๒. ชมุ ชน และหน่วยงาน ภาคีเครอื ขา่ ยให้ความรว่ มมอื เปน็ อยา่ งดี และมสี ว่ นร่วมในการจดั กจิ กรรมกอ่ ให้เกิด ประโยชนต์ ่อลกู หลาน คนในชมุ ชน เปน็ การสร้างสมั พนั ธภาพท่ดี ใี นครอบครวั และรจู้ ักการใช้เวลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์ จากการอา่ นในบา้ นหนงั สอื อจั ฉรยิ ะ หรอื มมุ การอา่ นในหนว่ ยงานตา่ งๆ สรา้ งความพงึ พอใจในการสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ ของสถานศกึ ษา เปน็ การขยายเครอื ขา่ ยทตู การอ่านในชมุ ชนเพ่ือการร่วมจัดกิจกรรมที่หลากหลาย ๓. เกดิ ความสมั พนั ธ์ท่ีดภี ายในครอบครวั ระหว่างพอ่ แม่ และลูก ได้มกี จิ กรรมรว่ มกนั และพอ่ แมไ่ ดเ้ หน็ ถึงความ สามารถ และศักยภาพในตัวของลกู หลาน เพอ่ื การสง่ เสรมิ ในทางทด่ี ตี อ่ ไปในอนาคต ปจั จยั ทีส่ ง่ ผลต่อความส�ำเร็จ ๑. การดึงครอบครวั และชุมชนให้เข้ามามสี ่วนร่วมในการจดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ น ๒. การวิเคราะห์ความต้องการของชุมชนตามสภาพบริบท และวางแผนกิจกรรมให้สอดคล้องกับความต้องการ เชน่ ชมุ ชนตอ้ งการให้เยาวชนได้ร่วมกนั สบื สานแหลง่ เรยี นรู้ และภมู ิปญั ญาในอาชพี การตีมดี ให้คงอยู่ตอ่ ไป จงึ ไดพ้ ัฒนา ใหเ้ ปน็ แหลง่ เรยี นรใู้ นชุมชน ใหเ้ ยาวชน นกั ศึกษา และผู้สนใจได้มาเรียนรู้ ภูมปิ ญั ญาเป็นผู้มคี วามรู้ สามารถถา่ ยทอดให้ กบั ผูใ้ ช้บรกิ ารไดเ้ กดิ การเรียนรู้ 48 เปดิ โลกอา่ นสร้างสุขจากโรงเรยี นสชู่ ุมชน
รางวัลรองชนะเลศิ อันดับ ๒ ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อ�ำเภอเมืองอบุ ลราชธานี จงั หวดั อบุ ลราชธานี ข้อมลู พืน้ ฐาน ที่อย่เู ลขท่ี ๗ ถนนแจ้งสนทิ ตำ� บลในเมอื ง อ�ำเภอเมอื ง จงั หวดั อุบลราชธานี ๓๔๐๐๐ โทรศพั ท์ ๐๔๕ – ๒๖๒๑๘๔ โทรสาร. ๐๔๕ – ๒๖๒๑๘๔ เว็บไซต์http://ubon.nfe.go.th/mueangubon/ ปจั จบุ ันมีจ�ำนวนทตู การอา่ นทงั้ หมด ๕๖ คน กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น กจิ กรรมการจดั นิทรรศการ คุยเฟ่อื งเรอื่ งผ้าเมืองอบุ ลฯ และแนวกินอสี าน วิธีการด�ำเนินงาน การจัดนิทรรศการเรื่องคุยเฟื่องเรื่องผ้าเมืองอุบลฯ และแนวกินอีสาน ซ่ึงตอบสนอง ต่อการท�ำมาหากินของคนในอุบลฯ แสดง ณ ห้องสมุดประชาชนจังหวัดอุบลราชธานี เรื่องละ ๓ - ๔ เดือน ท�ำให้ ผู้มาชมนิทรรศการอา่ นข้อมูลความรู้ ดูการสาธติ และเรียนรู้สกู่ ารปฏบิ ตั ิ ผลการเปลยี่ นแปลง การอา่ น การดู และการชมนทิ รรศการเปรยี บเหมอื นการอา่ นหนงั สอื เลม่ ใหญ่ ทนี่ า่ สนใจ อีกรูปแบบหน่งึ สามารถอ่านคนเดียวหรอื หลายคน ท�ำใหผ้ ชู้ มนิทรรศการมองเห็นช่องทางการท�ำมาหากนิ ได้ความคดิ สรา้ งสรรค์ในการพฒั นาตอ่ ยอดสนิ ค้าและบรกิ าร ใหเ้ ปน็ ท่ตี ้องการของลกู ค้ามากย่งิ ข้ึน กจิ กรรมการเผยแพร่กล่องความรกู้ ินได้สชู่ มุ ชน กศน. ตำ� บล วิธีการด�ำเนินงาน กล่องความรู้กินได้หรือชุดประมวลความรู้เป็นองค์ความรู้ส�ำหรับการท�ำมาหากินแบบ บรู ณาการโดยใชก้ ระบวนการจดั การความรูเ้ พ่อื วิเคราะห์ คัดเลอื ก และรวบรวมขอ้ มูลท่ไี ดร้ ับการคดั สรรจากสอ่ื หลาก หลายรปู แบบ ได้แก่ หนงั สือ CD DVD คำ� แนะน�ำจากผูเ้ ช่ยี วชาญ ภูมิปัญญา ตัวอย่างวตั ถดุ บิ ฯลฯ ตามหวั เร่ืองอาชพี / ธุรกิจท่ีต้องการของกลุ่มเป้าหมายในพื้นท่ีเพ่ือเป็นแนวทางให้ผู้สนใจได้เร่ิมต้นการเข้าถึงองค์ความรู้อย่างสะดวกและ เป็นระบบ นอกจากนไ้ี ดเ้ ผยแพรอ่ งคค์ วามรู้อาชพี ผ่าน YouTube Website กศน.จังหวัด กศน.อำ� เภอ และ กศน.ตำ� บล อีกด้วย ซ่ึงท�ำให้มีช่องทางการอ่านเพ่ิมข้ึน นอกจากนี้ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดอบุ ลราชธานี ไดจ้ ดั ทำ� โครงการขยายผล กลอ่ งความรกู้ นิ ไดส้ ู่ กศน.ตำ� บล (๒๑๙ ตำ� บล) เพอื่ เฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ผลการเปลย่ี นแปลง กลอ่ งความรกู้ นิ ได้ เปน็ นวตั กรรมทชี่ ว่ ยกระตนุ้ ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ การใฝเ่ รยี นรดู้ า้ นการท�ำมา หากิน ในลักษณะการอา่ น การดูภาพประกอบ ดูตวั อยา่ ง ของจรงิ ของจ�ำลอง เปน็ การเรียนรูด้ ้วยตนเอง อา่ นก่อนเรยี น อาชีพกับวทิ ยากร หรอื เรียนกับวิทยากรแล้วอา่ นทบทวน หรอื อา่ นและทดลองทำ� เอง นวตั กรรมส่งเสริมการอ่าน รปู แบบหอ้ งสมุดชุมชน “บ้านหนงั สอื ชมุ ชน” วิธีการด�ำเนินงาน การน�ำรูปแบบห้องสมุดเพื่อเด็กและครอบครัวบ้านกุดลาดใต้ และบ้านดอนชี ซ่ึงเป็น ผลงานหนงึ่ โรงเรยี น หนงึ่ นวตั กรรม ระดบั เขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประจำ� ปี ๒๕๕๗ ไปขยายผลการดำ� เนนิ งานหอ้ งสมดุ ชมุ ชน ในชมุ ชนทม่ี คี วามพรอ้ ม โดยใชก้ ระบวนการเรยี นรแู้ ละการจดั การความรใู้ นการขบั เคลอื่ นใหเ้ กดิ หอ้ งสมดุ ชมุ ชน โดยการ มีส่วนร่วมของชุมชน ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมท�ำ ร่วมติดตามประเมินผล ร่วมแก้ปัญหา และพัฒนา โดยมีขั้นตอน การพฒั นา ดังแผนภมู ิตอ่ ไปน้ี สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสุข 49
แผนภูมิ ขั้นตอนการพัฒนาหอ้ งสมดุ ชุมชน “บา้ นหนงั สอื ชมุ ชน” ให้เป็นแหลง่ เรยี นรขู้ องชุมชน ๑ ๒๓๔ ๕ ศกึ ษา วเิ คราะห์ สำ� รวจชมุ ชนทมี่ ี เวทีชาวบ้าน ระดม พฒั นาห้องสมดุ ติดตาม ประเมนิ ผล สภาพปญั หาบา้ น ความพร้อมจัดต้งั ความคิดเหน็ - อาคารสถานท่ี การเป็นหอ้ งสมดุ หนังสืออัจฉริยะ หอ้ งสมุดชมุ ชน พัฒนาหอ้ งสมดุ - บคุ ลากร ชุมชน “บ้าน - ส่อื การเรียนรู้ หนังสอื ชมุ ชน” : - การจัดกจิ กรรม แหลง่ เรยี นรูข้ อง สง่ เสริมการอ่าน ชุมชน การเรียนรู้ ๖ แกไ้ ข ปรบั ปรงุ และ พัฒนา ๘ ๗ ขยายผลการด�ำเนินงาน - สรุปผล/รายงานผล ตน้ แบบห้องสมดุ ในชมุ ชน - เผยแพรผ่ ลงาน ผลการเปล่ยี นแปลง ปีการศึกษา ๒๕๕๗ มีหอ้ งสมุดชุมชนเกิดขึน้ ๓ แหง่ คอื บา้ นหนงั สือชุมชนบา้ นสรา้ งทราย บา้ นหนังสอื ชมุ ชนบา้ นหนองไหล บา้ น หนงั สือชุมชนสหกรณ์เกษตร ๓ ทนี่ ำ� เอารูปแบบหอ้ งสมดุ ชุมชนบ้านกดุ ลาดใต้ และบ้านดอนชีไปปรับใช้ในการพัฒนาบ้านหนังสือชุมชนให้เป็นแหล่งเรียนรู้ ของชุมชน Infographic แฟ้มความรู้ “เปิดเบ่งิ เปดิ อ่าน เปดิ เบิง่ ” วิธีการด�ำเนินงาน การค้นคว้า infographic จาก Website ต่างๆ คดั เลอื กเนอ้ื หาและเรอื่ งทเ่ี ปน็ ประโยชน์ นำ� มาจดั ใสใ่ นแฟม้ “เปดิ เบง่ิ เปดิ อา่ น เปิดเบงิ่ ” ให้ผูร้ บั บรกิ ารไดอ้ ่านขอ้ มลู ความรู้ เหมาะส�ำหรับผ้ทู ีไ่ มช่ อบอา่ นข้อ ความยาวๆ ภาพสีสนั สวยงามและขอ้ ความส้นั ๆ ใน infographic สามารถเชญิ ชวนใหอ้ ยากอา่ นท้งั เด็กและผใู้ หญ่ ผลการเปลี่ยนแปลง Infographic แฟ้มความรู้ “เปิดเบิ่ง เปิดอ่าน เปิดเบิ่ง” ได้รับความสนใจจากผู้มาใช้บริการ ทั้งท่ีห้องสมุดประชาชนจังหวัดอุบลราชธานี และท่ีบ้านหนังสือชุมชน เปดิ ดู เปดิ อา่ นความรจู้ ากแฟม้ ทเ่ี ปน็ ประโยชนต์ อ่ การดำ� เนนิ ชวี ติ ประจำ� วนั เชน่ การปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมการกนิ อาหาร การเลกิ สบู บหุ รี่ การเลกิ ดมื่ สุรา การปอ้ งกันและรกั ษาโรค การออกก�ำลงั กาย การขบั ขป่ี ลอดภัย เปน็ ตน้ 50 เปดิ โลกอ่านสร้างสุขจากโรงเรยี นสชู่ ุมชน
กจิ กรรมทูตการอ่าน ทตู การอา่ นบ้านดอนชี ไดแ้ ก่ นางอนชุ ิดาภรณ์ กัณทะสา นางจีระนันท์ ทุมวัน และ นางศศิวิมล ดวงปากดี ซ่ึงเป็นทูตการอ่านรุ่นแรกได้ด�ำเนินการ ประชาสัมพันธ์ เชญิ ชวนคนในชุมชนให้มาอ่าน มาร่วมกจิ กรรมการอ่านท่ีบ้าน หนังสือชุมชนแนะน�ำหนังสือท่ีน่าอ่าน และควรอ่านผ่านเสียงตามสาย หอกระจายขา่ ว บอกตอ่ ๆ กนั ไป หรอื แจง้ ในทป่ี ระชมุ กระจายหนงั สอื ใหบ้ รกิ าร หมุนเวียนใน กศน.ต�ำบล แลกเปล่ียนเรียนรู้การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน โดยเฉพาะการอ่านเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในโอกาสทรงมพี ระชนมายุ ๖๐ พรรษา/การพฒั นาห้อง สมดุ ชุมชน “บา้ นหนังสือชมุ ชน” กบั ผูน้ ำ� ชมุ ชนบา้ นสร้างทรายและผนู้ ำ� ชุมชนบ้านหนองไหล ผลการเปล่ียนแปลง ทูตการอ่านเกิดความภาคภูมิใจ มีความสุขที่ได้ช่วยให้คนในชุมชนใฝ่เรียนใฝ่รู้และรัก การอา่ น อา่ นหนังสือมากขึ้นและอา่ นอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง การสร้างเครือข่ายการทำ� งาน ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอ�ำเภอเมืองอุบลราชธานี ประสานและเชิญชวนเครือข่าย การด�ำเนินงาน เช่น มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี วิทยาลัยอาชีวศึกษาอุบลราชธานี ภูมิปัญญา กลุ่มอาชีพทอผ้า ผู้ประกอบการ โรงเรียน อบต. และสโมสรโรตารีศรีอุบลฯ มาร่วมจัดกิจกรรมส่งเสริม การอ่าน สนับสนนุ วสั ดอุ ปุ กรณ์ หนังสือและส่ือสง่ เสริมการอ่าน ผลการเปล่ียนแปลง ได้รับความร่วมมือจากเครือข่ายในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน การเป็นวิทยากร การจดั นิทรรศการ การสาธิต การแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ และการเรียนรู้สู่การปฏบิ ตั ิ การสนับสนุนวสั ดอุ ปุ กรณ์ หนังสอื และ ส่ือสง่ เสรมิ การอ่านเปน็ อยา่ งดี ผลสำ� เรจ็ ท่ีเกนิ ความคาดหมาย ๑. ชมุ ชนเข้มแข็ง เกดิ การเรียนรู้ การพฒั นาอย่างตอ่ เนอื่ ง การบริหาร จดั การโดยชมุ ชนมคี วามยง่ั ยนื สว่ นหนง่ึ เปน็ ผลมาจากการสง่ เสรมิ การอา่ นการ เรยี นรู้ ทหี่ ลอ่ หลอมใหค้ นมคี วามรู้ คดิ เปน็ ทำ� เปน็ แกป้ ญั หาไดป้ ระสบผลสำ� เรจ็ ในการด�ำเนินงานและมคี วามสขุ ๒. บา้ นหนงั สอื ชมุ ชนบา้ นดอนชี เปน็ หอ้ งสมดุ ชมุ ชนทไี่ ดร้ บั การยอมรบั จากคนในชมุ ชนและนอก ชมุ ชนท่ีมาศึกษาดูงานวา่ เป็นแหลง่ เรยี นรู้ทมี่ ีคณุ ค่า เปน็ แบบอยา่ งที่ดีกบั ชุมชนอืน่ ๆ ได้ ๓. สโมสรโรตารศี รอี บุ ล มอบกระเปา๋ หนงั สอื เลม่ แรก (Book Start) ให้ กับครอบครัวทมี่ ีเดก็ อายุ ๖ เดือน - ๓ ปี จ�ำนวน ๔๐ ชุด พร้อมท้ังสาธิตการใช้หนงั สือและเลา่ นิทานให้ลกู ฟัง ปจั จยั ทีส่ ่งผลต่อความสำ� เร็จ ๑. ผู้น�ำชุมชนมีความเข้มแข็งในการพัฒนา และสามารถจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการด�ำเนินงานได้ อีกท้ัง ชุมชนมีความพร้อม ๒. ส่ือนวัตกรรมมคี วามทนั สมัย หลากหลาย และสามารถดึงความสนใจของกลมุ่ เป้าหมายได้ เพราะเปน็ ที่นิยม ในโลกของ Socail Network ๓. เครอื ขา่ ยและทมี งานมกี ารประสานความรว่ มมอื ในการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น การสนบั สนนุ วสั ดอุ ปุ กรณ์ และงบประมาณ การติดตามประเมินผล การปรับปรงุ แกไ้ ขและพฒั นาการทำ� งานอยา่ งต่อเนอื่ ง สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสร้างสขุ 51
รางวัลชมเชย ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำ� เภอจตรุ พักตรพมิ าน จงั หวัดรอ้ ยเอด็ ขอ้ มูลพน้ื ฐาน ท่ีอยู่ หมทู่ ่ี ๒ ถนนปทั มานนท์ ตำ� บลหวั ช้าง อำ� เภอจตรุ พกั ตรพิมาน จงั หวัดรอ้ ยเอด็ โทรศัพท์ ๐๔๓ – ๕๓๑ - ๐๒๐, โทรสาร ๐๔๓ – ๕๓๑ – ๐๒๐ เวบ็ ไซต์ http://202.143.139.100/4607, http://roiet.nfe.go.th จำ� นวนทตู การอา่ นทง้ั หมด ๑๖๖ คน กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ น ชวนกันอา่ นในวดั วิธกี ารดำ� เนนิ งาน มกี ารส�ำรวจความต้องการอา่ นหนงั สือของชุมชน นำ� มาวเิ คราะหผ์ ่านกระบวนการจดั เวที เสวนา การนำ� เสนอผลการระดมความตอ้ งการอา่ นของแตล่ ะกลมุ่ ยอ่ ยดำ� เนนิ การวางแผนและออกแบบกจิ กรรมรว่ มกนั เพอ่ื บรู ณาการรปู แบบกจิ กรรมใหส้ อดคลอ้ งกบั สภาพปญั หา ความตอ้ งการและสภาพวถิ ชี วี ติ ของคนชมุ ชน โดยมรี ปู แบบ การจดั กระบวนการเรยี นรู้เปน็ ฐานการเรยี นรดู้ ังนี้ ๑. ชวนกนั เขา้ ฐานอ่านหนังสอื ทช่ี อบ ๒. ชวนกันเขา้ ฐานอ่านประวัติ “หอไตร สมิ โบราณ มรดกลำ�้ คา่ ควรคา่ การรกั ษา” ๓. ชวนกนั เขา้ ฐานอา่ นเพอ่ื ชวี ติ ทพ่ี อเพยี ง (พลงั งานสะอาด ทางเลอื ก พลังงานที่ยั่งยืน), (เกษตรธรรมชาติ กับการด�ำเนินชีวิตท่ีย่ังยืน) และ ๔. อ่านเพ่ือสร้างสุขภาวะที่ดีของชุมชนแบบมี ส่วนร่วม จากนั้นมีการน�ำเสนอผลงานการเรียนรู้จากฐานการเรียนรู้ต่างๆ เพ่ือสรุปผลการเรียนรู้และสิ่งท่ีเกิดจากการ อา่ นทส่ี ามารถน�ำไปใช้ไดใ้ นชวี ิตประจ�ำวนั ของตนเองและครอบครวั ผลการเปลี่ยนแปลง จากการร่วมกันท�ำกิจกรรมอ่านเพื่อวิเคราะห์ สภาพการจัดการสิ่งแวดล้อมในชุมชนท่ีเป็นปัญหา ได้มีการเปิดเวทีชุมชนเพ่ือ ส�ำรวจความคาดหวัง/ส่ิงท่ีต้องการแก้ไขแบบมีส่วนร่วมของคนในชุมชนเพ่ือ สร้างความสามัคคีเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน และมุ่งหวังให้ชุมชนของตนมีการ จัดการเพ่ือเสริมสร้างสุขภาวะที่ดีของครอบครัวและชุมชน จึงเกิดการบูรณา การร่วมกันระหว่างชุมชน และ กศน. อ�ำเภอจตุรพกั ตรพมิ าน จดั ท�ำโครงการ “ถังขยะกนิ ได้ เพอื่ เสรมิ สรา้ งชุมชนสขุ ภาวะท่ีดี แบบมีส่วนร่วมสวู่ ถิ พี อเพยี ง” ในชุมชนบ้านผือฮี หมู่ที่ ๑๑ ต�ำบลดงแดง อ�ำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัด ร้อยเอด็ ห้องสมดุ ย้ิมเคลอื่ นทน่ี ำ� ความรูด้ ีสู่ชุมชน วธิ กี ารดำ� เนนิ งาน เจา้ หนา้ ทบ่ี รรณารกั ษ์ รว่ มกบั ครแู ละบคุ ลากรกลมุ่ งานการศกึ ษาตามอัธยาศยั และคณะกรรมการสง่ เสรมิ การอ่านรว่ มกนั ปรึกษา หารือ วิเคราะห์เกี่ยวกับบริบทของแต่ละชุมชนและกลุ่มเป้าหมาย เพ่ือน�ำมา จัดท�ำแผนการปฏิบัติงานในการออกเคลื่อนที่ให้บริการในแต่ละครั้ง เสนอต่อ ผู้บริหารสถานศึกษา น�ำไปสู่ข้ันตอนการด�ำเนินการปฏิบัติงานให้เกิดเป็น รูปธรรม ประสานงานกลุ่มงานการศึกษาต่อเนื่อง งานการศึกษา ปวช. และ 52 เปดิ โลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสชู่ ุมชน
