# พุทธบริหารการศึกษา-บริหารและจัดการศึกษาบูรณาการวิถีพุทธ_มรภ.พระนคร 7-3-64

หลกั สูตรบัณฑติ ศกึ ษา ภาควิชาบรหิ ารการศึกษา คณะครุศาสตร์ พทุ ธบริหารการศกึ ษา มจร มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั ๗ มี.ค. ๒๕๖๔ ผู้บรหิ าร คณาจารย์ นักศึกษา หลักสูตร ป.โท การบรหิ ารการศึกษา รนุ่ ที่ ๓๘ มหาวทิ ยาลัยราชภัฎพระนคร ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนุษย์วถิ พี ทุ เธรม่ิ ๑๓.๐๐ น. ณ ห้องประชมุ ซี ๕๑๒ อหาลคักสาตู รรบเณัรฑยี ติ นศึกรษาวภมาควมิชาจบรรหิ .าวรกงั ารนศกึ ้อษาย|อย1 ุธยา

กาหนดการ วันอาทติ ย์ที่ ๗ มนี าคม ๒๕๖๔ เวลา ๑๓.๐๐ น. ลาดบั กิจกรรม - ลงทะเบียน พร้อมกนั ณ ห้องประชุม ซี ๕๑๒ - นำบชู ำพระรตั นตรัย สมำธิ แผ่เมตตำ โดย พระมหำสมบตั ิ ธนปญโฺ ญ, ผศ.ดร. - ชมวิดที ัศน์เกี่ยวกับ มจร. - กลำ่ วต้อนรับ โดย รศ.ดร.สมศักด์ิ บุญปู่ รองคณบดคี ณะครศุ ำสตร์ และผอู้ ำนวยกำรหลักสตู รบัณฑติ ศึกษำ ภำควชิ ำบรหิ ำรกำรศกึ ษำ และ รศ.ดร.อำพล บดุ ดำสำร มหำวิทยำลัยรำชภัฏพระนคร - แลกเปล่ียนเรยี รู้ “หลักพทุ ธบรหิ ำรกำรศกึ ษำ” โดย ผศ.ดร.เกษม แสงนนท์ ผู้อำนวยกำรหลกั สตู ร ค.ม. สำขำวิชำพทุ ธบริหำรกำรศึกษำ - สนทนำ ถำม-ตอบ แลกเปล่ียนเรยี นรู้ร่วมกนั - จบกิจกรรม และถำ่ ยภำพหมรู่ ว่ มกัน พิธีกร รศ.ดร.สิน งามประโคน นางสาวอสิ ยาภรณ์ เทพประสทิ ธ์ิ



o สวดมนต์ สมาธิ แผ่เมตตา ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษย์วถิ ีพทุ ธ หลกั สูตรบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 4

o แนะนา มจร. ❖ https://www.youtube.com/watch?v=3afCKQvOwIQ ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบัณฑิตศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 5

o ผูบ้ รหิ ารกล่าวตอ้ นรับ รศ.ดร.สมศักดิ์ บญุ ปู่ รศ.ดร.อาพล บุดดาสาร รองคณบดคี ณะครศุ าสตร์ เลขาหลักสูตรพระพุ ทธศาสนา ผอ.หลักสตู รบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั ราชภฎั พระนคร ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลกั สตู รบัณฑติ ศึกษา ภาควชิ าบริหารการศึกษา | 6

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 7

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 8

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 9

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 10

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 11

Mahachulalongkornrajavidyalaya University พุทธบรหิ ารการศึกษา บรหิ ารและจัดการศึกษาบรู ณาการวิถพี ุทธ Head Hand Heart ๗ มีนาคม ๒๕๖๔ ผศ.ดร.เกษม แสงนนท์ ผอ.หลกั สูตร ค.ม. พุทธบริหารการศกึ ษา @kdmbooks

o ประเด็นพูดคุยกันวนั น้ี ❖ มนุษยค์ อื ใคร ทำไมตอ้ งมกี ำรศกึ ษำ ❖ มหำจฬุ ำฯ กับกำรศกึ ษำวถิ ีพุทธ ❖ พทุ ธศำสนำกบั กำรศกึ ษำ ❖ บรู ณำกำรหลกั ธรรมกับกำรศกึ ษำระดบั ตำ่ ง ๆ ❖ บูรณำกำรหลักธรรมกับกำรบรหิ ำรงำนวิชำกำร ❖ ตวั อยำ่ ง ภำพกิจกรรม ❖ การศึกษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ ีพุทธ หลกั สูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 13

