LOVING KINDNESS PDF

Lovingkindness can heal all เมตตาภาวนา : เยยี วยาวกิ ฤติโลก V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี





Loving kindness can heal all เมตตาภาวนา : เยยี วยาวิกฤติโลก V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี พมิ พ์คร้ังแรก กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๕๙ จดั พิมพโ์ ดย มลู นิธวิ ิมุตตยาลยั ๑๕๒๘ ซอยจรัญสนทิ วงศ์ ๔๐ ถนนจรัญสนทิ วงศ์ แขวงบางยขี่ ัน เขตบางพลัด กรงุ เทพฯ ๑๐๗๐๐ โทรศพั ท์ ๐๘๗ ๐๘๐ ๗๗๗๙, ๐๘๙ ๘๙๓ ๒๑๓๖ E-mail : [email protected] www.raicherntawan.com บรรณาธิการบรหิ าร  เกษลกั ษณ์ หาราชัย พสิ จู นอ์ กั ษร  กมลพร วลิ ังคะ ฝ่ายขายและการตลาด  อรรณณพพล หาราชัย ออกแบบจดั รปู เล่ม  my dee-sign แยกสีและพิมพ์ที่ บริษัท ออฟเซ็ทพลสั จำ� กดั  ๙๕/๓๙ หมู่ ๘ ซ.สุขสวสั ดิ์ ๘๔ ถ.สุขสวสั ดิ์ ต.ในคลองบางปลากด อ.พระสมทุ รเจดีย์ จ.สมทุ รปราการ ๑๐๒๙๐

Lovingkindness can heal all เมตตาภาวนา : เยยี วยาวกิ ฤติโลก V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี

โลกทั้งผองพ่ีนอ้ งกัน ลมื ไปเลยว่าเคยเป็นพุทธความเป็นมนุษย์ส�ำคญั ยิ่งกว่าปอกเปลอื กชาวพุทธสมมตุ มิ ายาตื่นรู้ข้นึ มาสู่ความเป็นคน ลืมไปเลยว่าเคยเป็นครสิ ต์ลองวางดวงจิตท่ีเคยสบั สนรากเก่าเราก่อนละครตวั ตนเราแค่เป็นคนแค่น้นั ก็พอ ลมื ไปเลยเคยเป็นมุสลิมลองหลบั ตาพรม้ิ สกั นดิ หน่ึงหนอธาตแุ ท้ของเราพงษ์เผ่าเหล่ากอเคยร่วมถกั ทอครอบครวั โลกา

เราแต่ละคนคอื ญาตพิ ีน่ ้องเราคอื พวกพ้องร่วมเผ่าพงศาเราคอื ดวงดาวพรบิ พราวนภาเราคือดวงตาแห่งจกั รวาล เราคือชุมชนบนกาลจกั รเราคอื ความรักร่วงรุ้งไพศาลเราคือหนึ่งเดียวกลมเกลยี ววญิ ญาณเราคอื ลำ� ธารจากธาราเดียวกัน. ว.วชิรเมธี ๒๒ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๕๙

สารบัญContents๘โลกทงั้ ผองพนี่ อ้ งกนั๖๔สันตมิ รรคาเพ่อื พฒั นาสนั ติภาพ๑. หลักมนุษยธรรม | ๖๗๒. หลักพรหมวิหารธรรม | ๗๐๓. หลักสัจจานุรักษ์ | ๗๑๔. แสวงหาจุดร่วมที่สากลสำ�หรับคนทั้งโลก | ๗๒

๗๖ เมตตา คือ ยาวิเศษ Loving Kindnessis a miraculous medicine. ๙๖ บทสวดมนต์ กรณียเมตตสูตร

โลกทั้งผองพ่นี ้องกัน



โลกท้งั ผองพนี่ ้องกัน ถ้าเราติดตามข่าวสารบ้านเมืองในช่วงนี้กจ็ ะเหน็ วา่ ประเทศฝรงั่ เศสเพงิ่ จะถกู กอ่ วนิ าศกรรมโดยกลมุ่ ผกู้ อ่ การรา้ ย ทำ� ใหม้ ผี เู้ สยี ชวี ติ จำ� นวนมากซ่งึ โศกนาฏกรรมคราวน้เี ป็นเรื่องน่าเศร้าใจมาก11 ประเทศฝรง่ั เศสถกู ก่อวนิ าศกรรมไปเมอ่ื ช่วงค่ำ� ของวนั ท่ี ๑๓พฤศจกิ ายน ๒๕๕๘ ต่อเนอื่ งไปจนถึงช่วงเช้าตรู่ของวนั ที่ ๑๔พฤศจกิ ายน ๒๕๕๘ โดยถอื ได้ว่าก่อให้เกดิ การนองเลือดที่สุดในฝรง่ั เศสนับตั้งแต่มหาสงครามโลก ครัง้ ท่ี ๒ เป็นต้นมา และยงั ถอื เปน็ เหตกุ อ่ วนิ าศกรรมครงั้ รนุ แรงทส่ี ดุ ทเ่ี กดิ ขน้ึ บนแผน่ ดนิยุโรป นับตั้งแต่เหตุระเบิดรถไฟที่กรุงมาดริดของสเปน เม่ือปี๒๐๐๔ โดยมกี ารยนื ยนั ในเวลาตอ่ มาวา่ มผี เู้ สยี ชวี ติ อยา่ งนอ้ ย๑๒๙ รายจากการกอ่ วนิ าศกรรมในเมอื งหลวง โดยในจำ� นวนนี้มถี งึ ๘๙ รายทเี่ ปน็ ผเู้ สยี ชวี ติ จากเหตกุ ราดยงิ และจบั ตวั ประกนั ท่ี“โรงละครบาตากลอ็ ง” เพยี งแหง่ เดยี ว ขณะทโ่ี รงพยาบาลตา่ งๆทวั่ กรงุ ปารสี ตอ้ งรองรบั ผบู้ าดเจบ็ จากเหตโุ จมตขี องผกู้ อ่ การรา้ ยครง้ั นอี้ กี มากกวา่ ๔๓๐ ราย (ทม่ี า : หนงั สอื พมิ พผ์ จู้ ดั การรายวนัฉบับวันท่ี ๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ เรอื่ ง วินาศกรรมปารีส“IS+CIA+USA”) Loving kindness can heal all 10

เป็นเรือ่ งน่าแปลกใจท่ีทกุ วนั น้ี เทคโนโลยีเจริญสูงสุดแต่ท�ำไมใจคนไม่เจรญิ ตามเทคโนโลยีทกุ วันน้ี เทคโนโลยพี ัฒนาไปไกลมาก ไกลจนถึงขน้ั ทเี่ รยี กไดว้ า่ โลกทงั้ โลกสามารถเชอื่ มโยงถงึ กนัได้เพยี งการ “คลกิ ” ครง้ั เดียว เราเชอ่ื มโยงถงึ กันเป็นหน่ึงเดียวทางเทคโนโลยี แต่แล้วเคยสังเกตกนั บา้ งหรอื ไมว่ า่ เรายงั ไมอ่ าจเชอ่ื มโยงถงึ กนั อยา่ งเป็นหน่ึงเดียวทางปัญญาหรือจิตวิญญาณ โลกของเรายงั คงเตม็ ไปด้วยการแบ่งแยก เตม็ ไปด้วยการเหยียดผิว เต็มไปด้วยความเกลียดชัง และเตม็ ไปด้วยการฉ้อฉลปล้นชงิ ทรัพยากรจนรำ่� ๆ ว่าอาจจะเกิดสงครามโลกคร้ังที่สามข้ึนมาเม่ือไหร่กไ็ ด้ ปรากฏการณอ์ ยา่ งนี้ อาจพดู ไดอ้ กี อยา่ งหนง่ึวา่ “เทคโนโลยกี า้ วหนา้ แตภ่ มู ปิ ญั ญาลา้ หลงั ” V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 11

