APY001-หนังสือครูปัญญา (งานศพ)

ครูผู้ให้ ศาส เ ี ญั ญา เ ช็ ชู เ ็ ค จู ิ ก วิ า ั เ าะชา่ ง หาวิ า ั เ คโ โ ี าช งค ั โกสิ ์ า ากกว่า ๓๐ ี อาจา ์เ ็ ค ู ู้ให้ ีห ัก าง ะ ุ ศาส า ีเ า ่อศิษ ์ แ ะ ังเ ็ ี่เคา ัก ของ ุกค ่ีไ ้ ู้จัก โ อาจา ์ให้ค�าสอ ศิษ ์ าก า ว ึงส ้างกา� ังใจให้ ูกศิษ ์ โ ่า อ งา ศิ ะ ุกวั อ ่าง ู้ ีหัวใจศิ ะ ัง ่ีอาจา ์ไ ้ก ่าวไว้ว่า ” ไ ่เ ็ ศิ ิ ้า เ ็ ศิ ิ แ ้วใค จะเ ็ ค ู„ อาจา ์ไ ่ใช่เ ็ แค่ค ู แ ่อาจา ์เ ี เส ือ ่อ ่ีคอ ูแ ูก ๆ ใ ะ ะแ ก ๆ อาจา ์จะเ ี้ งอาหา ูกศิษ ์ า ี่ ากจ ไ ่ค่อ ีส างค์ า ะ ะห ังอาจา ์ไ ้ส ้างควา ูก ั ให้ ักศึกษา ักกั สา ัคคีกั แ ะอ ู่กั อ ่าง ีควา สุข โ อาจา ์ไ ้ใช้เงิ ส่ว ัวใ กา เ ้ี งอาหา ก างวั ูกศิษ ์ ั้งช้ั เ ี เกือ ุกวั ั วา่ อาจา ์เ ็ ค ู ูใ้ หอ้ า่ งแ จ้ งิ วั ่ี า ข่าวว่าอาจา ์เสี ชีวิ ุกค ่ี ูก ั อาจา ์ แ ะคุ้ เค กั อาจา ์ อีก ั้ง ูกศิษ ์ กใจ แ ะเสี ใจ ากใ กา สูญเสี อาจา ์ไ อ ่างก ะ ั หั เ ็ กา สูญเสี ค ั้งส�าคัญ ของอาจา ์ แ ะ ักศึกษา วิ า ั เ าะช่าง หาวิ า ั เ คโ โ ี าช งค ั โกสิ ์ แ ่อาจา ์ ังอ ู่ใ หัวใจของค ุกค ่ีเค ไ ่ังเ ี ห ือ ู คุ ี่ห้องอาจา ์ ุกค อ ู่ใ ส า ่ี ั ใจไ ่ ั ใ กา เสี อาจา ์ไ ซึ่งเ ็ กา เสี ค ั้งใหญ่ คุ ควา ีของอาจา ์ ี าก า เกิ กว่า ่ีจะ า แ ะส ้างควา ู้สึกให้กั ุกค �า ึก ึง อ เว า ขอให้ วงจิ วญิ ญา อาจา ไ์ สสู่ ุค ิ ไ ่ ้องห่วงวิ า ั เ าะช่าง วกเ าเ อื า� - แ ง จะ �าเ าะช่างให้ ี ส่ี ุ ใหส้ กั ่อี าจา ์ กั เ าะชา่ ง วกเ า กั อาจา ์ “ศำ รเ ปญั ญำ เพช็ รช”ู ค ั ู้ช่ว ศาส าจา ์ ุ วิ ิ า ์ ะ าส ูอ้ �า ว กา วิ า ั เ าะชา่ ง หาวิ า ั เ คโ โ ี าช งค ั โกสิ ์ 199

อำลัยศำสตรเมธีปัญญำ เพ็ชรชู เช้าวั ศกุ ์ ี่ ๒๖ สงิ หาค ๒๕๕๙ ไ ้ ั โ ศั จ์ ากอาจา ส์ ุ ฐั ญุ ง แจง้ ให้ า ว่า อาจา ์ ญั ญา เ ช็ ชู เสี ชวี ิ แ ้วเ อ่ื เชา้ ้ี ู้สึก ะ งึ กั ข่าว า้ อส คว เ าะไ ค่ า คิ ว่า อาจา ์ ัญญา เ ่ือ ักเ ี ห้องเ ี วกั จะจากไ อ ่าง ว เ ็วอ ่าง ี้ เ ื่อ เ ่ิงเกษี อา ุ าชกา ไ ้เ ี ง ๗ ี อ อา ุ ๖๗ ีเ ่า ้ั เ าะ ะ ะห ัง ี้เ ่ือ ัง อ. ัญญา (ขอเ ี ก อ. ัญญาเฉ ๆ) อ ู่ ่อ ๆ ี ั า อาหา ่ว กั ุก ๖ เ ือ ีห า ค ้ัง ่ี อ. ัญญาขอเ ็ เจ้า า จั เ ้ี งเ ื่อ ๆ แ ะเชิญอาจา ์เก่า ี่สอ วกเ า า ่ว งา อีกห า ่า ุกค ั้งไ ัง อกเ ่ือ ๆ ว่าให้ าแ ่ ัว ากิ อ ่างเ ี ว ี ั้งอาหา ข ไ ้ เค ื่อง ื่ แ ีเ ี ์ ให้ ้ว เ าะ อ. ัญญา ู้ว่าเ ื่อ างค กิ เ ี ์ อ งา เ ี้ ง เ ่า ้ั ไ ่ อ ัง ี ูกศิษ ์ช่ว ิกา ้ว จ�าไ ้ว่าไ า อาหา ี่ห้อง อ. ัญญา ึกออกแ เ าะช่าง ้ังแ ่ ังไ ่เกษี ( เกษี กอ่ อ. ญั ญา ๑ )ี โ ส่ว ัว อ. ัญญาเ ็ ค เ ี ง่า ีอั าศั อ่อ ้อ ่อ ี ้�าใจเสี ส ะ แ ะ เ ็ ิ กั ุกค ุ่ เ กั กา สอ ศิ ะเค ก ่าวไว้ว่า ” ักกา เ ็ ค ูสอ ศิ ะจึงส ัค เ ี แ กค ู„ (ส ั ้ั ) อ ะ ะเว า ี่ไ ้ ู้จักกั ้ังแ ่เข้าเ ี เ าะช่าง ี ๒๕๐๘ ึง ัจจุ ั ส ั เ ี อ. ัญญาเช่า ้า อ ู่กั เ ่ือ ๒ - ๓ ค อ ู่แ ววั หงส์ ั า า เข างกอกใหญ่ กุ ๆ วั ห ุ จะ ีเ อื่ ๆ แวะเวี กั ไ หา อ. ัญญาคุ กั ซือ้ อาหา ากิ ึกวา ู เ ี เห ือ อ. ัญญาจะเ ็ แ เ่ ห ก็ ึง ู เ ่อื ๆ ใหเ้ ข้าไ หาเ ี่ ่ากั ไ ั้ง ูห้ ญิง ูช้ า อ. ัญญา ีกิจก ี่ �าเ ็ ะจ�าคือกา ห ่อ ้ังแ ่หา ้ แ า �าเ ็ ิ ์ช้ิ แ ะ ิ ์ค อ ้ว ู าสเ อ ์ แ ้วจะห ่อแ ะห า ๆ ชิ้ เ ี ไว้แจกเ ื่อ ่ีไ เ ี่ ่ี ้า เช่า ไ ่ ้อง ออก ากขอเ ่ือ างค ก็ช่ว ค่า ู ้าง ะกอ กั ี ืองา วา เส้ งา สี �้าแ ะควา ี �้าใจ กั เ ่ือ ุกค เว าออกไ กิ ข้าว อก ้า ห า ค ไ ่ว่าจะกี่ค อ. ัญญาจะแ ่งจ่า ค่าอาหา กุ ค ง้ั ไ ห า ค ั้ง อ้ งคอ แ ่งกั จา่ ค่าอาหา กอ่ เ ็ ะจา� ไ 200

งา สีชอ ์ค า ค เห ือ เห็ ใ ะ ะห ัง อ าเ ็ ค ูเ าะช่าง แ ก ๆ ก็วา า ค า ให้กั เ ื่อ ๆ แ ะค ่ี ู้จัก ่ี ่อแ ่ห ือญา ิเสี ชีวิ โ ขอ ้องให้วา ไว้ ิ ห ้าศ คุ แ ่ ก็เ ็ ห ่ึงใ ั้ ไ ่ ้องจ่า ค่าวา า แ ้แ ่ า เ ี ว อ. ัญญาไ ่ ั ค่าจ้าง กเว้ า ค ่ี ังไ ่ า อ. ัญญาเขี เ ่าไว้ใ ห ังสือ ”๖๐ ีชีวิ แ ะ งา ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู„ ไ ้ ึกวา า ค เห ือ สีชอ ์ค ้ังแ ่ส ั เ ี ั เ าะอาจา ์ �า งค์ เ ็กสวาส ิ์ ค ูศิ ะ (ศิษ ์เก่า เ าะช่าง) โ งเ ี จ ิ า ิ ์ จังหวั าช ุ ี ไ ้ อ สีชอ ์คให้ ๑ ก ่อง จึง ึกวา า ค เห ือ า อ เ ่ือ า เ ี เ าะช่างไ ้เ ือกเ ี แ กค ู อ ี ๔-๕ ก็เ ือกเ ี จิ ก ห ังจ . ี ะสา ิ ไ ้ า จุค ูเ าะช่าง กา ไ ส้ อ วชิ า ฏิ ั วิ า เขี สี �้า า ค เห ือ ช่ว ให้ ั า ี อื ไ ้ าก อ. ัญญา อกว่าชอ วา า ะสงฆ์เ าะ ่า ไ ่ ี แ ะสว จวี ค ้า ๆ กั ่างกั ่ี อ ั เห อื กั ไ ้ า� ุญไ ้ว า ค เห ือ ะของ อ. ัญญา า่ �าไ ิ ไว้ ใ วั ่าง ๆ งา ก็แ ่ห า ออกไ �าให้ ะแ ะค ั่วไ ู้จัก ากข้ึ งา า ค เห ือ ก็เข้า าเ ่ิ ขึ้ ”อ. ัญญา อกว่า เงิ ไี่ จ้ ากกา ขา า ส่ว ใหญ่ก็เอาไ า� ญุ แ ะซอื้ ข้าวให้ กู ศิษ ก์ ิ เ ื่อสอ ให้ วี ิชา ะกอ อาชี แ ้วก็ ัก ักเห ือ ูก เ าะ ไ ่ ี ูก ไ ่ จู้ ะเก็ เอาไวใ้ ห้ใค „ เ ่า ่ี า อ. ัญญาจะวา า สีชอ ์คเว าก างคื วา จ ึก เ าะเว าก างวั จ ึงค่�าเ ็ เว า ั แขกเกือ อ งั้ วั าเ ่ี ้าง าคุ ขอควา ู้ าส ัค เ ็ ศษิ ์ ฯ ฯ างค ก็ าเ ็ ะจ�า กา า� งา ก างคื เ ็ ะจา� ใ ข ะ ี่ โี คเ าหวา ะกอ กั อา ุห งั ๖๐ ี ีส่ว า� ให้สขุ า อ คุ กิ ของ อ. ัญญาไ ่ใช่ค ูแ สุข า อ ู่แ ้ว ใ ะ ะห ัง ี้ า ว่าอากา ของโ คเ าหวา �้า า ใ เ ือ ่�า ้อง อ โ ง า า ห า ค ัง้ จ ใ ่สี ุ เห ุกา ์ ี่ไ ค่ า คิ ก็ า งึ ใ ฐา ะเ ่ือ ู้สึกเสี า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู อ ่าง ่ีสุ เ ็ ั้งค ูศิ ะ ่ีอ ู่ใ ใจของ ูกศิษ ์ ุก ุ่ แ ะ เ ่ือ ๆ ุกค เ ็ ศิ ิ า ค เห ือ สีชอ ์ค ี่เก่ง ่ีสุ ค ห ่ึง เ ็ ควา สูญเสี ุคค าก ี่ ีสุ ุ่ เ ให้เ าะช่าง าก ่ีสุ คงจะหาอีกไ ่ไ ้แ ้ว สุ ้า ้ี ขอให้ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู ่ีเ ็ ู้ให้ า อ ชีวิ ขอให้เ ื่อ ไ ้ ักแ ะห ั ให้ส า ขอใหเ้ ือ่ ไ สู่สุค ิเ ิ . ชู้ ่ว ศาส าจา ส์ ุ ชั ช ช่ื จิ ์ 201

อำลัยรัก...เพื่อนคนดีของวงกำรและสังคม ใ ควา งจ�า ี่ ี อ า เ ่ือ ค ี้จ�า ัญญา เ ็ช ชู ไ ่เค ื เ ือ จากใจ ั แ ่เ าไ ้ าเ ็ เ ่ือ กั ใ แ ก ะโ คค ู ะ กา ช่าง แ ะ ะโ คค ู ั กา ช่าง ๕ ีของโ งเ ี เ าะชา่ ง จั จุ ั คอื หาวิ า ั เ คโ โ ี าช งค ั โกสิ ์ ัญญา เ ็ช ชู เ ็ เ ่ือ ี่ ีห่วงใ เ ื่อ ๆ ุกค เส อ า ี ี ือใ กา เขี า ไ ้ง งา จาก า�้ ใจ ่ีศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู ีให้กั ุกค ไ ่ว่าเ ่ือ เ ื่อ ่ว งา ักศึกษา ่ีเ ็ ศิษ ์ ุกค อ ่างส ่�าเส อ จึงเ ็ ี่เคา ักของ ุกค ่ี า ฏิสั ั ์กั ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู ุก ๆ ค ใ ส ั เ ี ไ ้ �างา ่ว ก ุ่ กั ห า ค ั้ง ้ว ิสั ใจคอ ี่ ี แ ะเ ็ ค เ ี ้อ อา ์ ี ข้า เจ้าเ ็ ูห้ งึ่ ี่ซา ซ้งึ แ ะ กั ใ า�้ ใจของศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู า อ แ เ้ า ่างแ ก า้ ไ ฏิ ั ิงา ใ ควา ั ิ ชอ ของ แ ะค อ ค ัว เ าก็ ัง ะ ิ ่อกั เ ็ ช่วง ๆ เส อ กา เจ็ ่ว ของศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู เ ื่อ ๆ า แ ะห่วงใ อ ู่เส อ คู่ชีวิ ของ ่า ูแ เ ่ือ ของเ า ้ว ี า อ อ ่างอ อุ่ า่ ัก สี่ ุ �าใหเ้ าค า ควา ห่วงใ เ ื่อ ี่ ักค ี้ของเ า แ ะ เ ี่ เ อื กั เ ็ ช่วง ๆ เส อ า แ ะแ ว้ ส่งิ ีเ่ าไ ่คา คิ ก็เกิ ข้ึ คุ โก ิ ์ ู กั ษ ์ ศษิ ์ แี่ ส ีก ญั กู ั ค ู าอาจา ์ กุ า่ า อ ไ แ้ จ้ง อากา ว่ ของ า่ ศาส เ ี ัญญา เ ช็ ชู วา่ ควา ั าสงู เขี า ไ ่ไ ้ าเ ็ เ ือ แ ะ ศ. ชี า เ า อง ึง่ �า า าสหวั ใจ ๒ เส้ เ ็ ห่วง าก ี่ า อากา ่ว ของเ ่อื กะจะไ เ ี่ อ ู่เ ่อื เ า า ข่าววั ่ี ๒๕ สิงหาค ๒๕๕๙ เห อื ใจหา แ ะเศ า้ เ ็ ่ีสุ เชา้ วั ่ี ๒๖ สิงหาค ๒๕๕๙ เว า ๐๗.๔๕ . า ข่าว า้ อ ่างไ ่คา คิ ของเ ื่อ ัก ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู เสี ชีวิ โ ง า า จุฬาฯ อึ้ง �าอะไ ไ ่ ูกอ ู่ ักห ึ่ง เศ ้าใจเ า ้องสูญเสี ุคค อั งคุ ค่า างศิ ะ ค ีของ วกเ าอ ่าง ่ีสุ ไ แ ้วอ ่าง ่าเสี า อ ่าง ่ิง ขอให้ ่า ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู เ ื่อ ่ีแส ีจง ั ู้ว่า วกเ า ุกค ัก ่า เส อแ ะควา ีของ ่า จะคงอ ู่ อ กา า ใ ใจของ กุ ค ขอ วงวิญญา ของ า่ ศาส เ ี ญั ญา เ ช็ ชู จงสสู่ ุค ิใ ู ิ ี่ ี สี ขุ ้ว ควา อา ั ัก ั ั ์ เ า อง 202

