Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore ภาษาไทย ระดับประถม

ภาษาไทย ระดับประถม

Published by Phornthip L., 2022-06-07 04:54:45

Description: พท 11001

Search

Read the Text Version

ห น า | 1 หนงั สือเรยี นสาระความรพู น้ื ฐาน รายวชิ าภาษาไทย พท11001 ระดับประถมศึกษา หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554) หามจาํ หนาย หนังสือเรียนเลม น้ี จดั พิมพดว ยเงนิ งบประมาณแผน ดนิ เพือ่ การศึกษาตลอดชวี ติ สาํ หรบั ประชาชน ลิขสิทธิ์เปนของ สาํ นักงาน กศน. สํานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ สํานักงานสง เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สํานักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ กระทรวงศึกษาธกิ าร

2 | ห น า หนงั สอื เรยี นสาระความรพู ืน้ ฐาน รายวิชาภาษาไทย พท11001 ระดบั ประถมศึกษา ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2554 เอกสารทางวิชาการหมายเลข 1/2555

ห น า | 3

4 | ห น า สารบัญ หนา คํานํา คาํ แนะนําการใชหนงั สอื เรยี น โครงสรา งรายวชิ า คาํ แนะนาํ การใชแบบเรียน โครงสรา งรายวชิ าภาษาไทย บทท่ี 1 การฟง และการดู.......................................................................................................8 เร่อื งที่ 1 หลกั การความสําคัญ จดุ มุง หมายของการฟง และดู .......................................9 เรอ่ื งท่ี 2 การฟงการดูเพ่อื จบั ใจความสําคัญ.............................................................11 เรอื่ งที่ 3 การฟง และดูเพ่อื สรุปความ ........................................................................13 เรือ่ งท่ี 4 มารยาทในการฟง และการดู......................................................................14 บทท่ี 2 การพดู .................................................................................................................... 15 เรอื่ งที่ 1 การพูด ความสาํ คัญของการพูด.................................................................16 เร่ืองที่ 2 การเตรยี มการพูด และลักษณะการพูดที่ดี ..................................................17 เร่ืองท่ี 3 การพดู ในโอกาสตางๆ ...............................................................................18 เรื่องที่ 4 มารยาทในการพูด.....................................................................................20 บทท่ี 3 การอา น ................................................................................................................21 เร่อื งท่ี 1 หลกั การความสําคัญและจุดมุง หมายของการอา น ทงั้ การอา นออกเสยี งและอานในใจ.............................................................22 เรอ่ื งท่ี 2 การอา นรอยแกว .......................................................................................24 เรอ่ื งท่ี 3 การอา นรอยกรอง......................................................................................27 เรอื่ งที่ 4 การเลือกอา นหนงั สอื และประโยชนของการอา น..........................................29 เรือ่ งที่ 5 มารยาทในการอานและสรางนสิ ัยรักการอา น..............................................30 บทท่ี 4 การเขยี น ................................................................................................................31 เรือ่ งที่ 1 หลกั การเขยี นและความสาํ คัญของการเขียน...............................................32 เรอ่ื งที่ 2 การเขียนภาษาไทย ...................................................................................33 เรื่องที่ 3 การเขยี นสะกดคาํ และประสมคาํ ................................................................35 เรอ่ื งท่ี 4 การเขยี นสื่อสาร........................................................................................37 เรอ่ื งท่ี 5 การเขียนตามรปู แบบ ................................................................................40

ห น า | 5 เร่ืองท่ี 6 การเขยี นรายงานการคน ควาและอางองิ ความรู ...........................................44 เรอ่ื งที่ 7 การเขยี นกรอกรายการ ..............................................................................46 เรื่องที่ 8 มารยาทในการเขียนและนิสัยรกั การเขยี น...................................................47 บทท่ี 5 หลักการใชภาษา.....................................................................................................48 เรอื่ งที่ 1 เสียง รปู อกั ษรไทย และไตรยางค ...............................................................49 เรื่องที่ 2 ความหมายและหนา ท่ีของคํา กลุมคาํ และประโยค.....................................53 เร่ืองท่ี 3 เครือ่ งหมายวรรคตอนและอักษรยอ............................................................59 เรือ่ งที่ 4 หลกั การใชพจานานุกรม คาํ ราชาศพั ทและคาํ สภุ าพ....................................64 เรือ่ งท่ี 5 สาํ นวนภาษา............................................................................................68 เร่อื งที่ 6 การใชท กั ษะทางภาษาเปนเครอื่ งมอื การแสวงหาความรู..............................73 เรอ่ื งที่ 7 ลกั ษณะของคาํ ไทย คาํ ภาษาทองถิน่ และ คาํ ภาษาตา งประเทศในภาษาไทย..............................................................75 บทท่ี 6 วรรณคดีและวรรณกรรม........................................................................................78 เร่ืองที่ 1 ความหมาย คณุ คา และประโยชนของนทิ าน นิทานพื้นบา น และวรรณกรรมทองถิ่น........................................................79 เร่อื งที่ 2 ความหมายของวรรณคดี และวรรณคดีทีน่ าศกึ ษา ......................................81 บทท่ี 7 ภาษาไทยกับชองทางการประกอบอาชีพ...............................................................83 เรื่องท่ี 1 คณุ คาของภาษาไทย.................................................................................84 เรอื่ งท่ี 2 ภาษาไทยกับชอ งทางการประกอบอาชพี ....................................................85 เรอ่ื งที่ 3 การเพมิ่ พูนความรแู ละประสบการณทางดานภาษาไทย เพ่อื การประกอบอาชีพ ..............................................................................88 เฉลยแบบฝกหดั ................................................................................................................89 บรรณานุกรม ................................................................................................................98 คณะผูจัดทาํ ................................................................................................................99

6 | ห น า คาํ แนะนาํ ในการใชห นงั สือเรยี น หนงั สือแบบเรียนสาระความรูพืน้ ฐาน รายวิชาภาษาไทย ระดับประถมศึกษา เปน แบบเรียน ที่จัดทําขนึ้ สําหรับผเู รยี นทีเ่ ปนนกั ศกึ ษานอกระบบ ในการศกึ ษาหนงั สือเรียนสาระความรูพ ืน้ ฐาน รายวชิ าภาษาไทย ผูเ รียนควรปฏบิ ตั ดิ งั น้ี 1. ศกึ ษาโครงสรา งใหเขา ใจหัวขอ สาระสาํ คัญ ผลการเรยี นรูคาดหวงั และขอบขายเนอื้ หา 2. ศกึ ษารายละเอียดเน้ือหาของแตละบทอยา งละเอียด และทํากิจกรรมตามท่ีกําหนด และ ตรวจสอบกับแนวตอบกิจกรรมที่กําหนด ถา ผูเ รียนตอบผิดควรกลับไปศึกษาและทําความเขาใจ เนอ้ื หาน้ันใหม ใหเขา ใจกอ นทจ่ี ะศกึ ษาเร่ืองตอไป 3. ปฏิบัติกิจกรรมทายเรื่องของแตละเรื่อง เพื่อเปนการสรุปความรู ความเขา ใจของเน้ือหา ในเรื่องนั้นๆ อีกคร้ัง และการปฏิบัติกิจกรรมของแตล ะเน้ือหาแตล ะเร่ือง ผูเรียนสามารถนําไป ตรวจสอบกบั ครแู ละเพ่ือนๆ ทรี่ ว มเรยี นในวชิ าและระดบั เดยี วกนั ได 4. แบบเรียนเลม น้ีมี 6 บท คอื บทที่ 1 การฟงและการดู บทท่ี 2 การพดู บทท่ี 3 การอาน บทที่ 4 การเขยี น บทที่ 5 หลกั การใชภาษา บทท่ี 6 วรรณคดแี ละวรรณกรรม บทท่ี 7 ภาษาไทยกบั ชอ งทางการประกอบอาชพี

ห น า | 7 โครงสรา งรายวิชาภาษาไทย พท11001 ระดบั ประถมศึกษา สาระคัญ การฟงและการดู การพูด การอา น การเขียน หลักการใชภาษา วรรณคดี และวรรณกรรม เปนพ้นื ฐานของทกั ษะทใี่ ชในชวี ิตประจําวัน ซึง่ ตอ งศกึ ษาอยางเขา ใจจึงนําไปใชป ระโยชนไดดี ผลการเรียนรทู ค่ี าดหวัง ผเู รียนสามารถ 1. อธบิ ายรายละเอยี ดของการฟง และการดูได 2. อธบิ ายการพดู และการอา นในสถานการณตางๆได 3. เขยี นไดถกู ตอ งตามหลักภาษา 4. ใชห ลกั การใชภ าษาไดถ กู ตอ ง 5. อธิบายความหมาย คุณคา และประโยชนข องนิทาน นิทานพื้นบาน วรรณกรรมทอ งถ่ิน และวรรณคดบี างเร่อื งได ขอบขายเนอื้ หา บทท่ี 1 การฟง และการดู บทท่ี 2 การพูด บทท่ี 3 การอาน บทที่ 4 การเขยี น บทท่ี 5 หลกั การใชภาษา บทท่ี 6 วรรณคดแี ละวรรณกรรม บทที่ 7 ภาษาไทยกับชอ งทางการประกอบอาชพี

8 | ห น า บทท่ี 1 การฟง การดู สาระสําคัญ การฟงและการดูเปนทกั ษะสําคญั ทตี่ องใชใ นชีวติ ประจาํ วัน หากฟงและดูไดอ ยา งเขาใจ จะนาํ ไปใชป ระโยชนไดมาก ผลการเรยี นรูท ่คี าดหวงั ผูเรียนสามารถ 1. อธบิ ายหลกั การ ความสาํ คัญ จุดมุงหมายของการฟงและการดูได 2. อธบิ ายการจับใจความสาํ คัญจากการฟงและการดูได 3. อธบิ ายการฟงและการดูเพ่อื สรปุ ความได 4. บอกมารยาทในการฟง และดูได ขอบขายเนือ้ หา เรอ่ื งที่ 1 หลกั การ ความสาํ คัญ จุดมุงหมายของการฟงและการดู เร่ืองที่ 2 การฟง และการดูเพอื่ จบั ใจความสาํ คญั เร่อื งท่ี 3 การฟงและดูเพ่อื สรปุ ความ เร่ืองที่ 4 มารยาทในการฟงและการดู

