ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ_13ο τεύχος

ISSN: 2732-8597 2 ©2021, ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ηλεκτρονική διεύθυνση περιοδικού: http://gympira.datacenter.uoc.gr ΤΕΥΧΟΣ 13Ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Διευθύντρια: Μαρία Πολυχρονάκη Ι. Κορνάρου, Εσταυρωμένος, 71503 Ηράκλειο Κρήτης Τηλ.: 2810-260663 • Fax: 2810-252298 Web site: http://gympira.datacenter.uoc.gr • e-mail: [email protected] ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ Βασιλική Πιτερού • Ασημένια Χαρκιωτάκη ΜΙΚΡΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ «ΕΝ ΤΑΞΕΙ» Μαριάννα Απλαδά • Εύα Βαρδιάμπαση • Καλλιόπη Βασιλειάδη • Λευτέρης Γρηγορίου • Φίλιππος Δανδάλης • Μάνος Ζερβάκης • Ρένια Καστελλιανάκη • Δημήτρης Κοντός • Ηλίας Κουρούμαλης • Ελένη Κουτράκη • Μαριάννα Κυριακάκη • Γωγώ Λαγουδάκη • Γιώργος Μαρής • Ζέφη Πλεύρη • Ειρήνη Σκανδαλάκη • Μάνος Σφακιωτάκης • Σοφοκλής Τουπής • Αναστασία Φασουλάκη • Ειρήνη Χατζηπαναγιώτη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Κατερίνα Βασιλάκη ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 3

Σχέδιο: Ειρήνη Σκανδαλάκη Α3 4 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ E D I T O R I A L ...................................................................................................7 Χαιρετισμός Περιφερειάρχη Κρήτης ...............................................................................8 Χαιρετισμός Διευθύντριας Π.Γ.Η....................................................................................9 Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο ................................................................10 Η νέα e-ζωή μας .......................................................................................................10 Οι ανησυχίες, οι απαιτήσεις και το άγχος στη ζωή μας.............................................12 Θέλω ποιος είμαι να ξέρω ........................................................................................13 Φιλία και Έφηβοι: Μία έρευνα στο Πρότυπο Γυμνάσιο Ηρακλείου .........................14 Η φιλία στη ζωή των εφήβων… ................................................................................18 Φαντάζομαι έναν κόσμο διαφορετικό .......................................................................21 Η ομορφιά δεν είναι το παν: .....................................................................................22 Σκέψεις μελαγχολικές ...............................................................................................23 Δίνοντας Ζωή σε πέντε λεπτά… ....................................................................................24 Αθλήματα εν μέσω καραντίνας .....................................................................................28 Είστε βέβαιοι ότι γνωρίζετε όλα τα αθλήματα; .............................................................30 Αθλητισμός: Σχέση ζωής ..............................................................................................33 Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο .....................................................................34 Γεγονότα 2020-2021.................................................................................................34 Το σπίτι μου, η φύση, αλλάζει…................................................................................37 Το σταυρόλεξο της κλιματικής αλλαγής.....................................................................40 Τα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» στη ζωή μας ..............................................................41 Σκέφτηκες ποτέ πώς λειτουργεί το Γερμανικό Σχολείο και σε τι διαφοροποιείται από το Ελληνικό Σχολείο;................................................................................................44 Γιατί είναι καλό να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες; .......................................................49 Περιήγηση στον κόσμο των γεύσεων.........................................................................51 Παράξενα πιάτα από όλο τον κόσμο .........................................................................57 Guinness World Records ..........................................................................................61 Ταξιδεύοντας... νοερά στα Γιάννενα.............................................................................64 Ενετική Κρήτη απ’ τα μάτια ενός εμπόρου ...................................................................66 Το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων ................................................................................67 Αφιέρωμα: Μορφές τέχνης… μια περιδιάβαση.............................................................68 Εξερευνώντας τις τέχνες ...........................................................................................68 Φωτογραφία.............................................................................................................. 75 Origami, μια «χάρτινη» τέχνη...................................................................................76 Ώρα για κατασκευές! ....................................................................................................78 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 5

Αφιέρωμα στη μουσική .................................................................................................83 Εκεί που γεννήθηκε η μουσική... ...............................................................................83 Έρευνα περί μουσικής… ...........................................................................................84 Η ιστορία τής Heavy Metal σκηνής...........................................................................86 Συγκροτήματα ...........................................................................................................88 Bring Me The Horizon ..........................................................................................88 MY CHEMICAL ROMANCE................................................................................89 Προσωπικές εμπειρίες συμμαθητών μας:..................................................................91 Η κιθάρα μου κι εγώ .............................................................................................91 Το πιάνο στη ζωή μου ...........................................................................................92 Το φλάουτο μέσα από τα δικά μου μάτια...............................................................93 Βιολογία - Δημιουργική Γραφή: 1-1 .............................................................................94 Διαβάσαμε και σας προτείνουμε ...................................................................................96 Η Επιλογή .................................................................................................................96 Έρεβος ......................................................................................................................97 ΔΙΑΚΟΣΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΠΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 .......................................98 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ........................................................................99 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ.........................................99 ΜΑΧΕΣ ................................................................................................................... 105 ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ........................................................................................................... 110 ΠΟΛΙΤΙΚΗ .............................................................................................................117 ΠΟΙΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ .........................................121 ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΚΡΗΤΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ...........................................123 Η ακροστιχίδα τής ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ......................................................................126 Η ακροστιχίδα τής ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ..........................................................................127 Τι γνωρίζετε για την Επανάσταση του 1821;...........................................................128 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 6

EDITORIAL Αγαπητές αναγνώστριες, αγαπητοί αναγνώστες, Και ναι, έχουμε τη χαρά να σας παρουσιάσουμε το 13ο τεύχος τού περιοδικού τού σχολείου μας. Επιτέλους! Ύστερα από μια χρονιά κατά το μεγαλύτερο μέρος τής οποίας τα σχολεία παρέμειναν κλειστά λόγω της πανδημίας και αναγκαστήκαμε να εργαζόμαστε διαδικτυακά με όλες τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται, καταφέραμε να ολοκληρώσουμε την έκδοση και αυτού του τεύχους. Είμαστε πολύ περήφανες, επειδή και φέτος η συντακτική ομάδα τού περιοδικού ήταν εξαιρετική και αντεπεξήλθε υπέρ το δέον στις ιδιαίτερες απαιτήσεις τής ολοκλήρωσης της ύλης τού «Πειρ και Μανία». Ελπίζουμε να το διαπιστώσετε και οι ίδιοι διαβάζοντας και απολαμβάνοντας το περιεχόμενο του περιοδικού μας. Θεωρούμε ότι ανταποκρίνεται σε κάθε είδους ενδιαφέροντα, αφού η θεματική του είναι ευρεία: μουσική, αθλητισμός, εφηβεία, συνεντεύξεις, βιβλιοκριτικές, ταινιοκριτικές, τέχνες, γεύσεις… Αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε ότι για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση η δημοσιογραφική μας ομάδα δημιούργησε ένα ειδικό αφιέρωμα. Πολλά ευχαριστώ οφείλουμε στη Διευθύντρια και την Υποδιευθύντρια του Πρότυπου Γυμνασίου Ηρακλείου, καθώς και στον Σύλλογο Διδασκόντων που στέκονται πάντα δίπλα μας σε κάθε βήμα μας. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων για την πρόθυμη στήριξη που μας προσφέρει, αλλά και στην Περιφέρεια που χρηματοδότησε την έκδοση του περιοδικού. Τέλος, αισθανόμαστε ευγνώμονες στα παιδιά που παρά τις πρωτόγνωρες δύσκολες συνθήκες τής προηγούμενης σχολικής χρονιάς, διεκπεραίωναν με προθυμία και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όσα αναλάμβαναν. Σας ευχόμαστε μια ευχάριστη διαδρομή στις σελίδες τού «Πειρ και Μανία»! Οι υπεύθυνες καθηγήτριες Βασιλική Πιτερού Ασημένια Χαρκιωτάκη ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 7

Χαιρετισμός Περιφερειάρχη Κρήτης Για την Περιφέρεια Κρήτης η στήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα. Με αυτό το δεδομένο οι πρωτοβουλίες των καθηγητών και των μαθητών που στοχεύουν στην αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας αξίζουν τα συγχαρητήρια όλων μας. Το Περιοδικό «ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ», το οποίο εκδίδεται από το Πρότυπο Γυμνάσιο Ηρακλείου, συμβάλλει καθοριστικά στην κοινή προσπάθεια για την ενδυνάμωση της εκπαίδευσης. Οι μαθητές τού Γυμνασίου, αναλαμβάνοντας τον ρόλο τού συντάκτη, εξοικειώνονται τόσο με τη συγγραφική διαδικασία, όσο και με τη σύγχρονη πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται από τις εφαρμογές τής τεχνολογίας στον κόσμο και την καθημερινότητά μας. Ως Περιφέρεια Κρήτης, ευχόμαστε σε όλους τους μαθητές καλή πρόοδο. Με την ελπίδα ότι η φετινή σχολική χρονιά θα ολοκληρωθεί μέσα στις σχολικές αίθουσες και δίπλα στους αξιόλογους καθηγητές του Πρότυπου Γυμνασίου Ηρακλείου. Καλό ταξίδι στο περιοδικό σας. Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 8

Χαιρετισμός Διευθύντριας Π.Γ.Η. Η 13η έκδοση του περιοδικού του σχολείου μας «ΠΕΙΡ και ΜΑΝΙΑ» είναι μια αξιόλογη δραστηριότητα, την οποία χαιρετίζω με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση. Το περιεχόμενο του περιοδικού αποτυπώνει πολυτροπικά το έργο του σχολείου, που έχει ως στόχο όχι μόνο τη γνώση, αλλά και την ευρύτερη παιδευτική καλλιέργεια των μαθητών/τριών του. Μέσα από το όραμά μας για ένα σχολείο χαράς, δημιουργικότητας, ποιοτικής συνεργασίας των μελών του, αξιοποίησης των ταλέντων και των δυνατοτήτων των μαθητών/τριών του, και αποτελεσματικής ανάπτυξης δίαυλων επικοινωνίας με το ευρύτερο περιβάλλον στοχεύουμε να διασφαλίσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, που να ανταποκρίνονται στις μαθησιακές ιδιαιτερότητες και στις προσωπικές ανάγκες και ευαισθησίες των μαθητών/τριών μας. Ξεφυλλίζοντας το περιοδικό μπορείτε εύκολα να αντιληφθείτε τη σύγχρονη αλλά και διαχρονική θεματολογία του, τις εναλλακτικές δημιουργικές προσεγγίσεις πάνω σε πολλά καίρια ζητήματα, την κριτική σκέψη αλλά και την ανάδειξη διαφορετικών αντιλήψεων, προσωπικών στάσεων και ξεχωριστών συναισθημάτων των μαθητών/τριών μας. Πολλά συγχαρητήρια, λοιπόν, τόσο στα παιδιά της δημοσιογραφικής ομάδας, για τη φιλοπονία και την ευρηματικότητά τους, όσο και στις υπεύθυνες καθηγήτριες του περιοδικού κ. Βασιλική Πιτερού και κ. Ασημένια Χαρκιωτάκη, που μετέφεραν την έμπνευση και την αισιοδοξία τους στα παιδιά, και αξιοποίησαν αποτελεσματικά τη δυναμική του μαθητικού πληθυσμού του σχολείου. Ελπίζουμε η ανάπτυξη ενός διαφορετικού σχολίου ή μιας άλλης οπτικής, που δίνουν οι εκκολαπτόμενοι δημοσιογράφοι μας, να λειτουργήσει ως πρόκληση νέων σκέψεων, ως μοχλός ενθάρρυνσης για διερεύνηση νέων κύκλων συζήτησης ή ως ανατροφοδότηση της προβληματικής του θέματος και σε εσάς! Καλή απόλαυση! Η Διευθύντρια Μαρία Πολυχρονάκη ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 9