อำลัยเพื่อน ไ ้ า ขา่ วกา เสี ชีวิ ของเ ื่อ กั เลก็ เ ือ่ เว า ๗.๓๐ . ของวั ศุก ์ ี่ ๒๖ สงิ หาค จากเ ื่อ จื ศ.สุ ชั ช ชื่ จิ ์ ้ว อากา หัวใจวา ะ า ี ๕.๓๐ ่ีเ าะช่าง ควา ู้สึกใ ข ะ ั โ ศั ์ ู้สึก กใจ แ ะงง ๆ เ าะ วกเ าเ ่ิง กั เ ่ือวั ี่ ๒๐ ก กฎาค ี่ ่า า เ ็ก ีห ้า าส ใส ั่ง ูเ ่ือ ๆ คุ กั ่ัง ิ้ แ ะคุ กั เ ื่อ ิ อ.วิวั ์ชั ึงเ ่ืองควา ั แ ะกา ส ้าง ะ ้ว ควา ู้สึกของเ ่ือ ๆ ุกค สังเก ุไ ้ว่าเ ็ก ีควา สุขส ชื่ ส ใสไ ่ ีว่ีแววว่าจะเกิ อะไ กั เ ็ก ้ว เว า ่ี ว เ ็ว แ ่ ุกอ ่างก็จ งอ ่าง ไ ่คา คิ ั่งสง ่ิง ว ค�า ู ของเ ็กใ แ ่ ะค ั้ง ี่ กั �าให้เกิ เสี า เว า ่ี ่า าแ ะ ู้สึก ึงกา สูญเสี เ ื่อ ักแ ะ ุคค าก ่ีส�าคัญของ าช งค วิ าเข เ าะช่าง เ ื่อ ๆ แ ะ ูกศิษ ์เ ็ จ�า ว าก กุ อ า่ งเกิ ข้ึ ว เ ว็ แ ะเกิ ข้ึ จ งิ ั ้งั แ ่ .ศ. ๒๕๐๘ วกเ า ่างกเ็ ็ เ ก็ า่ งจงั หวั เขา้ าเ ี ใ ก ุงเ ฯ ว้ ควา ุ่ง ่ั เ่ี ี ศิ ะ โี่ งเ ี เ าะชา่ ง ช่ึงไ ้เ ิ สอ ใ เว า ั้ ๓ ห ักสู เ ี ๓ ี คอื ห ักสู ค ู ะ กา ชา่ ง . .ช. วกเ าเ ือกเ ี ห ักสู ค ู ะ กา ช่างคือเ ื่อจะไ ้เ ็ ค ูสอ ศิ ะ กา สอ เข้าเ ี ี ั้งหญิงแ ะชา จ�า ว เ ่า ๆ กั แ ะเ ี ่ว กั เล็กเปน ูชำย นรนท ลก ะท ดดเดน ำกล งชน ูก ดง หยกศก รูปรำง ำง ิงทเพ น ประท ก็ ำ ำพ ร ยยิ ละ ำท ดง ง ำ ริง เว าไ เขี ู ่ไี ห ห อื ไ เ ี่ วเ า ักจะไ กั เ ็ ก ุ่ เล็ก ะเปนเพ นท น�ำ ยห ง ย ละเ ำทร เพ น ทก นเ กน เล็ก งเปนเพ นททก นรก สา ี ่า ไ วกเ าข ะ ั้ สอ เข้าเ ี ่อใ ๒ ี ห ังห ักสู ค ู ั กา ช่าง . .ช. เ ิ สอ สองสาขาคือ จิ ก กั ะ ิ าก จากควา ั ของ แ ่ ะค เ าจึง ่างค ่างเ ี อ ู่ค ะช้ั ใ ช่วงเว าว่างจากกา เ ี เ าก็ กั แ ะไ ้ช่ว เห ือกั ้าง ใ างโอกาส เลก็ กย็ ง งเ เ ห ง ย ละเ ำทร เพ น เห นเดิ เว า ๒ ี ั เ ็ว าก ุกค ้อง เ ี วั สอ เ ี ่อใ ะ ั ญิ ญา หี ือไ ่ อ้ งสอ จเุ ขา้ า� งา 203

๕ ีใ กา เ ี ี่เ าะช่าง เ ็กไ ้ ่ เ าะควา ู้ควา สา า แ ะควา เ ็ ค ูไว้ใ ัว วกเ าจ เ าะช่างใ ี ๒๕๑๒ แ ะ ใ ี ๒๕๑๓ เ ่ือ ๆ สว่ ใหญส่ อ จุเ ็ ค ูกั แ ่เ ก็ ไ ส้ อ เ ี อ่ ใ ะ ั ญิ ญา ี ๒ ีใ สาขาศิ ะศึกษา ่วี ิ า ั วชิ ากา ศึกษา ะสา ิ แ ะจ ใ ี ๒๕๑๕ เ ่ือ ุ่ เ ี วกั ีห า ค ใ ัจุ ั เช่ ศ. ุญ ัง ห ่ั ี ศ.ส ชา ห สุว ศ. ี งษ์ กุ ิศา ศ. ุญ า แฉ่งฉา า แ ะ ีเ ่ือ ู้หญิง ่ว ุ่ ซ่ึงไ ้เสี ชีวิ คือจ๋ิ ศ ุ ี จ ัญญา ์ กา ไ เ ี ่ี ะสา ิ ก็ ีเ ่ือง าวเ ่าสู่ กั ังจากจ๋ิ เส อ เ ็กก็ งั คง ีอั าศั แ ะ สิ ั เห อื เ ิ ้�าใจแ ะ วง า ีแ่ ส งกา เ ็ กั า ิ กั กุ ค กุ ค ก็ กั เ ก็ วกเ า ่างค า่ งไ างค �างา างค แ ง่ งา ีค อ ค ัว เว า ่เี ่อื ๆ จะ กั ก็เ ิ่ ว ัวกั ากขึ้ เ ก็ เ ี จ แ ะก ั าสอ จุเ ็ อาจา เ์ าะชา่ งซงึ่ สงั กั ก อาชวี ะใ ข ะ ้ั เ ก็ จงึ ก า เ ็ ศู ์ ว ุ่ เ าะช่าง ๐๘ ้งั แ ่ ั ั้ เ ็ ้ า เว า ี่ วกเ ่ือ ๆ กั เ า ักจะเ ็ ห่วงเ ็ ใ เ ื่อ ักค ้ีเส อ ีกา า ข่าวค าวกั แ ่ ะค ั้งเ ็ก ีควา สุขกั เ ื่อ ๆ ี่ไ เ ี่ เ ือ แ ะกั ูกศิษ ์ อกจากกา ส ้างอ าค ให้กั ูกศิษ ์แ ้ว เ ็ก ัง ะส ควา ส�าเ ็จใ ชีวิ ส่ว ัวใ ี ๒๕๓๕ เ ื่อ ักของเ า ีควา ักแ ะแ ่งงา กั ู้หญิง ่ีเ ือกแ ้วเ ื่อจะไ ้ ูแ กั เ ็ก ังคงใช้ชีวิ ใ เ าะช่างอ ่าง ีควา สุข เ ็ก ังส ้าง งา อีก าก า เ ็ก ักห ักใช้ชีวิ ุ่ เ กา สอ ให้กั ุกค ่ีอ ากเ ี อ าก ู้เกี่ วกั งา จิ ก แ ะงา ะ ิ าก เ ื่อส ้างช่ือเสี ง ใหก้ ั ส า ั ่ี งคุ ค่าโ งเ ี เ าะช่าง ชอื่ เสี งของเ ็กเ ็ ่ี ะจกั ษจ์ ากกา ไ ้ ั โ ่หเ์ กี ิ ศ ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู เ ่อื ๆ า่ ง กแ็ ส งควา ิ กี ั ควา สา� เ ็จของเ ก็ ใ ช่วงอา ุ ะ า ๕๘ ไ ้ โี อกาสคุ โ ศั ์กั เ ็ก อกวา่ ีค ักวา่ จะ า ใ า ี ไี้ ้ ังแ ว้ ใจหา ี อกกั เ อื่ ๆ อ า่ ง ่ีเ ็ก อก เ า ั กั วา่ จะ ว กั าให้ไ ้ าก ี่สุ จะไ เ ่ี เ ก็ กั แ ะหาอะไ ไ กิ กั วั ั้ เ ็กกเ็ ี อาหา ไว้เ ี้ ง เ ื่อ สังเก ุ ูเ ก็ ีควา สุข าก ๆ แวว า ่ีส ใส ูแ ว้ ก็หา หว่ ง ห งั จาก ้ั เ าเ ก งกั วา่ เ าจะ กั ี ะสองค ง้ั ั้งใ เ าะชา่ งแ ะ า้ อาหา ใ ชว่ ง ี้ ีเ ื่อ ่ีเกษี ห า ค ุกค อ าก กั เ ็กก็เ ขอให้เ าะช่างเ ็ ศู ์ก างของเ ื่อ ๆ ่ี าจะ ู้ ีว่าเ ็ก ีสุข ุกข์อ ่างไ กำร พ กน นทก รงร ยยิ ก ด ง ำกล ยง ง ดง ำ รก ละ ำ ริง เห นเดิ เล็ก ะพดู เ ำ ำ ดทเพำะชำงเ ะเพ น ท ำ ำก ำง งห ด ะ ด ทพกทน ำ� กดเ ลำ เลก็ ยำกเลยงเพ น เลก็ เงนิ เลก็ เ ยนรปู ดเลก็ ลำ� ำกหร ก พ กเพ น เขา้ ใจใ ควา เออ้ื อา หว่ งใ เห ือ เ ิ นช งหลง เรำ ดกน ำงน กทรำน ำหำร เลก็ ก็ ด ปร พ กเรำ ยำกเห็นเลก็ ยิ ห เรำะ ละพูด ยก เพ น ยำง นก นำน ำกก ำกำรเปนเ ำ งงำน ใ ช่วงสงก า ์ วกเ าก็เ ี เชิญ ่า อาจา ์ห า ่า ให้ วกเ าไ ้ ้�าขอ กั ี่เ าะช่าง ห า ค ั้งเ าสังเก ุเห็ ว่าเ ็ก ี า ะงา าก า ว ั้งสุข า ะ ะห ังเ ็กก็ไ ่ค่อ ไ ้ไ ่ว งา กั เ ื่อ ๆ ห า ค ั้ง ้ว เห ุ ห า ะกา ซ่ึง อเข้าใจไ ้ วกเ าก ั าคิ ให ่ห ังจากคุ โ ศั ์กั กั เ ็ก �ำพูด งเล็กทเห น ะ ร ง ห ำ ดเลยง ร รนทเพำะชำงเ ะ เพรำะ รู ำเล็ก ะ ยูทเพำะชำง ด กก น หล ง ะ ำงหร ก็ รหู ร ำพทเปน ยู กั ห ือคุ โ ศั ์เ ก็ ก็จะ ู ้ว เห ุ เ ิ ๆ ใ ช่วงห า เ ือ ี่ ่า า า ว่าเ ็กเข้าออกโ ง า า ่อ ขึ้ แ ะสา า ี่ ้อง ่า ั ไ ่ า า ะเอี ั้งห ก็ไ ้แ ่โ ศั ์ อกเ ่ือ ๆ ่ีว่างไ เ ่ี เ ็กวั ่ี ๒๐ ก กฎาค ่ีเ าะช่างห้ิวอาหา กั ไ กิ กั ั กั ี่ห ้าห้อง ักเว า 204

วกเ าไ ึง ะ ู ิ ใส่กุญแจเงี ส ิ ุกค เ ่ิ ใจหา แ ะไ ่ส า ใจ เกิ อะไ ขึ้ ุกค คิ ไ ่าง ๆ า า ไ ่ ีใค ให้ า แ ้แ ่ ค เ ี ว เ ่ือ กุ ค คิ วา่ เ ็กเ ็ อะไ อ ่โู ง า า ไห อ ๆ ๆ จ ก ะ งั่ จิ แ ะ ูกศษิ ์ างค เ ิ า งึ ี า จิ อาจา เ์ ็ อะไ อ ้ีอ ู่ ี่ไห จิ ิ้ แ ้ว อกว่าอาจา ์เ ิ่งหา แ ะอาจา ์ไ เ ิ ูของกั ้า ี่ ิโอ ส า เชิญ ี่ ๆ เข้าข้างใ ก่อ ควา ู้สึก อ ั้ อกไ ่ ูก แ ่ ั คงเ ็ ควา สขุ ของเ ่ือ เ ่งิ หา ่ว คงอ ากเ ิ เ ่ อเกอื ๑๑.๓๐ . เ ็กก ั ึงห้อง ้ว อากา เห ือ่ ๆ ู ัก า ช้า ๆ แ ่แวว า ี ะกา ี่ส ใส ห า ค ั้ง ี่เ ่ือ ๆ า ้า ักจะ อกว่าอาจา ์ ีควา สุข าก ๆ วั ั้ เ า �า อกกุห า โค งกา ห วง อกสว สีสว ห า สี าก ๆ า อ เ ็ ก�า ังใจให้กั เ ็ก เ ็กไ ้ ั่งเ ่าเ ่ืองควา ั แ ะ ากฏกา ์ใ ั อ ่างส ุกส า แ ะชว เ ื่อ ู ะ ่เี ก็ ส ้าง กุ ค ส ุกส า อ้ งเ งกั ค ะห า เ ง ไ ้เว าก ั ั กั วา่ วกเ าจะ กั ่เี าะช่างอกี อีกไ ่ก่ีวั ่อ าอู๊ สา ีไ ้ไ เ ่ี แ ะ ่า ู ส่ง าให้เ ่ือ ๆ ู าง i เ ็ก ัง ูแข็งแ งส ใสเห ือ ุกค ั้ง วกเ าไ ่ไ ้ เฉ ี วใจแ ่แ ่ ้อ เ ว่า ั คือวั จาก าค ั้งสุ ้า ของเ อื่ ๆ ใ วั ั้ กุ ค า่ ง อคอ ๒๒ ุ าค ว้ หัวใจจ จอ่ ีจ่ ะ กั เ ็กซึ่งเ ็ เ ื่อ ่ี ีอา ุเกือ ้อ ี่สุ ใ ุ่ จากกา สังเก ของเ ่ือ ๆ เ ็กก็ ังส ใสเห ือ เ ิ ไ ่ ีใค คา คิ ว่าเ ็กก�า ังจะ เ ี วั ไ หาห อ แ ่แ ้วเว าของเ ็กก็ า ึง ห เว าห หา ใจ เ่ี าะชา่ งใ เชา้ วั ี่ ๒๖ สิงหาค แ ๘ คา่� เ อื ๙ ซ่ึง งกั วั ะ อ ี วกเ าไ ่ว า�้ กั ใ เ ็ วั ้ั า ่เี ห็ งห ้าสง ห ั ส ิ เ อื่ อั เ ็ ี่ ักของ วกเ าจาก วกเ าไ จ ิง ๆ เ ื่อ ีควา สขุ แ ้ว วั ี่ ๒๘ วกเ าไ เ ็ เจ้า า ่ว สิ่ง ี่ วกเ า ะ ั ใจแ ะซ้ึงใจคือแขก ี่ า ี ั้ง ะ ค ู อาจา ์ ู้ใหญ่ ใ ห า ส า ั เ ่ือ ๆ แ ะ ูกศิษ ์แ ่ ข ั เ ็ ไ ห ใ แ ่ ะวั ว ั้ง วงห ี ห า ้อ วงจากคุ งา ควา ี ควา จ ิงใจแ ะควา ิสุ ิ์ใจแ ะ กา เ ็ กั ิ กุ ค ่เี ็กไ ใ้ ห้กั กุ ค า อ ชวี ิ ใ วั ่ี ๑๕ ุ าค ี่ า่ าเ ็ วั ค ๕๐ วั เี่ าะช่าง วั ้ั เี ือ่ ๆ ูกศษิ ไ์ ว่ งา อส คว ิ ์ ะ ๕ ู จั ี้ ง ะแ เ ี ๆ ง่า ๆ า ักษ ะของเ ็ก ากาศใ วั ั้ ไ ่ ่างไ จากเ ิ าก ัก ู ของเ ็ก สา าของเ ็ก ังคงจั จ้องอ ู่กั กุ ค ่ี า ใ ควา ู้สึก อกไ ้ว่าเ ก็ ังคงอ ู่แ ะคงอ ใู่ เ าะชา่ ง อ ไ กา จากไ ของเ ็กเ ็ ่ีอา ั แก่เ ่ือ ๆ ูกศิษ ์ ญา ิ ิ แ ะ ู้ ่ว งา เ ็ อ ่าง ่ิง จากคุ งา ควา ี ้ังห า ่ีเ ็กไ ้ส่ังส ไว้ อ ะกอ ้ว ุญกั ญา ิ ิ เ ื่อ ูง ูกศิษ ์แ ะ ู้ ่ว งา ่ีไ ้จั อุ ิศให้ จง ั า ให้ วงวิญญา ของเ ็กจงไ สู่สุค ิใ สั า แ ะ ีควา สขุ สง ชว่ั ิ ั จากเ ื่อ เ าะชา่ ง ๐๘ ศ.เอ อ วิศุ กาญจ ์ (อี ) 205

ครูผู้อุทิศตน เ ่ือค ั้ง ี่ เ ่ิ ้ ศึกษาศิ ะ ่ีโ งเ ี เ าะช่าง ใ ช่วงแ ก ๆ จะ ีค ู ึกสอ แ ะ ุ่ ่ีเ าะช่างเ ็ ู้สอ ซึ่งก็ ักจะไ ่ค่อ ไ ้ส ้างแ ง ั า ใจใ กา ศึกษาศิ ะสักเ ่าใ ัก า จ เ ื่อ ไ ้ ีโอกาสเ ี วิชาจิ ก สี า�้ กั อาจา ์ ญั ญา เ ช็ ชู โ ก ัศ ์ างศิ ะใ ุ องของ จึงเกิ แ งก ะ ุ้ เ ิ่ ขึ้ อ า่ ง าก า ใ ุค ั้ ศิ ิ แ ะอาจา ์สอ ศิ ะ ๓ ่า ซึ่งเ ็ ุคค ้ แ ู้ส ้างแ ง ั า ใจกั ักเ ี ศิ ะอ ่าง าก คอื ศาส าจา ์ ชี า เ า อง อาจา ์สั ิ สา ุ ิกสิก แ ะอาจา ์ ญั ญา เ ็ช ชู โี อกาสไ ้ า�่ เ ี ใก ้ชิ อาจา ์ ัญญา ากข้ึ ใ ช่วงเ ี เ าะช่าง ี ๒ แ ะ ี ๓ อาจา ์ไ ่เ ี งแ ่จะเ ็ ค ู ู้เ ี่ ้ว เ า แ ่ ่า ังเ ็ เส ือ ่อ เส ือ ญา ิ ี่สั่งสอ ูกศิษ ์ ้ว ควา เอื้ออา ีเส อ เว า ่า า ักเ ี ออกไ ึกเขี ู อกส า ี่ อเห็ ่า ่ัง เขี ู อ ู่ ุ ไห ก็ กั จะ า ไ เขี ุ เ ี วกั ่า า ะสา ักเ ี ่ี ังไ ่ ี ุ อง างศิ ะกวา้ งขวาง าก อ อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ่า เ ็ ค ู ้า กา เขี า สี �้า ะ ั แ วห ้าของ ะเ ศ งา สี �้าของอาจา ์ ัญญา จะ ีสีสั ส ใส ิสุ ์ิ ะเอี อ่อ ชุ่ ฉ�่า ีกา ั ซ้อ กั ของสี ่ีสุกสว่าง เห ือ จิ ใจของอาจา ์ เ าะงา ศิ ะ ่อ สะ อ้ ให้เห็ อา ค์ วา ู้สึกของศิ ิ ให้ ากฏออก า ก ่าวไ ้เ ว่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู คือค ู ู้เ ็ แ ง ั า ใจส�าคัญใ กา เขี สี ้�า แ ้ว่า จะ ีโอกาสเ ี กั ่า แค่ ๒ ี แ ่ ุกค ้ัง ี่ห ิ สี �้าข้ึ า ควา งจ�าอั ง งา ่ีเค ิ า อาจา ์ไ เขี ู อกส า ี่ห ือ า ไ ขอควา ู้จาก ่า ใ ห้อง ักค ูก็จะหว ก ั า อาจา ์อาจจะไ ่ใช่ค ู ่ี ู สอ ้ว วาจา าก ัก แ ่ ่า สอ ้ว กา �าให้ ู เ ็ ัวอ ่าง ้ังใ ห้องเ ี แ ะใ กา ฏิ ั ิงา ส ้างส ค์ศิ ะของ ่า ส่ิงเห ่า ้ี ้ว เ ็ ะจักษ์ า ึงควา อ ู้ ควา เ า แ ะควา เ ็ ค ู ู้อุ ิศ ให้กั กา สอ แ ะส ้างส ค์ศิ ะของอาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ใ ควา งจ�าของ กู ศษิ เ์ ส อไ ว้ ควา เคา กั แ ะอา ั ศาส าจา ์ าว โกอุ วิ ์ 206

