็ หุน้ ส่วนการคานวณกาไรขาดทนุ จากการจาหนา่ ยสินทรพั ย์ = 300,000 บาท สินทรัพย์ (ยกเว้นเงินสด) มีราคาตามบญั ชี = 150,000 บาท สินทรพั ยจ์ าหนา่ ยได้ในราคา = 150,000 บาท ขาดทนุ จากการจาหน่ายสินทรพั ย์การคานวณสว่ นแบ่งผลขาดทนุ ใหห้ ุ้นส่วน 1 3กุ้ง จะได้รบั สว่ นแบง่ ผลขาดทนุ (150,000× ) = 50,000 บาท = 50,000 บาทปู จะไดร้ บั ส่วนแบง่ ผลขาดทนุ (150,000× 1 ) = 50,000 บาท 3 = 150,000 บาท 1ปลา จะไดร้ ับส่วนแบง่ ผลขาดทนุ (150,000× 3 ) รวม ห้างหุน้ ส่วนจากัด กุ้งปปู ลา งบแสดงการชาระบัญชี วนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25XX รายการ สนิ ทรัพย์ หนี้สนิ ส่วนของผู้เปน็ หุ้นส่วน นก มด ไก่อัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุ เงนิ สด สินทรัพย์ หน้ีสิน เงนิ ก-ู้ กงุ้ 111 100,000 120,000 140,000ยอดคงเหลือกอ่ นชาระบัญชี 100,000 300,000 30,000 10,000- จาหน่ายสนิ ทรัพย์และ (50,000) (50,000) (50,000) 150,000 (300,000) - - 50,000 70,000 90,000 แบ่งผลขาดทุน 250,000 - 30,000 10,000 (30,000) (30,000) 50,000 70,000 90,000 คงเหลอื - - 10,000- ชาระหนี้สิน 220,000 (10,000) 50,000 70,000 90,000 (10,000) - - (50,000) (70,000) (90,000) คงเหลอื - 210,000- ชาระเงินก้ผู ู้เปน็ หุ้นส่วน (210,000) คงเหลือ- ชาระคนื ทุน Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างห้นุ สว่ น 286 รหสั วชิ า 2201 - 2102 -------การบันทึกบญั ชีในสมดุ รายวนั ทั่วไปเป็นดังนี้ สมุดรายวันทัว่ ไป หนา้ 41 เครดิตว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต.25XX บัญชี บาท สต. 32,000 -ก.ค. 1 เงนิ สด 70,000 - ค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสูญ 150,000 - 250,000 - คา่ เส่ือมราคาสะสม-เคร่อื งจกั ร 2,000 - ทนุ – กงุ้ 50,000 - ทนุ – ปู 50,000 - ทนุ – ปลา 50,000 - ลูกหนี้ 50,000 - สินคา้ เครือ่ งจักร จาหน่ายสนิ ทรัพยแ์ ละแบง่ ผลขาดทนุ ให้ผู้เปน็ หนุ้ สว่ น สมุดรายวันทั่วไป หน้า 42 เครดติ ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. 25XX บัญชี บาท สต. 25,000 - 30,000 -ก.ค. 1 เจา้ หนี้ คา่ โฆษณาค้างจ่าย 5,000 - 10,000 - เงินสด 10,000 - ชาระหนี้สนิ 50,000 - เงินกู้ – กงุ้ 70,000 - เงินสด ชาระเงนิ กู้ห้นุ สว่ น ทุน – กงุ้ ทนุ – ปู Partnership Accounting

การบัญชีหา้ งหนุ้ สว่ น 287 รหัสวชิ า 2201 - 2102 ทนุ – ปลา 90,000 - เงินสด 210,000 - ชาระคืนทนุ หุน้ สว่ น 3.1.2 ผู้เป็นหุ้นส่วนบางคนมียอดทุนไม่พอรับผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ในกรณีน้ีบัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนแต่ละคน หลังจากหักผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ตามอัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุนแล้ว มีผลทาให้ยอดคงเหลือในบัญชีทุนของผู้เปน็ หุ้นส่วนบางคนมียอดเป็นเดบิตซึ่งสามารถแยกพจิ ารณาตามความสามารถของผเู้ ปน็ หุ้นส่วน ดงั น้ี 1) ผู้เปน็ ห้นุ สว่ นที่มยี อดทนุ ไม่พอรบั ผลขาดทนุ จากการจาหน่ายสินทรัพย์ โดยโอนบญั ชีเงินก้มู าชดใชส้ ่วนขาดในบญั ชที นุ กรณีท่ีห้างหุ้นส่วนจาหน่ายสนิ ทรัพย์และเกิดผลขาดทุนจากการจาหน่ายมาก