LOVING KINDNESS PDF

คู่อาฆาต นีค่ อื ชวี ติ ท่ดี ี น่ีคือ ชวี ติ ทค่ี ุ้มค่า ชีวิตท่มี ีสสี ัน ชีวิตที่ดีคือชีวิตท่ีผ่านการเค่ียวกร�ำมาอยา่ งหนกั หนาสาหสั ถา้ เราไมเ่ คยผา่ นการเคย่ี วกรำ�ดว้ ยอปุ สรรคขวากหนาม เราจะมชี วี ติ ทเ่ี ปราะบางมาก เจออะไรนิดหน่อยกร็ ้องไห้ ผิดหวงั นดิ หน่อยกท็ อ้ แท้ หดหู่ ทำ� ทา่ เหมอื นจะฆา่ ตวั ตาย แตถ่ า้ เราผา่ นอปุ สรรคขวากหนามมาจนถงึ ทส่ี ดุ เราจะเขม้ แขง็และจะสามารถลุกขึ้นต้านลมต้านแดดต้านฝนอย่างงดงามและกจ็ ะเข้มแข้งจากข้างใน ความทกุ ขท์ ง้ั หลายทผ่ี า่ นเขา้ มาในชวี ติ นน้ัพิจารณาให้ดีๆ เถิด แท้ที่จริงมันคือปุ๋ยช้ันดีของชวี ติ ทจ่ี ะคอยเตมิ เตม็ ใหช้ วี ติ ของเราเตบิ โต งอกงามแกร่งกล้า พร้อมท่ีจะผงาดข้นึ มาเป็นคนคณุ ภาพในอนาคตต่างหาก ซง่ึ หลกั คิดเช่นน้ี ในทางพทุ ธ- V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 49

ศาสนานกิ ายเซนทา่ นเรยี กวา่ No Mud No Lotus(ไมม่ ตี ม กไ็ มม่ บี วั ) ไมม่ คี วามลำ� บาก ไหนเลยจะค้นพบความส�ำเร็จที่ยิ่งใหญ่ ไม่เคยล้มไหนเลยจะลกุ เปน็ ดงั นนั้ เวลาทใี่ ครมาท�ำรา้ ยเรา เราอยา่ ไปท�ำร้ายตอบ (ด้วยความรุนแรงแข็งกร้าว) ถ้าเขาคาดหวังท่ีจะให้เราท�ำอะไรท่ีรุนแรง แล้วเราก็ท�ำตามน้ัน นี่แสดงว่าเราก�ำลังท�ำให้เขาสมหวังทางออกต่อกรณีน้ีก็คือ เราควรตอบสนองในทางตรงกันข้าม นั่นคือ จงตอบสนองความโกรธ ด้วยการไม่โกรธ จงตอบสนอความร้ายด้วยความดีเหมอื นทีพ่ ระพุทธองค์ตรสั เตอื นว่า “พึงเอาชนะความโกรธ ด้วยความไม่โกรธ Loving kindness can heal all 50

พงึ เอาชนะความชว่ั ด้วยความดี พึงเอาชนะคนตระหนี่ ดว้ ยการให้ พงึ เอาชนะคนพูดเทจ็ ด้วยความจรงิ ” ในชีวิตจริงน้ันอาตมภาพเจอสถานการณ์กระตุ้นต่อมความรุนแรงหลายต่อหลายคร้ัง แต่ทุกครั้งเราผ่านมาได้เพราะอะไร เพราะเรามีสติสตนิ ีเ่ ป็นตัวส�ำคัญมาก ถ้าสตไิ ม่ดตี ่อให้เป็นคนท่ีกำ� ลงั ทำ� งานดา้ นสนั ตภิ าพกอ็ าจจะกลายเปน็ ทม่ี าของความรนุ แรงเสยี เอง มีเร่ืองเล่าว่า เม่ือหลายปีก่อน มีภิกษุณีรูปหนึ่งได้รับนิมนต์ให้ไปประชุมสันติภาพโลกที่แอฟรกิ าใต้ ภกิ ษณุ กี บ็ นิ ไปยงั แอฟรกิ าใตพ้ รอ้ มกบันักข่าวสาวท่ีเป็นลกู ศษิ ย์ แล้วกต็ ้องต่อเครื่องบินต้นทุนต่�ำภายในประเทศไปยังสถานที่ท่ีเกิด V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 51