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Η νέα e-ζωή μας Έναν χρόνο πριν, το διαδίκτυο για μας σήμαινε διασκέδαση. Τώρα έχει γίνει τρόπος ζωής. Αν πριν μόνο το ένα τρίτο των παιδιών χρησιμοποιούσε το διαδίκτυο, τώρα το ποσοστό των χρηστών είναι συντριπτικό. Ακόμα και τα παιδιά που το χρησιμοποιούσαν σε καθημερινή βάση, τώρα παραδέχονται πως οι ώρες κατά τις οποίες ασχολούνται με το διαδίκτυο έχουν πολλαπλασιαστεί. Κατά τη διάρκεια της καραντίνας αποκομίσαμε τόσο θετικά όσο και αρνητικά από τη χρήση τού διαδικτύου. Μέσα σε αυτό το διάστημα μάθαμε πολλά για τη λειτουργία των υπολογιστών και του διαδικτύου. Γνωρίσαμε τις δυνατότητές του, καθώς μας βοήθησε να προσαρμόσουμε την παλιά μας καθημερινότητα σε μια δύσκολη κατάσταση. Το διαδίκτυο προσέφερε τη δυνατότητα σε όλους να επικοινωνήσουμε με τους αγαπημένους μας. Από την άλλη, οι πολλές ώρες ενασχόλησης με το διαδίκτυο έφεραν επιπτώσεις στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών (π.χ. επιπτώσεις στην ορθογραφία με τα greeklish, εκφραστικές αδυναμίες λόγω συνθηματικής γλώσσας και χρήσης emoji κ.ά.). Η αύξηση της ενασχόλησης με το διαδίκτυο και συγκεκριμένα με τα social media και το online gaming δημιούργησε πολλούς κινδύνους για τα παιδιά. Ακόμα, το ποσοστό των εθισμένων ατόμων στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό έχει φτάσει το ένα τρίτο. Ξέρουμε ότι οι καιροί που διανύουμε είναι δύσκολοι, και όλοι νιώθουμε αποξενωμένοι από την κοινωνία. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί τρόποι για την όσο το δυνατόν πιο περιορισμένη και ποιοτική χρήση των μέσων τού διαδικτύου. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει να κάνουμε συμφωνία με τον εαυτό μας όσον αφορά στις ώρες απασχόλησης. Αν πάλι αυτό δεν είναι αποτελεσματικό, υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές και εργαλεία που ίσως φανούν χρήσιμα. Αν δείτε ότι η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη, τότε θα ήταν πολύ ουσιώδης μία συζήτηση με τους γονείς σας. Εδώ θα βρείτε μερικούς τρόπους απεξάρτησης από το διαδίκτυο:  Κατεβάστε στο κινητό σας τηλέφωνο την εφαρμογή “Forest: Stay focused”, και περάστε ευχάριστα τον χρόνο σας, δημιουργώντας τον δικό σας κήπο από δέντρα.  Η εφαρμογή “BreakFree” με τη βοήθεια του έξυπνου κινητού τηλεφώνου σας σας κατατοπίζει για τις κινήσεις και τη συμπεριφορά σας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σας προειδοποιεί, όταν παρατηρήσει ότι είστε πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη.  Χρησιμοποιήστε έξυπνα το διαδίκτυο παρακολουθώντας ντοκιμαντέρ ποικίλης θεματολογίας (π.χ. ζώα, ιστορία, αθλητισμός) που θα ωφελήσουν και την απόδοσή σας στο σχολείο. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 10

 Προτιμήστε μια δραστηριότητα εκτός από υπολογιστή και διαδίκτυο όπως: o χορό o ζωγραφική o μαγειρική o γυμναστική o λογοτεχνία Όσο κι αν μας βοηθούν οι παραπάνω προτάσεις, αν δεν έχουμε αυτοέλεγχο και αυτοσυγκράτηση, απλώς σταματούν προσωρινά τον εθισμό, χωρίς να τον καταπολεμούν. Βοηθήστε τον εαυτό σας, προβληματιστείτε, προγραμματιστείτε και θέστε όρια, και να είστε βέβαιοι ότι πραγματικά θα έχουν αποτέλεσμα. Όπως γίνεται φανερό, το διαδίκτυο δεν προσφέρει μόνο αρνητικά στη ζωή μας, αρκεί να είμαστε ενημερωμένοι για τους κινδύνους και να το χρησιμοποιούμε σωστά και με μέτρο. Μην υποτιμάτε τις δυνατότητες του διαδικτύου, μα πάνω απ’ όλα να θυμάστε ότι μπορείτε να το ελέγξετε, επειδή «έχετε το πάνω χέρι». Λευτέρης Γρηγορίου Β1 Μαριάννα Κυριακάκη Α1 Μάνος Σφακιωτάκης Α4 Αναστασία Φασουλάκη Α3 Σχέδιο: Καλλιόπη Βασιλειάδη Α2 11 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Οι ανησυχίες, οι απαιτήσεις και το άγχος στη ζωή μας Άγχος Το άγχος μας προκαλεί προβλήματα υγείας όπως κρίσεις πανικού. Το άγχος δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα, όπως θυμό, απογοήτευση και φόβο, οξυθυμία, και οδηγεί σε κούραση και ήπια ή έως σοβαρή κατάθλιψη. Το άγχος και τα συναισθήματα που προκαλεί κυριαρχούν στην ψυχή και το μυαλό τού ανθρώπου, και δεν του επιτρέπουν να λειτουργήσει με λογική και αυτοσυγκέντρωση. Το άγχος κάνει τους ανθρώπους ιδιαίτερα απαιτητικούς και ανυπόμονους. Όταν κάποιος έχει πολύ άγχος εξαιτίας των μαθημάτων ή του αθλητισμού, είναι αρκετά δύσκολο να το διαχειριστεί. Απαιτήσεις Στις μέρες μας τα παιδιά έχουν αρκετές υποχρεώσεις, κυρίως στο σχολείο. Οι μεγάλοι, που είναι απαιτητικοί και παρεμβαίνουν πολλές φορές, κάνουν τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα. Αυτό γίνεται, διότι πρέπει να είμαστε συνέχεια διαβασμένοι για να πάρουμε καλούς βαθμούς, πρέπει να κάνουμε τις ασκήσεις μας, πρέπει να διαβάζουμε καλά τη θεωρία για να είμαστε προετοιμασμένοι, επειδή οι μεγάλοι είναι πονηροί και ικανοί για να μας βάλουν τιμωρία. Αυτό όμως δεν είναι εφικτό, όταν γίνεται με απαιτητικό, αυστηρό και προειδοποιητικό ύφος, και μας αναγκάζουν, μιλώντας μας για το μέλλον μας που θα είναι καλύτερο, αν ανταποκρινόμαστε πάντα με επιτυχία στις υποχρεώσεις μας. Κάθε μέρα πρέπει, πρέπει, πρέπει... Κουραστήκαμε πια! Αμάν!! Φωτογραφία: Ε. Βαρδιάμπαση, Ρ. Καστελλιανάκη Β1 12 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ

Ένα συνεχές «πρέπει» κατακλύζει τη ζωή μας, και μας προκαλεί άγχος και ενοχές. Σε μερικές οικογένειες μία στις δύο λέξεις που λένε οι γονείς στα παιδιά τους είναι «πρέπει». Φυσικά καταλαβαίνουμε ότι οι γονείς προσπαθούν να συμβουλεύουν τα παιδιά τους για τη συνέχεια της ζωής τους, αφού εκείνοι έχουν εμπειρίες πάνω σε αυτά τα θέματα… ΑΛΛΑ … Συχνά το «πρέπει» χρησιμοποιείται και ως μέσο υπερβολικού ελέγχου τού παιδιού, προκειμένου οι γονείς να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο… Αρκετοί ενήλικες που σήμερα αναζητούν τη βοήθεια ψυχολόγων και ψυχιάτρων σε μια προσπάθεια να βοηθηθούν από δυσάρεστα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, υπήρξαν παιδιά μεγαλωμένα με μπόλικα «πρέπει». Ευαγγελία Βαρδιάμπαση Β1 Ρένια Καστελλιανάκη Β1 Γωγώ Λαγουδάκη Β1 Θέλω ποιος είμαι να ξέρω Θέλω τη ζωή μου να ορίζω εγώ. Να μην τιμωρούμαι άδικα. Μ' όνειρα τον κόσμο να κοιτώ Προβλήματα τα λύνουμε ειρηνικά. να εκφράζομαι, να αγαπώ, Χωρίς φωνές και κλάματα, μα όχι όμως να πονώ. χωρίς να σπάμε πράγματα. Μυαλό περίπλοκο, μα ανοιχτό Κι αν κάποτε, κάπου, μπλεχτώ όπως όλα τα παιδιά έχω εγώ. μόνο ένα πράγμα σάς ζητώ: Κι ελεύθερα θέλω να μπορώ η ζωή μου μην καταστραφεί όπως οι άλλοι να εκφραστώ. μόνο για μια κακή στιγμή. Θέλω ποιος είμαι να ξέρω πού ανήκω, τι πιστεύω. Προσωπικότητα δική μου έχω και κανέναν δεν ζηλεύω. Δέσποινα Αεράκη Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 13

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Φιλία και Έφηβοι: Μία έρευνα στο Πρότυπο Γυμνάσιο Ηρακλείου Εισαγωγή Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Β' Γυμνασίου, αποφασίσαμε να διεξαγάγουμε μια έρευνα με θέμα τη φιλία στους εφήβους. Επιλέξαμε το συγκεκριμένο ζήτημα για ποικίλους λόγους. Αρχικά, θέλαμε να διαπιστώσουμε εάν οι προσωπικές απόψεις τού καθενός και καθεμίας από εμάς συμπίπτουν με άλλων εφήβων. Επιπλέον, διαβάζοντας άρθρα στο βιβλίο τής Νεοελληνικής Γλώσσας για τη φιλία, και συζητώντας μέσα στην τάξη για το ζήτημα αυτό, παρακινηθήκαμε να το διερευνήσουμε σε μεγαλύτερο βάθος. Τέλος, με την έρευνά μας θέλαμε να κεντρίσουμε το ερευνητικό πνεύμα των συμμαθητών μας και να χαρούμε μια συλλογική προσπάθεια. Μέθοδος Για να διερευνήσουμε το θέμα μας, χρησιμοποιήσαμε τη μέθοδο του ερωτηματολογίου. Οι ερωτήσεις τού ερωτηματολογίου μας ήταν κλειστού τύπου, δηλαδή οι συμμετέχοντες στην έρευνα καλούνταν να απαντήσουν επιλέγοντας ανάμεσα σε δοσμένες απαντήσεις αυτή που τους ταίριαζε περισσότερο. Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε σε 240 μαθητές και μαθήτριες του σχολείου μας -Πειραματικό Γυμνάσιο Ηρακλείου - και απαντήθηκε από 169 άτομα. Από αυτά, τα ενενήντα τέσσερα (94) ήταν κορίτσια, τα εβδομήντα (70) αγόρια, ενώ πέντε (5) δεν δήλωσαν το φύλο τους. Αποτελέσματα Το ερωτηματολόγιο απάντησαν 169 άτομα. Από αυτούς 142 άτομα θεωρούν σημαντική τη φιλία, ενώ μόνο τα επτά (7) δεν τη θεωρούν σημαντική. Τριάντα δύο (32) άτομα έχουν ή είχαν επιλέξει τους φίλους τους λόγω της εμφάνισής τους, ενώ 119 δεν έλαβαν καθόλου υπόψη τους αυτό το κριτήριο. Εκατόν ογδόντα έξι (186) άτομα επιλέγουν τους φίλους τους βασιζόμενοι στα ενδιαφέροντά τους. Επιπλέον, 156 άτομα απάντησαν ότι στην επιλογή φίλων ο χαρακτήρας είναι σημαντικός. Ακόμη και η ηλικία παίζει έναν σημαντικό ρόλο στη φιλία σύμφωνα με 52 από τους ερωτηθέντες. Επιπρόσθετα, 140 άτομα επιλέγουν για φίλους τους κατά κύριο λόγο ανθρώπους που μπορούν να εμπιστευθούν, αλλά και ανθρώπους που είναι ειλικρινείς, σύμφωνα με 130 απαντήσεις. Επίσης, το φύλο δεν αποτελεί κριτήριο επιλογής φίλου για 135 άτομα. Από το σύνολο των ερωτηθέντων, η συντριπτική πλειοψηφία -143 άτομα- πιστεύουν ότι η σχέση ανάμεσα σε ένα κορίτσι και σε ένα αγόρι μπορεί να είναι φιλική. Επιπλέον, 157 άτομα πιστεύουν ότι δεν είναι ντροπή να κάνει παρέα ένα αγόρι με ένα κορίτσι. Οι γονείς των περισσοτέρων -158 ατόμων- τους επιτρέπουν να κάνουν παρέα με άτομα διαφορετικού φύλου. Βλέπουμε εδώ ότι γονείς και παιδιά φαίνεται να έχουν την ίδια αντίληψη για τη φιλία ανάμεσα στα δύο φύλα. Σε ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 14

