การซ่อมบำรุงปกติผิวทางลูกรัง ลาดยาง และคอนกรีต

กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม Department of RuralRoads One Transport การซ่อมบารุงปกตผิ วิ ทางลกู รัง ลาดยาง และคอนกรตี บรรยายโดย นายธนิต วทิ ยเมธ ผอู้ านวยการกลมุ่ บารุงทาง สานกั บารุงทาง 1









กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม One Transport Departmentof Rural Roads 6 ทาไมต้องบารุงรักษาทาง

กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม One Transport Departmentof Rural Roads วตั ถปุ ระสงค์ของการบารุงรักษาทาง ความหมายของการบารงุ รักษาทาง • เพื่อรกั ษาทางใหค้ งรูปและมีสภาพดี การบารงุ รักษาทาง ใกลเ้ คยี งกับตอนก่อสร้างเสร็จ งานที่ดาเนนิ การเปน็ ประจาและตาม ช่วงเวลาท่ีออกแบบไว้ เพ่ือรักษาทางใหค้ งรูป • เพื่อให้ผใู้ ช้ทางไดร้ ับความสะดวก รวดเรว็ ปลอดภยั และมีสภาพใกล้เคียงกับตอน ก่อสร้าง ภายใต้ภาวะ ปกตขิ องการจราจร และปลอดภัยในการคมนาคมขนส่ง และธรรมชาติ โดยส้ินเปลือง ค่าใช้จา่ ยและ ขัดขวางการจราจรน้อยที่สุดเท่าทจ่ี ะทาได้ • เพื่อลดคา่ ใช้จา่ ยในการซ่อมบารงุ รักษา ทาง 7

กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม One Transport Departmentof Rural Roads สาเหตคุ วามเสียหายของถนน แนวคดิ ของงานบารุงรกั ษาทาง ปรมิ าณจราจร ป้องกนั ไม่ให้เกดิ ความเสียหาย เส่ือมสภาพตามอายุการใช้งาน ภยั ธรรมชาติ แกไ้ ขความเสียหายท่ตี รวจพบ การบารุงรักษาไมเ่ หมาะสม 8

อายุการใช้งานของถนนหลงั ก่อสรา้ งแลว้ เสรจ็

อายุการใช้งานของถนนหลงั ก่อสรา้ งแลว้ เสรจ็

การบารุงรักษาทาง งานบารงุ ปกติ งานบารุงตามกาหนดเวลา งานบารงุ พิเศษ งานซ่อมฉกุ เฉิน (Routine Maintenance) (Periodic Maintenance) (Special Maintenance) (Emergency Maintenance) 1.งานบารงุ ปกติผวิ ลกู รงั 1.งานเสริมผิวลูกรัง 1.งานซอ่ มสร้างผิวทางลกู รงั การซอ่ มบารุงทางที่เกิดความ 2.งานบารุงปกติผิวคอนกรตี 2. งานซอ่ มสร้างผิวทางเคพซีล เ สี ยห า ยข้ึ นโ ด ยฉั บ พลั นไ ม่ 3.งานบารงุ ปกตผิ วิ ลาดยาง 2.งานฉาบผวิ สเลอรี่ซลี (Cape Seal) สามาร ถค าด การ ณ์ล่ วงหน้ า 3. งานซ่อมสร้างผิวทางแอสฟลั ตกิ เชน่ เหตภุ ยั พบิ ัติ ฯลฯ 3.งานเสริมผวิ ลาดยาง คอนกรตี แอสฟลั ติกคอนกรตี 4. งานบารุงรักษาทางหลวงชนบท สายหลัก 5. งานบรู ณะผวิ ทางลาดยาง 6. งานปรบั ปรุงโครงสร้าง ระบายน้า 7. งานปรับปรุงภมู ิทัศน์ 11

