Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore เรื่องเล่า 2560 - คำพ่อสอน

เรื่องเล่า 2560 - คำพ่อสอน

Description: เรื่องเล่า 2560 - คำพ่อสอน

Search

Read the Text Version

KM 2560แพทยบ์ รู พา

เร่ืองเล่า “คาพอ่ สอน” คณะแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยบูรพา ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560

คำนำ โครงการประกวดงานเขียนเล่าเร่ืองเป็ นกิจกรรมต่อเน่ื อง ของคณะแพทยศาสตรท์ ี่จัดเป็ นประจาทุกปี โดยมีจุดมุ่งหมายสาคัญ เพ่ือส่งเสริมใหบ้ ุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ สามารถถ่ายทอด เรื่องราวประสบการณจ์ ริง ขอ้ คิดท่ีไดร้ บั จากการทางาน และเสริมสรา้ ง ความภาคภูมิใจในตนเอง รวมท้ังตระหนักถึงคุณค่าของการทางาน จากการแลกเปล่ียนเรียนรู้ผ่านเรื่องเล่า ได้รับประโยชน์ และเกิด แรงบนั ดาลใจในการพฒั นาตนเองและงานประจาต่อไป โดยในปี พ.ศ. 2560 น้ ี ไดก้ าหนดหวั ขอ้ แลกเปล่ียนเรียนรูว้ ่า “คาพ่อสอน” ดว้ ยราลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ทรงมีพระบรมราโชวาท และ พระราชดารัสพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ตลอดหลายทศวรรษ ที่ผ่านมา ซึ่งลว้ นเป็ นคาสอนที่เป็ นไปเพื่อสรา้ งความสุขในการดาเนิน ชีวิต และการอยู่ร่วมกันของคนในสังคม หากคาสอนไม่ไดเ้ ป็ นเพียง ความรู้ท่ีได้รับแต่มีการนาไปใช้ นาไปลงมือปฏิบัติย่อมก่อให้เกิด ประโยชน์ไดอ้ ยา่ งแทจ้ ริง รวบรวมและแบ่งปัน โดย KM แพทยบ์ ูรพา กนั ยายน 2560

สำรบญั คำนำ หนำ้ นอกเหนือหนา้ ที่......................................................................... 1 ครง้ั หน่ึงในชีวติ ........................………….……….…………….……………….….... 5 คาพ่อสอน..................................................................……………….… 11 CPR กระชากใจ………………………………………………………………………….………… 16 ความเพียรอยทู่ ี่ไหน ความภูมใิ จอยูท่ ่ีนัน่ ............................………. 22 เพียงพอก็พอเพียง………………………………………………………………………….….…. 27 เพียงปฏิบตั ิหนา้ ที่ใหส้ มบรู ณ…์ …………………………………………….………….… 33 เพียรพยาบาล............................…………………………………………….………... 37 ศาสตรพ์ ระราชา “คาพอ่ สอน”......................……………………..…….…. 41 ปาฏิหาริยจ์ ากคาพอ่ สอน..………………………………………………………………….. 45 ตน้ แบบของการเสียสละ..……………….……………………………….………..…….…. 50 ดว้ ยรกั และศรทั ธาในวิชาชีพ.............................…….……..……..……... 55 เมอ่ื ฉนั กลบั มาเรียนหนังสือกบั เด็ก........………………….………...….….…. 59 งานที่เรารกั ................................................................................ 64 เด็กต่างจงั หวดั .........…………………………………………………………………………….. 68 ทางานอยา่ งไร ? ใหม้ ีความสุข………………………………………………………….. 73 ตวั อยา่ งท่ีดีมีคา่ กว่าคาสอน........................................................ 77 เครียด เปลี่ยนตวั เอง……………………………………………………………………………. 81 รกั ของพอ่ ................................................................................... 85 ความกตญั ญ.ู .........................……………………………………………………………. 90 ความทรงจาวยั เยาว.์ ....................................................………………. 96 

นอกเหนือหนา้ ท่ี (รางวลั ชนะเลศิ - ประเภทพนักงาน) นางสาวกณั ฐาภรณ์ สุขสวสั ด์ิ เภสชั กร ชีวิตการทางานเป็ นเรื่องปกติที่บางวนั จะราบรื่นและบางวนั จะมี ความยากลาบากไม่ว่าจะทางกายหรือทางใจ ดิฉันเองก็เป็ นคนหนึ่ง ที่มีหลากหลายความรูส้ ึกในการทางาน บางวนั รูส้ ึกมีความสุขเพราะ งานราบร่ืนบางวนั เหนื่อยหน่ายท่ีตอ้ งเจอกบั อุปสรรค ซึ่งก็เป็ นเร่ืองปกติ ของทุกๆ คน ตอ้ งขอบอกก่อนว่าตวั เองเพิ่งเริ่มทางานที่นี่ไดไ้ ม่นานนัก ยงั อยู่ในช่วงของการปรบั ตัวท้ังเร่ืองของการทางานและการปรบั ตัวกับ สิ่งแวดลอ้ มใหม่ๆ ซึ่งก็ปฏิเสธไม่ไดว้ ่าผูค้ นใหม่ๆ ไมว่ า่ จะเป็ นผูร้ ่วมงาน ท้งั ในวิชาชีพเดียวกนั และต่างวิชาชีพลว้ นมีผลต่อความสุขในการทางาน ของเรา ย่ิงการทางานในโรงพยาบาลดว้ ยแลว้ ย่ิงตอ้ งทางานร่วมกับ บุคคลหลายวิชาชีพหรือท่ีเรียกกันว่าสหวิชาชีพ ในระยะแรกก็ยงั มอง การทางานแยกเป็ นส่วนๆ ชดั เจน แต่ละฝ่ ายแต่ละแผนกก็ต่างทาหนา้ ท่ี ของตัวเองไปเท่าน้ัน แต่ในระยะเวลาท่ีทางานมาก็ได้พบกับหลาย เหตุการณท์ ี่เปล่ียนความคิดและทศั นะคติไป 1

เหตุการณ์แรกเกิดข้ ึนในวันทางานตามปกติมีประชาชน มารับบริการท่ีโรงพยาบาลจานวนมากเหมือนอย่างเคย ระหว่าง นั่งทางานเห็นคนไขท้ ี่นั่งรถเข็นมานั่งรอรับยา เภสัชกรท่านหน่ึ ง เดินออกจากห้องจ่ายยาและจ่ายยาให้กับคนไขท้ ี่นั่งอยู่ด้านนอก และจากการพูดคุยเภสัชกรท่านน้ันทราบว่าคนไขไ้ ม่มีญาติมาด้วย จะต้องเดินทางกลับเอง ระหว่างน้ันเจา้ หน้าท่ีการเงินอีกท่านที่เห็น เหตุการณ์ก็พูดออกมาจากช่องชาระเงิน “เดี๋ยวพ่ีโทรหาเวรเปลใหเ้ อง นะคะ ให้มาช่วยเข็นรถไปส่งคนไขข้ า้ งหน้า” เราที่ในขณะน้ันเห็น เหตุการณ์ก็คิดว่าดีจังเลย เป็ นเร่ืองท่ีน่าประทับใจถ้าเราเป็ นคนไข้ คนน้ันเราจะรูส้ ึกดีมากๆ กับการบริการที่ได้รับ อีกเหตุการณ์หน่ึง ก็คลา้ ยๆ กนั เป็ นคนไขท้ ่ีนัง่ รถเขน็ แต่ดีที่มีญาติมาดว้ ย ซึ่งญาติกาลงั จะ ไปเอารถยนต์มารับคนไขท้ ่ีดา้ นหน้าตึก เจา้ หน้าที่เวรเปลจึงช่วยเข็น รถเข็นออกไปหน้าตึกเพ่ือรอใหญ้ าติขับรถวนมารับ พอรถขับมาถึง เจ้าหน้าที่เปลเปิ ดประตูรถและพยายามจะพยุงคนไข้ข้ ึนรถ แต่ดู เหมือนว่าคนไขจ้ ะมีน้าหนักตัวมากและไม่สามารถพาตัวเองข้ ึนรถได้ และลาพังเจา้ หน้าท่ีคนเดียวก็ต้องพยายามอย่างทุลักทุเล จนเป็ นท่ี สังเกตเห็นของเจา้ หน้าท่ีรักษาความปลอดภัยท่านหนึ่งที่โบกรถอยู่ รป ภ .ท่ าน น้ั น จึ งได้ล ะมื อ จ าก ก า รโบ ก รถ ท่ี เร่ิ ม ค ล่ อ งตั ว แ ล ้ว ม า ช่ ว ย เจา้ หน้าที่เวรเปลพาคนไขข้ ้ ึนรถกลบั บา้ น ซ่ึงทาให้ใชเ้ วลาไม่นานคนไข้ ก็สามารถข้ นึ รถได้ ผ่ า น ไ ป ห ล า ย วัน เห ตุ ก า ร ณ์ ที่ ไ ด้พ บ เห็ น ก็ ยัง ค งติ ด อ ยู่ ใน ใจ นึกกลับไปว่า ถา้ ในวนั น้ันเภสัชกรไม่สอบถามการเดินทางของคนไข้ 2

เจา้ หน้าที่การเงินไม่ได้อาสาโทรศัพท์ตามเจ้าหน้าท่ีเวรเปล หรือ เจา้ หน้าที่รักษาความปลอดภัยไม่มาช่วยเจา้ หน้าท่ีอีกท่านพาคนไข้ ข้ ึนรถกลับบ้าน คนไข้ที่มารับบริการก็คงจะไม่ได้รับการอานวย ความสะดวกท่ีรวดเร็วเท่าท่ีควร ซึ่งก็ทาให้ได้คิดว่าส่ิงที่เกิดข้ ึน ไม่ใช่วา่ เกิดจากการที่ทุกคนปฏิบตั ิหน้าท่ีของตนอยา่ งดีท่ีสุดเท่าน้ัน แต่ ทุกคนทาหน้าที่บางส่วนนอกเหนือจากหน้าท่ีของตนเองเพื่อใหก้ าร ช่วยเหลือผูท้ ี่มารบั บริการ การปฏิบตั ิงานในบางคร้งั หากเรายึดว่าตอ้ ง ทาหน้าท่ีของตนใหด้ ีท่ีสุดเท่าน้ันอาจยงั ไม่เพียงพอ ลองนึกภาพว่าถา้ เภสัชกรทาหน้าที่ของตนโดยการจ่ายยาให้กับผู้ป่ วยอย่างเต็ม ความสามารถไม่ขาดตกบกพร่องแต่ไมไ่ ดส้ นใจการเดินทางของผูป้ ่ วยวา่ จะกลับอย่างไร เจา้ หน้าท่ีการเงินทาหน้าที่ดว้ ยความถูกตอ้ งรวดเร็ว โด ย ส น ใจ แ ต่ ผู้ม า ติ ด ต่ อ ท่ี ช่ อ ง บ ริ ก า ร ข อ ง ต น โด ย ไม่ ส น ใจ ว่ า ใค ร จะเป็ นผู้โทรตามเจ้าหน้าที่มาเข็นรถเข็นให้ผู้ป่ วย หรือเจ้าหน้าท่ี รัก ษ า ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย ที่ ก า ลังท า ห น้ า ที่ ข อ งต น อ ย่ างดี เยี่ ย ม อา น ว ย ความสะดวกใหก้ บั รถเขา้ ออกใหเ้ ป็ นไปอย่างคล่องตัว แต่ไม่ไดม้ าช่วย พ าคนไข้ข้ ึนรถกลับบ้านเพ ราะทุ กคน ถือว่าไม่ใช่ห น้าท่ี ไม่ใช่ ธุระของตนเอง ในองค์กรของเราก็จะมีพนักงานที่ทางานดีจริง แ ต่ อ า จ จ ะ ไ ม่ ใช่ พ นั ก งา น ท่ี ท า ให ้ง า น ข อ งอ งค์ ก ร ร า บ ร่ื น แ ล ะ ส า เร็ จ อยา่ งสมบรู ณแ์ บบ ดังน้ัน นอกจากหน้าที่ของเราท่ีเป็ นสิ่งที่เราตอ้ งทาใหด้ ีไม่ขาด ตกบกพร่อง เราจะตอ้ งช่วยเหลือในการทางานของเพื่อนร่วมงาน หรือ อาจเรียกวา่ เป็ นการอานวยความสะดวกต่อการทางานของผูอ้ ื่น ส่ิงท่ีเรา 3

สามารถทาไดเ้ ช่นการทางานแต่ละข้นั ตอนมีการคิดเสมอว่า หากเรา ทาแบบน้ ี ผูท้ ่ีตอ้ งทางานต่อจากเราจะเกิดความยากลาบากไหม หรือ ผูท้ ี่ทางานในข้นั ตอนก่อนหน้าเราจะเดือดรอ้ นไหมเพราะการทางาน ของเราทุกคนที่อยู่ในสถานบริการทางการแพทยค์ วามสาเร็จของงาน ไมไ่ ดข้ ้ ึนอยู่กบั แพทย์ ทนั ตแพทย์ พยาบาล เภสชั กร หรือบุคคลใดฝ่ าย ใดเพียงฝ่ ายหน่ึงเท่าน้ัน แต่เป็ นการทางานร่วมกันอย่างสมบูรณ์จึงจะ ทาใหเ้ กิดความสาเร็จในงาน การช่วยกนั ทางานจึงเป็ นส่ิงท่ีควรเกิดข้ ึน ดงั คาที่พ่อสอน “ต่างคนต่างมหี น้าท่ี แต่ก็ไมไ่ ดห้ มายความวา่ ทาเฉพาะหนา้ ท่ีน้ัน เพราะว่าถา้ คนใดทาหนา้ ที่เฉพาะของตวั โดยไมม่ องไมแ่ ลคนอ่ืน งานก็ดาเนินไปไมไ่ ด้ เพราะเหตุวา่ งานทุกงานจะตอ้ งพาดพิงกนั จะตอ้ งเก่ียวโยงกนั ฉะน้ันแต่ละคนจะตอ้ งมีความรถู้ ึงงานของผูอ้ ื่นแลว้ ช่วยกนั ทา” พระราชดารสั ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั พระราชทานแก่ คณะบคุ คลตา่ ง ๆ ท่ เี ขา้ เฝ้าฯ เน่ ืองในโอกาสวนั เฉลิมพระชนพรรษา 4 ธนั วาคม 2533 4