ปัญญำ เพ็ชรชู เพื่อนรัก ด้วยรักและอำลัย ควา ีของเ อ่ื ่ี �าไว้ ๒๖ สิงหาเห ือ า้ า ุ่ เ กา ใจ ชีวิ ขา ่อค ู ู้ ี่ให้ กุ ค ั้ง ี่ ุกข์ อ่ ใหใ้ จ เ ากั ศษิ ์ กุ ค ขอเ ี งให้ กู ี้ ี งั า� เงิ ส่ว วั เ ี้ งศิษ ์ ั แ ่ ้ีไ ่ ี อ่ ค แู ว้ อ ะ ะเว า ่ว ๔๐ กว่า ี เห อื วงแกว้ ห ุ ั แค่ห ั ั ศิษ ์ ่จี สา า า� ควา ูไ้ เ ้ี งชี ไ ้ อ าก ื่ าเจอ ่อค อู ู่ ุกวั เ ื่อ ไ ้ า� งา เขี า ่าง ๆ าก า ใจ วง ั้ เออ้ื อา ี ์ าห ีไก เ ่อื ากไว้กั แ ่ ิ เกิ คิ งึ ิ้ ของ ่อ ่ี อ ูก เ อ่ื เกิ าเ ่ือ เ ็ ค ูสอ ศิ ะ ไ เ้ ห็ สขุ จากแวว า อ่ อ ให้ กา จากไ ของเ ื่อ ค ้ัง ้ี ั แ ่ ้ีจะเห็ อ่ จากหวั ใจ ั เ ็ กา สูญเสี ี่ ่งิ ใหญ่ ขอสว ค์ ั อ่ ไว้ ิ ั ์กา ...... ว้ ควา อา ั กั อ่ ค ู ัญญาสุ หัวใจ.... กั ์ิ ิ้ งษ์ ุ ิ ั่งจั แ์ งแ ะ ูก อ ๐๗ ๐๙ ๒๕๕๙ 207

ปัญญำร�ำลึก ระลึกปัญญำ น ล งเดย กน เ ่ือไ ้ าเ ี ี่เ าะช่าง จึง วู้ ่าแ จ้ งิ เ าเ ็ ค ค องเ ี วกั ้า ัญญา อ ู่ห ักสา ้า แ ้ว ้า เ าอ ู่ ห ักห้า ค อง ัวงา ุค ้ั ้า เ าค อง า� เ ิ สะ วก คอื หวั ใจ อาศั างเ ือกั เ ็ ห กั จะ าเ ี ก ุงเ ฯ ห ือออกจาก ้า ัวงา ั่งเ ือ าข้ึ ี่ า ห ักห้า ่ังเ ือแ งเ ือเขี ว า ห ัง จึงเ ็ เ ือหาง าว ่า ห ักสา จ า ึง ะ ู �้า าง างแ ้ว ั่งเ ือข้า แ ่ ้�า ่าจี าข้ึ ี่หัว อ่าง อง ก ะ ุ่ แ ่อ โ สา ขส.สีส้ จากอ่าง องเข้าก ุงเ ฯ ี่ส า ีข ส่งสา ใ ้สา แ กไ ฉา แห ่ง ว วง ี กู ่งุ เข้าก ุง ่อไ ัญญา เ ็ช ชู เกิ แ ะเ ี ี่ห ักสา โ งเ ี วั จ ิ า ิ ์จ จ .๖ ใ ส ั ้ั คุ ่อ ั าชกา เ ็ สหก ์ ่ี ิ อ�าเ อ ้า แ ้ว ส ุ สาค อั ี ่ี ้ังอ ู่ห ักสา เ ่ือ ส ุ สาค อ ู่ หาชั ั่ง ไ าเ ี ุกวั ส งษ์ เชาว ์แห เ ่ือ ชาวค องห ักห้าอีกค ่ี าเ ี เ าะช่าง ุ่ เ ี วกั เ ื่อ ี .ศ. ๒๕๐๘ คือ ค ู ้อ ส ั ะออ ก ง ีส ุ สาค สองค าช ุ ี า� เ ิ สองค เ าจงึ ส ิ ส กั อกเห ือจากเ ี เ าะช่าง ้ว กั แ ่ าวไก กว่า ้ั เ าค ค องเ ี วกั ค อง �าเ ิ สะ วก ของส เ ็จ เจา้ ะ า หาศ ีสุ ิ วงศ์ (ช่วง ุ าค) ่า ขุ ปญั ญำ พรก เห็ ัวใหญ่ ๆ ิ้ งา่ ๆ ใค จะคิ วา่ ญั ญาแ ้ กั ัญญา เ ช็ ชู าเ ี เ าะชา่ งเ าะไ ค้ ู ี ชอื่ ค ู า� ง เ ก็ สวาส ์ิ ่ีเ ็ ุ่ ่เี าะชา่ ง สอ อ ู่ ่ีโ งเ ี วั จ ิ า ิ ์ วั ห ักสา า ห ัง ้า าสอ อ ู่ โ งเ ี ก ะ ุ่ แ วิเศษส ุ คุ จ เกษี อา ุ าชกา ัญญาเ ็ ค ู ้อ ใจเ ็ เขี ู ี ้ัง า เส้ ขาว �าแ ะสี ้�า ห ักสู โ งเ ี เ าะช่างส ั ั้ ีสา แ กใหญ่คือ แ ก ึกหั ค ู ิ ค ูไ สู่โ งเ ี แ ก วิจิ ศิ ์ ส ้างค ี ั ไ ไ สู่ศิ ิ แ ะแ กหั ก �างา ศิ หั ก เ ี้ งชีวิ ั ใช้สังค แ ะ อ ุ กั ษ์งา ศิ หั ก ชา่ งไ โ า ของชา ใิ ห้ า� งอ ู่ ีอ สู่ า แ กเ ่า ั้ เอง 208

วกเ าเ ี ึกหั ค ู อกจากวิชาค ูแ ้ว ก็ ีเ ี ห า ๆ สาขาวิชา เ ื่อ �าไ เ ็ ื้ ฐา ใ กา สอ ักเ ี อกจาก ื้ ฐา กา เขี กา ้ั แ ้วก็ เี ี หั ก งา ไ ้ งา โ หะ อ อ้ แ ว้ ก็ งึ งา สา� คญั งา ัก ง กั ิ อง เ ่ือง า เส้ ุค ั้ ค ใู ห้เ ี ้ื ไ ้ ง ักส ุกแ ้วก็ขั ขั แ ้วก็ ง งขั อ ู่ห า ค ั้งจ ้ื เ ี สุ ้า ง ัก ั แ ้วจึง อก า า ี า ้ แ จากค ู ี่ ุเส้ ก ะ าษ อก า เ ี ้อ ก็เอา ูก ะค แ ้ง ๆ ให้ขาว ๆ เ ็ เส้ จะไ ้เ ิ เส้ ห า แ ้วเช็ค ัก ิ องใ ่ีสุ เ ี ง ง ้ื ก็เ ็ เ ื่อง ใค อ่ ใค ง้ั ชั้ เ ี ไ ่ ี ัญหาเ ่ือง ัก แ ้จะ แี อกหกั า้ งก็ไ ่เ ็ ไ แ ้ กั ไ ่ ี ญั หา แ ่ ญั ญาแ ้ กั เ ี ง ง ้ื กั กแ กของ กา า� กั กอ็ อกอากา ว แ ้ เ ็ แ อ้ งหาห อกิ า กั ษาใชเ้ ว า ั้ง า กวา่ จะหา แ ะไ ่ก ้าก ้า� ก า ไ ห้องงา กั อกี เ ัญญาจงึ หา่ งจาก ัก ัง้ แ ่ ั้ า จ าสอ เ าะชา่ งอ ู่ห า ี กิ โ ี �้าชากาแ ห ้าโ งเ ี เ าะชา่ ง เจอ ้าก ั ์ จงึ หา แ ้ ักแ ว่ ั ั้ ปญั ญำนำรก รกนำ� ปัญญำ า�้ ใจเ อ่ื ไ ่ ีวั เหอื หา แ ะช่ว เ ่อื ไ ้ ั กา เ์ ส อ เ ี กั จะจ แ ่ ี ั้ ไ ่ ีห ังสือ ุ่ ใ ฐา ะ ี่ �าห ังสือห้องเ ี ชื่อเ ือจ้าง เขี ้ว า ือแ ะโ เ ี ว �ากี าแ กซ์ เ ็ ู ขาว �า ีเ ่ืองของอาจา ์ห า ่า เขี ให้เ ็ ี่ ะ ึก ุค ้ั ไ ่ ีเงิ ี่จะ �าห ังสือเข้าโ ง ิ ์ ั เ าะห ังสือ ุ่ ของ ุกแ กค ั �า ไ ่ า� อ่ ให้สา� เ ็จ เ ้อง า� เฉ าะห้องเ าเอง เ อ่ื งไ ่ ี ัญหา เขี ะวั ิแ ่ ะค เ อ่ื งจากค ูกไ็ เ้ ี ้อ เห ือ กจะ �าอ ่างไ ไ ่ ง วั ัญญา อกว่า ไ ่ าก เอาก ะ าษเ าขาว ่ั แห ะ า ั เ ็ เข้าเ ่ �า ก แ ้ว ู ห ้า ก ่ะ ัญญา อกไ ่ าก ห ้า กเ าวา ู สีโ สเ อ ์ ิ ให้ ุกเ ่ เ าจึงไ ้ห ังสือ ุ่ เ อ่ื ช. ี ๕ ชี่ ่ือเ อื จ้าง กสีโ สเ อ ์ ี่แ ่ ะ กสสี ว ู จะไ เ่ ห อื กั แ ่ ้ังห งั ส ค์ ้ว ี ือ ญั ญา เ ช็ ชู ุค ั้ ส า ั ่ี ิ ิญญา ี ีสองแห่งคือ หาวิ า ั ศิ าก ซึ่ง ีเ ่ือ ห า ค จ ีสา ไ ้ .ศ.๕ ก็ไ สอ เ ี ่อศิ าก เ อ่ื ก ุ่ ี้ ี ชี า เ า อง วชิ ั สิ ิ ั ์ ไ เ ี ค ะจิ ก แ ะสองค วั ีเ้ ็ ศิ ิ แห่งชา ิ ิ ั ์ แซ่เอี้ ว ห อื ิ ั ์ า ี ไ จิ องิ ศิ วิ ั ์ ไ เ ี ั ศิ ์ สว่ เ ่ือ ๆ ค อื่ เ ี เ าะชา่ ง ่อจ จ ี ๕ ี .ศ. ๒๕๑๓ จ แ ้วห า ค สอ จุ �างา เขา้ ั าชกา ใ ก สา ัญ ้าง า� งา อิส ะ า้ ง ญั ญา จ เ าะช่าง ช. ี ี่ ๕ แ ว้ ไ เ ี อ่ ะสา ิ ซงึ่ เ ิ ิญญา ี สาขาศิ ศกึ ษาเ ็ ุคแ ก ๆ ุ่ เ า ่าจะเ ็ ุ่ ี่สา ุ่ แ ก ุ่ ห ึ่งคือ ุ่ ่ีวิ ุ ั้งเจ ิญ อ�า าจ เ ็ ส า สุ จ ์ โ ว ส้าง ศ ี ซ่ึง ่า เห ่า ้ีเ ็ แ ่เห ็กของ หาวิ า ั ศ ี ค ิ วโิ ะสา ิ วิ ุ คอื ศ. .วิ ุ ้งั เจ ิญ อ กิ า ี ศว. ะสา ิ อ�า าจ คือ .ศ.อ�า าจ เ ็ ส า กั วชิ ากา กั เขี สา้ ง ศ ี ักวั อ ุ า ฯ ฯ ้ว เ ็ กู ศษิ ์ อี่ า ี สุ ิ ั ุ์ ่ว กั 209

่ีอา ี คอื ศ.อา ี สุ ิ ั ์ุ ศิ ิ แห่งชา ิ เ าะช่าง ุ่ ่ี ุ่ ค ู าจา ์กา ศกึ ษาศิ ะ สา ศิ ศกึ ษา ้าไ ่ ีค อู า ี ใจอา ใี ห้กั ชีวิ วกเ า ชา ิ ี้เ ากไ็ ่ ีโอกาสจ ิญญา ีสา ศิ ศึกษาไ ้ ญั ญา เ ี ะสา ิ าค ก ิ ก างวั ห า ค ไ เ ี าคค�า่ เ ี ก าค ไวไ ์ าง กี ว็ า ้า แห ะ เ ่อื ว่ ุ่ ไี่ เ ี ะสา ิ กั ัญญา ก็ ี สุ ชั ช ชื่ จิ ุญ ัง ห ั่ ี ศ ุ ี จ ั า ์ เฉ ิ ูชาเกี ิ เอ อ โ า ักษ์ ฯ ฯ จ กศ. . ศิ ศึกษา ๒๕๑๕ แ ้วก็ าสอ เข้า ั าชกา ห า ค ไ สอ จุ ี่ก กา ึกหั ค ู แ ่ ัญญาเ ือก าก อาชีวะ แ ะเ ือก ี่เ าะช่าง ญั ญาสอ ไ ้ ห่ี งึ่ เ าะ คี จ่ี ิญญา ีเขา้ สอ เ ี งค เ ี ว แ ว้ ก็ าสอ เ าะช่างโ งเ ี เก่า า้ เกิ ไ ้ส ใจ ี่เ าะช่าง ้ีเอง ่ีเ ็ ห ัก ัก ิงของเ ่ือ ูง าเ ่ี เ ือ ้ังส่ว ัวแ ะวิชากา เข้า าจะ ีข้าว ้�าให้เ ่ือ กิ แ ้วก็ ูเ ่ือ ัญญา เขี ู เ ่อื ี่ าส า้ งชีวิ ชวี า ี แ ะ ัก ์ิ ิ้ งษ์ ออ๊ กิ ิ ั ์ กา โ จ ์ ส่ว า ๆ เขา้ าสักค ัง้ แ ่ า้ งี า เก่ี วกั ู วา ห ืองา เขี ห งั สอื กจ็ ะไ ่ึง า ิกา หอ้ งอาจา ์ ัญญาเส อ งา ว ุ่ ค งั้ แ ก ๆ วกเ าก็ าจั กั ี่ห้องอาจา ์ ญั ญาเ าะโ งเ ี ของเ า เ า จู้ กั กั ี ไ ้เจอเ ื่อ แ ้ว งั ไ ้ าไหว้ ะวิษ ุก ่ีเ าเคา อกี ว้ ญั ญา คอื เ ่อื กั แ ะ ญั ญา กั เ ื่อ เส อ หล งพ ปัญญำก ำ ำรยปญั ญำ อาจา ์ ัญญากั า เห อื ห วง อ่ ัญญา ัญญา เ ็ช ชู เขี สีชอ ์ค า ค เห ือ เ ็ ่ีเ ื่องช่ือ เ ่ือง ือ เขี ห ังสือ เว า ีงา เก่ี วกั ห ังสือก็ า ึ่ง าอาศั เช่ ของ ะ สา ิส ักษ ์ ใ ห วง าชิ ี ส เ ็จ ะเ ฯ ไ งห ังสือ โ งเ ี ส าค ศิษ ์เก่าโ งเ ี วั สังเวช ่ี สอ อ ู่ ้าง เ ื่อ ก็ให้เส อ เขี ควา สา ค ีเกี่ วกั ศิ ะ งห ังสือ ิ ์ ีเ ่ือง าว ี ี ก็ าขอควา เห็ ขอควา ู้เ ื่อ ไ เขี ่ึง ากก็งา เขี า เห ือ ส เ ็จ ะสังฆ าช ั้ง ๑๙ ะองค์ ่ีจั แส ง ิ ศกา ่ีวั ว ิเวศวิหา ่า เจ้าคุ ่ีวั ว ิเวศวิหา ให้เขี ก็เขี ให้ จ ค ุก ะองค์ ี่ ่ึงแ ะอัศจ ์อ าก ู้เ ื่อเอาไ เขี ะกอ ควา ก็คือ สังฆ าชองค์ก่อ ๆ ี่จะไ ่ ี า ่า แ ้วเ ื่อ ัญญา เอาแ จากไห าเขี ัญญา อก กไ็ ู ู ั้ ของ ่า า วั ่าง ๆ แ ว้ ก็ า า� เ ็ า เขี ใส่สหี ้าแวว าให้ ชี วี ิ ก็ไ ้ควา ้ไู เขี ห ังสอื ควา ั้ เ ื่อง ี้ ัญญาเ า่ ให้ งั อีกว่า วั ห ึ่งแ ่ชี วี่ ั หา า ุ า แ ะเ ่าวา่ เ อื่ คื ั เห็ ะองค์ห ึ่ง าหา แ ้วสอ แ ช่ ีห า เ ่ืองแ ้วก็ หา ไ แ ่จ�าไ ้ อ าเห็ ู อ่ี าจา ว์ า ก็ อก ะองค์ ี้แห ะ เี่ ห็ ใ ั เห อื าก ๆ เ ็ ส เ จ็ ะสงั ฆ าช ี่ ะ ั อ ู่วั หา า ุ ใ คุ ้ ั โกสิ ์ ห ังสุ ้ังใจจะเขี ึง ู ี่อาจา ์ ัญญาวา ู เห ือ ห วง ่อ ัญญา ห ือ ะ โกศาจา ์ ัญญา ั ิกขุ ใ โอกาส �าไ แส ง ิ ศกา วาง อกไ ้ใจแ อกไ ้จั ์ า ว่าจีวั าชว เชิญให้อาจา ์ ัญญาเขี า เห ือ ห วง ่อ ัญญา เ ่ือไ แส ง ่วี ั ช ะ า ังส ษฎิ์ 210

