Edukasyon sa Pagpapakatao Grade 7

7. Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.8. Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga mahahalagang konspetong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.9. Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 21. Bigyan sila ng 5 minuto upang gawin ito.10. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 22. Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer. Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga output ng bawat pangkat na graphic organizer.11. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto na nasa sumusunod na kahon: Batayang Konsepto: Ang pagtatakda ng malinaw at makatotohanang mithiin ay nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasya tungo sa tamang direksyon sa buhay at pagtupad ng mga pangarap. 61

D. PAGSASABUHAY1. Sabihin 1. Ipagawa ang pagsasabuhay 2. SabihinMaaringdagdagan angpaliwanag upanghigit na magingmalinaw angpanuto. 62

3. Ipaskil sa pisara ang inihandang halimbawa ng Tsart ng Mga Mithiin. TSART NG MGA MITHIIN Ang Aking Tiyak Nasusukat Naaabot Mahalaga May May Pansariling Angkop AngkopMithiin Para sa: na na Halimbawa: Panahon KilosPamilya1. Kakain      kasabay angpamilya     tuwing Lingo.2. Maglilinis ngsariling silid araw-araw.    3. Magsasabi sa nanay ng “I love you” tuwing bago umalis ng bahay Paaralan1. Magtatanong      sa guro satuwing may hindi    naiintindihansa aralin. 2. Magbabasa ngdalawang aklat     na hindi batayang-aklatsa bawatmarkahan.3. Magliligpit ng sariling pinagkainan sa kantina sa tuwing kakain doon. 63

Pakikipagkaibigan         1. Tuturuang     tumugtog ng gitara anng     kaibigang si     Ronnie tuwing     Sabado.    2. Sasabayan sa     pagkain sa kantina si Mischelle araw-araw.3. Sasabay kay Michael sa pagpasok araw-araw. Pamayanan 1. Palaging magtataponlamang ng basura sa tamang lalagyan. 2. Tutulong sa mga gawaing pampamayan tulad ng paglilinisng kalsada tuwing may pagkakataon.3. Dadalo sa mgapagpupulong para sa mga kabataan sa baranggay tuwing may pagpupulong. Buhay Ispiritwal 1. Magsisimba tuwing Linggo2. Sasapi sa choir ng simbahan at dadalo sa lahat ng pagsasanay 64

ng grupo.3. Lalahok sa     taunangrecollection parasa mga kabataanng parokya.4. Bigyan ang mga mag-aaral ng panahon upang punan ang Tsart ng Mithiin.5. Talakayin.6. Ipagawa ang Pagsasabuhay sa Pahina 26.7. Sabihin. 65

Ang Aking Takdang Mga Mga Mga Paraan Pansariling Panahon Benepisyo/Bunga Balakid sa UpangMithiin Para sa: (Petsa/Oras) ng Katuparan ng Katuparan ng Mithiin Malampasan Pamilya Mithiin ang mga 1. Balakid2.3.Paaralan 1.2.3.Pakikipagkaibigan 1.2.3.Pamayanan 1.2.3.Buhay Ispiritwal 1.2.3. 66

Mga Sanggunian:©2001 All Rights Reserved. H&H Publishing Company, Inc.http://www.hhpublishing.com/_onlinecourses/study_strategies/BSL/motivation/E5.html, hinango noong Nobyembre 12, 2009http://www.indianola.k12.ia.us/high-school/guidance.html, sinipi noong Nobyembre12, 2009, Indianola High School I 1304 East First Avenue I Indianola, IA 50125I 515-961-9510 I Fax: 515-961-9519, website designed & maintained by EDJETechnologieshttp://www.careerliftoff.com/career_guidance.htm, © 2002 - 2007 career liftoff®, AllRights Reserved, hinango noong Nobyembre 10, 2009http://www.articlesbase.com/goal-setting-articles/5-ways-setting-goals-will-improve-your-life-1768259.html, hinango noong Nobyembre 10, 2009http://www.istadia.com/article/robrobson/2, hinango noong Nobyembre 10, 2009http://www.bigsuccessx.com/dream.php, hinango noong Nobyembre 10, 2009Mga Larawan, hinango sa:www.clipartof.com/detailsclipart/42294.html, May 17, 2011www.thematter.wordpress.com, May 17, 2011www.atallook.deviantart.com, May 17, 2011www.defenselink.mil, May 18, 2011www.123rf.com, May 18, 2011www.easyvectors.com, May 18, 2011 Mga Kakailanganing Kagamitan: 1. Mga Activity Card (Pahina 8-9 ng Gabay Pampagtuturo) 2. Mga Anekdota sa Pahina 6-9 ng Gabay Pampagtuturo 3. Mga sumusunod na tsart: 3.1 Fishbone Diagram 3.2 Hierarchical Organizer 3.3 Idea Web Graphic Organizer 3.4 Graphic Organizer sa Paghihinuha ng Batayang Konsepto 3.5 Tsart ng Mithiin 3.6 Plano ng Pagsasagawa ng Mithiin 4. DVD Player at T.V. o Computer 67

