อุทยานแห่งชาติมรดกไทย มรดกแห่งอาเซียน

ASEAN Heritage Parks สำ� นกั อุทยานแหง่ ชาติ National Park Office ASEAN Heritage Parks emerged from the 61 ถนนพหลโยธนิ แขวงลาดยาว เขตจตจุ ักร กรงุ เทพมหานคร 10900 collaboration between the original ASEAN member countries, namely; Brunei, Indonesia, www.dnp.go.th Malaysia, Philippines, Singapore, and Thailand, by ASEAN Declaration on Heritage Parks and Reserves. The declaration was made in considerationof “theuniqueness,diversityand outstanding values of certain national parks and reserved of ASEAN member countries that have highest recognition so that their importance as conservation areas could be appreciated regionally and internationally”. In the 9th Meeting of Environment of the ASEAN Ministers in Yangon, the Republic of the Union of Myanmar, the Declaration was reconsidered by the Environment ASEAN Ministers due to the new ASEAN member countries: Cambodia, Laos, Myanmar, and Vietnam, and signed the ASEAN Declaration on Heritage Parks on December 18, 2003. The protected areas from all 10 member countries, totaling to 27 areas have been declared ASEAN Heritage Parks. Presently, there are 35 ASEAN Heritage Parks.

อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น ASEAN Heritage Parks in Thailand มรดกไทย มรดกอแทุ หยง่านอแาหเซ่งชยี านติ อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น ASEAN Heritage Parks in Thailand ASEAN Heritage Parks อุทยานมรดกแห่งอาเซยี นเกดิ ข้นึ จากความ ร่วมมือของกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียน (Association for Southeast Asian Nations or ASEAN) ซง่ึ ไดม้ กี ารลงนามในปฏญิ ญาอาเซยี น วา่ ดว้ ยอทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี นและการอนรุ กั ษ์ (ASEAN Declaration on Heritage Parks and Reserves) โดยมขี อ้ พิจารณาว่า พน้ื ทที่ ี่จะเปน็ “มรดกแหง่ อาเซยี น” ไดน้ น้ั ตอ้ งมลี กั ษณะทเี่ ปน็ หนง่ึ เดยี ว มคี วามหลากหลาย มีคุณคา่ และมี ความโดดเด่นคู่ควรแก่การอนุรักษ์ ซึ่งต้องได้ รับการยอมรับอย่างสูงสุดจากประเทศสมาชิก และสมควรได้รบั การยกยอ่ งสู่ระดับภมู ิภาคและ ระดับสากลต่อไป ในการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน ครงั้ ท่ี 9 ณ กรงุ ย่างกุ้ง ประเทศเมยี นมาร์ เมื่อ วนั ที่ 18 ธนั วาคม 2546 โดยรฐั มนตรีอาเซยี น ด้านสงิ่ แวดลอ้ มท้งั 10 ประเทศ ไดร้ ่วมลงนาม ในปฏิญญาอาเซียนว่าด้วยอุทยานมรดกแห่ง อาเซียน พรอ้ มกับประกาศใหพ้ ้ืนท่ีอนรุ กั ษ์ รวม 27 แหง่ เปน็ อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น ปจั จบุ นั มีพื้นที่อนุรักษ์ที่ได้รับการประกาศเป็นอุทยาน มรดกแหง่ อาเซียน รวมแลว้ 35 แหง่

มรดกไทย มรดกอแทุ หยง่านอแาหเซง่ ชยี านติ ASEAN Heritage Parks in Thailand

คำ�นำ� Preface ประเทศไทยได้เข้าร่วมเป็นส่วนหนงึ่ ของสมาคมประชาชาติแห่ง Thailand has became part of the Association of Southeast เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ หรอื อาเซยี น และไดร้ ว่ มลงนามรบั รองปฏญิ ญา Asian Nations or ASEAN and rectified in the ASEAN Declaration อาเซยี นวา่ ดว้ ยอทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น เมอ่ื วนั ท่ี 18 ธนั วาคม 2546 on ASEAN Heritage Parks on December 18, 2003. The ท้ังน้ี พื้นที่อนุรักษ์ของประเทศไทยท่ีได้รับการคัดเลือกให้เป็นอุทยาน protected areas of Thailand that have been selected to be an มรดกแหง่ อาเซียน (ASEAN Heritage Parks) ได้แก่ อุทยานแห่งชาติ ASEAN Heritage Parks are Khao Yai National Park, Tarutao เขาใหญ่ อทุ ยานแหง่ ชาตติ ะรเุ ตา กลมุ่ อทุ ยานแหง่ ชาตหิ มเู่ กาะสรุ นิ ทร-์ National Park, Mu Ko Surin-Mu Ko Similan-Ao Phang-nga หมู่เกาะสิมิลัน-อ่าวพังงา และกลุ่มป่าแก่งกระจาน ประกอบด้วย National Parks Complex, and Kaeng Krachan Forest Complex อทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน อทุ ยานแหง่ ชาตกิ ยุ บรุ ี อทุ ยานแหง่ ชาติ which consists of Kaeng Krachan National Park, Kui Buri เฉลิมพระเกยี รติไทยประจัน และเขตรกั ษาพนั ธุ์สัตวป์ ่าแมน่ ้ำ� ภาชี ซึง่ National Park, Chaloem Phra Kiat Thai Prachan National Park ท้ัง 4 แห่ง เป็นพ้ืนท่ีคุ้มครองในการดูแลของกรมอุทยานแห่งชาติ and Maenam Phachi Wildlife Sanctuary. These 4 areas are สตั ว์ป่า และพนั ธ์ุพืช protected by the Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation (DNP). ในโอกาสทปี่ ี พ.ศ.2558 เปน็ ปที ปี่ ระเทศไทยจะเขา้ สกู่ ารเปน็ ประชาคม อาเซียนอย่างเปน็ ทางการในวันที่ 31 ธันวาคม 2558 ส�ำนกั อทุ ยาน In the occasion of the year 2015, on which Thailand will แหง่ ชาตจิ ึงได้จดั พมิ พ์หนงั สอื “อุทยานแห่งชาติ...มรดกไทย มรดก become officially part of ASEAN on December 31, 2015, แหง่ อาเซยี น” เพอ่ื ประชาสมั พนั ธใ์ หท้ ราบถงึ ทม่ี าและความสำ� คญั ของ the National Office has published “ASEAN Heritage Parks in อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น โดยจดั พิมพเ์ ปน็ สองภาษา (ไทย-องั กฤษ) Thailand” to promote the background and importance of เพอ่ื อำ� นวยประโยชนแ์ กน่ กั ทอ่ งเทย่ี ว และประชาชนทวั่ ไป อกี ทง้ั ยงั เปน็ ASEAN Heritage Parks. It was published in two languages ขอ้ มลู ในการศกึ ษาค้นคว้าสำ� หรบั นกั เรียน นกั ศึกษา และบุคคลทั่วไป (Thai-English), for the tourists, the public, and to be an ที่สนใจอกี ดว้ ย information for students and interested persons’ research. นับแต่นเ้ี ปน็ ตน้ ไป ประเทศไทยและองค์กรท่ีเก่ยี วขอ้ งทกุ ภาคสว่ น Henceforth, Thailand and all related organizations as รวมถงึ ประชาชนท่ัวไปมหี น้าที่ท่ีน่าภาคภูมใิ จในการเปน็ ส่วนหนงึ่ ของ well as the general public will be obliged to maintain the การร่วมกันอนุรักษ์พื้นที่เหล่านี้ไว้ เพ่ือให้เป็นมรดกทางธรรมชาติ protected areas to become the heritage and pride for the ของลกู หลานสืบไป next generations. ธญั ญา เนติธรรมกุล / Thanya Netithammakun รองอธิบดี รกั ษาราชการแทน อธบิ ดกี รมอทุ ยานแห่งชาติ สัตวป์ ่า และพันธ์ุพชื Deputy Director General, Acting Direector General Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation

สารบญั Contents คำ� น�ำ Pre2face ...................... ประวัตคิ วามเปน็ มา His4tory ...................... ขอ้ มูลโดยย่อของอทุ ยานมรดกแห่งอาเซยี น Brief Information of th5e ASEAN Heritage Parks ...................... อุทยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญ่ Khao Yai N1a4tional Park ...................... อุทยานแหง่ ชาตติ ะรุเตา Tarutao N2a8tional Park ...................... กลมุ่ อุทยานแหง่ ชาตหิ มเู่ กาะสุรินทร์-หม่เู กาะสมิ ิลนั -อา่ วพงั งา Mu Ko Surin-Mu Ko Similan-Ao Phang-nga National Par3k6s Complex ...................... กลุ่มปา่ แก่งกระจาน Kaeng Krachan64Forest Complex ...................... พนื้ ท่อี นรุ กั ษท์ เ่ี ตรียมเสนอเป็นอุทยานมรดกแหง่ อาเซยี น Reserve Areas Being Propose9d0to Be ASEAN Heritage Parks

อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น ASEAN Heritage Parks ไดร้ บั การนยิ ามวา่ “เปน็ พนื้ ทอ่ี นรุ กั ษท์ มี่ คี วาม ASEAN Heritage Parks are defined as ส�ำคัญสูงที่เป็นตัวแทนระบบนิเวศของภูมิภาค” “protected areas of high conservation importance มีเป้าหมายเพ่ือสร้างความตระหนัก ความภูมิใจ that together, preserves a complete spectrum ร้คู ุณค่า เกิดความสขุ และการอนรุ ักษ์ไวซ้ งึ่ มรดก of ecosystems representative of the ASEAN ทางธรรมชาตขิ องกลุม่ ประเทศอาเซยี น ผ่านการ region”. Objective of this recognition is to สร้างและสนับสนุนเครือข่ายพ้ืนท่ีอนุรักษ์ของ create greater awareness, pride, appreciation, ภมู ภิ าค และเพอ่ื สรา้ งความรว่ มมอื ระหวา่ งประเทศ enjoyment and conservation of the ASEAN สมาชิกในการรักษามรดกทางธรรมชาติร่วมกัน heritage through the establishment and support of the local network in the reserved regions, พื้นท่ีอนุรักษ์ที่จะได้รับการประกาศให้เป็น and to establish collaboration between the อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี นนน้ั มาจากการเสนอชอื่ member countries in preserving the nature. โดยรฐั บาลของประเทศนน้ั ๆ และไดร้ บั การประเมนิ จากประเทศสมาชกิ อาเซยี น โดยตอ้ งมคี ณุ สมบตั ิ ตามหลักเกณฑ์ คอื มคี วามสมบูรณท์ างนเิ วศ มี ความเปน็ ตวั แทนของภมู ภิ าค มคี วามเปน็ ธรรมชาติ มีความสำ� คัญต่อการอนุรักษ์อย่างสูง มีขอบเขต ทางกฎหมายอย่างชัดเจนในด้านความเช่ือมโยง ระหว่างพรมแดน มคี วามเป็นเอกลกั ษณ์ มีความ ส�ำคัญทางชีววิทยาเชิงวัฒนธรรม และมีความ สำ� คัญต่อความหลากหลายทางชีวภาพ ประวัตคิ วามเปน็ มา อุทยานมรดกแหง่ อาเซยี น (ASEAN Heritage Parks) เกดิ ขน้ึ ภายใตค้ วามรว่ มมอื ของกลมุ่ ประเทศ สมาชกิ อาเซยี นในขณะนน้ั ไดแ้ ก่ บรไู น อนิ โดนเี ซยี มาเลเซยี ฟลิ ปิ ปนิ ส์ สงิ คโปร์ และไทย โดยไดม้ กี าร ลงนามในปฏิญญาอาเซียนว่าด้วยอุทยานมรดก แหง่ อาเซยี นและการอนรุ กั ษ์ (ASEAN Declaration 4 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

