คู่มือ Cyber-Security สำหรับประชาชน

6CHAPTERระวงั ! แอพพลเิ คชนั่อนั ตราย อุปกรณ์สมาร์ทโฟนหรือแท็บเล็ตในปัจจุบันนั้นมีความ สามารถมากมาย ท�ำงานต่างๆ ได้สารพัดรูปแบบ โดย ใช้ท้ังโปรแกรมหรือแอพพลิเคชั่นท่ีมีให้มากับเครื่อง และดาวน์โหลดเพ่ิมจาก App Store (iOS) หรือ Play Store (Android) ซึ่งแอพพลิเคช่ันที่ดาวน์โหลดมา ติดตั้งเองน้ีก็ต้องเลือกดูดีๆ ด้วย โดยเฉพาะใน Play Store ที่มักมีแอพไม่ดีปะปนอยู่ ซ่ึงถ้าแค่หลอกให้ ติดตั้งเฉยๆ คงไม่เท่าไหร่ แต่ถ้าเจอแอพประเภทท่ี ดักจับการพิมพ์หรือข้อมูลส�ำคัญก็คงจะงานเข้าแน่ๆ

6ระวงั ! แอพพลเิ คช่ันอนั ตราย CHAPTERไวรสั และอนั ตรายต่างๆ ปจั จบุ นั มีไวรัส (Virus), สปายแวร์ (Spyware), โทรจนั (Trojan) และโปรแกรมร้ายกาจ (malware) อยู่มากมาย (ในที่น้ีจะขอเรียกรวมๆ ถึงภัยคกุ คามทไี่ มพ่ งึ ประสงคเ์ หลา่ นว้ี า่ ไวรสั ) ซง่ึ พรอ้ มทจี่ ะแทรกซมึ เขา้ มาในเครอ่ื งของผ้เู คราะห์รา้ ยไดต้ ลอดเวลาทส่ี บโอกาส จุดประสงคใ์ นการทำ� ลายกแ็ ตกต่างกันไปเชน่ ทำ� ลายหรอื กอ่ กวนระบบใหเ้ ขา้ ใชง้ านไมไ่ ด,้ แอบรนั โปรแกรมบางอยา่ งโดยไม่ให้เจา้ ของรูต้ วั , ดักจบั ข้อมูลตา่ งๆ แลว้ สง่ ออกไปภายนอก, แอบดาวน์โหลดแอพโฆษณามาติดตงั้ อัตโนมตั ิ เปน็ ต้น โดยส่วนมากมักจะติดไวรัสมาจากโปรแกรมท่ีดาวน์โหลดจากอินเทอร์เน็ต,อีเมล์ที่แนบไฟล์มาด้วย หรือถ้าเป็นคอมพิวเตอร์ก็ติดจากอุปกรณ์ท่ีเชื่อมต่อกับเคร่อื งอยา่ งแฟลชไดรวห์ รือ External Harddisk ซึ่งแต่เดมิ ไวรัสจะถกู สรา้ งมาเพอื่ โจมตรี ะบบของเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ (สว่ นมากเปน็ Windows) แตก่ เ็ รม่ิ พฒั นามาทส่ี มารท์ โฟนและแทบ็ เลต็ กนั แล้ว “โ ท ร จั น ” น้ันมาจาก Trojan horse หรือม้า โทรจนั หรือเรียกอีกอยา่ งว่า มา้ ไม้เมอื งทรอย เป็นม้าไม้ขนาดใหญ่ท่ีทหารกรีกออกอุบายท�ำขึ้นแลว้ สง่ ไปเปน็ บรรณาการใหก้ บั เมอื งทรอย โดยภายในตวั มา้ มที หารแอบซอ่ นอยู่ เมอื่ ชาวเมอื งหลงเชอ่ื แล้วลากม้าเข้าไปในเมือง พอตกกลางคืนทหารก็ออกมาจากมา้ ไมแ้ ลว้ เผาเมอื งทรอยเสยี วอดวาย โปรแกรม ทไ่ี ดช้ อ่ื วา่ เปน็ โทรจนั กจ็ ะหลอกลวงผใู้ ชใ้ นลกั ษณะ คลา้ ยๆ กนั คอื ใหผ้ ใู้ ชโ้ หลดไปตดิ ตง้ั ในเครอื่ ง เองกอ่ นคอ่ ยแผลงฤทธิท์ หี ลงั 163

สำ� หรบั อุปกรณ์ iOS ทั้งมอื ถือ iPhone และแท็บเลต็ iPad น้ันปกติจะไม่ อนุญาตให้ผใู้ ชต้ ิดตัง้ แอพนอกเหนอื จากใน App Store ลงในเครือ่ งไดเ้ ลย ท�ำให้ ปลอดภยั จากสิง่ แปลกปลอมต่างๆ แต่ถ้าคุณเจลเบรค (Jailbreak) ซงึ่ เปน็ การ เปิดชอ่ งที่ Apple ปิดเอาไว้ (ดูหน้าถัดไป) กเ็ ปน็ การเปดิ โอกาสใหไ้ วรสั เขา้ มาใน เครือ่ งได้ง่ายขึ้น สว่ นอปุ กรณท์ ใ่ี ช้ Android นน้ั ปกตจิ ะไมอ่ นญุ าตใหต้ ดิ ตง้ั แอพทอี่ ยนู่ อกเหนอื จากใน Play Store เช่นเดียวกัน แต่ก็สามารถที่จะเปิดฟังก์ชั่น Unknown sources เพ่ือติดตง้ั แอพไดเ้ อง (ดหู นา้ 166) หลังจากติดตั้งแอพเสรจ็ แลว้ ก็ ควรปดิ ฟงั กช์ น่ั นไ้ี ว้ ถ้าไฟลน์ ัน้ มขี องแถม หรือมไี วรสั เข้ามาในชว่ งเวลานน้ั พอดี ก็มโี อกาสทจี่ ะเกดิ ความเสียหายได้ นอกจากนี้การ ROOT เครือ่ ง Android (ดู หนา้ ถดั ไป) ซงึ่ เปน็ การดดั แปลง OS คลา้ ยกบั การเจลเบรค กม็ คี วามเสยี่ งเชน่ กนั ส�ำหรับ Android ก็มีเรื่องท่ีต้อง ระมดั ระวงั อกี อยา่ งหนง่ึ คอื การดาวนโ์ หลด แอพใน Play Store ซง่ึ คณุ อาจไปเจอแอพ หลอกลวงท่ีโหลดมาแล้วกลายเป็นไวรัส หรือโปรแกรมร้ายกาจได้ เนื่องจากแอพ ใน Play Store มีจำ� นวนมากและยังไม่มี การคัดเลือกแอพที่ดีพอ ท�ำให้มีแอพขยะ หรือแอพหลอกลวงปะปนอยู่เป็นจ�ำนวน ไม่น้อยเลยทเี ดยี ว สำ� หรบั Windows Phone ทางไมโครซอฟท์แจ้งว่าเป็น ระบบปดิ ซง่ึ ไมอ่ นญุ าตใหต้ ดิ ตง้ั แอพเองเช่นเดียวกับใน iOS ทำ� ใหไ้ วรสั ไมส่ ามารถเขา้ มายงุ่ กบั ระบบได้164

