วิจัยชั้นเรียน Line chatbot

วิจัยในช้ันเรยี น เรอ่ื ง การพัฒนาผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน โดยใชแ อพพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot)ในการจดั การเรยี นการสอน เรื่อง พลเมืองดตี ามวิถีประชาธิปไตย สําหรบั นักเรียนชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรยี นวัดเขาขนุ พนม นางสาวปาริตา สระสม รหสั นักศึกษา 64051502431

นักศกึ ษาหลกั สูตรประกาศนยี บัตรวิชาชพี ครู กลุมเรียนที่ 4 ภาคการศกึ ษาที่ 2 ปการศึกษา 2564 มหาวทิ ยาลัยราชภัฏสรุ าษฎรธานี วิจยั ในชัน้ เรียน เรอื่ ง การพัฒนาผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น โดยใชแอพพลเิ คชนั่ แชทบอท (Chat bot)ในการจดั การเรยี นการสอน เรอื่ ง พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย สาํ หรบั นกั เรยี นชัน้ มธั ยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรยี นวดั เขาขุนพนม นางสาวปาริตา สระสม รหัสนกั ศกึ ษา 64051502431 นักศกึ ษาหลักสตู รประกาศนียบตั รวชิ าชพี ครู กลมุ เรยี นที่ 4

ก ช่ืองานวจิ ัย การพัฒนาผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น โดยใชแ อพพลเิ คชัน่ แชทบอท (Chat bot) ชอ่ื ผวู ิจยั ในการจดั การเรียนการสอน เรื่อง พลเมืองดีตามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย สาํ หรับนกั เรยี น ชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ี่ 2 โรงเรยี นวดั เขาขนุ พนม นางสาวปาริตา สระสม บทคัดยอ การวิจัยคร้งั น้ีมีวัตถุประสงคเพ่ือ1) พัฒนาแอปพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)และศึกษา ความเหมาะสมของแอพพลิเคชั่นที่พัฒนาข้ึน2) ศึกษาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน เร่ืองพลเมืองดตี ามวิถี ประชาธิปไตย และ 3) ศึกษาความพึงพอใจ ของนักเรียน ที่มีตอการใชแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)ประชากรท่ีใชในการวิจัย คือ นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่2 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2564โรงเรียนวัดเขาขุนพนม จํานวน 27 คนเครื่องมือท่ีใชในการศึกษาคร้ังน้ี คือแอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot)เร่ือง พลเมืองดตี ามวิถีประชาธิปไตย,แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์กอนเรียนและ หลังเรียน และแบบสอบถามความพึงพอใจสถิติท่ีใชในการคิดวิเคราะหขอมูล คือ คาเฉล่ียสวน เบยี่ งเบนมาตรฐาน คาประสทิ ธภิ าพ ดชั นปี ระสิทธผิ ล และ กอน-หลงั เรยี น ผลการวิจัยพบวา 1) ไดแอพพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot)ท่ีใชในการจัดการเรียนการสอน เร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย สําหรับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 ความเหมาะสมของ แอพพลิเคช่ัน โดยรวมมีความเหมาะสมอยูในระดบั มาก (������ = 4.39, S.D. = 0.04)ประสทิ ธิภาพของ แอพพลิเคช่ันที่พัฒนาขึ้น มีคาประสิทธิภาพ(E1/E2)เทากับ 85/80 เปนไปตามเกณฑที่กําหนดไว (75/75)และดชั นีประสทิ ธิผล (E.I.)ของแอพพลิเคชั่นที่พัฒนาข้ึน สงผลตอความกาวหนาในการเรียนรู เทากับ 0.61 ซึ่งสูงกวาเกณฑม าตรฐาน 0.50 ข้ึนไป2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2 ทไี่ ดรับการสอน โดยใชแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)หลังเรียนสูงกวากอนเรียน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ี ระดบั .05และ 3) นักเรียนมีความพึงพอใจตอแอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot)อยูใ นระดับมาก (������ = 4.50, S.D. = 0.05) คําสาํ คัญ: แอพพลเิ คชนั่ , ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น ,ประสทิ ธิภาพ, ดัชนปี ระสทิ ธผิ ล, ความพึงพอใจ

ข Research Development of academic efficiencyby Chat bot Application Researcher Study ofGood Citizens inDemocratic for Secondary students WatKhaoKhunPhanom School Miss ParitaSrasom Abstract Objectives research were 1) develop Chat bot Application and study the suitability of the developed application 2) study the learning efficiency inGood Citizens inDemocratic and 3) study the satisfaction of students to use of the Chat bot Application. The population was 27 students in the Second semester of the academic year 2021, WatKhaoKhunPhanom School.Tools are Chat bot Application about Good Citizens inDemocratic, EfficiencyPretest and Posttest and satisfaction. The statistics used in the analysis of the data were mean, standard deviation. Efficiency Effectiveness Index and Before-After The results of the research showed that 1) got Chat bot Application was in studyGood Citizens inDemocratic.For students in Secondary, suitability of application overall, the appropriateness was high (������= 4.39, S.D. = 0.04)Improved application performance.Efficiency (E1/E2) is equal to 85/80, more than criteria (75/75).And the Effectiveness Index (E.I.) of developed application. Affects learning progress equal to 0.61, which is higher than the standard of 0.50 or more.2) Secondary students who were taught using a chat bot application after study higher than before. Statistically significant at the .05 and 3) Students' satisfaction Chat bot Application was high (������ = 4.50, S.D. = 0.05) Keywords: application, academic achievement, efficiency, effectiveness index, satisfaction

ค กิตติกรรมประกาศ งานวิจัยในช้ันเรียน เร่ือง การพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน โดยใชแอปพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอน เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย สําหรับนักเรียนช้ัน มัธยมศกึ ษาปที่ 2 โรงเรียนวดั เขาขนุ พนมฉบบั นสี้ ําเร็จลุลวงไปดวยดี เนอ่ื งดวยไดรับความกรุณาอยาง สูงสุดจาก ดร.จิณัฐตา สอนสังข และ ดร.มัทนียา พงศสุวรรณที่ไดใหคําแนะนําและขอเสนอแนะ ตลอดจนแกไขขอ บกพรองตา ง ๆ ผูว ิจัยขอกราบขอบพระคณุ ในความกรณุ าของทานอาจารยเปนอยาง สงู ขอบคุณนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนวัดเขาขุนพนม อ.พรหมคีรี จ.นครศรธี รรมราช ท่ีไดใ หความรว มมือในการเรยี นการสอน การทํากิจกรรม และการทําแบบประเมนิ เพื่อทดสอบ ขอขอบคุณนายนิพนธ ศักด์ิศริ ิคุณครูพี่เล้ียงที่คอยใหคําแนะนําและคําปรึกษาตลอดการ ทาํ วิจยั จนสําเร็จลุลวง นางเกษรินทรกาญจณะดีและ นางอรวรรณนิลเอกผูเช่ียวชาญในการวเิ คราะห ขอสอบท่ีคอยใหความชวยเหลือและคําแนะนําในทุก ๆ ดาน เพื่อใหไดงานวิจัยท่ีเปแนวทางในการ พฒั นากจิ กรรมการเรียน การสอนใหม ีคณุ ภาพและมีประสทิ ธภิ าพมากย่งิ ขนึ้ ขอบขอบพระคุณผูบริหารและคณะครู โรงเรียนวัดขุนพนม ท่ีใหคําปรึกษา และใหความ รวมมือในการวจิ ยั คร้ังน้ีคณุ งามความดีและประโยชนอันถึงมีของงานวิจัยในชั้นเรียนฉบับน้ี ผูวิจัยของ มอบเปนเครื่องบูชาพระคุณของบิดา มารดา ครู อาจารย ตลอดจนผูมีพระคุณและกัลยาณมิตรทุก ทา นที่มิไดเ อยนามอันไดใ หการสนับสนนุ และทาํ ใหผ ูว ิจยั ทาํ วจิ ยั เลมนส้ี ําเร็จดวยดี ปาริตา สระสม

ง สารบัญ หนา บทคดั ยอภาษาไทย ก บทคัดยอภาษาอังกฤษ ข กติ ตกิ รรมประกาศ ค สารบัญ ง บทที่ 1 บทนาํ 1 ความเปนมาและความสําคญั 3 คาํ ถามวิจยั 3 วตั ถุประสงคแ ละความมุงหมายของการวจิ ยั 3 ประโยชนข องการวิจยั 4 ขอบเขตของการวิจยั 4 นยิ ามคาํ ศัพทเ ฉพาะ 5 กรอบแนวคิดในการวจิ ัย 6 สมมติฐานในการวจิ ัย บทที่ 2แนวคดิ ทฤษฎี และผลงานวิจัยท่เี ก่ียวขอ ง 8 1. หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 กลุมสาระสังคม 9 10 ความสาํ คญั ของกลุมสาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 12 ขอบขาย กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม 13 สาระและมาตรฐานการเรยี นรูกลมุ สาระการเรยี นรูสงั คม ตัวชว้ี ดั และสาระการเรยี นรูแกนกลาง 14 คําอธิบายรายวชิ ากลมุ สาระการเรียนรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 14 2. การใชแชทบอท(Chat bot) ในการจดั การเรยี นการสอน 14 ปญ ญาประดิษฐ (Artificial Intelligence) 15 ความหมายของ Chatbot 15 ระบบแชทบอทแบบ Rule-Based Approach หรือ Rule-based Bot ประเภทของ Chatbot 16 ความหมาย Dialogflow 3. แนวคิดทฤษฎีที่เก่ียวของกับรูปแบบของผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น รูปแบบการเรียนรูในโรงเรยี นของบลมู

จ สารบัญ (ตอ) 4.ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน หนา ความหมายของผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน 17 การวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น 18 แบบวัดผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน 20 การสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน 22 5. ทฤษฎแี ละแนวคดิ เก่ยี วกบั ความพงึ พอใจ ความหมายของความพึงพอใจ 24 ทฤษฎเี ก่ียวกับความพงึ พอใจ 25 6. งานวิจัยทีเ่ ก่ียวขอ ง งานวิจัยในประเทศ 25 งานวิจัยตา งประเทศ 26 7. กรอบแนวคดิ ในการวิจัย 28 บทท่ี 3 วิธีดาํ เนนิ การวจิ ยั 1. ประชากรและกลุม ตวั อยา ง/ กลมุ เปา หมาย 29 2. แบบแผนการวิจยั 29 3. เครอ่ื งท่ใี ชในการวจิ ยั 30 การพัฒนาสื่อ/เทคนิคการจดั การเรียนรู/นวัตกรรม 30 การสรางและพฒั นาเครื่องมอื ทใี่ ชในการวจิ ัย 31 4. การเก็บรวบรวมขอมูล 43 5. การวิเคราะหข อมูล 43 6. สถิตทิ ี่ใช 44 บทท่ี 4 ผลการวิเคราะหข อมูล 1. ผลการพฒั นานวตั กรรมแชทบอท (Chat bot)เรือ่ ง พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธิปไตย 45 2. ผลการเปรียบเทยี บผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 47 3. ผลการศกึ ษาระดับความพึงพอใจที่มตี อแอพพลิเคช่นั แชทบอท (Chat bot) 48

สารบญั (ตอ ) ฉ บทท่ี 5 สรุปผล อภปิ รายผล และขอเสนอแนะ หนา 1. สรปุ ผลการวจิ ยั 50 2. อภิปรายผล 50 3. ขอ เสนอแนะ 52 54 บรรณานกุ รม 58 ภาคผนวก 113 ประวัตผิ วู จิ ยั

ช สารบัญตาราง ตารางที่ 1ตวั ช้วี ัดและหลกั สูตรแกนกลางช้ันมัธยมศกึ ษาปท่ี 2 หนา 12 ตารางท่ี 2 แนวคิดทฤษฎีตามกระบวนการและคําศัพทท่ีใชใ นกระบวนการพุทธปิ ญญา 19 ของ Bloom’s Taxonomy แบบดงั้ เดิม 30 ตารางที่ 3แบบแผนของการวิจัยแบบ One-Group Pretest-Posttest Design ตารางที่ 4 ออกแบบและพฒั นากระบวนการใหมดว ยระบบแชทบอทLine 31 ตารางท่ี 5 ผลการประเมนิ ความเหมาะสมของแอพพลเิ คช่นั 46 ตารางที่ 6 ผลการศึกษาประสิทธิภาพและประสทิ ธิผลของแอพพลิเคชั่นจากกลมุ ทดลองขนาดเล็ก 47 ตารางท่ี 7 ผลการเปรยี บเทียบผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น 48 ตารางที่ 8 ผลการประเมินความพงึ พอใจตอ แอพพลเิ คชน่ั แชทบอท (Chat bot) 48

ซ สารบัญรปู ภาพ หนา 5 ภาพท่ี 1 กรอบแนวคิดในการวิจยั 16 ภาพท่ี 2 แผนภูมิแสดงรูปแบบการเรยี นรูใ นโรงเรยี นของบลมู 28 ภาพท่ี 3 กรอบแนวคิดงานวิจยั 32 ภาพท่ี 4 ขน้ั ตอนการ Post Lean การบรกิ ารตอบคาํ ถามประชาชนผา น Line 33 ภาพท่ี 5 หลักการทํางานโดยรวมของระบบ Line แชทบอท 34 ภาพที่ 6 ขน้ั ตอนการกรอกขอมูลเพ่ือใชใ นการโตตอบการสนทนา 35 ภาพท่ี 7 ตัวอยา งหนา แรกของแพลตฟอรม Dialogflow 35 ภาพที่ 8 ตัวอยา งการลอ็ คอินเขาระบบของแพลตฟอรม Dialogflow 36 ภาพที่ 9 ตวั อยางการสรางเอเจนตข องแพลตฟอรม Dialogflow 36 ภาพที่ 10 ตัวอยา งการสรา ง Intents ของ Dialogflow 37 ภาพที่ 11ตวั อยา งการเพิ่มประโยคคาํ ถามใน Intents ของ Dialogflow 37 ภาพที่ 12 ตัวอยา งการเพมิ่ ประโยคคาํ ตอบใน Intents ของ Dialogflow 38 ภาพที่ 13 ตัวอยา งการทดสอบการสนทนาของ Dialogflow 38 ภาพที่ 14 ตวั อยางการเชื่อมตอแพลตฟอรม Dialogflowเขากบั Line 45 ภาพท่ี 15 แอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)เรอื่ ง พลเมืองดตี ามวิถปี ระชาธิปไตย

1 บทที่ 1 บทนาํ 1.1 ความเปนมาและความสาํ คญั ของปญ หา จากสถานการณการแพรระบาดของ โควิด-19 (COVID-19) ทีม่ ีความรนุ แรงเพ่ิมมากขึ้นทําให โรงเรียนสวนใหญไมสามารถจัดการเรียนการสอนที่โรงเรียนแบบ (On-site) ไดกระทรวงศกึ ษาธิการ โดยสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน (สพฐ.)จึงกาํ หนดรปู แบบการจัดการเรียนการสอนที่ เหมาะสมในแตละโรงเรียน ประกอบดวยการจัดการเรียนการสอนผานระบบโทรทัศน (On-air) การ จัดการเรียนการสอนผานสือ่ อิเล็กทรอนิกส(On-demand) การจัดการเรียนการสอนแบบถายทอดสด (On-line) การจดั การเรียนการสอนดว ยการนาํ สงเอกสารท่ีบาน(On-hand) และการจัดการเรียนการ สอนแบบผสมผสานหลายรปู แบบ (สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พื้นฐาน,2564)ซ่ึงการจัดการ การสอนท่ีโรงเรียนสวนใหญใชคือการจัดการเรียนการสอนผานส่ืออิเล็กทรอนิกสผานแอพพลิเคชั่น ตางๆ เชน Zoom, Google Meet, Microsoft Team ซึ่งการเรียนผานสื่ออิเล็กทรอนิกสเปน เวลานานในแตละวันสงผลใหนักเรียนเกิดความเครียดเบ่ือหนายขาดสมาธิในการเรียนสูญเสียเวลา เรยี น จนนาํ มาสูการขาดเรียนตามสภาพจริง การปฏิสัมพันธระหวางนักเรียนและครูผูสอนลดนอยลง สงผลตอความเขา ใจในเนือ้ หาที่ทําการเรียนการสอนการนําเทคโนโลยีส่ือสังคมออนไลนมาชวยในการ จัดการเรียนการสอนจึงถือเปนสวนสําคัญของการศึกษาในยุคปจจุบันโดยเฉพาะแอพพลิเคชันไลน (LINE) ซ่งึ เปนแอพพลิเคชั่นการส่ือสารท่ีเขามามีบทบาทกับคนในสังคม สามารถพูดคยุ แลกเปลี่ยน ขาวสารกันไดโดยงายเพียงแคมีระบบอินเทอรเน็ตและอุปกรณรองรับการใชงาน ดวยสาเหตุนี้ พฤติกรรมการส่ือสารของคนในสงั คมจึงเปล่ียนไปเพราะเราสามารถติดตอสื่อสารผานแอพพลิเคชั่น ไลน (LINE) ไดต ลอดเวลา (อภิชญา,2559) แอพพลเิ คชั่นไลน (LINE) เปนแอพพลเิ คชน่ั สาํ หรบั การสนทนาบนอุปกรณการสื่อสารรูปแบบ สมารทโฟน(Smart Phone) แตในปจจุบันสามารถใชงานผานคอมพิวเตอรต้ังโตะ (Desktop) และ แท็บเล็ต (Tablet) ได โดยผใู ชสามารถสอื่ สารดว ยการพิมพขอความจากอุปกรณสอื่ สารเครื่องหน่ึงไป สูอีกเครื่องหน่ึง จุดเดนทําใหแอพพลิเคชันไลน แตกตางกับแอพพลิเคชนั สําหรับการสนทนารูปแบบ อื่น คือ รูปแบบของสติ๊กเกอร (Sticker) ท่ีแสดงอารมณและความรูสึกของผูใชที่หลากหลายเชน สติ๊กเกอรแสดงความรูสึกข้ันพ้ืนฐาน สติ๊กเกอรตามเทศกาลและวันสําคัญสต๊ิกเกอรของตราสินคา ตางๆ และสติ๊กเกอรการตูนท่ีมีช่ือเสียง เปนตนนอกจากน้ีเม่ือผูใชตองการพื้นท่ีสําหรับสมาชิกท่ี คุนเคยกันโดยเฉพาะ ก็สามารถสรางกลุมเฉพาะได (Group Communication) (ศุภศิลป,2556)และ ปจจุบันแอพพลิเคชันไลน (LINE) ไดพัฒนาฟเจอรผูชวยแอดมินอัตโนมัตสิ มอง AI (AI Response

