Plastik & Ambalaj Teknolojisi Dergisi 2021-278 Aralık Sayısı

Yıl: 26 Aralık 2021 Sayı: 278 26. yıl





ENDÜSTRİYEL SOĞUTMA VE ISI KONTROL SİSTEMİNDE YENİ STANDARTLAR MICROGEL Çift ve Tek Isı Kontrollü Kalıp Soğutucu - Isıtıcı * -5 Co ile +90 Co arasında su alınabilme * DUO modellerde her iki devre sıcaklığını birbirinden bağımsız kontrol edebilme imkanı * Dokumatik ekran üzerinden debi, basınç, sıcaklık, COP,pompa çalışma grafiği... vs izleme özelliği. * Motorize vana sayesinde +/- 0,3 Co hassasiyet ile çalışma * Kış aylarında serbest soğutma ile enerji tasarrufu sağlama * Fabrikada esnek çalışma imkanı SENA MAKİNA SANAYİ VE DIŞ.TİC.LTD.ŞTİ. Küçükyalı İş Merkezi Kapı No: 72-2C E-5 Yanyol, Girne Mahallesi, Irmaklar Sokak, 34852 KÜÇÜKYALI/ MALTEPE/ İSTANBUL [email protected] +90 216 489 44 07 Pbx

THE FACTORY AUTOMATION COMPANY Arttırılmış enjeksiyon hızı ve basıncı ile Yeni ROBOSHOT α-SiB serisini keşfedin! ROBOSHOT α-SiB serisinin öne çıkan özellikleri: • Yüksek performanslı FANUC PANEL iH Pro kullanıcı arayüzü • Tak ve çalıştır FANUC robotlarının kusursuz entegrasyonu • Enjeksiyon vidasına bağlı bilezik aşınmalarının öngörülebilir tespitini yapabilen yapay zekalı geliştirilmiş fonksiyon • 150 kN ile 5000 kN arası mengene kilitleme kuvvetleri • Dünya çapında en düşük enerji tüketimi • Optimize edilmiş kalıp kapama kuvveti ayarı • Standart olarak FANUC Precise Metering 2+3 hassas gramaj kontrolü WWW.FANUC.EU/TR





Yıl:26 •Sayı: 278 •Aralık 2021 Elçin OĞUZHAN Ravago Petrokimya A.Ş. Haberler Tasarım : Yağmur Fuarcılık Yayıncılık Tanıtım Hiz. Ltd. Şti. Poşet fiyatı 25 kuruşta kaldı marketlerin aldığı pay Baskı : Şekil Ofset A.Ş. sıfırlandı Gıda artıklarından üretilen biyolojik ambalaj Epson, yosundan biyoplastik üretimi için düğmeye bastı Abdi İbrahim’den sürdürülebilirlikte yeni bir adım Raceplast Kurucusu ve CEO’su Süleyman Ceyran: “Yüksek kaliteli mühendislik plastik ürünlerinde güvenilir ortağınızız!” 10. Kimya Ar-Ge Proje Pazarı’nda kazananlar ödüllerine kavuştu PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz: “Dövizdeki artış sanayicimizi daha zorlu bir sürecin içine sürüklüyor” Flokser Kimya’dan poliüretan sektörüne yeni ürün Omron, Techman Robot için yatırım yapıyor Bak Gravür’den flekso klişe üretiminde yenilikçi yatırımlar Mondi, “ThinkBox” adıyla üç yeni müşteri ilişkileri merkezi açtı 12

32 34 Röportaj 36 28 Mitsubishi Electric Fabrika Otomasyon Makale Sistemleri Ürün Yönetimi ve Pazarlama 36 Ambalaj Hatlarında Kirlenmenin ve Birim Müdürü Tolga Bizel Statiğin Kontrol Edilmesi 42 Şenmak Makina Satış Müdürü Bülent Ceyhan 50 Hidrojellerde Çapraz Bağlanma T eknoloji 57 Yetkin Veri Analizi İçin Veri Zenginleştirme 31 Wittmann Battenfeld Moskova’daki Interplastica’da 66 Kalite Yönetim Sistemleri ve Ürün Yaşam 32 Plastik granül atıklarıyla mücadele Döngüsü Yönetimi -2- 34 Gıda sektörü otomasyonla vites büyütüyor Çevre ve Sürdürülebilirlik 39 Hibrit çalışma ile iş birliğine dayalı üretim 61 Migros’ta kuruyemiş kabuğundan reyon çağı başlıyor 46 BAŞATLI, PET Geri Dönüşüm Tesisi’ni 63 Tetra Pak’tan geri dönüşüme yatırım yeniden yapılandırıyor F uar 48 Mimsan “Paket Tip Buhar Santrali 75 Plast Eurasia İstanbul, 30’uncu yılında 60 STEAMPACK”i pazara sundu bini aşkın ziyaretçiyi ağırladı Ürün 77 Dört fuarda 200’ü aşkın firma ve 6 bini 59 Otomotiv sektörüne yönelik konveyör kayış aşkın ziyaretçi bir araya geldi çözümleri 42 60 Dikey Tip Sigortalı Yük Ayırıcı, yük altındaki akımları güvenli şekilde ayırıyor 28 31

EDİTÖRDEN YASEMİN ERKİMEN Değerli okuyucularımız, [email protected] ünya genelinde artan plastik atık miktarı ve yasal düzenlemelerin de etkisini göstermesi ile birlikte şirketlerin geri dönüşüm sektö- rüne olan yatırımları artırıyor. Döngüsel ekonominin, dünyanın geleceği açısından kritik bir öneme sahip olması nedeniyle, kaynakların verimli kullanımı ve atıkların yeni kaynaklara dönüştürülebilmesi konuları- na odaklanan şirketler karbon ayak izini düşürecek ürünler üretiyor ve ya- tırımlar gerçekleştiriyor. Bizler de sektörün önemli firmalarının sürdürüle- bilirlik alanında gerçekleştirdikleri projelerin detaylarının yer aldığı haber- lerimizi yeni sayımızın içeriğine dahil ettik, ilgiyle okuyacağınızı umuyoruz. Mitsubishi Electric Fabrika Otomasyon Sistemleri Ürün Yönetimi ve Pazar- lama Birim Müdürü Tolga Bizel ile gerçekleştirdiğimiz röportajda şirket- lerinin robot teknolojilerine ve öne çıkan özelliklerine değindik. Bir diğer röportajımızda ise; Şenmak Makina Satış Müdürü Bülent Ceyhan, şirket olarak yakaladıkları başarıları ve gelecek dönem hedeflerini bizlerle pay- laştı. MEECH International Türkiye Temsilcisi ALMELEK A.Ş.’den Canan Özdemir’in statik kontrol ve web temizleme sistemlerinin ambalaj en- düstrisindeki rolü ile ilgili hazırlamış olduğu “Ambalaj hatlarında kirlen- menin ve statiğin kontrol edilmesi”, Uşak Üniversitesi’nden Ayşe Pınar Tüzüm Demir’in “Hidrojellerde çapraz bağlanma”, Üst Yönetim Danış- manı Dr.M.Raci Hoşgör’ün “Yetkin veri analizi için veri zenginleştirme” ve Ege Üniversitesi’nden Prof.Dr.Semih Ötleş’in “Kalite yönetim sistemleri ve ürün yaşam döngüsü” başlıklı makaleleri de dergimiz sayfalarında yerini aldı. Öne çıkardığım bu başlıkların yanı sıra dosya konumuz kapsamında ağır- lık verdiğimiz robot teknolojilerindeki gelişmelerin de ilginizi çekeceğini umuyoruz. Sizleri 2021 yılının son sayısı ile baş başa bırakıyor, bir sonraki sayımızda görüşmek dileğiyle sağlıklı günler diliyorum… 8 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Poşet fiyatı 25 kuruşta kaldı marketlerin aldığı pay sıfırlandı 019 yılında başlayan “Ücretli Poşet” uygula- masında 2022 yılı için 25 kuruşluk ücrete zam yapılmaması, bunun yerine 25 kuruş içinde Zincir Marketlere verilen payın sıfırlanması çağrısında bulunan PAGEV’in önerisi karşılık buldu. 2022 yılında poşet fiyatına zam yapılmayacağını açıklayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 2020 ve 2021 yılında aynı fiyatla devam eden plastik poşet ücretlerinin, 2022 senesi için de geçerli aynı üc- retten devam etmesine karar verildiğini açıkladı. Buna 25 kuruşluk fiyatın yüzde 100 zamlanarak, poşetin tü- göre 2022 Aralık sonuna kadar plastik poşet ücreti 25 keticiye 50 kuruşa satılmasını istiyordu. Böylece 2019 yılından önce poşeti kendi parasıyla alıp müşterisine kuruşta sabit kalacak. ücretsiz sunan Zincir Marketler, zam üzerinden poşet- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2022 ten para kazanmaya devam etmeyi hedefliyordu ancak yılında uygulanacak poşet fiyatlarını görüşmek üzere böyle olmadı ve Bakanlık, 25 kuruşla yola devam kararı konunun tarafları ile 29 Kasım Pazartesi günü toplantı aldı” şeklinde konuştu. düzenleyip, görüş almıştı. Poşet üreticilerini temsilen PAGEV’in davet edildiği toplantıya TOBB, Sivil Toplum Poşetin 25 kuruş kalması poşet kullanımını Örgütü Yetkilileri ile Zincir Market Temsilcileri katılmış- arttırmaz tı. Bakanlığın son açıklamasından duydukları memnuniyeti 2022 yılında uygulanacak poşet fiyatına ilişkin, PAGEV ifade eden Eroğlu “Marketlerin, ‘25 kuruş az’ bu fiyat iş birliği ile TÜYAP’ın düzenlediği Plasteurasia Plastik poşet kullanımını arttırır, şeklindeki görüşüne katılmıyo- fuarının açılışında konu hakkında açıklamalarda bulu- ruz. Bunu söyleyenler ekmeğin fiyatını ve asgari ücreti nan PAGEV Başkanı Eroğlu, Zincir Marketlerin zam ta- bilmiyor olmalı. 2022 yılında da 25 kuruş geniş halk kit- lebine tepki göstermişti. Çevresel kirliliğin azaltılması leleri için bilinçli poşet tüketilmesi için yeteri kadar cay- ve bilinçli tüketim modeline geçiş hedefi ile ücretli po- dırıcı olacaktır. Tüm bunlar ışığında, Bakanlığımız çevre şet uygulamasının devreye alındığını hatırlatan Eroğlu, ve tüketiciler için doğru olan kararı açıklayarak fiyatı 25 “2019 yılında ücretli poşet uygulaması ilk başladığın- kuruş olan poşete 2022 yılında da zam yapılmayacağını da 25 kuruşun 15 kuruşu devlete, 10 kuruşu market- açıkladı. Eğer Zincir Marketlerin talep ettiği gibi zam ya- çiye kalıyordu. 2020 yılına gelindiğinde ise yeniden pılsaydı özellikle geçim derdi çeken dar gelirli vatanda- değerleme oranına göre devlete giden pay 18 kuruşa şın cebinden daha fazla para çıkacak ve sırttaki yük ağır- çıktı ve markete 7 kuruş kalmaya başladı. 2021 yılında laşmış olacaktı. Zaten en başından beri poşetten elde da poşetin 19.6 kuruşu devlete, 5 kuruşu marketçinin edilen gelir, marketlere kalmamalı ve tamamen çevrenin cebine gidiyor. Özetle marketçiye kalan pay giderek korunmasına dair projelerde kullanılmalıydı. Türkiye’nin azaldı. Bizler, 2022’de poşete zam yapılmamasını ta- pandemi nedeniyle içinden geçtiği ekonomik konjonk- lep etmiştik. Buna göre 25 kuruş tamamen devletin türün dikkate alınarak, Zincir Marketlerin zam talebinin kasasına gidecek ve marketlerin payı sıfırlanmış ola- gerçekleşmemesi bize göre doğru bir adım olmuştur” cak. Bunun önüne geçmek isteyen Zincir Marketler, dedi. 10 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021



HABER Gıda artıklarından üretilen biyolojik ambalaj Avrupa Birliği destekli ‘USABLE’ projesi biyolojik atıklardan, doğada çözülebilir ambalajlar üretmeyi hedefliyor. ürdürülebilir ve biyolojik olarak doğada çözü- müne katkıda bulunacak, karbon ayak izini düşürecek lebilir ambalaj geliştirme fikriyle ortaya çıkan ve ambalajlarının çözünmesine olanak sağlayacak. USABLE* projesi, Türkiye’nin de aralarında bu- lunduğu 11 ülkeden 25 ortakla araştırmalarını sür- Makarna üretiminde kullanılan yan ürünlerden dürüyor. Gıdada kullanılan yan ürünleri ham madde mukavemetli ambalaj olarak kullanarak, plastik ambalajlara karşı yüksek performanslı biyo-alternatifler geliştirmeyi hedefleyen Koruma Şirketler Grubu’nun alt şirketi Koruma Klor projede ürün hedefine ulaşıldı. Alkali’nin nihai kullanıcı olarak yer aldığı proje, gıda ka- lıntıları, biyojenik CO2 gibi düşük maliyetli ve yaygın ola- USABLE projesinin geliştirdiği biyolojik kökenli, do- rak bulunan gıda endüstrisinin yan ürünleri olan ham ğada çözünen ambalajı ülkemizde ilk kez kullanacak maddeleri mikrobiyal kültürler kullanarak polihidroksi- olan Koruma Klor Alkali, gıda atıklarının geri dönüşü- alkanoat (PHA) yani biyo-plastiğe dönüştürecek. Yüksek USABLE* projesi, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 11 ülkeden 25 ortakla araştırmalarını sürdürüyor 12 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