จงึ ง่ึ าคุ กั หี่ อ้ ง า� งา เี่ าะชา่ ง ญั ญา เ า่ ให้ งั วา่ เ อื่ กอ่ งั ห วง อ่ ญั ญา า่ เ ศ ก์ ็ กั จะ า� ห เิ อ่ื งโ ้ เ อื่ ง ้ี ไ่ี ่ กู อ้ ง กั แ ว าง ะ ุ ศาส า ัญญา ู้สึกไ ่ชอ ห วง ่อ ัญญาคิ �าห ิใ ใจ ะอะไ ากจั แ ่เ ่ือ ั ากกั จีวั แ ้วก็อ่า ห ังสือของ ห วง ่อ ะวั ิห วง ่อ ัญญา แ ้วก็ ู้สึก ักเคา ั ือ ก่อ วา า ห วง ่อ ัญญา อาจา ์ ัญญาไ ้ ก ือไหว้ขอข า ่อห วง ่อ ัญญา แ ้วก็เขี ู เห ือ ู ห วง ่ออ ่าง ีควา สุขแ ะ ีชีวิ ชีวา เส ็จ า ใ ไ ่เกิ อา ิ ์ แ ะ า ้ั ังไ ้จั แส ง ่อ า ี่หอศิ ์ ุ ะของ ส า าชช ี ั่ คืองา ชิ้ สุ า้ ่ีอาศั ญั ญาให้ไ เ้ ็ ่ี งึ่ าง ญั ญา ิ ิญญำ ปญั ญำ กด�ำรง ยู ล เล น า เห อื สีชอ ค์ ของ ญั ญา เ ช็ ชู เอก ักษ ไ์ เ่ ห อื ใค ไ ่ ีใค เห อื า เห ือ ของ ัญญา เ ็ช ชู สีใส ีเส ่ห์ สว งา ควา เห ือ แวว า ีชีวิ ชีวา ูแ ้ว ีควา สุข ใค เห็ ่อ จ�าไ ้แ ้ไ ่ ี า เซ็ ัญญา เ ็ช ชูก็ า ้ว ฉากห ังแ คก าว ์ ี ี่ า สสี ั อั เ ็ เอก ักษ ์ ีเห า่ ้ั คือแ ์ ญั ญา เ ็ช ชู ข า แ ้ เค ไ ้ า ึง า ใ ห วง จะเห็ ว่า ัญญาเขี า อ ี่ใ ห วง ่า แ ้ ะส ว เส อ ัญญา อกให้ ังว่า ” ะองค์ ่า ง าก �า ะว กา าห ักแ ้ว เ ื่อเ าเขี อ เ ้ ะส ว ู้ ี่ เห็ ู ่ีเ าวา ก็จะไ ้ ู้สึกว่า ะองค์ ่า ง ะเกษ สา� าญแ ะ ู้ เี่ ห็ า ะองค์ ่า คี วา สุข ู้ช แ ะ สก กิ ชาว ้า อ า่ งเ า ๆ ก็ ีควา สขุ „ ัญญาชอ เขี ู ะ ห วง ่อ ้ังห า ้ังเกจิอาจา ์ ไ ่เกจิอาจา ์ าง ีก็เขี วา �า ุญ ัญญาเค เ ่าให้ ังว่า ้า ู เ าเขี ไ ้ ี ค เอาไ ก า ไหว้ ูชาค เขาก็ ีควา สุข ใจเ าก็เ ็ สุข เ ็ กา �า ุญอ ่างห ่ึง ่ั คือหัวใจของค ใจ ักศิ ะ �างา ศิ ะ เ ่ือ ู้อื่ อ ่าง ุ่ เ วั ้ี ่างกา สังขา ัญญาจากไก แ ่จิ วิญญา ของ ัญญา ัง �า งอ ู่ใ า เขี า เขี ของ ัญญา เ ็ ี ือแ ะ ัญญา ของ ัญญา เ ็ช ชู ุก ู แ ะจัก ัง �า งอ ู่เ ็ แสงสว่าง าง ัญญาเ ็ ่ี ่ึง าง ัญญา ให้วงกา ศิ ะ อ ู่คู่สังค ไ า า เ ่า า อ ไ ไ ่ ีวั เ อื น ิ ปญั ญำ ำ ำ ำ แสงสวา่ งใ เส อ ว้ ัญญาไ ่ ี สัจ ”ศำ รเ ศิ ์สี ส่ี า้ งส ค์ ปญั ญำ คอื ชีวั เชิงชั้ ค ู เพช็ ร า เห ือ ุจโศ กโ ก ั ู้ ชู วงศ์ศิ ส์ ิ้ ัญญา า่ งอา ั „ ส อง วงไสว 211

จำรึกไว้ในควำมทรงจ�ำ ใ า ิสา จง า ี ะ า ก กา ู ิ ิ า ศิ ์ ักษ์จิ ก ขอแส งควา เสี ใจ อ ่าง ่ิง ่อกา สูญเสี ค ั้งส�าคัญแ ะ ่ิงใหญ่ของกา จากไ ของ ่า ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู ่า ู้ใ ฐา ะก กา ่ี ึกษา ู ิ ิ า ศิ ์ ักษ์จิ ก อ เว า ่า ไ ้ให้ควา ่ว ือ ช่ว เห ือ แ ะส ั ส ุ กิจก ของ าง ู ิ ิฯ อ า โ ่า เ ็ ู้ ีเ าสูง ให้ควา อ อุ่ ่อ ุกค ั เ ็ ู้ ่ีไ ้ส ้างคุ ู กา ่อสังค แ ะอ ุช ุ่ ห ังไว้อ ่าง าก า อีก ้ัง ังไ ้ให้ควา ก ุ า เสี ส ะเว าแส งควา ี ้�าใจอั ีคุ ค่าอ ่าง ิ่ง ี่ ่า ไ ้ อ า วา เห ือ ของข้า เจ้าไว้เ ็ ่ี ะ ึก ขอจา ึกไว้ใ ควา งจ�าใ ะคุ ของ า่ อ ่างไ ่ วี ั ื เ ือ จากวั เี้ ็ ้ ไ กึ อาคา ญั ญาสาค ิ แ ่ า้� า่ สกั แหง่ เ อื งอ ุ า แ จ้ ะไ ่ โี อกาส ไ ้ ้อ ั กา าเ ือ ของ ่า อาจา ์อีก ่อไ แ ่ส า ่ี ี้จะ ังคง ากไว้ซ่ึงควา งจ�าของข้า เจ้า ิสา จง า ี ะ า ก กา ู ิ ิ า ศิ ์ ักษจ์ ิ ก า า เ ่า า ... ขออา� าจสงิ่ ศกั ส์ิ ิ ์ิ งั้ ห า สาก โ กโ ั า ให้ วงวญิ ญา ของ า่ ไ ไ้ สสู่ คุ ิ ใ สั า ควา งี า ่ี ่า ไ ้ส า้ งไวจ้ ะ งั คงอ ใู่ ใจของ วกเ า ุกค อ ไ ้ว กั แ ะอา ั ิ่ง สิ า จง า ี ะ า ก กา ู ิ ิ า ศิ ์ กั ษจ์ ิ ก 212

ผู้เกิดมำเพ่ือให้ ู้จักชื่อเสี งของ ่า า า แ ้ว แ ่ ู้จักกั ่า เ ื่อไ ้ �ากิจก กั เ ่ือ เ ่ือหา ุ ให้กั ู ิ ิกุ า โ ง า า ะ งกุฏ แ ะ าก า กว ขอให้ ่า วา ู ให้ ้ว ควา อ ุเค าะห์ของ คุ สา ี ซง่ึ เ ็ กู ศษิ ข์ อง า่ ชว่ ะสา ให้ จงึ ไ ้ โี อกาส แ ะส ากั า่ เ ี งกา ส า ค งั้ แ ก กุ ค ไ่ี ว้ กั ใ วั ั้ ะห กั งึ ควา เ าของศิ ิ ู้ ง่ิ ใหญ่ า่ ี้ ซงึ่ า่ ไิ แ้ ส ง เ ็ ู้ ิ่งใหญ่เ ีแ ่ควา สุ า อ่อ โ ่อ ุกค ว ั้ง ีใ ห ้าแ ะ วง า ากฏ อ ิ้ อ เว า ่า ไ ่เ ื่อ ี่จะอ ิ า แ ะ อ ข้อซัก า เกี่ วกั ู แ ะชีวิ ของศิ ิ ่า ่าง ๆ ่ี แ ่ ะค ก า เ ี า วั ้ั ค ะของเ าก ั ไ ้ว ควา ู้สึกว่า กา ไ ้ ่า ู้ ีเ า ิ่งเช่ ้ี เ ็ ควา สุขสง เ ็ ่ิง ัก แ ะค ะของเ า ังก ั ไ กว ่า อีกซ่ึงแ ่ ะค ้ัง อ ้ิ ไ ่เค จางไ จากใ ห ้าแ ะ วง าของ ่า ิฉั เอง ่า เ า ิ่ง ักใ กา วา ู เห ือ ให้ใ เว าอั ไ ่ า จาก ่ี ่า ่า ู ไว้แ ะ ้ัง ่า ังเ า ิ่งกั ูกชา (ศิ ิ ) ี่ า กว ขอสั าษ ์ ่า เก่ี วกั กา วา ู ะ า ส เ ็จ ะเจ้าอ ่หู วั ใ วา ะสุ า้ เ อ่ื จุ เิ กิ อั เ ็ ไ า กศุ ก แ ะอกศุ ก แี่ ่ ะค า� า ซง่ึ ไ ่ ใี ค า ว่าจะเกิ ข้ึ เ ่ือใ ่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ู้ ีแ ่ให้ า กุศ ่ี ่า ไ ้ �าแ ้วอั จะเ ็ เส ี งเ ิ างสู่ ให ่ ขออุ ิศกุศ ้ังห า ี่ไ ้ �าแ ้วให้แก่ ่า ขอจง ีจิ โส ัส ิ ีอ ุโ า ใ กุศ ว้ เ อญ. ว้ ควา เคา กั ง่ิ จ ิ า เจี วจิ ิ แ ะค อ ค ัว ก กา ก ษฎีกา ค ะ ี่ ๑๐ 213

หนึ่งในเพชรยอดมงกุ เพำะช่ำง ีกา ศึกษา ๒๕๐๐ ิฉั เข้าโ งเ ี เ าะช่าง ีอาคา งไ ะ ุก ์แห่งแ กของ ะเ ศไ ้ังงา สง่าแ ้ว แ ้ ังไ ่เส ็จเ าะขา ึก ีกขวา แ ่โ งเ ี ก็สะอา ้ัง า อก แ ะ า ใ อาคา ้ัง ี้เกิ จากควา เข้ งว ของ ่า อาจา ์ใหญ่ คือ ศาส าจา ์ ิเศษ ะกิ (จิ ) ัว ุศ ์ ่า ออกแ สัญ ักษ ์เสาห ัก ั้ง ๖ ห ้า ึกก าง เ ่ือเ ือ ให้ศิษ ์ เ าะชา่ ง กุ ุ่ อ้ ง ฏิ ั ิอ า่ งเข้ แขง็ คอื ๑. ะเ ี ๒. ห ้า ี่ ๓. สา คั คี ๔. ะเ ี ๕. อาวโุ ส ๖. จิ ใจ ัง ั้ แ ้กา เว า ่ี ั ่า เ ่ิ า า เ ่ือเ าะช่าง ุ่ ่ี ุ่ ้อง ะกั จึง ีควา สุข แ ะควา จ งิ ใจจากควา กู ั ะหว่าง ่ี ิฉั เ ี ช่วงแ ก ๕ ี จ ช.จิ ก ไ ้ คุ ค ู ้ แ าก า ห า ่า กา เ ่าเ ี ศิ หั ก ้ว ควา สุข ิฉั จึงเ ือกกา เ ็ ค ูสอ ศิ ะ ั้ง ี่ ส ั ั้ ี �าแห ่งงา ให้เ ือก าก เ ื่อเ ็ ค ูเจ้าอุ กา ์ า ค ู ้ แ แ ้วก ั ไ เ ี ะ ั ิญญาไ ้ ค ู ้ แ เ าะช่าง ุ่ ้อง ( ักเ ี ชา ุ่ แ ก ี่ ุ่งกางเกงขาส้ั ) ี่ ิฉั ู้จัก งา ่า าก่อ เ าะ ิฉั เ ็ ักเส ศิ ์ส ใจงา แส งศิ ก ุกแห่งห ค ู ้ แ า่ ้ีคืออาจา ์ ญั ญา เ ็ช ชู เ ็ ค ู ่ี ี กั ศกึ ษาไ ว วั กั ห ้าหอ้ ง กั ค ูแ ะใ หอ้ ง กั ค ู แ เอาเ ็ ่ีซอ้ ีไ ้ว ไ ้ า จาก กั ศกึ ษา ั้งชา หญิงวา่ ่า ใจ ี ช่ว เห อื ส ั ส ุ ูกศษิ ์ ้ว ควา จ งิ ใจ กา ไ ้ ค ู ้ แ ่ีเ ี ้อ ้ว ควา ีอ ่างไ ่ ี ี่ ิ ้ังกิ ิ าสุ า อา ์ ี วาจา ี เ าะไ ่เค ก ่าว ้า ิ า ู้ใ เ ิฉั จึง ั ือ แ ะช่ื ช งา เขี า ของ อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ่ิงข้ึ ไ ่ว่า า เขี จะเกิ ้ว เค ื่องเขี ห ือวิ ีกา ใ งา ุกช้ิ ช่างส ู ์ ว้ ชวี ิ เห ือ ชา ิ ่แี กอุ ห ู ิของอากาศแ ะอา ์ แ ้แ ่ า ก ้อ ห า อิ ิ า ่ีอาจา ์ ัญญาเขี ให้ ิฉั ก็ ู ีชีวิ ังข ั ีกแ ะส่งเสี งไ ้ ูค ้ังใ ก็ ี ควา สุขใจ ิง่ กั 214

หาก �า า เขี ของอาจา ์ ัญญา เฉ าะ ี่ ั้งใจ �าโ ไ ่คิ ค่าเขี าเ ี ง ่อกั คงใช้ ื้ ่ี าวห า กิโ เ ั แ ่ า ะ หากษั ิ ์ ะ วงศา ุวงศ์ ี่เ ็ กห ังสือ อ.ส. . แ ะห ังสืออื่ ๆ า ส เ ็จ ะสังฆ าชแห่งก ุง ั โกสิ ์ ุก ะองค์ ่ีวั ว ิเวศวิหา ี ากกว่า ี่ใ า ะเกจิอาจา ์ เจ้าอาวาสวั ่าง ๆ าก า า ค ูอาจา ์เ าะช่าง ั้งอ ี แ ะ ัจจุ ั ศิษ ์เก่า เ าะช่าง กั กา เ าะชา่ ง า ู้ หิ า ห า องค์ก า วิ ัศ ์ า หุ่ ิ่ง า ก ฯ ฯ ไ ่ า ว่าเอาเว า ่ไี ห า ัก ่อ แ ว้ งั สอ ้สู ใจใ วั ห ุ าชกา แก่ ุคค า อกอกี แ ูแ ค ูอาจา ์ ู้สูงอา ุ ว้ ควา ี ่ีสั่งส า �าให้อาจา ์ ัญญาไ ้แ ่งงา กั ” ้า„ เจ้าสาว ี่ ่า ักแ ะใจ ี าก อกจากจะช่ว ูแ สุข า อาจา ์ ัญญา อ า่ ง แี ว้ อ่ า ”คุ ้า„ ก ั ์ เ ช็ ชู ก า เ ็ ศิ ิ วั ห ่ึงอาจา ์ ัญญาเ ่าให้ ิฉั ัง ้ว ควา ่ื เ ้ ว่า ” ่ี า ค ั ้าเขาโชค ีกว่า ูกศิษ ์เก่า ๆ ของอาจา ์จิ อีก ่า สอ วิ ี เขี า �าให้ ู กุ ข้ั อ เ ั้งแ ก่ า ส สี กา วาง ะ ะ า ใก ้ไก แ ะวิ กี า า� ให้ แี สง ีอากาศ า่ ะ ะ ่าง ๆ อ ี้ า เขี ของ ้าเ ือ ห ึ่งไ ้เงิ ากกว่าเงิ เ ือ าชกา ของ ั้ง ี„ แ ะ ่อ าก็ ี ิ ศกา า เขี ของศิ ิ หญิง ก ั ์ เ ็ช ชู ห า ค ้ัง ิฉั ไ แ้ ค่ ิ ใ ใจวา่ ิ ่าเ ่าใค ไ หาอาจา ์ ญั ญา ห่ี ้องสอ ศิ ์ (สอ )ี จงึ อ่ิ า อิ่ ใจกั อุ ก ก์ า สอ ศิ ์ แ ว้ แ อิ่ อ้ ง า่ งหาก ส า ั เ าะช่างเก่าแก่เกิ ๑๐๐ ี เกิ จากส า ั กษั ิ ์ า ะ าช �า ิของ ัชกา ่ี ๕ า โ งเ ี เ าะช่างไ ้ ั ะ าช า ชื่อจาก ชั กา ี่ ๖ แ ะเค เี จา้ า้ จุ า ุช ส ้างควา เจ ญิ ุง่ เ อื งเ อื่ ะองค์ �า ง �าแห ง่ ู้ ญั ชากา จ สว ค ่า อาจา ์ กุ องอ ิกา ีส�า ัก ิหา เ าะช่าง ัง ่ื เ ้ ่ีไ ้ ส ุ เซ็ ะ า ของ ะ หากษั ิ ์ ะ างเจ้า า� ไ ี ส เ ็จ ะ าชช ี ส เ ็จ ะเ ั ฯ แ ะ ะ วงศา วุ งศ์อั เ ็ สิ ิ งค แกส่ า ั เ าะชา่ ง งิ่ ัก ่ัง ั้ ศิษ ์เก่าเ าะช่าง ่ี �าคุ ะโ ช ์ ่อชา ิ ศาส า ะ หากษั ิ ์ แ ะ ัง ะส ควา ส�าเ ็จใ ห ้า ่ีกา งา หา เ ็ ึง า เอก ศิ ิ แห่งชา ิ าช ั ิ ศาส เ ี ฯ ฯ จึงเ ็ ู้ ีคุ ค่าแก่ส า ั เ าะช่าง ุจ ะกา แสงสว่างจากเ ช อั เ ็ อ แห่ง อญั ี ศาส เ ี ญั ญา เ ็ช ชู คือเ ช เ ็ ห ึ่งใ อ งกุฎแห่งเ าะช่าง ุ ี า าคคง 215