2 Message) ขึ้นมา เรียกวา Chatbotสวนใหญจะนิยมใชกันในกลุมของแมคาออนไลน เพ่ือชวยให รา นคาสามารถตอบคาํ ถามไดทนั ใจลูกคามากย่ิงข้ึนโดย Chatbotโปรแกรมคอมพิวเตอรท่ีจําลอง บท สนทนาของมนุษยที่สามารถสื่อสารผานขอความหรือเสียงไดแบบReal Time โดยใชเทคโนโลยี Artificial Intelligent AI หรือ ปญญาประดิษฐในการโตต อบกับคูสนทนา ซ่ึงตัวโปรแกรมน้ีจะถูกฝง ตัวอยบู น Server หรือ Application หรือโปรแกรม chat ตางๆ (ศูนยเทคโนโลยีสารสนเทศและการ สื่อสาร,2560) หลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 มงุ พัฒนาผเู รียนใหมีคุณภาพตาม มาตรฐานการเรียนรูโดยยดึ หลักวา ผูเรียนมีความสําคัญที่สุด เชื่อวาทกุ คนมีความสามารถเรียนรูและ พฒั นาตนเองได ยึดประโยชนท ีเ่ กดิ กับผูเรียน กระบวนการจัดการเรยี นรตู องสงเสริมใหผูเรียนสามารถ พัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศกั ยภาพ คํานึงถึงความแตกตางระหวางบุคคลและพัฒนาการทาง สมอง เนนใหค วามสาํ คัญท้งั ความรู และคณุ ธรรม(กระทรวงศกึ ษาธกิ าร,2551,หนา 20) การจัดการเรียนการสอน รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม เปนสาระการเรียนรู หนึง่ ที่สถานศึกษาตองใหผูเรียนเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้ืนฐานพุทธศักราช 2551 ซง่ึ ในหลกั สูตรดงั กลา ว หนา ทพี่ ลเมอื ง จําเปนตองเรยี นตามทหี่ ลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน กําหนด โดยสาระสําคัญ คือการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดีท่ีกอใหเกิดประโยชนตอตนเองและสังคม สวนรวม (กระทรวงศึกษาธิการ,2551,หนา 12) โดยการจัดการเรียนรูหนาที่พลเมือง ที่ผานมายังไม ประสบความสาํ เร็จเทา ท่ีควร อาจมีสาเหตหุ ลายประการ เชน ตัวผูสอน รูปแบบการจัดการเรียนรู สื่อ ประกอบ และตัวผูเรียนเปนตน แตส่ิงสําคัญ คือเม่ือเรียนในรูปแบบออนไลน นักเรียนสูญเสียเวลา เรียน ขาดการเรียนการสอนตามสภาพจริง ทั้งน้ีทําใหการมีปฏิสัมพันธระหวางนักเรียนและครูผูสอน ลดนอยลง หากนักเรียนเกิดความสงสัยในเน้ือหาก็ไมสามารถที่จะซักถามครูไดเหมือนในหองเรียน จากเหตกุ ารณด งั กลาวทาํ ใหผ เู รียนมผี ลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ํา(PrawetWasi,1996 : 3-4 ) จากเหตุผลท่ีกลาวมาขางตนทําใหผูวจิ ัยสนใจทีจ่ ะศึกษาการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยใชแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอน เรื่อง พลเมืองดีตามวิถี ประชาธปิ ไตย สาํ หรบั นกั เรยี นชน้ั มัธยมศกึ ษาปท่ี 2 โรงเรยี นวัดเขาขนุ พนมเนอ่ื งจากใน รายวิชาสงั คม ศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมยังไมมีการจัดการเรียนการสอนในรูปแบบแชทบอท(Chat bot) ผูวิจัย จึงไดออกแบบแผนการจัดการเรียนรู จํานวน 1 หนวยการเรียนรู ไดแก หนวยการเรียนรูที่ 3 เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย โดยในแตละเร่อื งจะประกอบไปดว ย เนื้อหาบทเรียนตามหนวยการ เรียนรู วีดีโอ ภาพน่ิง กรณีตัวอยาง ใหผูเรียนสามารถเรียนรูไดตลอดเวลา หากมีขอสงสัยสามารถ ซักถามไดทนั ที สามารถใชศกึ ษาเน้ือหาซํ้าๆ ทบทวนเน้อื หาไดดวยตัวเองเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวน

3 รวมในการเรยี นรูดวยตัวเอง มีความสนใจและดึงดูดใจมากขึ้น ทําใหผูเรียนมีทัศนคติท่ีดีตอการเรียน รายวชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรมและชว ยใหผูเรียนมผี ลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนที่สงู ขึ้น 1.2 คาํ ถามการวิจยั 1. การพัฒนาแอพพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรยี นการสอนสําหรบั นักเรยี น ชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 2 มีประสิทธภิ าพและประสิทธผิ ล เปนอยางไร 2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 วิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เร่ือง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย เม่ือใช แอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot) ในการ จัดการเรยี นการสอนผา นเกณฑทก่ี าํ หนดหรอื ไมอ ยางไร 3. ความพงึ พอใจของนักเรียนที่มีตอการเรียนโดยใชแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)ในการ จัดการเรยี นการสอนเรอ่ื ง พลเมืองดีตามวิถีประชาธปิ ไตยเปนอยางไร 1.3 วตั ถปุ ระสงค/ ความมงุ หมายของการวจิ ยั 1.เพอ่ื พัฒนาแอพพลเิ คชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอนเรือ่ งพลเมืองดี ตามวิถีประชาธิปไตย สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 ใหมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลตาม เกณฑ 75/75 2. เพ่ือเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่องพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย กอนเรียน และหลังเรียน โดยใชแอพพลเิ คช่นั แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอนสําหรับนกั เรียน ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที่ 2 3.เพ่ือศึกษาความพึงพอใจ ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 เร่ืองพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย รูปแบบการเรียนการสอน ใชแอพพลเิ คช่ัน แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียน การสอน 1.4 ประโยชนข องการวจิ ัย 1. ผลของการวจิ ยั สามารถนาํ มาเปนแนวทางในการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของกลุม สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา สําหรับนกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปท ี่ 2 โรงเรียนวัดเขาขุนพนม ใหสงู ข้ึนได อยา งเหมาะสม

4 2. ผลการวิจัยทําใหทราบขอเท็จจริง และวิธีการตาง ๆ ซึ่งนํามาใชเปนประโยชนเพ่ือการ ปรับปรุงหรือพัฒนาการจัดการเรียนการสอน ของผูสอนกลุมสาระสังคมศึกษา ใหประสบผลสําเร็จ กาวหนาดียงิ่ ขึน้ 3. ผลการวิจัยทาํ ใหทราบถึงความพึงพอใจของนักเรียนท่ีมีตอโดยใช แอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)ในการจดั การเรียนการสอนสาํ หรับนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 2 1.5 ขอบเขตของการวิจยั ประกอบดว ย 1.ขอบเขตของประชากร ประชากรท่ใี ชในการวจิ ัย ไดแก นกั เรยี นช้ันมธั ยมศกึ ษาปที่2โรงเรยี นวัดเขาขนุ พนม จาํ นวน 27 คน ภาคเรยี นท่ี 2 ปการศึกษา 2564 2.ขอบเขตของตัวแปรท่ีศกึ ษา ตัวแปรตน แอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอนเร่ือง พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ในรายวชิ าสงั คมศึกษานักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ตัวแปรตาม 1. ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนเร่ืองพลเมอื งดตี ามวิถปี ระชาธิปไตย 2. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอรูปแบบการเรียนการสอนโดยใช แอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจดั การเรียนการสอน 3.ขอบเขตของเนื้อหาการวิจัยในครั้งน้ีใชเนื้อหาการจัดการเรียนการสอนวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม หนวยการเรียนรทู ่ี 3 พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยตัวชี้วัดจากหลักสูตร แกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่2 เรอื่ งพลเมืองดีตามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย โดยใชแผนการจดั การเรียนรู 3แผนรวมเวลา 6 ช่ัวโมงไดแก แผนการจดั การเรียนรูท่ี 1 : สถานภาพ บทบาทหนาที่ สิทธเิ สรภี าพ หนา ทใี่ นฐานะพลเมอื ง แผนการจัดการเรยี นรูท ่ี 2 : คณุ คา ของการปฏิบัตติ นเปน พลเมืองดีตามวิถีประชาธปิ ไตย แผนการจดั การเรียนรูท่ี 3 :แนวทางสงเสรมิ การปฏบิ ตั ิตนเปน พลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธปิ ไตย 4.ระยะเวลาที่ใชใ นการวจิ ยั 20 พฤศจกิ ายน 2564 – 3 เมษายน 2565 นิยามศพั ทเ ฉพาะในการศกึ ษาครัง้ น้กี ําหนดนิยามศพั ทเฉพาะดังนี้ 1.แชทบอท (Chat bot) คือ การพัฒนาบทเรียนออนไลนที่มีเนื้อหาบทเรียนตามหนวยการ เรียนรู ประกอบไปดวย วดี โี อ ภาพนิ่ง ภาพยนตรสนั้ กรณตี วั อยา ง และ แบบทดสอบทายบทเรยี นบน ฟเ จอรใ นแอพพลเิ คชนั่ (line) ทเ่ี รยี กวาแชทบอท(Chat bot) ใหน ักเรียนสามารถถามคาํ ถาม ทบทวน

5 ความรู ถามขอ สงสัย ไดต ลอดเวลาในรูปแบบขอความอัตโนมัติ โดยที่ครูไมตองมาน่งั รอตอบ ทาํ ใหครู สามารถแบง เวลาไปทาํ งานอ่ืนๆไดและนกั เรียนสามารถเรียนรไู ดดว ยตนเองตลอดเวลา 2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึง คะแนนจากการทําแบบทดสอบเร่อื งพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตยวิชาสังคมศึกษา หลังจากเรียนโดยใช แอพพลิเคชั่น แชทบอท(Chat bot) ในการ จดั การเรียนการสอนจํานวน 20 ขอ 3. ความคิดเห็นหมายถึง เรื่อง ความรูสึกท่ีมีตอการแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนรู เร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย วิชาสังคมศึกษา วัดไดจากแบบประเมิน ความคิดเหน็ แบบปลายเปด 4. แบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหมายถึงแบบทดสอบที่ผศู ึกษาสรางขึ้นเพ่ือใชวัด ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน เรื่องพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย วิชาสังคมศึกษา สําหรับนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปที่2 เปนแบบทดสอบแบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จํานวน 20 ขอโดยใชเกณฑการให คะแนนตอบถกู ได 1 คะแนน และตอบผิดได 0 คะแนน รวมคะแนน 20 คะแนน 5. แบบสอบถามความพึงพอใจ หมายถึงแบบประเมินความรูสึกของนักเรียนที่มีตอการ จัดการเรยี นการสอน โดยใชแอพพลเิ คชนั่ แชทบอท (Chat bot) เรื่องพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย วิชาสังคมศึกษา 6. ประสทิ ธิภาพหมายถึง การใช แอพพลิเคชั่น แชทบอท(Chat bot)ในการจัดการเรียนการ สอน เพื่อบริหารจัดการทรัพยากร(ครูผูสอน นักเรียน เวลา สื่อการสอน) ใหเกิดประโยชนและคุมคา มากทส่ี ดุ 7. ประสิทธิผล หมายถึง การใช แอพพลิเคช่ัน แชทบอท(Chat bot)ในการจัดการเรียนการ สอน เพ่ือพัฒนาผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน ใหไดตามเกณฑท ีก่ ําหนด75/75 กรอบแนวคิดในการวจิ ยั ตัวแปรตาม ตวั แปรตน - ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นเรื่องพลเมืองดีตามวิถี ประชาธปิ ไตย แอพพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot) ใน - ความพึงพอใจของนกั เรยี นทีม่ ตี อ เร่อื งพลเมอื งดีตาม การจัดการเรียนการสอน เรื่องพลเมืองดี วิถีประชาธปิ ไตย โดยใช แอพพลิเคชน่ั แชทบอท ตามวถิ ีประชาธปิ ไตย (Chat bot) ในการจดั การเรียนการสอน ภาพที่ 1 กรอบแนวคดิ ในการวิจยั

6 สมมตฐิ าน 1. ผลการพัฒนาแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอนเร่ือง พลเมอื งดตี ามวถิ ปี ระชาธปิ ไตย สําหรับนักเรยี นช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 มีประสิทธภิ าพและประสิทธิผล ตามเกณฑ 75/75 2. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 มีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน เรื่องพลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตยโดยใชแอพพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน หลังเรียนสูง กวา กอนเรียน 3. นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 มีความพึงพอใจตอ แอพพลิเคช่นั แชทบอท (Chat bot) เร่ืองพลเมอื งดีตามวถิ ีประชาธิปไตย อยูในระดับมาก

7 บทท่ี 2 แนวคดิ ทฤษฎี และผลงานวิจยั ทีเ่ กย่ี วขอ ง การศึกษาวิจัย เร่ือง การพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน โดยใชแอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน เร่ือง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย สําหรับนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนวัดเขาขุนพนมผูวิจัยไดศึกษาคนควาขอมูล และงานวิจัยท่ีเก่ียวของ และ เสนอตามลําดบั หวั ขอ ดงั ตอ ไปนี้ 2.1 หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและ วฒั นธรรม หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 2.1.1 ความสําคญั ของกลมุ สาระการเรยี นรูส งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 2.1.2 ขอบขา ย กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม 2.1.3 สาระและมาตรฐานการเรียนรกู ลมุ สาระการเรียนรูสังคม 2.1.4 ตวั ชี้วดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง 2.1.5 คาํ อธบิ ายรายวิชากลุมสาระการเรยี นรูส ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม 2.2 การใชแ ชทบอท(Chat bot) ในการจัดการเรยี นการสอน 2.2.1 ปญญาประดิษฐ (Artificial Intelligence) 2.2.2 ความหมายของ Chatbot 2.2.3 ระบบแชทบอทแบบ Rule-Based Approach หรอื Rule-based Bot 2.2.4 ประเภทของ Chatbot 2.2.5 ความหมาย Dialogflow 2.3 แนวคิดทฤษฎีทเ่ี กย่ี วของกบั รูปแบบของผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น 2.3.1รูปแบบการเรยี นรูในโรงเรียนของบลูม 2.4 ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน 2.4.1 ความหมายของผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น 2.4.2 การวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น 2.4.3 แบบวัดผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน 2.4.4 การสรางแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน 2.5 ทฤษฎแี ละแนวคิดเกีย่ วกบั ความพึงพอใจ 2.5.1 ความหมายของความพึงพอใจ 2.5.2 ทฤษฎเี กยี่ วกับความพงึ พอใจ