มนุษย์คือใคร ทาไมต้องมีการศกึ ษา ❖ การศึกษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ ีพทุ ธ หลกั สตู รบณั ฑิตศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 14

o มนุษย์ ประกอบด้วยอะไร มนุษยป์ ระกอบด้วยกาย (รปู ) และใจ (นาม) หรือ ขนั ธ์ ๕ ไม่ต่างจากสรรพสตั ว์ หากแต่มนุษยเ์ จริญกว่า เพราะมีปัญญา ศึกษา พฒั นาตนได้ แต่ล้วนอยภู่ ายใต้กฎ ไตรลกั ษณ์ (อนิจจงั ทุกขงั อนัตตา) ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ุทธ หลกั สูตรบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศึกษา | 15

o อาศรม ๔ : ชว่ งเวลาแห่งชวี ิต พรหมจารี คฤหสั ถ์ วนปรสั ถ์ สนั ยาสี ๑ – ๒๕ ปี ๗๖ – ๑๐๐ ปี ๒๖ – ๕๐ ปี ๕๑ – ๗๕ ปี ๙,๑๒๕ วัน ๓๖,๕๐๐ วนั ๑๘,๒๕๐ วนั ๒๖,๗๐๐ วัน อนิจจัง อนตั ตา ทุกข์ ❖ การศึกษาและพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ยว์ ถิ ีพทุ ธ หลกั สตู รบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 16

o ชีวิต เป็นอยา่ งไร ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ยว์ ถิ ีพุทธ หลกั สูตรบัณฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศกึ ษา | 17

o ทาไม มนษุ ย์ ตอ้ งมกี ารศึกษา Head ปญั ญา คน (กาย/ใจ) Heart Hand จิต (สมาธ)ิ พฤติกรรม ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์วถิ ีพทุ ธ หลักสตู รบณั ฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 19

o มนษุ ยป์ ระเสริฐ ด้วยการศึกษา [๖๗] ดกู รวาเสฏฐะและภารทวาชะ กษตั ริยก์ ด็ ี พราหมณ์ก็ดี แพศย์กด็ ี ศูทรกด็ ี สมณะกด็ ี ประพฤตกิ ายทุจริต วจที จุ รติ มโนทจุ ริต เปน็ มิจฉาทฐิ ิ ยึดถือการกระทา ด้วยอานาจมิจฉาทิฐิ เพราะยดึ ถอื การกระทาด้วยอานาจมิจฉาทฐิ ิ เปน็ เหตเุ บ้ืองหน้าแตต่ ายเพราะกายแตก ยอ่ มเขา้ ถึงอบาย ทุคติ วินบิ าต นรก ทั้งส้นิ ฯ [๖๘] ...........(ถา้ )ประพฤตกิ ายสจุ ริต วจสี จุ รติ มโนสจุ รติ เป็นสมั มาทิฐิ ยดึ ถอื การกระทาดว้ ยอานาจสมั มาทฐิ ิ เพราะยึดถอื การกระทาดว้ ยอานาจสัมมาทิฐิเป็น เหตุ เบื้องหน้าแตต่ ายเพราะกายแตก ย่อมเขา้ ถงึ สุคติโลกสวรรค์ ฯ [๖๙] ............(ถ้า)มีปรกตกิ ระทากรรมทงั้ สอง [คือสุจรติ และทจุ รติ ] ด้วยกาย ด้วยวาจา ดว้ ยใจ มีความเหน็ ปนกนั กระทาด้วยความเห็นปนกัน เบ้อื งหน้าแต่ ตายเพราะกายแตก ย่อมเสวยสขุ บ้าง ทุกขบ์ ้าง ฯ [๗๐]............(ถ้า) สารวมกาย สารวมวาจา สารวมใจ อาศัยการเจริญโพธิปกั ขิย ธรรมท้ัง ๗ แล้ว ยอ่ มปรินพิ พานในปัจจุบันนท้ี ีเดยี ว ฯ [๗๒]......กษัตรยิ ์เป็นผปู้ ระเสริฐทสี่ ุดในหมชู่ นผ้ถู อื โคตร, สว่ นผถู้ งึ พรอ้ มดว้ ยวิชชา และจรณะ เปน็ ผู้ประเสริฐทสี่ ุดในหมเู่ ทวดาและมนษุ ย์ ฯ \"อัคคัญญสูตร\" ทีฆนกิ าย ปาฏกิ วรรค, พระไตรปฎิ ก เล่มท่ี ๑๑ พระสุตตนั ตปฎิ ก เลม่ ท่ี ๓ ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ พี ทุ ธ หลกั สตู รบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศึกษา | 20