ศำสตรเมธีปัญญำ เพ็ชรชู เ ื่อ า ศิษ ์เกา่ เ าะชา่ งห า ค วา่ ๗ ก าค วั เกิ โ งเ ี อกจากจะเข้าไ ไหว้ ะค วู ษิ ุก ซ่ึงเ ็ สัญ ักษ ์ของเ แห่งวิชาช่าง ่ีศัก ิ์สิ ์ิ ะจ�าโ งเ ี เ าะช่างแ ้ว ุกค จะ ุ่งเข้าไ ห้องอาจา ์ ัญญาเ ื่อจะไ ้ แ ะก า สวัส ีให้ส ี่ ีห ่ึงจะไ ้ สักห าคิ ูเห ุ ี่อาจา ์เ ็ ศู ์ ว จิ ใจ ่ี จั ้องไ ้ของ วกเ า ั้ ู เห ุ าจาก ุค ิก า ่ีเ า ่า า ี อ่อ โ ่อ ูกศิษ ์ ุก ุ่ อ ่างไ ่ ีเง่ือ ไข คี วา เ ็ ิ ่ีเขา้ งึ งา่ เ าะแ แ้ ่ค อก ี่ขอเขา้ าเ ี วา ู อาจา ก์ ไ็ เ่ ค ฏิเส เ ิ่ แ ก ่ี เข้า า เ ี ่ีโ งเ ี เ าะช่างเ ื่อ ี .ศ. ๒๕๑๖ ี ้ั เ าะช่าง ีงา ค อ ๖๐ ีเ าะช่าง อ ี เ ่ิ ู้จักแ ะ ึกเคา ักอาจา ์เ ่ิ ขึ้ เ ่ือ ๆ เ าะค ูค ้ี ีควา แ ่วแ ่จ ิงจัง ่ีจะสอ ให้ ูกศิษ ์ไ ้ ั ควา ู้ า แ อ า่ งอาชีวศกึ ษาเ ื่อออกไ จะไ ้ า� าหากิ เองไ ้ โ ีวิ ีเคี่ วเข็ญให้ ักเ ี เก่งห า ๆ วิ ี ข้ั อ แ ก คือ ้อง i g เ ็ เ าะวิชา ้ีคือ ื้ ฐา ห ือหัวใจของงา ช่าง ุกแข ง ่อ าก็สอ ให้เขี สี ้�าโ ้ังหุ่ ไว้ อ เว า ใค ว่างก็ า ึกโ ีอาจา ์ ่ว เขี ้ว เ ี อ ู่เ าะช่าง ๗ ี ไ ้ ั คุ า ุคุ ว ั้ง ักศึกษาเ ่ือ ค อ่ื ๆ จากอาจา ์ ัญญา อ า วกเ าซ้ึงใจแ ะ ะ ั ใจใ จ ิ วั ี่ง งา เส อ ้ เส อ า อิ าจ ื ไ ้ ่ีอ ากจะเ ่าเ ็ กา ส่ว ัวคือเ ื่องควา ชอ ใ ีไ ของอาจา ์ ค ้ังห ึ่ง เ ่ ซอ ้วง ี่เก่าแก่ ากของโ งเ ี จ หักเ ็ สอง อ่ อาจา ก์ ็ก ุ าไ ซ้ือซอ ้วง ่ี า ั ส า ห วง าให้ อ้ ้งั ให้ เ ง ให้ งั เห อื กุ ค ้งั เ ง ่โี า คือเ งแขก ุ ี ๓ ชั้ ่ขี ้ึ ้ ว้ ” า� ว เอ ี่จะ ่ว ไ กอ่ แ ้ว„ เ งไ สัก กั ใหญ่หั า องอาจา ก์ ห็ ั ไ แ ้วจ งิ ๆ แ ะเ ็ อ า่ ง ี้ ่อ ๆ 216

เ ็ ี่ ู้กั อ ู่แ ้วว่าอาจา ์ ัญญา ี ุค ิกแ ะอุ ิสั ่ีใค เห็ ก็ ้อง ะ ั ใจ ีเส ่ห์ ีเ าสูง อ ่าว่าแ ่ค เ แ ้แ ่สั ว์ เช่ ก ก็เข้าหา เว า ู แ ะสอ ก็ ิ้ อ ู่ ใ ห ้า ไ ่เค ุว่า ูกศิษ ์ให้ เสี ก�า ังใจ ( ้าใค ูก ุก็ ือว่าเห ือก�า ัง ั ของอาจา ์เ ็ ) อีกอ ่างห ึ่ง ี่ ือเ ็ แ อ ่างก็คือ อาจา ์ ัญญาจะให้เกี ิ กู ศษิ ข์ อง ัวเอง ้งั ข ะ ่เี ็ ักศึกษาห อื เ ี จ า แ ้ว ก ั าก า สวสั ี เช่ วั เกิ โ งเ ี ห ือวั เกิ อาจา ์เอง อ ่างเช่ เ ่ือ อาจา จ์ ะเ ี กขา แ ช่ อ่ื เ ่า ๆ ก็คว อ แู่ ้ว แ ก่ ็จะ ให้เกี ิเ ี กอาจา ์สุ สาค ุกค�า อั ี้ ือเ ็ แ อ ่าง ี่ างค ั้งเ าก็คา ไ ่ ึง �าให้ ึงใจไ ิ ู้ ื แ ะ ิ่งเ ่ิง าอ่า ควา ี่อาจา ์เขี ไว้ว่า ” ไ ่เ ็ ศิ ิ ห อก ้า เ ็ ศิ ิ แ ้วใค จะเ ็ ค ูเ ่า„ ิง่ ึง างอ้อเ ว่า ่ีอาจา ์ ญั ญา ฏิ ั ิ า อ ชี ั้ เ าะ ี ิ า เช่ ้ี ่ีเอง วั ศุก ์ ่ี ๒๖ สงิ หาค ๒๕๕๙ ไ ้ ั ข่าวแ เ่ ช้า ่จู ากอาจา ส์ ุ ช ะ ั ์ุ วา่ อาจา ์ ัญญาเสี แ ว้ ู้สึกหอู อ้ื า า หูแว่ว ๆ เ งแ ะ อ่ ห ง่ึ อ า คิ ไ ใจหา ไ ว่ า โศก เห ือ เ ือ ั ั โ กไ ่แ เห็ จะแ เห ี วเ ่ี วเ า่ เศ ้า วงเ ็ ไห จะเว้ โศกาให้อา ู ควา สูญเสี ค ั้ง ี้ ิ่งใหญ่จ ิง ๆ ้ัง ักศึกษา ัจจุ ั ศิษ ์เก่า แ ะ หาวิ า ั าช งค วิ าเข เ าะช่าง เ าะสิ่ง ่ีอาจา ์ ัญญาไ ้ �า าก ิ้งไว้ ้ว แ ่ส ้างเกี ิ ะวั ิให้เกี ิ ู ิเ าะช่างให้ ุ่งเ ืองสง่า ส าค ู ิ จงึ เ ็ ี่ าของคา� วา่ ศาส เ ี ัญญา เ ช็ ชู ขอให้ วงวิญญา ของอาจา ์ ญั ญา เ ็ช ชู จงสู่สคุ ิ ังสั า อั สง สขุ ้ว เ อญ. เส ี ์ เกษ วั ากุ ่ี ึกษาก ุ่ สา ะ ี โ งเ ี จิ า 217

ครูของศิษย์ ว ควา งจา� ้อ ก ั ไ ั ว่า งั เ ก็ าก ๆ เ าะอา ุเ ิง่ ๑๕ า่ ง ๑๖ ี เ อื่ ก้าวเข้า าสู่โ งเ ี เ าะช่าง ส า ั ซึ่งเ ็ ี่ใ ่ ั ของ ู้ ่ี ักศิ ะ ้ังห า ้ัง ื่ า ่ื เ ้ แ ะ ชว ห งไห ้ว อาคา เ ี ู งง งา แ ะเ ื่อ ให ่ ี่ ักใ ส่ิงเ ี วกั วิชาเ ี ่ี ีเ ื่อง าว เก่ี วเ ือ่ งกั ศิ ะ กุ แข ง ีใหเ้ ี ู้ าก า ค ู าอาจา ์ ั กั เขา้ าสอ วชิ า ่าง ๆ า า าง กา เ ี ใ าค ่า ของ สั าห์แ กของกา เ ี าก่อ เว าเ ็ก ้อ เ ิ ่า ห้องเ ี ซึ่ง ิ กั องเห็ เ ื่อ อ เช้าก ุ่ ใหญ่ ุงกั อ ู่ห ้าห้อง ชะโงกห ้าเข้าไ ูก็ ค ู ่า ห ึ่งก�า ัง วา สี ้�าหุ่ ่ิง ้อ ้ังอ ิ า วิ ีกา ไ ้ว า จั จ้องกา ส สีแ ะ ้า สี ง ก ะ าษ ้อ อ ์ หู ก็ ังค�า ่ี ่า สอ อ ่าง ะเอี ่ีเ ็ ควา ่ื เ ้ ่ีไ ้เห็ กา วา า สี ้�าส ๆ ขว เห ้าเ ่าสเี ขี ว ก ีค่ ูวา ้ั ูเข้ ข้ สะ ้อ ควา ส ใสของแก้วอ ูว่ าววา า ูใ เข่งของ ค ูสีเ าค า ีควา คาวของ าเ ่ง ะกา ออก า ื ้า ่ี อง ั กา ้�า ีสี ้าส สะ ้อ ซึ ซา เข้าไ ะ กั สีโ หะของกาอ ่าง ีเอก า ... ช่างง งา แ ะเ ็ ุญ า ิ่ง คิ ใ ใจว่า ค ู ่า ้ี จะเข้า าสอ สี า�้ หอ้ ง ้างไห ห อ แ ้วก็ส หวัง ชว่ั โ งสี า้� า ึงค ูเ ิ เขา้ า ื ห า้ ช้ั ห ้า า ส ใส ิ้ ให้ กุ ค ้อ ก ่าวแ ะ า� ัววา่ ค เู ่งิ จ แ ะ าสอ วกเ าเ ็ แี ก ค ู ัญญา เ ็ช ชู า ี้ ู้ ั แู้ ะจ จา� ไ ่ ื เ อื ค สู อ ให้จ�า า� ให้เห็ ีชวี ิ เ อื เ อื้ ของควา เ ็ ค ู ู้ให้ แ ่ี ใค ๆ ก ่าวขวัญ ้อ ค ้ัง ่ีค ูจะ ีวั ว่างเ าะเว าเห ่า ้ั ค ูไ ้ ุ่ เ ให้ ูกศิษ ์ไ จ ห สิ้ า ึงวั ี้วั ่ีค ูไ ้ ัก ่อ อ ่างแ ้จ ิง โ อง ั �้า าแ ะควา อา ั จากศิษ ์ซ่ึงไ ่สา า อ แ ญุ คุ ของค ู ี่ ักไ ้ห สิ้ โอ ชั เว ์ กู ศิษ ์ 218

อำลัยครู อ. ัญญา ่า เ ็ ค ูโ งเ ี เ าะช่างสอ าง ้า จิ ก ีควา สา า เขี า เห ือ ไ ้ อ เ ่ี าก ่า ี ิสั สขุ ุ เ ือกเ ็ อ่อ ้อ ีควา ศ ั าใ ะ ุ ศาส า า� ญุ กศุ ให้ า ชว่ เห ือ ่า ู้อ่ื า ้ังชีวิ ้งั แ ่ า่ เ ิ่ �ากา สอ ให ่ ๆ ่า จะให้ควา ช่ว เห ือค ู าอาจา ์ เ ื่อ ้อง เจ้าห ้า ่ี แ ะ ักศึกษา ค ู าอาจา ์ ี่เกษี ่า จะเขี ู เห ือ อ ให้ ุก ่า ้อ ั้งเจ้าห ้า ่ีแ ะ าญา ิ ่ี าขอ ้องให้เขี ส่ว าง ้า ักศึกษา ่า จะให้ควา ช่ว เห ือ า ุก ุ่ เช่ ให้ ี่ ักอาศั อ ุ กา ศึกษา แ ะเ ้ี ง ข้าว าอาหา อ ่าง ี ่า เ ี้ ง ูแ ูกห า ั้ง ี่ ี ุ ั ์ ้อ าง ี ้องขอกู้ ื เงิ า ่า ไ เ้ าสอ ู้ ่ี าขอศึกษา ว้ อั ี ักศึกษา ค า อก ชาว ่างชา ิ าก า งั้ แ ่ ู้สูงวั จ ึงเ ็กอา ุ ๕-๖ ขว ่า จะสอ เ ่ือเ ็ วิ า า ใ ข ะ ี่เ ี ก็ไ ้เ ี้ งข้าว า อ ุกเ ือ ใ ุคห ังอาจา ์ไ ้ ี า ไ ้ ีข้ึ ่า จึงไ ้ �า ุ าเ ้ี งอาหา แก่ ักศึกษา โ ไ ้ ูกข้าว ่ีโ งอาหา เ ือ ะ ๒๐ ๐๐๐ า ุกเ ือ ้อ ัง อ ุ กา ศึกษาเ ็ ะจ�า า โ อ จ ก ะ งั่ ส้ิ ั ั้งแ ่ ้ไี จะไ ่ไ ้ อาจา อ์ ีกแ ว้ คงเห อื ไว้แ ่คุ งา ควา ี ่เี ี่ ้ ว้ ควา เ า แ โ สิ ั ว์ สุ ช ะ ั ์ ูกศิษ ์ 219

แด่... อำจำรย์ปัญญำ เพ็ชรชู นักประชำสัมพันธ์ผู้ยิ่งใหญ่ ้าเอ่ ึง อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู กู ศิษ ์ ั่วไ กั จะข า า วา่ ค ู ู้ให้ ี่ ิง่ ใหญ่ กั วั ฏิ ั ิ ่ี ี ่อ กู ศิษ ์ ้ว ควา เสี ส ะ ง้ั กา แ ะใจ อ า่ งค ู ืออาชี แ ่จะ ีใค สักก่ีค จะ า ว่า ่า คือ ัก ะชาสั ั ์ ู้ ่ิงใหญ่ ของโ งเ ี เ าะช่าง ส ้างช่ือเสี ง เ ็ ี่ ู้จักโ กา ่า อ งา ศิ ะ ง ื ้าใ ่า กา แส งควา จง ัก ัก ี ่อ าชวงศ์ ใ วโ กาส วั เฉ ิ ะช ษา ๕ ั วาค แ ะ ๑๒ สงิ หาค ะ ั กแ ่งห ้า วั้ โ งเ ี เ าะชา่ งเ ็ ะจา� ุก ี ิฉั เ ็ อาจา ์สอ วิชา าษาไ แ ะ ั �าแห ่งหัวห ้าแ ก ะชาสั ั ์อีก �าแห ่ง เ ่ือ ึงวา ะ จะแส ง ิ ศกา วา ะ ใ วั เฉ ิ ะช ษา ้ว า ะ สา ิส ักษ ์ ะ าชก ี กิจ ใ า้ ่าง ๆ โค งกา ใ ะ าช �า ิ แ ะโค งกา ศิ าชี เ ็ ้ อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู แ ะ ักศึกษาค ะจิ ก สาก จะ ่ว ะชุ วางแ กา จั ิ ศกา ่วงห ้าห า เ อื �าเส อ ะเ ็ เ ่ ๆ า ควา ส ใจแ ะก ะแสสงั ค แ ง่ ห า้ ี่ ั ิ ชอ ซงึ่ กา า� งา ักษ ะเช่ ี้ �าให้ ักศึกษาเกิ ควา ักใค ่ สา ัคคี แ ะ ู้จักกา �างา เ ็ ี ฯ ฯ ส่ว า ่ีจะ �า าเขี ักจะเ ็ ห ้า ี่ของอาจา ์ ัญญา หาซื้อ า ่ีไ ่ค่อ ีใ ้อง า ว กั ่ี ักศึกษา �าเส อ แ ะ ่ว คั ู โ อญั เชญิ ะ าชก ี กจิ า ั กา าเ แ ่ ่อสังค อ เว าจั เ ี งา ่าง า� งา กั หา ุ่งหา ค�่า ีอ ู่วั ห ึ่ง ิฉั ไ ้แวะไ เ ่ี เ ี ึงห้อง า� งา ิฉั เห็ ค ขา ของชา� ห า้ โ งเ ี เ าะช่าง (เ ี กกั ว่า ี๋) แ กข้าวสา อาหา แห้ง ้�า ั ้�า า ไข่ไก่ า�้ า า แ ะ ่ัวเขี ว (ขา ไ ่ไ ้) สอ า ว่าไ ส่งห้อง อาจา ์ ัญญา ิฉั ไ ้ ังแ ้ว ู้สึก ้ื ั ใจ แ สะเ ือ ใจ กั กา เขา้ ึงหวั จิ หัวใจของ ูกศิษ ์ไ ้ งึ เ ี ง ้เี ชี วห ือ อาจา ์ ิ องห ัง ะ า อ 220

ุ่งขึ้ ิฉั ไ ขอค�า ึกษากั ู้ ังคั ัญชา ขออ ุญา ช่ว แ ่งเ า า ะอาจา ์ ัญญา โ ขอเ ่ี ไ เงิ จาก ค าจา ์แ ะ ุค าก ใ โ งเ ี แ ะก็ ่าชื่ ใจ ี่ไ ้ ั กา อ ั อ ่าง ี ่ิง วั ่ี �าเงิ ไ อ ให้ อาจา ์ ัญญา ไ ่ ีว ีใ ๆ อกจากค�าวา่ ”ขอ คุ ค ั อาจา „์ อ้ ้ว ้�า าค อห ่ว ักศึกษา ีโอกาสไ ้แส ง ี ืออ ่างเ ็ ่ี ว ึง ุค าก ุกค ก็ ้อ ใจกั �างา วา ควา จง ัก ัก ี จ งา ุกอ ่างส�าเ ็จ ุ ่วงไ ้ว ี อ ้ัวห ้าโ งเ ี เ าะช่าง ะ ั กแ ่ง า สี �้า ั ้อ าวไ ง งา ่ิง ซ่ึงไ ่ ี ี่ไห จะสงา่ งา ิง่ ไ กว่า โ่ี งเ ี เ าะช่าง ใ วั เฉ ิ ะช ษา เห ่า ่อค้า ะชาช ข้า าชกา ักเ ี ักศึกษา ้อ ใจกั �า า ุ่ เงิ า ุ่ อง า วา ะ ่อห ้า ะ สา ิส ักษ ์ แ ะ ่ว ้องเ งส ุ ี หา าชา เ ง ส เส ิญ ะ า ี เสี ง ังกึกก้อง ่ัว ิเว ห ้าโ งเ ี เ าะช่าง ซึ่ง ุกค ั้งสื่อ ว ช ุกสาขา ้อ ใจกั เส อข่าวกา แส งควา จง ัก ัก ีของ ะชาช ่ี ี ่อ าชวงศ์ จ �าให้กิจก ี้ไ ้ ั ควา ส ใจอ ่างกว้างขวาง ่ีแห ะค่ะ ่ี ิฉั ช่ื ช อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ว่าเ ็ ัก ะชาสั ั ์ ู้ ิ่งใหญ่ของโ งเ ี เ าะช่าง (แ ะ ังไ ่เค เอ่ ค�า ี้ให้อาจา ์ ังเ ค่ะ) เ าะ จากกา ส ้างส ค์ งา ศิ ะสู่สังค เ ็ ู อ ่าง ชั เจ �าให้ศิ ะ ี่เ ็ หัวใจส�าคัญของเ าะช่างเ ็ ี่ อ ั เช่ือ ือศ ั าของ ุคค ั่วไ ึงกั ก ่องว่า ้า ู งึ งา ศิ ะ ้องเ าะชา่ ง ขออา ุ า แห่งคุ งา ควา ี ่ี อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ไ ้ ือ ฏิ ั ิ า อ ชีวิ ไ ้ ั า ให้ วงวิญญา ของอาจา ์ ัญญา เ ช็ ชู ะส สขุ สู่สคุ ิ สั า เ อญ ข ิษฐา คุ า ั 221

