สนทนาภาษาธรรม เล่ม 22

www.kanlayanatam.com 150 ขอกราบขอบพระคุณ อ.ดร.สนอง ท่กี รุณาให้คำ�ตอบ เพ่อื เป็นแนวทางสรา้ งใจที่สงบใหแ้ ก่ผมด้วยครบั รกั และเคารพ คำ�ตอบ ตลอด ๔๕ พรรษาท่ีพระพุทธเจ้าออกเผยแพร่ธรรม พระองค์ไม่เคยสอนให้ใครผู้ใด เข้าไปก้าวล่วงในชีวิตของ ผอู้ น่ื แตผ่ มู้ ปี ญั ญาทางโลกยงั เหน็ ผดิ ชอบสง่ั ใหผ้ อู้ น่ื ทำ�ตาม ส่ิงท่ตี วั เองตอ้ งการ ปญั หาจงึ ได้เกิดข้ึน (๑) บคุ คลจะมีพฤตกิ รรมเป็นเชน่ ไร เขาก็เปน็ ครสู อน เราว่า ความทุกข์เกิดข้ึนเพราะรู้ไม่จริง ผู้ใดเอาจิตตัวเอง เข้าไปยุ่งกับเร่ืองของคนอ่ืน ผู้นน้ั มีทุกข์เกิดข้ึน หากเราไม่ ประพฤตเิ ช่นเขา เราก็จะไม่ทุกข์ เชน่ เดียวกนั ความทกุ ข์คือ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ ผู้ใดมีความน้อยเน้ือตำ่� ใจ มคี วามไมส่ บายใจ ผ้นู นั้ ยงั ไม่รูจ้ ริง (โง)่ จงึ มคี วามทุกข์เกิด ขึ้นเป็นธรรมดา ฉะนั้นหากไม่ประสงค์ให้ตัวเองเป็นทุกข์ ตอ้ งปล่อยวางเรื่องของคนอื่น ดว้ ยการก�ำหนดวา่ “มันเป็น เรื่องของเขา ไม่ใช่เรื่องของเราๆๆๆๆ” ก�ำหนดไปเรื่อยๆ

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 151 จนกว่าทุกข์หายไป กำ�หนดทุกคร้ังที่ไม่สบายใจ กำ�หนด ทกุ ครั้งทน่ี กึ ได้ (๒) ผู้รู้ปฏิบัติธรรมอยู่ที่บ้าน ด้วยการสวดมนต์ สรรเสริญคุณของพระรัตนตรัย หลังสวดมนต์กำ�หนด ลมหายใจเข้าออก (พทุ -โธ) นาน ๓๐-๖๐ นาที หลังกำ�หนด แล้วเสร็จ ต้องอทุ ศิ บญุ กุศลใหเ้ จ้ากรรมนายเวร หากปฏิบตั ิ บ่อยๆ ปฏิบตั ิทกุ วันให้ไดเ้ ชน่ นีแ้ ล้ว โอกาสที่จติ จะเปน็ อสิ ระ จากจากพฤตกิ รรมของคนอื่น ย่อมเกดิ ข้นึ หากประสงค์จะไปปฏิบัติธรรมระยะส้ันๆ ใกล้บ้าน ผตู้ อบปญั หาแนะนำ�ใหไ้ ปปฏบิ ตั ธิ รรมทค่ี ณะ ๕ วดั มหาธาตฯุ ท่าพระจันทร์ กรุงเทพฯ ก็ได้ ๕๙. ธรรมนยิ ายของหลวงพอ่ คำ�ถาม กราบสวัสดีครับท่านอาจารย์ ดร.สนอง ที่เคารพ นบั ถือ กระผมได้มีโอกาสศึกษาธรรมของพระพุทธเจ้าอย่าง จริงจัง เร่ิมต้นจากการฟังธรรมนิยายของหลวงพ่อจรัญ จึงเกิดความศรัทธาและเล่ือมใสในพระพุทธศาสนา

www.kanlayanatam.com 152 และเร่ิมเข้าใจธรรมมากข้ึนกว่าการเรียนตอนมัธยม โดยกระผมเขา้ ใจวา่ พระอรหนั ตน์ นั้ เมอ่ื บวชครบ ๖๐ พรรษา แล้วจะเป็นอรหันต์โดยอัตโนมัติ เหมือนข้าราชการ ตอนเกษียณ และยังสงสัยว่าเป็นได้อย่างไร ใช้วิธีใด จนได้มาศึกษาจากธรรมนิยายของหลวงพ่อจรัญ และ มีโอกาสได้ฟังธรรมเทศนาของหลวงพ่อพุธ ฐานิโย จาก การแนะนำ�ของกัลยาณมิตรในที่ทำ�งาน เรื่องการปฏิบัติ วิปัสสนากรรมฐานโดยตรง ทำ�ให้ได้เข้าใจในเร่ืองการ ปฏิบัติเพ่ือนำ�ไปสู่นิพพาน หรือการเป็นอรหันต์ของพระ อริยสงฆ์มากข้ึน จนกระท่ังกัลยาณมิตรท่านเดิมได้นำ� ธรรมเทศนาของท่านอาจารย์ ดร.สนอง มาให้กระผมฟัง ทำ�ให้เกิดความชัดเจน ความเข้าใจ กำ�ลังใจ ในการปฏิบัติ มากข้ึน ซ่ึงในคร้ังแรกๆ ท่ีฟัง กระผมชอบฟังเร่ืองการ เข้าฌานมาก เพราะอยากได้อภิญญา และเป็นส่ิงท่ีฟัง แล้วมีกำ�ลังใจและใช้เป็นอุบายในการน่ังฝึกสมาธิมาตลอด ตอนน่ังแรกๆ อยากเข้าสมาธิข้ันอัปนาสมาธิมากๆ แต่ จิตไม่เคยสงบเลย แม้แต่ขณิกสมาธิก็ทำ�ไม่ได้ กระผมก็ น่ังสมาธิมาเร่ือยและศึกษามาตลอด จนได้มีโอกาสได้ไป ปฏิบัติธรรม ณ วัดอัมพวัน ต้ังใจว่าจะเอาฌานท่ีน่ีให้ได้ แตจ่ ติ กไ็ มส่ ามารถสงบไดเ้ ชน่ เดมิ และคดิ วา่ จะนง่ั สมาธทิ ง้ั คนื

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 153 ไม่ลุกจากท่ีน่ังดังท่ีท่านอาจารย์ ดร.สนอง ได้ปฏิบัติมา เป็นแบบอย่าง แต่ก็ไม่สามารถเอาชนะมารได้แพ้ทุกคร้ัง ต้องล้มตัวลงนอนทุกคร้งั ท้งั ง่วง ท้งั ปวดขา และเม่อื วันท่ี ๒๕-๒๗ ตลุ าคม กระผมไดไ้ ปปฏบิ ตั ธิ รรม ณ ชมรมยวุ พทุ ธ ก็ต้ังใจไว้เหมือนตอนท่ีไปวัดอัมพวัน แต่ก็ไม่สามารถทำ�จิต ให้น่งิ ได้ แต่คราวน้ี ไม่เหมือนคร้งั ท่แี ล้ว คือ พระวิปัสนา- จารย์ท่านแนะนำ�ว่า จิตไม่น่ิงก็ให้ใช้สติตามดูตามรู้เอา จิตมันไม่น่ิงเป็นธรรมดาอยู่แล้ว เราต้องตามดูให้ทันทุก ขณะจิต จากการปฏิบัติในคร้งั น้นั ถึงแม้จะไม่สามารถตาม จติ ไดท้ กุ ขณะ แตก่ ถ็ อื วา่ กระผมไดเ้ ขา้ ใจการนง่ั สมาธมิ ากขน้ึ มคี วามเพยี รมากขน้ึ ไมป่ ลอ่ ยเวลาใหเ้ ปลา่ ประโยชน์ ไมน่ อน กลางวนั พอวา่ งแลว้ นง่ั สมาธทิ นั ที ถึงตอนน้ีกระผมเร่ิมไม่ค่อยอยากได้ฌานแล้วครับ ไมค่ อ่ ยอยากได้อภิญญาแลว้ อยากเรม่ิ ฝึกในขั้นตน้ ให้ดีก่อน คือตามดูจิตไปเรื่อยๆ ตามดูให้เท่าทัน แต่กระผมแปลกใจ อยู่ว่าตอนอยู่วัด หรือ ชมรมยุวพุทธ ไม่ค่อยสามารถเข้า สมาธิได้เลย (ท่ีจำ�ได้เข้าได้ท่ีละ ๑ คร้ัง) แต่พอออกจาก วัดมาปฏิบัติที่บ้าน รู้สึกว่าจิตน่ิงเร็วขึ้น เป็นสมาธิง่ายขึ้น เมื่อพิจารณาแล้วเหมือนมีส่ิงศักดิ์สิทธิ์คอยห้ามไม่ให้เรา เข้าสมาธิได้ เหมือนอยากให้เราเข้าใจในการปฏิบัติมากขึ้น

www.kanlayanatam.com 154 ว่าสิ่งสำ�คัญไม่ใช่ความมีอภิญญา หรือการนิ่งเพื่ออยาก ได้ฌาน ตอนน้ีกระผมจึงพยายามมีสติตามจิตให้ทันตลอด ทงั้ วนั กำ�ลงั ฝึกอยคู่ รบั ทนั บา้ ง ไมท่ นั บา้ ง ความจริงแล้ว กระผมมีคำ�ถามมากมายอยากสอบถาม แต่คิดดูแล้วอยาก ปฏิบัติแล้วรู้เองมากกว่าครับ แต่มีคำ�ถามหนึ่งที่เกิดจาก การปฏิบัตศิ กึ ษาแล้วเกิดความสงสยั อยากทราบดงั นี้ครบั ๑. เป็นไปได้ไหมว่า พระวิริยาธิกะ ท่ีจะตรัสรู้เป็น พระพทุ ธเจา้ ในกาลตอ่ ไปขา้ งหนา้ ซง่ึ บำ�เพญ็ บารมมี ากกวา่ พระพทุ ธเจา้ ของเรา คอื ๑๖ อสงไขย กบั ๑ แสนมหากปั นับจากได้รบั พยากรณ์ (จากหนงั สอื ทางสายเอก) จะตรัสรู้ ข้อธรรมเพ่ิมข้ึนอีกจากธรรมของพระพุทธเจ้าของเรา มีธรรมท่สี ามารถ ดับอย่างอ่นื ได้มากกว่า ดับกิเลสหรือไม่ ซ่ึงสาเหตุที่กระผมคิดแบบน้ีเนื่องจากมีความสงสัยว่า นิพพานเป็นหนึ่งในวัฏสงสารหรือไม่ แต่เป็นภพภูมิท่ีดี ไม่ต้องไปเวียนว่ายตายเกิด ซึ่งสามารถตัดกิเลสได้ส้ินเชิง แต่ก็ยังไม่สามารถดับจิตวิญญาณได้ ดับได้เฉพาะธาตุขันธ์ เท่าน้ัน แต่จิตวิญญาณก็ยังไม่ดับ ยังคงไปอยู่ที่นิพพาน ไปเสวยวิมตุ ิสุข ตลอดไปไมม่ ีทสี่ ้นิ สดุ เหมือนกบั เปน็ วัฏหนึ่ง ท่ีจิตไปเสวยอยู่ แต่เป็นภพที่ดี กระผมคิดว่าถ้าดับจริงๆ น่าจะดับท้ังธาตุขันธ์ และจิตวิญญาณได้ หมายความว่า