o มนุษยด์ ี เพราะมกี ารศึกษา ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษย์วถิ ีพุทธ หลักสตู รบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 21

o ศาสนาทาให้การศึกษามีคณุ ภาพ ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ุทธ หลักสตู รบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 22

❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ พี ุทธ การเสดจ็ ประพาสยุโรปคร้ังที่ 1 ใน พ.ศ. 2440 (ร. ศ.116) นับเป็นคร้ังแรกของพระมหากษัตรยิ ์ในภมู ภิ าค น้ที ีเ่ สด็จประพาสยุโรป โดยมีจุดประสงคส์ าคัญ คอื เพื่อ ทาความเขา้ ใจกบั ชาตทิ ีค่ กุ คามไทย เพื่อเจรจาโดยตรง กับผ้นู าของฝร่งั เศสเพอ่ื แกป้ ัญหาความขัดแยง้ ในกรณี ที่สืบเนื่องจากวกิ ฤติการณ์ ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2436) รวมทัง้ เพ่อื แสวงหาชาตพิ นั ธมติ รมาช่วยสง่ เสริมสร้าง ความม่ันคงของประเทศ การเสด็จประพาสยุโรปครั้งนี้ ประสบความสาเรจ็ อยา่ งย่งิ ในการสร้างสมั พนั ธไมตรี กับรัสเซียในรชั สมยั ซารน์ ิโคลสั ที่ 2 แห่งราชวงศโ์ รมา นอฟ หลกั สูตรบณั ฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 23

มหาจฬุ าฯ กับการจดั การศกึ ษา ❖ การศึกษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษย์วถิ ีพทุ ธ หลกั สตู รบณั ฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 24

o ผู้ทรงสถาปนา มหาจุฬาลงกรณร์ าชวทิ ยาไลย ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ยว์ ถิ ีพทุ ธ หลกั สูตรบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควิชาบริหารการศึกษา | 25

o สังฆเสนาสนร์ าชวทิ ยาลัย วัดมหาธาตุ สนามหลวง พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยหู่ ัว รัชกาลที่ ๕ ทรงสถาปนา มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เมือ่ พ.ศ.๒๔๓๙ (ร.ศ.๑๑๕) ❖ การศึกษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษย์วถิ ีพทุ ธ หลักสตู รบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบริหารการศึกษา | 26

o มหาจฬุ าฯ วดั มหาธาตุ (๒๔๙๐) เปิดสอนระดบั ป.ตรี พ.ศ.๒๔๙๐ มี คณะพุทธศาสตร์ เป็นคณะแรก ณ วัดมหาธาตยุ วุ ราชรงั สฤษฎ์ พระนคร กรุงเทพฯ ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนุษย์วถิ พี ุทธ หลักสูตรบัณฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศกึ ษา | 27

