คู่มือส่งเสริมการอ่าน 4 แนวทาง

๑๔๖ กจิ กรรมท่ี ๑๘ นิทานหน้าเดียว แนวคิดในการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ด้านภาษา ถือเป็นการส่งเสริมพัฒนาการด้านสติปัญญาอย่างหนึ่งของเด็ก ซึ่งต้อง อาศัยทักษะการฟัง ทักษะการพูด ทักษะการอ่าน และทักษะการเขียน ที่เราสามารถส่งเสริมเด็กได้ดี โดยเฉพาะในช่วงปฐมวัย ที่เป็นวัยแห่งการจดจำ ซึ่งการเล่านิทานเป็นวิธีที่ท ำให้เด็กรู้จักคิดใช้ จินตนาการมาเชื่อมโยงกับประสบการณ์การต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันของตัวเด็กเอง ทำให้เด็กได้เข้าใจ ระหว่างความแตกต่างของความเป็นจริงกับเรื่องสมมุติ แล้วยังช่วยฝึกสมาธิเด็ก ขยายช่วงความสนใจได้ ยาวนานขึ้น กล้าแสดงออก ส่งผลต่อการสร้างความเชื่อมั่นในตนเอง ซึ่งช่วยส่งเสริมพัฒนาการทางด้าน อารมณ์ของเด็กได้ดี กิจกรรมนิทานหน้าเดียว เป็นกิจกรรมที่ให้เด็กเล่าเรื่องจากภาพตามจินตนาการและความคิด สร้างสรรค์ที่ออกมาจากการคิดเชื่อมโยงจากภาพ และนำมาปะติดปะต่อจนเป็นนิทานสั้นๆ ด้วยตัวของ เด็กเอง วตั ถุประสงค์ ๑. เพื่อสรา้ งนิสัยรกั การอา่ นใหแ้ กเ่ ด็กปฐมวยั ๒. ส่งเสริมทักษะการคิด ปลูกฝังให้เด็กเป็นคนช่างสังเกต ช่างจนิ ตนาการ ขนั้ ตอนการจัดกจิ กรรม ๑. ปริ้น Pattern นิทานหน้าเดียว ชุด Underwater World ลงบนกระดาษ A4 (สามารถ ดาวน์โหลด Pattern นิทานหน้าเดียวขุดต่างๆได้ท่ี นิทานหน้าเดียว กจิ กรรมเสริมพัฒนาการดา้ นสติปัญญา และความคิดสร้างสรรค์ (youngciety.com) แล้วระบายสีให้สวยงาม หรือจะให้เด็กวาดภาพต่างๆที่เขา อยากวาดลงบนกระดาษตามจินตนาการก็ได้ ๒. เม่ือระบายสีเสร็จแล้ว ให้ใช้กรรไกรตัดกระดาษตามรอยประให้เรียบร้อย ๓. ให้เด็กๆนำรูปภาพท่ีตัดเสร็จแล้ว มาทากาวและติดลงบนกระดาษ ๑๐๐ ปอนด์ท่ีเตรียมไว้ โดยให้เด็กติดตามตำแหน่งที่เค้าต้องการตามจินตนาการ ๔. ให้เด็กๆเขียนเล่าเร่ืองราวตามจินตนาการ สำหรับเด็กอายุ ๒-๓ ปี แนะนำให้ผู้จัดกิจกรรมถามเด็กว่า ภาพแต่ละภาพนั้นมีตัวละคร อะไรบ้าง จากน้ันให้ผู้จัดกิจกรรมเกริ่นนำเด็กๆ โดยอาจใช้คำขึ้นต้นของนิทานทั่วๆไป เช่น“กาลครั้งหนึ่ง นานมาแล้ว มี...(ชื่อตัวละครที่เด็กวาด)” แล้วอาจถามนำต่อไปอีกว่า เค้าทำอะไร ที่ไหน กับใคร ต้องการอะไร ปะติดปะต่อเป็นนิทานหน้าเดียวที่สั้นๆ ง่ายๆ จนจบ จากนั้นให้ผู้จัดกิจกรรมนำเนื้อเร่ืองที่ ช่วยกันแต่งกับเด็ก มาเขียนลงใต้ภาพ แล้วเล่าทบทวนให้เด็กฟังอีกครั้ง ตั้งแต่ต้นจนจบ และถ้าเด็กๆ คมู่ ือการจดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่าน ๔ แนวทาง สำนักงาน กศน.จังหวดั พังงา

