The cell biology

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชวี วทิ ยา คณุ ครูสุธาสินี สายทอง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวัดแพร่ ...................................................... ..................................................... ...................................................... . .. .. ...................................................... ..................................................... ...................................................... .. .. . แบบฝกึ หัด ให้นกั เรยี นตอบคำถำมตอ่ ไปนี้ 1. ถ้ำนักเรียนต้องกำรดูเซลล์ A ควรเลอื่ นสไลดท์ ่มี ีเซลล์ A ใหอ้ ยูต่ รงกลำงสนำมภำพอย่ำงไร A .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... จงบอกวธิ ีแก้ปัญหำท่เี กดิ ขนึ้ ขณะใชก้ ล้องจุลทรรศน์ในกำรศึกษำเซลล์ (ข้อ 2-4) 2 ไม่พบเซลล์ .............................................................................................................................................................................. 3. สนำมภำพมดื เกนิ ไป .............................................................................................................................................................................. 4. เม่อื เปล่ยี นกำลังขยำยภำพข้ึน ภำพไมช่ ัดหรือปรบั โฟกัสไมไ่ ด้ .............................................................................................................................................................................. ………………............................................................................................................................................................. 5. เลนส์ใกล้ตำของกล้องจุลทรรศนท์ ำหนำ้ ทสี่ ำคญั คื อะไร……………………………………………………………………………… 51

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คณุ ครสู ธุ าสนิ ี สายทอง ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ 6. เมื่อศกึ ษำแผน่ สไลดท์ ่ีตดิ ตัวอกั ษร โดยกล้องใช้แสงแบบธรรมดำ ถ้ำต้องกำรใหภ้ ำพทเี่ ห็นผำ่ นเลนส์ใกลต้ ำ เป็นภำพอักษร “ภ” ตวั อักษรท่ีติดอยู่บนสไลด์ต้องอยใู่ นลักษณ ใด………………………………………………………………….. 7. หำกนักเรียนต้องกำรศึกษำลักษณะกำรแตกแขนงของเสน้ ใบของพชื นักเรยี นจะเลือกศึกษำภำยใต้กล้อง จลุ ทรรศน์ ใด…………………………………………………………………………………………………………………………………………... 8. ภำพที่มองเหน็ จำกกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงเป็นภำพอะไร .............................................................................. 9. ถ้ำภำพในกล้องจลุ ทรรศน์เห็นไมช่ ดั เจนควรทอยำ่ ง ไร………………………………………………………………………………. 10. กลอ้ งจลุ ทรรศน์มีกำลังขยำยมำกหรือน้อยขึ้นอยกู่ ับคุณภำพของโครงสรำ้ งใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11. เลนส์ใกลว้ ตั ถุมีขนำดเท่ำไรบ้ำง .............................................................................................................................................................................. 12. เลนสใ์ กล้ตำมีขนำดเท่ำไรบ้ำง .............................................................................................................................................................................. 13. บริเวณใดเป็นตำแหนง่ ทจี่ ับเวลำยกกล้อง .............................................................................................................................................................................. ใหใ้ สช่ อ่ื กล้องจุลทรรศน์ตอ่ ไปนี้ใหถ้ กู ต้อง (ขอ้ 14-16) ..................................................... ..................................................... ..................................................... 52

