ช่ า ง แ ต่ ง ห น้ า FINAL ร า ย วิ ช า ว 3 3 2 8 5 ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ แ ล ะ เ ท ค โ น โ ล ยี 3 ร ะ ดั บ ชั้ น ม . 6 เ ท อ ม 1 ปี ก า ร ศึ ก ษ า 2 5 6 4 นางสาว กชกร แก้วสวัสดิ์ ม.6/3 เลขที่ 30 สำ นั ก พิ ม พ์ เ ว ก เ ต อ ร์ บุ๊ ก
สถานทที่ ตามฤ JONGHYUN
ทอ่ งเทยี่ ว ฤดกู าล N TRAVEL
สร้างข้ึนเพ่ือแนะนาสถานท่ีท่องเท่ียวสาหรบั นกั ท่องเที่ยวหรือผูค้ นที่ชอบท่องเท่ียวตามฤดูกาล หรือตามสภาพอากาศต่างๆแต่ไมร่ ู้จะไปท่ีไหน โดยทางแชทบอทของเราก็จะทาการรวบรวม สถานท่ีท่องเท่ียวในบางส่วนตามฤดูกาลที่คณุ อยากจะไป ณ ตอนน้ันและจะทาการแนะนาให้คุณ ได้เลือกโดยบางสถานท่ีคุณอาจจะยังไม่เคยไป หรอื ไม่เคยรู้ว่าก่อนว่าที่น่เี ป็นสถานที่ท่องเที่ยว แชทบอทของเราอาจทาให้คุณได้รูจ้ ักและพบเจอ กับสถานท่ีท่องเที่ยวใหม่ๆที่ซ่อนอยู่
VALUE PROPOSITION คณุ คา่ หรอื คณุ ประโยชนข์ องแชทบอท
PERSONA บคุ ลกิ ของผูใ้ ช ้ • นักท่องเทยี่ ว ส ร า้ ง ขึ้น เ พื่ อ แ น ะ นา ก ลุ่ ม นั ก ท่ อ ง เ ที่ ย ว ห รือ บุ ค ค ล ที่ ห ล งใ ห ลใ น ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว บุ ค ลิ ก ลัก ษ ณ ะ เ ป็ น พ ว ก ที่ ช อ บ เ ดิ น ท า งไ ป ยัง ส ถ า น ที่ ต่ า ง ๆ ช อ บ เ ปิ ด หู เ ปิ ด ต า ไ ป ยัง ส ถ า น ที่ ใ ห ม่ ๆ ที่ อ า จ จ ะ ไ ม่ เ ค ยไ ป ห รือไ ม่ รู จ้ ัก • ผู ้ป ร ะ ก อ บ อ า ชีพ ส ร า้ ง ขึ้น เ เ พื่ อ บุ ค ค ล ที่ ป ร ะ ก อ บ อ า ชีพใ น ด ้า น นี้ เ ช่น ไ ก ด ์นา เ ที่ ย ว ช่า ง ภ า พ ท่ อ ง เ ที่ ย ว นั ก เ ขี ย น ด ้า น ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว ใ ห ้พ ว ก เ ข า ไ ด ้มี ส ถ า น ที่ ก า ร ทา ง า นใ น รู ป แ บ บใ ห ม่ ๆ ที่ ท า ง เ ร า จ ะ ทา ก า ร แ น ะ นา
Botsona บคุ ลกิ ของแชทบอท มลี กั ษณะคลา้ ยคลงึ กบั ไกดน์ าเทยี่ วเวลาแนะ ทาใหผ้ ใู ้ ชเ้ ห็นภาพตามไดแ้ ละอยากจะไ
ะนาหรอื พูดคยุ กนั เรอื่ งสถานทที่ อ่ งเทยี่ วจะได ้ ไปตามทที่ างแชทบอทของเราไดแ้ นะนา
เจตนาหรอื เปา้ หมายในการ สนทนาของผใู้ ช้ ให้คาแนะนาเกี่ยวกับสถานที่ท่องเท่ียวตาม ฤดูกาลต่างๆว่าในฤดกู าลนีท้ ่ีไหนนา่ ไปและ อธบิ ายว่าทาไมถึงควรไปท่องเท่ียวท่ีน่นั ณ สภาพ อากาศนห้ี รือมีอะไรที่โดดเด่นมากกว่าที่อ่ืน
Intent Conversational Tasks
Background Tasks งานของระบบทจี่ ะประมวลผลอยเู่ บอื้ งหลงั ก า ร อั พ เ ด ท ข้ อ มู ล ข อ ง ผู้ ใ ช้ ห ลั ง เ ที่ ย ง คื น มี ก า ร อัพ เ ด ท ข ้อ มู ล อ ง ค ค์ ว า ม รู ห้ ลัง ตี ส อ ง ซึ่ง เ ป็ น ร ะ บ บ ก า ร ทา ง า น ห รือ ห นํ ้า ที่ ก า ร ทา ง า น ที่ ไ ม่ เ กี่ย ว ข ้อ ง กับ ก า ร ส น ท น า โ ด ย ต ร ง แ ต่ เ ป็ น ก า ร ทา ง า น ข อ ง ตัว ร ะ บ บ แ ช ท บ อ ท เ อ ง
Modalities วิธกี ารส่อื สาร วิ ธีก า ร สื่ อ ส า ร ด้ว ย วิธีไ ห น เ ช วิ ธีก า ร สื่ อ ส า ร ด การจะออกแบบ
ร ะ ห ว่ า ง ผู ้ใ ช ก้ ับ แ ช ท บ อ ท เ ร า จ ะ เ ลื อ ก วิ ธีก า ร สื่ อ ส า ร กัน ช่น ก า ร สื่ อ ส า ร กัน ด ้ว ย ข ้อ ค ว า มใ น ก า ร พิ ม พ ์ ห รือ จ ะ ใ ช ้ ด ้ว ย เ สี ย ง ก า ร ส น ท น า ด ้ว ย เ สี ย ง ห รือ ว่ า ท่ า ท า ง แ ล ้ว แ ต่ ว่ า บ อ ย่ า งไ รใ น สื่ อ ส า ร
Deployment Platform แพลตฟอรม์ ทใี่ ชส้ าหรบั พฒั นาแชทบอท ในบทเรยี นนี้ ใช ้แพลตฟอรม์ ทชี่ อื่ วา่
า อบั ดลุ (ABDUL) พฒั นาโดย สสวท
