4.เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน-OBECQA

51 ข. การสรา งความสัมพนั ธกับนกั เรียนและผมู ีสว นไดสวนเสีย Student and Stakeholders (Building STUDENT and Stakeholders Relationships) (1) การจัดการความสัมพันธ (Relationship Management) โรงเรียน มวี ธิ กี ารอยา งไรในการสรา งและจดั การความสมั พนั ธก บั นกั เรยี นและ ผูมีสวนไดสวนเสีย โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทําตลาด สรางและ จัดการความสมั พนั ธ เพอ่ื • ใหไดน ักเรียนใหม และเพ่ิมสวนแบง การรับนักเรยี น • จัดการและยกระดับภาพลกั ษณของโรงเรยี น • รักษานกั เรยี น ตอบสนองความตองการและทาํ ใหดีกวาความคาดหวัง ในแตล ะชว งเวลาของการเปนนกั เรยี น • เพ่มิ ความผกู พนั ของนกั เรยี น ผมู สี วนไดสวนเสยี กบั โรงเรียน(*) (2) การจดั การกบั ขอรองเรยี น (Complaint Management) โรงเรียนมวี ธิ ี จัดการกับขอรองเรียนของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียอยางไร และดาํ เนนิ การอยา งไรในเรือ่ งตอไปน้ี • วิธีการจัดทําใหขอรองเรียนไดรับการแกไข อยางทันทวงทีและมี ประสทิ ธผิ ล • วิธีการจัดการขอรองเรียนที่สามารถเรียกความเช่ือม่ันของนักเรียน กลับคืนมา รวมท้ังเสริมสรางความพึงพอใจและความผูกพันของ นักเรียน และหลีกเล่ียงไมใหขอรองเรียนลักษณะเดียวกันเกิดซ้ํา ในอนาคตได เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 3 ันกเ �รยนและผŒู ีม ‹สวนไดŒ ‹สวนเ ีสย 52 เกณฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน �้พนฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ : หมายเหตุ 3.2 “ความผูกพันของนักเรียน” หมายถึง ลักษณะความผูกพันรวมถึงการคงอยูและ ความจงรกั ภกั ดขี องผเู รยี น ความเตม็ ใจของผเู รยี นทเ่ี จาะจงเลอื กและยงั คงศกึ ษาอยทู โี่ รงเรยี น รวมถึงความเต็มใจที่จะอุทิศตนสนับสนุน และแนะนําผูอ่ืนใหรูจักโรงเรียนและหลักสูตร รวมทง้ั บรกิ ารตา งๆ อยางแข็งขนั หมายเหตุ 3.2ก “คณุ ลกั ษณะของหลกั สตู ร ทสี่ ง เสรมิ การเรยี นรู และบรกิ ารการศกึ ษาอนื่ ๆ” หมายถงึ ลกั ษณะทส่ี าํ คญั ทง้ั หมดของหลกั สตู ร บรกิ ารทสี่ ง เสรมิ การเรยี นรแู ละบรกิ ารการศกึ ษาอนื่ ๆ ที่มีใหกับนักเรียนตลอดชวงระยะเวลาท่ีท้ังสองกลุมมีการสานสัมพันธกับโรงเรียน จุดเนน ควรอยทู อี่ งคป ระกอบทม่ี ผี ลตอ ความนยิ มและความภกั ดี ตวั อยา งเชน องคป ระกอบทที่ าํ ให หลักสตู รและบริการการศกึ ษาอนื่ ๆ ของโรงเรียนแตกตา งจากโรงเรยี นคูแขง หรือโรงเรียน อ่ืนๆ องคประกอบดังกลาวอาจรวมถึง จุดเนนของหลักสูตร การจัดหางานใหนักเรียน หลงั จากทส่ี าํ เรจ็ ตามเปา หมายของการศกึ ษา หรอื วตั ถปุ ระสงคข องการฝก อบรมองคป ระกอบ ของผปู ฏบิ ตั ิงาน กิจกรรมเสริมหลักสตู ร หรือคาเลา เรียนและคา ใชจ า ยทีเ่ ก่ยี วขอ ง หลกั สตู ร ท่ีสงเสริมการเรียนรู และบริการการศึกษาอื่นๆ ที่สําคัญ อาจตองคํานึงถึงวิธีการในการ สื่อสารระหวา งกนั รวมถึงปจ จยั ตาง ๆ เชน การรกั ษาความลับและความปลอดภยั เกยี่ วกับ ขอมูลเฉพาะของนักเรียน ควรรายงานผลลัพธของผลการดําเนินการที่เก่ียวกับคุณลักษณะ ของหลักสูตรท่ีสงเสริมการเรียนรูและบริการการศึกษาอื่นๆ ควรรายงานไวในหัวขอ 7.1 สวนประเด็นตางๆ ที่เก่ียวของกับมุมมองและพฤติกรรม (ผลสัมฤทธ์ิ) ของนักเรียน ควรรายงานไวในหัวขอ 7.2 หมายเหตุ 3.2ก(2) เปาประสงคของการสนับสนุนนักเรียน คือ การทําใหหลักสูตรท่ีสงเสริมการเรียนรู และบรกิ ารการศึกษาอืน่ ๆ ของโรงเรยี นงา ยตอ การเขาถึง และตอบสนองตอความคาดหวัง ของนักเรยี น หมายเหตุ 3.2ข การสรา งความสมั พนั ธก บั นกั เรยี น อาจจะรวมถงึ การพฒั นาความเปน คคู วามรว มมอื หรือการเปนพนั ธมติ ร

53 หมวด 4 การวัด การวิเคราะห และการจัดการความรŒู Measurement, Analysis and Knowledge Management (Measurement, Analysis and Knowledge Management) (100 คะแนน) ในหมวดการวดั การวเิ คราะห และการจดั การความรู เปน การตรวจประเมนิ วา โรงเรยี น มวี ธิ ีการอยางไรในการเลือก รวบรวม วเิ คราะห จดั การ และปรบั ปรงุ ขอ มลู สารสนเทศ และ สินทรัพยทางความรู (KNOWLEDGE ASSETS) โรงเรียนมีการเรียนรูอยางไร และบริหาร จัดการเทคโนโลยีสารสนเทศอยางไร รวมทั้งโรงเรียนใชผลการทบทวนเพื่อปรับปรุงผลการ ดําเนินการอยางไร 4.1 การวัด การวิเคราะห และการปรับปรุงผลการดําเนินการ ของโรงเรียน (Measurement, Analysis and Improvement of Organization Performance): โรงเรียนมีวิธีการอยางไร ในการวัด วเิ คราะห และปรับปรงุ ผลการดาํ เนนิ การของโรงเรียน (55 คะแนน) กระบวนการ ใหอธิบายโดยตอบคาํ ถามตอไปน้ี เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560 ก. การวดั ผลการดําเนินการ (PERFORMANCE MEASUREMENT) (1) ตัววัดผลการดําเนินการ (PERFORMANCE MEASURE) โรงเรียน มีวิธีการอยางไรในการใชขอมูลและสารสนเทศ เพื่อติดตามการ ปฏิบัติการประจําวันและผลการดําเนินการโดยรวมของโรงเรียน โรงเรยี นดําเนนิ การในเรื่องตอ ไปนี้อยา งไร • เลอื ก รวบรวม ปรบั ใหส อดคลอ งไปในแนวทางเดยี วกนั และบรู ณาการ ขอมูลและสารสนเทศเพื่อติดตามการปฏิบัติการประจําวันและผลการ ดาํ เนินการโดยรวมของโรงเรียน • ติดตามความกาวหนาในการบรรลุวัตถุประสงคเชิงกลยุทธและ แผนปฏิบัติการ โรงเรียนมีตัววัดผลการดําเนินการอะไรบาง รวมทั้ง ตัววัดดานการเงินท่ีสําคัญทั้งระยะสั้นและระยะยาว ตัววัดเหลาน้ี ไดร ับการตดิ ตามบอ ยเพยี งใด (2) ขอมลู เชงิ เปรียบเทยี บ (Comparative Data) โรงเรียนมีวธิ กี ารอยางไร ในการเลือกและใชขอมูลและสารสนเทศเชิงเปรียบเทียบท่ีสําคัญ อยางมีประสิทธิผล โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการเลือกและใชขอมูล และสารสนเทศเชงิ เปรยี บเทยี บทสี่ าํ คญั อยา งมปี ระสทิ ธผิ ล เพอ่ื สนบั สนนุ การตัดสินใจในการปฏิบตั ิการ

หมวด 4 การวัด การว�เคราะห และการจัดการความ Œูร 54 (3) ขอ มลู นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี (STUDENT and STAKEHOLDER เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560 Data) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการใชขอมูลและสารสนเทศจาก เสียงของนักเรียน ผูมีสวนไดสวนเสียและตลาด โรงเรียนดําเนินการ ในเร่ืองตอไปนอ้ี ยางไร • เลือกและใช ขอมูลและสารสนเทศจากเสียงของนักเรียน ผูมีสวนได สวนเสียและตลาด (รวมถึงขอมูลที่ประมวลผลเกี่ยวกับขอรองเรียน) อยา งมปี ระสทิ ธผิ ลเพอื่ สรา งวฒั นธรรมทม่ี งุ เนน นกั เรยี นและผมู สี ว นได สว นเสียยิ่งข้นึ และเพอื่ สนบั สนนุ การตดั สินใจในการปฏบิ ตั กิ าร • ใชข อมูลและสารสนเทศท่เี ก็บรวบรวมผา นสือ่ สงั คมออนไลน (*) (4) ความคลอ งตวั ของการวดั ผล (Measurement Agility) โรงเรยี นมวี ธิ กี าร อยางไรเพื่อใหม่ันใจวาระบบการวัดผลการดําเนินการของโรงเรียน สามารถตอบสนองความเปลี่ยนแปลงที่เกิดข้ึนอยางรวดเร็ว หรือที่ ไมไดคาดคิดท้งั ภายในหรือภายนอกองคกร ข. การวเิ คราะหและทบทวนผลการดําเนนิ การ (PERFORMANCE ANALYSIS and Review) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทบทวนผลการดําเนินการและ ขีดความสามารถของโรงเรียน โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการใชตัววัดผล การดําเนินการที่สําคัญของโรงเรียน รวมทั้งขอมูลเชิงเปรียบเทียบและขอมูล นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ในการทบทวนเหลา น้ี โรงเรยี นมวี ธิ กี ารวเิ คราะห อะไรบางเพื่อสนับสนุนการทบทวนเหลานี้และเพื่อทําใหมั่นใจวา ผลสรุปนั้น ใชไ ด โรงเรียนและผูนาํ ระดบั สงู ใชผลการทบทวนในเร่ืองตอ ไปนีอ้ ยา งไร • ประเมินผลความสําเร็จของโรงเรียน ผลการดําเนินการในเชิงแขงขัน ความม่ันคงทาง การเงนิ และความกาวหนาในการบรรลวุ ตั ถุประสงค เชิงกลยุทธและแผนปฏบิ ัตกิ าร • ตอบสนองอยา งรวดเรว็ ตอ ความเปลยี่ นแปลงในดา นความตอ งการของ โรงเรียน และ ความทา ทายในสภาพแวดลอ มท่ีโรงเรยี นดําเนินงานอยู รวมทงั้ ความจาํ เปน เรอื่ งการเปลย่ี นแปลงแบบพลกิ โฉมในโครงสรา งและ ระบบงานของโรงเรียน • คณะกรรมการกาํ กบั ดแู ลโรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไร ในการทบทวนผลการ ดําเนินการของโรงเรียน และความกาวหนาเมื่อเทียบกับวัตถุประสงค เชิงกลยุทธแ ละแผนปฏิบตั ิการ (*)

55 ค. การปรบั ปรุงผลการดําเนินการ (PERFORMANCE Improvement) Measurement, Analysis and Knowledge Management (1) การแลกเปลี่ยนเรียนรูและวิธีปฏิบัติที่เปนเลิศ (Best Practices) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการแลกเปล่ียนเรียนรูวิธีปฏิบัติท่ีเปน เลิศในโรงเรียน โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการคนหาหนวยงานหรือ การปฏิบัติการท่ีมีผลการดําเนินการท่ีดี โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการ คนหาวิธีปฏิบัติที่เปนเลิศ เพื่อการแลกเปล่ียนเรียนรูและนําไปปฏิบัติ ในสว นอื่นๆ ของโรงเรยี น (*) (2) ผลการดําเนินการในอนาคต (Future PERFORMANCE) โรงเรียนมี วธิ กี ารอยา งไรในการคาดการณผ ลการดาํ เนนิ การในอนาคต โรงเรยี น มวี ธิ กี ารอยา งไรในการใชผ ลการทบทวนผลการดาํ เนนิ การ (ทรี่ ะบใุ น 4.1ข) และขอมูลเชิงเปรียบเทียบและเชิงแขงขันท่ีสําคัญเพื่อคาดการณ ผลการดาํ เนินการในอนาคต หากมีความแตกตา งระหวา งการคาดการณ ผลการดําเนินการในอนาคตเหลานี้กับการคาดการณผลการดําเนินการ ของแผนปฏิบัติการ (ที่ระบุใน 2.2 ข) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการ ปรบั คา ความแตกตา งดงั กลา วใหย อมรับได (Reconcile) (3) การปรบั ปรงุ อยา งตอ เนอื่ งและนวตั กรรม (Continuous Improvement and INNOVATION) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการนาํ ผลการทบทวน ผลการดาํ เนนิ การ (ทร่ี ะบใุ น 4.1ข) ไปใชจ ดั ลาํ ดบั ความสาํ คญั ของเรอื่ ง ทตี่ องนาํ ไปปรับปรุงอยางตอ เนอื่ ง และนาํ ไปเปน โอกาสในการสรา ง นวัตกรรม โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการถายทอดลําดับความสําคัญ และโอกาสดงั กลาวไปสกู ารปฏบิ ตั ิไปยงั • คณะทาํ งานหรอื ระดับปฏิบัติ • ผูสงมอบ พันธมติ รและผูใหความรวมมอื ของโรงเรียน เพอ่ื ทาํ ใหม ั่นใจ วา มี ความสอดคลอ งไปในแนวทางเดียวกันกบั โรงเรียน (*) เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 4 การวัด การว�เคราะห และการจัดการความ Œูร 56 เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ : หมายเหตุ 4.1 ผลลพั ธข องการวเิ คราะหแ ละการทบทวนผลการดาํ เนนิ การระดบั องคก ร ควรสนบั สนนุ การจัดทํากลยุทธและการนํากลยุทธไปปฏบิ ตั ิทอี่ ธิบายในหมวด 2 ควรรายงานผลการดาํ เนนิ การขององคก รในหวั ขอ 7.1 ถึง 7.5 หมายเหตุ 4.1ก ขอ มลู และสารสนเทศจากการวดั ผลการดาํ เนนิ การ ควรนาํ มาใชส นบั สนนุ การตดั สนิ ใจ บนพื้นฐานของขอมูลจริงเพ่ือกําหนด และปรับใหสอดคลองไปในแนวทางเดียวกัน ในเรอื่ งทิศทางขององคก รและทรัพยากรท่ีใชใ นหนว ยงาน กระบวนการท่ีสาํ คญั ระดบั ฝาย และระดับองคกร หมายเหตุ 4.1ก(2) ขอมูลและสารสนเทศเชิงเปรียบเทียบไดมาจากการเทียบเคียงกับโรงเรียนอื่นดวย กระบวนการเทยี บเคยี ง และการคน หาตวั เปรยี บเทยี บในเชงิ แขง ขนั กระบวนการเทยี บเคยี ง เปน การเฟน หากระบวนการและผลลพั ธท แ่ี สดงถงึ วธิ ปี ฏบิ ตั แิ ละผลการดาํ เนนิ การทเี่ ปน เลศิ ในกิจกรรมที่คลายคลึงกันทั้งภายในกลุมหรือนอกกลุม การเปรียบเทียบในเชิงแขงขัน เปนการเปรียบเทียบผลการดําเนินการระหวางโรงเรียนกับโรงเรียนคูแขง และโรงเรียนอ่ืน ทม่ี หี ลกั สตู รและบรกิ ารทางการศกึ ษาทคี่ ลา ยคลงึ กนั แหลง สารสนเทศนอ้ี าจมาจากสอ่ื สงั คม ออนไลนหรอื เวบ็ ไซต หมายเหตุ 4.1ข การทบทวนผลการดําเนินการระดับองคกร ควรมาจากการวัดผลการดําเนินการ ระดบั องคก ร ตวั วดั ผลการดาํ เนนิ การทรี่ ายงานไวใ นการตอบหวั ขอ ตา งๆ ของเกณฑ โดยองิ ตามวัตถุประสงคเชิงกลยทุ ธแ ละแผนปฏิบตั ิการ ตามทรี่ ะบุไวในหัวขอ 2.1 และ 2.2 รวมทงั้ อาจมาจากผลการตรวจประเมนิ ภายในหรอื ภายนอกตามเกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งาน คณะกรรมการการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน การวเิ คราะหผ ลการดาํ เนนิ การประกอบดว ย การประเมนิ แนวโนม ของผลการดาํ เนนิ การ การคาดการณในระดับองคกร การเปรียบเทียบความสัมพันธเชิงเหตุและผล และการหา คา ปฏสิ มั พนั ธร ะหวา งกนั การวเิ คราะหด งั กลา วควรสนบั สนนุ การทบทวนผลการดาํ เนนิ การ เพ่ือชวยใหทราบตนเหตุของปญหาและชวยจัดลําดับความสําคัญของการใชทรัพยากร ดวยเหตุนี้ การวิเคราะหจึงตองใชขอมูลทุกประเภท เชน ขอมูลผลการดําเนินการของ หลักสูตร ขอมูลเก่ียวกับนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ขอมูลการเงินและตลาด ขอมูล การปฏบิ ตั กิ าร และขอ มลู เชงิ แขง ขนั การวเิ คราะหน ค้ี วรคาํ นงึ ถงึ ตวั วดั ทเ่ี ปน มาตรการบงั คบั จากภาครัฐดวย (*)