δύσκολες και χαρούμενες στιγμές 141 από τους ερωτηθέντες πιστεύουν ότι μπορούν να στηριχθούν σε ένα άτομο του αντίθετου φύλου. Σε μερική αντίθεση όμως με τα παραπάνω έρχεται η απάντηση στο ερώτημα περί εμπιστοσύνης, αφού μόνο 89 άτομα δηλώνουν ότι μπορούν να εμπιστευτούν τα πάντα σε ένα άτομο του αντίθετου φύλου, ενώ 61 πιστεύουν το αντίθετο. Τέλος, 150 άτομα δηλώνουν ότι μια φιλία αγοριού και κοριτσιού μπορεί να κρατήσει στον χρόνο. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 15

ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 16

Συζήτηση Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνάς μας, συμπεραίνουμε ότι η φιλία παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή των εφήβων. Σύμφωνα με τους εφήβους, οι βασικότεροι παράγοντες για την επιλογή ενός φίλου είναι: ο χαρακτήρας, τα ενδιαφέροντα και οι κοινοί στόχοι. Αντιθέτως, η καταγωγή, η θρησκεία και η οικογενειακή κατάσταση δεν αποτελούν σημαντικό παράγοντα επιλογής φίλου. Καταλαβαίνουμε, επομένως, πως οι έφηβοι επηρεάζονται από τον ηθικό και πνευματικό κόσμο των φίλων τους και όχι από εξωτερικούς παράγοντες. Επίσης, από τους φίλους τους προσδοκούν εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια και συμπαράσταση. Με βάση αυτά, οι έφηβοι αναζητούν πρωτίστως την ψυχολογική υποστήριξη σε μια αληθινή φιλία. Παρόλο που η πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστεύει στη φιλία με άτομα διαφορετικού φύλου και υποστηρίζουν πως δεν είναι ντροπή η παρέα μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, ένα μεγάλο ποσοστό θεωρεί πως δεν μπορεί να εμπιστευτεί τα πάντα σε ένα άτομο άλλου φύλου. Έτσι πολλά παιδιά πιστεύουν μεν ότι μπορεί να υπάρξει μακροχρόνια φιλία ανάμεσα σε άτομα διαφορετικού φύλου, αλλά χωρίς απόλυτη εμπιστοσύνη. Αυτό το σημείο στο ερωτηματολόγιο μας κέντρισε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί θεωρούν οι έφηβοι ότι δεν μπορούν να εμπιστευτούν απολύτως έναν φίλο διαφορετικού φύλου; Μήπως υπάρχει γονική επιρροή, η οποία τους οδηγεί σε αυτή την άποψη; Μήπως η παιδεία των εφήβων τούς επηρεάζει ή μήπως υπάρχουν όντως βασικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα; Αυτό το ερώτημα θα είχε πολύ ενδιαφέρον να απαντηθεί σε μία επόμενη έρευνα. Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Γ2 Υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας με υπεύθυνη καθηγήτρια την κ. Γαβριέλλα Ασπράκη. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 17

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Η φιλία στη ζωή των εφήβων… THE KISSING BOOTH: DON’T TELL LIES Η γνωστή σε πολλούς ρομαντική ταινία Kissing Booth μιλάει για το αξέχαστο φιλί τής Elle, το οποίο οδηγεί σε ένα απαγορευμένο φλερτ με ένα από τα πιο όμορφα αγόρια τού σχολείου. Εξαιτίας όμως αυτού χαλάει τη σχέση της με τον καλύτερό της φίλο Lee. Ύστερα από αυτό έρχεται αντιμέτωπη με ένα δίλημμα που μπορεί να αλλάξει τα πάντα. Η Elle βρίσκει τον έρωτα της ζωής της, ο οποίος είναι το πιο καυτό αγόρι τού σχολείου. Ωστόσο, υπάρχει μια παγίδα… Παραβιάζει τον κανόνα #9. Όλα γίνονται λόγω της οργάνωσης στη φιλανθρωπική γωνιά (κιόσκι) τού φιλιού. Στη δεύτερη ταινία, ενώ όλα κυλούν κανονικά, μια νέα άφιξη έρχεται και φέρνει ξανά τα πάνω κάτω…… Η ταινία Kissing Booth προτείνεται σε εφήβους και ενήλικες, καθώς είναι πολύ ωραία και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Παράλληλα, μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τη σημασία τής πραγματικής φιλίας και της αγάπης. Επίσης, τα ειδικά εφέ είναι υπέροχα, ενώ οι ηθοποιοί αποδίδουν σωστά τον ρόλο τους. Ώρα, λοιπόν, να διασκεδάσουμε και να μάθουμε νέα πράγματα, παρακολουθώντας αυτή την ταινία… ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 18

«ΦΙΛΙΑ» Σε όλα τα χρόνια τής ζωής μας και κυρίως στην εφηβεία ένα από τα πιο σημαντικά, ενδιαφέροντα και πολύτιμα πράγματα είναι η φιλία. Μέσα από την αληθινή φιλία βιώνεις θετικά συναισθήματα, βιώνεις τη συντροφικότητα, την εμπιστοσύνη, τη συνεργασία, την ειλικρίνεια, την αλληλεγγύη, τον αλληλοσεβασμό, αλλά προπάντων βιώνεις και απολαμβάνεις την ανιδιοτελή αγάπη. Επίσης, οι αληθινοί φίλοι σε στηρίζουν σε όλα, σε βοηθούν και σου συμπαραστέκονται. Είναι οι άνθρωποι με τους οποίους τολμάς να κάνεις πράγματα, τα οποία δεν έχεις ξανακάνει. Σε βοηθούν να εξελιχθείς και να πετύχεις τους στόχους σου και τα όνειρά σου. Οι πραγματικοί φίλοι είναι η δεύτερη οικογένειά σου, καταλαβαίνουν τι αισθάνεσαι, τι νιώθεις και κυρίως σε έχουν δει να κλαις αλλά και να γελάς με όλη σου την ψυχή. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα στενό συναισθηματικό δέσιμο, μια πραγματική και μακροχρόνια φιλία. Κάνετε τα πιο τρελά και χαζά πράγματα μαζί. Κάνετε ο ένας τον άλλο ευτυχισμένο! Για αυτό τον λόγο να αγαπάτε τους φίλους σας, να τους έχετε δίπλα σας και να τους προσέχετε, να μην τους αφήσετε να φύγουν εξαιτίας ενός μικρού τσακωμού. Να είστε δίπλα τους, στα καλά και στα άσχημα, και να παραβλέπετε κάποια ελαττώματά τους. Αυτά είναι που μας κάνουν διαφορετικούς και ξεχωριστούς, και οφείλουμε να δεχόμαστε ο ένας τον άλλο όπως είναι, χωρίς να προσπαθούμε να τον αλλάξουμε. Ας μην ξεχνάμε πως ένας αληθινός φίλος σού επισημαίνει και τα θετικά και τα αρνητικά, αλλά ταυτόχρονα σε συμβουλεύει. Επιπλέον, πολύ σπουδαίο είναι πως ο αληθινός φίλος είναι δίπλα σου και στη χαρά ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 19

σου και στην επιτυχία σου, ακόμη και αν εκείνος έχει χάσει και έχει αποτύχει, όπως επίσης θα στενοχωρηθεί πολύ αν εσύ έχεις μια αποτυχία. Μέσα από την πραγματική φιλία γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος, επειδή γνωρίζεις βαθιά και νιώθεις την αληθινή αγάπη και την αφοσίωση του άλλου…!!! ❤ Ευαγγελία Βαρδιάμπαση Β1 Ρένια Καστελλιανάκη Β1 Γωγώ Λαγουδάκη Β1 Φωτογραφίες: Ε. Βαρδιάμπαση, Κ. Βασιλάκη, Μ. Βασιλειάδη, Ρ. Καστελλιανάκη, Γ. Λαγουδάκη, Γ. Πρέκα Β1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 20

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Φαντάζομαι έναν κόσμο διαφορετικό Τη γνώμη μου θέλω να λέω Ελεύθερα, χωρίς δισταγμό Ναι θα σκέφτομαι πάντα τα λόγια Πολύ πολύ πριν να τα πω Μαζί με την οικογένεια Όλα φαίνονται πιο εύκολα Γιατί να χωριζόμαστε Αντί να αγκαλιαζόμαστε Να ζήσω θέλω χωρίς βία Μόνο μ' αγάπη και ευτυχία Να ζω χωρίς διακρίσεις Μόνο αυτό ζητώ Ίσες ζητάω ευκαιρίες Να ξεπερνώ τις δυσκολίες Κι όταν στο σχολειό βρεθώ Ίσος μ ' όλους να νιώθω εγώ Κι αν κάποτε με φίλους τσακωθούμε Με την κουβέντα θα τα ξαναβρούμε Χωρίς φωνές και δάκρυα Με ηρεμία γεμάτη θα ' ναι η καρδιά Δέσποινα Αεράκη Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 21

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Η ομορφιά δεν είναι το παν: ένας μύθος τού Αισώπου που μας διδάσκει πολλά… Ο μύθος αναφέρεται σε ένα ελάφι που του άρεσαν πολύ τα κέρατά του και πίστευε ότι ήταν ό,τι πολυτιμότερο είχε, ενώ δεν του άρεσαν καθόλου τα λεπτά πόδια του, τα οποία κατηγορούσε ότι ασχήμαιναν την εξωτερική του εμφάνιση. Μια μέρα κάποιοι κυνηγοί ήρθαν στο δάσος (εκεί όπου ζούσε το ελάφι), και το ελάφι αναγκάστηκε να τραπεί σε φυγή. Αρχικά, ξέφυγε χάρη στην ταχύτητα των λεπτών ποδιών του. Κάποια στιγμή, όμως, καθώς έτρεχε, τα «πολύτιμα» κέρατά του μπλέχτηκαν στα κλαδιά ενός δένδρου, και έτσι το ελάφι παγιδεύτηκε. Τελικά, λοιπόν, αποδείχτηκε ότι τα όμορφα κέρατά του πρόδωσαν το ελάφι, ενώ τα λεπτά πόδια του, που τόσο μισούσε, τον βοήθησαν. Αυτός ο μύθος μάς διδάσκει ότι δεν πρέπει να υπερεκτιμούμε τη φυσική ομορφιά. Είναι αναγκαίο να δίνουμε ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο στο ωραίο αλλά και στο ωφέλιμο και το χρήσιμο, όπως συνέβη εδώ με τα πόδια τού ελαφιού. Δεν πρέπει να εντυπωσιαζόμαστε εύκολα από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, δηλαδή το «φαίνεσθαι», αλλά να δίνουμε βαρύτητα στην ουσία, δηλαδή στο «είναι». Επιπλέον, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η ομορφιά που μετράει είναι η εσωτερική και όχι η εξωτερική. Η εξωτερική ομορφιά είναι κάτι προσωρινό, δηλαδή μπορεί κάποιος να είναι όμορφος εξωτερικά για ένα χρονικό διάστημα στη ζωή του και μετά από κάποια χρόνια να αλλάξει. Αντίθετα, η εσωτερική ομορφιά είναι κάτι που κρατάει για πάντα, δηλαδή, αν είσαι καλός άνθρωπος με αρετές και αξίες, δεν πρόκειται αυτό να αλλάξει ποτέ... Ελένη Κουτράκη Α1 Μαριάννα Κυριακάκη Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ Σχέδιο: Κατερίνα Βασιλάκη Β1 22

Αφιέρωμα: Η εφηβεία μας… στο προσκήνιο Σκέψεις μελαγχολικές Σαν ένα όνειρο τρελό στη σκέψη μου βαδίζει μιας μουσικής άστρο λαμπρό που την καρδιά ραγίζει. Μες στην τρικυμία της σκέψης, μες στον πόλεμο του νου κύλησαν άδειες οι λέξεις κι ιδέες διάσπαρτες παντού. Η αλλοτινή ελευθερία των γαλήνιων δειλινών με ένα ρίγος με αφήνει, δάκρυα πόνων μακρινών. Φωλιάζει μες στο στήθος μια θλίψη φοβερή πληγωμένες οι αναμνήσεις, βαρύ τραύμα στην ψυχή. Άδειοι και βουβοί οι τοίχοι χωρίς αγάπη και στοργή. Δίπλα μου κανείς δεν είναι μένω πάλι μοναχή. Δέσποινα Αεράκη Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 23