๑๔๗ อยากจะเปลี่ยนแปลงเนื้อเรื่องตรงไหน ผู้จัดกิจกรรมก็ควรเปลี่ยนตาม เพื่อจะได้ไม่เป็นการปิดกั้น ความคิดและจินตนาการของเด็ก สำหรับเด็กอายุ ๔-๖ ปี เด็กๆ อาจจะมีเนื้อเรื่องอยู่ในหัวแล้ว ผู้จัดกิจกรรมสามารถให้ เด็กเล่าและเขียนเนื้อเรื่องเองใต้ภาพได้เลย เพื่อเป็นการฝึกทักษะการเขียนให้กับเด็กๆ เพียงแต่ผู้จัด กิจกรรมอาจจะต้องคอยแนะนำในเรื่องของการสะกดคำ เพ่ือความถูกต้อง ท้ังนี้ เม่ือเด็กแต่งนิทานเสร็จ แล้ว ผู้จัดกิจกรรมอาจให้เด็กฝึกอ่านสะกดอีกเพ่ือเป็นการทบทวน วัสดอุ ปุ กรณ์ ๑. กระดาษ A4 ๒. กระดาษ 100 ปอนด์ ที่ตีกรอบและขีดเส้นบรรทัดแล้ว สำหรับเขียน (ถ้าไม่มีสามารถใช้ กระดาษ A4 ได้) ๓. สไี ม้, สีเทียน ๔. กาวแท่ง ๕. กรรไกร วัสดุ อุปกรณ์ นทิ านหนา้ เดียว คู่มือการจดั กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนักงาน กศน.จงั หวัดพงั งา

๑๔๘ การวัดผลประเมนิ ผล ๑. สังเกตพฤติกรรมผเู้ ข้าร่วมกิจกรรม/พดู คยุ สอบถามความพงึ พอใจ ๒. ผลงาน หรือชิ้นงาน ใบงานกิจกรรม นิทานหนา้ เดยี ว คมู่ ือการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวดั พังงา

๑๔๙ กจิ กรรมท่ี ๑๙ ประดิษฐ์บัตรอวยพร แนวคิดในการจัดกจิ กรรม กิจกรรม “ประดิษฐ์บัตรอวยพร” เป็นกิจกรรมท่ีเน้นให้ผู้ร่วมกิจกรรม หรือกลุ่มเป้าหมาย คือ เด็กเล็กก่อนวัยเรียน อายุ ๐-๖ ปี เด็กและเยาวชนท่ีสนใจได้อ่าน เขียน และเรียนรู้ด้วยตนเอง หรือผู้จัด กิจกรรมเปน็ ผู้ถ่ายทอดเรือ่ งราวให้ฟัง โดยมีส่ือประกอบการเล่าเร่ือง ได้แก่ บัตรอวยพรตามเทศกาลต่างๆท้งั นี้ เพอื่ เปน็ การฝกึ ใหผ้ ู้รว่ มกจิ กรรมมีสมาธิ และก่อให้เกดิ ความภมู ใิ จในผลงานของตนเอง วตั ถุประสงค์ ๑. เพือ่ สรา้ งนิสยั รักการอ่านใหแ้ ก่เด็กปฐมวยั ๒. เพื่อเป็นการสง่ เสริมจินตนาการใหก้ ับผู้เข้ารว่ มกิจกรรม ขั้นตอนการจดั กจิ กรรม ๑. ผ้จู ัดกจิ กรรมเป็นผเู้ ล่านิทาน หรอื เรอ่ื งราวให้เดก็ เลก็ ในศูนย์พฒั นาเด็กเลก็ ได้ฟงั ๒. ผู้จัดกิจกรรม แจกอุปกรณ์ เพื่อจัดทำบัตรอวยพร โดยดูแล แนะนำการประดิษฐ์ชิ้นงานอย่าง ใกล้ชดิ วิธีประดษิ ฐก์ าร์ดอวยพร ๑. แจกภาพการ์ดใหก้ ับเดก็ ปฐมวยั ระบายสใี ห้สวยงาม คูม่ อื การจดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จังหวัดพงั งา