คร้งั หนึ่งในชีวิต (รางวลั ชนะเลศิ - ประเภทลูกจา้ ง) นายอดเิ รก เจรญิ อินทร์ พนักงานขบั รถ จาก 9 คาสอนของพ่อหลวง มหี ลายๆขอ้ ที่ขา้ พเจา้ ไดน้ ามาใช้ ในชีวิตประจาวนั ของขา้ พเจา้ แต่มีอยู่หน่ึงขอ้ ที่ข้าพเจา้ ไดย้ ึดปฏิบัติ อย่างสมา่ เสมอ คือ “คนเราจะต้องรับและจะต้องให้” การให้ไม่มี ท่ี ส้ ิน สุ ด เร่ืองที่ ข้าพ เจ้าจะเล่าให้อ่าน น้ ี เกิ ดข้ ึน 2 ปี ท่ี ผ่ าน ม า ในวันรับปริญญาบัตรปี 2557 ของมหาวิทยาลัยบูรพา ในวันน้ัน เป็ นวนั ที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2558 ขา้ พเจา้ ไดร้ บั หน้าท่ี เจา้ หน้าที่ขบั รถฉุกเฉินของโรงพยาบาล มหาวิทยาลัยบูรพา ช่วงเวลา 05.00 น. ขา้ พเจา้ ไดถ้ ึงโรงพยาบาลแลว้ และไดต้ รวจความพรอ้ มของรถพยาบาล อีกคร้ังหน่ึงก่อนนารถไปปฏิบัติงาน และขา้ พเจา้ ได้นารถพยาบาล เขา้ ประจาที่จุด หอประชุมธารงบัวศรี เวลา 05.30 น. ทุกๆ ฝ่ ายก็เขา้ ประจาจุดท่ีตัวเองรบั ผิดชอบอย่างพรอ้ มเพรียง น้องๆ บัณฑิตกาลัง เดินแถวเขา้ หอประชุมอย่างมุ่งมัน่ และดูสวย ๆ หล่อ ๆ กันทุกคน แต่ในความปิ ติยินดีน้ัน เราเองก็ตอ้ งเตรียมพรอ้ มตลอดเวลา เพราะไม่รู้ 5

วา่ จะเกิดเหตุฉุกเฉินไดท้ ุกวินาที เมื่อเวลา 08.30 น. ถึงเวลาที่น้อง ๆ บณั ฑิต ทุก ๆ ฝ่ ายรอคอยก็มาถึง ทหาร ตารวจ และทุกฝ่ ายที่เก่ียวขอ้ ง ได้จัดแถวเพ่ือเตรียมพรอ้ มในการรับเสด็จฯ วงดุริยางค์กองทัพบก ต้ังแถวเตรียมบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมี เมื่อเพลงดังข้ ึนรถนา ขบวนเร่ิมเขา้ มาในเส้นทางหน้า หอประชุม จนกระทัง่ เพลงจบลง รถพระที่นั่งได้จอดหน้าประประตูทางเขา้ ของหอประชุมธารง บัวศรี พอดี สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จลงมา จากรถพระท่ีนัง่ ขา้ ราชการ ท่านอธิการ รองอธิการ คณบดี และฝ่ าย ต่าง ๆ ไดร้ ับเสด็จ และสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราช กุมารี ไดพ้ ระราชดาเนินเขา้ หอประชุม เพ่ือพระราชทานปริญญาบตั ร แก่บณั ฑิตมหาวิทยาลยั บูรพา ขา้ พเจา้ ยงั คงประจาอยู่จุดปฐมพยาบาล เต็นท์ขา้ งหอประชุม เมื่อเวลาผ่านไปทุก ๆ อย่างดูเหมือนไม่มีอะไร เกิดข้ ึน จนถึงเวลา 11.30 น. น้องสุมล เดินมาบอกใหข้ า้ พเจ้าขบั รถ Golf ไปเอาขา้ วกล่องเพื่อมาแจกจ่ายกับ แพทย์ พยาบาล ผูช้ ่วยเหลือ คนไขท้ ี่อาคารโภชนาการ แต่ขา้ พเจา้ มีลางบอกเหตุว่าจะมีเหตุที่ตอ้ งใช้ รถพยาบาล ขา้ พเจา้ จึงปฏิเสธน้องสุมลไปว่าไปไม่ได้ น้องเขาจึงชวน น้องผูช้ ่วยอีกคนขบั รถ Golf ไปรบั ขา้ วกล่อง ใจหนึ่งขา้ พเจา้ ก็รูส้ ึกผิด มาก ที่ไม่ไดช้ ่วยรับขา้ วกับน้องสุมล ในเส้ ียวนาทีน้ัน ขา้ พเจา้ ก็ไดร้ ับ วิทยุจากพยาบาลดา้ นบนหอประชุมว่ามีเหตุฉุกเฉินใหถ้ อยรถพยาบาล มาคอยท่ีหนา้ ประตลู ิฟท์ และพ่ีวลั ลภา พี่พิจารณา พยาบาลประจุดปฐม พยาบาลดา้ นบนหอประชุมก็โทรเขา้ มาหาขา้ พเจา้ ในเหตุการณ์เดียวกนั ขา้ พเจา้ ใจหายแวบ๊ ทันที “ประตูลิฟท์” ใครกันบา้ งท่ีจะใชล้ ิฟท์ตัวน้ ีได้ 6

บา้ ง ตวั เย็นไปท้งั ตวั ขา้ พเจา้ นึกยอ้ นไปเหตุการณ์ที่โรงพยาบาลศิริราช ทนั ที ที่คร้งั หน่ึงขา้ พเจา้ ไดร้ บั พระกรุณาอย่างที่สุดในการพระราชทาน ทางแก่รถพยาบาลท่ีขา้ พเจา้ นาเด็กอาการโคม่าไปส่งที่โรงพยาบาลศิริ ราช ขณะติดขบวนเสด็จของสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรม ราชกุมารีแต่พระองค์ไดต้ รัสใหพ้ ระราชเลขาสัง่ ใหต้ ารวจเปิ ดทางให้ รถพยาบาลของขา้ พเจ้า เพื่อนาเด็กไปส่งในโรงพยาบาลได้อย่าง ปลอดภัย พรอ้ มท้งั สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ท่านไดพ้ ระราชดาเนินมาถามอาการเด็กกบั ขา้ พเจา้ อาการเยน็ ไปท้งั ตวั จนมือไมส้ นั่ ไดก้ ลบั มาอีกแลว้ ขา้ พเจา้ ไดต้ ้ังสติพรอ้ มที่จะรับคนไขท้ ี่ ประตูลิฟท์ ดา้ นล่าง แต่ขา้ พเจา้ ไดห้ นั ไปท่ีดา้ นในเห็นน้อง ๆ จดั แถวได้ ช่วยกับแบก เตียง FERNO ข้ ึนทางบันไดท่ีข้ ึนไปช้นั 2 ของหอประชุม ขา้ พเจา้ รออยู่หน้าประตูลิฟท์ ซัก 10 นาที แต่มันชัง่ นานเหลือเกิน ซกั อึกใจ ประตูลิฟทเ์ ปิ ดออก ขา้ พเจา้ โล่งใจเมือ่ เห็นนอ้ งบณั ฑิตนัง่ มาใน เตียง FERNO พรอ้ มกบั พยาบาล น้องนันทนา และนอ้ งปัณฑารีย์ พรอ้ ม กบั น้อง ๆ ผูช้ ว่ ย ขา้ พเจา้ รบั ชว่ งต่อและปรบั เตียง FERNO จากรถนัง่ เป็ น เตียงนอนราบ เพราะในลิฟท์ เน้ ือที่จากัดการเคล้ ือนยา้ ยด้วย เตียง FERNO จาเป็ นตอ้ งปรบั เป็ นรถเข็น นัน่ เป็ นขอ้ ดีของ เตียง FERNO เม่ือ ขา้ พเจา้ นาน้องบณั ฑิตข้ ึนรถพยาบาลแลว้ นาส่งที่หอ้ ง ER โรงพยาบาล มหาวิทยาลยั บรู พาทนั ท่ี เมอื่ ถึงที่ ER นอ้ งบณั ฑิตยงั นอนน่ิงโดยมแี พทย์ พยาบาลไดช้ ่วยกบั ดูแลอย่างดีท่ีสุด และทนั ทีที่ตอ้ งตื่นน้องเร่ิมมีสีหน้า กังวลว่าจะหายไม่ทันที่จะกลับไปรบั พระราชทานปริญญาบัตรอย่าง ชดั เจน จนพยาบาลตอ้ งเขา้ ไปพูดคุยเพ่ือใหล้ ดอาการเครียด ตามคา 7

บอกเล่าของพยาบาลไดค้ วามว่า น้องบัณฑิตกาลงั เดินแถวเพ่ือข้ ึนรับ พระราชทานปริญญาบตั ร แต่มามีอาการชกั ท้งั ยืนช่วงเดินแถวหน้าพระ ท่ีนัง่ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี แต่ทุก ๆ คน ยงั คงยืนนิ่ง เพื่อไม่ใหเ้ กิดความวุน่ วาย แต่ในจุดน้ันมี ผศ.นพ.สมชาย ยงศิริ อยู่ตรงจุดที่เกิดเหตุพอดี จึงเรียกใหจ้ ุดปฐมพยาบาลหน้าหอ้ ง หอประชุมเขา้ ไปช่วยเหลือและเคลื่อนยา้ ยน้องบณั ฑิตออกจากแถว ใน เวลาเดียวกนั พยาบาล ผูช้ ่วย ท่ีอยูห่ น้าหอ้ งก็รีบเขา้ ไปช่วยเหลือบณั ฑิต ในทันที โดยพยาบาลในตอนน้ัน คือ น.ส.นันทวนั และ น.ส.ปัณฑารีย์ ไดเ้ ขา้ ไปปฐมพยาบาล และจะเคลื่อนยา้ ยแต่ยงั ขาด เตียง FERNO จึง วิทยุใหน้ ้อง ๆ จดั แถวแบกข้ ึนไปให้ และปรบั เตียง FERNO เป็ นรถเข็น เพื่อจะขอใหล้ ิฟท์ ในการเคลื่อนยา้ ย เพราะน้องบณั ฑิตมีรูปร่างค่อนขา้ ง ใหญ่ การยา้ ยโดยลงทางบนั ไดท่ีสูงชนั จะไม่มีความปลอดภัย จึงเลือก การเคล่ือนยา้ ยทางลิฟทแ์ ทน ขา้ พเจา้ จึงเขา้ ใจนอ้ งบณั ฑิตทนั ที่ “เหลือ อีกไม่กี่คนก็จะไดร้ บั พระราชทานปริญญาบัตรอยู่แลว้ ” จากการตรวจ ของแพทย์ จึงทราบว่าน้องบัณฑิตมีโรคประจาตัวเป็ นโรคลมชัก และ ไม่ไดท้ านขา้ วเชา้ บวกกบั อดนอนที่ตอ้ งต่ืนมาทาผมแต่งหน้า จึงทาให้ อาการดงั กล่าวกาเริบ แพทยจ์ ึงฉีดยาและทานขา้ วและใหน้ อนพกั เพ่ือรอ อาการให้ทุเลาแลว้ จะรีบนาส่งท่ีงานเพื่อจะให้เขา้ รับพระราชทาน ปริญญาบตั รช่วงสุดทา้ ยสุดสาหรบั บณั ฑิตพิเศษ แต่เวลาผ่านไปไมน่ าน ก็ไดย้ ินเสียงวิทยุดงั ข้ ึนว่า “พ่ีเปา ว.2” ขา้ พเจา้ จึงยกวิทยุรบั ทนั ที “ว.2 ครบั ” และมีเสียงดังต่อวา่ “พี่เปาเอารถข้ ึนมาหน้า ER เลยค๊ะจะรีบนา น้องบัณฑิตกลับหอประชุมด่วนค่ะ” ผมไดย้ ินจึงรีบไปเอารถพยาบาล 8

ข้ นึ มารอท่ีอาคารสมเด็จพระเทพฯ ดา้ นหนา้ ER ทนั ท่ี ช่วงเวลาน้ัน เวร เปลและพยาบาลรีบเข็นน้องบัณฑิตออกมาจาก ER อย่างเร่งด่วน น้อง พยาบาลปัณฑารีย์ บอกผมว่า “พ่ีเปารีบเอาน้องกลบั หอประชุมด่วนค่ะ สมเด็จพระเทพฯ ท่านจะพระราชทานปริญญาบัตร ใหก้ ลบั น้องบณั ฑิต เป็ นการส่วนพระองค์ หลังจากท่านเสวยเสร็จ” ผมไดย้ ินก็รีบนาน้อง กลับหอประชุมในทันที เม่ือถึงหอประชุม พยาบาลและผูช้ ่วยนาน้อง บัณฑิตหอ้ งข้ ึนไปที่หอ้ งประชุมเพ่ือรอการพระราชทานปริญญาบัตร ใหแ้ ก่น้องบณั ฑิตเป็ นการส่วนพระองค์ บริเวณหน้าหอ้ งเสวย เมื่อถึง เวลา สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ไดเ้ สด็จพระ ราชดาเนินมาถึงจุดท่ีน้องบัณฑิตคอยอยู่และไดพ้ ระราชทานปริญญา บตั รใหก้ ับน้องบัณฑิต พรอ้ มท้ัง ทรงแยม้ พระสรวลใหก้ บั น้องบณั ฑิต พรอ้ มท้งั ตรสั บางอยา่ งกบั นอ้ งบณั ฑิต เมอื่ เสร็จส้ ินแลว้ สมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชดาเนิ นต่อไปยัง หอประชุมธารง บัวศรี เพื่อพระราชทานปริญญาบัตร แก่บัณฑิตต่อ ในชว่ งบ่าย หลงั จากน้ันนอ้ งบณั ฑิตไดล้ งมาท่ีหอ้ งปฐมพยาบาลดา้ นล่าง เพื่อพกั ผ่อนต่อ แต่ผมนึกในใจว่า “น้องคงหายเป็ นปลิดท้ ิงแลว้ ล่ะ จะมี ใครโชคดีเท่าน้องคงจะน้อยมากทีเดียว โอกาสที่จะไดใ้ กลช้ ิดพระองค์ มากขนาดน้ ี ใจน้องตอนน้ันคงจะตุมตามจนตวั เป็ นน้าแข็งเลยละพี่เคย มาแล้ว” ข้าพเจา้ มายอ้ นนึ กถึงเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ ึน พระองค์ทรง ทอดพระเนตร เหตุการณ์ท่ีเกิดข้ ึนและทรงพระราชทานพระบรมราช วโรกาสกบั นอ้ งบณั ฑิตที่ไดเ้ ขา้ รบั พระราชทานปริญญาบตั รเป็ นการส่วน พระองค์ ถือว่าเป็ นการให้ที่สูงสุดในชีวิตของน้องบัณฑิตคนน้ันเลย 9

ขา้ พเจา้ ก็อดที่จะซาบซ้ ืงในพระเมตตาและกระแสน้าพระราชหฤทัยของ พระองค์ มิไดเ้ ลย ขา้ พเจา้ จะขอยึดเป็ นหลักในการใชช้ ีวิตของขา้ พเจา้ โดยจะไมม่ องขา้ มส่ิงเล็ก ๆ นอ้ ย ๆ ที่เกิดข้ นึ หากเพียงแต่ไมใ่ ชเ่ รื่องของ เรา เพราะบางคร้งั เหตุการณน์ ้ันอาจจะเป็ นเร่ืองท่ีใหญ่ท่ีสุดสาหรบั ชีวิต เขาเลยก็ได้ เพียงสละเวลาพียงเล็กน้อยเพื่อจะช่วยเหลือคนที่เดือดรอ้ น ในเวลาน้ัน โดยไม่หวังส่ิงตอบแทน ดังเช่น พระองค์ท่าน สมเด็จ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ท่ีไม่เคยท้ ิงประชาชนของ ท่านเลยแมแ้ ต่เรื่องที่เกิดข้ ึนเล็ก ๆ นอ้ ย ๆ ของพระองคท์ รงพระเจริญ ยิ่งยนื นาน 10