8 2.6 งานวิจัยทีเ่ กี่ยวขอ ง 2.6.1 งานวจิ ยั ในประเทศ 2.6.2 งานวจิ ยั ตา งประเทศ 2.7 กรอบแนวคดิ ในการวจิ ยั 2.1 หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐานกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและ วฒั นธรรม หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 2.1.1 ความสาํ คัญของกลมุ สาระการเรียนรูสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม กระทรวงศกึ ษาธิการ (2551) ไดกลา วถึง ความสําคัญของกลุมสาระการเรียนรูส ังคม ศึกษาศาสนาและวฒั นธรรมไววา เปนกลุม สาระการเรียนรูท ี่ผูเรียนทุกคน ในระดับประถมศึกษาและ มัธยมศึกษาตองเรียน ท้ังนี้ เพราะกลุมสาระการเรียนรูน้ีวาดวยการอยูรวมกันบนโลกท่ีมีการ เปลี่ยนแปลงอยางรวดเรว็ ตลอดเวลา การเชอ่ื มโยงเศรษฐกิจซ่งึ แตกตางกันอยางหลากหลาย การปรับ ตนเองกับบรบิ ทสภาพแวดลอ ม ทาํ ใหพลเมืองที่รับผิดชอบ มีความสามารถทางสังคม มคี วามรู ทกั ษะ คุณธรรมและคา นิยมทเี่ หมาะสม โยงใหผเู รยี นเกิดความเจรญิ งอกงามในแตล ะดา น ดงั นี้ 1) ดานความรู กลุม สาระการเรียนรูส งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม จะใหความรู แกผเู รยี น ในเน้ือหาสาระ ความคิดรวบยอด และหลักการสําคญั ในสาขาวชิ าตาง ๆ ทางสังคมศาสตร ไดแก ภูมิศาสตรประวตั ิศาสตร รัฐศาสตร จริยธรรม สังคมวิทยา เศรษฐศาสตร กฎหมายประชากร ศึกษา และส่ิงแวดลอมศึกษา ตามขอบเขตที่กําหนดไวในแตละระดับช้ัน โดยการจัดการเรียนรู ใน ลักษณะบรู ณาการหรอื สหวทิ ยาการ 2) ดา นทักษะและกระบวนการ ในการเรียนกลุม สาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมน้ัน ผูเรียนควรจะไดพ ัฒนากระบวนการตา ง ๆ จนเกิดทกั ษะกระบวนการ ดังนี้ 2.1) ทักษะการคิด เชน การสรุปความคิด การแปลความ การวิเคราะห หลักการ และการนาํ ไปใช ตลอดจนการคดิ อยา งมีวิจารณญาณ 2.2) ทักษะการแกปญหา ตามกระบวนการทางสังคมศาสตร กระบวนการ สืบสวนเชน ความสามารถในการต้ังคําถาม และการต้ังสมมติฐานอยางมีระบบ การรวบรวมและ วเิ คราะห ขอมลู การทดสอบสมมตฐิ านและสรปุ เปน หลกั การ 2.3) ทักษะการเรียนรู เชน ความสามารถในการแสวงหาขอมูลความรูโดย การอาน การฟงและการสังเกต ความสามารถในการส่ือสารโดยการพูด การเขียน การนําเสนอ ความสามารถในการตีความ การสรางแผนภูมิ แผนท่ี ตารางเวลา และการจดบันทึกรวมท้ังการใช เทคโนโลยแี ละสือ่ สารสนเทศตา งๆ ใหเปน ประโยชนในการแสวงหาความรู

9 2.4) ทักษะกระบวนการกลุม เชน ความสามารถในการเปนผูนําและผูตาม ในการทํางานกลุม มีสวนรวมในการกําหนดเปาหมายการทํางานของกลุม ปฏิบัติหนาท่ีตามท่ีไดรับ มอบหมายดวยความรับผิดชอบ สรางสรรคผลงาน ชวยลดขอขัดแยง และแกปญหาไดอยางมี ประสิทธภิ าพยิง่ ขนึ้ 3) ดานเจตคติ และคานยิ มกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชวยพัฒนาเจตคติและคานิยมเก่ียวกบประชาธิปไตยและความเปนมนุษยท่ีดีมีคุณภาพมากขึ้น เชน การ รจู กั ตนเอง การพ่งึ ตนเอง การมคี วามซื่อสัตยสุจริต มวี ินัย มีความกตัญู รักเกียรติภูมิแหงตน มี นิสัยในการเปนผูผลิตที่ดี มีความพอดีในการบริโภค เห็นคุณคาของการทํางาน รูจักคิดวิเคราะหการ ทํางานเปนกลุมได การเคารพสิทธิผูอื่น เสียสละเห็นแกประโยชนส วนรวมมีความผูกพันกันเปนกลุม รักทองถิ่น รักประเทศชาติ เห็นคุณคาอนรุ ักษและพัฒนาศิลปวัฒนธรรม และส่ิงแวดลอม ศรัทธาใน หลักธรรมของศาสนา และการปกครองของศาสนา และการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมี พระมหากษตั รยิ ทรงเปน ประมุข 2.1.2 ขอบขาย กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม (สาํ นักวิชาการและ มาตรฐานการศกึ ษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน, 2557) สังคมโลกมีการเปลย่ี นแปลงอยางรวดเรว็ ตลอดเวลา กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ศาสนา และ วัฒนธรรม ชวยใหผูเรยี นมีความรู ความเขาใจ วามนษุ ยด ํารงชวี ิตอยา งไร ทงั้ ในฐานะปจเจกบุคคล และการ อยูรวมกันในสังคม การปรับตัวตามสภาพแวดลอม การจัดการทรพั ยากรทมี่ ีอยูอยางจํากัด นอกจากน้ี ยัง ชวยใหผูเ รียนเขาใจถึงการพัฒนา เปล่ยี นแปลงตามยุคสมยั กาลเวลา ตามเหตปุ จจัยตา งๆ ทําใหเกิดความ เขา ใจในตนเอง และผอู ื่น มีความอดทน อดกลน้ั ยอมรบั ในความแตกตา ง และมคี ณุ ธรรม สามารถนําความรู ไปปรบั ใชใ นการดาํ เนนิ ชีวติ เปน พลเมืองดขี องประเทศชาติ และสังคมโลก กลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมวาดวยการอยูรว มกันในสังคม ท่ีมีความ เช่ือมสัมพันธกัน และมีความแตกตางกันอยางหลากหลาย เพื่อชวยใหสามารถปรับตนเองกับบริบท สภาพแวดลอ ม เปน พลเมอื งดี มีความรบั ผดิ ชอบ มีความรู ทักษะ คุณธรรม และคานิยมที่เหมาะสม โดยได กําหนดสาระตา งๆไว ดังนี้ ศาสนา ศลี ธรรมและจรยิ ธรรม แนวคิดพื้นฐานเก่ยี วกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรมของ พระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาท่ตี นนบั ถือ การนําหลกั ธรรมคําสอนไปปฏิบัตใิ นการพัฒนาตนเอง และการอยู รว มกันอยางสนั ตสิ ขุ เปนผกู ระทําความดี มีคา นิยมท่ดี ีงาม พัฒนาตนเองอยูเสมอ รวมทั้งบําเพ็ญประโยชน ตอสังคมและสว นรวม หนา ท่พี ลเมอื ง วัฒนธรรม และการดําเนินชีวติ ระบบการเมืองการปกครองในสังคมปจจุบันการ ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข ลักษณะและความสําคัญ การเปน พลเมืองดี ความแตกตางและความหลากหลายทางวัฒนธรรม คานิยม ความเชื่อ ปลูกฝงคานิยมดาน

10 ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมขุ สิทธิ หนาท่ี เสรภี าพการดําเนินชีวิตอยา งสันติสุขใน สังคมไทยและสังคมโลก เศรษฐศาสตร การผลิต การแจกจาย และการบริโภคสินคาและบริการ การบริหารจัดการ ทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัดอยางมีประสิทธิภาพ การดํารงชีวิตอยางมีดุลยภาพ และการนําหลักเศรษฐกิจ พอเพยี งไปใชใ นชวี ติ ประจําวัน ประวัติศาสตร เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร วิธีการทางประวัติศาสตร พัฒนาการของ มนุษยชาติจากอดีตถึงปจจุบัน ความสัมพันธและเปล่ียนแปลงของเหตุการณตางๆ ผลกระทบท่ีเกิดจาก เหตุการณส าํ คญั ในอดตี บุคคลสําคัญท่ีมีอทิ ธพิ ลตอการเปล่ยี นแปลงตางๆในอดีต ความเปนมาของชาติไทย วฒั นธรรมและภมู ปิ ญญาไทย แหลงอารยธรรมท่ีสําคญั ของโลก ภูมิศาสตร ลักษณะทางกายของโลก การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ปญหาทางกายภาพและ ภัยพบิ ัติ ความสมั พันธของสรรพสงิ่ ซึ่งมีผลตอ กัน แผนที่และเครื่องมอื ทางภูมิศาสตร การใชภูมสิ ารสนเทศ ปฏิสัมพันธระหวางมนุษยกับส่ิงแวดลอมทางกายภาพกับการสรางสรรควิถีการดําเนินชีวิต กิจกรรมทาง เศรษฐกิจและสังคม ความรวมมือดานทรัพยากรและส่ิงแวดลอมในประเทศและระหวางประเทศ และการ จดั การทรพั ยากรและส่ิงแวดลอมเพื่อการพฒั นาอยา งยัง่ ยนื 2.1.3สาระและมาตรฐานการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรสู ังคม สาระท่ี 1ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม มาตรฐาน ส 1.1รู และเขา ใจประวัติ ความสําคัญ ศาสดา หลกั ธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือและศาสนาอ่ืน มีศรทั ธาท่ีถูกตอง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรม เพื่ออยูรวมกัน อยา งสนั ตสิ ุข มาตรฐาน ส 1.2เขาใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเปนศาสนิกชนที่ดี และธํารงรักษา พระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาทต่ี นนบั ถอื สาระที่ 2 หนาท่พี ลเมือง วัฒนธรรม และการดาํ เนนิ ชีวติ ในสงั คม มาตรฐาน ส 2.1เขาใจและปฏิบัตติ นตามหนาทขี่ องการเปนพลเมอื งดี มีคานิยมท่ีดีงาม และธํารงรกั ษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดาํ รงชวี ติ อยูร วมกนั ในสงั คมไทย และ สงั คมโลกอยา งสนั ติสุข มาตรฐาน ส 2.2เขาใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธา และ ธาํ รงรกั ษาไวซ ่งึ การปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมุข สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร มาตรฐาน ส 3.1เขาใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช ทรัพยากรทมี่ อี ยูจํากัดไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพและคุมคา รวมท้งั เขา ใจหลกั การของเศรษฐกจิ พอเพียง เพ่อื การดํารงชีวติ อยางมดี ุลยภาพ

11 มาตรฐาน ส 3.2เขาใจระบบ และสถาบันทางเศรษฐกิจตางๆ ความสมั พนั ธทางเศรษฐกิจ และความจําเปน ของการรว มมือกันทางเศรษฐกจิ ในสงั คมโลก สาระท่ี 4 ประวัติศาสตร มาตรฐาน ส 4.1เขาใจความหมาย ความสําคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร สามารถใชวธิ ีการทางประวตั ิศาสตรม าวเิ คราะหเ หตกุ ารณต างๆ อยางเปน ระบบ มาตรฐาน ส 4.2เขาใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปจจุบัน ในดาน ความสัมพันธและการเปล่ียนแปลงของเหตุการณอยางตอเน่ือง ตระหนักถึงความสําคัญและสามารถ วเิ คราะหผ ลกระทบท่ีเกดิ ข้นึ มาตรฐาน ส 4.3เขาใจความเปนมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปญญาไทย มีความรัก ความภมู ใิ จและธํารงความเปนไทย สาระที่ 5ภูมิศาสตร มาตรฐาน ส 5.1เขาใจลกั ษณะทางกายภาพของโลก และความสัมพันธของสรรพสิ่งซ่งึ มี ผลตอกัน ใชแผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะห และสรุปตามกระบวนการทาง ภมู ศิ าสตร ตลอดจนใชภ ูมสิ ารสนเทศอยา งมีประสทิ ธิภาพ มาตรฐาน ส 5.2เขาใจปฏิสัมพันธระหวา งมนุษยกับส่ิงแวดลอมทางกายภาพท่ีกอใหเกิด การสรา งสรรควถิ ีการดาํ เนินชีวติ มีจิตสํานึกและมสี ว นรว มในการจัดการทรัพยากร และสง่ิ แวดลอมเพ่ือการ พฒั นาทีย่ ง่ั ยืน จากสาระและมาตรฐานการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรสู งั คมระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที่ 2ผูวิจัยจึง ไดทําการวิเคราะหเน้ือหาวิชาที่ใชในการเรียนรูในภาคเรียนท่ี 2/2564 ไดแก สาระที่ 2 หนาที่พลเมือง วัฒนธรรมและการดําเนินชีวิตในสงั คมในมาตรฐาน ส 2.1และมาตรฐาน ส 2.2 ที่เปนการสอนแบบบูรณา การตามเนอ้ื หาในรายวชิ าสงั คมศึกษา และใหส อดคลองกับการทาํ วิจัยในคร้ังน้ี

12 2.1.4 ตวั ชว้ี ัดและสาระการเรยี นรแู กนกลาง สาระที่ 2 หนา ทพี่ ลเมอื ง วฒั นธรรม และการดาํ เนนิ ชีวติ ในสังคม ตารางที่ 1ตัวช้วี ดั และหลกั สูตรแกนกลางชน้ั มธั ยมศึกษาปท ่ี 2 ชน้ั ตัวชวี้ ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบิ ตั ติ นตามหนาทีข่ องการเปนพลเมืองดี มคี านิยมทด่ี ีงามและธํารง รกั ษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดาํ รงชีวติ อยูร ว มกันในสังคมไทยและสงั คมโลกอยา งสนั ตสิ ขุ ม.2 1. อธบิ ายและปฏบิ ตั ติ นตาม กฎหมายทเี่ กี่ยวของกบั ตนเองครอบครัว เชน กฎหมายท่เี กยี่ วของกับตนเอง - กฎหมายเกีย่ วกับความสามารถของผเู ยาว - กฎหมายบตั รประจาํ ตวั ประชาชน ครอบครัว ชมุ ชนและประเทศ - กฎหมายเพงเกีย่ วกับครอบครวั และมรดก เชน การหมัน้ การสมรส การรับรองบตุ ร การรับบุตรบญุ ธรรม และมรดก - กฎหมายท่ีเกย่ี วกบั ชมุ ชนและประเทศ - กฎหมายเก่ยี วกับการอนรุ กั ษธรรมชาติและ ส่ิงแวดลอ ม - กฎหมายเกย่ี วกบั ภาษีอากร และกรอก แบบแสดงรายการ ภาษเี งินไดบ ุคคลธรรมดา - กฎหมายแรงงาน 2. เหน็ คณุ คา ในการปฏบิ ตั ิตนตาม - สถานภาพ บทบาทสทิ ธิ เสรภี าพหนาทีใ่ น สถานภาพ บทบาทสิทธิ เสรีภาพ ฐานะพลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธปิ ไตย หนาที่ในฐานะพลเมืองดตี ามวถิ ี ประชาธิปไตย - แนวทางสง เสริมใหป ฏิบัตติ นเปนพลเมืองดี ตามวถิ ีประชาธิปไตย 3. วิเคราะหบทบาทความสาํ คัญ และ - บทบาท ความสาํ คญั และความสมั พันธข อง ความสมั พนั ธข องสถาบันทางสงั คม สถาบนั ทางสังคมเชน สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบนั ศาสนา สถาบนั เศรษฐกิจ สถาบันทางการเมืองการปกครอง 4.อธิบายความคลายคลึงและความ - ความคลายคลึงและความแตกตา งของ แตกตางของวัฒนธรรมไทย และ วฒั นธรรมไทย และวฒั นธรรมของประเทศ วัฒนธรรมของประเทศในภมู ิภาค ในภมู ิภาคเอเชยี วฒั นธรรมเปนปจ จัยสําคญั เอเชยี เพ่ือนําไปสูความเขา ใจอนั ดี ในการสรา งความเขา ใจอนั ดีระหวางกัน ระหวางกัน

13 ตารางที่ 1(ตอ) ชั้น ตัวชีว้ ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปจ จบุ ัน ยดึ ม่นั ศรทั ธาและธํารง รกั ษาไวซึ่งการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษตั รยิ ทรงเปน ประมขุ ม.2 1. อธบิ ายกระบวนการในการตรา กระบวนการในการตรากฎหมาย กฎหมาย - ผูมีสทิ ธเิ สนอรางกฎหมาย - ขัน้ ตอนการตรากฎหมาย - การมสี ว นรว มของประชาชนใน - กระบวนการตรากฎหมาย 2. วเิ คราะหข อมลู ขาวสารทาง - เหตกุ ารณ และการเปลีย่ นแปลงสําคัญของ การเมืองการปกครองท่ีมผี ลกระทบตอ ระบอบการปกครองของไทย สังคมไทยสมยั ปจจบุ นั - หลกั การเลอื กขอ มูล ขา วสาร จากตารางที่ 1 ผูวิจัยไดนําผลการเรียนรูและสาระการเรียนรู วิชาสังคมศึกษา ศาสนาและ วัฒนธรรม ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 ไดแก มาตรฐาน ส 2.1 และ มาตรฐาน ส 2.2 มาใชใน การศกึ ษาคนควา และใหม ีความสอดคลอ งกบั งานวจิ ยั ในครงั้ นี้ 2.1.5 คําอธบิ ายรายวชิ ากลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม รหัสวิชา ส 22234 วิชาหนาที่พลเมือง กลุมสาระกลุมสาระ สังคมศึกษา ศาสนา และ วัฒนธรรม ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท่ี 2 ภาคเรียนท่ี 2 รายวชิ าเพ่ิมเติม 0.5 หนว ยกิตเวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง ปฏบิ ัติตนเปน พลเมอื งดีตามวิถปี ระชาธิปไตย ในเรอ่ื งการติดตามขา วสารบา นเมือง ความกลา หาญ ทางจริยธรรม การเปนผูนําและการเปนสมาชิกท่ีดี มีสวนรวมและรับผิดชอบในการตัดสินใจตอ กิจกรรมของหองเรียนและโรงเรียน ตรวจสอบขอมูลเพ่ือใชประกอบการตัดสินใจในกิจกรรมตางๆ และรทู นั ขาวสาร ปฏบิ ตั ิตนเปนผมู ีวนิ ัยในตนเอง ในเรือ่ งความซื่อสตั ยส จุ ริต อดทน ตั้งใจปฏิบัติหนาที่ ใฝหาความรู และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทาํ ของตนเองเห็นคุณคาของการอยรู วมกันในภูมิภาค เอเชียอยางสันติ และพึ่งพาอาศัยซ่งึ กันและกันโดยคํานึงถึงความหลากหลายทางสังคม วัฒนธรรมใน ภูมิภาคเอเชีย ในเรื่องวิถีชีวิต วัฒนธรรม ศาสนา ส่ิงแวดลอม การอยูรวมกันในสังคมพหุวัฒนธรรม และการพึ่งพาซ่ึงกันและกัน ในเรื่องการเคารพซ่ึงกันและกัน ไมแสดงกิริยาและวาจาดูหม่ินผูอ่ืน ชวยเหลือซ่ึงกันและกัน แบงปน มีสวนรวมและเสนอแนวทางการแกปญหาความขัดแยงโดยสันติวิธี เก่ียวกับการละเมิดสิทธิ การใชของสวนรวม ดวยการเจรจาไกลเกล่ีย การเจรจาตอรอง การระงับ ความขัดแยง ปฏิบัติตนเปนผูมีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตยสุจริต อดทน ใฝหาความรู ตั้งใจ ปฏิบัติหนาที่ ยอมรับผลที่เกิดจากการกระทําของตนเองโดยใชกระบวนการกลุม กระบวนการคิด