6ระวัง! แอพพลิเคชน่ั อันตราย CHAPTERปรับแตง่ เคร่อื งด้วยการเจลเบรคหรอื ROOT คืออะไร? การเจลเบรค (Jailbreak) ใน iOSและการ ROOT ใน Android คือการดัดแปลงระบบปฏิบัติการ ให้สามารถตดิ ตั้งแอพพลิเคชัน่ เสริมอน่ื ๆ ที่ไมม่ ใี นStore ของระบบนั้นๆ รวมถงึ การเจาะระบบ system ในเครอ่ื งและการติดตง้ั แอพทีไ่ มม่ ีใน App Store นอกจากนี้ยังสามารถดัดแปลงหรือเปลี่ยน Theme ให้มีลูกเล่นตามสไตล์ท่ีคุณชอบไดอ้ ีกด้วย วธิ เี จลเบรคนน้ั จะตอ้ งรอใหน้ กั แฮกเกอรท์ ำ� การเจาะระบบ และพฒั นาโปรแกรมมาแจกจ่ายให้ใช้กัน ซึ่งวิธีการเจลเบรคในแต่ละเวอร์ช่ันของเฟิร์มแวร์จะมีวิธีเฉพาะส�ำหรับเวอร์ชั่นน้ัน ไม่สามารถท�ำวิธีเดียวกันได้เน่ืองจากทางแอปเปิลเองเมื่อออก iOS รุ่นใหม่ก็มักจะแก้ไขข้อผิดพลาดโดยปิดช่องโหว่ท่ีใช้ในการเจลเบรคในรุ่นก่อนๆ ไป ท�ำให้การท�ำเจลเบรคตอ้ งหาวธิ ีใหม่ไปเร่อื ยๆ ตามเฟริ ม์ แวรใ์ หม่ การดัดแปลงเฟิร์มแวร์โดยการเจลเบรค หรือ ROOT น้ันอาจท�ำให้เคร่ืองท�ำงานไม่ สมบรู ณเ์ หมอื นเครอ่ื งปกติ เชน่ เครอื่ งอาจคา้ ง เปดิ ไมต่ ดิ แบตหมดเรว็ หรอื อนื่ ๆ และทส่ี ำ� คญั คือเป็นการเปิดโอกาสให้ติดต้ังโปรแกรมท่ีมี ความเสี่ยงสงู กว่าปกตไิ ด้ ผู้ใช้จึงควรหาขอ้ มลู ใหถ้ ถ่ี ้วนกอ่ นทจ่ี ะเจลเบรคหรือ ROOT เครอื่ ง 165

ติดตัง้ แอพเองใน Android นอกจากแอพบน Google Play Store แลว้ คณุ ยงั สามารถคน้ หาไฟลแ์ อพที่ ลงทา้ ยดว้ ย .apk (ซง่ึ อาจจะเปน็ แอพแจกฟรที พ่ี ฒั นาโดยนกั พฒั นาแอพและไมไ่ ด้ ลงทะเบยี นกบั Google เอาไว้ หรอื เปน็ ไฟลแ์ อพทเ่ี พอื่ นแชรม์ าให)้ ไดจ้ ากเวบ็ แชร์ ไฟลอ์ ยา่ ง 4shared.com, droidshare.com หรอื mediafire.com ฯลฯ มาตดิ ตงั้ เองได้ โดยสามารถดาวน์โหลดไฟล์ดังกล่าวจากบราวเซอร์ในอุปกรณ์มาเก็บไว้ ก่อน หรอื ก๊อปปีจ้ ากคอมพวิ เตอรม์ าก็ได้ แล้วไปต้งั ค่าใหร้ ะบบยอมรบั การตดิ ตั้ง ไฟลจ์ ากแหล่งภายนอกเสยี กอ่ น ปกตริ ะบบ Android จะปอ้ งกนั ไม่ให้ตดิ ตั้งแอพ .apk เอง เพอื่ ปอ้ งกันไวรัส ไม่ให้เข้ามาในเคร่อื งไดโ้ ดยง่าย แต่ถ้าจ�ำเป็นต้องติดตงั้ แอพ .apk ดว้ ยตวั เอง ก็ ต้องเปิดให้เคร่ืองยอมติดต้ังไฟล์จากแหล่งภายนอกก่อน โดยไปท่ี การต้ังค่า (Settings) เลื่อนไปที่ ระบบ (System) แตะ ระบบป้องกัน (Security) แลว้ แตะเลือก แหลง่ ที่ไมร่ ู้จัก (Unknown sources) ให้แตะ ตกลง (OK) เพ่ือ อนุญาตใหส้ ามารถดาวน์โหลดและตดิ ตง้ั ไฟล์ตา่ งๆ โดยไมต่ ้องผ่าน Play Store เม่ือติดต้ังแอพเสร็จแล้วให้มายกเลิกการติดตั้งไฟล์ จากภายนอกเพื่อป้องกันไวรัสด้วย โดยแตะยกเลิกการ เลือก แหลง่ ที่ไม่รจู้ กั (Unknown sources) ถ้าจะติดต้งั ไฟล์ .apk อีกคอ่ ยมาเลอื กใหม่ ไม่ควรเลอื กค้างไว้166

6ระวงั ! แอพพลเิ คชัน่ อันตราย CHAPTER1 1 เปดิ แอพจัดการไฟล์ เชน่ ไฟล์ส่วนตัว 2 (My Files) เปดิ ไปยังโฟลเดอร์ที่เกบ็ ไฟล์ .apk แล้วแตะเลอื กไฟลท์ ตี่ อ้ งการ ตดิ ตงั้ 2 แตะ การตง้ั ค่า (Settings) ไปตั้งค่าให้ ติดต้งั ไฟล์ .apk เองได้ ถา้ ไม่ขึน้ ค�ำเตือน น้ีใหข้ า้ มไปขอ้ 3 เลย 343 แสดงข้อมลู การติดตั้งแอพ ให้แตะปุม่ ตดิ ต้ัง (Install) เพอื่ เร่มิ ตดิ ต้ังแอพ ใหร้ อสักครู่4 แจง้ ให้ทราบเมื่อตดิ ตงั้ เสร็จ แตะ เปดิ (Open) เพื่อเปิดใช้งาน แอพทนั ที หรอื แตะ เรยี บร้อย (Done) ปดิ หนา้ น้ี 167