ท่ามกลางโลกท่ีเต็มไปด้วยความรุนแรงทง้ั ความรนุ แรงแบบเปดิ เผยและความรนุ แรงแบบปกปิด (เช่น การยดึ ถืออุดมการณ์ทีเ่ ป็นอันตรายต่อเพ่ือนมนุษย์เหมือนท่ีเคยเกิดข้ึนในยุคของฮิตเลอร์ เป็นต้น) เราจ�ำเป็นต้องมกี ารส่งเสรมิ ให้โลกนี้มีสันติภาพ รูปแบบหนึ่งของการสร้างสรรค์สนั ติภาพกค็ อื การส่งเสริมให้ “โลกทงั้ ผองเป็นพน่ี ้องกัน” ความรู้สึกเป็นญาติพี่น้องกันของคนท้ังโลกเป็นสิ่งที่จ�ำเป็นมากส�ำหรับคนในยุคสมัยน้ีจำ� เปน็ พอๆ กบั ออกซเิ จนทเ่ี ราใชใ้ นการหายใจเลยทีเดียว การที่เราจะรู้สึกว่าเป็นญาติวงศ์พงศาของกันและกนั น้นั จำ� เป็นต้องมีโลกทัศน์ทถ่ี กู ต้องเสียก่อน เพราะจู่ๆ จะให้คนทั้งโลกรู้สึกว่าโลกทั้งผองเป็นพี่น้องกันเลยโดยไม่มีวิธีคิด วิธีมอง Loving kindness can heal all 12

ที่ถกู ต้องนั้น ยากท่จี ะเป็นไปได้ หรอื ถึงเป็นไปได้ก็ไม่ย่ังยืน เนลสัน แมนเดล่า รัฐบุรุษคนสำ� คัญคนหน่ึงของแอฟริกาใต้และของโลกเคยกล่าวว่า“ไม่มใี ครเกดิ มาเพ่ือทจ่ี ะเกลียดคนอนื่ เพียงเพราะเหตแุ หง่ สผี วิ ภมู หิ ลงั หรอื ศาสนา มนษุ ย์ต้องเรียนรู้ที่จะเกลียด (หรือถูกล้างสมองให้เกลียด) และถ้าหากเขาเรียนรู้ท่ีจะเกลียดได้ก็ต้องเรียนรู้ที่จะรักได้เช่นเดียวกัน และโดยธรรมชาติจิตใจมนุษย์เรียนรู้ที่จะรักง่ายกว่าเรยี นรทู้ จ่ี ะเกลยี ด” (No one is born hating anotherperson because of the colour of his skin, or hisbackground, or his religion.People must learn tohate, and if they can learn to hate, they can betaught to love, for love comes more naturally tothe human heart than its opposite.) V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 13

เราจะเรียนรู้ที่จะรักและอยู่ร่วมกันฉันท์พ่นี ้องได้อย่างไร เพ่อื ตอบค�ำถามนี้ อาตมภาพมีนิทานเร่อื งหนง่ึ จะเล่าให้ฟัง “มีเจ้าหนูคนหน่ึง มีบ้านอยู่ก้นซอยในหมู่บ้านแห่งหนงึ่ ทกุ ๆ เช้า เจ้าหนูจะต้องเดินไปโรงเรยี นคนเดยี ว กอ่ นจะพน้ ปากซอยเจา้ หนจู ะตอ้ งหาไม้อันหนึ่งมาถือไว้ในมือเสมอ เพราะว่าท่ีปากซอยน้ันมีหมาดุอยู่ตัวหนึ่ง เวลาเจ้าหนูคนนี้จะเดนิ ผา่ นปากซอยหวั ใจจะเตน้ โครมครามทกุ ครง้ัเพราะแกกลัวหมาดุจะกัด พอเดินผ่านมาได้สักหน่อยหน่ึง ใกล้ถึงปากซอย หมาเจ้าถิ่นก็จะปรากฏตัวออกมา เวลาท่ีเผชิญหน้ากับหมาดุตวั นน้ั เจา้ หนกู จ็ ะชไู มข้ น้ึ มา หมากจ็ ะหดหวั กลบั ไปเจ้าหนูน้อยคนน้ีก็จะผ่านปากซอยนั้นไปโรงเรียนโดยสวัสดี เหตุการณ์เป็นแบบนี้ทุกๆ วัน ทั้งคน Loving kindness can heal all 14

ทงั้ หมาตา่ งกต็ ง้ั ทา่ คกุ คามกนั ตา่ งกร็ สู้ กึ ไมป่ ลอดภยัในชีวิต กลัวกันไปกลัวกันมา จนต่างฝ่ายต่างก็อดึ อดั ระอาพอๆ กนั หมากไ็ มไ่ ดก้ ดั สกั ที เตม็ ทก่ี ไ็ ด้แค่ขู่ ไอ้หนูกค็ ดิ ว่า ถ้าหมากระโดดเข้ามาก็จะเอาไม้ตจี ริงๆ แต่จนแล้วจนรอด ก็ไม่มกี ารกัด การตีจรงิ ๆ ตา่ งฝา่ ยตา่ งกไ็ ดแ้ ตค่ มุ เชงิ กนั ไปมาก ผลกค็ อืวา่ ทงั้ สองฝา่ ยตา่ งกไ็ มม่ คี วามสขุ เพราะอยกู่ นั ดว้ ยความกลัว แต่แล้วอยู่มาวันหนึ่งขณะที่ก�ำลังเลิกจากโรงเรยี นวนั นนั้ เอง คณุ ครปู ระจำ� ชนั้ ทแ่ี สนใจดีได้เอาขนมนมเนยมาแจกเด็กๆ เพราะวันนั้นเป็นวนั เกดิ ของคณุ ครู เจา้ หนกู เ็ ลยไดข้ นมมา วา่ กนั วา่ขนมเหล่าน้ันเป็นขนมที่อร่อยมาก ในบรรดาขนมหลายๆ ชิ้นนั้น มีอยู่ช้ินหนึ่งเป็นซาลาเปาไส้เนื้อคนกช็ ื่นหมากช็ อบ เจ้าหนูได้ซาลาเปามาสามลูกเย็นวันนน้ั ขณะก�ำลงั เดินกลับบ้าน เจ้าตบู ซงึ่ เป็นเหมอื นเจ้ากรรมนายเวรก็น่ังรอ มันนงั่ แกร่วรออยู่ V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 15

ตรงนน้ั พอเจ้าหนูลงจากรถโรงเรยี นแล้วกเ็ ดินเข้าปากซอยมา บังเอิญว่าวันน้ันลืมหยิบไม้ซึ่งเป็นอาวุธคู่กายซงึ่ เอาซ่อนไว้ในพุ่มไม้ พอเดนิ เข้าซอยมาปบุ๊ เจา้ กรรมนายเวรเกา่ กว็ งิ่ สวนมาทนั ที เจา้ หนูตกใจมากท�ำซาลาเปาหล่นจากมือทัง้ สามลูก มันเป็นซาลาเปาไส้เนื้อ หมาก็ได้กล่ิน กระโดดงับซาลาเปา เจ้าหนูฉวยโอกาสท่ีหมางับซาลาเปาวง่ิ เขา้ ซอยไปเลย พอเจา้ หนหู นพี น้ กน็ ง่ั หอบแฮกๆแล้วก็แปลกใจว่า เอ๊ะ ท�ำไมวันน้ีหมาไม่งับเราใช้ปัญญาพิจารณาอยู่ครู่หนึ่งก็เลยได้ค�ำตอบว่าเพราะหมามันชอบกนิ ขนม เชา้ วนั รงุ่ ขนึ้ เจา้ หนเู ลยบอกแมว่ า่ “แม่ ขออะไรสกั อยา่ งตดิ ไมต้ ดิ มอื ไปหนอ่ ยสิ เมอื่ วานหมามันลืมกัดลูกเพราะมันกระโดดงับซาลาเปา แม่มีขนมอะไรที่หมาชอบไหม” แม่ก็เลยเอาเน้ือปิ้งให้ Loving kindness can heal all 16