57 4.2 การจัดการความรู สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศ Measurement, Analysis and Knowledge Management (Knowledge Management, Information and Information Technology): โรงเรยี นมวี ิธีการอยางไร ในการจัดการสนิ ทรัพยทางความรูของโรงเรียน สารสนเทศและโครงสรา งพน้ื ฐานดา นเทคโนโลยีสารสนเทศ (45 คะแนน) กระบวนการ ใหอธิบายโดยตอบคําถามตอไปน้ี ก. ความรูข ององคก ร (Organization Knowledge) (1) การจัดการความรู (Knowledge Management) โรงเรียนมีวิธีการ อยางไรในการจัดการความรูของโรงเรียน โรงเรียนดําเนินการในเร่ือง ตอ ไปน้ีอยา งไร • รวบรวมและถายทอดความรขู องบุคลากร • ผสานและหาความสมั พนั ธร ะหวา งขอ มลู จากแหลง ตา งๆเพอ่ื สรา งความ รูใ หม • ถายทอดความรูที่เกี่ยวของระหวางโรงเรียนกับนักเรียนและผูมีสวนได สว นเสยี ผูส ง มอบ พันธมติ ร และผูใหความรวมมอื • รวบรวมและถายทอดความรูที่เก่ียวของ เพื่อใชในการสรางนวัตกรรม และกระบวนการวางแผนเชิงกลยุทธ (2) การเรยี นรรู ะดบั องคก ร (Organization LEARNING): โรงเรยี นมวี ธิ กี าร อยางไรในการใชองคความรูและทรัพยากรตางๆ เพื่อใหการเรียนรู ฝงลกึ ลงไปในวิถกี ารปฏบิ ัติงานของโรงเรียน เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 4 การวัด การว�เคราะห และการจัดการความ Œูร 58 ข. ขอ มูล สารสนเทศ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560 (Data, Information and Information Technology) (1) คุณภาพของขอมูลและสารสนเทศ (Data and Information Quality) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทวนสอบและทําใหมั่นใจถึงคุณภาพ ของขอ มลู และสารสนเทศของโรงเรยี น โรงเรยี นมวี ธิ กี ารจดั การอยา งไร เพื่อทําใหม่ันใจวาขอมูลและสารสนเทศในรูปแบบอิเล็กทรอนิกสและ รูปแบบอ่ืนมีความแมนยํา (Accuracy), ถูกตอง (Validity), คงสภาพ (Integrity), เชื่อถือได (Reliability) และเปน ปจจบุ ัน (2) ความปลอดภัยของขอมูลและสารสนเทศ (Data and Information Security) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทําใหมั่นใจวาขอมูล และสารสนเทศที่ออนไหวหรือสําคัญมีความปลอดภัย โรงเรียน มีวิธีการอยางไรในการทําใหม่ันใจวาขอมูลและสารสนเทศในรูปแบบ อิเล็กทรอนิกสและรูปแบบอื่น เปนความลับและสามารถเขาถึงตามสิทธิ ท่ีเหมาะสม โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการเฝาระวังความปลอดภัย ของระบบสารสนเทศบนไซเบอร (Cyber security) (3) ความพรอมใชงานของขอมูลและสารสนเทศ (Data and Information Availability) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการทาํ ใหม น่ั ใจวา ขอ มลู และ สารสนเทศของโรงเรยี นมีความพรอ มใชงาน โรงเรยี นมีวธิ ีการอยา งไร เพ่ือใหขอมูลและสารสนเทศท่ีจําเปนมีความพรอมใชงาน ดวยรูปแบบ ที่ใชงานงายและทันกาลสําหรับบุคลากร ผูสงมอบ พันธมิตร ผูให ความรว มมอื รวมทง้ั นกั เรียนและผมู ีสว นไดส ว นเสีย (*) (4) คณุ ลกั ษณะของฮารด แวรและซอฟตแ วร (Hardware and Software Properties) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการทาํ ใหม น่ั ใจไดว า ฮารด แวร และซอฟตแ วร มคี วามเชอื่ ถือได ปลอดภยั และใชง านงา ย (5) ความพรอ มใชงานในภาวะฉกุ เฉนิ (Emergency Availability) ในกรณี ฉกุ เฉนิ โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการทาํ ใหม นั่ ใจวา ระบบฮารด แวร และซอฟตแวร รวมทั้งขอมูลและสารสนเทศ มีความปลอดภัย และความพรอมใชงานอยางตอเน่ือง เพ่ือตอบสนองนักเรียนและ ผมู ีสวนไดสวนเสยี อยางมปี ระสิทธผิ ล

59 หมายเหตุ : Measurement, Analysis and Knowledge Management หมายเหตุ 4.2ก(1) การผสานและหาความสัมพันธระหวางขอมูลจากแหลงตางๆ อาจเก่ียวของกับ การจดั การชุดขอมูลขนาดใหญและประเภทขอมูลและสารสนเทศที่แตกตา งกนั เชน ตาราง ขอมูล วีดิโอ และขอความ นอกจากนั้น ความรูขององคกรท่ีสรางขึ้นจากขอมูลเหลาน้ี อาจเปนเพียงการประมวลจากความคิดเห็น และอาจเปดเผยสารสนเทศที่ออนไหว ขององคก รหรอื ของบุคคลซงึ่ ตองมกี ารปกปอ งจากการนาํ ไปใชงานดวยจดุ มงุ หมายอ่ืน หมายเหตุ 4.2 ข(2) การจัดการความปลอดภัยบนไซเบอร (Cyber security) (ความปลอดภัยของขอมูล อิเล็กทรอนิกส) รวมถึงส่ิงตางๆ ดังตอไปน้ี เชน การปกปองมิใหเกิดการสูญเสียขอมูล ที่มีความออนไหวเก่ียวกับพนักงาน ลูกคา และองคกร การปกปองสินทรัพยที่เก็บไวบน “Cloud” หรือนอกการควบคุมขององคกรและสินทรัพยทางปญญา การปกปองมิใหเกิด การร่ัวไหลและนําขอมูลไปใชในทางท่ีผิดที่สงผลดานการเงิน กฎหมาย และชื่อเสียง ขององคกร เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน ้พ�นฐาน ป‚ 2559-2560

60 หมวด 5 ุบคลากร หมวด 5 บคุ ลากร (Workforce) (100 คะแนน) หมวดบุคลากร เปนการตรวจประเมินวาโรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการประเมิน ความตองการดานขีดความสามารถและอัตรากําลังบุคลากร และการสรางสภาพแวดลอม ของบุคลากรที่นาํ ไปสูผลการดําเนนิ งานทด่ี ี นอกจากน้ี ในหมวดนย้ี งั เปน การตรวจประเมนิ วาโรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการสรางความผูกพัน การจัดการ และการพัฒนาบุคลากร เพ่ือนําศักยภาพของบุคลากรมาใชอยางเต็มท่ี ใหสอดคลองไปในทางเดียวกันกับวิสัยทัศน พนั ธกจิ กลยุทธ และแผนปฏบิ ตั กิ ารของโรงเรียน 5.1 สภาพแวดลอ มของบุคลากร (WORKFORCE Environment): โรงเรียนมีวิธกี ารอยา งไรในการสรางสภาพแวดลอมท่เี อือ้ ใหบุคลากร ทาํ งานอยา งมปี ระสทิ ธิผล (45 คะแนน) กระบวนการ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหอธิบายโดยตอบคําถามตอไปน้ี ก. ขีดความสามารถและอัตรากําลังบุคลากร (WORKFORCE CAPABILITY and CAPACITY) (1) ขีดความสามารถและอัตรากําลัง (CAPABILITY and CAPACITY) โรงเรียนมีวิธีการอยางไร ในการประเมินความตองการดาน ขีดความสามารถ และอตั รากาํ ลงั บคุ ลากร รวมทัง้ การประเมินทักษะ สมรรถนะ คุณวุฒิ (Certification) และจํานวนบุคลากรท่ีตองการ ในแตล ะระดบั (Staffing Levels) (2) บุคลากรใหม (New WORKFORCE Members) โรงเรียนมีวิธีการ อยางไรในการสรรหา วาจาง บรรจุ และรักษาบุคลากรใหมไว โรงเรียนทําใหม่ันใจไดอยางไรวาบุคลากรเปนตัวแทนท่ีสะทอนใหเห็นถึง ความหลากหลายทางมุมมอง (Ideas) วฒั นธรรม และวธิ ีคิด (Thinking) ของชุมชน ของบุคลากรท่ีโรงเรียนจาง และชุมชนของนักเรียนและ ผูม ีสว นไดส วนเสีย (3) ความสาํ เรจ็ ในงาน (Work Accomplishment) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไร ในการจัดรูปแบบการทํางาน และบริหารบุคลากร โรงเรียนมีวิธีการ อยา งไรในการจัดรปู แบบการทํางาน และบริหารบคุ ลากรเพ่อื ให • งานของโรงเรยี นบรรลผุ ลสําเร็จ • ใชประโยชนอยางเต็มท่จี ากสมรรถนะหลกั (CORE COMPETENCIES) ของโรงเรียน • สงเสริม สนับสนุนการมุงเนน นกั เรยี นและผมู สี วนไดส วนเสยี • มผี ลการดาํ เนนิ การทีเ่ หนือกวา ความคาดหมาย

61 (4) การจัดการการเปลี่ยนแปลงดานบุคลากร (WORKFORCE Change Workforce Management) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการเตรียมบุคลากร ใหพ รอ มรบั ตอ การเปลย่ี นแปลงความตอ งการดา นขดี ความสามารถ เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 และอัตรากําลังบคุ ลากร โรงเรยี นดําเนินการในเรอื่ งตอ ไปนี้ อยา งไร • บริหารบุคลากร บริหารความตองการของบุคลากร และของโรงเรียน เพื่อทาํ ใหมนั่ ใจวา สามารถดําเนินการไดอยา งตอเนือ่ ง ปอ งกันการลด จาํ นวนของบคุ ลากร และลดผลกระทบ หากเกดิ กรณดี งั กลา ว • การเตรยี มการและบรหิ ารในชว งท่มี ีการเพม่ิ จาํ นวนของบคุ ลากร • การเตรียมบุคลากรสําหรับการเปลี่ยนแปลงในโครงสรางของโรงเรียน และระบบงานเมอื่ จาํ เปน ข. บรรยากาศการทํางานของบุคลากร (WORKFORCE Climate) (1) สภาพแวดลอ มของการทาํ งาน (Workplace Environment) โรงเรยี น ดําเนินการอยางไรเกี่ยวกับการสรางความม่ันใจดานสุขภาพ สวสั ดภิ าพของบคุ ลากร และความสะดวกในการเขา ถงึ สถานทท่ี าํ งาน ของบคุ ลากร • ตัววัดและเปาประสงคในการปรับปรุงปจจัยดานสภาพแวดลอม ในการทาํ งานมอี ะไรบา ง • มีความแตกตางของปจจัย ตัววัด หรือเปาหมายที่สําคัญอะไรบาง สําหรบั สภาพแวดลอ มของสถานทท่ี ํางานทแี่ ตกตา งกนั (2) นโยบาย และสิทธปิ ระโยชน (WORKFORCE Benefits and Policies) โรงเรยี นสนบั สนนุ บคุ ลากรโดยจดั ใหม กี ารบรกิ าร สทิ ธปิ ระโยชน และ นโยบาย อยางไร • โรงเรยี นออกแบบการบรกิ าร สทิ ธปิ ระโยชน และนโยบาย ใหเ หมาะสม กบั ความตอ งการของบคุ ลากรทห่ี ลากหลาย ตามความแตกตา งของกลมุ และประเภทของบุคลากรอยางไร • สิทธิประโยชนท ส่ี ําคญั ที่โรงเรียนจัดใหบ คุ ลากรมอี ะไรบา ง

หมวด 5 ุบคลากร62 หมายเหตุ หมายเหตุ 5.1 “บุคลากร” หมายถึง บุคคลที่มีความเก่ียวของในการทํางานเพ่ือความสําเร็จของ งานของโรงเรียน ซ่ึงไดแก บุคคลท่ีทํางานประจํา ลูกจางช่ัวคราว ผูปฏิบัติงานที่ทํางาน ไมเต็มเวลา ลูกจางตามสัญญาจาง หัวหนาทีมงาน หัวหนางาน และผูบริหารทุกระดับ สว นบคุ ลากรทคี่ วบคมุ โดยคสู ญั ญาควรอธบิ ายในหมวด 2 และหมวด 6 โดยใหเ ปน สว นหนง่ึ ของระบบงานในภาพใหญ สําหรับโรงเรียนหรือสถานศึกษาที่ตองใชอาสาสมัคร คําวา บุคลากรตอ งรวมถงึ อาสาสมัครเหลานีด้ ว ย หมายเหตุ 5.1ก “ขีดความสามารถของบุคลากร” หมายถึง ความสามารถของโรงเรียนในการบรรลุ ผลสําเร็จของกระบวนการทํางานดวยความรู ทักษะ ความสามารถ และสมรรถนะ ของบคุ ลากร ขดี ความสามารถอาจรวมถงึ ความสามารถในการสรา งและรกั ษาความสมั พนั ธ กบั นักเรียนและ ผมู ีสว นไดส วนเสีย การสรางนวัตกรรมและปรับเปล่ยี นไปสเู ทคโนโลยใี หม การพฒั นาหลกั สตู รและการบรกิ ารทางการศกึ ษา กระบวนการทาํ งานใหม และการตอบสนอง ตอความตองการทางการศึกษา ตลาด และกฎระเบียบขอบังคับที่เปลี่ยนแปลงไป คําวา “อตั รากาํ ลงั บคุ ลากร” หมายถงึ ความสามารถของโรงเรยี นทท่ี าํ ใหม น่ั ใจวา มจี าํ นวนบคุ ลากร เพยี งพอในแตล ะระดบั ในการปฏบิ ตั งิ าน เพอ่ื สง มอบสงิ่ ทมี่ คี ณุ คา ทดี่ ที ส่ี ดุ ใหแ กน กั เรยี นและ ผมู สี ว นไดส ว นเสยี ไดส าํ เรจ็ รวมทงั้ ความสามารถในการจดั การระดบั บคุ ลากรตามสภาวการณ การเปลย่ี นแปลง การประเมนิ ความตอ งการดา นขดี ความสามารถและอตั รากาํ ลงั บคุ ลากรควรคาํ นงึ ถงึ ความจาํ เปน ในปจ จบุ นั และอนาคต สอดคลอ งตามเปา ประสงคเ ชงิ กลยทุ ธแ ละแผนปฏบิ ตั กิ าร ทร่ี ะบใุ นหมวด 2 และการคาดการณผลการดาเนินการท่ีอธบิ ายใน 4.1ค(2) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