ป้ องกนั ตัวจากไวรสั การป้องกันตัวเองจากสิ่งแปลกปลอมไม่พึงประสงค์เหล่าน้ีท�ำได้ หลายวิธี โดยควรจะท�ำท้ังในคอมพิวเตอร มือถือ และแท็บเล็ต โดย เฉพาะ Android  ติดต้ังโปรแกรมหรือแอพปอ้ งกัน และกำ� จดั ไวรสั สปายแวร์ รวมถึง ส่ิงแปลกปลอมอ่นื ๆ เช่น Line Antivirus, Avira Antivirus Security, McAfee Antivirus & Security เป็นต้น  หลงั จากติดต้งั โปรแกรมป้องกนั แลว้ จะตอ้ งอัพเดทข้อมลู โปรแกรมเป็นประจ�ำเพอื่ ใหร้ ู้จักไวรสั ใหมๆ่ ซึ่งมเี พ่ิมขนึ้ ทกุ วนั (มักท�ำให้อัตโนมัตอิ ยูแ่ ลว้ )  หลกี เล่ียงการเข้าเว็บใตด้ นิ อินดีท้ งั้ หลาย เวบ็ แจกโปรแกรม แครก โปรแกรมเถ่อื น เพราะมคี วามเส่ยี งว่าจะได้ของแถมตดิ มาด้วย  ไม่ดาวน์โหลดไฟล์ .apk (ไฟลต์ ดิ ตัง้ ของ Android) จากแหล่ง ไมน่ ่าเช่ือถือเพราะอาจแถมไวรสั หรอื มัลแวร์มาด้วย168

6ระวงั ! แอพพลเิ คช่นั อนั ตราย CHAPTER ไมต่ ดิ ตง้ั แอพแปลกๆ ทีไ่ ม่รู้ทีม่ าที่ไป เช่น มี กรณที ีข่ ้นึ มาแจ้งเตอื นระหว่างทอ่ งเวบ็ ว่าพบไวรัส ให้ตดิ ต้งั แอพ xxx เพอื่ กำ� จัด เปน็ การหลอกใหด้ าวนโ์ หลด แอพนนั้ มาติดตั้ง แล้วกระท�ำการต่างๆ เพื่อขโมยข้อมลู ส�ำคัญในเครือ่ งของคุณไป (www.thaicert.or.th/alerts/user/ 2013/al2013us007.html) ส�ำหรับ Android ให้ยกเลิกการอนุญาตใหต้ ดิ ตง้ั แอพจากภายนอก (Unknown sources) หลังตดิ ต้งั โปรแกรมจากไฟล์ .apk เสรจ็ แตล่ ะครัง้ อย่าเปิดคา้ งไว้ (ดูหน้า 166) ไม่ใชเ่ ซยี นอยา่ เจลเบรค iPhone/iPad หรอื Root เคร่อื ง Android เพราะมีขนั้ ตอนคอ่ นข้างยุ่งยาก และต้องท�ำอย่างระมดั ระวงั แถม ทำ� แลว้ เครอ่ื งยงั จะมีความเส่ยี งตอ่ แอพอันตรายตา่ งๆเพ่ิมข้นึ ดว้ ย ถา้ ไม่แน่ใจควรให้ร้านท่ีรับทำ� หรอื ปรึกษาผ้เู ช่ยี วชาญก่อน ในข้ันตอนการตดิ ตั้งโปรแกรมอยา่ เพง่ิ รีบแตะ Next ไปเร่ือยๆ ให้ดู รายละเอยี ดขนั้ ตอนและอา่ นเงอื่ นไขอยา่ งถถ่ี ว้ นกอ่ น เพราะบางที อาจแถมสปายแวรม์ าใหด้ ้วย โดยเฉพาะโปรแกรมฟรที ง้ั หลาย หมั่นสแกนไวรสั (ส�ำหรับคอมพวิ เตอร์) และต้ังใหส้ แกนอัตโนมตั ิ เมอื่ เชื่อมต่ออปุ กรณ์ โดยเฉพาะแฟลชไดรว์ (Flash Drive) ทีเ่ ปน็ ตัวแพร่กระจายไวรสั ไดง้ ่ายมาก 169

แอพขยะและแอพหลอกลวง App Store ของ Apple (iOS) น้ันจะมีระบบตรวจสอบแอพใน ระดบั สงู จะไมค่ อ่ ยมพี วกแอพขยะหรอื แอพหลอกลวงมาใหเ้ หน็ เทา่ ใดนกั ตา่ งกับ Play Store ใน Android ท่มี กั จะมแี อพไมพ่ ึงประสงค์ปะปนอยู่ บางแอพก็เขียนคุณสมบัติแอพให้ดูดีแต่พอโหลดมากลับไม่ให้ประโยชน์ อะไรรกเคร่ืองเปล่าๆ เช่น แอพ Virus Shield ซ่ึงขายในราคา 3.99 ดอลลาร์ หลอกลวงว่าช่วยสแกนไวรสั ไดโ้ ดยไม่เปลืองแบตเตอรีแ่ ละไม่มี โฆษณา ท�ำให้ขายดีจนข้ึนอันดับหนึ่งใน Play Store อยู่ช่วงหน่ึง แต่ หลงั จากนน้ั มกี ารตรวจสอบพบวา่ เปน็ แอพขยะ โดยเมอ่ื เปดิ แอพเขา้ ไปก็ แจง้ วา่ สแกนไวรัสแลว้ แต่ความจรงิ ไมไ่ ดท้ �ำอะไรเลย ท�ำให้ Google ต้อง คนื เงนิ ใหก้ บั ผทู้ ซี่ อ้ื แอพนน้ั ไป (ตวั แอพไมไ่ ดเ้ ปน็ ภยั แตห่ ลอกเงนิ ไปฟรๆี ) FAKE ขา่ วจาก http://nakedsecurity.sophos.com/2014/04/22/google-refunds-android-users- who-bought-fake-virus-shield-app/170

