51 มีการประกาศประราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเลือกต้ัง 23 มกราคม 2562 (พระรากฤษฎีกาให้มีการเลือกต้ัง สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรเปน็ การทว่ั ไป พ.ศ.2562) และตามมาดว้ ยการประกาศคณะกรรมการการเลอื กตงั้ ของ ส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั (กกต.) เรอื่ งก�ำหนดวนั เลอื กตง้ั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร วนั รบั สมคั รเลอื ก ตง้ั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบแบง่ เขตเลอื กตงั้ และสถานทที่ พ่ี รรคการเมอื งจะสง่ บญั ชรี ายชอื่ ผสู้ มคั รรบั เลอื ก ตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรแบบบญั ชอ่ื รายชอื่ ในวนั ท่ี 24 มกราคม 2562 ภายหลงั การประกาศพระราชกฤษฎกี า ฉบบั ดังกล่าว (ราชกจิ จานุเบกษา, 2562, หนา้ 1 และไทยรฐั ออนไลน,์ 2561ก)13 ผลคะแนนในการเลือกตั้งปี 2554 หัวข้อน้ีท�ำการอธิบายประเด็นต่าง ๆ ประกอบด้วย ความเหมือนหรือความแตกต่างจากการเลือก ตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดกาญจนบุรีท่ีผ่านมา และการเปลี่ยนแปลงในประเด็นที่ส�ำคัญที่เกิดขึ้น ในการเลือกตัง้ ผลกระทบทมี่ ีความส�ำคัญในการพัฒนาประชาธิปไตย และการศึกษาความแตกต่างหลากหลาย ของผู้สมัครรับเลือกตั้งในมิติด้านเพศ ชาติพันธุ์ ลักษณะทางกายภาพ (พิการ) และการท�ำงานในพ้ืนที่ รวมถึง การแข่งขันทางการเมืองท้ังในส่วนท่ีสามารถเห็นได้ชัดเจน เช่น การรณรงค์หาเสียงเลือกตั้ง กลยุทธ์ วิธีการ การน�ำเสนอนโยบาย ตลอดจนกรณีท่ีมิได้ปรากฏหรือปิดบังอยู่ เช่น การซ้ือเสียง การใช้อิทธิพลของหน่วยงาน การแทรกแซงดว้ ยวธิ ีการต่าง ๆ เปน็ ตน้ ข้อมูลรายงานผลการเลือกต้ังของคณะกรรมการเลือกตั้ง (กกต.) ในการเลือกต้ังปี 2554 จังหวัด กาญจนบรุ มี ี ส.ส. จ�ำนวน 5 คน แบง่ เขตเลอื กตงั้ 5 เขต โดยผลการเลอื กตง้ั มี 2 พรรคการเมอื งทไี่ ดร้ บั การเลอื กตงั้ คือ พรรคเพื่อไทยและพรรคประชาธิปัตย์ โดยพรรคประชาธิปัตย์ ได้ 3 เขต ได้แก่ เขตเลือกต้ังท่ี 2 นายฉตั รพนั ธ์ เดชกจิ สนุ ทร เขตเลอื กตงั้ ท่ี 4 นายประชา โพธพิ พิ ธิ และเขตเลอื กตงั้ ที่ 5 นางศรสี มร รศั มฤี กษเ์ ศรษฐ์ ขณะทพ่ี รรคเพอื่ ไทย ได้ 2 เขต ไดแ้ ก่ เขตเลอื กตงั้ ท่ี 1 พลเอกสมชาย วษิ ณวุ งศ์ และเขตเลอื กตง้ั ที่ 3 นายสรุ พงษ์ ปยิ ะโชติ (ผจู้ ดั การออนไลน์, 2554) 13 รายงานผลสำ�รวจ “สวนดุสิตโพล” 25 พฤศจิกายน 2561 ในกลุ่มตัวอย่างประชาชนท่ัวประเทศ 1,070 คน หัวข้อ การเลอื กตง้ั ทกี่ �ำ ลงั จะมขี น้ึ ในอกี ไมก่ เี่ ดอื นขา้ งหนา้ พบวา่ ประเดน็ เรอื่ งทป่ี ระชาชนสบั สน อนั ดบั 1 วนั เลอื กตงั้ ทแ่ี นน่ อน เพราะ มกี ระแสขา่ วจะเลอื่ นการเลอื กตงั้ ยงั ไมป่ ระกาศชดั เจน ท�ำ ใหก้ งั วลวา่ จะไมไ่ ดเ้ ลอื กตงั้ อนั ดบั 2 การแบง่ เขตเลอื กตง้ั เพราะจะได้ รู้พืน้ ทข่ี องตนเอง อยากให้ก�ำ หนดชัดเจนและมีความเข้าใจตรงกนั ไมอ่ ยากใหเ้ กิดปญั หาภายหลงั และอันดับ 3 พรรคการเมอื ง กบั ผสู้ มคั ร เพราะมพี รรคตง้ั ใหมจ่ �ำ นวนมาก บางพรรคตงั้ ชอื่ ใหม่ คลา้ ยกนั มผี สู้ มคั รยา้ ยพรรคและมคี นรนุ่ ใหมม่ ากขน้ึ (คดิ เปน็ รอ้ ยละ 63.96, 30.08 และ 29.0 ตามล�ำ ดบั ) ดเู พม่ิ เตมิ ในไทยรฐั ออนไลน,์ 2561ก https://www.thairath.co.th/content/1429311
52 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ตาราง 3.1 ผลคะแนนการเลอื กตัง้ 3 กรกฎาคม 2554 จงั หวัดกาญจนบรุ ี 5 เขต เขต ลำ� ดับ/ชอื่ คะแนน (รอ้ ยละ) พรรค หมายเลข 1. 1.พลเอกสมชาย วิษณวุ งษ์ 33,501 (43.59) เพอื่ ไทย 1 33,332 (43.37) ประชาธิปตั ย์ 10 2.นายอัฎฐพล โพธพิ พิ ธิ 6,111 (7.95) ชาตพิ ฒั นาเพื่อแผน่ ดิน 2 3.นางสาววรดา สขุ ารมณ์ 3,124 (4.07) ภมู ใิ จไทย 16 4.นางสาวกาญจนาพร ถาวรประดษิ ฐ์ พลงั มวลชน 9 5.นายธนะสทิ ธ์ิ อภิโชตเิ ฉลมิ รฐั 315 (0.41) เพื่อนเกษตรไทย 39 6.วา่ ท่ี พ.ต.ธ�ำรง เกยี รตกิ งั วาฬไกล 228 (0.30) ไทยเป็นไท 15 7.นายตรณี พงศ์ ภูกิจบุญสวัสดิ์ 136 (0.18) ความหวงั ใหม่ 34 8.พ.อ.สอิง้ ชนะมา 110 (0.14) ประชาธิปตั ย์ 10 2 1.นายฉตั รพันธ์ เดชกจิ สุนทร 44,504 (51.51) เพอ่ื ไทย 1 2.พล.ต.ศรชยั มนตรวี ัต 28,346 (32.81) ภูมใิ จไทย 16 3.นายสนั ทัด จีนาภักด์ิ 12,692 (14.69) เครอื ขา่ ยชาวนาฯ 19 4.นายธนัชพร สขุ จิต 431 (0.50) ชาตพิ ัฒนาเพ่ือแผน่ ดิน 2 5.นายณฐั คมน์ บญุ ชู 377 (0.44) พลงั คนกีฬา 36 6.น.ส.ญาดา จนั ทรเ์ จริญ 53 (0.06) เพอื่ ไทย 1 3 1.นายสุรพงษ์ ปยิ ะโชติ 43,546 (47.42) ประชาธปิ ตั ย์ 10 2.นายปารเมศ โพธารากุล 39,447 (42.96) ภมู ิใจไทย 16 3.นายสาทิตย์ จนี าภกั ดิ์ 7,674 (8.36) ชาตพิ ัฒนาเพื่อแผน่ ดิน 2 4.พ.ต.อ.ไพฑรู ย์ สายทอง 913 (0.99) พลงั มวลชน 9 5.ด.ต.บญุ มา ทองเพช็ ร 129 (0.14) ไทยเปน็ ไท 15 6.นายธนนิ ท์รัฐ ธนทรสุทธโิ รจน์ 119 (0.13) ประชาธิปัตย์ 10 4 1.นายประชา โพธิพิพิธ 41,446 (50.31) เพือ่ ไทย 1 2.นายไพบลู ย์ พมิ พ์พิสิฐถาวร 39,413 (47.84) เครือขา่ ยชาวนาฯ 19 3.นายประยงค์ ปัน้ แหน่งเพช็ ร 1,154 (1.40) ชาติพฒั นาเพอื่ แผน่ ดิน 2 4.นายประศาสน์ ภษู ณะพงษ์ 264 (0.32) เพ่ือเกษตรไทย 39 5.นายมนตรี สุขข�ำ 109 (0.13)
53 เขต ล�ำดับ/ชือ่ คะแนน (รอ้ ยละ) พรรค หมายเลข 5 1.นางศรีสมร รัศมฤี กษเ์ ศรษฐ์ 24,919 (46.45) ประชาธิปตั ย์ 10 17,746 (33.08) 1 2.นายวิฑิต มาไพศาลสิน 10,622 (19.80) เพอื่ ไทย 16 3.นายอานนท์ ถนอมวงษ์ ภมู ไิ จไทย 2 4.นายพีระภทั ร์ ยวงเงนิ 182 (0.34) ชาติพฒั นาเพ่อื แผน่ ดนิ 9 5.พ.ต.อ.ฐานันดร์ นาคข�ำพนั ธ์ 148 (0.28) พลังมวลชน 34 6.พ.ต.อ.วัชระชัย หงษส์ ูง 29 (0.05) ความหวังใหม่ ท่ีมา: ผู้จัดการออนไลน์, ผลการเลือกต้ัง ส.ส.กาญจน์ ปชป. ได้ 3 ที่น่ัง เพื่อไทยได้ 2 (4 กรกฏาคม 2554), จาก https://mgronline.com/local/detail/9540000081717 ทงั้ นใ้ี นผลคะแนนนนั้ ในเขตเลอื กตง้ั ท่ี 2 นายฉตั รพนั ธ์ เดชกจิ สนุ ทร พรรคประชาธปิ ตั ยไ์ ดค้ ะแนนรอ้ ยละ 51.51 มากกว่าล�ำดับสอง คือพลตรีศรชัย มนตรีวัต พรรคเพื่อไทย ซึ่งได้คะแนนร้อยละ 32.81 ในขณะที่ เขตเลือกตั้งที่ 4 นายประชา โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย์ ได้คะแนนร้อยละ 50.31 ชนะนายไพบูลย ์ พิมพ์พิสิฐถาวร พรรคเพื่อไทยซึ่งได้คะแนนร้อยละ 47.84 และเขตเลือกต้ังที่ 5 นางศรีสมร รัศมีฤกษ์เศรษฐ์ พรรคประชาธิปัตย์ ได้คะแนนร้อยละ 46.45 ชนะล�ำดับสองคือนายวิฑิต มาไพศาลสิน พรรคเพ่ือไทย คะแนน ท่ีได้คิดเป็นร้อยละ 33.08 ส�ำหรับชัยชนะของผู้สมัครฯ สังกัดพรรคเพ่ือไทย ประกอบด้วย เขตเลือกตั้งท่ี 1 พลเอกสมชาย วิษณุวงษ์ ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 43.59 ชนะนายอัฏฐพล โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย์ ดว้ ยคะแนนใกลเ้ คยี งกนั มาก คดิ เปน็ รอ้ ยละ 43.37 เทา่ นนั้ ขณะทผี่ ลการเลอื กตง้ั ในเขต 3 นายสรุ พงษ์ ปยิ ะโชติ ได้คะแนนคิดเปน็ ร้อยละ 47.42 ชนะนายปารเมศ โพธารากลุ พรรคประชาธปิ ตั ย์ ซง่ึ ไดค้ ะแนนร้อยละ 42.96 จากผลคะแนนการเลอื กตงั้ ดงั กลา่ วพบวา่ คะแนนทผ่ี ชู้ นะการเลอื กตงั้ มไิ ดห้ า่ งกนั มากนกั แสดงใหเ้ หน็ วา่ ในขอ้ เทจ็ จรงิ แลว้ หากมปี จั จยั ทางการเมอื งทสี่ �ำคญั บางประการทเ่ี ขา้ ถงึ ประชาชนยอ่ มอาจมผี ลตอ่ การตดั สนิ ใจ ลงคะแนนเสียงในการเลือกต้ังและมีผลต่อการชนะการเลือกตั้งของนักการเมืองได้ไม่ยาก ท้ังปัจจัยการหาเสียง ทเี่ ขา้ ถงึ ประชาชาชนในรปู แบบถงึ ลกู ถงึ คน หรอื การใชค้ วามสมั พนั ธร์ ะหวา่ งหวั คะแนน หรอื ผนู้ �ำชมุ ชน ผนู้ �ำทอ้ งถน่ิ หรอื แมก้ ระทง่ั ขา้ ราชการทีม่ ีความสัมพันธใ์ กล้ชดิ เพื่อขอรบั การสนบั สนุนคะแนนเสยี ง
54 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี การเปลี่ยนแปลงเขตเลือกต้ังใหม่ปี 2562 กับการเมืองจังหวัดกาญจนบุรี ผลจากการประกาศใชร้ ฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทยพทุ ธศกั ราช 2560 ในสว่ นทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั จ�ำนวน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ท่มี าจากการเลอื กตงั้ ของประชาชนโดยตรงลดลงเหลือเพียง 350 ทน่ี งั่ จากเดิม ท่ีการเลือกตั้งปี 2554 ภายใต้รัฐธรรมนูญปี 2550 มีจ�ำนวน 375 ที่น่ัง และ ส.ส.จากระบบสัดส่วนอีกจ�ำนวน 125 ทน่ี งั่ รวม 500 คน ในขณะทรี่ ฐั ธรรมนญู ฯ ปี 2540 ทไ่ี ดร้ บั การยอมรบั กนั โดยทวั่ ไปวา่ เปน็ ฉบบั ปฏริ ปู การเมอื งไทย ภายใตแ้ นวคดิ ตอ้ งการใหเ้ กดิ ระบบการเมอื งเขม้ แขง็ และสรา้ งพรรคการเมอื งขนาดใหญ่ 2 พรรค เพอื่ แกไ้ ขปญั หา การเมอื งโดยรฐั บาลออ่ นแออนั เนอ่ื งมาจากการเกดิ รฐั บาลพรรคผสมทมี่ จี �ำนวนหลายพรรคการเมอื ง จงึ ตอ้ งการให้ เกดิ ระบบการเมอื งเขม้ เขง็ ทางการบรหิ าร หรอื เรยี กวา่ “strong executive” ท�ำใหม้ กี ารแบง่ ระบบการไดม้ าซงึ่ ส.ส. 2 ประเภท กลา่ วคอื ส.ส. ระบบเขตเลอื กตง้ั เขตเดยี วเบอรเ์ ดยี ว ทม่ี าจากการเลอื กตง้ั โดยตรง จ�ำนวน 400 คน และ ส.ส. ระบบปารต์ ้ีลสิ ต์ หรอื สัดส่วนคะแนน จ�ำนวน 100 คน ด้วยจ�ำนวน ส.ส. ที่ลดลงทัง้ ประเทศดงั กลา่ วท�ำให้คณะกรรมการการเลือกต้งั หรือ กกต. ด�ำเนนิ การ จดั การแบง่ เขตเลอื กตงั้ ทว่ั ประเทศใหม่ โดยใชจ้ �ำนวนประชากรเปน็ ฐานค�ำนวนสดั สว่ นระหวา่ งจ�ำนวนประชากร ต่อจ�ำนวน ส.ส. ซึ่งปรากฏว่าในหลายจังหวัดท่ัวประเทศมีจ�ำนวน ส.ส. ลดลง อย่างไรก็ตามส�ำหรับจังหวัด กาญจนบุรีมิได้มีจ�ำนวน ส.ส. ลดลง โดยมีจ�ำนวน ส.ส. 5 คนตามเดิม แต่กระน้ันยังคงมีผลให้มีการด�ำเนิน การแบ่งพ้ืนท่ีในแต่ละเขตเลือกต้ังใหม่ ท้ังนี้ด้วยผลกระทบที่มีต่อประชาชนในแต่ละพื้นท่ีซ่ึงมักมีความผูกพัน ความใกล้ชิด มีความรู้ความเข้าใจต่อนักการเมืองในพื้นที่ของตน รวมถึงกิจกรรมทางการเมือง กิจกรรม ทางสังคมและเศรษฐกิจที่อาจเคยร่วมกันมา กรณีดังกล่าวท�ำให้ กกต. จังหวัดกาญจนบุรีได้ท�ำการประกาศ เชญิ ชวนพรรคการเมอื งและประชาชนแสดงความคดิ ตอ่ รปู แบบการแบง่ เขตเลอื กตงั้ ฯ โดย กกต. จงั หวดั กาญจนบรุ ี ไดท้ �ำการเสนอพ้นื ทีเลือกต้ังออกเปน็ 3 รปู ประกอบด้วย (ส�ำนักขา่ วกรมประชาสัมพันธ์ออนไลน,์ 2561) ตาราง 3.2 ข้อเสนอรูปแบบการแบ่งเขตเลือกต้ังของคณะกรรมการการเลือกตั้งประจ�ำจังหวัด กาญจนบรุ ี เขตเลือกต้ัง รูปแบบที่ 1 รูปแบบท่ี 2* รปู แบบท่ี 3** เขตเลอื กตั้งที่ 1 อ�ำเภอเมืองกาญจนบรุ ี อ.เมอื งกาญจนบรุ ี และ อ.ไทย อ . เ มื อ ง ก า ญ จ น บุ รี แ ล ะ เขตเลือกตั้งที่ 2 โยค (เฉพาะต�ำบลศรีมงคล) อ.ศรีสวสั ด์ิ อ.ทา่ มว่ ง อ.ดา่ นมะขามเตยี้ อ.ท่าม่วง อ.ด่านมะขาม อ.ทา่ มว่ ง อ.ดา่ นมะขามเตย้ี อ�ำเภอพนมทวน (ยกเว้น เต้ีย อ.บ่อพลอย (เฉพาะ ต.พงั ตระและ ต.รางหวาย) ต.หนองกมุ่ ) และ อ.พนมทวน (เฉพาะ ต.หนองโรง ต.ทงุ่ สมอ ต.ดอนเจดีย์ และ ต.หนอง สาหรา่ ย)
55 เขตเลือกตงั้ รูปแบบท่ี 1 รปู แบบที่ 2* รูปแบบท่ี 3** เขตเลอื กต้งั ท่ี 3 อ.ท่ามะกา อ.ห้วยกระเจา อ.ท่ามะกา และ อ.พนมทวน อ.ท่ามะกา อ.พนมทวน เขตเลอื กตั้งที่ 4 อ.พนมทวน (เฉพาะ ต.พัง (ยกเวน้ ต.หนองโรง ต.ทงุ่ สมอ ตรุ และ ต.หรางหวาย) ต.ดอนเจดีย์ และ ต.หนอง เขตเลอื กตั้งที่ 5 สาหร่าย) อ.เลาขวญั อ.ศรสี วสั ดิ์ และ อ.เลาขวัญ อ.ห้วยกระเจา อ.เลาขวัญ อ.ห้วยกระเจา อ.บอ่ พลอย อ.บ่อพลอย (ยกเวน้ ต.หนอง อ.หนองปรอื และ อ.บอ่ พลอย กุ่ม) อ.หนองปรือ และ อ.ศรสี วสั ดิ์ (เฉพาะ ต.เขาโจด) อ.ทองผาภูมิ อ.สังขละบุรี อ.ทองผาภูมิ อ.สังขละบุรี อ.ทองผาภมู ิ อ.สงั ขละบรุ ี และ และอ�ำเภอไทยโยค อ.ไทยโยค (ยกเวน้ ต.ศรมี งคล อ.ไทรโยค และ อ�ำเภอศรีสวสั ด์ิ (ยกเว้น ต.เขาโจด) หมายเหตุ: *รูปแบบการแบ่งเขตเลือกต้งั ที่ 2 ใชใ้ นการเลอื กตงั้ ปี 2554 **รูปแบบการเบ่งเขตเลือกตั้งที่ 3 คณะกรรมการการเลือกตั้งประกาศใช้ในการเลือกตั้งวันอาทิตย์ที่ 24 มนี าคม 2562 รูปแบบการแบ่งเขตการเลือกต้ังจังหวัดกาญจนบุรีในตาราง 4.2 ดังกล่าว คณะกรรมการการเลือกตั้ง ประจ�ำจังหวัดกาญจนบุรี ได้ประกาศแจ้งให้ประชาชนและพรรคการเมืองสามารถแสดงความคิดเห็นโดยท�ำเป็น หนังสือยื่นต่อผู้อ�ำนวยการการเลือกต้ังประจ�ำจังหวัดกาญจนบุรี ณ ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจ�ำ จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งตั้งอยู่หมู่ 12 ต�ำบลปากแพรก อ�ำเภอเมือง ระหว่างวันที่ 4 ตุลาคม 2561 ถึง 13 ตุลาคม 2561 (ส�ำนักขา่ วกรมประชาสัมพนั ธ์ออนไลน,์ 2561) อย่างไรก็ตามในการประกาศแบ่งเขตเลือกต้ังของจังหวัดกาญจนบุรีของคณะกรรมการการเลือกต้ัง ได้เลือกรูปแบบที่ 3 (ปรากฏรายละเอียดในตาราง 4.3; ราชกิจจานุเบกษา, 2561, หน้า 31-32) ซึ่งมีการตั้ง ขอ้ สงั เกตรวมถงึ ขอ้ เรยี กรอ้ งจากนกั การเมอื งจงั หวดั กาญจนบรุ ี โดยมองวา่ เปน็ การสรา้ งความไดเ้ ปรยี บในการเลอื กตง้ั ใหก้ บั กลมุ่ การเมอื งทย่ี า้ ยไปสงั กดั พรรคพลงั ประชารฐั อนั ไดแ้ ก่ นายอฎั ฐพล โพธพิ พิ ธิ และนายธรรมวชิ ญ์ โพธพิ พิ ธิ บุตรชายของนายประชา โพธิพิพิธ หรือก�ำนันเซ้ียะ อดีต ส.ส.พรรคประชาธิปัตย์ ในเขตเลือกต้ังที่ 2 จากผล การเลือกรูปแบบการแบ่งเขตเลือกตั้งที่ 3 ดังกล่าวท�ำให้มีการตัดแบ่งพ้ืนที่ ต�ำบลหนองกุ่ม อ�ำเภอบ่อพลอย และ ต�ำบลหนองโรง ต�ำบลทุ่งสมอ ต�ำบลดอนเจดีย์ และต�ำบลหนองสาหร่าย อ�ำเภอพนมทวน ท�ำให้อาจมีผลต่อ ความไดเ้ ปรยี บในการเลอื กตง้ั ได้ ดงั ค�ำอธบิ ายของนกั การเมอื งซง่ึ เปน็ อดตี ส.ส. ในพน้ื ทดี่ งั น้ี (โพสตท์ เู ดยอ์ อนไลน,์ 2561 และผจู้ ัดการออนไลน์, 2561)
56 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี “ปัญหาการแบ่งเขตเลือกต้ัง ส.ส.เขต 2 จ.กาญจนบุรี กกต. แบ่งเขตโดยตัด ต.หนองกุ่ม อ.บอ่ พลอย และ ต.หนองโรง ทงุ่ สมอ ดอนเจดยี ์ และ ต.หนองสาหรา่ ย อ.พนมทวน ออกไป ทำ� ใหเ้ ขต 2 เปน็ เขตเดยี วของ จ.กาญจนบรุ ี หรอื อาจเปน็ เขตเดยี วในประเทศไทยทมี่ รี าษฎรเพยี ง 1.42 แสนคน ทำ� ใหเ้ ขต 2 มรี าษฎรนอ้ ยกวา่ เขต 1 ถงึ 5.5 หมนื่ คน และนอ้ ยกวา่ เขต 3 ถงึ 4.7 หมน่ื คน” (ฉตั รพนั ธ์ เดชกจิ สนุ ทร อดตี ส.ส.กาญจนบรุ ี พรรคประชาธิปตั ย์ ใน โพสต์ทเู ดยอ์ อนไลน์, 2561) ตาราง 3.3 การประกาศแบ่งเขตเลอื กตงั้ จงั หวัดกาญจนบรุ ีปี 2562 เขตเลอื กตั้ง พืน้ ท่ี 1 อ.เมืองกาญจนบุรีและ อ.ศรีสวสั ด์ิ 2 อ.ท่าม่วง อ.ดา่ นมะขามเตย้ี 3 อ.ทา่ มะกา อ.พนมทวน 4 อ.เลาขวัญ อ.ห้วยกระเจา อ.หนองปรอื และ อ.บ่อพลอย 5 อ.ทองผาภูมิ อ.สงั ขละบรุ ี และ อ.ไทรโยค ทง้ั นนี้ ายฉตั รพนั ธ์ เดชกจิ สนุ ทร และนายปารเมศ โพธารากลุ ไดด้ �ำเนนิ การยน่ื หนงั สอื ตอ่ คณะกรรมการ การเลอื กตงั้ เพอื่ คดั คา้ นการเลอื กรปู แบบแบง่ เขตเลอื กตงั้ ที่ 3 ดงั กลา่ วตอ่ ผอู้ �ำนวยการการเลอื กตงั้ ประจ�ำจงั หวดั กาญจนบุรี โดยให้เหตุผลว่าขัดต่อบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2560 มาตรา 86(5) พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2561 มาตรา 27 และระเบียบคณะกรรมการการเลือกต้ังว่าด้วยการแบ่งเขตเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ข้อ 7 ทีว่า ตอ้ งแบง่ พน้ื ทเี่ ขตเลอื กตง้ั แตล่ ะเขตใหต้ ดิ กนั และตอ้ งจดั ใหม้ จี �ำนวนราษฎรในแตล่ ะเขตทใ่ี กลเ้ คยี งกนั ทงั้ นร้ี ปู แบบ การแบ่งเขตเลือกตั้งท่ี 1 และ 2 ไม่ขัดต่อกฎหมายด้วยมีจ�ำนวนราษฎรในแต่ละเขตเลือกต้ังใกล้เคียงกัน แต่ใน รูปแบบการเลอื กตงั้ ท่ี 3 นน้ั ขดั ตอ่ กฎหมายดว้ ยมจี �ำนวนประชากรที่แตกต่างกันเปน็ อย่างมาก โดยเขตเลือกตั้ง ท่ี 1 มีจ�ำนวนประชากรมากกว่าในเขตเลือกต้ังท่ี 2 จ�ำนวน 55,977 คน เขตเลือกตั้งที่ 3 มีจ�ำนวนประชากร มากกว่าในเขตเลือกต้ังที่ 2 จ�ำนวน 47,613 คน เขตเลือกตั้งท่ี 4 มีจ�ำนวนประชากรมากกว่าเขตเลือกตั้งท่ี 2 จ�ำนวน 38,217 คน และเขตเลือกต้ังท่ี 5 มีจ�ำนวนประชากรมากกว่าเขตเลือกตั้งที่ 2 จ�ำนวน 35,937 คน14 14 นายฉัตรพันธ์ เดชกิจสุนทร อธิบายเพ่ิมเติมว่าในการเลือกต้ังท่ีมีข้ึนในอดีตจะมีจำ�นวนประชากรแตกต่างกันราว 3,000 กวา่ คนเทา่ นนั้ มไิ ดแ้ ตกตา่ งกนั มากอยา่ งปรากฏในการแบง่ เขตเลอื กตงั้ รปู แบบใหมด่ งั กลา่ ว: โปรดดเู พม่ิ เตมิ ใน ไทยรฐั ออนไลน,์ อ้างแล้ว)
57 (ผู้จัดการออนไลน์, 2561) นอกจากนี้ยังไม่เป็นไปตามเกณฑ์การค�ำนวนเฉล่ียประชากรต่อจ�ำนวน ส.ส. 1 คน ทกี่ �ำหนดใหต้ อ้ งมจี �ำนวน 177,596 คน โดยในพนื้ ทเ่ี ขตเลอื กตง้ั ท่ี 2 มจี �ำนวนประชากรเพยี ง 142,047 คนเทา่ นน้ั ในขณะเดียวกันนายฉัตรพันธ์ เดชกิจสุนทร ได้เรียกร้องให้ด�ำเนินการเลือกใช้รูปแบบการแบ่งเขตเลือกตั้งท่ี 2 ซ่ึงเป็นรูปแบบเดิมท่ีใช้ในการเลือกตั้งปี 2554 (ไทยรัฐออนไลน์, 2561) แต่อย่างไรก็ตามในที่สุดแล้วส�ำนักงาน คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้ด�ำเนินการตามท่ีประกาศแบ่งเขตเลือกตั้งในราชกิจจานุเบกษาเช่นเดิม แม้จะปรากฏประเด็นปัญหาว่าด้วยการแบ่งเขตเลือกตั้งดังกล่าว ได้น�ำมาสู่ข้อโต้แย้งรวมถึงการวิพากษ์วิจารณ์ ในสอ่ื ต่าง ๆ ท้ังจากนกั การเมือง พรรคการเมอื ง สื่อมวลชนและประชาชนท่วั ไปกต็ าม ข้อถกเถียงและข้อโต้แย้งว่าด้วยการจัดแบ่งพ้ืนที่เลือกต้ังใหม่ในการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2562 จากทไ่ี ดก้ ลา่ วขา้ งตน้ ตอ่ กรณขี อ้ ถกเถยี งและแสดงความไมเ่ หน็ ดว้ ยกบั การทค่ี ณะกรรมการการเลอื กตง้ั (กกต.)15 ไดด้ �ำเนนิ การจดั แบง่ พนื้ ทใี่ หมซ่ ง่ึ ท�ำใหเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลงพน้ื ทท่ี เ่ี รยี กวา่ “เขตเลอื กตง้ั ” ของหมบู่ า้ น และต�ำบลนน้ั นกั การเมอื งซง่ึ เปน็ เจ้าของพ้ืนทท่ี ่ีเคยชนะการเลอื กตั้งไดท้ �ำการเรยี กร้องและขอให้มีการทบทวน ด้วยเหตุผลท่ีว่าท�ำให้พ้ืนที่อันเป็นฐานเสียงซ่ึงมีประชาชนสนับสนุนในพื้นท่ีดังกล่าว ได้เปลี่ยนแปลงไปมีสิทธ ิ ในการเลอื กตงั้ เขตอนื่ ท�ำใหต้ วั ผสู้ มคั ร ส.ส. มแี นวโนม้ ทส่ี ญู เสยี ฐานเสยี ง ในขณะเดยี วกนั กอ็ าจสง่ ผลตอ่ โอกาสทจี่ ะ ท�ำใหค้ ่แู ขง่ ขนั ทางการเมอื งไดเ้ ปรยี บในการเลือกตัง้ นนั้ ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้งั จงั หวดั กาญจนบรุ ี (กกต.จังหวัดกาญจนบุรี) ได้ด�ำเนินการชี้แจงท�ำความเข้าใจกับผู้สมัคร ส.ส. ซ่ึงเป็นอดีต ส.ส. พ้ืนที่ รวมถึง ผสู้ มคั ร ส.ส. คนอนื่ ๆ ใหเ้ ขา้ ใจถงึ แนวคดิ และวธิ กี ารในการด�ำเนนิ การจดั แบง่ พน้ื ทด่ี งั กลา่ ว เฉพาะประเดน็ ทวี่ า่ การเปล่ียนแปลงพ้ืนท่ีเลือกต้ังในบางพื้นที่ที่เป็นหมู่บ้านหรือต�ำบลจนท�ำให้จ�ำนวนผู้มีสิทธิเลือกต้ังน้อยกว่า จ�ำนวนผู้มีสิทธิเลือกต้ังในปี 2554 น้ัน มิได้เป็นปัญหาที่อาจส่งผลต่อฐานคะแนนของผู้สมัครแต่ประการใด ใน ทางตรงกันข้าม เม่ือพ้ืนท่ีขนาดเล็กลง จึงมีผลต่อจ�ำนวนหมู่บ้านในเขตเลือกตั้งน้อยลง ย่อมท�ำให้ผู้สมัคร ส.ส. มีโอกาสในการลงพื้นท่ีหาเสียงได้ครบทุกหมู่บ้านทันต่อก�ำหนดระยะเวลาเสียงมากข้ึน กรณีท่ีเป็นอดีต ส.ส. ซึ่งย่อมมีฐานเสียงของประชาชนทั้งในระดับผู้น�ำและชาวบ้าน ซ่ึงได้ให้ความไว้วางใจ เช่ือใจ และสนับสนุนอยู่ แล้ว การมีจ�ำนวนผู้มีสิทธิออกเสียงน้อยลงย่อมท�ำให้สัดส่วนของคะแนนเสียงที่จะมีผลต่อการชนะเลือกต้ังนั้น น้อยลงกว่าเดิม (ผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานเลือกตัง้ จงั หวัดกาญจนบรุ ี, สมั ภาษณ์ 2562) 15 ทั้งน้ีอำ�นาจในการดำ�เนินการจัดแบ่ง รวมถึงการเลือกรูปแบบพ้ืนท่ีเลือกตั้ง มิได้ข้ึนอยู่กับการตัดสินใจของคณะกรรมการ การเลือกต้งั ประจ�ำ จังหวดั หากแตข่ ้นึ อยู่กับอำ�นาจการตดั สินใจของคณะกรรมการการเลือกตงั้ (กกต.) กลาง
58 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี “เรอื่ งการแบง่ เขต ตอนแรกชาวบา้ นกม็ เี ขา้ ชอ่ื มา กม็ กี ารประกาศรปู แบบแลว้ กใ็ หป้ ระชาคม กม็ ที ง้ั 2 ฝง่ั กม็ เี หน็ ดว้ ยกบั รปู แบบทสี่ อง คอื มเี หน็ ดว้ ยรปู แบบทส่ี องกบั สาม (รปู แบบ) ทส่ี องนเ่ี ปน็ รปู แบบทใ่ี ชอ้ ยปู่ จั จบุ นั ...ตวั ผสู้ มคั ร ส.ส. นนั้ ไดท้ ำ� การรอ้ งเรยี น 3 ราย คอื พรรคประชาธปิ ตั ย์ คณุ ปรเมศวร์ คุณฉัตรพันธ์ อีกคนคุณหมอสุรพงษ์ ให้ผู้แทนมายื่น ที่น้ีเราก็ได้อธิบายว่าเราแบ่งยังไง วิธีคิดของ เราเป็นอย่างไร ซึ่งก็เป็นหน่ึงในตัวที่ให้กรรมการ (กกต.กลาง) เลือก ไม่ใช่เด็ดขาดอยู่เรา ทุกอย่าง ตดิ ประกาศ มกี ารใหป้ ระชาชนแสดงความคดิ เหน็ กม็ ปี ระชาชนแสดงความคดิ เหน็ ในรปู แบบท่ี 1 และ 2 และ 3 ซง่ึ รปู แบบที่ 1 มี (ประชาชนเห็นดว้ ยเล็กน้อย) ในส่วนของรปู แบบท่ี 2 กบั 3 โดยรูปแบบท่ี 2 เป็นรูปแบบ (ที่ใช้เดิม-การเลือกตั้งปี 2554) แต่รูปแบบที่ 3 เป็นรูปแบบที่ใช้ในการเลือกตั้งครั้งน้ี ซ่ึงรูปแบบท่ี 3 กกต. กลางท่านเลือกมาใช้ ...ถามว่าในเรื่องความยากง่าย อันนท้ี ำ� ทัง้ อ�ำเภอก็จะงา่ ย เพราะว่าใชอ้ ำ� เภอเป็นเลือกตงั้ ก็จะตัง้ อำ� เภอเปน็ อนุกรรมการ เป็นอนเุ ขต ก็จะท�ำงานได้ทงั้ หมด” ส�ำหรับปัญหาท่ีเกิดข้ึนเกี่ยวกับการแบ่งพื้นเลือกต้ังใหม่น้ัน เป็นผลมาจากกรณีท่ีผู้สมัคร ส.ส. โดยเฉพาะเจ้าของพ้ืนที่ท่ีชนะการเลือกต้ังเดิมนั้นไม่ไว้วางใจในระบบการเลือกตั้งใหม่ที่อาจมีนัยยะ ทางการเมืองเคลือบแฝง ด้วยมีเป้าหมายที่ต้องการให้เกิดความได้เปรียบเสียเปรียบในประเด็นฐานเสียงของ ประชาชนผสู้ นบั สนนุ การแบง่ พนื้ ทเี่ ลอื กตง้ั ดว้ ยการปรบั ลด เพมิ่ พนื้ ทห่ี มบู่ า้ น ต�ำบล จากทเ่ี คยอยใู่ นเขตเลอื กตง้ั หนงึ่ ไปอยใู่ นเขตเลอื กตง้ั หนงึ่ ยอ่ มท�ำใหเ้ กดิ การสญู เสยี ฐานคะแนนเสยี ง ความไมไ่ วว้ างใจทม่ี ตี อ่ ประเดน็ ดงั กลา่ ว ได้กลายเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการจัดแบ่งพื้นที่เลือกต้ังของจังหวัดกาญจนบุรี (ผู้อ�ำนวยการส�ำนักงาน เลอื กต้ังจังหวัดกาญจนบุร,ี สมั ภาษณ์ 2562) “...ได้ท�ำการชี้แจง ซึ่งเข้าใจว่า (เขา-ผู้สมัครฯ) เข้าใจว่าเราได้ใบส่ังมาจากหน่วยหนือไหม ท่ีจะให้เราแบ่งเขตในลักษณะน้ี เพราะว่า...หากพูดจริง ๆ การแบ่งเขตแบบนี้ หากว่าจะเกิดการ เสียเปรียบได้เปรียบ จะเสมอภาคกัน เพราะยังไม่เคยใช้มาก่อน ไม่ว่าจะเป็นคนเก่าคนใหม่ กจ็ ะเทา่ กนั หมด แตเ่ ขากจ็ ะมองวา่ ไดใ้ บสงั่ มา กช็ แี้ จง้ วา่ ผอ. (กกต.จงั หวดั ) ไมใ่ ชค่ นจงั หวดั กาญจนบรุ ี จะมาแกล้งคนเพื่ออะไร ซึ่งตอบโจทย์อะไรไม่ได้ ก็ได้อธิบายไป แต่ถามว่าระหว่างแบบใหม่กับ แบบเก่า เขาก็อยากได้แบบเก่า ส�ำหรับคนที่ร้อง (ผู้สมัคร ส.ส.) ซ่ึงเราก็ได้อธิบายให้เข้าใจ แต่ทีน้ี ประชากรมนั ตา่ งกนั เยอะ แตท่ นี ร้ี ามองการเลอื กตงั้ มนั ใชพ่ วงเลก็ พวงใหญแ่ บบสมยั กอ่ น 1 เขต 3 คน ท่ี (ผู้สมัครฯ) จะต้องรับผิดชอบหลายอ�ำเภอมาก หากเป็นแบบน้ันย่อมท�ำให้เกิดการได้เปรียบ เสยี เปรยี บ เขตทม่ี ี 2 อ�ำเภอ ก็ (ส.ส.) 2 คน ก็จะรับผิดชอบน้อยหน่อย ลกั ษณะนนั้ ก็บอกวา่ ในเมือ่ เขตใครเขตมนั กจ็ ะดแู ลนอ้ ย ดว้ ยพน้ื ทใ่ี หญค่ นทม่ี ฐี านะเสยี งในพนื้ ทห่ี นง่ึ กจ็ ะเสยี เปรยี บงา่ ย กบ็ อกวา่ ในเมือ่ เขตเลก็ และจรงิ ๆ ประชากรลดลง ผสู้ มัครน่าจะได้เปรยี บมากกวา่ เดมิ ที สมมติ มปี ระชากร 1 แสน 7 (เมอ่ื แบง่ เขตใหม)่ ตอนนล้ี ดลงเหลอื แสน 4 เมอ่ื พน้ื ทเ่ี ลก็ ลงการทจี่ ะเสยี เปรยี บนา่ จะนอ้ ยลง โอเคอาจเสียฐานเสียงไป หากเทียบแล้วคนอ่ืนก็เริ่มต้นใหม่เหมือนกันหมด เมื่อท�ำความเข้าใจกัน ตอนหลังเขาก็เข้าใจ และอีกอย่างกแ็ กไ้ ขอะไรไม่ไดแ้ ลว้ ดว้ ย เขาก็พอใจ...”