Δίνοντας Ζωή σε πέντε λεπτά… Στο πλαίσιο του ομίλου «Μικροί δημοσιογράφοι εν τάξει» αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τη δωρεά τού μυελού των οστών και την αιμοδοσία, δύο αρκετά συνηθισμένους τρόπους εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς. Γι’ αυτόν τον σκοπό, πήραμε συνέντευξη από την κυρία Ευαγγελία Λυδάκη, αιματολόγο και διευθύντρια αιμοδοσίας στο ΠΑΓΝΗ. Ακόμα, κάναμε ερωτήσεις και σε διάφορους εθελοντές, και καταγράψαμε τις κυριότερες απαντήσεις που λάβαμε. Ακολουθούν οι ερωτήσεις που κάναμε και οι απαντήσεις που πήραμε: Ερωτήσεις σχετικά με τη δωρεά μυελού των οστών 1. Τι είναι ο μυελός των οστών; Είναι ένας υγρός ιστός τού σώματος που υπάρχει στα οστά μας. Είναι υπεύθυνος για την αναπαραγωγή τού αιμοποιητικού μας συστήματος, του αίματός μας δηλαδή. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιεί τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα. Αυτά είναι οι «μπαμπάδες» και οι «μαμάδες» που γεννούν όλα τα κύτταρα του αίματος. 2. Τι είναι η δωρεά τού μυελού των οστών και ποια είναι η διαδικασία; Είναι η δωρεά από έναν υγιή εθελοντή μιας μικρής ποσότητας από τα αρχέγονα αιμοποιητικά του κύτταρα σε έναν ασθενή που τα χρειάζεται. Για να συμβεί αυτό, η «ιστική ταυτότητα» του δότη και του δέκτη πρέπει να ταυτίζονται, πράγμα πολύ σπάνιο, διότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε ο καθένας πολύ ξεχωριστός και διαφορετικός από τον άλλο. Γι’ αυτό υπάρχουν εθνικές τράπεζες (και μία παγκόσμια) μυελού των οστών που έχουν εξετάσει και εγγράψει εκατομμύρια εθελοντές δότες μυελού των οστών, για να γίνονται κάθε χρόνο μόνο λίγες χιλιάδες μεταμοσχεύσεις. Μέσω αυτών γίνεται το “matching” δότη και δέκτη. 3. Υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία των δωρητών τού μυελού των οστών; Η δωρεά μυελού των οστών κατά κύριο λόγο σήμερα γίνεται από το περιφερικό αίμα, μια διαδικασία σχετικά γρήγορη και ασφαλής. Αφού ο εθελοντής λάβει για 4 ημέρες ένα φάρμακο που αυξάνει τα ζητούμενα κύτταρα στο αίμα του, θα πρέπει να παραμείνει συνδεδεμένος με ένα μηχάνημα συλλογής των κυττάρων αυτών για 3 ώρες περίπου. Στην Αιμοδοσία τού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου γίνονται κάθε εβδομάδα τέτοιες συλλογές από ασθενείς για ίδια χρήση και μία φορά στο δίμηνο από εθελοντές για μεταμόσχευσή τους σε ασθενή. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 24

4. Μπορούν όλοι οι άνθρωποι να δωρίσουν μυελό των οστών; Υπάρχει όριο ηλικίας; Όλοι οι υγιείς άνθρωποι από 18 έως 45 ετών μπορούν να εγγραφούν στην Ελληνική Τράπεζα Μυελού των Οστών. Αυτό γίνεται στην Αιμοδοσία τού ΠΑΓΝΗ, στον σταθμό Αιμοδοσίας στην Πλατεία Ελευθερίας και σε κάθε κινητό συνεργείο όπου γίνεται δωρεά αίματος. Απαιτεί μόνο λίγο σάλιο και καλή καρδιά. 5. Πώς μπορεί να ενημερωθεί κάποιος για τη δωρεά μυελού των οστών; Για παράδειγμα, υπάρχει κάποιος ιστότοπος από όπου μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες; Σε κάθε σημείο όπου γίνεται εγγραφή στην τράπεζα μυελού των οστών γίνεται και ενημέρωση. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχουν 2 μεγάλοι σύλλογοι που δραστηριοποιούνται για την αύξηση των εθελοντών δοτών στην Ελλάδα: «Όραμα Ελπίδα» και «Χάρισε Ζωή». Και ως συντονιστικό κέντρο όλων είναι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων. Όλοι αυτοί οι οργανισμοί έχουν ιστότοπους και ενημερωτικά βίντεο πολύ ενδιαφέροντα. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ Αφίσα: Χάρης Μεραμβελιωτάκης Α4 25

Ερωτήσεις σχετικά με την αιμοδοσία 1. Ποια είναι τα οφέλη τής δωρεάς; Υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία των εθελοντών; Καθώς οι θεραπείες στην ιατρική γίνονται όλο και πιο εντατικές, η ανάγκη σε αίμα και τα παράγωγά του, δηλαδή σε ερυθρά αιμοσφαίρια, πλάσμα και αιμοπετάλια, συνεχώς μεγαλώνει. Το αίμα είναι το μόνο «φάρμακο» που δεν μπορεί να παραχθεί τεχνητά και όμως η ανεπάρκειά του μπορεί να κοστίσει ανθρώπινες ζωές. Ωστόσο, όσο ωφελούνται οι ασθενείς άλλο τόσο ωφελούνται και οι τακτικοί εθελοντές. Γιατί όσο πιο πολύ γίνεται κάποιος αλληλέγγυος με τους συνανθρώπους του τόσο βελτιώνεται η ψυχική του υγεία. «Το κάνω για μένα, επειδή νιώθω καλύτερα…» είναι κάτι που ακούμε συχνά από τους αιμοδότες. 2. Ποια πρέπει να είναι η κατάσταση της υγείας τού εθελοντή; Ποιο είναι το ηλικιακό όριο; Εθελοντές αιμοδότες μπορούν να γίνουν στην Ελλάδα όλοι όσοι είναι από 18 έως 65 ετών. Μπορούν και στην ηλικία των 17 ετών με γονική συναίνεση. Αυτό που χρειάζεται είναι γενικά να είναι υγιείς. Πριν από την αιμοδοσία γίνεται εκτενής εξέταση από ιατρό και όποια μικρά προβλήματα υγείας υπάρχουν θα συνεκτιμηθούν με την εξέταση αίματος. 3. Είναι επαρκής ο πληθυσμός των εθελοντών στην Ελλάδα; Η αιμοδοσία στην Ελλάδα έχει σταματήσει να είναι αμειβόμενη από το 1975 και θα έλεγα ότι οι μονάδες αίματος που συλλέγονται σε ετήσια βάση στην Ελλάδα είναι επαρκείς. (Οι εισαγωγές που γίνονται αφορούν ειδικές ομάδες αίματος για κάποιους ασθενείς τής μεσογειακής αναιμίας). Ωστόσο, ενώ αλλού όλες οι μονάδες αίματος προέρχονται από εθελοντές, στην Ελλάδα περίπου το 40% προέρχεται από το συγγενικό περιβάλλον των ασθενών. Η επάρκειά του δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στην «καλοσύνη των ξένων», δηλαδή στην αλληλεγγύη. Αυτό πρέπει να σταματήσει. Χρειάζεται πολλή δουλειά, ενημερωτική κυρίως και από μικρή ηλικία, δηλαδή από το σχολείο. Αυτό που κάνετε τώρα εσείς είναι εξαιρετικά σημαντικό. Μακάρι να το ακολουθούσαν καθολικά στα σχολεία. Χρειάζεται πολιτική βούληση… 4. Ποια είναι η χρησιμότητα του αίματος των εθελοντών; Το αίμα, αφού συλλεχθεί, υφίσταται μια επεξεργασία και διαχωρίζεται σε 3 συστατικά: α. τα ερυθρά αιμοσφαίρια που φροντίζουν για την οξυγόνωση του οργανισμού και χορηγούνται σε ασθενείς με αναιμία β. τα αιμοπετάλια και γ. το πλάσμα. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 26

Και τα δύο αυτά τελευταία συστατικά σταματούν την αιμορραγία σε ασθενείς που είτε έχουν χαμηλά αιμοπετάλια ή τους λείπουν διάφοροι παράγοντες για να «πήξει» το αίμα τους. 5. Ποιοί γιατροί εργάζονται στην αιμοδοσία; Στην Αιμοδοσία εργάζονται 3 διαφορετικές ειδικότητες ιατρών: Αιματολόγοι, Παθολόγοι και Βιοπαθολόγοι. Κι αυτό διότι είναι ένας ιατρικός χώρος που έχει ανάγκη τόσο κλινικούς όσο και εργαστηριακούς γιατρούς. Στο κομμάτι που απευθύνεται προς τους εθελοντές δότες και τους ασθενείς έχει ανάγκη τους κλινικούς ιατρούς και στο κομμάτι που επεξεργάζεται το αίμα και κάνει τις εξετάσεις για τις μεταγγίσεις έχει ανάγκη τους εργαστηριακούς. Ερωτήσεις που κάναμε σε εθελοντές και οι απαντήσεις που πήραμε 1. Γιατί γίνατε εθελοντής; Για να βοηθήσω τους συνανθρώπους μου. 2. Πώς νιώθετε, όταν βοηθάτε άλλους ανθρώπους; Νιώθω χαρούμενος με την ιδέα ότι έχω βοηθήσει κάποιον άλλο άνθρωπο με αυτήν την πράξη. Πραγματικά, είναι ένα από τα καλύτερα συναισθήματα. 3. Κατά τη γνώμη σας, η διαδικασία ήταν επώδυνη; Γενικά, αξίζει να μπει κάποιος σε αυτή τη διαδικασία; Αποκομίζει κάτι; Δεν είναι καθόλου επώδυνη, στην πραγματικότητα κάνει καλό στην υγεία μας, ενώ παίρνει μόνο 5 λεπτά από τον χρόνο μας. Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος που σε κάνει να θέλεις να γίνεις εθελοντής. Πάνω απ’ όλα, βοηθάς τους συνανθρώπους σου, και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Αυτά τα πέντε λεπτά αξίζουν για να σωθεί μια ζωή. Μάνος Σφακιωτάκης Α4 Αναστασία Φασουλάκη Α3 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 27

Αθλήματα εν μέσω καραντίνας Μετά την πρώτη καραντίνα, τα αθλήματα συνεχίστηκαν κανονικά, αλλά τι συνέβαινε κατά τη διάρκειά της, όταν ήμασταν κλεισμένοι; Θα το μάθετε στις επόμενες γραμμές. Όσα παιδιά αθλούνταν, ο προπονητής τους τους έδωσε ασκήσεις για τη διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης. Κάποιοι όμως αναζήτησαν και βρήκαν μόνοι τους ασκήσεις στο διαδίκτυο. Όπως και να ’χει, οι περισσότεροι βρήκαν κάποιο τρόπο να αθληθούν. Όσοι δεν κατάφεραν να αθληθούν φάνηκε πως έκαναν τη λάθος επιλογή, διότι πάχυναν και μειώθηκε η απόδοσή τους στο άθλημα με το οποίο ασχολούνταν ο καθένας ή απλώς αυτοί που δεν ασκούνταν απέκτησαν προβλήματα φυσικής κατάστασης. Πολλοί θεώρησαν σωστό να μην τρώνε για να μην παχύνουν. Αυτή ήταν μια λάθος προσέγγιση του να παραμείνεις σε καλή φυσική κατάσταση. Το σωστό και έξυπνο είναι να τρως κανονικά, αλλά παράλληλα να γυμνάζεσαι. Όλοι οι διάσημοι αθλητές μάς δίνουν το παράδειγμα να συνεχίσουμε να αθλούμαστε, ώστε να μη χρειαστεί μετά την καραντίνα να κάνουμε μια αυστηρή δίαιτα σαν αυτήν των μη αθλούμενων ατόμων. Ίσως η καραντίνα να μας κάνει καλό αν αθλούμαστε. Είναι όμως βέβαιο ότι, αν δεν γυμναζόμαστε, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να επιβαρύνουμε τον εαυτό μας με περιττά κιλά. Μερικοί φίλοι και συμμαθητές μας απάντησαν σε κάποιες ερωτήσεις που τους θέσαμε σχετικά με αυτό το θέμα. Από τα 136 άτομα που ερωτήθηκαν τα 71 ήταν κορίτσια και τα 65 αγόρια. Τα 70 από αυτά φοιτούν στην Α' Γυμνασίου, τα 43 στη Β' Γυμνασίου και τα 23 στη Γ' Γυμνασίου. Στην ερώτηση αν έκαναν κάποιο άθλημα πριν από την καραντίνα το 92% απάντησε θετικά, ενώ μόλις το 8% απάντησε αρνητικά. Στη δεύτερη ερώτηση σχετικά με το πόσες ώρες αθλούνται την εβδομάδα το 10% απάντησε 1-2 ώρες, το 17% 2-3 ώρες και το 65% 3 ώρες και πάνω. Τρεις ερωτήσεις είχαν σχέση με την άθληση εν μέσω καραντίνας. Στο ερώτημα αν αθλούνται εν μέσω καραντίνας, το 94% των μαθητών απάντησαν θετικά, ενώ μόλις το 6% αρνητικά. Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα αποτελέσματα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι κάποια παιδιά ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 28