สองสามชนิ้ แตเ่ จา้ หนกู ไ็ มล่ มื ถอื ไมไ้ ปดว้ ย พอไปถงึปากซอย คปู่ รบั เกา่ กย็ นื จงั กา้ อยตู่ รงนนั้ แทนทจ่ี ะเงอื้ ไมข้ หู่ มาเหมอื นอยา่ งทเี่ คยทำ� มาตลอด คราวนี้เจ้าหนูโยนเนื้อปิ้งให้หมาทันที เจ้าหมาดุก็ลืมดุไปชวั่ ขณะ กระโดดงบั เนอื้ ปง้ิ แลว้ กน็ ง่ั ลงเคยี้ วอยา่ งเอรด็ อรอ่ ย กรบุ กรบั ๆ นยั ตาพรม้ิ ยม้ิ อยา่ งมคี วามสขุมาก เจา้ หนถู อื โอกาสนนั้ เดนิ เลด็ ลอดออกไปอยา่ งเงยี บๆ รอดไปได้อย่างปลอดภยั อีกวันหนงึ่ แล้ว ตอนเยน็ เจ้าหนนู ้อยรู้แกวแล้ว พอลงจากรถโรงเรียนได้ก็เอาลูกชิ้นปิ้งโยนให้หมาที่ละลูกโยนปุ๊บหมาก็เคย้ี วอย่างเอรด็ อร่อย พอหมดมันก็ทำ� ทา่ จะวง่ิ เขา้ หาคนอกี เจา้ หนกู โ็ ยนลกู ชน้ิ ดกั หนา้ไวอ้ กี ลอ่ มาเรอ่ื ยๆ จนลกู ชน้ิ หมด เดก็ นอ้ ยกถ็ งึ บา้ นพอดอี ยา่ งปลอดภยั เจา้ หนรู แู้ ลว้ วา่ หมาชอบลกู ชนิ้ต้ังแต่วันน้ันเป็นต้นมา เช้าก็มีลูกช้ินไม้หน่ึง เย็น V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 17

ก็มีลูกช้ินไม้หนึ่ง จากไม้ใหญ่ๆ ที่มีไว้ใช้ตีหมากาลต่อมาเหลอื แค่ไม้ช้นิ เล็กๆ เป็นไม้เสียบลกู ช้ินพอเจ้าหนูเดินผ่านมา หมามนั ก็รออยู่ตรงน้นั แล้วพอเห็นลกู ช้นิ ปุ๊บ กว็ งิ่ มางับปั๊บ เหตุการณ์ไปเป็นอย่างน้ีอยู่สองอาทติ ย์ อยู่มาอาทิตย์ทสี่ ามเจ้าหนูเกิดลืมหยิบอาหารหมาติดมาด้วย อารามรีบว่ิงขึ้นรถโรงเรียน วันน้ันจึงไม่มีลูกช้ินปิ้งอยู่ในมือพอลงจากรถก็มองหาไม้ท่ีตัวเองซ่อนไว้ในพุ่มไม้ข้างทาง แต่ก็หาไม่เจอ ใครเอาไปไว้ท่ีไหนก็ไม่รู้เอาละสิทีนี้มีแต่กระเป๋านักเรียน เจ้าหนูตัดสินใจเดินฝ่าดงหมาเลย เดนิ มาเท่งิ ๆ อย่างหมดสภาพเพราะไมม่ ตี วั ชว่ ยแลว้ จรงิ ๆ ทนั ใดนน้ั เองเจา้ หมาดุก็ลุกข้ึนยืน เจ้าหนูหัวใจเต้นโครมคราม เอาไงดีทีน้ี มองมามองไป มองไปมองมา หมาก็เดนิ ย่างสามขมุ ใกลเ้ ขา้ มาเรอื่ ยๆ ตามลำ� ดบั ขณะทเ่ี จา้ หนูกำ� ลงั จะวงิ่ หมามนั กน็ ง่ั ลง มองดว้ ยสายตาทเ่ี ปน็ มติ ร Loving kindness can heal all 18

ประมาณว่า ไหนละลกู ชิ้นปิ้งของฉัน เจ้าหนูไม่มีหมามันลุกข้ึนยืนแล้วกระดิกหาง เดินใกล้เข้ามาเจ้าหนูก็เผลอลูบหัวหมา หมาก็กระดิกหางอย่างเป็นมิตรแล้วเจ้าหนูก็เดินเข้าบ้าน หมาเดินตามต้อยๆ ไม่มกี ารกัดเกดิ ขึ้นในวนั นั้น วันรุ่งข้ึนเจ้าหนูเดินออกจากบ้าน หมามารบั ถงึ หนา้ บา้ นเลย เดนิ ไปสง่ ถงึ ปากซอย ตงั้ แต่วนั น้ันเป็นต้นมา หมาดกุ บั เจ้าหนูก็เลยกลายเป็นเพื่อนกัน” สาระสำ� คญั ของนทิ านเรอ่ื งนอ้ี ยตู่ รงไหน ? ตอนแรกคนกบั หมาอยดู่ ว้ ยกนั ดว้ ยความกลัว หมาจะกดั คนกต็ ้องถือไม้คอยคุมเชงิ นีค่ ือสภาวะ “อยู่กันด้วยความกลัว” โลกจึงไม่มีสันติภาพท่ีแท้จริง สันติภาพท่ีมีอยู่เป็นเพียง V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 19

สนั ตภิ าพลวงตา เหมอื นโลกของเราตอนนี้ ประเทศต่างๆ ส่งอาวุธยุธโธปกรณ์ไปรุมถล่ม ขับไล่ผกู้ อ่ การรา้ ยในตะวนั ออกกลาง ผกู้ อ่ การรา้ ยกล็ อบเข้าตีท้ายครัวประเทศใหญ่ๆ เอาระเบิดไปวางทโี่ นน่ ทน่ี ่ี กอ่ วนิ าศกรรมครง้ั หนง่ึ มคี นตายเรอื นรอ้ ยเรือนพนั สภาะอย่างน้เี รียกว่า “อยู่กนั ด้วยความกลวั ” คกุ คามกนั ดว้ ยความกลวั ทำ� ใหไ้ มม่ คี วามสขุด้วยกนั ท้ังคู่ สอง ต่อมาเด็กเอาอาหารไปให้หมา หมาก็ไม่กัด เอาลูกชิ้นไปให้หมา หมาก็อิ่มเอมกับรสอร่อยของลูกชิ้น หมาก็เลยรักคน สภาวะอย่างนี้เรียกว่า “อยกู่ ันดว้ ยผลประโยชน”์ กเ็ หมอื นกบัมนุษย์ทพ่ี ัฒนามาอีกขัน้ หนึง่ จากอยู่ร่วมกันด้วยความกลวั กา้ วขน้ึ มาอยรู่ ว่ มกนั ดว้ ยการแลกเปลย่ี นผลประโยชน์ มกี ารเซ็นสัญญาการค้าการขายกัน Loving kindness can heal all 20

ระหว่างประเทศ ระหว่างทวีป แต่ละประเทศอยู่ร่วมกันอย่างสันติเพราะต่างก็มีผลประโยชน์ต่างตอบแทน เหมือนตอนนี้ประเทศต่างๆ ในกลุ่มอาเซยี นก�ำลงั ตนื่ ตวั เพราะเราก�ำลังจะกลายเป็นประชาคมอาเซียนอย่างสมบูรณ์ในปี ๒๕๕๙เปน็ ตน้ ไป พอเขา้ สอู่ าเซยี นแลว้ การทำ� ธรุ กจิ กจ็ ะมีความคล่องตัว พรมแดนทางเศรษฐกิจจะหายไปประเทศใกล้กัน คนใกล้กัน ก็เลยท�ำให้คบกันสนทิ กนั ไมท่ ะเลาะกนั การแลกเปลย่ี นผลประโยชน์ไมว่ า่ จะทางการเมอื งการทหารการคา้ ทางวฒั นธรรมทำ� ให้โลกสงบกนั มาระดบั หนง่ึ แต่กย็ งั ไมใ่ ช่ความไมส่ งบทย่ี ง่ั ยนื เพราะวนั ไหนผลประโยชนไ์ มต่ รงกนัขดั แย้งกนั ก็จะกลบั มาทะเลาะกนั ได้ทกุ เม่อื ดีท่ีสุดต้องเป็นสถานการณ์ที่สาม ไม่มีผลประโยชน์เลยแต่เราก็รักกันได้ อยู่ร่วมกันได้ V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 21