เหตกุ ารณท์ ารณุ กรรมคนทอ้ งถนิ่ วา่ กนั วา่ เครอ่ื งบนิต้นทุนต่�ำนนั้ ใครขน้ึ ก่อนนงั่ ก่อน ไม่ต้องระบทุ น่ี ่งัในบตั รผโู้ ดยสาร พอภกิ ษณุ กี บั นกั ขา่ วสาวขน้ึ ไปปปุ๊ก็จองท่ีนั่งไว้สองท่ี ด้วยการเอากระเป๋าวางไว้แทนตวั จากนนั้ ทงั้ ครทู งั้ ศษิ ยก์ พ็ ากนั ไปเขา้ หอ้ งน้�ำ พอเข้าห้องน้�ำเสร็จ นักข่าวสาวกลับออกมากอ่ น พอเดนิ มาถงึ ทน่ี ง่ั ทจี่ องเอาไว้ เธอมองเหน็ผู้หญงิ อ้วนๆ สองคนทม่ี าประชุมเหมือนกนั ไปนง่ัแทนท่ีที่เธอเลือกเอาไว้แล้ว นักข่าวสาวก็บอกว่า“คุณคะ ขอความกรุณาลุกหน่อยค่ะ ตรงนี้ดิฉันจองแล้วกบั หลวงแม่” ผู้หญงิ อ้วนนนั่ กอ็ ้วนมากๆเธอมากันสองคนที่น่ังมีส่ีท่ีเธอนั่งคร่อมหมด ทีนี้นั่งแล้วก็ไม่อยากลุกเนื่องจากน้�ำหนักตัวมากนกั ขา่ วสาวกเ็ ลยพดู วา่ “คณุ ขา เชญิ ยา้ ยกน้ มานง่ัฝั่งน้ีค่ะ ตรงน้ีเด๋ียวหลวงแม่ก�ำลังจะออกมา Loving kindness can heal all 52

ทา่ นเปน็ นกั บวช ทา่ นควรจะนง่ั ขา้ งหนา้ ตา่ งนะคะ”สองคนนั้นก็บอกว่า “อะไรคือหลวงแม่ของคุณช้ันไม่รู้จัก” นักข่าวสาวบอก “ท่านคือภิกษุณี”หญิงอ้วนบอก “อะไรคือภิกษุณีชั้นไม่รู้จัก”นักข่าวสาวรู้สึกว่าเธอก�ำลังถูกท้าทาย นาทีน้ันเธอก็เลยลืมตัว สติขาดหายไปช่ัวขณะ เธอคิดในใจว่า งานน้ีมันต้องตบสั่งสอนซักฉาดเสียแล้วเรว็ พอๆ กบั ความคดิ เธอเงอ้ื มอื ขน้ึ มาก�ำลงั จะตบบงั เอญิ หลวงแมข่ องเธอเดนิ ออกมาเหน็ สถานการณ์ก�ำลังเลวร้ายเข้าพอดี ภิกษุณีจึงถามว่า “ลูกจะท�ำอะไร” นักข่าวสาวบอกว่า“ลูกจะตบสั่งสอนมนั คะ่ แม”่ หลวงแมถ่ ามวา่ “เรามาทำ� อะไรทน่ี ล่ี ะ่ ลกู ”นกั ขา่ วสาวตอบทนั ทวี า่ “เรามาประชมุ สนั ตภิ าพโลกค่ะแม่” พอตอบแบบน้ีเธอก็รู้สึกตัวว่า “นี่เรามาประชุมสันติภาพโลกแต่สิ่งท่ีเราก�ำลังจะท�ำคืออะไรกนั น่ี” V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 53

เห็นหรือยังล่ะว่า แม้คนที่ก�ำลังท�ำงานสนั ตภิ าพโลก ถา้ ขาดการเจรญิ สตอิ ยา่ งสม�่ำเสมอถูกกระตุ้นนิดเดียวก็อาจกลายเป็นต้นตอของความรนุ แรงไดท้ กุ เมอื่ ความขาดสตนิ แี่ หละทท่ี ำ� ให้โลกนี้ไม่มสี นั ติภาพ สันติภาพไม่ได้อยู่ท่ี UN หรือองค์การสหประชาชาติ โลกนมี้ ยี เู อน็ ใชไ่ หม มอี งคก์ ารอะไรตอ่ มอิ ะไรอกี มากมายทตี่ งั้ ขน้ึ มาเพอ่ื มงุ่ หมายสรา้ งสนั ตภิ าพโลก แลว้ หา้ มสงครามในตะวนั ออกกลางได้ไหม ห้ามสงครามในภูมิภาคต่างๆ ของโลกไดไ้ หม บางทไี มเ่ พยี งแต่หา้ มสงครามไมไ่ ดเ้ ทา่ นน้ัยังให้ท้ายหรือขายอาวุธสงครามอีกต่างหาก(ประเทศมหาอ�ำนาจที่เป็นสมาชิกถาวรขององค์การสหประชาชาติ ล้วนเก่ียวพันกับการผลิตการคา้ อาวธุ สงคราม หรอื ครอบครอบอาวธุ สงครามท่ีร้ายแรงแทบทัง้ สิน้ ) Loving kindness can heal all 54