ห น า | 9 เร่ืองท่ี 1 หลักการ ความสําคญั จดุ มุงหมายของการฟงและดู 1. หลกั การฟง และดู การฟงและการดูเปนการเรยี นรเู รือ่ งราวตางๆ จากแหลง เสยี งและภาพ ทั้งจากแหลง จริง และผาน สือ่ ตางๆ เชน วทิ ยุ โทรทัศน ภาพยนตร คอมพวิ เตอร หนงั สอื เปน ตน การฟง และการดูมหี ลักการดงั นี้ 1. การฟงและดูอยางตั้งใจ จะไดร บั เน้อื หาสาระถกู ตองและครบถวน 2. มจี ดุ มงุ หมายในการฟง และดูเพอื่ จะชว ยใหก ารฟงและดูมีประโยชนแ ละมีคณุ คา 3. จดบันทึกใจความสําคญั จะไดศกึ ษาทบทวนได 4. มพี ื้นฐานในเรือ่ งท่ฟี งและดูมากอ นจะไดชว ยใหเขาใจเน้ือหาสาระไดเรว็ ขึน้ 2. ความสาํ คญั ของการฟงและการดู 1. เพิม่ ความรูแ ละประสบการณทีจ่ ะนาํ ไปใชป ระโยชนไ ด 2. เปน การส่อื สารระหวางกนั ใหเ ขาใจและปฏบิ ตั ิตามได 3. เปน การพัฒนาชีวิตและความเปนอยู โดยนําความรูดา นวทิ ยาศาสตร สงั คมศาสตร และ มนษุ ยศาสตร มาใชไ ดอ ยา งเหมาะสม 3. จดุ มงุ หมายของการฟง และการดู 1. เพ่ือรับความรูและความบันเทงิ จากการฟง และการดู 2. เพอ่ื นําไปใชป ระโยชนใ นชีวติ ประจาํ วัน อาจจะไปอธบิ ายหรือสอนตอ หรอื จะนําไปประกอบ เปนอาชพี ได 3. เพ่ือความเพลิดเพลิน หรอื เพอ่ื การผอนคลาย เชน การฟง เพลง การดูรายการบันเทิง เปน ตน 4. เพ่ือใชเ วลาวางใหเปน ประโยชน จดุ มุงหมายของแตละทานอาจจะเหมือนกนั หรอื ไมเหมอื นกนั กไ็ ดและอาจจะมากกวา 1 จดุ มงุ หมายกไ็ ด  กจิ กรรม

10 | ห น า ใหผูเรียนตอบคําถามตอไปนี้ 1. ผเู รยี นมหี ลกั การฟง และการดูอยา งไร 1. _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________ 2. ผูเรียนเหน็ วา การฟงและการดูมีความสําคัญอยา งไร 1. _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________ 3. ทานมจี ดุ มุงหมายของการฟงและการดูละครโทรทัศนอยา งไร 1. _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________ 4. ผเู รียนนําความรเู กย่ี วกบั การฟงและการดูทีไ่ ดศกึ ษาในเรอ่ื งที่ 1 ไปใชประโยชนไ ดอ ยา งไรบา ง 1. _______________________________________________________________________ 2. _______________________________________________________________________ 3. _______________________________________________________________________ 4. _______________________________________________________________________ 5. _______________________________________________________________________

ห น า | 11 เร่อื งท่ี 2 การฟง และการดูเพอื่ จบั ใจความสาํ คัญ ในเรอ่ื งที่ 2 น้ีมีเน้ือหาสาระเปน 2 สว นคอื 1. การฟงเพอื่ จบั ใจความสาํ คัญ 2. การดูเพ่ือจบั ใจความสาํ คญั ทงั้ สองสว นมรี ายละเอยี ดดังน้ี 1. การฟง เพ่อื จบั ใจความสําคัญ การฟง เพ่อื จบั ใจความสาํ คัญไมใ ชเ รอ่ื งยาก ถาผูฟงปฏบิ ตั ิดงั น้ี 1. ฟงอยา งตั้งใจ และมีสมาธิ 2. ฟงใหต ลอดจบความ 3. ฟงอยา งมวี จิ ารณญาณ โดยใชค วามรูประสบการณของตน มาพิจารณาไตรตรอง ประกอบเนอื้ หาสาระเพอื่ ความถกู ตอ งหรือมปี ระโยชนอยา งไรบา ง วิธีการฟง เพื่อจับใจความสําคัญ 1. ต้งั ใจฟงวา เรอ่ื งอะไร ใครทาํ ทาํ เมอื่ ใด ทําทไี่ หน ทาํ อยางไร และเกดิ ผลอยา งไร 2. ทาํ ความเขาใจเน้อื สาระ แยกแยะความจรงิ และขอ คิดเห็นในเรอ่ื งนนั้ ๆ 3. ประเมินคา เร่อื งทฟี่ งวา เน้ือหาถกู ตอ ง เหมาะสม มากหรือนอ ยเพยี งใด เหมาะสม กบั เพศและวยั และชว งเวลาของกลุม ผฟู งหรอื ไม 4. จดบันทึกใจความสาํ คญั ของเร่ืองท่ีฟง เมือ่ ทบทวนหรอื เผยแพรใหผูอ ืน่ ตอไป 2. การดูเพอื่ จบั ใจความสําคญั หลักการดู 1. ดูอยา งตงั้ ใจและมสี มาธใิ นการดู 2. มจี ุดมงุ หมายในการดจู ะทําใหก ารดูประสบผลสําเรจ็ ได 3. มีวจิ ารณญาณ ดแู ลว คิดไตรต รองอยางมีเหตผุ ล 4. นาํ ไปใชป ระโยชน คอื อาจจะมีการปรับใหเ หมาะสมกับเวลา และสถานการณ วิธีการดูเพอื่ จบั ใจความสาํ คัญ มองดูทีวีภาพรวมและรายละเอียด 

12 | ห น า กจิ กรรม ใหผูเ รียนตอบคําถามตอไปน้ี 1. การฟงเพือ่ จับใจความสาํ คัญ มวี ธิ กี ารอยา งไร 1. __________________________________________________________ 2. __________________________________________________________ 3. __________________________________________________________ 4. __________________________________________________________ 2. การดูเพ่ือจับใจความสําคญั มวี ธิ กี ารอยา งไร 1. __________________________________________________________ 2. __________________________________________________________ 3. __________________________________________________________ 4. __________________________________________________________ 3. ใหผูเรียนฝกฟงขาว หรือสารคดีจากภาพรายการวิทยุและบันทึกใจความสําคัญของเรือ่ งทีฟ่ ง นน้ั 4. ใหผูเรียนฝกดูรายการขาวประจําวันหรือขาวในพระราชสํานัก จากสถานีโทรทัศนตางๆ และ บนั ทกึ ใจความสาํ คญั จากการดู

ห น า | 13 เร่ืองท่ี 3 การฟงและดูเพื่อสรุปความ การฟงและดูเพ่อื สรปุ ความเปนขัน้ ตอนสุดทายของกระบวนการฟง และดู การสรปุ ความเนน การประมวลเนอื้ หาสาระมาและใชป ระโยชนในชีวิตประจาํ วัน วธิ กี ารสรปุ ความควรทาํ ดังน้ี การนําสรปุ ความไปใชประโยชน ซ่งึ มีหลายวธิ กี าร เชน 2.1 ใชในการศกึ ษา 2.2 ใชในการเผยแพรโดยการอธิบาย สอน เขียนปน เอกสาร และตาํ รา ตวั อยา ง การสื่อสารท่ีเปน การสรปุ ความของการฟง และดู เชน 1. การโฆษณา การโฆษณาการใชภาษาใชเ วลานอย คาํ พดู นอย จะเนนการพดู ทส่ี ้นั ๆ ใหไ ดใจความ ดังนั้นการฟงและการดจู ะใชท กั ษะการสรปุ ความและเขา ใจสารนน้ั 2. การฟงประกาศ จะสรุปความเน้อื หาสาระน้นั มาปฏบิ ตั ิโดยจะใชหลกั ประกาศเรือ่ ง อะไร เกย่ี วของกบั เราอยา งไร และนําไปปฏบิ ตั ิอยางไร 3. สรปุ การนําขอ มลู มาใชประโยชน กจิ กรรม ใหผ ูเ รียนดขู าวสารคดี และโฆษณาตา งๆ จากรายการโทรทศั น ในรอบสปั ดาห แลวสรุปความแต ละรายการที่ดูมานําเสนอในกลมุ

14 | ห น า เรื่องท่ี 4 มารยาทในการฟง และการดู คอมพิวเตอร การมมี ารยาทในการฟงและการดู ปฏบิ ตั ดิ งั นี้ 1. การฟง 1. ต้งั ใจฟง 2. ไมรบกวนสมาธขิ องอ่นื 3. ควรใหเ กยี รติวทิ ยากร ไมคยุ และไมถามทดสอบความรผู พู ูด 4. ฟงใหจ บ 2. การดู 1. ตัง้ ใจดู 2. ไมร บกวนสมาธผิ อู ่นื 3. ไมควรฉกี หรอื ทาํ ลายภาพ เอกสารท่ดี ู 4. ดูแลวใหรักษาเหมือนเปนสมบัติของตนเอง เชน นิทรรศการ หรือภาพถา ย เปน ตน กจิ กรรม ใหผ เู รยี นนาํ เสนอตัวอยางลักษณะปฏิบัติตนเปนผูฟง ผูด ูทีม่ ีมารยาท และไมมีมารยาทมา อยา งละ 1 ตวั อยา ง

