วรรณกรรม_50_ที่ต้องได้อ่านก่อนโต

หลกั การของโครงการ “วรรณกรรมช้ันดี 50 เลม่ ทเี่ ยาวชนควรอา่ นกอ่ นโต” จากสถิติการอา่ นหนังสือของเด็กไทยทห่ี ลาย กิจกรรมตา่ งๆ ทเี่ ชอื่ ว่าจะกระตุ้น สง่ เสรมิ ใหเ้ ยาวชน หนว่ ยงานท�ำ การส�ำ รวจมา เกือบทัง้ หมดเปน็ การสำ�รวจ ไทยหันมาอา่ นหนังสอื กันมากขนึ้ ซง่ึ อาจจะไดผ้ ลใน การอ่านหนงั สือเรยี นและอา่ นนอกเวลาเรยี น ตัวอยา่ ง ระดบั หน่ึง ดังคำ�กลา่ ว “เด็กไทยมีแนวโน้มว่าจะอ่าน เช่น คนไทยอายุตงั้ แต่ 5 ขวบขึ้นไป ใชเ้ วลาอา่ น มากขึ้น” (วรพันธ์ุ โลกิตสถาพร นายกสมาคมผ้จู ัดพิมพ์ หนังสอื เรยี นนอกเวลาเรียนและเวลาทำ�งาน เฉลย่ี วัน และจ�ำ หนา่ ยหนงั สอื แห่งประเทศไทย : เสวนากรงุ เทพฯ ละ 39 นาที โดยกลุม่ เยาวชนถอื เปน็ กลมุ่ ท่อี ่านหนังสอื เมอื งหนงั สอื โลก, 23 เมษายน พ.ศ. 2556) แต่ไม่ไดม้ ี มากทีส่ ดุ เฉลี่ย 46 นาที แต่หากเทียบกบั ประเทศ การระบชุ ัดเจนลงต่อไปว่า เยาวชนไทยจะอ่านหนังสือ อ่นื ยังถือวา่ เป็นสดั ส่วนท่ีตำ่�มาก ซ่ึงจากการจัดล�ำ ดบั ประเภทใดมากข้นึ พฤติกรรมการอ่านพบวา่ ใน 1 ปี เด็กไทยอา่ นหนังสอื เมอ่ื มกี ารติดตามยอดจ�ำ หน่าย ‘หนงั สือ เฉลยี่ เพียง 5 เล่ม ขณะทีเ่ วยี ดนาม อ่าน 60 เลม่ ประเภทวรรณกรรมส�ำ หรับเยาวชน’ จากรา้ นจำ�หน่าย สงิ คโปร์ อ่าน 45 เลม่ และมาเลเซีย อา่ น 40 เล่ม หนังสือ และสำ�รวจยอดยมื หนงั สอื วรรณกรรมส�ำ หรบั (โครงการ 100 หนังสอื ดเี พือ่ เด็กและเยาวชนไทย และ เยาวชนจากห้องสมุดต่างๆ รวมถึงการแลกเปลย่ี น สำ�นักงานสถิตแิ ห่งชาต,ิ 2555) เมือ่ สังเกตอย่าง ประสบการณก์ ับครบู รรณารักษ์ กลบั พบวา่ ยอด ละเอยี ดถงึ ประเภทท่อี า่ น พบวา่ เปน็ การส�ำ รวจจากการ จ�ำ หนา่ ยและยอดยืม ‘หนังสือประเภทวรรณกรรม อา่ นหนังสอื เรียนท่ีอา่ นนอกเวลาเรยี น ซง่ึ เปน็ ความ สำ�หรบั เยาวชน’ ลดลง เม่อื หนั มาดูท่ผี ู้ผลิตยงิ่ พบว่า จำ�เป็นอยู่แล้ว ยังไดส้ ถิติเพยี งเทา่ นี้ ฉะน้นั หนังสอื การจัดพิมพ์หนงั สือวรรณกรรมเยาวชนช้นั ดี ท่ีเยาวชน ส�ำ หรบั อา่ นเลน่ หนงั สอื ประเภทวรรณกรรมสำ�หรับเด็ก ควรจะต้องอา่ นนั้นลดลง และลดลงอย่างเห็นไดช้ ดั และเยาวชน หนังสือกลุ่มความรู้ทีไ่ ม่ใชห่ นังสอื เรยี น ยง่ิ เมอื่ เทียบกบั 20 ปที ผ่ี ่านมา ดว้ ยเหตผุ ลนานปั การ ไม่ตอ้ งกลา่ วถึง จึงเกิดประเดน็ ในสงั คมทีว่ า่ ดว้ ยการ อาทิ เด็กหรอื เยาวชนสว่ นใหญซ่ อ้ื หรือขอยมื แต่หนงั สือ อา่ นว่า “จะเกดิ อะไรขึ้นกบั เยาวชนไทยในอกี 10 ปี การ์ตูน เด็กหรือเยาวชนชอบนิยายประเภทรักโรแมนติก ขา้ งหนา้ ” แบบเกาหลี เด็กไมช่ อบอ่านเรอ่ื งยาวๆ เดก็ ไม่ชอบอ่าน คำ�ว่า ‘เยาวชน’ หมายถงึ บุคคลที่มีอายเุ กิน เร่ืองยากๆ เปน็ ตน้ เม่อื เป็นเช่นนี้ จงึ ส่งผลกระทบ 14 ปบี ริบูรณ์ แตย่ งั ไม่ถงึ 18 ปีบรบิ ูรณ์ และไม่ใช่ อยา่ งเปน็ ลกู โซ่ ต้ังแต่ เดก็ ไม่ชอบอา่ น รา้ นหนังสอื ผบู้ รรลนุ ิตภิ าวะ (พจนานกุ รมฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน, จำ�หน่ายหนังสอื กลุม่ นีไ้ ม่ได้ หอ้ งสมดุ ไม่มใี หข้ อยมื ครู 2525) แต่ภายในเวลาเพยี ง 4 ปีข้างหนา้ เยาวชน และผ้ปู กครองไมร่ ู้จะเลือก/หาหนงั สือจากท่ีใด ผู้ผลติ เหลา่ นก้ี จ็ ะเตบิ โต จบการศึกษาและกลายเป็นผู้บรรลุ ทีม่ คี วามเขา้ ใจและตัง้ ใจ ล้มเลิกการผลติ .... เดก็ นิติภาวะตามกฎหมาย เปน็ ก�ำ ลังส�ำ คัญในการพฒั นา และเยาวชนกย็ ง่ิ ไมม่ โี อกาสท่จี ะได้อ่านหนงั สอื ประเภท ประเทศ จึงปฏเิ สธไมไ่ ดเ้ ลยว่า สถิตกิ ารอ่านหนังสอื วรรณกรรมทเี่ หมาะสำ�หรับตัวเอง เราจึงมคี �ำ พดู ติดปาก ของเยาวชนในประเทศฉายให้เหน็ ภาพล่วงหนา้ ส�ำ หรบั วา่ “เดก็ ไทยไม่อ่านหนงั สอื ” การพฒั นาประเทศอย่างน่าตกใจ หนงั สือสำ�หรบั เยาวชน คือเร่ืองทีแ่ ต่งข้นึ ตี จากประเดน็ ‘การอา่ นน้อย’ ดังกล่าว สง่ ผล พิมพ์ และวางจ�ำ หนา่ ยเพื่อคนวัยเยาว์ ถงึ แม้ว่าในความ ใหห้ ลายหน่วยงานทงั้ ภาครฐั และเอกชนร่วมกันผลักดนั เป็นจรงิ มกี ารส�ำ รวจพบวา่ รอ้ ยละ 55 ของผูท้ ีซ่ ้ือ

ท�ำ ไมตอ้ งเปน็ วรรณกรรมช้นั ดี 50 เลม่ ทีค่ วรอา่ นก่อนโต หนงั สือประเภทเรอื่ งท่ีแตง่ ขึน้ สำ�หรบั เยาวชนนัน้ มีอายุ ต้องการสง่ิ กระตนุ้ เร้าความคดิ รเิ ริ่มสรา้ งสรรค์ ยงั เกิน 18 ปีขนึ้ ไป (Publishers Weekly. 13 ไม่มีภาวะผู้น�ำ ตอ้ งการการยอมรบั สภาวการณเ์ หลา่ September 2555) ห้องสมดุ ส�ำ หรับเยาวชนแห่ง น้ี ลว้ นสง่ ผล และก�ำ หนดบคุ ลกิ ภาพ ตลอดจนก�ำ หนด สมาคมห้องสมุดอเมริกาก�ำ หนดใหเ้ ยาวชน คอื ผูท้ ี่ ทิศทางการเตบิ โต รวมทัง้ การเลอื กทางเดินของชีวติ มีอายตุ ั้งแต่ 12-18 ปี จึงนยิ ามความหมายของหนังสือ ของเด็กทุกคน ส�ำ หรบั เยาวชนว่า เป็นเร่อื งทีแ่ ต่งข้นึ เพื่อเดก็ วยั 12-18 วรรณกรรมเยาวชน จงึ เปน็ เครอ่ื งมอื หนึ่งที่ ปี ซง่ึ แนวในการแต่งเร่อื งไมว่ ่าจะเป็นประเด็น บริบท มปี ระสิทธภิ าพ ปลอดภัย และใช้งา่ ยสำ�หรบั เยาวชน แวดล้อม ลีลาการแสดงออก หรือประสบการณข์ องตัว ท�ำ ไมต้องเป็นวรรณกรรมชน้ั ดี 50 เลม่ ละครในเรอ่ื ง ลว้ นแต่สร้างข้ึนเพ่ือดึงดูดความสนใจใคร่รู้ ท่คี วรอ่านก่อนโต และเพือ่ การเรยี นรูช้ วี ติ ของเดก็ ที่มอี ายอุ ย่ใู นชว่ งวัย 12- เพอื่ ให้สอดคลอ้ งกบั ยุคสมยั และอปุ นิสัย 18 ปี หนงั สือส�ำ หรบั เยาวชนจึงมขี อบข่ายเน้ือหาท่ีกว้าง ‘อ่านนอ้ ย’ บวกกับความไมเ่ คยชนิ กับการอ่าน ขวางมากเหลือเกนิ ในขณะท่บี างสำ�นกั พิมพไ์ ด้กำ�หนด วรรณกรรมเยาวชน การแนะน�ำ หนังสือท่เี หมาะ กล่มุ อายุผู้อ่านตัง้ แต่ 10 ปจี นถึง 25 ปี (Cart, Michael ที่สดุ และได้รบั การยอมรับว่าดีท่ีสดุ ในปจั จบุ ัน ควร (2554). “From Insider to Outsider: The Evolution อยใู่ นจ�ำ นวนที่เหมาะสม เปน็ ความจรงิ ตอ่ เวลาของ of Young Adult Literature”) โดยมกี ารเรยี กได้หลาย การเติบโตของเยาวชน สภาพสงั คม และสอดคล้อง แบบ อาทิ หนงั สือสำ�หรับเยาวชน วรรณกรรมเยาวชน กับจ�ำ นวนหนังสือที่สามารถหาพบไดง้ ่าย โดยโครง หนังสือส�ำ หรบั ผใู้ หญต่ อนตน้ นิยายสำ�หรบั เด็กเร่ิมโต การฯ มคี วามคาดหวงั ในขัน้ ต�ำ่ สดุ วา่ แม้จนตลอด เป็นต้น ในภาษาไทย เราคนุ้ ชนิ กบั คำ�วา่ วรรณกรรม ระยะเวลาต่อไปในชวี ิตของพวกเขา บางคนอาจจะ เยาวชน ดงั นน้ั นบั แต่นี้ ในเอกสารฉบบั นี้ จะเรียก ไมม่ ีโอกาสหรอื ไม่ตอ้ งการอา่ นหนังสือเล่มใดอีก แต่ หนงั สอื ทผ่ี เู้ ขียนแต่ง แต่งข้นึ ภายใต้บริบทของชวี ิตเดก็ หนงั สอื วรรณกรรมเยาวชนชั้นดี 50 เลม่ ท่คี วรอา่ น คือ อายุ 12-18 ปี วา่ ‘วรรณกรรมเยาวชน’ หนังสือท่พี วกเขาจะพลาดไม่ได้ เพ่อื ส่งเสริมให้พวก การกำ�หนดกลมุ่ หนังสอื ทเ่ี หมาะส�ำ หรบั คน เขาเตบิ โต งอกงามทางสตปิ ญั ญาและอารมณ์ ผา่ น อ่านแต่ละช่วงวัย เปน็ เร่ืองจ�ำ เป็น โดยเฉพาะก�ำ หนด การเรยี นรู้ประสบการณใ์ นบรบิ ทอนั หลากหลายของคน กลุ่มหนังสอื ทเ่ี หมาะกบั อายุผู้อา่ นตั้งแต่แรกเกิดถึง 18 วัยเดยี วกนั ผา่ นการอ่านภาษาท่งี ดงาม ผ่านการมอง ปี เนือ่ งจากเด็กในชว่ งวัยน้ี มกี ารเปลี่ยนแปลงทั้งทาง เหน็ ภาพประกอบที่มีความประณตี ดงั นน้ั โครงการ รา่ งกาย สภาวะจติ ใจ อารมณ์ ความรสู้ ึกนกึ คดิ และ แนะนำ� วรรณกรรมชน้ั ดี 50 เล่มทีเ่ ยาวชนควรอ่าน เกิดการเปลย่ี นแปลงภายในสมองอยูต่ ลอดระยะของการ ก่อนโต จงึ เชือ่ มั่นว่า การอา่ นวรรณกรรมเยาวชนที่ เติบโต จงึ จ�ำ เป็นอยา่ งยง่ิ ทีเ่ ดก็ แต่ละวัย จะตอ้ งมเี ครือ่ ง ดี เปน็ หนทางทส่ี ั้นและประหยดั ที่สดุ หนทางหนึ่งทีจ่ ะ มือท่ีตอบสนองตอ่ การเตบิ ใหญ่ในชว่ งอายุดงั กลา่ ว โดย ชว่ ยหล่อหลอมบุคลกิ ภาพของเยาวชน เพ่ือพวกเขาจะ เฉพาะวัยรุ่นหรอื กลมุ่ เยาวชน ซ่ึงเป็นวยั หัวเลีย้ วหวั ตอ่ สามารถกำ�หนดเสน้ ทางชวี ติ ท่ีจะก่อใหเ้ กดิ ประโยชน์ ท่ยี งั ไม่มคี วามสามารถในการตัดสนิ ใจได้อยา่ งแมน่ ย�ำ ตอ่ ตนเอง ตอ่ สงั คม และเปน็ พลงั ทม่ี ีศักยภาพในการ ขาดประสบการณใ์ นการเลอื กสิ่งถกู สิ่งผิด ขาดภาวะ พัฒนาประเทศตอ่ ไป ความมน่ั คงภายในจติ ใจ มคี วามต้องการแรงบันดาลใจ

วรรณกรรม 50 เรอ่ื งทตี่ อ้ งอา่ นก่อนโต ภายใต้โครงการพัฒนากลไกการดำ�เนินงานกองทนุ พัฒนาส่อื ปลอดภัยและสร้างสรรค์ เพอ่ื เตรยี มความพร้อมรองรับการประกาศใช้รา่ งพระราชบญั ญตั ืกองทนุ พัฒนาส่ือปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ พ.ศ. ....  สนับสนนุ โดย สำ�นักเฝา้ ระวงั ทางวัฒนธรรมและประชาสัมพนั ธ์ กระทรวงวฒั นธรรม และกองทุนสนับสนุนการสร้างเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) ชอ่ื โครงการ วรรณกรรมชัน้ ดี 50 เล่มทเ่ี ยาวชนควรอา่ นก่อนโต คณะกรรมการโครงการ นายชีวัน วสิ าสะ อาจารยอ์ จั ฉรา ประดษิ ฐ ์ ผศ.รพนิ ทร คงสมบรู ณ์ ผรู้ ับผดิ ชอบโครงการ นางสาวระพพี รรณ พฒั นาเวช เลขานกุ ารโครงการ นางสาวแสงทิวา นราพชิ ญ์ ฝา่ ยบญั ชโี ครงการ นายกฤษฎา จงขจรสขุ ที่อยู่ 88/118 หมบู่ า้ นชวนช่นื วัชรพล แขวงท่าแรง้ เขตบางเขน กรงุ เทพฯ 10230 E-mail : [email protected] วรรณกรรม 50 เรือ่ งทตี่ ้องอ่านก่อนโต ผู้เขยี น วนิดา คมุ้ อนุวงศ์ อริยา ไพฑรู ย์ สกณุ ี ณัฐพลู วัตน์ กาสร วงศ์ชมพู เก้อื กมล นยิ ม สวณยี ์ พรวิศวารักษกุล บญุ เอก พฤกษาวฒั นา กนั ยน์ รา พชิ าพร ธดิ า จงนริ ามยั สถติ นนั ทินี มาลานนท์ ธิดา พานชิ ชัชวรรณ ปญั ญาพยัตจาติ บรรณาธิการ ระพพี รรณ พัฒนาเวช ออกแบบปกและจดั รปู เล่ม วชิราวรรณ ทบั เสอื ขอขอบคณุ คำ�แนะน�ำ จาก จิตติ หนูสุข พมิ พ์ที่ บรษิ ัทอมรินทรพ์ รนิ้ ตงิ้ แอนด์พบั ลิชช่ิง จำ�กัด (มหาชน) 65/16 ถนนชยั พฤกษ์ (บรมราชชนน)ี เขตตลง่ิ ชนั กรุงเทพฯ 10170 พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2557 แจกฟรี

สารบญั โตะ๊ โตะจงั 6 เกาะทมี่ คี วามสขุ ท่ีสดุ ในโลก 62 เจ้าชายนอ้ ย 9 นกิ กับพิม 64 บา้ นเลก็ ในป่าใหญ่ 12 คนตัวจ๋ิว 66 ตน้ ส้มแสนรัก 15 ขน�ำ นอ้ ยกลางทุ่งนา 68 ชารล์ ็อตต์ แมงมมุ เพื่อนรกั 18 คณุ พอ่ ขายาว 70 โมโม่ 20 ในสวนลับ (ในสวนศร)ี 72 จนิ ตนาการไมร่ ูจ้ บ 22 เวลาในขวดแก้ว 74 ติสตู นักปลูกตน้ ไม้ 24 ความสขุ ของกะทิ 76 วนิ นี่ เดอะ พูห์ 26 น้องแป้ง 78 บึงหญา้ ปา่ ใหญ่ 28 เด็กหญิงสวนกาแฟ 80 ขวัญสงฆ์ 30 ปรชั ญาชีวติ 82 โรงงานชอ็ คโกแลต็ มหัศจรรย์ 32 จดหมายจากเมอื งไทย 85 แฮรร์ ี่ พอตเตอร์ 34 เดก็ กระปอ๋ ง 87 เมื่อคุณตาคณุ ยายยังเด็ก 37 จดหมายจากเด็กชายช่างฝัน 89 วยั ฝันวันเยาว์ 39 นางนวลกบั มวลแมวผู้สอนใหน้ กบนิ 91 ตำ�นานแหง่ นารเ์ นยี 41 ประค�ำ ลกู โอ๊ค 93 ผเี สอื้ และดอกไม้ 43 แมวน้อย 100 หมน่ื ชาติ 95 สแี่ ผน่ ดิน 45 เชอรล์ อ็ ค โฮล์มส์ 97 ลิตเติ้ลทรี 47 ประชาธปิ ไตยบนเส้นขนาน 100 ปรศิ นามนุษย์กลของอโู ก้ กาเบรต์ 49 ลอรด์ ออฟเดอะรงิ ส์ 102 ความสุขแหง่ ชวี ติ 53 สถาบนั สถาปนา 105 ขุมทรัพยท์ ปี่ ลายฝนั 51 ลูกอสี าน 107 เดินสอู่ ิสรภาพ 55 เพชรพระอมุ า 109 บันทกึ ลบั ของแอนน์ แฟร้งค์ 57 ต้นไม้ ไข่ไก่ และหัวใจหกคะเมน 112 คณุ หมอนกั สู้ 60 พนั ธุห์ มาบ้า 114

คณุ ครูโคบายาชิพูดประโยค ภาพประกอบโดย ิอวาซากิ ิช ิฮโร ท่ีมคี วามส�ำ คัญ ซึ่งอาจจะ เปน็ เครือ่ งกำ�หนดอนาคต ของโตะ๊ โตะจังตลอดเวลาที่ เธอเรยี นอยู่ในโรงเรียนโทโมเอ ‘โต๊ะโตะจงั ความจริงหนู เป็นเด็กดี ร้ไู หม’... โต๊ะโตะจงั เดก็ หญงิ ขา้ งหนา้ ตา่ ง โตะ๊ โตะจงั เด็กหญิงขา้ งหน้าตา่ ง เป็นเรือ่ งจรงิ ในวยั เด็กของผู้เขียน เทต็ สโึ กะ คุโรยานางิ ซึ่งได้เรยี นชนั้ ประถมศึกษาในกรุง โตเกยี ว ชว่ งก่อนสงครามโลกครั้งท่ี 2 จะสงบไม่นานนัก โรงเรียนโทโมเอเป็น โรงเรียนเลก็ ๆ แตม่ วี ธิ กี ารสอนไมเ่ หมอื นใคร 6

ตอนเป็นเดก็ โรงเรยี นของคุณเป็นเชน่ ไร เธอเริม่ เขียนเรอื่ งราวของโรงเรียน ความทรงจำ�แบบไหนทค่ี ณุ มตี ่อโรงเรยี น คุณครู และคณุ ครูที่เธอรักลงพิมพเ์ ป็นตอนใน เจ้าระเบยี บ ไมเ้ รยี ว กฎเกณฑ์ หรือเสยี งเรยี กชื่อ คุณของครทู ี่ทำ�ใหค้ ณุ สะดุ้งทกุ คร้ัง ? นติ ยสารรายเดือนของสำ�นักพิมพ์โคดันชะ สำ�หรบั โต๊ะโตะจงั แล้ว ความทรงจำ�ทมี่ ี ชื่อ “วาไกโจเซ” (หญิงสาว) จัดพมิ พ์ครงั้ แรก ต่อโรงเรียนโทโมเอสมัยประถมคือความสนุก การ เมอื่ ค.ศ. 1981 ตอ่ มา โดโรธี บรติ ตน้ั กวี ช่วยเหลอื เพือ่ น การเรียนร้สู ง่ิ ใหมๆ่ วนั แรกทมี่ า และนกั แตง่ เพลง ได้แปลเป็นภาษาองั กฤษ โรงเรียน โตะ๊ โตะจงั ซ่งึ ถกู ไล่ออกจากโรงเรียนอ่ืนมา แบบไมร่ ้ตู ัวนนั้ ถงึ กบั ประทับใจครูโคบายาชทิ ่ีนงั่ ฟงั ทำ�ให้เป็นท่ีรู้จักในอีกหลายประเทศ ได้ เธอพูดร่วมส่ีชั่วโมงในครัง้ แรกที่พบกนั เธอตื่นเตน้ รับการแปลเปน็ ภาษาต่างๆ อาทิ รสั เซยี เม่ือเห็นโรงเรยี นท่ีมีตรู้ ถไฟเป็นห้องเรียน และได้ ตุรกี ซาอุดิอาระเบีย จนี เกาหลี เวยี ดนาม พบกบั การสอนอย่างที่ไม่เคยเหน็ มากอ่ น เชน่ การ มาเลเซีย โปแลนด์ สเปน ฟินแลนด์ ฯลฯ สามารถเลอื กน่ังท่ีไหนก็ได้ ในห้องเรียนไมซ่ ำ้ �กันทกุ หนังสือเลม่ นเ้ี องท่ที ำ�ใหเ้ ธอไดร้ ับเชิญไปเปน็ วัน การนำ�อาหารจากทะเลและอาหารจากภเู ขามา ใส่กล่องมากินมื้อกลางวัน การแก้ผ้าวา่ ยนำ้ �ในสระที่ ทตู พิเศษ (Good Will Ambassador) ทำ�ใหไ้ มม่ ี ใครรูส้ ึกแปลกแยก การแขง่ ขันกีฬาแลว้ ขององคก์ ารยูนเิ ซฟแห่งสหประชาชาต ิ ได้ผักเป็นรางวลั เพ่อื ให้เกิดความภาคภูมิใจในสิ่งที่หา ท�ำ ให้มโี อกาสได้ทำ�งานอทุ ศิ แก่เด็กยากจน มาไดด้ ้วยตนเอง การไดเ้ ลือกเรียนวิชาท่ีชอบก่อนใน และขาดโอกาสในประเทศตา่ งๆ ทว่ั โลก แตล่ ะวนั ฯลฯ ส่งิ เหล่านี้ กลายเปน็ ความทรงจำ�ทด่ี ี จวบจนโตะ๊ โตะเตบิ โตขึ้นเปน็ ผู้ ใหญ่ และกลายเป็น ภาพประกอบโดย ิอวาซากิ ิช ิฮโร นกั แสดงทม่ี ีรายได้สงู สดุ ในญีป่ ุ่นติดตอ่ กันมานาน หลายปี คือ ปลี ะกว่า 50 ลา้ นบาททเี ดยี ว โตะ๊ โตะจงั เดก็ หญงิ ข้างหน้าต่าง เป็นการ เปิดมุมมองในการสอน และการเรยี นรขู้ องเด็กแกผ่ อู้ ่าน ทงั้ ทีเ่ ปน็ เด็ก ผปู้ กครอง และครู ส่งิ ทีจ่ ับใจผอู้ า่ นท่ที ำ�ให้ หนงั สือเล่มนก้ี ลายเปน็ หนังสือขายดมี ากกว่า 10 ลา้ น เลม่ ได้รับการแปลเปน็ ภาษาต่างๆ มากกวา่ 10 ภาษา นนั้ คือการได้เรียนรู้จากมุมมองของเด็กอย่างโต๊ะโตะจงั แมว้ ่าส่ิงน้นั จะเป็นเพียงสิ่งเลก็ ๆ แตก่ ลบั เปน็ จุดเริ่มตน้ ของการปลกู ฝงั ความคิดบางอย่างในใจเดก็ โดยเฉพาะ ในตอนท้ายเร่อื งท่เี ดก็ ๆ ทุกคนโตขนึ้ และมหี นา้ ทก่ี าร งานตามความสนใจของตนเอง 7