สงครามทั้งหมดมันเริ่มที่น่ี เร่ิมที่ใจของเราแต่ละคน ใจทย่ี งั ไม่ต่ืน ไม่เตม็ ไม่โต จะระงับสงครามอย่างถาวรต้องมาระงับที่ใจเรา สงครามเรม่ิ ต้นทไี่ หน สนั ตภิ าพก็ควรเรม่ิ ต้นตรงนัน้ หากเราฝากภารกิจในการสร้างสันติภาพไว้ท่อี งค์การสหประชาชาติ หรอื ฝากไว้กับรัฐบาลเราจะไมร่ สู้ กึ วา่ จะตอ้ งรบั ผดิ ชอบอะไร เราจะมองสงคราม มองสนั ตภิ าพ ว่าเป็นเร่ืองทีไ่ กลออกไปและเราก็จะเอาแต่รอว่า เมื่อไหร่กันนะท่ีสงครามในประเทศต่างๆ จะสงบลงเสียที แต่ถ้าเรามองเขา้ มาในใจของเราแตล่ ะคน แลว้ คน้ พบวา่ รากเหงา้ของสงครามและสนั ตภิ าพนน้ั มนั นอนนง่ิ อย่ใู นใจเรานี่เอง มนั เป็น “อนุสยั ” (กเิ ลสท่ีแนบเนาอยู่ในสนั ดาน) ท่ีรอปัจจัยแวดล้อมที่พร้อมพอ หากเหตุปจั จยั แวดลอ้ มพรอ้ มพอ ทงั้ สงครามและสนั ตภิ าพก็พร้อมจะอบุ ัตขิ น้ึ ได้ทีก่ ลางใจเราทกุ คน V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 55

เราแต่ละคนล้วนมีเชือ้ หรือเมลด็ พนั ธุ์แห่งสงครามและสันติภาพอยู่ในเรือนใจไม่มากก็น้อยถ้าเรารดน�้ำให้กับเมล็ดพันธุ์ชนิดไหน เมล็ดพันธุ์ชนดิ นน้ั ก็จะงอกงามและเตบิ โตข้นึ มา มีเร่ืองเล่าอยู่เร่ืองหนึ่ง เป็นเรื่องท่ีดีมากอาตมภาพอยากน�ำมาแบ่งปัน เรื่องมีอยู่ว่า มีเมืองๆ หนึ่งถูกยักษ์บุกเข้าไปคกุ คาม พอยักษ์บุกเข้าไปถึงประตูเมือง ทหารตื่นตระหนกมาก ยกกองพันทหารปืนใหญ่มีด ดาบ หอก แหลน หลาวอาวุธประดามมี ายิง มาพุ่ง ถล่มยกั ษ์ วนั นัน้ เป็นวันท่ีพระราชาไม่ประทับอยู่ในพระนคร พระองค์เสดจ็ ประพาสปา่ ยกั ษต์ วั นเี้ ปน็ ยกั ษป์ ระหลาดมากพออาวุธถูกเน้ือต้องตัว ตัวมันจะโตข้ึนหน่ึงฟุตเช่น ถูกปืนยงิ นดั หน่ึงมนั จะโตขน้ึ ฟุตหนึ่ง ท้งั ๆ ที่ตอนเรม่ิ แรกยกั ษต์ วั นี้ สงู นดิ เดยี ว สงู แคส่ ามเมตร Loving kindness can heal all 56

เทา่ นน้ั เขยี้ วกโ็ งง้ นดิ เดยี วยนื ยงั ไมพ่ น้ กำ� แพงดว้ ยซำ�้ความสงู ของมนั เตย้ี กวา่ กำ� แพงเมอื งเสยี อกี แตพ่ อมันมาถึงพระราชวังเท่าน้ันแหละทหารรุมกันยิงยักษ์จึงโตข้ึนๆๆ ยิ่งถูกอาวุธมากขึ้นยักษ์ก็ตัวสงู ขนึ้ ๆๆ จนกระทงั่ สงู เลยพระประสาทราชวงั ขน้ึ ไปไม่ก่ีช่ัวโมงต่อมาพระราชาก็ทรงทราบเร่ืองพระองค์รีบเสด็จกลับเข้าเมืองมาอย่างรวดเร็วพระองค์ทรงยืนจังงังอยู่ต่อหน้ายักษ์ซ่ึงสูงเกินตึกสิบช้ันแล้วในเวลานน้ั พระราชาทรงส่ังทหารทุกคนว่า “ทหารจงหยุดการทำ� ร้ายยักษ์เด๋ียวน้ี” ทหารทกุ นายวางอาวธุ ลง แล้วพระราชากต็ รสั ดว้ ยถ้อยค�ำทไ่ี พเราะว่า V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 57