αποφάσισαν να αθληθούν κατά τη διάρκεια της καραντίνας, ενώ υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν αθλούνταν. Στη δεύτερη ερώτηση, όσον αφορά στις ώρες που αφιέρωναν στην άθληση εν μέσω καραντίνας, το 40,5% των παιδιών απάντησαν ότι αθλούνταν 1-2 ώρες την εβδομάδα, το 26,5% των παιδιών απάντησαν 2-3 ώρες και το 33% των παιδιών 3 και πάνω ώρες την εβδομάδα, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δεδομένων των συνθηκών. Στο ερώτημα αν τα παιδιά κατά τη διάρκεια της καραντίνας αθλούνταν μέσα ή έξω από το σπίτι το 46,5% μάς απάντησαν μέσα και το 54% έξω. Επιπλέον, υπήρχαν δύο ερωτήσεις για τη διατροφή και την υγεία. Πρώτα, οι μαθητές καλούνταν να απαντήσουν αν καταναλώνουν μεγαλύτερη ποσότητα junk food κατά την περίοδο της καραντίνας: το 61% απάντησε αρνητικά, ενώ το 39% θετικά. Έπειτα, στο ερώτημα αν έχουν αλλάξει οι διατροφικές τους συνήθειες το 48,5% απάντησε αρνητικά, ενώ το 51,5% απάντησε θετικά. Ακόμη, τέθηκε στα παιδιά ένα ερώτημα σχετικά με τη διάρκεια του ύπνου: το 61% των μαθητών απάντησε ότι δεν κοιμόταν περισσότερο κατά τη διάρκεια της καραντίνας, ενώ το 39% απάντησε θετικά. Η τελευταία ερώτηση αφορούσε τις διάφορες αθλητικές δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνταν τα παιδιά και δεν ήταν πολλαπλής επιλογής, οπότε έχουμε διάφορες απαντήσεις. Οι τρεις βασικότερες ήταν: τζόκινγκ κοντά στη γειτονιά, ασκήσεις ενδυνάμωσης μέσω διαδικτύου, τένις. Συμπερασματικά, η αλήθεια είναι πως μας εξέπληξαν θετικά τα αποτελέσματα της έρευνας, αφού διαπιστώσαμε πως πολλοί συμμαθητές μας παρά τη δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε βρήκαν κάποιον τρόπο να αθλούνται. Επίσης, οι περισσότεροι δεν καταναλώνουν junk food και προσέχουν πολύ την υγεία τους. Τέλος, σε εκείνους που δεν ακολουθούν αυτόν τον υγιεινό τρόπο ζωής –σωματική άσκηση και σωστή διατροφή- συνιστούμε να το ξανασκεφτούν όχι μόνο για την εμφάνισή τους αλλά και για την υγεία τους. Φίλιππος Δανδάλης Α1 Δημήτρης Κοντός Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 29

Είστε βέβαιοι ότι γνωρίζετε όλα τα αθλήματα; Μπόμπσλεϊ (αγωνιστικό έλκηθρο) Το Μπόμπσλεϊ είναι ένα ομαδικό ολυμπιακό χειμερινό άθλημα. Είναι γυναικείο και ανδρικό άθλημα, στο οποίο συμμετέχουν 2-4 άτομα, από τα οποία το ένα είναι ο πιλότος τής σανίδας. Ο χώρος, στον οποίο διοργανώνεται αυτό το εντυπωσιακό άθλημα, είναι ένα ειδικά διαμορφωμένο παγοδρόμιο σε μορφή διαδρόμου. Σκοπός τού συγκεκριμένου σπορ είναι να πετύχεις τον καλύτερο χρόνο σε καθορισμένες αποστάσεις πίστας. Παραδοσιακές δυνάμεις τού αθλήματος είναι η Γερμανία, η Αμερική, η Αυστρία και τα τελευταία χρόνια ο Καναδάς και η Λετονία. Πρωτοεμφανίστηκε το 1870 στην Ελβετία και συγκεκριμένα στο Σαιντ Μόριτς. Το 1897 συστάθηκε η πρώτη αθλητική ακαδημία μπόμπσλεϊ στην πόλη που το δημιούργησε. Στις αρχές τού επόμενου αιώνα όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να διοργανώνουν αγώνες μπόμπσλεϊ. Τα πρώτα αγωνιστικά έλκηθρα ήταν φτιαγμένα από ξύλο, ενώ, όσο περνούσαν τα χρόνια, αυτά αντικαταστάθηκαν από ατσάλι. Το 1923 η παγκόσμια ομοσπονδία μπόμπσλεϊ έγινε και επίσημα γνωστή, και έναν χρόνο αργότερα εντάχθηκε και στο πρόγραμμα των πρώτων Χειμερινών Ολυμπιακών αγώνων στο Σαμονί-Μον-Μπλαν. Το άθλημα του μπόμπσλεϊ έγινε τόσο δημοφιλές που μάλιστα έγινε και παραολυμπιακό το 2003. Πηγή: https://cdn.pixabay.com/photo/2020/03/02/20/43/bobsled-4896891_960_720.jpg ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 30

Αθλητική ορειβασία Η αθλητική ορειβασία είναι ένα πλέον θερινό ολυμπιακό άθλημα. Είναι δραστηριότητα που περιλαμβάνει ανάβαση και αναρρίχηση σε βουνά. Στην αθλητική ορειβασία περιλαμβάνονται τρεις διαφορετικές κατηγορίες αγωνισμάτων: το μπούλντερ, το λιντ και το πιο εντυπωσιακό το σπιντ (ταχύτητα). Ανάλογα με το αγώνισμα διαφοροποιούνται οι κανόνες και τα κριτήρια βαθμολόγησης των αθλητών. Στο λιντ σκοπός τού αθλητή είναι να αναρριχηθεί με τη βοήθεια ενός σχοινιού όσο ψηλότερα γίνεται σε ένα περιορισμένο χρονικό πλαίσιο των 6 λεπτών. Οι διαδρομές διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλο και την ηλικία των αθλητών. Το μπούλντερ απαιτεί δύναμη και τεχνική, και βασικό κριτήριο βαθμολογίας είναι ποιος αθλητής θα λύσει τους περισσότερους γρίφους σε μόλις 3 λεπτά. Στο σπιντ, όπως καταλαβαίνετε, δύο αθλητές συναγωνίζονται τον διπλανό τους για το ποιος θα φτάσει πρώτος στην κορυφή. Ο εξοπλισμός περιλαμβάνει πούδρα κιμωλίας, παγούρι, σχοινί, ειδικά παπούτσια, κ.ά. Πηγή: https://images.unsplash.com/photo-1571649123915- cb677ac8eb7c?ixid=MXwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8ODl8fHNwb3J0cyUyMGNsaW1iaW5nfGVufDB 8fDB8&ixlib=rb-1.2.1&auto=format&fit=crop&w=500&q=60 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 31

Ράγκμπι σε αναπηρικό αμαξίδιο Μπορεί να ακούγεται παράξενο, αλλά, ναι, υπάρχει και ράγκμπι για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Το ράγκμπι με αμαξίδιο είναι ένα μεικτό ομαδικό άθλημα, το οποίο παίζεται από άνδρες και γυναίκες. Συνδυάζει στοιχεία από ράγκμπι, χειροσφαίριση και καλαθοσφαίριση. Στόχος των τετραμελών ομάδων είναι να μεταφέρουν μια μπάλα σκοράροντας στην αντίπαλη εστία. Είναι ένα πολύ σκληρό άθλημα, και οι μάχες είναι πραγματικά δυνατές. Όμως, η ομοσπονδία έχει φροντίσει ώστε ο εξοπλισμός να είναι αντάξιος των απαιτήσεων και τα αμαξίδια να είναι προσαρμοσμένα στο σώμα των αθλητών. Επιπλέον, το αμαξίδιο αποτελείται από αλουμίνιο, για να αποφεύγονται οι τραυματισμοί. Η μπάλα είναι συνήθως σε λευκή απόχρωση, τέσσερις πορτοκαλιοί κώνοι χρησιμοποιούνται ως δοκάρια τής κάθε εστίας και πάντα υπάρχει ένα ρολόι αντίστοιχο με αυτό που υπάρχει σε αγώνες μπάσκετ και χάντμπολ. Πηγή: https://images.unsplash.com/photo-1469573054742- 64da3f2527fc?ixid=MXwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MXx8d2hlZWxjaGFpciUyMHJ1Z2J5fGVufDB8f DB8&ixlib=rb-1.2.1&auto=format&fit=crop&w=500&q=60 Λευτέρης Γρηγορίου Β1 Γωγώ Λαγουδάκη Β1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 32

Αθλητισμός: Σχέση ζωής ΓΥΜΝΑΣΤΡΑΔΑ Απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου βρισκόμουν σε ένα γυμναστήριο. Ξεκίνησα από το μαζικό ταπί, όταν ήμουν τεσσάρων ετών, και συνέχισα αυτό το άθλημα μέχρι τα έξι. Στη συνέχεια πήγα στο τμήμα τού προαγωνιστικού διαδρόμου και κατέληξα στο τμήμα τού αγωνιστικού τραμπολίνου. Το μαζικό ταπί είναι για τους αρχάριους αθλητές και αυτούς που έρχονται σε πρώτη επαφή με αυτό το άθλημα. Το προαγωνιστικό είναι για τα παιδιά που έχουν εξοικειωθεί στον διάδρομο αλλά και στο ταπί. Τέλος, το αγωνιστικό τραμπολίνο είναι για τα παιδιά που ασχολούνται αγωνιστικά με το τραμπολίνο και συμμετέχουν σε πανελλήνιους αγώνες. Σε όλα τα χρόνια της ενασχόλησής μου με τον αθλητισμό ήθελα να συμμετέχω στη γυμναστράδα όπως και η μεγάλη μου αδελφή. Ονομάζεται «cosmogym», αλλά οι προπονητές και εμείς οι αθλητές το αποκαλούμε «γυμναστράδα». Είναι μια σειρά αθλητικών-καλλιτεχνικών-μορφωτικών γεγονότων που γίνονται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και στα οποία μπορούν να πάρουν μέρος ομάδες αλλά και μεμονωμένα άτομα (ανάλογα με το γεγονός) κάθε ηλικίας, επιπέδου και κοινωνικής προέλευσης. Μια μέρα λοιπόν, καθώς έκανα ένα μικρό διάλειμμα, με πλησίασε ο προπονητής μου. Ένιωσα σα να ήξερε τι θέλω να ακούσω και με ρώτησε αν θέλω να συμμετέχω στη γυμναστράδα. Εγώ χωρίς κανένα δισταγμό δέχθηκα αμέσως. Από τότε λοιπόν ασχολούμαι με τα δύο αθλήματα που αγαπάω. Συμμετέχω στο cosmogym, το οποίο γίνεται κάθε χρόνο στα τέλη Ιουνίου, καθώς και στο αγωνιστικό τμήμα τραμπολίνου, ένα ολυμπιακό άθλημα. Λίνα Πρέκα Β3 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 33

Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο Γεγονότα 2020-2021 Από την αρχή τού σχολικού έτους 2020-2021 μέχρι τώρα έχουν συμβεί πολλά σημαντικά - κατά τη γνώμη μας- γεγονότα σε όλο τον κόσμο. Πολλά από αυτά μπορεί να τα γνωρίζετε, κάποια μπορεί όχι. Όπως και να ’χει, ελπίζουμε να μάθετε ενδιαφέροντα πράγματα, πράγματα που ίσως σας συναρπάσουν... 9 Σεπτεμβρίου 2020: Σαν Φρανσίσκο κι άλλες περιοχές των δυτικών ΗΠΑ βλέπουν τον ουρανό να έχει βαφτεί με πορτοκαλί χρώμα από τις πυρκαγιές που κατακαίουν την Καλιφόρνια. 15 Σεπτεμβρίου 2020: Tα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν υπογράφουν συμφωνίες εξομάλυνσης των σχέσεών τους με το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο. Οι Παλαιστίνιοι καταδικάζουν ένα «πισώπλατο χτύπημα». 27 Σεπτεμβρίου 2020: Σημειώνονται μάχες ανάμεσα στις δυνάμεις τού Αζερμπαϊτζάν και αυτές του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενός διαφιλονικούμενου επί δεκαετίες θύλακα που κατοικείται στην πλειονότητά του από Αρμενίους. 16 Οκτωβρίου 2020: Ένας καθηγητής Ιστορίας, ο Σαμουέλ Πατί, αποκεφαλίζεται στην περιοχή τού Παρισιού από έναν ριζοσπαστικοποιημένο ισλαμιστή, αφού έδειξε σε μαθητές του σκίτσα τού προφήτη Μωάμεθ στη διάρκεια μαθήματος για την ελευθερία τής έκφρασης. 29 Οκτωβρίου 2020: Τρεις πιστοί στη Βασιλική τής Νίκαιας, στη νοτιοανατολική Γαλλία, χάνουν τη ζωή τους από επίθεση με μαχαίρι ενός Τυνήσιου που είχε φτάσει πρόσφατα στην Ευρώπη. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 34