การดาเนนิ งานซอ่ มบารงุ ปกติ (Routine Maintenance) งานบารุงปกติ หมายถึง การบารุงรักษาทางทตี่ อ้ งทาอยา่ งสม่าเสมอตลอดทงั้ ปี เพ่ือให้ทางอยู่ในสภาพ ใชง้ านไดด้ ี ผใู้ ชถ้ นนไดร้ บั ความสะดวก รวดเรว็ และปลอดภยั ในการขับข่ี และป้องกันมิให้ความเสียหายลุกลามแผ่ กว้างออกไป เช่น งานอุดรอยแตก (Sealing)งานปะซ่อมผิวทาง (Patching) งานขุดซ่อมพื้ นทาง (Deep Patching) และงานปรับระดับผิวทาง (Leveling) เป็นตน้ เพ่ือให้คงสภาพใช้งานได้ตามความเหมาะสมและชะลอ ความเสียหายที่เกิดข้ึนกับโครงสร้างชนั้ ทาง รวมถงึ การปรบั ปรุงเสรมิ แตง่ และทาความสะอาดทางและองคป์ ระกอบ ของทาง กิจกรรมงานซอ่ มบารงุ ปกติ ประกอบดว้ ย ➢ บารุงปกตผิ วิ ทางลกู รงั ➢ บารงุ ปกติผวิ ทางลาดยาง รปู ➢ บารุงปกตผิ วิ ทางคอนกรตี ➢ งานตดั หญา้ และทาความสะอาดขา้ งทาง ➢ งานจราจรสงเคราะห์และส่วนประกอบอนื่ ของถนน ➢ งานบารุงรกั ษาระบบระบายน้า 12

บารงุ ปกตผิ วิ ทางลูกรัง 13

บารงุ ปกติผวิ ทางลาดยาง บารงุ ปกตผิ ิวทางคอนกรีต 14

การดาเนนิ งานซ่อมบารงุ ปกติ (Routine Maintenance) กจิ กรรมงานซอ่ มบารุงปกติ • บารุงปกตผิ ิวทางลูกรงั หมายถึง การบารงุ รกั ษาผิวทางลูกรงั ใหอ้ ยู่ในสภาพทใ่ี ช้งานไดด้ ีตลอดเวลา เป็นงาน ที่กระทาอยู่เป็นประจาประกอบด้วย งานกวาดเกลี่ยผิวทาง (Light Grading) งานขุดซ่อมผิวทางลูกรัง (Surface Patching) 15

การดาเนินงานซอ่ มบารุงปกติ (Routine Maintenance) กจิ กรรมงานซ่อมบารงุ ปกติ • บารุงปกติผวิ ทางลาดยาง หมายถงึ การบารุงรกั ษาผิวทางลาดยางให้อยู่ในสภาพท่ีใช้งานได้ดีตลอดเวลา เป็น งานท่กี ระทาอยู่เป็นประจา ประกอบด้วย งานอุดรอยแตก (Crack Sealing) งานซ่อมผิวทางแบบชิพซีล (Chip Seal) งานฉาบผวิ ทางแบบสเลอร่ีซลี (Slurry Seal) งานปรับระดบั ผวิ ทางแอสฟลั ต์ (Leveling) งานปะซ่อมผิว ทาง (Skin Patching) งานขดุ ซ่อมพื้นทาง (Deep Patching) 16

งานปรับระดบั ผวิ ทางแอสฟลั ต์ (Leveling) 17

การดาเนินงานซอ่ มบารุงปกติ (Routine Maintenance) กจิ กรรมงานซ่อมบารงุ ปกติ • งานตดั หญ้าและทาความสะอาดข้างทาง หมายถึง เป็นงานดแู ลสภาพแวดล้อมในเขตทาง ได้แก่ งานตดั หญ้าและ งานตดั แต่งกง่ิ ไม้ข้างทาง งานเก็บกวาดวัสดุและสิ่งปฏิกูล งานถอนร้ือป้ายที่ผิดกฎหมาย งานดูแลภูมิทัศน์ บรเิ วณเกาะกลาง ทางเทา้ และสวนหย่อม 18

งานตัดหญา้ บรเิ วณทางโค้ง 19

การดาเนินงานซ่อมบารุงปกติ (Routine Maintenance) กจิ กรรมงานซอ่ มบารุงปกติ • งานจราจรสงเคราะห์และส่ วนประกอบอ่ืนของถนน หมายถึง งานเพิ่ มเติมและซ่อมแซมบารุงรักษาป้าย เครื่องหมายจราจร หลกั นาโค้ง หลักกโิ ลเมตร ไฟสัญญาณจราจร ไฟสัญญาณกระพรบิ เตอื น และงานไฟฟ้าส่อง สวา่ ง • งานบารุงรกั ษาระบบระบายน้า หมายถงึ งานทาความสะอาดและทาสีสะพาน ตลอดจนการทาความสะอาด บ่อพัก รวมถึงการขดุ ลอก ทาความสะอาด และกาจัดวัชพืชในส่วนของท่อระบายน้า รอ่ งน้า และรางระบายน้า 20