6ระวงั ! แอพพลเิ คชน่ั อนั ตราย CHAPTER นอกจากนย้ี งั มแี บบทบ่ี อกคณุ สมบตั ิ ชื่อแอพ AVG ของจรงิไว้อย่างหน่ึงแต่ท�ำงานอีกอย่างหน่ึง เช่น ชือ่ แอพ AVG ของปลอมแอพ AVG ปลอม (ตง้ั ชอื่ ใหส้ บั สนกบั แอพAVG ทเี่ ปน็ แอนตไ้ี วรสั ของจรงิ ) โดยหลอก p ตัวอย่างแอพ AVG ของจรงิ ตรวจพบให้เช่ือว่าเป็นแอพแอนต้ีไวรัส แต่ความ วา่ ในอุปกรณ์ได้ตดิ ต้ังแอพ AVG ปลอมจริงท�ำงานโดยขโมยข้อมูลส�ำคัญและต้ังให้ส่งต่อ SMS จากเคร่อื งที่ตดิ ตง้ั แอพนัน้กลบั ไปทเ่ี จา้ ของแอพหรอื แฮกเกอร์ โดยจะนำ� ขอ้ มลู ท่ขี โมยได้ไปใช้ในการท�ำธรุ กรรมออนไลน์ เมื่อธนาคารสง่ หมายเลขยนื ยนัOTP มาใหท้ าง SMS ทโี่ ทรศพั ทเ์ หยอ่ื แอพกจ็ ะสง่ ตอ่ SMS นน้ั ไปยงั แฮกเกอร์ จากนน้ัแฮกเกอร์ก็จะน�ำหมายเลข OTP นั้นไปกรอกยืนยันการท�ำธุรกรรมได้โดยไม่ต้องมีเบอร์โทรศัพท์ของเหยื่อในมือเลย (ดูเพิ่มที่ www.thaicert.or.th/alerts/user/2013/al2013us007.html#1)ป้ องกนั ตัวจากแอพขยะหรอื แอพปลอม  ดูจ�ำนวนผูใ้ ช/้ ผเู้ ขยี นคอมเมนต์ อ่านข้อความรีววิ จากผ้ทู ่โี หลดไปใช้ แล้ว จากนนั้ ค่อยตัดสนิ ใจว่าจะโหลดแอพน้นั หรอื ไม่  ถา้ เป็นแอพทช่ี ่ือเหมือนกับโปรแกรมท่ีมชี ือ่ เสยี ง ใหส้ ังเกตทช่ี ือ่ ผพู้ ัฒนาต้องตรงกับเจา้ ของโปรแกรม เชค็ กับเวบ็ เจา้ ของโปรแกรม ดว้ ยว่ามบี น App Store หรือ Play Store จรงิ หรอื ไม่ บางทีมีแต่ ชือ่ ไมต่ รงแสดงว่าไมใ่ ชแ่ อพท่ีเจา้ ของท�ำเอง อาจมกี ารแอบอ้างได้ ใหต้ รวจสอบจากข้อความรีวิวหรือ Google Search  ไมต่ ดิ ตัง้ แอพท่ไี มร่ ทู้ ี่มา หรือโหลดจากเวบ็ ทไี่ มน่ ่าเช่อื ถอื โดยเด็ดขาด 171

มือถอื หรอื แท็บเล็ตจะติดไวรสั จาก คอมพิวเตอรไ์ ดห้ รอื ไม่? ถ้าในคอมพิวเตอร์มีไวรัส เมื่อเช่ือมต่อมือถือหรือแท็บเล็ตจะติดไวรัส ด้วยม้ัย? ขอบอกว่าไวรัสในคอมพิวเตอร์กับมือถือหรือแท็บเล็ตนั้นสร้างมาด้วย โครงสรา้ งการเขยี นโปรแกรมคนละแบบกนั ซง่ึ จะทำ� งานไดเ้ ฉพาะบนระบบใดระบบ หนงึ่ เท่านน้ั แม้แต่บน iOS กบั Android กย็ งั ใชว้ ธิ เี ขียนโปรแกรมท่แี ตกต่างกันเลย แตถ่ งึ แมว้ า่ ไวรสั จะทำ� งานบนระบบอน่ื ไมไ่ ดก้ ใ็ ชว่ า่ จะตดิ ไวรสั ไมไ่ ด้ ถา้ เชอ่ื มตอ่ อุปกรณ์กับคอมพิวเตอร์ เคร่ืองจะมองอุปกรณ์เป็นเสมือนแฟลชไดรว์ ถ้าฝ่ายใด ฝา่ ยหนง่ึ มไี วรสั กอ็ าจจะกอ๊ ปปต้ี วั เองไปไวใ้ นเครอ่ื งของอกี ฝา่ ย (ถา้ ไวรสั นนั้ มคี วาม สามารถทจ่ี ะทำ� ได)้ สแตนบายดไ์ วพ้ รอ้ มทจ่ี ะตดิ ไปยงั อปุ กรณอ์ นื่ ๆ ทจี่ ะเชอื่ มตอ่ กนั หลงั จากนกี้ เ็ ปน็ ได้ ถา้ ตดิ ไปยงั ระบบทไ่ี วรสั นนั้ ท�ำงานไดก้ จ็ ะเรม่ิ กระบวนการทนั ที อย่างไรก็ตาม คุณควรท่ีจะติดตั้งโปรแกรมป้องกันและก�ำจัดไวรัสไว้ใน คอมพวิ เตอร์ และอพั เดทขอ้ มลู ไวรสั เป็นประจำ� ดว้ ย เพื่อปอ้ งกนั ไมใ่ หม้ ไี วรสั ในเครื่อง และเมื่อเช่ือมต่ออุปกรณ์ภายนอกก็สามารถสแกนอุปกรณ์น้ัน ป้องกันไม่ให้ติดไปยังอุปกรณ์และป้องกันไวรัสจากอุปกรณ์ไม่ให้ มาติดยังเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ด้วย เพ่ือยับย้ังการแพร่ กระจายของไวรัสต่างๆ172

6ระวัง! แอพพลิเคชั่นอันตราย CHAPTERมีภยั รา้ ยเกดิ ใหมท่ กุ วนั เน่ืองจาก Android เป็นระบบปฏิบัติการท่ีใช้กันแพร่หลายมากท่ีสุดในสมารท์ โฟนและแทบ็ เลต็ ทง้ั รนุ่ ถกู สดุ ๆ ไปจนถงึ รนุ่ ทอ็ ปและยงั มสี ารพดั ยหี่ อ้ ถอื วา่เปน็ เปา้ ใหญส่ ำ� หรบั ผทู้ ต่ี อ้ งการเจาะระบบเขา้ ไปโจมตหี รอื ขโมยขอ้ มลู สำ� คญั ตา่ งๆ(เจาะระบบอนื่ ไมค่ มุ้ เหนอ่ื ย วา่ งน้ั ) ดจู ากรปู ดา้ นลา่ งซงึ่ เปน็ ขอ้ มลู จาก F-Secureผผู้ ลติ ซอฟตแ์ วรร์ กั ษาความปลอดภยั และแอนตไ้ี วรสั รายหนงึ่ จะพบวา่ มผี พู้ ฒั นาวธิ ีการโจมตีอุปกรณใ์ นระบบ Android ขน้ึ มาใหมเ่ รื่อยๆ เป็นจ�ำนวนมากp เปรียบเทยี บภยั คุกคาม (Threat) ใหม่ๆ ที่พบในระบบปฏิบัตกิ าร Android, Symbian, Blackberrry, iOS และWindows Phone ในช่วง Q1-Q3 ของปี 2013 อ้างอิงจาก www.f-secure.com/static/doc/labs_global/ Research/Mobile_Threat_Report_Q3_2013.pdf 173































