คูม่ ือ การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรัพย์เพอื่ การผลติ สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงนิ ชุมชน 1 กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู ือ การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พือ่ การผลิต คำนำ กรมการพฒั นาชมุ ชนมพี นั ธกจิ ในการสร้างพลังชมุ ชน โดยใช้ทรัพยากรของ ชุมชนให้มากทส่ี ดุ และทุนทเ่ี ปน็ ตวั เงนิ เปน็ ปัจจยั หนึ่งที่เป็นพนื้ ฐานสำคัญในการผลติ สนิ คา้ และบรกิ าร จงึ เกดิ แนวคดิ ใหป้ ระชาชนรวมตวั กนั เพอ่ื ใหเ้ กดิ พลงั การออมทนุ ทรพั ย์ โดยจัดตง้ั เปน็ “กลุ่มออมทรัพยเ์ พ่อื การผลติ ” ท่ ี “ใชเ้ งินเป็นเครอื่ งมอื ในการพฒั นาคน” ให้คนมีคณุ ธรรม ภายใตค้ ำขวัญว่า “จนเงินแต่ไม่จนน้ำใจ” ทั้งยงั เป็นแนวทางหนง่ึ ในการแกไ้ ขปญั หาการขาดแคลนเงนิ ทนุ ในการประกอบอาชพี และจดั สรรเปน็ สวสั ดกิ าร ของชุมชน การจัดทำคู่มือการดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตเล่มนี้ จัดทำขึ้น เพื่อมุ่งให้เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน คณะกรรมการและสมาชิกกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการ ผลิตและผู้สนใจท่ัวไป ตลอดจนกองทุนชมุ ชนอนื่ ๆ ท่สี นใจแนวคดิ หลกั การดำเนินงาน ของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตนำไปใช้เป็นคู่มือปฏิบัติ ในการจัดตั้งใหม่หรือฟนฟู กลุ่มออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ เดมิ หรอื แมก้ ระทง่ั กองทนุ ชุมชนอ่นื ๆ ทส่ี นใจหลกั การ ดังกล่าวนำไปพัฒนาการบริหารจัดการกลุ่ม/กองทุนของตนให้มีประสิทธิภาพและ สง่ ผลดแี กส่ มาชิกกลมุ่ /กองทุน จนมคี วามพรอ้ มทจ่ี ะพฒั นา โดยยกระดับหรือขยายผล ไปสรู่ ปู แบบของเครอื ขา่ ยกองทนุ และสถาบนั การจดั การเงนิ ทนุ ชมุ ชนทม่ี คี วามเขม้ แขง็ พึ่งตนเองไดใ้ นที่สดุ กรมการพัฒนาชมุ ชน สิงหาคม 2552 สำนักพัฒนาทุนและองคก์ รการเงนิ ชุมชน 3 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ ือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพยเ์ พือ่ การผลติ สารบัญ สว่ นที่ 1 แนวคดิ 5 ความเปน็ มา 6 แนวคดิ 14 หลกั การ 15 วตั ถปุ ระสงค์ 16 ประโยชน์ 17 สว่ นท่ี 2 การดำเนนิ งาน 18 หลกั การดำเนนิ การ 19 สมาชิก 19 การบริหารจัดการ 22 การบริหารงาน 23 คณะกรรมการบรหิ าร 24 เงนิ ทนุ กลมุ่ 29 การเก็บรักษาเงนิ 30 การจดั ตง้ั กลมุ่ 31 ก ารจัดทำเอกสาร 36 การจัดทำบัญชี 37 กิจกรรมกลุ่มออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ 44 ส่วนที่ 3 การพัฒนากลุ่ม 51 บรรณานุกรม 72 ภาคผนวก 73 การประเมินผลการพัฒนากลุ่ม 74 แบบสำรวจข้อมูลการดำเนินงานกลมุ่ ออมทรัพยเ์ พอ่ื การผลิต 77 4 แบบทะเบยี นเอกสาร บญั ชสีกำลนุม่ ักอพอฒั มทนารทพั นุ ยแเ์ ลพะ่ืออกงคา์กรผรกลาติ ร เงนิ ชมุ ชน 79 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุม่ ออมทรพั ย์เพ่ือการผลิต สว่ นที่ 1 แนวคดิ สำนกั พฒั นาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน 5 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ อื การดำเนนิ งานกลุม่ ออมทรัพย์เพ่ือการผลิต ความเปน มา กรมการพฒั นาชมุ ชนดำเนนิ การสง เสรมิ สนบั สนนุ การจดั ตง้ั กลมุ ออมทรพั ยเพอ่ื การผลติ ตงั้ แต ป พ.ศ. 2517 โดย ศาสตราจารย ดร. ยุวัฒน วุฒิเมธี อดีตอธิบดีกรมการ พัฒนาชุมชนได้เร่ิมทดลองดำเนินการครั้งแรก 2 แหง คอื ท่ตี ำบลขัวมงุ อำเภอสารภี จงั หวดั เชยี งใหม และทต่ี ำบลละงู อำเภอละงู จงั หวดั สตลู กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตเป็นการผสมผสานระหว่างแนวคิด ของสหกรณ์การเกษตรเครดิตยูเนี่ยน และสินเชื่อเพื่อการเกษตร โดยใช้ “เงนิ เปน เครอ่ื งมอื ในการพฒั นาคน” ทำใหค้ นมคี ณุ ธรรม มกี ารชว่ ยเหลอื เกอ้ื กลู เอื้ออาทร แบ่งปันซึ่งกันและกัน เกิดกระบวนการเรียนรู้การทำงานร่วมกัน ตามวิถีทางประชาธิปไตย มีการยอมรับฟังความคิดเห็นของเสียงส่วนใหญ่ เคารพในกฎกตกิ าทม่ี าจากขอ้ ตกลงรว่ มกนั เกดิ การเรยี นรกู้ ารบรหิ ารจดั การ เงินทุนของตนเองเพื่อจัดสรรผลประโยชน์และจัดเป็นสวัสดิการให้กับสมาชิก 6 สำนักพฒั นาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
“ คมู่ ือ การดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพอ่ื การผลิต ทำให้ชุมชนมีแหล่งทุนในการประกอบอาชีพเป็นของตนเอง ลดการพึ่งพิง แหล่งทุนจากภายนอกชุมชน และสิ่งที่สำคัญที่สุดคือ เป็นการฝึกคนให้มี ความอดทน ให้มีสัจจะ ให้มีระเบียบวินัยในการใช้เงิน รู้จักใช้จ่ายเงินอย่าง มีเหตุมีผล มีความเหมาะสม พอประมาณกบั ตนเองและครอบครัวเปน็ การ สรา้ งภมู คิ มุ้ กนั ใหก้ บั ครอบครวั และชมุ ชนตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ จงึ เปน็ กลไกสำคญั ในกระบวนการ เสรมิ สรา้ งชมุ ชนเขม้ แขง็ ทำใหเ้ กดิ การพฒั นาชมุ ชนครอบคลมุ ในหลายๆ มติ ิ ทั้งด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านประชาธิปไตย ตลอดจนด้านวัฒนธรรม วิถีการดำรงชีวิตของคนในชุมชน ซงึ่ เปน็ รากฐานการพฒั นาชมุ ชนใหเ้ ขม้ แขง็ อยา่ งยง่ั ยนื “สัจจะ…กอใหเกดิ …ทนุ ทนอด…กอ ใหเ กิด…ทนุ อดทน…กอใหเกิด…ทนุ สำนกั พัฒนาทุนและองค์กรการเงินชุมชน 7 กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพอื่ การผลติ กลมุ่ ออมทรัพยเ พอื่ การผลติ คอื อะไร? กลมุ่ ออมทรัพย์เพือ่ การผลติ จำแนกความหมาย ไดด้ ังน้ี กลมุ เป็นการรวมตวั ของคนต้ังแต่ 2 คน ขนึ้ ไป โดยมีวัตถุประสงค์หรือเปาหมายเดียวกัน ออมทรพั ย เป็นการสะสมเงนิ หรอื ทรพั ย์ ทีละเล็กทีละ นอ้ ย อยา่ งสม่ำเสมอจากรายได้ของตนเอง หรือภายในครอบครัว เพื่อการผลติ เป็นการประกอบอาชีพ เพื่อให้มีรายได้ เพิม่ ขน้ึ กลุม่ ออมทรพั ยเพ่อื การผลิต หมายถงึ การรวมตวั ของประชาชน เพ่อื ชว่ ยเหลอื ตนเอง และช่วยเหลอื ซงึ่ กันและกนั โดยการประหยัดทรพั ยแ์ ลว้ นำมาสะสม รวมกนั ทีละเล็กทีละนอ้ ย เปน็ ประจำอยา่ งสมำ่ เสมอ เรยี กวา่ “เงนิ สจั จะสะสม” เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ทนุ ให้สมาชิกท่ีมีความจำเป็นเดือดร้อนกู้ยืมไปใช้ในการลงทุน ประกอบอาชีพหรือเพ่ือสวัสดิการของตนเองและครอบครัว 8 สำนักพฒั นาทุนและองคก์ รการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลุ่มออมทรพั ย์เพอื่ การผลติ ทำไม? ...