IV-ДААЛГАВАРЫН-САН

10. Тохируулан холбоорой. ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хятад хээ Орос хээ Монгол хээ 11. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй. в. E Баяр баясгалантай гэдэг үг ............................ хүчийг илэрхийлнэ. 12. Энэ барилт ямар ноот вэ? а. С б. D 13. Соронзонд татагдахгүй хэсгийг олоорой. А. Хадаас, мод, шаазан, сатурак, хөнгөн цагаан Б. Хөнгөн цагаан , зэс, шил, хуванцар, алт, мөнгө В. Зэс, алт, төмөр, хуванцар 14. Хээрийн экосистем дэх тэжээлийн хэлхээг зөв дараалалд оруулж дугаарлана уу . Зээр, Бичил биетэн, Чоно, өвс ........ ......... ......... ...... 15. Бие гэрэл үүсгэгч рүү ойртох тутам сүүдрийн хэмжээ хэрхэн өөрчлөгддөг вэ? А. жижгэрдэг Б. томордог В. өөрчлөгддөггүй Г. Тодордог 16. Дараах өгөгдлөөс цахилгаан дамжуулдаггүй, тусгаарлагч биетийг сонгоно уу? A. хадаас Б. төмөр сэрээ В. хуванцар халбага Г. зэс утас 17. Газрын зурагт уулархаг, өндөрлөг газрыг ямар өнгөөр илэрхийлдэг вэ? A. хүрэн бор Б. саарал В. хөх Г. шаргал 18. Гэрэл нэвтрүүлдэггүй биетийн жишээ хоёрыг бичээрэй. ...................................................................................................................................................................... 19. Хоосон нүд байгаа зайд ямар хэсгийн яс байх вэ? Гүйцээн нөхөж бичнэ үү. 20. Бодис усанд уусахад, хутгалт хэрхэн нөлөөлөхийг ажиглах туршилтын дарааллыг бичнэ үү. 1. ..................................................................... 2. Ижил жинтэй ................................................... 3. Усанд ёотонг хийж эхлээд хугацааг тэмдэглэнэ. 4. ..................................................................... 5...................................................................... 6. Уусаж дууссан хугацааг харьцуулна 1. Нагац гэж хэн бэ? 51

А. Ээжийн талын садан Б. аавын талын садан ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ В. холын садан төрөл Г. ойрын садан төрөл 2. Хүснэгтийг ажиглан нөхөөрэй. № 1 Саран , Тэргэл хоёр ээжтэйгээ ярьж .................................................................................. тохирон нохой тэжээх болов. ямар ............................................................................... үүрэг хүлээх хэрэгтэй вэ? .................................................................................. 2 Тэр хоёр үүргээ биелүүлэхийн тулд 1..................................... 2..................................... юу хийх ёстой вэ? 3..................................... 4 ................................. 3 Ээж нь ямар үед тэр хоёрыг “миний ............................................................................... хүүхдүүд хэлсэндээ хүрдэг .............................................................................. хариуцлагатай хүүхдүүд” гэж магтах ............................................................................. бол? 1 өгүүлбэрт багтаан бичээрэй. 3. Өөрийнхөө хамгийн сайн чанараас гурвыг нэрлэн бичээд учир шалтгааныг нь тайлбарлана уу. № Өөрийн чинь сайн Яагаад энэ чанарыг нэрлэх болсон шалтгаанаа бичнэ үү чанарууд 1 ................................... ................................................................................................................... 2 ................................... ................................................................................................................... 3 ................................... ................................................................................................................... Чавганы яс Үдийн хоолны дараа ээж нь хүүхдүүддээ өгөхөөр чавга худалдаж аваад, таваглаж тавьсан юм санж. Ваня хүү чавга идэж үзээгүй байжээ. Амт нь ямар гоѐ бол гэхээс арааны шүлс асгарна. Дэргэдүүр нь нааш цааш хэд явлаа. Тэсэх аргагүй нь. Зочны өрөө эзгүй байх үеийг тааруулж байгаад, нэг чавга шүүрэн авч, амандаа хийв. Хоолны өмнө ээж нь чавгыг янзалж байснаа нэг дутуу байгааг ажиглажээ. Тэр тухайгаа аавд нь хэлсэн аж. Аав нь хоолны өмнө “ Тэр ганц чавгыг хэн идсэн бэ?” гэхэд бүгдээрээ л “ Үгүй, үгүй” гэцгээв. Ванягийн нүүр чавга шиг улайж “ Би ч гэсэн идээгүй” гэв. Аав нь хүүхдүүддээ “ Чавга идсэндээ гол нь биш. Идэж үзээгүй хүүхэд чавганы ясанд хахаж, маргааш нь үхдэг юм. Би түүнээс л эмээж байна” гэхэд Ванягийн нүүр цас шиг цайж, “ Үгүй ээ, ясыг нь би цонхоор тургичихсан” гэлээ. Бүгд хөгжилдөн инээлдэж, Ваня харин уйлах нь тэр. 1. “Идэж үзээгүй хүүхэд чавганы ясанд хахаж, маргааш нь үхдэг юм” гэсэн өгүүлбэрийн тодруулсан үгийн ойролцоо утгыг олж сонгоно уу. А. Íойрсох Б. Íас бардаг В. хөдөө явдаг Г. мөнхөрдөг 2. . Ванягийн хийсэн үйлийг цаг хугацааны зөв дараалалд оруулсан хэсгийг олоорой. 1. Íэг чавга авч амандаа хийсэн 2. “ Би ч гэсэн идээгүй” гэж хэлсэн 3. Íааш цааш явсан 4. Уйлсан А. 3, 1, 2, 4 Б. 2, 3, 4, 1 В. 1, 3, 2, 4 Г. 4, 3, 2, 1 3. Залгаврыг зөв залган бичээрэй. санадаг+ ийг ........................ захь+сан............................. 4. Эхийн утгад тохирох хэлц үгийг олоорой. А. Ууж идэхдээ, уургын морь Б. Учрыг нь олж, хужирыг нь тунгаах Г.Өөх өгсөн хүнтэй, өглөө босоод заргалдах В. Гэм нь урдаа, гэмшил нь хойноо 5. Үеэр зөв зөөглөсөн хэсгийн олоорой. А. а+жиг+ла+жээ Б.аж+г+ла+жээ В.а+ж+г+лаж+ээ Г.ажиг+ла+жээ 6. Үгийн байрыг сольж хэлц үг бүтээгэрэй. хэлэхээс, хүн, санадаггүй, нааш, цоордоггүй, чичихээс, нааш, цаас ................................................................................................................................................................... 7. Дараах өгүүлбэрийг орон байр, цаг хугацаа заасан үгээр дэлгэрүүлэн бичээрэй. “Ваня уйлав”. .............................................................................................................................................. 8. Зохиолын баатар Ваняд хандаж хэлэх үгээ 40-50 үгэнд багтаан бичнэ үү. ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 52

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ МАТЕМАТИК хичээлийн мэдлэг чадварыг үнэлэх даалгавар /Авах оноо 12/ авсан .... оноо. Хувь ..... Түвшин- нэр:.................................. “А хувилбар” 1. Бутархайг аравны хэсгээр тоймлоорой \\1 оноо\\ 3.18~ А. 3,8 Б. 3,2 В. 3 Г.4 2. Хоёр тооны нэг нь 35600 ба ялгавар нь 27900 бол нөгөө тоо хэд вэ?\\1 оноо\\ А. 63500 Б. 63000 В. 7700 Г. 7000 3. 1 км- ийн 2\\5 нь хэдэн метр байх вэ? \\1 оноо\\ А. 400 м Б. 200 м В. 100 м Г. 300 м 4. (9км768м-2км802м):6= утгыг ол.\\1 оноо\\ А. 6960 м Б. 11 км 60 м В. 1161 м Г. 1160 м 5. Доорх зургуудаас кубын дэлгээс болж чадах зургийг олоорой. \\1 оноо\\ А. Б. Г. В Г 6.. Аялагчид А хотоос Б хот хүртэл 750 км зам аялах ёстой. Тэд аялах замынхаа ������ хэсгийг ������ туулаад амрав. Аялагчдын туулсан ба үлдсэн замын уртыг олоорой.\\3 оноо\\ 7. А (2:8) B (2:2) C(4:2) цэгүүд дээр оройтой гурвалжныг байгуулж ,ABC гурвалжныг баруун гар тийш 4 нэгж шилжүүлэн зураарай. \\2 оноо\\ 8.Зүй тогтлыг ажиглаад дарааллын дараагийн 2 гишүүнийг бичээрэй.\\2 оноо\\ 5.61 5.65 5.69 ............ ................. МАТЕМАТИК хичээлийн мэдлэг чадварыг үнэлэх даалгавар /Авах оноо 12/ авсан .... оноо. Хувь ..... Түвшин- нэр:.................................. “Б хувилбар” 1. Бутархайг аравны хэсгээр тоймлоорой \\1 оноо\\ 4.19~ А. 4,1 Б. 4,2 В.4 Г.5 2. Хоёр тооны нэг нь 35600 ба ялгавар нь 30000 бол нөгөө тоо хэд вэ?\\1 оноо\\ А. 65600 Б. 6500 В. 5600 Г. 5000 3. 1 км- ийн 3\\10 нь хэдэн метр байх вэ? \\1 оноо\\ А. 500 м Б. 400 м В. 300 м Г. 1000 м утгыг ол.\\1 оноо\\ 4. ( 10 км 768 м -3 км 802 м):6= А. 6960 м Б. 11 км 60 м В. 1161 м Г. 1160 м 5. Доорх зургуудаас параллепипедийн дэлгээс болж чадах зургийг олоорой. \\1 оноо\\ А. Б. Г. В Г 6. Жуулчид А хотоос Б хот хүртэл 1050 км зам аялах ёстой .Тэд аялах замынхаа ������ хэсгийг ������ туулаад амрав. Аялагчдын туулсан ба үлдсэн замын уртыг олоорой. \\3 оноо\\ 7.А (4:8) B (4:2) C(6:2) цэгүүд дээр оройтой гурвалжныг байгуулж ,ABC гурвалжныг баруун гар тийш 6 нэгж шилжүүлэн зураарай. \\2 оноо\\ 8. Зүй тогтлыг ажиглаад дарааллын дараагийн 2 гишүүнийг бичээрэй.\\2 оноо\\ 3.81 3.85 3.89 ........ .................... 53

Оюунтөгс хүүгийн үлгэр ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Эрт урьд цагт эрээн авдраар дүүрэн эрдэнэс алттай, хар модон шоголд хадгалдаг үлгэр туулийн өчүүхэн номтой нэг айл байжээ. Тэднийх Эрдэнэтөгс, Оюунтөгс гэдэг 2 хүүтэй юм гэнэ. Íэг өдөр гэрийн эзэн хүүхдүүдээ дэргэдээ суулган: -Та нарын хөл чинь дөрөөнд, гар чинь ганзаганд хүрлээ. Тийм учраас бие даан амьдрах цаг чинь болжээ. Маргааш өглөөнөөс эхлэн аавынхаа хөрөнгөнөөс аль дуртайгаа авч, аян замдаа гарч, аж амьдралаа зохио гээд юу авахаыг нь асуухад Эрдэнэтөгс хоёр хүүдий дүүрэн алт, Оюунтөгс шоголтой номыг авна гэжээ. Эцэг нь хүүхдүүддээ хэлсэн зүйлийг нь өгч гэнэ. Тэгээд 2 хүү аян замдаа гартал ах нь дүүдээ : -“Ууя ууж болохгүй, идье идэж болохгүй, хэнд ч хэрэг болохгүй хэдэн навсархай хуудас авахаар нэг хүүдий алт авсан бол хоёулаа элбэг хангалуун явахгүй юу. Íэгэнт тэгээгүйгээс хойш өөрт оногдсон хөрөнгийг би чамтай хуваалцаж чадахгүй. Чи наад номоороо амиа тэжээж, хувиа борлуулж яваарай” гэжээ. Харин Оюунтөгс юу ч хэлсэнгүй. Тэд нэлээд явж байтал замд нь адуу хариулж яваа хүн тааралджээ. Ах нь түүнээс жороо саарал морь худалдан авч “Чи өвөртөө бэлгүй болохоор гахай явган, нохой нүцгэн байх болж дээ” гээд давхиад явчихжээ. Дүү нь гомдсон ч үгүй, хар шоголтой номоо уншиж явтал оньсон хөдөлгүүр хийсэн хүний тухай үлгэр таарав. Түүнээс санаа авч ойд очиж оньсон хөдөлгүүртэй морь хийгээд, түүнийгээ хөлөглөн, ахыгаа гүйцэж очвол их л гайхан: -Ийм ид шидтэй морь ямар мөнгөөр худалдаж авав аа? Гэж асуухад нь үлгэртэй номынхоо ид шидээр бүтээснээ хэлбэл үнэмшихгүй байлаа. Тэгээд тэр хоёр цааш аялжээ. А хувилбар Сонгох даалгавар 1. Оюунтөгс хүүд юу тохиолдов? А. Жороо саарал морь худалдан авсан. Б. Оньсон хөдөлгүүртэй морь хийсэн. В. Ахдаа гомдсон. 2. Эхийг 2 өгүүлбэрт хураангуйлан бичээрэй. .................................................................................. ............................................................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................... .................................................. 3. Дараах үгсэд тохирох эгшигийг нөхөж бичээд, тохирох дүрмийг бичээрэй Танх...л,хов...л 4. Эгшгийг нөхөж бичээрэй. Унш...ж, ууч....л, товч...л, ууж...м, туш...в 5. Дараах үгсэд “я,е,ё” нөхцөлийг залган бичээрэй. Оруул-................, үүрүүл-......................, сайжир-..................., хөгжүүл-.......................... 6. ”Хөл чинь дөрөөнд, гар чинь ганзаганд “ үгийн утгыг тайлбарлаж өгүүлбэр зохион бичээрэй.............................................................................................................................. ............. ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................. ........... 7. Үлгэрийг үргэлжлүүлэн бичээрэй. ......................................................................................................................................................... ........ .......................................................................................................................... ....................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ......................................................................................................................................... ........................ ........................................................................................................... ...................................................... 54

Оюунтөгс хүүгийн үлгэр ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Эрт урьд цагт эрээн авдраар дүүрэн эрдэнэс алттай, хар модон шоголд хадгалдаг үлгэр туулийн өчүүхэн номтой нэг айл байжээ. Тэднийх Эрдэнэтөгс, Оюунтөгс гэдэг 2 хүүтэй юм гэнэ. Íэг өдөр гэрийн эзэн хүүхдүүдээ дэргэдээ суулган: -Та нарын хөл чинь дөрөөнд, гар чинь ганзаганд хүрлээ. Тийм учраас бие даан амьдрах цаг чинь болжээ. Маргааш өглөөнөөс эхлэн аавынхаа хөрөнгөнөөс аль дуртайгаа авч, аян замдаа гарч, аж амьдралаа зохио гээд юу авахаыг нь асуухад Эрдэнэтөгс хоёр хүүдий дүүрэн алт, Оюунтөгс шоголтой номыг авна гэжээ. Эцэг нь хүүхдүүддээ хэлсэн зүйлийг нь өгч гэнэ. Тэгээд 2 хүү аян замдаа гартал ах нь дүүдээ : -“Ууя ууж болохгүй, идье идэж болохгүй, хэнд ч хэрэг болохгүй хэдэн навсархай хуудас авахаар нэг хүүдий алт авсан бол хоёулаа элбэг хангалуун явахгүй юу. Íэгэнт тэгээгүйгээс хойш өөрт оногдсон хөрөнгийг би чамтай хуваалцаж чадахгүй. Чи наад номоороо амиа тэжээж, хувиа борлуулж яваарай” гэжээ. Харин Оюунтөгс юу ч хэлсэнгүй. Тэд нэлээд явж байтал замд нь адуу хариулж яваа хүн тааралджээ. Ах нь түүнээс жороо саарал морь худалдан авч “Чи өвөртөө бэлгүй болохоор гахай явган, нохой нүцгэн байх болж дээ” гээд давхиад явчихжээ. Дүү нь гомдсон ч үгүй, хар шоголтой номоо уншиж явтал оньсон хөдөлгүүр хийсэн хүний тухай үлгэр таарав. Түүнээс санаа авч ойд очиж оньсон хөдөлгүүртэй морь хийгээд, түүнийгээ хөлөглөн, ахыгаа гүйцэж очвол их л гайхан: -Ийм ид шидтэй морь ямар мөнгөөр худалдаж авав аа? Гэж асуухад нь үлгэртэй номынхоо ид шидээр бүтээснээ хэлбэл үнэмшихгүй байлаа. Тэгээд тэр хоёр цааш аялжээ. Б хувилбар Сонгох даалгавар 1. Эрдэнэтөгс хүүд юу тохиолдов? А. Жороо саарал морь худалдан авсан. Б. Оньсон хөдөлгүүртэй морь хийсэн. В. Дүүдээ гомдсон. 2. Эхийг 2 өгүүлбэрт хураангуйлан бичээрэй. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................... .................. 3. Дараах үгсэд тохирох эгшигийг нөхөж бичээд, дүрмийг тайлбарла. Салх..., тарх...... 4. Эгшгийг нөхөж бичээрэй. Гарч...г, хож...л, багш...д, хач..р, цоч...х 5. Дараах үгсэд “я,е,ё” нөхцөлийг залган бичээрэй. Хамтар...я,хөгжүүл...е,агуул...я,хэл..е 6. ”Гахай явган,нохой нүцгэн “ үгийн утгыг тайлбарлаж өгүүлбэр зохион бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 7. Үлгэрийг үргэлжлүүлэн бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................... .............................................................................................. ................................................................... ............................................................................................................................. .................................... ....................................................................................................................................................... .......... ........................................................................................................................ ......................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................... .................................................................................. 55

1. \"Булчин\" хүний биеийн жингийн хэдэн ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ хамгаалах хамгаалах хамгаалах хамгаалах хувийг эзэлдэг вэ? \\1 оноо\\ A. 30-39 B. 40-50 C. 51-59 D. 60-аас 15.Цээжний хэнхэрцэг яс ямар үүрэгтэй вэ? хувь хувь хувь их хувийг \\1 оноо\\ 2. Дараах өгөгдлөөс “дотоод араг” ястай амьтны A. уураг B. уушиг, C. гэдэс, D. мах, нэрийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ тархийг зүрхийг дотрыг булчинг A. арслан B. дун C. эмгэн D. царцаа хамгаалах хамгаалах хамгаалах хамгаалах хумс 16.Араг яс нь ямар хэсгээрээ хөдөлдөг вэ? 3. Хүний гарын ясны хэсэгт аль нь \\1 оноо\\ хамаардаггүй вэ? \\1 оноо\\ A. Төгсгөл B. C. Ястай D. Үетэй хэсгээрээ Булчинтай хэсгээрээ хэсгээрээ A. бугалга B. сарвуу C. бугуй D. шуу хөдөлнө хэсгээрээ хөдөлнө. хөдөлнө. 4. Биеийн өндөр, жинг хэмжихдээ юуг анхаарах хөдөлнө. вэ? \\1 оноо\\  Эмнэлгийн болон баталгаат жин, өндөр 17.Асуултын тэмдэг байгаа хэсэгт ямар хэсгийн хэмжигчийг хэрэглэнэ. яс байх вэ? \\1 оноо\\   Тэгшхэн зогсоно A. B. C. D. Хөл Сүүж Сээр Цээжний  нуруу хэнхэрцэг 5. Хэвийн нөхцөлийг хангасан сурагч 6 кг ачаа үүрч яваа бол түүний масс хэд вэ? \\1 оноо\\ A. 30 кг B. 35 кг C. 40 кг D. 45 кг 6. Хүний өсөлтийн аль үеийг \"өсвөр нас\" гэж нэрлэдэг вэ? \\1 оноо\\ A. 0-9 нас B. 10-17 нас C. 18-25 нас D. 26-35 нас 18.Асуултын тэмдэг байгаа хэсэгт ямар хэсгийн 7. Хүний сээр нурууны хэсэгт аль нь хамаарахгүй яс байх вэ? \\1 оноо\\ вэ? \\1 оноо\\ A. B. C. D. А. хүзүү В. сээр С. Бүсэлхий D. шуу Хөл Гар Сээр Цээжний нуруу хэнхэрцэг 8. Хүн гараа тэнийлгэхэд бугалганы ясны аль булчин агших вэ? \\1 оноо\\ A. 1 B. 2 C. 1 ба 2 D. аль ч биш 9. Булчин нь араг ястай юугаар холбогддог вэ? \\1 19. Гавлын яс нь өөр хоорондоо . . . оноо\\ . . . . . . . хөдөлгөөнгүй A. яс B. булчин C. шөрмөс D. мөгөөрс холбогдсон байх бөгөөд уураг тархийг хамгаалах үүрэгтэй 10. Яс нь хүний биеийн . . . . . . . болдог \\1 оноо\\ \\1 оноо\\ A. эрхтэн B. араг яс C. тулгуур D. шим тэжээл 11.Хүн биеийн жингийнхээ хэдэн хувьтай тэнцэх A. B. C. D. зүйлийг үүрэхэд хэвийн гэж үздэг вэ? \\1 оноо\\ A. 15% B. 20% C. 25% D. 30% үеэрээ заадлаараа шөрмөсөөрөө булчингаараа 12.Хүн аль насандаа хамгийн эрчимтэй өсдөг вэ? 20.Нурууны ясны хөгжил хэвийн байгааг аль \\1 оноо\\ зурагт харуулсан вэ? \\1 оноо\\ A. хүүхэд B. залуу C. идэр нас D. өтөл нас нас нас 13.Гадаад араг ястай амьтдын араг яс нь ямар үүрэгтэй вэ? \\1 оноо\\ A. B. C. D. 12 3 хамгаалах хамгаалах хөдөлгөх хөдөлгөх ба хөдөлгөх ба тулгуур ба тулгуур ба тогтоох болох болох A. 1 B. 2 C.3 D. бүгд 14.Гавлын яс ямар үүрэгтэй вэ? \\1 оноо\\ 21.Хэд дэх хүүхэд цүнхээ зөв үүрсэн байна вэ? A. уураг B. уушиг, C. дотор D. мах, \\1 оноо\\ тархийг зүрхийг эрхтнүүдийг булчинг 56