ห น า | 15 บทท่ี 2 การพดู สาระสําคัญ การพูดเปน การสื่อที่ควบคูกับการฟง การเขา ใจหลักการ การเตรียมการพูด การพูดใน หลายๆ โอกาส และมารยาทในการพดู จะทาํ ใหก ารพูดประสบผลสําเรจ็ ผลการเรยี นรูท ่คี าดหวัง ผูเ รียนสามารถ 1. อธบิ ายหลกั การ ความสําคญั และจุดมุง หมายของการพดู ได 2. อธบิ ายการเตรยี มการพดู และลกั ษณะการพูดได 3. อธบิ ายการพดู ในโอกาสตา งๆ ได ขอบขายเนือ้ หา เร่อื งท่ี 1 การพดู ความสําคญั ของการพดู เรื่องที่ 2 การเตรยี มการพดู และลกั ษณะการพดู ที่ดี เรอื่ งท่ี 3 การพดู ในโอกาสตางๆ เรอ่ื งท่ี 4 มารยาทในการพูด

16 | ห น า เรื่องท่ี 1 การพดู ความสําคญั ของการพดู 1. หลกั การพูด หลกั การพดู มดี ังนี้ 1. การพูดดวยภาษาและถอ ยคาํ ทีส่ ถุ าพ ใหเกยี รติผูฟ ง 2. พูดใหต รงประเด็นและใชภ าษาทีง่ ายตอ การเขา ใจ 2. ความสําคญั ของการพูด 1. ใชใ นการสื่อสารใหเ ขาใจตรงกัน 2. เพ่ือความรู ใหผูฟงมคี วามรไู ดอยางหลากหลาย และไปใชประโยชนไ ด 3. ไดรบั ความเพลิดเพลินและแลกเปล่ียนเนื้อหาสาระ 4. ใชป ระโยชนใ นชวี ิตไดอยา งเหมาะสมกับสภาพของตน 3. จุดมุงหมายของการพูด 1. เพ่อื สอื่ สารใหผอู ่ืนเขาใจความตองการของผพู ูด 2. เพื่อแสดงความรูค วามสามารถของตนเองใหผูอ่ืนไดร ับทราบ และนําไปใช ประโยชนได 3. เพ่ือแสดงความคิดเห็นในเร่ืองใดเรื่องหนง่ึ ของตนเองแกผ อู ืน่ กจิ กรรม ใหผเู รียนแบง กลมุ อภปิ ราย แสดงความคดิ เห็นในประเด็นเก่ยี วกบั ความสาํ คญั ของการพดู ใน ชวี ติ ประจาํ วัน หวั ขอ “ พดู ชั่วตวั ตาย ทาํ ลายมติ ร” เร่ืองท่ี 2 การเตรียมการพดู และลักษณะการพดู ท่ีดี

ห น า | 17 ผูเรยี นจะไดศกึ ษารายละเอยี ดโดยแบงเปน 2 สว นคอื 1. การเตรยี มการพดู 2. ลกั ษณะการพดู ทีด่ ี โดยมีรายละเอยี ดดังนี้ การเตรียมการพดู ผูพดู จะตองเตรียมตัวใหพ รอ มดังนี้ 1. เตรียมสภาพรา งกายใหพรอมท่ีจะพูด ซึ่งผูพ ูดควรจะทราบกําหนดการลว งหนา และตอ ง พรอ มที่จะพดู ในวนั นัน้ 2. เตรียมเน้ือหาสาระที่จะพูดใหถูกตอ ง โดยเอาความรูป ระสบการณข องตน หากไม เพียงพอตองคนควา เพิม่ เตมิ 3. เตรียมอุปกรณ เอกสารหรือส่ืออ่ืนๆ ท่ีจะใชป ระกอบการพูดใหเ สร็จทัน และอยูใ นสภาพ พรอ มท่ีจะใชงานได 4. เตรยี มการแตง กายใหส ภุ าพ และเหมาะสมกบั ผูฟ ง ท้งั นี้เพ่อื เปนการใหเกยี รติผฟู ง ลักษณะการพดู ท่ดี ี การพดู ท่ดี ีจะตองดีในดา นตางๆ ดังนี้ 1. ดีดว ยเนอ้ื หาสาระถูกตอ งเหมาะสมกับผูฟ ง 2. ดีดวยลีลาการพูด 2.1 นํ้าเสียง ไมดังเกินไปหรือเบาเกินไป การเนน เสียงหรือการใชเ สียงสูง ตํ่า เปน ตน 2.2 พูดถูกตอ งตามหลักการใชภ าษา ใชค ําควบกล้ํา อักษรควบ อักษรนํา คาํ สมาส สนธิ เปน ตน 2.3 การแบงวรรคตอน การใชอ กั ษรยอ หรอื การใชค าํ ที่เนนใหถกู ตอง 3. ดีดวยความพรอม ซึ่งรายละเอยี ดไดก ลาวมาแลว ขางตน กจิ กรรม ใหผ เู รียนยกตัวอยาง ผูทพี่ ดู ดีทงั้ จากท่พี บเหน็ ในกลุม ชุมชน และจากรายการวทิ ยุ โทรทัศน พรอ มใหความเหน็ ประกอบวาดใี นลักษณะใด เร่อื งท่ี 3 การพดู ในโอกาสตางๆ

18 | ห น า การพดู ในโอกาสตา งๆ ในระดับประถมศกึ ษา จะเปนการศกึ ษาการพดู ในโอกาสตา งๆดังน้ี 1. การพดู อวยพร 2. การพดู ขอบคณุ 3. การพูดแสดงความดีใจ และเสียใจ 4. การพูดตอนรบั 5. การพดู รายงาน 1. การพดู อวยพร การพูดอวยพรเปน การพูดแสดงความในใจ ที่จะใหพ รผูฟง ในโอกาสที่เปนมงคล เชน อวยพรวันเกดิ อวยพรปใ หม หรอื อวยพรใหกบั คูสมรส เปน ตน การพดู อวยพร มีวธิ กี ารดังนี้ 1. ใชค ําพูดงา ยๆ สั้นไดใ จความ และน้ําเสยี งสภุ าพนมุ นวล 2. ใชค าํ และขอ ความทีม่ คี วามหมายทีด่ ี และเหมาะสมกับโอกาสและผูฟง 3. อางส่ิงศักดส์ิ ิทธ์อิ วยพรใหผูฟ ง ในโอกาสนัน้ ๆ 4. พดู ใหผ ฟู งประทับใจ 2. การพดู ขอบคุณ การพูดขอบคุณเปนการพูดท่ีจะตอบแทนผูท ่ีทําประโยชนใ ห เปน การแสดง ความกตญั ู การพดู ขอบคณุ มวี ธิ กี ารดงั นี้ 1. บอกสาเหตุทต่ี องขอบคณุ ผูนั้น ทา นไดช ว ยเหลอื หรอื ทําประโยชนอะไรใหกบั ผพู ดู 2. พูดดวยนา้ํ เสยี งที่สภุ าพนมุ นวล นา ฟงและนาประทับใจ 3. หากเปน ผแู ทนของกลุม คน ผูพูดตอ งเริ่มตนดวย “ในนามของกลุม ผม/ดิฉัน ขอบคุณ ที.่ ..................” โดยตองบอกวาขอบคณุ ใคร และขอบคณุ เร่ืองอะไร 4. การพดู ขอบคณุ ควรลงทา ยดวย หากมโี อกาสตอบแทนผทู ่ีขอบคณุ บางในโอกาสหนา 3. การพูดแสดงความดใี จ และเสียใจ การพูดแสดงความดีใจและเสียใจ เปนการพูดเพื่อแสดงออกทางอารมณแสดงความรูส ึก ตอ ผูใ ดผูห นึ่งในเรื่องตางๆ การพดู แสดงความดใี จและเสียใจมีดงั น้ี 1. พดู ดวยการแสดงออกอยา งจรงิ ใจ หามแกลง ทาํ โดยเดด็ ขาด 2. แสดงออกทางสีหนา แววตา และน้ําเสียง ใหส อดคลอ งกับการพูดแสดงความดีใจ หรือการพดู แสดงความเสยี ใจ

ห น า | 19 3. หากเปนการพูดแสดงความดีใจ จะตอ ดวยการอวยพรใหด ีย่ิงขึ้น หากเปน การพูด แสดงความเสยี ใจ จะตอ งปลอบใจและทาํ ใหล ืมเหตุการณน ้ันโดยเรว็ 4. การพูดตอนรบั การพูดตอนรับเปนการพูดยินดีตอสมาชิกใหม หรือยินดีตอ นรับผูมาเย่ียมเยือน ใหผูฟ ง สบายใจและรูสกึ อบอนุ ทไี่ ดมาสถานทน่ี ้ี การพดู ตอนรับ มวี ธิ กี ารดังนี้ 1. การพูดในนามของ กลุม หนวยงาน องคกรใด จะตองกลาวข้ึนตนดวยวา “ในนาม ของ.............ขอตอ นรบั ...........” 2. การพูดดวยคาํ ทส่ี ภุ าพนมุ นวลและนาประทบั ใจ 3. อาจมกี ารแนะนาํ บคุ คล สถานที่ ใหผูม าไดท ราบหรอื รูจัก 4. อาจพูดลงทายดว ย ยินดตี อ นรบั ในโอกาสหนา อกี 5. การพดู รายงาน การพูดรายงาน เปน การนําเสนอเร่ืองราว ขอมูล สถานการณ หรือความกาวหนา ในการทาํ งาน ความกาวหนา ของการศกึ ษาคนควา การพูดรายงาน มวี ธิ กี ารดงั นี้ 1. เนือ้ หาสาระทีจ่ ะพดู ตอ งถกู ตอง เชอื่ ถือได และอา งองิ ได 2. การนําเสนอเน้อื หาสาระตอ งเหมาะสมกับผูฟ ง และสถานการณท่ีพดู 3. ใชภ าษาเปน ทางการ เพราะเปนงานวชิ าการ 4. อปุ กรณ เครือ่ งมอื หรอื เอกสารประกอบตอ งเตรียมใหพรอ ม 5. ควรเปด โอกาสใหผูฟ งไดซ ักถามขอ สงสัย หรือใหอ ธิบายเพ่ิมเติมเพื่อ ความเขา ใจ กจิ กรรม ฝก ปฎิบัตกิ ารรางคํากลาวทีจ่ ะใชพดู ตางๆ ดังน้ี 1. การพดู อวยพร ___________________________________________________ 2. การพดู ขอบคณุ __________________________________________________ 3. การพดู ตอ นรับ ___________________________________________________