8ระวังอันตรายอืน่ ๆ จากการออนไลน์หรอื ใชอ้ ุปกรณไ์ ม่เหมาะสม CHAPTERแนะนำ� ใหอ้ ัพเดท OS เป็นรุน่ ล่าสดุ ถา้ ตอ้ งใช้ Wi-Fi ในทส่ี าธารณะบอ่ ยๆ เชน่ สนามบนิ รา้ นกาแฟ หา้ งสรรพสนิ คา้หรอื อน่ื ๆ ควรทจ่ี ะอพั เดท OS หรอื ระบบปฏบิ ตั กิ ารของอปุ กรณท์ ใี่ ชเ้ ชอ่ื มตอ่ เนต็ ให้เปน็ รนุ่ ลา่ สดุ อยเู่ สมอ เนอ่ื งจากเวอรช์ น่ั ลา่ สดุ จะมกี ารแกไ้ ขบก๊ั (ขอ้ ผดิ พลาด) และชอ่ งโหวท่ ไ่ี มป่ ลอดภยั ตา่ งๆ ใหด้ ขี น้ึ กวา่ รนุ่ กอ่ น เชน่ ถา้ ใชโ้ นต้ บคุ๊ ไปใชน้ อกสถานท่ีบ่อยๆ ก็ควรอพั เดทเปน็ Windows เวอรช์ ัน่ ลา่ สุดเสมอ และเปดิ การทำ� งานของWindows Update เอาไวใ้ หอ้ พั เดทอตั โนมตั เิ มอื่ มเี วอรช์ นั่ ใหมห่ รอื มี patch แกไ้ ข ส�ำหรับมือถือและแท็บเล็ตก็ควรจะอัพเดทOS ให้ใหม่อยู่เสมอเช่นเดียวกัน แต่ถ้าคุณไม่ได้ใช้อินเทอร์เน็ตโดยเฉพาะ Wi-Fi ในที่สาธารณะบ่อยๆ และไม่แน่ใจว่าอัพเดทแล้ว OS ใหม่จะใช้งานได้ดีหรือคุ้นเคยเหมือน OS เดิมหรือไม่(เนื่องจากการอัพเดทบางรุ่นอาจเปล่ียนหน้าตาใหมห่ มดกม็ )ี อาจรอใหม้ นั่ ใจกอ่ นคอ่ ยอพั เดทกไ็ ด้p OS ลา่ สุดใน Android ท่ีใช้งานกนั อยู่คือเวอร์ช่ัน p ตัวอย่างคณุ สมบัตทิ ่เี พิม่ มาใน4.4 (หรอื อกี ช่อื หนงึ่ เรียกวา่ Kitkat) และก�ำลังจะมี iOS 8 (ล่าสุด ณ ขณะน้ี) จะใหเ้ ด็กเวอรช์ ัน่ ใหม่ 5.0 หรืออีกชอื่ หน่ึงคอื Lollipop ขออนญุ าตผู้ปกครองเพือ่ ซื้อแอพ ใน App Store ได้ (ดูเพมิ่ หน้า 127) 189

อัพเดท OS ใหเ้ ป็นเวอรช์ ่ันล่าสดุ iOS iOS เมอื่ ระบบปฏบิ ตั กิ ารมเี วอรช์ น่ั อพั เดทจะแสดงหนา้ จอแจง้ เตอื นดงั รปูใหแ้ ตะปมุ่ Details เพอ่ื เปดิ เขา้ ไปดรู ายละเอยี ดและตดิ ตง้ั (แลว้ ทำ� ตามข้ันตอนในหัวข้อน)้ี หรอื แตะป่มุ Close หากยังไม่ตอ้ งการดูและตดิ ต้ังในตอนน้ี1 แตะ Details (รายละเอยี ด) เมอ่ื แจง้ เตอื น 1 ใหอ้ พั เดท หรอื สงั่ อพั เดทเองโดยเขา้ ไปที่ Settings4General4Software Update (การตงั้ คา่ 4ทวั่ ไป4รายการอพั เดท ซอฟตแ์ วร)์2 จะแสดงเวอรช์ ัน่ ใหมท่ ่อี พั เดทได้ (ถ้ามี) พรอ้ มรายละเอียดหรือข้อมลู ทแี่ กไ้ ขเพิม่ เตมิ ใหแ้ ตะที่ Install Now (ตดิ ตงั้ เดย๋ี วน)ี้ 3 จะมีขอ้ กำ� หนดและเงอ่ื นไขตา่ งๆ แสดง ขึ้นมา ใหแ้ ตะที่ Agree (ยนิ ยอม) แลว้ แตะ Agree (เหน็ ดว้ ย) เพอื่ ยอมรบั 2 ขอ้ ตกลง แนะน�ำใหเ้ สียบชาร์จไฟไว้ ด้วยในขณะที่ดาวนโ์ หลด เพอ่ื ไม่ให้แบต หมดขณะติดต้งั และควรตอ่ ผ่าน Wi-Fi เพราะไฟล์อัพเดทมกั มีขนาดใหญ่ (ถา้ ไฟลใ์ หญ่มากระบบอาจบงั คบั ให้อัพเดท ผ่าน Wi-Fi เท่าน้นั ) 4 เมอ่ื อพั เดทเสรจ็ แลว้ เครอ่ื งจะบตู๊ ใหม่ (หากหนา้ จอดบั ไปใหเ้ ปดิ เครอ่ื งเอง) รอบ๊ตู จนเข้าหน้า Lock Screen และใชง้ านไดป้ กติ  เช็คเวอรช์ ั่นเฟิรม์ แวรไ์ ดท้ ่ี Settings4General4About4Version (การตง้ั คา่ 4ทวั่ ไป4เกยี่ วกบั 4เวอรช์ นั่ )190

8ระวังอนั ตรายอืน่ ๆ จากการออนไลน์หรอื ใชอ้ ปุ กรณ์ไม่เหมาะสม CHAPTER Android Android แตะไอคอน การต้งั คา่ 4เกีย่ วกับอุปกรณ4์ อัพเดทซอฟท์แวร4์อัพเดทตอนน้ี (Settings4Aboutdevice4Software Update4Updatenow) แล้วแตะ ตกลง (OK) นอกจากนหี้ ากมกี ารแจง้ เตอื นการอพั เดทซอฟทแ์ วร์ ใหแ้ ตะลากแถบสถานะจากขอบบนของจอลงมา แลว้ แตะที่ อพั เดทซอฟทแ์ วร์ (Softwareupdate) สงั เกตวา่ จะมรี ายละเอยี ด เชน่ ขนาดไฟล์ เพอ่ื ใหก้ ารอพั เดทไมส่ ะดดุแนะน�ำให้เลอื กใช้ Wi-Fi เปน็ หลกั จากนั้นแตะ ดาวนโ์ หลด (Download)รอดาวนโ์ หลดและอพั เดทซอฟตแ์ วรส์ กั ครจู่ นเครอื่ งรสี ตารท์ หรอื แตะ ตกลง(OK) เพอื่ รีสตาร์ททนั ที 191

