ปีที่11 book 2560 UtSE

- 51 - ตอนเรมิ่ ตน้ เกลา้ ฯ กระผม อาตมภาพไดพ้ ำานกั อยู่ท่ีบ้านเลขท ี่ ๙๒ ถนน ซัตอคั เคอร์ บาสเซอรส์ ด อร์ฟ จงั หวดั ซรู คิ เป็นเวลา เกือบ ๕ ปี เพื่อวางแผน ทดลอง (Pilot Project) การสร้างวัดไทยในประเทศส วิตเซอร์แลนด ์ ในปี พ.ศ. ๒๕๓๓ ฯพณฯ เอกอัครราชทตู คณุ สมบูรณ์ เสงีย่ มบุตร ได้ ขอรอ้ งใหก้ ระผม อาตมภาพ ทาำ หนงั สอื ทูลเชิญสมเด็จพระศรนี ครินทราบรมราชนน ี เสด็จเยอื นวดั ไทย เพราะพระองคท์ รงสนพระทัยการปฏิบัติ ศาสนกิจของเกลา้ ฯ กระผม หรอื อาตมาภาพ เน่อื งจากวา่ มีพระดาำ รัสถามถึงบอ่ ย ๆ และ ฯพณฯ ได้นำาเรอื่ ง ขนึ้ กราบบงั คมทลู ในวนั ท่ี ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๓๓ สมเด็จพระเจ้าพน่ี างเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณวิ ฒั นา ได้เสดจ็ แทนพระองค์มายงั วดั ไทยเป็นการสว่ นพระองค ์ ทรงใหจ้ ดั การต้อนรบั แบบเรยี บงา่ ยและเป็นกันเอง พระองค์ทรง ถวายปจั จัยจำานวน ๒,๐๐๐ ฟรงั คส์ วิส เพ่ือบาำ รงุ วดั และทรงรบั ส่ังว่า ปจั จัยถวายคร้งั น ้ี เป็นเพียงน้อยนดิ เทา่ น้ัน หลังจากทาำ บญุ วนั เกิด ๙๐ พรรษาแห่งคุณแมแ่ ล้ว จะมเี งนิ จำานวนหน่ึงส่งมาถวายอกี ในปีเดียวกนั คือวันที ่ ๒๑ ตุลาคม ๒๕๓๓ สมเด็จพระศรนี ครินทรา บรมราชนนี ก็ไดท้ รงถวายปจั จัยสว่ นพระองค์ และมี ผู้โดยเสดจ็ พระราชกุศลในวนั พระราชสมภพนั้นด้วย เพือ่ บำารุงวดั จำานวน ๒๓๖,๙๖๔ ฟรงั คส์ วิส โดยแบ่ง เปน็ ส่วน ๆ ดังน ี้ ๑. จำานวน ๙๐,๐๐๐ ฟรังคส์ วสิ ตง้ั เปน็ ทุนถาวรชอื่ วา่ “ทุนโดยเสด็จพระราชกศุ ล ๙๐ พรรษา” ใชเ้ พียงดอกผลเทา่ นัน้ ๒. จาำ นวน ๑๐๐,๐๐๐ ฟรงั คส์ วิส ตัง้ เปน็ “ทนุ การกุศลสมเด็จย่า” เพอ่ื เป็นทุนการก่อสร้างวัดไทย ส่งใบเสร็จในนาม “สมเดจ็ พระเจา้ พ่นี างเธอ เจ้าฟา้ กลั ยาณิวฒั นา” ๓. จำานวน ๔๖,๙๖๔ ฟรังคส์ วสิ ให้เปน็ ไปตามคณะกรรมการของวัดฯ จะเหน็ สมควร พระราชทรพั ย์ รายการท ี่ ๒ และท ่ี ๒ จำานวน ๑๙๐,๐๐๐ ฟรงั คส์ วสิ มตทิ ปี่ ระชมุ ของคณะ กรรมการสมาคมวดั ไทยให้กอ่ ตงั้ เป็น “มลู นธิ สิ มเดจ็ ย่าเพื่อวัดศรีนครินทรวราราม” ซึ่งทนุ พระราชทรพั ย์กอ้ น น้ ี เปรียบเสมอื นตน้ พระศรีมหาโพธทิ์ ม่ี อี ายุยง่ั ยนื และศกั ดสิ์ ิทธ์ ิ และเป็นทนุ หลอ่ เลีย้ งวัดแหง่ น้ีให้ดำารงคงอยแู่ ละ เจริญกา้ วหนา้ มาตามลาำ ดบั จากวนั น้ันจนถงึ วันนไ้ี ดม้ ผี ู้บรจิ าครว่ มต้งั กองทุนของตนในนามมลู นธิ สิ มเดจ็ ยา่ เพอ่ื วัดศรีนครนิ ทรวราราม จำานวน ๑๓๑ กองทนุ เพอื่ เทดิ พระเกยี รติและอทุ ศิ ถวายพระราชกศุ ลแด่พระองคท์ า่ น มาตามลำาดับ คดิ เป็นเงินจำานวน ๔๓๘,๙๑๙.๖๕ ฟรังค์สวสิ จากนัน้ พระองค์ไดท้ รงพระราชทานพระราชทรพั ยเ์ พ่ิมเตมิ อกี ดังน้ี วนั ที ่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๓๕ จำานวน ๗๐,๐๐๐ ฟรังค์สวสิ วันที่ ๔ สงิ หาคม ๒๕๓๖ จาำ นวน ๒๐๐,๐๐๐ ฟรังค์สวิส

- 52 - วันที ่ ๗ มิถนุ ายน ๒๕๓๘ กอ่ น ทพี่ ระองคท์ ่านจะเสดจ็ สวรรคต ประมาณ ๑๕ วนั ทรงรับส่ังให้บริจาค จาำ นวน ๕๐๐,๐๐๐ ฟรงั คส์ วสิ วนั ท่ี ๑๘ สงิ หาคม ๒๕๔๓ ก่อน จะมกี ารสรา้ งโรงอโุ บสถ สมเดจ็ พระเจา้ พน่ี างเธอ ทรงบรจิ าค จาำ นวน ๑,๑๖๑,๓๔๓.๘๔ ฟรงั คส์ วิส รวมพระราชทรพั ยท์ พ่ี ระองคท์ รงพระราชทานเปน็ จาำ นวนเงนิ ทง้ั สน้ิ ๒,๑๖๘,๓๐๗.๘๔ ฟรงั คส์ วสิ (สองล้านหน่งึ แสนหกหมืน่ แปดพันสามร้อยเจ็ดฟรงั คส์ วิส แปดสิบส่เี ล็บเปล้ิ ) นอกจากนั้น พระองค์ได้ทรงมพี ระราชานุญาตให้ใช้ช่อื มูลนธิ ิในพระนามาภิไธยในพระองคท์ า่ นวา่ “มลู นธิ สิ มเดจ็ ยา่ เพือ่ วดั ศรนี ครินทรวราราม” เม่ือวนั ท่ี ๗ เมษายน ๒๕๓๖ (๑๙๙๓) และได้รบั พระราชทาน นามวดั ใหมว่ ่า “วดั ศรนี ครินทรวราราม” ตามพระนามาภไิ ธยในพระองคท์ า่ น เมอ่ื วันท่ ี ๖ พฤษภาคม ๒๕๓๖ (๑๙๙๓) และวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๓๖ ไดร้ บั พระราชทานพระราชานุญาตให้อัญเชิญพระนามาภิไธย ย่อ “สว.” ไวท้ ห่ี นา้ บรรณของอาคารทุกหลงั ของวัดแหง่ นตี้ ามคำากราบบังคมทลู ขอพระราชานญุ าตของสมาคม วดั ไทย ตามลำาดบั ต้ังแต่ป ี พ.ศ.๒๕๓๖ (๑๙๙๓) เป็นตน้ มา คณะสงฆแ์ ละคณะกรรมการสมาคมวดั ไทย พร้อมดว้ ย คณะกรรมการมลู นธิ ิสมเด็จย่าฯ ได้ดาำ เนินการซ้อื และปลูกสรา้ งอาคารต่าง ๆ มาตามลาำ ดับ นน่ั ก็คอื ข้ันตอนท่ี ๑ ไดซ้ ือ้ ทด่ี นิ ในหมบู่ า้ นเกรทเซน่ บาค มีเนื้อทที่ ้ังส้นิ ๓,๔๐๑ ตารางเมตร (ประมาณ ๒ ไร่เศษ) ในราคา ๙๙๓,๐๐๐ ฟรังค์สวิส เป็นเงนิ ไทยประมาณ ๑๗ ลา้ นบาท ข้นั ตอนท่ี ๒ สร้างกาำ แพงล้อมรอบทด่ี ินวัด และศาลารายเปน็ ทพ่ี กั สงฆ์ชัว่ คราวโดยใช้ตู้คอนเทนนอร์ มาก้นั เปน็ หอ้ งใช้งบประมาณ ๕๐๐,๐๐๐ ฟรงั คส์ วสิ คดิ เปน็ ไทยประมาณ ๙ ล้านบาท ในป ี พ.ศ.๒๕๓๖ น่ันเอง ข้นั ตอนท่ี ๓ สรา้ งกฏุ สิ งฆ ์ ๒ ชั้นครง่ึ (ใช้งบประมาณในการก่อสร้าง ๒ ลา้ น ฟรังค์สวสิ เรม่ิ ก่อสร้าง ในเดอื นกนั ยายน ๒๕๓๗ ระยะเวลาในการกอ่ สร้าง ๑ ปี (แต่การปลกู อาคารบา้ นเรือน กม็ ักจะบานปลายเป็น ธรรมดา จึงมีคา่ กอ่ สร้างกฏุ ิสงฆจ์ ริงจึงเป็น) ใช้งบประมาณ ๒.๓ ล้านฟรังคส์ วสิ แตห่ ลังจากได้ประกอบพิธีเปดิ วัดอย่างเป็นทางการในวนั ท ่ี ๒๙ มิถนุ ายน ๒๕๓๙ (คณะกรรมการ บรหิ ารสมาคมวดั ไทย และมลู นธิ สิ มเดจ็ ยา่ ฯ ก็ได้ลงมตปิ รับปรุง) ศาลารายท่พี ักสงฆ์ชั่วคราวให้เปน็ อาคารที่ มนั่ คงใชป้ ระโยชนเ์ ปน็ อาคารหอ้ งเรยี นและห้องสมดุ รวมเป็น ๔ ห้อง ใชง้ บประมาณในการปรับปรงุ ทุกอย่างแล้ว เปน็ เงนิ จาำ นวน ๑,๔๙๓,๐๐๐ ฟรังค์สวิส (หน่ึงลา้ นสีแ่ สนเก้าหมืน่ สามพันฟรงั ค์สวิสถ้วน)

- 53 - ขนั้ ตอนท่ี ๔ อาคารอโุ บสถ และศาลาเอนกประสงค์ โดยมีสมเด็จพระเจา้ พ่นี างเธอ เจา้ ฟา้ กลั ยาณิ วัฒนา ได้เสด็จมาทรงวางศลิ าฤกษ์เมอื่ วันท่ี ๒๙ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๓๙ (๑๙๙๖) และมกี าร กอ่ สรา้ งต่อมาซ่ึงใช้งบประมาณในงานกอ่ สรา้ งประมาณ ๕,๐๐๐,๐๐๐ ฟรงั คส์ วสิ (ห้าลา้ นฟรังคส์ วสิ ) ส่วนกจิ กรรมตา่ ง ๆ ทท่ี างวดั ไดจ้ ดั ข้ึนเพื่อเทดิ ทนู พระราชประสงค์แหง่ องคส์ มเด็จยา่ และฉลองศรทั ธา ของประชาชน แบ่งได้ดังน้ี ๑. กิจกรรมเกี่ยวกบั พธิ กี รรมทางศาสนา เนื่องในวันสาำ คัญทางศาสนาตา่ ง ๆ และในเทศกาลต่างๆ เชน่ วนั วสิ าขบูชา วันประเพณีสงกรานต์ เป็นต้น ๒. กิจกรรมทีเ่ ป็นโครงการต่อเน่อื ง เชน่ โรงเรียนพทุ ธศาสนาวันอาทติ ย ์ การบรรพชาสามเณรภาคฤดู รอ้ น และการฝกึ อบรมการปฏิบตั ิกมั มัฏฐานแก่ชาวต่างชาตแิ ละชาวไทยในเทศกาลต่างๆ ๓. กิจกรรมเฉพาะกจิ เชน่ การอบรมศีลธรรมเน่ืองในวันสำาคญั ทางศาสนาตา่ งๆ การใหค้ าำ แนะนำา ปรกึ ษา แกผ่ ปู้ ระสบปญั หาตา่ ง ๆ เปน็ ตน้ ทางวดั ได้ถือปฏบิ ตั เิ ปน็ ประจาำ , การอบรมใหค้ วามรทู้ างด้านพระพุทธ ศาสนาและขนบธรรมเนยี มวัฒนธรรมไทย แกช่ าวต่างชาติ ท้งั ท่เี ป็นกลุ่ม และส่วนบคุ คล อยา่ งไรกด็ ี ขอกราบเรียน เรยี น และเจรญิ พรให้ทราบในที่น้ีว่า ความสาำ เรจ็ ในการกอ่ ต้งั ก่อสรา้ งและ พัฒนาวัดไทย ซงึ่ เปน็ วัดธรรมดาให้กลายเปน็ วดั ศรนี ครินทรวราราม วดั เฉลมิ พระเกียรติในสมเดจ็ พระศรีนครนิ - ทราบรมราชชนนนี น้ั มิใช่เปน็ เรือ่ งทีง่ ่ายนกั ต้องอาศัยความอดทนอดกล้ันของผูอ้ ย่ใู กล้ชิดเปน็ หลัก และความ พร้อมเพรยี งสามคั คีของผู้อุปถมั ภ์บาำ รุงทุกฝ่าย ทงั้ ภาครฐั และภาคเอกชนท้งั ในประเทศไทยและในประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด์ เขา้ มารว่ มดว้ ยชว่ ยกัน เหนือส่งิ อน่ื ใดก็คืออาศัยพระบารมีแหง่ พระเมตตากรณุ าในสมเด็จพระศรี นครินทราบรมราชชนนี และในสมเด็จพระเจ้าพนี่ างเธอ เจา้ ฟา้ กลั ยาณิวฒั นา กรมหลวงนราธวิ าสราชนครินทร์ ซงึ่ ทรงเปน็ พลังสำาคญั ในการดาำ เนินการทกุ สว่ นของวดั แหง่ นี ้ ขณะน้ี วดั แหง่ น้อี ยู่ภายใตก้ ารดแู ลของท่านผ้หู ญิง ทัศนาวลยั และ ฯพณฯ เอกอัครราชทตู คุณสนิ ธู ศรสงคราม ตามท่ีสมเด็จพระเจ้าพน่ี างเธอฯ ไดท้ รงมอบหมายไว้ อยา่ งไรกด็ ี เกย่ี วกบั การจัดในเตรยี มการต้อนรับพระมหาเถระ พระเถรานเุ ถระและเพือ่ นสหธรรมิก พระธรรมทูตไทย ตลอดถงึ ญาติโยมแขกผูม้ เี กยี รตผิ ู้มาร่วมงานคร้งั นี ้ เกล้าฯ กระผม อาตมภาพ ไดป้ ระชมุ พระ ธรรมทูตในเขตปกครองที่ ๒ หลายคร้ัง เพอื่ เตรยี มความพร้อม กไ็ ด้รับความร่วมมอื จากทุกวดั ทุกสมาคมทีเ่ ปน็ สมาชกิ ส.ธ.ย. เป็นอยา่ งดี ในขณะเดียวกนั ทางวดั ศรีนครินทรวราราม กไ็ ดป้ ระชุมกันบอ่ ยคร้ัง เพือ่ ขอความ รว่ มมอื จากสมาชกิ วัดศรีนครินทรวรารามทุกฝา่ ย ท้ังภาครัฐและภาคเอกชน โดยเชญิ ฯพณฯ เอกอคั รราชทูต คุณนพปฏล คณุ วิบูลย ์ มาเปน็ ประธานในที่ประชมุ ๒ คร้ัง ซึง่ ฯพณฯ กใ็ หค้ วามร่วมมือเปน็ อยา่ ง ดี ได้เอือ้ เฟือ้ ด้วยการถวายปัจจยั รถรับสง่ พระมหาเถระ และพระเถรานเุ ถระ ๒ คนั และอีกคนั หนึง่ ฯพณฯ เอกอัครราชทตู คุณบุญฤทธ์ ิ กลั ยาณมิตร ทตู แหง่ องค์การคา้ โลกไดเ้ อ้ือเฟอ้ื นอกจากนนั้ ก็มีผปู้ ระกอบการ ค้าหลายทา่ น ภตั ตาคารหลายแหง่ และประชาชนโดยทว่ั ไปไดร้ ่วมกันบรจิ าคมากบา้ งนอ้ ยบา้ ง ทงั้ อาหารและ เครือ่ งดม่ื ในขณะเดยี วกนั คณะกรรมการจดั งาน ทกุ ฝา่ ยทกุ แผนกตา่ งกอ็ าสามารว่ มกนั จดั ทาำ หนา้ ทขี่ องตนๆ อยา่ ง นา่ อนโุ มทนาชืน่ ชมเป็นอย่างย่งิ นบั วา่ ไดร้ บั ความร่วมกุศลฉนั ทะเปน็ อยา่ งด ี นอกจากนนั้ กย็ ังไดร้ ับความร่วมมอื จากรฐั บาลไทยโดยผ่านทางสาำ นกั งานพระพุทธศาสนาแหง่ ชาต ิ และมหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั แห่งคณะสงฆ์ไทยได้ใหค้ วามรว่ มมอื เป็นอย่างดี โดยอนุญาตให้เจ้าหนา้ ทข่ี องมหาวิทยาลัย มา แนะนาำ การจัดสถานท่เี ทคนคิ การถา่ ยทาำ และงานด้านเอกสาร งานลงทะเบียน งานประชาสัมพันธ์และการ เตรียม งานตา่ งๆ เปน็ ตน้ และชว่ ยอำานวยความสะดวกในหลายๆดา้ น จึงขออนโุ มทนาขอบคุณแกท่ ุกๆ ฝ่ายมา ณ โอกาสน้ ี

- 54 - ท้งั นี้ กเ็ พื่อถวายเปน็ พทุ ธบชู าและแสดงออกซง่ึ ความกตัญญกู ตเวทติ าธรรมต่อผู้มีพระคณุ คือสมเดจ็ พระศรีนครินทราบรมราชชนน ี สมเดจ็ พระเจา้ พี่นางเธอ เจ้าฟา้ กลั ยาณิวฒั นา และหลวงพ่อเจา้ ประคณุ สมเดจ็ พระพุทธชนิ วงศ ์ ผูท้ รงอปุ ถมั ภ ์ และผ้อู าำ นวยการการกอ่ สร้างวัดแหง่ นี้ และนอ้ มถวายอุทศิ พระราชกศุ ลและอทุ ศิ ถวายแดบ่ รรพบุรษุ วดั ศรนี ครนิ ทรวรารามท้ัง ๒ พระองค ์ และหนึ่งรปู น่นั เอง อย่างไรก็ด ี การจดั งานครง้ั นี้ ต้องอาศัยความร่วมมอื ทุก ๆ ฝา่ ย ทั้งฝ่ายเตรียมการตอ้ นรบั ท้งั ผูร้ ับอาราธนา หรอื รับการเชิญเข้าร่วมประชมุ กย็ ่อมมคี วามสำาคัญเทา่ ๆ กนั หากขาดไปฝ่ายใดฝา่ ยหนึ่งแลว้ การจัดงานครั้งน้กี ็ตอ้ งลม้ เหลวแนน่ อน ดังนน้ั คณะกรรมการจดั งานการประชมุ ประจาำ ปีของสหภาพพระธรรม ทตู ไทยในทวีปยุโรปทกุ แผนกทกุ ฝ่าย ตา่ งก็เตรยี มพรอ้ มที่จะนอ้ มถวาย และถวายพร้อมกับใหก้ ารต้อนรบั แก่ บรรดาพระมหาเถระ พระเถรานุเถระ เพ่อื นสหธรรมกิ และญาติโยมแขกผ้มู เี กยี รติทกุ ท่านและทุกคนทใ่ี ห้เกยี รติ มารว่ มงานคร้งั น ี้ หวังว่าทุกๆ ท่านคงจะไดร้ บั ความสะดวกสบายตามสมควร เกล้าฯ กระผม กระผมหรืออาตมภาพ ในนามเจา้ ภาพผจู้ ัดการต้อนรับทุกฝา่ ย ขอกราบ ขอบพระคุณ ขอบคุณและเจริญพรขอบใจ ในความเมตตาท่ีบรรดาผูท้ ีเ่ คารพนับถอื มอบให้ กาำ ลงั ใจทีบ่ รรดาผ้เู ปน็ เพื่อนพ้องญาติมิตรได้สนับสนุนนับเป็นความซาบซึ้งและความภูมิใจอันสูงส่งของชาวคณะวัดศรีนครินทรวราราม และคณะกรรมการจดั งานทกุ ๆ ฝา่ ย ในนามคณะกรรมการจัดงานคร้งั น้ี เกลา้ ฯกระผม หรอื อาตมภาพ ขอกราบขอบพระคุณ ขอบคณุ และเจริญพรขอบคณุ พระมหาเถระ พระเถรานุเถระ เพือ่ นสหธรรมิกพระธรรมทูตทุกทา่ น และญาติโยมทกุ คน ทมี่ ารว่ มงานครั้งน้ ี หากมีสิ่งหนงึ่ ประการใดขาดตกบกพร่อง ตอ้ งกราบขออภยั และขออภยั ไว้ ณ โอกาสน้ี เกลา้ ฯ กระผม กระผม อาตมภาพ พระเทพกติ ตโิ มล ี เจา้ อาวาสวัดศรีนครนิ ทรวราราม รองประธานคณะกรรมการบริหารสหภาพพระ ธรรมทูตไทยในทวปี ยโุ รป รูปที่ ๑ ประธานเขตปกครองที ่ ๒ ของ ส.ธ.ย.

- 55 - การประชุม สหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมัยสามัญประจำาปี ครงั้ ท่ี ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๐.๑๘ น. Opening of the 10th Conference of the Union of Thai Sanghas in Europe โดย Mr.Christian Biedermann ประธานสมาคมวัดไทย ในฐานะ เจ้าภาพฝ่ายฆราวาส Most venerable Phra Bhrommasiti Most venerable monks from Europe, Thailand, USA and all other countries Dear Mr. Nopadol Gunavibool, Thai Ambassador in Bern Dear Guest It is a great honour for our Temple Wat Srinagarindravararam to welcome you here to the 10th Conference of the Union of Thai Sanghas in Europe. It is the first time for our temple to organize such a great conference and it is a challenge for all of us, members of the Foundation and the Association. I can assure you that we will do our best to let you feel convenient. ---------------------------------------------------------------------------------------------------- Before telling you more about the organization of our temple I would like to give you a short overview of the history of our temple: It started on the 18th of November 1984 when an Association was founded by the former consul general for Thailand in Zrü ich, Mr. Heinrich Steiner. He informed Her Highness Princess Somdet Srinagarindra, the mother of His Majesty King Bhumiphol Aduljadej and also Princess Galyani Vadhana about the foundation of that Association for Thai and Thai-Swiss couples living in Switzerland. In 1987 the president of the association, Dr. Josef Burri travelled to Thailand. There he met with the Most Venerable Phra Phuttiwongsamuni (then the abbot of Wat Ben- chamabopitr). He asked the abbot to help the Thai People staying in Switzerland in

- 56 - their religious matters and to support the Association in its work. The abbot agreed and in springtime of 1988 he visited together with Dr. Phramaha Thongsoon Rongthong and a third monk Switzerland for two weeks. This was the initial event for the permanent stay of Thai monks in Switzerland. On the 20. November 1988 two monks Dr. Phramaha Thongsoon (now Dr. Phrathep Kittimoli) and Phramaha Sermsak, arrived in Switzerland and stayed first in a house which was rented by the Association. Two years later in 1990 the wish arose to build a temple in Switzerland. The support by donation of Thai people in Thailand and in Switzerland and also a donation from the Kings mother, Her Highness Princess Srinagarindra on the occasion of her 90th birthday, gave the Association a solid financial basis. On different occasions members of the Royal Thai family visited and supported the temple. Over all the years they donated more than one million Swiss Francs to the temple. To realize the project of a Thai temple in Switzerland it was necessary to establish a Foun- dation which would be the owner of the temple and would stay in contact with architects, officials and also the Swiss government. On the 19th. November 1992 the foundation was officially set up. As the support by Her Highness Princess Srinagarindra was always so generous to the temple, the foundation asked her for the permission to carry her name in the Foundation’s name and also in the name of the temple. This permission was given on the 6th May 1993 and was a very great honour to all of us. After having built a Guti and a Sala the Foundation started at the end of 2000 with build- ing the Ubosoth. Supported by members of the royal family, by Wat Benchamabopitr and donations of Thai people living here in Switzerland and in Thailand the Ubosoth could be inaugurated on the 27th. and 28th. June 2003 by Her Highness Princess Galyani Vadhana who always supported the temple in many ways. The next building the temple is planning to build is a hall for our religious festivities and also for other meetings with a greater audience. The hall under the Ubosoth, where we are now, is not big enough for our members which nowadays count about 4’500 members. Especially in wintertime is it not convenient for our members if many of them have to stay outside the hall for hours and freezing since there is not enough room in the hall for all participants. We are now looking forward to start next year with the construction of a new hall. But as the construction law in Switzerland is very complicated and the government is acting strictly within the law, it takes a long time to realize such a big project. --------------------------------------------------------------------------- As I told you before I will give you some information about the organization of the tem-

- 57 - ple. As I mentioned we have a Foundation, which is the owner of the temple and we have an Association, where all in Thai Buddhism interested persons can get membership. The duty of the Foundation is to act as the owner of the temple. They sign contracts and decide about the use of the donations. The Foundation has eight members and the President of the Foundation is always the Abbot of Wat Sringarindravararam. The duty of the Association is to organize the festivities like Kao Phansa, Loy Kratong, Songkran and so on. They also look for the maintenance of the buildings. They organize different courses which are offered to the members, such as learning Massage, learning Thai music instruments, or Thai dancing and other activities. A special institution are the school courses that we offer. There are many classes for the Children to learn the Thai language but also Thai culture, and then there are courses for adults to learn Thai or for Thais to learn German. All these courses are led by educated teachers and the school is supported by the Thai government under the label of “nonformal thai education”. All these different jobs of the Foundation, Association can only be done with good team- work. Therefore the Foundation and the Association have regular meetings (about 6-8 meetings per year) together. All subjects are discussed together and decision is taken to- gether. Our abbot Dr. Phrathep Kittimoli always advises us that we should always keep in mind to work together in harmony and respect for each other. An advice which enabled us, over all these years under the wise and foreseeing support of our abbot, to what we have today. I can assure you, and I speak here for all our Komiteemembers, that without our Abbot, Dr. Phrathep Kittimoli all this would never have been reached. We all are very grateful to him and all the monks here in Wat Srinagarindravararam. ---------------------------------------------------------------------------- I would like to use the opportunity to say thank you to all the Members who are here to help to carry out this conference. They are all working as volunteers and many of them have beside this work a full time job. I pay respect to your engagement. ------------------------------------------------------------------------------- I like to say thank you to all venerable monks all our guest for coming here to our temple today. I wish you a successful and enriched conference. I hope you feel com- fortable in our temple and have a good time here in Switzerland. Thank you very much for your attention. ขอบคณุ ครับ Gretzenbach, 16. August 2016

- 58 - การประชมุ สหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมัยสามญั ประจำาปี คร้งั ท่ี ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๐.๒๙ น. คาำ กลา่ วเปดิ ของ พระพรหมสทิ ธิ ประธานสำานักงานกำากับดูแลพระธรรมทตู ไปตา่ งประเทศ กรรมการมหาเถรสมาคม ขอถวายความเคารพ ท่านเจา้ คณุ พระเทพพุทธิมงคล ประธานสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวปี ยุโรป, ทา่ นเจ้าคุณพระเทพกติ ตโิ มลี เจา้ อาวาสวดั ศรนี ครินทรวราราม, ทา่ นเจ้าคุณพระเทพพุทธิวิเทศ ประธานสมัชชาสงฆไ์ ทยในสหรฐั อเมรกิ า, ทา่ นเจา้ คณุ พระเทพโพธวิ ิเทศ หวั หน้าพระธรรมทูตไทยศอนิ เดยี -เนปาล ขอเจรญิ พร ทา่ นนพปฏล คุณวบิ ลู ย์ เอกอัครราชทตู ไทย ประจำากรงุ เบริ ์น ทา่ นพนม ศรศิลป ์ ผู้อาำ นวยการสำานักงานพระพทุ ธศาสนาแห่งชาติ ทา่ นพุทธศาสนกิ ชน ทกุ ทา่ น ขอแสดงความยินด ี ในนา้ำ ใจของคณะพระธรรมทตู ทกุ ทา่ น ทไี่ ดเ้ สยี สละเป็นตวั แทนของคณะสงฆ์ ไทยทัง้ ประเทศ ออกมาทำางานเพื่อพระพุทธศาสนา ซึ่งถอื ว่าเปน็ การเสียสละคร้ังย่ิงใหญ่ของชวี ติ ของ ท่านทัง้ หลาย ไมต่ ้องอธบิ ายว่า ท่านทั้งหลายเสียสละอยา่ งไร เพราะว่าเข้าใจวา่ ในสถานทน่ี ้ี เข้าใจ ทุกคน ดว้ ยความรสู้ ึกทเี่ รามตี อ่ กันว่า เรามาอยูต่ า่ งบา้ นต่างเมอื ง ต่างภาษาวฒั นธรรม มีความรู้สึก อยา่ งไร เพราะฉะน้ัน ความรู้สึกอยา่ งนีเ้ กิดขนึ้ ทุกคนไม่ว่าใคร ถา้ เราย้อนกลบั ไปวา่ พระพทุ ธศาสนาในยุคนนู้ ไม่มใี นตา่ งประเทศ โดยเฉพาะยโุ รป อเมรกิ า บูรพาจารยข์ องเรากค็ ือท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย ์ อดตี ผู้ปฏบิ ตั หิ น้าทสี่ มเดจ็ พระสังฆราช ได้ เป็นผเู้ ปิดประเดน็ ในเร่อื งของการทำางานเผยแผ่พระพุทธศาสนาออกนอกประเทศในยุคนู้น ซ่งึ เคยกล่าวไว้ แลว้ วา่ หลาย ๆ ฝา่ ย ตา่ งกไ็ มเ่ ห็นด้วยในการท่ีจะใหพ้ ระสงฆ์ออกนอกประเทศ ผ่านมาเนี๊ยประมาณ ๔๐ กว่าปี เวลาน ี้ เรามีพระสงฆ์ของเราไปอยทู่ ่ัวโลก ไปอยู่กับพน่ี อ้ งชาวไทย นอกจากอยกู่ บั พน่ี ้อง ชาวไทยแล้ว เรากย็ ังไดช้ นชาติน้นั ๆ เปน็ ชาวพุทธเพิม่ อีก

- 59 - ซ่ึ ง ค ร้ั ง น้ั น นี่ เ จ้ า ป ร ะ คุ ณ สมเด็จทา่ นปรารภวา่ พระพุทธ ศาสนาในประเทศไทย อาจจะมี ปญั หาตอ่ ไป เราก็ยงั มองไมเ่ ห็น แต่ว่าเหตุการณ์ที่ผ่านมาน่ีเราเห็น แล้ว เห็นแล้ว่าพุทธศาสนาใน ประเทศไทยเร่ิมมีปัญหารุนแรงมาก ขึน้ แต่เราอยูต่ ่างประเทศ ก็ยงั ได้ คนในประเทศนนั้ ๆ เคารพนบั ถือ พระพทุ ธศาสนา โดยเฉพาะบาง แห่งบางประเทศ พระสงฆเ์ ราเข้าไปสามารถทจ่ี ะเชื่อมโยมกับศาสนาอ่ืน ๆ ให้ยอมรบั พุทธศาสนาเขา้ เป็น ศาสนาหนง่ึ ในประเทศน้นั ๆ อกี น่ีกด็ ว้ ยความที่สามารถของพระธรรมทตู ไทยเราน้ันเอง การทาำ งานอย่างน ี้ ถอื วา่ เปน็ งานทีท่ ้าทายยง่ิ ใหญส่ าำ หรบั ชวี ติ ของพระเราทั้งหลาย ว่าอดีตพุทธ ศาสนาเคยเกิดขนึ้ เส่อื มลงในประเทศตา่ ง ๆ แตก่ เ็ กิดใหม่ไปเรอ่ื ย ๆ แล้วก็ย้อนรอยเขา้ สูใ่ นบูรพาจารย์ ของเราว่า เราไดต้ ามรอยบูรพาจารยอ์ ย่างถูกต้องแลว้ อย่างยกตวั อย่างที่เหน็ นี่ ทา่ นท้ัง ๓ รปู นีเ้ ปน็ พระเถระทอ่ี ยู่ในประเทศไทยมาก่อน มหี น้าที่ บริหารงานคณะสงฆม์ าก่อน มีหนา้ ทใ่ี นการทำาหนา้ ทใ่ี นด้านมหาวิทยาลัย ที่ถอื ว่าเป็นผู้บรหิ ารระดบั สงู ของมหาวิทยาลยั มาท้งั น้ันท้งั ๓ องคน์ ี้ ถึงเวลาทา่ นเสยี สละ ท่านเสียสละเลย ทง้ั ๆ ทอ่ี ยู่ ประเทศไทยนี่สบาย ถ้าพระสงฆร์ ะดบั นี้นะ แต่วา่ เม่อื ถึงเวลาทท่ี ่านจะตอ้ งขนั อาสารบั ภาระธุระพระพทุ ธ ศาสนาทเี่ หน็ วา่ จะตอ้ งทาำ ทา่ นทาำ ขันอาสาด้วยชวี ติ ของท่านน่นี ะ มาทำางานกนั แต่ละองค์น่ไี มต่ ่าำ กว่า ๒๐ ป ี อย่างทา่ นเจา้ คณุ เทพพุทธมิ งคล ดว้ ยความปรารภของเจ้าประคณุ สมเดจ็ นดิ เดียวว่า ชว่ ง นัน้ ขาดพระเถระสำาคัญทีจ่ ะมาดแู ลทางการตา่ งประเทศ ท่านบอกวา่ ท่านลาเลยจากตำาแหนง่ งานบรหิ าร มหาวิทยาลยั ของมหาจฬุ าฯ ขันอาสาออกมาอย ู่ ท้งั ๆ ท่ีเจา้ ประคุณสมเดจ็ ฯ ท่านคัดคา้ นนะว่าไมต่ อ้ ง ลากไ็ ด ้ ให้ไปช่ัวคราว แตท่ ่านบอกว่า ไปตายเอาดาบหน้า เมื่อกี้ ท่านเจา้ คณุ เทพกติ ตโิ มลีกเ็ หมือนกนั ทา่ นกเ็ ลา่ ตามทีท่ ่านรายงานนะ แมแ้ ต่ท่านเจา้ คุณ ประธานท่ีมาจากอเมรกิ านี่ รปู นีเ้ ดินทางมาจากอเมรกิ านะ ทา่ นก็เสยี สละคร้ังยิ่งใหญ่ นกี่ ็ถือวา่ เปน็ แบบอยา่ งของ นีร่ ่นุ อาจารยอ์ าตมานะ โยมนะท้ัง ๓ องคน์ ่ี เปน็ รุ่นอาจารย์แล้ว ถือวา่ เปน็ แบบอยา่ ง ใหก้ ับร่นุ น้อง ๆ ท่ีจะปฏบิ ตั งิ านได้ ดังน้ันน่ี จึงไม่น่าหนักใจวา่ พระสงฆข์ องเราท่มี าอยู่ในตา่ งประเทศ มาทำาอะไร เสยี สละกนั อย่างไร งานท่เี ราจะทำาต่อไปกค็ อื วา่ จะตอ้ งมที ี่รองรบั ให้กบั ในฐานะทีม่ าดูแล รับผิดชอบ วันนีก้ ต็ ้องฝากใหก้ บั สาำ นักพทุ ธไปประสานต่อใหจ้ บ วา่ หนว่ ยงานทีเ่ ราจะต้ังข้ึนมานะ ปรารถ มาหลายครั้งแลว้ ว่าตอ้ งอาำ นวยความสะดวกให้กับพระธรรมทูตในอนาคตอย่างไร ติดต่อประสานงาน เบือ้ งต้น ควรจะมีงบประมาณใหท้ ่านทาำ งานบา้ งนดิ หนอ่ ย อย่างพวกเราเหน็ เนีย๊ วนั น้กี ารจัดประชมุ น ี้ ธุระรบั ภาระมากก็คือท่านเจ้าคณุ เทพกิตติโมลี เจา้ ของพ้ืนท ่ี รบั ภาระมากละ ค่าใชจ้ า่ ยสงู ถ้า ไม่มีศกั ยภาพพอ ไม่มคี นสนบั สนุนจัดไมไ่ ด้ นี่ถอื ว่า เป็นการรับภาระครัง้ ยิง่ ใหญข่ องท่านเหมือนกนั

