หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน รายวิชาภาษาไทย (พท31001) ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

ห น า | 151 พระคุณเจา (คนธรรมดาเรียกสมเด็จพระราชาคณะ) ทา นคํากริยา (คนธรรมดาเรยี กภกิ ษทุ ่ัวไป)คําลักษณะนาม – ประเคน(ยกของดวยมืออบใหพระ) ถวาย(มอบให) ฉัน(กิน) อาพาธ(ปว ย) มรณภาพ(ตาย) อนุโมทนา(ยินดีดวย) จําวดั (นอน) – รูป(เปนลักษณะนามสําหรับสําหรับนับจํานวนพระภิกษุ เชน พระภิกษุ 2 รปู คนท่วั ไปนยิ มใชค าํ วาองค)

152 | ห น าบทท่ี 6ภาษาไทยกับชอ งทางการประกอบอาชพีสาระสําคญั ภาษาไทยเปน ภาษาประจําชาติ เปนภาษาที่ใชสื่อสารในชีวิตประจําวัน อีกทั้งยังเปนชองทางที่สามารถนําความรูภาษาไทยไปใชในการประกอบอาชีพตางๆ ได โดยใชศิลปะทางภาษาเปนสื่อนําผลการเรยี นรทู ีค่ าดหวัง เมื่อศึกษาจบบทที่ 7 แลว คาดหวงั วา ผูเรยี นจะสามารถ 1. มีความรู ความเขาใจ สามารถวิเคราะหศักยภาพตนเอง ถึงความถนัดในการใชภาษาไทยดาน ตา งๆ ได 2. เห็นชองทางในการนําความรูภาษาไทยไปใชในการประกอบอาชีพ 3. เห็นคุณคาของการใชภาษาไทยในการประกอบอาชีพขอบขา ยเนอ้ื หา เร่ืองท่ี 1 คุณคาของภาษาไทย เรื่องที่ 2 ภาษาไทยกับชองทางการประกอบอาชีพ เร่ืองท่ี 3 การเพิ่มพูนความรูและประสบการณทางดานภาษาไทยเพื่อการประกอบอาชีพ

ห น า | 153 เรือ่ งท่ี 1 คุณคาของภาษาไทย ภาษาไทยเปนภาษาทีบ่ งบอกถึงเอกลักษณความเปนไทยมาชานาน ตัง้ แตโบราณจนถึงปจจุบัน ภาษาไทยเปนภาษาที่สุภาพ ไพเราะ ออนหวาน และสิ่งท่ีสําคัญคือเปนภาษาทีใ่ ชในการสือ่ สารของมนุษยในชีวิตประจําวัน หากมีการพูดภาษาไทยใหถูกตองเหมาะสมตามกาลเทศะแลว จะแสดงถึงกิริยามารยาทที่เรียบรอย นอบนอมมีสัมมาคารวะ จะทําใหคนอื่นมีความรักใครในตัวเรา นอกจากนี้ ภาษาไทยยังสามารถนํามาดัดแปลงแตงเปนคํากลอน แตงเปนเพลงไดอ ยา งไพเราะเพราะพรง้ิ ทําใหผูฟง หรือใครทไี่ ดยนิ แลว เกดิ ความหลงใหล เพลนิ เพลินไปกบั เสยี งเพลงนนั้ ๆ ได ฉะนัน้ เพ่ือใหผูเรียนเกิดทักษะอยางถูกตองและเหมาะสมในการสื่อสารกับผูอ ืน่ อยางมีประสิทธิภาพ รูจ ักแสวงหาความรูแ ละประสบการณ รักการอาน การเขียน การพูด การบันทึกความรูและขอมูลขาวสารที่ไดรับ เกิดความภาคภูมิใจในความเปนเจาของภาษา และเห็นคุณคาของบรรพบุรษุ ท่ไี ดสรางสรรคผลงานไว ผูเรียนควรทจ่ี ะรซู ง้ึ ถึงคุณคา ตลอดจนรักษแ ละหวงแหนภาษาไทย เพ่ือใหค งอยคู ูกับคนไทยตลอดไป

154 | ห น า เร่อื งท่ี 2 ภาษาไทยกับชองทางการประกอบอาชีพ ภาษาเปนเครื่องมือในการสือ่ สารระหวางผูส งสาร (ผูพ ูด ผูเ ขียน) กับผูร ับสาร (ผูฟ ง ดู ผูอ าน) ที่มนุษยใชในการดําเนินชีวิตประจําวัน โดยเริ่มตัง้ แตวัยเด็กทีเ่ ริม่ หัดพูด เพือ่ ส่ือสารกับพอแม พ่ีนอง บุคคลใกลเคยี ง ตอ มาเม่ืออยูในวยั เรยี น เรม่ิ เขา สรู ะบบโรงเรียนตั้งแตอนบุ าล ระดับประถมศกึ ษา ระดับมธั ยมศกึ ษาผูเรียนในวัยนีเ้ ริม่ ใชภาษาท่มี ีระบบระเบยี บ มีหลกั เกณฑก ารใชภาษาทีส่ ลบั ซบั ซอน ยากงายตามระดับการศึกษา ซึง่ ส่งิ ทีผ่ ูเ รียนไดเรียนรูเ กีย่ วกับภาษาไทยนี้ จะเปนการปูพืน้ ฐานความรูใหผูเรียน มีความรู ความเขาใจ เกิดความซาบซึง้ และมีความคิดสรางสรรคของงานที่เกิดจากการเรียนภาษาไทย เชน มีผูเรยี นทเ่ี รียนอยูใ นระดับมัธยมศกึ ษา แตเ ปน ผูใฝร ู รกั การอาน รักการจดบนั ทึกเรื่องราวตา งๆ เร่มิ จดบนั ทึกจากสง่ิ ท่ีใกลตวั คือ การจดบันทกึ กจิ วัตรประจําวนั จดบนั ทกึ เหตุการณท ่ไี ดป ระสบพบเหน็ ในแตล ะวัน เชน พบเห็นเหตุการณนํ้าทวมคร้งั ย่งิ ใหญในกรุงเทพมหานคร พบเห็นชีวิตความเปนอยขู องประชาชนเม่ือประสบภัยน้ําทวม ฯลฯ โดยผูเรยี นคนน้ีปฏบิ ตั เิ ชน น้ีเปนประจําทุกๆ วัน เมอ่ื ผูเรยี นคนนี้เปนคนที่ชอบเขยี น ชอบบนั ทกึเร่ืองราวตา งๆ และแทนทผี่ ูเรียนคนนี้จะจดบนั ทึกเร่ืองราวตา งๆ และเก็บไวเ ปนขอมลู สวนตัวเทา นนั้ แตผเู รยี นคนน้ี จะนําเรื่องราวท่ีบันทึกไวเผยแพรในเวบ็ ไซต เปนการบอกเลาเหตกุ ารณทไ่ี ดป ระสบพบเหน็ มาใหผูอนื่ ไดรบั รู บังเอิญมีสํานกั พิมพทไ่ี ดอานผลงานเขียนของผเู รยี นคนน้ี เกิดความพึงพอใจ และขออนุญาตนาํ ไปจดั พิมพเปนรปู เลม และจดั จาํ หนาย โดยผูเรียนจะไดรับคา ตอบแทนในการเขียนดวย อีกกรณีหนงึ่ ผเู รยี นคนหน่งึ เปนนกั พูด เวลาโรงเรียนมกี ารจัดกจิ กรรมหรือมีการจดั งานใดๆ กต็ ามผูเรียนคนน้จี ะอาสาคอยชว ยเหลือโรงเรยี นโดยเปนผปู ระกาศบาง ผดู าํ เนินกิจกรรมตางๆ บาง ซึ่งส่ิงเหลา น้ีจะเปนพื้นฐานใหผูเรียนคนนี้ ไดเ รียนรูในระดับทส่ี ูงข้นึ โดยอาจจะเปนผทู ําหนาท่พี ธิ กี ร เปน นกั จัดรายการวิทยุ เปนนักพากยการต ูน ฯลฯ ทีส่ ามารถสรางรายไดใหกับตนเองได ฉะนน้ั จากตวั อยา งที่กลา วมาต้งั แตตน จะเหน็ ไดว าการเรียนรูภ าษาไทย กส็ ามารถนาํ ความรทู ี่ไดรับไปสรางงาน สรางอาชีพเลีย้ งตนเอง เลีย้ งครอบครัวได เชนเดียวกับการเรียนรูใ นสาระวิชาความรูอื่นๆ กอนทีผ่ ูเรียน กศน. จะตัดสินใจใชความรูภ าษาไทยไปประกอบอาชีพ ผูเ รียนจะตองวเิ คราะหศักยภาพตนเองกอนวา ผูเรียนมคี วามรู ความเขา ใจเกยี่ วกบั วชิ าภาษาไทยทมี่ เี น้อื หาเก่ียวกับการฟง การดูการพดู การอา น การเขียน หลกั การใชภ าษา วรรณคดีและวรรณกรรม ลึกซึ้งถกู ตอ งหรือยัง หากวิเคราะหแลวคิดวาผูเ รียนยังไมแมนยาํ ในเนือ้ หาความรูว ิชาภาษาไทยก็จะตองกลับไปทบทวนใหเขาใจ จากนัน้ จึงวิเคราะหตนเองวามีใจรักหรือชอบที่จะเปนนักพูดหรือนักเขียน สวนเนื้อหาเกีย่ วกับการฟง การดู การ