ระวงั ! แอพแอบบนั ทกึ การพมิ พ์ แอพประเภท Key logger เป็นแอพที่จะคอยแอบเก็บบันทึกการคีย์ ข้อความต่างๆ บนแป้นคีย์บอร์ด ไม่ว่าจะเป็นชื่อผู้ใช้ รหัสผ่าน เลขบัญชี เบอรโ์ ทรศัพท์ หรอื อน่ื ๆ ท่ีเรากรอกขณะใช้งานเครอ่ื งจะถูกบันทกึ ไวท้ งั้ หมด ถึงแม้ว่าเราจะไม่ให้จ�ำรหัสผ่านหรือไปลบข้อมูลการใช้อินเทอร์เน็ตในเคร่ือง นน้ั แลว้ ก็ตาม เราไม่สามารถไปตามขอ้ มูลที่ Key logger เกบ็ ไปแลว้ ได้ ซ่ึง ขอ้ มลู ทเี่ กบ็ ไดก้ จ็ ะสง่ กลบั ไปยงั ผทู้ ส่ี รา้ ง Key logger นน้ั ขน้ึ มา ทำ� ใหค้ วามลบั รั่วไหลไปโดยไม่ร้ตู วั Key logger นมี้ กั จะแอบเขา้ มาในเครอื่ งแบบเนยี นๆ เชน่ หลอกวา่ เปน็ แอพแปน้ คยี ์บอร์ดทีใ่ หต้ ดิ ตัง้ เพิม่ , ติดมากบั โปรแกรมหรอื แอพท่ีไปโหลดมา โดยเฉพาะแอพแป้นพิมพ์ หรือถ้าเป็นคอมพิวเตอร์ก็อาจติดมาตอนที่เสียบ แฟลชไดรว์หรืออุปกรณ์เก็บข้อมลู ต่างๆ โดยโปรแกรมอาจจะตดิ ตงั้ ตัวเองลง ไปอตั โนมตั ทิ นั ทที เ่ี ชอื่ มตอ่ อปุ กรณไ์ ดเ้ ชน่ กนั ซง่ึ คณุ ไมร่ เู้ ลยวา่ โดนแอบตดิ ตงั้ ลงไปตอนไหน แม้ว่าจะใชเ้ คร่อื งคอมพวิ เตอร์สว่ นตัวกไ็ ม่สามารถม่ันใจไดว้ า่ ไม่มี Key logger ติดตงั้ อยู่ ส�ำหรับเคร่ืองสาธารณะไม่ว่าจะเป็นเคร่ืองในร้านเน็ตหรือเครื่องส่วน รวมท่ีใชร้ ว่ มกันในออฟฟศิ ยงิ่ ต้องใชง้ านอย่างระมดั ระวงั เป็นอย่างมาก192

8ระวังอันตรายอืน่ ๆ จากการออนไลนห์ รือใชอ้ ุปกรณไ์ ม่เหมาะสม CHAPTERวธิ ปี ้ องกนั ตัวเองจาก Key logger  ตดิ ตง้ั โปรแกรมป้องกนั และก�ำจัดไวรัส บางตัวจะ สามารถตรวจพบโปรแกรม Key logger ได้ โดยจะ ต้องอพั เดทข้อมลู โปรแกรมปอ้ งกันไวรัสนี้บ่อยๆ ด้วย  ถ้าไมม่ นั่ ใจว่ามี Key logger ในเครอ่ื งหรอื ไม่ ควร หลกี เล่ียงการพิมพ์ขอ้ มลู ส่วนตวั ลอ็ กอินบรกิ ารต่างๆ หรอื ท�ำธรุ กรรมผ่านเน็ต อยา่ งเด็ดขาด  เครือ่ งสาธารณะในรา้ นเนต็ บางรา้ นจะมีโปรแกรมรเี ซต็ เคร่ืองใหเ้ หมือนเครื่องใหมท่ กุ ครง้ั ทรี่ สี ตาร์ทเคร่ืองจะ ค่อนข้างปลอดภัยกวา่  ระวังแอพแปน้ คยี ์บอร์ดทใ่ี หต้ ิดตั้งเพม่ิ ทั้งใน iOS (iOS 8 ขนึ้ ไป) และ Android ให้เลอื กติดตั้งเฉพาะตัว ดังๆ ทีค่ นสว่ นใหญใ่ ช้กันและมชี ื่อเสียงวา่ ไม่มปี ัญหา อยา่ ไปลองตวั แปลกๆ นอกจากคุณจะมัน่ ใจจริงๆ 193

สรุปขอ้ ควรระวงั ในการใช้อนิ เทอรเ์ นต็ เมอ่ื ยคุ สมยั เปลยี่ นไป เดก็ ๆ ในยคุ ทกี่ ารสอ่ื สารออนไลนม์ อี ทิ ธพิ ล ในการใชช้ วี ติ ประจำ� วนั ไมว่ า่ จะคน้ ขอ้ มลู ทำ� การบา้ น งานกลมุ่ สง่ งาน ปรึกษางานกลุ่ม ก็ต้องมีการใช้อินเทอร์เน็ตแทบท้ังน้ัน นอกจากนี้ หลายคนยงั มเี นต็ ซมิ ใชอ้ อนไลนไ์ ดต้ ลอดเวลาอกี ดว้ ย แตด่ ว้ ยวฒุ ภิ าวะ ที่ยังไม่มากพออาจท�ำให้หลงผิดไปกับส่ิงย่ัวยุหรือการหลวกลวง ในอินเทอร์เน็ตได้ รวมถึงผู้ใหญ่บางคน แม้ว่าจะระวังตัวอย่างดีก็ อาจมีบางคร้ังที่พลั้งเผลอไปได้ ซึ่งพอจะสรุปข้อควรระวังในการใช้ อนิ เทอร์เนต็ ใหป้ ลอดภัยได้ 10 ข้อดงั นี้ 01 ออนไลนแ์ ตพ่ อดีไมม่ ีโทษ การออนไลน์ใช้ Social Network มากไปหรือ ไม่ดูเวล่�ำเวลาก็อาจท�ำให้เกิดอันตรายและเสียสมาธิ เช่น เสียเวลางาน ขาดปฏิสัมพันธ์กับคนตอบข้าง ถ้าควบคุม เครอื่ งจักร ขับรถ หรือข้ามถนน ไปดว้ ยเล่นไปดว้ ย ก็อาจเสยี สมาธิ เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย นอกจากนี้ยังเสียสุขภาพ ใช้สายตามาก อาจ ปวดหวั ปวดคอ เก็บเรอ่ื งสว่ นตัวไวไ้ มต่ อ้ งบอกใคร 02 ไม่เปดิ เผยเร่อื งส่วนตวั จนเกนิ ไปนกั โดยเฉพาะ ชื่อ ท่อี ยู่ เบอรโ์ ทรศัพท์ ต�ำแหนง่ ทีอ่ ยู่ รวมถงึ ชื่อและ เบอร์โทรของผปู้ กครองหรือบุคคลอนื่ ๆ ในบา้ น การใหข้ ้อมลู กบั เวบ็ ต่างๆ ก็ควรตรวจสอบวา่ เปน็ เวบ็ ท่ีเชื่อถอื ได้ เชน่ มปี ระกาศ ชัดวา่ ไม่มีนโยบายนำ� ขอ้ มูลส่วนตัวของเราไปขายหรือให้คนอื่นหา ประโยชน์อกี ต่อหนึ่ง194

