การพัฒนาเมืองชายแดน

88_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการค้าในลุม่ นา้ โขง 6.2.3 ผลกระทบด้านเศรษฐกจิ ตารางท่ี 6-4: ความคิดเห็นของกลมุ่ ตวั อยา่ งโดยรวมทั้งหมดท่มี ตี ่อผลกระทบด้าน เศรษฐกิจ รายการ ผลกระทบท่ไี ดร้ บั ระดับของ สรปุ ผล/ (คา่ รอ้ ยละ) ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉล่ยี ) 1 ความหลากหลายของประเภท ดขี น้ึ ไมม่ ี แย่ลง ดขี ึน้ ปานกลาง 2.29 64.8 6.2 29.0 สินค้ามลู คา่ และปรมิ าณของสนิ คา้ น้าเขา้ 2 ความหลากหลายของประเภท 63.0 7.9 29.1 2.36 ดขี น้ึ ปานกลาง สนิ ค้า มูลค่าและปรมิ าณของ สนิ ค้าส่งออก 3 รายได้จากการเก็บภาษีของรัฐ 57.4 10.2 32.4 2.31 ดีข้นึ ปานกลาง สว่ นกลางและองคก์ รปกครองสว่ น ทอ้ งถิ่น 4 รายได้จากการคา้ และ 65.1 6.0 28.9 2.38 ดขี ึ้นปานกลาง 2.29 ดขี ึ้นปานกลาง การทอ่ งเทีย่ วของประชาชน 2.27 ดีขน้ึ ปานกลาง 5 การลงทุนในทอ้ งถนิ่ (นกั ลงทุน 58.0 12.0 30.0 เงนิ ลงทุน) 6 เกดิ การเปลีย่ นแปลงรูปแบบ 61.9 9.1 29.0 การคา้ จากรา้ นคา้ ปลกี เปน็ รา้ นคา้ สง่ ขนาดใหญ่ 7 เกิดการจา้ งงานในทอ้ งถนิ่ 66.7 5.5 27.8 2.34 ดีขึน้ ปานกลาง 2.32 ดขี น้ึ ปานกลาง 8 มกี ารกระจายรายไดส้ ่ปู ระชาชนใน 66.8 5.0 28.2 2.34 แย่ลงปานกลาง ท้องถิน่ 2.35 ดีข้ึนปานกลาง 9 มีแรงงานจากตา่ งถิน่ เขา้ มารบั จ้าง 39.2 7.1 53.7 ในพื้นที่ 10 ราคาทด่ี นิ ในเขตเศรษฐกจิ 59.7 8.6 31.7 ชายแดนสูงขึ้น

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุ่มน้าโขง_____89 ตารางท่ี 6-4 (ต่อ): ความคดิ เห็นของกลมุ่ ตัวอยา่ งโดยรวมท้ังหมดทมี่ ีต่อผลกระทบด้าน เศรษฐกจิ รายการ ผลกระทบทไ่ี ดร้ บั ระดับของ สรุปผล/ (ค่าร้อยละ) ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉลย่ี ) ดขี นึ้ ไมม่ ี แยล่ ง ดขี ึ้นปานกลาง 2.28 11 นา้ ภาษีทเี่ ก็บไดใ้ นท้องถิน่ ไป 53.6 12.5 33.9 พฒั นาสาธารณปู โภค สาธารณูปการของท้องถ่ิน 12 คนในท้องถิ่นมีการเปลี่ยนแปลง 50.7 13.7 35.6 2.27 ดีขน้ึ ปานกลาง 2.36 แยล่ งปานกลาง อาชีพไปเป็นอาชีพบริการ 2.34 ดขี ้นึ ปานกลาง 13 คนในทอ้ งถ่นิ มพี ฤตกิ รรมการใช้ 30.1 11.3 58.6 จ่ายเงนิ ฟมุ่ เฟือย 14 เมอื งชายแดนกลายเปน็ ศนู ย์กลาง 68.2 6.2 25.6 การคา้ ชายแดนและแหลง่ ท่องเทยี่ วของไทยและประเทศ เพื่อนบ้าน 15 มกี ารพัฒนาปรบั ปรงุ แหลง่ การคา้ 69.2 5.5 25.3 2.35 ดขี ึน้ ปานกลาง และแหล่งท่องเทย่ี ว เพอ่ื อา้ นวย ความสะดวก และรองรับการ ขยายตัวของการคา้ และการ ทอ่ งเท่ยี ว 16 เมือ่ มชี ายแดนตดิ กบั ประเทศเพอื่ น 64.7 5.9 29.5 2.34 ดขี นึ้ ปานกลาง บา้ นจงึ เปน็ จดุ ขายของการคา้ และ 2.45 แย่ลงปานกลาง 2.39 แยล่ งปานกลาง การท่องเทยี่ ว 2.41 แย่ลงปานกลาง 17 ปัญหาราคาสนิ คา้ อุปโภค – 31.5 7.2 61.3 บริโภคในท้องตลาดราคาสงู 18 ปัญหาการลักลอบทา้ การคา้ นอก 22.8 9.5 67.8 ระบบ 19 ปญั หาการลักลอบนา้ เขา้ และ 22.7 9.6 67.7 ส่งออกสนิ ค้าหนภี าษี

90_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการคา้ ในลุม่ นา้ โขง ตารางท่ี 6-4 (ตอ่ ): ความคิดเหน็ ของกลุ่มตวั อยา่ งโดยรวมท้ังหมดทีม่ ีต่อผลกระทบด้าน เศรษฐกิจ รายการ ผลกระทบท่ีไดร้ บั ระดบั ของ สรุปผล/ (ค่ารอ้ ยละ) ผลกระทบ แปลผล (ค่าเฉล่ีย) ดีขน้ึ ไม่มี แย่ลง 20 ปัญหาคนในท้องถนิ่ มรี ายไดล้ ดลง 26.6 9.8 63.6 2.36 แย่ลงปานกลาง และวา่ งงานมากขนึ้ เนอ่ื งจากการ เข้ามาของแรงงานราคาถกู จาก ประเทศเพ่ือนบา้ น ค่าเฉลีย่ ระดับผลกระทบดา้ นเศรษฐกจิ ทั้งหมด 2.34 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ียระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทม่ี า: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางที่ 6-4 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจโดยเฉล่ียทั้งหมดมีค่า เท่ากับ 2.34 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างประชาชนในพ้ืนที่เมืองชายแดนท้ัง 4 แห่งเห็นว่าการ พัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มแม่น้าโขงนั้น ส่งผลกระทบด้านเศรษฐกิจในระดับปานกลาง โดยผลกระทบด้านเศรษฐกิจท่ีกลุ่มตัวอย่างประชาชนในพื้นที่เมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง ส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบในทางที่ดีขึ้นมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ มีการปรับปรุงแหล่ง การค้า และแหล่งท่องเท่ียว เพื่ออ้านวยความสะดวกและรองรับการขยายตัวของการค้าและ การท่องเที่ยว (ร้อยละ 69.2) รองลงมาคือ เมืองชายแดนกลายเป็นศูนย์กลางการค้าชายแดน และแหล่งท่องเที่ยวของไทยและประเทศเพ่ือนบ้าน (ร้อยละ 68.2) และมีการกระจายรายได้สู่ ประชาชนในท้องถิ่น (ร้อยละ 66.8) ตามล้าดับ และเม่ือพิจารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบวา่ มีผลกระทบดีขึน้ อย่ใู นระดับปานกลางทกุ รายการ สว่ นผลกระทบด้านเศรษฐกจิ ท่ีกลมุ่ ตวั อย่างสว่ นใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบในทางที่แย่ ลงมากท่ีสุด 3 อันดับแรก คือ ปัญหาการลักลอบท้าการค้านอกระบบ (ร้อยละ 67.8) รองลงมา คือ ปัญหาการลักลอบน้าเขา้ และสง่ ออกสินค้าหนีภาษี (ร้อยละ 67.7) และปัญหาคนในท้องถิ่น มีรายได้ลดลง และว่างงานมากขึ้น เนื่องจากการเข้ามาของแรงงานราคาถูกจากประเทศ เพ่ือนบ้าน (ร้อยละ 63.6) ตามล้าดับ และเม่ือพิจารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบว่า มี ผลกระทบแย่ลงอยู่ในระดับปานกลางทกุ รายการ

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการค้าในลุ่มนา้ โขง_____91 6.2.4 ผลกระทบดา้ นสง่ิ แวดล้อม ตารางที่ 6-5: ความคิดเห็นของกลมุ่ ตวั อยา่ งโดยรวมทงั้ หมดท่มี ีต่อผลกระทบด้าน สิ่งแวดล้อม รายการ ผลกระทบทีไ่ ด้รบั ระดบั ของ สรุปผล/ 1 การใหค้ วามส้าคญั กับ (ค่าร้อยละ) ผลกระทบ แปลผล (ค่าเฉลีย่ ) ดีขึน้ ไม่มี แย่ลง ดีขนึ้ ปานกลาง 2.25 60.1 8.4 31.5 สิ่งแวดลอ้ มในทอ้ งถิ่น 2 ความร้สู กึ รัก และหวงแหน 59.3 7.9 32.8 2.25 ดขี ้ึนปานกลาง ธรรมชาตขิ องคนในทอ้ งถิ่น 3 การเขา้ มาของการคา้ และการ 28.9 11.5 59.6 2.38 แย่ลงปานกลาง ท่องเท่ียวทา้ ใหม้ กี ารบกุ รกุ ทา้ ลายสงิ่ แวดลอ้ มในทอ้ งถ่ิน 4 การพฒั นาระบบโครงสรา้ ง 53.3 13.5 33.2 2.26 ดขี น้ึ ปานกลาง พ้ืนฐานของเมอื ง 5 ปญั หามลพษิ ทางนา้ จากการ 19.3 15.1 65.6 2.36 แยล่ งปานกลาง เดนิ เรือสินคา้ และเรือท่องเท่ยี ว 6 ปญั หาขยะ 17.8 7.1 75.1 2.43 แยล่ งปานกลาง 7 ปญั หานักทอ่ งเทยี่ วส่งเสยี งดงั 22.3 16.4 61.3 2.34 แยล่ งปานกลาง และเสียงรถยนต์ขนสง่ สนิ คา้ 8 ปญั หามลพิษทางอากาศ 21.9 11.4 66.8 2.40 แย่ลงปานกลาง 9 ปัญหาการเกิดอาคารและสง่ิ 25.9 13.8 60.3 2.29 แย่ลงปานกลาง ปลกู สรา้ งใหม่ ซ่ึงมรี ปู แบบ หลากหลายขาดความ กลมกลนื กบั สถาปตั ยกรรม ทอ้ งถ่นิ 10 ปญั หาการขยายตัวของเมืองไม่ 21.8 13.7 64.4 2.39 แย่ลงปานกลาง เปน็ ระเบียบ เกิดการรุกลา้ พืน้ ท่ี สาธารณะประโยชน์

92_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการค้าในลุ่มนา้ โขง ตารางที่ 6-5 (ตอ่ ): ความคดิ เหน็ ของกลุม่ ตวั อยา่ งโดยรวมท้งั หมดท่มี ีต่อผลกระทบด้าน สิง่ แวดลอ้ ม รายการ ผลกระทบทไ่ี ดร้ บั ระดบั ของ สรปุ ผล/ (ค่าร้อยละ) ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉลย่ี ) ดีข้นึ ไมม่ ี แย่ลง 11 ปญั หาระบบสาธารณปู โภคทมี่ ี 23.2 15.0 61.8 2.43 แยล่ งปานกลาง อย่ไู ม่เพยี งพอ คา่ เฉลีย่ ระดบั ผลกระทบด้านสง่ิ แวดลอ้ มทงั้ หมด 2.34 หมายเหตุ: ค่าเฉลย่ี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทม่ี า: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางที่ 6-5 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมโดยเฉล่ียท้ังหมดมี ค่าเท่ากับ 2.34 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างประชาชนในพ้ืนท่ีเมืองชายแดนทั้ง 4 แห่งเห็นว่า การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มแ ม่น้าโขงนั้น ส่งผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมในระดับปานกลาง โดยผลกระทบดา้ นสง่ิ แวดล้อมที่กลมุ่ ตัวอยา่ งสว่ นใหญเ่ ห็นว่าเป็นผลกระทบในทางที่ดี ขึ้นมากท่ีสุด 3 อันดับแรก คือ การให้ความส้าคัญกับสิ่งแวดล้อมในท้องถ่ิน (ร้อยละ 60.1) รองลงมาคือ ความรู้สึกรัก และหวงแหนธรรมชาติของคนในท้องถ่ิน (ร้อยละ 59.3) และการ พัฒนาระบบโครงสร้างพ้ืนฐานของเมือง (ร้อยละ 53.3) ตามล้าดับ และเม่ือพิจารณาในด้าน ระดบั ของผลกระทบ พบว่า มผี ลกระทบดีขน้ึ อย่ใู นระดบั ปานกลางทุกรายการ ส่วนผลกระทบด้านส่ิงแวดล้อมท่ีกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบในทางท่ี แย่ลงมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ ปัญหาขยะ (ร้อยละ 75.1) รองลงมาคือ ปัญหามลพิษทาง อากาศ (ร้อยละ 66.8) และปัญหามลพษิ ทางน้าจากการเดินเรือสินค้าและเรอื ท่องเท่ียว (ร้อยละ 65.6) ตามล้าดับ และเมื่อพิจารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบว่ามีผลกระทบแย่ลงอยู่ใน ระดบั ปานกลางทกุ รายการ

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุ่มนา้ โขง_____93 6.2.5 ผลกระทบดา้ นการท่องเท่ยี ว ตารางที่ 6-6: ความคดิ เห็นของกลุม่ ตัวอยา่ งโดยรวมท้ังหมดท่มี ีต่อผลกระทบด้านการ ท่องเทยี่ ว รายการ ผลกระทบที่ได้รบั (คา่ ร้อยละ) ระดบั ของ สรุปผล/ 1 ท้องถนิ่ ไดร้ บั ความสนใจและ ดีขึ้น ไมม่ ี แยล่ ง ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉลี่ย) 70.5 5.3 24.2 ดขี ้นึ ปานกลาง 2.33 เปน็ ท่ีร้จู ัก 2 เกิดการขยายตวั ของธรุ กจิ การ 70.0 6.0 24.0 2.35 ดขี น้ึ ปานกลาง ท่องเท่ียว 3 แหลง่ ท่องเทยี่ วในท้องถ่นิ ได้รบั 68.8 5.2 26.0 2.32 ดขี ึ้นปานกลาง การพัฒนา 4 การขยายตวั ของโรงแรม 64.7 6.7 28.6 2.31 ดขี ึ้นปานกลาง รา้ นอาหาร แหล่งบันเทิง และ บริการตา่ งๆ 5 มีการฟืน้ ฟูประเพณวี ัฒนธรรม 65.1 7.8 27.1 2.23 ดีขึน้ ปานกลาง ท้องถนิ่ เพ่ือตอบสนองการ ท่องเที่ยว 6 เกดิ สถานทท่ี อ่ งเทย่ี วแหง่ ใหม่ 64.0 10.3 25.7 2.31 ดีขึ้นปานกลาง 7 เกดิ การแขง่ ขนั กนั สูงด้าน 57.2 7.9 34.9 2.30 ดีขน้ึ ปานกลาง การท่องเท่ยี ว 8 ปัญหาผลกระทบต่อแหลง่ 39.7 17.2 43.1 2.25 แย่ลงปาน ท่องเที่ยวทางประวตั ิศาสตร์ กลาง ค่าเฉลีย่ ระดบั ผลกระทบดา้ นการท่องเทยี่ วท้งั หมด 2.30 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่มี า: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางท่ี 6-6 จะเห็นไดว้ ่า ระดับผลกระทบด้านการท่องเที่ยวโดยเฉล่ียทั้งหมดมีค่า เท่ากับ 2.30 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างประชาชนในพื้นที่เมืองชายแดนทั้ง 4 แห่งเห็นว่าการ พัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มแม่น้าโขงน้ัน ส่งผลกระทบด้านการทอ่ งเทีย่ วในระดบั ปานกลาง