๑๕๐ ๒. เมื่อระบายสีเสร็จผู้จัดกิจกรรมตัดตามรปู ภาพรูปกาและแก้ว แต่เว้นเส้นสีแดงไม่ต้องตัด และ ตัดกระดาษสีอีก ๑ แผ่น ขนาดใหญ่กวา่ การ์ดอันแรก แล้วนำแผ่นการด์ ท่ีตัดเสร็จระบายสีแล้ว นำมาแปะลง ไปในกระดาษสี ดังภาพ ๓. ผู้จัดกิจกรรม จัดนิทรรศการแสดงผลงานของเด็กปฐมวัย พร้อมทั้งมอบรางวัลแก่เด็กเล็กที่มี ผลงานสวยงาม ๔. จัดทำรายงานสรปุ กิจกรรมและความพึงพอใจของเดก็ เลก็ ที่มตี อ่ การจัดกจิ กรรม วัสดอุ ปุ กรณ์ ๑. หนงั สือนิทานสำหรบั เดก็ และเยาวชน ๒. กระดาษสี กระดาษแขง็ กระดาษปอนด์ ๓. แผ่นระบายสรี ปู ต่างๆ ตามโอกาสท่ีเหมาะสม ๔. สไี ม้ สเี ทยี น ๕. รางวลั เช่น ขนม ตุ๊กตาจากผ้าขนหนู อปุ กรณ์เครอื่ งเขียน เปน็ ตน้ การวดั ผลประเมนิ ผล ๑. สังเกตพฤติกรรมผู้เขา้ รว่ มกิจกรรม/พูดคยุ สอบถามความพงึ พอใจ ๒. ผลงาน หรอื ช้นิ งาน คมู่ ือการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่าน ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จังหวัดพังงา