มหาจุฬาฯ วังนอ้ ย อยธุ ยา (๒๕๔๑) ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษย์วถิ พี ุทธ หลักสูตรบัณฑติ ศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศกึ ษา | 28

พระบรมสารรี กิ ธาตุ ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษย์วถิ พี ทุ ธ หลักสตู รบณั ฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 29

พระพุ ทธโสธร ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ ีพุทธ หลักสูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควิชาบริหารการศกึ ษา | 30

oอาคารเรียนรวม ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ ีพทุ ธ หลกั สูตรบัณฑติ ศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศึกษา | 31

หอประชมุ มวก. ๔๘ พรรษา ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย์วถิ ีพทุ ธ หลกั สตู รบณั ฑิตศกึ ษา ภาควิชาบริหารการศกึ ษา | 32

o พระอุโบสถกลางน้า อุปถมั ภ์โดย พระธรรมโกศาจารย์ (ปญั ญานันทภิกขุ) ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ยว์ ถิ พี ุทธ หลักสตู รบณั ฑิตศกึ ษา ภาควิชาบริหารการศึกษา | 33

o วิทยาเขต วทิ ยาลยั ในประเทศ มจร. ห้องเรียน ๑ กาญจนบุรี หนว่ ยวทิ ยบริการ ๖ 44 จงั หวดั สงขลา, จนั ทบุรี, กาแพงเพชร ตาก, อุตรดิษ์, สระแกว้ ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ ีพุทธ หลกั สตู รบัณฑิตศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 34

o สถาบนั สมทบ ในและต่างประเทศ ๑. วทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนาดองกกุ ชอนบอบ สาธารณรัฐเกาหลี ๒. มหาปัญญาวทิ ยาลยั อาเภอ หาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา ๓. มหาวทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนาจิ้ง เจี๋ย ไชนิสไทเป ๔. วทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนา นานาชาติ ศรีลงั กา ๕. วทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนา สิงคโปร ๖. วทิ ยาลยั พระพทุ ธศาสนาธรรมะ เกต ฮงั การี ❖ การศึกษาและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ยว์ ถิ พี ุทธ หลักสูตรบัณฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศึกษา | 35

❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ พี ทุ ธ หลักสูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 36

การศึกษา คืออะไร Education is....?

o การศึกษา อาวธุ เปลย่ี นโลก ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ยว์ ถิ ีพุทธ หลักสตู รบัณฑติ ศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 38

o การศึกษา คืออะไร Education มีรากศพั ทม์ าจากคากรยิ าลาตนิ ๒ คา คอื educare กับ educere Educare (เอดแู คร)์ หมายถึง การอบรมเลยี้ งดู เช่ือวา่ มนษุ ยเ์ กดิ มาไม่ มศี ักยภาพในตน พ่อแม่หรอื ครูจงึ เป็นผูก้ าหนด อบรมสง่ั สอน (ยึด ผสู้ อนเป็นศูนยก์ ลาง ครูส่ัง ผเู้ รียนทา (จติ นิยม) Educere (เอดเู ชเร) หมายถงึ การอบรมเล้ยี งดู เชือ่ วา่ มนษุ ย์เกดิ มามี ศักยภาพในตนจงึ ตอ้ งพยายามใหแ้ สดงศักยภาพออกมา (ยึด ผู้เรยี นเป็นศนู ยก์ ลาง ครูชท้ี าง นักเรียนแสวงหา (ปฏิบตั นิ ิยม) ❖ การศึกษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ ีพุทธ หลักสูตรบัณฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศึกษา | 39