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 155 ดับสลายไปเลย ไม่ต้องมีอะไรเลย ไม่ต้องให้จิตมันเวียน ว่ายทใ่ี ดอีก ท้ังภพภมู ิท่สี ุข และภพภูมิที่เป็นทกุ ข์ ไม่ตอ้ งอยู่ ในจักรวาลใดเลย ดับไปหมด ไม่ต้องให้จิตมันเสวยสุขใดๆ อีก ดับจริงๆ สุขเป็นเวทนาหรือไม่ครับ ถ้าหากสุขเป็น หนึ่งในเวทนา สุขท่ีอยู่ในนิพพานถือเป็นสุขเวทนาท่ีควร ดับให้ได้หรือเปล่าครับ เหมือนกับว่ามีสิ่งท่ีสร้างภพภูมิ ต่างๆ ขึ้นรวมถึงนิพพานด้วย ถ้าหากเราอยากออกจาก ส่ิงท่ีมีอยู่นี้ เป็นไปได้ไหมว่าเราควรดับให้หมดท้ังธาตุขันธ์ และดวงจติ ของเรา ไมย่ ดึ ตดิ กบั ภพภูมใิ ดอีก ทงิ้ ใหห้ มดครับ ไมม่ ีจติ ใดๆ เลย ดับจติ ทิ้งไปเลยครบั คำ�ถามกม็ เี พยี งเทา่ นค้ี รบั ขอความกรณุ าทา่ นอาจารย์ ดร.สนอง ดว้ ยนะครบั ทงั้ นถี้ า้ หากคำ�ถามนเ้ี ปน็ การลว่ งเกนิ คุณพระศรีรัตนตรัย พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ขอ คุณพระศรีรัตนตรัยได้โปรดงดโทษ และให้อภัยในความ เบาปัญญาของกระผมดว้ ยเถดิ ท้ังนี้ กระผมจะปฏิบัติธรรมตามค�ำสอนของพระ พทุ ธเจา้ ตอ่ ไป ดว้ ยความเลอื่ มใสศรทั ธาครบั ถา้ สถานการณ์ น้�ำท่วมดีข้ึน กระผมคงได้ไปฟังธรรมบรรยายของท่าน อาจารย์ในเดือนพฤศจิกายนน้ี ทีก่ รุงเทพฯ นะครบั

www.kanlayanatam.com 156 ขอกราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ ดร.สนองเป็น อยา่ งสงู ครบั ทใ่ี หป้ ญั ญาความรแู้ กก่ ระผม ขอใหท้ า่ นอาจารย์ มีสุขภาพร่างกายทแ่ี ขง็ แรงครับ สวัสดีครบั ค�ำ ตอบ ปัญหาท่ีถามไปเป็นเรื่องที่ไม่ควรคิด (อจินไตย) ผูร้ จู้ ริงแทไ้ มว่ ิสัชนา แตห่ ากใครผใู้ ดเขา้ ถึงสภาวะเชน่ น้นั ได้ ความสงสัยย่อมหมดไปโดยปริยาย และคำ�ว่า “สขุ เวทนา” เป็นสมมุติบัญญัติของอารมณ์สุข ท่ีเกิดข้ึนกับจิตของ ผทู้ ี่ยังมีกิเลสมาก (ปถุ ุชน) และคำ�ว่า “นพิ พาน” มิไดถ้ อื วา่ เปน็ หนง่ึ ในวฏั สงสาร คำ�ว่า “กเิ ลส” หมายถงึ สง่ิ ท่ที ำ�ใจให้ เศร้าหมอง ดับกิเลส หมายถึง ดับความเศร้าหมองท่ีมีอยู่ ในใจ อาทิ โลภ โกรธ หลง เมตตา สติ ปัญญา ฯลฯ เหล่านี้ ทำ�ให้ใจเศร้าหมอง ความสุขในนิพพานหรือวิมุตติสุข เป็นสุขท่ีพ้นจาก สมมติ มิใชส่ ขุ เวทนาในวัฏสงสาร ช่ัวคืนเดยี ว...มนุษย์เปลยี่ นได.้ ..อย่าประมาทใคร อยา่ ยึดตดิ อะไร...อยา่ ประมาทวนั เวลา

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 157 ๖๐. ขออภยั ทพ่ี ูดตรง ค�ำ ถาม กราบเรียนทา่ นอาจารย์ทเี่ คารพ หนูมีปัญหาท่ีไม่ทราบจะตัดสินใจอย่างไร คือหนูเริ่ม ปฏิบัติธรรมตั้งแต่ประมาณ ๑๐ ปีที่แล้ว และได้ปฏิบัติต่อ มาเรอื่ ยๆ แต่ขาดความต่อเนื่อง จึงทำ�ให้ร้สู กึ ว่าไมก่ ้าวหน้า ในธรรม ระยะหลังมีความคิดท่ีจะลาออกจากงานประจำ� เพ่ือปฏิบัติธรรมให้เต็มท่ี ในความคิดเห็นของท่านอาจารย์ คิดว่าหนูควรตัดสินใจอย่างไรดี (หนูไม่มีภาระอะไรที่ต้อง รบั ผิดชอบ นอกจากตนเองคะ่ ) กราบขอบพระคุณค่ะ และกราบขออนุโมทนาบุญ กับท่านอาจารย์ ท่ีช่วยตอบคำ�ถามเพ่ือชี้ทางสว่างให้กับ คนอื่นๆ อีกมากมาย คำ�ตอบ การตกั นำ้� ใสโ่ อง่ หากขเ้ี กยี จ ตกั บา้ ง หยดุ บา้ ง โอกาสที่ นำ้� จะเตม็ โอง่ ยอ่ มเกดิ ขน้ึ ไดย้ าก เชน่ เดยี วกนั การปฏบิ ตั ธิ รรม หยุดบ้าง ปฏิบัติบ้าง ย่อมบรรลุมรรคผลของธรรมได้ยาก

www.kanlayanatam.com 158 เมื่อรู้จุดอ่อนของตัวเองดังนี้แล้ว ก็เลือกเอาตามท่ีชอบๆ เถิด อนึ่ง คนโง่ มักน้อยในการกระทำ�ความดี แต่มักมาก ในการทำ�ความช่ัว ตรงกนั ข้าม คนฉลาดมกั นอ้ ยหรอื ไม่มกั ในการทำ�ความช่วั แตม่ ักมากในการทำ�ความดี ตอ้ งการเปน็ คนแบบไหนจงเลือกเอาตามใจปรารถนาเถดิ ขออภยั ทีพ่ ูดตรง ๖๑. ชอบเต้นร�ำ คำ�ถาม กราบสวสั ดที า่ นอาจารยด์ ร. สนอง วรอไุ ร ดว้ ยความ เคารพคะ่ หนูขอกราบเรยี นถามปัญหานะคะ ๑. คนที่ปฏิบัติธรรมภาวนา แตย่ ังชอบไปเต้นรำ�ตอน กลางคืน จะเป็นปญั หาหรอื อุปสรรคในการปฏิบตั ิธรรมหรือ บาปไหมคะ เพราะในศีล ๕ กไ็ ม่ได้ระบุว่าผิดคะ่ ไปเต้นรำ� เฉยๆ ไม่ไดด้ ่มื เหล้าค่ะ ๒. คำ�วา่ กรรมเป็นเผา่ พนั ธ์ุ แสดงวา่ ถ้าเราเปน็ แม่ได้ ทำ�บญุ รกั ษาศลี ภาวนา กรรมทดี่ กี ส็ ามารถตกไปถงึ ลกู หรอื มารดาของหนไู ด้เชน่ กนั ใชไ่ หมคะ กราบขอบพระคุณมา ณ โอกาสนด้ี ้วยคะ่

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 159 คำ�ตอบ (๑) ไม่ผิดศีล ๕ แต่จิตยังตกเป็นทาสของกิเลสกาม (รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ) ซึ่งขัดขวางมิให้จิตตั้งมั่น เป็นสมาธิ (๒) คำ�วา่ “กมฺม พนฺธ”ุ หมายความว่า มีกรรมเปน็ ของผู้ถามปัญหา หมายถึง บุคคลจะมีพฤติกรรมดีหรือช่ัว อยู่ทก่ี ารกระทำ� (กรรม) ของตวั เองเปน็ เหตุ ๖๒. อนนั ตริยกรรมของผอู้ ื่น ค�ำ ถาม กราบเรยี นถามทา่ นอาจารยด์ ร.สนอง วรอไุ ร ทเ่ี คารพ อย่างสูงครับ ท่ีกระผมได้ถามไปแล้ว ทุกวันน้ีมันยังวนเวียนเข้ามา อยบู่ า้ งครบั ในสว่ นของ ความคดิ ในเรอ่ื งราวการทำ�อนนั ตรยิ กรรมของผู้อ่นื กระผมเลยได้ลองปฏบิ ตั ติ ามแนวทางคอื มนั คิดแล้ว ก็ให้รวู้ า่ มนั คิดดูมนั เกิดมันดับไปเอง เพราะผมเคย ยิ่งห้ามมันมันรู้สึกยิ่งหนัก ผมยังมีความสงสัยอยู่ครับท่าน อาจารย์ท่ีเคารพ ผมจึงขอความเมตตาท่านอาจารย์ให้ คำ�แนะนำ�ครับ

www.kanlayanatam.com 160 ๑. การที่ความคิดแบบน้ีเกิดข้ึน เช่น ยินดีในการ ทำ�อนันตริยกรรมของผู้อ่ืน เช่นความคิดที่เกิดกับผมนี้ จะทำ�ใหไ้ มส่ ามารถสำ�เรจ็ มรรคผลนพิ พานเลยหรอื เปลา่ ครบั ๒. ถ้าผมดูความคิดตัวเองแบบนี้เห็นว่า มันห้าม ไม่ได้ เป็นอนัตตา แต่ดูมันคิดไปอีกมันคิดอกุศลก็เห็นแล้ว มนั กด็ ับไป ผมจะมกี รรมไหมครบั ที่ไมร่ ะงับความคดิ อกุศล ๓. ถ้าผมเป็นคนชอบมีความคิดไปในทางอกุศล ซ่ึง มันเกิดข้ึนเองไม่ใช่เจตนาของผมเลย ผมควรจะปฏิบัติ อยา่ งไรดคี รบั จงึ จะถกู ทางและเหมาะสมกบั ผม แลว้ สามารถ สำ�เร็จพระโสดาบนั ได้ครับ กราบขอขมาและขอขอบพระคุณในความเมตตา อนั สงู ยงิ่ ของทา่ น อาจารย์ ดร.สนอง วรอไุ ร ครบั กระผมเอง ไมค่ อ่ ยมอี าจารยท์ างโลก แลว้ ไมค่ อ่ ยมโี อกาสออกไปทไี่ หนๆ ได้มากนัก แตม่ ีความปรารถนาทจ่ี ะปฏบิ ัติจริงๆ ครับ กระผมขอฝากตวั เปน็ ศษิ ยข์ องทา่ นอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร ไว้ ณ ทน่ี ค้ี รบั สุดแล้วแตท่ ่านอาจารยจ์ ะเมตตาครบั ด้วยความเคารพในท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร เป็นอย่างสูง

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 161 คำ�ตอบ (๑) เมื่อใดที่ความคิดอกุศลยังมีอยู่ในจิต บุคคลยัง ไม่สามารถพัฒนาจติ ให้เข้าถงึ นิพพานได้ (๒) กรรม คอื การกระทำ� ความคดิ อกศุ ลเป็นมโน- กรรมทมี่ อี านิสงสเ์ ปน็ บาป อยากยังมอี ยถู่ ือว่าเป็นบาป (๓) ผู้ใดปรารถนาจะให้ความคิดอกุศลหมดไป ต้อง นำ�ดอกไม้ ธูปเทียน ไปบูชาส่ิงศักด์ิสิทธิ์ แล้วสวดมนต์ บทสรรเสริญคุณพระรัตนตรัย หลังสวดมนต์แล้วเสร็จ ต้องกล่าววาจาขอขมากรรมที่เป็นอกุศลมโนกรรมน้ัน และ ต้องพูดวา่ “จะไม่คิดอกศุ ลใหเ้ กดิ ขน้ึ อกี ” หลังจากนนั้ รกั ษา ใจให้มีสัจจะ และสุดท้ายให้กำ�หนดอานาปานสติ (กำ�หนด พทุ -โธ) ทกุ ครง้ั ทน่ี กึ ได้ ทกุ ครง้ั ทวี่ า่ งจากงาน เมอื่ ปฏบิ ตั แิ ลว้ เสรจ็ ในรอบวัน ต้องอุทศิ บุญกุศลใหเ้ จ้ากรรมนายเวร เม่ือใดที่จิตมีสติจนตั้งม่ันเเป็นสมาธิที่สมควรแล้ว นำ�จิตไปพัฒนาต่อด้วยการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา โอกาส เกิดปัญญาเห็นแจ้ง ท่ีนำ�ไปสู่ความเป็นพระโสดาบันจึงจะ เกิดขนึ้ ได้ \"ไม่มีใครไม่เคยเสยี ใจ....แต่ใครท�ำ ใจไดก้ ่อนยอ่ มสขุ ใจ\"

www.kanlayanatam.com 162 ๖๓. เกีย่ วกบั แมค่ ่ะ ค�ำ ถาม เรยี นอาจารยส์ นอง วรอุไร ทเี่ คารพ วนั นลี้ กู มคี ำ�ถาม ท่สี งสยั อกี แลว้ คะ่ ๑. การอุทิศบญุ ทีเ่ ราทำ� ต้องกรวดน�้ำหรือไม่คะ และ จ�ำเป็นตอ้ งจดุ ธูปเทียน เพือ่ อญั เชิญเทพ เทวดา เจ้ากรรม นายเวร บรรพบุรษุ หรือใคร ทีเ่ ราต้องการอทุ ิศใหห้ รือไมค่ ะ หรือถ้าเราต้ังจิตอุทิศให้ บุญจะถึงหรือเปล่าคะ หรือต้อง เอ่ยช่ือผู้ที่เราต้องการอุทิศบุญให้ บุญถึงจะได้แก่ผู้ที่เรา ต้องการอทุ ิศใหค้ ะ่ ๒. เปน็ เรอ่ื งทีเ่ ก่ยี วกับแมค่ ่ะ เนือ่ งจากลูกกำ�ลงั เรียน และเป็นชว่ งยงุ่ ๆ และเครียดๆ กบั เรือ่ งเรียน แมจ่ ะมาดแู ล แต่ลูกก็มีความรู้สึกไม่อยากให้แม่มา เพราะถ้าแม่มาอยู่ ดูแลเรา เรากจ็ ะเกิดความกงั วลขน้ึ สองทาง คือ กังวลเรอื่ ง งาน และเรื่องการดูแลแม่ (ยอมรับทั้งที่รู้สึกผิดว่า มัน ไมอ่ สิ ระคะ่ ) อกี ทง้ั บางทแี มก่ บ็ อกใหท้ ำ�ในสงิ่ ทเี่ รายงั ไมอ่ ยาก จะทำ�ในขณะน้ัน ท้งั ๆ ที่มันก็เปน็ สง่ิ ที่ดี ซ่ึงทำ�ให้ทั้งแม่ และ ลกู รสู้ กึ ไมด่ ตี อ่ กนั (แมก่ ร็ สู้ กึ วา่ ลกู ไมเ่ ชอ่ื ฟงั ลกู กร็ สู้ กึ วา่ ทำ�ไม แมต่ อ้ งบังคับ) เชน่ แมจ่ ะใหเ้ ราไปทำ�บญุ จดุ ธปู ๓๙ ดอก