ภาพจาก hibi-kore-koujitsu.seesaa.net เอกลักษณอ์ ีกอย่างหนึง่ ของหนงั สือโต๊ะโตะจังคือ ภาพประกอบโดย ิอวาซา ิก ิชฮิโร ภาพประกอบทโ่ี ดดเด่นลงตวั ราวกับวาดขน้ึ สำ�หรับ เรือ่ งโต๊ะโตะจงั โดยเฉพาะน้ี ไมน่ า่ เชื่อว่าแท้จรงิ แล้ว จะเปน็ การคดั ภาพจากจ�ำ นวน 7,000 ช้ิน ของอิวาซากิ ชิฮิโร นกั วาดภาพชือ่ ดังผู้ล่วงลบั ไปแลว้ หากใครอยากชมภาพสีนำ้� สวยๆ ของเธอ สามารถเย่ยี มชมไดท้ ่พี ิพธิ ภณั ฑ์ศิลปะชฮิ ิโร ท่ีกรงุ โตเกยี ว (Chihiro Art Museum Tokyo) ส�ำ หรบั ฉบับภาษาไทย ซ่ึงแปลโดย ผสุ ดี นาวาวิจติ   ลงพมิ พเ์ ปน็ ตอนๆ ในนิตยสารกะรตั เม่ือปี พ.ศ. 2527 และเดือน ธันวาคมปเี ดียวกนั พิมพร์ วมเล่มเป็นครัง้ แรก โดยส�ำ นกั พมิ พ์ กะรตั โตะ๊ โตะจัง นบั เปน็ หนงั สือทเี่ ป็นแรงบันดาลใจให้มกุฎ อรฤดี หันเหจากการพมิ พน์ ติ ยสารมากอ่ ต้ังส�ำ นักพมิ พผ์ เี ส้อื เพือ่ พมิ พ์หนงั สอื ดอี อกมาอยา่ งจรงิ จัง ปัจจุบนั  โต๊ะโตะจงั เด็กหญิง ข้างหนา้ ตา่ ง ฉบบั ภาษาไทย มีอายุ 29 ปี จ�ำ หน่ายไปแล้วกวา่ 200,000 เล่ม   เทต็ สึโกะ คโุ รยานางิ เกิดเมือ่ วนั ที่ 9 สิงหาคม ค.ศ. 1933 ใน กรุงโตเกยี ว พ่อของเธอเป็นนักดนตรไี วโอลนิ และผู้ควบคมุ วงหลังจบการ ศึกษา เธอถูกชกั นำ�เข้าสวู่ งการบนั เทิง กลายเป็นนกั แสดงชาวญ่ีป่นุ คน แรกซงึ่ ไดเ้ ซน็ สญั ญากับ NHK โด่งดงั ในปี ค.ศ. 1975 หลงั ผลติ รายการ โทรทศั นช์ ือ่ หอ้ งของเทต็ สึโกะ รายการทอรค์ โชวท์ างโทรทศั นร์ ายการแรก ของญ่ีป่นุ ซง่ึ ได้รับการตอบรับเปน็ อยา่ งดี ในปี ค.ศ. 1981 เธอเขียนเรือ่ ง โต๊ะโตะจัง เดก็ หญิงข้าง หน้าตา่ ง หลังจากนั้นไดเ้ ขียนภาคตอ่ ในช่ือ “นางสาวโต๊ะโตะ” และ “โต๊ะโตะจังกบั โตะ๊ โตะจงั ท้งั หลาย” เธอน�ำ รายไดจ้ ากค่าลขิ สทิ ธ์มิ าก่อตง้ั คณะละครคนหหู นวก และมลู นิธิโตะ๊ โตะ 8

เจา้ ชายนอ้ ย และน่คี ือความลบั ของฉัน มนั เป็นเรื่องธรรมดามาก เราจะเหน็ อะไรได้กด็ ้วยหวั ใจเทา่ นั้น สิ่งสำ�คญั ไม่อาจเห็นได้ด้วยตา เปน็ หนังสือท่ีมีคนอ่านมาก ท่ีสุดในโลกเล่มหน่งึ แปลเปน็ ภาษา ตา่ งๆ กว่า 260 ภาษา ในแงห่ นึง่ มันเล่าถงึ การเดินทางของเจา้ ชายจากดาวดวง หน่งึ ซง่ึ เกิดเข้าใจผดิ กับดอกกหุ ลาบผหู้ ย่ิงจองหอง ดอกกุหลาบ เพยี งดอกเดียวทเี่ ขาเปน็ เจ้าของบนดาวดวงเลก็ ๆ เจา้ ชายน้อยจึง หนีมาพร้อมการอพยพของประดานกป่า และได้แวะไปตามดวงดาว ต่างๆ พบผู้ใหญ่ทม่ี คี วามคิดประหลาดๆ เกินความเข้าใจของเขา แตข่ ณะเดยี วกนั เขากไ็ ด้เรียนรู้อะไรหลายอยา่ งจากการสนทนากับ บุคคลเหลา่ นั้น และในทสี่ ุด เจา้ ชายน้อยกล็ งมายงั โลกมนษุ ย์ ณ จุดท่ี เครอ่ื งบนิ ล�ำ หนงึ่ ตก เขาได้พบนกั บนิ และเล่าเรื่องราวการผจญภัย ให้นักบินฟงั พรอ้ มกบั ความเปน็ เพื่อนท่ีค่อยๆ กอ่ ตวั ข้ึน แตใ่ นอกี แง่หน่ึง หนงั สือเลม่ นี้พูดถงึ ความลบั อันสำ�คญั ของการเป็นมนุษย์ ความลับทน่ี กั บนิ พยายามค้นหาจาก เร่อื งเลา่ ของเจา้ ชายนอ้ ย และในท่ีสุดเขากค็ ้นพบความส�ำ คญั ความงดงาม และความเศรา้ ของชวี ิต 9

แก่นของเรอ่ื งคือการมองให้เหน็ สิง่ ท่ีไมอ่ าจเห็นไดด้ ว้ ยตา ภาพประกอบโดย ัองตวน เดอ แซงเ ็ตก ซูเป ีร ผ้เู ขยี นเน้นย้�ำ เร่อื งน้ีหลายครั้ง เลา่ ถงึ สมยั เด็กเมอ่ื วาดรูปชา้ งใน ท้องงใู หผ้ ใู้ หญ่ดู แตผ่ ใู้ หญ่คดิ วา่ เปน็ หมวก เพราะมองไมเ่ หน็ ถงึ ขา้ ง ใน ขณะท่ีรูปเดยี วกันนี้กลายเป็นจดุ เร่ิมตน้ ของความเขา้ ใจกันอย่าง ลึกซง้ึ ระหวา่ งเจ้าชายน้อยกับนกั บิน ประเด็นน้ถี กู ย�ำ้ อีกหลายคร้งั เมอื่ ท้ังคคู่ ยุ กนั เรอ่ื งบอ่ น�้ำ ในทะเลทราย เร่อื งความผกู พนั ระหว่างเพอื่ น เรือ่ งความสัมพนั ธ์ ระหวา่ งเจา้ ชายน้อยและดอกกหุ ลาบ เร่ืองบ้านท่ีซุกซอ่ นหีบสมบัติ ไวใ้ ตด้ ิน เรอ่ื งนักดาราศาสตรผ์ คู้ น้ พบดวงดาวของเจ้าชายน้อย ฯลฯ และตอนทเี่ จา้ ชายนอ้ ยกลบั ไปสู่ดวงดาวทม่ี องไม่เห็นท่ามกลางหมู่ ดาวนบั ลา้ นๆ ดวง “เมอื่ ครัง้ ยงั เปน็ เดก็ ชายตัวเล็กๆ ผมอาศัยอยูใ่ นบ้านแบบโบราณ เลา่ กนั มาว่ามหี บี สมบตั ซิ อ่ นอย่ใู ต้ดนิ แนน่ อนวา่ ไม่มใี ครเคยค้นพบ หรือแม้แตจ่ ะคิดคน้ หา แตม่ นั กท็ ำ�ใหบ้ ้านหลงั น้มี เี สน่ห์ เพราะบ้านของผมซุกซ่อนความลบั ไว้ในก้นบง้ึ ของหวั ใจ” เจา้ ชายน้อยเปน็ ตัวแทนของเดก็ ๆ ท่ีเปิดใจกว้าง พร้อมจะเรียน รโู้ ลกด้วยการตงั้ ค�ำ ถามและหาค�ำ ตอบ เขาออกเดนิ ทางส�ำ รวจดวงดาว ต่างๆ สนทนากบั ผู้คน และพยายามเข้าใจในสิง่ ทีแ่ ต่ละคนคิด ขณะ เดยี วกันก็เดินทางเข้าไปสำ�รวจจิตใจตัวเอง จนคน้ พบความลบั ท้ังของ จักรวาลและของตนเอง เป็นความลับอันยิง่ ใหญ่ทที่ ำ�ใหเ้ ขาตดั สนิ ใจกลบั ไปหาดอกกุหลาบ และนนั่ อาจจะเปน็ “สาร” สำ�คญั อีกอยา่ งหนง่ึ ท่ผี ู้เขียนอยากจะ บอกเดก็ ๆ คือ การจะเข้าใจตวั เอง เราต้องเดนิ ทางส�ำ รวจโลกภายนอก และโลกภายในตัวเองดว้ ย 10

“เราต้องเสี่ยงกบั การ หลั่งนำ�้ ตาบา้ ง หากปลอ่ ยให้ความ ผกู พนั กอ่ ตวั ขน้ึ ” ภาพประกอบโดย อังตวน เดอ แซงเต็ก ูซเป ีร ภาพจาก moscvichka.ru ภาพประกอบของผเู้ ขียนเองกเ็ ปน็ สว่ นสำ�คญั ทีท่ ำ�ใหเ้ รื่อง องั ตวน เดอ แซงเตก็ ซูเปรี นีส้ มบรู ณ์และน่าประทบั ใจ เป็นภาพวาดทีต่ อกย้�ำ แกน่ ของเรอ่ื ง (Antoine de Saint-Exupéry) ผ้เู ขยี นเป็น คอื สง่ิ ส�ำ คญั ไมอ่ าจเหน็ ไดด้ ้วยตา นกั บินเลกิ วาดภาพต้ังแต่อายุ 6 ชาวฝร่ังเศส เกิดเมื่อ ค.ศ 1900 มอี าชพี ขวบ เพราะผใู้ หญ่ไม่เขา้ ใจภาพวาดของเขา แตเ่ จา้ ชายน้อยเข้าใจ เปน็ นกั บนิ ผลงานส่วนใหญข่ องเขาจึงเกีย่ ว และความเปน็ เพอื่ นก็เรม่ิ ตรงจุดนี้ การพบกันกลางทะเลทรายที่ ข้องกับการบิน และมกั จะมาจากประสบการณ์ เวงิ้ วา้ งร้างไรผ้ ู้คน จงึ ไมใ่ ชแ่ ค่เรอ่ื งบงั เอญิ แตเ่ ป็นความโดดเดย่ี ว จริง หากแต่เลา่ ด้วยมมุ มองท่แี ฝงความคดิ ในใจของท้งั คู่ ความรสู้ ึกทวี่ า่ ไมม่ เี พือ่ นและปราศจากคนเข้าใจ เชิงปรชั ญา และการคน้ พบบ่อน้ำ�กลางทะเลทราย ก็คอื ความชุม่ ฉำ�่ ใจของการ ซเู ปรเี ขยี นเรอ่ื งเจ้าชายน้อยระหว่าง มีเพอ่ื นที่เข้าใจนน่ั เอง สงครามโลกคร้งั ที่สอง หลังจากเยอรมนี ได้ชยั ชนะเหนอื ฝรง่ั เศส เขาถกู บงั คับใหน้ ำ� “เป็นเรอ่ื งนา่ เครอ่ื งบนิ ลงจอดท่นี ิวยอรก์ และระหวา่ ง เศร้าใจมาก นัน้ เขาก็หวนคิดถงึ วยั เด็ก ความสัมพนั ธใ์ น หากเราลมื เพือ่ น ชีวติ ครอบครัวและความสงบสุขของโลกใน ไปสกั คน” ภาวะไร้สงคราม และน่เี องกอ็ าจจะเปน็ ที่มา ให้เขาเขยี นเจ้าชายน้อยเลม่ น้ี เพือ่ กระตุน้ ให้ แมค้ วามสัมพนั ธข์ องทุกส่ิงทุกอยา่ ง สุดท้ายจะเดินทาง คนครนุ่ คดิ ถึงความงดงามของความรกั และ มาถึงจุดทตี่ อ้ งสูญเสีย ไม่วา่ จะเป็นความสมั พนั ธร์ ะหว่างเจา้ ชาย ความผูกพนั รวมทงั้ สง่ิ ส�ำ คัญทีม่ นุษย์มักจะ น้อยกับสนุ ขั จ้งิ จอก หรือเจ้าชายน้อยกบั นกั บนิ เจา้ ชายน้อยกับ มองข้ามไปเมอื่ เติบโตเป็นผใู้ หญ่ ดอกกุหลาบ (เขาไดเ้ รียนรจู้ ากนักภมู ศิ าสตรว์ า่ ดอกกหุ ลาบของ การตายของซูเปรเี ปน็ ปรศิ นาเช่น เขา “ไมจ่ รี งั ”) สิ่งที่ท�ำ ใหค้ วามสมั พนั ธม์ ีค่า กค็ อื สิ่งท่หี ลงเหลือ เดยี วกบั การจากไปของเจ้าชายนอ้ ย ใน ในความทรงจ�ำ นั้น สนุ ัขจ้งิ จอกจะมีความสขุ เม่ือไดเ้ ห็นท่งุ ข้าว ปี ค.ศ. 1944 หลังจาก “เจ้าชายนอ้ ย” ตี สาลี เชน่ เดียวกับทีน่ กั บินมคี วามสขุ เมื่อแหงนมองดวงดาว พิมพ์ไดเ้ พยี งปีเดยี ว เขากข็ บั เครอื่ งบนิ หาย ไป และไมม่ ีใครพบเหน็ อีกเลย จนกระทงั่ ใน ปี ค.ศ. 1988 มีชาวประมงพบสร้อยขอ้ มอื ซ่ึง มีชื่อซูเปรีกับภรรยาทเี่ กาะทางใตข้ องเมอื งมา เซย์ ประเทศฝร่งั เศส และต่อมาก็มผี พู้ บซาก เครื่องบนิ ในแถบน้ันดว้ ย คาดวา่ นา่ จะเป็นจดุ ทเี่ คร่ืองบินของเขาตก 11

บ้านเลก็ ภายหลังจากฤดูหนาวทยี่ าวนาน ในปา่ ใหญ่ ครอบครัวอิงกลั ลส์ รวมท้ังชาว เมอื งตา่ งก็เตรยี มตงั้ รบั กับหน้า หนาวที่กำ�ลงั จะมาถึง แต่ฤดู หนาวปีน้ันกผ็ ่านไปอย่างรวดเรว็ ไมม่ อี ะไรรา้ ยแรงอย่างท่นี กึ กลัวกัน ลอรา่ รูส้ ึกวา่ เปน็ การไร้ ประโยชน์ทจี่ ะเตรยี มการในส่ิงที่ เราไมส่ ามารถคาดการณไ์ ด้ แตแ่ ม่สอนวา่ ทกุ สงิ่ ทุกอยา่ ง มีเหตุผลของมนั เสมอ ถงึ แม้วา่ อากาศจะวปิ ริตพสิ ดารเพียงใด แต่พายุกจ็ ะเกดิ ข้นึ ในภูมปิ ระเทศ ท่เี คยมีพายเุ ทา่ น้นั ถ้าลอร่า เตรยี มตัวทจ่ี ะเปน็ ครู เธออาจจะ ไมเ่ ป็นหรอื เป็นกไ็ ด้ แตถ่ ้าเธอ ไมไ่ ดเ้ ตรยี มตัวเลย กเ็ ปน็ การ แน่นอนวา่ เธอจะเป็นครูไม่ได้ 12

หนงั สือชุด บา้ นเลก็ ในปา่ ใหญ่ เขียนขน้ึ จากความทรงจ�ำ หนงั สือเรอื่ ง บา้ นเล็กในปา่ ใหญ่ ในวยั เด็ก จนถงึ ช่วงวยั รนุ่ และชว่ งเร่มิ ตน้ ตั้งครอบครวั ของลอรา่ (Little House in the Big Woods) อิงกลั ลส์ ไวลเ์ ดอร์ ในวัย 65 ปี เธอลงมอื เขียนอัตชีวประวตั ิในรูป ตีพิมพค์ ร้งั แรกในปี ค.ศ. 1932 หนงั สอื แบบนวนิยาย ตลอดระยะเวลาของเร่ืองราวในหนังสอื ท้ัง 10 เล่ม ไดร้ ับความนิยมในทันที เด็กๆ เขียน ลอรา่ เขยี นเลา่ ตัง้ แต่พ่อแม่พาเธอและพีส่ าวในวัยเด็ก อพยพจาก จดหมายถึงลอรา่ เพื่อถามเรอ่ื งราวต่างๆ วา่ เกิดอะไรข้ึนอีกในเวลาต่อมา ลอร่า วสิ คอนซินมายังแคนซสั เพือ่ จับจองท่ีดนิ ท�ำ กนิ ในทศวรรษที่ 18 ยุค จงึ ลงมือเขยี นหนงั สอื เลม่ ต่อจากเร่ือง ทีช่ าวอเมรกิ นั เรมิ่ ตน้ ตัง้ รกรากท่ามกลางความหฤโหดของธรรมชาติ บา้ นเล็กในปา่ ใหญ่ ตอ่ เนอ่ื งอีก 7 เล่ม ภายในระยะเวลา 11 ปี ประกอบด้วย จนกระท่งั เธอพบคนรักและแต่งงานในที่สดุ บ้านเลก็ ในทุ่งกวา้ ง (Little House on การอา่ นหนงั สอื ชดุ บา้ นเล็กฯ ทำ�ใหเ้ ราสามารถมองเหน็ และ the Prairie) เด็กชายชาวนา (Farmer เข้าใจการด�ำ รงชีวติ ของผู้คนเมอ่ื กวา่ 100 ปีที่ผ่านมา ลอร่าเขียนเล่า Boy) บา้ นเล็กรมิ ห้วย (On the Banks เรอ่ื งอยา่ งสนกุ อา่ นเพลดิ เพลนิ เปน็ หนังสอื ทีเ่ หมาะส�ำ หรบั ทกุ คนใน of Plum Creek) รมิ ทะเลสาบสเี งนิ ครอบครวั ดังตวั อย่างบางตอน จากเลม่ ฤดหู นาวท่ยี าวนาน (By the Shores of Silver Lake) ภายหลังจากการท�ำ นาอยา่ งหนกั ขา้ วสาลสี ีทองออกรวง ฤดหู นาวอันแสนนาน (The Long Winter) เมืองเลก็ ในทุง่ กวา้ ง (Little เต็มท่งุ เพียงอีกไมก่ วี่ นั พอ่ ก็ขายขา้ วได้ เอาเงนิ ไปช�ำ ระหนี้ และยงั มี Town on the Prairie) และปีทอง เงินเหลอื ใหแ้ มแ่ ละเด็กๆ ไดซ้ ือ้ ของทต่ี ้องการ แตแ่ ล้วกองทพั ตั๊กแตน อนั แสนสุข (These Happy Golden กล็ ง มนั มาจากไหนกไ็ มร่ ู้ แต่มาเต็มท้องฟ้า กัดกินผลผลิตตลอดท้ังปี Years)  ของพอ่ จนหมดไป ทง้ิ ไวแ้ ตห่ นี้ท่ีตอ้ งช�ำ ระ ภาษที ี่ตอ้ งจา่ ย ครอบครวั ที่ ตอ้ งดแู ล พอ่ น่ิงเงียบไปสักพัก แตแ่ ล้วกพ็ ูดข้ึน “ตก๊ั แตนหรอื อะไรกจ็ ะ มาเอาชนะเราไม่ได้ เราตอ้ งท�ำ อะไรสกั อย่าง เรายังแขง็ แรงไม่เจบ็ ไมไ่ ข้ เรายงั มีหลงั คาบา้ นคมุ้ หัว ฉันจะเข้าเมอื งไปหางานทำ�” แลว้ พอ่ ก็ไป พ่อใสร่ องเทา้ ท่ีจวนเจียนขาด เดนิ เท้าไป 300 ไมล์ เพ่ือไปหางานทำ�จากเมืองไกลๆ 13

ภาพจาก www.biography.com ลอร่า อลซิ าเบธ องิ กลั ล์ส ไวล์เดอร์ (Laura หลังจากทลี่ อร่า อิงกัลลส์ ไวลเ์ ดอร์ถึงแก่ Elizabeth Ingalls Wilder) เกดิ เมือ่ วันที่ 7 กมุ ภาพันธ์ กรรม มีการพบต้นฉบับท่ีเธอเขียนบันทึกประจำ�วัน ค.ศ. 1867 ในบ้านไม้ซุงในป่าใหญ่ของรัฐวิสคอนซิน ถึงการเดินทางอพยพพร้อมครอบครัว โรส ผู้เป็น ตามท่ีเธอบรรยายไว้ใน บ้านเลก็ ในปา่ ใหญ่ เปน็ บตุ รสาว ลกู สาว เปน็ ผนู้ �ำ มาเขยี นค�ำ บรรยายประกอบตอ่ และ คนทส่ี องของนายชารล์ ส์ ฟิลปิ อิงกลั ส์ (Charles Philip ตพี มิ พใ์ นช่ือ ตามทางส่เู หยา้ ท้ังยงั ไดพ้ บตน้ ฉบับท่ี Ingalls) และนางแคโรไลน์ เลค ควิเนอ (Caroline Lake เขียนด้วยลายมือของ ลอร่าในสมุดปกสีส้มจำ�นวน Quiner) จากบุตรสาวทง้ั หมด 4 คน ได้แก่ แมร่ี (Mary) 3 เล่ม คาดกนั วา่ ลอรา่ คงทำ�ร่างเอาไว้ หากแต่เธอ แคร่ี (Carrie) และเกรซ (Grace) ซึง่ ทุกคนล้วนปรากฏตวั หมดกำ�ลังใจที่จะเขียนต่อเม่ือแอลแมนโซ สามีเสีย อยู่ในวรรณกรรมชุดน้ที ัง้ ส้นิ ชวี ติ ตน้ ฉบบั น้นั เหล่านถี้ ูกท้งิ คา้ งไว้ จนกระทัง่ เมอื่ ลอรา่ สอบไดป้ ระกาศนบี ตั รวชิ าครเู มอื่ อายุ 15 ปี โรส ถงึ แกก่ รรมลง จงึ มกี ารจดั พมิ พต์ น้ ฉบบั ชดุ นขี้ น้ึ เธอสอนหนงั สอื ทโ่ี รงเรยี นในเมอื งเลก็ ๆ โดยเรยี นหนงั สอื โดยใหช้ ่ือวา่ สี่ปีแรก (The First Four Years) อัน ไปด้วย จนอายุ 18 ปี เธอแต่งงานกบั แอลแมนโซ ไวล์เดอร์ เปน็ เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ กอ่ นหนา้ เลม่ ตามทางสเู่ หยา้ (Almanzo Wilder) และใหก้ �ำ เนดิ ลกู สาวชอื่ โรส เมอื่ เดอื น (On the Way Home) ธนั วาคม ปี ค.ศ. 1886 ต่อมาลูกสาวของเธอได้เตบิ โต หนังสือชุดบ้านเล็กในป่าใหญ่ เป็น เปน็ นักเขียนทีม่ ีช่อื เสียงอีกผู้หนง่ึ วรรณกรรมอมตะตลอดกาลของประเทศสหรัฐ ในปี ค.ศ. 1894 ครอบครัวไวล์เดอร์ออกเดิน อเมริกา มีการตีพิมพ์ซำ้�แล้วซ้ำ�เล่าตลอด 80 ปีท่ี ทางไปยังเมืองแมนสฟิลด์ รัฐมิสซูรี่ ซ่ึงเป็นที่ที่พวกเขา ผา่ นมา มกี ารน�ำ มาดดั แปลงเปน็ หนงั สอื ภาพส�ำ หรบั อาศัยอยู่ตลอดช่วงชีวิตที่เหลือ ลอร่าเขียนบันทึกเร่ือง เดก็ เลก็ หนงั สอื หดั อา่ นส�ำ หรบั เดก็ ทเ่ี รมิ่ อา่ นหนงั สอื ประสบการณ์การเดินทางคร้ังน้ีและได้ตีพิมพ์ลงใน De และได้รับการดัดแปลงเป็นบทภาพยนตร์โทรทัศน์ Smet News ถือเปน็ ผลงานแรกบนถนนสายวรรณกรรม ออกฉาย ในปี ค.ศ. 1974 ส�ำ หรับหนังสอื เลม่ ท่ีได้ ของเธอ หลงั จากนนั้ ผลงานของเธอได้รบั การตีพิมพ์ใน รบั ความนยิ มมากทส่ี ดุ คอื เรอ่ื ง บา้ นเลก็ ในทงุ่ กวา้ ง นิตยสารหลายเลม่ และเธอยังไดท้ �ำ งานเปน็ บรรณาธิการ นานถึง 12 ปี ลอร่าเรมิ่ เรยี งรอ้ ยประสบการณใ์ นวยั เด็ก และถ่ายทอดเป็นตัวอักษรหลังจากที่ได้รับการสนับสนุน จากลกู สาวของเธอเอง ลอร่าเสียชีวิตเม่ือวันท่ี 10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1957 เมอ่ื อายไุ ด้ 90 ปี มรี ปู หลอ่ อนสุ รณข์ องลอรา่ ทท่ี าวน ์ สแควร์ เมืองแมนสฟิลด์        14