59 ส�ำหรับการด�ำเนินการจัดแบ่งพื้นที่นั้นในระบบการท�ำงานของคณะกรรมการการเลือกต้ังประจ�ำ จังหวัดกาญจนบุรีใช้แนวทางท่ีก�ำหนดไว้ในกฎหมาย กล่าวคือด�ำเนินการภายใต้หลักการอ�ำเภอเดียวกัน ต้องจัดให้อยู่ในเขตเลือกต้ังเดียวกัน พิจารณาองค์ประกอบเร่ืองการเดินทางของประชาชน (การคมนาคม) ด้านการเป็นพื้นท่ีติดต่อระหว่างกัน อย่างไรก็ตามด้วยภูมิประเทศของจังหวัดกาญจนบุรีมีลักษณะทอดยาว ระหวา่ งอ�ำเภอเมอื งซงึ่ เป็นศูนย์กลางเศรษฐกจิ และศนู ยก์ ลางระบบราชการเชื่อมกบั บางอ�ำเภอ เช่นมรี ะยะหา่ ง กับอ�ำเภอสังขละบุรีราว 300 กิโลเมตร มีสภาพพ้ืนที่ซับซ้อนด้วยภูเขาและป่าไม้ เขือนขนาดใหญ่ที่ขวางกัน ระหวา่ งพ้ืนท่ขี องอ�ำเภอ นอกจากน้ใี นดา้ นวัฒนธรรม ความเช่ือและประเพณีกม็ ีความแตกต่างกันคอ่ นขา้ งมาก เพราะประกอบด้วยคนจากหลากหลายชาติพันธุ์ เช่น ชาติพันธุ์กระเหร่ียง เป็นต้น การตัดสินใจแบ่งพ้ืนท ี่ เขตเลือกต้ังจึงต้องด�ำเนินการพิจารณาในข้ันตอนต่าง ๆ ตามความเหมาะสม จึงปรากฏข้อสังเกตหรือข้อสงสัย และความกังวลทั้งในตัวนักการเมืองรวมถึงประชาชนในพ้ืนที่ต่าง ๆ กกต. ประจ�ำจังหวัดได้เลือกใช้วิธีการ ท�ำความเข้าใจ การพูดคุยชี้แจ้ง จึงสามารถจัดการปัญหาเหล่าน้ันได้และเป็นที่เข้าใจของประชาชนในพื้นที่ (ผ้อู �ำนวยการเลือกต้ังประจ�ำจงั หวัดกาญจนบุร,ี สมั ภาษณ์ 2562) “...ยกตัวอย่างเขตเมืองกับอ�ำเภอศรีสวัสด์ิ จริง ๆ แล้ววัฒนธรรมมันต่างกัน ต่างกัน แตเ่ รากม็ องวา่ พน้ื ทสี่ ามารถตดิ ตอ่ กนั ไปมา คมนาคมสะดวก เดมิ ทศี รสี วสั ดจิ์ ะถกู แบง่ ออกเปน็ 2 เขต ทนี ี้เราก็มองวา่ เขตเลอื กตัง้ ท่ี 5 พน้ื ทีจ่ ะกวา้ ง จะมีศรีสวัสด์ิ ไทรโยค ทองผาภมู ิ สังขละ พ้นื ท่ี 1 เขต ใหญ่กว่า 4 เขตรวมกัน ทีน้ีพอเราลดศรีสวัสดิ์ลง พื้นที่ก็จะเล็กลง ผู้สมัคร (ส.ส.) เขต 5 ก็เดินทาง ไม่เหมือนกัน หากเป็นในความเห็น (ผอ.) อย่างที่หากจะไปก็จะไปเพียงไทรโยค ทองผาภูมิ ก็ขึ้นไป สังขละเลย จะไม่เล้ียวขวาแล้วในการเดินทางจะสะดวกตรงน้ัน ตอนแรกคนศรีสวัสด์ิก็ไม่เข้าใจ วา่ ทำ� ไม เขาอยขู่ องเขาดี ๆ อยแู่ ลว้ กไ็ ปอธบิ ายกเ็ ขา้ ใจ ยงิ่ ตอนหลงั เขตเดยี วคะแนนใครคะแนนคนนน้ั กลับเป็นการโชคดีของจังหวัด (เรา) ไม่ใช่หันหน้าหันหลังคนละหมายเลขเหมือนท่ีอ่ืน บางคนอ�ำเภอ หนงึ่ แบ่งเปน็ 3 เขตยิ่งหนัก การหาเสยี งกง็ า่ ย หากถกู ถงึ นัยยะด้านการหาเสียง...” อย่างไรก็ตามในประเด็นการพิจารณาการจัดแบ่งพื้นที่ในเขตเลือกตั้งนั้น หากใช้เลือกเกณฑ์จ�ำนวน ประชากรเป็นหลักจะมีผลท�ำให้เกิดการแบ่งพ้ืนที่ของอ�ำเภอขนาดใหญ่ที่ติดต่อกันออกไปบางส่วนเพ่ือรวม กับอีกอ�ำเภอหน่ึงให้ครบตามสัดส่วนจ�ำนวนประชากรที่ก�ำหนด แนวทางดังกล่าวจึงเป็นท่ีมาของข้อสงสัยว่า อาจก่อให้เกิดความได้เปรียบเสียเปรียบในประเด็นฐานเสียงสนับสนุนของประชาชนที่มีต่อผู้สมัคร ส.ส. ดงั ทปี่ รากฏขอ้ ทว้ งตงิ และมีการเรียกร้องใหม้ กี ารแกไ้ ขในเขตเลือกตงั้ ของหลายจงั หวดั “... (ต่อค�ำถามดังกล่าว) เพราะมาจากการเน้นจ�ำนวนประชากร จึงไปแยกอ�ำเภอใหญ่ เป็นหลัก ของเราหากเลือกแบบที่ 1 อ�ำเภอพนมทวนจะโดน (แยก) อ�ำเภอเดียว หากเป็นแบบท่ี 2 จะโดน (มี) 4 อ�ำเภอ (ท่ีโดนแยก) แต่แบบที่ 3 ไม่แบ่งเลย ซึ่งตอนหลังชาวบ้านนี่โอเค เวลาหาเสียง กง็ า่ ย แรก ๆ กอ็ าจมผี ลกระทบเลก็ นอ้ ย สหรฐั อเมรกิ ากเ็ ลอื ก (มาดงู านการเลอื กตงั้ ) จงั หวดั กาญจนบรุ ี โดยสถานฑูตท่ีเก่ียวกับฝ่ายการเมืองเลือก เราก็สงสัยว่าท�ำไหมถึงเลือก เขาก็มา เราก็อธิบายให้ฟัง เรื่องการแบง่ เขต อธบิ ายเร่ืองลกั ษณะขนาดพน้ื ที่ การสนบั สนนุ การทำ� งาน”
60 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ผลกระทบจากการแบ่งเขตเลือกต้ังใหม่ และระเบียบการหาเสียงของผู้สมัคร รับเลือกตั้ง ส.ส.ในการเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562 ส�ำหรับการเลือกตั้งของจังหวัดกาญจนบุรี ในจ�ำนวน 5 เขตเลือกตั้ง ภายหลังการส้ินสุดช่วงเวลา การเปดิ รบั สมคั รเลอื กตงั้ ของคณะกรรมการการเลอื กตง้ั ปรากฏวา่ มจี �ำนวนผสู้ มคั รรบั เลอื กตง้ั จ�ำนวนรวม 133 คน แบ่งเป็นเขตเลือกต้ังท่ี 1 จ�ำนวน 29 คน เขตเลือกต้ังท่ี 2 จ�ำนวน 22 คน เขตเลือกตั้งที่ 3 จ�ำนวน 25 คน เขตเลือกต้ังท่ี 4 จ�ำนวน 31 คน และเขตเลือกต้ังที่ 5 จ�ำนวน 26 คนตามล�ำดับ (ส�ำนักงานคณะกรรมการ การเลอื กตง้ั ออนไลน์, 2562ข) ในพื้นที่เขตเลือกตั้งที่ 1 หากพิจารณาโดยใช้ฐานหรือขนาดของพรรคการเมืองเป็นตัวอธิบายพร้อม พรอ้ มกบั ชอ่ื เสยี งอนั เปน็ ทรี่ จู้ กั ของคนทวั่ ไป จะประกอบดว้ ยผสู้ มคั รจากพรรคพลงั ประชารฐั คอื พลเอกสมชาย วษิ ณวุ งศ์ (หมายเลข 2) ซง่ึ เปน็ อดตี ส.ส.ในการเลอื กตงั้ ปี 2554 แตข่ ณะนนั้ สงั กดั พรรคเพอื่ ไทย นางสาววรสดุ า สขุ ารมณ1์ 6 สงั กดั พรรคไทยรกั ษาชาติ (หมายเลข 11) นายอาศชุ นิ เปา้ อารยี 1์ 7 พรรคประชาธปิ ตั ย์ (หมายเลข 10) นายธรี ชัย ชุตมิ ันต์ พรรคภูมใิ จไทย (หมายเลข 3) นายดามพ์ ดสั กร พรรคเพ่อื ชาติ (หมายเลข 6) นายวรรษภณ แสงเป่า พรรคอนาคตใหม่ (หมายเลข 16) นายสนธิชัย สิสันต์ พรรคชาติไทยพัฒนา (หมายเลข 14) เป็นต้น (ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั ออนไลน,์ 2562ข, หน้า 24) ในเขตเลอื กตง้ั ท่ี 1 ดงั กลา่ วนน้ี บั จากการเลอื กตง้ั ปี 2544 เปน็ ตน้ มา เปน็ พน้ื ทที่ ปี่ ระชาชนชาวจงั หวดั กาญจนบุรีสว่ นใหญใ่ หก้ ารสนับสนนุ ผสู้ มัครจาก 2 พรรคเป็นหลัก คอื พรรคไทยรักไทยและพรรคประชาธิปัตย์ (คะแนนแบบบญั ชรี ายชื่อ ไทยรกั ไทย 31,405 คะแนน ประชาธปิ ัตย์ 20,784 คะแนน) ขณะที่คะแนนในระบบ แบ่งเขตเลือกตั้ง หรือคะแนน ส.ส. พรรคไทยรักไทยหรือต่อมาคือพรรคพลังประชาชน และพรรคเพ่ือไทย ถือเป็นพรรคท่ีประสบความส�ำเร็จชนะการเลือกต้ังทุกคร้ัง กล่าวคือ ปี 2544 นายแพทย์เดชา สุขารมณ์ ชนะการเลือกตั้งด้วยคะแนนคิดเป็นร้อยละ 43.36 รองลงมาคือ นายสุเมธ โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย ์ ไดค้ ะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 37.07 ในขณะทผี่ สู้ มคั รจากพรรคล�ำดบั ท่ี 3 คอื นายสชุ นิ เปา้ อารยี ์ พรรคความหวงั ใหม ่ ได้คะแนนเพียงร้อยละ 8.63 เท่าน้ัน (27,992; 21,852 และ 5,088 คะแนน ตามล�ำดับ; อ้างถึงใน สุวชิ า วรวิเชยี รวงษ์ และณัฐพงศ์ บญุ เหลอื , 2559, หนา้ 158) 16 บุตรสาวของเรืออากาศโท นายแพทย์เดชา สุขารมณ์ อดีตรัฐมนตรี และอดีต ส.ส . พรรคชาติไทยในการเลือกต้ังสมัย ที่ 16 (22 มีนาคม 2535) สมัยท่ี 17 (13 กันยายน 2535) สมัยที่ 18 (2 กรกฎาคม 2538) และสมัยที่ 19 (17 กรกฎาคม 2539 พรรคชาตไิ ทย) สมยั ท่ี 19 (17 พฤศจกิ ายน 2539 ตอ่ มาไดเ้ ปลยี่ นลงสมคั รในนามพรรคไทยรกั ไทยและไดร้ บั การเลอื กตงั้ ในปี 2544 17 ตระกูลเป้าอารีย์ เป็นตระกูลการเมืองของจังหวัดกาญจนบุรีในอดีต โดยมีนายชวิน เป้าอารีย์ เคยเป็น ส.ส. ของจังหวัด ในการเลอื กตงั้ สมยั ที่ 12 (22 เมษายน 2522) สังกดั พรรคกิจสังคม 15 (24 กรกฎาคม 2531) สงั กดั พรรคประชาธปิ ัตย์
61 นอกจากน้ี ผลการเลือกตง้ั ปี 2548 พรรคไทยรกั ไทยยังคงประสบชยั ชนะในพ้ืนทเ่ี ขต 1 เชน่ เดยี วกัน การเลือกตั้งปี 2544 โดยการเลือกต้ังคร้ังนี้ส่งพลเอกสมชาย วิษณุวงษ์ ลงเลือกตั้งซ่ึงได้คะแนนคิดเป็น ร้อยละ 49.24 รองลงมาคือ นายสุเมธ โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย์ ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 30.04 นายวสนั ต์ ภษู ติ กาญจนา พรรคมหาชน ไดค้ ะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 14.18 (หรอื 36,509; 22,271 และ 10,516 คะแนน ตามล�ำดบั ; สุวิชา วรวิเชียรวงษ์ และณฐั พงศ์ บญุ เหลือ, 2559, หนา้ 160) ภายหลงั การเกดิ การท�ำรฐั ประหาร เกดิ การยกเลกิ รฐั ธรรมใหมป่ ี 2540 และมกี ารประกาศใชร้ ฐั ธรรมนญู ฉบับปี 2550 ได้มีการจัดเลือกตั้งใหม่ 23 ธันวาคม 2550 ภายใต้ระบบรวมเขตเลือกตั้ง ในเขตเลือกตั้งมี จ�ำนวนผแู้ ทนท้งั ส้นิ 3 คน ผลการเลือกตัง้ พรรคพลงั ประชาชน ซึ่งเป็นพรรคการเมืองที่ถกู จัดตง้ั ใหม่เพ่อื แทนท่ ี พรรคไทยรักไทยซึ่งถูกค�ำตัดสินให้ถูกยุบพรรค ได้ ส.ส. จ�ำนวน 2 ใน 3 ท่ีน่ัง ได้แก่ พลโทมะ โพธ์ิงาม และพลเอกสมชาย วิษณุวงษ์ และอีก 1 ที่นั่งคือ นายอัฏฐพล โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย์ ในขณะที่ นาวาอากาศโท นายแพทยเ์ ดชา สขุ ารมณ์ ไดย้ า้ ยไปลงเลอื กตงั้ ในนามพรรคประชาธปิ ตั ย์ แตไ่ มไ่ ดร้ บั การเลอื กตงั้ (58,765 คะแนน) ส�ำหรับผู้สมัครอื่น ๆ ที่ไม่ได้รับการเลือกตั้งแต่มีช่ือเสียงเป็นท่ีรู้จักของประชาชนและ คนทั่วไปในพ้ืนท่ี อาทิ นายไพบูลย์ พิมพ์พิสิฐถาวร พรรคชาติไทย นายอนุกูล แพรไพศาล พรรคประชาธิปัตย ์ นายพินิจ จันทร์สมบูรณ์ พรรคพลังประชาชน และพลเอกวัฒนา สรรพานิช พรรคมัชฌิมาธิปไตย (58,340; 50,303; 50,502 และ 21,192 คะแนน ตามล�ำดบั ; สวุ ชิ า วรวเิ ชยี รวงษ์ และณฐั พงศ์ บญุ เหลอื , 2559, หนา้ 162) ส�ำหรบั การเลือกต้ังปี 2554 หรอื ครั้งทผี่ ่านมาเป็นการเลอื กตง้ั ในระบบเขตเดยี วเบอร์เดยี ว เชน่ เดียว กบั การเลอื กตง้ั ปี 2562 พลเอกสมชาติ วษิ ณวุ งศ์ สงั กดั พรรคเพอ่ื ไทย ชนะการเลอื กตง้ั ดว้ ยคะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 43.59 รองลงมาได้แก่ นายอัฏฐพล โพธิพิพิธ จากพรรคประชาธิปัตย์ท่ีได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 43.37 นางสาววรสุดา สุธารมณ์18 พรรคชาติพัฒนาเพ่ือแผ่นดิน ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 7.95 ในขณะที่ นางสาวกาญจนพร ถาวรประดษิ ฐ์ พรรคภมู ใิ จไทย ไดค้ ะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 4.06 เทา่ นนั้ (หรอื 33,501; 33,332; 6,111 และ 3,124 คะแนน ตามล�ำดบั ; สวุ ชิ า วรวเิ ชยี รวงษ์ และณฐั พงศ์ บุญเหลือ, 2559, 160-162) 18 ในการเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562 วรสุดา สุขารมย์ ต้องประสบกับการถูกตัดสิทธิ์ในฐานะผู้สมัครรับเลือกตั้งไปโดย บริยาย จากกรณีศาลรัฐธรรมนูญมีคำ�สั่งยุบพรรคไทยรักษาชาติ (ทษช.) ในวันท่ี 7 มีนาคม 2562 ก่อนการเลือกต้ังเพียง 14 วันเท่าน้ัน: ดูเพ่ิมเติมใน ประชาไทออนไลน์, 7 มีนาคม 2562, จาก https://prachatai.com/journal/2019/03/81380 และมตชิ นออนไลน,์ ดว่ น! ศาลรฐั ธรรมนญู วนิ จิ ฉยั ยบุ พรรคไทยรกั ษาชาติ (7 มนี าคม 2562), จาก https://www.matichon.co.th/ politics/news_1395091
62 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี อยา่ งไรกต็ าม การเลอื กตงั้ ปี 2562 มคี วามแตกตา่ งจากการเลอื กตง้ั ปี 2554 คอ่ นขา้ งมาก ดว้ ยผลของ ระบบการเลือกทเ่ี ปลย่ี นแปลงภายใตร้ ฐั ธรรมนูญฉบบั ปี 2560 ซง่ึ ก�ำหนดจ�ำนวน ส.ส. ในระบบแบง่ เขตเลอื กตั้ง 350 คน กับแบบสัดส่วน 150 คน รวมท้ังสิ้น 500 คน/เขตเลือกต้ัง ท�ำให้มีผลต่อการจัดแบ่งพื้นท่ีเลือกตั้ง ใหม่ แต่จังหวัดกาญจนบุรียังคงมีจ�ำนวนเขตเลือกต้ังและจ�ำนวน ส.ส. เท่าเดิม คือ 5 คน / 5 เขต แต่กระนั้น คณะกรรมการการเลือกตั้งก็ได้มีการจัดแบ่งพื้นที่เขตเลือกต้ังใหม่ ด้วยการจัดแบ่งพื้นท่ีต�ำบล หมู่บ้าน และ อ�ำเภอ ซึ่งการจัดแบ่งพ้ืนที่ใหม่ในแต่ละเขตเลือกต้ัง ท�ำให้มีผลต่อกลุ่มฐานเสียงของนักการเมืองแต่ละคน อยา่ งไมอ่ าจปฏเิ สธ จนน�ำมาซง่ึ การวิพากษว์ จิ ารณข์ องประชาชนและฝ่ายตา่ ง ๆ ในพื้นที่ ตาราง 3.4 รายช่อื ผู้รับเลอื กต้ังสมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎรเขต 1 จงั หวดั กาญจนบรุ ี หมายเลข ชือ่ นามสกุล พรรคการเมือง นายพฒั นพ์ งศ์ จันทรอ์ ัมพร รักษ์ผืนป่าประเทศไทย 1 พลเอกสมชาย วษิ ณวุ งศ์ พลงั ประชารัฐ นายธีรชยั ชุตมิ ันต์ ภมู ิใจไทย 2 วา่ ที่ ร.ต.ท.ไพฑรู ย์ สงั ขท์ อง ประชานยิ ม 3 นายธนพัด ทองใบ พลังท้องถ่ินไท 4 นายดามพ์ เผด็จดสั กร เพ่ือชาติ 5 นายกิติศกั ด์ิ อนิ ชูกลุ รวมพลงั ประชาชาตไิ ทย 6 นายเศรษวิชช์ อคั รกิจวราสกุล เสรรี วมไทย 7 พลตรไี ชยนั ต์ อนิ ทสะอาด ไทยศรีวิไลย์ 8 นายอาศุชิน เป้าอารยี ์ ประชาธิปตั ย์ 9 นางสาววรสดุ า สขุ ารมย์ ไทยรกั ษาชาติ 10 นายโกสัญญา ภูมรนิ ทร์ ประชาภวิ ฒั น์ 11 นางสาววิลยั พันธ์ พุทธรกั ษา ภราดรภาพ 12 นายสนธิชยั สีสันต์ ชาติไทยพฒั นา 13 นางสาวนาฏอนงค์ โคกค�ำ ไทยร่งุ เรอื ง 14 นายวรรษภณ แสงเปา่ อนาคตใหม่ 15 นายสิทธิชัย มนตรีวบิ ูลย์ชยั เพอ่ื นไทย 16 นายยอดขาย บุญจนี เศรษฐกจิ ใหม่ 17 รอ้ ยตรีส�ำราญ วงษ์น้อย พลงั ปวงชนไทย 18 19
63 หมายเลข ชื่อ นามสกุล พรรคการเมอื ง 20 นางสาวศริ พิ ร เกดิ สิน ประชาชนปฏริ ูป 21 นายอดุ ม สุภาเนติรตั น์ ครไู ทยเพือ่ ประชาชน 22 นายชุมพล ดอกเรยี ง มหาชน 23 นายณรงค์ เรืองขจร เครอื ข่ายชาวนาแหง่ ประเทศไทย 24 นายสมบัติ ดาราสุข แผน่ ดนิ ธรรม (24) 25 นางสาวศยาธิป เชอ้ื วงศ์พรหม พลังศรทั ธา 26 นางปารชิ าติ ชแู กว้ พลังชาติไทย 28 นางสาวกชกร ทพั กรงุ พลงั สงั คม (25) ที่มา: รายชื่อผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง ระหว่างวันที่ 4-8 กุมภาพันธ์ 2562 ใน ส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั , หนา้ 24, จาก https://www.ect.go.th/ect_th/download/article/ article_20190225161825.pdf ส�ำหรบั เขตเลอื กตงั้ ที่ 2 ผสู้ มคั รมจี �ำนวนรวม 26 คน/พรรค ในแตล่ ะพรรคทสี่ �ำคญั อาทิ นายฉตั รพนั ธ์ เดชกิจสุนทร พรรคประชาธิปัตย์ (หมายเลข 2) นายสมเกียรติ วอนเพียร พรรคพลังประชารัฐ (หมายเลข 7) นางมนรตั น์ สารภาพ พรรคไทยรกั ษาชาติ (หมายเลข 1)19 นายสาทติ ย์ จนิ าภกั ดิ์ พรรคภมู ใิ จไทย (หมายเลข 8) นางอรญั ญญา คณากรณ์ พรรคเพอื่ ชาติ (หมายเลข 11) นายแดนสรวง กลน่ิ สคุ นธ์ พรรคเสรรี วมไทย (หมายเลข 3) นายเสรี นาเจริญ พรรคอนาคตใหม่ (หมายเลข 6) เป็นต้น (ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังออนไลน์, 2562ข, หน้า 24-25) นับจากการเลอื กตงั้ ปี 2544 นายสันทัด จนี าภกั ด์ิ ชนะการเลือกตงั้ ด�ำรงต�ำแหน่ง ส.ส. ภายใต้สังกัด พรรคไทยรักไทย ชนะพลเอกสุพร หิรัญสิ พรรคประชาธิปตั ย์ และนายวิฑติ มาไพศาลสิน พรรคความหวงั ใหม่ ดว้ ยคะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 53.25; 31.88 และ 11.90 (35,824; 14,718 และ 8,003 คะแนน) และการเลอื กตง้ั ปี 2548 นายสนั ทดั จนี าภกั ดิ์ พรรคไทยรกั ไทยกช็ นะการเลอื กตง้ั อกี ครงั้ ในขณะทน่ี ายพนิ จิ โพธพิ พิ ธิ จากพรรค ประชาธิปัตย์ ได้คะแนนมาเป็นล�ำดับสอง ตามมาด้วยนายสมาน เลื่อนเครือ พรรคชาติไทย ได้คะแนนร้อยละ 60.03; 30.50 และ 6.54 (48,066; 24,420 และ 5,237 คะแนน; สวุ ิชา วรวเิ ชียรวงษ์ และณฐั พงศ์ บุญเหลือ, 2559, หนา้ 159-162) 19 สนิ้ สดุ สภาพผสู้ มคั รรบั เลอื กตง้ั จากกรณศี าลรฐั ธรรมนญู มคี �ำ สงั่ ยบุ พรรค 7 มนี าคม 2562 อนั เนอ่ื งจากการถกู คณะกรรมการ การเลอื กตง้ั (กกต.) ยน่ื ฟอ้ งใหว้ นิ จิ ฉยั ยบุ พรรคเนอ่ื งจาการเสนอรายชอื่ ของพรรคใหด้ �ำ รงแหนง่ นายกรฐั มนตรี อนั มปี ระเดน็ กรณี การเปน็ ปฏปิ กั ษต์ อ่ การปกครองในระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษตั รยิ เ์ ปน็ ประมขุ ในวนั ที่ 8 กมุ ภาพนั ธ์ 2562: ดเู พมิ่ เตมิ ใน มติชนออนไลน์ และประชาไทยออนไลน์, 8 มนี าคม 2562.
