APY001-หนังสือครูปัญญา (งานศพ)

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

เขยี นรปู เหมอื นทำ� สมำธิ สมำธิไมจ่ ำ� เปน็ ต้องอยู่กบั ควำมเงียบ ถำ้ มีสมำธิแลว้ ไมเ่ งียบกเ็ ขยี นได้ พอมสี มำธแิ ล้วกม็ สี ติ 111

ศิลปน ำ ำร ช ย ห ำพเ ยน นเห นดู งำงำ ด ยำง ร โ อ. ญั ญา เ ็ช ชู กา เขี า ค เห ือ ีห า แ ว าง ห า เ ค ิค างค ชอ เขี เ ็ แ เห ือ จ ิง แ แส ง ีแ ง ห ือแ กา ์ ู แ ่ส่ว ใหญ่ ู้เ ็ แ ักอ ากไ ้ า ี่ ู ีเ ่า ัวจ ิงห ือ ู ีกว่า ัวจ ิง ซงึ่ ศิ ิ �างา เขี ู สา า แ ง่ เ ิ ให้ ู ีใ สว่ ่าง ๆ ของใ ห ้าไ ้ งั ้ี • ทรง - สี ไ ค่ ว ใช้สี า� เ ี งสีเ ี ว อาจแ กห า ๆ สี แ ่ ู ว ๆ แ ว้ เ ็ สี ่ี ูเ้ ็ แ ชอ ไ ่ใช่ �าจ ู ึ ั อาจเ ็ สีเข้ ๆ ่ี โี เ ็ ๆ ีแวว ั แสงให้ วู ่า เ ็ ั สขุ า ี แวว ั แสง คว แค ี่สุ เ ่ือให้ ูแ ้วเ ็ เงา ้าเ าเว้ แสงไว้ ่ีก ุ่ ากเกิ ไ จะ �าให้ควา ั วาวของเส้ หา ไ ูก า เ ็ หงอก แ ะ ึงแ ้ว่าเ าจะเขี หงอกก็คว เ ็ หงอก ่ี ีสุข า ี ีกา จั ู ง จั แสงให้ เู ็ ั - ก ุ่ แ ะ ู ง คว ไ ้ ีกา จั ไ ่ ่อ ให้ ูก ะเซอะก ะเซิงไ ้ ิศ าง างค ้ัง ู งอาจใช้ ักษ ะกา สะ ั วิ้ ของ า ไ เขา้ าช่ว ไ ้ เช่ า ี่ ้ คอ - กา เ ้ ควา ชั เจ คว ูว่าก ุ่ ก ุ่ ใ อ ู่ใก ้ ัวเ า าก ี่สุ ให้เ ้ ก ุ่ ้ั แ ้วก ุ่ อ่ื คอ่ ๆ า ะเอี ง ไ ใ่ ช่เ ้ ควา ชั เ า่ กั ห ง้ั ศ ีษะ จะแข่งกั ูแ ้วแ ขา ะ ะ 112

- ้าเ ็ ักษ ะ าง อาจช่ว เ ิ ให้ ูห าข้ึ ห ่อ - เส้ ะหว่างค้ิว เส้ ้ีเกิ จากอา ์ ใ ห ้า เช่ แ ่ไ ่เ ิ ากเกิ จ ู้สึก ิ จากแ ไ าก ห ืออาจช่ว เ ื่อง หงุ หงิ เ ่งสา า ไ ่ อใจ ห ือฉง ้า ั ออกไ ้จะ า� ให้ ี ไ ่ให้เ กิ สูงห อื กึ เข้าไ าก อา ์ ี่แส งออก ใ ห ้า ีขึ้ ก้อ ของก ้า เ ้ือ ะหว่างคิ้ว กเ็ ช่ กั ้า ควา เ ่ ชั งห ่อ จะ ูส า ใจข้ึ - ู งของ ง ช่ว �าให้ ู เห ือ ีควา สง่างา ไ ้ ู ีคุ ค่า างงา ศิ ะขึ้ ไ ้ เช่ ้า ู้เ ็ หุ่ ไว้ ง •ิ โ ึ เส้ ง ๆ ง า ิ สองข้างศี ษะ ึงไห ่ า เขี ก็ คิ้ว ีส่ว ช่ว ให้ า ูเห ือ ห ือไ ่ไ ้เช่ กั กา จะ ูเ ี ๆ แ ๆ เ าะแ เส้ จะ ู ึ ั เ ็ �้าห ัก เขี คิ้วเห ือ แ ่วาง �าแห ่งไ ่ ูกโ ไ ่ไ ้ ูเ ื้อ ่ี ี่เห ืออ ู่ เข้ เ ็ แ ่ อ ู่ข้างห ้าไ ่ ีเ ่ือง าว เ ี เ ี กั ี่ ะหวา่ ง ู งคว้ิ กั วง าวา่ ี ู า่ งอ า่ งไ ก็ า� ใหค้ วา เห อื เก ้าข้ึ ห ือ ั ว ไ ้า ห ัง จะ ู ีเ ื่อง าวของ ีแสงเงา ค า เค ื่อ ไ ้ โ เฉ าะ ู งของค้ิว เ า ้อง ูว่า ้ แ ี ิ ิสูง �่า ั กั แสง �าให้ ีเ ่ือง าว ่า ูข้ึ ใ ห ้าก็จะเห็ เ ็ แ ไห เข้ งไห อ่อ งไห หัก ุ งไห ส่ว ้ คอแ ะใ หูขึ้ ้ว หัก ุ งกั ส่ว ไห ของ วง า ้าส่ว คิ้วหักส่ว ่างหัก ้ว ห ือไ ่ • หนำ ำก - ักษ ะ ู งห ้า ากของแ ่ ะ ุคค ี ักษ ะ ักษ ะของคิ้ว อกอา ์ของ ู้เ ็ แ ไ ้ เช่ ้า เฉ าะ ัว คว สงั เก เฉ าะ ู า่ งแ ๆ ก่อ วา่ เ ็ ง ู า่ ง หัวค้ิวข ว าก ห ือก ง �่า ากจะ ูอา ์ไ ่ ีห ือเค ี อ ่างไ ี ี อ แสก อ ู่ส่ว ไห แ ้วค่อ ๆ หา แ ่ ้าคิ้ว กสูง ากก็จะ ูอา ์เศ ้า ้าจะช่ว ก็แ ่งเ ิ ไ ้แ ่ า� แห ง่ กา โห ก ู ของกะโห ก ่ี ั แสงเงา อ า่ ให้ ากจ หา่ งจาก ้ แ ากจะ า� ใหค้ วา เห อื เ ่ี ไ - กา แ ่งแ ้ แสงเงาห ือจุ สว่าง (highlight) จาก ะส กา ์ใ กา สอ า ค เห ือ จากค จ ิง ห ้า าก อ้ ง ะวงั ให้ ีควา ะเอี กู ้อง เ าะกา แ ง่ แ ้ ักศึกษา ักจะ ่าง �าแห ่งของค้ิวใ ใ ห ้าหั ข้างเ ็ก ้อ ิ จุ สวา่ ง ิ จะ �าให้ ู งห า้ าก ิ ไ ว้ เ ือ่ เ ี กั เส้ จ กู - เส้ ห ้า ากอั เกิ จาก อ ่ ของ ิว า อา ุไข เ ่ือ ีกจ ูกเกือ ช แก้ หัวคิ้ว ักเ เส้ สั จ ูกเข้า า ของ ู้เ ็ แ ้าไ ่เขี ใส่ไ ้ว ก็ไ ้จะ �าให้ ู อา ุ ู้ เ็แ ง หวั คว้ิ หา่ งเส้ สั จ ูก อ า� แห ่งคิ้ว ิ าก็ ิ า� แห ่ง า ไ ้ว 113