14 กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ กระบวนการแกปญหา กระบวนการสืบเสาะหา ความรู กระบวนการสรางความตระหนัก กระบวนการสรางคานิยม และกระบวนการสรางเจตคติ เพอ่ื ใหผ ูเรียนมีลกั ษณะทด่ี ขี องคนไทย ภาคภูมิใจในความเปน ไทย แสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยดึ มั่น ในศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย เปนพลเมืองดีในระบอบประชาธิปไตยอันมี พระมหากษัตริยทรงเปนประมุข มีสวนรวมทางการเมืองการปกครอง อยูรวมกับผูอื่นอยางสันติ จัดการความขัดแยงดว ยสันตวิ ิธี และมวี นิ ัยในตนเอง ผลการเรยี นรู 1. ปฏบิ ัติตนเปนพลเมืองดตี ามวิถปี ระชาธิปไตย 2. มีสวนรวมและรบั ผิดชอบในการตัดสินใจ ตรวจสอบขอมูลเพ่ือใชป ระกอบการตัดสินใจใน กจิ กรรมตา งๆ และรทู ันขาวสาร 3. เห็นคณุ คา ของการอยูร ว มกันในภูมภิ าคเอเชยี อยา งสันติ และพึ่งพาซง่ึ กนั และกนั 4. มสี ว นรว มและเสนอแนวทางการแกป ญ หาความขดั แยง โดยสนั ติวิธี 2.2 การใช แชทบอท(Chat bot) ในการจัดการเรยี นการสอน 2.2.1 ปญ ญาประดษิ ฐ (Artificial Intelligence) ปญญาประดิษฐจัดเปนศาสตรที่เนนทางวิศวกรรมศาสตรและวิทยาการคอมพิวเตอรแตมี พื้นฐานท่ีเริ่มตนมาจากสาขาทางดานปรัชญา คณิตศาสตร จิตวิทยา และภาษาศาสตรเสริมอยูดวย โดยสรุปแลว ปญ ญาประดิษฐหมายถงึ ความฉลาดทส่ี รา งข้ึนกับส่ิงไมม ีชีวิตเปรียบเปนสมองทถ่ี ูกสราง ดวยคอมพิวเตอรโดยทําใหมีความสามารถคลายคลึงหรือเลียนแบบพฤติกรรมมนุษยในดานการ วิเคราะห เรยี นรู มเี หตผุ ลและการแกไ ขปญหา ปญญาประดษิ ฐเปนศาสตรแ ขนงหนึ่งของวิทยาศาสตร คอมพิวเตอรท่ีเกี่ยวของกับการทําใหคอมพิวเตอรมีความสามารถใกลเคียงเทียบเทาหรือเหนือกวา มนษุ ย 2.2.2 ความหมายของ Chatbot Chatbotคือซอฟตแ วรที่มีปฏิสมั พนั ธทางตวั อกั ษรหรือคําพูดกับผูใชผานทางภาษา Chatbot ถกู ออกแบบใหล อกเลยี นแบบปฏิสมั พันธโดยท่วั ไปของมนษุ ยซอฟตแ วรทพ่ี ฒั นาขึ้นมาจะเพื่อชวยตอบ กลับการสนทนาผานขอความหรือเสียงแบบอัตโนมัติและมีความรวดเรว็ Chatbotสามารถใชงานได ทั้งในแอปพลิเคชั่นตาง ๆ เชน แอปพลิเคช่ัน Line แอปพลิเคช่ัน Facebook แอปพลิเคชั่น Instagramเปนตน 2.2.3 ระบบแชทบอทแบบ Rule-Based Approach หรอื Rule-based Bot เปนแชทบอทที่มีลักษณะการทํางานแบบมีเง่ือนไขตามรูปแบบท่ีกําหนดเอาไวโดยบังคับให ผูใชเลือกตอบหากผูใชมีการถามในเรื่องที่ระบบแชทบอทไมไดมีการกําหนดเอาไวแชทบอทจะไม

15 สามารถตอบในเร่ืองน้ัน ๆ ไดส่ิงที่สําคญั ของแชทบอทน้คี อื การกําหนดกฎหรือเงอ่ื นไขใหครบถวนให มากท่ีสุดตามวตั ถปุ ระสงคห รือบทบาทของแชทบอทน้ัน ๆ เพอื่ ลดการตอบท่ีผิดพลาด 2.2.4 ประเภทของ Chatbot 1) Scripted หรือ Quick Reply Chatbotเปนแชทบอทชนิดเลือกคําถามจาก ตวั เลอื กทม่ี ีใหโ ดยผูใ ชงานเลือกคําถามจากเมนูที่มีใหเพ่ือให Chatbotเขาใจส่ิงท่ีผูใชตองการและตอบ คาํ ถามกลับตามรูปแบบท่ีถกู กาํ หนดไว 2) Keyword Recognition Based Chatbotแชทบอทชนดิ ตรวจสอบรูปแบบจาก คาํ หลักไมม ตี วั เลือกใหเ ลอื ก แตส ามารถพิมพคาํ ถามสงไดทันทีโดย Chatbotจะตรวจสอบจากคําหลกั และตอบกลบั ผใู ชง านตามขอ ความในรปู แบบทก่ี ําหนดไว 3) Voice-enabled Chatbotแชทบอทชนิดประมวลผลจากเสียงผูใชงานจะสัง่ การ หรือถามดวยเสียงแลว Chatbotจะประมวลผลคําตอบจากเสียงพูดของผูใชงาน 4) Hybrid Chatbotแชทบอทแบบผสมเปนการผสมผสานระหวางประเภท Scripted และ Keyword Recognition Based Chatbotเพ่ือผูใชงานสามารถพิมพคําถามไดเลย หรอื จะเลอื กคําถามจากแถบตวั เลอื กทมี่ ใี หเ พ่ือทจ่ี ะไดค าํ ตอบทตี่ รงประเดน็ 5) Contextual Chatbotแชทบอทประเภทการเรียนรูขั้นสูง มีความซับซอน มากกวาประเภทอ่ืนโดยมีการใช Machine Learning (ML) และ Artificial Intelligence (AI) มา พัฒนา Chatbotใหสามารถจดจําการสนทนาและการเรียนรูจากคําถามที่เจอเพื่อนํามาพัฒนาเพ่ิม ประสิทธภิ าพในการตอบคาํ ถามครง้ั ตอ ไป 2.2.5 ความหมาย Dialogflow Dialogflowคือ แพลตฟอรมสําหรับสราง Chatbotของ Google ใชเทคนิค Machine Learning และ Natural Language Processing (NLP) ชว ยในทาํ ความเขาใจความตองการและสิ่งที่ ตองการในประโยคสนทนาของผูใชงาน และตอบคําถามตามความตองการของผูใชงาน ตามกฎ หรือ รูปแบบ ท่ีผูพัฒนาไดออกแบบเอาไว ซึ่ง Dialogflowจะชวยเพ่ิมความยืดหยุนของประโยคที่ Chatbotรับมาวาไมจําเปนตองตรงตามเง่ือนไขแบบ Rule Based ก็สามารถเขาใจถึงความตองการ ของผูใชงานวาตอ งการทีจ่ ะถามเรอ่ื งอะไร จากการศึกษาหลกั การของ Chatbotผูว ิจัยใชระบบแชทบอทแบบ Rule-based Approach หรือ Rule-based Bot สําหรับการพัฒนาในคร้ังน้ีเน่ืองจากระบบดังกลาวใชงานงายสามารถใช Keywords เพื่อกําหนดกฎใหครอบคลุมไดและผูวิจัยไดเลือกแพลตฟอรมการพัฒนาแชทบอทคือ Dialogflowซึ่งอยูในประเภทแชทบอทแบบ Contextual Chatbotที่มีการใช Machine Learning (ML) และ Artificial Intelligence (AI) มาพฒั นาใหระบบมีประสิทธิภาพในการตอบกลับมากทีส่ ุด

16 2.3 แนวคดิ ทฤษฎที ีเ่ กยี่ วขอ งกับรูปแบบของผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น 2.3.1รูปแบบการเรียนรใู นโรงเรยี นของบลูม บลูมไดเสนอรูปแบบของทฤษฎีการเรียนรูในโรงเรียน โดยไดแนวคิดสําคัญจาก รปู แบบการเรียนรขู องแครโ รล รูปแบบของบลูมมีขอตกลงเบือ้ งตนสองประการ คือ ประการแรก พื้น เพของผูเรยี น (Background) เปน หวั ใจสําคัญของการเรียนในโรงเรียน ผูเรียนแตละคนจะเขามาเรียน วิชาในโรงเรียนดวยพ้ืนฐานท่ีจะชวยใหนักเรียนไดสําเร็จแตกตางไปจากคนอ่ืน แตถาคนท่ีเขามาใน โรงเรียนดวยพื้นเพที่คลายกันมากแลว ก็จะมีผลสัมฤทธ์ิท่ีไมตางกันมาก ประการที่สอง คณุ ลักษณะ ของแตละคน(ความรูท ่ีจําเปนกอนเรียน แรงจูงใจใฝในการเรียน) และคุณภาพของการสอน เปนสิ่งท่ี ปรับปรุงได เพ่ือใหแตละคนและทั้งกลุมมีระดับการเรียนที่สูงขึ้น รูปแบบการเรียนรูในโรงเรียนของ บลมู ดังแผนภาพที่ 2 (บุญชม, 2524 : 9-12 อา งจาก Bloom,1976 : 13-15) ภาพที่ 2 แผนภมู ิแสดงรูปแบบการเรยี นรูใ นโรงเรยี นของบลูม รปู แบบการเรยี นรูในโรงเรียนของบลูมประกอบดวย ความสามารถหรือคุณลักษณะ ดานความรู-การคดิ (Cognitive ) กอนเรียน คุณลักษณะดานอารมณ-จิตใจ(Affective) กอนเรยี น คุณภาพของการสอน จะเปนตัวกําหนดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ซึ่งผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไดแก ระดบั และประเภทของผลสัมฤทธิ์ อตั ราของการเรียนรู และคณุ ลกั ษณะดานอารมณจิตใจ รูปแบบการ เรียนรูในโรงเรียนของบลูมมีจุดเดนอยูมาก เชน มองผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนท่ีครอบคลมุ มากขึ้น ไม พิจารณาเฉพาะดานผลสัมฤทธเ์ิ พียงอยา งเดียว ในดา นความตรงของรูปแบบของบลมู บลูมไดนาํ ผลงานวิจัยของตนเองและของคนอื่น ๆ มาสนับสนุนรูปแบบ โดยสรปุ ได วา พฤติกรรมดานความรู-การคิดกอนเรียนสามารถอธิบายแปรปรวนในผลสัมฤทธ์ิประมาณรอยละ 50 ขณะท่ีคุณลักษณะดา นอารมณจิตใจ สามารถอธิบายได รอยละ 25 และคณุ ภาพการสอน อธิบาย ไดรอยละ 25 ดานความรู-การคิดและดานอารมณ-จิตใจประกอบกันสามารถอธิบายผลสัมฤทธ์ิได

17 ประมาณรอยละ 60 และเมื่อใชคุณภาพของการสอนรวมดวยจะสามารถอธิบายความแปรปรวนใน ระดับของผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนหรืออัตราของผลสัมฤทธ์ิไดมากกวารอยละ 80 และถาอยูภายใต สภาพการณทีด่ พี รอ มทุกอยา ง (Ideal) ตวั แปรทง้ั สามารถอธบิ ายไดถึงรอยละ 90 จุดเดนอยางมากอีก ประการหน่ึงของรูปแบบของบลูมก็คือ ความงายไมซับซอนของรปู แบบ และสามารถนําไปใชใ นการ กาํ หนดนโยบายทางการศึกษาและช้ีแนะการปฏิบัติหรือกระทํากิจกรรมในช้ันเรียนเพื่อปรับปรุงระบบ การเรยี นการสอนได 2.3.2 TPACK model การออกแบบการเรียนรู ที่สําคัญคือตองรูจักประยุกตเน้ือหารายวิชา ( Content) กบั เทคนคิ การ จัดการเรียนรู(Pedagogical) และรูจักเลือกใชเทคโนโลยีใหเหมาะสมและชวยสงเสรมิ กัน คือแนวคิดการบูรณาการความรู ความสามารถและทักษะ ท้ังสามสวนเขาไวดวยกัน โดยผูสอน ตองมีความรใู นเน้ือหาสาระ แนวคิด หลักการ ความสามารถและทักษะของการถายทอดความรูดาน เนื้อหารวมทัง้ เจตคติที่ดีของขอมูลตางๆ ท่ีจะเรียบเรียงพรอมท่ีจะถายทอดไปยงั ผูเรียนที่สามารถทํา ใหผเู รียนมีความรูความเขาใจในเน้ือหานั้นๆ รวมถึงการวัดผลประเมินผลในการจัดการเรียนการสอน และนาํ เอาเทคโนโลยีสารสนเทศตางๆ ดานการศึกษามาประยุกตใชหรือเปนเคร่ืองมือในการอํานวย ความสะดวกตอการจัดการเรียนรูไดอยางเหมาะสมกับเนื้อหา ระดับการศึกษาของผูเรียน และ สภาพแวดลอมท่ีเอ้ือตอการเรียนรู ตามความเหมาะสมกับวัยวุฒิ คุณวุฒิของผูเรียนอยางมี ประสิทธภิ าพอันจะกอใหเ กดิ ประสทิ ธิผลสงู สุดของผเู รยี น 2.4 ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน การวิจัยในครั้งนี้ ผูวิจัยไดศึกษาความหมายของผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนที่เปนทักษะ ความสามารถท่ีบุคคลพึงมี เพื่อเพิ่มสมรรถภาพท่ีดีใหกับตนเอง โดยความหมายของผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน มีดังน้ี 2.4.1 ความหมายของผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนเปนผลของการเรียนการสอน หรือ พฤติกรรมที่แสดงออก มาถึงความสามารถของบุคคลอันเกิดจากการไดรับการฝกฝน สั่งสอน ในดา นความรู ทักษะ และเจต คติท่ี ไดพัฒนาขึ้นตามลําดับขั้นในวิชาตาง ๆ การฝกอบรมท้ังในสถานศึกษา และนอกสถานศึกษา สง ผลใหเ กดิ ความรู ความเขาใจ ทักษะ และความสามารถทางดานวิชาการ รวมท้ังความสามารถของ สมองในดา นตาง ๆ ซึ่งสามารถจะประเมินไดจ ากระดับคะแนนเฉล่ียสะสม ทไ่ี ดจากสถาบันการศึกษา ไดจ ากการทดสอบ หรือวธิ ีการอนื่ ๆ ทเ่ี หมาะสม ราตรี (2553) กลาววา ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน หมายถึง คุณลักษณะและความรู ความสามารถทแี่ สดงถึงความสําเรจ็ ท่ไี ดจ ากการเรียนการสอนในวชิ าตา ง ๆ ซ่ึงสามารถวัดเปน คะแนน ไดจ ากแบบทดสอบทางภาคทฤษฎีหรือภาคปฏบิ ตั ิ ไดท้ังสองอยา ง