๑๕๑ กจิ กรรมที่ ๒๐ เลา่ ไปฉีกไป แนวคดิ ในการจดั กิจกรรม การนำงานศิลปะมาบูรณาการเข้ากับการอ่านเป็นการเชื่อมโยงจับคู่ท่ีทำให้เกิดทั้งจินตนาการและ ความคิดสรา้ งสรรคใ์ นงานที่เด็กๆ ทำขึ้นมา เพราะงานเขียนและการอา่ นไม่ใช่เป็นการเรียนรหู้ ลกั ภาษาเท่าน้ัน แต่เปน็ การเรยี นรอู้ ารมณค์ วามรู้สึกของผู้เขียนท่ีเขยี นใหค้ นอน่ื อ่าน ดังนน้ั การนำงานศิลปะหลายหลายแขนงมา สรา้ งเป็นส่ือเพื่อการเรียนร้ภู าษากจ็ ะทำใหเ้ ดก็ ๆ เขา้ ใจง่ายและจดจำไดน้ านยง่ิ ขนึ้ วัตถปุ ระสงค์ ๑. เพื่อสร้างนสิ ัยรักการอา่ นใหแ้ กเ่ ดก็ ปฐมวัย ๒. เพื่อเปน็ การสง่ เสรมิ จินตนาการใหก้ บั ผู้เขา้ ร่วมกิจกรรม ขน้ั ตอนการจัดกจิ กรรม ผู้จัดกิจกรรมเป็นผู้เล่านิทาน หรือเรื่องราวให้เด็กปฐมวัยได้ฟัง เช่น เรื่อง ตำรวจจับ ผู้ร้าย ตามขน้ั ตอน ดงั นี้ ๑. ชว่ ยกนั พบั กระดาษเป็นรปู เรอื โดยใชก้ ระดาษหนังสอื พิมพ์ ๑ คู่ พับสามเหลี่ยมชนกัน พับขอบ ด้านล่างข้นึ มาทับสามเหลี่ยม จนกลายเป็นเรอื ๒. ผู้จัดกิจกรรมอธบิ ายขอ้ ตกลงรว่ มกนั กบั ผ้รู ่วมกิจกรรม - เม่ือเล่าว่า...ฝนตกหยิม ๆ...ใหป้ รบมือด้วยนว้ิ ชี้ - เมอ่ื เล่าวา่ ...ฝนตกจั๊ก ๆ...ใหป้ รบมอื ด้วย ๓ นวิ้ - เม่ือเล่าว่า...พายุพัดกระหน่ำ...ใหป้ รบมือดัง ๆ ๓. เล่านทิ านเร่อื ง “ตำรวจจับผู้ร้าย” ดงั น้ี มีผู้ร้าย ๓ คน ขโมยสินค้าลงเรือหนีตำรวจ (ผู้เล่าทำท่าให้เรือแล่นไปมา) ออกเรือมาสักครู่... ฝนเริ่มตกหยิมๆ (ปรบมือด้วยนิ้วชี้) ฝนตกแรงข้ึนๆ เป็นจ๊ักๆ (ปรบมือด้วย ๓ นิ้ว) ฝนตกหนักขึ้นๆ ๆ ๆ ๆ (ปรบมือดังๆ)....พายุพัดกระหน่ำ ทำให้ใบเรือขาด หักลง (ฉีกใบเรือกระดาษด้านบน) เมื่อเรือเดินทางมาได้ สกั ครู่...ฝนเริ่มตกหยิมๆๆ (ปรบมือดว้ ยน้ิวชี้) ฝนตกเปน็ จก๊ั ๆ ๆ ๆ (ปรบมอื ด้วย ๓ นิ้ว) ฝนตกหนกั ขน้ึ ๆ ๆ ๆ พายุฝนกระหน่ำอย่างหนัก... ทำให้เรือชนเข้ากับหินโสโครก (ฉีกกระดาษในส่วนที่เป็นหัวเรือและหางเรือ) หัวเรอื ขาด...และแล้วเรอื ก็จมลง...เช้าวันหน่งึ ...ชาวเกาะก็พบ????????????? เต็มหาดไปหมด (เสื้อจากกระดาษ หนังสือพมิ พท์ ฉี่ กี ไปตอนเลา่ เรื่อง) ๔. ให้เด็กๆ สวมเสอื้ ทฉ่ี กี ไปพบั ไป/ระบายสีเรอื คมู่ อื การจัดกิจกรรมสง่ เสริมการอ่าน ๔ แนวทาง สำนักงาน กศน.จงั หวดั พังงา

๑๕๒ วสั ดอุ ุปกรณ์ ๑. หนังสือนิทานสำหรับเดก็ ปฐมวัย ๒. กระดาษสี/กระดาษปอนด/์ กระดาษหนงั สือพมิ พ์ ๓. สไี ม้ สเี ทยี น ๔. รางวลั เชน่ ขนม ตุ๊กตาจากผ้าขนหนู อุปกรณ์เครอ่ื งเขยี น ฯลฯ การวดั ผลประเมินผล ๑. สงั เกตพฤติกรรมผูเ้ ขา้ รว่ มกิจกรรม/พูดคยุ สอบถามความพึงพอใจ ๒. ผลงาน หรอื ชิน้ งาน คมู่ ือการจัดกิจกรรมสง่ เสริมการอ่าน ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวัดพังงา

๑๕๓ กิจกรรมท่ี ๒๑ ก.ไก่ เดินได้ แนวคิดในการจดั กิจกรรม กิจกรรม “ก.ไก่ เดินได้” เป็นกิจกรรมท่ีเน้นให้ผู้ร่วมกิจกรรม หรือกลุ่มเป้าหมาย คือ เด็กปฐมวัย อายุ ๐-๖ ปี เด็กและเยาวชนที่สนใจได้อ่าน เขียน และเรียนรู้ด้วยตนเอง หรือผู้จัดกิจกรรม เป็นผู้ถ่ายทอด เร่ืองราวใหฟ้ งั โดยมีส่ือประกอบการเล่าเร่ือง ไดแ้ ก่ บัตรคำตัวอกั ษร ก - ฮ ให้เดก็ ปฐมวัยได้อา่ นตาม วัตถปุ ระสงค์ ๑. เพื่อสร้างนสิ ยั รักการอา่ นใหแ้ กเ่ ดก็ ปฐมวยั ๒. เพอ่ื เป็นการส่งเสริมจนิ ตนาการใหก้ บั ผู้เขา้ ร่วมกิจกรรม ขน้ั ตอนการจดั กิจกรรม ๑. ผู้จัดกิจกรรมเป็นผู้เล่านิทาน หรือเรื่องราวให้เด็กปฐมวัยได้ฟัง เช่น นิทานเร่ือง “แม่ไก่ตาบอด” ณ บ้านหลังหนึ่ง มีแม่ไก่อาศัยอยู่สองตัว ตัวหน่ึงตาดี ส่วนอีกตวั ตาบอดสนิท ในแต่ละวนั แม่ไก่ตาบอดจะออก ค้ยุ เขย่ี พ้นื ดิน เพือ่ หาอาหารอย่างขยันขนั แขง็ สว่ นแมไ่ กต่ าดเี อาแต่อยเู่ ฉย ๆ ไม่เคยออกไปไหนไกล เพราะกลัว วา่ เท้าอันอ่อนนุม่ ทง้ั สองข้างจะหยาบกร้าน แม่ไก่ตาดีใช้ชวี ิตอย่างสุขสบาย ด้วยการคอยจิกกินผลไม้ท่ีแมไ่ ก่ตา บอดเพียรพยายามหามา แต่มันก็ต้องมีชีวิตอยู่อย่างไร้ค่า เพราะไม่สามารถหาเลี้ยงตัวเองได้นั่นเอง นิทานเร่ืองนี้สอนให้รู้ว่า : ผู้ที่มีร่างกายพิการหากมีความขยัน ก็มีคุณค่ามากกว่าคนปกติท่ีไม่รู้จักทำมาหากิน เปน็ ต้น (ทีม่ า : https://sites.google.com/site/tttt061744/n) ๒. ผู้จัดกิจกรรม นำตัวอักษรที่วาดลงในกระดาษการ์ดแข็ง เช่น ตัว ก, ข, ค ให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ระบายสี เป็นต้น ๓. นำกรรไกรมาตัดตามตวั อกั ษร แล้วเอาคลิปมาหนบี ท่ตี ัวอกั ษร ๔. นำกระดาษอีกแผ่น เอาตัวอักษรมาวาง แล้วเอาตัวแม่เหล็กมาวางไว้ด้านหลัง ให้ตรงกับคลิปท่ี หนีบตัวอกั ษรไว้ แลว้ เอาแม่เหล็กลากไปมาจะทำให้ตัวอักษรเลื่อนตามไปด้วย ๕. ผู้จัดกิจกรรม จัดนิทรรศการแสดงผลงานของเด็กพร้อมทั้งมอบรางวัลแก่เด็กปฐมวัยท่ีมีผลงาน สวยงาม ๖. จดั ทำรายงานสรุปกิจกรรมและความพงึ พอใจของเดก็ เลก็ ทมี่ ีตอ่ การจดั กิจกรรม วสั ดอุ ปุ กรณ์ ๑. หนังสอื นิทานสำหรับเดก็ และเยาวชน ๒. กระดาษสี กระดาษแขง็ กระดาษปอนด์ ค่มู ือการจดั กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จังหวัดพงั งา

๑๕๔ ๓. สไี ม้ สเี ทยี น ๔. คลปิ หนบี กระดาษ, ตัวแม่เหล็ก ๕. รางวลั เช่น ขนม ตกุ๊ ตาจากผ้าขนหนู อปุ กรณเ์ คร่อื งเขียน ฯลฯ การวดั ผลประเมินผล ๑. สงั เกตพฤตกิ รรมผเู้ ขา้ ร่วมกจิ กรรม/พูดคุย สอบถามความพึงพอใจ ๒. ผลงาน หรอื ชิน้ งาน ตัวอยา่ งใบงาน คมู่ ือการจัดกิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนักงาน กศน.จังหวัดพงั งา

๑๕๕ คมู่ อื การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวดั พงั งา

๑๕๖ คมู่ อื การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวดั พงั งา

๑๕๗ คมู่ อื การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวดั พงั งา

๑๕๘ คมู่ อื การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๔ แนวทาง สำนกั งาน กศน.จงั หวดั พงั งา