กศน.ตำ� บล เพอ่ื รว่ มกบั ภาคเี ครอื ขา่ ยในชมุ ชนรว่ มจดั กจิ กรรมเคลอ่ื นท่ี ประชาสมั พนั ธใ์ หป้ ระชาชนกลมุ่ เปา้ หมายไดร้ บั ทราบเข้าร่วมกิจกรรม โดยการจดั ทำ� หนงั สอื ขอความอนุเคราะห์ใหผ้ ใู้ หญบ่ า้ น กำ� นนั สถานวี ทิ ยชุ มุ ชน ไดป้ ระชาสมั พนั ธ์ หอกระจายขา่ วสาร/เสยี งตามสาย รวมทงั้ การจดั กจิ กรรมทห่ี ลากหลาย ผลการเปลี่ยนแปลง งานการศึกษาตามอัธยาศัยและห้องสมุดประชาชนมีการพัฒนารูปแบบการจัด กิจกรรม สง่ เสรมิ การอา่ นท่หี ลากหลาย น่าสนใจเพิ่มมากขนึ้ และตรงตามความตอ้ งการของประชาชนทุกกลุ่มเป้าหมายในแต่ละ ชุมชนท่ีได้เคลื่อนที่ไปให้บริการ เกิดเครือข่ายท�ำงานการส่งเสริมการอ่านรายใหม่ และการสร้างความสัมพันธภาพที่ดี แนน่ แฟ้นมากยง่ิ ข้ึนกบั เครอื ขา่ ยทำ� งานเดิม เกิดความร่วมมือในดา้ นอืน่ ๆ เพ่มิ ขึ้น นวัตกรรมส่งเสริมการอา่ น อ่านเพื่อสร้างสขุ ภาวะทดี่ ขี องชมุ ชนแบบมสี ว่ นรว่ ม วิธีการด�ำเนินงาน การบูรณาการการท�ำงานร่วมกับชุมชน ตน้ แบบในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านเพ่ือสร้างสุขภาวะท่ีดีของ ชุมชนแบบมีส่วนร่วมในประเด็น “การจัดการขยะเพ่ือสุขภาวะที่ดี” โดยการร่วมกันวิเคราะห์สภาพการจัดการสิ่งแวดล้อมในชุมชนท่ีเป็น ปญั หา จากนน้ั เปดิ เวทชี มุ ชนเพอ่ื สำ� รวจความคาดหวงั /สง่ิ ทต่ี อ้ งการแกไ้ ข แบบมีส่วนร่วมของคนในชุมชน จึงเกิดการบูรณาการร่วมกันระหว่าง ชมุ ชน และ กศน.อำ� เภอจตุรพักตรพมิ าน จดั ท�ำโครงการ “ถังขยะกินได้ เพือ่ เสริมสรา้ งชมุ ชนสุขภาวะทดี่ ี แบบมสี ่วน ร่วมสู่วิถพี อเพียง” ในชุมชนบา้ นผอื ฮี หมู่ที่ ๑๑ ตำ� บลดงแดง อำ� เภอจตุรพกั ตรพิมาน จงั หวดั ร้อยเอด็ ผลการเปล่ียนแปลง ชุมชนมีความรู้ตระหนักถึงความส�ำคัญในการเก็บและการคัดแยกขยะ ลดแหล่ง เพาะพันธุ์เชื้อโรคเพื่อสุขภาวะที่ดีของคนในชุมชนมีการจัดการบ้านเรือนในชุมชนให้สะอาดและมีความเป็นระเบียบ เรยี บรอ้ ยและมีส่วนรว่ มในการปรับปรุง จัดระเบียบ สขุ าภบิ าลสิง่ แวดล้อมในชุมชนตามกฎกตกิ า ระเบียบ ทไ่ี ด้กำ� หนด ไว้อย่างต่อเน่ือง มีคณะกรรมการขับเคล่ือนการบริหารจัดการขยะในครัวเรือนของตนเองให้คุ้มค่าและเกิดประโยชน์ น�ำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ มีแนวทางในการจัดการขยะที่เหมาะสมกับชุมชนของตนเอง เกิดกองทุนและมีระเบียบว่า ด้วยการจัดการขยะในชุมชนมีการจัดปรับปรุงภูมิทัศน์ถนนและร้ัวหน้าบ้านให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย มีพืชผัก เกษตรอนิ ทรยี ธ์ รรมชาตทิ ป่ี ลอดภยั จากสารพษิ ไวบ้ รโิ ภคในครวั เรอื นอยา่ งเพยี งพอ มหี นว่ ยงานภาคเี ครอื ขา่ ยเขา้ มารว่ ม ขบั เคลอ่ื นงานสานตอ่ กจิ กรรม รว่ มกบั กศน.อำ� เภอจตรุ พกั ตรพมิ าน ไดแ้ ก่ เทศบาลตำ� บลดงแดง สำ� นกั งานเกษตรอำ� เภอ คณะกรรมการหมบู่ า้ น โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำ� บลดงแดง และโรงเรยี นในชมุ ชนใกลเ้ คยี ง นอกจากนี้ กศน.อำ� เภอ จตุรพักตรพิมาน ได้ต่อยอดกิจกรรมขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากเทศบาลต�ำบลดงแดง สถานศึกษาพัฒนา ต่อเนอ่ื งเป็นแหลง่ การเรยี นรู้ประจ�ำในชุมชน การอ่านรปู แบบ “การเลน่ เกมส์ทีน่ �ำไปสกู่ ารอ่าน” วิธีการด�ำเนินงาน การประชุมวางแผน จัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์และออกแบบกิจกรรมให้สอดคล้องกับ กลมุ่ เป้าหมายด�ำเนินการจัดกิจกรรมโดยการแบ่งกลมุ่ และมีรางวลั มอบหลังเสร็จสน้ิ กจิ กรรมสรปุ ผลการดำ� เนินงาน ผลการเปลย่ี นแปลง ผู้เข้ารว่ มกิจกรรมทุกกลมุ่ เปา้ หมายไดร้ บั ความสนกุ และเป็นการเสรมิ สรา้ งความสนใจ ในการอา่ นของประชาชนในกจิ กรรมอน่ื ๆ เพม่ิ ขนึ้ มพี ฒั นาการในการอา่ น สามารถนำ� ประโยชนจ์ ากการอา่ นไปใชใ้ หต้ รง ตามจดุ ประสงค์ และเกิดความเข้าใจในการอา่ นมากยง่ิ ข้นึ สถานศึกษาต้นแบบ ชมุ ชนอา่ นสร้างสุข 53
การอา่ นรูปแบบ “พรติ ต้ี (Pretty) ส่งเสริมการอา่ น” วธิ กี ารดำ� เนนิ งาน การเชญิ ชวนใหผ้ รู้ ว่ มกจิ กรรมอา่ นหนงั สอื แนะนำ� หนงั สอื ทดี่ แี ละเปน็ ประโยชนท์ นี่ า่ อา่ นแบบตวั ตอ่ ตวั จดั กจิ กรรม ด้วยการตอบปัญหาชิงรางวัลการเล่นเกมส์การอ่านมีการท�ำงานเป็นทีม ด้วยการแตง่ กายท่ีมีเอกลกั ษณเ์ ฉพาะท่โี ดดเด่นเพือ่ ดึงดดู ความสนใจ ผลการเปลย่ี นแปลง กจิ กรรมทไ่ี ดร้ บั ความนยิ มจากผเู้ ขา้ รว่ ม มากที่สุด คือ กรอบถ่ายภาพเชิญชวนอ่านหนังสือ (Selfie Picture) ซ่ึงมีผู้เข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมการอ่านจากการเชิญชวนแนะน�ำหนังสือ ดมี ีประโยชน์ใหอ้ ่าน เล่นเกมส์แขง่ ขนั ชงิ รางวัล และร่วมเปน็ สมาชิกแฟนคลับ ถ่ายภาพ (Selfie Picture) หลงั จากอา่ น แลว้ จำ� นวน ๒๔๐ คน กิจกรรมทูตการอา่ น คืนสขุ สู่ชุมชนรวมพลคนรกั การอา่ น วธิ กี ารดำ� เนินงาน ทูตการอา่ นร่วมประชมุ ซกั ซ้อมความเขา้ ใจในวัตถปุ ระสงค์/ แนวทางการส่งเสริมการอ่าน การวางแผนเพื่อก�ำหนดแนวทางและรูปแบบกิจกรรม การเข้าร่วมการด�ำเนินการจัดกิจกรรมของสถานศึกษา รวมถึงการมีส่วนร่วมในการ ประเมินผลการจัดกิจกรรม สรุปผล และให้ข้อเสนอแนะเพื่อพัฒนาการจัดกิจกรรม ในครั้งต่อไป ผลการเปล่ียนแปลง ทูตการอ่านมีทักษะในการเรียนรู้และการค้นคว้าด้วย การอ่าน เกิดความภาคภูมิใจในการมีส่วนร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนงานเพ่ือ ประโยชน์ส่วนรวม และท�ำให้เกิดความคิดใหม่ๆ เสมอ ท�ำให้เกิดการพัฒนาและมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงตัวเอง ทตู การอา่ นประจ�ำแตล่ ะหมู่บ้านเข้ามามสี ว่ นร่วมในการสนับสนุน อ�ำนวยความสะดวกการจดั กจิ กรรมส่งเสรมิ การอ่าน ในรปู แบบ หอ้ งสมุดยิม้ เคลอ่ื นที่ นำ� ความรู้ดสี ูช่ ุมชน, แหลง่ เรยี นรบู้ ้านหนงั สืออัจฉรยิ ะ,กิจกรรมสง่ เสริมการอ่านในวดั , กิจกรรมคืนสุขสู่ชุมชนรวมพล คนรักการอ่านกิจกรรมส่งเสริมการอ่านชวนกันเข้าฐานอ่านเพื่อชีวิตที่พอเพียงท่ีสถาน ศึกษาได้จัดขึ้นในพื้นทนี่ ้ันๆ การสร้างเครือขา่ ยการทำ� งาน กศน.อำ� เภอ จตรุ พกั ตรพมิ าน มกี ารประชาสมั พนั ธแ์ ละชแ้ี จงรายละเอยี ดโครงการในเวทกี ารประชมุ ประจำ� เดอื น ของหัวหน้าส่วนราชการ เวทีการประชุมก�ำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และผู้น�ำชุมชน โรงเรียนในชุมชนโดยรอบสถานศึกษา เพอื่ แสวงหาเครือข่ายการท�ำงานและรว่ มสนบั สนุนกิจกรรมผา่ นครู กศน.ตำ� บลแต่ละตำ� บลในพน้ื ทีท่ ง้ั ๑๒ ต�ำบล เพอื่ เชญิ ชวนโรงเรยี นในชมุ ชน กลมุ่ อาสาสมคั รสาธารณสขุ (อสม.) ทเี่ ปน็ แกนนำ� นกั ศกึ ษา กศน.อาสาสมคั รสง่ เสรมิ การอา่ น บา้ นหนงั สอื อจั ฉรยิ ะ กศน.องคก์ รนกั ศกึ ษา กศน.แตล่ ะตำ� บล อกี ทงั้ มกี ารแตง่ ตง้ั คณะกรรมการดำ� เนนิ การในการสง่ เสรมิ การอา่ นเพอ่ื รว่ มกนั ออกแบบกจิ กรรมและดำ� เนนิ การจดั กจิ กรรมตามแผนงาน ไดแ้ ก่ โรงเรยี นจตรุ พกั ตรพมิ าน โรงเรยี น อนบุ าลเอกกุมาร องค์การปกครองส่วนทอ้ งถิ่นท้ัง ๑๒ ต�ำบล แหล่งเรยี นรู้บ้านหนงั สอื อัจฉริยะจ�ำนวน ๗๕ แห่งแหลง่ เรียนรู้ภูมิปัญญาในท้องถิ่นวัด/ศาสนสถานในชุมชุน ผู้น�ำชุมชน และหมู่บ้าน จ�ำนวน ๑๕๐ หมู่บ้าน วิทยุชุมชนส่วน ราชการปกครอง อำ� เภอจตุรพกั ตรพิมาน คณะกรรมการ กศน.ต�ำบล ๑๒ แหง่ องคก์ รนกั ศกึ ษา ๑๒ ตำ� บล นอกจากน้ี ได้เกิดเครือข่ายใหม่เข้าร่วมกิจกรรม เพื่อสนับสนุนและขยายผลการส่งเสริมการอ่านกับเครือข่าย ได้แก่ โครงการซีพี อาสา ตอบแทนคณุ แผน่ ดนิ จากฟารม์ พสี่ โู่ รงเรยี นนอ้ ง ปที ี่ ๓ ของบรษิ ทั เจรญิ โภคภณั ฑอ์ าหาร จำ� กดั โดยมคี ณะกรรมการ สถานศึกษาและส�ำนกั งาน กศน.จังหวดั รอ้ ยเอ็ดเป็นผรู้ ว่ มสนับสนนุ และขบั เคลื่อนกิจกรรม รว่ มตดิ ตามและประเมนิ ผล การจัดกิจกรรมท�ำให้การจัดกจิ กรรมเกิดขึ้นอยา่ งสม่�ำเสมอและต่อเน่อื ง 54 เปดิ โลกอ่านสร้างสขุ จากโรงเรยี นสชู่ มุ ชน
ผลสำ� เร็จท่เี กนิ ความคาดหมาย ๑. สถานศึกษา วดั และชมุ ชน มคี วามสมั พันธท์ ด่ี ีตอ่ กนั ๒. การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในสถานศกึ ษาและในชมุ ชนไดร้ บั ความรว่ มมอื จากโรงเรยี น ชมุ ชน หนว่ ยงาน เครอื ขา่ ยท่อี ยู่รอบสถานศึกษา เกิดการรวมพลังเพื่อแกไ้ ขและปอ้ งกันปญั หา ๓. ครแู ละบคุ ลากร ไดม้ กี ารสรา้ งระบบการทำ� งานเปน็ ทมี มคี วามตระหนกั ถงึ ความรบั ผดิ ชอบในการรว่ มพฒั นา ผู้เรียน ประชาชนท่ัวไป และชมุ ชนด้วยการอา่ นทส่ี รา้ งเสริมสขุ ภาวะ มีการสรา้ งเทคนิคและกระบวนการจดั การเรยี นรู้ ดว้ ยทกั ษะการอา่ นใหก้ บั ผเู้ รยี น สถานศกึ ษา และชมุ ชนไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ รวมถงึ มกี ารตอ่ ยอดความคดิ การพฒั นา งานทเ่ี กดิ จากสภาพปญั หา ความตอ้ งการของผูเ้ รียนและชุมชน ปัจจัยทส่ี ่งผลตอ่ ความส�ำเรจ็ ๑. การทำ� งานทเี่ นน้ การบรู ณาการการมสี ว่ นรว่ มจากบคุ ลากร ภาคเี ครอื ขา่ ย ผนู้ ำ� ในชมุ ชน ทำ� ใหก้ าร ดำ� เนนิ งาน เปน็ ไปอย่างมีประสทิ ธิภาพตอบสนองตอ่ ความตอ้ งการของผรู้ ับบรกิ ารและชุมชนอยา่ งแทจ้ ริง ๒. การเปดิ รบั ฟงั ความคดิ เหน็ /ขอ้ เสนอแนะเพอื่ การปรบั ปรงุ และพฒั นารปู แบบการจดั กจิ กรรมจากสว่ นราชการ และหน่วยงานภาคเี ครือข่าย ได้แก่ คณะกรรมการสถานศกึ ษา, พัฒนาชมุ ชน, เกษตรอ�ำเภอ,ประมงอ�ำเภอ สาธารณสขุ อำ� เภอ และโรงเรยี นเครอื ขา่ ยกจิ กรรม เป็นต้น ๓. การสนับสนุนงบประมาณสง่ เสริมการอ่านเคล่อื นท่จี ากต้นสงั กัด สถานศกึ ษาต้นแบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสุข 55
รางวัลชมเชย ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำ� เภอเมืองสงขลา ข้อมูลพน้ื ฐาน เลขที่ ๒ ถนนรามวิถี ตำ� บลบ่อยาง อ�ำเภอเมอื ง จังหวดั สงขลา โทรศพั ท์ ๐๗๔-๓๑๔๕๐๕ โทรสาร ๐๗๔-๓๑๕๒๕๕ เว็บไซต์ http://sk.nfe.go.th/msk/ ปจั จบุ ันมีจำ� นวนทูตการอ่านทงั้ หมด ๖ คน กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ น กิจกรรม “สาระน่าร้สู ชู่ มุ ชน” วธิ กี ารดำ� เนนิ งาน ๑) รวบรวม เรยี บเรยี ง เรอ่ื งราวทน่ี า่ สนใจ และสอดคล้องกับวิถชี ีวติ ของประชาชน ๒) ประสานงานขอน�ำข้อมูลไป ประชาสัมพันธ์/อ่านผ่านหอกระจายข่าว เพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ของ ประชาชน ๓) ตดิ ตามผลการด�ำเนนิ งานและรายงานผล ผลการเปลย่ี นแปลง ๑) เกดิ บรรยากาศแห่งการเรยี นร้ขู ึน้ ใน ชุมชน ๒) เกิดความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างชุมชนกับสถานศึกษา ๓) ประชาชนนำ� ความรไู้ ปใชป้ ระโยชน์ ๔) เกดิ เครอื ขา่ ยสง่ เสรมิ การอา่ นและ การเรยี นรู้ กิจกรรม “อา่ น – เขียน – เรียน – เลน่ ” กลุ่มเป้าหมายเดก็ ดอ้ ยโอกาส วิธีการด�ำเนนิ งาน ๑) ศกึ ษาพฤตกิ รรมกา รเรียนรขู้ องกล่มุ เป้าหมาย ๒) ออกแบบสอื่ การเรยี นรู้ ๓) ครทู ี่ เก่ียวขอ้ งกบั กล่มุ เป้าหมายประเมนิ คู่มอื และนำ� คมู่ ือ “อา่ น – เขียน – เรียน – เลน่ ” ไปใช้ พร้อมตดิ ตามผล ผลการเปลยี่ นแปลง ๑) ครมู คี มู่ อื ในการสง่ เสรมิ การอา่ นและการเรยี นรู้ ๒) เดก็ มคี วามสขุ และสนกุ กบั การอา่ น และการเรียนรู้ โดยพิจารณาจากแบบประเมินความพึงพอใจ ๓) เด็กได้เรียนรู้เร่ืองราวที่หลากหลาย ๔) เด็กสามารถ เรยี นรู้ด้วยตนเองและเรียนรู้รว่ มกบั ครอบครัว ๕) พฒั นาคู่มือ “อา่ น – เขยี น – เรียน – เลน่ ” ตอ่ ยอดตอ่ ไป นวตั กรรมส่งเสรมิ การอา่ น การผลิตสอื่ นวตั กรรมส่งเสริมการอา่ น วธิ ีการดำ� เนินงาน ศนู ย์ กศน.อำ� เภอเมอื งสงขลา ไดม้ อบหมายให้ “ทมี งานห้อง สมุดประชาชนจังหวัดสงขลา” เป็นแกนหลักในการผลิตส่ือโดยให้มอง กลุ่มเป้าหมายเป็นส�ำคัญ และน�ำส่ือท่ีเหมาะสมลงไปใช้กับแต่ละ กลุ่มเปา้ หมาย โดยมกี ารด�ำเนินงาน คือ ๑) ผลติ สอื่ สง่ เสริมการอา่ นและ การเรยี นรใู้ หส้ อดคลอ้ งกบั กลมุ่ เปา้ หมาย ไดแ้ ก่ นกั ศกึ ษา กศน.เดก็ เรร่ อ่ น คนพิการ ประชาชนทั่วไป สตรีในทัณฑสถานหญิงจังหวัดสงขลา และเยาวชนในศูนย์ฝึกอบรมเด็กและเยาวชนเขต ๙ สงขลา ๒) ครูและผู้เกี่ยวข้อง ท่ีดูแลแต่ละกลุ่มเป้าหมายน�ำส่ือไปใช้เรียนรู้ควบคู่ไปกับการเรียนรู้ปกติ ๓) ติดตามผล รายงานผล ๔) จดั ทำ� เป็นคลงั สือ่ ส่งเสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ เพอ่ื ใหค้ รูสามารถเลอื กสอ่ื ไปใชไ้ ด้สะดวก 56 เปดิ โลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสชู่ มุ ชน