• นยน ำ กา ช่ว ให้ วง า ูอา ์ ีให้ ึงเส้ ขอ า ่างขึ้ า ู ่าง า ก ิของ ั ์ า หวั าจะ า�่ กว่าหาง า หัว า ช ั ์ า า� สว่ า่ งสกั ิ แ ว้ เ ิ ควา ู ของก า้ เ อื้ ใ ้ า งึ หาง าจะ จุ า �า ี่ อเห าะกั ข า ของขอ าไ ้ ๒ ูก ก็จะไ ้ า วง า ีค่ า เค ี ูอา ์ ี า้ ใส่ไ ้ ๓ ูก แส งวา่ ั ์ า า� เ ก็ ไ ้า ้องกา ให้ า ี วง า ่ี อง ู้ช า ไ ุก ิศ าง ให้ค่อ ๆ เขี า ่าง ั ์ าโ ิ อีกข้างไว้ แ ้วให้ข้าง ี่ กา เขี า �าคว �าให้ ี ้�าห ักอ่อ เข้ เห็ ู ่า า เ ิ อง ู ู้เขี ้า ังไ ่ องให้ องแก้โ เ ่ือ า �า แ ะ ้า จะ �าให้ า �า ู ี ้�าห ักเ ่ิ ขึ้ ซ่ึงกา เ ิ �้าห ักอ่อ เข้ ังไ ่ องอีกใหเ้ ื่อ ควา สงู ของห งั า ใ า า� ีวิ ีกา งั ้ี เ ่ือสา า �าให้ องข้างห ึ่งแ ้วจึง ิ ไว้แ ้ว อง ๑. เขี ู ่า าให้ �าส ิ ก่อ ้า เ ี ว อีกขา้ ง กา วจสอ ว่าจะ อง เู้ ขี ห ือไ ่ เู้ ขี คว โ ก ัว ๒. วงจุ แสงเว้ ขาวอ ่าให้ ั ู า่ า ้า เ ี ว ูห า ๆ ้า ้าเห็ ว่าสา า า เขี อง า ้ังสองข้าง ๓. ะ า ้�าห กั ก าง ๆ งั้ ห ของ า า� ก็จะไ ้ า ี่ ีสา า อง า ู้ช ๔. เ ้ ขอ า �า ๕. ะ า เข้ ส่ว ของ า �าแ ะส่ว ี่เ ็ กา เขี า วง าคว �าห ักของ ู แ ะ ้ื ี่ ้อง กั แสง สั ั ์กั าใช้ เช่ กา เขี คิ้วแ ะ วง า ้องค�า ึง ึง ๖. ะ า เข้ ส่ว ของ า �าแ ะส่ว ี่เ ็ ้ื ่ีว่าง ะหว่างค้ิวกั วง า คือส่ว ของห ัง า ว่า ี ู ้ื ่ี กั แสง อ ่างไ จึงจะไ ้ า เห ือ วง าก็เช่ เ ี วกั เ ่ือจะเขี า �าคว ค�า ึง ู ่างของ าขาว ่ีเห ืออ ู่สองข้างว่า ู ่าง กา ช่ว เ ิ แสงจุ สว่างจั (highlight) ใ า �าจะ อ ่างไ เช่ เ าอาจส ุ ิว่า าขาวเห ือ เ ือใ ู จ ิง ี่เห็ ช่ว ให้ ู ั ์ า ีชีวิ โ วิ ีเ ิ ง่า ๆ ้าใ ู ห ือ ้ แ เ ็ เ อื ใ แ ไห า ะเอี เ ็ก ๆ ้อ ๆ เห า่ ้ี ั ว่า ี ไ ่ ี เ าจะใชว้ ิ ีเ ิ ขา้ งเ ี วกั แสง สี่ ่องห ้า ควา ส�าคญั ากไ ค่ ว ่อกา ะเ เ ่ือให้ วง าส ใสแ ้วคว หั าช่ว เ ่ืองควา เ ่ง ึง กา ่า า ใ ห ้าค าเ ็ แ เขี ู คว เ ือก ุ ของ ิว ิเว อ ๆ เ ือก า ไ ่ ่อ ให้เ ็ อ ่ า ่ีหั เฉี งสักเ ็ก ้อ ไ ่คว เ ็ ้า ห ้า งจะเห ือ า กา เว าห ือ อ ี กา าก ัก อ ี กา ้ั เ ็ เส้ ี่เกิ ข้ึ ใ ั ะชาช ูไ ่ ีศิ ะ แ ่ ้าหั เฉี ง ากจ า จ ูก า ห ังซ่ึง ้าไ ่เขี ห ือ ออกก็จะช่ว ให้ วง า ูส ใส เกือ ช เส้ ขอ แก้ ้า ไก แ ่ วง าหั องก ้อง า จะ อ่อ วั ข้ึ ไ ่งา เ าะ ู าเจ้าเ ่ห์ศิ ิ ่ี ีช่ือเสี งของโ ก ักจั แสง ใหห้ ้า ้า ใก ส้ ว่าง ้า ไก ื 114