Gabay sa PagtuturoAralin 14: ANG KAHALAGAHAN NG MABUTING PAGPAPASYA SA URI NGBUHAYIV. MGA LAYUNINMGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTOPangnilalaman PagganapNaipamamalas ng mag-aaral ang pag- Nakagagawa ng pahayag ng layuninunawa sa mga konsepto tungkol ang sa buhay batay sa mga hakbang sakahalagahan ng makabuluhang tama at mabuting pagpapasyapagpapasya sa uri ng buhayBatayang Konsepto: Ang matuwid at tamang pagpapasya ay mahalaga sapagkakaroon ng makabuluhang buhay at ganap na pagpapakatao.C. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO 1.3 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag- unawa sa mga sumusunod na paksa; f. Moral Dilemma ni Kohlberg g. Mabuting Pagpapasya h. Ang Pahayag ng Layunin sa Buhay o Personal Mission Statement i. Mga Hakbang sa Mabuting Pagpapasya 1.4 Malinang ang mga sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral: a. Pagsusuri ng mga nagawang pagpapasya b. Paglalagay ng sarili sa sitwasyon o kalagayan ng iba upang mapili ang higit na mabuting pasyang maaring gawin nito c. Pagsusuri ng Moral Dilemma ni Kohlber d. Pagbibigay ng kahulugan sa mabuting pagpapasya e. Pagsusuri ng mga naging pasya ng mga tauhan sa isang maikling kwento f. Pag-uugnay ng tagumpay ng isang matagumpay na negosyante sa mga mabuting pasya na kaniyanng ginawa g. Pagpapaliwanag ng proseso ng mabuting pagpapasya h. Pagtutukoy ng mahahalagang konsepto sa binasang sanaysay i. Pagsulat ng pansariling layunin sa buhay 68

D. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO Ipabasa sa mga mag- aaral ang pahina 1- 2. Isa- isahin ang mga layuning pampagkatuto para sa Aralin 1. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa? E. PAUNANG PAGTATAYA 1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa Pahina 2-5. Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit angsusi sa pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisaraang susi sa pagmamarka. 69

70

V. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO Ipabilang sa mag-aaral ang E. PAGTUKLAS NG DATINGkabuuang iskor na kanilang nakuha.Ipataas ang kamay ng mga batang KAALAMANnakakuha ng iskor na 10 at bilangin angmga ito. Itala sa pisara ang kabuuang Mga Hakbang 1. Ipagawa ang Gawain 1 sa Pahina 5. 2. Sabihinbilang. Ipataas ang kamay ng nakakuhang 5 hanggang 9 na puntos; bilangin atitala sa pisara ang kabuuang bilang.Gayundin ang gawin para sa 0hanggang 4 puntos.Kung lahat halos ng mga mag-aaral(95%) ay nakakuha ng iskor na 10,maaring dumako na ang guro sabahaging Pagpapalalim.3. Pasagutan ang mga tanong sa Pahina 6. 71

4. Pasagutan ang Gawain 2. 5. SabihinMakatutulong kungipapaskil sa pisara angmga katulad napaglalarawan. 72

6. Ipasuri ang mga naging pagpapasya sa mga mag- aaral. Gamiting gabay sa talakayan ang mga sumusunod na mga tanong. Makatutulong rin kung may nakasulat sa pisara ang mga tanong na ito.F. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA1. Saliksikin at ibahagi ang maikling kasaysayan ng Theory of Moral Development ni Kohlberg2. Basahin 73