20 | ห น า เร่ืองท่ี 4 มารยาทในการพดู มารยาทในการพูดมีลกั ษณะดงั น้ี 1. ใชคําพดู ทีส่ ภุ าพ และเหมาะสม กบั เวลา สถานที่ และโอกาส 2. หากจะพูดคัดคานตองคัดคานดว ยเหตุผล หา มใชคําพูดดวยอารมณโ มโห หรือโกรธ 3. ไมพ ูดใหผ อู ่ืนเดอื ดรอน และทาํ ลายผอู ่นื 4. การพูดชมผูอืน่ จะตองมบี า งเพอื่ เปนการใหกาํ ลังใจ กจิ กรรม ใหผ ูเ รยี นนําเสนอตัวอยางผูท ีไ่ มมีมารยาทในการพูดพรอมอธิบายลักษณะที่แสดงถึงการไม มมี ารยาทและขอเสนอแนวทางแกไข

ห น า | 21 บทท่ี 3 การอา น สาระสําคัญ การอานนั้นเปนการเปดประตูไปสูโลกกวาง การอานรอยแกวและรอยกรองได ตลอดจน การเลือกหนังสืออา นไดเหมาะสมจะทาํ ใหการอานมีประสทิ ธภิ าพยงิ่ ขน้ึ ผลการเรยี นรูท คี่ าดหวงั ผเู รียนสามารถ 1. อธบิ ายหลกั การ ความสาํ คัญ และจุดมุงหมายของการอา นได 2. อานรอ ยแกวไดถ กู ตองชัดเจน รวมท้ังเกบ็ ใจความเมอ่ื อานในใจได 3. อา นบทรอ ยกรองท่ีใชถอ ยคํางา ยๆได 4. เลือกหนังสอื อานและบอกประโยชนข องการอานได 5. บอกมารยาทในการอานและสรา งนสิ ยั รกั การอานได ขอบขา ยเนอ้ื หา เร่ืองที่ 1 หลกั การ ความสําคญั และจุดมงุ หมายของการอา น เรือ่ งท่ี 2 การอานรอยแกว เรอ่ื งท่ี 3 การอานรอ ยกรอง เรือ่ งที่ 4 การเลือกอานหนงั สอื และประโยชนของการอาน เรอื่ งที่ 5 มารยาทในการอา นและสรางนสิ ยั รกั การอา น

22 | ห น า เรอ่ื งท่ี 1 หลักการ ความสาํ คัญ และจุดมุงหมายของการอา น 1. หลักการอาน 1. ควรมีจุดมุงหมายในการอานทุกคร้ัง เพื่อเปน การประเมินหลังการอานจบแลววา ไดบ รรลุ ถงึ จุดมงุ หมายหรอื ไม 2. เลือกอา นหนังสือตามความสนใจของตน จะไดค วามรูและประสบการณตรงกับความตอง การ และกระตื้อรือรนท่จี ะอา น 3. อานถูกตองตามอักขรวิธี ออกเสียง ร และ ล ชัดเจน รวมท้ัง การเวนวรรคที่ถูกตอง ซึ่งการอานประเภทนี้จะเปนการอา นออกเสยี ง 2. ความสําคญั ของการอา น 1. การอา นเปน การรับสารโดยเนนเนื้อหาสาระท่ีหลากหลาย ผูอา นเลือกที่จะอา นไดต าม ความตองการ 2. การอา นไดความรู ทกั ษะและประสบการณที่นาํ ไปใชประโยชนไ ด 3. การอา นเปนการพฒั นาความคดิ ของผอู า น 4. การอานเปนการใชเ วลาใหเ กดิ ประโยชนไดทง้ั ความรแู ละความเพลิดเพลิน 3. จดุ มุง หมายของการอา น 1. เพ่ือใหเ กดิ ความรู ตามที่ผอู านตอ งการเลือก เพราะสามารถอา นได 2. เพอื่ ใหเ พลิดเพลิน โดยเฉพาะการอา นประเภท จรรโลงใจ เชน นิทาน นยิ าย นวนยิ าย เปน ตน 3. เพื่อนําความรไู ปประยุกตใช โดยศึกษาจากเนื้อหาสาระ หรือตัวอยา งของผูท ่ีประสบความ สําเรจ็ และนําไปปฏบิ ตั ิ 4. เพื่อใหเปน บคุ คลทนั สมัยทนั เหตุการณ มคี วามรรู อบดา น ซ่งึ จะไดจากการอา น 

ห น า | 23 กจิ กรรม ตอบคาํ ถามตอไปน้ี 1. ในการอานมีหลกั การอยางไรบาง 1. _____________________________________________________________________ 2. _____________________________________________________________________ 3. _____________________________________________________________________ 2. การอานมคี วามสําคญั อยางไร 1. _____________________________________________________________________ 2. _____________________________________________________________________ 3. _____________________________________________________________________ 3. ผเู รียนมจี ดุ มงุ หมายในการอา นอยางไรบา ง 1. _____________________________________________________________________ 2. _____________________________________________________________________ 3. _____________________________________________________________________

24 | ห น า เรอื่ งท่ี 2 การอานรอยแกว 1. ความหมายของรอ ยแกว รอยแกว หมายถึง ขอความท่ีเขียนข้ึนโดยไมไดค ํานึงการสัมผัส ตัวอยางเชน การเขียนตําราเรียน การเขียนขา ว การเขียนประกาศ และการเขยี นขอความท่ัวๆไป 2. การอา นรอ ยแกว 2.1 การอานออกเสยี ง มีหลกั การอานดงั น้ี - อา นออกเสยี งใหถ กู ตอ งตามอักขรวิธี - อานอยา งมจี งั หวะ แบง วรรคตอนถกู ตอง - อา นอยา งเขาใจเน้ือเร่ือง นํ้าเสียงจะไดเ หมาะสม เชน อานเร่ืองเก่ียวกับความสุข เสียงจะตองสดช่นื รื่นเริง หากเปน เรอ่ื งเศรา น้ําเสียงจะตองเศราตามไปดว ย เปนตน - อา นเสียงดงั ฟงชดั 2.2 การอา น ขอความ บทความ และเรือ่ งสน้ั ขอ ความ บทความและเรื่องสน้ั เปนการอานรอยแกว สว นใหญเ ปนการอา นในใจ ซ่งึ ผูอา น จะตอ งจบั ใจความสําคญั ใหไ ด วาเร่อื งทอี่ านคอื อะไร กลาวถงึ ใคร ทไ่ี หน และเม่อื ไร เปน ตน 2.3 การอานจับใจความสาํ คัญ การอา นจบั ใจความสําคัญ ผูอานเม่ืออานจบแลว จะตองจับใจความสําคัญได เชน เรื่อง อะไร เกดิ กบั ใคร เม่อื ใด และมีผลอยางไร ตวั อยางการอา นจบั ใจความสําคญั นาํ รอ ง นายจิตรพงษ กวา งสุขสถิต ประธานเจาหนาท่ีปฏิบัติการกลุม ธุรกิจปโ ตรเลียมข้ันตน และกา ซ ธรรมชาติ บริษัท ปตท. เปดเผยวา ปตท. ไดรวมกับบริษัท เกษมศักด์ิ เทรดด้ิง ผูประกอบการผลติ เหล็กเพื่อทดลองใชกาซธรรมชาติในรูปของกา ซธรรมชาติอัดหรือซีเอ็นจี ภายใน โรงงาน ซ่ึงเนนกลมุ โรงงานอุตสาหกรรมท่ีไมมแี นวทอ สง กา ซฯ ผา นโดยจะทําใหภ าคเอกชนลดตน ทุน การผลิตจากเดมิ ท่ตี องใชนา้ํ มนั เตาหรือดีเซลที่มีราคาสงู (หนงั สือพมิ พเ ดลินวิ ส ฉบบั วันที่ 11 กุมภาพันธ 2552)

ห น า | 25 ใจความสําคญั ประธานเจา หนาท่ีปฏบิ ตั ิการกลุม ธุรกิจปโตรเลียมเปดเผยวา ปตท. ไดร วมกับบริษัทเกษมศักด์ิ เทรดดง้ิ ทดลองใชกา ซธรรมชาตใิ นรูปของกา ซเพอื่ ลดตน ทนุ การผลิต 2.4 การอานเพื่อแสดงความคิดเห็นและสรปุ ความ การอานเพ่ือแสดงความคิดเห็นของผูอา นตอบทความ ขา ว หรือเรื่องท่ีอา น การแสดงความ คดิ เหน็ สวนมากจะแสดงตอ เน้ือหาสาระวานาจะจรงิ หรอื ไมนา เปนไปได หรือไมน าจะเกดิ ได เปน ตน สวนการอานเพอื่ สรปุ ความเปน การอานแลว นาํ ใจความสําคัญมาสรุปความเปนสํานวนของตน เอง จะเปนการสรุปดวยวาจาหรือเขยี นกไ็ ด ตวั อยา งการอานเพือ่ แสดงความคดิ เห็นและสรปุ ความ ภยั แลง ...ยดื เวลาชาํ ระหน้ี นายอนนั ต ภสู ทิ ธิกลุ เลขาธกิ ารสํานกั งานการปฏิรูปท่ีดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) เปด เผยวา ในทุกปพ้ืนที่เกษตรกรรมในประเทศไทยจะประสบกับสถานการณภ ัยแลงในชวงฤดูหนาวคือตัง้ แต เดือนตุลาคม-กุมภาพันธ และตอ เน่ืองมาจนถึงฤดูรอน คือระหวางเดือนกุมภาพันธ-พฤษภาคม โดยเฉพาะอยางย่ิงเดือนมีนาคม-เมษายน ท่ีท่ัวทุกภาคของประเทศไทยตอ งประสบปญ หาภัยแลง และในบางทอี าจเกดิ ภาวะฝนทิง้ ชวงในชวงกลางของฤดูฝนคอื ต้ังแตป ลายเดือนมิถุนายน-กรกฏาคม โดยจะเปน เวลาประมาณ 1-2 สปั ดาห หรอื อาจถงึ 1 เดอื น “สถานการณภ ัยแลง ปท ่ี ส.ป.ก. เตรยี มพรอมแกไขปญ หาในเบ้ืองตนไว คาดวา นอกจากพืชไรแ ละ ขาวนาปท ี่อาจจะประสบปญ หาขาดแคลนน้ําหรือฝนท้ิงชวงแลว พืชชนิดอ่ืนคิดวา ไมน าจะมีปญหา แตอยา งใด สาํ หรบั การดแู ลทรัพยากรในชวงแลง อาจจะประสบปญ หาบา งในบางพ้ืนที่อยา งไรก็ตาม ส.ป.ก. ไดเ ตรียมการสนับสนุนแหลง ทุนเพ่ือการปรับโครงสรางการผลิตใหม และเหนือส่ิงอ่ืนใด ส. ป.ก.เช่ือมั่นวา องคค วามรูท ี่เกษตรกรในเขตปฏิรูปท่ีดินไดพ ัฒนามาอยางตอ เน่ืองจะสามารถชว ยให พวกเขารับมือและผานวกิ ฤติไปไดด วยในท่สี ดุ ” นายอนันต กลา ว (หนงั สือเดลินวิ ส ฉบบั วนั ท่ี 11 กมุ ภาพนั ธ 2552)