คาพอ่ สอน (รางวลั รองชนะเลิศ อนั ดบั ท่ ี 1 - ประเภทพนักงาน) แพทยห์ ญงิ อลิสรา วงศส์ ทุ ธิเลิศ อาจารย์ “การสรา้ งสรรคต์ นเอง การสรา้ งบา้ นเมอื งก็ตาม มใิ ชว่ า่ สรา้ งในวนั เดียวตอ้ งใชเ้ วลา ตอ้ งใชค้ วามเพียร ตอ้ งใชค้ วามอดทน เสียสละ แต่สาคญั ที่สุด คือความอดทน คือไมย่ อ่ ทอ้ ไมย่ อ่ ทอ้ ในส่ิงท่ีดีงาม ส่ิงท่ีดีงามน้ันทามนั น่าเบื่อ บางทีเหมอื นวา่ ไมไ่ ดผ้ ล ไม่ดงั คือดูมนั ควรทาดีน่ีแต่ขอรบั รองวา่ การทาใหด้ ีควรตอ้ งมีความอดทน เวลาขา้ งหนา้ จะเห็นผลแน่นอนในความอดทนของตนเอง” พระราชดารสั ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั พระราชทานแก่นักเรยี น นักศึกษา ครู และอาจารย์ ในโอกาสเขา้ เฝ้าฯ วนั ท่ ี 27 ตลุ าคม 2516 3 ปี ก่อน เหตุการณ์เกิดข้ ึน ณ ห้องกลืนแร่ โรงพยาบาล มหาวทิ ยาลยั บรู พา “หมอคะ กลืนแรแ่ ลว้ หนูจะเป็ นหมนั ไหมคะ” 11

“หมอคะ พ่ีไม่กลืนแร่แล้ว พ่ีเห็นข่าวโรงงานท่ีญ่ีป่ ุนระเบิด พ่ีกลวั ครอบครวั พ่ีจะอนั ตรายถา้ พี่กลืนแรแ่ ลว้ ตอ้ งไปอยูใ่ กล้ ๆ เคา้ ” “หมอคะ หนูไปคน้ internet คนที่เคยไปกลืนแร่เคา้ เขียนว่า กลืนแร่แลว้ มโี อกาสเป็ นไทรอยด์ เป็ นมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ หนูกลวั ” “หมอครบั ผมอยากหาย ผมอยากกลืนแร่ แต่ผมไม่อยากเขา้ กรุงเทพฯ ผมมีเงินน้อย ค่าใชจ้ ่ายในกรุงเทพฯ มนั แพง เขา้ กรุงเทพฯ ไปผมไม่มีญาติ ผมไม่รู้จะไปพักท่ีไหน จะข้ ึนรถไปโรงพยาบาล ก็ไปไมถ่ ูก” สารพัดคาถาม ปัญหา และความวิตกกงั วลของผูป้ ่ วยโรคต่อม ไทรอยด์เป็ นพิษที่แพทยเ์ จา้ ของไขส้ ่งมากลืนแร่เพราะรับประทานยา ตา้ นไทรอยด์แลว้ ควบคุมโรคไม่ได้ บางรายมีโรคหัวใจเตน้ ผิดจังหวะ แทรกซอ้ น บางรายมีประสบการณ์นอน ICU เพราะมีภาวะไทรอยด์ เป็ นพิษวิกฤต ซึ่งตอนสมัยข้าพเจ้าเป็ นแพทย์ประจาบ้านสาขา เวชศาสตร์นิวเคลียร์ท่ีโรงพยาบาลรามาธิบดี ไม่เคยมีโอกาสได้ยิน ผูป้ ่ วยถามคาถามในลกั ษณะน้ ี ทาไมขา้ พเจา้ ถึงไม่เคยไดย้ ิน ? เหตุผล เพราะขา้ พเจ้ามีเวลาไม่มากพอที่จะรับฟั งส่ิงที่ผู้ป่ วยอยากจะถาม เนื่องจากผูป้ ่ วยท่ีมารักษาที่หน่วยเวชศาสตร์นิวเคลียร์ โรงพยาบาล รามาธิบดี มีเป็ นจานวนมาก การรบั ฟังผูป้ ่ วยซกั ถามหรือเล่าความในใจ จึงแทบจะเป็ นไปไม่ได้ นอกจากน้ัน ผู้ป่ วยก็ไม่มีความกลา้ ที่จะถาม คาถามท่ีคา้ งคาในใจ เพราะเมื่อมาโรงพยาบาลใหญ่ บางคนเกรงใจ หมอ บางคนกลวั หมอต่อว่าว่าถา้ ไม่อยากกลืนแร่จะมาทาไม หลายราย เดินทางมาไกล เลยกลวั วา่ ถา้ ถามหมอมากไปเดี๋ยวหมอไม่รกั ษา 12

ในปี แรกของการเปิ ดบริการกลืนแร่ที่โรงพยาบาลมหาวิทยาลยั บูรพา เน่ืองจากจานวนผู้ป่ วยยังไม่มาก ทาใหข้ า้ พเจา้ มีเวลาพูดคุย กับผู้ป่ วยมากข้ ึน จึงทาให้ขา้ พเจ้าทราบอุปสรรคของการกลืนแร่ ในภาคตะวนั ออกหลายประการ ขา้ พเจา้ จึงไดร้ ิเริ่มพฒั นาระบบบริการ กลืนแร่แบบเชิงรุกร่วมกนั กับแพทยข์ องโรงพยาบาลในภาคตะวนั ออก โดยนาหลักการของชุมชนนักปฏิบัติ (Community of Practice หรือ CoP) มาสรา้ งเครือข่ายท่ีมีช่ือว่า ชุมชนนักปฏิบัติรักไทรอยด์ (CoP Love Thyroid) เป้ าหมายของขา้ พเจา้ และทีมแพทย์ในเครือข่ายคือ ต้องการเพิ่มอัตราการหายของโรคและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่ วย โรคต่อมไทรอยดใ์ นภาคตะวนั ออก กรุงโรมไม่ได้สรา้ งเสร็จในวันเดียวฉันใด CoP Love Thyroid ก็ไม่ไดบ้ รรลุเป้าหมายภายในปี เดียวฉนั น้ัน ทีมงานตอ้ งใชค้ วามเพียร ในการใหค้ วามรูแ้ ก่ผูป้ ่ วยก่อนการกลืนแร่ทุกสัปดาห์ โดยเปิ ดโอกาส ใหผ้ ูป้ ่ วยและญาติไดซ้ ักถามนอกเหนือจากใหค้ วามรูเ้ รื่องการกลืนแร่ และการป้ องกันอันตรายจากรังสีสาหรับบุคคลรอบขา้ ง ซ่ึงใช้เวลา เพ่ิมข้ ึนจากการตรวจรกั ษาตามปกติประมาณ 1 ชวั่ โมงต่อกลุ่ม ผลจาก ความเพียรดังกล่าว ทาใหจ้ ากเดิมที่ผูป้ ่ วยบางรายปฏิเสธการรักษา บางรายพากันเดินทางมาโรงพยาบาลกันท้ังครอบครัวเพราะกังวล ว่าผู้ป่ วยจะไดร้ ับอันตราย ปัจจุบัน ผู้ป่ วยที่ไดร้ ับการส่งตัวมากลืนแร่ ยินดีเข้ารับการรักษาท้ังหมด และมีผู้ป่ วยจานวนคร่ึงนึ งไม่ได้พา ญาติมาด้วย เพราะได้พูดคุยทาความเขา้ ใจกันเป็ นที่เรียบรอ้ ยแลว้ ยิ่งไปกว่าน้ัน การท่ีผู้ป่ วยและญาติส่วนใหญ่มีความรู้ความเขา้ ใจ 13

ท่ีถูกตอ้ งเรื่องการกลืนแร่ ทาใหจ้ านวนของผูป้ ่ วยท่ีเขา้ รบั การกลืนแร่ เพิ่มข้ นึ อย่างมาก โดยเพ่ิมจาก 40 รายในปี แรกเป็ น 240 รายในปี ท่ี 2 และ 300 รายในปี ที่ 3 นอกจากความเพียร ทีมงานต้องใชค้ วามอดทน และความ เสียสละในการเดินทางเพ่ือจัดชัว่ โมงแลกเปลี่ยนเรียนรูก้ ับบุคลากร ของโรงพยาบาลในเครือข่ายในหลายจังหวัด โดยจัดกิจกรรมปี ละ หนึ่งคร้งั จุดประสงคค์ ือ แลกเปลี่ยนเรียนรปู้ ระสบการณด์ า้ นการรกั ษา ร่วมกนั กบั ทีมแพทยแ์ ละอภิปรายระบบการบริการและการส่งต่อผูป้ ่ วย ร่วมกันกับพยาบาลและเจา้ หน้าท่ีที่เกี่ยวขอ้ ง ผลจากความเสียสละ ของทีมงานท้งั เครือข่าย ส่งผลใหผ้ ูป้ ่ วยมีคุณภาพชีวิตท่ีดีข้ ึนเพราะระบบ การบริการเอ้ ือต่อผู้ป่ วยเป็ นอย่างมาก พบว่าอัตราการไม่ไดก้ ลืนแร่ เพราะไม่ไดเ้ ตรียมตัวตาม protocol หรือเพราะนาเอกสารมาไม่ครบ ไดล้ ดลงจากรอ้ ยละ 5 ในปี แรก เหลือเพียงรอ้ ยละ 2 ในปัจจุบนั อีกท้งั ผูป้ ่ วยรอ้ ยละ 60 สามารถกลบั ไปติดตามผลหลงั กลืนแร่ท่ีโรงพยาบาล เดิมไดเ้ ลยโดยไม่ตอ้ งเดินทางมาท่ีโรงพยาบาลมหาวิทยาลยั บูรพาอีก ทาใหล้ ดระยะเวลาและค่าใชจ้ ่ายในการเดินทางของผู้ป่ วย และลด จานวนวนั ท่ีผูป้ ่ วยตอ้ งลางาน ผลจากความไม่ย่อทอ้ น้ ีทาใหใ้ นปัจจุบนั มีโรงพยาบาลในภาคตะวนั ออกเขา้ ร่วมเครือข่ายเพ่ิมข้ ึนจาก 4 แห่ง เป็ น 9 แหง่ “หมอออ้ งานหนักไมท่ าใหเ้ ราตาย” หนึ่งในทีมงานไดก้ ล่าวไว้ ...... กราบค่ะ 555 ทีมงานช่างเป็ นคนดีและมคี วามอึดมากจริง ๆ 14

ส่ิ งที่ พ่ อ ห ล วงข อ งป วงช น ช า วไท ย ได้ท รงส อ น ไว้ คื อ การสรา้ งสรรค์งานใหม่ ๆ จาเป็ นต้องใช้ท้ังเวลา ต้องมีความขยัน และอดทน รวมท้ังตอ้ งเสียสละความสุขสบายส่วนตน เพ่ือให้บรรลุ เป้ าหมายที่เราได้ต้ังเอาไวร้ ่วมกัน แน่ นอนว่าต้องมีบางช่วงเวลา ที่เหนื่อยมาก ๆ บางทีก็อาจรูส้ ึกถอดใจ แต่ถา้ เห็นกอ้ นหินกล้ ิงมาขวาง อยูต่ รงหน้าแลว้ ถอดใจหนั หลงั กลบั เสียก่อน เราอาจจะพลาดส่ิงที่ดีงาม หลงั หินกอ้ นน้ันท่ีกาลงั รอคอยเราอยู่ “คาพ่อสอน เร่อื งความเพียร นั้นประทบั อยใู่ นใจ ลูกนอ้ มรบั คาสงั่ สอน พ่อสอนให้ ไมย่ อ่ ทอ้ ตอ่ สาคร แมค้ ล่ นื ใหญ่ จะสนั่ คลอน ใหจ้ มลง การสรา้ งส่ ิง ท่ ีดงี าม ในยามน้ี ลว้ นตอ้ งหมนั่ ทาความดี คอ่ ยสะสม ออกผลชา้ แตก่ า้ วหนา้ ควรช่ ืนชม วนั ขา้ งหนา้ จะเห็นผล ดแี น่นอน” 15

CPR กระชากใจ (รางวลั รองชนะเลิศ อนั ดบั ท่ ี 1 - ประเภทลูกจา้ ง) นายอดเิ รก เจรญิ อินทร์ พนักงานขบั รถ เรื่องเล่าท่ีสุดสะเทือนใจ เรา้ อารมณ์ จนบางคร้ังก็น่าจดจา ปี น้ ีหัวขอ้ ท่ีน้องขวญั ใหส้ ่งประกวด คือ “คาสอนพ่อ” แลว้ มนั ตรงไหม ตอบเลยว่าตรงครับ เหตุการณ์ที่ผมจะเล่าน้ ีตรงกับคาสอนพ่อ คือ “คนดี” เราอยู่ในสงั คมท่ีมีคนดีและคนไม่ดีปะปนกนั ไป แต่เราตอ้ งเป็ น คนดีหน่ึ งคนท่ีปะปนอยู่กับคนหลาย ๆ กลุ่มในสังคม บางคร้ัง อาจจะเหนื่อยกบั การทาความดีแต่อยา่ ย่อทอ้ เพราะถา้ เราทอ้ สงั คมก็จะ ขาดคนดีไปอีกหนึ่งคน ดูพ่อหลวงเป็ นแบบอย่างท่ีดีท่ีสุด ท่านไม่เคย เหน็ดเหนื่อยกบั การช่วยเหลือประชาชนของท่านเลยแมน้ แต่วินาทีเดียว ฉะน้ัน เราตอ้ งทาความดีตามแบบ “พ่อหลวง” ของเราทุก ๆ วินาทีที่ ผ่านไปเหมือนกนั เร่ืองน้ ีเกิดข้ นึ เกิดข้ ึนประมาณ 2 ปี กวา่ ๆ วนั น้ันเป็ นวนั พฤหสั ผมเป็ นเวรเชา้ แต่แฟนผมเขา้ เวร เชา้ -บ่าย ผมจึงตอ้ งไปรับแฟนผม กลบั ที่บา้ น ผมจาไดว้ ่าออกจากโรงพยาบาลประมาณ เวลา 00.40 น. 16

