صفات جوان سالم

‫سخن گرد آورنده‬ ‫افغانستان کشوریست که بیش از نیم نفوس آن را کتله نوجوان و جوان تشکیل‬ ‫میدهد‪ .‬از آن جایی که نیروی جوان باارزشترین پایه برای ساختن یک کشور‬ ‫تلقی میگردد‪ ،‬من به این باور هستم که با بلند رفتن ظرفیت علمی جوانان‬ ‫اوضاع کشور رو به بهبود خواهد رفت‪ .‬جوانان سالم سرمایههای اصلی یک‬ ‫جامعه به شمار میآیند که باید به آنها توجه خاصی صورت بگیرد‪ .‬با توجه‬ ‫به شرایط ناگوار اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی که چهل سال جنگ‬ ‫در افغانستان به وجود آورده است‪ ،‬متاسفانه رسیدگی لازم به پیشرفت علمی‬ ‫جوانان در کشور صورت نگرفته است‪ .‬اما با وجود تمام این مشکلات ما‬ ‫شاهد این هستیم که بعضاجوانان افغان همانند نیلوفری زیبا در میان مردابی‬ ‫کثیف خود را تبارز دادهاند‪.‬‬ ‫خطاب من به جوانان ممکلت این است که من باور دارم که با مسئولیت‬ ‫پذیری و اتحاد میتوانیم کشور ویرانه خود را آباد بسازیم‪ ،‬لیکن کلید رسیدن‬ ‫به صلح و خودکفایی در کشور تنها در اخلاص عمل‪ ،‬اخلاق نیکو و فراگیری‬ ‫دانش میباشد‪ .‬پس بیایید تعصب را کنار گذاشته و برای یک افغانستان آباد و‬ ‫سربلند تلاش کنیم‪ .‬سربلند باد افغانستان‪.‬‬ ‫با حرمت‬ ‫احمد فرزاد «عبدالهی»‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم‬ ‫ب‬ ‫فهرست مندرجات‬ ‫پیــش گفتـــــار ‪1.............................................................................‬‬ ‫جوان و نوجوان کیست؟ ‪2.................................................................‬‬ ‫اهمیت دوره جوانی‪3...................................................................... :‬‬ ‫اهمیت توجه به جوانان‪4..................................................................:‬‬ ‫تنوع شخصیتی جوانان‪6..................................................................:‬‬ ‫انواع جوانان درون جامعه‪7............................................................. :‬‬ ‫«داشتن ایمان به خداوند متعال» ‪12.....................................................‬‬ ‫«داشتن اعتماد بنفس مثبت» ‪14..........................................................‬‬ ‫«داشتن عزت نفس» ‪16...................................................................‬‬ ‫«احترام داشتن به والدین و اعضای خانواده» ‪11....................................‬‬ ‫«مهربان بودن»‪22.........................................................................‬‬ ‫«رسیدن به موفقیت با اولین قدم» ‪23...................................................‬‬ ‫«داشتن عادات خوب»‪22.................................................................‬‬ ‫« با محیط توافق داشتن » ‪21............................................................‬‬ ‫« نقش درست را ایفا نمودن»‪22........................................................‬‬ ‫«ظالم و مظلوم نبودن»‪32................................................................‬‬ ‫« اجتماعی بودن» ‪31......................................................................‬‬ ‫«معتاد نبودن» ‪33..........................................................................‬‬ ‫«از مطالعه ‪ ۳‬موضوع خطرناک دور بودن»‪34....................................‬‬ ‫«درگیر نبودن در معضل ُمد» ‪32.......................................................‬‬ ‫« مطیع حقیقت بودن» ‪36.................................................................‬‬ ‫«خود ساز بودن»‪37.......................................................................‬‬ ‫«داشتن باور درست نسبت به سرنوشت» ‪42.........................................‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم ت‬ ‫«مسئولیت پذیر بودن» ‪41................................................................‬‬ ‫«واقعیت پذیر بودن» ‪42..................................................................‬‬ ‫«با اخلاق بودن» ‪42.......................................................................‬‬ ‫«دور بودن از اضطراب‪ ،‬عصبانیت و افسردگی» ‪46..............................‬‬ ‫«به ناحق مشغول نبودن»‪46.............................................................‬‬ ‫« نداشتن احساس ملعونیت و گنهکار بودن»‪47......................................‬‬ ‫«منتظر دیگران نبودن»‪42...............................................................‬‬ ‫«معترض نبودن» ‪22......................................................................‬‬ ‫«هدف داشتن» ‪23..........................................................................