94_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มนา้ โขง โดยผลกระทบด้านการท่องเที่ยวนั้น กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เห็นว่าการพัฒนาเมือง ชายแดนก่อให้เกิดผลกระทบในด้านดีข้ึนเกือบทุกรายการ ยกเว้น ปัญหาผลกระทบต่อแหล่ง ท่องเท่ียวทางประวัติศาสตร์ ซ่ึงประชาชนส่วนมากตอบว่าการพัฒนาเมืองชายแดนก่อให้เกิด ผลกระทบในทางแย่ลงมากกว่าดีขึ้น โดยมีผู้ตอบว่าแย่ลงคิดเป็นร้อยละ 43.1 และมีผู้ตอบว่าดี ข้ึนคดิ เปน็ ร้อยละ 39.7 ท้งั นี้ประเด็นดงั กล่าวมีระดับผลกระทบในระดบั ปานกลาง โดยผลกระทบทมี่ ผี ตู้ อบว่าเป็นไปในทางทดี่ ขี ้นึ มากทสี่ ุด 3 อนั ดบั แรก คือ ท้องถิ่นได้รับ ความสนใจและเป็นที่รู้จัก (ร้อยละ 70.5) รองลงมาคือ เกิดการขยายตัวของธุรกิจการท่องเที่ยว (ร้อยละ 70.0) และแหล่งท่องเที่ยวในท้องถ่ินได้รับการพัฒนา (ร้อยละ 68.8) ตามล้าดับ และ เมื่อพิจารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบว่า มีผลกระทบดีขึ้นอยู่ในระดับปานกลางทุก รายการ 6.3 เปรียบเทียบความคดิ เห็นของกลุ่มตัวอย่างเกยี่ วกับผลกระทบด้านตา่ งๆ ตามปัจจัย ดา้ นพ้ืนที่ ในการศึกษาคร้ังน้ีจะได้ท้าการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพ้ืนท่ีเมืองชายแดนกับ ผลกระทบด้านต่างๆ โดยเปรียบเทียบทิศทางของผลกระทบ (ดีขึ้น/ไม่มี/แย่ลง) จากสัดส่วนของ ผู้ตอบแบบสอบถามตามทิศทางของผลกระทบ (ดีข้ึน/ไม่มี/แย่ลง) โดยใช้ค่าสถิติทดสอบ ไคสแควร์ (Chi-Square) และเปรียบเทียบระดับของผลกระทบจากค่าเฉลี่ยความคิดเห็นของ ผู้ตอบแบบสอบถามโดยใช้ค่าสถิติทดสอบ F-test ท้ังนี้ จะท้าการทดสอบที่ระดับความเช่ือม่ัน 95% ผลการทดสอบสามารถนา้ เสนอตามผลกระทบในแต่ละด้านดังน้ี 6.3.1 ผลกระทบด้านสังคม ตารางที่ 6-7: ค่าเฉลย่ี และสว่ นเบ่ยี งเบนมาตรฐานของระดับผลกระทบดา้ นสังคม โดยรวมจาแนกตามพ้ืนท่ี พน้ื ท่ี n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อา้ เภอแม่สาย 158 2.30 0.46 ปานกลาง อา้ เภอแมส่ อด 146 2.27 0.47 ปานกลาง อ้าเภอเมืองหนองคาย 139 2.24 0.48 ปานกลาง อา้ เภออรัญประเทศ 142 2.21 0.41 ปานกลาง รวม 585 2.26 0.46 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉลี่ยระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่มี า: จากการสา้ รวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการคา้ ในลุ่มน้าโขง_____95 จากตารางท่ี 6-7 จะเห็นได้ว่า พ้ืนที่เมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน สังคมอยู่ในระดับปานกลาง ซ่ึงเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อ้าเภอแม่สาย มีค่าเฉลี่ยระดับ ผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อ้าเภอแม่สอด อ้าเภอเมืองหนองคาย และอ้าเภอ อรญั ประเทศ ตามล้าดับ ตารางท่ี 6-8: เปรียบเทยี บคา่ เฉลย่ี ระดบั ผลกระทบดา้ นสังคมจาแนกตามพ้นื ท่ี แหล่งความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 0.71 3 0.24 1.14 0.33 ระหวา่ งกล่มุ ภายในกลุ่ม 120.83 581 0.21 รวม 121.54 584 หมายเหต:ุ ทดสอบทีร่ ะดบั ความเช่อื มน่ั 95% ท่ีมา: จากการส้ารวจ, 2552. จากตารางที่ 6-8 จะเห็นได้ว่า เม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียระดับผลกระทบด้านสังคม จ้าแนกตามพ้ืนที่เมืองชายแดนท่ีระดับความเช่ือม่ัน 95% แต่ละพ้ืนท่ีมีระดับผลกระทบด้าน สังคมโดยรวมไม่แตกต่างกนั และเมอื่ เปรยี บเทยี บแตล่ ะพน้ื ทเ่ี ป็นรายคพู่ บว่า ไมม่ ีความแตกตา่ ง กนั ทุกคู่

96_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการทอ่ งเที่ยวและการคา้ ในลุม่ น้าโขง 6.3.2 ผลกระทบดา้ นวัฒนธรรม ตารางท่ี 6-9: ค่าเฉลย่ี และสว่ นเบยี่ งเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบดา้ น วฒั นธรรมโดยรวมจาแนกตามพน้ื ท่ี พ้ืนที่ n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อา้ เภอแมส่ าย 158 2.30 0.47 ปานกลาง อ้าเภอแม่สอด 146 2.21 0.52 ปานกลาง อา้ เภอเมอื งหนองคาย 139 2.40 0.57 ปานกลาง อา้ เภออรัญประเทศ 142 2.17 0.38 ปานกลาง รวม 585 2.27 0.50 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทม่ี า: จากการส้ารวจ, 2552. จากตารางท่ี 6-9 จะเห็นได้ว่า พื้นท่ีเมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน วัฒนธรรมอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อ้าเภอเมืองหนองคาย มี ค่าเฉล่ียระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อ้าเภอแม่สาย อ้าเภอแม่สอด และอ้าเภออรัญ ประเทศ ตามลา้ ดบั ตารางท่ี 6-10: เปรียบเทยี บค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบดา้ นวัฒนธรรมจาแนกตามพ้ืนท่ี แหลง่ ความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน ระหว่างกลุม่ 4.48 3 1.49 6.24 0.00 ภายในกล่มุ 138.77 581 0.24 รวม 143.25 584 หมายเหต:ุ ทดสอบทร่ี ะดับความเชือ่ มนั่ 95% ท่ีมา: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางท่ี 6-10 จะเห็นได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉล่ียระดับผลกระทบด้าน วัฒนธรรมจ้าแนกตามพื้นที่เมืองชายแดนที่ระดับความเช่ือม่ัน 95% แต่ละพื้นท่ีมีระดับ ผลกระทบดา้ นวัฒนธรรมโดยรวมทแ่ี ตกต่างกัน ซง่ึ เม่ือเปรยี บเทียบแตล่ ะพืน้ ทเี่ ป็นรายคู่พบว่า มี

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุม่ น้าโขง_____97 คู่ที่แตกต่างกัน 3 คู่ คือ อ้าเภอแม่สายกับอ้าเภออรัญประเทศ อ้าเภอแม่สอดกับอ้าเภอ หนองคาย และอ้าเภอหนองคายกับอ้าเภออรัญประเทศ ส่วนคู่อ่ืนๆ ไม่มีความแตกต่างกัน ผล การวิเคราะหด์ ังแสดงในตารางที่ 6-12 ตารางที่ 6-11: เปรียบเทียบคา่ เฉลี่ยระดบั ผลกระทบด้านวัฒนธรรมโดยรวมจาแนกตาม พื้นที่ โดยเปรยี บเทียบเปน็ รายคู่ พ้ืนท่ี  อาเภอ อาเภอ อาเภอเมอื ง อาเภออรัญ แม่สาย แมส่ อด หนองคาย ประเทศ อา้ เภอแมส่ าย 2.30 - 0.08 -0.11 0.13* -0.19* 0.04 อ้าเภอแม่สอด 2.21 -0.08 - - 0.23* อ้าเภอเมอื งหนองคาย 2.40 0.11 -0.19* -0.23* - อ้าเภออรัญประเทศ 2.17 -0.13* -0.04 หมายเหตุ : * หมายถึง มคี ่าเฉลย่ี แตกตา่ งกันที่ระดบั ความเชอ่ื ม่นั 95% ท่ีมา: จากการส้ารวจ, 2552. 6.3.3 ผลกระทบดา้ นเศรษฐกิจ ตารางท่ี 6-12: ค่าเฉลี่ย และส่วนเบยี่ งเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบด้านเศรษฐกิจ โดยรวมจาแนกตามพน้ื ท่ี พ้นื ที่ n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อ้าเภอแมส่ าย 158 2.31 0.46 ปานกลาง อ้าเภอแม่สอด 146 2.28 0.48 ปานกลาง อา้ เภอเมอื งหนองคาย 139 2.32 0.53 ปานกลาง อ้าเภออรัญประเทศ 142 2.20 0.41 ปานกลาง รวม 585 2.28 0.47 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ียระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่ีมา: จากการส้ารวจ, 2552. จากตารางที่ 6-12 จะเห็นได้ว่า พ้ืนที่เมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน เศรษฐกิจอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อ้าเภอหนองคาย มีค่าเฉลี่ย

98_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการค้าในลุม่ นา้ โขง ระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อ้าเภอแม่สาย อ้าเภอแม่สอด และอ้าเภออรัญประเทศ ตามลา้ ดับ ตารางท่ี 6-13: เปรียบเทียบคา่ เฉลี่ยระดับผลกระทบด้านเศรษฐกจิ จาแนกตามพืน้ ท่ี แหล่งความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 1.15 3 0.38 1.73 0.16 ระหวา่ งกล่มุ ภายในกล่มุ 128.36 581 0.22 รวม 129.51 584 หมายเหต:ุ ทดสอบท่รี ะดบั ความเชื่อมน่ั 95% ที่มา: จากการส้ารวจ, 2552. จากตารางที่ 6-13 จะเห็นไดว้ ่า เมอ่ื เปรียบเทียบคา่ เฉลี่ยระดับผลกระทบดา้ นเศรษฐกิจ จ้าแนกตามพ้ืนท่ีเมืองชายแดนที่ระดับความเช่ือม่ัน 95% แต่ละพ้ืนท่ีมีระดับผลกระทบด้าน เศรษฐกิจโดยรวมไม่แตกต่างกัน และเมื่อเปรียบเทียบแต่ละพ้ืนที่เป็นรายคู่พบว่า ไม่มีความ แตกต่างกันทุกคู่ 6.3.4 ผลกระทบด้านสิ่งแวดลอ้ ม ตารางท่ี 6-14: ค่าเฉลย่ี และสว่ นเบยี่ งเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบดา้ น ส่ิงแวดล้อมโดยรวมจาแนกตามพ้นื ที่ พน้ื ที่ n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อ้าเภอแมส่ าย 158 2.28 0.45 ปานกลาง อา้ เภอแม่สอด 146 2.30 0.50 ปานกลาง อา้ เภอเมอื งหนองคาย 139 2.36 0.57 ปานกลาง อา้ เภออรญั ประเทศ 142 2.25 0.43 ปานกลาง รวม 585 2.30 0.49 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉลี่ยระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่มี า: จากการส้ารวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการทอ่ งเที่ยวและการคา้ ในลุ่มน้าโขง_____99 จากตารางที่ 6-14 จะเห็นได้ว่า พ้ืนที่เมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน ส่ิงแวดล้อมอยู่ในระดับปานกลาง ซ่ึงเมื่อเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อ้าเภอเมืองหนองคายมี ค่าเฉล่ียระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อ้าเภอแม่สอด อ้าเภอแม่สาย และอ้าเภอ อรญั ประเทศ ตามล้าดับ ตารางท่ี 6-15: เปรยี บเทียบค่าเฉลีย่ ระดบั ผลกระทบดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มจาแนกตามพืน้ ที่ แหลง่ ความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 0.96 ระหว่างกลุ่ม 3 0.32 1.34 0.26 581 0.24 ภายในกลุ่ม 138.29 584 รวม 139.25 หมายเหตุ: ทดสอบที่ระดับความเชื่อมั่น 95% ท่ีมา: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางที่ 6-15 จะเห็นได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบด้าน ส่ิงแวดล้อมจ้าแนกตามพื้นท่ีเมืองชายแดนท่ีระดับความเชื่อมั่น 95% แต่ละพื้นที่มีระดับ ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมโดยรวมไม่แตกต่างกัน และเมื่อเปรียบเทียบแต่ละพื้นท่ีเป็นรายคู่ พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันทกุ คู่ 6.3.5 ผลกระทบดา้ นการท่องเทย่ี ว ตารางที่ 6-16: คา่ เฉล่ยี และส่วนเบยี่ งเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบดา้ นการ ทอ่ งเทีย่ วโดยรวมจาแนกตามพนื้ ที่ พื้นท่ี n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อ้าเภอแมส่ าย 158 2.35 0.49 ปานกลาง อา้ เภอแมส่ อด 146 2.31 0.61 ปานกลาง อ้าเภอเมอื งหนองคาย 139 2.31 0.65 ปานกลาง อ้าเภออรัญประเทศ 142 2.20 0.42 ปานกลาง รวม 585 2.29 0.55 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ียระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่มี า: จากการส้ารวจ, 2552.

100_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการคา้ ในลุม่ นา้ โขง จากตารางที่ 6-16 จะเห็นได้ว่า พื้นที่เมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน ส่ิงแวดล้อมอยู่ในระดับปานกลาง ซ่ึงเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยพบว่า อ้าเภอแม่สาย มีค่าเฉล่ีย ระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อ้าเภอแม่สอด อ้าเภอเมืองหนองคาย และอ้าเภอ อรัญประเทศ ตามลา้ ดบั ตารางที่ 6-17: เปรยี บเทียบค่าเฉล่ียระดบั ผลกระทบด้านการทอ่ งเท่ียวจาแนกตามพนื้ ท่ี แหล่งความแปรปรวน ss df M.S. F P-value ระหว่างกลุ่ม 1.69 3 0.56 1.87 0.13 ภายในกลุ่ม 172.89 581 0.30 รวม 174.58 584 หมายเหต:ุ ทดสอบท่รี ะดับความเชื่อม่นั 95% ทีม่ า: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางที่ 6-17 จะเห็นได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉล่ียระดับผลกระทบด้านการ ทอ่ งเที่ยวจ้าแนกตามพืน้ ทเี่ มอื งชายแดนท่ีระดบั ความเชอื่ มน่ั 95% แต่ละพ้นื ท่มี รี ะดับผลกระทบ ด้านการทอ่ งเท่ยี วโดยรวมท่ีไมแ่ ตกต่างกัน แตเ่ มื่อเปรียบเทียบแต่ละพน้ื ท่เี ป็นรายคู่พบว่า มี 1 คู่ ที่มีค่าเฉล่ียของระดับผลกระทบด้านการท่องเท่ียวโดยรวมที่แตกต่างกัน คือ อ้าเภอแม่สายกับ อ้าเภออรัญประเทศ ส่วนคู่อื่นๆ มีระดับผลกระทบไม่แตกต่างกัน ผลการวิเคราะห์ดังแสดงใน ตารางท่ี 6-18 ตารางท่ี 6-18: เปรยี บเทียบค่าเฉลี่ยระดบั ผลกระทบดา้ นการทอ่ งเท่ยี วโดยรวมจาแนก ตามพืน้ ที่ โดยเปรยี บเทยี บเป็นรายคู่ พ้ืนที่  อาเภอ อาเภอ อาเภอเมอื ง อาเภออรญั แมส่ าย แม่สอด หนองคาย ประเทศ อา้ เภอแม่สาย 2.35 - 0.04 0.04 0.14* 0.00 0.11 อ้าเภอแม่สอด 2.31 -0.04 - - 0.11 อ้าเภอเมอื งหนองคาย 2.31 -0.04 0.00 -0.11 - อ้าเภออรญั ประเทศ 2.20 -0.14* -0.11 หมายเหตุ : * หมายถึง มีค่าเฉล่ียแตกตา่ งกันท่รี ะดบั ความเชอ่ื มัน่ 95% ท่ีมา: จากการสา้ รวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มนา้ โขง_____101 6.4 ความคดิ เห็นเกีย่ วกบั บทบาทขององคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ ตารางที่ 6-19: ความคิดเหน็ ของกลุ่มตัวอย่างโดยรวมท้งั หมดท่ีมตี ่อบทบาทของหนว่ ยงานใน ทอ้ งถน่ิ รายการ คา่ เฉลี่ย แปลผล 1 องค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่น (อปท.) ใหค้ วามสนใจ 3.13 ปานกลาง และชว่ ยเหลือทอ้ งถนิ่ มากข้นึ 2 อปท. ใหค้ วามรว่ มมอื กบั ภาคเอกชน และประชาชน ในการ 3.04 ปานกลาง พัฒนาเมอื งชายแดน 3 อปท. อา้ นวยความสะดวกแกน่ กั ธุรกิจในการตดิ ตอ่ ประสานงาน 2.98 ปานกลาง 4 อปท. ประชาสมั พันธ์ และใหข้ ้อมูล ขา่ วสารแกน่ กั ท่องเทีย่ ว 2.96 ปานกลาง 5 อปท. มนี โยบายในการพัฒนาเมอื งอย่างชดั เจน 3.08 ปานกลาง 6 อปท. มคี วามพร้อมในการพัฒนาเมอื งเพอื่ รองรบั การทอ่ งเท่ยี ว 3.05 ปานกลาง และการคา้ 7 อปท. จดั สรรงบประมาณเพอื่ พฒั นาเมอื งในดา้ นต่างๆ 2.92 ปานกลาง 8 อปท. มกี ารด้าเนินกจิ กรรมในการส่งเสรมิ สนับสนุนการพัฒนา 2.96 ปานกลาง เมอื งชายแดน 9 อปท. มนี โยบายในการพัฒนาทอ้ งถิ่นสอดคลอ้ งกับการพัฒนา 2.86 ปานกลาง เมืองชายแดน 10 อปท. มกี ารจดั ทา้ กลยุทธ์ และยทุ ธศาสตรส์ ้าหรบั การพัฒนา 2.85 ปานกลาง เมอื งชายแดน 11 อปท. มกี ารจดั การ และมมี าตรการทางด้านความปลอดภยั 2.93 ปานกลาง สา้ หรบั คนในท้องถิ่นและนกั ท่องเท่ยี ว 12 อปท. มกี ารจดั ผงั เมอื งเพอื่ รองรบั การพัฒนาเมืองชายแดน 2.91 ปานกลาง ค่าเฉล่ยี ระดับบทบาททั้งหมด 2.97 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉลยี่ ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = ไม่มี, 1.50 – 2.49 = นอ้ ย, 2.50 – 3.49 = ปานกลาง, 3.50 – 4.00 = มาก ท่ีมา: จากการส้ารวจ, 2552. จากตารางที่ 6-19 จะเห็นได้ว่า กลุ่มตัวอย่างมีความคิดเห็นเก่ียวกับบทบาทของ หน่วยงานในท้องถ่ินต่อการพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเท่ียวและ