ใชเ้ สน้ ทางลงหาดบางแสน ขบั ไปจนถึงถนนสุขุมวิท แลว้ เล้ ียวซา้ ยไป ทางชลบุรี ตลอดทางเขาพูดคุยกนั เรื่องต่าง ๆ นา ๆ ท่ีประสบมาท้งั วนั เม่ือผ่านหน้าแฮปป้ ี เวิลด์ ผมมองไปขา้ งหน้าเห็นไฟไซเรนขา้ งหน้า แต่ผมไม่ได้พกวิทยุมาและแฟนผมลืมวิทยุไวท้ ่ีโรงพยาบาล เราจึง ไม่ทราบว่าเกิดเหตุอะไรข้ ึน แต่ผมดูไกล ๆ บนถนนก็ไม่มีอะไรเลย ช่างโล่งเหลือเกิน ผมเลยคิดในใจวา่ น่าจะเปิ ดไฟไซเรนเพ่ือขอทางรถเสีย มากกว่า แต่เมื่อขบั ผ่านไปก่อนถึงแยกอ่างศิลา มองไปขา้ งทางดา้ นล่าง เห็นคน 2 คน กาลงั ทาอะไรบางอยา่ งในคขู า้ งทาง ผมเลยเบรกและเปิ ด ไฟขอทางถอยหลงั ไปจุดที่ผมเห็น ระหว่างท่ีจอดรถแฟนผมเปิ ดเก๊ะหนา้ รถ ใส่ถุงมือ ใส่ MASK ทันทีผมจอดรถแฟนผมเปิ ดประตูลงไปดูผมรีบ ใส่ถุงมือและ MASK ตามลงไป ภาพตอนแรกท่ีเห็น คือ น้องกูภ้ ยั 2 คน กาลงั ช่วยคนเจ็บอยูใ่ นคูน้าขา้ งทางกอ่ นถึงแยกอ่างศิลา ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ เบ้ ืองตน้ เป็ นชายหนุ่มอายุท่ีดูไม่น่าจะเกิน 20 ปี แต่มีรปู รา่ งที่ใหญ่พอดู จึงทาใหก้ ารนาผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บข้ ึนมาบนถนนน้ันทาไดล้ าบากพอดูเชียว และท่ีนอ้ งกภู้ ยั กาลงั ทาอยู่ตอนน้ัน คือ พยายามจะเอาสไปนอลบอรด์ ใส่ ดา้ นหลงั ของผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ เพ่ือจะดึงผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บข้ นึ มาจากคูน้าแต่ ก็ทาไม่ได้เพราะผู้ได้รับบาดเจ็บมีการบาดเจ็บทางกระดูกหลายจุด ท่ีเห็นอย่างชดั เจน คือ แขนขวาและขาขา้ งขวา แฟนผมจึงบอกนอ้ งกูภ้ ยั ใส่ COLLAR ที่คอของผู้ไดร้ ับบาดเจ็บก่อนแลว้ แฟนผมจึงประคองคอ ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บจากดา้ นบน และบอกใหน้ อ้ งกูภ้ ยั ข้ ึนมาจากคูน้าหน่ึงคน ผมและน้องกูภ้ ัยจึงดึงผูไ้ ดร้ ับบาดเจ็บข้ ึนมาจากคูน้า ต่อจากน้ัน แฟน ผมไดต้ รวจสญั ญาณชีพก่อนเป็ นอย่างแรก โดยน้องกูภ้ ยั 1 คน เปลี่ยน 17

มาประคองคอผู้ได้รับบาดเจ็บแทนแฟนผม หลังจาแฟนผมตรวจ สัญญาณชีพแล้วหันมาบอกผมว่า “CPR เลย” น้ันหมายความว่า ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บไม่มีชีพจรแลว้ ผมจึงบอกใหน้ ้องกูภ้ ยั สองคนตะแคงตัว ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ และแฟนผมกลบั ไปประคองคอคนไข้ ผมเอา สไปนอลบ อรด์ ใส่ดา้ นหลงั ของผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ และตะแคงผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บกลบั มา นอนบนสไปนอลบอรด์ เรียบรอ้ ย จึงเริ่มทาการ CPR ทนั ที จากนัน่ แฟน ผมไดส้ อบถามรายละเอียดของเหตุท่ีเกิดข้ นึ น้องกูภ้ ยั จึงบอกว่า “ไดร้ บั แจง้ จากชลบุรี 2 ใหอ้ อกมาตรวจสอบ เหตุ ว.40 บริเวณแยกอ่างศิลา ถนนสุขุมวิท ขาเขา้ ชลบุรี” เม่ือมาถึงก็หาผูไ้ ดร้ บั เจ็บประมาณ 10 นาที เพราะเจอแต่รถจกั รยานยนตใ์ นสภาพยบั เยินกองอยู่ขา้ งถนน แต่ ไม่พบผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ พอเดินดูโดยรอบจึงมาเจอผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บนอน อยู่ ในคูน้าห่างจากรถจกั ยานยนตพ์ อสมควร จึงวิทยุเขา้ ไปท่ีศูนย์ คุณธรรมขอกาลงั จากลูกข่ายใกลเ้ คียงแต่ยงั ไม่มีใครมาพอดีท่ีพ่ีผ่านมา ช่วยผมพอดีแหละครบั ” แฟนผมจึงยกวทิ ยุสื่อสาร เรียก “ชลบุรีจากลูก ข่าย ม.บูรพา ” ชลบุรี 2 ตอบ “ว.2 ลูกข่าย ม.บูรพา” แฟนผมจึง รายงานเหตุต่อ “กรณีเหตุ ว.40 แยกอ่างศิลา เบ้ ืองตน้ ยังตรวจสอบ ไมไ่ ดว้ า่ เป็ น เหตุ ว.40 MC กบั สิ่งใดหรือเป็ นว.40ตนเอง เพราะพบ MC ของผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บตนั เดียว และผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บเป็ นชายอายุประมาณ 18 ปี ได้รับบาดเจ็บที่แขนขวา ขาขวา fracture และไม่มีชีพจรแล้ว เร่ิมทา CPR ขอรถกูช้ ีพ ว.4 รว่ มในท่ีเกิดเหตุ” พอส้ ินเสียงการรายงาน ชลบุรี2 ก็เรียก “กูช้ ีพ ม.บูรพาจากชลบุรี2” รพ.ม.บูรพาตอบ “ว.2 ชลบุรี” ชลบุรี2 พูดต่อ “ม.บูรพา จดั ทีม Advance ว.25 แยกอ่างศิลา 18

เหตุ ว.40 มีคนบาดเจ็บอาการสาหสั ไมม่ ีชีพจร ในท่ีเกิดเหตุมีลูกขา่ ย กู้ภัย และลูกข่ายม.บูรพา ว.10 ได้รับแจ้งว่าได้เร่ิมทา CPR แล้ว” ม.บรู พา ตอบ “ทราบค่ะ” ผมอยู่ในท่ีเกิดเหตุทา CPR ผลดั กบั นอ้ งกูภ้ ยั ไม่เกิด 10 นาทีผมมองไปทางทางแยกบางแสนก็เห็นแสงไฟไซเรนไกล ๆ กาลงั ตรงมาทางผม และผมก็กม้ หนา้ กม้ ตาทา CPR ต่อ ผ่านไปอึกใจ รถพยาบาลก็มาจอดตรงผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บนอนอยู่ ทีมกูช้ ีพลงมาจากรถ นอ้ งพยาบาล ผูช้ ่วยยกกระเป๋ ายาลงมาจากรถ แฟนผมเรียกหาน้าเกลือ เปิ ดเสน้ เพ่ือใหส้ ารน้าและยากบั ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ ในขณะน้ัน เริ่มมีลูก ข่ายกูภ้ ยั มาถึงในท่ีเกิดเหตุหลายคนั ทุก ๆ คนรูห้ น้าท่ีของตัวเองกนั ดี หลาย ๆ คนั ช่วยกนั จดั การจารจรและเปิ ดสญั ญาณไฟไซเรนเพื่อไม่ให้ เกิดอุบตั ิเหตุซ้าซอ้ น ผมยงั คงทา CPR ต่อเน่ือง หลงั จากเปิ ดเสน้ ใหส้ าร น้าและยาเสร็จ ก็รีบยกผู้ได้รับบาดเจ็บข้ ึนรถและส่งต่อโรงพยาบาล ชลบุรี แฟนผมยังข้ ึนไปกับรถกูช้ ีพ เพื่อจะได้ช่วยทีมกูช้ ีพขณะนาส่ง โรงพยาบาลชลบุรี ผมก็รีบข้ นึ รถและขบั ตามไปติด ๆ ขณะขบั ตามไปกบั รถกู้ชีพ ผมยังมองเข้าไปในรถกู้ชีพ เห็ นน้องผู้ช่วยท า CPR ให้ ผูไ้ ดร้ ับบาดเจ็บไปตลอดทาง จนถึงโรงพยาบาลชลบุรี ผมนัง่ รอในรถ บริเวณท่ีจอดรถหน้าโรงพยาบาลชลบุรี ผ่านไปซัก 30 นาที แฟนผม เดินออกมาข้ ึนรถแลว้ บอกว่า “น้องเสียแลว้ นะ” ผมถอนหายใจแลว้ ขบั รถออกจากโรงพยาบาลชลบุรี ผ่านไฟแดงแยกชลชาย แฟนผมหนั มา บอกว่า “น้องน่าจะรอดนะถา้ น้องไม่ตกลงไปในคูน้า เลยเสียเวลาใน การคน้ หา” มนั ไม่ใช่คร้งั แรกที่เราเจอเหตุการณ์แบบน้ ี และแต่ละคร้งั มี ค วาม รุ น แ รง ไม่ ต่ างกัน เล ย เพี ย งแ ต่ เราพ ย าย าม จะช่ วย 19

ผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บใหร้ อดมากที่สุดเท่าที่เราจะทาได้ แต่ท่ีรุนแรงที่สุดท่ีผม เคยเจอกนั คือ วนั ท่ีผมตอ้ งไปไหวพ้ ระประจาปี ช่วงวนั เกิดของผม ที่นัน่ คือ ศาลเจา้ พ่อ พระกาฬ จังหวดั ลพบุรี ผมใชเ้ สน้ ทางหมายเลข 1 พหลโยธิน ผ่าน จงั หวดั สระบุรีช่วงตี 4 คร่ึง ตอนนั่นรถพุพ่านมาก ท้ังรถตู้ รถกระบะ รถบรรทุก ผมขบั ผ่านทางแยกบายพาส และผ่านหน้าโรงอาหารสตั ว์ จุดน้ ีจะมีรถบรรทุกเขา้ ออกโรงงานเยอะ แลว้ เหตุการณท์ ่ีไมอ่ ยากใหเ้ กิด ก็เกิดข้ ึนชวั่ แค่พริบตา ผมขบั อยู่ช่องทางขาวสุด รถบรรทุก 18 ลอ้ อยู่ ช่องทางซา้ ย ทนั ใดน้ันมีรถออกจากโรงงานอาหารสตั วก์ ะทันหนั ทาให้ รถบรรทุก 18 ลอ้ หกั มาทางช่องทางขาวที่ผมอยู่แต่ผมเร่งเครื่องใหพ้ น้ จากการโดนชน รถบรรทุก 18 ลอ้ ก็หักพวงมาลัยกลับไปช่องทาง ซ้ายสุดเพ่ื อไม่ให้ชนกับรถของผมและรถตู้ท่ี ตามผมมาอีกคัน แต่มีรถจักรยานยนต์ออกมาจากซอยทาใหร้ ถบรรทุก 18 ลอ้ ชนเขา้ อย่างจัง เป็ นเหตุการณ์ที่ผมเห็นคาตาพอดีเพราะรถผมอยู่ระดับ เท่าๆกบั รถบรรทุก 18 ลอ้ ผมเปิ ดไฟขอทางแลว้ หกั พวงมาลยั เขา้ ไหล ทางห่างจากจุดเกิดเหตุประมาณ 100 เมตร แลว้ ผมกบั แฟนก็รีบใส่ถุง มือ ใส่เส้ ือสะท้อนแสง ผมยกไฟไซเรนต้ังบนหลังคารถเพ่ือป้องกัน การเกิดอุบตั ิเหตุซ้าซอ้ นเพราะที่เกิดเหตุมืดมาก แลว้ แฟนผมโทรไปท่ี 1669 ศูนยส์ งั่ การระบบการแพทยฉ์ ุกเฉินจงั หวดั สระบุรี แจง้ เหตุรถชน มีผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บ เพื่อขอทีมกูช้ ีพและกูภ้ ยั ผมเดินไปดูผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บที โดนชนอยา่ งจงั ที่ผมเห็นคือรถยงั ติดอยู่ใตท้ อ้ งรถ แต่ก็ตอ้ งช็อกเม่ือผม สาดไฟฉายเขา้ ไปที่ใตท้ อ้ งรถ 18 ลอ้ ภาพท่ีเห็นคือผูไ้ ดร้ บั บาดเจ็บติด 20

อยู่กับจักรยานยนต์ท่ีในสภาพรถพังยบั เยิน แต่ที่หน้าตกใจท่ีสุด คือ ร่างท่ีเห็นไม่มีศีรษะ ผมจึงใหแ้ ฟนโทรแจง้ 1669 ศูนย์สัง่ การระบบ การแพทย์ฉุกเฉินจังหวัดสระบุรี แจ้งว่าท่ีเกิดเหตุผู้ได้รับบาดเจ็บ เสียชีวิตแลว้ เพราะศีรษะขาด ผมเดินไปหยิบผา้ ห่อศพตามหาศีรษะ ของผูเ้ สียชีวิต แลว้ ก็เจอตกอยู่ตกจุดท่ีชนห่างจากรถบรรทุกประมาณ 40 เมตร ผมเอาผา้ ห่อศพห่อกลบั มาท่ีรถบรรทุก แลว้ เดินไปท่ีรถเอา ผา้ ห่อศพอีกผืนมาปิ ดร่างของผูเ้ สียชีวิตเพื่อไม่ใหด้ ูอุจาด ผ่านไปไม่นาน รถกูภ้ ยั สว่างรตั นตรยั ธรรมสถาน ก็มาถึงที่เกิดเหตุ รถตารวจทางหลวง มาถึงที่เกิดเหตุ ผมจึงเล่าเหตุการณ์แลว้ ส่งต่อให้ น้อง ๆ กูภ้ ัยและ ตารวจแต่ที่แปลกใจที่สุด คือ ต้งั แต่ผมไปถึงที่เกิดเหตุรถบรรทุกคนั น้ ีไม่ มีคนขบั ครบั หนีไปแลว้ ครบั แลว้ ผมกบั แฟนข้ ึนรถแลว้ มุ่งหน้าไปศาล พระกาฬ ดว้ ยจิตใจหดหู่ ผมจึงบอกแฟนผมว่า “เราทาดีที่สุดแลว้ น่า” เม่ือผ่าน อาเภอพระพุทธบาท ผมหันไปเห็นพระเดินบาตรพอดี ผมจึงชวนแฟนผมใส่บาตรแลว้ กวดน้าให้ผู้เสียชีวิต แลว้ เดินทางไป ลพบุรีต่อ การทาความดี ไมเ่ ลือกสถานท่ี เลือกเวลา แต่อยทู่ ี่วา่ เราพรอ้ ม ท่ีจะทาความดีหรือไม่ ผมและแฟนยึดคาพอ่ หลวงอยูเ่ สมอวา่ “การทา ความดีน้ัน สาคญั ที่สุดอยูท่ ี่ตวั เอง ผูอ้ ่ืนไม่สาคญั และไม่มีความจาเป็ น อนั ใดที่จะตอ้ งเป็ นหว่ งหรือตอ้ งรอคอยเขาดว้ ย เมื่อไดล้ งมอื ลงแรง กระทาแลว้ ถึงแมจ้ ะมีใครร่วมดว้ ยหรือไมก่ ็ตาม ผลดีท่ีทาจะตอ้ งเกิดข้ นึ แน่นอน” (เป็ นความอ่ิมใจมากกวา่ ที่เราสามารถช่วยใครใหพ้ น้ จาก ความเจ็บปวดและความตายได)้ 21