ห น า | 155อาน หลักการใชภาษา และวรรณคดีและวรรณกรรมเปนขอมูลความรูประกอบในการเปนนกั พูดท่ีดีหรือนักเขียนทีด่ ไี ด ตอไปน้ีจะขอนาํ เสนอขอมูลและตวั อยางของการประกอบอาชีพนกั พูด และนกั เขยี นพอสังเขปดงั น้ีการประกอบอาชพี นักพูด ผเู รียนท่ีไดวเิ คราะหศ ักยภาพตนเองแลววาเปนผูที่มีความสนใจและรักท่ีจะเปนนกั พูด จะตองเปน ผูท มี่ คี วามรู ความสามารถหรือคุณสมบัติอยางไรบาง โดยขอนําเสนอขอมูลพอเปนสังเขปไดดังนี้ ก. นักจัดรายการวิทยุ ผูเรยี นท่ีสนใจจะเปน นกั จดั รายการวทิ ยุ เรมิ่ แรกผูเรยี นอาจจะเปน นกั จัดรายการวทิ ยรุ ะดับชมุ ชน เสียงตามสาย ฯลฯ จนผูเรียนมีทกั ษะประสบการณมากขึ้น จงึ จะเปนนกั จดั รายการวิทยรุ ะดบัจงั หวดั หรือระดบั ประเทศตอไป หนา ที่ของนักจดั รายการวทิ ยุ แบง ได 4 ประการ คือ 1. เพอ่ื บอกกลา ว เปน การรายงาน ถา ยทอดสงิ่ ท่ีไดประสบ พบเห็นใหผ ูฟ งไดรับรูอยา งตรงไปตรงมา 2. เพ่ือโนมนาวใจ เปนการพยายามที่จะทําใหผูฟงมีความเห็นคลอยตาม หรือโตแ ยง 3. เพ่อื ใหค วามรู เปนความพยายามที่จะใหผูฟงเกิดความพึงพอใจ มีความสุขใจ ลักษณะของนักจัดรายการวิทยุ (รจู กั ตนเอง) มีดังนี้ 1. เปน ผมู จี ิตใจใฝร ู 2. วองไวตอการรับรูขอมูลขาวสาร 3. มมี นุษยสัมพันธท ่ดี ี 4. มีจิตใจกวางขวาง เห็นอกเห็นใจผูอ ่ืน 5. มีความอดทนตอแรงกดดันตางๆ ข. พิธกี ร - ผปู ระกาศ ในการทําหนา ทีพ่ ิธกี ร หรือผูประกาศ การใชเ สยี งและภาษาจะตอ งถูกตอง ชดั เจน เชน การออกเสยี งตวั ร ล การอา นเวนวรรคตอน การออกเสียงควบกล้าํ การออกเสียงสูง ตํา่ นอกจากจะตองมีความรูในเรื่องของภาษาแลว ผทู ท่ี าํ หนาทพ่ี ิธีกร – ผูประกาศ จะตอ งพัฒนาบุคลิกภาพ การแตง หนาตลอดจนเรียนรกู ารทาํ งานของพธิ ีกร – ผูประกาศอยางชัดเจนดวย คุณลกั ษณะของผทู าํ หนา ท่ีพิธีกร – ผูประกาศ มีดังนี้ 1. บคุ ลิกภาพภายนอกตอ งดูดี มีความโดดเดน ดูนาประทับใจ มีลักษณะที่เปนมิตร เนื่องจากการเปนพธิ กี ร – ผปู ระกาศ จะตองพบปะกบั ผูค นหรอื ผูฟง