V. İbrahim Aracı S. Baran Öneren ma Şirketler Grubu’nun Yönetim Koruma Şirketler Grubu Koruma Klor Alkali Kurulu Başkanı V. İbrahim Aracı Yönetim Kurulu Başkanı Ar-Ge Direktör Yardımcısı Yeşil Mutabakat Antlaşması’nın Avrupa Birliği’ne ihracat gerçekleş- mukavemete sahip biyo-plastik gerçekleştirilmesini sağlayan biyo tiren şirketler için önemine değine- ambalajlamada kullanılabilecek. bazlı, biyolojik olarak parçalanabi- rek, “2030 yılına kadar sera gazı lir ürünler elde etme, plastik amba- emisyonlarını 1990 yılına kıyasla Biyo-plastik doğamızın birden laj sektörünün çevresel ayak izinin yüzde 55 azaltma hedefini ortaya çok ihtiyacına yanıt veriyor azaltılmasıdır” diye konuştu. koyan Yeşil Mutabakat Antlaşma- sı, Paris İklim Anlaşması’na taraf Projenin ana hedeflerini sıralayan “Hedeflerimizden biri de Yeşil olmamızın ardından önemini artır- Koruma Klor Alkali Ar-Ge Direktör Mutabakata hazırlanmak” dı. Avrupa Birliği ile ihracat yapan Yardımcısı S. Baran Öneren, “2019 şirketlerimizin karbon ayak izlerini yılında başlatılan USABLE projesiy- Projenin son kullanıcısı olan Koru- düşürmemesi halinde uygulanacak le hedeflenen; yiyecek, içecek, ilaç karbon vergisi önemli riskler barın- ve giyim için çok çeşitli paketleme dırıyor. Pazardaki rekabetimizi sür- ihtiyaçlarını karşılayacak biyo-am- dürebilmek, gelecek nesillere yaşa- balaj çözümlerinin oluşturulması, nabilir bir dünya bırakmak için yeşil gıda işleme yan ürünlerinin ya da dönüşümü hızlandırmalıyız. USAB- kalıntılarının ve biyojenik CO2’nin LE projesinde yer almamız yeşil düşük çevresel ayak izine sahip sü- dönüşümümüzün bir parçası, Ko- reçlerle kompostlanabilir (organik ruma Şirketler Grubu olarak daha ayrışabilir) ve geri dönüştürülebi- fazlasını ülkemize ve dünyamıza lir biyo-ambalaja dönüştürülmesi, borçluyuz” ifadelerini kullandı. ambalajda son kullanım gerek- sinimlerini karşılamak için PHA (*) “Bu proje, 836884 sayılı hibe söz- (biyo-plastik) işlevselleştirmesi ve leşmesi kapsamında Bio Based Indust- optimizasyonunun yapılması, çok ries Joint Undertaking-BBI-JU’dan katmanlı filmler dahil olmak üze- finansman almıştır.” re karmaşık ambalaj yapılarının Proje sırasında üretilen ilk prototiplerden olan tabaklar 13Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Epson, yosundan biyoplastik üretimi için düğmeye bastı Şirket, insan ve gezegen odaklı Ar-Ge çalışmalarını artırma kararı aldı. İlk hedef yosundan elde edilen biyoplastik ve hurda metal tozundan 3 boyutlu yazıcıyla üretim yapmak. pson, çevresel etkiyi azaltmaya yönelik yeni pazara sunmaya yönelik izlediği yöntemleri, yeni ino- malzeme ve teknolojilerin geliştirilmesine vasyon ve girişim sermayesi fonlarıyla desteklenen bir odaklandı. Şirket, sürdürülebilirlik ve inovasyon modelle ele alıyor. Her türlü inovasyonun, kaynakların alanında yaptığı 100 milyar Japon yeni büyüklüğün- kullanımının en aza indirgenmesinden israfın azaltılma- deki yatırımın duyurulmasından sonra insan ve geze- sına kadar toplumsal sorunlara çözüm üretmeyi temel gen odaklı Ar-Ge çalışmalarına ağırlık vereceğini açık- alması hedefleniyor. Bu amaçla çalışanlar her şeyden ladı. Bu hedefle bu ürün ve malzemelerin gelişmesine fon sağlayacak. İlk hedef doğadan gelen ve doğada önce sürdürülebilir çözümlere odaklanan bir yaklaşım çözünebilen plastik ve geri dönüşümlü metaller kul- içerisinde paylaşmaya ve yeni fikirler üzerinde iş birliği lanmak olacak. yapmaya daha fazla teşvik edilecek. Şirket, gelirlerde İsrafı azaltmayı hedefliyor aşırı büyüme amacı gütmeden adil kâr elde etmeyi, sa- hip olduğu tescilli teknolojiler, ürünler ve hizmetlerden Epson bu konuda başarıya ulaşmak ve küresel reka- yararlanan açık ortaklıklar ve işbirlikleri yoluyla sürdürü- bet gücünü arttırmak üzere, fikir üretmeye ve fikirleri lebilir bir toplumu desteklemeyi taahhüt ediyor. 14 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Yoshiro Nagafusa son, birlikte çalışma amacı güden Epson Europe Başkanı bir konsorsiyumun parçası olarak, yeni tür biyoplastiğin (biyolojik Girişim fonuyla destekliyor hem de gezegene fayda sağlaya- kaynaklardan türetilmiş plastik cak çözümler sunmanın mümkün maddeler) geliştirilmesine katkıda Şirket, birlikte çalışmaya ve açık olduğuna inanıyoruz” diye konu- bulundu. “Pararesin”, Öglena yo- inovasyona hız vermek üzere, giri- şuyor. sununda depolanan bir polisak- şim yatırımlarına ayrılmış 5 milyar karid olan paramilonu kullanan, Japon yeni (72 milyon USD) bü- Yosundan biyoplastik üretimi umut vaat eden yeni bir biyokütleli yüklüğündeki başlangıç sermaye- plastik. Bu konsorsiyum, konvansi- siyle 2020 yılında kurmuş olduğu Açık inovasyonun avantajlarını uy- yonel plastiklere yönelik uygulana- girişim sermayesi inovasyon fonu gulamalı olarak ortaya koyan Ep- bilir bir alternatif olan denizde çö- Epson X’i daha da fazla destekle- zünebilen, biyokütleden türetilmiş yecek. Epson Europe Başkanı Yos- plastikler alanında 2030’a kadar hiro Nagafusa, “Açık inovasyonu yılda yaklaşık 200.000 tonluk te- istikbalimiz için önemli bir itici güç darik kapasitesine ulaşmayı hedef- olarak görüyoruz. Artan işbirliği, liyor. ortaklıklar ve bilgi paylaşımı, kal- kınmayı ve inovasyonu daha iyi Hurda metal tozunu 3 boyutlu hale getiriyor” diyor. Nagafusa, yazıcıyla dönüştürecek denizlerdeki plastiklerin neden ol- duğu çevre kirliliğinin dikkat edil- Şirket ayrıca, alt kuruluşu Epson mesi gereken küresel bir sorun Atmix aracılığıyla, otomobillere ve haline geldiğini belirterek, “Fosil elektrikli parçalara yönelik olanlar yakıt bazlı reçineleri değiştirerek ve da dahil bileşenler üretmek için karbondioksit emisyonlarını ve çev- kullanılabilecek, atık metallerden resel etkiyi azaltarak hem insanlara rafine edilmiş metal tozları kulla- narak 3 boyutlu kalıplama amaçlı ürünler geliştirerek döngüsel bir imalat altyapısı oluşturmak için ça- lışıyor. 15Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Abdi İbrahim’den sürdürülebilirlikte yeni bir adım Şirket, tüketici sağlığı ürünlerinin birincil ambalajlarında kullanılmak üzere daha sürdürülebilir ve döngüsel bir ambalaj türü olan biyobozunur polimerler geliştirilmesi için anlaşma imzaladı. bdi İbrahim ve Sabancı Üniversitesi Nanotekno- loji Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUNUM) arasında imzalanan anlaşma çerçevesinde biyo- bozunur ambalajların geliştirmesi, prototip üretimi ve üretilen prototip ambalajın tüketici sağlığı ürünlerinin mevcut ambalajları için aranan tüm yasal ve teknik başarı kriterlerini sağladığının test edilmesini içeren süreçlerin 27 ayda tamamlanması hedefleniyor. Pro- je sonunda üretilecek biyobozunur polimer ambalaj- lar, Abdi İbrahim’in mevcut tüketici sağlığı ürünleri portföyünde yer alan ürünlerde kullanılacak. Proje ile Türkiye’de tüketici sağlığı ürünleri sektöründe ilk kez biyobozunur ambalaj kullanılmış olacak. “Küresel rekabette yeni eksen düşük karbonlu ekonomi” Abdi İbrahim Kamu İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direk- törü Dr. M. Oğuzcan Bülbül, Abdi İbrahim’in HEAL2030 Dr. M. Oğuzcan Bülbül sürdürülebilirlik stratejisi kapsamında çevresel, sosyal Abdi İbrahim Kamu İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörü ve yönetişim alanlarında belirlediği hedefler doğrul- tusunda pek çok çalışma yürüttüklerini söyledi. “Çev- Bu çerçevede plastik kullanımının azaltılması başta ol- resel başlık altındaki en önemli çatı hedefimiz 2030 mak üzere global seviyede yeşil dönüşüm sürecinin bir yılına kadar karbon nötr bir şirket olmak” diyen Dr. M. Oğuzcan Bülbül, şöyle devam etti: parçası olmak için proaktif davranıyoruz. Hem iyi hem de sorumlu şirketler arasında yer alarak hissedarlarımız, “2030’da karbon nötr şirket olmak için kararlı ve net çalışanlarımız, toplumumuz ve çevremiz kısacası daha adımlar atıyoruz. Yeşil dönüşümün parçası olmak isti- yaşanabilir bir gelecek için çevresel, sosyal ve yönetişim yoruz. Dünya ilaç sektöründe de diğer sektörlerde de alanlarında en yüksek değeri yaratmaya odaklanıyoruz.“ tüketici tercihlerinde ve küresel rekabette yeni eksenin Abdi İbrahim’in hammadde temini, üretim, kullanım, artık düşük karbonlu ekonomi olduğunu görüyoruz. yaşam sonu ve bertaraf etmeye kadar her aşamadaki Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı ve onun çatısı altın- karbon ayak izini görebilmek için yaşam döngü analizle- daki Döngüsel Ekonomi Aksiyon Planı çerçevesinde, önümüzdeki dönemde plastik ambalajların daha sür- rini tamamlayan ve Paris Anlaşması’nın öngördüğü he- dürülebilir hale getirilmesi ve biyobozunur ambalaj- defler ile paralel olarak değer zincirinin her aşamasında- ların tüketiminin yaygınlaştırılması için köklü ve yeni ki karbon ayak izini azaltacak projeleri hayata geçirmeye düzenlemelerin hayata geçirilmesini bekliyoruz. Abdi başlayan tek Türk ilaç şirketi olduğunu belirten Bülbül, İbrahim olarak Global Compact Türkiye, İş Dünyası ve “Şirketimizin hedefi, geleceği iyileştirmek ve bunu ya- Sürdürülebilir Kalkınma Derneği ve TÜSİAD tarafından parken de sürdürülebilirlik konusunda hem Türk ilaç oluşturulan İş Dünyası Plastik Girişimi’nin imzacısıyız. sektörüne hem de diğer şirketlere ilham olmaktır’’ dedi. 16 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021