18 จันทิมา (2555) กลาววา ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นเปนความสามารถทาง ดา นการ เรียนของแตละบุคคลที่ประเมินไดจากการท าแบบทดสอบหรือการทํางานที่ไดรับมอบหมาย ซึ่ง สามารถวัดไดท้ังทางดานทักษะปฏิบัติโดยการใชแบบทดสอบภาคปฏิบัติ และการวัดทางดานเนื้อหา โดยใชแ บบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ ทางการเรียน กลา วสรปุ ไดวา ผลสมั ฤทธิ์ ทางการเรยี น คอื ผลของความสามารถในการเรียนรูของ นักเรียน วัดไดจ ากแบบวดั ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน ในดานความรู ทักษะ และกระบวนการ ทางดาน ความคิด ซึ่งทําใหผูเรยี นมีประสิทธภิ าพจากการเรยี นรูหรือการหาความรูดว ยตนเอง อาจพิจารณาได จากคะแนน การเปลยี่ นแปลงพฤติกรรม หรือความชํานาญเชงิ ทกั ษะ 2.4.2 การวัดผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน Bloom (1976 อางถึงใน พัชรินทร, 2562) กลาวถึงส่ิงท่ีมีอิทธิพลตอผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นม3ี ตวั แปร คอื 1. พฤติกรรมดานปญญา (Cognitive Entry Behavior) เปนพฤติกรรมดานความรู ความคิด ความเขาใจ หมายถึง การเรียนรูท่ีจําเปนตองการเรียนเร่ืองน้ันและมีมากอนเรียน ไดแก ความถนัด และพื้นฐานความรูเดมิ ของผเู รียน ซง่ึ เหมาะสมกับการเรยี นรใู หม 2. ลักษณะทางอารมณ (Affective Entry Characteristics) เปนตัวกําหนดดาน อารมณหมายถึง แรงจูงใจใฝ สัมฤทธิ์ ความกระตือรือรนที่มีตอเนื้อหาที่เรียน รวมถึงทัศนคติของ ผเู รียน ทมี่ ีตอเน้อื หาวชิ า ตอโรงเรียนและระบบการเรยี นและมโนภาพเกี่ยวกับตนเอง 3. คุณภาพของการสอน (Quality of Instruction) เปนตัวกําหนดประสิทธิภาพใน การ เรียนของผูเรียน ซ่ึงประกอบดวยการชี้แนะ หมายถึง การบอกจุดมุงหมายของการเรียนการสอน และงานที่จะตองทําใหผูเรยี นทราบอยางชัดเจน การใหผูเ รียนมสี ว นรว มในการเรียนการสอน การให การเสริมแรงของครู การใหขอมลู ยอนกลับ หรือการใหผูเรียนรูผลวา ตนเองกระทําไดถูกตองหรือไม และการแกไขขอ บกพรอ ง สรปุ ไดวา การวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนเปนการวัดท่ีใชความรู ความเขาใจที่เกิด จากการเรียนการสอน การฝกอบรม ประสบการณ ซึ่งเปนการตรวจสอบความรูทางวิชาการ ทักษะ และกระบวนการตางๆ Bloom (1956 อางถึงใน จิตราพร, 2556) ไดจ ําแนกจุดมุงหมายการเรียนรูออกมา เปน 3 ดา น คอื ดานพุทธพิ ิสัย (Cognitive Domain) ดา นจิตพิสัย (Affective Domain) ดานทักษะ พสิ ัย (Psychomotor Domain) ดังรายละเอยี ดตอ ไปนี้ 1. ดานพุทธิพิสัย (Cognitive Domain)พฤติกรรมดานสมองเปนพฤติกรรม เกยี่ วกับสตปิ ญญา ความรูความคิด ความเฉลียวฉลาด ความสามารถในการคดิ เร่อื งราวตางๆ อยางมี ประสทิ ธิภาพ ซึ่งเปน ความสามารถทางสติปญ ญา พฤติกรรมทางพทุ ธิพสิ ยั 6 ระดบั ไดแ ก

19 1.1 ความจํา (Remembering) ความสามารถในการเก็บรักษามวลประสบการณ ตางๆจากการที่ไดรับรูไวและระลึกสิ่งนั้นไดเม่ือตองการเปรียบดังเทปบันทึกเสียง หรือวีดิทัศน ท่ี สามารถเก็บเสยี งและภาพของเรอื่ งราวตาง ๆ ไดส ามารถเปดฟงหรอื ดูภาพเหลานน้ั ไดเม่ือตองการ 1.2 ความเขาใจ (Understanding) เปนความสามารถในการจับใจความสําคญั ของ ส่ือ และสามารถแสดงออกมาในรูปของการแปลความ ตีความ คาดคะเน ขยายความ หรือการกระทํา อน่ื ๆ 1.3 การนําความรูไปใช (Applying) เปนข้ันที่ผูเรียนสามารถนําความรู ประสบการณไปใชในการแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดซ ่ึงจะตองอาศัยความรูความเขาใจ จึงจะ สามารถนาํ ไปใชได 1.4 การวิเคราะห (Analyzing) ผูเรยี นสามารถคิดหรือแยกแยะเร่ืองราวสิ่งตาง ๆ ออกเปนสวนยอยเปนองคประกอบที่สําคัญไดและมองเห็นความสัมพันธของสวนที่เก่ียวของกัน ความสามารถในการวิเคราะหจะแตกตา งกนั ไปแลวแตความคดิ ของแตละคน 1.5 การสังเคราะห (Synthesis) ความสามารถในการทผี่ สมผสานสวนยอย ๆ เขา เปนเรื่องราวเดียวกันอยางมีระบบเพื่อใหเกิดส่ิงใหมที่สมบูรณและดีกวาเดิมอาจเปนการถายทอด ความคิดออกมาใหผูเขาใจไดงาย การกําหนดวางแผนวิธีการดําเนินงานข้ึนใหมหรืออาจจะเกิด ความคิดในอนั ท่จี ะสรา งความสัมพันธข องส่งิ ทเ่ี ปน นามธรรมขึน้ มาในรปู แบบหรอื แนวคิดใหม 1.6 การประเมินคา (Evaluation) เปนความสามารถในการตัดสิน ตีราคาหรือสรปุ เกี่ยวกับคุณคาของสิ่งตาง ๆ ออกมาในรูปของคุณธรรมอยางมีกฎเกณฑท่ีเหมาะสม ซ่ึงอาจเปนไป ตามเนื้อหาสาระในเรือ่ งนั้น ๆ หรอื อาจเปน กฎเกณฑท ส่ี งั คมยอมรบั ก็ได ตารางท่ี 2 แนวคดิ ทฤษฎีตามกระบวนการและคําศพั ทท่ีใชใ นกระบวนการพุทธิปญ ญาของ Bloom’s Taxonomy แบบด้งั เดมิ จากตารางที่ 2 เปนกระบวนการพุทธิปญญาของ Bloom’s Taxonomy แบบดั้งเดิม ซ่ึง ผูวิจัยเลือกใชแนวคิดดานพุทธิพิสัยแบบดั้งเดิมเพ่ือใหเกิดความเหมาะสมกับผูเรียนในระดับ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 2

20 2. ดานจิตพิสัย (Affective Domain)พฤติกรรมดานจิตใจ คานิยม ความรูสึก ความ ซาบซึ้ง ทัศนคติ ความเชื่อความสนใจและคุณธรรม พฤตกิ รรมดา นนี้อาจไมเกิดขึ้นทันทีดังน้ันการจัด กิจกรรมการเรียนการสอนโดยจัดสภาพแวดลอมที่เหมาะสมและสอดแทรกสิ่งท่ีดีงามอยู ตลอดเวลา จะทําใหพฤติกรรมของผูเรียนเปล่ียนไปในแนวทางที่พึงประสงคได ดานจิตพิสัยจะประกอบดวย พฤตกิ รรมยอ ย ๆ ทั้งในดานการรับรู (Receive) การตอบสนอง (Respond) การเกิดคา นยิ ม (Value) การจัดระบบ (Organize) และการมบี ุคลิกภาพ (Characterize) 3. ดานทักษะพิสัย (Psychomotor0Domain) พฤติกรรมดานกลามเนื้อประสาท พฤติกรรมท่ีบงถึงความสามารถในการปฏิบัติงานไดอยางคลองแคลวชํานาญ ซึ่งแสดงออกมาได โดยตรง โดยมีเวลาและคุณภาพของงานเปนตัวชี้ระดับของทักษะ พฤติกรรมดานทักษะพิสัย ประกอบดวยพฤติกรรมยอย ๆ ทั้งการรับรู(Imitation) เปนการใหผูเรียนไดรับรูหลักการปฏิบัติท่ี ถูกตอง หรือเปนการเลอื กหาตัวแบบที่สนใจ การกระทําตามแบบหรือเครอื่ งชี้แนะ (Manipulation) เปนพฤตกิ รรมท่ีผูเรียน พยายามฝกตามแบบที่ตนสนใจ และพยายามทําซ้ําเพ่ือที่จะใหเกิดทักษะตาม แบบที่ตนสนใจใหไดหรือสามารถปฏิบัติงานไดตามขอแนะนํา การหาความถูกตอง (Precision) พฤติกรรมสามารถปฏิบัติไดดวยตนเอง โดยไมตองอาศัยเครื่องช้ีแนะ เมื่อไดกระทําซํ้าแลวก็พยายาม หาความถูกตองในการปฏิบตั ิ การกระทาํ อยางตอเน่ือง (Articulation) หลังจากตัดสินใจเลือกรูปแบบ ท่ีเปน ของตัวเองจะกระทําตามรูปแบบนั้นอยางตอ เนื่องจนปฏิบัติงานที่ยุงยากซบั ซอนไดอยา งรวดเรว็ ถกู ตอง คลอ งแคลว การท่ีผูเรยี นเกดิ ทักษะไดต อ งอาศัยการฝกฝนและกระทําอยางสม่ําเสมอ และการ กระทําไดอยางเปนธรรมชาติ (Naturalization) พฤติกรรมที่ไดจากการฝกอยางตอ เน่ืองจนสามารถ ปฏิบัติไดคลองแคลววองไวโดยอัตโนมัติเปน ไปอยางธรรมชาติซึ่งถือเปนความสามารถของการปฏิบัติ ในระดบั สงู ผวู ิจัยสรุปไดวา พฤติกรรมการเรียนรูตามแนวคิดทฤษฎีของ Bloom (1956 อางถึงใน จติ รา พร, 2556) สามารถแบงไดออกเปน 3 ดาน น่ันคือดานพุทธิพิสัย จิตพิสัย และทกั ษะพิสัย ในการใช ทฤษฎีการเรียนรูตามลําดับข้ันของ Bloom ขึ้นอยูกับผูท่ีตองการวัด และวิเคราะหการเรียนรูของ เรียน ซ่งึ จะตองคํานึงถงึ ธรรมชาตขิ องการเรียนรแู ตละชว งวัยของผเู รียนดว ย 2.4.3 แบบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2560) กลาววา แบบทดสอบวัด ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนทคี่ รสู รา งข้ึน สามารถแบง ออกเปน 8 ประเภท สรปุ ไดด ังนี้ 1. แบบทดสอบแบบเลือกตอบ ใชวัดผลไดทั้งดานความรูความคิด ทฤษฎี หลักการ การ ตัดสนิ ใจ ตลอดจนความสามารถดา นทกั ษะกระบวนการทางคณิตศาสตร 2. แบบทดสอบแบบถูกผิด โดยมีการนาํ เสนอขอ ความเก่ียวกบั ความรคู วามเขาใจใน หลักการ ทฤษฎีการแปลความหมายหรือการกาํ หนดตวั แปร

21 3. แบบทดสอบแบบจับคู เปนแบบทดสอบที่มลี ักษณะการนําเสนอขอความ 2 สวน ใหเลือก เพอื่ จับคกู ันซึ่งโดยทวั่ ไปจํานวนขอ ของคาํ ตอบจะมีมากกวา คาํ ถาม 4. แบบทดสอบแบบเปรียบเทียบ เปนแบบทดสอบท่ีประกอบดวยขอความที่ตองการ ให ผเู รยี นพจิ ารณาในรปู ของ มากกวา เทากับ นอยกวา หรอื สรปุ ไมไ ด 5. แบบทดสอบแบบเติมคํา โดยผูตอบตองแสดงความรูความสามารถดวยการเขียนตอบที่ เปนผลลพั ธของปญหา ซึง่ แบบทดสอบแบบเตมิ คาํ ยังใชใ นการคดิ เลขในใจได 6. แบบทดสอบแบบเขียนตอบ โดยใหผูสอบแสดงความรู ความสามารถดวยการเขียนตอบ แสดงวธิ ที ําหรอื สรุปผลจากวิธที ําโดยแสดงเหตุผลประกอบ 7. แบบทดสอบแบบตอเนือ่ ง เปนการผสมผสานแบบทดสอบหลายรูปแบบไวดว ยกัน เชน แบบทดสอบแบบเลอื กตอบกับแบบถกู ผิด แบบทดสอบแบบเลอื กตอบกับแบบเขยี นตอบ 8. แบบทดสอบแบบแสดงวิธีทํา เปนแบบทดสอบที่ใหผูเรียนแสดงวิธีการแกปญหา ใช ประเมินไดครอบคลุมท้ังมโนทัศนและวิธีการคิดการวางแผน รวมท้ังความสามารถของทักษะ และ กระบวนการทางคณิตศาสตรในดานตา งๆ อัจฉรา (2553) ไดแ บงประเภทของแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ ทางการเรียน ดังนี้ 1. ขอสอบประเภทถูก –ผิด มขี อดี คอื งายและเร็วในการตรวจของครู แตมีขอเสีย คือ เปด โอกาสใหนักเรียนเดาไดถึงรอยละ 50 ดังน้ัน ผูสอนควรตองหากลวิธีในการลดการเดาของนักเรียน เชน ใหนักเรียนขีดเสนใตคําหรือขอความ ซึง่ เปนสวนท่ผี ิดในประโยค ถานักเรียนเห็นวาประโยคนั้น ผดิ แลว ใหแกใหมใ หถ ูกตอ ง เพอ่ื ตรวจสอบความเขา ใจอกี คร้งั หนึง่ 2. ขอสอบประเภทจับคู ขอสอบประเภทน้คี ลายกับขอสอบประเภทถูก-ผิด คืองายในการ ตรวจ ขอดี คอื ลดการเดาไดดกี วา ขอ สอบถูก-ผดิ แตมีขอเสยี ทเี่ นน ความจํามากเกินไป 3. ขอสอบประเภทเลือกตอบ มีขอดีคือ สามารถวัดไดครอบคลุมวัตถุประสงคและเน้ือหา นอกจากน้ียังสามารถวางวัตถุประสงคในการวัดไดหลากหลายวาจะวัดความรู ความเขาใจ การ ประยุกตใช การคิดวิเคราะห การสงั เคราะห การประเมินคา ตลอดถึงการวัดเจตคติของผเู รียน และ ชวยลดการเดาของนักเรียนดวย ขอเสีย คือ ผูสอนตองใชเวลามากในการออกขอสอบ และถาไม ตรวจสอบใหล ะเอียดรอบคอบในบางคร้ังอาจพลาดพลั้ง เพราะบางขออาจมคี ําตอบที่ถูกตองมากกวา 1 ขอ ทําใหเ กดิ ความผดิ พลาดไดงาย 4. ขอ สอบประเภทเติมคําหรือขอความในชองวาง (Completion Tests) มขี อดีคือจัดเตรียม ไดงายกวาขอสอบแบบเลือกตอบ นอกจากน้ียังชวยลดการเดาของผูเรียน เพราะตองหาคําตอบ เฉพาะเจาะจงมาเตมิ ในชองวา ง ถา ผเู รยี นไมร ูจรงิ ก็จะตอบผิด สวนขอเสียคือ การเติมคําหรือขอความ ส้ัน ๆ ในชอ งวางนัน้ มักจะเปนการวัดความจํา เพราะคําตอบสวนใหญที่ตองหามาเตมิ ในชองวางมักจะ เปนช่อื คน สถานท่ี หรือคําตอบเฉพาะเจาะจง