156 | ห น า 2. นา้ํ เสียงนมุ นวล นา ฟง การใชน้ําเสยี งเปนส่งิ สําคญั การใชอ กั ขระจะตอ งถกู ตอง ออกเสียงดงั ฟงชดั การเวนวรรคตอน คําควบกลํา้ จะตองสมํา่ เสมอ นํ้าเสยี งนาฟง ไมแข็งกระดา ง เวลาพูดหรืออานขาว ควรมสี ีหนายิ้มแยม และน้ําเสียงท่ชี วนฟงเพื่อใหผูฟง รูสึกสบาย เม่ือไดฟง 3. ภาพลกั ษณท่ดี ี ควรเปนตัวอยา งทด่ี ีนาเช่ือถือ สําหรบั ผูฟงหรอื ผูชม การปรากฎตัวในงานตางๆ ควรมีการแตงกายที่สุภาพเรียบรอยเหมาะสมสอดคลองกับสถานการณนั้นๆ 4. ความรูรอบตัว ผทู จ่ี ะทําหนาทพ่ี ธิ ีกร – ผูประกาศจะตองเปน ผูท ี่สนใจใฝรูเรอื่ งราวขาวสารขอมูลทีท่ ันสมัย เกาะติดสถานการณวามีอะไรเกิดขึน้ บาง กับใคร ที่ไหน ทีส่ าํ คัญตองเปนผูที่พรอมจะเรียนรูเรือ่ งราวใหมๆ อยูเสมอ รูจักวิเคราะหขาวสารทีไ่ ดรับฟงมาใหเขาใจกอนที่จะเผยแพรใหผูอ ื่นไดรับรู 5. ตรงตอเวลา การตรงตอเวลาถอื วา เปนเรอื่ งสําคัญมากท้ังผทู ท่ี าํ หนา ทพ่ี ธิ ีกร – ผูประกาศจะตองมเี วลาใหท มี งานไดใ หขอ มลู อธบิ ายประเด็นเน้ือหาสาระ กระบวนการข้ันตอนตา งๆ ถา ไมพ รอมหลงัพลาดพลง้ั ไป ทมี งานคนอน่ื ๆ จะเดอื ดรอ นและเสยี หายตามไปดว ย 6. รูจ กั แกปญ หาเฉพาะหนา การเปน พิธีกร – ผูประกาศ ถึงแมวาจะมีการเตรียมความพรอมทีเ่ รียบรอยดีแลว แตเหตุการณเฉพาะหนาบางครัง้ อาจจะเกิดขึน้ ได โดยทีไ่ มไดคาดหมายไวพธิ กี ร – ผูประกาศ จะตองมีปฏิภาณไหวพริบในการแกปญหาเฉพาะหนา ได ค. ครูสอนภาษาไทยกับประชาคมอาเซียน ภายในป พ.ศ.2558 ประเทศไทยจะกาวสูประชาคมอาเซียน ฉะนั้น ประชาชนคนไทยจําเปนตองเตรียมความพรอม หรือปรับตัวใหทันตอการเปลีย่ นแปลง ซึง่ การเปลีย่ นแปลงดังกลาวจะกอ ใหเ กดิ ประโยชนแ ละการเปลย่ี นแปลงในดา นตา งๆ ดงั น้ี ประโยชนท ่จี ะไดรับ 1. ประชากรเพิ่มข้ึน ทําใหเพิ่มศกั ยภาพในการบรโิ ภค เพิ่มอาํ นาจการตอรองในระดับโลก 2. การผลติ (ยง่ิ ผลิตมาก ย่ิงตนทนุ ต่าํ ) 3. มีแรงดึงดูดเงินลงทุนท่ีอยูนอกอาเซียนสงู ข้ึน สิ่งทีส่ ง ผลตอการเปลยี่ นแปลงในดา นตา งๆ 1. การศึกษาในภาพใหญของโลก มีการเปลี่ยนแปลงอยางรุนแรง 2. บุคลากรและนักศึกษา ตองเพิ่มทักษะทางดานภาษาอังกฤษใหสามารถสื่อสารได 3. ปรับปรุงความเขาใจทางประวัติศาสตร เพื่อลดขอขัดแยงในภูมิภาคอาเซียน 4. สรางบัณฑิตใหสามารถแขงขันไดในอาเซียน เพิ่มโอกาสในการทํางาน ดงั นน้ั จะเห็นไดว า ตัง้ แตป  พ.ศ. 2558 เปนตนไป ประชาชนอาเซียนจะเดินทางเขาออกประเทศไทยเปนจํานวนมาก ไมวา จะเปนแมคา พอคา นักธุรกจิ นกั ทองเทยี่ ว ฯลฯ ฉะนน้ั เราในฐานะเจาของประเทศ เจาของภาษาไทย ทําอยางไรจึงจะทําใหประชาชนอาเซียนที่เขามาประกอบอาชีพใน

ห น า | 157ประเทศไทยไดเรียนรูภ าษาไทย วัฒนธรรมไทย เพ่ือเปนพืน้ ฐานในการส่ือสารทีเ่ ขาใจกัน ในทีน่ ี้จึงขอเสนออาชีพท่ีผูเรียนที่สําเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายแลว สามารถประกอบอาชีพ สรางรายไดใหกับตนเอง นัน่ ก็คือ ครูสอนภาษาไทยใหกับประชาชนอาเซียน ภาษาไทยที่สอนนี้เปนภาษาไทยพื้นฐานที่ประชาชนอาเซียนเรียนรูแลว สามารถสื่อสารกับคนไทยแลวเขาใจ สามารถดําเนินชวี ติ ประจาํ วนั ได เชน พอ คา แมค า นกั ทอ งเทีย่ ว ฯลฯ คุณลักษณะของครูผูสอนภาษาไทยกับประชาชนอาเซียน 1. มั่นใจในความรูภาษาไทยดีพอ 2. มีใจรักในการถายทอดความรู 3. เปน ผมู คี วามรูในภาษาอาเซยี น อยา งนอ ย 1 ภาษา เนื้อหาความรูภาษาไทยที่ประชาชนอาเซียนควรเรียนรู 1. ทักษะการฟง การดู การพูด 2. หลกั การใชภาษา ระดับพื้นฐาน ไดแก พยญั ชนะ สระ วรรณยกุ ต 3. ทักษะการอาน 4. ทักษะการเขียน 5. ทักษะการอาน เขียนเลขไทย อารบิค การจดั กลุม ผูเรียน 1. แสวงหากลุม ผเู รยี น ตง้ั แต 1 คนขึ้นไป (จาํ นวนขึ้นอยกู ับศกั ยภาพของครูผสู อน) 2. กาํ หนดแผนการสอน (วนั เวลา/สถานทน่ี ดั พบ) 3. เตรยี มเน้ือหา สาระ สอื่ อุปกรณการจัดกิจกรรมการเรยี นรู 4. มีการวัดและประเมินผลความกา วหนาของผเู รียนการประกอบอาชพี นกั เขียน จากตวั อยางขา งตน ท่ีกลาวถงึ ผทู จี่ ะเปน นักเขยี นมอื อาชพี จะตอ งเปนผูรจู ักจดบันทกึ ใฝรู ใฝแสวงหาความรูอยางตอเนื่อง หรือแมแตเปนนักอาน เพราะเชื่อวาการเปนผูอานมากยอมรูมาก มีขอ มูลในตนเองมาก เม่อื ตนเองมขี อมลู มาก จะสามารถดงึ ความรขู อมลู ในตนเองมาใชใ นการส่ือสารใหผูอ านหรือผูรับสารไดรับรูหรือไดประโยชน ตัวอยางของอาชีพนักเขียน ไดแก การเขียนขาว การเขียนโฆษณาการแตงคําประพันธ การเขียนเรือ่ งสั้น การเขียนสารคดี การเขียนบทละคร การเขียนบทวิทยุ-โทรทัศน การแตงเพลง ฯลฯ ซ่ึงตัวอยางเหลานี้ ลวนแตผูเขียนสามารถสรางชน้ิ งานใหเ กดิ รายไดทั้งส้ิน เพยี งแตผูเขียนจะมคี วามรัก ความสนใจที่จะเปนนักเขยี นหรือไม

