ວິທະຍາສາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ປ.3 (Natsc_TG)

ຄູມ່ ຄື ູ ວິທະຍາສາດ ແລະ ສ່ິງແວດລ້ອມ 3ຊັນ້ ປະຖມົ ສຶກສາ ປີທີ ກະຊວງສກຶ ສາທິການ ແລະ ກລິ າ ສະຖາບນັ ຄນ້ົ ຄວ້າວິທະຍາສາດການສກຶ ສາ 2021

ຄມູ່ ຄື ູS RIES RIES ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງິ່ ແວດລອ້ ມRIES RIES RIES ຊ້ັນປະຖົມສຶກສາ ປທີ ີ 3RIES RIES RIES ຮຽບຮຽງໂດຍ: RIES RIES RIESຫຸມພນັ ຂັນທະວີ RIES RIESຄາໍ ດີ ສິດທສິ ັກ ທາ ສອນເພັດ ບານໃຈ ມາລາວງົ ບນຸ ຜງົ ສີລາເດດ ແສງສກຸ ສປີ ະເສດີ ປາກຽນ ຫວຼ ງໄຊຊະນະ ເພດັ ສະໝອນ ສີບຸນເຮືອງ ກວດແກ້ໂດຍ: ແຕມ້ ຮູບໂດຍ: ວງົ ສະຫວນັ ດາໍ ລົງສກຸ ພມິ ເຂົ້າໜາ້ ໂດຍ: ບຸນຜງົ ສລີ າເດດ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ສະຖາບັນຄົ້ນຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດການສກຶ ສາ 2021

S ດວ້ ຍການຮ່ວມມືກວດຜາ່ ນ ແລະ ປະກອບຄໍາເຫັນຈາກ: RIES RIES RIES RIES RIES ຖາວອນ ອດຸ ມົ ສນິ RIES RIES RIES ບນັ ຈົງ ລດັ ທະວັນ ຕລຸ າພອນ ແກວ້ ແກ່ນ RIES RIES RIES ສີສກັ ດາ ບູລົມ RIES RIES ໂດຍໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫືຼອທາງດ້ານວິຊາການຈາກລດັ ຖະບານອດົ ສະຕຣາລີ ແລະ ສະຫະພາບເອຣີ ບົ With technical support from the Australian Government and the European Union

S ຄາໍ ນາໍ RIES RIES RIES RIES RIES ປມ້ຶ ຄມູ່ ຄື ວູ ຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມຂນ້ັ ປ.3 ເຫມ້ັຼ ນໄ້ີ ດຮ້ ຽບຮຽງຂນ້ຶ ຕາມຫກັຼ ສດູ ຊນ້ັ ປະຖມົ ສກຶ ສາ ປີ RIES RIES RIES 2016. ປມ້ຶ ຄມູ່ ຄື ູ ສະບບັ ນໄ້ີ ດແ້ ບງ່ ອອກເປນັ 2 ພາກດງ່ັ ລມຸ່ ນ:້ີ RIES RIES RIES ພາກທີ I ແນະນາໍ ລວມ ຊງ່ຶ ໄດສ້ ະເໜພີ າບລວມກຽ່ ວກບັ ຫກັຼ ສດູ ວຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມຫກັຼ ສດູ , RIES RIESການຈດັ ການຮຽນການສອນ, ການຮຽນທີເ່ ນນ້ັ ພາກປະຕິບດັ ຕວົ ຈງິ , ການນາໍ ໃຊສ້ ືກ່ ານຮຽນການສອນ, ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜົນ, ຕາຕະລາງການສອນປະຈາໍ ອາທດິ ແລະ ການສອນຫອ້ ງຄວບ. ພາກທີ II ແນະນາໍ ການສອນແຕລ່ ະບດົ . ຊງ່ຶ ແຕລ່ ະບດົ ໄດກ້ າໍ ນດົ ເວລາທໃ່ີ ຊສ້ ອນ, ຈດຸ ປະສງົ , ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜນົ , ເນ້ືອໃນຕ້ົນຕ,ໍ ສື່ການຮຽນການສອນ ແລະ ກດິ ຈະກາໍ ການຮຽນການສອນ ສໍາລບັ ແຕ່ລະບດົ . ປຶມ້ ຄມູ່ ຄື ແູ ມນ່ ເອກະສານປະກອບການສອນທ່ສີ ໍາຄັນຢ່າງຍ່ງິ ສໍາລບັ ຄໃູ ນການວາງແຜນ ແລະ ແຕງ່ ບົດສອນ, ກະກຽມອປຸ ະກອນ, ການວັດ ແລະ ປະເມນີ ຜນົ ເພອ່ື ໃຫມ້ ຄີ ວາມສອດຄອ່ ງກັບສະມັດຖະພາບການຮຽນຂອງວິຊາຮຽນ ແລະ ແທດເໝາະກບັ ນັກຮຽນໃນແຕລ່ ະທ້ອງຖ່ິນ. ເຖງິ ຢາ່ ງໃດກຕໍ າມ, ການຮຽບຮຽງປມ້ຶ ຄມູ່ ຄື ເູ ຫມ້ັຼ ນກ້ີ ຄໍ ງົ ປາສະຈາກຂຂ້ໍ າດຕກົ ບກົ ພອ່ ງບາງປະການບໄ່ໍ ດ.້ ສະນນ້ັ , ຂຄໍ ວາມຮວ່ ມມຈື າກຄູ ແລະ ຜຊູ້ ມົ ໃຊ້ ຖ້າເຫນັ ເນອ້ື ໃນໃດບໍແ່ ທດເໝາະ ຫຼື ຜິດພາດ ກະລຸນາສົງ່ ຄໍາຄິດເຫັນໄປຍັງ ສະຖາບນັ ຄ້ົນຄວ້າວິທະຍາສາດການສຶກສາ. ພອ້ ມດຽວກນັ ນ້ີ ຄະນະຮບັ ຜດິ ຊອບໃນການປບັ ປຸງ ແລະ ຮຽບຮຽງມີ ຄວາມຍນິ ດີເປັນຢ່າງຍ່ງິ ທີ່ຈະຮບັ ເອາົ ທກຸ ຄາໍ ຄດິ ເຫັນຂອງບັນດາທາ່ ນ ເພືອ່ ປັບປງຸ ປມ້ຶ ດງ່ັ ກາ່ ວໃຫມ້ ີຄຸນນະພາບດຂີ ຶ້ນ. ສະຖາບັນຄນ້ົ ຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດການສຶກສາ ສະແກນບອ່ ນນີ້ສໍາລບັ ສື່ການຮຽນການສອນເພີ່ມຕມື່

S ສາລະບານ RIES RIES RIES RIES RIES I. ແນະນໍາໍ ລວມ...................................................................................................................................1 RIES RIES RIES II. ແນະນໍໍາການສອນແຕ່່ລະບົົດ...........................................................................................................14 ບົດົ ເປີດີ ຫົົວເລື່ອ�່ ງ...............................................................................................................................14 RIES RIES RIES ບົດົ ທີີ 1 ນໍ້້າ� ຖ້ວ້ ມ ແລະ ດິິນເຈື່ອ່� ນ..........................................................................................................17 RIES RIESບົດົ ທີີ 2 ລະເບີດີ ຕົກົ ຄ້າ້ ງທີ່່�ບໍ່່�ທັັນແຕກ.....................................................................................................22 ບົດົ ທີີ 3 ອັນັ ຕະລາຍຈາກໄຟໄໝ້.້ ..........................................................................................................27 ບົົດທີີ 4 ອາຫານຂອງສັດັ .....................................................................................................................31 ບົົດທີີ 5 ສັດັ ກິິນຊີ້�ນ້ , ສັັດກິນິ ທັັງພືດື ແລະ ຊີ້�້ນ...........................................................................................34 ບົົດທີີ 6 ການພົົວພັນັ ລະຫວ່່າງສິ່່�ງທີ່່�ມີີຊີີວິິດ..............................................................................................38 ບົດົ ທີີ 7 ໝວດອາຫານ........................................................................................................................42 ບົົດທີີ 8 ອາຫານ ແລະ ການເຕີບີ ໃຫຍ່ຂ່ ອງຮ່າ່ ງກາຍ..................................................................................45 ບົດົ ທີີ 9 ການຂາດສານອາຫານ ແລະ ນໍ້້າ� ດື່່ມ� ...........................................................................................50 ບົດົ ທີີ 10 ການເລືືອກກິິນອາຫານທີ່່�ປອດໄພ.............................................................................................55 ບົົດທີີ 11 ຈໍໍາພວກສັດັ .........................................................................................................................60 ບົດົ ທີີ 12 ຈໍໍາພວກ ແລະ ວົົງຈອນຊີີວິິດຂອງສັດັ ........................................................................................64 ບົດົ ທີີ 13 ການປັບັ ຕົົວຂອງສັັດ..............................................................................................................68 ບົດົ ທີີ 14 ແກ່່ນພືດື .............................................................................................................................72 ບົດົ ທີີ 15 ການແຕກໜໍ່່�ຂອງພືດື .............................................................................................................76 ບົົດທີີ 16 ການເຕີີບໃຫຍ່່ຂອງພືດື ..........................................................................................................81 ບົົດທີີ 17 ພືືດລົ້້�ມລຸຸກ ແລະ ພືືດຢືນື ຕົ້້�ນ...................................................................................................85 ບົົດທີີ 18 ຄວາມແຂງ, ການຫົົດ ແລະ ຢືດື ຂອງວັັດຖຸ.ຸ.................................................................................89 ບົດົ ທີີ 19 ການດູດູ ຊຶມຶ ແລະ ຄວາມທົົນທານຂອງເຈ້້ຍ................................................................................93 ບົົດທີີ 20 ການວັັດແທກນໍ້້າ� ໜັັກຂອງວັັດຖຸ..ຸ ..............................................................................................97 ບົດົ ທີີ 21 ການວັັດແທກອຸຸນຫະພູູມ......................................................................................................102 ບົົດທີີ 22 ກາງເວັນັ ແລະ ກາງຄືືນ..........................................................................................................108 ບົດົ ທີີ 23 ສຽງ.................................................................................................................................113 ບົົດທີີ 24 ແສງ ແລະ ເງົົາ...................................................................................................................118 ບົດົ ທີີ 25 ໄຟຟ້້າໃນຊີີວິດິ ປະຈໍາໍ ວັັນ......................................................................................................122 ບົົດທີີ 26 ວົົງຈອນນ້ຳຳ��........................................................................................................................127 ບົົດທີີ 27 ສະພາບອາກາດໃນໂຮງຮຽນຂອງຂ້້ອຍ....................................................................................132 ບົົດທີີ 28 ການນຳຳ�ໃຊ້້ສິ່່�ງເສດເຫຼືອ�ື ........................................................................................................137 ບົົດທີີ 29 ເຄື່ອ່� ງກົນົ ງ່່າຍດາຍ..............................................................................................................142

I. ແນະນໍໍາລວມ S RIES RIES 1. ຫຼັ�ັກສູູດວິິຊາວິິທະຍາສາດ ແລະ ສິ່່ງ� ແວດລ້້ອມ ຂເ້ີ ຫຍ້ືອ. RIES RIES RIES 3) ວດັ ແທກອນຸ ຫະພມູ ອາກາດ ແລະ ປະລມິ ານນໍ້າຝົນ. RIES RIES RIES ຫັກຼ ສູດສະບບັ ປບັ ປງຸ ໃໝ່ ປີ 2016 ເປັນຫກຼັ ສູດ ທີ່ອງີ ໃສ່ ສະມດັ ຖະພາບການຮຽນ. ຈຸດປະສງົ ຂອງບົດຮຽນແມນ່ ເນ້ັນ 2. ການຈັັດການຮຽນການສອນ RIES RIES RIES ໃສ່ການພດັ ທະນາຄວາມຮູ້ ແລະ ທກັ ສະຕາມມາດຕະຖານ RIES RIESຂອງສະມັດຖະພາບການຮຽນຂນ້ັ ປ.3. ການຮຽນການສອນວຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ໃນຂນ້ັ ປ.3 ມຫີ າຼ ຍບດົ ມກີ ານທດົ ລອງຕວົ ຈງິ . ສະນນ້ັ , ຄຕູ ອ້ ງ ມາດຕະຖານຄວາມສາໍ ເລດັ ຂນ້ັ ພນ້ື ຖານ ສາໍ ລບັ ວຊິ າວທິ ະ ໄດກ້ ະກຽມອປຸ ະກອນ, ເຄອ່ື ງທດົ ລອງ, ມບີ າງບດົ ໄດຕ້ ດິ ຕາມ ຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ຂນ້ັ ປ.3 ຊງ່ຶ ປະກອບມີ 2 ພາກ ຜນົ ການທດົ ລອງທເ່ີ ກດີ ຂນ້ຶ ຫາຼ ຍວນັ ເຊນ່ັ : ບດົ ທີ 14, 15, 16 ດັງ່ ລມຸ່ ນ:ີ້ ກຽ່ ວກບັ ການກາ້ ແກນ່ , ປກູ ພດື , ວດັ ແທກການເຕບີ ໃຫຍຂ່ ອງ ພືດ. ສະນນັ້ , ຄູຕ້ອງໄດ້ວາງແຜນຕິດຕາມ ແລະ ບັນທກຶ ໃນ ກ. ວິິທະຍາສາດ ແຕລ່ ະວນັ ຕມ່ື ອີກ. ການຮຽນການສອນວິທະຍາສາດບພໍ່ ຽງ ແຕໃ່ ຫນ້ ກັ ຮຽນໄດຕ້ ອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ສອບຖາມຄວາມຮທູ້ ວ່ົ 1) ຈາໍ ແນກໝວດອາຫານ, ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງອາຫານ ໄປເທາ່ົ ນນ້ັ ແຕຍ່ ງັ ເນນ້ັ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດຝ້ ກຶ ປະຕບິ ດັ ຕວົ ຈງິ , ຄາດ ທາງດາ້ ນໂພຊະນາການ, ການເກບັ ຮັກສາອາຫານ ຄະເນສ່ິງທຈີ່ ະເກີດຂນຶ້ ແລະ ຊ່ວຍກນັ ຄນ້ົ ຄິດຫາຄໍາຕອບທີ່ ໃຫສ້ ະອາດ, ວທິ ປີ ອ້ ງກນັ ພະຍາດອະຫວິ າ ແລະ ຖອກ ຫຼາກຫຼາຍດວ້ ຍເຫດຜົນທາງວທິ ະຍາສາດ ເພື່ອສົ່ງເສມີ ໃຫ້ ທອ້ ງ. ນັກຮຽນໄດ້ຄ້ົນຄິດ, ຕງັ້ ຄໍາຖາມ, ແກ້ບັນຫາ ແລະ ຝຶກປະຕິ ບດັ ຕົວຈງິ ຢູພ່ າຍໃນ ແລະ ນອກຫ້ອງຮຽນ. 2) ຈາໍ ແນກລະຫວາ່ ງອາຫານທມ່ີ າຈາກສດັ , ພດື , ຜຜູ້ ະລດິ , ຜູ້ບໍລິໂພກ, ສັດກນິ ພດື , ສັດກິນຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທັງພືດ ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນການສອນປະກອບມີ 4 ຂັນ້ ແລະ ກນິ ຊນີ້ ແລະ ການສາ້ ງອາຫານຂອງພດື . ຕອນ ດັງ່ ລຸ່ມນີ້: 3) ຈາໍ ແນກຈາໍ ພວກສັດລ້ຽງລູກດວ້ ຍນົມ, ສດັ ປກີ , ສັດ 1) ຂັ້ນນໍາເຂົາ້ ສບູ່ ົດຮຽນ ແມ່ນສາ້ ງຄວາມສນົ ໃຈດ້ວຍ ເລືອຄານ ແລະ ປາ. ການຕ້ັງຄາໍ ຖາມ ຊ່ຶງເປັນຄໍາຖາມທນ່ີ ັກຮຽນຍງັ ບ່ໍທນັ ຮຄູ້ າໍ ຕອບເທອ່ື ແລະ ອາດເປນັ ຂຄ້ໍ ດິ ບາງຢາ່ ງທນ່ີ ກັ ຮຽນ 4) ເຂົ້າໃຈກຽ່ ວກັບວົງຈອນຊວີ ດິ ຂອງສດັ , ການສືບພນັ ຕ້ອງໄດຈ້ ນິ ຕະນາການ, ສືບຄນົ້ ຫາເຫດຜນົ . ແລະ ການປຽ່ ນແປງຊີວດິ . 2) ຂນ້ັ ຈດັ ກດິ ຈະກາໍ ການຮຽນ ແມນ່ ຂນ້ັ ຕອນທຄ່ີ ຕູ ອ້ ງໄດ້ 5) ອະທບິ າຍການຈະເລນີ ເຕບີ ໃຫຍຂ່ ອງພດື , ພດື ຢນື ຕນ້ົ , ຊວ່ ຍນກັ ຮຽນພດັ ທະນາຄວາມຮູ້ ແລະ ທກັ ສະໃນການ ພດື ລ້ົມລກຸ , ໄມພ້ ມຸ່ ແລະ ສະໝຸນໄພ. ຕອບຄໍາຖາມ ແລະ ແກ້ໄຂບນັ ຫາທເີ່ ກດີ ຂຶນ້ ຮ່ວມກບັ ນກັ ຮຽນ. 6) ປຽບທຽບວັດຖຸຕ່າງໆ ໂດຍອີງຕາມຄວາມຫດົ , ຢືດ ແລະ ຄວາມແຂງຂອງວັດຖຸ. 3) ຂນ້ັ ຝກື ປະຕບິ ັດ ແລະ ນາໍ ໃຊ້ ແມ່ນໃຫນ້ ກັ ຮຽນສບື ຕ່ໍ ຊອກຫາຄາໍ ຕອບ, ເປນັ ການຝກຶ ທັກສະ ແລະ ແກບ້ ນັ 7) ວັດແທກຂະໜາດ ແລະ ນໍ້າໜັກຂອງວັດຖ.ຸ ຫາດວ້ ຍຕນົ ເອງ ຫືຼ ຮວ່ ມກບັ ໝູ່ ແຕພ່ າຍໃຕກ້ ານຊນ້ີ າໍ 8) ອະທິບາຍວງົ ຈອນນໍາ້ . ຢາ່ ງໃກຊ້ ິດຂອງຄູ ແລະ ນາໍ ໃຊ້ເກນການປະເມນີ ເພ່ືອ 9) ຍກົ ຕົວຢາ່ ງກຽ່ ວກັບເຄ່ືອງໃຊ້ໄຟຟ້າທວ່ົ ໄປ ແລະ ຈາໍ ໃຫຄ້ ະແນນນກັ ຮຽນ. ແນກປະເພດຂອງເຄືອ່ ງໃຊ້ໄຟຟາ້ . 4) ຂນ້ັ ສະຫຸຼບ ແມ່ນຂັ້ນຕອນທຄີ່ ູຈະໄດ້ກວດຄວາມຖືກ 10) ເຂົາ້ ໃຈການເຄືອ່ ນທປ່ີ ິ່ນຂອງໜວ່ ຍໂລກ, ການພົວ ຕ້ອງ, ສົງ່ ເສີມຄວາມເຂ້າົ ໃຈຂອງນັກຮຽນ ເພືິອ່ ຊຸກຍູ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນເອາົ ຄວາມຮູ້ ແລະ ທກັ ສະທເ່ີ ໝາະ ພນັ ລະຫວາ່ ງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນ. ສມົ ຈາກການຮຽນ ເພື່ອໄປນໍາໃຊ້ໃນຊວີ ິດປະຈໍາວັນ. 11) ອະທບິ າຍແຫງ່ຼ ກາໍ ເນດີ ຂອງແສງ ແລະ ສຽງ, ຄວາມ 3. ການສອນ ວິິທະຍາສາດ ແລະ ສິ່່ງ� ແວດລ້ອ້ ມ ດງັ ຂອງສຽງ, ສຽງສງູ ແລະ ສຽງຕ່ໍາ. 12) ອະທບິ າຍການນາໍ ໃຊເ້ ຕກັ ໂນໂລຊຊີ ວ່ ຍຄນົ ໃນການ ເຕັກນິກການຮຽນການສອນມີຫຼາກຫຼາຍວິທີທ່ີສ່ົງເສີມ, ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນກັບນັກຮຽນ ແລະ ຈຸດປະສງົ ຂອງການຮຽນ ປະຕິບັດວຽກງານໃນຊີວດິ ປະຈາໍ ວນັ ງາ່ ຍຂນຶ້ . ຂ. ສິ່່ງ� ແວດລ້ອ້ ມ 1) ອະທບິ າຍການເຮັດໃຫ້ຕນົ ເອງປອດໄພຈາກລະເບີດ ທີ່ຍັງບແໍ່ ຕກຕົກຄ້າງ, ໄຟໄໝ,້ ນ້ໍາຖ້ວມ, ດນິ ເຈືອ່ ນ ແລະ ການປະຖມົ ພະຍາບານເບືອ້ ງຕນ້ົ . 2) ປຽບທຽບຂ້ດໍ ,ີ ຂໍເ້ ສຍຂອງການຈດູ ແລະ ການຝງັ ໑1

S ຊຶ່ງຈະປາກົດເຫັນການນໍາໄປໃຊ້ໃນການຈັດກິດຈະກໍາວິຊາ ຕວົ ຢາ່ ງ: ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບຮວ່ ມມື ເຊນ່ັ : RIES RIES ວິທະຍາສາດ ແລະ ສິງ່ ແວດລ້ອມ ຂັ້ນ ປ.3 ໄດຕ້ ່ໄໍ ປນ:້ີ ຮວ່ ມກນັ ຄດິ , ປດິ ສະໜາຄວາມຄດິ , ກມຸ່ ຮວ່ ມມ,ື ຮວ່ ມ RIES RIES RIES ມແື ຂງ່ ຂນັ ຫຼື ກຸມ່ ສບື ຄນົ້ . (ເຕັກນກິ ນຖ້ີ ກື ນາໍ ໃຊ້ໃນ RIES RIES RIES 1) ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບເນນ້ັ ການປະຕສິ າໍ ພນັ ບົດທ:ີ 5, 6, 7, 11). ເປນັ ການຈດັ ການຮຽນການສອນທກ່ີ ະຕນຸ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນ RIES RIES RIES ມປີ ະຕກິ ລິ ຍິ າ ແລະ ຕອບສະໜອງຕໍ່ຄວາມຮ,ູ້ ປະສບົ 4) ເຕັກນກິ ການຮຽນການສອນແບບບລູ ະນາການ ເປັນ RIES RIES ການ, ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄູ ແລະ ໝູ່ເພືອ່ ນນກັ ຮຽນ ການຈັດການຮຽນການສອນທີນ່ າໍ ເອົາຄວາມຮສູ້ າຂາ ຈະໄດຝ້ ກຶ ການຈດັ ລະບບົ ຄວາມຄດິ , ການໂຕແ້ ຍງ້ ຢາ່ ງ ວຊິ າຕາ່ ງໆທສ່ີ າໍ ພນັ ກນັ ມາປະສມົ ປະສານກນັ ເພອ່ື ໃຫ້ ມເີ ຫດຜນົ ແລະ ພດັ ທະນາທກັ ສະທາງສງັ ຄມົ ໂດຍເນນ້ັ ຈດັ ການຮຽນການສອນເກດີ ປະໂຫຍດສງູ ສດຸ ໂດຍເນນ້ັ ການອະພິປາຍ, ການແບງ່ ປັນຄວາມຮູ້ ແລະ ການ ເນ້ືອໃນຄວາມຮູ້ລວມຫາຼ ຍກວ່າຄວາມຮຂູ້ ອງແຕລ່ ະ ແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນ. ວຊິ າ ແລະ ເນັ້ນການສາ້ ງຄວາມຮູ້ຂອງນກັ ຮຽນຫາຼ ຍ ກວາ່ ການໃຫ້ເນອ້ື ໃນດ້ວຍຕົວຄ.ູ ຕົວຢ່າງ: ເຕັກນກິ ຮຽນການສອນແບບເນັນ້ ການປະຕິ ສາໍ ພນັ ເຊນ່ັ : ການໂຕເ້ ວທ,ີ ການລະດມົ ສະໝອງ, ການ ຕວົ ຢາ່ ງ: ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບບລູ ະນາການ ອະພປິ າຍ, ການຮຽນແບບຮວ່ ມມ,ື ການປະຊມຸ ແບບ ເຊນ່ັ : ການສອນແບບໃຊເ້ ລອ່ື ງເລາ່ົ ຫືຼ ເລາ່ົ ເລອ່ື ງ ແລະ ຕາ່ ງໆເປນັ ຕນ້ົ . (ເຕກັ ນກິ ນຖ້ີ ກື ນາໍ ໃຊໃ້ ນບດົ ທ:ີ 11, 12, ການສອນແບບແກບ້ ນັ ຫາ. (ເຕັກນກິ ນຖ້ີ ືກນາໍ ໃຊໃ້ ນ 13, 14, 21, 22, 27, 28). ບົດທີ: 2, 21). 2) ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບເນນ້ັ ປະສບົ ການ ເປນັ 5) ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບການຕງ້ັ ຄາໍ ຖາມ ແມນ່ ການຈດັ ການຮຽນການສອນທສ່ີ ງ່ົ ເສມີ ການຮບັ ຄວາມຮູ້ ເນນ້ັ ທກັ ສະ/ພດຶ ຕກິ າໍ ຂະບວນຄດິ ການຕຄີ ວາມໝາຍ, ຈາກປະສບົ ການ ແລະ ການສະທອ້ ນຄວາມຄດິ ເຫັນ ການໄຕຕ່ ອງ, ການຖາ່ ຍທອດຄວາມຄດິ ຄວາມເຂາ້ົ ໃຈ, ທ່ີມຕີ ສ່ໍ ິ່ງຕາ່ ງໆ ທງັ ດາ້ ນເຕກັ ນກິ , ວທິ ີການປະຕິບັດ ນກັ ຮຽນຈະຮຽນຈາກການຄດິ ເພອື່ ສາ້ ງຄໍາຖາມ ແລະ ຂອງນກັ ຮຽນແຕ່ລະຄນົ ແລະ ຂະບວນການຮຽນ. ຄາໍ ຕອບດວ້ ຍຕົນເອງ. (ເຕັກນິກນ້ີຖກື ນາໍ ໃຊ້ໃນບດົ ທີ: ນກັ ຮຽນໄດກ້ ວດສອບການຮຽນຂອງຕົນເອງ, ໄດຮ້ ບັ 3, 4, 5, 6, 18, 22, 28, 29 ແລະ ບົດອນື່ ໆ). ປະສົບການດາ້ ນອາລົມ, ຄວາມຮ້ສູ ກຶ ທີ່ຈະນໍາມາປບັ ການສອນທີ່ເນ້ນັ ນກັ ຮຽນເປັນໃຈກາງ ໝາຍ ຄວາມຮສູ້ ກຶ , ທດັ ສະນະ ແລະ ຄາ່ ນິຍມົ ຂອງຕນົ . ເຖິງການສອນທເີ່ ນ້ັນການຈັດກິດຈະກາໍ ທ່ີສອດຄ່ອງ ກບັ ການດາໍ ລງົ ຊວີ ດິ , ເໝາະສມົ ກບັ ຄວາມສາມາດ ແລະ ຕວົ ຢາ່ ງ: ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບເນນ້ັ ປະສບົ ຄວາມສນົ ໃຈຂອງນກັ ຮຽນ ໂດຍໃຫນ້ ກັ ຮຽນມສີ ວ່ ນຮວ່ ມ ການ ເຊນ່ັ : ເກມ, ສະຖານະການຈາໍ ລອງ, ບດົ ບາດສມົ ແລະ ລງົ ມປື ະຕບິ ດັ ຕວົ ຈງິ ທກຸ ຂນ້ັ ຕອນຈນົ ເກດີ ການຮຽນ ມຸດ ແລະ ລະຄອນ. (ເຕກັ ນິກນຖ້ີ ືກນໍາໃຊໃ້ ນບດົ ທ:ີ ດວ້ ຍຕນົ ເອງ. ສະນນ້ັ , ຕໄ່ໍ ປນເ້ີ ປນັ ການນາໍ ສະເໜບີ າງ 4, 5, 7 ແລະ ບົດອ່ນື ໆ). ວທິ ສີ ອນທນ່ີ າໍ ໃຊວ້ ຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ຂນ້ັ ປ.3. 3) ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນແບບຮວ່ ມມື ເປນັ ການຈດັ ການຮຽນການສອນທເ່ີ ນນ້ັ ການຈດັ ສະພາບແວດລອ້ ມ 6) ການສອນແບບໃຊບ້ ດົ ບາດສມົ ມຸດ: ການໃຊ້ບົດບາດ ທາງການຮຽນໃຫແ້ ກນ່ ກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນຮວ່ ມກນັ ເປນັ ກມຸ່ ສົມມຸດເປັນກດິ ຈະກາໍ ທ່ມີ ີການກໍານົດສະຖານະການ ນອ້ ຍໆ, ແຕລ່ ະກມຸ່ ປະກອບດວ້ ຍສະມາຊກິ ທມ່ີ ຄີ ວາມ ສມົ ມດຸ ແລະ ບດົ ບາດຂອງນກັ ຮຽນໃນສະຖານະການ ຮ,ູ້ ຄວາມສາມາດແຕກຕາ່ ງກນັ ໂດຍແຕລ່ ະຄນົ ມສີ ວ່ ນ ນ້ັນ ແລ້ວໃຫນ້ ັກຮຽນສວມບດົ ບາດ ແລະ ສະແດງບົດ ຮ່ວມຢ່າງແທ້ຈງິ ໃນການຮຽນ ແລະ ໃນຄວາມສໍາເລດັ ບາດນນ້ັ ຕາມຄວາມຮສູ້ ກຶ , ປະສບົ ການ, ທດັ ສະນະຂອງ ຂອງກມຸ່ ໂດຍແລກປຽ່ ນຄວາມຄດິ ເຫນັ , ການແບງ່ ປນັ ນກັ ຮຽນທມ່ີ ບີ ດົ ບາດນນ້ັ . ການສອນນຊ້ີ ວ່ ຍເຂາ້ົ ໃຈພດຶ ຊບັ ພະຍາກອນການຮຽນ ພອ້ ມທງັ ເປນັ ກາໍ ລງັ ໃຈໃຫກ້ ນັ ຕິກາໍ , ຄວາມຮູ້ສຶກ, ອາລມົ ແລະ ເຫດຜົນຂອງບຸກຄນົ ແລະ ກນັ . ຄົນທີ່ເກ່ງັ ຈະຊ່ວຍຄົນທ່ີອອ່ ນກວ່າ ບ່ພໍ ຽງ ທ່ສີ ວມບົດບາດນ້ໃີ ນຊວີ ິດອີກດ້ວຍ. ແຕ່ຮັບຜິດຊອບຕກໍ່ ານຮຽນຂອງຕນົ ເອງເທ່ົານ້ນັ ແຕ່ ຍງັ ຈະຕອ້ ງຮວ່ ມກນັ ຮບັ ຜດິ ຊອບຕກ່ໍ ານຮຽນຂອງເພອ່ື ນ ອງົ ປະກອບສໍາຄັນຂອງການໃຊ້ບດົ ບາດຄ:ື ສະມາຊກິ ທກຸ ຄນົ ໃນກມຸ່ ຄວາມສາໍ ເລດັ ຂອງແຕລ່ ະຄນົ - ສະຖານະການ ຊຶ່່�ງກິດິ ຈະກໍາໍ ນັ້້�ນຈະເກີດີ ຂຶ້້�ນ; ຄຄື ວາມສໍາເລດັ ຂອງກຸ່ມ. - ຊຸດຸ ຂອງບົດົ ບາດ ພ້້ອມລາຍລະອຽດຂອງແຕ່ລ່ ະ 2໒

S ບດົ ບາດ; ເຈາ້ົ ເປນັ ທາ້ ວ ໄກ່ ເປນັ ຄນົ ມາຕາມຫງັຼ ເພອ່ື ຊ້ື RIES RIES - ບັນັ ຫາ ຫຼືື� ໜ້້າວຽກຂອງແຕ່່ລະບົົດບາດ; ອາຫານໃນຮາ້ ນ ເຈາ້ົ ບຕ່ໍ ທ່ໍ າ້ ຍແຖວ ເພາະຄດິ ວາ່ ຊາ້ ບ່ໍ RIES RIES RIES - ກະຕິິກາຄວບຄຸມຸ ການຫຼິ້�ນ. ໄດໃ້ ຈ ຈງ່ຶ ບຽດແຊກເຂາ້ົ ແຖວລະຫວາ່ ງຄນົ ທີ 2 ແລະ 3 RIES RIES RIES ວທິ ີສອນ ໂດຍໃຊບ້ ດົ ບາດສມົ ມຸດມີ 6 ຂ້ັນຕອນຄື: ເຖງິ ວາ່ ໝທູ່ ເ່ີ ຂາ້ົ ແຖວຢກູ່ ອ່ ນຈະສະແດງຄວາມບພ່ໍ ໃໍ ຈ ຂນ້ັ ທີ 1 ການກະກຽມກມຸ່ ນກັ ຮຽນ ແມນ່ ນາໍ ສະເໜບີ ນັ ດວ້ ຍອາການຕາ່ ງໆເຈາ້ົ ກບໍ ສ່ໍ ນົ ໃຈ ເຈາ້ົ ຢນື ເສຍີ ໆ. RIES RIES RIES ຫາ, ທໍາຄວາມເຂົາ້ ໃຈໃນສະຖານະການ ແລະ ອະທິ RIES RIES ບາຍການຫິຼ້ນບດົ ບາດສົມມດຸ ; 3. ບັນຫາ ຫຼື ໜາ້ ວຽກຂອງແຕລ່ ະບດົ ບາດ: ຂນ້ັ ທີ 2 ການເລອື ກຜຫູ້ ນ້ິຼ ແມນ່ ວເິ ຄາະບດົ ບາດ ແລະ - ວຽກຂອງນັກັ ຮຽນທີ່່�ມີວີ ິິໄນຕົົນເອງຄື:ື ເຂົ້້�າແຖວຢ່າ່ ງ ຄັດເລືອກຜູສ້ ວມບົດບາດຕາ່ ງໆ; ເປັັນລະບຽບ ແລະ ສະແດງອາການບໍ່່�ພໍໍໃຈ ເມື່່�ອ ຂນ້ັ ທີ 3 ກາໍ ນດົ ຂນ້ັ ຕອນການຫນ້ິຼ ແມນ່ ບອກລາໍ ດບັ ກດິ ທ້າ້ ວ ໄກ່່ມາບຽດແຊກແຖວ. ຈະກໍາ ແລະ ທບົ ທວນບົດບາດຕ່າງໆ; - ວຽກຂອງນັັກຮຽນທີ່່�ສະແດງເປັັນ ທ້າ້ ວ ໄກ່່ ຄືື: ບຽດ ຂນ້ັ ທີ 4 ການກຽມຜສູ້ ງັ ເກດການ ແມນ່ ກາໍ ນດົ ປະເດນັ ແຊກເຂ້າົ ໄປກາງແຖວ ເຮດັ ໃຫແ້ ຖວແຕກແຍກບ່ໍ ທສ່ີ ງັ ເກດ ແລະ ມອບໜາ້ ທີກ່ ານສງັ ເກດໃຫຜ້ ູ້ສັງເກດ ເປນັ ລະບຽບ ແລະ ສ້າງຄວາມບ່ໍພໃໍ ຈໃຫ້ຜູອ້ ່ືນທີ່ ການ; ເຂາົ້ ແຖວຢູກ່ ່ອນ. ຂ້ນັ ທີ 5 ການຫຼນິ້ ບດົ ບາດສມົ ມຸດ ແມນ່ ເລ່ມີ ຫນຼ້ິ , ດາໍ ເນີນການຫິ້ຼນ ແລະ ຢຸດພກັ ການຫິ້ນຼ ບດົ ບາດສມົ ມຸດ; 4. ກະຕິກາຄວບຄຸມການຫ້ຼນິ : ຂັນ້ ທີ 6 ວເິ ຄາະ ແລະ ອະພປິ າຍ ແມ່ນທົບທວນກິດ - ສະແດງຕາມບັດັ ບົດົ ບາດທີ່່�ແຈກໃຫ້ບ້ ໍ່່�ສະແດງນອກ ຈະກາໍ ຂອງບດົ ບາດສມົ ມດຸ (ເຫດການ, ສະພາບຄວາມ ບົດົ ; ເປນັ ຈງິ ), ອະພປິ າຍຈດຸ ສາໍ ຄນັ ແລະ ກາໍ ນດົ ແນວທາງ - ສະແດງບົົດບາດສົມົ ມຸດຸ ໃນເວລາທີ່່�ກໍາໍ ນົົດໃຫ້້. ການຫນ້ຼິ ຄ້ັງຕໍ່ໄປ. (ວທິ ສີ ອນນີ້ຖືກນາໍ ໃຊ້ໃນບົດທ:ີ 3, 10...). ຂັ້ນການສອນ ຕົວຢ່າງ ການສອນແບບໃຊ້ບດົ ບາດສມົ ມຸດ ຂນ້ັ ທີ 1 ກະກຽມກມຸ່ ນກັ ຮຽນ ອງົ ປະກອບ 1. ສະຖານະການໃນອາຄານຂອງໂຮງຮຽນນກັ ຮຽນສວ່ ນ ຄສູ ະເໜບີ ນັ ຫາທຈ່ີ ະຮຽນດວ້ ຍການຊແ້ີ ຈງວາ່ ຈະຮຽນ ຫາຼ ຍເຂາ້ົ ແຖວຊອ້ື າຫານເປນັ ລະບຽບ ໃນຂະນະທ່ີ ທາ້ ວ ໄກ່ ສະຖານະການຊອ້ື າຫານທເ່ີ ຮາົ ພບົ ໃນຊວີ ດິ ປະຈາໍ ວນັ ໂດຍ ທມ່ີ າຕາມຫງັຼ ບຕ່ໍ ທ່ໍ າ້ ຍແຖວ, ແຕລ່ າວແຊກເຂາ້ົ ກາງແຖວ ນກັ ຮຽນຈະໄດ້ຮຽນຈາກການສະແດງບົດບາດສົມມຸດ. ເຮັດໃຫ້ບເໍ່ ປນັ ລະບຽບ. ຂນ້ັ ທີ 2 ການເລອື ກຜຫູ້ ຼິ້ນ 2. ຊດຸ ຂອງບດົ ບາດ ພອ້ ມລາຍລະອຽດຂອງແຕລ່ ະບດົ ບາດ: - ບົດົ ບາດຂອງນັກັ ຮຽນທີ່່�ເຂົ້້�າແຖວເປັັນລະບຽບຈໍາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສະໝກັ ສະແດງບດົ ບາດສມົ ມດຸ ຈາໍ ນວນ7 ຄນົ ຄູນໍາບດົ ບາດທ່ີກຽມໄວໃ້ ຫ້ນກັ ຮຽນທຈ່ີ ະສະແດງວິເຄາະ ນວນ 6 ຄົນ (ໃຊ້ບັດບດົ ບາດຊດຸ ດຽວກນັ ) ດງັ່ ນ:ີ້ ແລະ ທໍາຄວາມເຂົ້າໃຈບົດບາດ. ຂ້ນັ ທີ 3 ກາໍ ນດົ ຂ້ັນຕອນການຫຼ້ນິ ເຈາ້ົ ເປນັ ນກັ ຮຽນຄນົ ທໜີ ງ່ຶ ກາໍ ລງັ ຢນື ເຂາ້ົ ແຖວຮວ່ ມ ກບັ ຄນົ ອ່ືນໆອກີ 5 ຄົນ ຢາ່ ງເປນັ ລະບຽບ ເພ່ືອຊ້ື ຄູ ແລະ ຜສູ້ ະແດງຮ່ວມກນັ ຈັດລາໍ ດບັ ການສະແດງ ອາຫານໃນຮາ້ ນອາຫານ ເມອ່ື ທາ້ ວໄກ່ ມາບຽດແຊກ ແລະ ທົບທວນບດົ ບາດຂອງຜູສ້ ະແດງທກຸ ຄນົ ພອ້ ມຝຶກ ເຂົາ້ ແຖວລະຫວາ່ ງຄນົ ທີ 2 ແລະ 3 ເຈາົ້ ສະແດງ ຊ້ອມການສະແດງ. ຄວາມບໍພ່ ໃໍ ຈດ້ວຍການສະແດງສໜີ ້າ ແລະ ທາ່ ທີ ຂັ້ນທີ 4 ການກຽມຜສູ້ ັງເກດການ ພ້ອມຈມ່ົ ດ້ວຍຄາໍ ເວົ້າ. ຄແູ ຈກເອກະສານປະເດນັ ທຈ່ີ ະສງັ ເກດ ແລະ ມອບໝາຍ - ບົດົ ບາດຂອງນັັກຮຽນທີ່່�ບໍ່່�ເຂົ້້�າແຖວໃຫ້ເ້ ປັນັ ລະບຽບ ໜ້າທ່ກີ ານສັງເກດແກຜ່ ສູ້ ງັ ເກດການຈໍານວນ 2-3 ຄນົ . ຈໍາໍ ນວນ 1 ຄົນົ . ຂ້ນັ ທີ 5 ການຫຼ້ິນບດົ ບາດສົມມຸດ ໓ ນກັ ຮຽນສະແດງບດົ ບາດສມົ ມດຸ ຕາມລາໍ ດບັ ທຝ່ີ ກຶ ຊອ້ ມ ໄວ້. ຂນ້ັ ທີ 6 ວເິ ຄາະ ແລະ ອະພິປາຍ ເມອ່ື ສະແດງຈບົ ລງົ ຄນູ າໍ ສະເໜສີ ກູ່ ານອະພປິ າຍຕາມ ຂັ້ນຕອນດງ່ັ ລ່ມຸ ນ້ີ: 3