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ A.1 B. 2 C.3 D. бүгд 22.Дотоод араг ястай амьтныг сонгоно уу. \\1оноо\\ A. царцаа B. дун C. яст D. могой A. ахар сүүл B. Бүсэлхий C. Сээр D. хүзүү мэлхий 34. Дараах зурагт өгөгдсөн 5 дугаарт харгалзах 23.Гадаад араг ястай амьтныг сонгоно уу. \\1 оноо\\ нэрийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ A. могой B. хулгана C. дун D. загас 24. Нүдэнд аль хэрэглэгдэхүүн хортой вэ? \\1 оноо\\ А.Утас В. Компьютер тоглоом С. Ном 25. Дараах өгүүлбэрийг гүйцээж бичнэ үү. \\1 оноо\\ Эмгэн хумсны нуруун дээрх дун түүнийг . . . . . . . . . . . . үүрэгтэй. A. ахар сүүл B. Бүсэлхий C. сээр D. хүзүү 26. Дараах өгүүлбэрийг гүйцээж бичнэ үү. \\1 оноо\\ Цүнхээ буруу үүрэх, хүнд юм өргөх нь нурууг .......................болгон ....................... аюултай. 35. Дараах зурагт өгөгдсөн 2 дугаарт 27. Цээжний хэнхэрцэг ясанд ямар, ямар яс ордог харгалзах нэрийг сонгоно уу. \\1оноо\\ вэ? Нэрлэж бичээрэй. \\1 оноо\\ A. ахар сүүл B. Бүсэлхий  C. сээр D. хүзүү  36. Дотоод араг ясны үүргийг  гүйцээж бичнэ үү. \\1 оноо\\  Дотоод яс нь тулгуур болох, хамгаалах, мөн . . . . 28. Сарвууны яс ямар, ямар хөдөлгөөн хийдэг вэ? . . . . үүрэгтэй. Үсгүүдэд нөхөж бичээрэй.. \\1 оноо\\ 37. Хүний гар нь . . . . . . . , . . ., . . . . . . , А. В. С. гэсэн хэсгээс тогтоно. \\1 оноо\\ К. D. a . сарвуу, өвчүү, эгэм b. бугалга. шуу, 29. Хоосон нүд байгаа зайд ямар хэсгийн яс байх хавирга с . бугалга, шуу, сарвуу вэ? гүйцээн нөхөж бичнэ үү. \\1 оноо\\ 38. Өсвөр насныхан өдөрт хэд орчим цаг унтаж амрах хэрэгтэй вэ ? \\1 оноо\\ a. 7 – 8 цаг b. 8 – 9 цаг c. 9 – 10 цаг d. 8 – 10 цаг 39. Бие тамирын хөдөлгөөн аль нь вэ? \\1 оноо\\ а.Шал угаах b.Зурагт үзэх c.Сагсан бөмбөг тоглох 30. Хүний биеийн 40-50 хувийг эзэлдэг зүйл юу вэ? 40. Хүний биеийн хоёр талаар 600 орчим юу тэгш \\1 оноо\\ хэмтэй байрладаг вэ? \\1 оноо\\ А. булчин В. шөрмөс С. Ус D. Араг яс А. шөрмөс В. Араг яс С. Судас D.булчин 31. Араг яс, мах булчингийн үүргийг тайлбарлан 41. Хос булчин агшиж, сулрах байдлаар юуны бичнэ үү. \\1 оноо\\ үүрэг гүйцэтгэдэг вэ? \\1 оноо\\ ....................................................................................... А. тулгуурын В. Хөдөлгөөний ....................................................................................... С. Эрүүл мэндийн D. Гоо сайхны ....................................................................................... 42. Тулгуур хөдөлгөөний эрхтэнд юу, юу хамаарах 32. Хүний нурууны яс буруу хөгжсөн вэ? \\1 оноо\\ шалтгаануудаас тайлбарлан бичнэ үү. \\1 оноо\\ А. араг яс, мах В. хөл, гар 33. Дараах зурагт өгөгдсөн 3 дугаарт харгалзах С. Мах, булчин D. Араг яс, мах, булчин нэрийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ 43. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөөрэй. \\1оноо\\ . . . . . . . бол адууны тулгуур эрхтэн юм. Тэрээр мах булчингийн . . . . . байрлах тул дотоод араг ястай амьтан. 44. Хүүхдийн өсөлтөд муугаар нөлөөлдөг 4 зүйлийг нэрлэнэ үү. \\1 оноо\\ 57

 Дотоод араг ястай ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ эмгэн хумс  54. Бие тамирын хөдөлгөөнөөс 4-ыг нэрлэж  бичээрэй. \\ 2 оноо\\  ........................................................................................... 45. Гавлын яс ямар үүрэгтэй вэ? \\1 оноо\\ ........................................................................................... А. уушиг, зүрхийг хамгаална В.уураг, тархийг ........................................................................................... хамгаална С. дотор эрхтнүүдийг хамгаална ........................................................................................... D. Мах, булчинг хамгаална 55.Өглөөний цайгаа уухгүй байх нь ямар хор 46. Биеийнхээ гадуур эвэрлэг бүрхүүл, хуяг, дунтай уршигтай вэ? \\2 оноо\\ байдаг зарим амьтдыг \\1 оноо\\ А. .................................................................................... А. Гадаад араг ястай гэнэ. Б. ..................................................................................... В. Дотоод араг ястай гэнэ. В....................................................................................... 47. Дараах зурагт өгөгдсөн 2 дугаарт харгалзах Г...................................................................................... үгийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ 56. Нурууг цэх байлгахын тулд а....................................................................................., б..................................................................................... в................................................................................. .зэрэг амьдралын зөв дадал \\3 оноо\\ 57. Гадаад араг ястай амьтан, дотоод араг ястай амьтан хоёрын аль нь хурдан хөдлөх вэ?. \\3 оноо\\ A. буруу суух, эгц алхах B. зөв суух, тонгойж алхах  Жишээ авч тайлбарлаарай. Жишээ нь: .............................................................................. C. буруу суух, тонгойж алхах D. зөв суух, эгц алхах .............................................................................. 48. Гадаад араг ясны үүргийг зөв олж дугуйлаарай. \\1 оноо\\ .............................................................................. а. хамгаалах, хөдөлгөх В.тулгуур болох, хамгаалах С.хөдөлгөх, тулгуур болох .............................................................................. 49. Гадаад араг ястай амьтдын хөдөлгөөн ямар ................................ . . . . . . . . . . . . . . вэ? \\1 оноо\\ а. дун харьцангуй хурдан В. дун харьцангуй удаан 58. Зурагт өгөгдсөн амьтдад тохирох зөв хариуг С. арслан харьцангуй хурдан сонгоно уу. \\1 оноо\\ D. Арслан харьцангуй удаан A. 1 гадаад, 2 дотоод араг ястай B. 1 ба 2 дотоод араг ястай 50. Дотоод араг ястай амьтдын хөдөлгөөн ямар C. 1 ба 2 гадаад араг ястай вэ? \\1 оноо\\ D. 1 дотоод, 2 гадаад араг ястай а. Эмгэн хумс харьцангуй хурдан 59. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй. 2 оноо Гарын бугуйнаас урагш хэсгийг . . . . . . В. дун харьцангуй удаан гэх ба сарвуу нь олон жижиг . . . . . . бүрдэх С. арслан харьцангуй хурдан бөгөөд гарыг атгах, . . . . . . . . . , эргүүлэх, юмыг D. Заан харьцангуй удаан барих, . . . . . . зэрэг хөдөлгөөн хийдэг. Задгай даалгавар 60. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй. 1 оноо Хүний өсөлт ..................... насандаа эрчимтэй 51. Дотоод болон гадаад араг ястай амьтдыг явагддаг тул энэ үеийг . . . . . нас хэмээн харьцуулаарай. \\2 оноо\\ нэрлэжээ. 52.Өсөлтөд юу, юу нөлөөлдөг вэ? \\2 оноо\\ 61. Дотоод ба гадаад араг ястай амьтан тус бүр 3, 3-ыг олж бичээрэй. Аль нь хурдан хөдлөх вэ? 3 А........................................................................................ оноо ................................................................................. ........................................................................................... Б......................................................................................... ........................................................................................... В........................................................................................ ........................................................................................... Г......................................................................................... 62. Дараах амьтдын үр төлийн нэрийг зөв харгалзуулсан өгөгдлийг сонгоно уу. 53.Зөв харгалзуулаарай. \\2 оноо\\ Гадаад араг ястай чийгийн улаан хорхой Хурдан хөдөлдөг царцаа Удаан хөдөлдөг бар 58

1. хонь, 2. туулай, 3. чоно, 4.үнэг ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ  Бага хэмжээгээр хэрэглэх хүнс: өөх тос, давс, A. 1-хурга, B. 1-хурга, C. 1-хурга, D. 1-хурга, 2- бүжин, 2-гавар, 2-бүжин, 2-бэлтрэг, сахар 3- гавар, 3-бүжин, 3-бэлтрэг, 3-гавар, 4-хурга 4-бэлтрэг 4-гавар 4-бүжин 67.Зөв хооллолт хүүхдийн өсөлтөд хэрхэн нөлөөлдөг талаар мэдээлэл бичнэ үү? \\2 оноо\\ 63.Зургийг ажиглаад дугаарын дагуу хүний гарын араг ясыг зөв нэрлэснийг сонгоно уу. \\ 2 оноо\\ A. 1-дал, B. 1- C. 2- D. 2- 68.Цээжний хэнхэрцэг яс ямар үүрэгтэй вэ? 2-сарвуу, Тайлбарлан бичнэ үү. \\2 оноо\\ 3-шуу бугалга, бугалга, бугалга, 2-шуу, 3- 3-шуу, 4- 3-сарвуу, дал сарвуу 4-дал 64. Зургийг сайтар ажиглаад сэрэмжлүүлэг, санал зөвлөгөө бичнэ үү \\2 оноо\\ 65. Зургийг тайлбарлаад, цүнхээ ийм байрлалаар 69. Бид хоол хүнсээ сонгоход юуг анхаарах вэ? үүрэх болсон шалтгааныг тайлбарлан бичиж, \\2 оноо\\ засах арга зүйн зөвлөмж бичнэ үү? \\2 оноо\\ 70.Ууц, ахар сүүл, бүсэлхий, хүзүү, сээр. Эдгээр яснуудын нэрийг тохирох байрлалд нь харгалзуулан бич. /2 оноо/ 66. Гурвалжин дүрсийг дэвтэртээ зураад дараах хүнсний бүтээгдэхүүнийг зөв байрлуулж бичээрэй. \\3 оноо\\  Их хэмжээгээр хэрэглэх хүнс: хүнсний ногоо, жимс, цагаан идээ  Дунд зэрэг хэмжээгээр хэрэглэх хүнс: будаа, талх, гоймон 59

1. Амьд биес амьдарч буй орчиндоо хэрхэн дасан зохицдог вэ? ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ \\1 оноо\\ /мэдлэг ойлголт 1-17/ A. биеийн онцлог, зан үйл B. Ургамал, хоол тэжээл C. Ус, орон байр D. хоол тэжээл, өнгөөр 2. Идэш тэжээлийн хэлхээ бүр юугаар эхэлдэг вэ? \\1 оноо\\ A. махан идэштэн B. өвсөн идэштэн C. чийгийн улаан D. ургамал 3. Дараах амьтдын үр төлийн нэрийг зөв харгалзуулсан өгөгдлийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ 1. хонь, 2. туулай, 3. чоно, 4.үнэг A. 1-хурга, 2- бүжин, B. 1-хурга, 2-гавар, C. 1-хурга, 2-бүжин, D. 1-хурга, 2-бэлтрэг, 3- гавар, 4-хурга 3-бүжин, 4-бэлтрэг 3-бэлтрэг, 4-гавар 3-гавар, 4-бүжин 4. Амьд бие махбодын амьдарч буй нутаг орныг юу гэж нэрлэдэг вэ? \\1 оноо\\ A. амьдралын үечлэл B. амьдралын орчин C. идэш тэжээлийн хэлхээ D. дасан зохицол 5. Амьд зулзага төрүүлдэг амьтныг сонгоно уу. \\1 оноо\\ A. галуу B. тахиа C. халим D. яст мэлхий 6. Идэш тэжээлийн хэлхээн дэх ногоон ургамал хомсдвол ямар амьтдын тоо толгой эхэлж цөөрөх вэ? \\1 оноо\\ А. өвсөн идэштэн В. холимог идэштэн С. махан идэштэн D. араатан амьтад 7. Амьтдыг хоол тэжээлээр нь ангилдаг. Дараах өгөгдлөөс ХАМААРАЛГҮЙ ангиллын нэрийг сонгоно уу? \\1 оноо\\ A. ургамал идэштэн B. мах идэштэн C. задлагчид D. холимог идэштэн 8. Хамгийн удаан хугацаанд задарч хөрсөнд шингэдэг хог хаягдлыг сонгоно уу? \\1 оноо\\ А. Ногооны хальс В. Тамхи С. Цаас D. Хагархай шил 9. Баавгай ямар идэштний ангилалд багтах вэ? \\1 оноо\\ А. Махан В. Өвсөн С. Холимог D. Ургамал 10. Жимсний хальс хөрсөнд задарч шингэхдээ ямар хугацаа зарцуулдаг вэ? \\1 оноо\\ А. 3-4 долоо хоног В. 3-4 сар С. 6 долоо хоног D. 6 сар 11. Хоёр нутагтан амьтан аль нь вэ? \\1 оноо\\ А. Бар В. Яст мэлхий С. Тарвага 12. Цагаан баавгай манай оронд амьдарч чадах уу? \\1 оноо\\ А. Чадна В. Чадахгүй С.Мэдэхгүй 13. Хавар болоход ургамалд ямар өөрчлөлт гарах вэ? \\1 оноо\\ А. гэснэ В. соёолно. С. Хагдарна 14. Агаарын температурыг хэмждэг багажийг нэрлэнэ үү? \\1 оноо\\ А. Термометр в. халууны шил С. Температур 15. Амьд бие махбодийн амьдарч буй нутаг орныг . . . . . гэнэ. \\1 оноо\\ А. Амьдрах байр В. Амьдралын орчин С. Амьдрах нутаг 16. Минж хаана амьдардаг вэ? \\1 оноо\\ А. Усанд В. Ус ба хуурай газар С. Хуурай газар 17. Байгалийн гэрэл үүсгэгчийг олж дугуйл. А. чийдэн С. асаагуур в. нар 18. Зөв харгалзуулаарай \\1 оноо\\ Хулганын гөлчгий дэлдэс дэлдэс Зарааны бөөдий шөнтөг шөнтөг Туулайн бүжин бултас бултас 19. Цэгийн оронд нөхөөрэй. \\1 оноо\\ 20. Цэгийн оронд нөхөөрэй . \\1 оноо\\ .... ... ....... УРГАМАЛ АМЬТАН ХҮН МОДЛОГ БУТЛАГ СӨӨГЛӨГ 21. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгоорой. \\1 оноо\\ Амьд биес нь биеийн онцлог, зан үйлийн хувьд амьдарч буй орчиндоо зохицсон байдаг. Үүнийг амьд биеийн .......... .......... гэнэ. A. Тэмцэл B. Дасан зохицол C. Хүч нөлөө D. Амьдрал 22. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгоорой. \\1 оноо\\ Ургамлын улирлын өөрчлөлт нь ................... нэг хэлбэр юм. A. Орчиндоо зохицох B. Навч шарлах C. Ургамал ургах D. Өсөж үржих 23. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгоорой. \\1 оноо\\ Идэш тэжээлийн хэлхээ гэж ................ хэлнэ. 60

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ A. Орчиндоо зохицох B. Идэш, тэжээлээрээ холбогдох C. Махан идэштэн D. Холимог идэштэн 24. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгоорой. \\1 оноо\\ Ногоон ургамал хоол тэжээлийн зүйлсийг бүтээдэг тул тэднийг ............... гэж нэрлэдэг. A. Бүтээгчид B. Хэрэглэгчид C. Ургамал идэштэн D. Холимог идэштэн 25. Аль баавгайн төрөл нь хүйтэн сэрүүн, цас мөстэй газар амьдрахад дасан зохицсон байдаг вэ? \\1 оноо\\ A. хүрэн баавгай B. цагаан баавгай C. панда баавгай D. мазаалай баавгай 26. Цэгийн оронд тохирох үгийг сонгоорой. \\1 оноо\\ Ногоон ургамлын бий болгосон хоол тэжээлийн зүйлсийг амьтад хоол тэжээлийн хэлхээгээр дамжуулан хэрэглэдэг. Иймд тэднийг ....................... гэнэ. A. Бүтээгчид B. Хэрэглэгчид C. Ургамал идэштэн D. Холимог идэштэн 27. Хоёр нутагтан амьтны нэрийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ A. арслан B. дун C. мэлхий D. царцаа 28. Идэш тэжээлийн хэлхээн дэх ногоон ургамал хомсдвол ямар амьтдын тоо эхэлж цөөрөх вэ? \\1 оноо\\ А. өвсөн идэштэн В. холимог идэштэн С. махан идэштэн D. араатан амьтад 29. Дараах асуултад хариулна уу. \\1 оноо\\ Мазаалайн амьдралын орчинг бичнэ үү? ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................... 30. Дараах асуултад хариулна уу. \\1 оноо\\ Цаа буга нь . . . . . идэштэн. А. махан идэштэн В. өвсөн тэжээлтэн С.Холимог идэштэн D. Сүүн тэжээлтэн 31. Говь цөлд амьдрахад дасан зохицсон, өвсөн тэжээлтэн амьтдаас хоёрыг нэрлэнэ үү. \\1 оноо\\ 32. Байгалийн биесийг ......................., .................................. гэж ангилна. \\ 1 оноо\\ A. Амьгүй биес В. Амьд биес С. Амьгүй ба амьд биес D. Зөв хариулт байхгүй 33. Хүмүүсийн . . . . . . . . . . үйл ажиллагаанаас болж байгаль орчин тэнцвэрт байдлаа алдаж байна. \\1 оноо\\ 34. Зурагт харуулсан баавгай ямар орчинд амьдардаг вэ? \\1 оноо\\ 35. Амьд ба амьгүй биеийг ялгаж бич. \\1 оноо\\ Ширээ , Хонь , ой мод , Байшин , Харандаа, тугал, цэцэг, утас, чихмэл тоглоом Амьд:........................................................................................................................ .................................................... Амьгүй:......................................................................................................................................................................... 36. Амьгүй биеийг олж дугуйл. \\1 оноо\\ А. Хадаас В. Цох С. Могой Д. Ээж 37. Амьд бие бүхэн амьдралынхаа туршид өөрчлөгдөж, өсөж том болно. \\1 оноо\\ А.Тийм В. Үгүй 38. Амьд биед юу хэрэгтэй вэ? \\1 оноо\\ А.Мод, нар, ус В.Нарны гэрэл, зам, дулаан С. Агаар, нарны гэрэл, ус, хөрс Д. Үйлдвэр, хөрс, ус, агаар 39. Хүн юугаар амьсгалах вэ? \\1 оноо\\ А.Уушги В.Заламгай 40. Амьд биеийн ...........................................гэдэг нь ургамал, амьтдын эд эрхтэн томорч, нэмэгдэхийг хэлнэ. \\1 оноо\\ А.Амьсгалах В.Өсөлт С.Хооллох 61

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 41. Үндэс, иш, навч, мөчир зэрэг нь ........................................................................................... эрхтэн юм. \\1 оноо\\ А.Амьтдын В. Ургамлын С. Хүний 42. Амьтдын нас бие гүйцэхэд өсөлт зогсоно. \\1 оноо\\ А.тийм В.үгүй 43. Амьд бие үржихдээ.................................................................................................. бие махбодыг бий болгоно. \\1 оноо\\ А.Өөртэйгээ төстэй. В.Өөрөөсөө шал ондоо 44. Загас юугаар амьсгалах вэ? \\1 оноо\\ А.Уушги В. Заламгай 45. Ус ба хуурай газрын аль алинд амьдардаг амьтдыг юу гэдэг вэ? \\1 оноо\\ А.Усны амьтад В. Хоёр нутагтан С. Хуурай газрын амьтан. 46. Навчны судлыг мэдсэнээр ургамлын ........................................ямар болохыг амархан мэдэж болно. \\1 оноо\\ 47. Торон судалтай навчтай ургамлын үндэс нь ........................................................................................ \\1 оноо\\ 48. Жигд урттай салаалсан үндэстэй ургамлын навч нь . . . ……………... . судалтай байна. \\1 оноо\\ 49. Говь нутгийн хамгийн том модлог ургамал бол . . . ………………………………… . . юм. \\1 оноо\\ 50. Чацаргана тарьснаас хойш .................................................. жилийн дараа үр жимсээ өгч эхэлдэг. \\1 оноо\\ 51. Бургас хаана сайн ургадаг ямар ургамал вэ? \\1 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................................................... 52. Амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн нэрлэн бичээрэй. \\1 оноо\\ 53. Ургамлын гаралтай бүтээгдэхүүн нэрлэээрэй. \\1 оноо\\ ............................................................................................................................. ................................................................ 54. Ундны усаа авахдаа юуг анхаарах вэ? 1 оноо А....................................................................... В................................................................................................................. Б......................................................................... Г.................................................................................................................. 55. Ус байхгүй бол ургамал яах вэ? \\1 оноо\\ ............................................................................................................................. ................................................................ ........................................................................................................................................... .................................................. 56. Амьд биед юу хэрэгтэй вэ? \\3 оноо\\ Ургамал...................................................................................................................... .................................................. Амьтан..................................................................................................................................................................... Хүн . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . 57. Тэмээ орчиндоо хэрхэн зохицон амьдардаг талаар тайлбарлан бичээрэй \\2 оноо\\ 58. Амьтдын өнгө орчиндоо хэрхэн зохицдог вэ? Жишээн дээр тайлбарлаарай ……………………………………………………………………………………………………………………… .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 59. Нөхөж бичээрэй. \\1.5 оноо\\ Амьтдыг хоол тэжээлээр нь ...................................... идэштэн, ......................................... идэштэн, ......................... идэштэн гэж ангилдаг. 60. Ургамлын улирлын өөрчлөлтийг харгалзуулан холбо. \\2 оноо \\ 1. хавар а.шарлах А.1d 2с 3а 4в 2. зун в.нүцгэрэх В.1в 2а 3с 4d 3. намар с.ногоорох С.1а 2в 3d 4с 4. өвөл d. Борлох D.1с 2d 3а 4в 61. Их > бага< ижил = гэсэн тэмдгийг ашиглаж жиш \\3 оноо\\ 62

А.Үнэрлэх мэдрэмж Шавж зараа ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Б. Харах мэдрэмж Махчин шувуу сарьсан багваахай В. Амтлах мэдрэмж Эрвээхий мэлхий Г. Хүрэлцэх талбайн хэмжээ мэдрэмж Зөгий баавгай Д. Сонсох мэдрэмж Сарьсан багваахай хүн 62. Нэг наст ургамал гэж ямар ургамлыг хэлэх вэ? \\1 оноо\\ .................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ..................................................... 63. Нэг наст ургамлыг тарьж ургуулах төлөвлөгөө бичээрэй. \\2 оноо\\ 1......................................................................................................................................................................................... 2......................................................................................................................................................................................... 3......................................................................................................................................................................................... 4......................................................................................................................................................................................... 64. Тасалгааны ургамал хэрхэн ургадаг талаарх төлөвлөгөө бичье. \\2 оноо\\ 1………………………………………………………………………………………………………………………… 2…………………………………………………………………………………………………………………….......... 3………………………………………………………………………………………………………………………...... 4………………………………………………………………………………………………………………………...... 65. Ургамал үрээс хэрхэн ургаж хөгждөг вэ? \\3 оноо\\ Бүдүүвчинд бичээрэй. ( цэцэглэнэ, соёолно, үндэслэнэ, навчтай болно, үр үүснэ, үр жимс боловсроно ) 1. ...................................................... 2. .................................................... 3. ................................................... 4. ......................................................... 5. ..................................................... 6. ................................................... 66. Харгалзуулаарай. \\3 оноо\\ 1. Нарс А. Өвслөг 2. Нохойн хошуу Б. Сөөг 3. Яргуй В. Модлог 67. Малын ашиг шим гэж юуг хэлэх вэ? Тайлбарлан бичээрэй. \\2 оноо\\ ............................................................................................................................. .......................................................... ....................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................................................... ............................................................................................................................. .......................................................... ................................................................................................................................................................. ...................... 68. Идэш тэжээлийн хэлхээний загварт 69.Аль зурагт үзүүлсэн үйлдлийг зөв гэж тохирох нэрийг харгалзуулан бичнэ үү. \\2 бодож байна вэ? Яагаад гэдгийг тайлбарлан оноо\\ (задлагчид, ургамал, өвсөн бичээрэй. \\2 оноо\\ идэштэн,холимог идэштэн, махан идэштэн) 70. Графикийн аль шулуун дээр туулайны тоо толгой хамгийн их утгатай байна вэ? \\2 оноо\\ 63

