คู่มือท่องเที่ยวอุ่ตรดิตถ์ ขนาด F4

อุ ตรดิตถ์ ท่าเหนือ เมืองน่าอยู่ Uttaradit Tourism Handbook: Legendary North Port, Lively town



ค�ำขวัญจังหวัดอุ ตรดิตถ์ เหล็กน้�ำพ้ีลือเล่ือง เมืองลางสาดหวาน บ้ า น พ ร ะ ย า พิ ชั ย ด า บ หั ก ถ่ิ น สั กใ ห ญ่ ข อ ง โ ล ก Motto The City of Famous Lek Nam Phi Iron, Sweet Langsat, The Home of the Late Phraya Phichai Daphak, and The World’s Biggest Teak Tree

ค�ำนำ� อุตรดิตถ์ เป็นจังหวัดที่เงียบสงบ เศรษฐกิจดี ผู้คนเป็นมิตร มี 3 วฒั นธรรม คอื ลา้ นชา้ ง ลา้ นนา และไทยสโุ ขทยั ทผ่ี สมกลมกลนื กนั อยา่ งลงตวั มีวัดพระแท่นศิลาอาสน์ เข่ือนสิริกิต์ิ และน้�ำตกแม่พูลเป็นแหล่งท่องเท่ียว ท่ีรู้จักกันดี และยังมีแหล่งท่องเท่ียวท่ีมีความโดดเด่นซ่อนตัวอยู่อีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นแหล่งท่องเท่ียวทางธรรมชาติ แหล่งท่องเท่ียวทางประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม แหล่งท่องเท่ียวชุมชน แหล่งท่องเที่ยวเพ่ือนันทนาการ และแหล่งท่องเที่ยวทม่ี นุษยส์ รา้ งขนึ้ คมู่ อื การทอ่ งเทยี่ วจงั หวดั อตุ รดติ ถเ์ ลม่ นี้ จงึ เปน็ การเปดิ โลกการทอ่ งเทยี่ ว มติ ใิ หมข่ องอตุ รดติ ถใ์ หก้ บั นกั ทอ่ งเทย่ี วทงั้ จากในประเทศและตา่ งประเทศทวั่ โลก ไดม้ าสมั ผัสกบั ความงามของธรรมชาติ ศิลปวฒั นธรรม ประเพณี อาหารการกิน ผลไม้รสเลิศและผูค้ นท่มี นี ำ้� ใจไมตรตี ่อผูม้ าเยือนเสมอ นอกจากน้ี เนื้อหาในเล่มยังพร้อมมูลไปด้วยข้อมูลท่ีจ�ำเป็นส�ำหรับ การท่องเท่ียวในพ้ืนท่ีทั้ง 9 อ�ำเภอของอุตรดิตถ์ ที่น�ำเสนอท้ังภาษาไทย และภาษาองั กฤษ และยงั สามารถเชอ่ื มโยงไปสฐู่ านขอ้ มลู ออนไลนผ์ า่ นชอ่ งยทู บู ของแต่ละอ�ำเภอได้อย่างไม่มีขีดจ�ำกัด อันจะยังประโยชน์ให้กับนักท่องเที่ยว และทุกภาคส่วนที่เกยี่ วขอ้ งได้อย่างเป็นปัจจุบัน และทันสมัยอยู่เสมอ นายเสฐยี รพงศ์ มากศิริ ผูว้ า่ ราชการจังหวดั อุตรดิตถ์ กนั ยายน 2561

Preface Uttaradit is a tranquil province with good economy and amiable people. Here is the best combination of Lan Chang, Lan Na and Sukhothai culture. Renowned tourist attractionsare Wat Phratan Sila-Asana, Sirikit Dam, and Mae Phun Waterfall. There are also several unique destinations scattering around the area, including natural, historical, cultural, and recreational attractions, as well as community tourism and man-made attractions. This travel guide aims to not only show a new dimension of Uttaradit to Thai and foreign visitors but also welcome all guests to experience the beauty of Uttaradit in the aspect of nature, arts and culture, tradition, food, fruits and friendly people. This bilingual guidebook compiles travel information in 9 districts of Uttaradit. It also provides unlimited and updated online database through YouTube channels of each district, which are beneficial to tourists and relevant sectors. Mr. Sateanpong Marksiri Governor of Uttaradit Province September 2018

สารบญั 006 คมู่ อื การทอ่ งเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ Contents 008 อุตรดติ ถ์ : เมืองในฝัน สวรรคบ์ นดิน Uttaradit : Dream City, Heaven on Earth 012 อุตรดติ ถ์ : ท่าน้ำ� แห่งทศิ เหนือ ของสยามประเทศ Uttaradit : Port of the North of Siam อ.เวียงสา 1243 Wiang Sa 1123 cocMหชhhr่รอaaaือBงnhnชoมnan่อreหeaBงlาljiบรaา่อชเบ้ีย LหuลaวnงgพรPะraบbาaงng 016 เส้นทาง จังPหhวrัดaแeพร่ จงั หNวaัดnนา่ น Sอrุทi ยNาaนnแหNง่ aชtาioตnิศaรlนี Pา่ aนrk 1083 1241 ทอ่ งเท่ียว อ.นาหม่นื Bบaา้ nนปPาaกkนNายai Nอ.aนาNนoอ้ iย เสน้ ทางท่องเท่ยี ว อุตรดติ ถ์ Na Muen จังหวดั อุตรดติ ถ์ Uttaradit 1339 Uttaradit Tourism Tourism Map Map Wวัดaพt รpะhธrาaตthชุ ่aอtแcฮhohae 1047 Tตhลaาiด-LกaาoรคBา้oชrdายerแดTนraไdทeย-AลtาวPhชu่ อdงoภoูดู่ Pปaาkกlaลyาย อ.เดน่ ชัย Pภhพู uญPาhพayอ่ a Pho Fอa.ฟk าTกhทa่า 1268 Bอa.บnา้ นKโhคoกk Vเวieียnงtจiaันnทeน์ Den Chai Mน้า� aตeกPแhมu่พnู ลwaterfall Tอh.ทaา่ ปPlลaาอนุสาวรยี ์ 1045 1341 11 PPMพhhรoircaะnhยyuaาamiพeิชnัยtดoาfบหกั1106Bบa้าnนทTา่ hเaรอื Rueaชเข่ อ่ืองนเขดาินขาด Dap Hak Chong 1047 1043 MPพอhนeรrmะสุaศาoรSวrพีiรiaยีPนl์hมaมnาoศmmat Khao Khat HสบัuaปiะรMดuหn้วยpมinุน่ eapple Muangอ.เUมtือtaงraditTWวhดั aaทtnา่oTถnhนaน Dam 1045 Sเขir่ือikนitสิรDกิ aติ m์ิ 1239 PอhุทuยาSนoแiหDง่ aชoาตNิภaสู tอioยnดaาlวPark อ.ลับแล Laplae อุทยานแห่งชาติ 1268 SWวaดั awพtaรPnะhgฝrkaาhงaFสbaวnuาgrงimคบuุรnมีinุนaีนt4า0ถ09NLลaา�amนti้oา� นNnแNา่aaมนlmaP่นna้N�าrkนaRn่าivนer อ.นาแหว้ PสuวbนliสcาPธaาrรkณNะoหnนgอPงrพaรLะaแeล Pเจhา้ aพya่อพPญatาปาด Na Haeo Sอi.ศSรaสี tัชchนaาnลaัยlai 102 จSังuหkวhัดoสtโุ hขaทiยั Nอ.aนm้�าปPาดatTอoุทnยาSนaแkหY่งaชiาตNิตa้นtiสoกัnใaหl ญPa่ rk 1047 SWวiดั laaพt-AรPsะhแarทnaaน่ taศnิลาอาสน์ 11 KTอhh.ทoaอnnงgแสSนaขeนัn121ค4ลTอroงnตรCอaนnal 1212 WวัดaดtงDสoรnะแgก้วSa Kaew 1204 อ.ตรอน Khlong Tron Tron KอhุทlยoาnนgแTหr่งoชnาตWินa้�าtตeกrfคaลllอNงaตtรioอnนal Park 1196 1255 Pอh.พicชิhัยai พิพิธภณั ฑพ์ นื้ บา้ น Sอi.ศNรaนี kคhรon 1246 FBบoo่อlrkเหLลMeก็ kuนsN้�าeพuamm้ี Phi 1324 117 DPBบhai้าrrptนahเypกHalิดaakพcPehรiะcoยhfาaพi ิชัยดาบหัก อ.ศรสี �าโรง Pอh.พroรmหมPพhริ irาaมm ประตสู ู่อีสาน Si Samrong I-SAN จังPหhวiัดsaพnิษuณlokโุ ลก Wอ.aวtัดโBบoสtถ์ 018 แหลง่ ทอ่ งเท่ยี ว อ�ำเภอเมอื งอุตรดติ ถ์ Mueang Uttaradit District 032 แหล่งทอ่ งเท่ียวอ�ำเภอลับแล Laplae District 052 แหลง่ ท่องเท่ียว อำ� เภอตรอน Tron District 066 แหลง่ ท่องเท่ยี ว อำ� เภอทา่ ปลา Tha Pla District

007 คู่มอื การทอ่ งเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ 078 แหล่งท่องเท่ียว อ�ำเภอทองแสนขนั Thong Saen Khan District 090 แหลง่ ท่องเท่ียวอ�ำเภอพชิ ัย Phichai District 112 100 แหล่งท่องเท่ียว แหลง่ ท่องเท่ียว อำ� เภอฟากท่า อ�ำเภอน้�ำปาด เมอื งงามกลางขุนเขา Nam Pat District Fak Tha District, the beauty amid 124 mountains แหลง่ ท่องเท่ียว อ�ำเภอบ้านโคก ประตูสู่หลวงพระบาง Ban Khok District The Gateway to Luang Prabang 136 งานเทศกาล และงานประจ�ำปี 140 โปรแกรมทอ่ งเท่ียว 148 สนิ ค้า GI และ สินคา้ OTOP จงั หวดั อุตรดิตถ์ ในจังหวัดอุ ตรดิตถ์ ของจงั หวดั อุตรดติ ถ์ Uttaradit’s Festivals Uttaradit’s Travel Uttaradit’s GI and and Annual Events Programs OTOP Products 152 สถานท่ีพัก 160 ร้านอาหาร 166 รา้ นขายของท่ีระลกึ / ของฝาก Accommodations Restuarants Souvenirs / Local Products 172 หมายเลขโทรศัพท์ท่ีส�ำคัญ 174 กราบขอบพระคุณ / Iหmรpือใoชr้ตtaิดnตtอ่ TใeนleกpรhณoฉีneุกเฉNินumbers ขอบพระคณุ Special Thanks

008 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ อุตรดิตถ์ : เมืองในฝัน สวรรค์บนดนิ Uttaradit : Dream City, Heaven on Earth เหล็กน้�ำพีล้ อื เล่อื ง เมอื งลางสาดหวาน บ้านพระยาพชิ ัยดาบหกั ถ่นิ สักใหญข่ องโลก The City of Famous อุตรดิตถ์เป็นจังหวัดท่ีตั้งอยู่ทางใต้สุดของภาคเหนือ มีความหมายว่า Lek Nam Phi Iron, เมืองท่าแห่งทิศเหนือ เพราะในอดีตอุตรดิตถ์เคยเป็นเมืองในปกครองของพิชัย อนั เป็นเมอื งเกา่ แกท่ เี่ ปน็ เมอื งท่าพกั สนิ ค้าก่อนขึน้ เมอื งเหนอื ในสมัยกอ่ น Sweet Langsat, มพี นื้ ทรี่ วมทงั้ สนิ้ 7,838.592 ตารางกโิ ลเมตร แบง่ เขตการปกครองเปน็ 9 อำ� เภอ The Home of the Late 67 ตำ� บล 539 หมบู่ า้ น ภมู ปิ ระเทศสว่ นใหญเ่ ปน็ ทร่ี าบสลบั เขาสงู โดยมที ร่ี าบลมุ่ แมน่ ำ้� Phraya Phichai Daphak, อยู่ทางใต้ของจังหวัด มีระดับความสูงประมาณ 50-100 เมตรจากระดับน้�ำทะเล อยู่ในเขตอ�ำเภอตรอน พิชัย ลับแล ทองแสนขัน และบางส่วนของอ�ำเภอเมือง and The World’s Biggest ข้ึนไปทางเหนือเป็นท่ีราบระหว่างหุบเขา มีความสูงประมาณ 100-400 เมตร Teak Tree จากระดับน�้ำทะเล อยู่ในเขตอ�ำเภอทองแสนขัน ลับแล น�้ำปาด ฟากท่า บ้านโคก และบางส่วนของอ�ำเภอเมือง และพ้ืนที่ส่วนใหญ่ทางเหนือและตะวันออกของจังหวัด จะเปน็ เขตภเู ขาและทส่ี งู มคี วามสงู 400-1,000 เมตรจากระดบั นำ้� ทะเล ในเขตอำ� เภอ บ้านโคก ฟากทา่ นำ�้ ปาด ท่าปลา ลบั แล และบางสว่ นของอ�ำเภอเมือง Uttaradit is the southernmost Khan and part of Mueang Uttaradit. province of lower northern Thailand. Valleys with 100-400 meters above Its name literally means the port of sea level define areas of Thong Saen the North. It was formerly a territory Khan, Laplae, Nam Pat, Fak Tha, Ban of the old town Phichai. Khok and part of Mueang Uttaradit District. Mountains and uplands are Uttaradit covers an area of the geographic feature of half of the 7,838.592 square kilometers. The province in the North and the East. province was administratively divided The areas of 400-1,000 meters above into 9 districts and subdivided into sea level are in Ban Khok, Fak Tha, 67 sub-districts and 539 villages. Nam Pat, Tha Pla, Laplae and part of Most of the geographical features Mueang Uttaradit District. Uttaradit is are flatlands with some high hills. neighboring of Phrae and Nan Province The province landscape can be char- in the North, Phitsanulok in the East acterized by 3 following categories. and the South, and Sukhothai in River basins, 50-100 meters above the West. To the east, it also shares sea level, cover a plain area in District 145-kilometer-border with Laos PDR. of Tron, Phichai, Laplae, Thong Saen

009 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวดั อุตรดติ ถ์ ที่ราบลุ่มแม่น�ำ้ ที่อ�ำเภอพิชัย / River basins, Phichai District พืน้ ที่ราบระหว่างหุบเขาที่เขื่อนสิริกิติ์ อ�ำเภอท่าปลา / Valley Area at Sirikit Dam, Tha Pla District พืน้ ที่เขตภูเขาและที่สูงของอ�ำเภอท่าปลา / Mountains and Uplands, Tha Pla District

010 ค่มู ือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ ดอกไมแ้ ละตน้ ไม้ประจ�ำจงั หวดั อุตรดติ ถ์ ดอกไม้ประจำ� จังหวดั : ดอกประดู่ ต้นไม้ประจ�ำจงั หวัด : ต้นสกั Uttaradit’s flower and tree: Provincial Flower : Rosewood flower Provincial Tree : Teak มอี าณาเขตติดกบั จงั หวดั แพรแ่ ละนา่ นทางด้านทิศเหนอื ส่วนทิศตะวันออกติดกับจังหวัดพิษณุโลกและ สปป. ลาว มีแนวเขตชายแดนยาว 145 กิโลเมตร ทิศใต้ติดกับจังหวัด พิษณโุ ลก ทศิ ตะวันตกติดกบั จังหวดั สโุ ขทัย จงั หวดั อตุ รดติ ถเ์ ปน็ จดุ เชอ่ื มระหวา่ งภาคกลาง ภาคเหนอื และ สปป. ลาว จึงมีความหลากหลายทางด้านภาษา ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม การกินอยู่ การแต่งกาย จนไดร้ บั การกลา่ วขานวา่ เปน็ เมอื ง3วฒั นธรรมคอื ลา้ นชา้ งลา้ นนา และไทยสโุ ขทยั ประชากรร้อยละ 99.8 นับถอื ศาสนาพทุ ธ ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น ท�ำนา ท�ำไร่ ท�ำสวนผลไม้นานาชนิด พืชผลหมุนเวียนที่สร้างรายได้และ ช่ือเสียงให้กับจังหวัด ได้แก่ ทุเรียนหลงลับแล หลินลับแล ลางสาด หอมแดงทอ่ี ำ� เภอลบั แล สบั ปะรดหว้ ยมนุ่ และกระเทยี ม ท่ีอ�ำเภอน้�ำปาด เม็ดมะม่วงหิมพานต์และล�ำไยที่อ�ำเภอท่าปลา มะขามหวานท่อี �ำเภอฟากท่า เป็นต้น อุตรดิตถ์พร่ังพร้อมไปด้วยแหล่งท่องเที่ยวทุกรูปแบบ ไมว่ า่ จะเปน็ โบราณสถาน โบราณวตั ถุ อาทิ วดั พระแทน่ ศลิ าอาสน์ วัดพระบรมธาตุ วัดพระฝางสวางคบุรีมุนีนาถ วัดใหญ่ท่าเสา วัดธรรมาธิปไตย วัดท่าถนน วัดบ้านแก่ง บ้านเกิดพระยาพิชัย พิพิธภัณฑ์บ่อเหล็กน้�ำพ้ี ฯลฯ นอกจากน้ียังมีซากเมืองโบราณ สมัยอาณาจักรสุโขทัย แหล่งโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ เช่น อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว อุทยานแห่งชาติต้นสักใหญ่ อุทยานแห่งชาติล�ำน�้ำน่าน เขื่อนสิริกิติ์ อ่างเก็บน้�ำห้วยน�้ำรี น้�ำตกคลองตรอน ภูแลลาว รวมถึงแหล่งท่องเที่ยวชมุ ชนอีกมากมาย เปน็ ตน้ Its location between the central and the northern region and borders with Laos, has created diverse layers of cultures in language, tradition, food, living and dress. Consequently, Uttaradit has been named the city of three cultures - Lan Chang, Lan Na and Sukhothai. About 99.8 percent of population is Buddhist. Most of the people are in agricultural section by growing rice, crops and variety of fruits. The economic and well known products are shallots of Laplae, garlics of Nam Pat, longans of Tha Pla, sweet tamarinds of Fak Tha, and the most famous fruits, langsats and durians from Laplae and Mueang Uttaradit District. The important attractions in Uttaradit are historical sites i.e. Wat Phratan Sila-Asana, Wat Phra Fang Sawangkaburi Muninat, Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon, Wat Phra Boromthat, Wat Yai Tha Sao, Wat Thammathipatai, Wat Tha Thanon, Wat Klang, Wat Tha Thong, Wat Chong Lom etc. Additionally, there are historical sites of city remaining from Sukhothai kingdom, prehistoric sites, and natural attractions, including Phu Soi Dow National Park, Ton Sak Yai National Park, Lam Nam Nan National Park, Sirikit Dam, Huai Nam Ree Reservoir, Klong Tron Waterfall etc.