คบหากนั ได้ ชว่ ยเหลอื เกอื้ กลู กนั ได้ นคี่ อื สถานการณ์ท่คี นกไ็ ม่มอี ะไรจะให้หมา หมาก็ไม่คาดหวงั อะไรจากคนแลว้ เพราะผกู มติ รกนั เรยี บรอ้ ย จงึ อยรู่ ว่ มกนัดว้ ยไมตรี ไมม่ ใี ครหลอกใคร ฉะนน้ั ถา้ เราตอ้ งการให้โลกน้ีมีสันติภาพ ต้องพัฒนาปัญญาให้มาถึงสถานการณ์ที่สาม น่ันก็คือเราอยู่ร่วมกันฉันกลั ยาณมติ ร ทอดตามองไปทางไหนกเ็ หน็ คนทง้ั โลกเห็นสงิ่ มีชีวติ ท้งั โลกดงั หน่งึ ญาติวงศ์พงศาของเราคนในครอบครัวของเรา เราท�ำได้หรือไม่ หากท�ำไมไ่ ด้ กต็ อ้ งฝกึ ฝกึ คดิ ฝกึ มองใหเ้ หน็ วา่ โลกทง้ั ผองเปน็ พน่ี อ้ งกนั เราตอ้ งตระหนกั เอาไวเ้ สมอวา่ ไมว่ า่เราจะต่างกนั ด้วยชาติก�ำเนิด ผิวพรรณ วรรรณะเพศ ภาษา ศาสนา วฒั นธรรม หรอื ภูมปิ ระเทศทแี่ ตกตา่ งกนั แตเ่ รามสี ง่ิ หนงึ่ ทเี่ หมอื นกนั นนั่ กค็ อืเราเปน็ มนษุ ยเ์ หมอื นๆ กนั เราทกุ คนเปน็ ชาตเิ ดยี วกนัไม่ใช่ชาติไทย ชาติจีน ชาตอิ เมริกา ชาติฝรง่ั เศส Loving kindness can heal all 22

ชาติเยอรมัน ชาติยิว แต่เราเป็นมนุษยชาติ Weare the one, We are the world โลกทง้ั ผองเป็นพี่น้องกนั โลกท้ังผองคือครอบครวั เดยี วกัน ความแตกต่างท้ังหลายบรรดามีน้ันเป็นเพียงส่ิงสมมุติ เป็นเพียงเปลือกผิวของความเป็นมนษุ ย์ สงิ่ หนง่ึ ทเ่ี ราทกุ คนมเี หมอื นกนั กค็ อื เราทกุ คนเปน็ คนเหมอื นกนั เปน็ มนษุ ยเ์ หมอื นกนั เราทกุ คนรักสุข เกลียดทุกข์ กลัวตายเหมือนกัน ไม่ว่าเราไม่ว่าเขาเหมือนกันทั้งหมดท้ังสิ้น ถ้าเรามีความรู้สึกว่า เรารกั สขุ เกลยี ดทุกข์กลัวความตายฉันใดคนอนื่ กร็ กั สขุ เกลยี ดทกุ ขก์ ลวั ตายฉนั นนั้ เหมอื นกนัหากเราเอาใจเขามาใส่ใจเราอย่างนี้แล้ว เราจะไมข่ ม่ เหงคะเนงรา้ ยใคร เราจะไมฆ่ า่ ใครและไมส่ ง่ัใครใหไ้ ปฆา่ ไมม่ เี หตผุ ลอะไรทเ่ี ราจะโกรธ เกลยี ดชิงชัง หรือแม้กระทั่งท�ำร้ายคนท่ีมีรากร่วมทางสจั ธรรมเป็นอันหนงึ่ เดยี วกันกับเรา V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 23

อาตมภาพได้เขียนกวนี ิพนธ์ไว้บทหน่งึ ชื่อ“โลกท้ังผองพ่ีน้องกัน” พูดถึงการ “ก้าวข้ามเปลอื กผวิ ของความเป็นมนษุ ย์” เช่น ก้าวข้ามความเชอื่ ลทั ธนิ กิ าย สผี วิ เผา่ พนั ธว์ุ รรณะ เปน็ ตน้ซ่ึงเป็นเหมือนเปลือกของต้นไม้คือชีวิต ไม่ใช่คณุ คา่ ทแ่ี ทจ้ รงิ ของชวี ติ อยากใหเ้ ราลองมาพจิ ารณาร่วมกนั ดังนี้ โลกทง้ั ผองพน่ี อ้ งกัน ลืมไปเลยว่าเคยเป็นพุทธ ความเป็นมนษุ ย์สำ� คญั ย่ิงกว่า ปอกเปลอื กชาวพทุ ธสมมุตมิ ายา ต่นื รู้ขึ้นมาสู่ความเป็นคน Loving kindness can heal all 24

ลืมไปเลยว่าเคยเป็นครสิ ต์ลองวางดวงจิตที่เคยสบั สนรากเก่าเราก่อนละครตวั ตนเราเป็นเพียงคนแค่นั้นก็พอ ลืมไปเลยเคยเป็นมุสลิมลองหลับตาพริ้มสักนดิ หนึ่งหนอธาตแุ ท้ของเราพงษ์เผ่าเหล่ากอเคยร่วมถักทอครอบครวั โลกา เราแต่ละคนคอื ญาตพิ ่ีน้องเราคอื พวกพ้องร่วมเผ่าพงศาเราคือดวงดาวพรบิ พราวนภาเราคือดวงตาแห่งจักรวาล เราคอื ชุมชนบนกาลจักรเราคือความรักร่วงรุ้งไพศาลเราคอื หนึ่งเดียวกลมเกลยี ววญิ ญาณเราคือล�ำธารจากธาราเดยี วกัน V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 25

พระพทุ ธองคท์ รงสอนวา่ หากมนษุ ยอ์ ยากอยู่ร่วมกันอย่างสันติ เราต้องเรียนรู้ที่จะมองโลกท้ังผอง คือมองคนทุกคน ด้วยสายตาแห่งเมตตาและไมตรี ดงั หนง่ึ นำ้� อยรู่ ว่ มกบั นำ้� นมอยา่ งสนทิ สนมกลมกลืนกัน ดงั หนึง่ มารดาทอดตามองลูกน้อยกลอยใจของตน ด้วยความรักสุดหัวใจฉนั ใดก็ฉนั นน้ั ในพระสูตรชื่อ “กรณียเมตตสูตร”พระพุทธองค์ทรงสอนให้เราฝึกปลูกฝังโลกทัศน์แบบโลกทง้ั ผองเปน็ พนี่ อ้ งกนั เรยี นรทู้ จี่ ะอยรู่ ว่ มกนัด้วยความรัก ด้วยไมตรีจิตมิตรภาพ อยู่ร่วมกันเกอื้ กลู กนั ดงั หนง่ึ มารดาปฏบิ ตั ติ อ่ ลกู นอ้ ยกลอยใจของตน ข้อความในพระสูตร มดี งั น้ี Loving kindness can heal all 26

“…พึงแผไ่ มตรีจติ ในสัตวท์ งั้ หลายวา่ ขอสัตว์ทงั้ ปวงจงเป็นผู้มีสุข มีความเกษม มีตนถึงความสุขเถดิ สัตวม์ ีชีวติ เหล่าใดเหลา่ หน่งึ มอี ยู่ เป็นผูส้ ะดงุ้ หรือเปน็ ผ้มู ัน่ คง ผอมหรือพี มีกายยาวหรือใหญ่ ปานกลาง หรือสั้น ที่เราเห็นแลว้ หรือมไิ ด้เหน็ อยู่ไกลหรืออยใู่ กล้ ทีเ่ กดิ แล้วหรอื กำ� ลงั แสวงหาทเ่ี กิด ขอสตั วท์ ง้ั หมดนั้น จงเปน็ ผู้มคี วามสุขเถิด สตั วอ์ ่นื ไม่พึงขม่ ขสู่ ัตว์อื่น ไม่พึงดูหมิ่นถ่ินแคลนกันไม่ว่าด้วยสาเหตใุ ด ไม่พึงปรารถนาร้ายแก่กันและกันเพราะความโกรธ ความแคน้ V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 27

