นวัตกรรมจากวิจัย (การจับใจความสำคัญ) รวมไฟล์ทั้ง 5 เล่ม

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ แบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง การอ่านจับใจความสาคญั จากบทความ คาชี้แจง : แบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอา่ นจบั ใจความสาคญั จากบทความ จานวน ๑๓ ขอ้ เป็นขอ้ สอบแบบปรนยั ๔ ตวั เลือก คาสั่ง : ใหน้ กั เรียนเลือกขอ้ ที่ถูกท่ีสุดเพยี งขอ้ เดียว และทาเคร่ืองหมาย ลงในกระดาษคาตอบ ๑. บทความ หมายถึง ก. เรื่องที่แสดงความคิดเห็นที่แตกตา่ งหลากหลายมุมมองเพ่ือกระตุน้ ใหผ้ ูอ้ ่านตดั สินใจ ข. เร่ืองท่ีแสดงมุมมองหรือความคิดเห็นสิ่งใดสิ่งหน่ึง ค. เร่ืองที่สะทอ้ นภาพความเป็นจริงของสังคมโดยไมม่ ีขอ้ คิดเห็นของผูเ้ ขียน ง. เร่ืองที่ใหส้ าระ ขอ้ เทจ็ จริง ความรู้ เสนอความคิดเห็น มีเน้ือหาไม่ยาวมากนกั ๒. เม่ือแบง่ เน้ือหาบทความจะแบง่ ไดเ้ ป็นกี่ประเภท ก. ๑๑ ประเภท ข. ๑๐ ประเภท ค. ๑๓ ประเภท ง. ๑๒ ประเภท ๓. หากตอ้ งการเขียนเรื่อง “เคลด็ ลบั การครองชีวติ คู่” ควรเลือกการเขียนบทความรูปแบบใด ก. บทความก่ึงชีวประวตั ิ ข. บทความทางวชิ าการ ค. บทความใหค้ วามรู้ทว่ั ไป ง. บทความวเิ คราะห์ ๒๙

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ อ่านบทความต่อไปนีแ้ ล้วตอบคาถาม ข้อ ๔-๕ ชีวติ จะดีงาม มีความสุข ประเทศจะรุ่งเรืองมนั่ คง และสังคมจะร่มเยน็ เกษมศานต์ ดว้ ยปัจจยั ที่สาคญั ท่ีสุด คือ การพฒั นาคน ซ่ึงจะทาให้คนเป็ นคนดี มีความสุข และเป็ น ทรัพยากรมนุษยท์ ี่มีคุณภาพการพฒั นา ก็คือ การศึกษา ๔. บทความน้ีกล่าวถึงเรื่องใด ข. สังคมที่ร่มเยน็ ก. ชีวติ ท่ีดี ง. การศึกษา ค. การพฒั นาคน ๕. การบทความน้ี ส่ิงที่จะช่วยพฒั นาคนคืออะไร ก. สงั คม ข. การศึกษา ค. ประเทศชาติ ง. ทรัพยากร อ่านบทความต่อไปนีแ้ ล้วตอบคาถาม ข้อ ๖-๗ “ ถ้าบ้านท่านใกล้ถนนที่มีการจราจรคับคั่ง ท่านจะได้รับไอเสียรถที่ปล่อยสู่ บรรยากาศแลว้ โรยตวั ลงพ้ืนดิน โดยเฉพาะพ้ืนที่จอแจ จะสะสมหนาแน่นกวา่ ที่อ่ืน หรือ หากวา่ ท่านซ้ือบา้ นเก่าท่ีเคยมีการลอกสีหรือทาสีใหม่ เกล็ดสีมีสารตะกว่ั ผสมร่วงลงพ้ืน จะผสมกบั ดินรอบๆ บา้ น จะละลานกบั น้า จากน้นั ก็ถูกดูดมารอท่านในผกั ผลไมอ้ ีกนนั่ แหละ ” ๖. ขอ้ ความขา้ งตน้ กล่าวถึงความอนั ตรายของอะไร ก. สารตะกวั่ ข. การจราจร ค. กา๊ ซคาร์บอน ง. ไอเสียรถยนต์ ๓๐

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ ๗. ในการเขียนบทความควรคานึงถึงส่ิงตา่ งๆ ขอ้ ใดจาเป็นท่ีสุด ก. เลือกเรื่องที่ผเู้ ขียนมีความรู้ มีประสบการณ์ ตลอดจนเป็นเรื่องที่ผเู้ ขียน ตอ้ งการ เสนอความคิดแก่ผอู้ ่าน ข. เลือกเร่ืองท่ีตนเองสนใจ เป็นที่น่าสนใจและคนส่วนใหญก่ าลงั สนใจ ทนั สมยั ทนั เหตุการณ์ ค. เลือกเร่ืองที่อยใู่ นจินตนาการของตนเองเพอ่ื แสดงความคิดเห็นไดเ้ ตม็ ท่ี ง. เลือกเรื่องท่ีผเู้ ขียนสามารถหาแหล่งคน้ ควา้ หรือหาขอ้ มูลมานาเสนอใน งานเขียนได้ อ่านบทความต่อไปนีแ้ ล้วตอบคาถามข้อ ๘-๙ นกั การทูตต่างประเทศเคยปรารภวา่ เพลงสรรเสริญพระบารมีของคนไทย น้นั มี ความไพเราะเพราะพริ้งเหลือเกิน คาแปลที่ถอดความหมายมาเป็ น ภาษาองั กฤษแลว้ มี ความลึกซ้ึงที่ฟังแลว้ ชวนขนลุกและสามารถบ่งบอกถึงความรู้สึกผกู พนั ของคนไทยที่มี ต่อในหลวง มีความภาคภูมิใจแทนพระองค์ท่านจริง ๆ แต่เด็กไทยบางคนคงไม่ทราบ กระมงั วา่ ระหวา่ งการบรรเลงเพลงอนั มีความศกั ด์ิสิทธ์ิ เช่นน้ี รวมถึงในต่างประเทศที่เขา กระทากนั อยู่ เราจกั ต้องยืนตรงถวายความเคารพอย่างที่สุด ไม่คุยและไม่เล่นในบาง ประเทศเอามือกุมหวั ใจแลว้ ขบั ร้องตามอยา่ ง พร้อมเพรียงกนั จะช่วยธารงเกียรติยศและ คุณแห่งความดีน้ีไว้ เพลงอนั มีความ ศกั ด์ิสิทธ์ิที่กล่าวถึงน้ี คือ ความรักหวงแหนและ ความภูมิใจของคนไทยท้งั ชาติโดยแท้ ๓๑