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วิทยา คุณครูสธุ าสนิ ี สายทอง ระดบั ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ 17. เมอ่ื ใช้กล้องจุลทรรศนส์ ่องดอู ะมีบำ ดว้ ยกำลงั ขยำยของเลนสใ์ กล้วตั ถเุ ทำ่ กับ 80x เลนส์ตำกำลังขยำย 10x ภำพท่ีไดม้ กี ำลังขยำยกี่เท่ำ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 18. ถำ้ ขนำดของวตั ถจุ ริงเท่ำกับ 10 ไมโครเมตร เมื่อนำไปดูดว้ ยกล้องจุลทรรศน์ทใี่ ช้เลนสใ์ กลว้ ตั ถุ 40X จะ เหน็ ภำพภำยในกลอ้ งมีขนำดเทำ่ ใด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 19. แผนสไลดโ์ ดยทวั่ ไปมขี นำด เท่ำใด………………………………………………………………………………………………………… 20. ข้อใดถกู ตอ้ งเก่ยี วกับกำรใชก้ ล้องจุลทรรศน์ ก. ขณะดูกล้องจุลทรรศน์ควรลมื ตาทัง้ สองขา้ ง ข. ขณะดูกลอ้ งจุลทรรศนใ์ หล้ ืมตาขา้ งใดข้างหนึ่ง ค. หมุนเลนส์ใกลว้ ัตถุทมี่ ีกาลังขยายสงู สดุ มาอย่ตู รงกลางลากล้องกอ่ น ง. ถา้ ตอ้ งการเหน็ ภาพมีขนาดใหญแ่ ละมรี ายละเอยี ดมากข้ึน ต้องขยบั สไลด์ไปมา แบบฝกึ หัด ให้เติมตอบคำลงในช่องวำ่ ง 53

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชีววิทยา คณุ ครสู ุธาสนิ ี สายทอง ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จงั หวัดแพร่ 7. ถำ้ เลนส์ใกลว้ ตั ถกุ ำลงั ขยำย 4x 10x 50x นักเรยี นควรเลอื กใชเ้ ลนส์ขนำดใดกอ่ น ก. 4x ข. 10x ค. 50x ง. สามารถใช้เลนส์ขนาดใดก่อนก็ได้ 8. กำรใช้งำนกลอ้ งจุลทรรศนแ์ บบใช้แสงขอ้ ใดถกู ต้อง ก. ใชเ้ ลนสใ์ กลว้ ัตถุทม่ี ีกาลังขยายสูงสดุ ก่อนเสมอ ข. ใช้เลนส์ใกล้วตั ถทุ ่ีมีกาลงั ขยายตา่ สดุ ก่อนเสมอ ค. เมื่อตอ้ งการขยายภาพให้ใหญ่ขน้ึ ควรปรบั กระจกเงาใต้แทน่ วางวัตถุ ง. เมื่อใชง้ านเสร็จแลว้ ใหท้ าความสะอาดเลนสด์ ว้ ยผ้าชุบนา้ สะอาด 9. ขอ้ ใดไมใ่ ช่อุปกรณ์ในกำรทำสไลด์สด ก. แผน่ สไลด์ ข. กระจกปดิ แผน่ สไลด์ ค. ลวด ง. ปากคีบ 10. ข้อใดถกู ต้องเกี่ยวกบั กำรใช้กลอ้ งจุลทรรศน์ ก. ขณะดูกล้องจลุ ทรรศน์ควรลืมตาท้ังสองขา้ ง ข. ขณะดูกลอ้ งจลุ ทรรศนใ์ หล้ ืมตาข้างใดข้างหนึ่ง ค. หมุนเลนสใ์ กลว้ ัตถุทม่ี ีกาลังขยายสงู สดุ มาอยตู่ รงกลางลากล้องก่อน ง. ถ้าต้องการเหน็ ภาพมีขนาดใหญแ่ ละมรี ายละเอยี ดมากข้ึน ตอ้ งขยบั สไลด์ไปมา 11. กล้องจลุ ทรรศนท์ ่เี ลนส์ใกล้ตำ และเลนสใ์ กล้วัตถุมีกำลังขยำยเปน็ 10 และ 40 เทำ่ ตำมลำดับ เมื่อใชส้ ่องดเู ซลล์พืชจะเห็นใหญข่ น้ึ เปน็ กี่เทำ่ ของเซลลเ์ ดมิ ก. 4 เทา่ ข. 30 เทา่ ค. 50 เท่า ง. 400 เท่า 12. ในกำรใช้กล้องจุลทรรศน์ บำงครัง้ พบวำ่ เลนสต์ ่ำงๆ มีฝุ่นเกำะทำใหเ้ ห็นภำพไม่ชัดเจน กำรทำควำมสะอำด เลนส์ต้องใชก้ ระดำษเช็ดเลนส์โดยเฉพำะไมค่ วรใชผ้ ้ำหรือสง่ิ อน่ื แทนเพรำะเหตใุ ด ก. สิง่ อน่ื อาจนาเช้ือโรคมาตดิ เลนส์ ข. สง่ิ อื่นมีผิวหยาบอาจทาให้เกิดรอยบนเลนส์ ค. สง่ิ อน่ื อาจมีราคาแพงกว่ากระดาษเชด็ เลนส์ ง. ส่ิงอ่นื อาจมรี าคาแพงและไม่ทนทานในการใช้ 13. เลนสใ์ กลต้ ำมกี ำลงั ขยำย 15 X เลนสใ์ กลว้ ัตถุมกี ำลังขยำย 20X ภำพท่ีเหน็ จะมีกำลงั ขยำยก่ีเทำ่ ก. 150 ข. 200 ค. 300 ง. 350 14. เลนส์ใกล้ตำของกล้องจุลทรรศนท์ ำหน้ำทีส่ ำคญั คืออะไร ก. รวมลาแสงใหเ้ ข้มขึ้น ข. ขยายวตั ถใุ ห้เกดิ ภาพจริง ค. ขยายภาพเสมือนใหเ้ กดิ ภาพเสมือน ง. ขยายภาพเสมือนให้เกดิ ภาพจริง 54