74

75

3. Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang talakayin ng mga ito ang mga sagot sa mga tanong tungkol sa mga sinuring Moral Dillema.4. Hayang magbahagi ang ilang miyembro ng bawat pangkat sa klase.5. Sa huli, ay itanong ng sumusunod:6. Ipabasa ang sumusu- nod na anekdota. 76

Maaringipasadula angmaikling kuwentotungkol kay Mark. Maari ring pumili ng isang mag- aaral na mahusay sa pagkukuwent o. Ipabasa sa kanya ang kuwento ni Mark. 7. Pasagutan ang sumusunod na tanong. Magsimula ng malayang talakayan. 77

8. Ipaskil ang inihandang tsart ng pagsusuri ng mga pasya ng mga tauhan sa maikling kuwento.9. Sabihin10. Ipasuri ang mga naging pagpapasya ni Mark.11. Ipaskil sa pisara ang sumusunod na halimbawa. Maari ring gawing pangkatan ang gawaing ito.12. Ipasulat muli ang anekdota sa kuwaderno. Sabihin.13. Basahin at ipaliwanag ang Rubric sa Pagtataya ng pagsusuri. 78

14. Pasagutan ang sumusunod na tanong sa Pahina 15. Maaaring gawing takdang-aralin ang pagbasa ng talambuhay. 15. Ipabasa ang talambuhay sa pahina 15 at pasagutan ang mga tanong sa pahina 17. Ipasulat sa kuwaderno angsagot sa mga tanong na ito. 79

16. Ipasuri ang sumusunod na paglalarawan. Sabihing ito ang proseso ng mabuting pagpapasya. Tumawag ng ilan upang ipaliwanag ito. Sa huli’y bigyang-linaw ang ilang mga bagay na kailangang bigyan ng paglilinaw.17. Itanong:18. Ipasuri ang mga halimbawa ng personal mission statement o layunin sa buhay sa Pahina 19.19. Basahin 80

20. Ibigay ang sumusunod na gawain sa Pahina 20 bilang takdang-aralin. 81

G. PAGPAPALALIM Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang Takdang 1. Ipabasa ang Aralin. sanaysay sa mga pahina 20- 28 2. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 28.3. Ipaskil sa pisara ang inihandang Tsart ng graphi organizer para saPaghihinuha ng Kakailanganing Pag-unawa o Batayang Konsepto.4. Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang magkaroon ng talakayan ang mga mag-aaral sa loob ng 5 minuto kung ano ang kanilang isusulat sa tsart.5. Ipapaskil ang kanilang mga isinulat.6. Ipaulat ang mga isinulat na Batayang Konsepto. 82

H. PAGSASA BUHAY NG MGA PAGKATUTO1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pagganap sa pahina 28.2. Ipagawa ang pagninilay sa pahina 28. 83

3. Basahin Kung kailangan, ipaskil ang mga mungkagi ni Sean Covey tungkol sa pagsulat ng mahusay na pansariling pahayag ng layunin sa buhay. 84

Gabay sa PagtuturoAralin 15: Mga Pansariling Salik sa Pagpili ng Kursong Akademiko o Teknikal-Bokasyonal o NegosyoI. MGA LAYUNINMGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTOPangnilalaman PagganapNatutukoy ang mga personal na salik Naipakikita ang pagkilala sa sarili atna kinakailangang paunlarin kaugnay ang kasanayan sa pagtatakda ngng pagpaplaplano ng kursong mithiin sa pamamagitan ng paggawaakademiko o teknikal-bokasyonal, ng Goal Setting and Action Planningnegosyo o hanapbuhay ChartBatayang Konsepto: Ang pagiging tugma ng mga personal na salik sa mgapangangailangan (requirements) sa napiling kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, ay daan upang magkaroon ngmakabuluhang hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging produktibo atpakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.A. MGA LAYUNIN SA PAGTUTURO 1.1 Magabayan ang mga mag-aaral sa pag- unawa sa mga sumusunod na paksa; a. Ang Mga Pansariling Salik sa Pagtatakda ng Mithiin b. Ang SMARTA o Mga Pamantayan sa Pagtatakda Mithiin c. Mga Key Employment Generators 1.2 Malinang ang mga sumusunod na kasanayan sa mga mag-aaral: a. Pagtukoy ng mga pansariling salik na nakaiimpluwensya sa pagtatakda ng mithiin b. Paggawa ng ulat ng pagpapalakas ng kahinaan ayon sa MI o Chart of Abilities c. Paggawa ng ulat ng pagpapaunlad ng interes d. Pagtatakda ng mithiin ayon sa mga pamantayan sa pagtatakda ng mithiin e. Pagsusuri ng mga salik sa pagpili ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay sa pamamagitan ng anekdota o maikling kwento ng pagtatagumpay ng dalawang Pilipino 85