158 | ห น า คุณสมบัติของนักเขยี นท่ีดี การจะเปน นกั เขียนมืออาชพี ทีด่ ไี ด จะตองเรม่ิ ตนทีละขน้ั หรือเรม่ิ จาก 0 ไป 1 2 3 และ 4 โดยไมค ิดกระโดดขา มขน้ั ซงึ่ มวี ิธกี ารดังนี้ 1. ต้งั ใจ นกั เขียนตองมคี วามตง้ั ใจ และรับผิดชอบในทุกขอความที่ตนเองไดเขียนถายทอดออกมาไมใ ชเพยี งตวั อักษร ท่ีเรียงรอยออกมาเปนเน้ือหาเทานั้น แมแ ตย อ หนา หรือเวน วรรคก็นับวา เปน สว นหนง่ึ ท่ีแสดงใหเ ห็นถึงความตั้งใจของนักเขียน ที่นักอานจะสามารถมองเห็นไดเชนกันจุดประสงคของการเปนนักเขยี นไมใ ชเปน เพื่อเขยี นอะไรสักเรือ่ งใหจบแลว เลกิ ราไป แตน กั เขยี นควรใสใจทุม เทในสิง่ ทีเ่ ขียน และลงมือถายทอดเรือ่ งราวในจินตนาการนัน้ อยางสุดความสามารถ หากมีความตั้งใจจริงคนอา นจะรับรไู ดทันที 2. รบั ฟง นักเขียนตอ งรูจ กั ที่จะรับฟงคําวิจารณของเพือ่ นนกั เขียนดวยกันอยางใจกวา ง เพราะไมวานกั เขียนจะมฝี ม ือระดับใด ก็สามารถมีขอ ผิดพลาดไดเชนกัน แมแ ตความคดิ เหน็ ของนกั อา นกม็ สี ว นชว ยใหนกั เขยี นปรับปรุงแกไขใหดียิ่งขนึ้ ได เพราะโดยสวนมากนักอานมักจะเห็นขอบกพรองในบทความของนักเขียนมากกวาตัวนักเขียนเอง 3. ใฝร ู นกั เขียนตอ งรูจักคนควา หาความรู ขอมลู หรอื แหลงอางองิ ท่ีถูกตอ ง เพอื่ พัฒนา การเขียนของตนเอง การเขียนเนื้อหาโดยปราศจากขอมูลจะทําใหเนือ้ หาปราศจากสาระและแกน สารคนอานจะไมรูสกึ สนุก 4. จรรยาบรรณ ไมวาอาชีพใดๆ จําเปนตองมีจรรยาบรรณเปนของตนเอง นกั เขียนก็เชนกันนักเขียนที่มีจรรยาบรรณ ตองไมลอกของคนอื่นมาแอบอางชื่อเปนของตนเอง นี่คือสิ่งที่รายแรงที่สุดสาํ หรบั นกั เขยี น 5. ความรับผดิ ชอบ ไมวา อาชีพใดๆ ความรับผิดชอบเปนส่ิงสําคญั ซงึ่ ในทีน่ ้ี หมายถึง ความรบั ผดิ ชอบตอทุกถอยคาํ ในเนือ้ หา กอนจะแสดงผลงานใหผ ูใดไดอ านไมว าผเู ขียนจะตงั้ ใจหรือ ไมตง้ั ใจกต็ าม 6. ความสุข หลายคนอาจแอบคิดอยูในใจวาการเปนนักเขียนไมใชเรื่องงาย ไมวาอาชีพใดๆตอ งมจี ุดงายจดุ ยากดวยกันท้ังสิน้ แลว เหตใุ ดการเปนนกั เขยี นตอ งมคี วามสขุ ? เพราะถาหากนกั เขยี นเขยี นดวยความทกุ ขไมรูสึกมีความสุขกบั การเขียน ก็แสดงวา นกั เขียนผูน้ันไมเหมาะกบั การเปนนักเขยี น นักเขยี น คอื ผทู ี่แสดงความคิดเห็น ดวยการเขียนเปนหนังสือหรือลายลักษณอกั ษร ซง่ึ อาจแสดงออกในรูปแบบเรียงความ บทความ เรื่องสั้น นวนิยายฯลฯ คนที่จะเอาดีดานงานเขียน จะตองเปนคนชา งฝน มพี รสวรรค และตองเรียนรู พยายามเขียนตามที่ตนถนดั รูจกั อยใู นโลกแหงจินตนาการ จงึ จะเขยี นใหผ ูอา นหัวเราะ รองไหและรอคอย ถอื วาเปน หัวใจหลกั ของนกั เขยี น นอกจากนต้ี องเปนนักอานนกั เขียนตองมอี ารมณออนไหว รูสึกไวตอสิง่ เราทง้ั หลาย นอกจากน้ี ยังตองเปนคนชางคดิ ชางสงั เกต

ห น า | 159ตัวอยา ง การนาํ ความรูภ าษาไทยไปประกอบอาชพี นักเขยี น1. นกั ขาว เปน การเขยี นขาวทใ่ี ชกระบวนการทางความคดิ ของผูส่ือขา วทสี่ ามารถนาํ ไปสูก ารปฏบิ ตั ิงานขา วในขั้นตอนการเขียน บอกเลา ขอ เทจ็ จรงิ เพื่อใหเกดิ ประโยชน ในการรบั ใช หรือสะทอ นสังคม ซงึ่แตกตางไปจากการเขียนของนักเขียนทั่วๆ ไป เพราะการเขียนขาวของผูสื่อขาวมีความสําคัญตอการแสวงหาความจริง ของสังคม ทีต่ องอาศัยรูปแบบ โครงสรางของการเขียนขาวมาชวยนําเสนอขอเท็จจริงอยางมีระบบอะไรเปน ขา วไดบ าง ? ขา ว คือ เหตกุ ารณ ความคดิ ความคดิ เห็น อันเปนขอเทจ็ จริง ที่ไดรับการหยิบยกข้ึนมารายงานผา นงชอ งทางส่ือทเ่ี ปนทางการ นักหนังสือพิมพที่มีชื่อเสียงทานหนึ่งชื่อ จอหน บี โบการท กลาววา “เมือ่ สุนัขกัดคนไมเปนขาว เพราะเปนเหตุการณปกตทิ ีเ่ กิดขึน้ บอยๆ แตเ ม่ือคนกดั สนุ ัข นัน่ คือขา ว” คาํ กลา วนแ้ี สดงใหเ หน็วาเร่ืองราวทปี่ กติไมม ีความนาสนใจมากพอท่ีจะเปน ขา ว แตถา เปน เร่อื งท่ีนานๆ กวาจะอบุ ัตขิ ึน้ สกั ครง้ัหนึง่ กจ็ ะเปนขาวไดงาย สิ่งทจ่ี ะเปน ขา วไดค อื สิง่ ทมี่ ีลักษณะ ดงั น้ี ความทันดวนของขาว ผลกระทบของขาว มีความเดน ความใกลชิดของขาวตอผูอานหรือผูชม ทั้งทางกายและทางใจ

160 | ห น า เรื่องราวหรือเหตุการณท่ีกาํ ลังอยใู นกระแสความสนใจของสาธารณชน หรอื เรยี กวา “ประเด็นสาธารณะ”2. นกั เขยี นบทวิทยุ-โทรทัศน มคี ุณสมบตั ิโดยทัว่ ไป ดงั น้ี 2.1 ชางคดิ เปนคุณสมบัติสําคัญของนักเขียน ความคิดริเริ่มสรางสรรคเปนพรสวรรคของแตละบคุ คล ความชา งคดิ ในท่ีน้ีหมายถงึ ความสามารถในการสรา งเร่ืองทส่ี มบูรณจ ากเหตกุ ารณเลก็ ๆ เพยี งเหตกุ ารณเ ดียว นักเขยี นบทละครผูซ่ึงเลนกับถอยคําสาํ นวนจะใชความพยายามอยางมากที่จะเรียงรอยถอยคําใหสามารถสรางจินตนาการตามที่เขาตองการ 2.2 อยากรูอยากเห็น นักเขียนจะตองศึกษาเรื่องตางๆ ท่ผี ูส่ือขาวไดร ายงานขา วไว แลวนํามาคดิ ใครครวญวา อะไร ทาํ ไม สาเหตจุ ากอะไร อยา งไร ที่ทําใหเ กดิ เหตกุ ารณหรือสถานการณเ ชนน้ันข้ึนและเมื่อเดินทางไปยังพนื้ ท่ีตางๆ นักเขยี นจะตองมคี วามพยายามทุกวิถีทางท่ีจะปฏบิ ัติตนใหค นุ เคยกับคนของทองถิ่นนั้นๆ วาเขามีชีวิตความเปนอยูที่แทจริงอยางไร 2.3 มวี ินยั วทิ ยแุ ละโทรทศั นเปนสือ่ ทม่ี เี วลาเปน เครื่องกาํ หนดทแ่ี นน อน นกั เขยี นควรกาํ หนดจดุ เปา หมายของตนเองวาจะเขยี นใหไ ดอ ยางนอยกคี่ ําตอ วัน ผทู ย่ี ึดอาชีพน้ีจะตองมีวนิ ัยในการเขียนเปนอยางมาก เพื่อใหสามารถสงบทไดตรงเวลา และผลิตบทออกมาอยางสม่ําเสมอเพื่อการยังชีพ 2.4 รูจักการใชภ าษา นักเขียนบทจะตองเปนผูที่สามารถสรางคําตางๆ ข้ึนมาไดโดยอาศัยแหลงขา วสารขอมลู ตา งๆ ฟง คําพูดของบุคคลตา งๆ ศกึ ษาจากการอา นหนังสอื นิตยสาร หนงั สอื พมิ พ การเขาเรียนในหองเรียน ฟงวิทยุกระจายเสียง ดูโทรทัศน ภาพยนตร นอกจากนี้ หนังสือจําพวกพจนานุกรมศัพทานุกรม เปนสิง่ ที่มีคาสาํ หรับนักเขียน เพราะสามารถชวยในการตรวจสอบหรือคนหาคําได การเขยี นสาํ หรบั สอื่ ประเภทวทิ ยุโทรทัศนมีกุญแจดอกสําคัญคอื “ความงาย” เพอ่ื ผรู ับจะไดเขา ใจไดง า ยและเขาใจไดเ ร็ว