64 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ในการเลือกตั้งปี 2550 ได้มีการจัดระบบเลือกต้ังเป็นแบบรวมเขต ท�ำให้มี ส.ส. ได้ 2 คน ผลการเลือกต้ังปรากฏว่านายปารเมศ โพธารากุล พรรคประชาธิปัตย์ และนายสันทัด จีนาภักด ิ์ พรรคพลังประชาชน ชนะการเลือกต้งั ไดค้ ะแนนคดิ เปน็ รอ้ ยละ 25.45 และ 19.90 (74,452; 58,195 คะแนน) ขณะท่ีนายประชา โพธิพิพิธ พรรคประชาธิปัตย์ และนายสาทิตย์ จีนาภักด์ิ พรรคพลังประชาชน พ่ายแพ้ การเลือกต้ัง ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 18.26 และ 14.27 (53,408 และ 41,737 คะแนน) โดยในการเลือก ตั้งคร้ังนี้นายฉัตรพันธ์ เดชกิจสุนทร ได้ลงสมัครรับเลือกต้ังด้วยภายใต้สังกัดพรรคชาติไทย ได้คะแนนมาเป็น ล�ำดับที่ 5 ด้วยคะแนนคิดเปน็ ร้อยละ 9.48 (27,738 คะแนน) ในเขตเลือกต้ังท่ี 2 น้ีผลการเลือกตั้งปี 2554 นายฉัตรพันธ์ เดชกิจสุนทร พรรคประชาธิปัตย์ชนะ การเลือกต้ังจึงเป็นเจ้าของพ้ืนท่ีเดิมหลังการชนะการเลือกต้ังได้เป็นคร้ังแรก ในขณะที่พลตรีศรชัย มนตรีวัต พรรคเพ่ือไทย ได้คะแนนเป็นล�ำดับสอง ตามมาด้วยนายสันทัด จีนาภักดิ์ พรรคภูมิใจไทย20 เป็นล�ำดับท่ี 3 ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 51.56, 32.81 และ 14.69 ตามล�ำดบั (44,540; 28,346 และ 12,692) ผลการเลอื กตง้ั ปี 2554 ดงั กลา่ วนสี้ ะทอ้ นใหเ้ หน็ พฤตกิ รรมทางการเมอื งของประชาชนทเ่ี ปลยี่ นแปลง ทั้งจากปัจจัยด้านตัวผู้สมัคร ส.ส. กล่าวคือการเป็นนักการเมืองท่ีท�ำกิจกรรมในพื้นท่ีอย่างต่อเน่ือง นับจากการ ลงสมัครรับเลือกต้ังครั้งที่ผ่านมาแม้ว่าจะไม่ประสบความส�ำเร็จในการได้รับการเลือกตั้งก็ตาม นอกจากนี้ แล้วหากพิจารณาในมิติด้านการสนับสนุนพรรคการเมือง หรือปัจจัยด้านพรรคการเมืองและปัจจัยส่วนบุคคล ของผู้สมัครรับเลือกต้ัง จะพบว่ามีผลต่อคะแนนของผู้สมัครที่พ่ายแพ้การเลือกต้ัง กล่าวคือ นายสันทัด จนี าภกั ดิ์ นน้ั เคยประสบความส�ำเรจ็ ในการเลอื กตง้ั ดว้ ยการชนะการเลอื กตง้ั ไดเ้ ปน็ ส.ส. 2 สมยั ภายใตส้ งั กดั พรรค ไทยรกั ไทย21 และในชว่ งเวลาดงั กลา่ วเปน็ กระแสการสนบั สนนุ พรรคไทยรกั ไทย ผนวกกบั คะแนนสนบั สนนุ จาก กลมุ่ ประชาชนในพน้ื ทหี่ รอื กลมุ่ ฐานเสยี งสว่ นตวั จงึ ท�ำใหน้ ายสนั ทดั จนี าภกั ดช์ิ นะการเลอื กตงั้ ทง้ั ในการเลอื กตงั้ ปี 2544 ปี 2548 และปี 2550 กอ่ นทจี่ ะพา่ ยแพใ้ นปี 2554 หลงั การยา้ ยไปสงั กดั พรรคภมู ใิ จไทย นอกจากนยี้ งั มี พลตรศี รชัย มนตรีวัต ซงึ่ ในปี 2554 ลงสมัครในระบบแบ่งเขตเลอื กตั้งอีกครั้งหลังจากเคยชนะการเลือกต้ังเปน็ ส.ส. จงั หวดั กาญจนบรุ ี ในเขตเลอื กตงั้ ที่ 1 ในการเลอื กตงั้ 2 กรกฎาคม 2538 และการเลอื กตง้ั 17 พฤศจกิ ายน 253922 20 หลงั จากการเลอื กตง้ั ปี 2550 นายสนั ทดั จนี าภกั ด์ิ ไดย้ า้ ยไปสงั กดั พรรคภมู ใิ จไทย โดยถอื เปน็ เจา้ ของพนื้ ทเี่ ดมิ แตป่ รากฏวา่ ไม่ได้รับการเลือกตั้งในปี 2554 ซ่ึงสะท้อนให้เห็นการย้ายพรรคดังกล่าวมีผลต่อฐานเสียงสนับสนุนไม่น้อยจนกระท่ังมีผล ตอ่ การเลือกตงั้ 21 นายสันทัด จีนาภักดิ์ เป็น ส.ส.สมัยแรกในการเลือกต้ัง 22 มีนาคม 2535 สมัยที่ 2 การเลือกต้ัง 13 กันยายน 2535 ภายใต้สังกัดพรรคชาติไทย แต่ต่อมาในการเลือกตั้ง 2 กรกฎาคม 2538 และ การเลือกต้ัง 17 พฤศจิกายน 2539 ไม่ไดร้ ับการเลือกตัง้ 22 ขณะนน้ั พลตรศี รชยั มนตรวี ตั สงั กดั พรรคความหวงั ใหม่ และในการเลอื กตง้ั ดงั กลา่ วพรรคความหวงั ใหมไ่ ดร้ บั การเลอื กตงั้ ส.ส. มจี ำ�นวนมากที่สดุ จงึ เป็นแกนจ�ำ จัดตง้ั รัฐบาล ทำ�ให้พลเอกชวลติ ยงใจยทุ ธ เขา้ รบั ต�ำ แหนง่ นายกรฐั มนตรี
65 ตาราง 3.5 รายชือ่ ผรู้ บั เลือกตัง้ สมาชกิ สภาผู้แทนราษฎรเขต 2 จังหวดั กาญจนบรุ ี หมายเลข ช่ือ นามสกลุ พรรคการเมอื ง 1 นางมณรัตน์ สารภาพ ไทยรักษาชาติ 2 นายฉตั รพันธ์ เดชกจิ สนุ ทร ประชาธิปตั ย์ 3 นายแดนสรวง กลมุ่ สคุ นธ์ เสรรี วมไทย 4 นางสาวพจรินทร์ รู้หลัก ไทยศรวี ิไลย์ 5 นายประหยัด กัณสตู ร ประชาภิวัฒน์ 6 นายเสรี นาเจรญิ อนาคตใหม่ 7 นายสมเกยี รติ วอนเพยี ร พลงั ประชารัฐ 8 นายสาทิตย์ จนี าภักดิ์ ภมู ิใจไทย 9 นายยทุ ธนา ยางสวย พลงั ทอ้ งถ่นิ ไทย 10 นายภูษิต กาญจนไตรภพ รวมพลงั ประชาชาติไทย 11 นางอรัญญา คณากรณ์ เพ่อื ชาติ 12 นายวเิ ดช อินทรเ์ กลย้ี ง รักษ์ผืนป่าประเทศไทย 13 สบิ ต�ำรวจโทศวิ ะ ผวิ เหลือง ประชานิยม 14 นางสาวลกู เจย๊ี บ ศรเี หรา ไทยร่งุ เรือง 15 นายไพศาล แกว้ สะอาด เศรษฐกิจใหม่ 16 นายพิสุทธิศกั ดิ์ ภายใจเฟือย พลเมืองไทย 17 รอ้ ยต�ำรวจตรีวิษุวัต นภาโศภษิ ฐ์ ครูไทยเพ่ือประชาชน 18 นายอดุ ร กนกวรกาญจน์ มหาชน 19 นายเกรียงไกร เพ่มิ ทวี ชาตพิ ฒั นา 20 วา่ ท่ีรอ้ ยโทอ�ำนาจ สมรปู พลงั ปวงชนไทย 21 นายชยั ณรงค์ สงั ข์เฉย พลังศรัทธา 22 นางฐิติณฐั เพิ่มพริ ิยะพนั ธ์ ไทรักธรรม ท่ีมา: รายช่ือผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง ระหว่างวันท่ี 4-8 กุมภาพันธ์ 2562 ใน ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้ัง, หน้า 24-25, จาก https://www.ect.go.th/ect_th/download/ article/article_20190225161825.pdf
66 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ในพื้นทเ่ี ขตเลอื กตง้ั ที่ 3 ผู้สมัครมจี �ำนวนรวม 25 คน/พรรค อาทิ พลต�ำรวจตรกี มล กลัน่ บศุ ย์ พรรค พลงั ประชารฐั (หมายเลข 7) นายปารเมศ โพธารากลุ พรรคประชาธปิ ตั ย์ (หมายเลข 5) นายยศวฒั น์ มาไพศาลสนิ พรรคภมู ิใจไทย (หมายเลข 12) นายชูเกยี รติ อาจปักษา23 พรรคไทยรักษาชาติ (หมายเลข 2) นายจมิ เทีย่ งตรง พรรคอนาคติใหม่ (หมายเลข 4) นายธวัชชัย วงษ์ไทย พรรคเพ่ือชาติ (หมายเลข 8) นายจักรกฤษ แย้มสรวล พรรคเสรีรวมไทย (หมายเลข 6) นายบุญณรงค์ รักษาวงศ์ พรรครวมพลังประชาชาติไทย (หมายเลข 13) นายพรรษา สายทอง พรรคชาติพัฒนา (หมายเลข 8) เป็นต้น (ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังออนไลน์, 2562ข, หน้า 25) ตาราง 3.6 รายชอ่ื ผู้รบั เลอื กตงั้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เขต 3 จงั หวดั กาญจนบรุ ี หมายเลข ช่ือ นามสกุล พรรคการเมือง ประชานยิ ม 1 ดาบต�ำรวจสมบรู ณ์ สัตยากุล ไทยรักษาชาติ ไทยศรีวไิ ลย์ 2 นายชูเกยี รติ อาจปักษา อนาคตใหม่ 3 ประชาธปิ ัตย์ 4 นายไชยธษิ ณ์ ลอพริ ิยะกุล เสรรี วมไทย 5 พลังประชารัฐ 6 นายจิม เที่ยงตรง เพื่อชาติ 7 ชาตพิ ัฒนา 8 นายปารเมศ โพธารากลุ พลังท้องถ่ินไทย 9 ประชาภิวฒั น์ 10 นายจกั รกฤษ แย้มสรวล ภมู ใิ จไทย 11 รวมพลังประชาชาติไทย 12 พลต�ำรวจตรกี มลสันติ กล่นั บศุ ย์ พลงั ปวงชนไทย 13 ชาตไิ ทยพัฒนา 14 นายธวชั ชัย วงษไ์ ทย ไทยรงุ่ เรือง 15 พลงั ไทยรักชาติ 16 นายพรรษา สายทอง 17 นายปัณณฑัต ตันบุญเสรมิ นายศภุ กร ภู่สวุ รรณ นายยศวฒั น์ มาไพศาลสนิ นายบุญณรงค์ รกั ษาวงษ์ วา่ ทีร่ ้อยต�ำรวจโทสมั ฤทธิ์ จันทร์มา นายก�ำพล มาเทศ นางสาวมานนท์ พุม่ พวง นายปัญญา ภคู่ ง 23 สนิ้ สภาพการเปน็ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร (ส.ส.) จากกรณศี าลรฐั ธรรมนญู มคี �ำ สงั่ ใหย้ บุ พรรคไทยรกั ษาชาต ิ (ทษช.) วนั ท่ี 7 มีนาคม 2562
67 หมายเลข ชอ่ื นามสกลุ พรรคการเมือง 18 นายพงศจ์ ักรพรรด์ิ สกุลกาญจน์ รกั ษผ์ นื ป่าประเทศไทย 19 นายสมพงษ์ พันธพุ์ วง ครไู ทยเพือ่ ประชาชน 20 นายภูดิส สมานทรัพย์ มหาชน 21 นายเปยี๊ ก เชอ้ื งาม เครอื ขา่ ยชาวนาแห่งประเทศไทย 22 นางศิริพร วรรณฉวี เศรษฐกจิ ใหม่ 23 นายทองหล่อ กระต่ายทอง พลังสังคม 24 นางจนิ ตนา เปริณะพันธ์ พลงั ชาติไทย 25 นายภโวทัย โสภปญั ญา พลงั ประชาธปิ ไตย ท่ีมา: รายช่ือผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกต้ัง ระหว่างวันที่ 4-8 กุมภาพันธ์ 2562 ในส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั , หนา้ 25, จาก https://www.ect.go.th/ect_th/download/article/ article_20190225161825.pdf ในพื้นที่เลือกตั้งเขต 4 อ.เลาขวัญ อ.ห้วยกระเจา อ.หนองปรือ และ อ.บ่อพลอย เป็นพ้ืนท่ีท่ีม ี ผู้ลงสมัครรับเลือกตั้งมากที่สุดมีจ�ำนวนรวม 31 คนจากพรรคการเมืองที่ส่งลงสมัคร ผู้ลงรับเลือกต้ังท่ีเป็น อดตี นกั การเมอื งในพนื้ ทแี่ ละเปน็ ทร่ี จู้ กั คนุ้ เคยของประชาชนในพน้ื ทท่ี สี่ �ำคญั ประกอบดว้ ย ธรรมวชิ ญ์ โพธพิ พิ ธิ ชาวบ้านเรียกติดปาก “ส.ส.แหลม” อดีต ส.ส.บัญชีรายช่ือพรรคประชาธิปัตย์ (หมายเลข 6) ตัดสินใจลงสมัคร รับเลือกต้ังในระบบเขต ภายใต้สังกัดพรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) มิได้สังกัดพรรคประชาธิปัตย์แต่อย่างใด24 ในขณะทพี่ รรคประชาธปิ ตั ยส์ ง่ พลโทท�ำนุ โพธงิ์ าม ลงสมคั รแขง่ ขนั (หมายเลข 3) พรรคภมู ใิ จไทยสง่ นายอนเุ ทพ ตระกูลอ่ิมน้อย (หมายเลข 11) พรรคเพ่อื ชาติสง่ นายสามารถ อาจหาญ ลงเลือกต้ังในนามพรรค (หมายเลข 7) พรรคอนาคตใหม่ส่งนายยศพันธ์ เหลือสดใส (หมายเลข 10) ส�ำหรับก�ำนันหยุ่น ไพบูลย์ พิมพ์พิสิฐถาวร อดตี ผสู้ มคั ร ส.ส.พรรคเพอ่ื ไทย ในการเลอื กตง้ั ปี 2554 มไิ ดล้ งสมคั รรบั เลอื กตงั้ ดว้ ยตนเองในการเลอื กตงั้ ครงั้ น2้ี 5 (ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งออนไลน,์ 2562ข) แต่สนับสนุนนายสันติชัย จีระพฒั น2์ 6 อดีตทนายความ ซ่งึ เป็นคนใกล้ชดิ ลงสมัครแทน ภายใตส้ งั กดั พรรคไทยรกั ษาชาติ (ทษช.) (หมายเลข 8) ในขณะทพ่ี รรคเพ่อื ไทย (พท.) ไมส่ ง่ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ ในเขต 4 แตอ่ ยา่ งใด ทง้ั ๆ ทกี่ ระแสขา่ วกอ่ นหนา้ การประกาศวนั รบั สมคั รเลอื กตงั้ พรรคเพอ่ื ไทยจะสง่ ภรรยาของพลโทมะ โพธงิ าม ลงสมคั รรบั เลอื กตงั้ (สพุ จน์ คลา้ ยกระสนิ ธ,์ุ สมั ภาษณ์ 2562) 24 ในการเลือกตั้งปี 2554 ก�ำ นันเซยี ะ หรือ ประชา โพธพิ ิพธิ ลงสมัครรบั เลือกตั้งในระบบเขตเลอื กตงั้ และไดร้ ับเลอื กตง้ั เปน็ ส.ส.เขตของพรรคประชาธปิ ตั ยใ์ นการเลือกต้งั ปี 2554 25 ท้ังน้ีไพบูลย์ พิมพิสิฐถาวร ได้วางเป้าหมายการเมืองท้องถ่ินด้วยการลงสมัครรับเลือกต้ังนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด (นาย อบจ.) จังหวดั กาญจนบุรีแทนการลงสนามการเมืองระดบั ประเทศ 26 สน้ิ สภาพการเปน็ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตง้ั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร (ส.ส.) จากกรณศี าลรฐั ธรรมนญู มคี �ำ สง่ั ใหย้ บุ พรรคไทยรกั ษาชาต ิ (ทษช.) วันที่ 7 มนี าคม 2562
68 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี การเลอื กตงั้ ในวนั ท่ี 24 มนี าคม 2562 นน้ั จ�ำนวนผสู้ มคั ร ส.ส. ในเขตเลอื กตงั้ ท่ี 4 มจี �ำนวนรวม 31 คน นับว่ามีเป็นจ�ำนวนมากกว่าการเลือกตั้งปี 2554 ซ่ึงผู้สมัคร ส.ส. ส่วนใหญ่เป็นคนในพื้นท่ี เป็นท่ีรู้จักมักคุ้น ของคนในหมู่บ้านและชุมชน แต่กระน้ันแต่ละคนก็มีความแตกต่างกันท้ังพฤติกรรม และความสัมพันธ์ในระดับ พน้ื ทที่ แี่ ตกตา่ งกนั ไป ขน้ึ อยกู่ บั การมญี าตหิ รอื เครอื ญาตใิ นการสนบั สนนุ แตอ่ ยา่ งใดกต็ ามในความสมั พนั ธแ์ บบ เครือญาติก็มิได้มีผลต่อการสร้างคะแนนนิยมหรือการตัดสินใจลงคะแนนเสียงโดยตรง โดยประชาชนในพ้ืนท ี่ มปี จั จัยทีเ่ กย่ี วข้องกบั การตดั สนิ ใจในการลงคะแนนเสยี งแตกตา่ งกนั ตาราง 3.7 รายชือ่ ผสู้ มคั รรับเลอื กต้ังสมาชกิ สภาผูแ้ ทนราษฎร (ส.ส.) เขต 4 จงั หวดั กาญจนบุรี หมายเลข ช่อื นามสกุล สังกัดพรรค สงั ข์เงิน ชาติพัฒนา 1 นางสมุ ัทธนา ปณั ฑโชติ เสรีรวมไทย โพธ์งิ าม ประชาธปิ ตั ย์ 2 นายเฉลมิ ชัย บญุ มาก พลังทอ้ งถ่ินไทย อินสว่าง พลงั ปวงชนไทย 3 พลโทท�ำนุ โพธิพิพิธ พลังประชารฐั คงอาจหาญ เพอื่ ชาติ 4 นายสพุ ัฒน์ จริ ะพัฒน์ ไทยรักษาชาติ เหลืองส�ำราญจติ ต์ รวมพลังประชาชาตไิ ทย 5 นายบญุ เกิด เหลอื สดใส อนาคตใหม่ ตระกลู อิม่ น้อย ภมู ิใจไทย 6 นายธรรมวชิ ญ์ บญุ วงศ์ ประชาชาติ พิกุลแกว้ ประชาไทย 7 นายสามารถ ศรีเรมิ่ สกุล รกั ษ์ผืนปา่ ประเทศไทย หล�ำพา ไทยศรีวไิ ลย์ 8 นายสันตชิ ัย สุวรรณรัฐ ประชานิยม เปยี สวน ประชาภิวัฒน์ 9 นายพรี พฒั น์ เผ่าวัฒน์ชัย พลงั ธรรมใหม่ 10 นายยศพนั ธ์ 11 นายอนุเทพ 12 นายสนุ ทร 13 นายธวชั ชยั 14 นายไพรัส 15 นายมณแี สง 16 นายอดิศักดิ์ 17 นายภษู ิต 18 นายนพรตั น์
69 หมายเลข ชอ่ื นามสกุล สังกัดพรรค 19 นายนพิ นธ์ พลู สมบตั ิ ชาติไทยพฒั นา 20 นายเข้ง โคกค�ำ ไทยรงุ่ เรอื ง 21 นายอมรเทพ ใจหลกั ประชาธรรมไทย 22 นายสมคิด พ่งี มนสั เศรษฐกิจใหม่ 23 นายฉันหก์ จิ ภาคภูมิ พลังไทยรักชาติ 24 นายธนวัฒน์ ทองค�ำ ประชาชนปฏริ ปู 25 นายธรรมรงค์ ธัญทิพยไ์ พศาล ภราดรภาพ 26 นางสาวณัศญ์สยา วิษณกุ รโยธนิ ครูไทยเพ่ือประชาชน 27 นายคามิน ปน้ั แหนง่ เพ็ชร เครอื ขา่ ยชาวนาแห่งประเทศไทย 28 นางสาวนทั ฏมิ า บ่อผล มหาชน 29 นายสมคิด เกตคุ ง พลังชาตไิ ทย 30 นายธวัชชัย ชมภวู เิ ศษ ถน่ิ กาขาวชาววิไล 31 นายนาย ชาตโิ ย ไทรักธรรม ที่มา: รายช่ือผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง ระหว่างวันที่ 4-8 กุมภาพันธ์ 2562 ใน สำ� นกั งานคณะกรรมการการเลอื กตงั้ , หนา้ 25-26, หนา้ จาก https://www.ect.go.th/ect_th/download/ article/article_20190225161825.pdf อยา่ งไรกต็ ามแมว้ า่ จะอยใู่ นชว่ งบรรยากาศทเ่ี ขา้ สกู่ ารเลอื กตง้ั แตใ่ นชว่ งกอ่ นวนั ก�ำหนดสมคั รรบั เลอื กตงั้ ส.ส. ซงึ่ ก�ำหนดระหวา่ งวนั ที่ 4-8 กมุ ภาพนั ธ์ 2562 (พระราชกฤษฏกี าใหม้ กี ารเลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร เปน็ การท่ัวไป พ.ศ.2562, 23 มกราคม 2562) สถานการณก์ ารเมอื งในพน้ื ท่ไี ม่ปรากฏบรรยากาศทางการเมือง เหมือนการเลือกคร้ังท่ีผ่านมาในอดีต ด้วยผลจากข้อก�ำหนดอันเป็นเงื่อนไขและข้อบังคับที่เก่ียวกับกติกา การหาเสียงเลือกต้ังที่ผู้สมัครฯ และพรรคการเมืองต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด ความหลากหลายและ ความซับซ้อนของระเบียบการหาเสียงเลือกต้ังที่ก�ำหนดข้ึนภายใต้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ดังกล่าว ไดส้ ง่ ผลตอ่ บรรยากาศการเมอื งในพน้ื ทค่ี อ่ นขา้ งมาก กลา่ วคอื ในชว่ งเดอื นแรกของการประกาศกฤษฏกี าเลอื กตง้ั ผู้ท่ีมีความต้องการลงสมัครรับเลือกต้ังยังคงระมัดระวังตัวค่อนข้างมากในการท�ำกิจกรรมเกี่ยวกับการหาเสียง ท้ังการติดตั้งป้ายหาเสียง เพื่อแนะน�ำตัว การน�ำเสนอแนวคิด การน�ำเสนอนโยบายของพรรค การเข้าร่วม กจิ กรรมในพนื้ ท ่ี ท�ำใหช้ าวบา้ นสว่ นใหญโ่ ดยทวั่ ไปไมท่ ราบขอ้ มลู ผสู้ มคั รฯ มากนกั (สพุ จน์ คลา้ ยกระสนิ ธ์ุ และ ระเบียบ ปทมุ สตู ร, สมั ภาษณ์ 26 มกราคม 2561)
70 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ความไม่ม่ันใจดังกล่าวเป็นผลสืบเน่ืองจากการที่คณะกรรมการการเลือกต้ังประกาศแนวทางปฏิบัต ิ ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั การหาเสยี งเลอื กตง้ั ใหม่ (24 มนี าคม 2562) แตกตา่ งจากแนวปฏบิ ตั กิ ารหาเสยี งเลอื กตงั้ ครงั้ ทผ่ี า่ นมา ในอดีต ซ่ึงผู้ลงสมัครรับเลือกตั้งจ�ำเป็นต้องศึกษากฎระเบียบ เงื่อนไขต่าง ๆ เพ่ือป้องกันปัญหาและผลกระทบ ท่ีอาจเกิดขึ้นกับตนเองอันเนื่องมาจากวิธีการและรูปแบบหาเสียง ที่อาจมีความหม่ินเหม่ต่อการท�ำผิดกฎหมาย เลอื กตง้ั โดยปจั จยั ดา้ นนโยบายของพรรคการเมอื งทน่ี กั การเมอื งในฐานะผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ และสงั กดั พรรคการเมอื ง นนั้ มคี วามส�ำคญั ตอ่ ผลการตดั สนิ ใจลงคะแนนเสยี งเลอื กตงั้ ของประชาชนในพน้ื ทไี่ มน่ อ้ ย หรอื กลา่ วโดยตรงกค็ อื มีความส�ำคัญในการทจ่ี ะท�ำใหป้ ระชาชนในพ้นื ทใ่ี ห้ความสนใจตวั ผ้สู มัครฯ ในฐานะตวั แทนของพรรคเหล่านั้น ส�ำหรบั รปู แบบ วธิ กี ารและกลยทุ ธก์ ารหาเสยี งของบรรดาผสู้ มคั ร ส.ส. ในเขตเลอื กตงั้ ท่ี 4 น้ี สว่ นใหญ่ แล้วเน้นการลงพ้ืนที่พบปะประชาชนโดยใช้รถหาเสียงเพื่อประชาสัมพันธ์แนวนโยบายของพรรคที่ตนเองสังกัด เชน่ เดียวกับหารเสียงในพนื้ ที่เลือกตง้ั อนื่ ๆ ส�ำหรับเขตเลือกต้ังท่ี 5 ผู้สมัครมีจ�ำนวนรวม 26 คน/พรรค อาทิ นายอัฏฐพล โพธิพิพิธ พรรค พลงั ประชารฐั (หมายเลข 11) นายพนม โพธแิ์ กว้ พรรคไทยรกั ษาชาติ (หมายเลข 9)27 นายสรุ พงษ์ ตนั ธนศรกี ลุ พรรคประชาธปิ ตั ย์ (หมายเลข 9) นายฐนนั ดร อดุ มสนิ คา้ พรรคเพอื่ ชาติ (หมายเลข 8) นายมงคล แกว้ สระแสน พรรคชาติไทยพัฒนา (หมายเลข 16) นางมนฤดี สุขเกษม พรรครวมพลังประชาชาติไทย (หมายเลข 12) นายพีระภัทร์ ยงเงิน พรรคชาติพัฒนา (หมายเลข 7) เป็นต้น (ส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกต้ังออนไลน์, 2562ข, หน้า 26-27) สามารถ คงอาจหาญ พรรคเพื่อชาติ เป็นอดีตทีมงานโฆษกของ “ก�ำนันหยุ่น” หรือ “ไพบูลย ์ พิมพ์พิสิฐถาวร” เช่นเดยี วกับสนั ตชิ ัย .... ท่เี ป็นทนายความของก�ำนนั หย่นุ ทั้งสองคนอยใู่ นกลุ่มเดียวกนั ภายใต้ การสนับสนุนของก�ำนันหยนุ่ ซง่ึ ไมล่ งสมัครในครั้งนี้ ในเขต 4 น้ีการหาเสียงท่ีด�ำเนินการอย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะมีผู้สมัครจ�ำนวน 31 พรรค แต่พรรคที่ หาเสียงต่อเนื่องได้แก่ พรรคพลังประชารัฐ พรรคประชาธิปัตย์ พรรคอนาคตใหม่ พรรคเครือข่ายชาวนา พรรคเพ่ือชาติ พรรคภูมิใจไทย พรรคชาติพัฒนา พรรคพลังธรรมใหม่ พรรคพลังท้องถิ่นไทย (เคยอยู่ในกลุ่ม เครอื ขา่ ยชาวนา แตไ่ ดแ้ ยกตัวออกไปในการเลือกตง้ั คร้งั น)้ี ในขณะทพี่ รรคอน่ื ๆ ไมไ่ ด้เน้นการหาเสียงมากนกั โดยผู้สมัครจากพรรคเครือข่ายชาวนา สามารถ คงอาจหาญ พรรคเพ่ือชาติ เคยเป็นโฆษกและ ผดู้ �ำเนนิ รายงานในสถานวี ทิ ยุ FM กาญจนบรุ ี และสถานวี ทิ ยทุ อ้ งถนิ่ บอ่ พลอย พรรคพลงั ธรรมใหม่ นายสพุ ฒั น์ บญุ มาก พรรคพลงั ทอ้ งถน่ิ ไทย เดมิ เปน็ สมาชกิ สภาเทศบาลเลาขวญั เปน็ กลมุ่ ผสู้ มคั รทเี่ ปน็ คนพนื้ ทห่ี รอื คนทอ้ งถนิ่ 27 สนิ้ สภาพการเปน็ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร (ส.ส.) จากกรณศี าลรฐั ธรรมนญู มคี �ำ สง่ั ใหย้ บุ พรรคไทยรกั ษาชาต ิ (ทษช.) วนั ท่ี 7 มีนาคม 2562
71 ตาราง 3.8 รายชอ่ื ผู้สมคั รรบั เลอื กตง้ั สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎรเขต 5 จังหวดั กาญจนบุรี หมายเลข ชอ่ื นามสกุล สงั กดั พรรค 1 นายสมเกยี รติ นาคศรโี ภชน์ พลังทอ้ งถิ่นไทย 2 นายอานนท์ ถนอมวงษ์ ภมู ิใจไทย 3 นายขจร ทองสุก พลงั ประชาธปิ ไตย 4 นายประเทือง กรดุ ทอง เสรรี วมไทย 5 นายสรเลข บญุ เกตุ รกั ษ์ผนื ปา่ ประเทศไทย 6 นายไสว บัวบาน อนาคตใหม่ 7 นายพรี ะภทั ร์ ยวงเงนิ ชาติพฒั นา 8 นายฐนนั ดร อุดมสนิ ค้า เพ่ือชาติ 9 นายพนม โพธิแก้ว ไทยรกั ษาชาติ 10 นายสรุ พงษ์ ตันธนศรีกลุ ประชาธิปัตย์ 11 นายอัฏฐพล โพธิพิพิธ พลังประชารัฐ 12 นางมนฤดี สุขเกษม รวมพลังประชาชาติไทย 13 นายนรพล คงนานดี ประชาภวิ ฒั น์ 14 นายสุรินทร์ สรุ ินก้อน ไทยศรวี ิไลย์ 15 พันต�ำรวจเอกฐานนนั ดร์ นาคค�ำพันธ์ ประชานิยม 16 นายมงคล แก้วสระแสน ชาตไิ ทยพฒั นา 17 นายนิล เชือ้ ทอง ไทยรงุ่ เรือง 18 นายวชิ ิต โฉมแก่นแกว้ เศรษฐกิจใหม่ 19 นายพรชยั ค้ำ� ชู เพือ่ นไทย 20 ร้อยตรีสมศักด์ิ ทรัพยไ์ พบูลย์ พลงั ปวงชนไทย 21 นายอัครวินทร์ แพรกนก พลังไทยรกั ชาติ 22 นายฉตั รชยั สอาดเอยี่ ม เครอื ขา่ ยชาวนาแหง่ ประเทศไทย 23 นายธนโชติ อนั ตเดโชชยั มหาชน 24 นายภมู ศิ ักด์ิ สทุ ธิ พลงั ชาติไทย 25 นายตระการ สมใจเพง็ ครูไทยเพอื่ ประชาชน 26 นางอรวรรณ ผอ่ งศิริ ไทรกั ธรรม ที่มา: รายชื่อผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกต้ัง ระหว่างวันท่ี 4-8 กุมภาพันธ์ 2562 ในส�ำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง, หน้า 26-27, จาก https://www.ect.go.th/ect_th/download/ article/article_20190225161825.pdf
72 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ในพน้ื ทเ่ี ขตเลอื กตงั้ ที่ 5 ประกอบดว้ ย อ.ทองผาภมู ิ อ.สงั ขละบรุ ี และ อ.ไทรโยค นบั เปน็ พน้ื ทม่ี ลี กั ษณะ ทางภูมิศาสตร์ท่ีแตกต่างจากพ้ืนท่ีเขตเลือกตั้งอื่น ๆ พอสมควร สภาพโดยรวมเป็นพ้ืนท่ีท่ีอยู่ห่างจากตัวจังหวัด ซง่ึ เป็นศนู ย์กลางทางเศรษฐกิจและการปกครองคอ่ นข้างมาก พ้นื ทีส่ ว่ นใหญ่เป็นพน้ื ทภ่ี ูเขาสลับซับซ้อน มปี ่าไม ้ น�้ำตก แหล่งกักเก็บน�้ำและเขื่อน การเดินทางไป-กลับระหว่างตัวเมืองหรือจังหวัดกับอ�ำเภอเหล่าน้ีต้องใช้เวลา ค่อนข้างมากในระดับหน่ึง นอกจากน้ีในพ้ืนที่ยังประกอบด้วยไปกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ที่มีความหลากหลาย ทางประเพณี วัฒนธรรม ภาษา วิถีชีวิต ซึ่งล้วนแล้วแต่มีเอกลักษณ์หรืออัตลักษณ์เฉพาะของตนเอง ลักษณะ พ้ืนที่จึงประกอบด้วยพื้นที่ท่ีเป็นชุมชนใหญ่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของส่วนราชการที่มีหน้าท่ีในการดูแลรักษาความสงบ เรียบร้อย ความปลอดภัยและความมั่นคง ส่วนราชการด้านการส่งเสริมการประกอบอาชีพ เศรษฐกิจ วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ สาธารณสขุ เป็นตน้ ในขณะทีช่ มุ ชนหมู่บ้านขนาดเล็ก อยหู่ ่างไกลของออกไป และมคี วามยุ่งยาก ในการเดนิ ทางเข้าถงึ ในระดับหนึ่ง (นพิ นธ์ โซะเฮง และคณะ, 2562) ลักษณะภูมิศาสตร์ของพื้นท่ีดังกล่าวในอดีตที่ผ่านมาจึงมีผลต่อค่านิยม ความคิด ความเชื่อ และประสบการณ์ทางการเมืองของประชาชนในพ้ืนที่ ซึ่งส่งผลต่อพฤติกรรมทางการเมือง การตัดสินใจ ทางการเมืองในการเลือกต้ังท้ังการเมืองระดับชาติ หรือการตั้ง ส.ส. การเลือกตั้ง ส.ว. และรวมถึงการเลือกตั้ง การเมืองท้องถ่ินเป็นอย่างยิ่ง อย่างไรก็ตาม ด้วยความรู้ความเข้าใจในมิติทางการเมืองว่าด้วยแนวคิด หลักการ และความส�ำคัญของประชาธิปไตยภายใต้การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน ความเข้าใจในมิติอ�ำนาจ ของประชาชนในการตัดสินใจเลือกนักการเมือง ความเข้าใจในมิตินโยบายและพรรคการเมืองท่ีมีความส�ำคัญ ต่อความเจริญก้าวหน้า การเติบโตทางเศรษฐกิจ การพัฒนาชุมชน เส้นทางคมนาคม การเข้าถึงกระบวนการ ยุตธิ รรม สงิ่ ดงั กล่าวท�ำใหพ้ ฤติกรรมในการเลอื ก ส.ส. หรอื นกั การเมอื งโดยท่วั ไปในระดับต่าง ๆ ของประชาชน ในพ้ืนท่เี ลือกตงั้ เขต 5 เปลย่ี นแปลงและพฒั นาข้นึ จากในอดตี เป็นอย่างมาก การเปรียบเทียบในประเด็นศึกษาว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. จังหวัดกาญจนบุรี มีนาคม 2562 ประการแรก ความเหมือนหรือความแตกต่างจากการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัด กาญจนบรุ ที ผ่ี า่ นมา และการเปลยี่ นแปลงในประเดน็ ทสี่ �ำคญั ทเี่ กดิ ขนึ้ ในการเลอื กตง้ั ผลกระทบทม่ี คี วามส�ำคญั ในการพฒั นาประชาธปิ ไตย ในด้านความเหมือนหรือความแตกต่างกับการเลือกต้ัง ส.ส. จังหวัดกาญจนบุรีกับครั้งท่ีผ่านมาน้ัน หากวิเคราะห์ในภาพรวมแล้วอาจมิได้มีความแตกต่างกันมากนัก กล่าวคือ ด้านการแข่งขันทางการเมือง นั้น บทบาทของพรรคการเมืองและผู้สมัคร ส.ส. ส่วนใหญ่ยังคงเป็นกลุ่มคนกลุ่มที่เคยลงสมัครรับเลือกต้ัง และคนุ้ เคยในฐานะนกั การเมอื งทอ้ งถนิ่ หรอื ระดบั ชาตเิ ทา่ นน้ั แตก่ ม็ บี า้ งทเ่ี ปน็ กลมุ่ คนใหมท่ เ่ี ขา้ สสู่ นามการเมอื ง เพื่อเข้ามาแทนที่นักการเมืองรุ่นเก่าที่มีบทบาทส�ำคัญในอดีต นอกจากน้ีบทบาททางการเมืองของผู้สมัคร ส.ส.
