2.การประเมินสภาพและการพยาบาลทารกเเรกเกิดทันที-ประจำวัน

การพยาบาลทารกแรกเกิดประจาวนั 4. การดแู ลเรอื่ งอาหาร  เนน้ ใหน้ มมารดาตลอด 6 เดอื นโดยไมต่ อ้ งใหน้ า้ หรืออาหารเสริม และให้ นมแมร่ ่วมกบั อาหารเสริมนานจนถึง 2 ปี หรือมากกวา่  ควรงดนมผสม  ชงั่ นา้ หนกั วนั ละครงั้ นา้ หนกั ไมค่ วรลดลงเกนิ 10% ของนา้ หนกั ตวั ทารก

การพยาบาลทารกแรกเกดิ ประจาวนั 5. การใหว้ คั ซีน  การฉีดยา BCG (บาซิลลสั กาลแม็ต-เกแร็ง - bacille Calmette-Guerin) ชนดิ ของวคั ซีนเป็ น live attenuated vaccine เพ่อื ป้ องกนั เชอื้ วณั โรค ขอ้ บง่ ช้ี ทารกแรกเกดิ ทกุ คน รวมทง้ั ทารกทีเ่ กดิ จากแมท่ ่ตี ดิ ชอ้ื HIV ขนาดและวิธีใช้ ฉีด 0.1 มล. เขา้ ในชน้ั ผวิ หนงั (intradermal) ทไ่ี หลซ่ า้ ย

การพยาบาลทารกแรกเกดิ ประจาวนั 5. การใหว้ คั ซีน ปฏกิ ริ ิยาจากวคั ซีน Local reaction หลงั ฉดี ประมาณ 2-4 สปั ดาห์ จะมตี มุ่ แดงนนู ขนึ้ บริเวณทฉ่ี ีด ตอ่ มาจะกลายเป็ นตมุ่ หนองแลว้ แตกออกเป็ นแผล แผลจะเป็ นอยู่ นาน 4-6 สปั ดาห์ แลว้ จะหายเหลอื เป็ นแผลเป็ น (BCG scar) อาจพบปฏิกริ ิยา ทร่ี นุ แรง เชน่ ฝี ในชนั้ ใตผ้ วิ หนงั ตอ่ มนา้ เหลอื งใกลท้ ฉ่ี ีดโต

การพยาบาลทารกแรกเกดิ ประจาวนั

5. การใหว้ คั ซีน คาแนะนา 1.รกั ษาผวิ หนงั บริเวณท่ีฉีดใหส้ ะอาด วิธีการฉีด 2 . ใ ช ้ส า ลี ช ุบ น้า ต ้ม ส ุก ที่ เ ย็ น แ ล ้ว เ ช็ ด 1. ลา้ งมอื และเช็ดมอื ใหส้ ะอาด เตรียมยา ผวิ หนงั รอบๆบริเวณท่ีฉีด ซบั ใหแ้ หง้ 2. ฉีดบริเวณไหลซ่ า้ ยของทารก 3.หา้ มแกะเกา บ่งตมุ่ หนอง 3 . ฉีดตาแหนง่ ผวิ หนงั บริเวณสว่ นบนของ 4.ถา้ ตาแหนง่ ที่ฉีดเป็ นต่มุ นนู แตกเป็ นฝี กลา้ มเนอื้ ตน้ แขน มีหนองไหลจากแผล ต่อมน้าเหลือง 5. ฉีดเขา้ ชน้ั ผวิ หนงั (intradermal) 0.1 ml บริเวณท่ีฉีดมีการอักเสบโตข้ึน ใ ห้ ดันน้ายาเขา้ ไปชา้ ๆใหโ้ ป่ งนูนเท่าเม็ดถัว่ ปรึกษาแพทย์ เขยี ว สงั เกตอาการหลงั ฉีด