ห น า | 161 2.5 รูจักส่ือ นกั เขยี นบทตองรถู งึ การทาํ งานของเครอ่ื งมือของส่ือนัน้ ๆ โดยการดูเพ่ือที่จะเรยี นรู อานจากหนงั สือที่อธิบายถึงกระบวนการออกอากาศ หรือเยี่ยมชมและสังเกตการเสนอรายการตางๆ อบรมระยะส้ันๆ กับมหาวิทยาลยั ตางๆ หรือศกึ ษาดูงาน เปน ตน 2.6 มีความเพียร อาชีพนักเขียนตองมีความมานะอดทน มีความเพียรพยายามที่จะทําใหไดและอาจจะตองเขียนบทจํานวนมากกวาจะมีคนยอมรับสกั เรื่อง แหลงขอมลู สําหรับการเขยี นบทวทิ ยุโทรทัศน 1. หนังสือพมิ พ นักเขียนบทสามารถนําเนื้อหาของขาวสารตางๆ มาพัฒนาเปนโครงสรางของบทไดอยางดี แมกระทั่งขาวซุบซิบ ขาวสังคมในหนังสือพิมพ ก็สามารถนํามาพัฒนาบุคลิกของตัวละครแตละตัวในเร่ืองท่ีเขียนได 2. นติ ยสาร เรื่องราวตางๆ ในนิตยสารแตละประเภทเปนขอมูลท่ดี ีเยยี่ มสาํ หรับนกั เขยี นบทในดานขอ มูล ขอเท็จจริง ตลอดจนการสบื เสาะไปสแู หลง ขอ มูลเบอ้ื งตน ไดอยา งดี ปจจุบันนิตยสารมีหลายประเภท และแยกแยะเนน ผูอ า นทสี่ นใจเฉพาะเรือ่ งน้ันๆ ยงิ่ ทําใหนักเขยี นบทแสวงหาขอ มูลที่เจาะจงไดงายขึ้น 3. รายงานการวจิ ยั ในการเขียนบทบางครั้งผลงานวิจัยเขามามีบทบาทสําคัญในการประกอบการเขยี นบท สถานวี ิทยุโทรทัศนบ างแหง หรอื บริษัทผลติ รายการวทิ ยโุ ทรทัศน จะมแี ผนกวจิ ยั ไวโดยเฉพาะเพื่อทําหนาที่วิจัยหาขอมูลมาประกอบการเขียนบท 4. หองสมดุ นักเขียนบทบางทานทํางานอยูในสถานีที่ไมมีแผนกวิจัย จึงตองหาขอมูลจากหองสมุดท่ีมีอยูใ นทองถิน่ ซ่ึงเปน แหลง ขอมูลท่ดี ีอกี แหง หน่ึงของนกั เขยี นบทวทิ ยโุ ทรทศั น 5. หนว ยงานราชการ เมื่อไดรับมอบหมายใหเขียนบทใหกับหนวยงานราชการตางๆ นักเขียนบทจะแสวงหาขอมูลเก่ียวกับเรื่องนนั้ ๆ จากหนวยงานทเ่ี ก่ียวของโดยตรง เชน เขียนเรือ่ งเก่ยี วกับปา ไม ก็แสวงหาขอมูลจากกรมปาไม เปนตน นอกจากขอมูลจากแหลงใหญๆ ทัง้ 5 แหลงแลว นักเขียนบทสามารถหาขอมูลไดดวยตนเองจากการคุยกับเพื่อนๆ ในวงวิชาชีพตางๆ จากการไปอยูใ นสถานท่ีน้ันๆ ไปไดพบไดเห็นไดยินมาดวยตนเอง นักเขียนบทสามารถบันทึกไวในคลังสมองของตนเอง แลวนํามาใชไดทันทีเมื่อตองการ รปู แบบและประเภทของบทวทิ ยโุ ทรทศั น บทวิทยุโทรทัศนประกอบดวยองคประกอบที่จําเปน 2 สวน คอื สว นของภาพและสวนของเสียง การใหขอมูลท่ีสมบูรณทัง้ ดานภาพและเสียงจะทาํ ใหรายการสาํ เร็จลุลวงไปไดดวยดี ดงั นน้ันักเขียนบทวิทยุโทรทัศนควรทราบขอกําหนดในการวางรูปแบบโทรทัศน และประเภทของบทวิทยุโทรทัศน เพื่อจะทําใหงายและสะดวกตอการทํางานของฝายผลิตรายการ