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 163 เชญิ บรรพบรุ ษุ ไปทำ�บญุ ดว้ ย เพือ่ ใหเ้ ร่ืองการเรียนทั้งหลาย ราบรื่น แต่ขณะน้ันสภาพจิตใจเรายังไม่พร้อมท่ีจะทำ� และ กำ�ลังอยู่ในช่วงที่เกิดความคิดว่า อยากทำ�บุญ เพราะเป็น สง่ิ ที่ดี ไมไ่ ดอ้ ยากทำ�บุญเพื่อวตั ถุประสงค์ใดๆ และอกี เรอ่ื ง คือรู้สึกว่า เด๋ียวนี้คุยกับแม่แล้ว แม่ไม่ค่อยเข้าใจในส่ิงที่ เราคิด (ทั้งที่เมื่อก่อนคุยกันทุกเร่ืองค่ะ) แล้วเราก็มีนิสัย ท่ีไม่ดีต่อพ่อแม่ คือ เวลาท่านพูดหรือทำ�อะไรไม่ตรงกับใจ เรา เราจะโกรธทนั ที (รสู้ กึ แย่กับตัวเองคะ่ ท่ีเปน็ แบบน้ี แต่ ห้ามไม่ทันทุกที) เลยพยายามอยู่ห่างท่านไว้ก่อนในขณะน้ี เพราะไม่อยากให้กระทบกระท่ังกัน รู้สึกไม่ดีต่อกัน คือ ไม่อยากให้เป็นเวรกรรมต่อกันค่ะแต่ลูกก็ยังรักท่านทั้งสอง เหมือนเดมิ ค่ะ ลกู กำ�ลังแกป้ ัญหาถกู ทางหรอื ไม่คะ หรือลกู ควรจะแกอ้ ย่างไร ๓. เดย๋ี วน้ลี ูกมคี วามคดิ วา่ การทำ�บุญ อยากทำ�บญุ เพราะเป็นส่ิงท่ีดี การสวดมนต์เพราะทำ�ให้เราจิตใจสงบ ให้เราเกิดปัญญา และมีกำ�ลังในการแก้ปัญหา ไม่ได้ทำ�บุญ หรือสวดมนต์เพ่ือวอนขอให้สำ�เร็จวัตถุประสงค์ต่างๆ เช่น ขอให้สอบผ่าน เป็นต้น และการไหว้เทพเจ้าสิ่งศักด์ิสิทธ์ิ เพราะเคารพนับถือในความดีท่ีท่านมี ไม่ได้เป็นการสวด หรือไหว้เพื่ออ้อนวอนขอ เช่น ให้สอบผ่าน ให้เจอคู่ครอง

www.kanlayanatam.com 164 เปน็ ความคิดที่ถูกทางหรอื ไมค่ ะ คอื ช่วงหลงั ๆ ลูกเริม่ คิดวา่ เวลามีปัญหาเกิดข้ึน มันเกิดจากตัวเราและเราต้องเป็นคน แกเ้ อง การออ้ นวอนขอ โดยทีเ่ รายังไม่ไดท้ ำ�อะไรเพื่อแกไ้ ข มันช่วยแก้ปัญหาให้เราไม่ได้ แต่อีกทางหนึ่งก็คิดว่า เราจะ เชอื่ มั่นในตวั เองเกินไปหรือเปลา่ คะ ด้วยความเคารพอาจารย์เป็นอย่างสูงคะ่ หากลกู มีความเห็นผิดไปประการใด ขออาจารย์ช่วย ช้ีทางใหล้ กู ด้วยค่ะ ขอบพระคณุ อาจารยเ์ ปน็ อยา่ งสูงค่ะ คำ�ตอบ (๑) การอุทศิ บญุ ขณะก�ำลังกลา่ วคำ� อทุ ิศ จะกรวดน�้ำ กไ็ ด้ ไมก่ รวดน้ำ� ก็ได้ แต่ต้องเอ่ยชื่อผทู้ ถี่ กู อุทศิ บญุ ให้ หาก เขามาอนโุ มทนา เขากไ็ ด้บญุ หากเขาไมม่ าอนุโมทนา เขาก็ ไม่ไดร้ ับสว่ นบญุ ท่ีมีผอู้ ุทศิ ให้ (๒) คนที่มีอารมณ์โกรธ เป็นคนท่ีขาดสติ และไม่มี เมตตา ฉะน้ันเม่ือมีสิ่งขัดใจเข้ากระทบจิต ต้องให้อภัย เปน็ ทาน ใหอ้ ภัยทุกครัง้ แลว้ โทสะจะหายไป ความเมตตา จะเกิดข้ึนแทนท่ี แล้วสั่งสมอยู่ในดวงจิตของผู้ให้อภัย

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 165 ซึ่งมีผลทำ�ให้อารมณ์สงบ และเย็น ผู้เป็นลูกต้องทำ�ให้ได้ ตามท่ีช้ีแนะ แลว้ บาปจะไมเ่ กดิ ข้นึ ๖๔. ความทุกขร์ ่วมกัน คำ�ถาม เรยี นถาม ดร.สนอง วรอุไร คนเราทำ� กรรมอะไรมา จึงถูกนำ�้ ท่วมไดร้ ับความทกุ ข์ ร่วมกันมากขนาดน้ี กราบขอบพระคณุ คะ่ คำ�ตอบ ความทุกข์เป็นความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ ทุกข์ จากถูกน�้ำทว่ ม เนื่องจากเหตุทำ� กรรมเบียดเบียนธรรมชาติ เช่น ตดั ไม้ท�ำลายปา่ ปดิ ทางนำ�้ มใิ ห้ไหลลงส่ทู ่ีต่�ำ ผ้ทู ำ� กรรม เบียดเบียนรวมถึงผู้ร่วมกระท�ำกรรม และผู้เห็นดีด้วยกับ การกระท�ำอันเกิดจากการใช้ปัญญาเห็นผิด จึงต้องร่วมกัน เสวยอกศุ ลวบิ ากที่เกิดขึ้น

www.kanlayanatam.com 166 ๖๕. ค�ำ วา่ “พุทโธ” คำ�ถาม กราบเรียนอาจารย์ ดร.สนอง ทเี่ คารพ หนูมีข้อสงสัยท่ีจะรบกวนขอความกระจ่างจาก อาจารย์เกี่ยวกับการปฏิบัตินิดหน่อยค่ะ เนื่องจากหนูเคย ฟังบันทึกการบรรยายธรรมเทศนาของหลวงพ่อจรัญ แห่ง วัดอัมพวัน ที่ท่านกล่าวว่าเป็นการไม่สมควรและเป็นบาป หากผู้ปฏิบัติเดินจงกรมโดยกำ�หนดพุทโธที่เท้าในระหว่างที่ ก้าวขา ในขณะเดียวกนั หนูเคยไดร้ ับคำ�บอกกล่าวจากผเู้ ขา้ รบั การอบรมปฏบิ ตั กิ รรมฐาน ทวี่ ดั สนั ปา่ สกั วรอไุ รธรรมาราม ในเชียงใหม่ว่า การเดินจงกรมของท่ีวัดน้ีก็กำ�หนดพุทโธ ไปตามปกติ เพราะที่วัดนี้เป็นสายพระป่า และปฏิบัติตาม แนวทางของหลวงปู่มั่น และหลวงปู่ชา นอกจากนี้หนูยัง เคยอ่านใน e-book เกี่ยวกับการปฏิบัติสมาธิภาวนาของ หลวงปู่ม่ันท่ีบอกเล่าโดยหลวงตาบัว เลยเกิดความสับสน นิดหน่อยว่าถ้าหากหนูถนัดและคุ้นเคยกับคำ�บริกรรมพุทโธ แลว้ หนคู วรจะปฏบิ ตั หิ รอื บรกิ รรมอยา่ งไร ในขณะเดนิ จงกรม จงึ เหมาะสมและถกู ตอ้ ง และไมเ่ ปน็ การปรามาสพระพทุ ธเจา้ ขอกราบขอบพระคณุ อาจารยล์ ว่ งหนา้ เปน็ อยา่ งสงู คะ่

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 167 ค�ำ ตอบ พุทโธเป็นคำ�สมมุติที่ถูกบัญญัติขึ้น เพื่อให้จิตได้ ระลึกรู้ (จดจ่อ) ในอิริยาบถทเี่ ป็นปจั จบุ ันขณะ ดงั นน้ั การนำ� คำ�ว่า “พุทโธ” ไปจดจอ่ อยกู่ บั ลมหายใจเข้า-ออก จงึ ทำ�ได้ นำ�คำ�วา่ “พทุ โธ” ไปจดจ่อกบั การกา้ วเดนิ ของเทา้ ซ้าย-ขวา จึงทำ�ได้ นำ�คำ�ว่า “พุทโธ” ไปจดจดจ่ออยู่กับการแบมือ- กำ�มอื จึงทำ�ได้ นำ�คำ�วา่ “พทุ โธ” ไปจดจ่ออยู่กบั เสียงเดิน ของนาฬิกา จึงทำ�ได้ ฯลฯ เม่ือใช้แล้วจิตย่อมต้ังมั่นเป็น สมาธิเหมือนกัน เมื่อใดที่จิตเป็นสมาธิ ย่อมไม่ปรามาส พระพุทธเจา้ ใหเ้ ปน็ บาปเกิดข้ึน ๖๖. เป็นบาปไหม ค�ำ ถาม กราบเรียนอาจารยท์ เ่ี คารพ ขอถามปัญหาดงั นคี้ ะ่ ๑. เวลาจะนอนพักผ่อน เอนหลัง หลงั จากน่ังทำ�งาน นานๆ มักจะชอบเปดิ ธรรมะ ฟงั คำ�สอนของครบู าอาจารย์ ทาง Internet และฟงั อยา่ งตง้ั ใจ พจิ ารณาตามธรรมนนั้ ตาม ปญั ญาทม่ี ี จะเป็นบาปไหมคะ เคยไดย้ นิ ครูบาอาจารย์ท่าน

www.kanlayanatam.com 168 บอกว่า โทษของการนอนฟังธรรมจะทำ�ให้เกิดเป็นงู แต่ เวลาหนูไปฟังธรรมที่วัด หนูจะนั่งฟังอย่างต้ังอกต้ังใจ ไมพ่ ูดไม่คยุ เพอื่ จะพจิ ารณาตามธรรมน้ันเสมอ ๒. การทำ�บุญโดยการโอนเงินเข้าบัญชี กับการได้ ใสบ่ าตรพระอริยสงฆ์ท่านโดยตรง อานิสงสจ์ ะเท่ากนั ไหม ๓. ถึงแม้จะไม่เคยพบเห็นรูปร่างตัวตนของครูบา อาจารย์ แตไ่ ด้กราบท่านจากภาพหรือยกมอื สาธุ เมือ่ ปีติท่ี ไดฟ้ งั ธรรมของทา่ น และพยายามนอ้ มนำ�ไปปฏบิ ตั ิ เทา่ ทสี่ ติ และปญั ญาจะอำ�นวย อยา่ งนห้ี นจู ะบงั อาจถอื วา่ เปน็ ลกู ศษิ ย์ ทา่ นไดไ้ หมคะ ทา่ นจะรบั หนเู ปน็ ศษิ ยไ์ หมคะ รวมถงึ อาจารย์ สนองด้วยคะ่ ขอกราบขอบพระคณุ อาจารย์เป็นอยา่ งสูง คำ�ตอบ (๑) ทุกอิริยาบถ (ยืน เดิน นั่ง นอน กิน ด่ืม เล่น ฯลฯ) ท่ีเอาหูฟังธรรม ผู้นั้นย่อมมีบุญเกิดขึ้นและถูก เก็บบันทกึ ไว้ในดวงจติ ผูม้ ีบญุ ไมล่ งไปเกิดเปน็ สตั ว์เดรจั ฉาน (งู) ตรงกันข้าม คนมีบาป (โมหะ) ตายแล้วยังมีโอกาส ไปเกิดเป็นสตั วเ์ ดรจั ฉานได้