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ A. 1 B. 2 C. 3 D. 2 ба 3 71.Зуны улиралд ногоон байгууламжийн зүлэг, өвлийн улиралд хөрсөн дээгүүр нь жим гарган алхах нь ямар хор уршигтай болохыг тайлбарлан зөвлөмж бичнэ үү. \\2 оноо\\ 72. Зөв харгалзуулаарай \\2 оноо\\ цурхай Нисэх Дэвхрэх могой Сэлэх шумуул Мөлхөх мэлхий 73. Амьд биеийн идэш тэжээлийг зөв харгалзуулаарай \\1.5 оноо\\ Сохор номин а. самар чоно б. үндэс хэрэм в.мах 74. Дараах амьтад ямар үр төл төрүүлэх вэ? Зөв харгалзуулаарай. \\1.5 оноо\\ Загас а. өндөглөнө Тахиа б.түрс шахна Туулай в.зулзага төрүүлнэ 75. Амьдрахад амьд биесэд юу хэрэгтэйг зөв харгалзуулаарай. \\2 оноо\\ Хүн а. Хоол ус агаар Амьтан б. нар ус хөрс Ургамал в. Хоол ус агаар тоглоом зурагт 76. Цэгийн оронд амьд бие ургамлын ангиллыг нөхөөрэй. \\2 оноо\\ Ургамал . ..... ...... . . . . 77. Цэгийн оронд амьд биеийн ангиллыг нөхөөрэй. \\2 оноо\\ Амьд бие . .. ...... ....... 78.Дараах зургийг хараад өөрийн дүгнэлтээ бичнэ үү. \\1 оноо\\ (зөв үйлдэл эсэх талаар, ахуйд хэрхэн ашиглах) 79.a. Хүснэгтэд тохирох үгийг нөхөж бичнэ үү. [1 оноо] Ойд амьдардаг амьтны нэр Хээр талд амьдардаг амьтны нэр b. Эдгээр амьтдын идэш тэжээлийн ялгааг тайлбарлан бичнэ үү. ....................................................................................................... ................................................................................................... [1 оноо] d. Эдгээр амьтдын үр төлийн нэрийг бичнэ үү. ..........................................., ................................................ [1 оноо] e. Эдгээр амьтдын ялгаатай шинжээс нэгийг бичнэ үү. ............................................................ [1 оноо] 80. Байгаль орчноо хайрлан хамгаалах талаар зөвлөмж бич. \\2 оноо\\ 64

Гэрлийн шинж чанар сонгох- 35 задгай-15 ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Ямар биет дээр туссан гэрэл ойхгүй вэ? \\1оноо\\ /МЭДЛЭГ ОЙЛГОЛТ 1-15/ А. гялгар цаас B. толь C. тунгалаг биет D. даавуу 2. Ижил хэмжээний гэрэл тусгахад аль биет илүү халах вэ? \\1оноо\\ А. гялгар цаас B. толь C. тунгалаг биет D.хар цаас 3.Гэрэл үүсгэгч ба дэлгэцний хооронд байрлах биеийн сүүдрийн хэмжээг томруулж болох уу . \\1оноо\\ А. болно, дэлгэц рүү B. болно, дэлгэцнээс C. болно, гэрэл үүсгэгч D. болохгүй биеийг ойртуулах биеийг холдуулох рүү биеийг ойртуулах 4.Бие гэрэл үүсгэгч рүү ойртох тутам сүүдрийн хэмжээ хэрхэн өөрчлөгддөг вэ? \\1оноо\\ А. жижгэрдэг B. өөрчлөгддөггүй C. томордог D. тодордог 5.Бие дээр 2 гэрэл үүсгэгчээс ялгаатай өнцгөөр гэрэл тусжээ. Үүсгэгч бүрээс үүсэх биеийн сүүдэр, давхацсан хэсэгт сүүдэр ямар байх вэ? \\1оноо\\ А. бүдэг B. жижиг C. тод D. том 6.Өгөгдсөн бие дээр гэрэл туссан тохиолдолд сүүдэр нь ямар байх вэ? Биеийн сүүдэртэй холбоотой мэдлэгээ ашиглан дараах өгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. \\1оноо\\ 1. шил а. тод сүүдэр 2. цаас в. бүдэг сүүдэр 3. ном в. бүдэг сүүдэр A. 1а, 2в, 3с B. 2а, 3в, 1с C. 3а, 1с, 2в D.1а, 3в, 2с 7.Нэг биеийн хувьд өглөөний болон өдрийн сүүдрийн аль нь шугаман хэмжээгээрээ их вэ? \\1оноо\\ A. өглөөний B. өдрийн C. адилхан, ялгаа байхгүй D. зөв хариу алга 8. Нэг биеийн хувьд өглөө, өдрийн сүүдэр шугаман хэмжээгээрээ ялгаатай байдаг шалтгааныг сонгоно уу. \\1оноо\\ A. нарны тусах өнцөг B. нарны тусах эрчим C. биеийн хэмжээ өөр, D. зөв хариу алга өөр, өөр өөр, өөр өөр 9.10см, 30см өндөртэй 2 өөр биеийн сүүдрийн шугаман хэмжээг зөв харьцуулсан өгөгдлийг сонгоно уу. \\1оноо\\ А. 10см бие 1 дахин том B. 10см бие 2 дахин том C. 10см бие 3 дахин том D. зөв хариу алга 10. Бие гэрэл үүсгэгч рүү ойртох тусам сүүдрийн .................. \\1оноо\\ A. хэлбэр нь B. дүрс нь тодорно C. хэмжээ нь багасна D. хэмжээ нь томорно өөрчлөгдөнө 11. Бие гэрэл үүсгэгчээс холдох тусам сүүдрийн .................. \\1оноо\\ A. хэлбэр нь B. дүрс нь тодорно С. хэмжээ нь багасна D. хэмжээ нь томорно өөрчлөгдөнө 12. Хоёр сүүдэр давхардсан үед сүүдрийн .................. \\1 оноо\\ A. Хэлбэр нь B. Дүрс нь тодорно C. Хэмжээ нь багасна D. Хэмжээ нь томорно өөрчлөгдөнө 13.Аль бие илүү тод сүүдэр үүсгэх вэ? Дугаарыг сонгоно уу. \\1оноо\\ 65

A. шилэн лонх B. гялгар уут C. нарны шил ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ D. хар цаас 14.Аль бие илүү бүдэг сүүдэр үүсгэх вэ? Нэрийг бичнэ үү. \\1оноо\\ A. шилэн лонх B. гялгар уут C. нарны шил D. хар цаас 15.Гэрэл туссан хэсгийн температур хамгийн их байх зургийн дугаарыг сонгоно уу. \\1оноо\\ A. 1 B. 2 C. 3 D. 1 ба 2 16.Гэрэл туссан хэсгийн температур хамгийн бага байх зургийн дугаарыг сонгоно уу. \\1оноо\\ /асуудал шийдвэрлэх- 16- 24/ A. 1 B. 2 C. 3 D. 2 ба 3 17.Хүүхдүүд гэрлийн замд хавтгай биет тавьж гэрлийг ойлгох болов. Гэрлийг аль бие илүү сайн ойлгох вэ? \\1оноо\\ A. хар цаас B. мөнгөлөг цаас C. гялгар уут D. толь 18.Хэзээ сүүдрийн хэмжээ хамгийн богино байдаг вэ? . \\1оноо\\ А. үүрээр B. өглөө C. үд дунд D. үдэш 19.Дараах зургийг сайтар ажиглаад дараах асуултад хариулна уу. \\2 оноо\\ Термометрийн заалт яагаад өөр, өөр байгааг “зөв” тайлбарлах өгөгдлийг сонгоно уу. 1. зураг бүр дэх термометрт туссан гэрэл ижил 2. зураг бүр дэх термометрт туссан гэрэл өөр, өөр а. зураг бүр дэх толины тоо ижил в. зураг бүр дэх толины тоо өөр, өөр А. 1а B. 2а C. 1в D. 2в 20.Байгалийн гэрэл үүсгэгчийг сонгоорой. \\1оноо\\ А.Лаа B.Чийдэн C.Нар D.Проектор 21.Гэрэл ямар биет дээр илүү сайн ойх вэ? \\1оноо\\ A. мод B. хар даавуу C. хөөсөнцөр D. толь 22.Самбар дээрх термометрт туссан гэрэл аль нь вэ? \\1оноо\\ 66

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ A. толинд ойсон гэрэл B. шууд туссан гэрэл C. толинд шингэсэн D. толинд хугарсан гэрэл гэрэл 23.Хүүхдүүд гэрлийн замд хавтгай биет тавьж гэрлийг ойлгох болов. Гэрлийг аль бие илүү сайн ойлгох вэ? \\1 оноо\\ A. хар цаас B. өнгийн цаас C. гялгар уут D. толь 24. Өглөө сүүдрийн хэмжээ хамгийн богино байдаг \\ 1 оноо \\ А. тийм B. үгүй 25. Сүүдрийн хэлбэр юунаас хамаардаг вэ? \\1 оноо\\ A. биетийн дүрсээс B. сүүдрээс 26. Хоёр гэрэл үүсгэгчээс үүссэн сүүдэр давхардсан үед сүүдэр ямар байх вэ? \\1 оноо\\ A. тод B. бүдэг C. сүүдэргүй 27.Зурагт үүссэн сүүдрийн хэмжээ өөр байгаа шалтгааныг сонгон уу. \\1оноо В.гэрэл туссан өнцөг өөр С.биеийн шугаман хэмжээ ижил D.биеийн шугаман хэмжээ өөр 28. Зургийг ажиглаад тухайн байрлалаас гэрэл тусгахад савааны сүүдэр хэрхэн тусахыг бодож зөв хувилбарыг сонгоорой. \\1 оноо\\ 29. Гэрэл ямар замаар тардаг вэ? \\1 оноо\\ А. Шулуун B. Хугарлаар C. Нуман 30. Зуны халуун өдөр ямар өнгийн хувцас өмсөх хэрэгтэй вэ? A.Бараан B.Цайвар C.Зузаан D.Хар 31. Гэрлийг хамгийн сайн ойлгодог бие аль нь вэ? \\1 оноо\\ А. Мод B. Бараан C. Толь D. Ус 32. Гэрэл үүсгэгчийг юу гэж 2 ангилдаг вэ? бичээрэй. \\1 оноо\\ 33.Зохиомол гэрэл үүсгэгчид юу юу байж болох вэ? \\1 оноо\\ 34. Байгалийн гэрэл үүсгэгчийг нэрлэнэ үү? \\ 1 оноо\\ 35. Сүүдэр үүсгэхэд юу хэрэглэдэг вэ? \\1 оноо\\ А. чийдэн, бие, дэлгэц Б. гэрэл үүсгэгч, бие, сүүдэр, дэлгэц Задгай даалгавар 36. Сүүдрийн хэлбэр юунаас хамаарах вэ? \\1.5 оноо\\ 1..................................................... 2................................................ 3................................................. 37. Тод сүүдэр үүсгэдэг биет 3-ыгнэрлэн бич. \\ 1.5 оноо\\ 1. ............................................... 2 .................................................... 3 ................................................... 38. Бүдэг сүүдэр үүсгэгчийг 3 нэрлэн бич. \\1.5 оноо\\ 1. ............................................... 2 .................................................... 3 ................................................... 39. Сүүдэр үүсгэдэггүй бие юу байж болох вэ? нэрлээрэй \\2 оноо\\ ............................................................................................................................................................................... 40.Гэрэл үүсгэгчээс гарсан гэрлийн замд нүхтэй завсар байрлуулах замаар цацраг гарган авч болох уу? \\2оноо\\66................................................................................................................................................ 41.Завсрын өргөнийг ихэсгэж багасгаж ..................................................................................................... өөрчилж болно. \\2оноо\\ 42.Гэрлийн замд толь тавих үед гэрэл \\2оноо\\ ............................................................................................................................................................................... 43.Нарны гэрлийг хэд хэдэн толины тусламжтайгаар нэг газар давхцуулан тусгавал гэрэлтэж ......................... болохоос гадна ............................................................... мэдрэмж төрүүлнэ. \\2 оноо\\ 44.Ширээний чийдэнгийн гэрэлтүүлэх талбайг хэрхэн нэмэгдүүлэх талаар зөвлөмж бичнэ үү. \\2 оноо\\ 67

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 45.Зурагт үүссэн сүүдрийн хэмжээг хэрхэн багасгах талаар арга зүйн зөвлөмж бичнэ үү. \\2 оноо\\ 48.Зурагт өгөгдсөн чийдэнгийн бүх сүүдэр давхацсан буюу бүгд тод сүүдэр байх боломжит туршилтын заавар бичиж, загвар зургаар харуулна уу. \\2оноо\\ 46.Зургийг сайтар ажиглаад товч тайлбар бичнэ үү. \\2 оноо\\ 47.Зурагт үүссэн тод сүүдрийн хэмжээг хэрхэн 50.Зургийг ажиглаад ямар тохиолдолд сүүдэр өөрчлөх ажлын дараалал бичнэ үү. \\3 оноо\\ ийм ялгаатай харагдах вэ? Гэрэл үүсгэгчийг 49.Гэрэл туссан хэсгийн температурыг зурж тайлбарлаж болно. \\2оноо\\ өөрчлөхийн тулд толины тусгалыг өөрчлөх шаардлагатай юу? Тийм гэж үзвэл шалтгааныг тайлбарлан бичнэ үү. \\3 оноо\\ 68

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ План зураг, масштаб, газрын зураг Сонгох даалгавар 16, задгай даалгавар 10 1. План зурагт масштабыг ашиглан ямар нэгэн биетийн бодит хэмжээг тодорхойлж болох уу. \\1 оноо\\ A. болно B. болохгүй C. болохгүй, алдаа гарна D. зөв хариу алга 2. Өгөгдсөн 1:1500000 ба 1:2000000 масштабын алийг нь ашиглахад юмс тодорхой дүрслэгдэх вэ? \\1 оноо\\ A. 1:1500000 B. 1:2000000 C. ялгаагүй D. зөв хариу алга 3. Өгөгдсөн зурагт аймгийн төвийг дүрсэлсэн таних тэмдгийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ A. нарийхан тасархай шугам B. өргөн тасархай шугам C. бүдэг цэг D. тод цэг 4. Газар дээр байгаа аливаа юмсыг цаасан дээр дүрслэхдээ төрөл бүрийн хэлбэр, өнгө, дүрс зэргийг хэрэглэнэ. Үүнийг ............. гэнэ. \\1 оноо\\ A. Таних тэмдэг B. План C. Газрын зураг D. Масштаб 5. Газар дээр байгаа юмсыг цаасан дээр хэд дахин багасган буулгаж үзүүлсэн харьцааг ........гэнэ. \\1 оноо\\ A. Таних тэмдэг B. План C. Газрын зураг D. Масштаб 6. Газар дээр байгаа аливаа юмсыг цаасан дээр дүрслэхдээ эгц дээрээс нь харсан байдалтай багасган зурсныг............гэнэ. \\1 оноо\\ A. Таних тэмдэг B. План C. Газрын зураг D. Масштаб 7. Бөмбөрцөг дээрх юмсыг хавтгай дээр хэд дахин багасган дэлгэж харуулсан байдалтай зурсныг ........................ гэнэ. \\1 оноо\\ A. Таних тэмдэг B. План C. Газрын зураг D. Масштаб 8. План зурагт сандлыг хэрхэн дүрсэлснийг 9. План зурагт хэдэн ширээ дүрслэгдсэн харгалзах тоогоор нь илэрхийлнэ үү. \\1 оноо\\ байна вэ? \\1 оноо\\ A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 A. 3 B. 5 C. 7 D. 9 10. Өгөгдсөн план зургийг сайтар ажиглаад хөлбөмбөгийн талбайн байрлалыг илэрхийлсэн зөв өгөгдлийг сонгоно уу. \\1 оноо\\ A. орон сууцны баруун талд A. 10 B. 13 С. 20 D. 19 B. сургуулийн хашаан дотор 12. Дараах зургийн аль нь хамгийн том С. замын хойд талд D. замын зүүн талд масштабтай зураг вэ? \\1 оноо\\ 11. Өгөгдсөн план зурагт хичнээн мод дүрслэгдсэн байна вэ? \\1 оноо\\ А. 1 B. 2 С. 3 D. 1 ба 2 69

13. 2 дугаар зурагт ашигласан машстаб ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 15. План зурагт хаалгыг хэрхэн 1:50000 бол 3 дугаар зурагт ашигласан дүрсэлснийг харгалзах тоогоор нь масштаб аль вэ? \\1 оноо\\ илэрхийлнэ үү. \\1 оноо\\ А.1:100000 B.1:50000 С.1:25000 D.зөв хариу A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 алга 16. План зурагт цонхтой хэдэн өрөө дүрслэгдсэн байна вэ? \\1 оноо\\ 14. План зурагт дараах таних тэмдэг өгөгджээ. Таних тэмдэг юуг илэрхийлэх вэ? \\1 оноо\\ A. зүг чиг B. толгод C. ус D. уул A. 5 B. 6 C. 7 D. 8 План ба масштаб Задгай даалгавар 3. Эдгээрээс аль нь план зураг вэ? Зургийн 1.Зурагт газрын зургийн масштаб өгөгджээ. дугаарыг сонгоно уу. 1см-т хэдэн км зайг багтаан зурсан бэ?\\2оноо\\ A. 0.3км B. 3км C. 30км D. 300км A. 1 B. 2 C. 3 D. 44.Нэг см-т 2. Глобусын масштаб өгөгджээ. 1см-т хэдэн багтаасан бодит зай бага байвал ямар км зайг багтаан зурсан бэ? /1:50.000.000/ \\2оноо\\ масштабтай зураг болох вэ? A. бага B. том C. хэвийн D. зөв масштабта масштабта масштабта хариу алга й зураг й зураг й зураг A. 0.5км B. 5км C. 50км D. 500км 5. План зурагт ашиглах масштабаа сонгоход юуг анхаарах хэрэгтэй вэ? A. зурах талбар, дүрслэх B. зурах талбар, дүрслэх C. зурах талбар, дүрслэх D. зөв биеүдээс дурын нэг биеүдээс хамгийн бага биеүдээс хамгийн том хариу алга биетийн хэмжээ биетийн хэмжээ биетийн хэмжээ 6.Зургийн масштаб 1:250000 бол нэг см-т хэдэн км-г багтаасан гэж ойлгох вэ? 7.Сумын төв ба аймгийн төвийн хоорондох зай 1:1000000 масштабтай зураг дээр 12 см дүрслэгджээ. Сумаас аймаг ороход хэдэн км зайтай вэ? Тооцоолж гаргаарай. 8.Нөхөж бичээрэй. Өндөр уул..........................м-с дээш, дундаж өндөр уул.........................м , нам уул............... м, өндөрлөг тал ба толгод....................................м, намдуу тал....................... м байдаг. 9.Хоёр сумын хоорондох зай 280 км.1:7000000 масштабтай газрын зураг дээр энэ зайг ямар хэмжээтэй зурах вэ? 10.Ангийнхаа ширээ сандлын план зургийг зураарай. 70

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хатуу, шингэн, хийн төлөв 1. Хатуу, шингэн, .......... гэсэн 3 төлөв байдаг. 2. Давс, элсэн чихэр усанд уусахад усны температур, хутгалтаас гадна юу нөлөөлөх вэ? ........................................................................................................................................................... 3. Гудамжны шалбааг хатахад ямар үзэгдэл явагдах вэ? А. Шингэн төлөвт шилжих буюу хайлах Б. Хатуу төлөвт шилжих буюу хөлдөх В. Хий төлөвт шилжих буюу уурших Г. Бүх үзэгдэл явагдана. 4. Конденсаци нь А. Хатуу төлөвөөс шингэн төлөвт шилжих үзэгдэл Б. Шингэн төлөвөөс хийн төлөвт шилжих үзэгдэл В. Хийн төлөвөөс шингэн төлөвт шилжих үзэгдэл Г. Шингэн төлөвөөс хатуу төлөвт шилжих үзэгдэл 5. Аль нь биет төлөв бэ? А. Хатуу Б. Шингэн В. Хий 6. Шингэн төлөв савныхаа хэлбэрийг дагаж урсана. А. Тийм Б. Үгүй В. Аль нь ч биш. 7. Аль нь хамгийн нягтрал багатай вэ? А. Хатуу Б. Шингэн В. Хий 8. Усны уур шингэн төлөвт шилжих үзэгдлийн нэрийг сонгоно уу? А. конденсацлах Б. Хайлах В. Хөлдөх Г. уурших 9.Мөсийг халаахад шингэн төлөвт шилжинэ. Энэ үзэгдлийг ............. гэнэ. А. конденсацлах Б. Хайлах В. Хөлдөх Г. уурших 10.Шингэнийг буцалтал нь үргэлжлүүлэн халаахад ямар төлөвт шилжих вэ? А. конденсацлах Б. Хайлах В. Хөлдөх Г. уурших 11.Шингэнийг хөргөхөд буцаад хатуу төлөвт шилжинэ. Энэ өөрчлөлтийг ........................ гэнэ. А. конденсацлах Б. Хайлах В. Хөлдөх Г. уурших 12.Өвлийн улиралд усыг саванд хийж гадаа тавихад .................. А. Ууршина Б. Хөлдөнө В. Хүйтэн болно 13.Мөсийг халаахад ............................ А. хийн төлөвт шилжинэ Б.ууршина В .шингэн төлөвт шилжинэ 14.Усыг буцалгахад..................... А. ууршина Б. шингэн төлөвт шилжинэ В. усгүй болно. 15.Хийн төлөвөөс шингэн төлөвт шилжих үзэгдлийг ............гэнэ. А. Уурших Б. Буцлах В. конденсаци 16.Давсны уусмалыг халаахад ус нь ууршиж, ..........үүснэ. А. Давс Б. Шороо В. юу ч үлдэхгүй 17.Дараах багажуудын аль нь шингэн зүйлийг хэмжихэд ашигладаг вэ? А.колбо Б. хэмжээст цилиндр В.жинлүүр 18.Дараах тодорхойлолтын аль нь шингэнд тохирох вэ? a . Хадгалагдаж буй савныхаа хэлбэрийг дагадаг. б.Жижиг хэсэг нь маш нягт, эмх цэгцтэй байрладаг. в .Тодорхой хэлбэртэй . г .Жижиг хэсэг нь чөлөөтэй хөдөлж, саван дотроо тархан байрладаг. Задгай даалгавар 1.Давс, элсэн чихэр усанд уусахад усны .................., ....................., .............нөлөөлж байна. 2.Усанд уусдаггүй бодис 3 бичээрэй . .......................................................................................................................... 3.Усанд уусдаг бодис 3 бичээрэй . ................................................................................................................................ 4.Давсны уусмалаас давс гаргаж авах дараалал бичээрэй 2 оноо 1. 2. 3. 4. 5. Шалбааг хатахад нар нөлөөлсөн үү? Яагаад? 2 оноо .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 6.Амьдралд тохиолдох уурших үзэгдлийн жишээ гаргаж тайлбарлаарай. 2 оноо ............................................................................................................................................ 7.Дараах зургуудыг зөв холбож зураарай. 2 оноо 71