S - ໃຫ້້ຜູ້້�ສະແດງລະບາຍຄວາມຮູ້້�ສຶກຶ ຕໍ່່�ຜູ້້�ຊົົມ ຫຼືື� ຜູ້້�ສັງັ ໄດລ້ ງົ ມທື ດົ ລອງ ຫືຼ ພສິ ດູ ຫາຄາໍ ຕອບວາ່ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຄ້ າດ RIES RIES ເກດ ເຊັ່່�ນ: ຄະເນນນ້ັ ມນັ ຖກື ຕອ້ ງ ຫືຼ ບ່ໍ ໂດຍສງັ ເກດຈາກເຮດັ ທດົ RIES RIES RIES ï ຄວາມພໍໍໃຈໃນການສະແດງ. ລອງ ຫຼື ເຮັດກິດຈະກໍາ ຫຼື ແກ້ບັນຫາຕວົ ຈງິ . RIES RIES RIES ï ສິ່່�ງທີ່່�ອຶຶດອັດັ ໃຈໃນເວລາສະແດງ. ຂນ້ັ ທີ 3 ອະທບິ າຍ ແມນ່ ເປນັ ຂນ້ັ ຕອນຂອງນກັ ຮຽນຈະ ເກີດຄວາມຂັດແຍ້ງຂນຶ້ ລະຫວາ່ ງສ່ິງທີ່ໄດ້ຄາດຄະເນ RIES RIES RIES - ໃຫ້້ຜູ້້�ສະແດງບອກຄວາມຮູ້້�ສຶກຶ ໃນຖານະທີ່່�ເປັນັ ຜູ້້�ທີ່່� ກອ່ ນ ແລະ ຜົນຈາກການຫາຄໍາຕອບທີໄ່ ດ້ຈາກການ RIES RIES ຕົນົ ເອງສວມບົດົ ບາດ ແລະ ຜູ້້�ສັງັ ເກດການລາຍງານ ທດົ ລອງ, ກດິ ຈະກໍາ ຫືຼ ແກບ້ ນັ ຫາ ທບີ່ ່ໄໍ ປຕາມການ ສິ່່�ງທີ່່�ໄດ້້ສັງັ ເກດໄດ້້ ເຊັ່່�ນ: ຄາດຄະເນໄວໃ້ ນຂນ້ັ ຕອນທີ 1 ຍອ້ ນຫຍງັ , ໃນກລໍ ະນີ ï ຄົນົ ທີ່່�ບຽດແຊກເຂົ້້�າແຖວຮູ້້�ສຶກຶ ແນວໃດ? ເຫດໃດ ບສ່ໍ າມາດຫາຄາໍ ຕອບໄດດ້ ວ້ ຍຕນົ ເອງ ນກັ ຮຽນສາມາດ ຈຶ່່�ງເຮັັດແນວນັ້້�ນ? ຮວ່ ມມືກບັ ໝ່ໃູ ນຫອ້ ງ ເພືອ່ ຫາຄໍາຕອບ. ï ຄົົນທີ່່�ຢືນື ຢູ່່�ໃນແຖວຄົນົ ທີີ 1, 2 ຄົນົ ຢູ່່�ທ້້າຍແຖວ (ວິທີສອນນຖ້ີ ືກນໍາໃຊ້ໃນບົດທ:ີ ບົດເປດີ ຫວົ ເລື່ອງ, ມີຄວາມຮູ້ສກຶ ແນວໃດ ເມ່ືອມີຄນົ ມາແຊກກາງ 1, 2, 14, 19, 20, 23, 26,27...). ແຖວ. ຕວົ ຢາ່ ງ: ການສອນແບບຄາດຄະເນ, ສັງເກດ ແລະ ï ຜູ້້�ສັງັ ເກດການເຫັນັ ທ່າ່ ທີ່່�, ຄວາມຮູ້້�ສຶກຶ ຂອງຜູ້້�ສະ ອະທິບາຍ ເລອ່ື ງ “ມວນສານ ແລະ ນໍາ້ ໜກັ ” ແດງແຕ່່ລະຄົນົ ແນວໃດ ໃຫ້້ລາຍງານ. ຂນັ້ ກະກຽມ ກະຕຸ້ນຄວາມສນົ ໃຈ ï ການກະທໍາໍ ຂອງ ທ້້າວ ໄກ່່ ນັັກຮຽນມີີຄວາມຄິດິ ເຫັນັ ແນວໃດ? ສົ່່�ງຜົນົ ກະທົບົ ຕໍ່່�ໃຜ? ມີຜີ ົນົ ດີຜີ ົນົ ຄູສະເໜບີ ັນຫາ ຖ້າຍົກກອ້ ນຫນີ ຊະນດິ ດຽວກັນ, ເສຍແນວໃດ? ທັງັ ຕໍ່່�ສ່່ວນຕົົວ ແລະ ສ່່ວນລວມ? ຄງັ້ ທີ 1 ຍກົ ກ້ອນຫນີ ຢູ່ເທງິ ໜາ້ ດິນ (ພື້ນຫອ້ ງຮຽນ) ແລະ ຄງັ້ ທີ 2 ຍກົ ກ້ອນຫີນຢູ່ໃນນາໍ້ . - ອະພິປິ າຍເຊື່່�ອມໂຍງສູ່່�ສະພາບຄວາມເປັນັ ຈິງິ ດ້ວ້ ຍ ຂນັ້ ກິດຈະກາໍ ນກັ ຮຽນຄດິ ແລະ ເຮັດວຽກ ການຮ່ວ່ ມອະພິປິ າຍ ສະຫຼຸຸ�ບວິທິ ີປີ ະຕິບິ ັດັ ທີ່່�ເໝາະສົມົ ຂັນ້ ທີ 1 ຄາດຄະເນ ຄໍາຕອບຂອງຄໍາຖາມ ແລະ ສະ ໃນການເຂົ້້�າແຖວຊື້້�ອາຫານ ໂດຍການເຊື່່�ອມໂຍງ ແດງເຫດຜົນຕກ່ໍ ບັ ສະຖານະການ. ແລະ ເນັ້້�ນເລື່່�ອງການມີີວິິໄນໃນຕົົນເອງ ເຊັ່່�ນ: ຄາໍ ຖາມ: ຍກົ ກອ້ ນຫນີ ດງັ່ ກາ່ ວມນີ າ້ໍ ໜກັ ເທາ່ົ ກນັ ຫືຼ ບ?່ໍ ï ຖ້້າໃນສັັງຄົມົ ມີຄີ ົນົ ຄືື ທ້້າວ ໄກ່່ ຫຼາຼ ຍໆ ສັັງຄົົມຈະ ກ. ຍົົກເທິງິ ໜ້້າດິນິ ແລະ ໃນນໍ້້�າມີນີ ໍ້້�າໜັັກເທົ່່�າກັັນ. ເປັນແນວໃດ? ຂ. ຍົກົ ເທິງິ ໜ້າ້ ດິນິ ເບົາົ ກວ່າ່ ໃນນໍ້້�າ. ï ຖ້າ້ ນັັກຮຽນຢູ່່�ໃນເຫດການຈະເຮັັດແນວໃດຕໍ່່� ຄ. ຍົກົ ໃນນໍ້້�າເບົາົ ກວ່າ່ ເທິງິ ໜ້້າດິິນ. ທ້າວ ໄກ?່ ເປນັ ຫຍງັ ? ຈ່ຶງເຮດັ ແນວນນ້ັ ? ຂນ້ັ ທີ 2 ສັງເກດ ພອ້ ມທງັ ບັນທກຶ ຜນົ ການທົດລອງທ່ີ ï ວິໄິ ນໃນຕົົນເອງມີີຄວາມຈໍໍາເປັນັ ແລະ ສໍໍາຄັນັ ຕໍ່່� ເກດີ ຂນຶ້ . ສັງຄມົ ແນວໃດ? ຂນ້ັ ທີ 3 ອະທບິ າຍ ຜນົ ການທດົ ລອງ, ຮວ່ ມກນັ ສະຫບຸຼ ແລະ ຕອບຄໍາຖາມຕໄ່ໍ ປນ:້ີ 8) ການສອນແບບຄາດຄະເນ, ສັງເກດ ແລະ ອະທບິ າຍ - ຖືກື ຕ້ອ້ ງ/ບໍ່່�ຖືກື ຕ້ອ້ ງ ຕາມທີ່່�ນັກັ ຮຽນໄດ້ຄ້ າດຄະເນໄວ້້ (Predict-Observe-Explain: POE) ທ່່ານ White and Gunstone (1992) ໄດ້້ອະທິິ ຫຼືື� ບໍ່່�? ອະທິິບາຍ. ບາຍວ່າ່ ການສອນແບບ POE ເປັັນວິທິ ີີການທີ່່�ສະໜັບັ - ການຍົກົ ກ້ອ້ ນຫີີນເທິງິ ໜ້້າດິິນ ແລະ ໃນນໍ້້�າມີນີ ໍ້້�າເທົ່່�າ ສະໜູນູ ໃຫ້ນ້ ັກັ ຮຽນໄດ້ຕ້ ັດັ ສິນິ ໃຈກ່ຽ່ ວກັບັ ຄວາມເຂົ້້�າໃຈ, ສົ່່�ງເສີມີ ໃຫ້້ນັັກຮຽນໄດ້ສ້ ະແດງຄວາມຄິິດເຫັັນ ແລະ ກັັນ ຫຼືື� ບໍ່່�? ອະທິບິ າຍ. ອະທິິບາຍຄວາມຄິດິ ທາງວິທິ ະຍາສາດ ຊຶ່່�ງມີີວິທິ ີີການ 9) ການສອນແບບສບື ສວນຫາຄວາມຮູເ້ ປັນກມຸ່ ສອນປະກອບມີີ 3 ຂັ້້�ນຕອນ ດ່ັັ�ງລຸ່່�ມນີ້້�: (Group Investigate Model). ຂນ້ັ ທີ 1 ຄາດຄະເນ ແມນ່ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຄາດຄະເນ ຫືຼ ວທິ ສີ ອນແບບສບື ສວນຫາຄວາມຮເູ້ ປນັ ກມຸ່ ເປນັ ການ ທາໍ ນາຍຜົນທຈີ່ ະເກີດຂນຶ້ ຈາກການທົດລອງ, ກດິ ຈະ ກາໍ ແລະ ບນັ ຫາ. ນກັ ຮຽນຈະຕອ້ ງໄດສ້ ະແດງເຫດຜນົ ສອນທເ່ີ ນນ້ັ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນມອີ ດິ ສະລະໃນການສກຶ ສາຫາ ຕົນເອງຕກ່ໍ ັບສງ່ິ ຈະເກີດຂຶນ້ ກອ່ ນ. ຄວາມຮູ້, ຮູ້ຈກັ ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນເປນັ ກ່ມຸ ແລະ ການ ສກຶ ສາຫາຄວາມຮຈູ້ າກແຫ່ຼງຕ່າງໆ. ຂນ້ັ ທີ 2 ສງັ ເກດ ແມນ່ ເປນັ ຂນ້ັ ຕອນທນ່ີ ກັ ຮຽນຈະຕອ້ ງ ຈດຸ ປະສງົ ທີ 1 ຝກຶ ນກັ ຮຽນໃຫເ້ ປນັ ຜນູ້ າໍ /ສະມາຊກິ , 4໔

S ຍອມຮບັ ຟງັ ຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງຜູ້ອືນ່ ; ທີ 2 ຝຶກວິທີ ຂນ້ັ ທີ 2 ພຈິ າລະນາບນັ ຫາ RIES RIES ການສືບສວນຫາຄວາມຮູ້, ວເິ ຄາະບັນຫາ, ສໍາຫຼວດ, - ກະຕຸ້້�ນໃຫ້ນ້ ັກັ ຮຽນຄິດິ ແກ້ບ້ ັນັ ຫາ ໂດຍການຮ່ວ່ ມກັນັ RIES RIES RIES ລວມຂມ້ໍ ນູ , ຕງ້ັ ສມົ ມດຸ ຖານ, ສະຫບຸຼ ຜນົ ຢາ່ ງມເີ ຫດຜນົ ; ພິິຈາລະນາບັນັ ຫາໃນຂັ້້�ນທີີ 1 ແບ່່ງເປັັນປະເດັນັ RIES RIES RIES ທີ 3 ຝກຶ ສາ້ ງນດິ ໄສມກັ ສບື ສວນຄນ້ົ ຄວາ້ ຫາຄວາມຮ,ູ້ ຍ່ອ່ ຍໆ ເຊັ່່�ນ: ການຄົນ້ ຄວ້າຫາຂໍ້ມູນ ເພອ່ື ຕອບບນັ ຫາດວ້ ຍຕນົ ເອງ ï ກໍາໍ ເນີີດຂອງແຫຼ່່�ງນໍ້້�າທໍໍາມະຊາດ; RIES RIES RIES ແລະ ທີ 4 ຝກຶ ການກາ້ ຄດິ ກາ້ ສະແດງ, ການຕດັ ສນິ ໃຈ, ï ປະໂຫຍດທີ່່�ໄດ້້ຈາກແຫຼ່່�ງນໍ້້�າທໍາໍ ມະຊາດ; RIES RIES ຄວາມຮບັ ຜິດຊອບ ແລະ ມຸງ່ ໝນ້ັ ໃນການເຮດັ ວຽກ ï ສາເຫດຂອງການເນົ່່�າເສຍຂອງແຫຼ່່�ງນໍ້້�າທໍໍາມະ ໃຫສ້ າໍ ເລດັ . ຊງ່ຶ ມວີ ທິ ກີ ານສອນປະກອບມີ 6 ຂນ້ັ ຕອນ ຊາດ; ດ່ັງລຸມ່ ນ:ີ້ ï ວິິທີປີ ້ອ້ ງກັັນ ແລະ ແກ້ໄ້ ຂບັັນຫາແຫຼ່່�ງນໍ້້�າເປື້້�ອນ. ຂນ້ັ ທີ 1 ສະເໜີບນັ ຫາ ແມ່ນກະຕນຸ້ ໃຫ້ນກັ ຮຽນຢາກ - ໃຫ້້ນັກັ ຮຽນເຂົ້້�າກຸ່່�ມໆລະ 4-5 ຄົນົ ເລືືອກປະເດັັນ ຮູ້ຢາກຮຽນກະຕລື ືລ້ົນທີຈ່ ະສກຶ ສາ ແລະ ແກ້ບນັ ຫາ. ຍ່ອຍທ່ແີ ບງ່ ໄປກ່ມຸ ລະ 1 ປະເດັນ ເພອ່ື ສຶກສາຄົ້ນ ຂັ້ນທີ 2 ພຈິ າລະນາບັນຫາ ແມ່ນນັກຮຽນໝດົ ຫອ້ ງພິ ຄວາ້ ເພີ່ມເຕີມ. ຈາລະນາບນັ ຫາ ຫືຼ ເລືອ່ ງທຄ່ີ ູນາໍ ສະເໜແີ ບ່ງເປັນປະ ເດນ່ັ ຍອ່ ຍໆແບງ່ ກມຸ່ , ເລອື ກປະເດນັ ຍອ່ ຍ ເພອ່ື ຄນ້ົ ຫາ ຂ້ນັ ທີ 3 ການວາງແຜນ ເພ່ີມເຕມີ . ນກັ ຮຽນແຕລ່ ະກມຸ່ ຮວ່ ມກນັ ວາງແຜນການສກຶ ສາຄນ້ົ ຂນ້ັ ທີ 3 ວາງແຜນງານ ແມນ່ ກມຸ່ ວາງແຜນແບງ່ ວຽກໄປ ສກຶ ສາຫາຄວາມຮຈູ້ າກແຫງ່ຼ ຕາ່ ງໆ ເຊນ່ັ : ຫອ້ ງສະໝດຸ , ຄວາ້ ວ່າ ຈະຫາແຫຼ່ງຄວາມຮຈູ້ າກໃສດວ້ ຍວທິ ໃີ ດ, ຄູ ວດັ , ດວ້ ຍວທິ ກີ ານຕາ່ ງໆ, ຕາມກ່ມຸ ຄດິ . ຈະເປນັ ຜ້ເູ ບິງ່ ແຍງ ແລະ ໃຫຄ້ ໍາປຶກສາ. ຂັ້ນທີ 4 ລງົ ມປື ະຕບິ ດັ ແມນ່ ກມຸ່ ລງົ ມປື ະຕບິ ດັ ຕາມ ຂັ້ນທີ 4 ລົງມປື ະຕິບັດງານ ແຜນງານ ແຍກຍ້າຍກນັ ໄປຄົນ້ ຄວ້າຫາຄວາມຮ້ເູ ປັນ ກມຸ່ ຍ່ອຍ ຫືຼ ລາຍບຸກຄນົ . ນັກຮຽນໄປຄ້ົນຄວາ້ ຫາຄວາມຮ້ຕູ າມແຫງ່ຼ ຕ່າງໆ ຂ້ນັ ທີ 5 ລາຍງານຜນົ ແລະ ຂະບວນການເຮດັ ວຽກ ຕາມທ່ວີ າງແຜນໄວ້ ເຊນ່ັ : ຫ້ອງສະໝດຸ , ສໍາພາດຄູ ແມນ່ ນກັ ຮຽນກບັ ກມຸ່ ລວບລວມຂມ້ໍ ນູ ສະເໜຕີ ທ່ໍ ປ່ີ ະຊມຸ ແລະ ອ່ືນໆ. ຫືຼ ຫອ້ ງຮຽນ ທງັ ດາ້ ນຂສ້ໍ ະຫບຸຼ ຂອງກມຸ່ ແລະ ວມິ ກີ ານ ຂນ້ັ ທີ 5 ລາຍງານຜນົ ງານ ແລະ ຂະບວນການເຮດັ ວຽກ ສືບສວນຫາຄວາມຮຂູ້ ອງກມຸ່ . ຂັນ້ ທີ 6 ທົບທວນບັນຫາ ແມນ່ ນກັ ຮຽນຮ່ວມກນັ ພຈິ າ ນກັ ຮຽນກບັ ເຂາ້ົ ກມຸ່ ນາໍ ຂມ້ໍ ນູ ທໄ່ີ ດມ້ າຮຽບຮຽງເປນັ ລະນາປະເດນັ ບນັ ຫາທຕ່ີ ອ້ ງການຮອູ້ ກີ ຄງ້ັ ຖາ້ ຕອ້ ງການ ຂຄໍ້ ວາມສະເໜີຕທ່ໍ ີປ່ ະຊຸມ ຫືຼ ໃນຫ້ອງຮຽນ ທງັ ດາ້ ນຂໍ້ ຫາຄາໍ ຕອບເພມີ່ ໃຫດ້ າໍ ເນນີ ການຂນ້ັ ທີ 1 ໃໝ.່ ສະຫຼຸບຄວາມຮຂູ້ ອງປະເດັນທີ່ເລອື ກສກຶ ສາ ແລະ ວິ (ວິທສີ ອນນຖີ້ ກື ນໍາໃຊ້ໃນບດົ ທ:ີ 5, 6, 11, 23, 24, ທີການສບື ສວນຫາຄວາມຮູຂ້ ອງກຸ່ມ. 26...). ຂັ້ນທີ 6 ທົບທວນ ຕວົ ຢ່າງ: ວທິ ີສອນແບບສືບສວນຫາຄວາມຮເູ້ ປັນກ່ມຸ ເລື່ອງ “ແຫຼ່ງທໍາມະຊາດ” ນກັ ຮຽນທງັ ໝດົ ຮວ່ ມກນັ ພຈິ າລະນາຄວາມຮທູ້ ໄ່ີ ດ້ ຂ້ັນກະກຽມ ກະຕ້ນຸ ຄວາມສນົ ໃຈ ກຽ່ ວກບັ ແຫງ່ຼ ທາໍ ມະຊາດ ຖາ້ ຍງັ ບເ່ໍ ປນັ ທໜ່ີ າ້ ພໃໍ ຈ, ຕອ້ ງ ການຄນ້ົ ຫາເພມ່ີ ເຕມີ ໃຫດ້ າໍ ເນນີ ການຕາມຂນ້ັ ທີ 1 ໃໝ່ ຄສູ ນົ ທະນາເຖິງຊບັ ພະຍາກອນທໍາມະຊາດຕ່າງໆ ອກີ ຄ້ງັ ໜຶງ່ . ທີ່ນກັ ຮຽນຮູ້ຈກັ ເຊນັ່ : ປາ່ ໄມ,້ ນໍ້າ, ພເູ ຂາົ ແລະ ອນ່ື ໆ. ຂັ້ນກິດຈະກາໍ ນັກຮຽນຄິດ ແລະ ເຮັດວຽກ ຂດໍ້ ີ ຂ້ນັ ທີ 1 ສະເໜບີ ນັ ຫາ: ຄູຕິດຮບູ ພາບທີສ່ ະແດງເຖິງ 1) ເປັນການຝກຶ ວິທີການຄ້ົນຄວາ້ ຫາຄວາມຮູ້ດ້ວຍຕນົ ແຫ່ຼງທາໍ ມະຊາດ ແລວ້ ຕງ້ັ ຄາໍ ຖາມກະຕນຸ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຄດິ ກຽ່ ວກບັ ຮບູ ພາບ ເຊ່ນັ : ນັກຮຽນເຫັນພາບນແ້ີ ລ້ວຄິດ ເອງຢາ່ ງມລີ ະບົບລະບຽບ; ເຖງິ ເລື່ອງຫຍງັ ແດ່. 2) ນກັ ຮຽນໄດ້ຮູ້ວິທີການເຮັດວຽກເປນັ ກມຸ່ ຢາ່ ງມີ ໕ ປະສິດທພິ າບ. ຂຈ້ໍ າໍ ກັດ 1) ຄູຕອ້ ງໃຊເ້ ວລາໃນການກະກຽມການສອນໃຫ້ພ້ອມ ກ່ອນສອນດ່ັງນ:ີ້ - ກະກຽມເລື່່�ອງທີ່່�ຈະສອນໃຫ້ສ້ ອດຄ່ອ່ ງກັບັ ກັບັ ສະພາບ ບັັນຫາໃນສັງັ ຄົົມ ສາມາດກະຕຸ້້�ນຄວາມຄິດິ ແລະ 5

S ການອະພິປິ າຍໄດ້ກ້ ວ້າ້ ງຂວາງ; ຕາຕະລາງອຸປະກອນ ແລະ ສື່ທຈ່ີ ໍາເປນັ ກະກຽມກອ່ ນ RIES RIES - ກະກຽມເອກະສານປະກອບການຄົ້້�ນຄວ້າ້ ແລະ ກະ ຂຶນ້ ສອນ. RIES RIES RIES RIES RIES RIES ກຽມບຸກຸ ຄະລາກອນ ແລະ ສະຖານະການທີ່່�ນັກັ ຮຽນ ບດົ ທີ ກະກຽມອປຸ ະກອນ ແລະ ສືກ່ ານສອນ ຈະໄປສອບຖາມ ແລະ ສໍາໍ ພາດ. RIES RIES RIES 2) ນກັ ຮຽນທໄ່ີ ດຮ້ ຽນວທິ ນີ ໃ້ີ ຫໄ້ ດຜ້ ນົ ຕອ້ ງມທີ ກັ ສະໃນການ 1. ຈານນອ້ ຍ 1 ໃບ, ບກິ ເຝດິ ສຟີ າ້ ຫືຼ ດາໍ ຫືຼ ແດງ 3 RIES RIES ເຮດັ ວຽກເປນັ ກມຸ່ ເຊນ່ັ : ການເປນັ ຜນູ້ າໍ , ຜຕູ້ ດິ ຕາມ, ການ ວາງແຜນວຽກ, ການມອບໝາຍວຽກ ແລະ ກາໍ ນດົ ໜາ້ ກ້ານ. ທີ່ຮບັ ຜິດຊອບ, ການລວບລວມຂ້ມໍ ູນ ແລະ ສະຫບຸຼ . ດງ່ັ ນັນ້ , ຄູຈະຕອ້ ງກຽມນັກຮຽນໃຫພ້ ອ້ ມ. ບົດເປີດ 2. ຂວດນາ້ໍ ດມ່ື 1 ຂວດ, ຜາ້ ແພນອ້ ຍ 1 ຜນື , ມດີ ຕດັ 1 ດວງ, ຢາງບວ້ ງ 2-3 ເສນ້ັ , ຖວ້ ຍນ້ອຍ 1 ໃບ ແຫຼ່ງຂມ້ໍ ູນ ຫວົ ເລອ່ື ງ ແລະ ນໍ້າຢາລາ້ ງຖວ້ ຍ. ເຕກັ ນກິ ການຮຽນການສອນ ແລະ ວທິ ສີ ອນທເ່ີ ນນ້ັ ນກັ ຮຽນເປນັ ໃຈກາງ ສາໍ ລບັ ວຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດ 3. ຊາມປລາສະຕກິ ໃສ 1 ໜວ່ ຍ, ເຈຍ້ ປມ້ຶ ຂຽນ 1 ໃບ, ລ້ອມ ຂນ້ັ ປ.3 ນ້ແີ ມນ່ ອີງຕາມ ຄໍາສງັ່ ຂອງທ່ານ ລດັ ຖະ ມນົ ຕີ ກະຊວງສຶກສາທກິ ານ ແລະ ກິລາ, ສະບັບເລກທີ ຈອກແກວ້ 1 ໜ່ວຍ ແລະ ນ້ໍາສະອາດ. 389/ສສກ ລງົ ວນັ ທີ 29 ມນີ າ ປີ 2020 ວາ່ ດວ້ ຍ ການນາໍ ໃຊຮ້ ບູ ແບບການຮຽນການສອນທເ່ີ ນນ້ັ ນກັ ຮຽນເປນັ ໃຈກາງ ບົດທີ 1 1. ກອງດິນ/ຄນູ ດນິ ໃຫ້ສູງປະມານ 50 ຊັງຕີແມດັ ແລະ ເນນ້ັ ການປະຕບິ ດັ ຕວົ ຈງິ ໃນໂຮງຮຽນສາມນັ ສກຶ ສາ. ຫາ 1 ແມັດໃນບລໍ ິເວນເດ່ີນໂຮງຮຽນ. ນອກຈາກການສອນທກີ່ າ້ ວມາຂາ້ ງເທິງແລວ້ ວິຊາວິ 2. ບວົ ຫດົ ນາ້ໍ ຫືຼ ນາ້ໍ ກອ໋ ກ ແລະ ທນ່ໍ າ້ໍ ອນ່ື ໆທຢ່ີ ໃູ່ ກໆ້ . ທະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ຍງັ ໃຊເ້ ຕກັ ນກິ ການສອນ 3. ກາ້ ນໄມນ້ ອ້ ຍ ຫືຼ ເຈຍ້ ນອ້ ຍໆ ເພອ່ື ນາໍ ມາເປນັ ຕວົ ແບບແກບ້ ນັ ຫາ, ສບື ສວນຫາຄວາມຮເູ້ ປນັ ກມຸ່ ແລະ ການ ຮຽນແບບຮ່ວມມ.ື ແທນຂອງເຮອື ນນ້ອຍ. 4. ເຈ້ຍນອ້ ຍວົງມົນຈາໍ ນວນ 6 ອນັ ແລະ ກ້ອນຫີນ 4. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ ນອ້ ຍ ພຽງພໍກບັ ນັກຮຽນທກຸ ຄົນ. ສກ່ື ານຮຽນການສອນສາໍ ລບັ ຂນ້ັ ປ.3 ປະກອບມ:ີ ປມ້ຶ ແບບ ຮຽນ, ຄມູ່ ຄື ,ູ ກອ່ ງສຂີ ຽວ (ຖາ້ ມ)ີ , ຍງັ ມສີ ກ່ື ານຮຽນຫາຼ ຍຢາ່ ງທ່ີ ບົດທີ 2 1. ໝາກປມຸ ເປ້າົ , ນາໍ້ , ເຂົ້າແປງ້ ຫຼື ເມັດເຂ້າົ ສານ, ຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ກະກຽມໃຊ້ປະກອບເຂ້າົ ໃນການສອນວິຊາວິ ຂວດນ້າໍ ດືມ່ ເປ່າົ ແລະ ຄ້ອນຕີ. ທະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມຕມ່ື ອກີ . ນອກຈາກນນ້ັ ຄຍູ ງັ ຈະຕອ້ ງແຕມ້ ຫືຼ ຜະລດິ ຫືຼ ຊອກຫາສງ່ິ ຂອງວດັ ຖຈຸ ງິ ດວ້ ຍຕນົ 2. ໂປສະເຕີ ຫືຼ ບດັ ຮບູ ພາບ: ບມົ ບ,ີ ລະເບດີ ມ,ື ມນິ , ເອງ ຫືຼ ອາດໃຫນ້ ັກຮຽນກະກຽມມາແຕບ່ າ້ ນກໍໄດ.້ ບດົ ຮຽນ ຫວົ ລກູ ປນື ແລະ ບົມ. ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນໄດ້ອອກແບບໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສ່ືການຮຽນທ່ີ ມີຢູ່ໃນທອ້ ງຖນິ່ . 3. ປມ້ຶ ບົດເລືອ່ ງ: “ໄປຂຸດກບົ ” (ຖາ້ ມີ) ການນາໍ ໃຊສ້ ກ່ື ານຮຽນການສອນທມ່ີ ຢີ ໃູ່ ນທອ້ ງຖນ່ິ ມາປະ 1. ບັດຮູບພາບໃນປຶ້ມແບບຮຽນ. ກອບການສອນຕາມເນອ້ື ໃນຂອງບດົ ຮຽນນນ້ັ ຕອ້ ງຮບັ ປະກນັ ບົດທີ 3 ຄວາມປອດໄພ ແລະ ສອດຄ່ອງກັບເນ້ືອໃນຂອງບດົ ຮຽນ. 2. ສາດ, ຖງັ ດບັ ເພງີ (ຖ້າມ)ີ . ສກ່ື ານຮຽນການສອນຢໃູ່ ນວຊິ າອນ່ື ສາມາດໃຊໄ້ ດໃ້ ນວຊິ າ ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສ່ິງແວດລອ້ ມ. ສະນນັ້ , ຄວນຮກັ ສາສ່ື ບດົ ທີ 4 1. ວດັ ຖຸຕວົ ຈິງ: ອາຫານປະເພດພດື ຕ່າງໆເຊນ່ັ : ການຮຽນການສອນທີ່ໄດ້ຜະລິດຂຶ້ນມາໄປໄວ້ບ່ອນທີ່ເໝາະ ໃບໄມ,້ ຫຍ້າ, ຜັກປະເພດຕາ່ ງໆ. ສມົ ເຊນ່ັ : ຫອ້ ງຮຽນຂອງຕນົ ຫືຼ ຫອ້ ງການຂອງໂຮງຮຽນ ເພອ່ື ບດົ ທີ 5 ສະດວກນໍາມາໃຊ້ປະກອບການສອນ. ບົດທີ 6 2. ຮບູ ພາບສດັ ຕາ່ ງໆໃນປຶ້ມແບບຮຽນ, ບດັ ຮູບສັດ ບດົ ທີ 7 ຫືຼ ໂປສະເຕກີ ຽ່ ວກັບສັດ. 1. ເຈ້ຍ A4 ຕັດເຄິ່ງໃຫ້ໄດ້ 4 ໃບນ້ອຍ, ນກັ ຮຽນ ແຕ່ລະຄນົ ໜຶ່ງຈະຕ້ອງໄດ້ 6 ໃບ. 2. ສາຍເຊືອກຟາງ ຫືຼ ໄມທ້ ູ່ ແລະ ກ້ອນຫນີ ຫືຼ ຝາ ຕຸກນາໍ້ ດື່ມ. 3. ເຈ້ຍແຜ່ນໃຫຍ່ 3 ແຜນ່ . 1. ບັດຮູບພາບຈາກບົດຮຽນທີ 5. 2. ເຈຍ້ ແລະ ສໍສ.ີ 1. ບດັ ຮບູ ພາບສັດຊະນດິ ຕ່າງໆ. 2. ໂປສະເຕກີ ່ຽວກບັ ໝວດອາຫານປະເພດຕ່າງໆ (ຖາ້ ມ)ີ . ບົດທີ 8 1. ໂປສະເຕີອາຫານ 3 ໝວດ, 6 ປະເພດ. 2. ສື່ອນ່ື ໆທີກ່ ຽ່ ວຂອ້ ງກບັ ອາຫານ (ຖາ້ ມ)ີ . 6໖

S 1. ບດັ ຮບູ ພາບອາຫານຊະນິດຕາ່ ງໆ (ຖາ້ ມີ). 1. ຮູບພາບກຽ່ ວກັບພືດສວນຄວົ , ພືດໄຮ່ ແລະ ພືດ RIES RIES ບົດທີ 9 RIES RIES RIES ສະໝຸນໄພ. RIES RIES RIES 2. ໂປສະເຕກີ ຽ່ ວກບັ ອາຫານປະເພດຕາ່ ງໆ (ຖາ້ ມ)ີ . ບົດທີ 17 RIES RIES RIES 1. ບດັ ຮບູ ພາບ ແລະ ໂປສະເຕອີ າຫານຊະນດິ ຕາ່ ງໆ 2. ເຈຍ້ ຕາຕະລາງເພ່ອື ບັນທກຶ ແລະ ສດໍ າໍ . RIES RIESບດົ ທີ 10 (ຖ້າມ)ີ . 3. ພດື ມີດອກ ແລະ ບມ່ໍ ດີ ອກ. 2. ແຜນ່ ວາດການສງັ ເກດສຂີ ອງນາ້ໍ ປດັ ສະວະ (ຖາ້ ມ)ີ . 1. ບດັ ຮູບພາບສດັ ຊະນດິ ຕາ່ ງໆ (ຖ້າມີ). 1. ສຂໍ າວ, ບັນທດັ ເຫັຼກ, ບນັ ທດັ ປລາສະຕິກ, ກອ້ ນ ບົດທີ 11 2. ໂປສະເຕກີ ຽ່ ວກບັ ຈາໍ ພວກຂອງສດັ ຕາ່ ງໆ (ຖາ້ ມ)ີ . ບົດທີ 18 ຫີນ, ເຫັກຼ ຕະປູ, ຂວດແກວ້ . 1. ຮບູ ສດັ ຊະນດິ ຕາ່ ງໆ (ຖ້າມີ). 2. ຟອງນາໍ້ ຫຼື ແປງລ້າງຖວ້ ຍ, ດນິ ໜຽວ, ປມຸ ເປາົ້ , ບົດທີ 12 2. ສດັ ບາງຊະນດິ ທບ່ີ ເ່ໍ ປນັ ອນັ ຕະລາຍ ແລະ ມຢີ ໃູ່ ນ ຢາງບ້ວງ, ສາຍເອນັ ແລະ ນອ໊ ດ. ທ້ອງຖິ່ນ. 1. ທດົ ລອງທີ 1: ເຈ້ຍ 3 ຊະນິດ (ເຈຍ້ ອະນາໄມ, ບດົ ທີ 13 ບັດຮູບພາບສັດຊະນິດຕ່າງໆ. ເຈ້ຍຂາວ, ປ້ມຶ ຂຽນ), ຈອກແກ້ວ ຫຼື ຈອກປລາ 1. ຊອງຈດົ ໝາຍ ຫືຼ ພບັ ເຈຍ້ ເປນັ ຊອງ, ມດີ ຕດັ ແລະ ສດໍ າໍ . ສະຕິກໃສ 3 ໜ່ວຍ, ນໍາ້ ສີ ຫືຼ ນ້ໍາຊາ, ຈານຮອງ 2. ໄມນ້ ອ້ ຍ (ກາ່ ງພາ້ ວ) ຫືຼ ສາຍເຊອື ກ ສາໍ ລບັ ຈບັ ຄູ່ ບົດທີ 19 3 ໃບ, ບິກເຝີດ, ໄມບ້ ນັ ທັດ ແລະ ມດີ ຕດັ . ໃນກິດຈະກໍາທີ 3 ໃນປຶມ້ ແບບຮຽນ. 2. ທົດລອງທີ 2: ປາຍບກິ ຫືຼ ເຂມັ ສາໍ ລບັ ເຈາະຮ,ູ 3. ໝາກໄມ້ 3 ຊະນດິ , ຝກັ ໝາກຖວ່ົ ແຫງ້ 2 ຊະນດິ ເຫກັຼ ຄດັ ເຈຍ້ ຫືຼ ເສນ້ັ ດາ້ ຍ, ຈອກຢາງນອ້ ຍ, ໝາກ ແຕກຕ່າງກນັ ສາໍ ລັບການນັບແກນ່ . ໄມ້ໜວ່ ຍກົມນອ້ ຍ, ໄມ້ບນັ ທດັ , ຝານາ້ໍ ດມ່ື , ມີດ ບົດທີ 14 4. ຂຽງ, ມດີ ແລະ ແວນ່ ຂະຫຍາຍ (ຖ້າມີ). ຕດັ , ເຈຍ້ (ເຈຍ້ ປມ້ຶ ຂຽນ, ເຈຍ້ ແກດັ , ເຈຍ້ ອະນາໄມ). 5. ເຈຍ້ A4, ບນັ ທດັ ແລະ ແກນ່ ຖວ່ົ ຝກັ ຍາວປະມານ 18 ແກ່ນ (ແກ່ນພືດໃນທອ້ ງຖິ່ນ). 1. ເຄ່ືອງຫຼນິ້ ເດອື ງດາງ. 6. ໂຖແກວ້ , ຈອກປລາສະຕກິ ໃສ, ເຈຍ້ ທດິ ຊູ ຫືຼ ສາໍ ລີ ແລະ ແກດັ ເຈ້ຍ. 2. ຕກຸ ນາ້ໍ ເປາ່ົ ຫືຼ ຈອກເຈຍ້ , ຖງົ ຢາງປລາສະຕກິ , ແກດັ 7. ນໍ້າ, ດິນແຫງ້ . 1. ມດິ ຕດັ ແລະ ໄມບ້ ນັ ທດັ ໃຫພ້ ຽງພກໍ ບັ ນກັ ຮຽນແຕ່ ເຈ້ຍ, ໄມ້ດ້ິວນ້ອຍ, ໄມ້ບັນທັດ, ເຊືອກຟາງ ຫືຼ ລະກມຸ່ . 2. ຕາຕະລາງຕດິ ຕາມການແຕກໜຂ່ໍ ອງແກນ່ ພດື ທີ ບດົ ທີ 20 ເຊອື ກທຫ່ີ າງາ່ ຍໃນທອ້ ງຖນິ່ . ນກັ ຮຽນໄດ້ມໄີ ວ້ແລ້ວໃນບດົ ທີ 14. 3. ຖງົ ດິນຊາຍ ຫືຼ ວດັ ຖຸ 1 ກິໂລກຣາມ ແລະ 0,5 3. ແກນ່ ໝາກຖວ່ົ ໃຫພ້ ຽງພກໍ ບັ ນກັ ຮຽນ ເພອ່ື ເຮດັ ການ ທົດລອງກາ້ ແກນ່ ເປັນບນຸ ຄົນ. ກິໂລກຣາມ (ເຄ່ິງກໂິ ລກຣາມ). 4. ອຸປະກອນການເຮດັ ທດົ ລອງເຊັນ່ : 4. ຊງິ ຊງ່ັ ສອງສນ້ົ ຫືຼ ຊງິ ຊງ່ັ ນາ້ໍ ໜກັ ແບບຕງ້ັ ຂະໜາດ ບົດທີ 15 - ໜັງັ ສືືພິມິ ໃຊ້ສ້ ໍໍາລັບັ ການປົົກໂຕະ. - ຈອກເຈ້ຍ້ ຫຼືື� ກະຕຸກຸ ຢາງ 15 ໜ່ວ່ ຍ ຫຼືື� ຂວດ ນ້ອຍ 3 ກໂິ ລກຣາມ (ຖ້າມີ). ນາໍ້ ປລາສະຕິກ ຊ່ຶງແຕ່ລະອັນຕອ້ ງມີ 3 ຮ.ູ - ດິິນໜຽວ, ດິິນຊາຍ ແລະ ຫີນີ ຊາຍ. 1. ຕກຸ ນ້າໍ ດມື່ 2 ຕກຸ (ຕຸກທີ 1 ນາໍ້ ເຢັນທາໍ ມະດາ + - ຖົງົ ຢາງ, ສາຍຢາງ, ເຈ້ຍ້ ຂາວ A4, ສໍສໍ ີ,ີ ແກ່ນ່ ນາ້ໍ ກ້ອນ ແລະ ຕຸກທີ 2 ນ້າໍ ຮອ້ ນ). ພືດື ແຫ້້ງ ແລະ ປຽກ. - ຕົ້້�ນພືດື ທີ່່�ເຕີບີ ໃຫຍ່ແ່ ລ້້ວດັ່່�ງທີ່່�ມີີຢູູ່�ໃນປຶ້້�ມແບບ 2. ກະກຽມສະຖານທແ່ີ ຕກຕ່າງກັນດ່ງັ ລຸມ່ ນີ:້ ຮຽນຂໍ້້�ທີີ 3. - ກ້ອ້ ງຮົ່່�ມຕົ້້�ນໄມ້້. - ກ້ອ້ ງຮົ່່�ມຕົ້້�ນໄມ້ແ້ ຕ່່ຕ້ອ້ ງໃຫ້້ມີີແສງແດດຊ່່ອງ. 1. ຕນ້ົ ພດື ທໄ່ີ ດທ້ ດົ ລອງປກູ ແລວ້ ຢໃູ່ ນບດົ ທີ 15 ແລະ - ກາງເດີ່່�ນມີແີ ສງແດດ ຫຼືື� ກາງແຈ້້ງ. ບດົ ທີ 16 ຕາງຕະລາງການບັນທຶກ. 3. ກະຕກິ ນ້ໍາຮ້ອນບນັ ຈນຸ າໍ້ ຮອ້ ນ. 2. ປຶ້ມບນັ ທກຶ , ສ,ໍ ສາຍແມດັ ຫືຼ ໄມ້ບັນທດັ ຍາວ. 4. ຖວ້ ຍໃຫຍ່ 3 ໃບ, ຖງົ ຢາງປລາສະຕກິ 3 ຖງົ ແລະ ບົດທີ 21 ຕກຸ ນາ້ໍ ດມ່ື 3 ຕກຸ ບນັ ຈນຸ າ້ໍ ທມ່ີ ອີ ນຸ ຫະພມູ ແຕກຕາ່ ງ 3. ສໍສີ, ເຈ້ຍ A4. ກນັ (ສາໍ ລບັ ຄເູ ຮດັ ທດົ ລອງ) ດງັ່ ລາຍລະອຽດລມຸ່ ນ:້ີ - ນ້ໍໍ�າເຢັນັ (ຈາກກ໊ອ໊ ກນໍ້້�າ ຫຼືື� ດ້້ວຍຜ້້າເຊັັດໂຕທີ່່� ປຽກ). - ອຸຸນຫະພູູມຂອງຫ້ອ້ ງຮຽນ. - ນໍ້້�າຮ້ອ້ ນ (ຄູກູ ຽມມາ ໂດຍໃສ່ກ່ ະຕິກິ ນໍ້້�າຮ້ອ້ ນ). 5. ເຄອ່ື ງວດັ ແທກອນຸ ຫະພມູ ຈງິ (ຖາ້ ມ)ີ ຫືຼ ເຄອ່ື ງວດັ ແທກອນຸ ຫະພູມທີ່ປະດິດເອົາ ຫຼື ເຄືອ່ ງວັດແທກ ທເ່ີ ຮັດຢເູ່ ຮືອນດ້ວຍຕກຸ ນາໍ້ ດມ່ື . ໗ 7

S 1. ສກຶ ສາຕມ່ື ອກີ ປມ້ຶ ແບບຮຽນ ປ.1 ບດົ ທີ 28 ດວງ 1. ກຽມອຸປະກອນ: ກະລາບເຟີ, ນ໊ອດກຽວ, ລໍລ້ ດົ RIES RIES ຢາງນອ້ ຍ, ມີດຕດັ ແລະ ບວ່ ງ. RIES RIES RIESອາທິດ. RIES RIES RIES 2. ກະກຽມສະຖານຢເູ່ ດີ່ນໂຮງຮຽນ ເພື່ອທົດລອງ ບົດທີ 22 2. ກຽມສະຖານທ່ໃີ ນບລໍ ເິ ວນໂຮງຮຽນ. ນໍາໃຊ້ ເຊັນ່ : ເສົາທງຸ , ປະຕ,ູ ລຍ້ໍ ແູ້ ກເ່ ຄ່ືອງ. RIES RIES RIES3. ໝາກບານ ຫືຼ ໝາກປມຸ ເປາ້ົ ທໄ່ີ ດແ້ ຕມ້ ດາ້ ນນອກ RIES RIES ບດົ ທີ 29 ຄາ້ ຍຄືແຜນທ່ໂີ ລກ. 3. ການທດົ ລອງຍກົ ປມ້ຶ ແມນ່ ຕອ້ ງໄດກ້ ະກຽມ: ປມ້ຶ , ສໍດໍາ, ຢາງລບື , ລຍໍ້ ູ້ ຫຼື ແກນປ່ນິ ອັນໃດກໍໄດ.້ 4. ໄຟສາຍ, ສະກ໋ອດ (ສໍາລບັ ຕດິ ເຈ້ຍ). 4. ລ້ໍ ແລະ ກອ້ ນຫນີ ຫືຼ ດນິ ຈຕ່ີ ງ້ັ ຢເູ່ ດນ່ີ ໂຮງຮຽນຫາ່ ງ ຈາກຫ້ອງຮຽນໜອ້ ຍໜງ່ຶ . 1. ຈອກແກ້ວ 5 ໜວ່ ຍ, ນ້າໍ ແລະ ບ່ວງ (ໂລຫະ). 2. ຊດຸ ອປຸ ະກອນ (ຈອກເຈຍ້ ຫຼື ກັບເຈ້ຍ, ເສ້ັນຢາງ ໝາຍເຫດ: ບດົ ທີ 23 ຢືດ). ລາຍລະອຽດແມນ່ ກວດຄນື ໃນແຕລ່ ະບດົ ຕມ່ື ອກີ ວາ່ ມອີ ປຸ ະ 3. ໄມ້ປອ່ ງຜ່າເຄ່ິງ, ຢາງຢດື , ໄມ້ຂັນ້ (ໄມນ້ ້ອຍສນ້ັ ກອນ, ສຫື່ ຍັງແດ່. ພາຍຫງຼັ ກະກຽມສາໍ ເລດັ ແລ້ວ ຂໃໍ ຫ້ຄູຝຶກ 5 cm) ສໍາລັບກດິ ຈະກາໍ ປະຕິບດັ ຊວ່ົ ໂມງທີ 2. ນາໍ ໃຊ້ ຫືຼ ທດົ ລອງກອ່ ນຂນ້ຶ ສອນ ເພອ່ື ສາ້ ງຄວາມໝນ້ັ ໃຈ, ປອ້ ງ 1. ທດົ ລອງທີ 1: ກະກຽມ, ເຈ້ຍແຂງ, ໄຟສາຍ. ກັນຂ້ຜໍ ດິ ພາດ ແລະ ບເ່ໍ ສຍເວລາໃນເຮັດກິດຈະກາໍ ຕົວຈິງ. 2. ທດົ ລອງທີ 2: ວດັ ຖທຸ ມ່ີ ແີ ສງສະຫວາ່ ງ (ໄຟສາຍ, 5. ການວັັດ ແລະ ປະເມີນີ ຜົນົ ບົດທີ 24 ທຽນໄຂ), ເຈ້ຍໜັງສພື ິມ ຫືຼ ເຈ້ຍປມຶ້ ຂຽນ ເພືອ່ ເກນການໃຫຄ້ ະແນນແບບຣບູ ຣກິ (Rubrics) ໃນວຊິ າ ນໍາມາພບັ ເປນັ ທດ່ໍ ູດ. ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງິ່ ແວດລ້ອມມີເກນການໃຫ້ຄະແນນ 4 ລະດບັ ຄ:ື 0-1-2-3, ບາງບດົ ໃຫຄ້ ະແນນ 5 ລະດບັ ຄ:ື 0-1- 3. ບດົ ນຄ້ີ ຕູ ອ້ ງໄດສ້ າທດິ ຢບູ່ ອ່ ນທມ່ີ ເີ ງາົ ແລະ ໃນມ້ື 2-3-4, ສ່ວນວທິ ກີ ານຄິດໄລແ່ ມ່ນໃຫກ້ ວດເບິ່ງຢູໃ່ ນປມ້ຶ ຄມູ່ ື ປ.1 ພາກແນະນໍາລວມ ໜາ້ ທີ 10. ທ່ມີ ີແສງແດດ. ການປະເມີນນກັ ຮຽນສໍາລັບວຊິ າວິທະຍາສາດ ແລະ ສງິ່ 1. ເຄອື່ ງໃຊໄ້ ຟຟ້າທໃ່ີ ຊຖ້ າ່ ນໄຟສາຍ (ແບັດເຕຣີ )ີ ແວດລອ້ ມ, ຄຈູ ະຕອ້ ງໄດສ້ ງັ ເກດນກັ ຮຽນຢາ່ ງລະອຽດໃນຂະ ຫຼື ໃຊໄ້ ຟຟາ້ ໂດຍກົງ ທ່ີຄູສາມາດຫາມາໄດ.້ ນະທີ່ນກັ ຮຽນກໍາລງັ ຝກຶ ປະຕບິ ັດ ແລະ ນໍາໃຊ້ທັກສະໃໝໃ່ ນ ການຊອກຫາຂ້ໍມນູ ແລະ ການຕອບຄໍາຖາມ. ການທ່ີຈະປະ ບົດທີ 25 2. ທຢໍ່ າງ ຫຼື ຫອຼ ດ, ລກູ ປດັ ຫືຼ ລກູ ຕ້ມຸ ຫືຼ ແກນ່ ພດື ຕິບັດໄດ້ດີແມ່ນຄູຕ້ອງກຽມລາຍຊ່ືຂອງນັກຮຽນແຕ່ລະຄົນ, ທີມ່ ົນກົມ, ບດັ ສີ່ຫຽ່ຼ ມຂະໜາດນອ້ ຍ. ອາ່ ນລາຍລະອຽດເກນການໃຫຄ້ ະແນນ ແລະ ບນັ ທກຶ ໄວແ້ ລວ້ ໃຫຄ້ ະແນນນັກຮຽນຕາມການຕອບຄໍາຖາມຂອງນັກຮຽນ ຫຼື 3. ໄຟສາຍ (ໃຊ້ຖ່ານ), ໂຄມໄຟ (ແບບສຽບປກັ ). ການສັງເກດຂອງຄ.ູ 1. ສທ່ື ສ່ີ າມາດຫາງາ່ ຍ: ກະຕກິ ນາ້ໍ ຮອ້ ນ, ຖວ້ ຍແກວ້ ຄໍໍາແນະນໍາໍ ກ່່ຽວກັັບການປະເມີນີ ຜົົນເພີ່່�ມຕື່່�ມ ສໍາໍ ລັັບ ຄູ່່ມ� ືືຄູູວິທິ ະຍາສາດ ແລະ ສິ່່ງ� ແວດລ້້ອມ ໃຫຍ,່ ແຜນ່ ຢາງໃສສາໍ ລບັ ແພກັ ຫືຼ ຝາແກວ້ , ນາ້ໍ ບັນທຶກຄະແນນແບບຣບູ ຣກິ ສາໍ ລັບວິທະຍາສາດ ແລະ ເຢັນ ຫືຼ ນໍ້າກອ້ ນ. ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ. 2. ຮບູ ພາບແຫງ່ຼ ນາ້ໍ ຕາ່ ງໆທມ່ີ ຢີ ໃູ່ ນທອ້ ງຖນ່ິ : ແມນ່ າ້ໍ , ຂ້າງລ່ມຸ ນ້ແີ ມ່ນຕົວຢ່າງຂອງຕາຕະລາງທ່ເີ ຮັດສໍາເລັດສໍາ ບົດທີ 26 ລບັ ການບນັ ທກຶ ຄະແນນການປະເມນີ ນກັ ຮຽນສາໍ ລບັ ວຊິ າທະຍາ ສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ (ເບງ່ິ ຕາມການແນະນາໍ ທວ່ົ ໄປສາໍ ໜອງ, ບງຶ ລບັ ຂມ້ໍ ນູ ກຽ່ ວກບັ ການນາໍ ໃຊຕ້ າຕະລາງນ້ີ ເພອ່ື ບນັ ທກຶ ຄະແນນ ນກັ ຮຽນ). 3. ບົວຫົດນ້າໍ ຫືຼ ຄຸໃສ່ນໍ້າ. 4. ກຽມນ້ໍາໃສຈ່ ອກ (ກຸ່ມລະຈອກ) ແລະ ບກິ ເຟດີ ໝາຍລະດັບນາໍ້ . 1. ກຽມປມຶ້ ແບບຮຽນ ປ.1 ບົດທີ 29 ອາກາດ. 2. ສ້າງເຄ່ືອງວັດແທກປະລິມານນໍ້າຝົນ: ຂວດນາໍ້ . ບົດທີ 27 ດມ່ື ເປາົ່ , ກ້ອນຫນີ ນ້ອຍ, ບນັ ທັດ, ບິກເຝດີ . 3. ສ້າງເຄື່ອງວັດແທກຄວາມໄວລົມ: ຂວດນໍ້າດມ່ື ເປົ່າ, ໄມ້ນອ້ ຍ, ທໍດ່ ດູ ແລະ ມີດຕດັ . 1. ຕກຸ ນ້ໍາດືມ່ ປລາສະຕກິ , ຖົງຍາ່ ງ, ກ້າວລາເຕັກ ບົດທີ 28 (ຖາ້ ມີ). 2. ມີດຕດັ , ໄມນ້ ້ອຍ ຫືຼ ເຫຼັກຄີບ ແລະ ສາຍເຊືອກ. 8໘