• ูก ว่า ีกจ ูก • ปำก เ ื่อจะเขี จ ูก อั ั แ ก ้อง ู ้ แ กา เขี าก ้องค�า ึง ึง ้�าห ัก ควา อ่อ เข้ ี่ ีควา กว้างข า ไห ากไ ห อื ไ ่ ไ ่เ ่ากั ของ ิ ี าก แ ะ ่าง ซึ่งส่ว จะเข้ กว่าเ าะ ั แสง ้อ กว่าส่ว ่าง แ ่ าก ้า ่าง ้องไ ่ ื จุ สว่างสุ ้าเห็ กว้างเกิ ไ ก็คว �าให้แค งสักห ่อ จะช่ว (highlight) เ าะจะช่ว ให้ ู ิ ี าก ึงไ ่ ู ่ว ให้ ู ีควา งา ข้ึ เ าะจาก ะส กา ์ ี่ ึงจะ าสว คิ้วสว ากไ ้ ู แ ่ า้ จ ูก า ควา งา ใ ห า้ จะ ง ู งของ าก อาจช่ว ไ ้ งส่ว ุ ของ ิ ี าก ั ี างค ั้งอาจ ้องเ ิ แสงเงา ี่ ้ังห ือสั จ ูก ้ว เ ื่อช่ว ั้งสองข้าง ้าเห็ ว่า ุ ากว่ิง ง ากไ ก็ช่ว ก ุ ขึ้ ห ่อ ให้ ูโ ่งข้ึ จะ อู า ์ ขี ้ึ ขอ้ สา� คญั ค่ี ว ะวงั อกี อ า่ งห งึ่ คอื กา เว้ จุ สวา่ งสุ กา เ กสี าก ให้เข้ แ ่ไ ่ส ให้ใช้วิ ีเอาสี ้าอ เ า ห ือแ ้ สีอ่อ สุ �าจุ แสงจั (highlight) า จ ูก เข้า ส จะ า� ให้ ูเข้ กวา่ าก ่าง ้อง ู า� แห ง่ ให้แ ่ อ า้ เ ิ �าแห ่ง า่� ไ จ ูกกจ็ ะ าวเ ิ สงู ไ จ ูกก็จะส้ั • ำง ละ ค ่ี ีอา ุเ วั ก างค เส้ คาง ่ีเค ว่ิงโค้ง ก็จะ ควา ส�าคัญของจุ สว่างสุ า จ ูกคือ ช่ว �าให้ เ ่ิ ก า เ ็ เส้ ค ้าเ าเ ่ี เส้ ค าเ ็ เส้ โค้ง ู วิ ่จี กู งึ เ ็ ั ไ ่เหี่ ว ่ ก็จะ อา ุ งไ ้อีก เช่ เ ี วกั เส้ เอ็ ห ือ อ ั ่ ี่คอ กส็ า า ไ ้เ ่อื อา ุ ง •ก กา เขี แก้ สี ว่ ี่ศิ ิ ช่ว เส ิ ไ ้ ัง ี้ • ำ หล ใ ค สงู อา อุ าจ งั่ หู งั คอ่ วั งอไ อ่ ก า ไห ่ ง่ึ ห อื ๑. ช่ว เ ิ สีสั ให้ เี อื า เช่ ช อู ส้ ้ แ อาจ ั่ง ูแ ้วไ ่สง่า เว าเขี ให้ ่า งก็จะ ูสง่าข้ึ ๒. �าแสงเ ้ โห กแก้ ใหส้ ูงข้ึ ไ ่ให้ ้อ าก กั ๓. ่องแก้ ข้างจ ูก ้าวิ่งเ าก ง าก็ ั ส่ว ี่เ จาก ะส กา ์ ่ีเขี ู ค เห ือ า ู ค �าห ้า าก ง าออกจะ �าให้ หู ุ่ สาวข้ึ ่ิง ๆ ไ ่ ้ิ แ ้ จู ะ ีเส ่หใ์ างศิ ะ ากกว่า แู ว้ า� ให้ ๔. แก้ ส่ว ่าง ง า ึงคางเอาสี ้าอ เ าช่ว ิ ๆ ่าค้ หาว่าค ใ ู คิ อะไ อ ู่ า ่ี ูแ ้วค ู ้องคิ า สี ิวจะสว ข้ึ ไ ่แหง้ ก ะ ้าง จะ ู กึ ั ีเส ห่ ์กวา่ อ แู่ ้ว 115

เ อ่ื ง... ก ์ ววี ปญั ญำ เพช็ รชู ชะล ทะเล ำ ด ยปลำยพูกน ” กั ะเ ชอ อ ู่อ ่างห ่ึง ้า ั กว้าง ะเ ั ไก เว าเ าไ ่ังชา ั่ง ไ ้ อ สา าไ ู้สึกไ ้ ักจ ิง ๆ ไ ่ ้องก ัวอะไ เ จะคิ ึงเ ื่อง าวเก่า ๆ ห ือจะ ่า อ จิ ากา ไ ก้ วา้ งไก ีเ ี ว„ เขา อกก า่ วควา สู้ กึ วา่ ๑๕ ี ่ีเก่ี วขอ้ งกั ะเ า ว้ ่วง า� อง า เ ี ้อ กั ก ่าวเ ี เ ี ่อไ ว่า ” ้าเ ็ ูเขาห ือ ่า ั ีเ ่ือง ั จากสั ว์ จากสิ่ง ี่ เ า องไ ่เห็ ไ ่สา า ่ังอ ู่ค เ ี วไ ้เ แ ่ ะเ ้ีเ าส า ใจไ ้ จะ ่ังค เ ี วจ ึกจ ื่ ห อื จะ งั่ เ ็ ก ุ่ กไ็ „้ เขาส ุ เห ุ ข้อสุ ้า ใหเ้ า ังอ ่างเ ี ๆ ง่า ๆ วา่ ”คอื ั จะส า ใจ กว่าไ เขี ู ่ีอื่ ง ี่ ้อ แ ้ว งเ ่ ้�าไ ้„ เขา ะ า ิ้ ข้ึ เ ็ก ้อ กั เสี งหัวเ าะเห็ ้ว ของเ า เขา กั จะแวะเวี ไ เขี สี า้� ี่เกาะเส ็ อ ่เู ส อ ัง้ แ ่ ี .ศ. ๒๕๑๕ จ ๑๐ ีใหห้ งั เ ่า ่ีเขา ั ไว้ก็อ ู่ใ าว ๆ ๓๓ ค ้ัง เขา ้อ อ ี ก ั ไ สู่ ุคแ ก ๆ ส ั ่ีชาญอาศ สา า จิ ก กั ัชญา งั �า กั อ ู่ ่ี ้ั ว่า ”เว าไ เกาะเส ็ ่ี คือ ัวเองเ ็ ค ไ ก่ ิ เห า้ ่งั เู อื่ ๆ 116