“เจา้ เพอ่ื นรกั เอย๋ เจา้ จะมาเยยี่ มเรา ทำ� ไมไม่เขียนอีเมล์มาบอกเราเล่า เพ่ือน ท�ำไมเพ่ือนไม่แจ้งก่อนเราจะได้ปูพรมต้อนรบั ” พอยักษ์ได้ยินค�ำเพราะๆ แบบน้ีตัวมันก็หดลงฟุตหนงึ่ พระราชาตรัสต่อไปว่า “เพื่อนรักเอ๋ย อย่ามายืนอยู่ข้างนอกเลยเชิญเข้ามาในวงั หลวงด้วยกันเถิด “ ร่างกายของยกั ษ์หดลงมาอีกฟุตหน่ึง พอยักษ์หดลงฟุตหนึ่งมันยังลอดซุ้มประตูใหญ่ไม่ได้พระราชาจึงตรสั ต่อไปว่า “เพื่อนรกั เราไม่ได้เจอกันนาน ถ้ากระน้นัท่านจงนอนเสียท่ีน่ีเถิด อย่ารบี กลบั บ้านเลย” Loving kindness can heal all 58

ยกั ษห์ ดลงอกี ฟตุ หนง่ึ แตย่ งั ลอดซมุ้ ประตูใหญ่ไม่ได้ พระราชาตรสั ต่อไปอกี “เพ่ือนเอ๋ย คืนนี้เราจะจัดปาร์ต้ีพิเศษให้ท่าน ให้สมกับที่ท่านเป็นเพอื่ นเก่าแก่ของเรา” ยักษ์หดลงๆๆ จนในท่ีสุดตัวสูงเท่าเดิมพระราชายงั ไม่หยุด “เจ้ายักษ์เอ๋ย เรารู้นะว่าเจ้าชอบพิซซ่าเดยี๋ วเราจะจดั ให้” ยักษ์ก็หดลง พระราชายังไม่หยดุ “นเ่ี จา้ ยกั ษ์ ทา่ นรไู้ หม เดยี๋ วนวี้ ทิ ยาการมนักา้ วหนา้ มาก ในวงั หลวงของเรามไี อโฟนหก S PLUSมาเถดิ เดีย๋ วเราจะแบ่งให้เจ้าสักเคร่ืองหน่ึง” V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 59

ยักษ์กห็ ดลงอีก พระราชายงั คงตรัสมธรุ สวาจาอีกมากมายหลายประโยค จนสุดท้ายยักษ์ตัวเล็กมาก เลก็ จว๋ิ เลยทีเดยี ว พระราชาทรงหยบิยักษ์จ๋ิวใส่ฝ่ามือแล้วเชิญเข้าวังเอาไปวางไว้บนบัลลังก์ พลางทรงลูบหัวยักษ์อย่างเมตตาพร้อมกับตรัสว่า “เพอ่ื นเอ๋ยคนื นี้นอนตรงนี้นะ บลั ลังก์เราก็เหมอื นบลั ลังก์ท่าน” ยกั ษห์ ดลงไดอ้ กี สดุ ทา้ ยพระราชาทรงหยบิเอายักษ์มาทดั หู เหลอื เท่าหวั ไม้ขีดแล้วพระราชากท็ รงสอนทหารหาญว่า “ถ้าท่านตอบโต้ความรุนแรงด้วยความรนุ แรงทย่ี ง่ิ กวา่ ถา้ ทา่ นใชว้ ธิ ตี าตอ่ ตาและฟนั ตอ่ ฟนัท่านจะต้องเสียหายมากมายหลายร้อยหลาย Loving kindness can heal all 60

พันเท่า เหมือนกับท่ีสงครามไม่เคยทิ้งอะไรไว้ให้พวกเรา นอกจากเศษขี้เถ้าและกองกระดูก แต่เม่ือไหร่ท่ีท่านตอบโต้ความรุนแรงด้วยความรักด้วยไมตรีจิตมิตรภาพ สิ่งท่ีเลวร้ายก็จะคลี่คลายกลายเป็นสนั ติภาพ สนั ตสิ ุข ศตั รจู ะกลับเป็นมติ รปลายหอกปลายดาบจะกลายเป็นดวงดอกไม้” นิทานเร่ืองนี้มีคติท่ีน่าสนใจมาก เวลาที่ใครมาท้าทายเรา กเ็ หมือนกับเขากำ� ลงั มา “ป้อนวิตามินแห่งความรุนแรง” ให้เรา ซ่ึงหากเรารู้ไม่เท่าทนั เรากจ็ ะเผลอกินเข้าไปเตม็ ค�ำ จากนั้นเจา้ ความรนุ แรงกจ็ ะขยายตวั อยา่ งรวดเรว็ พระราชาในเร่ืองน้ี ทรงฉลาดมาก พระองค์ไม่ทรงป้อนวติ ามนิ แหง่ ความรนุ แรง (คอื ความโกรธ เกลยี ดชงัพยาบาท หรือการใช้ศัตราวุธตอบโต้ยักษ์แบบตาต่อตาฟันต่อฟัน) แก่ยักษ์ แต่ทรงป้อนวิตามิน V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 61