162 | ห น า 1. การวางรปู แบบบทวิทยุโทรทัศน สวนภาพ การวางรูปแบบบทวิทยุโทรทัศนโ ดยท่วั ไปนนั้ นิยมเขยี นโดยสวนของภาพจะอยูครึ่งหนากระดาษทางซาย และสวนของเสียงจะอยูท างขวาของคอลัมนภาพ เพื่อผูเขียนตองการเขียนขอแนะนําเครื่องหมายของช็อต (shot) ท่สี าํ คญั คอื ตวั หนังสอื ภาพ และส่ิงที่จําเปนที่สําคัญที่เก่ียวกับภาพโทรทัศนใหเขียนสิ่งเหลานี้ไวใน “สวนภาพ” ทัง้ นี้ ผูเขียนตองเขาใจศัพททางดานโทรทัศนพอสมควรและพยายามใชคําศัพทดานภาพและดานเทคนิคทีต่ นเขาใจเปนอยางดี หลีกเลี่ยงการใชศัพทเทคนิคที่ผูเขียนเองยังไมเขาใจความหมายที่แทจริงของคํานั้นๆ สวนเสียง ผูเขียนจะใสคําบรรยาย เพลง เสียงประกอบใน “สวนเสียง” เชนเดียวกับการอธิบายสิง่ ตางๆ ใหก ับตวั แสดง ผแู สดงแบบ ผบู รรยาย เชน อธบิ ายการเคลื่อนไหว หรืออารมณ เปนตน จะไมใชสวนภาพสาํ หรบั อธบิ ายส่งิ ตา งๆ ใหกบั ตัวแสดงไมวาจะอยูหลงั กลอ งหรือหนากลอ ง คําอธิบายและรายการซึง่ ควรเขียนไวกอนบท ไดแกคําอธิบายเกีย่ วกับลักษณะผูแสดง(character) ฉาก (setting) และอุปกรณที่ใชประกอบฉาก ตลอดจนงานดานกราฟกภาพทีใ่ ชประกอบเอาไวหนาเดียวหรือหลายหนาก็ได จะไมมีการเขียนสิง่ เหลานี้ไวในบท เพราะอาจทําใหเกิดการสับสนและเปน สาเหตุของความผิดพลาด ขณะที่อานบทอยางรวดเร็วระหวางการผลิต 2. ประเภทของบทวิทยุโทรทศั น 2.1 บทวทิ ยโุ ทรทศั นแ บบสมบรู ณ บทประเภทนี้จะบอกคาํ พดู ทกุ คาํ พูดทผ่ี ูพดู จะพดู ในรายการต้งั แตตนจนจบ พรอมกันนัน้ ก็จะบอกรายละเอียดเกย่ี วกบั คําส่งั ทางดานภาพและเสยี งไวโดยสมบรู ณ รายการที่ใชบทประเภทนี้ไดแก รายการละคร รายการตลก รายการขาว และรายการโฆษณาสนิ คาสําคญั ๆ ประโยชนของการเขียนบทวิทยุโทรทัศนแบบสมบูรณ คือ เราสามารถมองภาพของรายการไดตัง้ แตตนจนจบกอนทีจ่ ะมีการซอม ทําใหเราสามารถกําหนดมุมกลอง ขนาดภาพ และขนาดของเลนสที่ใช ตลอดจนกาํ หนดเวลาการเคลอ่ื นไหวของกลอ งไดอ ยา งถกู ตอ งแนน อน ขอเสียเปรียบของบทวิทยุโทรทัศนแบบนี้ คือ เราจะปฏิบัติตามบทอยางเครงครัด ถาทุกสิง่ ทุกอยางเปนไปตามบท รายการก็จะดําเนินไปดวยดีและสมบูรณ แตหากมีอะไรไมเปนไปตามบท ผูก ํากับรายการและผูรวมทีมงานก็จะเกิดความสับสน และตองพยายามแกไขปญหาเฉพาะหนาที่เกิดขึ้นใหได 2.2 บทวิทยโุ ทรทัศนก่งึ สมบูรณ มีขอแตกตางกับบทโทรทัศนแบบสมบูรณ ตรงที่คําพูดคําบรรยายหรอื บทสนทนาไมไดระบุหมดทุกตวั อักษร บอกไวเพยี งแตห วั ขอเรือ่ งหรือเสียงทจี่ ะพดูโดยทั่วไปเทานั้น บทดังกลาวใชกับรายการประเภทรายการเพื่อการศึกษา รายการปกิณกะ และรายการที่ผูพูด ผสู นทนา หรอื ผบู รรยายพดู เองเปนสว นใหญ ไมมีระบใุ นบท

ห น า | 163 สิง่ สําคัญของบทวิทยุโทรทัศนแบบกึง่ สมบูรณ คือ ตองระบุคําสุดทายของคําพูดประโยคสุดทายที่จะใหเปนสัญญาณบอกผูก ํากับรายการวา เมือ่ จบประโยคนีจ้ ะตัดภาพไปยังภาพยนตร สไลดหรือภาพนิง่ ซ่ึงใชป ระกอบในรายการหรือตดั ภาพไปยังโฆษณาหรอื ตัดภาพไปฉากอ่นื 2.3 บทวทิ ยโุ ทรทศั นบอกเฉพาะรูปแบบ จะเขียนเฉพาะคําสั่งของสวนตางๆ ที่สําคัญในรายการ ฉากสําคัญๆ ลําดับรายการที่สําคัญๆ บอกเวลาของรายการแตละตอน เวลาดําเนินรายการ บทโทรทัศนแบบนี้มักจะใชกับรายการประจําสถานี อาทิ รายการสนทนา รายการปกิณกะ รายการอภิปราย 2.4 บทวิทยุโทรทศั นอ ยางครา วๆ บทประเภทนี้จะเขียนเฉพาะสิ่งที่จะออกทางหนาคาํ สง่ัทางดา นภาพและดา นเสียง โดยทว่ั ไปแลว ผูกาํ กับรายการจะตองนําบทอยา งครา วๆ นีไ้ ปเขยี นกลองโทรทัศนเทานัน้ และบอกคําพูดท่ีจะพูดประกอบสิ่งที่ออกหนากลองไวอยางคราวๆ ไมมีตบแตงใหม ใหเ ขาอยูใ นรูปของบทวิทยโุ ทรทัศนเฉพาะรูปแบบเสียกอน เพื่อใหผ ูรว มงานท้งั หมดไดรวู า ควรจะทํางานตามขั้นตอนอยางไร หลกั การเขยี นบทวทิ ยโุ ทรทศั น การเขียนบทวิทยุโทรทัศนควรคํานึงถึงสิ่งตอไปนี้ 1. เขียนโดยใชสํานวนสนทนาที่ใชสําหรับการพูดคุย มิใชเขียนในแบบของหนังสือวิชาการ 2. เขียนโดยเนนภาพใหม าก รายการวทิ ยโุ ทรทัศนจะไมบ รรจคุ ําพูดไวท กุ ๆ วินาที แบบรายการวิทยุกระจายเสียง 3. เขยี นอธบิ ายแสดงใหเห็นถึงสิ่งที่กําลังพูดถึง ไมเขียนและบรรยายโดยปราศจากภาพประกอบ 4. เขยี นเพื่อเปนแนวทางใหเ กดิ ความสมั พนั ธร ะหวา งผชู มแตล ะกลุม ผูซ ่ึงเปนเปาหมายในรายการของทาน มิใชเขียนสําหรับผูชมโทรทัศนสวนใหญ 5. พยายามใชถ อยคาํ สํานวนที่เขาใจกนั ในยคุ นั้น ไมใ ชค ําทีม่ หี ลายพยางค ถา มีคาํ เหมือนๆ กนัใหเลือก ใหเลอื กใชคาํ ทเี่ ขา ใจไดง ายกวา 6. เขยี นเรอ่ื งทีน่ าสนใจและตองการเขยี นจริงๆ ไมพ ยายามเขียนเรอื่ งซ่งึ นา เบื่อหนาย เพราะความนาเบื่อจะปรากฏบนจอโทรทัศน 7. เขียนโดยพัฒนารูปแบบการเขียนของตนเอง ไมลอกเลียนแบบการเขยี นของคนอ่นื