102_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการค้าในลุ่มน้าโขง การคา้ ในลุ่มน้าโขงว่ามีบทบาทในด้านต่างๆ โดยเฉล่ียท้ังหมดอยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉลี่ย เท่ากับ 2.97 และเม่ือพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า บทบาทที่มีค่าเฉล่ียความคิดเห็นมากท่ีสุด 3 อนั ดับแรก คอื องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ (อปท.) ให้ความสนใจ และช่วยเหลือท้องถิ่นมากข้ึน (3.13) รองลงมาคือ อปท. มีนโยบายในการพัฒนาเมืองอย่างชัดเจน (3.08) และอปท. มีความ พรอ้ มในการพัฒนาเมืองเพ่อื รองรับการท่องเที่ยวและการค้า (3.05) ตามล้าดับ ส่วนบทบาทที่มี ค่าเฉลยี่ ความคิดเหน็ นอ้ ยท่ีสดุ คือ อปท. มกี ารจัดทา้ กลยทุ ธ์ และยุทธศาสตรส์ า้ หรับการพัฒนา เมืองชายแดน (2.85) ทั้งนี้ อาจเนื่องจากในประเด็นดังกล่าวองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินมีการ ชแ้ี จงหรอื เปิดโอกาสให้ประชาชนได้มสี ว่ นร่วมในการรบั รู้ไม่มากนัก 6.5 เปรยี บเทียบความคดิ เห็นของกล่มุ ตัวอยา่ งเก่ยี วกับบทบาทขององคก์ รปกครอง สว่ นทอ้ งถ่ินตามปัจจยั ด้านพ้ืนที่ ตารางที่ 6-20: ค่าเฉลีย่ และสว่ นเบีย่ งเบนมาตรฐานความคดิ เห็นเกี่ยวกับบทบาทของ องค์การบรหิ ารสว่ นทอ้ งถิ่นโดยรวมจาแนกตามพน้ื ที่ พ้ืนที่ n  S.D. ระดับ ผลกระทบ อ้าเภอแม่สาย 158 2.82 0.52 ปานกลาง อา้ เภอแมส่ อด 146 3.19 0.54 ปานกลาง อา้ เภอเมอื งหนองคาย 139 2.93 0.64 ปานกลาง อ้าเภออรญั ประเทศ 142 3.12 0.44 ปานกลาง รวม 585 3.01 0.56 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = ไม่มี, 1.50 – 2.49 = น้อย, 2.50 – 3.49 = ปานกลาง, 3.50 – 4.00 = มาก ทีม่ า: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางท่ี 6-20 จะเห็นได้ว่า พ้ืนท่ีเมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มีความคิดเห็นเก่ียวกับ บทบาทขององค์การบริหารส่วนท้องถิ่นโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบ ค่าเฉลี่ยพบว่า อ้าเภอแม่สอดมีค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบมากท่ีสุด รองลงมาคือ อ้าเภอ อรญั ประเทศ อ้าเภอเมอื งหนองคาย และอ้าเภอแม่สาย ตามลา้ ดับ

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการค้าในลุม่ นา้ โขง_____103 ตารางท่ี 6-21: เปรยี บเทยี บคา่ เฉลี่ยความคดิ เหน็ เกีย่ วกับบทบาทขององค์การบรหิ าร สว่ นท้องถิ่นจาแนกตามพื้นท่ี แหลง่ ความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 3 4.33 14.82 0.00 ระหวา่ งกลมุ่ 13.00 581 0.29 584 ภายในกลมุ่ 169.91 รวม 182.91 หมายเหต:ุ ทดสอบที่ระดับความเชือ่ มน่ั 95% ทมี่ า: จากการสา้ รวจ จากตารางท่ี 6-21 จะเหน็ ได้ว่า เม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยความคิดเห็นเก่ียวกับบทบาท ขององคก์ ารบริหารสว่ นท้องถิน่ จ้าแนกตามพื้นที่เมืองชายแดนท่ีระดับความเชื่อมั่น 95% แต่ละ พื้นทมี่ ีระดบั ความคดิ เหน็ โดยรวมทแี่ ตกต่างกนั และเม่ือเปรียบเทียบแต่ละพื้นที่เป็นรายคู่พบว่า มีคู่ที่มีค่าเฉล่ียของระดับความคิดเห็นที่แตกต่างกัน 4 คู่ คือ อ้าเภอแม่สายกับอ้าเภอแม่สอด อ้าเภอแม่สายกับอ้าเภออรัญประเทศ อ้าเภอแม่สอดกับอ้าเภอเมืองหนองคาย อ้าเภอ เมืองหนองคายกับอรัญประเทศ ส่วนคู่อื่นๆ ไม่มีความแตกต่างกัน ผลการวิเคราะห์ดังแสดงใน ตารางท่ี 6-22 ตารางท่ี 6-22: เปรยี บเทียบคา่ เฉลยี่ ระดบั ผลกระทบด้านการทอ่ งเที่ยวโดยรวมจาแนก ตามพน้ื ท่ี โดยเปรียบเทียบเป็นรายคู่ พ้ืนท่ี  อาเภอ อาเภอ อาเภอ อาเภอ แม่สาย แม่สอด เมือง อรัญ หนองคาย ประเทศ อ้าเภอแมส่ าย 2.35 - -0.37* -0.11 -0.30* 0.26* 0.07 อา้ เภอแม่สอด 2.31 0.37* - -0.19* - อ้าเภอเมืองหนองคาย 2.31 0.11 -0.26* 0.19* - อ้าเภออรัญประเทศ 2.20 0.30* -0.07 หมายเหตุ : * หมายถงึ มีคา่ เฉลยี่ แตกต่างกนั ทร่ี ะดับความเชอื่ มน่ั 95% ทม่ี า: จากการสา้ รวจ, 2552.

104_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการค้าในลุม่ นา้ โขง ตารางที่ 6-23: สรปุ ระดับความคดิ เหน็ เกี่ยวกับบทบาทขององคก์ ารบริหารสว่ นทอ้ งถิ่น จาแนกตามพ้นื ที่ พ้ืนท่ี รายการ อาเภอ อาเภอ อาเภอเมอื ง อาเภออรญั แมส่ าย แม่สอด หนองคาย ประเทศ 1 องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ (อปท.) ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ให้ความสนใจ และชว่ ยเหลอื ทอ้ งถ่ินมากข้ึน 2 อปท. ให้ความรว่ มมือกบั ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ภาคเอกชน และประชาชนในการ พัฒนาเมืองชายแดน 3 อปท. อ้านวยความสะดวกแก่นัก ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ธุรกิจใน การตดิ ตอ่ ประสานงาน 4 อปท. ประชาสัมพนั ธ์ และใหข้ ้อมูล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ขา่ วสารแก่นกั ทอ่ งเทยี่ ว 5 อปท. มนี โยบายในการพัฒนาเมอื ง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง อย่างชดั เจน 6 อปท. มคี วามพร้อมในการพฒั นา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง เมืองเพ่ือรองรบั การทอ่ งเที่ยวและ การคา้ 7 อปท. จัดสรรงบประมาณเพอ่ื ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง พัฒนาเมอื งในดา้ นต่างๆ 8 อปท. มกี ารดา้ เนนิ กจิ กรรมในการ ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง สง่ เสริม สนบั สนุนการพัฒนาเมอื ง ชายแดน 9 อปท. มนี โยบายในการพฒั นา ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ทอ้ งถ่ินสอดคล้องกับการพฒั นา เมอื งชายแดน

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุม่ น้าโขง_____105 ตารางท่ี 6-23 (ต่อ): สรปุ ระดบั ความคิดเหน็ เกยี่ วกับบทบาทขององคก์ ารบริหารส่วน ท้องถ่ินจาแนกตามพื้นที่ รายการ อาเภอ พ้นื ที่ อาเภออรญั แมส่ าย อาเภอ อาเภอเมอื ง ประเทศ 10 อปท. มีการจัดทา้ กลยทุ ธ์ และ ปานกลาง แม่สอด หนองคาย ปานกลาง ยุทธศาสตรส์ า้ หรบั การพัฒนาเมอื ง ปานกลาง ปานกลาง ชายแดน ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง 11 อปท. มีการจดั การ และมีมาตรการ ปานกลาง ทางดา้ นความปลอดภยั สา้ หรับคน ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ในท้องถ่นิ และนกั ท่องเทยี่ ว 12 อปท. มีการจัดผงั เมอื งเพอ่ื รองรบั การพฒั นาเมืองชายแดน ท่ีมา: จากการสา้ รวจ, 2552. จากตารางท่ี 6-23 จะเห็นได้ว่า กลุ่มตัวอย่างในแต่ละพ้ืนท่ีนั้นมีความคิดเห็นเก่ียวกับ บทบาทขององค์การบรหิ ารสว่ นท้องถนิ่ แตกต่างกัน 10 รายการ และท่ีไม่แตกต่างกัน 2 รายการ คอื อปท. ใหค้ วามร่วมมอื กับภาคเอกชน และประชาชนในการพัฒนาเมืองชายแดน และ อปท. มีนโยบายในการพฒั นาเมืองอยา่ งชัดเจน

บทที่ 7 ผลกระทบจากการคา้ และการทอ่ งเทยี่ วตอ่ การพฒั นา เมอื งชายแดน: กรณศี กึ ษานกั ทอ่ งเทยี่ ว นอกจากการศึกษาผลกระทบจากการค้า และการท่องเที่ยวจากการพัฒนาเมือง ชายแดน โดยเกบ็ ข้อมูลจากประชาชนในท้องถ่ิน (ในบทที่ 6) แล้วยังได้เก็บรวบรวมข้อมูลความ คิดเห็นของนักท่องเที่ยวชาวไทยท่ีเดินทางเข้าไปท่องเที่ยวในพื้นท่ีเมืองชายแดนสาคัญ 4 แห่ง ประกอบด้วย อาเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย อาเภอแม่สอด จังหวัดตาก อาเภอเมือง จังหวัด หนองคาย และอาเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว โดยใช้แบบสอบถามเป็นเคร่ืองมือ ผลการศกึ ษาสามารถนาเสนอได้ตามหวั ข้อดงั น้ี 1. ข้อมูลทว่ั ไปของกลมุ่ ตัวอยา่ งนกั ทอ่ งเท่ียวทงั้ หมด 2. ความคดิ เห็นเกย่ี วกบั ผลกระทบด้านตา่ งๆ 3. เปรียบเทียบความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวเกี่ยวกับผลกระทบด้าน ตา่ งๆ ตามปจั จยั ดา้ นพืน้ ที่ 4. ความคิดเห็นเกี่ยวกับบทบาทขององค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ 5. เปรยี บเทียบความคิดเหน็ ของกลุ่มตวั อยา่ งนักทอ่ งเทีย่ วเกย่ี วกบั บทบาทขององค์กร ปกครองส่วนทอ้ งถิน่ ตามปจั จัยด้านพืน้ ท่ี 7.1 ขอ้ มูลทว่ั ไปของกลมุ่ ตัวอยา่ งนักทอ่ งเที่ยว ในการศึกษาครั้งน้ีได้ทาการเก็บแบบสอบถามความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างจาก นักทอ่ งเทยี่ วชาวไทยที่เดินทางมาเยือนเมืองชายแดนสาคัญ 4 แหง่ ไดแ้ ก่ อาเภอแม่สาย จังหวัด เชียงราย จานวน 51 คน อาเภอแม่สอด จังหวัดตาก จานวน 60 คน อาเภอเมือง จังหวัด หนองคาย จานวน 49 คน และอาเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว จานวน 57 คน รวมจานวน กลมุ่ ตวั อย่างนกั ท่องเท่ียวทีต่ อบแบบสอบถามท้ังหมด จานวน 217 คน จากการสอบถามข้อมูล ส่วนบุคคลของกลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียว พบว่า เป็นชายคิดเป็นร้อยละ 34.1 และเป็นหญิงคิด เป็นร้อยละ 65.9 ส่วนมากมีอายุอยู่ในช่วง 21 – 30 ปี คิดเป็นร้อยละ 47.5 รองลงมาคือ มีอายุ อย่ใู นช่วง 31 – 40 ปี คิดเป็นร้อยละ 20.7 ส่วนใหญ่มีการศึกษาอยู่ในระดับปริญญาตรี คิดเป็น

108_____ผลกระทบจากการค้าและการทอ่ งเที่ยวตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ทอ่ งเทีย่ ว รอ้ ยละ 51.2 ส่วนมากเป็นนักศึกษา รองลงมาคือ ธุรกิจส่วนตัวและพนักงานบริษัท โดยคิดเป็น รอ้ ยละ 24.0, 17.5 และ 17.5 ตามลาดับ ส่วนมากมีรายได้อยู่ในช่วง 5,001 – 10,000 บาท ต่อ เดือน รองลงมาคือ มีรายได้อยู่ในช่วง 10,001 – 15,000 บาท และมากกว่า 25,000 บาท ต่อเดือน โดยคิดเป็นร้อยละ 27.6, 15.7 และ 11.1 ตามลาดับ และสาหรับรายละเอียดข้อมูล ทั่วไปของกลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวจาแนกตามพ้ืนท่ีในการเก็บรวบรวมข้อมูลนั้น สามารถ นาเสนอได้ดงั ตารางท่ี 7-1 ตารางท่ี 7-1: ข้อมลู ท่ัวไปของกลมุ่ ตวั อยา่ งนกั ท่องเที่ยวท่สี าคญั ขอ้ มูล จานวน รอ้ ยละ 1. เพศ 217 100.0 74 34.1 ชาย 143 65.9 217 100.0 หญงิ 21 103 9.7 2. อายุ 45 47.5 น้อยกวา่ หรือเท่ากบั 20 ปี 34 20.7 21 – 30 ปี 12 15.6 31 – 40 ปี 5.5 41 – 50 ปี 2 1.0 51 – 60 ปี 217 100.0 มากกวา่ 60 ปีขึ้นไป 11 5.1 2.8 3. ระดับการศกึ ษา 6 15.2 ประถมศึกษา 33 12.4 มัธยมศกึ ษาตอนตน้ 27 51.2 มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย/ปวช. 111 7.4 อนปุ ริญญา/ปวส. 16 2.3 ปริญญาตรี 5 3.6 สูงกวา่ ปรญิ ญาตรี 8 อ่นื ๆ ได้แก่ ไมไ่ ดเ้ รียนหนงั สอื ไมไ่ ด้ระบุ

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการคา้ ในลุม่ นา้ โขง_____109 ตารางที่ 7-1 (ต่อ): ขอ้ มูลทัว่ ไปของกลุ่มตัวอย่างนกั ทอ่ งเทย่ี วทีส่ าคัญ ขอ้ มลู จานวน รอ้ ยละ 4. อาชพี 217 100.0 52 24.0 นักศึกษา 38 17.5 ธุรกิจสว่ นตวั 34 15.7 ขา้ ราชการ/พนกั งานของรฐั พนักงานรฐั วิสาหกจิ 6 2.8 พนกั งานบรษิ ทั 38 17.5 รับจ้าง 18 8.3 พ่อบ้าน/แมบ่ า้ น 13 6.0 เกษตรกร 6 2.8 อืน่ ๆ 4 1.8 ไม่ไดร้ ะบุ 8 3.6 5. ระดับรายไดต้ อ่ เดือน 217 100.0 น้อยกวา่ 5,000 บาท 18 8.3 5,001 – 10,000 บาท 60 27.6 10,001 – 15,000 บาท 34 15.7 15,001 – 20,000 บาท 22 10.1 20,001 – 25,000 บาท 15 6.9 มากกวา่ 25,000 บาทขึน้ ไป 24 11.1 ไมไ่ ดร้ ะบุ 44 20.3 6. พน้ื ทท่ี เี่ ดนิ ทางมาเยือน 217 100.0 อาเภอแม่สาย จังหวดั เชียงราย 51 23.5 อาเภอแม่สอด จงั หวดั ตาก 60 27.6 อาเภอเมอื ง จงั หวดั หนองคาย 49 22.6 อาเภออรญั ประเทศ จงั หวดั สระแก้ว 57 26.3 ท่ีมา: จากการสารวจ, 2552.