ปัญญำ เพ็ชรชู ครูแห่งครู เ ็ ควา ุกข์ใจแ ะ �า ากใจอ ่าง ี่สุ ใ กา เขี ึงค ูของ ใ ห้วงเว าเช่ ้ี ค ู ่ี ักแ ะเคา ่ีสุ ั้งของ แ ะอกี ห า ๆ ค ซ่ึงเว า ้คี ง คี วา สู้ กึ เห อื กั ค ู ัญญา เ ็ช ชู เ ็ แ ่แ ใ ุก ๆ ้า ้ังกา วา ู แ ะกา ใช้ชีวิ ว ึงกา เ ็ แ อ ่างของกา ให้ แ ะเ า ่ี ไ ่เค เห็ ากอ่ อั เ ็ เห ุใ กา ก อ่ เก าควา เขา้ ใจใ ชวี ิ ่จี ะ �า งอ ูเ่ ่ือเ ็ ใู้ ห้สื ่อไ เ ื่อ เ ็ ักเ ี ค ูเ ็ ค ึก ให้ ีวิ ั แ ะควา อ ใ กา ึก วา ู แ ะเ ื่อ จ าเ ็ อาจา ์ า่ กส็ อ ให้ สอ ใ สงิ่ ีค่ ว สอ อั า� าให้ศษิ ์ ้งั ห า เจ ญิ งอกงา ใ วิชา ้ั ๆ ควา ัก ่ี ี ่อ ่า จึงเ ี ไ ้กั ควา ักเส ือ ิ า า าของ เองเ ่ือ ก ั ไ เ าะช่างเ ่ือเ ี่ ่า จงึ คี วา ู้สึกเส อว่า ก ั ้า ไ หา อ่ แ ่ ควา อ อุ่ เ ็ เช่ ้ั เส อ า วั ไ้ี ่ ีค ู ชี่ ื่อ ัญญา เ ช็ ชู แ ้ว ูกศิษ ค์ ีจ้ ะขอ า� แ ว างแห่งกา เ ็ ค แู ะเ ็ ศิ ิ ี่ ี แ ะจะขอเ ็ ู้ให้ใ ุกค ั้ง ่ี ีโอกาส า แ อ ่าง ี่ค ูไ ้ส่ังสอ า อ แ ะจะ ะ ึก ึงค ู ่ีชื่อ ัญญา เ ็ช ชู ไว้ อ ชีวิ ของ ั ชา ศ วี งศ์ าช 222

รักและอำลัย ศำสตรเมธีปัญญำ เพ็ชรชู ครูผู้ให้ เ ็ ูกศษิ อ์ าจา ์ งั้ แ ่ส ั เ ี วส. ่ีเ าะชา่ งจ จ แ ะกก็ ั าเ ี ่อใ ะ ั ิญญา ี อีกค ้ัง ก็ ังไ ้ ีโอกาสเ ี กั อาจา ์อีกเ ็ ห ี่สอง อาจา ์เ ็ ู้ ี ะคุ อ ่าง ่ิง ไ ่ใช่แ ่เฉ าะ ค เ ี ว ัง ว ไ ึงเ อื่ ๆ ี่ ๆ อ้ ง ๆ ่ว ุ่ อีกห า ค จ ก ะ ั่ง งึ ุ่ ัจจุ ั อาจา ์เ ็ ู้ ี่ ีจิ ใจ เ า ใจ ุญแ ะชอ ให้ า อ ู่ อ โ เฉ าะเงิ จากกา ขา ู ่ี ่า วา จะ �า าช่ว เห ือจุ เจือ เ ็ ค่าอาหา ่อ กู ศษิ ์ งั้ ีเ่ ็ เ ก็ จิ ก แ ะเ ก็ สาขาอ่ื ่ี ่า โี อกาสไ ้สอ ไ ้ ีโอกาสใก ้ชิ อาจา ์ อ ี่เข้า า จุเ ็ ข้า าชกา ค ู ุ่ สุ ้า ่ีเ าะช่าง ใ สาขาจิ ก อาจา ์สอ ้ว วิ ีกา ฏิ ั ิให้เห็ ว ึงกา ใช้ชีวิ แ เ ี ง่า แ ่ ีควา สุขกั ของ ี่สะส อาจา ์ ไ ่เค ั สอ ิเศษ แ ่ใค าขอเ ี อาจา ์ก็สอ ให้ ้ว ควา เ ็ ใจ โ ไ ่คิ เงิ แ ังเ ้ี งข้าว อีก ่างหาก อาจา ์ อกว่า ้าเ ี กกิ ข้าวแ ้วไ ่กิ แส งว่าไ ่ ักกั จ ิง เ ็ ค�า ู ี่ �าให้ค ี่ ูกชว ้องกิ กุ า อาจา ์เ ็ ค จี ิ ใจสขุ ุ ่ิงแ ะสุ า ไ ่เค เห็ แ ะไ ้ ิ คา� ห า จากอาจา ์เ เ ่ือง ี อื แ ะ งา ของอาจา ์ คงไ ่ ้อง า อะไ ค ี่เ ็ ูกศิษ ์แ ะค ี่ ีโอกาส เห็ งา ของ ่า คงเ ็ ่ี ะจักษ์ อาจา ์ ือไ ว้ า่ เ ็ ั้งค แู ะศิ ิ ช้ั เ ิศ ่ีสุ ใ ศ ะของ อ ไ จากกา ่ีศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู ไ ้เสี ชีวิ ้ั ั ว่าเ ็ กา สูญเสี ุค าก ี่ ีควา ู้ควา สา า แ ะ ีคุ ค่าไ ใ เว าเ ี วกั ่า เ ็ ค ่ี ู ี �า ี ไ ่ ี ั ่อ ู้ใ เ ็ ิ ี่ ีแก่ ุกค เ ็ อาจา ์ ี่ ี ่อศษิ ์ ุง่ ั่ ใ กา า� งา ก ี ้ังห า ่ี ่า ไ ้ก ะ �าไว้จะ �า าให้ วงวิญญา ของ ่า ไ สู่สุค ิใ สั า แ ่ส่ิง ่ี ี ัง า า ุกชา ิไ ักแ ะอา ั ้ชู ่ว ศาส าจา ส์ า� าญ ี ั ์ 223

ครูปัญญำ เพ็ชรชู ครูผู้มีแต่ให้ อ เว ากว่า ๓๖ ี ี่ ไ ้เ ็ ศิษ ์ ”ค ู ัญญา เ ็ช ชู„ ั้งแ ่เ ่ิ ่ี เข้าเ ี .ช ี่เ าะช่าง เ ื่อ ี ๒๕๒๓ ่า สอ กา วา า i g สี �้า แ ะ ูก ั กั ่า าก ่ิงขึ้ เ ่ือ ่า เ ็ ่ี ึกษาช่วง เ ี .ช ใ ี อ่ า อาจา ์ อกจากเ ็ ค ู ้สู อ แ ว้ ังแ ะ า� กุ ๆ เ ่อื ง เ ็ ค ู ู้ ิง่ ใหญ่ ใู้ ห้ เู้ สี ส ะ าก ่ีจะหาใค เส อเห ือ ไ ่ ีค ั้งไห เ ่ี ่า จะ ฏิเส ค�าขอ ห ือ �าห ิให้ช้�าใจ ีแ ่ให้ก�า ังใจ อ โ เฉ าะอ ่าง ่ิง ให้ค�าแ ะ �าใ กา ศึกษา ่อใ ะ ั อุ ศึกษา ่า อกว่าให้ เข้าเ ี ี่ ะสา ิ ่า เ ่าว่า ่า กจ็ จาก ะสา ิ ี ุ่ เ่ี าะชา่ งสอ อ ู่ ะสา ิ ห า ่า เช่ อาจา อ์ า ี ์ สุ ิ ั ์ อาจา ์จุ ัศ ์ าฆ า ์ อาจา ์วิ ุ ั้งเจ ิญ แ ะอาจา ์สุ จ ์ โ ว ซ่ึงส ั เ ี ี่เ าะช่าง กุ ๆ า่ เก่ง าก แ ่ เ ี า่ วา่ ” เ ี .ช เ ี เ อื่ เ ็ ค ู ้องเ ี ศิ ะห า ๆ แข ง งึ จะ จ เอกจิ ก ก็จ ิง วา ก็ไ ่เก่งอ ่างค อื่ เขา„ ่า า ว่าแ ้วอ ากเ ี อะไ อกว่า ชอ ่า า ่า จึงแ ะว่าเ ี เ คโ โ ี างกา ศึกษาซิ แ ะให้เ ี โ ศิ ศึกษา จึง ั สิ ใจสอ เข้าเ ี ่อ าค ส ี่ ศว. ะสา ิ า คา� แ ะ า� ของอาจา ์ ญั ญา ไ ้เ ี กั อาจา ์ กุ า่ ว งั้ อาจา จ์ ุ ศั ์ าฆ า ์ ก่อ ่า โอ ้า ไ ศิ าก จ กศ. แ ะ �างา เ ็ หัวห ้างา โส ัศ ู ก ์ ึง ัจจุ ั ซ่ึง งกั วุ ิ ่ีจ า ก็ ัง ะ ึก ึง ่า เส อ แ ้ างช่วงจะห่างเหิ ไ ้าง แ ่ ้า ีโอกาส ่า ไ แ วเ าะช่าง กจ็ ะแวะไ ก า า่ แ กุ ๆ ค ง้ั ึงชว่ งกอ่ ่า เกษี ไ ้ ีโอกาสกั อ้ ง ๆ ช่ว ค้ า า� ห ังสอื ว ว งา เ ่ ๖๐ ี ห ังจาก ี่ ่า เกษี แ ้ว ไ ้ ั อ ห า จากอาจา ์ �า ุงศัก ิ์ กองสุข ให้เ ็ เ ขา ุกา กอง ุ หาเ ะ วิษ ุก ค ู ๑๐๐ ี เ าะช่าง โ ส ้าง ะค ูฯ ข า ห ้า ัก ๗ ้ิว ให้ศิษ ์เก่าแ ะ ู้ส ใจ ่ัวไ ไ ้ เช่า ูชา เ ื่อ �า า ไ ้เ ื่อหักค่าใช้จ่า แ ้ว จั ้ังเ ็ กอง ุ ซึ่ง ัจจุ ั ี อ เงิ กอง ุ ฯ ๑ ๔๐๐ ๐๐๐.- แ ะ า� อก าใช้ แู อาจา ์อาวโุ ส ีเ่ จ็ ่ว แ ะคว ไ ้ ั ควา ชว่ เห ือใ กา ักษา า า ว ้ังกิจก 224

อื่ ๆ ั้งแ ่ ๒๕๕๗ ึง จั จุ ั (ส.ค. ๕๙) ี อ า จ่า เ ็ เงิ ๕๔๒ ๐๐๐.- ซ่งึ อาจา ์ ัญญา เ ช็ ชู กเ็ ็ ก กา า� เ ิ กา ว้ ่า ห ง่ึ า่ อ ญุ า ให้ า� ะค ู ะวษิ กุ า กั ไว้ ห่ี ้อง ่า ี่เ าะชา่ ง เ อื่ ให้ศษิ เ์ กา่ แ ะ สู้ ใจ า ั ่ีห้อง า่ จงึ ไ ้ อาจา ์แ กุ วั เสา -์ อา ิ ์ กุ ๆ ค ง้ั เ่ี ข้าไ า ่ี เห็ า่ อกจาก ิกา ชงกาแ (ห้า ฏเิ ส ) ิกา ให้ ู้ ่ี าเ ี่ แ ว้ จะเ ิ ไ เ ิ า ค้ ๆ ใ หู้ ิ โ ้ - ่ี เ ่ือแจกใหก้ ั ศิษ ์ ห ือค ี่ าเ ่ี า่ แ ุกค งั้ กา กั สุ ้า เ ื่อ ่า ๒๓ สิงหาค ๒๕๕๙ ่ี ่า า เข้าไ หา ้อ วเ ง ูกก ุงเก่า (ของ ีส่ ุเ แ ะ ่า อ่ื ๆ) ซง่ึ เ ็ เ ง ้ ฉ ั เ ิ (จากแ ่ ค ่งั ) ่ี า่ ชอ งั จ�า ว ๔ แ ่ เ าะ ั าก ่า จะจั �าให้ห า วั แ ้ว ่า ให้ ่อเค ื่องเ ่ ่ีซ้ือ าให ่ เข้ากั โ ัศ ์แ ะเค ื่อง ข า เสี ง ้อ เ ิ เ ง ี่สเุ วงศก์ �าแหง งั ไ ้ส าแ ะช่ว จั เก็ ะเค อ่ื ง งก ่องเก็ ช่วง อ่ี าจา ์ ขอ ักสา า (เ าะ ว า) เห็ ่า ห ั าแ ่ ิ้ว ือ ี่วางอ ู่ ห ้าอก กข้ึ เคาะ า จังหวะ คงเ ็ เ ง ี่ชอ จ ึงสอง ุ่ กวา่ ๆ จึง าก ั ก่อ ก ั า่ เ ี กไ แ ว้ อกว่า ”โก ิ ์ าหาเ า ่อ ๆ ะ๊ เ าคิ ว่า เ าไ ่ ู้ว่า จะอ ู่ ึงเ ่ือไห ่ เ าจะไ ...„ จึงเ ี ่า ว่า วั ศกุ จ์ ะ าค ั ั อ้ ง ๆ ไวห้ า ค า่ ก็ ้ิ เห ือ เ ็ กา สั่ง า ค ้ังสุ ้า ...กา จากไ ของอาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ศิษ ์ ้ัง ว ไ ่ ีใค อ ากให้เกิ ขึ้ ะคุ ของ ่า ี่ ี ่อศษิ ์เห ือ ้ ้งั กา -ใจ ของ กู ศิษ แ์ ะ ู้ใก ช้ ิ กุ ๆ ค จะ กั จ จา� เ ิ ู ควา ี ่ี อาจา ์ า� ให้เห็ เ ็ แ อ ่าง อ ไ ิ ีวั ื เ ือ ศำ รเ ปัญญำ เพ็ชรชู ก า าอาจา ์ ้ว ควา เคา อ ่างสงู แ ะอา ั งิ่ โก ิ ์ ู กั ษ ์ ศิษ เ์ กา่ .ช - .ช เ าะช่าง 225

ครูของศิษย์ ”ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู„..... เข้าเ ี จิ ก สาก เ าะช่าง ุ่ ๖๙ ห ือช่ือ ุ่ สั ห์ก อ ู่ใ ก ุ่ ักศึกษา ่ี ีอา ุค่อ ข้าง าก... ้อง �างา ้ว เ ี ไ ้ว ค ้ังแ ก ี่ ู้จัก ่า อาจา ์ก็คือวั อ ัวห ือ า งา ัวอะไ สักอ ่าง ไ ่แ ่ใจ อ ้ั �างา ห ังสือ ิ ์ า วั ่อแ ่เสี ห แ ้ว เ ให้ ่ี งค์ ก ่ิ ิ ั ์ ศิษ ์เก่าเ าะช่าง ี่เ ็ หัวห ้า ่า ศิ ์ห ังสือ ิ ์ ่ี �างา อ ู่ ช่ว ไ เ ็ ู้ กค องให้ห ่อ ่ีแกก็ไ แ ก ัว ๆ ก ้า ๆ..... ่า อาจา ์ค ้งั แ ก ู้สกึ อ อุ่ ่า อาจา ค์ ุ า สา กุ ข์สุข ิ กั ี่ งค์ ว้ เสี ง า เ ี ส ิ ส เ ็ กั เอง ่ี งค์ ู าก งั กั ่า อาจา ์เห อื ี่ชา าก อ้ งชา กั ค ู าอาจา ์ ัวเอง ่า อาจา ์ กั ห า้ ช้า ๆ ไ ่ ู อะไ ...ใ ช่วงเว า ี่ศึกษาอ ู่ ่ีเ าะช่าง ๒ ี อกจากเว า ี่เ ี กั ่า อาจา ์แ ้ว เ ็ ค เจี เ ้ือเจี ัวไ ่ก ้าเข้าไ ค ุกค ีกั ่า ่ี ห ้าหอ้ ง ึกเกา่ ชั้ า่ ง เค ไ ื เก้ ๆ กงั ๆ อ ากจะเขา้ ไ ง่ั เขี ู กั วกเ ื่อ ๆ ห า ค ก็ก ะ าก ี ือ เอง กอ กั ไ ่ ีเว า ้อง ี ไ เข้างา ่ีโ ง ิ ์.... อ เว า ่ีศึกษาอ ู่จ ีแ ก ่า ไ คิ ว่า ่า อาจา ์คงไ ่ไ ้ส ใจ คงจะจ�าห ้า ไ ่ไ ้ ้ว ซ�้า.... อข้ึ ีสอง ไ ้เ ื่อ ขึ้ เ ็ หัวห ้า ่า ศิ ์ของห ังสือ ิ ์ ่ี �างา อ ู่ า ะงา ห ักเ ิ่ ากขึ้ �างา อ ู่กั โ ๊ะไ จ าเจ็ แ ้วเจ็ อีก งา ห ักแ ่ไ ่เค ขา เ ี แ ้แ ่วั เ ี ว....วั ห ึ่งเ ิ สว กั ่า ึกห ้าห้อง จิ ก ก อื ไหว้ ่า กา้ วเ า้ เ ิ ค อ้ ห งั งั ไ ่ งึ สา ก้าว เสี งเ ี กช่อื ้ว เสี งเ ี ๆ คุ้ หู....”ส า... ักษา า ไว้ ้าง หักโห �างา ห ัก ากเกิ ไ าจะเสี ซะก่อ „..... อ ค ั ั ค�า เ ิ แ กจาก ่า ไ ื ้�า าไห ้องไห้อ ู่ ง ุ ะเ ี ง ไ ใ่ ชเ่ าะ ษิ าอักเส แ ่ ้องไหเ้ าะควา ซง้ึ ใจใ ควา เออื้ อา ควา หว่ งใ ่ี ไ ่เค คิ ว่าจะ ีใค ั ู้ ควา ุกข์ ากใ ชีวิ ะหว่างเ ี ของ แ ่ ่า ก ั .ู้ ... จ จากเ าะช่าง แ ะเ ื่อ ๆ อีกห า ค กโข งไ ่อ ี่ ศว. ะสา ิ เ ่ือเ ี จ ก็แ ก ้า กั ไ สอ จเุ ข้า ั าชกา เ ็ ค ูก สา ญั ศึกษาไ อ้ ั ั ่ี ๓ จากกา สอ ว ั้ง ะเ ศใ ส ั ั้ กู ส่งไ สอ ่ีสุ ุ ี ฯ ฯ แ ะสุ า้ าสอ อ ูโ่ งเ ี ะจา� จงั หวั ชา ี่อ่าง อง...ไ ่ ่าเชื่อ างค งั้ ห า ี าก ๆ ไ ไ่ ้เขา้ า เ่ี าะชา่ ง แ ่เ ื่อ เข้า าแ ะ ่า ่า จะจ�าไ ้แ ะเ ี กชื่อ ไ ่เค ิ ... ูกศิษ ์ ี่ าเข้าเ ี จิ ก สาก เ ่าให้ ังว่า ้า อก ่า ว่า เ ็ ูกศิษ ์ ่า จะ อกว่าส าเ ็ ค า ือสว าก...โ ่า อาจา ์ เขี ู ห่ว แ ก ี่สุ ใ ุ่ แ ่ ่า อาจา ์ ก็ ัง า า องหาจุ เ ่ ของ ูกศิษ ์ ี ือ า แ วค ี้เอา า ก ่องเชิ ชูให้ค อ่ื ไ ้ ั ู้แ ะเห็ กั จ ไ ้... ่า อาจา ์ เกิ าเ ื่อเ ็ ค ูแ ้ ๆ..... เค เขี ควา ู้สึก แ ่ อ ์ ห ้าห้อง ัก ่า อาจา ์เ ่ือ ี ี่แ ้วว่า....ใ ชีวิ ส่ิง ี่ าค ู ิใจ ี่สุ ก็คือ กา ไ ้เ ็ ศิษ ์เก่าเ าะช่าง แ ะเ ็ ูกศิษ ์ค ห ่ึงของ ่า อาจา ์ศาส เ ี ัญญา เ ็ช ชู... ้ว ัก เคา แ ะอา ั อ ่าง ิง่ ค ั . ว้ กั เคา แ ะอา ั ส า ่ึงเ 226