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วิทยา คณุ ครสู ุธาสินี สายทอง ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ 15. ให้นักเรยี นบรรยำยขั้นตอนกำรใชก้ ลอ้ งจุลทรรศน์แบบเลนสป์ ระกอบ เพื่อส่องดูสไลดร์ ำกพืชดว้ ยเลนส์ใกล้ วัตถุกำลงั ขยำย 40x แลว้ ข้อใดตอ่ ไปน้ถี กู ตอ้ ง ก เร่ิมศึกษาสไลดต์ วั อย่างดว้ ยเลนส์ใกล้วตั ถกุ าลังขยาย 100x ซึ่งต้องหยดน้ามันด้วยในการศกึ ษาก่อน ข เริม่ ศกึ ษาสไลด์ตวั อย่างดว้ ยเลนส์ใกล้วตั ถกุ าลังขยายปานกลาง เชน่ 10x กอ่ น ค เร่ิมศึกษาสไลด์ตวั อยา่ งด้วยเลนสใ์ กล้วัตถุกาลงั ขยายตา่ สุดเช่น 4x ก่อน ง เร่มิ ศึกษาสไลด์ตัวอย่างด้วยเลนส์ใกล้วตั ถุกาลงั ขยาย 40x ไดเ้ ลย 16. อปุ กรณใ์ นข้อใดเ่ม่ือเลิกใช้กลอ้ งจุลทรรศนแ์ ล้วต้องถอดเกบ็ ทันที ก เลนส์ใกล้วตั ถุ ข เลนสใ์ กล้ตา ค ปุ่มปรับภาพหยาบ ง กระจกเงารับแสง 17. อุปกรณ์ทใี่ ชใ้ นกำรศึกษำ สว่ นประกอบของเซลล์หรือสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ คือ ก microscope ข magnifying glass ค telescope ง theodolite 18. กำรค้นพบเซลลข์ องโรเบริ ต์ ฮคุ (Robert Hooke) นัน้ เขำไดใ้ ช้กลอ้ งจลุ ทรรศนช์ นดิ ใด ก ชนิดเลนส์เด่ียว (single lens) ข ชนดิ เลนสป์ ระกอบ (Compound lens) ค กล้องจลุ ทรรศนอ์ ิเล็กตรอน (Electron microscope) ง กล้องจลุ ทรรศน์ชนิดใช้แสงจากหลอดไฟ 19. ในกำรดเู ซลลห์ ว่ำนกำบหอย นักเรยี นควรเรม่ิ ดดู ว้ ยเลนส์ใกล้วตั ถุอันใดก่อน ก กาลงั ขยายสูงสดุ ข กาลังขยายปานกลาง ค กาลังขยายต่าสุด ง อนั ใดก็ได้ 20. พจิ ำรณำวำ่ ขอ้ ควำมต่อไปน้ีขอ้ ใดไม่ถกู ตอ้ ง ก การดภู าพจากกล้องจุลทรรศน์ควรลมื ตาทั้งสองข้าง ข ถา้ ต้องการเล่ือนภาพท่ีเห็นจากกลอ้ งลงด้านล่างต้องเลื่อนแผน่ สไลดข์ ึน้ ด้านบน ค ถ้าบริเวณท่ีวางกล้องจลุ ทรรศน์มแี สงสวา่ งมาก จะต้องใช้กระจกเงาราบรับแสง ง การหาภาพต้องหมนุ ปุ่มปรับสภาพหยาบให้ลากล้องขึ้นไปอยทู่ ี่ตาแหนง่ สูงสดุ ก่อนแล้วจึงเล่ือนลง 55