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 169 (๒) โอนเงินเข้าบัญชีกับนำ�อาหารไปใส่ลงในบาตร ของพระอริยสงฆ์ ได้อานิสงส์ไม่เหมือนกัน เป็นอานิสงส์ที่ ต่างชนิดกัน จึงนำ�มาเปรียบเทียบกันไม่ได้ ว่าการกระทำ� อยา่ งใดไดอ้ านสิ งส์มาก ได้อานสิ งสน์ ้อย (๓) ผู้ใดมีความประพฤติถูกตรงกับครูบาอาจารย์ การเป็นศิษย์เป็นครูย่อมเกิดขึ้นโดยปริยาย ตรงกันข้าม หากประพฤติได้ไม่เหมือนกัน แล้วมาอ้างว่าเป็นครูเป็น ศษิ ยก์ นั คำ�อ้างเชน่ นั้นถือวา่ เปน็ การกล่าวตู่ ผู้ตอบปัญหาเปิดโอกาสให้มวลชนได้ทำ�ความดี หาก ผใู้ ดพัฒนาจิตจนมพี ฤติกรรม ถกู ตรงตามธรรมได้แล้ว การ เปน็ ครู เปน็ ศษิ ย์กัน ยอ่ มมีความเปน็ ไปได้ ๖๗. กลวั ตกนรก ค�ำ ถาม กราบทา่ นดร.สนอง วรอไุ ร ทเ่ี คารพอยา่ งสงู ครบั คือผมมีปัญหาเรื่องน้ีอยู่สักพักแล้ว หลังจากที่ได้ยิน ไดฟ้ งั หรอื ไดอ้ า่ นเจอ เกย่ี วกบั เรอ่ื งของพระเทวทตั กต็ ามหรอื นางจญิ จมานวิกาก็ตาม แลว้ บวกกับผมเคยไดย้ ินว่า หา้ มไป ส่งเสริมยินดีกับผู้ทำ�ไม่ดีจะมีผลต่อเราด้วย ผมเลยยิ่งกลัว

www.kanlayanatam.com 170 ใหญ่เลย เพราะมนั เหมอื นวา่ คำ�ว่า เทวทตั กบั จญิ จมานวิกา มนั จะผดุ ขนึ้ มาบอ่ ยๆ เวลาผดุ ขน้ึ มา ผมจะรสู้ กึ กลวั มาก แลว้ ก็มีครั้งหน่ึงผมยิ่งพิจารณาตาม แยกแยะว่าสิ่งไหนคืออะไร ยังไง แต่สุดท้ายก็สู้แรงของสังขารอวิชชาไม่ไหวมันพาผม กระเจงิ เลยครบั แล้วอย่ดู ๆี มันกม็ คี วามคิดวา่ ยินดีกับนาง จญิ จมานวกิ า แลว้ ผมรสู้ กึ ทอ้ มากๆ เลยคดิ วา่ เราจะตกนรก ไหมน่ี เราจะสำ�เร็จมรรคผลได้ไหมนี่ เพราะการกระทำ�ของ เขาเหลา่ นนั้ เปน็ อนนั ตรยิ กรรม เรากไ็ มไ่ ดค้ ดิ เองนนี่ า สงั ขาร ขนั ธม์ นั คดิ ของมนั เองนน่ี า แตผ่ มกลวั มากๆ กลวั ตกนรกกลวั ไม่สำ�เรจ็ มรรคผลนะครบั สง่ิ ใดท่ผี มเคยคดิ ไมด่ โี ดยเจตนาหรอื ไม่เจตนากด็ ี ผม กราบขอขมาทา่ นดร.สนอง วรอไุ ร ณ ที่น้ีครบั กราบขอบพระคณุ ในความเมตตาของทา่ น ดร.สนอง วรอไุ ร เปน็ อยา่ งสงู ครบั ค�ำ ตอบ ผู้รู้จริงไม่เคยห้ามใครผู้ใด ให้ทำ�หรือไม่ให้ทำ�ในสิ่งใด ผู้รู้จึงทำ�ได้เป็นเพียงผู้ชี้แนะเท่านั้นว่า “คนที่ศรัทธาใน ความชวั่ ยอ่ มมโี อกาสทำ�ตนใหเ้ ปน็ คนชวั่ ได”้ หากไมป่ ระสงค์

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 171 ลงไปเกิดเป็นสัตว์นรก ต้องพัฒนาจิตให้พ้นไปจากโทสะได้ เม่ือใด กจ็ ะไม่ลงไปเกิดเปน็ สตั วน์ รกแน่นอน ๖๘. โชคดีทีน่ อนคนเดยี ว ค�ำ ถาม สวสั ดคี ่ะอาจารย์ ดร.สนอง หนูขออนุญาตเล่าประวัติส่วนตัวนิดหน่อยนะคะ เพอ่ื ประกอบคำ�ถามของหนูค่ะ หนูไมไ่ ดเ้ ปน็ พุทธศาสนิกชน โดยกำ�เนดิ คะ่ ทบ่ี า้ นนบั ถอื พระเจา้ หนกู เ็ ขา้ เรยี นและปฏบิ ตั ิ ตามหลักศาสนาเป็นปกติ แต่หนูก็มีคำ�ถามตลอดเวลา เก่ยี วกบั หลักศรทั ธาคะ่ จนกระทง่ั เมื่อประมาณ ๗ ปที ีแ่ ลว้ หนมู โี อกาสไปอยตู่ า่ งประเทศคนเดยี ว (หนเู รยี นเคมี แลว้ ไป ตอ่ ป.เอก ทอ่ี เมรกิ าดา้ นการศกึ ษาคะ่ ) หนกู ไ็ ดม้ โี อกาสหา คำ�ตอบให้กับคำ�ถามท้ังหลาย หนูไปโบสถ์อยู่สัก ๒ ปี คำ�ตอบคือ ไม่ใช่อีกแล้ว แล้วก็เคว้งคว้างแบบไม่มีศาสนา อยพู่ กั หนง่ึ คะ่ ตอนนน้ั รสู้ กึ วา่ ผดิ หวงั ไปหมดคะ่ หนเู คยลน่ั วาจาวา่ ยงั ไงกไ็ มเ่ อาพทุ ธศาสนาเดด็ ขาด เชอ่ื พระเจา้ เทา่ นน้ั จนกระท่ังถึงจุดเปล่ียนท่ีหนูเร่ิมสนใจเร่ืองกฎแห่งกรรม หนจู ำ�ไมไ่ ดว้ า่ จดุ เปลย่ี นคอื อะไร

www.kanlayanatam.com 172 ปัจจุบันนี้ หนูก็แอบๆ ท�ำค่ะ โชคดีท่ีนอนคนเดียว หนจู ึงสวดมนต์ก่อนนอนบทส้ันๆ บทยาวหนกู ็เปิดหนงั สือ นั่งสมาธิก็น่ังบ้าง แต่ไม่สม�่ำเสมอ พยายามอยู่กับพุทโธ ตกั บาตรเทา่ ทพี่ อมโี อกาสซงึ่ นานๆ ครง้ั สรปุ คอื หนตู อ้ งแอบ ทง้ั ทบี่ า้ น และทท่ี ำ� งานคะ่ คำ� ถามของหนมู ดี งั นค้ี ะ่ ๑. หนูจำ�เปน็ ตอ้ งไปหาโรงเรียนเพ่ือเรียนพทุ ธศาสนา ไหมคะ ทุกวันน้ีหนูอ่านแล้วก็ฟังตามอินเตอร์เน็ตค่ะ หาก จำ�เปน็ ควรไปทไ่ี หนคะ (หนอู า่ นหนงั สอื ธรรมะหลายเลม่ แลว้ ค่ะ เช่น หลวงพ่อปัญญานันทะภิกขุ คู่มือมนุษย์ ประวัติ หลวงตาบัว สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม หนังสือคุณ ดังตฤณ และตอบคำ�ถามตาม เว็บต่างๆ เช่น ของอาจารย์ เว็บพันธ์ทิพย์ฟังบรรยายหนูก็ฟังหลายท่าน หลวงตา มหาบัว รายการทางเอเอม็ ของ อ.ยพุ า หลวงพ่อสงบ) ๒. ต้ังแต่หนูมาเป็นพุทธศาสนิกชน หนูเห็นการ เปลี่ยนแปลงในตัวเองท่ีชัดเจน หนูมีความสุขมากๆ แต่ ปัญหาคือ หนูขาดความทะเยอทะยานค่ะ หนูชอบและ อยากทำ�งานทางวิชาการของหนูให้เต็มท่ี (หนูรับผิดชอบ หลักสูตรวิทยาศาสตร์ระดับม.ปลาย อบรมครู เป็นต้น) หนูไม่อยากทำ�งานบริหาร หนูไม่อยากต้องรับผิดชอบมาก แต่ด้วยวัยและคุณวุฒิ ผู้ใหญ่และคนรอบข้างชอบเข้ามา

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 173 คิดแทนหนูค่ะ หนูจะสร้างความทะเยอะทะยานอย่างไรคะ หนูปฏิบัติมาผิดทางหรือเปล่า เดี๋ยวนี้หนูก็ไม่ค่อยชอบซ้ือ ไมช่ อบชอ๊ ปปงิ้ (แตย่ งั ชอบกนิ อยเู่ หมอื นเดมิ คะ่ ) หนมู คี วามสขุ กบั ชวี ิตแบบนี้ แต่คนรอบข้างชอบคดิ แทนหนคู ะ่ ๓. ท่ีหนูเคยล่ันวาจาไว้นะคะว่า ยังไงก็ไม่เอาพุทธ ศาสนา หนูตอ้ งทำ�อยา่ งไรเพอื่ แกไ้ ขคำ�ปรามาสคะ หนูสวด มนตบ์ ทขอขมาพระรตั นตรยั แลว้ อธิษฐานไดไ้ หมคะ ทบี่ า้ น หนูไมม่ พี ระนะคะ กราบขออภัยที่เขียนซะยาว และกราบขอบพระคุณ อาจารยท์ ่ีกรุณาตอบคำ�ถามคะ่ คำ�ตอบ ไอสไตน์ไมไ่ ด้นบั ถือศาสนาใด แต่เขาเป็นคนเกง่ และ เป็นคนดี โลกจึงยกย่อง (๑) หากประสงค์เป็นคนดี ต้องไม่อ่าน แต่ปฏิบัติ ใหไ้ ด้อย่างหลวงตามหาบวั (๒) มนุษย์แสวงหาความสุข และปฏิเสธความทุกข์ ผูใ้ ดยังมจี ิตเปน็ ทาสของกาม (ชอบกนิ , ชอบคิดแทนคนอน่ื )

www.kanlayanatam.com 174 ผู้นั้นย่อมมีท้ังสุขและทุกข์เป็นของคู่กัน เป็นความสุขที่ หยาบและมอี ายุสั้น ผู้ใดทำ�จิตให้เป็นอิสระจากโลกธรรม และวัตถุ ผู้นั้น ย่อมมคี วามสุขทลี่ ะเอียดและประณีต ผ้ใู ดพฒั นาจติ (สมถภาวนา) จนเป็นสมาธิระดับฌาน ได้ ผู้นน้ั ย่อมเขา้ ถงึ ฌานสมาบตั ิ สุข ทีล่ ะเอยี ดและประณตี ผู้ใดพัฒนาจิตให้ปลอดจากสังโยชน์ ๓ (สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา และสีลัพพตปรามาส) ได้แล้ว ผู้นั้นมีความทุกข์ เหลอื นอ้ ยเทา่ ขฝ้ี นุ่ ตดิ อยทู่ ปี่ ลายเลบ็ เมอ่ื เทยี บกบั ความทกุ ข์ ท่ีกำ�จดั ไดแ้ ลว้ มีมากเทา่ ขี้ฝนุ่ ท่ีหลงเหลอื อยู่ในพน้ื ปฐพี ผใู้ ดกำ�จดั อวชิ ชา (สตุ มยปญั ญา และจนิ ตามยปญั ญา) ใหห้ มดไปจากใจไดแ้ ลว้ ยอ่ มเขา้ ถงึ ความสขุ สงู สดุ (วมิ ตุ ตสิ ขุ ) (ผู้ตอบปัญหายังไม่ปรารถนาให้เข้าถึง ด้วยเหตุต้องไปช่วย สหธรรมกิ มใิ ห้ไปเกดิ เปน็ สัตวใ์ นอบายภมู )ิ (๓) ประสงค์ลบล้างคำ�ปรามาส ต้องไปสารภาพผิด กบั สง่ิ ศกั ดส์ิ ทิ ธิ์ ดว้ ยการสวดมนตส์ รรเสรญิ คณุ พระรตั นตรยั แล้วกล่าววาจาขอยกเลิกคำ�ปรามาสเดิม แล้วอธิษฐาน ใหม่ในสิ่งที่ดีงาม และต้องประพฤติเหตุให้ถูกตรง ความ สมปรารถนาจึงจะเกิดข้ึน