26 | ห น า ความคดิ เห็นและสรปุ ความ นับไดวา เปน การเสนอวธิ กี ารแกไขและชว ยเหลือเกษตรกรไดเปนการยืดเวลาชําระหนี้โดยปรับ โครงสรา งของการผลิตใหม เนอื่ งจากฝนแลง ผลผลิตอาจจะไมม ีผล การอานจับใจความนี้ ครูสามารถปรับเปล่ียนโดยนําเหตุการณป จ จุบันหรือท่ีเก่ียวของท้ัง ชุมชนมาอานแทนได ตอบคาํ ถามตอไปน้ี 1. ผเู รยี นมีหลกั การอานออกเสยี งอยางไร 1. ______________________________________________________________ 2. ______________________________________________________________ 3. ______________________________________________________________ 4. ______________________________________________________________ 2. ใหผ ูเรียนทกุ คนอา นในใจเร่ืองตอ ไปน้ี แลวจบั ใจความสําคญั และเขยี นสรปุ ความ ผนู าํ ยวุ เกษตรกรไทยเตรียมไปญ่ีปนุ การประชมุ คณะกรรมการบริหารโครงการฯ โดยมีตัวแทนของ 5 หนว ยงาน คือ กรมสง เสริมการ เกษตร สํานักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณกรมสง เสริมสหกรณ กรมปศุสัตว และสํานักงาน การปฏิรูปท่ีดินเพ่ือการเกษตรกรรมไดมีมติวา จะใหย ุวเกษตรเขา รับการฝก งานตามโครงการฯ ณ ประเทศญปี่ ุน ในปนี้ จาํ นวน 21 คน ยุวเกษตรที่ผานการคัดเลือกจะตองเขา รับการอบรมพืน้ ฐานการเกษตรและภาษาญ่ีปุนโดย กรมสงเสริมการเกษตร ในระหวา งวันท่ี 16 กุมภาพันธ 2552 ถงึ 31 มีนาคม 2552 ณ ศูนยส ง เสริม เยาวชนเกษตร จ. กาญจนบรุ ี และกาํ หนดเดินทางไปฝก งาน ณ ประเทศญ่ีปุนวันที่ 6 เมษายน 2552 (หนังสือพมิ พเ ดลินิวส ฉบบั วนั ที่ 11 กมุ ภาพนั ธ 2552) ใจความสาํ คัญและสรปุ ความไดดงั น้ี _____________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________

ห น า | 27 ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ เรอื่ งท่ี 3 การอานรอ ยกรอง 1. ความหมายของรอ ยกรอง รอยกรอง หมายถงึ คาํ ประพันธแ ตงขนึ้ โดยมีการสมั ผัสใหค ลอ งจองกนั 2. การอา นรอ ยกรอง 2.1 การอา นคําคลอ งจอง บทกลอมเด็ก และเพลงพ้ืนบา น ใหอานเปน จังหวะหรือใหค ล องจอง มีการเออ้ื นคาํ เปนตน ตัวอยางคําคลองจอง ขงิ กร็ าขา ก็แรง, คนรักเทา ผนื หนงั คนชงั เทาผืนเสอื่ , โยกเยกเอยน้ําทวมเมฆ เปน ตน ตวั อยางบทกลอ มเดก็ โอละเหเ อย แมจ ะเหใหน อนวัน ตน่ื ขน้ึ มาจะอาบน้าํ ทาํ ขวัญ นอนวันเถดิ แมค ณุ พอ เน้ือเยน็ เอย แมม ใิ หเ จาไปเลน ท่ที า นํ้า จระเขจ ะมา มันจะคาบเจาเขาถาํ้ เจาทองคาํ พอ คณุ ตวั อยางเพลงพ้นื บา น เพลงเกย่ี วขาว ควา เถดิ หนาแมควา รบี ตะบงึ ถงึ คนั นา จะไดพ ดู จากนั เอย เกย่ี วเถดิ หนาแมเกย่ี ว อยามัวแลเหลียว เคยี วจะบาดมอื เอย 2.2 การอา นกลอนสภุ าพ จังหวะในการอา นคาํ ในกลอนสภุ าพแบง คาํ ตามแผนผังดังน้ี 000/00/000/ 000/00/000/ 000/00/000/ 000/00/000/ ภายใน 1 วรรคมี 8 คาํ จะอาน3/2/3 หากมี 9 คาํ จะอา น 3/3/3 กลอนสภุ าพ บทหน่งึ จะมี 2 บาท บาทท่ี 1 เรยี กวา บาทเอก มี 2 วรรค คอื สดบั , รับ บาทท่ี 2 เรยี กวา บาทโท มี 2 วรรค คอื รอง และ สง ดังนี้

28 | ห น า ตัวอยา งกลอนสภุ าพ มีคนรกั รสถอ ยอรอ ยจติ ถงึ บางพูดพดู ดเี ปนศรีศกั ด์ิ จะถกู ผิดในมนษุ ยเ พราะพดู จา แมน พูดชว่ั ตวั ตายทาํ ลายมติ ร (สุนทรภู) แบบฝก หดั ตอบคาํ ถามตอไปน้ี 1. ผเู รยี นจะเลือกหนังสืออานไดอยางไร 1. ________________________________________________________ 2. 3. 2. ประโยชนของการอา นมีดงั นี้

ห น า | 29 1. _________________________________________________________ 2. _________________________________________________________ 3. ________________________________________________________ เรือ่ งท่ี 4 การเลือกอานหนังสอื และประโยชนของการอา น 1. การเลอื กอานหนังสือ 1. อา นหนังสอื ตามความสนใจ หรือความตอ งการซึง่ สามารถหาอา นไดทีห่ อ งสมุดประชาชน หรอื ศูนยการเรยี นรชู มุ ชน หรือทอ่ี น่ื ๆ 2. การเลือกอานหนังสือกอนอนื่ จะตองดทู ส่ี ารบัญ เพ่ือดูเนอื้ หาวาตรงกับความสนใจ และ ตองการอานหรอื ไม 3.. อานเพ่ือหาสาระไตรตรองกาํ หนดความตองการ ใหอานรายช่ือหนังสือในหนา บรรณานุกรม เพราะจะมรี ายช่ือหนังสอื ท่ีประกอบการเขียน ซึง่ จะมเี น้ือหาสาระใกลเ คยงกับสง่ิ ที่ ตอ งการ 4. พจิ ารณาจากผเู ขียน วุฒิการศึกษา หรือประสบการณทําใหเ ชอื่ มน่ั ไดวา เปนหนงั สือท่มี ี คณุ ภาพ 5. ดูจากชอื่ หนังสือทจ่ี ะอาน นอกจากพิจารณาเน้ือหาสาระแลว จะตองดูคณุ ภาพการพิมพ ตัวหนงั สือ ภาพประกอบ และราคาวาเหมาะสมหรือไม 2. ประโยชนข องการอา น ประโยชนท่ีได 1. ไดรบั ความรู ความคิด และประสบการณทจ่ี ะนาํ ไปใชประโยชนได 2. ไดรบั ความเพลิดเพลิน ผอนคลาย 3. ใชเวลาวางใหม ีประโยชน ตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี 1. ผเู รียนจะเลอื กหนังสอื อา นไดอยางไร 1. ................................................................................................................................................