The protected areas to be announced as an ASEAN Heritage Parks will be nominated by the government of each country and will be evaluated by the ASEAN member countries. The criteria are; its ecosystem must be abundant, be representative of the region, well-reserved, highly important in terms of preservation, clear boundary of the borders, unique, important for biodiversity culturally and biologically. ทามนั เนการา่ ผนื ปา่ ทมี่ รี ะบบ History ทนสเิ่ี วดุศใซนบัโลซกอ้ นมแาลเะลอเดซุ ยีมสมบรู ณ์ ASEAN Heritage Parks emerged from the Taman Negara National Park, Malaysia collaboration between the original ASEAN member countries; namely, Brunei, Indonesia, อทุ ยานแหง่ ชาตอิ มู นิ หต์ วง Malaysia, Philippines, Singapore, and Thailand, เวยี ดนาม by ASEAN Declaration on Heritage Parks and Reserves in the Meeting of Environment U Minh Thuong ASEAN Ministers on November 29, 1984 with National Park, Vietnam the notion that ASEAN Heritage Parks should be united, diverse, valuable and outstanding, on Heritage Parks and Reserves) ในการประชมุ worthy to be reserved and highly accepted รัฐมนตรีอาเซียนด้านส่ิงแวดล้อม เม่ือวันท่ี 29 by the member countries for their importance พฤศจกิ ายน 2527 ณ กรุงเทพมหานคร โดยมีขอ้ as the protected areas and to be honored ควรพิจารณาวา่ พื้นที่อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซียน regionally and internationally. In this Meeting, ตอ้ งมลี กั ษณะทเ่ี ปน็ หนง่ึ เดยี ว มคี วามหลากหลาย 11 national parks have been declared the มีคุณค่าโดดเด่นคู่ควรแกก่ ารอนุรกั ษ์ซึ่งได้รับการ ASEAN Heritage Parks. ยอมรบั อยา่ งสงู สดุ จากประเทศสมาชกิ วา่ มคี วาม สำ� คญั ในฐานะพนื้ ทอี่ นรุ กั ษส์ มควรไดร้ บั การยกยอ่ ง In the 9th Meeting of Environment ASEAN ไปสูร่ ะดบั ภูมภิ าคและระดับสากล โดยในครง้ั นั้น Ministers in Yangon, the Republic of the Union ไดม กี ารประกาศพนื้ ทอ่ี นรุ กั ษ์ 11 แหง เปน็ อทุ ยาน of Myanmar, the Declaration was reconsidered มรดกแห่งอาเซยี น due to the new ASEAN member countries: Cambodia, Laos, Myanmar, and Vietnam, by the Environment ASEAN Ministers signed in the ASEAN Declaration on Heritage Parks on December 18, 2003. The protected areas from all 10 member countries, totaling to 27 areas 5ASEAN Heritage Parks in Thailand

ต่อมาในการประชุมรัฐมนตรีอาเซียนด้าน have been declared ASEAN Heritage Parks. แอหทุ ลยง่ าอนนมรุรกัดษกพ์ ทนัาธเสพ์ุ ก็ ชื แเมลระมิสบตั งัวป์ า่ ทส่ี ำ� คญั สงิ่ แวดลอ้ ม ครงั้ ที่ 9 ณ กรงุ ยา่ งกงุ้ สาธารณรฐั แหง่ So far, a total of 35 protected areas have been บรไู น ดารสุ ซาลาม สหภาพเมยี นมาร์ ไดม้ กี ารทบทวนปฏญิ ญาดงั กลา่ ว included in the list of ASEAN Heritage Parks. Tasek Merimbun Heritage Park, เนอ่ื งจากมปี ระเทศสมาชกิ อาเซยี นใหมอ กี 4 ประเทศ Brief Information Brunei Darussalam ไดแ ก กมั พชู า ลาว เมยี นมาร์ และเวียดนาม โดย of the ASEAN Heritage Parks ผนื ปา่ ของอทุ ยานแหง่ ชาตวิ ริ าเชย์ รฐั มนตรอี าเซยี นดา้ นสงิ่ แวดลอ้ มไดร ว่ มลงนามใน ทเ่ี ชอ่ื มตอ่ กบั ประเทศลาวและเวยี ดนาม ปฏญิ ญาอาเซยี นวา่ ดว้ ยอทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น Negara Brunei Darussalam กมั พชู า (ASEAN Declaration on Heritage Parks) เมอื่ วนั ท่ี CVairmacbhoedyiaNational Park, 18 ธนั วาคม 2546 โดยไดป้ ระกาศใหพ้ น้ื ทอ่ี นรุ กั ษ์ Tasek Merimbun Heritage Park (AHP, 1984) จากประเทศสมาชกิ ทัง้ 10 ประเทศ รวม 27 แหง่ The gate to the past and culture of Brunei. It เปน็ อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น ปัจจุบันมอี ทุ ยาน มรดกแหง่ อาเซยี นรวมแล้ว 35 แหง่ is the conservation spot for animals and plants, ขอ้ มลู โดยยอ่ covering the area of 78 sq.km. and it is where the ของอทุ ยานมรดกแห่งอาเซยี น biggest lake in Brunei, Tasek Merimbun, is located. เนการาบรูไนดารุสซาลาม Tasek Merimbun Heritage Park (AHP, 1984) Kingdom of Cambodia ประตูสู่อดีตและวัฒนธรรมของบรูไน เป็น Preah Monivong (Bokor) National Park (AHP, 2003) แหล่งอนุรักษ์พันธุ์พืชและสัตว์ ครอบคลุมพื้นที่ It is located in the south of Cambodia. The 78 ตารางกิโลเมตร เปน็ ทตี่ ง้ั ของทะเลสาบทีใ่ หญ่ ทสี่ ดุ ของบรูไน คือ ทาเสก็ เมรมิ บงั Bokor Peak is the highest spot, for 1,079 meters ราชอาณาจกั รกมั พชู า above sea level. It is the center of biodiversity Preah Monivong (Bokor) National Park (AHP, and the location of Bokor Station, which was 2003) built by France. Virachey National Park (AHP, 2003) อยทู่ างตอนใตข้ องกมั พชู า มยี อดเขา Bokor เปน็ จดุ สูงสดุ ท่ี 1,079 เมตรจากระดบั ทะเลปานกลาง It is the biggest national park, having the (รทก.) เปน็ ศนู ยร์ วมความหลากหลายทางชวี ภาพ area of 3,325 sq.km., covered in dry evergreen และเปน็ ทต่ี งั้ ของสถานเี ขาโบกอร์ ทสี่ รา้ งขน้ึ โดยฝรงั่ เศส forest, montane rain forest and savanna, and is Virachey National Park (AHP, 2003) a habitat of rare wildlife. เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาตทิ ใ่ี หญท่ สี่ ดุ ครอบคลมุ พนื้ ที่ Republic of Indonesia 3,325 ตารางกโิ ลเมตร ปกคลุมไปดว้ ยปา่ ดบิ แล้ง ป่าดิบเขา และทุ่งหญ้าสะวันนา เป็นแหล่งท่ีอยู่ Gunung Leuser National Park (AHP, 1984 and WH, 2004) อาศยั ของสัตวป์ ่าหายากนานาชนิด Is part of the natural sites on the World Heritage List “The Tropical Rain Forest Heritage of Sumatra” and it is an important habitat for the Sumatran Orangutan that is critically endangered. 6 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

Kerinci Seblat National Park (AHP, 1984 and WH, 2004) The oldest tropical rain forest in Asia, full of rare plants and wildlife such as the Sumatran tiger and Rafflesia arnoldii, has the Kerinci Volcano as the highest spot with 3,805 meters (MSL) high and Gunung Batur Lake that is located at the highest spot of Southeast Asia at the height of 1,950 meters (MSL). ลกงิ นุองุรุ งั ลอเูตซุ องั รส์มุ เกาาตะรสามุ ในาตอทรุ ายาอนนิ แโหดง่ นชเี ซาตยี ิ เสอื โครง่ สมุ าตราในอทุ ยาเกนาแหะสง่ มุ ชาาตตรเิ คารอนิ นิซโี ดเซนบเี ซลยทีั Lorentz National Park (AHP, 1984 and WH, 1999) Gunung Leuser National Park, Kerinci Seblat National Park, It is the largest protected area in Southeast Sumatra, Indonesia Sumatra, Indonesia Asia Region, standing out with snow mountains, อทุ ยานแหง่ ชาตลิ อเรนซ์ พนื้ ทอ่ี นรุ กั ษ์ สาธารณรฐั อินโดนเี ซยี glaciers, and fossils. It was also registered as a Gunung Leuser National Park (AHP, 1984 and natural site on the World Heritage List in 1999. ทใ่ี หญท่ สี่ ดุ ในอาเซยี น อนิ โดนเี ซยี WH, 2004) Lorentz National Park, Lao People’s Democratic Republic Indonesia เปน็ สว่ นหนงึ่ ของพน้ื ทม่ี รดกโลกทางธรรมชาติ “Tropical Rain Forest Heritage of Sumatra” และ Nam Ha National Protected Area (AHP, 2003) ยังเป็นถ่ินอาศยั ทีส่ �ำคัญของอรุ งั อุตังสมุ าตรา ซงึ่ The only ASEAN Heritage Park of Laos and อยูส่ ถานะใกล้สูญพนั ธ์ุอยา่ งยง่ิ Kerinci Seblat National Park (AHP, 1984 and the destination for ecological and cultural tourism WH, 2004) of various ethnics: Tai Lue, Tai Dam, Khamu, Akha, Lantaen, Lahu, Yao and Hmong. ปา่ ฝนเขตรอ้ นทเ่ี กา่ แกท่ ส่ี ดุ ในเอเชยี แหลง่ รวม พชื พรรณและสตั วป์ า่ หายากอยา่ งเสอื โครง่ สมุ าตรา Malaysia และบวั ผดุ มภี เู ขาไฟครี นิ ซี เปน็ จดุ สงู สดุ ทรี่ ะดบั 3,805 เมตร (รทก.) และมที ะเลสาบกนู งุ ตจู หู ์ ซงึ่ อยใู่ นจดุ สงู Kinabalu Park (AHP, 1984 and WH, 2000) ทส่ี ดุ ในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตท้ ี่ 1,950 เมตร (รทก.) Mount Kinabalu has the height of 4,095 Lorentz National Park (AHP, 1984 and WH, 1999) meters (MSL) and is 5 millimeter higher each พื้นท่ีอนุรักษ์ท่ีใหญ่ที่สุดในภูมิภาคเอเชีย year. The climate is entirely different from the freeze at the peak to hot springs, making the ecology diverse. It was announced as a Natural World Heritage Site in 2000. Gunung Mulu National Park (AHP, 1984 and WH, 2000) It is located on the Borneo Island in Sarawak State, owning the prominent biodiversity and limestone mountain terrain, and the 7ASEAN Heritage Parks in Thailand

ตะวนั ออกเฉยี งใต้ โดดเดน่ ดว้ ยภเู ขาหมิ ะและธารนำ้� แขง็ situation of Sarawak Chamber, the biggest ทงั้ ยงั เปน็ แหลง่ ฟอสซลิ และยงั ไดร้ บั การขนึ้ ทะเบยี น underground cave. It was declared a World เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติในปี 2542 Heritage in 2000. สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว Taman Negara National Park (AHP, 1984) Nam Ha National Protected Area (AHP, 2003) This oldest national park of Malaysia has the อทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี นแหง่ เดยี วของประเทศ most complicated and abundant ecosystem in ลาว จดุ หมายปลายทางของการทอ่ งเทย่ี วเชงิ นเิ วศ the world. The bridge for nature learning allows และวฒั นธรรมของกลมุ่ ชาตพิ นั ธห์ุ ลากหลาย เชน่ you to closely observe the lives of wildlife in ไทลือ้ ไทดำ� ขมุ อาขา่ ลาหู่ เย้า และมง้ tropical rain forest. มาเลเซีย Republic of the Union of Myanmar พขอน้ื งทกคี่ ลมุ้ มุ่คชราอตงพิแหนั ง่ ธชอ์ุ านั ตหนิ ลำ�้ าฮกาหลแหายลง่ ลราววม Kinabalu Park (AHP, 1984 and WH, 2000) Nam Ha National Protected Area, Alaungdaw Kathapa National Park (AHP, 2003) Laos ยอดเขาคินาบาลู มีความสูงถงึ 4,095 เมตร A large forest and home to rare animals ดองกเ้ี อยี ร์ ยอดสงู สดุ ของคนิ าบาลู (รทก.) และยังคงสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องปีละ 5 ในอทุ ยานแหง่ ชาตคิ นิ าบาลู มาเลเซยี มลิ ลเิ มตร ดว้ ยสภาพภมู อิ ากาศทแ่ี ตกตา่ งกนั ตง้ั แต่ and many endangered species, such as, Asian Kinabalu Park, Malaysia ยอดเขาสูงทหี่ นาวเย็นไปจนถงึ นำ�้ พรุ ้อน ทำ� ให้มี Elephant, Clouded Leopard, Eld’s Deer, and where ระบบนิเวศหลากหลาย ไดร้ บั การประกาศให้เปน็ the body of Maha Kathapa, one of Buddha’s มรดกโลกในปี 2543 saintly disciples is believed to be buried here. Gunung Mulu National Park (AHP, 1984 and Indawgyi Lake Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) WH, 2000) The spot of the biggest lake in Southeast Asia ต้ังอยู่ในบนเกาะบอร์เนียว รัฐซาราวัก มี (120 sq.km.) and is the habitat of endangered ความโดดเด่นท้ังในด้านความหลากหลายทาง animals such as Baer’s Pochard, White-rumped ชวี ภาพ และภมู ปิ ระเทศแบบภเู ขาหนิ ปนู เปน็ ทต่ี งั้ Vulture and Chinese Pangolin. ของ “หอ้ งโถงใหญ่แหง่ ซาราวัก” ถ�้ำใต้ดนิ ทใ่ี หญ่ Inle Lake Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) ท่ีสุดในโลก ได้รับการประกาศเปน็ มรดกโลกทาง ธรรมชาติ ในปี 2543 This freshwater lake is located in Shan Taman Negara National Park (AHP, 1984) State, the dampen place where nature, life, and culture are combined. It is the community of เปน็ อทุ ยานแหง่ ชาตทิ เี่ กา่ แกท่ สี่ ดุ ของมาเลเซยี an ethnic group called “Intha” that are dwelling ไดช้ ่ือว่าเปน็ ป่าที่มรี ะบบนเิ วศท่ซี ับซ้อนและอดุ ม here for hundreds of years. สมบรู ณม์ ากทสี่ ดุ ในโลก มสี ะพานศกึ ษาธรรมชาติ Hkakaborazi National Park (AHP, 2003) เรือนยอดไม้ จะได้เห็นการดำ� รงชีวิตของสัตว์ป่า ในป่าฝนเขตรอ้ นอย่างใกล้ชดิ It is the largest national park of Myanmar and has the highest mountain of Southeast 8 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ชา้ งปา่ ในอทุ ยานแหง่ ชาตอิ ลองดอว์ กาทาปา เมยี นมาร์ ฝงู เปด็ ดำ� หวั ดำ� ทเี่ ขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่ ทะเลสาบอนิ ดอวจ์ ี เมยี นมาร์ Alaungdaw Kathapa National Park, Myanmar Indawgyi Lake Wildlife Sanctuary, Myanmar เขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่ ทะเลสาบอนิ เล สาธารณรฐั แหง่ สหภาพเมยี นมาร์ Asia, Hkakaborazi Mountain, which owns the ในเขตรฐั ฉาน เมยี นมาร์ Alaungdaw Kathapa National Park (AHP, 2003) height of 5,881 meters (MSL), covering with snow throughout the year. Inle LakSehaWnilSdtlaiftee,SManycatnumarayr, ผืนป่าใหญ่ของสัตว์ป่าที่หายากและใกล้ Lampi Marine National Park (AHP, 2003) สูญพันธุ์หลายชนิด เช่น ช้างป่า เสือลายเมฆ ละองละม่ัง และยังเป็นจุดท่ีเชื่อว่าสรีระของ The first marine national park of Myanmar พระมหากสั สปะ พระอรหนั ตส์ าวกของพระพทุ ธเจา้ consists of diverse ecology of tropical rain forest, ถูกฝงั อยู่ ณ ท่ีแห่งน้ี mangrove forest, and seagrass - an important Indawgyi Lake Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) food source of endangered mammal, such as the Dugong. ท่ีตั้งของทะเลสาบน�้ำจืดที่ใหญ่ท่ีสุดในเอเชีย Meinmahla Kyun Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) ตะวนั ออกเฉยี งใต้ (120 ตร.กม.) ถนิ่ อาศยั ของสตั ว์ ใกลส้ ญู พนั ธ์ุ เช่น เปด็ ดำ� หัวด�ำ อีแรง้ เทาหลังขาว It was declared wildlife sanctuary in 1993 และล่นิ จีน where endangered animals have been found; Inle Lake Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) the Salt-water Crocodile, Four-toed Terrapin, Burmese Roofed Turtle, and Irrawaddy Dolphin, เปน็ ทะเลสาบนำ้� จดื ตง้ั อยใู่ นรฐั ฉาน พนื้ ทชี่ มุ่ นำ้� for instance. ทผ่ี สานธรรมชาติ วถิ ชี ีวิต และวฒั นธรรม เป็นที่ อย่อู าศัยของกลมุ่ ชนท่ีเรยี กตนเองว่า ชาวอินทา ซง่ึ อาศยั อยูม่ านานนับรอ้ ยปแี ล้ว 9ASEAN Heritage Parks in Thailand

Hkakaborazi National Park (AHP, 2003) อทุ ยานแหง่ ชาตทิ ม่ี พี นื้ ทม่ี ากทส่ี ดุ ของเมยี นมาร์ และมยี อดเขาคาคาโบราซี ทส่ี งู ทสี่ ดุ ในเอเชยี ตะวนั ออก เฉียงใต้ มีความสงู ถึง 5,881 เมตร (รทก.) และมี หมิ ะปกคลุมตลอดปี Lampi Marine National Park (AHP, 2003) จระเขน้ ำ�้ เคม็ ทเี่ ขตรกั ษาพนั ธส์ุ ตั วป์ า่ มนี มาฮลา คยนั เมยี นมาร์ นนทกั ไตมไ่ามค้ตว้ิ วขงาวในทรฐัอี่ ชทุ นิยาเนมแยี หนง่ มชาารต์ ิ อทุ ยานแหง่ ชาตทิ างทะเลแหง่ แรกของเมยี นมาร์ Meinmahla Kyun Wildlife Sanctuary, Myanmar MNaytaMnmaaTruang National Park, นกอนิ ทรฟี ลิ ปิ ปนิ ส์ ประกอบไปดว้ ยระบบนเิ วศทห่ี ลากหลายของปา่ ดบิ Nat Ma Taung National Park (AHP, 2012) มทาอ่ี ลทุ นิยดานงั ธฟรรลิ มปิ ชปานิ ตสเิ ท์ อื กเขา เขตร้อน ป่าชายเลน แนวปะการงั และยงั มีแนว Plants here are outstanding. Representing Mount Malindang Range หญา้ ทะเล แหล่งอาหารทสี่ �ำคญั ของสัตวเ์ ลีย้ งลกู Natural Park, Philippines ด้วยนมทใี่ กลส้ ญู พันธุ์ เช่น พะยนู อีกดว้ ย biogeography of Asia, and an important protected Meinmahla Kyun Wildlife Sanctuary (AHP, 2003) area of plant and wildlife especially White-browed Nuthatch, the local bird of Myanmar. ได้รับการประกาศเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ในปี 2536 พบสตั วใ์ กลส้ ญู พนั ธ์ุ เชน่ จระเขน้ ำ�้ เคม็ Republic of the Philippines เต่ากระอาน เต่าหลังนูนพม่า และโลมาอริ วดี Nat Ma Taung National Park (AHP, 2012) Mount Apo Natural Park (AHP, 1984) Mount Apo covers the area of 549.74 โดดเดน่ ในเรอ่ื งของพชื พรรณไมแ้ ละเปน็ ตวั แทน ชีวภูมิศาสตร์ของเอเชีย เป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุ์ sq.km; the highest mountain of the Philippines สัตว์และพืชที่ส�ำคัญ โดยเฉพาะนกไต่ไม้ค้ิวขาว with the height of 3,143.6 meters (MSL). It is นกเฉพาะถ่ินในเมียนมาร์ a beautiful dormant volcano. สาธารณรัฐฟลิ ิปปนิ ส์ Mount Iglit-Baco National Park (AHP, 1984) Mount Apo Natural Park (AHP, 1984) The only habitat of Tamaraw in the world. It is ครอบคลุมพื้นท่ี 549.74 ตารางกิโลเมตร มี found dwelling and living only at Mindoro Island. ยอดเขาอาโปเปน็ ยอดเขาทส่ี งู ทส่ี ดุ ของฟลิ ปิ ปนิ ส์ At present, Mount Iglit-Baco National Park, is ท่ี 3,143.6 เมตร (รทก.) เป็นภเู ขาไฟท่ีสงบและ nominated to be a World Heritage. สวยงาม Mount Iglit-Baco National Park (AHP, 1984) พื้นที่เดียวในโลกที่เป็นถ่ินอาศัยของควาย ทามารอวพ์ บอาศยั และหากนิ อยบู่ นเกาะมนิ โดโร เพียงแห่งเดยี วเทา่ น้ัน ปจั จุบัน อุทยานแหง่ ชาติ 10 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

บนเขคตารบกั สษมาทุ พรนัปธจู ส์ุาดตั าวป์ (า่Pเทuอืjaกdเขaา)แฟฮลมิ กปิิ ยปุ ตนิ สนั ์ เมาท์อิกลิต-บาโกอยู่ระหว่างการเสนอให้เป็น Mount Kitanglad Range Natural Park (AHP, 2009) Mount Hamiguitan Range Sanctuary, มรดกโลกทางธรรมชาติ An important area for preserving the biodiversity Mount Kitanglad Range Natural Park (AHP, 2009) Philippines and water source, and where the Philippine Eagle, ปลาไหลสวนลายจดุ ทอี่ ทุ ยานธรรมชาติ พนื้ ทส่ี ำ� คญั ในการอนรุ กั ษค์ วามหลากหลายทาง the local and national bird of the Philippines, is ชวี ภาพและแหลง่ ตน้ นำ�้ มนี กอนิ ทรฟี ลิ ปิ ปนิ ส์ นก found here. แนวปะการงั ทบั บาตาฮา ฟลิ ปิ ปนิ ส์ เฉพาะถิ่นท่ีได้รับการประกาศเป็นนกประจ�ำชาติ Mount Malindang Range Natural Park (AHP, 2011) Tubbataha Reefs Natural Park, ของประเทศฟิลปิ ปนิ ส์ Mount Malindang Range Natural Park (AHP, 2011) It covers the area of 532.62 sq.km. on Mindanao Philippines Island, and where the Subanen tribe, the Philippine ครอบคลุมพื้นท่ี 532.62 ตารางกโิ ลเมตร บน Eagles, and Philippine Tarsiers can be found. เกาะมินดาเนา ประกอบไปด้วยผืนป่าและพื้นที่ Mount Makiling Forest Reserve (AHP, 2013) อาศยั ของชาวพนื้ เมอื งซบู าเนน็ นกอนิ ทรฟี ลิ ปิ ปนิ ส์ และลิงทาเซยี ร์ It is well-known among tourists for its hot Mount Makiling Forest Reserve (AHP, 2013) springs and hot mud, full of natural resources and the location of many academic and เปน็ สถานทที่ มี่ ชี อ่ื เสยี งในหมนู่ กั ทอ่ งเทย่ี วจาก researching institutes. น�้ำพุร้อนและโคลนร้อน อุดมไปด้วยทรัพยากร Mount Hamiguitan Range Wildlife Sanctuary ธรรมชาตมิ ากมาย และยงั เปน็ ทตี่ ง้ั ของหนว่ ยงาน (AHP, 2014 and WH, 2014) ด้านการศกึ ษาวจิ ยั หลายแหง่ Mount Hamiguitan Range Wildlife Sanctuary With the height of 1,637 meter (MSL), the (AHP, 2014 and WH, 2014) hills on the Pujada Peninsula, is home to the local rare plants and animals and was declared ด้วยระดับความสงู 1,637 เมตร (รทก.) ทำ� ให้ as World Heritage site in 2014. เทือกเขาบนคาบสมุทรปูจาดา เป็นแหล่งรวม Tubbataha Reefs Natural Park (AHP, 2014 and ชนิดพันธุ์พืชและสัตว์เฉพาะถิ่นและชนิดพันธุ์ WH, 1993) หายาก ไดร้ บั การประกาศเปน็ พน้ื ทม่ี รดกโลกทาง ธรรมชาติ ในปี 2557 It is located at the center of the Sulu Sea, Tubbataha Reefs Natural Park (AHP, 2014 having an atoll occurred from the coral reefs. It has and WH, 1993) a high biodiversity of marine life and was declared to be a World Heritage in 1993. ตง้ั อยบู่ รเิ วณใจกลางทะเลซลู ู มเี กาะรปู วงแหวน ท่ีเกิดจากแนวปะการัง มีความหลากหลายของ Republic of Singapore พนั ธส์ุ ตั วท์ ะเลสงู มาก ไดร้ บั การประกาศเปน็ พน้ื ท่ี มรดกโลก ในปี 2536 Sungei Buloh Wetland Reserve (AHP, 2003) The only wetland of Singapore where the habitat of the mangrove animals, such as; crab, ASEAN Heritage Parks in Thailand 11