ความเพียรอยทู่ ีไ่ หน...ความภูมิใจอยทู่ นี่ นั ่ (รางวลั รองชนะเลศิ อนั ดบั ท่ ี 2 - ประเภทพนักงาน) นางสาวศิยามล สงั ขศ์ ิริ นักประชาสมั พนั ธ์ “ลกู ขอเดินตามคาท่ีพ่อสอน ไมน่ ิ่งนอนต่อสถานการณไ์ หน จะขอทาใหด้ ีจนสุดใจ ไมพ่ ล้ ิวไหวไหลไปดงั่ สายธาร ทาใหด้ ีท่ีสุดก็เพียงพอ คาสอนพ่ออยูใ่ นใจทุกสถาน จะขอจาไปจนตราบนานเท่านาน เพ่ือสืบสานปณิธานท่ีต้งั ใจ” “...ความเพียรท่ีจะเป็ นกาลงั ไดต้ อ้ งมีลกั ษณะแขง็ กลา้ ไมย่ อ่ หยอ่ นเส่ือมคลายดว้ ยอุปสรรค ดว้ ยความยากลาบากเหน็ดเหนื่อย ประการใด ๆ หากแต่อุตส่าหพ์ ยายามกระทาเร่ือยไป ไมถ่ อยหลงั แม้ หยุดมือ ก็พยายามคิดต่อไปไมท่ อดธุระ กาลงั ความเพียรจึงทาใหก้ าร งานไมช่ ะงกั ลา่ ชา้ มแี ต่ดาเนินรุดหนา้ เป็ นลาดบั ไปจนบรรลุความสาเร็จ โดยไมม่ สี ิ่งใดจะยบั ยง้ั ขดั ขวางได.้ ..” พระบรมราโชวาท ในพธิ ีพระราชทานปรญิ ญาบตั รแกบ่ ณั ฑติ มหาวทิ ยาลยั รามคาแหง ณ อาคารสวนอมั พร เม่ ือวนั จนั ทรท์ ่ ี ๑๐ ธนั วาคม ๒๕๒๒ 22

พระบ รม ราโชวาท ดังกล่าวได้ถู กรวบรวม สู่หนั งสื อสี ฟ้ าเล่ม เล็ก ๆ มีช่ือวา่ “๗๐ พลงั ความดีที่พอ่ ให”้ ท่ีแจกฟรีอยูต่ ามสถานีบริการ น้ามันช่ือดัง หนังสือเล่มน้ ีอาจจะไรซ้ ึ่งราคา แต่ดิฉันเช่ือเหลือเกินว่า มีคุณค่าต่อจิตใจของใครอีกหลายคน หนังสือเล่มน้ ีไดบ้ ันทึกพระบรม ราโชวาทที่สาคญั ๆ ของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัว รชั กาลที่ ๙ ไว้ เพ่ือเตือนใจ เป็ นขอ้ คิด และเป็ นแนวทางในการดาเนินชีวิต จากท่ีได้ อ่านหนังสือเล่มน้ ี ที่แบ่งพลังความดีออกเป็ นท้ังหมด ๗ ตอน ดิฉัน ขอยกในเรื่อง ตอนของความเพียรมาเป็ นแรงบันดาลใจ ในการ ขับเคลื่อนหัวใจให้มีแรงในการทางาน เพราะดิฉันมัน่ ใจว่าทุกคน ทุกอาชีพ ทุกหน้าที่การงาน ตอ้ งเคยรูส้ ึกทอ้ ถอย และเกิดความทอ้ แท้ ข้ ึนในจิตใจบา้ งไม่มาก็น้อย แต่ดว้ ยความเพียร ความพยายาม และไม่ ย่อท้อต่ออุปสรรคท่ีพบเจอ สิ่งน้ ี จะเป็ นพลังใจทาให้เราก้าวไปสู่ ความสาเร็จและความภาคภมู ิใจ ดิฉนั ทางานในตาแหน่งนักประชาสมั พนั ธท์ ี่คณะแพทยศาสตร์ แห่งน้ ี รวมถึงตอนน้ ี ก็เป็ นระยะเวลา ๕ ปี เศษ งานประจาที่ทาแบบ จริง ๆ จัง ๆ ก็ ค งห นี ไม่ พ้น ก ารท าป ระก าศ ทั่วไป วางแ ผ น ประชาสัมพันธ์ รวบรวมผลงาน จัดทารายงานประจาปี แต่อีกหน่ึง หน้าที่ท่ีฉันไดร้ ับมอบหมายเพ่ิมเติมเมื่อไม่นานมาน้ ี คือ การดูแลผู้ บริจาค หรือจะเรียกแบบเป็ นทางการว่าผูม้ ีอุปการะคุณต่อโรงพยาบาล นัน่ เอง หน้าท่ีน้ ี ใครหลายคนอาจจะมองว่าก็ไม่น่าจะยากอะไรนัก ใช่ค่ะถูกตอ้ งเลย ไม่ใช่เรื่องยาก แต่เช่ือไหมคะว่าก็ไม่ใช่เร่ืองท่ีง่าย ๆ เหมือนกัน เพราะหน้าท่ีน้ ีมีกระบวนการ มีข้นั ตอนในการดูแลต้ังแต่ 23

ประสานงานเริ่มนัดวันรับบริจาค เชิญผู้บริจาคมารับมอบเงินท่ี โรงพยาบาล ถา้ ท่านไหนท่ีบริจาคมากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ บาทข้ ึนไป ก็มี สิทธ์ิที่จะไดร้ บั โล่ผูม้ ีอุปการะคุณ ต่อมหาวิทยาลัย และขอเสนอรบั พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่อไปอีกดว้ ย จากท่ีกล่าวมา สงสยั ใช่ไหมคะว่ายากตรงไหน ความยากและความทอ้ มนั กาลงั จะเร่ิมตน้ ข้ ึน จากตรงน้ ีแลว้ ค่ะ สาหรับคาว่า “ยาก” ของดิฉันมันเร่ิมจากเหน่ือยท่ีกาย แลว้ ลามไปถึงเหน่ือยท่ีใจ ผูบ้ ริจาคใหก้ ับโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา ในหน่ึงปี มีมากกวา่ ๒๐ ราย ที่เราจะตอ้ งติดต่อประสานงานพาผูบ้ ริจาค ไปดาเนินการเก่ียวกบั เอกสารทางราชการ ซ่ึงภายใน ๑ อาทิตย์ ดิฉัน ตอ้ งออกพาผูบ้ ริจาคตะลอน ๆ ไปทวั่ สารทิศ ท้งั อาเภอ ท้งั สถานีตารวจ ซึ่งแต่ละที่ก็ใชเ้ วลาไม่ใช่น้อย และที่สาคญั เวลาของผูบ้ ริจาคแต่ละท่าน ไมต่ รงกนั แน่นอน (แต่เช่ือไหมคะวา่ พอไดร้ บั เงินคา่ บริจาคมาแต่ละคร้งั ความรูส้ ึกทอ้ ท่ีเคยมี มนั หายไปเป็ นปลิดท้ ิงเลย) ถา้ วนั ไหนที่ดิฉนั รูส้ ึก ทอ้ รูส้ ึกเหน่ือย ดิฉันจะหยิบหนังสือเล่มสีฟ้าเล่มน้อยเล่มน้ ีข้ ึนมาอ่าน เพื่อเป็ นกาลังใจใหส้ ูต้ ่อไป เพราะในคาสอนของในหลวงรัชกาลท่ี ๙ ท่ีพระองค์เคยบอกเราไวว้ ่า เราตอ้ งไม่ย่อหย่อนกบั อุปสรรคและความ ลาบากไมว่ ่าประการใด และ การที่เรายงั มีงานทา นัน่ หมายถึงเรายงั มี หน้าท่ี เราก็ตอ้ งรูจ้ กั รกั ษาหน้าที่ของเราไวใ้ หด้ ีท่ีสุด เท่าน้ันยังไม่พอ ดิฉันยังได้เห็นจากข่าวในพระราชสานักเก่า ๆ ที่ได้เคยถ่ายทอดไว้ ว่าพระองค์เสด็จสู่ถ่ินทุรกันดารมากมาย ดูแลทุกข์สุขของพสกนิกร ชาวไทยดว้ ยพระองค์เองในเขตทุกพ้ ืนที่ ซ่ึงดิฉันเชื่อว่าไม่มีพ้ ืนทีไหน 24

ในประเทศไทยน้ ีท่ีพระองคย์ งั ไม่เคยไดเ้ สด็จเย่ียมเยือน ส่ิงน้ ียิ่งทาให้ ดิฉันรูส้ ึกว่าความเหน็ดเหน่ือยใจของตัวเรา ยังไม่สามารถเทียบเท่า ความเหน็ดเหน่ือยของพระองคเ์ ลย นอกจากคาสอนของในหลวงรชั กาลที่ ๙ แลว้ ยังมีอีกหนึ่งส่ิง ท่ีทาใหฉ้ ันยงั รัก ยังภูมิใจและยินดีที่จะรับหน้าท่ีดูแลผูบ้ ริจาคต่อไป นัน่ ก็คือความสุข รอยย้ ิม และคาชมของผูบ้ ริจาคท่ีมอบใหก้ บั ฉนั ในวนั ที่ เรามีโอกาสได้สนทนากัน ขอยกตัวอย่าง เช่น ผู้บริจาครายล่าสุด ท่านนึง อาศัยอยู่บริเวณตาบลบางปะกง จงั หวดั ฉะเชิงเทรา ดิฉนั ชงั่ ใจ อยนู่ านว่าจะส่งเอกสารสาคญั ไปใหท้ ่านดี หรือจะไปหาท่านดว้ ยตวั เองดี แลว้ สุดท้ายก็ตัดสินใจไปหาท่านท่ีบา้ นดว้ ยตัวเอง ท่านแปลกใจและ ประหลาดใจมาก ไม่คิดวา่ เราจะมาดว้ ยตวั เองจริง ๆ แต่พอเราไดน้ ัง่ คุย กนั ท่านก็บอกว่า “ท่านไม่เคยไดไ้ ปรักษาที่โรงพยาบาล ม.บูรพาเลย แต่มีเงินกอ้ นใหญ่อยู่กอ้ นนึงเลยอยากทาบุญใหก้ บั โรงพยาบาลต่าง ๆ ในบริเวณใกลเ้ คียง เลยลองมาดูแลว้ ก็มาเจอกบั หนูนี่แหล่ะ อธิบายทุก อย่างดีมากเลย ที่สาคัญท่ีสุดมีที่ ม.บูรพานะที่มีโล่ผูม้ ีอุปการะคุณให้ มีการขอเคร่ืองราชอิสริยาภรณ์ให”้ แลว้ ก็หนั มาย้ ิมใหก้ บั ฉนั แลว้ ก็นัด วนั บริจาคเพิ่มเติมใหก้ บั โรงพยาบาล ม.บรู พาอีกหนึ่งรอบ ในความคิด ของดิฉันรอยย้ ิม และการกลับมาบริจาคอีกคร้ังของผู้บริจาคนั่นคือ กาลงั ใจที่ดีท่ีสุด ความทอ้ แทเ้ หน่ือยลา้ เหล่าน้ันไม่ไดท้ าใหด้ ิฉนั รูส้ ึกว่า ภาระหน้าที่ของดิฉันเสร็จส้ ินลุล่วงลง แต่ส่ิงเหล่าน้ ีเป็ นการเร่ิมตน้ ให้ ดิฉันเห็นว่าการท่ีเราไดท้ าเพ่ือคนอื่นบา้ ง ทาใหค้ นอื่นมีรอยย้ ิม มีเสียง หัวเราะ มันกลับกลายเป็ นการสรา้ งแรงบันดาลใจ ใหเ้ รารูส้ ึกอยาก 25

ทางานน้ ีต่อไปโดยไม่รูต้ ัว ขอบคุณผูบ้ ริจาคทุกท่านที่ใหเ้ ราดูแลคุณ รอยย้ ิมเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่าน้ัน ทาใหฉ้ ันรูส้ ึกภูมิใจในวนั น้ ี ขอบคุณ คาสอนของพ่อท่ีทาให้เรารูจ้ ักรักษาหน้าที่ของตนเอง ไม่ลืมว่าเรา ควรทาเพ่ือใคร เราจงอยา่ สนใจว่าจะมีใครมองเห็นหรือไม่ ขอแค่ใหเ้ รา ทาหน้าที่ของเราใหด้ ีที่สุดก็เพียงพอ ถา้ เราไดล้ องเพียรพยายามในส่ิงท่ี เราไมเ่ คยทามากเท่าไหร่ แลว้ มนั สาเร็จดงั ใจ เราย่ิงภมู ิใจมากเท่าน้ัน 26

เพียงพอก็พอเพียง (รางวลั รองชนะเลิศ อนั ดบั ท่ ี 2 - ประเภทลูกจา้ ง) นางสาวราตรี ภมุ วรรณ พนักงานหอ้ งยา “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม คือถอ้ ยคาที่พระองคท์ รงใหไ้ ว้ ชา่ งแสนจะโชคดีท่ีเกิดเป็ นคนไทย ไดภ้ าคภูมใิ จเสมอมา...” เสียงบทเพลงไพเราะท่ีฝ่ ายประชาสัมพันธ์ของโรงพยาบาล เปิ ดใหฟ้ ังทุกวนั หลงั เคารพธงชาติในตอนเชา้ เพลงเก่ียวกบั ในหลวง รัชกาลท่ี 9 เพลงที่กล่าวถึงความโชคดีของคนไทย โชคดีท่ีได้เกิด เป็ นคนไทย โชคดีที่ไดเ้ กิดบนผืนแผ่นดินไทย โชคดีที่ไดเ้ กิดเป็ นลูกพ่อ เคยไดย้ นิ คากลา่ วที่วา่ “ไมม่ ปี ระเทศไหนในโลกน้ ีที่เรียกพระราชาวา่ พอ่ จะมีก็แต่ ประเทศไทย” พระองคเ์ ปรียบเสมือนพ่อของแผ่นดิน พ่อของคนไทยทุก ๆ คน พ่อของพวกเรา ต้ังแต่เด็กจนโต เราไดต้ ิดตามข่าวในพระราชสานัก จากสถานี โทรทัศน์ช่องต่าง ๆ เห็นพ่อบุกป่ าฝ่ าดง ข้ ึนเขาลงห้วย 27