- 60 - เปน็ การเสียสละของพระสงฆท์ ที่ าำ งานกนั ทัง้ หมดน้ ี โดยทีต่ ่อไปนี้ ผู้อำานวยการต้องรับภาระแทนท่านบ้าง รบั ผดิ ไปชอบไปเลยนะ วันนน้ี ะ ตอ้ งดแู ล วนั นตี้ อ้ งอปุ ถมั ภ์ทา่ นด้วยนะ เพราะวา่ ท่านมาแลว้ ก็ไดใ้ หร้ ู้วา่ พระท่านทาำ อะไร งานของทา่ นจะไดเ้ ดนิ หน้ากันได้ อยา่ ใหท้ ่าน หนักนกั เลย เพราะว่า ในฐานะท่อี าตมารับผดิ ชอบกเ็ หน็ ใจท่านนะ ท่ที า่ นมากนั น ี้ แค่ท่านมาทำางานแลว้ ก็หนักกันแลว้ แตว่ ่ามาด้วยมือเปล่า บางม้ือกอ็ ดมอ้ื กนิ ม้อื กันบา้ ง เดนิ ทางบางทีก็ตอ้ งเอาขนมปังใส่ ย่าม เดนิ ทาง เพอื่ ประทังชวี ติ ไปวนั ๆ กนั ก่อน อยา่ งน ้ี โยมคงรดู้ ีกนั เน๊ียะ ที่น่ีรู้ดีอยูแ่ ล้ว ทพี่ ูด น้ีเพราะว่า อาตมาติดตามเจ้าประคณุ หลวงพ่อสมเด็จฯ มานานมาก ในการทาำ แรก ๆ เนี๊ยะ มันลาำ บาก เหลอื เกิน อาหารก็ไมม่ ีจะฉัน สมัยนูน๊ อาหารไทยกไ็ มม่ ี มา ๑๐ วนั นี้กนิ แตข่ นมปังจุ่มน้าำ กาแฟกิน แล้วก็ได้ฉนั นำา้ ปลาคลุกขา้ วกด็ ใี จตายแล้ว ในยุคน๊นู แต่นเ่ี ดีย๋ วนีเ้ ขาดขี ้ึน ไดร้ บั การอุปถมั ภ์จากญาติโยมตา่ ง ๆ เพราะฉะน้นั วันนกี้ ข็ อฝากโยมทั้ง หลายไวด้ ้วยวา่ ต้องดูแลพระท่านใหด้ นี ะ เด๋ียวท่านกลับเมืองไทยหมดแลว้ จะลาำ บากนะ จะเหงานะ โยมนะตอ้ งฝากไว้ โดยเฉพาะท่านเจ้าคณุ ตอ้ งดูแลดหี นอ่ ย เพราะว่าท่านอตุ สา่ หเ์ สยี สละ มาอยู่ที่น ี่ แลว้ ก็สร้างวัดวาจนกระทง่ั ใหญ่โต เป็นวัดทีม่ ีหลกั ฐาน มีความสาำ คัญเกีย่ วกบั กบั สถาบนั ทีเ่ รายกยอ่ งกนั ย่ิงปนี ้กี เ็ ปน็ ปมี หามงคลของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั ฯ ของสมเด็จพระนางเจ้าดว้ ย ก็ขอ ฝาก พระคณะธรรมทูตไว้วา่ ทั้งปีน้ีทเ่ี มอื งไทย เรากจ็ ัดเจรญิ พระพุทธมนต์ ถวายพระราชกศุ ลทกุ วนั จนั ทรก์ ับวันศกุ ร์ เพราะฉะน้ัน วัดวาอารามตา่ งๆ ที่สะดวกยังกจ็ ัดเพ่อื ให้สอดคลอ้ งกันกับเมอื งไทย แล้วกข็ อขอบคณุ ท่านเจา้ คุณเทพกติ ตโิ มล ี ท่ีได้ใหเ้ อ้ือเฟอื้ สถานท่ีในการจดั ประชมุ แล้วกไ็ ด้ อาำ นวยความสะดวกทกุ อยา่ งทกุ ประการ ขออนโุ มทนากับ ฯพณฯ นพปฏล คณุ วิบลู ย ์ ด้วย ที่ เอ้ือเฟื้อกบั คณะสงฆ์มาร่วมการประชมุ ไดร้ บั รเู้ รอื่ งราวของงานพระธรรมทูต ขออนโุ มทนากบั ญาตโิ ยม ทัง้ หลายทีใ่ ห้ความอุปถมั ภ์ จงึ ขออาำ นาจแห่งคุณพระศรรี ตั นตรัย ดลบันดาลประทานพรใหค้ ณะพระ ธรรมทตู จงเจริญธรรม ในธรรมแหง่ องค์สมเด็จพระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ และขออาำ นาจบญุ กศุ ลจงปกปกั คมุ้ ครองทา่ นพุทธศาสนกิ ชนท้งั หลาย เจริญร่งุ เรืองทกุ คนทกุ ทา่ นเทอญ ฯ

- 61 - การประชุม สหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมยั สามัญประจาำ ปี คร้ังที่ ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๑.๐๕ น. สุนทรพจน์ เร่ือง ประเด็นปัญหาเรื่องการสนับสนุนการพัฒนาการแกป้ ญั หาการบริหาร องคก์ รสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป ของ นายนพปฏล คณุ วิบูลย์ เอกอัครราชทูตไทย ประจำากรุงเบิรน์ ขอนมัสการ พระมหาเถระ พระเถรานเุ ถระ พระคุณเจา้ พระธรรมทูต และพ่อแม่พ่นี ้องชาวไทย ผูเ้ ขา้ รว่ มประชมุ ทุกท่านนะครบั ในโอกาสทมี่ ีการประชุม สหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีปยโุ รป คร้งั ท ี่ ๑๐/๒๕๕๙ ผมคดิ ว่าเป็น โอกาสสำาคัญท่ีเราควรจะราำ ลกึ วา่ ในปีน้เี ปน็ ปที ส่ี ำาคัญ เพราะว่าเปน็ ปที ่พี ระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั ฯเรา ทรง ครองราชยค์ รบ ๗๐ ปี แล้วก็เป็นปีที่สมเดจ็ พระนางเจ้าพระบรมราชนิ ีนาถทรงเจรญิ พระชนมายุครบ ๗ รอบ นะครบั ดงั น้นั ผมถือวา่ การประชมุ ในวันนี้ก็เป็นเหตกุ ารณป์ ระวัตศิ าสตร์ทเ่ี ราควรจะบนั ทกึ ไว้ในความสมั พันธ์ ระหว่างไทย กับ สวติ เซอรแ์ ลนด์ เป็นโอกาสสำาคัญทวี่ ัดศรีนครนิ ทรวราราม ไดเ้ ป็นเจา้ ภาพในการ แล้วกม็ ีพระ มหาเถระ พระเถรานเุ ถระ พระธรรมทตู จำานวนมาก มารว่ มประชมุ กนั ทส่ี วติ เซอรแ์ ลนดใ์ นวันน้ี ผมอยากจะกราบเรยี นวา่ ในสว่ นของกระทรวงการตา่ งประเทศ และสถานเอกอัครราชทูต เราถอื วา่ วัดเปน็ ศูนยร์ วมของคนไทย ไมใ่ ช่เฉพาะเปน็ ศูนยร์ วมจิตใจของคนไทยเทา่ นนั้ แต่เป็นศนู ยร์ วมของที่ชาวไทยทุก คนจะมานะครบั มาร่วมทำาบญุ มาพบปะสงั สรรค์ ตอนผมมาใหมๆ่ เม่อื ๔ เดือนท่ีแลว้ กร็ สู้ ึกปล้มื ใจท่ี เหน็ ว่าในวนั สงกรานต ์ มีพีน่ ้องชาวไทยมาท่วี ดั ศรีนครนิ ทรวรารามจนลน้ หลามนะครับ ตา่ งคนต่างนำาอาหารมา ถวายพระ จนเต็มเวทนี ะครบั ผมบอกวา่ ไม่เคยเหน็ มาก่อน ท่ีพี่น้องชาวไทยต่างมจี ติ ศรทั ธา แล้วก็มารวมกนั มากขนาดน ี้ นะครบั ท่วี ัดนม้ี ไี มพ่ อ เหน็ หลายคนไปปูเสือ่ ปก๊ิ นคิ กนั อยู่ที่สนามตรงทีจ่ อดรถ อนั น้ีกเ็ ป็นจดุ ที่วา่ วัดเปน็ จดุ รวมของคนไทยจริง ๆ นะครบั ดังน้นั ทางสถานทูตกเ็ ลยตอ้ งรบกวนทางวดั ทางทา่ นเจ้าคณุ ทา่ นเจา้ อาวาสเป็นประจาำ ในการจัดกจิ กรรมต่าง ๆ ซึง่ ปนี ี้เรากจ็ ัดกจิ กรรม โดยทีไ่ ด้รบั ความสนับสนุนจากวัดหลายคร้งั ต้ังแต่งานวนั ท ี่ ๙ มิถุนายน ซึ่งเป็นวนั ครบรอบที่พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัวฯ ทรงครองราชครบ ๗๐ ป ี แล้วก็เมื่อเร็วๆ นี้กจ็ ดั งานเฉลมิ พระชนมพรรษาของสมเด็จพระนางเจ้าครบ ๘๔ พรรษา แลว้ ก็เมอื่ ปลายเดือน

- 62 - กรกฎาคม กจ็ ัดงานวนั พระราชสมภพ ของสมเดจ็ พระบรมโอรสาธิราช สยาม มกฎุ ราชกุมาร ทกุ ๆ ครั้ง เรากจ็ ะจัดงานร่วม กนั กบั ทางวดั ทางวัดจัดงานอะไรก็จะ เชญิ สถานทูต จะเชญิ กระผม ซ่ึงเรา กจ็ ะพยายามมาร่วมเป็นประจำา ถา้ กระผมมาเองไม่ได ้ กจ็ ะมอบทา่ นอปุ ทูต หรือตวั แทนมารว่ ม กอ็ ันนก้ี เ็ ป็นสิง่ ที่ ความรว่ มมือระหวา่ งวัดกบั ทางราชการ ก่อนที่ผมจะมาประจำาการอยู่ท่ี น่ ี ท่านรฐั มนตรีตา่ งประเทศ ดอน ปรมตั ถ์วินยั ท่านเคยเปน็ ทูตอย่ทู ่สี วิตเซอร์แลนด ์ ท่านก็ตระหนัก ดใี นเรอื่ งของความสัมพนั ธ์ระหว่างสถานทตู กับทางวดั ทา่ นก็ฝากฝังมา ทา่ นก็บอกว่าคนไทยท่นี ี่มีจาำ นวน มาก แลว้ กค็ นไทยกไ็ ปวัด ดงั น้ันทา่ นทูตพยายามไปวดั ให้มากท่ีสุด ผมกด็ ำาเนนิ การตามท่ีท่านสั่ง แล้วกใ็ หก้ าร สนับสนุนทางวัด แล้วไม่ใช่เฉพาะวัดศรีนครนิ ทรวรารามเทา่ นน้ั แตก่ ว็ ดั ทีอ่ ยู่เอซาลองส์ด้วย วดั ป่าด้วยนะครบั ซ่งึ ทงั้ หมดน ้ี ผมกอ็ ยากจะเรียนว่า ในส่งิ ท่ที างสถานทตู ไดพ้ ยายามทาำ กค็ ือเราตระหนกั ดวี ่า การที่ทา่ น เป็นพระธรรมทตู น ี่ ทา่ นมคี วามยากลาำ บากในหลายๆ เร่อื ง ในการแก้ปญั หาน้นั ผมคิดว่า ทางสถานทตู ทางรฐั บาล ทางกระทรวงการต่างประเทศ เราพรอ้ มทีจ่ ะทำางานร่วมกบั ทางวดั กับทางมหาเถรสมาคม กบั สำานักงานพระพุทธศาสนา เพราะว่าในหลายเรื่อง เชน่ ในเร่ืองของ เรอ่ื งสถานทีก่ ็ตาม ในหลายประเทศกม็ ี ปัญหาเรือ่ งสถานท่ี อยา่ งสมัยทผี่ มเป็นทตู อยู่ที่ลักเซมเบิรก์ ตอนน้นั ก็ไม่มีวัดทเี่ ป็นสถานที่ถาวร ยังตอ้ งเช่า สถานทอ่ี ย ู่ เวลาพระเดนิ ทางกลบั ไปนานๆ ก็ต้องคนื บ้านเช่านน้ั จนในท่ีสุดพยายามจะรวบรวมทนุ ทรัพย์กับ ญาติโยมทอี่ ยู่ลักเซมเบิร์ก เพอ่ื ให้ซื้อวัด ซื้อสถานท ี่ แต่กโ็ ชคดที ี่มเี ผอญิ มโี ยมท่เี ขาถวายบา้ นของพ่อเขาใหเ้ ป็น สถานทข่ี องวัด ซงึ่ ก็ทำาใหบ้ ดั นี้ในลักเซมเบริ ์กมวี ัดทพ่ี ี่น้องชาวไทยไปประกอบศาสนกจิ ไดอ้ ยา่ งตอ่ เน่ือง แล้วใน ลกั ษณะเดยี วกัน ในเร่อื งของวีซา่ ของพระก็ไดเ้ จรจากับทางการของลกั เซมเบิรก์ จนกระทัง่ กม็ ีพระท่สี ามารถอยู่ ไดน้ าน ๆ ตอนที่ผมย้ายออกมาน่ีก็ทราบว่าไดว้ ซี า่ อย่เู ป็นป ี ซึง่ บดั นีก้ อ็ าจจะมีการพฒั นาออกไป อกี เรอ่ื งหน่งึ เรื่องปญั หากค็ ือเร่ืองกฎระเบยี บ อยา่ งทีท่ า่ นพระเทพกติ ตโิ มลี ไดพ้ ดู ถึง ในเรื่องของการ กอ่ สร้างต่างๆ เพราะกฎระเบียบของประเทศต่างๆ ก็ตา่ งกนั ไป แลว้ เขากม็ ีความเขม้ งวด ในเรือ่ งของการที่ เราจะก่อสรา้ งส่งิ ต่างๆ เพ่มิ เตมิ อย่าว่าแต่ทางวัดเลยครบั ที่สถานทตู ผมจะก่อสรา้ งโรงรถเพิ่มยังสร้างไม่ได้เลย เพราะว่าที่นเ่ี ขาให้ความสาำ คัญกับความเห็นของเพอ่ื บา้ น ถา้ เผ่ือเพอื่ นบา้ นบอกว่า สรา้ งไมไ่ ด้ ทางเราก็สร้าง ไมไ่ ดเ้ หมือนกนั มนั กเ็ ปน็ เรื่องทเ่ี ป็นกฎระเบยี บต่างๆ เร่อื งสุดทา้ ยน่ี ผมคิดว่าเปน็ เรื่องอยากจะนมัสการวา่ ในยุโรปและในประเทศตา่ งๆ ขณะนส้ี ถานการณ์ มันเปลย่ี นไปเยอะ ท่านพระธรรมทูตกอ็ าจจะพบวา่ คนฝรง่ั ในยุโรปเขาก็มคี วามคดิ หรือมีมุมมองตา่ งๆ เกีย่ ว กับชาวต่างชาตเิ ปล่ียนไป บัดนมี้ ีผู้อพยพลภี้ ัยสงครามจากตะวันออกกลาง จากอฟั กานสิ ถาน จากอีรกั จาก ซีเรยี เขา้ มาอยู่ในประเทศต่างๆ ในยโุ รปจำานวนมาก บคุ คลเหล่านี้ กไ็ ดท้ ำาใหเ้ กิดกระแสต่อต้านชาวตา่ งชาติ อยู่บ้าง ซ่ึงบางทีนี้กเ็ ลยทาำ ใหเ้ กิดความรสู้ ึกวา่ มีกระแสชาตนิ ิยมเกิดขนึ้ มาในหลายๆ ประเทศ ซ่ึงอนั นี้แม้จะ เปน็ ชนกลุ่มน้อยในแต่ละประเทศ แต่ว่า เรากค็ วรจะตระหนักไว ้ ดงั น้ัน ผมคิดวา่ ภารกจิ ของพระธรรมทูต ทา่ น

- 63 - ก็ยังมีความท้าทายมากย่งิ ขน้ึ เพราะท่านจะตอ้ งพยายามนำาส่งิ ดีๆ แล้วกใ็ นมมุ มองของพทุ ธศาสนาทเ่ี รายอม แล้วกเ็ ราใหค้ วามเออ้ื เฟอ้ื ให้การสนับสนุนคนท่ีตกทกุ ข์ไดย้ าก ไม่ว่าจะเปน็ ชาติใด นำามาเผยแผ ่ ประเทศไทยเรา กร็ ับผู้ลีภ้ ยั หลายแสนคน ท้งั บรเิ วณพรมแดนพม่ากต็ าม แล้วก็กอ่ นหน้านเี้ มอื่ ประมาณ ๒๐ ปที ่แี ล้ว กม็ ีผ้ลู ้ภี ยั ชาวเวยี ดนาม ชาวกัมพูชามา อันนีก้ เ็ ป็นสิง่ ท่ีเราได้ใหก้ ารดแู ลเพ่อื นมนษุ ย์ชาวโลกมาอยู่นานแล้ว ฉะน้ัน อนั น้ี กเ็ ป็นสิ่งหน่ึงท่ีประเทศไทยเรานส้ี ามารถทจ่ี ะบอกเพ่ือนชาวตา่ งชาติได้วา่ ในสงิ่ ท่เี ราดูแลเพื่อนมนษุ ยด์ ้วยกนั เป็น อยา่ งไรนะครบั แลว้ ก็พระพทุ ธศาสนาก็มีหลกั การมหี ลกั ธรรมท่เี อือ้ เฟ้อื เผ่ือแผ่ สดุ ทา้ ยน ี้ ผมกค็ ดิ ว่า การประชมุ ครัง้ น ี้ กเ็ ป็นโอกาสทท่ี า่ นจะได้มาแลกเปลย่ี นขอ้ คดิ เห็นกัน อย่างน้อยๆ ในเรอ่ื งของการจัดการ บรหิ ารจดั การของการประชมุ ก็เหมือนพวกกระผมในการจัดประชมุ ระหวา่ งประเทศ ต่างๆ ผมถือวา่ อนั นปี้ ระชมุ ใหญน่ ะครับ พระมาเป็น ๑๐๐ รูป ไมใ่ ช่เร่ืองง่ายๆ แลว้ กก็ ำาหนดการก็คงจะยาก ท่ีจะควบคุม ฉะน้นั ผมกอ็ ยากจะกราบเรยี นวา่ ในสิง่ ตา่ งๆ ท่เี กิดขึ้นในวนั นี้ ก็นับว่าเปน็ ประวัติศาสตร ์ แล้ว กใ็ นส่วนของผมเอง ก็นับว่าเป็นบญุ ผมเองท่ีได้มีโอกาสมารว่ มถงึ ๒ ครงั้ ในชวี ิตของการเป็นข้าราชการ เพราะ ว่าเม่อื ๒ ปที ี่แลว้ กไ็ ดม้ โี อกาสได้รว่ มในการประชุมท่วี ดั ธัมมปทปี เมืองแมเคเลิ่น เมือ่ ๒๔ สงิ หาคม เม่ือ ๒ ปีที่แลว้ นะครับ ก็นับว่า คงไม่มีทตู ไทยคนไหนท่ีได้มีโอกาสไดม้ าร่วม สหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป ถงึ ๒ ครงั้ ในชีวติ ราชการนะครบั ก็ขอกราบขอบพระคุณ ท่ที า่ นให้ความเมตตากบั สถานทูต แลว้ ก็เช่ือว่าในอนาคต ถ้าเผ่ือมสี ่ิงใดท่ีทาง สถานทูตทุกแห่งในยโุ รป จะได้สามารถให้การสนบั สนนุ พระธรรมทตู ใหก้ ารสนับสนนุ วดั ได้ เราก็ยินดี ผมเคย พูดไว้วา่ อย่างในเรอื่ งบางเรื่อง เช่นว่า ถา้ จะใหส้ ถานทูตชว่ ยนำาไป ในเรอ่ื งการเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนาในบาง แห่ง ซ่งึ ทา่ นอาจจะเข้าไปไดย้ าก ตอนทผ่ี มอยทู่ ีเ่ บลเยี่ยม กเ็ คยคดิ ว่าจะทำากบั ทางวดั หลายๆ วัด แตก่ ็เผอิญ ถูกย้ายมาอยูท่ น่ี ีเ่ สียกอ่ น คดิ วา่ เป็นสิง่ ท่ีหลายสถานทูตทำาได ้ แลว้ กก็ ารสนับสนนุ ในด้านของ Information tecnology ในเร่อื ง IT ซึ่งขณะน้ชี าวยโุ รปเขาใชก้ นั มาก ถา้ ทางวัดต้องการใหส้ ถานทตู มาช่วยสงิ่ เหลา่ น้ี ใน สถานทตู หลายแห่งเรากม็ บี ุคลากรท่ีเช่ียวชาญด้านน ี้ กย็ นิ ดนี ะครับ อย่างทเี่ บลเยี่ยม สถานทตู ท่ีบรัสเซล มี เจา้ หน้าทท่ี ่ีดแู ลด้าน IT โดยเฉพาะ ทเี่ บอร์ลินในเยอรมัน มีเจ้าหนา้ ทสี่ ื่อสานประจำาสถานทูตดว้ ยซ้าำ ไป ถงึ แมท้ ่ี น ่ี ท่ีเบิรน์ เราจะไมค่ ่อยมคี วามรู้นกั แต่ผมคิดวา่ มีคนท่ีสามารถมาสนบั สนนุ ทางวัดในเร่ืองน้ไี ด้ ครับ ก็ ข อ ป ว า ร ณ า ตั ว วา่ ทางสถานทตู ก็ พร้อมจะสนับสนุน พระธรรมทตู ไว ้ ณ โอกาสนี้ด้วยครับ ข อ บ พ ร ะ คุ ณ ค รั บ นมัสการ

- 64 - การประชมุ สหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีปยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมัยสามญั ประจำาปี ครั้งที่ ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๑.๑๘ น. ปาฐกถาพเิ ศษ เรื่อง พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ ัวท่ีขา้ พเจ้ารู้จัก โดย นายลีซองเซ เซไรดาริส แปลโดย ดร.พัชรณี ัฐ ญาณประสาท มหาวิทยาลยั เจนีวา สวสั ดีครับ ในวนั น้ขี ้าพเจ้ารสู้ ึกเป็นเกียรติอย่างยิง่ ท่ไี ด้รบั เชญิ ในมาบรรยายถึงช่วงทรงพระเยาว์ของพระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ภูมพิ ลอดุลยเดช เฉกเชน่ ท่ขี า้ พเจ้ารจู้ ัก และอธิบายให้ท่านทั้งหลายได้รบั ทราบถึงสาย สัมพนั ธ์ ท่พี ระองค์ทรงมกี บั ประเทศสวติ เซอร์แลนด ์ เหตุผลหลักทข่ี า้ พเจ้าจะเลา่ ถึงความมีพระทยั ผูกพันธ์ของพระองคต์ ่อประเทศสวติ เซอร์แลนด์น้ัน สืบ เน่อื งมาจากครง้ั หน่ึง ขณะเขา้ เฝา้ ทลู ละอองธลุ พี ระบาทพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ ัวฯ ทรงมพี ระราชปรารภว่า “เนือ่ งดว้ ยบดิ าของท่านไม่ไดเ้ ขยี นบอกเล่าความทรงจาำ สว่ นตวั ไว้ และบดั นี้ ท่านได้จากไปแลว้ ตวั ท่านควร เปน็ ผ้ทู าำ แทนบิดา” ขา้ พเจา้ ไดก้ ราบถวายบงั คมทลู ว่า “ใตฝ้ ่าละอองธลุ ีพระบาท เกล้าฯ กระหมอ่ มไม่รู้จะสามารถเขยี นเลา่ เหตกุ ารณ์ท่ีสำาคญั เชน่ น้ันไดอ้ ย่างไร เนือ่ งดว้ ยประวตั ิของบิดาของเกลา้ ฯ กระหมอ่ ม มคี วามเก่ียวเนือ่ งกบั พระองค์ครั้งทรงยงั พระเยาว์” พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยฯู่ ทรงตรสั วา่ “ทา่ นจาำ เปน็ ตอ้ งทาำ ตอ้ งบนั ทกึ เหตกุ ารณป์ ระวตั ศิ าสตรน์ ไ้ี ว”้ ดว้ ยเหตนุ ี ้ ข้าพเจา้ จงึ ไดเ้ ขยี นหนงั สือเล่มนีข้ ึน้ ซึง่ เป็นบันทกึ ประวัติศาสตร์ของช่วงทรงพระเยาวข์ อง พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หัวฯ ภูมิพลอดลุ ยเดช พรอ้ มพระราชวงคไ์ ทยในประเทศสวิตเซอรแ์ ลนด ์ โดยเฉพาะ เมอื งโลซาน เมอื งทม่ี ีความผูกพนั ธ์ทางใจกับครอบครัวของเจ้านาย ดังท่ีทา่ นทราบแลว้ วา่ ในป ี พ.ศ.๒๔๗๕ สถานการณ์การเมอื งท่ัวโลก อยใู่ นภาวะวุ่นวาย เช่นเดยี ว กบั ในราชอาณาจกั รไทย หลงั การเสด็จออกจากประเทศไทย ของพระบาทสมเดจ็ พระปกเกล้าเจ้าอย่หู ัว รัชกาล ท่ ี ๗ ณ ขณะนั้นราชอาณาจักรไทย ไม่มผี ้สู บื ราชบลั ลงั ค์ และจากการส้นิ พระชนมข์ องสมเดจ็ เจ้าฟ้ามหิดล อดลุ ยเดช ในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ หม่อมสงั วาลย์ มหดิ ล ไดต้ ัดสินใจเดนิ ทาง พร้อมโอรสและธิดา มาพำานกั อยู่ ในต่างประเทศในป ี พ.ศ. ๒๔๗๖ ห่างไกลความวุ่นวายทางการเมือง ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ถูกเลือกด้วยเหตุผลทางสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสมกับพระพลานามัยของเจ้า นายน้อย ๆ และเพราะนโยบายวางตนเป็นกลางของประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด์ ทาำ ใหท้ ุกพระองค์ไม่ทรงกังวล เกยี่ วกบั ความขัดแย้งต่อประเทศพันธมติ ร ท่จี ะมีนัยยะเช่ือมโยงทางการเมอื ง โดยเฉพาะอยา่ งยิง่ ณ ขณะน้ัน

- 65 - ประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด์มีโรงเรียนท่ดี ีทีส่ ุดในโลก ทัง้ ครอบครวั ทรงตดั สนิ พระทยั เลือกเมอื งโลซาน เนือ่ งจาก เคยทรงมาเยือนแล้ว อย่างมคี วามสขุ ครัง้ หนึง่ เมื่อป ี พ.ศ. ๒๔๗๑ และหม่อมสงั วาลย์ มหิดล มคี วาม ทรงจาำ ที่ดีเป็นพิเศษกบั เมืองน ้ี เจา้ นายทง้ั ๓ พระองคท์ รงเร่ิมเข้าเรยี นภาษาฝร่งั เศษ ในโรงเรียนเอกชนแห่งหนึง่ และในปี พ.ศ. ๒๔๗๘ พระวรวงศเ์ ธอพระองคเ์ จา้ อานันทมหดิ ล ทรงไดร้ บั การอัญเชญิ เสดจ็ ขึ้นเสวยราชสมบัต ิ เป็น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัวรัชกาลท ี่ ๘ สมเด็จพระราชชนนีทรงแจง้ พระประสงค์สาำ คัญกบั รัฐบาลไทยว่า พระยวุ กษตั รยิ แ์ ละครอบครัว จะทรงพำานักอยทู่ ีโ่ ลซาน เพอื่ ทรงศกึ ษาให้จบ ณ ขณะนนั้ ครอบครวั ได้ทรงเข้าพำานักอาศัยทีพ่ ระตำาหนักวิลลา่ วัฒนา เมืองปูย ี เขตพำานักอาศยั ของ เมอื งโลซาน สมเดจ็ พระราชชนนี ทรงมพี ระประสงค์หาครูพิเศษใหก้ บั พระโอรสทงั้ ๒ พระองค์ เพือ่ ช่วยในเรือ่ ง ของการศกึ ษา ทง้ั แกใ่ นหลวงรชั กาลท่ี ๘ และสมเดจ็ พระอนชุ า ทีจ่ ะต้องทรงชว่ ยสมเดจ็ พระบรมเชฏฐาในการ พฒั นาประเทศให้ก้าวหน้าในอนาคต บิดาของข้าพเจ้า ซงึ่ ณ ขณะนั้นกาำ ลังศกึ ษา ระดบั ดุษฎบี ณั ฑิตทางด้านกฎหมายระหว่างประเทศ ได้ รบั เรื่องเข้ามาทำาหนา้ ทน่ี ้ ี ซึง่ เป็นหน้าทที่ ีท่ รงเกียรติและเตม็ ไปดว้ ยความรับผดิ ชอบทใ่ี หญ่หลวง สมเดจ็ พระราชชนนีทรงเห็นด้วย ตามคาำ แนะนำาโดยเฉพาะในเรอ่ื งเกย่ี วกับการใช้ชวี ิตในประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด ์ ด้วยทรงมองเหน็ ในตวั บดิ าของข้าพเจ้า วา่ เป็นบุคคลท่ีเข้าใจและมีวิสยั ทัศน์เดยี วกบั พระองค์ในด้าน การศกึ ษา เจา้ นายท้ัง ๒ พระองคท์ รงเขา้ ศึกษา ในโรงเรียนเดียวกับท่บี ิดาของข้าพเจ้าได้เคยเรียน เนื่องจากเป็น โรงเรยี นทดี่ ที ่สี ุดในโลซาน และเป็นหน่งึ ในโรงเรียนที่ดีเลิศในสวติ เซอร์แลนด ์ ส่วนสมเดจ็ พระเจ้าพี่นางเธอเจ้า ฟ้ากัลยาณวิ ฒั นา ได้ทรงเขา้ ศกึ ษาทโี่ รงเรียนนานาชาติ ณ นครเจนีวา ไดช้ ื่อว่าเหมาะสาำ หรับยวุ ธดิ า ชีวติ ที่ครำ่าเคร่งในการเรยี นเรมิ่ ข้นึ การศกึ ษาในชั้นเรยี น ตอ่ ดว้ ยการบา้ น วิชาพละศึกษา งานชา่ งไม ้ ชา่ งกลและกิจกรรมทางกีฬาหลากหลายด้าน ทีบ่ ดิ าของข้าพเจ้าจัดถวาย เช่น จกั รยาน เทนนิส ปงิ ปอง สเกตนา้ำ แข็ง ในความทรงจาำ ของ ฟลิ ปิ ซากต์ ทนายความช่ือดังชาวโลซาน ซึ่งเคยอยรู่ ะแวกเดยี วกนั ได้ กล่าววา่ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อย่หู ัวอานันทมหิดลทรงกฬี าปงิ ปองเก่งมาก และยงั ทรงจักรยานได้เร็วชนดิ ที่ หาผใู้ ดตามทันยาก ๓ พระองค์พน่ี ้อง ยังได้ทรงรว่ มกันกอ่ ต้ัง ปาตาปุงคลับ เป็นสมาคมสมมตุ ิ สมาคมน้ไี ด้ชว่ ยใหท้ งั้ ๓ พระองค์ทรงใช้จินตนาการอย่าง เต็มท ่ี และในขณะเดียวกัน ทรงสนุกสนานกับการเรียนรู้ ตำาแหน่งท่ีบิดาของข้าพเจ้าได้ รับน้ัน บดิ าของขา้ พเจา้ ถอื เสมือนเป็นตำาแหน่งเกียรติยศ เพราะในหลวงทง้ั ๒ พระองค์ ทรงมีพระอัจฉริยภาพและพระ ปรีชาสามารถทางด้านการเรียน ในทกุ แขนงอยูแ่ ล้ว รวมทัง้ การกีฬา ดังทา่ นจะเห็นไดจ้ าก