ร้ือถอนป้าย 21

งานดูแลภูมิทศั นบ์ ริเวณเกาะกลาง 22

งานจราจรสงเคราะห์และส่วนประกอบอ่นื ของถนน 23

งานบารงุ รกั ษาระบบระบายน้า 24

งานบารงุ ตามกาหนดเวลา (Periodic Maintenance) งานบารงุ ตามกาหนดเวลา หมายถึง งานซ่อมบารุงเชิงป้องกันท่ีต้อง ดาเนินการเม่อื ถึงระยะเวลาท่ีกาหนดไว้ เพ่ือยกระดับสภาพการให้บริการของสาย ทางที่ใกล้เคียงกับถนนก่อสร้างแล้วเสร็จใหม่ และชะลอความเสียหายที่จะเกิด ขึ้นกบั โครงสร้างช้ันทาง งานซอ่ มบารงุ ตามกาหนดเวลา ประกอบดว้ ย ➢ งานเสรมิ ผิวลกู รงั ➢ งานฉาบผิวทางแบบสเลอรซ่ี ีล (Slurry Seal) ➢ งานเสริมผิวลาดยางแอสฟลั ติกคอนกรีต (Asphalt Overlay) 25

งานบารุงตามกาหนดเวลา (Periodic Maintenance) งานซอ่ มบารุงตามกาหนดเวลา ประกอบดว้ ย ➢ งานเสริมผิวลูกรงั หมายถึง การเสริมลูกรังลงบนผวิ ทางเดมิ ท่ีหลุดรอ่ นสูญหายจากการใช้งานใหม้ ีความ หนาประมาณ 10 เซนติเมตร ➢ งานฉาบผิวทางแบบสเลอรซี่ ลี (Slurry Seal) เป็นการเพ่ิมความฝดื ของผวิ ทางทล่ี ดลงจากการใช้งาน รวมถงึ ปอ้ งกันการซึมผ่านของน้าเพ่ือเพ่ิมอายขุ องผวิ ทางลาดยาง ด้วยการฉาบผิวส่วนผสมของมวลรวม ที่มีขนาดคละกนั ดี (Well Graded) กบั แอสฟลั ต์อมิ ัลชนั และน้า รวมทงั้ วัสดุชนิดละเอียด (Mineral Filler) เช่น ปนู ซีเมนต์หรอื ปนู ขาว และอาจใช้สารผสมเพิ่มเพื่อใหแ้ อสฟลั ต์อิมัลชันแตกตวั เรว็ ข้นึ หรือชา้ ลง ➢ งานเสริมผวิ ลาดยางแอสฟลั ตกิ คอนกรีต (Asphalt Overlay) หมายถึง การปูผวิ ดว้ ยวสั ดุผสมแอสฟลั ต์ คอนกรตี ทบั บนผวิ ทางเดมิ ที่มอี ยู่ เพื่อเพิ่มความแขง็ แรงของโครงสร้างชนั้ ทาง หรือยกระดบั สภาพการ ใหบ้ ริการ 26

งานเสริมผิวลูกรัง 27

งานฉาบผวิ ทางแบบสเลอร่ีซีล (Slurry Seal) 28

งานเสริมผวิ ลาดยางแอสฟลั ต์คอนกรีต (Asphalt Overlay) 29

งานเสรมิ ผวิ ลาดยางแอสฟลั ต์คอนกรตี (AC 40-50) 30

งานเสริมผวิ ลาดยางแอสฟลั ต์คอนกรตี (โดยวธิ ี Hot mix Recycling)