8ระวังอันตรายอืน่ ๆ จากการออนไลน์หรือใชอ้ ุปกรณ์ไมเ่ หมาะสม CHAPTER03 รหัสผา่ นควรเป็นความลบั ไม่บอกรหัสผ่านต่างๆ กับใคร ต้ังรหัสผ่านให้ คาดเดาไดย้ าก และหา้ มใชร้ หสั เดยี วกนั กบั ทกุ ทที่ กุ เวบ็ไม่นดั พบกบั คนแปลกหนา้ 04 ไมน่ ัดพบกับใครทไ่ี ด้พดู คยุ กนั ในโลกออนไลน์คนทรี่ ู้หน้ายงั ไม่อาจรใู้ จ แล้วนหี่ น้าก็ยังไม่เคยเห็นด้วยซำ้� รปู ท่ีใช้เปน็ รปู โปรไฟล์กอ็ าจเป็นรปู ปลอมก็ได้05 โพสต์สิง่ ใดให้ท�ำดว้ ยความระมดั ระวงั ไมโ่ พสตข์ อ้ ความหรอื รปู ภาพทไี่ มเ่ หมาะสม หรอื กลา่ วหาผอู้ ื่นโดยท่ีไม่รจู้ ริง หรอื ไม่ไดอ้ ยู่ในเหตกุ ารณ์ ด้วย ระวังค�ำพูดค�ำจา ไม่ข้องแวะกับคนที่พูดจาหยาบคายหรือหา เรือ่ งชวนทะเลาะแชรต์ อ่ อยา่ งมสี ติ 06 ไมก่ ุขา่ ว เมาทเ์ ร่อื งทไ่ี มไ่ ด้ร้จู รงิ สรา้ งเรื่องเท็จเผยแพรห่ รอื สง่ ต่อคลปิ หลดุ ขา่ วลอื เรอ่ื งเสยี ๆ หายๆที่ท�ำให้เกิดความเข้าใจผดิ ท�ำให้ผูอ้ ่นื เสียช่อื เสยี ง และสง่ ผลเสียตอ่ประเทศชาติ 195

07 ไม่หลงผดิ ไปกบั สงิ่ ผิดกฎหมาย ไม่ข้องแวะกับการพนัน ยาเสพตดิ สิ่งลามก อนาจาร เร่อื งที่ผิดศีลธรรม หรอื ผิดกฎหมายต่างๆ เสพส่อื อยา่ งมีวจิ ารณญาณ 08 อยา่ ไปหลงเชอ่ื ข้อความหรอื รปู ภาพใดๆ ใน อนิ เทอรเ์ น็ตโดยไม่วิเคราะห์เหตุและผลกอ่ น เพราะ บางอยา่ งในเนต็ อาจไม่ใช่เรื่องจรงิ เสมอไป ควรใช้วจิ ารณญาณเปน็ อย่างมากในการเสพส่อื ไมว่ ่าจะไดพ้ บเหน็ อะไรใหฟ้ ังหไู ว้หู บางที นำ� เสนอขา่ วเสียน่าเชอ่ื ถอื พอความจรงิ เปิดเผยก็หงายหลังมา นกั ต่อนกั แลว้ 09 ระวังรา้ นออนไลน์ไม่ซ่ือสตั ย์ ชอ้ ปปง้ิ ออนไลนก์ บั ร้านทเ่ี ชื่อถอื ได้ หาขอ้ มูล รา้ นกอ่ นซอ้ื อา่ นเงอื่ นไขของรา้ นใหเ้ ขา้ ใจกอ่ นสงั่ ซอ้ื ถา้ โอนเงนิ แลว้ ใหเ้ กบ็ หลกั ฐานการโอนไวเ้ ปน็ อยา่ งดจี นกวา่ จะไดข้ อง ครบเรยี บรอ้ ย ระวังการละเมดิ ลิขสิทธ์ิ 10 ภาพและข้อความตา่ งๆ ในอินเทอรเ์ นต็ ลว้ นมี เจา้ ของ ถ้านำ� ไปใช้หรือแชร์ต่อก็ควรใหเ้ ครดิตเจา้ ของ ไว้ด้วย (บางกรณีอาจตอ้ งขออนุญาตกอ่ นดว้ ยซ้�ำ -ดูหน้า 179)196