- 66 - สมดุ รายงานผลการเรยี นของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั ฯ ภมู ิพลอดุลยเดช ณ ท่ีนีแ้ สดงถึงผลการเรียน และบนั ทึกความเหน็ ของครูในแต่ละสปั ดาห ์ ว่าทรงเป็นนักเรยี นที่ใส่พระทัยในการเรยี น และทรงมีพระอุปนิสยั เรียบร้อยในหอ้ งเรียน ในชว่ งเวลาว่าง วนั หยดุ สุดสัปดาห์และช่วงพกั ร้อน เจ้านายทุกพระองคไ์ ดท้ รงติดตามบิดาของขา้ พเจ้า ข้ึนเขา ในฤดหู นาวและการทอ่ งเที่ยวทวั่ ไปในประเทศสวิตเซอร์แลนด์ในฤดูร้อน เพื่อทรงเลา่ เรยี นและฝกึ ฝน ดา้ นกฬี าและธรรมชาติ ทรงสนพระทยั ในทกุ ๆ อย่าง และทรงตอ้ งการเรยี นรู้ในทกุ สิ่ง ตง้ั แตย่ งั ทรงพระเยาว ์ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั ฯ ทรงช่างสงั เกตและทรงจดบนั ทกึ ส่งิ ท่ีพระองค์ ทรงทอดพระเนตร และทรงศึกษาในทกุ แขนง ดา้ นวทิ ยาศาสตร ์ เทคนคิ การเกษตร ด้านสุขภาพ การพฒั นา อุตสาหกรรมอาหาร และโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการศกึ ษา ซง่ึ ถอื เป็นกญุ แจสำาคญั ในทุกการพฒั นา การฝกึ ฝนทกั ษะน้ีนบั เป็นประโยชนอ์ ย่างใหญเ่ มือ่ เร่ิมต้นรชั กาล ด้วยทรงโปรดงานทเ่ี รียบรอ้ ย และ สมบรู ณแ์ บบ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั ฯ จึงทรงวางหลกั การทำางานตามพระวสิ ัยทศั น์ โครงการตามพ ระราชดาำ ริเพือ่ ความก้าวหน้าของราชอาณาจกั ร และการกินดอี ยู่ดีของปวงชนชาวไทยนับพนั โครงการจึงถอื กำาเนิดข้ึน และถกู พฒั นาตามแบบฉบบั และหลกั การ จนบรรลุผลสาำ เร็จในทีส่ ุด สืบเนื่องยาวนานถึง ๗๐ ป ี ของการพัฒนาเพื่อความยั่งยนื ไดร้ บั การนาำ ไปปฏิบัตใิ นนานาอารยประเทศท่เี หน็ ความสำาคัญ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัวฯ ทรงมีพระวริ ยิ ะในการพัฒนาการเกษตร เพ่อื ให้คนไทยสามารถเลย้ี ง ตนเองได ้ ทรงรเิ รมิ่ โครงการพัฒนาปลกู ข้าว การประมง หยดุ การตัดไม้ทำาลายปา่ สง่ เสรมิ ชาวชนบทให้สามารถ พ่ึงตนเองได้ ดงั เชน่ แผนการหน่งึ ของรัฐบาลสวิสในอดตี คอื ใหป้ ระชาชนรู้จกั ทาำ การเกษตรเพ่ือไมต่ ้องพงึ่ พา ประเทศอื่น ๆ ตวั อย่างหนงึ่ หลายปีภายหลังสงครามโลกครั้งท่ี ๒ เดก็ นักเรียนสวสิ จะได้รบั นมโรงเรยี นสปั ดาหล์ ะ ๑ ขวด เพอ่ื สง่ เสรมิ การเจริญเตบิ โต พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ ัวฯ ทรงดาำ ริโครงการเดยี วน้ขี นึ้ ในประเทศไทย และทรงงานหนักกว่า ๒๕ ป ี เพอ่ื พฒั นาอตุ สาหกรรมนมขน้ึ ในประเทศ และในท่สี ุดโครงการนมโรงเรยี นก็เกิด ขึ้น โดยได้รบั ความร่วมมอื จากชาวนาไทย ซงึ่ มสี ่วนช่วยในการแจกจ่ายนมไปยังโรงเรียนทัว่ ประเทศ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัวฯ ทรงสง่ เสริมการสรา้ งโรงแรม ซ่ึงเปน็ เมด็ เงนิ จากการทอ่ งเทย่ี ว ให้นำา มาสชู่ ่วยพฒั นาประเทศ นับเป็นอีกเหตผุ ลหนงึ่ ทีป่ ระเทศสวิตเซอร์แลนด์ โดยเฉพาะเมืองโลซาน ซงึ่ มโี รงเรียน การโรงแรมทดี่ ีเยีย่ มแห่งหน่งึ ในโลก ชว่ ยกระชับความสมั พนั ธท์ ั้ง ๒ ชาตใิ หแ้ นน่ แฟ้นตลอดมา ทรงโปรด เกล้าฯ โปรดกระหมอ่ ม ให้ ฯพณฯ ขวญั แก้ว วัชโรทยั ในฐานะผเู้ ช่ยี วชาญเข้ามาชว่ ยดแู ลงานสาขาน้ ี ซึง่ ฯพณฯ ตอ่ มาไดร้ ับมอบตำาแหน่งศาสตราจารยก์ ิตตมิ ศกั ดิ์จากสถาบันการโรงแรมแหง่ โลซานอนั เลอื่ งช่อื เพ่ือทรงตอบแทนต่อประเทศสวิตเซอรแ์ ลนด ์ ซึ่งถวายการตอ้ นรับพระองค์และครอบครวั พระบาท สมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัวฯ จงึ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้กอ่ สร้างศาลาไทยพระราชทาน ซึ่งปจั จุบนั ตัง้ อยู่ติดริมทะเลสาบ ในสวนสาธารณะทข่ี ึน้ ช่อื วา่ สวยท่สี ุดในโลซาน ศาลาไทยพระราชทานแห่งน ี้ รวมยอดฉัตรสูง ๑๕ เมตร เปน็ ความภาคภมู ใิ จของเมอื งหลวงกฬี าโอลมิ ปคิ ซง่ึ ได้ดึงดดู การมาเย่ียมชมจากทัง้ ชาวไทยและชาวสวิสในประเทศ รวมถึงผมู้ าเย่ยี มเยอื นจากเมืองไทยและท่ัวโลก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ าร ี ทรงเปน็ ประธานในพธิ ีเปิดศาลาไทยพระราชทาน รว่ มด้วยกับเจ้าหนา้ ทจ่ี ากทางการสวิส ณ วันท ี่ ๑๗ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ ความผูกพนั ท่พี ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ฯ ทรงมีตอ่ ประเทศสวติ เซอร์แลนด ์ จะเห็นไดจ้ ากท่ีทรงรับ เชิญเป็นสมาชกิ กติ ติมศกั ด ์ิ ของสมาคม กงเฟลลียูกิยง ซ่งึ ประธานสมาพนั ธรัฐสวิสทกุ คน และบคุ คลสาำ คญั

- 67 - ของรัฐโว ล้วนเปน็ สมาชกิ กติ ตมิ ศกั ดิข์ องสมาคมนี ้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่ฯู ทรงโปรดเกลา้ ฯ ให้ฉายพระบรมฉายาลกั ษณ์ ร่วมกับนายกสมาคม ฯพณฯ ขวญั แกว้ วัชโรทยั และขา้ พระองค์ ภาพทที่ ่านเห็นอยู ่ ณ ขณะน ้ี คอื พระฉายาลกั ษณ์ของสมเด็จพระราชชนนี และสมเด็จพระเจา้ พีน่ าง เธอฯ ขณะทรงมีพระปฏิสนั ถาร กบั ครสู ่วนพระองคแ์ ละข้าพระองค ์ ณ พระตำาหนกั เมอื ง ควี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๑ พระบรมฉายาลักษณน์ ี ้ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั ฯ ทรงพระราชทานพระราชวโรกาสใหค้ รูสว่ น พระองคเ์ ขา้ เฝ้า เมือ่ พ.ศ. ๒๕๓๑ ณ พระตาำ หนักจิตรลดารโหฐาน สมเดจ็ พระราชชนนที รงประทับ ณ งานเฉลมิ พระชนมพรรษา ๙๐ พรรษา พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้า พนี่ างเธอ และครสู ่วนพระองค์ ที่เมืองโลซาน เมอื่ พ.ศ. ๒๕๓๓ ภาพสดุ ทา้ ยของครูส่วนพระองค ์ ณ ขณะมอี าย ุ ๙๐ ปี ในฤดใู บไมร้ ่วง ป ี พ.ศ.๒๕๓๙ ๒-๓ เดือนก่อนจากไป คงตอ้ งใชเ้ วลานานนบั หลายช่ัวโมง เพ่ือจะกลา่ วถึงความผกู พันธ์ของพระราชวงค์ไทย ทท่ี รงมตี อ่ ประเทศสวิตเซอรแ์ ลนด ์ และถงึ สิ่งตา่ ง ๆ ท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั ฯ ทงั้ ในและจากประเทศสวิตเซอร์ แลนด์ รวมถงึ พระราชกรณยี กิจทเ่ี ป็นผลสาำ เรจ็ ตลอดระยะเวลา ๗๐ ปที ่ที รงครองราช ณ ทีส่ ุดน ี้ ข้าพเจา้ ขอย้าำ เน้นความเหมอื นระหว่างชาวไทยและชาวสวิส ในแงท่ ่วี ่า ชนชาตทิ ้งั ๒ เป็น ผรู้ กั สงบและสนั ต ิ ขยันขันแขง็ และผลติ ผลงานทมี่ คี ณุ ภาพ คณุ สมบัตอิ นั ทรงคณุ คา่ น้ ี รวมถงึ ความพันธอ์ ันดี เลศิ ระหว่างราชอาณาจกั รไทยและสมาพนั ธรัฐสวสิ ระหว่างครอบครวั เจ้านายและเมืองที่ให้การต้อนรบั ทุก ๆ พระองค์ ลว้ นไดก้ ระชบั ความสมั พนั ธ์ของประชาชาติท้งั ๒ และสง่ เสริมความสัมพนั ธ์และความเขา้ ใจอนั ดีตอ่ กัน ได้อย่างกลมกลนื ด้วยทรงมองการณไ์ กลถึงอนาคตร่วมกัน บนความไวเ้ นอื้ เชือ่ ใจและความร่วมมือที่มตี อ่ กนั น้ ี พระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู ัวฯ ทรงพระลขิ ิตความว่า “I know that between us The Thai and The Swiss noting is untenable” ประโยคน ้ี มีความหมายเชงิ สัญลกั ษณ์ สาำ คญั อยา่ งยิ่งยวดต่อความสัมพันธ์ ระหวา่ ง ๒ ชาต ิ ในฐานะทีเ่ ป็นคนสวิส ข้าพเจา้ ขอกลา่ วไดว้ า่ สง่ิ หน่ึงทสี่ รา้ งความช่ืนชมยินดีใหแ้ กป่ วงชนชาวไทย น่ันก็ คอื การได้มีพระมหากษตั รยิ ์ผทู้ รงไดร้ บั การยอมรบั และความนบั ถอื ชน่ื ชมจากทว่ั โลก ต่อผลงานพระราชกรณยี กจิ แ ล ะ พ ร ะ วิ ริ ย อุ ต ส า ห ะ ทุ่มเทพระวรกายต่อประชาชน อนั เปน็ ทีร่ ัก พระมหากษตั ริย์ ผูย้ ิง่ ใหญ่พระองค์น ี้ ทีข่ า้ พเจ้า รจู้ กั พระองค์ผทู้ รงเป็นทร่ี ัก และเป็นดวงใจของเราท่านท้ัง หลาย คร้งั หนึง่ เมือ่ ทรงพระ เยาว ์ ทรงเคยประทับอย ู่ ณ ประเทศสวติ เซอร์แลนด์ ขอบคณุ ครบั

- 68 - การประชมุ สหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีปยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมัยสามัญประจาำ ปี ครงั้ ที่ ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๓.๔๐ น. การอภิปราย เร่อื ง พุทธศาสนากับการแกป้ ญั หาโลกปัจจุบนั โดย พระเทพพทุ ธิวิเทศ พระเทพสวุ รรณเมธี พระเทพโพธวิ ิเทศ พระกติ ติโสภณวเิ ทศ ดำาเนินการอภิปราย โดย พระปัญญาพุทธิวิเทศ พระปญั ญาพทุ ธวิ เิ ทศ : ขอถวายความเคารพ พระเดชพระคณุ ทา่ นเจา้ คุณพระเทพพทุ ธมิ งคล พระเดชพระคณุ ทา่ นเจ้าคณุ พระเทพกิตตโิ มล ี ทเี่ คารพอยา่ งสงู ขอบคุณพิธีกรที่ได้นิมนต ์ คณะพระธรรมทตู ท่เี ดินทางไปอยู่ตา่ งประเทศ ได้มีโอกาสไดม้ าคยุ กันในวนั น้ี เน่อื งจากว่าโปรแกรมในวันนี้ไดม้ กี ารเปลยี่ นแปลง ก็ขอถอื โอกาสแสดงความชนื่ ชมคณะผจู้ ดั ทม่ี คี วามคิดว่า งานพระศาสนาในต่างประเทศของพระสงฆไ์ ทยในต่างประเทศในปัจจุบันน้ี ควรจะเปน็ ไปอยา่ งไร โดยเฉพาะ อยา่ งย่งิ ทา่ นใหห้ ัวข้อเพอื่ ทีจ่ ะได้วเิ คราะห์กนั ในวันน้ ี ว่า พระพุทธศาสนากบั การปัญหาสถานการณ์ของโลกใน ปจั จุบนั น้ีประเด็นหนึง่ ท่ที ่านไดต้ ั้งคาำ นยิ ามไวค้ รง้ั แรก ใช้ภาษาองั กฤษว่า How can the buddhis help the proberm on the pressen word ตอ่ มาท่านกไ็ ดม้ า saccess อีก ตอนจะข้นึ เวที ท่านบอกวา่ เปน็ ไปได้ไหม ถ้าหากว่าจะใช้คำาว่า How can the buddhis be maintrain in the pressen word saciation คือ หมายความว่า ถา้ หากว่าพระพทุ ธศาสนากับการท่ีจะอยูใ่ นสังคมโลกปัจจบุ ันนอ้ี ยา่ งไร ? ซ่งึ เหตุการณท์ ีเ่ กดิ ขึ้นในปัจจุบันพระพทุ ธศาสนาจะอยอู่ ย่างไร หรอื วา่ ควรจะอยูใ่ นฐานะอยา่ งไรท่ีจะช่วยสถานการณ์โลก อันนเ้ี ป็น เรือ่ งทีท่ ่านได้ต้งั คำาถาม แลว้ กใ็ ห้ผมนำาขน้ึ มากอ่ นทีจ่ ะมาพูดในวันน ้ี ในวนั น้ีก็เลยตอ้ งตง้ั หวั ข้อนีถ้ วายคณะพระเถระผเู้ ป็นวิทยากรที่จะเข้ามารว่ มอภิปรายในวนั น้ ี ซึ่งก่อน อื่นกต็ อ้ งเรียน กราบเรียน แลว้ กเ็ จรญิ พรใหญ้ าติโยมได้ทราบวา่ หัวข้อในวนั นไ้ี ด้ตั้งขึ้นเม่อื ครนู่ ี้เอง เพราะ ฉะนัน้ เป็นการช่วยกนั แกส้ ถานการณ ์ พระเถระท่ีไดร้ ับการนมิ นตข์ น้ึ มา เพ่งิ จะรูต้ วั เมื่อครนู่ ้ ี เพราะฉะนนั้ เรา กจ็ ะช่วยกนั แก้ปญั หา วา่ จะแกป้ ญั หากนั อย่างไร ท่ีรู้จกั กนั ในช่อื ทสี่ ง่ ขึ้นมาน้ ี ก็มีอย่ทู ง้ั หมด ๓ ช่อื แต่มีพระเถระอย่ดู า้ นซ้ายรปู หนง่ึ ซึ่งเปน็ พระ เถระผใู้ หญท่ ม่ี ีบทบาทในการท่ีจะช่วยเราวเิ คราะห์ ครั้งแรกต้องการ ๕ ท่านดว้ ยซ้าำ ไป ก็ถ้าหากว่าเปน็ ไป ได ้ กอ็ ยากจะให้ทางคณะพิธกี รวา่ มเี วลาเพียงพอท่ีจะมาคยุ กันเพ่ิมเติมไดข้ นาดไหนอยา่ งไร เวลาที่ใหก้ ็ไม่บอก เพราะฉะนัน้ คงจะคยุ กันนาน คุยไปเรอ่ื ย แทนทีจ่ ะได้ฟังท่านวทิ ยากร ก็กลายไดฟ้ งั คนท่ีดำาเนินการอภปิ รายพดู แทน เพราะฉะนน้ั กฟ็ ังกัน เจรญิ พร พระเถระทุกรปู ครบั วันนผี้ ม มาในฐานะทเ่ี ปน็ พระธรรมทูตทอ่ี ยู่ในตา่ งประเทศคอ่ นขา้ งจะนาน แลว้ กจ็ ะ

- 69 - ได้เอาปญั หาต่างๆ ทคี่ ยุ กนั ในไว้ในไปผนกึ หรอื ว่าไปผลกึ ว่าเราจะแกป้ ญั หา หรือว่า ช่วยกันแกป้ ญั หาในสถานการณ์ต่างๆ ใน ฐานะที่เปน็ ชาวพทุ ธ หรอื ว่าพุทธศาสนาจะ อยใู่ นสงั คมในปัจจุบันนอี้ ย่างไร ส่งิ ท่ีอยากจะเรียนใหท้ ราบว่า ที่ จะชว่ ยกันตกคาำ ถาม หรือวา่ แกค้ ำาถาม วา่ สถานการณพ์ ุทธศาสนาในปจั จบุ ัน ก็ คือ ทเี่ มืองไทยก็ด ี ที่ของโลกกด็ ี แลว้ ใน ตา่ งประเทศ โดยเฉพาะอย่างยง่ิ พระธรรม ทตู ทีอ่ ยู่ในตา่ งประเทศ ในขณะน้ีกด็ ี เป็น ตัวแทนของพระพุทธศาสนา เป็นตัวแทนของพระพทุ ธเจา้ เปน็ ตัวแทนของคณะสงฆ์ทง้ั ปวง เมอื่ เปน็ เชน่ น้ี เรา ในฐานะทเ่ี ป็นพระสงฆ์ แลว้ ก็ญาตโิ ยมเอง ในฐานะที่เปน็ พุทธศาสนกิ ชน ต้องช่วยกันคดิ วนั นีพ้ ระเถระ ทงั้ ๔ รูป ท่อี ยูบ่ น พาสฟอรม์ ตรงน ้ี จะได้คุยใหท้ า่ นทง้ั หลายไดเ้ ขา้ ใจ แล้วกช็ ่วยกนั คิด แล้วสดุ ท้ายก็จะมกี าร ถามปญั หา ชว่ ยกนั แก้ปัญหา หรอื วา่ ส่งเสรมิ ว่า นา่ จะเปน็ อยา่ งไร อันน้กี ็ เริ่มต้น ก็คงจะตอ้ งขอแนะนาำ คณะวทิ ยากรท้งั หมด ทา่ นมาบอกวา่ ให้แนะนำาตัวเองด้วย กล็ มื ไป แนะนาำ ตวั เองนิดหนง่ึ อาตมาภาพมาจากวัดพทุ ธวหิ าร แอสตนั หลังจากนนั้ ก็เปน็ วัดพุทธวิหาร คงิ สบ์ อมล ่ี และวันนี้เป็นวัด มหาธาตุ คงิ ส์บอมล ี่ แล้วในอนาคตอาจจะเปน็ วดั มหาธาตุ เครมบริสต ์ กเ็ ปลีย่ นไปเร่อื ยนะ ท่านบอกว่า ใหใ้ ชเ้ วลาอภปิ ราย ๑ ชว่ั โมง เพราะฉะนน้ั คงจะมเี วลากันประมาณรูปละ ประมาณ ๑๐ นาที คิดว่าคงจะ ๑๐ นาที แล้วกม็ ถี ามปญั หาหรอื วา่ ๑๐ นาท ี กค็ ิดวา่ คงจะใหเ้ สรจ็ ภายในประมาณบ่าย ๓ โมงนะ วัดมหาธาตคุ ิงส์บอมล่ ี ที่วา่ อาจจะเปน็ วดั มหาธาตุ เครมบริสต ์ เพราะวา่ สถานการณ์การทาำ งานพระ ศาสนาเปล่ียนไป อาตมาอยู่ทป่ี ระเทศองั กฤษท้งั หมด ๒๙ พร้อมกับอาจารยเ์ จา้ คุณที่มาอยู่ประเทศสวติ เซอร์ แลนด์ อาตมาถกู ฟ้าผา่ ๓ ครั้ง เพราะฉะนนั้ กเ็ รยี นให้ทราบวา่ การถกู ฟ้าผา่ ๓ คร้ัง แลว้ รอดมาน้ีกเ็ ป็น บุญลาภอนั ประเสริฐ เพราะฉะน้ัน เวลาฝนตกขอให้แจ้งให้ทราบว่า อยา่ อยูใ่ กล้อาตมา เพราะวา่ เปน็ ส่งิ ท่ไี มด่ ี เพราะฉะน้ันการที่เราอย่ ู เดินทางกับพระท่ีถูกฟ้าผ่า ๓ ครัง้ น้ ี ไม่ดี เราต้องดแู ลตัวเอง อาตมาส่วนมากห่วง คนอ่ืน เพราะวา่ บางทตี ัวเองอาจจะรอดนะ แตว่ า่ เวลาฝนตกกบ็ อกดแู ลตวั เองนะ แลว้ กส็ ่ิงท่ีอยากเรียนใหท้ ราบว่า ในประเทศอังกฤษมพี ระสงฆอ์ ย่ตู อนน้ีมีทงั้ หมด ๒๐ วดั ตอนนม้ี ีมา ร่วมกนั วัดพุทธปทีป วดั มหาธาต ุ แล้วกว็ ดั ศรรี ัตนา แลว้ ก็วัดพระธรรมกาย นอกนัน้ ไม่ไดม้ า มาทง้ั หมด ๔ วดั เราอยดู่ ว้ ยกัน มอี งคก์ รพระธรรมทูตไทยในสหราชอาณาจักร แลว้ กท็ ำางานร่วมกัน ไมไ่ ด้ขนึ้ ตรงตอ่ สหภาพ ยุโรป เราออกกอ่ นที่ประเทศอังกฤษจะออก คอื เราไมเ่ ขา้ เพราะฉะน้นั อังกฤษเข้ามาอียู องั กฤษเพ่งิ ออก ไปเม่ือไมก่ วี่ นั นี ้ เพราะฉะน้นั เพิ่งตามเราออกไป ทาำ ไมไมเ่ ขา้ มาประชุมกนั ทีน่ เี่ มอ่ื หลายปที ีแ่ ล้ว หลวงพ่อ ท่ีประชุมบอกว่า ขอให้ดำาเนนิ การทกุ อยา่ ง แตข่ อให้ประเทศอังกฤษดแู ลตัวเอง เพราะฉะน้ันเมือ่ หัวไม่มา คนท่ี อยใู่ นรว่ มขบวนการ หรอื ว่าพระสงฆก์ ็มาร่วมในฐานะท่เี ปน็ ลกู ศษิ ยม์ าช่วยงาน แต่เวลาประชุมก็ให้เกยี รตสิ ถาน ที่ โดยทว่ี ่าองค์กรพระธรรมทตู มีท้ังหมดประมาณ ๒๐ วดั ดแู ลตัวเองอยใู่ นเกาะ แลว้ กเ็ ป็นเกาะอย่ตู งั้ แต่นน้ั เป็นตน้ มา เราก็อยู่เป็นชาวเกาะมาตลอด เพราะฉะน้ันเรากไ็ ปมาหาสปู่ ระจาำ

- 70 - เอาหละ วันน้ีก็คงจะต้อง ขอแนะนาำ พระเถระท่ีเกี่ยวข้อง ที่ จะนิมนตม์ าในวันน้ ี ดา้ นซ้ายมือ ของอาตมาภาพ หรอื ของผม ก็ คือ พระเดชพระคุณพระเทพพุทธิ วเิ ทศ ประธานสมัชชาสงฆ์ไทยใน สหรฐั อเมริกา ทร่ี ูปนี้นะ เจริญพร เป็นพระเถระรูปหนึ่งที่เดินทางมาจาก อเมรกิ า แลว้ จะใหท้ า่ นพดู ในส่วน หนงึ่ ไดพ้ ูดด้วย ในสว่ นน้นี ะครบั ส่วนทอี่ งค์ขวามือ กค็ ือ พระ เดชพระคณุ ท่านเจา้ คณุ พระเทพโพธวิ ิเทศ ซึง่ เป็นหัวหน้าองคก์ รพระธรรมทูตไทยในอินเดยี และเนปาล เจา้ อาวาสวัดพทุ ธคยา ท่อี ินเดยี ญาติโยมท่ไี ปทง้ั หมด ทีไ่ ปอนิ เดีย ส่วนมากกจ็ ะไปเจอทา่ น แลว้ ท่านอยูว่ ดั ไท ยลมุ พินดี ้วย อันน ้ี องคน์ ี้ญาติโยมทั้งหลายก็คงรูจ้ กั พระเถระท้งั หลายกร็ ู้จกั ชื่อทา่ นเป็นอยา่ งดี พระเถระที่มี บทบาทในการทีจ่ ะนำาพระศาสนาในประเทศอินเดยี แลว้ กาำ ลงั สรา้ งพุทธคยาท่สี ุวรรณภมู ิ องคท์ ี ่ ๒ กค็ อื ท่านเจ้าคณุ พระเทพสวุ รรณเมธี เจา้ อาวาสวัดสุวรรณาราม ท่ีกรุงเทพ แลว้ ก็องค์สุดทา้ ย อันนัน้ กค็ อื พระเดชพระคุณท่านเจา้ คณุ พระกติ ตโิ สภณวิเทศ องคน์ ี้ใครๆ ก็รู้จกั ท่าน ครงั้ แรกรจู้ กั ท่าน ทา่ นก็อยู่อเมรกิ า ตอนหลงั ท่านก็อยเู่ มอื งไทย ไปๆ มาๆ ทา่ นกอ็ ยทู่ ่โี อเชยเี นยี ก็ เลยว่า ไมร่ ู้ซะท่านเปน็ ตัวแทนฝา่ ยไหน แตว่ า่ ทราบว่าทา่ นไปทกุ แห่ง แล้วเป็นพระธรรมทูตตัวจรงิ ทส่ี ามารถที่ จะคุยกบั พระทุกรปู ตัง้ แต่เป็นพระครใู นทสี่ ุดทา่ นกเ็ ป็นเจ้าคณุ เมอื่ ๒ ปีที่แลว้ ท่านได้เป็นเจา้ คุณ กเ็ พราะฉะน้ัน เจ้าคุณทา่ นน ้ี ทา่ นจะเป็นผู้ท่จี ะพดู กบั เราเป็นรูป กข็ อกราบอาราธนา ทา่ นเจา้ คุณพระกติ ติโสภณวเิ ทศ ในฐานะ ท่ีเป็นหวั หน้าพระธรรมทูตสายโอเชียเนยี พระกิตติโสภณวเิ ทศ : ครับ ขอบคณุ ครบั ท่านเจา้ คณุ ดร. ทา่ นเป็นเจา้ คณุ ดว้ ย เปน็ ดร. ด้วยนะ ฟ้าผา่ ๓ คร้ังไมต่ าย ตอ้ ง ๔ คร้งั ไม่แนน่ ะ อย่าไปใหผ้ ่านะเป็นห่วง ทา่ นบอกว่าวดั ท่านเปลีย่ นชือ่ อาจจะเปล่ยี นหนีหนี้กไ็ ดน้ ะ ของผมนีม้ วี ัดอย ู่ ๗ วัด อยนู่ ิวซีแลนด ์ ๓ วดั อย่บู อสซาวานา่ เซาร์แอฟฟรกิ า ๑ วัด อยูอ่ าเจนตินา ๒ วัด ช่อื เดยี วหมด ช่อื พทุ ธสามัคคีไม่เปลีย่ น ใครจะไปทวงหน ้ี ไปได้ตลอด ไมเ่ ปลี่ยนชื่อ ทาำ ไมตอ้ งตงั้ ชอ่ื พุทธสามคั ค ี เพราะชาวพทุ ธเรานม้ี ีหลายชาต ิ อย่างเชน่ บอสซาวาน่าไมม่ คี นไทยเลย มีชาติจนี มีชาติศรลี งั กา เขมร พม่า ถ้าเราไปตง้ั ชอ่ื “วัดไทย” ปั๊บ เขาก็มเี กิดจิตวทิ ยาทางชอื่ วา่ เขาไม่ใช่ คนไทย ไปน่ังไมท่ น ถ้าบอกวา่ “พุทธสามคั ค”ี น่ี ชาวพุทธมาสามคั คี นัง่ คยุ กนั ถงึ ค่าำ เลยแหละ ก็เปน็ บรรยากาศดี ก็เรมิ่ ต้นแซวท่านผดู้ าำ เนนิ การไปหนอ่ ยหน่งึ ขอยกครูก่อน นะครับ ยังไม่ได้ยกครนู ะครับ ต่อยการท์ ไปก่อนแลว้ ขอโอกาสพระเดชพระคณุ หลวงพ่อเจ้าคุณพระเทพพุทธิมงคล ประธานสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีป ยโุ รป แลว้ ก็พระเทพกิตติโมลี ทา่ นเป็นเจ้าของท้องท่ ี ถา้ ไม่ใหโ้ อกาสมา เราไมม่ โี อกาสมา เราไม่มีโอกาสได้พูด

- 71 - ตรงนห้ี รอก ท่านเป็นเจ้า เจา้ สถานท่ตี รงนี้ ต้องกราบท่าน ขอบคณุ ทา่ น เคยร่วมงานกบั ทา่ นมาตงั้ แต่สมยั ท่านยงั เปน็ หนมุ่ หล่อ เด๋ียวนกี้ ็ยงั เปน็ หนุ่มหลอ่ เหมือนเดมิ ไมเ่ ปลี่ยนแปลง ทา่ นจัดงานการศกึ ษาของเยาวชน ได้รบั รางวัลดเี ดน่ ของ กศน. ปกี ่อนโน้น ผมได้เปน็ รอง พอปหี ลังทา่ นไม่ไป ผมเลยได้ดีเด่น ถา้ ท่านไปอกี ผม คงไมไ่ ด้ ไดด้ เี ด่นในการจดั การ กศน. การศกึ ษานอกโรงเรยี น แล้วก็ พระเดชพระคณุ หลวงพอ่ พระเทพพุทธวิ เิ ทศ เจ้าหวั หน้าใหญข่ องพระสงฆ์ สมชั ชาสงฆไ์ ทยใน สหรฐั อเมรกิ า แลว้ กท็ ่านเจา้ คุณเทพโพธิวเิ ทศ ทา่ นเจ้าคุณเทพสุวรรณเมธ ี มแี ต่เทพทงั้ นน้ั งามเหลือเกนิ เทพ โยมตอ้ งจำาไวน้ ะ เทวะ นแ่ี ปลวา่ ผู้มคี วามงาม แสงสวา่ งไสว ดซู ิทา่ นรัศมเี ปล่งปลงั่ ทกุ องค์เลย นะ เทวะ น ่ี แลว้ เทวะ เทวดาน ้ี ผบู้ รโิ ภคกามคุณ เช่น ทีวสี วยๆ ถวายเถอะ รถสวยๆ ถวายเถอะ รบั รอง ไมม่ ีรถหร ู นะถวายทา่ นได้ แล้วกอ็ ะไรงามๆ แบง้ คง์ ามๆ หนะ ใบละ ๑๐๐ ใบละ ๒๐๐ ถวายท่านเถอะ ชนั้ เทพท่านรับได้ เพราะเป็นมงคล น่กี ็เลย พระเทพผูป้ ระเสรฐิ ผเู้ พลิดเพลินในกามคณุ ท่ผี มพดู ผมแปลน่ ี ผมไมไ่ ด้ยกเมฆนะ ผมไดจ้ ากหลวงพ่อเจา้ คุณธรรมรัตน ท่วี ดั มหาธาตุ ท่านเป็นช้นั เทพ ท่านเรยี กผม จะไปไหน ? ผมขอลาไปสงิ คโปร์ นฝี่ ากนะ ไม่ใชส่ ง่ั ฝาก ฝาก ซ้ือวิทยเุ สยี งดๆี มา ใหห้ นอ่ ย ทวี ีรูปสวยๆ มาใหห้ น่อย โอ้..หลวงพ่อเป็นเจ้าคณุ ชนั้ เทพ เป็นนกั เทศน์แลว้ ทำาไมตอ้ งซ้ือของดีๆ ท่านแปลไมอ่ อก ชัน้ เทพนี้แปลวา่ ผบู้ ริโภคกามคุณ มนั ตอ้ งรูปดีๆ รูปสวยๆ รปู งามๆ มันถึงจะเหมาะสมชั้น เทพ กเ็ ลยต้อง วันน ี้ ญาติโยมได้มพี ระราชาคณะชนั้ เทพมาท่ีวัดแหง่ น้ ี ทา่ นเจา้ อาวาสท่านกจ็ ะไดเ้ ลื่อนเป็นชนั้ ธรรมต่อ ไป นะครบั สาธุสิถา้ อยากได ้ โยมสาธุให้ทา่ นหนอ่ ย หลวงพอ่ ท่านจะเอาอยูแ่ ลว้ นะถ้าให้นะ ทีนี ้ เขาใหผ้ มเป็นองค์แรก ในฐานะท่รี ูปร่างหลอ่ ไม่ต่างกนั แต่วา่ ไซดไ์ ม่ค่อยถงึ เขาหรอก เตย๊ี กวา่ เพ่ือน เพราะต้ังแถวน้ีต้องอยู่หน้าเขา ถ้าอย่หู ลังถา่ ยรูปไมเ่ ห็น ตอ้ งอยูห่ นา้ เขา เขาเลยให้พูดกอ่ น พระพุทธศาสนาแก้ปัญหาสงั คมโลกอยา่ งไร ? ทนี เี้ ราก็มาพูดถึงเรอื่ งปญั หากอ่ น ปญั หามาจากไหน ? ปัญหาก็มาจากทเี่ รอ่ื งมนั ขดั ขอ้ งหมองใจ มันแก้กนั ไม่ตก มันมที ไ่ี หนบ้างปัญหา มันมีทัว่ โลก มเี ต็มโลก มาทน่ี ี่ ทุกองค์แบกปญั หามากันหมดแหละ สมภารเจ้าวัดท่ีมาสร้างวดั ใหม่ๆ พระธรรมทตู ท่ีมาสร้างวดั ใหมๆ่ ปญั หา แรกคือ เชา่ บา้ นเขา เชา่ เขาอย ู่ แลว้ ปญั หาจะตอ้ งหาเงินจา่ ยค่าเชา่ มนั ก็ทกุ ข์อกี แหละ เดีย๋ วจะหมดเดือน หมดเดือนอยแู่ ลว้ ส่วนองค์ท่มี วี ัดเป็นของตัวเอง กม็ ปี ญั หาต่อไปอกี ว่า จะทำาอะไรตอ่ ไปอีก คดิ อีก มันเปน็ เร่อื งปญั หา ปัญหาของพระ เสรจ็ แลว้ ปญั หาของโยมละมไี หม ? มี ของโยมก็มี โยมผู้หญงิ ก็ม ี โยมผู้ชายก็ม ี โยมผ้หู ญิงก็มาวดั เพราะมีปญั หา มาบอกวา่ เร่ืองปัญหามันเกดิ อยา่ งโนน้ อยา่ งน ี้ หลวงพอ่ เจา้ อาวาสหลายองค์ท่านก็เลยพดู ๔ คาำ โยมมีปัญหามาถงึ กพ็ ูดเรอ่ื งนนั้ เรอ่ื งน้ ี เร่ืองน ี้ ทา่ นก ็ ออ เหรอ โธ่ โจะ๊ ๆๆ สงสารจงั ได้อย่ ู ๔ คาำ พดู มากกวา่ น้ันไม่ได ้ คอื ไมร่ ู้วา่ เขามีเรอ่ื งอะไรบ้าง กม็ แี ต่เรอ่ื งปัญหามาคุยใหฟ้ งั ปัญหาของลูก ปัญหาของ หลาน ปญั หาของสามี ปญั หาของภรรยา แต่ท่ีวัดศรนี ครนิ ทรทีน่ ไี่ ม่มีปญั หา เพราะว่า อาหารก็ดี ทนี่ อนก็แจ๋ว วัดก็สะอาด ทุกอยา่ งเรยี บรอ้ ย เลยไม่มีปญั หา แตจ่ ะตอ้ งพูดเรอ่ื งปัญหากันวันน้ี พอมาพูดถึงตรงนแ้ี ลว้ เรากม็ าคุยกันตอ่ ไปวา่ ปัญหาทมี่ นั เกิดข้ึนทุกวันนี้ มันเกดิ มาจากไหน มนั เกิด มาจากที่ตรงที่เรานไ่ี ม่เขา้ ใจกนั อยา่ งเชน่ สมภารกับลูกวัด ท่ีมีปัญหาต่อกนั เพราะไม่เข้าใจ ถา้ เข้าใจกนั กค็ งไมม่ ปี ญั หาอะไร ผมชอบคาำ พดู ของนกั การศาสนาท่านหนงึ่ ที่ท่านไปประชมุ ท่เี จนวี า เมอื่ ไม่นานมาน ้ี คดิ ว่า หลายท่านคงไดอ้ ่านนะ