ตัวอยา่ งส่อื นวัตกรรมส่งเสรมิ การอ่านแบ่งตามกลมุ่ เปา้ หมายตา่ งๆ ดงั น้ี กลมุ่ เปา้ หมาย “นกั ศกึ ษา กศน.” ประกอบด้วยสอื่ นวัตกรรม ดงั นี้ “เร่อื งเล่า...ก่อนเขา้ เรียน” “ค�ำสอนของพอ่ ” บนั ทกึ “เลม่ โปรด” “ใครชอบอา่ น...ยกมอื ขนึ้ ” “อา่ น...อาเซยี น” “อา่ น...เรอ่ื งเดยี วกนั ” “สนกุ อา่ น...สนกุ คดิ ” “สภุ าษติ ... พาเพลนิ ” “อกั ษร...ซ่อนค�ำ” “ทำ� ไม...ตอ้ งอา่ น” กลุ่มเป้าหมาย “ศูนย์ฝึกอบรมเด็กและเยาวชนเขต ๙ สงขลา” ประกอบด้วยส่ือนวัตกรรม ดังน้ี “อ่าน...เร่ือง เดียวกนั ”“สนกุ อา่ น...สนุกคดิ ” “หนังสือ...เล่มเล็ก” “อักษร...ซ่อนคำ� ” “อา่ น...อาเซยี น”“สุภาษิต...พาเพลิน”บนั ทึก “เล่มโปรด” “ซุโดะก.ุ .ชวนคิด” “ท�ำไม...ต้องอ่าน” “ค�ำสอน...ของพอ่ ” กลมุ่ เป้าหมาย “คนพิการ” ประกอบด้วยสอ่ื นวตั กรรม ดงั น้ี “เร่ืองเลา่ ...ก่อนเข้าเรยี น” “อ่าน – เขียน – เรียน - เลน่ ” “หนงั สอื ...เลม่ เล็ก” “เรอื่ งน้ี...แถม” “อ่าน...อาเซียน” “สนุกอ่าน...สนกุ คิด” “อกั ษร...ซอ่ นคำ� ” กลุม่ เป้าหมาย “สตรใี นทัณฑสถานหญิงจังหวดั สงขลา” ประกอบดว้ ยส่อื นวตั กรรม ดังน้ี “หนังสอื ...เล่มเลก็ ” “เร่อื งนี้...แถม” “สวย...ด้วยหนงั สอื ” “ค�ำสอน...ของพ่อ” “หนังสอื ...บ�ำรุงใจ” “ปรชั ญา...ชวน คิด”หนงั สือ “เล่มโปรด” ส�ำหรับกลุ่มเป้าหมาย “เด็กเร่ร่อน” ประกอบด้วยส่ือนวัตกรรม ดังนี้ “อ่าน – เขยี น – เรยี น – เลน่ ” “นทิ าน...เล่มเลก็ ” “นิทานเลา่ ไป... วาดไป” “นิทาน...เพอ่ื นรัก” “ปน้ั ...นิทาน” “อา่ นเลม่ น้.ี ..มีรางวลั ” ส�ำหรับกลุ่มเป้าหมาย “ประชาชนทั่วไป” ประกอบด้วยส่ือ นวัตกรรม ดังน้ี “เร่ืองน่ารู้...สู่ชุมชน” “เร่ืองน้ี...แถม” “หนังสือ... เล่มเล็ก” “ค�ำสอน...ของพ่อ” “หอ้ งสมดุ ...เพอ่ื นเรยี นรู้” “สาระน่ารู้... สชู่ ุมชน” “ท�ำไม...ตอ้ งอา่ น” “อ่านเล่มน้ี...มีรางวัล” “หนังสือเล่มน.้ี .. ดด๊ี ”ี “เมน.ู ..หนังสือแนะน�ำ” ผลการเปลี่ยนแปลง ๑) บคุ ลากรทกุ คนสามารถสง่ เสริมการอา่ นและการเรยี นรไู้ ด้โดยการใชส้ ือ่ ๒) คนทำ� งาน เกดิ ความเชย่ี วชาญในการออกแบบกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ๓) ผบู้ รหิ ารเหน็ คณุ คา่ และความสำ� คญั ของการสง่ เสรมิ การ อ่านและการเรียนรู้ กจิ กรรมทูตการอ่าน วิธีการด�ำเนินงาน ๑) เตรียม “สื่อ” ส่งเสริมการอ่านและการ เรียนรู้ส�ำหรับกลุ่มเป้าหมาย นักศึกษา กศน. ๒) ทูตการอ่านน�ำได้สื่อ ส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ไปใช้กับเพ่ือนนักศึกษาในรูปแบบของ กจิ กรรมคัน่ เวลาพร้อมชวนคดิ ชวนคยุ กบั เพือ่ นเก่ยี วกับกจิ กรรมทท่ี �ำ นอกจากนไ้ี ดช้ วนเพอื่ นอา่ นหนงั สอื เลา่ เรอื่ งหนงั สอื ใหเ้ พอื่ นฟงั และแลก หนงั สอื อา่ นกบั เพื่อน ผลการเปลีย่ นแปลง ทตู การอ่าน และกลมุ่ เป้าหมาย นกั ศึกษา กศน. เห็นคณุ คา่ และความส�ำคญั ของการอ่าน รวมถึงได้แนวคิดในการใช้ชีวิตจากการอ่าน เกิดความรู้ว่าตัวเองมีคุณค่า เป็นการอ่านหนังสือเล่มหน่ึงน�ำไปสู่การอ่าน หนงั สืออกี เล่มหนึง่ สถานศึกษาต้นแบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ 57
การสร้างเครอื ขา่ ยการท�ำงาน เครอื ข่ายการท�ำงานโครงการ “สถานศกึ ษาตน้ แบบชุมชนอา่ นสร้างสขุ ” ทงั้ หมดเป็นเครือข่ายการทำ� งาน กศน. อยูแ่ ลว้ ในการดำ� เนนิ การจงึ สามารถพดู คุย ปรกึ ษาหารือ ขอความร่วมมอื รว่ มกนั คดิ ร่วมกนั ท�ำ ขน้ั ตอนการท�ำงานรว่ ม กัน คอื ๑) ประสานงานอยา่ งไมเ่ ป็นทางการกอ่ นแล้วจึงประสานงานอย่างเปน็ ทางการ ๒) ประชมุ ชแ้ี จงท�ำความเขา้ ใจ ถงึ รายละเอียดของโครงการ “สถานศึกษาต้นแบบชมุ ชนอ่านสร้างสขุ ” ๓) ทำ� กจิ กรรมรว่ มกันและมีการติดต่อประสาน งานอยา่ งตอ่ เน่ือง รวมถงึ การแสดงออกถงึ ความใสใ่ จในการท�ำงานรว่ มกัน ผลการเปลย่ี นแปลง ๑) มีการสง่ เสริมการอ่านและการเรยี นรู้ขยายพนื้ ท่ีอย่างกว้างขวาง ๒) องคก์ รเป็นทร่ี ้จู กั ของชมุ ชนและสังคมมากขึ้น ๓) มีการท�ำงานเป็นเครอื ขา่ ย ผลสำ� เร็จท่ีเกนิ ความคาดหมาย ๑. กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านและการเรยี นรู้เปน็ กิจกรรมเดน่ ของสถานศกึ ษา ๒. หอ้ งสมุดประชาชนจงั หวัดสงขลาเปน็ ศนู ย์ปฏบิ ตั กิ ารในการส่งเสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ ๓. ทกุ คนในองค์กรมีสว่ นรว่ มในการสง่ เสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ ๔. ศูนย์ กศน.อำ� เภอเมืองสงขลา เขา้ ถงึ ชมุ ชนมากยิง่ ขนึ้ ๕. เกดิ คลงั สอ่ื สง่ เสรมิ การอา่ นและการเรยี นรู้ ๖. บคุ ลากรทุกคน สามารถจัดกจิ กรรมส่งเสรมิ การอ่านและการเรยี นรู้ไดโ้ ดยการใช้ส่อื ๗. บคุ ลากรเกิดแนวคดิ ในการสง่ เสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ ๘. บคุ ลากรสนุกกบั การสง่ เสรมิ การอา่ นและการเรยี นรู้ ๙. กลุม่ เป้าหมายมีความสุข และสนกุ กบั การเรยี นรู้ ๑๐. ทมี งานเกดิ แรงบนั ดาลใจในการค้นหารปู แบบในการส่งเสริมการอ่านตอ่ ไป ๑๑. สามารถตอบสนองนโยบายรัฐบาลท่กี �ำหนดให้ปี ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑ เปน็ ทศวรรษแห่งการอ่าน ปจั จัยท่สี ่งผลตอ่ ความสำ� เร็จ ๑. ผ้บู ริหารส่งเสริม สนับสนนุ ให้ความส�ำคัญ ๒. ความร่วมมอื ของเครอื ขา่ ย และบคุ ลากรทุกฝ่าย ๓. ความเอาใจใส/่ ความจรงิ จงั ในการประสานงานของทีมงาน ๔. ความสะดวก รวดเรว็ ในการทำ� งาน (เช่นการจดั ทำ� เอกสาร เป็นตน้ ) ๕. ทมี งานท�ำงานอยา่ งมเี ปา้ หมาย/การทำ� งานเปน็ ทมี 58 เปิดโลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสู่ชุมชน
สังกดั กรมส่งเสรมิ การปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ สถานศึกษาต้นแบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ 59
รางวัลรองชนะเลศิ อันดบั ๑ โรงเรียนเทศบาล ๔ สนั ปา่ ก่อ สงั กดั เทศบาลนครเชยี งราย จังหวัดเชยี งราย ข้อมลู พืน้ ฐาน โรงเรยี นเทศบาล ๔ สนั ปา่ ก่อ ต้งั อยูเ่ ลขที่ ๒๓๖/๔ หมู่ ๑๓ ต�ำบลรอบเวยี ง อ�ำเภอเมอื ง จงั หวัดเชยี งราย ๕๗๐๐๐ เบอร์โทรศัพท์ ๐-๕๓๗๑-๑๙๗๕ เบอร์โทรสาร ๐-๕๓๗๑-๔๑๔๓ เว็บไซต์ http://www.crtb4.com ปจั จบุ ันมยี วุ ทตู /ทูตการอา่ นจำ� นวน ๗๕ คน กิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ นทดี่ ำ� เนนิ งานอยา่ งตอ่ เน่อื ง กจิ กรรมภายในโรงเรียน กจิ กรรม อา่ นสนกุ ปลกุ จนิ ตนาการ เปน็ กจิ กรรมทจ่ี ดั อยา่ งสมำ่� เสมอ โดยการนำ� เนอ้ื เรอ่ื งจากการอา่ นมาเลา่ หรอื แสดงบทบาทสมมตุ ิ ซง่ึ กจิ กรรมนไ้ี ดจ้ ดั ทำ� ในชว่ งพกั กลางวนั เมอ่ื เลา่ นทิ านจบแลว้ จะมขี อ้ คดิ จากเรอื่ งทฟ่ี งั และมคี ำ� ถาม ให้ผู้ฟังตอบทุกครั้ง กิจกรรมน้ีดึงดูดความสนใจจากนักเรียนมากเพราะมีความสนุกสนานเพลิดเพลิน ฝึกให้นักเรียนได้ รู้จักคิดวเิ คราะหต์ ามเน้ือเรื่องท�ำใหน้ ักเรียนมคี วามกลา้ แสดงออกและรกั การอ่านมากยิ่งขน้ึ กิจกรรมภายนอกโรงเรียน กจิ กรรมหนงั สอื ดอี า่ นแลว้ รวย เปน็ การจดั กจิ กรรมใหก้ บั ชมุ ชนในวนั หยดุ โดยการสอบถามความตอ้ งการประเภท หนงั สอื ของคนในชมุ ชนและเมอื่ ทราบความตอ้ งการกไ็ ดน้ ำ� หนงั สอื หรอื ขอ้ มลู ตา่ งๆ จากอนิ เตอรเ์ นต็ มาใหอ้ า่ น พรอ้ มฝกึ ปฏิบัติงานต่างๆ ตามหนังสือท่ีสนใจ เพื่อให้เกิดทักษะและน�ำไปใช้ในการด�ำเนินชีวิตประจ�ำวัน อีกท้ังนำ� ไปประกอบ อาชพี เพ่อื สร้างรายได้ใหก้ บั ตนเอง กจิ กรรมส่งเสรมิ การอ่านท่ีประสบผลสำ� เร็จ กิจกรรม Buddy Reading เปน็ กิจกรรมท่ีส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน โดยใหน้ กั เรียนทกุ คนมสี มดุ บนั ทึกการอ่าน คนละ ๑ เล่ม ซงึ่ มรี นุ่ พ่ีชว่ ยเหลือดแู ลนอ้ งและชว่ ยนอ้ งอา่ น คือ นักเรียน ช้นั ป.๖ ค่กู ับ ป.๑, ช้ัน ป.๕ ค่กู ับ ป.๓, ชน้ั ป.๔ คกู่ บั ป.๒ เปน็ กจิ กรรมทร่ี จู้ กั ใชเ้ วลาวา่ งใหเ้ ปน็ ประโยชน์ สรา้ งสมั พนั ธภาพอนั ดรี ะหวา่ งรนุ่ พกี่ บั รนุ่ นอ้ งกจิ กรรม น้ีท�ำให้นักเรียนได้คอยช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ฝึกทักษะการอ่านและร่วมกิจกรรมกันอย่างมีความสุข สอดคล้องกับ คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงคข์ องนักเรยี น คอื มนี �้ำใจชว่ ยเหลือเผ่ือแผ่ และมีคณุ ธรรมจริยธรรม สถานศึกษาต้นแบบ ชมุ ชนอ่านสร้างสุข 61
กจิ กรรมหนงั สอื สานรกั (ระดบั ชน้ั อนบุ าล) เปน็ กจิ กรรมทใ่ี หผ้ ปู้ กครองอา่ นหนงั สอื รว่ มกบั ลกู เพอ่ื สรา้ งสมั พนั ธภาพ ที่ดีต่อสมาชิกในครอบครัว โดยใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ปลูกฝังให้มีนิสัยรักการอ่านต้ังแต่เล็ก โดยเริ่มจากบ้าน สู่โรงเรยี น ซ่งึ จะเปน็ พน้ื ฐานการเรยี นทดี่ ใี นระดับช้ันต่อไป กิจกรรมน้ที �ำใหส้ มาชกิ ในครอบครวั มสี มั พนั ธภาพที่ดีต่อกนั และมีเวลาทีอ่ ยูร่ ่วมกนั มากข้ึน กจิ กรรมทีค่ ิดข้นึ มาใหม่ กจิ กรรมดเี จนอ้ ยกระจายขา่ วสชู่ มุ ชน เปน็ กจิ กรรมทส่ี ง่ เสรมิ ใหย้ วุ ทตู ไดอ้ า่ นขอ้ มลู ขา่ วสารทเ่ี ปน็ ประโยชนแ์ ลว้ น�ำเสนอข่าวสารความรู้ท่ีน่าสนใจให้กับคนในชุมชนได้รับรู้และทันต่อเหตุการณ์ปัจจุบัน โดยกระตุ้นให้คนในชุมชน ทฟ่ี งั ขา่ ว สนใจตดิ ตามขา่ วสารและค้นควา้ หาขอ้ มูลเพอ่ื มาอ่านให้ได้รบั ความรู้เพิ่มข้ึน ผลสำ� เร็จทีน่ า่ สนใจ ๑. จ�ำนวนยวุ ทูตเพ่ิมขนึ้ โดยปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๖ มจี ำ� นวน ๖๐ คน ในปีการศึกษา ๒๕๕๗ มีจำ� นวน ๑๕ คน รวมมยี วุ ทูตการอา่ นทง้ั หมด ๗๕ คน ซ่ึงยุวทตู เหล่านี้ไดม้ บี ทบาทในทกุ กิจกรรมในการสง่ เสริมการอา่ น ๒. ยุวทูตการอ่าน ได้พัฒนาการอ่าน มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงข้ึน ได้เปิดโลกทัศน์ให้กว้าง เป็นคนกล้าคิด กล้าท�ำ มีความเป็นผู้น�ำ เม่ือไปแข่งขันทักษะก็ได้รับรางวัลระดับประเทศ เป็นที่ภาคภูมิใจของผู้ปกครอง ชุมชน และโรงเรียน 62 เปดิ โลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสชู่ ุมชน
๓. นกั เรยี นทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรมสนใจและรกั การอา่ นมากขนึ้ มเี จตคตทิ ด่ี ตี อ่ การอา่ นเนอ่ื งจากมกี จิ กรรมหลากหลาย สามารถเลอื กเขา้ รว่ มตามทต่ี นเองสนใจและมศี กั ยภาพครแู ละบคุ ลากรในโรงเรยี นมกี ารพฒั นาตนเองใหร้ แู้ ละรกั การอา่ น อยู่เสมอมีการศึกษางานจากสถานท่ีต่างๆ จากหนังสือ และงานวิจัยที่จะช่วยพัฒนา ส่งเสริมและสร้างสรรค์กิจกรรม ดา้ นของผูป้ กครองและชมุ ชน ได้ใหก้ ารยอมรบั ในการท�ำกิจกรรมของโรงเรียน เพราะมกี จิ กรรมทีผ่ ูป้ กครองและชมุ ชน สนใจ สามารถเรยี นร้ปู ฏบิ ตั ไิ ด้จรงิ สง่ ผลให้ช่วยสรา้ งสรรค์สังคมและลดปญั หาของชมุ ชนตา่ งๆ ท่ีเกดิ ข้นึ ได้อกี ทางหนงึ่ ๔. มีแหล่งเรียนรู้ ส�ำหรับให้นักเรียนได้ศึกษา ค้นคว้าอย่างเพียงพอจัดส่ิงแวดล้อมในโรงเรียนให้เอ้ือต่อ การเรยี นรสู้ ำ� หรับนกั เรียน สามารถสร้างเครือขา่ ยชมุ ชน ใหเ้ ขา้ มามบี ทบาทและมสี ว่ นรว่ มในการดำ� เนนิ งานมากขนึ้ สรา้ งยวุ ทูตการอา่ นเพิ่มมากขึน้ และทีน่ า่ ช่นื ชมคือความ สามารถดา้ นการอา่ นและการเขยี นภาษาไทยของนกั เรยี น ดีข้นึ ๕. ชมุ ชน/เครอื ขา่ ยทเี่ ขา้ รว่ มโครงการไดใ้ หก้ ารสนบั สนนุ การจดั กจิ กรรมอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง อกี ทง้ั ตระหนกั ถงึ ประโยชน์ ของการอ่านมากยิ่งขึ้น ซึ่งจะเห็นได้จากการร่วมมือ พร้อมทั้งให้ความช่วยเหลือด้านอุปกรณ์อาคารสถานที่ ตลอดจน บคุ ลากรในการจดั กิจรรม สถานศึกษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสรา้ งสขุ 63
ปจั จัยทสี่ ่งผลต่อความส�ำเรจ็ ปัจจัยส�ำคัญท่ีสนับสนุนให้เกิดความส�ำเร็จและความยั่งยืนของการด�ำเนินงานโครงการส่งเสริมการอ่าน โดย ผู้บริหารระดับท้องถ่ิน ผู้บริหารโรงเรียนได้ก�ำหนดเป็นนโยบายหลักของสถานศึกษาที่จะให้การสนับสนุนงานด้าน ส่งเสริมการอ่าน และมีความร่วมมือกันอย่างจริงจังระหว่างบ้าน วัด โรงเรียนและชุมชนรวมท้ังภาครัฐและเอกชน คณะครผู สู้ อน ครบู รรณารกั ษ์ มกี ารระดมความคดิ ในการจดั กจิ กรรมทเี่ รา้ ใจทา้ ทายความสนใจความสามารถของผเู้ รยี น เปน็ กจิ กรรมทเี่ นน้ ใหผ้ เู้ รยี นไดป้ ฏบิ ตั จิ รงิ ผปู้ กครองมคี วามพยายามฝกึ ตนเองใหม้ นี สิ ยั รกั การอา่ น จดั บรรยากาศในบา้ น ใหเ้ หมาะสำ� หรบั การอา่ น สว่ นชมุ ชนเครอื ขา่ ยอา่ นสรา้ งสขุ ไดใ้ หก้ ารสนบั สนนุ ดา้ นอปุ กรณ์ อาคารสถานท่ี และบคุ ลากร ในการจดั กจิ กรรม มกี ารทำ� งานรว่ มกนั เพ่อื เสริมสร้างนิสยั รกั การอ่านให้ประสบผลส�ำเร็จในชุมชน ปัญหาและอปุ สรรคในการด�ำเนนิ โครงการ/แนวทางแก้ไขปญั หา ปญั หาและอุปสรรค เวลาในการจดั กิจกรรมมนี อ้ ยเกินไปยุวทูตการอา่ นไดร้ บั กจิ กรรมที่ซ้�ำซ้อน งบประมาณใน การด�ำเนินกิจกรรมล่าช้าในการจัดกิจกรรมนอกโรงเรียนบางครั้งประชาชนในชุมชนมีเวลาว่างไม่ตรงกับการท�ำจัด กจิ กรรม ทำ� ใหเ้ สยี โอกาสในการเรยี นรขู้ อ้ เสนอแนะในการแกไ้ ข จดั ระบบเวลาในการจดั กจิ กรรมใหช้ ดั เจนโดยกำ� หนดการ จดั กจิ กรรมอยา่ งหลากหลายใหย้ วุ ทตู การอา่ นทำ� งานอยา่ งมแี บบแผน ตลอดจนทำ� หนงั สอื และแบบสอบถามความตอ้ งการ ในการเขา้ ร่วมกิจกรรม ท�ำใหไ้ ด้ร่วมกันทำ� กจิ กรรมได้เปน็ อย่างดีและประสบความสำ� เรจ็ มากขน้ึ ความคิดเห็นของบคุ คลทไ่ี ดป้ ระโยชนจ์ ากโครงการน้ี ตัวแทนผู้น�ำชุมชนรอยพระพทุ ธบาท เทศบาลนครเชียงราย จังหวดั เชียงราย ได้แสดงความคดิ เหน็ วา่ “โครงการ สถานศึกษาต้นแบบชุมชนอ่านสร้างสุข ปีการศึกษา ๒๕๕๗ เป็นโครงการที่ดีและมีประโยชน์ต่อชุมชนเป็นอย่างมาก เน่ืองจากคนในชุมชนโดยท่วั ไปจะไมค่ ่อยได้อ่านหนงั สอื ท�ำใหใ้ ชเ้ วลาวา่ งไมก่ ่อใหเ้ กิดประโยชน์ แต่เมอื่ ชมุ ชนได้เขา้ ร่วม โครงการท�ำให้คนในชุมชนมีการอ่านหนังสือเพิ่มมากขึ้น รู้ทันข่าวสาร มีความรู้ด้านต่างๆ ซึ่งส่งผลให้คนในชุมชน มคี ณุ ภาพดา้ นการด�ำรงชวี ิตทด่ี ขี ้ึน ไมม่ พี ฤติกรรมทเ่ี ปน็ ไปในดา้ นลบ อกี ทั้งเยาวชนมีความใฝ่รู้ใฝ่เรียนและสนใจในการ อ่านทำ� ให้ผลการเรยี นดขี ึน้ เป็นความภาคภมู ิใจของผู้ปกครองในชุมชน” 64 เปิดโลกอา่ นสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสู่ชมุ ชน