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ ๘. เพราะเหตุใดชาวตา่ งประเทศจึงมีความเห็นวา่ เพลงสรรเสริญพระบารมี มีความศกั ด์ิสิทธ์ิ ก. เพราะเน้ือเพลงบอกถึงความผกู พนั ของคนไทยท่ีมีต่อในหลวง ข. เพราะเม่ือใครไดย้ นิ แลว้ กต็ อ้ งแสดงความเคารพดว้ ยความสารวม ค. เพราะเป็นเพลงท่ีใชส้ รรเสริญพระบารมีในหลวง ง. เพราะมีความไพเราะเพราะพริ้ง ๙. บทความน้ีผกู้ ล่าวมีน้าเสียงอยา่ งไร ก. ซาบซ้ึงความหมายท่ีแปลเป็นภาษาต่างประเทศ ข. อิจฉาคนไทยท่ีมีในหลวง ค. ภาคภูมิใจแทนคนไทย ง. ชื่นชมและตาหนิ อ่านบทความต่อไปนีแ้ ล้วตอบคาถามข้อ ๑๐-๑๑ การที่ผูแ้ ทนหันมาเล่นกีฬากนั ในยามวา่ งน้ี ผมมีความรู้สึกว่าเป็ นเร่ือง เพราะ กีฬาสอนคนใหเ้ ป็นมากข้ึน โดยเฉพาะเกมกอลฟ์ น้นั เป็นเกมท่ีสอนรู้จกั ซื่อ ต่อตนเองและ รับผิดชอบต่อตนเอง เพราะกอล์ฟเป็ นกีฬาท่ีโกงกนั ง่ายท่ีสุด ผมก็ได้แต่หวงั ว่าความ ซื่อสัตยต์ ่อตนเอง มีความรับผดิ ชอบต่อตนเองติด ไปในยามท่ีบุญมาวาสนาส่งไดเ้ ป็ นปาก เป็นเสียงแทนประชาชนในอนาคตขา้ งหนา้ ๑๐. จุดมุ่งหมายของผเู้ ขียนบทความน้ีคือ ก. อยากใหผ้ แู้ ทนมีความซื่อสตั ยแ์ ละรับผดิ ชอบต่อตนเอง ข. อยากใหผ้ แู้ ทนตีกอลฟ์ เพือ่ ฝึกใหม้ ีความซ่ือสัตยแ์ ละรับผิดชอบ ค. อยากใหผ้ แู้ ทนตีกอลฟ์ ใหม้ ีสุขภาพแขง็ แรง ง. อยากใหก้ ีฬาสอนคนใหเ้ ป็นคน ๓๒

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มท่ี ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ ๑๑. “ บุญมาวาสนาส่ง ” มีความหมายวา่ อยา่ งไร ก. ถา้ ใครมีบุญวาสนากจ็ ะส่งใหเ้ ป็นผแู้ ทน ข. บุญและวาสนาจะเก้ือหนุนซ่ึงกนั และกนั ค. คนท่ีเป็นผแู้ ทนจะมีวาสนา ง. คนที่ตีกอลฟ์ จะมีบุญวาสนา ๑๒. บทความน้ีกล่าวถึงเร่ืองอะไรเป็นประเด็นหลกั มาตรการปูองกนั รวมถึงการวจิ ยั หาวคั ซีนและการปรับปรุงระบบการเล้ียงไก่และ เป็ด รวมไปถึงสัตวป์ ี กท้งั หลายท้งั ปวงน้นั ยอ่ มจะทาใหค้ า่ ใชจ้ ่ายใน อุตสาหกรรมในดา้ น น้ีสูงข้ึน ตอ้ งฆา่ สัตวป์ ี กกนั มากมาย ซ่ึงยง่ิ ทาใหค้ ่าใชจ้ า่ ยสูง ข้ึนไปอีก ก. อุตสาหกรรมการเล้ียงเป็นและการฆา่ สตั วป์ ี กเนื่องจากลน้ ตลาด ข. คา่ ใชจ้ ่ายในการฆ่าสัตวป์ ี ก ค. การปูองกนั ไขห้ วดั นก ง. อุตสาหกรรมการเล้ียงเป็นและไก่ ๑๓. บทความน้ีกล่าวถึงเร่ืองอะไรเป็นประเดน็ หลกั ถึงแมว้ ่าชีวิตมนุษยจ์ ะหนีความทุกขไ์ ม่พน้ เราก็ไม่ควรมีชีวิตอยู่อย่างสิ้น หวงั การดิ้นรนและเอาชนะความล้มเหลวทาให้ชีวิตมนุษยม์ ีคุณค่าข้ึน... ผูท้ ่ีไม่ต่อ ดิ้นรน เพราะมองไม่เห็นความสาเร็จอยู่ขา้ งหน้า และทาตวั เหมือนกรวดทรายท่ีไหล ตาม กระแสน้าน้นั เป็นผทู้ ี่ทาตวั ไม่สมกบั ที่เกิดมาเป็ นมนุษย์ ก. การตอ่ สู้ดิ้นรนเป็นธรรมชาติของมนุษย์ ข. ชีวติ มนุษยย์ อ่ มมีท้งั ทุกข์ สุข สมหวงั และสิ้นหวงั ค. ความลม้ เหลวช่วยใหม้ นุษยป์ ระสบความสาเร็จในชีวติ ง. คุณค่าของชีวติ มนุษยอ์ ยทู่ ี่การตอ่ สู้เพื่อเอาชนะอุปสรรค ๓๓

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ บรรณำนุกรม กระทรวงศึกษาธิการ.(๒๕๕๑). หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐานพุทธศกั ราช ๒๕๕๑. กรุงเทพฯ : คุรุสภาลาดพร้าว กองบรรณาธิการสานกั พิมพ์ เอม็ ไอเอส.(๒๕๕๕). ฝึ กทกั ษะการอ่านเพื่อความเขา้ ใจ และการนาไปใชใ้ นชีวติ ประจาวนั . กรุงเทพฯ : สานกั พิมพ์ เอม็ ไอเอส. ทินรัตน์ จนั ทราภินนั ท์.(๒๕๕๕). แบบฝึ กทกั ษะการอ่านจบั ใจความ ป.๖ กรุงเทพฯ : เดอะบุคส์ นฤภร รุจอเรซ.(๒๕๕๕). หนงั สือเรียนภาษาไทย รายวิชาภาษาไทยพ้ืนฐานภาษาไทย หลกั ภาษาและการใชภ้ าษา ช้นั ประถมศึกษาปี ที่ ๖. กรุงเทพฯ : บริษทั พฒั นาคุณภาพวชิ าการ(พ.ว.) จากดั . ไม่ปรากฏนามผแู้ ต่ง.(๒๕๔๗). นิทานอีสป เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : ทิพย์ วสิ ุทธ์ิ ลุงแซม (๒๕๕๓). นิทานอีสป เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : ตรีมเบอร์ส จากดั แววมยรุ า เหมือนนิล.(๒๕๕๓). การอ่านจบั ใจความ.พมิ พ์ คร้ังท่ี ๓. กรุงเทพฯ : สุวริ ิยา สาส์น. สุพรรณี วราทร.(๒๕๕๐). การอ่านอย่างมีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : ศูนยห์ นังสือ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . หอสมุดวชิรญาณ.(๒๕๕๐).บทเพลงกล่อมเดก็ .กรุงเทพ. ๓๔

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ ภาคผนวก ๓๕

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอ่านจับใจความสาคญั จากบทความ ข้อ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ก ข ค ง กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง การอ่านจับใจความสาคญั จากบทความ ข้อ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ก ข ค ง ๓๖

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ สรุปคะแนน เล่มท่ี ๔ การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทความ ชื่อ- สกุล ……………………………….…………….…… เลขที่ …………..ช้ัน ……………. รายการ/คะแนนเตม็ ต่อกจิ กรรม คะแนนทไ่ี ด้ ผลการประเมนิ ผา่ น ไม่ผา่ น แบบทดสอบก่อนเรียน (๑๐ คะแนน) กิจกรรมที่ ๑ รู้จกั บทความ (๑๕ คะแนน) กิจกรรมท่ี ๒ จดจาเร่ืองราว (๑๐ คะแนน) กิจกรรมที่ ๓ บอกเล่าเหตุการณ์ (๑๐ คะแนน) กิจกรรมที่ ๔ จบั ใจความสาคญั (๕คะแนน) กิจกรรมท่ี ๕ สรุปและนาไปใช้ (๘ คะแนน) แบบทดสอบหลงั เรียน (๑๐ คะแนน) รวม (๖๘ คะแนน) ร้อยละ *หมายเหตุ กาหนดการผา่ นกิจกรรมท่ีร้อยละ ๖๐ ๓๗