- 72 - ท่เี ขาประชมุ เรอื่ งมอบรางวัลใหก้ ับศาสนาในโลก ว่าศาสนาอะไรควรจะได้รบั รางวลั มนี ักการศาสนาถึง ๒๐๐ คน ไปประชุมกัน เป็นองค์กรท่ีเพ่อื การพัฒนากา้ วหน้าของศาสนาและจิตวญิ ญาณ องค์กรนเี้ ขารวม ประชุมกัน เขากป็ ระชมุ กันแล้ว ก็มีนกั การศาสนาหลายๆ ท่านพดู กนั อย่างเชน่ ท่านจอหน์ ฮคั น่กี ็มาจาก ศาสนาหน่งึ แลว้ ก็มีท่านสาธเุ ท็ดโอ น่กี ม็ าจากศาสนาหนึง่ แล้วกม็ าจากศาสนาครสิ ต์ ศาสนาคาทอลิค แล้วกท็ า่ นทีม่ าจากศาสนามุสลิม ท่านพดู วา่ ศาสนามสุ ลมิ เคร่งครดั ในการท่ยี กร่างกฎของศาสนา ใคร จะมาเปน็ ลูกเขย ก็ตอ้ งมาเป็นศาสนาอิสลาม ใครจะมาเป็นสะใภก้ ต็ ้องเป็นศาสนาอสิ ลามกอ่ น กต็ อ้ งท้งั นั้น ท้งั หมด แตเ่ ขาวา่ มอี ยูอ่ ยา่ งเดียวทศี่ าสนาเขามเี พอ่ื นทดี่ ที ่ีสุดคือ พุทธศาสนิกชนเป็นเพ่อื นท่ีดีตอ่ เขา แตแ่ ล้ว เขากพ็ ดู ตอ่ ไปอกี วา่ เขาเนีย๊ ะ ศาสนาเขาวา่ ด ี แตท่ ำาไมชอบโกรธ เวลาโกรธแล้วน่ ี ฆ่า ประหารชวี ติ เปน็ การ ทดแทนความรสู้ กึ ทต่ี ัวโกรธ เขาบอกไมถ่ ูกเลย แทนท่ีจะพูดจะคยุ กนั ถ้าพดู กนั คุยกันแลว้ น ี่ ปญั หาเร่ืองนี้ มันจะไมม่ ี เช่น การฆ่า การประหาร การทำาร้าย กันเนี๊ยะ เขาก็พูดมา เรากว็ ่าเข้าใจพูดดนี ่ ี นักการศาสนา ท่านน้ี ฉะนัน้ ศาสนาเขาเองจึงไม่เหมาะสมทจ่ี ะได้รับรางวลั เขาควรถวายให้ศาสนาพุทธแหละ เพราะเพอ่ื น เขามีชาวพุทธแนะนาำ ที่ดที ง้ั น้นั แหละ ทีจ่ ะให้เขาเป็นคนท่ที ำาหนา้ ท ่ี ทำางานทีด่ ี ตอ่ ไปได ้ ส่วนท่านศาสนาคาทอลิคกบ็ อกวา่ ของเขากใ็ หญ่โต ยงิ่ ใหญ่ ทำางาน เสร็จเรยี บร้อยเวลาสั่งสอน พูด ไปแลว้ น่ ี ถ้าไม่ถูกใจคนไหน เขากจ็ ะยกว่าเป็นคาำ ส่ังของพระผู้เป็นเจา้ ใหป้ ระหาร เขาบอกว่าไมย่ ตุ ิธรรมเลย ซง่ึ คนอ่นื เพ่อื นมนษุ ยด์ ้วยกันนะไม่เปน็ อย่างนี้ ปญั หามนั แกไ้ มถ่ ูกว่าง้นั เขาวา่ ควรจะเอา เอาของพทุ ธเรา ชาวพทุ ธ ส่วนทา่ นศาสนายิวที่ยง่ิ ใหญท่ ี่สดุ เขาบอกว่า ของเขานี้มคี นนบั ถอื มากทสี่ ดุ แต่วา่ เวลาก่อนจะมาพูด ธรรมะกับสมาชิกของเขาในโบสถ ์ เขาตอ้ งขอนงั่ สมาธ ิ เจริญวิปัสสนากัมมฏั ฐานแบบพุทธ เขาเลยบอกว่า ผม นไี้ ปเรียนจากพทุ ธมา เพราะฉะนน้ั ผมจึงเหมาะสม รางวัลของผมทีท่ ุกคนจะใหค้ ะแนนผมให้ศาสนาพุทธควรได้ รับรางวัล พอไดฟ้ ังเขาพดู น ี้ นกั การศาสนานี่ เรากเ็ ปน็ ปลม้ื เหมอื นกัน แต่เขาพูดว่าต้องมกี ารพูดคยุ กนั ถา้ ไมม่ ี การพดู คยุ กันน ่ี นกั การศาสนาทง้ั หลายกจ็ ะไมเ่ ขา้ ใจกัน เพราะฉะน้นั เรอื่ งปญั หาตา่ งๆ นี่ส่วนใหญน่ ะ ที่เขา มอง ทนี ้สี ่วนเล็ก ส่วนใหญม่ ันจะมไี ด้มนั ก็ไปจากส่วนเลก็ นั่นแหละ ส่วนเล็กๆ อยา่ งในวดั ถ้าวดั ใด สมภาร กบั ลกู วดั ขดั กัน มันกเ็ รม่ิ จะมี ๒ ฝัก ๒ ฝ่ายแล้วนะ ถา้ ยง่ิ พระลกู วัดขัดกนั ก็แยกกนั ไป แล้วถ้าหากว่า พระ มหี างใหโ้ ยมถอื ทีนี้โยมแยกกันเลยแหละ ถือหางฝา่ ยโนน้ ถือหางฝ่ายน ้ี ผมก็เลยบอกว่า พระทกุ องคต์ ้อง ไมม่ ีหาง พระธรรมทูตคงจะจาำ ผมได้เสมอเวลาไปถวายความรูท้ ีไร ผมวา่ “ห้ามมีหาง” ถา้ มหี างกจ็ ะถอื หาง ถอื หางมนั ก็เปน็ พรรค เป็นพวก มันกเ็ ลยทะเลาะกนั มปี ญั หากนั ใหญ่ ฉะนนั้ ตอ้ งไมม่ หี าง ไปทไ่ี หนต้องไมม่ ี หางกนั ฉะน้นั คนเราถา้ ไมม่ หี าง ไมม่ ดี า้ ม ใหค้ นอ่นื ถือ มันกไ็ มถ่ ือกันหรอก ทนี ้เี มอื่ เรามามองถงึ ในแง่นีแ้ ลว้ ปัญหาต่างๆ ท่ีเราจะแกน้ ี ้ เรากต็ ้องมาแก้กันในตรงที ่ ค่อยๆ พินจิ พิจารณาวา่ ปัญหามันเกดิ ข้ึน ถา้ มองในส่วนรวมของโลก เขากจ็ ะตดั องค์กรความรูส้ กึ ของพวกเรา อยา่ งเช่น เขาเข้ามาแทรกซมึ อารยธรรมของพวกเรา ทาำ ลายอารยธรรม จะต้องทำาลายใหไ้ ด้รับความทกุ ข ์ ความยาก ให้ ไดร้ บั ความเสยี หายต่างๆ อันนีเ้ ปน็ ประเด็นหนึง่ ประเดน็ ท่ ี ๒ เขากเ็ ขา้ มาทาำ ลายครอบครวั หรือปัญหา มันเกิดกบั ครอบครวั ตัวทเี่ ขา คำาว่า “เขา” กค็ อื ตัวปญั หา ปญั หามันมาทาำ ลายอารยธรรม ทาำ ลายครอบครัว ทำาลายการศกึ ษา ทาำ ลายคนแบบอย่างของสังคม มนั มาทำาลาย ถ้ามาทำาลายนีม้ ันกจ็ ะเสื่อมเสีย ทีน้เี ราจะแก้ แกจ้ ากไหนเลา่ แกต้ รงท่หี นงึ่ อารยธรรม วฒั นธรรม ประเพณ ี อนั ดขี องเราน่ี คือ อารยธรรม ความเจริญของอรยิ ะทั้งหลายของพวกเราท่เี คยมีนะ เราตอ้ งช่วยกนั รักษา อย่างเช่นพระเดช พระคุณท่านเจ้าคุณเทพกิตติโมล ี ทา่ นเปน็ ผรู้ กั ษาอารยธรรมอนั ดีงาม ในชมุ ชนท่นี ่ีแห่งน้ีอยา่ งดี โรงเรียนก็มี

- 73 - แล้วก็ท้งั เด็กและผ้ใู หญ ่ อยา่ งเมือ่ เชา้ ทท่ี ่านพดู ใหฟ้ งั เดก็ เข้ามาเรียนภาษา ทัง้ ภาษาองั กฤษ และภาษาท้อง ถิน่ ท่นี ่ี แลว้ กภ็ าษาไทยดว้ ย เดก็ แตพ่ อ่ แม่ ถา้ พ่อเป็นคนบ้านน้ี กเ็ รียนภาษาไทย แลว้ ก็แม่กต็ อ้ งเรียนภาษา ทอ้ งถนิ่ ท่นี ้ี เพือ่ ให้อยไู่ ด ้ อนั นเ้ี ปน็ อารยธรรมทีท่ ่ีท่านทำา ผม เม่อื วานนมี้ าถึงก่อน ฉันเพลแลว้ เลยขอโอกาส จากพระเดชพระคุณหลวงพ่อ ใหโ้ ยมของทา่ น มโี ยมตอ๊ กแต๊ก กบั โยมรัตน ์ พาขนึ้ ไปอยูเ่ หนือเมฆ ไปหาโปเก มอ่ น ไปหาดูว่ามันมีท่ีไหนบา้ ง ไปหาโปเกม่อน ถา้ ไมพ่ ดู โปเกม่อน ไม่ทนั สมยั ใชไ่ หม ? ไปโน้น ขน้ึ ไปยอด เขาทิตลสิ มนั กย็ งั มโี ปเกม่อนนะ อา้ อย่าทำาเป็นเล่นไปนะ ไปหาเจอ ไปที่โนน่ ไปชมแล้วก็กลับมา แล้วโยมเล่าให้ฟังว่า โยมเป็นครู มาช่วยหลวงพ่อตง้ั แต่เรมิ่ สอนเดก็ สอนผ้ใู หญ ่ เอ่อ แล้วกท็ ี่ถกู ใจ ที่สดุ โยมจำาเรือ่ งทีผ่ มเคยพูดนู้น พูดอยูท่ ีเ่ บลเยี่ยมหรอื พูดอยทู่ ่นี อร์เวย์ กไ็ ม่รหู้ ละ่ พดู ไปแล้วมันกล็ ืมว่าพูด ท่ไี หน โยมจาำ ไดว้ า่ ผมพดู เรื่องต้นสน เร่ืองต้นสน คือไม่สน ตน้ สนอยา่ งท่ีเราเห็นเนย๊ี ะ พอถงึ ฤดูหนาวปั๊บตน้ ไมอ้ ื่นๆ มนั จะเปล่ียนใบหมด แตเ่ จ้าตน้ สนนไี้ ม่เปลยี่ นหรอก แลง้ ข้ากไ็ ม่เปลี่ยน หนาวข้ากไ็ มเ่ ปล่ียน ขา้ เขียว ของขา้ อย่ตู ลอดเวลา ฉะนัน้ คนเราถา้ เอาตวั อย่างเหมือนตน้ สน เหมือนไมส้ น ก็พูดอย่างเดยี วว่า ฉันไมส่ น ใครจะชมฉนั ฉนั ก็ไม่สน วา่ ฉันสวยฉนั กไ็ ม่สน ว่าข้ีเหลฉ่ นั กไ็ มส่ น ว่าฉนั ดีฉันก็ไมส่ น บอกแหม๋ โยมจาำ ได้ เรากช็ ืน่ ใจว่า เราเทศน์ได้ผลเหมอื นกันวะ เพราะเทศน์แลว้ ยังมโี ยมเอาไปใช ้ ใชไ้ ด ้ เหลืออกี ๒ นาทีนะ นึกวา่ จะใหพ้ ดู ทง้ั วนั โยมกเ็ ลา่ ใหฟ้ ังวา่ หลวงพอ่ พระเทพกิตติโมลีน ่ี ท่านจดั องค์กรข้นึ ญาตโิ ยมได้ มาช่วยกนั โยมทุกคนไดม้ าช่วยกนั ทำางานทนี่ ี ่ ช่วยกันไมไ่ ด้หยุดไมไ่ ดห้ ย่อน ช่วยกนั แบบไม่เหน็ดไม่เหนื่อยเลย ช่วยไมใ่ ชช่ ่วยเปล่านะ แรงก็ให ้ ปัจจัยกถ็ วาย มนั ก็ตอ้ งถูกใจหลวงพ่อเจา้ อาวาสส ิ แต่ผดิ ใจหนอ่ ยหนึง่ ถา้ ถวายช้า ผิดใจหน่อยนะ แต่ถา้ ถวายเร็วนี ่ ถูกใจ ฉะน้นั โยมตอ้ งจำาไวน้ ะ จะทำาอะไรต้องถวายทา่ นกอ่ น เรา ชว่ ยงานทา่ นตลอด ไดเ้ สริมสร้าง วดั ก็สวย ทน่ี ่ีเห็นไหม ? วัดสง่างาม ก็คอ่ ยๆ แกป้ ญั หาไดว้ ่า หลวงพ่อท่าน ไม่เคยบน่ วา่ ทา่ นเป็นหนเ้ี ท่าโน้น เทา่ นี ้ เมือ่ เชา้ นี้ฟงั ท่านอา่ นรายงาน โอโห้ ไดเ้ งินเป็นหลายๆ สิบล้าน ไม่ เหมือนผม ผมมหี นี้เปน็ ๑๐ กวา่ ล้าน ต่างกันเยอะแยะเลย เม่ือกอ่ นจะมานี้ ไปเปิดวดั ใหม ่ วดั พุทธสามคั คี เอนดูกากิ้ว ท่ที า้ ยสุดของเกาะนวิ ซีแลนด ์ เกาะไคลเ้ ซริท เขาบอก ๑๐ ลา้ น ผมมีเงินบอก ผมมีหลวงพอ่ ขอ เจอโยมขอก่อนมาโยมมะ ไปซือ้ วัด โยมถวายไปไดไ้ ป ๓ ลา้ น เลยจ่ายให้เขาเลย ๓ ลา้ นปุบ๊ เขากข็ ายให้ เราเลย แต่จาำ นวน ๑๐ ลา้ น ขายให้ป๊ับ เราไมพ่ อเราก็เอาเข้าแบ้งคแ์ ล้วขอจากแบง้ ค์มาอกี ๗ ลา้ นใหเ้ ขาพั๊ วะเลย เขากข็ นของขนอะไรออกจากทใ่ี ห้เรา เราเลยได้ท ี่ ๑๐ ไร ่ มีหนอี้ กี ๗ ล้าน แลว้ กห็ ลายทา่ นบอก วา่ ไปไหนมาไหน ไมก่ ลวั เขายึดวดั เหรอ ? ไม่กลัวหรอก จะแถมหนดี้ ว้ ย ถา้ ใครเอาไป จะแถมหนี้ดว้ ย แล้วก็กระผมเองก็เลยไมร่ ู้วา่ อยู่วัดไหน เปน็ คนจรจดั หนอ่ ย เปน็ พระจรจัด อย่างท่ีทา่ นผดู้ ำาเนินการ อภปิ รายวา่ เอ ้ เหน็ ท่านอยโู่ นน่ อยู่นี่ อยไู่ หน ผมเป็นพระจรจัดอยไู่ มเ่ ป็นทเ่ี ป็นทาง มาอย่ทู นี่ ่ี ๒ – ๓ แลว้ กไ็ ปแลว้ ไปแล้วไม่รูจ้ ะไปไหนตอ่ คราวน ี้ ขา้ ง หนา้ ไปเรอื่ ยๆ ฉะนั้นก ็ กล่าวได้ว่า เราทุกคนได้ ร่วมกนั แก้ปญั หาเบื้องต้น ๑ รกั ษาอารยธรรม ๒. รักษาครอบครัว ครอบครัวระหว่างสาม-ี ภรรยานี่ต้องรกั กนั รกั ใหเ้ ปน็ ตวั อยา่ ง อยา่ แตกแยกกนั อยา่ ไปทะเลาะกัน ถา้ อยากไป ทะเลาะกันไม่วา่ หรอก ถ้าโมโห ถา้ เป็นสาม ี อยากเตะเมีย เตะเลย เขยี นชือ่ ใสเ่ สาแล้วเตะเสา น่นั แหละ อยา่ ใหถ้ ูกเมีย นะ หรือ ภรรยาอยาก

- 74 - ตบเขากต็ บเลย ตบฝาน่นั แหละ เปะ๊ เขา้ ไปเลย ถา้ อยากรอ้ งด่าเขา ไปเข้าในห้องนำ้าเปิดนำา้ ดังๆ แลว้ ตะโกนด่า ให้สดุ ๆ แลว้ ออกมายิม้ อยา่ ทะเลาะกันให้ลูกเหน็ ถา้ อย่างเงี๊ยะ เราอยา่ ทะเลาะ อย่าทำาแบบอยา่ งทไี่ รไมด่ ี อยา่ ให้ลูกเห็น อยา่ ไปกนิ เหล้า อยา่ ไปสูบบหุ ร ี่ อยา่ ไปเลน่ ไพใ่ หล้ กู เหน็ ไมใ่ ช่ขอแรงลกู ไปซือ้ เหล้าใหห้ นอ่ ย ซ้ือบหุ ร่ีให้หน่อย ไม่ได้นะ น้ันไปแก้ปัญหาครอบครัวไมไ่ ด้ แล้วเราก็ต้องทาำ ตวั อยา่ งให้ดีทค่ี รอบครบั ทางด้านการศกึ ษา เราก็ตอ้ งรกั ษา โดยเฉพาะอยา่ ง เราทเ่ี ขา้ มาอยู่ในประเทศใดก็ตาม เราเปน็ คน กลมุ่ น้อยนะ เขาเรยี กวา่ ไมน่ อร์คอมเมอร์เช่ิน คือ เป็นกลุม่ น้อยทีเ่ ขา้ มา เราไมไ่ ด้เป็นเจา้ ของบา้ นนะ แลว้ มนั เขา้ มาปบ๊ั เราต้องสรา้ งฐานะตวั เองให้มศี ักยภาพ เพอื่ จะมีคุณภาพของสังคม ฉะนั้น การศึกษานแ่ี หละเป็น คณุ ภาพของสงั คม เดยี๋ วนี้การศกึ ษาม ี กศน. ถ้าใครยังเรียนไมไ่ ด ้ ก็มาเรยี นทว่ี ัดศรฯี หลวงพอ่ เขามี กศน. สอบ ป.๔ ได ้ สอบ ป.๖ ไดเ้ ข้ามหาวทิ ยาลัยได้ มาเรียนตรงน้ ี เรยี นตอ่ พวกเรากเ็ รียนปรับตัวเอง แล้วก็ เรียนข้นึ ไปเรอื่ ยๆ พอปรบั ตวั เอง เพราะการศึกษา มันเปน็ การยกฐานะ แม้แตพ่ ระสงฆส์ ามเณร เม่อื วานน้ีผม เห็นพระหลวงพี่องคห์ น่งึ ท่านรีบเดนิ ไป บอกว่ารีบไปเรียนภาษาที่ แหมถ๋ ูกใจเลย ไปทไ่ี หนตอ้ งเรยี น เราไม่รู้ ตอ้ งเรียน เรยี นแลว้ ไดศ้ ึกษา การศกึ ษานเ่ี ราอย่าให้มันขาดตกเลย เราต้องเรยี น พอเรียนไดม้ ีความรดู้ แี ล้ว ก็เรากพ็ ฒั นายกฐานะตัวเอง และท่ีสำาคญั ย่ิงที่สดุ เราตอ้ งรักษาต้นแบบ เม่ือก้ี เม่อื เช้าน ี้ รบั รางวลั ถวาย รางวัลหลวงพอ่ ทั้ง ๒ ท่าน เป็นพระธรรมทตู ตน้ แบบ คาำ วา่ ต้นแบบเนยี๊ ะ เรามเี ปน็ ตน้ แบบของลูก ของหลาน เป็นตน้ แบบของสังคมแลว้ เน๊ียะ มันกจ็ ะเจริญรุ่งเรืองไป พระเดชพระคุณ ทา่ นเจ้าคณุ พระเทพกิตติโมล ี ทา่ นบอกวา่ ท่านดีใจ ทา่ นไมน่ กึ ไม่ฝันว่า จะมีพระมา มากอยา่ งน้ ี โถ เพราะทา่ นเปน็ ต้นแบบที่ด ี ใครจะไมม่ าเล่า ใช่ไหม ? พระเดชพระคุณท่านเจา้ คุณพระเทพกติ ติ โมลี ทา่ นเป็นต้นแบบท่ดี ีใครก็อยากจะมาเหน็ อยากมาพงึ่ อยากมาใกล้ ฉะนั้น ตน้ แบบทีด่ เี ราตอ้ งรกั ษา พระ สงฆ์กด็ ี ครอบครวั ก็ด ี ถ้ารกั ษาไวอ้ ย่างน ี้ ปัญหาของโลกท้งั หลาย เราย่อมจะคลีค่ ลายดว้ ยพวกเรากนั เอง เอาละครับ แคน่ ้ีก่อน รอบตอ่ ไป ถา้ มเี วลาก็จะพูดต่อ ขอบคุณครับ พระปัญญาพุทธวิ ิเทศ : ครบั ขอบคุณครับ ก็ต้องขออภยั ครับ ทบ่ี อกครง้ั แรกบอกวา่ ๕ นาที ถงึ ๑๐ นาที แล้วก็เพมิ่ เวลา เปน็ ๑๕ นาท ี แลว้ ก็ให้ท่านอีก ๒ นาที กเ็ ปน็ กรณีพิเศษ พระเดชพระคุณครับ ทา่ นไดค้ ุยถึงเร่อื งการแกป้ ญั หาของสถานการณ์ในโลกปัจจบุ นั โดยทม่ี พี รุ ะพทุ ธ ศาสนาเป็นหลกั อันหนงึ่ ทา่ นเน้นเรอ่ื งการสร้างวดั หรอื วา่ การอยู่ร่วมกันระหวา่ งพระธรรมทูต ถือวา่ เป็น ปัญหาในกรณที ่พี ระมีญาติโยมเป็นฝักเปน็ ฝ่ายถอื หาง นีอ่ ันสาำ คัญ หรอื วา่ สมภารบวกลกู วดั หรือวา่ ลูกวัดบวก ลูกวดั เพราะฉะนั้น ทั้งหลายท้งั ปวงนอี้ าจจะเปน็ ขอ้ คดิ ทที่ า่ นจะแนะนำา และข้อสาำ คัญท่านกเ็ น้นเรอ่ื ง อารยธรรม คอื การดาำ รงชีวติ ในสงั คม อันนี้ก็เปน็ ข้อคิดจากพระเดชพระคณุ พระคุณพระกติ ติโสภณวิเทศ กค็ งจะรปู ต่อไปนะครบั คงจะไม่ ตอ้ งสรุป ในสว่ นของผมก็ยงั ไมต่ อ้ งสรปุ อยากจะใหท้ า่ นองค์ท่ี ๒ คือทา่ นเจา้ คุณพระเทพสุวรรณเมธ ี เปน็ รอง เจา้ คณะกรุงเทพมหานคร จากวดั สวุ รรณารามได้กลา่ วนะครบั ทา่ นจะใช้เวลาประมาณ ๑๐ นาทคี รับ พระเทพสวุ รรณเมธี : ครบั ขอโอกาสพระเถรานุเถระทกุ รปู พระธรรมทตู เจรญิ สุขญาตโิ ยมทุกคน ทข่ี น้ึ มาบนเวทีน ี้ โดยมากก็เป็นพระธรรมทตู ซึง่ ผมก็เปน็ พระธรรมทูต บางรปู บางท่านอาจจะไม่คุ้นหนา้ เพราะวา่ อาจจะเห็น ที่วดั ดาวดึงส์บา้ ง วดั สวุ รรณารามบ้าง จริงๆ แลว้ ผมเป็นพระธรรมทูต ต้ังแต่ป ี ๙๑ ปที มี่ กี ารฆาตกรรมหมู่ ทอ่ี ริโซนา่ ผมก็มีชอื่ ติดอยนู่ ั้นด้วย แต่ว่าอาจารย์ไพรชั ไมเ่ อานะครับ ท่แี รกส่งช่อื ให้อาจารย์ไพรชั คือเจา้

- 75 - อาวาสวัดพรหมคุณารามพิจารณา เพราะวา่ เปน็ คนบา้ นเดียวกัน คน วงั นอ้ ย อาำ เภอวงั น้อย (จังหวัด พระนครศรอี ยธุ ยา) เหมอื นกัน ก็ส่งชอ่ื ใหท้ ่านพิจารณา ทา่ นบอก วา่ ทา่ นครบแล้วมีครบแล้ว ทา่ น ก็เลยโยนให้ผมไปอยู่ท่ฟี รีมอ้ น วัด พทุ ธานสุ รณ ์ อาจารยป์ ระเสรฐิ หรือว่าเจ้าคุณพระราชธรรมวิเทศ ในปจั จุบัน ผมไปอเมริกาได ้ ๔ วนั เศษๆ ๔ วนั นิดหนอ่ ย กม็ ขี ่าว ฆาตกรรม ที่อริโซนา่ คอื ถ้าอาจารยไ์ พรชั รับ ผมคงไม่มโี อกาสได้มานั่งพูด ณ ทนี่ ้ี เพราะฉะนั้นถือวา่ เปน็ โชค ที่เปน็ พระธรรมทตู ทีร่ อดตายมาช่วงน้ันได้ ผมเป็นพระธรรมทตู อยู่ทว่ี ัดพทุ ธานุสรณ์ ๑๐ ปี ๑๐ ปีไมใ่ ช่นอ้ ยๆ เพราะฉะนัน้ ในสายอเมริกาน ่ี ค่อนขา้ งทีจ่ ะรจู้ กั มักคนุ้ กนั ในสว่ นของพระธรรมทตู ในสมัยทย่ี งั ไม่มีใบประกาศ อาจารยเ์ จา้ คุณพระกิตติโสภณ วิเทศนี่ก็เหมือน ไมม่ ใี บประกาศ เพราะว่าไปในชว่ งที่ยังไมม่ ีการฝึกอบรมพระธรรมทตู ช่วงนน้ั รจู้ ักกันก็ชกั ชวน กันไป ผลดีของการชกั ชวนกนั ไป คอื รู้จกั วา่ ของเรานั้นขาดอะไร เพราะฉะนัน้ ผมจะไมพ่ ูดเรือ่ งปญั หาเกยี่ วกบั เร่ืองโลก วันนอี้ าจจะขอพูดเรอ่ื งพระธรรมทูต นะครับ ในการทไี่ มอ่ บรมพระธรรมทตู แลว้ การชกั ชวนกนั ไป เจา้ อาวาสต้องร้จู กั ผ้ทู จี่ ะชกั ชวนไป ว่า วัดของ ทา่ นนน้ั ขาดอะไร ขาดจดุ ไหน ขาดนวกรรม หรือวา่ ขาดพวกนกั วาด นกั เขยี น นกั แตง่ นักอะไรตา่ งๆ นัก เทศน์ เพราะฉะนั้น ในสมยั กอ่ นน่ี พระธรรมทูตไมม่ กี ารฝึกอบรม มีแตก่ ารชักชวนกนั ไปนะครับ เพราะฉะนั้น ผมอยทู่ ่วี ดั พุทธานสุ รณ ์ ๑๐ ป ี เสร็จแลว้ กก็ ลับไปเป็นผู้ช่วยเจา้ อาวาสวดั ดาวดึงส ์ แลว้ กเ็ ป็นเจา้ อาวาส แล้วก็ลาออกจากเจา้ อาวาสวดั ดาวดึงสพ์ ระอารามหลวง แล้วกม็ าเปน็ เจา้ อาวาสพระอาราม หลวงวัดสวุ รรณาราม เม่อื ๓ ปที ่แี ล้ว มนั เปน็ เร่ืองแปลกของคณะสงฆไ์ ทย ซึ่งในการเปลีย่ นเจา้ อาวาส คือ ผมเป็นเจ้าอาวาสพระอารามหลวงอยูแ่ ล้วน ี่ ถ้าจะใหผ้ มไปเปน็ อีกวดั หน่ึง ก็ส่ังเปล่ียนสคิ รบั แต่วา่ ตอ้ งมกี าร ลาออกก่อน ถา้ ผมลาออกแล้วไมต่ ้ังผมทาำ ไงล่ะ เพราะลาออกปุ๊ป สังฆาธกิ ารหลดุ เลยนะ ท่าน ผอ. เพราะ อาตมาตอนนน้ั ที่ไม่หลดุ จากพระสังฆาธิการ แลว้ กเ็ ป็นพระอปุ ชั ฌายไ์ ด ้ เพราะว่ายงั มีตาำ แหนง่ คอื เปน็ รอง กทม.อยู่ เพราะวา่ เปน็ พระสงั ฆาธิการ แตถ่ า้ ไมม่ ตี ำาแหน่งน ้ี พอลาออกจากเจ้าอาวาสปบุ๊ ผูช้ ว่ ยกไ็ มไ่ ดเ้ ป็น รองเจ้าอาวาสกไ็ ม่ได้เปน็ เจ้าอาวาสกไ็ ม่ได้เป็น พระสงั ฆาธิการขาดหลดุ เพราะฉะนั้นนเี่ ป็นเรอ่ื งแปลก ทท่ี าง กฎหมายคณะสงฆเ์ ราน ี่ จะเป็นเจ้าอาวาสในระดบั เดยี วกนั คอื ระดบั ท ี่ มส. แตง่ ตัง้ คอื พระอารามหลวงดว้ ย กนั จะตอ้ งลาออกจากพระอารามหลวง อารามหน่ึง แล้วก็มาเป็นอกี อารามหนง่ึ อันนกี้ ม็ กี าร จนได้ปัจจบุ ัน กเ็ ป็นแล้ว ยังไงกเ็ ปน็ แล้ว ไม่ไดห้ ลดุ ครับ ทีนี้ ในขณะน้ี ผมกไ็ ปสร้างวดั ที่จอร์เจยี ความเกี่ยวข้อง ความเก่ยี วเน่อื งกับพระธรรมทตู น่ี คอ่ นข้าง จะอยใู่ นสายเลือด เพราะฉะน้ันถา้ พูดถึงธรรมทตู ทไี รนมี่ นั ขึ้น ของมนั ข้ึนทุกที นะครับ เพราะว่าเราเห็นปัญหา เหน็ ความชอบธรรม และไมช่ อบธรรมตา่ งๆ ทพ่ี ระธรรมทูตได้รับ หรอื แมแ้ ตพ่ ระธรรมทูตต้องการ จะค่อนขา้ ง

- 76 - จะรู้ ค่อนขา้ งจะมากอยู่ เพราะวา่ ผมเปน็ ระดบั ลา่ ง เปน็ ระดบั พระธรรมทูตท่ตี ัง้ แตเ่ ร่ิมแรกก็คือการขดุ ดิน ขดุ ดนิ ถากหญ้า ล้างห้องนาำ้ มาก่อน จนถงึ พัฒนาข้ึนมาเปน็ ระดับผูบ้ รหิ าร ผอู้ ำานวยการโรงเรยี นพุทธศาสนาวัน อาทิตยบ์ า้ ง อะไรบา้ ง จนถึงเปน็ เจา้ อาวาสในปจั จุบัน แล้วก็ดูแลวดั ในสายตา่ งประเทศ คอื วดั หทยั นเรศวร์ ใน ปัจจุบนั น้ี ทจี่ อร์เจยี เพราะฉะนัน้ ในวนั นี้น ่ี ในสว่ นของมหาจฬุ าลงกรณ ซึง่ ผมเหลอื บเหน็ ท่านอาจารย์ เจา้ คุณพระโสภณ วชิราภรณม์ า ผมก็เลยคนั ปาก อยากจะฝาก เพราะวา่ จริงๆ แล้วอยากจะฝากหลายๆ อย่าง จรงิ ๆ แลว้ อยากจะ คือมหาจฬุ ากับทางสมัชชา หรือแม้แต่ สหภาพฯ หรอื แมแ้ ตท่ างสายอินเดยี กต็ ามแต ่ ก่อนทจี่ ะมีการ ฝกึ อบรมน่ ี เรานา่ จะมาน่ังคยุ กนั เสียก่อนวา่ ความตอ้ งการของเจ้าอาวาส หรือความต้องการของพระธรรมทตู ท่ีเจ้าอาวาสในแตล่ ะวัด หรือในแตล่ ะโซนต้องการ ตอ้ งการพระธรรมทูตอย่างไร แบบไหน แลว้ มหาจุฬาจะฝึก อบรมไปในแนวทางไหน เพราะฉะนน้ั นี ่ คอื ถา้ มโี อกาสผมกพ็ ยายามพูดประจำา เพราะวา่ ผมอยฝู่ ่ายเผยแผ่ของ กรงุ เทพมหานคร เป็นเลขานุการฝ่ายเผยแผข่ องคณะสงฆ์ดว้ ย เพราะฉะนนั้ ก็ มโี อกาส กแ็ หย่ประจาำ เมือ่ ตน้ ปที ม่ี ีการประชุมทอี่ เมริกา ของสมัชชาสงฆ์ไทย ท่ีรเิ วอร์ไซด์ วัดสุทธาวาส กม็ กี ารปรกึ ษาหารอื กนั ในส่วนของพระธรรมทูตวา่ พระธรรมทตู หรือวา่ องคก์ รพระธรรมทตู ท่ีเป็นสมัชชาก็ตาม สหภาพกต็ าม หรือแต่ทางอนิ เดีย ทางเอเชยี กต็ าม จะมสี ่วนในการเขา้ ไปร่วมกับมหาจุฬาในการฝกึ อบรมอยา่ งไร นอกจาก มอบปจั จยั ให้ไปอบรม เรามที างทจ่ี ะทำาประสานกนั อยา่ งไร ก็สรปุ วา่ มแี นวทางว่า นา่ จะในสว่ นของทฤษฎี ในส่วนของการฝกึ อบรมด้านทฤษฎีท่มี หาจฬุ าจัดอยู่นี่ ถ้า ๑๐๐ % มหาจฬุ าเอาไป ๕๐ หรือวา่ ๑๐๐ ช่วั โมง มหาจุฬาฯ จัดผเู้ ข้าบรรยาย ๕๐ ชั่วโมง เพราะวา่ แลว้ อกี ๕๐ ช่ัวโมง ของสหรัฐอเมริกา สมชั ชา สงฆ์ไทย ขอสัก ๓๐ ชั่วโมง หรือว่าขอสัก ๒๐ ชวั่ โมง สหภาพยุโรป กบั ของอนิ เดีย และโซนเอเชีย ขอสกั ๑๕ ชั่วโมง เพ่อื จะได้ซักซ้อมทำาความเขา้ ใจกบั พระธรรมทตู ตอนนี้ผมเปิดอบรมภาษาต่างประเทศ สาำ หรบั พระวิปสั สนาจารย์ ในวิปัสสนาจารยเ์ หล่านี้กจ็ ะมีพระ ธรรมทตู สว่ นหนง่ึ เข้าไปรว่ มอบรมกับผมด้วย ผมจดั เอง โครงการของศูนยเ์ ผยแผ่พระพทุ ธศาสนาแหง่ ชาต ิ จัด ทอ่ี าคารหทยั นเรศวรว์ ดั พชิ ยั ญาติ ก็เชิญปรมาจารยข์ องฝรั่งบา้ ง แล้วกข็ องไทยบ้างไปสอน ไปสอนการพดู ภาษาองั กฤษกอ่ น หรือแม้แต่ภาษาอน่ื เชน่ เจ้าคณุ พระสทิ ธิมุนี เจ้าคณะเขตพญาไทยของผมน่ี ท่านติดตอ่ ประสานงานจะกับสภาวัฒนธรรมจีน เปดิ มา ๒ รนุ่ แลว้ ฝึกภาษาจนี มา ๒ รนุ่ แล้ว นน่ี ะครับ พระเหล่านี้ สามารถเป็นพระธรรมทูตได้ ทีนี ้ ในส่วนอื่นๆ ตอนน้ีผมกด็ ีใจทีไ่ ดย้ นิ วา่ มหาจฬุ าฯ จะเปิดวทิ ยาลยั พระธรรมทตู กด็ ใี จด้วย เพราะ ว่ามันจะได้เปน็ ระบบ มนั จะไดม้ ีการสอนใหเ้ ป็นระบบระเบียบ แล้วกเ็ ปน็ ข้นั เป็นตอน เพราะว่าปัจจุบนั นีผ้ ้ทู ีเ่ ขา้ มาฝึกอบรม เราก็ใช้สมัครเขา้ มา แม้แต่ พระสังฆาธิการยังสมัครเข้ามาเป็นพระ ธรรมทูตได้ ซึ่งอนั นม้ี นั ผดิ ระเบยี บของการ ปกครองคณะสงฆ ์ ในสว่ นทอี่ ยูท่ ที่ างที่ ฝกึ ใหม่ อนั นกี้ ็วา่ กนั ไปนะครับ สมคั รแลว้ ก็สมคั รเลย ได้แลว้ ก็ไดเ้ ลยไม่เปน็ ไร อนั นี้ ก็คือน ี่ คืออยากจะเสนอแนวทางวา่ เราน่า จะมีการปรึกษาหารือกันในส่วนท่ีจะได้เพ่ิม ประสิทธิภาพของพระธรรมทตู เรา ใหม้ ัน