73 ส่วนหนึ่งมาจากทายาทตระกูลการเมืองท่ีมีบทบาททางการเมืองมาอย่างยาวนานของจังหวัดฯ เช่น วรสุดา สุขารมณ์28 ผู้สมัครฯ จากพรรคไทยรักษาชาติ เป็นลูกสาวของนาวาอากาโท นายแพทย์เดชา สุขารมณ์ อดีตสมาชิกสมาผู้แทนราษฎรจังหวัดกาญจนบุรี อดีตรัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย29 อดีตรัฐมนตร ี ช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข30 อย่างไรก็ตามในข้อเท็จจริงแล้ว วรสุดา สุขารมณ์ผ่านประสบการณ์และ คลุกคลีทางการเมืองมานานทั้งจากการติดตามและช่วยงานบิดา การเป็นคณะท�ำงาน รวมถึงการเป็นท่ีปรึกษา นายสวุ จั น์ ลปิ ตพลั ลภ ขณะด�ำรงต�ำแหนง่ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงอตุ สาหกรรม (เมอื งกาญจนเ์ คเบล้ิ ทวี อี อนไลน,์ 2556 และราชกจิ จานุเบกษา, 2529, หน้า 3) และเคยลงสมคั ร ส.ส. เขต 1 กาญจนบรุ ี31ภายใตส้ งั กดั พรรคชาติ พัฒนาเพ่อื แผ่นดินในการเลอื กต้งั 3 กรกฎาคม 2554 ซ่ึงได้คะแนนเป็นล�ำดบั 3 รองจากนายอฎั ฐพล โพธิพพิ ธิ พรรคประชาธปิ ตั ย์ โดยมพี ลเอกสมชาย พษิ ณุวงศ์ พรรคเพอ่ื ไทย ชนะการเลอื กตั้งในครง้ั นน้ั (คะแนน 33,501; 33,332 และ 6,111 คะแนนตามล�ำดบั ; ส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตงั้ จงั หวดั กาญจนบรุ อี อนไลน,์ มปป.ข) ซ่ึงแม้ว่าการเข้าสู่สนามการเมืองระดับชาติครั้งแรกจะไม่ประสบความส�ำเร็จหากแต่วรสุดา สุขารมณ์ยังคงวาง เป้าหมายทางการเมืองเช่นเดิมโดยท�ำกิจกรรมในพ้ืนที่จังหวัดกาญจนบุรีอย่างต่อเน่ืองท้ังในฐานะนักธุรกิจและ คนร่นุ ใหม่ของจงั หวัดกาญจนบุรี นอกจากนย้ี งั มนี ายอฎั ฐพล โพธพิ พิ ธิ ซงึ่ เคยผา่ นการไดร้ บั เลอื กตงั้ เปน็ ส.ส. เขต 1 จงั หวดั กาญจนบรุ ี ในการเลือกตั้งปี 2550 ขณะน้ันสังกัดพรรคประชาธิปัตย์ ร่วมกับ พลโทมะ โพธิ์งาม และพลเอกสมชาย วิษณุวงศ์ พรรคพลังประชาชน โดยในการเลือกตั้งครั้งดังกล่าวใช้ระบบแบ่งเขตเลือกตั้งแบบรวมเขต กลา่ วคอื เขต 1 มจี �ำนวน ส.ส. 3 คน ขณะท่เี ขต 2 มจี �ำนวน ส.ส. ได้ 2 คน รวมท้ังจงั หวัด 5 คน ในการเลือกตั้งพื้นท่ีจังหวัดกาญจนบุรีนั้นหากพิจารณาผลกระทบที่มีความส�ำคัญในการพัฒนา ประชาธิปไตย พบว่าการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2562 ภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2560 และกฎหมายประกอบรฐั ธรรมนญู ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั การเลอื กตงั้ และประกาศของคณะกรรมการการเลอื กตงั้ (กกต.) นนั้ มีผลต่อพรรคการเมืองขนาดใหญ่ทจ่ี �ำเป็นต้องปรบั ยุทธศาสตร์การหาเสยี งเลอื กตง้ั ในภาพรวมระดบั ประเทศ โดยเป็นผลจากระบบการเลือกต้ังที่เกิดขึ้นใหม่ซ่ึงแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ กล่าวคือ รูปแบบแรก การ เลือกตั้ง ส.ส. ระบบเขต (เขตเดียวเบอร์เดียว) 350 คน/เขต และระบบสัดส่วน (หรือระบบบัญชีรายชื่อพรรค) 150 คน ระบบหลังนี้เป็นการใช้ฐานคะแนนเสียงเลือกต้ังมาค�ำนวณจากภาพรวมของคะแนนท่ีประชาชนลงให้ 28 สำ�เร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีด้านการโรงแรม ปริญญาโทด้านรัฐศาสตร์ และปริญญาเอกด้านรัฐประศาสนศาสตร์ คลุกคลีการเมืองจากรประสบการณ์ร่วมการทำ�งานกับบิดา แต่เข้าสู่การเมืองโดยการสนับสนุนของสุวัจน์ ลิปตพัลลภ อดีต หวั หนา้ พรรคชาตพิ ฒั นา และรองนายกรฐั มนตรี เคยด�ำ รงต�ำ แหนง่ ทปี่ รกึ ษารฐั มนตรวี า่ การกระทรวงอตุ สาหกรรม ดเู พมิ่ เตมิ ใน เมืองกาญจน์เคเบล้ิ ทีวี (17 มกราคม 2013), https://www.youtube.com/watch?v=yofklujoCmQ 29 อดตี เลขาธกิ ารพรรคกา้ วหนา้ ปี 2529-2531 ทมี่ นี ายอทุ ยั พมิ พใ์ จชน ด�ำ รงต�ำ แหนง่ หวั หนา้ พรรค ตอ่ มา เปน็ ส.ส. กาญจนบรุ ี สังกัดพรรคประชาธปิ ัตยป์ ี 2535 ด�ำ รงรฐั มนตรตี �ำ แหน่งระหวา่ งปี 2540-2541 ในรฐั บาลนายชวน หลีกภัย ยา้ ยไปสงั กัดพรรค ชาติไทยปี 2544 ดูเพมิ่ เติมในราชกิจจานเุ บกษา เลม่ 103 ตอนที่ 209 (27 พฤศจิกายน2529) ฉบับพเิ ศษ หน้า 3. 30 ด�ำ รงต�ำ แหนง่ รฐั มนตรีระหว่างปี 2541-2542 ในรฐั บาลนายชวน หลีกภยั 31 สำ�หรับพ้นื ทีเ่ ขต 1 ในการเลือกตัง้ ปี 2554 ประกอบด้วย อ�ำ เภอเมอื งกาญจนบรุ ี และอำ�เภอไทรโยค เฉพาะตำ�บลศรีมงคล
74 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี กับผู้สมัครของแต่ละพรรคว่า จากจ�ำนวนคะแนนท่ีประชาชนสนับสนุนทั้งประเทศน้ัน เม่ือคิดสัดส่วนของ ส.ส. ท้ังสองระบบแล้ว แต่ละพรรคการเมืองจะมีจ�ำนวน ส.ส. ท้ังระบบเขตเลือกต้ัง และระบบสัดส่วนจ�ำนวนกี่คน หากเมื่อค�ำนวณแล้วปรากฏว่า จ�ำนวน ส.ส. ท่ีพึงมี/ได้ น้ัน พรรคการเมืองดังกล่าวได้ ส.ส. ในระบบเขต เลือกต้ังแล้ว ก็ไม่สามารถทจี่ ะไดร้ บั การจดั สรร ส.ส. ระบบสดั สว่ นเพ่มิ ได้อีกตอ่ ไป เงื่อนไขและกฎเกณฑ์ดังกลา่ ว เป็นทราบกนั ดวี า่ พรรคเพ่ือไทย (พ.ท.) นนั้ ไดด้ �ำเนนิ การแบ่งแยกหรอื แตกตัวของสมาชิกพรรคไปสู่การจัดต้ังพรรคการเมืองใหม่ หรือที่ทราบกันดีในนาม “พรรคไทยรักษาชาติ” (ทษช.) ซง่ึ พรรคดงั กลา่ วนใี้ ชว้ ธิ กี ารผสมผสานทงั้ แนวคดิ ดา้ นนโยบายและยทุ ธศาสตรก์ ารหาเสยี ง ดว้ ยการผสม ผสานระหวา่ งคนรนุ่ ใหมแ่ ละกลมุ่ นกั การเมอื งทม่ี ปี ระสบการณท์ างการเมอื งในระดบั สงู และมชี อ่ื เสยี งเปน็ ทร่ี จู้ กั ของคนทวั่ ไป กลา่ วคอื ร.ท.ปรชี าพล พงษพ์ านชิ ด�ำรงต�ำแหนง่ หวั หนา้ พรรค ขณะทคี่ ณะกรรมการบรหิ ารพรรค ส่วนใหญ่เป็นนักการเมืองรุ่นใหม่ที่เป็นทายาททางการเมืองของนักการเมืองที่มีบทบาทส�ำคัญในพรรคเพื่อไทย (พ.ท.) ทง้ั กลุ่มตระกูลชนิ วัตร ตระกลู ณ ระนอง ตระกูลพงษพ์ านชิ ในขณะท่กี ลมุ่ นักการเมอื งท่ีมีประสบการณ์ สงู และโดดเดน่ เปน็ ทร่ี จู้ กั ของคนทว่ั ไปนน้ั อาทิ นายจาตรุ นต์ ฉายแสง นายพชิ ยั นรพิ พนั ธ์ุ นายสธุ รรม แสงปทมุ นายณฐั วฒุ ิ ใสเกอ้ื นายแพทยเ์ หวง โตจริ าการ เปน็ ตน้ (มตชิ นออนไลน,์ ไทยรฐั ออนไลน,์ และประชาไทย, 2562) นอกจากนี้ยังประกอบไปด้วยพรรคพันธมิตรท่ีเรียกกลุ่มตนเองว่า “ฝั่งประชาธิปไตย” เป็นแนวร่วม ส�ำคญั ประกอบดว้ ย พรรคเพอื่ ชาติ พรรคเพอื่ ธรรม พรรคอนาคตใหม่ พรรคเสรรี วมไทย รวมถงึ พรรคประชาชาติ และพรรคเกียน ท่ีมีแนวทางการเมืองใกล้เคียงกันภายใต้เป้าหมายในการต่อสู้และแข่งขันกับพรรคการเมือง ที่สนบั สนุนแนวรว่ มของพรรคท่ีสนบั สนุนพลเอกประยุทธ์ จนั ทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหวั หน้า คสช. ภายใตส้ ถานการณก์ ารแขง่ ขนั ทางการเมอื งดงั กลา่ ว ไดน้ �ำมาสปู่ ระเดน็ ทางการเมอื งอนั เนอ่ื งมาจากการ เสนอชอื่ แคนดเิ ดตนายกรฐั มนตรขี องพรรคไทยรกั ษาชาติ จนน�ำมาสกู่ รณที ส่ี �ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตงั้ (กกต.) มคี �ำสง่ั ให้ยบุ พรรคฯ ในวนั ที่ 8 มีนาคม 2562 และหัวหน้าพรรคพรอ้ มกรรมการบรหิ ารพรรคฯ ต้องถกู ตดั สทิ ธทิ างการเมอื งเปน็ เวลา 10 ปี ผลของการยบุ พรรคท�ำใหส้ ถานการณใ์ นการเลอื กตง้ั ของจงั หวดั กาญจนบรุ ี เปล่ียนแปลงไปเป็นอย่างมาก จากการแข่งขันของพรรคการเมืองขนาดใหญ่ส�ำคัญ 4 พรรค ประกอบด้วย พรรคประชาธปิ ตั ย์ (ปชป.) พรรคพลงั ประชารฐั (พปชร.) พรรคภมู ใิ จไทย (ภท.) และพรรคไทยรกั ษาชาติ (ทษช.) โดยทพี่ รรคเพอ่ื ไทย (พ.ท.) มไิ ดส้ ง่ ผสู้ มคั รรบั เลอื กตง้ั แตอ่ ยา่ งใด ซง่ึ เปน็ ยทุ ธศาสตรก์ ารเลอื กตงั้ ทไ่ี ดม้ กี ารวางแผน และก�ำหนดทิศทางหลงั การเลือกตั้งไวแ้ ล้ว ผลของการยบุ พรรคไทยรกั ษาชาตทิ �ำใหส้ มการทางการเมอื งในการเลอื กตง้ั จงั หวดั กาญจนบรุ เี ปลยี่ นแปลง กลา่ วคอื ประชาชนในพน้ื ทโ่ี ดยเฉพาะ “กลมุ่ ทตี่ ดั สนิ ใจสนบั สนนุ พรรคไทยรกั ษาชาต”ิ ” มคี วามสบั สนในสง่ิ ทเี่ กดิ ขนึ้ และก่อให้เกิดความม่ันใจในส่ิงที่จะต้องตัดสินใจว่าจะเลือกผู้สมัครหรือสนับสนุนพรรคการเมืองใดแทน พรรคไทยรักษาชาติ ประเด็นที่ส�ำคัญคือ ประชาชนที่สนับสนุนผู้สมัครของพรรคไทยรักษาชาตินั้นส่วนใหญ่ อยใู่ นกลมุ่ ทสี่ นบั สนนุ หรอื เปน็ ฐานเสยี งของพรรคเพอื่ ไทย เมอื่ เกดิ กรณกี ารยบุ พรรคฯ ดงั กลา่ ว ท�ำใหก้ ารตดั สนิ ใจ ในการท่ีจะลงคะแนนเลือกผู้สมัครฯ จากพรรคใดน้ัน ปฏิเสธไม่ได้ว่าเก่ียวข้องกับส่ิงที่พรรคและผู้สมัครของ พรรคไทยรกั ษาชาตใิ หค้ วามเหน็ หรอื แนะน�ำ นอกจากนย้ี งั เกยี่ วขอ้ งกบั ปจั จยั ทศั นคตทิ างการเมอื งทมี่ ตี อ่ ค�ำตดั สนิ
75 ของศาลรัฐธรรมนูญอีกด้วย กล่าวคือ ชาวบ้านส่วนหน่ึงมีข้อสงสัยในประเด็นผลของการพิจารณาของศาล วา่ มคี วามเปน็ ธรรมทงั้ ตอ่ พรรคไทยรกั ษาชาติ และผสู้ มคั รฯ รวมถงึ พรรคเพอื่ ไทยหรอื ไมอ่ ยา่ งไร โดยทปี่ ระชาชน ในพื้นท่ีส่วนหนึ่งเห็นว่ามีเป้าหมายทางการเมือง โดยเฉพาะการมีจ�ำนวน ส.ส. ท่ีมากพอส�ำหรับที่จะสนับสนุน พรรคเพอื่ ไทยจดั ตงั้ รฐั บาลหลงั การเลอื กตงั้ (นายเอ นามสมมติ และนายสมบรู ณ์ นามสมมต,ิ สมั ภาษณ์ 2562) หากพจิ ารณาในประเดน็ ผลกระทบตอ่ การพฒั นาประชาธปิ ไตย อาจพจิ ารณาไดใ้ น 2 แนวทางดงั นี้ คอื ประเดน็ ทห่ี นง่ึ ดา้ นบวก ในดา้ นนเี้ ปน็ การมองถงึ มติ กิ ารตน่ื ตวั ทางการเมอื ง อนั ไดแ้ ก่ ความรคู้ วามเขา้ ใจ ตอ่ การมสี ทิ ธทิ างการเมอื งภายใต้ “อ�ำนาจของประชาชน” นนั่ คอื ประชาชนมคี วามเขา้ ใจในอ�ำนาจทางการเมอื ง ของตนเองส�ำหรับใช้ตัดสินใจเลือกนักการเมืองและพรรคการเมืองที่ตนเองสนับสนุนหรือลงคะแนนให้ โดยพจิ ารณาจากปัจจัยต่าง ๆ ไดแ้ ก่ (1) ผลงานในอดตี ที่ท�ำในพื้นที่ (2) ประสบการณแ์ ละความส�ำเรจ็ ในอาชพี รวมถงึ ภมู หิ ลังส่วนบคุ คล (3) นโยบายของพรรคการเมอื งของผูส้ มัครฯ (4) ผลงานของพรรคการเมอื งในการน�ำนโยบายไปสกู่ ารปฏบิ ตั หิ รอื ทไ่ี ดน้ �ำเสนอนโยบายใหป้ ระชาชน เลอื ก (5) การเรียนรู้หลักการประชาธิปไตยภายใต้ความเห็นต่างหรือความขัดแย้งท้ังในด้านค่านิยม ความเชอ่ื และทศั นคติ รวมถงึ อดุ มการณท์ างการเมอื งทแี่ ตกตา่ งกนั ดว้ ยการเคารพเสยี งขา้ งมาก หรือการตัดสนิ ใจของคนส่วนใหญ่ว่าจะสนบั สนนุ นักการเมืองและพรรคการเมืองใด และ (6) การตรวจสอบนกั การเมอื งและพรรคการเมอื งทต่ี อ้ งมเี หมาะสมกบั การเปน็ นกั การเมอื งยคุ ใหม่ ในพื้นที่เลือกตั้ง ประเด็นที่กล่าวมาข้างต้นถือเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจในการลงคะแนน ของประชาชนทจี่ ะเลอื กหรอื ไมเ่ ลอื กผสู้ มคั ร ส.ส. หรอื พรรคการเมอื ง การเรยี นรทู้ างการเมอื งภายใตห้ ลกั การ ประชาธิปไตยดังกล่าวแม้ว่าจะมีปัญหาบ้าง แต่ก็เป็นปัญหาในระดับเล็กหรือเฉพาะบุคคลหรือบางพื้นที่เท่านั้น กลา่ วคอื คนในหมบู่ า้ นหรอื ชมุ ชนมกี ารเปลยี่ นแปลงทศั นคตแิ ละคา่ นยิ ม รวมถงึ ความเชอื่ ทางการเมอื งจากอดตี ค่อนข้างมาก โดยที่ผู้สมัคร ส.ส. นั้นมิได้เป็นตัวเลือกหลักท่ีจะตัดสินใจเลือกหรือไม่เลือก/ลงคะแนน หากแต่มี การน�ำปจั จยั อืน่ ๆ มาประกอบการพิจารณาในการลงคะแนนด้วย ปัจจยั ดงั กล่าวท่สี �ำคญั คือ “พรรคการเมือง” รองลงมาคอื ผลงานของพรรคการเมอื ง นโยบายของพรรค ในขณะทป่ี จั จยั สว่ นบคุ คล ตามล�ำดับ ประเด็นท่ีสอง ด้านลบ ส�ำหรับด้านนี้ผลจากกฎเกณฑ์และกติกาการเลือกต้ัง ที่มีรายละเอียดที่มาก และอาจกลา่ วไดว้ า่ ซบั ซอ้ นมากกวา่ การเลอื กตงั้ ในอดตี ท�ำใหน้ กั การเมอื งและพรรคการเมอื งไมก่ ลา้ ทจี่ ะด�ำเนนิ กจิ กรรมทางการเมอื ง ทง้ั การตดิ ปา้ ยโฆษณาหาเสยี ง การท�ำกจิ กรรมรว่ มงานกบั ชาวบา้ น งานประเพณี งานบญุ ของชาวบ้านโดยตรง และการประชุมของชาวบ้านในโอกาสและเวลาต่าง ๆ ท่ีมีอยู่เป็นประจ�ำน้ันผู้สมัคร ส.ส. ไม่กล้าท่ีจะเข้าร่วม กรณีดังกล่าวข้างต้นท�ำให้เกิดช่องว่างในการรับรู้ถึงนโยบายและแนวทางการท�ำงานของ
76 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ผู้สมัครฯ และนโยบายของพรรค บรรยากาศการหาเสียงและกิจกรรมพรรคการเมืองและนักการเมืองท่ีเคย เกิดขึ้นในช่วงเวลาเร่ิมต้นของการประกาศกฤษฎีกาการเลือกต้ังจึงแตกต่างจากการเลือกต้ังคร้ังที่ผ่านมาใน อดีตโดยส้นิ เชงิ ท้ังนี้ในประสบการณท์ างการเมืองในช่วงเวลาการเลือกตั้งนนั้ ชาวบา้ นส่วนใหญ่มีประสบการณ ์ จนเป็นท่ีทราบกันดีกว่า ในช่วงเวลาการหาเสียงนับจากการประกาศวันเลือกต้ังนั้น นักการเมืองและทีมงาน รวมถงึ พรรคการเมอื งจะเขา้ มาด�ำเนนิ กจิ กรรมทงั้ การปราศรยั ของดพรรค การปราศรยั ของผสู้ มคั รฯ การลงพน้ื ท่ี พบปะประชาชนในชุมชนหมู่บ้านตลอดเวลาและต่อเนื่อง สิ่งเหล่าน้ีมีความส�ำคัญต่อการกระตุ้นการรับรู้ใน ความส�ำคัญของประชาชนท่มี บี ทบาทต่อการลงคะแนนเสียงเลือกพรรคการเมอื งและนกั การเมือง ประเด็นดังกล่าวนี้สรุปได้ว่า เงื่อนไขของกติกาและกฎหมายท่ีเก่ียวข้องมีผลต่อค่านิยม ความเชื่อ ทัศนคติและพฤติกรรมทางการเมืองมากกว่าการเลือกต้ังในอดีตทั้งของผู้สมัคร ส.ส. และพรรคการเมือง รวมถึงประชาชนโดยตรง นอกจากน้ีที่ส�ำคัญ กฎหมายท่ีมีบทบัญญัติให้ยุบพรรคการเมืองของประชาชนได้น้ัน ส่งผลต่อการลดทอนความส�ำคัญของพรรคการเมืองในมิติความเป็น “สถาบันทางการเมือง” ที่ส�ำคัญในระบบ การเลือกต้ัง การยุบพรรคการเมืองดังกล่าวท�ำให้ชาวบ้านขาดความเข้าใจในความส�ำคัญของการเป็นสถาบัน ทางการเมอื งของพรรคการเมอื งในฐานะองคก์ รทเ่ี ปน็ ศนู ยร์ วมของกลมุ่ คน ของประชาชนทมี่ แี นวคดิ และอดุ มการณ์ ทางเมอื งเดยี วกนั หรอื ในทศิ ทางเดยี วกนั ทงั้ ดา้ นเปา้ หมายนโยบายและการพฒั นาเศรษฐกจิ สงั คมและการเมอื ง ท่ีต้องได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนให้สามารถด�ำรงอยู่ได้อย่างม่ันคงในระบบการเมืองหแบบประชาธิปไตย ทมี่ พี รรคการเมอื งเปน็ หนงึ่ ในองคป์ ระกอบส�ำคญั ในกระบวนการเลอื กตง้ั เพอื่ ใหไ้ ดม้ าซง่ึ สมาชกิ สภาผแู้ ทนราษฎร (ส.ส.) ซึง่ เป็นองค์ประกอบส�ำคัญที่สุดในระบอบประชาธิปไตยรปู แบบรฐั สภา ประการท่ีสอง การศึกษาความแตกต่างหลากหลายของผู้สมัครรับเลือกตั้งในมิติด้านเพศ ชาติพันธุ์ ลกั ษณะทางกายภาพ (พกิ าร) และการท�ำงานในพ้ืนที่ ในประเด็นดังกลา่ ว นี้ หากพิจารณาจากชว่ งเวลาการเปดิ ตัวผสู้ มัครของพรรคการเมืองต่าง ๆ ในเขต เลือกต้งั จังหวัดกาญจบุรี สามารถสรปุ ได้ดงั นี้ พรรคเพอ่ื ชาติ (พช.) เปดิ ตวั ผสู้ มคั ร ส.ส. ณ เวทสี ถาบนั พฒั นาการเมอื งของพรรค นำ้� ตกไทรโยคนอ้ ย จังหวัดกาญจนบุรี ในวันท่ี 29 มกราคม 2562 ของพรรคโดยการน�ำของนายยงยุทธ ติยะไพรัช อดีตประธาน รัฐสภา ในรัฐบาลนายสมัคร สุนทรเวช อดีตนายกรัฐมนตรี ภายใต้สังกัดพรรคพลังประชาชนในปี 2550 โดย แม้ว่าพรรคเพื่อชาติจะเป็นพรรคการเมืองที่จัดตั้งข้ึนมาใหม่และส่งผู้สมัครในการเลือกตั้ง 20 มีนาคม 2562 แต่ในทางการเมืองแล้วคณะผู้ก่อตั้งพรรคล้วนแล้วแต่มีประสบการณ์ทางการเมืองโดยตรง ส�ำหรับรายชื่อ ผู้สมัคร ส.ส. ดังกล่าวประกอบด้วย (เขต 1) นายดามพ์ เผด็จดัสกร (เขต 2) นางอรัญญา คณากรณ์ (เขต 3) นายธวชั ชยั วงศไ์ ทย (เขต 4) นายสามารถ คงอาจหาร และ (เขต 5) นายฐนนั ดร อดุ มสนิ คา้ ส�ำหรบั นายดามพฯ์ น้ันภูมิหลังเป็นดาราภาพยนตร์ที่มีชื่อเสียงมาอย่างยาวนาน แสดงภาพยนต์มากกว่า 400 เร่ือง มีความคุ้นเคย กับพื้นที่จังหวัดกาญจนบุรีทั้งจากการถ่ายท�ำภาพยนตร์ และได้ย้ายภูมิล�ำเนามาอยู่จังหวัดกาญจนบุรี มากกว่า 20 ปี (ไทยโพสต์ออนไลน์, 2562) นอกจากนี้ในด้านมิติอื่น ๆ น้ัน นายดามพ์ฯ นับถือศาสนาอิสลาม ซ่ึงมี
77 บทบาทส�ำคญั ในการเปน็ ผนู้ �ำชาวมสุ ลมิ ในพน้ื ทซ่ี งึ่ เชอ่ื มโยงหรอื มสี ายสมั พนั ธใ์ กลช้ ดิ กบั มสุ ลมิ พนื้ ทจ่ี งั หวดั อน่ื ๆ โดยเฉพาะกรงุ เทพมหานคร ในกลมุ่ มสุ ลมิ ทม่ี เี ชอื้ สายปาทาน ซงึ่ กลมุ่ นมี้ คี วามช�ำนาญดา้ นการคา้ ขายโดยเฉพาะ การคา้ เนอื้ (สุวชิ า วรวเิ ชยี รวงษ์ และณัฐพงศ์ บญุ เหลอื , 2559) ในการเลอื กตง้ั ครง้ั นห้ี ากพจิ ารณาในประเดน็ ดา้ นความหลากหลายทางเพศพบวา่ พรรคการเมอื งไดใ้ ห ้ ความส�ำคัญในความเสมอภาคด้านสิทธิทางการเมือง มิได้มีการก�ำหนดเงื่อนไขหรือคุณสมบัติท่ีเป็นการปิดกั้น ด้านเพศแต่ประการใด ตวั อยา่ งท่พี บเช่น กรณีพรรคประชาชนปฏิรูป ได้ส่งนางสาวศิรพิ ร เกดิ สนิ ผู้สมคั ร ส.ส. เขต 1 หมายเลข 20 ลงเลอื กตงั้ และตอ่ มาไดเ้ กดิ กระแสวพิ ากษว์ จิ ารณว์ า่ ส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั (กกต.) ด�ำเนินการตรวจสอบข้อมูลและลงข้อมูลประวัติส่วนตัวไม่ถูกต้อง ด้วยเหตุจากกรณีที่รูปภาพประจ�ำตัว ของผู้สมัครฯ กับค�ำน�ำหน้าช่ือไม่สอดคล้องกัน โดยเข้าใจว่า “ศิริพร เกิดสิน” นั้นเป็นผู้ชายไม่ใช่ผู้หญิงเหมือน เช่นท่ีปรากฏในภาพโปสเตอร์หาเสียง ซ่ึงผลปรากฏว่าข้อมูลท่ีปรากฏในรายงานของส�ำนักงาน กกต. น้ันถูก ต้อง เพียงแต่ภาพท่ีปรากฏและบุคลิกส่วนตัวน้ัน ศิริพร เกิดสิน เป็นผู้ชาย ทั้งท่ีในความเป็นจริงเป็นเพศหญิง กรณีดังกล่าวช้ีให้เห็นถึงการยอมรับความหลากหลายในมิติเพศสภาพของพรรคการเมืองท่ีมีต่อนักการเมือง (มติชนออนไลน์, 2562) ที่มา: “ผู้สมัคร ส.ส.เขต 1 เมืองกาญจน์ แจงข้อมูลใช้น�ำหน้า ‘นางสาว’ ถูกต้องแล้ว เหตุเป็นผู้หญิงจริง ๆ” ใน มติชนออนไลน์ (13 มีนาคม 2562), จาก https://www.matichon.co.th/politics/news_1404407 ส�ำหรับความแตกต่างและหลากหลายด้านชาติพันธุ์ ลักษณะทางกายภาพ (พิการ) และการท�ำงาน ในพ้ืนที่น้ัน ไม่พบความแตกต่างภูมิหลังด้านชาติพันธุ์ โดยผู้สมัครส่วนใหญ่มีเชื้อสายคนไทย ในขณะท่ีกลุ่ม ชาติพันธุ์ท่ีอาศัยอยู่ในพื้นที่ อาทิ คนไทยเชื้อสายกระเหรี่ยงเช่ือสายพม่า ละว้า ขมุ เชื้อสายมอญ เช้ือสายลาว หรือลาวโซ่ง มิได้ลงสมัครรับเลือกต้ัง ส.ส. ในการเลือกตั้งคร้ังน้ีแต่อย่างใด (นิพนธ์ โซะเฮง และคณะ, 2561)32 32 เชอื้ สายกระเหรย่ี งจะมถี นิ่ ฐานอยใู่ นอ�ำ เภอสงั ขละบรุ ี อ�ำ เภอทองผาภมู ิ อ�ำ เภอศรสี วสั ด์ิ และอ�ำ เภอไทรโยค ขณะทเ่ี ชอ้ื สาย มอญจะตั้งถิ่นฐานอยู่ในอำ�เภอสังขละบุรี อำ�เภอทองผาภูมิและอำ�เภอเมืองกาญจนบุรี เช้ือสายพม่า ละว้า ขมุ จะอยู่ในพื้นท่ี อำ�เภอสังขละบรุ ี อำ�เภอทองผาภมู ิ อ�ำ เภอศรสี วัสด์ิ ขณะท่เี ชือ้ สายลาวหรือลาวโซง่ จะอาศัยอยใู่ นพื้นทอ่ี �ำ เภอพนมทวน อำ�เภอ ห้วยกระเจา อ�ำ เภอบ่อพลอย อำ�เภอท่ามะกา และอ�ำ เภอดา่ นมะขามเต้ยี