f. Pagpapaliwanag ng mahahalagang konsepto sa binasang sanaysay g. Paggawa ng Force Field Analysis ng mga itinakdang kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, negosyo, o hanapbuhay. h. Pagbubuo ng Goal-Setting and Action Planning ChartB. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTOIsa-isahin ang mgalayuning pampagkatuto.Tiyaking malinaw sa mgamag-aaral ang mga ito. 86

C. PAUNANG PAGTATAYA 1. Basahin ang panuto. 87

D. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN Makatutulong na bilang motibasyon, may nakapaskil ding katulad na paglalarawan sa pisara. Magkaroon ng malayang talakayan tungkol dito. Maaring gamitin ang mga tanong sa pahina 5, para sa malayang talakayan.Matapos angmalayangtalakayan aypasagutan sa mgamag-aaral angmga tanong sakanilangkuwaderno. 88

Maaaring tumawag ng ilang mag-aaral upang sagutin ang mga tanong na ito bago pa ito pasagutan sa kuwaderno. Sa ganitong paraan magkakaroon muna siya ng ideya kung paano ito sasagutan.Basahin ang sumusunodna panuto sa pahina 6mga mag-aaral. Sa bahaging ito ay iniuugnay ang mga nagdaang aralin sa unang markahan sa kasalukuyang aralin. Makatutulong kung ang bahaging ito ay gawing takdang-aralin o araling-bahay. 89

1 3 2Ang tanong sa pahina 90

91

92

93

94

EXPLORINGOCCUPATIONS WORKSHEETMga Kinakailangang Impormasyon Trabaho o Negosyo:Mga Pangunahing Gawain o Tungkulin Halimbawa: Pagdodoktor/ Medisina Betirinaryo Manggamot ng mga hayopPara sa Negosyo: Gaano kalaki ang puhunan? Php 600, 000 humigit kumulangNatapos na antas ng pag-aaral o natapos na Medisinakursong akademiko o teknikal bokasyonal?Mga kinakailangang kasanayan Panggagamot Pag-ooperaMga pagpapahalaga Pagtitimpi, pagtitiyaga,Mga kaugnay na interes o hilig pagmamahalKalagayan sa paggawa (working conditions) Pag-aalaga ng hayopHalimbawa: Maingay ang paligid, nakatayo, May pagkakataongmaraming taong kailangang harapin, mabilis ang may kaunting panganibmga transaksyon, walang masyadong na makagat ng mgakahalubilong tao, mabagal ang transaksyon, at hayop na ginagamotiba pa.Mga oportunidad sa paglago bilang Maaring magtayo ngmanggagawa, empleyado o negosyante sariling klinika. Maaring maghayupan (poultry,Maaring kitain o sahurin piggery, cattle raising, etc.)Iba pang mga benepisyo (travel o Php 800, 000 humigitpangingibangbayan, scholarships, at iba pa) kumulang sa isang taonAno ang pinakagusto mo sa napiling trabaho o Nakadadalo sa mganegosyo? kumbensyon para sa mga beterinaryo saAno ang pinakaayaw mo sa napiling trabaho o loob at labas ng bansanegosyo? Nasisiyahan sa pag- aalaga ng iba’t ibang uri ng mga hayop Ang panganib na makagat ng mga pasyenteng ginagamot 95