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วิทยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรียนเทพนารี จงั หวัดแพร่ ตำรำงเปรียบเทยี บกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงและกล้องจุลทรรศน์แบบอเิ ล็กตรอน 56

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสธุ าสินี สายทอง ระดับช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวัดแพร่ แบบฝึกหัด ให้นกั เรยี นเลือกคำตอบที่ถกู ท่สี ุด 57

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 58

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชีววิทยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดับชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ กิจกรรม เรอ่ื ง ศึกษำเซลล์ด้วยกล้องจลุ ทรรศน์ คำถำมกอ่ นทำกจิ กรรม 1. กจิ กรรมนี้มจี ุดประสงค์อะไร …………………………………………………………………………………….……………………..................................………………… 2. กล้องจลุ ทรรศน์ช่วยในกำรมองเห็นวตั ถุอยำ่ งไร …………………………………………………………………………………….……………………..................................………………… วัสดุอุปกรณ์ …………………………………………………………………………………….……………………..................................………………… …………………………………………………………………………………….……………………..................................………………… …………………………………………………………………………………….……………………..................................………………… วธิ ที ำกจิ กรรม 1. เสยี บปลั๊ก เปิดไฟกล้องจุลทรรศน์ 2. วำงสไลด์ที่แท่นวำงวตั ถุ ใชเ้ ลนส์ใกล้วตั ถุ 10x เปน็ เลนส์แรกเพื่อหำภำพท่ชี ดั เจน 3. มองผ่ำนเลนส์ใกลต้ ำ ดว้ ยตำท้ังสองข้ำง 4. ปรับปุ่มปรบั ภำพหยำบ 5. ใหน้ กั เรียนคำนวณกำลังขยำยและวำดภำพเซลล์ 59

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชวี วิทยา คณุ ครสู ุธาสินี สายทอง ระดับช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ แบบฝกึ หัด คำถำมหลังทำกิจกรรม 60