งานเสรมิ ผวิ ลาดยางแอสฟลั ต์คอนกรตี (โดยวธิ ี Hotmix In-Place Recycling) 32

งานเสริมผิวลาดยางพอรัสแอสฟลั ต์คอนกรีต 33

งานเสริมผวิ ลาดยางโพลเิ มอร์มอดิฟายดแ์ อสฟลั ตค์ อนกรีต 34

งานบารุงพิเศษ หมายถึง การซอ่ มบารงุ เสริมแต่งและปรบั ปรุงทางที่ชารุดเสียหายเกนิ กว่าจะบารุงปกตหิ รอื บารุงตามกาหนดเวลาได้ รวมถงึ การปรับปรงุ หรอื เพ่ิมเติมส่ิงอานวยความสะดวกเพื่อใหใ้ ชง้ านได้อยา่ งปลอดภยั กิจกรรมงานซ่อมบารงุ พิเศษ ประกอบด้วย ➢ งานซอ่ มสรา้ งผิวทางลูกรงั ➢ งานซอ่ มสรา้ งผวิ ทางเคพซลี ➢ งานซ่อมสร้างผวิ ทางแอสฟลั ตกิ คอนกรตี ➢ งานซ่อมสรา้ งผิวทางคอนกรตี ➢ งานซอ่ มบารงุ รกั ษาทางหลวงชนบทสายหลัก ➢ บรู ณะผิวทางลาดยาง ➢ งานปรบั ปรุงโครงสรา้ งระบายนา้ 35

➢ งานซอ่ มสร้างผวิ ทางลูกรัง หมายถงึ การซ่อมบารุงผวิ ทางลูกรังท่ีเสียหายรุนแรงเกินกว่าจะบารุงด้วยวิธีปกติ โดยการขุดซ่อมผวิ ทางลกู รงั (Surface Patching) ในบรเิ วณทช่ี ารุดเสยี หาย เกลย่ี แตง่ จากนนั้ ลงวสั ดใุ หมแ่ ละบด อัดใหแ้ น่นตามมาตรฐาน ➢ งานซ่อมสร้างผิวทางเคพซีล หมายถงึ การซ่อมบารุงผิวทางเคพซีลเดมิ ทีช่ ารุดเสยี หายถงึ ชนั้ โครงสร้างทาง โดย การขุดซ่อมพ้ืนทาง (Deep Patching) ตามด้วยขุดรื้อผิวเคพซีลเดิม และเสริมพื้นทางด้วยหินคลุกให้แข็งแรง ตามทอี่ อกแบบไว้ พร้อมทงั้ การกอ่ สรา้ งผิวทางสองชัน้ ซ่ึงชัน้ แรกเป็นผิวทางแบบเซอร์เฟสทรีตเมนต์ชั้นเดียว (Single Surface Treatment) และชนั้ ทีส่ องเปน็ ผวิ ทางแบบสเลอรซ่ี ลี (Slurry Seal)( ยกเลิก ) ➢ งานซอ่ มสรา้ งผวิ ทางแอสฟลั ติกคอนกรีต หมายถึง การซ่อมบารุงผิวทางลาดยางเดิมที่ชารุดเสียหายถึงชัน้ โครงสรา้ งทาง โดยการขดุ ซ่อมพ้ืนทาง (Deep Patching) ตามด้วยขดุ ร้ือผวิ ทางเดิม แล้วเสริมชั้นโครงสร้างทาง ใหม่ตามที่ออกแบบไว้ พร้อมทงั้ ปูผิวดว้ ยวสั ดุผสมแอสฟลั ตกิ คอนกรตี ➢ งานซอ่ มสร้างผวิ ทางคอนกรตี หมายถึง การซอ่ มบารุงผวิ ทางลาดยางหรอื ผิวทางคอนกรีตเดิมท่ีชารุดเสียหาย โดยการขดุ ซ่อมพื้นทาง (Deep Patching) ตามด้วยขุดร้ือผิวทางเดิม แล้วก่อสร้างเป็นผิวคอนกรีตใหม่ตามที่ ออกแบบไว้ 36