30 | ห น า 2. ................................................................................................................................................ 3. ................................................................................................................................................ 2. ประโยชนข องการอานมดี ังนี้ 1. ................................................................................................................................................ 2. ................................................................................................................................................ 3. ................................................................................................................................................ เรือ่ งท่ี 5 มารยาทในการอา นและสรา งนิสยั รกั การอาน 1. มารยาทในการอาน 1. ไมอา นเสียงดงั รบกวนผอู นื่ 2. อานเสร็จแลวควรเกบ็ หนงั สือไวท ่เี ดมิ 3. ไมค วรอานเร่อื งสว นตวั ของผอู นื่ 4. ไมข ดี เขียนทาํ ลายหนังสือทเี่ ปน สมบตั ขิ องสวนรวม 5. ไมช ะโงกหนาไปอานในขณะทผ่ี อู ื่นกาํ ลงั อา น 2. การสรางนสิ ัยรกั การอา น 1. อา นหนงั สือท่ีตนเองชอบ 2. อา นอยางมสี มาธิ และจับใจความได 3. อานหนงั สอื ทกุ ครั้งที่วาง 4. ควรมหี นงั สือตดิ ตวั เสมอเพ่อื อานไดทกุ คร้ังที่ตอ งการ 5. ควรอา นและจดบนั ทึกขอ ความ คติทีต่ นเองชอบ แบบฝก หดั ตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี

ห น า | 31 1. ผูเรียนจะมีมารยาทในการอานอะไรบา ง ทนี่ อกเหนอื จากการศกึ ษาขางตน 1. ___________________________________________________________ 2. ___________________________________________________________ 3. ___________________________________________________________

32 | ห น า บทท่ี 4 การเขยี น สาระสาํ คัญ การเขียนเปนทกั ษะสําคัญทฝ่ี กฝนได การเขยี นอกั ษรไทยและการเขยี นสะกดคาํ ไดถกู ตองจะ นําไปสูก ารเขยี นอน่ื ๆ ไดเปน อยางดี ผลการเรยี นรูท ่คี าดหวัง ผเู รยี นสามารถ 1. อธบิ ายหลกั การและความสาํ คัญของการเขยี นได 2. อธบิ ายการเขยี นอกั ษรไทย สะกดคํา เขียนสอ่ื สารและเขียนตามรูปแบบตางๆได 3. อธบิ ายการเขียนรายงานการคน ควาและอา งองิ ความรู กรอกรายการได 4. บอกมารยาทในการเขยี นและนสิ ยั รักการอา น ขอบขา ยเนอ้ื หา เรอ่ื งที่ 1 หลกั การเขียนและความสาํ คัญของการเขียน เรื่องที่ 2 การเขียนภาษาไทย เร่อื งท่ี 3 การเขียนสะกดคาํ และประสมคาํ เร่อื งที่ 4 การเขียนสือ่ สาร เรื่องที่ 5 การเขียนตามรูปแบบ เร่อื งท่ี 6 การเขยี นรายงานการคน ควาและอา งองิ ความรู เร่อื งท่ี 7 การเขยี นกรอกรายการ เรื่องท่ี 8 มารยาทในการเขียนและนสิ ยั รกั การเขียน

ห น า | 33 เร่ืองท่ี 1 หลักการเขยี นและความสาํ คัญของการเขยี น 1. หลักการเขยี น 1. ขอความทเี่ ขยี นเรียบรอ ยและสะอาด 2. มคี วามรู ความเขาใจในเรื่องที่เขียน 3. เขยี นถกู ตอ งตามหลักภาษา และสะกดถกู ตอง 4. มีจุดมงุ หมายในการเขยี น 5. เขยี นดว ยความรูและความสามารถที่ถายทอดความรู ความรูสึก ตามความตอ งการของตนได 2. ความสาํ คัญของการเขยี น 1. เปนการส่ือสารทจี่ ะแจงใหผูอ นื่ ไดท าํ งานหรอื ปฏบิ ตั ิตาม 2. เปนการเผยแพรความรู วิทยาการใหผูอ ืน่ ไดทราบและนําไปใชป ระโยชน 3. เปนการบนั ทึกสาระสําคัญเพอื่ เปนหลกั ฐานและนาํ ไปใชประโยชน 4. เปน การเขยี นท่ีสามารถนําไปประกอบอาชพี ได เชน การเขยี นขา ว และการเขยี นนว นยิ าย หรือการเขียนบทละคร เปน ตน แบบฝกหดั ตอบคาํ ถามตอไปนี้ 1. ผเู รียนมหี ลกั การเขยี นอยางไรบาง _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ 2. การเขยี นนาํ ไปใชป ระโยชนไ ดอ ยา งไรบา ง _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________

34 | ห น า เร่อื งท่ี 2 การเขยี นภาษาไทย 1. พยญั ชนะ ภาษาไทยมพี ยญั ชนะ 44 ตวั คอื กขฃคฅฆงจฉชซฌญฎฏฐฑฒณดตถทธนบปผฝพฟภมยรลวศษ สหฬอฮ 2. สระ สระมี 21 รูป ดงั นี้ ะ เรียกวา วสิ รรนีย ั เรยี กวา ไมหนั อากาศ ็ เรยี กวา ไมไ ตคู า เรยี กวา ลากขาง ิ เรยี กวา พินทอิ ุ เรียกวา ตนี เหยยี ด ู เรยี กวา ตนี คู  เรยี กวา ฝนทอง ํ เรยี กวา นิคหิต, นฤคหิต “ เรยี กวา ฟน หนู เ เรยี กวา ไมหนา ใ เรียกวา ไมมวน ไ เรยี กวา ไมม ลาย โ เรียกวา ไมโอ อ เรยี กวา ตวั ออ ย เรียกวา ตวั ยอ ว เรยี กวา ตวั วอ ฤ เรยี กวา ตวั รึ ฤา เรียกวา ตวั รอื ฦ เรียกวา ตวั ลึ ฦา เรยี กวา ตวั ลือ

ห น า | 35 3. วรรณยกุ ต มี 4 รปู 1.  เรยี กวา ไมเ อก 2.  เรียกวา ไมโท 3.  เรยี กวา ไมตรี 4.  เรยี กวา ไมจ ตั วา 4. เลขไทย เปนตวั อกั ษรท่ีใชแ ทนการนับ คอื 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 แบบฝกหดั ตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ บอกช่ือสระดงั นี้ 1. ะ เรยี กวา _____________________________________________________ 2. ุ เรียกวา _____________________________________________________ 3. ู เรยี กวา _____________________________________________________ 4. เ เรียกวา _____________________________________________________ 5. ไ เรียกวา _____________________________________________________ 6. โ เรียกวา _____________________________________________________ 7. ย เรยี กวา _____________________________________________________ 8. ว เรียกวา _____________________________________________________ 9. ฤ เรียกวา _____________________________________________________ 10. ฦา เรยี กวา _____________________________________________________

36 | ห น า เร่อื งท่ี 3 การเขยี นสะกดและประสมคํา 1. การเขยี นสะกดคํา การสะกดคาํ หมายถงึ การออกเสยี งจาํ แนกคาํ เพ่ือใหท ราบสว นประกอบของคาํ 1.1 คาํ ท่มี ีตัวสะกด เปนคาํ ที่ประสมดว ยพยัญชนะ สระ และพยัญชนะทา ยคาํ แบงเป น 8 มาตรา 1.1.1 มาตราแมก ง คอื พยางคท ่มี ตี วั ง สะกด เชน จาง บาง 1.1.2 มาตราแมกม คอื พยางคท มี่ ตี วั ม สะกด เชน ถม ดม 1.1.3 มาตราแมเ กย คอื พยางคท่มี ีตวั ย สะกด เชน เลย ตาย 1.1.4 มาตราแมเ กอวคอื พยางคท่ีมีตวั ว สะกด เชน สาว เลว แจว 1.1.5 มาตราแมกน คอื พยางคท่ีมตี วั น สะกด เชน กนิ นอน หรอื ท่ตี วั อ่ืนท่ี ทาํ หนาทีแ่ ละออกเสยี งเหมอื น น สะกด คอื ญ ณ ร ล ฬ เชน จรญู คณู ขจร มลู และทมฬิ 1.1.6 มาตราแมก ก คอื พยางคท่มี ีตวั ก สะกด เชน มาก จาก หรอื ตวั อื่นทีท่ าํ หนท่แี ละออกเสียงเหมือนมี ก สะกดคอื ข ค ฆ เชน สุข พรรค และเมฆ 1.1.7 มาตราแมกด คอื พยางคท ีม่ ีตวั ด สะกด เชน กด มด หรอื ตวั อ่นื ทีท่ ํา หนา ที่และออกเสียงเหมือนมตี วั ด สะกด เชน จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ และ ส เชน ดจุ ราช กาซ กฎ นาฏศิลป รฐั ครุฑ วฒุ ิ มารุต รถ บาท พทุ ธ เพศ เศษ และรส 1.2 คาํ ท่ีไมม ีตวั สะกด เปน คาํ ท่ีประสมดว ยพยัญชนะตน สระ หรอื คาํ ที่มตี วั สะกดใน แม ก กา เชน จะ นาํ ไป เปน ตน 2. การประสมคํา เปน การสรา งคาํ โดยใชพยญั ชนะ สระ และวรรณยกุ ต คาํ พยัชนะ สระ ตวั สะกด วรรณยกุ ต บาน บ า น - ราน ร า น  งาม ง า ม - ลนิ้ ล ิ น  การอา นออกเสยี งสะกด เชน

ห น า | 37 บาน อานวา บอ – อา – นอ – บาน งาม อานวา งอ – อา – มอ – งาม ราน อานวา รอ – อา – นอ –ราน–โท – ราน ล้นิ อา นวา ลอ – อิ – น – โท – ล้นิ  แบบฝกหดั ตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี 1. ใหยกตัวอยางคําที่สะกด ดว ยแมกง แมกน แมกม แมกบ และ แมเ กย อยางละ 3 คาํ แมกง _______________________________________________________________________ แมก น _______________________________________________________________________ แมกม _______________________________________________________________________ แมก บ _______________________________________________________________________ แมเกย _______________________________________________________________________ 2. ใหย กตวั อยางประสมคาํ ทม่ี ีพยญั ชนะ สระ และวรรณยกุ ตมา 5 ตวั 1. _____________________________________________________________________ 2. _____________________________________________________________________ 3. _____________________________________________________________________ 4. _____________________________________________________________________ 5. _____________________________________________________________________

38 | ห น า เรื่องท่ี 4 การเขยี นส่อื สาร การเขียนสือ่ สาร หมายถงึ การเขียนที่ผูอ่ืนอานแลวไดค วามตามจุดมุงหมายของผูเ ขียน ใน ระดบั ประถมศกึ ษาน้ี ของผเู รียนกศน.ควรจะเขยี นสง่ิ ตา งๆเหลานไ้ี ด 1. การเขยี นประวตั ิตนเอง การเขียนประวัติตนเองเปน การเขียนขอ ความเพื่อแสดงตนใหผ ูอ่ืนรูจ ักรายละเอียด เกย่ี วกบั เจาของประวตั ิ หัวขอ หลักๆควรมดี งั น้ี ประวัติตนเอง ชอ่ื ....................................................นามสกลุ ......................................................... เกดิ วันท่ี............เดอื น ................................... พ.ศ. ....................อายุ .................... สถานภาพสมรส.................................................................................................... อาชพี ................................................................................................................... ท่อี ยู. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................สถานท่ที ํางาน ................................................................................................................................................. ... ประวตั ิการศกึ ษา ................................................................................................................................................. ... ประสบการณในการทาํ งาน ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ...... ความรูความสามารถพเิ ศษ ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ......