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 175 อนงึ่ บุคคลมชี วี ติ เปน็ ของตัวเอง ผรู้ ูไ้ ม่เข้าไปก้าวล่วง ในชวี ติ ของใครผู้ใด ผรู้ ูท้ ำ�ได้เปน็ เพยี งผูช้ ที้ าง ดังนนั้ เจา้ ของ ชวี ติ จึงตอ้ งบริหารจดั การชีวิตดว้ ยตวั เองตามทช่ี อบ ๖๙. หนูเปน็ ครู ค�ำ ถาม กราบเรียนท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร ท่ีเคารพ อยา่ งสูง หนูเป็นครู และมีลกู ชายอายุ ๑๖ ปี โดยภาพรวมแลว้ เขาเปน็ เดก็ ดี ชว่ ยงานบา้ นพอ่ แม่ เปน็ หว่ งพอ่ แม่ ผลการเรยี น พอใช้ถึงค่อนขา้ งดี เคยบวชเณรมาแล้ว ๔ คร้งั ด้วยความ สมคั รใจของเขาเอง เขาไดร้ างวลั และเกยี รตบิ ตั รดว้ ย หลงั จากท่ีได้บวชแล้ว เขามีมุมมองท่ีเป็นสัมมาทิฏฐิในบางเร่ือง แต่กไ็ มท่ กุ เร่ือง ไมท่ ราบเป็นเพราะวัยของเขาหรือเปลา่ คอื วา่ บางเวลาเขายงั ชอบเลน่ หรอื บนั เทงิ มากกวา่ ทจี่ ะทบทวน บทเรยี น ซง่ึ หนกู ย็ อมใหเ้ ขาผอ่ นคลายหลงั กลบั จากโรงเรยี น เขาจะดูหนังฟังเพลงเล่นคอมพิวเตอร์ประมาณ ๑ ช่ัวโมง เกือบทุกวนั ดว้ ยความเปน็ แมห่ นอู ดเปน็ ห่วงเขาไม่ได้

www.kanlayanatam.com 176 หลังจากท่ีเขาว่างจากงานบ้าน หรือทำ�การบ้านของ โรงเรียนเสรจ็ แล้ว หนมู ักจะขอร้องให้เขาเรียนกบั หนู และ ทำ�แบบฝึกหัดและทบทวนบทเรียน หนูรู้สึกว่าเขาจะเบื่อ และต่อต้านบ่อยๆ เราจึงทะเลาะกันบ่อยและหนูรู้ตัวดีว่า หนูเคี่ยวเข็ญบ่นว่าเขาในเรื่องน้ีอยู่บ่อยๆ และเขาไม่พอใจ ชอบเถียงต่อต้านต่อรองต่างๆ นานา เพ่ือท่ีจะได้ไม่ต้อง เรียนกับหนู หนูเปน็ หว่ งว่าเขาจะสอบได้เกรดไม่ดี และเขา้ มหาวทิ ยาลยั ไมไ่ ด้ บางครงั้ เขาเถยี งหนดู ว้ ยคำ�พดู ทกี่ า้ วรา้ ว จนหนูต้องอึ้ง และไม่คิดว่าเขาจะก้าวร้าวได้ขนาดนี้ หรือ อาจจะเป็นเพราะว่า หลังจากเขาสึกออกมาเขาไม่ได้ปฏบิ ัติ ธรรมต่อเน่ือง นอกจากบางครั้งสวดมนต์ก่อนนอนเท่าน้ัน สำ�หรบั ตวั หนเู องกเ็ ชน่ กนั บางเดอื นหนจู ะไปวดั ปฏบิ ตั ธิ รรม ครั้งละ ๗ วันอยู่บ่อยๆ แต่พออยู่บ้านหนูจะข้ีเกียจปฏิบัติ แต่จะสวดมนต์ก่อนนอนเปน็ ประจำ� และบางครงั้ กส็ วดมนต์ ในใจเวลานั่งรถเดินทางไปที่ต่างๆ หนูรู้ว่าการปฏิบัติไม่ ต่อเน่ืองของหนูและลูกทำ�ให้กิเลส และโทสะอยู่เหนือสติ ของเราทัง้ สอง และหนูก็ร้วู ่าปญั ญาทางโลก มันคืออวชิ ชา ซ่ึงทำ�ให้เราพ้นทุกข์ไม่ได้ แต่มันก็จำ�เป็นในการหาเล้ียงชีพ ใช่ไหมคะ ครอบครัวเราจน ภาระเยอะมากคะ่ คำ�ถามมีอยู่วา่ ลกู หนูอาจจะตอ้ งตกนรกหรือเปลา่ คะ

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 177 บางครั้งหนูโกรธเขามาก และต่อว่าเขารุนแรงว่าเขาจะ ต้องตกนรกที่เถียงพ่อแม่ พอหายโมโห หนูจะเสียใจที่ ไม่นา่ พูดเชน่ นัน้ เลย และหนจู ะกำ�หนดในใจวา่ “รหู้ นอ โกรธ หนอ” ภาวนาตลอดเวลาไมว่ า่ จะเคลอื่ นไหวทำ�อะไร จะกำ�หนด อิริยาบถย่อยสลับกับภาวนาว่า “แม่อโหสิกรรมให้ลูก ขอให้ลูกปลอดภัยพ้นจากบาป” และขอให้ตัวเองมีสติ ทกุ เมอ่ื ภาวนาอยพู่ กั หนง่ึ กเ็ ลกิ บางครงั้ หนงู อนไมพ่ ดู กบั เขา เปน็ วันๆ เขาก็จะมากราบเทา้ ขอโทษ เปน็ อย่างนหี้ ลายครัง้ หนูทราบดีว่าบาปล้างไม่ได้ ทุกอย่างเป็นไปตามกฎ แห่งกรรม เพราะสมัยก่อนเม่ือหนูเป็นวัยรุ่นเคยเถียงพ่อ แม่เช่นกัน และรู้ดีว่าตัวเองกำ�ลังใช้กรรมอยู่ บางคร้ังหนู มีปากเสียงกับพ่อของเขาให้เขาเห็น หนูรู้ว่าหนูก็มีส่วนท่ี ทำ�ให้เขาเป็นเช่นนี้ หนูจะทำ�อย่างไรดี ที่เวลาอยู่บ้านจะ ให้ตัวเองขยันปฏิบัติธรรมมากกว่าน้ี หนูจะได้ปล่อยวางได้ และใจเย็นมากกว่านี้ หนูต้องเปล่ียนตัวเองก่อนใช่ไหมคะ ลูกของหนูจึงจะดี และถ้าเขาขยันปฏิบัติธรรมจะผ่อนบาป หนักใหเ้ ปน็ เบาไดใ้ ช่ไหมคะ ไมท่ ราบว่า อาจารยม์ วี ิธีอืน่ ๆ ทีจ่ ะแนะนำ�เพมิ่ ไหมคะ โปรดเมตตาดว้ ยคะ่

www.kanlayanatam.com 178 กราบขอบพระคณุ เปน็ อยา่ งสงู และกราบขอโทษดว้ ย ทเ่ี ขียนยาวเกินไป ขอให้ส่ิงศักด์ิสิทธ์ิทั้งหลายในโลกน้ีช่วยคุ้มครอง อาจารย์ใหพ้ น้ ภัยท้ังปวงด้วยคะ่ คำ�ตอบ การทล่ี ูกด้ือแม่ เปน็ เรือ่ งของกฎแห่งกรรม ที่แม่เคย ดื้อต่อบุพการีมาก่อน เม่ือใดท่ีอกุศลให้ผลแล้ว ผู้ประพฤติ ไม่ดีต้องชดใช้จนกว่าหนี้กรรมจะหมดสิ้น ลูกไม่ตกนรก และคนท่ีจะตกนรกคือ แม่ เพราะยังปล่อยให้โทสะเข้ามา มอี ำ�นาจเหนอื ใจวิธีแก้ความโกรธ ตอ้ งให้อภัยในเหตทุ ที่ ำ�ให้ ขัดใจ ต้องให้อภัยในทุกเหตุขัดใจ จนใจไม่ขุ่นมัวด้วยโทสะ แลว้ จะเปลี่ยนไปเป็นใจทีม่ ีอารมณ์สงบเย็น (เมตตา) หากประสงค์ให้เกิดความขยันในการปฏิบัติธรรม ต้องมีสจั จะคมุ ใจ แล้วเร่งความเพยี ร เจรญิ จติ ตภาวนาอยู่ ทุกขณะต่ืนและทุกขณะที่ว่างจากงาน การมีปากเสียงกับ พอ่ บา้ นใหล้ กู เหน็ เปน็ พฤตกิ รรมทสี่ ตั วเ์ ดรจั ฉานชอบประพฤติ หากปรารถนาจะไม่ลงไปเกิดอยู่ในภพภูมิต่ำ� ต้องเว้นพฤติ- กรรมทเ่ี ป็นอกุศลนีใ้ ห้ได้

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 179 สุดท้ายปรารถนาให้ลูกเป็นคนดี แม่ต้องเป็นคนมี พฤติกรรมดใี ห้ลูกดไู ด้ก่อน ๗๐. ขอให้หนขู ึ้นสวรรค์ ค�ำ ถาม กราบท่านอาจารย์ดร.สนอง วรอุไร ที่ดิฉันเคารพ อยา่ งสูงค่ะ หนมู ีขอ้ สงสัยเหมอื นหรอื คลา้ ยๆ คำ�ถามที่ ๑๘๐๐ คะ่ แต่หนูมันมีปัญหาอยู่ท่ีว่าหนูกลัวตกนรกมาก เลยอธิษฐาน ให้ตนเองขึ้นสวรรค์หรือสู่พระนิพพาน แต่อยู่ดีๆ ก็มีอะไร เกิดขึ้นมาก็ไม่รู้ว่า เราอธิษฐานให้เราตกนรกหรือเปล่านะ เหมือนมันมีเสียงหรือมีความคิดข้ึนมาในขณะท่ีเราอธิษฐาน อยากไปสวรรค์ หรือพระนิพพานน้ันๆ หนูก็งง หนูลอง พยายามหาคำ�ตอบ คอื มนั อาจคลา้ ยๆ สงั ขารมารหรอื เปลา่ คะ่ ทคี่ อยมากวนจติ ใจเรา ไมท่ ราบวา่ หนคู ดิ ถกู หรอื เปลา่ คะ ตอนนี้ หนูอธิษฐานตลอดเวลาเลยค่ะว่า ขอให้หนูขนึ้ สวรรคห์ รอื ไป พระนพิ พาน จนคลา้ ยๆ เหมอื นคนบา้ ไปเลยบางที (อาจจะ ยาวหน่อยนะคะ หนูขออภัยด้วย) คอยพยายามห้ามจิตใจ

www.kanlayanatam.com 180 หรอื ขม่ ไมใ่ หค้ ดิ ไมด่ ี ใหค้ ำ�อธษิ ฐานไปในทางทด่ี คี ะ่ หนจู ะบาป ไหมคะ ตอบหนหู นอ่ ยค่ะ ค�ำ ตอบ คนทก่ี ลวั ตกนรก ยอ่ มไมต่ กนรก คนทป่ี รารถนาไปเกดิ ในสวรรค์ ต้องทำ�เหตใุ หต้ รงคือ บำ�เพญ็ ทาน และรักษาศีล อยเู่ สมอ หรอื ประพฤตกิ ุศลกรรมบถ ๑๐ เปน็ ประจำ� หากปรารถนาไปนิพพาน ต้องพัฒนาจิต (วิปัสสนา ภาวนา) จนเกิดปัญญาเห็นแจ้ง แล้วใช้ปัญญาเห็นแจ้ง นำ�ทางชวี ติ จนเหน็ ว่าสรรพสง่ิ ทเ่ี กดิ ขึ้น ย่อมมคี วามดบั ไป (อนัตตา) เป็นธรรมดาได้เมื่อใด การบรรลุนิพพานย่อม มีโอกาสเข้าถงึ ได้ ผใู้ ดปรารถนานพิ พานแลว้ ทำ�เหตใุ หถ้ กู ตรง ยอ่ มมเี ทว- ปตุ ตมารมาขัดขวางเป็นธรรมดา ถา้ ทำ�ดี แลว้ ยังไม่ดี กค็ วรส�ำ นึกว่า ถา้ ไม่ท�ำ ใหด้ ี จะแยก่ ว่านี้ จ ง ท�ำ ดี . . . จ ง ท�ำ ดี . . .จ ง ทำ� ดี