- 77 - ตรงประเดน็ ตรงสาย อยา่ งเชน่ สายอเมรกิ า ม ี ๑๒๐ วดั เจ้าอาวาสทกุ วดั ผมรู้จกั เกือบทกุ วดั เพราะฉะนัน้ น ี่ คนทีจ่ ะ ไป จะสมัครไปวัดไหน มันตอ้ งรู้จักเจ้าอาวาสกอ่ นเป็นอันดับแรก ถ้าไม่รู้จักอุปนิสยั ของเจ้าอาวาส ไม่รจู้ ริตของ เจ้าอาวาส จะอยดู่ ว้ ยกันอย่างไร หรือแมแ้ ตบ่ างรปู บางทา่ นน่ไี ม่รจู้ ักสังคม สงั คมของแต่ละเมอื ง ของแต่ละ แห่ง ของแต่ละวดั กต็ ่างกนั เพราะฉะนน้ั น ่ี ทางทดี่ ี เรานา่ จะมีการพดู คยุ เพื่อความกระจา่ งในอนาคตว่า เออ เราควรจะมสี ายอเมริกา สายยุโรป สายเอเชยี สายอนิ เดีย เข้ามามสี ว่ นในเร่ืองการฝกึ อบรมพระธรรมทตู ด้วย ปจั จุบันกม็ อี ยคู่ รับ แต่ว่าอาจจะไม่เดน่ ชัด ในเรอ่ื งของการทำาตารางหรือการฝกึ อบรม กฝ็ ากไว้ ในส่วนของปัญหาตา่ งๆ ของศาสนาไมอ่ ยากพูดครับ เพราะวา่ ในเมอื งไทยมันวนุ่ วาย ในเร่ืองของการ ของศาสนาต่าง การดูเกยี่ วกบั เร่อื งพทุ ธศาสนากย็ ุ่งพอแล้ว คนโนน้ วา่ อย่างนี้ คนน้วี า่ อยา่ งน้นั เพราะฉะน้นั ก็ ไม่อยากฟน้ื อะไรใหม้ ันเป็นเร่ืองเปน็ ราวไปอีก เพราะฉะนน้ั ก็คงจะขอแคน่ คี้ รบั อาจารยค์ รบั พระปัญญาพุทธวิ ิเทศ : ครับ คงไมต่ ้องสรปุ อะไรในส่วนนี้ คงจะต้องต่อยอดนิดหนง่ึ ทที่ ่านพูดก็คอื เรอื่ งของการทำางานพระ ธรรมทตู ซ่งึ ไดท้ า่ นได้เนน้ ถงึ อาจารยเ์ จ้าคุณพระโสภณวชิราภรณ ์ ซึง่ ลูกศิษยข์ องพระธรรมทตู ท่ีอยู่ในต่าง ประเทศทัง้ หมด พวกผมทุกรปู กเ็ ปน็ มจร. ซึง่ ผมว่าประเดน็ ท่ที า่ นเสนอนน้ั น่าสนใจ เพราะอยา่ งน้อยทสี่ ดุ พระ ธรรมทตู ที่เดินทางมาอยตู่ า่ งประเทศ เริม่ ตน้ กม็ าแบบ มาเองมารู้จักเอง รจู้ ักครบู าอาจารย์ ร้จู ักเจ้าอาวาส หลงั จากนน้ั ไปๆ มาๆ ก็มีการสร้างระบบขน้ึ มา ซงึ่ เป็นสิ่งทีด่ ี ซ่งึ ท่านกเ็ นน้ หลายเรอ่ื ง ถา้ หากว่ามองชดั ๆ จะเหน็ ชัดกค็ อื วา่ พระธรรมทูตทีเ่ ดนิ ทางมาตา่ งประเทศน้ัน ถา้ หากว่าเราแยกสาขา หรือว่า แยกความถนัดของ แต่ละรปู จะเป็นเรอ่ื งเอกสาร เรอื่ งกมั มฏั ฐาน เรื่องรบั แขก เรอ่ื งการจดั งาน การต่อยอดงาน หรือจะเปน็ งาน ทีจ่ ะตอ้ งใช้ภาษา อนั นีจ้ ะชัดท่ีสุดทเ่ี ราควรจะมอง อนั นีจ้ ากการทเี่ ห็นพระธรรมทตู ร่นุ หลงั ท่อี บรมมา ผมเรียน วา่ สิ่งหนง่ึ ท่ีเราขาดก็คอื ระหว่างงาน ๒ อย่าง งานด้านวชิ าการที่เป็นพระธรรมทตู ที่ผา่ นการอบรม กบั งาน พระธรรมทตู ท่ีผา่ นการวิปัสสนา ซง่ึ ถ้าหาว่า ๒ สาขานี ้ สามารถทำางานรว่ มกนั ดว้ ยที่มภี าษาองั กฤษหรอื ภาษา ต่างชาต ิ หรือภาษาในประเทศนั้นๆ ตอ่ ยอด ก็จะทาำ ใหง้ านพระศาสนานีไ้ ปได้ดที ีส่ ุด ซ่ึงนโยบายทก่ี ลา่ วนี ้ เป็น นโยบายหน่งึ ทท่ี างประเทศอังกฤษกำาลังดูวา่ จะทำาอย่างไรทจี่ ะให้พระธรรมทูตทเ่ี ดนิ ทางไปอยูใ่ นตา่ งประเทศ ได้ มโี อกาสได้ไปตอ่ ยอดด้านสว่ นน ้ี โดยเฉพาะดา้ นทเ่ี ปน็ วิปัสสนาจารย ์ จากการสอบถามนะครับ พระวปิ ัสสนา จารย์มีจาำ นวนน้อย ที่ท่านจะไมอ่ ย่ดู แู ละพระศาสนา เพราะฉะนน้ั งานสว่ นทพ่ี ระดแู ลพระศาสนาอยา่ งมน่ั คง ถา้ เกดิ มภี าษาองั กฤษ หรอื ภาษา หรอื วชิ าการ เพม่ิ กถ็ อื วา่ เปน็ งานทเ่ี ปน็ ประโยชนท์ ส่ี ดุ อนั นผ้ี มกต็ อ่ ยอดทท่ี า่ นอาจารยท์ า่ นไดแ้ นะนาำ นะครบั ต่อนไ้ี ป กค็ งจะเรยี นให้ท่านเจ้าคุณท่านประธานจากอเมรกิ า พระเดชพระคณุ ทา่ นเจ้าคณุ พระเทพพุทธิ วิเทศ จากวัดพทุ ธาวาส ไดแ้ สดงทัศนะอะไรต่างๆ ในสว่ นทีเ่ ปน็ งานพระศาสนา โดยเฉพาะอย่างย่ิง ใน ประเทศไทยหรอื ในต่างประเทศ ท่สี ถานการณพ์ ทุ ธศาสนาท่กี าำ ลังเปน็ อย ู่ เราในฐานะท่ีเป็นพทุ ธศาสนิกชน ที่ เป็นพทุ ธบริษทั ควรจะวางตัวปฏบิ ตั ิตัว และทาำ อย่างไรท่ีจะใหพ้ ระพทุ ธศาสนาดาำ รงอย่ใู นสถานการณ์ปจั จุบนั ทำาใหพ้ ระพุทธศาสนายนื อยู่ในสถานการณป์ จั จบุ ันได้ หรอื วา่ แก้ปัญหาได้ หรอื ทาำ อย่างไรท่จี ะทำาใหเ้ ป็นประโยชน์ ได้ นค่ี ือทาำ ถามที่ได้ให้ทางผ้เู สนอให้พระสงฆ์ทเ่ี ข้ารว่ มอภปิ รายไดว้ คิ ราะหก์ นั กข็ อกราบอาราธนาพระเดช พระคณุ ไดแ้ สดงทศั นะซัก ๑๐ นาที

- 78 - พระเทพพุทธวิ ิเทศ : ผมวา่ น่ ี เราอย่างท่ีผดู้ าำ เนินการให้นาำ ยกขึ้นมาว่า เร่อื งพระพุทธศาสนา แลว้ เราจะแก้ปญั หาที่มันเกิด ข้นึ พุทธศาสนาจะทำาอย่างไง ดงั ทที่ า่ นผู้อภิปราย เบื้องแรกกม็ ีท่านเจา้ คณุ พระกติ ติโสภณวิเทศ จากทไี่ หน หลายที่ กม็ ีปญั หาอกี ไม่รทู้ ่านมาจากไหน ? มปี ญั หา ถา้ ใครร่ กู้ ็ไปถามเอง ท่านกเ็ กรนิ่ ๆ ไป กเ็ ปน็ เรอ่ื งของ เราท้ังนนั้ แหละครับ ท่านบอกว่า ผทู้ ่ีมาปฏิบัติเป็นพระธรรมทตู ก็มปี ัญหา มปี ัญหาเร่อื งชือ่ วัดก็มี ปัญหา เรื่องญาตโิ ยมเป็น เขาเรยี กวา่ เป็นข้าง เป็นฝ่าย มีหางบ้าง อะไรทาำ นองน้ ี ท่านกว็ า่ ไป พระเกดิ เปน็ ๒ คณะ คณะโยมฝา่ ยโนน้ คณะโยมฝา่ ยนกี้ ็เปน็ ปญั หา อันน้ีเป็นปัญหา เพราะฉะน้ัน เรื่องช่ือของวัดอีก ก็มปี ญั หา อยู่เหมอื นกัน เพราะฉะน้นั ก็จะเล่าใหฟ้ ังเลก็ น้อย คดิ ว่าน่าจะมีเวลา เร่ืองโยมพระก็ดีที่มเี ปน็ ถอื หางกันนี้ มันก็มีปญั หา อยดู่ ๆี อยูด่ ว้ ยกนั มีวัดเดยี ว พอถอื หางข้นึ มากเ็ ปน็ อีกวัดหนึ่ง น่ีคอื เกิดปญั หาว่า ถา้ อย่างน้ีเราจะแกย้ ังไง ก็คือ มาทำาความเขา้ ใจกัน วา่ เราอยู่วดั เดียวกนั แลว้ ก็แตกไปคนละวดั มนั จะเจรญิ หรือมันจะเสอื่ ม มันตอ้ งใช้ปญั ญา นะครบั ตอ้ งไดค้ ิด อนั น้ีตอ้ งคดิ ใหล้ ึกๆ ให้คิดมามากๆ ว่าคิดยงั ไง กค็ ิดวา่ เราสรา้ งวดั เพ่อื อะไร แคน่ ัน้ ก็ พอจะร้แู ลว้ ว่า แกป้ ญั หาได ้ ถ้าสรา้ งวัดเพอ่ื ใหเ้ ปน็ การปฏิบัต ิ กไ็ ม่จาำ เป็นจะต้องมีหลายวดั เพราะจาำ นวนก็ คอื ไม่มาก เฉพาะที่ต่างประเทศ ทป่ี ระเทศไทยเรากไ็ มอ่ ด ญาติโยมเยอะ ทน่ี ม่ี นั จำากัดนะครับ จำากดั อย่าง ทวี่ ัดศรีนครนิ ทรฯนี ่ ก็มจี าำ กัด เพราะคนที่น่ไี ม่เหมอื นคนท่ีประเทศไทย มนั มีจาำ นวนจำากัด ถ้ามาแยกวัดก็แยก โยม แยกสมาชิก ก็เกิดปญั หา เพราะฉะน้ัน คดิ ว่าเรา กอ่ นที่จะไปตัง้ วัดแล้วจะถือหางอย่างท่ีท่านเจ้าคุณทาง นวิ ซีแลนดไ์ ดม้ าบอก มาคดิ ซะ มาลด ลดทฏิ ฐมิ านะ ลดทฏิ ฐมิ านะซะวา่ เราจะทาำ ยงั ไง อนั น้ีกค็ ือ วิธกี ค็ ือลด ทิฏฐิมานะ อย่ามที ิฏฐิ อย่ามหี างใหเ้ ขาถือ หรอื อยา่ ไปถือหางเขา อนั น้ีเร่อื งกลุ่มคน เรื่องท่ี ๒ ทนี ี้ ก็น่าสนใจเร่อื งชื่อของวัด ชุมชนท่ีน ี่ หมายถึงต่างประเทศเรา ทเ่ี มอื งไทยไม่ทราบว่า เพราะวา่ ยังไม่ได้เป็นผู้ดาำ เนินการในการสร้างทีว่ ดั ในประเทศ ตอ้ งถามรอง กทม. ท่านดแู ลวัดน ี่ มปี ญั หาหรอื เปล่ากไ็ ม่ร้ ู แต่ทอ่ี เมรกิ าช่ือวดั มีปญั หาครับ ช่ือวดั มีวัดหน่ึง ๒-๓ ปีทแ่ี ล้ว ก็มีปัญหาเร่อื งชอ่ื วัด จนกระท่ังวา่ เจา้ อาวาสตอ้ งถกู ฆาตกรรม เพราะช่อื ของวดั ชมุ ชนของวดั คอื มที ่านเจ้าคุณวดั สวุ รรณท่านบอกว่า เม่ือหลาย ปีท่เี ปน็ พระธรรมทูต ท่านกไ็ ปเจอเหตกุ ารณ์ทวี่ ดั พรหมคุณารามกค็ งไดจ้ ะได้ทราบกนั ว่า พระ และโยม และลกู ศิษยว์ ดั รวมท้ังหมด ๙ ชวี ิต เมอื่ ๒๕ ปีที่แล้วมากถ็ ูกฆาตกรรมหมด และเรากไ็ ม่ทราบว่าใครเป็นตน้ เหต ุ เปน็ อาชญากรรม ก็จบั ใครกไ็ ม่ได้ เพราะวา่ สมาชกิ ในวัดท้งั หมดไม่มีเหลือซักท่านซกั คนใหไ้ ด้ถามได้ขา่ ววา่ เปน็ อะไร แต่กจ็ ับได ้ จบั แพะชนแกะ อะไรก็ไมร่ นู้ ะ มนั เปน็ เรื่องการจับ อนั นี้เปน็ เร่อื งของปัญหา ทนี เ้ี รอ่ื งช่อื วดั ท่ีว่า วัดท่ีเจา้ อาวาสเมอื่ ๓ ปที ่แี ล้วมันก็ถูก ฆาตกรรมเหมอื นกนั วา่ ก็คงจะ ได้ทราบข่าวก็คงไม่ต้องเล่าราย ละเอียดให้ฟงั วา่ ฆาตกรรมแบบ ไหน เสรจ็ แลว้ กม็ ลี กู ศิษย์ของวัด ดาวดงึ ส ์ เจ้าคณุ วดั สวุ รรณ ปัจจุบันน้ีไปเป็นเจ้าอาวาสอยู่ที่

- 79 - น่นั เบ้อื งต้นชอื่ ว่า ขอโทษทจ่ี ะต้องยกชื่อวัด ก็คอื วัดพทุ ธรักษา ตอ่ มากไ็ ปถือหางอยา่ งทีท่ ่านเจ้าคณุ โอซเี นยี หรือวา่ นิวซแี ลนด ์ กเ็ กิดปัญหาขึน้ มา เกิดปัญหาเพราะว่า น่ปี ัญหาของวดั นะครับ ก็จะวา่ เป็นพทุ ธศาสนากถ็ ูก ก็มีญาติโยมเป็น ๒ คณะ ๒ กลุ่ม คือเปน็ กลมุ่ ทจี่ ะว่า ยังไง หรอื ว่าแยกก็ไมแ่ ยก ยงั ไง เป็นกลมุ่ คนไทยบา้ ง กลมุ่ คนลาวบ้าง กลุ่มใดๆ กว็ า่ กันไป อยา่ งน้เี ปน็ ตน้ ทา่ นท่วี า่ น้ันกไ็ ปเปลี่ยนชอ่ื วดั ตะก่อนวดั พุทธรักษาเฉยๆ ต่อมาก็ญาตโิ ยมชาวฝ่ายชมุ ชนลาว เขากบ็ อกว่า เอ๊ะ นา่ จะเปลย่ี นช่อื วัดนะ เปน็ วัดลาวพทุ ธรักษา พอลกู ศษิ ย์ วัดดาวดงึ ส์ไป กเ็ พอื่ จะแกป้ ญั หา ลาวพุทธรักษากไ็ มไ่ ด ้ เพราะคนไทยก็ทำาบุญ เป็นพทุ ธเหมือนกัน กม็ าตอ่ ใหม่ เปน็ วัดลาวไทยพทุ ธรักษา ก็เกดิ ปญั หากนั ปจั จุบันน้ีก็ ก็เลยไม่ร้ลู งทา้ ยดว้ ยอะไรกไ็ ม่รู ้ เจ้าอาวาสก็ไมร่ ใู้ ครจะเป็น เจ้าอาวาสก็เป็นปัญหา เพราะฉะนัน้ คอื ทาำ ความเข้าใจกัน วิธแี กก้ ็คอื อนั นีล้ ะครบั อันนว้ี ัดลาวไทยพทุ ธรกั ษา อนั นเี้ รื่องของชอื่ วดั พอมาถงึ เรือ่ งเกีย่ วขอ้ งกับพระธรรมทตู กบั มหาจุฬา ท่านเจ้าคณุ วดั สุวรรณท่าน บอกว่า ฝา่ ยอบรมพระธรรม กับ ผู้ทจ่ี ะเอาพระธรรมทูตไปอยกู่ ับวัด มันควรจะได้ถามกนั บ้าง ไม่ใชอ่ บรมแล้วไป ส่งไป เจ้าอาวาสไม่ถูกกัน ก็ไปทำางานไมไ่ ดอ้ ีก อนั นค้ี ือปัญหา เพราะฉะนัน้ ทา่ นกบ็ อกว่าใหแ้ บง่ กนั คนละครึง่ ซะ ทา่ นจะไดท้ าำ ความเข้าใจกนั วา่ รูปน้ไี ปอยู่วดั น ้ี หรอื วธิ ีการอบรมอย่างไร นกี่ ็คอื ปัญหาเหมือนกนั เพราะฉะนัน้ ท่ีมันเกดิ ปัญหาเพราะมันมี ถ้ามันไมเ่ กดิ ไม่มีมนั กไ็ ม่มีปัญหา ก็เหมือนอย่างที่ทา่ นเจา้ คณุ โอซีเนยี ว่า ครอบครัวกม็ ปี ัญหา ถ้าไม่มีครอบครัว มปี ญั หาไหม ? เพราะฉะนั้นท่จี ะขจดั ปญั หาคือไม่มี ครอบครัว อันนคี้ ือปัญหาครอบครัว ตอนนี้ไมม่ ีครอบครัว กเ็ ปน็ ปัญหาอกี อยา่ งหนึง่ พระกไ็ มม่ คี รอบครัวกม็ ี ปญั หาอย่เู หมือนกัน เพราะฉะนน้ั ทกุ อย่างมนั มปี ัญหาใหเ้ ราแก้ แลว้ กจ็ ะเกดิ ปญั ญาครบั ถ้าไม่มปี ัญหา ไม่เกดิ ปัญญา เพราะฉะนนั้ ปญั หาทำาใหค้ นเกิดปัญญา เพราะฉะนั้นกอ็ ยา่ คิดวา่ ปญั หาเปน็ สิง่ ทไี่ ม่ดี ปญั หาท่เี กิด ขึน้ ทาำ ใหเ้ ราแก้ แล้วมีปัญญา เพราะฉะนน้ั อันน้ีคือเร่ืองท่เี ราจะต้องทำาความเข้าใจ เพราะฉะนน้ั กห็ นั มาของเราอกี พระธรรมทตู ก็ดี เอาเฉพาะในตา่ งประเทศ ในประเทศไทยไมเ่ ป็นหว่ งหรอกปัญหานอ้ ย เพราะในต่างประเทศปัญหาเยอะ แตถ่ า้ วา่ ประเทศไทยไมม่ ีปัญหามนั ก็มีเหมือนกันแต่วา่ มันสูต้ ่างประเทศไมไ่ ด้ อันนี้เพราะปัญหานต่ี อ้ งหันมา ผ้ทู ่ีใกลก้ บั พระพุทธศาสนา ใกล้กับพระสงฆ์นี่คือสำานักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ผอู้ าำ นวยการอย่ตู รงน ้ี กค็ งเกริ่นท่าน ก็คงจะได้ทราบปัญหาเยอะเหมอื นกนั เพราะว่า บางทพี ระกม็ หี นงั สือไปบ้าง อะไรบ้าง ทา่ นมองในแง ่ เพราะฉะน้นั ในเม่ือมันเกดิ ขึน้ มา เมือ่ มีพระธรรมทตู ซึง่ เก่ียวขอ้ งกับทางสำานกั งานพระพุทธศาสนาแห่งชาติวา่ ทา่ นก็จะทาำ อยา่ งโนน้ ทา่ นจะทำาอยา่ งง ้ี สาำ นักงานพระพุทธศาสนาดำาเนนิ การตามระเบยี บกว็ ่าไป กเ็ กดิ ปญั หาอกี เหมือนกัน เพราะฉะน้นั สงิ่ ทง้ั หลายเหล่านี ้ ต้องมาทำาความเขา้ ใจครบั วา่ เราจะ พระธรรมทูตของเราในตา่ งประเทศ ก็มปี ญั หาอยากจะใหส้ าำ นกั งานพระพทุ ธศาสนาดอู นั น้ันบ้าง ดอู ันนีบ้ ้าง สาำ นักงานพระพทุ ธศาสนาก็มเี ขตจาำ กัด ในการท่จี ะทาำ กเ็ กดิ ปญั หาอกี เพราะฉะนั้น อนั น้ีเรื่องของปัญหา คือ ผู้ทป่ี ฏบิ ัติผู้ทีท่ าำ ก็ทาำ ใหเ้ กดิ ปัญหา ตอน นีว้ า่ สงิ่ ทั้งหลายเหล่านี ้ ทา่ นผู้ดาำ เนนิ การ ผทู้ ่รี ว่ มอภิปรายใหเ้ ราคดิ ว่าเราจะแก้ปัญหามนั อย่างไรนะครบั ถา้ มนั เกิดขนึ้ น ่ี อย่างท่ไี ดเ้ กร่นิ มา รูปหนง่ึ ๒ รูปขา้ งตน้ ก็มปี ญั หาคนละอยา่ ง แตส่ ่ิงท่ีเราจะตอ้ งรู้นั่นกค็ อื ว่า พระพุทธศาสนาไม่มปี ญั หาหรอกครับ กเ็ ดินมาตงั้ ๒,๕๐๐ กวา่ ปีแลว้ โดยเฉพาะตวั พระพุทธศาสนา ไม่มีปัญหาครบั มนั มีปัญหาผูท้ ่ีเอาศาสนาไปดำาเนนิ การ แม้กระทง่ั ว่า การสอนก็มปี ญั หา ทกุ รูป ทกุ ท่าน วดั หนึ่งสอนแบบหน่งึ อกี วดั หน่งึ สอนอีกแบบหนง่ึ ไม่ตรงกนั กม็ ปี ญั หาอกี ครบั เพราะฉะนัน้ ในเม่ือเรามาศกึ ษา ทาำ ความเขา้ ใจใหต้ รงๆ แลว้ ก ็ หนึง่ ลดทิฏฐิ ลดมานะ ปัญหาก็จะนอ้ ยลง อนั นีค้ อื สง่ิ ทีเ่ ราควรจะได้เป็นแนวใน การแก ้ อย่ามีสกั กายทฏิ ฐเิ กินไป อันนบ้ี างทนี ะครบั อยา่ งทีท่ ่านวา่ เมอ่ื ตะกี้นี ่ เจา้ อาวาสกับลูกกไ็ ม่ถูกกนั อีก ก็ เพราะความไม่เขา้ ใจ อนั นีเ้ ป็นเรอ่ื งของการแก้ปัญหา โดยการใชป้ ญั ญา คือมาคยุ กนั ไมใ่ ช่ว่าเกดิ ปญั หาแล้วอยู่

- 80 - กนั คนละหอ้ ง คนละมมุ ก็คิดแก้เอาเอง ไม่ไดม้ าคุยกนั ปัญหามันก็ไมห่ มดไป กเ็ หมือนอย่างท่ไี ด้เอ่ยถึงสำานักงานพระพทุ ธศาสนาว่า เกดิ ปญั หาเกดิ ขึ้นเราจะทำายังไง ถ้าตา่ งคน ต่างคดิ พระธรรมทูตก็คิดอยู่อยา่ งหนง่ึ ทำาไมสำานักงานพระพทุ ธศาสนาไม่ทำาอยา่ งโน้น ไมท่ าำ อยา่ งนี้ ทีท่ าำ กค็ ือ ตอ้ งไปคยุ กัน อนั นี้นา่ จะเป็นวธิ ีในการท่ีจะทาำ ให้การเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา โดยมสี าำ นักงานพระพุทธศาสนาเป็น หน่วยงานของทางราชการดูแลกนั อนั น้กี ็จะช่วยแก้ปัญหาในการท่ีจะทำาใหพ้ ระพทุ ธศาสนาทเี่ ราไดด้ ำาเนนิ การอยู่ น้ ี โดยเปน็ องค์กร จะเปน็ องค์กรพระธรรมทูตในอเมรกิ าก็ด ี ในยโุ รป ในสหราชอาณาจกั รกด็ ี ผมคดิ วา่ น่าจะเป็น วธิ ที ี่ดคี ือการคยุ กนั การแกป้ ัญหา ไม่ใช่ต่างคนตา่ งคิด มันกไ็ ม่ได ้ อนั นัน้ อยา่ งหนง่ึ อยา่ งท ี่ ๒ ก็คอื ลดทฏิ ฐิ มานะครับ มนั สำาคัญครบั คอื ให้ แพเ้ ปน็ พระ ชนะเป็นมาร อย่างทว่ี า่ ก็ให้แพบ้ ้าง จะเอาชนะอย่างเดียวมันกไ็ ม ่ ผมคิดวา่ อย่างนน้ั อันน้ีเปน็ เรอ่ื งของ เร่อื งการแก้ปญั หาของพระพทุ ธศาสนา ทจ่ี รงิ พระพทุ ธศาสนาเองไม่มปี ัญหาหรอกครับ คาำ สอนของพระพทุ ธองคม์ ีแตด่ ๆี ท้งั หมด ของเราเอง ก็มาทำาให้คาำ สอนของพระพุทธศาสนาไปหลายอยา่ ง หลายความคดิ หลายอย่าง นานมากม็ กี ารแตกกงิ่ แตกก้าน ไป บางสาำ นัก อย่างท่เี ราไดค้ ยุ กนั กบ็ อกว่า เอา้ ตัดพระปาฏิโมกข์เหลือ ๑๕๐ ขอ้ มันก็เกดิ ปญั หาอีกเหมือนกนั อยา่ งนเี้ ปน็ ตน้ ทง้ั ๆ ที่เราเคยสืบมา ๒๒๗ ข้อ ตอ้ งมาตดั ออกซะให้เหลอื ๑๕๐ ขอ้ กไ็ ม่ร ู้ ต้องมาศึกษา มาคยุ กนั อะไรต่างๆ ผ้ทู รี่ บั ผดิ ชอบจะทำาอยา่ งไร อนั น้ตี อ้ งมาคุยกันนะครบั เพราะฉะนั้น เรอื่ งของปัญหาที่เกดิ ขึน้ แตม่ นั กเ็ ปน็ ส่ิงให้เราได้เกดิ ปญั ญาในการที่จะแก้ปัญหา โดยการ ละทฏิ ฐิ มานะ มาคยุ กนั ปญั หากจ็ ะหายไป นะครับ ไมใ่ ช่ว่าจะเอาแตท่ ฏิ ฐิมานะ เขา้ มาใส่กไ็ มม่ ีวันที่จะแก้ปัญหา ได้ครับ กม็ อี ย่างเดยี วคอื เกิดเหตุการณ์ข้ึนมาโดยทเี่ ราไม่พึงประสงคน์ ะครบั แตกแยกกนั เป็นกลมุ่ เปน็ ก้อน มัน กม็ ีนะ ในอดตี ท่ตี ้ังแต่พระพทุ ธองค์ได้ตรสั ร้มู า ก็มาแยกกัน มันแยกทงั้ น้นั เปน็ เถรวาท เปน็ มหายานบ้าง ก็ เพราะทงั้ หลายเหลา่ น ้ี กไ็ ม่เฉพาะของเราปัจจบุ นั น ี้ ในอดตี ก็มีมาแล้ว เพราะฉะนนั้ เปน็ เรื่องทเ่ี ราจะตอ้ งมา ทำาความเขา้ ใจ ในการที่จะแก้ปญั หา ปัญหาของของพระพทุ ธศาสนา กค็ อื ใช้ปัญญาคุยกนั นะครับ ผมก็คงจะไมใ่ ช้เวลามากนกั ใหท้ า่ นรูปต่อๆ ไปไดม้ องในแง่ว่าปัญหาเกิดข้นึ กอ็ ยา่ งที่เกร่ินไว้เบอ้ื งตน้ ว่า ปัญหาครอบครวั ถ้าไม่แตง่ มันกไ็ มม่ ปี ญั หาครอบครวั แตม่ ันมีปญั หาอื่นนะครับ พระไมแ่ ต่งกม็ ีปญั หาอยา่ ง ทว่ี ่าเมื่อตะกีน้ ี้ เพราะฉะนนั้ กค็ งจะเอาไวเ้ พยี งเท่าน้ ี แล้วกใ็ หท้ ่านรปู ตอ่ ไปไดข้ ยายความ เพ่ือใหเ้ กิดความเขา้ ใจ ครบั ขอบคณุ ครบั พระปญั ญาพุทธวิ ิเทศ : กราบขอบพระคณุ พระเดชพระเทพพุทธวิ เิ ทศ เจา้ อาวาสวัดพุทธาวาส ประธานสมัชชาสงฆ์ ไทยในสหรฐั อเมรกิ า คงจะไม่สรุป คงจะต่อยอดท่านในสว่ นงานของสาำ นักงานพระพุทธศาสนาแหง่ ชาติ ทา่ น ก้าวถงึ นิดหน่ึง เพราะฉะนน้ั ท่านพนม ศรศลิ ป ์ กอ็ ยูท่ ี ่ ประเด็นท่อี ยากจะก็คือว่า ถา้ หากวา่ เป็นไปได ้ ใน สถานการณท์ เ่ี กดิ ขนึ้ ที่เมอื งไทยตอนนี ้ นา่ ศกึ ษาอยูว่ ่า มีปญั หาอะไรทเี่ มืองไทยบา้ ง ในปญั หาท่ีมนี น้ั มสี ว่ น ไหนท่ีเป็นพื้นท่ ี แอรเ์ รีย ที่เป็นส่วนของ ในสมัยก่อนเรียกว่า พ้ืนทีส่ ชี มพ ู อย่างคนคอมมิวนสิ ตน์ ี่เปน็ พ้ืนท่สี ีชมพู อยา่ งนี ้ แล้วเราก็ไปแกป้ ญั หา รัฐบาลเขา้ ไปแกป้ ัญหา เพราะฉะนั้นในส่วนของเมืองไทย สถานการณน์ ีอ้ าจ จะมีพนื้ ทีส่ ีแดง คาำ วา่ แดงในตรงน้ีไม่ได้หมาย ไม่ใช่วา่ สีแดงของคนท่ีเปน็ เส้ือสีแดงสเี หลือง แตเ่ ป็นสแี ดงของ อันตรายของพระพุทธศาสนา ท่ีวา่ ตรงไหนเปน็ สแี ดง ทีไ่ หนเปน็ สีเขียว ทเี่ ราจะแก้ไขไดส้ ว่ นหน่ึง ในสว่ นของคณะสงฆเ์ มอื งไทย รวมถึง สาำ นักงานพระพทุ ธศาสนาแห่งชาติ ควรจะมีสว่ นในการเขา้ ไป วางแผนร่วมกันวา่ จะทำาลกั ษณะไหน ในส่วนทเ่ี ปน็ สเี หลอื งอาจจะมกี ารสมานฉันท ์ ส่วนทเี่ ป็นสเี ขียวก็คอื สว่ น