จนเป็นเหตุทาให้ผู้เป็นหุ้นส่วนรับส่วนแบ่งผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์แล้ว มีผลทาให้ยอดคงเหลือในบัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนบางคนมียอดเป็ฯเดบิต และถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนผู้นั้นมีบัญชีเงินกู้ ซึ่งเสมือนเป็นเจ้าหนี้ของห้างหุ้นส่วน ก็ให้โอนเงินกู้ของหุ้นส่วนผู้น้ันไปชดใช้ยอดเดบิตบัญชีทุนเสียก่อน และหากยังมียอดเงินกูเ้ หลืออยู่ ห้างห้นุ สว่ นกจ็ ะจา่ ยชาระคนื เงินกู้ท่ีเหลือตามปกติ แล้วจงึ จา่ ยคืนทนุ ผ้เู ปน็ หุ้นสว่ น ตวั อยา่ งที่ 3 ห้างหนุ้ ส่วนจากัด สีรุง้ โดยมี ขาว แดง และฟ้า เป็นหุ้นส่วนกนั ตกลงแบง่ กาไรขาดทุนในอัตรา 3 : 3 : 4 ตามลาดบั และได้ตกลงเลกิ ห้างหุน้ สว่ น เม่ือวนั ที่ 1 มีนาคม 25XXซงึ่ มีงบแสดงฐานะการเงนิ กอ่ นเลิกห้างหนุ้ ส่วน ดังน้ี หา้ งหนุ้ ส่วนจากัด สรี ุง้ งบแสดงฐานะการเงนิ วนั ที่ 28 กมุ ภาพนั ธ์ 25XX สินทรัพย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสินทรพั ยห์ มุนเวียน หน้สี ินหมุนเวียนเงนิ สด 80,000 - เจา้ หน้ี 30,000 - 20,000 -ลกู หน้ี 23,000 ตว๋ั เงนิ จา่ ย 50,000 -หกั คา่ เผื่อหนี้สงสยั จะสู 3,000 20,000 - เงินกู้ – ขาว 80,000 - 150,000 -สินค้า 60,000 - สว่ นของผู้เปน็ หุน้ สว่ น 170,000 -สินทรพั ยไ์ ม่หมนุ เวยี น ทนุ – ขาวอาคาร 500,000 ทุน – แดงหกั คา่ เสอื่ มราคาสะสม 200,000 300,000 - ทุน – ฟา้ Partnership Accounting

การบัญชีห้างหุ้นส่วน 288 รหัสวชิ า 2201 - 2102อปุ กรณส์ านกั งาน 100,000 500,000 -หกั คา่ เสือ่ มราคาสะสม 60,000 40,000 - 500,000 - หา้ งหนุ้ สว่ นได้นาสินทรพั ยท์ ง้ั หมด (ยกเวน้ เงินสด) ออกจาหน่ายได้เงินสุทธิ 120,000 บาทหลงั จากจาหน่ายสนิ ทรพั ย์ และชาระหนสี้ นิ แลว้ จึงจ่ายคนื ทุนใหผ้ ้เู ปน็ หนุ้ ส่วน หากผ้เู ปน็ หนุ้ สว่ นคนใดมียอดทุนเดบติ และมีบญั ชเี งนิ กู้สามารถโอนเงินกู้มาชดใชไ้ ด้การคานวณผลกาไรขาดทุนจากการจาหนา่ ยสนิ ทรัพย์ = 420,000 บาท สินทรัพย์ (ยกเวน้ เงนิ สด) มีราคาตามบัญชี = 120,000 บาท สนิ ทรัพยจ์ าหนา่ ยได้ในราคา = 300,000 บาท ขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์การคานวณส่วนแบ่งผลขาดทนุ ใหห้ ุ้นสว่ น 3 10ขาว จะได้รับสว่ นแบง่ ผลขาดทนุ (300,000× ) = 90,000 บาท = 90,000 บาทแดง จะได้รบั สว่ นแบง่ ผลขาดทุน (300,000× 3 ) = 120,000 บาท 10 = 300,000 บาท 4ฟา้ จะได้รบั สว่ นแบ่งผลขาดทนุ (300,000× 10 ) รวม หา้ งหุ้นสว่ นจากดั สรี ุ้ง งบแสดงการชาระบญั ชี วนั ที่ 1 มนี าคม 25XX รายการ สินทรัพย์ หนสี้ ิน ส่วนของผู้เปน็ หุ้นส่วน ขาว แดง ฟ้าอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน เงินสด สนิ ทรัพย์ หน้สี นิ เงนิ กู้ ขาว 3 34ยอดคงเหลอื ก่อนชาระบญั ชี 80,000 420,000 50,000 50,000 80,000 150,000 170,000- จาหน่ายสนิ ทรัพย์และแบง่ ผลขาดทุน 120,000 (420,000) - - (90,000) (90,000) (120,000) 200,000 - 50,000 50,000 (10,000) 60,000 50,000 คงเหลอื (50,000) (50,000)- ชาระหนีส้ นิ - 50,000 (10,000) 6,000 50,000 150,000 - คงเหลอื- โอนเงนิ กู้-ขาว ชดใช้ - - - (10,000) 10,000 - - ทนุ เดบิตของขาว - 150,000 - 40,000 - 60,000 50,000 คงเหลอื (40,000) -- ชาระเงนิ ก้-ู ขาว 110,000 (40,000) คงเหลอื - - - 60,000 50,000 Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นสว่ น 289 รหสั วิชา 2201 - 2102- ชาระคืนทุน (110,000) (60,000) (50,000) - - -- -- - การบันทกึ บญั ชีในสมุดรายวนั ท่วั ไปเปน็ ดงั นี้ หนา้ 43 สมดุ รายวันทวั่ ไป เครดติ บาท สต. ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ 25XX บญั ชี บาท สต.ม.ี ค. 1 เงนิ สด คา่ เผอ่ื หน้ีสงสัยจะสูญ 120,000 - คา่ เส่ือมราคาสะสม – อาคาร 3,000 - ค่าเส่อื มราคาสะสม – อปุ กรณ์สานกั งาน ทนุ – ขาว 200,000 - ทนุ – แดง 60,000 - ทุน – ฟา้ 90,000 - 90,000 - ลูกหน้ี 120,000 - สินคา้ อาคาร 23,000 - อปุ กรณส์ านกั งาน 60,000 - จาหน่ายสนิ ทรัพยแ์ ละแบ่งผลขาดทนุ ให้ 500,000 - หนุ้ สว่ น 100,000 - สมุดรายวันทั่วไป หน้า 44ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต25XX บญั ชี บาท สต. บาท สต.มี.ค. 1 เจา้ หน้ี 30,000 - ตั๋วเงินจ่าย 20,000 - เงินสด 50,000 - ชาระหนี้สิน เงนิ กู้ – ขาว 10,000 - ทุน – ขาว 10,000 - โอนเงินกู้ – ขาวชดใชท้ นุ เบตขิ องขาว เงินกู้ – ขาว 40,000 - เงินสด 40,000 - ชาระเงินกขู้ าว Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นส่วน 290 รหสั วิชา 2201 - 2102 ทนุ – แดง 60,000 - ทุน – ฟา้ 50,000 - เงนิ สด 110,000 - ชาระคืนทนุ หุ้นสว่ น 2) ผู้เป็นหุ้นส่วนมียอดทุนไม่พอรับผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ และ โอนบัญชีเงินกู้มาชดใช้ส่วนขาดในบัญชีทุนแล้ว แต่ไม่เพียงพอหรือไม่มี บัญชีเงินกู้มาชดใช้ส่วนขาดในบัญชีทุน สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กรณี ดงั น้ี (1) ผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีม่ียอดทุนเดบิต สามารถนาเงินมาชดใช้ส่วนขาดในบัญชี ทุนไดท้ นั ทีในกรณีนี้บัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วน หลังจากหักผลขาดทุนจากการจาหน่ายสินทรัพย์ตามอัตราส่วนแบ่งกาไรขาดทุน มีผลทาให้ยอดคงเหลือในบัญชีทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนบางคนมียอดเดบิต และถึงแม้ผู้เป็นหุ้นส่วนนั้นมีบัญชีเงินกู้ก็สามารถโอนบัญชีเงินกู้ชดใช้ส่วนขาดในบัญชีทุนได้แต่ไม่เพียงพอ หรือไม่มีบญั ชีเงนิ กู้มาชดใช้ส่วนขาดในบัญชที ุน ดังน้ันผู้เป็นหุ้นสว่ นนั้นสามารถนาเงนิ มาชดใชส้ ่วนขาดในบญั ชที นุ องตนไดท้ นั ที ส่วนผ้เู ปน็ หุ้นสว่ นท่มี ียอดคงเหลอื ในบัญชที ุนก็จะได้รบั คืนทนุ กรณีที่ห้างหุ้นส่วนจาหน่ายสินทรัพย์และเกิดผลขาดทุนจากการจาหน่ายมาก จนเป็นเหตุทาให้ผู้เป็นหุ้นส่วนบางคนมีทุนไม่พอรับผลขาดทุนจากการชาระบัญชี จนทาให้หุ้นส่วนผู้น้ันมียอดทุนทางด้านเดบิต ถึงแม้ว่าหุ้นส่วนผู้นั้นจะมีบัญชีเงินกู้อยู่ในกิจการ แต่ก็มีจานวนไม่มากพอที่จะชดใช้ยอดเดบิตบญั ชที นุ ใหห้ มดไปได้ และหลงั จากน้นั หนุ้ ส่วนผู้น้ัน อาจสามารถนาเงินมาชดใชใ้ ห้ หา้ งหนุ้ สว่ นได้ เพือ่ ที่หา้ งหนุ้ ส่วนจะได้มเี งินจ่ายคนื ทนุ ให้ผเู้ ป็นห้นุ สว่ นอน่ื ต่อไปตัวอย่างที่ 4 ห้างหุ้นส่วนจากัด ผลไม้ไทย โดยมีส้ม เงาะ และกล้วย ตกลงเปน็ หุ้นส่วนกันแบ่งกาไรขาดทุนกันในอัตรา 2 : 3 : 5 ตามลาดับ ได้ตกลงเลิกห้างหุ้นส่วน เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 25XXซง่ึ งบแสดงฐานะการเงนิ กอ่ นเลิกหา้ งห้นุ สว่ น มดี งั น้ี ห้างหนุ้ ส่วนจากัด ผลไมไ้ ทย งบแสดงฐานะการเงนิ วนั ท่ี 30 เมษายน 25XX สินทรัพย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสนิ ทรพั ยห์ มนุ เวียน หนีส้ นิ หมนุ เวยี นเงนิ สด 100,000 - เจ้าหน้ี 60,000 -ลกู หน้ี 60,000 เงนิ กู้ – อง่นุ 30,000 -หกั คา่ เผื่อหนี้สงสยั จะสู 3,000 57,000 - เงนิ กู้ – กล้วย 10,000 -สนิ คา้ 73,000 - สว่ นของผู้เป็นหุ้นสว่ นสนิ ทรัพย์ไม่หมุนเวียน ทนุ – ส้ม 100,000 -ทดี่ นิ 150,000 - ทนุ – เงาะ 140,000 - Partnership Accounting

การบญั ชีห้างหนุ้ ส่วน 291 รหัสวิชา 2201 - 2102อาคาร 300,000 ทนุ – กลว้ ย 160,000 -หกั คา่ เส่อื มราคาสะสม180,000 120,000 - 500,000 - 500,000 - ห้างหุ้นส่วนได้นาสินทรัพย์ทั้งหมด (ยกเว้นเงินสด) ออกจาหน่ายได้เงินสุทธิ 40,000 บาทหลังจากชาระหนี้สิน และเงินกู้แล้วจึงชาระคืนทุนหุ้นส่วน และหากผู้เป็นหุ้นส่วนที่มีทุนด้านเดบิตห้นุ สว่ นผู้น้ันสามารถนาเงนิ มาชดใชใ้ หห้ า้ งห้นุ ส่วนได้ และถา้ มีเงนิ กกู้ ใ็ หโ้ อนเงินกไู้ ปชดใช้ทนุ เดบิตกอ่ นการคานวณผลกาไรขาดทุนจากการจาหนา่ ยสนิ ทรัพย์ = 400,000 บาท สินทรัพยท์ ้งั หมด (ยกเวน้ เงินสด) มรี าคาตามบัญชี = 40,000 บาท สนิ ทรัพย์จาหนา่ ยไดใ้ นราคา = 360,000 บาท ขาดทุนจากการจาหนา่ ยสินทรพั ย์การคานวณสว่ นแบง่ ผลขาดทุนใหห้ นุ้ สว่ น 2 10ส้ม จะได้รับสว่ นแบง่ ผลขาดทนุ (360,000× ) = 72,000 บาท = 108,000 บาทเงาะ จะไดร้ ับส่วนแบ่งผลขาดทนุ (360,000× 3 ) = 180,000 บาท 10 = 360,000 บาท 5กล้วยจะได้รับส่วนแบง่ ผลขาดทุน (360,000× 10 ) รวม หา้ งหนุ้ สว่ นจากดั ผลไมไ้ ทย งบแสดงการชาระบญั ชี วันที่ 1 พฤษภาคม 25XX รายการ สินทรพั ย์ หนสี้ นิ สว่ นของผเู้ ป็นหนุ้ ส่วน ส้ม เงาะ กล้วยอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุน เงินสด สินทรัพย์ หนีส้ นิ เงนิ กู้กลว้ ย 235ยอดคงเหลอื กอ่ นชาระบัญชี 100,000 140,000 160,000- จาหนา่ ยสินทรัพยแ์ ละ 100,000 400,000 90,000 10,000แบง่ ผลขาดทนุ 40,000 (400,000) - - (72,000) (108,000) (180,000) คงเหลอื - 10,000 28,000 32,000 (20,000)- ชาระหนี้สิน 140,000 90,000 (90,000) - (90,000) 10,000 28,000 32,000 (20,000) คงเหลือ- โอนเงินก-ู้ กล้วย ชดใช้ 50,000 - ส่วนขาดบญั ชีทนุ กล้วย (10,000) 10,000 คงเหลอื- รับเงนิ ชดใช้ทนุ เดบิต 50,000 - - - 28,000 32,000 (10,000) Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างห้นุ ส่วน 292 รหัสวิชา 2201 - 2102 จากกล้วย (10,000) 10,000 คงเหลอื 60,000 - - - 28,000 32,000 -- ชาระคืนทุนห้นุ ส่วน (60,000) (28,000) (32,000) - --- - - - การบันทกึ บัญชใี นสมุดรายวนั ทัว่ ไปเป็นดังนี้ หนา้ 44 สมุดรายวันท่ัวไป เครดติ บาท สต.ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต25XX บัญชี บาท สต.พ.ค. 1 เงนิ สด ค่าเผอ่ื หนี้สงสัยจะสญู 40,000 - ค่าเส่ือมราคาสะสม-อาคาร 3,000 - ทุน – ส้ม 180,000 - ทนุ – เงาะ 72,000 - 108,000 - ทนุ – กล้วย 180,000 - ลกู หนี้ 60,000 - สนิ ค้า 73,000 - ท่ดี นิ 150,000 - อาคาร 300,000 - จาหนา่ ยสินทรพั ยแ์ ละแบ่งผลขาดทุนให้ หุ้นส่วน สมุดรายวนั ท่วั ไป หนา้ 45ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบิต เครดติ25XX บญั ชี บาท สต. บาท สต.พ.