Services Platform แพลตฟอรม์ หรอื ชอ่ งทางในการใหบ้ รกิ าร เมอื่ เราสรา้ งแชทบอทขนึ้ มาแลว้ เราจะใหบ้ รกิ าร ผูใ้ ชผ้ ่านชอ่ งทางไหน อาจจะเป็ น Mobile Application Web Application Chat Application
Services
บรกิ ารหรอื ขอ้ มูลทเี่ ป็ นองคค์ วามรขู ้ อง แชทบอท คอื บรกิ ารและขอ้ มูลองคค์ วามรทู ้ จี่ ะมาเป็ นองคค์ วามรู ้ ของแชทบอท เราจะตอ้ งคานึงถงึ วา่ ขอ้ มูลทจี่ ะให ้ แชทบอทตอบไดเ้ ราจะเอามาจากทไี่ หน
MARKETING แผนการหรอื กลยทุ ธใ์ นการทาใหแ้ ชทบ
หลงั สรา้ งแชทบอททเี่ ราสรา้ งขนึ้ มาแลว้ เราจะมี แผนการหรอื กลยุทธอ์ ะไรบา้ งทจี่ ะทาใหแ้ ชทบอทที่ เราสรา้ งขนึ้ มาใหเ้ ป็ นทรี่ จู ้ กั ของผูค้ น กลมุ่ เป้ าหมายที่ เราตอ้ งการใหใ้ ชจ้ ะ รจู ้ กั แชทบอทไดอ้ ยา่ งไรบา้ ง บอทเป็ นทรี่ จู ้ กั
Analytics แผนการวิเคราะหข์ อ้ มลู ทไ่ี ด้จากการใช้ งานแชทบอท ขอ้ มูลตา่ งๆ ทอี่ ยใู่ นระบบแชทบอท ไม่วา่ เป็ น ขอ้ มลู องคค์ วามรู ้ขอ้ มูลการใชง้ าน เมอื่ มขี อ้ มลู เกดิ ขนึ้ มาแลว้ เราจะเอาขอ้ มูลเหลา่ นีเ้ อาไป วเิ คราะหต์ อ่ กนั อยา่ งไรบา้ ง ตอ้ งมอี อกแบบและ การวางแผนไวเ้ นิ่นๆ ตง้ั แตก่ อ่ นทจี่ ะเรมิ่ ทา
THANK YOU for the new journey
Data mining DATA MINING คืออะไร กระบวนการที่กระทำกับข้อมูลจำนวนมาก (Big Data) เพื่อค้นหารูปแบบและความสัมพันธ์ที่ ซ่อนอยู่ในชุดข้อมูลนั้น ในปัจจุบันการทำเหมืองข้อมูลได้ถูกนำไปประยุกต์ใช้ในงานหลาย ประเภท ทั้งในด้านธุรกิจที่ช่วยในการตัดสินใจของผู้บริหาร ในด้านวิทยาศาสตร์และการแพทย์ รวมทั้งในด้านเศรษฐกิจและสังคม ส่วนประกอบการทำ Data Mining จำเป็นต้องมี Database, Data Warehouse, World Wide Web เป็นแหล่งข้อมูลสำหรับการทำเหมืองข้อมูลอีกด้วย ประโยชน์ของ Data Mining - ช่วยชี้แนวทางการตัดสินใจและคาดการณ์ผลลัพธ์ที่จะได้จากการตัดสินใจ - เพิ่มความเร็วในการวิเคราะห์ฐานข้อมูลขนาดใหญ่ - ค้นหาส่วนประกอบที่ซ่อนอยู่ภายในเอกสาร รวมถึงความสัมพันธ์ของส่วนประกอบต่าง ๆ ด้วย - การจัดกลุ่มข้อมูล เช่น จัดกลุ่มลูกค้าทั้งหมดของบริษัทประกันภัยที่ประสบอุบัติเหตุ ลักษณะ เดียวกันเพื่อดำเนินการต่าง ๆ ตามนโยบายของบริษัท ตัวอย่างการนำเหมืองข้อมูลไปใช้งาน การตลาด - การทำนายผลการตอบสนองกับการเปิดตัวสินค้าใหม่ - การทำนายยอดขายเมื่อมีการลดราคาสินค้า - การทำนายกลุ่มลูกค้าที่น่าจะใช้สินค้าของเรา ฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ - ค้นหาช่วงเวลาที่เหมาะสมกับการผลิตชิพคอมพิวเตอร์ตัวใหม่ เพื่อป้อนสู่ตลาด - การทำนายอายุการใช้งานของ Disk Drive หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ นางสาว กชกร แก้วสวัสดิ์ ม.6/3 เลขที่ 30
Big Data หากแปลตรงตัวก็คงหมายถึง ข้อมูลขนาดใหญ่ ซึ่งจริงๆ แล้วคำนิยามของ มันก็คือ จำนวนข้อมูลในรูปแบบต่างๆ ที่มีมากมายมหาศาล ชนิดที่เรียก ว่าชอฟต์แวร์หรือฮาร์ดแวร์ธรรมดานั้นไม่สามารถรองรับข้อมูลเหล่านี้ได้ โดยส่วนใหญ่แล้วข้อมูลเหล่านี้มักจะถูกใช้ในเชิงธุรกิจเป็นข้อมูลที่ถูกเก็บ ไว้ในองค์กร หรือบริษัท เช่น ข้อมูลบริษัท ข้อมูลสำคัญของลูกค้า วิดีโอ ไฟล์รูปภาพ หรือไฟล์เอกสารต่างๆ ฯลฯ เป็นต้น Big Data มีประโยชน์ต่อธุรกิจอย่างไรบ้าง? 1. สร้างธุรกิจใหม่จาก ins ight ผู้บริโภคอย่างแท้จริง 2. เข้าใจพฤติกรรมของลูกค้ามากขึ้น 3. พัฒนาศักยภาพธุกิจ และก้าวนำหน้าคู่แข่ง คุณลักษณะสำคัญของ Big Data 1. ข้อมูลที่มีปริมาณ มาก (Volume) 2. ข้อมูลที่มีความหลากหลาย (Variety) 3. ข้อมูลที่มีการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว (Velocity) 4. ข้อมูลที่สร้างประโยชน์นำไปใช้ในทางธุรกิจได้ (Value) 5. ข้อมูลต้องมีความถูกต้องชัดเจน (Veracity) 6. ข้อมูลต้องมีความเชื่อมโยงกัน (Complexity) Big Data เปรียบเสมือนการลงทุนในระยะยาว ที่คุณอาจยังไม่ได้ประโยชน์อะไรจาก มันมากนักในช่วงแรก แต่ในอนาคต ข้อมูลมหาศาลที่มีคุณค่าที่คุณถือครองอยู่นั้น จะ กลายเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความสำเร็จให้กับธุรกิจของคุณได้เป็นอย่างมาก นางสาว กชกร แก้วสวัสดิ์ ม.6/3 เลขที่ 30
แอปพลเิ คชันแชทบอทเพื่อการสง่ เสรมิ การท่องเที่ยวเชงิ เกษตรและวัฒนธรรม Chatbot applications will serve as Eco-tourism assistants รัตนาวลี ไม้สกั จิราวรรณ แกว้ จนิ ดา งานวจิ ัยน้ไี ดร้ ับทนุ สนบั สนนุ จากงบประมาณเงินรายได้หน่วยงาน ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2562 คณะบรหิ ารธุรกิจ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
ก บทคดั ย่อ แอปพลิเคชันแชทบอทในงานวิจัยเล่มนี้มีจุดประสงค์จัดทาขึ้นเพื่อเป็นโปรแกรมส่งเสริมแนะนา การท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรม อาเภอบางแพ จ.ราชบุรี มีการพัฒนาระบบมาจากเทคโนโลยี ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) และเทคโนโลยีการประมวลผลภาษาธรรมชาติ (Natural language processing : NLP) โดยใช้โปรแกรม Dialogflow และติดต่อกับผู้ใช้ผ่านทางโปรแกรม LINE แอปพลิเคชันจะถูกแบ่งเป็น 3 ส่วนท่ีสาคัญได้แก่ 1. ส่วนต่อประสานงานกับผู้ใช้ 2. ส่วนประมวลผล ขอ้ ความจากผูใ้ ช้ 3. ส่วนดาเนินการ (Fulfillment Engine) จะรับหวั ข้อเจตนา (Intent) หลังจากสร้างแอปพลิเคชันเสร็จจึงมีการทดสอบการใช้งานจริงและประเมินผลเจคคติจาก ผู้ใช้งาน โดยถามเจคคติหลังจากกลุ่มตัวอย่างได้ทดลองใช้งานระบบฯ ซึ่งทาการทดสอบตามหลัก Usability Testing เพ่ือเป็นการทดสอบประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และความพึงพอใจของผู้ใช้งานด้วย แบบสอบถาม ผลการประเมินความเจคคติของผู้ใช้ท่ีมีต่อระบบฯ พบว่า ในภาพรวมผู้ใช้มีความพึงพอใจ ระบบฯ ต่อการใช้งานโดยรวมมาก (x̅ = 3.80) และความพึงพอใจน้อยสุดคือ ระบบมีความเป็นธรรมชาติ ใกลเ้ คยี งกบั การสนทนาของมนษุ ย์ (x̅ = 3.66)
ข Abstract The Chabot application aims to promote Ecotourism in Bang Phae District, Ratchaburi. The application has been developed by modern information technologies, such as Artificial Intelligence (AI) and Natural Language Processing (NLP) via Dialogflow program and LINE application. The application consists of three main components: User interface, Entities, and Fulfillment engine and Intent. A usability test was conducted to evaluate the user experience in terms of effectiveness, efficiency and satisfaction with which participants perform tasks when using the application. Consequently, the participants were asked to complete the survey. The result shows that the overall user satisfaction score remains high (x̅ = 3.80). However, the ability to communicate effectively scored lowest (x̅ = 3.66).