Sບນັ ທກຶ ການປະເມນີ ຜນົ ສາໍ ລັບ ວທິ ະຍາສາດ ແລະສງ່ິ ແວດລ້ອມ RIES RIES RIES RIES RIESບດົ ທີ 1 ບົດທີ 2 ບົດທີ 3 ບດົ ທີ 4 RIES RIES RIES ຊື່ ແລະ ຄະແນນຣບູ ຣກິ ສູງສດຸ ຄະແນນຣູບຣິກສງູ ສຸດ ຄະແນນຣູບຣກິ ສງູ ສຸດ ຄະແນນຣູບຣິກສງູ ສຸດ RIES RIES RIESນາມສະກຸນ3 3 RIES RIESລ/ດ3 3 ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ຄະແນນ ນັກຮຽນ ສວ່ ນສິບ ນກັ ຮຽນ ສວ່ ນສບິ ນກັ ຮຽນ ສ່ວນສິບ ນັກຮຽນ ສວ່ ນສິບ 1 ນກັ ຮຽນ 1 13 27 00 2 ນກັ ຮຽນ 2 27 3 ນກັ ຮຽນ 3 3 10 3 10 4 ນກັ ຮຽນ 4 13 3 10 ໝາຍເຫດ: ຕວົ ຢາ່ ງນສ້ີ ະແດງໃຫເ້ ຫນັ ນກັ ຮຽນ 2 ຄນົ ໃນກມຸ່ 2) ເຕກັ ໂນໂລຊີ ໝາຍເຖງິ ຂະບວນການຫນັ ປຽ່ ນຊບັ ພະ 1 ແລະ 2 ຄົນໃນກມຸ່ 2 ເທົ່ານ້ນັ , ໃນຫ້ອງຮຽນຕວົ ຈິງຈະມີ ຍາກອນໃຫກ້ າຍເປນັ ຜະລດິ ຕະພນັ ເພອ່ື ຮບັ ໃຊສ້ ງັ ຄມົ ນກັ ຮຽນ 10-15 ຄົນ ໃນກຸ່ມ 1 ແລະ 10-15 ຄນົ ໃນກຸ່ມ 2. ດວ້ ຍການນາໍ ໃຊເ້ ຄ່ືອງມື, ພະລັງງານ, ພາຫະນະ, ວິ ທີການ ແລະ ກໍາມະວິທກີ ານຜະລດິ ສະເພາະ; ເພື່ອຄິດໄລ່ຄະແນນປະຈໍາເດືອນສຸດທ້າຍຂອງນັກຮຽນ, ຄູຄວນຄິດໄລຄ່ ະແນນສະເລຍ່ ຂອງພວກເຂາົ . 3) ການຄນ້ົ ຄວາ້ ວທິ ະຍາສາດພນ້ື ຖານ ໝາຍເຖງິ ຂະບວນ ຕົວຢ່າງ: ການເຄອ່ື ນໄຫວດາ້ ນວທິ ະຍາສາດທາໍ ມະຊາດ ແລະ ວທິ ະຍາສາດສງັ ຄົມ ເພອ່ື ແນໃສເ່ ພມ່ີ ຄວາມຮູ້ທເ່ີ ປັນ • ນັກັ ຮຽນ 1 ໄດ້້ຮັບັ ຄະແນນ 3 ໃນບົົດຮຽນທີີ 1 ແລະ ພ້ືນຖານທາງດ້ານວທິ ະຍາສາດ; ຄະແນນ 7 ໃນບົດຮຽນທີ 3. 4) ສ່ງິ ແວດລອ້ ມ ໝາຍເຖງິ ສັບພະສງ່ິ ທັງປວງທ່ີມີຊີວິດ • ລວມຄະແນນເຫຼົ່�ານີ້້�ເຂົ້້�າກັັນ, 3 + 7 = 10 ແລະ ຫານ ແລະ ບມ່ໍ ຊີ ວີ ດິ ຊງ່ຶ ເກດີ ຂນ້ຶ ຕາມທາໍ ມະຊາດ ຫືຼ ມະນດຸ ຈໍານວນທງັ ໝດົ ໂດຍ 2, 10 ÷ 2 = 5. ສາ້ ງຂຶ້ນ; • ຄະແນນປະຈໍາໍ ເດືອື ນຂອງນັັກຮຽນແມ່ນ່ 5 ແລະ ຄູູ 5) ການປົກປັກສາຮັກສາສິງ່ ແວດລ້ອມ ໝາຍເຖິງການ ຄວນບນັ ທຶກຄະແນນນີໄ້ ວໃ້ ນປຶ້ມບນັ ທກຶ ນັກຮຽນ. ຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມບໍ່ໃຫຖ້ ືກທາໍ ລາຍ, ເຮັດໃຫສ້ ິງ່ ແວດລອ້ ມປອດໃສ, ປາສະຈາກມົນລະພິດ ແລະ ບ່ໍ 6. ຕາຕະລາງການສອນປະຈໍາໍ ອາທິິດ ສ່ົງສະທ້ອນອນັ ບໍດ່ ີຕໍສ່ ຂຸ ະພາບຄົນ, ສດັ ແລະ ພືດ; ວຊິ າວິທະຍາສາດ ແລະ ສິ່ງແວດລອ້ ມ ສໍາລັບ ຂ້ັນ ປ.3 6) ນາໍ້ ຖວ້ ມ ໝາຍເຖງິ ລະດບັ ນາໍ້ ສງູ ຂນ້ຶ ຜດິ ປກົ ກະຕິ ເຮດັ ແມນ່ ມີ 1 ບດົ ຕ່ໍອາທິດ, ຈດັ ການຮຽນການສອນ 2 ຊົ່ວໂມງ ໃຫ້ເນອ້ື ທີດ່ ນິ ຈົມຢູພ່ ້ືນນ້າໍ ; ຕບ່ໍ ົດ. 7) ດນິ ເຈອ່ື ນ ໝາຍເຖງິ ການເຄອ່ື ນທຂ່ີ ອງດນິ ຫືຼ ຫນີ ຈາກ ບດົ ຮຽນທາໍ ອດິ ແມນ່ ເປນັ ບດົ ເປດີ ຫວົ ເລອ່ື ງ ເພອ່ື ທບົ ທວນ ເນນີ ພູ ຫືຼ ບອ່ ນທມ່ີ ຄີ ວາມຊນັ , ນາ້ໍ ຈະມສີ ວ່ ນກຽ່ ວຂອ້ ງ ສງ່ິ ທນ່ີ ກັ ຮຽນໄດຮ້ ຽນຕອນຢູ່ ຂນ້ັ ປ.2 ແລະ ຍງັ ເປນັ ການກຽມ ກບັ ການເກດີ ດນິ ເຈອ່ື ນສະເໝີ ເພາະວາ່ ນາ້ໍ ເປນັ ສາເຫດ ຄວາມພອ້ ມໃຫແ້ ກນ່ ກັ ຮຽນສາໍ ລບັ ປະຕບິ ດັ ກດິ ຈະກາໍ ທຈ່ີ ະໄດ້ ເຮັດໃຫເ້ ນື້ອດິນອອ່ ນ ຫືຼ ປຽ່ ນເປນັ ຂອງແຫຼວ; ຮຽນຢູ່ ຂນ້ັ ປ.3 ຊ່ຶງຈະໄດ້ສອນໃນອາທິດທີ 1. 8) ຜບູ້ ລໍ ໂິ ພກ ໝາຍເຖງິ ຄນົ , ສດັ ກນິ ພດື , ສດັ ທກ່ີ ນິ ສດັ ອນ່ື 7. ການອະທິບິ າຍຄໍາໍ ສັັບ ແລະ ສັດກິນທັງພືດ ແລະ ສດັ ເອີນ້ ວາ່ ຜູ້ບໍລິໂພກ; 1) ວທິ ະຍາສາດ ໝາຍເຖງິ ຄວາມຮທູ້ ເ່ີ ປນັ ລະບບົ ກຽ່ ວກບັ 9) ຜຜູ້ ະລດິ ໝາຍເຖງິ ພດື ສາມາດສາ້ ງອາຫານດວ້ ຍຕວົ ປາກດົ ການ, ທາດແທ,້ ກດົ ເກນທາໍ ມະຊາດ ແລະ ສງັ ມນັ ເອງໄດ້ ແລະ ສະສມົ ອາຫານໄວໃ້ ນຮາກ, ລາໍ ຕນ້ົ , ຄມົ ລວມທງັ ວດັ ຖຸ ແລະ ຈນິ ຕະນາການທໄ່ີ ດຮ້ ບັ ການ ໃບ, ໝາກ, ແກ່ນ ເອ້ີນວາ່ ຜ້ຜູ ະລດິ ; ຢ້ັງຢືນຈາກການທດົ ສອບຕົວຈງິ ; 10) ອັກຄີໄພ ໝາຍເຖິງ ໄພອັນຕະລາຍທເ່ີ ກີດຈາກໄຟ ໙9

S ໄໝ້ ຊງ່ຶ ສາ້ ງຜນົ ເສຍຫາຍຕສ່ໍ ຂຸ ະພາບ, ຮາ່ ງກາຍ, ຊວີ ດິ , ເຊ່ັນ: ນົກຍູງ, ແຮງ້ , ກາ, ນົກກດົ , ໄກ່ປາ່ , ໄກ່ຂວາ RIES RIES ຊບັ ສິນ ແລະ ສົງ່ ຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ; ແລະ ສັດປກີ ອ່ນື ໆ; RIES RIES RIES 11) ການໄໝ້ ໝາຍເຖງິ ການເກດີ ປະຕກິ ລິ ຍິ າທາງວດັ ຖ,ຸ 23) ສັດເລອື ຄານ ໝາຍເຖງິ ສດັ ທ່ມີ ີກະດູກສັນຫງັຼ , ມີ RIES RIES RIES ເຄມ,ີ ແຜ່ຄວາມຮອ້ ນ ແລະ ກະຈາຍແສງສະຫວາ່ ງ; ເກດັ , ອອງ ແລະ ອອກໄຂ່ ຊງ່ຶ ເຄອ່ື ນໄຫວໄປມາດວ້ ຍ 12) ວັດຖໄຸ ວໄຟ ໝາຍເຖິງ ວັດຖຸ ແລະ ທາດທ່ຕີ ດິ ໄຟໄດ້ ການເລອື ຫືຼ ຄານ ເຊັນ່ : ແຂ,້ ງູ, ເຕາົ່ , ແລນ, ເຫຍ້ັ RIES RIES RIES ໄວ ເຊນັ່ : ນາໍ້ ມນັ , ອາຍແກດັ ແລະ ໝື;້ ແລະ ສດັ ອື່ນໆ; RIES RIES13) ໄພພບິ ັດທາໍ ມະຊາດ ໝາຍເຖິງ ເຫດການ, ປາກດົ 24) ແມງໄມ້ ໝາຍເຖງິ ສດັ ຕນີ ຂ,້ໍ ບມ່ໍ ກີ ະດກູ , ມປີ ກີ ເຊນ່ັ : ການແລະການປຽ່ ນແປງທາງທາໍ ມະຊາດເປນັ ຕນ້ົ :ໄພ ແມງຄາມ, ເຜ້ິງ, ແມງແຄງ, ແມງດາ ແລະ ແມງໄມ້ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ, ໄພແຫງ້ ແລງ້ , ພາຍ,ຸ ໄພໜາວ, ແຜນ່ ດນິ ໄຫວ, ອືນ່ ໆ; ດິນເຈ່ືອນ, ສັດຕພູ ດື , ພະຍາດລະບາດ; 25) ຊະນດິ ພນັ ໝາຍເຖິງ ປະເພດສັດທີ່ມຮີ ບູ ຮາ່ ງ ແລະ 14) ໄພພບິ ັດທມີ່ ະນຸດສາ້ ງຂຶນ້ ໝາຍເຖິງ ເຫດການສກຸ ຄຸນລັກສະນະຄກື ັນຕາມທໍາມະຊາດ ແລະ ປະສມົ ເສນີ ແລະ ອນັ ຕະລາຍທາງດາ້ ນສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ເນອ່ື ງ ພັນທຽມ ຫຼື ການນໍາໃຊເ້ ຕັກນິກວຊິ າການອ່ືນໆ; ຈາກການກະທາໍ ຂອງມະນດຸ ເປນັ ຕນ້ົ ອກັ ຄໄີ ພ, ໄຟໄໝ້ 26) ການຂະຫຍາຍພັນ ໝາຍເຖງິ ການເພ່ມີ ຈໍານວນສດັ ປ່າ, ຝ່ນຸ ລະອອງ, ກໍາມັນຕະພາບລງັ ສີ, ສານເຄມີຮົວ່ ດວ້ ຍການປະສມົ ພນັ ຕາມທາໍ ມະຊາດ ແລະ ການ ໄຫ,ຼ ລະເບດີ ຕກົ ຄາ້ ງທ່ີບໍທ່ ນັ ແຕກ, ອປຸ ະຕເິ ຫດ; ປະສມົ ພນັ ທຽມ ຫືຼ ການນາໍ ໃຊເ້ ຕກັ ນກິ ວຊິ າການອນ່ື ໆ; 15) ໄພພບິ ດັ ຮາ້ ຍແຮງ ໝາຍເຖງິ ໄພພບິ ດັ ເກດີ ຂນ້ຶ ຢພູ່ ນ້ື 27) ອາຫານ ໝາຍເຖງິ ວດັ ຖຸ ຫືຼ ສານໃດໜ່ງຶ ຊ່ງຶ ຢູ່ໃນຮູບ ທີໃ່ ດໜງ່ຶ ທສີ່ ້າງຄວາມເສຍເຫຍຕ່ໍສຂຸ ະພາບ, ຊວີ ດິ , ແບບສໍາເລດັ ຮບູ , ເຄິງ່ ສໍາເລັດຮບູ ຫືຼ ບໍທ່ ັນປງຸ ແຕງ່ ຊບັ ສນິ , ເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມົ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ ເກນີ ເຊນັ່ : ອາຫານສດົ , ດິບ, ເພື່ອບລໍ ິໂພກຂອງຄນົ ລວມ ຄວາມສາມາດຮັບມືຂອງອົງການປົກຄອງຂນ້ັ ແຂວງ; ທງັ ເຄ່ອື ງດື່ມ ບ່ໍນບັ ເຄື່ອງສາໍ ອາງ, ຢາສູບ ແລະ ສານ 16) ລະບົບນເິ ວດ ໝາຍເຖງິ ສາຍພົວພນັ ລະຫວາ່ ງສງິ່ ທ່ີ ທນີ່ ໍາໃຊເ້ ປັນຢາປວົ ພະຍາດ; ມຊີ ີວດິ ແລະ ບໍມ່ ຊີ ວີ ດິ ທ່ີຄົງຕົວຢູທ່ ໍາມະຊາດ; 28) ໂພຊະນາການ ໝາຍເຖງິ ອາຫານທມ່ີ ທີ າດບາໍ ລງຸ ລຽ້ ງ, 17) ຊີວະນານາພັນ ໝາຍເຖິງ ຄວາມຫາຼ ກຫຼາຍຂອງລະ ມປີ ະໂຫຍດ ແລະ ມຄີ ວາມປອດໄພ ເພອ່ື ເຮດັ ໃຫຮ້ າ່ ງ ບບົ ນເິ ວດ, ຊະນດິ ແລະ ແນວພັນຂອງສ່ິງທ່ມີ ຊີ ວີ ດິ ກາຍເຕບີ ໃຫຍ,່ ມຄີ ວາມສມົ ດນຸ ແລະ ມນັ ສະໝອງມີ ເຊນັ່ : ພດື , ສດັ , ແມງໄມ້ ແລະ ຈລຸ ິນຊີ ຢູ່ໃນຂອບ ການພດັ ທະນາ; ເຂດທາໍ ມະຊາດໃດໜ່ຶງ; 29) ອາຫານປນົ ເປື້ອນ ໝາຍເຖິງ ອາຫານທີ່ມີສານປົນ 18) ສັດນໍ້າ ໝາຍເຖງິ ສັດທຸກຊະນດິ ທເ່ີ ກີດ ແລະ ຂະ ເປືອ້ ນ, ມີເຊືອ້ ພະຍາດ, ມສີ ານເຄມເີ ປັນພດິ , ມີສງ່ິ ຫຍາຍຕວົ ຢູໃ່ ນນ້ໍາທໍາມະຊາດ ຫຼື ຖກື ນໍາເອົາຈາກ ເຈືອປົນ ທປ່ີ ນົ ຢໃູ່ ນອາຫານໃນປະລມິ ານ ຫືຼ ຈາໍ ນວນ ທາໍ ມະຊາດມາລຽ້ ງ ເຊັນ່ : ປ່າຂ່າ, ປາບຶກ, ປາເລີມ ເກນີ ຂອບເຂດມາດຕະຖານ ຊງ່ຶ ເປນັ ອັນຕະລາຍຕໍ່ສຸ ແລະ ອ່ືນໆ; ຂະພາບຂອງຜບູ້ ລໍ ິໂພກ; 19) ສັດປ່າ ໝາຍເຖິງ ສດັ ທກຸ ຊະນິດທີ່ເກດີ ແລະ ຂະ 30) ສຂຸ ະພາບດີ ແມນ່ ສະພາບທສ່ີ ມົ ບນູ ທງັ ດາ້ ນຮາ່ ງກາຍ, ຫຍາຍຕວົ ຢໃູ່ ນປ່າທໍາມະຊາດ ຫືຼ ຖືກນາໍ ເອົາຈາກ ຈິດໃຈ ແລະ ບໍ່ເປນັ ພະຍາດ ຫືຼ ບໍ່ພິການ; ທາໍ ມະຊາດມາລຽ້ ງ ເຊນ່ັ : ຊາ້ ງ, ເສອື , ກວາງ, ຟານ, 31) ອນັ ຕະລາຍ ໝາຍເຖງິ ການກະທາໍ ຫືຼ ແບບແຜນການ ລງີ , ງູ, ນົກ ແລະ ອ່ນື ໆ; ດາໍ ລົງຊີວດິ ທີ່ມອີ ນັ ຕະລາຍຕ່ສໍ ຂຸ ະພາບ ເຮດັ ໃຫ້ເຈບັ 20) ສດັ ເຄິ່ງບົກເຄ່ິງນໍ້າ ໝາຍເຖິງ ສັດທີ່ດໍາລງົ ຊດີ ວດິ ຢູ່ ເປັນ ຫືຼ ເປັນພະຍາດ; ບກົ ແລະ ຢູ່ໃນນ້ໍາ, ອອກໄຂ່ ເຊນ່ັ : ແຂ້, ເຕາົ່ , ກບົ 32) ເຫດການທເ່ີ ປນັ ອນັ ຕະລາຍ ໝາຍເຖງິ ປາກດົ ການ ແລະ ສັດ ອນ່ື ໆ; ຫືຼ ສະຖານນະການໃດໜງ່ຶ ທ່ມີ ີການທາໍ ລາຍ ຫືຼ ສ້າງ 21) ສັດລ້ຽງລູກດ້ວຍນມົ ໝາຍເຖງິ ສັດທີອ່ ອກລກູ ເປັນ ຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ; ໂຕ, ລຽ້ ງລູກນອ້ ຍດ້ວຍນາໍ້ ນມົ ເຊນ່ັ : ປາຂາ່ , ຊ້າງ, 33) ໄຟຟາ້ ໝາຍເຖິງ ພະລັງງານຊະນິດໜງ່ຶ ທີປ່ ະກອບ ເສືອ, ເຈຍ, ຂະຍຸ ແລະ ສດັ ອື່ນໆ; ດວ້ ຍ ກາໍ ລງັ ໄຟຟາ້ , ກະແສໄຟຟາ້ , ແຮງດນັ ໄຟຟາ້ ແລະ 22) ສັດປີກ ໝາຍເຖງິ ສດັ ທມີ່ ປີ ີກ, ຂນົ ແລະ ອອກໄຂ່ ພະລງັ ງານໄຟຟາ້ ຊງ່ຶ ຜະລດິ ຈາກພະລງັ ນາ້ໍ , ພະລງັ ລມົ , 10 ໑໐

S ພະລງັ ແສງແດດ, ນໍ້າມນັ ເຊອ້ື ໄຟ ແລະ ຖາ່ ນຫີນ; ໃນຫອ້ ງຄວບ. ຄສູ ອນຫອ້ ງຄວບຄວນປະຕບິ ັດຕາມຄາໍ ແນະ RIES RIES 34) ເຄອ່ື ງກນົ ໝາຍເຖງິ ເຄອ່ື ງມທື ອ່ີ າໍ ນວຍຄວາມສະດວກ, ນາໍ ທວົ່ ໄປກຽ່ ວກບັ ການປະເມີນຜົນ ສາໍ ລບັ ຫ້ອງຄວບໃນຄ່ມູ ື RIES RIES RIES ຄູ. RIES RIES RIES ເຄອ່ື ງຜອ່ ນແຮງ ຊງ່ຶ ສາມາດປຽ່ ນ ແລະ ສງ່ົ ພະລງັ ງານ ກນົ ໄປຍງັ ຈດຸ ອນ່ື ໃນຮບູ ແບບທເ່ີ ປນັ ປະໂຫຍດຫາຼ ຍຂນ້ຶ ການສອນວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສ່ງິ ແວດລອ້ ມ ມັກຈະຮຽກ RIES RIES RIES ເຊັນ່ : ໝາກລອ໊ ກ, ພ້ນື ອຽ່ ງ, ແຂນງັດ, ລໍ້ ແລະ ແກນ ຮ້ອງໃຫ້ຄູຊອກຫາ ແລະ ກະກຽມອປຸ ະກອນ ຫຼື ສກື່ ານຮຽນ RIES RIES ປນ່ິ ; ການສອນພເິ ສດຫຼາຍຢ່າງ. ເພ່ອື ໃຫ້ແນໃ່ ຈວ່າບດົ ຮຽນຫ້ອງ 35) ສງິ່ ເສດເຫອຼື ໝາຍເຖງິ ສງິ່ ຂອງຕ່າງໆທ່ີຄົນເຮົາບໍ່ ຄວບຂອງທາ່ ນມີປະສດິ ທິຜົນ ແລະ ປະສບົ ຜົນສໍາເລັດ, ມນັ ຕອ້ ງການຈາກການໃຊສ້ ອຍ ຫືຼ ຈາກຂະບວນການ ເປນັ ສິ່ງສາໍ ຄັນ ຫຼາຍທ່ີຈະຕ້ອງວາງແຜນໃຫ້ດີກ່ອນລວ່ ງໜາ້ ຜະລດິ ເຄອ່ື ງກນິ , ເຄືອ່ ງດ່ມື , ເຄ່ືອງໃຊຕ້ ່າງໆ ແລະ ຂອງບົດຮຽນ ເພອ່ື ໃຫ້ແນໃ່ ຈວ່າ ຄມູ ທີ ກຸ ສງ່ິ ທີ່ທ່ານຕອ້ ງການ ການປກູ ຝງັ ລຽ້ ງສັດ; ໃນການສອນ. 36) ການນາໍ ໃຊສ້ ງ່ິ ເສດເຫອືຼ ໝາຍເຖງິ ການຈດັ ການກບັ ສງ່ິ ເສດເຫອືຼ ທກ່ີ າໍ ລງັ ຈະເປນັ ຂເ້ີ ຫຍອ້ື ໂດຍນາໍ ໄປຜາ່ ນ ເທາ່ົ ທເ່ີ ປນັ ໄປໄດ້ ຄຄູ ວນສອນອງົ ປະກອບ ແລະ ຫວົ ເລອ່ື ງ ຂະບວນການແປຮບູ ເພື່ອໃຫ້ເປັນວັດສະດຸໃໝ່ ແລວ້ ດຽວກນັ ໃຫແ້ ກນ່ ກັ ຮຽນທງັ ຂນ້ັ ປ.2 ແລະ ຂນ້ັ ປ.3 ໃນບດົ ຮຽນ ກັບຄືນມາໃຊໄ້ ດ້ອກີ ຊງຶ່ ວດັ ສະດທຸ ຜີ່ ່ານການແປຮູບ ຫ້ອງຄວບ. ສງິ່ ນ້ຈີ ະຊວ່ ຍໃຫ້ຄູງາ່ ຍຕໍ່ການຈັດການບດົ ຮຽນ ນນັ້ ອາດເປັນຜະລິດຕະພັນເດມີ ຫືຼ ຜະລິດຕະພັນ ແລະ ປບັ ປງຸ ປະສົບການການຮຽນຮູ້ສາໍ ລບັ ນັກຮຽນຂອງທັງ ໃໝ່ກໄໍ ດ້ ຊຶງ່ ສາມາດກບັ ມາໃຊຄ້ ນື ໃໝໄ່ ດ;້ ສອງຂັ້ນ. ທາ່ ນ ອາດຈະຕອ້ ງການປ່ຽນລໍາດບັ ບດົ ຮຽນສາໍ ລັບ 37) ອາກາດ ໝາຍເຖງິ ເຫດການ/ປາກດົ ການ ຊງ່ຶ ເກດີ ຂນ້ຶ ຂັ້ນໜ່ງຶ ເພ່ືອເຮດັ ໃຫກ້ ານສອນເປັນໄປໄດ້. ຕາຕະລາງຕໄ່ໍ ປ ໃນຊນ້ັ ບນັ ຍາກາດ. ສະພາບອາກາດກຽ່ ວພນັ ກັບອນຸ ນໃ້ີ ຫຂ້ ມ້ໍ ນູ ກຽ່ ວກບັ ເນອ້ື ໃນ ຂອງບດົ ຮຽນສາໍ ລບັ ແຕລ່ ະຂນ້ັ ຫະພມູ , ຄວາມຊມຸ່ , ການລະເຫຍີ ອາຍ, ການຕກົ ຂອງ ຮຽນ ແລະ ອງົ ປະກອບທກ່ີ ວມລວມ ເພອ່ື ຊວ່ ຍທາ່ ນໃນເລອ່ື ງ ຝນົ , ທິດທາງລົມ ແລະ ສິ່ງອ່ນື ໆ; ນ.້ີ 38) ພມູ ອາກາດ ໝາຍເຖິງ ສະພາບອາກາດໂດຍສະ ເລຍ່ ຂອງໄລຍະເວລາຂອ້ ນຂາ້ ງຍາວນານ ປະມານ 30 ປຂີ ນ້ຶ ໄປ ຊງ່ຶ ກຽ່ ວພນັ ກບັ ການປຽ່ ນແປງຂອງອນຸ ຫະພມູ , ຄວາມຊມຸ່ , ການລະເຫຍີ ອາຍ, ການມຝີ ົນຕກົ ແລະ ທດິ ທາງລົມ ກວມພນື້ ທີ່ ທ່ກີ ວາ້ ງຂວາງ; 39) ການປ່ຽນແປງສະພາບພມູ ອາກາດ ແມ່ນການປຽ່ ນ ແປງອນຸ ຫະພມູ ຫືຼ ການຕກົ ຂອງຝນົ ຍອ້ ນການເພມ່ີ ຂນ້ຶ ຂອງອາຍແກັດເຮອື ນແກວ້ (Green House Gas) ໃນຊັ້ນບນັ ຍາກາດ ເຊ່ັນ: ອກົ ຊດິ ກາກບອນ (CO2), ເມຕານ (CH4) ແລະ ໂມໂນອົກຊດິ ດີນໂີ ຕຣແຊນ (N2O). ຕົວຢາ່ ງ 2. ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສ່ງິ ແວດລ້ອມ 8. ການສອນວິທິ ະຍາສາດ ແລະ ສິ່່�ງແວດລ້ອ້ ມໃນ ຫ້ອ້ ງຄວບ ວິທະຍາສາດ ແລະ ສ່ິງແວດລ້ອມສາມາດສອນໄດ້ໃນ ຫ້ອງຄວບ ຕາມຄໍາແນະນໍາທວ່ົ ໄປ ກຽ່ ວກັບການສອນຫ້ອງ ຄວບໃນປມ້ຶ ຄມູ່ ຄື ູ ຢທູ່ າງໜາ້ ຂອງປມ້ຶ ຄມູ່ ຄື ພູ າສາລາວ. ຕວົ ຢາ່ ງ ບດົ ຮຽນວິທະຍາສາດ ແລະ ສ່ິງແວດລອ້ ມຫອ້ ງຄວບ ກໍໄດ້ ຖືກນໍາສະເໜີໃນ ປຶ້ມຄ່ມູ ຄື ເູ ພືອ່ ໃຫຕ້ ວົ ຢ່າງກ່ຽວກບັ ວທິ ສີ ອນ ໑໑ 11

S ພາບລວມຂອງເນືອ້ ໃນບດົ ຮຽນວິທະຍາສາດ ແລະ ສ່ງິ ແວດລ້ອມ ແລະ ອົງປະກອບທ່ກີ ວມລວມ (ຂ້ນັ ປ.1-3). RIES RIES RIES RIES RIESຂ້ັນ ປ.1ຂ້ນັ ປ.2 ຂັ້ນ ປ.3 RIES RIES RIES ບົດທີ ຊ່ບື ດົ ຮຽນ ບດົ ທີ ຊືບ່ ົດຮຽນ ບດົ ທິີ ຊ່ບື ົດຮຽນ RIES RIES RIES RIES RIES0 ບດົ ແນະນາໍ ລວມ0 ບົດເປີດຫວົ ເລ່ືອງ0 ບດົ ເປີດຫວົ ເລອ່ື ງ 25 ອນັ ຕະລາຍຈາກພາຍນອກ 1 ໄພອັນຕະລາຍໃກຕ້ ົວເຮາົ 1 ນາ້ໍ ຖ້ວມ ແລະ ດນິ ເຈ່ອື ນ 24 ຄວາມປອດໄພເມື່ອຢເູ່ ຮືອນ 2 ລະເບດີ ແລະ ລູກປືນບທໍ່ ນັ 2 ລະເບີີດຕົກົ ຄ້າ້ ງທີ່່�ບໍ່່�ທັັນແຕກ ແຕກທີຕກົ ຄາ້ ງ 5 ວດັ ຖຸໃກ້ຕົວ 3 ອບຸ ັດເຫດຈາກສັດຕອດ 3 ອນັ ຕະລາຍຈາກໄຟໄໝ້ 1 ສງ່ິ ແວດລອ້ ມອ້ອມຕົວ 4 ຄວາມສາໍ ຄນັ ສິງ່ ແວດລ້ອມ 4 ອາຫານສດັ 14 ອາຫານຂອງສັດ 5 ການທໍາລາຍສງ່ິ ແວດລ້ອມ 5 ສັັດກິິນຊີ້້�ນ, ສັັດກິນິ ທັັງພືດື ແລະ ຊີ້້�ນ 17 ເຮືອນຂອງເຮາົ ການພວົ ພນັ ລະຫວ່າງສງິ່ ທີມີ 6 6 ການພວົ ພັນລະຫວ່າງສິງ່ ທມີ ີຊວີ ິດ ຊິວິດ ການຢ່ຮູ ວ່ ມກັນຂອງຄນົ , 7 ປາກ ແລະ ດັງ 7 ໝວດອາຫານ 21 ສດັ ແລະ ພດື 8 ການຮັກສາອະນາໄມແຂ້ວ 8 ຫູ ແລະ ຕາ 8 ອາຫານ ແລະ ການເຕີບໃຫຍ່ຂອງຮາ່ ງກາຍ 2 ຮາ່ ງກາຍຂອງເຮາົ 9 ຜິວໜັງຂອງຄົນເຮົາ 9 ການຂາດສານອາຫານ ແລະ ນໍ້້�າດື່່�ມ 9 ການນາໍ ໃຊ້ຫ້ອງນ້າໍ 10 ອາຫານ ແລະ ເຄ່ອື ງດມ່ື 10 ການເລືືອກກິິນອາຫານທີ່່�ປອດໄພ 13 ອາຫານເພອື່ ສຂຸ ະພາບ 11 ລັກສະນະພາຍນອກຂອງສດັ 11 ຈາໍ ພວກສັດ 7 ການອະນາໄມຮ່າງກາຍ 12 ການເຕີບໃຫ່ຍຂອງສດັ 12 ຈໍາພວກ ແລະ ວົງຈອນຊວີ ດິ ຂອງສັດ 11 ການດູແລຮັກສາສັດ 13 ການເກິດລກູ ຂອງສດັ 13 ການປບັ ຕວົ ຂອງສັດ 3 ຮາ່ ງກາຍຂອງສັດ 14 ຮາກ, ລາໍ ແລະ ໃບ 14 ແກ່ນພືດ 10 ສດັ ລ້ຽງ ແລະ ສດັ ປ່າ 15 ດອກ ແລະ ໝາກ 15 ການແຕກໜຂ່ໍ ອງພືດ 18 ທີຢ່ ູຂ່ ອງສດັ 16 ແນວພດື 16 ການເຕີບໃຫຍຂ່ ອງພືດ 4 ພືດ 17 ການປກູ ພືດ 17 ພືດື ລົ້້�ມລຸກຸ ແລະ ພືດື ຢືືນຕົ້້�ນ 19 ທ່ຢີ ຂູ່ ອງພດື 18 ວດັ ຖຸ 18 ຄວາມແຂງ, ການຫົດ ແລະ ຢືດຂອງວດັ ຖຸ 12 ການດູແລຮກັ ສາພດື 19 ວດັ ຖແຸ ຂງ 19 ການດດູ ຊມຶ ແລະ ຄວາມທນົ ທານຂອງເຈຍ້ 15 ອາຫານສາໍ ລັບພດື 20 ວດັ ຖແຸ ຫຼວ 20 ການວດັ ແທກນໍ້າໜກັ ຂອງວດັ ຖຸ 20 ພດື ທ່ຄີ ນົ ເຮົານໍາໃຊ້ 21 ກາສ 21 ການວດັ ແທກອຸນຫະພູມ 22 ເຄ່ອື ງຫິ້ຼນ 22 ດນິ ແລະ ຫນີ 22 ກາງເວນັ ແລະ ກາງຄືນ 23 ເຄອ່ື ງໃຊໃ້ ນຄອບຄົວ 23 ດວງອາທດິ 23 ສຽງ ການຈົມ ແລະ ການຟຂູ ອງ 24 ແສງ ແລະ ເງາົ 26 24 ແສງສະຫວາ່ ງ ວັດຖຸ 16 ດິນໃນທອ້ ງຖ່ິນ 25 ການຫັງຼ ຂອງນ້ໍາ 25 ໄຟຟາ້ ໃນຊີວດິ ປະຈໍາວັນ 28 ດວງອາທດິ 26 ການນໍາໃຊນ້ າ້ໍ ຢ່າງປະຢດັ 26 ວງົ ຈອນນ້ໍາ 27 ທອ້ ງຟ້າ 30 ອາກາດ ສະພາບອາກາດຂອງໂຮງຂອງ 27 27 ສະພາບອາກາດໃນໂຮງຮຽນຂອງຂອ້ ຍ ຂອ້ ຍ 28 ການເກັບມ້ຽມຂ້ເີ ຫຍ້ືອ 28 ການນໍາໃຊ້ສິ່ງເສດເຫອືຼ 6 ການນາໍ ໃຊນ້ ໍາ້ ໃນແຕລ່ ະວັນ 29 ອາກາດບລໍ ສິ ຸດ 29 ເຄ່ອື ງກົນງາ່ ຍດາຍ 29 ອາກາດ (ຕ)່ໍ 12 ໑໒

ເນຶ້ອື ໃນຫຼັກS RIES RIES RIES RIES RIESສີ ອງົ ປະກອບຂອງຫຼັກສດູ RIES RIES RIES ຄວາມປອດໄພ RIES RIES RIESໂລກອອ້ ມຕົວເຮົາ RIES RIESຮ່າງກາຍຂອງຄນົ ເຮົາ ສັດ ພືດ ວດັ ຖຸ ແລະ ຄວາມຮອ້ ນ ໂລກ, ອາວະກາດ, ນ້າໍ ແລະ ພະລງັ ງານ ພູມອາກາດ, ວທິ ະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ສິ່ງແວດລອ້ ມ ໑໓ 13

II. ແນະນໍາໍ ການສອນແຕ່່ລະບົດົ ບົດົ ເປີດີ ຫົົວເລື່່�ອງ ເວລາ 2 ຊົ່່�ວໂມງ S RIES RIES I. ຈຸດຸ ປະສົົງ 4. ອປຸ ະກອນສາໍ ລບັ ການທດົ ລອງທີ 2 : ຊາມ RIES RIES RIES ປລາສະຕກິ ໃສ 1 ໜວ່ ຍ, ເຈຍ້ ປມ້ຶ ຂຽນ 1 ໃບ, RIES RIES RIES ໃຫ້້ນັັກຮຽນສາມາດ: ຈອກແກວ້ 1 ໜ່ວຍ ແລະ ນາໍ້ ສະອາດ. 1. ບອກສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນ ແລະ ແລກປຽ່ ນບດົ ຮຽນຈາກ RIES RIES RIES ການຮຽນວຊິ າວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ V. ກິດິ ຈະກໍາໍ ການຮຽນການສອນ RIES RIES ຂນ້ັ ປ.2. 2. ເຊອ່ື ມໂຍງສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນຜາ່ ນມາ ແລະ ກຽມພອ້ ມ ຊົ່ວ�່ ໂມງທີີ 1 ທີຈ່ ະຮຽນສງ່ິ ໃໝໃ່ ນຂນ້ັ ປ.3. 3. ໄດຝ້ ກຶ ທກັ ສະການທດົ ລອງ, ການສງັ ເກດ ແລະ ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່�ບົດົ ຮຽນ (5 ນາທີ)ີ ອະທບິ າຍສງ່ິ ທເ່ີ ກດີ ຂນ້ຶ ໃນການທດົ ລອງ. 1) ຄູຕ້ັງຄາໍ ຖາມສນົ ທະນາກຽ່ ວກັບເນອື້ ໃນທີຮ່ ຽນ ວິຊາ II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີນີ ຜົົນ ວິທະຍາສາດ ແລະ ສງິ່ ແວດລ້ອມ ຂັນ້ ປ.2: - ນັກັ ຮຽນໄດ້ຮ້ ຽນຫຍັັງແດ່ຢ່ ູ່່�ໃນຂັ້້�ນ ປ.2? ສັງເກດ, ກວດສອບຄວາມຖືກຕອ້ ງໃນເວລາຕອບ - ນັັກຮຽນໄດ້້ຮຽນຫຍັງັ ແດ່່ກ່ຽ່ ວກັັບພືືດ? ຄໍາຖາມ ແລະ ເຮດັ ກິດຈະກໍາໄດສ້ າໍ ເລດັ . - ນັັກຮຽນໄດ້ຮ້ ຽນຫຍັັງແດ່ກ່ ່່ຽວກັັບອາກາດ? - ພວກເຮົົາໄດ້້ຮຽນກ່່ຽວກັບັ ວິິທະຍາສາດມີີຫຍັງັ ແດ່່? III. ເນື້້ອ� ໃນຕົ້້�ນຕໍໍ - ພວກເຮົົາຄົ້້�ນຄວ້້າສິ່່�ງໃດໜຶ່່�ງທາງວິທິ ະຍາສາດໄດ້້ 1. ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນໃນຂນ້ັ ປ.2 ມຫີ ວົ ຂກ້ໍ ຽ່ ວກບັ ໄພອນັ ຕະລາຍ ແນວໃດ? ໃກຕ້ ວົ , ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ, ການພົວພັນຂອງສ່ິງມຊີ ີວິດ, ອນິ ຊທີ ງັ ຫາ້ , ອາຫານ, ເຄອ່ື ງດມ່ື , ສດັ , ພດື , ວດັ ຖ,ຸ ດນິ , 2) ຄູສ່ງົ ເສີມໃຫນ້ ກັ ຮຽນສນົ ທະນາກນັ ແລະ ນກຶ ເຖິງສງ່ິ ຫນີ , ດວງອາທດິ , ແສງສະຫວ່າງ, ນໍ້າ ແລະ ອາກາດ. ທໄ່ີ ດ້ຮຽນຜ່ານມາໃນຂ້ັນ ປ.2. 2. ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນໃນຂນ້ັ ປ.3 ກຄໍ າ້ ຍຄກື ບັ ຂນ້ັ ປ.2 ແຕເ່ ປນັ ການສບື ຕບ່ໍ ນັ ດາຫວົ ຂ/້ໍ ເນອ້ື ໃນທເ່ີ ຊອ້ື ມໂຍງກນັ ເພອ່ື ຂັ້້�ນຈັັດກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (15 ນາທີີ) ຂະຫຍາຍຄວາມຮູ້ ແລະ ທກັ ສະທີເ່ ລກິ ເຊງິ່ ກວ່າເກາ່ົ , ເນ້ັນໃສ່ພາກປະຕບິ ດັ ຕວົ ຈງິ ຫຼາຍຂຶ້ນ. 1) ຄໃູ ຫ້ນກັ ຮຽນຄດິ ແລະ ແລກປຽ່ ນປະສບົ ການ. 3. ຝກຶ ທກັ ສະການທດົ ລອງ, ການສງັ ເກດ ແລະ ອະທບິ າຍ - ພວກເຮົົາຮຽນກ່່ຽວກັບັ ຫົວົ ຂໍ້້�ເຫຼົ່�ານີ້້�ໃນວິທິ ະຍາສາດ ກັບສງ່ິ ທເ່ີ ກີດຂ້ນຶ . ໄດແ້ ນວໃດ? - ພວກເຮົົາຮຽນຫຍັງັ ແດ່ໃ່ ນວິທິ ະຍາສາດ? IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ - ວິທິ ະຍາສາດມີີຄວາມໝາຍວ່າ່ ແນວໃດ? 1. ປ້ມຶ ແບບຮຽນຂ້ັນ ປ.2 ແລະ ປ.3. 2. ອປຸ ະກອນສາໍ ລບັ ທດົ ລອງມ:ີ ຈານ, ເຈຍ້ , ຈອກ, 2) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຈາໍ ນວນໜງ່ຶ ແລກປຽ່ ນຄວາມຄດິ ເຫນັ ກບັ ນາ້ໍ ແລະ ບກິ ເຝິດ. ໝູ່ຂອງພວກເຂາົ . 3. ອປຸ ະກອນສາໍ ລບັ ການທດົ ລອງທີ 1 ຂວດນາ້ໍ ດມ່ື 1 ຂວດ, ຜາ້ ແພນອ້ ຍ 1 ຜນື , ມດີ ຕດັ 1 ດວງ, ຢາງ 3) ຄູແບ່ງນກັ ຮຽນອອກເປນັ ຫາຼ ຍກມຸ່ ໂດຍໃຫ້ມີນກັ ຮຽນ ບ້ວງ 2-3 ເສ້ນັ , ຖ້ວຍນອ້ ຍ 1 ໃບ ແລະ ນໍ້າຢາ ຍງິ ແລະ ຊາຍໃນແຕລ່ ະກມຸ່ . ຄແູ ຈກປມ້ຶ ແບບຮຽນ ປ.2 ລາ້ ງຖ້ວຍ. ໃຫແ້ ຕລ່ ະກມຸ່ . ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຊອກຫາບດົ ທີ 20 ກ່ຽວກບັ ວດັ ຖຸແຫວຼ . ຄໃູ ຫ້ນັກຮຽນເບງ່ິ 4 ກິດຈະກໍາ/ ຫົວຂໍ້ ຢູ່ໃນບົດຮຽນນັ້ນ. - ສິ່່�ງໃດແດ່ທ່ ີ່່�ຈໍາໍ ເປັນັ ຕ້ອ້ ງເຮັັດ ໃນແຕ່ລ່ ະກິິດຈະກໍາໍ / ຫົວົ ຂໍ້້�? - ຄູໃູ ຫ້້ຕົວົ ແທນຈາກກຸ່່�ມຕ່່າງໆອະທິິບາຍ ສິ່່�ງທີ່່�ພວກ ເຂົາົ ພົົບເຫັັນ. ຄູຂູ ຽນຫົວົ ຂໍ້້�ລຸ່່�ມນີ້້�ໃສ່່ກະດານ ເຊ່ັັ�ນ: 14 ໑໔