63 Workforce หมายเหตุ 5.1ก(2) เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ขอกําหนดของหัวขอนี้ กลาวถึงบุคลากรใหมเทาน้ัน การรักษาบุคลากรที่มีอยูแลว ใหพ จิ ารณาในหวั ขอ 5.2 ความผกู พันของบุคลากร หมายเหตุ 5.1ก(3), 5.1ก(4) การจัดรูปแบบการทํางานและบริหารบุคลากรอาจเก่ียวของกับการจัดโครงสราง บุคลากรสําหรับการเปลี่ยนแปลงท่ีโรงเรียนระบุในสภาพแวดลอมภายนอก วัฒนธรรม เทคโนโลยี หรือวตั ถปุ ระสงคเชงิ กลยุทธ หมายเหตุ 5.1ก(4) ก า ร เ ต รี ย ม บุ ค ล า ก ร ใ ห  พ ร  อ ม รั บ ต  อ ก า ร เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ค ว า ม ต  อ ง ก า ร ด  า น ขีดความสามารถและอัตรากําลังอาจครอบคลุมการฝกอบรม การศึกษา การสื่อสาร อยา งสมาํ่ เสมอ การพจิ ารณาเกย่ี วกบั การจา งบคุ ลากรและความพรอ มปฏบิ ตั งิ านในตาํ แหนง / หนา ท่ีใหมของบคุ ลากร การใหค ําปรกึ ษาเกย่ี วกบั อาชพี และบรกิ ารอ่ืน หมายเหตุ 5.1ข(1) ความสะดวกในการเขาถึงสถานท่ีทํางานสามารถทําใหผลิตภาพเพ่ิมข้ึนดวยการ ขจัดอุปสรรคตอผูพิการใหทํางานไดตามศักยภาพของตน สถานที่ทํางานท่ีมีความพรอม ตองสามารถเขา ถึงไดทั้งทางกายภาพ เทคโนโลยี และทัศนคติ (Attitudinally Accessible)

64 หมวด 5 ุบคลากร 5.2 ความผูกพนั ของบคุ ลากร (Workforce Engagement): โรงเรยี นมีวิธกี ารอยางไรในการสรา งความผูกพันของบคุ ลากร เพื่อสรา งสภาพแวดลอมการทํางานทมี่ ีผลการดาํ เนนิ การที่ดี (55 คะแนน) กระบวนการ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหอธบิ ายโดยตอบคําถามตอ ไปนี้ ก. ความผูกพันและผลการปฏิบตั ิงานของบุคลากร (WORKFORCE ENGAGMENT and PERFORMANCE) (1) วัฒนธรรมองคก ร (Organization Culture) โรงเรียนมีวิธีการอยา งไร ในการเสริมสรางวัฒนธรรมองคกรใหเกิดการสื่อสารท่ีเปดกวาง การทํางานทใ่ี หผลการดาํ เนนิ การทีด่ ี และบคุ ลากรทมี่ ีความผูกพนั • โรงเรยี นทาํ ใหม ่ันใจไดอยางไรวา วฒั นธรรมองคกร ไดใชประโยชนจ าก ความหลากหลายของมมุ มอง (Ideas) วัฒนธรรม และวธิ คี ิด (Thinking) ของบุคลากร • โรงเรียนมวี ธิ กี ารอยา งไรในการใหอ าํ นาจการตดั สนิ ใจแกบุคลากร (2) ปจจัยขับเคลื่อนความผูกพัน (Drivers of ENGAGMENT) โรงเรียน มีวิธีการอยางไรในการกําหนดปจจัยสําคัญท่ีสงผลตอความผูกพัน ของบคุ ลากร วธิ กี ารกาํ หนดปจ จยั ทขี่ บั เคลอ่ื นเหลา นแ้ี ตกตา งกนั อยา งไร ตามกลุมและสวนของบคุ ลากร (3) การประเมินความผูกพัน (Assessment of ENGEMENT) โรงเรียน ประเมิน ความผกู พนั ของบุคลากรอยางไร • มวี ิธีการและตัววดั ท้งั ท่ีเปน ทางการและไมเ ปน ทางการอะไรบาง ทใ่ี ช ในการประเมนิ ความผกู พัน และ ความพึงพอใจของบุคลากร • วิธีการและตัววัดเหลาน้ีมีความแตกตางกันอยางไรในแตละกลุม และสวนของบคุ ลากร • โรงเรยี นใชตัวช้วี ัดอื่นๆ เชน อัตราการคงอยูข องบคุ ลากร การขาดงาน การรองทุกข ความปลอดภัยและผลิตภาพ เพ่ือประเมินและปรับปรุง ความผูกพันของบคุ ลากรอยางไร (4) การจัดการผลการปฏิบัติงาน (PERFORMANCE Management) ระบบการจัดการผลการปฏิบัติงานของบุคลากรสนับสนุนทําใหเกิด การทํางานที่ใหผลการดําเนินการท่ีดีและความผูกพันของบุคลากร อยางไร ระบบการจัดการผลการปฏิบัติงานของบุคลากร พิจารณาถึง การบริหารคาตอบแทน การใหรางวัล การยกยองชมเชยและการสราง แรงจูงใจอยางไร ระบบการจัดการผลการปฏิบัติงานของบุคลากร เสริมสรางในเรือ่ งตอไปน้อี ยางไร • การยอมรับความเสี่ยงที่ผานการประเมินผลไดผลเสียอยางรอบดาน (INTELLIGENT RISK TAKING) ท่ีนําไปสูการสรางนวัตกรรม • การมงุ เนน นักเรยี นและผมู ีสวนไดส ว นเสีย • การบรรลุผลสาํ เรจ็ ของแผนปฏิบตั กิ าร

65 ข. การพฒั นาบคุ ลากรและผนู าํ (WORKFORCE and Leader Development) Workforce (1) ระบบการเรยี นรแู ละการพฒั นา (Learning and Development System) ระบบการเรยี นรูและการพฒั นาสนับสนนุ ความตอ งการของโรงเรยี น เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 และการพฒั นาตนเองของบคุ ลากร ผูบริหาร และผนู ําอยา งไร ระบบ การเรียนรูและการพัฒนาของโรงเรียนดําเนนิ การในเรอื่ งตอ ไปนี้อยา งไร • พิจารณาถึงสมรรถนะหลักขององคกร (CORE COMPETENCIES) ความทาทายเชิงกลยุทธ และการบรรลุผลสําเร็จของแผนปฏิบัติการ ทง้ั ในระยะสนั้ และระยะยาวของโรงเรยี น • สนับสนุนการปรับปรุงผลการดําเนินการและการเปลี่ยนแปลงของ โรงเรียน ตลอดจนการสรา งนวตั กรรม • สนบั สนุนจรยิ ธรรม และปฏิบตั งิ านอยา งมจี รยิ ธรรม • ปรับปรุงการมงุ เนนนกั เรยี นและผมู สี ว นไดสว นเสยี • ทําใหม่ันใจถึงการถายโอนความรูจากบุคลากรที่ลาออก หรือเกษียณ อายรุ าชการ • ทาํ ใหม น่ั ใจวา มกี ารผลกั ดนั ใหใ ชค วามรู และทกั ษะใหมใ นการปฏบิ ตั งิ าน (2) ประสิทธิผลของการเรียนรูและการพัฒนา (LEARNING and Development EFFECTIVENESS) โรงเรยี นวธิ กี ารประเมนิ ประสทิ ธผิ ล และประสิทธิภาพของระบบการเรียนรูและการพัฒนาอยางไร โรงเรยี นมวี ิธีการดาํ เนินการในเรอ่ื งตอไปน้ีอยางไร • การเชื่อมโยงผลลัพธการเรียนรูและพัฒนา กับผลการประเมิน ความผกู พนั ของบคุ ลากร และกับผลลพั ธทส่ี าํ คญั ที่รายงานในหมวด 7 • การใชผลความเช่ือมโยงน้ีเพื่อระบุโอกาสในการปรับปรุงความผูกพัน ของบคุ ลากร การเรยี นรู และพฒั นา (3) ความกา วหนา ในวชิ าชพี (Career Progression) โรงเรยี นวธิ กี ารอยา งไร ในการจัดการความกาวหนาในวิชาชีพของโรงเรียน โรงเรียนวิธีการ อยางไรในการจัดการความกาวหนาในวิชาชีพของบุคลากรในโรงเรียน โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการวางแผนการสบื ทอดตาํ แหนง ของผบู รหิ าร และผนู าํ

หมวด 5 ุบคลากร66 หมายเหตุ หมายเหตุ 5.2 ลักษณะของสภาพแวดลอมที่ทําใหเกิด “ผลการดําเนินการที่ดีซึ่งคนที่ปฏิบัติงาน เพ่อื ใหเกดิ ประโยชนสูงสุดตอผเู รยี นและผูมีสว นไดสวนเสียและตอความสาํ เรจ็ ของโรงเรียน เปนกุญแจสําคญั ท่ีทาํ ใหเขาใจถึงความผูกพันของบคุ ลากรท่มี ีตอ โรงเรียน หมายเหตุ 5.2ก(2) ปจจัยขับเคล่ือนความผูกพันของบุคลากร (ระบุใน 1ก(3)) หมายถึง ส่ิงท่ีขับเคลื่อน ความมงุ มัน่ ทั้งทางอารมณแ ละสตปิ ญญาเพื่อใหงานสาํ เร็จ บรรลุพนั ธกิจและวิสยั ทศั นข อง โรงเรียน หมายเหตุ 5.2ก(4) การบริหารคาตอบแทน การยกยองชมเชย การใหรางวัลและสิ่งจูงใจ หมายรวมถึง การเล่ือนตําแหนงและโบนัสที่อิงกับผลการดําเนินการ ทักษะที่เพ่ิมขึ้น การปรับตัวตอ ระบบงานใหมและวัฒนธรรม และปจจัยอ่ืนๆ การยกยองชมเชย อาจเปนทั้งที่เปนตัวเงิน และไมเปนตวั เงนิ เปน ทางการและไมเปน ทางการ และเปน รายบุคคลหรอื เปนกลมุ ระบบการบริหารคาตอบแทนขององคกรภาครัฐบางแหงถูกกําหนดโดยกฎหมาย หรือกฎระเบียบขอ บงั คบั ดงั นั้น การใหรางวลั และการยกยอ งชมเชยตองใชท างเลือกอ่ืน หมายเหตุ 5.2ข สําหรบั การตอบคาํ ถามในหวั ขอนี้ องคกรควรพิจารณาในเร่อื งการพัฒนาการเรยี นรู และความกา วหนา ในอาชพี การงานของบคุ ลากรทเี่ กดิ ขน้ึ ในองคก ร คาํ ตอบควรพจิ ารณาถงึ ขอบเขตของโอกาสในการพฒั นาทอี่ งคก รจดั ให ซง่ึ รวมถงึ การศกึ ษา การฝก อบรม การสอนงาน การเปน พ่เี ลีย้ ง และประสบการณท่ีเกีย่ วขอ งกับงานดวย เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

67 หมวด 6 การปฏบิ ัตกิ าร (Operations) (100 คะแนน) Operations ในหมวดการปฏิบัติการ เปนการตรวจประเมินวาโรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการ ออกแบบ จดั การ ปรบั ปรงุ หลกั สตู ร และสรา งนวตั กรรมของการบรหิ ารจดั การหลกั สตู ร และ กระบวนการทํางาน รวมท้ังปรับปรุงประสิทธิผลของการปฏิบัติการ เพ่ือสงมอบคุณคาแก นกั เรียนและผมู ีสว นไดส วนเสีย และทําใหโรงเรียนประสบความสาํ เรจ็ อยางตอเนอื่ ง 6.1 กระบวนการทาํ งาน (Work Process) : โรงเรยี นมีวธิ ีการอยางไร ในการออกแบบ จัดการ และปรบั ปรุงหลักสูตร และกระบวนการทาํ งานท่สี ําคัญ (55 คะแนน) กระบวนการ ใหอธิบายโดยตอบคําถามตอไปนี้ ก. การออกแบบหลกั สตู รและกระบวนการ (Product and PROCESS Design) (1) ขอ กําหนดของหลกั สตู รและกระบวนการ (Product and PROCESS Requirement) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการจัดทําขอกําหนด ท่ีสําคัญของหลักสูตรและกระบวนการทํางาน กระบวนการทํางาน ทส่ี ําคญั ของโรงเรียนมอี ะไรบา ง และขอกําหนดทีส่ าํ คัญของกระบวนการ เหลาน้คี ืออะไร (2) แนวคดิ ในการออกแบบ (Design Concepts) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไร ในการออกแบบหลกั สตู ร และกระบวนการทาํ งานเพอ่ื ใหเ ปน ไปตาม ขอกําหนดที่สําคัญ โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการนําเทคโนโลยีใหม ความรูขององคกร ความเปนเลิศของหลักสูตร คุณคาในมุมมองของ นักเรียน และความคลองตัวที่อาจตองมี มาพิจารณาในกระบวนการ เหลา นี้ เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 6 การป ิฏ ับติการ68 ข. การจดั การกระบวนการ (PROCESS Management) (1) การนาํ กระบวนการไปปฏิบตั ิ (PROCESS Implementation) โรงเรียน มน่ั ใจไดอ ยา งไรวา การปฏิบัตงิ านประจําวนั ของกระบวนการเหลา นี้ จะเปนไปตามขอกําหนดท่ีสําคัญ โรงเรียนใชตัววัดหรือตัวชี้วัด ผลการดาํ เนนิ การทส่ี าํ คญั และตวั วดั ในกระบวนการอะไรในการควบคมุ และ ปรับปรุงกระบวนการทาํ งาน ตวั วัดเหลาน้ีเช่ือมโยงกบั ผลการดําเนนิ การ และคณุ ภาพของหลักสูตรทไ่ี ดอยางไร (2) กระบวนการสนับสนนุ (Support Process) โรงเรียนมีวิธีการอยา งไร ในการกําหนดกระบวนการสนับสนุนที่สําคัญ กระบวนการสนับสนุน ที่สําคัญมีอะไรบาง โรงเรียนมั่นใจไดอยางไรวาการปฏิบัติงานประจํา ของกระบวนการเหลา นจ้ี ะเปน ไปตามขอ กาํ หนดทส่ี าํ คญั ในการสนบั สนนุ การจดั การเรียนการสอน (3) การปรับปรุงหลักสูตรและกระบวนการ (Product and PROCESS Improvement) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการปรบั ปรงุ กระบวนการ ทํางาน เพื่อปรับปรุงหลักสูตรและผลการดําเนินการเสริมสราง ความแขง็ แกรง ของสมรรถนะหลกั ขององคก ร และลดความแปรปรวน ของกระบวนการ ค. การจดั การนวัตกรรม (INNOVATION Management) โรงเรยี นมีวิธกี ารอยางไรในการจัดการนวตั กรรม โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการดําเนินการตามโอกาสเชิงกลยุทธที่โรงเรียน กาํ หนดเปน ความเสยี่ ง (RISKS) ทผี่ า นการประเมนิ ผลไดผ ลเสยี อยา งรอบดา น (INTELLIGENT RISK) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทําใหทรัพยากร ดานการเงินและดานอื่นๆ ที่พรอมใชสนับสนุนโอกาสเหลานี้ และมีวิธีการ อยางไรในพิจารณายุติโอกาสเชิงกลยุทธในเวลาที่เหมาะสมเพื่อไปสนับสนุน โอกาสทมี่ ีลาํ ดับความสาํ คญั ที่เหนือกวา เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

69 หมายเหตุ : Operations หมายเหตุ 6.1 เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ควรรายงานผลลพั ธข องการปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การดา นหลกั สตู รและกระบวนการ ในหวั ขอ 7.1 หมายเหตุ 6.1ก(1) กระบวนการทาํ งานทส่ี าํ คญั ของโรงเรยี น คอื กระบวนการสรา งคณุ คา ภายในโรงเรยี น ที่สําคัญที่สุด ซึ่งอาจรวมถึงการออกแบบและสงมอบผลิตภัณฑ การสนับสนุนนักเรียน กระบวนการจัดการเรียนการสอน กระบวนการท่ีสําคัญ ไดแก กระบวนการที่เก่ียวของ กบั บุคคลสวนใหญของโรงเรยี น และสรา งคณุ คาแกน ักเรียน ผูม สี ว นไดสวนเสยี และผูมสี ว น เกี่ยวของกับโรงเรยี น หมายเหตุ 6.1ก(2) ความคลอ งตวั อาจเปน ทต่ี อ งการในอนาคต อาจรวมถงึ การเปลยี่ นแปลงกระบวนการ ทํางานซึ่งเปนผลมาจากการเปล่ียนแปลงระบบงานโดยรวม เชน การท่ีโรงเรียนดําเนิน กระบวนการในหวงโซอุปทานเองเพื่อหลีกเล่ียงภาวะการหยุดชะงักของการบริหารจัดการ หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน อันเนื่องมาจากการเปล่ียนแปลงภายนอกของ ภูมิอากาศหรือจากปจจยั อื่นทไี่ มส ามารถคาดเดาได หมายเหตุ 6.1ข(2) กระบวนการสนับสนุนท่ีสําคัญควรเปนการสนับสนุนกระบวนการสรางคุณคาของ โรงเรียน อาจเปนการสนับสนุนผูนําและบุคลากรอื่นๆ ท่ีทําหนาท่ีออกแบบและสงมอบ คุณคาของการจัดการเรียนท่ีดีท่ีสุดใหแกผูเรียน การปฏิสัมพันธกับนักเรียน และการจัด การเรยี นการสอนและกิจการอ่นื ๆ ในโรงเรยี น หมายเหตุ 6.1ข(3) การปรับปรุงผลการดําเนินการของกระบวนการและลดความแปรปรวน โรงเรียน อาจใชแ นวทางตา งๆ เชน ระบบ Lean Enterprise, Six Sigma, ระบบคณุ ภาพมาตรฐาน ISO, PDCA, Balanced Scorecard ศาสตรแ หง การตดั สนิ ใจหรอื เครอ่ื งมอื อน่ื ๆ ในการปรบั ปรงุ กระบวนการ แนวทางเหลานี้อาจเปนสวนหน่ึงของระบบการปรับปรุงผลการดําเนินการ ของโรงเรียนตามทรี่ ะบไุ วใ นโครงรา งองคกร ขอ 2ค หมายเหตุ 6.1ค กระบวนการจัดการนวัตกรรมควรใชประโยชนจากโอกาสเชิงกลยุทธที่อธิบาย ใน 2.1ก(2)