ไ ้ ั้งคื อก างวั ค อื่ เขาก็ห ั ห ัวเองก็เหงา ๆ ว่าง ๆ เ าไ เจอ ชา ิก็ กสี ้�าไ ้ว เ ็ เ ื่อ แก้เหงา แค่ ั้ เอง อีกอ ่างเว าก ั า อกจาก ูกศิษ ์ไ ้ ูแ ้ว ังไ ้แจกใค ่อใค เ ็ ่ี ะ ึก ้ว างค ้ัง ังไ ่ ั ให้เ อ ่างเ า ิ สอ อ ู่ ี่ าง ้ี อเข้า าเห็ า เซ็ ัญญา เ ็ช ชู อ้าว! อั ี้ของ ัญญา ี่หว่าเอา ิ ือไ เ ่ีแห ะ ค ั เี่ ขี ีไ่ ไ่ ้เ อื่ อะไ ้ังส้ิ „ เ าะเห ุ เี้ องจึงไ เ่ ค ี กา จั ิ ศกา า เขี สี �้าของเขาข้ึ เ ็ กา เฉ าะเ แ แ้ ่ค งั้ เ ี ว ้งั จ่ี ะ ู ึง ีไ ้ า อื แ ้ว ั ไ ว้ ่าเขาอ ู่ ใ ะ ั แ วห ้า ่ีหา ัวจั ไ ้ ากค ห ่ึง ีเ ี ว แ ะเ าะ ควา ู้สึก ึกคิ ของเขา ักจะ ูก ิ อ ู่กั ควา เ ็ ค ูอ ่าง แ แ ่ ี่เอง เขาจึงก ่าวแก่เ า ่อไ ว่า ”อีก ะกา ห ่ึง อ ่าง ี่ อกแ ้วว่า เอาไว้ ก ัวอ ่างให้เ ็ก ู เ าจะ ีเ ค ิค อ ่างไ ้าง เว าจะเขี หิ จะ �า ังไง เขี ะเ จะ �า ังไง ไ ่ใช่เขี หิ อ ุ๊ ่อง ๆ ค ้ังแ ก ๆ ่ีไ เขี ก็เห ือ ข ัง อ �้า„ ห ังจาก ้ื ฐา ๕ ีจากโ งเ ี เ าะช่างแ ้ว เขา ไ ้ศึกษา ่อใ ะ ั ิญญา ีอ ู่ ่ีวิ า ั ค ู ะสา ิ อีก ๒ ีจึงสอ จุเข้าเ ็ ค ูใ ี .ศ. ๒๕๑๔ จาก ั้ จึงเ ่ิ ึก ีไ ้ า ือขึ้ ้ว เองอีกค ้ัง แ ะเ าะ ้ื ฐา างศิ ะ ้ีเอง เขาจึงก ่าวแก่เ าว่า ”กา เขี หุ่ ิ่ง ห ืองา ศิ ะ �าให้เ า องชีวิ อง ชา ิ ะเอี กว่า 117

ค อ่ื อง คือเ าจะ ูแ ้ก ะ ั่งว่า หิ เว า ั อ ู่ ก ีสีอะไ เ ่ือไห ่ ่ี �้าซั ึง ส า สีจะ เ ี่ ังไง จะไ ่ สี อี ่อ ๆ เ จะ ้องเ ็ หิ ี่ ี ะไค ่ ิ ห ืออะไ เกาะ ฉะ ้ั ก็จะ ้องเขี สีเข้ „ เสี งเ ่าขา กั าก า เ ื่อ า าแ ้วว่า เกาะเส ็ ั้ สว งา าก ไ ว่ า่ จะเ ็ กวอี า่ งองั คา กั า งศ์ก็ ‘ไ วัก ะเ เ ใส่จา ั ะ า กั ข้าวขาว เอ้ือ ห ิ าง วง าวไว้ค ุกข้าวสาว เก ือกิ ’ ห ือกวี ุ่ ห ังอ ่างว ์ิ าค ี กไ็ แ ง่ อะไ อ่ อะไ จาก ี่ ั่ ไวใ้ ‘ ิ แข’ า่ อา่ ่า ังไ ่ ้อ ” ั เ ็ ชา ิ าก ค ั้งแ ก ี่ ไ ่ี หิ ก็สว า ก็สะอา ก็เ �าให้ ่าเขี อีกอ ่างก็เอา า ื ั กั ค ู ่ีโ งเ ี ไ ้ว่า โอ้โห! เกาะเส ็ ั สว แ ่ อ ห ัง ๆ ั เ ็ ุ กิจ ากขึ้ ค ไ ักกั เ อะ ั ไ เ่ ็ ชา ิ ้ว ๆ แ ้ว ก็เ ไ ไ่ ไ้ „ ใ ช่วงแ ก ๆ เขาจะเขี เฉ าะ หิ กั ะเ เ ็ ห ักโ ไ ่ ีก ะ ่อ ของชาว ้า ห ือห ู่ไ ้ ”ค ื่ ี่ ั ้า า าก ีควา สู้ กึ เห ือ เขี สั ว์ ั ไ ่ ีอะไ อ ู่ ่ิง จะ ้อง ูก ะ ่ังว่า ค ่ื ูก ี้ซั หิ ู ูก ่อ าจะอ ู่ ะ ั ไห ักษ ะค ื่ ่ีจะเ ่ิ ้ว ง าเ ็ ังไง ช่วง ก าง ๆ จะเขี ห ู่ ้า อง อ ไ เห็ ะเ ห ่อ ห ึ่ง จ ช่วงห ัง ๆ ี่ จะเ ่ แ ่เ ่ือง ้อง ้า เ ่ืองค ่ื ส ุก ๆ เ าะเ ็ เ ่ือง ่ีเ ็วข้ึ เขี เกิ ี่สิ า ี ั จะเ ็ เ ่ือง ่ี ่าเ ื่อ„ งา ช่วงห ัง ้ี เ ็ ส ั ี่เขาจะไ อ่างศิ า ากกว่าเกาะเส ็ แ ้ว าง ู ก็เอา ้อง ้าไว้ าก ะเ ิ ห ึ่ง ห ือไ ่ก็ ก ั กั ” ิว ัศ ์ ี่ไ เขี ่ีอ่างศิ า ่ีไ เขี กั เ ก็ กั เ ี เขี ใหเ้ ก็ วู า่ ะ ะของ ะเ จะ า� งั ไง ั งึ จะไก ออกไ ะเ าง ุ จะ าก ากไ เ่ ห อื กั จั หุ่ ่ิง อ่างศิ าเ ็ ะเ ้�า ื้ ่ื เข้า า แ ่ ั ีหิ ีอะไ ให้เ ็กจั ะ ะใก ้ไก ไ ้ ส่ว ใหญ่ จะเขี โ ขอก ะ าษเ ็ก เขี เส ็จก็ให้เจ้าของ ก ะ าษไ „ เ ่อื เ าเอ่ า งึ สไ ก์ า เขี เ อ่ื แ ก 118