มารดาถนอมบตุ รคนเดยี วผเู้ กดิ แตต่ นด้วยการยอมสละชีวติ ฉนั ใด กุลบตุ รผฉู้ ลาดในประโยชน์ พงึ เจรญิ เมตตาในใจไมม่ ปี ระมาณ (ไร้พรมแดน ไรก้ ารแบ่งแยก) ในสัตวท์ ้ังปวง ฉันนนั้ กุลบุตร (หมายถงึ เราแต่ละคน) พงึ เจรญิ เมตตาในใจไมม่ ปี ระมาณ ไปในโลกท้ังสน้ิ ทงั้ เบอื้ งบน เบอ้ื งตำ่� เบอื้ งขวาง ไมค่ บัแคบ ไม่มีเวร ไม่มศี ตั รู กุลบุตรผเู้ จริญเมตตาน้ัน ยนื อยกู่ ด็ ี เดนิ อยกู่ ด็ ี นง่ั อยกู่ ด็ ี นอนอยู่ก็ดี Loving kindness can heal all 28

พงึ เปน็ ผปู้ ราศจากความงว่ งเหงาเพยี งใด กพ็ ึงตัง้ สติน้ีไวเ้ พยี งนนั้ บณั ฑติ ทง้ั หลาย กลา่ ววหิ ารธรรม (การปฏบิ ัตอิ ยา่ งน้ี) ว่า เป็น ‘พรหมวิหาร’ ในธรรมวินัยของพระอริยเจา้ น้.ี ..” เพื่อความเข้าใจเรื่องนี้ชัดขึ้น อาตมามีเรื่องหน่ึงจะเล่าให้ฟัง มีมหาเศรษฐีคนหนึ่ง เป็นคนท่ีมีเมตตาสงู มาก วนั หนง่ึ ขณะกำ� ลงั เดนิ ทางออกจากในเมอื งไปเฝ้าพระพุทธเจ้าทีน่ อกประตูเมอื ง ระหว่างทางมหาเศรษฐีทอดตามองไปเห็นวัยรุ่นคนหน่ึง นอนคลมุ โปงหลบั อยใู่ กลๆ้ ประตเู มอื ง มหาเศรษฐเี ลยพดู กระเซ้าว่า V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 29

“นี่พวกเธอดูเจ้าหนุ่มคนนี้สิ เม่ือคืนเขาคงจะเที่ยวหนกั มาก กลับเข้าเมอื งไม่ทัน วันน้จี ึงมานอนคลุมโปงอยู่ตรงนี้ ตะวันสายโด่งแล้วก็ยังไม่ตน่ื ” เจ้าวัยรุ่นคนนี้ ได้ยินท่านเศรษฐีกล่าวถึงตัวเองก็โกรธมาก เลิกผ้าห่มท่ีคลุมโปงออกมามองหน้าท่านเศรษฐีไว้ จดจ�ำหน้าไว้ แล้วก็สบถในใจว่า เจ้าเศรษฐีน่ีมายุ่งอะไรกบั เรา เราจะนอนกโี่ มง เราจะต่ืนกี่โมง มนั เรื่องของเรา สกั วันหนึง่เราจะต้องท�ำอะไรบางอย่างให้เศรษฐีคนน้ีได้รู้ว่าการยุ่งเรือ่ งของชาวบ้านมนั มีผลลัพธ์เป็นยังไง ต้ังแต่วันนั้นเป็นต้นมาเจ้าวัยรุ่นเกเรคนน้ีก็คอยจ้องหาโอกาสจะตอบโต้ท่านเศรษฐีท่ีมายุ่งเร่ืองของเขาตลอดมา อยู่มาวันหนึ่งเขาก็สืบรู้ว่าท่านเศรษฐีได้ท�ำนาออแกนคิ หรือนาอินทรยี ์ ท่าน Loving kindness can heal all 30

เปน็ เจา้ ของทอ้ งไรท่ อ้ งนากวา้ งใหญไ่ พศาลสดุ ลกู หูลูกตา พอข้าวในนาของเศรษฐีสุกเป็นสีเหลืองเตม็ ทุ่งเต็มนา ใกล้ถึงเวลาเกบ็ เกี่ยวเจ้าหนุ่มคนน้ีกล็ อบไปทนี่ าแลว้ จดุ ไฟเผา ไฟไหมน้ าขา้ วทงั้ หมดเลยมคี นสง่ ขา่ วไปหาทา่ นเศรษฐวี า่ ขา้ วในนาของทา่ นถูกมือดีเผาหมดเลย เศรษฐีรีบรุดมาดูแล้วก็ยิ้มมีความสุขมาก คนรับใช้เห็นเช่นน้ัน ก็ถามท่านเศรษฐวี ่า “ท่านไม่โกรธหรอื ” ท่านเศรษฐตี อบว่า“เราจะโกรธทำ� ไม กน็ าข้าวเราไม่ได้มที เ่ี ดยี ว ท่ีนี่ถกู เผาไปแตท่ อี่ น่ื กย็ งั พอม”ี เศรษฐยี มิ้ พอใจแลว้ ก็กลับบ้าน เจ้าหนุ่มแอบซ่อนอยู่ในสุมทุมพุ่มไม้เห็นเศรษฐีไม่โกรธเขาย่ิงโกรธหนักกว่าเก่า อันน้ีเรียกว่า ให้ทุกข์แก่ท่านทุกข์นั้นถึงตัว อยากจะให้เขาทุกข์แต่เขาไม่ทุกข์ ทุกข์นั้นสะท้อนเข้าตัวเหมือนเวลาที่เราอิจฉาใครสักคนหนึ่งเราอยากให้เขาหายนะ แต่ปรากฏว่าเขากลับย่ิงดีวันดีคืน V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 31

เราทุกข์แทบตายเราพยายามขัดแข้งขัดขา แต่ทำ� ยงั ไงเขากย็ ง่ิ รงุ่ โรจนโ์ ชตนา คนทพี่ ยายามใหท้ กุ ข์แกท่ า่ นทกุ ขน์ น้ั จะถงึ ตวั เหมอื นคนโปรยฝนุ่ ทวนลมฝุ่นนน้ั กจ็ ะย้อนกลับมาเข้าตาตวั เอง เจ้าหนุ่มคนนี้ก็เหมือนกัน พอเห็นเศรษฐีไม่โกรธ ไม่ทกุ ข์ เขากลับย่ิงโกรธ ยง่ิ ทกุ ข์ จนโรคไมเกรนขนึ้ สมอง ปวดหวั ตวั รอ้ นกนิ ไมไ่ ดน้ อนไมห่ ลบัพยายามมองหาช่องแก้แค้นต่อไป ต่อมาก็สืบรู้ว่า เศรษฐีเป็นเจ้าของฟาร์มโคนม มีกันหลายร้อยตัวเลยทีเดียว วันหนึ่งในตอนกลางคืนเขาจึงลอบเข้าไปในฟาร์มโคนมของท่านเศรษฐีแล้วใช้มีดอันคบกริบลอบตัดขาวัววนั รงุ่ ขน้ึ คนงานมาบอกเศรษฐวี า่ “ทา่ นเศรษฐคี รบัวัวในฟาร์มตายเกลี้ยงหมดเลย” เศรษฐีเข้ามาตรวจสอบดูแล้วก็ยิ้มพลางบอกว่า “ในเมื่อวัว Loving kindness can heal all 32

ตายแลว้ ให้น้�ำนมไม่ได้อีกต่อไปแล้ว ถ้าเช่นน้ันก็เอาเน้ือไปแบ่งชาวบ้านเถิด” ชาวบ้านเลยได้รับประทานเนื้อวัวฟรีท้ังหมู่บ้านก็เลยมีความสุขกันมาก เศรษฐีกม็ ีความสุข เจ้าหนุ่มนั่นโกรธหนกัข้ึนอีก ไปลอบตัดขาวัวตายทั้งฟาร์มเศรษฐีก็ยังไม่ทุกข์ ความทุกข์จึงสะท้อนเข้าตัวหนักย่ิงไปกวา่ เดมิ เปน็ ทวตี รคี ณู เขากลดั กลมุ้ สมุ แคน้ ไวใ้ นอกมากมายจนกลายเป็นความเจ็บป่วยทางจิตวิญญาณ ต่อมาเจ้าวายร้ายยังไม่คลายความแค้นพยายามมองหาช่องทางที่จะก่อกรรมท�ำเข็ญต่อท่านเศรษฐีครงั้ ใหม่ สบื ไปสืบมาจึงทราบว่า ท่านเศรษฐีมีคฤหาสน์อยู่หลายหลังแต่ละหลังล้วนสร้างอย่างใหญ่โตโอฬารวิจิตรตระการตาทั้งสิ้นเม่ือสบโอกาสเขาจึงลอบไปเผาคฤหาสน์เหล่าน้ัน V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 33