ค. 1 เจ้าหนี้ 60,000 - เงนิ กู้ – องนุ่ 30,000 - เงนิ สด 90,000 - ชาระหน้สี ิน เงนิ กู้ – กล้วย 10,000 - ทุน – กลว้ ย 10,000 - โอนเงนิ ก-ู้ กลว้ ย ชดใช้ทนุ เดบติ ของ กล้วย เงนิ สด 10,000 - ทนุ – กลว้ ย 10,000 - Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นสว่ น 293 รหัสวิชา 2201 - 2102 รับเงินชดใชท้ ุนเดบติ จากกลว้ ย ทุน – สม้ 28,000 - ทุน – เงาะ 32,000 - เงนิ สด 60,000 - ชาระคนื ทุนหุน้ ส่วน (2) ผู้เป็นห้นุ สว่ นท่ีมียอดทุนเดบติ สามารถนาเงินมาชดใชส้ ว่ นขาดในบัญชีทุน ไดใ้ นภายหลัง ในกรณีนี้ ผู้เป็นหุ้นส่วนที่ยอดคงเหลือในบัญชีทุน อาจขอให้ห้างหุ้นส่วนจ่ายเงินสดท่ีมีอยู่คนื ทุนใหค้ รงั้ หน่ึงกอ่ นตามจานวนเงนิ สดท่คี งเหลืออยู่ ตอ่ มาเมือ่ ผู้เป็นหนุ้ สว่ นทมี่ ยี อดทนุ เดบิตนาเงินสดมาชดใชใ้ นภายหลัง แลว้ จึงนามาจ่ายคนื ทุนอีกครั้งหนงึ่ ตัวอย่างที่ 5 ห้างหุ้นส่วนจากัด ทหารไทย โดยมี เทียน แทน และไทย เป็นหุ้นส่วนกันตกลงแบง่ กาไรขาดทุนกนั ในอัตราเท่ากัน ได้ตกลงเลิกหา้ งหนุ้ สว่ น เม่อื วันที่ 1 กรกฎาคม 25XX งบแสดงฐานะการเงนิ กอ่ นเลิกหา้ งหนุ้ ส่วน มีดงั น้ี สินทรพั ย์ ห้างหุ้นสว่ นจากัด ทหารไทย งบแสดงฐานะการเงนิสินทรัพย์หมุนเวียน วันที่ 30 มิถนุ ายน 25XXเงินสด 80,000 - หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วน 20,000 -ลกู หนี้ 100,000 หน้ีสินหมุนเวยี น 80,000 - เจา้ หน้ี 200,000 -หกั ค่าเผ่อื หน้ีสงสัยจะสูญ 10,000 เงินกู้ – เทียน 120,000 -สนิ คา้ 90,000 - หนส้ี ินระยะยาว 180,000 - 130,000 - เงินกู้ – ธนาคาร 200,000 -สินทรพั ยไ์ ม่หมุนเวยี น ส่วนของผู้เปน็ หุ้นสว่ นอาคาร 500,000 ทนุ – เทียนหกั ค่าเสอื่ มราคาสะสม 180,000 320,000 - ทนุ – แทน ทุน – ไทยเคร่ืองจักร 400,000 Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุน้ ส่วน 294 รหสั วิชา 2201 - 2102หกั ค่าเสอ่ื มราคาสะสม 220,000 180,000 - 800,000 - 800,000 - โดยห้างหุ้นส่วนได้นาสินทรัพย์ทั้งหมด (ยกเว้นเงินสด) ออกจาหน่ายได้เงินสุทธิ 270,000 บาทหลังจากชาระหนี้สินและเงินกู้เรียบร้อยแล้ว จึงชาระคืนทุนผู้เป็นหุ้นส่วน และหากผู้เป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งคนใดมียอดทุนเดบิต หนุ้ สว่ นผู้น้นั สามารถนาเงินมาชดใชใ้ ห้ห้างหุน้ สว่ นไดใ้ นภายหลัง โดยถ้ามีเงนิ กู้กใ็ ห้โอนเงนิ กไู้ ปชดใช้สว่ นขาดในบญั ชีทนุ กอ่ นการคานวณผลกาไรขาดทนุ จากการจาหนา่ ยสนิ ทรพั ย์สินทรัพยท์ ัง้ หมด (ยกเวน้ เงนิ สด) มีราคาตามบัญชี = 720,000 บาท 270,000 บาทสินทรัพย์จาหนา่ ยได้ในราคา = 450,000 บาทขาดทนุ จากการจาหน่ายสนิ ทรพั ย์ =การคานวณสว่ นแบง่ ผลขาดทนุ ใหห้ นุ้ สว่ น 1 3เทียน จะไดร้ บั ส่วนแบ่งผลขาดทนุ (450,000× ) = 150,000 บาท 150,000 บาทแทน จะได้รบั สว่ นแบง่ ผลขาดทนุ (450,000× 1 ) = 150,000 บาท 3 450,000 บาท 1ไทย จะไดร้ บั สว่ นแบง่ ผลขาดทุน (450,000× 3 ) = รวม = ห้างหนุ้ ส่วนจากัด ทหารไทย งบแสดงการชาระบัญชี วันท่ี 1 กรกฎาคม 25XX รายการ สนิ ทรพั ย์ หนสี้ ิน สว่ นของผ้เู ป็นหุน้ สว่ นอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทุน เงินสด สินทรัพย์ หนส้ี ิน เงินกเู้ ทยี น เทียน แทน ไทยยอดคงเหลอื ก่อนชาระบญั ชี- จาหนา่ ยสนิ ทรัพย์และแบ่ง 111 ผลขาดทนุ 80,000 720,000 280,000 20,000 120,000 