กั ุกวั ้ี ีอะไ เ ่ี แ งค ี่ค า ไ อ ่างไ เขาก็ ค ื่ แ ง าก ัวเอง ่ี ั่งไ ่ ู ไ ่จาไ ่ก ้าออกควา เห็ อ ู่ เอ่ อ า เ ี ุจเ ิ ว่า ”แ ก ๆ ั้ เก็ ะเอี ห งั ๆ ่ี งก าง ะหว่าง างแ ้วจะก ั �าห ือแ ่ ่อไ ข้างห ้า ไ ่เก็ เ จั เอาแ ่ ักษ ะส่ว ว ใหญ่ ๆ ว่า ี งิ่ เ ็ ังไง ั ก็ ่าก ัว อกั ค ขั เขาก็ใจไ ่ค่อ ี เขาไ ่ ู อะไ เ เขี เ ็วขึ้ อ ่างแ ก ่ีเขี เกาะเส ็ ั่ ู ห ่ึง าง ี สา ชั่วโ ง าง ีเขี โ ไ ่ ู้ไ ่ส ใจเ ่ืองเว า ก างวั ก็ขั ไ เ ่ือ ๆ ่ังไ ไ ่เจอะใค เ ไ ่ ู้เขาไ ไห กั ห ก็เขี า ู้ อ ห ัง ะเ ี่ ้าเกิ สา โ งเช้า ึงสี่โ งค ึ่งใ อ้อ ไ างห ังเกาะก็เจอแ ่ห า เส ็ อ ั้ ชา ิ าก ช่วงเ ็ แ ้วไ ่สว เ อ ห ังก็ออกเขี ้ังแ ่เช้า อสัก จา ขา้ วจา อะไ ก่ี ใ็ ชเ้ อื กหอ สว ๆ ง้ั ั้ เ „ ะส กา ์ สองโ งก็ก ั อ เ ็ สี่โ งค ่ึงก็ออกไ ให ่เขี ไ จ ื เช่ ้ีเ ็ ใค ก็ไ ่อาจจะ ื เ ือ ไ ไ ้ ่า ควา วิ กกังว ไ ส่ว ช่วง ะหว่างก างวั ่ีก ั ้า อ ีกว่า เ าะ อกจาก อ ่าง ึงเค ี ก่อ ขึ้ สู่ ั่ง ื่ �่าใ ์ข ังของ ชา ิ จะ ้อ แ ้วแสง ั ง งหัวเกิ ไ ก้อ หิ ้อง ้าก็ไ ่สว แ ้ ๆ อ า่ ง ิ ้องเ ี กา เ ่า อ เชา้ อ เ ็ „ เ าหั า ู่กั ี่ า ้า สา เ ฆ เว้ิง ้าไก แ ะ ๑๐ ี ี่เกาะเส ็ กั อีก ๕ ี อี่ า่ งศิ า กา แวะเวี ไ สา ค ื่ ี่ ่ื ้ว อ ู่ก าง ะเ กว้าง าสู่ควา อว อ่ิ เ ือ ะเ ของเขากั กา า ้า ะ า สี �้า ่าจะเกิ ัญหา ่า ้ิ องของหุ่ ่ิง ่ีจั วางไว้ใ ส ู ิโอของห้องเ ี เ าะ ุ อง ี่ซ�้าซากอ ู่ ้าง แ ่ก ะ ั้ เ าก็ไ ้ ั ังว่า ” ุ ซ้�า ี่ ี่คือ ื้ ฐา เ ้ือง ้ ของกา ึก แ ะเ ่ิ ู ักษะ างสี ้�า ไ ่ค่อ ู้สึกเ ่าไห ่ว่าจะซ�้าซาก เ าะเขี ออก าสิ ู เ ็ เขาหว ก ั าสู่คื วั ค ัง้ แ ก ๆ ของกา เ ็ ค อู ่าง อ่ เ อ้ื ี ิ่ง ู้แ ่ว่าเขี ง ั้ แ ่ไ ่เค เห ือ กั สัก ู อีกข้อห ึ่ง อ่ วั อ า่ ง งิ่ ว่า ”เ ่ิ สอ ให ่ ๆ ี่ ัวค กู ็ ังไ ่เก่ง กั โชค ี อ ่าง ี่เกาะเส ็ ่ีไ เขี ไ ้ ่อ ั้ เ าะไ ่ ีงา เห ืออ ู่ ี่ ่ี อ ั้ ักเ ี ี่เ ็ เ ็ก วช. ีห ึ่ง เ ่ิงเข้าเ ี ศิ ะ วั เองเ า่ ไห ่ใค าใค ชอ กเ็ อา ิ ือไ เ อื่ „ ให ่ ๆ เ คิ วา่ ังไง ัวเองกเ็ ขี เ ็ กว่าเ ็กเขาอ หู่ ่อ ก็ อาศั ควา ใจก า้ ศึกษาไ ้อ กั เ ก็ กุ ค ง้ั ่ี ัง้ หุ่ วกเขา ก่อ จ่ี ะจาก ะเ สี ้�า เ าไ ้ ื้อ ื้ ควา งจ�าค งั้ แ ก สงสั ก็จะ า ูเ าเขี สี �้า ี่อ ิ า สิ ค ั้ง ังสู้เขี ให้ ู ของกา เ ิ างข้า ไ สู่เกาะเส ็ ของเขา ”คือ อ ั้ า ค ้ังเ ี วไ ่ไ ้„ เ า ังไ ้ ะห ัก ึงกา เ ี กา สอ ่ีแ ้จ ิง ักเ ี ไ เขี ู ้ว ไ ัก ่อ ้ว วกเ ็ก ๆ เขาก็ชว ้ว วา่ เ ็กก็ศึกษาจากค ู แ ะค ูก็ศกึ ษาจากเ ็กไ เ้ ช่ เ ี วกั กั ว่า อาจา ์ งเ ือไ เ ่ี วเกาะเส ็ กั ีกว่า เขาว่าสว เ ือ เ าะเขาเ ิ เ ะส กา ์ใ วิชาชี ค ูของ ออก าอ ่าง ี่ไ ก็เ ็ก เอา ือจั ก า เ ือ ั้งสองข้างไว้ ่ังกั ไ ห้าค ไ ่ ิ ังอ�า างวา่ ”แ ่ค ไู เ้ ี กวา่ ง ่ีค สู อ อ ูห่ า ี เ ็ �าเ ไ ึงก าง างเ ็ก ู้หญิง ้องไห้จะก ั เ เ าะ ไ ้ ่า เ ็กไ ห า ุ่ ส่ว ่ี ี ๆ ั ก็ า ว อ ู่ ี่ค ู อ ่าง ้ังหุ่ ไว้ เ ็กแ ่ ะค จะเขี แ ่ ะอ ่างสว ไ ่เห ือ กั แ ้วค ูไ ้เห็ ไ ้ ู้ห ว่าอั ไห สว ใ แ ่ ะหุ่ ของแ ่ ะค „