ย�ำปลำกระปองของอำจำรย์ปัญญำ... อไ ้ า เ ่อื งกา จากไ อ า่ งก ะ ั หั ของ า่ อาจา ์ ัญญา เ ช็ ชู ใ เช้าของวั ่ี ๒๖ สิงหาค ๒๕๕๙ ว่าเ ็ เช้า ี่เศ ้า ี่สุ วั ึง...ของ วกเ าชาวเ าะช่าง ุกค ่างเสี ใจ ส่งข่าวสา กั เ ็ วงกว้าง อ ่าง ว เ ็ว ส�าห ั วกเ า ้าจะ อกก ่าว ึงควา ู้แ ะควา เ าของ ่า ่ีไ ้ อ ให้กั วกเ า ้ั ากเสี จ ้าจะ �า าก ่าว ึง คงจะเกิ กว่า ี่จะจ�าไ ้ ั้งห ไ ้ ั ควา ไว้วางใจจากเ ่ือ ๆ ่ว ุ่ จิ ก ๗๖ ให้เขี ค�าไว้อา ั ึงอาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ่า เ ็ ้ังค ู าอาจา ์ ่ีให้ควา ู้ แ ะอีก ้า ่า ก็เ ็ เห ือ ่อของ วกเ า กุ ๆ ค ... ี ๒๕๓๑ วกเ า ุกค เ ็ ักเ ี ใ ควา ูแ ของ ่า ่า เ ็ อาจา ์ ะจา� ชั้ ส�าห ั ักเ ี ีห ่ึง แ กจิ ก ุกค ้ัง ี่ ่า สอ วิชาสี ้�า ่า จะ ง า ่ว เ ้ ์กั วกเ า ้ว ุกค ั้ง วิชาสี �้า ้ีเอง ก่อ จะ ิ เ อ ก าง าค ่า อกกั แ ะเ ื่อ อีกไ ่กี่ค เ ออาจจะไ ้เก แค่ เ อ อใจห ือเ ่า แ ่ ้าเ ออ ากให้เก ั ีกว่า ้ี ิ เ อ ี้ให้เ อ าเ ี ซ่อ กั อาจา ์ ะ ิ เ อ ้ั แ ะเ ื่อ ๆ อีก เ ี งไ ่ก่ีค ไ ้เ ี สี ้�ากั อาจา ์อ ่างใก ้ชิ ...ใ เว า ี่ ่า คว ไ ้ ัก ่อ ช่วง ิ เ อ ่า ก ั ส ะเว า เ ี งแค่เ ็ก ักเ ี ไ ่กี่ค ัง �าไ ้ไ ่ ี อ...แ ะ ีห า ค ั้ง ี่ ่า ้องเจี เงิ เ ือ ของ ่า าเ ็ ค่าอาหา ให้ วกเ าไ ้ า กั ใ ช่วงเว า ่ีเ าเ ้ ์ ู กั จ ึก ื่ อาหา ง่า ๆ �า าก ะ ๋อง ้าง ไข่เจี ว ้าง างโอกาส ่า ก็ ง ือ �า ั เ ็ แส อ ่อ ให้ วกเ าไ ้ า อิ่ กั แ ะ ุกค ั้งอีกเช่ กั ่า จะ ง า ่ว ั ะ า กั วกเ า ไ ่ ่างจาก ่อ ี่กิ ข้าวกั ูก ๆ ้อ ๆ กั ... จ จ�า สชา ิแห่งควา สุขใ ค ้ัง ้ั ไ ่เค เ ือ หา ไ จากหัวใจไ ้สักค ้ัง แ ะ เชื่อว่าเ ่ือ ๆ ุกค จะจ จ�าไ ้เช่ กั ห า ่อห า ค ้ัง ่ี า� �า าก ะ ๋อง ั ไ ่เค ไ ้ สชา เิ ห ือ อ ่าง ่ี ส ือของอาจา ์ ี่ า� ให้ ูกศิษ ไ์ ้เ ซกั ค ง้ั .... ขอใหอ้ าจา ห์ ั ให้ส า อาจา จ์ ะอ ูใ่ หัวใจของ วกเ า อ ไ ... ก า คา าวะ า่ ศาส เ ี ญั ญา เ ช็ ชู ั กึ จากควา งจา� ของเ อื่ ๆ จิ ก สาก ุ่ ๗๖ 227

เล่ำถึงครู ไ ้ ิ ชือ่ ”อาจา ์ ญั ญา เ ็ช ช„ู ากอ่ ่ี จะ าสอ เข้าจิ ก สาก โ งเ ี เ าะช่าง เสี อีก โ ี่ เองก็ไ ่ า ว่าอาจา ์คอื ค ไห ห ้า าเ ็ อ า่ งไ ีโอกาส าสอ เขา้ เ ี จิ ก สาก โ งเ ี เ าะชา่ ง ใ ี .ศ. ๒๕๓๒ กา สอ เ ็ ไ า ก ิ จ ึงคื ก่อ วั ะกาศ สอ กั เ ่ือ ๆ ก็เข้า าสอ่ งไ ู ะกาศ ( า เ ี ฏิ ั ิ ่ีไ ่ า ใค ก�าห คือ ้อง า ูใ คื ก่อ วั ะกาศ ) จ�าไ ้ว่า อ ์ ะกาศ ั้ง ิเว ขา้ ง อ่ เ า่ ห ้า กึ ก าง สอ ีช่อื สอ ิ จิ ก สาก า ะสาคอื ้อง ีกา ฉ อง เ ื่อ ๆ ของ ่ีสอ ิ แ ก ่าง ๆ ไ ้ไ ่ังฉ อง ออ ู่ก่อ แ ้ว ี่ ” ้า สวี „ ่ัง ื่ ฉ องอ ู่กั เ ื่อ ๆ จ า้ ิ ก็แ ก า้ กั ก ั ้า ไ ่ก่วี ั อ่ าเ ็ วั สอ สั าษ ์ ีชา วั ส่สี ิ ้ ๆ ใ ห ้า หี ว แ ่ ใู จ ีเ ็ ค สั าษ ์ ค�า า แ กคอื ”สุ ัช ์..คื ้ั เ ี ์ห ไ ก่ีขว .. „ ่ังงงอ ู่ ัก งึ า า กึ อ วู่ ่า ูช้ า ค ้ี ง่ั เช็ ชอ้ อ โู่ ะ๊ งขา้ ใ า้ สวี คื ั้ ่ี า..เอาแ ว้ ไง..ใชค่ ั ..อาจา ์ า่ กี่ า� งั สอ สั าษ ์ อ ่คู ือ ”อาจา ์ ญั ญา เ ็ช ชู„ (ควา ะ ั ใจแ ก) เ ่ือเ ิ าคเ ี แ กไ ่ า เห็ เ อื่ ๆ ไ ค้ กอง งา ห า้ หอ้ งอาจา ์ เ ็ กอง งา สี �้า ี่ วกเ าสอ เข้าเ ี ใค ื้อเจอของ ัวเองก็จะขอก ั ้า ไ เ ็ ่ี ะ ึก ( อ สอ ะ า สี ้�าให้ วา า จากโ สกา ์ เ ็ า แ กไ แ ง ้อ หากาฬ - ศา าเฉ ิ ไ ) ค้ อ ู่ห า อ ก็ไ ่เจอ งา ของ วั เอง จ อาจา ์ าเห็ จงึ เ ิ า อกกั วา่ ”สุ ชั .์ .งา สี า�้ ของสุ ชั ไ์ อ่ หู่ อก.. อง อ. า่ ขอไ ใสก่ อ ิ า้ แ ้ว..สุ ัช ์ไ ค้ ะแ สี า�้ อ๊ ใ ุ่ ะ„ (ควา ะ ั ใจ ่อ า) จากเห ุกา ์ใ ค ั้ง ั้ �าให้ ุ่ง ั่ ใ กา ะ า สี ้�าอ ่าง ่อเ ่ือง เ ี ู้ า ข้ั อ ่ี อาจา ์แ ะ า� อาจา ์ งั แ ะ �าให้ ศึกษางา สี า้� ของ ” i l „ แ ะงา สี า�้ ของ ” h i „ ้ว ใ ข ะ ่ี งั เ ี อ ู่ ี ๑ 228

ังจ�าไ ้ว่าใ วิชา ะ า สี ้�าหุ่ ่ิง อาจา ์ า ั่ง ะ า สี �้ากั ุ่ ้ว ุกค ้ัง อาจา ์ ไ ่ไ ้อ ิ า อะไ าก แ ่อาจา ์จะ ฏิ ั ิให้ ู ใค สงสั เ ิ่ ก็เข้าไ า ห า ค เข้าใจ ิ ว่า ไ ่เห็ อาจา ์ อกอะไ เ เองก็เค เข้าใจ ่า ิ เ าะ ก็เ ็ ค ไ ่ค่อ ู เห ือ กั แ ่หากเ า อ าก ู้เ า ้อง า เ ั สิ ใจเข้าหาอาจา ์ ้ังใ แ ะ อกเว าเ ี ไ ้เ ี ู้ห า ุ อง ห า วิ ีคิ จาก ่า โ เฉ าะวิ คี ิ า ห กั i t ซง่ึ ีควา สา� คัญอ า่ ง าก ใ กา เ ี กา สอ ้ื ฐา กา เ ี ศิ ะ (ใ สว่ ้ี งั า� า ั ใช้ใ กา สอ ของ จ จั จุ ั ) กา ใชช้ ีวิ เ ็ จิ ก อิส ะของ อ ๒๐ ี ่ี ่า า ไ ใ้ ช้ค�าสอ ของอาจา ์ า ั ใชแ้ ะ เ ็ ะโ ช ์อ ่าง าก ง้ั ้ี ัง ว ึงกา สเก็ ช์ส า ค เห อื ( t it t h) ซ่ึง ือวา่ เ ็ กา ใช้ ักษะอ ่างแ ้จ ิง อาจา ์เค สอ ว่า ”กา วา า ค เห ือ ..จงวา ให้สว ให้ ู ีกว่าแ .. จุ ้อ ..เ ่ิ จุ เ ่ ของ ู้ ี่ า ั่งเ ็ แ ..ห ือแ ้แ ่ า ่า ้ แ ่ีเขา าจ้างเ าวา .. ้องวา ให้เขา ู ีเส อ..ไ ่ ีใค อ ากไ ้ ู เห ือ ุกก ะเ ี ้ิวห อก..เ าะค เ าไ ่ไ ้สว -ห ่อ..ห ือ ู ี กุ ค „ วั ้ีอาจา ์ไ ่ไ ้อ ู่ส่ังสอ ใค อีกแ ้ว แ ะเ ่ือ ๆ ”จิ ก สาก ุ่ ๗๗ โ งเ ี เ าะชา่ ง„ ไ ก่ ค่ี ี่ ังใช้ชีวิ เ ็ จิ ก อสิ ะอ ู่ งั คงสื อ วชิ า อ่ี าจา ไ์ ส้ ง่ั สอ ไว้ แ ะ ่า อ ให้ค ุ่ ห ังเส อเ อ่ื โี อกาส ใช้วิชาชี ี่ �่าเ ี กั อาจา ์ าใช้ ะกอ สั าอาชี ไ ้จ ึง ัจจุ ั ือเ ็ ุญคุ ่ี ไ ่อาจ อ แ อาจา ์ไ ้ห แ ่ ังคิ อ ู่เส อว่า กา สื อ วิชาแ ะกา ่า อ ่อไ จะเ ็ างเ ี ว ่ีจะ แ คุ อาจา ์ไ ้ ะโ ช ์สูงสุ แ ะจะ �า ่อไ า ่ี ัง ีแ งกา แ งใจใ กา วา ู อ ูค่ ั ว้ จิ คา วะ สุ ชั ์ ส แสงสุก ศษิ จ์ ิ ก สาก ุ่ ๗๗ โ งเ ี เ าะชา่ ง 229

ครูผู้มีแต่ให้ ใ ฐา ะ ูกศิษ ์เ ื่อ า ข่าวกา สูญเสี ค ู าอาจา ์อั เ ็ ี่เคา ัก ิ่ง ู้ ่ีเ ็ แ ง ั า ใจให้กั ัว ว ึง ูกศิษ ์อีกห า ค ก็ให้ ู้สึกเศ ้าเสี ใจอา ั ิ่ง เ าะควา ่ีอาจา ์เ ็ ค ีเ า ักแ ะเอาใจใส่ ่อ ูกศิษ ์ ีจิ วิญญา แห่งควา เ ็ ค ูเ ็ เ ี่ อ สั่งสอ ชว่ เห ือแ ะให้คา� กึ ษาเห ือ ่อ แู กู ซงึ่ เ ็ ี่ า กั ใี ห ู่ ูกศิษ ์แ ะค ใก ้ชิ อกเห ือจาก ุ่ เ ใ กา สอ แ ้ว อาจา ์ งั ี งา า้ จิ ก ่โี เ ่ ไ ่ว่าจะเ ็ งา วา เส้ สี า้� สี �้า ั สชี อ ์ค ฯ ฯ โ เฉ าะสีชอ ์ค า ค เห ือ ่ี ไ ้ ั อิ ิ าจากอาจา ์เ ็ ๆ เ จ างค ้ังห า ค อก �าไ ้องเขี เห ือ อาจา ์ ไ ่ ฉีกแ วหาควา เ ็ ัวเอง ้าง ซึ่ง ก็ ั ังแ ะเข้าใจ แ ่ ีควา สุขแ ะชอ ใ กา เขี า แ วค ู ่ีเ าเคา ักแ ะศ ั าอ ู่แ ้ว ู ใิ จ ้ว ซา้� เี่ าเ ็ ศษิ ์ ีค ู ึง จะเขี า แ วของอาจา ก์ จ็ งิ แ เ่ ขี ให้ า งั ไงก็ไ เ่ ห ือ อาจา อ์ ู่ ี เองคิ า อ อ ากไ ้ งา ของอาจา ์สักชิ้ แ ่ก็ไ ่ก ้า ู ีอ ู่วั ห ่ึง ขา งา ู ใ ห วงสี ้�า ั ให้ ูกค้า ออาจา ์ ู้ จึง ู กั วา่ ” ู ี้ ชอ ้า ู้วา่ วิ ข์ า าคา ้ี ซื้อไวแ้ ้ว„ ไ ้ ังแ ว้ ใี จ อกไ ่ ูกไ โ้ อกาสจึง อก จะเขี ใหอ้ าจา ์ให ค่ ั เองก็อ ากไ ้งา ของอาจา ์เช่ กั ู อะไ ก็ไ ้ค ั ให้อาจา ์คิ าคา ก ิเ อาจา ์ อกไ ่เอาเขี งา แ กกั ีกว่าจึงเ ็ ี่ า ของ ู กห ังสือเ ่ ๑ เ ิ ี ้ังใจจะเขี ู ใ ห วง แ ่อาจา ์ าเ ่ี ใจ า ห ัง อกว่า ”วิ ์เขี ู เ ีกว่า„ ไ ่เค คิ เ วา่ ู จ้ี ะเ ็ ู ิ ห า้ งา ศ อาจา ์ ซง่ึ เขี ให้ไ ่ งึ กี ่อ อ่ี าจา จ์ ะเสี วั ่ีเอางา ไ ส่ง อาจา ์อาจจะ ื ่ีคุ กั เ ื่องแ กงา กั แ ่ ก็ไ ่ วง ก ั สงสา อาจา ์ ไ ่อ ากให้อาจา ์เขี ให้ ้ว ซ�้า เ าะ ้ังสุข า อาจา ์ก็ไ ่ค่อ ี งา ก็เ อะ ัก ่อ ก็ ้อ ไห จะโ ค ะจ�า ัวอีก เ ็ เห ุให้สุข า ของอาจา ์แ ่ งจ ึงวา ะสุ ้า ่ี อาจา ์จากไ ไ ่เสี ใจห ือ ้อ ใจเ ี่ไ ่ ี งา ของอาจา ์แ ้แ ่ช้ิ เ ี ว เ าะ งา ุกชิ้ แ ะ ุกค�าสอ ของอาจา ์ ั อ ู่ใ ใจ อ า ู ิใจ ุกค ัง้ ่ีไ ้ อกวา่ เ ็ ูกศษิ อ์ าจา ์ ญั ญา เ ช็ ชู กา จากไ ของอาจา ไ์ ใ้ ห้แง่คิ แก่ ใ เ อื่ งกา า� เ ิ ชวี ิ ว้ ควา ไ ่ ะ า งั ค�าสอ ของส เ จ็ ะสั าสั ุ เจา้ เ าจะ อ ู่อกี ก่วี ั ไ ่ ู้ ชีวิ ี่เห ืออ ู่จึงคว ส ้างแ ส่ ิง่ เ่ี ็ กศุ เห ือ อี่ าจา ์ ่า �า า อ ชวี ิ ควา เ ็ ค ู ู้ ีแ ใ่ ห้ ว้ ควา เคา กั แ ะอา ั สวุ ิ ์ ่างส ั ิ จิ ก สาก ุ่ ๗๗ 230