ใช่ ฉันจะทำ� ฉนั เรม่ิ ทำ�ไปแลว้ ทวี่ ่าฆา่ น่ัน ไมไ่ ด้หมายถึงวา่ หยิบปนื ของบคั โจนส์ แลว้ กเ็ อา ไปยงิ เขาตมู เดียวตายนนั่ หรอก ไม่ใช่ ฉนั จะฆา่ เขาในหวั ใจของฉนั ด้วยการ หยดุ รกั เขา แลว้ วันหน่ึงเขาก็จะตาย ตน้ สม้ แสนรัก “เซเซ”่  เดก็ ชายอายุ 5 ขวบเกดิ ในครอบครวั ยากจน มพี ่ี เพื่อนสนิทในวยั เด็กของคุณคือใคร ? น้องหลายคน ขณะที่พ่อตกงาน แมจ่ ึงตอ้ งทำ�งานในโรงงานตั้งแต่ เพือ่ นสนทิ ของใครหลายคน เช้าจนคำ่�เพอ่ื เล้ียงดูท้งั ครอบครวั กลายเปน็ ปมด้อยทที่ �ำ ให้พอ่ โมโห คือเดก็ ข้างบ้านวยั เดียวกัน เพ่ือนร่วม ห้องในโรงเรยี นอนุบาล หรอื ไม่กส็ ัตว์ รา้ ย และลงมอื ทบุ ตีเขา ความฉลาดและซุกซนตามประสาเด็กถกู มอง เลีย้ งในบ้าน แตส่ ำ�หรับเดก็ วยั หา้ ขวบ วา่ เปน็ ตวั ปัญหา ถกู ดา่ และใช้ความรนุ แรงจากคนในครอบครวั อย่างเซเซแ่ ล้ว เพื่อนสนทิ ทีเ่ ขาสามารถ เซเซ่จึงคิดว่าไม่มีใครรกั เขา แตเ่ ขาก็ยงั มีความสุขจากสงิ่ รอบข้าง เลา่ ทกุ อยา่ งให้ฟงั ไดค้ อื ตน้ สม้ ต้นหนง่ึ ในบริเวณบา้ นของเขาเอง โดยเฉพาะการพูดคยุ กบั ตน้ สม้ ทเี่ ขาตงั้ ชอ่ื ใหว้ ่า “มิงกินโย” ซง่ึ กลาย เป็นเพื่อนรักให้เขาได้เลา่ เรอื่ งราวตา่ งๆ ทเี่ กิดข้นึ ใหฟ้ งั และเม่ือเขา มโี อกาสได้พบกบั ชายแปลกหน้าชาวโปรตุเกส จนกระทั่งกลายเป็น ความรักความผกู พนั ซง่ึ เป็นเสมอื นแสงแหง่ ความสขุ ในชวี ิตของเดก็ นอ้ ย แต่ไม่นาน เขาต้องพบกับความจรงิ ท่ีเจ็บปวดเมือ่ รบั ร้วู า่ เพอ่ื นท่ี ดีทส่ี ุดของเขาต้องจากเขาไปตลอดกาล 15

ต้นสม้ แสนรัก เป็นวรรณกรรมเยาวชนอมตะทอี่ ยใู่ นใจของ ใครหลายคน แตง่ โดย โจเซ่ วาสคอนเซลอส นกั เขยี น ชาวบราซลิ ตีพิมพ์ครง้ั แรกเป็นภาษาโปรตุเกส ในชือ่ Meu Pé de Laranja Lima เม่ือ ค.ศ. 1968 แปลเปน็ ภาษา ต่างๆ มากถงึ 32 ภาษา ตพี ิมพใ์ น 19 ประเทศท่ัวโลก ภาษาองั กฤษใช้ช่ือว่า My Sweet Orange Tree ตพี ิมพเ์ มือ่ ค.ศ. 1971 และได้รับการคัดเลอื กให้เป็นหนังสอื อา่ นนอก เวลาส�ำ หรบั เยาวชน และดัดแปลงเป็นภาพยนตรโ์ ทรทศั น์ ภาพยนตร์ และแอนิเมชน่ั หลายครงั้ สำ�หรับฉบบั ภาษาไทย ตีพมิ พ์ครง้ั แรก ภาพยนตรเ์ วอร์ช่นั ล่าสุดของ ‘My เมือ่ พ.ศ. 2522 โดยส�ำ นักพิมพด์ วงกมล แปลโดย มัทน ี Sweet Orange Tree ตน้ สม้ แสนรกั ’ เป็น เกษกมล มี สุชาติ สวสั ดิ์ศรี เปน็ บรรณาธิการ อีกสำ�นวน ภาพยนตร์บราซิล ก�ำ กับการแสดงโดย หนง่ึ แปลโดยสมบตั ิ เครือทอง นวนิยายภาคต่อ ใช้ชื่อว่า มารค์ อส เบอร์นสไตน์ (Marcos Bernstein) Vamos Aquecer o Sol ตพี มิ พ์ครง้ั แรกเมอ่ื ปี ค.ศ. 1974 น�ำ แสดงโดย เจา กยุ เฮิร์ม อวิลล่า (João ฉบบั ภาษาไทยใช้ชอ่ื ว่า ต้นสม้ แสนรัก ภาค 2 ตพี ิมพเ์ มอ่ื Guilherme Ávila) รบั บท เซเซ่ (Zezé) ตัว พ.ศ. 2538 โดยสำ�นกั พิมพ์ประพนั ธ์สาส์น แปลโดย สมบตั ิ ละครเอกของเรือ่ ง ประกบกับ โจเซ่ เดอ อบริว เครือทอง (José de Abreu) ซ่ึงรับบท ปอรต์ กู ้า (Portuga) แม้จะเข้าฉายเมื่อเดอื นกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ในวงจ�ำ กัดแคโ่ รงภาพยนตร์แหง่ เดยี วแต่ก็ยงั คงน�ำ ความประทบั ใจมาสผู่ ูช้ มชาวไทยอยา่ ง ทว่ มท้นจนซบั น้ำ�ตาแทบไมท่ ัน 16

ภาพจาก www.librosdelasteroide.com เซเซม่ ีอยใู่ นทกุ คน แล้วทุกคน โจเซ่ เมาโร่ เด วาสคอน ก็เปน็ สว่ นหนึ่งในชวี ติ ของเซเซ่ เซลอส (José Mauro de อย่างนอ้ ยเราก็เคยดื้อเคยซน Vasconcelos) เกดิ เมื่อวนั ท่ี 24 ไม่เชอื่ ฟงั เคยเปน็ ท่ีขาดรกั น้อยใจ กมุ ภาพันธ์ ค.ศ. 1920 ในครอบครวั เรากเ็ คยผา่ นตรงน้ีมา และการทเ่ี รา ยากจนในเมอื งริโอ เด จาเนโร เมือง หลวงของประเทศบราซลิ ด้วยความ เป็นสว่ นหน่งึ ของตัวละคร ยากจน เขาจึงต้องโยกยา้ ยไปอยู่ที่ แล้วตัวละครเปน็ ส่วนหนึง่ ของผอู้ ่าน รฐั ริโอ กรานด์ โด นอร์ท โดยอาศยั น่ีเองที่ทำ�ใหห้ นงั สือเล่มน้ีเป็นอมตะ อยู่กับลงุ ตง้ั แตย่ ังเลก็ จนเตบิ โตเป็น หนมุ่ วาสคอนเซลอสเรียนแพทยอ์ ยู่ ในความคิดของผม สองปี ความท่เี ป็นเด็กหนุ่มซง่ึ ความ ฐนธชั กองทอง ใฝฝ่ ันไมห่ ยุดน่งิ ทำ�ใหเ้ ขาตดั สนิ ใจ มุ่งกลบั เข้าแสวงโชคในเมืองหลวง อีกครงั้ งานชนิ้ แรกท่ไี ด้รบั คือผู้ช่วย เทรนเนอรม์ วย แล้วเปล่ยี นเปน็ นาย แบบให้กบั ชา่ งป้นั ขนาดได้รับการ วา่ จ้างจาก “บรูโน จอิ อรจ์ ”ี ศิลปนิ มีช่อื เสียงของบราซิล ใหเ้ ป็นแบบใน การปัน้ อนุสาวรียเ์ พ่อื เยาวชนซึง่ ตั้ง อยู่ในสวนของกระทรวงศึกษาธกิ าร เป็นการใชช้ ีวติ ในเมอื งหลวงด้วย ความแรน้ แคน้ จากนั้นกท็ ำ�งานอกี หลายต่อหลายประเภท ระเหเร่รอ่ น ไปท่วั ท้ังประเทศ ซมึ ซับเกบ็ เกีย่ ว ประสบการณ์ใชช้ วี ติ อยา่ งเตม็ รูปแบบ เหมอื นกบั วา่ จะเปน็ ปฐมบทสำ�หรบั การเป็นนักเขยี น 17

ชาร์ล็อตต์ ภาพประกอบโดย Garth Williams ไมว่ ่าวันเวลาจะผ่านไปนานเพยี งใด ภาพประกอบโดย : Garth Williams วิลเบอรไ์ ม่เคยลมื ชารล์ อ็ ตต์ แมงมมุ เพือ่ นรกั ถึงเขาจะรกั ลกู ๆ หลานๆ ของชาร์ลอ็ ตตท์ ุกตัว ชารล์ ็อตต์ แมงมมุ เพ่อื นรัก เป็น แตไ่ มเ่ คยมตี ัวไหนแทนที่ชาร์ล็อตตใ์ นหวั ใจ เรือ่ งราวเกีย่ วกับแมงมุมชอื่ ชาร์ล็อตต์ ซงึ่ ของวิลเบอรไ์ ด้ ชาร์ลอ็ ตตย์ ่อมเหนือกว่าใครๆ ช่วยชวี ติ ลกู หมูชอื่ วิลเบอร์ ซ่งึ ถูกเล้ียงเพือ่ น�ำ มาฆา่ เปน็ อาหาร โดยการชกั ใย สะกด ไมบ่ ่อยนักท่เี ราจะมีเพื่อนแท้ เปน็ ตัวอกั ษร เพอ่ื ให้วลิ เบอรไ์ ด้ตกเปน็ ข่าว ท่เี ป็นท้ังเพือ่ นและเป็นนกั เขียนช้ันเยย่ี ม ถึงความพิเศษ ไมเ่ หมอื นหมตู ัวอ่นื และ รอดพน้ จากการถูกฆ่าในทีส่ ดุ แต่ชาร์ลอ็ ตต์เป็นทั้งสองประการนนั้ ในชีวิตของคุณ มเี พอ่ื นทคี่ ณุ รกั ก่ีคน ? ในหนงั สอื เล่มน้ี คุณจะไดพ้ บกับบรรดา สำ�หรับวลิ เบอร์ หมูสีขาวตวั นอ้ ยที่ สตั ว์โดยมตี ัวเอกเปน็ แมงมมุ หมู หนู หา่ น และ อ่อนตอ่ โลก มเี พื่อนท่ีเขารักมากท่สี ดุ เพียงตวั แกะ มีตวั ประกอบเปน็ หมา ววั ม้า นก ฯลฯ เดยี วคือแมงมมุ ทีม่ ีชื่อว่า ชาร์ลอ็ ตต์ ผซู้ ึง่ ช่วย แนน่ อนวา่ ท้งั หมดนคี้ ือสตั วใ์ นฟารม์ ของ อ.ี บี.ไวท์ เหลือเขาใหร้ อดพ้นจากความตาย ผเู้ ขยี นซ่ึงอาศัยอยใู่ นเมืองบรู๊คลิน รฐั เมน ประเทศ สหรฐั อเมรกิ า แตด่ ว้ ยความเป็นคนขี้อาย ชอบ 18 ความเปน็ สว่ นตวั และไมย่ อมเปดิ เผยทีอ่ ยู่ ในปี 1977 เขาถงึ กบั บอกส่ือผมู้ าสมั ภาษณใ์ ห้รายงานวา่ เขาอาศัยอยู่อีกเมืองหนงึ่ แถบชายฝ่ังนิวองิ แลนด์ ระหวา่ งโนว่า สกอ็ ตเทยี และควิ บา แน่นอนว่า เขา รักสนั โดษ แต่น่ันไมร่ วมถงึ บรรดาสตั วท์ งั้ หลาย ในฟาร์มเล็กๆ ของเขา นอกจากสนุ ขั พันธ์ดุ ัชชนุ แล้ว ไวทแ์ ละแคทเธอลนี ภรรยาของเขายงั อาศยั อยู่ ร่วมกบั แกะ ไก่ หมู แมว และแน่นอน เหลา่ บรรดา แมงมมุ ฟาร์มแห่งนเ้ี องซึ่งเร่ืองราวของ ชาร์ล็อตต์ แมงมุมเพือ่ นรัก เกดิ ขน้ึ เม่อื วนั หนง่ึ เขาพบกบั

แมงมมุ สเี ทาตวั หนึ่งซ่ึงเป็นแรงบันดาลใจให้เขา วรรณกรรมเรือ่ งน้ไี ด้รบั การตพี มิ พ์ เขียนเรือ่ งน้ี เขาเรียกมนั วา่ ชาร์ล็อตต์ อีไพร่า ซง่ึ ถึง 45 ลา้ นเล่ม ไดร้ ับรางวลั นิวเบอรี นิตยสาร เปน็ ชือ่ เรยี กตามแมงมุมสเี ทาสายพันธ์ุ Epeira TIME ยกยอ่ งให้ Charlotte’s Web เปน็ sclopetaria (ปัจจุบนั รู้จกั กนั ในช่อื Aranea หนงั สอื เดก็ ทดี่ ีทส่ี ุดในรอบศตวรรษ ได้รับการ sericata) ซ่ึงในหนังสือ ชารล์ ็อตตเ์ ป็น แปลเปน็ ภาษาต่างๆ 23 ภาษา รวมทั้งฉบบั แมงมุมในโรงนา มชี ่ือเต็มว่า ภาษาไทย ตีพิมพค์ รงั้ แรกโดยส�ำ นกั พิมพไ์ ทย ชาร์ลอ็ ตต์ เอ. คาวาตคิ า วัฒนาพานชิ  ใชช้ ่อื วา่ “แมงมมุ เพอื่ นรัก” และ ซึง่ มาจากชอ่ื ทางวิทยาศาสตร์ว่า ไดร้ บั การตีพิมพ์อกี หลายครั้ง ล่าสดุ ครงั้ ที่ Araneus cavaticus นัน่ เอง 44 เมอื่ ปี พ.ศ. 2556 โดยสำ�นกั พิมพแ์ พรว เยาวชน ในช่อื “ชาร์ล็อตต์ แมงมุมเพอื่ นรัก” ภาพประกอบโดย : Garth Williams ได้รบั คัดเลือกเป็นหนงั สืออ่านนอกเวลาสำ�หรับ นกั เรียนชน้ั มัธยมศกึ ษาตอนตน้  และเปน็ วรรณกรรมเยาวชน ล�ำ ดับที่ 47 ในวรรณกรรม 100 เร่ืองท่เี ดก็ ไทยควรอา่ น รวมถงึ ได้รับการ ดัดแปลงเปน็ ภาพยนตร์ ออกฉายเมอ่ื วนั ท่ ี 1 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2549 ก�ำ กับโดย Gary Winick ได้รับความนยิ มไปทั่วโลก ภาพจาก commons.wikimedia.org เอลวิน บรูกส์ “อี.บ.ี ” ไวท ์ (Elwyn Brooks “E.B.” White) (11 กรกฎาคม ค.ศ. 1899 - 1 ตุลาคม ค.ศ. 1985) เกดิ ที่ภูเขาเวอร์ นอน นิวยอรก์ เปน็ ลกู คนเลก็ ของแซมมวล ทิลลี่ ไวท์ และเจ็ซซี่ ฮาร์ท ไวท์ ซึง่ เป็นครอบครวั รักสัตว์ เขาจบการศึกษาดา้ นศิลปศาสตร์ จาก มหาวทิ ยาลยั คอร์เนล เขาเป็นนักประพันธ์ชาวสหรัฐ มชี ่อื เสียงที่สุดจากงานเขียน ช่อื “The Elements of Style” และหนงั สอื ส�ำ หรบั เดก็ สามเรื่องที่ ถอื กนั ว่าเป็นผลงานอมตะ คอื  Stuart Little (สจ๊วต ลิตเติ้ล) (ค.ศ. 1945) Charlotte’s Web (แมงมุมเพื่อนรัก) (ค.ศ. 1952) และ The Trumpet of the Swan (เสยี งรักจากทรัมเปต็ หงส)์ (ค.ศ. 1970) 19

โมโม่ ดเู หมือนจะไม่มใี ครสังเกตว่า ที่เขา “โมโม่” เด็กผูห้ ญงิ ตัว ลดการใชเ้ วลาน้ัน อันที่จรงิ แลว้ เขาได้ เลก็ ๆ ซึ่งอาศยั อย่ลู ำ�พงั ในโรง ลดการใช้สง่ิ อ่นื ไปพร้อมกันดว้ ย ไมม่ ีใคร ละครโบราณแถบชานเมอื ง ชาว ยอมรบั ว่าชวี ิตของเขากลบั นา่ สงสารมาก เมอื งต่างแวะเวียนมาหาเธอเพอื่ ข้นึ เรอ่ื ยๆ ซ�้ำ ซากขน้ึ และเยน็ ยะเยอื กขึน้ เล่าเรอื่ งของตนเองให้โมโม่ฟัง มแี ตพ่ วกเดก็ ๆ เทา่ น้ันทร่ี ู้สกึ ได้ และสบายใจทุกคร้งั ต่อมา หลงั ชดั เจน เพราะไมม่ ใี ครมเี วลาเผือ่ แผใ่ ห้ การปรากฏตัวของผู้ชายสีเทา แกพ่ วกเขาอกี ตอ่ ไปแต่เวลาคอื ชวี ติ และ หรือโจรขโมยเวลา หลายอย่าง ชีวติ สถติ อยใู่ นหวั ใจ ยง่ิ มนุษยป์ ระหยัด ในเมืองเริม่ เปลย่ี นไป ผู้คนไม่มี มนั มากเทา่ ไร กลับยิง่ ทำ�ให้มีนอ้ ยลง เวลามาหาโมโมอ่ ีก เมอื งทง้ั เมือง เทา่ นน้ั กลายเป็นเมืองแหง่ ความรบี เรง่ เครง่ เครยี ด แขง่ ขนั โดยไม่มใี คร 20 สังเกตเลยว่าย่งิ ประหยัดเวลา มากเท่าไร เวลาในชีวิตยงิ่ ลดนอ้ ย ลงเท่าน้ัน มเี พียงโมโมท่ ไ่ี ม่ตก อยู่ภายใต้อำ�นาจของผู้ชายสีเทา และตอ้ งหาทางออกของปญั หานี้ ให้เจอ

คณุ พอจะมเี วลาอยู่บ้างไหม ? ภาพจาก desmotivaciones.es เมือ่ ได้ยินคำ�ถามน้ี คุณจะ ตอบวา่ อะไร วรรณกรรมเยาวชนภาษา มิชาเอล็  เอ็นเด้ คนเรามักอา้ งวา่ เยอรมนั ของ มชิ าเอล็ เอ็นเด้ เรื่องนี้ (Michael Ende) ไมม่ เี วลามากขนึ้ ทกุ ที ท้ังๆ ที่ เขียนไว้ตั้งแต ่ ค.ศ. 1973 โดยมีแนวคดิ เกดิ เม่อื วันที่ 12 พฤศจิกายน ในหนง่ึ วัน เราทุกคนมีเวลา เกย่ี วกบั เวลา และการใชเ้ วลาของมนุษย์ ค.ศ. 1929 เป็นนกั เขยี นชาว ยี่สบิ ส่ชี ว่ั โมงเท่ากัน อยทู่ ่ีว่า ในสังคมสมยั ใหมซ่ ึ่งเหมาะสมอยา่ งยงิ่ เยอรมนั ท่มี ีผลงานวรรณกรรม เราจดั สรรมนั อย่างไร เราตา่ ง กับยคุ สมยั แหง่ ความเรง่ รบี นี้ หวั ใจหลัก เยาวชนเป็นท่รี ู้จกั ท้งั ในวง ต้องทำ�งานแข่งกบั เวลาเพอ่ื ของโมโม่ คอื การต้งั ค�ำ ถามระหว่าง วรรณกรรมไทยและนานาชาติ ให้งานสำ�เรจ็ แล้วระหวา่ งนั้น ความเชอ่ื ท่ีว่า “เวลาเป็นเงนิ เป็นทอง” หลายเรื่อง เชน่  จิม กระดมุ  กบั เล่า คุณทำ�งานอย่างมคี วาม กับความเช่อื ทว่ี า่ “เวลาคือชวี ิต” โดย ลคู ัส คนขบั หวั รถจักร (Jim สุขหรอื ไม่ แล้วคุณอยรู่ ว่ มกบั เอ็นเดก้ ล่าววา่ Knopf and Lukas the Engine ครอบครัวของคุณเชน่ ไร ตา่ ง “สำ�หรบั ผมแล้ว โมโม่คอื Drive), จมิ กระดุม กบั สิบสาม คนตา่ งอยู่ หรอื เปีย่ มไปดว้ ย ตัวแทนของรูปแบบการดำ�เนนิ ชีวิต ป่าเถื่อน (Jim Knopf und die ความใส่ใจเอื้ออาทร ทกุ เช้า เป็นภาพของมนุษยจ์ �ำ พวกหนงึ่ เป็น Wilde13), จินตนาการไมร่ จู้ บ คุณกินอาหารอยา่ งเรง่ รีบเพ่อื ตวั เอกท่ีไมม่ ีคุณสมบัตขิ องตวั เอง... (The Neverending Story), ใหไ้ ปทำ�งานทนั เวลา หรอื เป็นมนุษยท์ ่ีใสสะอาด (เหมือนเด็ก)  โรงเรยี นคาถาวเิ ศษ, ดนิ แดน เค้ยี วชา้ ๆ เพ่อื ใหร้ ะบบย่อย และกลายเป็นตัวเอกด้วยการด�ำ รง หลับสบาย ฯลฯ นอกจากการ อาหารเป็นไปอย่างมคี ุณภาพ อยขู่ องตัวเอง...ผมคิดว่า ถา้ โลกน้ี เปน็ นักเขยี นแลว้  เอน็ เดย้ งั เป็น เช่นเดยี วกบั ผูค้ นทีเ่ มอื งแหง่ ไม่มีวีรบรุ ุษหรอื รปู แบบของมนุษยใ์ น นักแสดง นกั เขียนบทละคร  หนึง่ ท่ีซง่ึ โมโม่อาศยั อยู่ พวก อุดมคติ มนุษย์ก็คงไมม่ ตี ำ�นาน และ ผ้จู ัดการโรงละคร ในเมือง เขาเคยมีเวลาเหลอื เฟือในการ ถ้าไม่มีตำ�นาน วัฒนธรรมของมนุษยก์ ็ มิวนคิ  และนักวจิ ารณภ์ าพยนตร์ ไปหาโมโม่ เพือ่ เลา่ เรอื่ งราว ไมอ่ าจด�ำ รงอยู่ได้” ของบริษัท Bavarian Broad- ให้เธอรับฟังอยา่ งใส่ใจ และ โมโมไ่ ดร้ บั รางวัลวรรณกรรม casting เขาเสียชีวิตเม่ือวนั ท่ี 28 สามารถคลี่คลายปัญหาได้ เยาวชนยอดเยย่ี มแห่งเยอรมัน แปลเปน็ สิงหาคม ค.ศ. 1995 ขณะมีอายุ อยา่ งนา่ อัศจรรย์ แต่แล้วเมือ่ ภาษาต่างๆ ถึง 35 ภาษาทัว่ โลก ฉบบั 65 ป ี หลังจากปว่ ยด้วย ผู้ชายสีเทาทำ�ให้พวกเขาเหน็ ภาษาไทย แปลโดย ชนิ นรงค์ เนียวกลุ โรคมะเรง็ มาเป็นเวลานาน ความสำ�คัญของการประหยดั จดั พมิ พ์โดยส�ำ นักพมิ พ์แพรวเยาวชน เวลาก็ทำ�ให้ทกุ อยา่ งเปล่ยี นไป 21