สาธารณรัฐสิงคโปร์ Mudskipper, and Mud Lobster can be found and ชฝมุ่งู นนำ้�กสชงาวยนเลนสอไุ หพงยพบโูใลนหพ์ นื้สทงิ ี่คโปร์ Sungei Buloh Wetland Reserve (AHP, 2003) it is also an important point for bird migration SSuinnggaepioBrueloh Wetland Reserve, watching. ทะเลสาบนำ�้ จดื ขนาดใหญ่ พนื้ ทชี่ มุ่ นำ�้ แหง่ เดยี วของสงิ คโปรท์ เี่ ปน็ ทอี่ าศยั Bukit Timah Nature Reserve (AHP, 2011) ในอทุ ยานแหง่ ชาตบิ า เบ๋ เวยี ดนาม ของสัตว์ชายเลน เช่น ปู ปลาตีน และแม่หอบ Ba Be National Park, Vietnam อีกทัง้ ยงั เป็นแหล่งชมนกอพยพทสี่ �ำคัญ An old and last rainforest of Singapore. It Bukit Timah Nature Reserve (AHP, 2011) is an important source of nature learning and studying of the country. ป่าฝนเก่าแก่และเป็นป่าฝนผืนสุดท้ายของ สงิ คโปร์ เปน็ แหลง่ ศกึ ษาและเรยี นรทู้ างธรรมชาติ Socialist Republic of Vietnam ที่สำ� คญั ของประเทศ สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม Kon Ka Kinh National Park (AHP, 2003) Kon Ka Kinh National Park (AHP, 2003) It is the origin of water and rivers, It has เปน็ แหลง่ ตน้ น�้ำของแมน่ ำ�้ หลายสาย มภี มู ทิ ศั น์ also a pleasing scenic view of mountains, ทง่ี ดงามของขุนเขา น�้ำตก และผนื ป่าทสี่ มบรู ณ์ waterfalls, and abundant forests. Chu Mom Ray National Park (AHP, 2003) Chu Mom Ray National Park (AHP, 2003) ต้งั อยู่ใกล้รอยต่อของประเทศเวยี ดนาม ลาว It is located near the border of Vietnam, และกัมพูชา ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเม่ือปี Laos, and Cambodia. It was declared a national 2544 ครอบคลุมพื้นที่ 566.21 ตารางกิโลเมตร park in 2001, occupying 566.21 sq.km. in area. Ba Be National Park (AHP, 2003) Ba Be National Park (AHP, 2003) ตงั้ อยทู่ างตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของเวยี ดนาม Located in the Northeast of Vietnam. It is เปน็ ทะเลสาบทใี่ หญท่ สี่ ดุ ของเวยี ดนาม งดงามดว้ ย the biggest lake of Vietnam, hosting beautiful ภเู ขาหนิ ปนู ทป่ี กคลมุ ดว้ ยปา่ ท่ีหนาแนน่ limestone mountains covered in dense forests. Hoang Lien Sa Pa National Park (AHP, 2003) Hoang Lien Sa Pa National Park (AHP, 2003) เป็นท่ีตั้งของฟานสิปันภูเขาท่ีสูงที่สุดของ It is where Fanxipan Mountain, the highest เวยี ดนามทคี่ วามสงู 3,143 เมตร (รทก.) ในหบุ เขา mountain of Vietnam, with the height of 3,143 หมวงเฮา เป็นพน้ื ทที่ �ำนาข้าวแบบข้ันบนั ได meters (MSL) high in the Muong Hoa Valley, is located. Rice terrain is grown in this area. U Minh Thuong National Park (AHP, 2012) U Minh Thuong National Park (AHP, 2012) เปน็ พื้นที่ชมุ่ น้�ำทีเ่ ป็นนำ้� จดื ประกอบดว้ ย ปา่ This is a freshwater wetland, consisting of พรุ ทงุ่ หญ้าท่นี �ำ้ ท่วมตามฤดูกาล และพรุเปิด มี freshwater swamp forest with the Melaleuca เสม็ดขาวเปน็ ไม้เดน่ ของพื้นที่ cajuputi, the distinguished plant of this area. 12 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

แผนทอี่ ทุ ยานมรดกแหง่ อาเซยี น Map of ASEAN Heritage Parks สาธารณรฐั แหง่ สหภาพเมยี นมาร์ Republic of the Union of Myanmar สาธารณรฐั สงั คมนยิ มเวยี ดนาม Socialist Republic of Vietnam สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว สาธารณรฐั ฟลิ ปิ ปนิ ส์ Lao People’s Democratic Republic Republic of the Philippines ราชอาณาจกั รไทย Kingdom of Thailand ราชอาณาจกั รกมั พชู า Kingdom of Cambodia http://chm.aseanทมbี่ าio:diดvดัeแrปsiลtyง.จoาrgก เนการาบรไู นดารสุ ซาลาม Negara Brunei Darussalam มาเลเซยี Malaysia สาธารณรฐั สงิ คโปร์ Republic of Singapore สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซยี Republic of Indonesia

ลำ� ธารนำ�้ บรเิ วณลานหนิ บนเขาสมอปนู ใจกลางอทุ ยาน แทหนี่ ง่ า่ ชสานตใจเิ ขหาลใหาญกห่ ลเปาน็ ยรไปะบดบว้ นยเิ วศ พชื พรรณแปลกตา อาทิ พวกพชื กนิ แมลง Streams of water in rSoacmkoy pPluanteaanu iantteKrheastoing ecology with variety of pflloarnat,s.such as carnivorous

อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญ่ Khao Yai National Park อทุ ยานแหง่ ชาตแิ หง่ แรกของประเทศไทย ไดร้ บั The first national park of Thailand that was การประกาศเปน็ อทุ ยานแหง่ ชาตเิ มอ่ื 18 กนั ยายน established on September 18, 1962, occupies 2505 มพี น้ื ที่ 2,165.55 ตารางกโิ ลเมตร ครอบคลมุ a large area of 2,165.55 sq.km. It is consists of พน้ื ท่ี 4 จงั หวดั คอื นครนายก สระบรุ ี นครราชสมี า the four provinces - Nakhon Nayok, Saraburi, และปราจนี บรุ ี ดว้ ยความอดุ มสมบรู ณข์ องพน้ื ทแี่ ละ Nakhon Ratchasima and Prachin Buri. Khao ทรัพยากรที่หลากหลายทั้งพืชพรรณและสัตว์ป่า Yai was declared an ASEAN Heritage Park และเป็นแหล่งก�ำเนิดต้นน้�ำล�ำธารท่ีส�ำคัญหลาย on November 29, 1984 as it consists of fertile สาย จึงได้รับการประกาศเป็นอุทยานมรดกแห่ง landscapes, diversity of flora and fauna and อาเซยี น เมอ่ื 29 พฤศจกิ ายน 2527 และเปน็ หนงึ่ provides water sources for several river systems. ในพื้นทอ่ี นรุ ักษ์ 5 แห่งของ “ผืนป่าดงพญาเย็น- It is also one of the five protected areas within เขาใหญ่” ท่ไี ดร้ ับการคดั เลือกจากยเู นสโกใหเ้ ปน็ the Dong Phayayen - Khao Yai Forest Complex, มรดกโลกทางธรรมชาติ เมอ่ื 14 กรกฎาคม 2548 which was designated as a World Heritage site พชื พรรณ by UNESCO on July 14, 2005 Flora “ปา่ ดบิ ชนื้ ” เปน็ ชนดิ ปา่ ทค่ี รอบคลมุ พน้ื ทกี่ วา่ 60% ของอทุ ยานแหง่ ชาติ พงไพรบรสิ ทุ ธทิ์ สี่ ะทอ้ น Tropical rain forests cover roughly 60 percent ถึงความอุดมสมบูรณ์ของพรรณไม้และสัตว์ป่านี้ of the park’s areas, showing that there is an ประกอบด้วยไมต้ ระกลู ยางทเ่ี ปน็ พันธ์ุไมเ้ ดน่ แหง่ abundance of flora and fauna in the National Park. ปา่ ดบิ ชน้ื อยา่ งเช่น ยางกลอ่ ง ยางขน ยางเสยี น The dominant plants include Yang (Dipterocarpus และกระบาก สว่ นบรเิ วณรมิ ลำ� ธารมักจะพบกลุม่ sp.), Yang Klong (D. dyeri), Yang Khon (D. baudii), ของไผ่ล�ำมะลอก มหาสดำ� กดู พร้าว ชายผ้าสดี า Yang Sian (D. gracilis), and Krabak (Anisoptera และกดู ออ้ ม นอกจากน้ี ยงั พบกลว้ ยไมห้ ลากหลาย costata). Some species such as Phai Lam Malok ชนดิ ทีพ่ บได้ทัว่ ไปในปา่ ดบิ ชืน้ (Bambusa longispiculata), Maha Sadam (Cyathea podophylla), Kut Phrao (C. latebrosa), Chai Pha สว่ นบรเิ วณยอดเขาของอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญ่ Sida (Platycerium holttumii), and Kut Om (Drynaria ท่รี ะดับความสูงกวา่ พนั เมตรอยา่ ง “เขาเขียว” ถกู rigidula) can be found along streams. A variety ปกคลุมดว้ ยพรรณไม้ของป่าดบิ เขา ผนื ปา่ ในสาย ASEAN Heritage Parks in Thailand 15

หมอกอนั ชุม่ ชืน้ และหนาวเยน็ มีพรรณไมข้ ึน้ อยู่ of tropical orchids such as Ueang Kulap Phuang ขปอดุ งแดสงายหพนนั ง่ึ ธในพ์ุ คชื วในาตมรหะลกาลู กขหงิ ล-าขยา่ อยา่ งหนาแนน่ กงิ่ กา้ นสาขาของตน้ ไมถ้ กู ปกคลมุ (Aerides falcata) and Ueang Pak Pet (Vanda Put Daeng (Boesenbergia sp.) ดว้ ยมอสส์ เฟนิ และกลว้ ยไมห้ ายากหลายชนดิ จะ pumila) are commonly present here. เออื้ งทอง พบไดใ้ นปา่ ดบิ แลง้ พบการกระจายพันธ์ขุ องพชื จากเขตอบอุ่น ไดแ้ ก่ U(DeeanndgroTbhiounmg uniflorum) พชื เมลด็ เปลอื ย หรือ Gymnosperm หลายชนดิ Evergreen forests cover much of the เช่น พญาไม้หรือขุนไม้ สามพันปี พญามะขาม mountainous areas of the Park, which is 1,000 ป้อมดง และพชื ถิน่ เดียว อาทิ โมลีสยาม สำ� หรบั meters above sea level, particularly in Khao พรรณพชื ทหี่ ายากและปรากฏในอทุ ยานแหง่ ชาติ Khiao. Here, the area is wet, cold and misty; เขาใหญ่ เชน่ พศิ วงเขาใหญ่ เออ้ื งคีรีวง so the trunks and branches of the large trees สตั วป์ า่ are covered with mosses, ferns and the orchids are easily seen. There are also distributions of อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญเ่ ปน็ แหลง่ ทมี่ สี ตั วป์ า่ temperate plants or Gymnosperm, for instance, ชุกชุม เพียงขับรถยนต์ไปตามเส้นทางบนเขา Phaya Mai (Podocarpus neriifolius), Sam Phan Pi ใหญ่ก็จะพบสัตว์ป่าเดินผ่านหรือออกหากินตาม (Dacrydium elatum) and Phaya Ma Kham Pom ทงุ่ หญ้ามากมาย เชน่ กวางป่า ชะมด เม่น ไก่ปา่ Dong (Cephalotaxus mannii), including Moli Sayam หรอื แมแ้ ตช่ า้ งปา่ โขลงใหญท่ มี่ กั ออกหากนิ รมิ ถนน (Reevesia pubescens var. siamensis), an endemic ตงั้ แตบ่ ริเวณจดุ ชมทิวทศั น์ กม.30 ไปจนถงึ ปาก species. Additionally, the two rare plants, namely ทางเขา้ หนองผกั ชี และทางขน้ึ เขาใหญฝ่ ง่ั ดา่ นตรวจ Phit Sawong (Thismia filiformis) and Ueang Khiri เนินหอมก็พบโขลงช้างอยู่บอ่ ยครงั้ Wong (Didymoplexiopsis khiriwongensis) can be found within Khao Yai National Park. ทงุ่ หญา้ เปน็ อกี ทท่ี สี่ ามารถพบเหน็ สตั วป์ า่ หลาย Fauna ชนดิ ไดง้ า่ ยและใกลช้ ดิ ตง้ั แตส่ ตั วข์ นาดใหญอ่ ยา่ ง ชา้ งป่า กวางปา่ เกง้ ไลข่ นาดลงมาจนถงึ หมาใน Khao Yai National Park is abundant in wildlife. และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเลก็ อยา่ งเมน่ ใหญ่ By driving along the roads, you can observe several kinds of grazing animals such as the Sambar หอดสู ัตว์ (หนองผกั ชี มอต้นจาน และคลอง (Rusa unicolor), Civet (Viverra sp.), Porcupine ปลาก้ัง) เป็นอีกจุดที่เหมาะส�ำหรับการสังเกต (Hystrix sp.) and Red Junglefowl (Gallus gallus). พฤติกรรมสัตวป์ า่ ได้ใกลช้ ดิ และปลอดภยั In addition, groups of Asian Elephants (Elephas maximus) are always present nearby the Route ผืนป่ามรดกโลกแห่งนี้เป็นดังสวรรค์ของนัก from the viewpoint, Km. 30 to the entrance of ดูนก ท่พี บนกมากกวา่ 340 ชนิด ทงั้ นกอพยพ Nong Phak Chi and Noen Hom check points. และนกประจำ� ถนิ่ นกทส่ี ำ� คญั ของอทุ ยานแหง่ ชาติ เขาใหญ่ ไดแ้ ก่ นกเงอื กสนี ำ�้ ตาล นกเงอื กกรามชา้ ง Grassland is an ideal place to see wildlife, นกแกก๊ นกกก ไกฟ่ า้ พญาลอ และนกเปลา้ ทอ้ งขาว ranging from large mammals such as the Asian ทสี่ ำ� คญั อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญย่ งั เปน็ ผนื ปา่ เดยี ว Elephant, Sambar, Northern Red Muntjac (Muntiacus ทเี่ ปน็ ทอี่ าศยั ทบั ซอ้ นของชะนี 2 ชนดิ ทมี่ แี นวโนม้ vaginalis), Dhole (Cuon alpinus) to small mammals ใกลส้ ญู พนั ธ์ุ คอื ชะนมี อื ขาวและชะนมี งกฎุ อาศยั such as the Malayan Porcupine (Hystrix brachyura). อยรู่ ่วมกนั 16 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ผาเดยี วดาย จดุ ชมผนื ปา่ แหลง่ ธรรมชาติ Watch Towers (Nong Phak Chi and Khlong บอนนั กยอวา้ดงเขใหาญเขยีส่ วดุ สายตา ผนื ปา่ ใหญอ่ นั อดุ มสมบรู ณน์ ไ้ี ดเ้ ปน็ แหลง่ ตน้ นำ�้ Pla Kang) are also perfect and are safe points Diao Dai Cliff, viewpoint for observing animal behavior. on the top of Khao Khieo ลำ� ธารมากมาย อนั ไดแ้ ก่ แมน่ ำ�้ ปราจนี บรุ ี แมน่ ำ�้ นครนายก หว้ ยลำ� ตะคอง หว้ ยลำ� พระเพลงิ และหว้ ย This World Heritage site is a paradise for มวกเหลก็ จงึ ทำ� ใหอ้ ทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญม่ นี ำ�้ ตก birdwatchers. There are more than 340 kinds of ทส่ี วยงามมากมาย ซง่ึ แตล่ ะแหง่ กม็ คี วามสวยงาม migratory and resident birds. The major species ทเ่ี ปน็ เอกลกั ษณเ์ ฉพาะแตกตา่ งกนั ไป อยา่ งเชน่ include the Austen’s Brown Hornbill (Anorrhinus นำ้� ตกเหวนรก นำ�้ ตกเหวสวุ ตั และนำ�้ ตกผากลว้ ยไม้ austeni), Wreathed Hornbill (Rhyticeros undulatus), Oriental Pied Hornbill (Anthracoceros albirostris), ผาเดียวดาย จุดชมทิวทัศน์บนลานหินที่ย่ืน Great Hornbill (Buceros bicornis), Siamese Fireback ออกจากหนา้ ผา มองเหน็ แนวเขารม่ ขวางเปน็ แนว (Lophura diardi) and White-bellied Green-pigeon ยาวเขียวขจีสดุ สายตา บริเวณนจ้ี ะพบนกบนท่สี งู (Treron sieboldii). More importantly, the National หลายชนดิ เชน่ นกเงอื ก นกปรอดสขี เี้ ถา้ นกเปลา้ Park is the habitat of the two gibbon species หางพลัว่ และนกกนิ ปลีหางยาวคอด�ำ - the Lar Gibbon (Hylobates lar) and Pileated Gibbon (H. pileatus) that live together and are ผาตรอมใจ จดุ ชมดวงอาทติ ยข์ นึ้ เหนอื สนั เขา threatened with extinction. อกี หนงึ่ จดุ ชมทวิ ทศั นท์ สี่ วยงามทา่ มกลางปา่ ดบิ เขา Attractions Khao Yai National Park is an outstanding area of fertile forests and sources of numerous rivers such as Prachin Buri, Nakhon Nayok, Huai Lam Takhong, Huai Lam Phra Phloeng and Huai Muak Lek. The National Park becomes renowned for its unique waterfalls, for example; Heo Narok, Heo Suwat and Pha Kluai Mai. Diao Dai Cliff is a viewpoint on the rock jutting from the cliff, offering great views of green mountain ranges. Besides, many highflying birds such as the Great Hornbill (Buceros bicornis), Ashy Bulbul (Hemixos flavala), Wedge-tailed Green- pigeon (Treron sphenurus) and Black-throated Sunbird (Aethopyga saturata) can be seen here. Trom Chai Cliff is where you can see the sunrise above the mountain ridges and the beautiful scenery of lower montane rain forests. ASEAN Heritage Parks in Thailand 17

เสอื โครง่ นกั ลา่ แหง่ เขาใหญ่ Tiger (Panthera tigris) 18 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ฝงู ววั แดง Banteng (Bos javanicus) ASEAN Heritage Parks in Thailand 19

นกเงอื กกรามชา้ ง Wreathed Hornbill (Rhyticeros undulatus) 20 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

สแลภะาเขพยี ผวขนื จปขีา่ อตงน้ เนขำ้�าลใหำ� ญธา่ กรออ่ เนั กอดิ ดุ เปมน็ สสมาบยรูนณำ�้ ต์ ก ทส่ี วยงามมากมายนบั สบิ สาย โดยนำ�้ ตก สคอาื ยนทำ้�ใี่ หตญกเแ่หลวะนสรงู กทส่ี ดุ ของอทุ ยานแหง่ ชาติ Namtok Heo Narok, the biggest and heighest waterfall in Khao Yai National Park

ตะขาบเหลอื ง หรอื เออื้ งแมงมมุ ขาว ชนดิ พนั ธข์ุ องกลว้ ยไมป้ า่ ทพี่ บบนยอดเขาเขยี ว U(TeharnixgspMerameunmg MceunmtipKehdaao) ตะแบก ดอกสมี ว่ งอมชมพู พนั ธไ์ุ มเ้ ดน่ ของอทุ ยานแหง่ ชาตเิ ขาใหญ่ Ta Baek (Lagerstroemia sp.) 22 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ขรางิ ยเขงาาเขนยีพวบเอปอน็ กคดรงั้อแกรใกนใชนว่ โงลฤกดฝู น ทบี่ รเิ วณผาเดยี วดาย Khing Khao Khiao, a new specie of plant in family Zingiberaceae ASEAN Heritage Parks in Thailand 23

ชา้ งปา่ ฝงู ใหญก่ ำ� ลงั ลงกนิ ดนิ โปง่ บรเิ วณหลกั กโิ ลเมตรที่ 32 Asian Elephant (Elephas maximus) กบขนาดเลก็ หลบซอ่ นตวั ในดอกไม้ ดว้ งคมี ละมง่ั ดำ� เขาใหญ่ แมลงปกี แขง็ A tiny frog hide in the flower ชนพดิ นั ทธห่ีถ์ุ านิ่ ยเดายีกวแล(ะeมnสี dถeาmนภicาพspเปeน็ cชieนsดิ ) Khaoyai’s Stag-horned Beetle 24 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น (Hexarthrius nigritus)

เขาใหญเ่ ปน็ ผนื ปา่ อนรุ กั ษเ์ พยี งแหง่ เดยี ว ในโลกทพ่ี บชะนมี งกฏุ และชะนมี อื ขาว อาศยั อยรู่ ว่ มกนั Pileated Gibbon (Hylobates pileatus)

ไกฟ่ า้ พญาลอ ชนดิ นกทห่ี ายากและยงั เปน็ นกเฉพาะถนิ่ ของภมู ภิ าคอนิ โดจนี ดว้ ย Siamese Fireback (Lophura diardi) 26 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

นกกกหรอื นกกาฮงั นกเงอื กทม่ี ขี นาดใหญท่ ส่ี ดุ นกปรอดเหลอื งหวั จกุ ชนดิ ยอ่ ย johnsoni ซง่ึ มคี างและคอเปน็ สแี ดงสดใส Great Hornbill (Buceros bicornis) Black-crested Bulbul (Pycnonotus flaviventris johnsoni) นกกกู๋ ๋ี หรอื นกเงอื กกรามชา้ ง 1 ใน 4 ขนดิ ของนกเงอื กทพี่ บไดท้ น่ี ี่ นกโกโรโกโส นกปา่ สสี นั สวยงามในตระกลู คคั คู Wreathed Hornbill (Rhyticeros undulatus) Coral-billed Ground-cuckoo (Carpococcyx renauldi) ASEAN Heritage Parks in Thailand 27



อทุ ยานแหง่ ชาตติ ะรเุ ตา Tarutao National Park ซมุ้ ประตหู นิ บนเกาะไข่ ตะรุเตา เป็นค�ำท่ีเพ้ียนมาจากภาษามลายู The word “Tarutao” was distorted from the KNoatuKrhaaliArch at “ตะโละเตรา” ซง่ึ แปลวา่ มีอา่ วมาก ตงั้ อยูบ่ ริเวณ word “Talo Trao” in Malay language meaning ชอ่ งแคบมะละกา ฝง่ั ทะเลอนั ดามนั ในทอ้ งทจ่ี งั หวดั “a lot of bays”. The archipelago of Tarutao is สตูล โดยประกอบดว้ ยเกาะน้อยใหญ่ จ�ำนวน 51 situated in Malacca Strait of the Andaman Sea in เกาะ เปน็ เกาะใหญ่ 7 เกาะคอื เกาะตะรเุ ตา เกาะ Satun Province. It consists of 51 islands; seven อาดงั เกาะราวี เกาะหลเี ปะ๊ เกาะกลาง เกาะบาตวง of them are large islands, namely; Ko Tarutao, Ko และเกาะบิสสี ครอบคลุมพ้ืนท่ี 1,490 ตาราง Adang, Ko Rawi, Ko Lipe, Ko Klang, Ko Batuang กโิ ลเมตร ไดร้ บั การประกาศเป็นอทุ ยานแห่งชาติ and Ko Bissi. With a total area of 1,490 sq.km., เมอ่ื วันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2517 และด้วยความ this archipelago was declared as a national อดุ มสมบรู ณข์ องทรพั ยากรอนั ทรงคณุ คา่ จงึ ไดร้ บั park on April 19, 1974. Due to its ecological การประกาศเป็นอุทยานมรดกแห่งอาเซียน เมื่อ completeness and vast value for conservation วันที่ 29 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2527 efforts, the National Park was honored as an ประวตั ิศาสตร์ ASEAN Heritage Park on November 29, 1984. History นอกจากจะมธี รรมชาตทิ ่สี วยงามและสมบูรณ์ ราวสวรรค์บนดินแล้ว ที่แห่งน้ีเคยถูกใช้เป็น Apart from its fantastic natural paradise, Tarutao ทัณฑสถานและนิคมฝึกอาชีพของนักโทษเด็ด has a remarkable history. This island had been ขาด นักโทษผ้มู ีสนั ดานเปน็ ผูร้ ้าย รวมถงึ นักโทษ used as a penal colony for criminals and political การเมืองจากคดีกบฏบวรเดชและกบฏนายสิบ prisoners, including the two revolutionary groups; เป็นเวลากว่า 2 ปี ก่อนจะเกดิ สงครามมหาเอเชีย the Bowondet coup group and the Petty Officers’ บรู พา ในปี พ.ศ. 2484 ทำ� ใหท้ ณั ฑสถานแหง่ นถี้ กู coup group, for over two years before the Greater ตดั ขาด ขาดแคลนอาหาร ยา และเครอื่ งใช้ จนผคู้ มุ East Asia War was fought in 1941. During the War, และนักโทษต้องกลายมาเป็นโจรสลัดปล้นสะดม foods and medical supplies from the mainland were เรือบรรทุกสนิ คา้ จนกระท่งั ถูกทางการกวาดล้าง depleted and many prisoners died from malaria. จนหมดส้ิน ในปี พ.ศ. 2489 ซง่ึ สองปใี ห้หลงั กรม Those who survived, both prisoners and guards, ราชทณั ฑจ์ งึ ประกาศยกเลกิ นคิ มฝกึ อาชพี ตะรเุ ตา became pirates to attack commercial ships sailing ASEAN Heritage Parks in Thailand 29

อทุ ยานแหง่ ชาตติ ะรเุ ตา ยงั ไดร้ บั เลอื กจากกรม in the sea in the Straits of Malacca. Until, they นกลมุ พเู ขยี ว นกปา่ ขนาดใหญ่ ทรพั ยากรธรณเี ปน็ พน้ื ทน่ี ำ� รอ่ งเพอื่ การสำ� รวจทาง were suppressed exhaustively in 1946, and this ในกลมุ่ นกเขา-นกพริ าบทพี่ บได้ ธรณีวิทยานำ� ไปสู่การจดั ตัง้ “อุทยานธรณี”* เพื่อ prison island was cancelled by the Department คอ่ นขา้ งงา่ ย เป็นต้นแบบในการพัฒนาไปสู่การจัดตั้งอุทยาน of Corrections in 1948. (GDrueecunlaImapeenreiaal)-pigeon ธรณใี หค้ รอบคลมุ ทว่ั ประเทศ และนำ� เสนออทุ ยาน * อทุ ยานธรณี คอื พนื้ ทห่ี รอื ธรณที ม่ี ศี กั ยภาพ เพอื่ ขอขนึ้ ทะเบยี นจากยเู นสโก Geological Heritage ขอบเขตทม่ี แี หลง่ ทม่ี คี วามสำ� คญั (UNESCO) ใหเ้ ป็น “อุทยานธรณขี องโลก” ต่อไป The Department of Mineral Resources has ทางวทิ ยาศาสตรอ์ ยา่ งนอ้ ย launched the project for selection an area of 1 แหลง่ ไมเ่ฉพาะทางดา้ น ในพ้ืนท่ีอุทยานแหง่ ชาติ ณ หมูเ่ กาะตะรุเตา Geopark at Tarutao National Park as a pilot ธรณวี ทิ ยา แตย่ งั รวมถงึ คณุ คา่ หมเู่ กาะอาดงั -ราวี และในเขตอ�ำเภอละง-ู ทงุ่ หวา้ project for establishing the Geoparks across ทางโบราณคดี นเิวศวทิ ยา จังหวดั สตูล พบแหล่งอนุรกั ษ์ธรณวี ิทยากว่า 29 the country. Consequently, Tarutao Geopark will หรอื วฒั นธรรม แหล่ง หลายแหล่งมีคุณค่าทางวิชาการในระดับ be presented to the UNESCO to be registered โลก โดยแสดงถึงหลักฐานอ้างอิงทางธรณีวิทยา as one of the Global Geoparks. ไดแ้ ก่ ล�ำดบั ชน้ั หินแบบฉบบั ของหินท่แี ก่ท่ีสดุ ใน More than 29 geological important sites have ประเทศไทยคือ ประมาณ 500 ล้านปีท่ีผ่านมา been found within the Tarutao and Adang-Rawi ท่ียังคงรักษาช้ันซากดึกด�ำบรรพ์ไทรโลไบต์สกุล archipelagos and La-ngu - Thung Wa districts of ใหมข่ องโลก และแบรคโิ อพอดไวเ้ ปน็ จ�ำนวนมาก Satun. Most of them are globaly valuable resources. The 500 million year sedimentary rocks found here นอกจากนี้ ยังพบแหล่งอนุรักษ์ธรณีวิทยา is one of the oldest rock patterns of Thailand. ประเภทแหล่งธรณีสัณฐานที่สวยงาม แปลกตา Also, there are many fossils of trilobite genera and และหลากหลาย เหมาะแกก่ ารทอ่ งเทยี่ วเชงิ นเิ วศ brachiopods preserved inside the rocks. และแหล่งซากดึกด�ำบรรพ์ท่ีมีคุณค่าทางวิชาการ อีกหลายบริเวณ พ้ืนท่ีนำ� ร่องน้ียังสามารถจัดทำ� เส้นทางการท่องเทีย่ วเชงิ ธรณีวทิ ยา และมีแหลง่ ประวตั ศิ าสตรท์ ส่ี ำ� คญั ซงึ่ เปน็ เงอ่ื นไขของการเปน็ อุทยานธรณขี องยูเนสโกอกี ด้วย แหลง่ ธรรมชาติ อทุ ยานแหง่ ชาตติ ะรเุ ตา เปรยี บเหมอื นจดุ รวม ของความงามทธี่ รรมชาตสิ รา้ งสรรค์ มปี า่ ดบิ ชนื้ ท่ี อดุ มสมบรู ณเ์ ปน็ ทอี่ ยอู่ าศยั ของสตั วป์ า่ นานาชนดิ ใตท้ อ้ งทะเลกง็ ดงามดว้ ยกลมุ่ ปะการงั หลากสสี วย สด มีภูมปิ ระเทศงดงามแปลกตา และมีเร่ืองราว ทางประวตั ิศาสตร์ท่ชี วนใหค้ น้ หา ซุ้มประตูหินบนเกาะไข่ ประติมากรรมทาง ธรรมชาตทิ เ่ี กดิ จากกระแสลมและนำ้� ทะเลกดั กรอ่ น สญั ลกั ษณอ์ นั เปน็ เอกลกั ษณข์ องอทุ ยานแหง่ ชาติ 30 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ตกึ แดง สถานทปี่ ระวตั ศิ าสตร์ ตะรเุ ตา มหี าดทรายทลี่ ะเอยี ดขาวสะอาด และยงั Moreover, a number of geological heritage Tuek Daeng เปน็ แหล่งวางไข่ของเต่าทะเล resources or geosites have been discovered. ใหนนิ ถงำ้� อจกรหะเนขิ ้ยอ้ ยอนั สวยงาม Most of them are unique and valuable for Chorakhae Cave เกาะหนิ งาม อยทู่ างทศิ ตะวนั ตกของเกาะหลี geotourism and academic aspects. Thus, this เปะ๊ งดงามโดดเดน่ ดว้ ยหาดทเ่ี ตม็ ไปดว้ ยกอ้ นหนิ pilot area provides geological trails and important สดี ำ� สลบั รว้ิ เสน้ สอี อ่ น กลมมน เกลย้ี งเกลา ทเี่ ปน็ เงา historical resources which meet the standard วาววบั ยามคลน่ื ซดั สาด ราวกบั มใี ครจงใจมาเทลง criteria of the UNESCO Global Geoparks. เปน็ ลานหาดหนิ ละลานตา Attractions คลองพันเตมะละกา คลองซ่ึงสองข้างทาง Tarutao is a combination of all natural เป็นป่าชายเลนสภาพสมบูรณ์มีต้นโกงกางใหญ่ beauties. The abundance of tropical rainforests ข้ึนอยูอ่ ยา่ งหนาแน่น provides habitats for numerous species. The marine ecosystems consisting of attractive and ปลายคลองพันเตมะละกา เป็นที่ตั้งของถ�้ำ colorful corals, the gorgeous physical features จระเข้ ถำ้� ทม่ี คี ลองไหลผา่ นทะลไุ ปอกี ดา้ นหนงึ่ ได้ and the history have made the park definitely ยาวประมาณ 300 เมตร ภายในจะไดพ้ บความงาม worth a visit. ของหินงอก หินยอ้ ย และเสาหนิ Natural Arch, located at Ko Khai, is a จดุ ชมทวิ ทศั นเ์ ขาโตะ๊ บู ทอ่ี ยดู่ า้ นหลงั ทที่ ำ� การ natural sculpture created by the erosion of อุทยานแห่งชาติ ณ อา่ วพนั เตมะละกา ใชเ้ วลา wind and water and becomes the symbol of เดินเพียง 20 นาทีกจ็ ะไดช้ ่นื ชมภาพทิวทัศนข์ อง the park. There is also a white sand beach หม่เู กาะใหญ่น้อยแหง่ ทะเลสตลู where is not only beautiful but also favored by sea turtles for nesting. Ko Hin Ngam is a small island located on the west side of Ko Lipe. It is beach with remarkably black stones. The stones found here are all perfectly rounded, polished and were shaped by the movement of the sea. Phante Malacca Canal is a bank fringed with dense and fertile mangrove forests. At the end of the canal is Chorakhe Cave which is 300 meter in depth with water running through. There are beautiful stalagmites, stalactites and pillars inside. Pha Tobu is located behind the National Park Headquarters in Phante Malacca Bay. A 20-minute walk from the Bay leads visitors to ASEAN Heritage Parks in Thailand 31

อา่ วตะโละวาว อยบู่ ริเวณตอนกลางดา้ นทิศ the cliff from which to watch spectacular views ตหนนาิ่ง้ั สซอนอ้ยในรู่จะเหเปกวน็ าา่ หะงขนิ เนกซาอ้าดะนดเขลงนก็ แาทลดม่ีะเใกจีหาดุญะผ่ ง้ึ ตะวนั ออกของเกาะตะรเุ ตา ซงึ่ เปน็ เกาะทม่ี ขี นาด across the archipelagos of Satun. Ko Hin Son, a small ใหญ่ที่สุดในเขตพ้ืนท่ีอุทยานแห่งชาติ เป็นพ้ืนท่ี siisntlotaennredeslwtociistahtaepdlaoroingntesDooovfnegrlap ประวัติศาสตร์ของทัณฑสถานตะรุเตา ท่ียังคง Talo Wao Bay is located on the east side Island and Phueng Island. กล่นิ อายแหง่ อดีตไว้ไม่เส่อื มคลาย of Ko Tarutao, which is the largest island in the National Park. This bay has the evidence รอ่ งนำ้� จาบงั สสี นั แหง่ โลกใตท้ ะเล ประกอบไป related to the dark history of the prison island. ดว้ ยปะการงั ออ่ นหลากหลายสสี นั ทงั้ สชี มพู สมี ว่ ง สีแดง ไล่น้ำ� หนักอ่อนแกอ่ ยา่ งสวยงาม มฟี องน�้ำ The underwater environment at Chabang ครก แสท้ ะเล ดอกไม้ทะเล ดาวขนนก และปลา Groove has abundant colorful soft corals with ทะเลสวยงามทงั้ ขนาดเลก็ และขนาดใหญใ่ นแนว Pink, Purple and Red, ranging from light to dark. ปะการงั ทีช่ วนใหต้ น่ื ตา This includes Neptune’s Cup Sponges, Sea Whip, Sea Anemones, Feather Star and schools of fish. 32 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

กชมลสมุ่ งน่ิ กมั ชที วีอ่ ติงใเทตย่ีท้ วอ้ กงำ�ทละเงัลดทำ�เี่ กนาำ�้ ะราวี TatheKobeRsatwspiot for diving ASEAN Heritage Parks in Thailand 33

ฝทา่งู มปกลลาาหงลแานกวสปแี ะหกวากรวงั า่อยอ่ อนยภู่ ายใต้ ผนื นำ�้ สคี รามเขม้ ของเกาะตะรเุ ตา Under sea of Ko Tarutao 34 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

ปลาสงิ โตลายแดงหรอื ปลาสงิ โตปกี จดุ พบอาศยั อยตู่ ามแนวปะการงั หรอื กองหนิ ใตน้ ำ้� ปลากะรงั จว๋ิ ลายจดุ สเ่ี หลย่ี ม ปลาทะเลขนาดเลก็ ในวงศย์ อ่ ยกะรงั จวิ๋ Miles’ Lionfish (Pterois miles) Mirror Anthias (Pseudanthias pleurotaenia) ปลาผเี สอ้ื คอขาว หนง่ึ ในความหลากหลายของสายพนั ธส์ุ ตั วท์ ะเลนบั รอ้ ยชนดิ ใตท้ ะเลตะรเุตา ปลาแมงปอ่ งสาหรา่ ย ชอบอาศยั และซอ่ นตวั บนพน้ื ทรายหรอื กองหนิ ใตน้ ำ้� Red-tailed Butterflyfish (Chaetodon collare) Weedy Scorpianfish (Rhinopias frondosa) ASEAN Heritage Parks in Thailand 35



กลมุ่ อทุ ยานแหง่ ชาติ หมเู่กาะสรุ นิ ทร-์ หมเู่กาะสมิ ลิ นั -อา่ วพงั งา Mu Ko Surin-Mu Ko Similan-Ao Phang-nga National Parks Complex กลมุ่ พนื้ ทค่ี มุ้ ครองทางทะเลฝง่ั ทะเลอนั ดามนั ทม่ี ที รพั ยากรธรรมชาติ ทมี่ คี วามโดดเดน่ ประกอบดว้ ยอทุ ยานแหง่ ชาติหมเู่ กาะสุรินทร์ อนั มีความโดดเด่นในด้านระบบนิเวศปะการังน้�ำตื้น อุทยานแห่งชาติ หมเู่ กาะสมิ ลิ นั ทม่ี คี วามโดดเดน่ ในดา้ นระบบนเิ วศปะการงั นำ�้ ลกึ และ อทุ ยานแหง่ ชาตอิ า่ วพงั งา ทมี่ คี วามโดดเดน่ ในดา้ นระบบนเิ วศปา่ ชาย เลนและภมู ปิ ระเทศเขาหนิ ปนู (Karst Topography) ไดร้ บั การประกาศ ให้เป็นอทุ ยานมรดกแหง่ อาเซียน เมอ่ื วนั ที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2546 A group of distinctive marine protected areas in the Andaman Coast of Thailand comprises 3 national parks - Mu Ko Surin National Park where coral reef in shallow water ecosystems are outstanding; Mu Ko Similan National Park has a diversity in deep water coral reefs and Ao Phang-nga National Park which is unique in the field of mangrove forests and karsts landscapes. Thus, this complex was included in the list of ASEAN Heritage Parks on December 18, 2003.

สว่ นหนงึ่ ของเนอื้ ที่ คกวโิ ลาเมมกตวรา้ ทงำ� 7ใหห้ตมาเู่รกาางะ สรุ นิ ทรเ์ ปน็ แหลง่ ชม แปละกะดาทีรงัสี่ นดุ ำ�้แตหง่น้ื หทนใ่ี หง่ึ ญ่ ของอาเซยี น Mu Ko Surin, one ooff CthoerableRsetepflaince Southeast Asian Region 38 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

อทุ ยานแหง่ ชาตหิ มเู่กาะสรุ นิ ทร์ Mu Ko Surin National Park อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ หมู่เกาะที่ Mu Ko Surin or Surin archipelago is มีแนวปะการังน้�ำต้ืนท่ีสวยงามและอุดมสมบูรณ์ reputable for the best shallow-water coral reefs ที่สุดของประเทศไทย อยู่ในทะเลอันดามันห่าง in the country. It is situated approximately 65 จากชายฝั่งจังหวัดพังงาประมาณ 65 กิโลเมตร kilometers off the west coast of Phang-nga in ครอบคลุมพื้นท่ี 141.25 ตารางกิโลเมตร ร้อยละ the Andaman Sea and covers a total area of 76 ของพื้นท่ีเป็นพ้ืนน�้ำ ประกอบด้วยเกาะ 5 141.25 sq.km; 24 percent of which is land. เกาะ คอื เกาะสรุ นิ ทรเ์ หนอื เกาะสรุ นิ ทรใ์ ต้ เกาะรี This archipelago composes of five islands; เกาะไข่ และเกาะกลาง ซึ่งในบริเวณเดียวกันมี Ko Surin Nuea, Ko Surin Tai, Ko Ri, Ko Khai กองหินโผล่หลายแห่ง ท้ังกองหินริเชลิว หินแพ and Ko Klang including a number of exposed มีทิวทัศน์ทางทะเลท่ีสวยงาม มีปะการัง สภาพ pinnacles such as Kong Hin Richelieu and Hin ปา่ ทส่ี มบรู ณ์ หาดทรายขาวสะอาด และนกนานา Phae. Due to its wonderful underwater scenery, ชนิด ได้รบั การประกาศเป็นอทุ ยานแหง่ ชาติ เม่ือ abundant corals, white sandy beaches, fertile วันท่ี 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2524 forests and various species of birds, Mu Ko Surin was declared a national park on July นอกจากความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรใต้ 9, 1981. ทะเลแล้ว พ้ืนท่ีบนเกาะยังงดงามด้วยสีขาวของ ผืนทรายที่ตัดกับสีเขียวเข้มของผืนป่าดงดิบ ป่า Apart from its abundant marine resources, ชายหาด และป่าชายเลนที่อุดมไปด้วยพันธุ์ไม้ the island is attractive with the beauty of the นานาชนิด white sandy beaches contrasting the dark green of rainforests, mangroves, and beach forests เรอื นรากโกงกางท่ปี ระสานหยั่งยึดดินชายฝง่ั with large varieties of plants. ไว้ ช่วยกักเก็บตะกอนเพ่ิมพูนพื้นที่ชายฝั่ง และ ยังเป็นระบบนิเวศส�ำคัญให้สัตว์วัยอ่อนนานา Coastal mangrove roots not only help to พันธไุ์ ดอ้ าศยั hold the soil, enhance the land of coastal areas สัตวป์ า่ and maintain sediments but also provide sites for reproduction, nesting, and nursery for young ดว้ ยขนาดพน้ื ทเี่ กาะทไ่ี มใ่ หญน่ กั และยงั อยหู่ า่ ง marine animals. ไกลจากชายฝง่ั สตั วท์ พ่ี บทน่ี จี่ งึ เปน็ สตั วข์ นาดเลก็ ASEAN Heritage Parks in Thailand 39

ประมาณ 28 ชนดิ สตั วเ์ ลยี้ งลกู ดว้ ยนมขนาดใหญ่ Fauna มา้ นำ้� ปลาทะเลทมี่ รี ปู รา่ ง ทีส่ ุด คอื หมปู า่ และคา้ งคาวเปน็ กลมุ่ ทีม่ จี �ำนวน Due to the small and long distances from หนา้ ตาแปลกประหลาด ชนดิ มากทสี่ ดุ ถงึ 18 ชนดิ คา้ งคาวแมไ่ กเ่ กาะ และ S(Heiaphpoorcsaempus sp.) ยงั มี บ่าง สตั วเ์ ลี้ยงลูกดว้ ยนมท่มี สี สี นั กลมกลืน the coast, merely 28 kinds of small animals โนลมมาพปบาหกาขกวนิดรวสมตั กวนัเ์ ลเปยี้ น็งฝลงูกู เดลว้ก็ ยๆ กับเปลือกไม้ มีแผ่นหนังบางๆ เช่ือมระหว่างขา inhabit on the islands. The largest mammal Indo-pacific Bottlenose หน้าและขาหลัง ขาหลังกับหาง ระหว่างขาหน้า is Wild Boar (Sus scrofa) while bats are the Dolphin (Tursiops กับข้างคอ และระหว่างน้ิวทุกน้วิ group with the highest number of species, aduncus) for example, the Island Flying Fox (Pteropus ในพ้ืนที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ พบ hypomelanus). นก 105 ชนดิ ชนดิ ทเ่ี ดน่ และมีกระจายทกุ พ้นื ท่ี ของเกาะ คือ นกลุมพูขาว นกลุมพูเขียว และยงั Another interesting mammal is the Sunda พบนกทใี่ กลส้ ญู พนั ธอ์ุ ยา่ งนกกระแตผชี ายหาด นก Flying Lemur (Galeopterus variegatus). This specie นางนวลแกลบหงอนใหญ่ และนกชาปไี หนอกี ดว้ ย has bold patches of color that look similar to ความหลากหลายทางชวี ภาพทางทะเล the bark of a tree, which aids in camouflage. It also has a membrane of skin called a patagium นอกจากความสวยงามของแนวปะการงั ทดี่ งึ ดดู that allows them to glide. This membrane is นกั ทอ่ งเทยี่ วแลว้ ยงั มคี วามซอ่ นเรน้ ทางกายภาพ fully furred, extending along the limbs from the เพราะตามซอกโพรงในแนวปะการงั ลว้ นเปน็ ทอี่ ยู่ neck to the fingers, toes and tail. ของสิ่งมีชีวิตต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีแหล่งหญ้า ทะเล ทเ่ี ปน็ อาหารของเตา่ ทะเลและปลาบางชนดิ Approximately 105 species of birds are commonly found on the islands. They are ใตผ้ นื น้�ำสคี รามยงั มจี ดุ ด�ำนำ้� ลกึ ทมี่ ากมายไป Pied Imperial-pigeon (Ducula bicolor), Green ดว้ ยสตั วน์ �ำ้ ใตท้ ะเล เช่น ปลา เต่าทะเล ปะการงั Imperial-pigeon (D. aenea), including the species อ่อน และกัลปังหาขนาดใหญ่ ชนิดสัตว์น�้ำที่ that are vulnerable to extinct such as Beach สำ� คญั คอื ปลาฉลามวาฬพบบรเิ วณกองหนิ รเิ ชลวิ Thick-knee (Esacus magnirostris), Great Crested และปลากระเบนราหู กระเบนขนาดใหญ่ท่ีสุด Tern (Thalasseus bergii) and Nicobar Pigeon ของทะเลไทย (Caloenas nicobarica). มอแกน Marine Biodiversity บริเวณอ่าวบอนของเกาะสุรินทร์ใต้เป็นท่ีอยู่ Besides the beauty of the coral reefs that อาศยั ของชาว “มอแกน” กลมุ่ ชาตพิ นั ธท์ุ ม่ี รี ปู แบบ attract tourists, there is also the hidden world ของวถิ ชี วี ติ วฒั นธรรมทม่ี เี อกลกั ษณเ์ ฉพาะ อาศยั like holes in the corner of reefs that are homes อยบู่ นเรอื ทเ่ี รยี กวา่ “กา่ บาง” มวี ถิ ชี วี ติ ทส่ี อดคลอ้ ง to various creatures. This marine ecosystem กับฤดกู าลจากอทิ ธพิ ลของลมมรสมุ ในฤดูมรสมุ also produces an abundance of seagrasses ตะวนั ตกเฉยี งเหนอื ซงึ่ มคี ลนื่ ลมจดั ชาวมอแกนจะ which are food sources for sea turtles and อพยพขน้ึ มาสรา้ งบา้ นเรอื นตามเกาะหรอื บรเิ วณ some fish species. ชายหาดทม่ี ีอ่าวกำ� บังคลนื่ ลมเพื่อหลบลมพายุ The Park’s blue water is abundant in marine lives such as fish, sea turtles, soft corals and 40 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