แห่งความรัก มิตรภาพ และสันติภาพแก่ยักษ์ผลก็คือ ความรุนแรงในตัวยักษ์ท่ีถูกปลุกข้ึนมาก็เห่ียวเฉาเส่ือมสภาพไปเองอย่างรวดเร็ว จนกลับคืนสู่ปกติภาพ เราทุกคนต้องใช้ชีวิตด้วยความระมัดระวัง ไม่เผลอไปป้อนวิตามินแห่งความรุนแรงให้กับใคร ไม่ว่ากับตัวเองหรือกับคนอื่น แม้จะถูกกระตุ้นเร้าให้ใช้ความรุนแรงอย่างไร กไ็ ม่จ�ำเป็นท่ีจะต้องตอบสนองด้วยความรุนแรงเสมอไป แน่นอนว่า เราต้องท�ำอะไรสักอย่างหนึ่งเม่ือถูกท้าทาย แต่เราไม่จำ� เป็นต้องใช้กุศโลบายแบบเดียวกันกบั ท่ศี ตั รใู ช้ต่อเรา เราควรจะตอบสนองด้วยกุศโลบายท่ีเหนือกว่าท้ังวิธีคิดและวิธีการ เป็นต้นว่า Loving kindness can heal all 62

เราควรจะตอบสนองความเกลียดชังดว้ ยเมตตาการณุ ย์ ความเป็นศัตรดู ้วยมติ รภาพ ความรนุ แรงดว้ ยสันตวิ ธิ ี ความดูหมน่ิ ด้วยขนั ติธรรม ความพยาบาทดว้ ยการให้อภยั ความกลง้ิ กะลอ่ นดว้ ยความมศี ลี มสี ตั ย์ ถ้าท�ำได้อย่างน้ี เราทุกคนก็คือ PeaceMaker เป็นผู้สร้างสนั ตภิ าพตัวจรงิ ของโลกใบน้ี จงอย่าถามหาสันติภาพ แต่จงเป็นสนั ตภิ าพ สนั ตภิ าพ สนั ตสิ ขุ ฝากไวใ้ นมอื ของเราทกุ คน V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 63

สนั ตมิ รรคาเพื่อพัฒนาสนั ตภิ าพ



สันตมิ รรคาเพอ่ื พฒั นาสันติภาพ เราทุกคน คือ หุ้นส่วนแห่งสนั ติภาพโลกเราทุกคนสร้างสันติภาพโลกได้ ในพุทธศาสนาในบางบริบท คำ� ว่า “โลก” หมายถงึ เราแต่ละคนเมอ่ื เราแต่ละคนมสี นั ตใิ นเรอื นใจ กเ็ ทา่ กบั ว่า โลกหน่ึงใบน้กี ็มีสันตภิ าพแล้ว จากโลกแต่ละใบ เม่ือขยายไปยงั คนอน่ื ๆ โลกของเราก็จะกลายเป็นโลกที่มสี นั ตภิ าพ สันติภาพโลกจึงหมายถึง สันติภาพในเรอื นใจและสนั ตภิ าพในโลกนี้ ตอ่ ไปนี้ คอื หลกั การบางอย่างซ่ึงเกื้อกูลต่อการสร้างโลกท่ีมีสันติภาพผู้เขียนน�ำเสนอไว้ในท่ีนเ้ี พือ่ พจิ ารณาร่วมกนั ดังน้ี Loving kindness can heal all 66

๑. หลักมนุษยธรรม ๑.๑ เคารพชีวิตทุกชีวิตดังหน่ึงเป็นชีวิตของตวั เอง “ทกุ ชวี ติ ลว้ นมคี ณุ คา่ ลว้ นมคี วามหมายมีศักด์ิศรีแห่งความเป็นสิ่งมีชีวิตไม่ยิ่งหย่อนไปกวา่ กนั ดงั นน้ั จงึ ไมค่ วรฆา่ ไมค่ วรใชค้ วามรุนแรงต่อทุกชีวิต ไม่ว่าจะด้วยตนเองหรือดว้ ยการสงั่ การใหผ้ อู้ ่นื ลงมือท�ำ” ๑.๒ เคารพในกรรมสิทธิ์แห่งทรัพย์สินของผู้อน่ื “ทรัพย์สินของผู้อื่นก็ไม่ต่างจากทรัพย์สินของเรา ต่างก็เป็นของรัก ของหวงของส�ำคัญส�ำหรับเจ้าของเหมือนกัน ดังนั้นจงึ ไม่ควรลว่ งละเมดิ ทรัพยส์ ินของผู้อ่ืน ไมว่ ่าจะโดยตรง หรือโดยอ้อม” V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 67