HABER Raceplast Kurucusu ve CEO’su Süleyman Ceyran: “Yüksek kaliteli mühendislik plastik ürünlerinde güvenilir ortağınızız!” aceplast müşterilerine başta otomotiv, hava- cılık ve uzay sanayi olmak üzere pek çok sek- tör için çeşitli formatlarda, renklerde ve sac kalınlıklarında termoplastiklerden yapılmış çok çeşitli yarı mamul ürünleri sunuyor. Şirket Almanya Legden’deki üretim merkezinden, dünyanın her yerindeki müşterileri için çalışıyor ve ih- tiyaçlarına göre uyarlanmış her türden plastik parçalar üretiyor. Müşteriler, teknik olarak yüksek düzeyde bi- reysel danışmanlık hizmetlerinden ve tüm sektör için özel olarak hazırlanmış çözümlerden yararlanabiliyor. Bununla beraber Raceplast güvenilirliğe, zamanında teslimata ve mümkün olan en iyi hizmete büyük önem veriyor. Üretim sahalarında her zaman en uygun sonuca ulaş- mak için çok çeşitli plastik malzemelerle çalıştıkları- nı belirten Raceplast Kurucusu ve CEO’su Süleyman Ceyran: “En modern makineler ve deneyimli çalışan- larımızla, daha sonraki işlemler için müşterilerimizin ihtiyacı olan bitmiş parçalar, tornalanmış parçalar, yu- varlak çubuklar ve yarı mamul ürünler üretiyoruz. Mü- seramiklerin yerini alması bekleniyor. Ayrıca söz konusu hendislik plastiklerinde modern makine parkı, uygun olağan dışı teknik uygulamalar olduğunda, mühendislik fiyat, güvenilir çalışma, zamanında teslimat, yüksek plastiği bileşenleri genellikle tek alternatiftir diyebiliriz. kaliteli plastik, özel çözümler ve güvene dayalı işbirliği Bu durum mühendislik plastiklerini endüstrinin tüm ki- stratejimiz ile Alman kalitesini tüm dünyaya ulaştırıyo- lit alanlarında gerçek bir yenilik öncüsü haline getiriyor. PE1000, PE500, POM, PA, PEEK gibi yaygın kullanılan ruz” şeklinde konuştu. ticari ambalaj plastiklerine kıyasla mühendislik plastik- Mühendislik plastikleri endüstrinin tüm kilit lerinin, mekanik dayanım veya ısı direnci gereksinimleri alanlarında gerçek bir yenilik öncüsü daha yüksektir. Malzeme karışımları ve modifikasyonla- Ana iş kolu olan mühendislik plastiklerinde başta oto- rı, ürün özelliklerinin farklı uygulamalara uyacak şekilde motiv olmak üzere pek çok sektör için çeşitli avantajlar geniş bir yelpazede optimize edilmesine imkân veriyor. sunduklarını ifade eden Süleyman Ceyran açıklamala- Mühendislik plastikleri dayanıklı yapısı, kusursuz işlene- rına şu şekilde devam etti: “Bu inovatif ürünlerin önü- bilirliği, güçlü kimyasal ve aşınma direnci ile endüstride müzdeki dönemde etkin kullanımı ile metallerin veya tercih sebebi olmaya devam ediyor.” 18 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER 10. Kimya Ar-Ge Proje Pazarı’nda kazananlar ödüllerine kavuştu .C. Ticaret Bakanlığı onayında, Türkiye İhracat- çılar Meclisi’nin (TİM) koordinasyonunda ve İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhra- catçıları Birliği (İKMİB) organizasyonu ile düzenlenen “10. Kimya Ar-Ge Proje Pazarı Ödül Töreni”, 27 Kasım 2021 tarihinde dijital olarak gerçekleştirildi. Bu yıl 10’uncusu düzenlenen ve İKMİB’in YouTube ka- Adil Pelister nalından canlı yayınlanan “Kimya Ar-Ge Proje Pazarı” İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı etkinliğinin ödül töreni, İKMİB Yönetim Kurulu Baş- kanı Adil Pelister, Ar-Ge Proje Pazarı Yürütme Kurulu Başkanı Necmi Sadıkoğlu, İMMİB Genel Sekreteri Dr. S. Armağan Vurdu, Ar-Ge Proje Pazarı Yürütme Kuru- lu Üyeleri ile proje başvuru sahipleri, akademisyenler ve sanayicilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Bu yıl 87 proje başvurdu şan İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Bu yıl, “ilaç”, “medikal”, “boyalar ve yapıştırıcılar”, Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, kimya sektö- rünün 2021 senesini yaklaşık 24 milyar dolarlık ihraca- “plastik ve kauçuk”, “kozmetik-sabun ve temizlik ürünleri” ve “temel kimyasallar” olmak üzere 6 ayrı tı geçerek yeni bir rekora imza atacaklarını dile getirdi. kategoride toplam 87 proje başvuru yaptı. Pelister, “Sektörümüzü daha üst noktalara ulaştırmak ve ekonomimize daha fazla kalıcı faydalar sağlamak için Her kategoride finalist olan projelerin belirlenmesi ile uzun vadeli çalışmalar ile var gücümüzle çalışıyoruz. finalistler, 27 Kasım 2021 tarihinde sabah ve öğlen Hedefimiz 2030 yılında 40 milyar dolarlık kimya sektö- oturumlarında jüri üyelerine dijital ortamda projelerini rü ihracat tutarını yakalamak. Kimya sektörümüzün he- sundu. Jüri tarafından gerçekleştirilen değerlendirme deflenen ihracata ulaşabilmesi ise katma değeri yüksek, sonucunda belirlenen kategori birincileri 50 bin TL, yenilikçi ve rekabetçi üretim yapabilmesine bağlı” dedi. ikincileri 30 bin TL ve üçüncüleri 20 bin TL para ödü- 9 yılda 1 milyon 756 bin lira ödül verildi lü almaya hak kazandı. Derece alan 20 proje sahibine toplam 550 bin TL para ödülü verildi. Ayrıca bir yıl Katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesinin Ar-Ge çalış- içinde ticarileşen projelere 100 bin TL özel ödül veri- malarına önem verilmesinden geçtiğini ve kimya sana- yiindeki yenilik ve buluşların yaşam kalitemizi doğrudan lecek. etkilediğini vurgulayan Pelister, “Fikirlerin uygulanabilir Adil Pelister: “Hedefimiz 2030 yılında 40 milyar ve üretilebilir olması, yapılan Ar-Ge çalışmalarının ülke dolarlık kimya sektörü ihracat tutarını yakalamak” ekonomisine katkısını hızlı bir şekilde sağlayacak ve ül- 10. Kimya Ar-Ge Proje Pazarı Ödül Töreni’nde konu- kemizin yüzleştiği ithalat bağımlılığını azaltacaktır. Bu 19Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Necmi Sadıkoğlu dır kamu-sanayi-akademisyen üç- Dr. S. Armağan Vurdu Ar-Ge Proje Pazarı Yürütme Kurulu geni içerisinde köprü olduklarının İMMİB Genel Sekreteri altını çizdi. Başkanı ğerli üretimi ve dolayısıyla ihracatı Necmi Sadıkoğlu: “Ülkemizin Ar- artırmak olduğunu dile getirdi. amaçla düzenlediğimiz Kimya Sek- Ge’ye, inovasyona ihtiyacı var” töründe Ar-Ge Proje Pazarı Etkin- Yatırımcılarla buluşma şansı liğimizin 10’uncu yılına, gururla Ödül Töreni’nde konuşan Kimya ulaşmış bulunuyoruz. Bugüne ka- Ar-Ge Proje Pazarı Yürütme Ku- Bu yıl İKMİB’in fonbulucu ile yaptı- dar 9 yılda ilaç ve eczacılık ürünleri, rulu Başkanı Necmi Sadıkoğlu ise ğı iş birliği kapsamında, 10. Kimya boyalar ve yapıştırıcılar, plastik ve hedeflerinin inovatif, Ar-Ge yönü Ar-Ge Proje Pazarı çerçevesinde fi- kauçuk, kozmetik, sabun ve temiz- güçlü, uygulanabilir ürünleri geliş- nale kalan 42 proje arasından seçi- lik ürünleri ile temel kimyasallar tirmek olduğunu belirterek, “Bizler lenler yatırımcılarla buluşma şansı kategorilerinde toplam bin 100’ün 5 trilyon dolarlık piyasanın temsilci- elde edecek. üstünde proje başvurusu değerlen- leriyiz, bu piyasadan aldığımız pay dirildi ve proje sahiplerine 1 milyon binde dört civarında. Demek ki işin Üç Başarı Hikâyesi’ne teşekkür 756 bin lira maddi ödül dağıtmış başındayız. Bu sene ülke ihracatı- plaketi verildi olduk. Yine bu sene de her katego- mız 220 milyar dolara yakın olacak, ride birinciye 50 bin TL, ikinciye 30 bunun içinde 22-23 milyar dolarlık Ödül töreninde, altı kategori- bin TL ve üçüncüye 20 bin TL ve ek kimya ihracatı yapacağız. Nitelik- de nakdi ödül almaya hak kaza- olarak ticarileşen projelere 100 bin li katma değerli ürün üretip ihraç nan projelerin yanı sıra, başarı TL özel para ödülü vereceğiz” diye etmek hedefimiz olmalı. Daha çok hikâyeleri kategorisinde üç projeye konuştu. üreteceğiz, daha çok satacağız, teşekkür plaketi verildi. daha çok ihracat yapacağız. Ama Pelister: “10 yıldır kamu-sanayi- bunu yaparken de katma değeri Plastik ve Kauçuk Kategorisi’nde akademisyen üçgeni içerisinde yüksek nitelikli üretim yapacağız Ödül Kazanan Projeler ve köprü oluyoruz” ve ihracatımızı da olabildiğince ar- Sahipleri tıracağız ki bu yaşadığımız krizleri İKMİB olarak ülkenin geleceğinde yaşamayalım. Merkez Bankası’nın Birinci: Erdem Mutlu/I-Black çok önemli bir yere sahip olaca- döviz rezervleri çoğaldığı zaman ğını düşündükleri Kimya Teknolo- faizler düşecek yatırım, üretim ve İkinci: İnan Şahin/PET Şişe Atıkla- ji Merkezi projesinden bahseden istihdam artacak. Ülkemizin Ar- rından Poliester Sentezi ve Poliüre- Pelister, sürdürülebilirlik ve Ar-Ge Ge’ye, inovasyona ihtiyacı var. Kısır tan Sistemlerde Ticari Olarak Kul- kültürünün gelişmesi bakımından, döngüden kurtulmanın yolu Ar-Ge lanımı üniversite-sanayi iş birliğini gerçek- yapmak, tasarım ve inovasyon yap- leştirme yönünde en somut adım- mak” dedi. Üçüncü: Emrah Çakmakçı/Poliüre- lardan birini atarak, sürdürülebilir tan sektörü için inovatif düşük viz- ihracatın artırılması için tam 10 yıl- Ödül Töreni’ne video mesaj ile koziteli sıvı otokatalitik reaktif alev katılan İMMİB Genel Sekreteri Dr. geciktirici (OKRAG) üretimi S. Armağan Vurdu da sektörün potansiyelini gözler önüne seren ve en uzun soluklu Ar-Ge etkinliği olan Kimya Ar-Ge Proje Pazarı’nın İKMİB tarafından 2011 yılından bu yana düzenlendiğini söyledi. Vur- du, Ar-Ge Proje Pazarı düzenlerken temel amaçlarının Ar-Ge ve inovas- yon kültürünün yaygınlaşmasına katkıda bulunmak, üniversite-sa- nayi iş birliği ile yüksek katma de- 20 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021



HABER PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz: “Dövizdeki artış sanayicimizi daha zorlu bir sürecin içine sürüklüyor” andemi sürecinde global şirketlerin üretimi “Hammadde fiyatlarındaki ciddi artışlar ülkemiz sanayisi azaltması ve uluslararası taşımacılıkta yaşa- için önemli olan üretimi, istihdamı ve ihracatı etkileye- nan konteyner sorununun navlun fiyatlarına cektir. Özellikle hammaddedeki artış enflasyonu tetik- yansımasının plastik sektörünü hammadde krizine leyecek ve geliri düşük olan tüketiciye ciddi zorluklar sürüklediğini belirten Plastik Sanayicileri Federasyonu yaşatacaktır. Gündelik olarak dövize bağlı artış gösteren (PLASFED) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz: fiyatlardan ötürü sanayici yeni ücret tarifesi oluşturmak- “Son dönemde döviz kurlarındaki hızlı yükselişlerden ta zorluk çekecek, iç pazarda talepler azalma noktasına kaynaklı risk ve belirsizliklerin giderek artması, ham- gelecektir. Üretim sayesinde ayakta duran sanayimiz, bu madde konusunda sıkıntı çeken sanayicimizi daha hızlı yükselişler ve doğuracağı sonuçların önüne geçil- zorlu bir sürecin içine sürüklüyor” dedi. mediği sürece üretim yapamaz hale gelme tehlikesi ile Dövizdeki hızlı ve yüksek artışlardan kaynaklı karşı karşıya kalacak ve fabrikalarda üretim çarklarının sektörde ciddi bir durgunluk yaşanacak durması kaçınılmaz olacaktır. Adeta domino etkisi ya- ratacak olan bu durum beraberinde işsizlik ve istihdam Plastik sektörünün, sanayinin en önemli üretim kolla- sorununu da getirecektir. Üretimin durduğu, işsizlik ve rından biri olduğunu ve büyük ölçüde ithal hammad- istihdam sorununun olduğu bir ülkede ihracatın olması deyle çalışıldığını söyleyen Ömer Karadeniz, “Ham- asla söz konusu olamaz. Ülke ekonomisine en büyük maddeyi döviz üzerinden satın alan üreticilerimiz, son katkı sağlayan etkenlerden biri, hatta en önemlisi di- dönemde kurdaki yüksek artış ile ciddi sıkıntıya girmiş- yebileceğimiz ihracatın en az hasarla devam etmesi bu tir. Yaşanan bu sıkıntı devam ettiği sürece maalesef süreçte daha da önemlidir” dedi. iç piyasaya da olumsuz yansıyacak, dövizdeki hızlı ve Bekle-Gör politikası izlenmemeli yüksek artışlardan kaynaklı sektörde ciddi bir durgun- luk yaşanacaktır. Çok uzağa değil, pandeminin etkisini Dövizdeki ve hammaddedeki yükselişten dolayı sektörde ağır hissettirdiği yakın geçmiş döneme baktığımızda, yaşanan sıkıntının bir müddet daha devam edeceğinin hammaddede yüzde 150’lere varan fiyat artışı nede- altını çizen Ömer Karadeniz, “Plastik sektörünün birçok niyle pek çok sanayici üretimi durdurdu. Öte yandan sektöre ara girdi sağlaması sebebiyle önemi büyük. Biz tedarik zincirinin de bozulması ile navlun fiyatları kısa sanayiciler bekle-gör politikasını izlemeye değil, her za- sürede yaklaşık 5 kata kadar yükseldi. Son günlerde man olduğu gibi yine bu zorlu süreçte mücadelemizi içinde bulunduğumuz duruma bakarsak sanayicinin verip üretmek için çalışıp çabalamaya devam etmeliyiz. işi daha da zorlaşıyor” dedi. Gerek mevcut durum, gerek ortaya çıkan güçlüklerin Üretim, istihdam ve ihracat sekteye uğramamalı aşılması hususunda işbirliği içerisinde müşterek bir ça- lışma yürütmemiz şart. Sektörü yine bir ciddi sınav bek- Dövizdeki yükselişten kaynaklı hammadde fiyatların- liyor. Sanayicimiz zor bir dönemden geçiyor ama şunu daki artışın üretim, istihdam ve ihracatı sekteye uğ- unutmamalıyız ki; bir ülkeyi kurtaracak olan sanayidir” ratmaması gerektiğini vurgulayan Ömer Karadeniz, dedi. 22 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Flokser Kimya’dan poliüretan sektörüne yeni ürün EVA muadili poliüretan terlik ve taban sistemleri lokser Kimya, yeni ürünü EVA muadili poliüre- hip olduğu 45-55 shoreA’lık sertlik yerine, kullanıcısı- tan terlik ve taban sistemleri ile ayakkabı sektö- na aynı yoğunlukta konfor ve rahatlık sağlayan 20-25 rüne teknolojik çözümler sunuyor. Hem terlik shoreA sertliğine sahip yumuşak terliklerin üretimine hem de sporluk taban gruplarında kullanılmak üzere imkân sağlıyor. Terliğin bu sertliğe sahip olması ve ka- şirketin Ar-Ge ekibi tarafından geliştirilen yeni ürün, lıp içi yürüme özelliklerinin standart terliklere göre daha kullanıcılar için ekonomik ve konforlu bir alternatif iyi olması sebebiyle şilte ve saya gerektirmeyen kapalı sağlıyor. terliklerin üretimine de imkân veriyor. Geliştirilen EVA muadili sporluk taban ürünümüz ise aynı sertlikte 280- “EVA ve poliüretandan sağlanan iki uç özelliği 350 kg/m3 yoğunlukta ürün basımına olanak sağlarken poliüretanda buluşturduk” standart poliüretan sistemlerine göre yaklaşık yüzde 25 gramaj avantajı sunuyor. Ayakkabı tabanının uygula- Flokser Kimya Ar-Ge merkezi tarafından geliştirilen nan yük altında şekil değiştirmeden kalabilme özelliğini EVA muadili poliüretan terlik ve taban sistemlerinin gösteren ASTM D395 standardına göre yapılan basma geliştirilmesine yönelik açıklama yapan Flokser Kimya seti testinde geliştirdiğimiz H-510 ve H-466 ürünümüz Genel Müdürü Ekin Tükek, “Geçmişte piyasaya yön sıkıştırma oranına göre yaklaşık yüzde 74 oranında geri vermiş ürün gruplarımızdan biri olan yumuşak terlik dönerek eski haline geliyor. Bu değer EVA ve standart sistemlerimiz oldukça beğenilmişti fakat bir süre son- poliüretan değerlerinin de üzerinde. Bunun yanında, ra bu yönde farklı ihtiyaçlar ortaya çıktı. Biz de bu- EVA muadili poliüretan sporluk taban ürünümüz, EVA nun bilinciyle sektördeki arayışa çözüm bularak EVA tabanlara göre aşınma testinde yüzde 25 oranında daha ve poliüretandan sağlanan iki uç özelliği poliüretanda az miktarda bağıl hacim kaybına uğrayarak daha iyi bir buluşturduğumuz ürünümüzü piyasaya sunduk. Ge- aşınma direnci sağlıyor” açıklamasını yaptı. liştirilen bu poliüretanın bir benzeri henüz sektörde bulunmuyor” dedi. Ar-Ge çalışması ile daha uzun süre dayanan terlik ve taban sistemleri Poliüretan sistemlerine standartları yükselten dokunuş EVA muadili poliüretan terlik ve taban sistemleri üretimi Yeni ürünün standart poliüretan sistemlerine göre için gerekli şartların nasıl oluştuğuna dair de bilgi ve- çok daha çeşitli avantajlara sahip olduğunu kaydeden ren Tükek şunları söyledi: “EVA yani ‘etilen vinil asetat’ Tükek, bu durumun da kullanıcının yaşadığı konfor ile üretilen terlik ve sporluk taban ürünleri, hafif ve yu- noktasında önemli avantajlar sunduğunu belirtti. Tü- muşak yapısı ile kullanıcılara konfor sağlıyordu. Ancak kek, ürünlere dair verdiği ayrıntıda “Geliştirilen EVA EVA’nın poliüretana göre düşük performanslı mekanik muadili terlik sistemleri, standart terlik ürünlerinin sa- özellikleri uzun ömürlü olmamasına neden oluyor ve bu da EVA’nın kendi başına kullanılmasını engelliyor- du. Bu durum üretici ve kullanıcıları mekanik özellikleri iyi ancak konfor özellikleri iyi olmayan, EVA’ya kıyasla yüksek yoğunluklu ve daha sert yapılı poliüretanlara yö- nelmesini sağladı. Biz de sektörde kullanılan bu iki farklı ham maddenin sağladığı temel özelliklerin iki uç noktayı temsil ettiği EVA muadili poliüretan terlik ve taban sis- temlerini ürettik” dedi. 23Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Omron, Techman Robot için yatırım yapıyor mron Corporation, üretim tesislerinde insan- Techman’a yapılan bu yatırım sayesinde fabrika oto- larla çalışan kolaboratif robot markası Tech- masyon ekipmanını Techman’ın kolaboratif robotlarıyla man Robot, Inc. ile sermaye yatırımı için bir birleştiren, yenilikçi robot çözümleri geliştirmeyi hedef- anlaşma imzaladığını duyurdu. Omron, Techman’da leyen şirket, hem emniyet hem de üretkenlik sağlayacak yaklaşık %10 hisse sahibi olacak. Yatırımın Aralık ve üretim tesislerinde iş gücü sıkıntıları sorununa çözüm 2021’e kadar tamamlanması bekleniyor. sunacak. Omron 2018 yılında, iş gücü kesintilerinin neden ol- Omron Endüstriyel Otomasyon İşleri Şirketi Başkanı Jun- duğu artan otomasyon ihtiyaçlarını karşılamak üzere ta Tsujinaga konu hakkında yaptığı açıklamada “Üretim Techman ile stratejik bir iş birliği içine girdi. O zaman- endüstrisinin yer aldığı çevre önemli ölçüde değişmek- dan bu yana Techman’ın TM Serisi kolaboratif robot- tedir. Bu değişiklikleri öngören şirketimiz, 2016 yılından ları, Omron’un dağıtım ağı aracılığıyla ortak markalı bu yana üretim tesislerinin karşılaştığı sorunları çözmek bir ürün olarak dünya çapında satıldı. İki şirket, insan- için benzersiz değer üretme konsepti “i-Automation” ile ların ve makinelerin iş birliği yaptığı bir üretim tesisini gelişmiş üretimi hedefledi. 2015 yılında şirketimizin en- mümkün kılmak amacıyla Omron’un mobil robotu düstriyel robot üreticisi Adept Technology şirketini satın ile TM serisini bir araya getiren mobil bir çalışma ro- almasından beri robot teknolojisi ve pazar geliştirme botu olan Mobil Manipülatörü de birlikte geliştirdi. üzerine odaklandık” ifadelerine yer verdi. Techman Robot’un Başkanı Dr. Shi-Chi Ho ise, “Tech- man Robot, 2018 yılından bu yana dünyanın en büyük ikinci kolaboratif robot şirketi oldu. İnsan-makine iş bir- liği için akıllı fabrika çözümleri oluşturmayı hedefliyoruz ve bu iş birliği sayesinde Omron ile uzun zamandır de- vam eden ilişkimizi derinleştirmekten mutluluk duyuyo- ruz. Akıllı üretime duyulan talepkar ihtiyaç için pazarda- ki hızlı büyüyen boşluğu doldurabilmek her iki şirket için de önemli bir fırsat sunuyor” dedi. Omron, robot girişimlerini güçlendirerek, “i-Automation!” konseptinin hayata geçirilmesini hızlandıran üretim te- sislerinin oluşturulmasını ve böylece müşterilere fayda sağlayıp dünyanın dört bir yanındaki insanların yaşam- larını zenginleştirmeyi amaçlıyor. 24 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021