ด้วยมือของตัวเอง แต่ผลกย็ งั คงเป็นอย่างเดมิ คือท่านเศรษฐีก็ไม่โกรธ ท่านคิดว่า “ดีเหมือนกันคฤหาสน์สร้างมานานแล้ว ไฟไหม้ก็สร้างใหม่เทา่ นน้ั เอง” เขาทำ� ถงึ ขนาดนหี้ วั ใจของเศรษฐกี ย็ งัราบร่ืน ไม่ทุกข์ตรมขมไหม้อย่างที่เขาคาดการณ์เอาไว้เลย เจ้ามหาวายร้ายจึงคิดการใหญ่ต่อไปคราวนเี้ ขาสบื ทราบมาวา่ ทา่ นเศรษฐเี ปน็ คนใจบญุสุนทานมาก ชอบอปุ ถมั ภ์พระภกิ ษุหนุ่มสามเณรน้อย ตักบาตรทำ� บญุ เป็นประจ�ำ เขาสืบต่อไปจนไดร้ ายละเอยี ดเพมิ่ เตมิ วา่ ทา่ นเศรษฐเี ปน็ มหาอบุ าสกผู้ถวายความอุปถัมภ์แด่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าอยา่ งใกลช้ ดิ คราวน้ี เขายม้ิ ออก เปน็ การยม้ิ อยา่ งมีความสุขคร้งั แรกในรอบหลายปี เพราะเขารู้ดวี ่าแผนการใหม่ในคราวน้ีจะต้องท�ำให้ท่านเศรษฐีอกแตกตายเปน็ แน่ เพราะสงิ่ ทเี่ ขาจะทำ� ตอ่ ไปนน้ี นั้เป็นการล้างแค้นท่ีสาสมและรุนแรงกว่าท่ีเคย Loving kindness can heal all 34

ท�ำมาทกุ ครง้ั อย่างแน่นอน คร้ันคิดได้อย่างนแ้ี ล้ววันหนึ่ง เมื่อพระพุทธองค์เสด็จออกไปจาริกภกิ ขาจารโปรดชาวโลก เขาจงึ ลอบเขา้ ไปวางเพลงิพระคันธกุฎีท่ีประทับของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจนมอดไหมไ้ ปทงั้ หลงั เขายนื ดผู ลงานอยา่ งภาคภมู ใิ จอยเู่ บอื้ งหลงั กองเพลงิ ทกี่ ำ� ลงั ลกุ ไหมอ้ ยา่ งโชตชิ ว่ งเขากล่าวกับตวั เองว่า เจ้าเศรษฐถี กู ทำ� ลายกล่องดวงใจอยา่ งนี้ ไมโ่ กรธ ไมท่ กุ ขป์ างตายกใ็ หม้ นั รไู้ ปแต่เขาประเมินท่านเศรษฐีผิดไปถนัด เพราะเม่ือทราบข่าวพระคนั ธกฎุ ถี กู ไฟเผาผลาญท่านเศรษฐีกลับยิ้มด้วยความยินดีปรีดา เพราะท่านคิดว่าบญุ ใหญใ่ ดๆ กไ็ ดท้ ำ� มาหมดแลว้ เหลอื อยกู่ แ็ ตเ่ พยี งยงั ไม่ได้สร้างพระคันธกฎุ ถี วายน่ีแหละ ถ้าเช่นนน้ัคราวนี้โอกาสที่เรารอคอยมานานเหลือแสนก็ได้มาถงึ แลว้ คดิ อยา่ งนแ้ี ลว้ ทา่ นเศรษฐจี งึ รบั เปน็ เจา้ ภาพสร้างพระคันธกุฏีหลังใหม่ถวายแด่พระพุทธองค์ V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 35

เมอ่ื การณไ์ มเ่ ปน็ ไปดงั่ คาดเจา้ ผกู้ อ่ การรา้ ยจงึ ทกุ ข์ปางตาย ย่ิงเห็นเศรษฐีดีใจ เขายิ่งเจ็บช�้ำน้�ำใจเหมือนจะตายวันตายพรุ่ง อาการอย่างนี้เองโบราณาจารย์ท่านจึงเตือนว่า “โกรธคนอื่นเขาก็เหมือนจุดไฟเผาตัวเอง” และ “ริษยาเขากเ็ หมอื นสาดน�ำ้ กรดราดรดหวั ใจตัวเอง” คร้ันสร้างพระคันธุฎีเสร็จบริบูรณ์แล้วท่านเศรษฐีก็ประกาศเชิญชวนใครต่อใครให้มารว่ มโมทนาสาธกุ ารในงานบญุ ถวายพระคนั ธฎุ ใี หม่แด่พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ชาวบา้ นชาวเมอื งทราบขา่ วมงคลกแ็ หก่ นั มารว่ มงานบญุ ใหญม่ ดื ฟา้ มวั ดนิสว่ นเจา้ ศตั รคู อู่ าฆาตพอทราบขา่ วกอ็ ยากจะไปวดักับเขาเหมือนกนั แต่ไม่ได้ไปด้วยกุศลเจตนา เขามาด้วยเจตนาอกุศล คือหมายใจว่า พยายามทำ� รา้ ยเศรษฐที างออ้ มมาหลายครง้ั แลว้ แตก่ ไ็ มอ่ าจ Loving kindness can heal all 36

ทำ� ใหเ้ ศรษฐมี คี วามทกุ ขไ์ ด้ คราวนเ้ี หน็ ทวี า่ จะตอ้ งจัดการขั้นเด็ดขาดเสียที เขาเดินปลอมปนเข้าไปในฝูงชนท�ำทีประหน่ึงมาร่วมงานบุญใหม่เหมือนใครต่อใครแต่ในใจนั้นหมายปองต่อชีวิตของท่านเศรษฐีเลยทีเดียว เขาซ่อนมีดสั้นอันคมกริบไว้ในเสื้อคลุม ปลอมปนฝูงชนเข้าไปน่ังอยู่ข้างหลังท่านเศรษฐีอย่างแนบเนียน พอมหาเศรษฐีน้อมถวายพระคนั ธกฏุ เี สรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ พระพทุ ธองค์ทรงกล่าวสัมโมทนียกถา ท่านมหาเศรษฐีจึงเร่ิมกรวดน�้ำด้วยเสียงอันแจ่มใส เปี่ยมไปด้วยความปรีดาปราโมช ในนาทีแห่งบุญกุศลเช่นนั้นเองเจา้ วายรา้ ยคอ่ ยๆ กระชบั มดี ในมอื พลางขยบั เขา้ ไปใกลท้ า่ นเศรษฐจี นอยใู่ นระยะทส่ี ามารถท�ำการรา้ ยไดใ้ นทนั ทที ตี่ อ้ งการ แตแ่ ลว้ ในทนั ใดนนั้ เอง หขู องเขาก็ได้แว่วได้ยินเสียงท่านเศรษฐีแผ่เมตตาผ่านสายน�้ำว่า V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 37

“ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า ตลอดเวลาหลายปีมาน้ี มีใครคนหนึ่งซ่ึงข้าพเจ้าไม่รู้จักเขาแตเ่ ขาซง่ึ ขา้ พเจา้ ไมร่ จู้ กั นแี่ หละไดพ้ ยายามจองเวรจองกรรมแกข่ า้ พเจา้ หลายอยา่ งตา่ งประการ ไมว่ า่จะเปน็ การเผาทไี่ รท่ นี่ า การลกั ลอบตดั เทา้ ววั การเผาคฤหาสนห์ ลายครงั้ หลายหน และทา้ ยสดุ กค็ อื การลกั ลอบเผาพระคนั ธกฎุ ขี องพระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ทขี่ า้ พเจา้ เคารพรกั เชดิ ชบู ชู าอยา่ งสงู สดุ ชายหนมุ่คนนั้นคงมีความทุกข์มากเหลือเกินเขาจึงได้ท�ำอะไรลงไปเช่นนั้น แต่ก็เพราะเขาคนน้ีนั่นเองข้าพเจ้าจึงได้โอกาสในการท�ำบุญใหญ่ถึงเพียงนี้ด้วยบุญด้วยกุศลทั้งหมดที่ได้จากการสร้างพระคนั ธกฎุ นี ้ี ขา้ พเจา้ ขอนอ้ มแผส่ ว่ นบญุ สว่ นกศุ ลทั้งหมดนี้ยกให้เขาท้ังหมดเพียงคนเดียว เพื่อเขาจะได้มีความสุขสดช่ืนร่มเย็นในหัวใจ หายจากความวิตกอกไหม้ มีความสว่างไสวในดวงจติ และ Loving kindness can heal all 38

ปญั ญา พฒั นาตนขนึ้ มาสคู่ วามเปน็ คนทม่ี ใี จเมตตาการุณย์สบื ไป” ท่านเศรษฐีแผ่เมตตาไปพลาง กรวดน�้ำไปพลาง ชายหนมุ่ ผอู้ ยเู่ บอ้ื งหลงั อกศุ ลกรรมทงั้ ปวงได้ยินได้ท่านเศรษฐีอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้แก่ตนเช่นนั้นแล้วกค็ ิดในใจว่า “โอ...นม่ี ันอะไรกัน ที่ท่านเศรษฐกี ล่าวมาทงั้ หมดนนั่ มนั หมายถงึ เราโดยตรงนน่ี า เผานากเ็ ราตัดเท้าววั กเ็ รา เผาคฤหาสน์กเ็ รา เผาพระคนั ธกุฎีกเ็ รา เราท�ำถงึ เพยี งนท้ี ำ� ไมเศรษฐจี งึ อทุ ศิ ส่วนบญุให้เรา” ครั้นไตร่ตรองมองตนตามค�ำของเศรษฐีอย่างลึกซึ้ง เขาจึงฉุกคิดข้ึนมาได้ว่า แทนท่ีท่านเศรษฐีจะโกรธ ท่านกลับแบ่งส่วนที่ดีที่สุดในบุญ V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 39

ใหก้ บั เขาเปน็ คนแรกเสยี ดว้ ยซ้�ำ หยาดนำ้� ทพิ ยแ์ หง่เมตตาที่ท่านเศรษฐีกรวดให้เขาน้ัน ประการหน่ึงอปุ มาดงั หนง่ึ สายฝนอนั สดชนื่ รนื่ เยน็ ทโ่ี ปรยปรายลงมายงั ผนื แผน่ ดนิ ใจอนั แหง้ ผากของเจา้ วายร้ายใหค้ นื สคู่ วามมชี วี ติ ชวี า เปย่ี มดว้ ยปตี โิ สมนสั เหลอืประมาณ ประการหนง่ึ อปุ มาดงั หนงึ่ นำ�้ กรดทพิ ย์ ท่ีหล่ังรินลงไปบนโซ่ตรวนแห่งการจองเวรจองกรรมระหว่างเขากับท่านเศรษฐี พลานภุ าพแห่งนำ�้ กรดอันชุ่มเย็นของเมตตาท�ำให้สายโซ่แห่งความอาฆาตพยาบาทน้ันขาดผึงและมลายหายสูญลงไปอย่างส้ินเชิง นาทนี ัน้ หัวใจของชายหนุ่มเกิดความสดช่ืนร่ืนเย็นอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน เขาเต็มตื้นไปด้วยความปีติยินดีในบุญในกุศลที่ท่านเศรษฐีเผือ่ แผ่ให้จนนำ้� ตาไหลพรูพราวออกมาโดยไม่รู้ตัว มดี อันคมกรบิ พลัดหล่นจากมือ ชาวบ้านชาวเมอื งทนี่ ง่ั รายลอ้ มกนั อยเู่ หน็ มดี หลน่ ลงมา กร็ มุ Loving kindness can heal all 40

จับเขา ถามว่า “พกมดี มาในงานบญุ ท�ำไม” เขาบอกวา่ “ขา้ พเจา้ พกมดี เขา้ มาเพอื่ จะเขา้ มาจดั การกบั ทา่ นเศรษฐ”ี ชาวบา้ นถามตอ่ ไปวา่ “ทำ� ไมตอ้ งจัดการกับท่านเศรษฐี” แล้วเขาก็เล่าเร่ืองราวทั้งหมดว่าได้ก่อกรรมท�ำเลวอะไรเอาไว้บ้าง พอเลา่ จบชาวบา้ นชาวเมืองก็โกรธมากเป็นทวีตรีคุูณต่างก็ลุกฮือขึ้นจะรุมประชาทัณฑ์ เศรษฐีผู้เปี่ยมเมตตาจึงเอ่ยปากเตือนว่า “อย่าใช้ความรุนแรงต่อกันเลย อย่าตอบโต้ความรุนแรงด้วยความรนุ แรงทเี่ หนอื กวา่ เพราะตาตอ่ ตาจะท�ำใหต้ าบอดและฟันต่อฟันก็จะท�ำให้ฟันหัก” เศรษฐีสอนตอ่ ไปวา่ “จงเอาชนะความโกรธดว้ ยความไมโ่ กรธจงเอาชนะความช่ัวด้วยความดี จงเอาชนะคนตระหน่ีด้วยการให้ และจงเอาชนะคนพูดเท็จด้วยความจริง จงให้อภัยแก่คนท่ีหลงผิดเถิดเพราะเขาท�ำลงไปด้วยความไม่รู้ ด้วยใจท่ียัง V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 41

มืดบอด และเพราะเขายงั เป็นปถุ ุชน” ประชาชนพลเมืองได้ฟังมธุรสวาจาอันเปยี่ มดว้ ยเมตตาและอภยั ทานเช่นนกี้ พ็ ากนั นง่ั ลงกลบั เขา้ สอู่ าการอนั สงบ เจา้ หนมุ่ นอ้ ย เดก็ อนาถาซ่ึงเติบโตมาในครอบครัวท่ีไม่สมบูรณ์ขาดพ่อไร้แม่เติบโตมาในครอบครัวท่ีไม่มีใครส่ังใครสอนกน็ ง่ั นำ�้ ตาไหลพราวพรู เศรษฐเี ดนิ เขา้ มาหารบั มดีจากเขาแล้วกล็ ูบหวั บอกว่า “ลูก พ่อแม่ลกู ไปไหน” “ไม่มขี อรับ” “ลกู ได้เรยี นหนังสือไหม” “ไม่ได้เรียนเลยขอรบั ” เศรษฐีถามด้วยความรัก ถามมาถามไปเจา้ หนมุ่ กร็ สู้ กึ วา่ ทำ� ไมเศรษฐพี ดู ดกี บั เราเหลอื เกนิ Loving kindness can heal all 42

นหี่ รอื คอื คนทเ่ี ราจองลา้ งจองผลาญ ทำ� ไมเราเปน็คนบาปอยา่ งน้ี ยง่ิ คดิ กย็ งิ่ รสู้ กึ ผดิ จนรอ้ งไหไ้ มอ่ าจทรงกายไว้ได้ ล้มตวั ลงนอนร้องไห้เหมือนกลบั ไปเปน็ เดก็ อกี ครงั้ หนงึ่ นำ�้ ตาเขาไหลหลงั่ ถง่ั ทน้ เปน็ ทางอาบสองแก้มเปื้อนไปท้ังเส้ือผ้าอาภรณ์ เศรษฐีใจบุญพูดต่อไปว่า “ลกุ ขนึ้ มาเถอะลกู ในเมอื่ เจา้ ไมม่ พี อ่ ไม่มีแม่ เจา้ กม็ าเปน็ ลกู ของเรากแ็ ลว้ กนั พรงุ่ นล้ี กู มาหาพอ่ แตเ่ ชา้ นะ พอ่ จะใหไ้ ปเฝา้ ฟารม์ ววั พอ่ มวี วั เยอะเลย”2 วันรุ่งขึ้นชายหนุ่มกลายเป็นคนงานบ้านทา่ นเศรษฐแี ละเศรษฐกี ร็ กั เขาประหนง่ึ บตุ รบญุ ธรรมอีกคนหน่ึง ชายคนนี้ก็ได้เติบโตมาด้วยหัวใจท่ี2 เล่าเตมิ เสรมิ ต่อจากเรื่องเดมิ เพือ่ ให้มสี สี ัน-ว.วชิรเมธี V.Vajiramedhi • ว.วชริ เมธี 43