ค กติ ตกิ รรมประกาศ รายงานวิจัยฉบับนี้สาเร็จลลุ ่วงไปได้ด้วยดีด้วยความร่วมมือของคณะผู้วิจัยและคณะบริหารธรุ กจิ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร ที่ได้ให้ทุนสนับสนุนงานวิจัยฉบับน้ี ผู้วิจัย ขอกราบ ขอบพระคุณผู้บริหารมหาวิทยาลัย ท่านอธิการบดี รองศาสตราจารย์ สุภัทรา โกไศยกานนท์ ตลอดจน เจา้ หน้าทีท่ ุกท่านที่ได้อานวยความสะดวกใหก้ บั คณะผูว้ จิ ยั นอกจากน้ี ผู้วิจัยขอกล่าวขอบคุณท่านอรรถพันธ์ สงวนเสริมศรี นายอาเภอบางแพท่ีได้อานวย ความสะดวกในการทางานวิจัยช้ินน้ีให้กับทางคณะตลอดจน เจ้าหน้าที่ทุกภาคส่วนของอาเภอบางแพที่ ช่วยเหลือในการให้ข้อมูลในงานวิจัยคร้ังนี้ ผู้วิจัยขอกราบขอบคุณบรรดาผู้ที่ช่วยเก็บรวบรวมข้อมูลตา่ ง ๆ และผ้ทู ี่เป็นกาลงั ใจให้กบั คณะผูว้ จิ ยั ทุกท่าน รัตนาวลี ไมส้ กั จิราวรรณ แก้วจนิ ดา
หน้า 1 1. บทนำ 1.1 ความเป็นมาและความสาคัญของปญั หา ในการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศน้ัน ได้มีการนาเอาระบบปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) มาใช้โดยที่ระบบปัญญาประดิษฐ์ จะมีความสามารถคล้ายคลึงหรือมีพฤติกรรมที่ เลียนแบบมนุษย์ เช่น ส่ือสารกับมนุษย์ มีประสาทสัมผัส มีการเรียนรู้ และมีการกระทาอย่างมีเหตุผล เป็นต้น จะเห็นได้ว่าความสามารถของ AI น้ันสามารถพัฒนาไปได้อย่างก้าวไกล ด้วยเหตุน้ีเองจึงได้มี การนาระบบปัญญาประดิษฐ์มาใช้งานในหลายด้าน เช่น ด้านการผลิต การตรวจสอบ การให้คาปรึกษา ด้านการลงทุน และด้านการตลาดและการขาย เป็นต้น (Walczak 2016) แอปพลิเคชั่นแชทบอท (Chatbot) ถือเป็นระบบปัญญาประดิษฐ์ชนิดหน่ึงที่มีความสามารถในการสนทนาและมีความเข้าใจใน ภาษาธรรมชาติ จะมีกฎเกณฑ์และเง่ือนไขต้นแบบซ่ึงสามารถคาดเดาประโยคถัดไปได้จากบริบทสนทนา ก่อนหน้า (Burgess 2018) จึงทาให้คู่สนทนารู้สึกเสมือนกับการสนทนากับคนจริง ๆ ซึ่งได้มีการนา แอปพลเิ คชน่ั แชทบอทมาใช้ในหลายงานเชน่ กนั เช่น ระบบแนะนาการสมัครงาน ระบบส่ังสนิ ค้าออนไลน์ ระบบใหค้ าแนะนาสนิ คา้ เป็นตน้ ผ่านทางแอฟพลเิ คชน่ั เฟสบุค และ LINE ซ่ึงได้รบั การตอบรบั เป็นอย่างดี สานักงานคณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชาติ (2560) ประมาณการรายได้จาก การผลิตภาคเกษตรเพิ่มขึ้นในเกณฑ์ท่ีสูงอย่างต่อเน่ืองทุกผลผลิตสินค้าเกษตรสาคัญทุกหมวด โดยมี ตัวเลขท่ีร้อยละ -2.0 ในไตรมาสท่ี 1 ปีพ.ศ. 2559 และเพ่ิมข้ึนไปจนถึงร้อยละ 9.9 ในไตรมาสท่ี 3 ปีพ.ศ. 2560 สอดคล้องกับรายรับรวมจากการท่องเที่ยวท่ีเพิ่มข้ึนร้อยละ 9.5 หรือประมาณ 693.4 พันล้านบาท โดยในช่วงหลายปีท่ีผ่านมาได้มีการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงเกษตร เพ่ือช่วยบรรเทาปัญหาจากการ ทาการเกษตรแต่เพียงอย่างเดียว เช่น ปัญหาทรัพยากรดินเสื่อมโทรม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ของโลก และการขาดความรู้ทางด้านเทคโนโลยีการเกษตรเป็นต้น ซึ่งการท่องเที่ยวเชิงเกษตรจึงเป็นอีก
หนา้ 2 หนึ่งทางเลือกของการเพิ่มรายได้ของเกษตรกร ซ่ึงประเทศไทยได้มีภูมิปัญญาทางเกษตร กิจกรรมปศสุ ตั ว์ วถิ กี ารดารงชวี ติ ทแ่ี ตกตา่ งกันไปตามภูมิศาสตร์ของประเทศ จงึ เปน็ สิง่ ดงึ ดดู ใจและนาความประทับใจมาสู่ นักท่องเที่ยวได้อย่างง่ายดาย โดยการท่องเท่ียวเชิงเกษตร (Agrotourism) หมายถึง “การท่องเที่ยวที่ มุ่งเน้นทางด้านการเรียนรู้วิถีเกษตรกรรม โดยอาจให้นักท่องเท่ียวมีส่วนร่วมในการดาเนินกิจกรรมให้เกิด การเรียนรู้ด้านการเกษตรและวิถีการดารงชีวิต วัฒนธรรม ประเพณี และเป็นการนาเอาทรัพยากรท่ีมีอยู่ มาใชป้ ระโยชน์เพื่อสร้างรายได้แก่ครอบครัวและชุมชน การท่องเทย่ี วเชงิ เกษตรและภูมิปญั ญาท้องถิ่น จะ เป็นเครื่องมือในการอนรุ ักษ์ควบคู่กบั การท่องเทยี่ วให้เกิดความยง่ั ยืนตลอดไป” (กรมการท่องเท่ียว 2552, หน้า 1) พ้ืนท่ีอาเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี เป็นแหล่งท่ีอุดมไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ประชากรมีการ ประกอบอาชีพที่หลากหลายทั้งทาเกษตรกรรมและปศุสัตว์ ซึ่งเกษตรกรในอาเภอบางแพเป็นผู้ผลิตมี ความรู้ความสามารถและประสบการณ์ที่สูง ทาให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพดี โดยจะพบแปลงเกษตรท่ีได้รับ ผลสาเร็จอย่างมากมาย เช่น ไร่ปลูกรักซ่ึงเป็นฟาร์มเกษตรอินทรีย์ The Blooms Orchid Park อุทยาน กล้วยไม้ในสวนป่า และสวนชมพู่ท่ีได้รับมาตรฐาน GAP (2560) เป็นต้น นอกจากด้านเกษตรกรรมที่เป็น จดุ เด่นแลว้ อาเภอบางแพยงั มีแหล่งศลิ ปวฒั นธรรมทางประวตั ิศาสตร์ที่ทรงคุณค่าอีกดว้ ย เช่น อทุ ยานหนุ่ ข้ีผึ้งสยามท่ีเป็นอุทยานสร้างสรรค์จาลองรูปเหมือนของบุคคลสาคัญ วัดท่าราบซึ่งเป็นแหล่งสืบค้นข้อมูล แพทย์แผนไทย ย่านค้าไม้เก่าซึ่งเป็นแหล่งค้าไม้ลาดับต้น ๆ ของประเทศไทยในอดีต เป็นต้น แหล่ง ท่องเท่ียวทางเกษตรและวัฒนธรรมเหล่านี้ในอาเภอบางแพจึงสามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิง เกษตรและวัฒนธรรมซ่ึงเปิดใหก้ ับประชาชนทว่ั ไปไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ด้วยความตระหนักถึงความสาคัญของการส่งเสริมการท่องเท่ียวและการให้ข้อมูลการท่องเที่ยว เชิงเกษตรและวัฒนธรรมในพ้ืนท่ีดังกล่าว ผู้จัดทาจึงมีความคิดในการนาแอพพลิเคชั่นแชทบอทเข้ามา ส่งเสริมและให้ข้อมูลการท่องเที่ยวในพื้นที่อาเภอบางแพ เพื่อสร้างโอกาสในการแข่งขันและเพ่ิมรายได้ จากการท่องเที่ยวใหช้ มุ ชนต่อไป
หนา้ 3 1.2 วตั ถุประสงค์การวจิ ัย 1. เพ่ือสร้างแอปพลิเคชั่นแชทบอทสาหรับให้ข้อมูลการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรม อาเภอ บางแพ จงั หวัดราชบุรี 2. เพอื่ ศกึ ษาเจคตขิ องผู้ใช้แอปพลิเคช่นั แชทบอทเพ่ือส่งเสรมิ การท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวฒั นธรรม 1.3 ขอบเขตของโครงการวจิ ัย 1. ประชากร/กลมุ่ ตวั อย่าง ประชากรคือ ประชาชนท่สี นใจการท่องเที่ยวเชงิ เกษตรและวัฒนธรรม กลุ่มตวั อยา่ งคอื นักท่องเที่ยวทสี่ นใจท่องเทยี่ วเชิงเกษตรและวัฒนธรรมท่ีอาเภอบางแพ จังหวัดราชบรุ ี 2. ระยะเวลาท่ใี ชใ้ นการวจิ ยั : ระยะเวลาที่ใชใ้ นการวิจยั ปี 2562 3. พนื้ ท่ศี กึ ษา : อาภอบางแพ จังหวัดราชบรุ ี
หนา้ 4 1.4 ทฤษฎี สมมตุ ิฐาน (ถา้ ม)ี และกรอบแนวความคิดของโครงการวจิ ยั ป้จจยั สว่ นบคุ คล ระบบ Chat bot เจคตขิ องผู้ใช้ต่อการใช้ - เพศ แอปพลเิ คชน่ั แชทบอท - อายุ เพื่อส่งเสรมิ การ - ด้านการนาไปใช้ - อาชพี ฯลฯ ทอ่ งเทีย่ วเชงิ เกษตร ประโยชน์ - รายได้ - ด้านเนอื้ หา และวฒั นธรรม - ดา้ นการใชง้ าน พฤติกรรมการใช้ - ด้านภาพรวมของระบบ อินเทอรเ์ นต็ - ความถใ่ี นการใชง้ าน - วตั ถุประสงค์การใช้งาน ฯลฯ ปัจจัยด้านพื้นท่ีอาเภอบาง แพ - แหล่งทอ่ งเทย่ี ว - ประเพณี ฯลฯ รปู ท่ี 1.1 กรอบแนวคิดในการวจิ ัย 1.5 ประโยชน์ที่คาดวา่ จะไดร้ บั 1. ไดแ้ อปพลเิ คชน่ั แชทบอทสาหรบั แนะนาการท่องเทย่ี วเชิงเกษตรและวฒั นธรรม อาเภอบางแพ จ. ราชบุรี