Education [n.] การศึกษา, ความรู้, ฝึกฝน, ศึกษาศาสตร์, ส่งั สอน, ให้การศึกษา, อบรม พอ้ งกบั คาวา่ edify, instruct, train (พจนานุกรมแปลองั กฤษ-ไทย สอ เสถบุตร) Education [n.] การศึกษา การเรียน, การใหค้ วามรู้ [syn.] instruction, schooling, study (พจนานุกรมแปล องั กฤษ- ไทย NECTEC's Lexitron Dictionary) ❖ การศึกษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษย์วถิ พี ทุ ธ หลกั สูตรบัณฑิตศกึ ษา ภาควชิ าบริหารการศกึ ษา | 40

การศึกษา คือ การปรับปรงุ คนให้เหมาะกบั โอกาสและ ส่ิงแวดล้อมท่ีเปลยี่ นไป หรอื อาจกลา่ วไดว้ า่ การศกึ ษาคอื การนาความสามารถในตัวบคุ คลมาใช้ ใหเ้ กดิ ประโยชน์ (Jean Jacques Rousseau) การศกึ ษา คือ การทาพลเมืองใหม้ ีความประพฤติดี และมี อุปนิสยั ที่ดีงาม (John Friedich Herbart) ❖ การศึกษาและพัฒนาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ ีพุทธ หลกั สตู รบัณฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศึกษา | 41

การศึกษา คือ การพฒั นาบุคลิกภาพของเดก็ เพ่ือใหเ้ ดก็ พฒั นา ตนเอง (Friedrich Froebel) John Dewey ใหค้ วามหมายการศึกษาหลากหลายตามบริบทต่างๆ เช่น การศึกษา คือชีวติ ไม่ใช่เตรียมตวั เพอื่ ชีวติ , การศึกษา คือ ความเจริญงอกงาม, การศึกษา คือ กระบวนการทาง สงั คม, การศึกษา คือ การสร้างประสบการณแก่ชีวติ ❖ การศึกษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์วถิ ีพทุ ธ หลกั สูตรบัณฑติ ศึกษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 42

Carter V. Good ใหค้ วามหมายการศึกษาไว้ ๓ ความหมาย คือ ๑. การศึกษา คือกระบวนการต่าง ๆ ที่บุคคลนามาใชใ้ นการ พฒั นาความรู้ ความสามาร์ เจตคติ ความประพฤติที่ดีมี คุณคา่ และมีคุณธรรมเป็นท่ียอมรับนบั ์ือของสงั คม ๒. การศึกษา เป็นกระบวนการทางสงั คมที่ทาใหบ้ ุคคลไดร้ ับ ความรู้ความสามาร์จากสิ่งแวดลอ้ มที่โรงเรียนจดั ข้ึน ๓. การศึกษา คือการ์่ายทอดความรู้ต่าง ๆ ท่ีรวบรวมไวอ้ ยา่ ง เป็นระเบียบใหค้ นรุ่นใหม่ไดศ้ ึกษา Source: http://parentingforeveryone.com/child_development หลักสูตรบัณฑติ ศึกษา ภาควิชาบริหารการศึกษา | 43 ❖ การศึกษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ พี ุทธ

การศึกษา เป็นเคร่ืองหมายที่ทาใหเ้ กิดความเจริญงอกงามในตวั บุคคล (ม.ล.ปิ่ น มาลากลุ ) การศึกษา คือการพฒั นาบุคคลและสงั คมที่ทาใหค้ นไดม้ กี าร เรียนรู้ และพฒั นาข้ึนไปสู่ความเป็นสมาชิกท่ีดีของสังคม (ดร.สาโช บวั ศรี) ❖ การศึกษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษย์วถิ พี ุทธ หลักสตู รบณั ฑติ ศกึ ษา ภาควชิ าบรหิ ารการศกึ ษา | 44

❖ ศึกษา เปน็ คาสันสกฤต และ สิกขา ในภาษาบาลี หมายถึง การฝึกฝน อบรม พัฒนาตน ให้คุณลักษณะทางกาย วาจา ใจ ให้ดีย่ิง ๆ ข้นึ ไป เน่ืองจากบุคคลอ่นื มา พัฒนาแทนไมไ่ ด้ ผู้พัฒนา ตนแล้วจงึ จะได้ช่อื วา่ เป็นผู้ ประเสรฐิ (พุทธทาสภิกขุ)