70 หมวด 6 การป ิฏ ับติการ 6.2 ประสทิ ธิผลของการปฏบิ ตั กิ าร (Operational Effectiveness) : โรงเรียนมวี ธิ ีการอยางไร ในการทําใหม ่นั ใจวา มีการบรหิ ารจดั การ การปฏิบตั ิการอยา งมปี ระสิทธิผล (45 คะแนน) กระบวนการ เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหอธิบายโดยตอบคําถามตอไปนี้ ก. ประสทิ ธิภาพและประสิทธผิ ลของกระบวนการ (PROCESS Efficiency and EFFECTIVENESS) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการควบคมุ ตน ทนุ โดยรวมของการปฏบิ ตั กิ าร โรงเรยี นดาํ เนนิ การในเรอ่ื งตอ ไปน้ีอยางไร • นําเรื่องของรอบเวลา ผลิตภาพ รวมท้ังปจจัยดานประสิทธิภาพและ ประสทิ ธิผลอ่นื ๆ มาใชใ นการพจิ ารณากระบวนการทํางาน • ปองกันไมใหเกิดของเสีย ความสูญเปลา ความผิดพลาดของการให บรกิ าร การทาํ งานซํ้าและซ้ําซอ น • ลดการสญู เสียผลติ ภาพของนกั เรยี นใหน อยท่สี ดุ (*) • ลดตน ทุนคา ใชจายในการดาํ เนนิ การ • สรางความสมดุลระหวางความจําเปนของการควบคุมตนทุน กับ ความตองการของนกั เรยี นและผูมีสวนไดส ว นเสยี ข. การจดั การหว งโซอ ุปทาน (Supply-Chain Management) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการจัดการหวงโซอุปทาน และดําเนินการ ในเรอื่ งตอไปนีอ้ ยา งไร • เลือกผูสงมอบและทําใหมั่นใจวาผูสงมอบที่โรงเรียนเลือกมีคุณสมบัติ ที่ตอบสนองตอความจําเปนดานการปฏิบัติการ และพรอมท่ีจะชวย ยกระดบั ผลการดาํ เนนิ การของโรงเรยี น และความพงึ พอใจของนกั เรยี น และผูมสี วนไดสวนเสยี • วดั และประเมินผลการดาํ เนนิ การผสู ง มอบ • ใหข อ มูลปอ นกลับแกผ สู งมอบเพ่อื ชว ยใหเ กดิ การปรับปรงุ • จัดการกบั ผูสง มอบทมี่ ีผลการดําเนินการทไ่ี มด ี

71 ค. การเตรียมความพรอ มดานความปลอดภยั และภาวะฉกุ เฉิน Operations (Safety and Emergency Preparedness) (1) ความปลอดภัย (Safety) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการทําใหเกิด เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 สภาพแวดลอมการปฏิบัติการท่ีปลอดภัย ระบบความปลอดภัยของ โรงเรียนไดคํานึงถึงการปองกันอุบัติเหตุ การตรวจสอบ (Inspection) การวิเคราะหตน เหตขุ องความลม เหลว และการทําใหฟ น คืนสสู ภาพเดมิ อยา งไร (2) การเตรียมความพรอมตอภาวะฉุกเฉนิ (Emergency Preparedness) โรงเรียนมวี ธิ ีการอยางไรเพ่อื ทําใหเกดิ ความมนั่ ใจวา โรงเรียนมกี าร เตรียมความพรอมตอภัยพิบัติ หรือภาวะฉุกเฉิน ระบบการเตรียม ความพรอมตอภัยพิบัติและภาวะฉุกเฉินของโรงเรียน ไดคํานึงถึง การปอ งกนั ความตอ เนอื่ งของการดาํ เนนิ การ และการทาํ ใหฟ น ฟสู สู ภาพ เดิมไดอยางไร ระบบการเตรียมความพรอ มตอ ภัยพบิ ัตแิ ละภาวะฉุกเฉนิ ดงั กลา วไดค ํานึงถงึ การพ่งึ พาผสู ง มอบและพนั ธมติ รอยา งไร หมายเหต:ุ หมายเหตุ 6.2 ข การทาํ ใหม นั่ ใจวา ผสู ง มอบทโี่ รงเรยี นเลอื กมคี ณุ สมบตั ใิ นการตอบสนองความจาํ เปน ดา นการปฏิบัติการและความพงึ พอใจของนักเรยี นและผูมีสวนไดสว นเสีย อาจเก่ยี วของกับ การเปนพันธมติ รกบั ผสู ง มอบเพ่อื ใหไ ดป ระโยชนรว มกัน หมายเหตุ 6.2 ข ขอมูลปอนกลับแกผูสงมอบควรเปนการสื่อสารแบบสองทางเพ่ือเปดโอกาสให ผูส ง มอบอธบิ ายถึงส่ิงท่ตี องการจะไดรบั จากโรงเรียน หมายเหตุ 6.2 ค(2) ภยั พิบตั ิและภาวะฉกุ เฉนิ อาจเกีย่ วกับสภาวะอากาศ สาธารณูปโภค การปองกนั ภัย หรอื เกดิ จากภาวะฉกุ เฉนิ ในระดบั ทอ งถนิ่ หรอื ระดบั ชาติ ความครอบคลมุ ในการเตรยี มความพรอ ม ตอภัยพิบัติและภาวะฉุกเฉินข้ึนอยูกับสภาพแวดลอมของโรงเรียนและความออนไหว ตอการหยุดชะงักของการปฏิบัติการ ระดับการยอมรับความเส่ียงของโรงเรียนข้ึนอยูกับ ลักษณะของหลักสูตร บริการ หวงโซอุปทาน รวมท้ังความตองการและความคาดหวัง ของผูมีสวนไดส ว นเสีย ผลกระทบของการเปล่ยี นแปลงสภาวะภูมิอากาศอาจตอ งพิจารณา ถงึ ความถีภ่ าวะชะงกั งนั การพจิ ารณาเร่อื งภาวะฉกุ เฉินทเ่ี ก่ยี วของกับเทคโนโลยสี ารสนเทศ ควรรายงานไวในหัวขอ 4.2

72 หมวด 7 ผล ัลพ ธ หมวด 7 ผลลพั ธ (RESULTS) (400 คะแนน) ในหมวดผลลัพธนี้ เปนการตรวจประเมินวาโรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการประเมิน ผลการดําเนินการ การปรับปรุง ในดานท่ีสําคัญทุกดาน ไดแก ผลลัพธดานหลักสูตร และกระบวนการ ดานนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ดานบุคลากร ดานการนําองคกร และการกํากับดูแลองคกร และดานการเงินและตลาด นอกจากน้ียังใหแสดงถึงระดับ ผลการดําเนนิ การของโรงเรียนเปรยี บเทียบกบั คูแ ขง ทีเ่ สนอหลกั สตู รท่คี ลายคลงึ กัน 7.1 ผลลัพธด า นหลกั สตู รและกระบวนการ กระบวนการ (Product and Process RESULTS): ผลลพั ธก ารดําเนนิ การดานหลักสูตร และประสิทธผิ ล ของกระบวนการเปนอยา งไร (120 คะแนน) ใหแ สดงขอ มลู และสารสนเทศเพ่อื ตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ ก. ผลลัพธด า นหลักสตู รและกระบวนการจัดการเรยี นการสอน ท่มี งุ เนนนักเรยี น (STUDENT Focused Product and PROCESS Result) ผลลพั ธด า นหลกั สตู ร กระบวนการจดั การเรยี นการสอน และกระบวนการ ที่ใหบริการทางการศึกษาแกนักเรียนเปนอยางไร ระดับปจจุบันและ แนวโนมของตัววัดหรือตัวช้ีวัดที่สําคัญของผลการดําเนินการดานหลักสูตร และกระบวนการจัดการเรยี นการสอนทมี่ คี วามสําคญั และตอบสนองโดยตรง ตอนกั เรยี นเปนอยางไร ผลลพั ธเ หลา นีเ้ มอ่ื เปรยี บเทียบกับผลการดาํ เนินการ ของคูแ ขง เปนอยางไร ผลลพั ธเ หลา นแ้ี ตกตา งกนั ตามหลกั สตู ร กลมุ นกั เรยี น และสว นตลาดอยา งไร (*) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

73 ข. ผลลพั ธด านประสิทธิผลของกระบวนการทาํ งาน RESULTS (WORK PROCESS EFFECTIVENESS RESULTS) (1) ประสิทธิผลและประสิทธิภาพของกระบวนการ (Process EFFECTIVENESS and Efficiency) ผลลัพธดานประสิทธิผลและ ประสทิ ธภิ าพของกระบวนการเปน อยา งไร ระดบั ปจ จบุ นั และแนวโนม ของตัววดั หรือตัวชวี้ ัดท่ีสําคญั ของผลการดาํ เนนิ การ ดา นการปฏบิ ตั กิ าร ของกระบวนการทํางานและกระบวนการสนับสนุนที่สําคัญ รวมทั้ง ผลิตภาพ รอบเวลา และตัววัดอ่ืนๆ ที่เหมาะสม ดานประสิทธิผล ประสทิ ธภิ าพ และนวัตกรรมของกระบวนการเปนอยางไร ผลลัพธเหลานี้เม่ือเปรียบเทียบกับผลการดําเนินการของคูแขงที่มี กระบวนการที่คลายคลงึ กนั เปนอยางไร (*) (2) การเตรยี มพรอ มตอ ภาวะฉกุ เฉนิ (Emergency Preparedness) ผลลพั ธ ดานการเตรียมพรอมตอภาวะฉุกเฉินเปนอยางไร ระดับปจจุบัน และแนวโนมของตัววัดหรือตัวชี้วัดท่ีสําคัญของประสิทธิผลในการ เตรียมความพรอมของโรงเรียนเมื่อเกิดภัยพิบัติและภาวะฉุกเฉิน เปน อยา งไร ผลลัพธเหลานี้แตกตางกันตามสถานที่ดําเนินการหรือประเภทของ กระบวนการอยางไร (*) ค. ผลลพั ธด า นการจดั การหว งโซอ ปุ ทาน (Supply-Chain Management RESULTS) ผลลัพธดานการจัดการหวงโซอุปทานเปนอยางไร ผลลัพธของตัววัดหรือ ตวั ชว้ี ดั ทส่ี าํ คญั ของผลการดาํ เนนิ การดา นหว งโซอ ปุ ทาน รวมทง้ั การมสี ว นรว ม ในการเสริมสรา งผลการดําเนนิ การของโรงเรยี นเปนอยางไร เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 7 ผล ัลพ ธ74 หมายเหตุ : หมายเหตุ 7.1 ผลลพั ธท ร่ี ายงานควรแสดงสารสนเทศทสี่ าํ คญั เพอื่ ใชส าํ หรบั การวเิ คราะหแ ละทบทวน ผลการดาํ เนนิ การขององคก ร (หวั ขอ 4.1) แสดงถงึ การนาํ ความรขู ององคก รมาใช (หวั ขอ 4.2) และใชเ ปน พนื้ ฐานในการปฏบิ ตั กิ ารเพอื่ ปรบั ปรงุ ผลลพั ธด า นการมงุ เนน นกั เรยี น (หวั ขอ 7.2) และดานการเงินและตลาด (หัวขอ 7.5) ไมมกี ารปฏิบัติทเ่ี ก่ียวเน่ืองกันแบบ 1 ตอ 1 ระหวาง หัวขอในหมวดผลลัพธกับเกณฑหมวด 1-6 โรงเรียนควรพิจารณาผลลัพธอยางเปนระบบ โดยผลลพั ธแตล ะตวั ในหมวดผลลพั ธมักมาจากกระบวนการมากกวา 1 หมวด หมายเหตุ 7.1 ก ผลลัพธดานหลักสูตรและกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่มุงเนนนักเรียน ควรเช่ือมโยงกับความตองการและความคาดหวังของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียตามที่ ระบไุ วใ นโครงรา งองคก ร [1.ข.(2)] โดยอา งองิ ตามสารสนเทศทรี่ วบรวมไวใ น หมวด 3 ตวั วดั หรอื ตัวช้ีวัดเหลาน้ีควรตอบสนองปจจัยท่ีมีผลตอความนิยมของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย เชน ปจ จยั ตางๆ ทรี่ ะบไุ วใ นโครงรา งองคกร ขอ 1.ข(2) และ 3.2ก. หมายเหตุ 7.1ข ผลลัพธท ่ีรายงานในหัวขอ 7.1ข ควรตอบสนองขอกําหนดทสี่ ําคญั ในการปฏิบตั กิ าร ตามทรี่ ะบไุ วใ นโครงรา งองคกร และหมวด 6 ตวั วดั และตวั ชว้ี ดั ทเี่ หมาะสมของประสทิ ธผิ ลของกระบวนการทาํ งาน อาจรวมถงึ อตั รา ของเสยี ผลลพั ธข องการสรา งนวตั กรรมของหลกั สตู ร บรกิ าร และระบบงาน ผลลพั ธข องการ ลดความซบั ซอ นของภาระงานภายในและการจาํ แนกภาระงาน การลดของเสยี การปรบั ปรงุ การวางผงั งาน การเปลย่ี นแปลงสดั สว นของการบงั คบั บญั ชารายงานอบุ ตั กิ ารณภ ายใตเ รอื่ ง ความปลอดภยั และอาชวี อนามยั เวลาตอบสนองในการฝก หรอื การซอ มรบั ภาวะฉกุ เฉนิ และ ผลลพั ธใ นการซอมโยกยา ยสถานทที่ าํ งาน หรือการเตรยี มพรอมอ่ืนๆ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

75 หมายเหตุ 7.1ค RESULTS ขอกําหนดน้ีไมไดขอใหรายงานระดับปจจุบันและแนวโนม เนื่องจากผลลัพธ ดานหวงโซอุปทานบางดาน อาจเปนเรื่องเชิงคุณภาพหรือไมสามารถปรับใหอยูในรูปแบบ การรายงานแนวโนมได ตัวอยางสําหรับผูสงมอบอาจเปนจํานวนชั่วโมงของการฝกอบรม เกี่ยวกับหลักสูตรใหมหรือกระบวนการใหม กิจกรรมการแลกเปล่ียนเรียนรู จํานวนช่ัวโมง ในการตรวจสอบซึ่งแตกตางกันไปตามประสบการณของผูสงมอบหรือความซับซอนของ คุณสมบัติ หรือการรวมกันพัฒนาหลักสูตรและกระบวนการ อยางไรก็ตามหากเปนไปได องคกรควรรายงานระดับปจจุบันและแนวโนมของผลลัพธในเชิงปริมาณที่สามารถแสดง ใหเหน็ ถงึ แนวโนมได หมายเหตุ 7.1ค เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ตัววัดและตัวช้ีวัดท่ีเหมาะสมของผลการดําเนินการดานการจัดการหวงโซอุปทาน อาจรวมถึงผลการตรวจประเมินผูสงมอบและพันธมิตร (Supplier and Partner Audits) การสงมอบท่ีทันเวลา ผลการตรวจรับของหลักสูตร บริการ และกระบวนการที่มาจาก ภายนอก ตัววัดและตัวช้ีวัดที่ชวยยกระดับผลการดําเนินการอาจรวมถึงการปรับปรุง ผลของสวนประกอบยอย (Subassembly) และการบริการของผูสงมอบปลายนํ้าท่ีให แกน กั เรียนและผูม สี ว นไดส ว นเสยี