ห น า | 39 2. การเขยี นบนั ทกึ ประจําวัน การเขียนบันทึกประจําวัน เปน การเขียนเก่ียวกับสิ่งที่ทํา ท่ีพบ หรือที่เก่ียวของกับผูอ่ืน ในวนั นนั้ ๆ หลกั การเขยี นบนั ทึกประจําวนั ไดแ ก 1. บันทึกเปน ประจาํ ทุกวัน 2. บันทึกตามความเปน จรงิ 3. เลือกบนั ทึกเฉพาะเรอ่ื งสําคัญ หรอื ที่ตอ งการจดจํา 4. ใชภ าษา ถอ ยคาํ งา ยๆ อยา งไมเปน ทางการ และขอความกระชับ 5. อาจแทรกความรสู ึก และความคดิ เหน็ ของผูบนั ทึก ตวั อยางการเขยี นบนั ทกึ ประจําวัน วนั ท่ี 10 กมุ ภาพนั ธ 2554 วันนี้ตื่นนอนตอนเชา ตอ งรีบไปทํางาน ที่ทํางานมีการประชุมเก่ียวกับแผนการทํางานใน เดือนมีนาคม ตัง้ แต เวลา 10.00 -12.00 น. ตอนบายทํางานท่ียังไมเสร็จใหเ สร็จ กลับบานและถึงบ าน เวลา 18.30 น. รถตดิ มากถงึ ชากวาทุกวนั เหนอ่ื ยกบั การเดินทางมาก 3. การเขยี นเลาเรื่องเกี่ยวกับขา วหรอื เหตกุ ารณ การเขยี นเลาเร่ือง เปน การเขียนจากประสบการณตรงใหผูอ ื่นเขา ใจ โดยมีหลักการเขียน ดังน้ี 1. เขียนตามความจริง 2. ใชภ าษาทจ่ี ะใหผอู นื่ เขาใจและละเอียดพอท่จี ะอานเขา ใจ 3. เขยี นใหถ กู ตอ งตามหลกั ภาษาไทย 4. อาจจะมีเนือ้ หาสาระ แสดงความคดิ เหน็ หรือขอ เสนอแนะอน่ื ๆ ได ตัวอยางการเขยี นเลา เร่ือง เหตกุ ารณท ่ีประทบั ใจ เมื่อหยุดงานไดไปเท่ียวทะเลท่ีจังหวัดระยอง เรียกวา บานเพ ขณะที่น่ังเลน รมิ ชายหาด มเี ดก็ ถกู มอเตอรไซตชนจงึ เดินไปดูเดก็ ไดรับบาดเจ็บเล็กนอ ย คงจะชนไมแรง รถมอเตอร ไซตข ับเลยไปแลว ไมยอมหยดุ ดูเลย คงคดิ วา ไมเปน อะไรมาก เราจึงพาเด็กไปสงทีส่ ถานีอนามัยท่ีอยู

40 | ห น า ใกลๆ เจาหนาท่ีไดทําความสะอาดบาดแผลและใสย าให เราไดพาเด็กไปสงที่บา น และเราก็กลับมา นง่ั ชมทะเลทบ่ี านเพตอ จนถึงบาย 4 โมงเยน็ จึงกลบั บา น วนั น้ไี ดทาํ ความดี เปนเหตุการณท ีป่ ระทบั ใจที่ไดชวยเหลอื เพอ่ื นมนษุ ย

ห น า | 41 แบบฝก หดั ตอบคาํ ถามตอไปนี้ 1. ทานคดิ วาในการเขยี นประวัตติ นเอง ขอ ความใดสาํ คัญที่สดุ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ 2. ใหผูเรยี นเขยี นบันทึกประจําวนั ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ 3. ใหผ เู รียนเขยี นเลา เรือ่ งหรือเหตกุ ารณท ่ปี ระทับใจ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________

42 | ห น า เร่อื งท่ี 5 การเขยี นตามรูปแบบ การเขยี นตามรปู แบบ เปน การเขียนตามแบบทีก่ าํ หนด เชน การเขยี นเรยี งความ 1. การเขยี นเรยี งความ การเขยี นเรียงความ เปนการแสดงออกทางความคดิ และประสบการณข องผเู ขียนเพือ่ ให ผอู ่นื ทราบ ซึ่งมรี ปู แบบในการเขยี น 1. ช่ือเรือ่ งจะบอกเคา โครงเรือ่ งได เชน โรงเรียนของฉัน ชมุ ชนทฉ่ี นั อยู เปนตน 2. การเขยี นเรียงความจะมีองคประกอบอยู 3 สว น คอื 1. คาํ นํา เปนการเรม่ิ ตน ของเรยี งความทีเ่ ปน สว นดงึ ดูดใจ ใหสนใจอา นท้ังเรือ่ ง 2. เน้ือเรอ่ื ง เปน เนอื้ หาสาระของเรยี งความท้ังเรอ่ื ง จะตอ งคดิ โครงเรอ่ื งกอนจึงจะเขยี น และเขียนรายละเอยี ดตอไป 3. บทสรุป เปนการสรุปแกนของเรื่อง ไมค วรจะยาวมาก 2. การยอ ความ การยอ ความเปนการสรปุ ใจความสาํ คญั จากเรอ่ื งท่อี า นดว ยภาษาหรอื สาํ นวนของตนเอง หลักการยอความ 1. ยอ ความตามรปู แบบของการยอ ความ 2. อา นเรอ่ื งทีจ่ ะยอจนเขา ใจ 3. พจิ ารณาใจความสาํ คญั และนาํ มาเขียนเปน ภาษาหรือสํานวนของตนเอง 4. รปู แบบของการยอความ จะมีคาํ นํา เพ่ือเขยี นท่มี าเบื้องตนของยอ ความนนั้ เชน ยอ ความเร่ือง..............................ของ(ผแู ตง )................................................. จากหนังสอื ................................................ความวา ...................................................... ยอขาวเรื่อง .....................................เขยี นโดย .................................................................. จากหนังสือ ........................................ ความวา ................................................. ยอหนา ตอ มาจะเปน ใจความสําคัญจากการอา น................................................................

ห น า | 43 ตัวอยางยอ ความ เมอื งโอง แนะระวงั ไฟปา นายสุเมธ ชัยเลิศวณิชกุล ผูวา ราชการจังหวัดราชบุรี กลา วถึงการรณรงคป ระชาสัมพันธ ปองกันไฟปา วา เน่ืองจากในขณะน้ีเขา สูช ว งที่มีอากาศแหง แลงและมีลมแรง อีกทั้งเปน ระยะเวลาท่ี เกษตรกรเกบ็ เกย่ี วพืชผลทางการเกษตรแลว และมักจะเผาซากพืช ตอซัง ขาวฝาง อันเปนเหตุใหเ กิด ไฟไหมล ุกลามเขา ไปยังพื้นท่ีปา ไม จนกลายเปนไฟปา สรางความเสียหายแกพ ันธุไมและสัตวปา รวมท้ังทําใหส ภาวะโลกรอนรุนแรงย่ิงขึ้น ดังน้ันจังหวัดราชบุรี จึงขอความรว มมือจากประชาชนใน จงั หวัดอยา เผาวัสดุส่งิ ของใดๆ อนั เปนสาเหตุใหเ กดิ ไฟปา ได และหากพบเห็นไฟปา กรุณาแจง ใหศ ูนย ปฏบิ ตั กิ ารควบคมุ ไฟปา ภาคกลางทราบดวย (หนงั สอื พมิ พเดลินวิ ส ฉบบั วันท่ี 11 กมุ ภาพันธ 2552) ยอขา วเรื่อง เมืองโองแนะระวังไฟปา จากหนังสือพิมพเดลินิวส ฉบับวันที่ 11 กุมภาพันธ 2552 หนา 15 ความวา นายสุเมธ ชัยเลิศวณิชกุล ผูว าราชการจังหวัดราชบุรี จัดใหม ีการรณรงคป ระชาสัมพันธ ใหประชาชนระวังไฟปาเผาซากพืช ตอซัง ฟางขาว จนเกิดเหตุเปน ไฟปาสรางความเสียหายแกพันธุ ไม สัตวป า และทําใหภ าวะโลกรอน หากพบเห็นไฟปา แจง ศูนยป ฏิบัติการควบคุมไฟปาภาคกลาง ทราบ 3. การเขยี นจดหมาย จดหมายทีผ่ เู รียนควรศกึ ษาในระดับประถมศกึ ษา คอื การเขียนจดหมายกิจธุระ หลักการเขยี นจดหมาย 1. เขียนใหส ะอาดเรียบรอ ย 2. อานและเขาใจความประสงคชัดเจน 3. ใชภาษาสภุ าพและถกู ตองตามหลกั ภาษา 4. ถกู ตองตามรูปแบบการเขยี นจดหมาย

44 | ห น า รูปแบบการเขยี นจดหมายกิจธรุ ะ สถานที่................................................... วนั ..........เดอื น.....................ป. ............... เร่ือง ........................................................................ เรยี น ................................................................. (ขอ ความ) ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............................................................. คาํ ลงทาย .............................................. ช่อื ผูเ ขยี นจดหมาย .................................