‬‬ ‫« مشکلات دوران کودکی را حل کردن » ‪22........................................‬‬ ‫«اصلاح باورها» ‪26.......................................................................‬‬ ‫« انسان را انسان دانستن»‪27............................................................‬‬ ‫«انسان را هدف پنداشتن» ‪21............................................................‬‬ ‫«در زندگی معنا و مقصد داشتن»‪21...................................................‬‬ ‫«از مرگ نترسیدن» ‪62...................................................................‬‬ ‫«دنبال علم بودن» ‪62......................................................................‬‬ ‫«دنبال هنر بودن»‪63......................................................................‬‬ ‫«زیبا شناس بودن»‪64.....................................................................‬‬ ‫«ورزش کردن» ‪62........................................................................‬‬ ‫«ذهنیت درست داشتن» ‪66...............................................................‬‬ ‫«مورد سؤ استفاده قرار نگرفتن» ‪61...................................................‬‬ ‫«متعادل بودن» ‪72.........................................................................‬‬ ‫«خود و دیگران را قربانی نکردن» ‪72................................................‬‬ ‫«بوی بد نداشتن» ‪72.......................................................................‬‬ ‫«به ظاهر خود رسیدن»‪73...............................................................‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم‬ ‫ث‬ ‫«خواب منظم داشتن»‪74..................................................................‬‬ ‫«تغذیه مناسب داشتن»‪72.................................................................‬‬ ‫«به داکتر مراجعه کردن» ‪77............................................................‬‬ ‫«دوستهای خوب داشتن»‪71............................................................‬‬ ‫«سختیهای زندگی را پذیرفتن»‪72.....................................................‬‬ ‫«نسبت به انسان تعریف مناسب داشتن» ‪12...........................................‬‬ ‫«اختلاف نظر را پذیرفتن» ‪11...........................................................‬‬ ‫«به تفاوت های دنیا باور داشتن» ‪13...................................................‬‬ ‫«در اینجا و زمان حال زندگی کردن» ‪14.............................................‬‬ ‫«ضروت زمان و مکان را درک کردن» ‪16.........................................‬‬ ‫«خطرناک زندگی کردن» ‪11............................................................‬‬ ‫«از اشتباه نترسیدن»‪12...................................................................‬‬ ‫«از شکست نترسیدن»‪22.................................................................‬‬ ‫«از قضاوت دیگران نترسیدن» ‪21.....................................................‬‬ ‫«همت بلند داشتن» ‪22.....................................................................‬‬ ‫« شور و هیجان داشتن» ‪24..............................................................‬‬ ‫«خشمگین نبودن» ‪22......................................................................‬‬ ‫«کتابخوان بودن»‪27.....................................................................‬‬ ‫«خود فروشی نکردن» ‪22................................................................‬‬ ‫«مثلث بدبختی را از بین بردن»‪122...................................................‬‬ ‫«انسانیت و خوبی کردن» ‪121..........................................................‬‬ ‫«مدیریت زمان داشتن» ‪122.............................................................‬‬ ‫«پشتکار داشتن»‪126......................................................................‬‬ ‫«مدیریت و رهبری داشتن»‪127........................................................‬‬ ‫«عملگرا و فعال بودن» ‪122............................................................‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم ج‬ ‫«انعطاف پذیر بودن»‪112................................................................‬‬ ‫«توانایی نه گفتن را داشتن»‪112........................................................‬‬ ‫«قدر شناس و قدر دان بودن» ‪113.....................................................‬‬ ‫«واقع بین بودن» ‪112.....................................................