- 81 - ท่ีอยากจะพูดถงึ ว่า ถ้าหากพระพุทธ ศาสนา ถ้าหากว่าเป็นผลพวงอนั เกิดจากพระเจ้าอโศกมหาราชได้นำา พระพุทธศาสนาไปเมืองสุวรรณภูมิ หรอื อื่นๆ อนั เกดิ จากเป็นสเี ขียว พวกเราทอ่ี ยูต่ ่างประเทศ ก็จะเปน็ สีเขียวท่ีกำาลังทำางานพระศาสนาใน ส่วนนีอ้ ย่ ู อาจจะเปน็ ผลพวงท่เี รา จะสามารถนำาพระพุทธศาสนามา ปลูกฝังให้เกิดประโยชน์สำาหรับบ้าน เมืองทีเ่ ราอยู ่ และเพ่ือคนในพืน้ ที่ และกท็ างมหาจฬุ า อาจจะมสี ่วนใน การทีจ่ ะสง่ เสรมิ ใหก้ ารสนับสนุนในด้านของรูปแบบที่ถูกตอ้ งและสมบรู ณ ์ ทัง้ ในการของการจดั การ การส่งเสรมิ การศึกษา การพัฒนา และการทำางานรว่ มกนั อนั น้ีกค็ งอยากจะเสนอไปทางผ้ทู ่เี ก่ยี วขอ้ ง ถา้ หากว่าเป็นไปได้ เพราะว่าระยะเวลาในการพูดกันในวนั น้ ี ๑ ชวั่ โมงของพระ ๕ รปู เพราะฉะน้ัน ก็มหี วั ขอ้ ทีแ่ ตกตา่ ง กนั อาจจะไม่ตรงประเด็นทที่ ่านอยากจะฟัง แต่วา่ ทุกรปู กม็ ีแนวความคดิ ทีช่ ดั วา่ การแก้ปญั หาท่ีเกดิ ขน้ึ ควรจะ เป็นลกั ษณะไหน อย่างไร เพราะฉะนัน้ จะได้ฟังองคส์ ดุ ท้าย ในวนั นี้ก็คอื พระเดชพระคุณ ท่านเจ้าคณุ พระเทพ โพธิวิเทศ ซึ่งพระสงฆไ์ ทยท่อี บรมพระธรรมทตู ในยุคหลัง ต้องรู้จักด ี เพราะวา่ ตอ้ งไปประเทศอินเดีย แล้วก็ท่าน เปน็ เจา้ ของโครงการท่ีดูแลพระธรรมทตู ในสว่ นน ้ี แลว้ ก็ทราบว่าตอนน ้ี ทา่ นมโี ครงการ หรอื นโยบายใหม ่ ท่ี จะมพี ระธรรมทูตในรปู แบบนอกเหนือจากทางมหาจุฬาทาำ อยู่แลว้ ขึ้นมาอกี ด้วย เพราะฉะนั้น ในฐานะท่ีทา่ นเปน็ พระธรรมทูตในตา่ งประเทศหลายป ี และเป็นหวั หนา้ พระธรรมทูตสายอนิ เดยี -เนปาลนัน้ ท่านจะมมี ุมมองว่า สถานการณ์พระพุทธศาสนาในปัจจบุ ัน กับการแกป้ ัญหา หรอื วา่ การที่จะนำาพระพุทธศาสนา คือรบั การคุ้มครอง อย่ใู นสถานการณข์ องโลกปัจจุบนั นอี้ ย่างไร เพราะฉะนนั้ กข็ อกราบอาราธนาพระเดชพระคณุ ครับ พระเทพโพธิวิเทศ : ขอประทานกราบนอบนอ้ มอย่างสูง จงมแี ด่พระเดชพระคุณทา่ นเจ้าคุณพระเทพกติ ตโิ มลี ผูเ้ ปน็ ประมขุ แห่งมหาสมาคมแห่งน้ี ด้วยความรกั ความเทิดทนู อย่างสูง ขอกราบนมัสการนอบน้อม แดพ่ ระมหาเถระ มพี ระเดชพระคณุ หลวงพ่อพระเทพพทุ ธมิ งคล พระเดช พระคุณหลวงพอ่ พระเทพพุทธิวเิ ทศ พระเดชพระคุณเจา้ คณุ อาจารย์ พระเดชพระคณุ ที่เคารพรักทง้ั หลาย พร้อมด้วยเพ่อื นสหธรรมิก พระธรรมทูต และขอเจรญิ พร ญาติโยมมหาเศรษฐีหญิงทัง้ หลาย ขอเจริญพรมหาเศรษฐชี ายทงั้ หลาย วันนไ้ี ดร้ ับเกียรตเิ ป็นพิเศษ จากพระเดชพระคณุ ทา่ นผเู้ ป็นประธานวา่ ใหม้ าร่วมอภิปราย เร่อื งของ พระพุทธศาสนากับการเข้าไปแก้ปัญหาในสถานการณโ์ ลก คาำ ว่า สถานการณโ์ ลก เราตอ้ งตคี วามกรอบเสีย ก่อนวา่ จะเอาสถานการณ์โลกนหี้ รือโลกหนา้ ใหช้ ดั ๆ ในการแกป้ ัญหานั้น เรากม็ าพูดถงึ เรือ่ งปญั หา เราตอ้ งเข้าใจกอ่ นว่า ปญั หาเป็นเรื่องของโลก การอยู่ กบั ปัญหาเป็นเรือ่ งของคนเกดิ มาในโลก การแก้ปัญหาเปน็ หน้าทีข่ องคนทุกคนทเ่ี กิดมาในโลกแลว้

- 82 - พระธรรมทตู เป็นองคก์ รบุคคลทเี่ สนอหน้าเพอื่ เข้าไปแก้ปัญหาให้สงั คม สังคมใดท่ีมปี ญั หาแกไ้ ม่ออก ฝนั ถงึ พระธรรมทตู วา่ จะมีใครหนอ ใครหนอ โก น ุ โข โก นุ โข ใครหนอแล ใครหนอแล จะแกป้ ญั หาให้ เราได ้ ก็คิดถึงพระธรรมทูต จงึ ไปกราบอาราธนาพระธรรมทูตมาจากประเทศไทย มาโปรดญาตโิ ยมทง้ั หลายท่ี อยู่ไกลบา้ น ไกลเมอื ง ดงั นน้ั พระธรรมทูตจะมาแสดงตนเป็นเจา้ ของปัญหาไม่ได้ ตอ้ งมาแสดงตนเป็นนักแก้ ปัญหา ให้โยมพึง่ พาได ้ ปัญหามาก เพราะปญั ญาน้อย ปัญหาแกก่ ล้า เพราะปัญญาอ่อน ปญั หาแก่กล้าเพราะปญั ญาออ่ น ฉะนั้น เราจะต้องใหป้ ญั ญานแ้ี ก่กล้า ให้ปญั หามันออ่ น ปัญหาทงั้ หลายเกิดข้ึนมาไมใ่ ช่เทวดาสรา้ ง ไม่ใชพ่ ระพรหมสร้าง ไมใ่ ช่ผบู้ งั คับบญั ชาสร้าง ไมใ่ ช่ผู้ใต้ บงั คับบญั ชาสรา้ ง แต่เป็นเพราะงานทเี่ ราทาำ มันสร้างตวั ปญั ญา เพือ่ ใหเ้ ราเกิดปญั ญาไปแก้ปญั หา จะรวู้ ่าคน เกิดมามันตา่ งกันยังไง คนมันเกดิ มาตา่ งกนั ยังไง จะรวู้ ่าใครดี ไมด่ ี แค่ไหน ดทู ี่ว่าทา่ นแก้ปัญหานอ้ี ยา่ งไร ท่านจะปลอ่ ยให้ ปัญหาเปน็ ปัญหาตอ่ ไปขา้ งหนา้ หรอื จะให้ปัญหาหมดไป หรือจะปลอ่ ยใหป้ ัญหานี้มนั เปน็ ตัวปญั หาแล้วแกไ้ มไ่ ด้ ถ้าปัญหาของคน คนตอ้ งแกไ้ ด ้ ปญั หาของพระ พระตอ้ งแกไ้ ด้ แต่ถา้ เป็นปญั หาของปัญหา ตัว ปัญหามนั แหละมนั จะตอ้ งเป็นตัวทีจ่ ะตอ้ งเขา้ มาแก้ปัญหาของมันเอง โดยโยนโิ สมนสกิ าร ฉะนัน้ เรอื่ งของปญั หาทัง้ หลาย ไมใ่ ช่เร่อื งแปลกประหลาด ไมใ่ ช่เร่อื งน่ากลัว ปญั หาเป็นผู้สร้าง สถานการณ์ ใหค้ นมีมหาบรุ ษุ เกิดขึน้ ใครเห็นปัญหา เดนิ ไปหาปัญหา บุคคลน้นั คือผนู้ าำ ใครเจอปัญหาแลว้ หนีปัญหา บุคคลนน้ั กค็ ือเหย่อื ของปัญหาแลว้ เปน็ ผตู้ ามตลอด ผมเจอปญั หา ขาดคนวางศิลาฤกษ ์ การสรา้ งวัดไทยกุสินารา กราบหลวงพอ่ พระเทพกิตตโิ มลีว่า ผม จะทำายังไง ทา่ นกถ็ ามวา่ ปัญหามันคอื อะไร คอื ซื้อท่ีดนิ แลว้ ครบั ได้ปา่ ออ้ ยตรงน้ี ทา่ นกบ็ อกวา่ อยตู่ รงไหน อยู่ ตรงทขี่ ้างๆ ท่ถี วายพระเพลงิ ครบั หลวงพอ่ ท่านก็เดนิ ทางไป ใหผ้ มทำายังไง วางศิลาฤกษ ์ อะไรกไ็ ม่มี มองเห็น ก้อนอฐิ มาวางไว้ ๒ องคก์ ็ชยนั โต กเ็ ป็นวดั ไทยกสุ นิ าราถึงปัจจบุ ันน้ี มนั ตอ้ งแกป้ ัญหาตรงทเ่ี กิดปัญหา ไมใ่ ช่ เรยี กร้องให้คนอ่ืนเข้ามาแกป้ ัญหาให้กบั คนท่ีไมไ่ ด้อยูก่ บั ปัญหาด้วย ขอเรยี นถวายว่า โลกท้ังหลายน้ ี กาำ ลังเรยี กร้องใหค้ นมาแก้ปญั หา ความจริง ปัญหาท้งั หลายมนั แก้ ไม่ได้ ถา้ หากวา่ ตา่ งคนตา่ งไมแ่ ก ้ องค์สมเด็จพระโลกเชษฐพ์ ระสมั มาสัมพทุ ธเจา้ พระองคท์ รงสอนไว้ดีแลว้ วา่ ปัญหามาก เพราะตัวปัญญานอ้ ย ถา้ ปัญญาน้อย ปญั หากม็ าก ตราบใดที่หม่มู นษุ ยท์ ั้งหลายในสังคม เมืองเต็มไปดว้ ยคนพาล บณั ฑติ จะออกไปอยู่นอกเมือง เมอ่ื ใดในเมืองมีบณั ฑิต คนพาลจะออกไปอยนู่ อกเมอื ง ดังนน้ั พวกเราเปน็ พระธรรม ทตู มาอยู่กับโยมทัง้ หลาย โยมก็ มีปัญหาเร่อื งครอบครัว พระก็ไมม่ ี ปัญหาจึงจะมาแก้ปัญหาให้โยมได้ ถ้าพระเห็นโยมว่าโยมมีปัญหาเพราะ ครอบครวั พระจะมามคี รอบครวั เสยี เองละฉบิ หายละทนี ี้ แยกปัญหาออกซะมันเรียบร้อย นะครบั ฉะนนั้ ผมจะไมพ่ ูดเยอะ ตี กรอบให้พดู นิดหน่อยว่า

- 83 - พระธรรมทตู เนย๊ี ะ โดยสญั ลกั ษณ ์ หรอื ว่า แบรนเนม คือ นักแก้ปัญหา ฉะนน้ั พวกเราทง้ั หลายทเี่ ดนิ ทางมาอย่ใู นอเมริกา ยุโรปนี ้ เพราะเรารู้ปญั หาในอเมริกา ในยุโรปว่ามปี ัญหาอะไร เรากแ็ สดงตนว่า ข้าจะเปน็ คนมาแกป้ ญั หาใหก้ บั โยม ต้องอดทนเป็นนกั แก้ปัญหาต่อไป ตอ้ งไมแ่ สดงตนเป็นนักรับปัญหา จึงจะสามารถ นำาพระพทุ ธศาสนามาสู่โลกตะวันตกได้ อยา่ งผมน้ ี จะวา่ ไก๋ อยู่อนิ เดยี มีปัญหาไหม มี ถ้าคนจะเดินไปหาปัญหา มันก็เจอแตป่ ญั หา เดนิ ไป หาปญั ญากจ็ ะเจอปญั ญา ปากดกี ็พูดดไี ด้ มดี กี ็ย่อมทาำ ดีได้ ปากดีใหด้ ี ปากรา้ ยให้ร้าย ใจดใี หด้ ี ใจร้ายใหร้ ้าย ถามว่า จะเอาอะไร เอาอะไร น่ี อยา่ ทาำ งานพระธรรมทูตอย่างนี ้ งานพระธรรมทตู คืองานอะไร งานที่คนอยากทาำ ใครอยากจะทำางาน พระธรรมทูตมาทำาเลย เพราะอะไร งานดแี ละฟรีด้วย ทำาอะไรกไ็ ด้ขอให้มนั ด ี จบ. น่คี อื งานพระธรรมทตู ทาำ อะไรกไ็ ด ้ อย่าไปกลัวหากทำาแล้วคนบอกว่า น่ีมนั ไม่ดี หาว่าเราเสือก ต้อง ตั้งขน้ึ ว่า เสือกมันมอี ยกู่ ี่อย่าง เสือกมอี ย ู่ ๓ อย่าง ๑. เสือกจะทำา ๒. เสอื กไมท่ ำา ๓. แก้จะเสือกอะไร จะทาำ ให้ชวี ติ ดขี นึ้ ก็เอา ส ิ อย่างใดอย่างหนงึ่ คืองานพระธรรมทูต คืองานอยากทำา นะครับ ญาติโยมกเ็ หมอื นกัน มาช่วยงานพระก็ เหมอื นกันนะครบั นีฝ่ ากไว้กอ่ น ดงั น้นั งานของพระธรรมทูตเราน ี่ เรามอี งคก์ รทเี่ ขา้ มา ช่วยกรองปญั หาต่างๆ ใหเ้ ปน็ ปัญญา เชน่ มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วนั นพี้ ระเดชพระคุณทา่ นเจ้าคุณพระโสภณวชริ าภรณ ์ ท่านมา ทา่ นก็มาเสนอตนในฐานะท่เี ปน็ องค์กรหนึง่ แกป้ ญั หาการสรา้ งบคุ ลากร แล้วกม็ องตรงนว้ี ่าจะสร้างยงั ไง ทา่ น เจา้ คณุ รองเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร ทที่ ่านสมควรแล้วทีร่ อดตาย ทา่ นกบ็ อกว่ามันจะต้องแก้ปัญหาอยา่ งง้ ี ผม ว่าเออ เขา้ ท่า คือพูดทต่ี วั ปญั หาแล้วมาแกก้ นั เลย ๒. หน่วยงานราชการในการแกป้ ัญหาในเรือ่ งของการเดนิ ทาง อาำ นวยความสะดวก ทา่ นผอู้ ำานวยการ ใหญ่ ท่านพนม ทา่ นกม็ าน่งั อยนู่ ี้แลว้ ให้ปัญหาไปรวมกล่มุ กนั ซะ อยา่ กระจายปัญหา นะครับ ๓. ปัญหาเรื่องของการทต่ี อ้ งดูแลพระสงฆอ์ ย่างใกลช้ ิด หัวหน้าพระธรรมทูตทั้งหลายแต่ละฝ่าย ทา่ น ประธานสำานักงานกาำ กับดแู ลพระธรรมทตู ไปต่างประเทศ ทรอี นิ วัน ของสถานะ ๓ อยา่ งนี ้ เข้ามาดแู ลใหก้ ับเรา โดยมีหลวงพ่อประธานแต่ละฝา่ ยเป็นประธาน เม่ือเรามปี ระธานแลว้ เรากต็ ้องมพี วกเราเอง แล้วก็ตอ้ งเป็นกริ ิยา เปน็ กรรมไป อย่ามาเลอื่ ยขาโต๊ะประธานสิ จะเกิดปญั หา นะครบั ผมจะไม่กลา่ วอะไรวา่ ปัญหาอะไร มันแกป้ ัญหายังไง เพราะทุกทา่ นเหล่านเี้ สนอมา เป็นตวั นักแก้ ปญั หาอยแู่ ล้ว แตจ่ ับหลกั ให้ ๓ ใหไ้ ด้นะครบั ท่าน หลักแก้ปญั หาของการจัดระบบพระธรรมทูตในการใหป้ ัญหา สาำ นกั งานของมหาจุฬาลงกรณราช วิทยาลยั ตรงน้ที า่ นจับถูกแลว้ ส่วนราชการทีท่ า่ นเข้ามาดแู ลอุปถมั ภ์ จะใหท้ า่ นไปอปุ ถัมภท์ กุ อย่างก็คงลำาบาก มาก เพราะว่าอะไร เพราะมนั กเ็ ยอะแยะไปหมด ประเทศชาตมิ ันต้องมีปัญหา สว่ นท่ี ๓ ก็ประธานกาำ กับดูแล พระธรรมทูตไปตา่ งประเทศ หลวงพอ่ ทา่ นเจา้ คณุ พระรองสมเดจ็ พระพรหมสทิ ธิ เราเอาปัญหามาจับกลุม่ กนั เสีย สิ่งท่จี ะแก้ปญั หาไดน้ ่นั ตอ้ งเอาลงมาแก้ในส่วนเดียวกัน อยา่ ไปกระจาย ขอยกตัวอย่าง ๓ ตวั อยา่ ง ส้ันๆ ไมเ่ กินชวั่ โมง ตัวอยา่ งหนงึ่ เกดิ ทปี่ ระเทศเนปาล ลิง ขามนั เจ็บ บวม ไดค้ วามว่า มนั กระโดดโลดเตน้ เมือ่ ตอนทแี่ ผน่

- 84 - ดนิ ไหว โยมทา่ นไหนทาำ บุญไปแผ่นดนิ ไหวท่ีเนปาล ยกมือข้ึน ทีเ่ นปาลคราวทีแ่ ล้วนะ เอามอื ลง นอกนั้น สมควรทาำ ตอ่ ฝากไปได้ ทไี่ มย่ กมอื นี่ ลงิ ไปถกู ตัวลวดหนาม ถกู ขา นกึ ถึงหลวงพ่อท่านเจ้าประคณุ สมเด็จมหารัชมงั คลาจารย์ ทา่ นกเ็ ล่า ให้ฟงั ตรงทเ่ี หน็ กบั ตาวา่ ลงิ ตัวทีเ่ ป็นปัญหาคือขาเจบ็ คงจะเกดิ อาการตดิ เชอ้ื ขาบวมขนึ้ ลิงมีนำ้าใจนะครบั ท่าน หลวงพ่อ หลวงพีท่ ง้ั หลาย ลิงมาเย่ยี มกัน ทา่ นผอู้ าำ นวยกนั มาเย่ียมมาจับหัว เอาหนา้ มาคกุ คุกไปคกุ มากไ็ ป ดูแผล เอามือไปจับแผล เอา ๒ น้วิ แหวะแผลออก แล้วก็โดดหนีไป ชนื่ ใจ วธิ เี ย่ยี มลงิ เยีย่ มแผล ตวั ใหม่ก็ มาอกี ทาำ ตาละหอ้ ยละเห่ียเหมอื นเพลียหวั อก เอาหนา้ ไปซุกๆๆๆ ไปดูแผล เอานว้ิ ๒ น้วิ ไปจบั แผล แลว้ ก็ แหวะออกอีก แล้วกไ็ ป แหวะไป แหวะมาน่ี ขามนั บวม ทส่ี ุดกต็ ายเพราะตดิ เช้ือ พวกเราท้ังหลายเกิดมาบนลูกมนษุ ย ์ ทง้ั พระธรรมทูต ทง้ั โยมทรี่ อพระธรรมทตู กอ็ ย่ามาแหวะปญั หากัน อย่าเอาปญั หามาแหวะ แหวะ แหวะ ทีส่ ดุ ต่างคนตา่ งติดเชื้อ อย่างทกี่ ลา่ วเมอื่ ก้ี ต่างคนตา่ งก็ไป อนั นี้ พระธรรมทูตเปน็ นกั ปกปิด ปกปดิ ปัญหา ส่ิงท่ปี กปิดแล้วเจรญิ นัน่ ๒ อย่าง ๑ มิจฉาทฏิ ฐ ิ ความ เหน็ ผดิ น ี่ ผิดมีอยเู่ ท่าไหร่ อยา่ ไปเปดิ เผย รีบไปแก้ไขเสยี อยา่ มาเปิดเผย ลกู ทำาผิด ใครทาำ ผดิ เณรทำาผิด พระ ทาำ ผิด อย่าไปดงึ แขนออกจากบา้ น อยา่ ไปดึงแขนออกมาจากวดั มาเฆ่ียนตีต่อสงั คม ไปแกป้ ญั หาในบ้านเสยี มิจฉาทิฏฐิ ของเรานี ่ เอามิจฉาทฏิ ฐมิ าประกาศ ท้ังเชา้ ทงั้ เยน็ เกิดขบวนการเลยี นแบบ ขบวนการซมึ ซบั เร่อื ง ของการทำาผดิ ฉลาดในการทาำ ผดิ แบบ ลงิ ท่ีมาแหวะปญั หา มิจฉาทฏิ ฐปิ ดิ เทา่ ไหร่ย่งิ ดี สอง กาม กามสขุ ัลลกิ านโุ ยโค หโี น คัมโม โปถชุ ชนิโก อนาลโย แกไ้ ขปัญหามันเสีย กาม เปิดเผย ในทีส่ าธารณะไม่ได ้ กามเป็นทปี่ กปดิ เฉพาะคน เฉพาะที่ เฉพาะเวลา เราเปดิ เผยเม่ือไหร ่ โลกวบิ ัติเมอ่ื นั้น สงิ่ ท่คี วรจะเปดิ เผยแลว้ เจริญ ๑ สัมมาทิฏฐิ ความเหน็ ถูก ถ่ายทอดเขา้ ไป แสดงเขา้ ไป โชว์เขา้ ไป ส่งิ ท่ีมนั เหน็ ถูก มนั จะได้เลียนแบบ กระทาำ ใหถ้ กู ๒ ดวงตะวัน ดวงตะวนั ฉายแสงเมอื่ ไหร ่ ทำาให้คนคดิ ดี คิด ชอบ รู้จกั ทางทาำ มาหากินในทางประกอบอาชีพ นี่ยกตวั อย่างลิงแหวะดปู ัญหา (ตัวอยา่ ง) ๒. เร่อื งท่ีเกดิ ขนึ้ ทีว่ ัดไทยพุทธคยา ทา่ นเจ้าคณุ อาจารย์พระกติ ติโสภณวิเทศทราบดี เย็นๆ น ่ี พระจะลงโบสถ์ นกเค้าแมวตาโตๆ เหน็ พระเดนิ ไปลงโบสถ์ปั๊บมันจิกพระ จกิ ไม่จิกธรรมดา นะเตะด้วย ขาเตะ เออ่ พระก็รีบหน ี องคไ์ หนไป โดนท้งั นนั้ โดนดว้ ย All so โดนดว้ ย มาหาเหตมุ นั ทาำ ไม นกมันถึงตาโตๆ มนั จึงมาจิกพระ สบื ไป สืบมา หลวงพอ่ พระสเุ มธาธิบด ี ท่านบอกวา่ เป็นเพราะว่า นกตัวท่ีมาจกิ พระ จิกพระ มัน ออกลกู ไวบ้ นหอระฆัง ลกู ของมัน ๒ ตัวนอ้ ยๆ แมวไปกนิ ลกู มัน ๒ ตัว แมว้ หนะตัวเหลอื ง มันคดิ ว่าไอพ้ วก ตัวเหลอื งตอ้ งเป็นพวกแมว น่ี มันคดิ วา่ ตวั เหลอื งๆ เดินผา่ นหอระฆัง มันต้องเป็นพวกแมวแนๆ่ กินลกู ขา้ จกิ ทุกวัน ทกุ วนั เลย พวกเราทเ่ี ปน็ มจิ ฉาทฏิ ฐิ มองในโลกนตี้ า่ งคนต่างเคยี ดตา่ งแคน้ ไมร่ วู้ ่าใครเป็นใคร จกิ ใครได้จิกไปก่อน อยา่ งนอ้ี ันตราย ตาโตนกเคา้ แมวเปล่าๆ แตม่ องปญั หาไมแ่ ตก ไมท่ ะล ุ อนั ตราย จิกซา้ ยจกิ ขวา จิกพระสงฆ์ องค์เจา้ ไปทำาวัตรทาำ วา ไม่รู้อะไร ใช่ไหมฮะ นฝ่ี ากไว้วา่ นกฮกู ตาโตเสยี เปลา่ มาจกิ พระสงฆ์เจ้าทีท่ ่านจะไปทำาวตั รสวดมนต ์ พระจะมอี ะไร นะฮะ ขนาดทา่ น ดร.มหาอำานวย เอาสังฆาฏปิ กหวั แล้ว มนั ยงั ไม่พออีก ตวั นีต้ ้องตหี นกั ๆ เขา้ วา่ ตวั แทๆ้ เหลืองๆ ตี เขา้ ไปหนักอีกไมพ่ ้น เอาผา้ เหลอื งมาปิดหัว

- 85 - (ตวั อยา่ ง) สว่ นท ี่ ๓ เราต้องทาำ ตาให้ด ี ทาำ ตาด ี ตาดไี ด้ ตารา้ ยเสีย ถา้ อาตมาเอาตามองหาแตส่ ง่ิ เสยี ๆ น ี่ มนั ก็จะได้แต่สิ่งร้าย ต้องมองหาส่งิ ทมี่ นั ดีด ี หาส่งิ ทีด่ ดี ใี นสิ่งทีไ่ มด่ ี นั่นแหละคือยอดของคนดี คนทุกคนเกดิ มาได ้ ตอ้ งมีคณุ ธรรมเพียงพอแกก่ ารเปน็ คน โยมผ้หู ญิงผู้ชายกด็ ี พระสงฆ์องค์เจา้ กด็ ี ถ้ามีคุณธรรมไมเ่ พยี งพอแก่การเปน็ คน จะเกิดมาเปน็ คนไม่ได้ ดงั นน้ั คาำ วา่ คนด ี คอื บคุ คลที่มีตาแล้วมองเห็น ความดีในตวั คน นน่ั แหละคือคนดี ต้องมองหาความดใี นตัวคน จะไปหาความเสยี ทำาไม เสยี เวลา เสยี เวลา เรา ตอ้ งหาความเมตตาข้นึ มาใหไ้ ด้ เหมอื นบาบรู าม บาบรู ามเจาะภูเขา ๒๑ ปี ทาำ ไมเจาะภูเขา เพราะเมียตาย ทำาไมเมียจึงตาย เมยี เปน็ ไข ้ ออกลูกแล้ว เป็นไขห้ นกั บาลรู ามนก่ี ็พาเมยี น่งั รถจบ๊ี เพอ่ื จะไปโรงพยาบาล อ้อมภเู ขา กว่าจะลอ้ มไปถึง ส้ินเมืองราชคฤห์ กลับมา เมียตาย พอเมยี ตายป๊ับ ทำาไง เสียใจ เหมือนคนบา้ คลั่ง เผาเมยี เสร็จแลว้ บาบูรามกลับไปถงึ บ้าน ทำาไง มองเห็นภูเขาท่ีทะมนึ กน้ั อยตู่ รงหน้าตรงน้ ี มันขวางทางทาำ ใหเ้ มียข้าพเจา้ หมูบ่ ้านทั้งหมบู่ ้านเกดิ เจ็บปว่ ย ตอ้ งออ้ มภูเขาลกู นี้ไป มนั ขวางทาง แทนทจ่ี ะสยบกบั อปุ สรรค์ บาบรู ามไปหาเหลก็ สิ่ว น่งั ตอกป๊อก ป๊อก ใช้ เวลา ๒๑ ปี เดีย๋ วน้ีเป็นเส้นทางข้ามภูเขาไปถึงโรงพยาบาล ยงั มอี ยู่ ใครไปท่พี ทุ ธคยา ไปถงึ แล้วไปดูตรงน้ไี ด้ หมด เป็นเส้นทางธดุ งคท์ ่ีสร้างใหม่ ดงั นนั้ เม่ือเรามปี ญั หาและอปุ สรรค์ อยา่ หนั หลังให้ ตอ้ งเดนิ เขา้ ไปทำาปัญหาใหเ้ ป็นปัญญา แล้วทำา ปญั ญาให้เปน็ ทด่ี บั ทุกข ์ ไมใ่ ชท่ าำ ปัญญาใหเ้ ปน็ ท่เี กิดทกุ ข ์ เอาปญั ญาไปสร้างทุกข ์ พระธรรมทูตทเ่ี คารพ เราเป็นพระธรรมทูต คือ นักสร้างศรัทธาด้วยปัญญา ทเี่ ราพดู กนั อยปู่ จั จบุ ัน วา่ เราสร้างอันน ี้ มปี ัญหาอย่างน ี้ อยา่ งน้ี น่นั เปน็ งานของพระธรรมทตู ชน้ั ตา่ำ มนั จงึ มีปญั หา เรอ่ื งการแยก วดั ย้ายวัดมีปัญหา งานของพระธรรมทตู ระดบั สงู คอื งานสรา้ งศรัทธา เรามีหนา้ ที่ในการสร้างศรทั ธา สร้าง ศรัทธาในตวั เรา จนโยมมองเห็นพระแล้วจงึ มาศรทั ธากับพระ ทา่ นอย่าเพลนิ กับปริญญา อยา่ เพลนิ กบั ความรู้ อย่างเดียว มาใชก้ บั โยม ท่านต้องสรา้ งศรัทธาใหม้ ากท่สี ุด คนโยมมองเห็นตวั ทา่ นเปน็ ตวั ศรัทธา จนน่าศรัทธา แลว้ ปญั หาจะลดหยอ่ นลงไปจากพระธรรมทตู แต่เรามาสรา้ งกันแตป่ ัญญา มาใช้ปญั ญากันอยู ่ เอาปัญญามาใช้ เอาปริญญามาใชก้ นั อย ู่ ไม่สร้าง ศรัทธาใหโ้ ยมทัง้ หลายมาเกาะมันอยทู่ ี่พระธรรมทูต ตวั ปญั หากม็ าเกาะทตี่ ัวเรา ดังนั้น วันน ี้ พระเดชพระคุณหลวงพ่อพระเทพกิตติโมล ี ให้พระสงฆ์องค์เจ้ามาประชุมกนั เพ่ือทีจ่ ะ ทำาการท่หี ลอ่ หล่อมปญั ญาทีม่ อี ยดู่ ้วยศรทั ธาของพระพทุ ธศาสนา งานของพระธรรมทูตจงึ เดินทางไปสู่ ส่อู ะไร สูป่ ัญหา งานของพระธรรมทตู ไม่ใช่งานใหไ้ ปสคู่ วามสขุ งานของพระธรรมทูตคืองานไปสปู่ ัญหา ไปสู่ความ ทกุ ขเ์ พราะงานของพระธรรมทูตนนั้ ก็ตอ้ งไปแก้ เอาปญั ญาไปแก้ปญั หาให้เกดิ ความสขุ เม่ือใดกต็ ามแต่ทเ่ี รา เพลินอยใู่ นความทุกข์ พระธรรมทูตเพลนิ อยู่ ในความทกุ ข ์ เม่ือนน้ั แหละโยมจะมคี วาม สุข แล้วโยมได้ความสุขจะมาศรทั ธาต่อเราเอง ขอบคุณครบั พระปัญญาพทุ ธิวิเทศ : กราบขอบคุณ พระเดชพระคุณทา่ น เจา้ คณุ พระเทพโพธวิ ิเทศ ได้ฟงั แลว้ ก็ประทับ ใจ นีค่ อื พระธรรมทูตตน้ แบบทเี่ ราได้เรียนรู้

- 86 - จากการท่ีท่านเป็นพระธรรมทตู อยทู่ ่ีประเทศอินเดยี อยดู่ นิ แดนพุทธภมู ิ ซึง่ เปน็ ส่งิ ทน่ี า่ ศรัทธา มหี ลายอย่างท่ี ทา่ นใชค้ าำ พูด แล้วก็เราไดเ้ กิดความรสู้ ึกว่า จะเปน็ ประโยชนต์ ่อการที่จะเปน็ พระธรรมทูตในอนาคต ศพั ทบ์ างศัพท ์ ท่ีทา่ นใชท้ ำาใหเ้ รามองเห็นวา่ เป็นประโยชน ์ แล้วก็กินใจ เช่น ส. อยากจะทำา ส.ไม่ทาำ ส.ไมอ่ ยากจะทำา ส.ทาำ ไม่เป็น หรือทำาไม่เปน็ อะไรเลย ส. อยากจะตาย ลกั ษณะอย่างน ้ี ผมเพ่ิมมานะครับ ครับ ประเดน็ นกี้ อ็ ยากจะเรียน พระเดชพระคุณทุกรูปนะครบั วา่ งานพระธรรมทตู ในวนั นี ้ เป็นงานที่นา่ สนใจ แลว้ กง็ านฟังอภปิ รายแตล่ ะรูปวันนี้กไ็ ด ้ ถงึ พรกิ ถงึ ขงิ โดยเฉพาะอย่างยง่ิ องค์สดุ ท้าย ท่ผี มได้ประณี ประนอมทา่ นไว้ว่า พูดใหเ้ ตม็ ท ่ี แลว้ ก็จะรับฟังคาำ ถามจากทีเ่ ข้าประชมุ มีเวลาประมาณ ๑๐-๑๕ นาท ี ที่จะ ฟังคาำ ถาม หรือถามผู้ที่ร่วมอภิปรายว่ามีอะไรทจี่ ะเปน็ ข้อเสนอแนะ ในการทาำ งานในวนั น ี้ กอ่ นท่ีจะมกี ารประชุม เพราะว่า ผมจะเลกิ บ่าย ๓ โมงครึ่งนะครบั มปี ัญหาอะไรครับ มีพระสงฆ์รปู ใด พระเดชพระคุณทา่ นใด มอี งค์ไหนทีต่ อ้ งการแสดงทัศนคตไิ หมครบั ขอนมิ นตท์ า่ นพระมหาภาสกร องค์นี้มาจากวัดพุทธประทีป กรุงลอนดอน พระมหาภาสกร ปโิ ยภาโส : ขอกราบทา่ นพระเถรานเุ ถระ มหี ลวงพอ่ เทพพทุ ธมิ งคล พระเทพกติ ตโิ มล ี หลวงพอ่ พระเทพโพธวิ เิ ทศ คอื ทไ่ี ด้รับฟังมาท้งั หมดก็เห็นดว้ ยกับทกุ รูป โดยเฉพาะอยา่ งย่ิง จะตอ้ งเตรยี มการพระทจี่ ะมาทำางาน เปน็ พระธรรมทตู คือทผ่ี า่ นมา พระธรรมทูตทอี่ บรม สิง่ ทเ่ี ขาได้รับการอบรม กบั สง่ิ ท่จี ะต้องเอามาใชจ้ รงิ มัน ไมค่ อ่ ยได้เป็นประโยชนเ์ ท่าไหร่ ผมคิดว่า ถ้านะครบั ถา้ เราสามารถร่วมมือกนั ได ้ มหาจุฬาก็ดี สมชั ชาสงฆ์ ไทยกด็ ี สหภาพสงฆย์ โุ รปก็ด ี หรือองค์กรพระธรรมทตู ไทยทว่ั โลกมานั่งคยุ กนั ว่า หลกั สตู รพระธรรมทูตท่ี เราต้องการ จะให้ไปในทิศทางใด ท่สี ำาคญั นี่ ผมอยากจะให้มีโครงการหนงึ่ วา่ อยากจะใหไ้ ปฝกึ งานกับพระเดช พระคุณหลวงพ่อพระเทพโพธิวิเทศ เพราะวา่ จากการท่ฟี งั ทัศนของท่าน เราจะเหน็ วา่ ท่านพดู ไดช้ ดั เจนมาก ไม่วา่ จะเป็นปัญหาเรอื่ งอะไรกแ็ ลว้ แต่ และท่ตี รงน้ันเป็นพทุ ธภูม ิ เป็นต้นกำาเนดิ ของพระพทุ ธศาสนา เปน็ ท่ที ี่ องค์สมเด็จพระสมั มาสมั พทุ ธเจ้า ทรงสง่ พระธรรมทูตชุดแรกออกไปประกาศพระศาสนา ตัวเกล้ากระผมเอง กม็ ี โอกาสไดไ้ ปอินเดยี อยูห่ ลายครง้ั แต่สว่ นใหญ่ก็จะไปบรรยาย ไมไ่ ด้ไปเกย่ี วกับเรอื่ งสถานที่ทางพระพุทธเจา้ ไป บรรยายหลายคร้ังทีม่ หาวิทยาลัยของธิเบต เพราะฉะนนั้ ถ้าเรามานัง่ คยุ กนั มหาจฬุ าฯ องค์กรพระธรรมทูตไทยท่ัวโลก แลว้ ปรบั หลักสูตร ให้มัน เหมาะ แล้วกเ็ อามาใช้งานได้จรงิ ตรงนีจ้ ะเปน็ ประโยชนม์ าก นะครับ จะเปน็ ประโยชนอ์ ย่างมาก เพราะว่า ตัว ผมเอง ก็เม่อื กอ่ นก็เปน็ อาจารย์ทีม่ หาจุฬา พอมาอยู่ทีอ่ งั กฤษบทบาทระหวา่ งพระธรรมทูตกับมหาจฬุ าฯ มนั ก็ เลยคละกนั ไปเลย ไปไปมามากบ็ ทบาทพระ ธรรมทตู จะเดน่ ชัดมากกว่า เพราะวา่ งาน มันมาเยอะมาก แล้วมนั จำาเป็นจะตอ้ งทำา ที่สำาคัญประการหน่ึงนะครบั ท่จี าก ประสบการณข์ องผม พระธรรมทูตทีม่ า ประสบการณ์ในการใช้ภาษานี่ยังน้อย แลว้ เวลาเราจะใช้งานจรงิ ๆ ทเ่ี รยี นตอน ทอี่ บรมพระธรรมทูตมันใชง้ านไมไ่ ด ้ เพราะ ฉะน้นั ตรงนี ้ เราน่าจะเตรียมคนของเราไว ้

