คู่มือครู ประวัติศาสตร์ ม.1

กระตนุ ความสนใจ สํารวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู ครูทบทวนความรขู องนักเรยี นโดยตัง้ คําถามให ประเทศตา่ งๆ ของเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตใ้ นสมยั ใหม ่ มพี ฒั นาการทางดา้ นตา่ งๆ ดงั น้ี นกั เรียนชว ยกันตอบ เชน ขเฉอยี งงชใาตต ้ ิตมะีกว๑าันร)ตเ ปกพล ฒัีย่ คนือนแ าปพกลมางร่าทท ่ีสามา� งลคดาญั า้ย นู 2ค(กมอื าา รเเเลกมเือซอื บียงท)ก กุ าสปริงปรคะกโเปทครศร์ อยบกงร เวูไห้นนลป ารตยะกปเเทรปะศ็นเไทอทศายณใ น1าตเนอกิคเเชปมียน็ ขตออะางวณอันาังอนกอฤคิ กษม- • พฒั นาการทางดา นการเมืองการปกครองของ ประเทศตา งๆ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออก- อินโดนเี ซีย ตกเป็นอาณานิคมของฮอลันดาหรือเนเธอร์แลนด ์ เวียดนาม กมั พูชา ลาว ตกเปน็ เฉยี งใตส มัยใหมเปนอยา งไร อาณานคิ มของฝรง่ั เศส จนหลังสงครามโลกคร้งั ท ่ี ๒ ประเทศตา่ งๆ จงึ ไดร้ บั เอกราช (แนวตอบ การเขา มาของชาติตะวนั ตกใน ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตใ นชว งแรกน้นั การทหี่ ลายประเทศถกู ชาตติ ะวนั ตกปกครอง ทา� ใหก้ ารสงครามทเ่ี คยมมี า เพื่อผลกาํ ไรทางการคาและเผยแผศาสนา เปน็ เวลานานจบส้นิ ลง แตค่ วามขดั แย้งยังมีอยู่ จากปัญหาเรอื่ งพรมแดน ภายหลงั ตอ มาชาตติ ะวันตกแขง ขันกันขยาย อํานาจเขา ครอบครองจนทําใหประเทศตา งๆ ปญ หำควำมขดั แยง้ เรอ่ื งปรำสำทพระวหิ ำรระหวำ่ งไทยกบั กมั พชู ำ เปน็ ผลสบื เนอ่ื งมำตงั้ แตย่ คุ ลำ่ อำณำนคิ มของมหำอำ� นำจ ตกเปน อาณานคิ ม (ยกเวนไทยเพยี งประเทศ ตะวันตก เดยี ว)) ๒) พัฒนาการทางด้านเศรษฐกิจ การเข้ามาของชาติตะวันตก ก่อให้เกิดการ • การเขามาของชาตติ ะวนั ตกสง ผลดีทางดา น เศรษฐกจิ อยา งไร ขยายตวั ทางการคา้ โดยเฉพาะพรกิ ไทยและเครอื่ งเทศอน่ื ๆ ในระยะแรก ตอ่ มามสี นิ คา้ หลากหลาย (แนวตอบ ในชวงแรกกอ ใหเกิดการขยายตวั มากขน้ึ เชน่ ดบี กุ ยางพารา ไมส้ กั กาแฟ ขา้ ว เป็นตน้ และมีการบุกเบกิ ที่ดนิ เพ่ือการเกษตร ทางการคา โดยเฉพาะพริกไทยและเคร่อื งเทศ โดยเฉพาะการปลูกข้าวในหลายประเทศ ส�าหรับประเทศไทย ข้าวจัดเป็นสินค้าทางการเกษตร ตางๆ ตอ มาทาํ ใหม สี ินคาหลากหลายชนดิ อนั ดบั หนงึ่ ต้ังแต่อดีตจนถึงปจั จุบนั มากข้นึ เชน ดบี ุก ยางพารา ไมสัก กาแฟ สมยั นรี้ ปู แบบเศรษฐกจิ เรม่ิ เปลยี่ นแปลงจากเศรษฐกจิ แบบยงั ชพี เปน็ เศรษฐกจิ การคา้ ขาว เปนตน เศรษฐกจิ เร่มิ เปล่ยี นจากแบบ มีการค้าขายอยา่ งเสร ี มีการผลติ เพือ่ การค้า มกี ารใช้เงนิ ตราอยา่ งแพร่หลาย และเร่ิมมีการพัฒนา ยงั ชีพมาเปนการผลิตเพอ่ื การคา) อุตสาหกรรมในบางประเทศ • พัฒนาการทางสังคมในสมัยใหมม ี ๓) พัฒนาการทางด้านสังคมและวัฒนธรรม การเปล่ียนแปลงที่ส�าคัญ คือ การเปลีย่ นแปลงอยางไร (แนวตอบ เปลย่ี นแปลงหลายอยา ง เชน มีการ มีการยกเลิกระบบทาส ส่วนราษฎรทั่วไปก็มีเสรีภาพในการเลือกที่อยู่และการประกอบอาชีพ ยกเลิกระบบทาส การไดร ับการศกึ ษาแบบ การจัดการศึกษาแบบใหม่ในหลายประเทศ รวมท้ังประเทศไทย ท�าให้ราษฎรมีโอกาสมากข้ึนใน ตะวันตกในหลายประเทศ จนทําใหเกิดกลมุ การเลื่อนฐานะทางสงั คม และมีสว่ นรว่ มในการเมืองการปกครองมากขนึ้ ชาตินิยมหวั ใหมบ างกลมุ ที่ตองการปรับปรงุ ประเทศใหทันสมัย และเกิดความไมพอใจใน 142 การยดึ ครองของชาติตะวันตก เปน ตน ) นักเรียนควรรู ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT การลา อาณานิคมของชาติตะวนั ตกสงผลตอ พฒั นาการของไทยในสมยั 1 ประเทศไทย การที่ไทยสามารถรกั ษาเอกราชไวไดเ นอื่ งจากการดาํ เนนิ รัชกาลท่ี 5 ทางดา นสังคมและวัฒนธรรมในขอ ใด พระบรมราโชบายอันชาญฉลาดของพระมหากษตั ริยไ ทย 2 พระองค คอื พระบาท- 1. การจดั ต้งั กระทรวงตา งๆ สมเดจ็ พระจอมเกลา เจา อยหู ัวและพระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลาเจาอยหู ัวที่เปด 2. การยกเลิกระบบไพรและทาส รับวทิ ยาการตา งๆ ของชาติตะวันตก ปฏริ ปู บา นเมืองใหท นั สมยั ยอมรอมชอมไมใ ช 3. การยกเลิกระบบเจา ภาษนี ายอากร กําลังทหารแกไขปญ หา ประกอบกบั องั กฤษมีนโยบายท่จี ะใหไทยเปนดนิ แดนกันชน 4. การจดั ต้ังสุขาภิบาลแหง แรกทท่ี าฉลอม ระหวา งพมาของอังกฤษกบั อนิ โดจีนฝรัง่ เศส จึงทําใหประเทศไทยเปน ประเทศเดยี ว วิเคราะหค ําตอบ ตอบขอ 2. การยกเลกิ ระบบไพรและทาสถือเปน ในภูมิภาคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตท ่รี กั ษาเอกราชของตนไวไ ด การเปลย่ี นแปลงทางดา นสังคมทสี่ ําคัญ เนือ่ งจากระบบไพรและทาสทําให 2 มลายู เคยเปน ดนิ แดนใตก ารปกครองของผปู กครองซ่ึงมาจากทางตะวันออก- ชาตติ ะวันตกมองวา ไทยเปน ประเทศท่ีลา หลงั ประกอบกบั การรับแนวคดิ เฉยี งใตของอินเดียที่นบั ถอื ศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู ตอมาจึงไดร บั อทิ ธิพลของ เกี่ยวกบั สิทธิ เสรภี าพของประชาชนจากตะวันตก จึงทรงดําเนินการเลิก พระพุทธศาสนาและศาสนาอสิ ลาม ภายหลงั ครสิ ตศ ตวรรษที่ 16 ตกอยใู ตอ ทิ ธพิ ล ไพรแ ละทาสในสงั คมไทย ของโปรตเุ กส ฮอลนั ดา และองั กฤษ ในชว งสงครามโลกครั้งที่ 2 ตกอยูภายใต การยึดครองของญีป่ นุ และเมอื่ ญ่ปี นุ เปนฝายแพในสงคราม มลายกู ต็ กเปน ของ องั กฤษอกี ครัง้ หนง่ึ และไดร บั เอกราชเมอื่ พ.ศ. 2500 142 คมู ือครู

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู ๒.3 พฒั นาการในสมยั ปจั จุบนั 1. ครใู หนักเรยี นกลุมที่ 3 สงตวั แทนออกมา นําเสนอรายงานหนา ชั้นเรยี น จากนั้นให หลงั สงครามโลกครงั้ ท ี่ ๒ เปน็ ยคุ สงครามเยน็ (พ.ศ. ๒๔๙๐ - ๒๕๓๔) ซงึ่ เปน็ การตอ่ สรู้ ะหวา่ ง เพ่อื นๆ กลมุ อ่นื ซักถามขอ สงสยั จนเขา ใจ ค่ายโลกเสรีที่มีสหรัฐอเมริกาเป็นผู้น�า กับค่ายโลกคอมมิวนิสต์ที่มีอดีตสหภาพโซเวียตเป็นผู้นา� ขณะเดยี วกนั กม็ บี างประเทศด�าเนนิ นโยบายเปน็ กลางไมผ่ กู พนั กบั คา่ ยใด ประเทศตา่ งๆ ในเอเชยี - 2. ครูต้ังประเด็นคาํ ถามใหนักเรียนตอบ เชน ตะวนั ออกเฉยี งใตไ้ ดร้ บั เอกราชจากชาตติ ะวนั ตกตา่ งดา� เนนิ นโยบายแตกตา่ งกนั เชน่ เวยี ดนามเหนอื • ในชวงหลงั สงครามโลกครง้ั ท่ี 2 ประเทศ เปน็ ฝา่ ยโลกคอมมวิ นสิ ต ์ ฟลิ ปิ ปนิ สเ์ ปน็ ฝา่ ยโลกเสร ี อนิ โดนเี ซยี ไมผ่ กู พนั กบั คา่ ยใด นอกจากนแี้ ตล่ ะ ตา งๆ ในภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตได ใปนรเะคเทรือศจตักา่ งรพภยพาอยังากมฤแษส ว1(งBหrาitหisนhท Cางoขmอmงตoนnเwอeงa lเtพh)อ่ื กเาวรียสดรนา้ างมชายตังขติ นึ้้องใหตม่อ ่สเู้เชพ่น่ือ กพารมร่าวไมมป่เขร้าะรเท่วมศ รวมกนั ตอ ตา นคอมมิวนสิ ตโดยวิธใี ด ตอ่ ไป ซง่ึ ก่อใหเ้ กดิ สงครามท่ีรุนแรงมากระหวา่ ง พ.ศ. ๒๕๐๓ - ๒๕๑๘ รวมเวลาถึง ๑๕ ปี (แนวตอบ รวมกลมุ กนั จดั ตั้งสมาคมอาสา ซง่ึ ตอมาไดพัฒนามาเปน สมาคมประชาชาติ แหงเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต หรอื อาเซียน เมื่อ พ.