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 181 ๗๑. ใช่ และชอบ ค�ำ ถาม กราบสวัสดที า่ นอาจารย์ ดร.สนอง วรอไุ ร คะ่ หลิน ต้องกราบขอบพระคุณกับอาจารย์อย่างมาก ก่อนหน้านี้สักส่ีห้าปีก็ไม่ค่อยได้จริงจังกับการปฏิบัติเท่าไหร่ ชีวิตก็มีปัญหามากบ้างน้อยบ้าง และลูกของหลินก็ป่วย เรอื่ ยๆ จนไดอ้ า่ นทางสายเอกของอาจารย์ เลยรสู้ กึ วา่ มนั ใช่ และชอบ กไ็ ปซอ้ื ซดี ขี องอาจารยม์ าฟงั คะ่ เลยเจอคำ�ตอบใน ซดี ี เรอ่ื งกำ�ลงั ใจช่วงท่อี าจารยส์ อนเรอ่ื งประเภทของมนษุ ย์ และเคสตวั อยา่ งของเดก็ ทมี่ าเกดิ แลว้ เลยี้ งยาก เพราะพอ่ แม่ ศีลไมเ่ ทา่ กบั ลกู ลกู มาสงู กวา่ เลยถึงบางออ้ เลยคะ่ เพราะ ช่วงนั้นลูกเลี้ยงง่ายขึ้นเพราะเริ่มทำ�บุญ ทาน และเข้าวัด ปฏิบัติบ้างแล้ว และสิ่งท่ีอาจารย์สอนนั้นเริ่มเห็นความจริง ในชวี ติ ขน้ึ เรอ่ื ยๆ และเห็นจริงดังทีอ่ าจารยส์ อนค่ะ คอื ตอ้ ง ทำ�เองและเห็นผลด้วยตัวเอง ญาติของหลินลูกเขาก็เล้ียง ยาก กเ็ อาซดี อี าจารยใ์ หเ้ ขาฟงั แตไ่ มม่ ผี ลอะไรคะ่ รสู้ กึ ชน่ื ชม และเป็นโชคดีของตัวเอง ท่ีได้พบพระพุทธศาสนาและ อาจารย์ทีช่ ี้แนวทางให้กบั พวกเรา

www.kanlayanatam.com 182 สุดทายน้ีขออำ�นาจคุณพระศรีรัตนตรัยจงคุ้มครอง ขอให้อาจารย์ มคี วามสขุ สมปรารถนาและรา่ งกายแข็งแรง ขอบพระคุณค่ะ คำ�ตอบ บัวอกี ดอกหนง่ึ ท่ีกำ�ลังแย้มกลบี บาน …สาธุ ๗๒. ชอบดูร่างเปลอื ย ค�ำ ถาม เรียนถามท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอไุ ร ดว้ ยความ เคารพ กระผมมีเรื่องถาม และอยากทราบวิธีการเอาชนะ ความคดิ บดั สี ชอบไปดรู า่ งเปลอื ยของผหู้ ญงิ ทกุ วนั นพี้ ยายาม กำ�หนดให้ได้ แต่ก็ยังมีอยู่ในใจเมื่อเจอผู้ที่สวย และหุ่นดี แต่กระผมก็พยายามสู้กับความคิด ด้วยการคิดกลับกันว่า รา่ งน้ีเนา่ เปอ่ื ย แต่กย็ งั ไม่สำ�เรจ็ มากเทา่ ไหร่ ได้เป็นบางครง้ั เรือ่ งแบบนี้ถ้าเกิดข้ึนอยู่กับจิต บ่อยๆ จะมผี ลเสียถึง ขนาดไหนครับ

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 183 เรอื่ งทสี่ อง ชว่ งนที้ ปี่ ฏบิ ตั อิ ยเู่ รอ่ื ย สวดมนต์ นงั่ สมาธิ กเ็ กดิ การเกบ็ เอาไปฝนั บอ่ ยมากแทบทกุ วนั ขณะหลบั ฝนั วา่ ได้กำ�หนดมีสติในฝันเหมือนตอนขณะต่ืน เมื่อตัวเองคิดไม่ดี ทำ�ไมด่ ี จะกำ�หนดมีสติ เหมือนตอนท่ีฝกึ ในขณะต่ืน อยา่ งน้ี กระผมฝกึ มากไปเครยี ดเกนิ ไปจนเกบ็ เอาไปฝนั หรอื เปลา่ ครบั แล้วเปน็ แบบนี้มผี ลดีหรือผลเสียครบั เรือ่ งทส่ี าม กระผมมเี วลาในการปฏิบัตนิ อ้ ย กระผม สวดมนตแ์ ล้วน่งั สมาธเิ ลย โดยไม่ได้เดินจงกรมกอ่ น แบบน้ี ถอื วา่ ถูกวธิ หี รอื เปล่าครบั กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร ลว่ งหนา้ ทกี่ รณุ าตอบคำ�ถามครับ ค�ำ ตอบ ที่บอกเล่าไปถือว่า ใจยังไม่มีศีลคุม จะปฏิบัติธรรม อย่างไร ก็ไม่สามารถเข้าถึงธรรมท่ีปฏิบัติ ผู้ใดปล่อยให้ กามราคะ (กิเลส) เข้ามามีอำ�นาจเหนือใจ โอกาสเข้าถึง ธรรมย่อมเกิดข้ึนได้ยาก ตายแล้วยังมีโอกาสให้จิตโคจรไป เกิดในอบายภูมิได้ ผู้ใดปฏิบัติสมถภาวนาแล้ว ยังมีความ ฝันเกิดข้ึน แสดงว่าจิตยังเข้าไม่ถึงความต้ังม่ันเป็นสมาธิ

www.kanlayanatam.com 184 หากปฏบิ ตั ิสมถกรรมฐาน (ยืน เดิน นง่ั นอน ฯลฯ) แลว้ จิตเข้าถึงความตั้งมั่นเป็นสมาธิถือว่า ปฏิบัติธรรมได้ผล ถูกต้อง และหากปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน แล้วจิตเกิด ปัญญาเหน็ แจ้ง ถอื ว่าปฏบิ ตั ธิ รรมไดผ้ ลถูกต้อง ๗๓. พี่ชายถูกรถชน คำ�ถาม กราบท่านอาจารย์สนองท่ีเคารพย่ิง หนูมีปัญหา อยากจะรบกวนทา่ นอาจารยส์ นองชว่ ยใหค้ วามเมตตาชแี้ นะ ดว้ ยคะ่ พี่ชายของหนูเพิ่งเสียชีวิตได้ประมาณ ๒ เดือนโดย การถกู รถชน และทางบ้านสงสยั ว่าเขาจะคิดฆา่ ตัวตายเอง เนื่องจากไดท้ ิ้งจดหมายขออโหสิต่อพอ่ แมไ่ ว้ หลงั จากพี่ชาย เสียชีวิต ทางบ้านก็ได้พยายามสร้างสมบุญกุศลเพื่อท่ีจะ ไดอ้ ทุ ศิ ใหก้ บั ดวงวญิ ญาณของเขา หนแู ละคณุ พอ่ คณุ แมไ่ ดไ้ ป บวชเนกขัมมะเปน็ เวลา ๗ วนั และไดพ้ ยายามทำ�กรรมฐาน ทุกวัน โดยการเดินจงกรม และน่ังสมาธิเพ่ือแผ่ส่วนบุญให้ กับเขา แต่เนื่องจากหนูและคุณแม่มีจิตใจท่ีฟุ้งซ่าน ทำ�ให้ แม้พยายามปฏิบัติธรรมทุกวัน แต่ก็ไม่มีสมาธิเท่าท่ีควร

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 185 หนูอยากรบกวนถามคำ�ถามท่านอาจารย์ดงั น้คี ะ่ ๑. พี่ชายเป็นคนไม่ค่อยพูด ไม่ได้เลี้ยงดูพ่อแม่ (เพราะรายได้จากการทำ�งานไม่ได้มาก) แต่ก็เป็นคนดีคือ มเี มตตา (กระท่งั มดยังไม่ฆา่ เลยคะ่ ) ไม่เท่ยี วเตร่ ไม่ด่มื สุรา ข้อเสียคือ ความท่ีเป็นคนคิดมาก ทำ�ให้เคยมีปากเสียงกับ พ่อแม่บ้าง แต่ก่อนที่พี่ชายจะเสียชีวิตได้ทำ�พิธีขอขมา ล้างเทา้ พ่อแม่ และประพฤตปิ ฏิบตั ดิ ีต่อแมท่ กุ อย่าง รวมทั้ง ไปไหว้พระทำ�บุญและคิดจะบวชให้พ่อแม่ด้วย แบบน้ีจิต สดุ ทา้ ยเขาจะสามารถเกาะเกยี่ วกศุ ลไปสคุ ตภิ มู ไิ ดห้ รอื ไมค่ ะ ๒. การทพี่ ีช่ ายฆ่าตัวตาย แลว้ เราพยายามทำ�กรรม ฐานแบบน้ีทุกวัน แล้วแผ่อุทิศกุศลให้กับเขา เขาจะได้รับ หรือไม่คะ เราควรทำ�ยังไงดีท่ีจะให้พี่ชายได้รับบุญกุศล ทเี่ ราอุทิศให้ ๓. การพยายามเจริญกรรมฐานทุกวัน แต่จิตไม่ ตงั้ มนั่ เปน็ สมาธแิ บบน้ี จะสามารถสรา้ งสมบญุ กศุ ลและอทุ ศิ ให้กับเขาได้หรือไม่คะ ๔. หลังจากพี่ชายเสียชีวิต หนูก็พยายามถือศีล ๘ แต่หนูมีปัญหาในเร่ืองความอยากกินอาหาร คือ พอ ตอนเย็นมันจะอยากกินนู่นน่ี (แต่ก็ไม่ได้กินนะคะ) แบบนี้ จะถือว่าศีลไม่บริสุทธ์ิหรือไม่คะ แล้วจะมีผลต่อบุญกุศลที่

www.kanlayanatam.com 186 พยายามทำ�หรอื ไมค่ ะ ขอกราบขอบพระคุณทา่ นอาจารยเ์ ป็นอย่างสูงค่ะ ค�ำ ตอบ (๑) เพียงแค่คิดจะบวชให้พ่อแม่ แต่ยังมิได้ทำ�ให้เกิด เป็นความจริงขึ้น ถือว่าจิตสุดท้าย ยังไม่มีสติคุม จึงไม่ สามารถไปส่สู คุ ตไิ ด้ (๒) ในอบายภูมิมีแต่ปรทัตตูปชีวีเปรตเท่าน้ัน ที่ สามารถมารับบุญที่มีผู้อุทิศให้ได้ ส่วนสัตว์ในอบายภูมิอื่น ย่อมหมดโอกาสมาอนุโมทนาบุญ (๓) การเจริญกรรมฐานทุกวัน แต่จิตไม่ต้ังมั่นเป็น สมาธิ มีต้นเหตุจาก จิตไม่มีศีลครบและไม่มีศีลบริสุทธ์ิคุม ดงั นนั้ บญุ กศุ ลจะยงั ไมเ่ กดิ ขนึ้ กบั จติ ทม่ี สี ภาวธรรมเปน็ เชน่ น้ี (๔) เรื่องที่บอกเล่าไปถือว่าศีลยังด่างพร้อย (ไม่ บริสุทธ์ิ) จึงปฏิบัติสมาธิแล้วเข้าไม่ถึงธรรมที่ปฏิบัติ บุญ จงึ ยังไมเ่ กิดขน้ึ ความทุกขข์ องคนดอี ยา่ หน่ึงคือ อยากให้คนอ่ืนเขาดี

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 187 ๗๔. อธษิ ฐานผิดหรือเปล่า คำ�ถาม กราบท่านอาจารย์ดร.สนอง วรอุไร ท่ีผมเคารพ อย่างสูงครับ ผมได้ทำ�การอธิษฐานจิต หลังจากทำ�การ เจริญภาวนาเสร็จส้ินแล้ว แถวน้ันมีคนกำ�ลังคุยกันอยู่ ผมอธิษฐานไปประมาณว่า “ขอให้กุศลท่ีข้าพเจ้าทำ�มา ทุกสิ่ง จงเป็นปัจจัยให้ข้าพเจ้าไม่ตกอบายภูมิทั้ง ๔ ตลอด อนันตการ” ประมาณนค้ี รบั แตแ่ ลว้ มันกม็ ีความรสู้ กึ สงสยั ขน้ึ มาว่า เอะ๊ ! เราอธิษฐานผิดไปหรอื เปลา่ นะ อธษิ ฐานว่า ให้ตกอบายตลอดหรือเปลา่ ซง่ึ ความสงสัยน้ีทำ�ใหผ้ มนน้ั คดิ แล้วคิดอีกว่า เอ๊ะ! เราอธิษฐานไปผิดไหม แล้วมันจะมีผล ไหม ท้ังๆ ที่ผมเองก็คิดว่า ผมเองอธิษฐานถูกแล้วนะครับ แตค่ วามสงสยั นม้ี นั กว็ นเวยี นๆ จนทำ�ใหผ้ มยงิ่ สงสยั ไปอกี วา่ เราอธิษฐานผิดไปจริงหรือน่ี ย่ิงทุกข์เข้าไปใหญ่เลยครับ มนั ยง่ิ ทำ�ใหผ้ มเหมอื นอยากเลกิ ปฏบิ ตั เิ ลย ไมอ่ ยากปฏบิ ตั ติ อ่ รู้สึกกลัวกลัวท่ีเห็นความคิดตัวเองแบบนี้ แล้วเวลาผมฟัง ธรรม หรืออ่านหนังสือธรรมจริงๆ เป็นส่ิงที่ดีแต่บางทีผม ฟงั หรืออ่านบางชว่ ง มนั ทำ�ไมจึงทุกข์ เพราะผมกลัวว่าจะ ไปยินดียินร้ายกับ ในเร่ืองราวของเสียงหรือหนังสือบ้าง