หน้า 5 2. ได้รับทราบเจคคติต่อการใช้แอปพลิเคชั่นแชทบอทดังกล่าว เพื่อนาข้อมูลไประบบฐานข้อมูลให้ดี ย่ิงขน้ึ 1.6 นิยามคาศพั ท์เฉพาะ 1. แชทบอท (Chat Bot) คือ โปรแกรมที่ถูกพัฒนาขึ้นมาด้วยวัตถุประสงค์ในการส่ือสารและจาลอง บทสนทนาระหว่างผู้ส่งกับผู้รับได้ไม่ว่าจะเป็นผ่านทางเสียงหรือข้อความ โดยจะสามารถส่ง ข่าวสารไดท้ นั ทว่ งที 2. ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) เป็นเทคโนโลยีสารสนเทศท่ีทาให้คอมพิวเตอร์มี ความสามารถคล้ายคลึงหรือลอกเลียนแบบพฤติกรรมมนุษย์ โดยสามารถคิดคาตอบหรือหาทาง แก้ไขปัญหาเองได้โดยคานึงถึงสิ่งแวดล้อมเป็นสาคัญ เช่น การมีประสาทรับสัมผัสคล้ายมนุษย์ หรอื การโต้ตอบขอ้ ความกบั ผูใ้ ชง้ านอตั โนมัติ 3. ภาษาธรรมชาติ (Natural Languages) เปน็ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ เพ่ือทาให้ คอมพิวเตอร์เข้าใจภาษามนุษย์ โดยทาการสร้างโปรแกรมชุดข้ึนมาเพื่อทาให้คอมพิวเตอร์เข้าใจ ภาษามนุษย์ ซึ่งถือว่าเป็นการประยกุ ตใ์ ชร้ ะหว่างภาษาศาสตรแ์ ละภาษาเครื่องคอมพวิ เตอรเ์ ข้าไว้ ดว้ ยกัน
หน้า 6 2. ทฤษฎีท่ีเก่ียวขอ้ ง ในการวิจัยเรื่องแอปพลิเคชันแชทบอทเพ่ือการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรม ผู้วิจัยได้ทาการศึกษาค้นคว้าเอกสารทฤษฎี งานวิจัยที่เก่ียวข้อง เพื่อใช้เป็นแนวทางในการกาหนดกรอบ แนวคิดในการวิจยั ดงั ต่อไปนี้ 1. ระบบปญั ญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) 2. ระบบผู้เชย่ี วชาญ (Expert Systems) 3. โปรแกรมแชทบอท (Chat bot) 4. การท่องเทยี่ วเชิงเกษตร (Agro-tourism) 5. การท่องเท่ียวเชิงวัฒนธรรม 6. ขอ้ มูลอาเภอบางแพ จังหวดั ราชบุรี 2.1 ระบบปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) คือ ศาสตร์แขนงหน่ึงทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีท่ีมีพื้นฐานมาจากวิชาวิทยาการ คอมพิวเตอร์ ชีววิทยา จิตวิทยา ภาษาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และวิศวกรรมศาสตร์ เก่ียวกับกระบวนการ เลียนแบบพฤติกรรมมนุษย์ โดยมีเปา้ หมายคือ การพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์ (ฮาร์ดแวร์ และ ซอฟต์แวร์) โดยให้มีพฤติกรรมเลียนแบบมนุษย์ รวมท้ังเลียนแบบความเป็นอัจฉริยะของมนุษย์ดังต่อไปนี้ ระบบ ต่าง ๆ จะต้องมีความสามารถเข้าใจภาษามนุษย์ ซ่ีงการทางานที่ต้องใช้การประสานงานระหว่าง ส่วนประกอบต่าง ๆ หุ่นยนต์ (Robotics) ใช้อุปกรณ์ท่ีสามารถรับทราบและตอบสนอง ด้วยพฤติกรรม และภาษา (ระบบการมอง และ การออกเสียง) การเลียนแบบความเช่ียวชาญและการตัดสินใจของมนษุ ย์ (ระบบผู้เช่ยี วชาญ) ระบบดังกล่าวยังตอ้ งแสดง ความสามารถทางตรรกะ การใช้เหตุผล สญั ชาตญาณ และ
หน้า 7 ใช้หลักการสมเหตุสมผล (common sense) ท่ีมีคุณภาพ ในระดับเดียวกับมนุษย์ (วิศิษฐ์ศักด์ิ บุญจิตต์ และคณะ, ม.ป.ป.) รปู ที่ 2.1 วิวฒั นาการระบบปัญญาประดิษฐ์ (\"How AI Transforms Marketing In Business,\" ม.ป.ป.) Russell and Norvig (2016) แบง่ ปัญญาประดษิ ฐ์ออกเป็น 4 ประเภท โดยสามารถสรปุ ไดด้ ังนี้ 1. ระบบความคิดท่ีเลียนแบบมนุษย์ ปัญญาประดิษฐ์ท่ีถูกพัฒนาข้ึน ทาให้เคร่ืองจักรมีสติปัญญา สามารถคิดเองได้และแสดง การกระทาออกมาได้โดยอัตโนมัติ ซ่ึงเป็นการคิดที่อาศัยรูปแบบ แนวคิดของมนุษย์ จึงส่งผลต่อการกระทาใน ด้านการตัดสินใจ การแก้ปัญหา และการเรียนรู้ที่ คลา้ ยคลงึ กับมนษุ ยอ์ ยา่ งมาก 2. ระบบการกระทาท่ีเหนือมนุษย์ การกระทาท่ีเกิดข้ึนจากปัญญาประดิษ์ฐ์ ซ่ึงอาศัยพ้ืนฐานการคิด ที่เลียนแบบจากมนุษย์ ส่งผลให้การแสดงออกและการกระทาต่างๆ เต็มเปี่ยมไปด้วยรูปแบบการ ทางานของมุนษย์อย่างชัดเจน โดย มีประสิทธิภาพเทียบเท่าหรืออาจมากกว่าการกระทาของ มนุษย์ 3. ระบบความคิดอย่างมีเหตุผล กระบวนการคิดของมนุษย์ตั้งอยู่บนพ้ืนฐานของเหตุและผล ดังนั้น เมอ่ื ปัญญาประดษิ ฐ์ถูกสร้างข้ึนเพื่อคิดแทนมนุษยร์ ะบบสตปิ ัญญาต่าง ๆ จึงตอ้ งอาศัยแบบจาลอง