ปราศจากความโกรธเกลยี ดชงิ ชงั อยา่ งสน้ิ เชงิ และท่านเศรษฐกี ็รักเขาเหมือนลกู แท้ๆ อกี คนหนึ่ง ปรัชญาชีวิตของท่านเศรษฐีคนนี้ ก็คือเมตตาที่สากลคือรักคนได้ท้ังโลก คนท่ีรักเฉพาะคนท่ีน่ารักไม่ใช่คนเก่ง เพราะคนที่รักคนท่ีน่ารักใครๆ กท็ ำ� ไดใ้ ชไ่ หม แตถ่ า้ เรารกั ศตั รขู องเราอนั นน้ัเป็นเรื่องมหัศจรรย์ พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้ว่าLove your enemies จงรกั ศตั รเู พราะเขาเปน็ครขู องเธอ ศตั รมู นั นา่ รกั ตรงไหน กต็ รงทเ่ี ขาสอนเราใหร้ จู้ กั อดทน อดกลนั้ เขามาช่วยฝกึ เราให้รจู้ กัเอาชนะความโกรธ เกลียด ชิงชงั และรู้จกั ให้อภยั สำ� หรบั คนทวั่ ไปอาจจะบอกวา่ ไมช่ อบศตั รูแตถ่ า้ เราไปถามพระพทุ ธองค์ พระองคก์ ค็ งจะทรงบอกพวกเราว่า จงรักศัตรูของเราเพราะเขาเป็นครูของเธอ เขาเป็นครูอย่างไร ศัตรูจะสอนให้เรา Loving kindness can heal all 44

อดทนอดกล้ัน สมมติเราก�ำลังสร้างเนื้อสร้างตัวมีลูกน้องมาโกงเรา เราท�ำร้ายลกู น้อง เราอาจจบชวี ติ ในคุกใช่ไหม แต่ถ้าเราบอกตวั เองว่าไม่เป็นไรเขาโกงเราไดเ้ ฉพาะเงนิ เฉพาะทองแตเ่ ขาโกงความสามารถของเราไม่ได้หรอก เราก็ปล่อยวาง ไม่อาฆาตพยาบาท จติ เราสงู ขนึ้ ไหม เรากำ� ลงั กา้ วหนา้มีคนอิจฉาริษยาใส่ร้ายเรา เราก็ใส่ไฟตอบ ถ้าอย่างนั้นเรากับเขาก็มอมแมมพอๆ กัน สกปรกเหมอื นกนั ในทางกลบั กนั หากเขาใสร่ า้ ยปา้ ยสเี ราเราบอกตัวเองว่าไม่เป็นไรเพราะส�ำนวนฝรั่งมีอยู่ว่า “ไมม่ ีใครเตะหมาที่ตายแลว้ ” การทค่ี ณุ จะถกู เตะคณุ ต้องสำ� คญั ระดบั หนงึ่ ไมม่ ใี ครเสยี เวลาอจิ ฉาเสาโทรศพั ท์เสาโทรเลขซ่ึงไร้ชวี ติ จติ ใจ การที่เราถูกอิจฉาตาร้อนแสดงว่าเราต้องส�ำคัญพอสมควร มองอย่างนี้ คนทอี่ จิ ฉา กค็ ือ คนทมี่ าช้วี ่าเราไม่ใช่คนธรรมดาสามัญ เหมือนท่ีนักปราชญ์ V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 45

คนหนง่ึ เคยกลา่ ววา่ “เปน็ คนนา่ สงสาร ใครๆ ก็เปน็ ได้ แต่ถา้ จะเป็นคนทค่ี นอน่ื อิจฉา ก็ต้องเจง๋ กว่าคนอืน่ หลายเทา่ หน่อย” ในครั้งพุทธกาล พระพุทธองค์ก็เคยทรงถกู ด่า ไม่ใช่ด่าน้อยๆ ไม่ใช่ด่าธรรมดาสามญั แต่ปิดเมืองด่ากันเลยทีเดียว แต่พระองค์ก็ไม่เคยทรงโกรธคนเหลา่ นนั้ พระองคย์ งั คงแยม้ พระสรวลอยา่ งสงบดว้ ยไมตรี ทงั้ ยงั ทรงสอนใหแ้ ผเ่ มตตาให้ศัตรูเสยี อกี เมื่อตอนทท่ี ่านพทุ ธทาสภิกขยุ งั มีชวี ติอยนู่ น้ั คนกด็ า่ ทา่ นมาก แตท่ า่ นกไ็ มโ่ กรธ ทา่ นกลบัขอบคุณคนเหล่านั้น ท่านกล่าวว่า “อาตมาได้ดีเพราะคนดา่ ” เพราะยงิ่ มคี นดา่ ทา่ นกย็ งิ่ มชี อ่ื เสยี งพอมชี ่ือเสยี ง ท่านก็ทำ� งานง่ายข้นึ ได้ผลมากข้ึนเพราะคนอยากฟงั ทา่ นเทศนม์ ากขน้ึ นคี่ อื คณุ ปู การของศตั รู ในเรอ่ื งการมองอปุ สรรคหรอื ศตั รเู ปน็ ครนู ี้ Loving kindness can heal all 46

อาตมภาพเองก็เคยได้รับประสบการณ์ตรงมาไม่น้อย แต่ก็ไม่เคยถือเป็นเอาเป็นอารมณ์ท่ีจะท�ำให้โกรธ เกลียดชิงชัง อาตมายังคงรู้สึกว่าคนเหล่าน้ัน (ท่ีวิพากษ์วิจารณ์เรา) เป็นผู้มีพระคุณอยเู่ สมอ เพราะหลายเรอ่ื งทเี่ ขาติ ทเี่ ขาตงิ กม็ สี ว่ นขัดเกลา ช่วยลดอัตตาของเราได้ไม่น้อย อาตมาเคยเขียนกวีนิพนธ์ขอบคุณคนท่ีช่วยช้ีขุมทรัพย์เหล่านนั้ ว่า “ขอบคณุ ” ดังน้ี “ขอบคณุ ” หากเขาด่าจงถือว่าเขาให้เกียรติ ใครเขาเดยี ดฉนั ท์นกั จงรักเขา ทง้ั คนด่าทัง้ คนเกลียดท่ีเฉียดเรา กระจกเงาสะท้อนว่า “ข้าฯมดี ี” V.Vajiramedhi • ว.วชิรเมธี 47

คนกระจอกงอกง่อยหรือด้อยค่า ใครจะมาหมายมองจ้องเจือสี เพราะมแี สงสกุ สว่างอย่างรจุ ี คนจงึ ตีให้แตกดบั รบั ไม่ลง ถกู เขาตีถูกเขาด่าอย่าด่าตอบ จงรีบขอบคณุ เถดิ เกดิ นสิ งส์ ย่งิ เขากวนย่ิงเขากัดยง่ิ หมดั ตรง เธอจะยงหยัดระชดลดอัตตา ขอบคณุ ขอบคุณ ขอขอบคุณ ทช่ี ่วยหนนุ ช่วยฝึกช่วยศึกษา เพราะคำ� ด่าท่ปี ระดงั โถมถัง่ มา จึงตัวข้าฯ พราวพสิ ทุ ธม์ิ นุษย์มณี” ชีวิตท่ีเคยผ่านอุปสรรคขวากหนาม ผ่านความล้มเหลว ผ่านความยากจน ผ่านความทุกข์ตรมขมไหม้ และผ่านการข่มเหงรังแกโดยศัตรู Loving kindness can heal all 48