S ຫົວົ ຂໍ້້�ທີີ 1: ສັັງເກດ ຮບູ ທີ 1 ຮບູ ທີ 2 RIES RIES ຫົວົ ຂໍ້້�ທີີ 2: ການທົດົ ລອງ RIES RIES RIES ຫົົວຂໍ້້�ທີີ 3: ການວັັດແທກ. ຂ້ັນຕອນທົດລອງ: RIES RIES RIES 4) ຄອູ ະທບິ າຍວ່າ: ນແ້ີ ມນ່ ສວ່ ນໜຶ່ງຂອງການຮຽນວິທະ 1) ເອາົ ສນ້ົ ຂອງຂວດເບອ້ື ງມຜີ າ້ ປດິ ຈມຸ່ ໃສນ່ າ້ໍ ຢາລາ້ ງຖວ້ ຍ ຍາສາດ. ເພອ່ື ຮຽນຮສູ້ ງ່ິ ໃໝໆ່ ຢໃູ່ ນວທິ ະຍາສາດ, ພວກ RIES RIES RIES ເຮາົ ຈະໄດ້ທົດລອງ, ຄົນ້ ຫາ, ສັງເກດ ແລະ ຕອບຄາໍ ໃຫປ້ ຽກ ແລະ ທົ່ວເຖງິ . RIES RIES ຖາມ. 2) ໄຂຝາຂວດອອກ ແລວ້ ໃຊປ້ າກເປາ່ົ ລມົ ເຂາ້ົ ໄປໃນຂວດ. 5) ຄແູ ຈກປມ້ຶ ຮຽນ ປ.3 ໃຫນ້ ກັ ຮຽນ. ຄນູ າໍ ພານກັ ຮຽນເບງ່ິ ຫົວຂໍ້ທີ 1 ແລ້ວອະທບິ າຍວາ່ : ນແ້ີ ມນ່ ການທົດລອງ ຮູບທີ 3 ຮູບທີ 4 ຈາກ ປ.2. - ການທົົດລອງແຕ່່ລະຢ່າ່ ງແມ່ນ່ ກ່່ຽວກັບັ ຫຍັັງ? 3) ນກັ ຮຽນຕອ້ ງໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ ແລະ ຄນົ້ ໄດ້ຄິດກຽ່ ວ - ພວກເຮົາົ ກໍາໍ ລັັງຄົ້້�ນຫາຫຍັັງແດ່?່ ກັບວທິ ີການທົດລອງວິທະຍາສາດ ເຊນ່ັ : 6) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະກມຸ່ ເບງ່ິ ຮບູ ພາບຫວົ ຂທ້ໍ ີ 2 ໃນປມ້ຶ - ນັກັ ຮຽນຄິດິ ວ່່າຈະເກີີດຫຍັັງຂຶ້້�ນ? ແບບຮຽນ. ນແ້ີ ມນ່ ຮບູ ພາບຂອງການທດົ ລອງຢຂູ່ ນ້ັ ປ. 3. - ນັກັ ຮຽນໄດ້ສ້ ັງັ ເກດເຫັນັ ຫຍັງັ ແດ່່? ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນເປດີ ປມ້ຶ ແບບຮຽນຂນ້ັ ປ. 3 ແລະ ໃຫພ້ ວກ - ເປັັນຫຍັງັ ນັກັ ຮຽນຈຶ່່�ງຄິິດວ່າ່ ເຂາົ ຊອກຫາຫວົ ຂທ້ໍ ກ່ີ ງົ ກບັ ແຕລ່ ະການທດົ ລອງ. ຈາກ ສ່ງິ ນັນ້ ມນັ ສາມາດເກີດຂຶນ້ ໄດ?້ ນນ້ັ , ໃຫ້ນກັ ຮຽນແລກປຽ່ ນຄວາມຮ້ໃູ ນສິ່ງທພີ່ ວກເຂົາ ເຮດັ . ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ) 7) ຄູອະທິບາຍວ່າ: ໃນຂນ້ັ ປ.3 ນ,ີ້ ພວກເຮົາຈະໄດຮ້ ຽນ ຕືມ່ ອກີ ກ່ຽວກັບການເຮັດກິດຈະກໍາທາງວິທະຍາສາດ 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນ ແລະ ສງ່ິ ໃດທນ່ີ ກັ ຮຽນ ແລະ ເຮດັ ການທດົ ລອງ ເພອ່ື ຊອກຫາຄາໍ ຕອບ, ຄາໍ ຖາມ ຢາກຈະຮຽນຕມື່ ອີກ. ແລະ ການແກໄ້ ຂບນັ ຫາຕາ່ ງໆ. ຄູອະທບິ າຍຕມື່ ອກີ ວາ່ : ນອກຈາກນນັ້ ພວກເຮາົ ຍງັ ຈະໄດ້ທົດລອງແບບ 2) ຜາ່ ນການທດົ ລອງ: ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂາ້ົ ໃຈ ແລະ ງາ່ ຍດາຍ ໂດຍໃຊ້ອປຸ ະກອນຕ່າງໆ ແລະ ປະຕບິ ັດ ສາມາດເຮດັ ໄດຢ້ ບູ່ າ້ ນ, ເປນັ ສວ່ ນໜງ່ຶ ຂອງວທິ ະຍາສາດ ການທົດລອງ. ຖ້າເປາົ່ ລົມເຂ້າົ ໄປໃນຂວດ ຈະເຮດັ ໃຫທ້ າດແຫຼວທ່ີ ຕິດຢູຜ່ ້າເກີດເປນັ ຟອງອາກາດສີຂາວ ໄຫຼອອກມາ ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິິບັດັ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (20 ນາທີີ) ຄາ້ ຍຄກື ບັ ຫມິ ະຕກົ . 1) ຄນູ າໍ ພານກັ ຮຽນທດົ ລອງຢໃູ່ ນແບບຮຽນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 3, ດວ້ ຍ ຊົ່�ວ່ ໂມງທີີ 2 ການສາທິດຂອງຄູ ຫຼັງຈາກນັນ້ ກໍໃຫນ້ ັກຮຽນເຮດັ ຕົວ ຈິງຕືມ່ ອກີ . ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່�ບ່ ົດົ ຮຽນ (5 ນາທີ)ີ 2) ຄນູ ໍາພານັກຮຽນທດົ ລອງທີ 1 “ການເກດີ ຫິມະຕົກ”. 1) ຄູນໍາສະເໜີອປຸ ະກອນ ເຊ່ັນ: ຊາມມນີ ້າໍ ເກອື ບເຕມັ , ອຸປະກອນສໍາລບັ ແຕ່ລະກມຸ່ : ຂວດນ້າໍ ດື່ມ 1 ຂວດ, ຈອກແກວ້ 1 ໜວ່ ຍ, ເຈຍ້ ປມ້ຶ ຂຽນ (ຫືຼ ເຈຍ້ ອະນາໄມ) 1 ໃບ. ເສດຜ້າແຜ່ນ້ອຍ 1 ຜືນ, ມດີ ຕດັ 1 ດວງ, ຢາງບ້ວງ 2-3 ເສັ້ນ, ຖ້ວຍນ້ອຍ 1 ໃບ ແລະ ນໍ້າຢາລາ້ ງຖ້ວຍ. 2) ຄຈູ ບັ ເອາົ ເຈຍ້ ໃສໃ່ ນຈອກ ແລວ້ ຕງ້ັ ບນັ ຫາຂນ້ຶ ວາ່ : ພວກ ຄາດຄະເນ: ຈະເກີດຫຍງັ ຂ້ຶນກັບນາ້ໍ ຢາລາ້ ງຖ້ວຍຖາ້ ເຂາົ ຈະເຮດັ ແນວໃດ ເພອ່ື ບໃ່ໍ ຫເ້ ຈຍ້ ນປ້ີ ຽກ ເມອຶ່ື ຈມຸ່ ລງົ ວາ່ ເຮາົ ເປາ່ົ ລົມເຂ້ົາໄປຂ້າງໃນຂວດ? ຂັ້ນຕອນກະກຽມ: - ຕັດັ ເຄິ່່�ງກາງຂອງຂວດ. - ເອົົາຜ້າ້ ປິິດຈຸດຸ ທີ່່�ຕັດັ , ແປງຜ້້າໃຫ້ເ້ ຄັ່່�ງ ແລ້ວ້ ເອົາົ ຢາງ ບ້້ວງຮັັດໄວ້້ໃຫ້້ແໜ້ນ້ ດີ.ີ ໑໕ 15

S ໃນຊາມທີເ່ ຕັມໄປດວ້ ຍນໍາ້ ? 3) ໃຫແ້ ຕລ່ ະກມຸ່ ສນົ ທະນາກນັ ແລະ ແລກປຽ່ ນຄວາມຄດິ RIES RIES 3) ສົງ່ ເສມີ ໃຫ້ນກັ ຮຽນ ແຕລ່ ະຄນົ ໄດ້ຄິດ ແລະ ຊອກຫາ ເຫນັ ກັບສ່ິງທ່ເີ ກີດຂ້ນຶ . RIES RIES RIES RIES RIES RIES ວທິ ກີ ານທເ່ີ ໝາະສົມ ແລະ ຕ່ນື ເຕັ້ນທີ່ສຸດສໍາການທດົ 4) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນອະທບິ າຍສງ່ິ ທພ່ີ ວກເຂາົ ສງັ ເກດເຫນັ ແລະ ລອງນ້ີ. ພະຍາຍາມອະທບິ າຍວາ່ ເປັນຫຍງັ ? RIES RIES RIES RIES RIESຂັ້້�ນຈັດັ ກິດິ ຈະກໍາໍ ການຮຽນ (15 ນາທີ)ີ 5) ພາຍຫງັຼ ນກັ ຮຽນເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ດວ້ ຍຕນົ ເອງສໍາເລັດ 1) ຫງຼັ ຈາກນັນ້ ຄູ ນໍາສະເໜກີ ານທດົ ລອງທີ 2 ພອ້ ມທັງ ແມ່ນໃຫ້ພວກເຂົາໄດ້ສົນທະນາກບັ ສ່ງິ ທເີ່ ກີດຂນຶ້ . ສາທດິ ໃຫ້ນກັ ຮຽນເບງິ່ ໄປພ້ອມ. ເບິ່ງຢູແ່ ບບຮຽນຫົວ ຂທໍ້ ີ 4. 6) ຫງັຼ ຈາກນ້ນັ , ຄແູ ນະນໍາວ່າ ການທດົ ລອງນ້ີ ສາມາດ 2) ຄແູ ນະນາໍ ການທົດລອງທີ 2: ເຈ້ຍໃນຊາມນໍາ້ . ເຮັດໄດຢ້ ູ່ບາ້ ນ, ເປັນສ່ວນໜງຶ່ ຂອງວິທະຍາສາດ ຖາ້ 3) ຄູແນະນໍາອຸປະກອນ: ຊາມປລາສະຕກິ ໃສ 1 ໜວ່ ຍ, ເຮາົ ງວໍາປາກຈອກລງົ ຈະເຮັດໃຫ້ອາກາດຢໃູ່ ນຈອກຍູ້ ເຈຍ້ ປມ້ຶ ຂຽນ 1 ໃບ, ຈອກແກວ້ 1 ໜວ່ ຍ ແລະ ນາ້ໍ ສະ ດນັ ນາ້ໍ ບໃ່ໍ ຫໄ້ ຫເຼ ຂາ້ົ ໄປດາ້ ນໃນ. ຂະນະງວາໍ ປາກຈອກ ອາດ. ຢູໃ່ ນນາໍ້ ພະຍາຍາມ ເຮດັ ໃຫ້ຈອກຕັງ້ ຊື່ ຖາ້ ຈອກຫງຽ່ ງ 4) ຄາດຄະເນ: ຈະເກີດຫຍງັ ຂນຶ້ ເອົາເຈ້ຍໃສ່ຈອກແລວ້ ຫືຼ ບໍ່ທ່ຽງ ອາກາດຢໃູ່ ນຈອກຈະໄຫອຼ ອກ ເຮັດໃຫ້ນໍາ້ ຈ່ມຸ ລງົ ໃນນໍາ້ ? ເຂ້ົາໄປແທນທ່ີອາກາດ. ກ. ຂ້ັນຕອນກະກຽມ - ເອົົາເຈ້ຍ້ ໃສ່ໃ່ ນຈອກແກ້້ວ ຮັັບປະກັນັ ບໍ່່�ໃຫ້ເ້ ຈ້້ຍຕົົກ ຂັ້້�ນສະຫຼຸ�ຸ ບ (5 ນາທີີ) ຖ້້າງວໍາໍ ປາກຈອກລົງົ ພື້້�ນ. - ເອົົານໍ້້�າໃສ່ຊ່ າມ ດັ່່�ງຮູບູ ໃນປຶ້້�ມແບບຮຽນ. 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຄດິ ແລະ ແລກປຽ່ ນຄວາມຮນູ້ າໍ ກນັ ເປນັ ຂ. ຂນ້ັ ຕອນທົດລອງ ຄ່.ູ - ງວໍາໍ ປາກຈອກລົົງໃສ່ໃ່ ນນໍ້້�າຄ່ອ່ ຍໆ ໃຫ້້ນໍ້້�າຖ້ວ້ ມກົ້້�ນ - ເປັນັ ຫຍັງັ ພວກເຮົາົ ຈຶ່່�ງເຮັດັ ການທົົດລອງ? ຈອກ ແລ້້ວເອົາົ ມືືດັນັ ກົ້້�ນຈອກໄວ້້. ສັັງເກດສິ່່�ງທີ່່�ເກີີດ - ນັກັ ຮຽນພະຍາຍາມຄົ້້�ນຫາສິ່່�ງທີ່່�ເກີດີ ຂຶ້້�ນຈາກການ ຂຶ້້�ນ. ທົດລອງມຫີ ຍັງແດ່? - ການເປັນັ ຜູ້້�ທົດົ ລອງວິທິ ະຍາສາດທີ່່�ດີ,ີ ພວກເຮົາົ ຕ້ອ້ ງ - ຫຼັັ�ງຈາກນັ້້�ນ ເອົົາມືືຈັັບກົ້້�ນຈອກຄ່ອ່ ຍໆ ຍົກົ ຈອກຂຶ້້�ນ ເຮັັດຫຍັງັ ແດ່?່ (ໃຈເຢັນັ ,ເຮັດັ ຕາມຂັ້້�ນຕອນ,ຄົ້້�ນຫາ ອອກຈາກນໍ້້�າ. ຄໍາໍ ຕອບ, ບັນັ ທຶກຶ ຜົົນ ແລະ ລາຍງານຕາມຄວາມ ເປັນັ ຈິິງທີ່່�ໄດ້ຄ້ ົ້້�ນພົົບ). - ດຶຶງເອົົາເຈ້້ຍອອກຈາກໃນຈອກ. - ສັັງເກດ ແລະ ບັນັ ທຶຶກຜົນົ ທີ່່�ເກີດີ ຂຶ້້�ນກັບັ ເຈ້ຍ້ ໃນຈອກ 2) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນ 1-2 ຄົນແບງ່ ປນັ ຄວາມຄິດເຫັນ. 3) ຄກູ ່າວວ່າໃນຂັນ້ ປ.3 ພວກເຮາົ ຈະໄດ້ທົດລອງ ແລະ ຫຼັັ�ງທີ່່�ຈຸ່່�ມນໍ້້�າເປັນັ ແນວໃດ? - ພະຍາຍາມອະທິບິ າຍວ່າ່ ມັນັ ເກີດີ ຂຶ້້�ນໄດ້ຍ້ ້ອ້ ນຫຍັງັ ? ປະຕິບດັ ຕວົ ຈິງຫຼາຍຂ້ຶນ. ພວກເຮົາຈະຮຽນວທິ ສີ າ້ ງ ສງ່ິ ໃໝ່ ແລະ ນາໍ ໃຊອ້ ຸປະກອນທາງວິທະຍາສາດເຂ້ົາ ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິິບັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (20 ນາທີ)ີ ໃນການວດັ ແທກຢາ່ ງຖກື ຕອ້ ງຂອງການທດົ ລອງ. ພວກ 1) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະກມຸ່ ຫືຼ ບກຸ ຄນົ ສບື ຕເ່ໍ ຮດັ ເຮົາຈະຮຽນເຮດັ ການທົດລອງແບບນກັ ວທິ ະຍາສາດ ການທດົ ລອງທີ 2 ຕືມ່ ອກີ . ໂດຍ: 2) ຄູຕິດຕາມ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອກຸມ່ ທ່ີຍງັ ບທ່ໍ ັນເຂົ້າໃຈທ່ີ - ຕັ້້�ງຄໍາໍ ຖາມຫຼາຼ ຍຂຶ້້�ນ, ວິທິ ີກີ ານຈະເຮັັດແນວໃດ? ເຮັດການທດົ ລອງ. ເປັັນຫຍັັງ? - ສັັງເກດເບິ່່�ງຢ່າ່ ງລະມັດັ ລະວັັງ. - ຄາດຄະເນ ແລະ ວາງແຜນການທົົດລອງ ເພື່່�ອຊອກ ຫາຄໍາໍ ຕອບ. - ວັດັ ແທກ ແລະ ບັນັ ທຶກຶ ໂດຍນໍາໍ ໃຊ້ເ້ ຄື່່�ອງມື/ື ອຸປຸ ະກອນ ວິິທະຍາສາດທີ່່�ງ່າ່ ຍດາຍ. - ນໍາໍ ໃຊ້ຫ້ ຼັັ�ກຖານອ້າ້ ງອີງີ ເພື່່�ອແກ້ໄ້ ຂບັນັ ຫາ ແລະ ຕອບ ຄໍໍາຖາມ. 16 ໑໖

ບົົດທີີ 1 ນ້ໍໍ�າຖ້ວ້ ມ ແລະ ດິນິ ເຈື່່ອ� ນ S RIES RIES ເວລາ 2 ຊົ່ວ�່ ໂມງ RIES RIES RIES RIES RIES RIESI. ຈຸດຸ ປະສົົງ 3. ຜນົ ກະທບົ ຂອງນາ້ໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນທກ່ີ ວາ້ ງຂວາງ 1 ເຮັດໃຫບ້ ້ານ, ເຮືອນຈມົ ຢູພ່ ນື້ ນາ້ໍ , ຊບັ ສິນເສຍຫາຍ, RIES RIES RIES ໃຫ້ນ້ ັກັ ຮຽນສາມາດ: ດິນຖກື ເຊາະເຈ່ືອນ, ສນູ ເສຍຜົນລະປູກ, ຖ້ານໍ້າຖ້ວມ RIES RIES1. ບອກຄວາມໝາຍຂອງນາ້ໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນ.ຫຼື ດິນເຈ່ອື ນຮ້າຍແຮງອາດມີຄວາມສ່ຽງຕໍກ່ ານເສຍ 2. ອະທບິ າຍສາເຫດ ແລະ ຜນົ ກະທບົ ຂອງ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ ຊີວິດ. ແລະ ດິນເຈ່ອື ນ. 3. ອະທບິ າຍການປອ້ ງກນັ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນ. 4. ການປອ້ ງກນັ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນເຂດທຢ່ີ ອູ່ າໄສ 4. ບອກການຮັກສາຄວາມປອດໄພເວລາເກດີ ນໍາ້ ແມນ່ ຊວ່ ຍກນັ ປອ້ ງກນັ ນາ້ໍ ຖວ້ ມຂງັ ທອ່ີ າດຈະເກດີ ຂນ້ຶ ຖວ້ ມ. ໃນລະດຝູ ນົ ເຊນ່ັ : ການອະນາໄມຮອ່ ງນາ້ໍ , ເກບັ ຂເ້ີ ຫຍອ້ື , ຊວາ້ ນດນິ ອອກຈາກຮອ່ ງນາ້ໍ , ປກູ ຕນ້ົ ໄມ້ ແລະ ຮກັ ສາ II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ. 1. ສັງເກດ, ກວດສອບຄວາມຖືກຕອ້ ງໃນເວລາ 5. ເມອ່ື ເກດີ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ ຫືຼ ດນິ ເຈອ່ື ນ ຄວນໜອີ ອກຈາກເຂດ ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮັດກດິ ຈະກໍາ. ດງັ່ ກ່າວໄປຫາບອ່ ນທີປ່ ອດໄພ, ກລໍ ະນເີ ກດີ ເຫດຮ້າຍ ຕອ້ ງຂໍຄວາມຊວ່ ຍເຫອຼື . 2. ນໍາໃຊ້ເກນການໃຫຄ້ ະແນນລຸມ່ ນ້ີ ເພ່ອື ປະເມີນ ນກັ ຮຽນ. IV. ສື່ການຮຽນການສອນ ຄະແນນ ບອກການຮກັ ສາຄວາມປອດໄພເວລາ 1. ປຶ້ມແບບຮຽນ ແລະ ຄ່ມູ ືຄູ. ເກດີ ນາ້ໍ ຖວ້ ມ 2. ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຊວ່ ຍກນັ ຄນູ ດນິ ໃຫສ້ ງູ ປະມານ 3 ບອກສງ່ິ ທຄ່ີ ວນເຮດັ ແລະ ບຄ່ໍ ວນເຮດັ ໄດ້ 50 ຊງັ ຕແີ ມັດ ຫາ 1 ແມດັ ໃນບໍລເິ ວນເດີ່ນໂຮງ ຢາ່ ງຖກື ຕອ້ ງ 3 ຢາ່ ງ. ຮຽນ, ບວົ ຫົດນາໍ້ ຫືຼ ນາໍ້ ກ໋ອກ ແລະ ທໍ່ນາໍ້ ອ່ນື ໆ ທີ່ຢໃູ່ ກໆ້ . 2 ບອກສງ່ິ ທຄ່ີ ວນເຮດັ ແລະ ບຄ່ໍ ວນເຮດັ ໄດ້ 3. ກາ້ ນໄມ້ນອ້ ຍ ຫຼື ເຈຍ້ ນ້ອຍໆ ເພື່ອນໍາມາເປັນ ຢາ່ ງຖກື ຕອ້ ງ 2 ຢາ່ ງ. ຕວົ ແທນຂອງເຮອື ນນ້ອຍ. 4. ເຈຍ້ ນອ້ ຍວງົ ມນົ ຈາໍ ນວນ 6 ອນັ ແລະ ກອ້ ນຫນີ ບອກສງ່ິ ທຄ່ີ ວນເຮດັ ແລະ ບຄ່ໍ ວນເຮດັ ນ້ອຍ ພຽງພໍກບັ ນັກຮຽນທຸກຄນົ . ໄດ້ ຢ່າງຖືກຕ້ອງ 1 ຢ່າງ. 1 0 ບສໍ່ າມາດບອກໄດຈ້ ັກຢ່າງສງ່ິ ທ່ເີ ຮດັ V. ກິິດຈະກໍາໍ ການຮຽນການສອນ ແລະ ບ່ໍຄວນເຮັດ. ຊົ່່ວ� ໂມງທີີ 1 III. ເນື້ອ�້ ໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່�ບົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) 1. ນາໍ້ ຖວ້ ມ ໝາຍເຖງິ ລະດບັ ນາໍ້ ສງູ ຂນ້ຶ ຜດິ ປກົ ກະຕິ ເຮດັ 1) ຄູຖາມວາ່ “ເປັນຫຍງັ ນາ້ໍ ຈ່ຶງສໍາຄນັ ຕກໍ່ ບັ ພວກເຮົາ?” ໃຫເ້ ນ້ອື ທດ່ີ ິນຈົມຢພູ່ ້ນື ນໍາ້ . - ນໍ້້�າສາມາດຊ່ວ່ ຍເຮົົາໄດ້ແ້ ນວໃດ? - ນໍ້້�າສາມາດເຮັັດໃຫ້້ເຮົາົ ໄດ້້ຮັບັ ອັນັ ຕະລາຍໄດ້້ແນວ 2. ດນິ ເຈອື່ ນ ໝາຍເຖງິ ການເຄືອ່ ນທຂີ່ ອງດິນ ຫຼື ຫນີ ໃດ? ຈາກເນີນພູ ຫຼື ບ່ອນທ່ມີ ຄີ ວາມຊນັ , ນໍາ້ ຈະມສີ ວ່ ນ - ຈະມີຫີ ຍັງັ ເກີດີ ຂຶ້້�ນໃນເວລາມີຝີ ົນົ ຕົກົ ຫຼາຼ ຍເກີນີ ໄປ? ກ່ຽວຂອ້ ງກບັ ການເກີດດນິ ເຈອ່ື ນສະເໝີ ເພາະວ່າ ນາ້ໍ ເປນັ ສາເຫດເຮດັ ໃຫເ້ ນອື້ ດນິ ອ່ອນ ຫຼື ປຽ່ ນເປັນ 2) ຄູໃຫ້ນກັ ຮຽນ 1-2 ຄົນແລກປຽ່ ນຄວາມຄດິ ເຫນັ ນາໍ ຂອງແຫຼວ. ກນັ . ໑໗ 17

S ຂັ້້�ນຈັດັ ກິດິ ຈະກໍາໍ ການຮຽນ (15 ນາທີີ) 5) ຄໃູ ຫ້ນກັ ຮຽນຂຽນຊ່ືບາ້ ນຂອງຕນົ ເອງໃສ່ບ່ອນໃດໜຶ່ງ RIES RIES ຢູ່ເທງິ ພູ. RIES RIES RIES 1. ສົົນທະນາຖາມ-ຕອບຕາມຮູູບພາບ ຈະເກີີດຫຍັງັ RIES RIES RIES 6) ຄູອະທບິ າຍວາ່ ພວກເຮາົ ຈະໃຊ້ທໍ່ນ້າໍ /ບວົ ຫົດນ້ໍາ ເພື່ອ 1 ຂນຶ້ ຖ້າມີຝົນຕົກໜກັ ? ຫດົ ນາໍ້ ໃສເ່ ທງິ ພປູ ຽບເໝອື ນນາ້ໍ ຝນົ . ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຄາດ RIES RIES RIES ຄະເນວ່າ ຈະມີຫຍງັ ເກດີ ຂຶນ້ ກບັ ເຮືອນຂອງເຂົາເຈ້າົ RIES RIES 1) ຄແູ ບງ່ ນກັ ຮຽນອອກເປນັ ກມຸ່ ແລວ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດ ເມອື່ ມຝີ ົນຕົກໜກັ . ໃຫ້ນກັ ຮຽນ 1-2 ຄນົ ຕອບ. ແລະ ສນົ ທະນາກຽ່ ວກບັ ຮບູ ພາບ ແລະ ສງ່ິ ທກ່ີ າໍ ລງັ ເກດີ ຂນ້ຶ ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 1 ຈາກນນ້ັ ຕງ້ັ ຄາໍ ຖາມວາ່ : 7) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫ້ນກັ ຮຽນທກຸ ຄົນສັງເກດຜົນຂອງການ - ມີນີ ັັກຮຽນຄົົນໃດ ຫຼືື� ຄອບຄົົວໃດເຄີີຍປະສົົບບັັນຫາ ທົດລອງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສງິ່ ທ່ເີ ກີດຂຶ້ນກັບເຮອື ນ ຄາ້ ຍຄືກັນກບັ ສງ່ິ ທເ່ີ ກດີ ຂຶ້ນຢູ່ໃນຮູບນບ້ີ ໍ່? ຂອງເຂາົ ເຈາ້ົ ເມອ່ື ມຝີ ນົ ຕກົ ໜກັ . ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນໃຊວ້ ທິ ີ - ໃຫ້ອ້ ະທິິບາຍ ແລະ ແບ່ງ່ ປັັນປະສົົບການສູ່່�ໝູ່່�ຟັງັ . ການແລກປ່ຽນແນວຄດິ ເພ່ອື ສນົ ທະນາຕາມຄາໍ ຖາມ ຕ່ໍໄປນ:ີ້ 2) ຄເູ ອາົ ກ້ານໄມນ້ ້ອຍ ຫຼື ເຈຍ້ ນ້ອຍຢາຍໃຫ້ແຕ່ລະກຸມ່ . - ນໍ້້�າໄຫຼໄຼ ປໃສ? ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະກມຸ່ ຕດິ ເຈຍ້ ຫືຼ ຕດິ ຊຂ່ື ອງພວກເຂາົ - ເຫັນັ ຫຍັັງເກີດີ ຂຶ້້�ນ ເມື່່�ອນໍ້້�າໄຫຼລຼ ົົງພູູ? ໃສ່ໄມ້ ໂດຍເບ່ິງຕາມຮູບໃນຫົວຂ້ທໍ ີ 2 ຂອງປມ້ຶ ແບບ - “ພູູ” ຂອງພວກເຮົາົ ມີີລັັກສະນະປ່່ຽນແປງແນວໃດ? ຮຽນ. - ມີຫີ ຍັງັ ເກີດີ ຂຶ້້�ນກັັບເຮືອື ນນ້້ອຍຂອງພວກເຂົົາ? - ເຮືອື ນນ້ອ້ ຍມີີການປ່ຽ່ ນແປງໄດ້ແ້ ນວໃດ? 3) ຄອູ ະທບິ າຍຄວາມໝາຍຂອງນາ້ໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນ. 8) ໃຫ້ນກັ ຮຽນສນົ ທະນາພາຍໃນກມຸ່ ກັບສ່ງິ ທເ່ີ ກີດຂ້ນຶ ຕໍ່ ການວດັ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ ເຮືອນຂອງພວກເຂາົ ແລະ ຍ້ອນຫຍັງ? ໃຫ້ນັກຮຽນ ຄຕູ ດິ ຕາມ ແລະ ຊວ່ ຍເຫອືຼ ນັກຮຽນໃຫ້ເຂາົ້ ໃຈ. ອະທບິ າຍຜນົ ກະທບົ ຂອງໄພນາ້ໍ ຖວ້ ມ, ເພອ່ື ເປນັ ການ ເຊອ່ື ມໂຍງບນັ ຫາຕາ່ ງໆກຽ່ ວກບັ ນາໍ້ ຖວ້ ມ, ດນິ ເຈອ່ື ນ 2. ຜົົນກະທົົບຈາກໄພນໍ້້�າຖ້ວ້ ມ ແລະ ດິິນເຈື່່�ອນ ແລະ ການເຊາະເຈອ່ື ນຂອງດນິ ຊງ່ຶ ມຜີ ນົ ກະທບົ ຕກ່ໍ ບັ ທຢ່ີ ູ່ອາໄສ. 1) ຄບູ ອກນກັ ຮຽນວາ່ ເຈຍ້ ຫືຼ ກາ້ ນໄມນ້ ອ້ ຍເຫາ່ົຼ ນຈ້ີ ະເປນັ ຕວົ ແທນໃຫກ້ ັບເຮອື ນຂອງພວກເຈົ້າ. ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ 2) ຄູບອກນັກຮຽນວາ່ ພວກເຮາົ ຈະມາເຮັດທົດລອງ ຄສູ ະໜບັ ສະໜນູ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງຄວາມຄິດ ກຽ່ ວກັບນາໍ້ ຖ້ວມ ແລະ ດນິ ເຈື່ອນ ໂດຍໃຊ້ກອງດນິ ຢູ່ ເຫນັ ແລະ ຊ່ວຍເຫອຼື ນັກຮຽນຜ້ທູ ່ີຍັງບ່ໍເຂາົ້ ໃຈ. ທາງນອກເປນັ ພູຈາໍ ລອງ. 3) ຄູແນະນໍານກັ ຮຽນໃຫ້ຄດິ ແລະ ສົນທະນາໃນກຸມ່ ວ່າ, ພວກເຂາົ ຕອ້ ງການເຮອື ນຕງ້ັ ຢບູ່ ອ່ ນໃດຕາມເທງິ ພຈູ າໍ ລອງ. 4) ຄພູ ານັກຮຽນອອກໄປຂາ້ ງນອກ ເພອ່ື ໄປຄູນດນິ ໃຫ້ ເປນັ ພູໜວ່ ຍໜຶ່ງ ຫຼື ໄປສັງເກດໜວ່ ຍພູທຄີ່ ກູ ຽມໄວ້ ແລວ້ . ຄອູ ະທບິ າຍວາ່ ພແູ ຫ່ງນເ້ີ ປນັ ການສົມມດຸ ຫຼື ຄ້າຍຄືພໃູ ນປະເທດລາວ. 18 ໑໘

S ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິບິ ັັດ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (20 ນາທີ)ີ ຊົ່່�ວໂມງທີີ 2 RIES RIES RIES RIES RIES 3. ການປ້ອ້ ງກັນັ ນໍ້້�າຖ້ວ້ ມ ແລະ ດິນິ ເຈື່່ອ� ນເຂດທີ່່ຢ� ູ່ອ່� າໄສ ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່ບ�່ ົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) 1 RIES RIES RIES 1) ນາໍ ໃຊບ້ ົດຮຽນການທົດລອງ ໃຫ້ນັກຮຽນຄົນ້ ຄວ້າ 1) ນກັ ຮຽນທງັ ໝົດຫອ້ ງໄດແ້ ລກປ່ຽນບົດຮຽນນໍາກັນ RIES RIES RIES ໂດຍສົມມດຸ ວາ່ ມີຝົນຕົກໜັກເພ່ມີ ຂຶ້ນເລ້ືອຍໆ. ແລະ ຖາມນກັ ຮຽນອກີ ວ່າ: RIES RIES ນກັ ຮຽນຄິດວ່າຈະມີຫຍງັ ເກດີ ຂຶນ້ ? - ບ້າ້ ນ/ເຮືືອນຂອງໃຜເຄີີຍຖືກື ນໍ້້�າຖ້້ວມແດ່?່ - ພໍ່່�ແມ່່ ເພິ່່�ນພາໄປຢູ່່�ໃສ? 2) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນຊອກທາງເລອື ກອ່ນື ໆເພອື່ ປົກປອ້ ງ - ມີຫີ ຍັງັ ແດ່ໄ່ ດ້ເ້ ກີດີ ຂຶ້້�ນຕໍ່່�ກັບັ ເຮືອື ນ ແລະ ຊັບັ ສິນິ ຂອງ ເຮືອນຂອງພວກເຂາົ ຈາກເຫດການນໍ້າຖວ້ ມ ແລະ ພວກຫຼຼານ? ດິນເຈ່ອື ນ. ຕົວຢາ່ ງ: - ຍົກົ ຍ້າ້ ຍເຮືອື ນໄປບ່ອ່ ນໃໝ່,່ ອະທິບິ າຍ ຍ້ອ້ ນຫຍັງັ ? 2) ຄກູ າ່ ວວາ່ ໃນຊວ່ົ ໂມງທີ 2 ນ້ີ ພວກເຮາົ ຈະມາຮຽນກຽ່ ວ - ສ້າ້ ງຄູູກັ້້�ນນໍ້້�າ, ສິ່່�ງດັ່່�ງກ່່າວນັ້້�ນຈະຊ່່ວຍໄດ້້ແນວໃດ? ກບັ ການຮກັ ສາຄວາມປອດໄພ, ການປກົ ປອ້ ງຕວົ ເອງ - ຕັນັ ທາງນໍ້້�າໄຫຼຼ ດ້້ວຍການຂຸດຸ ຮ່່ອງ ຫຼືື� ຖົົງຊາຍ, ເມ່ືອເກີດມີນາໍ້ ຖ້ວມ ແລະ ດິນເຈ່ອື ນ. ສິ່່�ງດັ່່�ງກ່່າວນັ້້�ນຈະຊ່ວ່ ຍໄດ້ແ້ ນວໃດ? - ຂຸຸດຮ່່ອງນ້ໍໍ�າອ້້ອມຮອບເຮືືອນ, ເຈົ້້�າຈະເຮັດັ ແບບນັ້້�ນ ຂັ້້�ນຈັັດກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີີ) ໄດ້ແນວໃດ? ໃຊ້ຫຍງັ ? - ການປ້ອ້ ງກັນັ ຕົນົ ເອງ ຫຼືື� ເຮືອື ນໃຫ້ມ້ ີຄີ ວາມປອດໄພ 4. ການປ້້ອງກັນັ ນໍ້້�າຖ້້ວມ ແລະ ດິິນເຈື່່ອ� ນເຂດທີ່່ຢ� ູ່່ອ� າ ຄວນເຮັດັ ແນວໃດ? ໄສ (ຕ)ໍ່ ຂັ້້�ນສະຫຼຸບ�ຸ (5 ນາທີ)ີ 1) ຄໃູ ຫ້ນັກຮຽນຄິດກ່ຽວກບັ ການທົດລອງເລ່ືອງພູ. ຄໃູ ຫ້ ນກັ ຮຽນສນົ ທະນາໃນກຸ່ມຂອງພວກເຂົາ: 1) ຄູຮວ່ ມກັບນກັ ຮຽນສະຫບຼຸ ວາ່ : - ມີຫີ ຍັັງແດ່ທ່ ີ່່�ເກີີດຈາກຄົນົ ເຮັດັ ໃຫ້ມ້ ີີໄພນໍ້້�າຖ້້ວມ - ນໍ້້�າຖ້້ວມ ແລະ ດິິນເຈື່່�ອນ ເກີີດຂຶ້້�ນຍ້ອ້ ນຫຍັັງ? ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນທ່ີຮຸນແຮງ ແລະ ເປນັ ອນັ ຕະລາຍ? - ເພື່່�ອຮັກັ ສາຕົນົ ເອງຂະນະເກີີດມີນີ ໍ້້�າຖ້້ວມເຮົາົ ຄວນ - ມີີຫຍັງັ ແດ່ທ່ ີ່່�ຄົນົ ສາມາດເຮັດັ ໄດ້້ ເພື່່�ອຫຼຸຸ�ດຜ່່ອນໄພ ເຮັດັ ແນວໃດ? ນ້າໍ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈືອ່ ນ? - ເນັ້້�ນຄວາມຮູ້້�ກ່ຽ່ ວກັັບວິິທະຍາສາດ: ກະແສນໍ້້�າຈະ ໄຫຼຕຼ າມທໍາໍ ມະຊາດຈາກບ່ອ່ ນສູງູ ຫາບ່ອ່ ນຕໍ່່�າ. ການ 2) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນ 1-2 ກຸມ່ ແລກປ່ຽນແນວຄວາມຄິດຂອງ ທີ່່�ນໍ້້�າເຄື່່�ອນທີ່່�ໄວ ແລະ ດິນິ ເຈື່່�ອນແມ່ນ່ ເກີີດຈາກ ພວກເຂາົ . ການເຊາະເຈື່່�ອນຂອງດິນິ ຊຶ່່�ງໄດ້້ເຮັດັ ໃຫ້້ເກີີດມີຜີ ົນົ ກະທົົບຕໍ່່�ສິ່່�ງແວດລ້ອ້ ມ ແລະ ທີ່່�ຢູ່່�ອາໄສຂອງປະຊາ 3) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຄດິ ກຽ່ ວກບັ ສະຖານທມ່ີ ຄີ ວາມສຽ່ ງໜອ້ ຍ ຊົົນ ໃນສະພາບແວດລ້້ອມກວ້າ້ ງຂວາງ. ຫຼື ມໂີ ອກາດໜ້ອຍທສ່ີ ດຸ ທຈີ່ ະເກດີ ຜົນກະທົບຈາກນໍ້າ - ເນັ້້�ນຄວາມສໍາໍ ຄັັນຂອງນໍ້້�າສໍໍາລັບັ ກະສິິກໍາໍ ແລະຜົົນ ຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈອ່ື ນ, ເລອື ກເຂດໃດ? ເຫດຜນົ ຍອ້ ນ ກະທົົບຂອງນໍ້້�າຕໍ່່�ກັັບສິ່່�ງແວດລ້້ອມ. ຫຍັງ? - ດິນິ ແຄມນໍ້້�າ. 2) ຄູສາມາດຍກົ ຕວົ ຢາ່ ງອ່ນື ກ່ຽວກັບໄພນໍ້າຖວ້ ມ ຫຼື ດນິ - ດິນິ ແຄມທາງ. ເຈອ່ື ນທເ່ີ ກດີ ຂນ້ຶ ໃນທອ້ ງຖນ່ິ ຂອງຕນົ ເອງ ຫືຼ ຕາ່ ງປະເທດ - ດິນິ ຈັດັ ສັັນພັັດທະນາ ເຈົ້້�າໜ້າ້ ທີ່່�ເພິ່່�ນກໍາໍ ນົດົ ໃຫ້.້ ເພ່ືອໃຫນ້ ັກຮຽນໄດຮ້ ້ຜູ ນົ ກະທົບ ແລະ ຜົນເສຍຫາຍ ຈາກນ້ໍາຖ້ວມ. ຕົວຢ່າງ: ປີ 2018 ຝົນຕກົ ໜກັ ຢພູ່ າກ 4) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນເບິງ່ ແຕລ່ ະຮບູ ໃນຫວົ ຂທໍ້ ີ 3 ຂອງປມຶ້ ໃຕ້ ເຮດັ ໃຫ້ສັນເຂອ່ື ນກັນ້ ນ້າໍ ແຕກ ນ້າໍ ຖ້ວມເມືອງສະ ແບບຮຽນ. ຄຖູ າມນກັ ຮຽນຕາມແຕລ່ ະຮູບພາບດ່ັງຕໍ່ ໜາມໄຊ ແຂວງອັດຕະປຢື ່າງກະທັນຫັນ, ສົງ່ ຜົນກະ ໄປນ້ີ. ທບົ ຕໍຊ່ ີວດິ ແລະ ຊບັ ສິນ ເຊ່ນັ : ມຜີ ໄູ້ ດຮ້ ບັ ບາດເຈບັ , ເສຍຊວີ ດິ , ສງ່ິ ຂອງຕາ່ ງໆຖກື ດນິ ທບັ ຖມົ ແລະ ເຮອື ນ - ຍົກົ ໂປ້ມ້ ືຂືຶ້້�ນ () ຖ້າ້ ນັກັ ຮຽນຄິດິ ວ່າ່ ການກະທໍາໍ ເຫຼົ່�າ ໄຫຼໄປກບັ ນາ້ໍ . ນີ້້�ສາມາດຊ່່ວຍປ້ອ້ ງກັັນ ຫຼືື� ຫຼຸຸ�ດຜ່່ອນນໍ້້�າຖ້້ວມ ແລະ ດິນິ ເຈື່່�ອນໄດ້.້ - ເອົາົ ໂປ້ມ້ ືລື ົງົ () ຖ້າ້ ນັກັ ຮຽນຄິດິ ວ່າ່ ການກະທໍາໍ ເຫຼົ່�າ ນີ້້�ຈະເຮັດັ ໃຫ້້ເກີີດນ້ໍໍ�າຖ້້ວມ ແລະ ດິິນເຈື່່�ອນຫຼາຼ ຍຂຶ້້�ນ ໑໙ 19

S ຫຼືື� ອາດຈະເກີີດຂຶ້້�ນໄດ້.້ ລ/ດ ເຫດການ ຄວນ ບໍ່ຄວນ RIES RIES 5) ສາໍ ລບັ ແຕລ່ ະຮບູ , ໃຫຖ້ າມນກັ ຮຽນ 1-2 ຄນົ ອະທບິ າຍ RIES RIES RIES 1 ເອາົ ນາ້ໍ ຖວ້ ມມາດ່ືມ ເຮັດ ເຮັດ RIES RIES RIES 1 ວາ່ ມນັ ກາໍ ລັງເກດີ ຫຍງັ ຂນຶ້ ? ຍອ້ ນຫຍງັ ພວກເຂົາຈ່ງຶ ຄດິ ວາ່ ການກະທາໍ ເຫ່າຼົ ນຈີ້ ະພາໃຫ້ມີນ້າໍ ຖວ້ ມ, ດນິ  RIES RIES RIES ເຈອ່ື ນ, ສາ້ ງຄວາມເສຍຫາຍ ແລະ ອນັ ຕະລາຍຫາຼ ຍ ຫືຼ RIES RIES ເຮດັ ໃຫ້ມີຜນົ ເສຍຫາຍຫຼາຍ ແລະ ມີຄວາມເສຍຫາຍ 2 ກະກຽມອາຫານ ແລະ ເຄືອ່ ງ  ໜອ້ ຍ? 6) ຄສູ ະຫບຸຼ ວາ່ ພວກເຮາົ ຄວນສາ້ ງບາ້ ນ ຫືຼ ເຮອື ນຢບູ່ ອ່ ນ ໃຊ້ທຈ່ີ ໍາເປນັ  ທີມ່ ຄີ ວາມສ່ຽງໜອ້ ຍຈາກນ້ໍາຖວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈືອ່ ນ 3 ເຄອື່ ນຍ້າຍອອກຈາກບ່ອນ ເຊັນ່ : ສະຖານທ່ເີ ພນ່ິ ຈັດສນັ , ຫາ່ ງຈາກແຄມທາງ ຫຼື ແຄມນໍາ້ ຫືຼ ຕາຝງ່ັ . ຢ່າຖິມ້ ສງ່ິ ເສດເຫອຼື ຊະຊາຍ ແລະ ນາໍ້ ຖ້ວມ  ຊວ່ ຍກັນຮກັ ສາອະນາໄມຮອ່ ງນາໍ້ ເພອ່ື ໃຫນ້ ້ໍາໄຫໄຼ ດ້ 4 ໄປຢູບ່ ່ອນທ່ີປອດໄພ ສະດວກໃນລະດຝູ ນົ . ປກູ ຕນ້ົ ໄມ້ ແລະ ຫຍາ້ ໃນພ້ນື ທ່ີ ດິນເປາົ່ ຫວ່າງ ເພ່ອື ປ້ອງກນັ ການເຊາະເຈື່ອນຂອງ 5 ບໄ່ໍ ປໃສເຝົ້າເຮອື ນ  ດນິ . 6 ລອຍຫິນຼ້ ນ້ໍາຖ້ວມ  ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິິບັັດ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (15 ນາທີ)ີ 7 ຫຼນິ້ ໃກບ້ ່ອນນ້ໍາຖວ້ ມ  5. ສົົນທະນາຖາມ-ຕອບກ່່ຽວກັັບການຮັກັ ສາຄວາມ ປອດໄພເມອ່ື ເກີດນ້າໍ ຖວ້ ມ 8 ຂລີ່ ດົ ຂາ້ ມນາໍ້ ຖວ້ ມ  1) ຄນູ າໍ ພານກັ ຮຽນສນົ ທະນາ ແລະ ຄນ້ົ ຄວາ້ ໃນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 4 9 ຮອ້ ງຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫອຼື  ຂອງປມ້ຶ ແບບຮຽນ: ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ວາງເຄອ່ື ງໝາຍ/ ວາງກອ້ ນຫີນໃສ່ໃນຕາຕະລາງສິງ່ ທີ່“ຄວນເຮດັ ”ແລະ 10 ສວຍໂອກາດແຕະຕອ້ ງເພດ  “ບ່ຄໍ ວນເຮດັ ” ເພ່ອື ໃຫປ້ ອດໄພ ໃນເວລາເກີດນໍາ້ ຖວ້ ມ. ກງົ ກັນຂາ້ ມ 2) ຄູນາໍ ພານກັ ຮຽນອ່ານໄປເທືອ່ ລະຂ້ໍ ແລວ້ ໃຫ້ນກັ ຮຽນ 4) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສົນທະນາເປນັ ກມຸ່ ແລະ ແນະນາໍ ບາງ ແລກປຽ່ ນຄວາມຄິດນໍາກັນ ໂດຍການເຮັດຕາມດ່ັງ ແນວຄວາມຄດິ ສາໍ ລັບແຜນຄວາມປອດໄພສວ່ ນຕົວ ຕໍ່ໄປນ້ີ: ໃນເວລາຖືກນາໍ້ ຖວ້ ມ ແລະ ດິນເຈື່ອນ. ຄຖູ າມຕໄ່ໍ ປ ນີ້ ເພືອ່ ກະຕຸ້ນຄວາມສົນທະນາ: - ຍົກົ ໂປ້ມ້ ືືຂຶ້້�ນ () ສະແດງເຖິງິ ສິ່່�ງທີ່່�ຄົົນເຮົາົ “ຄວນ - ພວກເຮົົາຈະຮູ້້�ໄດ້ແ້ ນວໃດກ່່ຽວກັບັ ນໍ້້�າຖ້ວ້ ມ ແລະ ດນິ ເຈ່ອື ນ? ເຮັດ”. - ພວກເຮົາົ ຟັງັ ໃຜ ຫຼືື� ເຮັັດຫຍັງັ ? - ພວກເຮົາົ ຄວນຮູ້້� ແລະ ສັງັ ເກດເຫັນັ ຫຍັງັ ແດ່ກ່ ່ຽ່ ວກັບັ - ເອົາົ ໂປ້ມ້ ືລື ົງົ () ສະແດງເຖິງິ ສິ່່�ງທີ່່�ຄົນົ ເຮົາົ “ບໍ່່�ຄວນ ສະພາບໃນທ້ອງຖິ່ນຂອງພວກເຮົາ? - ມີີຫຍັງັ ແດ່ທ່ ີ່່�ພວກເຮົົາຕ້ອ້ ງການຊື້້�ໄວ້້, ກຽມພ້້ອມຕໍ່່� ເຮັດັ ”. ສູ້ກບັ ສະຖານະການ? - ມີີສິ່່�ງໃດແດ່່ທີ່່�ພວກເຮົົາຈໍໍາເປັນັ ຕ້ອ້ ງມີ?ີ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ - ຍ້້າຍສິ່່�ງຂອງຕ່່າງໆໄປຢູ່່�ໃສ? ນໍາໃຊເ້ ກນໃຫຄ້ ະແນນປະເມນີ ນກັ ຮຽນ. - ພວກເຮົາົ ຄວນກວດກາເບິ່່�ງຫຍັງັ ແດ່່ ຫຼືື� ສ່ິິ�ງໃດແດ່່? - ສິ່່�ງທີ່່�ພວກເຮົົາຄວນປະໄວ້?້ 3) ຄູໃຫນ້ ກັ ຮຽນ 1-2 ຄົນ ອະທບິ າຍວາ່ ພວກເຂົາຄິດ - ມີຫີ ຍັັງເກີີດຂຶ້້�ນ ຖ້າ້ ພວກເຮົົາຢູ່່�ໂຮງຮຽນ? ແນວໃດຕກ່ໍ ບັ ເຫດການ. ຍອ້ ນຫຍງັ ເຈາ້ົ ຈງ່ຶ ຄດິ ວາ່ ຄວນ - ສິ່່�ງໃດຄວນເຮັັດ ແລະ ບໍ່່�ຄວນເຮັັດ? ເຮດັ ແບບນ້ັນ? ຍອ້ ນຫຍັງຈຶງ່ ບຄ່ໍ ວນເຮັດແບບນນ້ັ ? ມຫີ ຍງັ ເກີດຂນຶ້ ? 5) ຄໃູ ຫນ້ ັກຮຽນແນະນໍາ ແລະ ຄບູ ັນທກຶ ຈດຸ ສາໍ ຄນັ ກຽ່ ວ ກບັ ແຜນຄວາມປອດໄພສວ່ ນຕວົ ຂອງພວກເຂາົ ໃສກ່ ະ ດານດໍາ ຫືຼ ປຶ້ມຂຽນຂອງພວກເຂົາດັງ່ ຕ່ໄໍ ປນີ້. 20 ໒໐