ศิ ะใ กา สอ ของเขา ้ว ีเห ุ แ ะห ักวิ ี ่ี เ อะอ ่าง ่ีเขาจั กั ใ กา แข่งขั ักษะ ่ีสว อั ่าจะ อ ิ า ไ ้เส อ เขา ก ัวอ ่าง ึงเ ค ิควิ ีของสี ้�าใ กา จั หุ่ ให้ อ้ ง เขี กั งา่ ๆ แ ใ่ หไ้ ้ชวี ิ ูส า าไ ง่ ั้ เขี หุ่ ่ิงให้เ า ังว่า ”เ ื่อไห ่จะเขี ขว ให้ใส ้าไ ่ �าให้ ั จะ ู กไ ห „ องเห็ วั ุ ี่อ ู่ า ใ ห ืออ ู่ข้างห ังขว แ ้ว เขี อ ่างไ ก็ไ ่ใส จะ ้อง ู้ว่า ั ใสเ าะอะไ อกจากจะ ้อง อง ะ ุ เขาส ุ ึงแ วควา คิ ใ กา สอ สี ้�าของ งว่า แ ้ว ิวของแก้ว ั ีควา ั ควา เ ี ี่จะ ั ่ีจะสะ ้อ แสง แ ะ ี่ส�าคัญอีกจุ ห ึ่งคือ ้องเขี ให้เห็ ก้ ขว ี่ ั โค้ง ” ั จะเ ็ แ ชา ิกึ่งอิ เ สช่ั ิส ์ ไ ่เก็ ะเอี อ ู่ข้างใ ้ว ่ีคือควา ใสของแก้ว„ แ ่ส�าห ั หุ่ ี่ อ าง แ ะใส ะ ุ อ ่าง ัก ไ ้ แ ะ อกไ ้เขาก็เอ่ อ ิ า อ ่าง าก ใช้เส้ เข้า าช่ว ้อ ี่สุ แ ่จะใช้ ้�าห ักกั �้าห ัก า่ ังไวว้ า่ ”อ า่ ง อก วั ้องเขี ี ะช้ั าง ๆ อ้ ง ะวงั เว า จะ ั ข้ึ าอีกช้ั ห ึ่ง ่ี า า อจังหวะให้สีแ กห า ห ือ ั กั เองให้เกิ เ ็ ู ่างข้ึ า ไ ่เห ือ กั เขี า เกือ จะแห้งเสี ก่อ ก็จะไ ้ควา ู้สึก างใส ส่ว จะเขี หอ หัวใหญ่จะ ้อง ั อ แห้ง ้าใจ ้อ ไ ั อ สีแ ก ัง ิว ัศ ์ ซึ่งจะสว กว่า ้ว กา ใช้เส้ เ าะ ้าเ า อว์อ้ิงแ ่ เ ี ก ๆ อ ู่ สี ่ี งไ ให ่จะก ื กั ไ ไอ้หอ หัวใหญ่ก็จะ ก า เ ็ ูกก ะ ้อ ่ีเขี หุ่ ่ิง โ ื้ ฐา จะ ้อง ู้จัก เ อ ์สเ ็ค ี แ ่ เขี ักษ ะวั ุโค งส ้างแ ่ เ าจะ องเ ่ือง ู ง ักษ ะ ิวแ ะแสงเงา ี่ก ะ หุ่ ่าง ๆ ควา แ ก ่างของสีกั �้าห ักแ ะ ะ ะใก ้ไก คว จะ ู้จัก เขี ิว ัศ ์สี า้� ไ ้ง่า ิ เ ี ว งสีง่า ๆ อเ ็ แสงเงา จะ เ ือกเ ้ ไ ่ใช่เขี เสี สว ห ุกอ ่าง แ ่ ู ีไ ั ก็เฉ ไ ่ ู้สึกส า ใจข้ึ าเ เ ื่อง ี้ ้อง ึ่ง า ษฎีสีง่า ๆ ซึ่ง ให้สีซึ ช็อ ์ ังไงก็แ ้วแ ่เ าจะชอ แ ้วใช้เส้ อ ์อิ้ง แ ่ก่อ ก็ไ ่คิ ว่า ั จะใช้งา ใช้กา ไ ้จ ิง เช่ ิ า ของสีโ ้อ โ เ ็ อ ่างจั หุ่ ู ้าแ ง ้าเขี วไว้คู่กั ช่ว ิ ห ่ึงก็เ ็ แ ้ว แ ่หุ่ ่ิงสี ้�าจะ �าอ ่าง ้ี าง ี ั อ ่าง ะค ึ่ง หุ่ า่ ง ๆ กเ็ ็ โ อ้ โ เ ็ อ ่าง ะค ึ่ง อ ี แ ้เ าจะเขี สว ้ังห ู ออก า ั ก็ไ ่ไ ้ ี ้า สุ ี่คว อาจจะไ ่ไ ้ชีวิ ของหุ่ เ ่า ่ีคว แ ่ ั้งห ี่ ู ่ี ส�าห ั ค�า ึง ึงก็คือ เห็ ว่ากา จั หุ่ ให้เ ็กเขี ่ี ไ ่ ่าจะ ั้งหุ่ ัว แ ้ว เ ค ิค ั ไ ่ใช่เ ่ืองส�าคัญ เ ี งแ ่ ั เ ็ ื้ ฐา ่ี ้อง ่า „ เขาไ ่เห็ ้ว กั กา ห ิ ฉว เอาสไ ์ของ ใค ่อใค าใช้อ ่าง ้ื เขิ ัง ี่เขาเอ่ วิจา ์ข้ึ ว่า ”อ ่าง ุคห ่ึง เ ็กเ าะช่าง �าองค์ ะกอ ศิ ์ ีไ ก็ก า เ ็ อาจา ์ ะเ ือง เอ เจ ิญกั ไ ห เ ๋ี ว ้ี อ าเขี ิว ัศ ์สี ้�าก็ก า เ ็ อาจา ์สุชา ิ วงษ์ อง คือไ จั เอา อ ักษ ะ ่ีเขาเก่งแ ้ว า ั ก็ไ ่เ ็ ัวของ ัวเอง เ ื่อง สไ ์ ี่ก็ ้องก ้า องก ้าค้ คิ กั „ แ ้แ ่คา� า ี่ว่า แ ้ว ‘ ัญญาสไ ์’ ่ะ เขาเองก็เห็ ว่า ”กา สอ ่ี ไ ่ไ ้ ึ เอา สไ ์ของ เ ็ ห ัก เ ็กค ไห ี่เค้าเขี สไ ์แ ก ๆ ี ๆ กจ็ ะไ ้คะแ ี เ ี งแ ข่ อให้ ้จู กั ้ื ฐา สว่ ว „ 120