76 หมวด 7 ผล ัลพ ธ 7.2 ผลลพั ธดา นนักเรยี นและผมู ีสว นไดสวนเสยี กระบวนการ (STUDENT and Stakeholder-Focused Results): ผลลัพธการดาํ เนนิ การดานนกั เรียนและผมู สี วนไดส วนเสีย เปนอยางไร (75 คะแนน) ใหแ สดงขอมูลและสารสนเทศเพ่ือตอบคาํ ถามตอไปนี้ ก. ผลลัพธด านนักเรยี นและผูมสี วนไดสว นเสีย (STUDENT and Stakeholder -Focused RESULTS) (1) ความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย (STUDENT Satisfaction) ผลลัพธดานความพึงพอใจและความไมพึงพอใจของ นักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียเปนอยางไร ระดับปจจุบัน และแนว โนมของตัววัดหรือตัวช้ีวัดท่ีสําคัญดานความพึงพอใจ และความไมพึง พอใจของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี เปน อยา งไร ผลลพั ธเ หลา นเี้ มอ่ื เปรียบเทียบกับระดับความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ตอคูแขงและโรงเรียนอ่ืนทมี่ ลี กั ษณะเดยี วกนั เปนอยางไร ผลลัพธแหลาน้ีแตกตางกันตามหลักสูตร กลุมนักเรียนและสวนตลาด อยางไร (*) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

77 (2) ความผูกพันของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย (STUDENT and RESULTS Stakeholder ENGAGEMENT) ผลลัพธดานความผกู พนั ของนักเรยี น และผมู สี ว นไดส ว นเสยี เปน อยา งไร ระดบั ปจ จบุ นั และแนวโนม ของตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทส่ี าํ คญั ดา นการสรา งความผกู พนั และการสรา งความสมั พนั ธ กบั นกั เรยี นและผมู สี ว นไดสว นเสยี เปน อยา งไร • ผลลัพธเหลานี้ เมื่อเปรียบเทียบตลอดชวงของการเปนนักเรียนเปน อยา งไร (*) • ผลลัพธเหลาน้ีแตกตางกันตามหลักสูตร กลุมนักเรียนและสวนตลาด อยา งไร (*) หมายเหตุ : หมายเหตุ 7.2 ผลลพั ธด า นความพงึ พอใจ ความไมพ งึ พอใจ ความผกู พนั ของนกั เรยี นและผมู สี ว นได สว นเสยี และการสรา งความสมั พนั ธก บั นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทรี่ ายงานไวใ นหวั ขอ น้ี ควรเช่ือมโยงกับกลมุ นกั เรียนและผูมสี ว นไดส ว นเสีย และขอบเขตการใหบรกิ าร (สวนตลาด) ท่ีระบุไวในโครงรางองคกร 1ข(2) และหมวด 3 รวมท้ังวิธีการและขอมูลการรับฟงเสียง ของนักเรยี นและผมู ีสวนไดสวนเสียและประเมนิ ตามที่ระบไุ วใ น หวั ขอ 3.1 หมายเหตุ 7.2ก(1) ตัววัดและตัวช้ีวัดดานพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ท่ีมีตอหลักสูตร และกระบวนการจดั การเรยี นการสอน รวมทงั้ บรกิ ารตา ง ๆ ของโรงเรยี น เมอื่ เปรยี บเทยี บกบั ความพึงพอใจของนักเรียนและผมู ีสว นไดสวนเสียของคูแ ขง และโรงเรยี นระดบั ทเี่ ทยี บเคยี ง กันได อาจรวมถึงขอมูลและสารสนเทศจากนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย และจาก องคกรอสิ ระ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

78 หมวด 7 ผล ัลพ ธ 7.3 ผลลพั ธดานบุคลากร (WORKFORCE-Focused RESULT): ผลลพั ธการดําเนินการดานบุคลากรเปนอยางไร (75 คะแนน) กระบวนการ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหแสดงขอ มูลและสารสนเทศเพือ่ ตอบคาํ ถามตอไปน้ี ก. ผลลพั ธดานบุคลากร (WORKFORCE-Focused RESULT) (1) ขดี ความสามารถและอตั รากาํ ลงั บคุ ลากร (WORKFORCE CAPABILITY and CAPACITY) ผลลัพธดานขีดความสามารถและอัตรากําลัง บุคลกรเปนอยางไร ระดับปจจุบันและแนวโนมของตัววัดหรือตัวช้ีวัด ทสี่ าํ คญั ดา นขดี ความสามารถและอตั รากาํ ลงั บคุ ลากร รวมถงึ จาํ นวนของ บคุ ลากรทตี่ อ งการในแตล ะระดบั (Staffing Levels) และทกั ษะทเี่ หมาะสม ของบคุ ลากรเปน อยางไร ผลลพั ธเ หลา นแ้ี ตกตา งกนั ตามความหลากหลายของกลมุ และประเภทของ บคุ ลากรอยา งไร (*) (2) บรรยากาศการทาํ งาน(WORKFORCEClimate) ผลลพั ธด า นบรรยากาศ การทาํ งานเปน อยา งไร ระดบั ปจ จบุ นั และแนวโนม ของตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ท่ีสําคัญดานบรรยากาศการทํางาน รวมถึงสุขภาพ ความปลอดภัย สวัสดภิ าพ การบรกิ าร และสิทธปิ ระโยชนสําหรบั บุคลากรเปนอยางไร (*) ผลลัพธเหลาน้ีแตกตางกันตามความหลากหลายของกลุมและประเภท ของบคุ ลากรอยางไร (*) (3) การทําใหบุคลากรมีความผูกพัน (WORKFORCE ENGAGMENT) ผลลัพธดานการทําใหบุคลากรมีความผูกพัน เปนอยางไร ระดับ ปจจุบันและแนวโนมของตัววัดหรือตัวชี้วัดที่สําคัญ ดานความพึงพอใจ และความผกู พนั ของบคุ ลากรตอ โรงเรียนเปนอยา งไร ผลลัพธเหลานี้แตกตางกันตามความหลากหลายของกลุมและประเภท ของบคุ ลากรอยางไร (*) (4) การพฒั นาบคุ ลากร (WORKFORCE Development) ผลลพั ธด า นการ พฒั นาบุคลากร เปนอยา งไร ระดบั ปจ จบุ ันและแนวโนมของตัววดั หรอื ตัวช้วี ดั ทีส่ ําคัญดานการพฒั นาบคุ ลากรและผูน าํ องคกรเปนอยา งไร ผลลัพธเหลานี้แตกตางกันตามความหลากหลายของกลุมและประเภท ของบคุ ลากรอยา งไร (*)

79 หมายเหตุ : RESULTS หมายเหตุ 7.3 ผลลพั ธท ร่ี ายงานในหวั ขอ นค้ี วรสมั พนั ธก บั กระบวนการทอี่ ธบิ ายไวใ นหมวด 5 รวมทง้ั ตอบสนองตอ กระบวนการทสี่ าํ คญั ทอี่ ธบิ ายไวใ นหมวด 6 และตอ แผนปฏบิ ตั กิ ารขององคก ร และแผนพัฒนาทรพั ยากรบคุ คลหรือบคุ คลตามทอี่ ธิบายไวใ นหัวขอ 2.2 กรณที โ่ี รงเรยี นมอี าสาสมคั รหรอื นกั ศกึ ษาฝก ประสบการณว ชิ าชพี ครู นกั ศกึ ษาฝก งาน ควรรวมผลลัพธข องบุคลากรเหลานดี้ วย (*) หมายเหตุ 7.3ก(3) การรายงานในหัวขอ 7.3ก(3) ควรรวมถงึ ผลลพั ธข องตวั วดั และตัวชี้วดั ตามที่ตอบไว ในหวั ขอ 5.2ก(3) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

80 หมวด 7 ผล ัลพ ธ 7.4 ผลลัพธดา นการนาํ องคกรและการกาํ กับดแู ลองคกร (Leadership and Governance Results) : ผลลัพธด า นการนาํ องคก รและการกาํ กับดแู ลองคก รเปนอยางไร (65 คะแนน) กระบวนการ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหแ สดงขอ มูลและสารสนเทศเพอื่ ตอบคาํ ถามตอไปนี้ ก. ผลลพั ธด า นการนาํ องคก ร การกาํ กบั ดแู ลองคก รและความรบั ผดิ ชอบตอ สงั คม (Leadership, Governance and Societal Responsibility RESULTS) (1) การนําองคก ร (Leadership) ผลลพั ธดานการส่ือสารของผูนําระดบั สูง กบั บุคลากร และนักเรยี นและผูม ีสว นไดส วนเสยี เปนอยา งไร ผลลพั ธ ของตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทส่ี าํ คญั ของการดาํ เนนิ การของผนู าํ ระดบั สงู ในการ สอื่ สารและสรางความผกู พนั กบั บคุ ลากร นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี เพ่ือถายทอดวิสัยทัศนและคานิยมสูการปฏิบัติ การกระตุนใหเกิด การส่ือสารในลกั ษณะสองทิศทาง และการทําใหเกิดการปฏบิ ตั ิการอยาง จริงจังเปน อยา งไร ผลลพั ธเ หลา นแ้ี ตกตา งกนั ตามหนว ยงานตา งๆ ของโรงเรยี น กลมุ นกั เรยี น และผูมีสวนไดส วนเสยี อยางไร (*) (2) การกาํ กบั ดแู ลองคก ร (GOVERNANCE) ผลลพั ธด า นความรบั ผดิ ชอบ ในการกํากับดแู ลองคก รเปน อยางไร ผลลัพธป จ จุบันและแนวโนม ของ ตวั วดั หรอื ตวั ชวี้ ดั ทสี่ าํ คญั ดา นการกาํ กบั ดแู ลองคก ร และความรบั ผดิ ชอบ ดา นการเงินภายในและภายนอกเปนอยา งไร (*) (3) กฎหมายและกฎระเบียบขอบงั คับ (Law and Regulation) ผลลพั ธ ดา นกฎหมายและกฎระเบียบขอ บงั คบั เปน อยา งไร ผลลัพธข องตัววดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทสี่ าํ คญั ดา นการปฏบิ ตั ติ ามหรอื ปฏบิ ตั ไิ ดเ หนอื กวา ขอ กาํ หนด ดานกฎระเบยี บขอบังคบั และกฎหมายเปน อยา งไร ผลลพั ธเ หลา นแ้ี ตกตา งกนั ตามหนว ยงานตา งๆ ของโรงเรยี น เปน อยา งไร (*)

81 RESULTS (4) จรยิ ธรรม (Ethics) ผลลัพธดา นการประพฤติปฏบิ ตั อิ ยางมีจรยิ ธรรม เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 เปน อยา งไร ผลลพั ธข องตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทส่ี าํ คญั ของการประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ อยา งมจี รยิ ธรรม พฤตกิ รรมทล่ี ะเมดิ การประพฤตปิ ฏบิ ตั อิ ยา งมจี รยิ ธรรม และความเชอื่ มน่ั ของผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทมี่ ตี อ ผนู าํ ระดบั สงู และการกาํ กบั ดแู ลองคก รเปนอยา งไร ผลลพั ธเ หลา นแี้ ตกตา งกนั ตามหนว ยงานตา งๆ ของโรงเรยี น เปน อยา งไร (*) (5) สังคม (Society) ผลลัพธดานความรับผิดชอบตอสังคมและการ สนับสนุนชุมชนท่ีสําคัญเปนอยางไร ผลลัพธของตัววัดหรือตัวชี้วัด ที่สําคัญดานความรับผิดชอบตอสังคมและการสนับสนุนชุมชนท่ีสําคัญ เปน อยางไร ข. ผลลพั ธด า นการนาํ กลยทุ ธไ ปปฏบิ ตั ิ (Strategy Implementation RESULTS) ผลลพั ธด า นการบรรลกุ ลยทุ ธแ ละแผนปฏบิ ตั กิ ารของโรงเรยี นเปน อยา งไร ผลลพั ธข องตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทสี่ าํ คญั ของการบรรลกุ ลยทุ ธแ ละแผนปฏบิ ตั กิ าร ของโรงเรียน การสรางและเสริมสรางความแข็งแกรงของสมรรถนะหลักของ องคก ร (CORE COMPETENCIES) รวมทง้ั การดาํ เนนิ การตามความเสยี่ งทผ่ี า น การประเมินผลไดผ ลเสยี อยางรอบดาน (INTELLIGENT RISKS) เปนอยางไร

หมวด 7 ผล ัลพ ธ82 หมายเหตุ : หมายเหตุ 7.4 ขอกําหนดสวนใหญของหัวขอนี้ไมไดขอใหรายงานระดับปจจุบันและแนวโนม เน่ืองจากผลลัพธ บางตัวอาจเปนเรื่องเชิงคุณภาพหรือไมสามารถรายงานเปนแนวโนมได ตวั อยา งเชน ผลลพั ธข องการตดั สนิ ใจเรอ่ื งความกลา เสย่ี งทผี่ า นการประเมนิ ผลไดผ ลเสยี อยา ง รอบดา นและผลลพั ธด า นความรบั ผดิ ชอบในการกาํ กบั ดแู ลองคก รอยา งไรกต็ ามหากเปน ไปได องคกรควรรายงานระดับปจจุบันและแนวโนมของผลลัพธในเชิงปริมาณท่ีสามารถแสดง ใหเ ห็นถงึ แนวโนมได หมายเหตุ 7.4ก(1) การรายงานในหัวขอนค้ี วรสัมพนั ธกับกระบวนการส่ือสารท่รี ะบุไวใ นหวั ขอ 1.1 หมายเหตุ 7.4ก(2) การรายงานในหวั ขอ นอี้ าจรวมถงึ ประเดน็ ทเ่ี กยี่ วกบั รายงานทางการเงนิ และความเสย่ี ง คําแนะนําที่มีความสําคัญของผูตรวจสอบภายในและภายนอกและการตอบสนองของ ผูบริหารในเร่ืองดังกลา ว เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

83 หมายเหตุ 7.4ก(3) RESULTS ผลลัพธดานการปฏิบัติตามกฎระเบียบขอบังคับและกฎหมายควรเปนผลลัพธ ตามกระบวนการและตัววัดที่ระบุไวในหัวขอ 1.2ข ผลลัพธดานอาชีวอนามัยและ ความปลอดภัยของบุคลากร (ตัวอยางเชนการรายงานอุบัติการณ) ควรรายงานไวในหัวขอ 7.1ข(2) และหวั ขอ 7.3ก(2) หมายเหตุ 7.4ก(4) ตัวอยางตัววัดของการประพฤติปฏิบัติอยางมีจริยธรรมและความเช่ือม่ันของ ผมู ีสว นไดส ว นเสียใหด ูหมายเหตขุ องหวั ขอ 1.2ข(2) หมายเหตุ 7.4ก(5) การรายงานในหัวขอน้ีควรครอบคลุมถึงความรับผิดชอบตอสังคมตามท่ีรายงาน ในหวั ขอ 1.2ข(1) และ 1.2ค(1) รวมถงึ การสนบั สนนุ ชมุ ชนทส่ี าํ คญั ขององคก รตามทร่ี ายงานไว ใน 1.2ค(2) ตวั วดั การสนบั สนนุ ใหเ กดิ ความผาสกุ ของสงั คมอาจรวมถงึ การลดการใชพ ลงั งาน การใชพลังงานหมุนเวียน การหมุนเวียนนํ้าเพื่อกลับมาใชใหม การลดคารบอนฟุตพริ้นซ การลดและการใชประโยชนจากของเสียและทางเลือกอื่นสําหรับการอนุรักษทรัพยากร (เชน เพิ่มการประชุมทางไกลแบบภาพและเสียง) และการปฏิบัติตอผูใชแรงงานที่เปน ท่ยี อมรับในระดบั สากล หมายเหตุ 7.4ข ตัววัดหรือตัวชี้วัดการบรรลุแผนกลยุทธและแผนปฏิบัติการควรเช่ือมโยงกับ วตั ถปุ ระสงคเ ชงิ กลยทุ ธแ ละเปา ประสงคท ก่ี าํ หนดไวใ น 2.1ข(1) และตวั วดั ผลการดาํ เนนิ การ และผลทค่ี าดการณไวข องแผนปฏบิ ตั ิการท่รี ะบไุ วใ น 2.2ก(5) และ 2.2ก(6) ตามลาํ ดับ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