ด้วยส�ำนึก ควำมรัก ควำมเมตตำ เ ่ือห้า ีก่อ คุ ุง ุญเ ือ หงษ์ ีไ ้ ากข้า เจ้าให้ไ เ ี เขี ู กั ่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ข้า เจ้าจึง ีโอกาสไ ้ใก ้ชิ กั ่า อ เว า ่ีอ ู่กั ่า ั้ ่า ไ ่เ ี งแ ่สอ เขี ู เ ่า ้ั ่า ังสอ เ ่ืองศี ให้ข้า เจ้าอีก ้ว ่ิงไ กว่า ั้ ่า ให้ควา อ ุเค าะห์แ ะ ูแ ข้า เจ้าเ ็ อ ่าง ีไ ่ ก ่องเ ่า ให้ควา กั ควา เ ากั ขา้ เจ้าเส ือ อ่ ค ส่ี องกว็ า่ ไ ้ คี ัง้ ห ึง่ ขา้ เจ้าเค ่ังคุ กั ่า แ ว้ ู กั ่า ว่า ่ออ ่า ิ้งอ้ว ะ ่า อ ข้า เจ้าว่า ” จะ ้ิงอ้ว ไ ้อ ่างไ ๋าอุ ส่าห์เอาอ้ว า ากกั ่างหาก ี่จะ ้อง ูแ อ้ว ให้ ี �าให้ส กั ี่ ๋าไว้ใจ ๋า ักอ้ว ก็ ักอ้ว เ าะฉะ ั้ อ้ว ไ ่ ้องก ัว ไ ่ ิ้งอ้ว แ ่ อ „ ค�า อ ่ี ่า อ กั ข้า เจ้า ้ว ้�าเสี ง ่ิ ว แ ะเ ี ง่า ังคง ังกังวา ใ ใจข้า เจ้า เส อ อ เว า แ ่อ ิจจา เช้าของวั ี่ ๒๖ สิงหาค .ศ. ๒๕๕๙ ่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู จากข้า เจ้าอ ่าง ไ ่ วี ั ก ั ควา ู้สกึ ของข้า เจา้ ใ เว า ั้ ข้า เจ้า ูส้ กึ วา่ ไ ้สูญเสี คุ ค ส�าคญั ใ ชวี ิ ของข้า เจา้ เ กว็ ่าไ ้ ้า วงวิญญา ของ ่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู สา า ั า ้ว ญา วิ ีใ ๆ ข้า เจ้าจะ อกกั ่า ว่า ่อค ั อ้ว ัก ่อ จะ �า า ใ ส่ิง ี่ ่อ �า จะ ัก ่ี ัก ้อง จะไ ่ ้ิง ้า จะ �า า สัญญา ี่เ าคุ กั ไว้ ึงวั ้ี จะไ ่ ี ่างกา ่อให้เห็ อ ู่ งห ้า แ ่อ้ว ก็จะ อ ่อกิ ข้าว ุกเช้าเ ็ ะค ั ัก ่อสุ หัวใจ เ ็ ก�า ังใจ ให้อ้ว ว้ ะค ั อ่ สุ ้า ้ี ขออ�า าจแห่งคุ ะศ ี ั ั ห วง ่อโ ส ์ ้อ แ ะ ะค ูวิษ ุก ่ี ่า อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ั ือ อีก ้ังคุ ควา ี ่ี ่า ไ ้ส ้าง จงช่ว เ ็ ัจจั า ส่ง วงวิญญา อาจา ์ ัญญา เ ็ช ชู ให้ งึ ซ่งึ แ สุค ิ ู ิ ว้ เ อญ. ห ั ใหส้ า ค ั ่อ ัก ่อสุ หัวใจ จกั ก จุ้ โ (อ้ว ) 231

“ครูผู้ให้ก�ำเนิดชีวิตนักเรียนศิลปะ” ห ูช่ือ .ส.กั า ิ าใจ ชื่อเ ่ (ก ะเ ๋า) ใ ัจจุ ั ี้ศึกษาอ ู่ ่ี หาวิ า ั เ คโ โ ี าช งค ั โกสิ ์ วิ า ั เ าะช่าง ห ือ ี่เ ี กกั ว่า โ งเ ี เ าะช่าง แ ะอ ู่ใ ค ะศิ ะ ะจ�าชา ิ สาขา ะ ิ าก ไ อาจา ์ ัญญา เ ็ ค ู ู้สอ ี่ ีเ าแก่ ุกค ่ี ักใ กา เ ี ศิ ะ เ ่ิ แ ก ั้งแ ่ส ั อ ู่ .๕ คุ ่อแ ะคุ แ ่ไ ้ า าเ ี วา สี า�้ กั อาจา ์ เ ี ี่เ าะช่าง เ ็ ค ั้งแ ก ่ีไ ้เ ่ิ ู้จักโ งเ ี เ าะช่าง จาก ี่ไ ้เ ี สี ้�าก็เ ิ่ ไ ้ ะส กา ์กา ศึกษา ศิ ะ จาก ้ั คุ แ ่ก็ไ ้ ู้จัก ้า ้า ขา ้�าใ เ าะช่างห ือ ้าเ ือ ไ ้ อกไว้ว่า ” ่ีไ เ ี วา ู กั อาจา ์ ัญญาสิเขาใจ ี ักเ ็ก ะ„ จาก ้ั ก็ไ ้เ ิ่ ไ ห้องอาจา ์ ัญญา ไ ้ไ เ ่ิ ศึกษากั ่า ค ั้งแ ก ่ีไ ้เข้าไ ห้องอาจา ์ ัญญา คุ ่อแ ะ คุ แ ่ไ า ่า ว่า ูกอ ากจะ าเ ี สีชอ ์คกั อาจา ์ ัญญาค่ะ วั ั้ อาจา ์ ัญญาไ ้ กหุ่ ะแ ่ า ี าให้เขี า เส้ ให้ ู ซึ่ง อ ั้ อ ู่ใ ะ ั ชั้ .๖ แ ่ใ ข ะ ั้ ก็ไ ้วา อ ่าง ่ี า องเห็ แ ่ก็สา า วา จ ส�าเ ็จไ ้แ ่ก็ไ ่ ู้ว่า อาจา ์ ัญญาจะ อใจห ือไ ก่ ็ า ห ังจาก ้ั ่า ก็ไ ้สอ ไ ่ว่าจะเ ็ วา เส้ สีชอ ์ค สี ้�า สี ้�า ั ุกสิ่ง ่ีไ ้ า ้ว เกิ จากอาจา ์ ัญญา ่ีสอ ให้ จงึ เกิ ควา ู้ควา เขา้ ใจ ากข้ึ ห งั จาก ้ั เ ่ือ า ัง้ แ ่ .๑ จ ึง .๖ ก็ไ ้ า� า วา สี า�้ ั เี่ ขี ่ี ้า าให้ ่า า่ สอ เ ่ือ าจ ึงช่วง อ ใก ้จะจ . า ไ ้ อกอาจา ์ไว้ว่าจะ าเข้า ่ีเ าะช่าง สาขาจิ ก สาก แ ่อาจา ์ก ่าวว่า ”ห ูเขี เก่งแ ้ว องเ ่ี ไ เ ี อ ่างอื่ ูจะไ ้เ ี ู้ห า ๆ ้า „ ช่วง ้ั ก็สั ส ว่าจะเ ือก างไห ีจ ก ะ ่ังวั ห ึ่ง ไ ้คิ ว่า ”ศิ ะไ เ ็ เอก ักษ ์ของชา ิไ ่ีไ ่เห ือ ชา ิอื่ ใค ๆ เห็ ก็จะ ้อง ะ ึงใ งา ศิ ะไ แ ่ ๆ อ ่าง ี่ อาจา ์ ญั ญาไ แ้ ะ า� แ ว างไว„้ จึงไ เ้ ือกเ ี สาขา ะ ิ าก ไ ัง้ ๆ แ่ี จะไ ่เค ไ ้เขี า ไ แ ะ ั้ ไ ากอ่ เ จึงไ ้ส คั สอ ใ อ โคว า ห อื ควา สา า ิเศษแ ะไ เ้ ขา้ สาขา ี้ไ ใ้ ่สี ุ อาจา ์ ัญญาเ ็ ู้ ่ีให้ก�าเ ิ างควา ู้ควา เข้าใจแ ะควา ักใ ศิ ะไ ่ว่าจะสาก ห ือไ ่า อ ากให้ ค ุ่ ให ่ไ ้ศึกษาแ ะสั ัสใ ศิ ะไ ่ีอั เ ็ ศิ ะ ะจ�าชา ิ ่ีจะสื สา ่อ อ จาก ุ่ สู่ ุ่ ไ ่ ื ใ ควา เ ็ ไ แ ่ก็ ังคงอ ู่ ่ว ส ั ัจจุ ั ไ ้สอ ค ้องกั อ ่างส ู ์ ขอขอ คุ ่อแ ะแ ่ อาจา ์ ัญญา ี่ ี ะคุ เ ็ อ ่างสูง ่ี �าให้ ู้สึกว่าชีวิ ี้ ีค่าจะ ้องส ้างคุ ควา ี ะโ ช ์ แก่ แ ะส่ว ว ้ว ควา จ ิงใจ ขอ ะคุ อาจา ์ ัญญา ่ีให้ข้าว ให้ �้าให้ควา ู้ใหค้ วา กั ่อห ู ้าไ ่ ี ่อกั แ ่ แ ะอาจา ์ ญั ญาห คู งไ ไ่ ้ า ึง ัง จุ ๆ ้ี ึงแ อ้ าจา ไ์ ้จากไ แ อ่ าจา ก์ ็ ังคงอ ใู่ หัวใจของเ ๋า ูกศษิ ค์ ้ี อ ไ ้ว กั แ ะเคา อ ไ กั า ิ าใจ 232

อำลัยอำจำรย์ปัญญำ เพ็ชรชู อาจา ์ชื่อ ญั ญา าจาก า.... า ั ไก ิ้งห่วงห้วงอา ั กั ก อ่ ใจอ ู่อาจิ กุ วิ า า วิ ใจ า�่ �่าเ ี กหา าสูญส้ิ กา� ส วง สุขเอ เค ิ หากห ิ กแส ใหญห่ วง เิ ี เ ี คุ าก ะคุ เค อุ่ อก จา จา ึกอ ่ซู ั ซ้อ าว-จั ส์ ิ ั วง กุ ข์อา ห ั แ เ ศิ แ ้วกวา่ แ ไห อ กั ส กั กึ �าค ไู ใหจ้ ี ัง ห่วงหาแ ะอาว ์ แ ะ ไ ้ งั ใจหวงั ใหค้ ู ังอ ู่ เี่ ิ ส วง ิ ์ ิ า แก้ว ขอ ว ว เ ไ หากหวงั สิ ิ กศุ จง ัง สคุ ์ สาค ช ว ศิ ์ ส ุ สาค ด้วยรักและอำลัย ุษ ์เ าไ ่ไ ้เกิ าเ ี งแค่ชา ิ ้ีชา ิเ ี ว เ าเกิ าแ ้วห า ชา ิ ใ แ ่ ะชา ิเค �า ั้ง ุญแ ะ า า ั ไ ่ ้ว ชีวิ จึง ี ้ัง ุกข์แ ะสุข อ ่าง ้ีเ ่ือ า ้าใค ะ า ไ ่ส ้างส ุญเ ่ิ กิ แ ่ ุญเก่า สักวั ห ึ่ง ุญจะห ง เ าะเ า ้องใช้ ุญ ุก ๆ วั ใ กา �าเ ิ ชีวิ ุญห เ ่ือไ ก็จะ กั ควา ุกข์อ ่าง หั ์ ้า ัจจุ ั ี้ ใค ก�า ัง ี ุกข์ ั่ เ าะ า ก�า ังส่ง ก็ ้องเ ่งส ้าง ุญให ่ ่ี กี �า งั ห กั กว่า า าก ๆ จึงจะสา า ั ก้อ ของ า ไ ใ้ ั ี ั ใ า อกุศ ่เี ค �าไวใ้ อ ี จะ า า ั เ ่ือไ เ าไ อ่ าจ ู้ไ ้ ” ู้ ี ญั ญา ี่แ ้จ งิ จึงห ั่ ส ้าง ญุ กศุ เก็ ออ ไว้ โ ไ ่ อคอ วั ี่ า จะส่ง า งึ „ ไก วุ ิ เ ็ช ชู 233

ด้วยรักและอำลัย เช้า ู่ วั ี่ ๒๖ สิงหาค ๒๕๕๙ ไ ้ ั ข่าว ้องชา (เ ็ก ัญญา) เสี ชีวิ ้ว าวะหัวใจ ้ เห ว จาก ่ีเ าะช่าง ส่ง ัว าโ ง า า จฬุ า สู้ ึกเสี ใจ ใจหา เสี า แ ะอา ั เ ็ อ า่ ง ิ่ง เ ี งวั กอ่ วั เกิ ๑ เ อื จะค ๖๗ ีเ ่า ้ั เ าค า า กั า ๕ ค เห อื ี่ ังอ ู่หา ใจอกี ๓ ค ก็ ้อง แู เกอ้ื กู กั ่อไ ่งั ่ี ่อแ ะแ ่ไ อ้ สั่งสอ ไว้ ้องเ ก็ จาก วกเ าไ ส า แ ว้ ง้ิ ไวแ้ ค่ ุ งา ควา ี แ ะ งา ี่ าก า ให้ ะ กึ งึ กั ากั ไ ้ ิ ื เ ือ า เ ็กเ ็ ูก ี่ ี เ ็ ่ี ้อง ี่ ี เ ็ ิ ี่ ีของเ ่ือ ูง ากกว่า ั้ เ ็ ค ู ่ี ะเส ิฐของ ูกศิษ ์ ุกค ขอไว้อา ั ส่งใจ ให้ อ้ งเ ็กไ สสู่ ุค ิ ี ุญ ์ิ า ี ส ิ อ ่สู วงสว คเ์ อญ. ส ิ เ ช็ ชู ” ษ กาส อีกกญุ ช อั ง โ ์เส ่งคง สา� คญั ห า ใ กา ี ชา ิวางวา า สิ้ งั้ อิ ี ์ ส ิ ่ัวแ ช่ ่วั ี ะ ั ไวใ้ โ กา ควา ีก็ ากฏ กิ ิ ศ าชา ควา ช่ัวก็ ิ า ุ ศ ิ ขจ „ ก ษ าสอ ้องคา� ฉั ์ ะ าช ิ ใ์ ส เ ็จ ะ หาส เจ้า ก ะ า ุชิ ชิโ ส 234

ถึงพ่ีที่รักของป้ำ ้าไ ่เค คิ เ ว่า ี่จะจาก ้าไ ไ ้เ ็วข า ี้ ้าเสี า ควา ู้ ควา สา า ี ือ ควา ี ีเ า จะอา ุสั้ ข า ี้ แ ่ก็ ู ิใจ ูกศิษ ์ ูกหา ี่เ อะ าก แขกเ อะ าก ้ั เ ็ เ าะ ่ีส ้าง า ีเอาไว้ าก ่ีเค สอ ้าเส อว่า เ า �างา ศิ ะ ้ี ั ชา ิสุ ้า แ ้ว อ ่า �า า ่ะ ศิ ะ ั คือควา ง งา ุษ ์ ่อ อ าก กแ ่ง ะ ั ะ า เอง แ ะ สิ่งแว ้อ อ ข้าง ้ว วั ุ ี่งา ๆ ห ือว่างา เ ็ าของ ุษ ์ ่อ ิ ีใ ู ส ก ิ่ เสี ง ี่ ี ีง่ า แ ะจะ งั เกี จใ ู ส ก ิ่ เสี ง ี่ า่ งั เกี จ ่าข ะแข ง แ แ้ ่เ ็กก็ งั ู้สึกไ ้ แ ่ควา ู้สึก างควา งา ของแ ่ ะค ่อ แ ก ่างกั า ส า แว ้อ จิ ใจของ ุษ ์ ่ีเข้า งึ ศิ ะ ข้ั สิ ุ ิ์ ั้ เ ี เห ือ ศาส า คอื ขั เก าใหจ้ ิ ใจ ะเอี อ่อ แี ่ ควา ัก ควา เขา้ ใจกั อ ู่ ่ว กั เ ็ ห ง่ึ เ ี ว อ ่าง คี วา สุข ้า ใี จ ่ี ส่ี อ ให้ า้ ีควา ู้ ี ี อื เ อื่ จะเ ้ี งชี ่อไ ใ อ าค า้ เข้าใจแ ้ววา่ �าไ ี่ า สอ ้า ุกอ ่าง แ ่ ้ากโ็ ชค ี ี อาจา จ์ ิ สอ ให้ ว้ ้าจะไ ่ ื ่ีเ ชั่วชวี ิ แ ะขอขอ คุ ไี่ ว้ ี่ ้ี สุ ้า ขอให้ ี่ไ สู่สว ค์ กั แ ะอา ั เส อ ก ั ์ เ ช็ ชู ๗ กั า ๒๕๕๙ 235

236

กำรเขียนรูปไดแ้ ละมรี ำยไดจ้ ำกกำรเขียนรปู ก็ทำ� ให้มีเงินเลี้ยงข้ำวเด็ก นอกเหนอื จำกเงนิ เดือน ทำ� ให้ชวี ิตกำรเรยี นกำรสอนสนุกไปอีกอย่ำง นอกจำกเขยี นรปู เป็นแลว้ กอ็ ิ่มด้วย ถงึ เขยี นไมเ่ ปน็ กย็ งั ไดอ้ ่ิม พอไดเ้ หน็ เด็กกนิ อิ่มเรำก็มคี วำมสุข 237

238

239

ศาส าจา เ์ กี คิ ุ ชี า เ า อง ศิ ิ แห่งชา ิสาขา ศั ศิ ์ (จิ ก ) .ศ. ๒๕๕๒ 240

อาจา ์ ิ ั ์ ไก ส ั ์ 241

สุ ัช ์ ส แสงสกุ 242

ชชั วา อ ค อง ั 243

อาจา ์ า อา� ไ ั ์ 244

ิ หิ กั ษ์ งษอ์ โศก 245

สุวิ ์ า่ งส ั ิ 246

ศุ ชั ไ ุ่ 247

สุวิ ์ ใจ อ้ องอาจ เฉ ิ แสงสกุ 248