๑.๓ เคารพในความสัมพันธ์ระหว่างตนกบั คนรัก “ความสมั พนั ธท์ ดี่ ี เปน็ ทม่ี าของความสขุความสัมพันธ์ท่ีปราศจากความรับผิดชอบปราศจากความจรงิ ใจ เปน็ ทมี่ าของความทกุ ข์ดังน้ัน เราจึงต้องมีความรับผิดชอบต่อความสัมพันธ์ที่เราสร้างข้ึนมาด้วยความซ่ือสัตย์สุจริต ทั้งตอ่ หนา้ และลบั หลงั ” ๑.๔ เคารพความจรงิ “ความจริงเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ เป็นรากฐานของปญั ญา และรากฐานของสนั ตสิ ขุในสงั คม ในโลก เราควรสอื่ สารดว้ ยความจรงิทม่ี าจากความจรงิ ใจ ทมี่ หี ลกั ฐาน ทมี่ แี กน่ สารหลกี เลยี่ งการสอ่ื สารดว้ ยความเทจ็ หลกี เลย่ี งการใชว้ าจาแหง่ ความเกลียดชงั วาจากระตุ้น Loving kindness can heal all 68

ความรุนแรง วาจาทีย่ ุยงให้แตกสามัคคี วาจาท่ีลดทอนศักดิ์ศรีแห่งความเป็นคนของเพื่อนมนษุ ย์” ๑.๕ เคารพตัวเองด้วยการไม่ด่มื สุรา ไม่เสพยาเสพตดิ “สติเป็นรากฐานของสันติสุข ทั้งสันติสุขส่วนตัวและสังคม ปราศจากสติสนั ตสิ ขุ ก็มไี ม่ได้ สตขิ องคนคนหนง่ึ จะส่งผลถงึ สนั ตสิ ขุ ของคนอกี คนหน่ึงเสมอไป ในทางกลับกัน ความไร้สติของ คนอีกคนหนึ่งก็จะสง่ ผลถงึ ความทกุ ขข์ องคนอกี คนหนง่ึ เสมอไปสติของเราเช่ือมโยงกับสันติสุขของสังคมอย่างแยกกันไม่ออก ดังน้ัน ไม่พึงพร่าสติของตวั เองดว้ ยการดมื่ สรุ า หรอื เสพยาเสพตดิซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพของตัวเองและบัน่ ทอนสนั ติสขุ ของคนอ่นื ” V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 69

๒. หลักพรหมวิหารธรรม ๒.๑ เมตตาต่อสรรพชีวิตด้วยจิตใจไร้พรมแดน “ไม่มีส่ิงมีชีวิตใด ท่ีไม่ใช่มิตรของขา้ พเจ้า” ๒.๒ ช่วยเหลือสรรพชีวิตด้วยจิตใจไร้พรมแดน “ไมม่ เี หตผุ ลใด ทจ่ี ะหา้ มไมใ่ หข้ า้ พเจา้ช่วยเหลือคนอื่นผตู้ กทกุ ขไ์ ดย้ าก” ๒.๓ พลอยยินดีในความก้าวหน้าของผู้อน่ื ด้วยจิตใจไร้พรมแดน “ไมม่ ผี ใู้ ด ทคี่ คู่ วรแกค่ วามอจิ ฉารษิ ยาของขา้ พเจา้ ” Loving kindness can heal all 70

๒.๔ วางใจให้เป็นกลาง ปราศจากอคติต่อสรรพชวี ติ ด้วยจติ ใจไร้พรมแดน “ทุกคนต้องรับผิดชอบต่อการกระท�ำของตนเองโดยไมม่ ขี อ้ ยกเวน้ ” ๓. หลกั สัจจานุรกั ษ์ สจั จานรุ ักษ์ แปลว่า “การรกั ษาสัจจะ”หมายความว่า “การไม่ผูกขาดความจริง โดยการถือว่า ความจริงทต่ี นรู้ ตนเหน็ ตนเช่ือเท่านัน้เปน็ ความจรงิ สดุ ทา้ ยเพยี งหนง่ึ เดยี ว สว่ นความจรงิอนื่ ความเชอ่ื อน่ื ศาสนาอน่ื ไรส้ าระทง้ั สน้ิ ” (อทิ เมวสจจฺ ํ โมฆมญฺ ํ ) โลกนเี้ ตม็ ไปดว้ ยคนทหี่ ลากหลายความเชื่อหลากหลาย สติปัญญาก็หลากหลายเราจะกำ� หนดกฎเกณฑใ์ หค้ นทง้ั โลก เหน็ เหมอื นกนั V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 71