22 5. ขอสอบแบบอัตนัย มีขอดีตอการวัดผลการเรียนการสอนภาษาไทย ท่ีจะทําใหผูสอนมี ความเขา ใจในตวั ผูเรียนไดเ ปนอยา งดีวา มีความรคู วามเขาใจในสิง่ ท่ีเรยี นมากนอยเพียงใด ทั้งน้ีเพราะ ขอสอบแบบอัตนัยนี้ชวยลดการเดาของผูเรียนไดอยางมาก ผูเรียนตองรูจริง และนําความรู ความ เขาใจมาประมวลเพื่อเขียนตอบคําถาม นอกจากน้ียังไดฝกทักษะการใชภาษาไทยในการเรียบ เรยี งลําดบั เน้อื หาสาระของคาํ ตอบ แบบทดสอบแตล ะประเภทมีลักษณะ เฉพาะท่ีสามารถนําไปใชเพ่ือประเมินความรูความสามารถของผูเรียนได ดังน้ันการเลือกใช แบบทดสอบครูผูสอนตองตระหนกั ถึงจุดประสงคการเรียนรูท ่ีตองการประเมินและมคี วามสอดคลอง กบั ขอคําถาม สาระ เนื้อหาทีผ่ เู รยี นไดเ รยี นรไู ปแลว รวมท้ังเลอื กใชแ บบทดสอบที่ไดมาตรฐาน เพ่ือนํา ผลการประเมนิ ไปใชเปนแนวทางในการพัฒนาและปรับปรุงการจัดการเรียนรูต อไป สรุปไดวา แบบทดสอบคือ การวัดความรู ความเขาใจ ทักษะและกระบวนการตางๆ ของผูที่ เคยศึกษาหรือมีประสบการณนั้นๆวามีความจํา ความเขาใจในเร่ืองนั้นๆมากนอยเพียงใด ซ่ึง แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ มี 2 ประเภท คอื แบบทดสอบท่เี ปนปรนัย และแบบทดสอบท่เี ปนอตั นยั 2.4.4 การสรางแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน ลียานา (2558) กลาววา ในการสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน จําเปนตอง คํานึงถึงคุณลักษณะของแบบทดสอบที่ดี ซ่ึงมีนกั การศึกษาไดกลาวถึง คุณลักษณะของแบบทดสอบ วดั ผลสมั ฤทธิ์ ทางการเรียนทด่ี ีพิจารณาไดดงั นี้ 1. ความตรง แบบทดสอบท่ีมคี วามตรง เปนแบบทดสอบทส่ี ามารถนาํ วดั ในสง่ิ ที่ตองการวัดได อยา งถูกตอง ตรงตามจดุ ประสงคทต่ี องการวดั ครอบคลุมเนือ้ หาท่ีมีในหลักสูตร 2. ความเช่ือม่ัน แบบทดสอบที่มีความเช่ือมั่น เปนแบบทดสอบท่ีสามารถใหผลการวัดได คงท่ี ไมวา จะนําแบบทดสอบนั้นไปวัดกี่ครง้ั 3. ความเปนปรนัย แบบทดสอบที่มีความเปนปรนัย เปนแบบทดสอบท่ีมีคําถามชัดเจน สามารถตรวจใหค ะแนนและแปลความหมายของคะแนนไดตรงกัน 4. การถามลึก หมายถึง ถามใหครอบคลุมพฤติกรรมขั้นความรูความจํา ความเขาใจ การ นําไปใช การวิเคราะห การสงั เคราะหและการประเมินคา 5. ความยุติธรรม คําถามของแบบทดสอบตองไมมีชองทางชีแ้ นะใหเดาไดถูกตอง และตอง เปนขอสอบทไี่ มม คี วามลําเอียงตอ กลมุ นักเรยี นกลุมใดกลมุ หนึง่ โดยเฉพาะ 6. อํานาจจําแนก แบบทดสอบน้ีสามารถแยกนักเรียนไดวาใครเกงใครออนโดยสามารถ จําแนกนกั เรยี นออกเปนประเภทๆ ไดทกุ ระดบั อยา งละเอยี ด ตง้ั แตอ อ นสดุ จนถงึ เกง สุด 7. ความยากงา ยพอเหมาะ แบบทดสอบน้ีจะตองไมย ากเกินไปและไมง า ยเกนิ ไป 8. ความยั่วยุ หมายถึง แบบทดสอบท่ีนักเรียนทําดวยความสนุกเพลิดเพลิน โดยไมรสู ึกเบื่อ หนา ยในการทาํ แบบทดสอบ

23 9. ประสิทธิภาพ เปนแบบทดสอบท่ีมีจํานวนขอสอบพอประมาณ จัดทําแบบทดสอบดวย ความประณตี ตรวจใหคะแนนไดร วดเรว็ รวมถงึ สง่ิ แวดลอมในการสอบท่ีดี สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2560) กลาววา การเลือกใช แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนท่ีมีประสิทธิภาพ ครผู ูสอนควรพิจารณาคุณลักษณะที่สาํ คัญ ในดานความเท่ียงตรงในการวัดเนอ้ื หาหรือประสบการณการเรียนรูการวัดพฤติกรรม การวัดสภาพที่ แทจ ริง คุณลักษณะหรือความสามารถของนกั เรยี น นอกจากนีข้ อ ทดสอบในแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน ควรมีอัตราสวนของความยากอยูในชวง 0.20 - 0.80 ถาขอ ทดสอบใดอยนู อกขอบเขตน้ีถือวา ยากหรอื งา ยเกินไป ครูผูส อนไมค วรนํามาใช ทิพยฉัตร (2562) กลาวไววา การสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน มีขั้นตอน ดําเนนิ การ ดังนี้ 1. วิเคราะหห ลักสูตร เพือ่ วิเคราะหเนื้อหาสาระและพฤติกรรมทีต่ อ งการวดั 2. กาํ หนดจุดประสงคก ารเรียนรู 3. กําหนดชนิดของขอสอบและวิธกี ารสรา ง 4. เขียนขอ สอบและตรวจทานขอ สอบ กอนทจ่ี ะจดั พิมพแ ละนาํ ไปใช 5. จัดพิมพแ บบทดสอบฉบับทดลองเพอ่ื ทดลองใช 6. ทดลองสอบและวิเคราะหขอสอบ เปนวิธีการตรวจสอบหาคุณภาพของแบบทดสอบกอน นาํ ไปใชจรงิ 7. จัดทาํ แบบทดสอบฉบบั จริงในการหาคณุ ภาพของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน มี 2 ลักษณะ ไดแก การตรวจสอบรายขอ การตรวจสอบรายขอมีชื่อทีร่ ูจักกันท่ัวไป การวิเคราะหร าย ขอ (Item Analysis) เปน การตรวจสอบหาความยากงายและอํานาจจําแนกรายขอความยากงายของ ขอ คําถามแตล ะขอ เปนสดั สว นของจาํ นวนผตู อบขอนนั้ ถกู ตอผูตอบทั้งหมดอํานาจจําแนก เปนสัดสวน ของผลตางระหวางจํานวนผูตอบขอนั้นถูกในกลุมที่ไดคะแนนมากกับกลุมท่ีคะแนนนอย ซึ่งแสดงถึง ความสามารถของขอคําถามที่จําแนกหรือแบงความแตกตางระหวางคนเกงกับคนออน หรือคนที่รกู ับ คนท่ีไมรูออกจากกันการตรวจสอบความยากงายและอํานาจจําแนกของแบบทดสอบรายขอ จะ แตกตางกนั ตามลักษณะของแบบทดสอบท่ีเปนแบบทดสอบ อิงกลุมกับแบบทดสอบอิงเกณฑ กับการ ตรวจสอบคุณภาพแบบทดสอบทั้งฉบับ (Test Analysis) เปนการตรวจสอบหาคุณภาพดา นความตรง และความเที่ยงของแบบทดสอบเปนสําคัญ การตรวจสอบหาความตรงและความเที่ยงของ แบบทดสอบโดยอาศยั ขอมูลเชงิ ประจักษ และวเิ คราะหเชงิ สถิติ โชติกา (2554) กลาววา แบบสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิ (Achievement test) ประกอบดวยแบบ สอบท่ีครูสรางข้ึน (Teacher-made test) เปนแบบสอบที่ครูสรางขึ้นเพ่ือวัดผลสัมฤทธิ์ เฉพาะกลุม ผเู รยี นที่ครสู อน ทําใหวัดไดตรงตามจุดมุงหมายที่ครูตอ งการ โดยทั่วไปแบบทดสอบทีค่ รสู ราง ข้ึนเอง

24 จะมี 2 ชนิด คือ แบบสอบที่ใชวัดระหวางการเรียนการสอน (Formative test) เพื่อตรวจสอบ ความกาวหนา ของผเู รียน และนําผลมาใชเพื่อการปรับปรงุ การสอนของครู และปรับปรุงการเรียนของ ผเู รยี น อีกชนิดคอื แบบสอบที่ใชว ดั หลังสิ้นสดุ การเรยี นการสอน(Summative test) เพื่อนําผลการวดั ไปใชในการสรุป รวบยอดหรือตัดสินผลการเรียนของผูเรียน แบบสอบที่ครูสรางเองนั้นในการสราง สว นใหญมกั ไมไดม กี ารทดลองใชเพ่ือพิจารณาตรวจสอบคุณภาพวาเปนแบบทดสอบมีคณุ ภาพหรือไม อยางไร สวนการตรวจใหคะแนนและการแปลผลมักทําการเปรียบเทียบผลเฉพาะกลุมท่ีสอนดวยกัน หรือเปรยี บเทียบกับเกณฑที่ผสู อนกาํ หนดไว และแบบสอบมาตรฐาน (Standardized test) เปนแบบ สอบที่ผานการตรวจสอบคุณภาพท่ีมุงวัดผลสัมฤทธ์ิ ของผูเรียนท่ัวไป มีความเปนมาตรฐาน 3 ประการคือ การสราง การดําเนินการสอบ และการแปลความหมายของคะแนนที่เปนมาตรฐาน มี เกณฑในการเปรียบเทียบที่เปนมาตรฐานท่ีเรียกวาเกณฑปกติ (Norm) สําหรับแปลความหมายของ คะแนนของผูเขาสอบ เมื่อเปรียบเทียบกับคนสวนใหญทําใหผลคะแนนท่ีไดมีความนาเช่ือถือ และ นาํ ไปเปรยี บเทียบกันไดก วา งขวางมากกวาแบบสอบท่ีสรางขนึ้ จากขอมูลขางตนจึงสรปุ ไดว า การสรางแบบทดสอบนั้นมี 2 รูปแบบนั่นคือการสรางขอสอบ แบบครู เปนผูสรางเพ่ือตองการวัดเฉพาะกลุมเล็กๆ ที่ตองการทดสอบ และแบบทดสอบที่ตองผาน กระบวนการตรวจสอบ ซึ่งการสรางแบบทดสอบท้ัง 2 ประเภท จะตองผานกระบวนการวาง วัตถุประสงค ตัวชี้วัดท่ีตองการวดั และหากตองการใหแบบทดสอบวัดน้ันมีประสิทธิภาพก็จะตองมี การตรวจสอบคุณภาพตา งๆของแบบทดสอบวดั กอนการนําไปใช 2.5 ทฤษฎีและแนวคดิ เกย่ี วกบั ความพึงพอใจ 2.5.1 ความหมายของความพงึ พอใจ Applewhite (1965) ไดก ลา วถงึ ความพึงพอใจ เปนความรสู ึกสวนตวั ของบุคคลใน การ ปฏิบัติงาน ซ่ึงรวมไปถึงความพึงพอใจเป นความรูสึกสวนตัวของบุคคลในการปฏิบัติงาน สภาพแวดลอมทางกายภาพดวย การมีความสุขท่ีทางานรวมกบคนอื่นที่เขากันไดมีทัศนคติท่ีดีตองาน ดวย Wallerstein (1971) ใหความหมายของความพึงพอใจไววา “ความพึงพอใจ หมายถึง ความรสู ึกท่เี กิดข้นึ เมื่อไดร ับผลสาํ เรจ็ ตามความมงุ หมาย อานนท จรวิเศษ (2554) กลาววา ความพึงพอใจจะเกิดข้ึนกับประสบการณท่ีผาน มาในอดีต เปนความรสู กึ สองแบบของมนษุ ย คอื ความรูสึกหรือทัศนคตใิ นทางบวก และความรสู ึกหรอื ทศั นคตใิ นทางลบ ซง่ึ ความรสู กึ หรือทศั นคตดิ า นบวกจะแสดงใหเห็นสภาพความพึงพอใจในสิ่งน้ันและ ความรสู ึกหรือทัศนคติดานลบแสดงใหเหน็ สภาพความไมพ ึงพอใจน่ันเอง ชวนพศิ จะรา (2556) ไดกลาววา ความพงึ พอใจ คอื ทัง้ หมดในจิตใจของบุคคลท่มี ี ทศั นคตติ อ สิ่งตา งๆ อาจเปนความรสู ึกทด่ี ที ่แี สดงออกตองานทปี่ ฏิบตั ิ

25 จากการศึกษา ความหมายของความพึงพอใจ ผูวิจัยสรุปไดวา ความพึงพอใจคือ ความรสู ึกนึกคิดของบคุ คลทีม่ ีตอการท างานหรือการปฏิบัติตอกิจกรรมสิ่งใดสิ่งหนึง่ ส่ิงเหลานีจ้ ะมีผล ตอประสทิ ธภิ าพและผลของกิจกรรมตา งๆ ใหเ กิดความสําเร็จตามเปา หมาย 2.5.2 ทฤษฎเี กี่ยวกับความพงึ พอใจ ทฤษฎีความตองการของมาสโลว (Maslow's needs theory) ทฤษฎีน้ีอธิบาย วามนุษยมีความตองการพื้นฐานตามธรรมชาติเปนลําดับข้ัน ดังน้ี ขั้นความตองการทางกาย (physiological need) ข้ันความตองการม่ันคงปลอดภัย (Safety Need) ข้ันความตองการความรัก (Love and belonging Needs) ขัน้ ความตองการไดรบั การยอมรับจากผูอื่น (Esteem Needs) และ ข้ันสูงสดุ คอื ขั้นความตอ งการทีจ่ ะพัฒนาศกั ยภาพของตนเองอยา งเต็มที่ (self-actualizationneed) บุคคลจะทําในสิง่ ทต่ี นเองปรารถนาพนื้ ฐานอยางเพียงพอในแตล ะขัน้ มนุษยจะพรอมในการพัฒนาคน ไปสู ขั้นท่ีสูงขึ้น การสงเสริมใหผูเ รยี นพรอมที่จะเรียนรจู ึงตองทําใหผูเรียนไดรับการตอบสนองในข้ัน พื้นฐานที่เปนความตองการทางกายภาพกอน คือ อาหารและความปลอดภัย ถัดจากขั้นนี้ คือ การ ไดรับความรักและการยกยองจากผูอ่ืนจะทําใหผูเรียนจะพยายามแสวงหาการยอมรับจึงยังไมพรอมที่ จะเรียน เมื่อความตองการในข้ันนี้ไดรับการตอบสนองแลว ผูเรียนจึงพรอมท่ีจะเรียนรู การพัฒนา ตนเองของผูเรียนนั้นมีความมุงหวัง 3 ดาน ไดแ ก ดานผลสัมฤทธ์ิ ในการเรียน ดานความผูกพัน หรือ การไดรบั การยอมรบั เปนสมาชกิ ของกลุม และดา นการมอี ิทธพิ ลหรอื มคี วามสาํ คญั ตอ ผูอ่ืน ทฤษฎีการเรียนรูสังคมของแบนดูรา (Bandura's social learning theory) ทฤษฎนี ี้ อธิบายวา การใหคณุ คา กับเปา หมายและความคาดหวงั ท่มี ีตอความสําเร็จสูงและการเอาชนะ อุปสรรค ในการทํางาน ทําใหประสบความสําเร็จสูง หากควรใหคุณคากับเปาหมาย และความ คาดหวงั ตอความสําเร็จที่ลมเหลว จะทาํ ใหป ระสบผลสําเรจ็ สรุปไดวา ทฤษฎที ี่เก่ียวของกับความพึงพอใจของผูเรียน คือ ทฤษฎีความตองการ ของมาสโลว และทฤษฎีการเรียนรูสังคมของแบนดูรา ท้ัง 2 ทฤษฎี เปนทฤษฎีท่ีสามารถอธิบาย เก่ียวกับการแสดงออกมาของผูเรียนได ซึ่งเปนทฤษฎีพื้นฐาน ท้ังดานแรงจูงใจ ความตอง และการ เรียนรูสงั คม ซึ่งครูผสู อนควรมีความรูค วามเขา ใจในทฤษฎเี บ้อื งตน 2.6 งานวิจัยท่เี กี่ยวของ 2.6.1 งานวิจัยในประเทศ 1) พิชญะ และคณะ (2563) ศึกษาผลการใชแชทบอทชวยในการจัดการเรียนรูแบบ ผสมผสานสําหรับผูเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ในสถานศึกษาสังกัดสถาบันการอาชีวศึกษา ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ผวู ิจัยทําการนําแชทบอทมาชวยในการจัดการเรียนรูแบบผสมผสานโดยใช เปนตวั ชวยในการนาํ เสนอเน้ือหาทบทวนความรูผูเรียนสามารถทําแบบฝก หัดเพื่อเพ่ิมความจําในการ เรียนซ่ึงเปนปจจัยหน่ึงท่ีชวยใหผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนดีข้ึนแชทบอทที่พัฒนาขึ้นเปนแบบสนทนา