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๔ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทความ เกณฑ์และระดับการประเมนิ ทกั ษะการอ่านจับใจความโดยภาพรวม เล่มที่ ๔ การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทความ คะแนน ร้อยละ ๘๐ ข้ึนไป หมายถึง มีทกั ษะระดบั มากท่ีสุด คะแนน ร้อยละ ๗๐-๗๙ หมายถึง มีทกั ษะระดบั มาก คะแนน ร้อยละ ๖๐-๖๙ หมายถึง มีทกั ษะระดบั ปานกลาง คะแนน นอ้ ยกวา่ ร้อยละ ๖๐ หมายถึง มีทกั ษะระดบั นอ้ ย * กาหนดการผา่ นที่ร้อยละ ๖๐ คะแนน หรือ ๔๑ คะแนนข้ึนไป ๓๘



๕ แบบฝึกทกั ษะภาษาไทย ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ ๓ การพัฒนาทักษะการอ่านจับใจความ โดยใช้กระบวนการจัดการเรยี นรู้รูปแบบ SQ3R นางสาวเสาวนีย์ ต๊ะต๋า โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 31 จงั หวดั เชียงใหม่

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง คำชี้แจงเกย่ี วกบั แบบฝึ กทกั ษะ ๑. แบบฝึ กทกั ษะน้ีเป็ นแบบฝึ กทกั ษะการอ่านจบั ใจความสาคญั และทกั ษะการคิด วิเคราะห์ รายวิชาภาษาไทยพ้ืนฐาน รหสั วิชา ท ๒๓๑๐๑ เล่มท่ี ๕ เร่ือง การอ่าน จบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง ใชส้ าหรับสอนนกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ ๒. แบบฝึกทกั ษะการอ่านจบั ใจความสาคญั และทกั ษะการคิดวเิ คราะห์เล่มน้ี ประกอบดว้ ย - คาช้ีแจงเก่ียวกบั แบบฝึ กทกั ษะ - คาแนะนาการใชแ้ บบฝึกทกั ษะการอ่านจบั ใจความสาคญั และทกั ษะการคิด วเิ คราะห์สาหรับครู - คาแนะนาการใชแ้ บบฝึกทกั ษะการอ่านจบั ใจความสาคญั และทกั ษะการคิด วเิ คราะห์สาหรับนกั เรียน - สาระการเรียนรู้ และจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ - แบบทดสอบก่อนเรียน - เน้ือหา - แบบฝึกทกั ษะ , แนวคาตอบการจบั ใจความสาคญั และการคิดวเิ คราะห์ของ แบบฝึกทกั ษะ - แบบทดสอบหลงั เรียน - แบบบนั ทึกคะแนน - บรรณานุกรม - เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หลงั เรียน ๓. แบบฝึกทกั ษะเล่มท่ี ๕ ใชเ้ วลาเรียน ๒ ชวั่ โมง ๑

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง คำแนะนำกำรใช้แบบฝึ กทกั ษะสำหรับครู ๑. แบบฝึ กทกั ษะชุดน้ีมีจานวนท้งั หมด ๕ เล่ม ๒. แบบฝึ กทกั ษะเล่มน้ีเป็นแบบฝึ กทกั ษะ เร่ือง การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบท ร้อยกรอง ของนกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ ๓. ส่วนประกอบของแบบฝึ กทักษะ ซ่ึงประกอบด้วย สาระการเรียนรู้ และ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ แบบทดสอบก่อนเรียน เน้ือหา แบบฝึกทกั ษะ แนวคาตอบ การจบั ใจความสาคญั และการคิดวิเคราะห์ของแบบฝึ กทกั ษะ แบบทดสอบหลงั เรียน เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หลงั เรียน และแบบบนั ทกคะแนน ๔. ควรศึกษาคาแนะนาในการใชแ้ บบฝึ กทกั ษะตามวธิ ีการสอนแบบ SQ3R ก่อนใช้ ทุกเล่ม ๕. เตรี ยมอุปกรณ์การฝึ กล่วงหน้าก่อนสอนทุกคร้ัง เช่น แบบฝึ กทักทักษะ แบบทดสอบ ใหพ้ ร้อมเพอ่ื สะดวกในการใช้ ๖. อธิบายใหน้ กั เรียนทราบถึงความสาคญั ของการฝึ กแต่ละคร้ังเพ่ือใหน้ กั เรียนเห็น ประโยชนท์ ี่จะไดร้ ับจากการฝึกทกั ษะ ๒

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง คำแนะนำกำรใช้แบบฝึ กทกั ษะสำหรับนักเรียน ๑. แบบฝึ กทกั ษะชุดน้ีมีจานวนท้งั หมด ๕ เล่ม ๒. แบบฝึ กทกั ษะเล่มน้ีเป็นแบบฝึ กทกั ษะ เร่ือง การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบท ร้อยกรอง ของนกั เรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปี ที่ ๓ ๓. ข้นั ตอนการใชแ้ บบฝึกทกั ษะ ๓.๑ ศกึ ษาทาความเขา้ ใจกบั จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ของแบบฝึกทกั ษะ ๓.๒ ทาแบบทดสอบก่อนเรียน ๓.๓ ทาแบบฝึกทกั ษะอยา่ งรอบคอบและต้งั ใจ ๓.๔ ทาแบบทดสอบหลงั เรียน ๓.๕ ร่วมตรวจคาตอบกบั เฉลยในเล่ม ๓.๖ ร่วมตรวจคาตอบของแบบทดสอบก่อนเรียน และหลงั เรียนเมื่อเรียนใน แต่ละเร่ืองเพอ่ื วดั ความรู้ท่ีพฒั นาในเรื่องน้นั ๆ ๔. การเรียนดว้ ยแบบฝึ กทกั ษะการอ่านจบั ใจความสาคญั นอกเหนือจากการฝึ ก ทกั ษะการจบั ใจความสาคญั จากส่ือประเภทต่าง ๆ แลว้ ยงั เป็นการฝึ กใหน้ กั เรียน เป็นผมู้ ีลกั ษณะอนั พงึ ประสงคใ์ นเร่ืองต่อไปน้ี คือ ๔.๑ ฝึ กความซื่อสัตยต์ ่อตนเองและผอู้ ื่น ๔.๒ ฝึ กการทางานใหเ้ สร็จตามเวลา การส่งงานตามกาหนด ๔.๓ ความรับผดิ ชอบในการทางาน ๔.๔ ฝึ กความเป็นระเบียบเรียบร้อยในการจดั เกบ็ เอกสาร แบบฝึ ก ๓

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง สำระกำรเรียนรู้ และจุดประสงค์กำรเรียนรู้ สาระที่ ๑ การอ่าน มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชก้ ระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพ่ือนาไปใช้ ตดั สินใจแกป้ ัญหาในการดาเนินชีวติ และมีนิสยั รักการอ่าน ตวั ชีว้ ดั ๑. จบั ใจความสาคญั เรื่องที่อ่าน ๒. ระบุเหตุผลและขอ้ เทจ็ จริงกบั ขอ้ คิดเห็นจากเร่ืองที่อ่าน ๓. วเิ คราะห์คุณค่าท่ีไดร้ ับจากการอา่ นเขียนอยา่ งหลากหลายเพ่ือนาไปใช้ แกป้ ัญหาในชีวติ ๔. มีมารยาทในการอา่ น จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ๑. นกั เรียนสามารถบอกความหมายและประเภทของบทร้อยกรองได้ ๒. นกั เรียนสามรถจบั ใจความสาคญั ของบทร้อยกรองที่อา่ นไดถ้ ูกตอ้ ง ๓. นกั เรียนสามารถวเิ คราะห์เน้ือหาของบทร้อยกรองท่ีอ่านไดถ้ ูกตอ้ ง ๔. นกั เรียนสามารถบอกขอ้ คิดและคุณคา่ ของบทร้อยกรองที่อา่ นไดถ้ ูกตอ้ ง ๕. นกั เรียนสามรถบอกวธิ ีการนาขอ้ คิดและคุณค่าของบทร้อยกรองท่ีอา่ นไปใชใ้ น ชีวติ ประจาวนั ไดอ้ ยา่ งมีเหตุผลและเหมาะสม สาระการเรียนรู้ ๑. ความหมายและประเภทของบทร้อยกรอง ๒. การจบั ใจความสาคญั ของบทร้อยกรองท่ีอ่าน ๓. การวเิ คราะห์เน้ือหาของบทร้อยกรองท่ีอ่าน ๔. ขอ้ คิดและคุณคา่ ของบทร้อยกรองที่อา่ น ๕. วธิ ีนาขอ้ คิดและคุณค่าของบทร้อยกรองท่ีอ่านไปปรับใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ๔

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบทดสอบก่อนเรียน เร่ืองการอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง คาชี้แจง : แบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอา่ นจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง จานวน ๑๐ ขอ้ เป็นขอ้ สอบแบบปรนยั ๔ ตวั เลือก คาส่ัง : ใหน้ กั เรียนเลือกขอ้ ท่ีถูกท่ีสุดเพียงขอ้ เดียว และทาเครื่องหมาย ลงในกระดาษคาตอบ ๑. ขอ้ ใดกล่าวถึงบทร้อยกรองไดถ้ ูกตอ้ ง ก. บทร้อยกรองมีความซบั ซอ้ น คาศพั ทย์ ากพอ ๆ กบั บทร้อยแกว้ ข. บทร้อยกรองมีลกั ษณะบงั คบั ฉนั ทลกั ษณ์ประเภทจานวนวรรค จานวนคาชดั เจน ค. การเทศน์มหาชาติไม่ใช่บทร้อยกรองเป็นเพยี งคาสอนธรรมะของพระสงฆ์ ง. การถอดความจากบทร้อยกรองเป็นการสรุปสาระสาคญั ท้งั เรื่อง ๒. ขอ้ ใดกล่าวถูกตอ้ งที่สุดเกี่ยวกบั การจบั ใจความจากบทร้อยกรอง ก. ตอ้ งเปล่ียนบุรุษสรรพนามใหม่ใหเ้ หมาะสม ข. สรุปสาระสาคญั ตอ้ งคงคาศพั ทเ์ ดิมไว้ ค. หากเน้ือความตอนใดไม่สมบูรณ์สามารถหาคาเช่ือมมาต่อเติมได้ ง. เพือ่ ความรวดเร็วในการจบั ใจความไม่จาเป็นตอ้ งอา่ นและถอดความทีละวรรค ๕

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง อ่านบทร้อยกรองต่อไปนีแ้ ล้วตอบคาถาม “ ทุกวนั น้ีศึกไกลยงั ไม่ห่วง แต่หวนั่ ทรวงศึกใกลไ้ ล่ขม่ เหง ถา้ คนไทยหนั มาฆ่ากนั เอง จะร้องเพลงชาติไทยใหใ้ ครฟัง ” อุ๋งอิ๋ง อา่ นบทประพนั ธ์น้ีทางหนงั สือพมิ พ์ แลว้ บอกอิ่งออ้ ยวา่ กลอนบทน้ีเพราะดี นะ เพราะเตือนใจใหค้ นไทยมีความสามคั คี อา่ นแลว้ รู้สึกรักชาติ เกิดความห่วงใยอยากจะ รักษาเอกราชของชาติไทยไวต้ ลอดไป ๓. จากบทร้อยกรองขา้ งตน มีใจความสาคญั ตรงกบั ขอ้ ใด ก. สามคั คี คือ พลงั สร้างสรรคช์ าติ ข. เอกลกั ษณ์และเอกราชของชาติไทย ค. เพลงชาติไทย:สัญลกั ษณ์ของชาติไทย ง. แมช้ าติยอ่ ยยบั อบั จนบุคคลจะสุขอยอู่ ยา่ งไร ๔. บทร้อยกรองตอ่ ไปน้ี ขอ้ ใดเปรียบเทียบไม่ถูก ความรู้คูเ่ ปรียบดว้ ย กาลงั กายเฮย สุจริต คือเกราะบงั ศาสตร์พอ้ ง ปัญญาประดุจดงั อาวธุ คุมสติต่างโล่ป้อง อาจแกลว้ กลางสนาม ก. ความรู้ - กาลงั กาย ข. ความสุจริต – เกาะกาบงั ค. ปัญญา - อาวธุ ง. สติ - สนาม ๖

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง อ่านบทร้อยกรองต่อไปนี้ แล้วตอบคาถาม ข้อ ๕-๖ ….พกั หน่ึงก็ถึงท่ีสุดบริเวณพระอาวาสที่พระลูกเจา้ เคยประพาสแล่นเล่น ประหลาด แลว้ แลไม่เห็นก็ใจหาย ดงั่ ว่าชีวิตนางจะวางวายลงทนั ที จ่ึงตรัสเรียกวา่ แกว้ กณั หาพ่อชาลี ของแม่เอ่ย แม่มาถึงแลว้ เหตุไฉนไยพรูลูกแกว้ จ่ึงมิมาเล่าหลากแก่ใจ แต่ก่อนแต่ไรสิพร้อง เพรียง เจา้ เคยวง่ิ ระรี่เรียงเคียงแข่งกนั มาคอยรับพระมารดาทรงพระสรวลสารวลร่าระเริงรีบ เอาขอคาน แลว้ กพ็ ากนั กราบกรานพระชนนี (พระเวชสันดรชาดก กณั ฑม์ ทั รี) ๕. บทร้อยกรองขา้ งตน้ ขอ้ ใดสรุปใจความสาคญั ไดต้ รงประเด็นที่สุด ก. เม่ือนางมทั รีกลบั มาถึงอาศรมไม่เห็นกณั หา ชาลี ก็ใจหาย จึงตรัสเรียกหา ข. เมื่อนางมทั รีกลบั มาถึงอาศรมก็ออกตามหาลูก นึกถึงตอนท่ีลูกท้งั สองวงิ่ มารับ ค. นางมทั รีประหลาดใจท่ีวนั น้ีไมเ่ ห็นลูกวงิ่ มารับตนเหมือนคร้ังก่อน ๆ ง. นางมทั รีมาถึงอาศรมเมื่อไมเ่ ห็นลูกจึงออกติดตามหา ๖. จากบทร้อยกรอง นางมทั รีเรียกหาใคร ข. พระมารดา ก. พระเวสสันดร ง. พระบิดา ค. กณั หา ชาลี ๗. ขอ้ ใดไม่ปรากฏในบทร้อยกรองต่อไปน้ี ฝนเป็นสายปรายโปรยเม่ือใกลค้ ่า ฟ้าร่าคารณอยเู่ ล่ือนลนั่ แปลบประกายปลายคุง้ ทุง่ สุพรรณ ลมกระช้นั กระโชกกระชากแรง ก. สี ข. แสง ค. เสียง ง. การเคล่ือนไหว ๗