011 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ การเดนิ ทาง Getting to Uttaradit จังหวัดอุตรดิตถ์อยู่ทางทิศเหนือของกรุงเทพมหานคร Uttaradit is located in the north of from Bangkok สามารถเดินทางไปได้ถึง 3 เส้นทาง คือ ทางเครื่องบิน There are 3 means of transportations from Bangkok to ทางรถยนต์ และทางรถไฟ Uttaradit-plane, car and train. ทางเคร่ืองบิน จากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดพิษณุโลก By plane, you can take a flight from Bangkok to แพร่หรือสุโขทัยมีหลายสายการบิน และมีเท่ียวบินต่อวัน Phisanulok, Phrae or Sukhothai with various types of flights หลายเที่ยว จากนั้นเดินทางไปจังหวัดอุตรดิตถ์ด้วยรถโดยสาร and prices. Then you can get a bus, a van or a rental car ประจ�ำทาง รถตู้ หรือเช่ารถขับเอง โดยใช้บริการรถเช่า to Uttaradit. ซ่ึงจะมีเคาน์เตอร์ติดต่ออยู่ในสนามบินหรือจะจองผ่านเว็บไซต์ กไ็ ด้ Beside plane, you can drive from Bangkok by taking Highway No. 1 and Highway No. 32 to Nakhon Sawan via จากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดแพร่ จากน้ันใช้รถประจ�ำทาง Ayutthaya, Ang Thong, Sing Buri, and Chai Nat, and then use สายแพร่-อตุ รดิตถ์-พิษณุโลก Highways No. 117 and No. 11 to Uttaradit via Phitsanulok. จากกรงุ เทพฯ ไปจงั หวดั สโุ ขทยั จากนนั้ ใชร้ ถประจำ� ทาง You can also ride a bus to Uttaradit. Air-conditioned สายสุโขทยั -อตุ รดิตถ์ busses and non-air-conditioned busses depart from Bangkok every day. ทางรถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 1 แล้วแยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 32 ผ่านอยุธยา อ่างทอง By train, trains daily depart from Hua Lumphong สิงห์บุรี ชัยนาท เข้านครสวรรค์ จากน้ันใช้ทางหลวงหมายเลข station to Uttaradit. Eight trains are available per day 117 เดินทางเข้าสู่พิษณุโลก และทางหลวงหมายเลข 11 including rapid trains, express trains, and special express เดนิ ทางต่อไปจนถึงอตุ รดติ ถ์ trains. For more information, call 1690 or www.railway.co.th. ส่วนรถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งสายเหนือ กรงุ เทพฯ สู่อุตรดติ ถ์ มีทัง้ รถธรรมดาและปรบั อากาศ ทางรถไฟ จากสถานีหัวล�ำโพงมีรถไฟไปอุตรดิตถ์ ท้ังประเภทรถเร็ว รถด่วน รถด่วนพิเศษ สอบถามเพ่ิมเติมที่ โทรศพั ท์ 1690 หรอื www.railway.co.th

012 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวัดอุตรดิตถ์ อุตรดติ ถ์ : ทา่ น้ำ� แหง่ ทศิ เหนอื ของสยามประเทศ Uttaradit : Port of the North of Siam อุตรดติ ถ์ในอดีต อุตรดิตถ์ เป็นจังหวัดหนึ่งต้ังอยู่ทางภาคเหนือของประเทศไทย มีพ้ืนท่ี ปา่ อดุ มสมบรู ณเ์ หมาะแก่การตง้ั ถนิ่ ฐาน โดยมีการค้นพบหลกั ฐานบรเิ วณรอบตวั เมอื ง อุตรดิตถ์ท่ีแสดงให้เห็นการอยู่อาศัยของมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่มีอายุกว่า 2,000 ปี อาทิ เคร่ืองมือหินขัดและซากกระดูกมนุษย์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ท่บี า้ นบุ่งวงั งิ้ว ซ่ึงตงั้ อย่ตู รงขา้ มต�ำบลบางโพท่าอิด กลองมโหระทกึ ส�ำรดิ ในวัฒนธรรม ดองซอน ขดุ พบท่ีวัดมอ่ นศลั ยพงษ์ ต�ำบลบางโพ ปี พ.ศ. 2470 พื้นทีน่ ีเ้ คยเปน็ ที่ตั้งของเมืองสำ� คัญๆ ในอดตี เช่น เมอื งฝางหรอื เมอื งสวางคบรุ ี ท่ีมชี อื่ ปรากฏในศิลาจารกึ ของกรุงสุโขทยั ว่าเป็นเมอื งหน่งึ ของอาณาจักรสโุ ขทยั และ ต่อเน่ืองมาจนถึงสมัยอยุธยา ปัจจุบันยังมีร่องรอยเมืองฝางและสถูปที่ยังหลงเหลืออยู่ ท่ีบ้านฝาง อ�ำเภอเมืองอุตรดิตถ์ นักโบราณคดีสันนิษฐานว่าเป็นเมืองท่ีสร้างข้ึนใน สมยั สุโขทัย ตอ่ มาเม่อื พระเจ้าอทู่ องสร้างกรงุ ศรอี ยุธยา ในปี พ.ศ. 1893 ปรากฏว่ารวบรวม เมอื งข้ึนไดถ้ ึง 16 เมอื ง โดยมีเมืองพิชัยรวมอยดู่ ้วย Uttaradit in the past In Sukhothai period, this area Uttaradit is one of the northern located in major cities such as Fang or Sawangkaburi. In Sukhothai stone provinces of Thailand with forest inscription, the name of Mueang prosperity which is suitable for Fang is mentioned as one of cities in settlement. The evidences discovered Sukhothai Kingdom. It also continued around the city suggest prehistoric a city in Ayutthaya era. Now, Fang is human habitation over 2,000 years, located in area of Mueang Uttaradit for example, polished stone tools and District, evident by the discovery prehistoric human skeleton remains at of the city remains and a stupa in Ban Bung Wang Ngio, located opposite Sukhothai style. Bang Pho Tha It District, and a bronze drum of Dong Son Culture excavated Later when King U-thong at Wat Mon Sanlayaphone, Ban Pho established Ayutthaya City in 1350, District in 1927. there were 16 main cities gathered in the kingdom including Phichai.

013 2 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ 2 1 4 1 ชาวเมืองลับแล ในสมัยรัชกาลที่ 5 Laplae people in the reign of King Rama V 2-3 เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี น�ำกองทัพไทยปราบกบฎเงีย้ ว เมื่อ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2445 Chao Phraya Surasak Montri led Thai army defeated rebels on August 1, 1902 4 สะพานปรมินทร์ สร้างเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2449 Poramin Bridge was built in 1906 5 สนามบินอุตรดิตถ์ ในสมัยสงครามโลกครัง้ ที่ 2 5 Uttaradit Airport during world War II

014 คูม่ อื การท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ สมัยกรุงธนบุรี ปี พ.ศ. 2315 โปสุพลา แม่ทัพพม่า ในปี พ.ศ. 2430 พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ฯ เดินทัพเข้ามาตีเมืองลับแลและเมืองพิชัย ขณะน้ันไพร่พล ทรงเห็นว่าต�ำบลบางโพท่าอิดคงจะเจริญต่อไปในภายหน้า เมืองพิชัยมีน้อย พระยาพิชัยผู้ครองเมืองพิชัยจึงขอก�ำลังจาก จึงพระราชทานนามเมืองนี้ไว้ว่า “อุตรดิฐ” (อุตร-ทิศเหนือ, เมืองพิษณุโลกมาช่วย เจ้าพระยาสุรสีห์เจ้าเมืองพิษณุโลก ดิฐ-ท่านำ�้ ) แปลว่า “ทา่ น�้ำแหง่ ทศิ เหนอื ” (คำ� นต้ี อ่ มาเขียนเปน็ รบี เกณฑก์ องทพั ขน้ึ ไปยงั เมอื งพชิ ยั เพอื่ ตคี า่ ยพมา่ จนกองทพั พมา่ “อุตตรดิตถ์” และ “อุตรดิตถ์” ดังที่ใช้ในปัจจุบัน) และโปรด ต้านทานไม่ไหวแตกหนีไป ในปีต่อมา พ.ศ. 2316 โปสุพลา ให้อุตรดิตถ์เป็นเมืองข้ึนของเมืองพิชัย ต่อมาในปี พ.ศ. 2442 แม่ทัพพม่ายกทัพตีเมืองพิชัยอีกครั้ง เจ้าพระยาสุรสีห์กับ รัชกาลที่ 5 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายศาลากลางเมืองพิชัย พระยาพิชัยทราบข่าวก่อนจึงชวนกันยกทัพออกซุ่มสกัด ไปตง้ั บงั คบั บญั ชาทเี่ มอื งอตุ รดติ ถ์ เวลานนั้ อตุ รดติ ถไ์ ดก้ ลายเปน็ ทัพพม่า โดยฝ่ายไทยได้ชัยภูมิดีไล่ตีทัพพม่าแตกกลับไปได้อีก ชมุ ชนขนาดใหญก่ วา่ เมอื งพชิ ยั ไปแลว้ ปี พ.ศ. 2458 จงึ โปรดเกลา้ ฯ และในการรบครง้ั นี้ พระยาพิชัยถือดาบสองมอื เขา้ ประจัญบาน ให้เปล่ียนนามเมืองพชิ ัยเปน็ เมืองอุตรดติ ถใ์ นเวลาตอ่ มา ไล่ฟันพมา่ จนดาบหกั ทำ� ให้ท่านพระยาพิชัยได้รบั สมญานามวา่ “พระยาพชิ ยั ดาบหกั ” นบั แต่นัน้ มา อุตรดิตถ์ตั้งอยู่ริมแม่น�้ำน่าน ซึ่งเป็นเส้นทางคมนาคม หลกั มีท่าน้�ำที่ส�ำคัญ 3 ท่า คือ ทา่ เซา หรือบรเิ วณตลาดทา่ เสา สมยั กรงุ รตั นโกสนิ ทร์ ชว่ งรชั กาลท่ี 3 เมอื งพชิ ยั กลายเปน็ ในปัจจุบัน ท่าอิด หรอื บริเวณทา่ อิฐบนและท่าอิฐลา่ งในปจั จุบัน หัวเมืองสำ� คัญ และแผข่ ยายเขตแดนออกไปถึงเมืองเวยี งจันทน์ และท่าโพธิ์ หรือบริเวณวัดท่าถนนตลาดบางโพ เนื่องจาก จรดแม่น�้ำโขง ขณะเดียวกัน ต�ำบลบางโพท่าอิดซ่ึงอยู่ติด มีต้นโพธิ์เยอะ มีล�ำคลองไหลผ่าน จึงเรียกว่าคลองบางโพธ์ิ แม่น�้ำน่านอันเป็นแม่น�้ำส�ำคัญที่ใช้ติดต่อค้าขายกับหัวเมือง จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ฝา่ ยเหนอื ไดอ้ ยา่ งสะดวก จงึ เปน็ ทรี่ วมสนิ คา้ จากเมอื งหลวงพระบาง แสดงให้เห็นว่าท้ังท่าอิฐและท่าเสานับเป็นท่าที่มีความเจริญ เมอื งแพร่ เมอื งนา่ น ตลอดจนแควน้ สบิ สองปนั นากน็ ำ� สนิ คา้ พนื้ เมอื ง ทางการค้ามากกว่าทุกทา่ ในภาคเหนือ เดนิ บกลงมาจ�ำหน่ายแล้วสง่ ต่อล่องใต้ไปจนถงึ กรุงเทพฯ จนกระท่ังสมัยรัชกาลท่ี 6 เมื่อปี พ.ศ. 2458 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายศูนย์ราชการจากเมืองพิชัยมาต้ังไว้ที่ เมืองอุตรดิตถ์ และในปี พ.ศ. 2495 เมืองอุตรดิตถ์จึงได้รับ การยกฐานะข้นึ เป็นจังหวดั อุตรดิตถ์มาจนถึงทกุ วนั นี้ In 1772 during Thonburi era, Bo Supia, Burmese In 1887 King Rama V foresaw potential of Bang Pho general, marched his army to capture Laplae and Tha It District, therefore, named Tha It town “Uttaradit” Phichai City. At that time, there were a few troops literally meaning as the “port of the north” (Uttara means in the city. Phraya Phichai, the governor, then asked north, Dittha means port), and announced Uttaradit for help from Phitsanulok. Chao Phya Surasi led a territory of Phichai City. the army to battle and drove the Burmese into retreat. A year later, Bo Supia came to attack Phichai again. Chao In 1899, King Rama V graciously moved the center Phya Surasi and Phraya Phichai after getting the news led the of Phichai City to the area of Uttaradit, enlarging the city troops to ambush the Burmese army. With great strategic of Uttaradit of more than formerly Phichai. In 1915, the position, Thai forced the invaders back across the border. In name of Phichai was renamed to Uttaradit. this battle Phraya Phichai fought valiantly with two-handed swords until one of his swords broke. However, he led Uttaradit is located along Nan River, which is a main his army to victory and was known as “Phraya Phichai Dap transportation route. There are 3 important piers: Tha Sao Hak”-Phraya Phichai of Broken sword. or currently Tha Sao martket, Tha It or currently Tha It Bon and Tha It Lang, and Tha Pho or Wat Tha Thanon at During the reign of King Rama III in Rattanakosin Bang Pho market where lots of Bodhi trees were found era, Phichai became a major city and expanded territory along Bang Pho Canal. Tha Sao and Tha It were the most to Vientiane and Mekong River. Bang Pho Tha It District flourished ports in the North, evident by historical evidence located along Nan River grew important as an important in the early Rattanakosin. trading point. Local goods from Luang Prabang, Phrae, Nan, as well as Xishuangbanna, transported to the port here Until 1915 during the reign of King Rama VI, the city before distributing down south to Bangkok. hall was moved from Phichai City to Uttaradit. In 1952, Uttaradit was elevated it status to a province.

015 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจังหวัดอุตรดติ ถ์ ยุคทางรถไฟและรถยนตถ์ งึ เมืองอุตรดิตถ์ เมื่อปี พ.ศ. 2448 - พ.ศ. 2451 มีการสร้างทางรถไฟ สายเหนือผ่านท่าโพธิ์และท่าเซาซ่ึงขณะนั้นยังเป็นป่าไผ่ อยู่ไม่เจริญเท่าท่าอิด กรมรถไฟจึงได้สร้างทางรถไฟแยกไป ทห่ี าดทา่ อิดล่าง ในปี พ.ศ. 2450 สมยั พระยาสจุ รติ รักษา (เชอื้ ) เป็นเจ้าเมือง ต่อมาในปี พ.ศ. 2454 กรมรถไฟได้สร้างสถานี รถไฟถงึ บางโพธแิ์ ละทา่ เซา ทำ� ใหท้ า่ โพธแิ์ ละทา่ เซามคี วามเจรญิ ทางการคา้ ขึ้นอยา่ งรวดเร็ว และเมื่อมีการขยายเส้นทางรถไฟสายเหนือถึงเชียงใหม่ ซึ่งเป็นช่วงข้ึนเขาสูงชัน ท�ำให้ต้องมีการหยุดพัก ตัดตู้ให้ส้ันลง เพ่ือให้หัวรถจักรลากตู้ขึ้นเขาได้ รวมถึงการเติมน�้ำ-ฟืน ทเี่ ปน็ เชอ้ื เพลงิ ทำ� ใหอ้ ตุ รดติ ถก์ ลายเปน็ ชมุ ทางใหญ่ และยงั เปน็ ศูนย์ซ่อมรถไฟท่ีใหญ่ท่ีสุดในภาคเหนือ นอกจากนี้ยังมีเส้นทาง แยกไปสวรรคโลกที่ชมุ ทางบ้านดาราดว้ ย ในปี พ.ศ. 2522 มกี ารสรา้ งทางหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข 11 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงสายเอเชีย ท�ำให้เมืองอุตรดิตถ์ เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงและมีการพัฒนามากข้ึน และกลายเป็น เส้นทางผ่านที่ส�ำคัญเพื่อเข้าสู่ภาคเหนือ มีความเจริญรุ่งเรือง ขึ้นมาตามล�ำดบั Era of Railways and Cars In 1905-1908, the northern rail line was constructed through Tha Pho and Tha Sao. At that time, it was a bamboo forest, not as rich as Tha It. Therefore, the State Railway Department built a separate railway to Tha It Lang in 1907 during the Governor Phraya Sucharitraksa. In 1911, the State Railway Department built railway stations at Tha Pho and Tha Sao. After that, Tha Pho and Tha Sao rapidly became prosperous trade centers. Subsequently, the northern rail line was extended to Chiang Mai. Because of uphill slope greography, the train had to stop, shortened compartments, and refilled fuel. The main junction was built in Uttaradit area, and later it became the largest maintenance depot in the North. There, there is also a junction to Sawankhalok at Ban Dara station. In 1887 Highway No. 11 was built as a part of Asian Highway. After that, Uttaradit had changed and developed, and became an important route to the North.