❖ การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้เพื่อความเจริญงอกงามของ บุคคลและสงั คม โดยการ์่ายทอดความรู้ การฝึก การอบรม การสืบสานทางวฒั นธรรม การสร้างสรรคจรรโลง ความกา้ วหนา้ ทางวชิ าการ การสร้างองคความรู้อนั เกิดจาก การจดั สภาพแวดลอ้ ม สงั คม การเรียนรู้และปัจจยั เก้ือหนุนให้ บุคคลเรียนรู้อยา่ งต่อเนื่องตลอดชีวติ (พ.ร.บ.การศึกษา แห่งชาติ พ.ศ.2542) ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนษุ ยว์ ถิ พี ุทธ หลักสตู รบณั ฑติ ศึกษา ภาควชิ าบริหารการศึกษา | 46

o สรปุ การศึกษา เป็นกระบวนการเรียนรู้ ส่งเสริม พฒั นา ใหบ้ ุคคลเจริญเติบโตอยา่ งมีทิศทางท่ี เหมาะสมท้งั ดา้ นร่างกาย อารมณ สงั คม และ สติปัญญา จนเป็นสมาชิกของสงั คมท่ีมี คุณภาพและมีคุณธรรม ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์วถิ พี ทุ ธ หลกั สตู รบัณฑติ ศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศึกษา | 47

o ความหมายตามแนวของ UNESCO Source: www.unesco.org/new/en/education/networks/global-networks/aspnet/about-us/strategy/the-four-pillars-of-learning ❖ การศึกษาและพฒั นาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ พี ุทธ หลักสูตรบณั ฑติ ศึกษา ภาควิชาบรหิ ารการศกึ ษา | 48

o วิธกี ารเรยี นรู้ของมนุษย์ • ปริยตั ิ • ปฏิบตั ิ • ปฏสิ มั พนั ธ์ • บรู ณาการ ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ ีพทุ ธ หลักสตู รบัณฑติ ศกึ ษา ภาควิชาบริหารการศกึ ษา | 49

o ตวั อยา่ งคาศัพท์ทางการศึกษา ▪ National Education Act พระราชบัญญตั ิการศึกษาแห่งชาติ ▪ basic education การศึกษาข้นั พื้นฐาน ▪ lifelong education การศึกษาตลอดชวี ิต ▪ formal education การศึกษาในระบบ ▪ non–formal education การศึกษานอกระบบ ▪ informal education การศึกษาตามอธั ยาศัย ▪ correspondence education การศึกษาทางไปรษณยี ์ ▪ distance education การศึกษาทางไกล ▪ compulsory education การศึกษาภาคบงั คบั ▪ continuing education การศึกษาตอ่ เนอื่ ง ▪ elementary education ประถมศึกษา ▪ early childhood education การศึกษาปฐมวยั ▪ higher education มธั ยมศึกษา ▪ educational institution สถานศึกษา ▪ instructor / Lecturer อาจารย/์ ผู้สอน ❖ การศกึ ษาและพัฒนาทรพั ยากรมนุษยว์ ถิ ีพทุ ธ หลักสูตรบัณฑติ ศึกษา ภาควชิ าบริหารการศกึ ษา | 50

o พัฒนาอะไรกอ่ น จะพฒั นาชาติ ให้พฒั นาท่คี น จะพฒั นาคน ใหพ้ ฒั นาท่ใี จ จะพฒั นาอะไร ใหเ้ รม่ิ ที่ “ตัวเรา” อตฺตา หิ กิร ทุททฺ โม ได้ยนิ วา่ ตนแลฝึกไดย้ าก อตตฺ า หเว ชิตํ เสยฺโย ชนะตนน่นั แลเปน็ ดี ❖ การศกึ ษาและพฒั นาทรัพยากรมนุษยว์ ถิ พี ุทธ หลักสูตรบัณฑติ ศึกษา ภาควิชาบริหารการศึกษา | 51