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ๘. คาประพนั ธ์ต่อไปน้ีกล่าวถึงศิลปะของไทยประเภทใด “โกง้ โคง้ กบกดซีกกรอบฝาไมค้ รอบคร่อมอกไก่ ไมข้ า้ งควายแขวะเป็นรู สอดเสียบหนูแน่นขนั ขดั ” ก. หตั ถกรรม ข. ประติมากรรม ค. คหกรรม ง. สถาปัตยกรรม อ่านบทร้อยกรองต่อไปนี้ แล้วตอบคาถามข้อ ๗- ๑๐ โรงเรียนคือที่รวมผใู้ หญ่เเละเดก็ เดก็ เล็กกบั คนใหญ่มาเจอหนา้ ตามหลกั การวา่ เพ่ือเรียนวชิ า เขาหมายถึงตาราเท่าน้นั แต่แม่วา่ นอกจากส่ิงในกระดาษ เราอาจเรียนไดม้ ากกวา่ น้นั ทา่ ทีที่ครูแสดงอยทู่ ุกวนั บอกใหร้ ู้วา่ เป็นช้นั ชนิดใด เรียนคนสนุกกวา่ เรียนหนงั สือ ยง่ิ ผทู้ ่ีคนนบั ถือตาแหน่งใหญ่ เป็นตวั อยา่ ง แจ่มชดั ยงิ่ กวา่ ใคร ท้งั ในทางชว่ั และทางดี จงสงั เกตใหม้ ากนะลูก ผดิ หรือถูกดูใหถ้ ว้ นดูใหถ้ ี่ แลว้ เดินทางใหถ้ ูกทางตวั อยา่ งมี อยโู่ รงเรียนสิบกวา่ ปี จงเรียนรู้ ๙. จากบทร้อยกรองขา้ งตน้ ผเู้ ขียนมีจุดประสงคใ์ ด (ป้ันมากบั มือ : เตือนใจ บวั คลี่) ก. ใหค้ าแนะนา ข. ใหโ้ อวาท ค. เตือนสติ ง. ใหค้ าปรึกษา ๑๐. สาระสาคญั ของบทประพนั ธ์น้ีตรงกบั ขอ้ ใด ก. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกเรียนรู้ใหเ้ ตม็ ท่ี ข. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกไดเ้ รียนรู้ท้งั ในตาราและวชิ าการปฏิบตั ิตนของครู ค. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกไดน้ าความรู้จากในตาราและแบบอยา่ งการประพฤติที่ดี ของครูไปใช้ ง. ความรู้ในโรงเรียนมีท้งั ในนอกตาราและนอกตาราขอใหพ้ จิ ารณาศึกษาแลว้ นา ส่ิงที่ดีมีประโยชนไ์ ปใช้ ๘

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ใบควำมรู้ กำรอ่ำนจับใจควำมสำคญั จำกบทร้อยกรอง ❖ ความหมายของบทร้อยกรอง บทร้อยกรอง คือ งานเขียนท่ีนาถอ้ ยคามาประกอบกนั โดยมีลกั ษณะบงั คบั จากดั คา และวรรคตอนให้รับสัมผสั กนั ไพเราะตามกฎเกณฑ์ท่ีวางไวใ้ นฉนั ทลกั ษณ์ คาว่า ร้อยกรองน้ี เรียกกนั ได้หลายช่ือ เช่น กวีนิพนธ์ กาพยก์ ลอน กาพย์ กลอน ฉันท์ คา กานท์ คาประพนั ธ์ คาประดบั และกวีวจั นะ ซ่ึงคาต่าง ๆ น้ี ในสมยั ก่อนมีความหมาย กวา้ ง หมายถึง คาประพนั ธ์ทุกชนิด ❖ รูปแบบของบทร้อยกรอง รูปแบบของบทร้อยกรองหรือคาประพนั ธ์ไทย ไดแ้ ก่ถอ้ ยคาที่นามาเรียบเรียงกนั โดยมีกาหนดเอาไวเ้ ป็นแบบแผน จาแนกออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ ๕ ประเภท ไดแ้ ก่ ๑. กลอน ๒. โคลง ๓. ร่าย ๔. กาพย์ ๕. ฉันท์ ในบางคร้ังผปู้ ระพนั ธ์อาจนาร้อยกรองแตล่ ะประเภทมาแต่งร่วมกนั ไป เช่น นาคา ประพนั ธ์ประเภทโคลงกับร่ายมาแต่งร่วมกันเรียกว่า ลิลิต นาฉันท์กบั กาพยม์ าแต่ง ร่วมกนั เรียกวา่ คาฉนั ท์ นาโคลงและกาพยม์ าแต่งร่วมกนั เรียกว่า กาพยห์ ่อโคลง และ รวมไปถึงกลอนเปล่า ท่ีน่าจะไดร้ ับอิทธิพลมาจากกวีนิพนธ์ตะวนั ตกก็ควรจะนบั เป็ น รูปแบบร้อยกรองดว้ ย ๙

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ❖ วธิ กี ารจับใจความจากบทร้อยกรอง การอ่านบทร้อยกรองโดยทวั่ ไป อ่านไดท้ ้งั ๒ วธิ ี คือ ๑. อ่านในใจ ๒. อา่ นออกเสียง ในการอ่านตามวตั ถุประสงค์ในท่ีน้ีขอกล่าวเพียงการอ่านในใจเพื่อจบั ใจความ สาคญั เทา่ น้นั การอ่านเพื่อจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง เนื่องจากร้อยกรองมีลักษณะ เฉพาะท่ีแตกตา่ งไปจากร้อยแกว้ การจบั ใจความจากการอ่านจึงยงุ่ ยากซบั ซอ้ นมากกวา่ ซ่ึง ผูอ้ ่านจาเป็ นตอ้ งรู้วิธีถอดความและวิธีสรุปความจากการอ่านร้อยกรองเสียก่อน จึงจะ สามารถจบั ใจความจากร้อยกรองไดถ้ ูกตอ้ ง การถอดความกระทาไดโ้ ดยการเปล่ียนแปลงถอ้ ยคาจากภาษาร้อยกรองเป็ นร้อย แกว้ ท่ีไดค้ วามชดั เจนตรงเน้ือความเดิมมากท่ีสุด การถอดความมีแนวปฏิบตั ดิ งั น้ี ๑. อ่านคาประพนั ธ์แลว้ จบั ประเด็นสาคญั โดยส่วนรวมไวใ้ ห้ได้ หากมีคาศพั ท์ ยากตอ้ งพิจารณาความหมายใหส้ อดคลอ้ งกบั บริบทหรือคาแวดลอ้ มดว้ ย ๑๐

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ๒. ถอดความในแตล่ ะวรรค โดยพิจารณารายละเอียดไดด้ งั น้ี ๒.๑ หากเน้ือความตอนใดไม่สมบูรณ์ เนื่องจากผูเ้ ขียนละคาบาง คาไว้ เช่น ประธาน คาเช่ือม ควรเติมเขา้ ไปใหเ้ หมาะสม ๒.๒ ต้องรักษาเน้ือความเดิมให้มากท่ีสุด ไม่ควรแทรกความ คิดเห็นส่วนตวั โดยไม่จาเป็น ถา้ จาเป็นตอ้ งทาก็ใหใ้ ชว้ งเลบ็ ๒.๓ ต้องใช้บุรุษสรรพนามตามฉบบั เดิม ถ้าเป็ นราชาศพั ท์ควร เลือกใชใ้ หถ้ ูกตอ้ งตามช้นั ของบุคคล ๒.๔ พยายามคงความไพเราะจากสานวนโวหาร และความรู้สึกที่ กวไี ดส้ อดแทรกไวใ้ หค้ งเดิมหรือใกลเ้ คียงความเดิมท่ีสุด ตัวอย่าง การถอดความ “ บงเน้ือกเ็ น้ือเตน้ พศิ เส้นสรีร์รัว ทว่ั ร่างและท้งั ตวั ก็ระริกระริวไหว หิตโอเ้ ลอะหลง่ั ไป แลหลงั ละลามโล กะระร่อยเพราะรอยหวาย เพง่ ผาดอนาถใจ ระยะแถวตลอดลาย ศิระพบั พะกบั คา” เนื่องนบั อเนกแนว เฆ่ียนครบสยบกาย (สามคั คีเภทคาฉนั ท)์ ๑๑