016 คู่มือการทอ่ งเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ จังหวัดแพร่ Phrae เสน้ ทาง Uttaradit อ.นาหม่ืน ท่องเท่ยี ว Tourism Na Muen อุตรดติ ถ์ Map วดั พระธาตุช่ อแฮ Wat phrathatchohae อ.เดน่ ชัย ภูพญาพ่อ Den Chai Phu Phaya Pho น้า� ตกแมพ่ ู ล อ.ทา่ ปลา 1341 Mae Phun waterfall Tha Pla เข่อื นดิน 11 ช่ องเขาขาด บ้านท่าเรอื Ban Tha Ruea Chong Khao Khat Dam 1045 อนุสาวรยี ์ พระศรพี นมมาศ 1043 Phra Si Phanommat 1045 อุทยานแหง่ ชาติ Memorial อนุสาวรยี ์ ลLNa�าamนti้า�oนNn่าaaนlmPaNrkan พระยาพิชัยดาบหกั อ.ลบั แล Monument of วัดพระฝางสวางคบุรมี ุนนี าถ Wat Phra Fang 1106 Sawangkhaburimuninat 4009 Laplae Phraya แNมa่นn้า� นR่าivนer Phichai สวนสาธารณะ หนองพระแล Dap Hak Public Park Nong Pra Lae อ.เมอื งวดั ท่าถนน 102 วัดพระแท่นศลิ าอาสน์ Wat Tha Wat Phratan Sila-Asana Mueang UttaraditThanon 1047 อ.ศรีสชั นาลยั KTอhh.ทoaอnnงgแสSนaขeนัn121ค4ลTอroงnตรCอaนnal Si Satchanalai 11 จังหวดั สโุ ขทยั วัดดงสระแกว้ 1204 อ.ตรอน Sukhothai Wat Dong Sa Kaew Tron 1196 พิพธิ ภัณฑพ์ ้นื บ้าน บ่อเหลก็ น้า� พี้ อ.ศรนี คร Bor Lek Nam Phi Si Nakhon 1246 Folk Museum 1255 อPh.พicชิhัยai ประตสู ่อู สี าน I-SAN บา้ นเกดิ พระยาพชิ ัยดาบหกั จังหวดั พิษณโุ ลก อ.ศรสี า� โรง Birthplace of Phisanulok Si Samrong Phraya Phichai 1324 117 Dap Hak อ.วัดโบสถ์ Wat Bot อ.พรหมพริ าม Phrom Phiram

017 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ อ.เวยี งสา 1243 N Wiang Sa WE อุทยานแห่งชาติศรีนา่ น S Sri Nan National Park จงั หวัดน่าน 1083 1123 ช่ องมหาราช หลวงพระบาง Nan อ.นานอ้ ย หรอื ช่ องบ่อเบีย้ Luang Prabang Na Noi Maharaj บา้ นปากนาย channel Ban Pak Nai or Bo Bia channel 1339 1241 ตลาดการค้าชายแดนไทย-ลาว ช่ องภูดู่ 1047 Thai-Lao Border Trade At Phudoo ปากลาย Paklay Fอa.ฟk าTกhทa่า อ.บ้านโคก เวยี งจนั ทน์ 1268 Ban Khok Vientiane 1047 สับปะรดหว้ ยมุน่ Huai Mun pineapple เข่อื นสิริกติ ์ิ ท่ตี งั้ จงั หวดั Sirikit Dam อุทยานแหง่ ชาติภูสอยดาว Province Location 1239 Phu Soi Dao National Park อำ� เภอ เจ้าพอ่ พญาปาด District Phaya Pat 1268 สถานีรถไฟ Railway Station อN.aนm้า� ปาPดat อ.นาแหว้ สถานีขนสง่ Na Haeo Bus Station อุทยานแห่งชาตติ ้นสกั ใหญ่ ทางหลวง Ton Sak Yai National Park Highway แมน่ ้�ำ แหล่งน้�ำ Khlong Tron 1212 River, Stream ทางรถไฟ อุทยานแหง่ ชาตนิ ้า� ตกคลองตรอน Railway Khlong Tron Waterfall National Park เสน้ เขตขอบประเทศ International Boundary

018 ค่มู ือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดติ ถ์ เมืองท่าเหนือแห่งลุ่มน�ำ้ น่านในปัจจุ บัน / Port City of The North in Nan Basin, Nowadays.

019 คู่มอื การทอ่ งเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ แหลง่ ท่องเท่ียว อำ� เภอเมืองอุตรดติ ถ์ Mueang Uttaradit District เมืองทา่ เหนือล่มุ น�ำ้ นา่ น อ�ำเภอเมืองอุตรดิตถ์มีพื้นที่ 765.476 ตารางกิโลเมตร แบ่งพ้ืนท่ี ตำ� นานแห่งสวางคบุรี การปกครองออกเป็น 16 ต�ำบล 158 หมู่บ้าน 8 เทศบาล และ 9 องค์การ อนุสาวรยี พ์ ระยาพิชยั บรหิ ารสว่ นตำ� บล นอกจากเปน็ ศนู ยก์ ลางการปกครอง และศนู ยก์ ลางคมนาคม ศนู ย์รวมใจหลวงพ่อเพช็ ร์ ภายในจังหวัด ยังมีศูนย์รวมจิตใจของชาวอุตรดิตถ์อยู่อีกเป็นจ�ำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นอนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก พิพิธภัณฑ์ดาบน้�ำพี้ท่ีใหญ่ท่ีสุด ในโลก หลวงพ่อเพ็ชร์ แหง่ วดั ทา่ ถนน พระฝางทแ่ี สนงดงาม หลวงพอ่ ทองด�ำ เกจชิ ื่อดงั แหง่ วดั ทา่ ทอง เปน็ ต้น อำ� เภอเมอื งอตุ รดติ ถ์ เดมิ เปน็ ทต่ี งั้ ของชมุ ชนสมยั โบราณ มที า่ นำ�้ 3 แหง่ Port city of the North in ท่เี ป็นท่านำ้� ประวัตศิ าสตร์ของอุตรดติ ถ์ คือ ท่าโพธิ์ ทา่ เสา และทา่ อฐิ คนพื้นท่ี Nan basin, legend of Sawangkaburi, ส่วนใหญ่จะสืบเช้ือสายมาจากไทยสุโขทัย ส่วนหน่ึงเป็นชาวจีนที่อพยพมา ตัง้ รกรากค้าขายและเตบิ โตข้นึ เปน็ พอ่ ค้าวาณิชย์ กลายเป็นคนไทยเชอื้ สายจนี Phraya Phichai Monument, ที่รวมกลุ่มกันและกลมกลนื กับคนพน้ื ถ่ินไดเ้ ปน็ อย่างดี Luang Phor phet spiritual center Mueang Uttaradit covers an area of 765.476 square Phet of Wat Tha Thanon, Phra Fang image, Luang Phor kilometers and it was administratively divided into 16 Thong Dam of Wat Tha Thong, etc. Sub-districts and subdivided into158 villages, 8 municipalities, and 9 Sub-district administrative organizations. This Uttaradit was located ancient communities with 3 district is an administrative and transportation center of the historic piers-Tha Pho, Tha Sao, and Tha It. Most of the province. In addition, it is the location of Uttaradit spiritual people are descended from Thai Sukhothai. Another group centers, including Phraya Phichai Dap Hak Monument, is Chinese descendants whose ancestors migrated to settle Museum of the World Largest Nam Phi Sword, Luang Phor and traded in Thailand. They now gather in a group of Thai-Chinese living happily with the locals.

020 คู่มอื การทอ่ งเท่ยี วจังหวัดอุตรดิตถ์ แผนท่ที อ่ งเท่ยี วอำ� เภอเมืองอุตรดิตถ์ Muaeng Uttaradit District Map อ.เด่นชัย สถานีรถไฟศลิ าอาสน์ (1.8 กิโลเมตร) Den Chai Sila At Railway Station (1.8 km) 11 1045 อนุสาวรยี ์พระยาพชิ ัยดาบหัก (500 เมตร) สนามกฬี า Monument of พระยาพิชัยดาบหัก (500 เมตร) Phraya Phichai Dap Hak (500 m) Phraya Phichai Dap Hak สถานรี ถไฟอตุ รดติ ถ์ (900 เมตร) Stadium (500 m) Uttaradit Railway Station 1106 แมNน่ a้�ำnนา่Rนiver (900 m) 4009 1047 วัดท่าถนน (900 เมตร) Wat Tha Thanon (900 m) สวนประดับพนั ธไ์ุ ม้ (14.5 กิโลเมตร) วัดทา่ ทอง (8.2 กิโลเมตร) วัดพระฝางสวางคบุรมี นุ ีนาถ (18.7 กโิ ลเมตร) Pradap Phan Mai Garden (14.5 km) Wat Tha Thong (8.2 km) Wat Phra Fang Sawangkhaburimuninat (18.7 km) N วดั กลางธรรมสาคร (2.5 กโิ ลเมตร) วดั ธรรมาธิปไตย (1.4 กโิ ลเมตร) WE Wat Klang Dharmasakhon (2.5 m) Wat Thamma Thipatai (1.4 km) ท่วี ่าการอ�ำเภอ / District Office S

021 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดิตถ์ แหล่งทอ่ งเท่ยี วท่ีไมค่ วรพลาด Attractions อนสุ าวรียพ์ ระยาพิชัยดาบหกั Monument of Phraya Phichai Dap Hak สถานท่ีที่นักท่องเที่ยวต้องมาเยี่ยมชมและสักการะบูชา The life-size statue of Pharaya Phichai in front of เป็นแห่งแรก ประดิษฐานอยู่หน้าศาลากลางจังหวัดหลังเก่า the old Uttaradit City Hall is the first place that tourists สรา้ งขน้ึ เพอ่ื เปน็ อนสุ รณแ์ หง่ ความกลา้ หาญ เสยี สละและรกั ชาติ often pay homage when visiting Mueang District. This แกพ่ ระยาพชิ ัย เมอื่ ครั้งทท่ี า่ นครองเมืองพชิ ัย เมือ่ ปี พ.ศ. 2316 monument was built in honor of Phraya Phichai for his พม่าได้ยกทัพมาตีเมืองพิชัย พระยาพิชัยได้ยกทัพไปสกัด bravery, self-sacrifice and patriotism. In 1773, the Burmese ทัพพม่าจนแตกพ่ายกลับไป การรบครั้งน้ันถึงขั้นตะลุมบอน attacked Mueang Phichai, he, as a governor, led the army จนดาบข้างขวาในมือท่านหักไป แต่ก็ยังได้ชัยชนะ จนได้ to fight the invaders. In this battle, Phraya Phichai fought สมญานามว่า “พระยาพิชัยดาบหัก” และเปน็ บคุ คลสำ� คญั ทีส่ ุด valiantly till one of his swords was broken, but he gained ในประวัติศาสตร์อุตรดิตถ์ อนุสาวรีย์แห่งนี้ท�ำพิธีเปิดเม่ือวันที่ the victory. For the said deed, he was called “Phraya 20 กุมภาพันธ์ 2512 Phichai Dap Hak”-Phraya Phichai of Broken Sword, and พพิ ิธภัณฑ์พระยาพิชัยดาบหัก he has been a heroic figure of Uttaradit. The Monument of Phraya Phichai Dap Hak was inaugurated on February อยู่ด้านขวามือของอนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก 20, 1969. เปน็ อาคารจดั แสดงชน้ั เดยี วทจ่ี ดั แสดงชวี ประวตั ขิ องพระยาพชิ ยั Phraya Phichai Dap Hak Museum ในรูปแบบของภาพเขียน แบบจ�ำลองสนามรบและวิถีชีวิตใน สมัยของท่าน พร้อมทั้งเครื่องใช้ไม้สอย อาวุธโบราณ เส้ือผ้า Phraya Phichai Dap Hak Museum was a cultural เคร่อื งแตง่ กาย attraction situated on the right of the Monument of Phraya Phichai Dap Hak. This one-storey building exhibits the biography of Phraya Phichai in paintings, models of battlefield and way of living, equipment and utensils, ancient weapons, and clothes.

022 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดติ ถ์ พพิ ิธภณั ฑ์ดาบน้ำ� พ้ีท่ีใหญ่ท่สี ุดในโลก Museum of the World Largest Nam Phi Sword อยู่ด้านซ้ายมือของอนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก Located on the left of Phraya Phichai Dap Hak เป็นอาคารช้ันเดียวจัดรวบรวมเร่ืองราวของเหล็กน้�ำพี้ ท่ีเป็น Monument, the one-storey museum displays the history แหล่งแร่เหล็กช้ันดีเพียงแห่งเดียวของอุตรดิตถ์ เป็นท่ีมาของ of Nam Phi iron, the high quality iron of Uttaradit. ดาบเหล็กน�้ำพี้ที่มีช่ือเสียงด้านอาคมและแคล้วคลาด ท่ีนี่ยังมี Legendary swords in history were made from iron from ดาบน�้ำพี้ท่ีใหญ่ที่สุดในโลกให้ชมกันด้วย ใช้เหล็กน้�ำพ้ีหนัก Nam Phi Village. The world’s largest sword, 9.24 meters 557.8 กิโลกรัม ความยาว 9.24 เมตร โดยใชส้ ุดยอดชา่ งฝีมือ long, is displayed at this museum. It was made from ในการรวบรวมเหล็ก หล่อ สลักลาย ลงอาคม ท�ำฝักดาบ 557.8 kilograms of Nam Phi iron and forged by the best ด้ามเป็นไม้ประดู่ฝงั ลายมกุ หมุ้ ปลอกเงนิ สลกั ลาย craftsmen in all process. The sword has a sheath and a handle of Pterocarpus indicus wood embedded with pearl designs, girdled with etched silver casings. หอวัฒนธรรมจังหวัดอุตรดิตถ์ Uttaradit Provincial Cultural Hall ต้ังอยู่ถนนแปดวา ต�ำบลท่าอิฐ อ�ำเภอเมือง จังหวัด Uttaradit Provincial Cultural Hall is located on อุตรดิตถ์ สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 ด้วยไม้สักท้ังหลัง ลักษณะ Pad Wa Road, Tha-it Sub-district, Mueang District, Uttaradit เปน็ เรือนไม้ 2 ช้ัน ฝาไม้ตีซ้อน หน้าตา่ งเป็นบานเกล็ด สามารถ Province. This two-storey wooden building was built during เปิดได้ท้ังบาน ด้านหน้ามียื่นมุข มีการฉลุลวดลายไม้เพิ่มเติม the reign of King Rama V. The wood sidings are placed ผสมผสานกนั เจ้าของเดมิ คอื ขนุ พเิ นตรจนี ภักด์ิ นายภาษีอากร overlapping one another, while the louver windows can เมืองอุตรดิตถ์ ได้แนวคิดมาจากพระทนี่ งั่ วมิ านเมฆ แลว้ จา้ งเหมา completely open. The front of the building is a protruding ใหช้ า่ งชาวจนี ชอ่ื เถา้ แกโ่ ฮก เปน็ ผูส้ รา้ งขึน้ balcony. The decorations are mainly carved wood in perforated design. The original owner was Khun Phinet Chin ต่อมาขุนพิเนตรจีนภักด์ิแพ้ความกับราชการ เน่ืองจาก Pakdee, a tax collector of Uttaradit. The house idea was เก็บภาษีอากรแล้วน�ำส่งไม่ครบ จึงถูกยึดทรัพย์รวมอาคาร drawn partly on Vimanmek Mansion (a golden teakwood ไมโ้ บราณ เจา้ เมอื งอตุ รดติ ถ์ สงั่ ยา้ ยมาสรา้ งใหมต่ รงทตี่ งั้ ปจั จบุ นั mansion) in Bangkok. It was built by a Chinese builder, แลว้ ใชเ้ ปน็ เรอื นรบั รองขา้ ราชการผใู้ หญ่ ปจั จบุ นั สถาบนั ราชภฏั Thao Kae Hoke. อุตรดิตถ์ร่วมกับจังหวัดอุตรดิตถ์ได้อนุรักษ์ไว้ โดยจัดต้ังเป็น หอวฒั นธรรมจงั หวดั ไดร้ บั รางวลั ดเี ดน่ อนรุ กั ษส์ ถาปตั ยกรรมไทย Later Khun Phinet Chin Pakdee lost the case ประจ�ำปี พ.ศ. 2537 จากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรม- and found guilty of corruption in tax submitting. The ราชูปถัมภ์ government seized all his properties including his house. The governor of Uttaradit then ordered to move the house to its current location and used as a guesthouse for visiting officers. At present, Uttaradit Rajabhat University and Uttaradit Province jointly reserves this ancient house as a cultural hall. The hall was awarded the best preservative Thai architecture in 1994 by the Association of Siamese Architects under Royal Patronage.