78 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ในขณะท่ีความหลากหลายภูมิหลังด้านอาชีพหรือการท�ำงานนั้น มีความหลากหลายค่อนข้างสูง ประกอบด้วย อดตี นายทหาร ต�ำรวจ ก�ำนัน ผใู้ หญบ่ า้ น ทนายความ ผู้ด�ำเนนิ รายการวทิ ยุ นกั ธรุ กจิ ประการท่ีสาม การแข่งขันทางการเมืองทั้งในส่วนที่สามารถเห็นได้ชัดเจน เช่น การรณรงค์หาเสียง เลือกตั้ง กลยุทธ์ วิธีการ การน�ำเสนอนโยบาย ตลอดจนกรณีที่มิได้ปรากฏหรือปิดบังอยู่ เช่น การซื้อเสียง การใช้อิทธพิ ลของหน่วยงาน การแทรกแซงด้วยวธิ ีการต่าง ๆ เปน็ ต้น ในสนามการเลือกต้ังจังหวัดกาญจนบุรี 20 มีนาคม 2562 นั้น นโยบายของพรรคการเมือง นับเป็นยุทธศาสตร์ส�ำคัญที่มีผลในทางการเมืองค่อนข้างมากกล่าว และเป็นท่ีตระหนักกันดีของผู้สมัคร ส.ส. ทกุ พรรคการเมอื งไมว่ า่ จะเปน็ พรรคการเมอื งขนาดใหญห่ รอื ขนาดเลก็ กต็ าม ทงั้ นเี้ พอ่ื ใหส้ ามารถท�ำการวเิ คราะห์ ได้ชัดเจนขึ้น ผู้วิจัยจึงท�ำการแบ่งกลุ่มนักการเมือง โดยจะพบว่า นักการเมืองและพรรคการเมืองขนาดใหญ ่ กลมุ่ นี้ ประกอบดว้ ยผสู้ มคั ร ส.ส. และพรรคการเมอื งส�ำคญั 4 พรรค ไดแ้ ก่ พรรคพลงั ประชารฐั พรรคประชาธปิ ตั ย์ พรรคภมู ใิ จไทย และพรรคไทยรกั ษาชาติ ในกลมุ่ ผสู้ มคั ร ส.ส. และพรรคการเมอื งดงั กลา่ วน้ี แตล่ ะพรรคการเมอื ง และผสู้ มคั ร ส.ส. ลว้ นแลว้ แตม่ คี วามพรอ้ มรวมถงึ การไดร้ บั การสนบั สนนุ จากพรรคฯ อยา่ งเตม็ ที่ ดว้ ยมคี วามโดดเดน่ ดา้ นคณุ สมบตั สิ ว่ นบคุ คล อนั ประกอบดว้ ย ภมู หิ ลงั ครอบครวั ประวตั กิ ารศกึ ษา ประสบการณท์ างการเมอื งและ ความส�ำเรจ็ ในอาชพี การงาน องคป์ ระกอบดงั กลา่ วขา้ งตน้ ท�ำใหผ้ สู้ มคั ร ส.ส. กลมุ่ นม้ี คี วามโดดเดน่ และความไดเ้ ปรยี บ ในดา้ นการเปน็ ท่รี ้จู กั ค้นุ เคยของประชาชนในพนื้ ทเี่ ปน็ อย่างมาก ส�ำหรับผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคพลังประชารัฐในแต่ละเขตการเลือกต้ังท้ัง 5 เขตน้ัน ล้วนแล้วแต ่ เป็นบุคคลท่ีมีชื่อเสียง มีประสบการณ์และผลงานทางด้านการเมืองทั้งในระดับพ้ืนที่และชุมชนมาก่อน เช่น พลเอกสมชาย วิษณุวงษ์ (เขต 1) ภูมิหลังเป็นท่ีประจักษ์ชัดในความส�ำเร็จของชีวิตรับราชการทหาร ขณะเดียวกันก็ประสบความส�ำเร็จทางการเมืองด้วยการเป็นอดีต ส.ส. ปี 2548 พรรคไทยรักไทย ปี 2550 พรรคพลงั ประชาชน และปี 2554 พรรคเพอ่ื ไทย (ส�ำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั ประจ�ำจงั หวดั กาญจนบรุ ี ออนไลน,์ มปป.ข) หากแตใ่ นการเลอื กตงั้ ครงั้ นไ้ี ดย้ า้ ยพรรค ความส�ำคญั จงึ อยตู่ รงทวี่ า่ จะสามารถรกั ษาคะแนนเสยี งหรอื ฐานเสยี งทเ่ี คยไดร้ บั การสนบั สนนุ มากนอ้ ยเพยี งใดเทา่ นนั้ โดยทช่ี ยั ชนะในการเลอื กตง้ั ใน 3 ครง้ั ทผ่ี า่ นมานนั้ ปฏเิ สธไมไ่ ด้ ถึงปัจจัยส�ำคัญจากการสนับสนุนของประชาชนท่ีมีต่อกระแสความนิยมท่ีมีต่อนายทักษิณ ชินวัตร และตระกูล ครอบครัวชินวัตรอันเน่ืองมาจากความนิยมและความเช่ือที่มีต่อความส�ำเร็จในการบริหารเศรษฐกิจ แม้ว่า ในข้อเท็จจริงแล้วจะได้รับความการวิพากษ์วิจารณ์ในด้านลบหรือโต้แย้งจากคนกลุ่มต่าง ๆ ในสังคมจ�ำนวน มากก็ตาม (อนุชา นามสมมติ และส�ำรวย นามสมมต,ิ สมั ภาษณ์ 2562) อยา่ งไรก็ตามดว้ ยการท�ำกิจกรรมร่วม กับท้องถ่ินชุมชนและชาวบ้านในพ้ืนท่ีเป็นเวลานานทั้งก่อนและหลังการเกษียรอายุราชการท�ำให้ชาวบ้านรู้จัก และคุ้นเคย รวมถึงการเข้าสู่สนามการเมืองครั้งแรกด้วยการลงสมัคร สว. ในปี 2550 การท�ำกิจกรรมในพ้ืนท ี่ กับท้องถ่ินและชุมชนในระยะเวลาท่ียาวนานของพลเอกสมชาย พิษณุวงศ์ นับเป็นกลยุทธ์และวิธีการส�ำคัญ ที่ประชาชนให้การสนับสนุนและตัดสินใจลงคะแนนเสียงในการเลือกตั้ง ส.ส. และกลยุทธ์ดังกล่าวได้น�ำมาใช้ ร่วมกบั การน�ำเสนอนโยบายของพรรคพลงั ประชารฐั
79 ส�ำหรับการรณรงค์หาเสียงเลือกต้ังน้ันในกลุ่มผู้สมัคร ส.ส.ไม่ว่าจะเป็นพรรคขนาดใหญ่หรือ พรรคขนาดกลางและเล็ก มีการน�ำกลยุทธ์ วิธีการท่ีหลากหลายรูปแบบมาใช้ในการเข้าถึงกลุ่มประชาชน เป้าหมาย ทั้งนี้กลยุทธที่ใช้โดยส่วนใหญ่มักเลือกใช้วิธีการต่าง ๆ ประกอบด้วย (คามิน ปั้นเหน่งเพ็ชร และ ด�ำรง นามสมมต,ิ สมั ภาษณ์ 2562) 1. การเขา้ แนะน�ำตวั ต่อชาวบ้านในพนื้ ท่ชี มุ ชนหมู่บา้ นทวั่ ทง้ั เขตเลือกตั้ง 2. การแจกแผ่นพบั แนะน�ำตวั ประวัติ ผลงานผสู้ มัคร ส.ส. และนโยบายของพรรค 3. การติดต้ังป้ายหาเสียงในพื้นท่ีชุมชนและหมู่บ้าน รินถนน โดยเน้นจุดท่ีประชาชนท่ีสัญจร ผ่านไปมาสามารถมองเห็นไดอ้ ย่างชัดเจน ท้งั ชื่อ นามสกลุ และพรรคที่สังกัด 4. การใช้รถกระบะติดต้งั ป้ายประชาสมั พันธ์ตัวผสู้ มัครขบั เคลื่อนไปตามชุมชน 5. การปราศรยั หาเสยี งขยายยอ่ ม ตามพื้นท่ีชมุ ชนโดยตัวผู้สมคั ร ส.ส. และทีมงานชว่ ยหาเสยี ง 6. การปราศรัยหาเสียงใหญโ่ ดยการน�ำของหัวหน้าพรรคพร้อมคณะแกนน�ำพรรค การรณรงค์หาเสียงเลือกตั้งนั้นในกลุ่มผู้สมัคร ส.ส.ของพรรคขนาดกลางและเล็กให้ความส�ำคัญ กับการน�ำแนวทางเป็นหลัก ประกอบด้วย ข้อ 1, 2, 3 และ 4 ด้วยเป็นผลมาจากปัจจัยเงินทุนส�ำหรับหาเสียง ทีม่ ีนอ้ ยกวา่ ผู้สมคั รฯ ทีส่ ังกัดพรรคการเมืองขนาดใหญ่ ทงั้ นก้ี ารเขา้ ถงึ ประชาชนในพน้ื ทหี่ มบู่ า้ นและชมุ ชนนน้ั นบั วา่ มคี วามส�ำคญั ตอ่ การเลอื กตง้ั เปน็ อยา่ งมาก และถือเป็นสูตรการหาเสียงท่ีส�ำคัญท่ีต้องด�ำเนินการอย่างต่อเนื่อง ด้วยเป็นการแสดงถึงความจริงใจในการ ท�ำงานการเมอื ง โดยฐานะ ส.ส. คอื ผทู้ มี่ หี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบในการชว่ ยเหลอื สง่ เสรมิ และตดิ ตามนโยบายของรฐั บาล รวมถงึ การพิจารณากฎหมายท่มี ผี ลต่อชวี ติ ความเป็นอยู่ของชาวบา้ น (คามนิ ปั้นเหน่งเพช็ ร, สัมภาษณ์ 2562) การเสนอนโยบาย รูปแบบและกลยุทธ์อ่ืน ๆ ท่ีไม่ปรากฏ เช่น การซื้อเสียง การใช้อิทธิพลผา่ นหนว่ ยงาน การแทรกแซงด้วยวิธกี ารตา่ ง ๆ การน�ำเสนอนโยบายของบรรดาผู้สมัคร ส.ส. จังหวัดกาญจนบุรีนั้น โดยท่ัวไปแล้วจะให้ความส�ำคัญ กับนโยบายของพรรคที่ตนเองสังกัดมาใช้ในการหาเสียง โดยยืนยันและให้เหตุผลถึงความเป็นได้ในการน�ำ นโยบายของพรรคไปสู่การปฏิบัติหรือด�ำเนินการทันที แต่มีข้อแม้ว่าต้องชนะการเลือกต้ังและได้เป็นรัฐบาล ในกลมุ่ ผสู้ มคั รฯ จากพรรคขนาดใหญน่ นั้ ค�ำยนื ยนั ดงั กลา่ วเปน็ เสมอื นค�ำมน่ั มนั่ สญั ญาทใ่ี หไ้ วก้ บั ประชาชนในพนื้ ท่ี ใหส้ นบั สนนุ ตนและพรรค ซงึ่ เทา่ กบั “การสนบั สนนุ นโยบาย” ของพรรค และสามารถน�ำไปสกู่ ารปฏบิ ตั ไิ ดท้ นั ที
80 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ความไดเ้ ปรยี บในการชนู โยบายนนั้ อยกู่ บั “พรรคขนาดใหญ”่ โดยเฉพาะพรรคทมี่ คี วามแนบแนน่ ใกลช้ ดิ กบั รัฐบาลโดยเปิดเผยผ่านการน�ำเสนอรายชื่อแคนดเิ ดตนายกรัฐมนตรีให้กบั กกต. ในขณะที่พรรคค่แู ข่งส�ำคัญ ท้ังจากผู้สมัครของพรรคประชาธิปัตย์และพรรคภูมิใจไทยนั้น เลือกใช้แนวทางและวิธีการหาเสียงโดยเน้น ความแตกต่างด้านนโยบายออกไป เช่นเดียวกับพรรคการเมืองขนาดกลางและเล็ก ซ่ึงพรรคกลุ่มหลังน้ีมุ่งเน้น การเปน็ พรรครว่ มรฐั บาล โดยยนื ยนั วา่ จะมงุ่ ขบั เคลอ่ื นและพลกั ดนั นโยบายของพรรคตนเองใหไ้ ดร้ บั ความส�ำคญั และน�ำไปสู่การด�ำเนนิ การให้ได้ (ผสู้ มคั ร ส.ส. พรรคการเมืองหนง่ึ , สัมภาษณ์ 2562) ประเดน็ เกยี่ วกบั การซอ้ื เสยี งนนั้ ในชว่ งระหวา่ งการหาเสยี งนนั้ ในภาพรวมแลว้ ปรากฏวา่ ยงั ไมม่ ชี ดั เจน มากนกั วา่ มกี ารจา่ ยเงนิ ใหก้ บั หวั คะแนนเพอ่ื ซอ้ื เสยี ง แตเ่ ปน็ เพยี งขา่ วในมลี กั ษณะเปน็ การกลา่ วถงึ หรอื พดู คยุ ถงึ วธิ กี ารและตวั เลขการจา่ ยเงนิ เพอ่ื ใหป้ ระชาชนผมู้ สี ทิ ธลิ งคะแนนสนบั สนนุ โดยมผี นู้ �ำชาวบา้ นทมี่ บี ทบาทส�ำคญั เป็นตัวกลางในการก�ำกับดูแลการพูดคุยและพบปะชาวบ้านในชุมชนหมู่บ้านของตนเอง เพ่ือขอให้สนับสนุน ดว้ ยการลงคะแนนใหก้ บั ผ้สู มคั ร ส.ส. ท่ตี นเองใหก้ บั การสนับสนนุ อยา่ งไรกต็ าม ในการซอื้ เสยี งนนั้ เปน็ ค�ำพดู ทเี่ รยี กไดว้ า่ เปน็ รบั รรู้ บั ทราบกนั ดวี า่ มกี ารใชจ้ า่ ยเงนิ เพอื่ ซอื้ เสยี ง หากแต่ประเด็นข้อเท็จจริงนั้นเป็นเร่ืองยากท่ีจะหาหลักฐานเพ่ือยืนยันถึงความมีอยู่จริง “การซื้อเสียง” จึงมักกลายเป็นเรื่องโจษขานถึงความส�ำเร็จในทางการเมืองของนักเลือกตั้ง ซึ่งบรรดาชาวบ้านและผู้น�ำหมู่บ้าน ผู้น�ำท้องถ่ิน และคนท่ัวไปกล่าวถึง นอกจากนี้ ด้วยการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2560 เกิดข้ึนภายใต้รัฐธรมนูญ ปี 2560 ซงึ่ ไดก้ �ำหนดรปู แบบและวธิ กี ารใหไ้ ดม้ าดว้ ย ส.ส. ทแ่ี ตกตา่ งจากการเลอื กตงั้ ครงั้ ทผี่ า่ นมา เปน็ ผลท�ำให้ ในการเลอื กตง้ั ครงั้ นม้ี จี �ำนวนพรรคการเมอื งทส่ี ง่ ผสู้ มคั ร ส.ส. มากขนึ้ เพราะคะแนนเสยี งมผี ลตอ่ การน�ำมาค�ำนวณ สดั สว่ น ส.ส. ของแตล่ ะพรรคการเมอื งดว้ ย ผลกค็ อื การใชจ้ า่ ยเงนิ เพอื่ ซอื้ เสยี งของนกั การเมอื งหรอื ผสู้ มคั ร ส.ส. จงึ ท�ำไดย้ ากขนึ้ เพราะหากจะจา่ ยเงนิ ซอ้ื เสยี งกต็ อ้ งใชจ้ �ำนวนทมี่ ากกวา่ เดมิ และตอ้ งมวี ธิ กี ารคดิ ค�ำนวณจ�ำนวน เงินท่ตี ้องใช้และคะแนนเสียงทตี่ อ้ งการ (ผู้สมัคร ส.ส. พรรคการเมืองหนึ่ง, สัมภาษณ์ 2562) การใช้เงินในการหาเสียงเลือกต้ัง เปน็ การศกึ ษาในประเดน็ ผลการบงั คบั ใชม้ าตรการควบคมุ คา่ ใชจ้ า่ ยในการเลอื กตง้ั ตามกฎหมายวา่ ดว้ ย การเลอื กตง้ั ฉบบั ปจั จบุ นั การเปรยี บเทยี บเจตนารมยข์ องกฎหมายและผลทเ่ี กดิ ขน้ึ ในระดบั พน้ื ท่ี บทบาทและวธิ ี การปฏบิ ตั งิ านของผจู้ ดั การเลอื กตง้ั ตอ่ วธิ กี ารควบคมุ และตรวจสอบคา่ ใชจ้ า่ ยในการเลอื กตง้ั ของพรคการเมอื ง และ นกั การเมืองในพ้นื ท่ี พฤติกรรมของผู้สมัคร รวมถงึ พรรคการเมืองตอ่ ปญั หาอุปสรรคในการปฏบิ ตั ิตามกฎหมาย และความพยายามในการหลบหรอื เล่ียงกฎหมาย ในประเดน็ วา่ ดว้ ยการบงั คบั ใชม้ าตรการควบคมุ คา่ ใชจ้ า่ ยในการเลอื กตง้ั ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการเลอื กตง้ั ฉบบั ปจั จบุ นั นน้ั พบวา่ นกั การเมอื งในฐานะผสู้ มคั ร ส.ส. นนั้ ลว้ นทราบดวี า่ ผลทจ่ี ะเกดิ จากขอ้ ก�ำหนดของส�ำนกั งาน
81 การเลือกต้ัง (กกต.) ในช่วงเวลาต่าง ๆ น�ำไปสู่ความสับสนและความขัดแย้งทางความคิดเป็นอย่างมาก กล่าว คือ ช่วงแรกภายหลังการประกาศก�ำหนดให้มีการเลือกต้ัง ผู้ท่ีมีความประสงค์ในการเลือกตั้งได้เกิดข้อสงสัย หลายประการ ซึ่งมีผลต่อรูปแบบ วิธีการและกลยุทธ์การหาเสียง ด้วยในทางปฏิบัติรูปแบบท่ีผู้สมัคร ส.ส. ส่วนใหญ่เลอื กใช้ ประกอบดว้ ย ประการแรก การติดป้ายโฆษณาหาเสยี ง ขนาดของโปสเตอรห์ รือป้ายคัตเอา้ ท์ และพน้ื ทตี่ ดิ ตง้ั ประการทสี่ อง การลงพน้ื ทหี่ าเสยี งกบั ชาวบา้ นผา่ นกจิ กรรมของชมุ ชนหมบู่ า้ น ภายใตว้ ฒั นธรรม จารีต ประเพณีและความเชื่อของคนในพื้นที่ ผ่านงานบุญหรือพิธีกรรม เช่น งานบวช งานท�ำบุญข้ึนบ้านใหม่ งานวดั ประจ�ำปเี พอื่ บรู ณะหรอื ปฏสิ งั ขรณศ์ าลาการเปรยี ญ และพระอโุ บสถ รวมถงึ งานศพ หรอื งานวฒั นธรรมตา่ ง ๆ ซง่ึ ลว้ นแลว้ แตเ่ ปน็ ชอ่ งทางส�ำคญั ทถี่ อื วา่ ดแี ละเหมาะสมมากทสี่ ดุ ในการสรา้ งความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งนกั การเมอื ง ท้ังในระดับท้องถ่ินและระดับชาติท้ังสิ้น เพราะกิจกรรมต่าง ๆ ที่เรียกกันในภาษาชาวบ้านว่า “งาน” เหล่านี้ เปน็ เสมอื นศนู ยก์ ลางของความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งคนในชมุ ชนทงั้ ภายในชมุ ชนเดยี วกนั และคนตา่ งพนื้ ที่ มลี กั ษณะ ท้ังเป็นช่วงเวลาส�ำคัญในการรวมญาติสนทิ มิตรสหายที่ต่างแยกย้ายไปตามประกอบอาชีพ การย้ายถิ่นฐาน ไปตง้ั รกรากบา้ นเรอื นในพนื้ ทขี่ องอ�ำเภออน่ื รวมถงึ จงั หวดั อนื่ ๆ กจิ กรรมดงั กลา่ วจงึ เปน็ โอกาสและเวลาทดี่ ที ส่ี ดุ ในการเปดิ ตวั หรือบอกกลา่ วใหป้ ระชาชนทราบวา่ ตนเองลงสมัครหรอื มีเปา้ หมายจะลงสมคั รรบั เลอื กตงั้ รวมถงึ หากยงั ไมป่ ระสงคล์ งสมคั รรบั เลอื กตงั้ ในครง้ั ดงั กลา่ วกใ็ ชพ้ นื้ ทเ่ี พอื่ แสดงตวั ขออาสารบั ใชป้ ระชาชนในโอกาสตอ่ ไป (ผสู้ มคั ร ส.ส. เขตเลือกต้งั ที่ 5 และผ้ใู หญ่บ้านแหง่ หนง่ึ เขตเลือกต้งั ท่ี 5, สัมภาษณ์ 2562) จากสองประเด็นดังกล่าวแม้ว่าโดยเป้าหมายของคณะกรรมการการเลือกต้ัง (กลาง) ต้องการให้ กระบวนการเลอื กตง้ั ด�ำเนนิ ไปดว้ ยความบรสิ ทุ ธย์ิ ตุ ธิ รรม หากแตใ่ นขอ้ เทจ็ จรงิ ของการเลอื กตงั้ ยอ่ มไมอ่ าจปฏเิ สธ ได้ว่า การเลือกตั้งนั้นเป็นการแข่งขันเพื่อช่วงชิงความได้เปรียบเสียเปรียบไปสู่เป้าหมายชนะการเลือกตั้ง ผลก็ คือ ผู้สมัคร ส.ส. ย่อมต้องหาวิธีการต่าง ๆ เพื่อน�ำไปสู่การได้รับการสนับสนุนจากรประชาชนในการตัดสินใจ ลงคะแนนให้กับตน ด้วยเง่ือนไขและกฎเกณฑ์ดังกล่าวจึงเป็นเสมือนเกมส์ระหว่างผู้เล่น 3 ฝ่าย กล่าวคือ (1) ผสู้ มคั ร ส.ส. (2) คแู่ ขง่ หรอื ผสู้ มคั ร ส.ส.ในพน้ื ทเ่ี ลอื กตง้ั เดยี วกนั และ (3) คณะกรรมการการเลอื กตงั้ (กกต.) หากอธิบายภายใต้แนวคิดดังกล่าว ผู้สมัคร ส.ส. แต่ละคนจะมีทั้งคู่แข่งขันและกรรมการท�ำหน้าท่ี ในการติดตาม ตรวจสอบว่าตัวผู้สมัคร ส.ส. ท�ำตามกติกาแข่งขันหรือไม่อย่างไร ซึ่งในทางปฏิบัติ ด้วยพื้นท ่ี การเลือกตั้งประกอบด้วยชุมชนหมู่บ้านจ�ำนวนมาก มิได้เป็นชุมชนขนาดใหญ่ที่เชื่อมติดต่อกันเสมอไป การควบคุมโดย กกต. เพยี งล�ำพังจึงเป็นเรอื่ งค่อนขา้ งยงุ่ ยาก ส่งิ ท่ี กกต.ประจ�ำจงั หวดั น�ำมาใช้ประกอบดว้ ย ประการแรก การด�ำเนินการจัดประชุมเพื่อท�ำความเข้าใจในเง่ือนไข กฎเกณฑ์ กติกาและระเบียบ ต่าง ๆ ท่เี กยี่ วข้องกบั การหาเสียงเลอื กตัง้ ประการที่สอง การควบคุมและก�ำกับภายใต้การรายงานข้อมูลการใช้งบประมาณหรือเงิน ในการหาเสียงเลือกต้ังของผู้สมัคร ส.ส. ซ่ึงเป็นการรายงานด้วยการจัดท�ำข้อมูลที่ประกอบด้วย รายละเอียดต่าง ๆ ตามแบบเอกสารหรือแบบฟอรม์ ทกี่ �ำหนด ประการท่สี าม การควบคมุ ตรวจสอบโดยผูส้ มคั ร ส.ส. คู่แข่ง
82 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ประการทสี่ ี่ บทบาทองคก์ รภาคเอกชนและภาคประชาสงั คม (ภาคประชาชน) ในการตดิ ตามการเลอื กตงั้ ในประการแรกซึ่ง กกต.จังหวัดกาญจนบุรีน�ำมาใช้การก�ำกับดูแลการหาเสียงเลือกน้ันได้รับ ความรว่ มมอื จากบรรดาผู้สมคั ร ส.ส. และพรรคการเมืองเปน็ อยา่ งดี ดว้ ยการเข้าร่วมประชมุ เพื่อรบั ฟงั ค�ำช้แี จง ความเข้าใจในระเบียบ กฎเกณฑ์และเงื่อนไข การประชุมดังกล่าวนับเป็นการด�ำเนินการรูปแบบที่เป็นทางการ เช่นเดียวกับประการท่ีสอง คือการก�ำกับดูแลการเลือกตั้งโดยการให้ผู้สมัคร ส.ส. จัดท�ำรายงานค่าใช้จ่าย ในการเลือกต้ัง ซึ่งการรายงานข้อมูลค่าใช้จ่ายจากผู้สมัคร ส.ส.ท่ีสังกัดพรรคการเมืองขนาดเล็กและมิได้เป็น ผู้สมัครที่มีช่ือเสียงมากนักน้ัน มิได้เป็นปัญหาที่อาจน�ำมาสู่ข้อสงสัยว่าท่ีว่า ข้อมูลค่าใช้จ่ายดังกล่าวน้ันตรงตาม ความเปน็ จรงิ หรอื ไม่ โดยเฉพาะประเดน็ ทวี่ า่ “อาจมกี ารใชจ้ า่ ยเงนิ สงู กวา่ ขอ้ ก�ำหนดของกฎหมายการเลอื กตง้ั ” ด้วยเหตุผลท่ีว่า เป็นที่ทราบกันดีว่าผู้สมัคร ส.ส. จากพรรคขนาดเล็กนั้นโดยภูมิหลังและพื้นฐานทางการเมือง ในพน้ื ทแี่ ลว้ มใิ ชผ่ สู้ มคั ร ส.ส.ทมี่ โี อกาสในการชนะการเลอื กตงั้ มากนกั ดงั นนั้ เมอื่ โอกาสดงั กลา่ วมนี อ้ ย ความคาดหวงั ในผลการเลือกตั้งจึงมีน้อย ท�ำให้การใช้จ่ายเงินเพื่อเป้าหมายชนะการเลือกต้ังจึงไม่ใช่ปัจจัยเพียงพอท่ีจะท�ำให้ ต้องใช้จ่ายเงินเพื่อเป้าหมายดังกล่าว ในขณะเดียวกันส�ำหรับผู้สมัคร ส.ส. สังกัดพรรคการเมืองขนาดใหญ่และ มีช่ือเสียง เป็นบุคคลส�ำคัญท่ีได้รับการคาดหมายในการเลือกตั้งว่า มีโอกาสสูงท่ีจะชนะการเลือกตั้ง ผู้สมัครฯ ในกลมุ่ นจี้ งึ มกั มขี อ้ สงสยั วา่ การรายงานขอ้ มลู คา่ ใชจ้ า่ ยเงนิ ในการหาเสยี งนน้ั เปน็ ไปตามขอ้ เทจ็ จรงิ ทไ่ี ดใ้ ชจ้ า่ ยเงนิ ไปมากน้อยเพียงใด ซึ่งในทางปฏิบัติกับข้อมูลที่รายงานต่อคณะกรรมการการเลือกตั้งประจ�ำจังหวัดน้ัน อาจไม่สอดคล้องหรือไม่ตรงกัน เป็นเร่ืองยุ่งยากและมีความซับซ้อนในการหาข้อมูลท่ีเป็นหลักฐานมาพิจารณา หรือยืนยัน (เจ้าหน้าที่รัฐในพ้ืนที่จังหวัดกาญจนบุรี และอดีตสมาชิกองค์การบริหารส่วนต�ำบลหลายสมัย ในองค์กรปกครองทอ้ งถ่ินแหง่ หนึ่งในจงั หวดั กาญจนบรุ ,ี สัมภาษณ์ 2562) ส�ำหรับประเด็นที่สามและท่ีสี่น้ัน ในพื้นท่ีเลือกต้ังมักปรากฏเพียงข้อมูลในลักษณะค�ำร่�ำลือหรือ พดู กนั ไปมาเกยี่ วกบั การซอื้ เสยี ง หากแตใ่ นขอ้ เทจ็ จรงิ กย็ งั ไมส่ ามารถปราฏหลกั ฐานทอี่ าจน�ำไปสกู่ ารด�ำเนนิ การ ตอ่ ไดแ้ ตป่ ระการใด อิทธิพลการใช้จ่ายเงินของผู้สมัครและพรรคการเมืองต่อประชาชน และ ผลการเลือกตั้ง33 ในประเด็นดังกล่าวน้ี รูปแบบและวิธีการหาเสียงของผู้สมัคร ส.ส. ในภาพรวมนั้นมีการใช้เงิน ที่เรียกกันโดยท่ัวไปว่า “การซื้อเสียง” นับว่ามีน้อยมาก ด้วยคู่แข่งขันทางการเมืองท่ีมีความโดดเด่นในแต่ละ เขตการเลอื กตง้ั มไี มม่ ากนกั ทสี่ �ำคญั ยงั เปน็ ผลจากการทพ่ี รรคไทยรกั ษาชาตถิ กู ค�ำสง่ั ศาลตดั สนิ ยบุ พรรค ดงั นนั้ ความเด่นชัดของฐานเสียงหรือกลุ่มผู้สนับสนุนของผู้สมัคร ส.ส. จึงค่อนข้างชัดเจน การใช้เงินในการเลือกต้ัง 33 ประกอบด้วยการใช้จ่ายเงินท่ีถูกกฎหมายและไม่ถูกกฎหมาย การซ้ือสิทธิขายเสียง รูปแบบหรือกระบวนการ การให้ผล ประโยชนอ์ ่นื นอกจากตัวเงนิ รปู แบบการเลือกผลประโยชน์