Gumawa ng portfolio ng mga ginawang pagsukat at pagtataya ng mgapansariling salik sa pagpili ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal,negosyo hanapbuhayo. Ang portfolio ay maglalaman ng mga sumusunod: Chart of Abilities (Pagraranggo ng mga kakayahan, ang paliwanag sa resulta ng pagtataya ng kakayahan sa pamamagtan ng Chart of Abilities, at ang ginawang pagninilay tungkol dito.) Multiple Intelligences Survey Interest Focus Inventory (Chart of Interest, Chart of Focuses, at ang ginawang pagninilay tungkol dito) Mga Sariling Pagpapahalaga Kaugnay ng Paggawa ( Kasama rin ang paliwanag tungkol sa mga pagpapahalagang ito at ginawang pagninilay) 96

Rubric sa Pagtataya ng PortfolioPunto Mga Konsepto Pagninilay Kabuuans Nilalaman21-25 Lahat ng Makikita sa mga Ipinakikita sa mga Ang mga mga gawain awtput na isinulat na nilalaman ay ay naunawaan ng pagninilay ang malinaw na nakapaloob mga mag-aaral malinaw na naisa-isa at kasama ang ang konseptong pagkilala sa sarili naipakita ang mga kailangang at ang kasanayan kaugnayan ng ginawang matutunan. sa pagsusuri ng bawa’t isa, may paliwanag mga sarili. kaayusan, at at Naipakita na malikhaing pagninilay nahasa ang nailathala. at may iba kasanayang pang layuning sanayin karagdagan. sa pamamagitan ng mga gawain16-20 Lahat ng Makikita sa Ipinakikita sa mga Ang mga mga gawain awtput na sa isinulat na nilalaman ay ay pangkalahatan ay pagninilay ang nakapaloob naunawaan ng pagkilala sa sarili naisa-isa at kasama ang mag-aaral ang ng mag-aaral. naipakita ang mga konseptong kaugnayan ng ginawang kailangang bawa’t isa. paliwanag matutunan. at pagninilay. Naipakita na sa pangkalahatan ay nahasa ang mga kasanayang layuning sanayin sa pamamagitan ng mga gawain. 97

11-15 Lahat ng Makikita sa Ipinakikita sa mga Ang mga mga gawain awtput na isinulat na nilalaman ay ay bahagyang pagninilay na may bahagyang nakapaloob naunawaan ng bahagyang naisa-isa ngunit mag-aaral ang pagkilala sa sarili sa konseptong ang mag-aaral. pangkalahatan kailangang ay wala itong matutunan. kaayusan. Naipakita na sa pangkalahatan ay bahagyang nahasa ang mga kasanayang layuning sanayin sa pamamagitan ng mga gawain.6-10 Isang Ang mga awtput Ang mga nasulat Ang mga gawain lang ay hindi na pagninilay ay nilalaman ay ang nagpapakita ng nagpapakita ng di- hindi naisa-isa nilalaman pagkatuto o malinaw na at walang kasanayan. pagkilala sa sarili. kaayusan.0-5 Walang ipinasang gawain 98

99

Mga Minimithing Mga Pansariling Mga KEG na LimangKarera tugma sa Trabahong/Ne Salik na tugma at minimithing gosyong Karera Angkop sa(Isulat ang kailangang (Negosyo o Akin Trabaho)tatlong paunlarin para sapinakamimithi minimithing Karerasa lahat) (Negosyo o Trabaho)Halimbawa: Tugma Health/ 1. Beterinaryo Medical 2. Surgeon1. Beterinaryo Interes: Mahilig sa Tourism pag-aalaga ng hayop Iba pa na2. Pediatrician Agri- maaring bigyan Pagpapahalaga: business3. Guro o Pasensyosa, may ng pagpapahalaga sa konsiderasyonCollage kalinisan at kaayusan (malinis at maayos); 3. NurseInstructor magiliw sa mga bata 4. Dentist 5. Optometrist Kakayahan: May sapat na talino at may malusog na pangangatawan Kailangang Paunlarin Interes: Hilig sa asignaturang Biology Pagpapahalaga: Pagiging palakaibigan o pagiging people oriented Kakayahan: Paghahanda ng mga kagamitan sa pagtuturo 100