เรอื่ งอันแท้จริงทกุ เรอื่ งก็คือ จินตนาการไมร่ จู้ บ” เขามองไปยัง หนังสอื มากมายซง่ึ เรียงรายเตม็ ผนังรา้ น ต้งั แต่พน้ื จรดเพดาน ช้ปี ลายกล้องยาเสน้ ไปดว้ ยพลางพดู ต่อวา่ “มีประตไู ปสู่อาณาจกั รจนิ ตนาการ มากมายหลายบานนกั เจา้ หนู ยังมหี นงั สือวเิ ศษอนื่ ๆ อีกมาก เหลือเกนิ คนส่วนใหญอ่ ่านผ่านไป โดยไม่สงั เกตเห็น มนั ขน้ึ อยู่กบั วา่ ใคร เปน็ คนอ่านหนงั สอื นัน้ ตา่ งหาก จนิ ตนาการไม่ร้จู บ จนิ ตนาการไมร่ ู้จบ เป็นเรือ่ งราวการผจญภัย ของบาสเตยี น บัทธาซาร์ บูกซ ์ เด็กชายวัยสิบขวบ ร่าง อว้ น ออ่ นแอ และขขี้ ลาด ผทู้ ค่ี ิดวา่ ตนเองไม่เปน็ ที่ตอ้ งการ ของใคร ไมว่ ่าจะเป็นพอ่ ผ้ซู ึมเศร้าและหมกมุน่ อยู่กบั งาน ตั้งแต่แมเ่ สียชีวติ ไป ครู หรือเพ่ือน การผจญภยั ของเขา เรม่ิ ต้นต้ังแต่เขาได้อ่านหนังสือเรื่อง ตำ�นานไมร่ จู้ บ ทีข่ โมย มาจากร้านหนังสอื แห่งหน่งึ  ในตอนแรกเขารู้สกึ เหมือน กำ�ลังอา่ นต�ำ นานการผจญภยั ของอันเทรอู เดก็ ชายผ้กู ล้า หาญท่ไี ด้รบั ภารกจิ สำ�คัญในการตามหาวธิ กี ารรักษาอาการ ประชวรของยวุ จักรพรรดนิ ี แตต่ ่อมาบาสเตยี นได้กลายเป็น ตัวละครสำ�คัญทโี่ ลดแลน่ อยใู่ นเรอื่ งเพ่ือชว่ ยอาณาจักร จินตนาการไม่ใหล้ ่มสลาย 22

หนังสือเล่มนี้ ใช้วิธีเล่าตัดฉากสลับไป ภาพจาก desmotivaciones.es สลับมาระหว่างโลกความเป็นจริง โดยใช้ สีของตัวอักษรเป็นการแบ่งโลกท้ังสองท่ี Falkor the Luckdragon มชิ าเอล็  เอน็ เด้ (Michael Ende) เด็กชายตัวเอกของเรื่องน่ังอ่านหนังสืออยู่ (ค.ศ. 1929 - ค.ศ. 1995) เป็นลูกชายของ กบั โลกแห่งจนิ ตนาการในหนังสือ ศลิ ปนิ เซอร์เรียลลสิ ตช์ าวเยอรมนั ชอื่ หนงั สอื จะนำ�พาเราสู่โลกของจติ ใจทเี่ รา Edgar Ende และแมเ่ ป็นนกั จิตวิทยาบ�ำ บัด เป็นผู้สร้างขึ้นมาเองตามความปรารถนา ชือ่ Luise Bartholomä Ende เขาจึงเติบโต แต่ทุกความปรารถนาน้ันมีราคาเป็นความ มาท่ามกลางบรรยากาศการอ่านและศลิ ปะ ทรงจำ�ของเราในโลกอันแท้จริง โดยเม่ืออยู่ ในโลกของความจริงก็ เหนือจรงิ เอน็ เด้เป็นนกั เขียนชาวเยอรมัน จะพูดถึงการสูญเสียตัวตนไปกับกระแสสังคม เมื่ออยู่ ในโลกของ ทมี่ ชี อ่ื เสยี งมากในศตวรรษที่ 20 ผลงาน จนิ ตนาการกจ็ ะพดู ถงึ การสญู เสยี ตวั ตนไปจากความเปน็ จรงิ หนงั สอื ส่วนใหญ่ของเขาเป็นวรรณกรรมเยาวชน จะทำ�ให้เราเข้าใจความจริงของโลกทั้งสองด้าน ว่าโลกท้ังสองนั้นมี แนวแฟนตาซี และได้รบั การแปลและพมิ พ์ ความสัมพันธ์ร้อยเรียงเข้าหากันเหมือนกับงูสองตัวท่ีต่างงับหางของ ซ้�ำ มากมายหลายภาษา ผลงานของเขา อีกฝ่าย ซ่ึงนั้นคือสัญลักษณ์ของออรีนเครื่องรางท่ีเป็นตัวแทนของ ท่ไี ดร้ ับการแปลเปน็ ภาษาไทยนอกจาก ยุวจักรพรรดนิ ี จนิ ตนาการไม่ร้จู บแลว้ ยงั มี โมโม่ ผลงานของ มิชาเอ็ล เอน็ เด้ มจี ุดเด่นในการอธบิ ายส่งิ ปกติ (Momo), จมิ กระดุม กบั ลูคสั คนขบั ธรรมดาทเี่ ราพบเจออยทู่ กุ วนั แตถ่ กู ละเลยและใหค้ วามสำ�คญั ผดิ ไป หวั รถจกั ร (Jim Knopf and Lukas the โดยใชเ้ ดก็ ทถี่ กู โดดเดยี่ วจากสงั คมเปน็ ตวั เดนิ เรอ่ื ง หนงั สอื จะใหเ้ ราตง้ั Engine Drive), จิมกระดุม กบั  13  คำ�ถามกับตัวเอง ว่าการที่เราอยู่ในโลกที่จินตนาการเหอื ดหาย ตอ้ ง ป่าเถอ่ื น (Jim Knopf und die Wilde 13) คอยแข่งขันกับคนอื่นเพ่ือรักษาภาพลักษณ์ทางสังคมของเราน้ันเป็น เป็นตน้ สิ่งที่ถูกต้องแล้วหรือ หนังสือจะให้เราฉุกคิดกับสิ่งที่เราหลงลืม ซึ่ง เขาเคยพูดถึงการเขยี นงาน เป็นธรรมชาติที่แท้จริงของตัวเรา บอกว่าเราจะอยู่ในโลกของความ วรรณกรรมเยาวชนไว้วา่ “ผมเล่าเรอื่ งราว จริงด้วยความรู้สึกลวง ๆ หรือจะค้นหาความปรารถนาท่ีแท้จริงที่ ตา่ งๆ เพ่ือความเปน็ เดก็ ในตัวผมและใน ซ่อนอยู่ในจติ ใจเรา ตวั ทุกคน และน่นั ทำ�ใหห้ นงั สอื ของผม จนิ ตนาการไมร่ จู้ บ ตพี มิ พค์ รงั้ แรกในประเทศเยอรมนั เมอื่ เหมาะกบั เด็กๆ ทม่ี ีอายรุ ะหวา่ ง 80 ปี ถงึ ปี ค.ศ. 1979 ฉบบั แปลภาษาองั กฤษโดย ราลฟ์ แมนเฮม (Ralph 8 ป”ี (ดวู ิธีการนบั ตัวเลขของเขาสิ ช่าง Manheim) ตพี ิมพ์ ในปี ค.ศ. 1983 แฟนตาซีจรงิ ๆ) หนงั สือเล่มนี้ ได้รบั การดัดแปลงเปน็ ภาพยนตรท์ ้งั หมด 3 นอกจากเขาจะเปน็ นักเขยี น ภาค โดยภาคที่มีความใกล้เคยี งต้นฉบบั มากที่สุดคือภาคแรก ซึง่ ได้ วรรณกรรมเยาวชนแล้ว เอน็ เดย้ งั เปน็ นกั นำ�ชื่อหนังสือมาใช้เป็นชื่อภาพยนตร์ได้นำ�ออกฉายเมื่อปี ค.ศ. 1984 แสดง นกั เขยี นบทละคร ผู้จดั การโรงละคร กำ�กับโดย โวล์ฟกงั ปีเตอร์เซน ในเมอื งมวิ นิค และนักวจิ ารณภ์ าพยนตร์ (Wolfgang Petersen) นอกจากน้ี ของบริษทั  Bavarian Broadcasting ยังไดม้ กี ารดัดแปลงเป็นมินิซีรีส์ เขาเสยี ชีวิตเม่อื อายุ 65 ป ี หลัง เมือ่ ปี ค.ศ. 2001 จากที่ป่วยดว้ ยโรคมะเร็งมาเปน็ เวลานาน 23

... มีเมล็ดพันธุ์อยทู่ ว่ั ไปทุกหนทุกแหง่ ภาพประกอบโดย ฌาคเกอลีน ูดแอม ไมใ่ ชเ่ พยี งในดนิ เท่านนั้ แตม่ นั มีอยู่บน หลงั คาบา้ นเอย บนขอบหน้าต่างเอย บนทางเดนิ บนร้วั ไม้ บนกำ�แพง เมล็ดพนั ธุ์เหล่านน้ั มเี ปน็ เรือนแสนเรอื นล้าน ที่ไม่ได้ใชท้ �ำ อะไรเลย มนั อยูท่ นี่ ัน่ รอใหล้ ม พดั ผ่านมาเพื่อพาไปยังท่งุ หรอื ไปสูส่ วน มอี ยูบ่ ่อยครง้ั ทีเ่ มล็ดพันธเ์ุ หลา่ น้ันแห้งค้าง อยใู่ นซอกหินโดยไม่อาจกลายเปน็ ดอกไม้ได้ แตห่ ากน้วิ หวั แมม่ ือสเี ขยี วได้สมั ผสั เมล็ดพันธุ์ เหล่าน้ีเมล็ดเดยี ว ไมว่ ่ามันจะอยู่ในท่ใี ดก็ตาม ดอกไม้จะงอกขึ้นในทนั ทีทนั ใด ... ติสตู นกั ปลูกต้นไม้ ติสตู เดก็ ชายผมู้ พี รสวรรค์พิเศษผู้ซ่ึง หากวนั หนึง่ คณุ คน้ พบวา่ ตัวเองมีอำ�นาจพเิ ศษ ไม่ยอมให้พวกผใู้ หญ่อธบิ ายความเปน็ ไปในโลก สามารถเสกต้นไม้ให้ชชู อ่ ดอกบานเบ่งได้ในเวลาเพียงชว่ั คืน โดยใช้ความคดิ สำ�เร็จรปู เขาสามารถท�ำ การ แลว้ ละก็ คณุ จะทำ�อะไรใหก้ ับโลกนีบ้ ้าง ? ใหญ่ไดท้ ั้งที่ยังเป็นเด็กโดยใชด้ อกไมซ้ ึ่งมาจาก สำ�หรบั เด็กชายอย่างตสิ ตแู ล้ว เขาใชน้ ิ้วโป้งแสน พรสวรรคท์ ซ่ี ่อนเร้นในตัวเขา นน่ั คอื เขาเป็นเด็ก วเิ ศษของเขาเพ่ือช่วยเหลอื ทุกคนท่ีอยรู่ อบตัว ไมว่ า่ จะเป็น ชายที่มีหัวแมม่ อื สีเขยี ว คนยากจน คนคุก หรือแมก้ ระท่งั เพื่อยุตสิ งคราม เด็กชาย ผู้เป็นตัวแทนของความออ่ นโยน และความบรสิ ทุ ธ์ิไรเ้ ดียงสา เมอ่ื สังคมเกิดปัญหา ผู้ ใหญม่ กั แกด้ ว้ ยวิธีแขง็ กร้าวรุนแรง ไม่คดิ ถงึ ผลร้ายทจ่ี ะเกดิ ตามมา แตเ่ ดก็ อยา่ งติสตูกลบั ใช้ การปลกู ตน้ ไม้เพื่อแกป้ ัญหา และสิ่งสำ�คญั อยา่ งหนึง่ ที่ ในวรรณกรรมเร่ืองนี้มี คอื ความเชอื่ ม่ันอยา่ งแรงกลา้ ว่า ความดียังมีอยู่ และศรทั ธาในความดีเหล่านั้นวา่ จะทำ�ให้ สังคมดีข้นึ ได้ทลี ะเล็กทลี ะน้อย 24

ติสตู นกั ปลูกตน้ ไม้ เป็นหนังสอื ทม่ี ผี ้กู ล่าวขาน ทั่วโลก ต้งั แต่พมิ พ์ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1968 ถึงปัจจบุ ัน เปน็ หนังสอื อา่ นประกอบการเรียนของนักเรยี นภาษาฝรงั่ เศส มากว่าย่สี บิ ปี เป็นท่ีรจู้ กั ของนกั อ่านทัว่ โลกรุ่นแลว้ รุ่นเลา่ และส�ำ นักพิมพผ์ เี สื้อเคยแปลและจัดพิมพเ์ ป็นภาษาไทย 2 ครง้ั คร้งั แรก เม่ือปี พ.ศ. 2531 ใชช้ ่ือว่า ตสิ ตู พ่อหนู น้ิวโปง้ เขียว แปลโดย กญั ญา ตอ่ มา เม่ือ ปี พ.ศ. 2539 ได้ แปลจากภาษาฝร่ังเศส โดย อำ�ภา โอตระกลู และเปลย่ี นชอ่ื เปน็ ติสตู นักปลูกตน้ ไม้ นอกจากจะมวี ิธีการเลา่ เร่ืองคล้าย กับนิทานแตแ่ ฝงปรชั ญาท่ีลกึ ซงึ้ เอาไว้ และเปน็ วรรณกรรม จากประเทศฝร่ังเศส เช่นเดยี วกบั เรือ่ ง เจ้าชายน้อยแลว้ ติสตู ยงั เป็นตวั แทนความดงี ามของมนษุ ย ์ เพื่อบอกกบั พวก เราวา่ ในตัวเดก็ ๆ ทุกคนมสี ิ่งอัศจรรย์ทที่ ำ�ใหโ้ ลกน้ีดขี นึ้ ได ้ ส่งิ ดงี ามน้นั อาจจะยงั ซกุ ซ่อนในความเปน็ เดก็ ในตัวเรา หากเราจะยงั ไม่ลืม ภาพประกอบโดย ฌาคเกอลีน ดูแอม โมรีส ดรูอง (Maurice Druon) เกดิ ภาพจาก en.wikipedia.org ที่กรงุ ปารีส ประเทศฝรงั่ เศส เมือ่ ปี ค.ศ. 1918 เปน็ นกั เขียนทีม่ ผี ลงานโดดเดน่ และมชี ่อื เสยี ง ตง้ั แตว่ ยั หนมุ่ ไดร้ ับรางวลั กงกรู ท์ ซึง่ เปน็ รางวัล วรรณกรรมส�ำ คญั ของฝร่งั เศส เมอื่ อายุ 30 ปี หลังจากนั้นจงึ เขียนนิยายวทิ ยาศาสตรห์ ลายเลม่ ปี ค.ศ. 1966 เขาไดร้ ับเลือกเป็นราชบัณฑิตแหง่ ราชบัณฑติ ยสถานฝรั่งเศส และไดร้ บั แตง่ ตั้งเป็น รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงวฒั นธรรมระหวา่ งปี ค.ศ. 1972 - 1974 ผลงานของเขามกั เป็นเร่ือง หนกั ทเ่ี สียดสสี ังคม ติสตเู ร่ืองนน้ี ับวา่ เป็นผลงาน ท่ีสดใสท่สี ดุ ของเขา 25

ภาพจาก martineroch-studio.comวินนเี่ ดอะพหู ์ ท่ีฉนั ชอบมากที่สดุ ในโลกน้ีIllustration by E.H. Shepard E.H. Shepard’s Original Winnie the Pooh Drawings The original Christopher Robin with Winnie the Pooh 1926-1928ท้ังโลกก็คอื ฉันกับพกิ เลตไปหา Photographs by Marcus Adams and Howard Coster -นาย และนายพูดวา่ ‘อะไรซกั นิด Illustration by E.H. Shepard Harry Colebourn and Winnie on Source : National Portrait Galleryหนอ่ ยดีมั๊ย’ และฉันพูดว่า ‘เออ้ Salisbury Plain in 1914 ฉันไม่รังเกยี จอะไรนิดๆ หนอ่ ยๆ หรอก นายกเ็ หมอื นกนั ใช่ม๊ยั ล่ะ พกิ เลต’ และวนั นนั้ กเ็ ป็นวนั แบบที่ วา่ มีเพลงลอยอย่ขู า้ งนอก และนก ก�ำ ลงั สง่ เสียงรอ้ ง วินนเี่ ดอะพูห์  เปน็ เรอ่ื งราวมิตรภาพ ระหวา่ งเดก็ ชายครสิ โตเฟอร์ โรบิน และวินนเ่ี ดอะพูห์ หมสี มองน้อยแสนซื่อผู้นา่ รกั ท่ชี อบกนิ น�้ำ ผงึ้ เป็นชวี ิต จิตใจ และผองเพ่ือนอย่าง หมสู ีชมพพู ิกเลต ลาจอม คร่�ำ ครวญอียอร์ เสือจอมเดง้ ทิกเกอร์ และบรรดา สัตวอ์ น่ื ๆ อีกมากมาย ในบรรดาวรรณกรรมเยาวชนแนว จนิ ตนาการที่มตี ัวเอกเป็นสตั ว์นั้น เร่อื งของหมี นับเป็นเรื่องยอดฮิตมากทส่ี ุด แน่นอนว่าไมม่ ี หมีที่ไหนนา่ รักและแสนซื่อได้ เทา่ กบั วนิ นีเ่ ดอะพูห์อีกแลว้ ช่ือ “วนิ น”่ี มาจากชือ่ หมีทม่ี ชี ีวิตจรงิ ๆ ของทหาร วินน่ีเดอะพหู ์ (Winnie-the-Pooh) ชาวแคนาดานายหน่ึง ชื่อ แฮร่ี โคลบอร์น (Harry Colebourn) เปน็ วรรณกรรมเยาวชนทีม่ ีหมพี ูหเ์ ปน็ ตวั เอก แฮรตี่ ัง้ ช่ือหมที เี่ ขาเล้ียงไวว้ ่า วินนี่ (ตามชอ่ื เมอื ง วนิ นเี พก ใน แต่งโดย เอ. เอ. มิลน์ ซึ่งเขยี นขน้ึ มาจาก ประเทศแคนาดา) ต่อมา เมือ่ แฮรตี่ ้องไปประจำ�การทฝ่ี ร่ังเศส นทิ านที่เขาเล่าใหล้ ูกชายฟังกอ่ นนอน โดยสัตว์ เขาน�ำ หมขี องเขาไปฝากไว้ทส่ี วนสตั ว์ลอนดอน ณ ท่ีนนั้ เองท่ี ตา่ งๆ ในเร่ืองล้วนมีทม่ี าจากตกุ๊ ตาสัตวข์ อง ครสิ โตเฟอร์ โรบนิ ได้พบและหลงรักหมวี นิ น่ี จนถงึ กบั เปลี่ยน เดก็ ชายคริสโตเฟอร์ โรบิน ผเู้ ปน็ ลูกชายท้ังส้นิ ช่ือตุ๊กตาหมตี วั โปรดของตัวเองจาก “เอ็ดเวริ ด์ ” มาเปน็ “วนิ นี่” สัตว์ทั้งหมดอาศัยอยู่ในป่ารอ้ ยเอเคอร์ ซงึ่ ได้รับ สว่ นคำ�วา่ “พหู ์” มาจากชอ่ื หงสท์ อี่ าศัยอยูใ่ นบริเวณฟาร์มของ แรงบนั ดาลใจมาจากป่าแอชดาวน์  เขา ปจั จบุ ัน หมขี องเลน่ ของคริสโตเฟอร์ โรบิน จัดแสดงอยทู่ หี่ อ ในเมืองอีสต์ซซั เซก ประเทศองั กฤษ สมดุ สาธารณะนวิ ยอรก์ ในนครนวิ ยอรก์ 26

หนังสอื วางจำ�หนา่ ยคร้งั แรกเมอื่ ปี ค.ศ. 1926 มียอดขาย ภาพจาก en.wikipedia.org/ A. A. Milne in 1922 หนงั สือสงู มากกวา่ 20 ล้านเลม่ แปลเป็นภาษาตา่ งๆ มากกว่า 46 ภาษา จุดเด่นอยา่ งหนงึ่ ของหนงั สือชดุ นคี้ อื ภาพประกอบอันสวยงาม Illustration by E.H. Shepard เอ. เอ. มลิ น์ หรอื อลนั ฝมี ือของ อ.ี เอช.เชปเพริ ด์ หรอื เออรเ์ นสต์ ฮาวเวิรด์ เชปเพริ ์ด ซึ่ง อเล็กซานเดอร์ มลิ น์ (Alan Alexan- เป็นเพื่อนของมิลนท์ บ่ี ริษทั punch ปัจจุบัน ผลงานภาพวาดรา่ งด้วย der Milne) (18 มกราคม ค.ศ. 1882 - ดินสอจ�ำ นวน 300 กวา่ ช้นิ ของเขา รวมถงึ ต้นฉบับรา่ งดว้ ยดนิ สอของ 31 มกราคม ค.ศ. 1956) เปน็ นักเขียน วนิ นีเ่ ดอะพหู ์ จัดแสดงอยู่ทพ่ี พิ ิธภณั ฑ์วกิ ตอเรียและอัลเบริ ท์ ชาวองั กฤษ โดยพอ่ เป็นเจา้ ของโรงเรียน (Victoria and Albert Museum) ในกรุงลอนดอน  “Henley House” ในวยั เรยี น อลันได้ วินน่ีเดอะพูห์ โดง่ ดงั ไปทัว่ โลกเมือ่ วอลต์ ดสิ นีย์ ซอ้ื รู้จกั กบั อาจารยช์ ่อื เอช จี เวลส์ (H.G. ลขิ สทิ ธหิ์ มีพูห์และนำ�ไปสร้างการต์ นู บนแผน่ ฟลิ ์มในปี ค.ศ. 1996 Wells) ซ่ึงมีชื่อเสยี งในฐานะนกั เขียน พรอ้ มกบั ผลิตภณั ฑ์มากมาย ทำ�ให้หมพี หู ์เปน็ ตัวการ์ตนู ยอดนิยม และเปน็ เพือ่ นสนทิ กนั ท�ำ ใหเ้ ขาเกิดแรง อันดบั 2 ของเด็กอเมริกันรองจากมิกกี้ เม้าส ์ บนั ดาลใจ อยากเปน็ เช่นเดียวกับเวลส์ ส�ำ หรบั ภาษาไทย ได้รบั การแปล โดย “ตอ้ ยตงิ่ ” ซึ่งแปล บ้าง หลังจากเรยี นจบ อลันเรียนตอ่ ที่ บางตอนจากหนังสอื หมพี หู ท์ ัง้ 2 เลม่ รวมเป็นเลม่ เดียว ชอ่ื วา่ โรงเรยี นเวสต์มินสเตอร์ (Westminster หมีป๊กุ ลกุ ผจญภัย จัดพมิ พค์ ร้ังแรกเม่อื ปี พ.ศ. 2522 โดยชมรม school) และแคมบรดิ จ์ (Cambridge) เด็ก ต่อมาไดร้ ับการแปลอกี คร้ังหนง่ึ ในปี พ.ศ. 2535 ส�ำ นวนแปล สาขาคณิตศาสตร์ ผลงานหนงั สอื เลม่ โดย แก้วคำ�ทิพย์ ไชย แปลจากหนงั สอื เร่ือง Winnie-the-Pooh แรกของเขาคือ “Lovers in London” (ค.ศ. 1926) โดยใช้ชอ่ื เร่อื งว่า วนิ นี่ เดอะ พหู ์ จัดพิมพโ์ ดย เมื่อปี พ.ศ. 2448 แตไ่ มป่ ระสบความ สำ�นกั พิมพ์คลาสสิก และสำ�นวนแปลลา่ สดุ แปลโดย ธารพายุ ซึง่ ส�ำ เร็จ เขาจงึ ขอซ้ือลขิ สิทธค์ิ ืนจากสำ�นัก แปลทัง้ 2 เลม่ เต็มฉบับ ในช่ือว่า วินนีเดอะพูห์ พิมพ์ เพ่ือปอ้ งกันการนำ�มาตพี มิ พใ์ หม่ (แปลจากเร่ือง Winnie-the-Pooh) และ บ้าน เมือ่ เขาเปน็ นักเขยี นทม่ี ีชอ่ื เสียงใน มุมพูห์ (แปลจาก The House at Pooh Corner) อนาคต ตอ่ มาจึงเปน็ นักเขยี นใหก้ ับ จดั พมิ พ์โดยสำ�นกั พิมพ์แพรวเยาวชน เมอ่ื ปี พ.ศ. 2548 นติ ยสาร “Punch” หลังจากนัน้ เขาเรมิ่ เขียนเรอ่ื งสำ�หรบั เดก็ ชอ่ื “When We ภาพจาก หนังสือ ิวนนีเดอะพู ์ห (ฉบับสมบูรณ์) ำส�นักพิมพ์ แพรวเยาวชน Were Young” ออกจ�ำ หน่ายในปี พ.ศ. 2467 ซึง่ อลันให้ อ.ี เอช. เชพเพริ ด์ (E.H. Shepard) วาดภาพประกอบให้ และไดร้ ับการตอบรบั จากท่วั โลก 27