HABER Bak Gravür’den flekso klişe üretiminde yenilikçi yatırımlar zmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde rotog- ravür baskı silindirleri ve flekso klişe üretimi ger- çekleştiren Bakioğlu Holding şirketlerinden Bak Gravür; flekso klişe üretiminde ödüllü ve yenilikçi iki teknolojiye yatırım yaptı. Dijital flekso baskı kalıpları hazırlamada; çözünürlük ve ürün tasarımı alanlarında ödül alan makinelerden oluşan yeni üretim parkurları ile müşterilerine hızlı ve üstün kalitede ürün sağlamayı hedefleyen şirket, yeni flekso hattı için oluşturduğu deneyimli yeni ekibi ile ülke istihdamına katkı sağlamaya devam ediyor. Flekso Baskı Klişe Üretim Tesisi ile yıllık 10.000 metre- kare ilave klişe üretim kapasitesine sahip olan şirket, tercih ettiği ileri teknoloji Entegre Distilasyon Sistemi ile de, proseste kullanılan kimyasalın %90 geri dönü- şümüne olanak yaratarak sürdürülebilir bir geleceğe destek oluyor. Ürün çeşitliliği ve üstün kalite sağlamak amacı ile yeni geliştirilen KODAK NX‘in “Digicap” ve ESKO’nun “Crystal” bileşenleri ile klişe üretimi yapacak olan Bak Gravür, müşterilerine ürün kalitesi ile artı değer kat- mayı hedefliyor. İnovatif bakış açısıyla değişim ve sü- rekli gelişimi kurum felsefesi olarak benimseyen şirket, sektöründe Avrupa’nın en büyük ve en çok tercih edi- len kuruluşu olmak için çalışmalarını sürdürüyor. 26 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

HABER Mondi, “ThinkBox” adıyla üç yeni müşteri ilişkileri merkezi açtı İlk lokasyonlar Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Türkiye olarak belirlendi. ondi, oluklu mukavva ambalaj müşterileri için üç yeni müşteri ilişkileri merkezi açtığını duyurdu. “ThinkBox” merkezleri ilham verici ve bilgilendirici etkinlikler, eğitim kursları ve bireysel atölyeler aracılığıyla fiziksel, dijital veya hibrit format- larda daha iyi, daha sürdürülebilir ambalaj tasarımla- rının birlikte yaratılmasını mümkün kılmayı hedefliyor. Bilgi havuzuna erişim ratıcı bir deneyim olarak nitelendiriliyor. Süreçler, kısa ThinkBox, çeşitli sanayi kollarından müşterileri daha iyi sürede sağlam bir dizi seçenek sunmak ve somut çö- oluklu mukavva ambalaj arayışlarının herhangi bir ev- zümler sunmak için tasarlandı. Tesisler, konseptin anın- resinde desteklemek için oluşturuldu. Tesisler sanayi ve da kanıtlanması için en son test ekipmanlarını sağlaya- sürdürülebilirlik uzmanları tarafından ve ödül kazanan cak ve böylece, ürün yaşam döngüsündeki olası riskler tasarımcıların fikirleri ve uzmanlıklarıyla sürekli olarak tasarım sürecinde ortadan kaldırılabilecek. doldurulan bir bilgi havuzu niteliğinde olacak. İlk üç ThinkBox tesisi České Budejovice Mondi Bupak (Çek Herkes yaratıcıdır Cumhuriyeti), Mondi Tire Kutsan’ın Tire fabrikasında ThinkBox, doğru kişileri ve uzmanlığı bir araya getirerek (Türkiye) ve Mondi Ansbach (Almanya)’da bulunuyor. yaratıcılığı ve bilgi paylaşımını da teşvik edecek. Bu şe- Tasarım bir süreçtir kilde tüm paydaşların görüş ve ihtiyaçları, dış faktörler, ThinkBox konsepti, müşterileri olası çeşitli düzenlerde üretim gerçekleri, mevzuat, toplum ve çevre tasarım sü- tam potansiyellerini ortaya koymaya davet ediyor: recinde dikkate alınabilir ve daha fazla fırsat keşfeder- ken minimum uygun ürün gereksinimi karşılanabilecek. dThink Co-creation – belirli ambalaj sorununu çöz- Mondi Oluklu Mukavva Çözümleri COO’su, Armand mek veya vizyonların nasıl hayata geçirileceğini keşfet- Schoonbrood, “Müşterilerimiz değişen mevzuatlarla ve mek için bireysel atölyeler hızlı büyümeden güç alan bir ortamla yüz yüze ve böyle dThink Skills - çeşitli eğitim kursları ve beceri aktarma bir ortamda rekabet güçlerini güvenceye almak için net etkinlikleri hedefleri var. Müşterilerimiz genellikle netlik ve kesinlik dThink Inspiration - interaktif webinarlar ve analiz arıyorlar. ThinkBox’ı modern ambalajlamanın zorlukla- rını her açıdan ele alan bir mekân olarak tasarladık ve etkinlikleri profesyonel rehberlik sağlamak için oluşturduk. Müş- dThink Verification - ambalaj çözümlerinin perfor- mans testleri terilerimizin bir sonraki paketleme hedeflerini gerçek- leştirmelerine veya vizyonlarını destekleyen seçenekleri Yeni konsept şirket tarafından yalnızca bir yer değil, anlamalarına yardımcı olmak için bu benzersiz ThinkBox aynı zamanda net bir sonucu olan, sürükleyici ve ya- deneyimini sunuyoruz’’ diyor. 27Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

RÖPORTAJ Mitsubishi Electric Fabrika Otomasyon Sistemleri Ürün Yönetimi ve Pazarlama Birim Müdürü Tolga Bizel, dosya konumuz kapsamında gerçekleştirdiğimiz röportajda şirketlerinin robot teknolojilerini ve öne çıkan özelliklerini anlattı. “Mitsubishi Electric olarak, fabrikaları yeni endüstri çağına hazırlıyoruz” Geleceğin üretim dünyasında robotların, insanların yerini alan değil insanlarla iş birliği yapan mekanik bir eşlikçi olarak yer alacağını düşünüyor, imza attığımız robot teknolojileriyle akıllı fabrika yatırımı yapmak isteyen sanayicilerin yanında yer almayı hedefliyoruz. 28 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Şirketinizden ve Fabrika nolojilerimiz… Fabrikaların dijital dö- alanda çalışabilen ve yüksek kuv- Otomasyon Sistemleri nüşümünü gerçekleştirmek üzerine vetlerde ağırlık kaldırabilecek, üre- biriminizin sunduğu kurgulanan e-F@ctory yaklaşımımız; tim bandındaki birçok işi rahatlıkla hizmetlerden kısaca bahseder fabrikalardaki ekipmanların birbir- üstlenebilecek robot teknolojilerine misiniz? leriyle haberleşmelerini sağlayarak odaklanıyoruz. İnsan kolu ya da eline verimli, esnek ve üretkenliği yüksek yakın hassasiyete sahip robotlarımız- 1921 yılında Japonya’da ticari faali- üretim hatları oluşturuyor. Üretimde la tehlikeli iş kollarında çalışanların yetlerine başlayan Mitsubishi Electric, esneklik, kolay adaptasyon, değişen güvenliğini artırarak çok daha sağlıklı 100 yıldır evden uzaya kadar üstün mühendislik sistemlerine uygunluk bir görev dağılımı sağlıyoruz. Robot- teknolojileriyle bir dünya devi konu- ve insanlarla birlikte çalışabilirlik gibi lar, zor iş kollarında rahatlıkla çalı- munda yer alıyor. Geldiği ilk günden argümanları robot teknolojilerimi- şabilirken insan iş gücünü çok daha itibaren Türkiye’nin potansiyeli ve ze entegre ediyoruz. Robot ve oto- nitelikli alanlarda değerlendirebili- gücüne inanan şirketimiz; teknoloji, masyon sistemlerinin rekabette kilit yoruz. Özellikle gıda, ilaç, ambalaj, bilgi birikimini ve en önemlisi de kök- rol üstlendiğini düşünüyor ve hem otomotiv, beyaz eşya ve haberleşme lü inovasyon mirasını ülkemize taşı- endüstriyel hem de iş birlikçi robot- gibi pek çok sektörde insan kolu veya yarak yolculuğunu sürdürüyor. Oto- larımızla sanayiye katma değer sağ- eline yakın hassasiyette çalışan hızlı masyon sistemleri, klima sistemleri, lıyoruz. robotlarımızla fark yaratıyoruz. mekatronik CNC sistemler ile asansör ve yürüyen merdiven sistemleri ala- Mitsubishi Electric’in öne çıkan Robot-insan etkileşiminin arttığı yeni nında hizmet veriyoruz. Otomotiv robot teknolojileri hakkında bilgi endüstri çağında inovasyon piramidi- ekipmanları, yarı iletken cihazlar, verir misiniz? nin en üstünde yer alan kolaboratif ulaştırma ve enerji sistemleri gibi pek robotlar konusunda sektörde ses ge- çok farklı kulvarda teknolojilerimiz- Mitsubishi Electric olarak üretimi ma- tiren çalışmalara imza atıyoruz. Geliş- le fark yaratıyor; Marmaray gibi dev nuel uygulamaların kaderine değil, tirdiğimiz MELFA ASSISTA cobotlar projelerde yer alıyoruz. teknolojinin güvenli sınırlarına dahil ile akıllı üretim anlayışını bir üst ba- ediyor; dijital fabrikalar zamanı kap- samağa taşıyoruz. Bu cobotlarımız Mitsubishi Electric Fabrika Otomas- samında akıllı üretim merkezleri inşa güvenlik sebebiyle koruyucu bariyer- yon Sistemleri olarak Türk sanayisinin edecek alt yapılara imza atıyoruz. Di- lerin arkasına yerleştirilmesi gereken dijital dönüşüm sürecini en etkili ve jital fabrikaların en önemli iş gücünü endüstriyel robotların aksine fabri- hızlı şekilde geçirmesi için çalışıyor, oluşturan robot teknolojilerimizi ise kalarda insanlarla yakın çalışmalarda fabrikaları yeni endüstri çağına ha- her geçen gün daha da geliştiriyor ve bulunabiliyor. Üretim bandının iste- zırlıyoruz. Bu noktadaki en önemli gelişen dünyanın değişen beklentile- nilen noktasına konumlandırılabilen gücümüz, Sanayi 4.0’ın ihtiyaçlarına rini maksimum düzeyde karşılayacak MELFA ASSISTA cobotlar, esnek bir cevap vermek üzere geliştirdiğimiz kabiliyete gelmeleri için çalışıyoruz. çalışma düzeni için gerekli koşulları e-F@ctory konseptimiz ve robot tek- Daha esnek, daha hassas, hızlı, dar 29Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