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 8. Хатуу шингэн хий нь маш олон тооны жижиг хэсгээс тогтоно. Тодорхойлолтыг бичээрэй. Хатуу дахь жижиг хэсгүүд нь ................................................................................................... Шингэний жижиг хэсгүүд нь......................................................................................................................................................... Хийн жижиг хэсгүүд нь........................................................................................................................................................................................... 9. Хатуу, шингэн, хийн жижиг хэсгийг загварчилсан зурганд тохирох нэрийг бичнэ үү. ( ус, мөс, уур) 10. Зурагт тохирох үгийг харгалзуулан бичнэ үү.( Хий, хатуу, шингэн) 1 23 11. Хөргөгчнөөс гаргасан сав хэсэг хугацааны дараа хөлөрч гадна хэсгээр нь усан дуслууд үүсчээ. Үүнийг хатуу, шингэн, хийн өөрчлөлттэй холбон тайлбарлана уу. ...................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................... 12. Хувцасаа угаагаад тавихад хэсэг хугацааны дараа хатсан байдаг. Энэ үзэгдлийг хатуу, шингэн, хийн өөрчлөлттэй холбон тайлбарлаж бичнэ үү. ...................................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................... 13.Дараах өгүүлбэрийг гүйцээнэ үү. Хатуу бие нь ..................., ..................., ................... ………………………………………………… 14.Үлээсэн шаарыг дүрсэлж, түүнийг эгэл хэсгийг цэгээр илэрхийлнэ үү. 15.Дараах өгөгдлийг зөв холбо. 1. Хатуу а. жижиг хэсгүүд эмх замбараагүй хөдлөх бөгөөд хоорондын зай их байна. 2. Шингэн б. жижиг хэсгүүд маш нягт, эмх цэгцтэй байрлаж, хоорондын зай бага байна. 3. Хий в. жижиг хэсгүүдийн хоорондын зай хатуугийнхаас арай их байна. 72

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Соронзны гайхамшиг 1. Соронз ямар биетийг татдаг вэ? /1 оноо/ А. Мод B. зэс C. төмөр D. шил 9. Аль тохиолдолд соронзнууд таталцах 2. Соронз ашигласан багажийг сонгоно уу. /1 вэ? Дугаарыг сонгоорой. /1оноо/ оноо/ А. бахь B. лууин C. цаас зүсэгч D. хайч 3. Биеэс ямар зайд соронзыг байрлуулахад их A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 хүчтэй татах вэ? /1оноо/ А. хол B. ойр C. маш D. зөв 10. Аль бие соронзонд татагдахгүй вэ? хол хариу алга Дугаарыг сонгоорой. /1оноо/ 4. Дараах өгөгдлөөс аль хэрэгслийг ажиллаж A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 байхад соронзыг ойртуулахад эвдрэх 11. Аль бие соронзонд татагдах вэ? Дугаарыг аюултай вэ? /1оноо/ A. индүү B. хөрөө C. телевизор D. тоос сорогч сонгоорой. /1оноо/ 5. Мөнгөний картнаас соронзыг хол байлгах A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 12. Аль зурагт үзүүлсэн нь соронзыг зөв шалтгааныг сонгоно уу. /1оноо/ хадгалах нөхцөл вэ? Дугаарыг сонгоно уу. A. картны мэдрэгч замыг гэмтээнэ /1оноо/ B. картан дээр бичигдсэн мэдээллийг гэмтээнэ C.картны өнгийг өөрчилнө D. зөв хариу алга 6. Зурагтны дэлгэцэнд соронзыг ойр байрлуулж болохгүй шалтгаанд хамааралгүй өгөгдлийг сонгоно уу. /1оноо/ A. Дэлгэцийг гэмтээж дүрсний хэлбэр өөрчлөгдөнө. B. Дэлгэцийг гэмтээж өнгө ялгарал муудна. C. Дэлгэц томорно. D. Дэлгэц шатна. 7. Компьютерийн дэлгэцэнд соронзыг ойр A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 байрлуулж болохгүй хамгийн чухал шалтгааныг сонгоно уу. /1оноо/ 13. Соронз ашиглан төмөр савааг татахад a. Дэлгэцийг гэмтээж дүрсний хэлбэр соронз ямар нөхцөлд их хүчээр үйлчлэх вэ? өөрчлөгдөнө. /1 оноо/ b. Дэлгэцийг гэмтээж өнгө ялгарал муудна. c. Дэлгэц томорно. A. соронз төмөр саваанаас их зайтай байхад d. Дэлгэц шатна. B. соронз төмөр саваатай ойр зайд байхад С. соронз төмөр саваа хоёрын дунд мод байхад 8. Зурагт өгөгдсөн соронзын харилцан D. соронз төмөр хоёрын хооронд өөр төмөр биет үйлчлэлийг сонгоно уу. /1оноо/ байхад A. ижил туйл учир таталцана 14. Луужингийн N туйл аль зүгийг заадаг вэ?/1 B. ижил туйл учир түлхэлцэнэ оноо/ C. эсрэг туйл учир таталцана D. эсрэг туйл учир түлхэлцэнэ A. өмнөд B. хойд C. баруун D. зүүн 15. Луужингийн S туйл аль зүгийг заадаг вэ? /1 оноо/ 73

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ A. өмнөд B. хойд C. баруун D. зүүн 16. Ямар эд зүйл соронзонд татагдахгүй вэ? /1 24. Дараах зургийг сайтар ажиглаад соронзыг хэрхэн ашигласан талаар товч танилцуулга оноо/ бичнэ үү. A. ган B. төмөр C. модон D. төмөр халбага халбага савх савх 17. Соронзны аль хэсэг нь илүү хүчтэй татдаг вэ? /1 оноо/ 25. Соронзыг аль шулуун дээр барихад төмрийг илүү хүчтэй татах вэ? Яагаад? A. зөвхөн B. зөвхөн S C. гол D. хоёр N туйл хэсэгтээ үзүүртээ 18. Соронз ашиглан ялгах боломжтой 26. Зурагт өгөгдсөн соронзын алийг нь төмрийн холимгийг сонгоно уу. /1 оноо/ үртэс цуглуулахад илүү тохиромжтой болохыг тайлбарлан бичнэ үү. A. элсэн чихэр ба гурил B. зомгол ба төмрийн үртэс C. зэс ба төмрийн үртэс D. модны үртэс ба хуванцарын жижиг хэсгүүд 19. Соронзны үйлчлэл бие байрлах зайнаас 27. Зурагт өгөгдсөн соронзыг нэрлэж, үйлчлэл хэрхэн хамаардаг вэ? /1 оноо/ ялгаатай эсэх талаар товч тайлбар бичнэ үү A. зай их бол үйлчлэл хүчтэй 28. Төмөр хавтанг өргөхөд аль соронзыг B. зай бага бол үйлчлэл хүчтэй ашиглавал илүү сайн болохыг баталсан C. зай бага бол үйлчлэл сул зөвлөмж, тайлбар бичнэ үү. D. зай ихсэх тутамд үйлчлэл хүчтэй 20. Соронз ашиглан термометрийг самбарт 29. Зурагт өгөгдсөн \"луужин\"-г хэрхэн ашиглах тогтоожээ. Дараах өгөгдлөөс зөв тайлбарыг талаар зөвлөмж бичнэ үү. сонгоно уу. /1 оноо/ A. соронз төмөр материалаар хийсэн зүйлсийг татдаг B. соронз модон эдлэлийг татдаг С. соронз цаасыг татдаг D. соронз хуванцар эдлэлийг татдаг 21. Тах хэлбэрийн соронзны N туйл ямар өнгөтэй байдаг вэ?. 30. Эдгээр эд юмсыг соронзонд татагддаг, татагддаггүйгээр нь ангилан бичээрэй. a. Улаан B. Хөх 22. Соронзон самбарт цаасыг хэрхэн тогтоох талаар товч зөвлөмж бичнэ үү. 23. Байгаль дээр соронз дангаараа байдаг эсэх 31. Соронзны аль хэсэг нь хамгийн хүчтэй талаар таамаглал дэвшүүлж товч бичиглэл татдаг вэ? Тайлбарлан бичээрэй. хийнэ үү. 74

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Цахилгаан дамжуулагч ба тусгаарлагч 1. Дараах зурагт өгөгдсөн дугаарт харгалзах c. Чийдэн асаж байгаа нь энергийн ямар туйлын нэрийг сонгоно уу. хувирал вэ? 5. Зурагт өгөгдсөн хэлхээний эд зүйлсийг харгалзах дугаарын дагуу нэрлэнэ. 1. ..................... 2. ..................... 3. .................... 4 .................... А. нэмэх туйл 1, хасах туйл 2 B. нэмэх туйл 2, хасах туйл 1 C. нэмэх туйл 2 D. хасах туйл 1 2. Чийдэнг гэрэлтүүлэхэд дараах зурагт өгөгдсөн холболтын аль нь зөв вэ? А. зөв 1 B. зөв 2 C. хоёул зөв D. хоёул буруу 6. Хэлхээнд чийдэнгүүдийг ямар холболтоор холбосон бэ? 3. Аль зурагт үзүүлсэн нөхцөлд чийдэн асах вэ? Дугаарыг сонгоно уу. A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Задгай даалгавар 4. a. Зурагт өгөгдсөн хэлхээний эд зүйлсийг харгалзах дугаарын дагуу нэрлэнэ үү. 7. Дараах зурагт цахилгаан хэлхээ өгөгджээ. Хэлхээг ашиглан даалгаврыг гүйцэтгэнэ үү b. Хэлхээнд чийдэнгүүдийг ямар холболтоор . холбосон бэ? а. Хэлхээнд өгөгдсөн зүйлсийг харгалзах дугаарын дагуу нэрлэнэ үү. [2 оноо] 75 1. .................................. 2. . .............................. b. “А” үсгээр ямар туйлыг тэмдэглэсэн байна вэ? [1 оноо] ................................................................................. c. Чийдэн асаж байгаа нь энергийн ямар хувирал вэ? [1 оноо] ................................................................................. d. Асаж буй чийдэнд энергийн өөр ямар хувирал явагдах вэ? ............................................. .................................................................. [1 оноо]

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Би ба гэр бүл, сургуулийн амьдрал 1. Аавын төрлийн садан ямар төрлийн холбоотой хүмүүс вэ? А.Цусан төрөл Б.Ясан төрөл 2. Гэр бүл, анги, сургууль бол ............. нийгэм юм. А. балчир Б. том В. бичил Г. хамтын 3. Аавын талын төрлийн нэрлэ. А. Íагац ах Б. Хадам эгч В. Авга эгч Г. Íагац эгч 4. Аав нь охиноосоо гарсан хүүхдийг юу гэж дуудах вэ? А. ач Б. зээ В.жич Г. гуч 5. Хүмүүс хамтран амьдархад юу тусалдаг вэ? А. дүрэм Б. жолооч В. аяга Г. Мөс 6. Өөрийн эцгийн эцгийг хэн гэх вэ? А. Эцэг Б. Өвөг эцэг В. Эмэг эх Г. Өвөө 7. Нагац гэж хэний талын хамаатанг хэлэх вэ? А.аав В.ээж С.бүх хамаатан D.холын хамаатан 8. Гэр бүлийн гишүүн гэж хэн бэ? А.аав, ээж,ах эгч В.хамаатан ах эгч С.үүрэг хариуцлага хүлээж хувь нэмрээ оруулдаг хүн 9. Сургуульд шийдвэр гаргадаг гол хүн хэн бэ? А.захирал В.сурагч С .багш D. Ажилтан 10.Анги бүр тодорхой тооны сурагчдаас бүрддэг.Үүнийг юу гэж нэрлэдэг вэ? А.гишүүн В.сурагч С.хамт олон D.бүрэлдэхүүн 11.Ангийн зорилгыг хэн тодорхойлдог вэ? А.багш В.анги хамт олноороо С.сургуулийн захиргаа 12.Аль гэр бүлийн гишүүдийн эрхэмлэх зүйл биш вэ? А. Өвлөх Б. Хүндэтгэх В. Хуурах Г. Зохион байгуулах 13.Гэр бүлийн насанд хүрсэн хүмүүс ямар зорилгоор хөдөлмөрлөдөг вэ? А. Баян болох Б. Гэр бүлээ тэжээх В. Цаг нөхцөөх 14.Аль нь гэр бүлийн нэгдэлд хамаарахгүй вэ? А. Хайр Б. Итгэл В. Хууралт Г. Хүндэтгэх 15.Ангийн дэгт орохгүй зүйлийг ол. А. Бусдыг хүндэтгэх Б. Бусдыг шоолох В. Бусдадаа туслах 16.Сургууль дээр зохиогддог уламжлалт ажилд аль нь орохгүй вэ? А. урлагийн үзлэг Б. Спартакиад В. Улсын наадам Нутгийн хүмүүсийн амьдрал 1. Хамгийн олон ястантай аймаг аль вэ? А. Баян-Өлгий Б. Дорнод В. Ховд Г. Өвөрхангай 2. Газрын зураг дээр уулархаг газрыг ямар өнгөөр тэмдэглэдэг вэ? А. Шар Б. Хүрэн В. Цайвар шар Г. Ягаан 3. Увс аймаг хэдэн сумтай вэ? А. 29 Б. 19 В. 17 Г. 10 4. Сэлэнгэ аймгийн газрын гадарга уулархаг. А. Үнэн Б. Худал 5. Жүжигчин ямар үйлчилгээний газар ажилладаг вэ? А. Банк Б. Үсчин В. Шүдний эмнэлэг Г. Театр 6.Орон нутаг бол бидний суралцаж, амьдарч буй .................. юм. А. нийгэм В. агаар С. орчин 7. Монгол улс хэдэн аймагтай вэ? А. 17 В. 21 С. 20 8.Ховд аймаг хэдэн сумтай вэ? А. 21 В. 18 С. 17 9. Газрын зурагт тал хээр болон говийг ямар өнгөөр тэмдэглэдэг вэ? А. хөх В. улбар шар С.цайвар шар 76

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хувь хүн ба хүмүүсийн хамтын амьдрал 1. Хамт олон болон бүлгийг юу нэгтгэдэг вэ? А. Овог Б. Шийдвэр В. Хүмүүс Г. Би 2. Хүний амьдарлын анхдагч орчин нь ............... юм. А. Гэр бүл Б. Íом В. Тоглоом Г. Цаас 3. Аль нь дүрэм бэ? А. Íогоон гэрлээр зам хөндлөн гарна. Б. Улаан гэрлээр гарсан В. Хонх дуугархаас өмнө хичээл завсарласан. 4. Аль нь зөрчил вэ? А. Íогоон гэрлээр зам хөндлөн гарна. Б. Улаан гэрлээр гарсан В. Хонх дуугарахаар хичээл завсарлана. 5. Хүний амьдралын анхдагч орчин нь .................. юм. А. гэр бүл Б. анги хамт олон С. сургууль 6.Хүмүүсийн хамтын амьдралын зохион байгуулалтыг аль нь оновчтой илэрхийлж байна вэ? А. Чухал шийдвэрийг хамтран гаргах В. Хүмүүс өөрийн хүссэнээр амьдарч ажиллах С. Хүмүүсийн хамтын амьдрал зорилго чиглэл, эмх цэгцтэй байх D. Зөв чиглүүлэх манлайлах удирдагчтай байх 7. Үүрэг хариуцлагаа биелүүлэхэд юу тусалдаг вэ? А. Дүрэм В. Хариуцлага С. Багш 8.Цаг агаарын талаар бодит мэдээлэл авах эх сурвалж аль нь вэ? А. радио В. телевиз С. цаг уурын алба D. бүгд зөв 9.Гал унтраах албаны утасны дугаар аль нь вэ? А. 101 В. 102 С. 103 D. 108 10. Гамшгийн үед авах хамгийн чухал хэрэгсэл юу вэ? А. шүгэл, сонин В. карт, шүгэл С. малгай, цүнх 11.Аль нь чиний үүрэг биш вэ? А. Хичээлээ хийх Б. Тоглох В. Аав ээждээ туслах Г. Дүүгээ асрах 12. Дүрэм зөрчсөн бол яах ёстой вэ? А. Хариуцлага хүлээнэ Б. Загнуулна В. Анги угаана Г. Зөрчил болно. 13. Хувь хүн өөртөө ямар үүрэг хүлээдэг вэ? А. Сайн байх Б. Өөрийгөө хөгжүүлэх В. Ажил хийх Г. Хариуцлага Хувь хүний үүрэг хариуцлага 1. Үүргээ сайн биелүүлэх нь ямар ач холбогдолтой вэ? А. Хүнээр хүндлүүлнэ Б. Ичнэ В. Бусдаас санаа зовно Г. Хүнд зэмлүүлнэ 2. Үүргээ сайн биелүүлэхгүй бол чамд юу тохиолдох вэ? А. Хүнээр хүндлүүлнэ Б. шагнуулна В. Бусдаар магтуулна Г. Хүнд зэмлүүлнэ 3. Хүн бүр, гэр бүл бас байгууллага бүр дүрэмтэй. Энэ нь тэд бүгд ........................... хүлээдэг. А. Үүрэг хариуцлага Б. Дүрэм В. Ажил Г. Хариулт 4. Хичээлээс хоцорч болохгүй. Энэ дүрмийг хэн биелүүлэх вэ? А. Аав Б. Сурагч В. Эмээ Г. Жолооч 5. Би өнөөдөр тугал хариулах ээлжтэй. Аль нь вэ? А. Амлалт Б. Даалгавар В. Ажил, үүрэг Г. Хууль дүрэм 6.Нийтийн үйлчилгээний газруудад хамаарахгүйг нь сонгоорой. А. Цэцэрлэгт хүрээлэн Б. Банк В. Зуслангийн байшин Г. Амралтын газар 7. “Мод тарих үндэсний өдөр” хэд хэдүгээр сард болдог вэ? А. 6 ба 9 Б. 5 ба 10 В. 4 ба 9 Г. 6 ба 10 77

Би, гэр бүл, сургуулийн амьдрал ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Аль нь чамтай цусан ба ясан төрлийн холбоогүй вэ? А.өвөө Б.Өргөмөл эгч В. Íагац ах Г. Авга эгч 2. Цусан ба ясан төрийн холбоогүй хүнийг нэрлэ. А. ах Б. аавын дүү В. ээжийн эгч Г. Хүргэн 3. Ээжийн чинь төрсөн ах чамтай ямар холбоотой вэ? А. Цусан төрөл Б. Ясан төрөл 4. Бидний өдөр тутмын амьдралдаа дагаж мөрдөх хэв хэмжээг юугаар зохицуулдаг вэ? ................................................................................................................................................................ 5. Чи хичээлээс гадуурх ямар төрлийн ажилд сайн оролцдог вэ? ................................................................................................................................................................ 6.Танай гэр бүлийн бахархал юу вэ? 3-ыг нэрлэн бичээрэй. ............................... .................................... ....................................... 7.Зөв харгалзуул 8.Хэн нь ямар ажил эрхэлдэг вэ? 1. Авга ах А. Ээжийн төрсөн эгч 1. Малчин А. Газар тариалан 2. Íагац ах Б. Ээжийн төрсөн ах 2. Багш Б. Мал аж ахуй 3. Авга эгч В. Аавын төрсөн ах 3. Тариаланч В. Төрийн байгууллагад 4. Íагац эгч Г. Аавын төрсөн эгч 4. Цагдаа Г. Сургалт 9.Зөв харгалзуул 1. Íомын санч А. Íом, сурах бичиг түгээнэ 2. Сургуулийн эмч Б. Анги, танхим цэвэрлэнэ 3. Үйлчлэгч В. Сурагчдын эрүүл мэндийн хариуцна 4. Багш Г. Сургалт 10. Угийн бичигт дэх “Эмэгтэй” хүйсийн тэмдэглэгээг зөв илэрхийлсэн хариултыг сонгоно уу? А. Б. В. Г. Нутгийн хүмүүс нийгэм, аж ахуй, соёлын амьдрал 1. Эрдэнэт хивсийг Орхон аймгийн .......................... хотод үйлдвэрлэнэ. А. Эрдэнэт Б. Хөвсгөл В. Дархан Г. Улаанбаатар 2. Наранцэцгийн тосыг Солонгос, ОХУ, Хятад улсаас нийлүүлнэ. А. Үнэн Б. Худал 3. Шүдний эмнэлэг бидэнд ямар үйлчилгээ үзүүлдэг вэ? ..................................................................................................................................... 4. Мэдээллийн хэрэгслээс 4-г нэрлэнэ үү? ....................................... ........................................ ...................................... ................................. 5. Ховор, үзэсгэлэнтэй байгаль, амьтан, ургамалтай газрыг улс орон нутгаас хамгаалалтанд авдаг. Үүнийг ......................................................................... гэнэ. 6.Зөв харгалзуул 1. Хавар А. Хадлан бэлтгэнэ 2. Íамар Б. Íогоо тариална 3. Зун В. Цагаан идээ боловсруулна 4. Өвөл Г. Орон байраа дулаална 7.Танай гэр бүл мэдээллээ хаанаас авдаг вэ? 1. 2. 3. 4. 8.Орон нутийн түүх соёлын дурсгалт газруудыг нэрлэ. 1. 2. 9.Байгалийн үзэсгэлэнт газруудыг нэрлэ. 1. 2. 3. 4. 10. Орон нутгийнхаа хөгжилд өөрийн оруулж чадах зүйлээ бич. 1. Мод услах 2. Íийтийн эзэшлийн эд зүйлсийг зөв хэрэглэх 3. ....................................................................... 4. ........................................................................ 78

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Хувь хүмүүс ба хүмүүсийн хамтын амьдрал 1. Дүрмээр хориглолсон зүйлийг хийх нь .................... юм. А. Хариуцлага Б. Зөрчил В. Баримтлах Г. журам 2. Хүмүүс хамтран ажиллаж, хамтдаа ................ гаргадаг. А. Шийдвэр Б. Хувь хүн В. Хоол г. Үлгэр 3. Сургууль хичээлд баримтлах дэгийг бичээрэй. 1. ........................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................... 4. Та нарын хооронд санал зөрөлдөх тохиолдол гардаг уу? Түүнийг хэрхэн шийдвэрлэдэг вэ? 1. ........................................................................................................................... 2. ........................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................... 5. Чиний бодлоор хүүхдүүд асуудлыг шийдвэрлэхдээ ямар зан байдлын илүү гаргадаг вэ? ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................... ............................................................................................................................................................ 6. Би найздаа 3 хоног уншаад өгөхөөр амлаж шинэ номыг нь авсан. Надад ямар хариуцлага оногдох вэ? А. Амлалтаа биелүүлж, тогтсон хугацаандаа номыг эргүүлж өгөх Б. Амлалтаа биелүүлэхгүй, тогтсон хугацаандаа номыг эргүүлж өгөхгүй В. номыг эргүүлж огт өгөхгүй. Г. Тогтсон хугацаандаа номыг эргүүлж өгөхгүй үдаах. 7. Хүүхэд машинаар аюул осолгүй зорчиход юуг анхаарах хэрэгтэй вэ? А. Цонхоор толгойгоо гаргах Б. Машины арын суудалд суух В. Жолоочийн анхаарлыг сарниулах Г. Тохирсон суудлын бүсийг хэрэглэхүй байх 8 . Гал унтраах албаны утасны дугаар аль вэ? А. 103 Б.101 В. 102 Г. 104 9. Болороо хотын нэгэн дүүрэгт аав, ээжийнхээ хамт амьдардаг. Энэ жил тэр 6 нас хүрчээ. Сургуульд орно гэж баярлан хөөрч, аав, ээж нь ч хичээлийн бэлтгэлийг нь хийсээр 9-р сарын 1 болжээ. Ээждээ хөтлүүлээд гартаа цэцэг барин сургуульдаа орлоо. Болороо ямар үүрэг хүлээх вэ? ................................................................................................................................................................. ......................................................................... ........................................................................................ 10. Болороо үүргээ биелүүлэхийн ач холбогдол юу вэ? ......................................................................................................................................... ........................ ......................................................................... ........................................................................................ 11.Зөв харгалзуул 1. Түргэн тусламж А. 101 2. Цагдаа Б. 103 3. Гал сөнөөгч В. 102 4. Хүүхдийн утас Г. 108 79