ແຜນຄວາມປອດໄພສ່່ວນຕົົວສໍໍາລັັບນ້ໍໍ�າຖ້ວ້ ມ ແລະS 1 ດິິນເຈື່່ອ� ນ.RIES RIES RIES RIES RIES - ຕິິດຕາມ, ຮັບັ ຟັງັ ຂ່່າວຄໍາໍ ເຕືອື ນຕ່າ່ ງໆຈາກພໍ່່�ແມ່,່RIES RIES RIES ປະຕິບດັ ຕາມແຈງ້ ການ ແລະ ຄາໍ ແນະຂອງຄະນະ ກໍາມະການຄຸ້ມຄອງໄພພິບດັ ທຸກຢາ່ ງ.RIES RIES RIES RIES RIES - ຊ່ວ່ ຍພໍ່່�ແມ່ກ່ ະກຽມອາຫານ, ນ້ໍໍ�າດື່່�ມ ແລະ ສິ່່�ງຂອງ ເຄອື່ ງໃຊຕ້ າ່ ງໆທີ່ຈໍາເປນັ . - ຊ່່ວຍພໍ່່�ແມ່່ຍ້້າຍ, ເກັັບມ້້ຽນເຄື່່�ອງໃຊ້້ຕ່າ່ ງໆ ແລະ ສດັ ລຽ້ ງໄວໃ້ ນບ່ອນທ່ສີ ູງ. - ໄປນໍາໍ ພໍ່່�ແມ່່ ຫຼືື� ຜູ້້�ໃຫຍ່ອ່ ອກຈາກພື້້�ນທີ່່�ສ່ຽ່ ງ ຢູ່່�ບ່ອ່ ນ ທ່ີທາງການຈດັ ສັນໃຫ້. - ທຸກຸ ຄົນົ ຕ້ອ້ ງປະກອບສ່ວ່ ນໃນການຮັກັ ສາຄວາມເປັນັ ລະບຽບຮຽບຮ້ອ້ ຍຢູ່່�ສະຖານທີ່່�ພັັກຊົ່່�ວຄາວ. - ບໍ່່�ຄວນຢູ່່�ບ່ອ່ ນທີ່່�ຕ່ໍໍ�າ, ໃກ້້ແມ່ນ່ ້ໍໍ�າ, ແຄມຕາຝັ່່�ງ ແລະ ບ່່ອນທີ່່�ມີນີ ໍ້້�າໄຫຼແຼ ຮງ. ຂັ້້�ນສະຫຼຸບຸ� (5 ນາທີ)ີ 1) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນອາສາສະໝັກ 1-2 ຄນົ ສະຫຸບຼ ສ່ງິ ທ່ີໄດ້ ຮຽນໃນບົດຮຽນນ້ີໂດຍຫຍ້ມໍ ີຫຍງັ ແດ?່ 2) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນພອ້ ມກັນອາ່ ນຈຸດສາໍ ຄັນຢໃູ່ ນແຜນ ຄວາມປອດໄພສວ່ ນຕວົ ສາໍ ລັບນໍ້າຖ້ວມ ແລະ ດນິ ເຈື່ອນ. ໒໑ 21

ບົົດທີີ 2 ລະເບີດີ ຕົົກຄ້າ້ ງທີ່່ບ� ໍ່່ທ� ັນັ ແຕກ ເວລາ 2 ຊົ່�ວ່ ໂມງ S RIES RIES2 I. ຈຸຸດປະສົົງ IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ RIES RIES RIES RIES RIES RIES ໃຫ້້ນັກັ ຮຽນສາມາດ: 1. ປມ້ຶ ແບບຮຽນ. 2. ອຸປະກອນ: ໝາກປມຸ ເປົາ້ , ນາໍ້ , ເຂ້າົ ແປງ້ ຫຼື RIES RIES RIES1. ບອກການລະເບີດ ແລະ ອັນຕະລາຍຂອງລະ RIES RIESເບດີ . ເມດັ ເຂາົ້ ສານ, ຂວດນໍ້າດ່ມື ເປ່ົາ ແລະ ຄ້ອນຕ.ີ 3. ໂປສະເຕຮີ ູບພາບ: ບມົ ບ,ີ ລະເບີດມ,ື ມນິ , ຫວົ 2. ບອກປະເພດ ແລະ ລັກສະນະຂອງລະເບດີ ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ. ລກູ ປນື ໃຫຍ່ ແລະ ບມົ ໃຫຍ.່ 4. ປມ້ຶ ບດົ ເລືອ່ ງ: “ໄປຂຸດກົບ” (ຖ້າມີ). 3. ບອກສະຖານທຍ່ີ ງັ ມລີ ະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງ 5. ນາໍ ໃຊເ້ ອກະສານອືນ່ ໆທ່ີກ່ຽວຂ້ອງ ເຊັ່ນ: ແຜນ ທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ. ທີ່ປະເທດລາວບ່ອນທຍ່ີ ັງມລີ ະເບີດຕກົ ຄາ້ ງທີ່ບ່ໍ II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ ທນັ ແຕກ, ໂປສະເຕລີ ະເບດີ 5 ປະເພດ, ບດົ ເລອ່ື ງ ແລະ ປຶມ້ ເພງ (ຖາ້ ມ)ີ . 1. ສັງເກດ, ກວດສອບຄວາມຖືກຕອ້ ງໃນເວລາ ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮດັ ກດິ ຈະກໍາ. V. ກິິດຈະກໍໍາການຮຽນການສອນ 2. ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫ້ຄະແນນລຸ່ມນີ້ ເພ່ືອປະເມີນ ຊົ່�່ວໂມງທີີ 1 ນັກຮຽນ. ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່່�ບົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີ ຄະແນນ ບອກສະຖານທຍ່ີ ງັ ມລີ ະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ 1) ຄເູ ປາ່ົ ໝາກປມຸ ເປາ້ົ 1 ໜວ່ ຍ ແລະ ບບີ ໃຫມ້ ນັ ແຕກຂນ້ຶ ໂດຍບ່ແໍ ຈງ້ ເຕອື ນນັກຮຽນຮູ້. ບອກບອ່ ນທມ່ີ ຄີ ວາມສຽ່ ງທຍ່ີ ງັ ມລີ ະເບດີ 3 ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ ແລະ ອະ 2) ຫັງຼ ຈາກນັນ້ ຄຖູ າມນກັ ຮຽນວາ່ ສ່ິງນນັ້ ເຮດັ ໃຫ້ນກັ ຮຽນ ຮູ້ສຶກແນວໃດ? ທບິ າຍເຫດຜນົ ໄດຢ້ າ່ ງຈະແຈງ້ . 3) ຄສູ ນົ ທະນາກບັ ນກັ ຮຽນກຽ່ ວກບັ ການລະເບດີ ທອ່ີ ນັ ຕະ ບອກບອ່ ນທມ່ີ ຄີ ວາມສຽ່ ງທຍ່ີ ງັ ມລີ ະເບດີ ລາຍກວ່ານນັ້ ອີກ. 2 ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກໄດ້ ແລະ ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (15 ນາທີ)ີ ອະທບິ າຍເຫດຜນົ ໄດແ້ ຕບ່ ຈ່ໍ ະແຈງ້ . 1. ສົົນທະນາຕາມຮູບູ ພາບກ່່ຽວກັັບການລະເບີີດ ແລະ ບອກໄດບ້ ອ່ ນມລີ ະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄວາມອນັ ຕະລາຍຂອງການລະເບດີ 1 ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກໄດ້ ແຕບ່ ສ່ໍ າມາດອະທິ 1) ຄູສບື ຕ່ໍສົນທະນາກັບນັກຮຽນກ່ຽວກບັ ການລະເບີດ ບາຍເຫດຜນົ ໄດ.້ ແລະ ເຫດຜນົ ທວ່ີ າ່ ມນັ ເປນັ ອນັ ຕະລາຍຢໃູ່ ນປມ້ຶ ແບບ ຮຽນຂ້ທໍ ີ 1 ຮບູ ພາບກ່ຽວກັບການລະເບີດ. ບສໍ່ າມາດບອກບ່ອນທີ່ມຄີ ວາມສ່ຽງສູງ 0 ທີຍ່ ງັ ມລີ ະເບີດ ແລະ ລູກປືນຕກົ ຄາ້ ງທບີ່ ໍ່ 2) ຄແູ ລກປຽ່ ນປະສົບການກັບນັກຮຽນທງັ ໝົດຫອ້ ງກ່ຽວ ກບັ ການລະເບີດຕາ່ ງໆ ໂດຍການໃຫນ້ ັກຮຽນຄາດ ທນັ ແຕກໄດ້. ຄະເນວ່າ ມນັ ຈະມຫີ ຍງັ ເກດີ ຂນຶ້ ຈາກນ້ນັ ໃຫນ້ ັກຮຽນ ສງັ ເກດການສາທດິ ຂອງການທົດລອງທີ່ງ່າຍດາຍ III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ເຊ່ັນ: - ຢອດນໍ້້�າຕົົກໃສ່ໜ່ ້້ານໍ້້�າເປັນັ ຕົວົ ຢ່່າງຂອງຄື້້�ນ ຫຼືື� ຄື້້�ນ 1. ການລະເບດີ ແລະ ອນັ ຕະລາຍຂອງລະເບດີ . 2. ປະເພດ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງລະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ. 3. ສະຖານທຍ່ີ ງັ ມລີ ະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທ່ໍ ນັ ແຕກ. 22 ໒໒

S ໜ້ານ້ໍາ. - ຈະມີີຫຍັງັ ເກີດີ ຂຶ້້�ນ ຖ້້າບີີບໝາກປຸມຸ ເປົ້້�າທີ່່�ເຕັັມໄປ 2 RIES RIES - ເອົົາຄ້້ອນຕີທີ ຸບຸ ໃສ່ໜ່ ້້າດິນິ ແລະ ໃຫ້້ນັກັ ຮຽນສັັງເກດ ດ້ວ້ ຍນໍ້້�າ? RIES RIES RIES RIES RIES RIES ເບງ່ິ ວາ່ ມັນພັງທະລາຍໄປໄດແ້ ນວໃດ? - ຈະມີຫີ ຍັງັ ເກີດີ ຂຶ້້�ນ ຖ້າ້ ບີບີ ຂວດນໍ້້�າດື່່�ມເປົ່່�າທີ່່�ມີຝີ າປິດິ ? - ເອົາົ ກ້ອ້ ນດິິນວາງຢູ່່�ລະດັບັ ຄວາມສູງູ ແຕກຕ່າ່ ງກັັນ - ຈະມີຫີ ຍັງັ ເກີີດຂຶ້້�ນ ຖ້້າບີີບໝາກປຸຸມເປົ້້�າທີ່່�ເຕັມັ ໄປ RIES RIES RIES RIES RIES ເຮດັ ໃຫ້ກອ້ ນດິນຕກົ . ສັງເກດເບິ່ງຂະໜາດ ແລະ ດ້ວ້ ຍແປ້ງ້ ຫຼືື� ເມັັດເຂົ້້�າສານໃຫ້້ແຕກ? ຮູບຮ່າງທ່ີແຕກນັ້ນວາ່ ເປນັ ແນວໃດ? 3) ຄກູ ະກຽມອປຸ ະກອນ: ໝາກປມຸ ເປາົ້ , ນ້ໍາ, ແປ້ງ ແລະ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ເມດັ ເຂົ້າສານ. ຄຕູ ດິ ຕາມ ແລະ ຊວ່ ຍເຫອືຼ ນກັ ຮຽນຜທູ້ ຍ່ີ ງັ ບເ່ໍ ຂາ້ົ ໃຈ. 4) ຄູນາໍ ພານກັ ຮຽນປະຕິບັດການທດົ ລອງຢໃູ່ ນກຸ່ມໜ່ງຶ 3) ຄູ ແລະ ນັກຮຽນພອ້ ມກນັ ສະຫຸບຼ : ອນັ ຕະລາຍຂອງ ກ່ອນດັງ່ ຕ່ໍໄປນ້ີ: ການລະເບີດ. - ບີບີ ໝາກປຸມຸ ເປົ້້�າທີ່່�ເຕັມັ ໄປດ້ວ້ ຍນໍ້້�າໃຫ້ແ້ ຕກ. ສັງັ ເກດ 4) ການລະເບີດແມ່ນການເພີ່ມຂ້ຶນຂອງປະລມິ ານ ແລະ ເບິ່່�ງຮູູບແບບການກະຈາຍຂອງມັນັ . ປອ່ ຍພະລັງງານທ່ີຮຸນແຮງ ໂດຍປກົ ກະຕິແລ້ວການ - ເອົົານໍ້້�າຖອກໃສ່ໝ່ າກປຸມຸ ເປົ້້�າ ແລ້ວ້ ວາງໝາກປຸຸມ ລະເບີດຂອງລກູ ລະເບີດ ມີການຜະລິດຄວາມຮ້ອນທີ່ ມີອຸນຫະພມູ ທສີ່ ງູ ແລະ ປອ່ ຍທາດອາຍແກັດ. ເປົ້້�າ ຈາກລະດັັບຄວາມສູູງທີ່່�ແຕກຕ່່າງກັັນ. ສັັງເກດ ເບິ່່�ງຮູູບແບບທີ່່�ແຕກ ແລະ ການກະຈາຍຂອງເມັດັ 5) ການລະເບດີ ເກດີ ຂ້ຶນດວ້ ຍຄວາມໄວທ່ສີ ດຸ ພວກມນັ ນໍ້້�າວ່່າເປັັນແນວໃດ? ໃນຈຸຸດນີ້້�ນັກັ ຮຽນສາມາດເອົາົ ຜະລິດຄວາມຮ້ອນ, ສຽງ ແລະ ຄວາມຮາ້ ຍແຮງທີ່ບງັ ສໍໍຂາວຂີີດອ້ອ້ ມຮອບບໍໍລິເິ ວນທີ່່�ແຕກຂຶ້້�ນນັ້້�ນກໍໄໍ ດ້້ ຄບັ ໃຫເ້ ກດີ ເປັນຄື້ນ. ພວກມນັ ສົງ່ ຜົນໃຫ້ເກີດການລະ ເພື່່�ອສົນົ ທະນາກ່ຽ່ ວກັບັ ຂະໜາດ ແລະ ການກະຈາຍ ເບດີ ຂ້ຶນໄດ້ຢ່າງໄວວາ ແລະ ແຕກອອກເປັນຊນິ້ ສ່ວນ ຂອງເມັດັ ນ້ໍໍ�າທຽບໃສ່ລ່ ະດັບັ ຄວາມສູງູ ທີ່່�ມັັນຫຼຸຸ�ດລົົງ. ນອ້ ຍໆກະເດນັ ອອກໄປດວ້ ຍຄວາມໄວສູງ, ມີກໍາລງັ - ບີບີ ໝາກປຸມຸ ເປົ້້�າທີ່່�ເຕັັມໄປດ້້ວຍແປ້ງ້ ຫຼືື� ເມັດັ ເຂົ້້�າ ແຮງ ແລະ ເຄ່ືອນທໄີ່ ປໄດໄ້ ລຍະທາງທ່ໄີ ກສົມຄວນ. ສານໃຫ້ແ້ ຕກ. ສັງັ ເກດເບິ່່�ງສິ່່�ງທີ່່�ເກີດີ ຂຶ້້�ນເປັັນແນວ ໃດ? ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິິບັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (20 ນາທີ)ີ 2. ທົົດລອງພິິສູູດການລະເບີີດຂອງປຸຸມເປົ້້�າ ແລະ ກວດ - ບີບີ ຂວດນໍ້້�າດື່່�ມເປົ່່�າທີ່່�ມີຝີ າປິດິ ຫຼັັ�ງຈາກນັ້້�ນປົດົ ຝາ ນໍ້າ ປິດິ ອອກຢ່າ່ ງລະມັດັ ລະວັັງ. ສັັງເກດເບິ່່�ງວ່່າຝາຂອງ ມັັນກະເດັນັ ອອກໄປໄກປານໃດ? (ເບິ່່�ງລວງທີ່່�ປອດ 1) ຄູແບ່ງນກັ ຮຽນອອກເປນັ ກມຸ່ ຕາມຄວາມເໝາະສມົ . ໄພເພື່່�ອບໍ່່�ໃຫ້ຝ້ າປິດິ ກະເດັນັ ຖືກື ນັກັ ຮຽນ). ໃນຈຸດຸ ນີ້້� 2) ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຄາດຄະເນ ກອ່ ນຈະເຮດັ ການທດົ ນັກັ ຮຽນສາມາດນັບັ ຈໍາໍ ນວນຄັ້້�ງທີ່່�ບີບີ ໄປພ້ອ້ ມ ແລະ ວັດັ ແທກໄລຍະຫ່່າງຂອງຝາທີ່ິ�ກະເດັັນອອກໄປ. ຖ້າ້ ລອງຕົວຈງິ . ໒໓ 23

Sຈະໃຫ້ໄ້ ດ້ຮ້ ັບັ ຜົນົ ດີແີ ມ່ນ່ ເອົາົ ຂວດເປົ່່�າທີ່່�ມີຝີ າປິດິ ໄປ ຮ້້າຍແຮງທີ່່�ບັງັ ຄັບັ ໃຫ້້ເກີດີ ເປັັນຄື້້�ນ. ການລະເບີດີ RIES RIES RIES RIES RIESຕາກແດດປະມານ 5 ຫາ 10 ນາທີີ ແລ້້ວຈຶ່່�ງເອົົາມາເກີດີ ຂຶ້້�ນໄດ້ຢ້ ່າ່ ງໄວວາ ແລະ ແຕກອອກເປັນັ ຊິ້້�ນສ່ວ່ ນ RIES RIES RIES 2 ບີີບ. ນ້ອ້ ຍໆກະເດັນັ ອອກໄປດ້ວ້ ຍຄວາມໄວສູງູ , ມີກີ ໍາໍ ລັງັ RIES RIES RIES ແຮງ ແລະ ເຄື່່�ອນທີ່່�ໄປໄດ້ໄ້ ລຍະທາງທີ່່�ໄກສົມົ ຄວນ. RIES RIES - ລະເບີີດມີີ 5 ປະເພດ ເຊັ່່�ນ: ບົມົ ບີ,ີ ລະເບີີດມື,ື ມິນິ , ຫົົວລູກູ ປືືນໃຫຍ່່ ແລະ ບົົມໃຫຍ່.່ - ສະຖານທີ່່�ຍັງັ ມີລີ ະເບີດີ ແລະ ລູກູ ປືນື ຕົກົ ຄ້າ້ ງທີ່່�ບໍ່່�ທັນັ ແຕກທີ່່�ເພິ່່�ນມັັກພົບົ ເຫັັນແມ່ນ່ ຢູ່່�ເທິິງໜ້າ້ ດິນິ ,ໃນພື້້�ນ ດິນິ , ໃນນໍ້້�າ, ທົ່່�ງນາ, ໄຮ່,່ ສວນ, ກາງບ້າ້ ນ, ພູຜູ າປ່າ່ ດົງົ ແລະ ຫ້ວ້ ຍນໍ້້�າລໍາໍ ເຊ. 5) ຄສູ ງ່ົ ເສມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ຊົ່ວ່� ໂມງທີີ 2 ກບັ ສິ່ງທເ່ີ ກດີ ຂນ້ຶ ແລະ ຄູພະຍາຍາມເຊອ່ື ມໂຍງໃສ່ ກບັ ການລະເບດີ , ຄວາມແຮງ, ຄວາມໄວ, ສຽງ ແລະ ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) ການປອ່ ຍພະລງັ ງານທີເ່ ກີດຈາກແຕກ ຫືຼ ລະເບດີ . 1) ຄຂູ ຽນຄາໍ ຄອ່ ງ “ຄະຕເິ ຕອື ນໃຈ” ໃສກ່ ະດານ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ຄຕູ ດິ ຕາມ ແລະ ຊວ່ ຍເຫອຼື ຜູຍ້ ັງບເໍ່ ຂົາ້ ໃຈ. ຢ່ພູ ືນ້ ດນິ ຍັງມລີ ະເບີດ 3. ສຶກຶ ສາຮູູບພາບກ່່ຽວກັັບຮູບູ ຮ່່າງ, ສີີຂອງລະເບີດີ ພາໃຫເ້ ກດີ ຄວາມອນັ ຕະລາຍ ແລະ ລກູ ປືນຕກົ ຄາ້ ງທບ່ີ ທໍ່ ນັ ແຕກ ຕາມສາຍທາງ ລະເບດີ ຕົກຄ້າງ ຄູກ່າວວາ່ ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນຫົວຂໍ້ທີ 2 ກ່ຽວກັບປະເພດ, ຮບູ ຮາ່ ງ, ສີ ແລະ ສະຖານທ.່ີ ເພ່ືອສາ້ ງຄວາມສນົ ໃຈ ແລະ ຄວນຈໄ່ື ວ ້ ຕ້ອງໄດ້ລະວັງ ເປນັ ຂໍ້ມູນທສີ່ ກຶ ສາດວ້ ຍຕົນເອງຕືມ່ ອກີ . ສ່ງິ ທຄ່ີ ູພານັກຮຽນ ເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ຂາ້ ງເທງິ ນນ້ັ ເພອ່ື ສະແດງເຖງິ ຜນົ ກະທບົ , ຜນົ 2) ຄູນາໍ ພານັກຮຽນອ່ານເນ້ືອໃນຄາໍ ຄ່ອງຄະຕເິ ຕືອນໃຈ ຮາ້ ຍທອ່ີ າດຈະເກດີ ຂນ້ຶ ແຕສ່ ງ່ິ ສາໍ ຄນັ ແມນ່ ບຄ່ໍ ວນເຂາ້ົ ໃກລ້ ະ ເບດີ ທບີ່ ໍທ່ ັນແຕກ ຖາ້ ພບົ ເຫນັ ແມ່ນລາຍງານຜູ້ໃຫຍ.່ 2- 3 ຄັ້ງ ແລ້ວໃຫ້ນັກຮຽນທກຸ ຄນົ ອາ່ ນ ຈາກນັ້ນໃຫ້ ຂັ້້�ນສະຫຼຸ�ຸບ (5 ນາທີີ) ອ່ານເທອ່ື ລະຄົນ (2-3 ຄນົ ). 1) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນສະຫບຼຸ ໂດຍຫຍໍ້ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນກຽ່ ວກັບ 3) ຄແູ ນະນໍາໃຫນ້ ັກຮຽນແຕລ່ ະຄົນ ເປີດປ້ມຶ ແບບຮຽນ ລະເບີດ, ຮູບຮ່າງ ແລະ ສີຂອງລະເບີດຕົກຄ້າງທ່ບີ ່ໍ ທນັ ແຕກໃນ ສປປປ ລາວ. ແລະ ສງັ ເກດຮູບລະເບີດໃນຫວົ ຂໍທ້ ີ 2 ແລ້ວສນົ ທະ 2) ຄສູ ະຫບຼຸ ໂດຍຫຍໍ້ດ່ັງນ້:ີ ນາຕາມຄໍາຖາມດງ່ັ ນ້ີ: - ການລະເບີດີ ແມ່ນ່ ການເພີ່່�ມຂຶ້້�ນຂອງປະລິມິ ານ ແລະ ປ່ອ່ ຍພະລັງັ ງານທີ່່�ຮຸນຸ ແຮງ ໂດຍປົກົ ກະຕິແິ ລ້ວ້ ການ - ຮູູບຮ່າ່ ງ ແລະ ສີຂີ ອງມັນັ ເປັັນແນວໃດ? ລະເບີີດຂອງລູູກລະເບີີດມີີການຜະລິິດຄວາມຮ້້ອນ ທີ່່�ມີີອຸນຸ ຫະພູມູ ສູູງ ແລະ ປ່່ອຍທາດອາຍແກັດັ . - ຄວາມອັນັ ຕະລາຍຂອງມັັນ? - ການລະເບີດີ ເກີດີ ຂຶ້້�ນດ້ວ້ ຍຄວາມໄວທີ່່�ສຸດຸ ພວກມັນັ ຜະລິິດຄວາມຮ້້ອນ, ສຽງ, ຄວາມດັັນ ແລະ ຄວາມ - ຖ້າ້ ພົົບເຫັັນຈະເຮັດັ ແນວໃດ? 4) ສງ່ົ ເສມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ໄດແ້ ລກປຽ່ ນຄວາມຄດິ ເຫັນ ແລະ ຕອບຄາໍ ຖາມ. 5) ສະເໜວີ າ່ ວນັ ນພ້ີ ວກເຮາົ ຈະມາຮຽນກຽ່ ວກບັ ສະຖານ ທ່ີຂອງລະເບີດທີ່ບທ່ໍ ນັ ແຕກ ແລະ ທກັ ສະການແຕມ້ ແຜນທ່ີ. 24 ໒໔

S ຂັ້້�ນຈັັດກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີ)ີ ການວັດ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ 2 RIES RIES - ສງັ ເກດ, ຕດິ ຕາມ, ຊວ່ ຍເຫອືຼ ກມຸ່ ທຍ່ີ ງັ ບທ່ໍ ນັ ເຂາ້ົ ໃຈ. RIES RIES RIES 4. ສົົນທະນາ ແລະ ເລົ່�່າເລື່່ອ� ງກ່່ຽວກັບັ ສະຖານທີ່່ຍ� ັງັ ມີີ - ນໍາໃຊເ້ ກນປະເມນີ ນັກຮຽນທີ່ຍງັ ບໍ່ທນັ ປະເມນີ . RIES RIES RIES ລະເບດີ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທ່ບີ ່ໍທນັ ແຕກ ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິບິ ັັດ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (15 ນາທີ)ີ RIES RIES RIES 1) ຄອູ າດຈະຫາຂໍ້ມູນກຽ່ ວກັບບ່ອນທ່ີປອດໄພ ແລະ ບ່ໍ RIES RIES ປອດໄພໃນສະພາບແວດລອ້ ມບ້ານພວກເຮາົ ມາຈັດ 5. ສົົນທະນາເປັນັ ກຸ່່�ມກ່່ຽວກັບັ ສະຖານທີ່່�ຍັງັ ມີລີ ະເບີີດ ກດິ ຈະກໍາການຮຽນການສອນໃຫໄ້ ດດ້ ີຂນຶ້ ໂດຍຜາ່ ນ ແລະ ລກູ ປນື ຕກົ ຄາ້ ງທ່ີບໍ່ ທັນແແຕກ ປະສົບການຕວົ ຈງິ . ຖ້າບາ້ ນໃດມີຄວາມສຽ່ ງກ່ຽວລະ ເບີດຍງັ ບໍ່ແຕກຕົກຄາ້ ງ, ຄວນພົວພັນກັບສະມາຄມົ ພ່ໍ 1) ຄແູ ບ່ງນກັ ຮຽນອອກເປັນກຸ່ມຕາມຄວາມເໝາະສົມ. ແມນ່ ກັ ຮຽນ ຫືຼ ເຊນີ ຜທູ້ ມ່ີ ປີ ະສບົ ການ ຫືຼ ເຊນີ ນາຍບາ້ ນ 2) ຄູຂຽນຊສື່ ະຖານທໃ່ີ ດໜງຶ່ ໃຫແ້ ຕລ່ ະກ່ມຸ . ສະເໜີເຖິງສະຖານທ່ຕີ າ່ ງໆໃນບລໍ ິເວນໃກ້ບ້ານທີ່ພບົ ຕົວຢ່າງ: ແຄມແມ່ນາໍ້ , ທົ່ງນາ, ໜອງປາ, ສວນ, ທ່ຢີ ູ່ ເຫັນລະເບີດຕກົ ຄ້າງທີບ່ ທ່ໍ ັນແຕກ. ຫັງຼ ຈາກນ້ນັ ໃຫ້ຄູ ເລາ່ົ ເລອ່ື ງ (ດ່ັງແນະນາໍ ຢໃູ່ ນກດິ ຈະກໍາເສີມ). ອາໄສ ແລະ ປາ່ ໄມ.້ 3) ໃຫແ້ ຕ່ລະກຸ່ມສ້າງປ້າຍເຕອື ນໄພທງີ່ ່າຍດາຍໃສບ່ ່ອນ 2) ຄໃູ ຫ້ນັກຮຽນສັງເກດແຜນທີ່ຂອງບາ້ ນຢໃູ່ ນທອ້ ງຖ່ນິ ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນຂທ້ໍ ີ 3 ເພອ່ື ສນົ ທະນາກຽ່ ວກບັ ສະຖານ ທມ່ີ ຄີ ວາມສຽ່ ງ ຫືຼ ຈດຸ ທພ່ີ ບົ ເຫນັ ລະເບດີ ຕກົ ຄາ້ ງ ໂດຍ ທປ່ີ ອດໄພກວາ່ ເຊນ່ັ : ຖະໜນົ , ເສນ້ັ ທາງຍາ່ ງ... ສະຖານ ອງີ ໃສຂ່ ມ້ໍ ນູ ກຽ່ ວກບັ ສງ່ິ ທຄ່ີ ວນເຮດັ ແລະ ບຄ່ໍ ວນເຮດັ . ທຈ່ີ ດັ ສນັ ຫືຼ ຈດຸ ເຕາ້ົ ໂຮມຂອງບາ້ ນເຊນ່ັ : ຕະຫາຼ ດ, 4) ໃຫຕ້ າງໜາ້ ກມຸ່ ອອກມາອະທບິ າຍປາ້ ຍຂອງຕນົ ເອງ. ສະໜາມກລິ າ, ເດນ່ີ ຫນ້ິຼ ຕາ່ ງໆ, ເຮອື ນ, ສວນທມ່ີ ຮີ ວ້ົ , ຈາກນນ້ັ ຄຄູ ັດເລອື ກປາ້ ຍຫ້າມທເ່ີ ຮັດໄດ້ດີ ແລະ ເບ່ິງ ອາຄານສາທາລະນະ, ໂຮງຮຽນ, ໂຮງໝ,ໍ ສຸກສາລາ, ແລວ້ ເຂາ້ົ ໃຈງາ່ ຍ ປະມານ 2-3 ປາ້ ຍ, ຍອ້ ງຍຊໍ ມົ ເຊຍີ ສະຖານຕີ າໍ ຫວຼ ດ, ທງ່ົ ໄຮ,່ ທງ່ົ ນາ, ສວນຜກັ ແລະ ອນ່ື ໆ. ຜ້ທູ ່ີແຕ້ມໄດ້ດີ ແລະ ແນະນາໍ ໃຫ້ກຸມ່ ທ່ີຍັງບ່ໍສາ້ ງປາ້ ຍ ບໍ່ໄດດ້ ີໄປປບັ ປຸງຄືນ. 3) ຄູແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໝາຍຈຸດ ຫຼື ຊ່ືໃສ່ສະຖານທີ່ ແລະ ເສັ້ນທາງທປ່ີ ອດໄພ ໂດຍການວາງກ້ອນຫີນ ຂັ້້�ນສະຫຼຸ�ບຸ (5 ນາທີີ) ນ້ອຍໃສແ່ ຜນທໃີ່ ນປ້ມຶ ແບບຮຽນ. - ສົນົ ທະນາປະເພດສະຖານທີ່່�ມີີຄວາມສ່ຽ່ ງສູູງ ເຊັ່່�ນ: 1) ຄູໃຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫຼບຸ : ສງ່ິ ທີ່ໄດ້ຮຽນໃນບດົ ນ້ີ ມີຫຍັງ ແຄມແມ່່ນໍ້້�າ, ຮ່ອ່ ງນໍ້້�າ, ໜອງປາຢູ່່�ຕາມທໍໍາມະຊາດ, ແດ່? ເຂດທໍາໍ ມາຫາກິິນ, ທີ່່�ຢູ່່�ອາໄສ ແລະ ປ່າ່ ໄມ້.້ - ຄູແູ ນະນໍາໍ ໃຫ້້ນັກັ ຮຽນໝາຍຈຸດຸ ຫຼືື� ຊື່່�ສະຖານທີ່່�ບໍ່່� 2) ຄູສະຫຼຸບລວມຄ:ື ລະເບດີ ບ່ໍທັນແຕກເຫາົ່ຼ ນນ້ັ ເພິນ່ ມັກ ປອດໄພດ້ວຍເຄືອ່ ງໝາຍສີແດງ. ພບົ ເຫນັ ຢໃູ່ ກເ້ ຂດທຢ່ີ ອູ່ າໄສ ແລະ ບອ່ ນທາໍ ມາຫາກນິ - ໃຫ້ນ້ ັັກຮຽນສົນົ ທະນາກັັນວ່່າ ຈະເຮັັດແນວໃດ ຖ້າ້ ເຊນ່ັ : ຕາມທງ່ົ ນາ, ໄຮ,່ ສວນ, ພຜູ າປາ່ ດງົ ແລະ ໃນນາ້ໍ . ລະເບີດີ ທີ່່�ບໍ່່�ທັນັ ແຕກຖືກື ຄົ້້�ນພົບົ ຫຼືື� ພົບົ ເຫັນັ ລະເບີດີ , ລະເບດີ ມຫີ າຼ ຍຊະນດິ ແລະ ຫາຼ ຍປະເພດແຕກຕາ່ ງກນັ , ສົົນທະນາກ່່ຽວກັບັ ຄວາມອັັນຕະລາຍຂອງແຕ່ລ່ ະ ລະເບດີ ມຮີ ບູ ຮາ່ ງກມົ , ກຽ້ ງຄາ້ ຍຄໜື າກກຽ້ ງ, ຄາ້ ຍຄໝື າກ ສະຖານທີ່່�ທີ່່�ມີຄີ ວາມສ່ຽ່ ງ. ປມີ ສີ ເີ ຫອືຼ ງ,ສຂີ ຽວມນັ ຖກື ຝງັ ດນິ ດນົ ນານຈະເຂາ້ົ ໝຽ້ ງ, ຖາ້ ເຮາົ ເບງ່ິ ບຄ່ໍ ກັ ຈະຄດິ ວາ່ ແມນ່ ວດັ ຖອຸ ນ່ື ໆ. ຖາ້ ພວກເຮາົ ຕວົ ຢາ່ ງ: ລະເບດີ ບທ່ໍ ນັ ແຕກທຖ່ີ ກື ຝງັ ຢໃູ່ ນຂຕ້ີ ມົ ບລໍ ເິ ວນ ໄປໃກ,້ ຖາ້ ພວກເຮາົ ເຫນັ ປາ້ ຍ, ປາ້ ຍເຕອື ນໄພບຄ່ໍ ວນ ໜອງປາ, ການຍາ່ ງໄປມາ ເພືອ່ ເກັບໝາກໄມ້ ແລະ ເຂ້າົ ໃກ້ເດັດຂາດ ເພາະວ່າ ເມອ່ື ສາໍ ຜດັ ມນັ ແມ່ນມີ ຂດຸ ດນິ ເພອ່ື ກະກຽມປກູ ຝງັ ຕາມປາ່ ຫືຼ ແຄມແມນ່ າ້ໍ ທີ່ ຄວາມສຽ່ ງສູງທີພ່ າໃຫແ້ ຕກ ແລະ ເປນັ ອັນຕະລາຍ ມດີ ນິ ຊາຍທອ່ີ ອ່ ນ ພາຍຫງັຼ ນາ້ໍ ຖວ້ ມແລວ້ ຫືຼ ການຫາປາ ເຖິງແກຊ່ ີວິດ. ພບົ ເຫັນລະເບີດຕົກຄາ້ ງທ່ບີ ່ໍທນັ ແຕກ. ໒໕ 25

S ກິດິ ຈະກໍາໍ ເສີີມ: RIES RIES 1) ຖ້າໂຮງຮຽນໃດ ມີເງອື່ ນໄຂສະດວກ ເຊັ່ນ: ມໄີ ຟຟ້າ, RIES RIES RIES RIES RIES RIES 2 ເຄອ່ື ງສາຍ/ເປດີ ວດິ ໂີ ອ ກສໍ າມາດສາຍ/ເປດີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນ ໄດເ້ ຫັນສະພາບຄວາມເປນັ ຈິງຂອງການຕ່ໍສ້ກູ ູ້ຊາດ RIES RIES RIES ໃນເມື່ອກ່ອນ. ກດິ ຈະກໍານີ້ ຄວນເຮດັ ໃນຊ່ວົ ໂມງທີ 1 RIES RIES ຂັ້ນນໍາເຂ້າົ ສ່ບູ ົດຮຽນ. 2) ເລົາ່ ເລອ່ື ງ “ໄປຂຸດກົບ” ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຟງັ . - ຄູຂູ ຽນຊື່່�ເລື່່�ອງ “ໄປຂຸຸດກົບົ ” ໃສ່ກ່ ະດານ. - ຄູເູ ລົ່່�າເລື່່�ອງໃຫ້ທ້ ຸກຸ ຄົນົ ຟັງັ ພ້ອ້ ມທັງັ ສະແດງຮູບູ ພາບ ປະກອບ. - ພາຍຫຼັັ�ງເລົ່່�າຈົົບ ຖາມນັັກຮຽນດັ່່�ງລຸ່່�ມນີ້້�:  ທ້າ້ ວທອງວັນັ ແລະ ທ້້າວບຸຸນມີີ ຊວນກັນັ ໄປເຮັດັ ຫຍັັງ? ຢູ່່�ໃສ?  ເມື່່�ອ ທ້າ້ ວທອງວັນັ ເຫັນັ ລະເບີດີ ຢູ່່�ກ້ອ້ ງໃບໄມ້້ ລາວ ຄິດິ ຢາກເຮັັດຫຍັັງ?  ເມື່່�ອທ້າ້ ວບຸນຸ ມີີ ຜູ້້�ເປັນັ ນ້ອ້ ງໄດ້ຫ້ ້າ້ ມອ້າ້ ຍບໍ່່�ໃຫ້ແ້ ຕະ ຕ້້ອງລະເບີີດ ແຕ່ອ່ ້້າຍຂອງລາວເວົ້້�າແນວໃດ?  ໃນເລື່່�ອງນີ້້�ມີສີິ່່�ງໃດທີ່່�ບອກວ່າ່ ທ້າ້ ວບຸນຸ ມີີ ເປັນັ ເດັກັ ສະຫຼາຼ ດ?  ເມື່່�ອພໍ່່�ແມ່ເ່ ຂົາົ ເຈົ້້�າຮູ້້�ເລື່່�ອງລະເບີດີ ແລ້ວ້ ເພິ່່�ນເຮັດັ ແນວໃດ? 26 ໒໖

ບົົດທີີ 3 ອັນັ ຕະລາຍຈາກໄຟໄໝ້້ S RIES RIESເວລາ 2 ຊົ່ວ�່ ໂມງ RIES RIES RIES RIES RIES RIESI. ຈຸດຸ ປະສົົງ 2. ໄຟໄໝມ້ ີໄພອັນຕະລາຍຮາ້ ຍແຮງຕ່ໍສຸຂະພາບ, ຮາ່ ງ 3 ກາຍ, ຊວີ ດິ , ຊບັ ສນິ ແລະ ສງ່ິ ແວດລອ້ ມ. RIES RIES RIES ໃຫ້້ນັັກຮຽນສາມາດ: RIES RIES1. ກາໍ ນດົ ສາເຫດ ແລະ ຄວາມສຽ່ ງໄຟໄໝໃ້ ນ3. ການປອ້ ງກນັ ໄຟໄໝ້ ແມນ່ ເລມ່ີ ຕນ້ົ ຈາກຕນົ ເອງ ແລະ ບລໍ ເິ ວນບາ້ ນ ແລະ ຂອບເຂດໂຮງຮຽນ. ປະຕບິ ດັ ຕາມປາ້ ຍຫາ້ ມຕາ່ ງໆ ເຊນ່ັ : ປາ້ ຍຫາ້ ມສບູ ຢາ, 2. ອະທບິ າຍວທິ ທີ ຄ່ີ ວນເຮດັ ເພອ່ື ຫດຸຼ ຜອ່ ນຄວາມ ຫາ້ ມໃຊໄ້ ຟ, ທາງໜໄີ ຟ ແລະ ເຄອ່ື ງດບັ ເພງີ . ສຽ່ ງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນສະຖານະການຕາ່ ງໆ. 3. ການໜອີ ອກຈາກບອ່ ນມໄີ ຟໄໝ້ ແລະ ແຈງ້ ເຫດ 4. ການປອ້ ງກນັ ໄຟໄໝ້ແມນ່ ວຽກງານທສ່ີ າໍ ຄນັ ທສ່ີ ດຸ ເພອ່ື ສກຸ ເສນີ . ປກົ ປອ້ ງຊວີ ດິ , ສຂຸ ະພາບ ແລະ ຊບັ ສນິ ໃຫມ້ ຄີ ວາມ ປອດໄພ. 5. ໃຫກ້ າໍ ນດົ ສະຖານທປ່ີ ອດໄພ ສາໍ ລບັ ຫບົຼ ໜໄີ ຟໄໝຂ້ ອງ ໂຮງຮຽນ ແລະ ແຈງ້ ເຫດສກຸ ເສນີ . II. ການວັດັ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ IV. ສື່່�ການຮຽນການສອນ 1. ສັງເກດ, ກວດສອບຄວາມຖືກຕອ້ ງໃນເວລາ 1. ປ້ມຶ ແບບຮຽນ ແລະ ຄມູ່ ືຄູ. ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ . 2. ບັດຮບູ ພາບໃນປຶມ້ ແບບຮຽນ. 3. ຄູກຽມອຸປະກອນ: ສາດ, ຖັງດບັ ເພີງ (ຖາ້ ມີ). 2. ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫຄ້ ະແນນລ່ມຸ ນີ້ ເພອ່ື ປະເມີນ ນັກຮຽນ. V. ກິິດຈະກໍາໍ ການຮຽນການສອນ ອະທບິ າຍວທິ ີທີ່ຄວນເຮດັ ເພອ່ື ຫດຼຸ ຜ່ອນ ຊົ່�ວ່ ໂມງທີີ 1 ຄະແນນ ຄວາມສ່ຽງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນສະຖານະການ ຕາ່ ງໆ ຂັ້້�ນນຳຳ�ເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) ອະທບິ າຍວທິ ທີ ຄ່ີ ວນເຮດັ ເພອ່ື ຫດຸຼ ຜອ່ ນ 1) ຄຕູ ງ້ັ ຄາໍ ຖາມ ເພອ່ື ຄນ້ົ ຫາສງ່ິ ທເ່ີ ຂາົ ເຈາ້ົ ເຄຍີ ພບົ ບນັ ຫາ 3 ຄວາມສຽ່ ງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນສະຖານະການ ມາແລວ້ ກຽ່ ວກບັ ການນໍາໃຊໄ້ ຟ ແລະ ຜນົ ກະທບົ ຈາກ ຕາ່ ງໆໄດ້ 4 ຢາ່ ງຂນຶ້ ໄປດ້ວຍຕົນເອງ. ໄຟໄໝ້. ອະທບິ າຍວທິ ທີ ຄ່ີ ວນເຮດັ ເພອ່ື ຫດຸຼ ຜອ່ ນ - ນັກັ ຮຽນບອກໄດ້ບ້ ໍ່່� ເຮົາົ ໄດ້ປ້ ະໂຫຍດຫຍັງັ ຈາກໄຟ? - ມັນັ ມີປີ ະໂຫຍດແນວໃດ? (ໃນການປຸງຸ ແຕ່ງ່ ອາຫານ, 2 ຄວາມສຽ່ ງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນສະຖານະການ ໃຫ້້ຄວາມຮ້້ອນ, ແສງສະຫວ່່າງ). ຕາ່ ງໆໄດ້ 2-3 ຢ່າງໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ. - ພວກເຮົາົ ຈະປ້ອ້ ງກັນັ ບໍ່່�ໃຫ້ໄ້ ຟໄໝ້ຄ້ ືແື ນວໃດ? ຈະເກີດີ ອະທບິ າຍວທິ ທີ ຄ່ີ ວນເຮດັ ເພອ່ື ຫດຸຼ ຜອ່ ນ ຫຍັງັ ຂຶ້້�ນ ຖ້າ້ ເຮົາົ ປ່ອ່ ຍຄວາມຮ້ອ້ ນ ຫຼືື� ໄຟ ຫຼືື� ທາດ ເຄມີອີ ອກໄປ? 1 ຄວາມສຽ່ ງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນສະຖານະການ ຕາ່ ງໆໄດ້ 1 ຢ່າງໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ. 2) ຄກູ າ່ ວວ່າໃນຊວ່ົ ໂມງນີ້ ພວກເຮາົ ຈະມາຮຽນກຽ່ ວກບັ ບ່ສໍ າມາດອະທບິ າຍວທິ ທີ ຄ່ີ ວນເຮດັ ອນັ ຕະລາຍຈາກໄຟໄໝ້ ແລະ ສະຖານທມ່ີ ຄີ ວາມສຽ່ ງ ທີ່ຈະເກດີ ມໄີ ຟໄໝ.້ 0 ເພອ່ື ຫດຸຼ ຜອ່ ນຄວາມສຽ່ ງຈາກໄຟໄໝໃ້ ນ ສະຖານະການຕາ່ ງໆໄດ້. III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ 1. ໄຟ ມຄີ ນຸ ປະໂຫຍດຕຄ່ໍ ນົ ເຮາົ ເຊນ່ັ : ໃຫຄ້ ວາມຮອ້ ນ, ຄວາມອບົ ອນຸ່ , ໃຊໃ້ ນການປງຸ ແຕງ່ ອາຫານ ແລະ ໃຫ້ ແສງສະຫວາ່ ງ. ໒໗ 27