บปึง่าหใหญญา้ ่ เขาน่ีแหละ ท่ีท�ำ ให้หมู่บ้านของเรา กลายเปน็ มุมหนึง่ อนั งดงามแหง่ โลก “ผม” ตวั ละครหลกั ที่ เขาควรจะเติบโตไปเป็นผถู้ า่ ยทอดส่ิงทีม่ ี พาผูอ้ ่านไปพบโลกในวยั เยาว์ เสน่ห์มาชูใจคน ความคิดฝนั ของเขาพเิ ศษ ของเขา ท่ไี ด้เรยี นรู้โลกของ สุดเท่าทเ่ี ดก็ คนหน่ึงจะเคยมี แผน่ ดนิ ทอง ธรรมชาตผิ ่าน “โทน” ตวั ละคร ของไทยนแ่ี หละทีห่ ล่อหลอมเขา... อกี ตัวท่มี ีบทบาทสำ�คัญในการ  ...เรือ่ งของเขาเหลวไหลใครว่า เดนิ เรื่อง “บึงหญา้ ปา่ ใหญ่” เป็น เขาทำ�ใหเ้ รารจู้ ักสายน�ำ้ ล�ำ แคว เร่อื งเลา่ ผ่านประสบการณ์ของ รู้รักแมห้ มไู่ มส้ ายลม เราเขา้ ใจฟา้ ฝน โคลนเหลว กเ็ พราะเขาด้วยมใิ ช่หรือ “ผม” เรื่องราวเรม่ิ ต้นในวนั ทีโ่ ลก เราเป็นหนึ่งเดียวเก่ยี วพนั เราเอนองิ ของผมกวา้ งขึ้นกว่าค�ำ วา่ บ้าน กนั อยู่ เราเรียนรจู้ ากกนั และกัน... วันท่ผี มเดนิ ไปโรงเรยี นในวันแรก หลายคนทไ่ี ดอ้ า่ นบึงหญา้ ป่าใหญ่ มัก จนกระท่งั ผมเดินทางมาเมือง ตดิ ใจตวั ละครเด่นที่ชือ่ “โทน” เพราะความ ใหญ่ และกลบั ไปเยอื น เน้ือหา กลา้ หาญและรอบรู้ทางด้านการใช้ชวี ิตทส่ี ำ�คัญ คือคอยช่วยเหลือ “ผม” รายละเอียดภายในเรอ่ื งแสดงถึง โทนมีตัวตนจรงิ หรอื ไมอ่ ยา่ งไรน้ัน ความรกั และผกู พันกนั ระหวา่ ง นักเขยี น “เทพศริ ิ สุขโสภา” เล่าใหฟ้ งั เมอ่ื เพอ่ื น รุน่ พ่ีรุ่นนอ้ ง ครอบครัว ทมี งานหนังสือไดม้ ีโอกาสสมั ภาษณพ์ ิเศษเพ่อื ลงประกอบ โดยมฉี ากเป็นหมูบ่ า้ นชนบท เน้ือหาเล่มนโ้ี ดยเฉพาะวา่ “มีจรงิ สิไอ้โทนน่ะ แตม่ นั ไม่ได้ ทอ่ี ดุ มสมบูรณ์ มีบงึ หญา้ และ ชือ่ นีห้ รอกนะ เรายงั คบหากับมนั มาตลอดเลย แตพ่ ฤตกิ รรมเกเร หรอื ชอบ ป่าใหญ่ให้เดก็ ๆ ได้เรยี นรู้และ เท่ยี วเลน่ หนีโรงเรยี นน้นั จรงิ ๆ แล้วมาจากหลายๆ คน แต่เราเอามาหลอม เติบโตไปกับมนั รวมกนั ให้เป็นไอ้โทนคนเดยี วเพ่ือใหเ้ ห็นภาพตัวละครชดั เจนขน้ึ เหมือน เวลาเขยี นรปู ตน้ ไม้ คุณเขียนใบไม้ทกุ ใบไม่ได้ กต็ อ้ งเขยี นทรงพมุ่ มนั เขยี น เคา้ โครงใหเ้ หน็ ภาพรวมๆ เป็นตน้ ไม้ตน้ หนึ่ง” “หลายๆ อย่างในเร่ืองเป็นจรงิ ทัง้ นน้ั เปน็ หมบู่ า้ นจริงๆ ทกุ วนั นก้ี ็ ยังอยู่ มนั เปน็ หม่บู า้ นทม่ี ีเสน่ห์มาก ล�ำ นำ้�ก็ยงั สวย บึงกม็ ีจรงิ ๆ ป่าจรงิ ๆ ผเู้ ลา่ กเ็ ปน็ ตวั เราจรงิ ๆ” 28

เทพศิริ พดู ถงึ เพื่อนคนนตี้ อ่ อีกวา่ กบั ปไู่ ปทางลำ�น้ำ�ในตอนกลางคนื โดยอาศัยดาวน�ำ ทาง “เราขอบคุณมนั เพราะเรารวู้ า่ เม่ือเราโต เทพศิริพูดถงึ ตรงนว้ี า่ ข้ึนมา มันมบี ุญคุณกับเรามาก มากกวา่ ครูทส่ี อน “ตอนโตแล้วเราเคยซือ้ เรือจากแพร่ ปล่อย เราอา่ นออกเขยี นไดอ้ กี เพราะมนั เล่าถงึ สิง่ ที่เราท�ำ ลอยท่ลี ำ�น้ำ�ยม จนไปถึงบ้านเราเลย กลางคืนคอยดู ไม่ได้ ไม่มเี ขยี นบอกไวใ้ นหนงั สอื และดว้ ยความท่ี มนั มาแบบทีป่ ูบ่ อก คอื กลางคืนมันมืดใช่มยั้ มนั มาได้ เราเป็นคนขเ้ี ลน่ ใช่ม้ยั สองสามปที แ่ี ลว้ ไปเจอกนั ไง ใช้ดาวนำ�ทาง เหมอื นในเรื่อง มนั เท่ มันสวยมาก” เราก็ไปกราบมัน บอกมันวา่ ครคู รบั ครใู หค้ วามรู้ ถามเทพศริ วิ ่าตัวหนังสือในเร่ืองเขียนได้ ผมมากครบั ผมเอาของขวัญมาให้ครคู รับ (หวั เราะ) ละเอียดลึกซึ้ง ราวกับเห็นภาพขณะทอี่ า่ น ใช้กลวธิ เี ขยี น แลว้ เรากเ็ อาซองใส่เงนิ และเขียนจดหมายขอบคณุ ไดอ้ ยา่ งไร เทพศิรติ อบว่า มนั โหย บรรยายอยา่ งดี ซาบซ้งึ เลยละ่ พอกลับไป “เราเขียนเรื่องเหมอื นเขยี นรูป ใชต้ าเหน็ แต่ เจอกนั อกี เราก็เลยถามวา่ มงึ เปิดซองแลว้ ใชม่ ย้ั ใช้ใจสัมผสั ค�ำ มันมาจากความทรงจ�ำ มาจากความรัก มนั ก็เออ แล้วกถ็ ามวา่ มึงอา่ นทก่ี เู ขยี นหรือเปลา่ ในภาษา ไม่ได้มาจากอย่างอน่ื เลย และบงึ หญา้ ป่าใหญ่ มงึ ว่าไง ก็พยายามถามด้วยนะ มันนงิ่ ไปนาน มัน นีม้ ันเนน้ เรอ่ื งของภาษา เรอื่ งของการอ่าน เราเติบโต พยายามไม่พูด แต่แลว้ มันก็หลุดออกมา (น�้ำ เสยี ง มาอยา่ งนี้ สมยั เดก็ ๆ มีแบบเรียนเลม่ เกา่ กท็ ่องไปสิ เปลยี่ นไป) กจู ะรไู้ ดไ้ ง กอู ่านไม่ออก โอโ้ ห เราง้ี ดงั ท้ังศาลาเรยี น ท่เี รยี นรว่ มกันทกุ ชนั้ ฝากนั้ ก็ไม่มี ทกุ สะเทือนใจมากเลย” ห้องกไ็ ดย้ ินหมด มนั กจ็ ดจำ�ได้ “แตเ่ ขาเป็นคนเทน่ ะ ถงึ วยั จะร่วงโรย แต่ ...ที่ท่า นา่ ซอ้ื ซื่อดี ส�ำ ลี ส�ำ รบั ค�ำ นบั น�ำ้ คา้ ง ไหว้วาน มันเหนอื ชน้ั จริงๆ มันกร้านแดด กรา้ นลม ยังเข้า ท�ำ งาน เสาเรือน เกบ็ ไว้ ดอกไม้ มะไฟ ต้งั ใจ จดจ�ำ ปา่ ไปเก็บยางไม้ ยังกอ่ ฟืน กอ่ ไฟ ฉากและเร่ือง ทำ�นา ทำ�สวน ใสป่ ยุ๋ กระเป๋า เตา่ ทอง ยิงเป้า เลา่ มนั เหนือกว่าบึงหญา้ ปา่ ใหญอ่ กี ” ….ค�ำ เป็นอยา่ งนี้ แล้วเรากอ็ ่าน อา่ นได้กอ็ า่ นเร็วขน้ึ “แต่มันตายไปเม่ือปีที่แล้วน่ีเอง” คนอา่ นไม่ออกมันกท็ ่องไป แต่ให้ชม้ี นั ช้ไี มอ่ อกหรอก บึงหญา้ ปา่ ใหญ่ ปรากฏตวั ข้ึนครงั้ แรก เหมอื นอยา่ งไอโ้ ทน” โดยการพมิ พเ์ ปน็ ตอนๆ ในนติ ยสารสตรสี าร และ บงึ หญา้ ป่าใหญ่ ถูกเลอื กให้เป็นหน่งึ ในหนังสือ ตีพิมพ์รวมเล่มครัง้ แรก ปี พ.ศ. 2522 ดี หน่งึ ร้อยเลม่ ที่เด็กไทยและเยาวชนควรอา่ น มีฉากๆ หนง่ึ ทผี่ มและเพื่อนๆ ลอ่ งเรือ ภาพจาก ุจดประกาย วรรณกรรม เทพศิริ สุขโสภา เกดิ ท่ีหมบู่ ้านยา่ นยาว เมือ่ ปี พ.ศ. 2486 เปน็ ทั้งนักเล่า ปีที่ 16 ฉ ับบท่ี 6309วันอา ิทต ์ย ี่ท 16 เมษายน พ.ศ. 2549 นทิ าน ศิลปนิ และนกั เขยี น เขาเรยี นจบคณะจติ รกรรม ประตมิ ากรรมและภาพพมิ พ์ จาก มหาวิทยาลยั ศลิ ปากร ผา่ นการทำ�งานศิลปะหลากแขนงมาตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2511 ไม่วา่ จะเปน็ ดนตรี การแสดง สถาปตั ยกรรม จติ รกรรม ฯลฯ เทพศริ ิสนใจท�ำ งานเกีย่ วกับเด็กโดยถา่ ยทอดผา่ นศลิ ปะหลายๆ แขนง ท้ังภาพ วาด งานเขยี น และหนงั สอื ผลงานหนงั สอื ของเขานน้ั ล้วนแต่โด่งดังและได้รบั การกล่าวถึง ไดแ้ ก่ ของเล่นเดินทาง บึงหญ้าปา่ ใหญ่ กลบั ทางเก่า และรา่ งพระร่วง ในวยั 71 ปี เทพศิริยังแข็งแรง กระฉบั กระเฉง ยังคงวาดภาพ เล่านทิ าน ชอบ เขียนดรอองิ้ ภาพเหมือนแจกจ่ายคนรูจ้ ัก และยงั คงมโี ครงรา่ งและขอ้ มูลส�ำ หรับนยิ าย เกี่ยวกบั เดก็ เล่มใหม่เรอื่ ง “เมฆกบั แมง” ทเ่ี ขาก�ำ ลังจะลงมอื เขยี นอีกไมน่ าน ปัจจุบันอาศัยอยใู่ นเชียงใหม่ 29

ขวญั สงฆ์ เด็กก�ำ พร้าคนหนึ่งถกู น�ำ มาทิง้ ไว้ ทล่ี านวดั หลวงตา เจา้ อาวาสเห็นจึงเอ็นดู นำ�มาเลีย้ ง ตง้ั ช่ือว่า “ขวัญสงฆ์” เดก็ ชาย เตบิ โตภายใตค้ ำ�สอนของหลวงตา แต่ก็ ซกุ ซนตามประสา จนถกู หลวงตาทำ�โทษ เลยหนไี ปผจญภัยหาแม่ เจอแกง๊ ค์ลวง เด็กในเมืองหลวง โชคดที กี่ ลบั ลำ�ได้ รบี กลบั มาหาหลวงตา เมอื่ หลวงตาตัดสินใจ ใหข้ วญั สงฆไ์ ปเปน็ บตุ รบญุ ธรรมของครทู ่ี โรงเรยี น เพ่อื เรียนร้ชู วี ติ แบบฆราวาส แต่ เมอื่ พอ่ แม่บญุ ธรรมมีลูกของตวั เอง เจา้ ตัวกลบั น้อยใจ เตลิดไป ด้วยค�ำ พรำ�่ สอน ของหลวงตา กลายเป็นความรัก ความ ผูกพนั ระหวา่ งบุคคลทั้งสอง กระท่ังหลวง ตาอาพาธ เสียชีวิตลง ขวญั สงฆจ์ ึงได้บวช ทดแทนคณุ   เมือ่ จะเป็นเลอื กได้ไมใ่ ชห่ รอื มีสองมือสรรค์สรา้ งไปให้เตม็ ที่  เมื่อเลอื กเปน็ แล้วเปน็ เตม็ ชวี ี ทกุ นาทคี อื ชีวติ ลขิ ิตตน นวนยิ ายเร่อื งนี้ ตีพมิ พ์คร้งั แรก เป็นตอนๆ ในนิตยสารสกลุ ไทย เมือ่ รวม เล่มโดยสำ�นกั พมิ พค์ มบาง ได้รบั รางวลั หนังสอื ดเี ด่น งานสัปดาหห์ นงั สือแห่งชาติ ประจ�ำ ปี พ.ศ. 2552 กลุ่มหนงั สือส�ำ หรับ เดก็ วัยร่นุ อายุ 12-18 ปี และไดร้ ับการ คัดเลอื กเปน็ หนังสอื อ่านนอกเวลาในระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น 30

ภาพจาก www.combangweb.com จากความประทบั ใจเมือ่ ครัง้ อ่านเร่ืองส้นั บท ัสมภาษณ์ในนิตยสารกุลสตรี ปัก ์ษหลัง เมษายน พ.ศ. 2551 “เรอ่ื งนพี้ ระเอกช่อื อ้ายเลก็ ” ของ ศภุ ร บนุ นาค ต้ังแตส่ มยั คอ ัลมน์ ้ตนกล้าแ ่หงการเ ีขยน โดย ชามา ที่ ชมยั ภร แสงกระจา่ ง ผเู้ ขียน อายไุ ด้เพยี ง 12 ขวบ ชอบ มากถึงขน้ั ทว่ี า่ พออา่ นจบแล้ว ต้องเท่ียวหาแกงหนอ่ ไมก้ ะทิ มากนิ ตาม “อ้ายเล็ก” ตวั เอกของเรือ่ ง ท้ังท่ีไม่เคยกินมา ก่อนในชวี ติ เรอ่ื งราวของเดก็ มปี ญั หาที่ได้รับความเมตตา จากหลวงตาฝงั ใจนบั แตน่ นั้ เมื่อผนวกกบั ความสนใจศึกษา ธรรมะเปน็ การส่วนตวั โดยเฉพาะเม่อื ใสบ่ าตรเป็นกิจวัตร ไดเ้ หน็ เดก็ วัดเดินตามพระสงฆท์ กุ วนั จึงกลายเป็นทมี่ าของ “ขวญั สงฆ”์ และดว้ ยความ “อยากลอง” ในการใชร้ ปู แบบ การเขียนทีแ่ ตกต่าง จงึ ทำ�ใหเ้ รอ่ื งน้ีมจี ุดเด่นไมเ่ หมอื น นวนิยายเร่อื งอื่นๆ ตรงทเี่ ขียนเปน็ กลอนแปด แต่ไมไ่ ด้วาง รปู แบบใหเ้ ข้าใจวา่ เป็นกลอน อย่างทีเ่ คยเหน็ ในหนงั สือทว่ั ไป หากใช้วิธเี ขียนเรียงตดิ กนั ไปเหมอื นรอ้ ยแกว้ ปกติ เมื่อดู เผนิ ๆ ผอู้ า่ นหลายคนถึงกบั ออกปากวา่ ไม่เคยรู้เลยว่านีค่ ือ บทรอ้ ยกรองดว้ ยซำ้ � ชมัยภร แสงกระจ่าง (บางคมบาง) หรือ นามปากกา ไพลิน รุ้งรัตน์ / บณุ ฑริกา เกิดเมอ่ื วันท่ี 5 มิถุนายน พ.ศ. 2493 ที่จงั หวัดจนั ทบุรี จบการศกึ ษาจาก คณะอกั ษรศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย เร่ิมงานเขียน คร้งั แรกด้วยบทกวแี ละเรอื่ งสั้นเม่อื ครัง้ ยงั เรียนชั้นมัธยม เร่มิ งานวิจารณ์คร้งั แรกเม่ือจบปรญิ ญาตรี เปน็ อดีตนายก สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย ปจั จุบัน เขยี นนวนิยายใน นติ ยสารสกุลไทย และขวัญเรือน มผี ลงานมากมาย อาทิ บนั ทกึ จากลกู (ผู้)ชาย บ้านไร่เรอื นตะวนั จดหมายถึงดวงดาว พระอาทติ ย์คืนแรม ริบบน้ิ เขยี วกบั กลอ่ งกระดาษแดง ผลบิ านในวันร้อน ฯลฯ 31

ต่อจากนน้ั พวกหนหู นูกร็ ชู้ ดั โทรทัศนน์ ัน้ ไมม่ ีประโยชนแ์ น่ หนังสอื สิเปรยี บไดเ้ หมอื นเปน็ เพอ่ื นแท้ เด็กยิ่งรกั พอ่ และแม่มากทุกคน โรงงานชอ็ คโกแลต็ มหศั จรรย์ เรื่องราวการผจญภัยของ ตอนเดก็ ๆ คุณเคยฝันอยาก เดก็  5 คน ประกอบดว้ ย เปน็ เจา้ ขอโงรรอ้าลั นดข์นดมาไหหล์ ม ? เนรมติ ความ ออก๊สั ตส๊ั  กลู๊ป เด็กชายจอม ฝนั ของเด็กๆ กลายเปน็ จรงิ ในหนังสือ ตะกละ, เวรูกา้  ซ้อลท์ เด็กหญงิ ที่ถกู เรอ่ื งนี้ ซ่ึงไม่ใชแ่ ค่การเปน็ เจา้ ของ รา้ นขนม แต่ถึงข้นั เปดิ โรงงานผลติ พ่อแมต่ ามใจจนเคยตัว, ไวโอเล็ต  ชอ็ คโกแลต็ สารพดั ชนดิ ใหเ้ ขา้ ชมกัน โบรกี ารด์  เด็กหญิงท่เี คย้ี วหมากฝรง่ั เลยทเี ดยี ว ตลอดทัง้ วัน, ไม้ค์ ทีว ี เดก็ ชาย โรงงานชอ็ คโกแล็ตมหัศจรย์ (Charlie and the Chocolate ผู้ไม่ทำ�อะไรนอกจากดโู ทรทศั น์ Factory) เป็นวรรณกรรมเยาวชนแนวแฟนตาซี พมิ พค์ ร้ังแรกในปี พ.ศ. อยา่ งเดยี ว และชาลี บ๊ัคเกต็  เด็ก 1964 เป็นผลงานระยะแรกๆ ท่ีโรอลั ด์ ดาห์ล เรมิ่ หนั มาเขยี นเรอ่ื งส�ำ หรบั ชายวีรบุรษุ ผยู้ ากจน ทัง้ หมดโชคดี เดก็ หลังจากทีไ่ ด้เขยี นเรอ่ื งสน้ั และเรอ่ื งขนาดหลายตอนจนประสบความ ได้รับ ‘ตว๋ั ทอง’ ให้เข้าไปเยยี่ มชม สำ�เร็จแล้ว ซึ่งนานถงึ  20 ป ี จินตนาการของโรอัลด์ ดาห์ลได้ก้าวล้�ำ ลว่ งหนา้ โรงงานช็อคโกแล็ตอนั แสนมหัศจรรย์ นานนบั สิบป ี แต่ขณะเดียวกัน ผ้อู ่านยคุ นนั้ กย็ ังรู้สึกว่าเปน็ เรื่องสนุกและ เข้าใจได้ แม้จะลำ้�สมยั ทว่าไมล่ �ำ้ หนา้ เกนิ ไปจนอ่านไมร่ ู้เรื่อง หรอื จินตนาการ ซึง่ ให้ท้งั คณุ และโทษ แปลกประหลาดจนตามไม่ทนั ความคดิ ของโรอลั ด ์ ดาหล์  ทไี่ มเ่ ห็นด้วยใน การใหเ้ ด็กดโู ทรทัศนอ์ ยา่ งพร่ำ�เพรื่อ เร่ิมตน้ จากตอนนัน้ และความคดิ นีก้ ย็ งั อยใู่ นวรรณกรรมเยาวชนเรื่องอืน่ ๆ ของเขาต่อมาจวบจนวาระสุดท้าย 32

สิง่ ท่ีค่อนข้างแปลกของเรื่องนีค้ อื โรอัลด์ ดาห์ล ได้ โรอลั ด์ ดาห์ล (Roald ภาพจาก commons.wikimedia.org แสดงความช่นื ชมการมีสมั มาคารวะ ซึง่ ไมค่ อ่ ยพบมากนักในนัก Dahl, ค.ศ. 1916 - ค.ศ. 1990) This image is available from the United States Library เขียนตะวนั ตก รวมไปถึงการต่อต้านการเคยี้ วหมากฝรงั่ ซ่ึงกำ�ลงั เกิดในแควน้ เวลส์ ครอบครวั ของเขา of Congress’s Prints and Photographs division under เปน็ ทีน่ ิยมอยา่ งมากในยคุ น้ัน ยงั ไมร่ วมถึงวธิ ีการเขยี นที่เต็มไป มีเชอ้ื สายนอรเ์ วย ์ บดิ าเป็นนายหนา้ the digital ID van.5a51872 ด้วยคำ�สงั่ สอนอย่างตรงไปตรงมา แต่กลับอ่านสนุกและไดร้ ับการ เรอื สินค้าผ้ปู ระสบความส�ำ เร็จ แตม่ า ตอบรบั เปน็ อยา่ งดียิ่งจากผอู้ า่ นทุกเพศและทุกวัย ดว่ นเสยี ชวี ิตเม่อื ดาหล์ อายไุ ดเ้ พยี งส่ี The Gremlins ขวบ ชวี ิตอนั ทรหดในโรงเรียนประจ�ำ โรงงานชอ็ คโกแล็ตมหศั จรรย์ ในดาร์บีไชร์ และโรงเรยี นกนิ นอนท่ี เวลส์และอังกฤษนเี่ อง เป็นที่มาให้ ได้รบั การดัดแปลงเปน็ เขาเขยี นเร่อื งเก่ียวกับตัวละครเด็ก ภาพยนตรห์ ลายคร้งั ครงั้ ลา่ สดุ ต่อสกู้ บั ผู้ใหญใ่ จโหดรา้ ย ดาห์ลเร่ิมเขียนหนงั สอื ใช้ชอ่ื วา่  Charlie and the เดก็ เล่มแรก คอื The Gremlins Chocolate Factory โดย (ค.ศ. 1943) ซง่ึ มผี หู้ ยิบมาสรา้ งเป็น ประเทศสหรัฐอเมรกิ า กำ�กบั ภาพยนตร ์ เช่นเดียวกับเรอ่ื งอืน่ ๆ โดย ทมิ เบอรต์ นั  เข้าฉายคร้งั ของเขา ได้แก่ มาทิลดา นักอา่ นสดุ แรกในประเทศไทย เมอื่ วนั ท่ี วิเศษ (Matilda) พชี้ ยกั ษ์ (James and the Giant Peach) นอกจาก 1 กันยายน พ.ศ. 2548 นยี้ งั มีละครซีรสี อ์ เมรกิ ันทสี่ รา้ งจาก เร่อื งสัน้ ของเขา 2 เลม่ คือ Some- one Like You (ค.ศ. 1954) และ Kiss Kiss (ค.ศ. 1959) 33

เรอ่ื งราวการผจญภัยไปในโลกแหง่ เวทมนตร์ ของพ่อมดน้อย นามแฮรร์ ่ี พอตเตอร์ เดก็ ชายผ้มู รี อยแผลเปน็ รปู สายฟ้าบนหนา้ ผาก และเหล่าเพ่ือนรกั รอน วสี ลยี ์ และเฮอรไ์ ม โอนี เกรนเจอร์ ในโรงเรยี นเวทมนตรฮ์ อก วอตส์ และการต่อสเู้ พอ่ื ความถูกตอ้ งกับลอรด์ โวลเดอมอร์ ไม้ฮอลล่ีและขนนกฟีนกิ ซ์ ยนิ ดีตอ้ นรับสู่โลกแห่งเวทมนตร์ ! สิบเอด็ นว้ิ ดีและนมุ่ แฮรี่รบั ไม้ เม่อื คณุ เปิดหนงั สอื เล่มนแ้ี ล้วกเ็ ท่ากบั มาถอื ไว้ เขารสู้ ึกถึงความอบอุน่ วา่ จินตนาการของคุณจะถกู เปดิ กว้างจนหลดุ ท่เี กดิ ขึน้ ทันทที นี่ ิว้ เขายกไมข้ นึ้ เหนอื เข้าไปในอีกโลกหนึ่งเลยทีเดยี ว เร่อื งมันเร่ิมต้น หัววาดมันลงมาผา่ นอากาศทคี่ ลุ้ง ต้งั แตป่ ี ค.ศ. 1990 ขณะที่นักเขียนหญิงคน ด้วยฝนุ่ แล้วประกายสีแดงและทอง หนงึ่ ชื่อวา่ เจ. เค. โรว์ลง่ิ อยบู่ นรถไฟระหวา่ ง ก็พุ่งออกมาจากปลายไมเ้ ป็นสายยาว สถานีแมนเชสเตอร์ และคงิ สค์ รอสในลอนดอน เหมอื นดอกไมไ้ ฟ ล�ำ แสงส่งประกาย นั้น ความคิดเกย่ี วกบั เด็กกำ�พร้าผ้คู น้ พบวา่ เขา คอื พ่อมดก็แวบเข้ามาในหัว เธอรบี ตรงกลบั ระยบิ ระยบั ตอ้ งผนัง บ้านและบันทึกความคดิ นีล้ งบนกระดาษทนั ที และแฮรร์ ่ี พอตเตอร์ได้ถอื กำ�เนดิ ข้นึ จากตอน นนั้ ก่อนจะกลายร่างเปน็ นวนิยายชอ่ื ดงั ซ่ึง เปลีย่ นชีวติ ของโรว์ลิ่งไปตลอดกาล ! The Hogwarts Potions Room at Warner a Brothers Studio แฮร์ร่ี พอตเตอร์ 34