การพยาบาลทารกแรกเกิดประจาวนั 6. การดแู ลเรือ่ งความสะอาด (อาบน้า ทาความสะอาดรา่ งกาย) • อาบนา้ เชา้ -เย็น สระผมวนั ละหนง่ึ ครงั้ หา้ มโรยแป้ ง หรือผงฝ่ ุน (หากจาเป็ นตอ้ ง ทาแป้ งระวงั อยา่ ใหโ้ ดนสะดอื ) • ควรอาบในบริเวณทไี่ มม่ ลี มโกรก อาบครง้ั ละ 5-7 นาที • อาบนา้ เฉพาะสว่ นไมน่ าทารกใส่ในกะละมงั และสงั เกตลกั ษณะผวิ หนงั ของทารก • ตรวจสอบอณุ หภมู ขิ องนา้ กอ่ นอาบทกุ ครงั้ • ถ่ายอจุ จาระ เช็ดดว้ ยสาลชี บุ นา้ สะอาดเช็ดจากบนลงลา่ ง หา้ มเช็ดกลบั ไปกลบั มา • ดแู ลเปลีย่ นผา้ ออ้ มทกุ ครงั้ ท่เี ปี ยกชนื้

การพยาบาลทารกแรกเกดิ ประจาวนั 7. การตรวจรา่ งกายทารกอยา่ งละเอียด (ศีรษะถึงเทา้ )  ตรวจร่างกายตามระบบเพื่อประเมนิ ภาวะแทรกซอ้ นทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ กบั ทารก หลงั คลอดตามวิธีการตรวจทก่ี ลา่ วมาแลว้

การพยาบาลทารกแรกเกิดประจาวนั 8. การสง่ เสรมิ การสรา้ ง สายสมั พนั ธท์ ารกและ ครอบครวั (Bonding and Attachment)  สรา้ งสมั พนั ธภาพระหว่างทารกกบั บิดา มารดาและครอบครวั โดยแนะนาให้ ครอบครวั มสี ว่ นรว่ มในการดแู ลทารกแรกเกิด  กระตนุ้ ใหด้ ดู นมมารดา การโอบกอด  สงั เกตอาการทารกจากพฤตกิ รรมที่แสดงออก รอ้ งหิว-อาจรอ้ งเบาหรือดงั เพราะอาจรอ้ งนาน มกั ดดู นวิ้ มอื รอ้ งเหงา- ควรใชร้ ะบบ Rooming-in รอ้ งไมพ่ อใจ- เชน่ อากาศรอ้ นไป เย็นไป ผา้ ออ้ มเปี ยกแฉะ รอ้ งเจ็บ- เสียงแหลม รอ้ งปวดทอ้ ง- เสียงแหลม งอขา หลงั แอน่

การพยาบาลทารกแรกเกิดประจาวนั 9. การตรวจคดั กรองทารกแรกเกิด  ทารกคลอดครบ 48 ชวั่ โมง ตอ้ งเจาะเลอื ดตรวจ - การตรวจหาภาวะพรอ่ งธยั รอยดฮ์ อรโ์ มน (TSH) - การตรวจหาภาวะความผดิ ปกตขิ องการเผาผลาญ Amino acid (Phenylketonuria ; PKU)

ตวั อยา่ งขอ้ วนิ จิ ฉยั การพยาบาล  1. การป้ องกนั การสญู เสยี ความรอ้ นจากรา่ งกาย ตวั อยา่ งขอ้ วินจิ ฉยั การพยาบาล คอื ขอ้ วินิจฉยั ทางการพยาบาลที่ 1 ทารกมโี อกาสเกดิ ภาวะอณุ หภมู ริ า่ งกายตา่ กว่า ปกตเิ นอื่ งจากการสญู เสยี ความรอ้ นของรา่ งกายและการปรบั ตวั ยงั ไมด่ ี (โดยมขี อ้ มลู สนบั สนนุ ที่พจิ ารณาจาก การวดั อณุ หภมู กิ าย สงั เกตมอื เทา้ ซีดเขยี ว เย็น ตวั เย็น ศีรษะเปี ยกชน้ื ) วตั ถปุ ระสงค์ : ทารกสามารถคงไวซ้ ึ่งอณุ หภมู ปิ กตขิ องรา่ งกายได้ เกณฑก์ ารประเมินผล : อณุ หภมู ริ ่างกายอย่ทู ี่ 36.5-37.5 องศาเซลเซียส : ไมม่ อี าการปลายมอื ปลายเทา้ เขยี ว ตวั เย็น