➢ งานบารุงรกั ษาทางหลวงชนบทสายหลัก หมายถงึ การซอ่ มบารงุ ทางทีม่ คี วามสาคัญทงั้ ทางด้านวิศวกรรม สังคม เศรษฐกิจ และสง่ิ แวดลอ้ ม ใหอ้ ยู่ในสภาพทใี่ ช้งานได้ดี เกิดความปลอดภัยต่อผู้ใช้เส้นทางในการสัญจร โดยทัว่ ไป ทางสายหลักคือทางหลวงชนบทที่มีปริมาณจราจร (PCU) ตัง้ แต่ 2,000 คัน/วัน ขึ้นไป หรือเป็นสายทางท่ีมี รถบรรทุกหนกั มากกวา่ 500 คนั /วัน ประกอบกับมีสถานที่ท่องเที่ยว แหล่งชุมชน สถานท่ีราชการ โรงเรียน วัด โรงพยาบาล โรงงานอตุ สาหกรรม อยใู่ นสายทางจานวนมาก ➢ บูรณะผวิ ทางลาดยาง หมายถงึ การบรู ณะทางจากถนนผวิ ทางลูกรงั เป็นผวิ ทางลาดยาง ซ่งึ เป็นการปรับปรุงหรือ ยกระดับมาตรฐานการใหบ้ ริการทส่ี อดคล้องกับสภาพสังคม เศรษฐกิจ การพัฒนา ส่ิงแวดล้อมและคุณภาพชีวิต ของชมุ ชน ➢ งานปรับปรุงโครงสร้างระบายน้า หมายถึง งานปรับปรุงระบบระบายน้า ร่องน้า รางระบายน้า และสะพาน ให้สามารถระบายนา้ ไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพ 37

งานซอ่ มสรา้ งผวิ ทางลูกรัง 38

งานซ่อมสร้างผวิ ทางเคพซลี (ยกเลกิ ) 39

งานซ่อมสร้างผวิ ทางแอสฟลั ตค์ อนกรีต 40

งานซ่อมสรา้ งผวิ ทางแอสฟลั ตค์ อนกรตี (โดยวิธี PAVEMENTIN – PLACE RECYCLING) 41

งานซอ่ มสรา้ งผวิ ทางคอนกรีต 42

งานปรบั ปรงุ โครงสร้างระบายน้า 43

งานแก้ไขคนั ทางทรดุ ตวั 44

งานซ่อมฉุกเฉนิ (Emergency Maintenance) งานซ่อมฉุกเฉนิ หมายถึง การซ่อมบารุงทางและสะพานท่ีเกิดความเสียหายข้ึนโดยฉับพลันและไม่สามารถ คาดการณ์ล่วงหนา้ ได้ ให้สัญจรไปมาได้ในเบื้องต้น หรอื จดั ให้มีเสน้ ทางสารอง หรือทาทางชัว่ คราว เพื่อบรรเทาความ เดือดร้อนแก่ประชาชนในพื้นท่ี สาหรับการแก้ไขโครงสรา้ งทาง สะพาน หรือส่วนอ่ืนท่ีเก่ียวข้องให้กลับคืนสู่การใช้งาน ตามปกติ จะเรยี กว่า กิจกรรมซอ่ มฟ้ นื ฟูทางหลวงชนบทอันเนือ่ งมาจากเหตภุ ัยพิบัติ 45

งานซ่อมฉุกเฉนิ 46

กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม Departmentof Rural Roads One Transport งานบารุงปกตผิ วิ ทางลูกรัง 47

วธิ ีการแกไ้ ขงานบารงุ ปกติผวิ ทางลูกรงั การกวาดเกล่ยี (Light Grading) คือ การบารุงรักษาผวิ ทางลกู รังท่เี กดิ ความเสียหายในลักษณะผิวทาง หลุดร่อนหรือร่องลอ้ โดยการกวาดเกลยี่ หรือเสรมิ ลกู รงั บริเวณท่ีชารดุ เสียหาย และทาการบดทับใหไ้ ดร้ ะดบั เครือ่ งมอื และเครอ่ื งจกั ร ขน้ั ตอนการดาเนนิ งาน • รถบรรทุกเททา้ ย • กาหนดขอบเขตให้ครอบคลมุ พ้ืนทคี่ วาม • รถบรรทุกน้า • รถเกลยี่ ดิน เสยี หายเปน็ รปู สี่เหลย่ี ม • ขดุ รอื้ (Scarify) บริเวณท่กี าหนด ผสมน้าจน • รถบดสั่นสะเทือน/รถบดลอ้ ยาง ไดค้ วามชน้ื ทเ่ี หมาะสมหรอื นาวสั ดใุ หม่ท่ีมี • เครือ่ งมอื และอปุ กรณ์ท่ีใช้ในการขุดและตกั ดนิ ความชน้ื ที่เหมาะสมมาเสริม (ถา้ มี) พร้อมทา การบดทบั • กวาดเกล่ยี ให้ได้ระดบั เดยี วกับผิวทางเดิม 48

การกวาดเกลย่ี (Light Grading) 49

การกวาดเกลย่ี (Light Grading) 50