023 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดิตถ์ ภาพบน : ภายในวหิ ารหลวงพ่อเพ็ชร์ วัดทา่ ถนน / Luang Phor Phet of Wat Tha Thanon ภาพลา่ ง : อนุสาวรียร์ ัชกาลที่ 5 / King Rama V monument หลวงพอ่ เพ็ชร์ วดั ท่าถนน Luang Phor Phet of Wat Tha Thanon อยู่ตรงข้ามสถานีรถไฟอตุ รดติ ถ์ เวลาเปดิ -ปดิ 07.00 น. - Wat Tha Thanon is opposite Uttaradit Railway 17.00 น. เดมิ ชอื่ วดั วงั เตาหมอ้ เป็นทีป่ ระดษิ ฐานหลวงพ่อเพช็ ร์ Station. It opens daily from 7 am to 5 pm. It was formerly พระพุทธรูปส�ำริด ศิลปะเชียงแสนสิงห์หนึ่ง ปางมารวิชัย named Wat Wang Tao Mor. The hall houses a Chiang Saen หนา้ ตกั กวา้ ง 32 นวิ้ ตามประวตั เิ ลา่ วา่ ปี พ.ศ. 2436 หลวงพอ่ ดว้ ง bronze image of Luang Phor Phet in the attitude of เจา้ อาวาสวดั หมอนไม้ เดนิ ทางกลบั จากกจิ นมิ นตท์ อ่ี ำ� เภอลบั แล subduing Mara with 32-inch base. In 1893, Luang Phor Dung, ผ่านมาถึงวัดสะแกท่ีเป็นวัดร้าง พบเนินดินขนาดใหญ่มีเกศ the abbot of Wat Mon Mai, was back from an errand on พระพุทธรูปโผล่ข้ึนมา เม่ือขุดดูพบว่าเป็นพระพุทธรูปส�ำริด the way to Laplae District. When passing a deserted Wat มีลักษณะงดงามมาก จึงน�ำมาประดิษฐานไว้ท่ีวัดท่าถนน Sakae, he noticed a mound with a Buddha’s top sticking จนมคี นมากราบไหวบ้ ชู าจำ� นวนมาก ดว้ ยเหตทุ เี่ ปน็ พระพทุ ธรปู out. He had the place excavated and found a beautiful ประทับนั่งขัดสมาธิเพชร ชาวบ้านจึงเรียกขานกันติดปากว่า bronze Buddha image. He then enshrined this Buddha “หลวงพ่อเพ็ชร์” จนกลายเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองอุตรดิตถ์ at Wat Tha Thanon. Because the Buddha sat in diamond ในปจั จุบนั lotus position, many worshippers named this effigy Luang Phor Phet. Now, this Buddha is regarded as an important ภายในวดั มโี รงเรยี นปรยิ ตั ธิ รรม ซงึ่ เปน็ พพิ ธิ ภณั ฑท์ อ้ งถน่ิ sacred object for Uttaradit people. ส่วนด้านหลังวัด (เดิมคือด้านหน้าเพราะติดแม่น�้ำ แต่เมื่อมี ทางรถไฟและถนน ทางเข้าวัดจึงย้ายมาอยู่ด้านถนนแทน) In the monastery area, Pariyatidhamma School is มีอนุสาวรีย์รัชกาลที่ 5 และศาลารับเสด็จเพื่อเป็นอนุสรณ์ located and managed as a folk museum. On the other แห่งการเสด็จประพาสเมืองท่าเหนือในอดีต บริเวณโดยรอบ side, it situated King Rama V monument and riverside เปน็ สวนสาธารณะ มที น่ี งั่ รมิ แมน่ ำ�้ เพอ่ื พกั ผอ่ นหยอ่ นใจ มที างเดนิ pavilion, as well as, a place where King Rama V boarded ออกกำ� ลังกาย และลานสำ� หรบั ท�ำกิจกรรม when visiting Uttaradit. Around this area is a park along the river for relaxation, including walkway and activity ground.

024 คู่มอื การท่องเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ วัดกลางธรรมสาคร Wat Klang Dharmasakhon ต้ังอยหู่ า่ งจากสถานีรถไฟอตุ รดติ ถ์ประมาณ 2 กิโลเมตร Wat Klang is located approximately 2 kilometers เดมิ เคยเปน็ ทจ่ี อดเรอื เพอ่ื เดนิ เทา้ ไปนมสั การพระแทน่ ศลิ าอาสน์ from Uttaradit Railway Station. Locals knew as a pier for วัดนี้มีอุทยานการศึกษาเป็นพื้นท่ีสีเขียวร่มรื่น ตกแต่ง visitors of Phra Thaen Sila At. ด้วยประตมิ ากรรมจากนทิ านพื้นบา้ นเรื่องสงั ข์ทองตามจดุ ตา่ งๆ In this temple stands a green education park. The ในสนามหญา้ ซง่ึ ใชเ้ ปน็ พน้ื ทอี่ อกกำ� ลงั กายของชาวบา้ น ดา้ นขา้ ง park is decorated with sculptures from Sung Thong folktale มีอาคารพุ่มชาวสวน เป็นพิพิธภัณฑ์เก็บรวบรวมพระพุทธรูป on an exercising lawn. On the side situated Pum Chao Suan สมัยต่างๆ ทั้งพระไม้แกะสลัก พระส�ำริดที่ขุดพบภายในวัด Building, it is a museum of wooden and bronze Buddha สมดุ ขอ่ ย และโบราณวตั ถุ มกี ารจดั หมวดหมแู่ ละจดั วางอยา่ งเปน็ images from different eras, Thai ancient books, and artifacts. ระเบียบ น่าเยี่ยมชมมาก เปิดใหเ้ ขา้ ชมเปน็ หมู่คณะ The exhibition is well organized and categorized, open for visiting in group. ด้านในวัดมีพระอุโบสถเก่าแก่ลวดลายปูนปั้น ภายใน มีพระพุทธรูปปูนปั้นลงรักปิดทองงดงามตามแบบศิลปะ The ordination hall is magnificent with stucco of รัตนโกสินทร์ตอนต้นผสมผสานแบบหลวงพระบาง มีภาพ gable apex and roof ornaments. Inside, it houses a plaster จติ รกรรมฝาผนงั เกา่ แก่ เชอื่ วา่ อยใู่ นยคุ สมยั รตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ Buddha image lacquered and gilded in the mixing style เปน็ เรื่องราวพระเวสสันดรชาดกและเทพชุมนุม of early Rattanakosin and Luang Prabang. There are also admirable mural paintings about the story of Vessantara Jataka and celestial assembly. วดั ท่าทอง Wat Tha Thong เป็นวัดจ�ำพรรษาของพระนิมมานโกวิท (หลวงปู่ทองดำ� Wat Tha Thong was a place where Phra ฐิตวัณโณ) พระเกจิช่ือดัง ถูกขนานนามว่าเป็นเทพเจ้าแห่ง Nimmankowit (Luang Poo Thong Dam Thitawanno) stayed บ้านทา่ ทอง อรยิ สงฆ์ 5 แผ่นดนิ ภายในวัดมกี ุฏไิ ม้สักทีเ่ คยเปน็ during a Buddhist Lent. Luang Poo Thong Dam was กุฏิของหลวงปู่ทองด�ำ ปจั จุบนั คอื โรงเรียนปริยตั ิธรรม เม่อื เดนิ renowned as “a god of Tha Thong Village” and one of เข้ามาสักเลก็ น้อยจะพบอาคารมูลนธิ ินิมมานโกวทิ เป็นสถานท่ี five reigns Ariya Sanka. The teak cell of Luang Poo was เก็บสรีระหลวงปู่ทองด�ำ ที่เก็บรักษาอย่างดีในโลงแก้วใส now changed to Pariyatidhamma School. A short walk ตง้ั อยใู่ นหอ้ งกระจก พรอ้ มดว้ ยดอกไมธ้ ปู เทยี นบชู า ผมู้ จี ติ ศรทั ธา from there, Nimmankowit Museum houses the body of สามารถเข้าสักการะได้ทุกคน ยกเว้นในหอ้ งกระจก ไมอ่ นุญาต Luang Poo Thong Dam well preserved in a glass coffin in ให้ผูห้ ญิงเขา้ a glass room. All visitors can pay homage with flowers, candles, and incenses outside; but a glass room inhibits from women.

025 คมู่ อื การทอ่ งเท่ยี วจังหวดั อุตรดติ ถ์ วัดธรรมาธปิ ไตย ท�ำเลที่ต้ังวัดมีต้นไม้ร่มร่ืนมากมายโดยเฉพาะต้นมะขาม ขนาดใหญ่ทอี่ ย่บู ริเวณวดั จึงไดช้ ือ่ วา่ วัดต้นมะขาม และเปล่ยี น มาเป็นวัดธรรมาธปิ ไตยในปจั จุบัน ภายในวัดมีธรรมสภา ออกแบบให้ใช้ประโยชน์ได้ 8 ประการในท่ีเดียวกันคือ อุโบสถ วิหาร ศาลาการเปรียญ โรงเรยี นปรยิ ตั ธิ รรม หอสวดมนต์ หอไตร พพิ ธิ ภณั ฑแ์ ละทปี่ ระชมุ ของสงฆ์ กุฏสิ งฆ์ ซึง่ ธรรมสภาในปัจจุบันมเี พยี ง 2 แห่งเทา่ น้นั ด้านในธรรมสภาเป็นท่ีเก็บบานประตูวิหารวัดพระฝาง เป็นบานประตูไม้แกะสลักที่มีความงดงามเป็นท่ี 2 รองลงมา จากประตูวิหารวัดสุทัศน์ท่ีกรุงเทพฯ กว้าง 2.20 เมตร สงู 5.30 เมตร หนา 0.16 เมตร แกะสลกั ดว้ ยฝมี อื ชา่ งสมยั อยธุ ยา งดงามอ่อนช้อย เน่ืองจากวิหารวัดพระฝางทรุดโทรมมาก เจา้ คณะจงั หวดั อตุ รดติ ถจ์ งึ ขออนญุ าตกรมศลิ ปากรนำ� มาเกบ็ ไว้ ท่นี ่ตี งั้ แตป่ ี พ.ศ. 2494 ผูส้ นใจติดตอ่ ขอเขา้ ชมได้ Wat Thamma Thipatai Wat Thamma Thipatai is located in an area with lots of big trees, especially big tamarind trees, so the temple was named Wat Ton Ma Kham and eventually changed to Wat Thamma Thipatai. Inside there is Dhammasapa Hall, a 2-storey building designed for 8 utilities-ordination hall, Buddha-image hall, preaching hall, Pariyatidhamma school, chanting hall, scripture library, museum and meeting room, and monk’s cell. Now, there are only 2 Dhammasapa halls in Thailand. Inside Dhammasapa tourists can admire the carved doors of Wat Phra Fang Hall. These wooden door panels are regarded as the nation’s second most beautiful carvings, following Wat Suthat in Bangkok. Each panel is 2.20 meters wide, 5.30 meters high and 0.16 meter thick. They were intricately carved in Ayutthaya style with Thai traditional patterns. Because they severely ruin through time, Uttaradit Sangha Group asked Fine Arts Department for permission to keep these wooden doors at Wat Thamma Thipatai since 1951.

026 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ วดั ช่องลม / Wat Chong Lom วัดใหญท่ า่ เสา Wat Yai Tha Sao วัดใหญ่ทา่ เสา Wat Yai Tha Sao เป็นวัดท่ีพระยาพิชัยร่�ำเรียนวิชามวยจนเก่งกล้า This place was where Phraya Phichai studied and เมื่อมาถึงวัดน้ีจะพบอนุสาวรีย์นายทองดี ฟันขาว (จ้อย) หรือ practiced Thai boxing. When entering, you see a statue ทา่ นพอ่ พระยาพชิ ัยดาบหัก ตง้ั เดน่ อยดู่ ้านหนา้ วดั โบสถ์ดา้ นใน of Thongdee Fankhao (Joi) or Phraya Phichai Dap Hak ประดิษฐานหลวงพ่อค�ำภีร์ธรรมคุณ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า standing prominently in front of the ordination hall. In the หลวงพ่อเย็ก ที่ชาวบ้านใหค้ วามเคารพนับถือ ถัดไปเปน็ หอไตร hall enshrines a respectful image of Luang Phor Kampee โบราณอายุกวา่ 400 ปี ทีส่ รา้ งขนึ้ โดยไมใ่ ชต้ ะปู ทีน่ ีม่ ีค่ายมวย Thammakun or, locally called, Luang Phor Yek. Not far วดั ใหญท่ า่ เสา เปน็ สถานทส่ี อนมวยไทย เปดิ ใหเ้ ดก็ ๆ เรยี นวชิ ามวย from the hall, is situated a 400 - year - old Scripture library, โดยไมเ่ สยี คา่ ใชจ้ า่ ย เชอ่ื วา่ เดมิ เปน็ ทฝี่ กึ ซอ้ มมวยของพระยาพชิ ยั anciently built without nails. A short walk from there is วัดช่ องลม located Wat Yai Tha Sao boxing camp. It opens free of charge for kids who are interested in boxing training and นักท่องเที่ยวจะได้มาสักการะบูชาวิหารหลวงพ่อไซร้ exercise. พระเกจิช่ือดังที่ชาวบ้านให้ความเคารพนับถือ ด้านในวัด Wat Chong Lom มีศาลาปฏิบัติกิจของสงฆ์ สร้างด้วยไม้ ตกแต่งด้วยไม้แกะสลัก ลายฉลรุ อบดา้ น มเี ขากวางประดบั จำ� นวนมาก ดา้ นขา้ งมหี อไตร Most of the visitors come to worship Luang Phor Sai, โบราณ ภายในวัดช่องลมยังมีเรือไม้ล�ำใหญ่โบราณที่เคยใช้ a renowned Buddhist monk here. The temple is situated แข่งขันเรือพาย ซึ่งวัดช่องลมในสมัยก่อนนับเป็นเส้นชัย a wooden pavilion for monastic activities trimmed with แต่ในปัจจุบันไม่มีการแข่งขันแล้วเนื่องจากไม่มีท่าน้�ำท่ีเคย beautifully carved wooden ornaments and deer antlers. ใชแ้ ขง่ นกั ทอ่ งเทยี่ วทมี่ าชมจะสงั เกตเหน็ วา่ สง่ิ ปลกู สรา้ งเกา่ แกแ่ ละ Nearby, there is an ancient scripture library. Moreover, there สำ� คญั ภายในวดั ตงั้ หนั ประตไู ปทางดา้ นหลงั วดั เนอื่ งจากในอดตี is a big wooden boat which raced to the finish line at Wat เคยเปน็ หนา้ วดั เปน็ ทา่ นำ�้ ทชี่ าวบา้ นใชส้ ญั จร แตเ่ มอ่ื เวลาผา่ นไป Chong Lom in the past. Tourists may notice that the old มถี นนตัดผา่ น ฝงั่ ท่านำ�้ จงึ กลายเปน็ ด้านหลงั วัดอย่างในปัจจบุ ัน buildings were built facing the river because the riverside บริเวณหมู่บ้านรอบวัด มีบ้านไม้โบราณหลายหลัง บางหลัง was once the temple entrance. Later when the road was อายุมากกว่า 100 ปี ซึ่งแต่ละหลังยังอยู่ในสภาพสมบูรณ์ built, the entrance was changed. Around the temple, there และเป็นทอ่ี ยู่อาศัยของลกู หลานในปจั จบุ ัน are several antique wooden houses; some are more than 100 years old. However, they are still in perfect condition and are residences for descendants.

027 คูม่ อื การทอ่ งเท่ยี วจังหวัดอุตรดติ ถ์ วัดพระฝางสวางคบุรมี ุนีนาถ Wat Phra Fang Sawangkhaburimuninat ตง้ั อยบู่ า้ นพระฝาง ตำ� บลผาจกุ หา่ งจากตวั เมอื งประมาณ This temple is located at Ban Phra Fang in 20 กิโลเมตร มีมัคคุเทศก์คอยให้บริการทั้งชาวไทยและ Pha Chuek Sub-district, about 20 kilometers away from ชาวต่างชาติ วัดพระฝางเป็นโบราณสถานส�ำคัญ สร้างขึ้นสมัย Uttaradit downtown. Local guides are provided for Thai สุโขทัย ภายในวัดมีก�ำแพงศิลาแลงท่ีบูรณะแล้ว ในวิหารหลวง and foreign tourists here. This ancient temple was built in ประดษิ ฐานหลวงพอ่ เชยี งแสน ตรงกลางวดั มีพระบรมธาตเุ จดีย์ Sukhothai period, evident by laterite wall which was unique ทรงระฆังคว่�ำ ล้อมด้วยเจดีย์ราย รูปทรงต่างกันเป็นเจดีย์ที่ of Sukhothai style. Inside the center hall enshrines Luang พระมหากษัตริย์แต่ละสมัยทรงสร้างไว้เมื่อเสด็จมาวัดพระฝาง Phor Chiang Saen. The bell-shaped chedi in the middle มีรอยพระพุทธบาทจ�ำลองอยู่ด้านข้างเจดีย์ราย พระพุทธรูป houses Buddha relics, surrounded by small chedis built by สำ� คญั คือพระฝางทรงเครอ่ื งในรัชกาลท่ี 9 ซง่ึ ประดษิ ฐานอย่ใู น the kings of different eras when visiting Wat Phra Fang, โบสถ์มหาอุตม์ เปดิ ให้เขา้ ชม 09.00 น. - 16.00 น. เม่ือเวลา and a replica of the Buddha’s footprint. Additionally, ท่ีพระอาทิตย์ตกดิน แสงจากดวงอาทิตย์จะส่องตรงเข้า visitors can pay respect to Phra Fang Buddha image which ประตูโบสถ์มหาอุตม์พอดี หากยืนมองท่ีอีกฟากของถนนตรง was built during the reign of King Rama IX, in Maha-Ut Ordi- หน้าประตูโบสถ์จะเห็นเป็นภาพงดงาม คล้ายพระฝางลอยได้ nation Hall. General visiting hours are 9 am to 4 pm every นอกจากนี้ฝั่งริมแม่น�้ำน่านยังมีศาลาท่ีรัชกาลที่ 5 ทรงเสด็จ day. During sunset the sun shines directly to the hall’s ประพาสหัวเมอื งทา่ เหนอื และมาขึ้นฝ่งั ที่วดั พระฝางอีกดว้ ย doors, it shows a picturesque vision if standing directly on another side of the road. Moreover, at the riverside, there is a pavilion where King Rama V got off the boat at Wat Phra Fang during his trip to the North.