sağlıyor. Sadece esnek ve yüksek per- metrelerle uzun süreli ve hızlı çalıştır- pay zekâ uygulamalarımız, AI tabanlı formans göstermeleriyle değil aynı ma imkânı da sunuyor. Ayrıca artırıl- ekipman sektörüne ivme kazandırı- zamanda kolay programlama ve sis- mış önleyici bakım teknolojileri saye- yor ve makro kalkınma sağlıyor. tem konfigürasyonuyla da sanayi için sinde üretimde yaşanan beklenmedik büyük kazanımlar sağlıyor. Robot arızaların önüne geçilmesini sağlıyor. Robot teknolojisi üretim kolundaki işlem düğmeleri MELFA ekosisteminde neleri ASSISTA’nın kolayca kontrol edilme- Şirket olarak hızla büyüyen Türk sa- değiştirecek? Bu konudaki sini sağlıyor, programlama ve öğret- nayisinin çağın gereklerine uygun öngörülerinizi alabilir miyiz? me için el paneli ihtiyacını ortadan üretim kabiliyeti kazanması, kalitede kaldırıyor. Kullanıcılar, kolaboratif en üst seviyeye ulaşması ve küresel Dünya büyük bir dönüşümden ge- robot ile ilgili tüm süreçleri GT Panel ölçekte çok daha kolay rekabet edile- çerken bugün olduğu gibi yarının da üzerinden izleyip kontrol edebiliyor. bilmesi için yapay zekâ teknolojilerini dijital fabrikalar zamanı konseptiyle Aynı zamanda, hareket kontrolörleri- kullanıyoruz. Bunun için Mitsubishi şekilleneceğini düşünüyoruz. Yakın ni ve servo parametrelerini ara bellek Electric’s AI creates the State-of- geçmişten beri kullanılan robot tek- değerlerini kolayca izleyip değiştire- the-ART in technology (Mitsubishi nolojileri, zaten üretimde çok ciddi biliyor. Servo sürücü sistemleriyle il- Electric’in AI’sı ile en yeni teknoloji) bir kabuk değişimi başlatmıştı. Son gili izleme veya parametre ayarı gibi olarak ifade edilen, şirketimizin tes- zamanlarda ise bu değişim çok hızlı fonksiyonları da gerçekleştirebiliyor. cilli yapay zekâ (AI) markası MAI- ve görünür bir hal aldı. Dünyada- SART teknolojisiyle şirketlerin yapay ki gelişmelere paralel olarak üretim Yapay zekânın robot zekâdan maksimum fayda elde et- metodolojileri ve tüketici beklentileri teknolojilerinize nasıl bir melerini sağlamak için çalışıyoruz. de hızlı bir şekilde değiştiğinden artık katkısı oluyor? Bu anlamda Kompakt yapay zekâ (AI), otomatik imalatta esneklik, mobil olma, hızlı rakiplerinizden farklılaştığınız tasarım derin öğrenme (deep lear- karar verme ve az kaynakla çok verim noktalar var mı? ning) algoritması ve ekstra verimli elde etme gibi konular öne çıkıyor. akıllı öğrenme uygulamalarını içeren Ürün-yaşam döngüsünde saniyeler Yapay zekâ uygulamaları artık ha- özel yapay zekâ teknolojilerimizin içinde dönüşüme uğrayan dinamik- yatın her alanında kullanılabilir hale hepsini “MAISART” çatısı altında ele lere ancak yapay zekâ destekli tekno- geldi. Robot teknolojileri ile yapay alıyoruz. En yeni robot serilerinde lojilerle cevap verebiliriz. Bu noktada zekâ uygulamaları birlikte kullanılma- kullandığımız MELFA Smart Plus tek- robotlu üretimi, bir bilim kurgu filmi ya başladığında çok daha heyecan nolojisi, AI tabanlı kestirimci bakım kadar olmasa da hayatımızın her ala- verici bir tablo ortaya çıkıyor. Yapay imkânı sunarak mühendislere robo- nında karşımıza çıkacak bir iş birlikçi zekânın gücünü arkasına alan robot- tun hizmet ömrünü uzatmak için ça- olarak görüyoruz. lar, kullanıcıların üzerinden büyük bir lışmasında değişiklikler yapma fırsatı yük alarak efektif kurulum sürelerine sağlıyor. Planlı ya da beklenmedik Maksimum verim ve kâr elde etme- olanak sağlıyor. Kullanıcı tarafından arızaları azaltıyor, robotun kullanım nin yanı sıra global rekabet içinde elle ayarlanan birçok ayarı otomatik ömrünü simüle ederek mevcut çalış- kalıcı bir yer edinebilmek için firma- hale dönüştüren yapay zekâ destekli ma koşullarına uygun olarak bakım ların üretim bandında daha fazla robotlar, aynı zamanda çalıştıkça bir programını hesaplayabiliyor. Verim- robot teknolojisine yer vereceği artık uygulama çevrimini her defasında liliği maksimum seviyeye çıkaran ya- bir gerçek. Basit işlerden en karmaşık öğreniyor ve robot en uygun para- süreçlere kadar farklı noktalarda ro- botların insanlarla birlikte çalışacağını göreceğiz. Mitsubishi Electric olarak biz de her koşulda robotların insan iş gücünü asiste eden, iş birliği içinde çalışan ve insanın niteliklerini farklı iş kollarına kanalize edebilmeyi kolay- laştıran çok güçlü yardımcılar olaca- ğını öngörüyoruz. Geleceğin üretim dünyasında robotların, insanların yerini alan değil insanlarla iş birliği yapan mekanik bir eşlikçi olarak yer alacağını düşünüyor, imza attığımız robot teknolojileriyle akıllı fabrika yatırımı yapmak isteyen sanayicilerin yanında yer almayı hedefliyoruz. 30 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

ENJEKSİYON TEKNOLOJİSİ Wittmann Battenfeld Moskova’daki Interplastica’da Wittmann Battenfeld ittmann Battenfeld, 25-28 Wittmann 4.0 aracılığıyla makinenin Ocak 2022 tarihleri arasında Unilog B8 kontrol sistemine entegre Moskova düzenlenecek olan edilen ekipman, bir W918 robotu, bir Interplastica fuarında Endüstri 4.0 çö- gravimetrik dozlama ünitesi Gravimax zümünü Wittmann 4.0 üzerinden ağ G14, bir Aton plus H70 segmentli dö- bağlantılı bir üretim hücresi biçiminde ner petekli kurutucu ve Tempro plus ziyaretçilere sunacak. D serisinden üç kalıp şartlandırıcının yanı sıra TEMI+ MES sistemini içere- Şirket, fuarda dijitalleştirme uzmanlığını cek. Elektronik kalıp veri sayfası Unilog medikal bir parça üretimi ile gösterecek. B8 tarafından da kullanılacak. Bir Witt- Uygulamada kullanılacak makine, visko- mann 4.0 yönlendirici aracılığıyla enteg- zite dalgalanmalarını dengelemek için re edilen üretim hücresi, bağlı yardımcı HiQ Flow®, malzeme kalitesi izleme için ekipmanların seçilen ürün veri seti için HiQ Melt ve çek valfin aktif kapanması yeterli olup olmadığını veya ek ekipman için HiQ Metering yazılım paketleri ile gerekip gerekmediğini kontrol etmesini donatılmış tamamen elektrikli bir Eco- sağlıyor. Power 55/350 modeli olacak. Otomasyon sistemi, Nürnberg’de Witt- mann Battenfeld Almanya tarafından geliştirilen ve üretilen bir Easy Cell ara- cılığıyla uygulanıyor. Easy Cell güvenlik kapısı gerektirmiyor ve bu nedenle en- jeksiyon kalıplama makinesinin yanında çok az yer kaplıyor. Kompakt tasarımı- na rağmen, müşteriler eksiksiz bir CE uyumlu güvenlik özellikleri yelpazesine sahip oluyor. Ayrıca, diğer Wittmann yardımcı ekip- manları da Moskova’daki Interplastica’da tek başına çözümler olarak fuarda sergi- lenecek. 31Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

GERİ DÖNÜŞÜM TEKNOLOJİSİ Plastik granül atıklarıyla mücadele Sesotec’in yeni RE-SORT metal ayırma ünitesi, döngüsel ekonomide verimliliği artırmaya yardımcı oluyor Sesotec lastik endüstrisi, ürünlerini dön- Ancak birçok plastik granül de doğru- Türkiye Temsilcisi: güsel ve aynı zamanda yüksek dan üretimin içinde kaybolur. Örneğin, Somplast Plastik verimli bir şekilde üretme zorun- işleme ekipmanını korumak için kullanı- luluğuyla karşı karşıya. Bu hedefe ulaş- lan metal ayırıcılar kirlenmiş malzemeyi mak için malzeme verimliliğini artırmak algılar ve tahliye eder. Bu malzemenin çok önemli bir adım. İyi malzeme kaybı, atılması gerekir, bu da ek maliyetler ve çevre üzerindeki olumsuz etkisinin yanı değer kaybı anlamına gelir. Tüm bu süre sıra plastik üreticileri ve işleyicileri için de boyunca yapılan analizler, reddedilen verimlilik kayıpları anlamına geliyor. malzemenin genellikle yabancı metal ci- simlere ek olarak önemli oranda iyi mal- “Sıfır Granül Kaybı” gibi girişimler, plas- zeme içerdiğini göstermiştir. tik granül israfını önlemeyi amaçlıyor. Proje, granül kaybının çoğunluğunun Sesotec’in yeni metal ayırma ünitesi RE- meydana geldiği üç işleme aşaması ta- SORT, kontaminasyon kaynağından ba- nımlıyor: silo alanındaki boşaltma, tor- ğımsız olarak kontamine plastik granülü ba ve granül konteyner elleçleme ve temizlemeyi mümkün kılıyor. Manyetik konveyör hatları ve ekipmanları yoluyla. ve manyetik olmayan metal kirleticiler güvenilir bir şekilde çıkarıldığında, bu plastik malzemeler daha sonra üretim- de yeniden kullanım için geri kazanıla- biliyor. Malzeme bir huni vasıtasıyla ayırma ünitesine besleniyor. Titreşimli bir kanal malzemeyi ayırıyor ve malzeme daha sonra EXTRACTOR mıknatıs sistemi ve RAPID-VARIO FS metal ayırıcıdan geçi- yor. Kalibre edilmiş bir dozlama, mık- natıslar ve metal ayırma kombinasyonu sayesinde, iyi malzemenin %98’ini geri kazanmak mümkün olabiliyor. Saflaştı- rılmış granül daha sonra tekrar işlene- biliyor. 32 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021



ROBOT TEKNOLOJİSİ Gıda sektörü otomasyonla vites büyütüyor FANUC, pandemiyle birlikte büyük değişimler geçiren gıda sektörünün ihtiyaçlarını robotik çözümlerle karşılıyor. FANUC ünya çapında kurulu 27,5 mil- “Pandemi, otomasyona olan ihtiyacı yon ürüne teknoloji ve sürdü- iki kat artırdı” rülebilirlik odaklı çözümler ya- ratan FANUC, üretim alanıyla çok çeşit Özellikle pandeminin ilk döneminde in- yelpazede etkinlik gösteren gıda sektö- sanların eve kapanmasıyla birlikte artan ründe de etkin rol oynuyor. Pandemiyle gıda satışlarının birçok üreticiyi çeşitli birlikte yeni teknolojilerin kullanımının çözümler bulmaya ittiğini ifade eden hızla artması sonucu tüm adımlarda sü- FANUC Robot Satış Takım Müdürü reçleri iyileştiren ve üretimi daha verimli Onur Kazancı, “Pandemi sürecinde gıda hale getiren FANUC ürünleri, kaynak ve- sektöründe satış hacmi iki kat arttı ve rimliliği ve ihtiyaç odaklı üretime yüksek buna paralel olarak da otomasyon yatı- verimlilikle çözümler üretiyor. rımları önemli ölçüde hız kazandı. Oto- masyona olan ihtiyacın artmasının se- 34 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Onur Kazancı nunda paketlenmesi ve paketlen- FANUC Robot Satış Takım Müdürü miş olan ürünlerin palete dizilme- si için robotik uygulamalar tercih bepleri arasında da iş gücü sorunu ler üzerine çalışmalarımıza devam ediliyor. Direkt gıdaya temas edi- ve mevcut çalışanların sağlık prob- ediyoruz” dedi. len alanlarda gıda sektörüne özel lemleri nedeniyle işlerine gideme- dizayn edilmiş delta robotlarımızla mesi gibi sorunlar yer aldı. Özellik- FANUC robotlarıyla yüksek hız yüksek hız ve hassasiyette paketle- le hat sonu paketleme süreçlerinde ve hassasiyetle paketleme görevi me görevleri üstleniyoruz. İşlenmiş operatörlerle aynı alanda çalışması ürünlerin paketlenmesi ve paket- gereken robotik hücreler için co- Robotların dondurma ve dondu- lenen kolilerin paletlere dizilerek bot uygulamalarına ağırlık verildi. rulmuş gıda gibi ürünlerdeki kul- sevke hazırlanmasında da robotla- İş güvenliğini ön planda tutarak lanımına dair bilgiler de paylaşan rımız önemli bir görev alıyor. Bazı üretim adetlerine destek olabilmek Kazancı, şu açıklamada bulun- özel depolarda bayilerden gelen için cobot gibi alternatif sistem- du: “Dondurma ve dondurulmuş siparişlere özel mix palet dediğimiz ürünlerin ağırlıklı olarak hat so- farklı ürünleri ayrı raflardan topla- yarak ortak ürün grubu oluştura- bilecek sistemlerimiz de mevcut. Gıda sektöründe ağırlıklı olarak ilk sırada paletleme robotlarının kul- lanımı geliyor. Bu noktada ergo- nomi ve hız açısından operatörün çalışması yerine robotik uygulama- lar tercih ediliyor. Bunun yanı sıra son dönemde işlenmiş gıdaların paketlenmesi üzerine de ciddi pro- jeler hayata geçiyor. Bu kısımda ise önemli olan konu, işlenmiş ürünün el değmeden tüketiciye ulaşması.” 35Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