ชาวบ้านยากจน ผลผลติ ตำ่ เงินทนุ นอ้ ย รายไดน้ อ้ ย การออมนอ้ ย ทมี่ า...ความยากจนของชาวบ้าน.... มูลเหตุของความยากจนที่พบเห็นโดยทั่วไปในสังคมไทย จะมี 4 สาเหตทุ ม่ี คี วามเชอ่ื มโยงกนั กลา่ วคอื เมอ่ื มผี ลผลติ ตำ่ จะสง่ ผลทำใหค้ รอบครวั มีรายได้น้อย และความเป็นอยู่ก็จะเป็นไปด้วยความยากลำบากขัดสน จึง ทำให้เกิดการออมน้อยตามมา การประกอบอาชีพจะขาดแคลนเงินลงทุนมี เงนิ ทนุ นอ้ ย เมื่อไม่มเี งนิ ลงทนุ กท็ ำใหผ้ ลผลติ ทีท่ ำไดไ้ ม่เต็มที่ สำนักพัฒนาทุนและองคก์ รการเงินชุมชน 9 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรพั ย์เพือ่ การผลิต หลดุ พน้ จากความยากจน... ทำอยางไร? ผลผลติ เพมิ่ ข้นึ เงนิ ทุน รายได้ มากขึ้น เพมิ่ ขึน้ การออม มากข้นึ วิธ.ี ..หลดุ พ้นจากความยากจน.... การจะทำให้ชาวบา้ นหลุดพ้นจากวงจรแห่งความยากจน อยทู่ ่ีวธิ กี าร ทำให้สาเหตดุ า้ นใดด้านหน่ึง เพ่มิ มากขน้ึ การแกไ้ ขมูลเหตดุ า้ นทุน จงึ เป็นวิธี ที่ดีที่สุด เพราะจะทำให้แก้ไขมูลเหตุด้านอื่นๆตามไปด้วย และชาวบ้าน สามารถแกไ้ ขไดด้ ว้ ยตนเอง ถา้ ร้จู ักวธิ ี เพราะถ้ามีทุนในการประกอบอาชพี เพ่มิ ขนึ้ ย่อมสง่ ผลใหผ้ ลผลติ เพิม่ รายได้ยอ่ มเพม่ิ ตามมา การดำรงชวี ติ ดขี น้ึ กจ็ ะทำให้มเี งินเก็บออมเพ่มิ ขนึ้ นั่นเอง 10 สำนักพฒั นาทุนและองคก์ รการเงินชมุ ชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพย์เพอ่ื การผลติ ทำไม? ...จงึ ขาดแคลนเงนิ ทุน ท่ีมา...ขาดแคลนเงินทนุ เพราะ.... การใชป้ ระโยชน์จากทรพั ย์สินไม่ค้มุ ค่า การมีหนสี้ นิ รุงรัง การรอคอยวาสนา… เส่ยี งโชคลาภ พชื ผลเสยี หายรายได้ไมค่ มุ้ ทุน การหมิ่นเงินนอ้ ย การไมร่ ู้แหลง่ ทุนและข้อมูลขา่ วสารต่างๆ การเก็บออมเงนิ นอ้ ย การช่วยเหลือเกอื้ กูลกนั มนี อ้ ย การจัดแจงรายไดข้ องตนไม่คอ่ ยดี การถูกเอารัดเอาเปรียบจากนายทุน สำนักพฒั นาทุนและองคก์ รการเงินชมุ ชน 11 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพยเ์ พ่อื การผลิต ทนุ ...เกดิ ข้ึนไดอ้ ยางไร? วิธี...การทำใหเ้ กดิ ทุน... ประหยดั สะสมและเกบ็ ออม ซอื่ สัตย ์ สุจรติ ขยนั หมั่นเพียรทำงานใหม้ ากขึน้ มนี ้ำใจ เอื้อเฟอเผือ่ แผ่ต่อเพ่อื นบา้ น อดทน และทนอด การรักษาสภาพแวดล้อมให้เอ้ือต่อการ ลดรายจ่ายที่ไม่จำเปน็ ประกอบอาชพี ใชป้ ระโยชน์จากทรพั ยากรให้คุ้มคา่ มสี ัจจะมุง่ มัน่ และตงั้ ใจในการทำมาหากนิ 12 สำนกั พฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชมุ ชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรพั ย์เพื่อการผลติ อะไร? คือ...ทนุ ในชมุ ชน ทุนในชุมชนอาจจำแนกได้ 5 ประเภท ประกอบด้วย 1. ทุนทางกายภาพ ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐาน และปัจจัยการผลิต ที่สนับสนุนในการดำรงชีพของประชาชน เช่น ที่อยู่อาศัย การคมนาคม ประปา ไฟฟา เป็นต้น 2. ทุนมนุษย ได้แก่ คนในชุมชนทุกเพศ ทุกวัย รวมถึงสุขภาพ อนามัย ระดับการศึกษา ความรู้ ความสามารถ ของคนในชุมชน 3. ทุนธรรมชาติ ไดแ้ ก ่ ทรัพยากรธรรมชาต ิ เชน่ ดิน น้ำ ป่า ทะเล สัตว์ป่า รวมถึงคุณภาพอากาศ การกำจัดขยะ เป็นต้น 4. ทุนสังคม ได้แก่ ทรัพยากรทางสังคมที่ประชาชนใช้เพื่อการ ดำรงชีพ เช่น กลุ่ม องค์กร อาสาสมัคร ความสามัคคี ความไว้วางใจกัน ความเออ้ื อาทร ขนบธรรมเนยี มประเพณ ี วฒั นธรรมชมุ ชนและทอ้ งถน่ิ เปน็ ตน้ 5. ทุนเงิน ได้แก ่ เงินสด เงนิ ฝาก เงินออม รวมถึงทรัพยส์ ินทม่ี ีมูลค่า เชน่ สัตวเ์ ล้ยี ง ทอง อญั มณี เปน็ ตน้ สำนักพฒั นาทนุ และองคก์ รการเงนิ ชุมชน 13 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พอื่ การผลติ แนวคดิ กลมุ่ ออมทรัพยเ์ พือ่ การผลิต เกดิ จากการรวมตัวกันของประชาชนจึง ก่อเกิดจากแนวคดิ ดงั นี้ แนวคดิ ที่ 1 การรวมคนในหมูบ่ ้าน ให้ชว่ ยเหลือซ่งึ กนั และกนั โดย รวมคนท่ีมีฐานะแตกต่างกันให้ช่วยเหลือกันเป็นการยกฐานะความ ยากจน อยู่บนพื้นฐานความเชื่อที่ว่า “จนเงนิ แตไ มจนนำ้ ใจ” แนวคิดที่ 2 การแก้ไขปัญหาการขาดแคลนเงินทุน โดยการรวม กลุ่มออมเงิน แล้วให้สมาชิกกู้ยืมเป็นทุนในการประกอบอาชีพ แนวคดิ ท่ี 3 การนำเงนิ ทนุ ไปใชด้ ำเนนิ การดว้ ยความขยนั ประหยดั เพ่อื ให้ได้ทนุ คนื และมีกำไรเป็นการสรา้ งรายได้ให้กบั สมาชกิ แนวคิดที่ 4 การลดต้นทุนในการครองชีพ โดยให้มีการจัดตั้ง ศนู ยส์ าธิตการตลาด เปน็ การรวมตวั กนั ซื้อ รวมกันขาย สามารถลดต้นทุน ในการซือ้ สนิ คา้ อุปโภค บริโภค และปจั จัยการผลิตได้ 14 สำนกั พัฒนาทนุ และองค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พือ่ การผลติ หลกั การ การดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต เป็นการรวมตัวกันของ ประชาชน บริหารจัดการโดยประชาชน และเพ่ือประโยชนข์ องสมาชกิ และ ชุมชน จงึ มีหลักการดำเนินงาน ดงั น้ี 1.ความรสู้ กึ เปน เจา้ ของ เปน็ การสรา้ งความรสู้ กึ การเปน็ เจา้ ของให้ กบั สมาชกิ ทกุ คน ทำใหเ้ กดิ ความรบั ผิดชอบ และชว่ ยกนั ดูแลเอาใจใสใ่ น การดำเนนิ งานของกลุ่ม 2.การพง่ึ ตนเอง ฝกึ นสิ ยั การประหยดั และอดออม โดยนำเอาคณุ สมบตั ิ พเิ ศษ 3 ประการของชาวชนบท คอื ความซอ่ื สตั ยค์ วามทนอดและความ อดทนมารวมกันในรูปกลุ่มทำให้มี การรวมเงนิ ทนุ ชมุ ชนเปน็ ของตนเอง ไมต่ อ้ งพง่ึ พงิ แหล่งทุนจากภายนอก ชมุ ชน 3.หลักคณุ ธรรม ใช้การออมทรพั ยเ์ ป็นเครื่องมอื ในการพัฒนาคน เพอ่ื ให้คนมีคุณธรรม 5 ประการ คือ ความซื่อสัตย์ ความเสียสละ ความ รับผิดชอบ ความเห็นอกเห็นใจกัน และความไวว้ างใจกัน 4.หลกั การควบคมุ กนั เอง สมาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ ทกุ คน จะต้องใหค้ วามสนใจ ดูแลความเคลอ่ื นไหว และตรวจสอบซง่ึ กันและกนั สำนกั พัฒนาทุนและองค์กรการเงนิ ชมุ ชน 15 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พื่อการผลิต วัตถปุ ระสงค การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พือ่ การผลติ มวี ัตถปุ ระสงค ์ ดงั น้ี 1. เพ่อื พฒั นาคน โดยใช้หลักการกลมุ่ ออมทรพั ย์เพ่ือการผลติ เป็น เครือ่ งมือในการพัฒนาตนเองและเพอื่ นสมาชิกใหม้ ีคณุ ธรรม 5 ประการ 2. เพื่อพฒั นาเศรษฐกิจชมุ ชน โดยการระดมเงินออมจัดต้งั เปน็ กองทุน ทำใหช้ มุ ชนมีแหลง่ เงนิ ทนุ ในการกยู้ ืมเงินไปประกอบอาชีพ และใช้ ตามความจำเปน็ ของครอบครวั และเรยี นรกู้ จิ กรรมเชงิ ธรุ กจิ สามารถเพม่ิ รายได้ ใหก้ บั ครอบครวั 3. เพอ่ื พัฒนาสงั คม โดยการปลกู ฝังคุณธรรม 5 ประการ ปลูกฝัง วิถปี ระชาธปิ ไตย ก่อใหเ้ กดิ ความสามัคคี การช่วยเหลือเอือ้ อาทรต่อกนั ความ ร่วมมือรว่ มใจ ความเปน็ อนั หนงึ่ อันเดียวกัน ความยุติธรรม ความเท่าเทียม กันของสมาชิก 16 สำนกั พัฒนาทนุ และองคก์ รการเงินชมุ ชน กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู อื การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรัพยเ์ พ่อื การผลิต ประโยชน การจัดต้งั กล่มุ ออมทรัพยเ์ พอื่ การผลติ ก่อให้เกิดส่ิงดๆี ทั้งต่อสมาชิก และชมุ ชนหลายประการ ไดแ้ ก่ ทำใหร้ ูจ้ กั ประหยัด สะสมเก็บออมเงิน ทำให้มีเงนิ ทนุ สนบั สนนุ การประกอบอาชีพ ทำใหส้ มาชิกรวมน้ำใจ รวมทุนช่วยเหลอื กัน ทำใหร้ ูจ้ ักการแจกแจงการเงนิ และรายไดใ้ นครัวเรือน ทำใหม้ ีกองทุนสวัสดิการเพอ่ื สมาชิก ทำใหเ้ กดิ การเรียนรสู้ ร้างเสรมิ ประสบการณเ์ รอ่ื งเงนิ ทุน ทำให้รูจ้ ักรว่ มกนั รับผดิ ชอบและการทำงานเปน็ ทีม ทำให้รจู้ ักผนกึ กำลังความสามัคคีชว่ ยเหลือกนั ทำใหม้ กี องทนุ การเงนิ ของชาวบ้านเพอื่ การพ่ึงตนเองในชมุ ชน ทำให้สมาชิกมีแหล่งเงินทุนเพื่อนำไปประกอบอาชีพและนำไปใช้ในสิ่ง ทจี่ ำเป็นสำหรบั ตนเองและครอบครัว สำนกั พฒั นาทุนและองคก์ รการเงินชมุ ชน 17 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนินงานกล่มุ ออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ สว่ นที่ 2 การดำเนินงาน 18 สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงนิ ชมุ ชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ ือ การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรพั ย์เพ่อื การผลติ หลักการดำเนินงาน การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ยเ พอื่ การผลติ ...ยดึ หลัก... ความเท่าเทียมและความเสมอภาคของสมาชิก บุคคลทุกเพศทุกวัย สมัครเป็นสมาชิกได้ แต่ถ้าเป็นผู้เยาว์ที่ยังไม่ บรรลนุ ติ ภิ าวะ ต้องไดร้ ับความยินยอมจากผูป้ กครอง สมาชิกทุกคนต้องเสียค่าธรรมเนียมเท่ากันทุกคนตามท่ีกำหนด ไว้ในขอ้ ตกลงของกล่มุ สมาชกิ ทุกคนไดร ับสิทธแิ ละมีหนา ทเ่ี ท่าเทยี มกนั ได้รบั บริการและใช้บริการจากกลุม่ เท่าเทยี มกัน การปฏิบตั หิ น้าท่ีของสมาชกิ ที่มตี ่อกลุ่มเหมอื นกันทกุ คน ถูกลงโทษหากไม่ปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บข้อตกลง ไม่มใี ครไดร บั สิทธพิ ิเศษใดๆ ไม่ว่าจะเปน กรรมการหรือสมาชิก สมาชกิ สมาชิกของกล่มุ ออมทรพั ยเพื่อการผลิตมี 3 ประเภท คือ 1. สมาชิกสามญั ได้แก่ บคุ คลทม่ี ภี มู ลิ ำเนา มที รพั ยส์ นิ ทใ่ี ชป้ ระกอบอาชพี อยใู่ นหมบู่ า้ นตำบล ที่จดั ต้งั กลุม่ ออมทรัพยเ์ พอ่ื การผลติ บรรลุนิตภิ าวะ หรอื ผู้เยาว์ทไ่ี ด้รับความยนิ ยอมจากผูป้ กครอง เปน็ ผมู้ ีความประพฤติดี เป็นผทู้ ่คี ณะกรรมการอำนวยการมมี ตเิ หน็ ชอบให้รับเป็นสมาชกิ เปน็ ผูท้ พี่ รอ้ มจะปฏิบัติตามระเบียบขอ้ บังคบั ของกลมุ่ สำนักพัฒนาทนุ และองค์กรการเงนิ ชุมชน 19 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนินงานกลุม่ ออมทรัพยเ์ พื่อการผลติ 2. สมาชกิ วิสามญั ไดแ้ ก่ กลุม่ อาชีพ กลุ่มสตรี กล่มุ เยาวชน กลมุ่ อนื่ ๆทท่ี างราชการสนับสนนุ และรบั รองฐานะ 3. สมาชิกกิตติมศักดิ์ ได้แก่ ข้าราชการ ตำรวจ ทหาร หรอื คหบด ีท่อี าศัยอยใู่ นชมุ ชนมคี วามสนใจ และให้การสนับสนนุ กล่มุ โดยไมห่ วงั ผลตอบแทน นกั พรต นักบวช พระภิกษ ุ สามเณร 20 สำนักพฒั นาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลุม่ ออมทรัพยเ์ พือ่ การผลติ คณุ ลกั ษณะของสมาชกิ สมาชิกกลุ่มออมทรัพยเพอื่ การผลติ ควรมคี ณุ ลกั ษณะ ดังนี้ ประชาชนทุกเพศ ทกุ วยั ในหม่บู า้ น ตำบล มรี ายได ้ และมคี วามสามารถในการสง่ เงนิ สจั จะสะสมตามกำลงั ของตน อาศัยอย ู่ หรือมีที่ทำกินในหมูบ่ ้าน/ตำบล มคี วามสมคั รใจและศรทั ธาการดำเนนิ งานของกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ มคี วามเขา้ ใจ หลักการ วธิ ีการ และวตั ถปุ ระสงคข์ องกลมุ่ ออมทรพั ย์ เพือ่ การผลติ รบั ผิดชอบ และเสียสละ หน้าทขี่ องสมาชกิ สมาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเพอ่ื การผลติ มคี วามสำคญั ตอ่ การดำเนนิ งาน ของกลมุ่ ใหป้ ระสบความสำเรจ็ เปน อยา่ งยง่ิ สมาชกิ จงึ มหี นา้ ท่ี ดงั น้ี 1. ส่งเงนิ สัจจะสะสมเป็นประจำทุกเดือน 2. สง่ คืนเงินกูต้ ามกำหนด 3. เลอื กตัง้ คณะกรรมการบรหิ ารกลมุ่ 4. เขา้ รว่ มประชุมสามญั ประจำปี 5. มสี ่วนรว่ มในกจิ กรรมกลมุ่ 6. ใหข้ อ้ คดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะ และความคดิ รเิ รม่ิ สรา้ งสรรค์ทีด่ ีแกก่ ลุ่ม 7. กำกบั ตรวจสอบ การดำเนนิ งานของกลมุ่ ใหข้ ้อมลู ขา่ วสารแก่เพอ่ื น สมาชิก สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน 21 กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรัพยเ์ พื่อการผลิต การบรหิ ารจัดการ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ เปน็ แหลง่ เงนิ ทนุ ของชมุ ชนทเ่ี กดิ จากการรวมตวั ของคนในชมุ ชน เพอ่ื ระดมเงนิ ออมของคนในชมุ ชนไวช้ ่วยเหลือซงึ่ กนั และกนั การ บริหารจัดการถือเป็นหัวใจสำคัญในการดำเนินงานของกลุ่มสำหรับกลุ่มออมทรัพย์ เพือ่ การผลิตท่ีเขม้ แขง็ และประสบความสำเร็จ ไดใ้ ชห้ ลักการดำเนนิ งาน ดงั น้ี 1. การบริหารจดั การกลุ่มออมทรพั ยเพอื่ การผลิต ยดึ หลักการมี สว่ นรว่ มของสมาชกิ โดยยดึ หลกั คณุ ธรรม 5 ประการ คอื ความซอ่ื สตั ย ์ ความเสยี สละ ความรับผิดชอบ ความเห็นอกเห็นใจกันและความไว้วางใจซึ่งกันและกัน 2. วธิ ีการบรหิ ารจัดการ 2.1 ทำงานในรูปคณะกรรมการ โดยสมาชิกเป็นผู้คัดเลือกตัวแทน เข้ารว่ มเปน็ คณะกรรมการ ทำหน้าทบี่ ริหารจดั การกลุ่ม 2.2 สมาชิกร่วมกันกำหนดระเบียบข้อบังคับของกลุ่มและสมาชิกปฏิบัติ ตามโดยเครง่ ครัด 2.3 มีการจัดทำบัญชี เอกสาร หลักฐานต่างๆของกลุ่มชัดเจนเป็น ปจั จุบนั สามารถตรวจสอบได้ ปจั จุบันมีบางกลมุ่ ใชโ้ ปรแกรมคอมพิวเตอรเ์ ข้ามาชว่ ย ในการลงบัญช ี และจัดระบบฐานขอ้ มูลของกลมุ่ 2.4 คณะกรรมการควรมีการประชุมอย่างต่อเน่อื งและมีการประชุมใหญ่ สามัญประจำป ี อยา่ งน้อยปลี ะ 1 ครัง้ 22 สำนกั พัฒนาทนุ และองคก์ รการเงินชุมชน กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพยเ์ พอ่ื การผลติ การบริหารงาน กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตเป็นกิจกรรมทางการเงิน ที่มีการจัดตั้ง ขึ้นมาโดยความร่วมมือของสมาชิก บริหารงานโดยคณะกรรมการที่มาจาก การเลอื กต้งั จากตัวแทนของสมาชิกประกอบด้วย 4 คณะ คือ 1. คณะกรรมการอำนวยการ 2. คณะกรรมการสง เสรมิ สนิ เชื่อ (เงนิ ก้)ู 3. คณะกรรมการตรวจสอบ 4. คณะกรรมการสงเสริม สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงินชุมชน 23 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรพั ย์เพื่อการผลติ คณุ สมบัติของคณะกรรมการ คณะกรรมการท้งั 4 คณะ ควรมคี ุณสมบตั ิ ดังนี้ 1. ต้องเป็นสมาชิกกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตและมีคุณสมบัติ ตามขอ้ บังคับของกล่มุ 2. เปน็ บุคคลที่มคี วามรบั ผิดชอบ ซอ่ื สตั ย์ เสียสละ ยนิ ดแี ละมี ความเตม็ ใจในการทำงานเพ่ือสว่ นรวม 3. มีเวลาเขา้ ร่วมประชุมคณะกรรมการอยา่ งสมำ่ เสมอ 4. สนใจศกึ ษาหาความรเู้ รอ่ื งการออมทรพั ย ์ ระบบสหกรณ ์ อาชพี และเรอ่ื งอนื่ ๆ ท่เี ปน็ ประโยชน์ตอ่ สมาชิก วาระการดำรงตำแหนง่ คณะกรรมการทั้ง 4 คณะ ควรมีวาระการดำรงตำแหน่ง คราวละไมเ่ กิน 3 ปี หรือตามทร่ี ะบุไวใ้ นระเบยี บข้อบังคับของกล่มุ 24 สำนกั พฒั นาทุนและองคก์ รการเงนิ ชมุ ชน กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ย์เพอ่ื การผลิต คณะกรรมการอำนวยการ ประกอบดว้ ยตำแหนง่ ต่างๆ ดังต่อไปน้ี ประธาน 1 คน รองประธาน 1 คน เลขานุการ 1 คน เหรญั ญกิ 1 คน กรรมการ 1 - 3 คน มหี น้าท่ี 1. พจิ ารณารับสมาชิก 2. พิจารณาเร่อื งการสะสมเงนิ หรอื รับฝากเงิน 3. กำหนดการประชุมใหญ่ การจดั ทำงบดลุ และ ผลการดำเนนิ งาน เสนอตอ่ ท่ีประชมุ 4. กำหนดวงเงนิ กู้ 5. จดั สรรเงินปันผล เงนิ เฉลีย่ คนื สำนักพฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชมุ ชน 25 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พื่อการผลิต คณะกรรมการสง่ เสริมสินเชือ่ (เงินก้)ู ประกอบดว้ ยตำแหนง่ ต่างๆ ดังต่อไปนี้ คน ประธาน 1 คน รองประธาน 1 คน เลขานุการ 1 คน กรรมการไม่เกิน 2 มหี นา้ ที่ 1. พิจารณาใบคำรอ้ งขอกู้ของสมาชกิ 2. สอดส่อง ดูแล ติดตาม ความเคล่อื นไหวของสมาชิกผู้ก้ ู รวมทั้งเยี่ยมเยียนและช่วยเหลือ สมาชิกที่มีปัญหาไม่ สามารถชำระเงินกู้คืนได้ 26 สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกล่มุ ออมทรพั ย์เพอ่ื การผลิต คณะกรรมการตรวจสอบ ประกอบดว้ ยตำแหน่งตา่ งๆ ดังต่อไปน้ี คน ประธาน 1 คน รองประธาน 1 คน เลขานุการ 1 คน กรรมการไมเ่ กิน 2 มหี นา้ ท่ี 1. ตรวจสอบบญั ชี และเอกสารทางการเงนิ 2. ตรวจสอบเอกสารประกอบตา่ งๆ 3. ตรวจสอบการดำเนนิ งานของคณะกรรมการตา่ งๆ 4. ดแู ลหรอื ตดิ ตามความเหน็ ความตอ้ งการของสมาชกิ หรอื บคุ คลภายนอกทม่ี ตี อ่ กลมุ่ ออมทรพั ย์เพ่อื การผลิต สำนกั พฒั นาทุนและองคก์ รการเงินชมุ ชน 27 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พอื่ การผลติ คณะกรรมการสง่ เสริม ประกอบดว้ ยตำแหน่งต่างๆ ดังตอ่ ไปนี้ คน ประธาน 1 คน รองประธาน 1 คน เลขานุการ 1 คน กรรมการไม่เกนิ 2 มีหน้าท่ี 1. ชกั ชวน ผู้สนใจสมัครเป็นสมาชิกกลมุ่ 2. ให้การศึกษาและฝึกอบรมสมาชิกเกี่ยวกับการ ดำเนินงานของกลุ่มออมทรัพย์เพ่ือการผลิตและ ความรอู้ น่ื ๆท่ีสมาชกิ ตอ้ งการ 3. ประชาสัมพันธ์ผลงานและกิจกรรมของกลุ่มให้สมาชิก และบุคคลทัว่ ไปไดท้ ราบความเคล่ือนไหว 4. เสนอความเห็นเรื่องการรับสมาชิกถาวร ให้กับทาง คณะกรรมการอำนวยการพจิ ารณา 28 สำนกั พัฒนาทนุ และองค์กรการเงนิ ชุมชน กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลุม่ ออมทรัพย์เพอื่ การผลติ เงนิ ทุนกลุ่ม เงินทุนของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต อาจมาได้จากเงินต่าง ๆ ดังน้ี 1. เงนิ สจั จะสะสม เปน็ เงนิ ทไ่ี ดจ้ ากการออมของสมาชกิ จำนวนเทา่ ๆ กนั ทกุ เดอื นตามกำลงั ความสามารถ เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ทนุ ในการดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ย์ เพือ่ การผลติ ซ่ึงจะจ่ายคนื เงนิ สัจจะสะสม เมอ่ื สมาชิกสิ้นสุดสมาชกิ ภาพ แลว้ เท่านน้ั โดยกล่มุ จะจ่ายผลตอบแทนในรูปของเงินปนั ผล 2. เงินสจั จะสะสมพิเศษ เป็นเงนิ รบั ฝากจากสมาชิก ที่มีเงินเหลอื และประสงค์จะฝากเงินไว้กับกลุ่ม ซึ่งสามารถถอนเงินออกไปใช้จ่ายเมื่อ จำเปน็ และกลมุ่ จะจ่ายผลตอบแทนเป็นดอกเบีย้ ตามระเบียบของกลุ่ม 3. เงินรายไดอ้ นื่ ๆ เช่น คา่ สมคั ร ค่าธรรมเนยี ม คา่ ปรบั ดอกเบย้ี เงินบริจาค 4. เงินอดุ หนนุ จากสว่ นราชการ องคก์ รปกครองทอ้ งถน่ิ และองคก์ ร อนื่ ๆ สำนกั พฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชมุ ชน 29 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพย์เพอ่ื การผลิต การเก็บรักษาเงิน การเกบ็ รกั ษาเงนิ ของกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ สามารถดำเนนิ การได้ ดังน้ี 1. เงินค่าสมัคร ค่าธรรมเนยี ม เงนิ สัจจะสะสม เงนิ สัจจะสะสมพิเศษ และเงนิ อน่ื ๆ ใหค้ ณะกรรมการอำนวยการนำไปฝากไว้กบั ธนาคาร จะเป็น ธนาคารหนึ่ง ธนาคารใดกไ็ ด ้ ตามความสะดวกและเหมาะสม แต่ควรเป็น ธนาคารของรฐั บาล เพ่อื ความมนั่ คงและได้รบั ประโยชนส์ ูงสดุ อาท ิ ธนาคาร ออมสิน ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) ธนาคารเพื่อการเกษตรและ สหกรณ์การเกษตร 2. การเปดิ บญั ช ี ใหป้ ระธานกลมุ่ รองประธาน เหรญั ญกิ รว่ มกนั เปน็ ผู้ เปิดบัญชีเงินฝากธนาคารของกลุ่ม และในการถอนเงินแต่ละครั้ง ให้ผู้มี อำนาจลงลายมือชื่ออย่างน้อย 2 ใน 3 คน จึงจะสามารถถอนเงิน ของกลุม่ ได้ 30 สำนักพัฒนาทุนและองค์กรการเงนิ ชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนินงานกลุ่มออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ การจัดต้งั กล่มุ ...ทำอยา งไร? ขัน้ ตอนที่ 1 ก่อนการจัดตง้ั กลุม่ 1. ศึกษาข้อมูล จปฐ. กชช. 2ค. ข้อมูลเศรษฐกิจ สังคม และ สภาพปัญหาตา่ งๆของชมุ ชน 2. วิเคราะหข์ อ้ มลู ร่วมกบั ผนู้ ำชุมชน 3. เผยแพร่แนวคิดเรอ่ื งกลมุ่ ออมทรัพยเ์ พอ่ื การผลติ แก่ผนู้ ำ แกนนำ ชมุ ชน 4. ฝึกอบรมผู้นำ แกนนำให้เข้าใจในหลักการวัตถุประสงค์ วิธีการ ดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต ให้ผู้นำกลุ่มออมทรัพย์ เพ่อื การผลติ ทีป่ ระสบความสำเรจ็ เลา่ ประสบการณ ์ ศกึ ษาดูงาน กล่มุ ที่ประสบความสำเรจ็ 5. ให้ผนู้ ำท่ผี า่ นการฝึกอบรมเผยแพร่แนวคดิ และรวบรวมผู้สนใจ สำนักพฒั นาทนุ และองคก์ รการเงินชมุ ชน 31 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มือ การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรัพย์เพอ่ื การผลติ ขัน้ ตอนที่ 2 การจัดตั้งกลุ่ม 1. ประชุมประชาชนกลุ่มเปาหมาย เพื่อชี้แจงหลักการแนวคิด กลุ่มออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลิตอย่างชดั เจน 2. ใหป้ ระชาชนลงมตดิ ว้ ยความสมคั รใจ 3. รบั สมัครสมาชกิ 4. เลือกคณะกรรมการบรหิ ารกลุ่ม 5. รา่ งระเบยี บขอ้ ตกลงกลมุ่ เบอ้ื งตน้ กำหนดวนั สง่ เงนิ สจั จะสะสม 6. จัดทำเอกสาร ทะเบยี น บัญชี สมุดสัจจะสะสม 7. กำหนดเปา หมายการดำเนนิ งาน 8. รายงานใหอ้ ำเภอทราบเพื่อประสานงานกบั ธนาคาร 32 สำนักพัฒนาทุนและองคก์ รการเงนิ ชุมชน กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มือ การดำเนินงานกลุ่มออมทรัพย์เพอื่ การผลิต ขัน้ ตอนท่ี 3 ภายหลงั การจดั ตงั้ กลุม่ บทบาทของสำนักงานพฒั นาชุมชนอำเภอ 1. สำนักงานพฒั นาชมุ ชนอำเภอทำหนงั สอื ประสานงานกับ ธนาคาร เพอ่ื รับรองสถานะกล่มุ ออมทรัพย์เพือ่ การผลติ 2. เขา้ รว่ มประชมุ ทกุ คร้งั ในวันสง่ เงนิ สัจจะสะสมของสมาชกิ 3. ให้คำแนะนำ ใหค้ ำปรกึ ษาแก่คณะกรรมการและสมาชกิ 4. ควรจัดใหม้ ีการประชมุ ฝกึ อบรม ตดิ ตามการดำเนนิ งานอย่าง ต่อเนื่อง 5. รายงานผลความก้าวหนา้ 6. เขา้ รว่ มประชมุ ใหญส่ ามัญประจำปี 7. รว่ มกับคณะกรรมการ สมาชกิ พฒั นากลมุ่ ใหก้ า้ วหนา้ สำนกั พัฒนาทุนและองคก์ รการเงินชมุ ชน 33 กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ เอกสารทีต่ ้องเตรยี ม ระยะเรมิ่ จัดต้ัง 1. ใบสมัครเปน็ สมาชกิ กลุ่มออมทรัพย์เพ่ือการผลิต 2. สมดุ สจั จะสะสมทรพั ยข์ องสมาชิก 3. ทะเบยี นรายชอื่ สมาชิก 4. ทะเบยี นคมุ เงนิ สจั จะสะสม/เงินสัจจะสะสมพเิ ศษ 5. สมุดบนั ทกึ การประชมุ 6. แบบฟอร์มหนังสือยินยอมของผ้ปู กครองกรณีสมาชิกยังไม่บรรลุ นิตภิ าวะ 7. สมุดบญั ชี • บัญชีเงนิ สด-เงินฝากธนาคาร (ส.) • บัญชรี ายรบั และหน้ีสนิ (ร.) • บญั ชรี ายจ่ายและทรัพยส์ ิน (จ.) • งบกำไร – ขาดทุน • งบดุล หลงั จากจัดตง้ั แล้ว 1. ทะเบียนคมุ ลูกหนีเ้ งนิ กรู้ ายตวั 2. ทะเบยี นคมุ สญั ญากเู้ งิน 3. แบบฟอรม์ สัญญากูเ้ งนิ 34 สำนักพัฒนาทนุ และองค์กรการเงนิ ชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรพั ย์เพือ่ การผลติ ข้อห้าม กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ เปน็ การระดมเงนิ ออมทร่ี เิ รม่ิ โดยประชาชน จงึ ไมม่ กี ฎหมายทบ่ี งั คบั ใชโ้ ดยตรง ดงั นน้ั เพอ่ื ไมใ่ หก้ ลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ เป็นองค์กรการเงินนอกระบบที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมาย พระราชบัญญัติ การธนาคารพาณิชย์ พ.ศ. 2505 และ พระราชบัญญัตกิ ารประกอบธุรกจิ เงนิ ทุน ธรุ กิจหลกั ทรพั ย ์ และธรุ กจิ เครดติ ฟองซิเอร ์ พ.ศ. 2522 และฉบับ แก้ไขเพิ่มเติม กรมการพัฒนาชุมชน ได้ทำความตกลงกับธนาคารแห่ง ประเทศไทย ใหก้ ลมุ่ ออมทรัพยเ์ พอ่ื การผลิตมสี ถานะเป็นองคก์ รการเงนิ กึ่ง ในระบบ โดยมีข้อห้าม ดงั นี้ หา มรบั ฝากเงนิ จากบคุ คลภายนอกทไ่ี มไ่ ดเ ปน สมาชกิ กลมุ่ หามไม่ใหบ คุ คลภายนอกทีม่ ิใช่สมาชิกกลุ่มกูเ งิน หา มคดิ ดอกเบีย้ เงินกูเกินกวา่ ทีก่ ฎหมายกำหนด (รอ ยละ 15 ตอ่ ป) สำนักพฒั นาทุนและองค์กรการเงนิ ชมุ ชน 35 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู ือ การดำเนินงานกล่มุ ออมทรพั ย์เพื่อการผลติ การจดั ทำเอกสาร การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ ควรการจดั ทำทะเบยี นตา่ งๆ เพื่อใช้ควบคุมตรวจสอบการดำเนินงานของกลุ่ม ไดแ้ ก่ 1. ทะเบียนรายชือ่ สมาชิก 2. ทะเบยี นคุมเงนิ สจั จะสะสม/เงินสจั จะสะสมพิเศษ 3. ทะเบียนคมุ หนงั สอื เงินกู้ 4. ทะเบยี นคุมลูกหนี้เงนิ กู้ 5. สมุดบันทกึ การประชุม 6. ทะเบยี นคณะกรรมการ 36 สำนกั พัฒนาทุนและองคก์ รการเงนิ ชุมชน กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ อื การดำเนนิ งานกลุม่ ออมทรัพยเ์ พอื่ การผลติ การจัดทำบญั ชี การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ เปน็ การดำเนนิ งานเกย่ี วกบั เรอ่ื งเงนิ จงึ มคี วามจำเปน็ ตอ้ งมกี ารจดั ทำบญั ชที เี่ ปน็ เอกสารหลกั ฐานสำหรบั ใชต้ รวจสอบการดำเนนิ งานของกลุ่ม ทำใหท้ ราบสถานะการเงินของกลุ่มวา่ เป็นอย่างไร มคี วามกา้ วหนา้ หรือขาดทุน สามารถใชใ้ นการตรวจสอบเงนิ สด กับยอดคงเหลือในบัญชวี า่ ถกู ตอ้ งหรอื ไม่ มขี อ้ ผิดพลาดอยา่ งไร เพอ่ื จะได้ แกไ้ ขขอ้ บกพรอ่ งหรือขอ้ ผดิ พลาดในการดำเนินงาน ซ่งึ บัญชีกลุ่มออมทรพั ย์ เพ่อื การผลติ ท่ีจัดทำ ประกอบด้วย 1. บัญชีเงนิ สด - เงนิ ฝากธนาคาร (ส.) 2. บญั ชีรายได้และหนี้สนิ (ร.) 3. บญั ชีรายจ่ายและทรัพยส์ ิน (จ.) 4. งบกำไร - ขาดทนุ 5. งบดุล สำนกั พฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชุมชน 37 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มือ การดำเนินงานกลุ่มออมทรัพยเ์ พ่อื การผลติ ความหมายทางบัญชี ทรัพย์สิน หมายถึง มูลค่าของทรัพยท์ ี่ไดม้ า ไดแ้ ก่ เงินสด เงนิ ฝาก ธนาคารประจำ เงนิ ฝากออมทรัพย์ ลูกหนเี้ งินกสู้ ามญั ลูกหนีเ้ งนิ กูฉ้ กุ เฉิน กจิ กรรมกล่มุ หนส้ี นิ หมายถึง จำนวนเงนิ ท่ีได้รบั มาและผูกพันจะต้องจ่ายคนื ไดแ้ ก่ เงินสจั จะสะสม เงินสจั จะสะสมพเิ ศษ เงินกู้ธนาคาร ทนุ สำรอง ฯลฯ รายได ้ ห มายถงึ จ ำนวนเงนิ ทไ่ี ดม้ าโดยไมม่ ขี อ้ ผกู พนั วา่ จะตอ้ งคนื ไ ดแ้ ก่ คา่ สมัคร คา่ ธรรมเนียม ค่าปรบั ดอกเบี้ยธนาคาร เงนิ บรจิ าค ฯลฯ รายจ่าย ห มายถงึ จ ำนวนเงนิ ทต่ี อ้ งจา่ ยเพอ่ื บรหิ ารงาน ไ ดแ้ ก ่ ค า่ เครอ่ื งเขยี น แบบพิมพ์ ค่าพาหนะ ดอกเบ้ยี เงนิ ฝาก ดอกเบ้ียเงนิ ก้ธู นาคาร เงนิ ปนั ผล เงนิ เฉลย่ี คนื กำไร - ขาดทุน หมายถึง การจัดทำงบที่แสดงให้ทราบว่าเมื่อสิ้น รอบปที างบญั ชี (31 ธนั วาคม) กลมุ่ มรี ายไดร้ ายจา่ ยประเภทใดบา้ ง เปน็ จำนวน เงนิ เทา่ ใดถา้ รายไดม้ ากกวา่ รายจา่ ยแสดงวา่ กลมุ่ มกี ำไรแตถ่ า้ รายจา่ ยมากกวา่ รายได้แสดงว่าขาดทุน งบดลุ หมายถึง งบการเงินทแี่ สดงให้กลมุ่ ทราบวา่ ณ วันใดวนั หน่งึ โดยปกตจิ ะจัดทำ ณ วนั ส้นิ ปที างบัญช ี (31 ธันวาคม) ว่ากล่มุ มที รพั ยส์ ิน หนสี้ นิ แ ละทนุ ประเภทใดบา้ ง จ ำนวนเงนิ เทา่ ใด ถ า้ ทรพั ยส์ นิ มจี ำนวนมากกวา่ หนสี้ ินและทุน แสดงว่ากลุ่มมกี ำไร แตถ่ ้าหนส้ี ินและทนุ มมี ากกว่าทรพั ย์สิน แสดงว่าขาดทุน 38 สำนกั พฒั นาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คมู่ ือ การดำเนนิ งานกล่มุ ออมทรัพย์เพอ่ื การผลิต หลักการจัดทำบัญชี การจัดทำบัญชกี ลุ่มออมทรพั ยเ์ พอื่ การผลติ เปน็ บญั ชที ไี่ ดป้ รบั ปรงุ จาก หลักบัญชสี ากล ให้เป็นรปู แบบทงี่ า่ ยขน้ึ และได้นำหลักสากลที่เรยี กว่า “ระบบ บญั ชีค่”ู โดยมบี ัญชหี ลกั รวม 3 เลม่ ได้แก่ 1. บัญชเี งนิ สด - เงินฝากธนาคาร (ส.) 2. บญั ชีรายได้และหน้ีสิน (ร.) 3. บัญชีรายจ่ายและทรัพย์สิน (จ.) บญั ชเีงนิ สด เปน็ บญั ชที ร่ี วมบญั ชเี งนิ สด และเงนิ ฝากธนาคารไวด้ ว้ ยกนั ใชช้ ่ือบญั ชวี า่ “บญั ชเี งนิ สด-เงนิ ฝากธนาคาร” ใชอ้ กั ษรยอ่ ว่า “ส.” เป็นบญั ชี ทใ่ี ชล้ งรายการทีม่ กี ารเคลือ่ นไหวทุกรายการ เมือ่ มกี ารรบั หรอื จา่ ยเงินสด จะ ประกอบดว้ ยช่องลงรายการ 3 ชอ่ ง คอื ช่องบัญชเี งนิ สด ชอ่ งเงนิ ฝากประจำ ชอ่ งบัญชีเงินฝากออมทรพั ย์ บญั ชรี ายวนั รบั ใชช้ อ่ื บญั ชวี า่ “ บญั ชรี ายไดแ้ ละหนส้ี นิ ” ใชอ้ กั ษรยอ่ วา่ “ร” เป็นบญั ชแี ยกประเภทใช้สำหรบั บนั ทกึ รายการรับทกุ ประเภท ซง่ึ แยกเอา เฉพาะรายการรบั เงนิ จากบญั ชเี งนิ สด มาลงในบญั ชเี ลม่ นอ้ี กี ครงั้ หนงึ่ โดยแยก ประเภทรายรับไว้เป็นชอ่ งๆ ตามประเภทของรายการ เม่ือรบั เงินประเภทใด กใ็ ห้นำจำนวนเงินลงในชอ่ งรายไดน้ ้ันๆ ซ่งึ จะแบ่งเป็น 3 สว่ น คอื สำนักพัฒนาทนุ และองค์กรการเงนิ ชมุ ชน 39 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู อื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพย์เพ่อื การผลิต ส่วนท่ี 1 ชอ่ งรายได้ เปน็ รายได้อันเกดิ จากการดำเนินงานของกลมุ่ ได้แก่ คา่ สมคั ร ค่าธรรมเนยี ม ค่าปรบั ดอกเบีย้ เงินกู้ เงนิ บริจาค ดอกเบยี้ เงนิ ฝาก ธนาคาร เปน็ ต้น สว่ นท่ี 2 ชอ่ งหนส้ี นิ เปน็ การรบั เงนิ อนั กอ่ ใหเ้ กดิ เปน็ หนส้ี นิ ของกลมุ่ เนอ่ื งจาก รายไดท้ ไ่ี ดร้ บั น ้ี กลมุ่ มภี าระทต่ี อ้ งจา่ ยคนื ใหก้ บั เจา้ ของเงนิ เมอ่ื ครบกำหนด หรอื เม่อื พน้ สภาพจากการเป็นสมาชิก ได้แก่ เงินสจั จะสะสม เงนิ สจั จะสะสม พิเศษ เงินกู้ธนาคาร เป็นตน้ สว่ นท่ี 3 ช่องบญั ชที นุ ชอ่ งนีใ้ ชส้ ำหรบั บันทกึ เงินทุนต่างๆท่กี ล่มุ ได้กนั ไว้ จากกำไรสทุ ธ ิ ไดแ้ ก ่ ทนุ สำรอง ทุนสาธารณะ ทุนขยายงาน เงินทุนของกลุ่ม เป็นตน้ บญั ชรี ายวนั จา ย ใชช้ อ่ื บญั ชวี า่ “บญั ชรี ายจา่ ยและทรพั ยส์ นิ ” ใชอ้ กั ษร ยอ่ ว่า “จ” เปน็ บญั ชีแยกประเภทเชน่ กัน ใช้สำหรบั บนั ทึกรายการจา่ ยเงิน ซึ่งแยกเอาเฉพาะรายจ่าย จากบัญชีเงินสดมาลงในบัญชีเล่มนี้อีกครั้งหนึ่ง โดยแยกประเภทรายจ่ายเปน็ ช่อง เช่นเดยี วกบั รายรบั เม่อื จ่ายเงนิ ประเภทใด ก็ใหน้ ำจำนวนเงนิ ทจ่ี า่ ยลงในช่องรายจา่ ยน้นั ๆ ซึ่งแบ่งเปน็ 2 ส่วน คอื สว่ นท่ี 1 ชอ่ งรายจา่ ย เปน็ รายจา่ ยอนั เกดิ จากการดำเนนิ งานของกลมุ่ ไดแ้ ก่ ค่าเคร่ืองเขยี นแบบพมิ พ์ คา่ พาหนะ ดอกเบีย้ เงินฝากของสมาชิก ดอกเบี้ย เงินกู้ธนาคาร เงนิ ปันผล เงินเฉลี่ยคืน ฯลฯ สว่ นท่ี 2 ชอ่ งทรพั ยส ิน เปน็ รายจา่ ยทมี่ ิได้จา่ ยขาด แต่เปน็ การจ่ายเงิน ซึง่ กลุ่มจะไดร้ บั เงนิ สว่ นนก้ี ลบั คนื เมอ่ื ครบกำหนด หรอื เปน็ การจา่ ยเงนิ เพอ่ื ใหไ้ ดม้ า ซง่ึ ทรพั ยส์ นิ อนื่ ๆ ได้แก่ จา่ ยเงนิ ใหส้ มาชิก (ลกู หนีจ้ ากการกูย้ มื เงนิ กู้สามญั กู้ฉุกเฉิน) การนำเงินไปลงทุนในกิจกรรมของกลุ่ม การจ่ายเงินซื้อทรัพย์สิน ต่างๆ เป็นตน้ 40 สำนักพฒั นาทนุ และองคก์ รการเงินชมุ ชน กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู อื การดำเนินงานกล่มุ ออมทรัพย์เพื่อการผลติ ข้อแนะนำการลงบญั ชี 1. การลงบัญชีของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตจะต้องลงรายการทุก รายการท่เี กยี่ วกบั การรบั -จ่ายเงิน 2. การลงบัญชีจะต้องลงบญั ชีทนั ที หรอื ในวันนั้นที่มีการรับ-จ่ายเงิน ไม่ควรทง้ิ ระยะเวลาเพราะอาจทำใหห้ ลงลมื ได้ 3. การลงบญั ชรี บั เงนิ สจั จะสะสมทรพั ย ์ สจั จะสะสมพเิ ศษ การกยู้ มื เงนิ จะต้องทำควบค่กู ับการลงทะเบียนคุมเงินสจั จะสะสม หรือสัจจะสะสมพิเศษ หรอื ทะเบียนคมุ เงินกู้ 4. ตรวจสอบการลงบัญชเี งนิ สด - เงนิ ฝากธนาคาร บัญชีรายได้และ หนสี้ นิ บัญชรี ายจา่ ยและทรพั ย์สนิ มียอดสัมพนั ธ์กนั หรือไมใ่ นแต่ละครง้ั ทีม่ ี การลงบัญชี 5. บัญชีเงินสด - เงินฝากธนาคาร (ส.) เมอื่ ถงึ วันส้ินเดือนของทกุ เดอื น จะต้องรวมยอดเงินคงเหลือ และเงินฝากในบัญชีธนาคารแต่ละประเภท (บัญชีเงนิ ฝากประจำ บัญชเี งินฝากออมทรัพย)์ ว่ามเี งินคงเหลือเป็นจำนวน เทา่ ใด และจดั ทำยอดยกไปในเดอื นถดั ไป สำนักพฒั นาทนุ และองคก์ รการเงินชมุ ชน 41 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ ือ การดำเนินงานกลมุ่ ออมทรัพยเ์ พือ่ การผลิต 6. บัญชรี ายได้และหน้ีสิน(ร.) และบัญชีรายจา่ ยและทรัพย์สนิ (จ.) เมื่อ ถึงวนั ส้ินเดือนของทุกเดือน ให้มกี ารรวมยอดรายเดือนของแต่ละบัญช ี พร้อม ทั้งรวมยอดรายป ี (โดยการพันยอดของแตล่ ะเดอื น) เพื่อให้ทราบสถานะการ เงนิ วา่ ในแตล่ ะเดือนมเี งินรับ-จ่าย และคงเหลอื เทา่ ไหร่ 7. เม่ือถึงส้นิ ปีทางบัญชี (31 ธนั วาคม) ใหจ้ ดั ทำงบกำไร-ขาดทนุ เพอื่ หากำไรสุทธิของการดำเนินงาน โดยนำรายได้และรายจ่ายที่เกิดขึ้นมา เปรยี บเทยี บ ผลตา่ งคอื กำไร หรอื ขาดทนุ ถา้ รายไดส้ งู กวา่ รายจา่ ยเปน็ ผลกำไร แต่ถ้ารายไดต้ ่ำกว่ารายจา่ ย ผลคือขาดทนุ 8. เมื่อถึงสิ้นปีทางบัญชี (31 ธันวาคม) ให้จัดทำงบดุล เพื่อแสดง ทรัพยส์ นิ หนสี้ ิน และทุน การจัดทำงบดลุ ยอดรวมดา้ นทรัพยส์ นิ จะตอ้ ง เทา่ กบั ยอดรวมของดา้ นหนส้ี นิ และทนุ เสมอ ถา้ รวมแลว้ ยอดรวมของทง้ั 2 ดา้ น ไมเ่ ท่ากัน แสดงว่าการลงบญั ชผี ิดพลาดอาจเป็นการบวก ลบ เลขผิด หรอื การลงบัญชไี มเ่ ปน็ ระบบบัญชคี ู่ หรือคำนวณกำไรสุทธิไมถ่ กู ตอ้ งจะตอ้ งหา ข้อผิดพลาดใหพ้ บแลว้ ทำการแก้ไขใหถ้ ูกตอ้ ง 9. เมอ่ื มกี ารจดั ทำงบดลุ แลว้ คณะกรรมการตรวจสอบจะตอ้ งตรวจสอบ บญั ชที ุกเลม่ พรอ้ มงบกำไร-ขาดทุน และงบดุล และลงชอื่ ผตู้ รวจสอบกำกับ ไวด้ ว้ ย ดงั นน้ั คณะกรรมการผทู้ ำหนา้ ทต่ี รวจสอบจะตอ้ งมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจ ในระบบบัญชีของกลมุ่ 42 สำนกั พฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ ือ การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลิต ขอ้ ควรจำ... ในการลงรายการ 1 รายการ การลงบญั ชี จะต้องลง 2 ครงั้ เสมอ เชน่ รบั เงินสดจะต้องลงบญั ช ี 2 เลม่ คือ • บัญชีเงินสด - เงนิ ฝากธนาคาร (ส.) • บัญชรี ายได้และทรพั ย์สิน (ร.) บญั ชีเงนิ ฝากธนาคาร จะลง 1 เล่ม คอื • บญั ชเี งนิ สด - เงินฝากธนาคาร (ส.) แต่จะต้องลงรายการ 2 ครั้ง คร้งั ท่ี 1 ลงในช่องบญั ชเี งินสด ชอ่ งรายจา่ ย คร้ังที่ 2 ลงรับในช่องบัญชีเงินฝากธนาคาร ตามประเภทที่นำฝาก (บัญชเี งนิ ฝากประจำหรือบญั ชเี งินฝากออมทรพั ย์) การจดั ทำทะเบยี นตา่ งๆ ของกลมุ่ จะตอ้ งทำควบคกู่ บั ระบบบญั ช ี ดงั น้ี 1) ในการรับเงนิ สัจจะสะสมรายเดือน จากสมาชกิ จะตอ้ งลงทะเบียน คุมเงินสจั จะสะสมทรพั ย์ 2) ในการรบั สจั จะสะสมพเิ ศษ จะตอ้ งลงทะเบยี นคมุ เงนิ สจั จะสะสมทรพั ย์ (พเิ ศษ) 3) ในการกู้ยมื เงิน (สามัญ/ฉกุ เฉนิ ) ของสมาชกิ จะต้องลงทะเบียนคุม เงนิ กู ้ และทะเบียนคุมลูกหนเี้ งนิ กู้ สำนักพฒั นาทนุ และองค์กรการเงนิ ชุมชน 43 กรมการพัฒนาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนินงานกลุม่ ออมทรพั ย์เพอื่ การผลติ กจิ กรรม...กลุมออมทรัพยเพ่ือการผลติ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ สามารถจดั กจิ กรรมเพอ่ื ชว่ ยเหลอื และแกไ้ ข ปัญหาความเดือดร้อนของสมาชิกได้หลายกิจกรรม โดยจำแนกออกเป็น 3 ประเภท คอื 1. ดา้ นการพฒั นาธรุ กจิ ชมุ ชน เปน็ กจิ กรรมทช่ี ว่ ยเหลอื และแกไ้ ข ปัญหาความเดือดร้อนด้านเศรษฐกิจของชุมชน และเป็นการฝึกการดำเนิน ธุรกิจในระบบกลมุ่ โดยม่งุ หวงั ให้มีกำไรเพอื่ นำไปปันผล เฉล่ียคนื และจัดเป็น สวสั ดกิ ารใหก้ ับสมาชิกและชุมชน กจิ กรรมทสี่ ามารถดำเนินการได ้ อาท ิ 1) ใหส้ มาชกิ ก้ยู ืมเงินเพ่ือนำไปประกอบอาชพี 2) ศนู ยส์ าธติ การตลาด เพอ่ื แกไ้ ขปญั หาการซอ้ื สนิ คา้ อปุ โภค - บรโิ ภค และปจั จัยการผลติ ที่มีราคาแพง แลว้ นำมาขายให้กบั สมาชิกในราคาถกู กว่า ท้องตลาด 3) ปัมน้ำมัน เพื่อจัดหา น้ำมันมาบริการแก่สมาชิกและ ประชาชนในราคายุตธิ รรม 4) ลานตากผลผลติ เพือ่ แก้ปัญหาและประกันราคาผลผลิต ทางการเกษตรตกต่ำ 44 สำนกั พัฒนาทุนและองค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู ือ การดำเนินงานกลุ่มออมทรพั ยเ์ พ่ือการผลติ 5) โรงงานผลติ นำ้ ดม่ื 6) โรงงานขนมจนี 7) โรงงานอบยางแผน่ รมควนั 8) โรงสชี มุ ชน 9) อน่ื ๆ แปรรปู การกู้ ผลติ ภัณฑ์ ยมื เงนิ ศูนย์สาธติ การตลาด โรงงาน การพฒั นา ปมั น้ำมัน น้ำดื่ม ธุรกิจชุมชน ย้งุ ฉาง โรงสีข้าว โรงงาน ลานตาก ขนมจนี ผลผลิต สำนักพฒั นาทุนและองค์กรการเงินชมุ ชน 45 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลมุ่ ออมทรัพย์เพอ่ื การผลิต การกู้ยมื เงิน กลุ่มออมทรัพย์เพอื่ การผลิต สามารถจัดบริการให้กู้ยืมเงิน แกส่ มาชิก เพอื่ นำไปใชใ้ นการประกอบอาชพี การลงทนุ และแกป้ ญั หาเรง่ ดว่ นเฉพาะหนา้ หรอื เพ่ือสวสั ดิการของครอบครัว แบง่ เปน็ 2 ประเภท คอื ประเภทท่ี 1 เงนิ กสู้ ามญั เปน็ บรกิ ารใหก้ เู้ พอ่ื นำไปลงทนุ ในการประกอบอาชพี หรอื การลงทนุ ของสมาชกิ ประเภทท่ี 2 เงนิ กฉู้ กุ เฉนิ เปน็ การใหก้ เู้ พอ่ื แกไ้ ขปญั หาความเดอื ดรอ้ นทเ่ี กดิ ขน้ึ อยา่ งกระทนั หนั เชน่ การรกั ษาพยาบาล การประสบอบุ ตั เิ หต ุ การประสบภยั ตา่ งๆ 46 สำนักพัฒนาทุนและองคก์ รการเงินชุมชน กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คูม่ ือ การดำเนนิ งานกล่มุ ออมทรัพย์เพอ่ื การผลติ ศูนยสาธิตการตลาด ศนู ยส าธติ การตลาด คอื รา้ นคา้ ของกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ ท่ี สมาชกิ กล่มุ ออมทรัพย์เพ่อื การผลิตทุกคนเป็นเจ้าของเพ่อื แก้ไขปัญหาซ้อื ของ แพง ขายของถกู โดยวธิ รี วมกนั ซอ้ื รวมกนั ขาย วตั ถปุ ระสงค 1. เพอ่ื ฝกึ หดั ใหส้ มาชกิ มคี วามเขา้ ใจ มคี วามร ู้ มคี วามสามารถ ในการขาย 2. เปน็ การฝกึ หดั การนำเงนิ ไปลงทนุ ใหเ้ กดิ ดอกผลเพม่ิ พนู ขน้ึ 3. เพอ่ื ชว่ ยเหลอื สมาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ และประชาชน ในหมบู่ า้ นสามารถซอ้ื สนิ คา้ ในราคาประหยดั 4. ปอ งกนั ถกู เอารดั เอาเปรยี บจากพอ่ คา้ คนกลางโดยการรวมกนั ขาย ผลผลติ ของสมาชกิ 5. ตอ้ งการใหส้ มาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ มคี วามร ู้ ความ สามารถดา้ นการคา้ ขายในระดบั ชมุ ชน และขยายสธู่ รุ กจิ ในอนาคต สำนักพฒั นาทุนและองค์กรการเงนิ ชมุ ชน 47 กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู อื การดำเนินงานกล่มุ ออมทรพั ยเ์ พื่อการผลติ ยุง้ ฉาง ยงุ้ ฉาง คอื ธรุ กจิ ของกลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ ทด่ี ำเนนิ การซอ้ื - ขาย ขา้ ว หรอื ผลผลติ อน่ื เพอ่ื แสวงหาผลกำไร แบง่ ปนั ในหมสู่ มาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ย์ เพอ่ื การผลติ เปน็ การแกไ้ ขปญั หาการขายผลผลติ ในราคาถกู โดยวธิ รี วมกนั ขาย วตั ถปุ ระสงค 1. เพอ่ื ชว่ ยเหลอื สมาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอ่ื การผลติ และประชาชน ในการเกบ็ ผลผลติ ไวจ้ ำหนา่ ย ในราคาทเ่ี หมาะสม 2. เพอ่ื ปอ งกนั การถกู เอารดั เอาเปรยี บจากพอ่ คา้ คนกลาง 3. เพอ่ื ใหส้ มาชกิ รจู้ กั การดำเนนิ งานดา้ นการซอ้ื - ขาย โดยทำงาน ในรปู คณะกรรมการ 4. เพอ่ื ใหร้ จู้ กั การคดั เลอื กคณุ ภาพ และวธิ กี ารเกบ็ ผลผลติ ทางการ เกษตร ไมใ่ หเ้ สอ่ื มคณุ ภาพ 48 สำนักพฒั นาทุนและองคก์ รการเงนิ ชมุ ชน กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มอื การดำเนนิ งานกลุ่มออมทรัพยเ์ พ่ือการผลติ 2.ดา้ นสวัสดกิ ารชมุ ชน คอื ธรุ กจิ ของกลุ่มออมทรัพย์เพอ่ื การผลิต ท่ี ดำเนินการซือ้ - ขายขา้ ว หรอื ผลผลิตอนื่ เพื่อแสวงหาผลกำไร แบง่ ปนั ในหมู่ สมาชกิ กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พ่อื การผลิต เป็นการแกไ้ ขปัญหาการขายผลผลิตใน ราคาถกู โดยวธิ รี วมกนั ขาย ผู้สูงอายุ ทุนการศกึ ษา พกิ าร รกั ษาพยาบาล ด้อยโอกาส สวัสดกิ าร สาธารณภยั ธนาคารข้าว ชมุ ชน ประกันชีวิต ฌาปนกิจ สงเคราะห์ สำนกั พัฒนาทนุ และองคก์ รการเงนิ ชุมชน 49 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
ค่มู อื การดำเนนิ งานกล่มุ ออมทรพั ย์เพอ่ื การผลติ 3. ด้านการพัฒนาคณะกรรมการ/สมาชิก กลุ่มออมทรัพย์ เพ่ือการผลติ สามารถพฒั นาคณะกรรมการและสมาชกิ โดยการจัดฝกึ อบรม สมั มนา จดั เวทปี ระชาคม/เวทแี ลกเปลย่ี นเรยี นร ู้ จดั ศกึ ษาดงู าน เพอ่ื เปน็ การ เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพใหแ้ กค่ ณะกรรมการและสมาชกิ ของกลมุ่ สนับสนุน ศึกษา จดั เวที เป็น ดูงาน ประชาคม ผู้นำทอ้ งถิ่น ดา้ นการพัฒนา ฝึกอบรม กรรมการ สมั มนา สนับสนนุ สมาชกิ สมาชกิ เข้ารับการ อน่ื ๆ ฝกึ อบรม/ สัมมนา 50 สำนกั พฒั นาทนุ และองค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย
คู่มือ การดำเนนิ งานกล่มุ ออมทรพั ย์เพอื่ การผลติ สว่ นที่ 3 การพัฒนากลมุ สำนกั พัฒนาทนุ และองคก์ รการเงนิ ชุมชน 51 กรมการพฒั นาชมุ ชน กระทรวงมหาดไทย
Search