รางวัลรองชนะเลศิ อันดบั ๒ โรงเรียนเทศบาลวดั ทา่ สะตอ๋ ย สงั กัดเทศบาลนครเชยี งใหม่ จงั หวัดเชยี งใหม่ ขอ้ มูลพนื้ ฐาน โรงเรยี นเทศบาลวัดทา่ สะต๋อย ตง้ั อยเู่ ลขท่ี ๒๑๙ ถนนทา่ สะต๋อย ตำ� บลวดั เกต อ�ำเภอเมือง จงั หวดั เชียงใหม่ โทร ๐๕๓-๒๔๑๕๒ เวบ็ ไซต์ http://www.thasatii.ac.th ปจั จุบนั มียุวทตู /ทตู การอ่านจ�ำนวน ๗๔ คน กิจกรรมส่งเสริมการอา่ นที่ดำ� เนินงานอย่างต่อเน่ือง กจิ กรรมภายในโรงเรยี น กิจกรรมยอดนักอ่าน เป็นกิจกรรมท่ีส่งเสริมให้นักเรียนรักการอ่านและมีการจดบันทึกส่ิงท่ีได้จากการอ่าน แล้วน�ำสมุดบันทึกท่ีได้จากการอ่านมาแลกแสตมป์กับเจ้าหน้าท่ีของห้องสมุด โดย ๑๐ เรื่อง สามารถแลกแสตมป์ ได้ ๑ ดวง และจะมีการประกาศผลยอดนักอ่านท่ีบอร์ดประชาสัมพันธ์ของห้องสมุดทุกสัปดาห์ นักเรียนที่เป็นยอด นักอ่านจะได้รับรางวัลและเกียรติบัตรจากทางโรงเรียน ในการด�ำเนินกิจกรรมนี้สามารถสร้างกระแสให้นักเรียนอ่าน หนงั สือเพม่ิ มากข้นึ กิจกรรมภายนอกโรงเรยี น กจิ กรรมหอ้ งสมดุ โรงเรยี นสชู่ มุ ชน เปน็ กจิ กรรมทสี่ รา้ งพน้ื ทใ่ี นการสง่ เสรมิ การอา่ นใหก้ บั ชมุ ชน โดยทางโรงเรยี น ได้จดั ห้องสมุดให้กับชุมชนด้วยการนำ� ชน้ั หนงั สือใสห่ นังสือ เอกสาร ความรตู้ ่างๆ ไปมอบใหก้ ับประธานชุมชน เพอื่ จดั สถานทใ่ี หแ้ กป่ ระชาชนในชมุ ชนไดอ้ า่ นหนงั สอื และไดม้ กี ารรณรงคส์ ง่ เสรมิ ใหป้ ระชาชนในชมุ ชนมาอา่ นหนงั สอื เอกสาร ความรู้ตา่ งๆ เพื่อเกิดประโยชนต์ นเองและครอบครัวและน�ำไปตอ่ ยอดในการประกอบอาชพี และท่ีส�ำคญั ทางโรงเรยี น ยงั ใหย้ วุ ทตู ซงึ่ เปน็ เดก็ ในชมุ ชนไดม้ สี ว่ นรว่ ม และรสู้ กึ เปน็ เจา้ ของดว้ ยการใหน้ กั เรยี นนำ� หนงั สอื จากหอ้ งสมดุ โรงเรยี นไป เปลยี่ นให้หอ้ งสมดุ ชมุ ชนทุกๆ สัปดาห์ กิจกรรมส่งเสรมิ การอ่านที่ประสบผลส�ำเร็จ กิจกรรมโคมตุงความรู้สู่ชุมชน เป็นการน�ำเอาศิลปหัตถกรรมล้านนามาเป็นสื่อในการให้ความรู้แก่ประชาชน “โคม” ถอื วา่ เปน็ เอกลกั ษณข์ องลา้ นนาซง่ึ แตก่ อ่ นชาวลา้ นนาจะใชโ้ คมเปน็ ตะเกยี งหรอื สงิ่ ประดษิ ฐส์ ำ� หรบั จดุ ไฟใหส้ วา่ ง แตป่ จั จบุ นั นใี้ ชต้ กแตง่ อาคารบา้ นเรอื นเพอ่ื ความสวยงามและเปน็ ศริ มิ งคลแกเ่ จา้ ของบา้ น ซง่ึ ชาวลา้ นนาเชอ่ื วา่ การจดุ โคมนั้นจะนำ� ความเจริญร่งุ เรอื งและความสุขมาใหก้ บั ตนเองและครอบครวั ส�ำหรบั “ตงุ ” เป็นสิ่งทีท่ �ำขึน้ เพอื่ ใชใ้ นงาน พิธที างพทุ ธศาสนาทัง้ ในงานมงคลและอวมงคลตา่ งๆ โดยมีขนาดรูปทรงและรายละเอียดด้านวัสดุต่างๆ แตกตา่ งกันไป ตามความเชื่อและพิธกี รรมตลอดจนตามความนิยมในแต่ละท้องถน่ิ ด้วย ทางโรงเรียนจึงไดน้ �ำโคม และตุง มาเปน็ สอ่ื น�ำ ความรู้สู่ชุมชน โดยจัดทำ� แผ่นความรู้ตา่ งๆ น�ำมาตดิ ในแตล่ ะดา้ นของโคมและใส่ในแตล่ ะช่องของตุง แลว้ นำ� ไปประดับ ตามบา้ นหรือรา้ นคา้ ในชุมชน เพือ่ ให้ประชาชนในชมุ ชนไดอ้ า่ น ซ่งึ มีการเปลี่ยนแผ่นความรทู้ กุ สปั ดาห์ สถานศกึ ษาต้นแบบ ชุมชนอา่ นสรา้ งสขุ 65
กิจกรรมเยาวชนยอดนักสืบ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียนได้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง โดยศึกษาจาก แหลง่ เรยี นรตู้ ่างๆ เชน่ เอกสาร ตำ� รา ในห้องสมุดและอินเทอร์เน็ต เพ่อื น�ำความร้ทู ี่ได้มาตอบคำ� ถามทย่ี ุวทตู การอา่ นได้ ประชาสมั พนั ธต์ อนทำ� กจิ กรรมหนา้ เสาธง ผา่ นเสยี งตามสายในโรงเรยี น เปน็ กจิ กรรมทที่ า้ ทายความสามารถของนกั เรยี น ทำ� ให้นักเรียนมีนิสัยรกั การอ่านรกั การค้นคว้า และถอื เป็นพฤติกรรมท่สี ่งเสรมิ ให้เปน็ นักอา่ นอยา่ งแทจ้ รงิ โดยมีการจัด กจิ กรรมสปั ดาหล์ ะ ๑ ครั้ง พรอ้ ทัง้ มอบเกยี รติบัตรใหก้ ับเยาวชนยอดนักสบื ประจ�ำสัปดาห์ และประจำ� ปอี กี ดว้ ย กิจกรรมเดิมทคี่ ดิ ขึ้นมาใหม่ กจิ กรรมหนึง่ ตอ่ ห้าพากันอา่ น เป็นกิจกรรมทน่ี ำ� แนวคดิ ในการจดั กิจกรรมมาจากระบบขายตรง (Direct Sale) ทีไ่ ดผ้ ลเป็นอยา่ งดี ๑ : ๕ หมายถงึ ยุวทตู การอา่ น ๑ คนตอ้ งหาคนอา่ นหนังสือทอ่ี ยใู่ นชมุ ชน ๕ คน ซง่ึ ยวุ ทตู จะเป็น ผู้ดูแลอย่างใกล้ชิด จะน�ำหนังสือจากห้องสมุดของโรงเรียนไปบริการถึงบ้านผู้อ่าน เป็นการบริการท่ีส่งตรงถึงผู้อ่าน มกี ารบนั ทึกสถติ ิผู้อา่ นและบันทกึ ความรทู้ ี่ได้รบั จากการอ่าน ซงึ่ ไดร้ ับการตอบรับจากผู้อา่ นเปน็ อยา่ งดยี ุวทูตการอ่านที่ มีสถิติการน�ำหนังสือไปให้ชุมชนอ่านมากที่สุดจะได้รับรางวัลจากการด�ำเนินกิจกรรมท�ำให้คนในชุมชนสามารถเข้าถึง หนังสอื ทม่ี ีคณุ ภาพและมจี �ำนวนผทู้ อ่ี า่ นหนังสอื ในชมุ ชนเพ่มิ มากขน้ึ ผลส�ำเร็จท่ีน่าสนใจ ดา้ นท่ี ๑ ยวุ ทูตการอา่ น ได้พัฒนายวุ ทตู การอา่ นเพม่ิ ขึน้ จากเดิม ๒๒ คน เพ่ิมเป็น ๕๓ คน ซง่ึ เปน็ ตัวแทนของแตล่ ะชมุ ชนทัง้ หมด ๒๐ ชมุ ชน โดยยวุ ทตู การอา่ นทกุ คนไดป้ ฏบิ ตั หิ นา้ ทอี่ ยา่ งเตม็ ความสามารถ เกดิ ความภาคภมู ใิ จทไี่ ดเ้ ปน็ สว่ นหนงึ่ ในการสรา้ ง สงั คมแหง่ การเรยี นรูข้ ้นึ ในโรงเรยี นและในชมุ ชน 66 เปดิ โลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรยี นส่ชู มุ ชน
ดา้ นท่ี ๒ ผู้เข้ารว่ มโครงการ/กจิ กรรม ทกุ คนเห็นความสำ� คญั ของการอา่ นและมนี สิ ัยรักการอ่านมากข้ึน ดา้ นที่ ๓ โรงเรยี น โรงเรียนได้รับการยอมรับและมีช่ือเสียงในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ท�ำให้ชุมชนท่ีเข้าร่วมกิจกรรมได้มี การเปลี่ยนแปลง มนี ิสัยรกั การอ่านมากข้นึ ด้านท่ี ๔ ชมุ ชน/เครอื ขา่ ย/ชุมชน ทม่ี ีสว่ นร่วมในโครงการ ประชาชนทอ่ี ยใู่ นชมุ ชนใชเ้ วลาวา่ งอา่ นหนงั สอื กนั มากขน้ึ และใหค้ วามสำ� คญั กบั การอา่ นมากขนึ้ นอกจากนช้ี มุ ชน ยังชน่ื ชมกจิ กรรมภายใต้โครงการทโ่ี รงเรยี นจัดข้ึน สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชุมชนอ่านสร้างสุข 67
ปัจจยั ทีส่ ง่ ผลตอ่ ความส�ำเรจ็ ๑. ปัจจัยภายใน ประกอบด้วย บุคลากรในสถานศึกษามีความรู้ความสามารถในการจัดกิจกรรมและให้ความ รว่ มมือในการจดั กิจกรรมเป็นอยา่ งดี และรปู แบบกิจกรรมทจ่ี ดั ในสถานศึกษาบุคลากรทกุ คนมีส่วนรว่ มในการวางแผน และดำ� เนนิ การ นอกจากนที้ ุกกจิ กรรมมีความนา่ สนใจ มคี วามตอ่ เนอ่ื งและสามารถพัฒนาทกั ษะการอา่ นของนักเรยี น ๒. ปจั จยั ภายนอก ประกอบดว้ ย ความรว่ มมอื ของประชาชนในชมุ ชนทใ่ี หก้ ารสนบั สนนุ การจดั กจิ กรรม การเขา้ รว่ มกจิ กรรม การยอมรบั การเปลยี่ นแปลง และการประสานงานระหวา่ งโรงเรยี นรวมถงึ ประธานชมุ ชนทอ่ี ยรู่ อบ ๆ บรเิ วณ โรงเรยี นเหน็ ความสำ� คญั ของการอา่ น ปญั หาและอุปสรรคในการด�ำเนินโครงการ/แนวทางการแก้ปัญหา ปัญหาและอุปสรรค ๑. เน่ืองจากการดำ� เนนิ การโครงการสถานศกึ ษาตน้ แบบชุมชนอา่ นสร้างสุข ต้องมผี ู้เกยี่ วขอ้ งหลายฝา่ ยและตอ้ ง ใชเ้ วลาในการดำ� เนนิ การจงึ ทำ� ใหเ้ กดิ ความยงุ่ ยาก โรงเรยี นถอื วา่ เปน็ หนว่ ยงานเลก็ ๆ ทจี่ ะสรา้ งสงั คมแหง่ การเรยี นรดู้ ว้ ย การอา่ นซง่ึ เปน็ ภาระงานท่ียง่ิ ใหญเ่ กินความสามารถ ๒. ในการด�ำเนนิ งานโครงการตอ้ งใชง้ บประมาณจ�ำนวนมาก โรงเรยี นมีงบประมาณจำ� กัด แนวทางแกไ้ ข ๑. การก�ำหนดเวลาในการด�ำเนินงานควรเป็นระยาวและมีการติดตามเป็นระยะเพ่ือให้มีการติดตามงานอย่าง ตอ่ เนือ่ ง และควรมีการทำ� งานแบบบรู ณาการ ๒. ควรมกี ารจัดสรรงบประมาณสนบั สนนุ มากขน้ึ ความคดิ เหน็ ของบุคคลท่ีไดร้ ับประโยชน์จากโครงการ นายวิรัตน์ ไชยยะ ประธานชุมชนศรีสร้อยทรายมูล และนางกรรณิการ์ ใจวงค์ ประธานชุมชนท่าสะต๋อยได้ กล่าวว่า โครงการสถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสุขโรงเรยี นเทศบาลวดั ท่าสะต๋อยน้ี เป็นประโยชนแ์ กป่ ระชาชน ในชุมชนอย่างมาก เพราะท�ำให้ประชาชนได้ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และท�ำให้ประชาชนในชุมชนมีปฏิสัมพันธ์ กันมากข้ึนเพราะได้เข้ามาใช้สถานท่ีท่ีจัดห้องสมุดชุมชนร่วมกันในการอ่านหนังสือและพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็น กัน ไม่เกิดความเหงาหงอย ว้าเหว่เหมือนแต่เดิม นอกจากน้ีประชาชนบางคนยังค้นพบแนวทางการประกอบอาชีพ จากการอา่ นอีกดว้ ย 68 เปิดโลกอ่านสร้างสุขจากโรงเรียนสชู่ ุมชน
รางวัลรองชนะเลศิ อันดับ ๒ โรงเรยี นเทศบาล ๓ บ้านเหลา่ เทศบาลนครอุดรธานี จังหวดั อุดรธานี ขอ้ มลู พน้ื ฐาน โรงเรียนเทศบาล ๓ บา้ นเหลา่ ตั้งอยูเ่ ลขท่ี ๑๑ ถนนประชาอุทิศ ตำ� บลหมากแข้ง อ�ำเภอเมอื ง จังหวัดอดุ รธานี ๔๑๐๐๐ โทรศพั ท์ ๐๔๒-๒๒๑-๔๒๗ โทรสาร ๐๔๒-๒๓๐-๑๓๗ Website www.t3udon.ac.th ปัจจุบันมียวุ ทตู /ทตู การอา่ น ๓๕๘ คน กิจกรรมส่งเสริมการอา่ นทดี่ ำ� เนินงานอย่างต่อเนื่อง กิจกรรมภายในโรงเรยี น กจิ กรรมละครนทิ านหรรษามวี ธิ กี ารดำ� เนนิ งาน ดังนี้ ๑. ประชมุ คณะกรรมการห้องสมดุ และยุวทตู การอ่าน วางแผนการดำ� เนินงานประจ�ำเดือน ๒. ยุวทูตการอ่านซกั ซอ้ มการเลา่ นิทาน ๓. กำ� หนดปฏิทนิ การด�ำเนินการเล่านิทาน ๔. ประชาสัมพนั ธ์ กจิ กรรมการเลา่ นทิ านและชกั ชวนนกั เรยี นรว่ มชมกจิ กรรมท่หี อ้ งสมุด ๕. ยวุ ทตู การอา่ นเล่านิทานหรรษา ๖. ยวุ ทูตการอา่ นไปเลา่ นทิ านให้น้องอนุบาลเทศบาล 10 หนูดี ฟงั ก่อนนอนกลางวนั ๗. สรปุ ผลการด�ำเนนิ การ กจิ กรรมภายนอกโรงเรยี น กิจกรรมหมอลำ� ชวนอา่ นสร้างสขุ มวี ธิ กี ารด�ำเนินงาน ดังนี้ ๑. ประชุมครูเจา้ หน้าที่หอ้ งสมุด นักเรียนยุวทูตวางแผนการด�ำเนินงานประจ�ำเดือน ๒. มอบหมายหนา้ ท่รี ับผดิ ชอบใหค้ รู และนักเรียนยุวทตู การอ่าน ๓. กำ� หนดปฏทิ ินการออกปฏิบัตงิ านของหมอล�ำชวนอา่ นสรา้ งสขุ ๔. ประชาสมั พันธ์กจิ กรรมหมอลำ� ชวนอา่ นสร้างสขุ โดยเสยี งตามสายตามชมุ ชนตา่ งๆ ๕. น�ำหมอลำ� ชวนอ่านสรา้ งสุขไปจัดกจิ กรรมท่ีชมุ ชนบา้ นเหล่าชุมชนบ้านเดื่อ ชุมชนทุ่งมงั่ วดั โพธช์ิ ยั บา้ นเดื่อ และโรงเรียนในสงั กัดเทศบาลนครอดุ รธานี สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ 69
กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านท่ปี ระสบผลสำ� เรจ็ กิจกรรมบนั เทิงใจไปกบั เสียงเพลง กจิ กรรมเปดิ บา้ นหนังสอื น่าอา่ น 70 เปดิ โลกอา่ นสร้างสุขจากโรงเรยี นสู่ชมุ ชน
กิจกรรมท่คี ดิ ข้นึ มาใหม่ กจิ กรรมรักการอา่ นผา่ นเซียมซี ผลส�ำเรจ็ ที่นา่ สนใจ ๑. ยุวทูตการอ่านได้เชิญชวนและแสดงกิจกรรมให้รักการอ่านเฉพาะในโรงเรียนของตนเอง เม่ือได้มีโครงการ สถานศึกษาต้นแบบชุมชนอ่านสร้างสุข ประจ�ำปี ๒๕๕๗ รุ่น ๓ ยุวทูตการอ่าน ได้มีโอกาสออกประชาสัมพันธ์ กล้าแสดงออก มีความเป็นผู้น�ำ และร่วมแสดงกิจกรรมให้ชุมชนต่างๆ มีนิสัยรักการอ่านเพ่ิมมากข้ึน เช่น ออกชุมชน บา้ นเดื่อ ชมุ ชนบ้านเหล่า ชุมชนทุง่ มง่ั โรงเรยี นสงั กัดเทศบาลนครอดุ รธานี ๒. นกั เรยี นทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรมใหค้ วามสนใจในการอา่ นมากขน้ึ เนอ่ื งจากทางหอ้ งสมดุ ไดจ้ ดั ทำ� กจิ กรรมอยา่ งหลาก หลายใหก้ ับนักเรียนทีส่ นใจมสี ่วนรว่ มในกิจกรรมการอ่าน โดยผ่านกิจกรรมท�ำให้นกั เรยี นเกดิ ความสนกุ สนานไม่เครียด มคี วามสุขทจ่ี ะอ่านหนงั สือ ๓. เกดิ การสรา้ งเครอื ข่ายสร้างสมั พันธภาพทดี่ รี ่วมกนั ระหว่าง บา้ น วัด โรงเรยี น ท�ำให้เกดิ การประสานสัมพันธ์ รว่ มกนั พฒั นาการอ่านใหเ้ กิดขึ้นท้ังในสถานศกึ ษาและนอกสถานศกึ ษา นำ� ไปสกู่ ารสร้างสขุ ในชวี ติ สถานศึกษาตน้ แบบ ชุมชนอา่ นสร้างสขุ 71
๔. ชุมชนและเครือข่ายรอบๆ สถานศึกษาเกิดการต่ืนตัว เห็นความส�ำคัญของการอ่าน ให้ความร่วมมือในการ สง่ เสรมิ บตุ รหลานให้รักการอา่ นและนำ� การอา่ นไปสร้างสขุ ในชวี ติ ปัจจัยทสี่ ง่ ผลตอ่ ความสำ� เร็จ ปัจจัยท่ีสนับสนุนให้เกิดความส�ำเร็จ และความย่ังยืนของการด�ำเนินงาน คือ ผู้บริหารให้การสนับสนุนท้ังการ ด�ำเนนิ โครงการและงบประมาณ คณะครู บคุ ลากร เห็นความส�ำคัญ และใหค้ วามรว่ มมือมนี ้�ำใจในการท�ำงาน ตลอดจน นกั เรียนเหน็ ความสำ� คัญและร่วมกจิ กรรมอย่างมีความสุข 72 เปิดโลกอ่านสร้างสขุ จากโรงเรยี นสู่ชุมชน