หนงั สือทงั้ 7 เลม่ ถูกนำ�ไปสร้างเปน็ ภาพยนตรโ์ ดยวอร์เนอรบ์ ราเธอร์ส จำ�นวน 8 ภาค (เล่มท่ี 7 แบ่งเปน็ 2 ตอน) กลายเปน็ ชดุ ภาพยนตร์ ที่ท�ำ รายได้สูงสุดตลอดกาล นอกจากนี้ ยังได้มีการ แฮร์รี่ พอตเตอร์กับศลิ าอาถรรพ ์ เป็นผลงาน ผลิตสินค้าอีกจ�ำ นวนมาก รวมถงึ สถานทสี่ �ำ คัญที่ เลม่ ทหี่ นง่ึ ของชดุ ได้โอกาสตพี มิ พค์ ร้ังแรกเม่ือปี ค.ศ. เก่ยี วขอ้ งก็สรา้ งปรากฏการณแ์ ละกระแสนยิ มอยา่ ง 1997 ดว้ ยยอดพิมพ์ต�่ำ กว่า 1,000 ฉบบั โดยเจ้าของ กว้างขวาง ตั้งแตร่ ้านกาแฟ “ดเิ อละแฟนทเ์ ฮาส”์ ส�ำ นักพิมพ์ขอใหโ้ รวล์ ่งิ ใช้นามปากกาเพ่ือไม่ใหน้ ักอ่าน (Elephant House) ในเอดนิ บะระซ่งึ โรวล์ ิ่งใช้เปน็ รู้สกึ ว่าเป็นงานของผู้หญิง โดย เจ. มาจากชือ่ หนา้ และ สถานทน่ี ัง่ เขียนต้นฉบับส่วนแรก กลายเป็นสถานที่ เค. มาจากเคธลีน ซึ่งเปน็ ช่อื ของยา่ เธอนนั่ เอง ทอ่ งเทย่ี วท่ีบรรดาสาวกของพอ่ มดน้อยตอ้ งไปเยอื น หลงั จากนน้ั หนังสือนวนยิ ายแฟนตาซชี ดุ นีซ้ ง่ึ มี และยังมีสถานท่ถี า่ ยทำ�ภาพยนตร์ทง้ั 7 ภาคท่ี ท้ังหมด 7 เล่มกไ็ ดร้ ับความนิยมอยา่ งล้นหลาม แมว้ า่ จะ สตูดโิ อวอรเ์ นอร์บราเธอร์ส (The making of Harry มคี ำ�วจิ ารณแ์ ละความกงั วลถึงโทนเร่อื งท่มี ดื มน แตก่ ็ยงั Potter Studio Tour) เมือง Watford ในลอนดอน สามารถสร้างยอดขายมากกว่า 450 ลา้ นเล่มท่วั โลก (นับ และสวนสนุกแฮรร์ ี่ พอตเตอร์ (The Wizarding ถงึ เดอื นมิถุนายน พ.ศ. 2554) และแปลเป็นภาษาต่างๆ World of Harry Potter) ในยนู เิ วอร์แซล ออรแ์ ลนโด 67 ภาษา ท�ำ ใหโ้ รว์ลิ่งกลายเป็นนกั เขยี นท่มี ีผลงานที่ รสี อรต์ (Universal Orlando Resort) เมือง ได้รบั การแปลเป็นภาษาอ่ืนมากท่สี ุดในโลก หนงั สือเล่ม ออรแ์ ลนโด รฐั ฟลอรดิ า สหรฐั อเมริกา ซ่ึงเนรมติ สดุ ทา้ ยของชุดยงั ท�ำ สถติ เิ ปน็ หนังสอื ทจี่ ำ�หนา่ ยหมดเรว็ ฉากต่างๆ ในโลกแหง่ เวทมนตร์ให้จับต้องได้ ทส่ี ดุ ในประวัติศาสตร์อกี ด้วย ไม่วา่ จะเปน็ ปราสาทฮอกวอตส ์ หมู่บา้ นฮอกส์ม้ดี กระทอ่ มแฮกริด รถไฟเหาะมงั กร ฯลฯ นอกจากนี้ ชานชลาที่ 9 ¾ ซ่งึ เป็นสถานที่กนั้ ระหวา่ งโลกมนษุ ย์ กับโลกแหง่ เวทมนตร์ เพือ่ เดินทางไปยงั โรงเรยี น ฮอกวอตส์ ซ่งึ มีต้นแบบมาจากสถานรี ถไฟคงิ ส์ Harry Potter and the Sorcerer’s Stone ครอส ในกรุงลอนดอน ยังเปดิ เปน็ ร้านคา้ แฮร์รี่ พอตเตอร์ ข้นึ เพื่อขายสนิ คา้ เก่ยี วกับหนังสอื และ ภาพยนตรช์ ่ือดังอกี ด้วย 35

ภาพจาก HILARY Magazine โจแอนน์ โจ โรวล์ ่ิง (Joanne Jo หนงั สอื แฮรร์ ี่ พอตเตอร์ ได้รับรางวัลมาแลว้ Illustration by Mary GrandPre’Rowling) หรอื นามปากกา เจ. เค. โรว์ลิ่ง เกดิ มากมาย มอี ิทธิพลตอ่ วงดนตรรี ็อกของกล่มุ วยั รุน่ ชายหลาย เมอ่ื วันท ่ี 31 กรกฎาคม ค.ศ. 1965 (วนั เดียว รอ้ ยวง วงซงึ่ เปน็ ท่ีรู้จักมากทส่ี ุดคอื วง “แฮรร์ ่ีแอนด์เดอะ กับวนั เกดิ แฮรร์ ่ี พอตเตอร)์ เขียนหนังสือเร่อื ง พอตเตอร์ส” ซ่ึงเปน็ วงดนตรีอนิ ดร้ี ็อกท่ีนำ�เน้อื หาบางสว่ นใน แรกชอ่ื วา่ Rabbit เม่ืออายุเพียง 5 ขวบ จบ หนงั สอื มาแต่งเป็นบทเพลงแบบเรยี บง่าย นอกจากน้ี ค�ำ วา่ ปรญิ ญาตรดี ้านภาษาฝรง่ั เศสและวรรณกรรม “มกั เกลิ้ ” (Muggle) ซ่ึงหมายถงึ มนษุ ยท์ ี่ไมม่ ีเวทมนตร์ ยงั ได้ คลาสิกที่มหาวิทยาลยั เอ็กเซเตอร์  รับการบรรจุลงในพจนานกุ รมภาษาองั กฤษ ฉบับออกซฟ์ อร์ด หลังจากย้ายไปโปรตเุ กส โรวล์ ่งิ และนกั ศกึ ษามหาวทิ ยาลยั จ�ำ นวนหนึง่ ยงั พยายามเลยี นแบบ แต่งงานและให้กำ�เนิดลกู สาวชอื่ เจสสกิ ้า การเลน่ กีฬาควดิ ดชิ  กฬี ายอดฮิตในโลกเวทมนตร์ โดยใช้หว่ ง กอ่ นแยกทางกับสามี ต่อมา เธอย้ายไปอยู่ ตดิ กับทอ่ ใช้ลกู บอลขนาดตา่ งๆ เช่น ลกู วอลเลย์บอล ลกู สกอตแลนดพ์ รอ้ มลูกสาว กลายเป็นคนวา่ งงาน บาสเกตบอล แทนลูกควฟั เฟิล ใช้ไม้เทนนิสแทนบตี เตอร์ และ และเลีย้ งชีพดว้ ยเงินชว่ ยเหลือของรัฐบาล เธอ ใชค้ นแทนลกู สนิช ใชเ้ วลาวา่ งเขียนนวนยิ ายเกยี่ วกับเดก็ ชายพอ่ ในปี พ.ศ. 2554 โรวล์ ิ่งได้ต้ังเวบ็ ไซต์ ช่ือ พอตเตอร์ มดที่เริ่มไวท้ ่รี ้านกาแฟทุกวันจนจบและหลงั จาก มอร์ เพอ่ื ใหแ้ ฟนคลับทัว่ โลกสามารถอ่านหนงั สอื ชม ถูกปฏิเสธจากหลายสำ�นกั พิมพ์ ในท่ีสุด เจ.เค. ภาพยนตร์ และร่วมสนกุ ออนไลนพ์ รอ้ มกนั โดยตอ้ งผา่ นการ ก็ขายลิขสิทธ์ิเร่ืองน้ีโดยได้รับเงินราว 4,000 คดั เลอื กเข้าบา้ นเหมอื นในหนังสืออกี ด้วย ดอลลาร์ ตอ่ มาเธอได้แต่งงานอีกคร้งั กบั ส�ำ หรบั ฉบบั แปลภาษาไทยจดั พิมพโ์ ดยส�ำ นกั พิมพ์ นลิ เมอร์เรย์ นายแพทย์ชาวสกอ็ ตต์ อยูร่ ว่ ม นานมีบคุ๊ ส์ มีผ้แู ปล 3 คน ไดแ้ ก ่ สุมาลี บ�ำ รงุ สขุ แปลเลม่ ที่ กับลูกๆ ท้ัง 2 คนของพวกเขา เดวดิ และแม็ค 1, 2, 5, 6, 7 วลพี ร หวังซ่ือกลุ แปลเลม่ ท่ี 3 และ งามพรรณ เคนซี รวมทง้ั เจสสิก้า ลูกสาวทเี่ กิดจากอดตี เวชชาชีวะ แปลเล่มที่ 4 โดยหนา้ ปกฉบับภาษาไทยนน้ั ใช้ภาพ สามนี กั ข่าวชาวโปรตุเกส ทเี่ อดนิ เบอระ แบบเดยี วกบั หนา้ ปกฉบับอเมรกิ นั ซ่งึ เป็นผลงานของ แมรี ผลงานของเธอ ได้แก่ แฮรร์ ่ี กรองดเ์ ปร พอตเตอร์กบั ศิลาอาถรรพ์ แฮรร์ ี่ พอตเตอร์กับ หอ้ งแหง่ ความลบั แฮรร์ ่ี พอตเตอร์กบั นักโทษ แห่งอัซคาบัน แฮรร์ ่ี พอตเตอรก์ บั ถ้วยอคั น ี แฮรร์ ี่ พอตเตอร์กับภาคนี กฟีนกิ ซ์ แฮรร์ ี่ พอตเตอร์กับเจา้ ชายเลือดผสม แฮรร์ ี่ พอตเตอร์กบั เคร่ืองรางยมทูต สัตวม์ หัศจรรย์ และถ่นิ ท่ีอยู่ ควดิ ดชิ ในยคุ ตา่ งๆ นทิ าน ของบเี ดลิ ยอดกวี พรีเควลแฮรร์ ่ี พอตเตอร ์ เก้าอว้ี ่าง 36

เมอ่ื คุณตาคณุ ยายยงั เด็ก เรอื่ งราวที่คุณตาคุณยายเล่าใหห้ นูฟัง ผใู้ หญห่ ้ามไมใ่ หน้ ัง่ ทับหนังสือ แล้วหนูช่างพดู ก็จดจ�ำ มาเล่าใหเ้ พื่อนๆ ฟังอีก เพราะกลวั อา่ นหนงั สอื ไมอ่ อก ทอดหนง่ึ เปน็ การเล่าเกร็ดความรู้ทน่ี า่ สนใจของ ชวี ติ ครอบครัวไทยในสมยั รัชกาลท่ี 6 ถึงรัชกาลท่ี แตเ่ ปน็ การเคารพหนงั สือ 7 แห่งกรุงรัตนโกสนิ ทร์ สารจารีตนยิ มสมยั ในรปู มากกว่า เพราะคุณปู่ของ แบบการเขียนแบบสนทนา เล่า คณุ ตาบอกว่า สมัยโนน้ สู่กันฟงั ในสำ�นวนการเขียนท่ใี ช้ เรียนแล้วต้องกราบครู คำ�งา่ ยๆ จนผู้อ่านสามารถทจี่ ะ และกราบหนังสือดว้ ยทกุ วนั มองและมวี ิสยั ทัศน์จากตัวอกั ษร เป็นการเคารพครูและหนังสือ ออกมาเปน็ ภาพไดอ้ ยา่ งชดั เจน ซึ่งใหว้ ชิ าความร้แู ก่นักเรยี น นีค่ ือหนงั สอื แฟนตาซแี บบไทยๆ แมไ้ ม่โลดโผน ผจญภยั แต่กระต้นุ จนิ ตนาการได้เปน็ อย่างดี จะไม่ให้ จินตนาการได้อยา่ งไรในเม่อื ทกุ ส่งิ ทีเ่ ล่ามาในหนังสือน้ัน ลว้ นแต่ไม่มี ใหเ้ หน็ ในปัจจุบันแลว้ ท้งั สิน้ ใครอยากย้อน อดีตไปพบกบั บา้ นเมอื งไทยเมอ่ื เกอื บร้อยปกี ่อน คงต้อง อ่านเร่ืองน้ี ! เมอ่ื คณุ ตาคุณยายยงั เดก็ มีท้งั หมด 4 เล่ม เปน็ หนังสือทีม่ ีประโยชนแ์ ละมคี ุณคา่ ยงิ่ ในทางสะทอ้ นภาพชวี ิตความเปน็ อยู่และวัฒนธรรมเดิมในสงั คมไทยใหค้ นรุน่ ปจั จบุ นั ไดร้ บั ทราบ เป็นการรวบรวมบทความของ ทพิ ยว์ าณี สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ซ่ึงไดต้ พี ิมพ์เป็นตอนลงในนิตยสาร สตรสี าร ในครงั้ น้ันสตรสี ารไดจ้ ดั ทำ�ภาคพิเศษส�ำ หรับเด็กไว้ (ปี พ.ศ. 2515) และได้นำ�บทความ ของคุณทิพย์วาณีมาตีพมิ พ์ไวด้ ว้ ย และไดร้ วมเลม่ ตีพมิ พ์ครง้ั แรกในปี พ.ศ. 2518 โดยกรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร จ�ำ นวน 25 เร่อื ง ตอ่ มามีการรวมเร่ือง 40 เร่อื ง พิมพร์ วมเลม่ เป็นคร้งั ท่ี 1 เมือ่ พ.ศ. 2520 โดยบริษัท การพมิ พส์ ตรีสาร จำ�กัด และพมิ พ์ซ้ำ�อีกกวา่ 23 ครัง้ โดยคร้ังท่ี 15 เป็นตน้ มาจัดพิมพโ์ ดยสำ�นักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร เนื้อหากลา่ วถงึ บา้ นเมอื งไทยในช่วงปลายรชั กาล ที ่ 6 จนถึงรัชกาลที่ 7 (พ.ศ. 2460 - พ.ศ. 2475) ผา่ นตวั ละครท่เี ปน็ คุณตาและคณุ ยายของผเู้ ขียน ในลกั ษณะบนั ทึกเรื่องราวจากคำ�บอกเลา่ ในลักษณะทว่ี า่ “คณุ ตา / คุณยาย เล่าให้ฟังวา่ …” 37

้รานผดุง ีชพ ผู้อา่ นจะได้ซมึ ซบั ถึงวถิ ีชวี ิตของคนไทยในสมัยกอ่ น ความ ร้สู กึ นกึ คิด คติธรรม ความเชื่อ รวมถึงสิง่ ละอนั พนั ละนอ้ ยที่ดู เหมอื นจะคอ่ ยๆ เลือนหายไปจากสงั คมไทย เรอ่ื งบางเรื่องหรอื ของบางอย่างก็หายไปแล้วจากสงั คม ในแตล่ ะตอนผ้เู ขยี นได้ หยิบยกประเดน็ ตา่ งๆ มาน�ำ เสนออยา่ งน่าสนใจ เอกลักษณอ์ ีกประการหนึ่งของเรอื่ งนี้คอื ภาพปกฝีมอื ของ สวัสดิ์ สวุ รรณปักษ์ และภาพประกอบโดย ปนี ัง ซงึ่ ยงั คงไว้ ตงั้ แต่คร้งั แรกๆ ทม่ี กี ารรวมเลม่ ไมว่ ่าจะมกี ารพิมพ์ใหม่อกี กค่ี รง้ั กต็ าม หนงั สือ เมอื่ คณุ ตาคุณยายยังเดก็  ไดร้ ับรางวัล การประกวดหนงั สือระหว่างชาติ คร้ังแรก พ.ศ. 2515 (International Book Year ค.ศ. 1972) ท่คี ณะกรรมการ แห่งชาติวา่ ดว้ ยการศึกษาวทิ ยาศาสตร์ และ วัฒนธรรม กระทรวงศกึ ษาธกิ ารจดั ขนึ้ ในโครงการระหวา่ งชาติว่าด้วยการ พัฒนาหนังสอื ตามมตขิ ององคก์ าร ยูเนสโก สหประชาชาติ ทพิ ย์วาณี สนทิ วงศ์ ณ อยุธยา เกดิ เม่ือวันท่ี 27 เมษายน พ.ศ. 2475 เปน็ บตุ รหี ลวงจรญู สนทิ วงศ์ (ม.ล.จรญู สนิทวงศ์) กบั ม.ล.ฟ่อน ไดร้ ับการศกึ ษา ระดับมธั ยมจากโรงเรียนวฒั นาวิทยาลยั แลว้ ศกึ ษาภาษาอังกฤษ ฝร่งั เศส เยอรมัน เป็นการเพมิ่ เตมิ หลงั เรยี นจบ ไดเ้ ปดิ รา้ นผดุงชีพ ขายงานจ�ำ พวกศิลปหตั ถกรรม ท่ถี นนจักรพงษ์ กรุงเทพมหานคร ดว้ ยความรกั การเขยี นสารคดเี กี่ยวกับศิลป หัตกรรมของไทยมาต้งั แต่เปน็ นกั เรียน จงึ ได้เขียนเรอื่ ง ตกุ๊ ตาชาววงั หวั โขน ปลาตะเพียน ฯลฯ พมิ พอ์ ัดสำ�เนาแจกแก่กลุ่มบุคคลเป็นกลุ่มๆ ไป โดยมากเปน็ ลูกคา้ ท่ีซือ้ งานศลิ ปหัตถกรรมจากรา้ นและชอบงานสารคดสี ำ�หรับเดก็ งานเขยี น ส�ำ คัญ คอื เรื่อง เมอ่ื คณุ ตาคณุ ยายยังเด็ก ลงพิมพ์ในหนงั สือสตรีสารติดต่อกนั ประจ�ำ ทกุ สปั ดาห์นานหลายปี กล่าวถงึ ชวี ิตของคนไทยในด้านต่างๆ ในกรุงเทพ มหานคร ใหค้ วามรดู้ ว้ ยถ้อยคำ�เรียบๆ เขา้ ใจงา่ ย เป็นทีน่ ยิ มแก่ผอู้ า่ น  ทพิ ยว์ าณีถงึ แก่กรรมเม่อื พ.ศ. 2547 อัฐิบรรจไุ ว้ทบ่ี ริเวณถ้�ำ พระปางปาลไิ ลยก์ ด้านหลงั พระอุโบสถ วัดชนะสงคราม 38

วยั ฝันวนั เยาว์ ความทรงจำ�ในวัย หนังสอื เลม่ นี้แบง่ เป็นตอนสนั้ ๆ เนอ้ื หาจบ ในตอน รอ้ ยเรยี งกันไปจนจบเลม่ ได้อย่างละเมยี ด ละไม อบอนุ่ กรนุ่ รอยยิ้ม ตามลักษณะเฉพาะของงาน เยาวท์ ผ่ี า่ นมา ทเี่ ปน็ วรรณกรรมของ พบิ ูลศกั ด์ิ ละครพล ทีโ่ ดดเด่นด้านใช้ ความหลัง ความรกั ภาษาและอารมณ์ ด้วยวิธกี ารเขยี นที่ไม่เนน้ พล็อตเร่ือง หากเลอื กขับเน้นบรรยากาศของเรือ่ งท่เี ปลย่ี นแปลงไป ความขมข่ืนและความช่ืนบานในขณะ ตามฤดูกาล จนได้รับการช่ืนชมว่า เขียนเรื่องเหมอื น เดียวกัน ฝนต้นฤดูพรำ�สายบางเบา เขยี นรูป เหมือนจติ รกรใช้พ่กู ันแต่งแต้มสสี นั ต่างๆ ลง ไปในภาพ จนเร่ืองทีเ่ ขียนโดดเดน่ ติดตรึงใจของผู้อ่าน กระซิบกระซาบกับหลังคาบ้าน นาน นอกจากน้ีหนงั สือเรอ่ื ง “วยั ฝันวนั เยาว์” ยงั สอดแทรก แค่ไหนแล้วที่ผมไม่ได้เดินทางสู่ท้อง แง่คิดที่ดงี ามและมุมมองต่อชีวติ ได้อย่างคมคาย น่า ประทบั ใจ จงึ ไม่แปลกหากหนังสอื เล่มน้ีจะได้รบั รางวลั ทุ่ง ผมคิดถึงบ้าน ทุ่งนาหน้าฝนนั้น ดเี ดน่ จากการประกวดหนงั สอื ในงานสปั ดาห์หนังสอื มชี วี ิตชวี ายิง่ นกั ทอ้ งฟา้ ชมุ่ ฉำ่�ด่งั คน แห่งชาติ ปี พ.ศ. 2528 คณุ ค่าของหนงั สอื เล่มนี้ในแงเ่ นอ้ื หา ไมเ่ พยี ง น�้ำ ตาคลอ ยามไดพ้ บมง่ิ มติ รทจี่ ากไกล เปน็ เสมือนกระจกสะทอ้ นภาพของวัฒนธรรมชนบททาง ภาคเหนือ ซึ่งผเู้ ขยี นไดใ้ หร้ ายละเอยี ดไวม้ ากมาย ท้ัง เรื่องภาษา อาหาร ประเพณี การละเล่นในชว่ งฤดูกาล ทกุ คนลว้ นมีวัยเยาว์อันใสซื่อบรสิ ทุ ธิ์ ของใคร ตา่ งๆ ยงั เป็นประหน่งึ สารคดธี รรมชาต ิ ท่ใี ห้ราย กข็ องคนน้ัน ขโมยกนั ไม่ได้ แตแ่ บ่งปันให้แกก่ ันได้ ดัง ละเอยี ดพรรณไมน้ านาชนดิ สตั วป์ ่า วถิ ชี วี ติ การเอา เช่นท่ี พบิ ลู ศกั ดิ์ ละครพล ถา่ ยทอดชวี ิตวัยเยาวอ์ ันไร้ ตัวรอดในป่า และทส่ี �ำ คญั ทสี่ ดุ หลายตอนในหนังสอื เดยี งสาของตนเองไว้ในหนงั สือ “วัยฝันวนั เยาว์” ซ่งึ ถา่ ยทอดความดงี ามของมนุษย์ ท่เี ดก็ ชายคนหนงึ่ พงึ เปน็ ประหน่ึงอัตชีวประวัติ ทแ่ี ต่งเติมด้วยจนิ ตนาการอนั สัมผสั ไดไ้ ดอ้ ย่างสะเทือนอารมณ์ เช่น ในตอน ลกู ผูช้ าย อ่อนไหว บอกเลา่ ผา่ น”เด็กชายทมิ ” ทีอ่ าศัยอยู่กบั แม่ ลือชยั เพ่ือนของทมิ ทม่ี ีพอ่ เป็นนายต�ำ รวจ ท้าตอ่ ยกบั นอ้ งๆ ยาย และนา้ ในหม่บู า้ นเลก็ ๆ ของจังหวดั พะเยา เพื่อนอกี คนที่ช่ือ บุญทว้ ม แตบ่ ญุ ท้วมไมร่ บั ค�ำ ท้า ทำ�ให้ (ผูเ้ ขยี นไดจ้ �ำ ลองภาพบา้ นทา่ มกลางธรรมชาติในวัยเด็ก ทิมฉุน หาวา่ เพ่ือนไมใ่ ช่ลูกผชู้ าย บุญท้วมพูดวา่ ของตน ท่ีอ�ำ เภอแม่ใจ จงั หวดั พะเยา) ทมิ ใช้ชีวติ วยั เริม่ “นายอาจจะพูดถูกทิม…ฉนั ไม่ใชล่ ูกผูช้ าย แต่ลูกผูช้ าย แตกเนื้อหนุ่มอย่างสนุกสนาน โลดโผน ผจญภยั และ จรงิ ๆ เขาก็ไม่ท�ำ ตัวนกั เลงหรอก ไมจ่ ำ�เปน็ ตอ้ ง เปี่ยมฝนั เขาค่อยๆ เติบโตผา่ นวนั เวลาทีแ่ สนงดงาม แสดงออกให้ทุกคนรู้ ไมจ่ �ำ เป็นตอ้ งโอ้อวดใคร ความ เรียนรู้จกั รายละเอียดแหง่ ชวี ติ มากข้นึ เร่อื ยๆ จนท้าย เปน็ ลกู ผู้ชายจริงๆ อยูท่ ่ใี จ นายจะวา่ ฉันอยา่ งไรกต็ าม ที่สุดไดค้ ้นพบกับภาพฝันมีอันเลอื นรางของพอ่ ชายท่ี แต่ เม่ือไรทีน่ ายเอาชนะความโกรธไดน้ ัน่ แหละ นายจะ เขาไมม่ โี อกาสแม้จะพดู ด้วยสักคำ� เปน็ ลกู ผชู้ ายแท”้ 39