www.kanlayanatam.com 188 หรอื วา่ ไปปรามาสพอ่ แมค่ รอู าจารยบ์ า้ ง ถา้ ผมไมฟ่ งั ไมอ่ า่ น จะบาปไหมครบั ผมรู้สกึ ท้อมาก ท้อเหมือนจนจะหยุดดไี หม จะพกั ดไี หมเพราะกลวั แตอ่ กี ใจกบ็ อกวา่ หยดุ ไมไ่ ดแ้ ลว้ หยดุ ไปก็ไม่ไดอ้ ะไร ตอ้ งเดนิ หนา้ อยา่ งเดียว ผมกลัวมากเลยครบั ผมกราบขอบพระคณุ ในความเมตตากรุณา ของทา่ น อาจารย์ดร.สนอง วรอไุ ร เป็นอยา่ งสูงครบั ค�ำ ตอบ ไมฟ่ งั ไมอ่ า่ นแลว้ สบายใจ ไมถ่ อื วา่ เปน็ บาป แตค่ วาม สงสยั เปน็ เหตุให้ไม่สบายใจ ถือวา่ เป็นบาป ผใู้ ดประสงคจ์ ะ ผา่ นปญั หานไ้ี ปใหไ้ ด้ ตอ้ งไปขอขมากรรม ทต่ี นเคยประพฤติ ลว่ งเกนิ บดิ เบอื นคำ�สอน (ธรรมวนิ ยั ) ของผทู้ รงคณุ ธรรม ดว้ ยการเอาดอกไมธ้ ปู เทยี น ไปสกั การะบชู าสง่ิ ศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิ แลว้ สวดมนตส์ รรเสรญิ คณุ พระรตั นตรยั (อติ ปิ โิ ส...สวากขาโต... และสปุ ฏปิ นั โน...ไปจนจบ) แลว้ กลา่ ววาจาขอขมาวา่ ตนจะ ไม่บิดเบือนคำ�สอนท่เี ป็นธรรมเป็นวินัย ท่กี ล่าวไว้โดยผ้ทู รง คณุ ธรรมใหเ้ กดิ ขน้ึ อกี เมอ่ื ขอขมากรรมแลว้ ตอ้ งประพฤติ ตนให้มีสัจจะ แล้วเร่งความเพียรในการปฏิบัติธรรมหรือ อ่านหนังสือธรรมะ ต้องประพฤติเช่นน้ีให้ได้ทุกคร้ังท่ีนึกได้

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 189 และปฏบิ ตั ทิ กุ ครง้ั ทว่ี า่ งจากงานภายนอก แลว้ ปญั หาดงั กลา่ ว จงึ จะหมดไปได้ ๗๕. พอ่ ให้เหยียบหลงั คำ�ถาม กราบเรียน ท่านอาจารย์สนอง วรอไุ ร กระผมมปี ญั หาทขี่ อเรยี นถาม อาจารยไ์ ดโ้ ปรดเมตตา ช้แี นะด้วยนะครบั ๑ เมอ่ื ตอนผมยงั เดก็ พอ่ มกั ใหผ้ มเหยยี บหลงั ใหเ้ พราะ ทา่ นเมอื่ ย แตด่ ว้ ยความไมร่ กู้ เ็ ลยทำ�ตาม และไมไ่ ดม้ กี ารบอก กลา่ วขอโทษใดๆ ทงั้ สน้ิ แตส่ ง่ิ นนั้ คอื การเอาเทา้ ขนึ้ ไปอยบู่ น ตวั บิดา จะเกิดบาปกบั ตวั เราหรอื ไม่ครับ ๒. คนทที่ ำ�งานได้รับซองกฐินมาหลายใบ แต่ไม่ได้ไป รว่ ม เลยนำ�ซองและหมายกำ�หนดการทแี่ นบมาทง้ิ ไป จนผม เกิดความเสียดาย เลยเก็บซองและใบแจ้งกำ�หนดการจาก ถังขยะมาใช้ต่ออีกหน้าหนึ่ง แต่เป็นการใช้เพื่อหน่วยงาน ไมใ่ ชส่ ว่ นตวั แตส่ งิ่ เหลา่ นน้ั คอื ของสงฆ์ จะเกดิ บาปกรรมกบั ตัวเราหรอื ไม่ครบั เพราะเสยี ดายท่ีจะท้งิ ไปเฉยๆ

www.kanlayanatam.com 190 ๓. ที่บ้านผมประตูห้องน�้ำอยู่ตรงกับประตูห้องพระ แถมหอ้ งน�้ำยังอยู่สงู กวา่ ดว้ ย ทกุ วนั นแ้ี กป้ ญั หาโดยการปิด ประตทู งั้ สองไวท้ กุ ครงั้ ทงั้ ใชแ้ ละไมใ่ ช้ เรอื่ งนท้ี ำ� ใหไ้ มส่ บายใจ มากจะเกิดผลอย่างไรบ้างครับ จะย้ายก็ไม่ได้ เพราะได้ทำ� ไว้สำ� หรบั เปน็ หอ้ งพระโดยตรง และก็ไม่มีที่จะไปวางตรงอน่ื ๔. ถ้าผมประกอบอาชีพในด้านกฎหมาย ผมจะทำ� อยา่ งไรทจ่ี ะไมเ่ กดิ บาปกบั ตวั เอง และปดิ ประตอู บายดงั กลา่ ว ได้ เพราะทราบดวี ่าสามารถใหค้ ุณใหโ้ ทษคนอ่นื ได้ และจาก การฟงั ธรรมจากทา่ น ดร.สนอง ทก่ี ลา่ ววา่ ตลุ าการขาขา้ งหนงึ่ กำ�ลงั กา้ วลงนรก อกี ขา้ งหนง่ึ อยกู่ บั ท่ี หมายความวา่ อยา่ งไร ครับ และที่อาจารย์กล่าวต่อไปว่า เปาบุ้นจิ้นหดขาทัน ไม่ทราบวา่ ความหมายคืออยา่ งไรครับ ๕. นางจิญจมานวิกาที่กล่าวตู่ใส่พระพุทธองค์น้ัน เร่ืองน้มี รี ายละเอยี ดอย่างไรครับ ขอแสดงความนบั ถือท่านอาจารยส์ นองอยา่ งสงู ค�ำ ตอบ (๑) พ่อขอให้ลูกเหยียบหลังให้ แสดงว่าพ่ออนุญาต ใหล้ กู เหยยี บได้ ไมถ่ อื วา่ เปน็ บาป

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 191 (๒) สงฆท์ ำ�ซองกฐนิ ขน้ึ มาดว้ ยมจี ดุ ประสงคต์ ามระบุ ผู้ใดได้รับโดยมีผู้อ่ืนส่งมาให้ แต่ผู้รับไม่ศรัทธา จึงเอาซอง กฐินท้ิงลงถังขยะ ไม่ถือว่าเป็นบาป แต่ผู้นำ�ซองกฐินและ ใบแจ้งกำ�หนดการไปใช้ไม่ถูกจุดประสงค์ท่ีระบุอยู่บนซอง ถอื วา่ เปน็ บาป (๓) ความไม่สบายใจเปน็ ผลของบาป เมอ่ื ใดที่บุคคล มคี วามไม่สบายใจเพ่ิมมากข้ึน จนเป็นเหตุทำ�ใหร้ า่ งกายเกิด อาการเจ็บป่วย นั่นคือผลของบาปที่เนื่องมาจากจิตมีบาป ส่งั สม (๔) ผู้ตอบปัญหาเคยพูดไว้ว่า ผู้ประกอบอาชีพ ตุลาการ มีขาข้างหนึ่งยืนอยู่บนปากนรก และมีขาอีก ข้างหน่ึงย่ืนลงไปในนรก บุคคลมีอาชีพแบบน้ีส่วนใหญ่เมื่อ ตายแลว้ ขาทงั้ สองตกลงไปในนรก มสี ว่ นนอ้ ยทหี่ ดขาขน้ึ มา ได้ทัน หมายความวา่ มีคนจำ�นวนนอ้ ย ตายแลว้ ไม่ลงไปเกดิ เป็นสัตว์อยู่ในนรกเช่น เปาบุ้นจิ้น ทั้งนี้เพราะเปาบุ้นจิ้น มเี ทวดาคุ้มรกั ษา จึงตดั สินคดีความไมเ่ คยผดิ พลาด การประกอบอาชพี ตลุ าการใหป้ ลอดภยั ทำ�ได้ ๒ ทาง คอื ๑. ต้องประพฤตอิ ย่างนอ้ ยใหม้ ีเบญจศีล (เวน้ ฆา่ สตั ว์ เวน้ ลกั ทรัพย์ เวน้ ประพฤติผดิ กาม เว้นพดู เท็จ และเวน้ สุรา เมรยั ) และให้มเี บญจธรรม (มเี มตตากรุณา มสี มั มาอาชีวะ

www.kanlayanatam.com 192 มกี ามสังวร มีสัจจะ และมีสตสิ ัมปชญั ญะ) คมุ้ รักษาใจใหไ้ ด้ ทกุ ขณะตน่ื ผใู้ ดประพฤตเิ ชน่ นไ้ี ดแ้ ลว้ ผนู้ นั้ มเี ทวดาคมุ้ รกั ษา แล้วการตัดสนิ คดีความจะไม่ผดิ พลาด ๒. ต้องพัฒนาจิตตนเองให้เข้าถึงอริยธรรม อย่าง น้อยเป็นอริยบุคคลขั้นต้น (พระโสดาบัน) ได้แล้ว การ ประกอบอาชีพตลุ าการ จะไม่ทำ�ให้ชวี ิตต้องโคจรไปเกดิ เป็น สัตว์อยู่ในอบายภูมิ (เดรัจฉาน เปรต อสุรกาย และสัตว์ นรก) ตาย-เกิดอีกไมเ่ กนิ เจ็ดชาติ ยอ่ มนำ�ชวี ิตเขา้ สู่นิพพาน (๕) นางจญิ จมานวิกา แกลง้ ทำ�เป็นทอ้ ง โดยทำ�ไมใ้ ห้ มีลักษณะโค้ง แล้วเอามาผูกไว้ที่หน้าท้อง แล้วสวมผ้าปิด ทับให้มองไม่เห็นไม้ หลังจากน้ันได้เข้าไปกล่าวตู่พระพุทธ- เจา้ ที่เชตวัน เมอื งสาวตั ถี ขณะท่ีพระองค์กำ�ลังแสดงธรรม ให้กับหมู่ภิกษุสงฆ์ โดยกล่าวในทำ�นองที่ว่า “มัวแต่สอน คนอื่นอยู่นั่นแหละ แล้วลูกในท้องน่ีจะว่าอย่างไร” บรรดา ภิกษุสงฆ์ท่ีมาร่วมฟังธรรมต่างตะลึงงัน ด้วยเกิดอารมณ์ หว่ันไหว เมื่อได้ยินได้ฟังคำ�กล่าวเช่นน้ัน ตรงกันข้ามพระ พทุ ธเจา้ มพี ระอาการสงบนิ่ง แลว้ ตรัสวา่ “นอ้ งหญิง เร่ืองนี้ เรารกู้ ันเพยี งสองคน” เดือดรอ้ นถึงท้าวสกั กะ (พระอินทร์) ท่มี ีคนมากลา่ วต่พู ระศาสดาที่ตนนบั ถอื โดยปราศจากความ จรงิ จงึ สงั่ ใหเ้ ทวดาตนหนงึ่ เนรมติ เปน็ หนกู ดั เชอื กทผ่ี กู ทอ่ นไม้

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 193 ไว้กบั ท้องใหข้ าดออก และให้เทวดาอีกองคห์ น่ึง บนั ดาลให้ ลมพัดผ้าที่นางจิญจมานวิกานุ่งให้เปิดออก ผลปรากฏว่า ทอ่ นไม้ได้หลน่ ลงส่พู ้นื แล้วจงึ ถูกฝงู ชนประชาทัณฑ์ วิ่งหนี ออกจากวัดเชตวัน วิ่งไปได้ไม่ไกลจึงถูกธรณีสูบ ลงไปเกิด อยู่ในอเวจีนรก บอ่ ทพี่ ระเทวทตั ถกู ธรณสี บู กบั บอ่ ทนี่ างจญิ จมานวกิ า ถูกธรณีสูบ อยู่ไม่ห่างไกลกัน ใครผู้ใดไปยังประเทศอินเดีย แลว้ ไปทเี่ มอื งสาวตั ถี ยอ่ มเหน็ บอ่ ทงั้ สองนน้ั อยใู่ กลว้ ดั เชตวนั คนในยคุ ปจั จบุ นั เหน็ แลว้ ไมเ่ ชอ่ื เพราะกาลเวลาลว่ งมาเกอื บ สามพันปแี ล้ว แต่หากใครผู้ใดพฒั นาจิต (สมถภาวนา) จน เกิดอภญิ ญา ๕ ได้แล้ว จติ ย่อมไปรู้ เหน็ เข้าใจในเหตุการณ์ ในครงั้ พุทธกาลวา่ เปน็ เร่อื งจริง ๗๖. พบคู่เวร ค�ำ ถาม กราบเรยี นท่านอาจารย์สนอง หนปู ฏบิ ตั ธิ รรม และเหน็ ความเปลยี่ นแปลงของตนเอง อย่างมากค่ะ นับถือครูบาอาจารย์ และพระพุทธเจ้าอย่าง สดุ ใจ

www.kanlayanatam.com 194 ๑. หนูอยากจะเกื้อกูลประโยชน์แก่คุณพ่อคุณแม่ และเห็นว่าหากสามารถเก้ือกูลให้ท่านได้ดวงตาเห็นธรรม จะเป็นเรื่องประเสริฐที่สุดในชีวิต หนูอธิษฐานทุกวัน หลังการทำ�สมาธิว่า ขอให้สามารถนำ�พาเกื้อกูลประโยชน์ ให้พ่อแม่ได้ดวงตาเห็นธรรมในชาติปัจจุบัน คำ�อธิษฐาน เช่นนเี้ หมาะสมหรือไม่คะ ๒. หนูได้พบกับคู่เวรคนหน่ึง พบกันไม่นานมีเรื่อง หมางใจกนั ตามประสาคนมกี รรมรว่ มกนั มา แตใ่ จหนกู ลบั คดิ อยากใหเ้ ขามคี วามสุข แผบ่ ุญและแผเ่ มตตาใหท้ กุ วัน และ ได้อธิษฐานขอให้ได้สามารถเกื้อกูลบุคคลนี้ ให้ไดด้ วงตาเหน็ ธรรมในชาตนิ ี้ เชน่ เดยี วกนั อาจจะเปน็ เรอ่ื งทย่ี ากทค่ี นโกรธ กัน อยู่ๆ จะกลับใจมาเรียนธรรมะด้วยกัน แต่ก็ยังเชื่อมั่น ในความดี เชอ่ื ม่ันในบญุ ทีก่ ำ�ลังประกอบบำ�เพญ็ อยู่ ขอถามอาจารย์ว่าคำ�อธิษฐานเช่นนี้เหมาะสมหรือ ไม่คะ หนูขอขมาลาโทษท่านอาจารย์ หากเคยล่วงเกิน อาจารย์ไม่ว่าทางกายวาจาหรือใจ ในชาตินี้หรือชาติใดๆ ท่ผี า่ นมา ขอขอบพระคุณอาจารยท์ แ่ี สดงธรรมทีเ่ ป็นประโยชน์ และขออนุโมทนากับบุญกุศลทั้งหลายท่ีท่านอาจารย์ได้ บำ�เพญ็ มาดว้ ยค่ะ

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 195 ค�ำ ตอบ (๑) เปน็ การอธิษฐานทีเ่ หมาะสม แตจ่ ะสัมฤทธ์ิผลได้ ต้องทำ�เหตุให้ตรง (๒) ผู้ใดประพฤติตนตามบุญกิริยาวัตถุ ๑๐ ได้แล้ว ผู้นั้นย่อมมีบุญเกิดขึ้นกับจิตและสามารถอุทิศบุญให้ผู้อ่ืน ได้ และหากผู้ใดให้อภัยเป็นทาน ต่อผู้ท่ีทำ�เหตุขัดใจได้แล้ว ผู้นั้นย่อมมีเมตตา ผู้มีเมตตาจึงมีอารมณ์สงบและเย็นเป็น เคร่ืองวดั หากผู้ใดประพฤตไิ ด้เชน่ น้ี การแผ่เมตตาของผูน้ ้นั ย่อมสัมฤทธผ์ิ ล ฉะนน้ั การอธษิ ฐานใหค้ นทโี่ กรธกนั หนั มาเรยี นธรรมะ ด้วยกนั ย่อมมีโอกาสเป็นไปได้ สุดท้าย ผู้ถามปัญหาไม่มีเวรใดๆ กับผู้ตอบปัญหา (อโหสิ) เป็นธรรมดาของบุคคลโสดาบันท่วี ่า เม่อื ตอ้ งอาบัติ (ละเมิดวนิ ยั ) ซงึ่ แก้ไขได้ ก็จะรบี เปดิ เผยแสดงให้พระศาสดาหรือเพ่อื นรว่ ม หม่คู ณะที่เปน็ วญิ ญูได้ทราบทนั ที แลว้ สังวรตอ่ ไป เปรียบเหมือน เด็กอ่อนแบเบาะเหยยี ดมอื หรอื เท้าไปถกู ถา่ นไฟเข้า จะรบี ชักกลบั ทนั ที พุทธธรรม...พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)

www.kanlayanatam.com 196 ๗๗. พ่อปู่บอกว่า ค�ำ ถาม กราบเรียนอาจารย์ ดร.สนองครับ ขออนุญาตถาม คำ�ถามอาจารยด์ ังน้ี ผมอยกู่ นิ กบั แฟนดว้ ยความรบั รขู้ องญาตผิ ใู้ หญท่ ง้ั สอง ฝา่ ย ตัดสินใจกเู้ งินธนาคารซอื้ บา้ นจัดสรรแห่งหน่งึ มชี ื่อผม เป็นเจ้าบ้าน บ้านหลังน้ีผมให้แฟนอยู่ ส่วนผมทำ�งานต่าง จังหวัดกลบั บ้านเดอื นละ ๒-๓ ครั้ง อยู่มาได้ ๕ เดอื น ยัง ไมไ่ ด้ทำ�พธิ ีขึ้นบ้านใหม่ จๆู่ แฟนผมป่วยเปน็ ประสาทหูเสือ่ ม เฉียบพลนั หูข้างซา้ ยได้ยนิ ไมช่ ัด มีเสียงอ้อู ร้ี บกวน และมี อาการไมส่ บายกายเกดิ ขนึ้ อกี หลายอยา่ ง ฟนั แตก เชอ้ื ราใน ชอ่ งคลอด แฟนรกั ษาโดยไปหาแพทยแ์ ผนปจั จบุ นั ญาตขิ อง แฟนพาไปหาคนทรงพอ่ ปู่ พ่อปบู่ อกวา่ ทป่ี ่วย เพราะยงั ไม่ ทำ�พธิ ีขึ้นบ้านใหมเ่ พราะไม่ตั้งศาลพระภูมิ เจา้ ทอี่ ยากจะกิน เคร่ืองเซ่นพ่อปู่ให้บนไว้ หากหายป่วยหลังออกพรรษาค่อย ทำ�พธิ ขี ้ึนบ้านใหม่ ตอนน้ใี ห้เอากมุ ารทองไปเลี้ยงก่อน ผา่ น ไปสองวนั อาการประสาทหเู สอ่ื มของแฟนมอี าการดขี น้ึ เกอื บ จะหายราวปาฏิหาริย์ ทั้งที่ก่อนหน้าป่วยเป็นสัปดาห์ และ หมอบอกว่ามีโอกาสหาย ๕๐:๕๐ ผมเชอื่ ว่าส่ิงเหล่านมี้ จี ริง

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 197 แตไ่ มเ่ ชอื่ วา่ จะตอ้ งทำ� กนั ถงึ เจบ็ ปว่ ย ผมเคยไดย้ นิ ครอู าจารย์ สอนว่า สิ่งเหล่านั้นเป็นของต�่ำไม่ควรกราบไว้บูชา ทั้ง เป็นการท�ำพิธีพราหมณ์ท้ังที่เราเป็นชาวพุทธ ควรบูชาของ สูงคือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ยึดถือพระรัตนตรัย เป็นสรณะ อาจารย์สนองก็เคยแนะน�ำเก่ียวกับการขึ้น บ้านใหม่ ในเมื่อการรักษาแบบชาวบ้าน สามารถแก้ทุกข์ ทางโลกได้ แตกตา่ งจากทางธรรมตอ้ งมีศรัทธา ความเพียร และปัจจัยอ่ืนอีกมากจึงจะพ้นทุกข์เช่นน้ี ท�ำให้ทัศนคติ ผมกับแฟนไม่ตรงกันอย่างมาก เคยคิดว่าจะหาปัญหา ธรรมะถามอาจารย์ เลยต้องเอาปัญหาครอบครัวมาถาม เสียนี่ อยากเรียนถามว่าควรมีความเห็นเช่นไรจึงจะถูก หากเห็นผิดจะมวี ิธปี รับความเห็นอยา่ งไรใหเ้ หน็ ถกู ตอ้ ง กราบขอบพระคุณเป็นอย่างสงู ครับ คำ�ตอบ บอกซ้�ำอีกครั้งว่า ผู้ใดมีจิตม่ันคงระลึกอยู่ในคุณของ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ และมศี ลี บริสุทธคิ์ ุมใจอยทู่ ุก ขณะตน่ื ผนู้ นั้ ยอ่ มมชี วี ติ สวสั ดี ตลอด ๔๕ พรรษาทพ่ี ระพทุ ธ โคดมเผยแพร่สัจธรรมในพุทธศาสนา พระองค์มิได้สอนให้

www.kanlayanatam.com 198 พทุ ธบรษิ ทั เอาจติ ไปเปน็ ทาสของกมุ ารทองและการเขา้ ทรง ดงั น้นั บุคคลผ้เู ห็นผิดสามารถปรับแก้ไขจติ ตัวเอง ให้ กลบั มาเปน็ ผเู้ หน็ ถกู ตามธรรมได้ ดว้ ยการสวดมนตก์ อ่ นนอน หลงั สวดมนตเ์ จรญิ อานาปานสติ เมอื่ สองกจิ กรรมแลว้ เสรจ็ ต้องอุทิศบุญให้เจ้ากรรมนายเวร แล้วปัญหาที่เกิดข้ึนจึงจะ หมดไป ๗๘. เพือ่ นติดเช้ือ เอช ไอ วี คำ�ถาม กราบเรียนท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร ที่เคารพ อยา่ งสูงครับ กระผมมีเพื่อนท่ีเขาติดเชื้อ HIV เขาบอกผมไว้แล้ว เขากย็ งั ปรกึ ษาผมวา่ เขาไมอ่ ยากบอกคณุ แมข่ องเขา เพราะ กลัวแม่เขารับไม่ได้ แล้วจะเป็นอะไรไป ซึ่งผมเองตอนน้ัน ไมท่ ราบวา่ ไปยนิ ดหี รอื สง่ เสรมิ ใหเ้ ขาปดิ บงั แมเ่ ขาหรอื เปลา่ แตพ่ อมาตอนนผี้ มเรมิ่ รสู้ กึ หวาดกลวั วา่ ถา้ แมเ่ ขาไมร่ ู้ แลว้ ไป ตดิ เชอื้ จากลกู เขา้ จะเปน็ อนนั ตรยิ กรรมไหม แลว้ บาปนน้ั จะ ส่งผลถงึ เราไหม แลว้ กค็ ิดว่าถ้าเราไม่บอกแมเ่ ขาให้รู้ เรา จะบาปไหม แตถ่ า้ บอกไปทำ�ใหค้ นอนื่ เดอื ดรอ้ น เพอื่ นทกุ ขใ์ จ

ส น ท น า ภ า ษ า ธ ร ร ม เ ล่ ม ๒ ๒ 199 เราเองกจ็ ะบาป แตผ่ มกลวั ตรงทว่ี า่ ผมไดไ้ ปยนิ ดสี ง่ เสรมิ ให้ เขาปิดบังแม่เขาหรือเปล่าเท่านั้นเอง แล้วถ้าแม่เขาติดเชื้อ จากลูก ผมกลัวจะเป็นอนันตริยกรรม แล้วผมจะบาปด้วย ทุกทีที่คิดเร่ืองน้ีขึ้นมา ก็กลัวบาปทุกทีเลยครับ ผมควรจะ แกไ้ ขยงั ไงดี ควรเขา้ ไปยงุ่ กบั เรอ่ื งของลกู กบั แมเ่ ขาไหมครบั ขอขอบพระคุณในความเมตตาของท่านอาจารย์ ดร.สนอง วรอุไร เปน็ อย่างสงู ครับ คำ�ตอบ อนันตริยกรรม ได้แก่ ฆ่ามารดา ฆ่าบิดา ฆ่าพระ อรหนั ต์ ทำ�ร้ายพระพทุ ธเจ้าใหห้ อ้ พระโลหิต และทำ�สงฆใ์ ห้ แตกกัน การตดิ เชอ้ื เอดส์จงึ มใิ ช่อนันตรยิ กรรม เพื่อนติดเชื้อเอช ไอ วี เป็นเร่ืองของเขา ผู้มีสติ ไมเ่ อาเรอ่ื งของคนอน่ื มาเปน็ เรอ่ื งของตวั เอง ไมถ่ อื วา่ เปน็ บาป ตรงกนั ขา้ ม ผขู้ าดสตเิ อาเรอ่ื งของคนอนื่ เขา้ มามอี ำ�นาจเหนอื ใจตัวเอง ถือวา่ เปน็ บาป หากผถู้ ามปญั หาประสงค์ปอ้ งกนั ตัวเองมิให้บาปเกิดขึ้น จงพัฒนาจิตให้มีกำ�ลังของสติ ด้วยการสวดมนต์ก่อนนอน แล้วเจริญอานาปานสติ เม่ือ สองกิจกรรมแล้วเสร็จ ต้องอุทิศบุญให้เจ้ากรรมนายเวร