164 | ห น า 8. คนควาวัตถุดิบตางๆ เพื่อจะนํามาใชสนับสนุนเนื้อหาในบทอยางถูกตองไมเดาเอาเองโดยเฉพาะอยางยิ่งเมื่อมีขอเท็จจริงเขาไปเกี่ยวของ 9. เขียนบทเริ่มตน ใหนาสนใจและกระตุน ใหผ ชู มอยากชมตอไป 10. เขยี นโดยเลือกใชอารมณแสดงออกในปจจุบัน ไมเปนคนลาสมัย 11. ไมเ ขยี นเพอ่ื รวมจุดสนใจทงั้ หมดไวใ นฉากเลก็ ๆ ในหองทีม่ ีแสงไฟสลัว ผชู มตองการมากกวาน้ัน 12. ใชเทคนิคประกอบพอควร ไมใชเทคนิคประกอบมากเกินไปจนเปนสาเหตุใหสูญเสียภาพทเ่ี ปนสวนสาํ คญั ท่ีตอ งการใหผชู มไดเ ขา ใจไดเหน็ 13. ใหความเชือ่ ถือผูกํากับรายการวาสามารถแปลและสรางสรรคภาพไดตามคําอธิบายและคําแนะนําของผูเขียน ผูกํากับจะตัดทอนบทใหเขากับเวลาที่ออกอากาศ และไมตองแปลกใจถาบรรทัดแรกๆ ของบทถกู ตัดออก หรืออาจผดิ ไปจากชวงตน ๆ ทเี่ ขียนไว ตอ งใหความเช่อื ถือผูกํากบั รายการและไมพยายามจะเปนผกู ํากับรายการเสียเอง 14. ไมลืมวาผูกํากับจะแปลความเราใจของผูเขียนบทออกมาไดจากคําอธิบายและคําแนะนําที่ผเู ขยี นเขียนเอาไวใ นบท 15. ผูเขยี นบทตองแจง ใหท ราบถึงอปุ กรณทต่ี องใชเปนพิเศษ ซ่งึ จําเปน และอาจหาไดยาก เวลาเขยี นควรคํานึงดวยวา อุปกรณท ่ใี ชประกอบน้นั เปนอปุ กรณซ ่งึ ไมส ้นิ เปลอื งคา ใชจ ายมากจนเกนิ ไป และอปุ กรณน ้ันตองหาได ขน้ั ตอนการเขยี นบทวทิ ยโุ ทรทศั น การเขียนบทวิทยุโทรทัศนมีขั้นตอนงายๆ 3 ขั้น ไดแก การกําหนดวัตถุประสงคและกลุมเปาหมาย การกําหนดระยะเวลาและรูปแบบของรายการ และการกําหนดหัวขอเรือ่ ง ขอบขายเนือ้ หาคนควา และลงมือเขียน 1. กาํ หนดวตั ถุประสงคและกลุมเปาหมาย สิ่งแรกท่ีควรคํานึงกอนลงมือเขียน คือวัตถุประสงคข องการเขียน วาเขยี นเพื่ออะไร เขียนเพือ่ ใคร ตอ งกําหนดใหแนนอนวา ผูเขียนตองการใหรายการท่ีกาํ หนดใหอะไรแกผ ูชม เชน ใหค วามรูใหค วามบนั เทิง ปลูกฝงความสํานกึ ท่ดี ีงาม เปน ตน จากนัน้ จงึ ดูกลุมเปาหมาย วา ผเู ขียนตองการผชู มเพศใด อยูในชวงอายุ การศึกษา สถานภาพทางสังคม สถานภาพทางเศรษฐกิจแบบใด เปนตน 2. การกําหนดระยะเวลาและรูปแบบของรายการ ผเู ขียนตองรูวาเวลาในรายการมีระยะเวลาเทา ไร เพอ่ื จะไดกาํ หนดรปู แบบของรายการใหเหมาะสมกับระยะเวลาของรายการ รูปแบบของรายการสามารถจัดแบงออกไดหลายแบบ ไดแก รายการ

ห น า | 165ขา ว รายการพดู กบั ผชู ม รายการสมั ภาษณ รายการสนทนา รายการตอบปญหา รายการแขง ขนั รายการอภิปราย เกม รายการสารคดี รายการปกิณกะ รายการดนตรี และละคร 3. การกําหนดหวั ขอเรอ่ื ง ขอบขายเนอ้ื หา คน ควา และลงมอื เขียน เม่ือทราบเง่ือนไขตางๆ ดังทก่ี ลา วมาในตอนตนแลว จะทําใหผ ูเขยี นกําหนดหัวขอเรื่องและขอบขายเนื้อหาไดงายขึ้น จากนั้นจึงเริ่มคนควาเพิม่ เติมเพื่อใหไดขอมูลทีถ่ ูกตองที่สุดแลวจึงลงมือเขียน โดยคํานึงถึงขอควรคํานึงหลักการเขียนบทวิทยุโทรทัศน 15 ขอที่กลา วมาแลว ขางตน หลงั จากน้ันควรตรวจสอบขอเทจ็ จริง สาํ นวน และเขยี นอกี เพื่อพัฒนาบท แกไขปรบั บทวทิ ยุโทรทัศนเ พ่อื ใหไ ดบทวทิ ยุโทรทัศนท่ีดที สี่ ดุ3. นกั เขยี นนิทาน เปน เรอ่ื งของจินตนาการ ผูเขียนจะตอ งมศี ลิ ปะในการเขียนเพอ่ื ใหความสนุกสนานปลูกฝง คุณธรรม คติแงค ิดมุมมองตา งๆแกผูอา น.. องคประกอบของนทิ าน 1. แนวคดิ แกนสารหรือสาระทจ่ี ุดประกายใหเกิดเร่ืองราว เชน แมก ระตายผรู ักลกู สดุ หวั ใจยอมสละชวี ติ ตวั เองเพอ่ื แลกกับลูก หรือ ลูกสค่ี นคิดปลูกฟก ทองยักษใ หแ ม หรือ ลกู ไก 7 ตวั ทย่ี อมตายตามแม หรอื โจรใจรา ยชอบทาํ รายผหู ญงิ วนั หนง่ึ กลบั ทํารา ยแมต วั เองโดยไมต ั้งใจหรือ ลูกหมูสามตัวไมเชื่อแมทําใหเปนเหยื่อของหมาปา 2. โครงเรอ่ื งของนิทาน โครงเร่ืองและเนอื้ หาตองไมซ ับซอน ส้นั ๆ กะทัดรัด เปน ลกั ษณะเร่อื งเลา ธรรมดา มกี ารลําดับเหตุการณกอนหลัง

166 | ห น า 3. ตวั ละคร ขึ้นอยกู ับจินตนาการของผูเขียน เชน คน สตั ว เทพเจา แมม ด เจา ชาย นางฟาแตไมควรมีตัวละครมากเกินไป 4. ฉาก สถานที่เกิดเหตุ เชน ในปา กระทอมราง ปราสาท บนสวรรค แลวแตความคิดสรางสรรคของผูเขียน 5. บทสนทนา การพูดคุยของตัวละคร ควรใชภาษาที่เขาใจงาย กระชับ สนกุ สนาน ไมใ ชคาํหยาบ 6. คติสอนใจ เมือ่ จบนิทาน ผอู า นควรไดแงคิด คตสิ อนใจเพอ่ื เปนการปลกู ฝงคุณธรรมกลอ มเกลาจติ ใจ สรปุ การท่ีจะเปนนกั เขียนหรือนกั พดู ประเภทใดๆ กต็ าม หวั ใจสําคัญของนักเขียนหรือนักพูดก็คือ ความรูท่ีนักเขียนหรือนกั พดู ไดถา ยทอดใหก ับผฟู ง หรือผอู า น (ผูรับสาร) ไดเขา ใจในประเด็นหรอื สง่ิที่ไดนาํ เสนอ เรอื่ งที่ 3 การเพิ่มพูนความรู และประสบการณทางดานภาษาไทย เพื่อการประกอบอาชพี จากการนําเสนอแนวทางของการนําความรูภาษาไทยไปเปนชองทางในการประกอบอาชีพประเภทตา งๆ เชน การพูด การเปน พธิ ีกร ผูป ระกาศ นกั จัดรายการวิทยุ โทรทศั น ครสู อนภาษาไทยกับประชาชนอาเซียน การเขยี น นักเขยี นขาว เขยี นบทละคร เขียนนิทาน เขียนสารคดี แลวนัน้ เปน เพยี งจุดประกายใหผ ูเรียนไดเรียนรวู าการเรยี นวิชาภาษาไทยมใิ ชเ รยี นแลว นําความรไู ปใชใ นชีวติ ประจําวันเทานั้น แตการเรียนรูวิชาภาษาไทยยังสามารถนําความรูประสบการณทางดานภาษาไทยไปประกอบอาชีพ สรางรายไดใหกับตนเองไดดวย แตการทีผ่ ูเ รียนจะเปนนักเขียนหรือนักพูดที่มีชือ่ เสียง เปนที่