Би, гэр бүл, сургуулийн амьдрал ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1.Танай гэр бүлийнхэн голлож хаанаас мэдээлэл олж авдаг вэ? (Голлож мэдээлэл олж авдаг 3 хүртэлх зүйлийг дугуйлж, тэдгээрийг жагсааж бичээрэй.) А. Сонин, сэтгүүл Б. Íом В. Телевиз Г. Яриа,ярилцлага Д. Интернэт ……………………………………………………………………………………………………………………… 2. Угийн бичиг хөтлөхийн ач тусын тухай бичээрэй. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................... .................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ........................................................... 3. Гэр бүлийн гишүүд ямар ямар үүрэг хүлээдэг вэ? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Манай анги .......сурагчтай. .....охид........ хөвгүүдтэй. Манай ангийн багшийг .......................... гэдэг. Манай ангийн ахлагчийг ........................ гэдэг. Энэ хичээлийн жил манай анги ......................................................................................................... зорилго дэвшүүлсэн. 5. Өөрийн хоёр үеийн угийн бичгийг зурж тэмдэглээрэй. аав ээ ............. ж Би .......... 6. Хулан 4-р ангид сурдаг. 2 дүүтэ..й......Э...цэг эхийгээ ажилд явсан үед гэрийн зарим ажлыг хийж, дүү нараа цэцэрлэгт хүргэх, ава..х....зэргээр тус дэм болно. Ангийнхан нь түүнийг бүжгийн дугуйланд бүртгүүлэхээр нэрийг нь өгчээ. Асуулт: 1. Хулан гэр бүлийн гишүүний хувьд ямар үүрэгтэй вэ? 2. Яагаад ангийнхан нь түүнийг дугуйланд суралцуулахаар нэрийг нь өгсөн бэ? 7. Даалгавар Íөхөж бичээрэй. Гэрийн ойролцоох гал алдах аюултай зүйлсийг нэрлэх 8. Мэдээллийг уншиж ойлгоод асуултанд хариулаарай. МЭДЭЭЛЭЛ: Халуун орны нэгэн улсад аадар бороо их хэмжээгээр орсны улмаас голын усны түвшин нэмэгдэж, эрэг нь нуржээ. Мөн олон байшин барилга усанд автаж, зам гүүр эвдэрчээ. Усны түвшин нэмэгдсэн тул улсын ерөнхийлөгч зарим сургуулийг түр хаах шийдвэр гаргасан. Харин зарим хүмүүс сургуулийг хаах нь хүүхдүүдэд хохиролтой тул зөв шийдвэр биш гэж үзэв. АСУУЛТ: Та дээрх хоёр шийдвэрийн алийг нь дэмжиж байна вэ? Яагаад? ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… 80

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Нутгийн хүмүүс, нийгэм, аж ахуй, соёлын амьдрал 1. Манай нутагт уул, хээр тал ................................................... байдаг. 2. Газрын зурагт уул болон уулархаг газрыг .........., тал хээр болон говь газрыг ........ өнгөөр зурдаг. 3. Бид аливаа мэдээллийг .................., .........................., .................. зэргээс авдаг. 4. Бараа бүтээгдэхүүн бүр шошготой байдаг.Шошгон дээрх мэдээллийг унших нь ямар ач холбогдолтой вэ? ........................................................................................................ ......................................... ................................................................................................... .............................................. Хувь хүн ба хүмүүсийн /нийгмийн /хамтын амьдрал 1. Миний бусдаас ялгаатай тал бол? ................................................................................................................................................ 2. Миний бусадтай адил тал бол? ................................................................................................................................................... Эрт үед хүмүүс овгоороо амьдарч байжээ. Овгийн хамгийн хүч чадалтай, туршлагатай хүн удирддаг байв. Тэрээр хоол хүнсээ олох, хуваарилах, гадны халдлагаас овгоо хамгаалахын зэрэгцээ овгийн дотор хэв журам сахиулж, хорио цээрийг зөрчсөн хүмүүст хүнд шийтгэл оноон, овгоосоо хөөдөг байлаа 3. Яагаад хүмүүс овгоос хөөгдөхийг хүнд шийтгэл гэж үзэж байсан бэ? ............................................................................................................................. .................... ........................................................................................................ ......................................... ................................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. .................... 4. Өнөөдөр амьдарлын нөхцөл өөрчлөгдсөн. Тэгвэл хүн бусад хүнгүйгээр ганцаараа амьдарч чадах уу? Яагаад? . ............................................................................................................................. .................... ............................................................................................................................. .................... .............................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. .................... Хувь хүний үүрэг хариуцлага Итгэлт телевиз үзэхийн өмнө гэрийн даалгавраа хийж дуусгадаг. Алимаагийн аав өглөө 8 цагт ажилдаа очсон байх ёстой. Цолмон сургуулийн сагсан бөмбөгийн багт тоглодог. Тэр өдөр болгон хичээлийн дараа бэлтгэл хийдэг. 1. Хэн ямар үүрэг хүлээж байгааг тус тус ялган тайлбарлана уу? ............................................................................................................................. .................... ........................................................................................... ...................................................... 2. Эдгээр хүмүүс тухайн үүргээ биелүүлбэл тэдэнд ямар ач тустай вэ? ............................................................................................................................. .................... ............................................................................................................................. .................... 3. Эдгээр хүмүүс тухайн үүргээ эс биелүүлбэл тэдэнд ямар сөрөг үр дагавар гарах вэ? ................................................................................................................................................ . ............................................................................................................................. .................... 81

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Тоог унших, бичих, жиших тоймлох, нэмэх, хасах 1. Ямар ч тоог өөрт нь хуваахад ........ гарна. а. 2 б. 3 в. 1 г. 0 2. 8140 тооны зуутын орны цифр аль нь вэ? а. 1 б. 4 в. 0 г. 8 3. 352 х 10 = ? а. 3520 б.35200 в. 32500 г.3250 4. 4 аравттай тоог олоорой. а. 5404 б. 4504 в. 5440 г. 4054 5. Стандарт хэлбэрээр бичээрэй. “Есөн зуун ерэн есөн мянга есөн зуун ерэн найм” а. 999908 б. 999998 в. 999908 г. 999098 6. 5000+60+8=? Орны нэмэгдэхүүний нийлбэрийг ол. а. 586 б. 5086 в. 5608 г. 5068 7. 45678 уг тоог зуутаар тоймлоорой. а. 45600 б. 45680 в. 45700 г. 46000 8. 240 л сүүний хагасын хагас нь хэдэн литр вэ? а. 120л б. 180л в. 60л г. 30л 9. Буурах эрэмбээр зөв бичсэн хэсгийн дугуйлаарай. а. 15780, 15870,15807, 15078, 15087 б. 15870, 15807, 15078, 15087, 15780 в. 15870, 15807, 15708, 15087, 15780 г. 15087, 15780 . 15870, 15807, 15708 д. . 15870, 15807, 15780, 15708, 15087 10. 257466 гэсэн тоог орны нэмэгдэхүүнээр задлаарай. а. 2+5+7+4+6+6 б. 200000+50000+7000+400+60+6 11. Зуутын орноор зөв тоймлосон хэсгийг олоорой. а. 74256 ≈ 74300 б. 74256 ≈ 74360 в. 74256 ≈ 74000 г. 74256 ≈ 70000 12. Доорх тоонуудаас аль нь 5341-д ойр вэ? а. 534,1 в. 534.0 г. 53.40 д. 5340 13. 358763 уг тоог үгээр бичээрэй. a. Гурван зуун тавин найман мянга долоон зуун жаран гурав. b. Гурван зуун найман таван мянга долоон зуун жаран гурав. c. Гурван зуун тавин найман сая долоон зуун жаран гурав. d. Гурван зуун тавин найман тэрбум долоон зуун жаран гурав. 14. 3 709 737 гэсэн тоонд 9 -ийн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут Б. мянгат В. сая Г. арван мянгат 15. 457514 + 475914 = ............... Зөв хариуг олж тэмдэглэ. А. 943426 Б. 943428 В. 942428 Г. 933428 16. Доорх тоог 23-ыг 1000 -аар үржүүлсэн нь аль нь вэ? А. 230 Б. 2300 В. 23000 Г. 20300 17. 0 -ээс баруун тийш ямар тоонууд байрлаж байна вэ? А.эсрэг Б.натурал В. сөрөг Г.бутархай 18. Нэг үржигдэхүүн нь 4251 үржвэр нь 106 275 бол нөгөө үржигдэхүүнийг ол. А. 25 Б. 20 В. 250 Г. 23 19. Дараах 93 857 245 тоонд 7 гэсэн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут В. мянгат С. аравт D. арван мянгат 20. Дараах 45 805 306 тоонд 8 гэсэн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут В. мянгат С. саят D. зуун мянгат 21. Саяын ангийн 43 нэгж, мянгын ангийн 405 нэгж, нэгжийн ангийн 23 нэгжээс бүтсэн тоог цифрээр бичээрэй. А. 4340523 В. 23405052 С. 43405023 D. 430405023 22. Саяын ангийн 524 нэгж, мянгын ангийн 24 нэгж, нэгжийн ангийн 105 нэгжээс бүтсэн тоог цифрээр бичээрэй. А. 52424105 В. 524240105 С. 524240150 D. 524024105 23. Дараах 601705 тоог мянгатаар тоймлоорой. А. 601000 В. 602000 C. 601700 D. 601710 24. Дараах 601705 тоог зуутаар тоймлоорой. А. 601000 В. 602 000 C. 601710 D. 601 700 25. Дараах 601705 тоог аравтаар тоймлоорой. А. 601000 В. 601710 C. 601700 D. 602000 26. Дараах 56 678 306 тоонд 7 гэсэн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут В. мянгат С. Аравт D. арван мянгат 82

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 27. Дараах 89 007 834 тоонд 3 гэсэн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут В. мянгат С. Аравт D. арван мянгат 28. Саяын ангийн 78 нэгж, мянгын ангийн 607 нэгж, нэгжийн ангийн 45 нэгжээс бүтсэн тоог цифрээр бичээрэй. А. 7860745 В. 4560778 С. 78607045 D. 780607045 29. Саяын ангийн 6 нэгж, мянгын ангийн 34 нэгж, нэгжийн ангийн 568 нэгжээс бүтсэн тоог цифрээр бичээрэй. А. 634568 В. 568346 С. 60034568 D. 6034568 30. Дараах 738291 тоог мянгатаар тоймлоорой. А. 738200 В. 738000 C. 738290 D. 730000 31. Дараах 738291 тоог зуутаар тоймлоорой. А. 738300 В. 738000 C. 738290 D. 730000 32. Дараах 738291 тоог аравтаар тоймлоорой. А. 738200 В. 738000 C. 738290 D. 730000 33. Тоог цифрээр бичээрэй. Гурван сая долоон зуун далан гурван мянга хоёр зуун арван гурав А. 3 773203 B. 3 773 213 C. 3 703 203 D. 33 703 213 34. Таван сая гурав тоог стандарт хэлбэрээр бичсэн бичлэг аль нь вэ? А.5 300 000 B.5 003 000 C.5 030 000 D. 5 000 003 35. 8049136 тооны мянгатын оронд байгаа цифрийг олоорой. А. 4 B. 9 C. 0 D. 1 36. Дараах 63 857 040 тоонд 3 гэсэн цифр ямар оронг илэрхийлж байна вэ? А. зуут В. мянгат С. аравт D. сая 37. Гурван зуун арван найман бүхэл мянганы зургааг зөв бичсэнийг олоорой. А. 318.06 В. 318.006 С. 318.1106 D. 318.1006 38. Гурван зуун арван найман бүхэл зууны зургааг зөв бичсэнийг олоорой. А. 318.06 В. 318.006 С. 318.1106 D. 318.1006 39. Дараах 64.05 гэсэн бутархай тоог аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 64.1 В. 64.0 C. 64.10 D. 64.5 40. Дараах 42.05 гэсэн бутархай тоог аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 42.0 В. 42.5 C. 42.1 D. 42.10 41. 47.05 -ыг бүхэл хэсгээр тоймлоорой. А. 47 В. 50 C. 470 D. 4705 42. Дараах тооны ноoгдворын утгыг олоорой. 743 : 100 А. 7.34 В. 7.43 C. 743 D. 0.743 43. Дараах тооны ноoгдворын утгыг олоорой. 734 : 10 А. 7.34 В. 74.3 C. 73.4 D. 0.734 44. Арван таван сая, гурван зуун долоон мянга, хорин тавыг цифрээр бичээрэй. А. 15300725 B. 1530725 C. 15307025 D. 153007025 45. Нэгжийн ангийн 5 аравт, мянгатын ангийн 2 нэгж, саяын ангийн 7 аравтаас бүтсэн тоог стандарт хэлбэрээр бичсэн аль нь вэ? А.70200050 В.70020005 С.70002050 D.7002050 46. Долоон сая гурав тоог стандарт хэлбэрээр бичсэн бичлэг аль нь вэ? А.7 300 000 B.7 003 000 C.7 030 000 D. 7 000 003 47. 4239136 тооны мянгатын оронд байгаа цифрийг олоорой. А. 2 B. 9 C. 3 D. 1 48. 4234512 тооны арван мянгатын оронд ямар цифр байна вэ? А.2 B. 4 C. 3 D. 5 49. Далан сая гурван зуун дөчин мянга зуун дөрөв тоог олоорой. А.70340140 B. 7340104 C. 70340104 D. 703400104 50. Хоёр тооны нийлбэр 17799, ялгавар 2201 бол уул тоонуудыг олоорой. А. 7999, 10000 B. 10000, 7799 C. 16700, 99 D 20000, 13598 51. 652 328 тоог мянгаар тоймлоорой. А. 652300 B. 652000 C. 652320 D. 653000 52. 9258- ыг зуутаар тоймлосон тоо аль нь вэ? А. 9250 B. 9200 C. 9260 D. 9300 53. 84.054 бутархайг аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 84.05 B. 84 C. 84.1 D.84.2 54. Хоёр бүхэл дөрөвний гурвыг энгийн бутархай хэлбэрээр бичээрэй А. 2 бүхэл 4/ 3 B. 2 бүхэл 3 / 4 C. 3 бүхэл 4 / 5 D. 5 бүхэл 3 / 4 55. 4 936 402 тооны цифрүүдийн нийлбэрийг олоорой. А. 28 B.25 C. 27 D. 26 56. 1 кг цагаан будаа 1600 төгрөгний үнэтэй бол 246 400 төгрөгөөр хэдэн кг цагаан будаа авах вэ? А. 104 кг B.14 кг C. 1054 кг D. 154 кг 57. 0.276 х 100 илэрхийллийн утгыг олоорой. А. 2.76 B. 0.0276 C. 0.00276 D. 27.6 83

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Асуудал шийдвэрлэх – 65 бодлого 1. 485,2635 бутархайн эхний 3-н цифр ямар орны хэсгийг зааж байна вэ? а. зууны б. аравны в. арван мянганы г. мянганы д. саяын 2. Нэг уут чихэр 4500 төгрөгний үнэтэй бол 5 уут чихэр ямар үнэтэй вэ? а. 25200төг б. 22500төг в.22005төг г. 22050төг 3. Аль жагсаалт нь буурах эрэмбээр бичигдсэн байна вэ? а. 1.125, 1.152, 2.125, 2.152 б. 1.152, 1.125, 2.125, 2.152 в. 2.152, 2.125, 1.152, 1.125, 4. 16 х 59 = ? үржвэрийг олоорой. а. 944 б. 494 в. 449 5. 13.3 + 5.4 = ? хоёр тооны нийлбэрийг олоорой. а. 19.8 б. 18.9 в. 18.7 г. 17.8 6. Доорх тоонуудаас зөвийг дугуйлаарай. а.215308=215380 б.9,7=9,07 в.93874<500000 7. Өсөх эрэмбээр бичигдсэн хэсгийг сонгоорой. а. 1 ; 1 ; 7 б . 1 ; 1 ; 7 в. 7 ; 1 ; 1 г. 7 ; 1 ; 1 2 6 10 6 2 10 10 6 2 10 2 6 8. Буурах эрэмбээр бичигдсэн хэсгийг сонгоорой. а. 1 ; 1 ; 7 б . 1; 1; 7 в. 7 ; 1 ; 1 г. 7 ; 1 ; 1 2 6 10 6 2 10 10 6 2 10 2 6 9. “23,47” тооны хоёр талд хамгийн ойр байх бүхэл тоог олоорой. а.22, 24 б. 22, 23 в. 23, 24 10. Хоёр тооны нийлбэр 35600 ба ялгавар нь 27900 бол нөгөө тоо нь хэд байж болох вэ? А. 7070 б. 7007 в. 7700 г. 7707 11. 78500+1500=? Хариуг сонгоорой. а. 79000 б. 80000 в. 79900 12. 1759 уул тоонд хэдэн аравт, хэдэн зуут байна вэ? а. 5аравт, 7зуут б. 9аравт, 5зуут в. 7аравт, 1 зуут г. 7аравт, 9зуут 13. 690002 тоог үгээр бичээрэй. а. Зургаан зуун ерэн мянга хоёр б. Зургаан зуун ёсөн мянга хоёр в. Зургаан зуун ерэн хоёр мянга 14. 37-г хэдээр нэмэгдүүлбэл 86 гарах вэ? а. 48 б. 50 в. 49 г. 47 15. 982166 тоог орны утгын нийлбэрээр бичээрэй. а. 900000+80000+2000+100+60+6 б. 9+8+2+1+6+6 16. Нэг дүгээр тоон 592. Нэг дүгээр тоо, хоёр дугаар тоонд худаахад 8 ноогдоно. Хоёр дугаар тоог ол. А. 74 б. 47 в. 78 г. 73 17. 474 : 6 = ? ноогдворт хэдэн оронтой тооо гарсан бэ? а. 1 б. 2 в. 3 18. “ 58656:47= ? ” ноогдворыг ол. а. 1248 б. 1247 в. 1249 г. 1245 19. Дарааллын мэдэхгүй байгаа гишүүдийг олоорой. “20, 15, 11, ...... , 6” а. 8 б.7 в.6 г. 9 20. Таван бүхэл зууны арван найм. Бутархай стандарт хэлбэрээр бич. А. 5,18 б.5,018 в. 5,0018 г.51,8 21. “54.39 ... 54.93” аравтын бутархайг жишээрэй. а. > б. < в. = 22. “Найман бүхэл мянганы жаран гурав” аль нь вэ? а.8,063 б.863 в.8063 г.8,1063 23. 50см.кв нь 50 м.кв-аас хэд дахин бага вэ? а. 10 б. 100 в. 1000 г. 10000 24. 0,8865 бутархайг зууны хэсгээр тоймлоорой. а. 0,88 б. 0,8 в. 0.9 25. 3,8 бутархай тооны хамгийн ойр орших бүхэл тоонуудыг олоорой. а. 2 ба3 б. 0 ба 3 в. 3 ба4 г. 30ба 40 26. Эхний цифр нь 4, сүүлийн цифр нь 9 байх дөрвөн оронтой тоо хэд вэ? а. 1910 б. 1009 в. 1090 г. 1901 27. 105 : 7 ноогдворыг олоорой. а. 13 б. 16 в. 15 г. 14 28. “7079 – 52 96 =?” хоёр тооны ялгаврыг ол. а. 1873 б. 1378 в. 1738 г. 1783 29. ( > = <) тэмдгийн тохирохыг тавиарай. “1/3 цаг ... 2 мин” а. > б. < в. = 30. 1 ; 2 ; 3 ; 1 ; Бутархайг буурах эрэмбээр байрлуул. 5 5 5 10 31. 2,6a = 40.54 + 50.46 А. 3.5 Б. 35 В. 36 Г. 3.7 32. 0,05y – 0,01 = 0,19 А. 3 Б. 0.02 В. 0.2 Г. 4 33. 60 ажилчин 3 бригад болж ажиллав. I, II - бригад нийлээд 39 ажилчинтай. II, III -бригад нийлээд 48 ажилчинтай бол бригад тус бүрд хичнээн ажилчин байсан бэ? А. 9, 30, 21 Б. 21, 27, 18 В. 48, 18, 21 Г. 12, 27, 21 84