ศ. 2510 โดยประเทศรวมกอ ต้ังมี 5 ประเทศ ไดแก ไทย มาเลเซยี สงิ คโปร อนิ โดนเี ซีย และฟลิปปนส เพอื่ รวมมือกนั ทางดานเศรษฐกจิ สงั คม และวฒั นธรรม) 3. ครใู หนกั เรียนทํากจิ กรรมที่ 5.5 จากแบบวัดฯ ประวัติศาสตร ม.1 ใบงาน ✓ แบบวัดฯ แบบฝก ฯ ประวตั ิศาสตร ม.1 กิจกรรมท่ี 5.5 หนวยท่ี 5 พัฒนาการของภูมภิ าคเอเช�ยตะวันออกเฉยี งใต เครอ่ื งบนิ ของสหรฐั อเมรกิ าทใ่ี ชร้ ว่ มรบในสงครามเวยี ดนาม ทหารอเมรกิ นั ในสงครามเวยี ดนามครั้งที่ ๒ กิจกรรมที่ ๕.๕ ใหน กั เรยี นดภู าพธงชาตทิ ก่ี าํ หนดให แลว ระบถุ งึ ชอื่ ประเทศ คะแนนเต็ม คะแนนที่ได ระบอบการปกครองและสนิ คา สง ออกทส่ี าํ คญั ของประเทศนน้ั ñð ในชว่ งสงครามเวยี ดนามครงั้ ท ่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๐๓ - ๒๕๑๘) ประเทศตา่ งๆ ในเอเชยี ตะวนั ออก- โดยเขยี นคาํ ตอบลงในชอ งวา ง (ส ๔.๒ ม.๑/๑) เฉียงใต้รวมทั้งไทย มีความหวาดระแวงกับการขยายตัวของลัทธิคอมมิวนิสต์กันมาก นอกจากนี้ หลายประเทศยังได้ร่วมกันก่อตั้งสมาคมอาสา ซ่ึงต่อมาได้พัฒนาเป็นสมาคมประชาชาติแห่ง สัญลกั ษณธ งชาติ ระบอบการปกครอง สินคา สง ออกท่ีสาํ คญั เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ หรอื อาเซียนขึน้ เม่ือ พ.ศ. ๒๕๑๐ มีประเทศรว่ มก่อตง้ั ๕ ประเทศ ไดแ้ ก่ ไทย มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ เพ่ือร่วมมือกันทางด้านเศรษฐกิจ สังคม ชอ่ื ประเทศ ไทย..................................... ..........ป....ร....ะ..ช....า...ธ...ิป....ไ...ต....ย.........ม...ีพ.....ร...ะ...ม....ห....า...-... .........เ..ช...น.......เ..ค....ร....อื่ ...ง...ค....อ....ม...พ.....วิ ..เ..ต....อ....ร............. และวฒั นธรรม ก.....ษ....ัต....ร...ิ.ย...ท.....ร...ง....เ..ป....น....ป....ร....ะ...ม...ุ.ข.......แ...ล.....ะ..ม....ี อ...ปุ....ก....ร...ณ.....แ...ล...ะ...ส...ว. ..น....ป....ร...ะ..ก....อ...บ......ร....ถ...ย...น.....ต... ภายหลังจากส้ินสุดสงครามเย็นและการล่มสลายของสหภาพโซเวียต ต้ังแต่ พ.ศ. ๒๕๓๔ น.....า...ย...ก.....ร...ัฐ....ม...น.....ต....ร...ี.เ.ป.....น....ห....ัว...ห....น.....า...ฝ....า..ย.... แ...ผ...ง...ว...ง...จ...ร....ไ..ฟ....ฟ....า....ส....น.ิ ....ค...า. ..เ..ก...ษ....ต....ร.....เ..ช...น.... เป็นต้นมา เกือบทุกปีประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะให้ความส�าคัญกับการพัฒนาทาง บรหิ าร.............................................................................. ข...า..ว......ย...า...ง...พ....า...ร...า.....เ..ป....น ....ต....น............................. เศรษฐกจิ จนน�าไปสู่การผอ่ นคลายและปรบั ตัวของประเทศเวียดนาม ลาว กมั พูชา ที่ปกครองใน ระบอบคอมมวิ นสิ ต ์ และยอมรบั ระบบเศรษฐกจิ ของโลกเสร ี มกี ารเปดิ ตลาดการคา้ ใหก้ บั ตลาดโลก ..........ป...ร....ะ..ช...า..ธ...ปิ....ไ..ต....ย......ม...ปี...ร....ะ..ธ...า..น.....า..ธ...บิ....ด....ี ..........เ..ช...น........เ..ส....ื้อ...ผ....า ..แ...ล....ะ...เ.ค....ร....่อื...ง...น.....ุง...ห....ม... 143 เ..ป....น....ป....ร...ะ...ม...ขุ......ม...นี.....า..ย....ก...ร....ฐั...ม...น.....ต....ร...เี..ป...น..... .ส....นิ....ค....า..อ....เิ.ล....ก็....ท...ร....อ...น....กิ....ส......ไ...ม...แ...ก...ะ...ส....ล...ก.ั ... ห....วั...ห....น.....า..ฝ....า...ย...บ....ร....หิ ....า..ร.................................... .แ...ล....ะ..เ..ฟ....อ...ร...น....เิ..จ...อ....ร...ไ ..ม......น....า้ํ...ม...นั....ม...ะ...พ....ร...า..ว... เฉฉบลบั ย ชื่อประเทศ.......ฟ....ล....ปิ....ป....น ....ส.......... .............................................................................. เปนตน.............................................................................. ...........เ.ช...น.........พ....ล....งั...ง....า..น.....ไ..ฟ....ฟ....า.......ส.....่ิง...ท....อ... ..........ส....งั ...ค...ม....น....ยิ...ม......ม....ปี ...ร....ะ..ธ...า...น....ป....ร...ะ..เ..ท....ศ... เ..ป....น ....ป....ร...ะ...ม...ขุ......ม...นี....า...ย...ก....ร....ฐั ...ม...น.....ต....ร...เี..ป...น..... .แ....ล....ะ...เ..ส....้ื.อ....ผ....า...ส....ํ.า...เ..ร...็.จ....ร...ู.ป.........ไ...ม....แ...ล.....ะ.. ห....วั...ห....น....า...ฝ...า...ย...บ....ร...หิ....า...ร..................................... .เ..ฟ....อ....ร....น....ิเ..จ....อ....ร...ไ...ม.... ....ก....า...แ....ฟ........ส.....ิน....ค.....า.. ชอ่ื ประเทศ ลาว หัตถกรรม เปนตน..................................... .............................................................................. .............................................................................. ชอ่ื ประเทศ............บ....ร...ไู...น............... ..........ส....ม....บ....ูร....ณ......า...ญ.....า...ส....ิ.ท....ธ...ิร....า...ช....ย........ม....ี ...........เ.ช...น........น....า้ํ...ม...นั........แ...ก....ส....ธ...ร....ร...ม....ช...า..ต....ิ... ส....ุ.ล....ต....า...น.....เ..ป....น.....ป....ร...ะ...ม....ุข...แ...ล....ะ...ห....ัว...ห....น.....า... เปน ตน.............................................................................. ฝ....า ..ย....บ....ร...หิ....า..ร....................................................... .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ชือ่ ประเทศ..........ก....ัม....พ....ูช...า............ ..........ป....ร...ะ...ช....า...ธ...ิป....ไ...ต....ย.........ม...ี.พ....ร....ะ...ม...ห.....า...-.. ..........ส.....ิน.....ค.....า...เ..ก.....ษ....ต.....ร........เ...ช...น..........ข....า...ว... ก....ษ.....ัต....ร...ิ.ย...ท.....ร...ง....เ..ป....น.....ป....ร....ะ..ม....ุข........แ...ล....ะ...ม...ี .ข.... า...ว....โ...พ....ด..........ย....า...ง....พ....า....ร....า........เ..ส....ื้.อ....ผ.... า... น.....า...ย...ก.....ร...ัฐ....ม...น.....ต....ร....ีเ..ป....น....ห....ั.ว...ห....น.....า..ฝ....า...ย... .แ...ล....ะ...เ.ค....ร....่อื ...ง....น....งุ ...ห....ม.......เ.ป....น.....ต....น................... บรหิ าร.............................................................................. .............................................................................. ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT ๕๒ สหรัฐอเมริกามีบทบาทดา นความสมั พันธระหวา งประเทศอยางไรในชว ง เกร็ดแนะครู สงครามเวียดนามครัง้ ที่ 2 แนวตอบ จากการขยายตวั ของลัทธคิ อมมิวนิสตเขามาในอนิ โดจีน ทาํ ให ครอู าจนาํ วีดิทศั นเ กย่ี วกับสงครามเวียดนาม (Vietnam War) มาเปด ให สหรัฐอเมริกานาํ นโยบายสรา งวงลอมจาํ กัดการขยายตวั ของลทั ธคิ อมมวิ นิสต นักเรยี นดู เพือ่ ท่ีนักเรียนจะไดเ ขาใจเกย่ี วกบั วิกฤตการณนีท้ เี่ กดิ ขึน้ ในชวง มาใชใ นเอเชยี ดวย ดังนน้ั ในวนั ท่ี 8 กนั ยายน พ.ศ. 2497 จงึ เกดิ สนธสิ ญั ญา สงครามเย็นมากขึ้น มะนิลา เพอื่ จัดตัง้ องคการสนธสิ ญั ญาปอ งกันรวมกนั แหง เอเชยี ตะวนั ออก- เฉยี งใต หรอื สปอ. (SEATO) ประกอบดว ยสมาชกิ 8 ประเทศ ไดแก นกั เรียนควรรู สหรัฐอเมริกา ไทย ฟลิปปนส ปากสี ถาน องั กฤษ ฝรง่ั เศส ออสเตรเลยี และนวิ ซแี ลนด โดยมวี ัตถปุ ระสงคเพ่ือยับยัง้ การขยายตัวของลทั ธคิ อมมิวนสิ ต 1 เครอื จกั รภพองั กฤษ กลมุ ประเทศซึง่ สว นใหญเคยเปนอาณานคิ มของอังกฤษ ในเอเชยี ซง่ึ สมคั รใจเขารวมเปน สมาชิกขององคก รที่มกี ษตั ริยอ ังกฤษทรงเปน สญั ลกั ษณใ นฐานะ ผนู าํ หรือประมขุ ปจ จุบนั มีสมาชกิ 53 ประเทศ มีสาํ นกั งานใหญอ ยูที่กรงุ ลอนดอน มเี ปา หมายในดา นการพัฒนาเศรษฐกิจ สงเสรมิ ประชาธปิ ไตยและหลักสทิ ธิมนุษยชน ในกลุมประเทศสมาชิก นอกจากน้ียงั มีสิทธิพเิ ศษ เชน สิทธพิ เิ ศษทางดานการคา การขอวซี า เปน ตน และยังมีการแขงขันกีฬา “คอมมอนเวลธเกม” ทีจ่ ดั ขน้ึ ทุก 4 ป คูมือครู 143

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู ครสู มุ นักเรยี นอธิบายความรูในประเดน็ ท่ีวา ดงั เชน่ ในสมยั พลเอกชาตชิ าย ชณุ หะวณั พัฒนาการของภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต อดีตนายกรัฐมนตรีของไทย ก็ได1้ใช้นโยบาย ภายหลงั จากสิ้นสดุ ยุคสงครามเย็นเปนอยางไร “เปล่ียนสนามรบเป็นสนามการค้า” น่ันคือ จงอธิบายมาพอเขาใจ เปล่ียนจากการสู้รบ การเผชิญหน้า เป็นการ คา้ ขายซง่ึ กนั และกนั หลายประเทศประสบความ (แนวตอบ ภายหลงั จากสนิ้ สุดสงครามเยน็ และ ส�าเร็จในการพัฒนาเศรษฐกิจ เช่น สิงคโปร์ การลม สลายของสหภาพโซเวยี ต เกือบทกุ ประเทศ มาเลเซีย ไทย เป็นต้น แต่วิกฤติทางการเงิน ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตใ หความสาํ คัญ และเศรษฐกิจที่เกิดข้ึนในประเทศไทย เมื่อ กบั การพฒั นาเศรษฐกิจ จนนําไปสกู ารผอนคลาย พ.ศ. ๒๕๔๐ ก่อให้เกิดผลกระทบเกือบทุก และปรับตัวของเวยี ดนาม ลาว กัมพชู า ที่ปกครอง ประเทศในภูมิภาค จนกระทั่งใน พ.ศ. ๒๕๔๖ ประเทศสิงคโปร์เป็นประเทศที่มีความเจริญก้าวหน้าทาง ในระบอบคอมมวิ นสิ ต และยอมรบั ระบบเศรษฐกิจ จึงเร่ิมฟืน้ ตัวขึน้ มาใหม่ เศรษฐกจิ และมที า่ เรอื ขนสง่ สนิ คา้ ขนาดใหญท่ ส่ี า� คญั ของโลก ทุนนยิ มของโลกเสรี มกี ารเปดตลาดการคา นอกจากนี้ ยังมีการพฒั นาดานการศึกษา สาธารณสขุ การพฒั นาการศกึ ษา การสาธารณสขุ การคมนาคม เปน็ อกี ดา้ นหนงึ่ ท่ีไดร้ บั การเอาใจใสเ่ พอ่ื การคมนาคม เพ่ือใหป ระชาชนมชี วี ิตความเปน อยู ทา� ใหป้ ระเทศพฒั นาไดเ้ รว็ ขน้ึ ประชากรมชี วี ติ ความเปน็ อยดู่ ขี นึ้ และมคี วามรว่ มมอื กนั เพอ่ื พฒั นา ทด่ี ขี ึ้น จนกอใหเ กิดปญหาการทาํ ลายส่งิ แวดลอม ประเทศใหไ้ ด้ผลดีย่งิ ขึ้น อยา่ งไรก็ตาม หลายประเทศกม็ ีปญั หาเหมือนกันในการพัฒนาประเทศ และปญ หามลภาวะตางๆ ตามมา อยางไรกด็ ี แตล ะ คอื ปญั หาการทา� ลายสิง่ แวดลอ้ มและปญั หามลภาวะตา่ งๆ ประเทศกม็ คี วามพยายามท่จี ะดําเนนิ ความสัมพนั ธ ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ไดร้ บั ผลกระทบอยา่ งรนุ แรงจากวกิ ฤตทิ างการเงนิ ทเี่ กดิ ขนึ้ ระหวางประเทศทดี่ ตี อกันมากขึน้ ในภูมิภาค) ในสหรฐั อเมรกิ า เมอื่ ปลาย พ.ศ. ๒๕๕๑ ซ่งึ ส่งผลกระทบเป็นวงกว้างไปในยุโรป และเอเชยี ท�าให้ บรษิ ทั การเงนิ โรงงานอตุ สาหกรรมตา่ งๆ ขาดทนุ สนิ คา้ ขายไดน้ อ้ ยลง ทา� ใหม้ กี ารปลดคนงานออก ชะลอการผลิต หรือผลิตน้อยลงจนถึงปิดโรงงานก็มี รัฐบาลประเทศต่างๆ รวมทั้งประเทศไทย ไดพ้ ยายามกระตนุ้ ระบบเศรษฐกจิ เพอ่ื สรา้ งงานและเพม่ิ รายได้ ดงั นน้ั การพงึ่ ตนเอง ความรว่ มมอื ระหว่างหน่วยงานทางเศรษฐกิจภายในประเทศและระหว่างประเทศโดยเฉพาะประเทศสมาชิก อาเซียนจงึ มีความสา� คญั มาก นอกจากนี้ การเพม่ิ จา� นวนประชากรของภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตก้ เ็ ปน็ ปญั หาสา� คญั กล่าวคือ ในปัจจุบันเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีประชากรประมาณ ๖๒๘ ล้านคน (พ.ศ. ๒๕๕๘) จากทเี่ คยมี ๑๗๗.๖ ลา้ นคน เมอื่ พ.ศ. ๒๔๙๓ ซงึ่ เปน็ ภาระหนกั มากทงั้ การเลยี้ งดู การมีทีอ่ ยอู่ าศัย การให้การศกึ ษา การประกอบอาชพี ผลท่เี กดิ ขึน้ คอื ทา� ใหม้ ีผ้คู นที่ยากจนเปน็ จ�านวนมาก อกี ทงั้ ท�าใหป้ ัญหาอ่ืนรุนแรงขนึ้ เช่น ยาเสพติด การฉ้อราษฎร์บงั หลวง เป็นต้น อย่างไรก็ตาม แม้ว่าภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะมีความหลากหลายทางเช้ือชาติ ศาสนา วัฒนธรรม ภาษา และสังคม แต่ก็มีความพยายามรว่ มกนั ของทกุ ประเทศเพอ่ื ทจ่ี ะใหเ้ กดิ ความเปน็ เอกภาพในความหลากหลาย และพยายามลดความขนุ่ ขอ้ งหมองใจทมี่ มี าในประวตั ศิ าสตร์ โดยเฉพาะจากสงครามในอดีต เพ่อื ให้เกดิ ความเขา้ ใจอนั ดรี ะหวา่ งกนั อันจะนา� ไปสคู่ วามรว่ มมอื กันอยา่ งใกล้ชิดเพอ่ื ความสงบสขุ และมีชีวติ ทีด่ ีร่วมกนั 144 นกั เรียนควรรู กจิ กรรมสรา งเสรมิ 1 นโยบายเปลี่ยนสนามรบเปน สนามการคา เปน การทูตแนวใหมในสมยั พลเอก ครูใหนักเรยี นหาขา วเกย่ี วกับปญ หาตางๆ ในภมู ิภาคเอเชียตะวนั ออก- ชาตชิ าย ชณุ หะวณั เปน นายกรฐั มนตรขี องไทย เพอ่ื ทาํ ใหป ระเทศท่ีมีอดุ มการณ เฉียงใตท้งั ในดา นการเมือง เศรษฐกจิ สงั คม และสิ่งแวดลอ ม แลวให และระบอบการปกครองแตกตา งกนั สามารถหนั มารวมมอื กันทางดานเศรษฐกจิ นาํ เสนอสาระสําคญั ทีห่ นาชนั้ เรยี น จากน้ันครูและนกั เรยี นอภปิ รายรวมกัน นอกจากน้ี แนวคดิ ดงั กลา วยงั นําไปสกู ารสรางสันตภิ าพในภูมภิ าค โดยไทยไดเ ขา ถงึ แนวทางการแกไขปญหาดังกลา ว ชวยเหลือในการเจรจานําสันตภิ าพมาสกู ัมพชู าเปน ผลสาํ เร็จ บรู ณาการอาเซียน ครูใหน กั เรียนศึกษาคน ควาเกี่ยวกับภาษาของประเทศสมาชิกอาเซยี นซึ่งมี หลากหลาย เชน ภาษาพมา เวยี ดนาม ลาว เขมร มาเลย ตากาล็อก (ฟลิปปนส) แลวฝกเขยี นหรอื พดู ประโยคงา ยๆ เชน สวสั ดี ขอบคุณ สบายดี เปนตน เปน ภาษา ของประเทศนนั้ ๆ เพือ่ ประโยชนในการติดตอสื่อสารกบั พลเมอื งอาเซยี นหรอื การประกอบอาชพี ในประเทศสมาชิกอาเซยี นในอนาคต 144 คูมือครู