รางวลั ชมเชย โรงเรยี นองคก์ ารบริหารส่วนจังหวดั สรุ าษฎรธ์ านี ๑ (ดอนสักผดุงวทิ ย์) องค์การบริหารสว่ นจงั หวดั สรุ าษฎร์ธานี จังหวดั สุราษฎร์ธานี ข้อมูลพนื้ ฐาน โรงเรียนองคก์ ารบริหารสว่ นจงั หวดั สุราษฎรธ์ านี ๑ (ดอนสักผดุงวิทย์) ตัง้ อยหู่ มทู่ ี่ ๕ ถนนบา้ นใน - ดอนสกั ตำ� บลดอนสัก อ�ำเภอดอนสกั จงั หวดั สุราษฎรธ์ านี ๘๔๒๒๐ โทรศัพท/์ โทรสาร ๐๗๗-๓๗๑๐๑๔ Website www.donsakwit.ac.th ปัจจุบันมยี ุวทตู /ทูตการอา่ นจำ� นวน ๗๘ คน กิจกรรมส่งเสริมการอ่านท่ีดำ� เนินงานอยา่ งต่อเนื่อง กิจกรรมภายในโรงเรยี น กิจกรรมยอดนกั อา่ น เปน็ การปลกู จิตส�ำนึกให้ทุกคนมนี ิสยั รักการอา่ น รจู้ ักใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชนโ์ ดยจะมี การมอบรางวลั ยอดนกั อา่ นประจำ� ภาคเรยี นเพือ่ สรา้ งขวัญก�ำลงั ใจใหก้ บั ทุกคน กจิ กรรมภายนอกโรงเรยี น กิจกรรมหอ้ งสมุดเคล่ือนที่ เปน็ การจัดหอ้ งสมดุ เคลอื่ นทใี่ นสถานท่ีต่างๆ ภายในโรงเรยี น เช่น ศาลาในโรงเรียน ใต้ต้นไม้การจัดกิจกรรมพบว่านักเรียนให้ความสนใจในการอ่านมาก กิจกรรมนี้จึงเร่ิมท่ีจะออกสู่ชุมชนโดยโรงเรียน รว่ มกับอ�ำเภอและเทศบาลเมอื งดอนสัก ได้ออกหน่วยบรกิ ารการอา่ น เพือ่ มอบความรใู้ หก้ ับผู้เขา้ รบั บริการ นอกจากน้ี หอ้ งสมุดได้จัดกจิ กรรมหอ้ งสมดุ เคลื่อนท่ใี หก้ บั ชมุ ชนต่างๆ กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านท่ีประสบผลส�ำเร็จ กจิ กรรมสานสมั พนั ธเ์ ครอื ขา่ ยการอา่ นสรา้ งสขุ โรงเรยี นออกหนว่ ยบรกิ ารการอา่ น ณ ถนนคนเดนิ “ทอ่ งคเู มอื ง เลา่ เรอ่ื งปากคลองดอนสกั ” เปน็ กจิ กรรมทสี่ รา้ งสมั พนั ธภาพทด่ี รี ะหวา่ งโรงเรยี นกบั ชมุ ชน และยงั กระตนุ้ ใหค้ นในชมุ ชน มนี สิ ยั รักการอ่านมากย่งิ ขน้ึ กจิ กรรมสามนาทมี สี าระ เปน็ การจดั กจิ กรรมใหค้ วามรกู้ บั ทกุ คนในโรงเรยี น เพอ่ื ไดร้ บั ความรจู้ ากขา่ วสารประจำ� วนั โดยมตี วั แทนยวุ ทตู ตวั แทนนักเรยี น น�ำเสนอขอ้ มลู ข่าวสารสาระน่ารูป้ ระจำ� ทุกวัน สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสรา้ งสขุ 73
กิจกรรมท่คี ดิ ข้ึนมาใหม่ เกมส์บนั ไดงูภาษาพาสนกุ โดยมตี ัวแทนยวุ ฑูตการอา่ นเปน็ ผ้สู รา้ งสรรคน์ วตั กรรมการอา่ นสรา้ งความสนุก และ สอดแทรกนสิ ยั รกั การอ่านให้กบั ผู้ทีร่ ว่ มกจิ กรรม ผลส�ำเรจ็ ทน่ี ่าสนใจ ๑. ยวุ ทตู การอา่ นมกี ารเปลยี่ นแปลงทไ่ี ดช้ ดั เจน คอื กลา้ แสดงออกในการรว่ มกจิ กรรมทงั้ ภายในโรงเรยี นและใน ชมุ ชนมคี วามคิดสรา้ งสรรคม์ ีภาวะความเป็นผนู้ �ำ กล้าคิดกลา้ ตัดสนิ ใจ และเป็นตวั อย่างในการอ่านทีด่ ี ๒. นกั เรยี นใหค้ วามสนใจการอา่ นมากยงิ่ ขน้ึ จากการจดั กจิ กรรมหอ้ งสมดุ เคลอื่ นทภี่ ายในโรงเรยี น โดยทมี ยวุ ทตู การอา่ นนำ� หนงั สอื ใสต่ ะกรา้ ไปยังทที่ ม่ี นี กั เรยี นนงั่ จำ� นวนมากๆ ชว่ งแรกๆ นกั เรยี นไมค่ อ่ ยใหค้ วามสนใจหนงั สอื ทยี่ วุ ทตู นำ� ไปบรกิ าร แต่ยวุ ทูตยังคงปฏิบัตทิ กุ วนั กระทงั่ นักเรยี นหันมาอา่ นหนงั สือกันมากขนึ้ ภายในหอ้ งเรยี น มกี ารประกวด มมุ หนงั สือทกุ ชน้ั เรยี น ท�ำใหน้ กั เรียนมีความใกลช้ ดิ กับหนังสอื และหนั มาอา่ นหนังสือในเวลาว่างกนั มากยงิ่ ข้นึ ๓. คนในชุมชนสนใจ ติดตามโครงการมากข้ึน จากการท่ียุวทูตการอ่านและสภานักเรียนได้จัดกิจกรรม “สาน สมั พนั ธ์เครือข่ายการอา่ น” ณ ถนนคนเดนิ อ�ำเภอดอนสัก จงั หวัดสุราษฎร์ธานี ในการจัดกิจกรรมในชว่ งสปั ดาห์แรก ผู้คนท่ีมาเดินจ่ายตลาดตลอดจนพ่อค้า แม่ค้า ไม่ค่อยให้ความสนใจ แต่การจัดกิจกรรมในคร้ังถัดไป ความสนใจเริ่ม มากขนึ้ กิจกรรมบนเวทีท่ียวุ ทตู จัดเก่ียวกับนวัตกรรมการอา่ น มผี ู้คนให้ความสนใจเพ่มิ มากข้นึ มกี ารยมื และคืนหนังสอื จากการจดั กจิ กรรมหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นท่ี กจิ กรรมเหลา่ นล้ี ว้ นแตแ่ สดงใหเ้ หน็ วา่ ชมุ ชนเรม่ิ ตดิ ตามการจดั โครงการเพมิ่ มากขน้ึ ๔. สถานศึกษาเป็นต้นแบบแห่งการสร้างวัฒนธรรมการอ่านให้กับชุมชน โดยจัดกิจกรรมการบริการชุมชนด้าน การอ่านที่หลากหลายเชน่ กจิ กรรมเล่านิทานใหน้ อ้ งฟัง จัดบรกิ ารห้องสมดุ เคล่อื นท่ีใหก้ บั ชุมชน หน่วยงานราชการและ เครือข่ายการอ่าน มกี ารออกบธู บริการการอ่านหนังสอื การยืม–คืนหนงั สือ ทำ� ใหเ้ ป็นท่ียอมรบั ของชุมชน ประชาชนใน ชมุ ชนให้ความสนใจกิจกรรมในระดับดีมาก ๕. มสี ถานทอ่ี า่ นหนงั สอื ในชมุ ชนเพมิ่ มากขน้ึ ทำ� ใหค้ นในชมุ ชนหนั มาใชเ้ วลาวา่ งในการอา่ นหนงั สอื มกี ารพดู คยุ ถึงเรอ่ื งราวในหนังสือมีเครอื ข่ายการอ่านเพ่ิมมากขน้ึ ทำ� ใหค้ นในชุมชนใชเ้ วลาว่างในการอ่านมากยิ่งขน้ึ 74 เปิดโลกอ่านสร้างสุขจากโรงเรยี นสูช่ มุ ชน
ปจั จยั ทสี่ ่งผลต่อความสำ� เร็จ ปจั จยั สนบั สนนุ ใหเ้ กดิ ความสำ� เรจ็ และความยง่ั ยนื ของการดำ� เนนิ งานคอื โรงเรยี นไดร้ บั ความรว่ มมอื และสนบั สนนุ จากหนว่ ยงานตน้ สงั กดั องคก์ ารบรหิ ารสว่ นจงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี ผบู้ รหิ ารคณะครู บคุ ลากรทางการศกึ ษา คณะกรรมการ สถานศกึ ษาเครือขา่ ยผ้ปู กครอง นกั เรียนทุกคนในโรงเรียนตลอดจนหน่วยงานราชการ โรงเรยี นเครอื ข่ายชมุ ชน และวัด ได้ใหค้ วามรว่ มมือสนับสนนุ ตลอดมา ปญั หาและอุปสรรคในการดำ� เนินโครงการ/แนวทางการแกป้ ญั หา จากการดำ� เนนิ โครงการ พบวา่ ผปู้ กครองบางคนอา่ นหนงั สอื ไมอ่ อกจงึ เกดิ ความเบอ่ื หนา่ ย ไมส่ นใจการอา่ น และ ไมม่ งี บประมาณในการสง่ เสรมิ เรอื่ งการอา่ น ทำ� ใหก้ ารพฒั นาทบ่ี า้ นกบั โรงเรยี นขาดความตอ่ เนอื่ ง ซงึ่ ทางโรงเรยี นจะจดั กจิ กรรมอา่ นหนงั สอื ใหผ้ ปู้ กครองฟงั โดยมยี วุ ทตู การอา่ นหรอื ตวั แทนการจดั กจิ กรรม และจดั กจิ กรรมหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นท่ี ประชมุ หมูบ่ ้านและควรมกี ารจดั ประกวดครอบครวั รกั การอ่าน เพอื่ เปน็ ครอบครัวตัวอยา่ งใหก้ ับชุมชน ความคิดเห็นของบคุ คลทไ่ี ดร้ บั ประโยชน์จากโครงการนี้ นายวีระ เกดิ ศริ ิมงคล นายอ�ำเภอดอนสกั จังหวัดสุราษฎรธ์ านี ได้แสดงความคดิ เหน็ เกี่ยวกับการจดั โครงการ “สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ ” วา่ “ผมขอชน่ื ชมคณะครู อาจารย์ ผบู้ รหิ ารของโรงเรยี นองคก์ ารบรหิ ารสว่ น จงั หวัดสุราษฎรธ์ านี ๑ (ดอนสกั ผดงุ วทิ ย)์ ที่ใหค้ วามสำ� คญั ในการอ่าน และหันมาพัฒนาการอ่านให้กับชุมชนเพราะการ อา่ นเปน็ การพฒั นาความคดิ ความรใู้ หก้ บั เดก็ และเยาวชน เปน็ การปพู น้ื ฐานสกู่ ารเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ การจดั โครงการสถาน ศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสุข โดยสรา้ งนวัตกรรมการอ่าน ซงึ่ เป็นการขับเคลื่อนและสรา้ งพลวัตรแหง่ การอ่านของ ชมุ ชน เป็นกิจกรรมท่ดี อี ย่างยงิ่ ควรกระทำ� อยา่ งตอ่ เน่ืองและพัฒนาสู่ความยง่ั ยืน เพื่อสงั คมของเรา” สถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสุข 75
รางวัลชมเชย โรงเรียนเทศบาลสันป่ายางหนอ่ ม สังกัดเทศบาลเมืองลำ� พนู จังหวดั ลำ� พนู ขอ้ มูลพื้นฐาน โรงเรยี นเทศบาลสันป่ายางหน่อม ตัง้ อยูเ่ ลขที่ ๕๒๐ ถนนเจรญิ ราษฏร์ ตำ� บลในเมือง อ�ำเภอเมือง จังหวัดล�ำพูน โทร ๐๕๓-๕๑๑๗๓๓ เวบ็ ไซต์ www.sunpayangnom.ac.th. ปจั จบุ ันมยี วุ ทูต/ทูตการอา่ นจำ� นวน ๔๑๖ คน กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นทีด่ ำ� เนินงานอยา่ งตอ่ เน่ือง กิจกรรมภายในโรงเรียน โรงเรียนเทศบาลสันป่ายางหน่อม ด�ำเนินโครงการ “สานฝันร่วมกันรักการอ่าน” มีกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ๑๑ กิจกรรมท่ีสอดคล้องกับปัญหาและความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในการแสวงหา ความรดู้ ้านการอา่ น ฝกึ ฝนนิสยั รกั การอา่ น และใชก้ ารอ่านเปน็ เครื่องมือในการเรยี นรู้และมคี วามสุขในการอา่ น กจิ กรรมภายนอกโรงเรยี น โรงเรยี นเทศบาลสนั ปา่ ยางหนอ่ ม ดำ� เนนิ โครงการ “สรา้ งสรรคก์ ารอา่ น สานสมั พนั ธ์ ชุมชน” มีกิจกรรมส่งเสริมการอ่านให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการอ่านศึกษาหาความรู้สร้างความร่วมมือกับชุมชน ปลูกฝัง นสิ ยั รกั การอา่ นใหช้ มุ ชนอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง จากการดำ� เนนิ โครงการทำ� ใหเ้ กดิ กระแสรกั การอา่ นของคนในชมุ ชนเพมิ่ มากขน้ึ กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านท่ปี ระสบผลสำ� เร็จ กิจกรรมอิงลิชแคมป์ Read aloud เป็นกิจกรรมที่ฝึกทักษะการฟังเกี่ยวกับการอ่านออกเสียง Phonics จากเพลง ฝึกทักษะการอ่านออกเสียงตัวอักษร A-Z และฝึกการสร้างคำ� ศัพท์จากบัตรค�ำ อ่านประโยค อ่านนิทาน อา่ นบทความ มนี กั เรยี นทเี่ ขา้ รว่ มกจิ กรรมในระดบั ชน้ั อนบุ าลถงึ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๓ นกั เรยี นทเี่ ขา้ รว่ มกจิ กรรมมคี วาม พงึ พอใจรอ้ ยละ ๙๐ อยใู่ นระดบั ดมี าก กจิ กรรมรกั การอ่านก้าวทนั โลก มีนกั เรยี นเข้าร่วมกิจกรรมเป็นนกั เรียนชนั้ อนบุ าลถึงชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๓ มผี ล สำ� เรจ็ จากการประเมนิ ผลของกจิ กรรมคดิ เปน็ รอ้ ยละ ๙๐ กจิ กรรมนชี้ ว่ ยสง่ เสรมิ ใหน้ กั เรยี นมนี สิ ยั รกั การอา่ นและศกึ ษา ค้นควา้ จากแหล่งเรยี นรู้ทางเทคโนโลยสี ารสนเทศ และการสื่อสารทที่ นั สมัย ทันโลก โดยฝกึ ใหอ้ า่ นใน Facebook และ ไดส้ อดแทรกความรูท้ ุกกลุ่มสาระการเรยี นรู้ 76 เปดิ โลกอ่านสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสู่ชมุ ชน
กจิ กรรมทคี่ ิดขึ้นมาใหม่ กิจกรรมครอบครัวนักอ่าน นักเรียนท่ีเข้าร่วมกิจกรรมเป็นนักเรียนช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๑ ถึงช้ันมัธยมศึกษา ปีท่ี ๓ ครู ผปู้ กครอง และชุมชนร่วมกิจกรรม มผี ลสำ� เร็จจากการประเมนิ ผลของกจิ กรรม คิดเปน็ รอ้ ยละ ๙๕ กิจกรรม น้ี ผ้ปู กครองใหค้ วามสนใจมากรอ้ ยละ ๑๐๐ มีนักเรียนและผ้ปู กครองไดร้ ับความรู้อยา่ งหลากหลายร้อยละ ๙๕ มุ่งเนน้ ใหผ้ ปู้ กครองทกุ คนเหน็ ความสำ� คญั ของการอา่ นหนงั สอื จดั มมุ หนงั สอื ในบา้ น สรา้ งพนื้ ทกี่ ารอา่ นใหเ้ กดิ ขน้ึ และนำ� หนงั สอื จากโรงเรยี นสูบ่ ้าน อยา่ งนอ้ ย ๓ เลม่ ต่อสปั ดาห์ ผลสำ� เรจ็ ทน่ี ่าสนใจ ไดร้ บั สมคั รนักเรียนตั้งแต่ระดบั ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ ถึงชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๓ โดยมีนกั เรียนแกนน�ำยวุ ทตู ของ โรงเรียน ๒ คน เป็นผู้ขับเคล่ือน การประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้นักเรียนสมัครเป็นสมาชิกและช้ีแจงการด�ำเนินงาน มีสมาชิกทั้งหมด ๓๕๖ คน สมาชิกทกุ คนแบง่ กลุม่ กันออกเผยแพร่และนำ� เสนอหนงั สือใหบ้ ุคคลท่วั ไปอา่ นคนละอยา่ ง น้อย ๓ เลม่ พบวา่ ทุกคนทำ� หน้าทไ่ี ดต้ ามเปา้ หมายสรา้ งความภาคภมู ใิ จให้กับสมาชกิ ทไี่ ดท้ �ำหน้าที่หาหนังสอื ใหผ้ ู้อนื่ อ่าน เป็นการสรา้ งเสรมิ การอา่ นให้กว้างไกลและผู้อา่ นกพ็ งึ พอใจเห็นวา่ กิจกรรมนีด้ คี วรให้การสนบั สนุนต่อไป สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสุข 77
ดา้ นผู้เรยี น ไดร้ ับความรแู้ ละทกั ษะการเรียนรู้ ความเขา้ ใจ สามารถนำ� ประสบการณ์ตรงท่ไี ด้รับมาพัฒนาตนเอง ชมุ ชน สงั คม อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง สามารถอยรู่ ว่ มในสงั คมไดอ้ ยา่ งเปน็ สขุ และครไู ดม้ กี ารประชาสมั พนั ธโ์ ครงการฯ ทำ� ประชาคม ร่วมกับชุมชนเพื่อหาวิธีการและออกแบบกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ส่งผลให้ประชาชนท่ัวไปเข้าใจวัตถุประสงค์ของ โครงการ ใหค้ วามสนใจ สนบั สนุน การจดั กจิ กรรมต่างๆ ดว้ ยดี เกดิ ความรัก ความสามคั คใี นสถานศึกษาผูป้ กครองและ ชมุ ชน เหน็ ความสำ� คญั ของการอา่ น และใหก้ ารสนบั สนนุ ใหค้ วามรว่ มมอื ในการเขา้ รว่ มกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น พรอ้ ม ทั้งให้การชว่ ยเหลือด้านอปุ กรณ์ อาคารสถานที่เปน็ อย่างดี การด�ำเนินโครงการท�ำให้สถานศึกษาเป็นแหล่งเรียนรู้ในการสืบค้นข้อมูลข่าวสารความรู้ต่างๆ ท่ีเป็นประโยชน์ จากระบบขอ้ มลู สารสนเทศอเิ ลคทรอนกิ ส์ และสอื่ สง่ิ พมิ พท์ ห่ี ลากหลายเพยี งพอตอ่ ความตอ้ งการ หอ้ งสมดุ เปดิ ใหบ้ รกิ าร ทุกวัน น�ำความพึงพอใจสู่ชุมชนเป็นอย่างมาก ผลสะท้อนที่สถานศึกษาได้กลับคืนมาคือความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจ ในการพฒั นาการดำ� เนนิ การ การบรกิ าร การจดั การกจิ การหอ้ งสมดุ และไดร้ ว่ มกบั ชมุ ชนในการสง่ เสรมิ การอา่ นสชู่ มุ ชน ทำ� ให้เกิดความรว่ มมือกันระหว่างโรงเรยี นและชุมชน 78 เปดิ โลกอา่ นสร้างสุขจากโรงเรียนส่ชู มุ ชน
ปัจจัยท่สี ่งผลต่อความส�ำเรจ็ โรงเรียนได้ด�ำเนินโครงการจนบรรลุผลตามเป้าหมายท่ีก�ำหนด มีการบริหารจัดการที่ดี มีการประสานความ ร่วมมอื กบั ชุมชน เพ่อื การพัฒนาการศึกษาไปสคู่ วามส�ำเร็จ อาศยั หลกั การดงั น้ี ปจั จยั แรก ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษาทม่ี งุ่ มนั่ เอาใจใสใ่ นการพฒั นามวี สิ ยั ทศั นท์ กี่ วา้ งไกล ใหก้ ารสนบั สนนุ และตดิ ตาม การดำ� เนนิ งานอยา่ งสมำ่� เสมอ อำ� นวยความสะดวกแกค่ ณะทำ� งานเพอ่ื ใหง้ านทกุ อยา่ งสามารถดำ� เนนิ ไปไดอ้ ยา่ งราบรนื่ และ ประสบความสำ� เรจ็ เปน็ อยา่ งดี ปจั จยั ทสี่ อง ครแู ละบุคลากรทางการศึกษาทุกคนในสถานศกึ ษาตา่ งมคี วามรัก มีความสามัคคี ร่วมมอื ร่วมใจ เปน็ อนั หนงึ่ อนั เดยี วกนั ในการสนองนโยบายของผบู้ รหิ ารเพอื่ การพฒั นากจิ การหอ้ งสมดุ โรงเรยี น ดงั จะเหน็ ไดจ้ ากคำ� สงั่ แต่งต้ังคณะครปู ฏบิ ัตหิ น้าทแ่ี ตล่ ะกิจกรรม รวมถึงผลส�ำเร็จท่ีไดร้ บั จากกจิ กรรมนัน้ ๆ ดว้ ย ปัจจัยท่ีสาม นักเรียน ซึ่งนับว่ามีความส�ำคัญมาก เน่ืองจากโรงเรียนได้เปิดโอกาสให้นักเรียนได้แสดงความ คิดเห็นอยา่ งเสรี มคี วามเป็นประชาธิปไตยและยึดนกั เรยี นเป็นศนู ยก์ ลางในการจัดการศกึ ษา นักเรยี นจึงเป็นแกนหลกั ในการขบั เคลอ่ื นกจิ กรรมตา่ งๆ ดว้ ยตนเอง โดยมคี รเู ปน็ ผชู้ ว่ ยตรวจสอบการดำ� เนนิ การและแนะนำ� ใหน้ กั เรยี นไดส้ บื เสาะ แสวงหาจนเกดิ องคค์ วามร้สู ามารถนำ� มาปฏบิ ตั ไิ ด้ ปญั หาและอุปสรรคในการดำ� เนนิ โครงการ/แนวทางแกไ้ ขปญั หา จากการดำ� เนนิ งานโครงการสถานศกึ ษาตน้ แบบชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ ในบรบิ ทของโรงเรยี นเทศบาลสนั ปา่ ยางหนอ่ มมีปัญหาอุปสรรคในการด�ำเนินการ ดังน้ี ๑. ปัญหาด้านการบรหิ ารงาน ๑.๑. การด�ำเนินงานตามโครงการสถานศึกษาต้นแบบชุมชนอ่านสร้างสุข ในบริบทของโรงเรียนเทศบาล สันป่ายางหน่อมต้องเร่งด�ำเนินการให้สิ้นสุดตามระยะเวลาท่ีกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นได้ ก�ำหนดไว้ในปีงบประมาณ ๒๕๕๗ การดำ� เนินโครงการ/กิจกรรมบางโครงการจงึ ตอ้ งใชร้ ะยะเวลาสั้น ทำ� ใหค้ ณะครูตอ้ งท�ำงานกระช้นั ชดิ ๑.๒ การขออนุมัติซ้ือหรือจัดจ้างโครงการล่าช้าและต้องขอความความร่วมมือจากหลายฝ่าย โรงเรียน ไมส่ ามารถด�ำเนนิ การเองได้ ทำ� ใหก้ จิ กรรมล่าช้าไมเ่ ปน็ ไปตามระยะเวลาท่กี �ำหนด ๒. ปญั หาดา้ นครผู ู้สอน ๒.๑ ครูผูส้ อนมีภาระงานสอนและงานพิเศษตา่ งๆ มากท�ำให้งานท่ีได้รบั มอบหมายล่าช้า ๓. ปัญหาด้านวัสดอุ ุปกรณ์ ๓.๑ คอมพิวเตอรไ์ ม่เพยี งพอท�ำให้การจัดท�ำเอกสาร รายงานกจิ กรรม/โครงการลา่ ชา้ ๓.๒ ขาดแคลนวัสดุอุปกรณต์ ่างๆ ในการจัดทำ� กจิ กรรม ๔. ปญั หาดา้ นความร่วมมอื ของชุมชน ๔.๑ คนชมุ ชนสว่ นใหญป่ ระกอบอาชพี ทตี่ อ้ งทำ� งานนอกบา้ น ดงั นนั้ กจิ กรรมบางกจิ กรรมทต่ี อ้ งอาศยั ความ ร่วมมือจากชุมชนทางโรงเรยี นตอ้ งดำ� เนินการตอนเย็นหลงั จากคนในชุมชนเลกิ งานกลับมาบ้าน สถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอา่ นสรา้ งสขุ 79
ขอ้ เสนอแนะในการแกไ้ ขปัญหา ๑. ควรมีการเผยแพร่และสร้างเครือข่ายสถานศึกษาต้นแบบชุมชนอ่านสร้างสุข แก่โรงเรียนในสังกัดและนอก สงั กดั เพ่อื ขยายผลและเผยแพร่ความรูส้ ู่ชุมชนต่อไป ๒. จดั และพัฒนาแหลง่ เรยี นร้ทู ีเ่ อ้ือตอ่ การจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านเพิม่ เติม ๓. ควรมีการอบรมเชิงปฏิบัติการครูผู้สอนในการจัดท�ำโครงการ/กิจกรรมต่างๆ อย่างต่อเนื่อง เพ่ือพัฒนาครู ในดา้ นความรู้ ทกั ษะ และเทคนคิ ในการใช้ส่อื เทคโนโลยี ๔. ควรพฒั นาครแู ละนกั เรยี นโดยการจดั ทศั นศกึ ษาดงู านโรงเรยี นตน้ แบบชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ ทงั้ ในสงั กดั และนอก สงั กดั แก่คณะครูและนกั เรียน ๕. ควรจัดซ้ือวัสดุ อุปกรณ์ เคร่ืองคอมพิวเตอร์ เคร่ืองพรินเตอร์ กล้องถ่ายรูปดิจิตอล เพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ ของผเู้ รยี นให้มากและหลากหลายยิง่ ขึ้น อนั จะน�ำมาซ่งึ การจดั การองค์ความรู้ท่ผี ่านส่ือทีท่ ันสมยั ความคดิ เหน็ ของบคุ คลท่ีได้รบั ประโยชนจ์ ากโครงการน้ี ความคิดเห็นของคณะครู ครูได้น�ำความรู้จากโครงการมาขยายผล และสร้างความเข้าใจถึงประโยชน์ท่ีผู้เรียน และชมุ ชนจะไดร้ บั และรว่ มกนั คดิ วธิ กี ารสง่ เสรมิ การอา่ น สง่ ผลใหค้ รมู คี วามรู้ ความเขา้ ใจตรงกนั ตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั ของการอ่าน เป็นผลท�ำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนสูงข้ึน, นักเรียนมีนิสัยรักการอ่าน และมีทัศนคติท่ีดี ตอ่ การอา่ น, ครูมีการท�ำงานเปน็ ทีม มคี วามมงุ่ ม่นั และรว่ มมอื กนั แกป้ ญั หาเปน็ เครอ่ื งมอื ในกจิ กรรม การเรียนการสอน และได้รบั การประสานรวมทงั้ ความรว่ มมือเปน็ อยา่ งดจี ากชมุ ชนและผปู้ กครอง ความคดิ เหน็ ของผนู้ ำ� ชมุ ชน โครงการสถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ เปน็ โครงการทท่ี างโรงเรยี นไดจ้ ดั กิจกรรมการส่งเสริมการอ่านให้กับชุมชน โดยทางโรงเรียนได้สร้างเครือข่ายการอ่านร่วมกับชุมชน ส่งนักเรียนแกนน�ำ ยวุ ทูตการอ่าน นำ� หนงั สอื ไปใหป้ ระชาชนได้อ่านไดศ้ กึ ษา เชน่ มีจดั มุมหนังสอื ทว่ี ัด จัดกจิ กรรมส่งเสริม การอา่ นในศาลา ในร้านค้าในตลาด ทำ� ใหช้ มุ ชนมีพื้นที่ส�ำหรบั การอา่ น ทำ� การอ่านสนุกสนานมากขึน้ และเปิดโลกทศั น์การอ่าน อกี ทั้ง มีห้องสมุดของโรงเรียนเป็นแหล่งเรียนรู้ให้ชุมชนได้เข้ามาค้นคว้าสืบค้นข้อมูล ท�ำให้ชุมชนเกิดการเปล่ียนแปลง เพอื่ พฒั นาศักยภาพการอา่ น มนี ิสัยรกั การอ่าน มคี วามรซู้ ึ่งจะนำ� ไปสู่การพฒั นาตน พฒั นาสงั คม และพัฒนาชาตสิ ืบไป ความคิดเห็นของนายกเทศมนตรีเมืองล�ำพูน โครงการสถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอ่านสร้างสุข ท่ีทางกรม สง่ เสรมิ การปกครองท้องถ่ินจัดขึน้ นี้นับไดว้ ่าเปน็ ประโยชน์สงู สดุ ทสี่ ง่ เสรมิ ให้ประชาชน ชุมชน ผปู้ กครอง เยาวชน และ นกั เรยี นไดเ้ รยี นรจู้ ากการอา่ นหนงั สอื อยา่ งมคี วามสขุ สอดคลอ้ งกบั แผนพฒั นาชาติ แผนพฒั นาการศกึ ษาทอ้ งถน่ิ ทำ� ให้ ประชาชนคนไทยทกุ คนสามารถเรยี นรสู้ คู่ วามเปน็ เลศิ ไดต้ ามอจั ฉรยิ ภาพ และอา่ นออกเขยี นไดอ้ ยา่ งมคี ณุ ภาพทง้ั ประเทศ ต่อไป 80 เปิดโลกอา่ นสรา้ งสุขจากโรงเรยี นสชู่ ุมชน
สังกดั ส�ำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสรา้ งสขุ 81
รางวัลรองชนะเลศิ อนั ดบั ๑ โรงเรียนบ้านดอนสงู จังหวดั ตราด สังกดั สำ� นักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาตราด ขอ้ มลู พื้นฐาน ทอ่ี ยู่ : ๑๕๕ หมทู่ ่ี ๕ บา้ นดอนสูง ตำ� บลประณตี อำ� เภอเขาสมิง จังหวัดตราด ๒๓๑๕๐ โทรศพั ท์ ๐๓๙ ๕๒๒ ๑๗๐ Website :http://www.bandonsoong.com/mainpage ขอ้ มลู พื้นฐานปกี ารศึกษา๒๕๕๗ จำ� นวนนักเรียน ๒๙๗ คน จ�ำนวนครปู ฏบิ ัติการสอน ๑๓ คน จำ� นวนยุวทูตส่งเสรมิ การอ่าน ๘๐ คน กจิ กรรมส่งเสรมิ การอ่านทด่ี �ำเนินงานอย่างต่อเนอื่ ง โรงเรียนบา้ นดอนสูงไดร้ ับคดั เลอื กเขา้ โครงการหอ้ งสมุดมชี ีวติ ต้นแบบในโรงเรียนรนุ่ ที่ ๒ เมื่อ ปี ๒๕๕๒ จากการ เข้าร่วมโครงการดังกล่าว บุคลากรด�ำเนินงานห้องสมุดได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้โรงเรียนมีการปรับปรุง หอ้ งสมุดท้งั ด้านกายภาพ ดา้ นบุคลากร ด้านการบรหิ าร การดำ� เนนิ งาน และด้านทรพั ยากร ห้องสมดุ มคี วามพรอ้ มใน การให้บริการอย่างครบถ้วน แต่หากไม่มีกิจกรรมจะท�ำให้ห้องสมุดท่ีสวยงามและพร้อมให้บริการเป็นห้องสมุดมีชีวิต ไม่ได้ ดังนั้น กิจกรรมส่งเสริมการอ่านเป็นสิ่งส�ำคัญในการพัฒนาห้องสมุดให้เป็นห้องสมุดท่ีมีชีวิต ซึ่งด�ำเนินการไป พร้อมๆ กบั การพัฒนาบุคลากรใหม้ นี สิ ยั รกั การอ่านควบคกู่ นั ไปด้วย กิจกรรมที่ด�ำเนินการภายในโรงเรียน กิจกรรมมหัศจรรยย์ ามเชา้ – เปน็ กิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นทงั้ โรงเรียน ดำ� เนินการอยา่ งนอ้ ยวนั ละ ๑๐ นาที ก่อนเรียน ท้ังครูและนักเรียนอ่านก่อนเรียนเพื่อเป็นการฝึกสมาธิ และมีเวลาในการอ่านอย่างสม่�ำเสมอต่อเน่ือง ได้รับ ความรว่ มมอื ดว้ ยดจี ากครทู กุ ชน้ั ทกุ คน เรยี กวา่ การอา่ นคอื วถิ ชี วี ติ ของบคุ ลากรโรงเรยี นบา้ นดอนสงู กจิ กรรมนไ้ี ดร้ บั คดั เลอื กเปน็ Best Practice ของโรงเรยี นจากคณะกรรมการประเมนิ ภายนอกรอบ ๓ และไดแ้ นะนำ� กจิ กรรมใหก้ บั โรงเรยี น ทีส่ นใจ โดยมโี รงเรยี นวัดประณีต ต.ประณตี อ.เขาสมงิ จ.ตราด น�ำแนวคิดกจิ กรรมน้ีไปดำ� เนินการ ซ่งึ พบวา่ นกั เรียนมี พฒั นาการดา้ นการอา่ นดขี ้ึน มคี วามสนใจในการอา่ นหนังสอื มากขน้ึ เปน็ ท่นี ่าพอใจ สถานศึกษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสร้างสุข 83
กิจกรรมท่ีดำ� เนนิ การภายนอกโรงเรียน กิจกรรม “แม่อา่ น ลกู อมิ่ ” เป็นกจิ กรรมท่ีจดั ขน้ึ เพอ่ื เทดิ พระเกยี รติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราช กมุ ารี ในโอกาสทที่ รงมพี ระชนมพ์ รรษาครบ ๖๐ พรรษา โดยมกี ลมุ่ เปา้ หมายคอื เดก็ เลก็ ๆ ทย่ี งั ไมเ่ ขา้ เรยี น เนอื่ งจากเดก็ ๆ กลุ่มน้ียังไม่ได้รับบริการส่งเสริมการอ่านจากโรงเรียน และผู้ปกครองในชุมชนไม่มีโอกาสที่จะซื้อหนังสือมาให้ลูกอ่าน โรงเรียนบา้ นดอนสงู จึงดำ� เนนิ การซื้อหนังสอื ท่ีเหมาะกบั เด็กเล็ก จ�ำนวน ๕ เล่ม ต่อครอบครัว ซึง่ การน�ำหนงั สอื ไปมอบ ใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายจะตอ้ งทำ� ความเขา้ ใจถงึ ประโยชนท์ ล่ี กู จะไดร้ บั และผปู้ กครอง คนในครอบครวั พรอ้ มทจี่ ะรว่ มกจิ กรรม อา่ นหนงั สอื ใหน้ อ้ งฟงั โดยคณุ ครแู ละนกั เรยี นในโรงเรยี นรว่ มกนั สำ� รวจกลมุ่ เปา้ หมายแลว้ ลงพนื้ ทที่ ำ� กจิ กรรม ผลปรากฏ ว่าทุกครอบครัวรู้สึกดีใจที่ได้หนังสือ เด็กๆ ดีใจและสนใจหนังสือท่ีน�ำมามอบให้ อ่านกันได้ทั้งครอบครัว นอกจากนี้ โครงการน้ียังได้รับความร่วมมือจากชุมชนในการบริจาคเงินซื้อหนังสือตามโครงการ “ซ้ือหนังสือให้น้องอ่าน” ซ่ึงจาก เดิมตง้ั เปา้ หมายที่ ๖๐ บา้ น ปจั จบุ ันนีไ้ ด้เกอื บ ๑๐๐ บา้ นแลว้ ซ่ึงถอื เปน็ กจิ กรรมท่ปี ระสบความสำ� เร็จและภาคภมู ใิ จ มากๆ กจิ กรรมหนงึ่ กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ นที่ประสบความสำ� เร็จ กจิ กรรม “มมุ หนังสอื บ้านอจั ฉริยะ” เป็นกจิ กรรมทห่ี ้องสมุดโรงเรยี นบ้านดอนสงู ร่วมกับ กศน.ตำ� บลประณตี จัดท�ำมุมหนังสอื ในชุมชน โดยมเี ปา้ หมายจ�ำนวน ๑๐ หมู่บ้าน โดยมนี กั เรียน กศน. หรือเจ้าของสถานทเ่ี ปน็ ผดู้ ูแล ซึ่งได้ รับความร่วมมือจาก ครู กศน.นักศึกษา กศน.ยุวทูตส่งเสริมการอ่านของ โรงเรียนบ้านดอนสูงในการช่วยกันจัดท�ำมุม หนงั สือ จากการสอบถามและสงั เกตการณใ์ ชบ้ ริการมมุ หนังสอื มชี มุ ชนมาอา่ นหนังสือทกุ เพศ ทกุ วยั แตล่ ะมมุ มีหนังสือ ทีห่ ลากหลาย มชี ุมชนทีป่ ระกอบอาชีพท�ำสวนบอกว่าไดส้ ูตรการท�ำปุ๋ยหมกั จากการมาอ่านหนงั สอื ทมี่ ุมน้ี แสดงใหเ้ หน็ วา่ ชมุ ชนได้รบั ประโยชนจ์ ากกจิ กรรมนอ้ี ย่างแท้จริง 84 เปิดโลกอา่ นสร้างสุขจากโรงเรยี นส่ชู ุมชน
ผลสำ� เร็จที่นา่ สนใจ ดา้ นโรงเรยี น - โรงเรยี นเปน็ ทร่ี จู้ กั ของชมุ ชนมากยงิ่ ขนึ้ ไดร้ บั ความรว่ มมอื จากชมุ ชนโดยมติ อ้ งรอ้ งขอ เชน่ การบรจิ าคหนงั สอื - โรงเรยี นและชมุ ชนมคี วามสมั พนั ธท์ ด่ี ตี อ่ กนั โดยโรงเรยี นเปดิ ใหช้ มุ ชน มาใชบ้ รกิ ารหอ้ งสมดุ ได้ ตามความสมคั รใจ ดา้ นบคุ ลากร - บุคลากรในโรงเรียนมคี วามตระหนกั ในการอา่ นมากขน้ึ ให้ความร่วมมอื ในการท�ำกิจกรรม ดว้ ยความเตม็ ใจ มปี ระสทิ ธภิ าพ ด้านผูเ้ รียน - นักเรยี นมีนิสยั รักการอ่าน ใชเ้ วลาว่างใหเ้ กิดประโยชน์ ดา้ นยวุ ทตู ส่งเสริมการอา่ น - มีความเปน็ ผ้นู �ำ มีจิตอาสา มคี ณุ ธรรมท่ีพงึ ประสงค์ ดา้ นชุมชน - ได้รบั บริการส่งเสริมการอ่านจากโรงเรียน บุคคลในชมุ ชนมีโอกาสได้อ่านหนังสือมากขึน้ ปจั จยั ทส่ี ง่ ผลตอ่ ความส�ำเรจ็ ๑. ผูบ้ ริหารโรงเรียนให้ความส�ำคัญ และให้การสนับสนุนการดำ� เนนิ งานดา้ นการสง่ เสริมนิสัยรัก การอา่ นท้งั ใน โรงเรยี นและนอกโรงเรยี น ๒. บคุ ลากรในโรงเรียนมนี สิ ยั รักการอา่ น ๓. ชมุ ชนใหค้ วามร่วมมือ เนอื่ งจากเหน็ ความสำ� คัญในการอ่านหนงั สอื มากขน้ึ จึงช่วยกันสอดส่อง ดแู ลลกู หลาน ทอี่ ยู่ในความดูแล และเผือ่ แผ่ไปยงั บ้านใกล้เรือนเคียง ๔. ผเู้ กีย่ วข้องทกุ คน ภาคภมู ิใจในโรงเรียน ปัญหาและอปุ สรรคในการดำ� เนินโครงการ/แนวทางการแกป้ ญั หา ปัญหา : ๑. ขอ้ จำ� กดั เรอื่ งระยะเวลาในการการลงพนื้ ทเี่ พอ่ื จดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น เนอ่ื งจากมภี ารกจิ เรอ่ื งเรยี น การสอน ๒. งบประมาณท่ไี มเ่ พยี งพอในการดำ� เนนิ โครงการ “แม่อา่ น ลูกอิม่ ” การแก้ปัญหา : ๑. ใช้การดำ� เนินงานแบบน้ำ� ซึมบอ่ ทราย โดยเร่ิมจากภายในโรงเรยี น และคอ่ ยๆ ขยายไปยังชุมชน ๒. รบั สมคั ร และจัดประชุมยวุ ทตู สง่ เสรมิ การอา่ น เพื่อเป็นแกนน�ำในการท�ำกิจกรรม (คละชัน้ ) ๓. ให้คำ� แนะน�ำโรงเรยี นใกล้เคียง ทสี่ นใจวธิ ีการจดั หนงั สือ ทดแทนการลงพ้นื ที่ ๔. สรา้ งความตระหนกั และความส�ำคัญในการส่งเสรมิ การอ่านในทกุ ท่ี ทุกเวลาทมี่ โี อกาส ๕. จดั ท�ำโครงการ “ร่วมทำ� บญุ เพอ่ื โครงการ แมอ่ ่าน ลกู อม่ิ ” เพอ่ื ขอรับการสนับสนนุ จากทกุ ภาคส่วน ความคิดเหน็ ของบคุ คลที่ได้รบั ประโยชน์จากโครงการนี้ กจิ กรรม “แมอ่ ่าน ลูกอ่ิม” เป็นกจิ กรรมทแ่ี สดงใหเ้ หน็ ถงึ ความตระหนกั ร่วมกันในการปลูกฝงั นิสัยรกั การอา่ น ให้แก่เด็กและเยาวชนตั้งแต่ก่อนวัยเรียน ระหว่าง โรงเรียน ชุมชน ครอบครัว โดยมีโรงเรียนบ้านดอนสูงเป็นแกนน�ำ ซงึ่ ผลตอบรบั ทไ่ี ด้ คอื หลายฝา่ ยใหก้ ารสนบั สนนุ ดว้ ยการบรจิ าคเงนิ ทนุ เพอื่ จดั ซอื้ ชดุ หนงั สอื แกค่ ณุ แมท่ เี่ ขา้ รว่ มโครงการ โดยที่ไม่ต้องใชง้ บประมาณของโรงเรยี นมาดำ� เนินการ กิจกรรมอิงลิชแคมป์ Read aloud เป็นกิจกรรมท่ีฝึกทักษะการฟังเก่ียวกับการอ่านออกเสียง Phonics จากเพลง ฝึกทักษะการอ่านออกเสียงตัวอักษร A-Z และฝึกการสร้างคำ� ศัพท์จากบัตรค�ำ อ่านประโยค อ่านนิทาน อา่ นบทความ มนี กั เรยี นทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรมในระดบั ชน้ั อนบุ าลถงึ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๓ นกั เรยี นทเี่ ขา้ รว่ มกจิ กรรมมคี วาม พงึ พอใจรอ้ ยละ ๙๐ อยู่ในระดบั ดมี าก สถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอา่ นสร้างสุข 85