84 หมวด 7 ผล ัลพ ธ 7.5 ผลลัพธด า นการเงินและตลาด (Financial and Market Results) : ผลลัพธก ารดาํ เนินการดา นการเงนิ และตลาดมีอะไรบาง (65 คะแนน) กระบวนการ ใหแสดงขอ มูลและสารสนเทศเพอ่ื ตอบคาํ ถามตอไปนี้ ก. ผลลพั ธด า นการเงินและตลาด (Financial and Market RESULTS) (1) ผลการดาํ เนนิ การดา นการเงนิ (Financial PERFORMANCE) ผลลพั ธ ดานการเงินเปนอยางไร ระดับปจจุบันและแนวโนมของตัววัดหรือ ตวั ชวี้ ดั ทสี่ าํ คญั ของผลการดาํ เนนิ การดา นการเงนิ เปน อยา งไร และผลการ ดําเนนิ การดานงบประมาณ (Budgetary Performance) เปน อยา งไร (*) ผลลพั ธเหลา น้แี ตกตางกนั ตามสวนตลาดและกลมุ นกั เรยี นอยางไร (*) (2) ผลลพั ธการดาํ เนินการดา นตลาด (Marketplace PERFORMANCE) ผลลัพธดานการตลาดเปนอยางไร ระดับปจจุบันและแนวโนมของ ตัววัดหรือตัวชี้วัดที่สําคัญของผลการดําเนินการดานตลาดเปนอยางไร รวมถึงสวนแบงตลาด หรือตําแหนงในตลาด การเติบโตทางตลาด สว นแบงตลาด และการเจาะตลาดใหมเ ปนอยางไร (*) ผลลัพธเ หลา น้ีแตกตา งกัน ตามสว นตลาดและกลุมนกั เรียนอยางไร (*) หมายเหตุ : หมายเหตุ 7.5ก(1) สาํ หรบั องคก รทไี่ มแ สวงหาผลกาํ ไร อาจรวมตวั วดั เกยี่ วกบั ผลการดาํ เนนิ การเทยี บกบั งบประมาณ (Performance to Budget) ทนุ สํารอง (Reserve Funds) การลดความสิ้นเปลอื ง หรอื การประหยดั เปอรเ ซน็ ตค า ใชจ า ยการบรหิ ารตอ งบประมาณ และตน ทนุ ดา นการระดมทนุ เทียบกับทุนทีร่ ะดมได เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ 7.5ก(2) สําหรับองคกรที่ไมแสวงหาผลกําไร ในการรายงานหัวขอน้ี อาจรวมตัววัดดานการ บรจิ าคเพอ่ื การกศุ ลหรอื เงนิ ชว ยเหลอื (Charitable Donations or Grants) และจาํ นวนโครงการ หรอื กาํ ไรใหบริการใหม

85 รายละเอยี ดที่เกี่ยวขอŒ งกับเกณฑ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 การเปล่ียนแปลงจากเกณฑ 2557-2558 การปรบั เปลย่ี นของเกณฑใ นครง้ั นี้ มาจากวตั ถปุ ระสงคท สี่ าํ คญั คอื เกณฑต อ งสะทอ น ถึงแนวทางปฏิบัติที่นําสมัยของระบบการนําและผลการดําเนินการท่ีพิสูจนแลววาใชไดผล เพอื่ ใหส อดคลองกับเกณฑรางวัลคุณภาพแหง ชาติ ป 2559-2560 ของสถาบนั เพม่ิ ผลผลติ แหงชาติ คาํ 2 คาํ ท่สี าํ คญั ในประโยคดงั กลา ว คือ “นาํ สมัย” (Leading Edge) และ “พิสูจน วาใชไดผล” (Validated) สะทอนใหเห็นวาเกณฑถูกสรางมาจากวิธีปฏิบัติที่เปนแบบอยาง ท่ีใชไดผลในการจัดการศึกษาและโรงเรียนตางๆ เมื่อโรงเรียนใชวิธีปฏิบัติเหลานี้โดยฝงลึก อยูในระบบการบริหารจัดการ ผลการดําเนินการซึ่งบูรณาการผานมุมมองเชิงระบบแลว จะนําโรงเรียนไปสูความสําเร็จอยางตอเน่ือง วิธีปฏิบัติดังกลาวใชไดผลในทุกโรงเรียน ไมว าเล็กหรือใหญ หรอื องคกรขา มชาติ การเปลี่ยนแปลงเกณฑสําหรับป 2559-2560 กาวขามกรอบของเกณฑไปสู การมองแบบองครวมที่จะชี้นําโรงเรียนไปสูการตัดสินใจที่มีประสิทธิผลท่ีสุดในสภาพ แวดลอมภายนอกท่ีแขงขันและซับซอนมากขึ้นเร่ือยๆ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงาน คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน เกดิ ขน้ึ เพอื่ ชว ยใหท กุ โรงเรยี นปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การ และมุงม่ันสโู รงเรียนประสิทธภิ าพสูง การเปลี่ยนแปลง “เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ขนั้ พน้ื ฐานเพอ่ื ความเปน เลศิ ” เรม่ิ ตน ตง้ั แตก ารใหค วามสาํ คญั กบั มมุ มองเชงิ ระบบของเกณฑ การปรับคานิยมและแนวคิดหลักเกณฑ (ในเลมนี้ สามารถเขาถึงรายละเอียดไดในหลาย ระดับ) ตลอดทั้งมีแผนภาพองครวม (ดูหนา 16) ที่แสดงถึงธรรมชาติของการบูรณาการ องคป ระกอบของเกณฑ นอกจากน้ี ยงั มีอภิธานศพั ท ซึง่ ประกอบดว ยนยิ ามและคําอธิบาย ซึ่งเปนการอธิบายมุมมองท่ีสําคัญของวิธีปฏิบัติและผลการดําเนินการของการเปนผูนํา ในยคุ นี้ คาํ อธบิ ายถงึ การเปลยี่ นแปลงตา งๆ และการเปลย่ี นแปลงทเี่ ฉพาะเจาะจงของเกณฑ ดังน้ี

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256086 แผนภาพรวม (Overview Diagram) แผนภาพถูกออกแบบขึ้นใหมเพื่อแสดงใหเห็นถึงลักษณะของความเปนระบบของ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน การบริหารการ เปลย่ี นแปลง และสภาพการปฏบิ ตั ทิ เ่ี กย่ี วเนอ่ื งกนั ของทง้ั ระบบ โครงรา งองคก รเปน ฉากหลงั ทรี่ องรบั ทกุ ระบบขององคก ร การเนน ใหเ หน็ บทบาททสี่ าํ คญั ของการบรู ณาการแสดงวา ไมม ี องคป ระกอบใดทอี่ ยเู ดยี่ วๆ ทาํ งานไดอ ยา งเปน เอกเทศ แผนภาพรวมไดร วมเอาคา นยิ มและ แนวคดิ หลกั เปนฐานของการนําองคก รและระบบการจดั การผลการดาํ เนนิ การ ค‹านยิ มและแนวคิดหลกั (Core Values and Concepts) คานิยมและแนวคิดหลักไดมีการทบทวนและเรียงสลับใหมเพื่อสะทอนถึงความ เก่ียวของและสัมพันธกับวิธีปฏิบัติและผลการดําเนินการของการเปนผูนํา สิ่งสําคัญที่สุด ประการแรก คอื เกณฑร างวลั คุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พนื้ ฐานนํา เสนอมมุ มองเชิงระบบ ทตี่ องมีการนาํ องคกรอยา งมีวสิ ัยทศั น ซงึ่ เปน คา นิยมสาํ คัญทีส่ ดุ 2 ประการแรก คา นิยมอกี 7 ขอ ถัดมา คือ การทําใหระบบมปี ระสทิ ธผิ ล และคา นิยม 2 ขอ สดุ ทา ย ไดแ ก จรยิ ธรรมและความโปรง ใส (Ethics and Transparency) และการสง มอบคณุ คา และผลลัพธ (Delivering Value and Results) เปน ผลลพั ธ (Outcome) ของการนําแนวทาง เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหงสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐานไปใช

87 อภธิ านศัพท (Glossary of Key Terms) อภิธานศัพท แสดงดวยตัวอักษรขีดเสนใต มีการปรับปรุงอภิธานศัพทหลายตัว ใหทันสมัย คําวา “ความย่ังยืน” ถูกถอดออกจากอภิธานศัพทและขอกําหนดของเกณฑ เน่ืองจากมีการใชคํานี้ในหลายความหมาย ทั้งเรื่องความยั่งยืนขององคกรในภาพรวม ดังที่ใชในเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน จนถึง การใชโดยท่ัวไปในเรื่องความยั่งยืนของสภาพแวดลอม ซึ่งมักทําใหเกิดความสับสน เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐานจงึ ไดเ ลอื กใชค าํ ศพั ท ทเี่ รยี บงาย “ความสําเร็จในปจจบุ นั และในอนาคต” ซ่งึ เปนความจําเปนขององคก รอยูแลว เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐานเพื่อ ผลการดําเนินงานท่ีเปนเลิศ ช่ือของเกณฑแตละหมวดถูกทําใหส้ันลงเหลือเพียงคําเดียว (เชน หมวด 2 กลยุทธ) บางประเด็นถูกแบงสวนยอยเพ่ือใหอานงาย ดังนั้น จึงดูเหมือน เกณฑบางหัวขอ ยาวกวาเดมิ ขอ กําหนดโดยรวม สําหรับแตละหัวขอถกู แสดงโดยตวั อกั ษร ตัวหนาเพ่ือแสดงใหเห็นวาเปนคําถามหลักในแตละชุดคําถาม คําถามที่สําคัญเหลานี้ เปนสาระของหัวขอตางๆ ซ่ึงโรงเรียนสามารถใชคําถามเหลานี้ในการประเมินองคกร อยา งยอ สามารถดูเพิม่ เตมิ ไดท ี่ Baldrige Excellence Builder; see http://www.nist.gov/ baldrige/publications/builder.cfm จากการศึกษาถึงสภาพการแขงขันและแรงกดดันเชิงกลยุทธที่มีตอองคกร พบวา มีประเด็นสําคัญ 3 ดาน ที่เกิดข้ึนและบรรจุในเกณฑฉบับน้ี ไดแก (1) การบริหาร การเปลีย่ นแปลง (2) Big Data และ (3) การเปลย่ี นแปลงของสภาวะภมู อิ ากาศ การบริหารการเปลีย่ นแปลง (Change management) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 การเปล่ียนแปลงองคกรเปนเรื่องที่ยาก และมักทําใหเกิดความปนปวนตอองคกร และบุคลากร การเปลี่ยนแปลงองคกรตองอาศัยความทุมเทและความมุงมั่น ความจําเปน และการตัดสินใจเชิงกลยุทธเกี่ยวกับการเปล่ียนแปลงเปนจุดมุงเนนในการปรับปรุงเกณฑ ที่ผานมา สิ่งกีดขวางท่ีหลายๆ องคกรเผชิญ คือ การออกแบบการเปลี่ยนแปลงนั้น เปนเร่ืองงายกวาการทุมเทและความมุงม่ันเพื่อทําใหเกิดข้ึนจริง การถายทอดสูการปฏิบัติ อยา งสมบูรณ และคงไวซ ่ึงการเปลี่ยนแปลงนัน้ เนื้อหาทเี่ ปลี่ยนแปลงเกณฑป  2559-2560 ใหค วามสําคัญกับความสามารถขององคกรในการสรางใหเ กดิ การเปล่ียนแปลงดงั กลาว

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256088 Big Data สาํ หรบั ทกุ องคก ร การแปลงขอ มลู ใหเ ปน ความรู และแปลงความรใู หเ ปน ขอ มลู เชงิ ลกึ เชิงกลยุทธ (Strategic Insights) เปน ความทา ทายอยา งแทจ ริงของการมีขอ มูลปรมิ าณมาก ในขณะท่ีองคกรแตละแหงอาจมีปริมาณของขอมูลท่ีตองยอยเพ่ือใชในการตัดสินใจ ทแ่ี ตกตา งกนั แตส ิ่งทที่ ุกองคก รตองเผชญิ เชน เดยี วกัน คือ การใชข อ มูลจากแหลงท่ตี า งกัน รวมถงึ คณุ ภาพทแ่ี ตกตา งกนั ของขอ มลู ซง่ึ เปน ความทา ทายขององคก รในการทวนสอบขอ มลู และอาจแยลงหากขอมูลนั้นแสดงในหลากหลายรูปแบบ ทั้งตัวเลข ขอความ วีดิโอ และ รูปแบบอ่ืนๆ ทําใหองคกรตองจัดการกับการวิเคราะหขอมูลท่ีซับซอนมากขึ้น รวมถึง ประเด็นความถูกตองเชื่อถือไดของขอมูล ความทาทายในดานการรักษาความปลอดภัย บนไซเบอรทําใหเกิดความกดดันตอองคกรและเพ่ิมความจําเปนในเร่ืองความซับซอน ขององคก ร นอกจากน้ี ผใู ชง านมคี วามตอ งการเพมิ่ มากขนึ้ ในเรอ่ื งความเรว็ และความพรอ ม ของขอ มลู ในเกณฑฉ บบั น้ี จงึ ไดเ พม่ิ การใหค วามสาํ คญั กบั การวเิ คราะหข อ มลู การคงสภาพ ของขอมูล และการรักษาความปลอดภยั บนไซเบอร การเปลยี่ นแปลงสภาวะภูมิอากาศ (Climate change) องคกรบางแหงมีโอกาสมากกวาในการลดแหลงในการสรางใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ของสภาวะภูมิอากาศ อยางไรก็ตาม ไมมีองคกรใดเลยท่ีจะไมไดรับผลกระทบจากเรื่องน้ี ไมวา จะเปนธุรกิจประเภทและขนาดใด องคกรทีไ่ มแ สวงหาผลกาํ ไร และหนว ยงานราชการ การเกิดพายุรุนแรง ลูกเห็บตก น้ําทวม และไฟฟาดับในพ้ืนที่กวาง สามารถสงผลกระทบ เพ่ิมมากข้ึนเร่ือยๆ ตอหวงโซอุปทาน ความสามารถในการทํางาน ผลิตภาพ และ ความสามารถในการเดินทางเคล่ือนยาย เหตุการณเหลาน้ีไดทําใหเกิดความจําเปนที่จะ ตองมีความชวยเหลือจากหนวยงานภาครัฐและการใหบริการทางสังคม ความหมายของ ผลกระทบจากการเปลย่ี นแปลงสภาวะภมู อิ ากาศของทกุ องคก รเปน เรอ่ื งเกย่ี วกบั การบรหิ าร ความเส่ียง การตัดสินใจเลือก และสรางรูปแบบการทํางานคูขนาน และระบบการบริหาร จัดการผลการดําเนินการทางเลือก โดยไมใชการขยายขนาดการผลิตหรือระบบท่ีสูญเปลา โดยใชเหตุ ระบบสํารองดงั กลาวไดบรรจอุ ยใู นเกณฑ 2559-2560

89 การเปลี่ยนแปลงท่ีสาํ คัญของเกณฑร างวัลคุณภาพ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 แห‹งสํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน สรปุ ไดŒดงั น้ี บทนาํ : โครงร‹างองคกร (Preface: Organizational Profile) ลักษณะองคกร: เพ่ิมคําถามเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดข้ึนเม่ือเร็วๆ นี้ ในองคประกอบดานบุคลากรหรือความจําเปนดานบุคลากร (เดิมอยูในหมวด 5) คําถาม เหลาน้ีกําหนดบริบทสําหรับกลยุทธและประเด็นอ่ืนๆ ของเกณฑ ในหมายเหตุมีการ กลาวถึงขอกําหนดและความคาดหวังของนักเรียน ผูมีสวนไดสวนเสีย และการปฏิบัติการ เกย่ี วกับการหยดุ ชะงกั อันเน่ืองมากจากภัยพิบัตทิ างธรรมชาตแิ ละภาวะฉุกเฉนิ อืน่ สภาวการณขององคกร: เพ่ิมหมายเหตุเกี่ยวกับระดับการรับรูและชื่อเสียง ของโรงเรียน เพ่ือนาํ มาพจิ ารณาในการระบุความทาทายและความไดเปรียบเชงิ กลยทุ ธ หมวด 1 การนาํ องคก ร (Category 1: Leadership) หัวขอ 1.1 การนําองคกรโดยผูนําระดับสูง (Senior Leadership) ถามถึง การกระทําของผูนําระดับสูงในการทําใหองคกรประสบความสําเร็จทั้งในปจจุบันและ ในอนาคต ท้ังขอกําหนดของหัวขอและหมายเหตุกลาวถึงบทบาทของผูนําระดับสูงในการ สอื่ สารและการเปลย่ี นแปลงขององคก ร หัวขอ 1.2 การกํากับดูแลองคกรและความรับผิดชอบตอสังคม (Governance and Societal Responsibilities) ถามถงึ ความรบั ผดิ ชอบของคณะกรรมการในระบบการ กํากบั ดแู ลท่มี ีตอแผนกลยทุ ธขององคกร หมวด 2 กลยทุ ธ (Category 2: Strategy) หวั ขอ 2.1 การจดั ทาํ กลยทุ ธ (Strategy Development) ถามถงึ กระบวนการวางแผน เชงิ กลยทุ ธท ต่ี อบสนองความจาํ เปน ทอี่ าจเกดิ ขนึ้ ในเรอื่ งการเปลย่ี นแปลงแบบพลกิ โฉมและ การจัดลําดับความสําคัญของการเปลี่ยนแปลง คําถามหนึ่งถามถึงการเตรียมการสําหรับ การเปล่ียนแปลงในสภาพแวดลอมดานกฎระเบียบขอบังคับ ในหมายเหตุกลาวถึงประเด็น สาํ คญั ประเดน็ หนง่ึ ทใ่ี นการวางแผนกลยทุ ธ คอื ความสามารถในการใชป ระโยชนจ ากขอ มลู สารสนเทศที่ซบั ซอ นขึน้ และมีปรมิ าณมากขึ้นเรือ่ ยๆ