83 เพอ่ื หวงั ผลในชยั ชนะจงึ มาจาก “โอกาส” ทชี่ นะการเลอื กตงั้ วา่ ตนเองในฐานะผสู้ มคั ร ส.ส. นน้ั มโี อกาสมากนอ้ ย เพียงใด หากเม่ือประเมินตนเองว่ามีคะแนนเสียงท่ีดีเพียงพอท่ีจะชนะการเลือกตั้งได้ การใช้เงินในการดึงดูดใจ จึงเปน็ กลยทุ ธห์ รอื ยทุ ธวธิ กี ารหาเสยี งเลอื กตง้ั ทส่ี �ำคัญ อยา่ งไรกต็ ามการใชเ้ งนิ เพอ่ื ใหช้ าวบา้ นเลอื กตนเองนน้ั ขน้ึ อยกู่ บั ตวั ผสู้ มคั ร ส.ส. มใิ ชจ่ ากพรรคการเมอื ง รูปแบบและวิธีการจะด�ำเนินการผ่านหัวคะแนนซ่ึงส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม “ผู้ใหญ่บ้าน” เป็นหลัก ซึ่งผู้ใหญ่บ้าน น้ันจะมีความสัมพันธ์ลึกซ้ึงและแนบแน่นกับบรรดาผู้น�ำอื่น ๆ ของหมู่บ้าน เช่น ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน และสมาชิก สภาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นต้น โดยวิธีการมีการวางแผนและจัดการอย่างเป็นขั้นเป็นตอน เริ่มจาก การพดู คยุ ท�ำความตกลงในเรอ่ื งคะแนนเสยี งทผ่ี ใู้ หญบ่ า้ นจะสามารถด�ำเนนิ การใหไ้ ด้ หมายความวา่ ผใู้ หญบ่ า้ น รวมถงึ ผนู้ �ำท้องถ่นิ น้ันมีผลตอ่ การตัดสนิ ใจลงคะแนนเสียงของประชาชนในพ้นื ที่เลือกต้งั เป็นอย่างมาก ส�ำหรบั การใหผ้ ลประโยชนใ์ นรปู แบบอน่ื ๆ นน้ั ในพน้ื ทเี่ ลอื กตงั้ จงั หวดั กาญจนบรุ ไี มป่ รากฏชดั เจนนกั ดว้ ยลกั ษณะของพน้ื ทแี่ ละตวั ของนกั การเมอื งนน้ั ใชว้ ธิ กี ารและกลยทุ ธก์ ารหาเสยี งทเี่ นน้ การลงพนื้ ทเ่ี ขา้ ถงึ บรรดา ผู้น�ำชาวบ้านมากกว่าการมุ่งเน้นน�ำเสนอนโยบายหาเสียงของพรรคการเมือง อย่างไรก็ตามการให้ความส�ำคัญ ของนโยบายพรรคการเมืองน้ัน ชาวบ้านในพ้ืนที่ส่วนใหญ่ยังคงให้ความส�ำคัญกับนโยบายของพรรคเพื่อไทย หรือพรรคไทยรักไทยในอดตี แต่การเลือกต้ัง 24 มนี าคม 2562 นั้นชาวบา้ นในพืน้ ท่เี ขตเลือกตง้ั ตา่ ง ๆ ทีย่ ังคง ใหก้ ารสนบั สนนุ พรรคและตงั้ ใจทจ่ี ะเลอื กนนั้ ไมส่ ามารถท�ำไดเ้ นอื่ งจากพรรคเพอื่ ไทยไมส่ ง่ ผสู้ มคั ร ส.ส. และเปน็ ที่รบั รกู้ นั โดยทว่ั ไปว่า “พรรคไทยรกั ษาชาต”ิ คือพรรคเพอ่ื ไทย ผลของค�ำสั่งศาลรัฐธรรมนูญให้ยุบพรรคไทยรักษาชาติดังกล่าวจึงส่งผลต่อชาวบ้านในพ้ืนท่ี ท่ีชื่นชอบและให้การสนับสนุนพรรคฯ กลุ่มคนจ�ำนวนมากท่ีสนับสนุนพรรคเพื่อไทยรวมถึงพรรคไทยรักษาชาติ จงึ ไมม่ ที างเลอื กมากนกั ในการทตี่ ดั สนิ ใจลงคะแนนใหก้ บั ผสู้ มคั รหรอื พรรคการเมอื งทตี่ นเองชนื่ ชอบและตอ้ งการ ท่ีจะเลือก (อดตี ผู้สมคั ร ส.ส. จงั หวดั กาญจนบรุ ,ี และผูใ้ หญบ่ า้ นแห่งหนึง่ , สัมภาษณ์ 2562) รูปแบบและวิธีการหาเสียงเลือกต้ังดังกล่าวข้างต้นจึงเกี่ยวข้องกับอิทธิพลรวมถึงบารมีของผู้สมัคร รับเลอื กตง้ั ส.ส. และทีป่ ฏเิ สธไม่ไดใ้ นความมีอยู่จรงิ ทางการเมืองนน่ั คือ “อ�ำนาจรฐั ” ซ่งึ มีบทบาทและอทิ ธพิ ล อยา่ งแทจ้ รงิ ในการทจ่ี ะท�ำใหผ้ สู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ รายใดรายหนง่ึ มโี อกาสในการชนะเลอื กตงั้ มากกวา่ ผสู้ มคั รคนอน่ื โดยอ�ำนาจรฐั ดงั กลา่ วนเ้ี กยี่ วขอ้ งกบั หนว่ ยงานของรฐั ทม่ี บี ทบาทและหนา้ ทใ่ี นการพฒั นา การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ การชว่ ยเหลอื และอ�ำนวยความปลอดภยั ในชวี ติ ทรพั ยส์ นิ และคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชน อ�ำนาจรฐั (ราชการ) จึงปัจจัยทางการเมืองที่ส�ำคัญที่มีต่อการเลือกตั้ง ส.ส. มากกว่าผลงานของตัวผู้สมัคร ส.ส. และนโยบายของ พรรคการเมอื ง กลา่ วคอื ในการเลอื กตงั้ 24 มนี าคม 2562 ดงั กลา่ ว ภายใตบ้ รรยากาศและสถานการณก์ ารเมอื ง ทเี่ ปน็ สบื เนอื่ งจากการอ�ำนาจของคณะรกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ยแหง่ ชาติ หรอื คสช. และรฐั บาลทหาร การตดั สนิ ใจในการเลอื กตงั้ ของประชาชนจงึ มไิ ดม้ อี สิ ระและเปน็ ไปตามความตอ้ งการทจ่ี ะเลอื กนโยบายของพรรคการเมอื ง รวมถงึ ผลงานของผ้สู มคั ร ส.ส. ทีไ่ ดท้ �ำมาก่อนการลงสมคั รรับเลอื กตงั้ แตอ่ ยา่ งใด นอกจากน้ยี งั เกย่ี วขอ้ งบรบิ ท ทางสงั คม เศรษฐกจิ และการเมอื งลว้ นผกู โยงหรอื สมั พนั ธก์ บั หนว่ ยงานราชการในพน้ื ท่ี และการเชอื่ มโยงดงั กลา่ ว
84 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ถกู ใชผ้ า่ นบทบาทของผนู้ �ำในระดบั อ�ำเภอหมบู่ า้ นและต�ำบล ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งประชาชนกบั ผนู้ �ำหมบู่ า้ นและ ทอ้ งถ่นิ ในการเลอื กตัง้ ของจงั หวัดกาญจนบุรีจึงเป็นปจั จัยส�ำคัญในการชีข้ าดผลการเลอื กตง้ั ดังนน้ั การวางแผน เพอื่ ก�ำหนดรูปแบบ วิธกี ารและกลยุทธก์ ารเลือกตั้งของผ้สู มัคร ส.ส. จงึ มีผลอย่างยงิ่ ตอ่ ผลการเลือกตง้ั ดังกลา่ ว (อดตี ผสู้ มคั ร ส.ส. จงั หวดั กาญจนบรุ ,ี และผใู้ หญบ่ า้ นแหง่ หนง่ึ , สมั ภาษณ์ 2562) โดยมคี �ำอธบิ ายทนี่ า่ สนใจดงั นี้ “อ�ำนาจรัฐนี่มันใหญ่ ใหญ่กว่าอ�ำนาจตังค์ แม้แต่หลานผม ลูกน้องใกล้ชิด เราช่วยเหลือ ดแู ลมาโดยตลอด มานาน ยงั บอกวา่ ...บญุ คณุ เอาไวก้ อ่ นนะครบั เอาตงั คก์ อ่ น เลอื ก...คนอน่ื กอ่ น อยา่ งอน่ื คอ่ ยวา่ กนั นข่ี นาดทำ� งานชว่ ยเหลอื ทกุ เรอ่ื ง เจบ็ ไขไ้ ดป้ ว่ ย มานานหลายสบิ ปี ทำ� งานมานานนบั จากมี เลอื กตงั้ ทอ้ งถนิ่ สมยั แรกจนถงึ ปจั จบุ นั น้ี กช็ ว่ ยไมไ่ ด้ ผลงานมาก ทำ� งานมาก ยงั ไมไ่ ดค้ ะแนน สไู้ มไ่ ด.้ .” ทัศนคติและการให้เหตุผลของบุคคลทั่วไปในการรับรู้ การแลกประโยชน์ และ การสร้างเครือขา่ ยอุปถมั ภใ์ นพน้ื ท่ี การยอมรับ การตอบสนองตอ่ พฤตกิ รรมการซอื้ เสียง การรับรู้การเมืองในระบอบประชาธิปไตยที่วางอยู่บนหลักการพ้ืนฐานการมีส่วนร่วมในการเลือกต้ัง ของประชาชนในพ้ืนที่จังหวัดกาญจนบุรีนั้นก็มีลักษณะเช่นเดียวกับจังหวัดอื่น ๆ กล่าวคือ การให้ความส�ำคัญ กับการเลือกต้ังภายใต้การตัดสินใจลงคะแนนของประชาชน สิ่งท่ีกล่าวข้างต้นเกิดขึ้นและด�ำรงอยู่มาอย่าง ยาวนาน แตก่ ระนนั้ พฒั นาการทางการเมอื งทคี่ วรจะเปน็ ไปในแนวทางอนั เปน็ ทคี่ าดหวงั ของสงั คมนน้ั ยงั มขี อ้ สงสยั คอ่ นขา้ งมาก ดว้ ยปญั หาทเ่ี กย่ี วขอ้ งพฤตกิ รรมทางการเมอื งของนกั การเมอื งและพรรคการเมอื ง รวมถงึ ประชาชน ในฐานะผมู้ บี ทบาทส�ำคญั ในการตดั สนิ ใจวา่ จะเลือกผสู้ มคั รฯ คนใด และพรรคการเมืองใด การเลอื กตง้ั 24 มีนาคม 2562 นั้นดงั ทีก่ ลา่ วข้างตน้ แล้ววา่ ในการเลือกต้ังของจังหวดั กาญจนบรุ นี ้ัน ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ท่ีไม่ปกติของการเมืองซ่ึงเป็นผลสืบเน่ืองจากการเข้ายึดอ�ำนาจของคณะรักษา ความสงบเรยี บรอ้ ยแหง่ ชาติ (คสช.) และการเกดิ ขน้ึ ของรฐั บาลทหารในการปกครองประเทศ นอกจากนที้ สี่ �ำคญั ยังเกี่ยวข้องกับค�ำส่ังศาลรัฐธรรมนูญยุบพรรคไทยรักษาชาติ (ทษช.) โดยผลกระทบกรณีหลังนี้ท�ำให้ประชาชน ท่ีสนับสนุนและเป็นฐานเสียงส�ำคัญของพรรคดังกล่าวเคว้งคว้าง จนเป็นค�ำพูดกันทั่วไปว่า “ไม่รู้จะเลือกใคร หรือตัดสินใจอย่างไรดีในการเลือกตั้งครั้งน้ี” กล่าวอีกนัยหนึ่งได้สร้างผลกระทบต่อความมั่นใจท่ีมีต่อการเมือง ในระบอบประชาธปิ ไตย น�ำไปสกู่ ารตดั สนิ ใจวา่ จะเลอื กผสู้ มคั ร ส.ส. คนใด รวมถงึ พรรคการเมอื งใด และหากจะเลอื ก จะตัดสินใจอย่างไรระหว่างการเลือกผู้สมัครจากพรรคการเมืองขนาดใหญ่ เป็นท่ีรับรู้และทราบกันดีว่า เป็น พรรคทจี่ ดั ตง้ั ขนึ้ เพอื่ เปน็ รฐั บาลหลงั การเลอื กตง้ั หรอื เลอื กผสู้ มคั รจากพรรคการเมอื งทต่ี นชน่ื ชอบและสนบั สนนุ โดยมแี นวโนม้ วา่ จะสนบั สนนุ กลมุ่ คนทด่ี �ำรงต�ำแหนง่ ในรฐั บาล และการตดั สนิ ใจภายใตแ้ นวทางดงั กลา่ วขา้ งตน้ น ้ี จะสง่ ผลในดา้ นดมี ากกว่าการเลือกผสู้ มคั รจากพรรคการเมอื งอ่ืน ๆ มากน้อยเพยี งใด ประเด็นข้อค�ำถามและแง่คิดส�ำคัญในการตัดสินใจของประชาชนที่มีต่อผู้สมัครจากพรรคการเมือง ตา่ ง ๆ นนั้ อาจกลา่ วไดว้ า่ ไดร้ บั อทิ ธพิ ลทมี่ กี ระทบตอ่ การตดั สนิ ใจของประชาชนไมน่ อ้ ย โดยเหน็ วา่ หากตดั สนิ ใจ
85 เลือกผู้สมัครจากพรรคท่ีมีโอกาสน้อยมากที่จะชนะการเลือกตั้ง ย่อมท�ำให้ขาดตัวแทนหรือไม่มีตัวแทนของตน ท�ำหน้าที่เป็นปากเสียงในสภาผู้แทนราษฎร โดยเห็นว่าการมีตัวแทน ส.ส.ของพ้ืนท่ีตนเองอยู่ในฝั่งของพรรค ที่เป็นรัฐบาลย่อมเป็นการสร้างโอกาสให้ ส.ส.ท่านนั้นมีอ�ำนาจและบทบาทในการเจรจาต่อรองนโยบายหรือ โครงการในพื้นท่ีได้ดีกว่าการมิได้เข้าร่วมเป็นพรรคร่วมรัฐบาล การตัดสินใจลงคะแนนเสียงให้กับผู้สมัคร ในการเลือกตง้ั 24 มีนาคม 2562 ในพนื้ ทจี่ ังหวดั กาญจนบรุ โี ดยส่วนใหญจ่ ึงมลี กั ษณะดงั กลา่ ว นอกจากน้ีแล้วในข้อเท็จจริงของการเมืองจังหวัดกาญจนบุรีนั้น ระบบการใช้จ่ายเงินเพื่อให้ได้มาซึ่ง คะแนนเสียงหรือการเลือกต้ังของประชาชนยังคงเป็นปัจจัยส�ำคัญที่ผู้สมัคร ส.ส. เลือกน�ำมาใช้ในล�ำดับต้น ๆ หากตอ้ งการโอกาสในการชนะเลอื กตง้ั มากกวา่ ผสู้ มคั รรายอนื่ ๆ ทง้ั นเี้ ปน็ ทร่ี บั ทราบกนั ดกี วา่ ในการเลอื กตง้ั นนั้ ไมอ่ าจปฏเิ สธไดถ้ งึ ความมอี ยจู่ รงิ ในการใชจ้ า่ ยเงนิ แกผ่ มู้ สี ทิ ธอิ อกเสยี งลงคะแนน (ชาวบา้ น) เพยี งแตว่ า่ จะเปน็ ปจั จยั ส�ำคญั ตอ่ การชนะเลอื กตงั้ วา่ จะมากนอ้ ยเพยี งใดนนั้ สว่ นหนง่ึ ยอ่ มขน้ึ อยสู่ ถานการณท์ างการเมอื งและสถานการณ์ ทางสังคมขณะนั้น ดังเช่นที่เคยเกิดขึ้นในยุคการเมืองไทยที่มีพรรคไทยรักไทย หรือพรรคที่เป็นที่รับรู้รับทราบ กนั ดวี า่ เปน็ ผลผลติ ของพรรคไทยรกั ไทย ทง้ั กรณพี รรคพลงั ประชาชน และพรรคเพอ่ื ไทยลงสนามการเลอื กตง้ั ดว้ ย ส�ำหรับภาพรวมการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2562 รูปแบบการหาเสียงของผู้สมัครรับเลือกต้ัง รวมถึง กลยุทธ์ในการหาเสียงเลือกตั้ง ไม่แตกต่างจากการเลือกตั้งครั้งท่ีผ่าน ๆ มาในอดีตมากนัก กล่าวคือ ประชาชน รับรู้และทราบกันโดยท่ัวไปว่ามีการใช้จ่ายเงินโดยพรรคการเมืองใหญ่ซึ่งมีอยู่ไม่ก่ีพรรคเท่าน้ัน การรับรู้เก่ียว กับการใช้เงินและรูปแบบการใช้เงินและวิธีการดังกล่าวมิได้เป็นสิ่งผิดปกติทางการเมือง และไม่ใช่เร่ืองใหม ่ ที่ไม่เคยเกิดข้ึนมาก่อนแต่อย่างใด รูปแบบที่ว่านั้นเป็นผู้มีบทบาทส�ำคัญคือ “ผู้ใหญ่บ้าน” ในฐานะหัวคะแนน คนส�ำคัญ ด้วยเหตุผลท่ีว่า ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้ที่ฐานเสียงมากท่ีสุดในหมู่บ้าน แม้ว่าโดยความเป็นจริงแล้ว จะไม่สามารถควบคุมหรือได้ใจลูกบ้านท้ังหมดก็ตาม และก็เป็นที่รับรู้กันดีแม้กระท่ังตัวผู้ใหญ่บ้านเองก็ยาก ท่จี ะควบคมุ หรอื ขอร้องใหส้ นับสนนุ ด้วยการเลอื กผสู้ มัครฯ คนใดคนหนึ่งก็ตาม บทบาทและบารมีทางการเมืองในหมู่บ้านของผู้ใหญ่บ้านเป็นท่ีทราบกันดีในบรรดานักการเมือง ท้ังในระดับชาติและระดับท้องถ่ิน ในการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2562 ในพื้นท่ีจังหวัดกาญจนบุรีก็เช่นเดียวกัน เป้าหมายในการหาเสียงให้สามารถมัดใจชาวบ้านได้มากที่สุด จึงเป็น “โจทย์” ใหญ่ของผู้สมัครรับเลือกตั้งฯ ที่คาดหวังว่าจะได้รับการสนับสนุนจากผู้ใหญ่บ้านมากกว่าผู้สมัครคนอื่น ๆ และน�ำมาสู่การแข่งขันเพื่อช่วงชิง การได้ผู้ใหญ่บ้านเป็นหัวคะแนน หรืออย่างน้อยท่ีสุดก็เป็น “มิตร” เป็นพรรคพวก ซ่ึงจะท�ำให้คะแนนเสียง ในหมู่บ้านเป็นไปด้วยดี กล่าวคือ ไม่สูญเสียคะแนนไปให้คู่แข่งขันในระดับท่ีเป็นการทิ้งห่างมากนัก ซึ่งรูปแบบ การหาเสียงและการรักษาฐานเสียงดังกล่าว ผู้สมัครรับเลือกต้ังพื้นท่ีจังหวัดกาญจนบุรีต่างตระหนักดีว่า จะตอ้ งใชแ้ นวทางการรกั ษาพนื้ ทแี่ ละฐานเสยี งไวใ้ หไ้ ดม้ ากทสี่ ดุ โดยมกี ารประเมนิ ตลอดเวลาวา่ ในชว่ งเวลาตา่ ง ๆ ของการหาเสียงนั้น คะแนนเสียงของตนเองเป็นอย่างไร เพิ่มข้ึนหรือลดลงในพื้นที่หมู่บ้านและต�ำบลใด และ เมอ่ื ทราบแลว้ กจ็ ะพยายามด�ำเนนิ การในรปู แบบและลกั ษณะ รวมถงึ กลยทุ ธต์ า่ ง ๆ เพอื่ ใหต้ นเองมคี ะแนนเสยี ง เพิ่มขน้ึ หรอื อยา่ งน้อยท่สี ดุ ก็ไม่สญู เสยี ฐานเสียงให้กับคู่แข่งคนอ่นื
86 การศึกษาความเคล่ือนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี การเข้าใจในความส�ำคัญและบทบาทของผู้ใหญ่บ้านรวมถึงผู้น�ำชาวบ้านในพื้นที่เลือกตั้งจังหวัด กาญจนบุรี ท�ำให้ผู้สมัครรับเลือกต้ังฯ หรือนักการเมืองในพื้นที่ด�ำเนินกิจกรรมทางการเมืองในหมู่บ้าน ต�ำบลและอ�ำเภอไว้ล่วงหน้าเป็นเวลานาน ซึ่งนักการเมืองแต่ละกลุ่มและต่างพรรคล้วนแล้วแต่ใช้วิธีการ ไมแ่ ตกตา่ งกนั มากนกั ทงั้ นขี้ น้ึ อยกู่ บั ฐานะทางการเงนิ ของผปู้ ระสงคท์ จ่ี ะลงสสู่ นามเลอื กตง้ั และการวางแผนด�ำเนนิ การ ดังกล่าวเป็นการด�ำเนินการล่วงหน้าก่อนการประกาศวันสมัครเลือกต้ังท้ังส้ิน ค่าใช้จ่ายในการด�ำเนินกิจกรรม ทางการเมืองดังกล่าวจึงอยู่ในระดับที่ค่อนข้างมาก และภายหลังการเกิดขึ้นขององค์กรปกครองถ่ิน (อปท.) ยงิ่ มากกวา่ เดมิ ดว้ ยเหตผุ ลทว่ี า่ จากการมผี นู้ �ำเพยี งไมก่ ก่ี ลมุ่ หรอื กค่ี น มเี พยี งผใู้ หญบ่ า้ นและผนู้ �ำทไี่ มเ่ ปน็ ทางการ ที่ได้รับการยอมรับ กลายเป็นการมีผู้น�ำในส่วนขององค์กรปกครองท้องถิ่นเพิ่มขึ้น ค่าใช้ในการด�ำเนินกิจกรรม ทางการเมืองจึงเพ่ิมขนึ้ ตามมาดว้ ย การใช้จ่ายเงินดังกล่าวจะปรากฏผ่านรูปแบบการดูแลผู้ซ่ึงจะมาเป็นหัวคะแนนของตนในอนาคต กลา่ วคอื เปน็ การใชจ้ า่ ยเงนิ เพอ่ื สนบั สนนุ การเลอื กตงั้ ผนู้ �ำหมบู่ า้ น และสมาชกิ สภาองคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำบล หรอื เทศบาล และหากคนเหล่าน้ันประสบความส�ำเร็จชนะเลือกต้ังฯ ก็หมายความว่าคนเหล่าน้ันย่อมผูกผันใกล้ชิด และพร้อมที่จะให้การสนับสนุนหรือช่วยเหลือในการหาเสียงเมื่อถึงเวลาการเลือกต้ังสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร อย่างไรก็ตามด้วยพัฒนาการทางเศรษฐกิจ สังคมและการรับรู้ความส�ำคัญของการเลือกตั้งท่ีเปลี่ยนแปลง ไปจากอดตี ของประชาชนในพน้ื ที่ ผลการเลอื กตงั้ ทถ่ี กู กลา่ วถงึ เชน่ ในอดตี “นอนมา” จงึ มใิ ชส่ งิ่ ทแ่ี นน่ อนตายตวั อีกต่อไป ซงึ่ กข็ ้ึนอยู่กับประชาชนในพื้นท่เี ลือกตงั้ มี “ทางเลือก” หรือ “ตวั เลือก” มากนอ้ ยเพยี งใด โดยเฉพาะ อย่างย่ิงหากผู้สมัครรับเลือกตั้งฯ ด�ำเนินกิจกรรมด้วยการลงพ้ืนท่ีและท�ำกิจกรรมการเมือง หรือแม้แต่กิจกรรม ทางสงั คมรว่ มกบั ชาวบา้ นอยา่ งตอ่ เนอื่ งเปน็ เวลานาน แตส่ �ำหรบั ผลการเลอื กตงั้ 24 มนี าคมนนั้ ดว้ ยสถานการณ์ ทางการเมืองที่มิได้มีลักษณะปกติ ความวิตกกังวลเกี่ยวกับกลไกอ�ำนาจรัฐ ความสัมพันธ์ในระบบอุปถัมภ์ ระหว่างนักการเมอื งผู้ลงสมัครรับเลือกตั้ง และบารมที างการเมืองของพรรคการเมืองทสี่ งั กัด รวมถงึ ระบบและ กลไกราชการ ท�ำให้ผู้สมัครรับเลือกต้ังที่มีสายสัมพันธ์ลึกซ้ึงกับผู้น�ำในพ้ืนท่ีชุมชนหมู่บ้านประสบความส�ำเร็จ ในการเลือกตงั้ มากกว่าผู้สมคั รจากพรรคการเมืองอนื่ จากที่กล่าวข้างต้น การใช้จ่ายเงินในการหาเสียงเลือกต้ังของผู้สมัครรับเลือกต้ังฯ ในการเลือกต้ัง 24 มนี าคม 2562 นน้ั มไิ ดเ้ กดิ ขนึ้ โดยตรงในชว่ งวนั ใกลเ้ ลอื กตง้ั หรอื แมก้ ระทง่ั วนั เลอื กตง้ั หากแตม่ กี ารใชจ้ า่ ยเงนิ ผ่านการสร้างเครือข่ายผู้สนับสนุนทางการเมือง โดยผ่านกิจกรรมของชุมชนหมู่บ้านในหลากหลายรูปแบบ ผ่านระบบหัวคะแนน กล่าวได้ว่าเป็น “ปฏิบัติการทางการเมือง” (political action) ของผู้สมัครรับเลือกต้ัง ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ ส่ังสมประสบการณแ์ ละบารมที างการเมอื งทส่ี �ำคญั ทส่ี ดุ ของการเมืองในโลกความเปน็ จริงของระบบ การหาเสยี งเลอื กตงั้ ทต่ี อ้ งแนบแนน่ และสมั พนั ธใ์ กลช้ ดิ กบั ผนู้ �ำหมบู่ า้ น ผนู้ �ำชมุ ชนและเขา้ ใจการเมอื งของชาวบา้ น
87
88