ไปในถิ่นทุรกันดารทัว่ ประเทศ เห็นหยาดเหงื่อของพ่อที่หยดไหล เห็นพ่อทาภารกิจเยอะแยะมากมายในแต่ละวนั เรารวู้ า่ พ่อเหนื่อย เรารู้ ว่าพ่อหนัก เรารูว้ ่าพ่อลาบาก แต่เราไม่เคยเห็นพ่อบ่น เราไม่เคยเห็น พ่อทอ้ พ่อผูซ้ ึ่งทางานอย่างหนักในทุก ๆ วนั แมก้ ระทงั่ ในยามเจ็บป่ วย พ่อก็ไมไ่ ดห้ ยุดพกั ท้งั หมดท้งั ปวงท่ีพ่อทามาตลอดชีวิต ก็เพื่อความสงบ สุขของแผ่นดิน เพื่อความสุขของลูก ๆ พ่อท้ังประเทศ สมดัง่ คามัน่ สญั ญาท่ีพ่อเคยใหไ้ วว้ า่ “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแหง่ มหาชน ชาวสยาม” น่ีเป็ นการแสดงออกทางความรกั ที่ย่ิงใหญ่ของพ่อ เพ่ือลูก ๆ ทุกคนที่พ่อรกั และห่วงใย หน่ึงในคาพ่อสอนมากมายท่ีลูก ๆ หลายคน นอ้ มนามาเป็ นแนวทางปฏิบตั ิ และประสบความสาเร็จมาแลว้ นัน่ เป็ น เรื่องเกี่ยวกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พ่อมักจะเตือนสติพวกเรา อยเู่ สมอใหด้ าเนินชีวิตโดยยึดหลกั ทางสายกลาง ใหม้ ีความพอดี ไมม่ าก เกินไป ไม่น้อยเกินไป มีเหตุผล เตรียมตัวใหพ้ รอ้ มรับกับผลกระทบ ท้งั ภายนอกและภายใน ตอ้ งมีความรอบรู้ รอบคอบ มีความระมดั ระวงั ในการใช้ชีวิต และต้องมีคุณ ธรรม ความซ่ือสัตย์ ความอดทน ขยันหมนั่ เพียร ไม่เบียดเบียนตนเองและผูอ้ ่ืน จึงจะทาใหช้ ีวิตไดพ้ บ ความสุขที่ยงั่ ยนื และมนั่ คง เคยดูรายการจากสถานี โทรทัศน์รายการหน่ึ ง เป็ นเร่ือง ที่เก่ียวกบั คนตน้ แบบประเภทปราชญ์ชาวบา้ น เร่ืองราวของ “ลุงนิล” ผูร้ ิเร่ิมการปลูกพืชคอนโด 9 ช้ัน จากชีวิตที่ลม้ เหลว เพราะปลูกพืช 28

แค่ชนิ ดเดี ยว คือ ทุ เรียน แต่ เม่ือผลผลิตไม่ได้ตามเป้ าห มาย ประสบปัญหาต้นทุเรียนล้มตาย ทาให้ขาดทุนย่อยยับ มีหน้ ีสินถึง 3 ลา้ นบาทจนคิดจะฆ่าตัวตาย แต่เม่ือตกคา่ ของคืน วนั ท่ี 4 ธนั วาคม พ.ศ. 2540 ลุงนิลนัง่ ดโู ทรทศั น์ ลุงนิลนัง่ ฟังพ่อคุยกบั ลกู ๆ ท้งั ประเทศ พ่อมาเตือนสติ พ่อมาสอน และพ่อไดใ้ หแ้ นวทางเศรษฐกิจพอเพียงไว้ ลุงนิลมีความสนใจ และเขา้ รบั ฟังคาบรรยายเพิ่มเติมจากสถาบนั ต่าง ๆ ท่ีจดั การอบรม เมื่อมีความรูค้ วามเขา้ ใจมากพอจึงนามาปฏิบตั ิ โดยการ ปลูกพืชแบบหลากหลาย ผสมผสานกัน ลดการใชส้ ารเคมี มีการผลิต ป๋ ุยชีวภาพไวใ้ ชเ้ อง รายจ่ายลดลง และมีรายรบั อย่างต่อเน่ือง สามารถ เก็บเก่ียวผลผลิตออกจาหน่ายแบบหมุนเวียนไดท้ ุกวนั 7 ปี ต่อมา ลุงนิล ปลดหน้ ีสินไดท้ ้งั หมด แถมยงั มีพอกินพอใช้ เหลือเก็บออมไวใ้ นวนั หน้า สุขภาพดีเพราะรบั ประทานอาหารที่ปรุงดว้ ยผลผลิตจากสวนของตนเอง ท่ีสะอาดและปลอดภยั ไรส้ ารเคมี ครอบครวั มีความสุข และยงั สามารถ นาความรูจ้ ากประสบการณ์ที่ไดร้ บั มาถ่ายทอดใหแ้ ก่ผูส้ นใจที่มาเยี่ยม ชมกนั ถึงสวนไดอ้ ีกดว้ ย ย้อนกลับมาที่ บ้านของเรา ท่านผู้อานวยการของเราได้ ต้ังเป้าหมายไวว้ ่าจะทาใหโ้ รงพยาบาลของเราเป็ นโรงพยาบาลแบบ พอเพียงใหไ้ ด้ การเดินตามรอยเทา้ พ่อ ทาใหเ้ ราไดเ้ ห็นผูอ้ านวยการ โรงพยาบาล มุ่งมนั่ พัฒนาโรงพยาบาลอย่างเต็มกาลงั ความสามารถ โดยใชแ้ นวทางเศรษฐกิจพอเพียง ยึดหลกั ทางสายกลาง การดาเนินการ ท่ีโปร่งใส สามารถตรวจสอบได้ทุกข้ันตอน ทาให้ทุกสิ่งดาเนินไป อย่างราบรื่นไรอ้ ุปสรรค การนาวัสดุเก่าท่ีไม่ใชแ้ ลว้ มาปรบั ปรุงตกแต่ง 29

จนสามารถนากลับมาใชไ้ ด้ใหม่ เป็ นการประหยัดที่คุม้ ค่า และเป็ น การใชท้ ี่เกิดประโยชน์แบบสูงสุด การเดินสารวจเขา้ ออกห้องสว้ ม เป็ นว่าเล่น นั่นไม่ใช่เร่ืองเล่น ๆ เพราะผลที่ตามมา คือ หอ้ งสว้ มท่ี สะอาด ไดม้ าตรฐาน ผูใ้ ชบ้ ริการมคี วามสุข จนทาใหโ้ รงพยาบาลของเรา ได้รับรางวัลสว้ มสาธารณะดีเด่น ประจาปี พ.ศ. 2558 และ 2559 มาแลว้ 2 ปี ซอ้ น และเรายงั คงรกั ษามาตรฐานน้ ีไว้ มิใชเ่ พียงเพ่ือรางวลั ใดใด แต่เพื่อความสุขใจของผู้ใช้บริการนั่นเอง ผลจากการทุ่มเท ท้ังแรงกายและแรงใจน่ี เอง จึงทาให้ผู้อานวยการโรงพยาบาล และเจา้ หน้าท่ีของเราอีกหลายท่านไดร้ ับรางวลั รัตนบูรพา ประจาปี พ.ศ. 2560 มาเป็ นเกีรติประวตั ิท่ีน่าภาคภูมิใจยงิ่ นัก นอกจากน้ ี เรายังได้เห็นแต่ละฝ่ าย มีการพัฒนาคุณภาพกันอย่าง ต่อเนื่อง การประดิษฐ์คิดค้นนวัตกรรมต่าง ๆ ที่เป็ นประโยชน์ต่อ การทางาน และการรกั ษาผูป้ ่ วย เป็ นการลงทุนในราคาประหยดั แต่กลบั ใชป้ ระโยชน์ไดเ้ กินคุม้ แมก้ ระทัง่ น้าสมชาย ทองสุข ผูช้ ่วยเหลือคนไข้ ก็ไดน้ าความรูค้ วามสามารถจากประสบการณ์ที่ไดร้ บั จากการทางาน มาตลอดระยะเวลาหลายสิบปี ใชเ้ วลายามว่างประดิษฐ์คิดคน้ อุปกรณ์ เครื่องมือเครื่องใชท้ ่ีเป็ นประโยชน์ต่อการรกั ษาผูป้ ่ วยอยู่เสมอ จนไดร้ บั รางวลั จากหลายสถาบนั และเม่ือเร็ว ๆ น้ ียงั ไดร้ บั รางวลั ปขมท. ลกู จา้ ง ผูม้ ผี ลงานดีเด่นแห่งชาติประจาปี พ.ศ.2559 อีกดว้ ย “บุญกุศลใดจะยง่ิ ใหญ่เท่ากบั การรว่ มสรา้ งโรงพยาบาล” คากล่าวน้ ี เราสามารถมองเห็นไดท้ ุกวันจากป้ายขนาดใหญ่ ที่ติดต้ังไวบ้ ริเวณร้ัวด้านหน้าใกล้ทางเขา้ โรงพยาบาล เชิญชวนผู้มี 30

จิตศรัทธาร่วมบริจาคเงินสมทบทุนสรา้ งโรงพยาบาล อาคารวิจัย ทางการแพทยห์ ลงั ใหม่ 320 เตียง เพื่อใหเ้ พียงพอกบั ผูม้ ารบั บริการ เนื่องจากในปั จจุบันมีผู้ป่ วยมารับบริการเป็ นจานวนมาก บางราย มาจากต่างจังหวัดไกลๆ เมื่อได้ลองพูดคุยสอบถามดู ก็ทราบว่า ประทับใจในการบริการของคุณหมอ คุณพยาบาล และเจา้ หน้าท่ี ทุกท่าน ท่ีให้บริการอย่างมีน้ าใจไมตรี ดูแลรักษาอย่างเอาใจใส่ เลยไม่อยากไปใชบ้ ริการท่ีอ่ืน จึงไม่แปลกใจที่จะเห็นผู้ป่ วยบางราย หอบห้ ิวของฝาก ขนมนมเนย มาฝากคุณหมอ คุณพยาบาล และ เจา้ หน้าที่ของพวกเราอยู่เสมอพรอ้ มท้งั คาขอบคุณ เพราะความซาบซ้ ึง ใจท่ีไดร้ บั จากการบริการที่ดีของเรานัน่ เอง การระดมทุนเพ่ือก่อสรา้ งอาคารวิจยั ทางการแพทย์หลังใหญ่ ดูจะเป็ นเรื่องใหญ่ มิใช่น้อย มีหลายช่องทางให้ผู้มีจิตศรัทธาได้ มีส่วนร่วมในการทาบุญ เช่น การจัดคอนเสิร์ตการกุศล ละครเวที และใหม่ล่าสุดตอนน้ ีคือมีสต๊ิกเกอร์ไลน์หมอทะเลใหโ้ หลดไวใ้ ชง้ าน กนั อีกดว้ ย การที่มีพิธีกรมากความสามารถจากรายการโทรทัศน์ช่ือดัง หรือนักข่าวจากส่ือต่าง ๆ ร่วมด้วยช่วยกันประชาสัมพันธ์ สาหรับ การร่วมสรา้ งบุญกุศลย่ิงใหญ่ในคร้ังน้ ี ทาให้มีผู้มีจิตศรัทธามาร่วม บริจาคกนั อยา่ งต่อเน่ือง ท้งั เงินทอง ตลอดจนถึงวสั ดุอุปกรณ์ เคร่ืองมือ เครื่องใชท้ ี่เป็ นประโยชน์ต่าง ๆ จนสิ่งที่มุ่งหวงั ค่อย ๆ เป็ นรูปเป็ นร่าง ชัดเจนมากข้ ึน และคงจะสาเร็จลุล่วงในอีกไม่ช้า พรอ้ มให้บริการ แก่ผู้ป่ วยได้อย่างเต็มท่ีในอนาคต ทุกสิ่งทุกอย่างท่ีจะสาเร็จได้น้ัน ลว้ นเกิดจากความต้งั ใจจริงของท่านผูอ้ านวยการและทีมงานที่เกี่ยวขอ้ ง 31

ทุกท่าน ความมุ่งมัน่ ในการพัฒนา และความร่วมมือจากทุก ๆ ฝ่ าย ท้งั หมดน้ ีเปรียบเสมือนแรงบนั ดาลใจใหเ้ หล่าสมาชิกท้ังหลายในบา้ น หลงั น้ ี มีพลงั ในการดาเนินชีวิตโดยยึดหลกั ทางสายกลาง ตามแนวทาง ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง ตามคาสอนของพอ่ เช่นเดียวกนั ความพอเพียงทาใหช้ ีวิตเพียงพอ การเดินตามรอยเท้าพ่อ ทาใหล้ ูก ๆ ประสบความสุขความสาเร็จแบบยงั่ ยืนและมนั่ คงในชีวิตตามคาพ่อสอน เรามาเป็ นลูกที่ดีของพ่อกนั เถอะค่ะ พ่อจะไดไ้ ม่ผิดหวงั และทุก ๆ สิ่งท่ี พ่อทามาเพื่อลูก ๆ ทุกคนจะไดไ้ ม่สูญเปล่า ชีวิตท่ีพอเพียง คือ ชีวิตท่ีมี ความสุข แค่เพียงพอก็พอเพียงแลว้ ...จริงไหมคะ เพียงพอก็พอเพียง ลดความเสี่ยงเล่ียงความอยาก ไมน่ อ้ ยและไมม่ าก มนั ไมย่ ากหากพอดี พอเพียงก็เพียงพอ คาสอนพ่อต่อลกู น้ ี แก่นแทแ้ คพ่ อดี ชีวติ มสี ุขจีรงั 32

เพียงปฏิบตั หิ นา้ ท่ีใหส้ มบูรณ์ (รางวลั ชมเชย - ประเภทพนักงาน) นางสาวกณั หา พรมมาบญุ เจา้ หนา้ ท่ ีบรหิ ารงานทวั่ ไป พูดถึงคา ๆ น้ ี “คาพ่อสอน” เป็ นคาส้นั ๆ แต่มีความหมาย มากมาย ไม่สามารถวดั ออกมาได้ แต่สามารถส่ือออกมาเป็ นรูปธรรม ใหเ้ ห็นได้ ถา้ ทุกคนนาคาสอนของพ่อ มาเป็ นส่วนหน่ึงของชีวิต “ไม่ใช่ สิค่ะ” ตอ้ งนามาเป็ นแนวทางในการดารงชีวิต ของทุกคน ดิฉนั เช่ือว่า ทุกคนในองค์กร ทุกคนในโลก จะมีแต่ความสุขกาย สุขใจ โลกใบน้ ี จะเต็มไปดว้ ยรอยย้ มิ ดิฉันขอยกตัวอย่าง การปฏิบัติในหน้าท่ีที่ไดร้ บั มอบหมายให้ สมบรู ณ์ ซ่ึงเป็ นส่วนหนึ่งของ “คาพอ่ สอน” ... ดิฉนั ไดท้ างานที่คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั บูรพา ต้งั แต่ ปี พ.ศ. 2553 ไดส้ มคั รเขา้ มาในตาแหน่ง เจา้ หน้าท่ีบริหารงานทัว่ ไป ผ่านข้นั ตอนการรบั สมคั ร ต้งั แต่กรอกใบสมคั ร การสอบขอ้ เขียน และ การสอบสมั ภาษณ์ ตามประกาศคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั บรู พา 33