ห น า | 45 ตวั อยางการเขยี นจดหมายกจิ ธรุ ะ กลุม พฒั นาเศรษฐกจิ พอเพียง ต.บางใหญ อ. บางใหญ จ.นนทบรุ ี 11140 12 กุมภาพนั ธ 2552 เร่ือง ขอยมื อุปกรณกฬี า เรียน ผูอาํ นวยการ กศน. อาํ เภอบางใหญ ดวยกลุมพฒั นาเศรษฐกจิ พอเพอี ง จะใหมีการแขง ขันกฬี าภายใน ในวนั ท่ี 20 กุมภาพันธ 2552 เวลา 8.00 – 17.00 น. จึงใครขอยืมอปุ กรณก ฬี า เพอ่ื ใชประกอบการแขงขัน จาํ นวน 5 รายการ ดังนี้ 1. ลกู ฟตุ บอล 3 ลูก 2. ลกู บาสเก็ตบอล 2 ลูก 3. ไมแบดมินตัน 3 คู 4. เซปกตะกรอ 8 ลกู 5. นกหวีด 5 ตวั โดยจะคนื อุปกรณด งั กลา ว ภายในวันท่ี 21 กุมภาพันธ 2552 จงึ เรียนมาเพ่อื โปรดทราบและพิจารณา ขอแสดงความนับถือ (นายเดชา ไทยจงเจริญ) ประธานกลุมพัฒนาเศรษฐกจิ พอเพียง แบบฝก หดั ทา นคดิ วาในการเขียนประวตั ติ นเอง ขอความใดสาํ คัญท่ีสุดเพราะเหตใุ ด 1. เขยี นเรยี งความเร่ืองครอบครวั ของฉัน 2. ยอ ขา วจากหนังสือพมิ พ 1 เรอ่ื ง โดยแนบตน ฉบับขาวดวย 3. เขียนจดหมายกิจธุระ 1 ฉบบั

46 | ห น า _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ เรอื่ งท่ี 6 การเขยี นรายงานการคนควาและอา งองิ ความรู 1. การเขยี นรายงานการคนควา การเขียนรายงานเปนการเขียนผลการศึกษาจากการคน ควา เพื่อนําเสนอ ผูบังคบั บญั ชาหรอื ผูสอน หลักการเขยี นรายงาน 1. ขอมลู ทเี่ ขียนตองเปน ความจรงิ 2. ขอมลู ใดทน่ี าํ มาจากผูรอู นื่ ตองเขยี นเปนเชงิ อรรถและบรรณานุกรม 3. เขยี นเปนทางการ ใชภาษาถกู ตอ ง และชัดเจน สวนประกอบของรายงาน 1. ปกหนา ประกอบดว ยสือ่ เรือ่ ง ชื่อผูเขยี น และนาํ เสนอผูใด 2. คํานํา เปนความเรียงมี 3 สว น คือ ความเปน มาและวัตถุประสงค สาระของรายงาน ประโยชนท ไ่ี ดร บั และขอบคณุ ผูม ีสวนชว ยเหลอื 3. สารบญั 4. เนื้อหาสาระ 5. บรรณานกุ รม 2 . การเขยี นอางองิ ความรู การเขียนอา งองิ ความรู หมายถงึ การเขียนเชิงอรรถและบรรณานุกรม 1. เชงิ อรรถ เชิงอรรถเปน ชอื่ ผูเ ขียน ปที่พมิ พและเลขหนาหนังสือที่นําไปใชป ระกอบการเขียน เช น อุทัย ศิริศักด์ิ (2550, หนา 16) การฟง หมายถึง การรับสารและตีความสารที่ไดย ินหรืออาน การ เขียนอา งองิ แบบน้จี ะไมไดเ ขียนชือ่ หนังสือ ชื่อหนังสือจะเขยี นในหนาบรรณานุกรม 2. บรรณานกุ รม บรรณานุกรม ประกอบดว ยรายชื่อหนังสือท่ีใชป ระกอบการเขียน โดยจะตอ งเขียน เรียงตามตัวอักษรช่ือผูแตง โดยเขียนชื่อผูแตง ชื่อหนังสือ ช่ือสถานที่พิมพ ชื่อโรงพิมพแ ละปท ีพ่ มิ พ เชน กนกอร ทองคาํ . การใชภ าษาไทย, กรงุ เทพฯ : ไทยววิ ฒั น, 2549. ศริ ิอร ทองอาํ ไพ. หลักการใชภ าษา, นนทบุรี :ไทยเจริญ, 2550

ห น า | 47 แบบฝก หดั ตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี 1. สวนประกอบของรายงาน มดี ังน้ี ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. ขอ ความในเชงิ อรรถ บอกอะไรบา ง ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. บรรณานุกรม บอกใหเ รารอู ะไรบา ง ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

48 | ห น า เรอ่ื งท่ี 7 การเขยี นกรอกรายการ การกรอกรายการเปนการกรอกแบบฟอรม ของหนว ยราชการ หรือหนวยงานตางๆ ทใ่ี ห กรอกเพื่อแสดงขอ มลู ทห่ี นวยงานนั้นๆตอ งการทราบ เชน การกรอกใบสมัครเรียน การกรอกแบบฟอรมการติดตัง้ โทรศพั ทห รือการกรอกแบบฟอรมการขอใชไ ฟฟา เปน ตน หลักการกรอกแบบรายการ 1. อานขอ ความในแบบรายการน้ันๆ ใหเ ขา ใจกอนจะเขียนขอความ 2. เขียนใหถกู ตองและสะอาด 3. กรอกขอความตามความจริง 4. ใชถ อยคาํ ส้นั ๆ และกะทัดรัด 5. ปฏบิ ตั ิตามขอ บงั คับ หรือคาํ แนะนําของแบบรายการน้นั ๆ แบบรายการทจี่ ะใชใ นชวี ติ ประจําวัน 1. แบบฟอรมธนาณตั ิ 2. แบบฟอรมสงพัสดทุ างไปรษณยี  3. แบบฟอรม สมัครตางๆ 4. แบบฟอรม คาํ รอ ง 5. แบบฟอรมสญั ญา 6. แบบฟอรม ฝากเงิน แบบฟอรมถอนเงนิ ของสถาบนั การเงนิ แบบฝกหัด ใหผเู รียนเลือกกรอกแบบรายการ ขางลางน้ี 2 ชนดิ โดยใชแ บบฟอรมจรงิ จากหนว ยงานนน้ั ๆ และจดั เก็บไวใ นสมุดแบบฝกหัดหรือแฟมขอมูลวชิ าภาษาไทย 1. แบบฟอรมธนาณัติ 2. ใบสง พัสดทุ างไปรษณยี  3. ใบสมัครตา งๆ 4. ใบคาํ รอ ง 5. หนงั สือสัญญา 6. ใบฝากเงนิ ถอนเงิน ของสถาบนั การเงนิ

ห น า | 49 เร่อื งท่ี 8 มารยาทในการเขยี นและนิสัยรกั การเขยี น 1. มารยาทในการเขยี น 1. เขียนถกู ตองและชัดเจนใหผ ูอ ืน่ อานได 2. เขียนเชิงสรา งสรรค ไมเขียนเพือ่ ทาํ ลายหรือทําใหเ กดิ ความเสยี หายแกผ อู น่ื 3. เขยี นในสถานที่ควรเขยี น ไมไ ดเขียนในทีไ่ มสมควร เชน สถานที่สาธารณะ 4. เขยี นทกุ อยา งดวยขอ มลู ท่เี ปน ความจริง 5. ไมขดี หรือเขยี นขอความในหนงั สือ เอกสารและอ่นื ๆ ทเ่ี ปนของประชาชนโดยรวม เช น หนงั สอื ในศนู ยการเรียน หรือหองสมดุ 2. นิสัยรกั การเขยี น 1. เรมิ่ ตนดว ยการเขียนสงิ่ ทงี่ าย และไมใ ชเ วลามาก 2. เขยี นตอ เนอ่ื งจากการเขยี นคร้ังแรก เชน การเขียนบันทึกประจําวัน 3. เริ่มเขียนดว ยขอ ความที่งา ยและสั้น และกาํ หนดเวลากบั ตนเอง ใหพ ยายามเขยี น ทุกวนั ตามระยะเวลาท่ีพอใจ จะทาํ ใหเขยี นไดโ ดยไมเ บื่อหนาย แบบฝก หดั ตอบคาํ ถามตอไปนี้ 1. มารยาทในการเขยี นของผเู รยี น มอี ะไรบาง 1. _____________________________________________________ 2. _____________________________________________________ 3. _____________________________________________________ 4. _____________________________________________________ 5. _____________________________________________________ 2. ผูเรยี นจะปฏบิ ัตติ นอยา งไร จึงจะถอื วา เปนการสรา งนสิ ยั รักการเขยี น 1. _____________________________________________________ 2. _____________________________________________________ 3. _____________________________________________________

50 | ห น า บทที่ 5 หลกั การใชภ าษา สาระสําคัญ หลกั การใชภ าษาเปนการนําความรูท างภาษามาใชจ ริงตามลกั ษณะกฏเกณฑข องภาษาไทย ซ่งึ ประกอบดวยอกั ษรไทย พยางค คาํ ในมาตราตวั สะกด ชนดิ ของคาํ ประโยค และอ่นื ๆ ผลการเรยี นรูท ค่ี าดหวงั ผูเ รยี นสามารถ 1. อธบิ าย เสียง รปู อักษรไทย พยัญชนะ สระวรรณยุกต และไตรยางคไ ด 2. อธบิ ายการใชคาํ ชนดิ ของคํา หนา ท่ีของคาํ ประโยค เครอ่ื งหมายวรรคตอนและการใช พจนานกุ รมได 3. อธบิ ายสํานวน คําพังเพย สภุ าษติ คาํ ราชาศพั ท และคําสภุ าพได 4. อธบิ ายการใชภ าษาอยา งเหมาะสมตามกาละเทศะ บุคคล และสถานการณ ขอบขา ยเนอื้ หา เรื่องที่ 1 เสียง รปู อักษรไทยและไตรยางค เรื่องที่ 2 ความหมายและหนาทข่ี องคํา กลุมคําและประโยค เรอ่ื งท่ี 3 เครอ่ื งหมายวรรคตอนและอักษรยอ เร่ืองท่ี 4 หลักการใชพ จานกุ รม คาํ ราชาศพั ทแ ละคําสุภาพ เร่อื งที่ 5 สาํ นวนภาษา เร่ืองท่ี 6 การใชท กั ษะทางภาษาเปน เครือ่ งมอื ในการแสวงหาความรู เร่ืองที่ 7 ลักษณะของคําไทย คาํ ภาษาถน่ิ และคําภาษาตางประเทศในภาษาไทย


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook