www.trueplookpanya.com | คลังความรูค คู ุณธรรมที่ใหญท ส่ี ดุ ในประเทศไทย วมชิ.ตานภาษาไทยตวิ เขม O-NET Get 100
ชอ งทรปู ลูกปญญา โทรทัศนความรูดูสนุก ทางทรูวิช่ันส 6 ทุกรายการสาระ ความรู สาระบันเทิง และการปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมตลอด 24 ช่วั โมง พบกบั เร่อื งราวสรา งแรงบนั ดาลใจ • รายการสอนศาสตร รายการสอนเสริมแนวใหมค รบ 8 วิชา ม.3 ม.6 ติวสดทกุ วันโดยติวเตอรช่อื ดงั ทรูปลูกปญญา • รายการ I AM แนะนําอาชพี นา สนใจโดยรุน พ่ใี นวงการ • รายการสารสังเคราะห นําขา วสารมาสงั เคราะหอัพเดท หนวยงานเพ่ือการศึกษา ภายใตกลุมบริษัท ทรู คอรปอเรชนั่ จํากัด (มหาชน) ที่บรู ณาการเทคโนโลยีและความ กันแบบไมตกเทรนด เชี่ยวชาญดานคอนเทนต พัฒนาเปนสื่อไลฟสไตลเพ่ือสงเสริม การศึกษาและคุณธรรม สามารถเชื่อมโยงทุกมิติการเรียนรูได อยา งครบวงจร นิตยสารปลูก plook นิตยสารสงเสริมความรูคูคุณธรรมสําหรับเยาวชนฉบับแรก ในประเทศไทย วางแผงทุกสัปดาหแรกของเดือน หยิบฟรีไดท่ี www.trueplookpanya.com True Coffee TrueMove Shop สถานศึกษา แหลงการเรียนรู หองสมุด และโรงพยาบาล ทั่วประเทศ หรืออานออนไลนใน ทรูปลูกปญญาดอทคอม คลังความรูคูคุณธรรมท่ีใหญ www.trueplookpanya.com ทสี่ ดุ ในประเทศไทย อดั แนน ดว ยสาระความรใู นรปู แบบมลั ตมิ เี ดยี สนุกกับการเรียนรูดวยตัวเอง ท้ังยังเปดโอกาสใหทุกคนสราง เน้ือหา แบงปน ความรูร วมกัน โดยไมมีคาใชจ า ย แอพพลิเคช่ัน Trueplookpanya.com ตอบโจทยไลฟสไตลการเรียนรูของคนรุนใหม ดวยฟรี พบกบั ความเปน ทีส่ ดุ ท้งั 4 ดา นแหง การเรยี นรู แอพพลิเคช่ัน “Trueplookpanya.com” ใหคุณพรอมสําหรับ การเรยี นรใู นทกุ ทที่ กุ เวลา รองรบั การใชง านบน iOS (iPhone, iPod, • คลังความรู รวบรวมเนื้อหาการเรียนทุกระดับช้ันครบ iPad) และ Android 8 กลุมสาระการเรียน • คลังขอสอบ ขอสอบออนไลนพรอมเฉลยท่ีใหญท่ีสุด ในประเทศไทย พรอ มการประเมินผลสอบทางสถิติ • แนะแนว ขอมูลการศึกษาตอ พรอมเจาะลึกประสบการณ : www.trueplookpanya.com : TruePlookpanya การเรียนและการทํางาน • ศูนยขาวสอบตรง/Admissions ขาวการสอบทุกสนาม ทุกสถาบนั พรอ มระบบแจงเตือนเรียลไทม
หนงั สือชดุ “ตวิ เขม O-NET Get 100” สรางสรรคโ ดย ทรปู ลกู ปญญา มีเดีย โครงการเพอื่ สังคมของบริษทั ทรู คอรปอเรชน่ั จํากัด (มหาชน) เลขท่ี 46/8 อาคารรุงโรจนธ นกุล ตึก B ช้ัน 9 ถนนรชั ดาภิเษก แขวงหวยขวาง เขตหว ยขวาง กรุงเทพฯ 10310 โทร : 02-647-4511, 02-647-4555 โทรสาร : 02-647-4501 อีเมล : [email protected] : www.trueplookpanya.com : TruePlookpanya หนงั สอื ชดุ “ติวเขม O-NET Get 100” ใชส ัญลักษณอ นญุ าตของครเี อทฟี คอมมอนส แบบ แสดงทีม่ า-ไมใ ชเพือ่ การคา -อนญุ าตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย
คำนำ การสอบ O-NET หรือช่ืออยางเปนทางการวา การจัดการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพ้ืนฐาน (Ordinary National Educational Test) โดย สทศ. ถอื เปนอกี สนามสอบท่สี ําคัญสาํ หรบั นองๆ ในระดับ ป.6, ม.3, ม.6 เพอื่ เปน การประเมินผลการเรียนรูของนองๆ ในระดับชาตเิ ลยทีเดยี ว และยงั เปน ตวั ชีว้ ดั คณุ ภาพการเรยี นการ สอนของแตละโรงเรียนอกี ดวย คะแนน O-NET กย็ งั เปนสวนสาํ คญั ในการคิดคะแนนในระบบ Admissions เพอ่ื สมัครเขา คณะท่ีใจปรารถนา ไดค ะแนนดีก็มชี ยั ไปกวา ครึง่ และเพอื่ เปน อกี ตวั ชว ยหนง่ึ ในการเตรยี มความพรอ มใหน อ งๆ กอ นการลงสนามสอบ O-NET ทางทรปู ลกู ปญญาจงึ ไดจ ดั ทาํ หนังสอื ชดุ “ตวิ เขม O-NET Get 100” สดุ ยอดคูมือเตรยี มตัวสอบ O-NET สาํ หรบั นอ งๆ ในระดับ ม.3 และ ม.6 ทเ่ี จาะลกึ เนอ้ื หาทมี่ กั ออกสอบบอ ยๆ โดยเหลา รนุ พเ่ี ซยี นสนามในวงการตวิ รวบรวมแนวขอ สอบตงั้ แต อดตี จนถึงปจ จุบนั พรอมเฉลยอยา งละเอยี ด และคาํ อธิบายที่เขาใจงาย จําไดแ มน ยํา นาํ นองๆ Get 100 ทําคะแนน สูเปา หมายในอนาคต หนังสือชุด “ติวเขม O-NET Get 100” โดยทรูปลูกปญญา ประกอบดวยวิชาคณิตศาสตร ภาษาไทย สังคมศึกษา และภาษาอังกฤษ ที่รวบรวมเน้ือหาระดับมัธยมศึกษาตอนตน และมัธยมศึกษาตอนปลาย และวิชา ฟส กิ ส เคมี ชวี วทิ ยาของระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย รวมทงั้ หมด 11 เลม โดยสามารถศกึ ษาเนอ้ื หาหรอื ทาํ ขอ สอบ ออนไลนเ พิม่ เตมิ ไดจาก www.trueplookpanya.com ทม่ี ี link ใหในทายบท สามารถดาวนโหลดหนงั สอื ไดฟรี ผา นเวบ็ ไซตท รปู ลูกปญ ญา ท่ี www.trueplookpanya.com/onet ทมี งานทรปู ลูกปญ ญา
สารบัญ หนา เรอ่ื ง 6 18 หลกั ภาษาไทย 25 บทที่ 1 เสียงและอกั ษรไทย 39 บทที่ 2 คําไทยแทแ ละคาํ ยืมภาษาตางประเทศ 45 บทที่ 3 คําและการสรางคาํ 50 บทท่ี 4 วลแี ละประโยค 55 60 การใชภ าษาไทย 67 บทท่ี 5 การอธิบาย บรรยาย พรรณนาและโวหารการเขียน 71 บทที่ 6 การอา นจบั ใจความ 72 บทที่ 7 ระดบั ภาษา 74 บทท่ี 8 ราชาศพั ท 76 บทท่ี 9 การเขยี นจดหมาย 78 บทท่ี 10 การเขยี นคําขวญั 80 บทที่ 11 การเขียนบรรณานุกรม 82 บทที่ 12 สาํ นวนไทย 83 บทท่ี 13 การเรียนคาํ ตามพจนานกุ รม 85 บทที่ 14 การเขยี นเรียงความ 87 บทที่ 15 คาํ ทบั ศพั ท 89 บทที่ 16 การเรียงลาํ ดับประโยค 94 บทท่ี 17 การเขยี นรายงาน 106 บทที่ 18 การเปนผูพูดและผฟู ง ทดี่ ี 109 บทที่ 19 การเขยี นแผนผังความคดิ 112 119 คําประพันธ บทที่ 20 ความรทู ัว่ ไปเกีย่ วกบั คําประพนั ธ บทที่ 21 ฉนั ทลกั ษณ บทที่ 22 ลีลาวรรณคดี บทท่ี 23 ลลี าการแตง บทที่ 24 โวหารภาพพจนและคาํ ไวพจน บทที่ 25 คณุ คาวรรณคดี
คุยกอนอาน หนังสือ ตวิ เขม O-NET Get 100 วิชาภาษาไทย - ม.ตน เลม น้ี ไดส รุปเนอ้ื หาวชิ าภาษาไทยในระดับมธั ยมตน (ม.1-ม.3) ทม่ี กั จะออกสอบ พรอ มทงั้ แบบฝก หดั รวมไปถงึ เทคนคิ ตา งๆ ทจี่ ะชว ยใหน อ งๆ สามารถทาํ ขอ สอบไดร วดเรว็ และมีประสิทธิภาพมากขนึ้ ในการเตรยี มตวั สาํ หรบั วชิ าภาษาไทย นอ งๆ ควรฝก ในเรอ่ื งของการอา น การตคี วาม คดิ วเิ คราะห ลองประเมนิ ตัวเองดวู า มจี ุดออ นเรอ่ื งไหน จะไดเ สรมิ เรอื่ งนัน้ และเกบ็ คะแนนในสวนนนั้ ไดด ีข้ึน ในโจทยเร่ืองการอาน นาจะเปน สวนทนี่ อ งๆ สามารถเก็บคะแนนไดเ ยอะ พยายามหมน่ั ทาํ ขอ สอบเยอะๆ เพอ่ื ให เหน็ แนวขอ สอบ ซง่ึ มกั จะเปน ขอ ความ บทความมาใหอ า น และตคี วาม โดยหลกั การสาํ คญั ในการทาํ โจทยก ารอา น ให นองๆ อานรวมๆ และพยายามสรปุ ใหไดป ระเด็นแบบคราวๆ กอนวา เขาตอ งการจะส่ืออะไร ขัน้ ตอมาก็ใหดูตัวเลอื กวา สัมพันธกันไหม แลวกพ็ ยายามตัดตวั เลอื กทคี่ ิดวา ไมใชออกทีละตวั พี่ๆ หวังเปนอยางย่ิงวาหนังสือเลมน้ี จะชวยใหนองๆ มีความเขาใจ และสามารถทําขอสอบ O-NET วิชา ภาษาไทยไดด ว ยความมนั่ ใจและ get 100 กนั ทกุ คน ทมี งานทรปู ลกู ปญญา
บทท1่ี เสียงและอักษรไทย เสียง เสียง คอื สิ่งทม่ี นุษยเปลง ออกมาเพื่อใชใ นการสือ่ สาร หรือส่อื ความหมายระหวางมนษุ ยด ว ยกันเอง นอกจากน้ี ยังมเี สียง ท่ีเกดิ จากสัตว หรือธรรมชาติ เชน เสียงฟารอง เสียงฟา ผา เสียงสนุ ขั หอน เปนตน เสยี ง มี 3 ชนิด ไดแ ก เสยี งพยญั ชนะ เสียงสระ เสยี งวรรณยุกต 1. เสยี งพยัญชนะ คอื เสยี งท่ีเกิดจากลมในปอดเม่อื เปลง เสียงออกมาจะถกู สกดั ก้นั โดยอวยั วะตางๆ มี 44 รูป 21 เสียง เสยี งพยัญชนะ มี 21 เสยี ง ดงั นี้ 1. /ก/ = ก 12. /ป/ = ป 2. /ข/ = ข ฃ ค ฅ ฆ 13. /พ/ = พ ผ ภ 3. /ง/ = ง 14. /ฟ/ = ฟ ฝ 4. /จ/ = จ 15. /ม/ = ม 5. /ช/ = ช ฉ ฌ 16. /บ/ = บ 6. /ซ/ = ซ ส ศ ษ 17. /ร/ = ร เชน เสยี ง /ข/ มีพยญั ชนะทอี่ อกเสียงซ้ํากัน คอื ข ฃ ค ฆ นน่ั เอง7. /ย/ = ย ญ18. /ล/ = ล ฬ 8. /ด/ = ด ฎ ฑ 19. /ว/ = ว 9. /ต/ = ฏ ต 20. /อ/ = อ 10. /ท/ = ฐ ฒ ถ ท ธ 21. /ฮ/ = ฮ ห 11. /น/ = น ณ * นองๆ อยา งง วาทําไมถึงมีเสียงพยัญชนะแค 21 เสียง ก็ดวยเหตุท่ีวาเสียงพยัญชนะบางตัวนั้นออกเสียงเหมือนกัน เสยี งพยัญชนะ แบง ออกเปน 2 ประเภท 1. เสยี งพยญั ชนะตน คอื เสียงพยญั ชนะทีป่ รากฏหนาพยางค หนา สระ แบงออกเปน 2 ชนิด 1.1 เสียงพยญั ชนะตน เดย่ี ว คือ เสียงพยญั ชนะที่ออกเสยี งพยัญชนะตน 1 เสียง เชน รักเธอตลอดไป = /ร/ /ธ/ /ต/ /ล/ /ป/ ชา งมา ววั ควาย = /ช//ม//ว//ค/ 1.2 เสยี งพยัญชนะตนประสม (ควบ) คอื เสียงพยัญชนะทอ่ี อกเสยี งพยัญชนะตน เชน ขวนขวาย = /ขว/ /ขว/ ปลาบปลืม้ = /ปล/ /ปล/ สง่ิ ทีน่ องตอ งรูเอาไว คือ เสียงพยัญชนะตนประสมสามารถแบงออกเปน 2 พวก คอื อกั ษรควบ และ อกั ษรนาํ เมือ่ นองดทู ่รี ูปของ อักษรควบ และ อกั ษรนาํ แลว ลักษณะของรปู นัน้ จะควบกับพยญั ชนะอกี ตวั หนง่ึ เชน กราบ กบั ตลาด แตเหตทุ ี่ทาํ ใหอกั ษรควบกลํ้าและอกั ษรนําน้ัน แตกตา งกันอยตู รงที่ “วธิ ีการออกเสียง” 6 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2. เสียงพยัญชนะทาย เสยี งพยัญชนะทา ย (ตัวสะกด) คือ พยญั ชนะท่ีตามหลงั สระ มี 9 มาตรา ดังนี้ 1. ไมม ตี ัวสะกด 1 มาตรา คือ แม ก กา 2. มีตัวสะกด 8 มาตรา คอื แม กง กม เกย เกอว กก กด กบ กน 2.1 เสยี ง ก สะกด เรยี กวา แมก ก เชน ปาก สขุ เมฆ 2.2 เสยี ง ด สะกด เรียกวา แมกด เชน ราด 2.3 เสยี ง บ สะกด เรียกวา แมก บ เชน บาป ภาพ โลภ ลาภ 2.4 เสียง ง สะกด เรียกวา แมกง เชน ยงุ จรงิ จงั 2.5 เสยี ง น สะกด เรยี กวา แมก น เชน ออ น คณุ หาญ โอฬาร 2.6 เสียง ม สะกด เรียกวา แมก ม เชน สาม ตูมตาม 2.7 เสยี ง ย สะกด เรียกวา แมเ กย เชน ตาย เอย เคย 2.8 เสยี ง ว สะกด เรียกวา แมเ กอว เชน ดาว เปรีย้ ว ราว เปน ตน พยัญชนะไทยบางตัวทไ่ี มใชต วั สะกด ไดแ ก ผ ฝ ฉ ฌ อ ฮ และ ห (พยญั ชนะตัว ห ถามีพยัญชนะตัว ม จะเปน ตัวสะกด ได เชน พรหม พราหมณ เปน ตน) ระวัง! (พยญั ชนะท่ีเปน ตัวสะกดไมได คอื ผ ฝ ฌ อ ห ฉ ฮ = “ ฮาๆ ผีฝากเฌอเอมใหฉ ัน” สงิ่ ทนี่ อ งควรระวังไว 1. สระเกนิ คอื อาํ ไอ ใอ เอา มีเสียงพยญั ชนะสะกดอยดู ว ยเสมอ ดังนี้ อาํ = อ+อะ+ม (มีเสียง /ม/ เปนตัวสะกด) ไอ ใอ = อ+อะ+ย (มเี สียง /ย/ เปน ตวั สะกด) เอา = อ+อะ+ว (มเี สียง /ว/ เปน ตวั สะกด) เชน จาํ ใจ ไป เรา เปน ตน 2. ว และ ย ท่ีปรากฏอยูใ นสระ อวั และ เอีย เปนรปู สระ ตัววอ และ ตัวยอ จงึ ไมใชพยญั ชนะ สะกด แมเ กอวและแมเ กย เชน เรือ เสีย เรอื น กลัว ดวย เสือ เปนตน 3. อ เปน รปู พยญั ชนะเฉพาะเปน พยญั ชนะตน และรปู สระทเี่ รยี กวา ตวั ออ ดงั นนั้ อ จงึ ไมใ ชพ ยญั ชนะทา ยหรอื ตวั สะกด เชน พอ คอ หมอ เธอ เปน ตน 2. เสยี งสระ เสยี งสระ คือ เสียงทเี่ ปลง ออกมาจากลําคอแลว ไมถกู อวัยวะในปากสกดั กั้นเลย สระในภาษาไทย มี 21 รปู 21 เสียง (ปจจุบนั ) รปู สระ เปนเครอ่ื งหมายที่เขียนขนึ้ แทนเสยี งสระ มี 21 รูป ดงั นี้ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 7
1. ะ เรยี กวา วิสรรชนยี 12. ใ เรยี กวา ไมม วน 2. ั เรยี กวา ไมห ันอากาศ หรือ ไมผ ดั 13. ไ เรียกวา ไมมลาย 3. ็ เรยี กวา ไมไ ตค ู 14. โ เรียกวา ไมโอ 4. า เรียกวา ลากขา ง 15. ฤ เรียกวา ตัว ฤ (ร)ึ 5. ิ เรียกวา พนิ ทุ 16. ฤๅ เรยี กวา ตวั ฤๅ (รอื ) 6. ่ เรยี กวา ฝนทอง 17. ฦ เรียกวา ตวั ฦ (ลึ) 7. ่ ่ เรียกวา ฟนหนู 18. ฦๅ เรียกวา ตวั ฦๅ (ลอื ) 8. ํ เรียกวา นฤคหิต หรือ หยาดนํา้ คา ง 19. อ เรียกวา ตัวออ 9. ุ เรยี กวา ตีนเหยียด 20. ย เรียกวา ตวั ยอ 10. ู เรยี กวา ตีนคู 21. ว เรยี กวา ตัววอ 11. เ เรยี กวา ไมห นา เสียงสระ มที งั้ สนิ้ 21 เสยี ง แบง ออกเปน 2 ชนิด ดงั นี้ 1. สระเดย่ี ว (สระแท) มี 18 เสยี ง แบงไดค อื สระเดย่ี วสนั้ (รสั สระ) - สระเดย่ี วยาว (ฑีฆสระ) อะ อา อิ อี อึ อื อุ อู เอะ เอ แอะ แอ โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ 2. สระประสม (สระเลื่อน) คือ การเลื่อนเสียงจากสระหนึ่งไปยังอีกสระหน่ึง โดยการนําสระเด่ียวมาประสมกัน มีทัง้ สน้ิ 3 เสยี ง ดงั นี้ สระประสมเสยี งยาว อวั = อู + อา เอือ = อือ + อา เอยี = อี + อา นองๆ ทองไวว า กันลืมวา “ ผัว เบือ่ เมีย” สิง่ ทนี่ อ งควรระวงั ไว สระประสมเสียงสั้น คือ อัวะ เอือะ เอียะ ปจจุบันไมจัดเปนสระประสมเพราะจะออกเสียงเปนสระสั้นหรือสระยาว ความหมายของคําก็ไมเ ปลย่ี น เชน เพยี ะ จะออกเสียงเปน เพ้ยี ในการเขียนและพูดจะนิยมใชรูปสระยาว อัว เอือ เอยี มากกวา และ สระประสมเสยี งสั้นนน้ั ไมคอ ยพบในภาษาไทย สว นใหญจ ะพบในคาํ ยืมภาษาจีน เชน ขนมเปย ะกอเอย๊ี ะ เปนตน สระเกิน ไดแก อํา ไอ ใอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ปจจุบันไมจัดเปนสระ เพราะสระเกินน้ีไมไดแทนสียงสระเทานั้น แตยังแทน เสยี งพยญั ชนะและเสยี งวรรณยุกตดวย เชน ดํา อานวา ด อะ ม (สงั เกตวาจะพบเสียงพยญั ชนะตัวสะกดแม กม) ใส อานวา ส อะ ย (สังเกตวาจะพบเสียงพยญั ชนะตวั สะกเดแม เกย) 8 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
เรา อานวา ร อะ ว (สงั เกตวาจะพบเสยี งพยญั ชนะตัวสะกดแมเ กอว) รวมไปถึง ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ทม่ี พี ยัญชนะตน เปน ร และ ล ตามลาํ ดับ ลว นแลว สระเกินนไี่ มไดแทนเสยี งสระแตยงั ทําหนาท่ีแทน เสียงพยัญชนะดว ย เราจึงจัดสระเกนิ นเ้ี ปน “อักษรแทนพยางค” 3. เสยี งวรรณยุกต เสยี งวรรณยุกต คอื เสยี งทเี่ ปลง ออกมาพรอมกบั เสยี งสระ จะมเี สียงสูงต่ําตามการส่ันสะเทือนของเสียง จึงเรียกอีกช่ือวา เสียงดนตรี วรรณยกุ ตใ นภาษาไทย มี 4 รปู 5เสยี ง ดังน้ี เสียง เสยี งสามญั เสยี งเอก เสยี งโท เสยี งตรี เสยี งจัตวา รูป - ่้ ๊๋ วรรณยกุ ตจําแนกตามลกั ษณะการใช แบงออกเปน 2 ชนิด ดงั น้ี 1. วรรณยกุ ตม รี ปู คือ คาํ ท่ีปรากฏรูปวรรณยุกตบนคาํ นั้นๆ เชน ก่ิง บา น ขา ว เปนตน 2. วรรณยกุ ตไ มมีรูป คือ คาํ ที่ไมม ีรปู ปรากฏอยูบนคํานัน้ ๆ เชน คน ขนั ดาว เปน ตน การใชร ปู และเสียงวรรณยกุ ต 1. อักษรกลางคําเปน เทา นั้นจึงจะมีรูปกับเสียงวรรณยุกตต รงกัน 2. อกั ษรสูงผันรูปและเสียงไดไมค รบทกุ เสยี งผนั ไดแ คเ สยี งเอกเสียงโทและเสียงจตั วาเทา นั้น 3. อักษรตํา่ ใหส ังเกตวา รูปและเสยี งวรรณยกุ ตไมตรงกนั ไมใชร ูปวรรณยกุ ตต รกี าํ กบั เด็ดขาด 4. คําทับศัพทท ีม่ าจากภาษาทางยุโรป ไมจาํ เปน ตอ งใชร ูปวรรณยกุ ตก าํ กับ แตสามารถออกเสยี งตามเสยี งเดมิ ได แนวขอ สอบ 1. ขอ ใดมีเสยี งวรรณยกุ ตครบ 5 เสยี ง 2. แตเ ดอื นยจ่ี นยา งเขา เดอื นสาม 1. เจาคุมแคน แสนโกรธพิโรธพ่ี 4. จากอารามแรมรางทางกันดาร 3. จนพระหนอสรุ ยิ วงศทรงพระนาม 2. ความคดิ ขวางเฉไฉไมเขาเรื่อง 4. จะพดู ดว ยน้ันกเ็ ปลอื งซึ่งวาจา 2. ขอใดไมมสี ระประสม 2. นกกระเพือ่ มแผนผาศิลาเผิน 1. ใครดูถูกผูชาํ นาญในการชา ง 4. พระเพลิดเพลนิ พลางเพรียกสาํ เหนยี กใจ 3. เหมือนคนปาคนไพรไมร ุงเรือง 2. คงจะตองบังคับขบั ไส 4. ตามวสิ ยั เชงิ เชนผูเ ปน นาย 3. ขอใดไมมเี สียงวรรณยกุ ตจัตวา 2. ตัว 1. พระเหลือบลงตรงโตรกชะโงกเงอ้ื ม 4. เกีย่ ว 3. กระจางแจง แสงจนั ทรแ จมเจรญิ 4. ขอใดมีเสยี งพยัญชนะตนมากทีส่ ุด (ไมน บั เสียงซาํ้ ) 1. ใครมาเปนเจา เขาครอง 3. เคีย่ วเขญ็ เย็นคา่ํ กราํ ไป 5. ขอ ใดมเี สียงพยญั ชนะสะกดตางจากขอ อื่น 1. ขาว 3. ผวิ ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 9
6. ขอ ใดมีเสยี งสระประสมท้งั หมด 2. ดวย เปย ก ขํา 1. เท่ียง รอง เรือง 4. คว่ั เดือด เพลยี 3. หลง แขก เผา 2. ลวนเปนราชบรพิ ารพระทรงศรี 4. จําตอ งมีมิตรจิตสนทิ กัน 7. ขอ ใดไมมีเสยี งสระประสม 2. สิ่ง ใด เขา 1. ควรนึกวาบรรดาขา พระบาท 3. ขาด หนา ที่ 3. เหมือนลูกเรอื อยูในกลางหวางวารี 2. ขัดสมาธินง่ั ยิ้มรมิ อางใหญ 4. ดวยใจกําเรบิ อหงั การ 8. คาํ ในขอใดประสมดว ยสระเสยี งส้ันทุกคํา 2. คลอไคลคหู มูส าลิกา 1. นา้ํ พระ หมู 4. ฝาแขกเตา เหลาโนรี 3. คลืน่ อยู ใน 9. ขอใดมเี สยี งพยัญชนะสะกดนอยทีส่ ุด 1. คร้นั ถงึ บนั ไดไกรลาส 3. คอยหมูเทวาสุราลัย 10. ขอ ใดมีเสยี งพยัญชนะสะกดมากทสี่ ดุ 1. นกแกว แจว เสียงใส 3. นกต้ัวผัวเมียคลา เฉลยคําตอบ 1. ตอบ 1 วรรณยกุ ตครบ 5 เสียงหมายความวา มีท้งั เสยี งสามญั เอก โท ตรี และจตั วา เจาคุมแคน แสนโกรธพโิ รธพ่ี โท สามัญ ตรี จตั วา เอก ตรี โท โท 2. ตอบ 1 โจทยถามสระประสม คือ อวั เออื เอยี จะพบในคาํ วา “เรอ่ื ง เหมอื น ดวย” แตใ นขอ 1 จะไมพบสระประสม 3. ตอบ 1 โจทยถ ามวาไมมเี สยี งจตั วา ขอ 2 3 4 มเี สยี งจตั วา คอื ผา เผิน แสง สาํ ตามลาํ ดับ 4. ตอบ 4 เมือ่ เจอโจทยล ักษณะแบบนี้ มีวิธที าํ ดังน้ี 1. ใครมาเปน เจาเขาครอง = คร ม ป จ ข 2. คงจะตองบังคับขับไส= ค จ ต บ ส คร ค 3. เค่ยี วเข็ญเย็นค่ํากรําไป = ค ย กร ป 4. ตามวสิ ัยเชงิ เชนผเู ปนนาย= ต ว ส ช ผ ป น ขช ค เมอ่ื มเี สยี งพยญั ชนะทอ่ี อกเสยี งซาํ้ กนั ใหเ ขยี นในแถวเดยี วกนั โจทยม เี งอ่ื นไขวา “ไมน บั เสยี ง” ขอ ทม่ี เี สยี งพยญั ชนะ ตนมากที่สดุ คอื 4 (7 คาํ ) 5. ตอบ 2 โจทยถ ามพยญั ชนะทาย สงั เกตวา ทกุ ขอ ลงทายดวย “ว” แตข อ 2 น้นั ไมใ ชต วั สะกดแมเ กอว แตเ ปนตัว วอ ท่ใี ชเ ปนสระอัว 6. ตอบ 4 โจทยถ ามเสยี งสระประสม สตู รทอ งจาํ คอื “ผวั เบอ่ื เมยี ” หาขอ ทป่ี ระสมดว ยสระ อวั เออื เอยี นนั่ คอื คว่ั เดอื ด เพลยี 7. ตอบ 4 ถามเรอื่ งเสยี งสระประสม พิจารณาพบวา ขอ 1 มีคําวา ควร ขอ 2 มีคาํ วา ลว น และขอ 3 มีคาํ วา เหมือน เรือ (ขอ 4 ไมม จี งึ เปนคาํ ตอบ) 8. ตอบ 2 เพราะ สง่ิ = สระอิ ใด = สระอะ (ด อะ ย) เขา = สระอะ (ข อะ ว โท) 10 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
9. ตอบ 3 เนอื่ งจาก คอยหมูเ ทวาสุราลยั = ย (คอย) ลยั (ย) มเี พียง 2 คํา 1. ครัน้ ถงึ บันไดไกรลาส = น ง น ย ย ด 2. ขดั สมาธนิ ง่ั ย้ิมรมิ อางใหญ = ด ด ง ม ม ง ย 3. คอยหมูเทวาสุราลยั = ย ย 4. ดวยใจกําเรบิ อหังการ = ย ย ม บ (อยา ลืมขอยกเวน ตางๆ) 10. ตอบ 1 เพราะมีท้ังหมด 5 เสยี ง 1. นกแกว แจวเสยี งใส = ก ว ว ง ย 2. คลอไคลค ูหมูสาลกิ า = ย (ไคล) 3. นกตั้วผัวเมียคลา= ก (นก) 4. ฝา แขกเตาเหลา โนรี= ก ว ว พยางค พยางค หมายถึง เสียงท่ีเปลงออกมาในแตละครั้ง พรอมกันท้ังเสียงสระ เสียงพยัญชนะและเสียงวรรณยุกต อาจมี ความหมายหรือไมมคี วามหมายก็ได พยางค แบงออกเปน 2 ประเภท 1. พยางคเ ปด คือ พยางคท ่ไี มม ีเสียงพยญั ชนะสะกด เชน ดา มี รู เส โท เปนตน 2. พยางคปด คือ พยางคท่ีมีเสียงพยัญชนะสะกด เชน รัก สิบ เกี่ยว เดน เปนตน รวมถึงสระ อํา ไอ ใอ เอา เชน ไม ไว ทํา เลา เหา เปนตน อีกท้ังพยางคล หทุ ี่ลงเสยี งหนกั สง่ิ ทนี่ องควรระวงั ไว * พยางคท ป่ี ระสมดวยสระเสยี งส้นั ในแม ก.กา และออกเสยี งหนัก เชน จะจะ เกะกะ เตะ จะมเี สียง /อ/ ทายเสียง ถงึ แมจะ ไมป รากฏรปู กต็ อ งนบั วา เปน เสยี งพยางคป ด เชน เหน็ กบั ตาจะจะ (ปด -ปด ) หรอื คาํ ทมี่ เี สยี งสน้ั อยทู ต่ี น คาํ ทอ่ี อกเสยี งหนกั หรอื เนน หนกั เชน ทเุ รียน (ปด) ตะกรา (ปด ) * พยางคทป่ี ระกอบดวยสระประสม (อัว เอือ เอยี ) มี ว อ ย เปน สระจงึ ไมม รี ูปพยญั ชนะสะกดถือวา เปนพยางคเ ปด เชน ววั เรือ ดวย เปน ตน อักษรนาํ อักษรนํา คือ พยัญชนะ 2 ตัวประสมสระเดียวกัน เชนเดียวกับอักษรควบแตตางกันตรงวิธีการออกเสียง แบงออกเปน 2 ลักษณะ 1. อานออกเสียง 2 พยางค คือ พยางคแรกออกเสียงเปนสระอะ (กึ่งเสียง) สวนพยางคหลังอานแบบมี ห นํา โดยมี อกั ษรสงู อกั ษรกลาง หรืออักษรตํา่ นําอกั ษรเดยี่ ว เชน สมยุ = ส ะ – หมุย ถลอก = ถ ะ – หลอก สนาม = ส ะ – หนาม ถนน = ถ ะ - หนน เปนตน 2. อา นออกเสยี ง 1 พยางค คือ ไมออกเสยี งตัวนําแตจะออกเสียงกลนื เปน เสยี งเดียวกนั มี 2 ลักษณะ 2.1 อ นํา ย เชน อยา อยู อยา ง อยาก 2.2 ห นาํ อักษรต่าํ เดี่ยว เชน หมอก หนอน หล่นั ไหน หงอก หยาบ เปนตน ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 11
ระวัง! * นองจะสังเกตเห็นวา อักษรนาํ แบบอานออกเสียง 1 พยางคน ้ี จะไมอ อกเสยี งตัว อ และ ห ดังน้ัน ตัว อ และ ห น้จี งึ ไมใ ช เสยี งพยัญชนะตน เชน หนู พยญั ชนะตนจะเปน เสียง /น/ เปนตน * คําตอไปน้ีไมใชอักษรนํา แตเพียงอานเหมือนอักษรนํา (อานอยางอักษรนํา) เชน สิริ บัญญัติ ศักราช (คืออานมี ห นํา เลียบแบบนน่ั เอง) อกั ษรควบกลา้ํ อักษรควบ คือ พยญั ชนะ 2 ตัวท่ีกล้ําอยใู นสระเดียวกนั แบงออกเปน 2 ประเภท ดงั น้ี 1. อกั ษรควบแท คอื อกั ษรควบท่เี กดิ จากพยญั ชนะ 2 ตัวทีม่ ี ร ล ว ประสมอยูด วย ประสมสระเดียวกนั แลว อา นออกเสียง พรอมกนั สองตัว เชน เปลย่ี น แปลง ครบ ครนั ปรบั ปรุง กราบ กราน ควาย ความ กลว ย เปนตน อกั ษรควบกล้าํ แท แบง ออกเปน 2 ชนิด 1.1 อกั ษรควบไทยแท คอื อักษรควบกลํ้าแทท ป่ี รากฏมาแตเดิมในระบบเสียงภาษาไทย มี 11 เสียง ดังนี้ กร คร ปร พร ตร กล คล ปล พล กว คว นอ งๆ ทองกันลมื ไววา “กอนค่ําไปพบเตย่ี ” เชน กราว กรอง กลับ ครอบ ขรขุ ระ ตรติ รอง ขลบิ ผลัก ปรับปรงุ พราย ความ เปนตน วธิ ีการจาํ คอื นองๆ เขียน “ก ค ป พ ต” จากนัน้ นํา ร ล ว ไปเรยี งในแถวแนวตงั้ แลวสงั เกตวา ก และ ค จะมี 3 เสียง ป และ พ จะมี 2 เสียง ต จะมี 1 เสยี ง เลยทองวา “ 3 2 1” นั่นเอง 1.2 อักษรควบภาษาตา งประเทศ คอื อักษรควบกลาํ้ แทท ี่ไดรับอิทธิพลจากภาษาตางประเทศ เชน ภาษาอังกฤษ ภาษาสนั สกฤต ซ่งึ มี 6 เสียง ดงั นี้ /บร/ = บรัน่ ดี บรอนซ บราวน /บล/ = บลู เบลอ บล็อก /ดร/ = ดรมี ดราฟต /ฟร/ = ฟรี ฟรักโทส /ฟล/ = ฟลูออรนี ฟลตุ */ทร/ = แทรกเตอร นิทรา จันทรา เปนตน * ถาโจทยถ ามนองๆ วา ขอ ใดเปน อักษรควบ หรือ คาํ ควบกลํา้ ทม่ี ีมาแตเ ดิมในระบบเสยี งภาษาไทย แสดงวา โจทย ตอ งการ “อกั ษรควบไทยแท” ถา เจอ 6 เสียงน้ีกต็ ัดทิง้ ทันทเี ลย 2. อักษรควบไมแท คอื พยญั ชนะทมี่ ีตวั ร ควบอยู แตออกเสยี งเหมอื นพยญั ชนะเด่ียว จะออกเสยี งเพยี งพยัญชนะตวั หนา เทา นน้ั แบงออกเปน 2 ลกั ษณะ 2.1 ออกเสยี งพยญั ชนะตวั หนา (เหน็ รูป ร แตไมออกเสียง /ร/) เชน จรงิ ศรทั ธา เสริม สรา ง เศรา เปนตน ขอ สอบมกั จะถามถงึ “เสยี งพยญั ชนะตน” นองๆ จาํ ไวเ ลยวา ร ไมเก่ยี ว เราจะออกเสยี งเฉพาะพยญั ชนะตัวหนา เชน สราง พยัญชนะตน คือ /ส/ เปน พยญั ชนะตน เดี่ยว 12 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2.2 ออกเสียงพยัญชนะตนทั้ง 2 รปู เปนพยญั ชนะตนตัวอื่น (รูป ทร ออกเสยี ง /ซ/) เชน ทรวด ทรง ทราย ทราบ ทรดุ โทรม เปนตน ขอ สอบมกั จะถามถึง “เสียงพยญั ชะตน ” เชน กัน นอ งๆ ตง้ั สตพิ ยายามอานออกเสียงดีๆ จะพบวา ทร นน้ั ออกเสยี งเปน ซ เชน ทรดุ พยัญชนะตน คอื /ซ/ ไมใ ช /ทร/ คําเปน คาํ ตาย คาํ เปน มีหลักการสังเกตดงั น้ี 1. พยางคทม่ี ตี ัวสะกด แม กน กม เกย เกอว กง เชน ทน โดม เคย เดียว ธง 2. พยางคท ี่ประสมดว ยสระเสียงยาว เชน ตา มี หู ดี แย แน พา รา โซเซ 3. พยางคท ป่ี ระสมดวย อํา ไอ ใอ เอา จัดเปนคาํ เปนเพราะมีตวั สะกด เชน เหา ใน ขาํ ดํา ไฟ หลักการจาํ “ คนเปนเปนนมยวงๆและตองยาว” คาํ ตาย มีหลักการสงั เกตดังนี้ 1. พยางคท มี่ ีตวั สะกด แม กก กบ กด เชน เมฆ ครบ ตก โบสถ บาตร ลาภ 2. พยางคท ป่ี ระสมดวยสระเสยี งส้ัน เชน ธุระ สินะ เกะกะ เถอะ 3. พยัญชนะตวั เดยี ว เชน ณ, บ (บอ ทแ่ี ปลวา ไม) ธ, ก็, ฤ หลกั การจาํ “คนตายอายุส้ันเพราะมนั เปนกบด” คําครุ คําลหุ คาํ ครุ คือ พยางคที่ออกเสยี งหนกั มีหลักการสังเกตดังน้ี 1. พยางคที่มมี าตราตัวสะกดในทกุ มาตรา เชน ไมบ รรทดั ขาวของ เล็กนอ ย 2. พยางคทีป่ ระสมดวยสระเสียงยาวเทานนั้ เชน เวลา วารี ศาลา 3. พยางคท ป่ี ระสมดว ย อาํ ไอ ใอ เอา จดั เปน คาํ ครุเพราะมีตวั สะกด เชน ดํา ให เขา คําลหุ คือ พยางคท ีอ่ อกเสยี งเบา มีหลกั การสังเกตดังน้ี 1. พยางคทไ่ี มมเี สียงพยญั ชนะสะกด 2. พยางคท ี่ประสมดว ยสระเสยี งสน้ั เทานั้น เชน แพะ แกะ นะคะ ชชิ ะ 3. รวมถงึ บ ณ ธ ก็ เพราะเปน พยางคทีอ่ อกเสียงสนั้ และไมม ีเสยี งพยัญชนะสะกด หมายเหตุ * คําครุ คําลหุ เปนลกั ษณะบังคับเฉพาะของฉนั ทลักษณประเภท ฉันท เชน อินทรวเิ ชียรฉันท ไตรยางศ ไตรยางศ หรอื อกั ษรสามหมู คอื ระบบการจดั หมวดหมอู กั ษรไทยเฉพาะรปู พยญั ชนะตามลกั ษณะการผนั วรรณยกุ ต เนอ่ื งจาก พยัญชนะไทย เมือ่ กาํ กับดว ยวรรณยุกตห น่ึงๆ แลวจะมเี สยี งวรรณยุกตท แ่ี ตกตา งกนั พยญั ชนะไทยแบง ออกเปน 3 หมูโดยแบง พนื้ เสยี งท่ียงั ไมไดผนั ซง่ึ มรี ะดบั เสยี ง สงู กลาง ตา่ํ เรยี กวา ไตรยางศ ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 13
อักษรกลาง อกั ษรสูง อักษรตา่ํ คู อักษรตาํ่ เดยี่ ว ก ผ พภ ง จ ฝ ฟ ญ ดฎ ถฐ ทฒฑธ น ตฏ ขฃ คฅฆ ย บ ซ ณ ป สศษ ฮ ร อ ห ชฌ ฉ วมฬล อักษรกลาง มี 9 ตัว ไดแก กจฎฏดตบปอ มหี ลกั การทองจาํ วา ไกจกิ เด็กตาย (เฎก็ ฏาย) บนปากโอง อักษรสูง มี 11 ตวั ไดแ ก ผฝถฐขสศษหฉ มีหลักการทองจาํ วา ผีฝากถงุ ขาวสารใหฉ นั อกั ษรตา่ํ มี 24 ตัว แบง ออกเปน 2 ชนิด อกั ษรเดี่ยว คอื อักษรตา่ํ ท่ีไมมเี สยี งคกู ับอกั ษรสงู มี 10 ตวั ไดแ ก ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬ มีหลักการทอ งจาํ วา งูใหญน อนอยู ณ รมิ วัดโมฬโ ลก อักษรคู คือ อกั ษรต่าํ ที่มีเสยี งคกู บั อักษรสงู มี 14 ตัว ไดแก พ ภ ค ฅ ฆ ฟ ท ธ ฑ ฒ ซ ช ฌ ฮ มหี ลกั การทอ งจําวา พอ คาฟน ทองซ้อื ชา งฮอ อกั ษรคู อกั ษรสูง คฅฆ ขฃ ชฌ ฉ ฑฒทธ ฐถ สศษ ซ ผ พภ ฝ ฟ ห ฮ อักษรตํา่ คู คอื อะไร?????????????? อักษรตํา่ คู คือ อกั ษรตา่ํ ทม่ี เี สยี งคลา ยกับอกั ษรสงู เชน ซ กับ ส ศ ษ ถา อักษรต่ําเด่ยี ว คือ อกั ษรตํ่าทีไ่ มมีเสยี งคลายอกั ษรสงู 14 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
แนวขอ สอบ 1. ขอใดมพี ยางคมากทีส่ ดุ 2. คณะนิตศิ าสตร 1. คณะวทิ ยาศาสตร 3. คณะอักษรศาสตร 4. คณะวศิ วกรรมศาสตร 2. ขอใดเปน พยางคปดทุกคํา 1. ถึงนนทกน้าํ ใจกลาหาญ 2. ฮึดฮัดขดั แคนแนน ใจ 3. ตาแดงด่ังแสงไฟฟา 4. คดิ แลวก็รบี เดินมา 3. ขอใดมโี ครงสรา งพยางคต า งจากขออนื่ 1. กลว ย เปลี่ยน กราบ 2. กลิน่ ปราณ คร้นั 3. หาบ รัตน เบือ้ ง 4. ตรัส กราย เพลง 4. ขอใดปรากฏคาํ ท่ีเปนอกั ษรนาํ 1. พระพุทธเจา หลวงบาํ รุงซ่งึ กรงุ ศรี 2. ใครทําชูคทู า นครนั้ บรรลยั 3. ดูหา งยานบานชอ งท้ังสองฝง 4. ระวงั ทงั้ สตั วน าํ้ จะทาํ เข็ญ 5. “ ดนู า้ํ ว่งิ กลงิ้ เชยี งเปน เกลยี วกลอก กลับกระฉอกฉาดฉดั ฉวดั เฉวียน บางพลงุ พลงุ วุง วงเหมือนกงเกวียน ดูเวยี นเวียนควางควางเปน หวา งวน” จากคําประพันธม อี ักษรนําและอักษรควบกคี่ ํา (นับเสียงซ้าํ ) 1. 5 คํา 9 คํา 2. 4 คาํ 9 คาํ 3. 4 คาํ 11 คํา 4. 4 คาํ 10 คาํ 6. คําในขอใดออกเสียงควบกล้าํ ทุกคํา 1. กลวง แปรก ควาย ตรอง หล่นั 2. แขวน กลัว แตร กริช ครุย 3. สรวลครบกลาปรกั ปลาต 4. เกลด็ คลาด หวาด ปลาย กราบ 7. “ถงึ บางพดู พูดดเี ปนศรศี กั ดิ์ มคี นรักรสถอ ยอรอยจติ แมน พดู ช่ัวตวั ตายทําลายมติ ร จะชอบผดิ ในมนษุ ยเพราะพดู จา” จากคาํ ประพันธม ีคําเปน และคาํ ตายอยางละก่ีคาํ (นบั เสยี งซา้ํ ) 1. 17 คํา 16 คาํ 2. 16 คาํ 17 คาํ 3. 18 คาํ 15 คาํ 4. 15 คาํ 18 คํา 8. ขอ ใดมคี ําลหปุ นอยู 1. นา้ํ มาปลากนิ มด 2. วัวของใครเขาคอกคนน้ัน 3. เอาหูไปนาเอาตาไปไร 4. หนา ตา งมีหูประตูมชี อง จากคาํ ประพันธตอไปน้ี ตอบคาํ ถาม ขอ 9 - 10 1. กา นบวั บอกลกึ ต้นื ชลธาร 2. มารยาทสอ สนั ดาน ชาตเิ ชือ้ 3. โฉดฉลาดเพราะคาํ ขาน ควรทราบ 4. หยอมหญาเหี่ยวแหงเร้ือ บอกรายแสลงดิน 9. ขอ ใดทม่ี ีพยางคคาํ เปน มากทีส่ ดุ 1. ขอ 1 2. ขอ 2 3. ขอ 3 4. ขอ 4 10. ขอใดท่พี ยางคคาํ ลหมุ ากทีส่ ดุ 1. ขอ 1 2. ขอ 2 3. ขอ 3 4. ขอ 4 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 15
เฉลยคําตอบ 1. ตอบ 4 เนื่องจาก คณะวศิ วกรรมศาสตร = 8 พยางค 2. คณะนิติศาสตร = 5 พยางค 1. คณะวทิ ยาศาสตร = 6 พยางค 3. คณะอกั ษรศาสตร = 6 พยางค 2. ตอบ 2 โจทยถ ามเร่ืองพยางคปด คือ พยางคท มี่ เี สยี งพยัญชนะสะกดรวมถงึ สระ อํา ไอ ใอ เอา 1. ถึงนนทกนาํ้ ใจกลา หาญ = กลา (เปด ) 2. ฮดึ ฮัดขัดแคน แนนใจ = (ปด ทกุ คํา) 3. ตาแดงดัง่ แสงไฟฟา = ตา (เปด) 4. คิดแลวก็รีบเดินมา = ก็ มา (เปด) 3. ตอบ 3 เพราะเปน พยัญชนะตน เดีย่ วหมด (ไมควบ) ขอ 1 2 4 นน้ั เปน คําควบกลํ้าแทหมด 4. ตอบ 1 อักษรทีอ่ า นออกเสียง 1 พยางค 1. พระพทุ ธเจาหลวงบํารุงซงึ่ กรุงศรี = หลวง (อกั ษรนาํ ) 5. ตอบ 4 “ดูนํ้าวง่ิ กล้งิ เชียงเปน เกลยี วกลอก กลบั กระฉอกฉาดฉัดฉวัดเฉวยี น บา งพลงุ พลงุ วงุ วงเหมอื นกงเกวยี น ดเู วียนเวียนควางควางเปน หวา งวน” อักษรนํา = ฉวัด เฉวยี น เหมือน หวา ง (4 คาํ ) อักษรควบ = กลงิ้ เกลยี ว กลอก กลบั กระ พลุง พลงุ เกวยี น ควาง ควาง (10 คํา) 6. ตอบ 2 เน่ืองจาก 1. กลวง แปรก ควาย ตรอง หลนั่ 3. สรวลครบกลาปรกั ปลาต 4. เกลด็ คลาด หวาด ปลาย กราบ = เปน อักษนาํ (พิมพหนา) 7. ตอบ 1 “ถึงบางพูดพดู ดีเปนศรศี กั ดิ์ มคี นรักรสถอ ยอรอ ยจิต แมนพดู ช่วั ตวั ตายทําลายมติ ร จะชอบผดิ ในมนุษยเ พราะพูดจา” “ปปตตปปปต ปปตตปตปต ปตปปปปปต ตตตปตตตตป” จงึ มคี าํ เปน 17 คาํ คาํ ตาย 16 คํา 8. ตอบ 4 คําลหุ คือคาํ ทีไ่ มม ตี ัวสะกด และประสมดว ยสระเสียงส้ันคือคําวา “ประ” 9. ตอบ 4 คําเปน คือคําที่สะกดดวยมาตราแม “นมยวง”และประสมดว ยสระเสยี งยาว 1. กานบัวบอกลึกต้ืน ชลธาร = ปปตตป ปตป 4 2. มารยาทสอ สนั ดาน ชาตเิ ช้ือ = ปตตปปป ตป 5 3. โฉดฉลาดเพราะคาํ ขาน ควรทราบ = ตตตตปป ปป 4 4. หยอมหญา เหี่ยวแหง เร้ือ บอกรา ยแสลงดิน = ปปปปป ตปตปป 8 10. ตอบ 3 เมื่อพิจารณาท้งั 4 ขอจะพบวา ขอ 1 มคี าํ ลหุ คอื ละ (1) ขอ 2 มคี ําลหุ คือ ระ (1) ขอ 3 มีคาํ ลหุ คอื ฉะ เพราะ (2) ขอ 4 มคี ําลหุ คอื สะ (1) 16 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆ สามารถศึกษาเพม่ิ เติมไดท ี่ Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, เสียงสระ, คาํ ควบกล้าํ , อกั ษรนํา, วรรณยกุ ต, คําเปน, คําตาย, พยัญชนะ, ตวั สะกด • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : เสียงในภาษาไทย http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-1 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม. 3 : เสียงพยัญชนะภาษาไทย http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-2 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : เสียงในภาษาไทย (พยญั ชนะ) http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-3 • 07 : คาํ เปน-คาํ ตาย/คําครุ-คําลหุ http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-4 • เคลด็ ลับภาษาไทย กับครูลิลลี่ http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-5 • หลักการจาํ คาํ เปน -คําตาย http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-6 • ครุ ลหุ เอก โท http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch1-7 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 17
บทที่2 คาํ ไทยแทแ ละคาํ ยมื ภาษาตางประเทศ คําไทยแท คาํ ไทยแทมีลักษณะสังเกตได ดงั นี้ 1. คําไทยแทสว นมากเปน คาํ พยางคเ ดยี ว และมีความหมายสมบรู ณใ นตัวเอง เชน พอ แม พี่ นอง ไร นา หมา แมว รอน ดนิ น้าํ ลม ไฟ ฟา ผม เจา ไป นง่ั นอน กนิ ฝูง อนั อวน ผอม ชัว่ ดี ชาว ดํา หนงึ่ สอง สาม หลาย ยาว สน้ั ไม ใจ เปน ตน ขอสังเกต! คําไทยแทเมื่ออา นแลวจะเขา ใจความหมายไดท นั ทีเลย ไมต อ งแปลอีกรอบหนงึ่ ระวัง! คําไทยบางคาํ อาจมี 2 พยางค กลา วคือ 1. การเพ่ิมเสยี งหนา ศพั ท เชน คบ = ประคบ จวบ = ประจวบ ทาํ = กระทาํ โดด = กระโดด แอม = กระแอม คึก = คะคกึ รกิ = ระรกิ ฉาด = ฉะฉาด อุม = ชอมุ นกยาง = นกกระยาง ลูกดุม = ลกู กระดมุ โงก = ชะโงก 2 การกลายเสียงตามการเปลย่ี นแปลงของภาษา (การกรอนเสยี ง) เชน หมากมว ง = มะมวง หมากพราว = มะพรา ว ตัวเข = ตะเข ตาวัน = ตะวนั ตาปู = ตะปู ตากรา = ตะกรา ตน เคยี น = ตะเคยี น ตนโก = ตะโก ตนไคร = ตะไคร สายเอว = สะเอว สายดือ = สะดือ สายดึง = สะดึง 2. คําไทยแทไ มนยิ มคาํ ควบกลํ้า เชน เรา ไร ดี ดาบ หิน เปน ตน 3. คําไทยแทมักจะสะกดตรงตามมาตราตวั สะกด เชน ชก ฟด โยน วัด พบ ยงิ โนม จิ้ม กัด ผม จวบ เปนตน ระวงั ! มีคําไทยแทบ างคาํ สะกดไมตรงมาตรามใี ชใ นคําประพนั ธ คือ ดกู ร มาจาก ดกู อ น อรชร มาจาก ออ นชอ ย 4. คําไทยแทจะไมม ีตัวการนั ต เชน ยนั สดั สัน เปน ตน ระวงั !* คําไทยแทท มี่ ีตัวการันตมอี ยบู า งเนื่องจากการแผลงอกั ษร เชน ผว้ี แปลวา ถาหากวา มา ห แปลวา ผี ยักษ เยียร แปลวา งามยง่ิ 18 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
5. คาํ ไทยแทจะไมใชพยัญชนะเหลานี้ ไดแก ฆ ฌ ญ ฏ ฎ ฐ ฑ ณ ฒ ธ ภ ฬ ศ ษ ยกเวน ถาพบคําพวกนี้จําไวเลยวาเปน คําไทยแท ไดแก ฆา เฆ่ยี น ฆอ ง ระฆงั ศึก เศกิ ศอก เศรา พศิ หญิง ใหญ หญา ณ ธ ธง เธอ สะใภ อําเภอ สาํ เภา 6. ภาษาไทยเปน ภาษาทม่ี ีเสียงวรรณยกุ ต วรรณยกุ ตทาํ ใหค ําเกิดระดบั เสียงตา งกันและทําใหค ํามีความหมายตางกันไปดว ย เชน เสือ เส่อื เสอื้ ปา ปา ปา ปา ปา นา นา นา เปนตน สง่ิ ท่ีนองควรระวังไว คาํ บางคําท่มี ีตวั สะกดตรงตามมาตราจะไมใ ชค ําไทยแท เชน โลก กาย ชน วัย ชัย เดนิ โปรด เปนตน คํายืมภาษาตางประเทศ 1. คาํ ยมื ภาษาบาลีและภาษาสนั สกฤต ภาษาบาลี ภาษาสันสกฤต 1. บาลีมีสระ 8 ตวั คือ อะ อา อิ อี อุ อู เอ โอ 1. สันสกฤตมีสระ 14 ตัว คอื เหมือนบาลีแต เชน สักกะ อัคคี อตุ ุ มิจฉา เพม่ิ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ไอ เอา เชน ฤษี ฤดู ไอศวรรย เมาลี ตฤณ 2. บาลใี ช ส เชน สาสนา สัตตะ สิริ สญู 2. สนั สกฤตใช ศ ษ เชน ศาสนา ศีรษะ วันศุกร 3. บาลใี ช ฬ เชน จฬุ า กฬี า ครฬุ 3. สนั สกฤตใช ฑ เชน จฑุ า กรฑี า ครุฑ 4. บาลีใชห ลักพยญั ชนะตวั สะกดตัวตามดัง 4. สันสกฤตใชต ัว รร แทน รฺ (ร เรผะ) เชน ตาราง เชน ปจจัย อทิ ธิ นพิ พาน บลั ลงั ก ธรรม กรรม มรรค สรรพ วรรณ 5. บาลีใชพ ยญั ชนะเรียงพยางค เชน กริ ยิ า 5. สนั สกฤตใชอ ักษรควบกลํา้ เชน กริยา สวามี สามี ปฐม ถาวร ประถม สถาวร 6. บาลีมีหลกั ตวั สะกดตัวตาม 6. สนั สกฤตใช ส นํา ด ต ถ ท ธ น ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 19
สิ่งที่นองควรระวังไว 1. การใช ศ และ ษ มกั เปนคําสนั สกฤต นอกจากนี้ยงั สามารถใชไดในภาษาอ่ืน คือ คําไทยแทท่ใี ช ศ ษ เชน ศกึ เศิก ศอก เศรา พิศ พศั ดี ดาษดา ดาษ คาํ ยมื ภาษาตะวันตกทีใ่ ช ศ ษ เชน ออฟฟศ อังกฤษ ฝรั่งเศส คํายืมภาษาเขมรท่ีใช ศ เชน เลิศ มาศ ศก ศรี 2. ถา เปนคาํ พยางคเ ดียว มกั อา นออกเสียงแยกพยางคได หรือสามารถเปลี่ยนแปลงรูปคาํ ได เชน วนั ถาเปนคาํ ไทยแทจะอยใู นบรบิ ทใดกค็ งรปู เชน นีเ้ สมอ วนั ถาเปนคาํ บาลสี นั สกฤต สามารถอา นแยกพยางคไ ดหรอื เปล่ียนแปลงรูปคํา เชน วนา ซึ่ง วนั มีความหมายวา ปา 3. มกั สะกดไมตรงมาตรา 4. ถาตัวสะกดมี 2 ตวั ตวั ที่ 2 เปน ร จะเปนคาํ สนั สกฤต เชน จกั ร มติ ร 5. ถาคํานั้นมี ย (ตย นย ทย ธย รย ศย ณย สย) จะเปน คําสนั สกฤต เชน อาทิตย อศั จรรย ตารางตัวสะกดตัวตาม สําหรับคําบาลี ดงั น้ี แถวท่ี 4 แถวที่ 5 วรรค แถวที่ 1 แถวท่ี 2 แถวที่ 3 ฆ ง ฌ ญ วรรค กะ กข ค ฒ ณ วรรค จะ จฉ ช ธ น วรรค ฏะ ฎฐ ฑ ภ ม วรรค ตะ ตถ ท วรรค ปะ ปผ พ เศษวรรค ยรลวศษสหฬ๐ จาํ งา ยๆ สําหรบั เศษวรรค ทอ งวา “ ยกั ษวิ่งลงเรอื เห็นเสอื จฬุ า ๐” 1. พยัญชนะแถวที่ 1 เปน ตวั สะกด พยญั ชนะแถวที่ 1 หรือ 2 เปนตัวตาม เชน ภกิ ขุ ทุกข จักกะ มจั จุ ปจุ ฉา ยตุ ติ สตั ถา 2. พยญั ชนะแถวที่ 3 เปน ตวั สะกด พยัญชนะแถวท่ี 3 หรือ 4 เปนตัวตาม เชน อคั คะ วชิ ชา ลทั ธิ อิทธิ ทัพพี นพิ พาน ทพั ภ 3. พยญั ชนะแถวท่ี 5 เปนตวั สะกด พยญั ชนะแถวที่ 1-5 ในวรรคเดียวกนั เปนตวั ตาม เชน สังขาร อังคาร สญั ญา บญุ ญ สนั ฐาน สมั ผัส สมภาร 4. พยัญชนะเศษวรรคเปน ตวั สะกด พยัญชนะเศษวรรคเปน ตัวตาม เชน บลั ลงั ก อสั สะ มสั สุ รสั สะ อัยยิกา วัลลภ หสั สะ พจิ ารณาวาคําใดเปนคําภาษาบาลี คําภาษาสันสกฤต 1. อิทธิ - ฤทธ์ิ อธิบาย อทิ ธิ เปน คําภาษาบาลี เพราะ ท เปน ตัวสะกด ธ เปนตัวตาม ตามตารางนั่นเอง ฤทธ์ิ เปนคาํ สนั สกฤต เพราะ ฤ เปน สระที่ใชในภาษาสนั สกฤต 2. ไอศวรรย - อิสรยิ ะ อธบิ าย ไอศวรรย เปน คําภาษาสันสกฤต เพราะ ใช สระไอ มีตัว ศ ใช ร หนั และมี ย อสิ ริยะ เปน คาํ ภาษาบาลี เพราะเปน การอานเรยี งพยางค 20 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3. จักษุ - จักขุ อธิบาย จกั ษุ เปนคาํ ภาษาสันสกฤต เพราะ ใชต ัว ษ นนั่ เอง ไมใชในคําภาษาบาลี จกั ขุ เปน คาํ ภาษาบาลี เพราะ ก เปน ตวั สะกด ข เปนตวั ตาม ตามตารางนนั่ เอง 4. ปรกติ - ปกติ อธบิ าย ปรกติ เปนคาํ ภาษาสนั สกฤต เพราะ ใชอ กั ษรควบกล้าํ ปกติ เปนคาํ ภาษาบาลี เพราะ เปน การอา นเรียงพยางค 5. จฬุ า - จุฑา อธบิ าย จฬุ า เปนคําภาษาบาลี เพราะ ใชตวั ฬ จฑุ า เปน คาํ ภาษาสันสกฤต เพราะ ใชต ัว ฑ 6. อจั ฉรยิ ะ - อศั จรรย อธบิ าย อจั ฉริยะ เปน คาํ ภาษาบาลี เพราะ จ เปน ตัวสะกด ฉ เปนตัวตาม ตามตารางนั่นเอง อศั จรรย เปน คาํ ภาษาสนั สกฤต เพราะ ใชต ัว ศ ใช ร หนั และมี ย 7. วัฒนะ - วรรธนะ อธิบาย วฒั นะ เปน คําภาษาบาลี เพราะ เปนการอา นเรยี งพยางค ใช ฒ วรรธนะ เปนคาํ ภาษาสนั สกฤต เพราะ ใช ร หัน 8. ขตั ติยะ - กษตั ริย อธิบาย ขัตติยะ เปนคําภาษาบาลี เพราะ ต เปน ตัวสะกด ต เปน ตวั ตาม ตามตารางน่นั เอง กษตั ริย เปนคาํ ภาษาสันสกฤต เพราะ ใชต ัว ษ ใช ตร และมี ย 9. อชั ฌาสยั - อัธยาศัย อธิบาย อัชฌาสยั เปนคําภาษาบาลี เพราะ ช เปน ตวั สะกด ฌ เปนตวั ตาม ตามตารางน่ันเอง อธั ยาศยั เปนคําภาษาสนั สกฤต เพราะ ใชต ัว ศ 2. คํายืมภาษาเขมร คาํ ยมื ภาษาเขมรเขา มาปะปนในภาษาไทย สว นมากมกั ใชเ ปน คาํ ราชาศพั ท ใชใ นคาํ สามญั ทวั่ ไป และคาํ ทเี่ ปน คาํ โดด คลา ยกับภาษาไทย โดยมขี อ สงั เกตดังน้ี 1. มักสะกดดว ยพยญั ชนะ จ ญ ร ล ส โดยไมมีตัวตาม จํางายๆ ทองวา “เจาหญิงรักเส่ยี เลง็ ” เชน เสด็จ ตรวจ ผจญ เจริญ เผชญิ บําเพญ็ สราญ เมลิ กํานลั ตาํ บล กังวล ควาญ ทูล กาํ นล กาํ สรวล ตรสั 2. เปน คําพยางคเดียวท่ีไมม คี วามหมายสมบรู ณใ นตัวเอง ตองแปลความหมาย เชน แข เพ็ญ ทรวง ศก ทลู เลิศ มาศ ทอ โปรด กาจ เลอ สรวง สรร เฌอ แสะ กนั 3. คาํ เขมรมคี วบกลาํ้ มาก เมอื่ ไทยยมื เขา มาใช อา นออกเสยี งควบกลา้ํ บา ง อกั ษรนาํ บา ง และอา นเรยี งพยางคบ า ง เชน สนาม พเยยี ขนง เขนย ฉนวน เสนียด สดับ โขมด ขจี ขลาด ขลัง เขลา เพราะ เพลง ไพเราะ ปรัก 4. การแผลงคาํ ตามวิธขี องคําเขมร แผลง ข เปน กระ เชน ขจาย - กระจาย ขจอก - กระขอก ขทง - กระทง ขดาน - กระดาน ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 21
แผลง ผ เปน ประ บรร ผจง - ประจง, บรรจง เชน ผทม - ประทม, บรรทม ลาญ - ประลาญ ผสม - ประสม, บรรสม ยกเวน บรรหาร เปนคําบาลี สนั สกฤต เพราะแผลงมาจาก บรหิ าร แทรก อํา อําน อําร อําง เชน เสรจ็ - สําเรจ็ อวย - อาํ นวย ชะ - ชาํ ระ ชอื - ชาํ เงือ เติม บัง บัน บํา เชน ควร - บังควร คม - บงั คม เพญ็ - บาํ เพ็ญ เติม ประ เชน ชมุ - ประชุม เติม ป ผ เชน ราบ - ปราบ ลาญ - ผลาญ แนวขอ สอบ 1. ขอใดไมมีคํายืมจากภาษาตางประเทศ 1. ฝรง่ั เปนตนตาํ รับกนิ อาหารเรว็ ยนื กนิ เดินกินกไ็ ด 2. เมอื่ เรารับมาก็ตองกินตามอยา งเขาและรสู กึ วางายดี 3. เราไมไ ดกินเพ่อื ประหยัดเวลาเอาไวทาํ การงานอยา งอื่น 4. เปน การกินเลน ๆกันในหมคู นวัยทีย่ งั ทาํ มาหากินไมไดมากกวา 2. ขอ ใดไมม คี ําทีม่ าจากภาษาบาลีหรือสันสกฤต 1. เราตองใชภ าษาไทยใหถ กู ตอง 2. อยาเล้ยี งลูกใหเ ปน เทวดา 3. ช่ือของเขาอยูใ นทาํ เนยี บรนุ 4. ภรรยาของเขาทํางานอยูทนี่ ี่ 3. ขอ ใดเกดิ จากคาํ ท่ีเปนภาษาบาลี สันสกฤตทัง้ หมด 1. ครสิ ตม าส 2. เคมีภัณฑ 3. ศลิ ปกรรม 4. อนุกาชาด 4. ขอ ใดไมใชว ิธสี ังเกตคาํ ยืมภาษาเขมรในภาษาไทย 1. ใชค ําควบกลํา้ 2. ใชอ ักษรนาํ 3. ใชตัว จ เปนตัวสะกด 4. ใชตัวสะกดตัวตาม 5. ขอ ใดไมมคี าํ ท่ีมาจากภาษาตา งประเทศ 1. มีตายายสามภี รรยาคหู นง่ึ อยูกนั มานานจนลว งเขาวัยชราแตไ มมบี ตุ ร 2. วันหนง่ึ ตายายลอยเรือหาปลาไปตามรมิ แมนา้ํ ใหญท่มี อี าณาบริเวณถงึ 10 ไรเศษ 3. ขณะท่ยี ายคดั เรอื เขาชายฝงเหน็ ไขจระเขฟ องหนึง่ อยูบนกอพงจงึ เก็บมา 4. ต้ังใจวา จะเอาไปฟกใหเ ปน ตวั เลี้ยงไวทบี่ านแมต าจะหามแตยายก็ไมฟง 6. ขอใดเปนคาํ ที่มที ีม่ าจากภาษาบาลีทุกคาํ 1. ศรี ษะ ปญญา 2. ขนั ติ อจิ ฉา 3. วงกต พรรษา 4. พทุ ธิ ศรัทธา 22 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
7. ขอ ใดเปน ภาษาบาลที ุกคาํ 2. พัฒนาการ วตั ถุ บุญ 1. อินทร ยทุ ธ ขณะ 4. สามัคคี ประวัติ กษัตรยิ 3. ปราชญ อนจิ จา สัตว 2. เศรษฐี ปรัชญา สรรค 4. วฒั นา อักขร พิมพ 8. ขอใดเปนคํายมื จากภาษาสันสกฤตทุกคาํ 2. อนจิ จา อาํ เภอ บนั เทิง 1. อัคคี มัลลิกา ฤกษ 4. ผลาญ ทาํ เนยี บ สัญจร 3. มณโฑ ปรญิ ญา วัลลภ 2. คุณยาทาํ กนกแกวลายไทย 4. ดาํ เนนิ ไปถึงท่ีหมายปลายทาง 9. ขอ ใดเปนคําเขมรทกุ คํา 1. จมูก ถนน บาํ เพญ็ 3. สวรรค อํานาจ ขจร 10. ขอใดไมมคี ําเขมร 1. จึงเรียนเพ่อื โปรดทราบ 3. สุขสําราญเหมอื นดอกไมย ามเชา เฉลยคาํ ตอบ 1. ตอบ 2 เนือ่ งจาก ขอ 1 ตาํ รบั เดนิ เปนคาํ เขมรอาหาร เปนคาํ บาลสี ันสกฤต ขอ 3 เวลา การ เปน คําบาลีสนั สกฤต ขอ 4 การ วยั เปน คาํ บาลีสนั สกฤต 2. ตอบ 3 เนอื่ งจาก ขอ 1 2 4 มีคําภาษาบาลสี ันสกฤต คอื ภาษา เทวดา และภรรยา ตามลาํ ดับ 3. ตอบ 2 ศลิ ปกรรม เพราะเปนการสมาสกนั ระหวาง ศิลปะ กบั กรรม (เปน สันสกฤต) เคมี เปน คําภาษาอังกฤษ คริสตมาส เปน คําภาษาอังกฤษ 4. ตอบ 4 เพราะตวั สะกดตัวตาม จะเปน หลักของคาํ ยืมภาษาบาลี 5. ตอบ 4 เพราะ ขอ 1 สามี ภรรยา วยั บตุ ร เปนคาํ บาลีสนั สกฤต ขอ 2 บริเวณ เศษ เปน คาํ บาลีสนั สกฤต ขอ 3 ขณะ เปน คําบาลสี นั สกฤต 6. ตอบ 2 เพราะ ขันติ อิจฉา ตรงตามหลกั ตัวสะกดตัวตาม ศีรษะ พรรษา ศรทั ธา เปนคาํ ภาษาสนั สกฤต 7. ตอบ 2 เพราะ พัฒนา วัตถุ บุญ เปน คาํ ภาษาบาลีตามหลกั ตัวสะกดตัวตาม อนิ ทร ปราชญ สัตว ประวัติ กษตั ริย เปนคําภาษาสนั สกฤต 8. ตอบ 2 เพราะ เศรษฐี (ศ) ปรชั ญา(ควบกลํ้า) สรรค( ร หัน) เปนคําสันสกฤต อคั คี มลั ลิกา มณโฑ ปรญิ ญา วลั ลภ วัฒนา อักขร พมิ พ เปน คาํ ภาษาบาลี 9. ตอบ 1 เพราะ จมูก (อักษรนาํ ) ถนน (อกั ษรนาํ ) บําเพ็ญ (บํา) เปน คําเขมร อนจิ จา สัญจร เปนคาํ บาลี สวรรค เปน คําสันสกฤต 10. ตอบ 2 เพราะ กนก เปนคาํ สนั สกฤต โปรด สําราญ ดําเนิน เปนคาํ เขมร ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 23
นอ งๆ สามารถศึกษาเพมิ่ เติมไดท ี่ Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, คาํ ไทยแท, คํา, คาํ ไทย, บาล,ี สันสกฤต, เขมร, คาํ ตางประเทศ • สอนศาสตร : ภาษาไทย ม.ตน : • คําไทยแท คําบาลี สันสกฤต http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch2-5 /book/m3/onet-thai/ch2-1 • การยมื คาํ จากภาษาอ่นื • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : http://www.trueplookpanya.com คําไทยแทและคาํ ท่ีมาจากภาษา /book/m3/onet-thai/ch2-6 ตา งประเทศ http://www.trueplookpanya.com • คําท่มี าจากภาษาบาล-ี สันสกฤต /book/m3/onet-thai/ch2-2 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch2-7 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : ลักษณะสังเกตคําไทยแทแ ละคํา • คําท่มี าจากภาษาเขมร ท่ีมาจากภาษาตา งประเทศ http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch2-8 /book/m3/onet-thai/ch2-3 • ภาษาไทย ม.ตน เรอื่ ง คาํ ท่ีมาจาก ภาษาตา งประเทศ http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch2-4 24 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท่3ี คาํ และการสรา งคาํ ชนิดของคาํ คําในภาษาไทย แบงออกเปน 7 ชนดิ คือ 1. คาํ นาม คํานาม คือ คําที่ใชเรียกชื่อ คน สัตว ส่ิงของ สถานท่ี อาการ สภาพ และลักษณะ ทั้งส่ิงท่ีมีชีวิตและไมมีชีวิต ท้ังท่ีเปน รูปธรรมและนามธรรม คาํ นามแบง ออกเปน 5 ชนดิ 1. สามานยนาม คือ คํานามสามัญที่ใชเปนช่ือทั่วไป หรือเปนคําเรียกสิ่งตางๆ โดยท่ัวไป ไมช้ีเฉพาะเจาะจง เชน คน รถ ปลา สม เปนตน 2. วสิ ามานยนาม คือ คาํ นามทีเ่ ปนช่ือเฉพาะของคน สตั ว สถานที่ หรอื เปนคาํ เรียกบคุ คล สถานทีเ่ พอ่ื เจาะจงวา เปน คนไหน สิ่งใด เชน โรงเรยี นสตรีวทิ ยา วดั พระแกว โรงพยาบาลศิรริ าช 3. ลักษณนาม คือ คํานามทท่ี ําหนาทปี่ ระกอบนามอืน่ เพ่อื บอกรูปรา ง ลกั ษณะ ขนาดหรือปรมิ าณของนามนน้ั ให ชดั เจนขน้ึ เชน แทง เรือน หลัง อนั ตน 4. สมหุ นาม คอื คาํ นามบอกหมวดหมขู องสามานยนาม และวสิ ามานยนามทรี่ วมกนั มากๆ เชน ฝงู นก คณะนกั เรยี น เหลา ลูกเสือ 5. อาการนาม คอื คาํ เรียกสง่ิ ที่ไมมีรปู รา ง ไมม ีขนาด จะมีคาํ วา \"การ\" และ \"ความ\" นาํ หนา เชน การกิน การนอน การเรยี น ความสวย ความคิด ความดี ขอสังเกต คําวา \"การ\" และ \"ความ\" ถานําหนาคําชนิดอื่นที่ไมใชคํากริยา หรือวิเศษณจะไมนับวาเปนอาการนาม เชน การรถไฟ การประปา ความแพง เปนตน คําเหลา น้จี ัดเปน คําประสม 2. คําสรรพนาม คาํ สรรพนาม คอื คาํ ทใ่ี ชแ ทนนามในประโยคสอ่ื สาร เราใชค าํ สรรพนามเพอ่ื ไมต อ งกลา วคาํ นามซาํ้ ๆ (หวั ใจของคาํ สรรพนาม คือ “ใชแทน”) ชนิดของคําสรรพนาม แบง เปน 6 ชนิด 1. บุรษุ สรรพนาม (สรรพนามทใ่ี ชแทนคน) เปนสรรพนามทใี่ ชใ นการพดู จา ส่อื สารกนั ระหวา งผูส งสาร (ผูพดู ) ผูรบั สาร (ผฟู ง) และผทู ีเ่ รากลา วถงึ มี 3 ชนดิ ดงั น้ี - สรรพนามบุรุษท่ี 1 ใชแ ทนผูส ง สาร (ผูพ ูด) เชน ฉนั ดฉิ ัน ผม ขาพเจา เรา หนู เปน ตน - สรรพนามบุรษุ ที่ 2 ใชแทนผูรบั สาร (ผูทพี่ ูดดว ย) เชน ทา น คุณ เธอ แก ใตเทา เปนตน - สรรพนามบรุ ุษที่ 3 ใชแทนผูทก่ี ลา วถึง เชน ทา น เขา มนั เปน ตน ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 25
2. ประพนั ธสรรพนาม (สรรพนามทใี่ ชเ ชอื่ มประโยค) สรรพนามนใ้ี ชแ ทนนามหรอื สรรพนามทอ่ี ยขู า งหนา และตอ งการ จะกลา วซ้าํ อกี คร้งั หนง่ึ นอกจากนี้ยงั ใชเชอื่ มประโยคสองประโยคเขา ดวยกนั จะมีคําวา “ผู ที่ ซงึ่ อนั ” เชน รานอาหารท่อี ยูต รงขา มบานของฉันเปด ตอนเที่ยง 3. วภิ าคสรรพนาม (สรรพนามบอกความช้ีซา้ํ ) เปนสรรพนามท่ีใชแทนนามที่อยูขา งหนา เมอ่ื ตอ งการเอยซา้ํ โดยท่ี ไมต องเอย นามนนั้ ซาํ้ อกี และเพ่อื แสดงความหมายแยกออกเปน สวนๆ ไดแ กค ําวา “บา ง ตาง กัน” เชน นักเรียนตา งแสดงความคิดเห็น 4. นยิ มสรรพนาม (สรรพนามชเ้ี ฉพาะ) เปน สรรพนามทใ่ี ชแ ทนคาํ นามทก่ี ลา วถงึ ทอี่ ยู เพอ่ื ระบใุ หช ดั เจนยงิ่ ขน้ึ ไดแ ก คําวา น่ี น้ี นัน่ น้ัน โนน โนน อยา งนี้ อยา งนั้น เชน น้นั เชน นี่คอื บา นของฉนั นั่นรถยนตของเธอ 5. อนิยมสรรพนาม (สรรพนามบอกความไมเ จาะจง) คอื สรรพนามทใี่ ชแ ทนนามทกี่ ลาวถึงโดยไมต อ งการคําตอบ ไมชเี้ ฉพาะเจาะจง ไดแกคําวา ใคร อะไร ทไี่ หน ผูใ ด สง่ิ ใด ใครๆ อะไรๆ เชน ใครๆ ก็พดู เชนนนั้ ได 6. ปฤจฉาสรรพนาม (สรรพนามท่ีเปนคําถาม) คือ สรรพนามท่ีใชแทนนามเปนการถามที่ตองการคําตอบ ไดแก คาํ วา ใคร อะไร ไหน ผูใด เชน ใครหยบิ ปากกาบนโตะ ไป 3. คํากรยิ า คํากริยา คือ คําที่แสดงอาการ สภาพ หรือการกระทําของคํานาม และคําสรรพนามในประโยค คํากริยาบางคําอาจมี ความหมายสมบูรณใ นตวั เอง บางคําตองมคี าํ อนื่ มาประกอบและบางคําตองไปประกอบคาํ อืน่ เพ่อื ขยายความ ชนิดของคาํ กรยิ า คาํ กริยาแบง ออกเปน 5 ชนดิ ดงั น้ี 1. อกรรมกรยิ า (กรยิ าทไี่ มต อ งมกี รรมมารับ) คอื กรยิ าท่มี คี วามหมายสมบูรณ ชัดเจนในตัวเอง เชน แมย นื รถตดิ 2. สกรรมกรยิ า (กริยาที่ตองมกี รรมมารองรับ) คอื กริยาท่ีตอ งมีกรรมมารบั จึงจะไดใจความสมบรู ณ เชน นองกนิ เคก สมใจลางจาน 3. วกิ ตรรถกรยิ า (คาํ ทมี่ ารบั ไมใ ชก รรมแตเ ปน สว นเตมิ เตม็ ) คอื คาํ กรยิ านน้ั ตอ งมคี าํ นามหรอื สรรพนามมาชว ยขยาย ความหมายใหส มบรู ณ เชนคาํ วา เปน เหมือน คลาย เทา คอื เสมือน ดจุ เชน สมศักดเ์ิ ปนตํารวจ เธอคอื หวั หนาหอง ม. 6 4. กรยิ านเุ คราะห (กรยิ าชว ย) คอื คาํ ทเี่ ตมิ หนา คาํ กรยิ าหลกั ในประโยคเพอื่ ชว ยขยายความหมายของคาํ กรยิ าสาํ คญั ใหชดั เจนยิง่ ข้ึน ทาํ หนา ทบี่ อกกาลหรือการกระทํา เชน คาํ วา กาํ ลัง จะ ได แลว ตอ ง อยา จง โปรด ชว ย ควร คงจะ อาจจะ เปนตน เชน เธอกําลังกนิ ขา ว หนอยตอ งทาํ ความสะอาดบา น 5. กรยิ าสภาสมาลา คอื กริยาท่ที าํ หนา ทีเ่ ปนคาํ นามอาจเปนประธาน หรอื กรรมหรือบทขยายของประธาน เชน เขาซอ มรอ งเพลงทกุ วนั 4. คาํ วเิ ศษณ คําวิเศษณ คือ คําที่ใชขยายคําอื่น ไดแก คํานาม คําสรรพนาม คํากริยา หรือคําวิเศษณ ใหมีความหมายชัดเจนขึ้น (หวั ใจของคําวเิ ศษณ คอื “ใชขยาย”) คาํ วเิ ศษณ แบง ออกเปน 10 ชนดิ คอื 1. ลักษณวิเศษณ คือ คําวิเศษณท ่บี อกลักษณะ ชนดิ ขนาด สี เสียง กลน่ิ รส อาการ เปน ตน เชน คนเลวยอ มไดรับผลกรรม 26 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2. กาลวิเศษณ คือ คาํ วเิ ศษณท่ีบอกเวลา อดีต ปจจบุ ัน อนาคต เชา สาย บา ย คํา่ เปนตน เชน เจา นายออกไปขา งนอกตอนเทย่ี ง 3. สถานวิเศษณ คอื คาํ วิเศษณทบี่ อกสถานที่หรอื ระยะทาง ไดแกคําวา ใกล ไกล เหนือ ใต ขวา ซา ย หนา บน หลงั เปนตน เชน โรงพยาบาลอยไู กล 4. ประมาณวิเศษณ คือ คําวเิ ศษณท่บี อกจํานวนหรอื ปรมิ าณ ไดแกค ําวา มาก นอย หมด หนึ่ง สอง หลาย ท้ังหมด จุ เปนตน เชน นักเรยี นขาดเรียนสองคน 5. นิยมวเิ ศษณ คอื คําวิเศษณท ่บี อกความชี้เฉพาะแนนอน ไดแกค าํ วา น่ี โนน นนั่ น้ี น้นั โนน แน เอง ทัง้ นี้ ท้งั นน้ั อยา งน้ี เปนตน เชน หลอนนีท่ ําตัวแยม าก 6. อนิยมวิเศษณ คือ คําวิเศษณที่บอกความไมช้ีเฉพาะ ไมแนนอน ไดแกคําวา อันใด อื่น ใด ไย ไหน อะไร เชนไร เปนตน เชน หนงั สอื เลมไหนเรากช็ อบอาน 7. ปฤจฉาวเิ ศษณ คอื คาํ วเิ ศษณท บี่ อกเนอ้ื ความเปน คาํ ถามหรอื ความสงสยั ไดแ กค าํ วา ใด อะไร ไหน ทาํ ไม เปน ตน เชน ปากกาดา มไหนเปน ของเธอ 8. ประติชญาวเิ ศษณ คือ คําวิเศษณทแี่ สดงถึงการขานรับในการเจรจาโตต อบกนั ไดแ กคาํ วา จา คะ ครบั ขอรบั ขา จะ เปนตน เชน พอ ครบั ผมอยากไปทะเล 9. ประตเิ ษธวิเศษณ คอื คําวเิ ศษณท ่บี อกความปฏิเสธไมย อมรบั ไดแ กคาํ วา ไม ไมได หามไิ ด บ เปนตน เชน เราไมไปเชียงใหมกบั เขา 10. ประพนั ธวิเศษณ คือ คําวิเศษณท ปี่ ระกอบคํากรยิ าและคําวิเศษณเพอ่ื เชือ่ มประโยค จะมีคาํ วา ที่ ซึ่ง อนั อยา ง ท่ี ให วา เพ่อื เพอ่ื วา เพราะ เมอ่ื จน ตาม เปนตน เชน หนอยชอบทําอะไรอยา งทีห่ ลอ นตอ งการ 5. คําบพุ บท คาํ บุพบท คอื คาํ ทมี่ ีหนาทเ่ี ชือ่ มคํา หรือกลมุ คาํ เพอ่ื แสดงความสมั พันธกบั คาํ อนื่ ๆ ในประโยค คําบพุ บท แบงออกเปน 2 ชนิด 1. คาํ บุพบททีแ่ สดงความสัมพันธระหวางคําตอคาํ โดย บอกความเปนเจาของ - สมุดเลมนเี้ ปน ของเธอ บอกความเกีย่ วขอ ง - จติ ราไปกรงุ เทพกับสมพร บอกจุดหมาย - เขาเรียนหนักเพ่อื อนาคตทีด่ ี บอกเวลา - แมไ ปวัดตงั้ แตเ ชาแลว บอกสถานท่ี - เรานัดเจอกนั ที่หนาโรงเรยี น บอกความเปรยี บเทยี บ - อ้ัมสวยกวาอ้ิบ 2. คาํ บพุ บททไ่ี มแ สดงความสัมพนั ธกับบทอื่น โดยจะอยตู น ประโยค ใชเ ปนคาํ เรยี กรอ งหรอื ทกั ทาย มคี ําวา ดกู ร ดูรา ดแู นะ ขา แต (ปจ จุบนั ยกเลิกใชแลว) เชน ดกู อ น คณุ ควรคิดใหด ีๆ อีกรอบ ดกู ร สงฆผูทรงศลี วิสทุ ธโิ อภาสขาดกเิ ลสแดนสงสาร ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 27
6. คาํ สนั ธาน คาํ สนั ธาน คอื คาํ ท่ที ําหนาทเ่ี ชือ่ มประโยคกับประโยค เชอื่ มขอความกับขอความใหส ละสลวย คําสนั ธานมี 4 ชนดิ คือ 1. เช่ือมใจความที่คลอยตามกนั ไดแ กคาํ วา กบั และ ท้งั …และ ท้งั …ก็ ครั้น…ก็ พอ…ก็ เชน พอเธอกินขา วเสร็จกไ็ ปอาบนํ้า 2. เชอ่ื มใจความทขี่ ดั แยงกนั ไดแ กค าํ วา แต แตวา ถงึ …ก็ กวา …ก็ เชน กวา ถ่ัวจะสกุ งากไ็ หม 3. เชือ่ มใจความเปน เหตุเปน ผลกนั ไดแกค ําวา จึง เพราะ…จงึ เพราะฉะนนั้ …จึง เชน เพราะฝนตกรถจงึ ตดิ 4. เชือ่ มใจความใหเ ลอื กอยางใดอยา งหนึง่ ไดแกค ําวา หรือ หรือไมก ็ ไมเ ชน น้นั มฉิ ะน้ัน เชน นักเรยี นจะทําการบานหรือไมก ็อานหนังสอื 7. คําอุทาน คาํ อุทาน คือ คําทเ่ี ปลง ออกมาเพ่ือแสดงอารมณหรือความรสู กึ ของผูพ ดู มกั จะเปน คาํ ท่ไี มม ีความหมาย แตเ นนความรสู ึก และอารมณของผพู ูด คําอทุ านแบงออกเปน 2 ชนดิ คือ 1. อุทานบอกอาการ ใชเปลงเสียงเพ่ือบอกอาการและความรสู ึกตา งๆ ของผูพ ูด เชน แนน เฮ โวย ชชิ ะ ดูดู ตายจริง วา ย อนิจจา โถ เปน ตน 2. อุทานเสริมบท คือ คําพูดเสริมข้ึนมาโดยไมมีความหมาย อาจอยูหนาคํา หลังคําหรือแทรกกลางคํา เพ่ือเนน ความหมายของคําทจ่ี ะพดู ใหช ัดเจนขึน้ เชน อาบน้าํ อาบทา ลืมหูลืมตา กนิ นาํ้ กินทา ส่ิงทขี่ อ สอบชอบออกและนอ งๆ ควรทาํ ความเขา ใจอยา สับสนมอี ยูด ว ยกันหลายจดุ คอื 1. นิยมสรรพนาม VS นยิ มวเิ ศษณ เชน นคี่ ือหนงั สอื ของเธอ VS หนงั สอื เลม น้ีของเธอ นอ งๆ สงั เกตวา นี่ เปนคําท่ใี ชแ ทนสง่ิ ทผ่ี ูพดู พูดวา คือหนังสือ สงั เกตวา จะนําหนา คาํ นามอยู ดงั นนั้ จึงเปน นยิ มสรรพนาม แตคาํ วา นี้ เปนการเนน ยํ้าและขยายใหเราทราบวา ตองเปนเลม น้ี ดงั นน้ั คาํ วา น้ี จงึ ขยายคาํ วา สมุด จงึ เปน นิยมวเิ ศษณ 2. อนิยมสรรพนาม VS อนิยมวิเศษณ เชน อะไรๆ กว็ า ผม VS หนังสือเลม ไหนกแ็ พงไปหมด นองๆ สงั เกตวา อนิยมจะมีความคลายคลงึ กบั ปฤจฉา แตอนิยมจะไมต อ งการคาํ ตอบ ถา จะพจิ ารณาวาเปนอนยิ มสรรพนาม หรอื อนยิ มวิเศษณ กอ็ ยา ลมื หวั ใจสาํ คญั น้นั กค็ อื สรรพนามใชแ ทน วเิ ศษณใ ชข ยาย กลา วคอื อะไรๆ คํานสี้ ังเกตวา จะไมไ ดขยายคาํ ใด เลยจงึ เปน อนยิ มสรรพนาม สว นคาํ วา ไหน จะเปน การขยายเพอ่ื ประกอบคาํ นาม สมดุ ทไ่ี มต อ งการคาํ ตอบจงึ เปน อนยิ มวเิ ศษณ 3. ปฤจฉาสรรพนาม VS ปฤจฉาวเิ ศษณ เชน ไหนหนงั สือของเธอ VS หนังสือเลม ไหนของเธอ นองๆ สงั เกตวาประโยค 2 ประโยคน้ีแสดงคําถามทีต่ อ งการคาํ ตอบแต คําวา ไหน คาํ แรกนเี้ ปนการแทนสงิ่ ๆ หนงึ่ วาอยู ทไี่ หน อยูตน ประโยคสว นมากจะเปน ปฤจฉาสรรพนาม สวนคําวา ไหน คําท่สี องนเี้ ปนการขยายเพือ่ ประกอบคาํ นาม หนงั สอื วาเปน เลมไหน ตอ งเปนปฤจฉาวเิ ศษณ 4. ประพันธสรรพนาม VS ประพนั ธวเิ ศษณ เชน ผชู ายท่อี ยหู นาบา นเปนนักดนตรี VS นักเรยี นทกุ คนตั้งใจท่ีจะทาํ งานใหเสร็จ 28 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
นองๆ สังเกตดีๆ จะเหน็ วา ที่ คําแรกแทนคําวา ผชู าย (ใชแทนคํานามขางหนา จะอยูติดคาํ นาม) จึงเปนประพนั ธสรรพนาม สวน ที่ คําทีส่ องใชป ระกอบคํากรยิ าท่ีอยขู างหนาเพื่อขยาย ท่ี จงึ ขยายคาํ วา ต้งั ใจ ที่อยูขางหนา ดังน้ันจึงเปน ประพันธวิเศษณ 5. อกรรมกริยา VS ลักษณวเิ ศษณ เชน ฝนตก VS หองครัวสะอาด คาํ วา ตก และ สะอาด เม่ืออยูในประโยคท้ังสองนีจ้ ะทาํ หนาท่ีเปนภาคแสดงของประโยคได กลาวคอื สะอาด นอกจากจะ เปนคําวเิ ศษณไ ดแลว ยงั สามารถทําหนา ที่เปน กริยาของประโยคได 6. วภิ าคสรรพนาม VS ประมาณวเิ ศษณ เชน นกั เรยี นบา งก็กนิ บางก็เลน VS นกั เรยี นบางคนกนิ บาง ทิง้ บา ง นอ งๆ สงั เกตดๆี จะพบวา คาํ วา บาง ในประโยคแรกจะใชแทนคํานามคาํ วา นักเรียน เพ่อื แยกเปนสว นๆ เปน ฝา ยๆ จึงถือ เปนวิภาคสรรพนาม แตคําวา บาง ในประโยคทส่ี องใชประกอบเพ่ือบอกปริมาณ ใชป ระกอบคาํ กรยิ าคาํ วา กิน และ ทง้ิ จึงถอื เปน ประมาณวเิ ศษณ 7. คาํ บุพบท VS สถานวเิ ศษณ เชน แมอยูในบาน VS แมอ ยูขา งนอก คาํ บพุ บทจะตอ งตามดว ยคาํ นามหรอื คาํ สรรพนาม ซงึ่ คาํ วา ใน เปน บพุ บทเพราะอยหู นา บา น ทเ่ี ปน คาํ นาม สว นสถานวเิ ศษณ จะบอกตาํ แหนง โดยจะวางอยูทา ยประโยคไมมีคํานาม ซึ่งคําวา ขางนอก เปน สถานวเิ ศษณเพราะอยูทายสดุ ของประโยคและไมมคี าํ นามหรือคําสรรพนามตามหลงั 8. คําบุพบท VS คําสนั ธาน เชน ปลาหมอตายเพราะปาก VS ปากหมอตายเพราะปากไมด ี นองๆ จําไวเ ลยวา “บพุ บท +นาม” “สนั ธาน + ประโยค” คําวา เพราะ คาํ แรกจงึ เปน คาํ บุพบท เพราะอยหู นา คํานาม คํา วา เพราะ คาํ ท่ีสองเปน คําสนั ธานเพราะอยูประโยค การสรา งคํา กอ นทนี่ องๆ จะนําคําท่ีมอี ยนู ้นั ไปสรา งใหเ กิดคําใหมข ึน้ น้ัน นอ งๆ ตอ งรูจกั หนวยศัพทที่เล็กที่สุดของภาษาไทยกอ น น้ันกค็ ือ คํามลู ดังน้ี คาํ มูล คาํ มลู คอื คําท่มี คี วามหมายสมบูรณใ นตัวเอง เปนคาํ ด้ังเดมิ ที่มใี นภาษาเดิม เปนภาษาไทยหรอื มาจากภาษาใดๆ ก็ได อาจมี พยางคเดียวหรอื หลายพยางคก ไ็ ด แตต องไมใชคําทเี่ กดิ จากการประสมกับคาํ อื่นๆ เชน คํามูลพยางคเดยี ว = ชา ง ปา มา วัว ควาย ใจ กิน เหน็ บน ใน คํามูลสองพยางค = ขนม ทะเล นารี กะทิ ตะกละ สะดวก คาํ มูลสามพยางค = กะละแม มะละกอ นาฬก า กะละมัง จะละเม็ด เปนตน นอ งๆ กาํ ลงั สงสัยวาแลว จะดอู ยางไร วเิ คราะหอยา งไรวา คาํ คาํ นั้นเปน คาํ มูล ไมใ ชค าํ อื่นๆ วิธีการงายๆ ทจี่ ะสังเกต คอื ลองแยกคาํ น้ันๆ ออกมา ถาพบวา มบี างคําหรอื ทกุ คําไมม ีความหมายเลย หรอื มีความหมาย แตค วามหมายนนั้ ไมม ีเคา กับคาํ เดิมเลย แสดงวา เปน คาํ มูล เชน มะละกอ ลองแยกออกมาจะพบวา มะ+ละ+กอ (มะ กบั ละ จะไมม ีความหมาย) ดงั น้นั มะละกอจงึ เปนคาํ มูล ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 29
กระถาง ลองแยกออกมาจะพบวา กระ+ถาง (กระ เปนช่อื เตา ชนดิ หนงึ่ ถาง เปน กริยาแปลวา ฟนใหเ ตยี น) ระวัง เมื่อแยกออกมาแลวมีความหมายทุกคําอยาดวนสรุปวาไมใชคํามูล สังเกตความหมายใหมท่ีเกิด ไมมีความเก่ียวของกับความหมาย เดิมเลย จึงถือเปน คํามูล หมาขาว ลองแยกออกมาจะพบวา หมา+ขาว (หมา มคี วามหมาย ขาว กม็ ีความหมาย) เมอื่ ดไู ปทีค่ วามหมายใหม ที่เกิด หมาขาว คือหมาท่ีมีสีขาว จะพบวาความหมายยังเก่ียวของกับความหมายเดิมอยูและทุกคํามีความหมายหมด สามารถ แยกศพั ทได สรปุ ไดเ ลยวา ไมใ ชคาํ มลู สรุปอกี ครั้ง คาํ คาํ หนึ่งจะเปนคํามูลไดจะตอ ง 1. คําพยางคเ ดียวท่ีมาจากภาษาใดๆ กไ็ ด 2. ถามหี ลายพยางค จะแยกศพั ทไมไ ด เพราะเม่อื แยกแลว คาํ จะไมมีความหมาย 3. ถามหี ลายพยางค แยกคําไดม ีความหมาย ความหมายนน้ั ตอ งไมเ กี่ยวของกบั ความหมายเดิม คาํ ประสม คาํ ประสม คือการนาํ คํามูลท่มี ีความหมายไมเหมอื นกนั ตั้งแตส องคําขนึ้ ไปนาํ มารวมกันแลวเกิดความหมายใหมแตยงั มีเคา ความหมายเดมิ คาํ ท่ีเกิดขน้ึ จะเรียกวา คาํ ประสม ระวงั ! คาํ มลู 2 คําท่ีมารวมกันเกิดเปนคาํ ประสม ตอ งไมม ีลักษณะของคาํ ซอนเพอื่ ความหมาย คือตองไมมีความหมายเหมือนกนั คลายกัน หรือตรงกันขามกัน โครงสรา งของคาํ ประสม คาํ หลกั + คําเติม = คาํ ประสม (คาํ ใหม) นองๆ อาจสงสยั อะไรคือ คําหลัก อะไรคอื คําเติม ลองดตู วั อยา งเพอ่ื เพมิ่ ความเขาใจ เชน กินเมอื ง กินแรง กนิ ใจ กนิ ที่ กินดอง เปนตน สังเกตวา คาํ วา กนิ น้นั เปน คําหลักท่ตี องการคาํ เตมิ ซึ่งคือคําวา เมอื ง แรง ใจ ท่ี ตามลาํ ดบั มาประกอบเพอ่ื ใหมคี วามหมาย ที่หลากหลายมากขึน้ หลักการสรางคําประสม 1. คํามูลที่นํามาสรางเปนคําประสม อาจทําหนาท่ีเปนคํานาม คําสรรพนาม กริยา วิเศษณ หรือบุพบท ก็ได คํามูลอาจ เกิดจากการประสมกบั คาํ ชนิดเดยี วกัน หรือคําตางชนดิ กนั กไ็ ด เชน นาม+นาม เชน หวั ใจ พอ บาน พอ มด นํ้าตา ชางไม นาม+สรรพนาม เชน พระคณุ ทาน กระหมอ มฉนั นาม+กรยิ า เชน นํ้าตก น้ําเนา รถเขน็ ยาถา ย ลูกเลน นาม+วิเศษณ เชน แกงหวาน ปลาเค็ม เคร่อื งคาว ของแขง็ กริยา+กริยา เชน ยกฟอ ง ตม ยาํ ถกเถียง กนิ ขาด กรยิ า+นาม เชน กินใจ กินแถว กินเมีย จบั ยาม กริยา+วเิ ศษณ เชน อวดดี ไปดี ถอื ดี เปนกลาง วิเศษณ+นาม เชน สองใจ สามเกลอ คใู จ วิเศษณ+ วิเศษณ เชน ออ นหวาน สกุ ดิบ หวานเย็น 30 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บุพบท+นาม เชน ใตเ ทา ขา งถนน (เดก็ ) ซงึ่ หนา บพุ บท+กรยิ า เชน ตามมีตามเกดิ สังเกต! คําประสมจะเกิดจากคําก่ีชนิดก็ตาม เม่ือประกอบกันเปนคําประสมแลวจะเปนคําชนิดเดียวเทาน้ัน เชน ตมยํา เกดิ จาก กรยิ ากบั กรยิ า เมอ่ื ประสมเปน “ตม ยาํ ” แลวจะเปน นาม เทาน้ัน 2. คาํ มลู ทน่ี าํ มาประสมกนั อาจเปน คาํ ที่มาจากภาษาใดก็ได ซ่งึ อาจเกดิ จากคําไทยกับคําไทย คําไทยกับคาํ ในภาษาอืน่ หรอื เปนคาํ ทีม่ าจากภาษาอ่ืนท้ังหมด เชน คําไทยกับคําไทย เชน หมอความ แมยาย กินที่ นา้ํ หวาน โรงเรยี น หมดตัว เตารีด คําไทยกับคาํ ภาษาอ่นื เชน คาํ ไทย+เขมร เชน ของขลงั ของโปรด ทะเลสาบ สายตรวจ คาํ ไทย+จนี เชน กินหุน ของเก กนิ โตะ นํ้าเตาหู ตีตว๋ั คาํ ไทย+บาลสี นั สกฤต เชน แมพิมพ ลกู ศษิ ย ขโี้ รค เขา ฌาน คําไทย+องั กฤษ เชน เรียงเบอร ฝาเบยี ร นา้ํ กอ ก สรางจากคําภาษาตางประเทศทง้ั หมด เชน บาลี+บาลี เชน ผลผลิต การยุทธ์ิ วัตถโุ บราณ ภาพยนตร บาลี+สนั สกฤต เชน ภาพลักษณ กิจจะลักษณะ สงั เกตการณ บาล+ี จีน เชน รถเกง บาล+ี องั กฤษ เชน รถเมล รถบัส รถแทก็ ซี่ บาลี+เขมร เชน นพมาศ เทพนม เจตจาํ นง จนี +จีน เชน แฉโพย สิ่งทีน่ องควรระวงั ไว คาํ ทีน่ าํ มาประสมกันบางคําน้ัน อาจไมไดเ กดิ ความหมายใหม ซ่ึงจะไมใ ชค าํ ประสม เชน ลูกเสือ (นามกับนาม) ถามีความหมายวา ลูกของเสือ จะไมไดเกิดความหมายใหมจึงไมใชคําประสม เปนเพียงวลี แตถา มีความหมายวา ลกู เสอื เนตรนารที นี่ อ งๆ เคยเรียนกันน้นั จะถอื วา เกดิ ความหมายใหมจงึ จะเปน คาํ ประสม ส่ิงที่นอ งๆ ควรสังเกต ถา เจอคาํ เหลา นขี้ น้ึ ตนมกั จะเปน คําประสม เพราะตองนาํ คําอ่นื ๆ มาประกอบเพอ่ื ใหเ กิดความหมายหลากหลายมากขนึ้ เชน พอ + แม + ลกู + น้ํา + ชา ง + ชาว + เคร่ือง + หวั + นกั + หมอ + ที่ + การ + ความ + เสีย + ยก + กนิ เปน ตน คําซอน คําซอ น คือ การนาํ คํามลู ทีม่ ีความหมายหรือเสยี งใกลเคียงกัน หรอื เหมือนกันมาซอ นกันแลว ทําใหเ กิดความหมายใหมห รอื ความหมายใกลเ คียงกับความหมายเดิม คําซอนมี 2 แบบ ดงั น้ี 1. คําซอนเพ่ือความหมาย เปนการขยายความใหช ดั เจนยิ่งข้ึน โดยคํามูลท้งั 2 คําจะมลี ักษณะดังน้ี 1.1 คําซอนทม่ี ีความหมายเหมอื นกนั เชน บานเรือน อวนพี จิตใจ รปู ราง ขาทาส 1.2 คาํ ซอนทมี่ ีความหมายแคบลง เจาะจง เชน ขดั ถู ใจคอ หูตา ญาตโิ ยม 1.3 คําซอนท่ีมีความหมายกวางกวาเดมิ เชน ขา วปลา ถวยชาม คดั เลอื ก ทุบตี 1.4 คําซอ นทีม่ คี วามหมายเปล่ยี นไปจากเดมิ เชน ดดู ด่มื คับแคบ ออ นหวาน อบรม 1.5 คําซอนท่ีมีความหมายตรงกนั ขาม เชน ชั่วดี ผดิ ถูก เปน ตาย รา ยดี ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 31
สงั เกต! เวลานองๆ ไปทาํ ขอสอบ พยายามพจิ ารณาโดยการแยกพยางคเหมอื นคําประสมแตถ าเมื่อแยกแลว คาํ แตละคํานั้นมีความ หมายท่ีเหมอื นกนั ใกลเ คียงกนั หรอื ตรงกนั ขา มกันจะเปน คาํ ซอน เชน บา นเรือน ลองแยกออกมา บา น+เรอื น (บาน มคี วามหมายเหมอื นกับคําวา เรอื น) ผดิ ถูก ลองแยกออกมา ผิด+ถกู (ผิด มีความหมายตรงกนั ขามกบั คาํ วา ถูก) ทั้งสองคําน้ี จึงถอื เปน คําซอ น 2. คาํ ซอ นเพ่ือเสียง คือการนําคํามูลสองคํามาประกอบกัน เพอ่ื ใหเกดิ เสียงคลอ งจองกนั อาจเปน คําเลยี นเสียงธรรมชาติ กไ็ ด เชน โครมคราม เจิดจา โยกเยก ชงิ ชัง เปน ตน วิธีการสรา งคาํ ซอนเพ่ือเสยี ง 1. นาํ คํามูลที่มีความหมาย มเี สยี งสระ และอักษรทใี่ กลเ คียงกันมาซอ นกนั เชน ขบั ขี่ แข็งขัน บูบ้ี 2. นาํ คาํ มูลที่เปน คาํ หลกั หรือเปนศัพทห ลัก แลวสรา งเสยี งทไ่ี มมคี วามหมายข้นึ เพ่ือสรางความคลองจองกนั เชน เยินยอ ชิงชัง ภเู ขาเลากา ตอ นรับขบั สู ผลหมากรากไม 3. สรางจากคํามูลที่มีเสยี งซอ นกนั มาคูกัน เชน ดกุ ดกิ โลเล โยเย งอแง วอกแวก คําซํา้ คําซ้ํา คือการนําคํามลู คําเดยี วกนั มากลาวซาํ้ เพ่อื เนน นาํ้ หนักของคาํ เมอ่ื ซํ้าแลวสามารถใชไมย มกแทนคําซา้ํ นัน้ ได สังเกต! นองๆ จาํ ไวเ ลยวา คําซา้ํ ตอ ง 1. เขียนเหมอื นกนั 2. เขียนติดกัน 3. หนาทข่ี องคําเหมือนกัน 4. สามารถใชไมย มกแทนได ความหมายท่ีเกดิ จากคําซา้ํ 1. พหูพจน เชน นอ งๆ พๆ่ี เดก็ ๆ เพือ่ นๆ 2. แยกจาํ นวน เชน ชิ้นๆ ตๆู หองๆ ชดุ ๆ ถงุ ๆ 3. บอกกรยิ าซํ้าๆ เชน พูดๆ กนิ ๆ ทาํ ๆ อา นๆ ดๆู 4. บอกพวก กลมุ ลกั ษณะ เชน ขาวๆ อว นๆ เล็กๆ แบนๆ กลมๆ เหลยี่ มๆ 5. บอกสถานที่ ไมเจาะจง เชน แถวๆ ขางๆ เชาๆ สายๆ คํา่ ๆ ใกลๆ 6. ความหมายเปลีย่ นไปจากเดมิ เชน ไปๆ มาๆ กลว ยๆ หมูๆ สดๆ รอนๆ 7. ทาํ นองคําสัง่ เชน ดีๆ เบาๆ รีบๆ ชา ๆ เรว็ ๆ เงียบๆ 8. แสดงอาการหรือเหตุการณตอเน่อื ง เชน รํ่าๆ พรวดๆ หยิมๆ ปรอยๆ 9. เนน ความรูส ึก โดยใชเ สียงสูงเนน เชน ด๊าํ ดํา รวยรวย ตายตาย เกงเกง 10. เลยี นเสยี งธรรมชาติ เชน เหมียวๆ โครมๆ โฮกๆ เปรยี้ งๆ ระวงั ! * คาํ ทีเ่ ขียนติดกันบางคาํ ไมใชค ําซํ้าเพราะทําหนาทีต่ า งกนั ในประโยค เชน สถานทท่ี แ่ี มไ ปเทีย่ วบอ ยคอื ทะเลบางแสน = ทที่ ี่ ไมใ ชค ําซาํ้ ใสไ มยมกไมไ ด คนคนนี้ไมนา จะทาํ ผดิ ไดเ ลย= คนคน ไมใ ชค ําซํ้า ใสไมย มกไมไ ด 32 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
* คําซ้ําบางคํา นยิ มใชเปนคําซ้ําอยา งเดียว ไมอ าจใชเปน คาํ เดย่ี วๆ ได เชน หยกๆ หลดั ๆ ฉอดๆ ปา วๆ = เขาเพิ่งมาหยกๆ ไมส ามารถใชเ ปน เขาเพิง่ มาหยก เพราะจะทาํ ใหส อื่ ความหมายไดผ ดิ คาํ สมาส คําสมาส คือ วิธีการสรางคําที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤต ซ่ึงเกิดเปนคําใหม มีความหมายใหมแลวอานออกเสียง ตอ เน่ืองกันไป คําสมาส มี 2 ประเภท 1. คาํ สมาสทไ่ี มม กี ารสนธิ (สมาสแบบสมาส) คอื คาํ สมาสทไ่ี มม กี ารเปลยี่ นแปลงเสยี งหรอื กลมกลนื เสยี ง เรยี กวา “คาํ สมาส” 2. คาํ สมาสท่ีมกี ารสนธิ (สมาสแบบสนธิ) คอื คาํ สมาสทีม่ กี ารเปล่ยี นแปลงหรอื กลมกลืนเสยี ง เรยี กวา “คาํ สนธิ” ทอ งงา ยๆ วา “สมาสชน สนธเิ ชือ่ ม” คาํ สมาส มีลักษณะดงั ตอ ไปน้ี 1. คําทีน่ าํ มาสมาสกนั ตอ งเปน คาํ ท่มี าจากภาษาบาลี สนั สกฤตเทา น้ัน หามเปน ภาษาอน่ื เดด็ ขาด 2. การเรียงลาํ ดบั คําสมาสตอ งแปลจากหลังมาหนา เพราะคาํ ประกอบอยูห นาคําหลักอยูห ลัง เชน ผลติ ผล (ผลทเี่ กดิ ข้นึ ) ยทุ ธวิธี (วิธกี ารทําสงคราม) วาทศลิ ป (ศิลปะการพดู ) 3. คําสมาสจะไมใชเ ครอื่ งหมายทณั ฑฆาต และรปู สระอะทีท่ า ยพยางคแรก เชน กจิ การ ราชการ 4. เวลาอาน จะออกเสียงสระที่เชื่อมติดกันระหวางคําหนากับคําหลัง ถาไมมีใหออกเสียง อะ ระหวางรอยตอของคํา เชน ภูมิศาสตร (พมู ิสาด) กรรมกร (กํามะกอน) ราชการ (ราดชะกาน) 5. คาํ วา “พระ” ซง่ึ มาจากภาษาบาลสี นั สกฤตวา “วร” เมอื่ ไปประกอบเปน คาํ หนา โดยมีคาํ หลักท่เี ปน คาํ ภาษาบาลีสนั สกฤต จะถอื วาเปน คาํ สมาส เชน พระบาท พระกร พระชิวหา พระสงฆ ระวงั ! * มีคําสมาสบางคําที่นิยมอานแบบไทย คือไมออกเสียงสระที่ทายพยางคแรก นองจําไวเลยวา เปนขอยกเวน ใหอานตาม ความนยิ ม เชน ชาตินิยม อานวา ชาด-น-ิ ยม * คําสมาสท่ีข้ึนตนดวย พระ ถาประสมกับคําอ่ืนท่ีไมใชภาษาบาลีสันสกฤต ไมถือวาเปนคําสมาส ถือเปนคําประสม เชน พระอู พระเกาอ้ี พระขนง พระสนม สังเกต! คาํ ตอไปนี้ ดูเหมือนจะเปนคําสมาส แตน องๆ ตองสงั เกตดีๆ จะพบวา ไมใชค ําสมาส เชน ผลไม ไม เปนคําไทย ครสิ ตจักร คริสต เปนอังกฤษ พลความ ความ เปนคาํ ไทย “ คําสมาสตอ งเกดิ จากคาํ กลเม็ด เมด็ เปน คาํ ไทย ภาษาบาลสี นั สกฤตเทา น้ัน” ราชดําเนนิ ดาํ เนิน เปน คําเขมร อยา ลืมเด็ดขาด !! ตวั อยา งคาํ สมาส ประวตั ิศาสตร (ประวัติ+ศาสตร) ธรรมศาสตร (ธรรม+ศาสตร) วีรกรรม (วรี +กรรม) เกษตรกรรม (เกษตร+กรรม) วฒั นธรรม (วัฒน+ธรรม) ชัยภูมิ (ชัย+ภมู ิ) ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 33
คาํ สนธิ คอื การสมาสโดยการเชอื่ มคาํ เขา ระหวา งพยางคห ลงั ของคาํ หนา กบั พยางคห นา ของคาํ หลงั เรยี กวา การสมาสทมี่ สี นธิ หรอื คาํ สมาสแบบกลมกลืนเสยี ง เปน การยอ อักขระใหนอ ยลง แบง เปน 3 ประเภท ดงั นี้ 1. สระสนธิ คอื การนาํ คาํ บาลสี นั สกฤตทล่ี งทา ยดว ยสระไปสนธกิ บั คาํ ทขี่ นึ้ ตน ดว ยสระ ซง่ึ เมอ่ื สนธแิ ลว จะมกี ารเปลยี่ นแปลง รปู สระตามเกณฑ ดงั น้ี 1.1 ตดั สระทา ยคาํ หนา แลวใชส ระหนา คําหลงั (กฎของคาํ หนา) มาทําความเขาใจกันอกี ครงั้ = ______(คาํ หนา) + อ_____(คาํ หลัง) วธิ กี ารสระสนธิ นอ งๆ จาํ เปน ขั้นตอน คือ 1. ตดั สระคาํ หนา 2. ตัด อ คาํ หลงั 3. นําคํามารวมกนั เชน ชล + อาลยั = 1. ตัดสระอะท่ีคําหนา (ชละ) 2. ตดั อ ทิง้ 3. นํามารวมได ชลาลัย มหา + อรรณพ = 1. ตัดสระอา 2. ตดั อ ท้งิ 3. นํามารวมได มหรรณพ วชริ + อาวธุ = วชิราวธุ วร + โอกาส = วโรกาส พุทธ + โอวาท = พทุ โธวาท วิทย + อาลัย = วทิ ยาลยั 1.2 ตดั สระทา ยคาํ หนา ใชสระหนาคําหลัง แตเ ปลี่ยนสระคําหลงั ดวย (กฎของคาํ หลงั ) อะ เปน อา เชน ธรรม + อธปิ ไตย = 1. ตดั สระอะ 2. เปลย่ี น อะ เปน สระอา 3. ตดั อ ทง้ิ ได ธรรมาธปิ ไตย อิ เปน เอ เชน นร + อิศวร = 1. ตดั สระอะ 2. เปลี่ยน อิ เปน เอ 3. ตดั อ ทงิ้ ได นเรศวร อุ เปน อู เชน คุณ + อุปการ = 1. ตัดสระอะ 2. เปลีย่ น อุ เปน อู 3. ตดั อ ทิ้ง ได คุณปู การ อุ อู เปน โอ เชน นย + อบุ าย = 1. ตัดสระอะ 2. เปลีย่ น อุ เปน โอ 3. ตดั อ ท้งิ ได นโยบาย 1.3 เปลี่ยนสระที่ทายคําหนา อิ อี เปน ย อุ อู เปน ว เสยี กอน แลวสนธิ (กฎของคาํ หนา ) อิ อี เปน ย (ทําคลายๆ ขอ 1.1 หลงั จากเปล่ยี นเปน ย แลว ) เชน อคั คี + โอภาส = 1. เปลย่ี น อี เปน ย ได อคั คย 2. ตดั สระอะ 3. ตดั อ ทงิ้ ได อคั โยภาส อุ อู เปน ว (ทาํ คลายๆ ขอ 1.1 หลังจากเปลี่ยนเปน ว แลว) เชน จกั ขุ + อาพาธ = 1. เปลย่ี น อุ เปน ว ได จกั ขว 2. ตดั สระอะ 3. ตดั อ ทงิ้ ได จกั ขวาพาธ 2. พยญั ชนะสนธิ คอื การเชื่อมคาํ ดว ยพยญั ชนะ โดยเชอ่ื มเสยี งพยญั ชนะในพยางคทายของคาํ หนา กบั เสยี งพยัญชนะหรอื สระในพยางคแ รกของคําหลัง ดงั น้ี 2.1 คําท่ลี งทา ยดวย ส สนธกิ ับพยญั ชนะ ใหตดั ส ของคาํ หนา ทิ้ง เชน นริ ส + ภัย = 1. ตดั ส ทงิ้ 2. นาํ มารวมกนั ได นิรภยั นริ ส + ทุกข = นิรทกุ ข ทุรส + พล = ทรุ พล 2.2 คาํ ทล่ี งทายดว ย ส สนธกิ ับพยญั ชนะ เปลีย่ น ส เปน โ เชน รหส + ฐาน = 1. เปลยี่ น ส เปน โ 2. นํามารวมกนั ได รโหฐาน มนส + ภาพ = มโนภาพ ศิรส + เพฐน = ศิโรเพฐน 3. นฤคหติ สนธิ คอื การเช่ือมคําดวยนฤคหติ โดยเช่อื มพยางคหลงั ของคาํ หนาเปนนฤคหติ กบั เสยี งสระในพยางคแ รกของ คาํ หลงั ดังนี้ 34 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
3.1 นฤคหิตสนธิกับสระ เปลีย่ น ๐ เปน ม แลว สนธิกัน เชน สํ + อาคม = 1. เปลีย่ น ๐ เปน ม 2. ตัดสระอะ 3. ตัด อ ท้งิ ได สมาคม สํ + อิทธิ = สมิทธิ สํ + อาทาน = สมาทาน สํ + อาบัติ = สมาบตั ิ สํ + อาโยค = สมาโยค 3.2 นฤคหติ สนธกิ ับพยญั ชนะวรรค เปลี่ยน ๐ เปนพยญั ชนะทา ยวรรคน้นั กอ นสนธิ วรรค กะ เปน ง เชน สํ + กร = สังกร สํ + เกต = สังเกต สํ + คม = สังคม วรรค จะ เปน ญ เชน สํ + จร = สัญจร สํ + ชาติ = สญั ชาติ สํ + ญา = สัญญา วรรค ตะ เปน น เชน สํ + เทศ = สนั เทศ สํ + ดาป = สนั ดาป สํ + ดาน = สนั ดาน วรรค ฏะ เปน ณ เชน สํ + ฐาน = สัณฐาน สํ + ฐติ ิ = สณั ฐติ ิ วรคค ปะ เปน ม เชน สํ + บัติ = สมบตั ิ สํ + บรู ณ = สมบูรณ สํ + พล = สมั พล 3.3 นฤคหติ สนธิกบั เศษวรรค เปลี่ยน ๐ เปน ง เชน สํ + โยค = สังโยค สํ + วร = สังวร สํ + หรณ = สงั หรณ สํ + หาร = สงั หาร แนวขอสอบ 1. คําวา แดงในขอ ใดทาํ หนา ท่ีตา งจากขออ่ืน 2. ครูช่อื แดง 1. รว้ั สแี ดง 3. กินนํ้าแดง 4. ใสเส้ือสแี ดง 2. คาํ วา “ท”ี่ ในขอ ใดทาํ หนา ทีเ่ ชื่อมประโยค 1. สมบตั ิขายท่ีไดราคาดี 2. สมบรู ณไ มช อบขนมท่ใี สเ นย 3. สมชายไปดูหนังท่ีสยามสแควร 4. สมหมายปลกู ตนไมท ี่หลังสวนบาน 3. “ใครๆ ก็ชอบไปทะเล” คําวา “ใคร” เปนสรรพนามชนิดใด 1. สรรพนามใชถาม 2. สรรพนามชี้ระยะ 3. สรรพนามเชือ่ มประโยค 4. สรรพนามบอกความไมเจาะจง 4. สํานวนในขอใดไมมีคําบุพบท 1. ปด ทองหลังพระ 2. หกั ดามพราดว ยเขา 3. พายเรือในอาง 4. หวั เดยี วกระเทียมลบี 5. ขอความตอ ไปนีม้ คี าํ ประสมกคี่ าํ “การหยุดไขเลือดออกไมใหร ะบาดในชุมชนตองระวังไมใหถ กู ยงุ กดั เชน ทายากนั ยุง นอนในมุง หรอื ตดิ มงุ ลวด ฯลฯ” 1. 4 คาํ 2. 5 คํา 3. 6 คํา 4. 7 คาํ 6. ขอใดไมเปน คํามูล 1. เผอเรอ 2. มาลา 3. แจกนั 4. คาตวั 7. คําในขอ ใด มีวธิ ีการสรางคาํ แตกตา งจากขออื่น 1. ปวดราว ปวดเมอ่ื ย 2. บอกบท บอกใบ 3. เศราโศก เศราหมอง 4. คลาดเคลื่อน คลาดแคลว ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 35
8. คาํ ประพนั ธในขอ ใดไมม ีคําซอ น 1. นาคมี พี ษิ เพยี้ ง สุริโย 2. เลอื้ ยบท ําเดโช แชมชา 3. พิษนอยหย่งิ โยโส แมลงปอ ง 4. ชูแตหางเองอา อวดอา งฤทธี 9. คําซ้ําในขอ ใดมจี าํ นวนพยางคทีอ่ อกเสียงซาํ้ นอ ยที่สุด 1. รม ชมพๆู ท่ีเธอซอ้ื มาฝากจากญี่ปนุ พังเสยี แลวเมื่อวนั กอ น 2. คณุ ครูเรยี กนกั เรียนใหออกมาอา นหนังสือหนาชั้นทีละคนๆ 3. แลว ในวนั หนึง่ ๆ มีคนมาเยีย่ มชมพิพิธภณั ฑน้ีประมาณกีค่ น 4. เขาไมไดใสเสือ้ ผา สีๆ มาหลายเดือนแลว เพราะกาํ ลังไวท ุกข 10. ขอ ใดมีคําซอ น 1. ดินดงลงบอหลอ เบา 2. คลกุ เถาคลงึ ถาดปาดไถ 3. กดแทนแปนทับฉับไว 4. ลงมือลงไมไ ฟรุม 11. ขอ ใดไมม ีคําซอ น 1. กรอดอกกรอดาย เปน ลายแดงเหลือง สหี มนสีเมอื ง ศรเี วียงเชยี งคํา 2. ประดบั เกล็ดดาว บนผืนผาดํา สเี ล่อื มสลี ้ํา เปน รวิ้ เปน ลาย 3. เหยียบก่ียกกาว คอยสาวเรียงเสน กระดกยกเตน ยกเสน ยกสาย 4. เปนมกุ มง่ิ แกว เปนเกาะกระจาย เปน เชิงเปน ชาย ใหช น่ื ใหชม 12. คาํ ในขอ ใดเปนคําสมาสทกุ คํา 1. คณุ สมบตั ิ คุณากร คณุ คา 2. ราชการ ราชวงั ราชรถ 3. มโหฬาร มหาวทิ ยาลยั มหาภยั 4. พลานามยั พลศึกษา พลความ 13. ขอ ใดมีคาํ สมาสทม่ี กี ารสนธิทง้ั หมด 1. มโนมัย สัมมาทฐิ ิ โยธาธกิ าร 2. คณุ ปู การ นามาภิไธย ชราภาพ 3. ทัศนปู กรณ ชโลทร นทิ รารมณ 4. มหาวทิ ยาลยั ธนาณัติ รัชนีกร 14. ขอใดมคี ําสมาสทีก่ ลมกลืนเสยี ง 1. ธรรมบท บญุ ฤทธิ์ มงคลวาร 2. เยาวลักษณ วทิ ยาเขต ทศวรรษ 3. โลกนาถ ภณั ฑารักษ กรรมฐาน 4. ศภุ นิมติ สหกรณ นิติกรรม เฉลยคําตอบ 1. ตอบ 2 เพราะเปน คาํ นามแทนชอื่ ของคน (วิสามานยนาม) สว นขอ อน่ื ๆ แดงจะเปน คาํ วเิ ศษณ 2. ตอบ 2 คาํ วา “ท”ี่ ทําหนา ทเี่ ชือ่ มประโยคหลกั กับประโยคยอย จะแยกไดวา “สมบรู ณไ มช อบขนม” กับ “ขนมท่ใี สเนย” 3. ตอบ 4 สงั เกตวาเปน คําถามทไ่ี มตองการคําตอบ จะเรียกวา “อนิยมสรรพนาม” ไมเจาะจง 4. ตอบ 4 เพราะขอ อ่นื ๆ มคี าํ วา หลัง ดวย ใน ซง่ึ เปนคาํ บพุ บท 5. ตอบ 1 มี 4 คาํ ไดแก ไขเลอื ดออก ชุมชน ยากันยุง และมุงลวด 36 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
6. ตอบ 4 คาํ วา “เผอเรอ มาลา แจกัน” เปน คาํ มูลเน่ืองจากแยกคาํ แลว ไดค าํ ที่ไมมคี วามหมายในภาษาไทย คาํ วา “คา ตวั ” สามารถแยกออกจากกนั ไดม ีความหมายสมบรู ณในตัวเอง 7. ตอบ 2 บอกบท บอกใบ เปนคาํ ประสม ขอ อื่นๆ เปนคําซอ นความหมายเหมือน 8. ตอบ 1 นาคมี พี ษิ เพยี้ ง สุริโย (ไมมคี าํ ซอน) 2. เล้ือยบทาํ เดโช แชม ชา 3. พิษนอยหยิ่งโยโส แมงปอง = ท้ัง 3 ขอ น้ีเปน คําซอ นเพอื่ เสยี ง 4. ชูแตหางเองอา อวดอา งฤทธี 9. ตอบ 4 สๆี = สี สี (2) ซ่งึ นอ ยทส่ี ุด ชมพๆู = ชมพูชมพู ทีละคนๆ = ทลี ะคนทลี ะคน วนั หนึ่ง = วันหนึ่งวนั หนึ่ง 10. ตอบ 4 เพราะ ลงลือลงไม เปนลักษณะของคําซอน 4 จงั หวะ ใชค าํ ซา้ํ ในพยางคท ่ี 1 และ 3 11. ตอบ 1 เนื่องจาก ขอ 2 มคี าํ วา เปน ริ้วเปน ลาย” ขอ 3 มคี าํ วา “ยกเสน ยกสาย” ขอ 4 มคี าํ วา “ใหช ื่นใหช ม” 12. ตอบ 3 เนื่องจากคาํ ทีจ่ ะนาํ มาสมาสกนั ไดต องเปนคําภาษาบาลี สันสกฤตเทา นน้ั คุณคา ราชวัง พลความ ยังมคี ําไทยปะปนอยู 13. ตอบ 3 คําสนธิ (สงั เกตงายๆ ลองแยกคาํ ออกจากกัน คาํ สนธจิ ะแยกไมค อยได ตองใส อ เพิ่ม คือ ทัศนปู กรณ ชโลทร นิทรารมณ 14. ตอบ 3 โจทยถามสมาสทกี่ ลนื เสยี ง ก็คอื คาํ สนธิ นั่นคอื คําวา “ภัณฑารักษ” ภัณฑารักษ = ภณั ฑา + อารักษ (สระสนธ)ิ นอ งๆ สามารถศกึ ษาเพ่มิ เติมไดท ่ี Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, คาํ นาม, การเขียน, คํากริยา, คําวเิ ศษณ, การสรางคาํ , การสรา งคํา ในภาษาไทย, คําสมาส, คาํ สนธ,ิ คาํ ซา้ํ , คาํ ซอน • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.ตน : คาํ มลู คาํ ประสม คําสมาส คําสนธิ http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch3-1 /book/m3/onet-thai/ch3-3 • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : • สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : คาํ สมาส คําซอ น คําซํา้ http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch3-4 /book/m3/onet-thai/ch3-2 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 37
• สอนศาสตร ภาษาไทย ม.3 : • คาํ นาม คําและการสรา งคํา (คําซอ น) http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch3-9 /book/m3/onet-thai/ch3-5 • คํากริยา • วิชาภาษาไทย ระดับช้ันมัธยมศกึ ษา http://www.trueplookpanya.com ตอนตน เรื่อง การสรางคํา /book/m3/onet-thai/ch3-10 ตอน คาํ ประสม http://www.trueplookpanya.com • คาํ วเิ ศษณแบง ออกเปนกป่ี ระเภท /book/m3/onet-thai/ch3-6 มีอะไรบาง http://www.trueplookpanya.com • ภาษาไทย ม.ตน เร่อื ง การสรา งคํา /book/m3/onet-thai/ch3-11 – คําซํ้า http://www.trueplookpanya.com • การสรา งคํา /book/m3/onet-thai/ch3-7 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch3-12 • ภาษาไทย ม.ตน เรื่อง การสรางคาํ - คาํ ซอน • การสรา งคําในภาษาไทย http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch3-8 /book/m3/onet-thai/ch3-13 บนั ทึกชวยจาํ 38 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท4่ี วลีและประโยค บทน้ีนองๆ จะไดเ รียนรคู วามแตกตา งระหวา งวลแี ละประโยค ซึง่ ขอ สอบมักจะใหน อ งๆ สงั เกตวาเปน วลหี รือประโยค รวม ถงึ ชนิดของประโยคทขี่ อสอบชอบออกมากท่สี ดุ วลี คือ คาํ หลายคําทน่ี าํ มาเรียงชิดติดกัน มใี จความไมส มบรู ณเพราะขาดสวนใดสวนหน่งึ ในภาคประธานหรอื ภาคแสดง อาจใช โดยลาํ พังได หรือใชป ระกอบประโยค เชน นกั เรยี นโรงเรียนสตรีวิทยา พีแ่ ละนอง ยาวสองกิโลเมตร ประเทศในแถบเอเชยี สังเกต! เวลานองๆ จะแยกความแตกตางระหวา งวลีกับประโยค วลีเมอ่ื นอ งๆ อานจะรสู ึกวาไมจบประโยค รสู ึกอา นแลว มันตองมีตอ เชน หนังสือสีเขียว (อา นแลวรูสกึ ไมจบ) ถาเปน เชน น้จี ะเปนวลี ระวงั ! บางครง้ั ถามกี ริยาในขอความน้นั นองๆ ตอ งสังเกตวา กริยาตัวน้นั ไมเปนกริยาหลักของประโยค เชน การใชส ิทธิ เสรภี าพและ ปฏบิ ตั หิ นาทตี่ ามรฐั ธรรมนญู (ปฏิบตั ิ ไมไ ดเ ปนกรยิ าหลกั ประโยค แตเ ปน เพยี งกรยิ าท่อี ยภู าคประธานเทา นัน้ เอง) จึงจะเปน วลี ประโยค คือ ถอ ยคาํ ทีน่ าํ มาเรียงกนั แลวเกดิ ใจความทส่ี มบูรณ ซึง่ ประกอบไปดวยภาคประธานและภาคแสดง การพจิ ารณาวาขอความใดเปน ประโยคหรอื ไม นอ งๆ ตองดทู ีค่ วามหมายวาครบสมบูรณช ัดเจนหรือไม เพราะบางประโยค อาจละเวน สวนใดสว นหนึง่ ได เชน “ใครไปดหู นังกบั นุน ” “นดิ และหนอ ย” (ถือวา เปนประโยค เพราะมใี จความวา นิดและหนอยไปดหู นงั กบั นนุ ) สวนประกอบของประโยค ประโยคจะประกอบไปดว ย 2 สวน คือภาคประธานและภาคแสดง 1. ภาคประธาน คอื คําหรือกลมุ คาํ ท่ีทาํ หนา ท่เี ปน ประธาน เปน ผกู ระทํา ผูแสดงของประโยคซ่ึงจะมี บทประธาน บทขยายประธาน โดยบทขยายอาจจะมีหรอื ไมม กี ไ็ ด 2. ภาคแสดง คือ คาํ หรือกลุมคําท่ีประกอบไปดว ย บทกรยิ า บทกรรมและสวนเติมเตม็ โดยบทกรยิ าจะทาํ หนา ท่ี เปน ตวั แสดงของประโยค บทกรรมจะทําหนาทีเ่ ปนผูถ ูกกระทํา และสว นเตมิ เตม็ ทาํ หนาทีเ่ สรมิ ใจความของประโยคใหส มบูรณ ระวัง! นองๆ ควรพจิ ารณาท่ีภาคแสดง ถา บทกรยิ านัน้ เปนอกรรมกริยา คือกรยิ าทไี่ มตอ งการกรรมมารับ ซึ่งถือวา เปนประโยคแลว มคี วามสมบรู ณแลว เชน เด็กวิ่ง นกบิน ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 39
รปู ประโยค รปู ประโยค มี 5 รปู ดังนี้ 1. ประโยคประธาน คอื ประโยคทม่ี ปี ระธานอยหู นา ตามดวยภาคแสดง เชน รถติด หนังสือขาด แมวกนิ ปลา พอ เปนตาํ รวจ 2. ประโยคกริยา คือ ประโยคท่ีมีคาํ กริยาขึน้ ตนตามดวยประธาน มคี ําวา เกดิ มี ปรากฏ เชน เกิดสึนามิท่ที ะเลฝง อนั ดามัน มนี กหลายฝูงอพยพมาที่นี้ ปรากฏส่ิงแปลกข้ึนในนาํ้ 3. ประโยคกรรม คือ ประโยคที่มีกรรมอยูหนา เพ่ือเนนกรรมใหชดั เจน เชน เขาถูกครูตี หนงั เรอื่ งนี้ใครแสดงบทพระเอก (กรรม+ประธาน+กรยิ า) 4. ประโยคการิต ประโยคทม่ี กี รรมรับ หรอื กรรมรอง เชน แมใหน อ งไปซือ้ ผกั ที่ตลาด ครูใชนกั เรยี นไปหยบิ หนงั สอื เรยี นมา 5. ประโยคกรยิ าสภาวมาลา คอื ประโยคที่มกี ริยาหรอื กรยิ าวลี ทําหนาท่ีเปน คาํ นาม และทาํ หนา ท่ีเปน ประธาน กรรม หรอื บทขยายของประโยค (การนําคํากรยิ ามาใชเปนประธาน กรรม หรอื สว นขยายเอาโดยไมม คี าํ วา การ ความ นาํ หนา ) เชน แบดมินตันเปน กีฬาท่สี นุกมาก ดมื่ นมทกุ วันทําใหร า งกายแข็งแรง เจตนาของประโยค ประโยคที่นอ งๆ ใชอ ยใู นชวี ติ ประจาํ วัน สามารถแบง ออกได 3 ประเภทตามเจตนา ดังนี้ 1, ประโยคแจง ใหท ราบ คอื ประโยคทผี่ ูพดู ตอ งการสงสารถึงผูรบั สารหรือผฟู ง เพ่อื ใหไดร บั รู เชน พี่ชอบกินขา วรา นรสเลศิ กระเปา เดนิ ทางใบใหมม ีสดี ํา 2. ประโยคถามใหตอบ คือ ประโยคทผ่ี พู ูดใชส่ือสารเม่ือตองการคาํ ตอบจากผูฟง เชน เธอชอบกินอะไร แมไ ปเทย่ี วท่ไี หน 3. ประโยคบอกใหท าํ คือ ประโยคทผ่ี พู ูดใชถอ ยคาํ เชิงคําสงั่ ขอรอง ตกั เตือนใหผ ูฟง ปฏิบตั ิตาม เชน หามเดินลัดสนาม กรุณาถอดรองเทากอนเขา หอง ชนิดของประโยค ขอ สอบชอบออกชนดิ ของประโยคมากทส่ี ดุ ดงั นน้ั นอ งๆ พยายามทาํ ความเขา ใจและพจิ ารณาใหอ อกวา ทง้ั 3 ชนดิ ของประโยค น้นั แตกตา งกันอยางไร ดงั น้ี 1. ประโยคความเดยี ว (เอกรรถประโยค) คอื ประโยคทมี่ เี น้ือความเดียว มบี ทกรยิ าเพยี งบทเดียว เชน นกบนิ พอกินผลไม เธออานหนงั สือในหอ งสมุด เขาเปน ความหวงั ของพอ แม จํางายๆ วา S1 V1 ประธาน 1 กรยิ า 1 ทําคนเดยี ว ระวัง! ประโยคความเดียวจะมีกรยิ าตวั เดยี วเทาน้นั แตต อ งระวงั กลมุ คํากรยิ า ซงึ่ ก็ตอ งถอื เปนกรยิ าตัวเดยี วเชน กนั แตถาประโยคใด ท่มี ีกริยาตั้งแต 2 ตัวขน้ึ ไปประโยคนั้นยอ มไมใชป ระโยคความเดยี ว เชน นิวตเ้ี ดนิ เลนท่รี มิ หาด 2. ประโยคความรวม (อเนกรรถประโยค) คือ ประโยคท่นี าํ เอาประโยคความเดียวตั้งแตสองประโยคขน้ึ ไปมารวมกัน โดยมี คําสันธานเปน ตัวเช่อื ม จํางา ยๆ วา เดียว+เดยี ว=รวม เชอื่ ม BY สนั ธาน ลกั ษณะใจความของประโยคความรวม มี 4 ชนิด 1. ประโยคความรวมทม่ี เี นอ้ื ความคลอ ยตามกนั สนั ธานทใี่ ชเ ชอ่ื มคอื และ แลว ...ก็ ทง้ั ..และครนั้ ..จงึ เมอ่ื ...ก็ เปน ตน เชน เนยและนทั ไปเที่ยวทะเล เมื่อเธอมาเขากไ็ ป 40 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
2. ประโยคความรวมทีม่ เี นอื้ ความขดั แยงกัน สนั ธานที่ใชเช่ือม คอื แต แตท วา กวา...ก็ แมว า แตก ็ เชน กวา ถ่ัวสุก งากไ็ หม แมเ ขาจะอานหนงั สือหนักแตก ็ยังไมสําเรจ็ 3. ประโยคความรวมทมี่ เี นอ้ื ความเปน เหตเุ ปน ผลกนั สนั ธานทใี่ ชเ ชอ่ื มคอื จงึ ดงั นน้ั ...จงึ เพราะ...จงึ เพราะฉะนน้ั เปน ตน เชน เพราะฝนตกรถจึงตดิ เขาซอมวายน้ําหนักเขาจงึ ไดรบั ชยั ชนะ ระวัง! ถา เปน ประโยคความรวม “เหตตุ องมากอ นผล” 4. ประโยคความรวมท่มี ีเนื้อหาความใหเ ลอื กเอาอยา งใดอยา งหน่ึง สันธานทใ่ี ชเ ช่ือมคอื หรอื หรือไมก ็ ไมเชนนัน้ ไม...ก็ เปน ตน เชน เธอจะกินผักหรือผลไม ไมนกก็แสงจะไดรบั ทนุ เลาเรียนในมหาวิทยาลยั สังเกต! วธิ สี ังเกตประโยคความรวม 1. นองๆ สามารถแยกประโยคออกจากกนั ได 2. มคี าํ สนั ธานเปนคาํ เชื่อมประโยค (บางครง้ั อาจละไว) 3. ประกอบดวยกริยา 2 ตวั 3. ประโยคความซอน (สังกรประโยค) คอื ประโยคทม่ี ีใจความสาํ คญั เพยี งใจความเดยี ว ซึ่งประกอบดว ยประโยคหลกั (มุขย ประโยค) และประโยคยอย (อนุประโยค) โดยประโยคยอยทําหนา ท่ปี ระกอบขยายสวนใดสวนหนงึ่ ในประโยคหลกั มขุ ยประโยค คือ ประโยคหลกั ทม่ี ใี จความสาํ คญั เชน ฉันชอบครูท่ีใจดแี ละสอนสนุก อนปุ ระโยค คือ ประโยคยอยทข่ี ยายประโยคหลกั เชน ฉนั ชอบครทู ใี่ จดีและสอนสนุก โดยอนปุ ระโยคนส้ี ามารถแบง ออกเปน 3 ชนิด ดงั น้ี 1. นามานปุ ระโยค คอื ประโยคยอ ยทที่ าํ หนา ทแ่ี ทนคาํ นามในประโยคหลกั ซง่ึ คาํ นามนอี้ าจเปน ประธาน กรรม หรอื สวนเติมเตม็ ขอสงั เกตงายๆ คือ ประโยคนีจ้ ะตามหลงั คาํ วา ให วา เชน คนกนิ กาแฟใสห มวกสดี ํา เธอทาํ ใหเ ขาไปโรงเรยี นสาย เรามอง “คนกนิ กาแฟ” เปนประธาน และ “เขาไปโรงเรียนสาย” เปน กรรมของประโยค 2. คณุ านุประโยค คอื ประโยคยอ ยทที่ ําหนาที่ขยายคํานามหรือคาํ สรรพนาม โดยใชประพันธสรรพนาม ผู ที่ ซ่ึง อัน เปนบทเชือ่ ม เชน ยายท่ีขายกลวยทอดอาศัยอยูท ายหมูบา น (ขยายคาํ นาม ยาย) หนงั สือซ่งึ วางอยบู นโตะแพงมาก (ขยายคํานาม หนงั สอื ) 3. วเิ ศษณานุประโยค คือ ประโยคยอ ยท่ที าํ หนา ทีข่ ยายกริยา หรือวิเศษณ โดยมปี ระพันธวเิ ศษณ ท่ี ซ่ึง อนั เม่อื เพราะ จน เม่อื ตาม เปน บทเชอ่ื ม เชน เขาทํารายงานตามครสู ่ัง (ขยายคาํ กริยา ทํา) เล็กฝก รองเพลงจนเขาชาํ นาญมาก (ขยายคาํ กริยา ฝก รอ ง) รถตดิ เพราะฝนตก (ขยายคํากริยา ติด) ระวัง! ประโยคยอยที่ใช “เพราะ” เปนบทเชอื่ ม เนือ้ ความจะตอ งเอา ผลมากอนเหตุ ซึ่งจะแตกตา งจากประโยค ความรวมแบบเปน เหตุเปน ผลที่ เหตุมากอนผล ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 41
แนวขอสอบ 1. ขอ ใดไมใชป ระโยคกรยิ า 2. มีคนออกมาชมุ นมุ กันเปนจํานวนมาก 1. เกิดการประทว งขบั ไลเผดจ็ การเมือ่ ป 2535 3. ไฟไหมก องสลากและกรมสรรพากรจนเสียหาย 4. ปรากฏหลักฐานบนถนนราชดําเนนิ มาจนทุกวนั น้ี 2. ขอใดเปน ประโยคความรวม 1. ภาษติ วางแผนกําจดั พรกิ ไทยเพอื่ แกแคน 2. ใบขาววางแผนชวยพริกไทย ภาษติ สํานึกผดิ 3. ภาษติ รสู ึกเสยี ใจกบั ส่ิงท่ที าํ ลงไป 4. เมอ่ื ภาษิตขอโทษ พรกิ ไทยก็อโหสกิ รรมให 3. ขอใดไมเปนประโยคความรวม 1. ผูใหญลมี าหามาลินีเพราะคิดถึงมาก 2. ผูใหญล มี าหามาลินีหลังจากสกึ แลว 3. ผูใหญล มี าหามาลนิ เี ลยไปทํานาสาย 4. ผูใหญล ีมาหามาลินซี ึง่ กําลังเลยี้ งไก 4. ประโยค “เงียบๆ หนอ ยไดไหม” เปน \"(1) ประโยคชนิดใด\" \"(2) ละสว นใดของประโยค\" และ \"(3) แสดงเจตนาอะไรในการ ส่อื สาร” กลุมท่ี 1 กลมุ ที่ 2 กลมุ ท3ี่ (1) ชนิดของประโยค (2) ละสวนใดของประโยค (3) แสดงเจตนาอะไรในการ ส่อื สาร 1.ประโยคความเดยี ว 1.ประธาน 1.แจง ใหท ราบ 2.ประโยคความซอ น 2.กรรม 2.ถามใหตอบเนอื้ ความ 3.ประโยคความรวม 3.กริยา 3.ถามใหเลือก 4.ประโยคความรวมซบั ซอ น 4.ประธานและกรรม 4.ถามใหตอบรบั -ปฏิเสธ 5.ประโยคไมส มบูรณ 5.ประธานและกริยา 5.บอกใหทาํ 5. ขอ ใดไมม โี ครงสรา งเปน ประโยค 1. หอมไฟไหมด ินกลนิ่ อฐิ 2. เรยี งติดลงเตาเผาแตง 3. ดนิ ดาํ คลํ้าคลายกลายแดง 4. ละกอนลว นแกรงกรางไกร 6. ประโยค “มนษุ ยท กุ คนลว นมศี กั ยภาพแฝงเรน เกนิ ทจี่ ะบรรลภุ ารกจิ ของตนเองไดอ ยา งงดงามทงั้ สนิ้ ” เปน ประโยคชนดิ ใด 1. ประโยคความเดียว 2. ประโยคความเดยี ว 2 ประโยค 3. ประโยคความซอน 4. ประโยคความรวม 7. ขอใดไมมโี ครงสรา งเปนประโยค 1. หอมมะลซิ อน หอมออ นชน่ื ชอย 2. หยาดน้าํ ตน นอ ย ตกแผนธรณี 3. ชืน่ นา้ํ ใจหลาย ชื่นลายผาสี 4. งามช่ือทวี พองามแมงาม 8. ประโยค “คร้งั พทุ ธกาลมหี มอใหญเ ลอ่ื งชื่ออยูคนหนึง่ นามวา “ชวี กโกมารภัจจ” เปนประโยคชนดิ ใด 1. ประโยคความเดียว 2. ประโยคความเดียว 2 ประโยค 3. ประโยคความซอ น 4. ประโยคความรวม 42 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
9. ประโยคขอใดแสดงคําถาม 1. ครอบครัวนั้นทะเลาะกนั จริงหรือ 2. นิดหรือหนอยทใ่ี สรายแกว 3. เราจะไปเทีย่ วหรอื ไมกน็ อนตอ 4. คุณแมไปกระบี่หรือภเู กต็ 10. จากประโยค “แมวขโมยกินปลายา งทีแ่ มทิง้ ไวใ นบนโตะ” ขอใดคอื อนุประโยค 1. แมวขโมย 2. กินปลายาง 3. แมวขโมยกนิ ปลายา ง 4. แมทิง้ ไวบ นโตะ เฉลยคาํ ตอบ 1. ตอบ 3 ประโยคกรยิ า ตองขึน้ ตนดว ยคาํ กริยา “เกิด มี ปรากฏ” อยูหนาประโยค 2. ตอบ 4 เม่ือภาษติ ขอโทษ พรกิ ไทยก็อโหสกิ รรมให สังเกตวามีการใชสนั ธานแบบคลอยตามกนั คือ เมื่อ...ก็ ทาํ หนาท่ีเชือ่ ม ประโยคทง้ั สอง 3. ตอบ 1 และ 4 1. ผูใหญล มี าหามาลนิ ีเพราะคิดถึงมาก = ผลมากอ นเหตุ (ซอน) 2. ผูใหญล ีมาหามาลนิ หี ลังจากสึกแลว = รวม (คลอ ย) 3. ผูใหญลีมาหามาลินีเลยไปทาํ นาสาย= รวม (คลอ ย) 4. ผูใหญลมี าหามาลินซี ่ึงกําลังเลยี้ งไก = มปี ระพันธสรรพนาม ซึ่งแทนมาลนิ ี (ซอ น) 4. ตอบ 1 1 4 ประโยค “เงยี บๆ หนอ ยไดไหม” เปน ประโยคความเดยี วเพราะมกี รยิ าเพยี งตวั เดยี ว เปน การละสว นของประธาน ไป เพราะเปดประโยคข้นึ ดว ย “เงยี บ” ซ่งึ เปน กริยาและแสดงเจตนาใหต อบรบั การปฏบิ ัติหรอื ใหป ฏิเสธการปฏบิ ตั ิ 5. ตอบ 4 ละกอ นลวนแกรงกรา งไกร เปน ลกั ษณะของกลมุ คาํ กริยา ขออน่ื จะมีภาคแสดงที่ชัดเจน คอื ไหม ลง กลาย 6. ตอบ 1 (ขอนค้ี วรระวัง) มนษุ ยทกุ คนลวนมศี กั ยภาพแฝงเรน เกนิ ที่จะบรรลภุ ารกจิ ของตนเองไดอยา งงดงามทัง้ สิ้น คําวา “ท่”ี คาํ นไี้ มไ ดแ ทนนามหรอื สรรพนามเลยแตเ ปน การขยายใหร ายละเอียดมากยง่ิ ข้นึ ดงั นั้นขอนจ้ี ึงมี คําวา “มี” เปน กรยิ าหลักเพยี ง คําเดียว 7. ตอบ 1 หอมมะลิซอน หอมออนช่นื ชอย (สงั เกตวาจะเปน เพยี งกลมุ คาํ วิเศษณ ขนึ้ ตนดวยคาํ วา “หอม”) สว นขออื่นมีกรยิ า หลกั คือ ตก ชืน่ งาม (พอแมงาม) 8. ตอบ 1 ครง้ั พุทธกาลมีหมอใหญเ ลอ่ื งชื่ออยคู นหน่งึ นามวา “ชวี กโกมารภัจจ” (ถาเจอคาํ วา “วา” อยา ดวนสรปุ วา จะเปน ประโยคความซอ น ถาพจิ ารณาแลว “วา” เปนเพยี งสว นหน่ึงของประโยคบอกวา ชือ่ อะไร ไมไดท าํ หนา ท่เี ปน ประโยคยอยของประโยค ความซอ น 9. ตอบ 1 คําวา “หรือ” ใชแ สดงคําถามทต่ี องการคาํ ตอบ สวนขออน่ื เปนคําเช่อื มใหเ ลือกเอา 10. ตอบ 4 โจทยถามอนุประโยค (คุณานปุ ระโยค) อยูห ลังคําวาท่ี = แมท ้ิงไวบ นโตะ โดยคําวา ทีแ่ ทนปลายาง ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 43
นองๆ สามารถศึกษาเพมิ่ เตมิ ไดที่ Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, วลี, ประโยค, พ้นื ฐาน, ประโยค, การเขียน, การแตง ประโยค, ประโยคความรวม, ประโยคความซอ น, ลักษณะของประโยค, ประโยคและลักษณะของประโยค • สอนศาสตร : ภาษาไทย ม.ตน : • ประโยค ตอนท่ี 2 ประโยคความซอ น ความรเู บอื้ งตนเกย่ี วกับประโยค http://www.trueplookpanya.com http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch4-5 /book/m3/onet-thai/ch4-1 • ประโยค ตอนที่ 3 ประโยคความรวม • สอนศาสตร : ภาษาไทย ม.ตน : http://www.trueplookpanya.com ชนดิ ของประโยค /book/m3/onet-thai/ch4-6 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch4-2 • ลักษณะวลแี ละประโยคพื้นฐาน http://www.trueplookpanya.com • ภาษาไทย ม.ตน เรื่อง ประโยค /book/m3/onet-thai/ch4-7 ตอนที่ 1 http://www.trueplookpanya.com • ประโยคและลักษณะของประโยค /book/m3/onet-thai/ch4-3 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch4-8 • ภาษาไทย ม.ตน เรื่อง ประโยค ตอนท่ี 2 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch4-4 44 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
บทท่ี5 การอธบิ าย บรรยาย พรรณนาและโวหารการเขยี น “ทําไมหนงั สือแตละประเภท จึงใหค วามรูสึกในการอา นท่ีตางกนั ” คําถามน้คี งเกดิ ข้นึ ในใจของนอ งๆ อยเู สมอ เพราะงาน เขียนแตละประเภทจะมีกลวิธีการเขียน เพ่ือตอบจุดประสงคหรือความตองการท่ีแตกตางกัน เชน หนังสือเรียน จะใชการอธิบาย ขอความ ตามลําดับความสําคัญของหัวขอท่ีจะนําเสนอ เพ่ือสรางความกระจางชัดของเนื้อหา แตนวนิยาย จะมีการดําเนินเร่ืองไป เรอ่ื ยๆ โดยตวั ละครหลกั นาํ ไปสเู หตกุ ารณห รอื เรอื่ งราวตา งๆ ใชถ อ ยคาํ ทที่ าํ ใหเ กดิ จนิ ตนาการ ผอู า นสามารถคดิ ภาพในมโนทศั นแ ละ เกิดอารมณไ ดอ ยางชดั เจน ความแตกตางเหลาน้ี คอื “กลวิธกี ารเขยี น” กอ นอน่ื นอ งจะตอ งมคี วามรเู กยี่ วกบั กลวธิ กี ารเขยี นทงั้ 3 กลวธิ ี คอื อธบิ าย บรรยายและพรรณนา ซงึ่ กลวธิ กี ารเขยี นทง้ั สาม นนั้ มชี ือ่ เรียกทคี่ อนขางคลายคลงึ กนั อยา งยิ่ง จนทาํ ใหน องๆ เกิดความสับสนและวติ กวาทําอยา งไรจะแยกหัวขอ เหลา นอ้ี อกจากกนั แตแทท ีจ่ รงิ แลว การอธิบาย บรรยาย และพรรณนา นัน้ เปน งานเขียนทมี่ ลี ักษณะเฉพาะตวั สามารถสังเกตและแยกออกจาก ไดงาย ข้ึน ดงั น้ันเลิกกังวลแลวมาเรยี นรพู รอมๆ กนั 1. การอธิบาย คือ การทําใหบุคคลอ่ืนมีความรู ความเขาใจในเรื่องตางๆ ทั้งเร่ืองที่เปนความจริง ความสัมพันธ หรือ ปรากฏการณต างๆ ทงั้ ทีเ่ ปน ธรรมชาตหิ รอื เปนปรากฏการณท างสังคม ซง่ึ การอธบิ ายมกี ลวิธี ดังนี้ 1.1 การอธิบายตามลาํ ดับข้ัน ตวั อยา ง การอา นหนงั สอื ทด่ี ี จะตอ งเรม่ิ จากการอา นขอ ความอยา งครา วๆ กอ น เพอ่ื เปน การสงั เกตขอ ความ และเน้ือหาภาพรวม จากนั้นรอบที่สองจึงคอยๆ อานอยางชาๆ และมีสติจนจดจอ หากเจอถอยคําที่ไมเขาใจใหขีดเสนใตหรือทํา เครอื่ งหมายกาํ กบั แลว จงึ หาความหมายของคาํ นนั้ ๆ เมอื่ เขา ใจคาํ ศพั ทแ ละความหมายแลว การอา นรอบสดุ ทา ยตอ งอา นอยา งละเอยี ด เพื่อใหไดใ จความสาํ คญั ของเนื้อหานนั้ ๆ หากอานตามข้ันตอนเหลานจ้ี ะทําใหเ ราอานหนังสอื ไดด ยี ่งิ ขนึ้ 1.2 การอธิบายโดยการใชต วั อยาง ตัวอยาง การเตรยี มตัวสําหรับการสอบทดี่ ี ไมใ ชเ พียงแคก ารเตรยี มความรเู ขาไปสอบเทา นน้ั หากแตจะ ตอ งเตรยี มความพรอมในดา นอืน่ ๆ ดว ย เชน การพักผอนท่เี พยี งพอ การทาํ จติ ใจใหแ จมใส การเตรียมอปุ กรณเ ครอื่ งเขียนครบครัน และการสาํ รวจสถานทีส่ อบอยางรอบคอบ - การเปรยี บเทยี บความเหมือนและความแตกตา ง ตวั อยา ง การชมละครหลังขา ว คอื กิจกรรมทค่ี นไทยสว นใหญน ยิ มชมกนั เปน จาํ นวนมาก หากแตร สนิยม การชมของแตล ะคนนั้นแตกตา งกนั บางคนชอบละครโรแมนตกิ อยางคณุ ชายพุฒิภทั ร บางคนชอบละครดรามาอยา งแรงเงา หรือ บางคนกอ็ าจจะชอบละครตลก สนุกสนานอยา งละครเรือ่ งปญ ญาชนกนครัว 1.3 การชส้ี าเหตุและผลลพั ธท ่ีสัมพันธก นั ตวั อยา ง การกนิ วติ ามนิ ซเี สรมิ ชนดิ เมด็ โดยไมจ าํ เปน ทกุ วนั เพม่ิ โอกาสเสยี่ งเปน สองเทา ทจ่ี ะกอ ใหเ กดิ กอ น นิ่วในไต ท่เี ปน เชน นั้นเพราะวติ ามินซสี วนเกนิ ท่รี างกายไมต องการจะถกู ขบั ออกมาทางปส สาวะในรปู ของสาร ทช่ี ือ่ ออ็ กซาเลต สาร นี้ถา มีมากๆ แลวไปจับตัวกบั แคลเซยี มจะกอ ใหเ กดิ ผลึกหรือกอ นน่วิ ทไ่ี ต ใครเปนมกั ตอ งทรมานกบั อาการปวดหลัง ปวดทอง 1.4 การนยิ าม ตวั อยา ง “ความดี” คอื การทําใหเกิดผลดีอยางมีคณุ คา ตอผูอ ่ืน ตอ สวนรวม ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 45
2. การบรรยาย คอื การเลา เรือ่ ง หรอื การกลาวถึงเหตุการณที่ตอเนอื่ งกัน ที่ทําใหเ ราเห็นฉากหรอื สถานทท่ี เี่ กิดเหตุการณ สาเหตุทีก่ อใหเ กดิ เหตกุ ารณ สภาพแวดลอ ม บคุ คลทีเ่ กี่ยวของ ตลอดจนผลทีเ่ กิดจากเหตกุ ารณน น้ั โดยการบรรยายนีจ้ ะทําใหเ ห็นวา ใครทําอะไร ทไ่ี หน อยางไร เพ่ืออะไรและผลทต่ี ามมาเปน อยา งไร กลวธิ ีนอ งจะคนุ เคยกันเพราะอยูในการเขียนประเภท นิทาน เร่ือง สมมติ เรอ่ื งสั้น หรอื เรือ่ งท่มี กี ารเลา ประวตั ิศาสตรหรือความเปน มาของสิ่งใดสง่ิ หนึง่ ซ่ึงกลวิธีการบรรยาย ดงั นี้ 2.1 บรรยายใหค รบวา ใคร ทาํ อะไร ที่ไหน อยา งไร เพอ่ื อะไร 2.2 บรรยายเหตกุ ารณต ามลาํ ดบั ของเวลาทเ่ี ปน จริง เชน การบรรยายถึงชวี ิตการเรียน ผูบรรยายอาจเร่ิมตน โดย การเขาเรียนคร้ังแรกของตน การเปลี่ยนระดับการเรียนในแตละชวงช้ัน ชวงชีวิตการเตรียมสอบของนักเรียน ม.3 และการไดเปน นักเรยี นชั้น ม.4 2.3 บรรยายโดยการสลบั เหตกุ ารณ กลา วคอื เรมิ่ ตน จากเหตกุ ารณต อนสดุ ทา ยของเรอ่ื งแลว ยอ นกลบั ไปถงึ เหตกุ ารณ เริม่ ตน หรืออาจจะสลับสบั เปลย่ี นกนั อยางไรก็ได ทง้ั น้ีกเ็ พราะสรางความนา สนใจใหแกผูอ า น แตตอ งไมส รางความสับสนใหผ ูอา น 2.4 เลอื กเฉพาะเหตกุ ารณท ่สี าํ คัญทส่ี ง ผลเกีย่ วเนื่องถงึ เหตกุ ารณอืน่ ๆ เทา น้นั มาบรรยาย ผเู ขียนเลอื กเลา เฉพาะ สว นทส่ี าํ คัญจริงๆ เพ่อื ไมใหผ อู านเกิดความนา เบ่อื - เลือกใชวิธีอื่นๆ แทรกในการบรรยายหรอื การเลา ตัวอยางการบรรยาย “วันกอ นฝา ยกลับบาน เธอหยบิ หนงั สอื มาใหผ มเก็บไวอานกอนนอน เธอพยายามบยุ ใบบอกวา การผจญภยั วนั นีไ้ มเ หมอื น หนังสือเรอ่ื ง มาโอ ทวาเหมือนเร่ือง อลซิ ผจญภัยในแดนมหัศจรรย ของลูอิส แครอลล เสียมากกวา แตจ ะเหมอื นอยา งไรผมคง ตอ งอา นเอาเองเพราะเธอบอกใบเ นอ้ื เรื่องใหผมไมไ หวกวาจะสอ่ื สารกนั เขา ใจผมคงตอ งทายจากทา ทางของเธอไปอกี นานแสนนาน โชคดที ่หี นังสอื เลม น้ไี มหนามาก” (เลมนี้ทผ่ี มอาน : กอบพร ถิรเจริญสกลุ ) 3. การพรรณนา คอื การใหร ายละเอียดของสิ่งตางๆ โดยจะมกี ารใชส าํ นวนภาษาและกลวิธีเม่ือเราอานแลว จะเกิดภาพใน จินตนาการและทําใหเกดิ ความรูส ึกหรืออารมณร วมตา งๆ กลวธิ กี ารพรรณนา 3.1 แยกสวนประกอบ การพรรณนาถึงสิ่งใดส่ิงหน่ึงโดยแยกสวนประกอบใหแจมแจงและใหเห็นวาแตละสวนจะ เสรมิ ซงึ่ กนั และกนั อยา งไร เชน การพรรณนาถงึ ดอกกหุ ลาบ เรากจ็ ะแยกสว นประกอบตา งๆ เปน สแี ละลกั ษณะกลบี ดอก กา น ใบ และ ความงามตางๆ 3.2 ชล้ี ักษณะเดน สิง่ ทเ่ี ราจะพรรณนาน้ันปกติเราจะตอ งกลา วถึงลักษณะเดนกอ นเสมอ เชน เราจะพูดถึงสงิ่ แรก จะพูดเร่ืองตลาดกพ็ ูดแมค า และพอ คา กอ นเสมอ 3.3 การใชถ อ ยคาํ ผพู รรณนาจะตอ งรจู กั คาํ มากพอและตอ งรจู กั เลอื กใชถ อ ยคาํ ทเี่ หมาะสมทง้ั เสยี งและความหมาย เพอื่ ทาํ ใหเ กดิ มโนภาพและความรสู กึ สะเทอื นอารมณ เชน ภายใตค วามมดื ของผนื ฟา ยงั คงมดี วงดาราดวงนอ ยใหญป ระกายแสงจรสั แจง มนตราแหง ดวงดาวที่พราวระยิบระยบั จึงกอตัวรวมกลุมกนั ประดุจทะเลแหง ความงามทีเ่ ตมิ แตม สสี นั บนค่ําคืนทีม่ ดื มน ตารางเปรยี บเทียบความแตกตางของการอธบิ าย บรรยาย และพรรณนา อธิบาย บรรยาย พรรณนา - มงุ ใหเ กดิ ความเขา ใจ - มุงเห็นภาพอยา งตอ เนอ่ื ง - มงุ เห็นภาพเฉพาะจุด - ใชภ าษานยั ตรง - ใชภาษานัยตรงและ - ใชโ วหารพจน - ผูรบั สารตคี วามไดต รงกัน นยั ประหวัด - ผรู ับสารตีความไดต รงกัน 46 ตวิ เขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
โวหารการเขียน นองรูไหมวา งานเขียนท่ีดีผูเขียนตองชั้นเชิงการเขียนที่จะแสดงใหเห็นถึงคุณคา ความหมาย ความเหมาะสมของ ขอความน้ันๆ โดยผูเขยี นจะใชโวหารตา งๆ มาสรา งอารมณ ความรูสึก หรอื สถานการณต างๆ ใหผ ูอา นเกิดอารมณรวมในการเขียน ซ่งึ ที่ใชโวหารการเขียนแบงออกเปน 5 โวหาร ดังนี้ 1. บรรยายโวหาร คือ โวหารท่ีใชเลาเร่ือง หรืออธิบายเรื่องราวตางๆ ตามลําดับเหตุการณ การเขียนบรรยายโวหาร จะเขยี นอยา งความชดั เจน เขยี นตรงไปตรงมา รวบรดั เนน แตส าระสาํ คญั ไมจ าํ เปน ตอ งมพี ลความ หรอื ความปลกี ยอ ยเสรมิ เชน บนั ทกึ จดหมายเหตุ การเขียนเพ่ือแสดงความคดิ เห็นประเภทบทความเชิงวจิ ารณ ขา ว เปน ตน ตัวอยา ง “ฉนั ยนื ตน อยใู นปา ลกึ ฉนั มลี าํ ตน สงู ใหญ กงิ่ กา นใบแนน หนาและแผก วา ง แสงอาทติ ยไ มอ าจสอ งลอดได เบอื้ งลา งจงึ รม รนื่ ลําธารนอยๆ ไหลผานใกลลาํ ตนฉันไป นา้ํ ในลําธารใส จนเห็นกรวดทราย ทองธารและปลาวา ยเวยี น ทุกวันจะมสี ตั วปานานาชนิดมา กินน้าํ ที่ลาํ ธารสายน้ี บางตวั จะอาศัยใตรมใบของฉันนอนหลบั อยางเปนสุข” (ฉนั คอื ตนไม ของไมตรี ลิมปช าต)ิ 2. พรรณนาโวหาร มีลักษณะคลายบรรยายโวหาร แตจ ะมกี ารสอดแทรกหรอื ใสอ ารมณความรูสึกทีท่ าํ ใหเ ราคลอยตาม ดวย การพรรณนาโวหารจงึ มงุ เนนใหภ าพและเกิดอารมณ จงึ มกั ใชก ารเลนคํา เลน เสียง ใชภาพพจน แมเนือ้ ความท่เี ขยี นจะนอ ยแต เต็มดว ยสํานวนโวหารทีไ่ พเราะ อา นแลว ไดค วามรสู กึ ตวั อยา ง เขาใชแขนยนั พ้นื ดิน อาการเหนอ่ื ยออ น กลน่ิ นา้ํ ฝนบนใบหญา และกลิน่ ไอดินโชยเขา จมูกวาบหวิว อยากใหมีใครซกั คนผาน มาพบ เพื่อพาเขากลับไปหาหมอในหมบู า น มดหลายตัวเดินสวนขบวนผานไปมา มันไมม ีทีทาจะสนใจเขาเลยแมแตนอ ย เขามองดมู นั อยา งเล่อื นลอย ทําไมมนั จึงเฉยเมยกบั ฉนั มันคงรูแน ฉันอยากใหมนั เปนคนจรงิ ๆ ฉนั จะตอ งกลับบานใหไ ด เขาคิดพลางเหมอมองดู ยอดสนของหมบู า น หาดเสี้ยวเหน็ อยไู มไ กล ดวงอาทิตยสีแดงเขมกาํ ลังคลอยลงเหนอื ยอดไมทางทิศตะวันตก (คนบนตน ไม ของนคิ ม รายวา) 3. เทศนาโวหาร เปน การใชโ วหารทีจ่ ะชี้ใหเ หน็ ถึงบาปบุญคุณโทษ และเปนการแนะนําสง่ั สอนอยา งมเี หตผุ ล เพื่อชักจงู ให เราไดค ลอ ยตามส่งิ ท่ผี เู ขียนตองการ ตวั อยา ง จติ ใจทจี่ ะเผอ่ื แผท ่ีจะชวยเหลอื ซงึ่ กันและกนั นกี้ ็ไมต อ งเสียสตางคใ ดๆ ก็ชว ยกันได อันนี้จะเปนสงิ่ ท่ีดงี ามที่สุดสําหรบั บุคคล และดงี ามที่สดุ สําหรบั สว นรวมเหมอื นกันท่ีจะเพาะความเอน็ ดูสงสารซงึ่ กนั ละกัน เมตตาซ่งึ กันและกัน และชวยซงึ่ กันและกันอยางนี้ ทําใหบานเมืองมีความเจรญิ บานเมืองมคี วามสงบสุขอยา งดที สี่ ดุ (พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจา อยหู ัว พระราชทานเมอ่ื วนั ที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๒๔) 4. สาธกโวหาร คอื โวหารทเี่ นน การยกตวั อยา ง เพอื่ อธบิ ายความใหผ อู า นไดเ ขา ใจ หรอื สนบั สนนุ ความคดิ เหน็ ทเี่ สนอให หนกั แนน นาเช่อื ถอื สาธกโวหารเปน โวหารเสริม บรรยายโวหาร พรรณนาโวหาร และเทศนาโวหาร ตัวอยาง โครงการในพระราชดาํ รทิ ม่ี งุ ใหเ กดิ การพฒั นาทย่ี งั่ ยนื ไมว า จะเปน การดบั แลง ดว ยฝนหลวง ดบั รอ นทงั้ ปวงดว ยความชมุ ชน้ื จากผืนปา ฟนฟูและพัฒนาดินเสียใหเพาะปลูกไดดวยการแกลงดิน เหลานี้ลวนแตเปนพลังจิตอาสาที่พระองคพระราชทานแกพสก นกิ ร เพอื่ สรางความสุขแกแ ผน ดิน 5. อุปมาโวหาร เปนโวหารเปรียบเทียบ โดยกตวั อยา ง สง่ิ ทค่ี ลายคลึงกนั มาเปรยี บเพอื่ ใหเกดิ ความชดั เจนดานความหมาย ดา นภาพ และเกิดอารมณ ความรูสึกมากยิง่ ขนึ้ ซ่ึงอปุ มาโวหาร คอื โวหารภาพพจนป ระเภทอปุ มาท่ีนอ งคุนเคยนัน่ เอง ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 47
ตัวอยาง ธารนา้ํ ทถี่ าโถมโหมกระหนาํ่ นาํ ความทกุ ขม าสพู สกนกิ รไทยเมอ่ื ครง้ั มหาอทุ กภยั ในป 2554 เปน เหตกุ ารณท ป่ี ลกุ จติ สาํ นกึ แหง พลังอาสาใหชาวไทยทุกคน รว มแรงรว มใจฝาวิกฤติทางธรรมชาติและวกิ ฤติทางจิตใจ ไมแ บงฝา ย ไมแบงสี หากแตแ บง หนา ท่ชี วย กนั สรางความดดี วยพลงั จติ อาสา อันเปรียบดงั ดอกไมท ผี่ ลิบานสรา งความสุขสราญแกช าวไทยทกุ คน กลวิธีการจาํ บรรยาย – เลา เรื่อง พรรณนา - ใหรายละเอยี ด เทศนา – สงั่ สอน สาธกโวหาร – ยกตวั อยา ง อุปมา - เปรียบเทียบ แนวการทําขอสอบเรื่อง การบรรยาย การอธิบาย พรรณนาและโวหารการเขียน เมอื่ อา นเรอ่ื ง การบรรยาย อธบิ าย พรรณนาและโวหารการเขยี นจบ นอ งหลายคนคงสบั สนวา ทาํ ไมการเขยี นและโวหารการ เขียนคลายกัน หรือแทบจะเหมือนกันเลย เวลาทําขอสอบจะสามารถแยกโจทยและวิเคราะหคําตอบไดอยางไร ซ่ึงเรื่องนี้ไมใชเร่ือง ขอ ความขางตน ใชวิธีการเขยี นแบบใด กลวธิ ีการเขยี นทีผ่ ูเขียนใชน ้ันจดั เปน กลวิธกี ารเขยี นประเภทใด }ขอ ใดใชว ธิ ีการเขยี นตา งจากขออน่ื ยากเลยแมแ ตน อ ย เพียงแคเราจะตอ งสังเกตคาํ สาํ คญั (Key word) ที่โจทยตองบอกใหเ จอเสยี กอ น เชน ขอ ความน้ใี ชโ วหารตามขอใด หากลวธิ ีการเขียนแบบ อธิบาย บรรยายและพรรณนา }ขอความตอ ไปนี้ใชโวหารในลกั ษณะใด หาโวหารการเขยี น บรรยายโวหาร พรรณนาโวหาร สาธกโวหาร เทศนาโวหารและพรรณนาโวหาร วเิ คราะหแ บบงา ยคือ หาคาํ วา “วิธกี าร” และ “โวหาร”เปน หลกั กจ็ ะสามารถทาํ ขอ สอบในข้ันเบ้อื งตน ตอ มาเราจะมาเรยี นรู ถงึ วธิ กี ารการทําขอ สอบในเรอ่ื งนี้ โดยจะแบง ออกเปน 2 สว นเชนเดิม คือ กลวธิ ีการเขยี น และโวหารการเขียน กลวิธีการเขียน การจะหาความแตกตางของแตละวิธีการเขียนไดน้ัน นองๆ จะตองจับจุดแนวทางในแตละกลวิธีการเขียนใหไดเสียกอน ถายังจาํ ไมไ ดใ หย อ นกลับไปดูทีต่ ารางเปรยี บความแตกตางของการอธบิ าย บรรยาย และพรรณนา เมือ่ เขา ใจแลวลองทาํ ขอสอบวดั ความเขาใจกันเลย ตัวอยา ง ขอ ใดเปน การเขียนเชิงอธิบาย 1. ดึกดืน่ คืนนี้ ลมหนาวพัดโชยมา ฉันมองไปทข่ี อบฟา เนิน่ นาน 2. ปรงุ รสใหแซบหนอ ใสม ะละกอลงไป ออ อยาลมื ใสกงุ แหง ปน ของดี 3. ใหแ สงสุกใส ไดเ ปนเสมือนดวงตา คอยสองมองเธอดว ยแววตาแหงความภกั ดี 4. ไมต อ งหว งวาฉนั เปล่ยี นหัวใจ ฉนั จะเปน อยา งนี้ จะรกั เธอตลอดไป คําตอบ ขอ 2. เพราะ ใชกลวธิ ีการเขียนแบบอธบิ ายตามลาํ ดบั ข้ึน โวหารการเขียน การทําขอ สอบเรื่องโวหารการเขยี นบางครง้ั ขอสอบอาจจะหลอกใหเ ราสบั สน โดยการนําเรอื่ งที่ใชโวหาร ทค่ี ลา ยกนั ออกมาขอ สอบ ดงั นน้ั เราตอ งสงั เกตถอ ยคาํ หรอื ลกั ษณะของโวหารนนั้ ดงั ทสี่ รปุ ไวใ นกรอบกลวธิ กี ารจาํ เพอ่ื ตรวจสอบความ เขาใจนอ งๆ ลองพจิ ารณาขอความทใ่ี หต อไปนว้ี าเปน ขอความโวหารชนิดใด 48 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya
1. เขารักษาความดปี ระดจุ เกลือรักษาความเค็ม ทาํ ใหม แี ตคนนับถือ 2. พอแมของธนา มอี าชีพเล้ียงเปด พนั ธุไขคราวละหลายรอยตวั เปด เหลา นกี้ าํ ลงั ออกไขท กุ วัน ธนาจึงตนื่ แตเ ชา เก็บไขเ ปด ในเลา ใหแมน าํ ไปขายท่ีตลาดสด 3. ความพยายามและความตั้งใจที่จะกาวหนา เปนพลังสําคัญสําหรับตอสูอุปสรรค และสงเสริมบุคคลใหทําการตางๆ ได สําเร็จ ยิ่งผูนั้นมีความรูสูง มีจิตใจดีเปนพื้นฐาน ผลงานที่ทํายิ่งมีผลกวางขวาง ปราศจากโทษและอํานวยประโยชนแกตนและ สวนรวมเปน อยางย่งิ 4. ผวิ นาํ้ สขี นุ ทถ่ี กู สายลมเยน็ ปลายเดอื นกมุ ภาพนั ธโุ ชยพดั ผา น ทาํ ใหน า้ํ เปน ระลอกทยอยเขา กระทบฝง ครง้ั แลว ครง้ั เลา ดง ดอกหญา ริมฝง ที่เหีย่ วแหงจนกลายเปนสีนํ้าตาลปะทะลมดังหวีดหวิว คําตอบ ขอ ที่ 1 อปุ มาโวหาร เพราะ เปนการเปรยี บเทยี บสิง่ เปน อีกสิ่งหน่ึง มีคําบงช้ีคอื เสมอื น ขอท่ี 2 บรรยายโวหาร เพราะ เปน การเลา เรอ่ื ง ขอ ที่ 3 เทศนาโวหาร เพราะ เปน การสงั่ สอน ขอ ท่ี 4 พรรณนาโวหาร เพราะ เปนการใหร ายละเอียดและทําใหผ ูอา นเหน็ ภาพ นองๆ สามารถศึกษาเพ่มิ เติมไดท่ี Tag : สอนศาสตร, ภาษาไทย, โวหาร , สาธกโวหาร, พรรณนาโวหาร, บรรยายโวหาร, อุปมาโวหาร, เทศนาโวหาร • สอนศาสตร : ภาษาไทย ม.ตน : โวหารการเขยี น http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch5-1 • โวหาร http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch5-2 • โวหาร ตอนท่ี 1 http://www.trueplookpanya.com /book/m3/onet-thai/ch5-3 ติวเขม O-NET Get 100 by TruePlookpanya 49
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128