large coralline. The major species include กระทอ่ มทอ่ี ยอู่ าศยั ของชาวมอแกนบนเกาะสรุ นิ ทรเ์ หนอื the Whale shark (Rhincodon typus), found at Morgan’s Hut on Ko Surin Nuea Richelieu Rock and Giant Manta Ray (Manta birostris), the largest Ray of Thailand. Morgan Located at Ao Bon on Ko Surin Tai the “Morgan Sea Gypsies” have their own unique lifestyles and culture. They usually live on a boat called “Ka Bang”. The Morgan has a way of living in harmony with the seasons, for example, they are likely to evacuate and build their houses on the land or in sheltered bays during the Northwest Monsoon. เรอื หาปลาของชาวมอแกน สว่ นใหญย่ งั คงใชส้ รา้ งแบบเรยี บงา่ ยจากวสั ดธุ รรมชาติ Morgan’s Boat for fishery ASEAN Heritage Parks in Thailand 41

กองหนิ รเิ ชลวิ นอกจากจะเปน็ จดุ ดำ� นำ้� ลกึ ทส่ี วยงามมากแลว้ ยงั เปน็ จดุ ทพี่ บฉลามวาฬไดบ้ อ่ ยทส่ี ดุ แหง่ หนง่ึ ของโลก Whale Shark (Rhincodon typus) ปลาววั ทอ้ งปานขาว ปลาทะเลขนาดเลก็ ทมี่ ลี วดลายและแตม้ จดุ แปลกตา ปลาสนิ สมทุ รเหลอื งสามจดุ หนง่ึ ในกลมุ่ ปลาทะเลทส่ี วยงามทสี่ ดุ พบอาศยั ตามแนวปะการงั Clown Triggerfish (Balistoides conspicillum) Threespot Angelfish (Apolemichthys trimaculatus) 42 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

แนวกลั ปงั หา สชี มพบู รเิ วณกองหนิ แพ Pink Sea Fan line at Kong Hin Phae ASEAN Heritage Parks in Thailand 43

นกโจรสลดั เลก็ นกทะเลขนาดใหญค่ อ่ นขา้ งหายาก นกแกก๊ พบไดท้ วั่ ไปเกอื บทกุ เกาะในเขตอทุ ยานแหง่ ชาติ Lesser Frigatebird (Fregata ariel) Oriental Pied Hornbill (Anthracoceros albirostris) นกนางนวลแกลบแคสเปยี น ผมู้ าเยย่ี มเยอื นในชว่ งฤดหู นาว นกนางนวลแกลบหงอนใหญ่ พบทำ� รงั -วางไขบ่ นเกาะขนาดเลก็ Caspian Tern (Hydroprogne caspia) Greater Crested Tern (Thalasseus bergii) 44 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

นกลมุ พขู าว นกประจำ� ถน่ิ ตวั เดน่ ของหมเู่ กาะสรุ นิ ทร์ P(DieudcuImlapbeircioallo-pr)igeon ASEAN Heritage Parks in Thailand 45

46 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น

อทุ ยานแหง่ ชาตหิ มเู่กาะสมิ ลิ นั Mu Ko Similan National Park แคลวะาคมวงาดมงหาลมากหลาย อทุ ยานแหง่ ชาตทิ มี่ คี วามโดดเดน่ ในดา้ นความ Mu Ko Similan is an archipelago with ขใตอท้ งอ้ สงรทระพเลชวีทติำ� ให้ งดงามของแนวปะการงั ทสี่ มบรู ณท์ ส่ี ดุ ในประเทศ the most unique and beautiful coral reefs in หมเู่ กาะสมิ ลิ นั เปน็ หนงึ่ ครอบคลุมพน้ื ทเ่ี กาะและห้วงน�ำ้ รวม 140 ตาราง the country. Covering the land and the sea ใทนสี่แหดุ ลแง่หดง่ ำ�หนนำ้�ง่ึ ทขสี่ อวงยโงลากม กโิ ลเมตร ได้รับการประกาศเปน็ อุทยานแหง่ ชาติ accounting to 140 sq.km; it was declared Similan, one เมอ่ื วนั ที่ 1 กนั ยายน พ.ศ.2525 ประกอบดว้ ย เกาะ a national park on September 1, 1982. The of the most หนึ่ง (เกาะหูยง) เกาะสอง (เกาะปายงั ) เกาะสาม National Park comprises nine islands namely pbelaacuetiifnulthdeiving (เกาะปาหยัน) เกาะสี่ (เกาะเมียง) เกาะหา้ เกาะ Ko Nueng (Hu Yong), Ko Song (Pa Yang), Ko world หก เกาะเจ็ด (เกาะปายู) เกาะแปด (เกาะสมิ ลิ ัน) Sam (Payan), Ko Si (Miang), Ko Ha, Ko Hok, เกาะเก้า (เกาะบางู) เกาะบอน และเกาะตาชัย Ko Chet (Pa Yu), Ko Paet (Similan), Ko Kao ส่วนใต้ท้องทะเลก็อุดมไปด้วยสัตว์ทะเลนานา (Ba Ngu), including Ko Bon and Ko Ta Chai. ชนิด อีกท้ังยังมีหาดทรายขาวละเอียดทอดยาว Its marine environment is an abundance of ต่อเนอื่ งกับนำ้� ทะเลสีมรกตท่ีใสราวแผน่ กระจก coral reefs and sea creatures. In addition, the สัตวป์ ่า white powdery beach contrasting with the surrounding crystal clear water creates the พบสัตว์เล้ียงลูกด้วยนม 31 ชนิด ส่วนใหญ่ most extraordinary panoramic view. เป็นสัตว์ขนาดเล็กจำ� พวกค้างคาว เช่น ค้างคาว Fauna แม่ไก่เกาะ สว่ นนกสำ� รวจพบ 73 ชนิด ท่ีพบบอ่ ย ได้แก่ นกยางทะเล นกชาปีไหน และนกลุมพูขาว There are 31 species of small mammals such as bats especially the Island Flying Fox สัตว์อีกชนิดที่น่าสนใจคือ ปูไก่ (Hairy Leg (Pteropus hypomelanus). 73 species of birds Mountain Crab) สตั ว์หายากท่พี บไดง้ า่ ยบนเกาะ are commonly found here, including the Pacific ตาชัย เป็นปูน้�ำจืด อาศัยอยู่ตามชายหาดที่มี Reef-egret (Egretta sacra), Nicobar Pigeon ธารนำ้� จดื ทไ่ี ดช้ อ่ื วา่ ปไู ก่ เพราะเสยี งทเ่ี กดิ จากการ (Caloenas nicobarica) and Pied Imperial-pigeon เอากา้ มมาสกี นั ดงั จบ๊ิ ๆ เหมอื นเสยี งลกู ไกน่ น่ั เอง (Ducula bicolor). นอกจากนี้ ยังมีหอยมรกต (Amphidromus Another interesting animal is the Hairy Leg classiarius) ซ่ึงเป็นชนิดย่อยของหอยทาก Mountain Crab (Cardisoma carnifex), the rare (Amphidromus atricalossus) ซึ่งพบบนแผ่นดนิ ASEAN Heritage Parks in Thailand 47

ใหญ่ หอยมรกตมลี กั ษณะเดน่ ทปี่ ระชากรทงั้ หมด specie of freshwater crabs found on beaches มเี ปลือกเวียนซ้าย and streams at Ko Ta Chai. This crab specie ความงามใต้น้�ำ is called Pu Kai in Thai, which means “Chicken Crab” as it makes a noise like a young chick แนวปะการงั นำ�้ ลกึ ของหมเู่ กาะสมิ ลิ นั เปน็ ศนู ย์ รวมสง่ิ มชี วี ติ ใตท้ ะเลทม่ี คี วามหลากหลายมากทสี่ ดุ There is also the Emerald Shell or Hoi ในทะเลไทย รวมกวา่ 943 ชนิด เชน่ ปลาวัวตัว Morakot (Amphidromus atricallossus classiarius), ตลก และปลาสินสมทุ รเหลอื งสามจดุ the rare species of air-breathing land snail existing only in Ko Ta Chai. ด้านตะวันออกของเกาะหน่ึงถึงเกาะสาม มี Beauty of Marine Life กองหินสองกองความยาวเกือบหน่ึงกิโลเมตร ท่ีเรียกว่า หินสันฉลาม เป็นแหล่งรวมของปลา The deep water coral reef of the Similan ทะเลขนาดใหญ่ โดยเฉพาะฉลามครบี น้�ำเงนิ และ Archipelago is a center for marine organisms ฉลามเสอื ดาว with the greatest diversity in Thailand. This marine system contains more than 943 species บริเวณแนวหินด้านตะวันตกเฉียงเหนือของ including the Clown Triggerfish (Balistoides เกาะส่ี มีกองหนิ ขนาดใหญ่ทเี่ รียกว่า สโตนเฮนจ์ conspicillum) and the Threespot Angelfish เป็นแหลง่ ของปะการงั อ่อนและกลั ปงั หาสสี ดใส (Apolemichthys trimaculatus). เรจยี างกรมจาอดยุ งอชเยมหใ่ทูน็ กกวิ ลทลก้ ศัมุ่ บั นแหนบ์ าวนดปเทกะกราาาะเรมยงัสยี ใงขีนาหเขวรตบอื นรเกสิำ�้ าตทุ ะสนื้ธิ่์ี In the east of Ko Nueng, Ko Song and Ko Viewpoint on the top Sam, there are two exposed rock pinnacles of Ko Si or Ko Miang called Hin San Chalam (Shark Fin Rock). This group of pinnacles is a kilometer in length and a vital habitat of large fish species especially the Silvertip Shark (Carcharhinus albimarginatus) and the Leopard Shark (Stegostoma fasciatum). Stonehenge, the group of huge granite boulders which sit on a sandy seabed, is located northwest of Ko Si and renowned for its colorful sea fans and soft corals. 48 อทุ ยานแหง่ ชาติ มรดกไทย มรดกแหง่ อาเซยี น