หนา้ 8 การคานวณที่จะช่วยให้ ปัญญาประดิษฐ์สามารถเข้าใจหลักของเหตุและผลสามารถคานวณ เหตุการณ์ตา่ ง ๆ ตามความเปน็ ไปได้และทีค่ าดการณ์ไว้ลว่ งหนา้ ได้ 4. ระบบการกระทาอย่างมีเหตุผล ด้วยกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผลของปัญญาประดิษ์ฐ์ ส่งผลให้ การแสดงออกและการกระทาต่าง ๆ สอดคลอ้ งกนั อย่างสมเหตุสมผล ซง่ึ กระบวนการคานวณท่ีมี ประสิทธิภาพจะแสดงถึงความชาญฉลาดของปัญญาประดิษฐ์ที่กาหนดการกระทาหรือพฤติกรรม ท่ีแสดงออกมาได้อย่างชัดเจน การกระทาอย่างมีเหตุผลนี้ยังเป็นแนวทางในการออกแบบ “ตัวแทนปญั ญา (Intelligent Agent)” ดว้ ย แม้ว่ามีผู้กาหนดคานิยามของคาว่า “ปัญญาประดิษฐ์” ไว้มากมาย แต่โดยสรุปแล้ว ปัญญาประดษิ ฐ์ เปน็ ศาสตร์แขนงหนง่ึ ของวิทยาการคอมพิวเตอร์ ที่ใช้สาหรบั พัฒนาใหเ้ คร่ืองคอมพวิ เตอร์ หรือเคร่ืองจักรมีกระบวนการคิดเทียบเท่ากับมนุษย์ เช่น การพัฒนาให้คอมพิวเตอร์หรือหุ่นยนต์สามารถ คิดและมีพฤติกรรมเลียนแบบมนุษย์ ตั้งแต่กระบวนการตัดสนิ ใจแก้ปัญหา วินิจฉัย หาเหตุผล จากความรู้ ทจี่ ดั เก็บไว้ และนาความรูน้ ัน้ มารวมกนั เพอ่ื หาข้อสรปุ หรอื ผลลพั ธ์ของปัญหาไดอ้ ยา่ งมีประสิทธภิ าพ 2.1.1 การทดสอบปัญญาประดษิ ฐ์ ศาสตร์ทุกสาขาวิชาจาเป็นต้องมีตัวชี้วัด เพื่อใช้บ่งบอกระดับและคุณลักษณะในศาสตร์หรือส่ิงที่ กาลังศึกษาอยู่ ปัญญาประดิษฐ์ก็เช่นกันหากไม่มีมาตรวัดไม่สามารถบอกได้ถึงสิ่งท่ีกาลังศึกษาและพัฒนา ว่า มาถึงจุดที่ยอมรับว่ามี “ความฉลาด” หรือยัง โดยในปี ค.ศ. 1950 Alan Turing ได้ออกแบบการ ทดสอบ ปัญญาประดิษฐ์ หรือท่ีเรียกกันว่า “Turing Test” เพ่ือพิสูจน์ว่าปัญญาประดิษฐ์ท่ีสร้างข้ึนถึงจุด ท่ีควรจะยอมรับถึง “ความฉลาด” ว่าทัดเทียมกับมนุษย์แล้ว โดยเป็นการนาฉากมาก้ัน ภายหลังฉากจะมี คอมพวิ เตอร์และมนุษย์ ถ้าหากมนษุ ยท์ ี่อยหู่ น้าฉากโต้ตอบกบั หลังฉากแล้วไมส่ ามารถแยกได้ว่าผตู้ อบเป็น คอมพวิ เตอรห์ รือมนุษย์ แสดงว่าปญั ญาประดิษฐน์ ้ันผา่ นเกณฑว์ ดั ความฉลาด ดังรูป 2.1
หนา้ 9 รปู ที่ 2.2 การทดสอบ Turing Test (\"Turing Test in Artificial Intelligence,\" ม.ป.ป.) 2.1.2 คณุ สมบตั ิของระบบปญั ญาประดษิ ฐ์ การทางานของปัญญาประดิษฐ์นั้นมีความซับซ้อนเข้าใจยาก ซ่ึงโดยภาพรวมแล้วการสร้าง คอมพิวเตอร์ให้เลียนแบบความสามารถหรือมีความฉลาดเทียบเท่ามนุษยห์ รือมีความสามารถท่ีสงู กว่านน้ั กระทาได้ยาก แต่หากปัญญาประดษิ ฐไ์ ดร้ ับการพฒั นาแลว้ จะมคี ณุ สมบตั ิที่ทวั่ ไป ดังต่อไปน้ี 1. ความสามารถในการรับทราบประสบการณท์ ีผ่ ่านและทาความเขา้ ใจและเรียนรู้ 2. ความสามารถในการเขา้ ใจปญั หา ข้อมลู ที่มคี วามขดั แยง้ และคลมุ เครือ 3. ความสามารถในการใช้ตรรกะ การมเี หตมุ ผี ล โดยนามาประยุกตแ์ กไ้ ขปญั หาต่าง ๆ พรอ้ มแนะนา วธิ ีการ หรือแนวโน้มไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธิผล 4. ความสามารถเข้าใจถึงปญั หาท่ีมียากและมีความซับซ้อน โดยสามารถหาข้อสรปุ และข้อวนิ ิจฉัยท่ี เหมาะสมใหก้ บั ผ้ใู ช้ได้ จากที่กล่าวมาเป็นเพียงคุณสมบัติบางส่วนของปัญญาประดิษฐ์เท่านั้น ในการนาไปใช้งานยังต้อง พ่ึงพาเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีประสิทธิภาพสูง และชุดคาสั่งท่ีตอบสนองการทางานท่ีเหมาะสมในการให้ ขอ้ มูลทีถ่ กู ต้องแมน่ ยาไดต้ ามต้องการ