90 หมวด 3 นกั เรยี นและผมŒู ีสว‹ นไดŒส‹วนเสีย (STUDENT and Stakeholder) หวั ขอ 3.1 เสยี งของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี (VOICE OF THE STUDENT and Stakeholder) ถามถึงความพึงพอใจและความไมพึงพอใจของนักเรียนและผูมี สวนไดสวนเสีย ดวยชุดคําถามเดียวกัน เน่ืองจากกระบวนการนี้มักดําเนินการเหมือนกัน เพอื่ เก็บสารสนเทศท้งั 2 ประเภท หัวขอ 3.2 ความผูกพันของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย (STUDENT and Stakeholder Engagement) ถามเก่ียวกับการบริหารจัดการและยกระดับภาพลักษณ ของโรงเรียน ซ่ึงเปนองคประกอบที่สําคัญของการสรางความสัมพันธกับนักเรียนและ ผูมีสว นไดสวนเสยี หมวด 4 การวัด การวิเคราะห และการจัดการความรูŒ (Category 4: Measurement, Analysis and Knowledge Management) หวั ขอ 4.1 การวดั การวเิ คราะห และการปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การของโรงเรยี น (Measurement, Analysis and Improvement of Organizational Performance) ถามถึงการใชขอมูลเชิงเปรียบเทียบและขอมูลนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ในการ ทบทวนผลการดําเนินการและวิธีการที่โรงเรียนประเมินความจําเปนเร่ืองการเปลี่ยนแปลง แบบพลิกโฉมและระบบงาน หวั ขอ 4.2 การจดั การความรู สารสนเทศ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ (Knowledge Management, Information and Information Technology) ใหความสําคัญกับการรกั ษา ความปลอดภัยของขอมูลสารสนเทศ และการรักษาความปลอดภัยบนไซเบอรในระบบ สารสนเทศของโรงเรยี น รวมทง้ั ความทา ทายในการผสานและหาความสมั พนั ธข องชดุ ขอ มลู ขนาดใหญแ ละขอ มูลท่ีมาจากหลายๆ แหลงเพ่อื สรา งองคความรู เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

91 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมวด 5 บุคลากร (Category 5: Workforce) หวั ขอ 5.1 สภาพแวดลอ มของบุคลากร (WORKFORCE Environment) ถามถงึ วิธีการเตรียมบคุ ลากรสาํ หรับการเปลีย่ นแปลงในโครงสรางองคกรและระบบงาน หัวขอ 5.2 ความผกู พันของบคุ ลากร (Workforce Engagement) มกี ารจดั หัวขอ ใหมใหสอดคลองไปในแนวทางเดียวกันและลดใหเหลือ 2 ประเด็นพิจารณาเพ่ือใหเห็น แนวคิดเช่ือมโยงที่สําคัญระหวางความผูกพันของบุคลากรกับการจัดการผลการดําเนินงาน และเพือ่ ใหประเมินประสทิ ธิผลของระบบการเรียนรแู ละพัฒนาไดด ยี ิง่ ขึน้ หมวด 6 การปฏบิ ัตกิ าร (Category 6: Operations) หัวขอ 6.1 กระบวนการทํางาน (Work Processes) เพ่ิมการจัดการนวัตกรรม เปน กระบวนการทาํ งานท่สี าํ คญั (เดิมอยูในหวั ขอ 6.2) หัวขอ 6.2 ประสิทธิผลของการปฏิบัติการ (Operational Effectiveness) เพิ่ม ประเด็นเพื่อพจิ ารณาเรื่อง ประสิทธิภาพและประสิทธผิ ลของกระบวนการเพอ่ื แสดงใหเ ห็น ชัดเจนถึง จุดมุง เนนของคาํ ถามชุดนี้ หมวด 7 ผลลัพธ (Category 7: Results) ทุกหัวขอในหมวดน้ีไดนําเร่ืองการจําแนกผลลัพธตามกลุมท่ีสําคัญ หรือตลาด หรือ คุณลักษณะของหลักสูตรและการบริการทางการศึกษามาเปนสวนหน่ึงของขอกําหนดยอย แทนท่ีจะเปนขอกําหนดโดยรวม เพื่อใหสอดคลองกับระดับพัฒนาการ การใชขอมูล เชิงเปรียบเทียบไดถูกยายไปไวที่ขอกําหนดยอย รวมถึงปจจัยในระบบการใหคะแนน ท้ังน้ี เพื่อใหส อดคลอ งกับระดบั พัฒนาการ คะแนนของหวั ขอ 7.1 ผลลัพธดานหลักสูตรและกระบวนการ (Product and Process RESULTS) ไดป รับเปน 120 คะแนน หวั ขอ 7.3 ผลลัพธดานบคุ ลากร (Workforce-Focused Results) ไดปรับเปน 75 คะแนน เพ่ือใหตระหนักถึงบทบาทที่สําคัญของผลลัพธเหลาน้ี ในการบรรลุความสําเร็จขององคก ร

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256092 แนวทางการตอบเกณฑ (How to Respond to the Criteria) ในการเตรยี มเอกสารขอรบั รางวลั โรงเรยี นทส่ี มคั รขอรบั รางวลั ควรทาํ ความเขา ใจกบั รายละเอียดในหัวขอ นี้ เพ่ือชว ยใหโ รงเรียนสามารถตอบขอ กําหนดในเกณฑทง้ั 7 หมวดได อยา งมปี ระสทิ ธผิ ล โรงเรยี นจะตอ งจดั ทาํ รายงานวธิ กี ารและผลการดาํ เนนิ งาน (Application Report) โดยตอบขอ กาํ หนดของเกณฑ 17 หวั ขอ ทง้ั กระบวนการและผลลพั ธ พรอ มทงั้ ศกึ ษา “ระบบการใหคะแนน” ประกอบกับแนวทางการใหคะแนน (หนา 130-131) ซง่ึ จะอธิบายวธิ ี การตรวจประเมินการตอบเกณฑและตัดสินการบรรลุผลการดําเนนิ การขององคกร เรมิ่ ตนŒ (First Steps) 1. เรียนรูเกย่ี วกับเกณฑ (Learn about the OBECQA framework) โรงเรียนควรทําความคุนเคยกับสวนตางๆ ดังตอไปน้ี เพื่อทําความเขาใจเกณฑ รางวลั คุณภาพแหง สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน • เกณฑ (หนา 16) • ระบบการใหคะแนน (หนา 124-133) • อภธิ านศพั ท (หนา 98) 2. ทาํ ความเขาใจวิธีการอานและตอบขอ กาํ หนดของหวั ขอตา งๆ ของเกณฑ (Understand how to read and respond to a Criteria item) ทบทวนโครงสรางของเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน (หนา 17) ซ่ึงแสดงประเภทของหัวขอ สวนตางๆ ของหัวขอ และ บทบาทของแตละสวน ควรใหความสําคัญกับขอกําหนดยอยของแตละประเด็นพิจารณา รวมท้ังหมายเหตุดวย ขอกําหนดตางๆ อยูในรูปแบบของคําถาม สวนประเด็นพิจารณา อาจมีหลายคําถาม โรงเรียนตอบประเด็นพิจารณาทุกประเด็น เนื่องจากสารสนเทศ ที่ขาดหายไปจะถือวาเปนความบกพรองในระบบการจัดการผลการดําเนินการขององคกร แตไ มจ าํ เปน ตอ งแยกตอบทลี ะคาํ ถาม และอาจรวมการตอบหลายคาํ ถามในประเดน็ พจิ ารณา เดียวกันเปน กลมุ ตามความเหมาะสม

93 3. ทบทวนแนวทางการใหคะแนน (Review the scoring guidelines) การตอบคําถามตามหัวขอกระบวนการและผลลัพธ ใหอานทบทวนหัวขอ ของเกณฑรวมกับแนวทางการใหคะแนน (หนา 130-131) นอกจากเสริมขอกําหนดใน หัวขอกระบวนการ (หมวด 1-6) แลว แนวทางการใหคะแนนยังใหความสําคัญกับระดับ ความสมบรู ณข องแนวทาง ความครอบคลมุ ของการถายทอดสูก ารปฏบิ ัติ ความครอบคลุม และทั่วถึงของการเรียนรู และการบูรณาการกับองคประกอบอ่ืนๆ ในระบบการจัดการ ผลการดําเนินการ เชนเดียวกนั นอกจากเสริมขอกาํ หนดในหวั ขอผลลัพธ (หมวด 7) แลว แนวทางการใหคะแนนยังใหความสําคัญกับระดับผลการดําเนินการจริง ความสําคัญของ แนวโนม ของผลลพั ธ ขอ มลู เปรยี บเทยี บทเ่ี หมาะสม การบรู ณาการกบั องคป ระกอบทสี่ าํ คญั ของระบบผลการจดั การผลการดาํ เนนิ การขอโงรงเรยี น และผลลพั ธข องกระบวนการปรบั ปรงุ 4. ทาํ ความเขา ใจความหมายของคาํ สาํ คญั (Understand the meaning of key terms) คําท่ีใชในเกณฑอาจมีความหมายแตกตางจากคําจํากัดความมาตรฐานหรือ คําจํากัดความที่ใชในโรงเรียน คําท่ีขีดเสนใตสามารถอานเพิ่มเติมไดในอภิธานศัพท (หนา 98) การทําความเขาใจคําเหลานี้จะชวยใหโรงเรียนประเมินตนเองไดอยางแมนยํา และส่ือสารกระบวนการและผลลัพธของโรงเรียนแกผูตรวจประเมินทั้งภายในและภายนอก องคกรไดอยา งถกู ตอง 5. จดั ทําโครงรางองคก ร (Start with the Organizational Profile) โครงรา งองคก ร (หนา 21-26) เปน จดุ เรม่ิ ตน ทเ่ี หมาะสมทส่ี ดุ ในการจดั ทาํ รายงาน วิธีการและผลการดําเนินงาน การจัดทําโครงรางองคกรหรือแมแตการทบทวนหัวขอตางๆ ของโครงรางองคกร จะชวยใหองคกรนั้นเขาใจวาอะไรคือสิ่งที่เกี่ยวของและสําคัญท่ีสุด ตอการจัดการศึกษา พนั ธกิจ และผลการดาํ เนนิ การขององคกร เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256094 แนวทางการตอบหัวขอŒ ในหมวดกระบวนการ (Responding to Process Items) (หมวด 1-6) แมว า เกณฑจ ะมงุ เนน ผลลพั ธก ารดาํ เนนิ การทสี่ าํ คญั ของโรงเรยี น แตเ ฉพาะตวั ผลลพั ธ เองมีคุณคา ทางดานวนิ จิ ฉัยองคก รนอ ยมาก ตัวอยางเชน ถาโรงเรยี นมผี ลลพั ธไมดี หรือมี อัตราการปรับปรุงชากวาคูแขงหรือโรงเรียนท่ีเทียบเคียงกันได โรงเรียนจําเปนตองเขาใจถึง สาเหตวุ า “ทาํ ไม” จึงเปน เชน น้นั และควรทํา “อะไร” เพื่อเรง การปรับปรุงใหด ีขน้ึ เจตจํานงของหัวขอในหมวดกระบวนการ (หมวด 1-6) กําหนดไวเพ่ือวินิจฉัย กระบวนการทสี่ าํ คญั ทส่ี ดุ ของโรงเรยี นทส่ี ง ผลตอ การปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การของโรงเรยี น ไดม ากที่สุด และนาํ ไปสสู มั ฤทธิผลของการดําเนนิ การทีส่ าํ คัญ การวนิ จิ ฉยั และคณุ ภาพของการใหข อ มลู ปอ นกลบั ขนึ้ อยกู บั เนอื้ หาและความสมบรู ณ ของรายงานวธิ ีการและผลการดําเนินการ ดงั น้ัน โรงเรียนจงึ ควรตอบหวั ขอตา งๆ โดยเนน สารสนเทศของกระบวนการทสี่ าํ คญั เปน หลกั ตามแนวทางการจดั ทาํ และทบทวนสารสนเทศ ดังตอ ไปน้ี 1. เขา ใจความหมายของคาํ ถาม “อยา งไร” (Understand the meaning of how) ในการตอบหัวขอในหมวดกระบวนการ ทมี่ คี าํ ถาม “อยา งไร” โรงเรยี นควรตอบ คาํ ถามดงั กลา วดว ยการนาํ เสนอสารสนเทศของกระบวนการทส่ี าํ คญั ทแี่ สดงถงึ แนวทางการ ถายทอดสูการปฏิบัติ การเรียนรู และการบรู ณาการ (ดรู ะบบการใหค ะแนน หนา 124-133) คําตอบท่ีขาดสารสนเทศดังกลาวหรือคําตอบที่เพียงแตยกตัวอยางเทาน้ันจะถูก ประเมนิ วา “มสี ารสนเทศนอ ยและไมชดั เจน” (Anecdotal Information) แสดงใหเ หน็ ถงึ แนวทางทเ่ี ปน ระบบ (Show that approaches are systematic) แนวทางที่เปนระบบ คือ แนวทางน้ันสามารถทํา/ใชซํ้าได และใชขอมูลและ สารสนเทศเพอื่ ใหเ กดิ การเรยี นรู หรอื อาจกลา วไดว า แนวทางมคี วามเปน ระบบ เมอ่ื แนวทาง นั้นมีการประเมนิ มีการปรับปรงุ มกี ารสรา งนวัตกรรม และมกี ารแบงปน ความรูร วมอยดู วย ซงึ่ จะสงผลใหแ นวทางน้นั มรี ะดบั ความสมบูรณม ากขน้ึ

95 แสดงการถายทอดสูการปฏบิ ัติ (Show deployment) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ในการตอบเกณฑ ควรสรปุ วิธกี ารนาํ แนวทางไปปฏิบตั ใิ นสวนตางๆ ขององคก ร แสดงหลกั ฐานการเรยี นรู (Show evidence of learning) แสดงหลักฐานของวงจรการประเมินและการปรับปรุงกระบวนการ รวมทั้ง โอกาสของการสรางนวัตกรรม แสดงใหเห็นวามีการแบงปนการปรับปรุงกระบวนการกับ หนวยงานอน่ื ๆ ขององคก รทีเ่ หมาะสมเพอ่ื ใหเกดิ การเรยี นรูระดบั องคกร แสดงการบรู ณาการ (Show integration) การบูรณาการแสดงความสอดคลองไปในแนวทางเดียวกันและความกลมกลืน ระหวางกระบวนการ แผนงาน ตวั วดั การปฏิบตั ิการ และผลลัพธ ซงึ่ ทําใหเ กิดประสิทธิภาพ และประสทิ ธผิ ลของโรงเรียน การแสดงถึงความสอดคลองไปในแนวทางเดียวกันในหมวดกระบวนการและ การตดิ ตามตวั วดั ทส่ี อดคลองกนั ในหมวดผลลัพธจ ะปรับปรงุ ผลการดําเนนิ การของโรงเรยี น การตอบเกณฑใหแ สดงถึงความสอดคลองไปในแนวทางเดียวกนั 4 ประการ คือ • ในสว นโครงรางองคกร ควรระบใุ หช ัดเจนวา อะไรบางท่ีสาํ คญั ตอองคก ร • ในสว นกลยุทธ (หมวด 2) รวมทัง้ วตั ถุประสงคเ ชงิ กลยุทธ แผนปฏิบัตกิ าร และ สมรรถนะหลกั ขององคก ร (Core Competencies) ตองแสดงใหเหน็ อยา งเดนชดั ถงึ ประเด็น ที่มุงเนนมากทส่ี ดุ และอธิบายวาการถา ยทอดสูก ารปฏิบตั ิบรรลุผลไดอยางไร • ในสวนการวิเคราะหและการทบทวนในระดับองคกร (หัวขอ 4.1) ตองแสดง ถึงวิธีการที่โรงเรียนวิเคราะหและทบทวนสารสนเทศเกี่ยวกับผลการดําเนินการเพื่อกําหนด ลาํ ดบั ความสําคญั • ในสวนกลยุทธ (หมวด 2) และการปฏิบัติการ (หมวด 6) ควรแสดงใหเห็น อยางเดนชัดถึงระบบงาน และกระบวนการทํางานท่ีมีความสําคัญตอผลการดําเนินการ โดยรวมของโรงเรยี น