เชื่อเหมือนกันไปเสียท้ังหมดไม่ได้ เพราะการทำ�เช่นน้ัน เป็นการฝืนความจริงของธรรมชาติท่ีมีความหลากหลายเปน็ พนื้ ฐานมาแตเ่ ดมิ ทางทถ่ี กู นนั้เราไม่จ�ำเป็นต้องเกณฑ์ให้ใครเชือ่ เหมอื นเรา เห็นเหมือนเราไปเสียท้ังหมด เราเพียงแต่ “ยอมรับความแตกตา่ งหลากหลายอยา่ งใจกวา้ ง” และ“ฟงั คนอนื่ อยา่ งใหเ้ กยี รต”ิ และ/หรอื “เคารพในลัทธคิ วามเช่ือของคนอนื่ พอๆ กับที่เราอยากใหค้ นอ่ืนเคารพลัทธคิ วามเชอื่ ของเรา” เพียงเท่าน้ี เราก็จะสามารถอยู่ร่วมกับคนที่แตกต่างหลากหลายได้อย่างสันติ๔.แสวงหาจุดร่วมทส่ี ากลสำ� หรับคนทงั้ โลก โลกของเราเต็มไปด้วยศาสนาและลัทธินิกายมากมาย ระบบการเมือง ระบบเศรษฐกิจกแ็ ตกตา่ งหลากหลาย บทเรยี นจากประวตั ศิ าสตร์ Loving kindness can heal all 72

สอนเราว่า การพยายามยัดเยียดความเชื่อใดความเชอื่ หนงึ่ หรอื ลทั ธกิ ารเมอื งหรอื ลทั ธเิ ศรษฐกจิอยา่ งใดอยา่ งหนง่ึ ใหแ้ กค่ นอน่ื สงั คมอนื่ ประเทศอนื่อย่างหน้ามืดตามัวและใช้ก�ำลังบังคับนั้น ไม่ใช่หนทางสร้างสันติ ทางท่ีถูกนั้น เราควรมองหา“คุณค่าสากล” ทีม่ รี ่วมกนั ในศาสนา ลัทธินกิ ายตา่ งๆ แลว้ นำ� เอา “คณุ คา่ ทสี่ ากล” นนั้ มาประยกุ ต์เพื่อใช้เป็น “แผนแม่บทแห่งสันติภาพ” และ“สะพานแห่งความสุข” ที่เราจะสามารถเดินร่วมกนั ได้อย่างเปน็ เอกภาพ คณุ ค่าทส่ี ากลนม้ี อี ยู่เปน็ อเนกประการ ในทน่ี ้ี ขอแนะนำ� เพยี ง ๔ ประการนัน่ กค็ อื ๔.๑ ปัญญาทส่ี ากล คือ ปัญญาทม่ี องทะลสุ มมุติบัญญตั ิ เช่นเพศ ภาษา ศาสนา สผี วิ เป็นต้น จนเหน็ ว่า “คน V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 73

ทุกคน ต่างก็คือ คนท่ีมีศักดิ์ศรีแห่งความเป็นมนษุ ยเ์ หมอื นกนั หรอื มนษุ ยท์ กุ คนเทา่ เทยี มกนั ในฐานะที่เป็นมนุษย์” ๔.๒ ความรทู้ ีส่ ากล คือ ความรู้ที่ท�ำให้เราไม่แบ่งแยกกัน ไม่เกลียดชังกัน ไม่ดูหมิ่นกัน ด้วยเหตุแห่งความแตกตา่ งทางยศ ทรพั ย์ อำ� นาจ ศาสนา สผี วิ ชนชนั้เพศ เผ่า พนั ธุ์ วฒั นธรรม ภาษาพดู ภูมปิ ระเทศหรอื แผ่นดนิ ถ่นิ เกิด ๔.๓ ศาสนาที่สากล คือ ศาสนาท่ีสอนให้มนุษย์ทุกคนอยู่ร่วมกันด้วยไมตรีจติ มติ รภาพ สมานสามัคคี เป็นเอกภาพ ไม่แบ่งแยกคนออกจากกัน ปูทางสร้างวิถีให้คนท้ังโลกเรียนรู้ท่ีจะอยู่ร่วมกันฉันพี่น้องดังหนึ่ง โลกท้ังผองเป็นพ่ีน้องกัน โลกทั้งผองคือ Loving kindness can heal all 74

ครอบครัวเดียวกัน มนุษยชาติคือญาติของกันและกนั ๔.๔ กฎหมายที่สากล คือ กฎหมายท่ีเป็นหลักประกันสิทธิเสรภี าพของมนษุ ยท์ กุ คนวา่ มนษุ ยท์ กุ คน คอื คนที่มีศักด์ิศรี มีความเสมอภาค ภราดรภาพ มีสิทธิเสรีภาพ ท่ีจะเลือกใช้ชีวิตอย่างเสรีโดยไม่มีการกดขี่ข่มเหง หรอื ปิดก้นั เสรีภาพในการคิด การเชอื่การพูด หรือการแสดงออก V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 75





Loving kindness can heal all 78

V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 79

Loving kindness can heal all 80

V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 81

Loving kindness can heal all 82

V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 83





เมตตา คือ ยาวเิ ศษLoving Kindnessis a miraculous medicine.