ณ วนั ที่ประกาศผลการสมั ภาษณ์ พอทราบวา่ ตวั เองไดผ้ ่านการคดั เลือก ก็มีความรูส้ ึกว่าตัวเองดีใจมากทีไดท้ างานที่นี่ ไดเ้ ขา้ งานเวลา 8.30 น. ถึง 16.30 น. หยุดวันเสาร์, วันอาทิตย์ และวันหยุดนขัตฤกษ์แล้ว จะตอ้ งทางานใหด้ ีที่สุด เหมือนที่หัวหน้า คณะกรรมการ หรือคณบดี ได้ให้ความไวว้ างใจในความสามารถของเรา และรับเราเขา้ ทางาน เริ่มต้ังแต่ที่ดิฉันกา้ วเขา้ มาทางานที่คณะแพทยศาสตร์ ดิฉันก็ทางาน ด้วยความต้ังใจ พยายามพัฒนางานของตัวเองให้ดี และเป็ นระบบ มากข้ ึน เช่น จากเดิมการประชุมของคณะแพทยศาสตร์เป็ นในรูปของ การพูดคุย มีการจดการประชุมในสมุด เพียงแค่ย่อ ๆ ไม่ไดม้ ีรูปแบบ การประชุม รายงานการประชุมที่ชัดเจน อาจเป็ นเพราะคณ ะ แพทยศาสตร์ มีบุคลากรน้อย และเป็ นคณ ะเปิ ดใหม่ จึงทาให้ การประชุมของคณะแพทยศาสตร์เป็ นไปแบบไม่เป็ นทางการ ดิฉนั เอง เขา้ มาทางานในตาแหน่ง เจา้ หนา้ ที่บริหารงานทวั่ ไป เลขานุการคณบดี และเป็ นผูช้ ว่ ยเลขานุการในท่ีประชุม... วนั หนึ่งดิฉันไดร้ บั คาสงั่ เพียงคาเดียวว่า “เจนทารายงานการ ประชุม” พอไดร้ บั คาสงั่ ก็คน้ หาใน Google วา่ รูปแบบการประชุมเป็ น แบบไหน มีการปรับเปล่ียนจากท่ีเคยเรียนมาหรือไม่ ประกอบกับ ความรู้ที่ตัวเองเคยเรียนมา ต้ังแต่ตอนท่ีดิฉันศึกษาอยู่ในระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชีพช้ันสูง (ปวส.) สาขาเลขานุการ ที่วิทยาลัย อาชีวศึกษาลาปาง จนพัฒนามาเป็ นรูปองค์ประชุมอย่างชดั เจน ท้ังน้ ี อาจเป็ นเพราะหน้าท่ี และความรับผิดชอบของตัวเอง การศึกษา หาความรใู้ นงาน และงานอ่ืน ๆ อีกหลายงานท่ีไดร้ บั มอบหมาย รวมถึง 34

การพฒั นาระบบ E-Document ภายในคณะแพทยศาสตร์ จากการเริ่ม ลงรับเพียงคนเดียวของคณะแพทยศาสตร์ จนปัจจุบันสามารถรบั เขา้ ส่งออก ไปยงั งานอื่น ๆ ได้ ถึงแมว้ า่ จะไม่สามารถส่งไปทวั่ ท้งั องค์กรได้ แต่ก็ยงั สามารถส่งไปยงั เจา้ หน้าที่ที่รบั ผิดชอบในแต่ละงาน หวั หน้างาน ได้ ท้งั น้ ี อาจมีหลายเหตุผลวา่ ทาไม ? แต่ในอนาคตอาจจะพฒั นาใหไ้ ด้ ใชก้ ันทัว่ ท้ังองคก์ ร นี่อาจเป็ นตัวอย่างท่ีดิฉันนามาเล่าใหฟ้ ังกันอย่าง คร่าว ๆ และส่ิงเหล่าน้ ีท่ีดิฉันเล่ามาท้งั หมดน้ัน อาจเป็ นเพียงเพราะว่า ดิฉันพยายามทาหน้าที่ของตัวเองใหด้ ีท่ีสุด เท่าท่ีดิฉันสามารถทาให้ องค์กรได้ ดิฉันพยายามศึกษาหาความรูจ้ าก Google สอบถามไปยัง หน่วยงาน คณะอื่น ๆ หรือ ขอคาปรึกษา ท่ีงานสารบรรณ สานักงาน อธิการบดี เพ่ือปรึกษา และเป็ นแนวทางใหด้ ิฉนั ดาเนินการได้ ตลอดจน จดั โครงการอบรม E-document ภายในคณะฯ เป็ นตน้ ท้ังน้ ี เพื่อให้ คาสัง่ ท่ีดิฉันได้รับมอบหมายมาประสบผลสาเร็จ สิ่งที่ดิฉันเล่ามา ท้ังหมดน้ ี ดิฉันเพียงแค่อยากจะบอกกับทุกคนว่า ถา้ เราทางานด้วย ความต้งั ใจ ทางานตามท่ีเราไดร้ บั มอบหมายใหด้ ีท่ีสุด โดยไมต่ อ้ งคิดวา่ นี่คือหน้าที่ของคุณ นัน่ คืองานของคุณ สิ่งเหลา่ น้ ี ถา้ พูดไปแลว้ นั่นไมไ่ ด้ ทาให้เราประสบความสาเร็จแต่อย่างใด เป็ นผลเสียต่อองค์กร ไรม้ ิตรภาพที่ดีของเพื่อนร่วมงาน เพียงแค่ขอใหเ้ ราทาหน้าท่ีท่ีตัวเอง ได้รับมอบห มายให้ดี ที่ สุ ด ท างานตามมาตรฐาน ภ าระงาน ท่ี มหาวิทยาลยั กาหนด ซ่ึงก็ไดก้ าหนดบทบาทหน้าท่ีของแต่ละตาแหน่ง ไดอ้ ย่างชัดเจนอยู่แลว้ แค่น้ ี ดิฉนั เช่ือว่า องคก์ รของเราก็มีความสุขใน ทุกดา้ นแลว้ ค่ะ 35

36

เพียรพยาบาล (รางวลั ชมเชย - ประเภทพนักงาน) นางสาวธิดารตั น์ ผาสขุ พยาบาลวชิ าชีพ สมยั เด็กทุกคนคงเคยถูกถามว่า “โตข้ นึ มาหนูอยากเป็ นอะไร” ฉันก็เป็ นหน่ึงในน้ันท่ีมักจะถูกถามเสมอว่า โตมาอยากทางานอะไร เช่ือไหมวา่ ฉนั ไมเ่ คยคิดที่จะทางานเก่ียวกบั การบริการงานที่ตอ้ งพบเจอ ผูค้ นมากมาย โดยเฉพาะงานในโรงพยาบาล เพราะตอนเด็กฉนั จะกลวั ทุกคร้ังเมื่อต้องเขา้ โรงพยาบาล จนวันหนึ่งมีเหตุการณ์ที่ทาให้ฉัน เปลี่ยนความคิด คือ เม่ือคร้งั แม่ฉนั ป่ วยตอ้ งนอนรกั ษาตวั ท่ีโรงพยาบาล เป็ นเวลานาน ฉนั ไดเ้ ห็นเจา้ หน้าท่ีทางการแพทยใ์ หก้ ารดูแลรกั ษาแม่ ของฉันอย่างเต็มท่ีจนถึงนาทีสุดท้ายของชีวิตแม่ ทาให้ฉันเกิดแรง บนั ดาลใจใหฉ้ ันสนใจและเกิดความต้งั ใจท่ีจะเป็ นพยาบาล เพ่ือท่ีจะได้ ดูแลคนที่ทุกคนรักให้อยู่กับทุก ๆ คนได้นานท่ีสุด หลังจากจบช้ัน มัธยมศึกษาตอนปลาย ฉันสอบติดพยาบาลท่ีมหาวิทยาลัยบูรพา ฉนั ดีใจมากและคิดว่าฉันน้ันไดป้ ระสบความสาเร็จแลว้ ต่อไปก็คงไม่มี อุปสรรคอะไรอีก แต่การเรียนพยาบาลไม่ไดเ้ รียนง่าย ๆ อย่างท่ีฉัน 37

เคยคิด ฉนั ใชเ้ วลาในการศึกษาหาความรใู้ นการเรียนท้งั ภาคทฤษฎีและ การฝึ กปฏิบัติท้ังในหอ้ งปฏิบัติการและฝึ กกับผู้ป่ วยจริง ตลอดเวลา ท้งั หมด 4 ปี บางคร้งั เม่ือพบปัญหาท้งั จากการเรียนการฝึกงานฉนั รสู้ ึก เหน่ือยและทอ้ มาก บางครง้ั ก็อยากพกั ไมอ่ ยากทาอะไร แต่เมื่อฉนั นึกถึง ความมุ่งมั่นต้ังใจท่ี อยากเป็ นพยาบาลรักษาดูแลผู้ป่ วย นึ กถึง ความสาเร็จหากผ่านอุปสรรคต่าง ๆ ไปได้ ฉันก็อดทนและพยายาม แกไ้ ขปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ใหผ้ ่านไปดว้ ยดี จนช้นั เรียนจบหลักสูตร พยาบาลศาสตรบ์ ณั ฑิต ถึงแมเ้ กรดท่ีไดจ้ ะไม่สวยหรู แต่ฉนั ก็ภูมิใจและ มนั่ ใจวา่ จะเป็ นพยาบาลท่ีดีและมคี ุณภาพแน่นอน เม่ือเรียนจบฉันได้มาปฏิบัติงานท่ีโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย บูรพา ฉันปฏิบัติงานในส่วนของหอผูป้ ่ วยใน เป็ นการพยาบาลผูป้ ่ วย ที่มีอายุ 15 – 60 ปี ข้ ึนไป ในสมัยเรียนการเรียนจะถูกแบ่งออกเป็ น หัวขอ้ โรค การดูแล และการรักษาก็จะค่อย ๆ เรียนรูไ้ ปทีละหัวขอ้ แต่เม่ือมาปฏิ บัติ งานก ารพ ย าบาลต้องใช ้เท คนิ ควิธี ก ารห ลาย อย่าง ตอ้ งรวมความรูใ้ นหลาย ๆ อย่างในการดูแลผูป้ ่ วยหนึ่งคน เพราะผูป้ ่ วย หน่ึ งคนอาจไม่ได้มีเพียงโรคเดียว เพื่ อให้ผู้ป่ วยได้รับการดูแล แบบองค์รวมท่ีสุด ซ่ึงการที่จะดูแลผูป้ ่ วยใหม้ ีประสิทธิภาพดีที่สุดน้ัน ไมไ่ ดใ้ ชเ้ พียงแต่ความรอบรูเ้ ท่าน้ัน แต่ยงั ตอ้ งอาศยั ความเพียรพยายาม ในการดูแลและอดทนต่อสภาวะผู้ป่ วย และยงั ตอ้ งมีสติและสมาธิอยู่ เสมอในการตัดสินใจใหห้ ัตถการต่าง ๆ เพื่อใหผ้ ู้ป่ วยได้รับการดูแล ที่ถูกตอ้ งเหมาะสม ท้ังน้ ี ฉันไม่สามารถทางานต่าง ๆ ใหส้ าเร็จลุล่วง ไปไดด้ ว้ ยดีเพียงคนเดียว ฉนั จาเป็ นตอ้ งมที ีมทางการแพทยท์ ี่ดี เพ่ือช่วย 38

ร่วมกนั ดูแลผูป้ ่ วย ซ่ึงการทางานร่วมกนั ยอ่ มตอ้ งมีปฏิสมั พนั ธพ์ ูดคุยกนั แมท้ ีมทางการแพทยแ์ ต่ละสาขาจะมีบทบาทในการทางานท่ีแตกต่างกนั ออกไป แต่เป้าหมายของทุกคน คือ การทาใหผ้ ูป้ ่ วยกลบั มามีคุณภาพ ชีวิตที่ดี ซึ่งการทาให้ผู้ป่ วยหนึ่ งคนกลับมามีคุณภาพชีวิตท่ีดีน้ัน จะเกิดข้ ึนไม่ไดเ้ ลย หากทีมไม่มีความอดทน เพียรพยายามในการดูแล ผูป้ ่ วย หากคิดเพียงแต่ทาใหผ้ ูป้ ่ วยกลับบา้ นหรือออกจากโรงพยาบาล โดยเร็ว โดยไม่สนว่าจะหายดีดูแลตัวเองไดแ้ ลว้ หรือไม่ เพราะผู้ป่ วย แต่ละคนตอ้ งใชร้ ะยะเวลาในการดูแลไม่เท่ากัน บางคร้งั ฉันเคยคิดว่า ฉนั ตอ้ งทาแบบน้ ีอีกนานแค่ไหน พ่อฉันเอง ฉนั ก็ยงั ไม่ไดม้ ีโอกาสดูแล ท่านมากขนาดน้ ีเลย เม่ือความคิดในแง่ลบเขา้ มา มีบางขณะท่ีฉันคิด อยากกลบั ไปดูแลพ่อที่บา้ น พกั เรื่องงาน ปล่อยผูป้ ่ วยใหค้ นอ่ืนดูแลทา หน้าที่ต่อ โดยคิดว่าถา้ ฉันไม่ทาเดี๋ยวคนอ่ืนก็ทา ย่ิงคิดลบก็ย่ิงทอ้ ใจ ทาไมฉันถึงตอ้ งเสียสละการได้ดูแลคนในบา้ น คนที่ฉันรัก มาดูแล คนอื่น ญ าติเราหรือก็ไม่ใช่ ในช่วงท่ีความคิดลบถาโถมเข้ามา ฉันบงั เอิญไดด้ ูโทรทัศน์เกี่ยวกบั พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จ พระเจา้ อยู่หวั รชั กาลท่ี 9 ซึ่งท่านไดท้ รงเพียรพยายามแกไ้ ขปัญหาต่าง ๆ ของประเทศ ดูแลทุกขส์ ุขราษฎรอย่างไม่ย่อทอ้ เหน็ดเหน่ือย เสียสละ ความสุขส่วนพระองค์เพ่ือประโยชน์สุขของประชาชนในแผ่นดินไทย ดงั พระราชดารสั ท่ีท่านเคยกลา่ วไวว้ า่ “การสร้างสรรค์ตนเอง การสรา้ งบ้านเมืองก็ตาม มิใช่ว่า สรา้ งในวนั เดียว ตอ้ งใชเ้ วลา ตอ้ งใชค้ วามเพียร ต้องใชค้ วามอดทน เสียสละ แต่สาคัญท่ีสุดคือความอดทนคือไม่ย่อท้อ ไม่ย่อท้อในส่ิง 39

ที่ดีงาม สิ่งที่ดีงามน้ันทามันน่าเบ่ือ บางทีเหมือนว่าไม่ได้ผล ไม่ดัง แต่ขอรบั รองวา่ การทาใหด้ ี ตอ้ งมีความอดทน เวลาขา้ งหน้าจะเห็นผล แน่นอนในความอดทนของตนเอง” หลังจากวนั น้ัน ฉันเก็บพระราชดารัสน้ ีไวใ้ นใจเสมอ และใช้ เป็ นขอ้ เตือนใจทุกคร้ัง เมื่อย่อท้อในการทางาน แมใ้ นช่วงแรกของ การทางานในโรงพยาบาลแห่งน้ ี ฉันเร่ิมงานจากการท่ีมีเจา้ หน้าที่ เพียงไม่ก่ีคนในหอผู้ป่ วย แต่เจ้าหน้าที่ ทุ กคนก็ใช้ความอดทน ในการประคับประคองดูแลกันมาตลอด ทุกคนมีความเสียสละ ในการอยู่เวรเพื่อใหค้ นไขไ้ ดร้ บั การดูแลตลอด 24 ชวั่ โมง จนถึงตอนน้ ี หลาย ๆ ปัญหาและอุปสรรคในการทางานไดถ้ ูกแกไ้ ขออกไป ดว้ ยความ เพียร ความเสียสละ และอดทนของคนในหน่วยงาน และถึงแมจ้ ะมี ปัญหาใดเขา้ มาอีก ฉนั ก็จะนาเอาพระราชดารสั ของในหลวงรชั กาลท่ี 9 มาเป็ นขอ้ เตือนใจและกาลงั ใจในการปฏิบตั ิงาน และแกไ้ ขปัญหาของฉนั ต่อไปอย่างไม่ย่อท้อ โดยหวังว่าความมุ่งมัน่ เพียรพยายามเล็ก ๆ ของฉนั จะช่วยพฒั นางานใหม้ ปี ระสิทธิภาพและดแู ลผูป้ ่ วยใหไ้ ดด้ ีท่ีสุด 40