8ระวงั อนั ตรายอืน่ ๆ จากการออนไลนห์ รือใชอ้ ุปกรณ์ไม่เหมาะสม CHAPTERขอ้อุปคกวรรณร์มะวืองั ถในือกแาทรใบ็ ชเ้ลงต็านและอ่นื ๆ ท้ังโทรศัพท์มือถือและแท็บเล็ตกลายเป็นสิ่งจ�ำเป็นในชีวิตประจ�ำวันของคนรุ่นใหม่ บางคนกจ็ ะมีอุปกรณ์เหลา่ น้ตี ดิ ตัวอยเู่ กือบจะตลอดเวลา ซึ่งการใช้งานอุปกรณ์ก็มีเรื่องทค่ี วรระวงั ทีผ่ ใู้ ชค้ วรทราบอยูด่ ้วย ดงั น้ีแชร์เน็ตให้คนอ่ืนต้องระวัง ถา้ แชรเ์ นต็ จากมือถือ แท็บเลต็ หรือแมแ้ ตเ่ นต็ บ้าน ใหค้ นอื่นใชด้ ว้ ย (ทเ่ี รียกว่าHotspot, Tethering) ตาม พ.ร.บ. คอมพิวเตอรแ์ ล้วถ้าผ้ทู ี่ใชเ้ นต็ ของเราทแี่ ชร์ไปน้นัเกดิ ไปโพสตข์ อ้ ความ รปู ภาพ หรอื กระทำ� การทผ่ี ดิ กฎหมายใดๆ ขน้ึ มา เราอาจจะตอ้ งรับผดิ ชอบสิ่งท่ีคนนั้นทำ� ด้วยเสมือนว่าเราเป็นผกู้ ระทำ� การนั้นเองด้วย ฉะนน้ั จงึ ควรแชรใ์ หเ้ ฉพาะคนทรี่ ้จู ักดี เพ่อื นสนิท หรอื คนในครอบครัว โดยทำ� เม่ือจำ� เปน็ เท่าน้ันระวังคล่นื แมเ่ หลก็ ไฟฟ้ า การใชโ้ ทรศพั ทน์ านๆ หรอื วางเครอื่ งไวใ้ กลต้ วั เวลานอนหลบั คลนื่ แมเ่ หลก็ ไฟฟา้อาจรบกวนการนอนหรอื เปน็ อนั ตรายตอ่ สุขภาพ (จากขา่ ว เตอื น! “คล่นื แมเ่ หลก็ ในมอื ถอื ” เสยี่ งเนื้องอกในสมอง 24 ชม. อ่านเพ่ิมท่ี www.thairath.co.th/content/191229) แม้ว่าจะยังไม่มีข้อพิสูจน์แน่ชัด แต่ถ้าเลี่ยงการวางไว้ใกล้ตัวตอนนอนได้กด็ ี (ยกเว้นอปุ กรณ์พวก Wearable เชน่ Smart watch และอน่ื ๆ ทีอ่ อกแบบให้ตดิ ตัวตลอดเวลาได้)เปิ ดดูไฟลใ์ นแฟลชไดรว์ท่เี ก็บได้อาจตดิ ไวรัส ถา้ เกบ็ แฟลชไดรวไ์ ด้ จะนำ� ไปเสยี บกบั คอมพวิ เตอรห์ รอื โนต้ บคุ๊ เพอ่ื เปดิ ดู (รวมถงึแฟลชไดรวข์ องคนอนื่ ๆ ทมี่ าขอเสยี บเขา้ กบั คอมของคณุ ) ควรตรวจดวู า่ คอมของคณุติดตั้งโปรแกรมป้องกันและก�ำจัดไวรัสไว้หรือไม่ เพราะแฟลชไดรว์เป็นอุปกรณ์แพร่กระจายไวรัสเป็นอันดับต้นๆ เลยทีเดียว (ถึงแม้ว่าจะมีโปรแกรมป้องกันไวรัสก็ยังปอ้ งกันไดไ้ มถ่ งึ 100% ถ้าไม่มั่นใจกไ็ ม่ควรเสย่ี ง) นอกจากนี้ยังมีไฟล์อืน่ ๆ ทีแ่ ชร์กันมาทางเวบ็ หรอื Cloud ก็ติดไวรสั ไดเ้ ชน่ กัน 197

9CHAPTERระวงั ผลกระทบทางสงั คมและวฒั นธรรม ปัจจุบันได้เกิดภาวะสังคมก้มหน้า ท่ีแต่ละคนเอาแต่ ก้มหน้าก้มตา กดๆ จ้ิมๆ หน้าจอมือถือหรือแท็บเล็ต ไม่ว่าจะเป็นตอนอยู่บ้าน, ท่ีท�ำงาน, ร้านอาหาร, รถเมล์, รถไฟฟ้า, เดินข้างทางหรือสถานที่ต่างๆ ไม่เว้นแม้กระทั่ง ตอนขับรถ เรียกว่าหยิบขึ้นมาใช้งานทุกที่ท่ีมีโอกาส ซึ่ง หลายคนอาจมีความเข้าใจไม่ถูกต้องท�ำให้ใช้อุปกรณ์ไม่ ถูกกาละเทศะ ไม่รู้เวล่�ำเวลา ไม่รู้จักยับย้ังชั่งใจ นอกจากน้ี ยังมีบางคนที่ใช้งานโดยไม่รู้ว่ามีค่าใช้จ่ายแอบแฝง โดย เฉพาะผู้เยาว์ที่ยังมีวุฒิภาวะไม่เพียงพอ

9ระวังผลกระทบทางสังคมและวฒั นธรรม CHAPTER มารยาทในการใช้ เน็ตซิ ม ไมม่ กี ฎขอ้ ใดทห่ี า้ มไมใ่ หผ้ ใัู ชโ้ หลดขอ้ มลู หนกั ๆ จากเนต็ ผา่ นเนต็ ซมิ แต่เนื่องจากการโหลดไฟล์ขนาดใหญ่ (เช่น โหลดบิต (Bittorrent),วิดีโอ Full HD เปน็ ตน้ ) ดว้ ยเนต็ ซมิ จะใชค้ วามสามารถของระบบเครือข่ายอย่างมาก ภาษาเทคนิคเรียกวา่ กนิ แบนด์วิธ (Bandwidth) มาก สง่ ผลท�ำให้ผใู้ ชท้ ว่ั ไปทใ่ี ชแ้ คร่ บั สง่ ไฟลเ์ ลก็ ๆ รบั สง่ อเี มล์ ซงึ่ อาจจะเปน็ งานส�ำคญั มากๆ ตอ้ งมาใช้เน็ตที่ช้ากว่าปกติ เพราะแบนด์วิธถูกดึงไปใช้กับผู้ที่รับส่งไฟล์หนักๆ จนเกอื บหมด ซง่ึ เปน็ มารยาททางสงั คมในการใชง้ านเนต็ ซมิ ซงึ่ ผใู้ ชท้ ด่ี จี ะไมท่ ำ� กนั นอกจากน้ีแพก็ เกจอนิ เทอรเ์ น็ตบนมอื ถอื มกั เปน็ แบบความเรว็ 3G/4Gที่มีจ�ำนวนจ�ำกัดก่ีกิ๊กกะไบต์ก็แล้วแต่แพ็กเกจ ถ้าใช้ครบจ�ำนวนตามแพ็กเกจแล้วก็ต้องลดลงมาใชค้ วามเรว็ แบบ EDGE แทนซ่ึงช้ากวา่ มาก การใชเ้ นต็ ซมิจึงมักสงวนไว้ใช้กับเร่ืองส�ำคัญๆ ซึ่งถ้าจะส่งไฟล์หนักๆ ให้กับคนอื่นก็ควรพิจารณาว่าตอ้ งเปน็ เร่อื งส�ำคญั ส�ำหรบั ผูร้ ับ ไม่ใช่ไฟลไ์ รส้ าระที่โหลดมาแลว้ กต็ อ้ งลบทงิ้ เพราะถา้ ผรู้ บั ใชเ้ นต็ ความเรว็ แบบ EDGE กจ็ ะตอ้ งดาวนโ์ หลด กนั นาน ถา้ ใชแ้ บบ 3G/4G กจ็ ะเปลอื งแบนดว์ ธิ ทำ� ใหใ้ ชห้ มดเรว็ ดงั นนั้ ถ้าไมใ่ ชเ่ ร่ืองส�ำคัญผรู้ บั กจ็ ะเสยี ท้ังเวลาดาวนโ์ หลดไฟล์ เสียเวลา เปิดไฟล์ เสียปริมาณอินเทอร์เน็ตในแพ็กเกจท่ีมีจ�ำกัด และยังเสียความรู้สึกอีกด้วย 199