ห น า | 167ยอมรับของสังคม ผูเ รียนจะตองแสวงหาความรู ทักษะ ประสบการณเพิม่ เติมจากสถาบันการศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชน ที่เปนหลักสตู รเฉพาะเรอ่ื ง หรือหากผเู รียนตองการศึกษาหาความรูเพิม่ เติมในระดับการศึกษาทีส่ ูงข้ึน ก็จะมีสถาบันการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย เชน คณะนิเทศศาสตร คณะวารสารศาสตร ฯลฯ ไดอกี ทางเลือกหนง่ึ หรือในขณะท่ีผูเรียนกาํ ลงั ศึกษาอยใู นระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและตองการทีจ่ ะเรียนรูว ิชาภาษาไทย เพือ่ ตอยอดไปสูชองทางการประกอบอาชพี ไดจรงิ ผเู รยี นสามารถเลือกเรยี นวิชาเลอื กตามหลกั สตู รในระดบั เดียวกันท่ีมีเนื้อหาเฉพาะเร่ืองทส่ี นใจไดอ ีกทางเลอื กหนง่ึ ดว ย นอกจากทีผ่ ูเรียนจะเลือกวิธีการศกึ ษา หาความรูเพม่ิ เติม โดยวิธีศกึ ษาเปนหลกั สตู รสัน้ ๆเฉพาะเรือ่ ง หรือจะศึกษาตอเฉพาะสาขาวิชาในระดับการศึกษาที่สูงขึ้นก็ตาม แตส่งิ สําคัญที่ผูเ รียน ควรปฏิบัติอยางตอเนือ่ ง คือการฝกฝนทักษะ ประสบการณในการเขียน หรือการพูดอยางสมาํ่ เสมอ รวมทง้ัมกี ารแลกเปล่ียนเรยี นรกู ับกลมุ คนท่มี ีความสนใจในอาชีพเดียวกนั ดวย กิจกรรมทายบทกิจกรรมที่ 1 ใหผูเรียนแสดงความคิดเห็นถึงคุณคาของภาษาไทยวามีอะไรบางกิจกรรมที่ 2 ใหผ ูเรียนวิเคราะหต นเองวา เปนผูทมี่ คี วามรูความสามารถในการเปนนักพูด หรือนักเขยี น หรือไม เพราะเหตุใด

168 | ห น ากิจกรรมท่ี 3 ใหผเู รียนแสดงความคดิ เห็นวาหากผเู รยี นตองการจะเปนนกั เขียน หรอื นักพดู ที่ดีแลว ผูเรยี น จะศึกษาหาความรู ทักษะ ประสบการณจากที่ใดไดบ า ง และเพราะเหตใุ ดถงึ ตัดสนิ ใจเชน น้นั

ห น า | 169 บรรณานกุ รมการศกึ ษานอกโรงเรยี น, กรม ชุดวชิ าภาษาไทย หมวดวชิ าภาษาไทยระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ตามหลักเกณฑแ ละวิธีการจัดการศึกษานอกโรงเรียนหลักสูตรการศึกษาข้ันพื้นฐาน 2544: โรงพมิ พองคก ารคา ของครุ ุสภา 2546การศกึ ษานอกโรงเรยี น, กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ชดุ การเรยี นทางไกลระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย หมวดวชิ าภาษาไทย 2546

170 | ห น าหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551รายช่ือผูเขา รวมประชมุ ปฏบิ ตั กิ ารพฒั นาหนงั สอื เรยี นวชิ าภาษาไทยระหวา งวนั ท่ี 10 – 13 กมุ ภาพันธ 2552 ณ บา นทะเลสคี รีมรีสอรทจงั หวดั สมทุ รสงคราม 1. นางสาวพมิ พใ จ สทิ ธสิ ุรศกั ด์ิ ขา ราชการบาํ นาญ 2. นางพมิ พาพร อินทจกั ร สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 3. นางกานดา ธวิ งศ สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 4. นายเรงิ กองแกว สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ีรายชอ่ื ผูเขา รว มประชมุ บรรณาธกิ ารหนงั สอื เรยี นวชิ าภาษาไทยครั้งที่ 1 ระหวา งวันที่ 7 – 10 กนั ยายน 2552 ณ โรงแรมอูท องอนิ นจงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา 1. นางสาวพมิ พใจ สิทธสิ รุ ศกั ดิ์ ขา ราชการบาํ นาญ 2. นายเรงิ กองแกว สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ี กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 3. นางนพรตั น เวโรจนเ สรวี งศครัง้ ท่ี 2 ระหวางวนั ที่ 12 – 15 มกราคม 2553 ณ โรงแรมอูทองอินนจงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา 1. นางสาวพมิ พใ จ สิทธสิ รุ ศกั ดิ์ ขา ราชการบาํ นาญ 2. นายเรงิ กองแกว สาํ นกั งาน กศน. จงั หวดั นนทบรุ ี 3. นางนพรตั น เวโรจนเ สรวี งศ กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น

ห น า | 171ทปี่ รกึ ษา บญุ เรอื ง คณะผูจดั ทํา อ่มิ สุวรรณ1. นายประเสรฐิ จําป เลขาธิการ กศน.2. ดร.ชัยยศ แกว ไทรฮะ รองเลขาธิการ กศน.3. นายวชั รนิ ทร ตณั ฑวุฑโฒ รองเลขาธิการ กศน.4. ดร.ทองอยู ท่ปี รึกษาดา นการพฒั นาหลกั สตู ร กศน.5. นางรักขณา ผอู าํ นวยการกลุม พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี นคณะทํางาน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน1. นายสุรพงษ มน่ั มะโน กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น2. นายศุภโชค ศรรี ตั นศิลป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน4. นางสาวศริญญา กุลประดิษฐ5. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจติ วฒั นาผพู ิมพต นฉบบั1. นางปย วดี คะเนสม กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน2. นางเพชรนิ ทร เหลอื งจติ วฒั นา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น3. นางสาวกรวรรณ กวีวงษพ ิพัฒน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น4. นางสาวชาลีนี ธรรมธิษา กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น5. นางสาวอรศิ รา บา นชี กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี นผอู อกแบบปก ศรรี ัตนศลิ ป กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น นายศภุ โชค

172 | ห น า รายช่ือผูเ ขารว มประชุมปฏิบัติการปรับปรุงเอกสารประกอบการใชหลักสูตรและส่ือประกอบการเรียนหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานพุทธศักราช 2551ระหวา งวนั ที่ 4 – 10 พฤศจกิ ายน 2554 ณ โรงแรมมริ ามา กรงุ เทพมหานครสาระความรพู น้ื ฐาน (รายวชิ าภาษาไทย)ผูพ ัฒนาและปรบั ปรงุ1. นางอชั ราภรณ โคว คชาภรณ หนว ยศกึ ษานเิ ทศก ประธาน2. นางเกลด็ แกว เจริญศักด์ิ หนว ยศกึ ษานเิ ทศก เลขานกุ าร ผชู วยเลขานุการ3. นางนพรตั น เวโรจนเสรวี งศ กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น4. นางสาวสมถวลิ ศรจี นั ทรวโิ รจน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น5. นางสาววนั วสิ าข ทองเปรม กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น