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คณุ ครสู ธุ าสินี สายทอง ระดบั ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จงั หวัดแพร่ สง่ิ มีชวี ิตมกี ำรจดั ระบบ มนุษย์ได้จัดระบบของส่ิงชีวิตเพ่ือให้ง่ายต่อการศึกษา โดยอาศัยลักษณะเฉพาะต่างๆที่โดดเด่นมาช่วยในการ จาเเนก ตัวอย่างเช่นหากเรานาเซลล์มาศึกษาเพื่อช่วยในการจัดระบบหรือจัดลาดับข้ันในทางชีวภาพก็จะพบว่าเซลล์ เป็นโครงสร้างพ้ืนฐานของสิ่งมีชีวิตท่ีสามารถสืบพันธุ์ได้ ภายในเซลล์จะมีโครงสร้างที่ถูกจัดอยู่ในระดับโมเลกุลเช่น โมเลกุลของคลอโรฟิลล์ น้า หรือ โปรตีนเป็นต้นโครงสร้างระดับโมเลกุลที่สาคัญท่ีสดุ ไดแ้ ก่ DNA ภายในประกอบด้วย ยีน (gene) ซึ่งเป็นหน่วยควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมคอยควบคุมการ่างกายให้ทางานอย่างเป็นปกติ เเละยัง สามารถถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมไปยังลูกหลานได้ในปัจจุบันโครงสร้างระดับ DNA ได้ถูกจัดให้เป็นส่วนหน่ึงที่ นามาใชแ้ ยกความแตกกตา่ งของส่ิงมชี วี ติ ในปัจจุบนั คุณลกั ษณะของลำดับขั้นตำ่ งๆ (Each level of biological structure has emergent properties) 1.อะตอม (atom)หน่วยพ้ืนฐานของธาตุท่ีประกอบด้วยอิเล็กตรอนโปรตอน และนิวตรอน ซึ่งสามารถเเสดง คณุ สมบตั ิเฉพาะตัวออกมาได้ 2.โมเลกุล (molecule)โมเลกุลประกอบดว้ ยอะตอมของธาตุเดียวกนั หรอื ต่างชนดิ กนั มาเช่อื มต่อกนั โมเลกุล ทีส่ าคญั ในการดารงชีวิตได้แก่ ได้แก่ คาร์โบไฮเดรตเชงิ ซ้อน ลิพดิ โปรตนี ดเี อน็ เอ อารเ์ อน็ เอ น้า วิตามนิ เกลอื เเร่ 3.เซลล์ (cell)เซลล์ถูกจัดให้อยู่ในอันดับข้ันล่างสุดที่เริ่มจัดเป็นส่ิงมีชีวิต เน่ืองจากเป็นหน่วยพื้นฐานท่ีเล็ก ทสี่ ุดทแี่ สดงคุณสมบัติของชีวิต และสามารถสืบพันธไุ์ ด้ ดงั น้ันส่งิ มีชีวติ อาจจะประกอบด้วยเซลล์เพียงเซลล์เดียว หรือ หลายเซลล์ เซลลป์ ระกอบดว้ ยเยอ่ื หมุ้ เซลล์ ดเี อ็นเอ และองคป์ ระกอบอน่ื ๆ ภายในเซลล์ 4.เนื้อเยื่อ (tissue)เกิดจากเซลล์ชนิดเดียวกันหรือต่างชนิดกันมาร่วมกันกลายเป็นเนื่อเยื้อเพื่อทาหน้าท่ีอย่าง ใดอย่างหน่ึงร่วมกัน เช่น เนื้อเย่ือพาเรงคิมาเกิดจากเซลล์ชนิดเดียวกันมารวมกัน หรือ เน้ือเยือไซเลมเกิดจากเซลล์ หลายชนดิ มารวมกัน 5.อวัยวะ (organ) โครงสรา้ งท่ปี ระกอบด้วยเนือ้ เยือ่ มากกวา่ หนึ่งชนดิ มารวมกันเพ่อื ทาหนา้ ที่รว่ มกัน 6.ระบบอวัยวะ (organ system)ประกอบด้วยอวัยวะหลายอวัยวะท่ีมีปฏิสัมพันธ์กันในด้านกายภาพ และ/ หรือดา้ นเคมี เพื่อทาหน้าทีบ่ างอย่างให้รา่ งกายเกิดการทางานที่เปน็ ระบบ 7.สิ่งมชี ีวิตที่ประกอบด้วยหลายเซลล์ (multicellular organism) ประกอบดว้ ยเซลลห์ ลายชนดิ ซ่งึ ประกอบ ข้ึนมาจากเนือ้ เยื่อ อวัยวะ และระบบอวัยวะตา่ งๆ 8.ประชากร (population) กลุ่มของส่ิงมีชีวิตชนิดเดียวกัน อาศัยอยู่บริเวณเดียวกัน ณช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง ซึ่งอาจจะเปน็ ส่งิ มีชีวิตเซลล์เดียวหรือหลายเซลล์ 9.กลมุ่ (สงั คม)ส่ิงมีชีวิต (community) ประชากรของส่ิงมีชีวติ ทุกชนิดที่อาศยั อยใู่ นพ้นื ทีห่ นง่ึ ๆ 10.ระบบนิเวศ (ecosystem) ชุมชนของสิง่ มีชีวิตที่มีปฏสิ มั พันธ์กบั สิ่งแวดลอ้ ม ระบบนิเวศมีการแลกเปล่ียน พลงั งานและสสารกบั ส่ิงแวดลอ้ ม 11.ชีวาลัยหรือโลกของส่ิงมีชีวิต (biosphere)เป็นส่วนหนึ่งของโลก ท่ีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ได้ ได้แก่ บริเวณที่ เปน็ มหาสมุทรน้าจดื บรรยากาศและช้ันดินบางสว่ น 61