หนา้ 10 2.1.3 ขอ้ เปรยี บเทยี บและข้อจากัดของปญั ญาประดิษฐ์ เม่ือเปรียบเทียบคุณลักษณ์ของปัญญาประดิษฐ์กับความคิดของมนุษย์แล้ว สามารถสรุปเป็นข้อ เปรยี บเทยี บได้ดังตอ่ ไปน้ี 1. ระบบการคานวณ ระบบปัญญาประดิษฐ์เมื่อนามาใช้ในการคานวณจะสามารถนาข้อมูลขนานใหญ่มาคานวณได้ อยา่ งรวดเร็ว และจะสามารถวเิ คราะห์ข้นั ตอนการคานวณได้อย่างถูกต้องแมน่ ยา ลดขอ้ ผิดพลาด ในการทางาน ซึ่งจะสามารถเพ่มิ ประสทิ ธผิ ลของงานและลดต้นทนุ ไปพร้อมกนั ไดอ้ ีกดว้ ย 2. ระบบการจัดเกบ็ ขอ้ มูล เม่ือมีการนาปัญญาประดิษฐ์มาใช้ในการจัดเก็บข้อมูลจะทาให้เคร่ืองคอมพิวเตอร์สามารถใช้ ทรัพยากรในเคร่ืองได้น้อยลง กล่าวคือ ปัญญาประดิษฐ์จะช่วยเพ่ิมประสิทธิภาพในการเรียนรู้ จดจา หรือจาแนกข้อมูลอย่างเป็นระเบียบ ส่งผลให้เครื่องคอมพิวเตอร์สามารถดึงข้อมูลท่ี ต้องการนาออกมาใช้ได้อย่างรวดเร็ว โดยพึ่งพาอาศัยแรงงานมนุษย์ที่น้อยท่ีสุด แต่หากข้อมูล ดงั กล่าวจาเป็นต้องมีการตีความก่อน ปญั ญาประดิษฐ์จะไมส่ ามารถแปลความหมายได้ หากไม่ได้ รบั ชุดคาส่งั ท่ีเหมาะสม 3. ระบบการทางานแบบวนซา้ ในการทางานวนซ้าของแรงงานมนุษย์น้ันอาจจะทาให้เกิดความเม่ือยล้า เบ่ือหน่าย และมี ความรสู้ กึ รว่ มในการทางาน สง่ ผลกระทบต่อประสิทธิภาพของงาน แต่สาหรบั ปัญญาประดิษฐ์น้ัน จะไม่เกิดปัญหาเหล่านี้ นอกจากนี้ยังสามารถควบคุมคุณภาพของงาน ระยะเวลาการทางาน ซึ่ง ในระยะแรกอาจจะต้องมีการลงทนุ สาหรบั การนาปญั ญาประดิษฐ์มาใช้ในองค์กร แตใ่ นระยะยาว แลว้ จะคืนทนุ และสามารถทากาไรในอนาคตได้
หน้า 11 จากที่กล่าวมาส่วนใหญ่ประสิทธิภาพของคอมพิวเตอร์ทั่วไปยังอิงตาม Algorithm ที่สร้าง ไว้ เนื่องจากการประมวลองค์ความรู้ของคอมพิวเตอร์ท่ัวไปจะดาเนินตามลาดับขั้นตอนท่ีถูกกาหนดไว้ใน Algorithm ที่สร้างขึ้นในโปรแกรม ในขณะท่ีคอมพิวเตอร์ปัญญาประดิษฐ์อาศัยการประมวลผลจากองค์ ความรู้ท่ีเรยี กวา่ “การประมวลผลจากสัญลักษณ์ (Symbolic Processing)” เปน็ การประมวลผลจากการ เชื่อมโยงของข้อมูลในรูปสัญลักษณ์ที่แทนตัวอักษร ประโยค ข้อความ คา เพ่ือใชค้ ้นหาคาตอบทเี่ หมาะสม สาหรับแก้ไขปัญหาท่ตี ้องการ ดังนัน้ การทางานของคอมพวิ เตอร์ทั่วไปกับคอมพวิ เตอร์ ปัญญาประดิษฐ์จึง มีความแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ทั้งน้ีควรพิจารณาความเหมาะสมของระบบงานว่าควร เลือกใช้ คอมพวิ เตอรแ์ บบใดเพือ่ ให้ไดป้ ระโยชน์อยา่ งสงู สุดและไม่สน้ิ เปลืองงบประมาณอย่างเปล่าประโยชน์ อย่างไรกต็ ามปัญญาประดษิ ฐย์ งั มขี ้อจากดั หลาย ๆ ดา้ น ดังต่อไปนี้ 1. ปัญญาประดิษฐ์ไม่มีความคิดริเร่ิมสร้างสรรค์ จึงไม่สามารถคิดค้นหรือสร้างสิ่งต่าง ๆ โดย ปราศจากองค์ความรู้ หรือข้อมูลได้ แต่มนุษย์มีจินตนาการท่ีเป็นตัวขับเคล่ือนให้คิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ที่อยู่ นอกเหนือจากข้อมูลหรือองค์ความรู้ได้อีกทั้งยังมีสภาพแวดล้อมท่ีเป็นแรงผลักดันและแรง บนั ดาลใจ ในขณะท่ปี ัญญาประดิษฐ์ไม่สามารถตอบสนองต่อส่ิงเหลา่ น้ีได้ 2. ปัญญาประดิษฐ์อาศัยข้อมูล และสารสนเทศเป็นองค์ความรู้ในการตัดสินใจโดยต้องแปลข้อมูล ก่อนนาไปใช้งานแต่มนุษย์สามารถเข้าใจข้อมูล หรือสารสนเทศน้ันได้เลย เน่ืองจากมี ประสบการณ์ในการเรียนรู้ข้อมูล ทาให้เข้าใจได้ง่ายกว่า ในบางกรณีสัญชาตญาณหรือ ความคุ้นเคยก็เป็นอีก ปัจจัยหน่ึงที่ทาให้การรับรู้ของมนุษย์สามารถตอบสนองต่อข้อมูลได้อย่าง รวดเร็ว 3. ปัญญาประดิษฐ์จะถูกพัฒนาให้มีหน้าท่ีเฉพาะด้านใดด้านหนึ่ง หากเป็นการทางานท่ี นอกเหนือ จุดประสงค์แล้ว การให้เหตุผลอาจมีประสิทธิภาพไม่เทียบเท่ากับมนุษย์ ในขณะที่มนุษย์สามารถ รับรรู้ ะบบการทางานในหลาย ๆ ดา้ นได้ตามประสบการณ์ ถงึ แมจ้ ะมขี ้อจากดั เร่อื งความจากต็ าม
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104