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 34. Тэгш өнцөгтийн урт 75м, өргөн нь уртаасаа 15м -ээр богино байв. Түүний периметр ямар хэмжээтэй вэ? А. 60 Б. 135 В. 270 Г. 150 35. Оюун 7 дэвтэр худалдан авбал түүнд 280 төгрөг үлдэнэ. Хэрэв 5 дэвтэр худалдан авбал 430 төгрөгтэй үлдэнэ. Оюунд хэдэн төгрөг байсан бэ? А. 142 Б. 805 В. 785 Г. 497 36. Доорх аравтын бутархайг энгийн бутархай хэлбэрээр бичээрэй. 15.320 37. Дараах аравтын бутархайнуудыг өсөх эрэмбээр байрлуулаарай. 327.06 0.1099 45.1 19.856 38. Гурван зооринд 2592т төмс хадгалав.Нэг дэх зооринд хийсэн төмснөөс хоёрдугаарт 3дахин, гуравдугаарт 5дахин их төмс хийв. Зоорь бүрт хэдэн тонн төмс хадгалсан бэ? А. I - 288, II – 864, III - 1440 Б. I - 1440, II – 864, III - 288 В. I - 864, II – 288, III - 1440 39. Дөрвөн хүнийг дугуй ширээ тойруулан хэдэн янзаар суулгаж болох вэ? 40. Жилийн 1/3 -нь хэдэн сар вэ? Мөн 2/3 -нь хэд вэ? 41. Хоногийн 1/8 -нь хэдэн цаг вэ? Мөн 5/8 -нь хэд вэ? 42. 6 / 5 бутархайг аравтын бутархайгаар илэрхийлээрэй. А. 1.2 B. 1.02 C. 1.20 D.12 43. Ээж 768000 төгрөгийн цалин авч, 282500 төгрөгөөр оёдлын машин,187900 төгрөгөөр тоос сорогч худалдан авлаа. Ээжид хэдэн төгрөг үлдсэн бэ? А. 297600 төг B. 298600 төг С. 287600 төг D. 198400 төг 44. Хоёр тооны нийлбэр 16 780. Нэг тоо нь нөгөө тооноос 4 дахин их бол тоо тус бүрийг олоорой. А. 3356 ба13424 B. 4195 ба 12585 C. 2097.5 ба 14682.5 D. 1678 ба 15102 45. Ажилчин 10 цагт 20 сандал хийдэг. Тэр 15 цагт хэдэн сандал хийх вэ? А.15 B.30 C. 25 D. 26 46. Өрлөгчин 10 цагт 24 кв.м талбайд тоосго өрдөг. Тэр 20 цагт хэдэн кв.м талбайд тоосго өрөх вэ? А. 34 кв.м В. 40 кв.м С. 48 кв.м D. 50 кв.м 47. Малчин Дагва 2025 бог малтай. Ямаа нь хониноос 8 дахин цөөн бол ямааны тоог олоорой. А. 202 ямаа B. 254 ямаа C. 225ямаа D. 90 ямаа 48. Ангийн сурагчдын 20 нь буюу нийт сурагчдын 2 / 3 нь охид байв. Бүх сурагчийн тоог олоорой. А.25 B. 30 C. 45 D. 60 49. Хоёр ажилчин нийлээд цагт 396 эд анги хийдэг. 1-р ажилчин цагт 2-р ажилчнаас 3 дахин олон эд анги хийдэг бол хоёр ажилтан тус бүр цагт хэдэн эд анги хийх бэ? А. 99 ба 297 В. 132 ба 264 С. 198 ба 198 D. 99 ба 307 50. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 5 цаг 15 мин А. 5 цаг В. 6 цаг С. 62 мин D. 320 мин 51. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 4 цаг 37 мин А. 4цаг В. 5 цаг С. 24 мин D.240 мин 52. 5 кг гурилаар 10 кг талх хийнэ. 15 кг гурилаар хэчнээн кг талх хийх вэ? А. 15 В. 10 С. 25 D. 30 53. Тэгш өнцөгтийн талбайн хэмжээ 1480 м.кв ба өргөн нь 20 м бол түүний периметр хэдэн метр вэ? А. 80 В. 74 С. 188 D. 194 54. Тэгш өнцөгтийн талбайн хэмжээ 720 м.кв ба өргөн нь 18 м бол түүний периметр хэдэн метр вэ? А. 40 В. 58 С. 116 D. 232 55. 5 кг гурилаар боорцог хийхэд 1500 г тос ширгэнэ. 20 кг гурилаар боорцог хийхэд хэчнээн хэмжээний тос ширгэх вэ? А. 300г B. 6 кг С. 3000 г D. 60 кг 56. Тэгш өнцөгтийн урт 40 см, өргөн нь уртаас 2 дахин богино бол түүний периметр хэдэн сантиметр болох вэ? А. 60 В. 120 С.240 D. 800 57. Тэгш өнцөгтийн урт ба өргөний хэмжээ 5:4 харьцаатай байв. Түүний хүрээний урт нь 36 см бол тэгш өнцөгтийн уртын хэмжээг олоорой. А. 4см B. 9 см C. 12 см D. 10 см 58. Тэгш өнцөгтийн өргөн ба уртын хэмжээ 3:5 харьцаатай байв. Түүний хүрээний урт 24 см бол тэгш өнцөгтийн уртын хэмжээг олоорой. А. 3см B. 8 см C. 9 см D. 15 см 59. Талх чихрийн үйлдвэр 2т еэвэн үйлдвэрлэсэн. Түүний 1 / 4-ыг худалдаанд гаргасан. Үлдсэн еэвэнгийн 1 / 3 -ийг цагаан сараар ахмадуудад бэлэглэсэн бол хэчнээн хэмжээний еэвэн үлдсэн бэ? А. 500 кг B. 1500 кг C. 1000 кг D. 7500 кг 60. Жилийн 1/4 хэсэг нь хэдэн сар болох вэ? А. 5 В. 8 С. 3 D.12 61. Аль бутархай нь бусадтайгаа тэнцүү биш вэ? А. 1/2 В. 4/8 C. 2/4 D. 2/8 62. Нийлбэрийн утгыг олоорой. 1 (2 )/7+3 5/7 А. 4 5/14 В. 5 C. 4 D. 4 10/49 63. Хоёр зуун арван долоон бүхэл зууны хорин долоог зөв бичсэнийг олоорой. А. 217.07 В. 217.17 С. 217.017 D. 207.17 64. Дараах 47.05 гэсэн бутархай тоог аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 47.1 В. 48.0 C. 48.10 D. 48.5 65. 78.054 бутархайг зууны хэсгээр тоймлоорой. А. 78.05 B. 78 C. 78.1 D.78.2 85

Задлан шинжлэх – 16 бодлого ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ А. 5 кг 750 г B. 3 кг 750 г C. 4кг 750 г D. 3 кг 250 г 1. Хүү 2 малгай, 3 гутлыг хэдэн янзаар хослуулан 9. Хоногт хэдэн секунд байх вэ? А.86400сек өмсөж болох вэ? В.43200сек C.1440сек D.21600сек А. 5 В. 6 С. 8 D. 3 10. Тэгш өнцгийн 5 / 9 нь хэдэн градустай тэнцүү 2. Дэлхийн хамгийн өндөр уул Эверестийн оргил байх вэ? далайн төвшнөөс дээш 8848 метрт оршдог. А. 70° B. 40 ° C. 50 ° D. 100° Ойролцоогоор хэдэн мянган метр өндөр вэ? 11. Үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 12цаг:24мин= А. 30 А. 8700 В. 8000 С. 9000 D. 8800 B. 3 C. 50 D. 5 3. Ах хадгаламжиндаа 123000 төгрөгтэй байв. 12. Дэлгэмэл өнцгийн 9 / 20 хэсэг нь хэдэн градус Эхний удаа 87800 төгрөг нэмж, мөн 147999 төгрөг байх вэ ? А. 25° B. 121° C. 81° D. 180 ° авч хэрэглэв. Дараагийн удаа 56775 төгрөг нэмж 13. Хурц өнцөг нь тэгш өнцгөөс 3 дахин бага. Хурц хийсэн бол түүний хадгаламжинд хэдэн төгрөг өнцгийг олоорой. А. 40° В. 65° С. 45° D.30° үлдсэн бэ? 14. Хурц өнцөг нь дэлгэмэл өнцгөөс 3 дахин бага. А. 2108000 В. 62801 C. 119576 D. 35200 Хурц өнцгийн хэмжээг олоорой. 4. Хөл бөмбөгийн тэмцээний 6020 үзэгчээс 3860 А. 30° B. 60° C. 120° D.150° эрэгтэй, тэднээс 2840-өөр цөөн эмэгтэй, үлдсэн нь 15. Сагсан бөмбөгийн тэмцээнд 7 тоглолт болов. хүүхэд байв. Хэдэн хүүхэд байсан бэ? Нэг тоглолт 20 минут үргэлжилсэн бол 9 цаг 14 А. 680 В. 3180 С. 1140 D. 1020 минутад эхэлсэн тэмцээн хэдэн цагт дуусах вэ? 5. Хот айлынхан 483 малтай. Бүх малын 2/3 нь бог А. 11:34мин B. 10:34мин мал юм. Хот айлын бод малын тоог олоорой. А. C. 11:14мин D.12:14мин 322 В. 161 С. 1449 D. 966 16. Баавгайтай чихэр нэг уут нь 975 г, хатуу чихэр 6. Аялагч эхний өдөр 27.5 км, хоёр дахь өдөр нэг уут нь 895 г байв. Баавгайтай чихрээс 2 уут, эхнийхээс 2.8 км бага замд аялав. Аялагч 2 өдөр хатуу чихрээс 3 уутыг авав. Нийт хэдэн кг чихэр хэдэн километр аялсан бэ? авсан бэ? А. 30.3 В. 52.2 С. 24.7 А. 4 кг 605 г В. 4 кг 635 г 7. Хоногийн хагас нь хэдэн минут болох вэ? C. 4 кг 600 г D.4 кг 715 г А. 120 мин B. 600 мин C. 720 мин D. 1 440 мин 8. Үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 7 кг- 2 кг 250 г = II хэсэг Задгай даалгавар 1. Үйлдвэр барааныхаа үнийг дор дурдсан процент (хувь)-аар нэмэгдүүлэв. № Барааны нэр Хэмжих нэр Нэг бүрийн үнэ Нэмсэн хувь Нэмэгдсэний дараах үнэ 1 Чихэр Кг 4300₮ 4% 4472₮ 3% 1854₮ 2 Боов Кг 1800₮ 2% 969₮ 3 Талх Ширхэг 950₮ 606310 2. Тоог аравт, зуут, мянгатаар тоймлож , хүснэгтийг нөхөөрэй. ≈ 4582 78210 2681 350962 890352 81326 Аравтаар 4580 Зуутаар 4600 Мянгатаар 5000 3. Илэрхийллийн утгыг олоорой. “510 : 3 – 180 : 6 =?” 4. Үсэгний оронд нөхөж бичээрэй. г б в 2394 а 995 1399 2100 1195 905 5. Үржвэрийг гүйцээж бичээрэй. 919 х 35 798 х ? ? 47982 86

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 6. 8 хоног 14 цаг + 10 цаг – 3 хоног = ? 7. Хайрцагт 82 нь улаан, түүнээс 3 дахин их цэнхэр бөмбөг, шар бөмбөг нь цэнхэр бөмбөгнөөс 2 дахин их байсан бол хайрцагт нийт хэдэн бөмбөг байсан бэ? 8. Ангийн сурагчдын 2 / 3 нь охид байв. Анги 12 хөвгүүдтэй бол ангийн сурагчдын тоог олоорой. 9. Ангийн сурагчдын 2 / 3 хөвгүүд байв. Анги 14 охидтой бол ангийн сурагчдын тоог олоорой. 10. Уулчид эхний өдөр туулах замынхаа 2 / 5 -ыг, хоёр дахь өдөр 0.3-ыг туулсан бол хэд дэх өдөр нь илүү зам туулсан бэ? 11. Аялагч эхний өдөр бүх замынхаа 3/5 -ыг, дараагийн өдөр бүх замын 0.7 хэсгийг туулсан бол хэд дэх өдөр илүү зам туулсан бэ? 12. Хоорондоо 75 км зайтай 2 сумаас унадаг дугуйтай 2 хүн уулзахаар нэгэн зэрэг угталцан гарчээ. Нэг нь цагт 12 км, нөгөө нь түүнээс цагт 2 км бага зам явсан бол 2 цагийн дараа тэдгээрийн хоорондох зай хэдэн километр болох вэ? 13. Хоорондоо 78 км зайтай 2 сумаас унадаг дугуйтай 2 хүн уулзахаар нэгэн зэрэг гарчээ. Нэг нь цагт 11 км, нөгөө нь түүнээс цаг тутамд 2 км илүү явсан бол 2 цагийн дараа тэдгээрийн хоорондох зай хэдэн километр болох вэ? 14. Ах дүү хоёр ижил үнэтэй дэвтэр худалдан авав. Ах нь 11, дүү нь 8 дэвтэр худалдан авч бүгд 4750 төгрөг төлсөн. Дүү нийт хэдэн төгрөг төлсөн бэ? 15. Эгч дүү хоёр ижил үнэтэй дэвтэр худалдан авав. Эгч нь 6, дүү нь 13 дэвтэр худалдан авч бүгд 6650 төгрөг төлөв. Эгч нийт хэдэн төгрөг төлсөн бэ? 16. Дэлгүүрт 640 кг жимс байв. Түүний 4 / 10 нь алим, үлдэгдлийн 3 / 8 нь лийр, бусад нь тоор байсан бол тус бүрээс ямар хэмжээтэй байсан бэ? 17. Аялагч 3 өдөрт 325 км явах ёстой байв. Хэрэв бүх замын 2 / 5 -ыг эхний өдөр, үлдсэн замын 3 / 5 ыг хоёр дахь өдөр явсан бол гурав дахь өдөр хэдэн км явсан бэ? 18. 0- 6-гийн цифрээр 7 оронтой хамгийн их ба бага тоог үүсгээд ялгаврыг олоорой. 19. Дарааллын зүй тогтлыг илрүүлж дараагийн 2 тоог бичээрэй. 6912 , 9126 , 1269 , .... , ...... 20. Хэвлэгч минутанд 10 хуудас хэвлэдэг бол 3000 хуудсыг хэдэн цагт хэвлэх вэ? 21. 2 тооны нэг нь 35600 ба ялгавар нь 27900 бол нөгөө тоо нь хэд байж болох вэ? 22. 2 тооны ялгавар 37960. Нэг тоо нь 23680 бол нөгөө тоо нь хэд байж болох вэ? 23. Миний санасан тоон дээр 85091-ийг нэмэхэд 422067 гарна. Миний санасан тоог олоорой 24. Миний санасан тооноос 1002356-г хасахад 9146 гарна. Би хэдийг санасан бэ? 25. 300 га газрын хэсэгт самрын мод, харин 0.4 хэсэгт нь чацарганы мод, үлдсэн хэсэгт нь үрэлний мод тарьжээ. Хэдэн га-д үрэлний мод тарьсан бэ? Хамгийн их талбайд юуны мод тарьсан бэ? 26. Ургацын талбайгаас 4 т төмсийг 2 өдөр хураав. Эхний өдөр бүх төмсний хэсгийг, дараагийн өдөр үлдсэн төмсний хэсгийг хураав. Хураагаагүй үлдсэн төмсийг олоорой. Аль өдөр их төмс хураасан бэ? 27. Усны савнаас эхлээд –ыг, дараа нь дахин үлдсэн усны –ийг авахад 60 литр ус үлдэв. Анх хэдэн литр ус байсан бэ? 28. Галт тэрэг хоёр хотын хоорондох зайг 15 цаг явав. Галт тэрэг эхний 6 цагт 45 км-ийн хурдтай үлдсэн цагт 62 км-ийн хурдтай явав. Хоёр хотын хоорондох зайг олоорой. 29. Сэргэлэн 18 карттай. Тэр бүх картныхаа хагасыг Энхээд, үлдсэний –ийг Анхаад өгөв. Сэргэлэнд хэдэн карт үлдсэн бэ? 30. Аялагч эхний өдөр 27.5 км, хоёр дахь өдөр эхнийхээс 2.8 км бага замд аялав. Аялагч 2 өдөр хэдэн километр аялсан бэ? А. 30.3 В. 52.2 С. 24.7 31. Ах 50 хуудастай фото зургийн цомог худалдан авчээ. Хуудасны нүүр бүрд 6 зураг байрлуулжээ. Ахын цомог хэдэн зурагтай вэ? 32. Сүү тарагнаасаа 1200 төгрөгөөр хямд 3 сүү, 2 тараг авахад 5900төгрөг төлсөн бол тус бүр хэдэн төгрөгний үнэтэй вэ? 33. Таваг, аяганаасаа 3 дахин их үнэтэй, 2 таваг, 1 аяга авахад 21000 төгрөг төлсөн бол аяга, таваг тус бүр хэдэн төгрөгний үнэтэй вэ? 34. 10 жүүс 6 ундаа авахад 2520 төгрөг, харин 5 жүүс, 8 ундаа авахад 2110 төгрөг төлөв. 1 жүүс 1 ундаа ямар үнэтэй вэ? 87

Тэгшитгэл тэнцэтгэл биш ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. 53.4 > b> 53.3 тэнцэтгэл бишийг хангах бутархай тоог олоорой. D. 53.42 A. 53 B. 53.38 C.53.04 2. Тэнцэтгэлийг зөв байлгах тоог олоорой . +17=25 А.42 В.8 С.32 D.17 3.. Тэгшитгэлийг зөв байлгах тоог олоорой. 28- =18 A.18 B.46 C.10 D.36 4. Тэнцэтгэлийг зөв байлгах тоог олоорой. 12xC=108 А. 9 B. 1296 C.126 D.90 5. Тэгшитгэлийг бодоорой. 2x k-31=53 А. 11 В. 42 С.24 D.44 6. Тэнцэтгэлийг зөв байлгах тоог олоорой. X :15=30 А. 2 В.20 С.450 D.135 7..Тэнцэтгэл бишийн одны оронд ямар цифр байж болох вэ?.. 478>*37 А. 1,2,3,4 В. 5,6,7,8 С. 0,6,8,5 D.тийм тоо олдохгүй 8. Тэнцэтгэлийг зөв байлгах тоог олоорой. (0.6+0.36): ( -0.36)=4 А. 0.36 В.0.6 С.1 D. 6 9. Аль нь зөв тэнцэтгэл биш вэ? А. 800106 >800160 B.801600 <806100 C.801601=806101 D.801106=811060 10. (733+C)x175=45150 байх Х-ийн утга хэд вэ?. А. 475 В.991 С.990 Г. 465 11.Үл мэдэгдэх тоог 12-д хувааж , гарсан ноогдвор дээр 350-ыг нэмбэл нийлбэр нь 410 гарна. Үл мэдэгдэх тоог олоорой. А. 702 В.720 С.72 D. 710 12.(239-k)x86=8772 байх К-ийн утгыг олоорой. А. 341 В. 340 С.137 D.227 13.Тэгшитгэлийг бодоорой. 0.3х0.8 = 0.552хА А. 0.23 В. 0.23 С. 2.3 D. 23 14. Тэнцэтгэлийг үнэн байлгах цифрийг нөхөөрэй. 77319+87565= 16 84 А.48 В.62 С.84 D.26 Асуудал шийдвэрлэх-30 бодлого 1. Хэвлэгч минутанд 10 хуудас хэвлэдэг бол 3000 хуудсыг хэдэн цаг хэвлэх вэ? 2. Ах дүү хоёр ижил үнэтэй дэвтэр худалдан авав. Ах нь 11, дүү нь 8 дэвтэр худалдан авч бүгд 4750 төгрөг төлсөн. Дүү нийт хэдэн төгрөг төлсөн бэ? 3. Ажилчин 8 цагт 24 сандал хийдэг. Тэр 7 цагт хэдэн сандал хийх вэ? 4. Ээж дэлгүүрээс 5 кг хонины мах аваад 40000 төгрөг өгч,хариултад 18900 төгрөг авав.Íэг кг мах ямар үнэтэй байсан бэ? 5. Хоёр ажилчин нийлээд цагт 396 эд анги хийдэг. 1-р ажилчин цагт 2-р ажилчнаас 3 дахин олон эд анги хийдэг бол хоёр ажилтан тус бүр цагт хэдэн эд анги хийх бэ? 6. Хоёр онгоц нийлээд 3500 т ачаа зөөжээ. Íэг онгоц нөгөөгөөс 1.5 дахин их ачаа зөөсөн байлаа. Онгоц бүр хичнээн тонн ачаа зөөсөн бэ? 7. 840 сурагч зусланд амрав. 245 эрэгтэй хүүхэд бол хэдэн охид зусланд амарсан бэ? 8. Хөлбөмбөгийн тэмцээний 6020 үзэгчээс 3860 эрэгтэй, тэднээс 2840 –өөр цөөн эмэгтэй, үлдсэн нь хүүхэд байв.Хэдэн хүүхэд байсан бэ? 9. Ахлах ангийн нэг бүлэг 36 шуудай, нөгөө нь 40 шуудай төмс хураажээ. Хоёр дахь нь нэгдэхээсээ 200кг-аар илүү төмс хураасан бол бүлэг тус бүр хэдэн килограмм төмс хураасан бэ? 10. Малчин Бат 1440 бог малтай. Ямаа нь хониноос 8 дахин цөөн бол ямааны тоог олоорой. 11. Цагт 75 км зам явдаг машин 750 км замыг хэдэн цаг явах вэ? 12. Цагт 45км, хурдтай машин 5 цагт хэдэн километр зам явах вэ? 13. Төллөх 424 хонины 3 нь хургалжээ.хичнээн хонь хургалсан вэ? 4 14. Анги 30 сурагчтай. Хөгжмийн дугуйланд түүний 2 хэсэг нь явдаг бол хэдэн дугуйланд явдаггүй вэ? 6 15. Хоёр тооны нийлбэр 90. Íэг тоо нь нөгөөгөөс 5 дахин их бол эдгээр тоог олно уу? 16. Хоёр айл нийлээд 520 бог малтай. Íэг нь нөгөөгөөсөө 4 дахин олон малтай бол айл тус бүр хэдэн малтай вэ? 17. Дараалсан 3 тооны нийлбэр 78 бол эдгээр тоог олоорой. 18. Малчин Батынх 542 хонь хяргав, Дэндэвийнх үүнээс 2 дахин олон хонь хяргав. Харин Дорж Батын хониноос 98-аар цөөн хонь хяргасан бол бүх Доржийн хонины тоог олоорой. 19. 15 л нь 60л -ийн ямар хэсэг вэ? 20. Хүслэн өмд, цамц, оймс авахдаа худалдагчид 52500 төгрөг төлжээ. Өмд, цамц хоёр ижилхэн 25000 төгрөгний үнэтэй байсан бол оймс хэдэн төгрөгний үнэтэй вэ? 21. Цифрүүдийн нийлбэр нь 24-тэй тэнцүү 3 оронтой тоо хэд байх вэ? 22. 1-99 хүртэлх бүх тоонуудыг бичихэд хэдэн цифр хэрэгтэй вэ? 23. Дулмаа 3 цамц, 2 өмдийг хэдэн янзаар хослуулан өмсөж болох вэ? 24. Шатрын тэмцээнд 12 сурагч оролцов. Хүүхэд бүр хоорондоо нэг өрөг тоглосон бол нийт хэдэн өрөг тоглосон бэ 25. Бага сургуулийн эрэгтэй сурагчдын 6/8 –тай эмэгтэй сурагчдын тоо тэнцүү бөгөөд бага сургууль 162 эмэгтэй сурагчтай бол нийт сурагчдын тоог олоорой. 26. Хасагдагчийг 1208-аар ихэсгэж, хасагчийг 685-аар багасгав. Ялгавар хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? 27. Зүй тогтлыг ажиглаад цэгийн оронд тохирох тоог олоорой. 3072, 1536, 768, 384, ... , 96, 48 28. Баярмаа эхний өдөр бүх номын хэсгийг, 2 дахь өдөр үлдсэн 35 хуудсыг уншиж дуусгав. Íом хэдэн хуудастай вэ? 29. Ангийн нэг салаанд 7 эмэгтэй 9 эрэгтэй сурагч суудаг бол эмэгтэй сурагчийн тоог бүх сурагчийн тоонд харьцуулсан харьцааг олж өмнөх дугаарыг дугуйлаарай. 30. Өвөө 40 жил ажиллаад, 2011 оны 1-р сарын 1-ээс тэтгэвэрт гарсан. Өвөө анх хэзээ ажилд орсон бэ? 88