MAKALE Ambalaj Hatlarında Kirlenmenin ve Statiğin Kontrol Edilmesi Statik elektrik, malzemeler üzerindeki elektrik yüklerinin dengesizliğiyle oluşur. Ambalaj, etiket dönüştürme hatlarında hem üretime hem iş sağlığı ve güvenliğine zarar verir. Doğru statik kontrol sistemleri ile bu sorun giderildiğinde yüksek kaliteli ürünler ortaya çıkar. MEECH International tatik kontrol ve web temizleme Bir web hattının toz, kir ve çeşitli par- (İngiltere) sistemleri ambalaj endüstrisin- çacıkları üzerine çekmesinin temel iki de hayati bir rol oynuyor. Web nedeni olabilir. Bunlar; hareket halinde- Türkiye Temsilcisi yüzeylerinde oluşan kontaminasyonu/ ki bir webin yarattığı sınır tabaka veya ALMELEK A.Ş. kirliliği gidermek için sahip oldukları ge- statik yükün oluşmasıdır. Sınır tabaka, lişmiş kapasite; üretim ve ıskarta ürün- web’in hareket halindeyken ortamda Çeviri ve Düzenleme: lerle ilgili sorunları önler, bu da yüksek yer alan havayı beraberinde sürükle- Canan Özdemir kaliteli ambalaj ve baskı ürünlerini elde mesi sonucu oluşur. Sürüklenen hava Elektrik Mühendisi etmek için kullanımını gerekli kılar. Ko- beraberinde taşıdığı kontaminasyonu ronavirüs salgını ambalaj endüstrisinde alt katmana doğru çekerek, katmanın daha önce görülmemiş engeller oluş- altına ya da web hattının yüzeyine hap- tururken, ambalaj malzemelerine nasıl sedebilir ya da katmanın içinde tutabilir. bulaştığını ve genel etkinin ne olduğunu anlamak her zamankinden daha önemli Statik yük, hızlı hareket eden bobinlerin hale geldi. makine aksamı ile temasından oluşan sürtünme ile bobinin çözücüden ayrıl- masıyla ya da etraftaki makinelerden endüksiyon yolu ile oluşabilir. Web hattı üzerinde var olan statik, işlem öncesi etrafındaki yüzeyler ve havada var olan parçacıkları web yüzeyine çe- kebilir. Bu da üretim sırasında ve sonra- sında birçok soruna neden olabilir. Bir web üzerinde mevcut olan statik, baskı işlemini etkileyebilir ya da mürekkebi baskı yüzeyinden uzaklaştırabilir. Bu- nun sonucunda, soluk ve hatta kirli bir görünüme sahip bir baskı elde edilebi- lir. Ayrıca pek çok sektör, özellikle gıda ve tıbbi malzeme kullanılanlar, hijyen konusunda katı kurallara sahip. Bu ku- rallar gereği, kirli olduğu tespit edilen 36 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

herhangi bir ambalaj ya da ürünün bilecek çeşitleri sunulan, Meech’in Statik kontrol, ürün kalitesi ve per- atılması israfı artırarak, üretimi ke- geliştirmiş olduğu Hyperion Serisi sonel güvenliğini çevreleyen so- sintiye uğratır. buna bir örnek oluşturuyor. Son runların engellenmesine yardımcı zamanlarda sisteme entegre edi- olabilirken, bu cihazların tek başı- Statik problemi sonrası oluşacak len bu statik barlar, her ne kadar na kullanımı, statik yüklü bir web kontaminasyon/kirlilik yalnızca web statik kontrol teknolojisi işleyişine sistemi ile ilgili oluşabilecek bütün yüzeyini etkilemez; aynı zamanda otomasyonu dahil etmeye başla- sorunları çözmez. sistemde ilerlemeye devam etme- mış olsa da; aslında sistemde daha si ile diğer makine yüzeylerinde esnek kullanım ve hatta kendi per- Web Temizleme Sistemleri de toz ve kir birikmesine ve hatta formansları hakkında da geri bildi- tıkayıp, sistemin arızalanmasına rim sağlıyor. Meech’in geliştirmiş Ambalaj firmalarının üretim yaptığı neden olur. Bunun sonucunda da, olduğu Smart Control sistemi; sta- ortam koşulları göz önüne alındı- üretimin durdurulup bakım yapıl- tik kontrol cihazlarının performans ğında, web temizleme sistemleri- ması ya da arıza için servis hizme- bilgilerini cep telefonu, tablet, do- nin kullanılması yaşamsal bir öne- ti alınması gerekir. Ayrıca, statik kunmatik ekran veya monitör gibi me sahip. Çünkü mevcut sistemde yük, burada çalışan personel için kolay kullanıma sahip bir ekranda yer alan tüm web yüzeylerinde az de ciddi bir sağlık ve güvenlik riski görüntülenmesi ve operatörlerin bir miktar da olsa kirlenme söz oluşturur. Bu sorunların üstesinden işletim ayarlarında anında değişik- konusudur. Oluşan bu kirler, te- gelmek için teknolojik çözümlere lik yapmasını sağlaması gelişmiş bir mizlenmez ya da bir web temizle- yatırım yapmak, üretim ve işletme sistem örneğidir. Bu cihazlar, statik me sistemi tarafından minimuma kârlılığı için hayati öneme sahiptir. barların yaymış olduğu iyonizas- indirilmez ise sistemde ilerlemeye yon seviyesini değiştiren statik bar devam eder. Hemen akabinde ise Meech’in geliştirmiş olduğu statik kontrolörüne de bağlanabilir. baskı plakaları, mürekkep sistemle- kontrol sistemleri, önemli Ar-Ge ri ve aniloks merdanelere ulaşır. Bu çalışmasının sonuçları olup tekno- ise düşük baskı kalitesini de içeren lojik yenilikler içeriyor. Statik Kontrol Çözümleri Aktif bir statik kontrol, yükleri nöt- ralize etmenin en etkili yoludur. Bu teknoloji, iyonize havayı ya da iyo- nizasyon işlemini kullanarak; iyoni- ze barlar üzerinde yer alan emitör (yayıcı) pinleri gerilim ile besler ve yüksek enerjili bir pozitif ve nega- tif iyon “bulutu” oluşmasını sağlar. Oluşan bu iyon bulutuna yakın bir şekilde geçen, artı ya da eksi her- hangi bir polariteye sahip statik yüklü yüzey hızla nötralize edilir. Çözülme işlemi ve herhangi bir baskı ya da paketleme işleminden hemen önce uygulanacak olan sta- tik kontrol; üretimde maksimum verimi sağlayarak, daha az ıskarta ürün ve bakım faaliyetlerini sağlar. Son yıllarda yaşanan gelişmeler, “high-powered pulsed” DC güç sistemlerin ortaya çıkmasına neden oldu. Kısa, orta ve uzun menzilli uygulamalar ile birlikte kullanıla- 37Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

sorunlarla birlikte üretimdeki duruş yöntem olmakla birlikte, kullanılan kullanım için ideal olan CyClean-R, süreleri ve ıskarta ürünlerin artma- sistemler genel olarak kompakt ve tek taraflı ve çift taraflı web temiz- sına neden olur. mevcut web hatlarına basit bir şe- leyici olarak da mevcuttur. Web kilde entegrasyon sağlanır. silindiri üzerindeki konumundan, Statik kontrol ile birlikte kullanılan herhangi bir web malzemesinden etkili web temizleme sistemleri, Artık, düşük gerilimli geniş ve dar kuru, bağlanmamış kontaminasyo- bakım için üretimde ayrılan duruş web sistemlerinin temizliğinin te- nun optimum ve tutarlı bir şekilde sürelerini azaltabilir ve düşük kali- massız olarak yapılmasına olanak sistemden uzaklaştırılmasını sağlar teli ürünün neden olacağı israfı en sağlayan yüksek teknoloji gelişti- (0,5 mikrona kadar olan partikül- aza indirerek üretimdeki verimliliği rildi. Bu tür web sistemlerinin te- lerin uzaklaştırılması sağlanabilir). artırabilir. mizliği endüstri içerisinde her za- man bir zorluk yarattı. Ancak son Sonuç Bir web’in yaratmış olduğu sınır zamanlarda piyasada tanıtılan yeni katmanını engellemek için kulla- sistemler, web malzemelerine za- Sektörde sürekli değişen uygula- nılacak temaslı ve temassız olarak rar vermeden son derece etkili ve malar, matbaa ve ambalaj firma- temel iki web temizleme teknolojisi güçlü temizlik sağlıyor. Küçük bo- larının talebini karşılamanın yeni mevcut. yutlu ve sessiz çalışan bu ekipman yollarını bulması ve aynı zamanda aynı zamanda operatör müdaha- hızlı bir şekilde sisteme adapte ol- Meech’in de TakClean isimli sis- lesi ihtiyacını en aza indiren oto- ması gerektiği anlamına da gelir. teminde olduğu gibi temaslı sis- matik hava akışı ayarları sunar. Bu Statik kontrol ve web temizleme temler, ikili elastomer silindirler ile kullanıma örnek olarak, kısa zaman çözümlerinin kullanılması, üretim birleşik yapışkanlı silindirler kullanır önce Meech’in duyurmuş olduğu hattının verimliliğini artırabilir ve ve web’in tüm genişliği doğrultu- CyClean serisinin yeni bir versiyonu ürünlerin sürekli olarak yüksek ka- sunda temas halindedir, bu sayede olan CyClean-R serisinin kullanıma litede işlenmesini sağlayabilir. En sınır katmanını bozarak web yü- sunulmasıdır. Baskıcıların düşük gelişmiş sistemlerde de oldukça es- zeyinde oluşan kontaminasyonu tansiyonlu web’leri etkili bir şekilde nektir ve geleceğe dönük işletme- temizler. temizlemesine olanak sağlayan ileri lere yardımcı olur. Ayrıca hat üze- hesaplamalı akışkanlar dinamiğini rinde mevcut olan statik ve kirlilik Sonrasında yüksek yapışkanlık dahil eder. seviyelerini belirlemeye yardımcı kütlesine sahip ikinci bir silindire olabilecek ölçüm ve değerlendir- aktarıp – birinci silindirdeki kalıntı- Dar, orta ve geniş web yüzeyle- meler gerçekleştirilirse, ancak o za- ları temizleyen-yeniden kirlenmeyi ri dahil çok çeşitli uygulamalarda man en uygun ekipman seçilebilir. önler. Yapışkanlı silindir sistemleri küçük parçacıklar üzerinde iyi per- formans gösterebilir, ancak hızlı bir şekilde kirlenebildiğinden dolayı daha yüksek kontaminasyon sevi- yelerinin söz konusu olduğu zorlu uygulamalarda kullanılmak için ta- sarlanmadı. Temassız teknolojiler “üfleme ve vakum” formu ve sınır katmanı çözümünün yerini aldı. Meech’in CyClean’ı gibi sunmuş olduğu üf- leme ve vakum sistemleri, web yüzeyindeki sınır katmanını ve olu- şan tüm kirliliği uzaklaştırmak için web’in her iki tarafında “hava bı- çağı” kullanır. Vakumlu hava akış- larının varlığı, türbülanslı havanın yakalanmasını ve ardından uzak- laştırılmasını sağlar. Bu verimli bir 38 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