180,000 200,000 คงเหลือ- ชาระหนสี้ นิ 270,000 (720,000) - - (150,000) (150,000) (150,000) - 20,000 (30,000) 30,000 50,000 คงเหลือ 350,000 280,000- โอนเงนิ ก-ู้ เทยี น ชดใช้ (280,000) - (280,000) 20,000 (30,000) 30,000 50,000 ส่วนขาดบัญชที ุนของเทียน 70,000 - (20,000) 20,000 Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหุ้นสว่ น 295 รหัสวชิ า 2201 - 2102คงเหลือ 70,000 - - - (10,000) 30,000 50,000- จา่ ยคืนทนุ (งบ 1) (70,000) (25,000) (45,000)คงเหลือ - - - - (10,000) 5,000 5,000- รบั เงนิ ชดใช้จากเทยี น 10,000 10,000 คงเหลือ 10,000 - - - - 5,000 5,000- ชาระคืนทนุ หนุ้ ส่วน (10,000) (5,000) (5,000) ---- - - - ห้างหนุ้ ส่วนจากัด ทหารไทย การคานวณเงินจา่ ยคนื ทนุ ผ้เู ป็นหุ้นส่วน (งบ 1) รายการ ส่วนของผเู้ ปน็ หนุ้ สว่ น เทยี น แทน ไทยอตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ 111ยอดเงินทุนกอ่ นจ่ายคนื ทุน (10,000) 30,000 50,000หัก ผลขาดทุนท่อี าจเกดิ ขึน้ จากการเรยี กเก็บเงนิ จากเทียนไมไ่ ด้โดยแทน และไทย รับเฉลี่ยผลขาดทนุ ในอัตราเท่ากัน 10,000 (5,000) (5,000)ยอดจา่ ยคนื ทนุ - 25,000 45,000 การบันทึกบญั ชใี นสมดุ รายวนั ทัว่ ไปเปน็ ดังนี้ สมุดรายวนั ทัว่ ไป หน้า 44ว.ด.ป. รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต25XX บัญชี บาท สต. บาท สต.พ.ค. 1 เงนิ สด 270,000 - คา่ เผอ่ื หนีส้ งสยั จะสญู 10,000 - 180,000 - ค่าเสื่อมราคาสะสม – อาคาร 220,000 - 150,000 - ค่าเสอื่ มราคาสะสม – เครื่องจักร 150,000 - 150,000 - ทนุ – เทยี น ทนุ – แทน ทุน – ไทย Partnership Accounting

การบญั ชหี ้างหนุ้ ส่วน 296 รหสั วชิ า 2201 - 2102ลกู หนี้ 100,000 - -สินคา้ 130,000 - -อาคาร 500,000 -เครอ่ื งจกั ร 400,000 -จาหน่ายสินทรพั ยแ์ ละแบง่ ผลขาดทนุ - -ให้หนุ้ ส่วน -เจา้ หน้ี 80,000 -เงินกู้ – ธนาคาร 200,000 -เงินสด 280,000ชาระหนี้สินเงินกู้ – เทียน 20,000 -ทนุ – เทยี น 20,000โอนเงนิ กู้ – เทยี น ชดใช้สว่ นขาดบญั ชีทุนเทียนทนุ – แทน 25,000 -ทนุ – ไทย 45,000 -เงนิ สด 70,000ชาระคืนทุนผ้เู ปน็ หุ้นสว่ นบางสว่ นเงินสด 10,000 -ทุน – เทียน 10,000รบั เงนิ ชดใช้สว่ นขาดบญั ชีทุนของเทยี นทนุ – แทน 5,000 -ทุน – ไทย 5,000 -เงนิ สด 10,000ชาระคืนทนุ ผูเ้ ปน็ หุ้นส่วนทเ่ี หลือ (3) ผเู้ ปน็ ห้นุ สว่ นทีม่ ยี อดทุนเดบติ ไม่สามารถนาเงนิ มาชดใชส้ ว่ นขาด ในบญั ชีทนุ ได้ ในกรณีนี้ ผู้เป็นหุ้นส่วนมียอดทุนเดบิต ไม่สามารถนาเงินมาชดใช้ส่วนขาดในบัญชีทุนได้จงึ ไดเ้ ฉลย่ี ยอดทนุ เดบติ น้ันให้กบั ผ้เู ป็นหุ้นส่วนที่มยี อดคงเหลือในบญั ชที ุน ตามอัตราส่วนแบง่ กาไรขาดทุน ตวั อย่างท่ี 6 หา้ งหุ้นส่วนจากัด วรรณยุกต์ไทย โดยมี เอก โท และตรี ตกลงเป็นหุ้นส่วนกันแบ่งกาไรขาดทุนกนั ในอัตรา 3 : 4 : 3 ตามลาดบั ซงึ่ งบแสดงฐานะการเงินก่อนเลกิ หา้ งห้นุ ส่วน มดี งั นี้ หา้ งหุน้ ส่วนจากัด วรรณยกุ ตไ์ ทย งบแสดงฐานะการเงิน วันที่ 31 กรกฎาคม 25XX Partnership Accounting