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชีววทิ ยา คุณครสู ุธาสนิ ี สายทอง ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ พชื มกี ำรจัดระบบอย่ำงเปน็ ลำดับ ประกอบดว้ ย อวัยวะ เนื้อเย่อื และเซลล์ สตั วม์ กี ำรจัดระบบอยำ่ งเปน็ ลำดบั ประกอบด้วย อวยั วะ เนื้อเยือ่ และเซลล์ 62

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชีววิทยา คณุ ครูสธุ าสินี สายทอง ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จงั หวัดแพร่ แบบฝึกหัด ใหน้ ักเรยี นตอบคำถำมต่อไปน้ี 1. เรยี งลำดับกำรจดั ระบบในรำ่ งกำยจำกเลก็ ที่สุดไปยังระบบใหญ่ขึน้ ให้ถูกต้อง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. เรยี งลำดับกำรจดั ระบบในรำ่ งกำยของพชื จำกเลก็ ทสี่ ุดไปยงั ระบบใหญ่ขึ้นให้ถกู ต้อง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. เรยี งลำดบั กำรจดั ระบบในร่ำงกำยของมนุษย์จำกเล็กทีส่ ดุ ไปยังระบบใหญ่ขึ้นให้ถูกต้อง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. หน่วยพื้นฐำนของสิง่ มีชีวิต คือ......................................................................................................................... 5. ส่งิ ท่ีมำรวมกลมุ่ กนั เพ่ือทำหนำ้ ทอ่ี ย่ำงใดอย่ำงหนึ่ง คือ..................................................................................... 6. ให้ยกตัวอย่ำงระบบอวัยวะท่พี บในสัตว์............................................................................................................ 7. โครงสรำ้ งทปี่ ระกอบดว้ ยเนือ้ เยอื่ มำกกว่ำหนึ่งชนดิ มำรวมกนั เพื่อทำหน้ำทีร่ ่วมกัน คอื ...................................... 8. ให้ยกตวั อย่ำงเซลล์พืชท่ีนักเรยี นรูจ้ ัก................................................................................................................ 9. ให้ยกตวั อยำ่ งเซลลส์ ตั ว์ที่นกั เรียนรูจ้ กั ............................................................................................................... 10. ไซเลม เปน็ กำรจดั ระบบชนิดใด...................................................................................................................... 11. หวั ใจ เปน็ กำรจัดระบบชนดิ ใด....................................................................................................................... 12. ลำต้น เป็นกำรจัดระบบชนิดใด...................................................................................................................... 13. ประชำกำรและกลุ่มส่งิ มีชวี ิตแตกต่ำงกันอย่ำงไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14. ให้ยกตวั อยำ่ งประชำกรของส่ิงมีชวี ิต.............................................................................................................. 15. ใหย้ กตวั อยำ่ งกลมุ่ ของสง่ิ มีชีวิต...................................................................................................................... 16. ระบบนิเวศแตกต่ำงจำกชีวำลัยอยำ่ งไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17. ให้ยกตัวอยำ่ งส่งิ มชี วี ติ หลำยเซลล์................................................................................................................ 18. ให้ยกตัวอย่ำงสงิ่ มชี ีวติ เซลล์เดียว................................................................................................................... 19. biosphere หมำยถึงส่ิงใด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 20. กำรจัดระบบมีควำมสำคัญต่อสิง่ มีชีวติ อย่ำงไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 63