110_____ผลกระทบจากการค้าและการท่องเที่ยวตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศกึ ษานกั ท่องเที่ยว 7.2 ความคิดเห็นของกลมุ่ ตัวอยา่ งนกั ท่องเท่ยี วทง้ั หมดเก่ียวกบั ผลกระทบดา้ นต่างๆ 7.2.1 ผลกระทบดา้ นสังคม ตารางที่ 7-2: ความคดิ เห็นของกล่มุ ตวั อยา่ งโดยรวมทัง้ หมดท่ีมีต่อผลกระทบดา้ นสงั คม ผลกระทบที่ไดร้ ับ ระดบั ของ สรปุ ผล/ แปลผล รายการ (ค่าร้อยละ) ผลกระทบ ดขี ้ึน ไมม่ ี แยล่ ง (คา่ เฉล่ยี ) 1 คุณภาพชวี ิตและความเป็นอยูข่ อง 58.5 5.5 36.0 2.19 ดีข้นึ ปานกลาง คนในทอ้ งถน่ิ 2 ปัญหาการลกั ลอบเข้าเมืองโดยผดิ 21.3 10.2 68.5 2.39 แย่ลงปาน กฎหมาย และปัญหาอาชญากร กลาง ขา้ มชาติ 3 ปญั หาการจราจรและอบุ ตั ิเหตตุ าม 29.2 9.7 61.1 2.22 แย่ลงปาน ท้องถนน กลาง 4 ปญั หาการแพรร่ ะบาดของโรคตาม 21.9 13.3 64.8 2.22 แยล่ งปาน แนวชายแดน กลาง 5 การแพร่ระบาดของยาเสพติดและ 13.8 4.2 82.0 2.59 แย่ลงมาก ลักลอบขนยาเสพตดิ ขา้ มพรมแดน 6 ความแออัดในตวั เมืองจากการเขา้ 34.6 13.7 51.7 2.18 แย่ลงปาน มาของนกั ท่องเทยี่ วจานวนมาก กลาง 7 ความปลอดภัยในชวี ติ และ 44.0 6.5 49.5 2.25 แยล่ งปาน ทรัพยส์ นิ ของคนในทอ้ งถ่ิน กลาง 8 การพฒั นาดา้ นคมนาคม การ 66.5 7.2 26.3 2.15 ดีขนึ้ ปานกลาง สอื่ สาร และสาธารณปู โภคใน ทอ้ งถน่ิ เฉล่ยี ระดบั ผลกระทบดา้ นสงั คมทง้ั หมด 2.27 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉลีย่ ระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทีม่ า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางที่ 7-2 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านสังคมโดยเฉล่ียทั้งหมดมีค่าเท่ากับ 2.27 แสดงใหเ้ หน็ วา่ กล่มุ ตัวอยา่ งนักท่องเทย่ี วที่เดนิ ทางมาเยือนเมืองชายแดนทั้ง 4 แห่งเห็นว่า

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุม่ น้าโขง_____111 การพัฒนาเมืองชายแดนเพ่ือรองรับผลกระทบจากการท่องเท่ียวและการค้าในลุ่มแม่น้าโขงนั้น ส่งผลกระทบดา้ นสังคมในระดับปานกลาง โดยผลกระทบด้านสังคมท่ีกลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบ ในทางท่ีดีขึ้นมี 2 รายการ คือ คุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของคนในท้องถ่ิน (ร้อยละ 58.5) และการพัฒนาด้านคมนาคม การส่ือสาร และสาธารณูปโภคอ่ืนๆ ในท้องถิ่น (ร้อยละ 66.5) ส่วนรายการที่กลุ่มตัวอย่างนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ตอบว่าแย่ลง ในระดับมากมี 1 รายการ คือ การแพร่ระบาดของยาเสพติดและลักลอบขนยาเสพติดข้ามพรมแดน (ร้อยละ 82.0) และมี คา่ เฉลี่ยของระดับผลกระทบอยู่ในระดบั มาก (คา่ เฉลยี่ เท่ากบั 2.59) 7.2.2 ผลกระทบดา้ นวัฒนธรรม ตารางที่ 7-3: ความคิดเห็นของกล่มุ ตวั อยา่ งนักท่องเทย่ี วท้งั หมดทมี่ ตี ่อผลกระทบด้าน วัฒนธรรม รายการ ผลกระทบท่ไี ดร้ ับ (คา่ ร้อยละ) ระดับของ สรุปผล/ 1 การยอมรบั และเรยี นรู้ ดขี ้ึน ไมม่ ี แยล่ ง ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉล่ีย) 72.0 8.4 19.6 ดขี ้นึ ปานกลาง 2.22 วัฒนธรรมทอ้ งถนิ่ ของ นกั ท่องเท่ียว 2 การเปลยี่ นแปลงวิถชี ีวติ 62.7 13.2 24.1 2.28 ดีขึ้นปานกลาง และความเป็นอยเู่ ดมิ ของ คนในทอ้ งถิ่น 3 ประเพณีและวัฒนธรรม 70.6 8.4 21.0 2.25 ดขี นึ้ ปานกลาง ท้องถ่ินไดร้ บั ความสนใจ จากคนภายนอก คา่ เฉลี่ยระดบั ผลกระทบด้านวฒั นธรรมท้งั หมด 2.25 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉล่ียระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ที่มา: จากการสารวจ, 2552. จากตารางที่ 7-3 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านวัฒนธรรมโดยเฉล่ียท้ังหมดมีค่า เท่ากับ 2.25 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวท่ีเดินทางมาเยือนเมืองชายแดนท้ัง 4

112_____ผลกระทบจากการคา้ และการทอ่ งเทีย่ วตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศกึ ษานกั ท่องเทีย่ ว แห่งเห็นว่าการพัฒนาเมืองชายแดนเพ่ือรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่ม แมน่ ้าโขงนนั้ ส่งผลกระทบด้านวัฒนธรรมในระดบั ปานกลาง ทั้งน้ี นักท่องเที่ยวท้ังหมดเห็นว่าผลกระทบด้านวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นเป็นผลกระทบใน ด้านท่ีดีข้ึนทุกรายการ ดังนี้ การยอมรับและเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถ่ินของนักท่องเท่ียว (ร้อยละ 72.0) รองลงมาคือ ประเพณีและวัฒนธรรมท้องถ่ินได้รับความสนใจจากคนภายนอก (ร้อยละ 70.6) และการเปล่ียนแปลงวิถีชีวิตและความเป็นอยู่เดิมของคนในท้องถิ่น (ร้อยละ 62.7) ตามลาดับ และเม่ือพิจารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบว่า มีผลกระทบดีข้ึนอยู่ในระดับ ปานกลางทุกรายการ 7.2.3 ผลกระทบดา้ นเศรษฐกจิ ตารางที่ 7-4: ความคดิ เหน็ ของกลมุ่ ตวั อยา่ งนกั ท่องเทยี่ วทั้งหมดทม่ี ตี ่อผลกระทบด้าน เศรษฐกิจ รายการ ผลกระทบท่ีไดร้ ับ (คา่ ร้อยละ) ระดบั ของ สรปุ ผล/ 1 เมืองชายแดนกลายเปน็ ดขี ้นึ ไมม่ ี แยล่ ง ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉลีย่ ) 82.3 2.4 15.3 ดขี น้ึ ปานกลาง 2.32 แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วของไทย และประเทศเพอื่ นบา้ น 2 เมื่อมชี ายแดนตดิ กบั 79.6 2.3 18.1 2.42 ดีข้ึนปานกลาง ประเทศเพ่อื นบา้ นจึงเป็น จุดขายของการท่องเทยี่ ว 3 เกดิ ธุรกจิ ใหมท่ ตี่ อบสนอง 79.5 6.0 14.5 2.31 ดีขน้ึ ปานกลาง การคา้ และการท่องเทยี่ ว ตามเมอื งชายแดน 4 มกี ารขยายตวั ของ 74.1 4.6 21.3 2.34 ดขี ึ้นปานกลาง รา้ นอาหาร แหลง่ บนั เทิง โรงแรม และบรกิ ารตา่ งๆ 5 เกิดการขยายตัวของธุรกิจ 81.9 4.2 13.9 2.43 ดขี ึน้ ปานกลาง การท่องเที่ยว ค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบดา้ นเศรษฐกจิ ท้งั หมด 2.36 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉลยี่ ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทม่ี า: จากการสารวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเที่ยวและการค้าในลุ่มนา้ โขง_____113 จากตารางท่ี 7-4 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจโดยเฉลี่ยท้ังหมดมีค่า เท่ากับ 2.36 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวเห็นว่าการพัฒนาเมืองชายแดนเพ่ือ รองรบั ผลกระทบจากการทอ่ งเทยี่ วและการคา้ ในลุม่ แม่นา้ โขงนนั้ สง่ ผลกระทบด้านเศรษฐกิจใน ระดับปานกลาง ท้ังน้ี นักท่องเที่ยวทั้งหมดเห็นว่าผลกระทบด้านเศรษฐกิจที่เกิดข้ึนเป็นผลกระทบใน ด้านท่ีดีข้ึนทุกรายการ โดยรายการท่ีส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบในทางท่ีดีขึ้นมากท่ีสุด 3 อันดับแรก คือ เมืองชายแดนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวของไทยและประเทศเพ่ือนบ้าน (ร้อยละ 82.3) รองลงมาคือ เกิดการขยายตัวของธุรกิจการท่องเท่ียว (ร้อยละ 81.9) และเม่ือมีชายแดน ติดกับประเทศเพื่อนบ้านจึงเป็นจุดขายของการท่องเท่ียว (ร้อยละ 79.6) ตามลาดับ และเมื่อ พจิ ารณาในด้านระดับของผลกระทบ พบวา่ มีผลกระทบดขี ึ้นอยู่ในระดบั ปานกลางทุกรายการ 7.2.4 ผลกระทบด้านสิง่ แวดล้อม ตารางที่ 7-5: ความคดิ เหน็ ของกลมุ่ ตัวอย่างนักท่องเท่ียวทง้ั หมดท่มี ตี อ่ ผลกระทบด้าน ส่งิ แวดลอ้ ม รายการ ผลกระทบทไ่ี ดร้ ับ ระดับของ สรุปผล/ (คา่ ร้อยละ) ผลกระทบ แปลผล (คา่ เฉลย่ี ) ดขี ้นึ ไมม่ ี แย่ลง 1 การคา้ และการทอ่ งเทย่ี วทาให้ 23.0 22.1 54.9 2.33 แย่ลงปานกลาง เกิดการบกุ รกุ ทาลาย สงิ่ แวดลอ้ มในทอ้ งถน่ิ 2 ปญั หาขยะ 20.9 3.3 75.8 2.43 แย่ลงปานกลาง 3 นกั ทอ่ งเทยี่ ว และรถยนต์ขนสง่ 24.3 17.3 58.4 2.24 แย่ลงปานกลาง สินคา้ สง่ เสียงดงั ทาลายความ สงบของชมุ ชน 4 เกิดอาคารและสง่ิ ปลกู สร้างใหม่ 28.5 26.6 44.9 2.23 แยล่ งปานกลาง ขาดความกลมกลืนกบั สถาปตั ยกรรมทอ้ งถนิ่ 5 เมอื งขยายตวั ไม่เปน็ ระเบยี บ รกุ 17.8 30.0 52.1 2.18 แย่ลงปานกลาง ลา้ พน้ื ท่ีสาธารณะประโยชน์ คา่ เฉล่ยี ระดบั ผลกระทบด้านสิ่งแวดลอ้ มทง้ั หมด 2.28 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉล่ยี ระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทมี่ า; จากการสารวจ, 2552.

114_____ผลกระทบจากการค้าและการท่องเทีย่ วต่อการพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศกึ ษานกั ท่องเทีย่ ว จากตารางที่ 7-5 จะเห็นได้ว่า ระดับผลกระทบด้านส่ิงแวดล้อมโดยเฉลี่ยท้ังหมดมีค่า เท่ากับ 2.28 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างนักท่องเที่ยวเห็นว่าการพัฒนาเมืองชายแดนเพ่ือ รองรบั ผลกระทบจากการทอ่ งเท่ียวและการคา้ ในลุ่มแม่น้าโขงน้ัน ส่งผลกระทบด้านส่ิงแวดล้อม ในระดับปานกลาง ทง้ั นี้ นกั ทอ่ งเที่ยวเห็นว่าผลกระทบด้านสงิ่ แวดล้อมท่เี กิดข้ึนเป็นผลกระทบในด้านที่แย่ ลงทุกรายการ ผลกระทบที่แย่ลงมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ ปัญหาขยะ (ร้อยละ 75.8) นักทอ่ งเท่ียว และรถยนต์ขนส่งสินคา้ ส่งเสยี งดงั ทาลายความสงบของชมุ ชน (ร้อยละ 58.4) และ การค้าและการท่องเท่ียวทาให้เกิดการบุกรุกทาลายส่ิงแวดล้อมในท้องถิ่น (ร้อยละ 54.9) เม่ือ พจิ ารณาในด้านระดบั ของผลกระทบ พบว่ามีผลกระทบดขี ึ้นอยู่ในระดับปานกลางทกุ รายการ 7.2.5 ผลกระทบด้านการท่องเที่ยว ตารางที่ 7-6: ความคดิ เห็นของกลุ่มตัวอย่างนกั ทอ่ งเท่ยี วทัง้ หมดทมี่ ตี ่อผลกระทบดา้ น การ ท่องเที่ยว ผลกระทบทไ่ี ด้รับ (ค่าร้อยละ) ระดับของ สรปุ ผล/ แปลผล รายการ ดขี ึ้น ไม่มี แยล่ ง ผลกระทบ (คา่ เฉลย่ี ) 1 ท้องถน่ิ ไดร้ ับความสนใจและเป็น 86.4 4.2 9.4 2.26 ดีข้นึ ปานกลาง ท่ีรูจ้ ักมากขน้ึ 2 แหล่งท่องเทย่ี วในทอ้ งถิ่นได้รับ 74.2 5.5 20.3 2.32 ดีขน้ึ ปานกลาง การพฒั นามากขน้ึ 3 มีการฟนื้ ฟปู ระเพณแี ละ 74.3 7.5 18.2 2.24 ดขี ึ้นปานกลาง วฒั นธรรมท้องถิ่นเพือ่ ตอบสนอง การท่องเทย่ี ว 4 เกิดสถานทีท่ อ่ งเที่ยวแหง่ ใหม่ 59.3 19.7 21.0 2.22 ดีขน้ึ ปานกลาง เพิม่ ขน้ึ 5 เกิดการแขง่ ขันดา้ นการท่องเท่ยี ว 54.9 8.8 36.3 2.32 ดีขึ้นปานกลาง 6 ผลกระทบตอ่ แหล่งท่องเทยี่ วทาง 40.9 29.3 29.8 2.23 ดขี ึน้ ปานกลาง ประวตั ศิ าสตร์ คา่ เฉลีย่ ระดับผลกระทบดา้ นการท่องเทีย่ วท้ังหมด 2.27 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทม่ี า: จากการสารวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุม่ น้าโขง_____115 จากตารางท่ี 7-6 จะเห็นไดว้ า่ ระดบั ผลกระทบดา้ นการท่องเท่ียวโดยเฉล่ียท้ังหมดมีค่า เท่ากับ 2.27 แสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวเห็นว่าการพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อ รองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มแม่น้าโขงนั้น ส่งผลกระทบด้านการ ทอ่ งเท่ียวในระดบั ปานกลาง ทง้ั นี้ นักท่องเทยี่ วท้ังหมดเห็นว่าผลกระทบดา้ นการทอ่ งเทย่ี วทเี่ กดิ ข้ึนเป็นผลกระทบใน ด้านท่ีดีข้ึนทุกรายการ โดยรายการท่ีส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นผลกระทบในทางท่ีดีข้ึนมากท่ีสุด 3 อันดบั แรก คือ ท้องถน่ิ ไดร้ ับความสนใจและเป็นที่รจู้ กั มากข้นึ (ร้อยละ 86.4) รองลงมาคือ มีการ ฟ้ืนฟูประเพณีและวัฒนธรรมท้องถ่ินเพ่ือตอบสนองการท่องเท่ียว (ร้อยละ 74.3) และแหล่ง ท่องเทย่ี วในทอ้ งถ่นิ ไดร้ บั การพัฒนามากข้ึน (ร้อยละ 74.2) ตามลาดับ และเม่ือพิจารณาในด้าน ระดับของผลกระทบ พบวา่ มีผลกระทบดขี น้ึ อย่ใู นระดบั ปานกลางทกุ รายการ 7.2.6 สรุประดบั ผลกระทบดา้ นตา่ งๆ ตารางท่ี 7-7: สรปุ ระดับผลกระทบดา้ นตา่ งๆ โดยเฉล่ียตามความคดิ เหน็ ของกลุ่ม ตัวอยา่ งนักท่องเท่ียวทง้ั หมด ผลกระทบ คา่ เฉลย่ี ระดบั ผลกระทบ แปลผล ด้านสงั คม 2.27 ปานกลาง ดา้ นวฒั นธรรม 2.25 ปานกลาง ดา้ นเศรษฐกิจ 2.36 ปานกลาง ดา้ นส่ิงแวดล้อม 2.28 ปานกลาง ด้านการท่องเทยี่ ว 2.27 ปานกลาง ค่าเฉลี่ยทกุ ด้าน 2.29 ปานกลาง ที่มา: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-7 จะเห็นได้วา่ กลมุ่ ตวั อย่างนักท่องเท่ยี วท่เี ดินทางมาเยือนเมืองชายท้ัง 4 แหง่ มีความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั ระดับผลกระทบในดา้ นตา่ งๆ โดยเฉล่ยี ท้ังหมดในระดับปานกลาง มีค่าเฉล่ียเท่ากับ 2.29 โดยเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยของระดับผลกระทบในแต่ละด้านแล้ว พบว่า ค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจมีค่าเฉลี่ยมากท่ีสุด คือ 2.36 รองลงมาคือ ด้าน ส่ิงแวดลอ้ ม มคี ่าเฉล่ียเท่ากับ 2.28 ด้านสังคมและด้านการท่องเที่ยว มีค่าเฉลี่ยเท่ากันคือ 2.27 และสดุ ทา้ ยคือ ดา้ นวัฒนธรรมมคี ่าเฉลีย่ เท่ากับ 2.25 ตามลาดบั

116_____ผลกระทบจากการคา้ และการทอ่ งเที่ยวต่อการพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ทอ่ งเที่ยว 7.3 เปรียบเทียบความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างนักท่องเที่ยวเกี่ยวกับผลกระทบด้าน ต่างๆ ตามปัจจัยดา้ นพื้นท่ี ในการศึกษาคร้ังน้ีจะได้ทาการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพื้นที่เมืองชายแดนกับ ผลกระทบดา้ นต่างๆ โดยเปรียบเทียบทิศทางของผลกระทบ (ดีขึ้น/ไม่มี/แย่ลง) จากสัดส่วนของ ผู้ตอบแบบสอบถามตามทิศทางของผลกระทบ (ดีขึ้น/ไม่มี/แย่ลง) โดยใช้ค่าสถิติทดสอบ ไคสแควร์ (Chi-Square) และเปรียบเทียบระดับของผลกระทบจากค่าเฉล่ียความคิดเห็นของ ผู้ตอบแบบสอบถามโดยใช้ค่าสถิติทดสอบ F-test ท้ังน้ี จะทาการทดสอบที่ระดับความเช่ือม่ัน 95% ผลการทดสอบสามารถนาเสนอตามผลกระทบในแตล่ ะด้านดังนี้ 7.3.1 ผลกระทบดา้ นสังคม ตารางท่ี 7-8: ค่าเฉล่ีย และส่วนเบ่ยี งเบนมาตรฐานของระดับผลกระทบด้านสังคม โดยรวมจาแนกตามพน้ื ที่ พ้นื ที่ n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อาเภอแมส่ าย 51 2.06 0.31 ปานกลาง อาเภอแมส่ อด 60 1.63 0.61 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 48 2.12 0.60 ปานกลาง อาเภออรัญประเทศ 57 2.21 0.88 ปานกลาง รวม 216 2.00 0.68 ปานกลาง หมายเหตุ: 1. คา่ เฉลี่ยระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก 2. มีผู้ตอบแบบสอบถามเก่ียวกบั ผลกระทบดา้ นสงั คมจานวน 216 คน ทม่ี า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-8 จะเห็นไดว้ า่ นักท่องเท่ยี วมีความคิดเห็นวา่ เมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มี ระดับผลกระทบด้านสังคมอยู่ในระดับปานกลาง ซ่ึงเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อาเภอ อรัญประเทศ มีค่าเฉล่ียระดบั ผลกระทบมากทีส่ ดุ รองลงมาคอื อาเภอเมอื งหนองคาย อาเภอแม่ สาย และอาเภอแม่สอด ตามลาดบั

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการค้าในลุม่ น้าโขง_____117 ตารางท่ี 7-9: เปรยี บเทียบคา่ เฉลี่ยระดับผลกระทบด้านสงั คมจาแนกตามพ้ืนที่ แหล่งความแปรปรวน ss df M.S. F P-value ระหว่างกลุ่ม 11.50 3 3.83 9.33 0.00 ภายในกลุ่ม 87.49 213 0.41 รวม 98.99 216 หมายเหต:ุ ทดสอบทร่ี ะดับความเชอ่ื มนั่ 95% ที่มา: จากการสารวจ, 2552. จากตารางที่ 7-9 จะเห็นได้ว่า เม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบด้านสังคม จาแนกตามพ้ืนที่เมืองชายแดนท่ีระดับความเช่ือมั่น 95% แต่ละพ้ืนที่มีระดับผลกระทบด้าน สังคมโดยรวมแตกตา่ งกนั และเมอ่ื เปรียบเทียบแต่ละพน้ื ที่เป็นรายคู่พบว่า มีคู่ที่แตกต่างกัน 3 คู่ คอื อาเภอแมส่ ายกับอาเภอแมส่ อด อาเภอแม่สอดกับอาเภอเมอื งหนองคาย และอาเภอแม่สอด กบั อาเภออรญั ประเทศ ดงั แสดงในตารางท่ี 7-10 ตารางที่ 7-10: เปรียบเทยี บค่าเฉลีย่ ระดับผลกระทบด้านสงั คมโดยรวมจาแนกตามพื้นท่ี โดยเปรยี บเทียบเป็นรายคู่ พ้นื ท่ี  อาเภอ อาเภอ อาเภอเมอื ง อาเภอ แม่สาย แมส่ อด หนองคาย อรญั ประเทศ อาเภอแม่สาย 2.06 - 0.43* -0.06 -0.15 -0.49* -0.58* อาเภอแม่สอด 1.63 -0.43* - -0.09 - อาเภอเมอื งหนองคาย 2.12 0.06 0.49* 0.09 - อาเภออรัญประเทศ 2.21 0.15 0.58* หมายเหตุ : * หมายถงึ มีคา่ เฉล่ียแตกตา่ งกนั ทร่ี ะดบั ความเชอ่ื มั่น 95% ที่มา: จากการสารวจ, 2552.

118_____ผลกระทบจากการคา้ และการทอ่ งเทีย่ วตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศกึ ษานกั ท่องเทีย่ ว 7.3.2 ผลกระทบด้านวฒั นธรรม ตารางที่ 7-11: คา่ เฉลีย่ และสว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐานของระดับผลกระทบด้าน วฒั นธรรมโดยรวมจาแนกตามพน้ื ท่ี พื้นที่ n  S.D. ระดับ ผลกระทบ อาเภอแมส่ าย 51 2.10 0.54 ปานกลาง อาเภอแม่สอด 52 2.21 0.67 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 44 2.23 0.57 ปานกลาง อาเภออรัญประเทศ 57 2.30 0.53 ปานกลาง รวม 204 2.21 0.58 ปานกลาง หมายเหตุ: 1. คา่ เฉลีย่ ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก 2. มีผู้ตอบแบบสอบถามเกีย่ วกับผลกระทบดา้ นวัฒนธรรมจานวน 204 คน ทม่ี า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางที่ 7-11 จะเห็นได้ว่า พื้นท่ีเมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน วัฒนธรรมอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยพบว่า อาเภออรัญประเทศ มี ค่าเฉล่ียระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อาเภอเมืองหนองคาย อาเภอแม่สอด และ อาเภอแมส่ าย ตามลาดับ ตารางท่ี 7-12 เปรียบเทียบคา่ เฉลีย่ ระดบั ผลกระทบดา้ นวัฒนธรรมจาแนกตามพื้นที่ แหลง่ ความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน ระหว่างกลุม่ 1.10 3 0.37 1.09 0.35 ภายในกล่มุ 66.84 200 0.33 รวม 67.94 203 หมายเหต:ุ ทดสอบทีร่ ะดบั ความเช่ือมั่น 95% ท่มี า: จากการสารวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการค้าในลุม่ น้าโขง_____119 จากตารางที่ 7-12 จะเห็นได้ว่า เม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียระดับผลกระทบด้าน วัฒนธรรมจาแนกตามพ้ืนที่เมืองชายแดนที่ระดับความเชื่อมั่น 95% แต่ละพ้ืนที่มีระดับ ผลกระทบด้านวัฒนธรรมโดยรวมท่ีไม่แตกต่างกัน ซ่ึงเม่ือเปรียบเทียบแต่ละพื้นท่ีเป็นรายคู่ พบว่า ไม่มีคใู่ ดท่มี รี ะดับผลกระทบแตกต่างกัน 7.3.3 ผลกระทบด้านเศรษฐกิจ ตารางท่ี 7-13: คา่ เฉล่ยี และส่วนเบย่ี งเบนมาตรฐานของระดับผลกระทบดา้ นเศรษฐกจิ โดยรวมจาแนกตามพื้นที่ พ้นื ท่ี n  S.D. ระดับ ผลกระทบ อาเภอแมส่ าย 51 2.33 0.48 ปานกลาง อาเภอแมส่ อด 60 2.22 0.67 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 49 2.71 1.04 มาก อาเภออรัญประเทศ 57 2.47 0.54 ปานกลาง รวม 217 2.42 0.73 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ทมี่ า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-13 จะเห็นได้ว่า พ้ืนท่ีอาเภอเมืองหนองคายเป็นพ้ืนที่แห่งเดียวที่มี ผลกระทบด้านเศรษฐกิจในระดับมาก ส่วนพื้นท่ีอื่นๆ มีระดับผลกระทบในระดับปานกลาง ซ่ึง สามารถเรียงลาดับค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบจากมากไปหาน้อยได้ดังน้ี อาเภอเมืองหนองคาย อาเภออรญั ประเทศ อาเภอแม่สาย และอาเภอแม่สอด ตามลาดบั ตารางท่ี 7-14: เปรียบเทียบคา่ เฉล่ียระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจจาแนกตามพ้นื ท่ี แหลง่ ความแปรปรวน ss df M.S. F P-value ระหวา่ งกลุ่ม 7.27 3 2.42 4.88 0.00 ภายในกล่มุ 105.73 213 0.50 รวม 113.00 216 หมายเหต:ุ ทดสอบที่ระดับความเช่ือมั่น 95% ท่ีมา: จากการสารวจ, 2552.

120_____ผลกระทบจากการคา้ และการทอ่ งเทีย่ วต่อการพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศกึ ษานกั ทอ่ งเที่ยว จากตารางท่ี 7-14 จะเหน็ ได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉล่ยี ระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจ จาแนกตามพื้นท่ีเมืองชายแดนที่ระดับความเชื่อมั่น 95% แต่ละพ้ืนท่ีมีระดับผลกระทบด้าน เศรษฐกจิ โดยรวมแตกต่างกัน และเม่ือเปรียบเทียบแต่ละพ้ืนที่เป็นรายคู่พบว่า มีความแตกต่าง กัน 3 คู่ ได้แก่ อาเภอแม่สายกับอาเภอแม่สอด อาเภอแม่สอดกับอาเภอเมืองหนองคาย และ อาเภอแม่สอดกบั อาเภออรัญประเทศ ดงั แสดงในตารางท่ี 7-15 ตารางท่ี 7-15: เปรยี บเทียบคา่ เฉลย่ี ระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจโดยรวมจาแนกตาม พื้นที่ โดยเปรียบเทียบเป็นรายคู่ พนื้ ท่ี  อาเภอ อาเภอ อาเภอเมอื ง อาเภอ แม่สาย แม่สอด หนองคาย อรัญ ประเทศ อาเภอแมส่ าย 2.33 - 0.12 -0.38* -0.14 อาเภอแมส่ อด 2.22 -0.12 - -0.50* -0.26* อาเภอเมอื งหนองคาย 2.71 0.38* 0.50* - 0.24 อาเภออรัญประเทศ 2.47 0.14 0.26* -0.24 - หมายเหตุ : * หมายถึง มคี ่าเฉลย่ี แตกตา่ งกันที่ระดบั ความเชอ่ื มั่น 95% ท่มี า: จากการสารวจ, 2552. 7.3.4 ผลกระทบดา้ นส่งิ แวดลอ้ ม ตารางท่ี 7-16: ค่าเฉล่ยี และสว่ นเบ่ียงเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบดา้ น สิ่งแวดล้อมโดยรวมจาแนกตามพ้ืนท่ี พ้นื ท่ี n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อาเภอแม่สาย 51 2.18 0.56 ปานกลาง อาเภอแม่สอด 59 2.36 0.55 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 46 2.35 0.53 ปานกลาง อาเภออรัญประเทศ 57 2.37 0.56 ปานกลาง รวม 213 2.31 0.55 ปานกลาง หมายเหตุ: 1. คา่ เฉลยี่ ระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = น้อย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก 2. มีผตู้ อบแบบสอบถามเก่ยี วกบั ผลกระทบดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มจานวน 213 คน ท่มี า: จากการสารวจ, 2552.

การพัฒนาเมืองชายแดนเพือ่ รองรับผลกระทบจากการทอ่ งเทีย่ วและการคา้ ในลุ่มน้าโขง_____121 จากตารางท่ี 7-16 จะเห็นได้ว่า พ้ืนท่ีเมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน สิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับปานกลาง ซ่ึงเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉล่ียพบว่า อาเภออรัญประเทศ มี ค่าเฉล่ียระดับผลกระทบมากที่สุด รองลงมาคือ อาเภอแม่สอด อาเภอเมืองหนองคาย และ อาเภอแม่สาย ตามลาดบั ตารางท่ี 7-17: เปรียบเทียบคา่ เฉลี่ยระดับผลกระทบดา้ นส่งิ แวดลอ้ มจาแนกตามพืน้ ที่ แหล่งความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 1.29 3 0.43 1.44 0.23 ระหวา่ งกล่มุ ภายในกลุ่ม 62.64 209 0.30 รวม 63.93 212 หมายเหต:ุ ทดสอบท่รี ะดับความเชื่อมั่น 95% ท่ีมา: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-17 จะเห็นได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบด้าน ส่ิงแวดล้อมจาแนกตามพื้นท่ีเมืองชายแดนที่ระดับความเชื่อมั่น 95% แต่ละพ้ืนที่มีระดับ ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมโดยรวมไม่แตกต่างกัน และเม่ือเปรียบเทียบแต่ละพื้นที่เป็นรายคู่ พบว่า ไมม่ คี วามแตกต่างกันทกุ คู่ 7.3.5 ผลกระทบดา้ นการท่องเท่ียว ตารางท่ี 7-18: คา่ เฉล่ีย และสว่ นเบีย่ งเบนมาตรฐานของระดบั ผลกระทบด้านการ ทอ่ งเท่ยี วโดยรวมจาแนกตามพ้ืนที่ พนื้ ที่ n  S.D. ระดับ ผลกระทบ อาเภอแม่สาย 51 2.22 0.46 ปานกลาง อาเภอแม่สอด 60 2.22 0.72 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 49 2.47 1.10 ปานกลาง อาเภออรญั ประเทศ 57 2.39 0.59 ปานกลาง รวม 217 2.32 0.75 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉล่ยี ระดบั ของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = นอ้ ย, 1.50 – 2.49 = ปานกลาง, 2.50 – 3.00 = มาก ท่ีมา: จากการสารวจ, 2552.