รางวลั รองชนะเลศิ อันดับ ๒ โรงเรียนวดั ทงุ่ สว่าง จังหวดั นครราชสมี า สังกัดส�ำนกั งานเขตพื้นทีก่ ารศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต ๑ ท่ีอยู่ : บ้านชุมชนทุ่งสว่าง ต�ำบลในเมือง อ�ำเภอเมือง จังหวัด นครราชสมี า ๓๐๐๐๐ โทรศพั ท์ ๐๔๔ ๒๔๔ ๕๔๐ ขอ้ มลู พน้ื ฐาน ปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๗ จ�ำนวนนักเรยี น ๒๕๑ คน จ�ำนวนครูปฏิบตั ิการสอน ๑๖ คน จำ� นวนยุวทตู สง่ เสริมการอ่าน ๔๑ คน กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นทด่ี ำ� เนนิ งานอยา่ งต่อเนื่อง โรงเรยี นวัดทุ่งสว่างเขา้ ร่วมโครงการ “สถานศกึ ษาต้นแบบชมุ ชนอ่านสรา้ งสขุ ประจ�ำปี ๒๕๕๗” ไดด้ ำ� เนนิ การ จดั กจิ กรรมทใ่ี หค้ วามสำ� คญั กบั ครอบครวั ใหม้ กี ารรกั การอา่ น ทงั้ ภายในโรงเรยี นและภายนอกโรงเรยี น โดยมคี ณะครู ยวุ ทูตการอ่าน และชมุ ชนท้งั 9 ชมุ ชนมีสว่ นรว่ มในการด�ำเนนิ กจิ กรรม ไดแ้ ก่ ชุมชนวดั ศาลาลอย ชุมชนศาลเจ้าพ่อเสือ ชมุ ชนศาลาลอยพฒั นา ชมุ ชนวัดทุ่งสวา่ ง ชุมชนมหาชัย-อดุ มพร ชุมชนท่งุ มหาชัย ชุมชนหัวถนน ชมุ ชนทา้ วสรุ ะซอย3 และ ชมุ ชนทงุ่ สว่าง-ศาลาลอย กจิ กรรมท่ดี �ำเนินการภายในโรงเรียน Best Practice รักการอ่าน ครูและนักเรียน แต่ละห้องเรียนร่วมกันวางแผนและปฏิบัติกิจกรรม ทหี่ ลากหลายในหอ้ งเรยี นของตน ซง่ึ นำ� ไปสวู่ ธิ ปี ฏบิ ตั ิ ท่ีเป็นเลิศในกิจกรรมรักการอ่านท่ีประสบผลส�ำเร็จ แล้วสรุปความรู้และประสบการณ์น้ัน เป็นแนว ปฏิบัติเก่ียวกับการสร้างนิสัยรักการอ่านที่ดีท่ีสุด เป็น Best Practice ของห้องเรียนตนเอง เชน่ อ่าน ดีมีรางวลั ของระดับชน้ั ป.๑ อ่านวันละบาทฉลาด ทุกวัน ของระดับช้ัน ป.๓ และ บันทึกรักการอ่าน ของระดบั ช้นั ป.๕ เปน็ ต้น กิจกรรมท่ดี ำ� เนินการภายนอกโรงเรยี น งานวัดหนังสือ เป็นกิจกรรมที่ครูและยุวทูตส่งเสริมการอ่านน�ำหนังสือไป จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน โดยจัดกิจกรรมในวัด ในเขตพ้ืนที่วัดทุ่งสว่างและวัด ศาลาลอย เปน็ การบรกิ ารและสง่ เสรมิ การอา่ นใหก้ บั ผทู้ ม่ี าตดิ ตอ่ ธรุ ะ มาทำ� บญุ ทกุ วันพระ และยังมีการสร้างเครือข่ายโดยการให้บริการโรงเรียนในเขตรับผิดชอบ ของวดั คอื โรงเรยี นอนบุ าลวดั ทงุ่ สวา่ ง โดยบรกิ ารเลา่ นทิ านและอา่ นหนงั สอื ใหน้ อ้ ง อนุบาล ดำ� เนินการทุกวนั พระและวนั สำ� คัญทางศาสนา 86 เปิดโลกอ่านสร้างสขุ จากโรงเรียนสู่ชมุ ชน
กิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่านท่ปี ระสบความสำ� เร็จ เทิดพระเกยี รติ ๖๐ พรรษา Big Book หนังสือยกั ษ์ รกั การอ่าน เปน็ การจดั ทำ� หนงั สอื สง่ เสรมิ การอา่ นขนาดใหญข่ องครบู รรณารกั ษแ์ ละ ยุวทูตส่งเสริมการอ่าน โดยมขี นาด ๕๐ x ๓๐ เซนตเิ มตร โดยประมาณ เนอ้ื หาในเลม่ ไดค้ ดั เลอื กความรจู้ ากกลมุ่ สาระการเรยี นรตู้ า่ งๆ เชน่ กลมุ่ สาระภาษาไทย กลมุ่ สาระคณติ ศาสตร์ กลมุ่ สาระสขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา กลุ่มสาระศิลปะ กลุ่มสาระภาษาต่างประเทศ กลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ การออกแบบรูปเลม่ มลี กั ษณะสวยงาม สีสันสะดุดตา ตัวหนงั สอื มีขนาด ใหญแ่ ละทส่ี ำ� คญั มคี วามคงทน เนอ่ื งจากใชว้ สั ดทุ มี่ คี วามแขง็ แรง ทนทาน โดยมวี ธิ กี ารใช้งาน ดงั น้ี ๑. ก�ำหนดตารางท�ำกิจกรรมน�ำส่ชู ุมชนของครูบรรณารกั ษแ์ ละยุวทูตสง่ เสรมิ การอา่ น และน�ำมาสรุป น�ำเสนอ หน้าเสาธง สรปุ เป็นรายงานในการออกส่ชู ุมชนแต่ละคร้งั ๒. เปิดโอกาสให้ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น และเขียนค�ำนิยม โดยใช้หัวข้อว่า “ขอสามคำ� ” เช่น ยอดเยย่ี มมาก สวยทสี่ ุด เกง่ มากมาก เปน็ ต้น ปจั จบุ นั ห้องสมดุ โรงเรียนวัดทุ่งสว่างมหี นังสอื Big Book จำ� นวน ๘ เลม่ ได้แก่ ๑. พระราชประวตั ิสมเด็จพระเทพฯ ๒. ผลงานหนถู วายพระเทพฯ ๓. กฬี าอาเซยี น ๔. อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ ๕. ผลไม้นา่ รู้ ๖. สนุกกับสำ� นวนไทย Thai idiom for fun ๗. Flowers ๘. ศลิ ปกรรม ศลิ ปะ ดนตรี นาฏศิลป์ ผลส�ำเร็จที่น่าสนใจ ๑. ด้านยวุ ทตู การอ่าน - กล้าแสดงออก - เปน็ ผนู้ ำ� ผตู้ ามทดี่ ี - สนใจการเรียนมากขนึ้ - นักเรยี นรักการอา่ น - ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนสูงข้นึ ๒. ด้านผูเ้ ข้ารว่ มโครงการ - ชมุ ชนมีสว่ นรว่ มในกิจกรรม - ชมุ ชนมคี วามพงึ พอใจรอ้ ยละ ๑๐๐ - นักเรยี น ครู และชุมชน มีสว่ นรว่ ม ในกจิ กรรมรักการอา่ น สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชุมชนอา่ นสรา้ งสุข 87
๓. ดา้ นโรงเรยี น - โรงเรียนเป็นที่ยอมรบั ของชุมชนและหน่วยงาน ท่ีเกีย่ วขอ้ ง - โรงเรียนเป็นแหลง่ ศึกษาดูงาน - โรงเรยี นได้รบั รางวัล ปัจจัยทีส่ ง่ ผลตอ่ ความสำ� เร็จ ๑. การท�ำงานเป็นทมี ๒. การทำ� งานแบบมสี ่วนรว่ ม ๓. คำ� สงั่ แตง่ ตงั้ คณะกรรมการดำ� เนนิ งาน ๔. มีโครงการ แผนปฏบิ ัติราชการ ๕. มปี ฏทิ นิ ตารางกำ� หนดระยะเวลาในการทำ� งาน ๖. มงี บประมาณสนับสนนุ ๗. มีแกนน�ำสง่ เสริมการอ่าน ๘. ปฏิบัตติ อ่ เน่อื ง สมำ่� เสมอ และย่งั ยืน ๙. มแี ผนตดิ ตาม ประเมินผล ปัญหาและอุปสรรคในการดำ� เนินโครงการ/แนวทางการแกป้ ญั หา ปัญหาและอุปสรรค ๑. การด�ำเนนิ โครงการมรี ะยะเวลาสน้ั เกนิ ไป บางกจิ กรรมอยรู่ ะหวา่ งด�ำเนนิ การ สง่ ผลใหก้ ารสรปุ และรายงาน ผลการด�ำเนนิ งานยงั ไมส่ มบรู ณ์เทา่ ทค่ี วร ๒. กำ� หนดการเข้าสชู่ มุ ชนมีความคลาดเคลอื่ น แนวทางแกไ้ ขปัญหา มีการสรุปรายงานผลการด�ำเนินงานหลังจากเสร็จสิ้นภาคเรียนท่ี ๒ เพ่ือสะดวกในการเก็บรวบรวมข้อมูล และ สามารถประเมินผลไดต้ ลอดปีการศึกษา ความคดิ เห็นของบคุ คลทไ่ี ด้รบั ประโยชน์จากโครงการนี้ ผ้ปู กครอง ชุมชน นกั เรยี น มีการตอบรบั ทีด่ ีในเรื่องกิจกรรมสง่ เสรมิ นสิ ัยรักการอ่าน มกี ารบนั ทกึ “ครอบครวั รัก การอ่าน” “ชมุ ชนรกั การอ่าน” ใหค้ วามร่วมมือในการออกท�ำกิจกรรมของครู และยุวทตู สง่ เสรมิ การอ่านประจ�ำชมุ ชน ทสี่ ำ� คญั เกดิ ความสมั พันธอ์ ันดีระหวา่ งโรงเรยี นและชมุ ชน โดยมีหนงั สอื เป็นศูนยก์ ลาง 88 เปิดโลกอา่ นสรา้ งสุขจากโรงเรยี นสูช่ มุ ชน
รางวลั ชมเชย โรงเรยี นจกั รค�ำคณาทร สังกดั ส�ำนักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษามัธยมศกึ ษา เขต ๓๕ ทอ่ี ยู่ : ๔๒๖ ถนนเจรญิ ราษฎร์ ตำ� บลในเมอื ง อำ� เภอเมอื งล�ำพูน จังหวัดล�ำพูน ๕๑๐๐๐ โทรศัพท์ ๐๕๓ ๕๑๑ ๐๑๑ Website : www.chakkham.ac.th ข้อมูลพื้นฐาน ปีการศึกษา ๒๕๕๗ จำ� นวนนกั เรียน ๓,๒๕๐ คน จำ� นวนครปู ฏบิ ตั ิการสอน ๑๖๔ คน จ�ำนวนยุวทูตส่งเสริมการอา่ น ๓๐๐ คน กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่านทดี่ �ำเนินงานอยา่ งต่อเนือ่ ง โรงเรียนจักรค�ำคณาทร จังหวัดล�ำพูนได้ด�ำเนินโครงการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านอ่านมาอย่างต่อเน่ือง แต่ละปี ใชช้ อื่ โครงการตา่ งกนั ตามชอื่ ทหี่ นว่ ยงานอนื่ หรอื หนว่ ยงานตน้ สงั กดั เชญิ ชวนใหเ้ ขา้ รว่ มโครงการ เชน่ ปี ๒๕๕๕ โครงการ เฉลมิ พระเกียรติ ๘๐ พรรษา สมเดจ็ พระนางเจ้าสิรกิ ิติ์พระบรมราชนิ ีนาถ ปี ๒๕๕๖ โครงการพัฒนาแหลง่ เรยี นรสู้ ู่การ อ่านเพ่ือพัฒนางานห้องสมุดโรงเรียนตามมาตรฐานห้องสมุดสากล ปี ๒๕๕๗ โครงการสถานศึกษาต้นแบบชุมชนอ่าน สร้างสุข แตล่ ะโครงการมวี ตั ถปุ ระสงคห์ ลักท่สี อดคล้องใกล้เคยี งกนั คอื ส่งเสริมใหน้ ักเรียนมีนิสัยรักการอ่าน การดำ� เนิน งานในโครงการ “สถานศกึ ษาตน้ แบบชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ ” ใชห้ ลกั การบรหิ ารจดั การแบบมสี ว่ นรว่ ม เนน้ การทำ� งานเปน็ ระบบเกิดประโยชน์ในวงกว้าง ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายปฏิบัติงานด้วยความเต็มใจและยึดเป้าหมายความส�ำเร็จของงาน ร่วมกนั กจิ กรรมท่ดี �ำเนินการภายในโรงเรยี น ลิขิตขานบันทึกความ เป็นกิจกรรมท่ีให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะ การเขียนบันทึกความรู้จากการอ่านลงในสมุดที่โรงเรียนจัดให้เป็น การบันทึกช่ือผู้แต่ง ช่ือเร่ือง ประเภทของหนังสือ เรื่องย่อและข้อคิด เห็นจากเรอ่ื งท่อี ่าน สมุดบนั ทึกการอ่านน้ี จะแจกให้นกั เรยี นในชว่ งตน้ ปีการศึกษาแล้วเขียนบันทึกทุกวันเพ่ือน�ำการอ่านไปสู่การเขียน การ วิเคราะห์และเพื่อสร้างนิสัยการจดบันทึกให้เด็กรู้จักอ้างอิง ความรู้ แสดงความคิดเห็น ความประทับใจ จนอาจท�ำให้ผู้เรียนได้ แรงบันดาลใจใหม่ๆ ได้ สมุดบันทึกการอ่าน ๑ เล่ม มีท้ังหมด ๗๕ หนา้ นกั เรยี นอาจบนั ทกึ ทกุ วนั สง่ ใหผ้ ปู้ กครองลงนามรบั ทราบสง่ ใหค้ รู ท่ีปรึกษาตรวจสัปดาห์ละครั้ง เมื่อครบก�ำหนดครูท่ีปรึกษาจะคัดเลือก ยอดนักอ่านประจ�ำห้อง เพื่อประกวดยอดนักอ่านของระดับชั้น โดยดู จากจ�ำนวนหนังสือที่เด็กอ่านและคุณภาพในการเขียนบันทึกเพ่ือมอบ เกยี รติบตั รให้ในวันวชิ าการ สถานศึกษาต้นแบบ ชุมชนอา่ นสรา้ งสุข 89
กจิ กรรมทดี่ �ำเนินการภายนอกโรงเรียน ขบวนรณรงคส์ ง่ เสรมิ การอา่ น ผเู้ รยี นมคี วามคดิ วา่ การ ประชาสัมพันธ์เป็นวิธีการหน่ึงที่จะช่วยให้ผู้เรียนผู้ปกครอง ชชุ น สนใจ เหน็ ความสำ� คญั และประโยชนข์ องการอา่ น จงึ จดั ท�ำป้ายขบวนส่งเสริมการอ่านร่วมในงานแข่งขันกีฬาภายใน ของโรงเรียนทกุ ปี ซ่งึ แบ่งออกเปน็ ๕ คณะสี แตล่ ะคณะสไี ด้ ออกแบบข้อความส่งเสริมการอ่าน พร้อมตกแต่งป้ายต่างๆ ใหส้ วยงาม เดนิ ไปตามถนนในตวั จงั หวดั สรา้ งความประทบั ใจ ให้แกผ่ ูพ้ บเหน็ กิจกรรมส่งเสริมการอา่ นทปี่ ระสบความสำ� เรจ็ แนะนำ� หนงั สอื ดที น่ี า่ อา่ น...ผา่ นเฟซบคุ๊ –เปน็ กจิ กรรมทใี่ หผ้ เู้ รยี นยมื หนงั สอื จากหอ้ งสมดุ ไปอา่ น แลว้ เลอื กวรรค ทอง คำ� คมท่ีโดนใจ สะดดุ ใจ สรา้ งแรงบันดาลใจ แนะนำ� ผ่านเฟซบุ๊คของตน แล้วเชิญชวนเพ่อื นๆ มากดไลค์ หรือแสดง ความคดิ เห็นเพิ่มเติมอยา่ งนอ้ ย สัปดาหล์ ะเลม่ แชทได้อา่ น แชร์ได้บุญ – นอกจากจะแสดงความคิดเหน็ ในกิจกรรม “แนะนำ� หนงั สอื ดที น่ี ่าอ่าน...ผ่านเฟซบุ๊ค” แลว้ ผูอ้ า่ นยงั ชว่ ยกันแชร์ออกไปนอกกลมุ่ สมาชกิ เพ่ือขยายวงผู้ผ่านออกไป อา่ นแลว้ กดแชท กดไลค์ ไดก้ ำ� ไร...สรา้ งกศุ ล – กจิ กรรมการแนะนำ� หนงั สอื ดที นี่ า่ อา่ นผา่ นทางเฟซบคุ๊ นอกจาก นักเรียนเองแลว้ ผ้ปู กครองและสมาชกิ ในครอบครวั คนอนื่ ๆ กม็ สี ่วนร่วมดว้ ยการเล่าเร่อื งท่ตี นเองอ่านให้นกั เรยี นน�ำมา เผยแพรผ่ า่ นทางเฟซบคุ๊ หรือแม้กระทัง่ ด�ำเนนิ การเผยแพร่ดว้ ยตัวเองแล้ว อีทง้ั ยงั ไดร้ ว่ มเรยี นร้กู ารใช้เทคโนโลยีสอ่ื สาร สมัยใหม่ไปพร้อมๆ กนั ช่วยลดช่องว่าระหว่างวยั ภายในครอบครวั เปน็ กิจกรรมทีน่ ักเรียนและผ้ปู กครองชน่ื ชอบ 90 เปิดโลกอ่านสร้างสุขจากโรงเรียนส่ชู ุมชน