ROBOT TEKNOLOJİSİ Hibrit çalışma ile iş birliğine dayalı üretim çağı başlıyor Schunk, dijital ve konvansiyonel yöntemleri bir araya getirdiği iş birlikçi sistemleriyle sanayiye yüksek katma değer sağlamayı hedefliyor Schunk üreçleri dijitalleştiren uygulama- İnsan iş gücünün kalitesi ve lar ve sektör zincirinin en önemli verimliliği artacak halkasını oluşturan paydaşların işini kolaylaştıran çözümler, endüst- İş birliğine dayalı hibrit anlayışın Endüst- ri çağının itici gücünü oluşturuyor. İş ri 4.0’a cevap verebilen etkili bir sistem birliğine ve ortak paylaşıma dayalı hib- olduğuna dikkat çeken Schunk Türkiye rit çalışma düzeninde dijital ve robotik ve Orta Doğu Ülke Müdürü Emre Sön- teknolojilerin hakimiyeti şirketlerin reka- mez; ‘‘Mevcut koşullara entegre edilen bet gücünü artırması ve sürdürülebilir ve insan iş gücünün niteliğini artıran sis- kılması için temel bir argümana dönü- temler, tüm proseslerdeki hata oranını şüyor. Bu noktada esnek, akıllı ve hisse- minimize ederek verimliliği artırmada debilen ürünleriyle robot uygulamaları belirleyici oluyor. Üretim bandında ya- için kapsamlı çözümler sunan Schunk, şanabilecek olası aksamaların önüne müşterilerine mobilite çağında üretim geçerek maliyet ve zaman avantajı sağ- ve hizmette özgürlük alanı sağlıyor. lıyor. Aynı zamanda ürün ve hizmetleri sunma süreçlerindeki esnekliği artırıyor 39Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Emre Sönmez Technical Center’ı (Teknik Merkez) Schunk Türkiye ve Orta Doğu Ülke Müdürü hayata geçirdik. Bu uygulamamız üzerinden düzenli olarak eğitimler ve tekrarlanabilirlikleri sayesinde layan Emre Sönmez; “Endüstriyel gerçekleştirerek müşterilerimizi ye- ürün/hizmet kalitesinde standart- yapıda kalıcı etkiler bırakan pande- niliklerle ilgili sürekli bilgilendiriyo- ları yükseltiyor. Schunk olarak miyle birlikte dijitalleşme ve hibrit ruz” şeklinde konuştu. hibrit anlayışın Türk ve dünya sa- çalışma alanındaki yatırımlarımıza nayisini yönlendirecek ve geleceğin hız kazandırdık. Bu kapsamda kul- 4 binden fazla uygulama iş modelinde öne çıkacak bir uygu- lanıcılarımızın ürün uygulamalarını görseliyle dijital bir kütüphane lama olacağını düşünüyor, sistem- geliştirmesi ve ürün testlerini ya- lerimizi buna göre inşa ediyoruz. pabilmesi için CoLab (Kolaboratif Sektör paydaşlarının makro büyü- Bugün birçok hizmetimizi dijital Gripper Uygulama Merkezi) uygu- me sağlaması adına zengin içerik- uygulamalar üzerinden gerçekleş- lamasını devreye soktuk. Bu uygu- lere sahip arşivler sunduklarını söy- tiriyor, ürettiğimiz robotik ve oto- lamayla müşterilerimiz otomasyon leyen Sönmez; “Schunk’un Dijital nom çözümlerle insan ve teknoloji çözümlerini gerçekçi bir ortamda Uygulama Merkezi’nde farklı ürün birlikteliğini artırıyoruz” dedi. test edebiliyor. Ayrıca mühendis ve makinelere ait 4 binden fazla desteğimizle de müşterilerimize uygulama görseli bulunuyor. Yaşa- Ürün geliştirmek için dijital özel en uygun çözümü geliştirebil- yan ve sürekli güncellenen bir sis- uygulamalar devreye giriyor me fırsatı sunuyoruz. Bunun yanı tem olan Dijital Uygulama Merkezi sıra üreticilerin bir kamera siste- aracılığıyla müşterilerimize farklı Global teknolojik gelişmeleri çok miyle uygulama merkezine bağla- ülkelerdeki benzer uygulamaları yakından takip ederek ürün ve hiz- narak talaşlı imalattaki işleme pro- gösteriyoruz. Bu sayede müşte- metlerini dünyaya uygun bir şekil- seslerini izleyip bilgi alabilecekleri rilerimizin diğer uygulamalardan de hızla dijitalleştirdiklerini vurgu- haberdar olmalarını sağlıyoruz. Çalışanlarımız, paydaş zincirinin en önemli halkalarından birini oluştu- ruyor. Bu kapsamda Almanya mer- kezli E-Academy ile çalışanlarımız için Schunk ürün grupları hakkında çevrimdışı eğitim modülleri oluş- turuldu. Çalışanlarımız istedikleri zaman bu eğitimlere katılıp serti- fika alabiliyorlar. Pandeminin et- kisiyle uzaktan çalışma modelleri geliştiren Schunk Türkiye olarak da online eğitim ve toplantılara ağırlık veriyoruz” diyerek sözlerini tamamladı. 40 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

RÖPORTAJ Şenmak Makina Satış Müdürü Bülent Ceyhan, şirket olarak yakaladıkları başarıları ve gelecek dönem hedeflerini anlattı. “2022 yılında üretim ve ihracat rakamlarımızı yüzde 25 büyütmeyi hedefliyoruz” Geçtiğimiz yıl %50’nin üzerinde büyüme kaydeden firmamız, yıllık ortalama 4 bin takım vida kovan üretiyor. Bu sayı 4 bin adet üretim makinesi anlamına geliyor ve üretimimizin %65’i, dünyanın önde gelen makine üreticilerine ihraç ediliyor. 41 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021 41Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Şirketinizin kuruluş aşamaları, 2018 yılında faaliyete geçen ve plas- makinelerinin en fonksiyonel proses- yapılanması ve gelişim süreci tik işleme makineleri sektörünün ilk lerinde kullanılmaktadır. hakkında bilgi alabilir miyiz? ve tek Ar-Ge Merkezi olma niteliğini hala sürdüren merkezimiz, 2020 yı- Yıllık ortalama 4 bin takım vida kovan 1987 yılında kurulan şirketimiz, bu- lında 2 milyon 463 bin lira harcama üretiyoruz. Bu sayı 4 bin adet üretim gün Türkiye’nin lider plastik işleme ile Türkiye’nin En Çok Ar-Ge Harca- makinası anlamına geliyor ve üreti- ekipmanları, vida kovan üreticisidir. ması Yapan Şirketleri araştırmasında, mimizin %65’i, dünyanın önde gelen Şenmak olarak kuruluşumuzdan iti- AR-GE 251+ listesinde 445.sırada makine üreticilerine ihraç ediliyor. baren kurumsallaşmaya ve gelişime yer almıştır. 2021 yılında ise Ar-Ge büyük önem verdik, bu kapsamda harcama tutarımız 2 milyon 850 bin Geçtiğimiz yıl %50’nin üzerinde bü- danışmanlıklar ve kurumsal destek lira olarak gerçekleşmiştir. yüme kaydeden firmamızın günde- alarak iş ve görev tanımlarını özen- mini yine büyüme ve yatırım oluştur- le tespit ettik. İşletme içi kuralları, Ürettiğimiz ürünler plastik ve kauçuk maktadır. yönergeleri belirledik. Birimlerin iş hammadde içeriğine sahip Otomo- akışlarını ve hedeflerini tespit ettik. tiv, Beyaz Eşya, İnşaat, Tarım, Tekstil, Markanız ülkemize alanında Markalaşma için kurumsal kimliğimi- Enerji Hatları (Kablo) ve daha birçok ne gibi ilkleri kazandırdı? zi ve kurumsal temel ilkelerimizi oluş- sektöre hizmet eden polimer işleme turduk. Firmamız Şenmak, 44 beyaz Şenmak kurulduğu günden beri sü- yaka ve 50 mavi yaka toplamda 94 rekli olarak geliştirme ve iyileştirme kişinin çalıştığı, 12 departmandan odaklı olduğundan birçok yeniliğin oluşan kurumsal bir işletme yapısına de öncüsü olmuş bir kuruluştur. sahiptir. Toplam 6.250 m2 alana sa- Ürünlerimiz mekanik olarak ça- hip işletmemizde 35 civarında CNC lıştığından dayanım özellikleri üst ve Universal talaş kaldırma makineleri düzey önem gerektiriyor. Bu çerçe- ile üretim yapmaktayız. vede odak noktamız daha yüksek dayanımlı, daha uzun ömürlü, daha Sektörümüzde ülkemizin ilk Ar-Ge verimli ve yüksek kalitede üretim ya- merkezini kurarak yeni hammadde pılabilmesi için ürünler geliştirmektir. ve daha verimli plastikleştirme ekip- manları geliştirme faaliyetlerini yürü- Ar-Ge merkezimizce geliştirilen; tüyoruz. Plastikleştirme ekipmanları ŞENMAK-N, ŞENMAK-N+, ŞENMAK-K, üretimi esas faaliyet alanımız olmakla ŞENMAK-K+ ve ŞENMAK-F, PTA beraber bu alanda makine tasarımla- kaynak tozları ile kaplama işlemi rı konusunda da çalışmalarımız bulu- gerçekleşen bir vida, geleneksel nuyor. üretim proseslerinden geçen bir vidadan üç kat daha dayanıklı hale 42 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

geliyor. Bu sayede öncelikli ayrıcalığı- sinden yeni müşterileri referansları- Ulusal ve uluslararası fuarlara katılım mız pazara sunduğumuz kalitemiz mıza eklemek adına çalışmalarımıza sağlıyor, müşteri ziyaretleri ve tüketici oluyor. Bu anlamda Şenmak, rakip- büyük bir motivasyon ile devam edi- anketleri yapıyor ve tüm bu faaliyet- lerinin sürekli takip ve taklit ettiği bir yoruz. 2022 hedeflerimiz içinde artık leri konsolide ederek tesis ve teknoloji firma olmuştur. Avrupa dışı marketler, deniz aşırı ül- yatırımlarını gerçekleştiriyor. keler var. Özellikle dünyanın en önde gelen 2021 içerisinde firmamız için darbo- makine üreticisi firmalarıyla çalış- Deneyimlerimize de dayanarak söyle- ğaz niteliğindeki iki makineyi üretim manın verdiği know–how sayesin- yebilirim ki, hedeflerimize ulaşmakta hatlarımıza dahil ettik. de yetiştirdiğimiz personel sektörün ayrıştığımız ve başarıyı yakaladığımız gelişmesine katkı sağlamaktadır. Bu üç ana unsur var; kalite, makul ter- Üretime dönük hangi teşvikler bağlamda Şenmak, bünyesinden 5 min süreleri ve ulaşılabilirlik. var ve bundan şirketiniz nasıl adet sektör firmasının kurulmasına istifade ediyor? ve gelişmesine öncülük etmiştir. Bununla birlikte firmamız bünyesin- de bulunmayan 2 adet yeni üretim Ülkemiz genelinde olduğu gibi KOS- İş gündeminizi ve 2022 prosesini de firmamız bünyesine kat- GEB ve Sanayi Bakanlığı yatırım teş- hedeflerinizi öğrenebilir miyiz? mak için yatırım kararı aldık ve sözleş- viklerinden yararlanıyoruz. Teknolojik melerini tamamladık. ve verimlilik içerikli projelerimizi ilgili Peş peşe iddialı büyüme rakamlarını kurumlar ve akademisyen danışmala- temin eden firmamız pazarın ihti- Yeni üretim hattı, Ar-Ge, tesis rımızla yürütmekteyiz. yaçlarını daha yakından izleme şan- ya da teknoloji yatırımı kararı sına sahip olmuştur. Bu gelişmelerin nasıl veriliyor? Yakın dönemde Fabrikanızda; hammadde verdiği güvenle 2022 yılı için de en ne tür bir yatırıma imza attınız? girişinden, tasarım ve Ar-Ge önemli gündemimiz hem ihracat ra- çalışmalarına, oradan sevkine kamlarının büyültülmesi hem de üre- En büyük belirleyici pazar, yani müş- kadar olan üretim süreçlerini tim tesisimizin genişletilmesi şeklinde terilerimiz. Ancak günümüz yenilikçi anlatır mısınız? tezahür ediyor. ve yaratıcı çözümlerinin gerisinde kalmamak için ön görmelisiniz. Yani Tüm süreçlerimizi “Şenmak Sistem” Buna bağlı olarak toplam üretim hayatın akışına kendini bırakmak, ile yönetiyoruz. İmalat sürecini ve adedimizi ve ihracat rakamlarımızı en rakiplerinizin gerisinde kalmanız an- standardizasyonu arttırmak amacı ile az yüzde 25 büyütmeyi hedeflemek- lamına geliyor. İş sizi yönetmemeli, şirketimiz bünyesinde geliştirdiğimiz teyiz. siz işi yönetmelisiniz. Bunun anlamı “Şenmak Sistem” sayesinde tüm de- müşteri beklentilerini müşteriden partmanlar arası iletişim sistem üze- Bu oranı sürekli artırmak, şirketimiz önce tahmin etmek, araştırmak ve rinden sağlanmaktadır. ve ülkemize yarar sağlamak öncelikli gerekli çalışmaları yapmaktır. İşte hedefimiz. Dünyanın pek çok ülke- Şenmak tam olarak bunu yapıyor. Tek bir sistem ile tüm süreçleri yöne- tebiliyoruz. Bunun sonucunda ise ku- rumsal kaynak planlanması ve şirket içerisindeki iletişim gücü artıyor ve sadece bununla kalmayıp zamandan da büyük ölçüde tasarruf etmemizi sağlıyor. Bizim faaliyetlerimiz en önce müşteri talepleri ile başladığı için, müşteri ta- lebi firmamıza ulaştığında tüm teknik şartnameler, teknik resimler, üretim dokümanları mühendislik ekibi tara- fından hazırlanır. Ayrıca hammadde ihtiyaçlarımız da bu aşamada belirle- nir. Şirketimiz bünyesinde geliştirdiğimiz “Şenmak Sistem” ERP programımız 43Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

vasıtası ile yine mühendislik depart- rin delik delme, CNC honlama, CNC zemelerinin güncel tutulabilmesi için manında hazırlanan Kalite Temin taşlama makineleri, Kaynak makine- FİFO prensibi çalıştırılmaktadır. Planlarımız ilgili departmanlara yön- leri ve çeşitli Üniversal işleme makine- lendirilir. leri oluşturmaktadır. Sanayinin dijital dönüşümü vizyonunuz nedir? Varsa pilot 5 aşamadan oluşan Kalite Temin Firmamızı ön plana çıkaran en önem- uygulamalarınızdan bahseder Planlarımız aşağıdaki şekilde uygula- li özelliklerden birkaçı; Ø20 mm’den misiniz? maya alınır; Ø320 mm’ye kadar tornalama ve 1- Girdi Kontrol 5000 mm’ye kadar delik delme ve Şenmak’ta ürettiğimiz ürünlerin bü- 2- Proses Kontrol honlama, 8500 mm boya kadar tek yük bir kısmı müşterilerimizin know- 3- Odaklanılmış Kontrol parça vida üretimi ve silindirik taşla- how’larını içeriyor. Bu sebeple bizim 4- Rastgele Kontrol ma işlemlerini yapabiliyor olmamız- için bilgi güvenliği ve güvenilirliği ön dır. Bu ebatlar Türkiye ve Avrupa’daki planda. Bu konuda tüm müşterileri- 5- Final Kontrol birçok rakibimizin ötesindedir. mize gizlilik garantisi verirken bunları da sistemimizde muhafaza ediyoruz. Üretimimizin her aşamasında ve Depolarınızda operasyon Tüm müşterilerimiz üst düzey giz- elektronik ortama kayıt yaparak ger- süreçlerini hızlandırmak ve lilik prensibi ile çalıştığımızı bilirler, çekleştirdiğimiz Proses kontrollerimiz doğru sevkiyatı sağlamak adına her zaman garanti veriyoruz. Şirke- Final kontrol uygulamamız ile güven- ne tür donanım ve yazılımlardan timizde basılı teknik bilgi dolaşımı ce altına alınmaktadır. yararlanıyorsunuz? bazı istisnalar hariç “0”a indirgendi. Tüm operasyonları Tablet ve PC uy- Sıfır duruş/sıfır hata ile kaliteli Firmamız bünyesinde geliştirilen gulamalarımızla yönetiyoruz. Böylece üretim adına ne tür metot ve “Şenmak Sistem” dâhilinde gerçek- bilgi güncel, güvenli ve güvenilir ka- sistemler kullanılıyor? Daha leştirdiğimiz ve tüm ihtiyaçlara cevap lırken zamandan da tasarruf sağlıyo- çok hangi otomasyon donanım verebilen bir alt yazılım ile depo yö- ruz. ve yazılım teknolojilerinden netimimizi sağlamaktayız. Hem ma- yararlanıyorsunuz? mul stoklarının hem de işletme mal- Firmamız bünyesinde 3 farklı bilgi sis- temi kullanmaktayız; DAr-Ge ve Mühendislik depart- manlarımızda uluslararası kullanımı olan CAD ve CAM (Bilgisayar Destekli Tasarım ve Bilgisayar destekli İşleme) programları DÜretim ve Planlama yönetimi için ERP sistemi DKalite Temini için Inspection Ma- nager (Kalite Kontrol Sistemi) Bilgi sistemleri yönetimimiz yine iş- letmemiz ihtiyaçları gözetilerek bün- yemizde gerçekleşmekte ve ihtiyaca göre sürekli güncellenmektedir. Makine parkurunuz hakkında bilgi vererek, son dönemde bu alanda yaptığınız yatırımları ve sağladığı avantajları anlatır mısınız? Makine Parkurumuzu; CNC kontrollü tornalama, CNC frezeleme, CNC de- 44 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