26 โตต อบผานขอความ (Text-based Conversational Chatbot) ถูกออกแบบใหสามารถเขาถึงไดงาย ผานแอปพลิเคชั่น Facebook Messenger มีบุคลิกลกั ษณะและการใชภาษาคลายกับวัยของผเู รียน ใชวธิ ีการประมวลผลภาษาธรรมชาติ (Natural Language Processing: NLP) เพื่อแปลขอความ สนทนาเปนเจตจํานง (Intent) ตามเร่ืองราวการสนทนาท่ีไดออกแบบไวทําการทดลองโดยใชแบบ แผนการทดลองแบบ Pretest-Posttest Control Group Design เพื่อเปรียบเทียบผลสมั ฤทธิ์ ทางการเรยี นของผเู รยี น 2) วสุและคณะ (2563)จากงานวิจัยที่เก่ียวของในชื่อหัวขอเรื่องการพัฒนาระบบ LINE BOT สําหรับบัณฑิตวิทยาลัย ผูวิจัยทําการศึกษาพัฒนาระบบโตตอบอัตโนมัติของไลน (LINE BOT) เพื่อสนับสนุนการไดตอบคําถามเก่ียวกับขอมูลตาง ๆ ของหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาซึ่ง ผใู ชง านสามารถสอบถามไดต ลอดเวลาทาํ ใหลดภาระการทาํ งานของเจา หนา ที่ 3) ศิรัฐและคณะ (2563) จากงานวิจัยท่ีเกี่ยวของในชื่อหัวขอผลของการใช แช ทบอทที่มีการชวยเสริมศักยภาพการเรียนรูออนไลนท่ีมีตอการคิดเชิงคํานวณของนักเรียนระดับชั้น มธั ยมศึกษาปที่ 4 ท่ีมีบุคลกิภาพท่ีแตกตางกันผูวิจัยทําการศกึ ษาเพื่อศกึ ษาผลของการใช แชทบอทท่ี มีการชวยเสริมศักยภาพการเรียนรูออนไลนท่ีมีตอการคิดเชิงคํานวณของนักเรียนท่ีมีบุคลิกภาพที่ แตกตางกนั โดยศกึ ษาผลของการใช แชทบอทท่ีมีการชวยเสริมศักยภาพการเรียนรูออนไลนท่ีมีตอการ คิดเชิงคํานวณของนักเรียนที่มีบุคลิกภาพท่ีแตกตางกันกลุมตัวอยางท่ีใชในการวิจัย คือ นักเรียน ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาป ที่ 4 ท่ีมีบุคลิกภาพแบบเปดเผยและบุคลิกภาพแบบเก็บตวั และกําลังเรียนใน รายวชิ าพ้นื ฐานวิทยาศาสตร เทคโนโลยี วชิ าวิทยาการคํานวณ จํานวน 60 คน ใชว ิธีการสุมแบบแบง ช้ันเครือ่ งมือท่ีใชใ นการวิจัย ไดแก1) แบบวัดบุคลิกภาพ 2) บทเรียนผานแชทบอท 3) แบบวัดการคิด เชิงคํานวณกอนและหลังเรียนสถิตที่ใชในการวิเคราะหขอมูล ไดแกรอยละคาเฉลี่ย สวนเบ่ียงเบน มาตรฐาน และการทดสอบคาทีผลการวิจัยพบวา 1) นักเรียนท่ีมีบุคลิกภาพแบบเปดเผยและ บุคลิกภาพแบบเก็บตัว ท้ังสองกลุมมีคะแนนเฉลี่ยการคิดเชิงคํานวณหลังการทดลองสูงกวากอนการ ทดลองอยางมีนัยสําคญั ทางสถิตทิ ี่ระดับ .05 2)การใชแชทบอทท่ีมีการชวยเสริมศักยภาพการเรียนรู ออนไลนที่มีตอการคิดเชิงคํานวณหลังการทดลองของนักเรียนที่มีบุคลิกภาพแบบเปดเผยสูงกวา นักเรียนที่มีบุคลกิ ภาพแบบเก็บตวั อยางมีนัยสําคญั ทางสถิตทิ ่ีระดับ .05 2.6.2 งานวิจัยตา งประเทศ 1) Jeya (2021) ทาํ การศกึ ษาการใชง านแชทบอทเพื่อการศึกษาเพ่ือใชในการเรียนรู สวนบุคคล โดยใชการจําลองการสนทนาเสมือนการสนทนากับมนุษย โดยทําการทดลองกับกลุม ตัวอยาง พบวา การใชแชทบอทเพ่ือการศึกษาทําใหประสิทธิภาพการเรียนรูและการทํางานเพิ่มข้ึน และชวยอํานวยความสะดวกในการทํางาน แตการใชง านแชทบอทควรออกแบบใหมคี วามเหมาะสม กบั บรบิ ทท่ีตองการ

27 2) Esteban (2021) ศึกษาการใชงานแชทบอทเพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียน ภาษาสเปนของนักศึกษาในระดับมหาวิทยาลัย โดยใชการทดสอบกอ นและหลังเรียน โดยเปรียบเทียบ ประสิทธิภาพของการสอนสองรูปแบบ ไดแก การเรียนการสอนแบบทั่วไปและการใชแชทบอท ผล การศกึ ษาพบวา ผูเรียนท่ใี ชง านแชทบอทมผี ลการเรียนที่ดกี วานักเรียนทใี่ ชก ารสอนแบบทวั่ ไป และยัง พบวานักเรียนท่ีใชการสอนแบบแชทบอทใหความสนใจกับการเรียนมากขึ้นทําใหเกิดการเรียนรู ตลอดเวลา ทกุ ทีท่ กุ เวลา 3)Deveci (2021) ศึกษาผลกระทบของแชทบอทท่ีทํางานดวยปญญาประดษิ ฐเพื่อ ศึกษาผลการเรียนและความคิดเห็นของนักเรียนของนักเรียนที่มีตอแชทบอทในรายวิชาสสารและ สถานะการเปลี่ยนแปลงของสสาร ซึ่งเปนหลักสตู รวิทยาศาสตรชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 5 เปนแชทบอท ในรูปแบบขอความและวิดิโอที่เขาถึงไดทางเว็บไซตออกแบบโดยใชโปรแกรม Dialogflowและ โปรแกรมสงขอ ความโตตอบผานกลุม ท่ีสรา งบนแอปพลิเคชน่ั Telegram โดยใชการออกแบบกอนและ หลังทดลอง มีผูเขารวม 41 คน (n = 20 สําหรับการทดลอง n = 21 สําหรับกลมุ ควบคุม) ซึ่งเปน นกั เรียนทีก่ าํ ลงั ศกึ ษาในชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี 5 ของโรงเรียนมัธยมของรัฐในปการศึกษา 2563-2564 . ผลการวิจัยชี้ พบวากลุมทดลองและกลุมควบคุมไมมีความแตกตางอยางมีนัยสําคัญในแงของ ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น แตพ บวาแอปพลิเคช่ันแชทบอทสงผลในทางบวกตอประสบการณก ารเรียนรู ออนไลนข องนกั เรียนกลุม ทดลอง ความคิดเห็นของนักเรียนเก่ียวกับแชทบอท พบวา มีประโยชนแ ละ สนุก พวกเขาตองการใชสําหรับหลักสูตรอ่ืน ใหความชวยเหลือท่ีเปนประโยชนในการเรียนรูนอก หองเรียน ผลการวิจัยพบวา โดยเฉพาะอยางย่ิงในชวงการระบาดใหญของโควิด-19 แอปพลิเคชั่น ดังกลา วอาจสง ผลดีตอการเรยี นรูของนักเรียน จากการศึกษางานวิจัยที่เก่ียวของทั้งในและตางประเทศ ผูวิจัยพบวา การจัดกิจกรรมการ เรียนการสอนโดยใชแชทบอท(Chat bot) จําเปนตอ งใหนักเรียนไดม ีสวนรว มในการลงมือปฏบิ ัติจริง ในสถานการณที่ใกลเคียงกบชีวิตจริงของนักเรียน ซงึ่ อาจดึงเอาสภาพแวดลอมที่นักเรียน คุน เคยมา ชวยเสริมการเรียนรู เพ่ือใหนักเรียนไดรับประสบการณตรงดวยตนเองซึ่งเปนวิธีการท่ีจะทําใหเกิด ความรู ความเขาใจในเรือ่ งท่ีไดเ รยี นรเู มือ่ เกดิ ปญ หากบั สง่ิ ท่ไี ดเรียนรูหรือในชวี ติ ประจําวนั ก็สามารถใช กระบวนการเรียนการสอนทีไ่ ดรับ นอกจากนี้งานวิจัยสวนใหญม ีความสอดคลองกันในดานผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนของผูเ รียน

28 2.7 กรอบแนวคดิ ในการวิจยั แนวคดิ ที่ผวู จิ ยั ไดท ําการศึกษาในครง้ั น้ี มแี นวคดิ ที่จะตองการพฒั นา ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นวชิ าสังคมศกึ ษา ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 2ซ่ึงผูว ิจัยจึงไดก าํ หนดตัวแปรตา งๆ ได เปนกรอบแนวคิด ดงั น้ี เนอ้ื หาการจดั การเรยี นการสอนวิชาสังคมศึกษา แนวคิด/ทฤษฎที ีเ่ กี่ยวของ ศาสนา และวฒั นธรรม 1.แนวคดิ ทฤษฎีทเี่ ก่ยี วของกับผลสัมฤทธิ์ แผนการจัดการเรยี นรูที่ 1 : สถานภาพ บทบาท ทางการเรยี น หนาที่ สิทธเิ สรภี าพ หนา ทใี่ นฐานะพลเมือง แผนการจัดการเรียนรูที่ 2 : คุณคา ของการปฏบิ ัติ 2.แนวคิดเกย่ี วกบั ทฤษฎีความพงึ พอใจ ตนเปนพลเมืองดตี ามวิถีประชาธปิ ไตย แผนการจดั การเรยี นรูที่ 3 :แนวทางสง เสริมการ ปฏบิ ตั ติ นเปนพลเมอื งดตี ามวถิ ีประชาธิปไตย ตัวแปรตน แอปพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot)ในการจดั การเรยี นการสอนเรอื่ ง พลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธิปไตย ตัวแปรตาม 1. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย 2.ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีตอ เร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย โดยใช แอปพลิเคชั่น แชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน ภาพที่ 3 กรอบแนวคดิ งานวิจยั

29 บทที่ 3 วิธีดําเนินการวจิ ยั การศึกษาวิจัย เร่ือง การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยใชแอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอน เร่ือง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย สําหรับนักเรียน ระดับชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ 2 โรงเรยี นวัดเขาขุนพนมมีข้ันตอนการดําเนนิ การวิจัยตามวัตถุประสงคของ งานวจิ ยั ดังนี้ 3.1 ประชากรและกลมุ ตัวอยาง/ กลมุ เปา หมาย 3.2 แบบแผนการวจิ ัย 3.3 เครอื่ งทใี่ ชในการวจิ ัย 3.3.1 การพัฒนาสือ่ /เทคนิคการจัดการเรียนรู/นวัตกรรม 3.3.2 การสรา งและพฒั นาเคร่อื งมือทีใ่ ชในการวจิ ยั 3.4 การเก็บรวบรวมขอมูล 3.5 การวิเคราะหขอ มลู 3.6 สถติ ิท่ีใช 3.1 ประชากรและกลุมตวั อยาง / กลมุ เปา หมาย ประชากรท่ีใชในการวิจัยไดแก นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 ท่ีกําลังศึกษาในภาค เรียนท่ี 2 ปการศกึ ษา 2565 โรงเรยี นวัดเขาขุนพนม สังกัดสํานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษา เขต 4 อําเภอพรหมครี ี จังหวดั นครศรธี รรมราช จํานวน 27 คน 3.2 แบบแผนงานวิจัย การวจิ ยั ในครัง้ นี้ ผวู จิ ยั ปฏบิ ตั ิตาม ADDIE Model ประกอบดวย 5 ขั้นตอน ดงั น้ี 3.2.1 ข้ันการวิเคราะห (Analysis) ดําเนินการโดยศึกษาวิเคราะหปญหา ความตองการ วิธีการแกปญหาการจัดการ เรียนการสอน ศึกษาและวิเคราะหหลักสูตรเพ่ือจําแนกกิจกรรม กระบวนการเรียนรู สาระการเรียนรู จุดประสงคการเรียนรู การวัดและประเมินผลโดยกําหนดเปน เนื้อหายอยโดยละเอียด ศึกษาหลักการและเทคนิควิธี สรางแอพพลิเคช่ัน แชทบอท(Chat bot) จาก เอกสารตา งๆ และงานวจิ ัยทีเ่ ก่ียวของ 3.2.2 ข้ันการออกแบบ (Design) ออกแบบแอพพลิเคชั่น ออกแบบเนื้อหาบทเรียน การ เรียนรตู างๆ ในบทเรียน แบบทดสอบกอนเรยี น และแบบทดสอบหลังเรยี น 3.2.3 ขั้นการพัฒนา (Development) สราง และตรวจสอบคุณภาพของแอปพลิเคชั่นแช ทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน เร่ือง พลเมืองดีตามวถิ ีประชาธิปไตย ในรายวิชา สังคมศึกษา สําหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 โดยใชทฤษฎีการเรียนรูของบลูมโดย ผูเ ชยี่ วชาญ 3 ทาน

30 3.2.4 ขั้นการทดลองใช (Implementation) นําแอพพลเิ คช่ันแชทบอท (Chat bot) เร่ือง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ในรายวิชาสังคมศึกษา สําหรับนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 ไปทดลองใชก ับนกั เรียนช้นั มัธยมศกึ ษาปที่ 2 จํานวน 27 คน และประเมินความพงึ พอใจ 3.2.5 ขั้นการประเมินผล (Evaluation) นําผลท่ีไดจากการทดลองใช มาคํานวณทางสถิติ โดยใชคาเฉลี่ยสวนเบ่ียงเบนมาตรฐาน รอยละ คาประสิทธิภาพ และคาประสิทธิผล และสรุป ผลการวิจัยพรอ มกับจดั ทํารายงานการวจิ ัย ในการทดลองครง้ั น้ีเปนการเปรียบเทียบคาเฉล่ียของคะแนนสอบกอนเรียนกับคาเฉล่ียของ คะแนนสอบหลังเรียน และการเปรียบเทียบผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน โดยใชแบบแผนของการวิจัย แบบ One-Group Pretest- Posttest Design (ลว น และคณะ, 2538, หนา 249) ตารางที่ 3 แบบแผนของการวิจัยแบบ One-Group Pretest-Posttest Design กลุม สอบกอน วธิ สี อน สอบหลงั T2 E T1 X เมือ่ E แทน กลมุ เปาหมาย X แทน จดั กจิ กรรมการเรียนการสอนโดยใชแ อปพลเิ คชน่ั แชทบอท (Chat bot) T1 แทน ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นกอ นการศกึ ษา T2 แทน ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนหลังการศึกษา 3.3 เคร่ืองมือที่ใชในการวิจัย 3.3.1 การพฒั นาส่ือ/เทคนิคการจัดการเรยี นร/ู นวตั กรรม 1) แอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot) เร่ือง พลเมอื งดตี ามวิถีประชาธิปไตย ในรายวิชา สังคมศกึ ษานักเรียนระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรยี นวัดเขาขนุ พนม 2) แผนการจัดการเรียนรูประกอบการสอนโดยใชแอพพลิเคชัน่ แชทบอท(Chat bot) เร่ือง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ในรายวิชาสังคมศึกษา นักเรียนระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียน วัดเขาขนุ พนม จํานวน 6 ชว่ั โมง 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธกิ์ อ นเรยี นและหลังเรยี นเรื่อง พลเมอื งดตี ามวิถปี ระชาธปิ ไตย ใน รายวิชาสังคมศกึ ษาโดยใชแอพพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียนการสอนนกั เรียน ระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ี่ 2 โรงเรยี นวัดเขาขนุ พนม จํานวน 20 ขอ 4)แบบสอบถามความพึงพอใจท่ีมีตอแอพพลิเคชนั่ แชทบอท (Chat bot)ในการจัดการเรียน การสอนเรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ในรายวิชาสังคมศึกษานักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2

31 โรงเรียนวัดเขาขุนพนมเปนแบบประเมินคา Rating Scale5 ระดับ ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก ดาน เน้ือหา ดา นการสอนโดยใชแ อพพลิเคช่ันแชทบอท(Chat bot)ดานผูสอน และดานผูเรียน จํานวน 20 ขอ 3.3.2 การสรา งและพฒั นาเครือ่ งมือท่ีใชใ นการวจิ ยั มรี ายละเอียด ดังนี้ 1)แอพพลเิ คช่ัน แชทบอท (Chat bot) มีข้นั ตอนการสราง ดังนี้ 1)ศึกษาขอ มูลที่เกี่ยวของกับการพฒั นาระบบแชทบอทบนแพลตฟอรม Lineเนื่องจากผูจัดทําไดเลือกแอปพลิเคชัน Lineเปนแพลตฟอรมในการใหบริการแชทบอทที่สราง ดวย Dialogflowจึงไดศึกษาหาขอมูลตาง ๆ เพื่อนํามาพัฒนา แชทบอทในแอพพลิเคชัน Lineโดย สามารถจาํ แนกขั้นตอนไดดงั น้ี - การรวบรวมขอมูลและวธิ กี ารพฒั นาระบบแชทบอทบนแพลตฟอรม Line ขั้นตอนนี้เปนการศึกษาขอมูลท่ีใชในการพัฒนาระบบแชทบอทโดยนําหลักการหรือทฤษฎีตาง ๆ ที่ เกี่ยวของและการเลือกเทคโนโลยีท่ีมีความเหมาะสมสําหรับการพัฒนารวมถึงการศึกษางานวิจัยท่ี เกี่ยวของ เมื่อไดพิจารณาถึงขอดีขอเสียตาง ๆ แลวพบวาแอพพลิเคชัน Lineและ Dialogflowเปน แพลตฟอรมที่ดีเหมาะสมสําหรับใชพัฒนาในครงั้ นี้และยังเปนการพัฒนาระบบแชทบอทแบบ AI ได เปนอยางดีจึงเปนเทคโนโลยที ่ีมคี วามเหมาะสมท่ีจะนาํ มาใชใ นการพัฒนาตามรายละเอียดท่ีไดก ลา ว มาแลว เพ่ือใหการพัฒนาหรือประยุกตใชระบบแชทบอทเหมาะสมตามวัตถุประสงคของลักษณะงาน และการศกึ ษาวิจัยตอไป - ศึกษาข้ันตอนการตอบคําถามผาน Lineท่ีเก่ียวของกับการจัดการเรียน การสอนใน เร่ือง พลเมืองดตี ามวิถปี ระชาธปิ ไตย สําหรบั นักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปท ่ี 2 2) ออกแบบและพัฒนาระบบ ตารางท่ี 4 ออกแบบและพัฒนากระบวนการใหมดว ยระบบแชทบอทLine ขนั้ ตอนที่ ขัน้ ตอนการ Post Lean ประเภท ระยะเวลา 1 นักเรียนสอบถามขอมูลแจงเขา Value 3 นาที มาผาน Line 2 ระบบแชทตอบคําถามผูสอบถาม Value 0.1 นาที 3 กรณนี กั เรยี นสอบถามขอมลู ท่ีไม Value 0.1 นาที มใี นระบบระบบแจง ครูจะตอบโดยตรง