028 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ ตลาดริมน่าน เป็นตลาดขายส่งและขายปลีกที่ทอดยาวตามล�ำน้�ำน่าน ประกอบด้วยตลาดเทศบาลหลายแห่งรวมกันเป็นย่านการค้า ขนาดใหญ่ที่สุดของอุตรดิตถ์ มีร้านขายของช�ำและผักผลไม้ รวมถึงของสด ของแห้ง อาหารพื้นเมืองหลากหลาย ช่วงเช้า ถูกเติมเต็มด้วยรอยยิ้มของพ่อค้าแม่ขายและชาวเมืองอุตรดิตถ์ ท่ีมาจับจ่ายสินค้า เดินเลยมาเล็กน้อยจะพบท่ารถประจำ� ทาง เก่าแก่ว่ิงจากตัวเมืองไปอ�ำเภอทองแสนขัน ชาวบ้านเรียกว่า รถคอกหมู อยู่บริเวณทจ่ี อดรถขา้ งตลาด Rim Nan Market Rim Nan Market is a wholesale and retail market along Nan River, consisting of several municipal markets. Commodities, fruits, vegetables, including fresh and dried food, and local recipes are sold in this largest business area of Uttaradit. The morning market is filled with smiles of traders and customers who enjoy buying local ingredients. Not far from the market parking lot is located an old bus station from Mueang District to Thong Saen Khan, called Kok Moo buses. ตลาดคลองโพธ์ิ เป็นตลาดเช้า เปดิ ขายมากว่า 100 ปี มอี าหารพน้ื บา้ น ให้เลือกชิมมากมาย มีร้านกาแฟช่ือร้านหวานเย็น ท่ีอยู่คู่ ตลาดมาเน่นิ นาน มีลูกคา้ มาชุมนุม พูดคุยกันเป็นประจำ� ทกุ วนั จะถอื วา่ เป็นสภากาแฟกไ็ ดเ้ ปดิ ตงั้ แต่เวลา 05.00 น. - 09.00 น. ไม่มวี ันหยุด Klong Pho Market Klong Pho Market is a morning market, which has been opening for more than 100 years. Visitors can buy a variety of local food here. There is also a famous coffee shop called “Wan Yen”, a meeting point for locals, opening daily from 5 am to 9 pm. ตลาดหลง-หลนิ แหล่งท่องเท่ียวชุมชน เป็นตลาดผลไม้ชั่วคราวเปิดขาย ประมาณ 3-4 เดอื นตอ่ ปี เฉพาะชว่ งทม่ี ผี ลไม้ออก เช่น ทเุ รยี น ลองกอง ลางสาด ตงั้ อยรู่ มิ สองฝง่ั ถนนฤดเี ปรม นอกจากผลไมส้ ด นักท่องเที่ยวยังสามารถซื้อผลไม้แปรรูป เช่น ทุเรียนทอด ทเุ รยี นกวน ฯลฯ กลบั ไปเปน็ ของฝากได้อกี ดว้ ย เปิดขายตัง้ แต่ เช้าถงึ ค่ำ� Long-Lin Market Long-Lin Market is a fruit market open only 3-4 months per year during fruit season. Durian, longkong, and langsat and variety of fruits are sold along Ruedeeprem Road. Besides fresh fruits, tourists can also shop for processed fruit such as crispy fried durian and durian paste here. Long Lin Market opens from morning to evening.

029 ค่มู ือการทอ่ งเท่ยี วจังหวัดอุตรดติ ถ์ 1 23 45 6 78 สถานีรถไฟอุตรดติ ถ์ (เดมิ ) 1 หอนาฬิ กา / Clock Tower ตั้งอยู่บริเวณสถานีรถไฟอุตรดิตถ์ ใกล้กับหอนาฬิกา 2 สถานีรถไฟอุตรดิตถ์ (เดิม) / Uttaradit Railway Station (old) 3-5 สถานีรถไฟอุตรดิตถ์  / Uttaradit Railway Station จังหวัดอุตรดิตถ์และวัดท่าถนน ปัจจุบันปิดท�ำการไปแล้ว 6-7 สถานีรถไฟศิลาอาสน์  / Sila At Railway Station นักท่องเที่ยวสามารถชมสถาปัตยกรรมโบราณท่ียังคงความ 8 ศูนย์ซ่อมรถไฟใหญ่ที่สุดในภาคเหนือ / Biggest Train Maintenance งดงามตามยุคสมยั Depot in the North สถานีรถไฟอุตรดติ ถ์ Uttaradit Railway Station (old) ต้ังอย่ใู กล้กับสถานรี ถไฟอุตรดติ ถ์ (เดิม) และวัดทา่ ถนน The old Uttaradit Railway Station is next to the new รอบบริเวณมีท่ารถโดยสาร หอการค้าจังหวัด ตลาดโต้รุ่ง station near Uttaradit Clock Tower and Wat Tha Thanon. เทศบาล 2 ตลาดเทศบาล 4 นักท่องเทย่ี วท่ลี งจากรถไฟสามารถ Though it currently stops operation, its beauty in historical แวะซ้ือของกินพื้นเมือง และเที่ยวชมเมืองหรือจะต่อรถไป architecture is well worth visiting. ตา่ งอำ� เภอได้สะดวก Uttaradit Railway Station ศนู ย์ซ่ อมรถไฟใหญ่ท่สี ดุ ในภาคเหนอื This man-made attraction is located near the old อยู่ด้านข้างสถานีรถไฟศิลาอาสน์ เป็นศูนย์ซ่อมส�ำหรับ Railway Station and Wat Tha Thanon. Around the station, บ�ำรุงรักษาขนาดใหญ่เพ่ือเตรียมความพร้อมส�ำหรับรถไฟ there is a bus station, the provincial chamber of commerce, ท่ีจะข้ึนเขาเข้าสู่เขตภาคเหนือ มีหัวรถจักรไอน้�ำแปซิฟิก Tessaban 2 and Tessaban 4 Night Market. Tourists can shop เป็นพิพิธภัณฑ์กลางแจ้ง ซึ่งน�ำเข้ามาใช้เมื่อปี พ.ศ. 2471 for local products and get a bus to other districts from here. เดมิ หวั รถจกั รนใ้ี ชใ้ นการลากจงู ขน้ึ บรเิ วณทเ่ี ปน็ ภเู ขา สนั นษิ ฐานวา่ Biggest Train Maintenance Depot in the North เคยวงิ่ ประจำ� เส้นทางสายเหนอื ช่วงอตุ รดติ ถ์-เด่นชยั สถานีรถไฟศิลาอาสน์ The train maintenance depot, an open - air museum adjacent to Sila At Railway Station, is a train checkpoint เดมิ ชอื่ วา่ สถานรี ถไฟอตุ รดติ ถใ์ หม่การรถไฟแหง่ ประเทศไทย before running up the hill in the North. Pacific steam ต้ังใจจะย้ายสถานีเดิมมาอยู่ที่น่ี แต่เน่ืองจากห่างจากสถานีเดิม locomotive is displayed here. It was imported in 1928 to เพียง 2.3 กิโลเมตร เม่ือเลอ่ื นสถานีบรกิ ารให้ห่างออกไป ตน้ ทนุ use in the mountainous area, assumedly Uttaradit - Den ค่าขนส่งก็สูงตามไปด้วย และชาวบ้านไม่ยอมรับ การรถไฟ Chai Route. แห่งประเทศไทยจึงยังคงเปิดใช้สถานีอุตรดิตถ์มาถึงทุกวันนี้ Sila At Railway Station และเปล่ียนช่ือสถานีใหม่เป็นสถานีรถไฟศิลาอาสน์ โดยใช้เป็น ทห่ี ยดุ รถดว่ นสายยาวแทน This historical attraction, former Uttaradit Station, is located just 2.3 kilometers from current Uttaradit Railway Station. When moving the station further, the locals opposed its relocation and high transportation cost. State Railway of Thailand, therefore, keeps operating this station as a stop for express trains and changed its name to Sila At Railway Station.

030 คู่มือการทอ่ งเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ สวนประดับพันธุ์ไม้ Pradap Phan Mai Garden อยู่เขตรอยต่อระหว่างอ�ำเภอเมืองกับอ�ำเภอตรอน Pradap Phan Mai Garden is an agricultural attraction เป็นแหล่งขายพันธุ์ไม้ที่ใหญ่ท่ีสุดในภาคเหนือ มีตลาดกลาง between Mueang and Tron District. It is the largest สำ� หรบั ซอ้ื ขายพนั ธไ์ุ ม้ โดยทส่ี วนประดบั พนั ธไ์ุ มจ้ ะเนน้ เพาะพนั ธ์ุ plant-breeding and wholesaling center in the North for และขายพืชเศรษฐกิจโดยเฉพาะไม้ผล เช่น มะม่วง ทุเรียน economic plants i.e. mango, durian, langsat, longkong, ลางสาด ลองกอง มังคุด ขนุน สาเก ฯลฯ ท่ีขายดีท่ีสุดคือ mangosteen, jackfruit, breadfruit etc. The bestselling plant ไผ่ซางหม่น ต้องจองล่วงหน้า สามารถแวะซื้อต้นไม้หรือติดต่อ is Sangmon bamboo sold through pre-ordering channel. เพื่อดูงานภาคเกษตรเกี่ยวกับวิธีการขยายพันธุ์ไม้ได้กลุ่มละ Visitors can shop for plants or contact the owner to study ไม่ต่�ำกว่า 5 คน มีบริการอาหารฟรี 1 มื้อ และพาเรียนรู้ฟรี plant bleeding. The class is held in groups of with 5 people นอกจากน้ียังมีร้านอาหาร และร้านกาแฟท่ีบริเวณสวนอีกด้วย at minimum without charge and a free meal inclusively. เข่อื นทดน้�ำผาจุก Tourist also can stop for a meal or coffee here. Pha Chuk Diversion Dam เป็นเข่ือนทดน้�ำที่อยู่ท้ายเขื่อนสิริกิติ์และอยู่ในเขต ต�ำบลผาจุก อ�ำเภอเมืองอุตรดิตถ์ เป็นโครงการขนาดใหญ่ของ Pha Chuk Diversion Dam located at the downstream กรมชลประทาน ทจ่ี ะชว่ ยเพม่ิ พนื้ ทชี่ ลประทานไดถ้ งึ 481,000 ไร่ end of Sirikit Dam in an area of Pha Chuk Sub-district, ใน 4 อ�ำเภอของอุตรดิตถ์คือ อ�ำเภอเมือง อ�ำเภอตรอน Mueang Uttaradit District. Pha Chuk Diversion Dam was อ�ำเภอลับแล อ�ำเภอพิชัย และ 2 อ�ำเภอของสุโขทัยกับอีก a big project of the Royal Irrigation Department to increase 2 อ�ำเภอของพิษณุโลกและยังถือเป็นแหล่งท่องเท่ียวแห่งใหม่ irrigation area up to 481,000 rais. covering the area of ของอุตรดติ ถ์ด้วย 4 districts of Uttaradit-Mueang, Tron, Laplae, and Phichai, 2 districts of Sukhothai and 2 districts of Phitsanulok.

031 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวัดอุตรดิตถ์ ประเพณแี หข่ า้ วพันกอ้ น เปน็ ประเพณขี องชาวไทยพวน บา้ นปากฝาง จดั ในวนั แรม 3 ค�่ำ เดือน 11 ชาวบ้านจะเริ่มประเพณีช่วงรุ่งสาง ประมาณ ตี 5 โดยนำ� ขา้ วเหนยี วมาปน้ั เปน็ กอ้ นเลก็ ๆ พรอ้ มขา้ วตอกดอกไม้ บรรจใุ นกระทงใบตอง เดนิ แหร่ อบโบสถ์ เพ่ือบูชาพันพระคาถา ในงานบุญผะเหวด โดยมีความเชื่อว่าจะท�ำให้เจริญรุ่งเรือง มอี ายุยืนยาว Khao Phan Kon Parade Tradition This Thai Puan tradition sets in Ban Pak Fang on the 3rd day of the waning moon of the 11th Lunar month. It begins at sunrise around 5 am. People walk in line holding small sticky rice balls, popped rice and flowers around an ordination hall to worship 1,000 chants in Phra Wet ceremony with a belief that it will bring prosperity and longevity. รถคอกหมู รถโดยสารท่ีรับส่งชาวบ้านในอ�ำเภอทองแสนขัน มาซื้อของ ทต่ี ลาดริมนา่ น โดยใช้วธิ ตี ระเวนรบั ชาวบ้านตามหมู่บา้ นต่างๆ แบบญาตพิ ีน่ ้อง ไปกลับเพียงวันละ 1 เท่ียว เป็นวิถีพอเพียงแบบชาวบ้านท่ียังเต็มเปี่ยมด้วย ความเอ้ืออารี ปัจจุบันมีรถให้บริการเหลืออยู่ 8 คัน แต่ละคันอายุไม่ต�่ำกว่า 40-50 ปี รถคอกหมู ตวั ถงั จะทำ� จากไม้มะคา่ ทนี่ ่ังทำ� จากไม้เชน่ กนั Kok Moo Bus Kok Moo bus is a single journey service per day routing from Thong Saen Khan to Nan Riverside Market.The bus runs through village to village to pick up passengers, normally they are all relatives. Now there are only 8 buses in service; each bus is around 40-50 years old. This shows the locals way of sufficient living based on kinship and generosity.

032 ค่มู อื การท่องเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ ประตูเมืองลับแล / Laplae City Arch ภูมิทัศน์เมืองลับแล / Aerial View of Laplae District

033 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวดั อุตรดิตถ์ แหลง่ ท่องเท่ียว อำ� เภอลบั แล Laplae District งามพระแทน่ ศลิ าอาสน์ อำ� เภอลบั แล หรอื ทมี่ กั เรยี กกนั วา่ เมอื งลบั แล มลี กั ษณะเปน็ พนื้ ทรี่ าบลมุ่ ถ่ินลางสาดรสดี ทางตอนใต้ เรม่ิ สงู ขนึ้ ทางตอนกลางและเปน็ ภเู ขาทางตอนเหนอื และทางตะวนั ตก มพี ืน้ ทรี่ าบประมาณ 73,125 ไร่ และท่ปี า่ เขาประมาณ 191,250 ไร่ ไม่มีล�ำนำ้� เมืองพระศรีพนมมาศ สายใหญไ่ หลผา่ น แตม่ ลี ำ� นำ้� ทเ่ี กดิ จากเทอื กเขานอ้ ยใหญท่ างตอนเหนอื หลายสาย แหล่งไมก้ วาดตองกง มภี มู ปิ ระเทศเปน็ ปา่ เขาสลบั ซบั ซอ้ น มบี รรยากาศเยอื กเยน็ ยามพลบคำ่� แมต้ ะวนั ดงหอมแดงลือช่ือ จะยังไม่ตกดินก็จะมืดแล้ว จึงได้ชื่อว่า “ป่าลับแลง” (แลง เป็นภาษาล้านนา งามระบอื นำ�้ ตกแม่พูล แปลว่า เวลาเย็น) และเพีย้ นเป็น “ลบั แล” ในปจั จบุ ัน Beautiful Stone Pedestal, Tasty Langsat, อ�ำเภอลับแล แบ่งเป็น 8 ต�ำบล 57 หมู่บ้าน 4 เทศบาลต�ำบล และ City of Phra Si Phanommat, 6 องค์การบริหารสว่ นต�ำบล อ�ำเภอลับแลห่างจากตัวจังหวดั เพียง 5 กโิ ลเมตร Tonggong Broom, นอกจากจะมีโบราณสถานที่น่าสนใจมากมายแล้ว ยังมีสวนผลไม้ ที่ปลูกกัน Famous for Griselle, ในพ้ืนที่ป่าเขาจนมีชื่อเสียงโด่งดังในระดับประเทศ คือ ทุเรียนหมอนทอง Mae Phun waterfall ทเุ รยี นหลินลับแล ทุเรียนหลงลบั แล ลางสาด ลองกอง และยงั เป็นแหลง่ ผลติ สนิ ค้าหตั ถกรรมพนื้ เมืองลา้ นนา เชน่ ผ้าตีนจก ไม้กวาดตองกง จนกลา่ วได้วา่ เศรษฐกิจของลบั แลดีกวา่ อำ� เภออนื่ ๆ ในอตุ รดติ ถ์ Laplae is a lowland plain in its south, higher plain Laplae District is divided into 8 sub-districts, in the middle, and full of mountains in its north and west. 57 villages. The district is only 5 km from the province There are about 28,903 acres of land and 75,593 acres of city. There are many interesting historical sites as well as forest and no big river, but many small streams from the orchards with national-wide famous fruits like Monthong mountains. The landscape is complex with mountains and durian, Laplae durian, Langsat, and Longgong. It is also forests. It has cool atmosphere and becomes dark even a source of Lanna handicrafts such as Teenjok cloth, and before sunset, thus, given the name Lablang. “Lang” in Tonggong broom. These make the economy of Laplae one Lanna language means “evening” and distorted to “Lae” of the best among districts in Uttaradit. in the present.