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ถอดความได้ว่า (เมื่อวสั สการพราหมณ์ถูกโบยน้นั ) มองดูเน้ือก็เห็นเน้ือเตน้ มองดูเส้นสาย ทวั่ กายกส็ ั่น ร่างกายกไ็ หวหวนั่ สั่นคลอนอยรู่ ิก ๆ มองดูดา้ นหลงั ก็มีโลหิตไหลเลอะ เทอะไปทวั่ แมม้ องเพียงผาด ๆ ก็ยงั น่าสมเพช เพราะเห็นร่างกายเป็ นแผลดว้ ยรอย หวาย มีแนวนบั ไมถ่ ว้ นตลอดกายพอเฆ่ียนครบร่างก็ทรุดลง ศีรษะพบั อยกู่ บั คา ตัวอย่าง การสรุปความ หรือสรุปแนวคดิ “ พอ่ แม่เป็นแบบให้ ลูกตาม ดีชวั่ ลูกยลยาม อยใู่ กล้ ลูกโตค่อยรู้ความ ตวั อยา่ งดีดลได้ ตระหนกั ยง่ิ ดว้ ยคาสอน” (ฐะปะนีย์ นาครทรรพ) สามารถสรุปความหรือสรุปแนวคดิ ได้ว่า แบบอย่างที่ดีของพ่อแม่ย่อมมีค่ายิ่งกว่าคาสอนใด ๆ หรือ พ่อแม่ควรเป็ น แบบอยา่ งที่ดีใหแ้ ก่ลูก ๑๒

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบฝึ กทกั ษะที่ ๑ รู้จักบทร้อยกรอง คาชี้แจง : ใหน้ กั เรียนกาเคร่ืองหมาย  หนา้ ขอ้ ที่ถูก และการเครื่องหมาย  หนา้ ขอ้ ที่ผดิ …….. ๑. บทร้อยกรอง หมายถึง งานประพนั ธ์ท่ีมีลกั ษณะบงั คบั สัมผสั คา มีขอ้ จากดั จานวน วรรค …….. ๒. กลอนเปล่า เพลงพ้ืนบา้ น บทเห่กล่อม ไมจ่ ดั วา่ เป็นบทร้อยกรอง …….. ๓. บทร้อยกรองมีความแตกตา่ งเฉพาะไปจากร้อยแกว้ คือ จานวนวรรคและสาระ สาคญั …….. ๔. การถอดความ คือ การเปล่ียนแปลงถอ้ ยคาจากภาษาร้อยกรองเป็นร้อยแกว้ โดยให้ เน้ือความมีความหมายคงเดิมมากที่สุด …….. ๕. การแปลคาศพั ทย์ ากในบทร้อยกรองตอ้ งคานึงถึงบริบทดว้ ย …….. ๖. เน้ือหาในงานเขียนประเภทบทร้อยกรองจะมีความสละสลวยเรียงเป็ นประโยคท่ี เขา้ ใจง่ายกวา่ ร้อยแกว้ …….. ๗. การจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรองตอ้ งคานึงถึงรูปแบบของร้อยกรองแต่ละ ประเภทดว้ ย …….. ๘. การถอดความบทร้อยกรองควรฝึกถอดความทีละวรรคก่อนแลว้ จึงสรุปใจความ สาคญั ท้งั หมด …….. ๙. การสรุปใจความสาคญั จากบทร้อยกรองไม่ควรเติมความรู้สึกของผอู้ า่ นเขา้ ไปดว้ ย …….. ๑๐. การจบั ใจความบทร้อยกรองท่ีดีผอู้ า่ นตอ้ งสรุปสาระสาคญั และแนวคิดไดต้ รงกบั ใจผปู้ ระพนั ธ์ ๑๓

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบฝึ กทกั ษะที่ ๒ จดจาเรื่องราว คาชี้แจง : อา่ นบทกลอนตอ่ ไปน้ีแลว้ กากบาททบั ขอ้ คาตอบที่ถูกท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว เปิ บขา้ วทุกคราวคา จงสูจาเป็ นอาจิณ เหงื่อกูที่สูกิน จึงก่อเกิดมาเป็ นคน ใหช้ นชิมทุกช้นั ชน ขา้ วน้ีน่ะมีรส และขมข่ืนจนเขียวคาว เบ้ืองหลงั สิทุกขท์ น ระยะทางน้นั เหยยี ดยาว ลว้ นทุกขย์ ากล าบากเขญ็ จากแรงมาเป็ นรวง ทุกหยดหยาดลว้ นยากเยน็ จึงแปรรวงมาเป็ นกิน จากรวงเป็นเมด็ พราว และน้าแรงอนั หลงั่ ริน เหง่ือหยดสักก่ีหยาด ที่สูซดกาซาบฟัน ปูดโปนก่ีเส้นเอน็ (จิตต์ ภูมิศกั ด์ิ) น้าเหงื่อที่เรื่อแดง สายเลือดกูท้งั สิ้น ๑. ใจความสาคญั ของเร่ืองขา้ งตน้ กล่าวถึงอะไร ก. มนุษยก์ ินขา้ วเป็นอาหารหลกั ข. ขา้ วเป็นธญั พืชที่ใหพ้ ลงั งานและมีรสชาติดี ค. ปัญหาในการทานามีหลายสาเหตุ ง. ขา้ วทุกเมด็ เกิดจากน้าพกั น้าแรงและความทุกขย์ ากของชาวนา ๑๔

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ๒. “ จากแรงมาเป็ นรวง ระยะทางน้ันเหยียดยาว ” คาว่า “ ระยะทาง ” มี ความหมายตรงกบั ขอ้ ใด ก. เส้นทางเดินที่ยาวไกล ข. กรรมวธิ ีหรือข้นั ตอนในการผลิตขา้ ว ค. อนาคตของการผลิตขา้ ว ง. ราคาข้ึนลงของการซ้ือขายขา้ ว ๓. ขอ้ ใดคือจุดประสงคข์ องผเู้ ขียน ก. ประจานสังคม ข. ตาหนิสังคม ค. สะทอ้ นปัญหาใหส้ ังคมไดร้ ับรู้ ง. บอกใหช้ ่วยกนั แกไ้ ข ๑๕

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบฝึ กทกั ษะที่ ๓ บอกเล่าเหตุการณ์ คาชี้แจง : อ่านบทประพนั ธ์ต่อไปน้ีแลว้ ตอบคาถามใหถ้ ูกตอ้ ง จนั ทร์เอ๋ยจนั ทร์เจา้ ขา ฉนั เกิดมาในเมืองหลวง จนั ทร์เด่นเห็นเตม็ ดวง โชติช่วงอยรู่ ูหลงั คา ฉนั ไมเ่ คยไดศ้ ึกษา จนั ทร์จ๋าจนั ทร์เจา้ เอ๋ย ขายมาลยั ใหร้ ถยนต์ ฉนั ตอ้ งเฝ้าอยบู่ นถนน วนั วนั วงิ่ ไปมา เทา่ ร้อนใจไม่มีกิน จนั ทร์เอ๋ยพระจนั ทร์เจา้ ขอหลงั คาคลุมแผน่ ดิน ขอผา้ ห่มใหค้ ลายหนาว แดดร้อนไม่ร้อนรน ฉนั ไม่เคยรู้เร่ืองราว ขอครูดว้ ยช่วยสอนฉนั จนั ทร์เอ๋ยจนั ทร์เจา้ ขา ขอคนเรารักผกู พนั ขอมุง้ กนั ยงุ ริ้น ขอสักวนั ฉนั มีกินฯ จนั ทร์จ๋าจนั ทร์เจา้ เอ๋ย (เนาวรัตน์ พงษ์ไพบลู ย์) ก. ไก่ ข. ไข่ดาว จนั ทร์เอ๋ยพระจนั ทร์เจา้ ขอสิทธิเท่าเทียมกนั ๑๖