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชีววิทยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จงั หวดั แพร่ เทคนคิ การจา 1. เยอ่ื ห้มุ เซลล์ ทาหนา้ ท่ี ห่อหมุ้ โครงสร้างตา่ งๆของเซลล์ และควบคุมการเข้า – ออกของสาร จา! เยือ่ หุ้ม = คลุมทุกอย่าง 2. ไซโทพลาสซึม หนา้ ที่ แหลง่ ที่อย่ขู องออแกเนลล์ จา! ซมึ ได้ แสดงว่าเปน็ ของเหลว 3. นวิ เคลยี ส หน้าท่ี ควบคุมการทางานของเซลล์ จา! นิวเคลียสอยตู่ รงกลาง แสดงวา่ เป็นศูนย์กลางควบคุมทกุ อย่าง 4. แวคิวโอล หน้าท่ี เก็บสะสมน้าและสารตา่ งๆ จา! โอล คนแก่ แสดงว่าชอบเก็บสะสม 5. ไมโทคอนเดรีย หนา้ ที่ สลายสารอาหารในเซลล์ 6. ผนงั เซลล์ หน้าท่ี เพิม่ ความเข็งแรงให้เซลล์ จา ! ผนังต้องหนาแสดงวา่ ให้ความเข็งแรง 7. คลอโรพลาสต์ หนา้ ทีเ่ ก่ียวกบั การสังเคราะห์ดว้ ยแสง จา! คลอโรพลาสต์ = คลอโรฟลิ ล์ ทาหน้าท่เี หมือนกัน 64

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชีววทิ ยา คุณครสู ุธาสินี สายทอง ระดับช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรยี นเทพนารี จงั หวัดแพร่ เปรียบเซลล์เปน็ เมือง ผนงั เซลล์ กาแพงเมือง เยอ่ื หุ้มเซลล์ ตารวจตรวจคนเขา้ เมือง ไซโทพลาสซึม บริเวณเมือง นิวเคลียส เจา้ เมอื ง คลอโรพลาสต์ โรงอาหาร ไมโทคอนเดรีย กระทรวงพลงั งาน แวคิวโอล โกดงั เกบ็ ของ เทยี บความต่างและเหมอื นของเซลลพ์ ืชเซลล์สตั ว์ 65

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชวี วทิ ยา คณุ ครสู ธุ าสนิ ี สายทอง ระดับชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 1 ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จงั หวดั แพร่ แบบฝึกหดั 66

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 67

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 68

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 69

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 70

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 71

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 72

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 73

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 74

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 75

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 76

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 77

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 78

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 79

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 80

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 81

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 82

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 83

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 84

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 85

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 86

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 87

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 88

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 89

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 90

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 91

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 92

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 93

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 94

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 95

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 96

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 97

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 98

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครูสุธาสินี สายทอง ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นที่ 1 โรงเรียนเทพนารี จังหวดั แพร่ 99

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาชวี วทิ ยา คุณครสู ธุ าสินี สายทอง ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรยี นเทพนารี จังหวัดแพร่ 100