ຂັ້້�ນຈັດັ ກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີີ)S 4) ຄນູ າໍ ພານກັ ຮຽນສະແດງບດົ ບາດສມົ ມດຸ ຢໃູ່ ນສະຖານ RIES RIES ທີໃ່ ດໜງຶ່ ທ່ເີ ຫນັ ວາ່ ເໝາະສມົ ໂດຍເອາົ ສາດປູ ເພອື່ 1. ສົົນທະນາຕາມຮູູບພາບກ່່ຽວກັັບອັນັ ຕະລາຍຈາກRIES RIES RIES ປອ້ ງກັນເປອ້ື ນເປີ. RIES RIES RIES 3 ໄຟໄໝ້ ວິທີການ: ປະຕິບັດ 3 ຂັ້ນຕອນ ຖ້າມີໄຟໄໝ້ເສ້ອື ຜາ້ . RIES RIES RIES - ຢຸດຸ ເຄື່່�ອນທີ່່�. 1) ຄແູ ບງ່ ນກັ ຮຽນອອກເປນັ ກມຸ່ ຕາມຄວາມເໝາະສມົ ແລວ້RIES RIES - ນອນລົງົ ພື້້�ນ. ແນະນໍາໃຫ້ນກັ ຮຽນແຕລ່ ະກຸ່ມ ສງັ ເກດຮູບພາບໃນ - ກິ້້�ງໂຕຕາມພື້້�ນຈົນົ ກວ່າ່ ໄຟຈະມອດ. ປ້ຶມແບບຮຽນຫວົ ຂໍ້ທີ 1. ຫັງຼ ຈາກນນ້ັ ໃຫ້ສົນທະນາກັນ ພາຍໃນກ່ມຸ ຕາມຄໍາຖາມລຸ່ມນ້:ີ 5) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ັກຮຽນຕມື່ ອີກ ຖ້າພວກເຂົາຍງັ ບ່ໍທນັ - ອັັນຕະລາຍຈາກໄຟໄໝ້ມ້ ີຫີ ຍັງັ ແດ່?່ ຕໍ່່�ຄົົນ, ຕໍ່່�ຄົວົ ເຂາ້ົ ໃຈແຈງ້ ກ່ຽວກບັ ການປະຕບິ ັດ 3 ຂນ້ັ ຕອນເທງິ ນ້ີ. ເຮືືອນ ແລະ ຕໍ່່�ສິ່່�ງແວດລ້້ອມ? - ມີສີ ິ່່�ງໃດແດ່ທ່ ີ່່�ປອດໄພ ຖ້້າເຮົາົ ໄປສຳຳ�ຜັັດ? (ວັດັ ຖຸຸ ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜົນ ມີີຢາງຫຸ້້�ມ, ດ້າ້ ມໄມ້້ ແລະ ວັດັ ຖຸຸກັ້້�ນຄວາມຮ້ອ້ ນ ຄູສະໜບັ ສະໜນູ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດ້ສະແດງຄວາມຄິດ ເຊັ່່�ນ: ຫູໝູ ໍ້້�, ຝາໝໍ້້�, ດ້າ້ ມຈອງ, ໄມ້ແ້ ຫ້ງ້ , ຝາໄມ້້, ເຫນັ ແລະ ຊ່ວຍເຫືອຼ ນັກຮຽນຜູ້ທີ່ຍງັ ບເໍ່ ຂົ້າໃຈ. ຝາຊີີມັັງ, ຝາດິນິ ຈີ່່�...). - ມີສີ ິ່່�ງໃດແດ່ທ່ ີ່່�ບໍ່່�ປອດໄພໃນບໍລໍ ິເິ ວນອ້ອ້ ມເຮືອື ນທີ່່�ພາ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີ)ີ ໃຫ້ສ້ ່ຽ່ ງຕໍ່່�ການຕິິດໄຟໄໝ້້? (ມີີບ່ອ່ ນອາບນໍ້້�າ, ເຕົົາ ໄຟ, ເຕົາົ ແກັດັ /ບ່ອ່ ນດັງັ ໄຟ, ໝໍ້້�ກາເຟ, ໝໍ້້�ແກງ, ເຫຼັັ�ກ, 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫຼຸບສິ່ງທີ່ໄດຮ້ ຽນຜາ່ ນມາໃນຊ່ວົ ໂມງ ເຕົາົ ລິີີ�ດ,ໄມ້ຂ້ ີດີ ໄຟ (ກັບັ ຂີດີ ), ໂລຫະທີ່່�ຖືກື ແສງຕາເວັນັ , ທີ 1 ມີຫຍັງແດ່? ທຽນໄຂ, ເຕົາົ ອົບົ ...). 2) ຄູແນະນໍາໃຫ້ນັກຮຽນວ່າ ຖ້າເກດີ ເຫດການມີໄຟຕິດ 2) ສນົ ທະນາກຽ່ ວກັບການເຝົາ້ ລະວັງໄຟໄໝ້ ແລະ ການ ໄໝໂ້ ຕເອງແມ່ນໃຫປ້ ະຕບິ ັດຕາມ 3 ຂນ້ັ ຕອນຄື: ຢຸດ ຊວ່ ຍເຫືຼອສຸກເສນີ ຂອງໂຮງຮຽນ. ເຄືອ່ ນທ,ີ່ ນອນລງົ ພ້ືນ ແລະ ກ້ິງໂຕຕາມພືນ້ ຈົນກວາ່ ໄຟຈະມອດ ເພາະວາ່ ວທິ ີນ້ີເປນັ ພນ້ື ຖານທ່ຈີ ະຊວ່ ຍ ໝາຍເຫດ: ສາໍ ລບັ ນັກຮຽນຊນົ ເຜົາ່ ຄອູ ະທບິ າຍຄໍາສບັ ຊວີ ດິ ຕົນເອງ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທບົ ທ່ີຮາ້ ຍແຮງ. ອກັ ຄໄີ ພ, ລດົ ດັບເພງີ ແລະ ອ່ນື ໆ. ການວັດ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ ຊົ່່ວ� ໂມງທີີ 2 ຄູສະໜບັ ສະໜນູ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງຄວາມຄິດ ເຫນັ ແລະ ຊ່ວຍເຫືອຼ ນັກຮຽນຜທູ້ ີ່ຍງັ ບ່ໍເຂ້າົ ໃຈ. ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່�່ບົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິິບັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (15 ນາທີີ) 1) ຄຕູ ້ັງຄໍາຖາມວ່າ: - ເຫດການສຸຸກເສີີນມີຫີ ຍັັງແດ່່? ຈົ່່�ງຍົົກຕົົວຢ່າ່ ງ. 2. ສະແດງບົົດບາດສົມົ ມຸຸດກ່່ຽວກັັບການດັບັ ໄຟໄໝ້້ - ນັກັ ຮຽນຮູ້້�ໄດ້ຄ້ ືືແນວໃດ? ເສື້້�ອຜ້າ້ ທີ່່ນ� ຸ່່ງ� - ສົົນທະນາກ່່ຽວກັບັ ສຽງຂອງລົົດກູ້້�ໄພ ແລະ ລົົດດັບັ 1) ຄູຍກົ ຕົວຢາ່ ງ ສົມມຸດວ່າ ເສ້ືອຜາ້ ຢໂູ່ ຕເຈົ້າຕິດໄຟ ເພີງີ ເປັນັ ຫຍັງັ ສຽງຂອງພວກມັນັ ຈຶ່່�ງເປັນັ ຄືແື ນວນັ້້�ນ? ເຮົາຄວນເຮດັ ແນວໃດ? ສຽງຂອງພວກມັນັ ຄືກື ັັນບໍ່່�? 2) ຄສູ ົ່ງເສມີ ໃຫນ້ ັກຮຽນແຕ່ລະກມຸ່ ແລກປ່ຽນຄວາມຄິດ - ເມື່່�ອພວກເຮົາົ ໄດ້້ຍິິນສຽງລົດົ ດັງັ ກ່່າວ ພວກເຮົາົ ຈະ ເຫນັ ແລະ ວິທດີ ັບໄຟທີ່ກາໍ ລງັ ໄໝ້ໂຕເອງ ເພອ່ື ໃຫ້ ປະຕິິບັດັ ຄືືແນວໃດ? ເອົາຊວີ ດິ ລອດ ແລະ ປອດໄພຈະເຮດັ ແນວໃດ. 3) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດຮບູ ພາບການດບັ ໄຟໄໝ້ 2) ໃຫນ້ ັກຮຽນອາສະໝກັ ຕອບປະມານ 2-3 ຄນົ . ເສອື້ ຜ້າທີ່ນງຸ່ ໃນປຶມ້ ແບບຮຽນຫົວຂທໍ້ ີ 2. 3) ຄູກາ່ ວວາ່ ໃນຊົ່ວໂມງທີ 2 ນ້ີ ພວກເຮົາຈະມາຮຽນ ກຽ່ ວ ກັບການປະຕບິ ັດຂັ້ນຕອນສຸກເສນີ . 28 ໒໘

Sຂັ້້�ນຈັັດກິດິ ຈະກຳຳ�ການຮຽນ (15 ນາທີີ) ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິບິ ັັດ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (20 ນາທີ)ີ RIES RIES RIES RIES RIES3. ສົົນທະນາຖາມ-ຕອບກ່່ຽວກັັບການໜີີອອກຈາກ 4. ສະແດງບົົດບາດສົົມມຸຸດ ແລະ ຝຶກຶ ຊ້ອ້ ມໄປຢູ່່�ສະ 3 RIES RIES RIESບອ່ ນເກດີ ມີໄຟໄໝ້ ຖານທີ່່�ປອດໄພ ສໍາໍ ລັບັ ຫຼົົ�ບໜີໄີ ຟໄໝ້້ RIES RIES RIES1) ຄສູ ນົ ທະນາກບັ ນກັ ຮຽນກຽ່ ວກບັ ຂນ້ັ ຕອນເຫດການສກຸ1) ຄກູ ະກຽມສະຖານທໃ່ີ ດໜງ່ຶ ຢນູ່ ອກຫອ້ ງຮຽນທເ່ີ ຫນັ ວາ່ RIES RIESເສນີ ໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ວທິ ີປະຕິບັດເມ່ອື ເກດີ ເຫດໄຟມີຄວາມປອດໄພ ເຊັ່ນ: ບ່ອນຕໍາ່ ເພືອ່ ເປນັ ບອ່ ນໜີ ໄໝ້ຕາມຄາໍ ຖາມດັ່ງນ:ີ້ ໄຟໄໝ້ ແລະ ໃຫ້ນັກຮຽນສັງເກດຮບູ ພາບຫົວຂ້ໍທີ 3 - ຈະມີີແຜນຄືືແນວໃດ? ໃນປມຶ້ ແບບຮຽນ. - ຄວນເຮັດັ ແນວໃດ? - ຄວນມີຂີ ັ້້�ນຕອນປະຕິບິ ັດັ ແນວໃດ? ມີີຫຍັັງອີີກບໍ່່�? 2) ຄູແນະນາໍ ນກັ ຮຽນລະອຽດ ແລະ ຫຼ້ິນບົດບາດສົມມຸດ ກລໍ ະນເີ ກດີ ມໄີ ຟໄໝຢ້ ໃູ່ ນຫອ້ ງຮຽນ ຫືຼ ອາຄານດງ່ັ ລມຸ່ 2) ແບ່ງກຸມ່ ຕາມຄວາມເໝາະສມົ ສງັ ເກດຫວົ ຂ້ທໍ ີ 3 ໃນ ນ:້ີ ປມຶ້ ແບບຮຽນ, ແລ້ວຖາມນັກຮຽນວ່າ: ກໍລະນີເກດີ ມີ - ຄູແູ ຈ້້ງແຜນສຸກຸ ເສີນີ ເມື່່�ອມີີໄຟໄໝ້້ຕ້ອ້ ງໄປສະຖານ ໄຟໄໝເ້ ສ້ືອເຮົາຈະເຮັດແນວໃດ? (ຢຸດຢູກ່ ບັ ທ່ີ, ນອນ ທີ່່�ປອດໄພນັ້້�ນ ແລະ ນັກັ ຮຽນທຸກຸ ຄົນົ ຮັບັ ຮູ້້�ຢ່າ່ ງຈະ ລງົ ພື້ນ ແລະ ກ້ິງໂຕຕາມພນ້ື ). ຄູອະທິບາຍວາ່ ເມ່ອື ແຈ້້ງ ແລະ ພ້ອ້ ມກັນັ ປະຕິິບັັດເປັນັ ປະຈໍໍາ. ເກດີ ໄຟໄໝ້ ສງ່ິ ສາໍ ຄນັ ຕອ້ ງມອີ ອກຊເີ ຈນເພອ່ື ຫາຍໃຈ. - ຄູກູ ຳຳ�ນົດົ 2 ທາງອອກຈາກຫ້ອ້ ງຮຽນ ເຊັ່່�ນ: ປະຕູູ ແລະ ປ່່ອງຢ້ຽ້ ມ. 3) ຄສູ ນົ ທະນາກບັ ນກັ ຮຽນກຽ່ ວກບັ ການແຈງ້ ເຫດໄຟໄໝ້ - ທຸກຸ ຄົນົ ຕ້ອ້ ງໄດ້ຝ້ ຶກຶ ຊ້ອ້ ມໜີອີ ອກຈາກບ່ອ່ ນເກີດີ ມີໄີ ຟ ເຊນ່ັ : ຊເ່ື ຈາ້ົ ຂອງເຮອື ນ, ສະຖານທເ່ີ ກດີ ເຫດ, ຂະໜາດ ໄໝ້ໃ້ ນເວລາສຸຸກເສີີນ ໂດຍໃຊ້້ວິິທີີການທີ່່�ແຕກຕ່າ່ ງ ໄຟ, ໄຟໄໝ້ຫຍັງ, ຄວາມສຽ່ ງ ແລະ ມໃີ ຜໄດຮ້ ບັ ບາດ ກັັນ ຊຶ່່�ງໃຫ້ນ້ ັັກຮຽນອອກຈາກຫ້ອ້ ງຮຽນ ຫຼືື� ອາຄານ ເຈັບ. ເມື່່�ອທາງໜຶ່່�ງຖືກື ໄຟໄໝ້້ ຫຼືື� ຄວັັນ. - ຖ້້າມີີຄວັນັ ເຂົ້້�າມາທາງປະຕູູ ແມ່ນ່ ໃຫ້້ກົ້້�ມຫົວົ ຕໍ່່�າລົົງ 4) ຄຮູ ວ່ ມກບັ ນກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ການໜອີ ອກຈາກສະຖານທີ່ ຢູ່່�ລຸ່່�ມຄວັນັ ແລະ ຄານອອກໄປໄວໆ. ມໄີ ຟໄໝ້ ດ່ັງລມຸ່ ນີ:້ - ຖ້າ້ ມີເີ ວລາຄູສູ ືບື ຕໍ່່�ນໍາໍ ພານັກັ ຮຽນປະຕິບິ ັດັ 3 ຂັ້້�ນຕອນ - ຕັ້້�ງສະຕິິ ບໍ່່�ຕື່່�ນຕົົກໃຈ. ຖາ້ ມໄີ ຟໄໝເ້ ສ້ືອຜາ້ ດ້ານຫງັຼ ຕມ່ື ອີກ. - ເອົົາຕົົວເອງອອກຈາກເຂດອັັນຕະລາຍ. - ຮ້້ອງຂໍຄໍ ວາມຊ່ວ່ ຍເຫຼືື�ອຈາກຜູ້້�ໃຫຍ່່. ການວັດ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ - ຫຼີີ�ກລ່່ຽງການສູບູ ດົມົ ຄວັນັ ໂດຍໃຊ້້ຜ້າ້ ຈຸຸບນໍ້້�າມາປີດີ - ແນະນາໍ ຊວ່ ຍເຫອືຼ . ປາກ ແລະ ດັັງ. - ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫຄ້ ະແນນ. - ໜີີອອກໄປໃນເສັ້້�ນທາງທີ່່�ປອດໄພ ແລະ ຫ້າ້ ມອອກ ໃນທິດິ ທາງທີ່່�ມີຄີ ວັນັ ໄຟ. ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ) ຄສູ ະໜບັ ສະໜນູ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງຄວາມຄດິ 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນມາໃນຊວ່ົ ໂມງທສີ ອງ ເຫນັ ແລະ ຊວ່ ຍເຫອືຼ ນກັ ຮຽນຜທູ້ ຍ່ີ ງັ ບເ່ໍ ຂາ້ົ ໃຈ. ຄສູ າ ມຫີ ຍງັ ແດ?່ (ຂນ້ັ ຕອນການໜຈີ າກບອ່ ນເກດີ ມໄີ ຟໄໝ)້ . ມາດນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫຄ້ ະແນນ. 2) ຄກູ າ່ ວວາ່ ພວກເຮາົ ທກຸ ຄນົ ຕອ້ ງຊວ່ ຍກນັ ປອ້ ງກນັ ບໃ່ໍ ຫ້ ເກີດມີໄຟໄໝ.້ ສໍາໍ ລັັບນັັກຮຽນຊົົນເຜົ່າ່� : ຄູອະທິບາຍຄາໍ ສັບ, ອກັ ຄີໄພ, ດັບເພີງ, ມອດໄຟ, ລດົ ດບັ ເພີງ, ຖງັ ດບັ ເພີງ, ຕກຶ , ອາຄານ, ອັກຄໄີ ພ, ພະນກັ ງານ ດັບເພງີ ແລະ ອື່ນໆ ເພອ່ື ໃຫນ້ ັກຮຽນເຂາ້ົ ໃຈ. ໒໙ 29

ຄວາມຮູ້້�ສຳຳ�ລັບັ ຄູູ ຂັ້້�ນຕອນການໜີໄີ ຟໄໝ້ໃ້ ນອາຄານທີ່່ສ� ູູງ:S RIES RIES 1) ຕງ້ັ ສະຕິ ແລະ ບຕໍ່ ື່ນຕົກໃຈ.RIES RIES RIES RIES RIES RIES 3 2) ຮອ້ ງ ຫືຼ ກົດປຸ່ມສນັ ຍານແຈ້ງເຕືອນໄຟໄໝ້ ໃຫ້ຜອູ້ ນ່ື ໜອີ ອກຈາກອາຄານ, ໂທແຈ້ງໄຟໄໝ້ 1190.RIES RIES RIES 3) ໃຊມ້ ສື າໍ ຜດັ ກບັ ຝາ ຫືຼ ໄລກອນປະຕູ ຖາ້ ມຄີ ວາມຮອ້ ນRIES RIES ສງູ ສະແດງວາ່ ມໄີ ຟໄໝຢ້ ໃູ່ ກ້ ຫາ້ ມເປດີ ປະຕອູ ອກໄປ ເພາະວາ່ ຄວນັ ໄຟ, ແປວໄຟຈະເຂາ້ົ ມາໃນຫອ້ ງ ເພາະ ອາກາດມກີ ານຖ່າຍເທຈະເຮັດໃຫ້ໄຟໄໝ້ແຮງຂນຶ້ ຖ້າ ໄລກອນປະຕບູ ໍ່ຮອ້ ນໃຫເ້ ປີດປະຕອູ ອກໄປຊາ້ ໆ ແລະ ໝອບຄານຕາ່ໍ ໄປຕາມເສນ້ັ ທາງໜໄີ ຟທປ່ີ ອດໄພທນັ ທ.ີ 4) ຫກີຼ ລຽ່ ງການສບູ ດົມຄວັນໄຟໂດຍກງົ ຄວນໃຊ້ຜາ້ ຊບຸ ນາ້ໍ ປິດດັງ ແລະ ປາກ ຫຼື ເອາົ ຖງົ ຢາງຂະໜາດໃຫຍ່ ອດັ ອາກາດບໍລິສຸດເຂາົ້ ໄປແລວ້ ເອາົ ສຸບປກົ ຫວົ (ໃຊ້ ໄດກ້ ລໍ ະນສີ ກຸ ເສນີ ເທາ່ົ ນນ້ັ ) ເພອ່ື ປອ້ ງກນັ ການສບູ ດມົ ຄວນັ ໄຟເຂົ້າສູຮ່ ່າງກາຍທ່ຈີ ະພາໃຫໝ້ ດົ ສະຕິ ແລະ ເສຍຊີວດິ ໄດ້. 5) ໜອີ ອກໄປໃນເສນ້ັ ທາງທປ່ີ ອດໄພ ໂດຍໃຊຂ້ ນ້ັ ໄດນອກ ອາຄານ, ຫ້າມອອກໃນທິດທາງທ່ີມີຄວນັ ໄຟ ແລະ ຄວາມຮອ້ ນ, ຖາ້ ຈໍາເປັນແມ່ນໝອບຄານຕາໍ່ ຍອ້ ນວາ່ ອາກາດບລໍ ສິ ດຸ ຢເູ່ ທງິ ພນ້ື ບເ່ໍ ກນີ 30 ຊງັ ຕແີ ມດັ ຫືຼ ຫຍ້ໍ ໂຕລງົ ກບັ ພນ້ື ໃຫຕ້ າ່ໍ ທສ່ີ ດຸ ເພາະວາ່ ອາຍຄວາມຮອ້ ນ ແລະ ຄວັນໄຟຈະລອຍຕົວຂຶນ້ ສູ່ດ້ານເທິງ. 6) ຫ້າມໃຊ້ລິບ ແລະ ຂ້ນັ ໄດພາຍໃນອາຄານ ເພາະວາ່ ຄວັນໄຟ, ຄວາມຮ້ອນ ແລະ ແປວໄຟ ສາມາດລອຍ ຕວົ ເຂົາ້ ໄປໄດ້, ຂະນະໄຟໄໝ້ ໄຟຟ້າຈະດບັ , ລບິ ຈະ ຢຸດເຮດັ ວຽກ ເຮດັ ໃຫ້ເຮາົ ຂາດອາກາດຫາຍໃຈ ແລະ ເສຍຊີວດິ ໄດ.້ ແຈ້ງໄຟໄໝ້ ເບໂີ ທສຸກເສນີ ຕາໍ ຫວຼ ດ 1190 ລດົ ໂຮງໝໍ 1191 ໄຟຟ້າ 1195 ນາ້ໍ ປະປາ 1199 1169 30 ໓໐

ບົົດທີີ 4 ອາຫານຂອງສັດັ ເວລາ 2 ຊົ່�່ວໂມງ S RIES RIESI. ຈຸດຸ ປະສົງົ IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ 4 RIES RIES RIES RIES RIES RIES ໃຫ້ນ້ ັັກຮຽນສາມາດ: 1. ປມ້ຶ ແບບຮຽນ, ປຶ້ມບນັ ທກຶ (ສໍາລບັ ຄ)ູ . 1. ອະທບິ າຍຄວາມໝາຍຂອງຄາໍ ສບັ ທວ່ີ າ່ “ສດັ ກນິ 2. ວດັ ຖຕຸ ວົ ຈິງ: ອາຫານປະເພດພືດຕາ່ ງໆ ເຊັ່ນ: RIES RIES RIESພດື ”. RIES RIES2. ຈບັ ຄສູ່ ດັ ກບັ ອາຫານທພ່ີ ວກມນັ ກນິ .ໃບໄມ,້ ຫຍາ້ , ຜກັ ປະເພດຕາ່ ງໆ, ເຊືອກ, ສໍສ,ີ 3. ຈາໍ ແນກສດັ ຊະນດິ ກນິ ພດື ດວ້ ຍການປຽບທຽບໃນ ກອ້ ນຫີນນ້ອຍ ຫືຼ ຝາຕຸກນາ້ໍ . ຕາຕະລາງ. 3. ຮູບພາບສດັ ຕ່າງໆໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນ, ບັດຮບູ ສັດ ຫຼື ໂປສະເຕີກຽ່ ວກບັ ສດັ . II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ V. ກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນການສອນ 1. ສງັ ເກດ, ກວດສອບຄວາມຖກື ຕ້ອງໃນເວລາ ຊົ່ວ�່ ໂມງທີີ 1 ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮັດກິດຈະກາໍ . ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່ບ�່ ົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີ 2. ນໍາໃຊເ້ ກນການໃຫ້ຄະແນນລຸ່ມນ້ີ ເພອ່ື ປະເມນີ ນກັ ຮຽນ. 1) ຄທູ ວນຄນື ຄວາມຮໃູ້ ນຂນ້ັ ຮຽນຜາ່ ນມາວາ່ : ສງ່ິ ມຊີ ວີ ດິ ປະກອບມີຫຍງັ ແດ່? ຄະແນນ ຈາໍ ແນກສດັ ກນິ ພດື 2) ນັກຮຽນຕອບ 2-3 ຄນົ . 3 ຈາໍ ແນກສດັ ກິນພືດໄດ້ 3 - 4 ຊະນດິ . 3) ຄຖູ າມຕມື່ ອກີ ວ່າ: 2 ຈໍາແນກສດັ ກນິ ພືດໄດ້ 2 ຊະນິດ. - ຄົນົ ເຮົາົ ແມ່ນ່ ສິ່່�ງມີີຊີວີ ິດິ ບໍ່່�? - ແມວແມ່ນ່ ສິ່່�ງມີຊີ ີີວິິດບໍ່່�? 1 ຈາໍ ແນກສດັ ກນິ ພດື ໄດ້ 1 ຊະນິດ. - ຄວາຍແມ່ນ່ ສິ່່�ງມີຊີ ີວີ ິດິ ບໍ່່�? - ພືດື ແມ່່ນສິ່່�ງມີີຊີວີ ິິດບໍ່່�? 0 ບສ່ໍ າມາດຈໍາແນກສັດກິນພືດໄດຈ້ ັກ - ສິ່່�ງທີ່່�ມີີຊີີວິດິ ທັງັ ໝົົດຕ້້ອງການຫຍັງັ ? ຊະນິດ. 4) ຄກູ າ່ ວວາ່ : ໃນຊວ່ົ ໂມງນພ້ີ ວກເຮາົ ຈະໄດຮ້ ຽນກຽ່ ວກບັ ການໄດ້ຮບັ ອາຫານຂອງສັດ ແລະ ການພວົ ພັນຂອງ III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ສິ່ງມີຊີວດິ ດວ້ ຍກັນ ແລະ ສນົ ທະນາກຽ່ ວກບັ ປະເພດ ອາຫານຕາ່ ງໆຂອງສັດເຫົາ່ຼ ນັນ້ . 1. ສງິ່ ທມີ່ ີຊີວິດໄດຮ້ ັບອາຫານຈາກສ່ງິ ມຊີ ີວິດດ້ວຍກນັ ແລະ ມີການພົວພນັ ເຊງ່ິ ກນັ ເພອື່ ຄວາມຢູ່ລອດ. ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກໍາໍ ການຮຽນ (20 ນາທີ)ີ 2. ສ່ິງມຊີ ວີ ດິ ໄດ້ຮັບອາຫານມາຈາກຫຼາຍແຫ່ຼງ ແລະ 1. ສົົນທະນາເປັນັ ກຸ່່�ມກ່່ຽວກັບັ ສິ່່�ງມີຊີ ີີວິດິ ຕ້ອ້ ງການກິນິ ກິນອາຫານປະເພດແຕກຕ່າງກັນ. ອາຫານ 3. ສດັ ຕອ້ ງການອາກາດ, ນາ້ໍ , ອາຫານ ແລະ ທຢ່ີ ອູ່ າໄສ. 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສນົ ທະນາເປນັ ກມຸ່ ກຽ່ ວກບັ ສດັ ແຕລ່ ະຊະ 4. ສັດກິນແຕ່ພືດ ພວກເຮາົ ເອີ້ນວ່າ: ສດັ ກິນພືດ. ນດິ ທພ່ີ ວກເຂາົ ເຫນັ ຢໃູ່ ນນອກຫອ້ ງຮຽນ ແລະ ສນົ ທະ 5. ສັດກິນພດື ມີ: ແມງກະເບອ້ື , ຕກັ ແຕນ, ແບ້, ງົວ, ນາກຽ່ ວອາຫານທພ່ີ ວກມນັ ຕອ້ ງການກນິ ໂດຍໃຫບ້ ອກ ຊື່ສັດທ່ີພວກເຂົາຮຈູ້ ກັ ແລະ ອາຫານທພີ່ ວກມນັ ກິນ. ຄວາຍ, ຊ້າງ, ມາ້ ແລະ ອ່ືນໆ. ຕົວຢ່າງ: ງົວກິນຫຍ້າ, ຕັກແຕນກນິ ໃບໄມ້, ມາ້ ກິນຫຍ້າ. 2) ຫັງຼ ຈາກນນ້ັ ແຕລ່ ະກມຸ່ ນໍາສະເໜີ ແລະ ກມຸ່ ອື່ນແລກ ປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນນໍາກັນ. ໓໑ 31

S 3) ຄສູ ະຫບຸຼ : ສງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວີ ດິ ໄດຮ້ ບັ ອາຫານຈາກສງ່ິ ທມ່ິີ ຊີ ວີ ດິ ພດື ແລະ ສັດບກ່ໍ ິນພດື . RIES RIES ດ້ວຍກນັ ແລະ ມກີ ານພົວພນັ ເຊ່ິງກັນ ແລະ ກັນເພອ່ື 2) ຫງັຼ ຈາກນກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ແຕມ້ ສາໍ ເລດັ , ຖາມນກັ ຮຽນ RIES RIES RIES RIES RIES RIES 4 ຄວາມຢູລ່ ອດ. 2-3 ຄນົ ວາ່ : 4) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດຮບູ ພາບໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນ ຫວົ ຂທ້ໍ ີ 1 - ນັກັ ຮຽນໄດ້ແ້ ຕ້ມ້ ສັັດໂຕຫຍັງັ ? RIES RIES RIES ແລະ ສົນທະນາຕາມຄໍາຖາມລຸມ່ ນ:ີ້ - ສັັດໂຕນີ້້�ກິນິ ອາຫານຫຍັັງແດ່່? RIES RIES - ສັດັ ແຕ່ລ່ ະໂຕກິິນຫຍັງັ ເປັັນອາຫານ? - ສັດັ ຊະນິິດໃດ ແມ່ນ່ ສັັດກິນິ ພືດື ? - ສັດັ ແຕ່ລ່ ະຊະນິດິ ກິນິ ອາຫານຄ້າ້ ຍຄືກື ັນັ ຫຼືື� ແຕກຕ່າ່ ງ ຂ. ຫິຼນ້ ເກມຈັບຄູ່ສັດກບັ ອາຫານຂອງມັນ ກັນັ ? 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນເຮັດວຽກເປັນກຸມ່ ເພອ່ື ຫຼ້ິນເກມ, ຄເູ ອົາ - ສັດັ ຊະນິດິ ໃດແດ່່ ກິນິ ປະເພດອາຫານທີ່່�ຄ້າ້ ຍຄືກື ັນັ ? ຮບູ ທງັ ໝດົ ທນ່ີ ກັ ຮຽນໄດແ້ ຕມ້ ໄປວາງໃສເ່ ທງິ ໂຕະສນ້ົ - ມີີສັດັ ໂຕໃດແດ່ກ່ ິນິ ແຕ່່ພືືດ? ກິນິ ຫຍ້້າ ຫຼືື� ສັັດທີ່່�ກິນິ ເບອ້ື ງໜງ່ຶ ແລະ ວາງຮບູ ອາຫານຂອງສດັ ໄວອ້ ກີ ເບອ້ື ງ ພດື ຜກັ ປະເພດຕ່າງໆ? ໜງຶ່ ແຕ່ຕ້ອງວາງຮູບໃນແຕລ່ ະເບອື້ ງໃຫມ້ ັນປນົ ກນັ 5) ຫຼງັ ຈາກນ້ັນ ຄອູ ະທບິ າຍ ແລະ ແນະນາໍ ວາ່ ສັດກຸ່ມນ້ີ ເພືອ່ ໃຫນ້ ັກຮຽນໄດ້ຄົນ້ ຄດິ ເລືອກໃຫເ້ ຂົາ້ ກັນໄດ້ຢ່າງ ເອ້ນີ ວ່າ: ສດັ ກິນພດື . ຖືກຕອ້ ງ. 2) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ໄປເລອື ກເອາົ ຮບູ ສດັ ໂຕໜງ່ຶ ອອກ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ມາ ແລະ ໄປຈັບຄູ່ກບັ ອາຫານທີ່ມນັ ກິນ. - ຄວາມກາ້ ຫານຂອງນັກຮຽນໃນການຕອບຄາໍ ຖາມ. 3) ຫງັຼ ຈາກທນ່ີ ກັ ຮຽນເລອື ກແລວ້ ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ - ຮສູ້ ດັ ກນິ ພດື ບາງຊະນດິ . ທີ່ມຮີ ູບບອກວ່າ: ນ້ີແມນ່ ສັດຫຍງັ ? ມນັ ກິນຫຍງັ ເປນັ ອາຫານ ໃຫພ້ ວກເຂົາຕອບຕາມຄວາມເຂົ້າໃຈ ຕາມ 2. ສັັດກິນິ ພືືດ ຮບູ ທີ່ເລອື ກໄດ້. 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສກຶ ສາຮບູ ພາບຢໃູ່ ນປມ້ຶ ແບບຮຽນຂທ້ໍ ີ 2. ການວດັ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ ຫງັຼ ຈາກນນ້ັ , ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສນົ ທະນາ ແລະ ຄນ້ົ ຄວາ້ ສດັ ສງັ ເກດ ແລະ ຕດິ ຕາມ, ແນະນາໍ ຊວ່ ຍເຫອືຼ ນກັ ຮຽນ ຊະນດິ ກິນພືດ. ຜທູ້ ຍ່ີ ງັ ບທ່ໍ ນັ ເຂາ້ົ ໃຈ. 2) ຄໃູ ຫ້ນກັ ຮຽນຊໃ້ີ ສ່ສດັ ກນິ ພດື . ຫັຼງຈາກນນັ້ , ຄູໃຫນ້ ກັ 4) ຄໃູ ຫນ້ ັກຮຽນແຕ່ລະກມຸ່ ຈັດປະເພດສັດໃຫ້ເຂ້ົາກບັ ຮຽນຊ້ໃີ ສຮ່ ບູ ວ່າ ສດັ ໂຕໃດແມນ່ ບ່ໍກິນພດື ແລະ ໃຫ້ ອາຫານທີພ່ ວກມນັ ກິນຕາມປະເພດຂອງສັດກິນພືດ ພວກເຂົາແລກປຽ່ ນຄວາມຄິດນໍາກນັ . ແລະ ສດັ ທີບ່ ໍກ່ ນິ ພດື . ສໍາໍ ລັັບນັັກຮຽນຊົົນເຜົ່າ�່ : ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ ) ຄອູ ະທບິ າຍຄໍາສັບ ອາຫານທີສ່ ັດກນິ , ພດື ຊະນດິ ຕາ່ ງໆ 1) ຄູໃຫນ້ ກັ ຮຽນຕາງໜາ້ ຂອງແຕ່ລະກ່ມຸ ຂນຶ້ ບອກຊ່ສື ດັ , ໃຫ້ນັກຮຽນເຂົາ້ ໃຈ ແລະ ເວົ້າຄືນຫາຼ ຍໆເທື່ອ. ອາຫານທີພ່ ວກມັນກິນ ຈະບອກວ່າສດັ ກິນພດື ຫືຼ ບ່ໍ ກິນພດື ກໍໄດ້. ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິບິ ັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (15 ນາທີີ ) 2) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນພອ້ ມກນັ ສະຫບຸຼ ວາ່ : ສດັ ແຕລ່ ະຊະນດິ ກ. ແຕ້ມຮູບສັດ ແລະ ອາຫານຂອງມັນ ກນິ ອາຫານແຕກຕາ່ ງກນັ . ສດັ ບາງຊະນດິ ກນິ ແຕພ່ ດື , 1) ຄູໃຫນ້ ັກຮຽນຕາງໜາ້ ແຕລ່ ະກ່ມຸ ຂຶນ້ ມາເອົາເຈຍ້ ສາໍ ສດັ ບາງຊະນດິ ກນິ ສດັ (ກນິ ຊນ້ີ ) ແລະ ສດັ ບາງຊະນດິ ລັບແຕມ້ ຮບູ ເພອື່ ໄປຢາຍໃຫໝ້ ູ່ໃນກຸ່ມຂອງຕົນ ເພືອ່ ກນິ ທງັ ຊນີ້ ແລະ ພດື . ສດັ ແຕລ່ ະຊະນດິ ທງັ ໝດົ ນແ້ີ ມນ່ ແຕມ້ ຮບູ ສດັ ຊະນດິ ທກ່ີ ນິ ພດື ໃສເ່ ຈຍ້ ໜງ່ຶ ໃບ ແລະ ແຕມ້ ລວ້ ນແຕມ່ ກີ ານພວົ ພນັ ເຊງ່ິ ກນັ ແລະ ກນັ ແລະ ຮບັ ອາ ອາຫານທມ່ີ ນັ ກນິ ໃສເ່ ຈຍ້ ອກີ ໜງ່ຶ ໃບ. ຫງັຼ ຈາກແຕມ້ ແລວ້ ຫານຈາກກັນ ແລະ ກນັ . ໃຫຂ້ ຽນຊຂ່ື ອງສດັ ແລະ ອາຫານຂອງມນັ ຕມ່ື ໃສ.່ ແຕ່ ລະຄນົ ຢູ່ໃນກມຸ່ ຄວນເລອື ກແຕມ້ ສດັ ທ່ແີ ຕກຕາ່ ງກັນ. ບນັ ດາຮບູ ທຈ່ີ ະແຕມ້ ນນ້ັ ແມນ່ ຕອ້ ງໃຫມ້ ທີ ງັ ຮບູ ສດັ ກນິ 32 ໓໒

S ຊົ່ວ�່ ໂມງທີີ 2 ກາໍ ຢໃູ່ ນຕາຕະລາງ ໂດຍໃຊຝ້ າຂວດ ຫືຼ ກອ້ ນຫນີ ວາງ 4 RIES RIES ໃສໃ່ ນຫ້ອງທ່ຄີ ດິ ວາ່ ແມນ່ ສັດກິນພືດ ແລະ ບ່ໍກນິ ພດື RIES RIES RIES ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົດົ ຮຽນ (5 ນາທີີ ) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເບ່ິງ. RIES RIES RIES ຕົວຢາ່ ງ: ສດັ ກນິ ພດື ແມນ່ ເອາົ ຝາຂວດວາງໄວໃ້ ສຫ່ ອ້ ງ 1) ຄອູ ະທບິ າຍວ່າ ນກັ ຮຽນໄດ້ຮຽນກຽ່ ວກບັ ການໄດຮ້ ັບ ຂອງສດັ ກນິ ພດືິ ແລະ ຖາ້ ສດັ ບກ່ໍ ນິ ພດື ແມນ່ ວາງໃສຫ່ ອ້ ງ RIES RIES RIES ອາຫານຂອງສັດ ແລະ ການພົວພນັ ຂອງສິງ່ ມີຊີວດິ ສັດທບ່ີ ່ກໍ ິນພດື ໃຫ້ຖກື ຕອ້ ງ. RIES RIES ດວ້ ຍກນັ ແລະ ຮກູ້ ່ຽວກບັ ສດັ ທ່ກີ ນິ ພດື ແລວ້ . ການວດັ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ 2) ໃນຊວ່ົ ໂມງນພ້ີ ວກເຮາົ ຈະໄດມ້ າຮຽນກຽ່ ວກບັ ການຈາໍ ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫຄ້ ະແນນ ເພອ່ື ປະເມນີ ນກັ ຮຽນ. ແນກການກນິ ອາຫານຂອງສັດແຕລ່ ະຊະນດິ . 3) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ຢໃູ່ ນຂທ້ໍ ີ 4 ໃຫສ້ າໍ ເລດັ , ຂັ້້�ນຈັັດກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີີ) ຖກື ຕອ້ ງ. 3. ຈັັບຄູ່ບ�່ ັດັ ຮູູບສັັດ ແລະ ອາຫານຂອງສັດັ ເປັນັ ກຸ່່�ມສັດັ 4) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຮດັ ດວ້ ຍຕນົ ເອງຕມ່ື ອກີ ໃນການ ກິນພືດ ແລະ ສັດບ່ໍກນິ ພືດ ຈໍາແນກອາຫານຂອງສດັ ໂດຍໃຫ້ພວກເຂາົ ແຕ້ມຕາ ຕະລາງລມຸ່ ນໃ້ີ ສປ່ ມ້ຶ ຂຽນຂອງຕນົ ເອງ. ພອ້ ມຂຽນຊສ່ື ດັ 1) ຄແູ ນະນໍາໃຫ້ນັກຮຽນສັງເກດຮບູ ພາບຂທໍ້ ີ 3 ໃນປມ້ຶ ທພ່ີ ວກເຂາົ ຮຈູ້ ກັ ໃນທອ້ ງຖນ່ິ ໃສຕ່ ມ່ື ໃນຫອ້ ງຕາຕະລາງ ແບບຮຽນ ແລະ ສົນທະນາກນັ ພາຍໃນກມຸ່ . ຕາມທເີ່ ໝາະສມົ . ນກັ ຮຽນສາມາດຂຽນຊ່ຂື ອງສດັ ທີ່ ມີຢ່ໃູ ນປຶມ້ ແບບຮຽນນນ້ັ ໃສກ່ ໍໄດ.້ 2) ຄູຕ້ັງຄໍາຖາມວາ່ : - ສັດັ ເຫຼົ່�ານັ້້�ນກິນິ ອາຫານຫຍັັງ? ສດັ ກິນພືດ ສດັ ບໍກ່ ິນພືດ - ສັັດເຫຼົ່�ານີ້້�ກິນິ ພືືດ ຫຼືື� ກິິນຊີ້້�ນເປັນັ ອາຫານ? - ມ້າ້ ກິນິ ອາຫານປະເພດໃດ? (ກິນິ ພືດື , ຜັກັ , ໝາກເຂືອື , ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ) ຫຍ້າ້ ແລະ ອື່່�ນໆ). 1) ຖາມນກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ກຽ່ ວກບັ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນໃນບດົ ນ.້ີ 3) ໃຫ້ນກັ ຮຽນຈບັ ຄູ່ລະຫວ່າງສັດກັບອາຫານຂອງພວກ 2) ຄູກ່າວວາ່ : ສດັ ແຕລ່ ະຊະນິດກນິ ອາຫານທີ່ແຕກຕ່າງ ມນັ ກນິ ດວ້ ຍການໃຊໄ້ ມນ້ ອ້ ຍ ຫືຼ ສາຍເຊອື ກເຊອ່ື ມຕໍ່ ໃສກ່ ັນ. ພອ້ ມກັນນ້ັນຄຊູ ຸກຍສູ້ ົ່ງເສມີ ໃຫ້ນກັ ຮຽນເຮດັ ກນັ . ສັດບາງຊະນດິ ກນິ ພືດ, ສດັ ບາງຊະນດິ ກນິ ຊນີ້ ກດິ ຈະກາໍ ດງ່ັ ກາ່ ວ, ແລວ້ ຖາມໄປຈນົ ຄບົ ຕາມຮບູ ສດັ . ແລະ ສດັ ບາງຊະນດິ ກິນໄດທ້ ງັ ພດື ແລະ ຊີນ້ . ສ່ິງມີຊີ ວິດມກີ ານພວົ ພັນກນັ ແລະ ໄດ້ຮັບອາຫານຈາກສງ່ິ ທີ່ 4) ຄສູ າມາດເອາົ ສດັ ທມ່ີ ໃີ ນທອ້ ງຖນ່ິ ທນ່ີ ກັ ຮຽນອາດຈະຮຈູ້ ກັ ມຊີ ີວິດດວ້ ຍກນັ . ກໄໍ ດ້ ເພອ່ື ໃຫບ້ ອກຊສ່ື ດັ ແຕລ່ ະຊະນດິ ແມນ່ ກນິ ອາຫານ 3) ຄນູ າໍ ໃຊບ້ ດັ ຮບູ ທນ່ິີ ກັ ຮຽນໄດແ້ ຕມ້ ມາ, ເພອ່ື ຖາມນກັ ຮຽນ ແຕກຕ່າງກັນ. ຈາກນນ້ັ , ຄຖູ າມເຈາະຈມ້ິ ຕມ່ື ອີກວາ່ : ໂດຍໃຫ້ນັກຮຽນຈັບໄວ້ ຫຼື ຍກົ ຮບູ ພາບທ່ີຕົນແຕມ້ ຂນ້ຶ - ມີີສັດັ ຊະນິິດໃດແດ່ກ່ ິິນພືືດ? ແລ້ວຄູຖາມໄປຕາມແຕລ່ ະຮບູ ເພອ່ື ໃຫ້ນກັ ຮຽນຕອບ - ມີສີ ັດັ ຊະນິດິ ໃດແດ່ກ່ ິນິ ອາຫານທີ່່�ບໍ່່�ໄດ້ມ້ າຈາກພືດື ? ຄາໍ ຖາມມດີ ່ັງນີ້: - ອາຫານທີ່່�ໄດ້້ມາຈາກພືືດມີປີ ະເພດໃດແດ່?່ - ສັັດນັ້້�ນ ແມ່່ນສັດັ ກິິນພືດື ບໍ່່�? - ສັດັ ໂຕໃດບໍ່່�ແມ່ນ່ ສັັດກິນິ ພືືດ? 5) ຄູອະທບິ າຍອາຫານຂອງສັດທໄ່ີ ດ້ມາຈາກພືດ. - ອາຫານທີ່່�ສັດັ ກິນິ ພືືດກິນິ ແມ່ນ່ ຫຍັງັ ? ຕົວຢາ່ ງ: ຫຍ້າ, ແກນ່ ພດື , ໃບ, ຕ້ົນໄມ້ ຫຼື ລໍາຕ້ົນ, - ອາຫານທີ່່�ສັັດກິິນພືດື ບໍ່່�ກິິນ ແມ່ນ່ ຫຍັງັ ? ເກສອນດອກໄມ,້ ໄຄ, ແໜ, ເທົາ ແລະ ອ່ືນໆ. ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິິບັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (15 ນາທີີ) 4. ຈໍໍາແນກສັດັ ຊະນິິດກິນິ ພືືດ 1) ໃຫ້ນກັ ຮຽນສັງເກດຮບູ ພາບຢໃູ່ ນປມ້ຶ ແບບຮຽນຂ້ໍທີ 4. 2) ຄອູ ະທບິ າຍວາ່ : ນກັ ຮຽນຈະມາຮຽນກຽ່ ວກບັ ສດັ ຊະນດິ ກິນພດື ແລະ ບກໍ່ ິນພືດ. ຄູສາທິດວິທີການເຮັດກິດຈະ ໓໓ 33