89 บทที่ 4 บทบาทพรรคการเมืองในการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดกาญจนบุรี ในบทนเ้ี น้นการศึกษาด้านการต้งั ม่นั ในความเป็นพรรคการเมืองในประเด็นดงั น้ี 4.1 การศึกษาการแข่งขันทางการเมือง โครงสร้างตระกูลการเมือง หรือเครือข่ายทางการเมือง ในเขตพ้ืนท่ีจังหวัด ต่อการเปล่ียนแปลงสังกัดพรรคการเมืองจากการเลือกต้ังใน 3 คร้ังที่ผ่านมาหรือไม ่ และหากมกี ารเปลย่ี นแปลง อะไรคอื ปจั จยั ทที่ �ำใหเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลง ในขณะเดยี วกนั หากไมม่ กี ารเปลย่ี นแปลง มเี หตผุ ลใดหรือสาเหตุใดทผี่ ู้สมัครรบั เลอื กตงั้ หรือเครือขา่ ยนกั การเมอื งยังคงสังกัดพรรคการเมอื งเดิม 4.2 การศึกษาการเปลี่ยนแปลงพรรคการเมืองของผู้สมัครรับเลือกต้ัง หรือเครือข่ายทางการเมือง มีผลต่อรูปแบบการแพ้-ชนะของผู้สมัครรับเลือกตั้งหรือไม่ อย่างไร หากไม่มีอะไรคือปัจจัยท่ีท�ำให้ผล ของการเลอื กต้ังออกมาในรูปแบบดังกล่าว 4.3 การเลือกตั้งระบบใหม่ท่ีเป็นแบบบัตรเดียวมีผลต่อการตัดสินใจของผู้ลงคะแนนเลือกต้ัง หรอื ไมอ่ ยา่ งไร ผลู้ งคะแนนเสยี งเลอื กตงั้ ใชป้ จั จยั ใดมาก�ำหนดในการตดั สนิ ใจเลอื กพรรค หรอื หรอื ผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ 4.4 การด�ำเนนิ นโยบายตามยทุ ธศาสตรช์ าตขิ องพรรคการเมอื ง มผี ลท�ำใหน้ โยบายของแตล่ ะพรรคใน เขตพื้นท่ีเลือกต้ังมีความแตกต่างกันหรือไม่ ในขณะเดียวกัน นโยบายของพรรคที่แตกต่างกัน มีอิทธิพลต่อการ ลงสมัครรับเลือกต้ังของผู้สมัครลงคะแนนเสียงหรือไม่ หากเปรียบเทียบกับปัจจัยด้านตัวบุคคลของผู้ลงสมัคร รบั เลอื กตัง้ นโยบายพรรคหรอื ตวั บคุ คลมีอิทธพิ ลตอ่ การตดั สินใจของผลู้ งคะแนนเสียงเลือกตงั้ มากกกว่ากัน 4.5 การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและเทคโนโลยีมีผลท่ีท�ำให้ผู้ลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง มีความนิยมหรือความผูกผันต่อพรรคการเมืองต่างไปจากการเลือกตั้งครั้งท่ีแล้วหรือไม่อย่างไร โดยท่ี จากการเลือกต้ังในปี 2554 หรือ 8 ปีที่ผ่านมา ความเป็นพรรคการเมือง หรือความนิยมในพรรคการเมือง ยังสามารถฝังรากลกึ ในสงั คมได้หรอื ไม่ ดว้ ยเหตุผลใด
90 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี การแขง่ ขนั ทางการเมอื ง โครงสรา้ งตระกลู การเมอื ง เครอื ขา่ ย ทางการเมอื งในเขตพน้ื ทจี่ งั หวดั กบั การสงั กดั พรรคการเมอื ง การเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562 การแข่งขันทางการเมืองในพื้นท่ีกาญจนบุรีนั้น ผู้สมัครส่วนใหญ่ เน้นการลงพ้ืนหาเสียงซ่ึงมีรูปแบบและลักษณะท่ีอาจไม่แตกต่างกันมากนัก ความแตกต่างส่วนใหญ่มาจาก ภูมิหลังส่วนตัวของนักการเมืองแต่ละคน กล่าวคือพื้นฐานของตระกูลทั้งในด้านการเมือง เศรษฐกิจและสังคม และปจั จยั จากการสงั กดั พรรคการเมอื ง ซงึ่ เปน็ ผลจากสถานการณก์ ารเมอื งรวมถงึ การออกแบบระบบการเมอื ง ภายใต้รฐั ธรรมนูญปี 2560 ดังจะกล่าวในรายละเอยี ดต่อไป การเมืองในการตัดสินใจเลือกผู้สมัคร ส.ส. และพรรคการเมือง: ผลกระทบ จากกรณคี ำ� สง่ั ยบุ พรรคไทยรกั ษาชาตขิ องศาลรฐั ธรรมนญู 7 มนี าคม 2562 การศึกษาการเมืองว่าด้วยการเลือกตั้งกรณีจังหวัดกาญจนบุรีในการเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562 ดงั กลา่ วน้ี ในภาพรวมการแขง่ ขนั ทงการเมอื งอนั เกย่ี วเนอ่ื งกบั องคก์ รทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั สถาบนั ทางการเมอื ง ประกอบดว้ ย คณะกรรมการการเลือกต้ัง (กกต.) ศาลรัฐธรรมนูญ พรรคการเมือง และส่วนราชการในพื้นที่นับว่ามีผลต่อ ความคดิ เหน็ ความเชอ่ื และพฤตกิ รรมทางการเมอื งของประชาชนในพน้ื ทไี่ มน่ อ้ ย โดยเฉพาะผลกระทบจากกรณี ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินยุบพรรคไทยรักษาชาติ (ทษช.) ซ่ึงเป็นพรรคการเมืองท่ีส่งผู้สมัครครบทุกเขตเลือกตั้ง ของจงั หวดั โดยทพี่ รรคเพอื่ ไทย (พท.) ซงึ่ เปน็ พรรคการเมอื งขนาดใหญท่ มี่ อี ทิ ธพิ ลตอ่ การตดั สนิ ใจทางการเมอื ง ของประชาชนในจังหวัดกาญจนบุรีที่ส�ำคัญนั้นมิได้ด�ำเนินการส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งหรือส่งผู้สมัคร ส.ส. ในนาม ของพรรคแตอ่ ยา่ งไร (มตชิ นออนไลน,์ 2562 และประชาไทออนไลน์, 2562) ในทางปฏิบัติเป็นที่รับทราบกันดีในพื้นท่ีจังหวัดกาญจนบุรีว่า พรรคไทยรักษาชาติคือหน่ึงในสาขา หรือตัวแทน หรือพันธมิตรทางการเมืองหลักที่ท�ำหน้าท่ีแทนพรรคเพ่ือไทย เพื่อรองรับระบบการเลือกตั้งแบบ แบง่ สนั ปนั สว่ น หรอื ระบบสดั สว่ น พรรคไทยรกั ษาชาตจิ งึ เปน็ พรรคเพอ่ื ไทยทไี่ ดร้ บั การจดั ตง้ั ขน้ึ ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์ ร่วมส�ำหรับเป้าหมายแยกกันสู่ประชาชนในพ้ืนท่ีจังหวัดกาญจนบุรีในกลุ่มที่เป็นฐานมวลชนหรือผู้สนับสนุน พรรคเพ่ือไทยจงึ ใหก้ ารสนบั สนนุ พรรคไทยรกั ษาชาติอยา่ งแนบแนน่ การสนิ้ สภาพในฐานะผสู้ มคั รรบั เลอื กตงั้ ส.ส. ของพรรคไทยรกั ษาชาตจิ งึ เปน็ การสน้ิ สดุ พนื้ ทท่ี างการเมอื ง ของพรรคเพอื่ ไทยในการเลอื กตงั้ 24 มนี าคม 2562 โดยสน้ิ เชงิ และสง่ ผลกระทบพนื้ ทที่ างการเมอื งหรอื คะแนน เสียงของประชาชนท่ีจ�ำเป็นต้องมีการเปลี่ยนแปลงเพื่อสนับสนุนพรรคการเมืองอ่ืน ๆ อย่างไม่อาจปฏิเสธได ้ การตดั สนิ ยบุ พรรคไทยรกั ษาชาติ 7 มนี าคม 2562 หรอื กอ่ นวนั ก�ำหนดเลอื กตง้ั 24 มนี าคมเพยี ง 13 วนั จงึ นบั วา่ เป็นช่วงเวลาท่ีกระช้ันชิดมากส�ำหรับกลุ่มประชาชนท่ีเป็นฐานเสียงหรือผู้ท่ีติดสินใจที่จะเลือกผู้สมัคร ส.ส.
91 ของพรรคไทยรักษาชาติ ผลท่ีเกิดข้ึนคือความสับสนของประชาชนในกลุ่มท่ีสนับสนุนพรรคไทยรักษาชาต ิ ซง่ึ นบั วา่ เปน็ กลมุ่ กอ้ นทางการเมอื งทม่ี ที ง้ั การกลมุ่ จดั ตง้ั ทางการเมอื งทเี่ ปน็ สมาชกิ พรรค กลมุ่ กอ้ นทางการเมอื ง ที่มไิ ดเ้ ป็นสมาชิกพรรคแตไ่ ดใ้ หก้ ารสนับสนนุ ทง้ั โดยเปดิ เผยและไมเ่ ปิดเผย ในกลมุ่ ทเี่ ปน็ สมาชกิ พรรคไทยรกั ษาชาติ และกลมุ่ ทเ่ี ปดิ เผยตวั ตน สนบั สนนุ ผสู้ มคั รไทยรกั ษาชาตนิ น้ั นบั เปน็ กลมุ่ ประชาชนทสี่ �ำคญั ทมี่ ผี ลตอ่ คะแนนเสยี งในอนั ทจ่ี ะท�ำใหผ้ สู้ มคั รของพรรคไทยรกั ษาชาตชิ นะการเลอื กตงั้ ได้ในการเลือกตั้งท่ีก�ำลังจะเกิดขึ้นในเวลาอีกเพียง 2 สัปดาห์ข้างหน้า กลุ่มประชาชนเหล่าน้ีมีจ�ำนวนมากและ หลากหลายกลุ่มอาชีพ ส่ิงท่ีท�ำให้เกิดการสนับสนุนดังกล่าวมาจากการช่ืนชอบนโยบายและผลของการน�ำ นโยบายทไี่ ดห้ าเสยี งไวไ้ ปสกู่ ารปฏบิ ตั แิ ละประสบความส�ำเรจ็ ในระดบั หนง่ึ โดยเฉพาะผลจากปจั จยั ความส�ำเรจ็ ในการบริหารเศรษฐกิจ หรือกล่าวในภาษาชาวบ้านคือ “เศรษฐกิจในระดับปากท้องของชาวบ้าน” นั้นยังคงด ี สามารถจบั ตอ้ งได้ ผลตอ่ เนอื่ งนบั จากนโยบายของพรรคไทยรกั ไทย พรรคพลงั ประชาชน และมาถงึ ยคุ พรรคเพอื่ ไทย เมอ่ื ครั้งเปน็ รัฐบาลโดยมีนางสาวย่งิ ลกั ษณ์ ชนิ วตั ร ด�ำรงต�ำแหนง่ นายกรัฐมนตรี อย่างไรก็ตามในข้อถกเถียงหรือโต้แย้งต่อความส�ำเร็จหรือล้มเหลวในการบริหารงานของรัฐบาล นางสาวย่ิงลักษณ์ ชินวัตรนั้นแม้ว่าจะมีไม่น้อย หากแต่ในความเห็นของประชาชนในพื้นที่พบว่า แม้ว่าจะมี สถานการณ์ทางการเมืองความขัดแย้งสูง หากแต่เศรษฐกิจระดับชาวบ้านหรือ “รากหญ้า” นั้นยังคงด�ำเนิน ได้ในลักษณะที่ดีกว่าในสถานการณ์ทางเศรษฐกิจหลังการสิ้นสุดรัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์ฯ กล่าวโดยรวม สภาพทางเศรษฐกจิ เปน็ เสมอื นสงิ่ ทตี่ ดั สนิ ใจวา่ จะสนบั สนนุ พรรคการเมอื งหรอื นกั การเมอื งทล่ี งสมคั รรบั เลอื กตง้ั จากพรรคการเมอื งใด (ผนู้ �ำชาวบา้ นและประชาชนในเขตเลอื กตง้ั ท่ี 4, มนี าคม 2562) ค�ำอธบิ ายดงั กลา่ วขา้ งตน้ น้ี มีผลต่อทัศนคติและความคิดทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดกาญจนบุรีจ�ำนวนมากต่อการตัดสินใจ จะเลอื กพรรคไทยรกั ษาชาติ ซงึ่ เปน็ ทท่ี ราบกนั ทว่ั ไปวา่ เปน็ เสมอื นพรรคสาขาหรอื พรรคตวั แทนของพรรคเพอื่ ไทย ส�ำหรับกลุ่มประชาชนท่ัวไป คนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ในระยะแรกมีความรู้สึกสงสารและเห็นใจสมาชิก พรรคไทยรักษาชาติ และค่อนข้างผิดหวังกับค�ำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญ โดยส่วนใหญ่ไม่เชื่อว่าส่ิงที่ หัวหน้าพรรคและคณะกรรมการบริหารพรรคด�ำเนินการส่งรายช่ือแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีนั้นจะมีเป้าหมาย เพอ่ื น�ำไปสสู่ งิ่ ทศี่ าลรฐั ธรรมนญู พจิ ารณา แตแ่ มว้ า่ จะผดิ หวงั และไมเ่ หน็ ดว้ ยกบั ค�ำตดั สนิ ยบุ พรรคดงั กลา่ ว กม็ ไิ ด ้ มแี นวคดิ ในอนั ทจ่ี ะน�ำไปสคู่ วามสดุ โตง่ หรอื กอ่ ใหเ้ กดิ ความรนุ แรงทางการเมอื งแตอ่ ยา่ งใด เพราะมปี ระสบการณ์ จากประเด็นทางการเมอื งท่ีเคยเหตุการณใ์ นกรณีการตดั สินยุบพรรคการเมืองมาก่อน เหตุการณ์ทางการเมืองอันเน่ืองมาจากการตัดสินยุบพรรคทางการเมืองนับจากปี 2550 กรณ ี พรรคไทยรักไทย และเหตุการณ์กรณีการตัดสินคดีท�ำกับข้าวของนายสมัคร สุนทรเวช ขณะด�ำรงต�ำแหน่ง นายกรัฐมนตรี การยุบพรรคพลังประชาชน พรรคชาติไทย เป็นต้นมา นับเป็นประสบการณ์ทางการเมือง ทน่ี �ำมาสคู่ วามคดิ และพฤตกิ รรมทางการเมอื งของประชาชนในระดบั พน้ื ทชี่ มุ ชนหมบู่ า้ นจงั หวดั กาญจนบรุ ซี ง่ึ เปน็ ฐานเสยี งและมวลชนทส่ี นบั สนนุ พรรคดงั กลา่ ว และรวมถงึ กลมุ่ ทมี่ ไิ ดส้ นบั สนนุ พรรคการเมอื งใดพรรคการเมอื ง หนง่ึ อยา่ งเหนยี วแนน่ แตม่ คี วามคดิ ทเี่ หน็ วา่ เปน็ ความไมธ่ รรมทางการเมอื งทถี่ กู ปฏบิ ตั อิ ยา่ งตอ่ เนอ่ื งซำ้� แลว้ ซำ้� อกี อาจกลา่ วไดว้ ่าเปน็ บาดแผลที่ฝงั ลึกอย่ใู นจติ ใจและความทรงจ�ำทางการเมืองในระดับชาวบา้ น
92 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ส�ำหรับการเปล่ียนแปลงการสนับสนุนผู้สมัครรับเลือกต้ัง ส.ส. ผลจากการยุบพรรคไทยรักษาชาติ ไปเปน็ ผสู้ มคั รจากพรรคอน่ื นนั้ โดยขอ้ เทจ็ จรงิ ส�ำหรบั ประชาชนในพนื้ ทเ่ี ลอื กตง้ั จงั หวดั กาญจนบรุ นี นั้ นบั วา่ เปน็ เรอื่ ง ยากทม่ี ผี ลตอ่ การตดั สนิ ใจดว้ ยเหน็ วา่ “ตวั เลอื กทางการเมอื งทเ่ี ปน็ ตวั ผสู้ มคั ร ส.ส. ทโี่ ดดเดน่ มเี ฉพาะในสว่ นของ พรรคไทยรกั ษาชาติ พรรคภมู ใิ จและทส่ี �ำคญั ทสี่ ดุ คอื พรรคพลงั ประชารฐั ” ในขณะทผี่ สู้ มคั รจากพรรคการเมอื งทมี่ ี อยนู่ น้ั มไิ ดม้ โี ดดเดน่ แตอ่ ยา่ งใด แมก้ ระทงั่ ในสว่ นของ “พรรคอนาคตใหม”่ ทมี่ คี วามโดดเดน่ หรอื กระแสของพรรคฯ และตัวผู้น�ำพรรคในพ้ืนท่ีจังหวัดอ่ืน ๆ หากแต่ในพ้ืนท่ีจังหวัดกาญจนบุรีน้ัน นับว่ากระแสการตอบรับยังอยู่ ใน “ระดับปานกลาง” เท่าน้ัน กล่าวคือ กระแสของคะแนนเสียงสนับสนุนจากประชาชนในการตัดสินใจว่า จะลงคะแนนให้หรือไม่น้ัน ยังคงมีลักษณะคลุมเครือ/ก�้ำกึ่งระหว่างการตัดสินใจว่าจะลงคะแนนเสียงให้หรือไม่ ในขณะเดยี วกนั กย็ งั ตอ้ งตดั สนิ ใจเลอื กวา่ จะยงั คงสนบั สนนุ ผสู้ มคั รทมี่ คี วามสมั พนั ธใ์ กลช้ ดิ และเคยลงคะแนนเสยี ง ให้ในการเลือกตง้ั ปี 2554 ดหี รอื ไม่ ทัง้ น้ีฐานคดิ มาจากการพจิ ารณาว่าเม่อื ตดั สินใจเลอื กนน้ั “อะไรคอื ตัวเลอื ก ที่ดีท่ีสุด ส�ำหรับพ้ืนท่ีชุมชนหมู่บ้านหรือท้องถิ่น” ซ่ึงวิธีคิดดังกล่าวน้ีท�ำให้ในท้ายท่ีสุดผู้ท่ีชนะการเลือกตั้ง ดว้ ยการไดค้ ะแนนเสยี งสนบั สนบั สนนุ มากทสี่ ดุ นน้ั จงึ เปน็ ผสู้ มคั รจาก “พรรคพลงั ประชารฐั ” และ “พรรคภมู ใิ จไทย” ในขณะที่ผสู้ มัครจากพรรคการเมืองอนื่ ๆ ไดค้ ะแนนเสียงไม่มากพอท่ีจะชนะการเลือกตงั้ โครงสรา้ งตระกลู การเมอื ง หรอื เครอื ขา่ ยทางการเมอื งในเขต พื้นที่จังหวัดกับการเปล่ียนแปลงสังกัดพรรคการเมือง ส�ำหรับประเด็นดังกล่าวนี้ รูปแบบความสัมพันธ์ของการเป็นตระกูลการเมืองน้ัน หากพิจารณาจาก การเป็นตระกูลการเมือง พบว่า กลุ่มตระกูลการเมืองของจังหวัดกาญจนบุรีท่ีส�ำคัญในปัจจุบัน ประกอบด้วย (1) กลมุ่ ตระกลู โพธพิ พิ ธิ (2) กลมุ่ ตระกลู รศั มฤี กษเ์ ศรษฐ์ (3) กลมุ่ ตระกลู โพธารากลู (4) กลมุ่ ตระกลู พมิ พพ์ สิ ฐิ ถาวร ในขณะที่นักการเมืองคนส�ำคัญท่ีมีช่ือเสียงแม้ว่าจะมีพ้ืนฐานในความเป็น “ตระกูลการเมือง” หรือ “ตระกูล นักการเมือง” เก่าแก่ของจังหวัดแต่ก็เป็นคนรุ่นใหม่ท่ียังคงต้องใช้เวลาในการพิสูจน์บทบาทและการยอมรับ จากประชาชนในพน้ื ที่ เชน่ ทายาทตระกลู สขุ ารมณ์ โดยวรดา สขุ ารมณ3์ 4 บตุ รสาวของนายแพทยเ์ ดชา สขุ ารมณ์ อดตี ส.ส. และรฐั มนตรฯี ของจงั หวดั ฯ นอกจากนยี้ งั มตี ระกลู “จนี าภกั ด”ิ์ ตระกลู “เดชกจิ สนุ ทร” นกั การเมอื ง ในตระกลู เหลา่ นี้ ลว้ นเตบิ โตและพฒั นาตนเองจากการเปน็ “นกั การเมอื งทอ้ งถน่ิ ของจงั หวดั ฯ” ในขณะทตี่ ระกลู “มนตรวี ตั ” มไิ ดก้ ลา่ วไดว้ า่ เปน็ ตระกลู การเมอื งไดม้ ากนกั เนอ่ื งจากการเปน็ นกั การเมอื งและความส�ำเรจ็ ทางการเมอื ง มลี กั ษณะเปน็ “ความสามารถ” เฉพาะตวั ของพลตรศี รชยั มนตรวี ตั มากกวา่ การเปน็ ตระกลู การเมอื งของจงั หวดั 34 ในการเลอื กตง้ั ปี 2554 ลงสมคั รฯ เขต 1 ภายใตส้ งั กดั พรรคชาตพิ ฒั นาเพอื่ แผน่ ดนิ โดยไดร้ บั คะแนนเสยี งเพยี งรอ้ ยละ 7.95 ของประชาชนผู้มาลงคะแนน ในขณะท่ีผู้ชนะการเลือกต้ังคือ พลเอกสมชาย วิษณุวงศ์ สังกัดพรรคเพื่อไทยท่ีได้คะแนนร้อยละ 43.59 และนายอัฏฐพล โพธิพพิ ธิ จากพรรคประชาธิปัตย์ ซ่งึ ได้คะแนนร้อยละ 43.37
93 ส�ำหรบั การเลอื กตงั้ 24 มนี าคม 2562 นนั้ ผลการเลอื กตง้ั แสดงใหเ้ หน็ ความส�ำคญั ในเครอื ขา่ ยระบบ อปุ ถมั ภท์ างการเมอื งซงึ่ เกดิ จากความสมั พนั ธท์ ใี่ กลช้ ดิ ระหวา่ งนกั การเมอื งระดบั ชาตใิ นพนื้ ทจ่ี งั หวดั กบั นกั การเมอื ง ระดับท้องถิ่น รวมถึงในระดับท้องที่ หรือที่เรียกว่า “ชุมชนหมู่บ้าน” อย่างกรณีพื้นที่เลือกต้ังเขต 4 นายธรรมวิชญ์ โพธิพิพิธ ลูกชายนายประชา โพธิพิพิธ หรือก�ำนันเซ๊ียะ ผู้สมัครพรรคพลังประชารัฐ ในอดีตน้ัน ก�ำนันหยุ่น ไพบูลย์ พิมพ์พิสิฐถาวร น้ันเคยชนะในเขตน้ีมาก่อน และเป็นท่ีรู้จักของชาวบ้านรวมถึงผู้น�ำท้อง ถ่ินและผู้น�ำชุมชน แต่การชนะเลือกตั้งคร้ังน้ีนายไพบูลย์ฯ มิได้ลงสมัครแต่อย่างใด การชนะการเลือกตั้งของ นายธรรมวิชญ์ฯ น้ันเป็นผลมาจากการคลุกคลีกับผู้น�ำชาวบ้าน และประชาชนมายาวนานท�ำให้ได้รับชัยชนะ ในการเลือกตั้ง โดยเฉพาะผลจากพรรคไทยรักษาชาติถูกยุบท�ำให้ขาดคู่แข่งที่มีศักยภาพสูง ที่คลุกคลีในพ้ืนท่ี มายาวนานเช่นเดียวกัน ในขณะเดียวกันช่ือเสียงของพรรคไทยรักษาชาติที่ถูกยุบน้ันมีเป็นที่ยอมรับและ เป็นท่ีรู้จักกันดีว่า เป็นตัวแทนของพรรค “เพ่ือไทย” ซ่ึงประชาชนรวมถึงผู้น�ำท้องถ่ินให้การยอมรับในผลงาน และพรอ้ มใหก้ ารสนบั สนุนจ�ำนวนมาก (ผูน้ �ำท้องถ่นิ ในพ้นื ทต่ี �ำบลห้วยกระเจา, สมั ภาษณ์ 2562) หากพจิ ารณาการเมอื งในเขตเลอื กตง้ั ท่ี 1 แสดงใหถ้ งึ ความส�ำเรจ็ ในการเขา้ สกู่ ารเมอื งและการรกั ษาฐานเสยี ง ไวไ้ ดอ้ ยา่ งเหนยี วแนน่ ของพลเอกสมชาย วษิ ณวุ งศ์ โดยเขา้ สกู่ ารเมอื งจากการสงั กดั พรรคไทยรกั ไทยในปี 2548 และย้ายมาสังกัดพรรคพลังประชาชนภายหลังพรรไทยรักไทยถูกค�ำส่ังศาลตัดสินให้ยุบพรรคฯ ความส�ำเร็จ ที่ต่อเนื่องนับจากปี 2548 ส่งผลต่อฐานะเสียงสนับสนุนของคนในพื้นท่ีเลือกตั้ง ในขณะที่คู่แข่งทางการเมือง ท่ีส�ำคัญคือ ตระกูลโพธิพิพิธ ยังคงไม่สามารถชนะการเลือกตั้งได้ กล่าวคือ ในการเลือกต้ังปี 2544 นายแพทย์เดชา สุขารมณ์ พรรคไทยรักไทยชนะได้อันดับ 1 ในขณะท่ีสุเมธ โพธิพิพิธ ได้อันดับสอง (คะแนน 27,922 และ 21,852 ตามล�ำดับ) และในการเลือกต้ังปี 2544 พลเอกสมชาย วิษณุวงศ์ ได้ลงสมัคร ส.ส. ในสงั กดั พรรคไทยรกั ไทยครง้ั แรกแทนนายแพทยเ์ ดชา สขุ ารมณ์ พลเอกสมชายฯ ชนะสเุ มธ เชน่ เดมิ ดว้ ยคะแนน 36, 509 และ 22,271 ตามล�ำดับ) อย่างไรก็ตามตระกูลโพธิพิพิธก็สามารถประสบความส�ำเร็จทางการเมือง ไดใ้ นการเลอื กตง้ั หลงั การท�ำรฐั บาลภายใตก้ ารน�ำของพรรคไทยรกั ไทย และการเกดิ ขน้ึ ของรฐั ธรรมนญู ปี 2550 ในการเลือกตั้ง 23 ธันวาคม 2550 ซ่ึงได้มีการเปล่ียนแปลงระบบการเลือกตั้งเป็นแบบรวมเขต หรือเขตเดียว มี ส.ส. หลายคน โดยในจังหวัดกาญจนบุรี เขตเลือกต้ังท่ี 1 มีจ�ำนวน ส.ส. ได้ 3 คน ส�ำหรับผลการเลือกต้ัง ผ้ไู ด้รับเลือกเปน็ ส.ส. ประกอบดว้ ย พลโทมะ โพธ์งิ าม และพลเอกสมชาย วิษณุวงศ์ จากพรรคพลังประชาชน และนายอฏั ฐพล โพธพิ พิ ธิ พรรคประชาธปิ ตั ย์ (คะแนน 79,212; 74,937 และ 69,511 ตามล�ำดบั ) โดยนายแพทย์ เดชา สขุ ารมณ์ จากพรรคพลงั ประชาชนไดค้ ะแนนเปน็ ล�ำดบั ท่ี 4 และนายไพบลู ย์ พมิ พพ์ สิ ฐิ ถาวร พรรคชาตไิ ทย อยใู่ นล�ำดบั 5 (คะแนน 58.765 และ 58,340 ตามล�ำดบั ) ดูตารางท่ี 4.1 ประกอบ
94 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ตาราง 4.1 รายชือ่ ตระกูลการเมือง นักการเมอื งและพรรคการเมืองทีส่ ังกัดในการลงสมัครรบั เลอื กตง้ั ส.ส. จังหวัดกาญจนบุรี รายชอ่ื ปี 2544/ ปี 2548/35 ปี 2550/ ปี 2554/ ปี 2562/ สังกดั พรรค สังกดั พรรค สังกัดพรรค36 สงั กดั พรรค สังกดั พรรค เดชา สขุ ารมณ์ ไทยรักไทย* - ประชาธปิ ตั ย์ - - เขต 137 เขต 1 วรสุดา สุขารมณ์ - - - ชาตพิ ัฒนาเพ่อื ไทยรักษาชาติ แผ่นดิน เขต 138 เขต 1 ประชา โพธพิ พิ ิธ ประชาธิปัตย์ ประชาธิปัตย์ ประชาธิปัตย์ ประชาธิปัตย์ ไม่ลงสมคั รฯ เขต 5*39 เขต 5 เขต 2 เขต 2* สเุ มธ โพธพิ พิ ิธ ประชาธิปตั ย์ ประชาธิปตั ย์ - - - เขต 1 เขต 1 อฏั ฐพล โพธพิ พิ ิธ - - ประชาธิปตั ย์ ประชาธิปัตย์ พลังประชารฐั เขต 1* เขต 1 เขต 5* ธรรมวชิ ญ์ โพธิพพิ ิธ พลังประชารฐั เขต 4* พลเอกสมชาย - ไทยรกั ไทย เขต พลงั ประชาชน เพื่อไทย เขต 1* พลังประชารัฐ วษิ ณวุ งศ์40 1* เขต 141 * เขต 1* สันทดั จีนาภักด์ิ ไทยรกั ไทย*เขต ไทยรกั ไทย*เขต พลังประชาชน ภูมใิ จไทย เขต 2 2 เขต 2* 2 ไพบูลย์ ประชาธปิ ัตย์ ไทยรักไทย เขต เพอ่ื ไทย เขต 2 ไมล่ งสมคั รฯ พมิ พิสิฐถาวร เขต 4* 4* พลตรีศรชัย ไทยรกั ไทย เขต เพอ่ื ไทย เขต 2 มนตรีวัต 5*42 ฉตั รพนั ธ์ ชาตไิ ทย เขต 2 ประชาธิปัตย์ ประชาธิปัตย์ ธนะกิจเดชสนุ ทร เขต 2* เขต 2 ปารเมศ โพธารากลุ ไทยรกั ไทย ประชาธปิ ัตย์ ประชาธปิ ัตย์ ประชาธิปัตย์ ประชาธิปัตย์ เขต 3 เขต 3 เขต 2* เขต 3 เขต 3 สุรพงษ์ ปิยะโชติ เพื่อไทย เขต 3* อาศชุ ิน เปา้ อารีย์ ความหวงั ใหม่ - - - ประชาธปิ ตั ย์ เขต 1 เขต 1