การบัญชหี ้างหนุ้ สว่ น 297 รหัสวิชา 2201 - 2102 สนิ ทรัพย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสนิ ทรัพย์หมนุ เวียน หนสี้ ินหมนุ เวียน เงนิ สด ลกู หนี้ 80,000 100,000 - เจา้ หนี้ 65,000 - หกั ค่าเผือ่ หน้สี งสัยจะสูญ 4,000 25,000 - สินค้า ตัว๋ เงนิ จ่าย 30,000 -สินทรพั ย์ไมห่ มนุ เวียน 20,000 - อาคาร 400,000 76,000 - เงินกู้ – จตั วา หกั คา่ เส่อื มราคาสะสม 200,000 150,000 - รถยนต์ 300,000 84,000 - เงินกู้ – โท 130,000 - หกั คา่ เสอ่ื มราคาสะสม 160,000 180,000 - สว่ นของผู้เปน็ หุน้ ส่วน 600,000 - ทุน – เอก 200,000 - ทนุ – โท ทุน – ตรี 140,000 - 600,000 -ได้ตกลงเลิกห้างหุ้นส่วน เม่ือวันท่ี 1 สิงหาคม 25XX โดยห้างหุ้นส่วนได้นาสินทรัพย์ท้ังหมด(ยกเวน้ เงนิ สด) ออกจาหน่ายไดเ้ งินสุทธิ 100,000 บาท หลังจากชาระหนี้สินและเงนิ กู้แลว้ จงึ จา่ ยคืนทุนผู้เป็นหุ้นส่วน และหากผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งมียอดทุนเดบิต ผู้เป็นหุ้นส่วนน้ันไม่สามารถนาเงินมาชดใช้สว่ นขาดในบญั ชที ุนได้ และหากมีเงินกขู้ องผ้เู ป็นหนุ้ สว่ นน้ัน ให้โอนเงนิ กูไ้ ปชดใชย้ อดทุนเดบิตกอ่ นและหากยังมียอดทุนเดบิตอยู่ก็ให้เฉล่ียให้ผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีมียอดทุนเครดิตรับภาระไป ตามอัตราสว่ นแบ่งกาไรขาดทนุการคานวณผลกาไรขาดทุนจากการจาหนา่ ยสนิ ทรพั ย์ = 500,000 บาท สินทรัพยท์ ง้ั หมด (ยกเวน้ เงินสด) มรี าคาตามบัญชี = 100,000 บาท สนิ ทรัพยจ์ าหน่ายได้ในราคา = 400,000 บาท ขาดทุนจากการจาหน่ายสนิ ทรัพย์การคานวณส่วนแบ่งผลขาดทุนให้หุ้นสว่ น 3 10เอก จะได้รบั ส่วนแบ่งผลขาดทนุ (400,000× ) = 120,000 บาท = 160,000 บาทโท จะได้รบั ส่วนแบ่งผลขาดทนุ (400,000× 4 ) = 120,000 บาท 10 = 400,000 บาท 3ตรี จะได้รบั ส่วนแบง่ ผลขาดทนุ (400,000× 10 ) รวม หา้ งหนุ้ ส่วนจากดั วรรณยกุ ต์ไทย งบแสดงการชาระบญั ชี วนั ที่ 1 สงิ หาคม 25XX Partnership Accounting

การบญั ชีหา้ งหุ้นส่วน 298 รหัสวิชา 2201 - 2102 รายการ สินทรัพย์ หนี้สิน ส่วนของผูเ้ ปน็ หนุ้ สว่ น เงินสด สนิ ทรพั ย์ หนส้ี นิ เงินก-ู้ โท ทุน-เอก ทุน-โท ทนุ -ตรีอตั ราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุ 100,000 500,000 120,000 20,000 343ยอดคงเหลอื กอ่ นชาระบญั ชี- จาหนา่ ยสนิ ทรัพย์และ 150,000 130,000 180,000 แบ่งผลขาดทนุ 100,000 (500,000) - - (120,000) (160,000) (120,000) คงเหลอื 200,000 - 120,000 20,000 30,000 (30,000) 60,000- ชาระหน้สี นิ (120,000) (120,000) - 20,000 30,000 (30,000) 60,000 คงเหลือ 80,000 -- โอนเงนิ กู้ - โท ชดใชส้ ่วน (20,000) 20,000ขาด ในบัญชที นุ ของโท 80,000 - - - 30,000 (10,000) 60,000 คงเหลอื (5,000) 10,000 (5,000)- โอนสว่ นขาดในบัญชี 80,000 - - - 25,000 - 55,000 ทุน - โท ให้เอกและจัตวา (80,000) (25,000) (55,000) คงเหลอืชาระคนื ทนุ หุ้นส่วน - -- - --- การบนั ทึกบญั ชใี นสมดุ รายวนั ทัว่ ไปเป็นดงั น้ี สมุดรายวนั ท่วั ไป หนา้ 46 ว.ด.ป. รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต 25XX บัญชี บาท สต. บาท สต.พ.ค. 1 เงินสด ค่าเผือ่ หน้สี งสัยจะสูญ 100,000 - คา่ เสื่อมราคาสะสม-อาคาร 4,000 - ค่าเสอื่ มราคาสะสม-รถยนต์ ทุน – เอก 200,000 - ทนุ – โท 160,000 - 120,000 - 160,000 - Partnership Accounting