กระตุนความสนใจ สาํ รวจคนหา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Expand Evaluate Explain อธบิ ายความรู Explain ขอมูลพืน้ ฐานเกย่ี วกบั ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉย� งใต พ.ศ. ๒๕๕๘ 1. ครูใหนกั เรียนศึกษาเก่ยี วกบั ขอ มลู พื้นฐานของ ประเทศในภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต ประเทศ ระบอบการปกครอง เมืองหลวง จาํ นวนประชากร* เศรษฐกิจ จากหนงั สอื เรยี น หนา 145 จากนน้ั อภปิ ราย (ลา นคน) สาระสาํ คัญรว มกนั ราชอาณาจักรไทย ประชาธปิ ไตย มพี ระมหากษตั รยิ  ทรงเปนประมขุ กรุงเทพมหานคร ๖๕.๑ เกษตรกรรม (ขาว, ยางพารา, 2. ครแู ละนกั เรยี นสรปุ ความรเู กย่ี วกบั พัฒนาการ สาธารณรฐั แหง สหภาพ นายกรฐั มนตรเี ปนหัวหนา ฝาย ออย) อุตสาหกรรม และ ของประเทศในภูมภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต เมียนมา บรหิ าร งานบริการ การทอ งเทย่ี ว ประชาธปิ ไตย มปี ระธานาธบิ ดี เนปยดี อ 1 เปน ประมขุ และเปนหวั หนาฝา ย ๕๒.๑ เกษตรกรรม (ขา ว, ถว่ั ) ขยายความเขา ใจ บรหิ าร งานบรกิ าร การทอ งเที่ยว Expand สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตย สงั คมนิยม มปี ระธานประเทศ เวยี งจนั ทน ๖.๙ เกษตรกรรม (ขาว, กาแฟ, ครูใหน กั เรยี นจัดทาํ เสน เวลา (Timeline) แสดง ประชาชนลาว เปนประมุข และนายกรัฐมนตรี ยาสูบ) งานบรกิ าร พัฒนาการของประเทศตา งๆ ในภมู ภิ าคเอเชยี เปน หวั หนา ฝา ยบรหิ าร การทอ งเทยี่ ว ตะวนั ออกเฉยี งใตต งั้ แตส มยั โบราณจนถงึ สมยั ปจ จบุ นั ตกแตงใหสวยงาม แลว นาํ เสนอผลงานหนาชัน้ เรียน ราชอาณาจกั รกมั พชู า ประชาธปิ ไตย มพี ระมหากษตั รยิ  พนมเปญ ๑๕.๔ เกษตรกรรม (ขา ว, ทรงเปน ประมขุ และนายกรฐั มนตรี ยางพารา) งานบรกิ าร เปน หวั หนาฝายบริหาร การทองเที่ยว สาธารณรฐั สังคมนิยม ปสงัรคะมมขุนิยแมละมนปี ารยะกธราัฐนมานธตบิ รดีเเีปปนน ฮานอย ๙๑.๗ เอกตุ ษสตารหกกรรรรมม(ขแาลวะ,งาขนา บวโรพกิ ดาร) ตรวจสอบผล Evaluate เวียดนาม หัวหนา ฝายบริหาร 1. ครตู รวจเสนเวลา (Timeline) แสดงพัฒนาการ มาเลเซีย ประชาธปิ ไตย มสี ุลตานเปน กัวลาลัมเปอร ๓๐.๘ เกษตรกรรม (ยางพารา, ของประเทศตา งๆ ในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออก- ประมขุ และนายกรฐั มนตรเี ปน นาํ้ มันปาลม ) นา้ํ มัน เฉยี งใตต ั้งแตสมยั โบราณจนถึงสมัยปจจบุ ัน หวั หนา ฝา ยบรหิ าร อุตสาหกรรม และงานบรกิ าร 2. ครสู ังเกตพฤตกิ รรมความมีสว นรว มในการตอบ สาธารณรัฐอนิ โดนีเซยี ประชาธปิ ไตย มีประธานาธิบดี จาการตา ๒๕๕.๗ เกษตรกรรม (ขา ว, เครอ่ื งเทศ คาํ ถามและการแสดงความคดิ เหน็ เปน ประมขุ และเปน หัวหนา ฝา ย ยางพารา, กาแฟ, โกโก) บรหิ าร นา้ํ มัน อตุ สาหกรรม และ งานบริการ การทอ งเท่ียว สาธารณรัฐสงิ คโปร สาธารณรัฐ มีประธานาธิบดเี ปน สิงคโปร ๕.๕ อตุ สาหกรรม เคมีภณั ฑ สาธารณรฐั ฟล ปิ ปน ส ประมุข และนายกรฐั มนตรเี ปน เครอื่ งอเิ ลก็ ทรอนกิ ส หัวหนาฝา ยบริหาร ธุรกิจการเงิน ประชาธิปไตย มปี ระธานาธิบดี มะนลิ า ๑๐๓ เกษตรกรรม (ขา ว, มะพรา ว, เปนประมุข และเปนหวั หนาฝาย ขา วโพด, ออย) อตุ สาหกรรม บริหาร งานบริการ การทองเท่ยี ว เนการาบรไู นดารสุ ซาลาม สมบรู ณาญาสทิ ธริ าชย มสี ลุ ตา น บนั ดารเ สรเี บกาวนั ๐.๔ นํ้ามนั แกส ธรรมชาติ เปนประมุข และหวั หนา ฝา ย บริหาร สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตย ประชาธปิ ไตย มปี ระธานาธบิ ดี ดิลี ๑.๒ เกษตรกรรม (กาแฟ, ขา ว) ตมิ อร - เลสเต เปน ประมขุ และนายกรฐั มนตรี เปน หวั หนา ฝา ยบริหาร * ทมี่ า http : //www.prb.org (Population Reference Bureau) เปน เว็บไซตท ี่จัดทําข้นึ โดยองคก รเอกชนที่ไมแ สวงหา ๑๔๕ ผลกาํ ไรของสหรฐั อเมรกิ า ใหข อ มลู เกยี่ วกบั จาํ นวนประชากร สขุ ภาพ และสงิ่ แวดลอ ม เพอ่ื การวจิ ยั หรอื เชงิ วชิ าการ ซงึ่ หนว ยงาน ราชการหลายแหงของไทยนํามาใชอ า งอิง เชน วิทยาลัยประชากรศาสตร จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลัย สถาบันวจิ ัยประชากรและ สังคม มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล เปน ตน ขอ สอแบนเวนน Oก-าNรคEิดT เกรด็ แนะครู ประเทศใดในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตท่ีมีลักษณะทางเศรษฐกิจ ครนู ําภาพธงชาตเิ มยี นมามาใหนักเรยี นดู แลวอธบิ ายเพ่มิ เติมวา เมียนมา แตกตา งจากประเทศอ่ืน ไดม กี ารเปลยี่ นช่ือประเทศใหมจ ากสหภาพพมาเปน สาธารณรัฐแหงสหภาพเมียนมา (The Republic of the Union of Myanmar) และเปลี่ยนมาใชธ งชาตใิ หม ซงึ่ มี 1. บรไู น ลักษณะเปนธง 3 สี ไดแก สีเหลอื ง สีเขยี ว และสีแดง ตรงกลางธงเปน รปู ดาว 5 แฉก 2. สิงคโปร สีขาวขนาดใหญ นอกจากนี้ ยงั ไดยา ยเมอื งหลวงจากยา งกุง มายังกรุงเนปยดี อ 3. อนิ โดนีเซีย 4. ตมิ อร- เลสเต นกั เรยี นควรรู วเิ คราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 2. สิงคโปรเปนประเทศเดยี วในภมู ภิ าคท่กี ลา ว 1 เนปยีดอ มีความหมายวา ราชธานี มที าํ เลท่ีตั้งอยกู ลางประเทศ โดยอยหู าง จากนครยางกงุ ไปทางเหนอื ราว 390 กิโลเมตร หากเปรยี บเทยี บกับประเทศสงิ คโปร ไดวาเปนประเทศท่พี ฒั นาแลว โดยมลี กั ษณะทางเศรษฐกจิ แบบอตุ สาหกรรม จะมีขนาดใหญก วาถึง 10 เทา ภายในเมอื งมีการกอสรางพระบรมราชานุสาวรียของ ในขณะท่ปี ระเทศอืน่ ในภมู ภิ าคมลี ักษณะทางเศรษฐกิจแบบเกษตรกรรม บรู พกษตั รยิ ท ง้ั 3 พระองคข องเมียนมา ไดแ ก พระเจา อโนรธา พระเจาบเุ รงนอง และพระเจาอลองพญา ซ่งึ ถือเปน สัญลกั ษณทีส่ าํ คัญของกรงุ เนปยดี อ คูมอื ครู 145

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Expand Evaluate Explain กระตนุ ความสนใจ Engage ครกู ระตุนความสนใจดวยการนาํ ขาวเกีย่ วกับ ó. ¤ÇÒÁËÇÁÁ×ͧ͢»ÃÐà·Èã¹ÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÕµÐÇѹÍÍ¡à©ÂÕ §ãµŒ การประชุมอาเซียนคร้งั ลาสุดมาอานใหนักเรียนฟง แลว ต้ังคําถาม เชน เม่อื วันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๑๐ ประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต ๕ ประเทศ คอื ไทย มาเลเซีย สิงคโปร อนิ โดนีเซยี และฟล ิปปนส ไดร วมกันกอ ตั้ง “อาเซียน” (ASEAN) หรอื • นกั เรยี นรจู กั เก่ียวกับอาเซยี นมากนอยเพยี งใด สมาคมประชาชาติแหง เอเชียตะวันออกเฉยี งใต (Association of Southeast Asian Nations) ข้นึ • อาเซียนมีสมาชกิ ก่ปี ระเทศ และมคี วามสาํ คญั โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื สง เสรมิ ความเขา ใจอนั ดตี อ กนั ระหวา งประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก- เฉียงใต ธํารงไวซ่ึงสันติภาพ เสถียรภาพ และความม่ันคงปลอดภัยทางการเมือง สรางความ อยางไรบาง เจรญิ เตบิ โตทางดา นเศรษฐกจิ การพฒั นาสงั คมและวฒั นธรรม การกนิ ดอี ยดู ี บนพน้ื ฐานของความ • นอกจากอาเซียน นักเรยี นรจู กั องคก รความ เสมอภาคและผลประโยชนรวมกนั รวมมอื ในภมู ิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต ปจ จุบันอาเซยี นมีจาํ นวนสมาชิกเพม่ิ เปน ๑๐ ประเทศ ประเทศทีเ่ พมิ่ เขา มาใหม คอื บรูไน องคก รใดอีก เมยี นมา เวยี ดนาม กมั พชู า และลาว สว นประเทศทยี่ งั ไมไ ดเ ขา รว มในอาเซยี น คอื ตมิ อร -เลสเต สาํ รวจคน หา Explore ตลอดระยะเวลาหลายสบิ ปท ่ีผา นมา ประเทศตางๆ ในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตไดร วมมือกัน ผานทางอาเซียน ซ่ึงถือวาเปนองคกรที่มีความเจริญกาวหนาที่สุดของภูมิภาค โดยความรวมมือ ครูใหน ักเรียนแบง กลมุ ศึกษาเก่ยี วกับ ที่เกดิ ข้นึ แยกเปนแตละดา นไดด ังน้ี ความรวมมอื ของประเทศในภูมิภาคเอเชยี ตะวนั ออก- เฉียงใตที่รจู กั กันในชอ่ื อาเซยี น จากหนังสือเรยี น ๑) ความรว มมอื ดา นการเมอื งและความมนั่ คง ไดม กี ารจดั ทาํ ปฏญิ ญากาํ หนดให หนา 146-151 ในประเดน็ ตอไปนี้ ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตเ ปน เขตแหง สนั ตภิ าพ เสรภี าพ และความเปน กลาง ใน พ.