96 2. เขาใจความหมายของคาํ ถาม “อะไร” (Understand the meaning of what) หัวขอในหมวด 1-6 มีคาํ ถาม “อะไร” อยู 2 แบบ ดังนี้ คําถามแบบที่ 1 เปนการถามถึงสารสนเทศพ้ืนฐานเก่ียวกับกระบวนการ ท่ีสําคัญและข้ันตอนการดําเนินการ การตอบแตเพียงวา “ใคร” เปนผูรับผิดชอบอาจมี ประโยชนบ า ง แตก ารตรวจประเมนิ หรอื ขอ มลู ปอ นกลบั ตอ งการใหอ ธบิ ายวธิ กี ารทาํ งานของ กระบวนการน้ัน คาํ ถามแบบที่ 2 เปน การถามใหร ายงานผล แผน วตั ถปุ ระสงค เปา ประสงค หรอื ตัววัดท่ีสําคัญของโรงเรียนวาคือ “อะไร” คําถามเหลาน้ีกําหนดบริบทเพื่อใหโรงเรียนแสดง ใหเห็นถึงความสอดคลองไปในแนวทางเดียวกัน ตลอดทั้งการบูรณาการกันของระบบการ จัดการผลการดําเนินการ ตัวอยางเชน เมื่อโรงเรียนกําหนดวัตถุประสงคเชิงกลยุทธแลว แผนปฏิบัติการ ตัววัดผลการดําเนินการและผลลัพธบางตัวท่ีรายงานไวในหมวด 7 ตอ งสัมพนั ธก ับวัตถุประสงคเ ชงิ กลยุทธท ่รี ะบไุ วดวย แนวทางการตอบหวั ขอŒ ในหมวด 7 (Responding to Results Items) 1. มงุ เนน ผลลพั ธการดาํ เนนิ การของโรงเรียนทสี่ ําคญั ท่สี ุด (Focus on Your Organization’s most Critical Performance Results) การรายงานผลลัพธตองครอบคลุมขอกําหนดที่สําคัญที่สุดตอความสําเร็จ ของโรงเรยี น ตามทแ่ี สดงไวอ ยา งเดน ชดั แลว ในโครงรา งองคก ร หมวดการนาํ องคก ร กลยทุ ธ นักเรยี นและผมู สี ว นไดส วนเสยี บคุ ลากร รวมท้ังการปฏบิ ตั กิ าร เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

97 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 2. รายงานผลการดาํ เนนิ การแนวโนม และการเปรยี บเทยี บและแสดงการบรู ณการ (Report Levels, Trends, Comparisons and Show Integration) • รายงานระดบั ผลการดาํ เนินการ (Report performance levels) โดยใชม าตรวัด ทสี่ ่ือความหมายไดช ดั เจน • รายงานแนวโนม (Report Trends levels) เพ่ือแสดงทิศทางของผลลัพธ อัตราการเปลี่ยนแปลง และขอบเขตของการถายทอดสูการปฏิบัติตองมีขอมูลยอนหลัง อยางนอยสามชุดขอมูลเพ่ือใหเห็นแนวโนมชัดเจน แนวโนมควรแสดงผลการดําเนินการ ที่ผานมาในอดีตและปจจุบัน โดยไมรวมผลการดําเนินการท่ีคาดการณไว (ในอนาคต) นอกจากน้ี ไมมีการจํากัดชวงเวลาข้ันตํ่าของขอมูลแนวโนม แตชวงเวลาระหวางชุดขอมูล ควรสื่อความหมายของตัววัดท่ีรายงาน ขอมูลแนวโนมของตัววัดบางตัวอาจมีระยะนานถึง 5 ปห รอื มากกวา หรอื นอ ยกวา 1 ปข นึ้ อยกู บั ความสาํ คญั ของตวั วดั สาํ หรบั ผลลพั ธท สี่ าํ คญั ๆ โรงเรียนควรรายงานขอมูลใหมเทาที่มี ถึงแมวาจะยังไมเห็นแนวโนม ท้ังน้ี ควรอธิบาย แนวโนม ท่ดี ีหรอื แนวโนม ในทางลบดวย • รายงานการเปรียบเทียบ (Report comparisons) เพื่อแสดงผลลัพธ การเปรยี บเทยี บกับโรงเรียนอ่ืนทเ่ี ลอื กมาอยา งเหมาะสม • รายงานการบรู ณาการ (Show integration) โดยแสดงผลลัพธทที่ งั้ หมด และ จาํ แนกตามกลมุ ทจี่ ดั ไว (เชน ตามกลมุ นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี บคุ ลากร กระบวนการ และกลมุ ตามหลกั สูตรท่ีสาํ คญั ) การตอบเกณฑอย‹างมปี ระสทิ ธิภาพ (Responding Efficiently) 1. อา งอิงหวั ขอ อ่ืนตามความเหมาะสม (Cross-reference when appropriate) เพ่ือทําใหมั่นใจวาคําตอบในแตละหัวขอมีความสมบูรณในตัวเองมากท่ีสุด และ คําตอบของเกณฑในหัวขอตางๆ มีความสอดคลองกัน เพื่อบรรลุเปาหมายน้ี ใหโรงเรียน อา งองิ คาํ ตอบในหวั ขอ อน่ื ๆ ตามความเหมาะสมแทนการกลา วซาํ้ ถงึ สารสนเทศเดมิ ในกรณี ดังกลาว ควรรายงานสารสนเทศของกระบวนการท่ีสําคัญไวในหัวขอที่ตองการสารสนเทศ นน้ั ตวั อยา งเชน ระบบการพัฒนาและการเรียนรูของบคุ ลากร ควรรายงานอยา งละเอียดไว ในหัวขอ 5.2 และหากตองกลาวถงึ เร่อื งการพัฒนาและการเรยี นรใู นหวั ขอ อนื่ อกี ควรอางอิง หัวขอ 5.2 โดยไมต อ งอธบิ ายรายละเอยี ดซ้ําเดิม

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256098 2. ใชรปู แบบที่กระชบั (Use a compact format) เพื่อการใชพ้ืนท่ีใหเกิดประโยชนสูงสุด ควรนําเสนอสารสนเทศใหกระชับ โดยใชแ ผนภูมแิ สดงการไหลของงาน (Flowcharts) ตาราง และหวั ขอ สนั้ ๆ (Lists) การจํากัด จาํ นวนหนา ของรายงานวธิ กี ารและผลการดาํ เนนิ การนนั้ กาํ หนดไวม วี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื บงั คบั ใหโ รงเรยี นพจิ ารณาถงึ สง่ิ ทส่ี าํ คญั ทสี่ ดุ ในการบรหิ ารจดั การโรงเรยี นและการรายงานผลลพั ธ 3. ใชกราฟ และตาราง (Use graphs and tables) ผลลพั ธส ว นใหญอ าจนาํ เสนอในรปู แบบทกี่ ระชบั โดยใชก ราฟและตาราง ผลลพั ธ ท่ีแสดงความตอเน่ืองในชวงเวลาใดเวลาหนึ่งหรือเปรียบเทียบกับโรงเรียนอื่นควร “ปรับให เปนฐานเดียวกัน” (ไดแก การนําเสนอในรูปอัตราสวนสําหรับขอมูลที่มีความแตกตาง ของขนาด) ตัวอยางเชน การรายงานแนวโนมความปลอดภยั เปน จาํ นวนวนั ทาํ งานท่สี ูญเสยี ตอจํานวนพนักงาน 100 คน จะมีความหมายมากกวาการรายงานจํานวนวันทํางาน ที่สูญเสียไปท้ังหมด โดยเฉพาะถาจํานวนพนักงานไมคงที่ในชวงเวลาที่รายงานผล หรือ ในกรณีท่ีองคกรมีการเปรียบเทียบผลลัพธกับองคกรอ่ืนท่ีมีจํานวนพนักงานตางกัน ตัวอยางกราฟ แสดงถึงขอมูลท่ีองคกรอาจนําเสนอเปนสวนหน่ึงของคําตอบหัวขอ 7.1 ผลลัพธดานผลิตภัณฑและกระบวนการ ในสวนโครงรางองคกร มีการระบุวา Six Sigma เปน องคป ระกอบทส่ี าํ คญั ในระบบการปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การ โดยมขี องเสยี ตอ ลา นหนว ย เปนตัววัดที่สําคัญตวั หนึ่ง (Defects per million opportunities) ภาพประกอบ 3 แนวโนมความปลอดภยั เปน จาํ นวนวันทํางานทีส่ ูญเสยี ตอจาํ นวน พนกั งาน 100 คน ระหวา งป 2008-2014 ที่มา : สํานักงานเพม่ิ ผลผลิตแหงชาติ. (2559). รางวลั คณุ ภาพแหงชาติ. หนา 83.

99 กราฟดังกลา วเปนตวั อยา งที่ดีในการรายงานผลไดช ัดเจนและมีประสทิ ธผิ ล ดังน้ี เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 • ใหข อ มลู รายละเอียดของแกนทงั้ สองแกนและหนว ยวัดอยา งชดั เจน • มกี ารแสดงระดบั และแนวโนม ขอ มูลของตวั วดั ผลการดําเนินการท่สี าํ คัญ เชน ของเสยี ตอ ลา นหนวย • แสดงผลลัพธใ นชวงเวลาหลายๆ ป • ลูกศรชีล้ งแสดงใหเห็นวาแนวโนมที่ลดลงเปนสิ่งดสี ําหรบั ตวั วดั น้ี • แสดงขอ มูลเปรยี บเทยี บทเ่ี หมาะสมอยา งชดั เจน • เพยี งกราฟเดยี ว องคกรสามารถแสดงใหเหน็ วามกี ารจัดกลุมออกเปน 3 สาย ผลิตภัณฑ โดยมกี ารติดตามผลในแตละสายผลติ ภณั ฑ • มีการคาดการณผลการดําเนินการที่ปรับปรุงใหดีข้ึน รวมทั้งการปรับปรุง อยางฉีกแนวหรือกาวกระโดด ในป 2013 เมื่อเทียบกับผลการดําเนินการที่ผานมาของสายผลิตภัณฑ ขอมูลเน้ือหาควรอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงอยางกาวกระโดด และอาจอางวาเปนผลจาก การเรยี นรทู ่สี าํ คัญจากสายผลติ ภัณฑ ก การอธิบายกราฟโดยใชแนวทางการใหคะแนน จะทําใหเปนท่ีสังเกตเกี่ยวกับ การดําเนินการขององคก รและรักษาระดบั ความสมบรู ณข ององคกร ดังน้ี • ผลการดําเนินการโดยรวมขององคกรในปจจุบันอยูในระดับดีเย่ียม ซึ่งสรุป ไดจากการเปรียบเทียบกับคูแขงในอุตสาหกรรมเดียวกัน และกับองคกร “ระดับโลก” ในสายผลติ ภณั ฑ ก • ผลการดําเนินการโดยรวมขององคกรแสดงถึงแนวโนมการปรับปรุงท่ีดีและ ย่งั ยืน • สายผลิตภัณฑ ก เปนผูนําดานผลการดําเนินการในปจจุบัน แสดงถึง ผลการดําเนินการที่ดีและยั่งยืน (ของเสียตอลานหนวยประมาณ 5) และมีแนวโนมที่ดีขึ้น ต้ังแตป  2011 • สายผลิตภัณฑ ข มกี ารปรบั ปรงุ ทีร่ วดเร็ว โดยมผี ลการดาํ เนินการใกลเคยี งกบั คูแขง ท่ีเกงที่สุดในอุตสาหกรรมเดียวกนั แตยังตามหลังสายผลติ ภณั ฑ ก • สายผลิตภัณฑ ค ซ่ึงระบุในรายงานวิธีการและผลการดําเนินงานวาเปน ผลิตภัณฑใหมประสบปญหาเกี่ยวกับของเสียในชวงตน แตคาดการณวาจะมีการปรับปรุง ทด่ี ขี นึ้ (องคก รควรอธบิ ายปญ หาทเ่ี กดิ ขนึ้ ในชว งตน นอ้ี ยา งสน้ั ๆ และสาเหตขุ องการปรบั ปรงุ ท่ีดีข้นึ ) • องคกรมีการคาดการณถึงการลดลงของอัตราของเสียในทุกสายผลิตภัณฑ สายผลติ ภณั ฑ ค ยังคงมกี ารปรบั ปรงุ ท่ีลาหลงั กวาสายผลิตภณั ฑอ ืน่ ๆ องคกรคาดการณวา สายผลิตภัณฑ ก จะบรรลุเปาหมาย Six Sigma ภายในป 2015

อ ิภธานศัพ ท100 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560อภธิ านศพั ท (Glossary) อภิธานศัพทจะอธิบายคําศัพทในเกณฑ และแนวทางการใหคะแนนท่ีขีดเสนใตไว ประโยคแรกตอจากอภิธานศัพทแตละคําจะแสดงความหมายดวยตัวอักษรตัวเขมประโยค ถัดมาในยอหนาแรกเปนการขยายความยอหนาถัดมาเปนการใหตัวอยางสารสนเทศ รายละเอียด หรือการปฏบิ ัตทิ ่ี เกยี่ วเน่ืองกนั ที่สําคัญกบั เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานกั งาน คณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน ACTION PLANS: แผนปฏิบตั ิการ “แผนปฏิบัติการ” หมายถึง แผนการดําเนินการที่เฉพาะเจาะจงซึ่งโรงเรียน ใชในการบรรลุวัตถุประสงคเชิงกลยุทธท้ังระยะส้ันและระยะยาว แผนปฏิบัติการระบุ รายละเอียดของทรพั ยากรท่ีตอ งใช และกรอบเวลาทต่ี องทาํ ใหสาํ เร็จ การจัดทาํ แผนปฏบิ ัติ การถอื วาเปนขน้ั ตอนท่ีสาํ คญั อยา งยิ่งในการวางแผน หลงั จากทีม่ กี ารกําหนดวัตถุประสงค เชิงกลยุทธและเปาประสงคอยางชัดเจนแลว ท้ังน้ี เพื่อใหบุคลากรท่ัวทั้งองคกรมีความ เขาใจและนํากลยุทธไปปฏิบัติอยางมีประสิทธิผล ในเกณฑนี้การถายทอดแผนปฏิบัติการสู การปฏิบัติครอบคลุมถึงการสรางตัววัดใหสอดคลองไปในแนวทางเดียวกันระหวาง หนว ยงานทเ่ี กยี่ วขอ งทง้ั หมด และในการถา ยทอดสกู ารปฏบิ ตั อิ าจจาํ เปน ตอ งใหก ารฝก อบรม ท่ีเฉพาะเจาะจงแกบ ุคลากรบางคนหรอื มกี ารสรรหาบคุ ลากรใหมด ว ย ALIGNMENT: ความสอดคลอ งไปในแนวทางเดียวกัน “ความสอดคลอ งไปในแนวทางเดยี วกนั ” หมายถงึ ความสอดคลอ งของแผนงาน กระบวนการ สารสนเทศ การตัดสนิ ใจที่เกยี่ วกบั ทรพั ยากร บคุ ลากร การปฏบิ ตั กิ าร ผลลัพธ และการวิเคราะห เพ่ือสนับสนุนเปาประสงคที่สําคัญขององคกร ความสอดคลองไปในแนวทางเดียวกันอยางมีประสิทธิผล จําเปนตองมีความเขาใจรวมกัน ในเจตจํานงและเปาประสงค รวมทั้งตองใชตัววัดและสารสนเทศที่เสริมกันเพ่ือชวยในการ วางแผน การตดิ ตาม การวเิ คราะห และการปรับปรุงใน 3 ระดบั คอื ระดับองคก ร ระดบั กระบวนการท่ีสําคญั และระดับหนวยงาน