GERİ DÖNÜŞÜM TEKNOLOJİSİ BAŞATLI, PET Geri Dönüşüm Tesisi’ni yeniden yapılandırıyor Şirket, yeni tesis yapılandırmasında yine TOMRA optik ayıklama makineleriyle yaptığı teknoloji yatırımı sayesinde hem PET çapak ürün TOMRA 953 yılında Kayseri’de kurulan sort Flake çapak ayıklama makinesinin Başatlı, Kocaeli’nde kurulu 14.000 m2 alımını gerçekleştirdi. Yeni makinelerin açık ve 10.000 m2 kapalı alana sa- kurulumunun ardından 2022 yılının ba- hip tesisinde “Sıfır Atık Politikası” ilkesi şında aktif olarak çalışmaya başlayacak ile PET ve plastik ambalaj malzemeleri tesiste, PET çapak üretim kapasitesinin son teknolojiyi kullanılarak geri dönüş- ve ürün kalitesinin arttırılması hedefle- türüyor. Şeffaf, yeşil ve mix PET çapakları niyor. üreten Başatlı, 2019 yılından bu yana toplam beş TOMRA optik ayıklama ma- Yeni tesis yatırımları ile ilgili açıklamada kinesi ile faaliyetlerine devam ediyordu. bulunan Başatlı Fabrika Müdürü Ömer PET geri dönüşüm alanında yatırımları- Faruk İbrahimağaoğlu; “TOMRA maki- nı arttıran şirket, yeniden yapılandırdı- nelerimizin performans ve verimliliğin- ğı tesisi için ek olarak bir adet TOMRA den oldukça memnunuz. İlk defa alımı- Autosort® şişe ayıklama ve iki adet Inno- nı gerçekleştirdiğimiz TOMRA Innosort Flake makinelerimizi ve mevcut TOMRA Autosort Flake ayıklama ünitelerimizi kapasite olarak desteklemek, özellikle renkli ve opak malzemelere odaklanmak üzere tercih ettik. Başatlı olarak metal profil ve PET geri dönüşüm operasyon- larımızı aynı tesis içinde sürdürüyorduk. Yeni yatırımlarımız ve yapılandırmamız doğrultusunda aynı kompleks içinde yeni bir ek tesis ile PET geri dönüşüm faaliyetlerimizi geliştiriyoruz. Böylece sektörün en önemli konularından olan şişeden şişeye uygun PET granül üreti- mi için altyapımızı da hazırlamış olduk. Mevcut 5 adet TOMRA optik ayıklama makinemiz ile yeni alımını gerçekleştir- diğimiz 3 TOMRA ünitemizi, yeni PET geri dönüşüm tesisimizde konumlandı- 128 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ekim 2021 45Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

Ömer Faruk İbrahimağaoğlu yüksek kalitede hammadde olarak Başatlı Fabrika Müdürü satışa hazır hale getiriliyor. PET çapaklarımızın ihracat hacmindeki racağız. 2022 yılı başından itibaren 80’i ihraç ediliyor ve ihraç edildiği talepleri göz önünde bulundura- bu tesisimiz, aktif olarak üretime ülkelerde genellikle levha üretimin- rak kalite ve kontrolde çok has- başlayacak” diye belirtti. de ve yüksek kaliteli geri dönüşüm sas bir üretim sürecini yönetiyo- PET çapak kullanılan üretimlerde ruz. TOMRA makineleri ile yüzde Türkiye’de geri dönüşüme değerlendiriliyor. Yıllık 30.000 ton 99’luk saflık sağlayabildiğimiz için yatırım zamanı üretim kapasitesine sahip tesiste, bu gelişmiş ayıklama çözümlerini 2,5 ton/saat üretim kapasitesinden tercih ediyoruz. Daha yüksek kapa- Son yıllarda Türkiye’de geri dönü- 5 ton/saat PET çapak üretimine ge- site, daha yüksek verimlilik ve daha şüm sektörünün yükseliş dönemi lişimi hedefliyor. düşük kayıp oranları elde etmek yaşadığını belirten Ömer Faruk üzere sensör tabanlı ayıklama per- İbrahimağaoğlu; “Pandemi döne- Üretim süreçleri ile ilgili bilgi veren formansımızı sürekli geliştirmeye minde dünyamızı ve çevremizi ko- İbrahimağaoğlu; “Tesisimizde ge- odaklanıyoruz” şeklinde açıkladı. rumanın önemi daha fazla anlaşıl- rek yurtiçi ve gerekse yurtdışından dı ve bu da özellikle geri dönüşüm temin ettiğimiz balyalarımız açı- TOMRA Sorting Geri Dönüşüm konusunda duyarlılığın artmasına lıyor ve hatta dozajlanıyor. Önce- Türkiye ve Orta Doğu Satış Müdü- sebep oldu. Depozito sistemi ile likle içerisindeki yabancı malzeme- rü Serkan Orhan ise; “Çapak ayık- birlikte de geri dönüşüm için tüm ler ayıklanıyor. Sonrasında şişeler lama, şişe ayıklama sürecinin en bireylerin sorumluluk almaya yöne- üzerindeki etiketler alınıp bir ön son adımı olarak giriş malzemesi- leceğini düşünüyoruz. Bu yönelim, yıkama işleminden geçiriliyor. Ön nin parçalanması, elenmesi, yıkan- piyasadaki dinamikleri derinden yıkama sonrası şişeler, TOMRA op- ması ve kurutulması işlemlerinin etkileyecek ve geri dönüştürülmüş tik ayıklama makinelerinden geçiri- ardından gerçekleştiriyor. Innosort malzeme kalitelerinin yükselme- lerek şişe formunda renklerine ve Flake’in sunduğu yükseltilmiş per- sine sebep olacak. Bu değişim ve cinslerine göre ayıklanıyor. Kırma formans sayesinde, TOMRA Recy- dönüşüme ayak uyduran firmalar yıkama hattında istenilen kaliteye cling birbirine mükemmel bağlı ise yüksek bir ivme ile ilerleyecek. ulaştırıldıktan sonra belli işlemler- makineleri ile PET ve poliolefinler Başatlı olarak bu gelişimleri de göz den geçerek çapak formunu alıyor. (PO) için hem şişe hem de çapak önünde bulundurarak TOMRA ma- Çapak formunu alan PET şişeler, ayıklamasını içeren tamamen optik kinelerine yaptığımız yeni yatırım- önce TOMRA Innosort Flake daha bir ayıklama hattı sunabiliyor. Au- larımız ile bu yıl kapasitemizi iki ka- sonra Autosort Flake çapak ayık- tosort malzemenin ön ayıklaması tına çıkartmayı hedefliyoruz” dedi. lama makinelerinden geçerek içe- için kullanılırken, Innosort Flake ve risinde en son kalan renk, polimer Autosort Flake çapak ayıklaması Başatlı tesislerinde geri dönüştürü- ve metal safsızlıklar ayıklanarak en için kullanılıyor. Autosort® Flake, len PET çapakların yaklaşık yüzde şişeden şişeye geri dönüşüm uy- gulamaları gibi en yüksek kalite ta- lepleri ve daha düşük kirlilik seviye- lerine sahip atık akışları ile çalışan üst düzey polimer çapak ayıklama makinemiz. Daha fazla kirlenmiş çapak fraksiyonlarını ayıklamak ve saflaştırmak için geliştirilen In- nosort Flake ise daha esnek bir mekanik kuruluma sahip. Aynı zamanda, PE ve PP’yi ayırmak için PO’ya özgü bir sensör de mevcut. PO çapakları, diğer polimerlerden daha yüksek düzeyde kirliliğe sahip ve renkler karışabiliyor. Tüm bun- ların yanı sıra, metal sensör dışında Autosort Flake ile aynı sensör kon- figürasyonuna sahip” diye belirtti. 46 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021 129Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Ekim 2021

ISITMA TEKNOLOJISI Mimsan “Paket Tip Buhar Santrali STEAMPACK”i pazara sundu Mimsan sıtma sektöründe 38 yılı aşkın de- Çevresel sürdürülebilirlik konusuna neyimiyle faaliyetlerine devam eden öncülük ediyor Mimsan, ileri teknolojileri üretim süreçlerine entegre ederek, yeni model İlk yatırım maliyeti, bakım ve işletme gi- ve kapasite alternatifleriyle sürdürülebi- derleri açısından ideal bir çözüm sunan lir bir gelecek için çalışmalarını sürdürü- yeni ürün ile düşük atık gaz emisyonu yor. Şirket son olarak kullanıcı ihtiyaçları ve yüksek enerji verimliliği sağlamayı doğrultusunda fonksiyonel çözümlerle hedefleyen şirket, çevresel sürdürülebi- modernize ederek, geliştirdiği “Paket lirlik konusuna öncülük etmeye devam Tip Buhar Santrali STEAMPACK”i pazara ediyor. sundu. 4-10 bar arası işletme basıncında Petrokimya, gıda, kağıt, ilaç, plastik 500kg/h-5.000kg/h kapasite aralığında gibi çok sayıda sektörün proses buhar ve Tak-Çalıştır mantığı ile dizayn edilen ihtiyacını sağlamak amacıyla Mimsan STEAMPACK, şase üzerine monte edili- Ar-Ge mühendisleri tarafından geliştiri- yor. Bu özelliği ile kolay taşıma ve kolay len “STEAMPACK Buhar Santrali”, yük- kurulum imkânı sunuyor. sek donanım özellikleriyle üst segment bir ürün olarak göze çarpıyor. Uzaktan erişim özelliği sayesinde mobil cihazlardan anlık olarak; sistem baca sı- caklığı, brülör çalışma durumu, pompa çalışma durumu, sistem basıncı ve bu- har sıcaklık değerleri kontrol edilip, mü- dahale edilebiliyor. Alev-duman borulu, gaz yakıtlı ve ken- dinden ekonomizörlü olan yeni model, monoblok paket içerisinde; degazör, kondens ve ekonomizörü standart ola- rak sunuyor. Özel tasarımı sayesinde baca gazından maksimum ısı transferi sağlayıp, kazan çıkış sıcaklığını 150 °C seviyelerin altına düşürüyor, bu sayede sistem verimini de yüzde 93 mertebe- sinde tutuyor. 47Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021

MAKALE Hidrojellerde Çapraz Bağlanma KAZANCI GÖĞÜŞ Özet çekmiştir. Son yıllarda çevreye duyarlı, Dilruba Öznur, kendi kendini iyileştiren, kendiliğinden TÜZÜM DEMİR ulu ortamda şişme, pH, sıcaklık oluşan iletken, şekil hafızalı ve süper Ayşe Pınar* veya diğer uyaranlara duyarlı- moleküler hidrojeller dahil olmak üze- lık, kendi kendini iyileştirme gibi re çeşitli hidrojel türleri geliştirilmiş ve * Uşak Üniversitesi, Kimya özelliklerinden dolayı kendiliğinden olu- özellikleri çok çeşitli uygulamalarda in- Mühendisliği Bölümü, 64200, şan iletken, şekil hafızalı ve süper mole- celenmiş ve test edilmiştir. Son birkaç UŞAK, Türkiye, (ORCID: küler dahil olmak üzere çeşitli hidrojel yılda, yumuşak robotlardan doku mü- https://orcid.org/0000-0002- türleri geliştirilerek çok çeşitli uygula- hendisliğine kadar geniş bir uygulama 0822-5728), malarda kullanılmaktadır. Hidrojeller, yelpazesine sahip kendi kendini iyileş- fiziksel, kimyasal veya biyolojik yollarla tiren hidrojellerin geliştirilmesine büyük çapraz bağlanmış hidrofilik polimer zin- bir ilgi vardır [1]. cirlerinden oluşan üç boyutlu ağ yapı- sında olup yüzey gerilimi ve kılcal kuv- Hidrojeller, fiziksel, kimyasal veya biyo- vetlerden dolayı ağ yapısı içinde büyük lojik yollarla çapraz bağlanmış hidrofilik miktarda suyu şişmiş halde tutabilirler. polimer zincirlerinden oluşan üç boyutlu Bu çalışmada, çapraz bağlanmanın ve ağ yapısında olup yüzey gerilimi ve kılcal çapraz bağlayıcı özelliklerinin hidroje- kuvvetlerden dolayı ağ yapısı içinde bü- lin özellikleri üzerindeki etkisi, çapraz yük miktarda suyu şişmiş halde tutabi- bağlayıcılar ve çapraz bağlanma meka- lirler [2]. Su içeriği, polimer konsantras- nizmaları tartışılmıştır. Çalışmanın bu yonuna bağlı olmakla birlikte %90-99’a konuda yapılacak çalışmalara katkı sağ- kadar ulaşır. Bu durum, hidrojellerin layacağı düşünülmektedir. yüksek hidrofilikliği dolayısıyla protein- ler ve hücreler gibi biyolojik varlıkları bir Anahtar Kelimeler: Hidrojel, çapraz agregasyon olmadan güvenli bir şekilde bağlayıcı, çapraz bağlanma mekaniz- dahil etme yeteneğini açıklar [3]. ması Çapraz bağlı polimer hidrojeller yüksek Giriş su emme yetenekleri nedeniyle, yapısın- da bulunan mevcut kritik çapraz bağla- Hidrojeller, sulu ortamda şişme, pH, rın varlığı nedeniyle sulu çevre ortamın- sıcaklık veya diğer uyaranlara duyarlılık da veya bir çözücü içine girdiğinde çö- gibi özel özelliklerinden dolayı çok ilgi 48 Plastik & Ambalaj Teknolojisi/Aralık 2021