การบญั ชหี า้ งหนุ้ ส่วน 299 รหัสวชิ า 2201 - 2102ทุน – ตรี 120,000 - ลกู หน้ี 65,000 - 80,000 - 25,000 - 84,000 - สนิ ค้า 30,000 - 400,000 - 300,000 - อาคาร 20,000 - รถยนต์ 5,000 - 5,000 -จาหน่ายสินทรัพยแ์ ละแบง่ ผลขาดทุนเจ้าหนี้ตว๋ั เงินจา่ ยเงินกู้ – จตั วา เงนิ สด 120,000 - 20,000 -ชาระหนีส้ นิเงนิ กู้ – โท ทนุ – โทโอนเงินก-ู้ โทชดใชท้ นุ เดบิตของโท 1ทุน – เอก (10,000× 2 )ทนุ – จัตวา (10,000× 1 ) 2 ทนุ – โท 10,000 -เอกและจัตวารบั โอนสว่ นขาดในบัญชีทนุของโท ตามอัตราสว่ นแบง่ กาไรขาดทนุทุน – เอก 25,000 - 55,000 -ทุน – จัตวา เงนิ สด 80,000 -ชาระคนื ทุนผู้เปน็ หุ้นสว่ น 3.1.3 หา้ งห้นุ สว่ นนาสินทรัพย์ออกจาหนา่ ยได้เงินมาไมพ่ อชาระหนส้ี ิน ในกรณีทห่ี ้างห้นุ ส่วนจาหน่ายสนิ ทรัพย์ไดใ้ นราคาตา่ มาก ทาใหม้ ีผลขาดทุนในการจาหนา่ ยมาก จนเป็นเหตุให้ผู้เป็นหุ้นส่วนบางคน หรือหลายคน หรือทุกคนมียอดทุนเป็นเดบิต และส่งผลทาให้ห้างหุน้ ส่วนมีเงนิ สดไม่เพยี งพอทจี่ ะชาระหน้ีสิน ซึง่ ผเู้ ป็นหุ้นสว่ นคนหน่งึ คนใด ต้องหาเงินมาชาระหนสี้ ินแทนให้ห้างหุ้นส่วนไปก่อน เงินที่ชาระหนี้แทนน้ีถือเป็นการลดยอดทุนเดบิตของหุ้นส่วนผู้นั้น หรือเป็นการเพิ่มยอดเครดิตบัญชีทุนของหุ้นส่วนผู้นั้น สาหรับผู้เป็นหุ้นส่วนที่มียอดบัญชีทุนเดบิต หากมีเงินกู้สามารถโอนไปชดใชบ้ ัญชที ุนเดบติ และถ้าหากยังมียอดบัญชีทุนเดบิต หุ้นส่วนผู้น้ันอาจนาเงินมาชดใช้ได้ทั้งหมด หรือสามารถชดใช้ได้เพียงบางส่วน และหรือไม่สามารถชดใช้ส่วนขาดในบัญชีทุน ของตนได้ Partnership Accounting

การบัญชหี า้ งหุ้นสว่ น 300 รหสั วิชา 2201 - 2102ตัวอย่างที่ 7 หา้ งห้นุ สว่ นจากัด สวนดอกไม้ โดยมี มะลิ ชบา และพิกลุ เป็นหุ้นส่วนกนัและแบ่งผลกาไรขาดทนุ ในอตั ราเทา่ กนั ได้ตกลงเลิกห้างห้นุ สว่ น เม่อื วันท่ี 1 เมษายน 25XX ซง่ึงบแสดงฐานะการเงนิ ก่อนเลิกหา้ งหุ้นสว่ น มีดังน้ี ห้างหนุ้ ส่วนจากดั สวนดอกไม้ งบแสดงฐานะการเงนิ วนั ท่ี 31 มีนาคม 25XX สินทรัพย์ หนส้ี นิ และสว่ นของผเู้ ปน็ หนุ้ ส่วนสนิ ทรพั ยห์ มนุ เวียน หนี้สนิ หมุนเวียนเงินสด 10,000 - เจ้าหนี้ 270,000 -ลูกหนี้ 50,000 เงนิ กู้ – มะลิ 10,000 -หกั คา่ เผอ่ื หนส้ี งสัยจะสูญ 2,000 48,000 - ส่วนของผู้เปน็ หนุ้ ส่วนสินค้า 92,000 - ทนุ – มะลิ 90,000 -สนิ ทรัพยไ์ ม่หมนุ เวียน ทุน – ชบา 135,000 -อาคาร 500,000 ทุน – พกิ ลุ 145,000 -หกั ค่าเส่ือมราคาสะสม 120,000 380,000 -อุปกรณ์ 200,000หกั คา่ เสือ่ มราคาสะสม 80,000 120,000 - 650,000 - 650,000 - ห้างหุ้นส่วนได้นาสินทรัพย์ทั้งหมด (ยกเว้นเงินสด) ออกจาหน่ายได้เงินสุทธิ 250,000 บาทซึ่งห้างหุ้นส่วนมีเงินไม่พอชาระหน้ี โดยชบาได้จ่ายเงินชาระหน้ีสินแทนห้างหุ้นส่วนไปก่อน สาหรับผ้เู ปน็ ห้นุ ส่วนที่มยี อดบัญชีทุนเดบติ หากมเี งนิ กสู้ ามารถโอนไปชดใชบ้ ัญชที ุนเดบิต และถ้ายงั มียอดบัญชีทุนเดบติ อีก ก็สามารถนาเงินมาชดใช้ส่วนขาดในบัญชที นุ ของตนได้การคานวณผลกาไรขาดทนุ จากการจาหนา่ ยสินทรัพย์ = 640,000 บาท สินทรพั ย์(ยกเวน้ เงนิ สด)มรี าคาตามบญั ชี = 250,000 บาท สินทรพั ย์จาหน่ายไดใ้ นราคา = 390,000 บาท ขาดทุนจากการจาหน่ายสนิ ทรพั ย์ = 130,000 บาทการคานวณสว่ นแบง่ ผลขาดทนุ ใหห้ ุ้นสว่ น 1 = 130,000 บาท 3 = 130,000 บาทมะลิ จะได้รบั ส่วนแบ่งผลขาดทุน (390,000× ) Partnership Accountingชบา จะไดร้ บั สว่ นแบง่ ผลขาดทุน (390,000× 1 ) 3 1พิกุล จะไดร้ บั สว่ นแบ่งผลขาดทุน (390,000× 3 )