95 รายชอื่ ปี 2544/ ปี 2548/35 ปี 2550/ ปี 2554/ ปี 2562/ สังกดั พรรค สงั กัดพรรค สงั กดั พรรค36 สงั กดั พรรค สงั กัดพรรค ไทยรักไทย เขต เรวตั สิรนิ ุกูล ประชาธปิ ตั ย์ 3*43 พลังประชารัฐ เขต 3* เขต 2* ภมู ใิ จไทย เขต สมเกยี รติ วอนเพยี ร 3* ยศวฒั น์ ไพศาลสิน หมายเหต:ุ * หมายถงึ ชนะการเลอื กต้งั ที่มา: ชงคชาญ สุวรรณมณี และอริย์ธัช แก้วเกาะสะบ้า, รายชื่อสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2475-2548, (กรุงเทพฯ: ส�ำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร), 2548, หน้า 147 และณัฐพงศ์ บุญเหลือและสุวิชา วรวเิ ชยี รวงษ์, นักการเมืองถ่นิ จงั หวดั กาญจนบุร,ี (กรงุ เทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า), 2559, หนา้ 159-167. จากตาราง 4.1 ส�ำหรบั วรสดุ า สขุ ารมณน์ นั้ เขา้ สสู่ นามการเมอื งแมจ้ ะอยใู่ นฐานะทายาททางการเมอื ง ของนายแพทย์เดชา สุขารมณ์ หากแต่เส้นทางการเมืองภายใต้การสังกัดพรรคการเมืองก็มิได้เป็นในแบบบิดา หากแต่เข้าสู่สนามการเมืองภายใต้การสังกัดพรรคชาติพัฒนาเพื่อแผ่นดิน ซ่ึงก็ไม่ประสบความส�ำเร็จ ก่อนที่ จะย้ายมาสังกัดพรรคไทยรักษาชาติ ซึ่งเป็นท่ีทราบกันดีว่าเป็นเสมือนสาขาของพรรคเพ่ือไทย แต่ก็ยุติบทบาท การเป็นผู้สมัคร ส.ส. ก่อนวันลงคะแนนเสียงเลือกตั้งด้วยผลของค�ำสั่งศาลรัฐธรรมธรรมให้ยุบพรรคฯ 35 เลือกตัง้ ใหม่ 20 กุมภาพนั ธ์ 2548 36 รัฐธรรมนูญปี 2550 บัญญตั ใิ ห้ใช้ระบบการเลอื กตั้งแบบรวมเขต โดยจงั หวดั กาญจนบรุ ี แบง่ ออกเป็น 2 เขต เขตเลือกต้งั ท่ี 1 มีจ�ำ นวน ส.ส. 3 คน ขณะท่ีเขตเลอื กต้งั ท่ี 2 มีจำ�นวน ส.ส. 2 คน 37 การเลือกตงั้ ปี 2544 นายแพทย์เดชาฯ ชนะเลอื กตั้งด้วยคะแนน 27,972 ตามมาด้วย สเุ มธ โพธพิ พิ ิธ และสุชนิ เป้าอารีย์ ได้ 21,852 และ 5,088 คะแนนตามล�ำ ดบั 38 พรรคชาตพิ ฒั นาเพอ่ื แผน่ ดนิ เปน็ พรรคทตี่ งั้ ขนึ้ ใหมโ่ ดยเปน็ พรรค “ชาตพิ ฒั นา” ซง่ึ ตง้ั โดยการน�ำ ของพลเอกชาตชิ าย ชณุ หวณั 39 ลาออก 22 กรกฎาคม 2547 40 ชนะการเลือกตั้งในปี 2548, 2550, 2554 (คะแนน 36,509, 74,937, และ 33,501 ตามลำ�ดับ) และชนะการเลือกต้ัง 24 มีนาคม 2562 41 รัฐธรรมนูญ ปี 2550 และกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้งกำ�หนดให้ใช้ระบบการเลือกตั้งแบบรวมเขต โดยเขตเลือกต้ังท่ี 1 มจี �ำ นวน ส.ส. 2 คน 42 ชนะการเลอื กต้งั ซอ่ มแทนประชา โพธิพพิ ิธ จากพรรคประชาธิปตั ย์ ในการเลอื กตง้ั 30 มถิ นุ ายน 2544 43 ชนะการเลอื กตัง้ ใหมใ่ นการเลือกตั้ง 20 กมุ ภาพนั ธ ์ 2548
96 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี กรณีดังกล่าวจึงไม่สามารถประเมินได้ว่า ถึงสุดแล้ววรสุดา สุขารมณ์จะประสบความส�ำเร็จทางการเมือง มากนอ้ ยเพยี งใด ในขณะทพ่ี ลโทมะ โพธง์ิ ามนน้ั แมว้ า่ จะเคยลงสมคั รและไดร้ บั เลอื กตง้ั เปน็ ส.ส. เขตเลอื กตง้ั ท่ี 1 ของจังหวัดกาญจนบุรีฯ หากแต่ในการเลือกตั้งครั้งต่อมาก็มิได้ลงสมัครรับเลือกในระบบเขตอีกเลย สิ่งท ่ี น่าสนใจกค็ ือ หากพิจารณาจากผลการเลือกตงั้ และคะแนนเสียงท่ผี ู้สมัคร ส.ส. ได้รบั นับจากปี 2544 เป็นต้นมา จะพบว่าปัจจัยด้านการสังกัดพรรคการเมืองน้ันมีผลต่อการเลือกต้ังเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะคะแนนเสียง ที่สนบั สนุนพรรคไทยรักไทยและพรรคที่เกดิ จากการเปลีย่ นแปลงชอ่ื พรรค นนั่ หมายความว่าประชาชนในพน้ื ที่ เลือกตั้งเขต 1 นั้นให้ความส�ำคัญกับการพิจารณา “พรรคการเมือง” เป็นล�ำดับแรก ๆ ในการลงคะแนนเสียง ล�ำดบั ถดั มาจงึ เปน็ การเลอื ก “ตวั บคุ คล” ซงึ่ ในนยั ยะดงั กลา่ ว ตวั บคุ คลทเ่ี ปน็ ผลู้ งสมคั รรบั ตงั้ ตง้ั เปน็ ผทู้ ม่ี บี ทบาท ส�ำคัญในกจิ กรรมต่าง ๆ จนเป็นที่รจู้ กั และค้นุ เคยในชื่อเสียงในหมปู่ ระชาชน ส�ำหรับตระกูลการเมืองท่ีเคยประสบความส�ำเร็จในการเลือกต้ังท่ีส�ำคัญในอดีต แต่ปัจจุบัน ไม่ประสบความส�ำเร็จทางการเมือง อาทิ ตระกูล “เป้าอารีย์” นั้น เคยชนะการเลือกต้ังในปี 2522 (นายชวิน เป้าอารีย์ เขต 3) ในสังกัดพรรคกิจสังคม และการเลือกต้ังปี 2531 (นายชวิน เป้าอารีย์ เขต 4) ภายใต้สังกัดพรรคประชาธิปัตย์ ซ่ึงเป็นช่วงสุดท้ายท่ีประสบความส�ำเร็จ หลังจากน้ันก็ไม่ประสบความส�ำเร็จ ในการเลอื กตง้ั อกี เลย เชน่ เดยี วกบั ตระกลู การเมอื งอยา่ ง “สขุ ารมณ”์ โดยการน�ำของนายแพทยเ์ ดชา สขุ ารมณ์ ซง่ึ ประสบความส�ำเรจ็ ดว้ ยการไดร้ บั เลอื กเปน็ ส.ส. (1) การเลอื กตง้ั 23 มนี าคม 2535 ภายใตส้ งั กดั พรรคชาตไิ ทย (2) การเลอื กตง้ั 13 กนั ยายน 2535 (3) 2 กรกฎาคม 2538 (4) การเลอื กตงั้ 17 พฤศจกิ ายน 2539 หลงั จากนนั้ ไดล้ าออกจากสมาชกิ พรรคชาตไิ ทย 1 สงิ หาคม 2543 โดยยา้ ยไป (5) สงั กดั พรรคไทยรกั ไทย ลงสมคั รรบั เลอื กตงั้ เขตท่ี 1 ชนะและด�ำรงต�ำแหนง่ ส.ส. สมยั ที่ 5 ในการเลอื กตง้ั เดอื นมกราคม 2544 (เลอื กตงั้ ใหม่ 29 มกราคม 2544) (ชงคชาญ สุวรรณมณี และอริยธ์ ัช แก้วเกาะสะบา้ , 2548, หน้า 146-147) อย่างไรก็ตาม นบั จากชนะเลือกต้ัง เป็น ส.ส. ในปี 2544 และได้ย้ายพรรคไปสังกัดพรรคประชาธิปัตย์ก็พ่ายแพ้ในการเลือกตั้งปี 2550 ขณะท ี่ วรสดุ า สขุ ารมณ์ ลกู สาวไดเ้ ขา้ สสู่ นามการเมอื งดว้ ยการลงสมคั ร ส.ส. เขต 1 ในการเลอื กตง้ั ปี 2554 ซง่ึ เปน็ พนื้ ท่ี ทบี่ ิดามฐี านเสียงสนบั สนนุ จ�ำนวนไม่นอ้ ย หากแต่การลงสมคั รในนามพรรคชาตพิ ัฒนาเพื่อแผน่ ดินก็ไม่สามารถ ชนะการเลือกต้งั ได้ (ณัฐพงศ์ บุญเหลอื และสวุ ิชา วรวิเชยี รวงษ์, 2559) ส�ำหรบั ตระกลู การเมอื งส�ำคญั ส�ำคญั ๆ เชน่ “จนี าภกั ด”ิ์ โดยสนั ทดั จนี าภกั ดิ์ นน้ั ไดร้ บั การเลอื กตงั้ เปน็ ส.ส. 5 สมัย ประกอบด้วย (1) การเลือกตงั้ 1/2535 (22 มนี าคม 2535) และ (2) 2/2535 (13 กนั ยายน 2535) ภายใต้สังกัดพรรคชาติไทย และหลังการย้ายมาสังกัดพรรคไทยรักไทยใน (3) การเลือกต้ัง 6 มกราคม 2544 (4) การเลือกตั้ง 6 กุมภาพันธ์ 2548 และ (5) การเลือกตั้ง 23 ธันวาคม 2550 สังกัดพรรคพลังประชาชน (ชงคชาญ สุวรรณมณี และอรยิ ธ์ ชั แก้วเกาะสะบา้ , 2548, หนา้ 146-147) ดูตาราง 4.1 และ 4.2 ประกอบ
97 ตาราง 4.2 ตระกลู การเมืองในการเมอื งจังหวดั กาญจนบุรี นามสกุล/ ปี 2544/ ปี 2548/ ปี 2550/ ปี 2554/ ปี 2562/ ตระกูล สงั กดั พรรค สังกัดพรรค สังกัดพรรค44,45 สังกัดพรรค สงั กัดพรรค วษิ ณุวงศ์ ไทยรกั ไทย พลังประชาชน เพอ่ื ไทย พลังประชารฐั โพธพิ พิ ธิ ประชาธปิ ัตย์ เขต 1* เขต 1* เขต 1* เขต 1* เขต 5* เขต 1 ประชาธิปตั ย์ พิมพพ์ ิสฐิ ถาวร เขต 1 เขต 2 ประชาธิปตั ย์ ประชาธิปัตย์ พลังประชารัฐ สขุ ารมณ์ ประชาธปิ ตั ย์ เขต 5 เขต1* เขต 2 เขต 2* เขต 5* จีนาภกั ดิ์ เขต 4* ไทยรักไทย เดชกิจสุนทร ไทยรักไทย เขต 4* ชาตไิ ทย เพ่อื ไทย ไม่ลงสมัครฯ เขต 1* ไมล่ งเลือกตง้ั เขต 4 เขต 2 ไทยรกั ไทย* ระบบเขต ประชาธปิ ตั ย์ ชาตพิ ัฒนาฯ ไทยรักษาชาติ เขต 2 ไทยรักไทย* เขต 1 เขต 1 เขต 1 เขต 2 พลงั ประชาชน ภูมใิ จไทย ภูมิใจไทย เขต 2* เขต 2 เขต 2 โพธารากุล ไทยรกั ไทย ประชาธปิ ัตย์ เขต 3 เขต 3 ชาตไิ ทย ประชาธปิ ัตย์ ประชาธปิ ตั ย์ เขต 2 เขต 2* เขต 2 ประชาธิปตั ย์ ประชาธิปัตย์ ประชาธิปตั ย์ เขต 2* เขต 3 เขต 3 พลังประชาชน ประชาธปิ ัตย์ โพธิ์งาม ไทยรักไทย เขต 1* เขต 4 เขต 5* ภมู ใิ จไทย เขต 3* มาไพศาลสนิ ความหวังใหม่ เขต 2 หมายเหต:ุ * หมายถงึ ชนะการเลอื กตัง้ 44 รัฐธรรมนูญปี 2550 บัญญัติให้ใช้ระบบการเลือกตั้งแบบรวมเขต โดยจังหวัดกาญจนบุรี แบ่งออกเป็น 2 เขต เขตเลือกตั้ง ที่ 1 มจี ำ�นวน ส.ส. 3 คน ขณะท่เี ขตเลอื กตง้ั ที่ 2 มจี ำ�นวน ส.ส. 2 คน 45 รัฐธรรมนูญปี 2550 บัญญัติให้ใช้ระบบการเลือกตั้งแบบรวมเขต โดยจังหวัดกาญจนบุรี แบ่งออกเป็น 2 เขต เขตเลือกตั้ง ที่ 1 มีจำ�นวน ส.ส. 3 คน ขณะท่ีเขตเลือกตั้งท่ี 2 มจี �ำ นวน ส.ส. 2 คน
98 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกต้ัง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ในการเลือกต้ังปี 2554 ภายใต้รัฐธรรมนูญปี 2550 การเลือกต้ังใช้ระบบรวมเขตหรือเขตใหญ่ โดยในเขตเลือกตั้งที่ 2 มีจ�ำนวน ส.ส. ได้เพียงสองคน ส�ำหรับตระกูลจีนาภักด์ิ ลงสมัครรับเลือกต้ังภายใต ้ พรรคพลังประชาชนในเขต 2 จ�ำนวน 2 คน ประกอบด้วย สันทัด จีนาภักด์ิ ซ่ึงได้รับเลือกต้ังเป็น ส.ส. กับนายสาทิตย์ จีนาภักด์ิ ซ่ึงมีคะแนนอยู่ในล�ำดับ 4 ท�ำให้ไม่ได้ด�ำรงต�ำแหน่ง ส.ส. โดยมีปารเมศ โพธากุล หรือก�ำนันบอย พรรคประชาธิปัตย์ ได้คะแนนมากท่ีสุด ตามมาด้วยสันทัด จีนาภักด์ิ และประชา โพธิพิพิธ และสาทิตย์ จีนาภักดิ์ (คะแนน 74,452; 58,195; 53,408 และ 41,737 ตามล�ำดับ; ณัฐพงศ์ บุญเหลือ และ สุวชิ า, 2559, หนา้ 163) ดูตาราง 4.2 ประกอบ ความสมั พนั ธด์ า้ นเครอื ขา่ ยและตระกลู การเมอื งของผสู้ มคั ร ส.ส. จงั หวดั กาญจนบรุ ี ในการเลอื กตงั้ 24 มนี าคม 2562 ในการสง่ ตวั แทนของพรรคเพอื่ ลงสมคั ร ส.ส. จงั หวดั กาญจนบรุ ขี องแตล่ ะพรรคการเมอื งนนั้ พรรคการเมอื ง ขนาดใหญ่ล้วนแล้วแต่มีฐานเสียงสนับสนุนจ�ำนวนมาก โดยเฉพาะพรรคประชาธิปัตย์ พรรคภูมิใจไทย พรรค ไทยรกั ษาชาติ และพรรคพลงั ประชารฐั เพอื่ เปา้ หมายทวี่ างไวค้ อื การไดช้ ยั ชนะในการเลอื กตงั้ พรรคแตล่ ะพรรค ตา่ งมงุ่ แสวงหานกั การเมอื งในพนื้ ทท่ี ปี่ ระสบความส�ำเรจ็ ทางการเมอื งมากอ่ นแลว้ ทงั้ ในระดบั ชาตแิ ละระดบั ทอ้ งถนิ่ ตาราง 4.3 ตระกลู การเมืองระดับท้องถิ่นและระดบั ชาตใิ นการลงสมัครรบั เลอื กต้ัง 24 มนี าคม 2562 พรรคการเมือง ตระกูลการเมอื ง ผรู้ ับผดิ ชอบพื้นที่ ภูมใิ จไทย เขต 1 ธรี ะชยั ชตุ มิ นั ต์ /บก๊ิ จอ๊ ต อดตี รองนายกเทศมนตรเี ทศบาลเมอื ง กิ ติ วั ฒ น ์ พ ง ศ ์ กาญจนบุรี อดตี ประธานหอการค้าจังหวดั ฯ ปฏิมาพรหม หรือ เขต 2 สาทิตย์ จีนาภักด์ิ (เขต 2) อดีตผู้สมัคร ส.ส. บุตรชายสันทัด เสี่ยแกละ อดีต จนี าภักด์ิ อดตี ส.ส. เขต 2 พรรคภมู ิใจไทย เลขานุการนายก เขต 3 ยศวัฒน์ มาไพศาลสนิ /สจ. ก๊กุ นายก อบต.ดอนชะเอม (เขต อบจ. กาญจนบรุ ี ท่ี 3) บุตรชายวิฑิต มาไพศาลสิน (นายอ�ำเภอกู้ อดีตนายอ�ำเภอหนอง ปรึกษานายบุญลือ ปรือ /อดีตผู้สมัคร ส.ส. เขต 5 พรรคเพื่อไทย ประเสรฐิ โสภา อดตี เขต 4 อนุเทพ ตระกูลอ่ิมน้อย ประธานสภาเทศบาลเลาขวัญ สาม ี ร ม ช . ก ร ะ ท ร ว ง นางจรวยพรฯ หรือ สจ. อ้อ ส.อบจ. อ�ำเภอเลาขวัญ ศึกษาธิการ รอง หัวหน้าพรรคภูมิใจ เขต 5 อานนท์ ถนอมวงษ์ /สจ.ตนู ส.อบจ.ทองผาภมู ิ 3 สมยั บตุ รชายจริ ชยั ไทย ถนอมวงษ์ นายกเทศมนตรเี ทศบาลต�ำบลทา่ ขนนุ อ�ำเภอทองผาภูมิ
99 ที่มา: “เส่ียแกละ เผยภูมิใจไทยวางตัวผู้สมัคร ส.ส.กาญจน์ แล้ว 4 เขต” ใน มติชนสุดสัปดาห์ออนไลน์ (19 พฤศจิกายน 2561), จาก https://www.matichonweekly.com/hot-news/article_149028 และ “ภท. เปดิ ตวั วา่ ทผี่ สู้ มคั ร ส.ส. ครบ 5 เขตเมอื งกาญจน์ กลางงานเลยี้ งขน้ึ บา้ นใหม่ สจ.ตนู -นา้ แอด๊ รว่ มแจม” ใน มตชิ นออนไลน์ (28 พฤศจิกายน 2561), จาก https://www.matichon.co.th/region/news_1248236 ส�ำหรบั พรรคประชาธปิ ตั ย์ ซงึ่ เปน็ พรรคทไี่ ดร้ บั การสนบั สนนุ จากประชาชนมานาน มฐี านเสยี งส�ำคญั ใน หลายพนื้ ทค่ี รอบคลมุ ทงั้ จงั หวดั ในการเลอื กตง้ั 24 มนี าคม 2562 นนั้ การก�ำกบั ดแู ลพนื้ ทอ่ี ยใู่ นความรบั ผดิ ชอบ ของตระกูลรัศมีฤกษ์เศรษฐ โดยการน�ำของศรีสมร รัศมีฤกษ์เศรษฐ อดีต ส.ส. เขต 5 และแกนน�ำพรรคฯ ภรรยาของรังสรรค์ รัศมีฤกษ์เศรษฐ บุตรชายของ “เสี่ยฮุก” อดีตพ่อค้าไม้คนดังของจังหวัดท่ีเสียชีวิตไปแล้ว อ�ำนาจ บารมี ช่ือเสียงและความคุ้นเคยกับผู้น�ำท้องถ่ิน หัวหน้าส่วนราชการ รวมถึงประชาชนท่ัวไปจึงมีมาก และกวา้ งขวาง นอกจากนแ้ี ลว้ ภมู หิ ลงั และประวตั สิ ว่ นตวั ของผสู้ มคั รนามพรรคลว้ นแลว้ แตเ่ ปน็ บคุ คลทป่ี ระสบ ความส�ำเร็จในอาชพี รวมถงึ การเปน็ นกั การเมอื งทเี่ คยประสบความส�ำเรจ็ มาแล้วในพ้ืนทเี่ ลอื กตงั้ ดงั ตาราง 4.4 ตาราง 4.3.1 ตระกลู การเมอื งระดบั ทอ้ งถิน่ และระดับชาติในการเลือกต้ัง 24 มนี าคม 2562 พรรคการเมอื ง ตระกลู การเมือง ผรู้ บั ผดิ ชอบพื้นที่ พลงั ประชารัฐ เขต 1 พลเอกสมชาย วิษณวุ งษ์ อดตี ส.ส.เพอ่ื ไทยหลายสมยั สนธริ ตั น์ สนธจิ ริ วงศ์ เขต 2 สมเกียรติ วอนเพียร นายกเทศมนตรีส�ำรอง คนใกล้ชิดสนธิรัตน ์ เลขาธกิ ารพรรค สนธจิ รวงศ์ (รมว.พาณิชย์ และเลขาพรรคฯ เขต 3 พลต�ำรวจตรกี มลสันติ กลั่นบศุ ย์ อดีตผ้บู งั คบั การต�ำรวจภูธรจงั หวดั ฯ และเจ้าของคา่ ยมวย ก.กลน่ั บศุ ย์ เขต 4 ธรรมวิชญ์ โพธิพิพิธ หรือผู้ใหญ่แหลม ลูกชายประชา โพธิพิพิธ / ก�ำนันเซีย๊ ะ เขต 5 อัฏฐพล โพธพิ พิ ธิ ยา้ ยมาจากเขต 1 บตุ รชายประชา โพธพิ ิพธิ ประชาธปิ ัตย์ เขต 1 อาศุชนิ เป้าอารยี ์ อดตี ผู้สมัคร ส.ส.ปี 2544 พรรคความหวงั ใหม่ ศรีสมร รัสมีฤกษ์ เศรษฐ ผู้สมัคร ส.ส. เขต 2 ฉัตรพนั ธ์ เดชกจิ สนุ ทร อดตี ส.ส. ปี 2554 เขต 3 ปารเมศ โพธารากลุ อดตี ส.ส.ฯ เจา้ ของพนื้ ทแี่ ตพ่ า่ ยแพใ้ นการเลอื กตงั้ ปาร์ต้ีลิสต์ ภรรยา นายรงั สรรคฯ์ นายก คร้งั ปี 2554 อบจ. เขต 4 พลโทท�ำนุ โพธงิ์ าม เขต 5 นพ.สุรพงษ์ ตันธนศรกี ลุ อดีต สว.กาญจนบรุ ี ที่มา: “ศึกวัดบารมี สนามเลือกตั้งกาญจน์’ 62” ใน โพสต์ทูเดย์ออนไลน์ (7 ธันาคม 2561), จาก https:// www.posttoday.com/politic/report/573123
100 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดกาญจนบุรี ส�ำหรับพรรคพลังประชารัฐ หรือพรรคของรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทรโอชา น้ัน ด้วยบทบาท และอ�ำนาจทางการเมืองของพรรคพลังประชารัฐ ท�ำให้สามารถสร้างกระแสการตอบรับจากประชาชนในพ้ืนท่ี ครอบคลุมท้ังจังหวัด ผู้สมัครจ�ำนวน 3 คนเป็นเจ้าของพื้นท่ีเดิมในการเลือกตั้งปี 2554 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง พลเอกสมชาย วษิ ณวุ งษ์ ทเี่ ปน็ ชนะการเลอื กตง้ั ส.ส. เขต 1 นบั จากปี 2548 เปน็ ตน้ มา ภายใตพ้ รรคไทยรกั ไทย พรรคพลงั ประชาชน และพรรคเพอ่ื ไทย แตใ่ นการเลอื กตง้ั ปี 2562 ไดย้ า้ ยมาอยกู่ บั พรรคพลงั ประชารฐั ในขณะท ี่ เขต 4 และ เขต 5 เปน็ ผสู้ มคั รจากตระกลู โพธพิ พิ ธิ ซงึ่ เปน็ ตระกลู การเมอื งทนี่ บั วา่ มบี ารมแี ละอทิ ธพิ ลทางการเมอื ง ในพนื้ ทม่ี ากทส่ี ดุ ของจงั หวดั ในปจั จบุ นั นอกจากนแ้ี ลว้ ยงั มอี ดตี นายต�ำรวจผบู้ งั คบั การต�ำรวจจงั หวดั เจา้ ของคา่ ยมวย ชื่อดังและนายกสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนวิสุทธรังษี โรงเรียนประจ�ำจังหวัด คือ พลต�ำรวจตรีกมล กลั่นบุศย์ เป็นผู้สมคั ร ฯ เขต 3 และในเขต 2 สมเกยี รติ วอนเพียร นายกเทศมนตรีเทศบาลต�ำบลส�ำรอง ทม่ี ีสายสัมพนั ธ ์ ใกล้ชิดกับสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ รัฐบาลพลเอกประยุทธ์ฯ และเลขาธิการ พรรคพลงั ประชารฐั (โพสตท์ เู ดยอ์ อนไลน,์ 2561: ผนู้ �ำทอ้ งถน่ิ และผบู้ รหิ ารองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ แหง่ หนง่ึ ในจังหวดั กาญจนบรุ ,ี สมั ภาษณ์ 2562) ดูตาราง 4.4 ประกอบ ส�ำหรบั พรรคไทยรกั ษาชาติ (ทษช.) ภมู หิ ลงั ทางการเมอื งของผสู้ มคั ร ส.ส. กม็ ไิ ดน้ อ้ ยกวา่ พรรคการเมอื ง ใหญ่อนื่ ๆ กล่าวคือ มที ้งั ทายาทอดีตนักการเมอื งทม่ี ฐี านเสยี งสนับสนนุ ขนาดใหญ่ของจังหวดั และนกั การเมือง ท้องถ่ิน ซ่ึงล้วนแล้วแต่เป็นเครือข่ายทางการเมืองเบื้องหลังที่ส�ำคัญ ได้แก่ เขต 1 วรสุดา สุขารมณ์ บุตรสาว นายแพทย์เดชา สุขารมณ์ อดีต ส.ส.กาญจนบุรี พรรคไทยรักไทย ท้ังน้ีวรสุดาฯ น้ันเป็นที่รู้จักกันดีในกลุ่ม นักธุรกิจรุ่นใหม่ของจังหวัดฯ นอกจากนี้ยังมีฐานเสียงทางการเมืองจากการเคยลงสมัครรับเลือกตั้งในปี 2554 สงั กดั พรรคชาตไิ ทยพฒั นาเพอ่ื แผน่ ดนิ และรวมถงึ การเปน็ ผชู้ ว่ ยของบดิ าเมอ่ื ครง้ั เปน็ ส.ส. ของจงั หวดั กาญจนบรุ ี ส�ำหรบั เขต 2 มนรตั น์ สารภาพ ภรรยาพลโทมะ โพธงิ์ าม หรอื เสธ.มะ เดมิ ทนี นั้ พน้ื ทดี่ งั กลา่ วนี้ พลตรศี รชยั มนตรวี ตั เป็นอดีต ส.ส. ท่ีผูกพันกับพื้นท่ีและชาวบ้านมานาน หากแต่ในการเลือกตั้งปี 2554 พ่ายแพ้ให้กับผู้สมัคร ของพรรคประชาธิปัตย์ และในช่วงเริ่มต้นการประกาศการเลือกตั้งของคณะกรรมการการเลือกตั้งในปี 2561 ยังคงไม่มีความชัดเจนว่าจะลงเลือกต้ังหรือไม่ และมีกระแสข่าวว่า บุญชู วิวัฒนาทร นักธุรกิจเจ้าของ คาสเซลิ มอมล์ อ�ำเภอท่าม่วง จะมาลงสมัคร ส.ส.ในเขตดงั กล่าวนี้ เขต 3 ชเู กยี รติ อาจปกั ษา อดีตสมาชกิ สภาองค์การบริหารสว่ นจังหวัด อ�ำเภอพนมทวน เขตเลือกตง้ั ที่ 2 เป็นนักการเมืองท้องถิ่นที่มีฐานเสียงหนาแน่นเช่นเดียวกับผู้สมัครคนอื่น ๆ และเคยลงสมัคร ส.ส. ในการเลอื กตง้ั ปี 2554 สงั กดั เพอ่ื ไทย เขต 4 สนั ตชิ ยั จรี ะพฒั น์ เปน็ ทนายคนใกลต้ วั ของไพบลู ย์ พมิ พพิ์ สิ ฐิ ถาวร หรือก�ำนันหยุ่น ซึ่งรายหลังนี้เปลี่ยนเส้นการเมืองด้วยมุ่งเป้าหมายไปที่การลงสนามการเลือกตั้งนายกองค์การ บริหารสว่ นจังหวดั ฯ (นายก อบจ.) ดังนน้ั พื้นทเ่ี ขต 4 จึงยังคงใหค้ วามไวว้ างใจไพบูลยฯ์ เป็นคนดูแลรับผิดชอบ ส�ำหรับเขต 5 พนม โพธแ์ิ ก้ว หรือ สจ.ไก่ มีฐานเสียงส�ำคัญในพนื้ ท่อี �ำเภอไทรโยค (ดูตาราง 4.5 ประกอบ)
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