เขาเ ็ ู้ ี่ช่ื ช ศ ั าใ งา สี ้�าของอาจา ์เฉ ิ อ แ ะควา เค ชิ อาจจะเ ็ ่ี าของควา ชอ ก็ไ ้ เขา าคี ักษ์ อ ่าง ึงข า า ั้งแ ่ก่อ เข้า าเ ี ศิ ะ ้ว ซา้� เอ่ ัวอ ่างให้เ า ังขึ้ ว่า ”เห ือ เ งค าสสิค ี่ไ ่ ีใค คั อก ู ของ ่า ศิ ิ อาวุโส ู้ ี้ า ั้งแ ่ส ั อ ู่ช้ั ั ชอ เ เ าะ ้อ ค ี่จะไ ้เ ี ึงข า างค ังแ ้ว ัง เ ีเ ี ว ้�าเสี ง ่ีเขาเอ่ ึง ่า แส งควา ศ ั าเ ื่อ ใส อกเ งอะไ ก็ไ ่ ู้ แ ่ค ่ีไ ้เ ี จ ิง ๆ จัง ๆ สัก ีสอง ี อ า่ งเ ็ เ ่ี ว่า ” ั ีควา แ ่ เ ่ือง ู ง สั ส่ว แ ้วก็ ี ก็จะชอ เห ือ อ ่างเ าเค ชิ า ้า าแ ่เ ก็ เ าเห็ า า้ ควา แ งแ กอ ู่ ้ว ่า จะใช้สี ้อ สี ซึ่งค ่ีจะเขี ไ ้ ี เ าก็ชอ „ เสี งหัวเ าะเ า ๆ ก็ า าของเขา... ัง ูส า จะ ้อง ู้จักเ ่ือง ้�าห ักของสี ้องแ ่ �าเ ื่อง ี้ กา เขี สี �้า อา ์ ่ีใช้สี ้อ สี ั จะอ ู่ไ ้ า ไ ่เ ื่อเ ็ว ิว ัศ ์สี ้�า ี่ ัง ไ ่เห็ ใค า่ ง อกี ค ห ึ่งก็อาจา ์คิ โกศ วั ์ ส ั ชา ห ุ่ วั เ ี ง ๓๘ ห ้า าเห ือ ค ักษ์ใ ้ แ ่ ่ี ่า ออกไ เขี ใ ส า ่ีจ ิง เห ือ ๆ กั ี่อาจา ์เฉ ิ ควา จ ิง ือก�าเ ิ ่ีก ะ ุ่ แ ส ุ สาค แ ะไ โ เอา ะเว เขี ิว ัศ ์ของเ ืองห วง ส ั ้ั อกจากจะ ี ่ีจังหวั เ ากอ ี อีก าว า ไว้ ึง ๒๒ ีกั โ งเ ี ควา แ งอ ู่ใ ีแ ้ว ังแ ่ ากอ ่าง ู วั ะแก้ว ู้สึกจะ เ าะช่างควา ักควา ูก ั ่อส า ั แห่ง ้ีจึง ึกซ้ึง เช่ อ ู่ใ ิ ิ ั ส า หอศิ แห่งชา ิ ะ ั่ ใช้ ้�าห ัก า เ ี วกั ควา จ ิงใจใ ศิ ะของเขา ้าจะ ู ึง ี ือแ ้ว เขา ไ เ แ ่ าก เ าะไ ่ ้องใช้เส้ ช่ว ให้เ ็ ู ่าง ีห ัง คงจะหาเงิ หา องไ ้ าก า ก่า กอง เ าะไ ่ว่าจะเ ็ เอง ัง า� ไ ่ ึง„ ัง้ อี้ าจจะเ าะสว่ ใหญแ่ ้ว เขาจะโอกาส า เห ือ สีชอ ์ค ห ือกา ออกแ ู สั ว์ ีไซ ์ซ่ึงอาจ เขี หุ่ ิง่ เสี ากกว่า วิ ศั ์ าก ่ั เอง ัก ้า ่า เ ให้เ ็ เค ่ือง ะ ั ห ืออะไ อ่ื ไ ้แส ง่า า เขา ีอ ู่อ ่าง ้อ ู แ ะ �า าก็ าก หากแ ่ห ักไ างกา เ าเอ่ า ึงศิ ิ อเ ิกา ่ี ีช่ือเสี งใ กา เขี สี ้�า กุศ แ ะกา สอ เสี ากกว่า ิห ้าซ�้า ังเ ็ ค เขี สี ้�า ือ ู้ห ึ่ง เ าะเค า าว่าเขาเองก็ส ใจ งา ่า ู้ ี้อ ู่ ฉกาจ ู้ห ่ึง ่ีไ ่เค คิ จะแส ง งา ของ เองเ ชีวิ ไ ่ อ้ ”แอ วู ์ ไวเอ็ เ ็ ค ี่ ช่ื ชอ าก แ ่ ี ากกวา่ ควา เ ็ ค ู ูจะอ่ิ เ ็ แ ะ าสุกอ ู่อ ่างเ ี ง อแ ้วส�าห ั ี ือก็คือ ่า เข้าใจหา ุ องง่า ๆ าเขี ให้ไ ้ชีวิ อ ่าง เขา เช่ เ ี วกั กา า ้า สีให้ซึ ซ่า เ ็ เ ฆ เ ็ ะเ ก ะ ๋อง ้�าใ เ ี ว เขี เสี ห า ุ เขี จ เ า ูสว า เ ็ ก�า ั แก่ควา ักใ ชา ิ ควา จ ิงใจใ ศิ ะ แ ะ ไ ้ว คือ ่า ่า อ ใ ุ ่ีค อ่ื อง ่า เ „ แ ้จะเ ็ เ ็ ่ี ะ ึกแก่เ อ่ื อ้ ง ี่ ้อง า อ้ งใจ ่ี อ ั กั โ ิ า ว่า ควา ชอ ไ ่ชอ งา ไ ่งา เ ็ เ ่ือง า าจิ ัง กา ่ีจะให้ค ั่วไ หั เข้า าหาศิ ะแ ะ เขาชะ อ ะเ าไว้ ้ว า ู่กั เ ี งเ ื่อ ัง ิ า ชื่ ช ้ั ่อ จะเ ็ เ ่ือง ี่เ ี กไ ้เช่ กั ว่า ัวใค ัว ั ะหว่างค กั ชา ิ แ ะค กั ค ให้ ากฏ เห ืออื่ ใ เสี ากกว่า แ ่ส�าห ั ควา คิ ของเขาแ ้ว เห็ ว่ากา ศึกษา ้ังห ิว ัศ ์สี �้าชุ ี้ก็คือควา ิสุ ์ิใจอ ่างแ ้จ ิงของ ‘ ญั ญา เ ช็ ชู’ 121