- 87 - ไม่ต้องใหเ้ ก่งกาจสามารถ เอาแคว่ ่าใหส้ อ่ื สาร รบั โทรศัพทไ์ ด ้ เวลาฝรัง่ เดินเข้าวดั มา ไม่ใชว่ ่าพอเวลาฝร่ังมา ต่างคนต่างหน ี มันก็เลยไม่เกดิ ไมเ่ กิดผลเทา่ ที่ควร ตัวกระผมเองมีความฝนั อยูอ่ ย่างหน่งึ วา่ ทกุ ๆ ครงั้ ทีผ่ มเดนิ ออกไปนอกวัด บอกทาำ ยังไง จะเปล่ยี นให้ คนท่อี ยูร่ อบๆ นีท่ ั้งหมด เปน็ พุทธทง้ั หมด ไมเ่ ปน็ พทุ ธ กเ็ วลาเราเดินบิณฑบาต ให้เขามาใส่บาตร ปนี ้ีนะครบั ใน รอบ ๔๐ ป ี ผมพาเณรไปบณิ ฑบาต มีชาวบา้ นมาใส่บาตร ๑ คน ไมไ่ ดค้ าดหวังนะครบั ผมดใี จมากเลย เขา เอาชอคโกแลตมาใส่ ในรอบ ๔๐ ป ี ผมไม่ทราบมากอ่ นวา่ วัดพุทธประทปี เคยมกี ารบณิ ฑบาตนอกวดั ไหม ? เพราะฉะนั้นนี่ ผมวา่ เรานา่ จะมานั่งคยุ กนั ทุกสว่ น เลยไมว่ า่ จะเปน็ สาำ นักพทุ ธกด็ ี มานง่ั คุยกันว่า เรา จะพัฒนาพระธรรมทตู ของเราได้อย่างไร เพราะว่า เราเห็นว่า ในอนาคตนฝ่ี รั่งมาสนใจมาก ชาวต่างชาตมิ าสนใจ พระพทุ ธศาสนามาก แล้วทีส่ าำ คัญอย่างหน่ึง การจะสอนฝร่งั น ้ี ถ้าไปสอนเรือ่ งศีลก่อนไมไ่ ดผ้ ล สอนเร่ืองทานก่อนจะไมไ่ ด้ ผล สอนใหเ้ ขาฝกึ สมาธ ิ น่ังสมาธ ิ บางทีสอนใหไ้ หวพ้ ระ เขายงั ไม่อยากไหวพ้ ระ สอนใหน้ ัง่ สมาธ ิ น่งั ไป น่งั ไป เด๋ยี วเขาก็ซมึ ซับไปเอง สอนเรื่องศีลนี่ขดั ใจมาก อันนจ้ี ากประสบการณน์ ะครับ ก็เลย ผมกเ็ ลยเปลีย่ นวิธี ใหม่วา่ ไมพ่ ูดเรอื่ งศาสนา กค็ อื พูดถงึ เรื่อง ประโยชน์ของการฝึกสมาธิ ประโยชนข์ องการฝกึ สติ แลว้ ไมต่ อ้ ง ระบวุ า่ นคี่ ือหลกั คาำ สอนทางพระพทุ ธศาสนา ก็คอื สอนไปเลย ฝึกสติ กำาหนดสตยิ ังไง เข้ากจ็ ะไดป้ ระโยชน์ จากตรงนัน้ พอไดป้ ระโยชนแ์ ลว้ เขาจะหันมาหาเราเอง ผมก็อยากจะสะท้อนทัศนะลักษณะอยา่ งน ี้ กค็ ิดว่าหลายทา่ นๆ ก็น่าจะเหน็ ดว้ ยกับบรรดาทา่ นผู้ อภปิ ราย ซ่ึงเปน็ พระธรรมทตู จะบอกว่ายคุ บุกเบกิ เลยก็ได้ เพราะวา่ แต่ละทา่ นน่ีกม็ ปี ระสบการณใ์ นการทาำ งาน พระธรรมทตู มาหลายปี จากประสบการณ์ดังกลา่ วน้ ี ผมวา่ เป็นสิ่งที่เรานา่ จะเรยี นรู้จากท่านเหล่านไี้ ด้ แล้ว ท่านเปน็ บคุ ลากรทม่ี ีคณุ ค่าตอ่ พระพุทธศาสนา แล้วกส็ ามารถท่จี ะถ่ายทอดประสบการณ์ให้พระธรรมทตู รุ่นใหม่ๆ ไดน้ ำาไปประยกุตใ์ ช ้ แล้วก็จะเปน็ ประโยชนแ์ กป่ ระชาชนทั่วๆ ไป โดยส่วนรวม พระปัญญาพทุ ธิวเิ ทศ : ครับผม มีอะไรอกี ไหมครับ นิมนต์ท่านเจา้ คณุ พระโสภณวชิราภรณ ์ จาก มจร. พระโสภณวชิราภรณ์ : วา่ จะยงั ไม่พดู แต่เก็บประเดน็ แตเ่ หน็ มีพาดพิงอยูห่ ลายกรณ ี และคำาพาดพงิ เปน็ คาำ ท่ีคลาดเคลอ่ื นนะ ก็เลยตอ้ งชีแ้ จง คาำ ท่ี ประเด็นท่ีถามวา่ ควรจะน่งั พดู กันนะ ทกุ ครง้ั มกี ารอบรม ต้ัง ๒๕๓๖ เป็นต้นมา มกี าร น่ังพดู กับฝา่ ยพระธรรมทตู มาทกุ ครั้ง ทุกปีที่จัดอบรม แล้วหลกั สูตรทีม่ หาจุฬาฯ รับจากหลวงพอ่ สมเด็จใหญฯ่ หลวงพ่อสมเด็จพระพุฒาจารย ์ เกี่ยว อุปเสนะ เมอื่ ๒๕๓๘ เป็นต้นมา ปรบั ทกุ ปี ปรับตามใคร เชน่ ท่าน ที่อยอู่ เมรกิ าเขาบอกวา่ น ่ี ทำาไมไม่ฝึกใหผ้ ูกผา้ ใหไ้ ด้ ผกู ผ้า เวลาจัดงานพระธรรมทตู จะเป็นคนทาำ หรือทำาไม ไม่ฝกึ ใหเ้ ขยี นตวั หนังสือนี่ นที่ ำาไมไมท่ ำาใหภ้ าพใหม้ นั สะท้อนแสง หรอื ทาำ ไมไมฝ่ กึ ภาษาใหไ้ ด ้ ทีนี้เราก็มขี ้อจำากดั เรือ่ งเวลา เดิมทมี ี ๒ เดือน เพมิ่ ไปเป็น ๓ เดือน เสร็จแลว้ ฝ่ายภาษาองั กฤษ หลวงพ่อประธานสมชั ชา ท่านท่ีสน้ิ ไปแลว้ นะ ประธานสมชั ชาสงฆ์ไทยใน สหรัฐอเมรกิ า หลวงพ่อเทพกติ ตโิ สภณ ทา่ นบอกวา่ อยา่ ไปฝึกมนั เลย ๓ เดอื น พูดไม่ไดห้ รอก เอามาฝกึ ที่ อเมริกา ให้มนั จบก่อนแล้วเอามาฝกึ แลว้ ประมาณน้ีนะ ตอนน้ีเรากม็ ฝี กึ บ้าง ความหมายกค็ ือว่า ขนาดคน ไทย อย่เู กิดเปน็ ไทย ยังพดู ไทยไมไ่ ดเ้ รื่อง พูดกันไม่รู้เรอ่ื ง ทะเลาะกันถึงปจั จบุ นั เปน็ ตน้ นะ เพราะฉะนั้น พดู นะ ท่านอาจารย์เจ้าคุณเทวสวัสด์ิ เราพูดประจำา ทา่ นอาจารยเ์ จา้ คณุ กไ็ ปเสนอในงานสัมมนาทกุ ปเี หมอื นกนั นะ

- 88 - ครบั แต่ยงั ไมพ่ อนะครับ ยังไม่พอซง่ึ เป็นขอ้ ดที ฝ่ี ่ายผู้ใช้สะทอ้ นประเดน็ ที่เป็นความต้องการ อนั นค้ี ือขอ้ สาำ คญั ทา่ นเจ้าคุณองค์ประธานสำานักงานกำากบั ทา่ นใชค้ ำาวา่ อย่างนี ้ อบรมแล้วต้องไปทุกรูป ก็เลยเรียน ทา่ นวา่ หลวงพอ่ อปุ ถมั ภ์ค่าเคร่ืองบนิ ทุกรปู ทา่ นกเ็ ลยย้อนไปที่สำานักพุทธฯ ความหมายก็คอื ว่า เชน่ ตอนนี้ มาที่ยโุ รป กจ็ ะไดว้ ีซ่า เช่นตอนนมี้ ีรนุ่ ๒๒ พระธรรมทูตรปู ใดเป็นรนุ่ ๒๒ บ้างครับ ขอยกมอื บา้ งครับ ท่าน ใดรนุ่ ๒๑ บา้ งครบั รนุ่ ๒๐ ๑๙ แตล่ ะท่านเฉลย่ี อยา่ งนี้ แต่ละทา่ นมายุโรป จะไดว้ ีซ่า ๓ เดือนๆ ๓ เดือนตอ้ งกลับไป ไป ๓ เดอื น กลบั มาใหม่ ถามว่าใครจ่ายคา่ เคร่อื งบิน ใช่ไหมครับ ใครเดนิ วซี ่าให้ทา่ น น่ ี ทาง วดั เชน่ วัดศรนี ครินทรฯ กจ็ ะดูแลคา่ เครือ่ งบนิ อย่างน้ี ถามวา่ เจา้ ภาพเอามาจากไหน ประเด็นแบบน ้ี ทางหลวง พอ่ ประธานสาำ นกั งานกำากบั กเ็ ลยบอกวา่ เราทาำ ระยะยาว ทำาวิธีไหน คือ ฝึกอบรมระยะสั้น คือหาปลาใส่บญุ ตอ้ งทาำ บญุ ด้วย เวลาจะถงึ ปลา หาคนมาชว่ ยก่อนกรณ ี ๓ เดอื น เป็นระยะสัน้ ระยะยาวทาำ อย่างไง กค็ อื ตอนนี้มหาวทิ ยาลยั ต้งั ท่ีทา่ นเจา้ คุณรอง กทม.พดู ถงึ กค็ อื เราตัง้ วิทยาลัย พระธรรมทตู ขึน้ เพ่อื ผลติ พระธรรมทตู ที่มคี ณุ สมบตั ิเฉพาะ เรยี กว่าพระธรรมทตู มอื อาชีพ แตต่ ้องฝกึ ๕ ปีขนึ้ ไป ๕ ปีขนึ้ ไปก็คอื วา่ สมมติกมั มฏั ฐาน ท่ีเราพูดถึงกมั มัฏฐาน หลวงพ่อเจา้ ประคุณสมเดจ็ พระพทุ ธชนิ วงศ ์ ไปตั้งสำา นกั กมั มฏั ฐานไปด้วยเนีย๊ ะ เรากบ็ อกตอ้ งฝึกอย่างน้อย ๑ ป ี หลกั สูตรปริญญาโท ของมหาจุฬาน่คี อื ๗ เดอื น ปริญญาเอก ๑ ปี ๑ ปตี อ้ งผ่านญาณ ๑๖ แล้วผ่านวิชาครู ทา่ นเจ้าคณุ พระราชสิทธิมนุ ี ผู้อำานวยการสถานบัน วิปัสสนาธุระของมหาจุฬาฯ เปน็ อาจารย์ของมหาจุฬาฯ มาตั้งแต่ต้นแลว้ ก็ไปฝึกทหี่ ลวงพ่อวเิ วกอาศรม ในนาม มหาจุฬาฯ ด้วย ตอนน้กี ด็ ูแลมาตรฐานวปิ สั สนากมั มัฏฐานของมหาจุฬาฯ แต่เราจะฝกึ ใหไ้ ด้วชิ าครู เป็นวิชาครู พอกลบั มาแล้วปญั หากม็ อี กี เรอ่ื งภาษาทาำ อยา่ งไร ไดก้ มั มฏั ฐานมาสอนฝร่งั เหมือนท่ที ่านภาสกรไมไ่ ด้ พูดไม่ถึงตะก้ ี มหาจฬุ าฯ ลงท่านภาสกรมาฝึกภาษาอังกฤษมาทอ่ี งั กฤษ ๙ ปยี งั ไมก่ ลับ ท่ีว่าจะต่ออะไรก็วา่ ไป ก็มีปัญหาอีก ว่าทาำ ไงท่านภาสกรจะ คือ ลาออกก็ไมล่ า กอ็ ยู่อยา่ งนี้ ก็เปน็ ปญั หามหาจฬุ าฯ อกี ถามว่าทำา ไง กต็ อ้ งสง่ พระทีว่ า่ น้นั ทา่ นผอู้ าำ นวยการ มาลงทะเบยี นวิทยลยั พระธรรมทตู ใหเ้ ลอื กประเทศท่ีจะปฏบิ ัติ ซงึ่ ทา่ นกต็ ้องคอนแทรกกบั วัดกอ่ นครับ อาจารย์ครับ เช่นจะไปอยู่กบั วัดพทุ ธาวาส ตอ้ งคอนแทคกนั ก่อน เราจะผลติ ให้ทา่ น ๕ ปี แสรจ็ แล้วจะคอนแทค เรอื่ งส่งไปอยูป่ ระเทศนัน้ เพอ่ื เรียนภาษานั้นจนผ่าน IELTS ผา่ นมาตรฐานก่อน เสรจ็ แล้วกลบั มากไ็ ปเข้า กัมมฏั ฐานที่ว่าน้ ี ก็เป็นเวลา ๒ ป ี เสร็จแลว้ กลับไปเป็นพระธรรมทตู เหมือนทท่ี า่ นมาอย่ทู ่ีนน่ี ะ เพราะภาษา ผ่านแล้วใช่ไหม ? กมั มัฏฐานแล้ว อย่างนอ้ ยต้องสอนได ้ พดู ภาษาภาษาไทย อย่างนอ้ ยๆ ภาษาไทยกค็ งพูดได้ ภาษาลาวคงสื่อสารได้บ้าง ประมาณอย่างนน้ี ะครับ ส่วนอนั อน่ื ด้วย ทำาอย่างไง ทา่ นอยู่ทนี่ แี้ ลว้ ตอ้ งมที ่ปี รกึ ษา เหมอื นท่าน ดร.ทแ่ี ปลเม่ือกนี้ ะ ท่ีแปลเร่อื งที่ สมเดจ็ พระศรีนครินทรฯ ท่านน้กี ็ตอนท่เี รยี นปริญญาโทอยู่ จะไปเย่ียมทา่ นทม่ี หาวิทยาลัยธรรมศาสตร ์ คุ้นเคยกนั คณุ แมท่ ่านทำางานชว่ ยมหาจุฬาฯ อยู่ คุณโยมโสมศิริ กท็ ำางานร่วมกนั ในเรอื่ งศาสนาโลก ต้งั แต ่๒๕๔๓-๒๕๔๘ ทีน ี้ ทาำ ยงั ไง เราก็จะสง่ ท่านมาอยู่ท่ีนี่ มีที่ปรกึ ษาแบบนั้น ที่จบปรญิ ญาเอก อย่ใู นต่างประเทศ เป็น ทป่ี รกึ ษาให ้ สอนวิทยานพิ นธ์ให ้ มีพระธรรมทตู ทเี่ ป็นผู้ทรงคุณวฒุ ิ เช่น อาจารย์เจา้ คณุ ดร.เหลา่ อินเดยี นม่ี ี อยู่แลว้ ท่านเจ้าคุณฯ ดูแลอยูแ่ ล้ว เป็นต้น เปน็ ทีป่ รึกษา แล้วผา่ นมาตรฐานนี้ เขียนหนงั สือดว้ ย เพราะอะไร เพราะพระธรรมทูต ไม่สามารถเขียนหนงั สือได้ เหมอื นประเทศไทยปจั จุบนั น ี้ กำาลงั จะเทยี บ ประโยค ๙ เป็น ปริญญาเอก ผมก็บอกวา่ ต้องเทียบปริญญาเอกเป็นประโยค ๙ ด้วย เพือ่ อะไรครบั เพ่ือขอเจ้าคณุ เพราะ ว่า เวลาเทียบไป เทียบมาต้องเทยี บได้ทง้ั ๒ อย่าง ใชไ่ หม ? อาจารย์ ทีนี้ กบ็ อกว่าทา่ นเหล่านี้เปน็ ทป่ี รกึ ษา เขยี นหนังสอื ได้ เขยี นวิทยานพิ นธ ์ เขียนวจิ ยั ปญั หาของพระ

- 89 - ไทยคอื ไมเ่ ขียนหนงั สอื เปน็ ภาษาไทยและภาษาอนื่ ตง้ั แตห่ ลวงพอ่ ศิริมงั คจารยเ์ ป็นตน้ มา ถงึ ปัจจุบนั ยังไม่มคี ัมภรี ์ใหมเ่ กดิ ขึ้น ถามว่าก่ีร้อยปีมาแล้ว แล้วหนังสือภาษาไทยท่ีเป็นธรรมะก็ไม่ เรานับหัวพระไดเ้ ลย ขอโทษใชค้ ำาว่าหัว ก ็ หลวง พอ่ พทุ ธทาส หลวงพ่อเจา้ คุณพรหมคุณาภรณ์ หลวงพ่ออะไรเปน็ ต้นที่เราพูดถงึ ทีน้ใี ครบอกผดิ ถกู ในธรรมะ เรากไ็ ม่รู ้ เรากบ็ อกพระไตรปฏิ กก็เปลยี่ น ไป เปล่ียนมา อยา่ งนีเ้ ป็นตน้ เพราะฉะน้นั พระธรรมทตู ผลสดุ ทา้ ยของ พระธรรมทตู คอื ๑ ภาษาต้องได ้ ในภูมปิ ระเทศท่ที ่านจะต้องไป เช่น หลวงพอ่ ท่านเจา้ คุณพระธรรมทูตหลายๆ ทีเ่ ราพูดถึง ทา่ นทอี่ ยเู่ กิน ๕ ปี อย่างเชน่ ท่านท่อี ยู่สวีเดนก็ด ี นอร์เวร์ ก็ดี ทา่ นจะพูดภาษาสอ่ื สารในพ้ืนทีไ่ ด้ แลว้ นอกจากภาษาไทย ซึ่งยคุ นี ้ ตอ้ งไปหาภาษาท ่ี ๒ นนั่ แหละ จนเปน็ ภาษาทีจ่ ำาเปน็ อาจจะมีภาษาที ่ ๓ ซงึ่ ท่านไดม้ าแล้ว เชน่ ภาษาเขมร ภาษาลาว อนั นเี้ ราต้องคลอลิไฟวท์ ่านดว้ ย อันท ี่ ๒ กมั มัฏฐานต้องสอนได ้ แตถ่ ้าสอนไมไ่ ดท้ าำ ยงั ไง ไมใ่ ช่พระทกุ รูปเปน็ พระอรหนั ต์ ไปปฏิบัติ กัมมฏั ฐานแล้วได้ญาณ ๑๖ บางท่านอาจจะไปไม่ถึง เพราะมีข้อจาำ กดั เพราะฉะน้นั ถ้าเป็นอย่างน้นั ได้ พระพทุ ธเจา้ สอนมาก็เป็นพระอรหันตห์ มดแล้ว อยา่ งนเ้ี ปน็ ต้น ขอ้ จาำ กัดนเ้ี รากต็ ้องหาทางออกใหท้ ่าน อยา่ ง นอ้ ยๆ ต้องมีศรัทธา สิง่ ท่จี ะวดั คืออะไร คอื สัมมาทฏิ ฐนิ ะ ท่านตอ้ งเป็นสมั มาทฏิ ฐ ิ ซึ่งทา่ นเจา้ คณุ พระเทพ โพธิวเิ ทศ พดู แล้วเม่อื กน้ี วี้ า่ ตอ้ งเปน็ สมั มาทฏิ ฐิ เช่น ท่วี ดั ศรนี ครินทรฯ ทาำ ศูนยก์ มั มัฏฐานขึน้ มา หรือทาำ ศูนย์ ภาษาขน้ึ มา เพ่ือพัฒนามนุษย ์ พัฒนาคน ก็ต้องไมไ่ ปขัดเขานะ ไม่ใชไ่ ปตง้ั วอลลร์ ูมใสเ่ ขาวา่ ขัดอย่างนั้น เล่อื ย ขาอยา่ งนนั้ อยา่ งนี ้ อยา่ งน้ีเปน็ ตน้ นะครบั ภาษาเช่นเดยี วกัน ไม่ใช่ทุกรปู ได้ภาษานะ เพราะภาษา ภาษาบาลี เรากร็ ู้ ลิงควิสติค มนั มขี อ้ จาำ กดั อยู่แล้ว แตล่ ะท่านไมเ่ ท่ากนั ไมเ่ หมือนกัน เพราะฉะนัน้ เรากจ็ ะวัดมาตรฐาน ภาษา แลว้ ก็ให้ที่ปรึกษานี้เป็นคนบอกว่า ท่านรปู นี้เปน็ พระธรรมทตู ได้ไหม ? แลว้ สเปเซยี ลด้านไหน เช่น พระ ดา้ นก่อสรา้ งท่านอาจจะไม่เก่งภาษา แต่ดว้ ยการฝกึ ท่านตอ้ งฝึกกอ่ นนะ เพื่อมี เขาบอกพดู อนั น ้ี พดู อันนไี้ ด ้ ทา่ นพูดไม่เกง่ ไมไ่ อเอล แตไ่ อเอล นน่ั คือวีซ่า แต่การอย่แู บบน ้ี คอื อยู่นานไปมาไปมาได้ เพราะฉะนน้ั เหมอื น ท่ีทา่ นเจา้ คุณว่า ทา่ นเจา้ คุณเทพพดู ถึง ปัญหาเกิดข้นึ กับเรา เราแกไ้ ปเร่ือย แต่เพื่อสนับสนนุ งานของสถานบนั หลักของชาติเรา คอื ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์ ของเรา เราตอ้ งทำา เพ่อื ให้เกดิ พระธรรมทตู ทม่ี ีคณุ ภาพ ทม่ี อี ยู่น้ี ยกตัวอย่าง กรณขี องพระธรรมทตู ต้นแบบ ปนี ี้มหาวทิ ยาลัยได้อนมุ ตั ิ พระธรรมทูตตน้ แบบหลายทา่ น เช่น พระเดชพระคุณท่านเจา้ คณุ พระเทพโพธิวิเทศ หรือพระเดชพระคุณหลวงพอ่ พระเทพพทุ ธมิ งคล หลวงพอ่ พระเทพกติ ตโิ มล ีทอี่ ยทู่ นี่ เ่ี ปน็ ตน้ เพอื่ อะไร เพอ่ื ใหร้ วู้ า่ อยา่ งนเ้ี ปน็ พระธรรมทตู ตน้ แบบ ถามว่า ภาษาถงึ กบั บรรยายเปน็ ทตู เลยไหม ? กไ็ ม่ใช่อย่างน้ัน แต่เปน็ ธรรมทูต ในภาษาเรากพ็ ยายาม คอนเวดิ คำา เราไมใ่ ชค้ าำ วา่ ไทยบ๊ดุ ดิสมชิ ชัน่ นารีมง้ั เราใช้คำาวา่ ธมมฺ ทูต (ธัม-มะ-ท-ู ตะ) เพอื่ อะไร เพือ่ ใช้คาำ บาลีเขา้ ไปด้วย เพราะเป็นคำาเถระวาท เหมือนกับ ท่เี ราพูดถึงโปรเกมน่ั ตัง้ โปเกข้ึนมา เขากเ็ รียกไปเรอ่ื ย เราก็ตามไปเร่ือย บางอยา่ ง เราใหธ้ รรมทูตมลี ักษณะเฉพาะ ทจี่ ะใชภ้ าษาเรา เพราะยังไงเวลาสวดมนตค์ งไม่ แปลเปน็ ภาษาอังกฤษหละ คงสวด นะโม ตสั สะ อย่างนอ้ ยๆ ถ้าภาษาหนึ่งทีต่ อ้ งทำา คือภาษาบาลตี ้องได้ คอื สวดมนต์ต้องเกง่ ทาำ วัตรต้องทาำ

- 90 - ตอนนี้เราฝึก ในกรณี ๓ เดือน เราทาำ ยงั ไง ทที่ า่ นเจ้าคณุ พดู ท่อี าจารยพ์ ูดเมอ่ื ก ี้ เราให้ทา่ นไปอินเดีย ปจั จุบันนี้อบรมใช้เวลา ๓ เดือน ภาคภาษานน้ี อ้ ยมาก เพราะเราตง้ั ใจว่า ให้ทา่ นมาอยา่ งทที่ ่านมาอยู่น้ี ต่อ มาทา่ นกจ็ ะเรยี นรภู้ าษาเอง เดนิ ทะลอุ ะไรก็วา่ ไป แต่ท่จี ะต้องทำา คอื ศรทั ธาต้องเกดิ กัมมฏั ฐานพนื้ ฐานตอ้ ง ได้ คอื ๑ เดอื นต้องอย ู่ กัมมัฏฐานตอ้ งผ่าน ซ่งึ พระธรรมทูตผอู้ บรมจะกลวั มาก เพราะตกอยตู่ รงน้ ี ปีนีก้ ็ตก ตกไปแล้ว เมือ่ กวี่ ันมานมี้ าฟ้องอธกิ ารบดผี มตกไปได้ยงั ไง กเ็ ลยมาอธิบายใหฟ้ ังว่าท่านตกยงั ไง ท่านกย็ อมรบั กม็ ีการอทุ ธรณเ์ หมอื นกัน เราเปดิ ให้อทุ ธรณ์ได้นะครบั คือต้ังกรรมการสอบสวนอะไรก็วา่ ไปนะครบั แล้ว ส่วนไปอินเดีย เพอ่ื สร้างศรัทธา ไปอนิ เดยี เราใชค้ ่าใชจ้ ่ายตอ่ หัวน ี่ แสนกว่าบาท เกอื บแสนกว่า บาทตอ่ รปู เพอื่ อะไร เพ่ือท่ีจะให้ให้เรียนรูจ้ ากพระเดชพระคุณที่ทา่ นภาสกรพดู ถึงเมอื่ กี้นะ ให้เรยี นรู้จากพระ เดชพระคุณ ด้วยพ้ืนฐานของพุทธภมู ิ การไปอนิ เดยี เกิดจากการสมั มนาพระธรรมทตู ไทยสายตา่ งประเทศ เมอ่ื วนั ท ี่ ๒๓-๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๓ เป็นปฏญิ ญาพทุ ธคยา น่ันแหละ การเกดิ ขนึ้ ครัง้ น้นั นะ ท่ีวัดไทยพทุ ธ คยา ทีเ่ วฬบุ ญุ เป็นผ้ดู ูแลอย ู่ ซงึ่ สมัยนั้นหลวงพอ่ ยอดอยู่ แตท่ ่านไม่ไดไ้ ปร่วมประชุม แลว้ เกิดปฏิญญาณ พุทธคยา แล้วเกิดเร่อื งน้ันตามหลายเรื่อง เชน่ เร่ืองอบรมอุปชั ฌาย ์ ทา่ นผู้อาำ นวยการ อบรมอปุ ัชฌาย์เกดิ จากปฏญิ ญาณนั้น การถวายสมณศกั ด์ิทีม่ ากขึน้ เกดิ จากงานน้ัน แต ่ ๑๒ เม่อื ก้ีไม่มี หวังว่า ๕ คงมีเยอะ หน่อย เป็นขวัญกาำ ลงั ใจให้ทา่ น นะคุณโยมนะ ทกุ ๆ ทา่ นนะ ท่านพระเถระทน่ี ่ังอย่นู ่นี ะ พระเถระทนี่ ง่ั อยู่นีน่ ะ หลวงพ่ออดีตเจา้ คณะจงั หวัดบุรรี มั ย์ หลวงพ่อพระราชวริ ยิ าลงั การ์ ท่นี ง่ั อยู่น่ี อยทู่ ีน่ อรเ์ วย ์ มาปฏิบตั ธิ รรมอยตู่ ่างประเทศ เป็นพระธรรมทตู ต้นแบบ อยา่ งน้ี มลี ักษณะอย่างน ้ี อยู่ได้ดว้ ยอะไร ภาษาไมไ่ ด้เก่ง แต่ทีเ่ กง่ คืออะไรครับ ภาษาใจ เพราะฉะนั้น เราใช้ พระธรรมทตู ด้วยภาษา ๓ ภาษานะ คอื ภาษาคน ภาษาธรรม ภาษาใจ ทีจ่ ะต้องอธบิ ายอยตู่ อนนี้ คือ ภาษาคน ภาษาทส่ี อ่ื สารดว้ ยตัวอกั ษร สว่ นภาษาธรรม ทีพ่ ระเดช พระคุณถงึ เมอื่ กีน้ ี้ ภาษาธรรม พอพดู ป๊บั มันป๊ิงเลย พูดป๊บั ปงิ๊ เลย ตง้ั ข้ึนมาใหม่ ไมไ่ ด้เรยี นหรอก ต้องไปฝึก เฉพาะ ส่วนภาษาใจนกี่ ต็ อ้ งปฏิบัติธรรม ขอบคณุ ครบั พระปัญญาพทุ ธิวิเทศ : ขอบคุณ ท่านผูแ้ สดงทัศนะครบั ท่านเจ้าคณุ พระโสภณวชิราภรณ ์ ตอนน้ีชว่ งสุดท้ายของการสรุป ผม คดิ วา่ ทางการประชุมในวันน้ี โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ การร่วมอภปิ ราย โดยท่พี ระเดชพระคุณแตล่ ะรปู ทา่ นก็ได้ แสดงทัศนคต ิ แลว้ กไ็ มม่ กี ารสรุปอะไร อยากจะนมิ นต์ กราบนมิ นต์ท่านเจ้าคณุ พระเทพกติ ติโมล ี ซึ่งเป็น เจ้าของสถานท ี่ ไดก้ ล่าวสรุปแลว้ ก็ เป็นการปดิ ประชมุ วนั นี้กก็ ราบขอบพระคุณ พระ เดชพระคุณท่านเจ้าคุณพระกิตติ โสภณวิเทศ ทา่ นเจ้าคณุ พระเทพ สุวรรณเมธี ท่านเจ้าคณุ พระเทพ โพธวิ เิ ทศ และทา่ นเจ้าคณุ พระเทพ พุทธวิ เิ ทศ ขอกราบอาราธนาท่าน เจ้าคุณ ไดก้ ล่าวสรปุ นะครบั