034 คมู่ ือการทอ่ งเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ แผนท่ที อ่ งเท่ยี วอ�ำเภอลบั แล Laplae District Map น�้ำตกแมพ่ ลู (12.8 กโิ ลเมตร) อนสุ าวรยี ์พระศรีพนมมาศ (250 เมตร) Mae Phun waterfall (12.8 km) Phra Si Phanommat Memorial (250 m) วดั เจดยี ์คีรีวิหาร (2.8 กิโลเมตร) 1043 Wat Chedi Khiri Wihan (2.8 km) ซมุ้ ประตเู มืองลบั แล (800 เมตร) Laplae City Arch (800 m) ตลาดเทศบาลตำ� บลหัวดง (3.8 กิโลเมตร) Hua Dong Municipal Market (3.8 km) ต้นสกั สยามนิ ทร์ Sak Siamin Teak Trees อนุสาวรยี เ์ จ้าฟ้าฮ่ามกุมาร (3.8 กโิ ลเมตร) 102 Chao Fa Ham Kumar วัดพระบรมธาตุทุง่ ยั้ง (7.4 กโิ ลเมตร) Monument (3.8 km) Wat Phra Boromathat Thung Yang (7.4 km) SiอS.ศaรtcสี hัชaนnาaลlaยั i วดั พระยนื พทุ ธบาทยุคล พพิ ิธภณั ฑ์ผา้ ซิน่ ตนี จก ไท-ยวน ลับแล (7.8 กโิ ลเมตร) (1.5 กโิ ลเมตร) Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon Museum of Teenjok Sarong Thai-Yuan, (7.8 km.) Laplae (1.5 km.) วดั พระแทน่ ศลิ าอาสน์ (8.3 กโิ ลเมตร) Wat Phratan Sila-Asana (8.3 km.) N WE ท่วี า่ การอ�ำเภอ / District Office S

035 คมู่ ือการทอ่ งเท่ยี วจงั หวดั อุตรดิตถ์ ประวตั ศิ าสตร์ลับแล ทงุ่ ยงั้ History of Laplae, Thung Yang ลับแลเป็นชุมชนโบราณท่ีมีมาต้ังแต่สมัยกรุงสุโขทัย Laplae is an ancient community dated back to ปรากฏตามความในศิลาจารึกท่ีพบในวัดเจดีย์คีรีวิหาร พบว่า Sukhothai period. It appears in the stone inscription found ลับแลเป็นส่วนหน่ึงของเมืองทุ่งย้ังในอาณาจักรสุโขทัย in Chedi Kiri Wihan temple that Laplae was a part of จนในปี พ.ศ. 1981 เมืองทงุ่ ยัง้ ไดเ้ จริญรุง่ เรืองข้นึ ในฐานะเปน็ Thung Yang city in Sukhothai era. In 1438, Thung Yang was เมืองหน้าด่านของอาณาจักรอยุธยา ลับแลก็ยังเป็นส่วนหน่ึง prosperous as the outpost of Ayutthaya Kingdom. Laplae ของเมอื งทงุ่ ยงั้ มาโดยตลอด was still a part of the city. ตามขอ้ สนั นษิ ฐานของสมเดจ็ กรมพระยาดำ� รงราชานภุ าพ According to the assumption of Phraya ว่า มีชาวเมืองแพร่ เมืองน่าน หนีข้าศึกและความเดือดร้อน Damrongrajanuphap, people from Phrae and Nan มาซุ่มซ่อนตั้งชุมชนอยู่บริเวณนี้ เน่ืองจากเป็นท่ีป่ารก provinces escaped war and hid in this area, and formed หลบซ่อนตัวง่ายและภูมิประเทศเป็นเมืองในหุบเขามีเนินเขา a community here, because the area is in the valley with สลบั กบั ทตี่ ำ่� คนตา่ งเมอื งถา้ ไมค่ นุ้ เคยกบั ภมู ปิ ระเทศจะหลงทาง alternate plains and hills. Unfamiliar with the terrain, one ไดง้ ่าย can get lost easily. สอดคลอ้ งกบั ตำ� นานทอ้ งถน่ิ ระบวุ า่ มผี คู้ นจากอาณาจกั ร It complies with local myths that people from Yonok โยนกเชยี งแสน อพยพหลบภยั สงครามเขา้ มาตง้ั รกรากอยบู่ รเิ วณ Chiang Saen Kingdom fled war to the plateau and named ทรี่ าบเชงิ เขาแถบลบั แลและตงั้ ชอ่ื วา่ บา้ นเชยี งแสนตอ่ มาคนกลมุ่ นนั้ the place Ban Chiang Saen. Legend has it that Chao Fa กแ็ ยกยา้ ยกนั ไปหกั รา้ งถางพงสรา้ งบา้ นเมอื ง มตี ำ� นานการอญั เชญิ Ham Kumar, son of King Ruengchaithiraj, Yonok Chiang Saen เจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร พระราชโอรสของพระเจ้าเรืองชัยธิราช Kingdom was invited to rule this place. Evidence showed จากอาณาจักรโยนกเชียงแสน มาปกครองลับแล ประกอบกับ the community expansion with creation of many spiritual ชุมชนลบั แลมีการขยายตัวเพมิ่ ขนึ้ ดงั ปรากฏหลกั ฐานการสรา้ ง places in a mixed Ayutthaya-Lanna style. It has become ศาสนสถานมากมาย เป็นศิลปะแบบอยุธยาผสมล้านนา ท�ำให้ a large community with Lanna dialect speakers since the เมอื งลบั แล กลายเปน็ ชุมชนขนาดใหญ่ ท่ีมผี ูใ้ ชภ้ าษาถ่ินล้านนา early Rattanakosin period. มาตัง้ แตส่ มยั ต้นกรงุ รัตนโกสนิ ทร์ King Rama V visited Uttaradit Province and came to เมื่อคร้ังท่ีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว Laplae on 24 October 1901. He placed an order to move เสด็จประพาสเมืองอุตรดิตถ์ และเสด็จมาถึงเมืองลับแลในวันที่ the town hall from Pichai to Bang Po, and combined 24 ตลุ าคม พ.ศ. 2444 ได้โปรดเกล้าฯ ให้ยา้ ยศาลากลางจังหวดั Thung Yang and Laplae to Laplae district. Later in 1914, จากเมืองพิชัยมาต้ังท่ีต�ำบลบ้านโพท่าอิด และยุบเมืองทุ่งย้ัง Phra Si Phanommat moved the municipality to its current รวมกบั ลบั แล และสถาปนาเมอื งลบั แลขนึ้ เปน็ อำ� เภอ สว่ นอาคาร location where it is more convenient for citizens. ท่ีท�ำการยังอยู่ท่ีเมืองทุ่งยั้ง บริเวณใกล้เวียงเจ้าเงาะ 2 Cultures: Lanna & Sukhothai ต่อมาพระพิศาลคีรี ได้ย้ายอาคารท่ีท�ำการไปตั้งที่ม่อนจ�ำศีล ในปีเดียวกัน คร้ันถึงปี พ.ศ. 2457 พระศรีพนมมาศเห็นว่า The native Laplae people used ancient dialect of ที่ต้ังอ�ำเภอห่างไกล จากตัวเมืองท�ำให้ล�ำบากแก่ราษฎรท่ีไป Sukhothai from southern community around Thung Yang ติดต่อ ประกอบกับรัชกาลท่ี 5 มีพระราชประสงค์จะใช้ and Phai Lom which are ancient cities that appeared in the ม่อนจ�ำศีลเป็นที่ประดิษฐานพระเหลือ (พระพุทธรูปที่สร้าง Sukhothai period before the migration of Thai-Yuan people จากทองทเ่ี หลอื จากการหลอ่ พระพทุ ธชนิ ราชทจ่ี งั หวดั พษิ ณโุ ลก) from Yonok Chiang Saen. Nowadays, Thai-Yuan descendants จึงไดย้ ้ายอาคารท่ที ำ� การจากมอ่ นจำ� ศีล มาอยูท่ ีม่ ่อนสยามนิ ทร์ in Laplae mostly live near office district and north of it. This เพราะเคยเป็นที่ต้ังพลับพลารับเสด็จรัชกาลที่ 5 ซึ่งก็คือที่ต้ัง allows Laplae to have two cultures, the ancient Sukhothai ที่ว่าการอ�ำเภอในปัจจุบัน และยังมีต้นสักสยามินทร์ 2 ต้น dialect community and the Lanna community who speak, ทร่ี ชั กาลท่ี 5 ทรงปลกู เปน็ อนสุ รณห์ ลงเหลอื อยหู่ นา้ ทว่ี า่ การอำ� เภอ write, eat and dress in Lanna style like the people in Phrae, สองวัฒนธรรมล้านนา-สโุ ขทัย Nan, Chiang Rai and Phayao provinces. ชาวเมอื งลบั แลดง้ั เดมิ มภี าษาถน่ิ แบบสำ� เนยี งสโุ ขทยั โบราณ คือชุมชนทางด้านใต้ รอบพระบรมธาตุทุ่งยั้ง ต�ำบลทุ่งยั้ง ตำ� บลไผล่ อ้ ม ซงึ่ เปน็ เมอื งโบราณทป่ี รากฏหลกั ฐานในสมยั สโุ ขทยั ก่อนที่จะมีการอพยพชาวไท-ยวนจากอาณาจักรโยนกเชียงแสน มาในสมัยหลัง ซ่ึงปัจจุบันชาวไท-ยวนในอ�ำเภอลับแลส่วนใหญ่ อยู่ในเขตใกล้ท่ีว่าการอ�ำเภอ และตอนเหนือของอ�ำเภอ ดังน้ัน ชาวลับแลจึงมีขนบธรรมเนียมประเพณีของสองวัฒนธรรม คือ ชุมชนภาษาถิ่นแบบสุโขทัยโบราณ และชุมชนภาษาถิ่นล้านนา มภี าษาพดู ภาษาเขยี นการแตง่ กายอาหารการกนิ เปน็ แบบลา้ นนา เช่นเดียวกับผู้คนในจังหวดั แพร่ นา่ น เชียงราย และพะเยา

036 คมู่ อื การท่องเท่ยี วจังหวัดอุตรดติ ถ์ แหล่งท่องเท่ยี วท่ีไมค่ วรพลาด Attractions ซุม้ ประตเู มอื งลบั แล Laplae City Arch เป็นสัญลักษณ์ของเมืองลับแล ที่ทุกคนจะต้องผ่าน Laplae City Arch was built to symbolize the city ก่อนเข้าสู่เมืองลับแล มีขนาดกว้าง 10 เมตร ยาว 41 เมตร of Laplae where everybody has to pass before entering สูง 14 เมตร เป็นสถาปตั ยกรรมประยกุ ต์แบบสุโขทัย สรา้ งเสรจ็ the city. It is 10 m wide, 41 m long, and 14 m high. It is เมื่อปี พ.ศ. 2546 ด้านข้างมีประติมากรรมแม่ม่ายเมืองลับแล a Sukhothai - applied architecture, completed in 2003. อุ้มลูกน้อย มีสามีน่ังคอตกอยู่ข้างๆ พร้อมจารึกข้อความ Next to it is the lady widow sculpture carrying a baby with “ขอเพียงสัจจะวาจา” เพ่ือแสดงถึงการเป็น “เมืองลับแล her husband sitting in sorrow with inscription “Let’s just เขตห้ามพูดโกหก” ท่คี นลบั แลถอื เปน็ เร่อื งสำ� คัญ say the truth” to represent being a city of no lying which is held important to Laplae people.

037 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดิตถ์ พพิ ธิ ภัณฑเ์ มืองลับแล อยู่ด้านข้างซุ้มประตูเมืองลับแล เป็นหมู่เรือนไทย ท่ีจ�ำลองชีวิตความเป็นอยู่ ของชาวลับแล โดยแบ่งเป็นห้องๆ เช่น ห้องนอน ห้องครัว ห้องอยู่ไฟหลังคลอด มีภาพเก่าๆ พรอ้ มประวตั คิ วามเปน็ มาของภาษา ชาตพิ นั ธ์ุ ผา้ ทอ การแตง่ กาย เครอ่ื งใชไ้ มส้ อยในอดตี ของชาวลบั แล นา่ ชมยงิ่ เรอื นทต่ี อ่ เนอ่ื งกนั เป็นศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราช ที่จัดแสดงเกี่ยวกับวัฒนธรรม อาหารการกนิ และเครอื่ งมอื ทำ� มาหากนิ สว่ นอกี ดา้ นหนง่ึ จดั เปน็ รา้ นคา้ ของทรี่ ะลกึ และมมุ กาแฟพรอ้ มจดุ ถา่ ยรปู เกๆ๋ นอกจากน้ี ทางเทศบาลยังจัดรถจักรยานและรถรางน�ำชมส�ำหรับผู้สนใจ ไว้ด้วย ติดต่อที่ โทรศัพท์ 0 5543 1076 หรอื www.e-nu.com อนสุ าวรยี พ์ ระศรพี นมมาศ Phra Si Phanommat Memorial อยู่ที่สามแยกตลาดเทศบาลศรีพนมมาศ สร้างข้ึนเมื่อ Phra Si Phanommat Memorial is at Si Phanommat ปี พ.ศ. 2522 เพ่ือเป็นอนุสรณ์และระลึกถึงเกียรติคุณ Municipality Market intersection. It was built in 1979 ของพระศรีพนมมาศ เดิมท่านชื่อทองอิน เชื้อสายจีน เป็น to commemorate the memory of Phra Si Phanommat, นายอากรสุรา ท่านรักท้องถ่ินมาก จึงพัฒนาเมืองลับแล formerly known as Thong-In, a Chinese liquor tax farmer. มาโดยตลอด รัชกาลที่ 5 จึงพระราชทานบรรดาศักด์ิเป็น He loved the town dearly and spent his life developing พระศรีพนมมาศ นายอ�ำเภอคนแรกของลบั แล ในปี พ.ศ. 2451 it until King Rama V titled him Phra Si Phanommat as เลา่ กนั วา่ ทา่ นเอาทเุ รยี นมาปลกู ทลี่ บั แลโดยใหค้ นยงิ เมด็ ทเุ รยี น dignitary and the first prefect of Laplae in 1908. Legend ไปตกตามไหลเ่ ขาจนกลายเปน็ สวนทเุ รยี นมากมาย ทา่ นแนะนำ� has it that he brought durian to Laplae, planted by ให้ผูกด้ายแดงท่ีปลายไม้กวาดตองกง เพ่ือความเป็นสิริมงคล shooting the seeds down the hillside creating durian จนขายดีและเปน็ เอกลกั ษณ์มาถึงทกุ วันน้ี แม้แตช่ ่อื ถนนอินใจมี orchards. Headvised to tie the red thread at the end of ก็ได้มาจากชื่อท่าน ท่ีเป็นคนริเร่ิมตัดถนนจากลับแลมาที่ Tonggong broom for prosperity. It made good sale and the อ�ำเภอเมือง เพ่ือความสะดวกในการเดินทางและขนส่งพืชผล red thread at the end of a bloom is still common to this การเกษตร day. The road Injaimee was named after him. He initiated Laplae City Museum the road construction from Laplae to Uttaradit city to facilitate travel and transport of agricultural crops. Laplae City Museum is just near the arch. It is a Thai-style house simulating older days’ way of life divided into rooms, such as bedroom, kitchen, post-natal room,- decorated with old photographs and history of ethnics, languages, woven fabrics, costumes and accessories used in the past. Connecting to the house is another house held as Chalerm Raj Cultural Center which exhibits on food culture and livelihood instruments. The other side is a souvenir shop, a coffee corner with stylish photo point. Bicycles and sightseeing bus are also available. For more information, Tel. 0 5543 1076 or visit www.e-nu.com.

038 คู่มอื การทอ่ งเท่ยี วจงั หวัดอุตรดติ ถ์ วัดพระบรมธาตทุ ุ่งยงั้ Wat Phra Boromathat Thung Yang ตั้งอยู่ห่างจากท่ีว่าการอ�ำเภอลับแล  7.4  กิโลเมตร Wat Phra Boromathat Thung Yang is 7.4 km away บนทางหลวงหมายเลข 1041 เดิมช่ือวัดมหาธาตุ ซ่ึงหมายถึง from the district office on 1041 road, formerly named วัดที่กษัตริย์สร้าง ชาวบ้านเรียกวัดทุ่งยั้ง สร้างสมัยกรุงสุโขทัย Wat Mahathat which means the temple made by ตอนปลาย มีโบราณสถานส�ำคัญ คือ พระมหาเจดีย์ทรงลังกา monarch. The villagers call Wat Thung Yang. It was built บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ (พระเกศาธาตุ) ซึ่งหักพังด้วยเหตุ at the end of Sukhothai period. There is an ancient แผ่นดินไหวเม่ือปี พ.ศ. 2451 ต่อมาได้บูรณะจนมีรูปทรง Lanka-style pagoda storing hair relics which was ruined ดังปัจจุบัน ด้านหน้าคือพระวิหารหลวง และพระอุโบสถ in the earthquake in 1908 and restored to its current เป็นสถาปัตยกรรมสมัยกรุงศรีอยุธยา ด้านในพระวิหารหลวง shape. The front of the temple is chapels (Royal Wihan and มีพระประธานเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น ขนาดหน้าตักกว้าง Ubosot) in Ayutthaya architecture. Inside the Royal Wihan 2 วา 10 นิ้ว (4.21 เมตร) สูง 3 วา 10 น้ิว (6.21 เมตร) is a stucco Buddha statue, 4.21 m lap-width wide and ลงรักปิดทองค�ำเปลวอย่างดี เป็นพระพุทธรูปศักด์ิสิทธ์ิ 6.21 m tall, all neatly covered with gold. It is a sacred คู่เมืองทุ่งย้ัง ที่ชาวบ้านศรัทธามากเรียกขานว่า “หลวงพ่อโต” Buddha image of Thung Yang. People call it “Luang Phor บ้าง “หลวงพอ่ ประธานเฒ่า” บ้าง To” or “Luang Phor Prathantao”. วัดพระบรมธาตุทุ่งยั้งมีประเพณีประจ�ำปีท่ีส�ำคัญคือ Wat Phra Boromathat Thung Yang has an ประเพณถี วายพระเพลงิ พระบรมศพ ทเี่ รยี กวา่ “วนั อฏั ฐมบี ชู า” important annual tradition called Atthamee Bucha day เพียงหนึ่งเดียวในโลก จัดทุกวันแรม 8 ค่�ำ เดือน 6 ของทุกปี which simulate the cremation of Lord Buddha on every มีการแสดงแสงสีเสียงพุทธประวัติตอนถวายพระเพลิง 8th of the 6th lunar month every year. Such simulation is พระบรมศพพระพุทธสรีระจ�ำลอง ที่มีผู้มาร่วมงานจ�ำนวนมาก one in the world. There light and sound system showing performance about the event and simulated cremation.