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง จากบทประพนั ธ์นีก้ ล่าวถึง ใคร / อะไร : ………………………………………………………………………...…………… ทาอะไร : ……………………………………………………………………...……………… ทไี่ หน : ……………………………………………………………………...……………… เพราะเหตุใด : ……………………………………………………………………………………… ใจความสาคัญ ……………………………………………………………………................……...… ………………………….……………………………………………………………. …………………………………..……………………………………..…………..… ………………………………………………………………………………..……… …………………………………………………………………………………….… ๑๗

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบฝึ กทกั ษะที่ ๔ จับใจความสาคญั คาชี้แจง : ใหน้ กั เรียนสรุปใจความสาคญั จากบทร้อยกรองท่ีกาหนดใหต้ ่อไปน้ี จะกล่าวถึงคมั ภีร์ฉนั ทศาสตร์บรรพท์ ่ีครูสอน เสมอดวงทินกร และดวงจนั ทร์กระจ่างตา กระจา่ งแจง้ ในมรรคา ส่องสัตวใ์ หส้ วา่ ง ผเู้ รียนรู้คมั ภีร์ไสย หมอนวดแลหมอยา (คมั ภีร์ฉนั ทศาสตร์ แพทยศ์ าสตร์สงเคราะห)์ สรุปใจความสาคัญ ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ๑๘

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง สายหยดุ หยดุ กลิ่นฟุ้ง ยามสาย สายบห่ ยดุ เสน่ห์หาย ห่างเศร้า ราแม่ กี่คืนกี่วนั วาย วางเทวษ หยดุ ไดฉ้ นั ใด ถวลิ ทุกขวบค่าเชา้ (ลิลิตตะเลงพา่ ย) สรุปใจความสาคญั ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ๑๙

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง แบบทดสอบหลงั เรียน เรื่องการอ่านจับใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง คาชี้แจง : แบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง จานวน ๑๐ ขอ้ เป็นขอ้ สอบแบบปรนยั ๔ ตวั เลือก คาส่ัง : ใหน้ กั เรียนเลือกขอ้ ที่ถูกท่ีสุดเพียงขอ้ เดียว และทาเคร่ืองหมาย ลงในกระดาษคาตอบ ๑. ขอ้ ใดกล่าวถูกตอ้ งท่ีสุดเกี่ยวกบั การจบั ใจความจากบทร้อยกรอง ก. ตอ้ งเปลี่ยนบุรุษสรรพนามใหม่ใหเ้ หมาะสม ข. สรุปสาระสาคญั ตอ้ งคงคาศพั ทเ์ ดิมไว้ ค. หากเน้ือความตอนใดไมส่ มบูรณ์สามารถหาคาเชื่อมมาต่อเติมได้ ง. เพื่อความรวดเร็วในการจบั ใจความไมจ่ าเป็นตอ้ งอ่านและถอดความทีละวรรค ๒. ขอ้ ใดกล่าวถึงบทร้อยกรองไดถ้ ูกตอ้ ง ก. บทร้อยกรองมีความซบั ซอ้ น คาศพั ทย์ ากพอ ๆ กบั บทร้อยแกว้ ข. บทร้อยกรองมีลกั ษณะบงั คบั ฉนั ทลกั ษณ์ประเภทจานวนวรรค จานวนคาชดั เจน ค. การเทศน์มหาชาติไม่ใช่บทร้อยกรองเป็นเพยี งคาสอนธรรมะของพระสงฆ์ ง. การถอดความจากบทร้อยกรองเป็นการสรุปสาระสาคญั ท้งั เร่ือง ๒๐

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ๓. บทร้อยกรองต่อไปน้ี ขอ้ ใดเปรียบเทียบไมถ่ ูก ความรู้คู่เปรียบดว้ ย กาลงั กายเฮย สุจริต คือเกราะบงั ศาสตร์พอ้ ง ปัญญาประดุจดงั อาวธุ คุมสติต่างโล่ป้อง อาจแกลว้ กลางสนาม ก. ความรู้ - กาลงั กาย ข. ความสุจริต – เกาะกาบงั ค. ปัญญา - อาวธุ ง. สติ - สนาม อ่านบทร้อยกรองตอ่ ไปน้ีแลว้ ตอบคาถาม “ ทุกวนั น้ีศึกไกลยงั ไมห่ ่วง แตห่ วนั่ ทรวงศึกใกลไ้ ล่ขม่ เหง ถา้ คนไทยหนั มาฆา่ กนั เอง จะร้องเพลงชาติไทยใหใ้ ครฟัง ” อุ๋งอ๋ิง อา่ นบทประพนั ธ์น้ีทางหนงั สือพิมพ์ แลว้ บอกอ่ิงออ้ ยวา่ กลอนบทน้ีเพราะดี นะ เพราะเตือนใจใหค้ นไทยมีความสามคั คี อา่ นแลว้ รู้สึกรักชาติ เกิดความห่วงใยอยากจะ รักษาเอกราชของชาติไทยไวต้ ลอดไป ๔. จากบทร้อยกรองขา้ งตน มีใจความสาคญั ตรงกบั ขอ้ ใด ก. สามคั คี คือ พลงั สร้างสรรคช์ าติ ข. เอกลกั ษณ์และเอกราชของชาติไทย ค. เพลงชาติไทย:สญั ลกั ษณ์ของชาติไทย ง. แมช้ าติยอ่ ยยบั อบั จนบุคคลจะสุขอยอู่ ยา่ งไร ๒๑

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง อ่านบทร้อยกรองต่อไปนี้ แล้วตอบคาถาม ข้อ ๕-๖ ….พกั หน่ึงกถ็ ึงที่สุดบริเวณพระอาวาสที่พระลูกเจา้ เคยประพาสแล่นเล่น ประหลาด แลว้ แลไมเ่ ห็นก็ใจหาย ดงั่ วา่ ชีวติ นางจะวางวายลงทนั ที จ่ึงตรัสเรียกวา่ แกว้ กณั หาพอ่ ชาลี ของแมเ่ อย่ แมม่ าถึงแลว้ เหตุไฉนไยพรูลูกแกว้ จ่ึงมิมาเล่าหลากแก่ใจ แตก่ ่อนแต่ไรสิพร้อง เพรียง เจา้ เคยวงิ่ ระร่ีเรียงเคียงแข่งกนั มาคอยรับพระมารดาทรงพระสรวลสารวลร่าระเริงรีบ เอาขอคาน แลว้ ก็พากนั กราบกรานพระชนนี (พระเวชสนั ดรชาดก กณั ฑม์ ทั รี) ๕. บทร้อยกรองขา้ งตน้ ขอ้ ใดสรุปใจความสาคญั ไดต้ รงประเดน็ ที่สุด ก. เม่ือนางมทั รีกลบั มาถึงอาศรมไม่เห็นกณั หา ชาลี กใ็ จหาย จึงตรัสเรียกหา ข. เมื่อนางมทั รีกลบั มาถึงอาศรมก็ออกตามหาลูก นึกถึงตอนที่ลูกท้งั สองวงิ่ มารับ ค. นางมทั รีประหลาดใจท่ีวนั น้ีไมเ่ ห็นลูกวง่ิ มารับตนเหมือนคร้ังก่อน ๆ ง. นางมทั รีมาถึงอาศรมเม่ือไมเ่ ห็นลูกจึงออกติดตามหา ๖. จากบทร้อยกรอง นางมทั รีเรียกหาใคร ข. พระมารดา ก. พระเวสสนั ดร ง. พระบิดา ค. กณั หา ชาลี ๗. คาประพนั ธ์ตอ่ ไปน้ีกล่าวถึงศิลปะของไทยประเภทใด “โกง้ โคง้ กบกดซีกกรอบฝาไมค้ รอบคร่อมอกไก่ ไมข้ า้ งควายแขวะเป็นรู สอดเสียบหนูแน่นขนั ขดั ” ก. หตั ถกรรม ข. ประติมากรรม ค. คหกรรม ง. สถาปัตยกรรม ๒๒