32 Line ภาพที่ 4 ขั้นตอนการ Post Lean การบริการตอบคําถามประชาชนผา น Line 3) พัฒนาระบบแชทบอทบนแพลตฟอรม Line Chat bot หลักการทํางานโดยรวม ของระบบ Line Chatbotการพัฒนาระบบแชทบอท บนแพลตฟอรม Lineสามารถอธิบายหลักการ ทํางานตามภาพ การทาํ งานของระบบท่ีเม่ือผใู ชงานมีการใชงานระบบ Lineแลว คียขอมูลหรือปอนคํา สนทนาขอมูลเหลานั้นจะถูกสงไปยังสวนของDialogflowเพื่อใหDialogflowแปลงขอความสนทนา ของผูใชงานดังกลาวดวยวธิ ีการประมวลผลภาษาธรรมชาติ(NaturalLanguage Processing) คนหา ขอ มูลหรือขอซกั ถามทม่ี ีอยใู น Intent ของ Dialogflowตามท่ีไดท าํ รวบรวมหรอื การคาดการณกลุมคํา ถาม และกลุมคําตอบตาง ๆ ที่จะเกิดขึ้นไวลวงหนา ซึ่งในสวนของกระบวนการประมวลผลในการ เลือกคําตอบการสนทนาจะกลา วในลําดับถัดไป หลังจากที่Dialogflowสามารถเขาใจขอซักถามตาม คําขอจากผูใชงานแลว Dialogflowจะสรางการตอบสนองกลับไปยังผูใชผานแอปพลิเคชั่น Line เพอื่ ใหผ ูใชเกิดความเขา ใจในเร่ืองนั้น ๆและเขาถงึ การบริการไดส ะดวกมากข้นึ

33 ภาพท่ี 5 หลักการทํางานโดยรวมของระบบ Line แชทบอท 4)ขั้นตอนการกรอกขอมูลเพ่ือใชในการโตตอบการสนทนาการโตตอบการสนทนา น้นั ถือเปน หัวใจสําคญั ของระบบ Lineแชทบอทเพื่อใหไดรับขอมูลท่ีตรงตามความตองการหรือเจตนา ของผูใชงานและมีความถูกตอง การกรองขอมูลเพื่อโตตอบการสนทนานั้น Dialogflowท่ีทําหนาที่ ตรวจสอบความถูกตองของการสนทนาโตตอบโดยนําหลักการประมวลผลภาษาธรรมชาติ(Natural Language Processing) และปญญาประดิษฐ(Artificial Intelligence) แชทบอทDialogflowจะทํา หนา ที่ประมวลผลโดยการตรวจสอบ แพลตฟอรม ทีผ่ ูใชง านไดใ ชนั้นไดเชื่อมตอกับเอเจนต(Agent) ท่ีมี อยูใน Dialogflowซ่ึงอาจจะมีหลายเอเจนต(Agent) และหลังจากน้ันเมื่อ Dialogflowไดพบเอเจนต (Agent) ท่ีตองการใชงานแลว Dialogflowจะดําเนินการการเปรียบเทียบประโยคหรือขอความที่ ผูใชงานสงเขามาเปรียบเทียบกับขอมูลท่ีอยูใน Training Phrases ของแตล ะ Intents ในเอเจนต (Agent) นัน้ ๆ ซึง่ อาจจะมหี ลาย Intents โดยใหนา้ํ หนักคาํ ท่ีมคี วามใกลเคียงหรือมีความคลา ยกันมาก ที่สุดกับขอมูลท่ีกําหนดไวใน Training Phrases ของแตละ Intents ซ่ึงเม่ือ Dialogflowได ประมวลผลพบ Intents ที่มีขอมูลคลายมากที่สุดแลว Dialogflowจะดําเนินการเลือกใชขอมูลท่ีได กําหนดไวในสว นของ Responseของ Intents นนั้ ตอบกลบั ไปยังผใู ชง านตอ ไป

34 ภาพท่ี 6 ขนั้ ตอนการกรอกขอมลู เพื่อใชใ นการโตต อบการสนทนา ผูวิจัยไดออกแบบโครงสรางโดยรวมการสนทนาของระบบแชทบอท (Chatbot Conversational Flow) โดยมีท้ังหมด 4 intent ประกอบดวย 1.Welcome 2.Main Question 3.Fallback 4.Finish 1.Welcome เปน Intents สําหรบั การใหบอทแนะนาํ ตวั เองใหผูใชรูสึกคุนเคยใหผูใชรูสึกวา คยุ อยูกบั ครูทําใหผ ูใชเ ขา ใจบอทมากข้นึ 2. Main Question เปน Intents คําตอบหลักท่ีจะบอกวิธีใชบอทและบอกวาบอททําอะไร ไดบ างโดยขอมูลในสวนนี้จะใชขอมูลคาํ ตอบ 3 แผนการจัดการเรียนรู ประกอบดว ย แผนการจัดการ เรียนรทู ี่ 1 : สถานภาพ บทบาทหนาที่ สิทธเิ สรีภาพ หนาทใ่ี นฐานะพลเมอื งแผนการจัดการเรียนรูที่ 2 : คุณคา ของการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย และ แผนการจัดการเรียนรูที่ 3 : แนวทางสง เสรมิ การปฏิบตั ติ นเปน พลเมอื งดตี ามวิถีประชาธปิ ไตย 3.Fallback เปน Intents สําหรับ สงขอความใหผูใชในกรณที ่ีผูใชไมตอบตามท่ีรูปแบบท่ี กาํ หนดไวซ ึง่ จะออกแบบใหบ อทตอบกลับไปหาผูใชว ายงั ไมเขาใจในส่ิงที่พิมพมาและเสนอทางเลือกให ผูใ ชไปคยุ กบั ครูตอ ไป 4.Finish เปน Intents เม่ือผูใชจบการสนทนากับบอทเรียบรอยแลว โดยบอทจะแสดง คํา ขอบคณุ และความหว งใยกับผใู ชเ พอื่ ใหผ ใู ชมคี วามรสู กึ ทดี่ แี ละอยากมาใชซ า้ํ อกี 5) ขั้นตอนวิธีการพัฒนาระบบแชทบอทเพ่ือใชใ นการโตตอบการสนทนาหลังจาก จัดเตรียมขอมูลคําถามคําตอบสําหรับใชกับระบบแลวขั้นตอไป คือการพัฒนาระบบแชทบอทโดยใช สองแพลตฟอรมหลักในการพัฒนาคือแพลตฟอรม Lineกับแพลตฟอรม Dialogflowจึงตองเตรียมทั้ง สองแพลตฟอรมท่ีสามารถใชงานไดและมีอีเมล (E-mail) ของจีเมล (Gmail) สําหรับเขาใชงาน Dialogflowในขนั้ ตอนของการพัฒนา

35 เรมิ่ ตน พัฒนาระบบแชทบอทโดยไปทเี่ บราวเซอรแลว พิมพ https://dialogflow.cloud.google.com จากนน้ั ทาํ การใชจ เี มลเขาสรู ะบบ ภาพที่ 7 ตวั อยา งหนา แรกของแพลตฟอรม Dialogflow ภาพที่ 8 ตัวอยางการล็อคอนิ เขา ระบบของแพลตฟอรม Dialogflow หลังจากล็อกอินเขาระบบแลว ใหทาํ การสรา งเอเจนต(Agent) โดยคลิก เลือกเมนูCreate New Agent ซึ่งเอเจนตเปนจุดเร่ิมตนของการพัฒนา ใหทําการตั้งช่ือเอเจนตและกําหนดภาษาและโซนเวลาท่ี ตอ งการเลอื ก Create เพื่อสรา งเอเจนต

36 ภาพท่ี 9 ตัวอยางการสรา งเอเจนตข องแพลตฟอรม Dialogflow ข้ันตอนตอไปคือการสราง Intents เพื่อเปนการกําหนดกลุมคําถาม-คําตอบสําหรับการ สนทนาโตตอบของระบบแชทบอทโดยการคลกิ เลอื กทเี่ มนูIntents แลว ทาํ การคลกิ Create Intent ภาพที่ 10 ตัวอยางการสรา ง Intents ของ Dialogflow จากน้ันใหทําการต้ังช่อื Intents และกด Save เปนอันเสร็จสิ้นข้ันตอนการสราง Intents ข้ันตอน ตอไปคือการเพิ่มคําถาม ซ่ึงเปนประโยคทางฝงผูใชงาน โดยสามารถเพิ่มคําถามไดในสวนของ Training phrases สามารถเพิ่มไดหลายประโยคเพื่อจับประโยคของผูใชงานเพื่อใหการทํางานของ ระบบมีประสิทธิภาพ

37 ภาพท่ี 11ตวั อยา งการเพิม่ ประโยคคําถามใน Intents ของ Dialogflow เม่ือเพิ่มคาํ ถามใน Training phrases ใน Intents เรยี บรอยแลว ข้ันตอไปคือ การเพิ่มคําตอบโดยไป ที่ Responses แลว ทาํ การเพมิ่ คําตอบไดต ามความตองการ ภาพที่ 12 ตวั อยา งการเพ่มิ ประโยคคําตอบใน Intents ของ Dialogflow

38 หลังจากท่ีไดทําการเพ่ิมประโยคคาํ ถาม-คําถามตอบเรียบรอ ยแลวเพ่ือเปนการปองกันความผิดพลาด ของการกาํ หนดคาํ ถาม-คาํ ตอบตาง ๆ สามารถทดสอบการทาํ งานของ Intents นั้น ๆ ไดโดยการพิมพ ประโยคคาํ ถามท่ีกาํ หนดไวตรงมมุ ขวาบนของ Dialogflowแลวกดเอนเทอร(Enter) ก็จะสามารถหรือ ทดสอบการทาํ งานได ภาพที่ 13 ตวั อยางการทดสอบการสนทนาของ Dialogflow ขอมูลการสนทนาตาง ๆ จะไมสามารถสงถึงกันไดหากทั้งสองแพลตฟอรมไมมีการเชื่อมตอกันวิธกี าร เช่ือมแพลตฟอรม Dialogflowเขา กับ Lineใหด ําเนินการคลิกท่ีIntegrations แลวเลือกที่แพลตฟอรม ทตี่ องการเช่อื มตอ ในกรณนี ี้ไดเลอื กเชอื่ มตอกบั Line ภาพท่ี 14 ตัวอยา งการเชื่อมตอแพลตฟอรม Dialogflowเขากบั Line

39 6) การทดสอบระบบ ผูวจิ ยั ใช Test Case ในการการทดสอบความถกู ตอ งของระบบ Chatbotเมื่อสงขอความหรือ กดปุมไปแลวระบบ Chatbotจะตอบอยางถูกตองตาม Requirement ที่กําหนดหรือไม การทดสอบ ตัวระบบในสวนนี้ผูวิจัยจะมีการกําหนด Test Case แตล ะ Function ในระบบ Chatbotซึ่ง Test Case ของ Chatbotจะมี 2 สง่ิ หลกั ๆ คือ Input คือ สิ่งที่สงเขาไปหา Chatbotไมว าจะเปนขอความ หรือ การกดปุมจาก Interface ตา ง ๆ ของ Line Output คอื ผลลพั ธที่ Chatbotแสดงออกมาไมวาจะเปน ขอ ความหรอื รูปภาพ หลังจากนั้นจะทดสอบ Chatbotในแตละ Test Case Function ของ Chatbotและตรวจสอบ ผลลัพธท ่ีออกมาวาถูกตองตามโครงสรางการสนทนาและหลังการทดสอบจะตองใสผลลัพธท่ีพบเจอ ขณะทดสอบระบบดวยเพื่อใหทราบวา เม่ือทําการทดสอบแลวผลลัพธถูกตองตามที่กําหนดหรือไม และถาไมถกู ตองสามารถนําผลลัพธท่ีพบเจอไปหาสาเหตุทําไมถึงมีผลลัพธไมถูกตองตามที่กําหนดไว เพ่ือปรับปรงุ ระบบ Chatbotใหมคี วามถกู ตอ งและประสทิ ธภิ าพมากขน้ึ 7) สรางแบบประเมินความเหมาะสมของ แอปพลิเคช่ัน LineChatbot โดยผูวิจัย สรางขึ้นเอง ประกอบดว ย เน้ือหา ตัวอักษรและสี ดา นภาษา เสยี ง และวีดีโอ ดานแบบทดสอบ และ ดานการจัดการแอพพลิเคช่ัน โดยลักษณะของขอคําถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบบ 5 ระดับ ซึ่งไดกําหนดเกณฑในการแปลความหมายของคาเฉลี่ย มาตราสวนประมาณคา 5 ระดบั ดังนี้ คะแนนเฉลีย่ แปลความหมายระดับความเหมาะสม 4.51 – 5.00 ความหมาย มากที่สดุ 3.51 – 4.50 ความหมาย มาก 2.51 – 3.50 ความหมาย ปานกลาง 1.51 – 2.50 ความหมาย นอย 1.00 – 1.50 ความหมาย นอยท่ีสดุ 8) นาํ แอปพลเิ คชั่น Line Chatbotพฒั นาขึน้ ไปและประเมินความเหมาะสมโดย ปรกึ ษาผเู ชีย่ วชาญ 3 ทา น เพื่อตรวจความถูกตอ งและความเหมาะสม 9) นาํ แอปพลเิ คชนั่ Line Chatbot ไปทดลองกับกลุมตัวอยา ง จํานวน 10 คน เพื่อ รวบรวมขอ มลู เก่ียวกับประสิทธภิ าพและประสทิ ธผิ ลของผูเรยี น แลวนาํ ขอ เสนอแนะมาปรับปรงุ แกไข

40 2) แผนการจัดการเรียนรูเรื่องพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย โดยใชแอปพลิเคช่ัน แชทบอท (Chat bot) รวมเวลา 6 ชั่วโมง มขี น้ั ตอนการสรา งเครื่องมอื ดังนี้ 1) ศกึ ษาหลักสูตรการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุมสาระการเรยี นรู สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เพ่ือศึกษาขอบเขต จุดเนน ผลการเรียนรู สาระการเรียนรู และ รายละเอียดท่ีเกี่ยวขอ งกบั เนอื้ หา 2) ศึกษาหลักการจัดการเรียนการสอนโดยใชแอปพลเิ คชั่นแชทบอท (Chat bot) จากอกสารและงานวจิ ยั ทีเ่ กีย่ วของ 3) สรางแผนการจัดการเรียนรูเร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย รายวิชาสงั คม ศกึ ษา จาํ นวน 6ชว่ั โมง ประกอบดว ย แผนที่ 1 : สถานภาพ บทบาทหนา ที่ สิทธิเสรีภาพ หนาที่ในฐานะพลเมอื งจํานวน 2 ชวั่ โมง แผนท่ี 2 : คุณคา ของการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตยจํานวน 2 ชัว่ โมง แผนที่3:แนวทางสงเสริมการปฏิบัติตนเปนพลเมืองดตี ามวิถีประชาธิปไตยจํานวน 2 ชั่วโมง 4) นําแผนการจัดการเรียนรูเร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย รายวิชาสังคม ศึกษา โดยการใชแอพพลิเคชั่นแชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน ท่ีสรางข้ึนให อาจารยที่ปรึกษา พิจารณาความเหมาะสมของแผนการจัดการเรียนรูตรวจสอบความถูกตอง การวัด การประเมินผล ใหข อแนะนํา และปรับปรงุ ตามคําแนะนาํ ของอาจารยท ี่ปรกึ ษา 5) นําแผนการจัดการเรียนรูเร่ืองพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย โดยใช แอพพลิเคชั่นแชทบอท (Chat bot) ในการจัดการเรียนการสอน นักเรยี นระดับช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 ท่ีปรับปรุงแกไขตามคําแนะนําของอาจารยท่ีปรึกษา นําไปทดลองกับนักเรียนที่ไมใชกลุมตัวอยาง จํานวน 10 คน 6) จากนน้ั นําผลการทดลองใชแผนการจัดการเรียนรู เสนอตออาจารยท ่ีปรึกษาเพ่ือ นํามาปรบั ปรุงแกไข และนาํ ไปใชใ นการดําเนนิ การวจิ ัยตอไป 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธก์ิ อนเรียนและหลังเรยี นโดยการใชแ อปพลิเคช่นั แช ทบอท (Chat bot) ชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ 2 เรอื่ ง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย ในรายวิชาสังคม ศกึ ษา 1) ศึกษาเอกสาร แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยเก่ียวกับการแบบทดสอบความรูเรื่อง พลเมืองดีตามวถิ ีประชาธปิ ไตย ในรายวชิ าสังคมศึกษานกั เรยี นระดบั ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ่ี 2 โรงเรียนวัด เขาขนุ พนม โดยใชแอพพลเิ คช่ัน แชทบอท (Chat bot)