ผลสำ� เรจ็ ทีน่ า่ สนใจ ด้านยุวทูตการอ่าน - จากการเข้ามามีส่วนร่วมในการส่งเสริมการอ่านทั้งใน และนอกโรงเรียน ท�ำให้มีการ เปลีย่ นแปลงเกิดขึ้นกบั ยุวทูตการอ่าน ดงั นี้ ๑. ดา้ นรา่ งกาย – เปน็ ผมู้ บี คุ ลกิ มนั่ คง อบอนุ่ เปน็ มติ ร มปี ฏภิ าณไหวพรบิ ทด่ี ี เกดิ ความภาคภมู ใิ จ รสู้ กึ วา่ ตนเอง มคี วามสามารถและมีความเชือ่ มั่นในตนเอง ๒. ด้านอารมณ์ – การอ่านท�ำให้เกิดความเข้าใจตนเอง รู้จกั ตนเอง การทำ� กจิ กรรมท�ำให้มีจิตสาธารณะ สนใจ เพอื่ น คนรอบขา้ ง โดยเฉพาะคนในครอบครวั ห่วงใยความรสู้ กึ ของผอู้ ่นื ๓. ดา้ นสงั คม – กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในโครงการสถานศกึ ษาตน้ แบบชมุ ชนอา่ นสรา้ งสขุ เปน็ กจิ กรรมทส่ี รา้ ง ภาวะผนู้ �ำ การทำ� งานเปน็ ทมี เรยี นรู้การเปน็ ผู้นำ� และผูต้ ามท่ีดี ๔. ด้านสติปัญญา – ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น มีผลงานจากการเข้าประกวดแข่งขันมากมาย เช่น ในปี ๒๕๕๗ ได้รบั รางวลั ระดบั เหรียญทอง ชนะเลิศ การประกวดยวุ บรรณารักษ์ส่งเสริมการอา่ นระดับชน้ั ม.๑ – ม.๓ งานศิลปหัตถกรรมนักเรียนระดับภาคเหนือ ได้รับรางวัลระดับเหรียญทอง ชนะเลิศ การประกวด ยุวบรรณารักษส์ ่งเสริมการอา่ นระดบั ช้นั ม.๔ - ม.๖ งานศลิ ปหัตถกรรมนกั เรียน ระดบั ประเทศ ด้านผู้เขา้ รว่ มโครงการ ๑. นกั เรยี นมผี ลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นสงู ขนึ้ ทกุ กลุ่มสาระ ๒. ผปู้ กครองภมู ิใจในการจดั กจิ กรรมของบตุ รหลานตนเอง ๓. คุณครูทกุ ท่านเหน็ ความสำ� คญั ของการอ่าน ใหค้ วามรว่ มมอื และสนับสนนุ การสง่ เสริมการอา่ น ดา้ นโรงเรยี น - โรงเรียนเปน็ ทีย่ อมรบั ของชุมชนและหน่วยงานทเี่ กี่ยวข้อง - โรงเรยี นเป็นแหล่งศึกษาดูงาน - โรงเรียนไดร้ บั รางวัล ด้านชมุ ชน ชุมชนมสี ่วนรว่ มและพึงพอใจในกจิ กรรมของโครงการ ผแู้ ทนชมุ ชนช่วยจัดเก็บสถติ ิการอ่าน ปจั จัยที่ส่งผลต่อความสำ� เรจ็ ๑. การท�ำหน้าทขี่ องยวุ ทตู สง่ เสรมิ การอา่ น ในการชักชวน ประชาสมั พันธ์ใหม้ กี ารอา่ นทงั้ ในและนอกโรงเรยี น ๒. ครทู กุ ฝา่ ยปฏบิ ตั งิ านดว้ ยความเตม็ ใจและนำ� นกั เรยี นเขา้ รว่ มกจิ กรรมสง่ เสรมิ นสิ ยั รกั การอา่ นกบั บรรณารกั ษ์ และจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนโดยใชห้ อ้ งสมุดเปน็ แหล่งเรยี นรู้อย่างต่อเน่อื ง ๓. ผปู้ กครองใหค้ วามรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ บตุ รหลานของตนใหม้ นี สิ ยั รกั การอา่ น เปน็ นกั อา่ น คดิ วเิ คราะห์ และเขยี น รวมถงึ ช่วยดูแลการอา่ น การบันทกึ การอา่ นของบุตรหลาน ลงนามรบั ทราบการบันทึกการอ่านใน สมุดบันทึกสัปดาห์ละคร้ัง พร้อมให้ข้อคิด ข้อเสนอแนะการอ่านของบุตรหลานผ่านสมุดบันทึกการอ่านให้ครูที่ปรึกษา รบั ทราบ ๔. การท�ำหน้าท่ขี องยวุ ทตู ส่งเสริมการอา่ น ในการชกั ชวน ประชาสัมพนั ธ์ใหม้ กี ารอ่านทั้งในและนอกโรงเรยี น ๕. ครทู กุ ฝา่ ยปฏบิ ตั งิ านดว้ ยความเตม็ ใจและนำ� นกั เรยี นเขา้ รว่ มกจิ กรรมสง่ เสรมิ นสิ ยั รกั การอา่ นกบั บรรณารกั ษ์ และจดั กิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้ห้องสมดุ เป็นแหล่งเรยี นร้อู ย่างต่อเนอื่ ง ๖. ผปู้ กครองใหค้ วามรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ บตุ รหลานของตนใหม้ นี สิ ยั รกั การอา่ น เปน็ นกั อา่ น คดิ สถานศึกษาต้นแบบ ชมุ ชนอ่านสรา้ งสขุ 91
วเิ คราะห์ และเขียน รวมถงึ ชว่ ยดูแลการอ่าน การบันทกึ การอา่ นของบุตรหลาน ลงนามรับทราบการบนั ทกึ การอา่ นใน สมุดบันทึกสัปดาห์ละครั้ง พร้อมให้ข้อคิด ข้อเสนอแนะการอ่านของบุตรหลานผ่านสมุดบันทึกการอ่านให้ครูท่ีปรึกษา รบั ทราบ ๗. ชุมชนร่วมเป็นสมาชิกนักอ่านผ่านยุวทูตส่งเสริมการอ่าน ร่วมเป็นจุดรับ-คืนหนังสือของชุมชนในกรณี ที่นักเรียนน�ำหนังสือออกมาให้บริการ รวมถึงเสนอแนวคิดในกิจกรรมส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ร่วมออกแบบกิจกรรม ทจ่ี ะทำ� ให้เกิดนสิ ัยรักการอา่ นในชมุ ชน ๘. ผู้บริหารโรงเรียนเป็นแบบอย่างท่ีดีในการอ่านหนังสือและใช้ห้องสมุดเป็นแหล่งค้นคว้าหาความรู้ ให้การ สนบั สนุน ส่งเสริม ให้คำ� ปรึกษา แนะนำ� รับฟังความคดิ เห็นของผู้เก่ียวข้อง จัดหางบประมาณเพ่อื จัดซ้ือหนังสอื อย่าง เพียงพอ ๙. องคก์ รธุรกจิ เอกชนชว่ ยสนบั สนุนหนงั สือและส่อื อื่นๆ เพือ่ เปน็ รางวลั การอา่ น ๑๐. โรงเรยี นเครอื ขา่ ยเปดิ โอกาสใหย้ วุ ทตู สง่ เสรมิ การอา่ นเขา้ ไปจดั กจิ กรรม เพอื่ กระตนุ้ ใหน้ อ้ งๆ เหน็ ความสำ� คญั ของการอ่าน สนใจการอ่าน และอ่านหนังสอื จนติดเป็นนิสัย ปัญหาและอปุ สรรคในการด�ำเนนิ โครงการ/แนวทางการแก้ปญั หา ปญั หาและอปุ สรรคจากการตรวจสมุดบันทกึ การอ่านของครูท่ปี รกึ ษา ครผู สู้ อนวิชาต่างๆ ปญั หาที่พบมากทสี่ ดุ คอื การเขยี นสะกดคำ� การเขียนวรรณยุกต์ เมื่อสอบถาม พบว่ามีปัญหาตงั้ แตช่ ัน้ ประถม สง่ ผลให้นักเรยี นมีปัญหาดา้ น การอ่าน คอื อ่านหนังสอื ช้า ซ่ึงเปน็ ปจั จยั ท่ีจะท�ำใหก้ ารสง่ เสรมิ การอ่านไมป่ ระสบผลส�ำเร็จ แนวทางการแก้ปัญหา ๑) การสอนเสริม โดยเริม่ จากการคดั กรองร่วมกันระหว่างครูผู้สอนและผ้ปู กครอง ๒) ผลกั ดันการดำ� เนนิ งานดา้ นสง่ เสริมการอ่านใหเ้ ปน็ โครงการตอ่ เน่ือง ความคิดเหน็ ของบุคคลทีไ่ ด้รบั ประโยชน์จากโครงการน้ี โครงการ “สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชุมชนอา่ นสร้างสุข” ทำ� ใหผ้ เู้ ข้ารว่ มกจิ กรรมค้นพบนวตั กรรมท่อี ยู่ใกลต้ ัว คนใน ครอบครวั กลบั มามคี วามสมั พนั ธก์ นั ใหมห่ ลงั จากบตุ รหลานอยใู่ นสงั คมกม้ หนา้ มานาน ฐานสรา้ งนสิ ยั รกั การอา่ นจงึ กลบั มาเร่มิ ท่บี า้ นและสานต่อในโรงเรียนอกี คร้ังหนงึ่ แม้จะเป็นระยะสนั้ แตก่ จ็ ดั ว่าเปน็ การเรม่ิ ต้นที่ดี ซ่งึ สามารถทำ� ให้เกดิ ความยงั่ ยนื ได้ 92 เปิดโลกอา่ นสรา้ งสขุ จากโรงเรียนสู่ชมุ ชน
รางวัลชมเชย โรงเรยี นชุมชนบ้านบอ่ ประดู่ สงั กัดสำ� นักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาสงขลา เขต ๑ ที่อยู่ : หมูท่ ี่ ๒ บา้ นบอ่ ประดู่ ต�ำบลวดั จนั ทร์ อ�ำเภอสทงิ พระ จงั หวดั สงขลา ๙๐๑๙๐ โทรศัพท์ ๐๗๔ ๔๘๕ ๓๒๓ Website :http://goo.gl/Z0nikM ข้อมลู พืน้ ฐานปีการศกึ ษา๒๕๕๗ จ�ำนวนนักเรยี น ๒๓๒ คน จำ� นวนครปู ฏบิ ตั กิ ารสอน ๑๕ คน จำ� นวนยุวทูตสง่ เสรมิ การอา่ น ๖๕ คน กิจกรรมสง่ เสริมการอ่านทีด่ �ำเนินงานอยา่ งตอ่ เนื่อง กิจกรรมทีด่ ำ� เนินการภายในโรงเรยี น กิจกรรมสง่ เสรมิ นสิ ยั รักการอา่ นภายในสถานศึกษาท่ีดำ� เนนิ การมาโดยตลอดอย่างตอ่ เนื่อง โดยมรี ูปแบบการจดั กจิ กรรมทั้งรายวนั รายสปั ดาห์ รายเดอื น และรายปี กจิ กรรมรายวนั ได้แก่ กิจกรรม ๘ ฐานป้นั เสริมเตมิ อา่ น ประกอบ ดว้ ยฐานการเรียนรู้ ๘ ฐาน ใหน้ กั เรยี นได้ทำ� กิจกรรมในแตล่ ะวัน ฐานที่ ๑ ฐานเวทีคนเก่ง เปน็ ฐานท่ีฝึกให้นักเรยี นกลา้ แสดงออก ทั้งดา้ นการรอ้ งเพลง การเล่านิทาน และการ แสดงละครการรอ้ งรำ� ทำ� เพลง ฐานที่ ๒ ฐานหอ้ งสมดุ เสยี ง ฐานท่ี ๓ ฐานมุมสบาย นักเรยี นสามารถเลือกหนังสืออา่ นตามใจชอบตามอิรยิ าบถที่ตนเองอยากจะอ่านหนงั สือ ไม่วา่ จะนัง่ หรอื นอนอา่ น ฐานท่ี ๔ ฐานหนังสือท่ัวไป เป็นฐานท่ีนักเรียนใช้ในการสืบค้นคว้าเพิ่มเติมเก่ียวกับหนังสือวารสารทั่วไป เชิงวิชาการ ฐานท่ี ๕ ฐานคาเฟ่หนงั สอื เพอ่ื ใหน้ กั เรียนนำ� ความรู้ท่ีไดจ้ ากการอ่านมาผลิตช้ินงาน เช่นหนงั สอื ปอ๊ ปอับ หนงั สอื นิทานหน้าเดยี ว ซดี ีหนงั สอื ฐานที่ ๖ คาเฟ่ ICT ฝกึ การใช้ Internet เพอ่ื สบื คน้ และใชค้ อมพวิ เตอรเ์ พอื่ ศกึ ษาหาความรใู้ นสง่ิ ทตี่ นเองอยากจะรู้ ฐานท่ี ๗ ฐานอาเซียนศึกษา ฝึกให้นกั เรยี นได้เรยี นรู้วฒั นธรรมของประเทศเพ่ือนบา้ นในกลุ่มอาเซยี น ผา่ นการ ใช้หนังสอื สือ่ ซดี ี และ ฝึกใช้ภาษาองั กฤษเพอ่ื การสอื่ สาร ฐานที่ ๘ ฐานธรรมชาติรอบตวั เปน็ ฐานทใี่ ห้นักเรยี นไดศ้ กึ ษาหาความรจู้ ากบรรยากาศรอบตวั ทแ่ี วดลอ้ มไปดว้ ย สภุ าษติ คำ� พังเพย ค�ำศพั ทภ์ าษาอังกฤษ เกรด็ ความร้ใู นเรื่องตา่ งๆ ทคี่ อยหมุนเวยี นเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ฐานที่ ๑ เวทคี นเกง่ ฐานท่ี ๒ หอ้ งสมดุ เสยี ง ฐานที่ ๓ มุมสบาย ฐานท่ี ๔ หนงั สือทวั่ ไป สถานศกึ ษาต้นแบบ ชุมชนอ่านสรา้ งสขุ 93
ฐานที่ ๕ คาเฟ่หนังสือ ฐานที่ ๖ คาเฟ่ ICT ฐานท่ี ๗ อาเซียนศกึ ษา ฐานท่ี ๘ ธรรมชาติรอบตัว กจิ กรรมทดี่ ำ� เนนิ การภายนอกโรงเรียน โรงเรยี นไดค้ ดิ คน้ นวตั กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นสชู่ มุ ชนเพอื่ เฉลมิ พระเกยี ติ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรม ราชกมุ ารี เนอื่ งในวโรกาสทพี่ ระองคท์ รงมีพระชนม์มายุครบ ๕ รอบ ๖๐ พรรษา ให้สอดคล้องกบั บริบทของชมุ ขนและ สถานศกึ ษา ภายใตโ้ ครงการเครือขา่ ยห้องสมุดสง่ เสรมิ การอ่าน สานความรู้สู่ชุมชน โดยมีกิจกรรมใน ๒ ลกั ษณะคือ ลักษณะที่ ๑ กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นตา้ นยาเสพตดิ เพื่อสร้างชมุ ชนให้เข็มแขง็ สง่ เสริมให้นกั เรยี นใช้เวลาว่าง ในการท�ำกจิ กรรมสง่ เสริมนิสัยรักการอา่ น ๖กจิ กรรม ๑. กจิ กรรม ๑ บา้ น ๑ เล่ม ๒. กจิ กรรมตะกรา้ ความร้สู ชู่ มุ ชน ๓. กจิ กรรมเล่านทิ านพ้ืนบ้านสานสรา้ งสุข ๔. กจิ กรรมเปิดทา้ ยให้ความรู้ตา้ นยาเสพติด(ในตลาด หาดมหาราช ชมุ ชน) ๕. กิจกรรม ๑ วนั พระ ๑ชั้นเรียน ๑ ความรูจ้ ากการอา่ น ๖. กิจกรรมสายใยรัก รกั การอา่ น ลักษณะท่ี ๒ กิจกรรมส่งเสริมการอ่านเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ประกอบดว้ ย ๖ กิจกรรม ไดแ้ ก่ ๑. กิจกรรมยุวทตู ป่นั ความรู้สชู่ ุมชน ๖๐ วนั ๖๐ คัน ปนั่ เพอื่ ชุมชน ๒. กิจกรรมชัน้ การอ่านสู่ชุมชน ๓. กิจกรรม ๖๐ เลม่ ท�ำความดีถวายเจา้ ฟ้านักอา่ น ๔. กิจกรรม ๓๖๕ วนั อ่านถวายเจ้าฟ้านักอา่ น ๕. กจิ กรรมทอดผา้ ป่ามหากศุ ล ถวายหนงั สือทำ� ความดเี พ่อื เจา้ ฟา้ นักอ่าน ๖. กจิ กรรมเมนอู าหารเจา้ ฟา้ นักอา่ น กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ นท่ปี ระสบความสำ� เรจ็ โรงเรยี นชมุ ชนบา้ นบอ่ ประดู่ ดำ� เนนิ การใชห้ อ้ งสมดุ เปน็ แหลง่ เรยี นรทู้ สี่ ำ� คญั ในการออกแบบกจิ กรรมสง่ เสรมิ การ อ่าน โดยเปิดให้บรกิ ารทกุ วัน ไม่มวี ันหยุด 94 เปดิ โลกอา่ นสร้างสุขจากโรงเรยี นสชู่ มุ ชน
ผลสำ� เรจ็ ท่ีน่าสนใจ ๑. ครู คณะกรรมการสถานศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน ผปู้ กครอง นกั เรยี น มคี วามพงึ พอใจตอ่ การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ นสิ ยั รกั การอ่าน ๒. จากผลการพัฒนางานห้องสมุดอย่างต่อเน่ือง ท�ำให้ห้องสมุดมีชีวิตของโรงเรียน ครูบรรณารักษ์ นักเรียน และผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา ไดร้ บั รางวลั หรอื ไดร้ บั การยอมรบั ใหเ้ ปน็ ตน้ แบบ ใหเ้ ปน็ วทิ ยากรถอดประสบการณ์ จดั นทิ รรศการ ผลงานในการพฒั นาห้องสมุด และการจัดกจิ กรรมส่งเสรมิ นิสัยรักการอ่าน ดา้ นยวุ ทูตการอา่ น จากการประเมนิ พบว่า นักเรยี นยวุ ทูตการอ่านมพี ฤติกรรมการอ่านหนงั สอื มากขึ้น สามารถ ใหค้ ำ� แนะน�ำทเี่ ป็นประโยชน์ในการอ่านหนงั สอื มจี ิตอาสาในการชว่ ยงานหอ้ งสมดุ และการจัดกิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่าน ของนักเรยี น มคี วามกล้าแสดงออกในทางทถี่ ูกตอ้ งเหมาะสม รู้จักแก้ปัญหาดว้ ยตนเอง รู้จักเคารพและมีมนุษยสัมพนั ธ์ ทดี่ ีต่อเพือ่ นและบคุ คลในชุมชน ดา้ นผูเ้ ขา้ รว่ มโครงการ ๑. นักเรยี นมนี ิสัยรกั การอ่าน รกั การค้นคว้า กลา้ คิด กล้าทำ� กล้าแสดงออก มคี ุณธรรมดา้ นจติ อาสา มีความ กล้าแสดงออกในทางท่ีถูกต้องเหมาะสม รู้จักแก้ปัญหาด้วยตนเอง รู้จักเคารพและมีมนุษยสัมพันธ์ท่ีดีต่อ บคุ คลอื่น ๒. มีเจตคติทด่ี ีและร่วมมือในการทำ� งานกบั โรงเรียน ๓. ครมู ีความสามัคคเี ปน็ อันหนึ่งอนั เดียวกันมากขน้ึ ดา้ นโรงเรยี น และชมุ ชน วัด โรงเรียน และชมุ ชน มีความสมั พันธ์อันดีต่อกัน สถานศึกษาได้รับการยอมรบั จากชมุ ชน ผปู้ กครองเหน็ ความ สำ� คญั ของการอา่ น และหนั มารว่ มมอื กบั สถานศกึ ษาในการใหก้ ารสนบั สนนุ ใหน้ กั เรยี นอา่ นหนงั สอื มากขน้ึ ทำ� ใหจ้ ำ� นวน นักเรียนของสถานศกึ ษาเพ่มิ ข้นึ ทกุ ปี ปัจจัยที่สง่ ผลตอ่ ความสำ� เร็จ ๑. ผบู้ รหิ ารใหก้ ารสนับสนุนอย่างจริงจงั ในการขบั เคลือ่ นนโยบายสง่ เสรมิ นสิ ยั รกั การอา่ น ๒. ครูบรรณารักษ์ท�ำหน้าทด่ี ้วยความรัก และคววามทมุ่ เททัง้ แรงกาย แรงใจ ๓. ความสามคั คขี องครูในโรงเรียน ในการช่วยจดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ น ๔. ชมุ ชนุ ใหก้ ารสนบั สนุน และรว่ มมอื ในการเขา้ ร่วมกิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ นของโรงเรยี น ๕. ความตง้ั ใจจรงิ ของยวุ ทตู ส่งเสรมิ การอ่าน ในการจัดกจิ กรรมทห่ี ลากหลาย นา่ สนใจ ๖. นกั เรยี นในโรงเรยี นให้ความร่วมมอื ในการทำ� กิจกรรมรว่ มกัน ปัญหาและอปุ สรรคในการด�ำเนนิ โครงการ/แนวทางการแกป้ ัญหา ปญั หาและอุปสรรค ๑. ไม่สามารถเข้าไปด�ำเนนิ กจิ กรรมในชมุ ชนไดท้ กุ สัปดาห์ เนื่องจากระยะเวลาทจี่ ำ� กัด ๒. ยวุ ทูตส่งเสรมิ การอ่านมไี ม่เพียงพอ ๓. การสง่ เสริมการอา่ นของชมุ ชน ยงั ไมส่ ามารถทำ� ไดเ้ ตม็ ท่ี เน่อื งจากคนในชุมชนมภี าระหน้าที่การงาน ท�ำให้ การบริหารเวลาด�ำเนนิ การ ไม่ลงตวั ๔. ความสามารถในการเรยี นรู้ ระดบั ความสนใจ ของแตล่ ะเพศ และวยั มีความหลากหลาย ทำ� ให้ไม่สามารถจัด กจิ กรรมเพอ่ื ตอบสนองความต้องการของทกุ กลุ่มเปา้ หมายได้ในคราวเดียวกัน สถานศกึ ษาตน้ แบบ ชุมชนอา่ นสร้างสุข 95
สถานศึกษาตน้ แบบ ชมุ ชนอ่านสรา้ งสุข ๙๗
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190