ศาสตรพ์ ระราชา “คาพ่อสอน” (รางวลั ชมเชย - ประเภทลูกจา้ ง) นายสมชาย ทองสุข พนักงานชว่ ยเหลือคนไข้ มีเร่ืองเล่าใหฟ้ ังกันไม่รูจ้ บเกี่ยวกับเรื่อง “ศาสตร์พระราชา” คาพ่อสอนท่ีเกี่ยวกบั เร่ืองเศรษฐกิจพอเพียง “คาพ่อสอน” พ่อในท่ีน้ ีจะมีความหมายเป็ นอื่นไปคงไม่ได้ ถา้ ไมใ่ ช่องคพ์ ระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั รชั กาลท่ี 9 มีคาสอนจากพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัว รัชกาลที่ 9 อยู่ มากมายกว่า 300 เร่ือง คาพ่อสอนล้วนแล้วแต่มีประโยชน์กับ ประชาชนของพระองค์ท้ังส้ ิน เพ่ือที่ประชาชนของพระองค์จะนาไป ปฏิบตั ิในการดารงชีวิตประจาวนั แต่ในท่ีน้ ี กระผมขอยกตวั อย่างเพียง บางสว่ นมากกลา่ วเท่าน้ันและเร่ืองน้ัน คือ “เศรษฐกิจพอเพียง” อั น ที่ จ ริ ง แ ล้ว แ น ว คิ ด เร่ื อ ง เศ ร ษ ฐ กิ จ พ อ เพี ย ง ข อ ง พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั รชั กาลท่ี 9 หลายคนก็คงไดร้ ูไ้ ดย้ ินกนั มา นานจนคุน้ หูแต่บางคนอาจจะไมเ่ ขา้ ใจ แมว้ ่าจะไดย้ ินกนั มานานซ่ึงมีมา 41

นานกว่า 30 ปี แต่ก็ยงั คงไม่เขา้ ใจอยู่ดีว่าทาไมถึงตอ้ งมี “เศรษฐกิจ พอเพียง” เศรษฐกิจพอเพียง คืออะไร มีประโยชน์อยา่ งไร เศรษฐกิจพอเพียงของพระองคท์ ี่พระราชทานใหแ้ ก่ปวงชนชาว ไทย เพื่อนามาใชน้ ้ัน อาจจะไม่ใช่ท้ังหมดแต่อาจนาไปประยุกต์ใช้ ใหเ้ หมาะสมกบั ตนเอง เศรษฐกิจ สงั คม และสภาพแวดลอ้ มในท่ีน้ัน ๆ เพียงแต่ตามให้ทันโลกสมัยใหม่หรือโลกโลกาภิวัตน์ ในปั จจุบัน อาจเรียกว่า “ยุคไอที ” (IT) นั่นเอง อย่างไรก็ตาม แม้วิถีความ พอเพียงอาจจะพ่ึงเริ่มตน้ แต่คิดวา่ เป็ นการเร่ิมตน้ ที่ดี ตามคาสอนของพ่อเรื่อง “เศรษฐกิจพอเพียง” ที่สอนให้เรา เขา้ ใจกบั เศรษฐกิจพอเพียงของพระองค์ โดยสอนใหเ้ รารูถ้ ึงการดาเนิน ชีวิตใหเ้ รามีความพอประมาณ “ความพอประมาณ” คือ ความพอดีท่ีไมม่ ากหรือไมน่ ้อยเกินไป โดยไมเ่ บียดเบียนต่อเราและผูอ้ ่ืน ทาอะไรตอ้ งมีเหตุผลในการตดั สินใจ ทาเร่ืองต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ ึนในการดาเนินชีวิตประจาวนั และมีภูมิคุม้ กัน ในการเตรียมตัว เพ่ือที่จะพบกับการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ท่ีจะเกิดข้ ึน คาสอนน้ ี เมื่อนาไปปฏิบัติจะทาใหเ้ ราประสพความสาเร็จในการใช้ ชีวิตประจาวันและพระองค์ทรงเป็ นแบบอย่างให้แก่ประชาชนของ พระองคต์ ลอดการครองราชของพระองคต์ ลอดมา ส่ิงที่สาคัญของเศรษฐกิจพอเพียง คือ “ความพอมีพอกิน” มีมากก็แบ่งปันใหค้ นอ่ืนบา้ ง หากมีมากเกินไปก็นาไปขายนาเงินมาใช้ ซ้ ือสิ่งของจาเป็ นภายในบา้ นหรือเก็บไวใ้ ชใ้ นวันขา้ งหน้าเม่ือจาเป็ น 42

ไมฟ่ ุ้งเฟ้อถา้ ฟุ้งเฟ้ออาจเกิดปัญหาข้ ึนตามมาในภายภาคหลงั ได้ (รูจ้ กั ใช้ ของทุกอยา่ งที่มีอยูใ่ หเ้ กิดประโยชนต่อตวั เองและผูอ้ ื่น) กระผมมีโอกาสได้คุยกับเพื่อนเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงและ ทฤษฏีใหม่หรือที่เรียกว่า เกษตรทฤษฏีใหม่ ในรชั กาลที่ 9 กระผมถึง เขา้ ใจไดท้ นั ทีว่ามีบางคนท่ียงั สบั สนกบั เรื่องของเศรษฐกิจพอเพียงและ เกษตรทฤษฏีใหมว่ า่ เป็ นเร่ืองเดียวกนั หรือบางคนก็คิดวา่ เกษตรทฤษฏี ใหม่ใหญ่กว่าเศรษฐกิจพอเพียง หรือ ท่ีเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าเกษตร ทฤษฏีใหม่ครอบคลุมเศรษฐกิจพอเพียง โตเ้ ถียงกนั มาต้งั นานก็เลยไป หาคาตอบในที่ต่าง ๆ สรุปไดพ้ อประมาณวา่ เศรษฐกิจพอเพียงเป็ นหลกั ในการปฏิบตั ิตนแบบกวา้ ง ๆ โดย สรุปไวโ้ ดยรวม และมีแนวคิดในการพัฒนาที่อยู่บนพ้ ืนฐานของทาง สายกลาง ในความไม่ประมาทโดยคานึงถึงความพอประมาณ ความมี เหตุผลและการใชค้ วามรูอ้ ย่างรอบคอบในการตัดสินใจในการทางาน ต่าง ๆ แต่เกษตรทฤษฏีใหม่เป็ นหลักการในการพัฒนาท่ีดินและน้า เพื่อประกอบอาชีพทางการเกษตรเล้ ียงตัว เป็ นหลักทาให้เกิด ความยงั่ ยนื มนั่ คง และสามารถที่จะพ่ึงพาตวั เองได้ ทุกคน “จึงถึงบางออ้ !”และเขา้ ใจเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงกับ เกษตรทฤษฏีใหม่ เพียงแต่เกษตรทฤษฏีใหม่นาแนวทางและหลกั การ ของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ หรืออาจมีการนามาประยุกค์ใชใ้ หเ้ ขา้ กบั สถานท่ีหรือสิ่งแวดล้อมของพ้ ืนที่น้ัน ๆ แต่ท้ังสองอย่างเศรษฐกิจ 43

พอเพียงกบั เกษตรทฤษฏีใหม่ก็สามารถนามารวมกนั ได้ ผสมผสานกนั จะไดผ้ ลดีเพราะหลกั การไปในแนวทางเดียวกนั (แต่ทว่าหากขอ้ มูลผิดพลาดจากน้ ีไป กระผมตอ้ งขออภัยและ ตอ้ งขอคาแนะนาจากผูร้ ดู้ ว้ ยครบั ) นี่เป็ นเพียงบางส่วนเรื่อง “คาพ่อสอน” แต่หากจะกล่าวถึงคาพ่อ สอนหรือศาสตรพ์ ระราชา ชวั่ ชีวิตของขา้ พเจา้ ก็คงจะนามากล่าวคงไม่รู้ จบกบั เรื่องคาพอ่ สอนกบั ความดีของพอ่ คาว่า “พ่อ” เป็ นคาที่จะหาอะไรมาเปรียบเทียบคงไม่มีคาใด ท่ีจะมาเปรียบได้ แต่ถึงแมว้ ่า “พ่อ” จะจากเราไปโดยไม่มีวนั กลบั คืนมาอีกแลว้ แต่ “พ่อ” ก็คงอยใู่ นใจลกู ตลอดไปจวบจนชีวิตจะหาไม่ “เรารกั ในหลวงรชั กาลท่ ี 9” 44

ปาฏิหารยิ จ์ ากคาพ่อสอน นางสาวธนพรรธน์ สุดใจ นักกายภาพบาบดั ยอ้ นกลับไปประมาณสี่ถึงห้าปี ก่อน สมัยที่ฉันยังเป็ นนิ สิต กายภาพบาบัด เมื่อฉันได้เรียนเก่ียวกับโรคต่าง ๆ ท้ังทางระบบ ประสาท กล้ามเน้ ือกระดูก หัวใจและปอด รวมถึงเด็กสมองพิการ เน้ ือหาท่ีเรียนนอกจากจะเก่ียวขอ้ งกบั สาเหตุของโรค การดาเนินโรค การรกั ษาทางกายภาพบาบดั แลว้ ส่ิงหน่ึงที่ตอ้ งเรียน คือ การพยากรณ์ โรคหรือโรคน้ ีจะสามารถดีข้ ึนเต็มที่ไดเ้ ท่าไหน เช่น โรคทางสมอง เสน้ เลือดในสมองแตก ตีบหรือตัน จะส่งผลให้ผู้ป่ วยอ่อนแรงครึ่งซีก กล้ามเน้ ือ หดเกร็ง พูดไม่ชัด ข้ ึนอยู่กับบริเวณเส้นเลือดในสมองที่ เสียหาย หรือผูป้ ่ วยท่ีบาดเจ็บบริเวณกระดูกสนั หลงั ส่งผลใหเ้ กิดการกด เบียดไขสนั หลงั ทาใหผ้ ูป้ ่ วยออ่ นแรงคร่ึงท่อน อ่อนแรงขนาดไหนข้ ึนกบั ความเสียหายของเสน้ ประสาทไขสนั หลงั ท่ีบาดเจ็บเช่นกนั ผูป้ ่ วยบางคน อาจสามารถฟ้ ื นฟูร่างกาย โดยการรกั ษาของแพทย์ การรบั ประทานยา และการทากายภาพบาบดั ก็สามารถมีร่างกายกลบั มาสมบูรณ์แข็งแรง ปกติ จนถึงคลา้ ยปกติท่ีสุด แต่ผูป้ ่ วยบางคน หากการทาลายจากตวั ของ โรคสรา้ งความเสียหายใหก้ บั ร่างกายมาก บางคร้งั เม่ือรกั ษาทุกขน้ั ตอน จนถึงกายภาพบาบดั แลว้ ผูป้ ่ วยอาจไม่สามารถฟ้ ื นฟูตัวเองจนกลบั มา ปกติไดเ้ หมือนเดิม อาจจะเดินไมไ่ ด้ หรือขยบั ขาไมไ่ ด้ ไปจนถึงตอ้ งนอน ติดเตียงไปตลอดชีวิต ซึ่งนักกายภาพบาบัดจะต้องมีความรูว้ ่าหากมี 45

การเสียหายในระดับน้ ี ผู้ป่ วยจะสามารถรักษาไปได้เต็มท่ีแค่ไหน เพ่ือใหน้ ักกายภาพบาบัดสามารถฝึกผูป้ ่ วยไปไดจ้ นถึงความสามารถ สูงสุดของผู้ป่ วยเอง ลดภาระใหก้ ับครอบครัวในการดูแลผูป้ ่ วยต่อไป คาถามที่อาจารย์มักถามหลังเรียนเน้ ือหาจบ คือ หากผู้ป่ วยที่นิสิต ใหก้ ารรกั ษาและรวู้ า่ เคา้ จะไมส่ ามารถเดินไดเ้ องอีกตลอดชีวิต ถามว่า “ฉันจะสามารถเดินได้อีกคร้ังไหม” นิ สิตจะตอบ ว่าอย่างไร ซึ่งในตอนเรียนต่างคนก็ต่างความคิด และไม่ไดม้ ีคาตอบ ท่ีถูกที่สุด จนฉันได้เข้ามาเป็ นนักกายภาพบาบัดที่โรงพยาบาล มหาวิทยาลยั บูรพา ไดเ้ จอกบั ผูป้ ่ วยหลากหลาย ท้งั ท่ีมีกาลงั ใจเขม้ แข็ง และคนท่ียอมแพต้ ่อโรค ไม่ลุกข้ ึนต่อสู้ เพียงแต่ปล่อยไปเร่ือยๆ ถึงโรค ของผูป้ ่ วยจะต่างกนั การรกั ษาและการทาความเขา้ ใจของผูป้ ่ วยก็ต่างกนั แต่สิ่งหน่ึงที่ผูป้ ่ วยส่วนใหญ่ถามเหมือนกนั คือ เคา้ จะสามารถกลบั ไปใช้ ชีวิตปกติได้อีกคร้ังไหม ทุกคร้ังท่ีฉันจะตอบคาถามก็มักจะคิดไปถึง เหตุและผลในการตอบ เพื่อใหไ้ ดค้ าตอบที่ดีและเหมาะสมท่ีสุด โดยฉัน มกั นึกถึงตอนสมยั เป็ นเด็ก เน่ืองจากฉัน เกิดและอาศัยในร่มเงาของ พระพุทธศาสนา ต้ังแต่เล็ก ๆ ในโรงเรียนจะมีวิชาพระพุทธศาสนา สอนในทุกระดบั ช้นั เรียน โดยเน้ ือหาข้นั พ้ ืนฐานท่ีเด็กทุกคนควรเรียนรู้ ท่องจา และนาไปปฏิบตั ิใชไ้ ดใ้ นชีวิตประจาวนั ก็ คือ ศีล 5 ทุกคนคงจะ จาศีลท้ัง 5 ขอ้ ได้ ส่วนใครจะปฏิบัติตามหรือไม่น้ัน ก็แลว้ แต่บุคคล ส่วนตัวฉันเองก็รกั ษาศีลไม่ไดท้ ุกขอ้ เช่นกนั บางคร้งั เผลอทารา้ ยสตั ว์ ท้ังโดยต้ังใจและไม่ต้ังใจ หยิบปากกาของคนอ่ืนมาใชบ้ างคร้งั ก็ลืมคืน อบายมุขก็ยงั ไม่สามารถละเวน้ ไดท้ ุกชนิด แต่ศีลขอ้ ที่ฉนั คิดว่ารกั ษายาก 46


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook