องค์ความรู้ตามพระราชดำริ ฉบับการ์ตูน 2 ภาษา ราชินีศรีแผ่นดิน

150 Knowledge on the Royal Initiatives ทุกครัง้ ทีท่ ่านเสด็จฯ มาท่นี ี่ นอกจากทรงปล่อยลกู เตา่ แลว้ ยงั ทรงปล่อยปูทะเลครงั้ ละหลายรอ้ ยตวั ออกลกู ออกหลาน ใหช้ าวบ้านได้มอี าหาร มอี าชีพทางการประมง Every time that Her Majesty the Queen visits this place, not only does Her Majesty take part in releasing baby sea turtles but Her Majesty also releases hundreds of crabs so they can populate the sea and the local people can catch for food or for being their jobs. ขึน้ ฝัง่ ไปไม่ไกล จะมีปา่ เบญจพรรณซ่ึงเปน็ ทอ่ี ยอู่ าศยั ของสัตว์ป่าสงวน และสตั วป์ ่าค้มุ ครอง เชน่ เลียงผา กวาง นกยงู ไกป่ า่ ดว้ ยนะ Not far from here, there’s a deciduous forest which is home for many reserved and endangered wildlife, such as the serow, deer, peafowl and the red jungle fowl. อุดมสมบูรณ์ ใชแ่ ล้ว ท้ังทะเลและบนบก เลยนะคะ The sea and the land are both abundant, aren’t they? That’s right.

องคค์ วามร้ตู ามพระราชดำ� ริ 151 สัตวใ์ นปา่ เบญจพรรณ ในหลวงและพระราชนิ ที รงแนะให้ทกุ คน เจริญเตบิ โตตามธรรมชาติมาต้งั แต่ ร่วมมอื กันดูแลทัง้ ปา่ ต้นน�้ำและป่าชายเลน ปี ๒๕๓๒ เกือบๆ ๓๐ ปีมาแลว้ ชว่ ยกนั อนุรักษส์ ัตวป์ า่ ให้มที อ่ี ยอู่ าศยั ออกลกู ออกหลานกนั มา ปลูกฝังจิตสำ� นกึ และให้ความรเู้ ร่ืองการ จนทุกวันน้ีละ่ อนรุ ักษ์ทรัพยากรธรรมชาติแกป่ ระชาชน เพอ่ื ใหท้ กุ คนได้ใชป้ ระโยชนร์ ว่ มกันไปนานๆ His Majesty the King and Her Majesty the Queen has advised everyone to help care for the forest and the beach together, as well as care for the wildlife so that they have a The wildlife in the deciduous forest place to call home. Their Majesties also help the have been living naturally there since 1989, people to become conscious on the conservation which has been nearly 30 years now. Their of natural resources so that everyone can population is growing larger even today. benefit from them in the long term. ธรรมชาตอิ ดุ มสมบูรณแ์ บบน้ี ผู้คนที่อยใู่ กลท้ ะเลสบายกว่าพวกเรา ที่อย่บู นดอยเยอะเลยนะสบื With an abundant environment like this, the people who live by the sea seem to have a lot better life than us up on the mountain.

152 Knowledge on the Royal Initiatives ไมเ่ สมอไปหรอก สมยั กอ่ น ถา้ ไม่ได้พระเมตตาจากพระราชนิ ี คนที่ล�ำบากมากๆ ก็มี พวกเขาอาจจะต้องอดอยากหรอื เป็นทกุ ขม์ ากๆ เลย Not necessarily. Back then, the people here had quite rough lives. If it wasn’t for Her Majesty the Queen’s grace, the people here might still be very poor and in trouble. เช่นทีห่ มู่บ้านแมห่ ม้าย ผูน้ �ำครอบครวั ต้องลม้ ตายกนั รายวนั จนแทบทุกครอบครวั ไม่เหลือโอกาส ในการทำ� มาหากิน Like the Widow’s Village where the men of their families end up dead every single day leaving the family with very little chance of providing enough income for themselves. อยากเหน็ กับตา ว่าทุกวนั นเี้ ขามชี ีวิต ไหมล่ะ ทีด่ ีขน้ึ ไดอ้ ยา่ งไร Do you want to go see it for yourself? About how their lives are much better today.

องคค์ วามร้ตู ามพระราชดำ� ริ 153 “รอตันบาตู” จากพื้นที่เส่ียงภัย… เป็นดินแดนแห่งความสุข Rotan Batu – From High Risk Zone to Land of Happiness

154 Knowledge on the Royal Initiatives ไม่เห็นมีอะไร แตกตา่ งจากทอ่ี ่ืน เลยฮะ bleeaat- There’s nothing special here. แค่มแี พะ หม่บู ้าน ธรรมดา It’s just a normal village. With a goat.

องคค์ วามรูต้ ามพระราชดำ� ริ 155 ท่นี ค่ี ือบา้ นรอตนั บาตู ไม่ธรรมดา จงั หวดั นราธวิ าส แน่นอน This place is Rotan Batu village, Narathiwat Province. Not just an ordinary village. เพราะคนท่อี ย่ทู นี่ สี่ ว่ นใหญ่ ทำ� ไมละ่ คะ เป็นแมห่ มา้ ย Because majority of the villagers are widows. How come? เพราะปัญหาความไมส่ งบใน ทำ� ให้เจา้ หนา้ ท่ี ทหาร ตำ� รวจ ๓ จังหวดั ชายแดนใต้ ครู และประชาชน ทำ� ใหเ้ กิดความ สูญเสยี ผนู้ ำ� ของครอบครัว ผ้หู ญงิ กลายเป็นหมา้ ย It’s because of the civil unrest in three southern provinces. This causes many people – soldiers, police, teachers and civilians, to die every day… …Resulting in the family losing the head of their family, and the women becoming widows.

156 Knowledge on the Royal Initiatives นกึ ไมอ่ อกเลยว่า สานกบั แม่ ถา้ บ้านสานไม่มีพ่อ จะอย่ยู งั ไง I can’t imagine my house without Daddy… How would Mommy and I live without him. นัน่ สิ ถงึ พอ่ ของสืบ ถา้ ไมก่ ลบั มาเลย จะไปทำ� งานต่างอำ� เภอ ต้องแย่แน่ๆ แตก่ ็ยงั กลับมา You’re right. Even though my father works in another district, he still comes home. If he never returns, that would be awful. แยอ่ ยแู่ ล้วล่ะ It really is awful.

องคค์ วามรู้ตามพระราชดำ� ริ 157 พอขาดผูน้ ำ� ครอบครวั ขาดความปลอดภัยในชีวติ และทรพั ยส์ ิน หลายๆ ครอบครวั ก็อพยพย้ายถน่ิ คนที่ยงั ทนอยูก่ ็ล�ำบาก bleeaat- พ่ขี อพาเจ้านี่ ไปรดี นมกอ่ นนะ Without the head of their family I’ll be taking this girl for milking, and lacking both security in life and if you don’t mind. property, many families fled the area. ชอบหนีออกมา People who remained are faced เล่นอยู่เรือ่ ย with incredible hardship. She really loves to sneak out like this.

158 Knowledge on the Royal Initiatives ดีเลยค่ะ ปล่อยให้เล็มผมสาน สระทกุ วัน อย่ตู รงนน้ี านๆ อาจทอ้ งเสยี ไมต่ อ้ งหว่ ง ไดน้ ะคะ Thank you. Letting her nibble his hair like that might be bad for her stomach. I wash my hair everyday, you know! สานไปรดี นมแพะ ดว้ ยได้ไหมฮะ Could I go with you to milk the goat?

องค์ความรตู้ ามพระราชดำ� ริ 159 ไดส้ ิ พวกหนมู าเทยี่ ว ไปทางโนน้ กัน กันเหรอ You children are here on a trip? ถงุ เงนิ พานอ้ งๆ หม่บู า้ นเศรษฐกิจพอเพยี ง มาดโู ครงการ และฟารม์ ตวั อย่างครบั Sure thing! Let’s go over there. I’m taking them to go see the Royal Project… On the Sufficiency ทีน่ ีม่ เี รอ่ื งนา่ สนใจ เยอะแยะเลย Economy and the Model Farm Project. ปา้ อย่มู าต้ังแตเ่ รมิ่ โครงการ เม่ือปี ๒๕๔๘ There are many interesting things here. I’ve been here since the start of the Royal Project in 2005.

160 Knowledge on the Royal Initiatives ถึงตอนน้ี สมัยนน้ั ชาวบา้ นใน ๓ จังหวดั ชายแดนใต้ ก็ ๑๑ ปคี ะ่ เปน็ หม้ายกนั เยอะเลยล่ะ Wow... Until today, ลำ� บากมากๆ ลกู เตา้ that would be 11 years now… กไ็ ม่มีกิน จะไปพงึ่ ใครก็ไมไ่ ด้ Back in the days, most of the people here in the 3 southern provinces were widows. It was really hard for us. Our kids didn’t have anything to eat, nor could we rely on anyone. ถา้ ไมเ่ ป็นหม้ายเหมือนกนั ก็ท้ิงบ้านท้งิ ช่อง หนไี ปอย่จู ังหวัดอ่นื ภาคอน่ื ซะอย่างง้นั If they weren’t widows like us, they would pack up and run to other provinces or other regions.

องค์ความรตู้ ามพระราชดำ� ริ 161 แล้วป้าทำ� ยงั ไง ปา้ ตดั สินใจหอบเส่อื ผืนหมอนใบ เหรอคะ หนไี ปตายเอาดาบหนา้ And what did you do? I decided to pack up and run to someplace else as well. แต่สมเด็จทา่ นมาชว่ ย และฟารม์ ตวั อย่างบ้านรอตนั บาตู และตง้ั โครงการหมูบ่ ้าน ท�ำให้ชวี ิตปา้ เปลี่ยนไป เศรษฐกจิ พอเพยี ง Then, Her Majesty came down and helped establish the Sufficiency Economy Village Project… And the Rotan Batu Model Farm Project, completely changed my life. ทา่ นใหท้ ง้ั ทดี่ นิ บา้ น แหลง่ นำ้� ทำ� การเกษตรความรใู้ นการทำ� อาชพี ตา่ งๆ ทงั้ เกษตรและศลิ ปาชพี She gave us land, housing, water for agriculture and knowledge on various occupations such as farming and craftsmanship.

162 Knowledge on the Royal Initiatives และให้ทนุ การศึกษาลกู ป้า พดู ได้วา่ ได้เรยี นจนจบดว้ ย พระราชทานชวี ติ ใหม่ ให้เหล่าแม่หมา้ ย เลยทเี ดยี ว You could say that Her Majesty has given new life to all the widows here. ใชแ่ ลว้ มีสขุ มีกนิ มีใช้ อย่างพอเพียง My child also received scholarship until he graduated from the college. That’s right. We’re happy, well-fed and content. ดูสิ ที่น่ีอุดมสมบูรณ์ ไปทุกอยา่ งเลย เห็นไหม Here. This place is very abundant no matter where you look. See?

องค์ความรูต้ ามพระราชดำ� ริ 163 ทั้งนาขา้ ว พืชผัก อาหารตา่ งๆ บ่อเลย้ี งปลา There’s the rice field. Fish pond. A vegetable garden. เล้าเป็ด เล้าไก่ Ducks. And chicken. แพะกม็ ีนะ And even goats.

164 Knowledge on the Royal Initiatives ทุกสิ่งนีเ้ กดิ ขึน้ มาได้ เพราะพระเมตตาของ พระราชนิ ที ้งั นั้น Everything here is possible because of the grace and support from Her Majesty the Queen. ตอนนปี้ า้ อย่ทู ีน่ ี่มคี วามสขุ ไมอ่ ยากไปไหน ทส่ี ดุ เลย แลว้ ละ่ Nowadays, I don’t want to go bleeaat- anywhere else. I have the happiest moment of my life living here.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 165 ทา่ นทำ� ให้พน้ื ที่สแี ดงทีเ่ ต็มไปดว้ ยปัญหา กลายเป็นพน้ื ที่สีเขียวท่มี แี ต่ความสงบรม่ เย็น ความไมส่ งบและความรนุ แรง มาจนถงึ ทุกวันนีเ้ ลยละ่ Her Majesty has been taken care of this Red Zone, full of dangers and unrest… And turned it into a Green Zone, a place with peace and tranquility as it is today. อ๊ะ พเ่ี พิ่งนกึ ได้ และกลบั มาลืมตาอ้าปาก ยงั มีอีกที่หนง่ึ ทีช่ าวบ้าน ได้ด้วยพระเมตตา แถมไดท้ ำ� อะไร ได้รบั ความเดอื ดร้อน นา่ รักๆ ก๊กุ กก๊ิ ดว้ ยนะ แสนสาหสั Ah! I just thought of something. There’s another area where the people there faced extreme hardship. But they were able to turn things around because of Her Majesty’s grace, while also getting to do some cute little things as well. ไปดูกนั ไหม ไปกนั เลย!!! Do you want to go see it? Let’s go!!! Yay!

166 Knowledge on the Royal Initiatives ตุ๊กตาชาววัง Court Dolls อีกนดิ เดยี วสานกจ็ ะสำ� เร็จวชิ า รีดนมแพะอย่แู ล้วเชียว ไม่จรงิ มั้ง And I was so close to mastering my goat-milking techniques. You’re kidding, right?

องคค์ วามรตู้ ามพระราชดำ� ริ 167 AHH!!! EH!!?

168 Knowledge on the Royal Initiatives หะ... หวั ... พีถ่ ุงเงนิ พาสาน วา๊ ก มาที่ไหนเน่ีย Where did you bring me to, Tung Ngern!! ไม่เอาแล้ว สานจะกลบั บ้านฮะ He- HEAD!! AHHH!! No more! I’m going home! ลองลืมตาขน้ึ มา ไม่เห็นจะมอี ะไร ดกู อ่ นไหม น่ากลัวเลย You should take a closer look. There’s nothing to be scared of here.

องคค์ วามรู้ตามพระราชดำ� ริ 169 อ้าว! ผลไม้นีน่ า Oh! They’re fruits! ไมต่ อ้ งตกใจ พีผ่ ิดพลาดทางเทคนคิ นดิ หนอ่ ย Don’t worry. There was a bit of technical errors on my part.

170 Knowledge on the Royal Initiatives ตอนนีพ้ วกเราตวั เลก็ จิ๋ว แค่ ๒-๓ นวิ้ เท่าน้นั ต๊กุ ตา กเ็ ลยดูตวั ใหญน่ ่ะ Right now, we’re only about 2-3 inches tall. That’s why the dolls look so big.

องค์ความรูต้ ามพระราชดำ� ริ 171 นา่ รกั จัง ตุก๊ ตาชาววงั พวกนี้ So cute! บอกเลา่ วฒั นธรรมการใชช้ วี ติ การละเล่น ด้านตา่ งๆ ของเด็กไทย These court dolls show us different วงมโหรี cultural aspects of day-to-day life. ป่ีพาทย์ Like the traditional games the children play. The Piphat Thai traditional music band.

172 Knowledge on the Royal Initiatives สภุ าษติ คำ� พงั เพยไทยทจ่ี ดั เปน็ ชุด อยา่ งสวยงาม Or these Thai proverb sets which have been beautifully arranged. นอกจากตัวคนแล้ว ยงั มีพืชผักผลไม้ สัตว์ตัวเล็กๆ ตวั การต์ นู นา่ รกั ๆ เยอะแยะเลยละ่ Aside from human dolls, there are also fruits, small animals and many cute cartoon characters. คนที่น่งั ท�ำของเล่น ต้องมีความสุข แล้วมรี ายไดจ้ ากงานศิลปะ มากแน่ๆ ท่ตี วั เองรกั The person who gets to make these toys while also being paid for it… Must be very happy.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 173 ก่อนจะมคี วามสุขแบบนี้ ลำ� บากเดือดร้อน ชาวบา้ นเคยถกู ภัยธรรมชาติ กันไปหมดเลยนะ เลน่ งาน But before they can be happy like this, the villagers here had been threatened by natural disasters. They all went through a lot of hard time. ดไู ม่ออกเลยนะฮะ เพราะทกุ คนดมู คี วามสุข กนั มากเลย They certainly don’t look like sad, because they seem to be having a great time.

174 Knowledge on the Royal Initiatives สมัยก่อนต�ำบลน้เี ดิมชือ่ บ้านวดั ตาล ต่อมาเกดิ น้�ำทว่ มใหญใ่ นปี ๒๕๑๘ ชาวบา้ นลำ� บากกนั มาก The old name of this Subdistrict was Wat Tan Village. There was a great flood in 1975. Many villagers were badly affected. พอในหลวงและพระราชนิ ี พระราชนิ มี ีพระราชดำ� ริให้จดั ต้ัง เสด็จฯ มาก็ได้ชว่ ยเหลือและได้ ศนู ยต์ ุ๊กตาชาววงั บา้ นบางเสด็จแหง่ นขี้ ้ึน เปลย่ี นช่อื เป็นบ้านบางเสด็จ เพอ่ื เปน็ อาชพี เสริมให้ชาวบา้ น When His Majesty the King and Her Majesty the Queen visited this area, the name was changed to Bang Sadet Village. Her Majesty the Queen has initiated the founding of the Bang Sadet Village Court Doll Centre so the villagers could have supplementary occupations here for additional income.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 175 ศูนย์ฯ น้ี จะมสี มาชกิ มาสาธติ และมีตุก๊ ตา การปัน้ ตกุ๊ ตาชาววงั จ�ำหน่ายด้วย The Centre has staff members to help demonstrate how to mold court dolls. As well as to put the finished products up for sale. ตกุ๊ ตา ท�ำกนั ตัง้ แต่ ท�ำจากอะไรฮะ สมยั โบราณเลย เหรอคะ What are the dolls made? ตกุ๊ ตาชาววงั ท�ำจาก ดินเหนียวน่ะ These dolls are molded clay. Have these been made here since ancient times?

176 Knowledge on the Royal Initiatives ตง้ั แตส่ มัยรชั กาลท่ี ๔ แลว้ มหี ลักฐานสืบวา่ เถา้ แกแ่ ละข้าราชการ ในพระราชสำ� นัก เป็นผ้รู ิเรม่ิ ผลติ ขึน้ โดยปัน้ ตุ๊กตาชาววงั ออกจำ� หนา่ ยใหแ้ ก่ ข้าราชบริพารภายในวงั They’ve been making these since the reign of King Rama IV. There is evidence that an official working in the royal palace known as Tao Kae was the man who started making these court dolls and selling them to the other officials in the palace. พอถึงรชั กาลท่ี ๕ คนที่ท�ำต๊กุ ตาได้ยา้ ยออกจากวงั ไมม่ ีใครท�ำต่อ ถงึ มีการทำ� ต๊กุ ตาชาววงั ออกขายนอกวัง ก็ยังไม่เปน็ ทรี่ ูจ้ ักเพราะชาวบา้ นทว่ั ไป ไม่นยิ มศลิ ปะ การปัน้ ตกุ๊ ตาชาววงั ก็เลยหายไปในท่สี ุด Then, during the reign of King Rama V, the doll makers moved out from the royal palace and no one else could take up the trade. Even if there were still court dolls being made and sold outside of the royal palace, it was not very well-known because the general public were not interested in the works of art yet. The art of making court dolls soon faded into obscurity.

องคค์ วามรตู้ ามพระราชดำ� ริ 177 โชคดีที่พระราชนิ ี ทา่ นเหน็ คุณค่า นำ� กลับมาเป็นอาชีพ ใช่แลว้ ละ่ ใหช้ าวบา้ นได้อกี คร้ังนะคะ It was very fortunate that Her Majesty the Queen understood its value. Her Majesty the Queen brought back this occupation to the people. That’s right. ท�ำใหท้ น่ี ี่กลายเปน็ แหลง่ ผลิต สรา้ งอาชพี สร้างรายได้ ต๊กุ ตาชาววงั ทีใ่ หญ่ทส่ี ุด และมี ใหช้ าวบา้ นมาถึงทกุ วนั นี้ ช่อื เสยี งไปท่วั โลก That has made this place the largest This place has helped create jobs court doll production centre, as well as and increase income for the people the most famous in the world. here ever since.

178 Knowledge on the Royal Initiatives ตุ๊กตาตวั นี้ จะสร้างรายไดใ้ ห้สาน มีคา่ ขนมไปโรงเรียน This doll will definitely make money for my allowance! ๒๐ บาท ซื้อไหมฮะ Twenty Baht only! Are you interested?

องคค์ วามรูต้ ามพระราชดำ� ริ 179 การทำ� ต๊กุ ตาของท่นี ่ี เริม่ จากการเตรยี มดิน ยงั คงนั่งท�ำกนั อย่ทู ี่ ดนิ เหนยี วคณุ ภาพดที ขี่ ุดจากทงุ่ นา ลกึ จากผวิ ดนิ ประมาณ ๒ เมตร ใตถ้ นุ เรือน The people here still make dolls in The doll-making process starts with preparing the shade under their stilt house. the clay. High quality clay is dug from the rice น�ำมาตากแดดให้แห้ง fields, about 2 meters below the topsoil. ปัน้ เป็นแผน่ ผึ่งลม ทุบเป็นกอ้ นเล็กๆ ปั้นเป็นก้อนกลมๆ แชน่ �้ำทง้ิ ไว้ ๑ คนื เกบ็ ไว้ในถุงพลาสติก ใช้ผ้ามุง้ กรอง มดั ปากถงุ กันลม กรวดหินทรายออก จนดนิ เนียนติดนวิ้ The clay is then sun dried. Followed by breaking them into small slabs, leaving them to soak in water overnight. The clay is then sieved through net cloth to strain out any rocks and gravels, leaving only fine clay silt. The clay is then rolled into slabs and air dried. Finally, they are rolled into balls and tightly sealed in plastic bags.

180 Knowledge on the Royal Initiatives เวลาปัน้ กแ็ บ่งออกมา งานประดษิ ฐ์แบบน้ีใช้เวลานาน ใชเ้ ท่าท่ีต้องการ แต่กลบั ขายไมแ่ พงเลยนะคะ When you need to use the clay, you just take out as much as you need to. Artworks like this take a lot of time to make, but they don’t sell expensively ทำ� ไม่นาน ขายหมด หรอก สานก็รวยละ... ฮา่ ๆ Not that long, actually. คณุ ยายสอนให้ทำ� แมพ่ ิมพ์ปั๊มเอา ปั้นทีเดยี ว When I sell all of these, I’ll be rich… Haha! จะเอากร่ี อ้ ยตวั ก็ได้ Grandma over there taught me how to make molds. We only need to make the first original. After that, we can make as many copies as we want!

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 181 ถงึ จะมีการใช้แม่พิมพ์ แต่งานสว่ นใหญ่ อยา่ งการประกอบ จดั ทา่ ทางการลงสี กย็ งั เปน็ งานที่ตอ้ งทำ� ด้วยมอื ท�ำให้ คุณค่าความเปน็ ศลิ ปะไม่ไดล้ ดลง Even if you use a mold… But the majority of the work such as combining the parts, posing and coloring are still done by hand. This doesn’t diminish the value of the artwork. นั่นสานยกต๊กุ ตาเข้าไป กต็ อ้ งเผา ในตเู้ หล็กทำ� ไมคะ ใหแ้ ขง็ ไง And why are you putting your little clay dolls into that big metal box, Saan? I’m about to fire them to make them strong. สมยั ก่อนนยิ มเผาดว้ ย สมยั น้ีเผาดว้ ยเตาอบขนาดใหญ่ เตาอ้งั โล่ ซง่ึ มีกรรมวิธีท่ยี งุ่ ยาก ทม่ี ีอณุ หภมู ิคงที่ เผางา่ ย ผดิ พลาด ซับซอ้ นเสียเวลา แตกหกั น้อย In the past, these dolls are fired in braziers, though the process is complicated and time consuming. Today, we bake them in large kilns with constant temperature that is easy to use and decrease clay shattering.

182 Knowledge on the Royal Initiatives เผาเสร็จแล้ว พอต๊กุ ตาเยน็ ลง ท�ำไมวนั น้ี เราไปกนั มา ก็ทาสนี ำ้� มนั ให้ท่วั เตมิ ลวดลาย สสี ัน ยาวนานจัง กที่ แ่ี ลว้ คะเน่ยี ใบหนา้ การแตง่ กาย ใหด้ มู ีชวี ติ ชวี า ตามจนิ ตนาการของผ้ปู ัน้ นั่นสิ Why is today’s trip so long? How many place have we been to? Yeah. After the dolls are tired and they’re cooled down, they’re painted using oil-based colors, add in fine details, colors and other clothes to make them come to life according to the artist’s impression. เรากลบั กนั ดีกวา่ ไหม พวกเรามาเทีย่ ว เดี๋ยวน้าอาเซอจะหว่ งแย่ ไมไ่ ดบ้ อกแม!่ !! Should we go back? Aunt Aser might get worried. We came out here withouth telling mom!!!

องค์ความรูต้ ามพระราชดำ� ริ 183 มากบั พี่ไม่ต้องหว่ งเรือ่ งเวลา เพราะเมอ่ื กลบั ไปกจ็ ะกลบั ไปชว่ งเวลา จะนานแค่ไหนกไ็ ด้ ทอ่ี อกเดนิ ทางมาเสมอ If you’re with me, don’t worry about the time. Because when we go back, we’ll be returning to the same time that you two have started the trip here. งั้นก่อนทีเ่ ราจะกลบั โครงการอนั เนอื่ งมาจาก สนใจจะไปดทู สี่ ดุ ทา้ ย พระราชดำ� ริเปน็ ที่ท่องเทย่ี ว ดว้ ยกนั ไหม ธรรมชาตอิ นั สวยงาม So before we go back, are you interested in going to my last stop? The Royal Initiatives Project where is a beautiful natural tourism destination. เปน็ ป่าตน้ นำ้� ที่อุดมสมบูรณท์ ส่ี ดุ คล้ายๆ กับทบี่ ้านกลางป่าลึก แห่งหนงึ่ ของไทย มีโฮมเสตยไ์ ว้บริการ ของสืบเลยนะคะ นกั ท่องเที่ยวดว้ ยนะ ไปค่ะ เผอ่ื จะมีไอเดียใหม่ๆ ไปเลา่ ใหแ้ มก่ ับทวดฟัง It’s one of the most fertile watershed forests in Thailand. They even have homestay services available for tourists. Just like what we did back at the Small House in Large Forest Project in my village. Let’s go. We might get some new ideas to tell mother and grandpa.

184 Knowledge on the Royal Initiatives ปางอุ๋ง Pang Ung คนมาเท่ียว เยอะมากเลยคะ่ There are so many people here!

องค์ความร้ตู ามพระราชดำ� ริ 185 เมือ่ ก่อนท่ีนก่ี ไ็ มไ่ ดส้ มบรู ณ์ สวยงามแบบน้หี รอก เป็นปา่ เสอ่ื มโทรม เหมอื นกบั หลายๆ ท่นี ั่นละ่ In the past, this place wasn’t as lush as it is now. It was a degraded forest just like many other places. การดำ� เนนิ งานที่ผ่านมา ใช้ปา่ ดดู ซบั อันนเี้ ข้าใจดี มกี ารปลกู ป่าเพื่อปรบั ปรงุ ความชมุ่ ชื้นไวน้ านๆ แล้วฮะ ระบบนเิ วศของตน้ น�้ำ มีป่าก็มนี ำ้� There have been a lot of Using the forest to absorb and efforts to regrow and revitalize contain the moisture. If there’s a forest, this watershed ecology. there’s always water. I get what you’re saying!

186 Knowledge on the Royal Initiatives มกี ารปลกู ป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง ท�ำไมประโยชน์ เกินมาข้อนงึ ละ่ ฮะ We use the 3 Forest, 4 Benefits concept for reforestation. How come there’s the fourth benefit when there’s only 3 types of forest? ตอนท่ี แมก่ ะทวดเราสอน กไ็ มฟ่ ัง You didn’t listen when my mom and grandpa were speaking, didn’t you? ป่า ๓ อยา่ ง แล้วประโยชนท์ ีไ่ ดอ้ ยา่ งท่ี ๔ คือ ไม้ใชส้ อย ไมก้ นิ ได้ กค็ ือการอนรุ ักษ์ ดนิ และน�ำ้ ไม้เศรษฐกิจ กเ็ ปน็ อกี ขอ้ ท่สี �ำคัญนะ The 3 types of forest are trees for general uses, food trees, and commercial trees. And the fourth benefit is for soil and water conservation which is also important.

องคค์ วามร้ตู ามพระราชดำ� ริ 187 สง่ เสรมิ การปลกู ไผ่ ใช้สรา้ งบา้ นก็ได้ ปลกู หวาย หนอ่ ไมก้ ก็ ินได้ There is also support for growing bamboo and rattan. These could be used for housing materials and the shoots could be used as food. หวายกค็ อื จดั เป็นไม้ใชส้ อย ปัจจบุ ันเฟอรน์ เิจอรห์ วายในบา้ นเรา ต้นนี้ ทม่ี ีประโยชนม์ าก เปน็ ของนำ� เขา้ จากตา่ งประเทศ การสง่ เสรมิ ใหป้ ลกู หวายเปน็ การลดการนำ� เขา้ และฟน้ื ฟู อาชพี หตั ถกรรมในชมุ ชน This is rattan. It’s a very useful tree. เพราะเอาไปใชท้ ำ� เฟอรน์ เิจอรไ์ ด้ดเี พราะทนทาน และใหพ้ น้ื ผิวที่สวยงาม Modern rattan furniture in our country right now are imports. Promoting the growing of local rattan would help to reduce the need for imports It could be used to make furniture because while also revitalizing the local handicraft of its durability and beautiful finish. occupations in the community.

188 Knowledge on the Royal Initiatives หน่อหวาย ยงั กินได้ดว้ ยนะ Rattan shoots can also be eaten, too. AH! กบยักษ์!!! Giant frog! Where! I wanna see! ไหนๆ ขอสบื ดมู ่ัง โอ้โห!!! ใหญ่มากกก...ก เจา้ ถิ่น เลยนะเนย่ี Oh, wow! It’s so big...! This guy looks like the big guy of this place.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 189 น่คี ือกบทดู หรอื ที่ปางองุ๋ เรยี กกนั วา่ กบภเู ขา เขียดแลว This guy’s called Blyth’s river frog also known as the mountain frog. Here at Pang Ung, the locals call it Kied Laew. เป็นกบพันธ์ุใหญ่อนั ดับ ๒ ของโลก โตเต็มท่ี นำ้� หนกั ถึง ๓ กิโลกรมั ความยาวลำ� ตวั ๒๙ เซนตเิ มตร อกี ๑ เซน จะครบฟตุ แลว้ ฮะ! This is second largest frog species in the world. Fully grown. It can weigh up to 3 kg with 29 cm long. One more centimeter and it’ll be a whole foot long! ตัวน้วี า่ ใหญแ่ ลว้ ถ้าขนาด ตวั เดียวนี่ โยงเขา้ เรอื่ ง อาหารอกี แล้ว ตามทพ่ี ่ีถุงเงินบอก ทำ� อาหารแจกเพือ่ นบา้ น ได้หลายหลงั เลย This one is so big already. If it’s like what you said. Just one of this guy could feed a lot of neighbors! You just had to bring up food, don’t you?

190 Knowledge on the Royal Initiatives เปน็ สัตวอ์ นรุ ักษ์ ใชแ่ ล้ว เพาะเล้ยี งไว้ ของทีน่ เี่ หรอคะ ปล่อยคนื สู่ธรรมชาติ Is this a protected species here? That’s right. They’re raised and released back into the nature. และไวก้ ิน อยากเหน็ อร่อยมากเลย เลยฮะ As well as for food. They’re really delicious. Now I wanna see that dish! เขียดแลวนค่ี อ่ นข้างไว ต่อสภาพแวดลอ้ ม The Khiad Laew frog is quite sensitive to changes in the environment.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 191 การเพาะพนั ธุ์ตอ้ งจำ� ลองสภาพป่า เขยี ดแลวจะวางไข่ในช่วงฤดหู นาว สภาพล�ำธาร ซง่ึ ใช้พน้ื ทีม่ ากกวา่ ที่นำ�้ ในลำ� ธารเรมิ่ ลดระดบั ลงแลว้ การเล้ยี งกบทวั่ ไป พอ่ เขยี ดแลวจะถบี กรวดดว้ ยขาหลงั จนเป็นหลมุ กวา้ งประมาณ 50 เซนตเิ มตร แลว้ ส่งเสยี งรอ้ งเรยี กแม่เขยี ดมาวางไข่ They’re bred in a simulated artificial Khiad Laew will lay their eggs in forest stream, which requires more space the winter when the stream is low. The male frog would kick up the gravel than when breeding frogs in general. into a pit 50 cm across, then make vocal calls to attract the female frog.

192 Knowledge on the Royal Initiatives ไขจ่ ะถูกซ่อนอยใู่ ต้กรวด พอโตแข็งแรงดี กป็ ลอ่ ยเข้าปา่ ไป เจ้าหน้าทก่ี จ็ ะมาเก็บไปเพาะฟัก เหมือนเตา่ ทะเลใชไ่ หมคะ และอนุบาลต่อไป Once they’re nice and healthy, the frogs will be released back into the forest. Just like the sea turtles, right? ตวั ไหนท่ีเชือ่ งกจ็ ะมาน่ัง ให้นกั ทอ่ งเทยี่ วดู Their eggs would be hidden The ones that are docile would often under loose gravel. This is where the sit around for the tourists to look at. conservation staff come in to collect the eggs and breed them in the nursery. ทรัพยากรธรรมชาติท่ปี างอ๋งุ ไดร้ บั การฟืน้ ฟู พืน้ ทีป่ ่าคอ่ ยๆ ขยายกลบั คืนมาอย่างต่อเนอ่ื ง จนปัจจบุ ันมีป่ากว่า ๔๐,๐๐๐ ไร่ The natural resources here at Pang Ung have been gradually restored and the forest continued to expand back to its former size. Today, there is now over 6,400 hectares of forest land.

องคค์ วามรู้ตามพระราชดำ� ริ 193 ป่าไม้ท่สี มบูรณ์นี้ เป็นแหล่ง สว่ นที่อย่อู าศยั หรอื แหลง่ ชุมชน ผลติ อาหารใหค้ นและสตั ว์ไดบ้ ริโภค กม็ ีผลผลติ ทางการเกษตร เลี้ยงสตั ว์ เหลอื กจ็ ำ� หน่ายให้พ้นื ที่ใกล้เคียง การประมง เพื่อบริโภคและจำ� หนา่ ย คนอยรู่ ว่ มกับปา่ ไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข This abundant forest is a source While the community areas have of food for the people and animals living agricultural products, farm animals and fishery as the sources of food and income. here. The extra harvest is often sold to the neighboring areas. This is how people can coexist in harmony with the forest.

194 Knowledge on the Royal Initiatives พอมีป่า มอี ากาศดๆี คนก็อยากมาเท่ยี วมาพกั ผ่อน กันนะคะ When there’s a forest, nice and refreshing air, people would want to come here for recreation. พอธรรมชาตสิ มบรู ณส์ วยงาม ชาวบา้ นก็สามารถหารายได้ มปี ่า มีนำ�้ จากการทอ่ งเท่ยี วได้ When there’s beautiful nature, forest and water… The people could then generate their primary income through tourism. พื้นทีอ่ ดุ มสมบูรณ์ ทวิ ทัศน์อนั สวยงาม มีท่พี กั นักท่องเทีย่ วก็เขา้ มา A healthy environment, coupled with beautiful scenery and good lodging, will bring in tourists.

องค์ความรตู้ ามพระราชดำ� ริ 195 ชาวบ้านกม็ ีอาชพี เพ่มิ ขึ้น เชน่ งานบรกิ ารด้านการท่องเที่ยว งานผลติ และขายของทรี่ ะลกึ The people would be able to create new jobs, such as tourism services or production and sales of souvenirs. บ้างก็ผลติ สนิ คา้ สง่ ให้กบั ศูนย์ศลิ ปาชพี ชาวบา้ นมคี วามเป็นอยดู่ ีขน้ึ อย่างเหน็ ไดช้ ัด Some could produce goods for the handicrafts center. This shows that the people have a better life than before. ท่ีพกั อยา่ งเดยี ว ต้องมขี องทีร่ ะลกึ อมื ไมพ่ อจรงิ ๆ นะ ขายดว้ ย Having just lodging really isn’t enough. There has to be souvenir for sale, too. Yeah.

196 Knowledge on the Royal Initiatives กลบั ไปบา้ น สบื ต้องคยุ เรือ่ งศลิ ปาชีพ กบั แมอ่ ยา่ งจริงจังซะแลว้ Once we get home, I’ll need to บา้ นเรา seriously talk to Mom about handicrafts. ตอ้ งมีศลิ ปหตั ถกรรม อะไรสกั อยา่ ง Our village really needs to have some kind of handicrafts… ทเ่ี อามารวมกลมุ่ ชว่ ยกันท�ำใหเ้ กดิ รายได้ เขา้ ชุมชน That we could make by forming a work group to generate income for the community.

องคค์ วามรู้ตามพระราชดำ� ริ 197 สบื สาน Sueb. Saan. อ้าว! Oh, dear!

198 Knowledge on the Royal Initiatives เด็กๆ มาหลับกันตรงนี้ รบกวนคุณยายหรอื เปล่าคะ ไมห่ รอก Are the children bothering you by falling asleep here? Not at all. ตนื่ ไดแ้ ลว้ มาเทย่ี วนะ เด็กๆ ไมไ่ ดม้ านอน We’re here on a trip. Not a slumber party. แม่!!! สืบเผลอหลับ ไปคะ่ Rise and shine, children. Mom! Sorry, I fell asleep.

องค์ความรู้ตามพระราชดำ� ริ 199 โอย!!! เหมือนจรงิ ฝันเปน็ ตเุ ป็นตะ มากเลยฮะ พีถ่ งุ เงิน? Ohh!!! What a dream! It felt so real… จุ๊ๆ Tung Ngern?? Shhh!! เราไปเดนิ ดทู างนัน้ ถา้ สงสยั อะไร ให้ทว่ั ดกี ว่า ใหถ้ ามคณุ ปา้ คณุ ยาย ใหเ้ ข้าใจนะ Let’s go have a look at things over there. If you’re curious about anything, you can ask these aunties or grandmas anything you want.