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Шинжлэх ухаанч арга барилын бодлого 20 1. Íомын санд байгаа үлгэрийн 252 ном нь бүх номны ������ хэсэг болж байв. Íомын сан хэдэн ������ номтой вэ? А. 332 Б. 345 В. 336 Г. 363 2. Аялагчид 420км аялах ёстой байв. Тэд эхний өдөр бүх замын 1 -ийг, дараагийн өдөр 3 үлдсэн замын 2 хэсгийг туулсан бол хэдэн километр зам явах үлдсэн бэ? 7 3. Цагт 45км, хурдтай машин 5 цагт хэдэн километр зам явах вэ? А.205км б.215км в. 225км г.235км 4. Геологчид 512км зам явжээ.Тэд цаг тутам 60 км замыг машинаар 3 цаг явсны дараа үлдсэн замыг мориор явжээ.Мориор хэдэн километр зам явсан бэ? А. 324 км Б. 342 км В. 236 км Г. 332км 5. Дэлгүүр торго худалдаж эхний өдөр 50400 төгрөг, дараагийн өдөр 36000 төгрөгний орлого олжээ. Эхний өдөр хоёр дах өдрөөс 8м торго илүү худалдсан бол нэг метр торго хэдэн төгрөгний үнэтэй вэ? А. 1700 B. 1800 C. 1900 D. 2000 6. Íэг дэлгүүрт 684кг чихэр, нөгөө дэлгүүрт тийм 456кг чихэр хүргүүлжээ. Эхний дэлгүүрт хоёр дахиас 6 хайрцаг чихэр илүү хүргүүлсэн бол эхний дэлгүүрт хэдэн хайрцаг чихэр хүргүүлсэн бэ? А. 18 Б. 20 В. 22 Г. 19 7. Гурван сургуулийн сурагчид нийт 4200 Íэг сургуулийн сурагчид нь 980,нөгөө сургуулийн сурагчид нь эхнийхээс 2 дахин их бол гуравдахь сургуулийн сурагчдын тоо хэд вэ? А.2220 Б. 2240 В. 2250 Г. 2260 8. Өглөөний 6 цагт гарсан суудлын машин өдрийн 15 цагт 720 км зам явсан байв.Цагт дунджаар хэдэн километр зам явсан бэ? А. 60км\\ц Б. 70км\\ц В. 80км\\ц Г. 90км\\ц 9. Амар 480 км замыг 8 цаг явсан.Тулга мөн ийм замыг 6 цаг явсан бол Энэ хоёр хамтдаа нэг цагт хэдэн километр замын явсан бэ? А. 120 км Б. 130 км В. 140км Г. 150км 10. Хоорондоо 440 км зайтай замыг мотоциклтой хүн цаг тутам 80 км 3цаг, машинтай хүн цаг тутам түүнээс 40 км-ээр бага хурдтайгаар 5 цаг явсан бол аль нь илүү замыг туулсан бэ? А. мотоциклтой Б. машинтай В. Тэнцүү Г. Аль нь ч биш 11. Суралцагчид дотуур байрны хүнсний хэрэгцээнд зориулж 160кг нэрс, түүнээс 75кг- аар илүү аньс түүжээ. Бүх жимсний 4 -өөр жимсний чанамал хийв. Хэдэн килограмм жимсээр 5 чанамал хийсэн бэ? А. 185 кг Б. 188 кг В. 187 кг Г. 189 кг 12. 2 ажилчин нийт 180 дээл оёх болжээ. 1-р ажилчин ганцаараа 30 өдөрт, 2-р ажилчин 15 өдөрт тус тус оёно. Хэрэв тэд хамтарч ажиллавал хэдэн өдөрт бүх дээлийг оёж дуусгах вэ? А. 4 В. 9 С. 10 D. 12 13. Морьтой, дугуйчин хоёр хүн адил хугацаанд явлаа. Морьтой хүн цагт 16 км хурдтай 128 км, дугуйтай хүн түүнээс 1/2 дахин их хурдтай явав. Дугуйтай хүн хичнээн км зам явсан бэ? А. 80 км В. 120 км С. 180 км D. 192 км 14. Их насны 232 морь уралдсаны нь барианд оров. Хэдэн морь барианд ороогүй вэ? А. 29 В. 87 С. 145 D.232 15. Íэг хайрцагт 108 кг чихэр,нөгөө хайрцагт нь түүнээс 2 дахин их, гурав дахь хайрцагт хоёрдахь хайрцагтай чихрээс 4дахин бага чихэр байсан бол гурван хайрцагт нийт хэдэн кг чихэр байсан бэ? А. 298 В. 387 С. 378 D.368 89

Өгүүлбэртэй бодлого ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Дэлгүүр бүх гурилынхаа – ыг эхний өдөр, дараа нь үлдсэн гурилын - ийг худалдаж 80 кг гурил үлдэв. Дэлгүүрт анх хэдэн килограмм гурил байсан бэ? Бодлогоо хэрчмээр зураглал хийж бодоорой. 2. Ургацын талбайгаас 4 т төмсийг 2 өдөр хураав. Эхний өдөр бүх төмсний хэсгийг, дараагийн өдөр үлдсэн төмсний хэсгийг хураав. Хураагаагүй үлдсэн төмсийг олоорой. Аль өдөр их төмс хураасан бэ? 3. Íогооны агуулах бүх ногооныхоо -ыг ба үлдсэн ногооны - ийг худалдахад 120 кг ногоо үлдэв. Агуулахад анх хэдэн килограмм ногоо байсан бэ? Бодлогоо хавтан эсвэл хэрчмээр зураглал хийж бодоорой. 4. Усны савнаас эхлээд –ыг, дараа нь дахин үлдсэн усны –ийг авахад 60 литр ус үлдэв. Анх хэдэн литр ус байсан бэ? 5. Галт тэрэг хоёр хотын хоорондох зайг 15 цаг явав. Галт тэрэг эхний 6 цагт 45 км-ийн хурдтай үлдсэн цагт 62 км-ийн хурдтай явав. Хоёр хотын хоорондох зайг олоорой. 6. Ангийн сурагчдын 2 / 3 нь охид байв. Анги 12 хөвгүүдтэй бол ангийн сурагчдын тоог олоорой. 7. Ангийн сурагчдын 2 / 3 хөвгүүд байв. Анги 14 охидтой бол ангийн сурагчдын тоог олоорой. 8. Уулчид эхний өдөр туулах замынхаа 2 / 5 -ыг, хоёр дахь өдөр 0.3-ыг туулсан бол хэд дэх өдөр нь илүү зам туулсан бэ? 9. Аялагч эхний өдөр бүх замынхаа 3/5 -ыг, дараагийн өдөр бүх замын 0.7 хэсгийг туулсан бол хэд дэх өдөр илүү зам туулсан бэ? 10. Хоорондоо 75 км зайтай 2 сумаас унадаг дугуйтай 2 хүн уулзахаар нэгэн зэрэг угталцан гарчээ. Íэг нь цагт 12 км, нөгөө нь түүнээс цагт 2 км бага зам явсан бол 2 цагийн дараа тэдгээрийн хоорондох зай хэдэн километр болох вэ? 11. Хоорондоо 78 км зайтай 2 сумаас унадаг дугуйтай 2 хүн уулзахаар нэгэн зэрэг гарчээ. Íэг нь цагт 11 км, нөгөө нь түүнээс цаг тутамд 2 км илүү явсан бол 2 цагийн дараа тэдгээрийн хоорондох зай хэдэн километр болох вэ? 12. Ах дүү хоёр ижил үнэтэй дэвтэр худалдан авав. Ах нь 11, дүү нь 8 дэвтэр худалдан авч бүгд 4750 төгрөг төлсөн. Дүү нийт хэдэн төгрөг төлсөн бэ? 13. Эгч дүү хоёр ижил үнэтэй дэвтэр худалдан авав. Эгч нь 6, дүү нь 13 дэвтэр худалдан авч бүгд 6650 төгрөг төлөв. Эгч нийт хэдэн төгрөг төлсөн бэ? 14. Хичээл 40 минут үргэлжилж, 5 минут завсарладаг ба үдийн цай 30 минут үргэлжилдэг бол өглөө 8 цагт эхэлсэн 4 цагийн хичээл хэдэн цагт тарах вэ? 15. Квадрат хэлбэртэй ногооны талбайн нэг тал 300 м урттай ба нэг га тутмаас 1тонн хүнсний ногоо хураадаг бол хэдэн тонн ногоо хурааж авсан бэ? 16. Килограмм бүр нь 5100 төгрөг ба 8000 төгрөгийн үнэтэй хоёр өөр чихэр худалдан авч 131000 төгрөг төлжээ. Хэрэв хоёр өөр чихэрнээс ижил хэмжээтэй авсан бол тус бүрд хэдэн төгрөг төлөх вэ? 17. Мориор цаг тутам 18 км явав. Хэрэв цаг тутам 24 км явбал хүрэх газраа 30 минутын өмнө очно. Морьтой хүн хэдэн километр явах ёстой байсан бэ? 18. Тэгш өнцөгт хэлбэртэй ногооны талбайн урт нь 12 м, өргөн нь 6 м байв. Хэрэв түүний уртыг 2 м-ээр багасгаж, өргөнийг 3 м-ээр ихэсгэхэд талбайн хэмжээ хэдэн хувиар өөрчлөгдөх вэ? 19. Хоорондоо 1200 км зайтай 2 хотоос хоёр автомашин угталцан гараад 8 цагийн дараа уулзжээ. Хэрэв нэг нь 80 км/цаг хурдтай явсан бол нөгөө машины хурдыг ол. 20. 100 л сүүнээс 4 кг цөцгийн тос гаргадаг бол 5000 л сүүнээс хэдэн килограмм цөцгийн тос гаргах вэ? 21. Тариаланч 350 га тариалангийн талбайн 7 / 10 –д төмс, үлдсэн талбайд лууван тарьжээ. Хэрэв га тус бүрээс 18 ц төмс, 13 ц лууван хураан авсан бол хураан авсан төмс, луувангаас хэдэн центнерээр их вэ? 22. Хоорондоо 243 км зайтай газраас хоёр дугуйчин нэгэн зэрэг угталцан гарчээ. Íэг нь цагт 13 км явсан бөгөөд тэд 9 цагийн дараа уулзсан бол нөгөө нь цагт хэдэн км явсан бэ? 23. Дэлгүүрт 640 кг жимс байв. Түүний 4 / 10 нь алим, үлдэгдлийн 3 / 8 нь лийр, бусад нь тоор байсан бол тус бүрээс ямар хэмжээтэй байсан бэ? 24. Аялагч 3 өдөрт 325 км явах ёстой байв. Хэрэв бүх замын 2 / 5 -ыг эхний өдөр, үлдсэн замын 3 / 5 ыг хоёр дахь өдөр явсан бол гурав дахь өдөр хэдэн км явсан бэ? 25. Ургацын талбайгаас 4 т төмсийг 2 өдөр хураав. Эхний өдөр бүх төмсний хэсгийг, дараагийн өдөр үлдсэн төмсний хэсгийг хураав. Хураагаагүй үлдсэн төмсийг олоорой. Аль өдөр их төмс хураасан бэ? 90

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Шинжлэх ухаанч арга барил – 10 бодлого 1. Онгоц 3цагт 2400км явахдаа эхний цагт нь бүх замын 2\\5, хоёр дахь цагт 1\\3 хэсгийг явсан бол гурав дахь цагт хэдэн км явсан бэ? 2. Дэлгүүр 3 өдөр лийр худалдахдаа эхний өдөр бүх лийрний 2\\5, хоёр дахь өдөр 1\\4–ийг худалджээ. Гуравдахь өдөр хэдэн кг лийр худалдсан бэ? 3. Сүүний үйлдвэрийн нэг ферм 2600л сүү, нөгөө ферм нь эхний фермийн сүүний 2\\4–тэй тэнцэх хэмжээний сүү үйлдвэрт хүргүүлэв. Хэрэв бүх сүүг 30л–ийн багтаамжтай бидонд юүлэх бол хэдэн бидон хэрэгтэй бэ? 4. Хоорондоо 800км зайтай 2 сумаас 2галт тэрэг өглөө 9цагт нэгэн зэрэг угталцан гараад оройн 5л цагт уулзлаа. Íэг нь 40км.цаг хурдтай явсан бол нөгөө галт тэрэгний хурдыг ол. 5. Жуулчид төмөр замаар 450км түүний 7/15 –той тэнцүү замыг усан онгоцоор аялжээ. Дараа нь төмөр зам ба усан онгоцоор явсан нийт замын 4/33 –тэй тэнцэх замыг явган туулжээ. Жуулчид бүгд хэдэн км газар аялсан бэ? 6. Íэг өртөөнөөс 48км.цаг хурдтай галт тэрэг гарав. 2цагийн дараа тэр өртөөнөөс өөр галт тэрэг гарч эсрэг чиглэлд 4цаг явахад тэдний хооронд 404км зайтай болов. Хоёр дахь галт тэрэгний хурдыг ол. 7. Íохой өөрөөсөө 120м зайд байгаа үнэгний хойноос хөөжээ. Хэрэв үнэг минутанд 330м, нохой 370м давхидаг бол нохой үнэгийг ямар хугацааны дараа гүйцэх вэ? 8. Хуваагдагч нь 42070, хуваагч нь үл мэдэгдэх тоо ба 3626 –ийн нийлбэр бөгөөд ногдвор н 7 гарна. Үл мэдэгдэх тоог ол. 9. Хөрөнгийн бирж 3 өдөрт 15824 ширхэг үнэт цаас арилжаалав. Хэрэв эхний 2өдөр адил тооны үнэт цаас арилжаалсан нь гуравдахь өдрийнхөөс 842 –оор цөөн юм. Өдөр тус бүр хэдэн ширхэг үнэт цаас арилжаалсан бэ? 10. Усны савнаас эхлээд –ыг, дараа нь дахин үлдсэн усны –ийг авахад 60 литр ус үлдэв. Анх хэдэн литр ус байсан бэ? Боломж тооцоолох ба зүй тогтол 1. Цифрүүдийн нийлбэр нь (A) ......байх 2 оронтой тоо хэд байх вэ? a.9 b.8 c.18 d.7 2.Зүй тогтлыг олж, асуултын тэмдгийн оронд байх тоог заа,(Б) 202,2002,…. ? a.2002 b.202 c.20002 d.200002 3. Íэг оронтой тоо хэдэн цифртэй вэ? a.7 b.8 c.9 d.10 4. Хайрцганд ижил загвартай 5 хөх,7 улаан, 2 хар бал байв.Харахгүйгээр (Д)........... хөх бал найдвартай сугалан авахын тулд хэдэн бал авах вэ? a.12 b.13 c.14 d.5 5. 3,4,8,0 цифрүүдээр 3 оронтой цифр давхардаагүй тоо хэдийг зохиож болох вэ? a.12 b.16 c.18 d.20 6. Хоёр оронтой тоо хэдэн цифртэй вэ? a.12 b.16 c.18 d.20 7. Зүй тогтлыг олж, асуултын тэмдгийн оронд байх тоог заа. 11, (Б)............,1001,10001,? a.1001 b.101 c.100001 d.1000001 8. 3, 8,9 цифрүүдээр 2 оронтой сондгой тоо хэдийг зохиож болох вэ? А.4 Б.3 В.5 С.6 9. Халиунаа 3 оймс, 4 гуталтай бол эдгээрийг хичнээн ялгаатай байдлаар хослуулж өмсөа вэ? A.15 b.12 c.7 d.3 10. Зурагт үзүүлсэн дүрсэд хэдэн дөрвөлжин дүрс байна вэ? A.9 b.8 c.7 d.6 91

Асуудал шийдвэрлэх -20 бодлого ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 11. 36 хүүхдийг нэг эгнээнд жагсаан дугаарлав. Эхний хүн тэгш тоон дугаартай хүүхдүүдэд, дараагийн хүн 3-д, сүүлийн хүн 5-д хуваагдах тоон дугаартай хүүхэд бүрт бэлэг өгсөн бол хэдэн хүүхэд бэлэггүй хоцорсон бэ? А. 11 В. 8 С. 9 D.10 12. 6 хүүхэд гар барив. Íийт хэдэн барилт болох вэ? А. 3 B. 5 C. 15 D. 9 13.Мөр гэдэг үгний үсгүүдийн байрыг сольж утгатай, утгагүй хичнээн үг бүтээж болох вэ? А. 6 В. 5 С. 2 D. 3 14.45 төгрөгийг 5 ба 10-тын дэвсгэртээр хэдэн янзаар задалж болох вэ? А.3 B. 4 C. 5 D. 6 15.5 найз уулзаад гар барив. Бүгд хэдэн удаа гар барилцсан бэ? А. 15 В. 20 С. 25 D. 10 16. 18 гэсэн тоог тэгээс ялгаатай 2 бүхэл тооны нийлбэрт хэдэн янзаар бичиж болох вэ? А. 17 B. 8 C. 9 D. 10 17 9 найз уулзаад зургаа солилцов. Хэдэн удаагийн зураг солилцсон бэ? А. 36 B. 81 C. 72 D.45 18. 2, 6, 8 тоонуудаар цифр давтагдахгүй 2 оронтой тоо хэдийг зохиож болох вэ? А. 2 В. 3 С. 4 D. 6 19. Íэгжийн орны цифр нь 6 байх 2 оронтой тоо хэчнээн байх вэ? А. 10 B. 100 C. 9 D. 90 20. Хэдэн квадрат байна вэ? Тоолоорой. А. 6 B. 11 C. 10 D.9 21. 4, 6, 8, 0 цифрүүдээр цифр давхардахгүйгээр зөвхөн 4-өөр эхэлсэн гурван оронтой тоо хэдийг зохиож болох вэ? А. 6 В. 4 С. 8 D. 12 22. 6-аар төгссөн гурван оронтой тоо хэд байх вэ? А. 80 В. 90 С. 99 D. 100 23. Бичлэгтээ зөвхөн сондгой цифр агуулсан, цифр давтагдаагүй, 4 оронтой хамгийн их тоог ол. А. 9731 В.9751 С.9531 D.9753 24. 1,2,3 тоонуудаар цифр давтагдахгүй 3 оронтой тоо хэдийг зохиож болох вэ? А. 4 Б. 6 С. 8 Д. 9 25. 0-100 хүртэлх тооны зөвхөн сондгой тооны нийлбэрийг ол. А. 2000 В. 2500 С. 5050 D. 5100 26. 0-100 хүртэлх тооны зөвхөн тэгш тооны нийлбэрийг олоорой. А. 2500 В. 2550 С. 5050 D.5100 27. 6 хүүхэд гар барив. Íийт хэдэн барилт болох вэ? А. 3 B. 5 C. 15 D. 9 28. Савтай алимыг жигнэхэд 172 г, 165г, 180г, 155 г байв. Íэг алим дунджаар ямар жинтэй вэ? А. 168 г B. 672 г C. 6.72 кг D. 168 кг 29. Мөр гэдэг үгний үсгүүдийн байрыг сольж утгатай, утгагүй хичнээн үг бүтээж болох вэ? А. 6 В. 5 С. 2 D. 3 30. 9 найз уулзаад гар барив. Бүгд хэдэн удаа гар барилцсан бэ? А. 36 В. 32 С. 34 D. 45 Зүй тогтол: Мэдлэг ойлголт – 5 бодлого 1. Дараах 2,7,12,17,22,...... тоон дарааллын 10 дахь гишүүнийг тооцоолоорой. А.42 B. 47 C. 50 D.52 2. Дараах 4,9,14,19,24,......тоон дарааллын 10 дахь гишүүнийг тооцоолоорой. А.44 B. 49 C. 50 D.54 3. 10 хуваарьтай зөв бутархай хэд байх вэ? A. 7 B.8 C.9 D. 6 4. 41* тоо нь 4-т хуваагддаг бол *-ны оронд ямар цифрүүд байж болох вэ? А. 4 ба 6 B. 6 ба 8 C. 2 ба 6 D. 0 ба 2 5. 4 7 0 6 цифрүүдээр хамгийн их тэгш тоог зохиогоорой. A.7604 B. 7640 C. 7406 D. 7064 92

Асуудал шийдвэрлэх – 5 бодлого ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 6. Дарааллын зүй тогтлыг олж дараагийн 1 гишүүнийг олоорой. A. B. C. D. 7. 2 х а + 5.03 илэрхийллийн а-гийн ямар утга нь 7.1- тэй тэнцүү байх вэ? A. 4.14 B. 1.035 C.6.065 D.24.26 8. а-гийн ямар утганд 3× а – 5.2 илэрхийлэл 3.5-тай тэнцүү байх вэ? А. 5.1 В. 2.9 С. 26.1 D. 0.56 9. x -ийн ямар утганд х+8.9 илэрхийллийн утга 11.7-той тэнцүү байх вэ? А. 20.6 В. 19.6 С. 2.8 D. 3.8 10. Илэрхийллийг бичээд,утгыг олоорой. 40.56 ба 2.45-ын нийлбэрийг 39.2 ба 2.95-ын ялгавраар багасгаад 2.8 дахин ихэсгээрэй. Шинжлэх ухаанч арга барил – 10 бодлого 11. Хасагдагчийг 1208-аар ихэсгэж, хасагчийг 685-аар багасгав. Ялгавар хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? А. 523-аар ихэснэ. В. 523-аар багасна. С. 1893-аар багасна. D.1893-аар ихэснэ. 12. Үйлдлийг гүйцэтгэж бүдүүвчийг нөхөөрэй. 13. Зүй тогтолыг ажиглаад харгалзах тоонуудыг олоорой. 14. Тэнцэтгэл бишийг үнэн байлгах бутархайд хамгийн ойр орших бүхэл тоонуудыг бичээрэй. 15. Зүй тогтлыг ажиглаад -д тохирох тоонуудыг бичээрэй. 1.25, 1.5, 1.75, , 2.25, 16. –тай тэнцүү 3 бутархай тоог бичээрэй. 17. а-гийн ямар утганд 3 × а+2.8 илэрхийлэл 11.8 –тай тэнцүү байх вэ? 18. 0- 6-гийн цифрээр 7 оронтой хамгийн их ба бага тоог үүсгээд ялгаврыг олоорой. 19. Сургуулийн 2015 онд 1 дүгээр ангид элссэн сурагчдыг хүснэгтэнд дүрсээр үзүүлэв. 1Б 1В 1Г ангийн сурагчдын нийт тоо хэд вэ? 20. гэх мэт үргэлжлүүлбэл 17 дахь дүрсэд хэдэн дугуй зурагдах вэ? А. 21 В. 36 С. 51 D.42 93

ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ Энгийн ба аравтын бутархайн нэмэх хасах үйлдэл 1. 431.56x100 ногдворын утгыг олоорой. A. 43.156 B. 4.3156 C. 0.43156 D. 431.56 2. 7 =. 63 тэнцэтгэлийг үнэн байлгах тоог олж бичээрэй. А. 90 B.9 C.7 D.70 10 C. 2 D. 3.5 3. 3.4 бутархайг бүхлээр тоймлоорой. A.3 B.4 4. Аль бутархайг аравны хэсгээр тоймлоход 1.8 гарах вэ? A. 1.88 B.1.79 C. 1.74 D. 1.8 5. Аль бутархай 6 - тай тэнцүү вэ? A. 3 B. 6 C. 6 D. 3 10 10 5 20 5 6. Дараах бутархайнуудаас хамгийн их бутархайг олоорой. A. 0.25 B. 0.5 C. 0.125 D. 0.105 7. 3,48 х 100 = үржвэр хэд вэ? А. 3.48 В. 34.8 С. 348 D. 34 8. Дэлгэмэл өнцгийн 1/2 нь хэдэн градусын өнцөг байх вэ? А. 45° В. 90° С. 180° D. 35° 9. Дэлгэмэл өнцгийн 7/20 нь хэдэн градус байх вэ? А. 16° Б. 63° В. 126° Г. 31.5° 10. Гурван зуун арван найман бүхэл мянганы зургааг зөв бичсэнийг олоорой. А. 318.06 В. 318.006 С. 318.1106 D. 318.1006 11. Дараах 47.05 гэсэн бутархай тоог аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 47.1 В. 48.0 C. 48.10 D. 48.5 12. 65.0031 - энгийн бутархайгаар бичээрэй. А. 6 31 В. 6 31 С. 6 31 D. 6 0031 1000 100 10000 10000 13. Дараах 23.05 гэсэн бутархай тоог аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 23.0 В. 23.5 C. 23.1 D. 24.10 14. 47.05 -ыг бүхэл хэсгээр тоймлоорой. А. 47 В. 50 C. 470 D. 4705 15. Дараах нoгдворын утгыг олоорой. 243 : 100 А. 0.24 В. 2.43 C. 243 D. 0.243 16. Дараах нoгдворын утгыг олоорой. 234 : 10 А. 2.34 В. 24.3 C. 23.4 D. 0.234 17. 78.054 бутархайг аравны хэсгээр тоймлоорой. А. 78.05 B. 78 C. 78.1 D.78.2 18. Дөрвөн бүхэл тавны гурвыг энгийн бутархай хэлбэрээр бичээрэй А. 4 5 B. 4 3 C. 3 4 D. 5 3 3 554 19. 2.0603 бутархайг хэрхэн унших вэ? А. 2 бүхэл мянганы 603 В. 2 бүхэл зууны 603 С. 2 бүхэл арван мянганы 603 D. 2 бүхэл 603 20. 0.2 аравтын бутархайг энгийн бутархай хэлбэрээр бичээрэй. A. 2 B. 2 C. 1 D. 1 100 5 10 5 21. Бутархайг жишээрэй. 2.0483 ба 2.0479 А. 2.0483 > 2.0479 B. 2.0483 < 2.0479 C. 2.0483 = 2.0479 22. Аль нь хамгийн ихээс хамгийн бага руу эрэмбэлэгдсэн байна вэ? A. 1.235 ; 1.253 ; 2.235 ; 2.253 B. 1.253; 1.235; 2.253; 2.235 C. 2.253; 2.235; 1.235; 1.253 D. 2.253 ; 2.235; 1.253; 1.235 23. 9 = ..... хэдтэй тэнцэх вэ? а. 1 б. 9 в. 10 9 24. 2 - той тэнцүү бутархай аль нь вэ? а. 3 б. 6 в. 4 3 24 6 25. 17 засагдах бутархайг холимог бутархай болгоорой. 1 2 3 а. 4 4 б. 4 4 в. 4 4 4 26. 1 км – ийн 3 нь хэдэн м вэ? а. 75 м 4 б. 250 м в. 500м г. 750м 27. 135 1 = ..... аравтын бутархайгаар бичээрэй. а. 135.1 б. 135.01 в. 135.001 100 28. 30 + 60 – ын 2 - ыг олно уу? 3 а. 20 б. 40 в. 60 г. 30 29. 3 + 2 = нийлбэрийг олоорой. а. 3 б. 2 в. 5 77 77 7 30. 15 - 4 = ялгаврыг олоорой. а. 11 б. 10 в. 15 27 27 27 27 27 31. Жишээрэй. 7 ба 5 а. 7 > 5 б. 7 < 5 в. 7 = 5 12 12 12 12 12 12 12 12 32. 31 = 1 тэнцэтгэлийг үнэн болгох тоог ол. 55 а. 5 б. 6 в. 31 33. 2.7 + 31.02 = нийлбэрийг олно уу. а. 33.09 б. 33.72 в. 33.79 34. Аль нь зөв тэнцэтгэл вэ? а. 2 = 1 б. 2 = 2 в. 2 = 4 64 63 6 12 35. Ямар тооноос 10.5 –ыг хасахад 0.5 үлдэх вэ? а. 11 б. 11.5 в. 12 94

Хэрэглээний даалгавар ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Анги 38 сурагчтай. Бүх сурагчдын 23 нь хөвгүүд, 15 нь охид байв. Хөвгүүд ба охидын тооны харьцааг олоорой. А. 23 : 15 B. 15 : 23 C. 38 : 23 D. 23 : 38 2. Хоёр тооны нийлбэр 600 бөгөөд нэг нь нөгөөгөөс 5 дахин их тоонууд байв. Бага тоог олоорой. А. 100 B. 120 C. 480 D. 595 3. Хоёр тооны нийлбэр 1000 бөгөөд нэг нь нөгөөгөөс 4 дахин их тоонууд байв. Их тоог олоорой. А. 80 B. 800 C. 250 D. 200 4. Квадратын ямар хэсгийг будсан байна вэ? А. 8 B. 2 C. 3 D. 5 3 58 2 5. 6: 8 = : 4 пропорцын мэдэгдэхгүй байгаа гишүүнийг олоорой. А. 4 B. 2 C. 6 D. 3 6. :18 = 2 : 9 пропорцын мэдэгдэхгүй байгаа гишүүнийг олоорой. А. 2 B. 3 C. 4 D. 6 7. Хоёр тооны нийлбэр нь 120. Íэг нь нөгөөгөөсөө 3 дахин бага бол их тоог олоорой. А.30 B. 90 C. 80 D. 40 8. 2 тонн гурилын 3 нь хэдэн килограмм гурил болох вэ? 10 А. 200 кг В. 600 кг С.500кг D. 300 кг Задгай даалгавар 1. Төллөх 2124 хонины 3 нь хургалжээ. Хэчнээн хонь хургалсан бэ? /1593/ 4 5 + 14 7 4 2. 23 + ( 2 23 + 1 23 ) = илэрхийллийн утгыг олоорой. / 9 2 / 23 3. (у + 12.4) – (15 – 9.8) = 7.24 байх у – ын утгыг олоорой. /0.04/ 4. 210 кг тариа хураав. 4 кг тарианаас 3 кг гурил гаргаж авна. Бусад нь хэвэг болно. Энэ тарианаас хэдэн кг хэвэг гарах вэ? / 52.5 кг хэвэг/ 5. 115 тооны 3 нь 147 тооны 2 – оос хэдээр их вэ? /27/ 57 6. 120 м даавуунаас эхлээд 2 –ыг, дараа нь үлдсэний 3 – ыг таслан авчээ. Хэчнээн метр даавуу 54 үлдсэн бэ? /18 м / 7. Хагас литр ундаа хийхэд 3 ширхэг жимс ордог бол 15 ширхэг жимсээр хэдэн литр ундаа хийх вэ? /2.5 литр/ 8. 2,5 кг чихрээс 3500 төгрөгөөр худалдан авав. 4.2 кг чихрийг хэдэн төгрөгөөр авах вэ? /5880 төгрөг/ 9. 24.6082 бутархайг мянганы, зууны, аравны болон бүхлээр тоймлоорой. 10. Бат, Зул хоёр ойд явж байгаад 45ш мөөг, жимс түүжээ. Түүсэн жимс нь 2 : 3 харьцаатай бол тус бүр хэдэн ш мөөг жимс түүсэн бэ? /18 ; 27/ 11. Дараах тэнцүү харьцааны мэдэгдэхгүй байгаа гишүүнийг ол. /20/ 9 : 5 = 36 : х 95

Өнцөг – 26 бодлого ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. Өнцгийг юугаар хэмждэг вэ? а).Шугам б).Транспортир в).Термометр 2. Гурвалжны дотоод өнцгүүдийн нийлбэр хэд байх вэ? а).90 градус б).180 градус в).360 градус 3. Тэгш өнцөгт гурвалжны нэг өнцөг нь 60 градус бол нөгөө өнцгүүдийг нь олоорой. а).20 ба 10 градус б).60 ба 30 градус в).90 ба 30 градус 4. Ямар өнцөг вэ? а).Хурц өнцөг б).Мохоо өнцөг в).Тэгш өнцөг 5. Ямар дугаарт тэгш өнцөг зурагдсан байна вэ? Е АС ВD 6. Хэдэн өнцөг байгааг тооцоолоорой. а). 3 б). 6 в). 4 7. Дөрвөн тэгш өнцгөөр ямар дүрс үүсэх вэ? а).Квадрат б).Олон өнцөгт в).Тэгш өнцөгт 8. Мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийг олоорой. ? 55о а).50 градус б) 35 градус в).40 градус 9. 30 градусын хурц өнцгийг мохоо өнцөг болгохын тулд хамгийн багадаа хэдэн градусын өнцөг нэмж байгуулах вэ? \\1 оноо\\ а).45 б).60 в).61 10. Дэлгэмэл өнцгийн 9\\4 хэдэн градус байх вэ?\\1 оноо\\ а)80 б).50 в).60 11. Дараах зургаас х –ийн утгыг ол. А. 500 х- ? 500 Б.750 В.1000 Г. 1300 12. Дэлгэмэл өнцгийн хэсэг нь хэдэн градус болох вэ? А. 1400 Б.1200 В.700 Г. Зөв хариу байхгүй 13. Тэгш өнцөгт гурвалжны нэг хурц өнцөг нь 20o бол нөгөө хурц өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 900 Б.700 В.350 Г. 800 14. Тэгш өнцгийн 5/ 9 нь хэдэн градустай тэнцүү байх вэ? А. 700 Б.400 В.500 Г. 1000 15. Гурвалжны хоёр өнцөг нь 500, 65° бол хэлбэрийг нь тодорхойл. А. Адил хажуут Б.Тэгш өнцөгт В.Адил талт Г. Тодорхойлох боломжгүй 16. Мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 120 Б.220 В.320 Г. 1120 17. Гурвалжны мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийн хэмжээг ол. А. 400 Б.500 В.900 Г. 1800 18. Мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 1800 Б.500 В.800 Г. 450 96

Хэмжих ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 19. Хүндийг хэмжих нэгж аль нь вэ? а. метр б. куб.см в. кв.см г. грам 20. Уртыг хэмжих нэгж аль нь вэ? а. метр б. куб.см в. кв.см г. грам 21. Талбайг хэмжих нэгжийг сонгоорой. а. метр б. куб.см в. кв.см г. грам 22. Эдгээр хэмжигдэхүүний аль нь зэлхүүнийг хэмжих нэгж вэ?г олно уу? а. метр б. куб.мм в. кв.см г. га д. дм 23. Танай хичээл ордог ангийн хүрээний уртыг ямар нэгжээн хэмжих нь тохиромжтой вэ? а. метр б. см в. км г. га 24. .................... нь тэгш өнцөгтийн бүх талуудын нийлбэр юм. а. Периметр б. талбай в. эзэлхүүн 25. ......... -н хэмжээ нь уртын хэмжээг өргөний хэмжээгээр үржүүлнэ. а. Периметр б. талбай в. эзэлхүүн 26. ............... нь урт, өндөр, өргөнийг үржүүлж олно. а. Периметр б. талбай в. эзэлхүүн 27. Талбайг хэмжих нэгжийг ялган бичсэн хэсгийг ол. А. м.кв, га, ар, км.кв, дм.кв, см.кв Б. цаг, сек, минут, хоног, жил, В. грам, килограм, центер, тонн 28. Хугацааг ямар нэгжээр хэмждэг вэ? А. м.кв, га, ар, км.кв, дм.кв, см.кв Б. цаг, сек, минут, хоног, жил В. грам, килограм, центер, тонн 29. Хүндийг ямар нэгжээр хэмждэг вэ? А. м.кв, га, ар, км.кв, дм.кв, см.кв Б. цаг, сек, минут, хоног, жил В. грам, килограм, центер, тонн 30. Tэнцэтгэл бишид тохирох шийдийг олоорой. 35 м кв> ? А. 34 км.кв В. 35м.кв С. 36 м.кв D. 370 дм кв 31. Нэгжийг шилжүүлж, үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 1.1.5м=……см А. 150 см Б. 200cм В. 15см 32. Нэгжийг шилжүүлж, үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 5дм=……м А. 50м Б. 0.5м В. 25м 33. Нэгжийг шилжүүлж, үйлдлийг гүйцэтгээрэй. 700см= ....м А. 70м Б. 7м В. 700 м 34. Хэмжээг заасан нэгжээр илэрхийлээрэй . 1.4 кг=.....г А .1400г Б. 140г В. 0,0014 35. 1,2т=....кг А. 0,012 Б. 120кг В. 1200кг 36. 1цаг=…..хоног А. 1 Б.24 B.24 24 1 37. 7.1жил= ….жаран А. 1 Б. 1 B. 1 60 30 15 А. 30 Б. 60 B. 6 38. 8. 30 минут= .... цаг 60 30 3 39. Талбайг хэмжих нэгжийг зөв шилжүүлээрэй. 1м.кв = ? А.10см.кв В.100 см.кв С.1000 см.кв D.10000 см.кв 40. Талбайг хэмжих нэгжийг зөв шилжүүлээрэй. 1дм.кв = ? А. 10см.кв В. 100 см.кв С. 1000 см.кв D. 10000 см.кв 41. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 5 км 50 м А. 5 км В. 6 км С. 550м D. 5050 м 42. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 3 км 50 м А. 3 км В. 4 км С. 350 м D. 3050 м 43. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 3 цаг 15 мин А. 3 цаг В. 4 цаг С. 32 мин D. 320 мин 44. Өгсөн хэмжээг бүхлээр тоймлоорой. 2 цаг 37 мин А. 2цаг В. 3 цаг С. 24 мин D.240 мин 45. Хугацааг минутаар илэрхийлж бичээрэй. 1 / 4 цаг = .....мин А. 4 В. 15 С. 25 D. 40 46. Хугацааг минутаар илэрхийлж бичээрэй. 1 / 4 хон = .....цаг А. 3 В. 4 С. 6 D. 12 47. Хайрцагны ирмэгүүд 15 см, 8 см, 7 см бол түүний эзлэхүүний хэмжээг олоорой. А. 30 см.куб В. 60 см.куб С.161 см.куб D. 840 см.куб 48. Хайрцагны ирмэгүүд 12 см, 8 см, 5 см бол түүний эзлэхүүний хэмжээг олоорой. А. 25 см.куб В. 50 см.куб С.100 см.куб D. 480 см.куб 49. Нэг сард (30 хоногтой) хэдэн цаг байдаг вэ? А. 180 В. 300 С. 360 D. 720 50. Нэг хоногт хэдэн минут байдаг вэ? А. 240 В. 360 С. 720 D. 1440 51. Нэг хоногт хэдэн секунд байдаг вэ? А. 86400 B.84600 C. 36600 D. 1440 97

Талбай хэмжих ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 52. Нэг шоо дөрвөлжний талбай 1кв.см бол 57. Будсан хэсгийн талбайн хэмжээг олооорой. харлуулсан хэсгийн талбайг олоорой. 53. Тэаг.ш12 см.кв урт А. 27 м.квВ. 213 м.кв С. 240 м.кв өнбц.ө4гтсимй.нкв тавл.б8айс4м0.кв D. 6480 м.кв квг..м1, 6түсүмн.икйв 8 м бол 58. Дүрсийн талбайн хэмжээг олоорой. \\1 нүдийг периметр нь хэдтэй тэнцүү вэ? 1 нэгж.кв гэж үзнэ\\. А. 26 м B. 5 м C. 96 м D. 13 м 54. Өгсөн дүрсийн талбайн хэмжээг см.кв нэгжээр илэрхийлээрэй. (Зураг дээрх 1 нүд нь 1 / 4 см.кв) А. 27 нэгж.кв В. 30 нэгж.кв А. 5 см.кв В. 13 см.кв С. 31 нэгж.кв D. 35 нэгж.кв С. 18 см.кв D. 52 см.кв Эзлэхүүн хэмжих 59. Өгсөн тэгш өнцөгт параллелопипедэд 55. Тэгш өнцөгтийн урт ба өргөний хэмжээ 4:3 хичнээн нэгж.куб багтах вэ? харьцаатай байв. Түүний хүрээний урт нь 28 см бол тэгш өнцөгтийн уртын хэмжээг олоорой. А. 4смB. 7 см C. 12 см D. 16 см 56. Алдар 20х40 м хэмжээ бүхий тэгш өнцөгт хэлбэртэй ногооны газраа томсгон 40х40 м хэмжээтэй квадрат хэлбэртэй болгов. Алдар хэдэн м.кв талбай нэмсэн бэ? А. 23 В.42 С. 63 D.84 79. Шооны гадна талыг будсан бол 1 ба 2 талын будагдсан шоонуудын тооны нийлбэр хэд байх вэ? A. 80м.кв B. 800 м.кв C. 400 м.кв D. 200 м.кв 98

Асуудал шийдвэрлэх \\ өнцөг\\ ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ 1. 140 градусын хэмжээтэй өнцгийн 5/7- ыг олоорой. а)80 б).100 в).60 2. Ямар өнцгийн 5/9 нь 90 градусын хэмжээтэй болох вэ? а)180 б).900 в)162 г)50 3. Гурвалжны нэг өнцөг нь 36 градус .нөгөө өнцөг нь 58 градус бол мэдэгдэхгүй байгаа өнцгийн хэмжээг олоорой. а)80 б).90 в) 86 4. Өнцгийг нэрлэж бичсэнээс аль нь зөв вэ? О А В А).АОВ хурц Б).ВОА тэгш в).АОВ мохоо 5. Адил хажуут гурвалжны оройн өнцөг 30 градус бол бусад өнцгийг нь олоорой. А. 18o ба 72o B.75o ба 75o С. 36o ба 144o 6. Гурвалжны АВС өнцөг 60о,ВСА өнцөг 60о градус бол нөгөө өнцгийг олоорой.\\1оноо\\ А.75o B.60o С. 55o 7. Дараах өнцгүүд гурвалжны өнцгүүд болж чадах уу? \\2 оноо\\ а).45 ,65,50 б).84,56,50 в).56,24,100 8. 0.2м<….<30см А. 0,1см Б. 30см B.40cм Г. 25см 9. 4м<….<5м А. 40дм Б. 30дм B. 45дм 10. Хэмжээг жишээрэй. 5kм 250м ба 5kм 30м А .> Б. < B.= 11. 7л 250мл ба 7л 205мл А. > Б. < B. = 12. 4.6 см бүхлээр тоймлоорой . А. 5см Б. 6см B. 7см 13. 3.2л бүхлээр тоймлоорой . А. 3л Б. 6л B. 7л 14. 3.7kг бүхлээр тоймлоорой . А. 4kг Б. 6kг B. 7kг 15. 18. 3цаг бүхлээр тоймлоорой . А. 3цаг Б. 6цаг B. 2цаг 16. 19. 6.3 мм бүхлээр тоймлоорой . А. 6мм Б. 5мм В. 63мм 17. Tэнцэтгэл бишид тохирох шийдийг олоорой. 56 м.кв > ? А. 55 км.кв В. 56 м.кв С. 57м.кв D. 580 дм.кв 18. 3 кг гурилаар 3.3 кг талх хийдэг.12 кг гурилаар хэдэн килограмм талх хийх вэ? А. 1.1 В. 10.2 С. 10.9 D. 13.2 19. 5 кг гурилаар 5.5 кг талх хийнэ. 15 кг гурилаар хэчнээн кг талх хийх вэ? А. 1.1 В. 10.5 С. 13.6 D. 16.5 20. Өглөө хурал 10 цаг 25 минутад эхлээд хурал дээр 12 хүн үг хэлэв. Хүн бүр 8 минут үг хэлсэн бол хэдэн цагт хурал дууссан бэ? А. 12:08мин B. 12:01мин C. 12:05мин D. 12:00мин 21. Стимогийн сүүт боов нэг уут нь 450 г, харин Өгөөжийн зүсмэл боов нэг уут нь 750 г байдаг. Ээж дэлгүүрээс сүүт 2 уут, зүсмэл 3 уутыг авав. Ээж хэдэн кг боов авсан бэ? А. 3 кг 150 г В. 3 кг 105 г C. 3 кг 200 г Г.3 кг 250 г 22. Жилийн 1 хэсэг нь хэдэн сартай тэнцэх вэ? а. 5 сар б. 6 сар в. 3 сар г. 12 сар 4 23. Хоёр компани ноос тээвэрлэв. Хэрэв нэг компани 20 машин, нөгөө компани 40 машин гаргасан бөгөөд машинуудын даац 4 т байсан бол хоёр компани хэдэн центнер ноос тээвэрлэсэн бэ? А. 60 ц B. 240 ц C. 2400 ц D. 24000 ц 24. Сумаас гарсан ачаатай машин баг орж ачаагаа буулгаад ирэхэд 5 цаг зарцуулна. Ачаатай очоод, ачаатай ирэхэд 6 цаг зарцуулдаг бол ачаагүйгээр баг очоод ирэхэд ямар хугацаа зарцуулах вэ? А. 2 цаг В. 4 цаг С. 10 цаг D. 11 цаг 25. Хотуудын хоорондох зай 504 км байв. Хэрвээ машин нэг чиглэлд 63км/цаг хурдтай, харин буцахдаа 21 км/цагаар илүү хурдтай явсан бол нэг хотоос нөгөө хотод очоод, буцаж ирэхэд ямар хугацаа шаардлагатай вэ? А. 6 цаг В. 8 цаг С. 12 цаг D. 14 цаг 99

26. ∠АМВ өнцөг өгөгдөв. ∠АМВ өнцгийн ДААЛГАВАРЫН САН - IV АНГИ гадна МО цацраг татахад ∠ВМО = 32° ба ∠АМО = 48 ° бол ∠АМВ өнцгийн хэмжээг ол. А. 80° В. 16° С. 42° D. 90° 27. 12 кг 32 гр-ын 5 / 8 хэсэг нь хэдтэй тэнцүү вэ? А. 770 г B. 7520 г C.7700 г D.зөв хариу байхгүй 28. Хагас литр ундаа хийхэд 3ширхэг алим ордог бол 18 ширхэг алимаар хэдэн литр ундаа хийх вэ? A.6л B.27л C.12л D. 3л 29. 14м урт , 9м өргөнтэй өрөөг хулдааслах бол хэдэн м.кв хулдаас хэрэгтэй вэ? A. 23м.кв B. 126м.кв C. 46м.кв D.252м.кв 30. Дараах илэрхийллүүдээс утга нь 1 километр гарахгүй байх илэрхийллийг олоорой. A. 800м+200м B. 500м 2 C. 0.7 км+300м D. 1.8 км 2 31. Тэгш өнцөгт хэлбэртэй цаасны урт 20см ба өргөн нь 10см бол талбайн хэмжээ ба периметрийг олоорой. А. P=60см S= 200см.кв б. P= 40см S=400см в. P= 200см S=200см.кв 32. 102. Талбайн хэмжээг заасан нэгжээр зөв илэрхийлснийг дугуйлаарай. 3дм.кв=……..см.кв А. 300см.кв б. 900см.кв в. 100см.кв г. 600см.кв 33. Дэлгэмэл өнцгийн 2\\6 нь хэдэн градус болох вэ? А. 60 В. 90 С. 45 D. 80 34. Тэгш өнцөгтийн Р- 100м, өргөн – 20м бол урт болон талбайг олоорой. А. 30м, 600мкв В. 30м, 60мкв С. 20м, 400мкв Д. 30м, 400мкв 35. Талбайг ол. В. 18800 м.кв С. 1200 D. 16400 м.кв м.кв А. 17600 м.кв Шинжлэх ухаанч 1. ВОD өнцөг 108° бол АОВ өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 72° В. 108° С. 180° D.360° Паралелограммын АСD өнцөг нь 58°бол CDB өнцгийн хэмжээг ол. А.118° В. 122° С. 244° D. 302° 2. Гурвалжны хурц хоёр өнцгийн нэг нь нөгөөгөөсөө 18°-аар илүү бол хурц өнцгүүдийн хэмжээг ол. А. 54°; 18° В. 54°; 36° С. 72°; 18° D. 90°; 72° 3. Тэгш өнцгийн нэг нь нөгөөгөөсөө 5 дахин бага байхаар хуваав. Хуваагдсан хоёр өнцгийн хэмжээг олоорой. А. 18o ба 72o B.15o ба 75o С. 36o ба 144o D. 45o ба135o 4. Тэгш өнцөгт гурвалжны хурц өнцгүүд 1:2 гэж харьцана. Гурвалжны өнцгүүдийн хэмжээг олоорой. А.15o ба 30o В.30o ба 60o С.60o ба 90o D.120o ба 240o 100