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ๘. ขอ้ ใดไม่ปรากฏในบทร้อยกรองต่อไปน้ี ฝนเป็นสายปรายโปรยเมื่อใกลค้ ่า ฟ้าร่าคารณอยเู่ ลื่อนลน่ั แปลบประกายปลายคุง้ ทุง่ สุพรรณ ลมกระช้นั กระโชกกระชากแรง ก. สี ข. แสง ค. เสียง ง. การเคลื่อนไหว อ่านบทร้อยกรองต่อไปนี้ แล้วตอบคาถามข้อ ๗- ๑๐ โรงเรียนคือท่ีรวมผใู้ หญ่เเละเด็ก เดก็ เล็กกบั คนใหญ่มาเจอหนา้ ตามหลกั การวา่ เพื่อเรียนวชิ า เขาหมายถึงตาราเทา่ น้นั แต่แมว่ า่ นอกจากส่ิงในกระดาษ เราอาจเรียนไดม้ ากกวา่ น้นั ท่าทีที่ครูแสดงอยทู่ ุกวนั บอกใหร้ ู้วา่ เป็นช้นั ชนิดใด เรียนคนสนุกกวา่ เรียนหนงั สือ ยง่ิ ผทู้ ี่คนนบั ถือตาแหน่งใหญ่ เป็นตวั อยา่ ง แจ่มชดั ยงิ่ กวา่ ใคร ท้งั ในทางชว่ั และทางดี จงสังเกตใหม้ ากนะลูก ผดิ หรือถูกดูใหถ้ ว้ นดูใหถ้ ี่ แลว้ เดินทางใหถ้ ูกทางตวั อยา่ งมี อยโู่ รงเรียนสิบกวา่ ปี จงเรียนรู้ ๙. จากบทร้อยกรองขา้ งตน้ ผเู้ ขียนมีจุดประสงคใ์ ด (ป้ันมากบั มือ : เตือนใจ บวั คล่ี) ก. ใหค้ าแนะนา ข. ใหโ้ อวาท ค. เตือนสติ ง. ใหค้ าปรึกษา ๑๐. สาระสาคญั ของบทประพนั ธ์น้ีตรงกบั ขอ้ ใด ก. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกเรียนรู้ให้เตม็ ท่ี ข. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกไดเ้ รียนรู้ท้งั ในตาราและวชิ าการปฏิบตั ิตนของครู ค. มาโรงเรียนขอใหล้ ูกไดน้ าความรู้จากในตาราและแบบอยา่ งการประพฤติที่ดี ของครูไปใช้ ง. ความรู้ในโรงเรียนมีท้งั ในนอกตาราและนอกตาราขอใหพ้ จิ ารณาศึกษาแลว้ นา สิ่งที่ดีมีประโยชนไ์ ปใช้ ๒๓

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง บรรณำนุกรม กระทรวงศกึ ษาธิการ.(๒๕๕๑). หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐานพทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑. กรุงเทพฯ : คุรุสภาลาดพร้าว กองบรรณาธิการสานกั พิมพ์ เอม็ ไอเอส.(๒๕๕๕). ฝึ กทกั ษะการอ่านเพ่ือความเขา้ ใจ และการนาไปใชใ้ นชีวติ ประจาวนั . กรุงเทพฯ : สานกั พิมพ์ เอม็ ไอเอส. ทินรัตน์ จนั ทราภินนั ท.์ (๒๕๕๕). แบบฝึ กทกั ษะการอ่านจบั ใจความ ป.๖ กรุงเทพฯ : เดอะบุคส์ นฤภร รุจอเรซ.(๒๕๕๕). หนงั สือเรียนภาษาไทย รายวิชาภาษาไทยพ้ืนฐานภาษาไทย หลกั ภาษาและการใชภ้ าษา ช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี ๖. กรุงเทพฯ : บริษทั พฒั นาคุณภาพวชิ าการ(พ.ว.) จากดั . ไม่ปรากฏนามผแู้ ต่ง.(๒๕๔๗). นิทานอีสป เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : ทิพย์ วสิ ุทธ์ิ ลุงแซม (๒๕๕๓). นิทานอีสป เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : ตรีมเบอร์ส จากดั แววมยรุ า เหมือนนิล.(๒๕๕๓). การอ่านจบั ใจความ.พิมพ์ คร้ังท่ี ๓. กรุงเทพฯ : สุวิริยา สาส์น. สุพรรณี วราทร.(๒๕๕๐). การอ่านอย่างมีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : ศูนยห์ นังสือ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . หอสมุดวชิรญาณ.(๒๕๕๐).บทเพลงกล่อมเดก็ .กรุงเทพ. ๒๔

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง ภาคผนวก ๒๕

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอา่ นจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง ข้อ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ก ข ค ง กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง ข้อ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ก ข ค ง ๒๖

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๓ เล่มที่ ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง สรุปคะแนน เล่มท่ี ๕ การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง ช่ือ- สกลุ ………………………………………….…… เลขที่ …………..ช้ัน ……………. รายการ/คะแนนเตม็ ต่อกจิ กรรม คะแนนทไี่ ด้ ผลการประเมนิ ผา่ น ไม่ผา่ น แบบทดสอบก่อนเรียน (๑๐ คะแนน) กิจกรรมท่ี ๑ รู้จกั นิทาน (๑๐ คะแนน) กิจกรรมท่ี ๒ จดจาเร่ืองราว (๓ คะแนน) กิจกรรมท่ี ๓ บอกเลา่ เหตุการณ์ (๕ คะแนน) กิจกรรมท่ี ๔ จบั ใจความสาคญั (๕คะแนน) กิจกรรมที่ ๕ สรุปและนาไปใช้ (๕ คะแนน) แบบทดสอบหลงั เรียน (๑๐ คะแนน) รวม (๔๘ คะแนน) ร้อยละ *หมายเหตุ กาหนดการผา่ นกิจกรรมท่ีร้อยละ ๖๐ ๒๗

แบบฝึ กทักษะการอ่านจับใจความสาคัญและทักษะการคิดวิเคราะห์ สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๓ เล่มท่ี ๕ การอ่านจับใจความสาคัญจากบทร้อยกรอง เกณฑ์และระดับการประเมนิ ทกั ษะการอ่านจบั ใจความโดยภาพรวม เล่มท่ี ๕ การอ่านจบั ใจความสาคญั จากบทร้อยกรอง คะแนน ร้อยละ ๘๐ ข้ึนไป หมายถึง มีทกั ษะระดบั มากท่ีสุด คะแนน ร้อยละ ๗๐-๗๙ หมายถึง มีทกั ษะระดบั มาก คะแนน ร้อยละ ๖๐-๖๙ หมายถึง มีทกั ษะระดบั ปานกลาง คะแนน นอ้ ยกวา่ ร้อยละ ๖๐ หมายถึง มีทกั ษะระดบั นอ้ ย *กาหนดการผา่ นที่ร้อยละ ๖๐ คะแนน หรือ ๒๙ คะแนนข้ึนไป ๒๘