122_____ผลกระทบจากการค้าและการท่องเทีย่ วตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ท่องเทีย่ ว จากตารางที่ 7-18 จะเห็นได้ว่า พ้ืนท่ีเมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มีระดับผลกระทบด้าน การทอ่ งเท่ียวอย่ใู นระดบั ปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยพบว่า อาเภอเมืองหนองคาย มี คา่ เฉล่ียระดับผลกระทบมากท่ีสุด รองลงมาคือ อาเภออรัญประเทศ อาเภอแม่สายและอาเภอ แม่สอด ตามลาดบั ตารางท่ี 7-19: เปรยี บเทยี บคา่ เฉลยี่ ระดับผลกระทบดา้ นการท่องเท่ียวจาแนกตามพ้ืนท่ี แหล่งความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 2.54 3 0.85 1.52 0.21 ระหว่างกลมุ่ ภายในกลมุ่ 118.52 213 0.56 รวม 121.06 216 หมายเหต:ุ ทดสอบท่รี ะดบั ความเชอื่ มน่ั 95% ทีม่ า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-19 จะเห็นได้ว่า เม่ือเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระดับผลกระทบด้านการ ท่องเทยี่ วจาแนกตามพ้ืนท่ีเมอื งชายแดนทร่ี ะดบั ความเชื่อม่ัน 95% แตล่ ะพื้นท่ีมีระดับผลกระทบ ดา้ นการท่องเที่ยวโดยรวมท่ไี มแ่ ตกตา่ งกนั และเมื่อเปรยี บเทยี บแต่ละพน้ื ทีเ่ ปน็ รายคู่พบว่า ทุกคู่ มรี ะดบั ผลกระทบไมแ่ ตกตา่ งกัน 7.4 ความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างนักท่องเท่ียวท้ังหมดเกี่ยวกับบทบาทขององค์กร ปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ กลุ่มตัวอย่างนักท่องเที่ยวท่ีเดินทางมาเยือนเมืองชายแดนท้ัง 4 แห่ง มีความคิดเห็น เกยี่ วกบั บทบาทของหน่วยงานในท้องถิ่นต่อการพัฒนาเมืองชายแดนเพ่ือรองรับผลกระทบจาก การท่องเที่ยวและการค้าในลมุ่ น้าโขงว่ามีบทบาทในดา้ นต่างๆ โดยเฉล่ยี ทัง้ หมดอยู่ในระดับปาน กลาง มีค่าเฉล่ียเท่ากับ 3.08 และเมื่อพิจารณาระดับบทบาทเป็นรายข้อ พบว่า บทบาทที่มี ค่าเฉลี่ยความคิดเห็นมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ ภาครัฐในท้องถิ่นอานวยความสะดวกแก่ นกั ท่องเทย่ี วในการติดตอ่ ประสานงาน มีคา่ เฉลี่ยเทา่ กับ 3.28 รองลงมาคอื องค์กรปกครองส่วน ท้องถ่ินมีการส่งเสริม สนับสนุนการท่องเท่ียว มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.17 และองค์กรปกครองส่วน ทอ้ งถิ่นมกี ารจดั การ และมีมาตรการทางด้านความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว มีค่าเฉล่ียเท่ากับ

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการคา้ ในลุ่มน้าโขง_____123 3.04 ตามลาดับ ส่วนบทบาทที่มคี า่ เฉล่ียความคิดเหน็ น้อยทสี่ ดุ คือ องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน จัดสรรงบประมาณเพอ่ื พัฒนาเมอื งในดา้ นต่างๆ โดยมีค่าเฉล่ยี เทา่ กบั 2.96 ดงั ตารางท่ี 7-20 ตารางที่ 7-20: ความคิดเห็นของกลุ่มตัวอยา่ งนักทอ่ งเทีย่ วทั้งหมดทมี่ ตี อ่ บทบาทของ หนว่ ยงานในท้องถน่ิ รายการ คา่ เฉลี่ย แปลผล 1 ภาครัฐในท้องถน่ิ อานวยความสะดวกแก่นักทอ่ งเท่ยี วใน 3.28 ปานกลาง การตดิ ต่อประสานงาน 2 องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ จดั สรรงบประมาณเพ่ือ 2.96 ปานกลาง พฒั นาเมืองในดา้ นต่างๆ 3 องค์กรปกครองส่วนท้องถน่ิ มกี ารสง่ เสริม สนับสนนุ การ 3.17 ปานกลาง ทอ่ งเท่ียว 4 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมกี ารจัดการ และมี 3.04 ปานกลาง มาตรการทางดา้ นความปลอดภยั ของนักท่องเที่ยว 5 องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ มกี ารจดั ผังเมอื งเพ่อื รองรับ 2.97 ปานกลาง การท่องเที่ยว คา่ เฉลย่ี ระดบั บทบาททั้งหมด 3.08 ปานกลาง หมายเหตุ: คา่ เฉลย่ี ระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = ไมม่ ี, 1.50 – 2.49 = นอ้ ย, 2.50 – 3.49 = ปานกลาง, 3.50 – 4.00 = มาก ทีม่ า: จากการสารวจ, 2552. นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเยือนพ้ืนท่ีเมืองชายแดนทั้ง 4 แห่ง มีความคิดเห็นเก่ียวกับ บทบาทขององค์การบริหารส่วนท้องถิ่นโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งเม่ือเปรียบเทียบ ค่าเฉล่ียบทบาทของ อปท. ด้านการจัดการท่องเท่ียว พบว่า อาเภอเมืองหนองคายมีค่าเฉลี่ย มากท่ีสุด รองลงมาคือ อาเภอแม่สาย อาเภออรัญประเทศ และอาเภอแม่สอด ตามลาดับ ดังตารางท่ี 7-21

124_____ผลกระทบจากการคา้ และการท่องเทีย่ วตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ท่องเทีย่ ว 7.5 เปรียบเทียบความคดิ เห็นของกลุ่มตวั อยา่ งนักท่องเทย่ี วเกย่ี วกบั บทบาทขององค์กร ปกครองสว่ นท้องถิ่นตามปจั จยั ด้านพ้นื ที่ ตารางที่ 7-21: คา่ เฉล่ยี และส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐานความคิดเหน็ เกี่ยวกบั บทบาทของ องคก์ ารบริหารส่วนท้องถน่ิ โดยรวมจาแนกตามพน้ื ท่ี พน้ื ท่ี n  S.D. ระดบั ผลกระทบ อาเภอแมส่ าย 51 3.24 0.47 ปานกลาง อาเภอแมส่ อด 60 2.95 0.85 ปานกลาง อาเภอเมอื งหนองคาย 49 3.26 1.03 ปานกลาง อาเภออรัญประเทศ 57 3.23 0.66 ปานกลาง รวม 217 3.14 0.78 ปานกลาง หมายเหตุ: ค่าเฉลี่ยระดับของผลกระทบ 1.00 – 1.49 = ไม่มี, 1.50 – 2.49 = น้อย, 2.50 – 3.49 = ปานกลาง, 3.50 – 4.00 = มาก ทมี่ า: จากการสารวจ, 2552. ตารางท่ี 7-22: เปรียบเทียบคา่ เฉล่ยี ความคดิ เห็นเก่ียวกับบทบาทขององค์การบริหาร สว่ นท้องถนิ่ จาแนกตามพ้นื ที่ แหลง่ ความ ss df M.S. F P-value แปรปรวน 3.10 3 1.03 1.71 0.17 ระหวา่ งกลมุ่ ภายในกลุ่ม 128.75 213 0.64 รวม 131.85 216 หมายเหต:ุ ทดสอบทร่ี ะดบั ความเช่ือม่ัน 95% ทมี่ า: จากการสารวจ, 2552. จากตารางท่ี 7-22 จะเห็นได้ว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉล่ียความคิดเห็นเก่ียวกับบทบาท ขององค์การบริหารส่วนท้องถ่ินจาแนกตามพื้นที่เมืองชายแดนที่ระดับความเช่ือมั่น 95% นกั ทอ่ งเท่ยี วท่ีเดินทางมาเยอื นแตล่ ะพนื้ ทมี่ รี ะดบั ความคดิ เห็นโดยรวมท่ีไม่แตกต่างกัน และเม่ือ เปรยี บเทยี บแต่ละพ้นื ทีเ่ ป็นรายคู่พบวา่ ทกุ คู่ไมม่ ีความแตกต่างกนั

การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเที่ยวและการค้าในลุ่มน้าโขง_____125 ตารางที่ 7-22: สรุประดบั ความคดิ เห็นเก่ียวกับบทบาทขององค์การบริหารสว่ นทอ้ งถิ่น จาแนกตามพนื้ ที่ รายการ อาเภอ อาเภอ พนื้ ท่ี อาเภออรญั แมส่ าย แม่สอด อาเภอเมอื ง ประเทศ 1 ภาครฐั ในท้องถ่นิ อานวยความ มาก ปาน หนองคาย ปานกลาง สะดวกแกน่ กั ทอ่ งเที่ยวในการตดิ ต่อ กลาง ปานกลาง ประสานงาน ปาน ปานกลาง กลาง ปาน ปานกลาง 2 องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ินจดั สรร กลาง ปานกลาง งบประมาณเพ่ือพฒั นาเมืองในดา้ น ปาน ปานกลาง ตา่ งๆ กลาง ปาน ปานกลาง ปาน กลาง ปานกลาง 3 องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ินมกี าร กลาง ปาน ปานกลาง ส่งเสรมิ สนบั สนุนการท่องเทยี่ ว กลาง ปาน 4 องคก์ รปกครองสว่ นท้องถน่ิ มกี าร กลาง ปาน ปานกลาง จดั การ และมมี าตรการทางดา้ น กลาง ความปลอดภัยของนกั ทอ่ งเท่ยี ว 5 องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ มกี ารจดั ผังเมืองเพ่อื รองรบั การทอ่ งเที่ยว ท่ีมา: จากการสารวจ, 2552. กลมุ่ ตวั อย่างนกั ทอ่ งเท่ียวในแต่ละพืน้ ทนี่ น้ั มีความคิดเห็นเกี่ยวกับบทบาทขององค์การ บริหารส่วนท้องถิ่นไม่แตกต่างกัน คือ อปท. จัดสรรงบประมาณเพื่อพัฒนาเมืองในด้านต่างๆ สว่ นรายการอนื่ ๆ นัน้ กลุ่มตัวอย่างมคี วามคดิ เหน็ ในระดบั ท่ีแตกตา่ งกัน

บทที่ 8 บทสรุป ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางของการค้าและการท่องเท่ียวในลุ่มแม่น้าโขง โดยมีเมือง ช า ย แ ด น ซ่ึ ง เ ป รี ย บ เ ส มื อ น เ ป็ น ป ร ะ ตู ก า ร ค้ า แ ล ะ ก า ร ท่ อ ง เ ท่ี ย ว ท้ั ง ท า ง ภ า ค เ ห นื อ ตะวันออกเฉียงเหนือ ตะวันออก และตะวันตก ซ่ึงในการวิจัยน้ีได้เลือกเมืองชายแดนที่มี ความส้าคัญทางการค้าและการท่องเที่ยวระหว่างไทยและประเทศเพ่ือนบ้านในอนุภูมิภาคลุ่ม แมน่ ้าโขง คอื เมืองแม่สาย จงั หวัดเชียงราย เมอื งแมส่ อด จงั หวดั ตาก เมอื งอรญั ประเทศ จังหวัด สระแก้ว และเมอื งหนองคาย จงั หวัดหนองคาย แนวคิดในการศึกษาการพัฒนาในเขตเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการ ทอ่ งเทย่ี ว และการคา้ ในล่มุ นา้ โขง ได้ศึกษาในด้านสังคม เศรษฐกิจ การจัดการของภาครัฐ การ ท่องเทย่ี ว และประชาชน ผลการศึกษา สรปุ ได้ดงั ต่อไปน้ี 8.1 ผลกระทบจากการค้าและการท่องเท่ียวในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้าโขงต่อการพัฒนา เมอื งชายแดน 8.1.1 สรปุ ภาพรวมการค้าและการท่องเที่ยว เมือ่ เปรียบเทียบลักษณะการค้าของทั้ง 4 เมือง พบว่า จังหวัดหนองคายมีมูลค่าสินค้า ทั้งน้าเข้า และส่งออกมากท่ีสุด เมื่อเทียบกับ 4 เมือง นอกจากคู่ค้ากับ สปป.ลาว โดยตรงแล้ว ยงั มีการส่งออกไปยงั ประเทศทส่ี าม จงึ ท้าใหม้ ลู คา่ การค้ามมี ากกว่า 31,000 ล้านบาทในปี พ.ศ. 2552 ส่วนที่จังหวัดสระแก้วมีมูลค่าการค้าประมาณ 23,000 ล้านบาท จังหวัดตากมีมูลค่า การค้าประมาณ 23,000 ล้านบาทเท่ากับจังหวัดสระแก้ว เพราะอยู่ใกล้กับเมืองหลวงของ สหภาพพม่ามากกว่าจังหวัดเชียงรายซึ่งมีมูลค่าการค้าเพียง 4,600 ล้านบาท ซึ่งนอกจาก ชายแดนท่าขี้เหล็กจะห่างไกลจากเมืองส้าคัญของสหภาพพม่าแล้ว ชายแดนส่วนน้ียังติดกับ สาธารณรัฐประชาชนจีนท้ังทางบกและทางน้า (แม่น้าโขง) ซึ่งมีสินค้าจากจีนเข้ามายัง สหภาพพมา่ ตามเสน้ ทางนีเ้ ชน่ กนั (ตารางที่ 8.1)

128_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการคา้ ในลุม่ นา้ โขง ตารางที่ 8-1: สรุปภาพรวมการคา้ ชายแดน 4 เมือง ปี พ.ศ. 2552 หน่วย: ลา้ นบาท จงั หวดั มูลค่าสินคา้ เขา้ มูลคา่ สนิ คา้ ออก มลู ค่ารวม เชยี งราย 359.42 4,259.47 4,618.89 ตาก 1,714.15 22,174.65 23,888.80 สระแก้ว 1,518.69 21,576.12 23,094.81 หนองคาย 2,032.39 29,282.55 31,314.94 ท่มี า: ด่านศุลกากรแมส่ าย, ดา่ นศุลกากรแม่สอด, ด่านศลุ กากรหนองคาย, ดา่ นศลุ กากรอรญั ประเทศ, 2553. ตารางท่ี 8-2: สรปุ ภาพรวมการท่องเที่ยวชายแดน 4 เมอื ง ปี พ.ศ. 2552 หน่วย: คน จังหวดั จา้ นวนคนเดนิ ทางเขา้ จ้านวนคนเดินทางออก จ้านวนรวม เชยี งราย 60,557 68,703 129,260 ตาก 11,597 11,573 23,170 สระแกว้ 1,697,761 1,721,628 3,419,389 หนองคาย 1,101,774 1,099,835 2,201,609 ที่มา: สา้ นกั งานตรวจคนเขา้ เมอื ง, 2553. นอกจากเมืองชายแดนจะเป็นจุดผ่านสินค้าขาเข้าและออกของประเทศแล้ว ยังเป็น แหล่งท่องเที่ยวท่ีท้าให้นักท่องเท่ียวและประชาชนท้องถิ่นของประเทศเพ่ือนบ้านเดินทางไปมา หาสู่กัน จากการศึกษาพบว่าที่จังหวัดสระแก้วมีจ้านวนนักท่องเท่ียวผ่านแดนท้ังเข้าและออก รวมกันถึง 3.4 ล้านคน ในจ้านวนนี้มีผู้นิยมเส่ียงโชคเดินทางข้ามไปมาด้วย จึงท้าให้จ้านวน ตัวเลขคนเดินทางผ่านแดนสูงมาก ซึ่งการบริการของภาครัฐเก่ียวกับการตรวจคนเข้าเมือง ณ ดา่ นอรญั ประเทศท้าได้ดีและรวดเร็วมาก เน่ืองจากต้องรองรับผู้ผ่านแดนเป็นจ้านวนมากในแต่ ละวัน โดยเฉพาะในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ รองลงมาคือจังหวัด หนองคาย มีจ้านวน 2.2 ล้านคน นอกจากคนไทยนิยมเดินทางไปท่องเท่ียว สปป.ลาว โดยใช้ เสน้ ทางสะพานมติ รภาพนีแ้ ล้วจงั หวดั หนองคายอยู่ใกล้กบั นครเวียงจนั ทน์ จึงท้าให้คนลาวข้าม แดนมาจับจ่าย ซ้ือของ เดินทางมารักษาตัว และเดินทางมาท่องเท่ียวในไทยโดยผ่านด่านแห่งนี้ เป็นจ้านวนมากด้วยเช่นกัน ส่วนจังหวัดเชียงราย มีผู้ผ่านแดนเดินทางเข้าออกไม่มากนักเพียง 129,260 คน ส่วนมากจะเป็นนักท่องเท่ียวไทยท่ีข้ามไปท่องเท่ียวและซื้อสินค้าท่ีท่าขี้เหล็กของ