ศ. ๒๕๑๔ และจัดทําสนธิสัญญามิตรภาพและความรวมมือในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต (Treaty of 1. ความรวมมือดานการเมอื งและความมน่ั คง Amity and Cooperation : TAC) ใน พ.ศ. ๒๕๑๙ ซ่งึ มหี ลักการสาํ คญั คือ การเคารพในอสิ รภาพ 2. ความรว มมอื ดา นเศรษฐกิจ อธปิ ไตย ความเทา เทยี มกนั บรู ณภาพแหง ดนิ แดน และเอกลกั ษณป ระจาํ ชาติ การไมแ ทรกแซงใน 3. ความรว มมอื ดา นสังคมและวัฒนธรรม กจิ การภายในซงึ่ กนั และกนั รวมทงั้ ใชว ธิ แี กไ ขปญ หาหรอื ขอ พพิ าทโดยสนั ตวิ ธิ ี 4. ความรว มมอื ดานวทิ ยาศาสตรและ ๒) ความรวมมือดานเศรษฐกิจ สิง่ แวดลอม ใน พ.ศ. ๒๕๓๕ สมาชิกอาเซียนตกลงจัดตั้งเขต 5. ความรว มมอื ดา นการจัดการภยั พิบตั ิ อธบิ ายความรู Explain การคา เสรอี าเซยี น(ASEANFreeTradeArea:AFTA) ขึ้น เพอื่ สงเสริมการคาระหวา งกัน โดยการลดภาษี ครูใหนักเรียนแตละกลุมสง ตวั แทนมานาํ เสนอ ศุลกากรใหแกสินคาสงออกของสมาชิก และดึงดูด สาระสําคัญเกย่ี วกบั ความรวมมอื ของอาเซียนดาน การลงทุนจากภายนอกใหเขามาลงทุนในภูมิภาค การเมืองและความม่นั คง และความรว มมอื ดาน มากยิ่งข้ึน และไดจัดต้ังเขตการลงทุนอาเซียนข้ึน เศรษฐกจิ เม่ือ พ.ศ. ๒๕๔๑ รวมทั้งไดมีมาตรการตางๆ สาํ นกั เลขาธกิ ารอาเซยี น ตงั้ อยทู กี่ รงุ จาการต า ประเทศ ในการสง เสรมิ การคา การลงทนุ และความรว มมอื กนั อินโดนีเซีย มีหนาท่ีบริหารกิจการทั่วไปของอาเซียน ทางดานอุตสาหกรรมการเงินและการธนาคารและ จัดการประชุมใหญของรัฐมนตรีตางประเทศอาเซียน และประสานงานกบั คณะกรรมาธิการตา งๆ การบริการระหวางกัน ๑๔๖ เกรด็ แนะครู ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT สนธสิ ัญญาไมตรีและความรวมมือในภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต ครูเนน ย้ําใหนกั เรียนเขา ใจถึงความสาํ คญั ของอาเซียนท่ีมีตอภมู ิภาค และการ มหี ลักการสําคัญอยางไร ทปี่ ระเทศสมาชกิ อาเซียนตกลงกนั จัดตงั้ ประชาคมอาเซยี นกเ็ พือ่ เพิม่ อํานาจตอรอง 1. ความรว มมือทางดา นการศกึ ษา และความสามารถในการแขงขันของอาเซียนในเวทรี ะหวางประเทศ 2. ความรวมมือทางดานเศรษฐกิจ 3. การเคารพในวฒั นธรรมทแ่ี ตกตา งกนั บรู ณาการอาเซยี น 4. การชวยเหลอื กนั เม่ือเกิดความขัดแยง ระหวา งประเทศ วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 3. การเคารพในวฒั นธรรมท่ีแตกตา งกันในทีน่ ี้ ครใู หนกั เรียนคน ควา ขอมลู ความรวมมือระหวางอาเซียนกับเขตเศรษฐกิจอน่ื ๆ เปน การเคารพในเสรีภาพ อธปิ ไตย ความเทาเทยี มกนั การไมดถู ูกวฒั นธรรม นอกภูมภิ าค เชน การรวมมอื ทางเศรษฐกิจกับเอเปก (APEC) กลมุ ประเทศ อื่น เขาใจในเอกลักษณป ระจําชาตขิ องตนเองและของผอู ่นื และไมแทรกแซง ลาตินอเมริกา สหภาพยโุ รป (EU) กบั ความรว มมอื กบั ประเทศคูเจรจาตางๆ เชน ในกจิ การภายในซง่ึ กันและกนั จีน ญป่ี ุน สหรฐั อเมรกิ า อนิ เดยี เปนตน เพอ่ื ใหเขาใจถงึ บทบาทของอาเซยี นใน เวทีระหวางประเทศ และผลประโยชนท ีอ่ าเซยี นจะไดร บั 146 คมู อื ครู

กระตุน ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู นอกจากนี้ ในท่ีประชุมสุดยอดอาเซียน คร้ังท่ี ๙ ที่เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย เม่ือ จากนนั้ ครใู หนักเรียนแตล ะกลุมสง ตวั แทน วันที่ ๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ไดลงมติจะพัฒนาอาเซียนสูการเปนประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน มานาํ เสนอสาระสาํ คญั เกี่ยวกบั ความรว มมือของ (ASEAN Economic Community : AEC) โดยไดดําเนินการแลวเสร็จภายใน พ.ศ. ๒๕๕๘ อาเซยี นดานสงั คมและวฒั นธรรม และใหน ักเรยี น ที่มีขอ สงสยั ซกั ถามและอธิบายจนเขา ใจ หมายความวา อาเซียนจะมลี ักษณะเปนตลาดและฐานการผลติ เดียว การเคล่อื นยา ยสนิ คา บรกิ าร การลงทุนและแรงงานมีฝมือ ตลอดจนเงินทุนจะเปนไปอยางเสรี และไดกําหนดเปดเสรีนํารอง ๑๑ สาขากอ น โดยมอบหมายใหแ ตล ะประเทศไปจดั ทาํ แผนงานในแตล ะสาขา ดงั น้ี ไทย: ทอ งเทยี่ ว และการบนิ เมยี นมา : สนิ คา เกษตรและสนิ คา ประมง อนิ โดนเี ซยี : ยานยนตแ ละผลติ ภณั ฑไม มาเลเซยี : ยางและสงิ่ ทอ ฟล ปิ ปน ส : อิเลก็ ทรอนิกส สิงคโปร : เทคโนโลยสี ารสนเทศรวมทง้ั ผลิตภัณฑท เ่ี ก่ียวขอ ง และการบริการดา นสุขภาพ ๓) ความรว มมอื ดา นสงั คมและวฒั นธรรม อาเซยี นไดจ ดั ทาํ โครงการตา งๆ กระจาย ไปยงั ประเทศสมาชิก ดงั ตอ ไปน้ี ๑. ดานสตรีและเยาวชน มีนโยบายขจัดความรุนแรงตอสตรี มีการจัดโครงการ ฝกอบรมดา นวชิ าชีพเพือ่ เพิม่ โอกาสในการประกอบอาชีพของสตรี มโี ครงการพฒั นาเยาวชน ๒. การพฒั นาชนบทและขจดั ความยากจน มกี ารฝก อบรมสรา งศกั ยภาพแกอ งคก ร ทอ งถนิ่ ในการบริหารจัดการในดา นการพฒั นาชนบท การเสรมิ สรา งรายไดแกผูมรี ายไดน อ ย ๓. ดานการทองเที่ยว ไดมีการลงนามในขอตกลงดานการทองเที่ยวอาเซียน (ASEAN Tourism Agreement) กลาวคือ ใหอาเซยี นเปน จดุ หมายปลายทางการทอ งเท่ียว โดยมี การเนนในเร่ืองการอํานวยความสะดวกในการเดินทางทั้งในประเทศอาเซียนและนอกภูมิภาค การขยายตลาดการทองเทยี่ ว สง เสรมิ การทอ งเที่ยวทีม่ คี ณุ ภาพ ๔. การศึกษา มีการใหทุนการศกึ ษา การจัดต้งั เครือขายมหาวิทยาลัยอาเซียน (ASEAN University Network : AUN) มีโครงการแลกเปล่ียน นกั ศกึ ษาระหวา งกนั เชน การท่ี ไทยรับนักศึกษาลาว กัมพูชา และเมยี นมา เขา มาศกึ ษาในระดบั ปริญญาตรีหรือสงนักศึกษาไทย ฟลิปปนส ไปศึกษาในประเทศ การประชุมเครอื ขา ยมหาวิทยาลยั อาเซยี นท่ปี ระเทศไทยเปนเจา ภาพ แสดง สงิ คโปร เปน ตน ใหเ หน็ ถึงความรว มมอื ทางดานการจดั การศกึ ษาของอาเซียน ๑๔๗ ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT เกรด็ แนะครู การเตรยี มความพรอ มใหแ กคนไทยเพ่อื เขา สปู ระชาคมอาเซียนควรมี ครใู หน กั เรยี นฟง เพลง ดอิ าเซยี นเวย (The ASEAN Way) ซ่ึงเปนบทเพลงประจาํ แนวทางอยางไร อาเซยี น ประพนั ธโดย กิตติคณุ สดประเสริฐ และสาํ เภา ไตรอุดม คาํ รองโดย แนวตอบ เชน การจัดการศกึ ษาเพ่อื สรา งคนไทยใหเปน พลเมืองอาเซียน พยอม วลยั พชั รา แลวอธบิ ายวา เพลงนี้ไดร บั การคดั เลอื กใหเ ปน เพลงประจาํ อาเซยี น และสรางความเขา ใจท่ดี ีเก่ยี วกับประเทศเพื่อนบานในอาเซียนในเรอื่ ง เมอ่ื วนั ที่ 20 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2551 จากผลงานเพลงทเ่ี ขาประกวดทง้ั หมด 99 เพลง ความแตกตางทางชาติพนั ธุ ภาษา ศาสนา สงเสริมการเรยี นการสอนภาษา จากชาติสมาชิกอาเซยี นทงั้ 10 ประเทศ ตา งประเทศเพอ่ื ใหค นไทยสามารถสอื่ สารภาษาอังกฤษไดอยางสรางสรรค และเพอ่ื ประโยชนในการประกอบอาชีพในประเทศสมาชิกอาเซียน เปนตน บรู ณาการอาเซยี น ครนู าํ ภาพธงอาเซยี นมาใหนักเรียนดู แลวอธบิ ายถงึ ความหมายของสญั ลกั ษณ และสขี องธงวา ธงอาเซยี น ประกอบดว ย 4 สี ไดแก สนี า้ํ เงนิ หมายถงึ สนั ติภาพ เสถยี รภาพ สแี ดง หมายถึง ความกลา หาญ และการมีพลวัต สขี าว หมายถงึ ความบริสุทธิ์ และ สเี หลอื ง หมายถึง ความเจริญรุง เรือง ตรงกลางธงเปนรปู รวงขา ว สเี หลอื ง 10 รวง หมายถงึ ประเทศสมาชิกทงั้ 10 ประเทศทอ่ี ยูรวมกันอยา งมิตรภาพ 147เพราะมนี ้าํ หนง่ึ ใจเดยี วกนั ดงั ที่มีวงกลมรอบรวงขา วทั้งหมด คูมือครู

กระตุนความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู 1. ครใู หน ักเรียนแตละกลุมสง ตวั แทนมานาํ เสนอ ๕. ด้านสาธารณสุข โครงการความรว่ มมอื ในการป้องกันและขจัดโรคตา่ งๆ โดย สาระสําคัญเกี่ยวกบั ความรวมมอื ของอาเซยี น เฉพาะโรคระบาดตา่ งๆ มีการเสริมสรา้ งขีดความสามารถของบคุ ลากรด้านสาธารณสุข ตลอดจน ดา นวิทยาศาสตรและสง่ิ แวดลอม จากน้ันให การพฒั นาวัคซนี ยา เพอื่ ใช้ป้องกนั และรักษาโรคร่วมกัน นกั เรยี นที่มขี อ สงสัยซกั ถามและอธิบายจนเขา ใจ ๖. ด้านแรงงาน มกี ารพัฒนาทักษะและฝีมอื แรงงาน โดยจัดตัง้ สถาบนั เครือข่าย การฝกอบรม โครงการเสริมสร้างระบบการรับรองมาตรฐานแรงงานในอาเซียน โครงการบริหาร 2. ครสู มุ ตัวแทนนักเรยี นใหต อบคาํ ถามวา อาเซยี น การสง่ แรงงานไปทา� งานตา่ งประเทศ โครงการดา้ นประกนั สงั คมและใหค้ วามคมุ้ ครองทางสงั คมแก่ ไดส งเสริมความรวมมือดานวทิ ยาศาสตรและ คนงาน และโครงการเพ่อื ตอบรับการเปดิ เสรดี า้ นบริการ สิ่งแวดลอมอยางไร ๗. ด้านวัฒนธรรมและสารสนเทศ มีการส่งเสริมการเรียนรู้ภาษาของประเทศ (แนวตอบ ดานวิทยาศาสตร ไดม กี ารจดั ตัง้ สมาชิก โครงการส่งเสริมความรู้ความเข้าใจในวัฒนธรรมและความเป็นอยู่ของกันและกัน และ เครือขายและโครงการดานวทิ ยาศาสตรและ โครงการสง่ เสรมิ ปฏสิ มั พันธ์ระหว่างประชาชนในระดบั และวงการต่างๆ เทคโนโลยีสาํ หรบั การพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ย ของทงั้ ภาครัฐและภาคเอกชนในกลมุ ประเทศ ๔) ความรว่ มมอื ดา้ นวทิ ยาศาสตรแ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ไดจ้ ดั ตงั้ เครอื ขา่ ยและโครงการ สมาชิก สว นดา นสงิ่ แวดลอม ไดมกี ารวางแผน จดั การภยั พบิ ตั ทิ เี่ กดิ ขนึ้ บอ ยครง้ั ในภมู ิภาค เชน ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีส�าหรับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของท้ังภาครัฐและภาคเอกชน ไฟปา การตดั ไมทาํ ลายปา ภเู ขาไฟปะทุ ในกลมุ่ ประเทศสมาชกิ ไมว่ า่ จะเปน็ การวจิ ยั ทางวทิ ยาศาสตรร์ ว่ มกนั การศกึ ษาดงู าน ขอ้ ตกลงดา้ น นอกจากนี้ไดมกี ารจดั ตัง้ ศูนยห รือเครือขา ยเพ่ือ การเข้าถึงและแบ่งปันผลประโยชน์จากการใชท้ รพั ยากรทางชีวภาพและพันธุกรรมร่วมกัน สง เสริมเทคโนโลยีท่ีไมเปนภัยตอ ส่งิ แวดลอ มและ ส�าหรับส่ิงแวดล้อม สมาชิกอาเซียนได้ร่วมมือกันวางแผนเพ่ือจัดการภัยพิบัติ เทคโนโลยีสะอาด เปน ตน) ทเี่ กดิ ขน้ึ บอ่ ยครง้ั ในภมู ภิ าค เชน่ ไฟปา่ หมอกควนั ทเ่ี กดิ จากไฟ การตดั ไมท้ า� ลายปา่ ภเู ขาไฟปะทุ และหมอกควนั จากภเู ขาไฟปะท ุ การเกดิ เมฆสนี า�้ ตาลในเอเชยี อบุ ตั ภิ ยั จากสารเคม ี และการรว่ั ไหล ของนา้� มนั และภยั พบิ ัติอนื่ ๆ ที่เกดิ จากการกระท�าของมนษุ ย์ นอกจากน้ี ได้มีการจัดตั้งศูนย์หรือเครือข่ายเพ่ือส่งเสริมเทคโนโลยีท่ีไม่เป็นภัยต่อ สงิ่ แวดลอ้ มและเทคโนโลยสี ะอาด การเสรมิ สรา้ งความสา� นกึ ดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มและสง่ิ แวดลอ้ มศกึ ษา และการบรหิ ารจัดการส่ิงแวดล้อมในเมือง เป็นต้น กำรประชุมด้ำนกำรแพทย์ฉุกเฉินใน สถำนกำรณ์ภัยพิบัติระดับภูมิภำค อำเซียน เมื่อเดือนเมษำยน พ.ศ. ๒๕๕๗ 148 เกรด็ แนะครู บรู ณาการเชอ่ื มสาระ ครใู หน ักเรยี นสืบคน ขอ มลู เกีย่ วกับการแสดงพ้นื เมืองท่เี ปน เอกลกั ษณ ครคู วรใหนกั เรียนศึกษาขอมูลเพิ่มเตมิ เกยี่ วกบั ประชาคมอาเซียน แลว รว มกัน ของประเทศสมาชิกอาเซียน เพือ่ บูรณาการเช่อื มโยงกบั สาระหนาที่พลเมือง อภิปรายในประเดน็ ตางๆ เชน ความเปนมาของประชาคมอาเซียน ประโยชนท ไ่ี ทย วัฒนธรรม และการดําเนินชวี ิตในสังคม ในหัวขอวัฒนธรรมกับปจ จัยในการ จะไดร บั จากประชาคมอาเซยี น การเตรียมความพรอมเพ่ือเขาสปู ระชาคมอาเซียน สรางความสมั พนั ธอ นั ดี จากน้นั ใหนกั เรยี นจดั ทําปายภาพประกอบคาํ บรรยาย ตกแตง ใหสวยงาม เบศูรณรากษารฐกิจพอเพยี ง ครใู หน ักเรยี นรว มกันจดั ปา ยนิเทศเกี่ยวกับประชาคมอาเซียน โดยมีประเด็น ตา งๆ เชน • ความเปนมาของประชาคมอาเซยี น • ประโยชนท่ีไทยจะไดร บั จากประชาคมอาเซยี น • การเขาสปู ระชาคมอาเซยี นบนฐานคดิ เศรษฐกิจพอเพียง จากนัน้ ใหนักเรยี นสรุปความรู แลวนําสง ครผู ูสอน 148 คูมือครู

กระตุน ความสนใจ สํารวจคนหา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู ๕) ความร่วมมือด้านการจัดการภัยพิบัติ ประเทศสมาชิกอาเซียนได้มีปฏิญญา 1. ครูใหน ักเรยี นแตละกลมุ สงตวั แทนมานําเสนอ สาระสาํ คญั เก่ยี วกบั ความรว มมือของอาเซยี น อาเซียนว่าด้วยการช่วยเหลือ ดา นการจัดการภัยพบิ ัติ จากนั้นใหน กั เรียนท่ีมี ซ่ึงกันและกันเมื่อเกิดภัยพิบัติ ขอสงสัยซักถามและอธิบายจนเขาใจ ตามธรรมชาต ิ และมขี อ้ ตกลงดา้ น การจดั การภยั พบิ ัต ิ ตลอดจนการ 2. ครใู หน กั เรยี นคนควาเกีย่ วกบั ภยั พิบตั คิ รั้ง ตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉิน สาํ คญั ท่ีเกิดข้ึนกบั ประเทศสมาชิกอาเซยี น ตวั อยา่ งเชน่ เมอ่ื ประเทศฟลิ ปิ ปนิ ส์ แลวนําขอมลู มาอภปิ รายรวมกันในชั้นเรยี น ประสบวาตภัยจากพายุไต้ฝุ่น ไห่เย่ียน เมื่อเดือนพฤศจิกายน 3. ครใู หน กั เรียนทํากิจกรรมท่ี 5.4 จากแบบวดั ฯ พ.ศ. ๒๕๕๖ ประเทศสมาชิก ศูนย์ประสำนงำนกำรให้ควำมช่วยเหลือด้ำนมนุษยธรรมของอำเซียน หรือ ประวัติศาสตร ม.1 อาเซียนก็ได้รีบจัดส่งอาหารและ AHA Centre ได้ให้ควำมช่วยเหลือผู้ประสบภัยจำกพำยุไต้ฝุนไห่เยี่ยนอย่ำง เวชภณั ฑ์ไปชนว่ ยับเตหั้งลแอื ตอ่ ยพา่ ง.