2 Νοεμβρίου 2020: Τέσσερις άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από επίθεση ισλαμιστών στη Βιέννη, την πρώτη αυτού του μεγέθους που πλήττει την Αυστρία. 4 Νοεμβρίου: Ο Αιθίοπας πρωθυπουργός Άμπιι Άχμεντ, ο οποίος έχει βραβευτεί με Νόμπελ Ειρήνης, ανακοίνωσε στρατιωτική επιχείρηση κατά της περιφέρειας του Τιγκράι, στη βόρεια Αιθιοπία, κατηγορώντας τις εκεί αρχές για επίθεση σε δύο βάσεις τού ομοσπονδιακού στρατού. 25 Νοεμβρίου 2020: Ο Ντιέγκο Μαραντόνα πεθαίνει. 2 Ιανουαρίου 2021: Το Καζακστάν καταργεί και επίσημα τη θανατική ποινή. 6 Ιανουαρίου 2021: Φανατικοί ακροδεξιοί και υποστηρικτές τού Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ εισβάλλουν στο Καπιτώλιο, καταστρέφουν τα πιστοποιητικά των αμερικανικών προεδρικών εκλογών τού 2020 και αναγκάζουν το Κογκρέσο να εκκενωθεί. Πέντε άτομα σκοτώνονται, μεταξύ των οποίων ένας αστυνομικός και μία γυναίκα, η οποία έπεσε νεκρή από πυρά μέσα στο Καπιτώλιο. Το γεγονός καταδικάζεται διεθνώς. 1 Φεβρουαρίου 2021: Σε στρατιωτικό πραξικόπημα ανατρέπεται η κυβέρνηση της Μιανμάρ. Ο στρατός απομακρύνει από την εξουσία την Αούνγκ Σαν Σου Κι και επαναφέρει το στρατιωτικό καθεστώς. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 35

Ανακαλύπτεται η βρετανική μετάλλαξη του κορωνοϊού. 18 Φεβρουαρίου 2021: Το “Mars 2020” προσεδαφίζεται στο έδαφος του Άρη. 14 Μαρτίου 2021: Τα 63α ετήσια βραβεία Grammy απονέμονται στις ΗΠΑ. 23 Μαρτίου 2021: Ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων τής EVERGREEN «κολλάει» στο κανάλι τού Σουέζ προκαλώντας τεράστια οικονομική κρίση. Φίλιππος Δανδάλης Α1 Δημήτρης Κοντός Α1 ΠΗΓΕΣ: https://www.slashgear.com εικόνα ρόβερ https://www.kathimerini.com σημαντικά 2020 https://www.kavalanews.l Μαραντόνα εικόνα https://www.athina984.gr Ναγκόρνο Καραμπάχ https://www.who.int Κορωνοϊός https://www.newyorker.com Η Εισβολή στο Καπιτώλο ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 36

Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο Το σπίτι μου, η φύση, αλλάζει… Κλιματική αλλαγή, μια ασθένεια της φύσης και του ανθρώπου που τρομάζει με τις επιπτώσεις της στον πλανήτη μας. Η αλόγιστη καύση ορυκτών σε συνδυασμό με την υπερκατανάλωση των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει οδηγήσει στη ραγδαία αύξηση των ποσοστών διοξειδίου τού άνθρακα στον πλανήτη. Ως αποτέλεσμα έχουμε την απότομη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας από περιοχή σε περιοχή. Κοιτάζοντας σε βάθος το ζήτημα, θα παρατηρήσουμε πως οι παράγοντες υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι εκατοντάδες. Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί ο υπερπληθυσμός, όχι όμως σε συνάρτηση με το πλήθος των ανθρώπων που ζουν αλλά με το πόσο εφικτό είναι ένας τόσο μικρός πλανήτης να ικανοποιήσει τις απαραίτητες ανάγκες για επιβίωση με τους λιγοστούς πόρους που διαθέτει. Αν μπορούσαμε να παρουσιάσουμε το πρόβλημα με μια απλή σύγκριση, τότε οι 10 άνθρωποι θα έπρεπε να τραφούν από ένα καρβέλι ψωμί. Όμως μερικές φορές το πρόβλημα είναι εντονότερο, αφού η μοιρασιά δεν είναι δίκαιη. Οι διατροφικές ανάγκες συνήθιζαν να είναι απλές κατά τους προηγούμενους αιώνες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στα ανεπτυγμένα κράτη βασίζονται στη βιομηχανοποιημένη διατροφή. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ Σχέδιο: Κατερίνα Βασιλάκη Β1 37

Η έξυπνη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα απέφερε πολλά στον κόσμο μας και τη διατήρησή του. Ένα τεράστιο ποσοστό των πηγών ενέργειας που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος καθημερινά είναι μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως τα ορυκτά καύσιμα και οι γαιάνθρακες. Ας επανέλθουμε στο θέμα τής υπερκατανάλωσης, αυτή τη φορά στην ηλεκτρική ενέργεια αλλά και την ανισοκατανομή ανάλογα με τη χώρα. Σίγουρα το οικολογικό αποτύπωμα διαφέρει από χώρα σε χώρα, και αδιαμφισβήτητα ένας Αμερικάνος χρησιμοποιεί μεγαλύτερα ποσοστά ενέργειας από έναν άνθρωπο σε μια χώρα τής Αφρικής. Είναι σίγουρο πως πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από εκείνη που χρειάζονται. Γι’ αυτό παρατηρούνται οι δραματικές διαφορές από περιοχή σε περιοχή. Ακόμα κι αν δεν είναι προφανές ότι προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στο κλίμα, η μείωση των δασικών εκτάσεων αποτελεί σημαντικό παράγοντα της κλιματικής αλλαγής. Για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων ο άνθρωπος αποψιλώνει χιλιάδες στρέμματα δασών τον χρόνο με αποτέλεσμα τη μείωση οξυγόνου - το οποίο με φυσική εξήγηση κάνει τη λεγόμενη ανταλλαγή με το διοξείδιο του άνθρακα προσφέροντας το πολύτιμο σε εμάς τους ανθρώπους αέριο. Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε πως πρέπει γρήγορα να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και να δράσουμε για την καταπολέμηση του φαινομένου. Ως πρώτη συμβουλή που θα δίναμε είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η «έξυπνη» χρήση των συσκευών οικίας (π.χ. πλυντήριο ρούχων/πιάτων, κλιματιστικό, φούρνος, ψυγείο, κλπ). Προτού προμηθευτούμε κάποια από τις παραπάνω ηλεκτρικές συσκευές, ελέγχουμε την ετικέτα ενεργειακής σήμανσης που αναγράφεται στη συσκευή και επιλέγουμε αυτή με το χαμηλότερο ποσοστό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (Α+++). Όταν χρησιμοποιούμε τον φούρνο ή το ψυγείο, επιβάλλεται να κάνουμε γρήγορες κινήσεις, ώστε να αποφύγουμε τη σπατάλη θερμότητας και ψύξης αντίστοιχα. Στη διατροφή μας καλό είναι να επιλέγουμε φρούτα εποχής που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον, καθώς δεν έχουν παραχθεί με τεχνητό τρόπο. Είναι καθοριστικής σημασίας να αγοράζουμε ανάλογα με τις διατροφικές μας ανάγκες και όχι παραπάνω, καθώς με αυτό τον τρόπο δεν σπαταλάμε χιλιάδες μερίδες φαγητού τον χρόνο. Επισκευάζουμε εγκαίρως βρύσες τού σπιτιού που στάζουν, ώστε να αποφευχθεί η σπατάλη νερού. Χρησιμοποιούμε έξυπνες λύσεις για το σπίτι και τη γειτονιά μας, αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή (π.χ. ζεστό μπάνιο με ηλιακά πάνελ που απορροφούν ενέργεια, η οποία μετατρέπεται σε θερμότητα). Οργανώνουμε εβδομαδιαίες δράσεις με τα σχολεία τής περιοχής πηγαίνοντας σε νεκρά δάση και φυτεύοντας νέα δένδρα που θα ομορφαίνουν και ταυτόχρονα αναζωογονούν τη γη. Η συμβολή όλων μας είναι σημαντική και τα αποτελέσματα θα φανούν σε βάθος δεκαετιών. Με επιμονή και θέληση θα καταφέρουμε να προστατεύσουμε τη μητέρα φύση. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 38

Φέτος, προς μεγάλη χαρά των λατρών τού μηχανοκίνητου αθλητισμού, ξεκίνησε ένα οικολογικό προς το περιβάλλον παγκόσμιο πρωτάθλημα με ηλεκτρικά SUV το οποίο περιλαμβάνει ένα project με την ονομασία ‘Racing for the planet’. Είναι ένα πρωτάθλημα που θα περάσει από πέντε χώρες -όλες εκτός Ευρώπης. Πιο συγκεκριμένα, ο πρώτος αγώνας έγινε στην Έρημο της Σαουδικής Αραβίας και τονίστηκε η κλιματική αλλαγή και η προστασία των κόκκινων θαλάσσιων χελωνών. Ο δεύτερος αγώνας έγινε στις 30 Μαΐου στη Σενεγάλη τονίζοντας τη διατήρηση της μακρόβιας βλάστησης (δηλαδή της βλάστησης λιμνών). Εν συνεχεία, τον Αύγουστο, θα μεταφερθούμε στη Γροιλανδία σε έναν εντυπωσιακό αγώνα που έχει κύριο στόχο τη μείωση της αύξησης της στάθμης των θαλασσών και το λιώσιμο των πάγων. Στον προτελευταίο αγώνα οδηγούμαστε στον Αμαζόνιο και τη Βραζιλία με κύριο μήνυμα τη διάσωση του δάσους τού Αμαζονίου και όλου του οικολογικού συστήματος. Στον τελευταίο αγώνα τού Δεκεμβρίου θα κατευθυνθούμε βόρεια και συγκεκριμένα στη Γη τού Πυρός (Αργεντινή) και την Ουσουάια και το σύνθημα είναι η διατήρηση της σπάνιας πανίδας και χλωρίδας. Λευτέρης Γρηγορίου Β1 Σχέδιο: Μαριάννα Κυριακάκη Α1 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 39

Το σταυρόλεξο της κλιματικής αλλαγής 1 2 3 45 6 7 8 Οριζόντια Κάθετα 2. Είναι πλούσια και πολύτιμη στη 1. Ο όρος χρησιμοποιείται, όταν θέλουμε να χώρα μας. περιγράψουμε τη ρύπανση σε οποιοδήποτε φυσικό περιβάλλον. 3. Με αυτό το εργαλείο ελέγχουμε τα συστήματα 2. Είναι όλες οι φυσικές ουσίες που μας θέρμανσης του σπιτιού. παρέχουν τα απαραίτητα αγαθά για την επιβίωση μας. 4. Το μεγαλύτερο τροπικό δάσος τού πλανήτη μας που βρίσκεται στη 3. Το συγκεκριμένο φαινόμενο συμβάλλει Νότια Αμερική στην αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας. 7. Λέγεται έτσι η αύξηση της θερμοκρασίας τού πλανήτη. 4. Η διαδικασία κατά την οποία ο άνθρωπος κόβει τα δέντρα των δασών για δική του 8. Το πετρέλαιο και το ζαφείρι χρήση κατηγοριοποιούνται εκεί. 5. Η διαδικασία κατά την οποία μετατρέπουμε ένα άχρηστο υλικό σε πρώτη ύλη για τη δημιουργία ενός νέου 6. Η συγκεκριμένη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας συναντάται σε περιοχές με αυξημένη ηφαιστειακή ενέργεια. Λευτέρης Γρηγορίου Β1 Οι λύσεις τού σταυρόλεξου βρίσκονται στην τελευταία σελίδα τού περιοδικού. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 40

Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο Τα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» στη ζωή μας Κατά τη φετινή αυτή παράξενη χρονιά όλοι οι μαθητές παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ήδη (κορωνοϊός, μαθήματα, επιστροφή στα θρανία, κ.τ.λ.) παρατηρήσαμε ένα νέο μάθημα γραμμένο στα σχολικά προγράμματα, το οποίο συνοδευόταν από μία άλλη έκπληξη, ένα επιπλέον επτάωρο. Όμως, τι είναι αυτό το καινούργιο μάθημα που προστέθηκε και είμαστε από τους λίγους σε όλη την Ελλάδα που το απολαμβάνουν; Πρόκειται για τα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» που εντάχθηκαν πιλοτικά κατά τη σχολική χρονιά 2020–2021 στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα, με κεντρικό στόχο εμείς οι μαθητές να εφοδιαστούμε με δεξιότητες ζωής, ήπιες δεξιότητες και δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού (δεξιότητες του 21ου αιώνα). Το σχολείο μας ήταν ανάμεσα στις 218 σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που επελέγησαν πανελλαδικά για την εφαρμογή αυτής της πιλοτικής δράσης. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι μέσα από τις δράσεις που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων επιχειρήθηκε να καλλιεργήσουμε με τρόπο βιωματικό και συστηματικό:  δεξιότητες μάθησης (συνεργασία, επικοινωνία, δημιουργικότητα και κριτική σκέψη),  δεξιότητες ζωής (σεβασμός, υπευθυνότητα, ενσυναίσθηση, προσαρμοστικότητα και πολιτειακή συνείδηση),  δεξιότητες του νου (αναλυτική και στρατηγική σκέψη, επίλυση προβλημάτων),  ψηφιακές δεξιότητες (διαχείριση πληροφοριών και επεξεργασία δεδομένων, δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου, ψηφιακή επικοινωνία και ασφάλεια). Ποια είναι, όμως, η γνώμη των μαθητών για τα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων»; Για να λύσουμε τις απορίες μας, αποφασίσαμε να ρωτήσουμε τους μαθητές τού σχολείου μας να μας πουν τη γνώμη τους γι’ αυτά! Παρακάτω βρίσκονται τα αποτελέσματα της έρευνάς μας καθώς και οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους μαθητές, αποτυπωμένες σε στατιστικές πίτες: ● Στην ερώτηση πώς φαίνεται στα παιδιά γενικά η εμπειρία με τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε πως τους άρεσε αρκετά, ενώ πολλοί απάντησαν ότι τους ενθουσίασε! ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 41

● Σε πάρα πολλούς μαθητές το μάθημα φαίνεται χρήσιμο, επειδή αποκτούν διάφορες δεξιότητες, άλλοι περιμένουν να φανεί χρήσιμο αργότερα, ενώ στους περισσότερους αρέσει το συγκεκριμένο μάθημα, διότι είναι ξεκούραστο. Ένα μικρό ποσοστό θεωρεί πως το μάθημα αυτό δεν είναι χρήσιμο ή δεν τους αρέσει καθόλου. ● Όπως παρατηρήσαμε, τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων «εισβάλλουν» και στα άλλα μαθήματα, καθώς κάποια θέματα χρειάζονται πιο εξειδικευμένη προσέγγιση. Τα παιδιά το έχουν δεχτεί αυτό θετικά και καταλαβαίνουν το όφελός τους από αυτό. Λίγοι μαθητές δεν θεωρούν χρήσιμη τη συνεργασία. ● Το μειονέκτημα αυτού του μαθήματος είναι πως χρειάζεται μία επιπλέον σχολική ώρα. Οι περισσότεροι μαθητές δεν φαίνεται να επηρεάζονται από αυτό, καθώς έχουν χρόνο μετά το σχολείο ή τους αρέσει να κάνουν καινούργια πράγματα. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 42

● Από τις απαντήσεις που λάβαμε φαίνεται πως οι περισσότεροι μαθητές έχουν ποικίλες προσδοκίες από αυτό το μάθημα. Καθώς το όνομα του μαθήματος είναι «Εργαστήρια δεξιοτήτων», η πλειονότητα περιμένει να αποκτήσουν καινούργιες δεξιότητες, άλλοι να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους και να γίνουν καλύτεροι πολίτες, ενώ ένα μικρό ποσοστό δεν περιμένει κάποια αλλαγή από το μάθημα. ● Επίσης, οι μαθητές ερωτήθηκαν για το αν θα πρότειναν το μάθημα των Εργαστήριων Δεξιοτήτων σε άλλα σχολεία, ή -με άλλα λόγια- αν θα ήθελαν να εισαχθεί μόνιμα στο σχολικό πρόγραμμα. Όπως φαίνεται παρακάτω, οι περισσότεροι μαθητές ήθελαν να γίνει το μάθημα μόνιμο, ενώ άλλα παιδιά ήταν διστακτικά και τέλος κάποια παιδιά πιστεύουν πως τα μαθήματα στο σχολείο θα πραγματοποιούνται καλύτερα χωρίς τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων. ● Στην ερώτηση μας για το τι θα πρότειναν ως μαθητές ώστε να γίνει το μάθημα πιο ευχάριστο οι ιδέες των μαθητών για τη βελτίωση του μαθήματος ήταν πολυάριθμες. Αρχικά, πολλά παιδιά πρότειναν να πραγματοποιούνται πιο συχνά ομαδικές εργασίες και οι ομάδες να μην είναι τυχαίες, αλλά να σχηματίζονται με βάση τις επιθυμίες των μαθητών ώστε να μπορούν να εκφράζονται πιο άνετα. Άλλα παιδιά πρότειναν να προστεθούν στην ύλη τού μαθήματος οι χειροτεχνίες ή και πιο διαδραστικοί τρόποι εκμάθησης όπως παιχνίδια γνώσεων και κουίζ. Επίσης, υπήρχαν προτάσεις για τη συνεργασία μεταξύ τάξεων και σχολείων, για την πραγματοποίηση του μαθήματος εκτός του σχολικού περιβάλλοντος και για την οργάνωση εκπαιδευτικών επισκέψεων. Πολλοί μαθητές πρότειναν να μιλάμε στο μάθημα για θέματα τα οποία μας ενδιαφέρουν και μας προβληματίζουν και θα μας χρησιμεύσουν στη μελλοντική μας ζωή. Τέλος, κάποια παιδιά πρότειναν να πραγματοποιούνται εργασίες με τη συμμετοχή ολόκληρης της τάξης. Καλλιόπη Βασιλειάδη Α2 Ειρήνη Σκανδαλάκη Α3 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 43

Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο Σκέφτηκες ποτέ πώς λειτουργεί το Γερμανικό Σχολείο και σε τι διαφοροποιείται από το Ελληνικό Σχολείο; Γενικά οι άνθρωποι και κυρίως οι μαθητές αναρωτιούνται πώς μπορεί να λειτουργεί ένα σχολείο σε μια διαφορετική χώρα. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να αναζητήσουμε πληροφορίες για το εκπαιδευτικό σύστημα της Γερμανίας, αφού μας κίνησε το ενδιαφέρον, και να το συγκρίνουμε με αυτό της Ελλάδας. Με την πολύτιμη βοήθεια ενός μαθητή, του δεκαεξάχρονου Παντελή, ο οποίος φοιτά σε ένα Μουσικό Gymnasium στη Γερμανία, μας δόθηκε η ευκαιρία να ενημερωθούμε σχετικά με το θέμα που μας απασχολούσε. Αντλώντας ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα της Γερμανίας, μπορέσαμε και συγκρίναμε το συγκεκριμένο σύστημα με το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, και αυτό αποτυπώνεται στις παρακάτω ερωτήσεις/απαντήσεις. Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι όσα έχουμε γράψει για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα απορρέουν από τα προσωπικά μας βιώματα. Τέλος, θέλουμε να ευχαριστήσουμε τον Παντελή για την εξαιρετική συνέντευξη που μας παρείχε. 1) Πώς είναι η δομή τού εκπαιδευτικού συστήματος; Ελλάδα Η υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα αποτελείται από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση γνωστή σε όλους μας ως δημοτικό και υποχρεώνει το παιδί από τα έξι του χρόνια να την παρακολουθήσει για έξι χρόνια. Επίσης, υπάρχει και το γυμνάσιο του οποίου η φοίτηση διαρκεί τρία χρόνια. Το λύκειο είναι η βαθμίδα που δεν είναι υποχρεωτική για τους μαθητές, είναι τριετής και διακρίνεται σε ΓΕΛ ή σε ΕΠΑΛ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο γυμνάσιο και στο λύκειο μπορείς να φοιτήσεις και σε ένα Πρότυπο, Πειραματικό, Μουσικό ή Καλλιτεχνικό σχολείο, εάν το θέλεις και αν ευνοούν οι συγκυρίες. Γερμανία Η δομή τού εκπαιδευτικού συστήματος της Γερμανίας είναι αρκετά διαφορετική από αυτή της Ελλάδας. Αρχικά, υπάρχει η βαθμίδα τού δημοτικού η οποία ονομάζεται Grundschule και έχει διάρκεια τεσσάρων χρόνων, ενώ στη συνέχεια μπορείς να επιλέξεις να φοιτήσεις σε Hauptschule, Realschule και Gymnasium. Κάθε μαθητής επιλέγει ο ίδιος σε ποιο σχολείο θα φοιτήσει ανεξάρτητα από την επίδοσή του. Όμως οι καθηγητές πάντα συμβουλεύουν τα παιδιά σε ποιο σχολείο θα ήταν καλό να φοιτήσουν. Επίσης, και στη Γερμανία υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ενός μουσικού σχολείου. Επιπλέον, αν κάποιος μαθητής έχει τελειώσει το Hauptschule ή το Realschule, και θέλει να συνεχίσει την εκπαίδευσή του ή να σπουδάσει, θα πρέπει να τελειώσει και το Gymnasium. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 44

2) Ποια μαθήματα διδάσκονται στο συγκεκριμένο σχολείο; Ελλάδα Στη Β΄ Γυμνασίου τού ελληνικού σχολείου υπάρχουν μαθήματα θετικά, θεωρητικά και τεχνικά. Τα μαθήματα που διδάσκονται είναι τα εξής: μαθηματικά, βιολογία, χημεία, φυσική, πληροφορική, χημεία, γεωγραφία, ελληνικά, λογοτεχνία, ιλιάδα, ιστορία, αρχαία ελληνικά, θρησκευτικά, γερμανικά ή γαλλικά, αγγλικά, καλλιτεχνικά, μουσική, γυμναστική όπως επίσης και τεχνολογία. Παρατηρούμε ότι υπάρχουν διαφόρων ειδών μαθήματα, προκειμένου ο μαθητής να αποκτήσει γενικές γνώσεις και να αποφασίσει σε ποια μαθήματα έχει κλίση και ποια κατεύθυνση θα ήθελε να ακολουθήσει. Γερμανία Το Gymnasium είναι παρόμοιο με το ελληνικό γυμνάσιο και λύκειο μαζί. Στη Γερμανία δεν διδάσκονται τόσα πολλά μαθήματα. Κάθε χρόνο προστίθεται ένα παραπάνω μάθημα. Τα βασικά μαθήματα που διδάσκονται είναι τα μαθηματικά, τα γερμανικά (αντίστοιχα σε εμάς η γλώσσα) και τα αγγλικά. Μόλις περάσει ένας χρόνος έχουν την επιλογή να διαλέξουν ανάμεσα σε δύο μαθήματα, τα γαλλικά ή τα ισπανικά. Όσο περνάει ο καιρός και οι τάξεις προχωρούν, αυξάνονται τα μαθήματα. Στην όγδοη τάξη (δευτέρα γυμνασίου) προσθέτουν επίσης τη χημεία, τη φυσική και τη μελέτη περιβάλλοντος (βιολογία). Ακόμη, έχουν και ελεύθερες ώρες κατά τις οποίες κάνουν δραστηριότητες όπως γυμναστική, εικαστικά και μουσική. Επιπλέον, στη Γερμανία τα παιδιά δεν είναι υποχρεωμένα να μαθαίνουν τις ξένες γλώσσες σε φροντιστήρια όπως στην Ελλάδα, διότι τις διδάσκονται στο σχολείο. 3) Πώς αξιολογούνται ο μαθητές; Ελλάδα Η αξιολόγηση είναι η βαθμολόγηση των επιδόσεων του μαθητή. Ο εκπαιδευτικός για να μπορεί να αξιολογήσει έναν μαθητή πρέπει να έχει μια πλήρη εικόνα για εκείνον. Με τον όρο αξιολόγηση του/της μαθητή/τριας εννοούμε τη συστηματικά οργανωμένη διαδικασία ελέγχου τού βαθμού, στον οποίο αποτυπώνεται η προσπάθεια που κατέβαλλε ο/η μαθητής/τρια κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Για να αξιολογηθεί ένας/μία μαθητής/τρια οι καθηγητές λαμβάνουν υπόψη το ενδιαφέρον, την προσπάθεια, τη συμμετοχή του/της μαθητή/μαθήτριας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία. Η αξιολόγηση γίνεται για να βοηθήσει τους μαθητές στην ανάπτυξη της αυτογνωσίας ως προς τις ιδιαίτερες ικανότητές τους και στην ενημέρωσή τους για την επίδοσή τους. Οι μαθητές τού γυμνασίου και του λυκείου βαθμολογούνται από το 1 έως το 20. Όσο μεγαλύτερο βαθμό πάρουν τόσο πιο καλό είναι. Επίσης, στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του γυμνασίου και λυκείου το 10 είναι η βάση, δηλαδή αν έχεις μέσο όρο στο τέλος τής σχολικής χρονιάς κάτω από τη βάση θα παραμείνεις στην ίδια τάξη. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 45