ภาพจาก www.thaiwriternetwork.com พบิ ูลศกั ด์ิ ละครพล เป็นหลายอยา่ งในคน เดยี ว นักวาด กวี นักเขยี น นักดนตรี นกั ฝนั แตใ่ น พิบูลศกั ดิ์ ละครพล (เกดิ เมอ่ื ปี พ.ศ. สายตานกั อ่านนัน้ เขาเปน็ “เจา้ ชายโรแมนติก” เขา 2493) ไดช้ อ่ื วา่ เป็นหนงึ่ ในตำ�นานของนักเขยี นมอื มาจากหมบู่ า้ นเล็กๆ อ�ำ เภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ทอง ทีร่ ่วมยุคสรา้ งงานเขียนด้วยกนั มาอยา่ ง กรณ์ เรียนศิลปะและเรียนครูอยู่เชยี งใหม ่ ก่อนข้ามเทือก ไกรลาศ ท่ปี จั จบุ ันคอื ปกรณ์ พงศว์ ราภา ผูบ้ รหิ าร เขาถนนธงไชย ไปสอนหนังสือชาวไทยและชาวเขา ในเครือจีเอม็ กรปุ๊ นิเวศ กนั ไทยราษฎร์ นกั เขียนผู้ ทีแ่ มฮ่ ่องสอนกอ่ นเหตุการณ์ 6 ตลุ าฯ หลงั จาก มากมายบทบาท และ มกุฏ อรฤดี หรือ นิพพานฯ ที่ น้นั ชีวิตผกผันเป็นนักเขยี นฝกึ หดั ผู้สอ่ื ขา่ วภธู รของ ปัจจุบันเป็นบรรณาธกิ ารส�ำ นกั พมิ พ์ผเี ส้อื หนังสือพมิ พ์เดลไิ ทม์ ก่อนจะถกู มรสมุ การเมอื งทำ�ให้ เขาเปน็ นกั เขยี นผูเ้ ป็นตน้ แบบ เป็นแรง ต้องเขา้ มาอยู่ในเมอื งใหญ่ ยดึ งานเขียนสารคดีเปน็ บนั ดาลใจ เป็นผู้เตมิ เช้ือไฟแหง่ ความฝันใหก้ ับคน งานหลกั เคยเป็นบรรณาธิการนิตยสารสารคดี ‘วัน หน่มุ สาวหลายคน ได้ก้าวเดนิ เข้าสูถ่ นนสายหนงั สือ น’้ี บรรณาธิการส�ำ นกั พิมพป์ ระพนั ธส์ าสน์ นักเขยี น และการทำ�งานเพ่อื สงั คม เนอ่ื งมาจากผลงาน ประจ�ำ ในสกลุ ไทย ขวญั เรือน รจนา หนุ่มสาว แมน มากมายของเขาที่น�ำ เสนอแก่นเรอ่ื งสะท้อนจาก เรอ่ื งจริง หญิงไทย วัยหวาน วยั ฝัน ใช้ท้งั ชอ่ื จรงิ และ ปญั หาทางสงั คมทปี่ รากฏอยู่ อาทิ ถนนสแี ดง หุบเขา นามปากกา เชน่ มาชา ศรีปฐว,ี สญั จร ดาวสอ่ งทาง แสงตะวัน ขอความรกั บ้างไดไ้ หม ชูมาน บทกวีแห่ง ฯลฯ มผี ลงานหลากหลายประเภท ส�ำ หรับผลงาน ความรัก ความรักจะอยกู่ บั เรา ดอกไม้ถงึ คนหน่มุ รวมเล่มครง้ั แรกคอื ถนนสแี ดง เมื่อปี พ.ศ. 2516 สาว และโดยเฉพาะนติ ยสารส่ฝู นั ที่เขาก่อตงั้ ข้ึนเม่ือปี และงานเขยี นที่ส่งชือ่ เสยี งให้เขารจู้ ักในวงกวา้ งคือ 2526 นับเป็นนติ ยสารกวนี ิพนธเ์ พยี งเลม่ แรกและเล่ม นวนิยายช่อื ขอความรักบ้างได้ไหม ชูมาน หบุ เขา เดยี วทีส่ ่งผลถงึ คนหนุ่มสาวในยุคน้ัน แสงตะวนั ทุ่งหญา้ สนี ้�ำ เงิน นกสฟี ้า บา้ นไรป่ ลายแคว วัยฝนั วนั เยาว์ และรวมเร่อื งสน้ั แล้วจะเกบ็ ดอกไมม้ า ฝาก การกลบั มาของความฝันสีขาว สารคดี ในอ้อม แขนแผ่นดนิ ล้านนา บทกวี ดอกไมแ้ ดค่ นหนุม่ สาว ฯลฯ และอีกมากมายท่ไี ด้รับรางวลั ระดับชาติ และ น�ำ ไปสรา้ งเป็นภาพยนตร์ สำ�หรับผลงานวรรณกรรม ลา่ สดุ ชอื่ กระทอ่ มดินทงุ่ ดาว ไดร้ ับรางวลั ดีเดน่ งาน สัปดาห์หนงั สือแห่งชาติ และรางวัลรักลกู อวอรด์ ปี พ.ศ. 2552 นอกเหนอื จากงานเขียนเรื่องสั้น นวนยิ าย และบทกวแี ลว้ พบิ ูลศกั ด์ิ ละครพล ยงั มีผลงานเพลง 6 ชดุ ในนามวงมาชารี ซ่งึ เปน็ การริเริม่ ผสมผสาน บทกวเี ข้ากับดนตรี เป็นเอกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั ของ เขา บทเพลงทร่ี จู้ ักกันดี คอื ผงิ ดาว เก็บรกั ฝากฝนั บทเพลงเดียวดายของคนเดินทาง และ มใิ ช่เจ้าชาย ฯลฯ ปจั จุบนั พิบูลศักด์ิ ละครพล ยังเป็นนกั ฝนั และช่างเพาะฝัน ผ้พู เนจรเดนิ ทางรอนแรม ยงั ท�ำ งาน เขยี น และยังมชี ีวิตอยู่ 40

ภาพจาก www.imdb.com ต�ำ นานแหง่ หนงั สอื ชดุ ตำ�นานแหง่ นาร์เนยี (The The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe นาร์เนยี Chronicles of Narnia) พาเราทะลุมติ ไิ ปผจญภัย ต่อสกู้ อบก้นู าร์เนยี ใหพ้ ้นจากเหลา่ ภัยรา้ ยตัง้ แต่ เจา้ ม้าเอ๋ย---เจา้ ไม่ได้สูญเสยี อะไรไป แมม่ ดขาว ชาวคาโลรเ์ มน ชาวเทลมารนี ฯลฯ ใน หรอกนอกจากความหลงตัวเอง---อยา่ ช่วงเวลาตา่ งๆ กัน โดยไดร้ ับความชว่ ยเหลอื จาก เลย อย่ากระน้ันเลยญาตขิ องขา้ ---เจ้าไม่ “อสั ลาน” สิงโตลกึ ลับผ้มู ีท้ังความน่ากลวั และ ตอ้ งสะบัดหวั และท�ำ หูล่ีใสข่ ้าดอก หาก ความนา่ เคารพอยู่รวมกนั เจา้ รจู้ กั ละพยศ เลกิ อวดดี เหมอื นที่พูด การผจญภัยในแตล่ ะครง้ั มที ัง้ การศกึ เมอ่ื ครู่จริงๆ แลว้ เจ้าตอ้ งเรยี นรทู้ ่ีจะฟัง ภายนอกและการศึกภายในของพลังแหง่ ความดี เหตุผลบ้าง---เจา้ ไมไ่ ชม่ า้ ยง่ิ ใหญอ่ ยา่ งท่ี และความเลวในตัวละครตา่ งๆ ท�ำ ใหผ้ อู้ า่ นรับรูไ้ ด้ เจ้านึกดอก เจา้ ไปอยกู่ บั พวกมา้ โง่ทม่ึ ที่ วา่ เราทกุ คนสามารถพลาดพลงั้ พา่ ยแพ้ หรือพลิก นา่ สงสารพวกน้นั มานาน แน่ละเจ้าต้อง กลบั มาเอาชนะดา้ นมืด ในตนเองได้ตลอดเวลา กลา้ หาญกว่าและฉลาดกว่าพวกนนั้ แต่ ความรกั ความเมตตาจะนำ�ไปสู่การให้อภัยและ การใหโ้ อกาสแกต้ วั ความชว่ ยเหลือจากสิ่งมีชวี ิต นน่ั มิได้หมายความว่าเจา้ จะเปน็ มา้ ทุกชนิดจะนำ�ไปสู่ความเคารพในทุกสรรพสิ่งและ ย่งิ ใหญ่ในนารเ์ นยี ว่ากันรวมๆ แลว้ ความออ่ นน้อมถอ่ มตนเมือ่ เราร้วู า่ เราต้องพึง่ พา ตราบใดที่เจา้ รู้ว่าเจ้าไม่ได้ย่ิงใหญ่มาจาก อาศัยกนั และกัน เปน็ หนงั สือทีส่ รา้ งความฮกึ เหมิ ไหน เจา้ กจ็ ะเป็นมา้ นา่ คบทเี ดยี ว ให้กับพลังฝา่ ยดีในจติ ใจได้อย่างดเี ยี่ยม ซี. เอส. ลอู ิส (C. S. Lewis) ได้ ดึงเอาสตั ว์และตวั ละครตา่ ง ๆ ทั้งจาก เทพนยิ ายกรีก นยิ ายปรมั ปรา เทพนยิ าย แอนเดอร์สัน และนิทานจากหนงั สอื ของ เบียทริกซ์ พ็อตเตอ้ ร์ รวมทั้งนกั เขยี นชอ่ื ดงั อยา่ ง อ.ี เนสบิท มายำ�ใหญ่ใสร่ วมอยู่ใน หนงั สอื ชุด นารเ์ นยี ได้อย่างเหมาะเจาะ ไมว่ ่า จะเป็น ฟอน เซนทอร์ ยูนิคอร์น แมม่ ด นาง เงอื ก ยักษ์ คนแคระ ไปจนถึงซานตาคล้อส! ใครจะไปคิดว่าใน นาร์เนีย กม็ ซี านตา้ ดว้ ย 41

ผู้เขียนมคี วามสามารถอยา่ งยง่ิ ยวดในการบรรยาย เขา C.S. Lewis aged 50 บรรยายอาหารของชาวนาร์เนยี ไดน้ ่ากินเสมอ หลังจากอ่านผจญภยั Photograph by Arthur Strong, 1947 ในตเู้ สอ้ื ผ้าจบลง ขอ้ มูลในเวบ็ ไซด์หลายแห่งบอกว่า เดก็ ๆ หลายคนอยากไปขวนขวายหาขนมเน้ือนุ่ม หอมหวลอยา่ ง Turkish ไคลฟ้ ์ สเตเปิ้ลส์ ลูอิส (Clive Delight มากนิ แต่หลงั จากกนิ เสร็จกพ็ บว่า...คำ�บรรยายในหนงั สอื Staples Lewis; 29 พ.ย. ค.ศ. 1898 - นน้ั อรอ่ ยกวา่ เยอะ นอกจากทกี่ ล่าวมาแลว้ ซ.ี เอส. ลูอิส ยังมี 22 พ.ย. ค.ศ. 1963) หรือรจู้ ักในนาม ซ.ี ปลาเทราตต์ กสดๆ ทอดทาเนยชุ่มฉ่ำ� น้ำ�ชากับขนมพายนานาชนดิ เอส. ลูอสิ เปน็ นักเขยี นท่ีเป็นทีร่ ูจ้ กั จาก ขา้ วโอต๊ ใส่น�ำ้ ผึง้ เม่ือร่างกายตอ้ งการพลงั ขนมไทรเฟิล่ และพายเป็ด วรรณกรรมชดุ ตำ�นานแห่งนาร์เนยี ซงึ่ ได้ ในงานเล้ยี งฉลอง หรอื น้ำ�ผลไม้เยน็ ๆ ผสมนมกบั ไขข่ าวฟฟู อ่ ง แปลเปน็ ภาษาต่างๆ มากกว่า 30 ภาษา หลงั จากการเดนิ ทางอันยาวนานในทะเลทราย เหลา่ นล้ี ้วนเรยี ก และมียอดขายรวมทั่วโลกไปแลว้ มากกวา่ น�ำ้ ย่อยจากผอู้ ่านได้ดีนักเชยี ว 100 ลา้ นเล่ม เม่อื เรม่ิ แรกที่ ซี. เอส. ลูอิส เขยี นชุด นารเ์ นยี เขาตัง้ ใจ ลอู ิสเกิดท่ีเบลฟสั ต์ ประเทศ ไม่ไดเ้ รียงล�ำ ดับกาลเวลา ดังทป่ี รากฏในปัจจุบัน เขาคิดวิธกี าร ไอร์แลนด์ ส�ำ เร็จการศึกษาจากมหาวทิ ยาลยั เชน่ นจ้ี ะท�ำ ใหเ้ ร่ืองน่าสนใจขึ้นมาก เพราะผูอ้ ่านจะได้พบทม่ี าที่ไป อ๊อกซฟอรด์ และได้เป็นอาจารยท์ ่ีวทิ ยาลยั (surprise) เรือ่ ยๆ ตลอดเร่อื ง และจะสามารถปะตดิ ปะต่อเรือ่ งราว แมก็ ดาเลน อ๊อกซฟอร์ด เป็นเวลาเกอื บ ไดเ้ อง ท�ำ ใหม้ สี ว่ นรว่ มกบั เรือ่ งมากข้นึ แตผ่ ู้อา่ นสมยั กอ่ นยังไม่ สามสิบปี เป็นนักวชิ าการรนุ่ ใหม่ท่ีมีบทบาท คนุ้ เคยกับการเล่าเรอื่ งแบบย้อนกลับไปมาเชน่ น้นั จงึ ท�ำ ให้ ซ.ี เอส. ในการปฏริ ูปหลักสูตรภาษาองั กฤษใน ลอู สิ ต้องเรยี งลำ�ดบั หนังสอื ของเขาใหม่ดงั รายการดา้ นลา่ ง แตห่ าก มหาวิทยาลัย และเปน็ กลุม่ ผ้กู ่อตง้ั ชมรม ใครอยากจะทดลองอ่านหนังสอื ชดุ นีต้ ามความตงั้ ใจแรกของผ้เู ขยี น อิงคลงิ ส์ (กลุ่มสร้างสรรคด์ า้ นวรรณกรรม กข็ อใหอ้ ่านตามลำ�ดบั ในวงเล็บ ซง่ึ ก็จะได้พบทม่ี าทไ่ี ปด้วยตัวเอง อย่างไมเ่ ปน็ ทางการ) ในยุคเรม่ิ ตน้ ตอ่ มา ดังความต้ังใจของผู้เขยี น เขาจึงไดม้ าเปน็ ศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัย 1. กำ�เนดิ นาร์เนยี (6) เคมบริดจ์ ในต�ำ แหนง่ Professor of 2. ตู้พิศวง (1) Medieval and Renaissance Literature 3. อาชากับเด็กชาย (5) (ศาสตราจารยด์ า้ นวรรณกรรมยุคกลาง 4. เจา้ ชายแคสเป้ยี น (2) และยคุ เรเนสซองส)์ คนแรกของเคมบริดจ์ 5. ผจญภัยโพ้นทะเล (3) นอกจากเรอ่ื งชดุ นาร์เนียแลว้ ลอู ิสเขียน 6. เกา้ อ้เี งิน (4) หนังสือเกี่ยวกบั หลักปรัชญา ความเชอื่ ทาง 7. อวสานการยทุ ธ์ (7) ศาสนา ผลงานวชิ าการ และบทกวีหลายเลม่ เช่น The Pilgrim’s Regress (1933) The Allegory of Lo ve (1936) Out of the Silent Planet (1938) 42

ฮยู ันคดิ ถงึ อะไรบางอยา่ ง เขาเคยออก ฮูยัน เดก็ ชายยากจนอายุ 13 ขวบเศษ จากบา้ นในตอนเชา้ เพอื่ มาโรงเรยี น ตัดสินใจไม่เรยี นต่อและหันมาขายไอศกรมี เพอ่ื โดยไม่มีเงินซือ้ ขา้ วกลางวันติดตวั มา แบ่งเบาภาระจากพอ่ และเพ่ือใหน้ ้องชายและน้อง เหมอื นกัน และไมอ่ ยากเดนิ กลับไป สาวได้เรียนหนงั สือบา้ ง เขาตอ้ งท�ำ งานหนกั แต่ กินข้าวเท่ยี งทบี่ ้าน จงึ ปลอ่ ยเวลา ร้สู ึกภมู ิใจ เขาคดิ วา่ มันไม่ยุตธิ รรมเลยทจี่ ะต้อง ตอนเที่ยงใหผ้ ่านไปด้วยการเล่นกับ จากไปในขณะท่เี พ่ือนๆ ยังคงเรียนกันอยู่ เมอ่ื โรงเรียนปดิ การขายของเรมิ่ ซบเซา ทำ�ให้ตอ้ งเร่ิม เพื่อนๆ ด่มื น�ำ้ จากคันโยกท่ีบ่อนำ้�ใกล้ มองหาช่องทางใหม ่ มิมปี เพื่อนร่วมช้นั ซ่ึงออกมา สนามหญ้า นานเขา้ ก็รู้สึกหิว ชว่ ยแม่ค้าขาย เป็นผู้เปดิ โลกของเขาใหก้ วา้ งขน้ึ เมอ่ื เผอิญตดิ รถไฟไปกบั เธอจนถงึ บ้านทชี่ ายแดน ทอ้ งรอ้ งสง่ เสยี งดงั แลว้ เพอื่ นบางคน ก็หัวเราะ พวกนน้ั คงไม่เข้าใจว่า ความหิวเปน็ อย่างไร มีคนอกี มาก เหมือนกันทไ่ี มเ่ ข้าใจชวี ติ ของคนอ่ืน ผเี สอ้ื และดอกไม้ ผเี สอื้ และดอกไม้ แต่งโดย นิพพานฯ เดมิ มชี ่ือว่า “ปีกผีเสือ้ ” แตเ่ ม่อื สง่ ใหน้ ิตยสาร สตรสี ารพิจารณา โดย นิลวรรณ ปนิ่ ทอง บรรณาธิการในสมยั น้ันไดข้ อเปล่ยี นช่ือใหมเ่ ป็น “ผเี สอื้ และดอกไม”้ เน่อื งจากมนี วนิยายเร่ือง “ปีกทอง” ลงพมิ พอ์ ยู่ในเล่มช่วงเดียวกนั หลงั จากพมิ พค์ รง้ั แรกในนติ ยสารสตรีสารรายสปั ดาห์ เม่ือ พ.ศ. 2519 แลว้ ไดพ้ ิมพ์รวมเลม่ ครั้งแรก เมือ่ พ.ศ. 2521 โดยสำ�นักพิมพ์ดอกไม้ และได้ รบั ความนยิ มจนมีการพมิ พ์ซ้ำ�อย่างตอ่ เน่ืองเรอ่ื ย มาจนถึงปัจจุบันกว่า 20 ครั้ง 43

หนังสือเลม่ นี้ถือเปน็ วรรณกรรมเยาวชน ผเี สือ้ และดอกไม้ เป็นวรรณกรรมเยาวชนซึ่ง ยอดนิยมในดวงใจนกั อา่ นทแี่ ตกต่างจากเร่อื งอ่นื ๆ เปน็ ท่ีรูจ้ ักและได้รบั การตอบรบั จากผูอ้ า่ นจ�ำ นวนมาก กลา่ วคอื ไมใ่ ช่แนวแฟนตาซี แต่เปน็ นยิ ายชวี ติ ที่ ไดร้ ับรางวลั จากการประกวดหนังสือดเี ด่น ประจำ�ปี บอกเลา่ ประเด็นทีล่ ึกซงึ้ ของชีวิตและความใฝ่ฝัน ตวั พ.ศ. 2521 ต่อมาไดร้ บั เลอื กเป็นหนังสอื อา่ นนอกเวลา ละครในเรอื่ งไมใ่ ชผ่ ู้คนทส่ี มบรู ณ์พนู สขุ  หากสะท้อน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย วิชาภาษาไทยบงั คบั  ตาม การดน้ิ รนเพื่อหาเล้ยี งชพี ของเดก็ ชายตัวเล็กๆ ประกาศของกรมวชิ าการ กระทรวงศึกษาธกิ าร ไดร้ บั สอดแทรกบรรยากาศในอดีต ยุคสมัยทีข่ า้ วสาร คดั เลือกให้เป็น 1 ใน 100 หนงั สอื ดีท่เี ดก็ และเยาวชน และน้ำ�ตาลทรายเปน็ สินคา้ ควบคมุ ซ่งึ ในมาเลเซยี ควรอา่ น กลุ่มเด็กวยั 13-18 ปี ประเภทนวนิยาย จาก มรี าคาแพงกวา่ เมืองไทย ทำ�ให้เกิดการลกั ลอบขน คณะวิจยั หนงั สือดีวิทยาศาสตร์ โดยการสนบั สนนุ ข้าวสารและน้ำ�ตาลไปขายตามชายแดนจำ�นวนมาก จากสำ�นกั งานกองทุนสนบั สนุนการวิจัย (สกว.) เมอ่ื นอกจากนี้ ยงั สะทอ้ นถงึ ความอยุติธรรม โอกาส พ.ศ. 2543 รวมท้งั ได้รบั การแปลและพมิ พเ์ ป็นภาษา ในชวี ิต และความยากไร้ รวมไปถึงปญั หาดา้ นการ ญ่ปี นุ่  ภาษาจนี  และลา่ สดุ คอื ภาษาองั กฤษ ศกึ ษาอยา่ งจรงิ จงั  เรื่องทสี่ ะทอ้ นความจรงิ เช่นน้ี เม่อื สรา้ งเป็นภาพยนตร์ ไดร้ บั รางวัลต่างๆ ส่วนใหญจ่ ะมีโทนออกไปทางขมขน่ื  สน้ิ หวงั  และจน มากมาย อาทิ รางวลั ตุ๊กตาทองยอดเย่ียม พ.ศ. 2528  ตรอก แตผ่ เี สอื้ และดอกไม้ เลา่ ใหค้ นอา่ นไดร้ ับร้ถู งึ จากการประกวดภาพยนตรไ์ ทย 7 รางวลั (รวมท้ังบท ประเด็นเหล่านอ้ี ยา่ งเข้มข้น หากยังคงความสดใส ประพนั ธ์ยอดเยย่ี มดว้ ย) รางวลั ภาพยนตรย์ อดเยีย่ ม งดงาม และมีความหวงั อยู่เสมอ ดว้ ยลลี าเงียบขรมึ ค.ศ. 1986 จากการประกวดภาพยนตร์นานาชาตคิ รั้ง ไมโ่ ลดโผน ดังที่ รัศมี เผา่ เหลอื งทอง วจิ ารณไ์ ว้ว่า ท ่ี 5 รางวัลภาพยนตร์สรา้ งสรรค์สังคมดเี ดน่ จากสมาคม สอ่ื มวลชนคาทอลกิ แห่งประเทศไทย นอกจากน้ี ยงั มี “งานนวนิยายเชิงชีวประวัตทิ ี่ด�ำ เนนิ ไป ผนู้ ำ�ไปสร้างเป็นละครโทรทัศน์อีกด้วย เรอ่ื ยๆ ไม่ฉูดฉาดนน้ั หากเกดิ ขนึ้ จากการผสม กลมกลืนกนั อย่างไดส้ ดั ส่วนระหวา่ งสุนทรยี ะของ วรรณศลิ ป์ และสายตาทเ่ี ฝา้ มองสงั คมหรือเพ่อื น มนษุ ยด์ ว้ ยความเอาใจใส่อย่างลกึ ซ้ึงแลว้ กจ็ ะเปน็ วรรณกรรมท่ีสรา้ งสรรคต์ ่ออารมณแ์ ละความนกึ คิด ของผู้อ่านได้อยา่ งดยี ง่ิ ไม่จ�ำ เปน็ ตอ้ งให้ตวั ละครไป เท่ียวชงิ รักหักสวาทกับใครที่ไหนเลย จงึ จะถือว่ามี ฝีมือได”้ ภาพจาก กรม ่สงเสริมวัฒนธรรม www.culture.go.th ภาพจาก www.thaifilm.com นพิ พานฯ เป็นนามปากกาของ มกฎุ อรฤดี หรือ “วาวแพร” เกิดเม่ือ พ.ศ. 2493 ท่อี ำ�เภอเทพา จงั หวดั สงขลา จบวิชาครู ประกาศนยี บตั รวชิ าการศึกษาชัน้ สูง จากวทิ ยาลัยครสู งขลา เรมิ่ เขยี น เร่ืองส้ันและบทความโดยใชน้ ามปากกา นิพพานฯ ต้ังแตป่ ี พ.ศ. 2513 มีผลงานอน่ื ๆ อาทิ ทุ่งดอกไม้ พราวแสงรงุ้ เพลงดวงดาว เดก็ ชายจาก ดาวอื่น ปกี ความฝนั ฯลฯ ปจั จุบนั เป็นบรรณาธิการส�ำ นกั พิมพ์ผีเสอ้ื ได้ รับการประกาศยกยอ่ งเชิดชูเกยี รตเิ ปน็ ศลิ ปินแหง่ ชาติ สาขาวรรณศิลป์ เมอื่ ปี พ.ศ. 2555 44

ภาพจาก www.oknation.net วัน ัจนทร์ ่ีท 7 ัธนวาคม 2552 Posted by อ่านห ันงสือเ ่ลม ี้นเ ิถดท่ีรัก เสดจ็ ใหม้ าทลู ถามเสดจ็ ว่า จะเสด็จหรือไมเ่ สด็จ ถ้าเสดจ็ จะเสดจ็ เสดจ็ จะเสด็จด้วย เสด็จตรัสตอบใหก้ ลบั ไปทลู เสดจ็ ว่า ส่ีแผน่ ดินเสดจ็ จะเสดจ็ ถา้ เสด็จจะเสดจ็ ด้วย เสด็จกจ็ ะดพี ระทยั มาก การอา่ นนวนิยายเรือ่ งนี้เปน็ โอกาสท่ีดที เ่ี ราจะย้อนเวลา นวนยิ ายเลา่ ประวตั ิศาสตรบ์ างส่วนใน ไปอยู่โลกอีกใบหน่ึง นั่นคือ ชีวติ ของผู้หญงิ ในวังหลวงท่ีอยู่ใน สมยั รชั กาลที่ 5 ถงึ รชั กาลท่ี 8 ผา่ นชวี ติ ต้ังแต่ ยุคสมัยน้นั สำ�หรับคนสมยั ใหมก่ ารอยู่ในรัว้ กำ�แพงรอบขอบ เดก็ จนชราของแม่พลอยตวั ละครเอกที่นำ�พา ชดิ จำ�กัดคนเข้าออก และมเี วลาปิดเปิดแน่นอนก็คงไม่ใช่เรอื่ งนา่ เรอ่ื งไปสู่เหตกุ ารณบ์ า้ นเมืองในสมัยน้นั ซึ่ง พสิ มยั นัก แตถ่ งึ กระนน้ั ผเู้ ขยี นบอกเลา่ รายละเอียดของผู้คน ในช่วงทมี่ ีชีวติ อยไู่ ดพ้ บกบั สงิ่ ต่างๆ ท่ีมที ั้งสขุ ข้าวของ กจิ วัตรประจำ�วนั ของสาวชาววังได้อยา่ งนา่ ต่ืนตาตื่นใจ และทกุ ขม์ ากมาย เป็นตน้ ว่า การนงุ่ ผา้ ของกุลสตรี ในวงั ทีต่ อ้ งเป็นผา้ เขา้ ชดุ ตามวัน อาหารแสนประณตี ท้ังวิธปี รงุ อันละเมียดละไม และการจัดวาง การจัดลำ�ดับชัน้ ของชาววังทีแ่ ยกยิบยอ่ ยหลายแบบ คำ�โบราณ เช่น มังคะ ท่ีเป็นคำ�ลงทา้ ยเวลาพูดกบั เจ้านายในวัง เปน็ ส่ิงที่น่า ยินดีอย่างยง่ิ ที่เราซ่งึ ไม่ไดอ้ ยู่ในยคุ สมัยน้ันแลว้ มโี อกาสเรียนรู้ สง่ิ ละอนั พันละนอ้ ยเหลา่ น้ี ไดผ้ ่านตัวหนังสือทีส่ ร้างจนิ ตนาการ ไดก้ วา้ งไกล 45

ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช ผปู้ ระพันธ์ไดเ้ ร่มิ เขียน ภาพจาก wikipedia.org เรอ่ื งราวทีละตอนลงในหนงั สอื พมิ พ์สยามรฐั ระหวา่ งปี พ.ศ. ศาสตราจารย ์ (พเิ ศษ) พลตรี 2494 - พ.ศ. 2495 โดยมิไดอ้ าศัยโครงเร่อื งแตอ่ ย่างใด หมอ่ มราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เกดิ เมอ่ื เพยี งทบทวนความเดมิ จากตอนทแ่ี ล้วกเ็ ขียนตอ่ ไปได้ทนั ที วันท ี่ 20 เมษายน พ.ศ. 2454 ในเรอื กลาง โดย ม.ร.ว.คกึ ฤทธ์เิ คยใหส้ มั ภาษณ์ตอนหนึ่งวา่ เมอ่ื ได้ใหช้ ีวติ แม่น้�ำ เจ้าพระยา ณ ต�ำ บลบา้ นม้า อำ�เภอ กับตวั ละครในเรอื่ งทเี่ ขียนแล้ว ตวั ละครแต่ละตัวก็เหมือนมี อินทร์บุรี จังหวัดสงิ ห์บรุ ี เปน็ โอรสคนสดุ ทอ้ ง ชวี ิตเป็นของตวั เอง ผปู้ ระพันธเ์ ป็นเพยี งคนถา่ ยทอดเรอื่ งราว ในบรรดาโอรส-ธดิ า ทง้ั 6 คน ของพระวรวงศ์ ของชีวิตตวั ละครเหลา่ น้ันออกมา เธอ พระองคเ์ จา้ คำ�รบ กับหม่อมแดง (บุนนาค) นวนิยายได้รบั การตอบรับจากสังคมอยา่ งกว้างขวาง (หมอ่ มราชวงศเ์ สนยี ์ ปราโมช เป็นคนท่ี 4) โดย เน่ืองจากการบรรยายท่สี มจรงิ มากขนาดทมี่ ีคนเชือ่ วา่ แม่ ช่ือ “คกึ ฤทธิ์” น้นั มาจากการที่ชอบร้องไหเ้ สยี ง พลอยมีตัวตนอยจู่ รงิ แต่จากคำ�น�ำ ของหนังสือ “สี่แผ่นดนิ ” ดงั ในวัยทารก จึงได้รบั พระราชทานนามนจ้ี าก ฉบับแรก ท�ำ ใหท้ ราบวา่  แมพ่ ลอยเกิดจากจนิ ตนาการของผู้ สมเดจ็ พระศรีพชั รนิ ทราบรมราชินนี าถ เขยี นเอง มไิ ดม้ บี ุคคลใดเปน็ ตน้ ฉบับของแม่พลอยโดยแท ้ สิ่ง ม.ร.ว. คึกฤทธ์ิ ปราโมช เปน็ ทง้ั นกั การเมอื ง เดยี วที่จะยอมรับไดค้ อื ชาติสกลุ ของแมพ่ ลอยเทา่ น้ัน เพราะใน และสอื่ มวลชน โดยดำ�รงตำ�แหน่งนายก เรอ่ื งไดร้ ะบชุ ดั เจนวา่ แม่พลอยเปน็ พวก “ก๊กฟากขา้ งโน้น” ซึง่ รัฐมนตรีคนที่ 13 เปน็ ผกู้ อ่ ตั้งหนงั สอื พิมพ์ เป็นศพั ท์ทีใ่ ชเ้ รียกคนสกุลบุนนาคในสมัยก่อน นอกจากน ี้ สยามรัฐ และไดร้ ับการยกยอ่ งเชดิ ชูเกยี รตเิ ปน็ ผู้เขียนยังเล่าอกี ว่า ระหวา่ งทท่ี ่านเขียนลงสยามรฐั พอถึงตอน ศลิ ปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลปค์ นแรกของ แมพ่ ลอยแพท้ อ้ ง และปรารภกบั คุณเปรมวา่ อยากรบั ประทาน ประเทศไทย ประจำ�ปี พ.ศ. 2528 ผลงานเขียน มะมว่ งดิบ ก็มที า่ นที่นับญาติกบั แม่พลอย ส่งมะมว่ งดิบมาให้ อืน่ ๆ ไดแ้ ก่ ไผแ่ ดง กาเหว่าท่ีบางเพลง มอม ถึงโรงพิมพ์สยามรฐั ทนั ที ทัง้ ท่หี น้านั้นมใิ ช่หนา้ มะมว่ ง และ หลายชวี ิต ทา่ นที่ส่งมะม่วงดบิ มาให้ คอื เจา้ จอมอาบ ในรชั กาลท่ี 5 ซงึ่ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ถึงแก่ เจา้ จอมอาบเปน็ คนในสกุลบุนนาค แสดงใหเ้ ห็นวา่ ผู้อ่านเหน็ อสญั กรรม เมอ่ื วันที่ 9 ตลุ าคม พ.ศ. 2538  แม่พลอยเป็นญาติ และนับญาติได้อย่างสนิทใจเลยทเี ดยี ว  สิริรวมอายุ 84 ปี 5 เดอื น 20 วนั ตอ่ มาองค์ แน่นอนวา่ เรือ่ งในรวั้ ในวังที่ถา่ ยทอดออกมาจนได้ การยเู นสโกได้ประกาศยกยอ่ งเชดิ ชเู กยี รติ ชือ่ ว่าเป็นวรรณกรรมแห่งกรงุ รัตนโกสนิ ทรเ์ ร่ืองนีม้ ที ่ีมาส่วน หมอ่ มราชวงศ์คึกฤทธ์เิ ปน็ บุคคลส�ำ คัญของ หนงึ่ จากประสบการณจ์ รงิ ของผุเ้ ขยี นในวัยเด็กซ่ึงเคยติดตาม โลก ใน 4 สาขา ได้แก่ การศึกษา วฒั นธรรม หม่อมมารดาเข้าวงั มีโอกาสใกล้ชดิ กบั ราชส�ำ นักฝา่ ยใน สังคมศาสตร์ และสอื่ สารมวลชน ในวาระครบ และได้มาสัมภาษณห์ าข้อมลู จากเจา้ นายฝ่ายในท่ียงั ทรงมี รอบ 100 ปี ชาตกาล พ.ศ. 2554 พระชนม์อยู่ ตลอดจนพระอนวุ งศ์บางพระองคใ์ นภายหลงั อาทิ หมอ่ มเจา้ หญงิ จงจิตรถนอม ดศิ กุล เปน็ ตน้ สแี่ ผน่ ดนิ  รวมเล่มพมิ พค์ รัง้ แรกในปี พ.ศ. 2496 มคี วามยาวมากจนตอ้ งพมิ พเ์ ปน็ สองเล่ม หนารวมกนั ถงึ 2,224 หนา้ และมกี ารพิมพ์ซ้ำ�อกี นบั สบิ คร้งั ได้รบั การน�ำ ไป ดัดแปลงเปน็ ละครโทรทัศน์และละครเวทีอกี หลายครงั้ หลายคราว 46

ผมรสู้ กึ ไม่ดีเอาเสียเลย มนั ว่างโหวงไปหมด ปบู่ อกวา่ ปเู่ ขา้ ใจว่าผมรู้สึกอยา่ งไร เพราะปู่ เองกร็ สู้ ึกไม่ตา่ งไปจากผม แตป่ ู่บอกวา่ ทุก อย่างท่เี ราสูญเสียไปหากเป็นสิ่งที่เรารกั เรา กย็ อ่ มรูส้ ึกอยา่ งนี้ ป่บู อกว่ามที างเดียวท่ีจะ ทำ�ให้ไม่ร้สู กึ อยา่ งน้ีกค็ ือ ต้องไมร่ ักอะไรเลย ซึง่ นั่นแย่ไปกว่านี้ เพราะเราจะร้สู ึกว่างเปลา่ ตลอดเวลา ลิตเต้ลิ ทรี เรื่องราวและช่อื ของเดก็ ชายเชือ้ สายเชโรกีผ้กู ำ�พรา้ ลิตเต้ิลทรี (The Education of บดิ ามารดาตงั้ แตว่ ยั เพียงห้าขวบ บา้ นใหม่ของลติ เติล้ ทรีเปน็ Little Tree) ไดร้ บั การตีพิมพ์เม่อื ปี ค.ศ. 1976 และชนะรางวัล ABBY Award Win- กระทอ่ มไม้ซงุ ต้ังอยู่ใต้ทิวไมใ้ หญแ่ ละข้างหลงั เป็นภูเขาหา่ งไกล ner เม่อื ปี ค.ศ. 1991 จากตวั เมืองทเ่ี ขาเคยอยู่ ปู่ของเขาเป็นลกู ครงึ่ เชโรกี และย่ากม็ ี เนอื้ หาของหนังสือกระทบใจนัก สายเลือดเชโรกเี ต็มตวั ทั้งสองคนเป็นผู้ปกครองคนใหมข่ องเขา อนุรกั ษท์ ว่ั โลก เพราะเปน็ การดึงให้คนหันมา ณ บ้านใหมน่ บี้ ทเพลงแหง่ ขนุ เขา ทอ้ งฟ้า และภูมิปญั ญาพนื้ ถนิ่ ตระหนักถึงความสำ�คญั ของเรอื่ งราวของการ เปน็ บทเรียนบทใหมส่ �ำ หรับเขา ‘เชโรกี’ เป็นช่อื ชนเผ่าพนื้ เมอื ง อยู่รว่ มกบั ธรรมชาตอิ ย่างพึง่ พงิ และความเป็น อเมริกนั ชนเผ่าหนึ่ง และกอ่ นทีย่ คุ จักรวรรดินยิ มจะเรมิ่ ตน้ และ อนั หนง่ึ อันเดยี วกันกับธรรมชาติ และทำ�ให้ เห็นวา่ คนทเ่ี รยี นรจู้ ากธรรมชาตทิ ี่แทจ้ ริงนน้ั เปิดฉากการรกุ รานของชาวผิวขาวทีเ่ ข้ามาจบั จองดินแดนใน แม้ว่าแผ่นดินจะถูกยดึ ครองแตจ่ ติ วญิ ญาณ สหรัฐอเมริกา ชนเผ่าพื้นเมืองเหลา่ นี้ - เชโรกี และชาวอเมริกนั และคณุ ค่าแหง่ ความเปน็ มนษุ ยม์ ไิ ด้ถูกกลนื กินไปด้วย พวกเขายังคงดำ�เนินชวี ิตไปตามวถิ ี พ้นื เมืองเผา่ อน่ื กเ็ ปน็ ผู้จบั จองดินแดนเหล่านี้อยกู่ อ่ นแล้ว ซงึ่ ท่ีดีงาม อดทนและเขม้ แขง็ แมว้ า่ จะถกู กดข่ี ชาวผิวขาวเหลา่ นีต้ อ่ มากไ็ ด้กำ�หนดกฎเกณฑข์ ้นึ มาบงั คับชาว ขม่ เหงและเหยียบย่ำ�ศกํ ดิศ์ รีแห่งความเปน็ พื้นเมอื งดังกล่าวให้ตอ้ งยอมจ�ำ นนด้วยอำ�นาจของยทุ โธปกรณ์ มนษุ ยก์ ็ตาม ที่มีอ�ำ นาจมากกว่า เม่อื ปแู่ ละยา่ รับลติ เตล้ิ ทรีมา พวกเขากไ็ ด้ ถา่ ยทอดประสบการณ์เมือ่ ครั้งทชี่ าวพนื้ เมอื งถกู ชาวผวิ ขาว รุกรานครง้ั นั้น ตลอดจนตำ�นานพืน้ ถิน่ ของชนเผา่ และรวมทัง้ วิถที างแบบเชโรกี ท่ีพวกเขายังคงยึดถอื อยใู่ หก้ บั ลิตเตลิ้ ทรี 47

โดยในประวัตศิ าสตร์อเมริกาชน Photo courtesy of the Birmingham Public Library Archives, กลมุ่ น้อยถูกมองวา่ เปน็ พวกปา่ เถื่อน นอกรีต Asa Earl Carter Publications, File No. 1265.1.2. ไม่มีอารยธรรม ชาวผิวขาวที่มาใหม่รุกรานจน alabamaliterarymap.lib.ua.edu ชนกลุ่มน้อยเหล่าน้ีตอ้ งกระจดั กระจาย บ้างไป อยทู่ างตอนใต้ บา้ งไปอย่ทู างตอนเหนอื ของ ฟอร์เรสต์ คาเตอร์ เปน็ นามแฝงของ Asa Earl ประเทศ และอยแู่ บบถกู จ�ำ กดั พื้นที่ ไมแ่ มก้ ระทั่ง Carter (ค.ศ. 1925 – 1979) ซึ่งตัง้ ตามขนบชอ่ื ของชาวเผ่า ไดค้ รอบครองที่ดนิ ของตนเองทีม่ มี าต้ังแต่ เชโรกี บรรพบรุ ุษ ชนกลมุ่ น้อยที่วา่ นม้ี หี ลายกลมุ่ ดว้ ย เรอ่ื งราวของคาเตอร์ สร้างความตระหนกใหก้ ับ กัน เช่น โควานเช ไอโอวา ลมุ บิ ฯลฯ ซ่งึ เชโรกี ผู้อ่านที่ชน่ื ชอบลติ เติ้ลทรีมากมาย เพราะหลังจากท่ีเขาตายไป ก็เปน็ หนงึ่ ในนัน้ ได้ระยะหน่งึ และประวัติชวี ติ เขาถกู เปดิ เผยว่า เขาเปน็ หน่ึงใน คำ�ว่า เชโรกี (Cherokee) หมาย ผนู้ �ำ กล่มุ เหยยี ดผิวในอเมรกิ ัน (โดยเฉพาะคนผวิ ด�ำ ) ท่ชี ่ือว่า ถึงกลุม่ ชนพื้นเมอื งในสหรัฐอเมรกิ าที่เดิมต้ัง Ku Kluk Klan เขายังเป็นหนึง่ ในผเู้ ขียนคำ�ปราศรยั เหยยี ด ถน่ิ ฐานอยู่ในบรเิ วณทางตะวนั ออกเฉียงใตข้ อง ผิว สหรฐั อเมริกาสว่ นใหญใ่ นรฐั จอร์เจีย, นอรท์ คาร์เตอรเ์ กิดทีเ่ มอื งอลาบามา เมืองท่ีมกี ารกีดกัน แคโรไลนา, เซาทแ์ คโรไลนา และทางตะวนั ออก คนผิวดำ�และแบ่งแยกสีผิวอย่างชัดเจน เขาชื่นชอบและสนใจ ของเทนเนสซ ี ภาษาท่ใี ช้เป็นภาษาทเ่ี กี่ยวข้อง ในเรอ่ื งการเมืองมาตัง้ แตเ่ ด็ก เรยี นจบทางด้านหนงั สือพมิ พ์ กับกลุ่มภาษาอโิ รควอย (Iroquoian languages) และท�ำ งานองค์กรลบั มาโดยตลอด ขณะทอี่ กี ภาคหนง่ึ ของ ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 เชโรกไี ดช้ ่ือ ชีวิตเขาเขยี นหนังสือในนามฟอรเ์ รส คาเตอร์ ซง่ึ หนังสอื เรอ่ื ง วา่ เป็นหน่งึ ใน “ชนเผ่าผู้มีวฒั นธรรมทั้งห้า” ลิตเตล้ิ ทรี โดดเดน่ และเปน็ ที่กล่าวขวัญถึงอยา่ งมาก กระนนั้ (Five Civilized Tribes) เพราะเป็นกล่มุ ชาว ก็ดไี ด้มกี ารโตเ้ ถียงกนั อยา่ งมากถงึ เนอ้ื หาเรอ่ื งราวในหนังสือ อเมริกันอนิ เดยี นท่ยี อมรบั และผสานวฒั นธรรม มชี าวเผ่าเชโรกบี างคนออกมาประนามวา่ เขาไม่ไดเ้ กย่ี วขอ้ ง และความก้าวหน้าของผ้เู ข้ามาตง้ั ถน่ิ ฐาน ใดๆ กบั เผ่าเชโรกี และส่งิ ทเี่ ขยี นก็เปน็ ภาพท่ีไมถ่ ูกต้องของ อาณานคิ มชาวอเมรกิ ันยุโรป ตามบันทึกสถิติ ชนเผา่ เชโรกแี ท้จรงิ ของส�ำ นักงานสถติ แิ ห่งสหรฐั อเมรกิ าของปี โอปราห์ วินฟรยี ์ พิธกี รชอ่ื ดงั ผู้มีบทบาทสำ�คญั ใน ค.ศ. 2000 ชาวเชโรกีมีด้วยกันกวา่ 300,000 ชวี ิตของชาวอเมริกัน เคยยกยอ่ งหนังสือเล่มนี้โดยบอกวา่ เต็ม คนซงึ่ เปน็ กลมุ่ ที่ใหญ่ทสี่ ุดในบรรดากลมุ่ ชาว ไปดว้ ยจติ วญิ ญาณทนี่ า่ นับถือ และยกให้ขน้ึ ช้ันหนงั สอื แนะน�ำ อเมรกิ ันอินเดียน 563 กลุ่มทเี่ ปน็ ที่ยอมรบั อยา่ ง ของโอปราห์ วินฟรีย์ แต่เม่อื มีการโยงใยประวัตขิ องฟอร์เรสต์ เป็นทางการโดยรฐั บาลสหรัฐ คาเตอร์ กบั Asa Earl Carter ว่าเปน็ คนๆ เดียวกัน โอปราห์ วินฟรีย์ จึงยกเลิกการแนะน�ำ หนังสือเล่มนี้พร้อมบอกเหตผุ ล ว่า แมฉ้ ันจะคดิ ว่าหนังสอื เล่มนดี้ ี แต่เมือ่ ร้วู ่ามนั เกิดจากคนที่ เหยียดสีผวิ ฉนั ร้สู กึ ทนไมไ่ ดท้ จ่ี ะอา่ นมนั เลยทีเดียว 48

เธอเคยเอะใจบา้ งไหมวา่ หนุ่ กลทุกชนิดถกู ภาพประกอบโดย ไบร ัอน เซลส ินค สรา้ งขึ้นมาดว้ ย เหตผุ ลบางอยา่ ง” เขาถามอซิ าเบล “มนั ถกู สรา้ งข้ึนเพอ่ื ใหเ้ ราหัวเราะ อย่างหนู ท่อี ยตู่ รงน้ี หรอื เพือ่ บอกเวลา อย่างนาฬิกา หรือท�ำ ให้เรานกึ ฉงนสงสยั อยา่ งมนษุ ยก์ ล บางที น่ันอาจเปน็ เหตุผลว่าท�ำ ไมหุ่นกลท่ี ใช้การไม่ได้ถงึ ท�ำ ให้ฉนั รูส้ กึ เศร้านิดๆ เปน็ เพราะวา่ มันไมอ่ าจท�ำ ในส่ิงที่ถกู กำ�หนดให้ ทำ�ได้ อปรูโิศกน้ามกนาษุ เยบก์ รลขตอ์ง เร่อื งของอโู ก้ กาเบรต์ เด็กชายวัย 12 จะว่าไปแล้ว พล็อตเรอ่ื งแบบนี้ไมใ่ ชเ่ รอ่ื งใหม่ ซ่ึงค้นพบภาพเขียนลึกลับที่เปล่ยี นแปลง แก่นของเรอื่ งพบได้ตามนิยายเยาวชนทวั่ ไป การไข ชีวิตของเขาไปตลอดกาล ปรศิ นาชีวิต การเดนิ ตามความฝนั อยทู่ ว่ี ่าใครจะผกู เรื่อง แบบไหน และสื่อออกมาอยา่ งไรให้น่าประทับใจ หลังจากพ่อตาย สมดุ บนั ทึกที่พอ่ ทง้ิ ไว้ แตค่ วามโดดเด่นของเรื่องนีอ้ ยทู่ ว่ี ธิ ีการน�ำ ใหพ้ าอูโก้ไปข้องเก่ยี วกับชายชราทรี่ า้ นขายของ เสนอ และโดยเฉพาะอยา่ งยิ่งเมอื่ ผเู้ ขียนเลอื กนำ�เสนอ เลน่ ---ชายชราผปู้ ั้นปง่ึ และเตม็ ไปดว้ ยความลับท่ี วธิ นี ้กี ับหนังสือทมี่ เี นือ้ หาโยงไปถึงภาพยนตรแ์ ละผู้สรา้ ง เขาไมเ่ ขา้ ใจ แล้วอโู ก้กค็ ่อยๆ ล่วงรู้ความลับอนั ภาพยนตรเ์ ร่อื งแรกของโลก การสอื่ ดว้ ยภาพขาวด�ำ ใน ลักษณะสตอร่บี อร์ด จึงดเู หมาะสมและกลมกลืน จะเห็น นา่ ทึง่ นั้นทีละน้อย และตัดสินใจลงมือกอบกู้ความ ไดว้ า่ เม่ือผู้เขยี นน�ำ วิธีนี้ไปใชก้ ับพล็อตเรือ่ งแบบอนื่ (ใน ฝนั และความภาคภมู ใิ จของชายชรากลับมา ขณะ ผลงานเลม่ ถดั มาของเขา) กลบั ไม่ประสบความส�ำ เร็จ หรอื นา่ ประทับใจเทา่ เดยี วกันมนั ก็เปน็ การไขความลบั และเดินตาม ความฝันของตวั เขาเองด้วย 49