ບົົດທີີ 5 ສັັດກິນິ ຊີ້້�ນ, ສັັດກິິນທັງັ ພືດື ແລະ ຊີ້້�ນ S RIES RIES ເວລາ 2 ຊົ່ວ່� ໂມງ RIES RIES RIES RIES RIES RIES5 I. ຈຸດຸ ປະສົງົ ສັດຊະນິດຕ່າງໆ. - ສັດັ ກິນິ ຊີ້້�ນບາງປະເພດ ສາມາດລ່າ່ ກິນິ ສັດັ ອື່່�ນທີ່່�ໃຫຍ່່ RIES RIES RIES ໃຫ້ນ້ ັັກຮຽນຈະສາມາດ: RIES RIES ໄດ້້ ເຊັ່່�ນ: ກິນິ ງົວົ , ຄວາຍ ຫຼືື� ແບ້.້ 1. ອະທິບາຍຄວາມໝາຍຂອງສດັ ກິນຊີນ້ , ສັດກນິ - ສັັດກິນິ ຊີິ້�ນປະເພດແມງໄມ້້ ແລະ ສັັດນ້້ອຍ ເຊັ່່�ນ: ທັງພດື ແລະ ຊນ້ີ ພອ້ ມຍກົ ຕວົ ຢາ່ ງ. ໜ,ູ ປາ ແລະ ນກົ . 2. ຈບັ ຄສູ່ ດັ ໃຫກ້ ງົ ກບັ ອາຫານທພ່ີ ວກມນັ ກນິ ແລະ 2. ສດັ ປະເພດທກ່ີ ິນອາຫານໄດ້ສອງຢ່າງຄ:ື ກິນຊນ້ີ ສດັ ຈາໍ ແນກສດັ ປະເພດຕາ່ ງໆເປນັ ກມຸ່ ຂອງສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . ອື່ນ ແລະ ກນິ ພດື ເປັນອາຫານ ເອີນ້ ວາ່ : ສັດກນິ ພືດ ແລະ ຊນີ້ . ສັດກນິ ໄດ້ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ ມີ: ໝູ, ໝີ, 3. ຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສຕ່ າຕະລາງ ແລະ ອະທບິ າຍເຖງິ ສດັ ໜູ, ໄກ່ ແລະ ອືນ່ ໆ. ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີນີ ຜົົນ 1. ປຶ້ມແບບຮຽນ. 2. ເຈຍ້ A4 ຕດັ ເຄງ່ິ ໃຫໄ້ ດ້ 4 ໃບ, ນກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ 1. ສງັ ເກດ, ກວດສອບຄວາມຖກື ຕອ້ ງໃນເວລາ ຕອ້ ງໄດ້ 6 ໃບ. ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ . 3. ສາຍເຊອື ກຟາງ ຫືຼ ໄມ້ທູ່ ແລະ ກ້ອນຫີນ ຫຼື ຝາ ຕຸກນໍາ້ ດມ່ື . 2. ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫ້ຄະແນນລມຸ່ ນີ້ ເພື່ອປະເມີນ 4. ເຈຍ້ ແຜນ່ ໃຫຍ່ 3 ໃບ ເພອ່ື ນາໍ ມາເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ນັກຮຽນ. ສາ້ ງຕາຕະລາງ. ຄະແນນ ຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສ່ຕາຕະລາງ ແລະ ອະທບິ າຍ V. ກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນການສອນ ເຖງິ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ແລະ ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊີ້ນ ຊົ່ວ່� ໂມງທີີ 1 ຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສຕ່ າຕະລາງ ແລະ ອະທບິ າຍ ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີ 3 ເຖງິ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ 1) ຄຖູ າມນກັ ຮຽນວາ່ : ໃນເວລາຍາ່ ງມາໂຮງຮຽນນກັ ຮຽນ ເຫນັ ສັດຫຍງັ ແດ່? ໄດຢ້ າ່ ງຖກື ຕອ້ ງ. 2) ໃຫນ້ ັກຮຽນຕອບ 2-3 ຄົນ. 3) ຄສູ ະຫບຸຼ ວາ່ : ນກັ ຮຽນອາດຈະເຄຍີ ເຫນັ ສດັ ຫາຼ ຍຊະນດິ ຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສຕ່ າຕະລາງ ແລະ ອະທບິ າຍ ເຊັ່ນ: ໄກ,່ ເປັດ, ງົວ, ຄວາຍ, ແບ,້ ແມວ, ໝາ... 2 ເຖງິ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ 4) ຄູກ່າວວາ່ : ໃນຊວ່ົ ໂມງນເ້ີ ຮົາຈະໄດຮ້ ຽນກ່ຽວກັບສັດ ກນິ ສັດອນື່ ເປັນອາຫານ (ສດັ ທີ່ກິນຊີ້ນ). ໄດຖ້ ກື ຕອ້ ງບາງສວ່ ນ. ຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສຕ່ າຕະລາງໄດ້ ແຕບ່ ສ່ໍ າມາດ 1 ອະທບິ າຍເຖງິ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ ໄດ.້ 0 ບສ່ໍ າມາດຕມ່ື ຂມ້ໍ ນູ ໃສຕ່ າຕະລາງ ຫືຼ ບສ່ໍ າ ມາດຕອບຄາໍ ຖາມໄດເ້ ລີຍ. III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກຳຳ�ການຮຽນ (15 ນາທີີ) 1. ສັດກິນຊນີ້ ໝາຍເຖງິ ສດັ ທກ່ີ ິນສັດອືນ່ ເປັນອາຫານ 1. ຈໍາໍ ແນກສັັດທີ່່ກ� ິິນຊີ້້�ນ ເອນີ້ ວ່າ ສັດກນິ ຊີ້ນ. ສັດກນິ ຊ້ີນມ:ີ ເສອື , ສງິ , ງ,ູ ແຂ້, 1) ຄແູ ບ່ງນັກຮຽນອອກເປນັ ກ່ມຸ ຕາມຄວາມເໝາະສົມ. ກບັ ແກ້ ແລະ ອນ່ື ໆ. ສດັ ແຕລ່ ະຊະນດິ ກນິ ອາຫານແຕກ 2) ໃຫ້ນກັ ຮຽນສັງເກດຮູບພາບແລະສນົ ທະນາຫົວຂທ້ໍ ີ1 ຕາ່ ງກນັ ແຕອ່ າຫານທພ່ີ ວກມນັ ກນິ ນນ້ັ ແມນ່ ໄດມ້ າຈາກ ໃນປ້ມຶ ແບບຮຽນ. 34 ໓໔

S 3) ຄຕູ ້ງັ ຄາໍ ຖາມ ເພ່ືອໃຫ້ນັກຮຽນສນົ ທະນາວ່າ: ສໍໍາລັັບນັັກຮຽນຊົົນເຜົ່າ�່ : RIES RIES - ເຫັນັ ຮູບູ ສັັດຫຍັັງແດ່່? ພວກມັັນເອີ້້�ນວ່່າສັດັ ຫຍັງັ ? RIES RIES RIES - ສັດັ ຊະນິິດນີ້້�ແມ່່ນໂຕຫຍັັງ? ນອກຈາກສັດັ ໃນຮູບູ ນີ້້� ຄອູ ະທບິ າຍຄາໍ ສບັ (ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ ) RIES RIES RIES ແລ້ວ້ ຍັງັ ມີສີ ັດັ ໂຕໃດອີກີ ແດ່?່ ນັກັ ຮຽນເຄີຍີ ຮູ້້�ຈັກັ ມັນັ ບໍ່່�? ໃຫ້ນກັ ຮຽນເຂາົ້ ໃຈ ແລະ ເວົ້າຄືນຫາຼ ຍໆເທອື່ . 5 RIES RIES RIES - ສັດັ ແຕ່ລ່ ະຊະນິດິ ກິນິ ອາຫານຄືກື ັນັ ຫຼືື� ແຕກຕ່າ່ ງກັນັ ? RIES RIES - ສັດັ ຊະນິິດໃດແມ່່ນສັດັ ກິິນພືືດ? ມັນັ ກິນິ ຫຍັງັ ເປັັນ ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິິບັັດ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (20 ນາທີີ) ອາຫານ? - ສັັດຊະນິິດໃດທີ່່�ບໍ່່�ກິນິ ພືືດ? 3. ແຕ້ມ້ ຮູບູ ພາບ ເພື່່�ອຫຼິ້�້ �ນເກມຈັັບຄູ່່ໃ� ຫ້້ຖືກື ກັັບອາຫານ - ສັດັ ແຕ່່ລະຊະນິດິ ກິິນຫຍັັງເປັັນອາຫານ? 1) ໃຫຕ້ າງໜາ້ ແຕ່ລະກມຸ່ ຂຶນ້ ມາເອາົ ເຈຍ້ ແລະ ສໍສສີ າໍ ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜົນ ລບັ ແຕມ້ ຮບູ ນໍາຄູໄປຢາຍໝູໃ່ ນກມຸ່ ຂອງຕນົ . ຖາມຄາໍ ຖາມເພມ່ີ ຕມ່ື ເພອ່ື ເປນັ ການຊວ່ ຍເຫອືຼ ນກັ ຮຽນ. 2) ຄອູ ະທບິ າຍວາ່ ຕໄໍ່ ປນ້ີ ນກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ຈະໄດເ້ ລອື ກ ແຕມ້ ຮບູ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ພດື ແລະ ອາຫານ ທມ່ີ ັນ 4) ຄໃູ ຫ້ຕົວແທນຈາກແຕ່ລະກ່ມຸ ຂ້ນຶ ມາຕອບຄໍາຖາມ, ກນິ ໃສເ່ ຈຍ້ . ຄຈູ ດົ ບນັ ທກຶ ຊຂ່ື ອງສດັ ແຕລ່ ະໂຕທນ່ີ ກັ ຮຽນເວາ້ົ ມານນ້ັ ໃສກ່ ະດານ ໂດຍໃຫ້ຢໃູ່ ນຫວົ ຂ້ໍທວີ່ າ່ : ສັດກນິ ພືດ ແລະ 3) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນກມຸ່ 1-2 ແຕມ້ ຮບູ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ແຕໃ່ ຫເ້ ລອື ກ ສັດທ່ີບໍກ່ ນິ ພດື . ແຕມ້ ສດັ ທແ່ີ ຕກຕາ່ ງກນັ ໂດຍແຕມ້ ຮບູ ສດັ ໃສເ່ ຈຍ້ ນອ້ ຍ ໜງຶ່ ໃບ ແລະ ແຕ້ມອາຫານທ່ມີ ນັ ກິນໃສ່ອກີ ໃບ. 5) ຄອູ ະທິບາຍວ່າ ບົດຮຽນນພ້ີ ວກເຮົາເນັ້ນໃສສ່ ັດທີ່ກນິ ຊ້ີນ. ຄໃູ ຫ້ນກັ ຮຽນເບິ່ງຮບູ ພາບສດັ ທກີ່ ນິ ຊ້ີນ ແລະ 4) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນກມຸ່ 3-4 ແຕມ້ ຮບູ ສດັ ກນິ ພດື ແຕໃ່ ຫເ້ ລອື ກ ຖາມນກັ ຮຽນວ່າ: ສັດທ່ີກນິ ຊ້ີນທຸກໆໂຕ ແມນ່ ກິນ ແຕມ້ ສດັ ທແ່ີ ຕກຕາ່ ງກນັ ໂດຍແຕມ້ ຮບູ ສດັ ໃສເ່ ຈຍ້ ນອ້ ຍ ອາຫານຄືກັນ ແລະ ແຕກຕ່າງກນັ ແນວໃດ? ແລະ ໜງ່ຶ ໃບ ແລະ ແຕມ້ ອາຫານທມ່ີ ນັ ກນິ ໃສອ່ ກີ ໃບ. (ຄສູ າ ສັດເຫົຼ່ານກ້ີ ນິ ຫຍັງເປັນອາຫານ? ມາດນາໍ ໃຊຮ້ ບູ ສດັ ກນິ ພືດທ່ນີ ກັ ຮຽນແຕ້ມໃນບດົ ຮຽນ ກ່ອນກໍໄດ້ ເພືອ່ ເປັນການປະຢດັ ເວລາຕມ່ື ). 2. ສົົນທະນາຕາມຮູູບພາບອາຫານຂອງສັດັ ກິິນຊີ້້�ນ, ກິນິ ທັງັ ພືດື ແລະ ຊີ້້�ນ 5) ຫງຼັ ຈາກແຕມ້ ສາໍ ເລດັ ແລ້ວ, ໃຫ້ນກັ ຮຽນຂຽນຊ່ສີື ດັ ແລະ ອາຫານໃສ່ທາງລຸ່ມຂອງຮບູ ທ່ແີ ຕ້ມ. 1) ຄູໃຫນ້ ັກຮຽນເບ່ງິ ຮູບພາບໃນປ້ຶມແບບຮຽນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 2. ສນົ ທະນາພາຍໃນກມຸ່ ວາ່ ສດັ ຊະນດິ ຕາ່ ງໆກນິ ອາຫານ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ) ຫຍງັ ແດ.່ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໃຊໄ້ ມທ້ ູ່ ຫືຼ ສາຍເຊອື ກຟາງ ເພອ່ື ດງຶ ເຊອ່ື ມຕ່ສໍ ດັ ໄປຫາອາຫານທີ່ມັນກິນ. 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຈບັ ເອາົ ຮບູ ພາບທໄ່ີ ດແ້ ຕມ້ ນນ້ັ ຍກົ ຂນ້ຶ ແລວ້ ເວາ້ົ ວາ່ : ມນັ ແມນ່ ສດັ ໂຕຫຍງັ ? ມນັ ກນິ ຫຍງັ ເປນັ ອາຫານ 2) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮ່ວມກນັ ສະຫບຼຸ ຕາມທີສ່ ັງເກດເຫັນ (ຈະແມ່ນສັດກິນພດື ຫືຼ ກນິ ຊນ້ີ ກໍບເ່ໍ ປນັ ຫຍງັ ). ຖາ້ ສດັ ປະເພດຕາ່ ງໆ ພອ້ ມທງັ ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນບນັ ທກຶ . ຫາກຄເູ ຫນັ ນກັ ຮຽນຄນົ ໃດໜງ່ຶ ຍກົ ຮບູ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ຂນ້ຶ ແລວ້ ຫງຼັ ຈາກນ້ັນຄອູ ະທບິ າຍວາ່ ສດັ ທ່ກີ ິນຊນ້ີ ຫຼື ກິນສດັ ຄກູ ຕໍ ອ້ ງໃຫນ້ ກັ ຮຽນຄນົ ອື່ນໆຊອກ ແລະ ຍກົ ຮບູ ສດັ ໂຕອ່ືນໆແມ່ນເອີນ້ິ ວາ່ : ສດັ ກິນຊນ້ີ . ກນິ ຊນ້ີ ຂນ້ຶ ນໍາ. - ສັດັ ກິນິ ຊີ້້�ນມີີ: ເສືອື , ສິິງ, ງູ,ູ ແຂ້,້ ກັບັ ແກ້້, ໝີ.ີ - ມີີສັດັ ກິິນຊີ້້�ນບາງຊະນິິດທີ່່�ກິິນສັດັ ໂຕນ້ອ້ ຍ ແລະ 2) ຄສູ ະຫບຸຼ ບດົ ຮຽນຄນື ໂດຍຫຍກ້ໍ ຽ່ ວກບັ ສງ່ິ ທນ່ີ ກັ ຮຽນໄດ້ ກິນິ ແມງໄມ້້ ເຊັ່່�ນ: ໜູູ,ູ� ປາ, ນົົກ ແລະ ສັດັ ໃຫຍ່່. ຮຽນມາໃນຊ່ົວໂມງທີ 1. 3) ສັດແຕລ່ ະຊະນິດກິນອາຫານແຕກຕ່າງກັນ; ສດັ ທີ່ ກນິ ຫຍາ້ ເປນັ ອາຫານເອ້ນີິ ວ່າ: ສັດກິນພດື ມ:ີ ມ້າ, ງົວ, ແບ້, ຕັກແຕນ, ເຜງ້ິ . ສດັ ກນິ ຊີ້ນ ມີ: ເສືອ, ສງິ , ງູ, ແຂ,້ ກບັ ແກ້ ແລະ ອ່ນື ໆ. ໓໕ 35

ຊົ່່ວ� ໂມງທີີ 2S 5. ຈໍາໍ ແນກປະເພດສັັດ ໂດຍອີງີ ຕາມອາຫານ RIES RIES 5 ຂັ້້�ນນໍໍາເຂົ້້�າສູ່່�ບົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີRIES RIES RIES 1) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນສງັ ເກດເບງິ່ ຕາຕະລາງໃນປຶ້ມແບບຮຽນ 1) ຢໃູ່ ນຊວ່ົ ໂມງທີ 1 ພວກນອ້ ງໄດຮ້ ຽນກຽ່ ວກບັ ສດັ ກນິ ຊນ້ີRIES RIES RIESຂ້ໍທີ 4, ແລວ້ ອະທບິ າຍວາ່ ນ້ິແີ ມນ່ ຂມ້ໍ ູນຈໍານວນໜ່ຶງ ແລະ ຢູ່ໃນບົດຮຽນກອ່ ນພວກເຮົາກໄໍ ດ້ຮຽນກຽ່ ວກບັ ທໃ່ີ ຫພ້ ວກເຮາົ ຮວູ້ າ່ ມນັ ແມນ່ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ແລະ ສດັ ກນິ ສັດກນິ ພດື ແລ້ວ.RIES RIES RIES ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . ຕາຕະລາງລມຸ່ ນ້ສີ ະແດງໃຫ້ເຫນັ 2) ຄຖູ າມນັກຮຽນວ່າ: RIES RIES ວ່າສດັ ໂຕໃດແມ່ນກນິ ຊ້ນີ ແລະ ສັດກນິ ທງັ ພືດ ແລະ - ຄົົນເຮົົາກິິນຫຍັັງ? ຊ້ີນ. - ພວກເຮົາົ ກິນິ ຊີ້້�ນ ຫຼືື� ກິິນພືືດເປັນັ ອາຫານ? - ຄົນົ ເຮົົາຈັດັ ຢູ່່�ໃນຈໍາໍ ພວກໃດ? ແລະ ຍັງັ ມີສີ ັດັ ຊະນິິດ 2) ຄູເຮັດຕວົ ຢ່າງຢູ່ໃນຫ້ອງທີ 1 ສາກອ່ ນ ໂດຍຖາມນັກ ອື່່�ນໆອີີກບໍ່່�? ຮຽນວາ່ ມັນແມນ່ ສັດຫຍັງ? ພວກມັນກນິ ຫຍັງ? ມນັ 3) ຄູສະຫຸຼບວ່າ: ສັດບາງໂຕກິນຊີນ້ , ສດັ ບາງໂຕກນິ ພດື ແມນ່ ສດັ ກນິ ພດື ຫືຼ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ຫືຼ ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ແລະ ສດັ ບາງໂຕກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . ຄນົ ເຮາົ ກແໍ ມນ່ ກນິ ຊນີ້ ? ໃຫ້ວາງຝາຕຸກນໍ້າດມ່ື ໃສຫ່ ້ອງສັດກນິ ພືດໃຫ້ ຈາໍ ພວກ ທ່ີກນິ ໄດ້ທງັ ພດື ແລະ ຊ້ນີ . ຖກື ຕ້ອງ. 4) ໃນຊວ່ົ ໂມງທີ 2 ນເ້ີ ຮາົ ຈະໄດຮ້ ຽນກຽ່ ວກບັ ການຈາໍ ແນກ ການກນິ ອາຫານຂອງສດັ ແຕລ່ ະຊະນິດ ໂດຍອີງຕາມ 3) ຄູໃຫນ້ ັກຮຽນວາງກອ້ ນຫີນ ຫືຼ ຝາຕກຸ ນໍາ້ ດືມ່ ໃສ່ຫອ້ ງ ອາຫານທີ່ພວກມັນກນິ . ທີ່ຖືກຕອ້ ງຢູ່ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນ. ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (15 ນາທີ)ີ ສດັ ກິນທັງພືດ ສັດ ສດັ ກນິ ຊ້ີນ ສັດກນິ ພືດ ແລະ ຊ້ນີ ໝູ 4. ສົົນທະນາເປັັນກຸ່່ມ� ກ່່ຽວກັບັ ສັັດກິິນທັງັ ພືດື ແລະ ຊີ້້�ນ ເສອື 1) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຮດັ ວຽກເປນັ ກມຸ່ ໂດຍສງັ ເກດເບງ່ິ ຮບູ ພາບ ໄກ່ ຢໃູ່ ນປມ້ຶ ແບບຮຽນຂທ້ໍ ີ 2 ຄນື ແລວ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສນົ ທະ ນາຕາມຄາໍ ຖາມດ່ງັ ນ:ີ້ ແຂ້ - ມີີສັດັ ໂຕໃດກິນິ ອາຫານຊະນິດິ ດຽວກັັນ? - ມີີສັດັ ໂຕໃດກິນິ ທັັງພືືດ ແລະ ຊີ້້�ນ? ສງິ - ພວກເຮົາົ ເອີ້້�ນສັດັ ເຫຼົ່�ານັ້້�ນວ່່າສັັດຫຍັັງ? ງວົ 2) ຄູສະເໜຄີ າໍ ສບັ ທວ່ີ ່າ ສດັ ກນິ ທັງພືດ ແລະ ຊນີ້ ແລະ ໃຫ້ນັກຮຽນອ່ານຕາມ. ຄົນເຮາົ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊ້ີນ. ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ຍັງມີສດັ ໂຕໃດກນິ ທງັ ພືດ ແລະ ຊີ້ນ? ນາໍ ໃຊເ້ ກນໃຫຄ້ ະແນນເພື່ອປະເມນີ ນັກຮຽນ. 3) ຄູໃຫ້ນກັ ຮຽນສງັ ເກດຮູບພາບໃນປ້ມຶ ແບບຮຽນຂ້ທໍ ີ 3 4) ໃນເວລາທນ່ີ ກັ ຮຽນເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ນໝ້ີ ດົ ແລວ້ , ຄຖູ າມ ແລະ ວາງກອ້ ນຫີນໃສເ່ ທງິ ສດັ ກິນທັງພືດ ແລະ ຊນີ້ . ນັກຮຽນດງັ່ ຕ່ໄໍ ປນອີ້ ກີ : - ຢູ່່�ໃນຕາຕະລາງມີີສັດັ ກິິນຊີ້້�ນຈັກັ ໂຕ? 4) ໃຫນ້ ັກຮຽນສນົ ທະນາກ່ຽວກບັ ສັດກນິ ໄດທ້ ັງພືດ ແລະ - ສັດັ ກິນິ ທັງັ ພືດື ແລະ ຊີ້້�ນຈັັກໂຕ? ຊີນ້ ທຸກໆຊະນິດວາ່ ພວກມນັ ກນິ ຫຍັງເປັນອາຫານ. - ຫ້ອ້ ງໃດມີຫີ ຼາຼ ຍກວ່າ່ ໝູ່່�? ໜ້ອ້ ຍກວ່່າໝູ່່� ແລະ ມີສີ ັດັ ຈຳຳ�ນວນເທົ່່�າກັນັ ? 5) ໃຫຕ້ ົວແທນຂອງນກັ ຮຽນໃນກຸ່ມຂນ້ຶ ແລກປ່ຽນຄວາມ ຄດິ ເຫັນ. 36 ໓໖

S 5) ຄູໃຫນ້ ັກຮຽນສະຫບຸຼ ບົດຮຽນວາ່ ມສີ ດັ ກິນຊນ້ີ , ສດັ ກນິ 3) ຄູໃຫ້ນກັ ຮຽນຈດັ ວາງຮບູ ພາບ ຫືຼ ເອົາກາວໄປຕິດ 5 RIES RIES ພດື , ສດັ ກນິ ທັງຊ້ນີ ແລະ ພດື ມີໂຕຫຍງັ ແດ?່ ຮບູ ພາບສດັ ໃຫ້ກງົ ກັບອາຫານທ່ມີ ນັ ກນິ ໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ. RIES RIES RIES RIES RIES RIES ຂັ້້�ນຝຶກຶ ປະຕິບິ ັດັ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (20 ນາທີ)ີ 4) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນວາງຮບູ ພາບສດັ ແຕລ່ ະກມຸ່ ໃຫກ້ ງົ ກບັ ອາຫານທພີ່ ວກມັນກນິ . RIES RIES RIES 6. ເກມຈັັບຄູ່່�ຮູບູ ພາບສັັດກິິນພືືດ ແລະ ຊີ້້�ນ RIES RIES 5) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ບດົ ຮຽນພອ້ ມກນັ ໂດຍສນົ ທະ 1) ຄໃູ ຫຕ້ ວົ ແທນນກັ ຮຽນຂນ້ຶ ມາເອາົ ເຈຍ້ ຜລູ້ ະ 2 ໃບ ເພອ່ື ນາກຽ່ ວກັບສັດ 2 ກ່ມຸ ທີກ່ ນິ ອາຫານແຕກຕາ່ ງກນັ ໃນ ຈະແຕມ້ ຮບູ ສັດ. ເຈຍ້ ແຜນ່ ໃຫຍ.່ - ສັດັ ແຕ່ລ່ ະຊະນິດິ ກິນິ ອາຫານແຕກຕ່າ່ ງກັນັ : ສັດັ ບາງ 2) ຄໃູ ຫແ້ ຕລ່ ະກມຸ່ ສນົ ທະນາ ແລະ ຕດັ ສິນໃຈວາ່ ພວກ ຊະນິິດກິນິ ຊີ້້�ນ ແລະ ສັັດບາງຊະນິດິ ກິນິ ພືດື ແລະ ເຂົາຈະແຕມ້ ຮບູ ສດັ ໂຕຫຍງັ ເພ່ືອບໍ່ໃຫ້ມັນຊໍ້າກນັ . ສັັດບາງຊະນິດິ ກິິນທັັງພືດື ແລະ ຊີ້້�ນ. 3) ຄແູ ນະນາໍ ວາ່ ເຈ້ຍໃບທີ 1 ແຕ້ມຮບູ ສດັ ທກ່ີ ິນທງັ ພືດ ແລະ ຊນ້ີ ຂຽນຊສື່ ດັ ພອ້ ມ. ສວ່ ນໃບທີ 2 ແມນ່ ແຕ້ມອາ ຫານທີມ່ິ ນັ ກນິ (ອາຫານປະເພດພດື ຫືຼ ຊນ້ີ ). ນກັ ຮຽນ ສາມາດເບງ່ິ ຂມ້ໍ ນູ ຢໃູ່ ນປມ້ຶ ແບບຮຽນ ເພອ່ື ເປນັ ຕວົ ຢາ່ ງ ໃນເວລາແຕ້ມ (ໃຫ້ເວລາແຕ້ມຜູລ້ ະ 10 ນາທ)ີ . ການຫຼິ້ນເກມ. 1) ໃນຂະນະທນ່ີ ກັ ຮຽນໄດແ້ ຕມ້ ຄບົ ທງັ ສາມຮບູ ພາບຂອງ ສດັ ແຕ່ລະຊະນິດ ແລະ ອາຫານທີ່ພວກມັນກນິ ແລ້ວ ເຊນັ່ : ສດັ ກນິ ຊນ້ີ , ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ ພອ້ ມດວ້ ຍ ອາຫານທ່ພີ ວກມັນກິນ. 2) ຄໃູ ຫ້ນັກຮຽນແຕ່ລະກມຸ່ ເກັບເອາົ ຮູບພາບທໄີ່ ດ້ແຕມ້ ມາລວມກັນ. 3) ຫງຼັ ຈາກນນ້ັ , ຄໃູ ຫ້ນັກຮຽນອາສາສະໝັກຜູ້ໃດໜ່ງຶ ຫຼື ຕວົ ແທນຂອງແຕລ່ ະກມຸ່ ອອກມາ ໂດຍເອາົ ຮບູ ສດັ ຈບັ ຄູ່ກບັ ອາຫານທ່ພີ ວກມນັ ກນິ . 4) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນຈບັ ຄຮູ່ ບູ ສດັ ໃຫກ້ ງົ ກບັ ອາຫານທພ່ີ ວກມນັ ກນິ ແລວ້ ແຍກເປນັ ໝວດຊະນດິ ສດັ ໂດຍອງີ ຕາມ ອາຫານທພ່ີ ວກມນັ ກນິ ; ແລວ້ ແຍກພວກມນັ ອອກເປນັ ກມຸ່ ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ແລະ ສດັ ກນິ ທງັ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . ຖາ້ ຍງັ ມເີ ວລາແມນ່ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຜັດປຽ່ ນກນັ ໄດ້. ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີີ) 1) ຄູເອາົ ເຈ້ຍແຜ່ນໃຫຍມ່ າວາງໃສ່ໜ້າໂຕະຄູ ຫືຼ ຕດິ ໃສ່ ກະດານ ແລວ້ ຂຽນຊ່ີກື ມຸ່ ສດັ ກນິ ຊີ້ນ ແລະ ສດັ ກນິ ທັງ ພດື ແລະ ຊນ້ີ . 2) ຄເູ ລອືີ ກເອາົ ຕວົ ແທນພາຍໃນກມຸ່ ມາເລອື ກເອາົ ຮບູ ສດັ ຕາ່ ງໆແລວ້ ໃຫເ້ ອົາໄປວາງຕາມບອ່ ນກມຸ່ ຂອງສດັ ແຕ່ ລະຊະນດິ ທເ່ີ ຫນັ ຢໃູ່ ນເຈຍ້ ແຜນ່ ໂດຍຈບັ ຄໃູ່ ຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ ຕາມອາຫານທພີ່ ວກມນັ ກນິ ແມ່ນວາ່ ສັດກນິ ຊນ້ີ ຫຼື ສດັ ກນິ ທັງພືດ ແລະ ຊ້ນີ . ໓໗ 37

ບົົດທີີ 6 ການພົົວພັັນລະຫວ່່າງສິ່່�ງທີ່່ມ� ີຊີ ີວີ ິດິ S RIES RIES ເວລາ 2 ຊົ່່�ວໂມງ ເພອ່ື ຢລູ່ ອດ ເຊນ່ັ : ແສງແດດ, ນາ້ໍ , ອາກາດ, ທຢ່ີ ອູ່ າໄສ RIES RIES RIES ແລະ ອາຫານ. RIES RIES RIESI. ຈຸຸດປະສົງົ 3. ພດື ມຄີ ວາມພເິ ສດຫາຼ ຍ ຖາ້ ທຽບໃສສ່ ງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວີ ດິ ດວ້ ຍ ກນັ ເພາະວາ່ ພດື ສາມາດສາ້ ງອາຫານໄດດ້ ວ້ ຍຕນົ ເອງ. RIES RIES RIES ໃຫ້ນ້ ັກັ ຮຽນສາມາດ: ການສາ້ ງອາຫານຂອງພດື ແມ່ນອາໄສແສງຕາເວັນ. RIES RIES ໃບໄມ້ສີຂຽວຈະດດູ ອາຍພດິ ໃນອາກາດ ແລະ ປ່ອຍ 6 1. ພນັ ລະນາຄວາມແຕກຕາ່ ງລະຫວາ່ ງຜຜູ້ ະລດິ ອາກາດສົດ. ສະນັ້ນ, ເວລາເຮາົ ຢໃູ່ ກຕ້ ນ້ົ ໄມຍ້ າມກາງ ແລະ ຜບູ້ ລໍ ໂິ ພກ. ເວັນຮ້ສູ ກຶ ເຢນັ ແລະ ຫາຍໃຈສະດວກ. 2. ອະທບິ າຍການເພງ່ິ ພາອາໄສກນັ ຂອງສດັ ແລະ ພດື . 4. ພດື ສາ້ ງອາຫານເອາົ ເອງ ແລະ ເປນັ ອາຫານໃຫແ້ ກຄ່ ນົ 3. ອະທບິ າຍການສາ້ ງອາຫານຂອງພດື . ແລະ ສັດ ເອ້ີນວ່າ ຜຜູ້ ະລດິ . 4. ແຕມ້ ຮບູ , ສາ້ ງແຜນ່ ພບັ ແລະ ອະທບິ າຍການ 5. ຄນົ , ສດັ ກິນພດື ແລະ ສດັ ທີ່ກິນສັດອນື່ ແລະ ສດັ ທີ່ ພວົ ພນັ ທາງອາຫານຂອງສງ່ິ ມຊີ ວີ ດິ . ກນິ ທງັ ພືດ ແລະ ສດັ ເອີ້ນວ່າ ຜບູ້ ໍລໂິ ພກ. II. ການວັດັ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ 1. ສັງເກດ, ກວດສອບຄວາມຖືກຕອ້ ງໃນເວລາ 1. ປຶມ້ ແບບຮຽນ. ຕອບຄໍາຖາມ ແລະ ເຮດັ ກິດຈະກໍາ. 2. ບດັ ຮບູ ພາບ ຈາກບດົ ຮຽນທຜ່ີ າ່ ນມາທເ່ີ ຮດັ ໂດຍ 2. ນໍາໃຊ້ເກນການໃຫ້ຄະແນນລຸ່ມນີ້ ເພືອ່ ປະເມີນ ນັກຮຽນເອງ. ນັກຮຽນ. 3. ເຈຍ້ ແລະ ສສໍ .ີ ຄະແນນ ແຕມ້ ຮບູ , ສາ້ ງແຜ່ນພບັ ແລະ ອະທບິ າຍ V. ກິດິ ຈະກໍາໍ ການຮຽນການສອນ 3 ການພວົ ພນັ ທາງອາຫານຂອງສ່ງິ ມີຊວີ ິດ 2 ຊົ່່�ວໂມງທີີ 1 1 ແຕມ້ ຮບູ ແລະ ສາ້ ງແຜນ່ ພບັ ການພວົ ພນັ 0 ທາງອາຫານຂອງສງິ່ ມຊີ ວີ ິດໄດ້ 4 ຮູບ ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົົດຮຽນ (5 ນາທີີ) ພ້ອມໝາຍລກູ ສອນໃສຖ່ ກື ຕອ້ ງ. 1) ຄຖູ າມນກັ ຮຽນວາ່ : ແຕມ້ ຮບູ ແລະ ສາ້ ງແຜນ່ ພບັ ການພວົ ພນັ - ໃນຂະນະທີ່່�ນັກັ ຮຽນມາໂຮງຮຽນນັ້້�ນນັກັ ຮຽນໄດ້້ ທາງອາຫານຂອງສິ່ງມຊີ ວີ ິດໄດ້ 3 ຮບູ ເຫັນັ ສັດັ ຫຍັງັ ແດ່?່ ພອ້ ມໝາຍລກູ ສອນໃສຖ່ ກື ຕອ້ ງ. - ສັັດເຫຼົ່�ານັ້້�ນຕ້ອ້ ງການຫຍັັງເພື່່�ອຄວາມຢູ່່�ລອດ? (ນໍ້້�າ, ອາກາດ, ທີ່່�ຢູ່່�ອາໄສ ແລະ ອາຫານ) ແຕມ້ ຮບູ ແລະ ສາ້ ງແຜນ່ ພບັ ການພວົ ພນັ - ອາຫານເຫຼົ່�ານັ້້�ນໄດ້ມ້ າຈາກໃສ? ເປັນັ ຫຍັງັ ອາຫານ ທາງອາຫານຂອງສງ່ິ ມຊີ ວີ ດິ ໄດ້ 2 ຮບູ ຈຶ່່�ງສໍາໍ ຄັນັ ? ພອ້ ມໝາຍລກູ ສອນໃສຖ່ ກື ຕອ້ ງ. 2) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນ 3-4 ຄນົ ຕອບ. ບສ່ໍ າມາດແຕມ້ ຮບູ ແລະ ສາ້ ງແຜນ່ ພບັ ການພວົ ພນັ ທາງອາຫານຂອງສງ່ິ ມຊີ ວີ ດິ ໄດຈ້ ກັ ຢາ່ ງ. III. ເນື້ອ້� ໃນຕົ້້�ນຕໍໍ 1. ຢໃູ່ ນສະພາບແວດລອ້ ມທາໍ ມະຊາດສງ່ິ ມຊີ ວີ ດິ ຫາຼ ຍຊະ ນດິ ມກີ ານພວົ ພນັ ເຊງ່ິ ກນັ ແລະ ກນັ ດວ້ ຍຮບູ ແບບຕາ່ ງໆ ເຊ່ັນ: ການຢູຮ່ ວ່ ມກນັ , ການເພິ່ງພາອາໄສກນັ ແລະ ການພວົ ພັນທາງດ້ານອາຫານ. 2. ສງິ່ ມຊີ ີວດິ ຕ້ອງການສິ່ງຈາໍ ເປນັ ພື້ນຖານຫກຼັ 5 ຢ່າງ 38 ໓໘

Sຂັ້້�ນຈັັດກິິດຈະກຳຳ�ການຮຽນ (20 ນາທີີ) ການພວົ ພນັ ເຊງ່ິ ກນັ ແລະ ກນັ ດວ້ ຍຮບູ ແບບຕາ່ ງໆ ເຊນ່ັ : RIES RIES ການຢຮູ່ ວ່ ມກນັ , ການເພງ່ິ ພາອາໄສກນັ ແລະ ການພວົ RIES RIES RIES1. ສົົນທະນາຕາມຮູູບພາບການຢູ່�ຮ່ ່່ວມກັນັ ຂອງສັັດ ພັນທາງດ້ານອາຫານ. RIES RIES RIESແລະ ພດື ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິບິ ັັດ ແລະ ນຳຳ�ໃຊ້້ (15 ນາທີີ) 6 RIES RIES RIES1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນເບງ່ິ ຮບູ ພາບຢໃູ່ ນຂທ້ໍ ີ 1 ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນ. RIES RIES2) ຄູຕັ້ງຄໍາຖາມ ເພອື່ ສນົ ທະນາກບັ ນັກຮຽນວ່າ:2. ສົົນທະນາເປັນັ ກຸ່່�ມຕາມຮູູບພາບການເພິ່່ງ� ພາອາໄສ ຂອງສດັ ແລະ ພດື - ຢູ່່�ໃນຮູບູ ພາບນີ້້�ນັກັ ຮຽນສັງັ ເກດເຫັນັ ສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີວີ ິດິ ຊະ ນິດິ ໃດແດ່?່ 1) ຄູໃຫ້ນັກຮຽນເລືອກເອາົ ກຸ່ມທ່ຢີ ່ອູ າໄສຂອງສດັ ໃນປ້ຶມ ແບບຮຽນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 2 ແລ້ວຖາມນກັ ຮຽນວ່າ: - ສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີວີ ິດິ ແຕ່ລ່ ະຊະນິດິ ນັ້້�ນອາໄສຢູ່່�ບ່ອ່ ນໃດແດ່?່ - ສະພາບແວດລ້ອ້ ມເຫຼົ່�ານີ້້�ແມ່່ນສະພາບແວດລ້້ອມ ພວກມັັນໄດ້ຮ້ ັັບອາຫານມາຈາກໃສ? ພວກມັັນກິິນ ແນວໃດ? (ແຫຼ່່�ງນໍ້້�າ, ທົ່່�ງຫຍ້້າ, ປ່າ່ ໄມ້)້ . ຫຼັັ�ງຈາກ ນັ້້�ນ, ຫຍັງັ ເປັນັ ອາຫານ? ຄູູອະທິບິ າຍວ່່າ: ທີ່່�ຢູ່່�ອາໄສຂອງສິ່່�ງທີ່່�ມີີຊີີວິດິ ແມ່ນ່ ສະພາບແວດລ້ອ້ ມຕາມທໍໍາມະຊາດ ທີ່່�ເປັັນແຫຼ່່�ງ - ສັດັ ທຸກຸ ຊະນິດິ ກິນິ ພືດື ເປັນັ ອາຫານບໍ່່�? ສະໜອງອາຫານ, ນໍ້້�າ, ບອນລົົບລີ້້� ເພື່່�ອຄວາມຢູ່່� 3) ໃຫນ້ ັກຮຽນ 2-3 ຄົນ ຕອບ. ລອດ. 4) ຫັງຼ ຈາກນນັ້ , ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮວ່ ມກນັ ສະຫບຸຼ : ສິ່ງທ່ີ - ຜູ້້�ໃດແມ່ນ່ ຜູ້້�ບໍໍລິິໂພກ ແລະ ຜູ້້�ໃດແມ່ນ່ ຜູ້້�ຜະລິິດ? - ບ່່ອນໃດສັັດມັກັ ອາໄສຢູ່່�ຮ່ວ່ ມກັນັ ຫຼຼາຍທີ່່�ສຸຸດ? ແຫຼ່່�ງ ມຊີ ວີ ດິ ທງັ ໝດົ ຕອ້ ງການອາຫານເພອ່ື ການເຄອ່ື ນໄຫວ ນໍ້້�າບໍ່່�? ຫຼືື� ທົ່່�ງຫຍ້າ້ ຫຼືື� ຕົ້້�ນໄມ້້ບໍ່່�? ແລະ ການຈະເລີນເຕີບໂຕ. 5) ຄຂູ ຽນຄາໍ ສບັ ຜບູ້ ລໍ ໂິ ພກ ໃສກ່ ະດານ ແລວ້ ຄອູ ະທບິ າຍ 2) ຄູສົ່ງເສີມໃຫ້ນກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ພາຍ ວ່າສດັ ຊະນິດຕາ່ ງໆແມ່ນຜບູ້ ໍລິໂພກ. ອາຫານສາໍ ລບັ ໃນກມຸ່ ແລະ ໃຫ້ຕາງໜ້າກ່ມຸ ໃດໜຶງ່ ຂ້ນຶ ອະທິບາຍໃຫ້ ສັດທັງໝດົ ໄດມ້ າຈາກການກນິ ສິງ່ ທມ່ີ ີຊວີ ິດອ່ືນ. ໝູຟ່ ັງ. 6) ນອກຈາກນ້ີ, ຍັງມສີ ່ິງທມ່ີ ີຊີວິດອ່ືນອີກບທໍ່ ່ນີ ັກຮຽນສງັ ເກດເຫັນ? ພດື ກິນອາຫານບ?່ໍ ພືດກນິ ສງ່ິ ທີ່ມີຊີວິດ 3) ຄຖູ າມນກັ ຮຽນຕືມ່ ອີກວາ່ : ເປັນອາຫານບ?່ໍ ພືດໄດຮ້ ັບພະລງັ ງານມາຈາກໃສ? - ເປັນັ ຫຍັງັ ສັດັ ເຫຼົ່�ານັ້້�ນ ຈຶ່່��ງອາໄສຢູ່່�ບ່ອ່ ນແຕກຕ່າ່ ງກັນັ ? 7) ໃຫນ້ ັກຮຽນ 2-3 ຄນົ ຕອບ. - ພວກມັນັ ອາໄສຢູ່່�ຮ່ວ່ ມກັນັ ທັງັ ໝົດົ ໄດ້ບ້ໍ່່�? ຍ້ອ້ ນຫຍັງັ ? 8) ຫງັຼ ຈາກນນ້ັ , ຄຂູ ຽນຄາໍ ສບັ ຜຜູ້ ະລດິ ໃສກ່ ະດານ ແລວ້ ອະທບິ າຍວາ່ ພືດບແ່ໍ ມນ່ ຜບູ້ ໍລິໂພກ ແລະ ພວກມນັ 4) ຄູສົ່ງເສມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ະແດງຄວາມຄດິ ເຫັນພາຍ ບໄໍ່ ດ້ກນິ ສງິ່ ທມີ່ ຊີ ີວິດອນື່ ຊຶ່ງພືດຈະຜະລິດອາຫານ ໃນກ່ມຸ ແລະ ຫັງຼ ຈາກນ້ນັ , ໃຫຕ້ າງໜ້າກຸ່ມໃດໜງ່ຶ ຂນ້ຶ ດວ້ ຍໂຕຂອງມນັ ເອງ ແລະ ເປນັ ອາຫານໃຫກ້ ັບສິ່ງທີ່ ອະທິບາຍໃຫໝ້ ຟູ່ ັງ. ມຊີ ວີ ດິ ຊະນິດອນື່ . ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜົນ ຂັ້້�ນສະຫຼຸບຸ� (5 ນາທີ)ີ ສງັ ເກດນກັ ຮຽນ ແລະ ແນະນາໍ ຊວ່ ຍນກັ ຮຽນຜທູ້ ຍ່ີ ງັ ບທ່ໍ ນັ ເຂາ້ົ ໃຈ. 1) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນພອ້ ມກນັ ສະຫບຸຼ ກຽ່ ວກບັ ຜຜູ້ ະລດິ , ຜູ້ ບລໍ ໂິ ພກ ແລະ ທຢ່ີ ອູ່ າໄສຂອງສງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວີ ດິ ດງ່ັ ນ:້ີ 9) ຄແູ ບງ່ ນກັ ຮຽນອອກເປນັ ກມຸ່ ແລະ ສນົ ທະນາວາ່ : ສງ່ິ - ຜູ້້�ບໍລໍ ິິໂພກ ແມ່່ນສັັດຊະນິິດຕ່າ່ ງໆໄດ້ຮ້ ັັບອາຫານ ທ່ີມີຊວີ ິດມີການພວົ ພນັ ກັນແນວໃດ? ຈາກການກິິນສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີີວິິດອື່່�ນ. - ຜູ້້�ຜະລິດິ ແມ່່ນຜູ້້�ສະໜອງອາຫານໃຫ້້ກັບັ ສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີີ 10) ຄູສງ່ົ ເສີມໃຫ້ນກັ ຮຽນໄດ້ສະແດງຄວາມຄິດເຫນັ ພາຍ ວິິດຊະນິິດອື່່�ນ. ໃນກມຸ່ ແລະ ຫງຼັ ຈາກນນັ້ , ໃຫຕ້ າງໜ້າກມຸ່ ໃດໜ່ງຶ ຂຶນ້ - ທີ່່ຢ� ູ່ອ�່ າໄສຂອງສິ່່ງ� ທີ່່ມ� ີຊີ ີວີ ິດິ ແມ່ນ່ ສະພາບແວດລ້ອ້ ມ ອະທິບາຍສູ່ໝູ່ຟງັ . ຕາມທໍໍາມະຊາດຂອງພືດື , ສັັດ ຫຼືື� ສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີີວິິດອື່່�ນ ທີ່່�ເປັັນແຫຼ່່�ງສະໜອງອາຫານ, ນໍ້້�າ, ບອນລົົບລີ້້� ເພື່່�ອ 11) ຄູ ແລະ ນັກຮຽນພອ້ ມກນັ ສະຫຼຸບ: ຢ່ໃູ ນສະພາບແວດ ຄວາມຢູ່່�ລອດ. ລອ້ ມທາໍ ມະຊາດມສີ ່ິງຊີວິດຫາຼ ຍຊະນດິ ຢຮູ່ ວ່ ມກນັ ມີ ໓໙ 39