Γερμανία Στη Γερμανία η βαθμολόγηση είναι λίγο διαφορετική από την Ελλάδα. Οι μαθητές βαθμολογούνται με βάση τη συμπεριφορά, την προσπάθεια και το ενδιαφέρον όπως και στην Ελλάδα. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι στη Γερμανία οι μαθητές/τριες βαθμολογούνται από το 1 έως το 6. Ωστόσο, όσο μικρότερο βαθμό πάρεις τόσο πιο καλό είναι. Για παράδειγμα, αν κάποιος/α μαθητής/τρια πάρει 1, στην Ελλάδα αντιστοιχεί σε 20 ή 19. Πέρα όμως από αυτό, τα υπόλοιπα όπως οι στόχοι και τα κριτήρια αξιολόγησης είναι ακριβώς ίδια με την Ελλάδα. 4) Ποια επαγγέλματα μπορείς να ακολουθήσεις μετά την αποφοίτησή σου; Ελλάδα Στο σύγχρονο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι δυνατή η πρόσβαση σε οποιαδήποτε σχολή ή πανεπιστήμιο. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από τις ανάγκες και ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 46

τα ενδιαφέροντα τού μαθητή. Ολοκληρώνοντας κάποιος/-α την υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα, η οποία, όπως προαναφέραμε, είναι μέχρι το Γυμνάσιο, μπορεί να ασχοληθεί περισσότερο με κάποια χειρωνακτική εργασία. Αν αποφασίσει, όμως, να συνεχίσει την εκπαίδευση, πρέπει να επιλέξει αν θα φοιτήσει σε ΓΕΛ ή σε ΕΠΑΛ, διότι αυτή η απόφαση θα καθορίσει το μελλοντικό επάγγελμα του/της μαθητή/μαθήτριας. Αποφοιτώντας από το ΓΕΛ μπορεί να σπουδάσει όποιο επάγγελμα θέλει, ενώ από το ΕΠΑΛ μπορεί να επιλέξει να ακολουθήσει περισσότερο τα τεχνικά επαγγέλματα. Γερμανία Σύμφωνα με το γερμανικό σύστημα, αποφοιτώντας από το Gymnasium, μπορείς να ακολουθήσεις όποιο επάγγελμα επιθυμείς. Όμως, αποφοιτώντας από το Realschule και το Hauptschule, οι επιλογές σου είναι πιο περιορισμένες και μπορείς να ακολουθήσεις επαγγέλματα όπως τεχνικός, νοσοκόμα κ.ά. 5) Αν σου δινόταν η ευκαιρία, τι θα άλλαζες στο εκπαιδευτικό σύστημα; Ελλάδα Το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να προσαρμοστεί στη σημερινή εποχή. Οι σημερινοί μαθητές έχουν χάσει το κέφι τους για μάθηση και, όταν ακούν αυτή τη λέξη, το μόνο που τους προκαλεί είναι άγχος, κούραση και στεναχώρια. Ωστόσο, σύμφωνα με τους Έλληνες μαθητές η λεγόμενη «παπαγαλία» πρέπει να αφανισθεί και να αντικατασταθεί από σωστούς τρόπους εκμάθησης. Αξίζει ακόμη να σημειώσουμε ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι οι «χαρισματικοί» μαθητές δέχονται ιδιαίτερη μεταχείριση από τους καθηγητές, κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι υπόλοιποι μαθητές να βαριούνται και να αδιαφορούν για το μάθημα. Επιπλέον, ένα φλέγον ζήτημα, το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, είναι ο βαθμοθηρικός χαρακτήρας τού σχολείου που χαρακτηρίζει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Γερμανία Ένα ζήτημα που απασχολεί τους μαθητές στη Γερμανία είναι το μάθημα κατά τη διάρκεια του μεσημεριού. Πολλοί/πολλές μαθητές/τριες θα επιθυμούσαν να άλλαζαν τις διδακτικές ώρες, δηλαδή να τις μειώσουν. Στη Γερμανία οι μαθητές/τριες σχολάνε στις 17:00. Επιπρόσθετα, μαθητές που φοιτούν στο γερμανικό σχολείο διευκρίνισαν ότι δεν θα άλλαζαν κάτι, καθώς το σχολείο τους είναι καθαρό, έχει αρκετούς και μεγάλους χώρους, καθώς και αυλή με τις κατάλληλες προδιαγραφές έτσι ώστε να μπορούν να παίζουν είτε μπάσκετ είτε ποδόσφαιρο κ.λπ. 6) Τι σε αγχώνει περισσότερο σχετικά με την καθημερινότητα του σχολείου; Ελλάδα Κάθε μαθητής αντιμετωπίζει διαφορετικά το άγχος του. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μαθητής έχει άγχος για κάποια πράγματα που κάποιος άλλος μαθητής ίσως δεν έχει. Η κοινωνία όπου ζουν και μεγαλώνουν τα παιδιά γίνεται όλο και πιο απαιτητική, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα πολλά παιδιά να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν. Οι ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 47

σχολικές απαιτήσεις έχουν αυξηθεί. Πολλά παιδιά περνούν ώρες μπροστά από ένα βιβλίο για να καταφέρουν να ολοκληρώσουν την ύλη, διαβάζοντας το ένα κείμενο μετά το άλλο, χωρίς όμως να καταλαβαίνουν τι διαβάζουν. Αυτή η αδυναμία κατανόησης συχνά οδηγεί στην ανάπτυξη σχολικού άγχους ακόμα και φοβίας. Γερμανία Σύμφωνα με τον μαθητή τής Γερμανίας ο μόνος αγχωτικός παράγοντας για αυτόν είναι τα διαγωνίσματα, αφού απαιτούν αρκετό χρόνο διαβάσματος και προετοιμασίας. Όμως δεν υπάρχει κάτι άλλο που να επιβαρύνει και να δυσαρεστεί τους μαθητές τής Γερμανίας σε αντίθεση με τους Έλληνες μαθητές, καθώς τα παιδιά με υψηλή αυτοπεποίθηση δεν αγχώνονται ούτε στα διαγωνίσματα. 7) Τι είδους εκπαιδευτικές δράσεις πραγματοποιούνται στο σχολείο σας; Ελλάδα Παρατηρούμε ότι οι άνθρωποι στις μέρες μας έχουν ευαισθητοποιηθεί αρκετά, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ενημερωτικές δράσεις, όπως περιβαλλοντικές, προς τους μαθητές να έχουν αυξηθεί και πλέον να έχουν καθιερωθεί στα ελληνικά σχολεία, αφού κάθε σχολείο πραγματοποιεί διαφορετικές εκπαιδευτικές δράσεις. Συγκεκριμένα, στο σχολείο μας έχουν υλοποιηθεί πολλά περιβαλλοντικά προγράμματα σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας και την κλιματική αλλαγή. Επίσης, μέσα στη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύουμε έγινε διαδικτυακή ενημέρωση σχετικά με τον covid. Ακόμη, πολλά ελληνικά σχολεία καλούν ειδικούς για να μιλήσουν στα παιδιά για το ΚΑΡΠΑ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Γερμανία Στις μικρότερες τάξεις πραγματοποιούνται διάφορες εκπαιδευτικές δράσεις όπως επίσκεψη της αστυνομίας κατά την οποία τα παιδιά μαθαίνουν την καλή διαγωγή που πρέπει να έχει ένας ποδηλάτης ο οποίος πρέπει να διαθέτει δίπλωμα οδήγησης ποδηλάτου. Επιπλέον, στις μεγαλύτερες τάξεις η τοπική αστυνομία πληροφορεί τους μαθητές για τις επιπτώσεις και τους κανόνες τής κοινωνίας σχετικά με τη χρήση τού αλκοόλ. Συμπληρωματικά, η αστυνομία μπορεί να έρθει για να ενημερώσει τους μαθητές για τα λεωφορεία και τις στάσεις που υπάρχουν μόνο για παιδιά. Επιπρόσθετα, δεν λείπουν και οι εκπαιδευτικές επισκέψεις των εθελοντών πυροσβεστών. Τέλος, κάθε χρόνο τα παιδιά από όλες τις τάξεις είναι υποχρεωτικό να επισκέπτονται το Νταχάου (στρατόπεδο συγκέντρωσης των Εβραίων), διότι είναι ένα κομμάτι τής ιστορίας τους που πρέπει να αποδεχτούν και φυσικά αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή. Μαριάννα Απλαδά Β1 Ειρήνη Χατζηπαναγιώτη Β3 ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 48

Αφιέρωμα: Ματιές στον σύγχρονο κόσμο Γιατί είναι καλό να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες; Στις μέρες μας οι ξένες γλώσσες έχουν γίνει ένα απαραίτητο εφόδιο για τη ζωή μας. Μας βοηθούν να επικοινωνούμε με ανθρώπους από διαφορετικούς πολιτισμούς, να ελισσόμαστε πιο εύκολα στα ξένα κράτη. Μπορεί να είναι λίγο δύσκολο και χρονοβόρο να μάθει κανείς ξένες γλώσσες, αλλά είναι πολύ σημαντικό και μας προσφέρει πολλά οφέλη, οφέλη που ποτέ δεν είχαμε φανταστεί. Καταρχάς, το να ξέρεις πολλές ξένες γλώσσες βοηθάει στο να γίνεις πιο κοινωνικός. Μπορείς να συνομιλείς με τους ανθρώπους άλλων χωρών και να δημιουργείς καινούργιες φιλίες σε όλο τον κόσμο. Επίσης, όταν επισκέπτεσαι μια πόλη, μπορείς να την εξερευνήσεις ακόμα καλύτερα, αφού οι ντόπιοι θα σε αντιμετωπίσουν σαν κάτοικο της πόλης, επειδή ξέρεις τη γλώσσα τους. Επιπλέον, οι άνθρωποι που γνωρίζουν ξένες γλώσσες έχουν καλύτερη επαγγελματική ζωή. Το να είσαι γλωσσομαθής είναι ένα παραπάνω προνόμιο στις συνεντεύξεις για εργασία και αυτοί οι άνθρωποι προσλαμβάνονται πιο εύκολα. Επιπλέον, είναι πιο πιθανό να πάρουν προαγωγή ή να έχουν περισσότερα προνόμια από άλλους. Οι έρευνες δείχνουν πως αυτοί οι άνθρωποι κερδίζουν περισσότερα χρήματα. Επιπρόσθετα, η γλωσσομάθεια σε βοηθά να εναλλάσσεις πιο εύκολα και πιο γρήγορα δραστηριότητες, και να είσαι ευπροσάρμοστος χωρίς κανένα πρόβλημα. Αυτό οφείλεται στο ότι, για να μάθεις μία ξένη γλώσσα, χρειάζεται να δημιουργηθούν νέοι ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 49

νευρώνες, που βοηθούν στην ευελιξία λειτουργίας τού εγκεφάλου. Επίσης, τα άτομα που ξέρουν πολλές ξένες γλώσσες έχουν εξαιρετικά λίγες πιθανότητες να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ ή άνοια. Συμπερασματικά, παρόλο που η εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι δύσκολη και κουραστική, και χρειάζεται αρκετό χρόνο, αξίζει τον κόπο, αφού προσφέρει τόσα σημαντικά οφέλη. Μην κάθεστε λοιπόν! Επιλέξτε μία γλώσσα και αρχίστε να τη μαθαίνετε… Ειρήνη Σκανδαλάκη Α3 Δημιουργήθηκαν από τους μαθητές και τις μαθήτριες των τμημάτων Β3 και Β1 στο πλαίσιο του εορτασμού τής Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών με υπεύθυνη την καθηγήτρια Βασιλική Πιτερού. ΠΕΙΡ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ 50