๑อย่ามัวแต่เมตตาคนอ่ืนจนหลงลืมการเมตตาตัวเอง Do not show loving-kindness only toothers and forget about yourself. Loving kindness can heal all 88

๒เธอเมตตาสมองตวั เอง ดว้ ยการครนุ่ คดิ ใหน้ อ้ ยลงผ่อนพักอยู่ในปจั จบุ นั ขณะใหม้ ากขนึ้You can show loving-kindness to your brainby thinking less and resting more in thepresent. V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 89

๓เธอเมตตาสายตาและร่างกายตัวเอง ด้วยการอยู่ห่างหน้าจอคอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน และโซเชยี ลมเี ดยี ในบางคราว  เพอ่ื สายตาและรา่ งกายจะได้มีอายุการใช้งานทย่ี าวนานขึน้  Yo u c a n s h o w l o v i n g - k i n d n e s s t oyour eyesight and body and allow themto last longer by staying away fromthe computer screen, smart phone andsocial media from time to time. Loving kindness can heal all 90

๔เธอเมตตาตัวเอง ด้วยการจัดสรรเวลาให้ดี เป็นอิสระจากเสน้ ตายใหม้ ากขน้ึ  You can show yourself loving-kindnessby managing your time well and staying freerfrom deadlines. V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 91

๕เธอเมตตาตวั เอง ดว้ ยการแบกภาระใหน้ อ้ ยลง แบง่ความรบั ผดิ ชอบในมอื ใหเ้ พอ่ื นรว่ มงานไดม้ บี ทบาทผ่อนคลายจากความรับผิดชอบอันหนักหน่วงได้มากขนึ้  You can show yourself loving-kindness bybearing fewer burdens, sharing responsibilitywith your colleagues and avoiding heavyloads more often. Loving kindness can heal all 92

๖เธอเมตตาตัวเอง ด้วยการใช้ร่างกายอย่างทะนุ-ถนอมและด�ำเนินอยู่บนทางสายกลาง เพอ่ื จะได้มสี ุขภาพทแ่ี ข็งแรงมากข้ึนYou can show yourself loving-kindnessby taking good care of your body andfollowing the path of moderation that willleave you in better health. V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 93

๗เธอเมตตาตวั เอง ด้วยการยนื เดิน น่งั นอน กนิด่ืม ให้เป็นเวลา ออกก�ำลงั กายสมำ�่ เสมอ เงนิ ท่ีต้องจ่ายไปเพ่ือซ้ือคืนสุขภาพจะได้เหลือเก็บมากข้นึ  You can show yourself loving-kindness bystanding, walking, sitting, sleeping, eatingand drinking appropriately and exercisingregularly and this will save you money onmedical fees. Loving kindness can heal all 94

๘เธอเมตตาตวั เอง ดว้ ยการแบง่ เวลาใหก้ บั ครอบครวัและคนอนั เปน็ ทร่ี กั ครอบครวั จะไดม้ คี วามอบอ่นุมากขน้ึYou can show yourself loving-kindness byspending time with your family and lovedones and bringing your family closer. V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 95

๙เธอเมตตาตวั เอง ดว้ ยการใกลช้ ดิ ธรรมชาติ ขนุ เขาดอกไม้ สายหมอก แสงแดดอุ่น และเสียงนกขับขาน จิตใจจะสดช่ืนร่นื เย็นและได้รับการฟื้นฟูและเยยี วยามากขึ้นYou can show yourself loving-kindness andkeep your mind peaceful, refreshed andinvigorated by staying close to nature andenjoying mountains, flora, morning mists,warm sunshine and chirping birds. Loving kindness can heal all 96

๑๐เธอเมตตาตัวเอง ด้วยการอ่านหนังสือและออกเดนิ ทางไปยงั พรมแดนทางปญั ญาใหมๆ่ สตปิ ญั ญาจะแตกแขนง มองเหน็ ไดไ้ กล และมแี รงบนั ดาลใจทสี่ ดใหม่เพิ่มขึน้You can show yourself loving-kindness byreading and challenging yourself intellectually,thereby expanding your brain, broadeningyour vision and bringing about renewedinspiration. V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 97

๑๑เธอเมตตาตวั เอง  ดว้ ยการเงยหนา้ จากการหาเงนิมาสู่การแบ่งปันแด่เพื่อนมนุษย์ ชีวิตของเธอจะได้มคี ุณค่ามากข้นึYou can show yourself loving-kindness by notbeing part of the money-making machine butsharing with your fellow humans and givingyour life more value. Loving kindness can heal all 98