บทสรุป_____129 ฝั่งพม่าเท่านั้น ส่วนจังหวัดตากมีจ้านวนผู้ผ่านแดนน้อยมาก เพียง 23,170 คน เน่ืองจากไม่มี แหล่งท่องเท่ียวที่ดึงดูดท้ังในฝั่งสหภาพพม่าและในส่วนของประเทศไทยเอง และการเดินทาง คอ่ นข้างล้าบาก สว่ นมากจงึ มีเพยี งการคา้ เทา่ นน้ั ทีค่ ึกคกั และมมี ูลค่าสูง (ตารางที่ 8.2) 8.1.2 สรปุ ผลกระทบจากกรณีศึกษาประชาชนในท้องถน่ิ ผลกระทบดา้ นสังคมของเมืองชายแดนทั้ง 4 เมืองที่เป็นผลกระทบทางด้านบวก ได้แก่ การศกึ ษาของคนในท้องถิ่นดีข้ึน คนท้องถิ่นได้รับการดูแลทางด้านสาธารณสุข และการพัฒนา ด้านคมนาคม การสื่อสาร และสาธารณูปโภคอื่นๆ ในท้องถิ่น ส่วนผลกระทบทางด้านลบ ท่ี ส้าคัญได้แก่ การแพร่ระบาดของยาเสพติดและลับลอบขนยาเสพติดข้ามพรมแดน ซ่ึงถือเป็น ปัญหาส้าคัญระดับชาติ ปัญหาการค้าท่ีผิดกฎหมาย เช่น การค้ามนุษย์ การค้าประเวณี การ ละเมดิ ลขิ สิทธิ์ และปญั หาการลกั ลอบเขา้ เมอื งเพอ่ื มาเปน็ แรงงานโดยผิดกฎหมาย ผลกระทบทางด้านวัฒนธรรมของเมืองชายแดนท้ัง 4 เมืองในด้านบวก 3 อันดับแรก ได้แก่ นักท่องเที่ยวยอมรับและเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่น คนในท้องถิ่นได้เรียนรู้แลกเปล่ียน วัฒนธรรมจากนักท่องเท่ียว และคนในท้องถ่ินเห็นคุณค่าและอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น นอกจากน้ียังเห็นว่าประเพณีและวัฒนธรรมท้องถิ่นได้รับความสนใจจากคนภายนอก ส่วน ผลกระทบในด้านลบทางด้านวัฒนธรรม ได้แก่ ปัญหาค่านิยมในการด้าเนินชีวิตของคนใน ทอ้ งถนิ่ เปลีย่ นแปลงไป ปัญหาการสูญเสียเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมท้องถ่ิน เนื่องจากมีคนจาก ตา่ งถน่ิ เข้ามาอยู่ในพน้ื ท่ี และปญั หาการทอดท้ิงหรือทา้ ลายวฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ ผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจในด้านบวกของ 4 เมืองชายแดนท่ีส้าคัญ ได้แก่ มีการ ปรับปรุงแหลง่ การคา้ และแหล่งท่องเที่ยว เพื่ออ้านวยความสะดวกและรองรับการขยายตัวของ การค้าและการท่องเท่ียว ท่ีเห็นได้ชัดเจนคือ อ.แม่สาย และ อ.อรัญประเทศ ซ่ึงมีการพัฒนา ตลาดชายแดนอยา่ งต่อเนื่อง ทา้ ใหด้ งึ ดดู ให้นักท่องเทย่ี วไปเทย่ี วอยา่ งไมข่ าดสาย เมืองชายแดน กลายเป็นศูนย์กลางการค้าชายแดนและแหล่งท่องเที่ยวของไทยและประเทศเพ่ือนบ้าน โดยเฉพาะ อ.เมืองหนองคาย ซึ่งมีนักท่องเท่ียวชาวลาวข้ามสะพานเข้ามาเท่ียวและจับจ่ายซ้ือ ของ และยงั เดนิ ทางเข้ามาถงึ จงั หวัดอุดรธานีและมีการกระจายรายได้สู่ประชาชนในท้องถิ่น ซ่ึง ภาครัฐก็ได้อ้านวยความสะดวกในการเดนิ ทางเข้าออกผา่ นแดน โดนขยายเวลาเปิดและปิดด่าน ให้น่านยิ่งขึ้น รวมทั้งมีเอกสารผ่านแดนเฉพาะส้าหรับคนท้องถ่ินเพ่ือสะดวกในการข้ามแดนไป มาด้วย ส่วนผลกระทบเศรษฐกิจทางด้านลบได้แก่ ปัญหาการลักลอบท้าการค้านอกระบบ ปัญหาการลักลอบนา้ เข้าและสง่ ออกสนิ ค้าหนีภาษีและสนิ ค้าละเมิดลิขสทิ ธิ์ ซึ่งปัญหาดังกลา่ วนี้

130_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการทอ่ งเที่ยวและการคา้ ในลุม่ นา้ โขง เกิดขึ้นเหมือนกันในท้ัง 4 เมืองชายแดน และปัญหาคนในท้องถ่ินมีรายได้ลดลง และว่างงาน มากขึ้น เน่ืองจากการเขา้ มาของแรงงานราคาถกู จากประเทศเพอื่ นบ้าน ส่วนผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อมทางด้านบวกของเมืองชายแดนท้ัง 4 เมือง ได้แก่ การให้ความส้าคัญกับสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น คนในท้องถ่ินเกิดความรู้สึกรัก และหวงแหน ธรรมชาติ และการพัฒนาระบบโครงสร้างพ้ืนฐานของเมือง ส่วนผลกระทบด้านส่ิงแวดล้อมที่แย่ ลงได้แก่ ปัญหาขยะ ปัญหามลพิษทางอากาศ และมลพิษทางน้า (ณ จังหวัดเชียงรายและ จังหวัดหนองคาย) ซ่ึงเกิดจากการเดินเรือและการปล่อยน้าเสียลงในแมน่ า้ ในด้านบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต่อการพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับ ผลกระทบจากการท่องเท่ียวและการค้าในลุ่มน้าโขง จากการศึกษาพบว่าองค์กรปกครองส่วน ท้องถน่ิ ให้ความสนใจและช่วยเหลือทอ่ งถ่นิ มากขึ้น องคก์ รปกครองสว่ นท้องถน่ิ มีนโยบายในการ พัฒนาเมืองอย่างชัดเจน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความพร้อมในการพัฒนาเมืองเพ่ือ รองรับการท่องเท่ยี วและการค้า 8.1.3 สรปุ ผลกระทบจากกรณีศึกษานกั ท่องเที่ยว จากการศึกษา นักท่องเท่ียวเห็นว่าผลกระทบทางสังคมท่ีดีขึ้นจากการพัฒนาเมือง ชายแดนเพ่ือรองรับผลกระทบจากการท่องเที่ยวและการค้าในลุ่มแม่น้าโขง ของเมืองชายแดน ทั้ง 4 เมือง ได้แก่ คุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของคนในท้องถ่ิน มีการพัฒนาด้านคมนาคม การส่ือสาร และสาธารณูปโภคอ่นื ๆ ในทอ้ งถิ่น ส่วนผลกระทบท่ีแย่ลงได้แก่ เกิดการแพร่ระบาด ของยาเสพติดและมีการลักลอบขนยาเสพติดขา้ มพรมแดน ผลกระทบด้านวัฒนธรรมของเมืองชายแดน 4 เมืองที่ดีข้ึนในสายตาของนักท่องเท่ียว ได้แก่ นักทอ่ งเทย่ี วยอมรับและเรยี นรูว้ ฒั นธรรมท้องถนิ่ คนภายนอกให้ความสนใจประเพณีและ วัฒนธรรมท้องถน่ิ และมีการเปลยี่ นแปลงวถิ ีชวี ติ และความเป็นอยู่เดมิ ของคนในท้องถ่นิ นักท่องเที่ยวเห็นว่าผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจท่ีดีข้ึน ได้แก่เมืองชายแดนกลายเป็น แหล่งทอ่ งเทยี่ วของไทยและประเทศเพ่ือนบา้ น เกิดการขยายตวั ของธุรกิจการทอ่ งเท่ียว และเมื่อ มชี ายแดนติดกับประเทศเพ่ือนบ้านจึงเปน็ จดุ ขายของการทอ่ งเทยี่ วของเมอื งชายแดนทัง้ 4 เมอื ง ส่วนผลกระทบทางด้านสงิ่ แวดล้อม นักทอ่ งเท่ียวเห็นว่าแย่ลงในทุกด้าน ส่วนท่ีแย่ท่ีสุด คือ ปัญหาขยะ ปัญหาเสียงจากนักท่องเท่ียวและรถยนต์ขนส่งสินค้าท้าลายความสงบสุขของ ชุมชน และการคา้ และการท่องเทีย่ วท้าให้เกิดการบกุ รุกทา้ ลายสิง่ แวดลอ้ มในทอ้ งถนิ่

บทสรุป_____131 ผลกระทบด้านการท่องเท่ียวที่เกิดขึ้นกับเมืองชายแดนทั้ง 4 เมือง เป็นผลกระทบใน ด้านดีทุกรายการ ส่วนที่ดีท่ีสุด 3 อันดับแรก คือ ท้องถ่ินได้รับความสนใจและเป็นที่รู้จักมากขึ้น มีการฟ้ืนฟูประเพณีและวัฒนธรรมท้องถ่ินเพ่ือตอบสนองการท่องเท่ียว และแหล่งท่องเที่ยวใน ท้องถน่ิ ไดร้ บั การพัฒนามากข้นึ ในด้านความคิดเห็นของนักท่องเท่ียวต่อองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินใน 4 เมือง ชายแดน ได้แก่ ภาครัฐในท้องถิ่นอ้านวยความสะดวกให้แก่นักท่องเท่ียวในด้านการติดต่อ ประสานงาน องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินมีการส่งเสริมสนับสนุนการท่องเที่ยว และองค์กร ปกครองส่วนท้องถ่ินมีการจัดการ และมีมาตรการทางด้านความปลอดภัยของนักท่องเท่ียว แต่ บทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่นักท่องเท่ียวเห็นว่ามีน้อยที่สุด ได้แก่ องค์กรปกครอง สว่ นท้องถิ่นไมค่ อ่ ยจดั สรรงบประมาณเพื่อพฒั นาเมืองในดา้ นตา่ งนอ้ ย 8.2 แนวทางและมาตรการสนับสนุนเมอื งชายแดนทางด้านการท่องเทีย่ วและการค้า 8.2.1 ภาครัฐ ประเทศไทยมีความได้เปรียบทางด้านภูมิศาสตร์ที่มีพ้ืนที่ติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน ทา้ ใหม้ กี ารติดตอ่ กับเพอื่ นบา้ นในดา้ นการคา้ และการท่องเทยี่ ว เมอื งชายแดนเปน็ ฐานเศรษฐกิจ ส้าคัญของประเทศ รัฐบาลจึงใหค้ วามส้าคัญในการพัฒนาเมืองชายแดน โดยได้มีนโยบาย การ วางกรอบ แผนงานพัฒนาเศรษฐกิจเมืองชายแดนให้เป็นฐานเศรษฐกิจและประตูการค้าท่ี ส้าคัญเพื่อสนับสนุนการค้า การลงทุน อุตสาหกรรม และการท่องเท่ียวตามแนวเขตเศรษฐกิจ เหนอื -ใต้ รัฐบาลได้มียุทธศาสตร์เพ่ือการพัฒนาเมืองชายแดนท่ีมีศักยภาพ โดยการให้ ความส้าคัญกับเมอื งชายแดนดงั น้ี  เมืองชายแดนตามพ้ืนท่ีเศรษฐกิจแนวเหนือ-ใต้ (ไทย-พม่า/ลาว-จีนตอนใต้) พรอ้ มทั้งจดั ตัง้ เขตเศรษฐกจิ พิเศษชายแดนเชียงราย เพื่อเป็นการพัฒนาพื้นท่ี เพอ่ื รองรับและสง่ เสรมิ การลงทนุ รว่ มระหว่างประเทศ  เมืองชายแดนตามพ้ืนท่ีเศรษฐกิจแนวตะวันออก-ตะวันตก (พม่า-ไทย-ลาว- เวยี ดนาม) โดยพฒั นาระบบโครงสร้างพน้ื ฐานท่จี ้าเป็ฯและจัดเตรียมเมืองเพ่ือ รองรับการพัฒนาเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษที่แมส่ อด

132_____การพัฒนาเมืองชายแดนเพื่อรองรับผลกระทบจากการท่องเทีย่ วและการค้าในลุม่ น้าโขง แนวทางการพฒั นาควรมุง่ เน้นการพัฒนาด้านกายภาพของเมืองชายแดน ผลักดันการ พฒั นาโครงสรา้ งพ้ืนฐานเพอื่ แกป้ ญั หาเมืองชายแดน ปรับปรุงพ้ืนท่ีพัฒนาการค้า การท่องเที่ยว โครงสรา้ งพ้ืนฐานหลกั ให้เป็นไปตามแผน นอกจากน้ีควรแก้ไขกฎ ระเบียบที่เป็นอุปสรรคต่อการลงทุนการค้า และการท่องเท่ียว ของเมืองชายแดน อาทิ การขนส่งสินค้าและผู้โดยสารผ่านแดน การลดขั้นตอนพิธีการทาง ศลุ กากรและการตรวจคนเข้าเมือง ทั้งน้ี ต้องอยู่บนพื้นฐานของความปลอดภัยและความม่ันคง ของประเทศเปน็ หลัก ส่วนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นหน่วยงานภาครัฐท่ีอยู่ในพ้ืนที่และใกล้ชิด ประชาชนในท้องถิน่ มากท่ีสุดที่จะนา้ นโยบายของรัฐบาลส่วนกลางมาประกอบการวางแผนเพ่ือ พฒั นาเมอื งชายแดนใหต้ อบสนองกับการเปน็ เมืองแห่งการค้าและการท่องเทย่ี วในล่มุ แมน่ า้ โขง 8.2.2 ภาคเอกชน ภาคเอกชนของเมอื งชายแดนทั้ง 4 เมือง มีความพร้อมในการด้าเนินการค้า การลงทุน และการท่องเทยี่ ว มีการรวมตัวกันอย่างเข้มแข็ง เพื่อให้บริการด้านการท่องเท่ียวและการลงทุน ทงั้ นี้ หากได้รับการสนับสนนุ และเอ้อื อา้ นวยความสะดวกในการดา้ เนนิ กจิ การจากรฐั บาล จะท้า ให้การด้าเนินธุรกิจของภาคเอกชนประสบผลส้าเร็จ ซึ่งจะส่งผลท้าให้สร้างรายได้ให้แก่เมือง ชายแดนและประเทศชาติต่อไป

บรรณานกุ รม ภาษาไทย กนกอร รัตนอุดมสวัสด์ิ. 2545. การมสี ่วนรว่ มของชมุ ชนในการฟืน้ ฟูแหล่งท่องเทย่ี ว สามเหลี่ยมทองคา อาเภอเชียงแสน จงั หวัดเชยี งราย. เชยี งใหม่ : บัณฑติ วทิ ยาลยั มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม.่ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 2552. “ประกาศสานักทะเบียนกลาง กรมการ ปกครอง เรอ่ื ง จานวนราษฎรทว่ั ราชอาณาจกั ร แยกเปน็ กรุงเทพมหานคร และจังหวัด ตา่ ง ๆ ตามหลกั ฐานการทะเบยี นราษฎร ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2550”. (ระบบ ออนไลน์) แหล่งทีม่ า: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat50.html (27 มกราคม 2552). กรมทางหลวง. 2552. “สอบถามระยะทางจงั หวดั หรืออาเภอ”. (ระบบออนไลน์) แหล่งท่ีมา: http://map-server.doh.go.th/ (26 มกราคม 2552). กระทรวงพาณิชย์. 2552. “ข้อมูลพนื้ ฐานแขวงเวยี งจันทน”์ (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://www.moc.go.th/opscenter/ly/y23.htm (4 มนี าคม 2552). การท่องเท่ยี วแห่งประเทศไทย. 2552. “ข้อมลู 76 จังหวัด สถานที่พักแรม ร้านอาหาร อาเภอเมอื ง จังหวดั หนองคาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่ีมา: http://thai.tourismthailand.org/accommodation/nongkhai-43-.html (29 มกราคม 2552). _______. 2552. “ข้อมลู 76 จงั หวดั สถานทพ่ี ักแรม ร้านอาหาร อาเภออรัญประเทศ จงั หวดั สระแก้ว”. (ระบบออนไลน์) แหล่งท่มี า: http://thai.tourismthailand.org /accommodation/nongkhai-43-1.html (29 มกราคม 2552). _______. 2553. “แผนทท่ี ่องเท่ยี ว จงั หวดั เชยี งราย” . (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทม่ี า: http://thai.tourismthailand.org/map/chiangrai-57-1.html. (1 มกราคม 2553)