เศร.ง่ ด๒ว่ น๕๕๑ ทปนั ทระ่วงเทที ศสมาชิกยอมรับในกฎบัตรอาเซียน 1ซ่ึงเปรียบได้กับ ใบงาน ✓ แบบวดั ฯ แบบฝกฯ ธรรมนญู หรอื กฎหมายสูงสุดที่ทกุ ประเทศในอาเซยี นใหก้ ารรับรองเพ่อื ปฏบิ ตั ริ ว่ มกนั ความส�าคญั ประวัติศาสตร ม.1 กิจกรรมท่ี 5.4 ของการใช้กฎบัตรอาเซียน คือ เพ่ือการรวมตัวเป็นประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. ๒๕๕๘ ท�าให้ หนว ยที่ 5 พัฒนาการของภูมภิ าคเอเชย� ตะวันออกเฉียงใต อาเซียนเป็นเขตการค้าเสรีภายในประเทศสมาชิก และมีอ�านาจต่อรองกับกลุ่มประเทศอื่นๆ ที่มี การรวมตัวกันเปน็ ประชาคม หรือเป็นสหภาพ อีกทั้งเพื่อใหม้ กี ารรว่ มมอื กันทางด้านต่างๆ ของ กจิ กรรมท่ี ๕.๔ ใหน กั เรยี นอา นขอ ความทกี่ าํ หนดให แลว ตอบคาํ ถามวา เปน คะแนนเตม็ คะแนนทีไ่ ด ประเทศสมาชกิ ดียง่ิ ข้นึ ยิ่งกวา่ การร่วมมือกนั ในปฏิญญาอาเซยี น ความรวมมือดานใดของสมาคมอาเซียน (ส ๔.๒ ม.๑/๑) เป็นปร ะธานนขออกงอจาากเซนีย้ ี นใน ซพึ่ง.หศม. ุน๒เ๕วีย๕น๑ก ันทไ่ีเปร่มิ ในมปกี ราระปเทรศะกสามศาใชชิก้ก ฎโบดตั ยรมอีเาลเขซายี ธนิก าปรรอะาเเทซศียไนท2เยปไ็นด้ ñð คนไทย คือ ดร.สุรนิ ทร ์ พศิ สุวรรณ (ดา� รงต�าแหนง่ ๑ มกราคม ๒๕๕๑ - ๑ มกราคม ๒๕๕๖) และประเทศไทยยังได้เป็นเจ้าภาพในการจัดการประชุมสุดยอดอาเซียนและการประชุมอื่นๆ ของ ๑. มีการจัดทําและผลักดันใหทุกประเทศในภูมิภาคใหความสําคัญและยึดมั่นในสนธิสัญญาไมตรี อาเซียนหลายครัง้ แสดงให้เหน็ บทบาทสา� คญั ของประเทศไทยและคนไทยในเวทภี มู ภิ าคและโลก และความรวมมือในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต (TAC) มีหลักสําคัญ เชน การเคารพ ในอสิ รภาพ อธิปไตย ความเทาเทียมกัน เปน ตน ..............................................................ค....ว...า..ม....ร...ว ...ม....ม...อื ....ด...า...น.....ก....า..ร....เ..ม...อื ....ง...แ...ล....ะ..ค....ว...า...ม....ม...่นั .....ค....ง.................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... ๒. มีการวิจัยทางวิทยาศาสตรรวมกัน การศึกษาดูงาน ขอตกลงดานการเขาถึงและแบงปน ผลประโยชนจ ากการใชท รัพยากรทางชวี ภาพและพนั ธกุ รรมรวมกนั ..............................................................ค....ว...า..ม....ร...ว...ม....ม...ือ....ด...า...น.....ว...ทิ ....ย...า...ศ....า..ส.....ต....ร...แ...ล....ะ...ส....ิง่ ...แ...ว...ด....ล....อ...ม............................................................................ .................................................................................................................................................................................................................................................... ๓. มีปฏิญญาอาเซียนวาดวยการชวยเหลือซึ่งกันและกันเม่ือเกิดภัยพิบัติตามธรรมชาติ และ มีขอตกลงดานการจัดการภัยพิบัติธรรมชาติ ตลอดจนตอบสนองตอเหตุการณฉุกเฉินตางๆ ทอ่ี าจเกิดข้ึน เฉฉบลบั ย ..............................................................ค....ว...า..ม....ร...ว...ม....ม...อื....ด...า...น.....ก....า..ร....จ...ัด....ก....า...ร...ภ....ัย....พ....บิ ....ตั....ิ.............................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................... ๔. มีนโยบายขจัดความรุนแรงตอสตรี มีการพัฒนาชนบทและขจัดความยากจน สงเสริม การทองเที่ยวใหมีคุณภาพ มีการพัฒนาทักษะและฝมือแรงงาน และรวมกันพัฒนาวัคซีน ยาปองกนั โรค ..............................................................ค....ว...า..ม....ร...ว ...ม....ม...อื ....ด...า...น.....ส....ัง...ค....ม....แ...ล....ะ..ว...ฒั .....น.....ธ...ร....ร...ม.............................................................................................. เร่อื งนา รู .................................................................................................................................................................................................................................................... ๕. มีการจัดตั้งเขตการคาเสรีอาเซียน (AFTA) เพ่ือสงเสริมการคาระหวางกัน โดยการลดภาษี ศุลกากรใหแกสินคาสงออกของสมาชิก และดึงดูดการลงทุนจากภายนอกใหเขามาลงทุน ในภมู ภิ าคมากขึน้ ความรวมมอื ดา นเศรษฐกิจ.................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... สัญลักษณ์อาเซียน คือ ต้นข้ำวสีเหลือง ๑๐ ต้นท่ีถูกมัดรวมกันไว้ หมำยถึง ๕๑ ประเทศในภูมิภำคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ๑๐ ประเทศ ซ่ึงมีพื้นฐำนเศรษฐกิจทำง ดำ้ นกำรเกษตร โดยเฉพำะกำรปลกู ขำ้ วเปน็ สำ� คญั ไดร้ วมตวั กนั เพอื่ มติ รภำพและควำม เปน็ นำ้� หนึง่ ใจเดียวกัน สีท่ีปรำกฏในสัญลักษณ์ของอำเซียนเป็นสีส�ำคัญในธงชำติของแต่ละประเทศ สมำชิกอำเซียน สีน�้ำเงิน หมำยถึง สันติภำพและควำมม่ันคง สีแดง หมำยถึง ควำมกลำ้ หำญและควำมกำ้ วหนำ้ สขี ำว หมำยถงึ ควำมบรสิ ทุ ธ ์ิ และสเี หลอื ง หมำยถงึ ควำมเจริญรงุ่ เรือง 149 ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT นักเรียนควรรู เพราะเหตุใดนกั เรียนซ่งึ ถือเปนพลเมอื งอาเซยี น จงึ ตอ งศึกษาและทําความ 1 กฎบัตรอาเซยี น ผนู าํ อาเซียนไดล งนามในกฎบตั รอาเซียนในการประชมุ เขาใจเกีย่ วกบั เรื่องอาเซยี นและประชาคมอาเซยี น สุดยอดอาเซียน คร้ังท่ี 13 เมอ่ื พ.ศ. 2550 ทป่ี ระเทศสิงคโปร โดยไดว างกรอบทาง แนวตอบ ในฐานะพลเมอื งอาเซยี นทีจ่ ะเขาสกู ารเปน ประชาคมอาเซียนใน กฎหมายและโครงสรางองคก ร เพ่อื เพิ่มประสิทธภิ าพของอาเซียนในการดําเนนิ งาน พ.ศ. 2558 เราจึงควรมคี วามรูค วามเขาใจประเทศสมาชกิ ในดานตา งๆ เชน ตางๆ และเพอ่ื ขบั เคลื่อนการรวมตัวเปน ประชาคมอาเซยี นใน พ.ศ. 2558 ประวัติศาสตร การเมืองการปกครอง เศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรม ทัง้ น้ี 2 เลขาธิการอาเซยี น เปน ชอื่ เรียกตาํ แหนง อยางเปนทางการของ “ผูบริหาร เพ่อื ใหเกดิ ความเขา ใจอันดีระหวา งกันอันจะนําไปสคู วามเจรญิ กา วหนา ของ สูงสุด” ของสาํ นักเลขาธิการอาเซยี น ซ่งึ ต้งั อยทู ่กี รุงจาการต า ประเทศอนิ โดนเี ซยี ประชาคมอาเซยี นไดด ังจุดหมายทตี่ ง้ั ไว มวี าระการดํารงตาํ แหนง 5 ป และไมส ามารถตอ อายไุ ด จะตอ งเปน คนสัญชาติ ของประเทศสมาชิกอาเซยี นและไดรับการแตงต้ังโดยทปี่ ระชุมสดุ ยอดอาเซยี น เปนการหมุนเวยี นกนั ตามตัวอักษรภาษาอังกฤษของประเทศสมาชกิ อาเซยี นทงั้ 10 ประเทศ คูมือครู 149