- 91 - พระเทพกิตตโิ มลี : ครับ เพยี งสรุปเลก็ น้อยนะครับ กข็ ออนุโมทนาพระเถรานเุ ถระทกุ ๆ รปู โดยเฉพาะทา่ นผู้ได้รับ อาราธนาอภิปราย ซาบซง้ึ ตรึงใจ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ มีหลายอย่าง โดยเฉพาะทา่ นเจา้ พระเทพสุวรรณเมธ ี ท่านก็พดู ด ี ท่มี ามากนั ก็คือ ไม่ค่อยตรงจดุ เทา่ ไหร ่ จริงๆ นั้น จนปา่ นน้อี ยากจะฝากใหท้ า่ น ผอ. สำานกั พทุ ธฯ พจิ ารณาดหู น่อย ก็คือว่า ไมเ่ คยมที ่ีมหาเถรสมาคมจะเรยี ก ผนู้ ำา ผ้นู ำาโดยเฉพาะพระธรรมทตู ท่ีเปน็ ผนู้ าำ กอ่ นๆ ต้ังแต่ต้นมา ท่ีมาบกุ เบกิ เริ่มต้น ไม่เคยทจ่ี ะเรยี กไปปรกึ ษา หารอื เสนอข้อคิดเหน็ นู่น นี ่ แลว้ พวกเรากจ็ ะเสนอใหท้ า่ นได้คดิ กนั บา้ งวา่ พวกเรานี้มปี ญั หาอะไร ต้องการ อะไร แลว้ ก็จะหาทางแก้ไขกนั อยา่ งไร อนั น้ีเป็นเรือ่ งนา่ คดิ มาก ยังไม่เคยมี เรามีประชุมกันท่มี หาจุฬาฯ ประชมุ แตท่ ว่ั ๆ ไปก็เปน็ การประชมุ ท่วั ๆ ไป ไม่มีการปรกึ ษาหารือ ใหเ้ กดิ ขึน้ เป็นเรือ่ งเปน็ ราว ประทบั ใจในคำาพูดของ ในการเสนอขอ้ คิดของทา่ นเจ้าคณุ พระเทพโพธิวเิ ทศ ส่ิงทท่ี ่านพูดเปน็ ของจรงิ เพราะวา่ ถา้ เราใจไม่สู ้ มันกไ็ ม่เปน็ อย่างท่ี ท่ีผมมาเปน็ อยู่ขณะนี ้ ปัญหาทำาให้เกดิ ปญั ญา ปัญญาเป็นเคร่อื ง ประลองปัญญา ผมเคยเขยี นในปกิณณกธรรม เคยเขยี นไวท้ น่ี ัน่ ท้งั หมดนีก้ ็ จรงิ ๆ นะชวี ติ คอื ปัญหา Life is problem problem is life เพราะอะไร เพราะพระพุทธเจา้ พระองคต์ ง้ั ขอ้ ข้นึ มาแล้ววา่ ทุกขน์ ้ีคือปัญหาชีวติ ชีวิตกบั ความทกุ ข์มนั มาดว้ ยกนั เพราะฉะนั้น เราตอ้ งใหอ้ ย่เู หนือทุกขใ์ หไ้ ด้ อันนเี้ ปน็ เรอื่ งสาำ คญั ทำาอย่างไร เราจะแกไ้ ขสง่ิ น้ันให้มันเปน็ ไปได ้ แนะนำาฝรง่ั หลายคน แนะนำาคนไทยหลายแก้ไขปญั หาให ้ กด็ ้วยวิธีน ้ี ไมเ่ คย ใหถ้ อยหน ี เพราะชีวิตกับปัญหามนั มาด้วยกนั พระพทุ ธเจา้ พระองคไ์ มไ่ ดเ้ คยสอนว่า ไมใ่ ห้เราเกิดนะ ให้เกิด มาเรียนรูป้ ัญหา แลว้ กแ็ ก้ไขปัญหาให้ได ้ แล้วก็อยูเ่ หนือปัญหาน้นั ให้ได้ จึงจะอย่เู หนือมหาบรุ ษุ ได ้ ท่ีท่านเจ้าคณุ ทา่ นพดู น่าคดิ มาก เพราะฉะน้นั ก็ฝากให้พระธรรมทูตร่นุ นอ้ งๆ ไดพ้ จิ ารณา ผมเองไม่ใช่ว่าผมไมเ่ จอะปัญหาท่ี นีน่ ะครับ บางครง้ั พวกที่มาบอกว่า อุ้ย ทา่ นอาจารยน์ ีม่ ีความร้ถู งึ ดร. ไม่ต้องมาปฏบิ ัติศาสนกจิ ในตา่ งประเทศ ก็ได้ พระธรรมดานม่ี าเผยแผศ่ าสนาเขาทาำ ไดท้ ้งั นั้นเลย เอาไปเอามาพอเราทาำ ไดท้ ุกอย่างก็มาแกใ้ หม ่ คอื พดู ใหม่ ยกยอปอป้ัน อย่างนเี้ ป็นต้นครบั ก็เห็นๆ อยู ่ ที่ท่านเจา้ คุณพดู น้นั จรงิ นะ แล้วท่านก็เป็นผทู้ มี่ คี วามรู้ ความฉลาดดว้ ย ไปถงึ ทา่ น ป่าอ้อยอยตู่ รงกลางท่ดี ินของท่าน ท่านบอกวา่ พระเดชพระคณุ ช่วยหน่อย วางศิลาฤกษใ์ ห้ หนอ่ ย ทำายังไงจะนน่ั ยงั บอกท่านเลยว่า ยงั ไง ยงั ไง ทา่ นอาจารยอ์ ย่าถอยนะ ตอนนั้นทา่ นยังไม่ได้เปน็ เจา้ คุณ ดว้ ยซา้ำ ไป ทีท่ ่านถบี ตัวขึน้ มาเพราะปัญญาของทา่ น ก็ถือว่ายอมรบั ความวิรยิ ะอุตสาหะ ปัญญากับวิริยะต้องม ี แลว้ ก็สต ิ ก็ตอ้ งพร้อมเหมอื นกนั ๓ สง่ิ นีเ้ ป็น ทำาให้เราเจรญิ ก้าวหน้า บอกตรงๆ ไม่ใชว่ ่าหมายความว่ามี ปัญหาแลว้ ขาดวริ ิยะก็ไปไม่ได ้ มีปัญญาขาดสติก็อีกไปไม่ไดเ้ หมอื นกัน เพราะฉะนัน้ ทง้ั ๓ สงิ่ ต้องไปดว้ ยกนั แลว้ ก็นอกจากนั้น ก็ใหก้ ำาลังใจทา่ น ที่วัดไทยเชตวันมหาวหิ าร อยา่ งไรท่านเจา้ คณุ อยา่ ถอยนะ เขา เอาไปแล้วกก็ รวดนำ้าอทุ ิศส่วนกุศลไป ตอนนท้ี ่านทำาใหญโ่ ต ลูกศิษย์ลกู หาจะไปเยือนอนิ เดีย ไปดินแดนพทุ ธภูมิ นีส้ นบั สนุนตลอด แล้วกใ็ ห้ลกู ศษิ ยล์ ูกหาไปกราบเรยี นท่านเปน็ ประจาำ อันน้ีกส็ นับสนนุ แนวความคดิ ของทา่ น และเปน็ ส่ิงท่ดี ีครับ จาำ ไว้วา่ ปญั หานนั้ ก่อให้เกิดปัญญา ท่ไี หนมีปญั หาเราถอย ปัญญาไม่เกิดแนค่ รบั ผมขอสรุปเท่าน้ ี กข็ อ อนโุ มทนาไมตรีจิต กุศลเจตนาของทกุ ๆ ทา่ น อย่างน้อยๆ ญาติโยมเองอยู่ท่นี ไี่ ดฟ้ ังแลว้ คงจะเป็นประโยชน์แก่ พวกเราไมน่ ้อยทเี ดยี ว ขอบคณุ มากครบั

- 92 - การประชมุ สหภาพพระธรรมทูตไทยในทวปี ยโุ รป (ส.ธ.ย.) สมยั สามญั ประจำาปี คร้ังท่ี ๑๐/๒๕๕๙ ณ วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เวลา ๑๕.๔๕ น. บันทกึ การประชุม สมยั สามัญประจำาปีครัง้ ที่ ๑๐/๒๕๕๙ สหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีปยุโรป (ส.ธ.ย.) เริ่มประชุมเวลา ๑๕.๔๕ น. พระเทพพุทธมิ งคล ประธานคณะกรรมการบริหารสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวีปยโุ รป ประธานการประชุม พระครูเมธีชยาภวิ ฒั น์ เลขานุการ ส.ธ.ย. เป็นพิธกี ร ดำาเนินการประชุม ระเบียบวาระท่ี ๑ แจ้งที่ประชมุ ทราบ ๑.๑ ประธานกลา่ วเปิดการประชุม พระเทพพทุ ธมิ งคล ประธานฯ กล่าวเปดิ การประชุม ความว่า “เรียนทีป่ ระชมุ และคณะกรรมการ ส.ธ.ย.ทกุ รปู ในวาระทตี่ อ้ งแจ้งให้ทราบ ระเบียบวาระท่ี ๑ แจง้ ให้ท่ีประชมุ ทราบ ขอกลา่ วเปิดประชมุ ขอ เรยี นสมาชิกทุกรูป ตอ่ ไปกใ็ ห้ท่านทงั้ หลาย กองงานเลขาแจง้ วาระการประชุม และขอ้ ท ่ี ๓ แนะนาำ ตวั ผเู้ ข้ารว่ ม ประชุม ตามลาำ ดบั ๑.๒ กองงานเลขา แจง้ วาระการประชุม ดงั เอกสารทแี่ จกไปตามวาระๆ นั้นตาม ๑.๓ แนะนาำ ตวั ผูเ้ ขา้ ร่วมประชุม ขอนมิ นตท์ ุกรปู แนะนำาตวั ดังนี้ ๑. พระเทพพทุ ธิมงคล วดั พุทธาราม เมืองวาแวก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ๒. พระราชปรยิ ัตยาลังการ เดิมอย ู่ วดั ไทยทูเทนิ เดี๋ยวนี้ย้ายมาอยู่ใกลส้ นามบนิ ชอื่ วา่ วัดกนั ตมลู ใครไปนอร์เวย์ ก็ไปเยีย่ มได้ เพราะอยู่ใกล้สนามบิน ๓. พระเทพกติ ติโมล ี รองประธานสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวปี ยุโรป รูปท่ ี ๑ เปน็ ประธานเขตท่ ี ๒ ๔. พระครเู มธีชยาภิวัฒน์ เลขานกุ ารสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยโุ รป วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม สวติ เซอรแ์ ลนด์

- 93 - ๕. พระโพธิคณุ วิเทศ วดั พทุ ธวหิ าร กรงุ เบอรล์ นิ ประเทศเยอรมนั ฝา่ ยประชาสมั พนั ธ ์ และรองหวั หนา้ เขต ๒ ๖. พระครสู ุตพทุ ธธิ ชั วดั พุทธาราม ประเทศสวีเดน อดีตเลขานุการสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป ปจั จบุ ัน กรรมการบริหาร และเป็นแผนกเลขานุการ ๗. พระครไู พศาลศาสนกิจวเิ ทศ วัดไทยออสเตรียธรรมาราม กรงุ เวยี นนา ประเทศออสเตรยี เปน็ ผู้ช่วยเหรญั ญกิ ๘. พระครสู ุตพทุ ธิรตั น์ วดั พุทธาราม ประเทศเนเธอร์แลนด ์ ผชู้ ่วยเลขานกุ าร ๙. พระมหาจำาเรญิ เขมวโี ร วัดพทุ ธวหิ าร อมั สเตอร์ดมั ประเทศเนเธอร์แลนด ์ ผชู้ ว่ ยแผนกฝ่ายประชาสัมพันธ์ ๑๐. พระครปู ลัดไพบลู ย์กจิ อคคฺ วิปุโล วดั สมเดจ็ เยอรมนี และวดั มหาธาต ุ ประเทศเยอรมนี ผู้ชว่ ยเลขานกุ ารสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยุโรป ๑๑. พระมหาทองนาค นาควโร ประธานสงฆว์ ดั ธรรมวหิ าร ฮันโนเฟอร์ ประเทศเยอรมนี อดีตเคยเป็นกรรมการบรหิ าร ตอนนล้ี าออกแลว้ ๑๒. พระมหาอนศุ กั ด์ ิ จนฺทสโี ล วัดพุทธวหิ าร กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมน ี เป็นผู้ชว่ ยเลขานุการ ส.ธ.ย. ๑๓. พระบัณฑิต ญาณธโี ร วดั พุทธาราม ซนุ ซวาล ประเทศสวีเดน เปน็ กรรมการผูช้ ว่ ยประชาสมั พนั ธ์ ๑๔. พระมหาวิทยา อภิชชฺ โว พระธรรมทูตปฏิบัตศิ าสนกิจวดั พุทธธรรม เมอื งกร๊าช ประเทศออสเตรยี เปน็ ผูช้ ว่ ยฝา่ ยประชาสัมพันธ์ ส.ธ.ย. ๑๕. พระครพู ุทธิประภากร วัดไทยพทุ ธอาภา ประเทศเยอรมนี ๑๖. พระครูกติ ติธรรมวิเทศ วัดศรนี ครนิ ทรวราราม ประเทศสวติ เซอร์แลนด ์ กรรมการฝ่ายเหรัญญกิ ๑๗. พระครูศรรี ัตนธรรมวิเทศ วัดศรีรัตนาราม แมนแชตเตอร์ สหราชอาณาจกั ร ๑๘. พระครสู าธรสนั ติวตั ร ประธานสงฆว์ ัดพทุ ธวนา เวสเตอรโ์ รส สวีเดน ๑๙. พระมหาสำารวย ภูริเมธี วดั ศรรี ัตนราม แมนแชตเตอร ์ สหราชอาณาจกั ร ๒๐. พระครโู สภิตธรรมรังษี วัดธรรมกิตตวิ งศ ์ กรงุ ปราก สาธารณรฐั เช็ก

- 94 - ๒๑. พระครวู ินยั ธรสมศกั ด์ิ สกกฺ เมธี ประธานสงฆ์วัดธมั มปทปี เบลเยยี ม เลขาธกิ ารสมาพนั ธชาวพทุ ธยุโรป ๒๒. พระครสู ังฆรักษอ์ มร อริโย เจ้าอาวาสวดั สว่าง ประเทศฝรงั่ เศส ๒๓. พระศรีศลิ ปาจารย์ ผู้ชว่ ยเจา้ อาวาสวดั พระธาตศุ รจี อมทอง วรวิหาร ทีป่ รึกษาวัดพทุ ธวิปสั สนา เยอรมนี ๒๔. พระครูไพโรจน์ภาวนาวิเทศ ประธานสงฆว์ ัดพุทธบชู า และวัดอโนมาลยั ประเทศฝรง่ั เศษ ทีป่ รกึ ษาสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยโุ รป ๒๕. พระสุธีญาณวเิ ทศ เจา้ อาวาสวดั ไทยธรรมาราม วอเตอรล์ ู ประเทศเบลเย่ยี ม ทป่ี รึกษา ส.ธ.ย. ๒๖. พระมหาภาสกร ปโิ ยภาโส รองเลขาธกิ าร องคก์ รพระธรรมทตู ไทยในสหราชอาณาจกั รและไอแลนด์ วดั พทุ ธปทีป ลอนดอน ๒๗. พระมหาสุเทพ สปุ ณฑฺ โิ ต หัวหนา้ ภาควชิ าสงั คมวิทยาและมานุษยวทิ ยา รกั ษาการผอู้ ำานวยการสาำ นักงานตรวจ สอบภายใน มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย ๒๘. พระโสภณวชริ าภรณ์ รองอธกิ ารฝ่ายกิจการตา่ งประเทศ มจร. สังเกตการณ์ ๒๙. พระกติ ตโิ สภณวิเทศ ประธานสหภาพสงฆใ์ นโอซอี ะเนยี โซนออสเตรเลีย นิวซีแลนด ์ มาประชุมในฐานะเปน็ พระธรรมทตู ๓๐. พระครโู สภณพุทธคิ ณุ คนสิงคโปร์ รองประธานรปู ท ี่ ๑ สมชั ชาสงฆไ์ ทยในสงิ คโปร์ ๓๑. พระครอู ดุ มธรรมวิเทศ เจา้ อาวาสวดั อตุ ตมยานมนุ ี ประเทศสิงคโปร์ เป็นพระสงฆเ์ ชื้อสายสยาม อยูใ่ น ประเทศมาเลเซยี ปฏบิ ตั ศิ าสนกจิ อยูท่ ่ีประเทศสงิ คโปร ์ ปัจจุบันดาำ รงตำาแหนง่ กรรมการผูบ้ รหิ ารสมัชชาสงฆไ์ ทยในประเทศสงิ คโปร ์ และกรรมการบริหาร คณะสงฆ์ สยามในประเทศมาเลเซีย ๓๒. พระมหาเดชทวี สเุ มธี พระธรรมทูตสายต่างประเทศร่นุ ที ่ ๙ ประจำา ณ ประเทศสงิ คโปร์ วดั อนนั ตมยาราม ๓๓. พระฉนั ท ี ภรู ปิ ญโฺ ญ วัดสันตจิ ิตตาราม ประเทศอติ าลี ๓๔. พระครวู ิบูลย์ปรยิ ัตยาภรณ์ วัดเจริญธรรม ประเทศเยอรมนี

- 95 - ๓๕. พระมหาพยงุ สารปญโฺ ญ วดั ธรรมวิหาร ฮนั โนเวอร์ ประเทศเยอรมนี ๓๖. พระครสู นั ตธิ รรมวิเทศ เมอื งริเอติ กรุงโรม ประเทศอิตาลี ๓๗. พระมหาสุวัฒน์ สุวฑฺฒโน ท่ีปรกึ ษาวัดธรรมศรทั ธาราม เมอื งเพยี มาเซน ประเทศเยอรมนี ๓๘. พระไสว ฐติ ธมโฺ ม วดั ชัยมงคล ประเทศเยอรมนี ๓๙. พระมหาเสถียร สถโิ ร วัดไทยนอรเ์ วย ์ สาขาบาร์เกน้ ประเทศนอรเ์ วย์ ๔๐. พระมหานงค์ สมุ งคฺ โล วัดนวมนิ ทรราชูทศิ เมืองลียง ประเทศฝร่งั เศส ๔๑. พระครูวินยั ธรชนนิ ทร ์ เตชวณโฺ ณ วัดไทยสามัคคีวาราม ตโิ รล ประเทศออสเตรีย ๔๒. พระครศู รีวเิ ทศพทุ ธิธรรม เมืองไฟรซิง่ และสาขา เมอื งไฟลาสซ่งิ ประเทศเยอรมนี ๔๓. พระยุทธพล ปุญญฺ มโน วดั พทุ ธาราม ประเทศฟินแลนด์ ๔๔. พระพงษ์พันธ์ อาละ วดั พุทธเมตตา วารบ์ รว์ ก ประเทศเยอรมนี ๔๕. พระสมนกึ เขมภริ โต วดั พทุ ธเมตตา วาร์บร์วก ประเทศเยอรมนี ๔๖. พระทวชี ยั ขนฺตโิ ก วดั พทุ ธเมตตา วาร์บรว์ ก ประเทศเยอรมนี ๔๗. พระวนิ ยั ธรกิตตศิ กั ด ิ์ อภิวฑฺฒโน วัดพุทธเมตตา วารบ์ ร์วก ประเทศเยอรมนี ๔๘. พระพชั รพงษ ์ ปญญฺ าวโร วัดพระธาตดุ อยสเุ ทพ ประเทศเยอรมนี ๔๙. พระครูธรรมธรชยั วชิ ติ ชยาภินนโฺ ท วัดพระธาตดุ อยสุเทพ ประเทศเยอรมนี ๕๐. พระเสมอ กลฺยาณธมฺโม วัดพระธาตดุ อยสเุ ทพ ประเทศเยอรมนี ๕๑. พระครธู รรมธรชฏั ฐากร อริยโร ประธานสงฆว์ ัดเทพวงศาราม เมอื งเนินแบร์ก ประเทศเยอรมนี ๕๒. พระครูสงั ฆรักษเ์ ทพนรนิ ทร ์ ชาตเทโว พระธรรมทูตรุ่น ๑๙ ประธานสงฆ์วัดหลวงพอ่ สดนอรเ์ วย์ สตาวังเงอร์

- 96 - ๕๓. พระมหาอนุชาต ิ อนุยตุ โฺ ต วดั พทุ ธวิปสั สนา ประเทศเยอรมนี ๕๔. พระเสร ี สตสิ มปฺ นฺโน ประธานสงฆ์วดั พระธรรมกายแมนเชตเตอร์ ประเทศอังกฤษ ๕๕. พระครภู าวนาสรกิจ วดั พระธรรมกายอติ าลี ประเทศอิตาลี ๕๖. พระครศู รีธรี วเิ ทศ วดั พระธรรมกายปารีส ประเทศฝรง่ั เศส ๕๗. พระครูภาวนาวริ ิยกจิ ประธานสงฆ์วัดพระธรรมกายสวติ เซอร์แลนด์ ๕๘. พระมหาประพฤติ พทุ ธฺ ชิ โย ประธานสงฆ์วัดพทุ ธไฮบรอน ประเทศเยอรมนี ๕๙. พระธรรมรงค์ สริ ิภทฺโท วดั พุทธาราม วาแวก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ๖๐. พระมหาวิเชยี ร วชริ ปญโฺ ญ วดั ไทยพุทธารามลักเซมเบิร์ก ประเทศลักเซมเบิร์ก ๖๑. พระอิทธิพล อิทธฺ ิญาโณ วดั ธมั มปทปี แมเคเลิน่ ประเทศเบลเยยี ม ๖๒. พระครภู าวนาวิธาน เลขาธิการองค์กรพระธรรมทตู ไทยในสหราชอาณาจักรและไอแลนด์ ๖๓. พระมหาอรณุ อภชิ วฺ านนฺโท วดั พุทธปิยวราราม ประเทศเยอรมนี ๖๔. พระปลัดอลงค์กร อมรทตฺโต วัดพทุ ธวปิ ัสสนา ประเทศเยอรมนี ๖๕. พระปลัดทว ี จตฺตามโล วดั พุทธธรรม เมอื งไฟรซิ่ง ประเทศเยอรมนี ๖๖. พระมหาปรชั ญา ธีรญาโณ วดั พทุ ธธรรม เมอื งไฟรซิง่ ประเทศเยอรมนี ๖๗. พระทศั นัย ฑีฆทสฺสี วดั พทุ ธธรรม เมืองไฟรซิ่ง ประเทศเยอรมนี ๖๘. พระมหาขจรศักด์ ิ ปญฺญาชีว ี วดั พุทธธรรม เมืองไฟรซิ่ง ประเทศเยอรมนี ๖๙. พระครูปลดั ศุภกจิ สุทฺธิญาโณ เจ้าอาวาสวัดพุทธารามเซาเวอร์ลัน ประเทศเยอรมนี ๗๐. พระสมหุ ์อนันต ์ กลฺยาณเมธ ี วัดพทุ ธารามเซาเวอร์ลนั ประเทศเยอรมนี

- 97 - ๗๑. พระทนงศกั ดิ ์ สุธมฺมสริ ิสาโร วดั พทุ ธไทยเนินแบร์ก ประเทศเยอรมนี ๗๒. พระเอกชัย สุตมาญาณสาโร วดั พระราชพรหมยานทา่ ซงุ ประเทศเยอรมนี ๗๓. พระธีรพงษ ์ ชนาสโภ วดั ไทยมิวนคิ ประเทศเยอรมนี ๗๔. พระมหาธีรโชติ ธีรปญโฺ ญ วดั มหาธาตุคิงบลอมล ี่ ประเทศอังกฤษ ๗๕. พระวริ ตั ธมมฺ โฆสโก วดั มหาธาตุคงิ บลอมล่ ี ประเทศอังกฤษ ๗๖. พระมหาสราวฒุ ิ พทุ ฺธสิ าโร วัดสังฆวิหาร สตุตการ์ต ประเทศเยอรมนี ๗๗. พระนเรศ สนฺตจิตโต ศูนย์ปฏิบตั ิธรรมพทุ ธชินวงศ ์ ประเทศนอรเ์ วย์ ๗๘. พระพรวิชัย กิตฺติโสภโณ วัดธรรมวิหาร ฮนั โนเวอร์ ประเทศเยอรมนี ๗๙. พระมหาเฉลยี ว จติ ฺติธมฺโม วดั ธรรมวหิ าร ฮันโนเวอร์ ประเทศเยอรมนี ๘๐. พระมหาสมาน ชาตวิริโย อาจารย์วทิ ยาลัยพระธรรมทูต มจร. ๘๑. พระมหาเถลิงศักดิ์ นาถธมฺมิโก วัดพทุ ธารามเซาเวอรล์ ัน ประเทศเยอรมนี ๘๒. พระภาสน ถิรจติ โต วัดไทยอนิ สบรคู ธรรมวสิ ุทธ ิ ประเทศออสเตรีย ๘๓. พระครูสเุ มธรตนสุนทร รองเจ้าอาวาสวัดพทุ ธารามเซาเวอรล์ นั ด์ ประเทศเยอรมนี ๘๔. พระผล คูเวยี งหวาย วดั พทุ ธบาทตากผา้ ปฏบิ ตั ศิ าสนกจิ เปน็ จติ รกรวดั ธรรมวหิ าร ฮนั โนเวอร ์ ประเทศเยอรมนี ๘๕. พระมหาถาวร กลฺยาณเมธ ี วดั นวมนิ ทรราชูทศิ ลียง ประเทศฝรั่งเศส ๘๖. พระสุภา เตชปญโฺ ญ วัดพทุ ธนนั ทาราม ประเทศเยอรมนี ๘๗. พระใบฎกี าเอกชัย อภิชยญาโณ วัดนวมนิ ทรราชทู ิศ ลยี ง ประเทศฝร่ังเศส ๘๘. พระมหาชินกร ชินกโร วดั นวมนิ ทรราชูทศิ ลยี ง ประเทศฝรัง่ เศส

- 98 - ๘๙. พระครูธรรมสาคร สุวฑฒฺ โน วัดพทุ ธาราม ประเทศสวีเดน ๙๐. พระมหาสมชาย ปญญฺ าวชโิ ร วดั พุทธวิหาร อมั สเตอรด์ ัม ประเทศเนเธอรแ์ ลนด์ ๙๑. พระมหากมั ปนาท กติ ฺติภทโฺ ท วัดไทยทูเทิน นอร์เวย์ ๙๒. พระครธู รรมธรกติ ติเดช กิตฺตเิ ตโช วัดสันตวิ ราราม ประเทศเยอรมนี ๙๓. พระปลัดเรวัต โชติวโร วัดสนั ตวิ ราราม ประเทศเยอรมนี ๙๔. พระมหาเกรียงไกร ธีรปญฺโญ วัดไทยเอาสบ์ วร์ก ประเทศเยอรมนี ๙๕. พระมหามานัส ธมฺมจาร ี วัดแสงธรรมประทีป ประเทศออสเตรยี ๙๖. พระมหาไปรวิษย์ โฆษิตปญฺโญ ประธานสงฆ์วดั พุทธนันทาราม ประเทศเยอรมนี ๙๗. พระรชต อสิ สฺ โร เจ้าอาวาสวัดสังฆทานไทย-เยอรมนั กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี ๙๘. พระครูปลดั สมั พพิ ัฒน์ธุตาจารย์ ผจล.วดั ไตรมิตรวทิ ยาราม กรุงเทพมหานคร ๙๙. พระพล พลวฑฒฺ โน วดั ธรรมกติ ตวิ งศ์ กรงุ ปราก สาธารณฐั เชก เป็นพระธรรมทตู รนุ่ ท่ ี ๒๒ ๑๐๐. พระมหาสงั วรญ์ สำวรญาโณ วดั พุทธวิหาร กรงุ เบอร์ลนิ ประเทศเยอรมนี ระเบยี บวาระที่ ๒ รับรองรายงานการประชุมสมัยสามญั ประจาำ ปคี รง้ั ท่ี ๙/ ๒๕๕๘ ท่ีประชมุ ได้อา่ นรายงานการประชมุ แล้ว มมี ติ รบั รองรายงานการประชมุ ระเบียบวาระที่ ๓ เสนอท่ีประชมุ เพ่ือทราบ (ผลการปฏิบตั งิ านของสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยโุ รป ในปที ผี่ ่านมา) ๓.๑ ฝา่ ยเลขานกุ ารฯ แจง้ รายละเอียด สมาชิก ประเภทต่าง ๆ. พระครเู มธชี ยาภวิ ัฒน ์ เลขานกุ าร ส.ธ.ย.แจ้งว่า วัดไทยในยโุ รป มีประมาณ ๙๐ วดั เฉพาะฝา่ ยมหานิกาย โดยเฉพาะประเทศเยอรมนีม ี ๑๖ รัฐ กงสุลแฟรงก์เฟริ ต์ แจ้งว่า มพี ื้นท่ ี ๗ รัฐ มีวัด ๔๐ กวา่ วัดดว้ ยกัน จะเหน็ ไดว้ ่า เมอื งแฟรงก์เฟริ ต์ กต็ าม มวิ นคิ กต็ าม เบอร์ลิน ท่เี ป็นเมืองใหญ่ จะมี ๒ ๓ ๔ วดั พอรวมกนั เข้ากจ็ ึงได้ตวั เลขอยา่ งท่ีวา่ น ้ี รวมกนั

- 99 - ท้ังหมดประเทศเยอรมนี กค็ งจะเป็นประเทศที่มวี ดั มากทสี่ ดุ แตใ่ นจาำ นวนนี้ ก็จะมวี ดั ทเี่ ราสมคั รเข้าเป็นสมาชิกสหภาพพระธรรมทูตไทยในทวีปยโุ รป ซึ่งไมร่ วม ประเทศอังกฤษ สกอ๊ ตแลนด์ เวลล์ ไอแลนด ์ เหลา่ นีเ้ ปน็ ตน้ เขามกี ารปกครองอีกแบบหนงึ่ อกี องคก์ รหนึ่ง ฉะนนั้ สมาชกิ ประเภทสามญั องคก์ ร วดั หรือสมาคม หรือมลู นิธิ ๒๙ องคก์ ร สมาชิกประเภทสามญั บคุ คล ๓๑ ท่าน สมาชกิ ประเภทวิสามัญบคุ คล ๑ ท่าน จึงเสนอทปี่ ระชุม เพอ่ื ทราบ มติทปี่ ระชุม ทราบ ๓.๒ ฝา่ ยเหรัญญกิ แจ้งรายละเอยี ด การเงนิ งบประมาณ รายรบั -รายจา่ ย พระครูกิตติธรรมวิเทศ กรรมการเหรญั ญิก ส.ธ.ย. แจง้ ว่า สำานกั งานกลางสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยุโรป คอื วดั ศรนี ครนิ ทรวราราม ก่อนนั้นมพี ระมหาชัย ยนต์เปน็ ผชู้ ว่ ย ของสำานกั งานฯ เนือ่ งจากทา่ นลากลับไปปฏิบัติศาสนกจิ ท่ีวัดเบญจมบพติ รอยา่ งถาวร ทาำ ให้ การเบิกจ่ายเงินจากธนาคาร จงึ ทำาไม่ได้ เพราะมกี รรมการเหลือเพยี งรปู เดยี ว จึงเสนอตอ่ ธนาคารเพ่ือให้เบกิ ได ้ ๒ รปู โดยเสนอพระครูเมธีชยาภวิ ฒั น์ ตอนน้ีอยู่ในระหว่างการดำาเนนิ การ อกี ประมาณ ๑ สปั ดาห์จึงจะ สามารถเบิกเงินมาสนับสนุนการประชมุ ได ้ ซ่ึงท่ปี ระชุมวสิ ามัญไดม้ มี ติให้ ส.ธ.ย. สนับสนนุ การประชมุ ใหญเ่ ป็น ๕,๐๐๐ ยูโร ขอสรุปรายรับท้ังหมดประจาำ ๒๕๕๘ ดงั น้ี ปี ๒๕๕๘ รายรบั ทั้งหมด ๓๐๐ Sfr. ๑๐,๒๙๘ Euro ๑๐,๐๐๐ czk. ๑๐๐ USD รายรบั ท่คี าบเกี่ยว ๒ ปี (๒๕๕๘-๒๕๕๙) ๑๒,๒๔๓ Euro ๑๐๐ USD ๒๐,๖๐๐ NOK ปี ๒๕๕๘ รายจ่าย ๑๑,๖๐๐ Euro คอื การช่วยเหลอื แผน่ ดนิ ไหวท่ีเนปาล ๓,๐๐๐ Euro สนบั สนนุ การประชมุ ส.ธ.ย.ทต่ี กคา้ ง ทว่ี ดั พทุ ธารามสวเี ดน ๒,๐๐๐ Euro ค่าจัดพมิ พ์หนังสือข้อมูล ส.ธ.ย. ๓,๖๐๐ Euro สนับสนุนการประชุมที่วัดไทยนอรเ์ วย์ ๒,๐๐๐ Euro สนบั สนุนการประชุมทีว่ ดั ไทยธรรมาราม เบลเยียม ๑,๐๐๐ Euro สรุปยอดคงเหลอื ณ ตอ้ นนี้ ๑๑,๘๖๐ Euro ๑,๖๑๔ Sfr. ๔๒,๕๒๐ THB ๒๘๒ USD ๒๓๐ GB(อังกฤษ) ๓๕๐๐ SEK(สวเี ดน) ๑๐๐ KON(นอร์เวย์) ๕๐ DKK (เดนมารก์ )

- 100 - พระครเู มธีชยาภิวัฒน์ กล่าวว่า รายรับไดม้ าจากผา้ ป่าในคราวประชุม และค่าสมาชิกองคก์ ร ๓๐๐ ยูโร/ป ี สมาชิกสามัญบคุ คล ๓๐ ยูโร/ป ี และขอเชิญสมคั รเขา้ เป็นสมาชกิ ครับ จึงเสนอท่ีประชมุ เพอ่ื ทราบ มตทิ ป่ี ระชมุ ทราบ ๓.๓ ฝา่ ยประชาสมั พันธ์ แจ้งการดาำ เนินกจิ กรรมด้าน ประชาสมั พันธ์องค์กร พระโพธคิ ุณวเิ ทศ หัวหนา้ ฝา่ ยประชาสัมพันธ์ กล่าวว่า ก. จดั ทำาเวปไซด์ ฝ่ายประชาสัมพันธ์ ไดม้ อบหมายให้ทมี งานพระอาจารย์จาำ เริญ เขวีโร คือ พระอาจารยอ์ าวชิ ช์ อาวชิ ชญญฺ ู ทาำ เวปไซด์ ชอ่ื ว่า WWW.UTSE.EU สำาหรับท่จี ะใช้ขอ้ มูลอะไรตา่ ง ๆ ต่อ ไป ท่นี น้ั สามารถปร้ินท์ ดาวโหลดจากทนี่ ัน้ ได้ และขอ้ มูลทสี่ าำ นักงานกำากับดแู ลพระธรรมทูตไปตา่ งประเทศ ในวาระท่ี ๔.๒ ให้ไปกรอกทต่ี รงนน้ั ได้เลย ข. การทาำ วารสาร ทปี่ ระชุมตอ้ งการให้ฝ่ายประชาสัมพันธ์ทำาวารสารออกมาเยอะมากกวา่ ที่เป็นอยู่ ในปัจจุบัน แต่ว่าด้วยสถานการณ์และขอ้ มูล ตลอดทัง้ บญั ชรี ายรับ-รายจ่าย ตน้ ทนุ ท่จี ะทำาน้ันกย็ งั ไม่ชัดเจน ทีมงานกจ็ งึ สรปุ ให้มใี นการประชมุ ในปนี ี้ไดม้ อบหมายให้พระมหาสังวรญ์ ให้มาประจาำ ท่วี ัดศรนี ครนิ ทรวราราม และก็ได้เกดิ หนงั สือหลายเลม่ ซงึ่ ตัวผมเองไมไ่ ดม้ าตะลยุ ดว้ ยตนเอง เพราะวา่ มงี านหลายอย่างในขณะเดยี ว ท้งั งานบวชเณรภาคฤดู ร้อน ทั้งงานซื้อทวี่ ดั ทีเ่ ชก ท่ีเชกก็ตอนนี้กท็ าำ เอกสารหลายอยา่ ง เพราะว่าเริ่มเปน็ หนี้แลว้ เพราะวา่ เซ็นแล้ว ก็ เลยกราบขออภัยทีมงานด้วยทีไ่ มไ่ ดม้ าด้วยตนเอง แต่ว่าก็เชอื่ มือว่าทำางานไดด้ ี เปน็ เลม่ ใหญ่ โดยการบญั ชา ของพระเดชพระคุณหลวงพ่อดว้ ย ขอขอบคุณทางคณุ วเิ ชียร ทองมุก ที่รบั ภาระในการนำาไปพมิ พ์ ซง่ึ ไม่ต้องไปพิมพท์ เี่ มอื งไทย การขน จากเยอรมนั ในโอกาสต่อไป ก็จะมีการพัฒนาให้มากข้นึ ค. เฟสบคุ๊ เมอื่ กอ่ นใช้ชอ่ื วา่ สหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยโุ รป แตด่ ้วยเหตผุ ลใดก็ไมท่ ราบ คอื เรา เขา้ ไปใช้ไมไ่ ด ้ ถ้าจะตดิ ต่อใหใ้ ชเ้ ฟสบคุ๊ จงึ เปิด เฟสบุ๊ค PhrathaiEU พยายามจะแชรข์ อ้ มลู ของ มจร.กด็ ี ของ แตล่ ะวัดก็ด ี ของทางฝา่ ยอเมรกิ าก็ด ี อันท่เี ปน็ แบบอย่าง อันทเ่ี ป็นการทำางานของแตล่ ะวดั เรากอ็ ยากจะให้ เป็นการประชาสมั พนั ธก์ ิจกรรมหลังของพวกเรา ซึง่ ก็มหี ลายท่าน มีโยมหลาย พระหลาย คือไมต่ อ้ งไปเปิดไล่ ตามวัดนั้นวดั น ้ี พอเข้ามาเฟส ของ สหภาพ ก็สรปุ ไดท้ กุ ประเทศเลย เพราะฉะนัน้ ก็เรยี นพระธรรมทตู ในแต่ละ วัดวา่ ขอให้พยายามอัฟเดท มเี รื่องราวอะไรพยายามอฟั เดท เราก็จะพยายาม ทางสหภาพกจ็ ะแชร์ขอ้ มูลเข้า มา เพอื่ เหมอื นการส่งข่าวกันอยู่เร่อื ย ๆ อันนก้ี ็เปน็ ส่ิงทอ่ี ยากประชาสัมพันธ์ นอกน้นั กม็ เี ฟสบุ๊คเพจ เข้าไปกดไลนใ์ ห้ทมี งานได้ช่ืนใจบ้างครับ จงึ เสนอท่ีประชุม เพ่อื ทราบ มติท่ปี ระชุม ทราบ ๓.๔ ฝา่ ยเลขานุการ แจง้ การดาำ เนินกิจกรรม ระหวา่ งสหภาพพระธรรมทตู ไทยในทวปี ยโุ รป (ส.ธ.ย.) กบั องค์กร หน่วยงานอ่ืน