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان عدل و خشم » ‪116.............................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان نظم و زور » ‪117..............................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان آرامش و تنبلی »‪111..........................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان استقلال و جدایی » ‪122.......................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان حقیقت جویی و شک کردن » ‪121..........................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان آزادی و بی بندوباری » ‪122.................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان زیبایی و مود » ‪123...........................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان خودکفایی و بینیازی »‪124..................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان کوشش و کشمکش » ‪122.....................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان تربیتکردن و تنبیه کردن » ‪126............................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان تکامل و تنوع » ‪127...........................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان شجاعت و حماقت »‪122......................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان ُرک بودن و گستاخی »‪132..................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان سادگی و حماقت » ‪131.......................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان کار کردن و حمالی » ‪132....................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان دقت و وسواس » ‪133.........................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان احتیاط و ترس » ‪134..........................................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان ایمان و نادانی»‪132.............................................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان اعتقاد و تعصب»‪136...........................................‬‬ ‫« دانستن تفاوت میان خوشحالی و بیخیالی »‪137..................................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان موفقیت و برندهشدن» ‪131.....................................‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم‬ ‫ح‬ ‫«دانستن تفاوت میان مسئولیت و کنترول کردن» ‪132..............................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان حرمت گذاشتن و احترام کردن»‪132........................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان همکاری و فرمانبرداری» ‪142..............................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان مهربانی و مهرطلبی»‪141.....................................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان خود دوستی و خودخواهی»‪142..............................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان شوخی و تمسخر» ‪143.........................................‬‬ ‫«دانستن تفاوت میان ابراز کردن و اثبات کردن خویش» ‪144....................‬‬ ‫«انتخاب درست سه موضوع مهم در زندگی» ‪142.................................‬‬

‫پیــش گفتـــــار‬ ‫قبل از پرداختن به اصل موضوع لازم است تا درباره اهمیت جوانی اشارهای‬ ‫داشته باشیم‪ .‬همه ما میدانیم که پشیمانی و افسوس زمانی به انسان رخ‬ ‫میدهد که اشتباهاتی را در گذشته انجام داده باشد‪ .‬پس با این حساب در‬ ‫صورتیکه صفات جوان سالم را در وجود خود ظاهر کنید‪ ،‬در دوران بعد از‬ ‫جوانی هیچ گونه احساس پشیمانی نخواهید داشت‪ .‬اگر به گذشته خود‬ ‫نگاهی بیندازید و متوجه شوید که آن چیزی را که باید انجام میدادید را انجام‬ ‫دادهاید‪ ،‬با خوشحالی به زندگی خود ادامه میدهید در غیر آن زندگی تان با‬ ‫افسوسهای غیر قابل جبران سپری خواهد شد‪ .‬احتمالا با اشخاص‬ ‫کهنسالی روبرو شده اید که همیشه افسوس دوران جوانی خود را میخورند‬ ‫و میگویند که ای کاش جوانی خود را بهتر سپری میکردند‪ ،‬اما به یقین گفته‬ ‫میتوانیم که یگانه دلیلی که باعث افسوس خوردن از دوران جوانی میشود‬ ‫عدم موجودیت آگاهی درباره جوانی سالم میباشد‪ .‬ما در این کتاب به صفات‬ ‫یک جوان سالم‪ ،‬خوب و فعال اشاره کردهایم و امیدوار هستیم تا با دانستن این‬ ‫صفات تغییر مثبتی را در زندگی خود ایجاد کنید‪.‬‬ ‫بن ًا‪:‬‬ ‫اگر این صفات در وجود شما نیست‪ ،‬آن ها را بدست بیاورید و در‬ ‫صورتیکه این صفات را دارید‪ ،‬آن ها را حفظ کرده و تقویت ببخشید‪.‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم‬ ‫‪2‬‬ ‫جوان و نوجوان کیست؟‬ ‫برای تعیین سن جوانی تقسیم بندیهای متعددی وجود دارد اما به صورت‬ ‫عموم از بدو تولد الی سن دوازده سالگی را بنام دوران کودکی یاد میکنند‪،‬‬ ‫سپس از سن سیزده سالگی الی نزده سالگی را بنام دوره نوجوانی‪ ،‬و از دوره‬ ‫نزده سالگی الی سی و نه سالگی را بنام دوره جوانی یاد میکنند و به تعقیب‬ ‫آن از سنین چهل الی پنجاه سالگی را بنام دوره میانسالی‪ ،‬و به همین ترتیب‬ ‫از سنین پنجاه الی شصت و پنج سالگی را بنام سنین بزرگسالی یاد میکنند‬ ‫و در نهایت از سن شصت و پنج سالگی به بعد بنام دوره پیری یاد میشود‪.‬‬ ‫بحث جوانی یک مبحث جدید در مطالعات دانشمندان نمیباشد‪ .‬اگر به‬ ‫نوشتههای ارسطو (‪ )Aristotle‬نظری بیندازیم خواهیم دید که این فیلسوف‬ ‫یونانی سیصد سال قبل از میلاد درباره دوره جوانی ابراز نظر کرده است‪ .‬وی‬ ‫به این باور بود که جوانان دارای افکار پر شور و انتقلابی میباشند و این طغیان‬ ‫فکری یکی از مشخصه هایی است که در دیگر دورههای سنی کمتر به چشم‬ ‫میخورد‪ .‬در مورد جوانی نظریات متفاوتی وجود دارد؛ یکی از دانشمندان‬ ‫بنام داکتر مایکل نیوتن (‪ )Michael Newton‬که دوکترای علم روانشناسی‬ ‫را دارد و بیش از سی سال در بخشهای مختلف تحقیقات روانشناسی‬ ‫کلینیکی کار کرده است به این نظر است که جوانی یک دوره گذر است که در‬ ‫بین کودکی و پیری قرار دارد‪ .‬ژان‪-‬ژاک روسو (‪ )Jan-jack russo‬فیلسوف‬ ‫و نویسنده سویسی به این عقیده است که دروه جوانی تولد دوباره در زندگی‬ ‫میباشد‪ ،‬زیرا یک فرد در دوران جوانی به هویت فردی خود پی برده و به‬ ‫گونهای به یک تولد شخصیتی دست پیدا میکند‪ .‬اما روانشاس امریکایی‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم ‪3‬‬ ‫گرانویل استنلی هال (‪ )G. Stanley Hall‬که به پدر مطالعات در زمینه‬ ‫جوانی و نوجوانی نیز مشهور است‪ ،‬دوره جوانی را بحرانی ترین دوره در‬ ‫زندگی مینامد زیرا فرد در این دوره در یک دو راهی بسیار مهم و حساس قرار‬ ‫میگیرد که یکی از این مسیرها جوان را به صداقت‪ ،‬خوبی و مهربانی وصل‬ ‫میکند اما مسیر دوم این جوان را به بدبختیها و انحرافات اجتماعی رهنمایی‬ ‫میکند‪ .‬بنا نوعیت انتخاب یک فرد در دوران جوانی باعث تعیین میزان‬ ‫خوشبختی یک شخص شده میتواند‪ .‬ماهیت اساسی یک شخص در جامعه‬ ‫دقیقا در دوران جوانی تعیین میگردد طوریکه اگر مسیر درست را انتخاب‬ ‫کند روز به روز خود را به صفات خداوند متعال نزدیک میسازد‪ .‬به عباره‬ ‫سادهتر یک فرد در سنین جوانی تصمیم میگیرد که چگونه شخصیتی داشته‬ ‫باشد‪ ،‬رح ٰمنی یا شیطانی!‪.‬‬ ‫اهمیت دوره جوانی‪:‬‬ ‫از آن جایی که حدود ‪ ۳۳۳‬نفوس یک جامعه را جوانان تشکیل میدهند لازم‬ ‫دانسته میشود تا توجه کافی را به این قشر عظیم جامعه نشان بدهیم‪ .‬جوانان‬ ‫دارای قدرت فزیکی و فکری بالاتری نسبت به کودکان و کهنسالان هستند و‬ ‫به همین دلیل موجودیت این نیروی ارزشمند درون یک جامعه الزامی دانسته‬ ‫میشود‪ .‬اگر با دقت بیشتری به فعالیتهای اقتصادی یک کشور نظری‬ ‫بیندازید‪ ،‬متوجه میشوید که قشر جوان در تمام فعالیتهای اقتصادی و‬ ‫تجارتی بزرگ ملی نقش اساسی را بازی میکنند‪ .‬و یا اگر به نظام خانواده ها‬ ‫دقت کنید‪ ،‬معمولا جوانان منبع درآمد در یک خانواده میباشند‪.‬‬

‫صفات نوجوان و جوان سالم‬ ‫‪4‬‬ ‫از جمله مهمترین ویژگی هایی که دوره جوانی را با اهمیت میسازد‪ ،‬قدرت‬ ‫فوقالعاده یادگیری در این دوره میباشد‪ .‬طوری که میدانید سن جوانی‬ ‫بهترین زمان برای یادگیری علوم و فنون میباشد‪ .‬زیرا مغز انسان در دوره‬ ‫جوانی آماده جذب بوده و به اوج تکاپوی خود میرسد و این ویژگی یاد گیری‬ ‫تنها منحصر به دوران جوانی بوده و به مرور زمان کاهش پیدا میکند‪ .‬بنا‬ ‫بهترین زمان برای یادگیری ورزشهای مختلف‪ ،‬لسانهای خارجی‪ ،‬علوم‬ ‫جدید‪ ،‬فنون و مسلکهای متفاوت دوره جوانی میباشد و از این دوره باید به‬ ‫بهترین شکل ممکن استفاده شود‪ .‬بنا داشتن جوانان سالم‪ ،‬فعال و خوب یکی‬ ‫از نیازهای اساسی جامعه محسوب میشود‪.‬‬ ‫یکی از علتهای دیگری که ارزش دوره جوانی را بالا میبرد تصامیم بزرگی‬ ‫است که یک انسان در این دوره میگیرد‪ ،‬تصامیمی مانند‪ :‬انتخاب رشته‬ ‫تحصیلی‪ ،‬انتخاب شغل و انتخاب همسر؛ این تصامیم میتواند زندگی ما را‬ ‫دگرگون بسازد پس بدین منظور دوره جوانی با اهمیت ترین دوره در زندگی‬ ‫محسوب میشود و جوانان مسئولیت دارند تا نهایت بهره را از این دوره طلایی‬ ‫ببرند‪.‬‬ ‫اهمیت توجه به جوانان‪:‬‬ ‫جوانان امروز با جوانان چند دهه قبل کاملا متفاوت هستند‪ .‬یکی از‬ ‫مشخصههای بارز این جوانان خوشخیال بودن آنها میباشد‪ .‬جوانان به دلیل‬ ‫نداشتن تجربه کافی و دور بودن از واقعیتهای زندگی معمولا افکار و سخنان‬ ‫بزرگان و گذشتگان خود را کهنه و بیفایده میدانند و فکر میکنند که همه‬