134_____ผลกระทบจากการคา้ และการท่องเทีย่ วต่อการพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ทอ่ งเทีย่ ว _______. 2553. “แผนทที่ อ่ งเท่ียว จังหวดั ตาก” . (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://thai.tourismthailand.org/map/tak-63-1.html. (1 มกราคม 2553) _______. 2553. “แผนทท่ี ่องเท่ยี ว จงั หวัดสระแกว้ ” . (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทมี่ า: http://thai.tourismthailand.org/map/sakaeo-27-1.html. (1 มกราคม 2553) _______. 2553. “แผนทท่ี อ่ งเทยี่ ว จงั หวดั หนองคาย” . (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://thai.tourismthailand.org/map/nongkhai-43-1.html. (1 มกราคม 2553) การท่องเท่ยี วแหง่ ประเทศไทย สานักงานตาก. 2552. “สถานทอ่ งเทย่ี วทนี่ ่าสนใจ”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่ีมา: http://www.tat.or.th/north04/travelplace.asp?Dep t_id=8 (22 มกราคม 2552). คณะกรรมการส่งเสรมิ การลงทนุ . 2552. “การค้าชายแดนระหวา่ งไทยกบั พมา่ : ดา่ น ศุลกากรแมส่ อด” (ระบบออนไลน์) แหล่งที่มา: http://www.boi.go.th/ thai/clmv/2009_myanmar/2009_myanmar_d7_7-4.html (6 มีนาคม 2552). _______. 2552. “มณฑลยนู นาน” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://chineseinfo. boi.go.th /CIC/Document/Private/Content/files/1184311.pdf ( 6มีนาคม 2552). _______. 2552. “Lao Investment Information: ข้อมลู พื้นฐานของจงั หวดั ทีส่ าคญั : นคร หลวงเวียงจนั ทน์” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทีม่ า: http://www.boi.go.th/ thai/clmv/2009_lao/2009_lao_5_5-1.html (4 มีนาคม 2552). ______. 2552. “Lao Investment Information: ภาพรวมเศรษฐกิจ: การคา้ ระหวา่ งประเทศ” (ระบบออนไลน์) แหล่งทีม่ า: http://www.boi.go.th/thai/clmv/2009_lao/2009 _lao_2_2-2.html (4 มนี าคม 2552). _______. 2552. “Myanmar Investment Information”. (ระบบออนไลน์) แหล่งที่มา: http://www.boi.go.th/thai/clmv/2009_myanmar/2009 _myanmar_d7_7-5.html (3 มีนาคม 2552). คณะทางานร่วมธนาคารแห่งประเทศไทยและธนาคารแหง่ สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตย ประชาชนลาว. 2539. ปัญหาการคา้ ชายแดนไทย-ลาว (นครพนม-คามว่ น และ เชยี งราย-บอ่ แก้ว) . กรงุ เทพฯ : สานักงานกองทุนสนับสนนุ การวิจยั .

บรรณานกุ รม_____135 งานพฒั นาขอ้ มูลทอ่ งเทย่ี ว กองขา่ วสารการท่องเทยี่ ว การท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย. 2552. “หนองคาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: www.tourismthailand.org /download/thai/north-east/attraction/Tnongkhai.doc (27 มกราคม 2552). ชชั วาลย์ ชัชวรตั น์. 2540. เชยี งรายกับการพฒั นาท่ยี ัง่ ยนื : การคาดการณส์ าหรบั อนาคต. เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลยั มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม่. เชียงรายโฟกัส ดอทคอม. 2552. “ขอ้ มลู อาเภอแม่สาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทมี่ า: http://www.chiangraifocus.com/aumpher.php?aid=11 (20 มกราคม 2552). ดา่ นตรวจคนเข้าเมอื งตาก. 2552. “ข้อมลู สถติ :ิ การเดินทางผ่านเขา้ – ออก”. (ระบบ ออนไลน์) แหลง่ ท่ีมา: http://takimm.thport.com/modules.php?name=Reviews& rop=show content&id=1 (20 มกราคม 2552). ด่านตรวจคนเขา้ เมืองหนองคาย. 2552. “สถติ ิคนเดินทางเข้า – ออกราชอาณาจักร ด่าน ตรวจคนเข้าเมืองหนองคาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://nongkhai.immigration.go.th/sathiti.php (29 มกราคม 2552). ด่านตรวจคนเข้าเมืองอรัญประเทศ. 2552. “สถติ ิจุดผ่านแดนถาวรบ้านคลองลึกสรปุ ”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http;//aran.immigration.go.th/aranstat/kolongluk _total.xls. (23 มกราคม 2552). ดา่ นศลุ กากรแมส่ อด. 2553. “25 อนั ดับแรกสนิ ค้านาเข้า ปงี บประมาณ 2552 (ตลุ าคม 2551 - กนั ยายน 2552)”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทีม่ า: http://www.danmaesot.com/25-import.html. (22 มกราคม 2553). _______. 2552 “25 อันดบั แรกสินคา้ สง่ ออก ปงี บประมาณ 2551 (ตลุ าคม 2550 - กนั ยายน 2551)”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทีม่ า: http://www.danmaesot.com /25-export.html. (22 มกราคม 2552). _______. 2552 “สถติ มิ ลู คา่ สินคา้ นาเข้า ด่านศุลกากรแมส่ อด ปีงบประมาณ 2544 - 2551” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http://www.danmaesot.com/im-in.html. (24 กุมภาพันธ์ 2552).

136_____ผลกระทบจากการค้าและการทอ่ งเทีย่ วตอ่ การพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ท่องเที่ยว ดา่ นศุลกากรแม่สาย. 2552. “รายงานประจาปี 2550”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http://www.maesaicustoms.com/images/1197623310/2550.pdf (19 มกราคม 2552). _______. 2553. “สถิต-ิ ข้อมูลการค้า”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทีม่ า: http://www.maesaicustoms.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=53868 3458 (19 มกราคม 2553). ด่านศลุ กากรหนองคาย. 2552. “ผลการดาเนนิ งานประจาปีงบประมาณ 2551”. (ระบบ ออนไลน์) แหล่งทม่ี า: http://www.dannongkhai.com/index.php?lay=show&ac= article&Id=538772628 (27 มกราคม 2552). ดา่ นศุลกากรอรัญประเทศ. 2552. “รายงานประจาปี 2550”. (ระบบออนไลน์) แหล่งที่มา: http://www.arancustoms.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=576368 (24 มกราคม 2552). ______. 2552. “สถติ กิ ารนาเขา้ – สง่ ออก: มูลค่าสนิ ค้านาเขา้ ของดา่ นศลุ กากรอรญั ประเทศ”. (ระบบออนไลน์) แหล่งที่มา: http://www.arancustoms.org/images/1142467801/ 2546-2551%20%20Import-export.xls (23 มกราคม 2552). ______. 2552. “สถิติการนาเขา้ – ส่งออก: มลู คา่ สินค้าส่งออกของดา่ นศุลกากรอรัญ ประเทศ”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทม่ี า: http://www.arancustoms.org/images /1142467801/ 2546-2551%20%20Import-export.xls (23 มกราคม 2552). _______. 2552. “รายงานประจาปี2551”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http://www.arancustoms.org/images/pulldown_1233370962/3.Report%202006 -2008.pdf (3 มนี าคม 2552). _______. 2552. “รายงานประจาป2ี 549”. (ระบบออนไลน)์ แหล่งท่ีมา: http://www.arancustoms.org/images/1167112280/Downlord%209.pdf (3 มนี าคม 2552).

บรรณานกุ รม_____137 ท่องเทีย่ วทั่วไทย. 2552. “จงั หวัดหนองคาย : สถานท่ีท่องเทีย่ วในเขตอาเภอเมือง”. (ระบบ ออนไลน์) แหล่งทีม่ า: http://www.tourthai.com/province/nong_khai/muang .shtml (29 มกราคม 2552). ทา่ อากาศยานแมส่ อด. 2552. “แหลง่ ท่องเที่ยวแม่สอด”. (ระบบออนไลน)์ แหล่งที่มา: http://www.geocities.com/maesotairport/pages11.html?200922 (22 มกราคม 2552). เที่ยวแม่สอด. 2552. “เชญิ เทย่ี วแม่สอด”. (ระบบออนไลน)์ แหลง่ ท่ีมา: http://measod. igtweb.com/ (23 มกราคม 2552). ไทยตาบล ดอท คอม. 2552. “ข้อมลู โรงแรม ที่พัก ของอาเภอเมอื ง จังหวดั หนองคาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http://www.thaitambon.com/tambon/thotamptlist .asp?Prov Code=43&AmpCode=01&page=2 (29 มกราคม 2552). ธนาคารแหง่ ประเทศไทย. 2553. “ข้อมลู ทว่ั ไปมณฑลยนู นาน”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://www.bot.or.th/Thai/EconomicConditions/AsianEconomies/Yunnan/ YNinformation /DocLib_YNInfo/YNInformation.pdf (1 เมษายน 2553). นารถพิมล วาดสนั ทดั . 2545. กลยทุ ธท์ างการตลาดแหล่งทอ่ งเที่ยวเมืองประวตั ิศาสตร์เชียง แสน จังหวัดเชยี งราย. เชยี งใหม่ : บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่. นิสิต พันธมิตร. 2542. ปัญหาการค้าชายแดนภาคเหนือตอนบน : กรณีศึกษาจงั หวัด เชยี งราย, เชยี งใหม,่ นา่ น, แมฮ่ ่องสอน. เชียงใหม่ : คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เชียงใหม่. เนชนั่ ทันขา่ ว. 2551. “ข่าวด่วน: อาเภอแม่สายเพิม่ จุดการทาหนงั สอื ผ่านแดน”. (ระบบ ออนไลน์) แหล่งทมี่ า: http://breakingnews.nationchannel.com/read.php?lang =T&newsid= 351922 (19 มกราคม 2552). บรษิ ัท ไทยทัวร์ อินโฟ จากัด. 2552. “สถานที่ทอ่ งเที่ยวอาเภอแม่สาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทมี่ า: http://www.thai-tour.com/thai-tour/north/chiangrai/data/place/ maesai.htm (21 มกราคม 2552).

138_____ผลกระทบจากการค้าและการท่องเที่ยวต่อการพัฒนาเมืองชายแดน: กรณีศึกษานกั ทอ่ งเที่ยว บริษทั โชคทวีทัวร.์ 2552. “ขอ้ มลู ท่องเทีย่ ว สาธารณรัฐประชาธปิ ไตประชาชนลาว” (ระบบออนไลน์) แหล่งทมี่ า: http://www.choktaweetour.com/index_info .php?ID=16 (4 มีนาคม 2552). บรษิ ัทมาริไทม์ แทรเวล เซอรวชิ จากัด. 2552. “ภเู ขาหมิ ะมังกรหยก” (ระบบออนไลน)์ แหลง่ ทมี่ า: http://www.maritime.co.th/destination/cn_jade_dragon_mountain .htm (18 เมษายน 2552). พจนารถ กรึงไกร. 2545. การมสี ว่ นร่วมขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่นกบั ชุมชนในการ จดั การแหล่งทอ่ งเทีย่ วเชิงนิเวศและวฒั นธรรม : กรณีศกึ ษา ตาบลโป่งงาม อาเภอแม่ สาย จังหวดั เชียงราย. เชยี งใหม่ : บัณฑติ วทิ ยาลัย มหาวิทยาลัยเชยี งใหม่. พรพมิ ล ตรีโชติ และคณะ. 2547. การค้าชายแดนกบั อนภุ มู ิภาคลุ่มแม่น้าโขง. กรุงเทพฯ: นา่ กังการพิมพ์. ม่ิงสรรพ์ ขาวสอาด และคณะ. 2548. การพฒั นาการท่องเทย่ี วเชงิ บรู ณาการที่ยั่งยนื ในลุ่ม แมน่ ้าโขง. เชยี งใหม:่ สถาบนั วจิ ยั สงั คม มหาวิทยาลยั เชยี งใหม.่ _______. 2549. การพฒั นาการท่องเท่ยี วเชงิ บรู ณาการทีย่ ่งั ยนื ในลุ่มแม่น้าโขง ปี 2. เชียงใหม:่ สถาบนั วิจยั สงั คม มหาวิทยาลัยเชยี งใหม่. ลอื ชยั จุลาสยั และคณะ. 2544. ยทุ ธศาสตร์การพฒั นาเศรษฐกิจภาคเหนอื ตอนบน อุตสาหกรรม การลงทนุ และการค้าชายแดน. เชยี งใหม่ : ศนู ย์ศึกษา GMS ; สถาบนั วิชาการนานาชาติ; มหาวิทยาลัยเชยี งใหม.่ ศริ ินพรรณ ชุ่มอินทจกั ร. 2545. แนวทางในการพัฒนาการดาเนินงานขององคก์ รเอกชนท่ี ส่งเสริมการทอ่ งเทยี่ วในจังหวดั เชยี งราย.เชียงใหม่ : บัณฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั เชียงใหม่. ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและตามอธั ยาศัยอาเภออรญั ประเทศ. 2552. “ประวตั อิ าเภอ อรญั ประเทศ”. (ระบบออนไลน์) แหล่งทีม่ า: http://sakaeo.nfe.go.th/arun/index. php?name=abt (26 มกราคม 2552).

บรรณานกุ รม_____139 ศูนย์แนะแนวการศกึ ษาตอ่ ประเทศจีน WLC. 2552. “คนุ หมงิ เมืองเอกมณฑลยูนนาน” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://www.wlc2china.com/yunnan.html (6 มีนาคม 2552). ศูนย์บรหิ ารจัดการการท่องเท่ยี วจงั หวัดเชียงราย. 2552. “แหล่งท่องเท่ยี วอาเภอแม่สาย”. (ระบบออนไลน์) แหลง่ ที่มา: http://www.tourismchiangrai.com/attraction- cr0/maesai.htm (21 มกราคม 2552). ศนู ย์สารสนเทศเพอื่ การบริหารและพฒั นางานปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 2552. “อาเภอแมส่ าย จงั หวัดเชียงราย” (ระบบออนไลน์) แหล่งท่ีมา: http://www.amphoe.com/menu.php?am=138&pv=12&mid=1 (16 มกราคม 2552). _______. 2552. “อาเภอแมส่ อด จังหวัดตาก” (ระบบออนไลน์) แหล่งท่ีมา: http://www.amphoe.com/menu.php?am=190&pv=16&mid=1 (22 มกราคม 2552). _______. 2552. “อาเภออรัญประเทศ จงั หวดั สระแกว้ ” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ทม่ี า: http://www.amphoe.com/menu.php?am=656&pv=61&mid=1 (26 มกราคม 2552). _______. 2552. “อาเภอเมือง จงั หวดั หนองคาย” (ระบบออนไลน์) แหลง่ ท่มี า: http://www.amphoe.com/menu.php?mid=1&am=734&pv=68 (29 มกราคม 2552). สถาบนั วิจยั เพือ่ การพัฒนาประเทศไทย. 2543. การประเมนิ ผลกระทบในเชงิ คุณภาพดว้ ย กระบวนการมสี ว่ นรว่ มตอ่ ผลกระทบทางสังคมของวกิ ฤตเิ ศรษฐกจิ ของประเทศไทย ภายใต้โครงการลงทุนเพ่อื สังคม. กรงุ เทพ : สถาบนั วจิ ยั เพอ่ื การพฒั นาแหง่ ประเทศ ไทย. _______. 2544. โครงการศึกษาเพ่ือจดั ทาแผนปฏบิ ัติการพฒั นาอุตสาหกรรมทอ่ งเที่ยว แห่งชาติ ในช่วงแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 9 (พ.ศ.2545-2549). กรงุ เทพ : สถาบันวิจัยเพ่ือการพฒั นาแหง่ ประเทศไทย.