039 คมู่ ือการทอ่ งเท่ยี วจังหวดั อุตรดติ ถ์ วดั พระแท่นศิลาอาสน์ Wat Phratan Sila-Asana ตงั้ อยบู่ นเนนิ เขาเตา่ ตำ� บลทงุ่ ยงั้ หา่ งจากทว่ี า่ การอำ� เภอ Wat Phratan Sila-Asana, or the Stone Pedestal ลับแล 6.2 กิโลเมตร เป็นวัดโบราณ ไม่ปรากฏหลักฐานว่า Temple is on Khao Tao hill, Thung Yang, 6.2 km away from ผู้ใดสร้าง  และสร้างแต่เมื่อใด  เพ่ิงมีปรากฏในหนังสือ the Laplae municipality. It is an ancient temple whose พระราชพงศาวดาร ในรัชสมัยพระเจ้าบรมโกศ พระองค์ evidence of creator and era it was built in are unknown. ได้เสด็จนมัสการพระแท่นศิลาอาสน์ เม่ือปี พ.ศ. 2283 It has appeared in the royal chronicle in the reign of King แสดงวา่ พระแทน่ ศลิ าอาสนไ์ ดม้ มี ากอ่ นหนา้ น้ีแลว้ Boromakot that he worshiped the stone pedestal in 1740, indicating that the Stone Pedestal had already existed. ปัจจุบันวัดพระแท่นศิลาอาสน์ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น พระอารามหลวง ภายในพระวหิ ารประดษิ ฐานพระแทน่ ศลิ าอาสน์ At present, Wat Phratan Sila-Asana has been raised เปน็ ศลิ าแลง ลกั ษณะเป็นรูปสเี่ หลีย่ มผืนผ้า ขนาดกวา้ ง 8 ฟุต as a royal temple. Inside the chapel is an 8 feet wide, ยาว 10 ฟุต สงู 3 ฟุต ทฐ่ี านพระแท่นประดับด้วยลายกลบี บวั 10 feet long, and 3 feet tall rectangular laterite. The base โดยรอบ มพี ระมณฑปศลิ ปะเชยี งแสนครอบอยู่ จงั หวดั อตุ รดติ ถ์ is all around decorated with lotus blossom petal pattern. เป็นจังหวัดเดียว ที่ไม่มีศาลหลักเมือง ชาวอุตรดิตถ์ยึดถือ The top piece is Chiang Saen art style. Uttaradit Province พระแทน่ ศิลาอาสน์เป็นศาลหลกั เมอื ง is the only province without city pillar. Uttaradit people account the stone pedestal as their city pillar. ภายในวิหารมีพระพุทธปฏิมา พระทันใจ ภายในวัดมี พระพุทธเจดียก์ ิจโภชนคร อนสุ าวรยี ร์ ชั กาลท่ี 5 และรชั กาลที่ 6 Inside the temple, there are Phra Tanjai - a Buddha วหิ ารพระโพธิสัตวก์ วนอิม และยงั มพี พิ ิธภณั ฑท์ ้องถ่นิ ท่บี อกเลา่ statue, Kijphojnakon Pagoda, King Rama V and King เรือ่ งราวประวตั ิวัดและชุมชนทุ่งยง้ั ในอดตี Rama VI monuments, chapel of Bodhisattva Guanyin, and a local museum telling the history of the temple and Thung วดั เปดิ ใหเ้ ขา้ ชมวนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ เวลา 08.00 น. - 18.00 น. Yang community. วันเสาร-์ อาทิตย์ เวลา 08.00 น. - 19.00 น. มีประเพณีส�ำคัญคอื งานเทศกาลนมสั การพระแท่นศิลาอาสน์ จัดในวนั ข้ึน 8 คำ�่ ถึง The temple is open from 8 am to 6 pm on วันข้นึ 15 คำ�่ เดือน 3 ทกุ ปพี รอ้ มกับวดั พระยืนพทุ ธบาทยคุ ล weekdays and 8 am to 7 pm on weekends. The stone และวัดพระนอนพุทธไสยาสน์ ทีอ่ ยูใ่ กล้เคยี งกัน pedestal worshiping festival is held during 8th to 15th of the 3rd lunar month by the temple together with nearby temples - Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon and Wat Phra Non Buddha Siyas.

040 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ วัดพระนอนพุ ทธไสยาสน์ / Wat Phra Non Buddha Siyas วัดพระยืนพุ ทธบาทยุคล / Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon วัดพระยืนพุ ทธบาทยุคล Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon เป็นวัดโบราณร่วมสมัยกับวัดพระแท่นศิลาอาสน์ Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon is located next ตั้งอยบู่ นเนินเขา ติดกับวดั พระแท่นศลิ าอาสน์ มีปชู นียสถานท่ี to Wat Phratan Sila-Asana on the hill and supposedly มีตำ� นานเรอ่ื งพระพทุ ธเจ้าเสด็จมาเมอื งท่งุ ยัง้ รว่ มกัน ภายในวัด built in the same era, both sharing the legend of the Lord มีมณฑปศิลปะเชียงแสนครอบรอยพระพุทธบาทประทับยืน Buddha visiting Thung Yang. Inside the temple, a top piece ท�ำด้วยศลิ าแลง มณฑปกวา้ ง 4 เมตร ยาว 49 เมตร มีหลวงพอ่ in Chiang Saen style covers the Buddha’s footprint made พระพุทธรังสีอยู่ภายในอุโบสถ เป็นพระประธานปางมารวิชัย of laterite. The top piece is 4 m wide and 49 m long. There สมัยสุโขทัย ในบริเวณวัดยังมีซากเจดีย์เก่าก่อด้วยศิลาแลง is a Buddha statue in Mar Vichai posture, Sukhothai-styled สมยั สโุ ขทยั บรเิ วณวดั กวา้ งขวาง มสี ง่ิ อำ� นวยความสะดวกสำ� หรบั art. There is also the laterite wreckage of Sukhothai period ผูส้ ูงอายแุ ละผู้พกิ าร และมีบันไดนาคทด่ี ้านหนา้ วัด pagoda. The temple is spacious and equipped with facilities วัดพระนอนพุ ทธไสยาสน์ for the elderly and the disabled. There is a serpent stair at the temple front. ต้ังอยู่บนเนินเขา ฝง่ั ตรงขา้ มกบั วดั พระยนื พทุ ธบาทยคุ ล Wat Phra Non Buddha Siyas และวดั พระแทน่ ศลิ าอาสน์ ภายในวัดคือพระแท่นพุทธไสยาสน์ เป็นแท่นประทับเก่าแก่ ประดิษฐานอยู่ในมณฑปทรงจตุรมุข Wat Phra Non Buddha Siyas is on the hill opposite บานประตูไม้แกะสลักลงรักปิดทองสวยงามมาก เปิดประตู Wat Phra Yuen Phutthabat Yukhon and Wat Phratan Sila-Asana. เข้าได้ท้ัง 4 ด้าน ต่อมาชาวบ้านได้สร้างพระนอนพุทธไสยาสน์ An ancient pedestal called Buddha Siyas pedestal is อยู่ในศาลาอีกหลังหนึ่ง มบี ันไดนาคท่ีด้านหน้าวัด located under Chaturamook-shaped top piece. It can be entered from four sides by the four wooden doors carved and decorated beautiful with gold. Later, the villagers created a sleeping Buddha statue in another pavilion. There is a serpent staircase at the front of the temple.

041 คูม่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ วัดเจดยี ์ครี วี ิหาร Wat Chedi Khiri Wihan อยู่บนถนนหมายเลข 1043 หา่ งตัวอำ� เภอ 2.8 กโิ ลเมตร Wat Chedi Khiri Wihan is on 1043 road, 2.8 km เดิมชื่อวดั ป่าแก้ว สร้างเม่อื ปี พ.ศ. 1519 โดยเจา้ ฟ้าฮา่ มกมุ าร from the municipality, originally known as Wat Pa Kaew. ปฐมกษัตริย์แห่งเมืองลับแล ทรงขอแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ The temple was built in 1519 by Chao Fa Ham Kumar, the จากพระธาตุดอยตุง จังหวัดเชียงราย และอัญเชิญมาบรรจุไว้ first King of Laplae, to store Buddha relics he asked from ในเจดีย์แห่งนี้เป็นแห่งแรกในเมืองลับแล ต่อมาทรุดโทรมลง Doi Tung, Chiang Rai province which is the first relics of และไดร้ บั การบรู ณะใหมใ่ หอ้ ยสู่ ภาพคลา้ ยองคเ์ ดมิ คอื เปน็ เจดยี ์ Laplae. The pagoda was dilapidated and restored similar ทรงลา้ นนา-ไทลื้อ มซี ุ้มคูหา 4 ฐาน มีเจดยี อ์ งคเ์ ลก็ อยทู่ ง้ั 4 ด้าน to its original style, a Lanna-Tailue style pagoda, a 4-base ตัวเจดีย์องค์ประธานมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางท่ีฐาน 10 เมตร arch and four small pagodas at each side. The main pagoda และสูง 26 เมตร is 10 m in diameter and 26 m in height.

042 คมู่ ือการทอ่ งเท่ยี วจงั วหัดวอดั ุตอรุตดริตดถิต์ ถ์ วดั ดอนสัก Wat Don Sak อยบู่ นถนนหมายเลข 1043 ห่างตวั อำ� เภอ 3.4 กโิ ลเมตร Wat Don Sak is on 1043 road, 3.4 km from the สรา้ งในสมยั กรงุ ศรอี ยธุ ยาตอนปลาย ไดช้ อ่ื มาจากการสรา้ งวหิ าร municipality. It was built in the late Ayutthaya period. ด้วยไมส้ กั เพยี งตน้ เดียว เป็นวิหารทมี่ ีบานประตูไมส้ กั แกะสลกั The name is derived from the construction of the chapel ด้วยฝมี อื ช่างชัน้ ครู เป็นศลิ ปะเชยี งแสนและสโุ ขทัย เป็นรูปสตั ว์ by one teak only. The teak shutters were carved in Chiang หิมพานต์แทรกอยู่ในลายกนกงามวิจิตร ลายท้ัง 2 บาน Saen and Sukhothai art style by very skilled craftsman. จะไมเ่ หมอื นกัน แต่เม่อื ปิดประตูจะสอดประสานกันอยา่ งลงตัว Carved Himmapan creatures were inserted among Kanok ด้านในวิหารเป็นพระพุทธรูปเก่าแก่และตุงกษัตริย์เป็นไม้ pattern. Each shutter has different pattern, they fit perfectly แกะสลักงดงามย่ิง together. Inside the chapel are an old Buddha statue and a beautiful carved wooden king’s flag.

043 คมู่ ือการท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ วดั ทอ้ งลับแล Wat Thong Laplae อยบู่ นถนนหมายเลข 1043 หา่ งตวั อำ� เภอ 3 กิโลเมตร Wat Thong Laplae is on 1043 road, 3 km away from เป็นวัดโบราณไม่ปรากฏหลักฐานการสร้าง แต่มีสิ่งท่ีน่าสนใจ the municipality. It is an unidentified ancient temple. คือปรากฏการณ์ภาพสะท้อนหัวกลับ ในพระอุโบสถ ซ่ึงเป็น During 13.00-15.00 pm when sunlight intensity is high, การเกิดภาพแบบเดียวกับกล้องรูเข็ม โดยเกิดในช่วงแดดจัด an inverted image of the pagoda can be seen inside the ระหวา่ ง 13.00 น. - 15.00 น. หากปิดประตพู ระอุโบสถหมด chapel nearly, which is the same phenomenon occurred จะมีแสงลอดเข้าจากรูเล็กของช่องหน้าต่างสะท้อนภาพหัวกลับ in a pinhole camera. When the chapel is closed, the ของเจดยี แ์ กว้ ทอ่ี ยดู่ า้ นขา้ ง ทางวดั จงึ ทาสขี าวทผ่ี นงั ฝง่ั ทเ่ี หน็ ภาพ pagoda image will appear on a side of the chapel wall from เพอื่ ใหเ้ หน็ ภาพไดช้ ดั เจนขน้ึ สว่ นผนงั ดา้ นอน่ื ๆ จะเปน็ จติ รกรรม the light through a small hole on the window. Thus, the ฝาผนังบอกเล่าเร่อื งราวเมืองลับแล side of the chapel wall is painted white for clearer vision of the amazing phenomenon. The other sides of the wall aremurals telling the story of Laplae.

044 คู่มกอื ากราทร่อทงอ่ เทง่ยีเท่ยี วจงั หวดั อุตรดิตถ์ วัดดงสระแก้ว / Wat Dong Sa Kaew วัดห้องสูง / Wat Hong Soong วดั ดงสระแกว้ Wat Dong Sa Kaew อยู่บนถนนหมายเลข 1046 ห่างตวั อำ� เภอ 18 กิโลเมตร Wat Dong Sa Kaew is on 1046 road, 18 km away มีพระอุโบสถไม้สักทองท้ังหลังอายุกว่า 100 ปี เป็นที่รู้จักของ from the municipality. There is a pagoda made from golden ชาวจังหวัดอุตรดิตถ์และใกล้เคียง ที่นิยมไปท�ำพิธีลอดโบสถ์ teak wood aged over 100 years which is well-known by ด้วยเชื่อว่าจะหายป่วยและเกิดสิริมงคล วัดนี้เคยเป็นท่ี the people of Uttaradit and nearby. The chapel is popular ประดิษฐานของหลวงพ่ออู่ทอง พระพุทธรูปทองค�ำโบราณ Lord-Boat ceremony (entering chapels) which is believed องคส์ ำ� คญั ของจงั หวดั อตุ รดติ ถ์ ทถี่ กู โจรกรรมไปเมอ่ื ปี พ.ศ. 2520 to cure sickness and bring prosperity. This temple used (ปจั จบุ นั ยังไมไ่ ดค้ ืน) to locate Luang Por Uthong, a significant ancient golden วดั หอ้ งสูง Buddha statue of Uttaradit Province but was stolen in 1977 and not yet returned. อยบู่ นถนนหมายเลข 1041 หา่ งตวั อำ� เภอ 6.1 กิโลเมตร Wat Hong Soong มีจุดเด่นคือพระอุโบสถสร้างเป็นรูปเรือสุพรรณหงส์ เสาไฟฟ้า ในวัดเป็นเสาหงส์คาบโคมไฟ และมีห้องน้�ำขนาดใหญ่ชื่อว่า Wat Hong Soong is on 1041 road, 6.1 km from the “สุขารวมใจ” ขนาด 396 ตารางเมตร มีทวี ีให้ดูทกุ หอ้ ง municipality. The highlight is that the chapel was built วดั ดอนไชย mimicking Suphana Hong (Golden Swan) royal boat. On top of the lamp posts in the temple are swan holding อยบู่ นถนนหมายเลข 1041 หา่ งตวั อำ� เภอเพยี ง 1 กโิ ลเมตร light bulb in its mouth. There is 396 m2 public toilet with สร้างเม่ือปี พ.ศ. 2315 มีต�ำนานสืบทอดมาว่าวัดนี้เป็น TV in each room. จดุ ยทุ ธศาสตรท์ ไี่ ทยและพมา่ รบกนั จงึ เปน็ ทมี่ าของชอ่ื วดั ดอนไชย Wat Don Chai บรรยากาศรอบวัดร่มรื่นด้วยต้นไม้ใหญ่ ด้านในมีหอไตร อายุเกือบ 100 ปี บรรจุพระไตรปิฎก มีห้องสมุดธรรมะ Wat Don Chai, built in 1772, is on 1041 road, only มวี หิ ารเกา่ แก่อยภู่ ายในวัด 1 km from the municipality. Legend has it that this temple วัดม่อนปรางค์ is a strategic location in Thailand-Myanmar war, given its name Don Chai (victory plateau). The temple is full of อยบู่ นถนนหมายเลข1043หา่ งตวั อำ� เภอเพยี ง1.2กโิ ลเมตร trees. Inside, there are a nearly-100-year-old chapel เป็นวัดท่ีเงียบสงบ ตั้งอยู่บนเนิน ด้านในมีโบสถ์โบราณ containing Tripitaka books, a Buddhist dharma library, and ขนาดเล็กท่ีสุดในภาคเหนือ คือกว้าง 4 เมตร ยาว 12 เมตร an ancient building. ไม่มีหน้าต่าง ไม่อนุญาตให้ผู้หญิงเข้า วัดม่อนปรางค์เป็นท่ี Wat Mon Prang ประดิษฐานพระธาตุสุวรรณเจดีย์ศรีนฤบดินทร์รัตนกิตติโชติ (พระธาตุจอมตื้อ) บรรยากาศร่มรน่ื Wat Mon Prang is on 1043 road, only 1.2 km away วดั ผักราก from the municipality. It is a peaceful temple located on the hill. Inside is the smallest ancient chapel in the north ห่างจากทวี่ ่าการอำ� เภอ 7.2 กิโลเมตร ผ่านถนน 1043 of Thailand with only 4 m wide and 12 m long without any เป็นวัดเก่าแก่อีกวัดหนึ่ง เดิมชื่อวัดสุทธาวาส ชื่อวัดได้มาจาก window. It does not allow women to enter. It stores Phra พืชล้มลุกชนิดหนึ่งซึ่งมีอยู่มากในพ้ืนที่วัด  ยอดอ่อนใช้เป็น That Suwan Chedi Srinaruebodin Ratanakiti Choti (Phra อาหาร วดั นีส้ ร้างข้ึนเมอื่ ปี พ.ศ. 2391 โดยได้รบั พระราชทาน That Chom Tue). วสิ งุ คามสมี าตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2449 ในวดั มพี ระธาตุ และพระอโุ บสถ Wat Phak Rak แบบล้านนา มีลวดลายแกะสลักท่ีหน้าบันอย่างวิจิตร และยังมี หอไตรกลางน�้ำ ทเี่ พงิ่ บูรณะใหมอ่ ีก 1 หลงั Wat Phak Rak is an ancient temple located around 7.2 kilometers from the district office along Highway 1043. Its former name was Suthawat which was originated from an abundant vining vegetable founding in the temple. It was built in 1848 and received royal permission to be a temple in 1906. The temple enshrined Buddha relics. The ordination hall is in Lanna style with beautifully carved wooden pediment and newly renovated Buddha scripture hall in the midst of water.