ผมไมเ่ ปน็ ศิลปนิ ถำ้ ผมเปน็ 122

ศิลปิน แลว้ ใครจะเปน็ ครู 123

• ส เ จ็ ะอ ิ วงษญา ส เ ็จ ะสังฆ าช (ศ ี) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ะฆงั โฆสิ า า (องค์ ี่ ๑) 124

• ส เ จ็ ะอ ิ วงษญา ส เ ็จ ะสงั ฆ าช (ศขุ ) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั หา า ุ วุ าช งั ส ษฎิ์ (องค์ ี่ ๒) 125

• ส เ ็จ ะอ ิ วงษญา ส เ จ็ ะสังฆ าช ( )ี สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั หา า ุ วุ าช ังส ษฎ์ิ (องค์ ี่ ๓) 126

• ส เ ็จ ะอ ิ วงษญา ส เ ็จ ะสังฆ าช (สกุ ฺา สังว ) สีชอ ์ค ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั หา า ุ วุ าช ังส ษฎ์ิ (องค์ ่ี ๔) 127

• ส เ ็จ ะอ ิ วงษญา ส เ ็จ ะสังฆ าช ( อ่ ) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั หา า ุ วุ าช ังส ษฎ์ิ (องค์ ี่ ๕) 128

• ส เ จ็ ะอ ิ วงษญา ส เ ็จ ะสงั ฆ าช ( าค) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั าช ุ าชว วหิ า (องค์ ี่ ๖) 129

• ส เ จ็ ะ หาส เจา้ ก ะ า ุชิ ชโิ ส สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ะเช ุ วิ ังค า า (องค์ ี่ ๗) 130

• ส เ จ็ ะ หาส เจ้า ก ะ า วเ ศว ิ า งก ์ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ว ิเวศวิหา (องค์ ี่ ๘) 131

• ส เ จ็ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ ็จ ะสังฆ าช (สา สุ สฺ เ โว) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั าช ะ ิษฐส ิ หาสี า า (องค์ ี่ ๙) 132

• ส เ ็จ ะ หาส เจา้ ก ะ าวชิ ญา วโ ส สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ว ิเวศวหิ า (องค์ ่ี ๑๐) 133

• ะเจ้าว วงศ์เ อ ก ห วงชิ ว สิ วิ ั ์ ส เ จ็ ะสังฆ าชเจา้ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . (ห อ่ เจา้ ชุ งค์ ช ู ุ สิ ิว ฺ โ ) วั าช ิ ส ิ หาสี า า (องค์ ่ี ๑๑) 134

• ส เ จ็ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ ็จ ะสงั ฆ าช (แ สิ สฺ เ โว) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั สุ ศั เ ว า า (องค์ ี่ ๑๒) 135

• ส เ จ็ ะสังฆ าชเจ้า ก ห วงวชิ ญา วงศ์ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ว ิเวศวหิ า (องค์ ่ี ๑๓) 136

• ส เ ็จ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ จ็ ะสงั ฆ าช ( กิ ฺ ิโส โ ) สีชอ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั เ ญจ ิ สุ ิ ว า า (องค์ ี่ ๑๔) 137

• ส เ ็จ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ จ็ ะสังฆ าช (อ ู่ ฺาโ โ ) สีชอ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ส ะเกศ (องค์ ่ี ๑๕) 138

• ส เ จ็ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ ็จ ะสังฆ าช (จว อฏุ ฺ ฺา )ี สชี อ ์ค ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั กุฏกษั ิ า า (องค์ ่ี ๑๖) 139

• ส เ ็จ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ จ็ ะสังฆ าช ( ุ่ ุ ฺ สิ )ิ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ะเช ุ วิ ังค า า (องค์ ่ี ๑๗) 140

• ส เ จ็ ะอ ิ วงศาค ญา ส เ จ็ ะสังฆ าช (วาส ์ วาสโ ) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั าช ิ ส ิ หาสี า า (องค์ ่ี ๑๘) 141

• ส เ จ็ ะญา สังว ส เ จ็ ะสังฆ าช สก หาสังฆ ิ า ก สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . (เจ ิญ สวุ ฺ โ ) วั ว เิ วศวิหา (องค์ ี่ ๑๙) 142

• ส เ ็จ ะ ุ าจา ์ (โ ฺ หฺ �สี) สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . วั ะฆงั โฆสิ า า ก งุ เ ฯ 143

• ู ิ โ ิกขุ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . 144

• ู ิ โ ิกขุ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . 145

• ะ า ส เ จ็ ะ ิ หา ู ิ อ ุ เ ช ชั กา ี่ ๙ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . 146

• ะ า ส เ จ็ ะ ิ หา ู ิ อ ุ เ ช ชั กา ี่ ๙ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . 147

• ะ า ส เ จ็ ะ ิ หา ู ิ อ ุ เ ช ชั กา ี่ ๙ สชี อ ค์ ก ะ าษ ๕๐ x ๖๐ ซ. . 148