S ຊົ່່�ວໂມງທີີ 2 ຕກັ ແຕນ, ແຫວຼ ກນິ ກບົ . RIES RIES 5) ຄແູ ນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສບື ຕສ່ໍ ນົ ທະນາ ແລະ ແລກປຽ່ ນ RIES RIES RIES ຂັ້້�ນນໍາໍ ເຂົ້້�າສູ່່�ບົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີ RIES RIES RIES ບດົ ຮຽນນາໍ ກັນດັ່ງຄໍາຖາມຕ່ໍໄປນ້.ີ 1) ຄກູ ະກຽມບດັ ຮບູ ອາຫານ ແລະ ສດັ . ຢາຍບດັ ຮບູ ໃຫນ້ ກັ - ພືດື ຕ້ອ້ ງການກິນິ ອາຫານຫຍັງັ ບໍ່່�? (ພືດື ສ້າ້ ງອາຫານ RIES RIES RIES ຮຽນຜລູ້ ະບດັ . ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຖຮື ບູ ພາບຂອງເຂາົ RIES RIES ດ້້ວຍຕົົນເອງໄດ້້ ແລະ ສະສົມົ ອາຫານໄວ້້ໃນຮາກ, 6 ເຈາົ້ ແລະ ເຮດັ ຕາມຄໍາແນະນໍາຕໄໍ່ ປນ:້ີ ລໍໍາຕົ້້�ນ, ໄຍ, ໝາກ, ແກ່່ນ). - ພືດື ຕ້້້�ອງການຫຍັງັ ແດ່?່ ເພື່່�ອການເຕີີບໃຫຍ່່? - ອາຫານແມ່່ນໄດ້້ມາຈາກສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີີວິິດຊະນິດິ ໃດ? - ຖ້າ້ ວ່່າ ພືດື ບໍ່່�ແມ່ນ່ ຜູ້້�ບໍໍລິິໂພກ, ພວກມັນັ ໄດ້ຮ້ ັບັ ຫຍັັງ - ໃຜກິິນໃຜ? ຍ້ອ້ ນຫຍັັງ? ແດ່?່ ເພື່່�ອມາສ້້າງອາຫານໃຫ້້ແກ່ມ່ ັັນ? - ພວກມັນັ ອາໄສຢູ່່�ໃສ? 6) ຄສູ ງ່ົ ເສມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນພາຍໃນກມຸ່ ແລກປຽ່ ນສນົ ທະນາ. 2) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ຕາມຮບູ ພາບ ຫງັຼ ຈາກນນ້ັ ຄອູ ະ 7) ຄູອະທບິ າຍວ່າ: ທບິ າຍວ່າ: ໃນຊົວ່ ໂມງທີ 2 ນີ້ເຮົາຈະໄດ້ຮຽນກຽ່ ວກບັ - ພືດື ແມ່ນ່ ສິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີວີ ິດິ ທີ່່�ມີຄີ ວາມພິເິ ສດຫຼາຼ ຍ ຖ້າ້ ທຽບ ການສ້າງອາຫານຂອງພດື ແລະ ການພົວພັນທາງ ໃສ່ສ່ິ່່�ງທີ່່�ມີຊີ ີວີ ິດິ ດ້ວ້ ຍກັນັ ເພາະວ່າ່ ພືດື ຮັບັ ພະລັງັ ງານ ອາຫານຂອງສງ່ິ ທີ່ມຊີ ີວດິ . ຈາກແສງຕາເວັນັ ເພື່່�ອສ້າ້ ງອາຫານໄດ້ດ້ ້ວ້ ຍຕົນົ ເອງ. ການສ້າ້ ງອາຫານຂອງພືດື ແມ່ນ່ ອາໄສແສງຕາເວັນັ . ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກຳຳ�ການຮຽນ (20 ນາທີ)ີ ໃບໄມ້ສ້ ີຂີ ຽວຈະດູດູ ອາຍພິດິ ໃນອາກາດ ແລະ ປ່ອ່ ຍ ອາກາດສົດົ . ສະນັ້້�ນ, ເວລາເຮົາົ ຢູ່່�ໃກ້ຕ້ົ້້�ນໄມ້ຮ້ ູ້້�ສຶກຶ ເຢັນັ 3. ສົົນທະນາເປັນັ ກຸ່່ມ� ກ່່ຽວກັບັ ການສ້າ້ ງອາຫານຂອງພືືດ ແລະ ຫາຍໃຈສະດວກ. - ພືດື ສະໜອງອາຫານໃຫ້ແ້ ກ່່ຄົນົ ແລະ ສັັດ. ຄົົນ ແລະ 1) ຄູແບງ່ ນກັ ຮຽນອອກເປນັ ກຸ່ມ ເພອ່ື ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສັງເກດ ສັັດຕ້ອ້ ງການກິິນພືືດເປັັນອາຫານ ເພື່່�ອລໍ່່�ລ້ຽ້ ງຮ່າ່ ງ ຮບູ ພາບໃນຫວົ ຂທ້ໍ ີ 3 ຂອງປມ້ຶ ແບບຮຽນແລວ້ ສນົ ທະນາ ກາຍໃຫ້້ເຕີບີ ໃຫຍ່່ ແລະ ມີຊີ ີວີ ິິດຢູ່່�ລອດໄດ້້. ກນັ ຕາມຄໍາຖາມດ່ງັ ນ:ີ້ - ພືືດໄດ້ອ້ າຫານມາຈາກໃສ? ພືດື ສ້າ້ ງອາຫານດ້ວ້ ຍ ຂັ້້�ນຝືືກປະຕິິບັດັ ແລະ ນຳຳ�ໃຊ້້ (15 ນາທີີ) ຕົນເອງບ?ໍ່ - ພືືດເປັນັ ອາຫານໃຫ້ແ້ ກ່ສ່ ິ່່�ງທີ່່�ມີີຊີວີ ິິດອື່່�ນບໍ່່�? 4. ແຕ້ມ້ ຮູບູ ເພື່່�ອສ້້າງແຜນວາດການພົົວພັັນທາງ - ສັດັ ທຸກຸ ໆຊະນິດິ ຕ້ອ້ ງການກິນິ ພືດື ເພື່່�ອເປັນັ ອາຫານບໍ່່�? ອາຫານ 2) ຄສູ ງ່ົ ເສມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນພາຍໃນກມຸ່ ແລກປຽ່ ນສນົ ທະນາ. 1) ຄູຢາຍເຈ້ຍໃຫແ້ ຕລ່ ະກຸມ່ 3-4 ໃບ ສໍາລັບແຕມ້ ຮບູ . 3) ຄູບອກວາ່ ສດັ ແລະ ຄົນຊອກຫາອາຫານໃນທໍາມະ ຄທູ ດົ ລອງການພບັ ເຈຍ້ ເປນັ ສສ່ີ ວ່ ນໃຫນ້ ກັ ຮຽນເບງ່ິ ດງ່ັ ຮບູ ພາບໃນປມຶ້ ແບບຮຽນ. ຊາດ ຫືຼ ກິນພດື ຫືຼ ກນິ ສດັ ໂຕອນ່ື ໆເປນັ ອາຫານ ເອນ້ີ ວາ່ ຜບູ້ ລໍ ໂິ ພກ. ສ່ວນພດື ບໍ່ກິນອາຫານຄືກບັ ສດັ ແຕ່ 2) ຄໄູ ດ້ແນະນໍາໃຫນ້ ັກຮຽນແຕມ້ 4 ຮູບ ສະແດງເຖິງ ພດື ສາມາດສ້າງອາຫານດວ້ ຍຕວົ ມນັ ເອງໄດ້ ເອນ້ີ ວາ່ ການພົວພັນກັນທາງອາຫານ (ໃຜກິນໃຜ) ແລະ ຂີດ ຜຜູ້ ະລດິ . ສະນນ້ັ , ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຈຄ່ື າໍ ສບັ ທີ່ວາ່ ຜບູ້ ໍລິໂພກ ລູກສອນເຊື່ອມຕ່ໍ ໂດຍສງັ ເກດຮູບຕົວຢ່າງຢໃູ່ ນປຶ້ມ ແລະ ຜູ້ຜະລດິ . ແບບຮຽນຫວົ ຂທໍ້ ີ 4 ໃສ່ເຈ້ຍທ່ຄີ ູຢາຍໃຫ້ ຫຼື ຄແູ ຕ້ມ ຕວົ ຢ່າງ: ມາແຕບ່ ້ານ ແລະ ສາ້ ງເປັນແຜ່ນພບັ ຄກື ບັ ປ້ຶມແບບ - ຜູ້້�ຜະລິດິ (ພືດື ) ໄດ້ຮ້ ັັບພະລັງັ ງານຈາກດວງອາທິດິ ຮຽນ ເພອ່ື ສະດວກໃນການສອນໃນກດິ ຈະກໍານ້ີ. (ຄູ ແລະ ນັກຮຽນສາມາດແຕ້ມຮບູ ສັດໂຕອື່ນ ແຕ່ຄໍານງຶ ເພອ່ື ສ້າງອາຫານຂອງມນັ ເອງ. ເຖງິ ການພວົ ພັນທາງອາຫານຂອງມັນ ເຊັ່ນ: ພືດ  - ຜູ້້�ຜະລິດິ (ພືດື ) ສະໜອງອາຫານໃຫ້ແ້ ກ່ຄ່ ົນົ ແລະ ສັດັ . ຕກັ ແຕນ  ກບົ  ງູ ແຫວຼ ; ຕາເວນັ  ພດື - ຜູ້້�ບໍລໍ ິໂິ ພກ (ສັດັ ທີ່່�ກິນິ ຊີ້້�ນ, ສັດັ ກິນິ ພິືື�ດ, ສັດັ ກິນິ ທັງັ ພືດື  ປາ  ຄົນ). ແລະ ຊີ້້�ນ) ໄດ້ຮ້ ັບັ ພະລັງັ ງານ ແລະ ອາຫານຈາກບ່ອ່ ນ 3) ພາຍຫງຼັ ແຕ້ມສາໍ ເລດັ ແມ່ນໃຫທ້ ດົ ລອງພບັ ຮບູ ພາບ ອື່່�ນ. ໃຫ້ເປນັ ແຜນ່ ພັບ ແລະ ສາມາດສັງເກດເຫັນເທືອ່ ລະ 4) ຄອູ ະທບິ າຍເພມ່ີ ເຕມີ ວາ່ : ນແ້ີ ມນ່ ວງົ ຈອນອາຫານຂອງ ສງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວີ ດິ . ຕວົ ຢາ່ ງ: ຕກັ ແຕນກນິ ພດື , ກບົ ກນິ 40 ໔໐

ສອງຮູບ. ຕາມຂນ້ັ ຕອນດັງ່ ຕໄໍ່ ປນ້:ີS 6 - ພັບັ ໃຫ້້ເຫັນັ ດວງອາທິດິ ແລະ ພືດື ແລ້ວ້ ຖາມວ່່າ:RIES RIES RIES RIES RIES 41 ພືດໄດ້ຮບັ ຫຍງັ ຈາກແສງອາທດິ ? (ຄາໍ ຕອບ: ແສງRIES RIES RIES ຕາເວັັນແມ່່ນແຫຼ່່�ງພະລັັງງານທີ່່�ພືດື ຕ້້ອງການ ເພື່່�ອ ສ້້າງອາຫານ). RIES RIES RIES - ພັັບໃຫ້ເ້ ຫັນັ ພືືດ ແລະ ກະຕ່າ່ ຍ ແລ້ວ້ ຕັ້້�ງຄໍາໍ ຖາມວ່່າ:RIES RIES ກະຕ່າ່ ຍໄດ້ຮ້ ັັບຫຍັງັ ຈາກພືືດ? (ຄໍາໍ ຕອບ: ກະຕ່່າຍ ກິນິ ພືດື ). - ພັບັ ໃຫ້ເ້ ຫັນັ ກະຕ່າ່ ຍແລະເສືອື ແລ້ວ້ ຕັ້້�ງຄໍາໍ ຖາມວ່າ່ :ເສືອື ໄດ້ຮ້ ັບັ ຫຍັງັ ຈາກກະຕ່າ່ ຍ? (ຄໍາໍ ຕອບ: ເສືອື ຈະກັດັ ກິນິ ກະຕ່່າຍ). ດວງອາທດິ ພດື ກະຕາ່ ຍ ເສືອ ແຜນວາດການໄດຮ້ ັບອາຫານຂອງສ່ິງທີມ່ ຊີ ວີ ິດ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸບ� (5 ນາທີ)ີ 1) ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນພອ້ ມກນັ ສະຫບຸຼ ບດົ ຮຽນໂດຍຫຍກ້ໍ ຽ່ ວ ກບັ ການພົວພັນລະຫວາ່ ງສງ່ິ ທມີ່ ຊີ ີວິດດ້ວຍກນັ ຂອງ ສ່ງິ ທີມ່ ີຊີວິດຕາມຮູບແບບຢູ່ຮ່ວມກັນ, ເພງິ່ ພາອາໄສ ແລະ ການພວົ ພນັ ທາງດາ້ ນອາຫານ. 2) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນອະທບິ າຍກຽ່ ວກບັ ການພວົ ພນັ ທາງດາ້ ນ ອາຫານຂອງສງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວິ ດິ ເປນັ ຕອ່ ງໂສ້ຊງ່ຶ ເລມ່ີ ຕນ້ົ ຈາກ ພະລງັ ງານຈາກແສງຕາເວນັ ແລະ ສະແດງໃຫເ້ ຫນັ ວາ່ ພດື ທເ່ີ ປນັ ຜຜູ້ ະລດິ ອາຫານໄດພ້ ຽງຜດູ້ ຽວ. ສວ່ ນສດັ ບ່ໍ ສາມາດສາ້ ງອາຫານໄດເ້ ອງ ຕອ້ ງອາໄສອາຫານຈາກ ພດື ແລະ ຈາກສດັ ເຊນ່ັ : ສດັ ກນິ ພດື , ສດັ ກນິ ຊນ້ີ ແລະ ສດັ ກິນທງັ ພືດ ແລະ ຊນີ້ ຊຶ່ງເອີ້ນວ່າ ຜູ້ບລໍ ິໂພກ. 3) ການພວົ ພນັ ລະຫວາ່ ງສງ່ິ ທມ່ີ ຊີ ວີ ດິ ດວ້ ຍກນັ ອາດຈະມີ ທງັ ຝາ່ ຍໜງ່ຶ ໄດ້ປະໂຫຍດ ແລະ ອກີ ຝ່າຍໜ່ງຶ ເສຍປະ ໂຫຍດ ຊຶງ່ ນກັ ຮຽນຈະໄດ້ຮຽນໃນຂັ້ນ ປ. 4. ໔໑

ບົົດທີີ 7 ໝວດອາຫານ S RIES RIES ເວລາ 2 ຊົ່�ວ່ ໂມງ RIES RIES RIES RIES RIES RIESI. ຈຸດຸ ປະສົງົ 3. ຄຸນປະໂຫຍດຂອງອາຫານແຕ່ລະໝວດ ຄ:ື - ໝວດທີີ 1 ອາຫານທີ່່�ໃຫ້້ພະລັັງງານແກ່່ຮ່່າງກາຍ RIES RIES RIES ໃຫ້້ນັັກຮຽນສາມາດ: ອາຫານໝວດນີແ້ ມ່ນໃຫກ້ ໍາລງັ ແຮງ, ເຮດັ ໃຫ້ຮ່າງ RIES RIES ກາຍເຄ່ອື ນໄຫວໄດ້ ເຊັນ່ : ຈໍາພວກທາດແປງ້ , ໄຂ 7 1. ບອກຄວາມໝາຍຂອງອາຫານ ແລະ ໝວດ ມັນສດັ , ນໍ້າມັນພດື , ນ້ໍາຕານ... ອາຫານ. - ໝວດທີີ 2 ອາຫານທີ່່�ເສີມີ ສ້າ້ ງຮ່່າງກາຍ ອາຫານ 2. ຈາໍ ແນກບດັ ຮບູ ອາຫານໃຫຖ້ ກື ຕາມແຕລ່ ະໝວດ. ໝວດນ້ີແມ່ນຊ່ວຍໃຫ້ຮ່າງກາຍຈະເລີນເຕີບໂຕ 3. ແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊອ່ື າຫານໃສໃ່ ຫຖ້ ກື ແລະ ມີພູມຕ້ານທານຕໍ່ເຊື້ອພະຍາດ ເຊ່ນັ : ຊີນ້ , ຕາມ 3 ໝວດ. ປາ, ນົມ, ໄຂ່ ແລະ ຖວ່ົ ປະເພດຕາ່ ງໆ. - ໝວດທີີ 3 ອາຫານທີ່່ເ� ຮັດັ ໃຫ້ຮ້ ່່າງກາຍມີຄີ ວາມສົມົ II. ການວັັດ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ ດູນູ ອາຫານໝວດນີ້້�ແມ່່ນມີີຄວາມຈໍາໍ ເປັນັ ໃນການ ພັດັ ທະນາຮ່າ່ ງກາຍ, ມັັນສະໝອງ ແລະ ຊ່່ວຍໃຫ້້ 1. ສງັ ເກດ, ກວດສອບຄວາມຖກື ຕອ້ ງໃນເວລາ ຮ່າ່ ງກາຍເພີ່່�ມພູມູ ຕ້້ານທານຕໍ່່�ເຊື້້�ອພະຍາດ ເຊັ່່�ນ: ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ . ຜັກັ , ໝາກໄມ້້, ວິຕິ າມິິນ, ເກືືອໄອໂອດີນີ ແລະ ແຮ່່ ທາດຕ່່າງໆ. 2. ນາໍ ໃຊເ້ ກນການໃຫ້ຄະແນນລມຸ່ ນີ້ ເພອ່ື ປະເມນີ ນັກຮຽນ. IV. ສື່່ກ� ານຮຽນການສອນ 1. ປ້ຶມແບບຮຽນ. ຄະແນນ ແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊອ່ື າຫານໃສ່ 2. ບດັ ຮບູ ພາບອາຫານຊະນດິ ຕ່າງໆ (ຖາ້ ມີ). ໃຫຖ້ ກື ຕາມ 3 ໝວດ 3. ໂປສະເຕີກຽ່ ວກັບໝວດອາຫານ (ຖ້າມ)ີ . ແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊອ່ື າຫານໄດ້ V. ກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນການສອນ 3 ຖກື ຕອ້ ງ ຄບົ ທງັ 3 ໝວດ (ໝວດລະ 1 ຊະ ຊົ່�ວ່ ໂມງທີີ 1 ນດິ ຂນ້ຶ ໄປ). ຂັ້້�ນນຳຳ�ເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົດົ ຮຽນ (5 ນາທີີ) 2 ແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊອ່ື າຫານໄດ້ ຖກື ຕອ້ ງ 2 ໝວດ (ໝວດລະ 1 ຊະນດິ ). 1 ແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊອ່ື າຫານໄດ້ ຖກື ຕອ້ ງ 1 ໝວດ (ໝວດລະ 1 ຊະນດິ ). 0 ບສ່ໍ າມາດແຕມ້ ແຜນວາດ ແລະ ຂຽນຊ່ື ອາຫານໄດ.້ III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ຖາມ-ຕອບກ່ຽວກບັ ອາຫານ 1) ຄຖູ າມນກັ ຮຽນວາ່ : ມເ້ື ຊາ້ົ ນນ້ີ ກັ ຮຽນໄດກ້ ນິ ຫຍງັ ແດ?່ 1. ອາຫານ ໝາຍເຖງິ ສງ່ິ ທຄ່ີ ນົ ເຮາົ ກນິ ເຂາ້ົ ໄປແລວ້ ພາໃຫ້ ເກດີ ປະໂຫຍດ ເຮດັ ໃຫຮ້ ່າງກາຍຈະເລນີ ເຕບີ ໃຫຍ່, ໃຫ້ນກັ ຮຽນ 2-3 ຄນົ ຕອບ (ໃນຂະນະທີນ່ ກັ ຮຽນຕອບ ແຂງແຮງ ແລະ ສາມາດເຄອ່ື ນໄຫວໄປມາ. ຢນູ່ ັນ້ ໃຫ້ຄູຖາມນັກຮຽນຜ້ອູ ື່ນໆວ່າ ມຜີ ໃູ້ ດໄດ້ກິນອາ ຫານຄກື ນັ ກບັ ລາວແດ?່ ). 2. ອາຫານມຫີ າຼ ຍຊະນດິ ສາມາດແບງ່ ອອກເປນັ 3 ໝວດ: 2) ຄູ ແລະ ນັກຮຽນສະຫບຸຼ ອາຫານທນ່ີ ັກຮຽນກິນ. - ໝວດທີີ 1 ອາຫານທີ່່�ໃຫ້ພ້ ະລັງັ ງານແກ່່ຮ່່າງກາຍ. - ໝວດທີີ 2 ອາຫານທີ່່�ເສີມີ ສ້າ້ ງຮ່່າງກາຍ. - ໝວດທີີ 3 ອາຫານທີ່່�ເຮັດັ ໃຫ້ຮ້ ່າ່ ງກາຍມີຄີ ວາມສົມົ ດູນູ . 42 ໔໒

Sຂັ້້�ນຈັັດກິດິ ຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີີ) ຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິບິ ັດັ ແລະ ນໍໍາໃຊ້້ (15 ນາທີີ) RIES RIES RIES RIES RIES1. ສົົນທະນາກ່່ຽວກັບັ ຄວາມໝາຍຂອງອາຫານ 3. ສົົນທະນາກ່່ຽວກັບັ ແຜນວາດອາຫານ RIES RIES RIES 1) ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສນົ ທະນາກນັ ເປນັ ຄກູ່ ຽ່ ວກບັ ຮບູ ພາບໃນປມ້ຶ 1) ໃຫນ້ ັກຮຽນຄນ້ົ ຄວາ້ ເປັນກຸມ່ ເພ່ອື ສງັ ເກດ, ຄດິ ພຈິ າ 7 RIES RIES RIESແບບຮຽນ ຂທ້ໍ ີ 1 ປະມານ 5 ນາທີ ຈາກນນ້ັ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນລະນາ ແລະ ສນົ ທະນາກັນພາຍໃນກຸ່ມກຽ່ ວກບັ ຮບູ RIES RIESຕອບໄປເທືອ່ ລະຂໍ້ ຕາມຄໍາຖາມລ່ມຸ ນ້ີ:ພາບຫົວຂທ້ໍ ີ 2 ໝວດອາຫານ ປະມານ 5 ນາທີ - ນັກັ ຮຽນສັັງເກດເຫັັນຮູູບອາຫານຫຍັງັ ແດ່?່ ຕາມຄໍາຖາມລ່ມຸ ນີ:້ - ອາຫານໝາຍເຖິິງຫຍັງັ ? - ນັັກຮຽນສັງັ ເກດເຫັັນຮູບູ ອາຫານຫຍັງັ ແດ່?່ - ອາຫານມີີຈັັກໝວດ ຄືໝື ວດໃດແດ່?່ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ - ແຕ່ລ່ ະໝວດມີີອາຫານຫຍັັງແດ່່? ຄສູ ງັ ເກດການຕອບຄາໍ ຖາມຂອງນກັ ຮຽນ ແລະ ຊວ່ ຍ ແນະນາໍ ຊື່ອາຫານໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂາົ້ ໃຈ. 2) ອາຫານມຫີ າຼ ຍຊະນດິ ສາມາດແບງ່ ອອກເປນັ 3 ໝວດ: - ໝວດທີີ 1 ອາຫານທີ່່ໃ� ຫ້້ພະລັັງງານແກ່່ຮ່່າງກາຍ 2) ຄູສງ່ົ ເສມີ ໃຫ້ນັກຮຽນຕາງໜາ້ ຫາຼ ຍໆຄູ່ຕອບ ຫັຼງຈາກ ອາຫານໝວດນີ້ແມນ່ ໃຫກ້ ໍາລັງແຮງ, ເຮດັ ໃຫຮ້ າ່ ງ ນັນ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮ່ວມກັນສະຫຸບຼ : ອາຫານໝາຍ ກາຍເຄອື່ ນໄຫວໄດ້ ເຊ່ັນ: ຈາໍ ພວກທາດແປງ້ , ໄຂ ເຖິງສງ່ິ ທຄ່ີ ນົ ເຮາົ ກນິ ເຂາ້ົ ໄປ ແລວ້ ມປີ ະໂຫຍດຕຮ່ໍ າ່ ງ ມນັ ສດັ , ນໍ້າມັນພືດ, ນໍ້າຕານ... ກາຍ, ເຮັດໃຫ້ຮາ່ ງກາຍເຕບີ ໃຫຍ່ແຂງແຮງ. ອາຫານ - ໝວດທີີ 2 ອາຫານທີ່່�ເສີີມສ້້າງຮ່່າງກາຍ ອາຫານ ມຫີ າຼ ຍຊະນດິ ເຊນ່ັ : ເຂາ້ົ , ແປງ້ , ຜກັ , ໝາກໄມ,້ ນມົ , ໝວດນແີ້ ມ່ນຊ່ວຍໃຫຮ້ ່າງກາຍຈະເລີນເຕບີ ໂຕ ຊນ້ີ ສດັ ... ແລະ ມີພມູ ຕ້ານທານຕເ່ໍ ຊອື້ ພະຍາດ ເຊນ່ັ : ຊີ້ນ, ປາ, ນົມ, ໄຂ່ ແລະ ຖວ່ົ ປະເພດຕ່າງໆ. 2. ສົົນທະນາກ່່ຽວກັັບຮູບູ ພາບໝວດອາຫານ - ໝວດທີີ 3 ອາຫານທີ່່ເ� ຮັດັ ໃຫ້ຮ້ ່່າງກາຍມີຄີ ວາມສົມົ ດູນູ ອາຫານໝວດນີ້້�ແມ່ນ່ ໝວດອາຫານທີ່່�ມີີຄວາມຈໍໍາ 1) ຄສູ ືບຕສ່ໍ ົນທະນາກັນກັບນັກຮຽນ ກຽ່ ວກບັ ຮູບພາບ ເປັັນໃນການພັັດທະນາຮ່່າງກາຍ, ມັນັ ສະໝອງ ໃນປມ້ຶ ແບບຮຽນ ຂໍທ້ ີ 1 ປະມານ 5 ນາທີ ແລະ ຄູຕັ້ງ ແລະ ຊ່່ວຍໃຫ້ຮ້ ່າ່ ງກາຍເພີ່່�ມພູູມຕ້າ້ ນທານຕໍ່່�ເຊື້້�ອ ຖາມດັງ່ ນີ:້ ພະຍາດ ເຊັ່່�ນ: ຜັກັ , ໝາກໄມ້້, ວິຕິ າມິນິ , ເກືອື ໄອ - ຖ້້າຈັດັ ອາຫານອອກເປັນັ ໝວດ ນັັກຮຽນຄິດິ ວ່່າຈະ ໂອດີີນ ແລະ ແຮ່່ທາດຕ່າ່ ງໆ. ສາມາດແບງ່ ອອກເປນັ ໝວດໃດແດ?່ ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ ການວັດ ແລະ ປະເມນີ ຜົນ ຄສູ ງັ ເກດການຕອບຄາໍ ຖາມຂອງນກັ ຮຽນ ແລະ ຊວ່ ຍ ຄສູ ງັ ເກດການຕອບຄາໍ ຖາມຂອງນກັ ຮຽນ ແລະ ຊວ່ ຍ ແນະນາໍ ອາຫານຢູໃ່ ນແຕ່ລະໝວດໃຫ້ນັກຮຽນເຂ້ົາໃຈ. ແນະນໍາຊ່ອື າຫານໃຫນ້ ັກຮຽນເຂົາ້ ໃຈ. 2) ຄູສົ່ງເສມີ ໃຫ້ນກັ ຮຽນຫາຼ ຍໆຄນົ ຕອບ ຫຼງັ ຈາກນນັ້ ຄູ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີ)ີ ແລະ ນກັ ຮຽນຮວ່ ມກນັ ສະຫບຸຼ : ອາຫານມຫີ າຼ ຍຊະນດິ ສາມາດແບງ່ ອອກເປນັ 3 ໝວດຄ:ື 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນໃນຊວ່ົ ໂມງນມ້ີ ຫີ ຍງັ ແດ່? ໂດຍອີງຕາມຄໍາຖາມຕໍ່ໄປນ້ີ: ອາຫານມີຈັກ - ໝວດທີີ 1 ອາຫານທີ່່�ໃຫ້້ພະລັງັ ງານແກ່່ຮ່່າງກາຍ. ໝວດ? ຄືໝວດໃດແດ?່ - ໝວດທີີ 2 ອາຫານທີ່່�ເສີມີ ສ້າ້ ງຮ່າ່ ງກາຍ. - ໝວດທີີ 3 ອາຫານທີ່່�ເຮັດັ ໃຫ້ຮ້ ່າ່ ງກາຍມີຄີ ວາມສົມົ ດູນູ . 2) ໃຫ້ນັກຮຽນ 3-4 ຄົນຕອບໂດຍຫຍ້.ໍ 3) ຫງັຼ ຈາກນນ້ັ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຈງ່ຶ ຊວ່ ຍກນັ ສະຫບຸຼ ຄນື ຕາມ ບດົ ຮຽນທໄ່ີ ດຮ້ ຽນມາໃນຊວ່ົ ໂມງນ.້ີ ອາຫານມຫີ າຼ ຍປະ ເພດ ແລະ ໃຫ້ຄນຸ ປະໂຫຍດແຕກຕ່າງກັນ ສະນນ້ັ , ໔໓ 43

S ພວກເຮົາມາຮຈູ້ ກັ ກ່ຽວກບັ ອາຫານແຕ່ລະໝວດ. ນາການ ເພອື່ ຈດັ ເຂົ້າເປັນອາຫານ 3 ໝວດອາຫານ RIES RIES ປະເພດໃດທສ່ີ າມາດຈດັ ເຂາ້ົ ຢໃູ່ ນແຕລ່ ະໝວດອາຫານ RIES RIES RIES ຊົ່ວ່� ໂມງທີີ 2 ໃຫຖ້ ືກຕອ້ ງ. RIES RIES RIES ສໍາລັບນັກຮຽນຊົນເຜົ່າ: ຄູອະທບິ າຍຄໍາສບັ ກຽ່ ວກັບຊື່ ຂັ້້�ນນຳຳ�ເຂົ້້�າສູ່່ບ� ົົດຮຽນ (5 ນາທີ)ີ ຂອງອາຫານຢໃູ່ ນແຕລ່ ະໝວດ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂາ້ົ ໃຈ. RIES RIES RIES RIES RIES7 ຖາມ-ຕອບ ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບອາຫານແຕລ່ ະໝວດຂັ້້�ນຝຶຶກປະຕິບິ ັດັ ແລະ ນໍາໍ ໃຊ້້ (15 ນາທີີ) 1) ໃນຊ່ົວໂມງຜາ່ ນມານັກຮຽນໄດຂ້ ຽນຊອື່ າຫານທຕີ່ ນົ ເອງກິນໃນ 1 ມື້ ຜ່ານມາມີຫຍັງແດ?່ 5. ຈັັດໝວດອາຫານໃສ່່ແຜນວາດອາຫານ 3 ໝວດ 2) ໃຫ້ຕາງໜ້ານກັ ຮຽນ 3-4 ຄົນຕອບ. 3) ຫັຼງຈາກນ້ນັ , ຄູສະເໜີວາ່ ຊວ່ົ ໂມງນີ້ພວກເຮົາຈະໄດ້ 1) ໃຫ້ນກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄົນແຕມ້ ຮູບແຜນວາດໝວດ ຮຽນກຽ່ ວກບັ ສານອາຫານທມ່ີ ຢີ ໃູ່ ນອາຫານແຕລ່ ະໝວດ. ອາຫານຢໃູ່ ນປ້ມຶ ແບບຂທ້ໍ ີ 4 ໃສປ່ ຶມ້ ຂຽນຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ຄແູ ຕມ້ ໃສ່ກະດານ. ຂັ້້�ນຈັດັ ກິິດຈະກໍໍາການຮຽນ (20 ນາທີ)ີ 2) ໃຫ້ນກັ ຮຽນແຕ່ລະຄົນຂຽນຊອື່ າຫານແຕລ່ ະຊະນດິ 4. ຈຳຳ�ແນກອາຫານຕາມຕົ້້�ນໄມ້້ໂພຊະນາການ ໃສແ່ ຕລ່ ະໝວດອາຫານ ດ່ັງລ່ມຸ ນ:້ີ 1) ຄແູ ນະນາໍ ນກັ ຮຽນກຽ່ ວກບັ ວທິ ຫີ ນ້ິຼ ເກມ ຕນ້ົ ໄມອ້ າຫານ ຫືຼ ຕນ້ົ ໄມໂ້ ພຊະນາການ (ຖາ້ ໂຮງຮຽນໃດມບີ ດັ ຮບູ ພາບ ໝວດທີ 2 ຫືຼ ບດັ ຄາໍ ກຽ່ ວກບັ ອາຫານແມນ່ ສາມາດນາໍ ໃຊໄ້ ດ້ ແຕ່ ຖາ້ ໂຮງຮຽນໃດບມ່ໍ ີ ແມນ່ ໃຫຄ້ ຂູ ຽນບດັ ຄາໍ ສັບກ່ຽວກບັ ອາຫານທ່ເີ ສີມສາ້ ງຮ່າງກາຍ ອາຫານຊະນິດຕາ່ ງໆມາພອ້ ມ). 2) ຄູແຕ້ມຮູບຕົ້ນໄມໂ້ ພຊະນາການລມຸ່ ນໃ້ີ ສ່ກະດານ. ............................................ ......................................... .................................... ໝວດທີ 3 ອາຫານທເີ່ ຮດັ ໃຫ້ຮາ່ ງ ກາຍມຄີ ວາມສົມດູນ ໝວດທີ 1 ................................. ອາຫານທ່ີໃຫ້ພະລງັ ງານ ................................ ແກຮ່ າ່ ງກາຍ .............................. ............................................ .......................... .......................................... ..................... ....................................... ການວດັ ແລະ ປະເມີນຜົນ ຄສູ ງັ ເກດ ແລະ ໃຊເ້ ກນການໃຫຄ້ ະແນນ ເພອ່ື ໃຫ້ ຄະແນນນກັ ຮຽນ. 3) ຄຢູ າຍບດັ ຄາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕລ່ ະຄນົ ອອກໄປຕດິ ໃສ່ ຂັ້້�ນສະຫຼຸຸ�ບ (5 ນາທີ)ີ ຕາມສໃີ ຫ້ຖກື ຕອ້ ງຕາມຕ້ນົ ໄມອ້ າຫານ. 1) ຄໃູ ຫນ້ ກັ ຮຽນສະຫບຸຼ ສງ່ິ ທໄ່ີ ດຮ້ ຽນໃນຊວ່ົ ໂມງນມ້ີ ຫີ ຍງັ 4) ເມອ່ື ແຕລ່ ະຄນົ ຕດິ ໃສຄ່ ບົ ແລວ້ ຄນູ າໍ ພານກັ ຮຽນສນົ ທະ ແດ?່ ໂດຍອງີ ຕາມຄາໍ ຖາມຕໄໍ່ ປນີ:້ ນາ ເພອ່ື ສະຫບຸຼ ຄວາມຖກື ຕອ້ ງຕາມແຕລ່ ະປະເພດອາ - ອາຫານທີ່່�ເຮົາົ ກິິນໃນແຕ່ລ່ ະມື້້�ມີຈີ ັັກໝວດ? ຫານ. - ຢູ່່�ໃນແຕ່່ລະໝວດມີີຄວາມສໍາໍ ຄັັນແນວໃດຕໍ່່�ຮ່່າງ ກາຍ? 5) ຫັຼງຈາກນ້ນັ ຄແູ ນະນາໍ ໃຫ້ນກັ ຮຽນສນົ ທະນາກັນໂດຍ ຈດັ ຮບູ ພາບອາຫານປະເພດຕາ່ ງໆຕາມຕນ້ົ ໄມໂ້ ພຊະ 2) ໃຫ້ນັກຮຽນ 3-4 ຕອບໂດຍຫຍ.້ໍ 44 ໔໔

ບົດົ ທີີ 8 ອາຫານ ແລະ ການເຕີບີ ໃຫຍ່່ຂອງຮ່່າງກາຍ S RIES RIESເວລາ 2 ຊົ່�ວ່ ໂມງ RIES RIES RIES RIES RIES RIESI. ຈຸຸດປະສົງົ ມນັ ສດັ ແລະ ນ້າໍ ມນັ ພດື . 8 RIES RIES RIES ໃຫ້້ນັກັ ຮຽນສາມາດ:3. ຄຸນຄາ່ ຂອງສານອາຫານຕ່ໍຮ່າງກາຍຄ:ື ຕາ (ໝາກອຶ, RIES RIES1. ບອກຄວາມຕອ້ ງການອາຫານຂອງຄນົ ເຮາົ . 2. ຈາໍ ແນກກມຸ່ ອາຫານ ແລະ ບອກຄນຸ ຄາ່ ຂອງສານ ຫົວກາຣດົ , ຜກັ ບ້ງົ , ໄຂ່..); ແຂ້ວ (ນມົ , ໝາກກວ້ ຍ, ອາຫານ. ໝາກຖົ່ວ ແລະ ປະເພດສດັ ນ້ອຍ...); ຜິວໜງັ (ໝາກ 3. ຂຽນຊອ່ື າຫານທຄ່ີ ວນກນິ ໃນແຕລ່ ະວນັ . ເລນັ່ , ໝາກໜອດ, ໝາກອຶ, ໝາກໂມ ແລະ ປະເພດ 4. ປຽບທຽບປະລມິ ານການກນິ ອາຫານຂອງຕນົ ເອງ ກບັ ຜກັ ...); ລາໍ ໄສ້ (ໝາກຫຸງ່ , ໝາກກວ້ ຍ, ໝາກອາ ມາດຕະຖານໂພຊະນາການຂນ້ັ ພນ້ື ຖານໄດ.້ ໂວກາໂດ ແລະ ຜກັ ຫົມ...); ກະດູກ (ນມົ , ປາ, ໄຂ,່ ຜກັ ແລະ ໝາກໄມຕ້ າ່ ງໆ); ສະໝອງ (ເຂາ້ົ , ໝາກຖວົ່ , II. ການວັດັ ແລະ ປະເມີີນຜົົນ ໄຂ່, ປາ, ຫວົ ກາຣົດ...); ຜົມ (ໝາກອາໂວກາໂດ, ນມົ , ໄຂ,່ ໝາກເລນ່ັ , ໝາກຖວ່ົ ເຫອືຼ ງ...); ຫົວໃຈ (ປາ, 1. ສງັ ເກດ, ກວດສອບຄວາມຖກື ຕອ້ ງໃນເວລາ ໝາກອາໂວກາໂດ, ມນັ ດາ້ ງ, ຖົ່ວດິນ, ເຜອື ກ ແລະ ຕອບຄາໍ ຖາມ ແລະ ເຮດັ ກິດຈະກໍາ. ຜກັ ຕາ່ ງໆ); ກ້າມຊ້ີນ (ຊນີ້ , ໄຂ,່ ປາ, ຜັກ ແລະ ໝາກ ໄມ້ຕາ່ ງໆ). 2. ນາໍ ໃຊ້ເກນການໃຫຄ້ ະແນນລມຸ່ ນີ້ ເພອ່ື ປະເມີນ 4. ປະລິມານອາຫານທຈ່ີ ໍາເປັນຕ່ຮໍ າ່ ງກາຍ ມຄີ :ື ນກັ ຮຽນ. ໝວດອາຫານ ປະລິມານອາຫານທ່ຮີ າ່ ງກາຍ ຕ້ອງການໃນ 1 ມ້ື. ຄະແນນ ຂຽນຊອ່ື າຫານທຄ່ີ ວນກນິ ໃນແຕລ່ ະວນັ ທາດແປງ້ : ກິນເຂ້ົາເປັນຫກຼັ , 3 ຂຽນຊອ່ື າຫານທຄ່ີ ວນກນິ ຄບົ 3 ໝວດໃນ ສະຫັຼບກັບອາຫານປະເພດເຝ,ີ ປະມານ 5 ຂດີ ຫືຼ 35 ບວ່ ງ ແຕລ່ ະວນັ . ເຂົາ້ ປຽກ, ເຜອື ກ. ມນັ ເປັນ ແກງ 2 ຂຽນຊອ່ື າຫານທຄ່ີ ວນກນິ ຄບົ 2 ໝວດໃນ ບາງຄາບ ປະມານ 3 ຂີດ ຫຼື 21 ບວ່ ງ ແຕລ່ ະວນັ . ຜັກ: ກນິ ຜັກໃຫ້ຫຼາຍສເີ ປນັ 1 ຂຽນຊອ່ື າຫານທຄ່ີ ວນກນິ ຄບົ 1 ໝວດໃນ ປະຈໍາ ແກງ ແຕລ່ ະວນັ . ໝາກໄມ້: ກນິ ໝາກໄມໃ້ ຫ້ ປະມານ 2 ຂດີ ຫຼື 14 ບວ່ ງ 0 ບສ່ໍ າມາດຂຽນຊອ່ື າຫານໄດຈ້ ກັ ໝວດ. ຫຼາຍສີເປັນປະຈາໍ ແກງ ຊີນ້ ສດັ ຫືຼ ໂປຣຕນິ : ກນິ ຊ້ນີ ປາປະມານ 2 ຂີດ ຫຼື 14 ບ່ວງ ແລະ ປາ ແກງ ແຄລຊຽມ: ກນິ ແມງໄມ້ ຫືຼ ນມົ ປະມານ 2 ບ່ວງແກງ III. ເນື້້�ອໃນຕົ້້�ນຕໍໍ ໄຂມນັ ສັດ ແລະ ນ້າໍ ມັນພືດ: ປະມານ 1 ບວ່ ງແກງ ກິນອາຫານທີ່ມໄີ ຂມນັ ຫຼື 1. ການເຄືອ່ ນໄຫວຂອງຮ່າງກາຍຄນົ ເຮົາແມ່ນຕ້ອງໄດ້ ນໍ້າມັນພດື ອາໄສພະລງັ ງານ, ແຕລ່ ະວນັ ຮາ່ ງກາຍຕອ້ ງການພະລງັ ງານແຕກຕາ່ ງກນັ ຕາມແຕລ່ ະໄວອາຍ.ຸ ພະລງັ ງານທ່ີ 5. ການກນິ ອາຫານໃຫຄ້ ບົ ໝວດ ແລະ ກນິ ໃນປະລມິ ານ ຮາ່ ງກາຍເຮາົ ໃຊໃ້ ນແຕລ່ ະວນັ ນນ້ັ ໄດມ້ າຈາກການກນິ ທເ່ີ ໝາະສມົ , ພຽງພຈໍ ະຊວ່ ຍໃຫຮ້ າ່ ງກາຍເຕບີ ໃຫຍ,່ ອາຫານ ຊ່ຶງອາຫານແຕ່ລະຊະນດິ ຈະໃຫ້ພະລັງງານ ແຂງແຮງ, ເຄ່ອື ນໄຫວໄດດ້ ີ ແລະ ມພີ ດັ ທະນາທ່ີ ທີແ່ ຕກຕ່າງກນັ . ສົມບູນຕາມໄວອາຍຸ ໂດຍສງັ ເກດໄດ້ຈາກການຊງ່ັ ນໍ້າໜກັ , ການວດັ ແທກລວງສງູ ແລະ ການຂະຫຍາຍ 2. ປະເພດອາຫານທຈ່ີ າໍ ເປນັ ຕຮ່ໍ າ່ ງກາຍຄ:ື ປະເພດທາດ ຕວົ ຂອງຮ່າງກາຍ. ແປງ້ ; ປະເພດຜກັ ; ປະເພດໝາກໄມ;້ ປະເພດຊນ້ີ ແລະ ພດື ທດົ ແທນ; ປະເພດແຄລຊຽມ; ປະເພດໄຂ ໔໕ 45