045 ค่มู อื การทอ่ งเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ วัดดอนไชย / Wat Don Chai วัดม่อนปรางค์ / Wat Mon Prang วัดผักราก / Wat Phak Rak

046 คู่มือการท่องเท่ยี วจงั หวัดอุตรดติ ถ์ พิพิธภณั ฑ์ผ้าซ่ินตีนจก ไท-ยวน ลับแล Museum of Teenjok Sarong Thai-Yuan, Laplae อยู่บนถนนหมายเลข 1041 ห่างตัวอ�ำเภอเพียง Museum of Teenjok Sarong Thai-Yuan, Laplae is on 1.5 กโิ ลเมตร สร้างขน้ึ เพอ่ื เป็นแหลง่ ความรู้ และรวบรวมผ้าทอ 1041 road, 1.5 km from the District Office. It was built as เกา่ แกห่ ายากมาแสดงรวมทง้ั เพอ่ื สบื ทอดวฒั นธรรมตวั พพิ ธิ ภณั ฑ์ a source of knowledge and exhibits a collection of rare เปน็ อาคารไมส้ กั 2 ชน้ั ภายในบรรจผุ า้ ตนี จกจากลบั แลหลากยคุ woven fabrics as well as to inherit culture. The museum is เชน่ ซนิ่ ดอกเพยี๊ ซนิ่ ตนี จกเตม็ นอกจากนยี้ งั มอี ปุ กรณก์ ารทอผา้ a two-storey teakwood building, displaying Laplae Teenjok ในอดตี และ ความเป็นมาเก่ยี วกบั การทอผ้า มีกลุ่มทอผา้ ซึง่ เป็น fabrics from the different eras, such as Dogpia sarong, and กลุ่มที่ใหญ่ที่สุดในอ�ำเภอลับแล จ�ำหน่ายผ้าซิ่น ถุงย่าม full Teenjok sarong, as well as weaving equipment of the หมอนสามเหล่ียม ลายท่ีนิยมมากท่ีสุดคือลายดอกหงส์ใหญ่ past and weaving history. The weaving group here is the จุดเด่นของผ้าทอท่ีน่ีคือต่อซ่ินด้วยเอวแดง ขาว มีหมายซ่ิน largest group in Laplae District selling sarong, triangular ท่ีเชื่อว่าป้องกันคุณไสย์ เป็นอัตลักษณ์ส�ำคัญ ผู้สนใจติดต่อ pillow, and bags. The most popular pattern is the นายจงจรูญ มะโนค�ำ (ครูโจ) โทรศัพท์ 08 7198 7353 large swan. The signature of the sarong here is an extra หรือเฟซบกุ๊ “คณุ โจ ลบั แล” red-white waist strap that is believed to protect owner from dark magic. More information please contact Mr. Jongjaroon Manokum (Kru Joe) Tel. 08 7198 7353

047 คมู่ อื การทอ่ งเท่ยี วจงั หวัดอุตรดติ ถ์ ม่อนจ�ำศลี Mon Cham Sin ตั้งอยู่ถนนหมายเลข 1043 ห่างจากอ�ำเภอลับแล Mon Cham Sin is a small hill located on 1043 1.5 กิโลเมตร เปน็ เนินเขาลูกย่อม มปี ระวตั ิว่าเม่ือปี พ.ศ. 1513 road, 1.5 km from Laplae city. In 970, Chao Fa Ham Kumar เจา้ ฟา้ ฮ่ามกุมาร ใชเ้ ปน็ ที่บ�ำเพญ็ ศีลภาวนา และเมอ่ื 24 ตลุ าคม practiced spiritual cultivation at this place. On October 24, พ.ศ. 2444 เป็นที่ต้ังพลับพลารับเสด็จรัชกาลที่ 5 คราวเสด็จ 1901, King Rama V visited Laplae district and this place ประพาสเมืองลับแล และยังเป็นที่ท�ำการเมืองลับแลด้วย held the Royal Tabernacle and was later used as Laplae ถึงปี พ.ศ. 2450 รัชกาลท่ี 6 เคยเสด็จเยือนเมืองลับแล และ municipality until 1907. King Rama VI also wrote about this ทรงพระราชนิพนธ์ถึงม่อนจำ� ศลี ไว้ด้วย place after his visit to Laplae. บนยอดเนินเป็นทป่ี ระดิษฐานพระเหลือ คอื พระพทุ ธรปู The top of the hill enshrines a Buddha statue ท่ีสร้างจากทองชนวนท่ีเหลือจากการหล่อพระพุทธชินราช made out of remaining gold from sculpture of the Buddha ท่ีจังหวัดพิษณุโลก และรัชกาลที่ 5 มีพระราชประสงค์ Chinnarat in Phitsanulok, thus the Buddha is called Pra ใชม้ อ่ นจำ� ศลี เปน็ ทป่ี ระดษิ ฐานองคพ์ ระเหลอื รอบองคพ์ ระเหลอื Luea. King Rama V wished to enshrine the Buddha here. เปน็ พนื้ ทเ่ี ปดิ โลง่ มหี ลงั คาคลมุ มผี ศู้ รทั ธามาขอพรพระเหลอื และ Around the statue is an open area with a roof. Believers นัง่ ปฏบิ ตั ิธรรมเป็นประจ�ำ come to ask for blessings and meditate on a regular basis. น้�ำตกแมพ่ ู ล Mae Phun Waterfall อยู่สุดถนนหมายเลข 1043 ห่างจากอ�ำเภอลับแล Mae Phun Waterfall is a natural waterfall with 12.8 กโิ ลเมตร เปน็ น�้ำตกธรรมชาติ ผสมกับการตกแต่งธารนำ�้ cemented banks to add more tiers located at the end of ด้วยการเทปูนให้มีความสูงหลายชั้น สภาพโดยรอบร่มร่ืน 1043 road, 12.8 km from Laplae city. There are pavilions มีศาลาพักผ่อน และร้านค้าจ�ำหน่ายอาหารและของท่ีระลึก and many shops selling food and souvenirs. It is a good จ�ำนวนมาก เป็นท่ีพักผ่อนเล่นน้�ำคลายร้อนของทั้งคนอุตรดิตถ์ place to relax and enjoy the sylvan surrounding for people และจงั หวดั ใกล้เคยี ง เดินทางสะดวกและใกลต้ ัวเมอื ง of Uttaradit and neighboring provinces. It is also near the city and convenient to travel to.

048 คูม่ อื การทอ่ งเท่ยี วจังหวัดอุตรดิตถ์ ฝายหลวง ฝายกัน้ น�ำ้ แห่งแรก ของประเทศไทย Fai Luang (Royal Weir) the first weir of Thailand อนสุ าวรียเ์ จ้าฟ้าฮ่ามกุมาร Chao Fa Ham Kumar Monument ตั้งอยู่ถนนหมายเลข 1043 ห่างจากอ�ำเภอลับแล Chao Fa Ham Kumar Monument, located on 1043 3.8 กิโลเมตร เจา้ ฟา้ ฮ่ามกุมารเปน็ ปฐมกษัตรยิ ์แห่งเมืองลับแล road, 3.8 km from Laplae city. Chao Fa Ham Kumar was the ตั้งแต่ปี พ.ศ. 1513 ทรงเห็นว่าเมืองลับแลมีน�้ำไหลตลอดปี first monarch of Laplae from 970 CE. He noticed that water ไม่หนาวไม่ร้อน จึงอพยพผู้คนมาตั้งบ้านเรือนและทะนุบ�ำรุง flew through this land throughout the year. The weather จนกา้ วหนา้ ชาวประชามคี วามสขุ จนเสดจ็ สวรรคตเพราะชราภาพ was not cold nor hot, suitable for living, migrated people ชาวเมืองจึงน�ำอัฐิมาบรรจุไว้ท่ีม่อนอารักษ์ และร่วมกัน here and developed the area. The people were happy สรา้ งอนุสาวรยี ์ขึน้ ใหมเ่ มื่อปี พ.ศ. 2526 เพอื่ ให้ประชาชนไดม้ า under his rule. After he passed away with old age, the ร่วมสักการะจนเกิดประเพณี “แหน่ ำ้� ขึน้ โฮง” ในวนั ข้นึ 13 ค่�ำ people put his bones at Mon Arak and a new monument เดอื น6ทกุ ปีจนถงึ ปจั จบุ นั พธิ นี จี้ ดั ขนึ้ เพอื่ นำ� นำ�้ ศกั ดสิ์ ทิ ธปิ์ ระพรม was built in 1983 so that people can easily worship. The ด้วยน�้ำอบน้�ำหอม ข้ึนสักการะดวงวิญญาณเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร worship has become a tradition “Hae Nam Kuen Hong” เพ่ือเป็นสิริมงคลและดลบันดาลความร่มเย็นให้แก่ชาวลับแล held on 13th of 6th lunar month of every year. This ceremony involves using fragrant holy water to worship ใกล้ๆ กันเป็นที่ต้ังของฝายหลวง ฝายที่รัชกาลที่ 5 Chao Fa Ham Kumar spirit for Laplae’s prosperity and มพี ระบรมราชโองการโปรดเกลา้ ฯ ใหส้ รา้ งฝายกน้ั นำ�้ ทบี่ รเิ วณนี้ peace. เพื่อน�ำน�้ำไปใช้ทางด้านการเกษตร นับเป็นฝายก้ันน�้ำแห่งแรก ของประเทศไทย ชาวบ้านจึงพร้อมใจกันเรียกต�ำบลแห่งนี้ว่า Nearby is the Fai Luang (Royal Weir), built as King ต�ำบลฝายหลวง Rama V’s bulla to aid agriculture in this area. It is the first weir of Thailand. Thus, the villagers call this district as Fai Luang.

049 คู่มอื การท่องเท่ยี วจังหวัดอุตรดติ ถ์ ตลาดเทศบาลตำ� บลหวั ดง Hua Dong Municipal Market ตั้งอยู่ถนนหมายเลข 1043 ห่างจากอ�ำเภอลับแล SkmmeaprtfkereomtmHbuineLaraUipDntlotatanehrgaecdiMhtityau,.rvnlItoeicsciistaptsaeeelsdapMseoocannira.kleS1lyet0a4biss3uosntryhoaeladdfurl,uraiinratgsgbeossMuutactfyhr3uta.oi8st durian, langsad, longgong, mangosteen, and rambutan 3.8 กโิ ลเมตร เปน็ ตลาดผลไมท้ ใ่ี หญท่ สี่ ดุ ในอตุ รดติ ถ์ จะคกึ คกั ทส่ี ดุ are available. There is Lin Laplae and Long Laplae ในช่วงที่มีผลไม้ออกชุกต้ังแต่เดือนพฤษภาคมถึงเดือนกันยายน Durian Festival which also includes famous local dishes like ของทกุ ปี จำ� หนา่ ยผลไมต้ ามฤดกู าล เชน่ ทเุ รยี น ลางสาด ลองกอง Kfrauoitksawb,ithMeaesspuarnin,gasntdickKearospeannspuarke tgooondamqueaalitfyewfru. iBtsu.ying มงั คดุ และเงาะ เปน็ ตน้ ในชว่ งหนา้ ผลไมจ้ ะมกี ารจดั งานเทศกาล ทุเรียนหลงลับแล หลินลับแล รวมท้ังอาหารพ้ืนบ้านที่ขึ้นช่ือ ไดแ้ ก่ ขา้ วแคบ หมี่พัน และขา้ วพนั ผกั การซอื้ ผลไมท้ ่นี ถี่ า้ เลือก รา้ นทม่ี ีสตกิ เกอรร์ ับรอง กม็ ัน่ ใจไดว้ า่ จะได้ของดมี คี ุณภาพ ตลาดเทศบาลศรีพนมมาศ Si Phanom Mat Municipal Market อยหู่ า่ งจากทว่ี า่ การอำ� เภอเพยี ง 200 เมตร เปน็ ตลาดเชา้ bmthuoeilrddniiinsntSggrsiicaPitnnhodatffhneiceovemea.nrAeilnMalgkaaitmnredMasriunkoenfSticltoriinpeceaaLltlafAMporloatadresk,taeyjrtuleesiastwv2tahh0iilc0eahbmbliesu.fsvrTioeehmrseyt appealing to see. และตลาดเย็นที่คึกคักที่สุดในลับแล มีอาหารพ้ืนเมืองทุกชนิด จ�ำหน่าย ที่น่าชมคือการตกแต่งอาคารร้านค้าโดยรอบตลาด ทีอ่ อกแนว Street Arts น่าตืน่ ตาต่นื ใจ

050 คู่มอื การท่องเท่ยี วจงั หวดั อุตรดติ ถ์ ร้านข้าวพันผักอินดี้ / Kaopanpak Indy ร้านเจ๊นีย์ของทอดลับแล / Je Nee Fried Food ร้านข้าวจี่โบราณ แม่บุญส่ง Mae Boon Song Old-Style Kaojee Kร้าaนoขka้าbวแคKhบuคnุณPเปa้ าo ร้านก๋วยเตี๋ยวรักไอติม / Rak-Itim noodle ถนนคนกนิ Thanon Konkin (Food Street) ส�ำหรับคนชอบชิม ต้องไม่พลาดถนนสายนี้ คือ Thanon Konkin (Food Street) is the nickname of ถนนราษฎร์อุทิศ มีของกินพ้ืนบ้านของลับแลและอุตรดิตถ์ Ras-Utit Road. People who like food should not miss. อยสู่ องขา้ งถนนสายสน้ั ๆ นม้ี ากมาย เชน่ รา้ นเจน๊ ยี ข์ องทอดลบั แล There are many kinds of local food of Laplae and ทถ่ี กู อรอ่ ย เมนเู ดด็ คอื กระบองทอดหรอื หนอ่ ไมท้ อดสอดใสห้ มสู บั Uttaradit on two sides of this short road, such as Je Nee ปรุงรส ร้านป้าหว่าง หมี่พันลับแล ต้นต�ำรับหม่ีพันแสนอร่อย sMIrFnehrdeicoeeoyodpmtiasFmnsotseLuoonafdfpdefalewdamdehwoiscmueihtslhelsnsffeoudllarselvsliiiotcsscrioehKKuderaasaobmopporiiannagnigcnnpedaTadlokdMdpeteolhoeircakprito.afunryAiseo.uKdunfaotobwopWadilaml.annbfTpegohae’oeksl รา้ นขา้ วพนั ผกั อนิ ด้ี กโ็ ดง่ ดงั เรอ่ื งขา้ วพนั ผกั แบบตอ้ งเลน่ เกา้ อด้ี นตรี like playing a musical chair game to get a seat. There เพ่ือหาท่ีนั่งในยามเที่ยงกันเลยทีเดียว อาหารก็หลายหลาก are actually many menus. The shop is decorated in indy มากเมนู สไตล์ร้านแบบอินด้ีแต่ปิดทุกวันศุกร์ เลยมาอีกนิด sSsKreatoaytlontaleykgilaaOtKbynalpddoKe-khScalutKobynalsoewePjseiKateehao.ovo’esjuOerteynshMFStorShhipdGoe.a.pyoILt.spaeNsspletoloiltnbslsiguftaetbbr noofsroittodhhtmelswewoiathfesoietstlhteiMsetsayaReprlaoeekBa-oadaItnnoimiddns ก็จะเจอร้านข้าวจ่ีโบราณ แม่บุญส่ง มีทั้งแบบหวานและเค็ม noodle shop. อร่อยไมเ่ หมือนใคร ฝัง่ ตรงขา้ มก็เปน็ รา้ นขา้ วแคบคุณเปา้ มขี าย ท้ังปลีกและสง่ ร้านนี้การันตีวา่ ไมม่ ีผงชรู สแน่นอน ปดิ ท้ายด้วย ร้านก๋วยเต๋ียวรักไอติม ทั้งอ่ิมและอร่อย แต่ต้องไปให้ถูกวัน เพราะรา้ นนเ้ี ขาหยดุ ทุกวันพฤหัสบดี