กจิ กรรมการพยาบาล 1. ใหค้ วามอบอ่นุ และปรบั อณุ หภมู หิ อ้ งใหอ้ ย่ใู นระดบั 28 – 30 องศาเซลเซียส ตง้ั แตก่ อ่ นคลอดทารก 2. เช็ดศีรษะและลาตวั ดว้ ยผา้ แหง้ นมุ่ และอนุ่ ทนั ทีทีท่ ารกคลอดออกมาทงั้ ตวั แลว้ เพื่อลดการสญู เสยี ความรอ้ นจากการระเหย (evaporation) 3. ใหท้ ารกนอนภายใตเ้ ครื่องแผร่ งั สคี วามรอ้ น (radiant warmer) บนผา้ นมุ่ และ อ่นุ ขณะทสี่ งั เกตการหายใจ และสผี วิ ทารก และระวงั ไมใ่ หท้ ารกสมั ผสั กบั ลมเย็น จากเครื่องปรบั อากาศโดยตรงหรืออย่ใู กลผ้ นงั ทีม่ คี วามเย็น 4. นาผา้ ท่ีเปี ยกออกจากตวั ทารกโดยเร็วเพ่อื ลดการสญู เสียความรอ้ น 5. ใหท้ ารกนอนบนอกมารดาโดยเร็วและปิ ดตวั ทารกไวด้ ว้ ยผา้ อ่นุ ขณะทา bonding 6.วดั อณุ หภมู ทารกจนจะมอี ณุ หภมู คิ งท่ีประมาณ 4 ชวั่ โมง 7. การสมั ผสั ทารกตอ้ งทาและเคร่ืองมอื ตา่ งๆ ใหอ้ นุ่ กอ่ นเสมอหลงั คลอด

ตวั อยา่ งขอ้ วินิจฉยั การพยาบาลทารกแรกเกดิ ระยะหลงั คลอด 2 ชว่ั โมง 1. เสี่ยงตอ่ ภาวะพรอ่ ง O2 เนอื่ งจากอากาศเขา้ สทู่ างเดนิ หายใจไมส่ ะดวก 2. มโี อกาสภาวะอณุ ภมู ริ ่างกายตา่ เนอ่ื งจากการสญู เสยี ความรอ้ นทางร่างกาย ไดง้ า่ ย 3. เส่ียงตอ่ การตดิ เชอ้ื เนอื่ งจากภมู ติ า้ นทานตา่ 4. เสย่ี งตอ่ ภาวะเลอื ดออกงา่ ยเนอื่ งจากมสี ารทชี่ ว่ ยในการแขง็ ตวั ของเลอื ดตา่

ตวั อยา่ งขอ้ วินิจฉยั การพยาบาลทารกแรกเกดิ ประจาวนั ขอ้ วินจิ ฉยั การพยาบาลทารกแรกเกิดระยะหลงั คลอด 2 ชวั่ โมงรวมกบั 1. เส่ียงตอ่ ภาวะพรอ่ งโภชนการเนอ่ื งไดร้ บั สารนา้ และอาหารไมเ่ พยี งพอ 2. เสย่ี งตอ่ การเกดิ โรคตดิ เชอื้ เนอ่ื งจากภมู ติ า้ นทานตา่ 3. สง่ เสริมความสขุ สบายของทารกแรกเกดิ 4. ทารกไดร้ บั การสรา้ งสมั พนั ธภาพรกั ใคร่ผกู พนั ธก์ บั บดิ ามารดาและครอบครัว 5. ทารกไดร้ บั ความปลอดภยั จากภาวะแทรกซอ้ นตา่ งๆ 6. เสี่ยงตอ่ การดแู ลตอ่ งเนอื่ งไมถ่ กู ตอ้ งเนอ่ื งบิดามารดาขาดความรใู้ นการดแู ลทารก แรกเกิด

The end