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคนหา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู 1. ครูใหนักเรยี นศกึ ษาเนื้อหาจากเสรมิ สาระ àÊÃÁÔ ÊÒÃÐ »ÃЪҤÁÍÒà«Õ¹ หนา 150 จากนัน้ สรุปสาระสําคญั รวมกัน ใน พ.ศ. ๒๕๔๖ ผนู ําอาเซยี นไดลงนามในปฏญิ ญาวา ดวยความรว มมือในอาเซยี น ฉบับที่ ๒ หรือท่เี รียกวา 2. ครแู ละนกั เรียนสรุปความรเู กี่ยวกบั ความรวมมือ ขอ ตกลงบาหลี ๒ เห็นชอบใหจ ดั ตัง้ ประชาคมอาเซียนขึน้ ภายใน พ.ศ. ๒๕๖๓ แตต อมาผูนาํ อาเซยี นไดตกลงใหม ี ของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต การจดั ตงั้ ประชาคมอาเซยี นใหแ ลว เสร็จเรว็ ข้ึนมาเปนภายใน พ.ศ. ๒๕๕๘ 3. ครูใหนกั เรยี นทาํ กิจกรรมที่ 5.3 จากแบบวัดฯ ประชาคมอาเซียน (ASEAN ประวัติศาสตร ม.1 Community) คอื การรว มมอื กนั ของ ประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก- ใบงาน ✓ แบบวัดฯ แบบฝกฯ เฉียงใต เพ่ือเสริมสรางความ ประวตั ศิ าสตร ม.1 กจิ กรรมท่ี 5.3 หนว ยที่ 5 พัฒนาการของภมู ภิ าคเอเช�ยตะวนั ออกเฉยี งใต แขง็ แกรง ใหแ กภ มู ภิ าค ซงึ่ สามารถ สรางโอกาสและการรับมือกระแส กจิ กรรมที่ ๕.๓ ใหน กั เรยี นเตมิ คาํ ตอบลงในชอ งวา งใหถ กู ตอ ง (ส ๔.๒ ม.๑/๑) คะแนนเตม็ คะแนนท่ไี ด ของสังคมโลกในปจจุบันที่มี แนวโนมการกีดกันทางการคา ñð มากขนึ้ ดังนัน้ การรวมตัวของ ๑. เอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใตมที ้งั หมด ๑๑ ประเทศ ไดแ ก....ไ..ท....ย......พ....ม...า. .....ล...า...ว.....ก....มั...พ....ช.ู ..า......เ.ว...ยี...ด....น....า...ม......ม...า...เ.ล....เ..ซ...ยี... ประชาคมอาเซยี นจะทาํ ใหเกดิ .อ...ิน.....โ..ด....น....ีเ..ซ....ยี ......ส....งิ....ค....โ..ป....ร......บ....ร....ไู..น........ฟ....ล....ปิ ....ป....น ....ส.......แ...ล....ะ...ต....มิ ...อ....ร....-....เ..ล....ส....เ..ต....................................................................................................... สันติภาพในภมู ิภาค ซงึ่ นาํ มา สูความเจริญกาวหนาทาง .................................................................................................................................................................................................................................................... ดานเศรษฐกิจ สังคม และ .................................................................................................................................................................................................................................................... วัฒนธรรม โดยมี “กฎบตั ร อาเซียน” เปนเสมือนธรรมนูญแหงอาเซียน .................................................................................................................................................................................................................................................... ซึ่งจะมีขอตกลงทางกฎหมายและโครงสรางขององคกร เพ่ือเพิ่ม ประสิทธิภาพในการสงเสริมการรวมตัวของประชาคมอาเซยี น ประชาคมอาเซียนประกอบ ๒. เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตมผี คู นอยูอ าศยั มานาน ดังปรากฏหลกั ฐานที่เกาแกท ี่สุด คือ....................... ไปดว ยความรวมมอื ๓ เสาหลัก ดงั น้ี .โ..ค....ร....ง...ก....ร...ะ...ด....กู ....ม...น.....ษุ ....ย...ช...ว...า......พ....บ....ท....่ีร....ิม...ฝ....ง ...แ...ม...น.....ํ้า...โ..ซ....โ..ล.......ใ..ก....ล....เ..ม....อื ...ง...ต....ร....ิน....ิล....บ....น.....เ..ก....า..ะ...ช...ว...า.....ม....ีอ...า...ย....ปุ ...ร....ะ..ม....า...ณ............................... ๕,๐๐๐,๐๐๐ ปมาแลว.................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... ๓. เขตการคา เสรอี าเซยี นสงผลตอ ประเทศในภูมิภาคน้ี คอื ...ม...กี....า...ร...เ..ป....ด....เ..ส....ร...ีท....า...ง...ก....า...ร....ค....า ......ก....า..ร....เ..ง...ิน........แ...ล....ะ.. .ก....า..ร....ล....ง...ท....ุน.....ร...ะ...ห....ว...า...ง...ป....ร...ะ...เ..ท....ศ........โ...ด....ย...ก....า...ร...ล....ด....ภ....า...ษ....ีศ....ุล....ก....า...ก....ร...ใ...ห....ก....ับ....ส....ิน.....ค....า...เ..ข...า..แ....ล....ะ..ส....ิน.....ค....า...อ...อ....ก........ท....ํา...ใ...ห....ส....า...ม...า...ร....ถ... เฉฉบลับย .แ...ข...ง ...ข...ัน....ก....นั.....ไ..ด....อ....ย...า...ง...เ..ป....น ....ธ...ร....ร...ม....แ...ล....ะ...ไ..ม....ม...ีก....า...ร...ก....ดี....ก....นั.....ส....นิ ....ค....า...จ...า...ก....ป....ร....ะ..เ..ท....ศ....ใ..น.....ก....ล....ุม ..................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... ๑. ประชาคมการเมอื งและ ๒. ประชาคมเศรษฐกิจ ๓. ประชาคมสังคมและ ๔. การรวมตวั กันเปนสมาคมอาเซยี นกอ ใหเกิดประโยชน คอื .......................................................................................... .๑.........ส....ร....า...ง...ค....ว...า..ม....เ..ข...ม ...แ...ข...ง็...ท....า...ง...เ..ศ....ร....ษ....ฐ...ก....ิจ.......ร...ว...ม...ถ....งึ...ค....ว...า...ม...อ....ย...ูด....กี....นิ.....ด....ขี ...อ...ง...ค....น.....ใ..น.....ภ....ูม...ิภ....า...ค............................................................. .๒.........ม....กี ....า..ร....เ..ร...ยี...น.....ร...ู...แ...ล....ก....เ..ป....ล....ีย่...น........ถ...า...ย....ท....อ...ด....อ...ง....ค....ค....ว...า..ม....ร...ตู....า...ง...ๆ......ท....เ่ี..ป....น....ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ต ....อ ...ก....ัน......................................................... .๓.........ม....คี ....ว...า..ม....เ..ป...น.....เ..อ...ก....ภ....า...พ....ร...ะ...ห....ว...า..ง....ป....ร...ะ...เ.ท....ศ....ส....ม....า...ช...กิ ........................................................................................................................................ .................................................................................................................................................................................................................................................... ความม่ันคงอาเซียน อาเซยี น วัฒนธรรมอาเซยี น มีวัตถุประสงคเพ่ือเสริมสรางและ มีวัตถุประสงคเพ่ือใหอาเซียนเปน มีวัตถุประสงคเพ่ือใหประชาชนมี ๕. เหตทุ ี่ประเทศสิงคโปรเนนการพัฒนาทางดา นอตุ สาหกรรมมากกวาดานเกษตรกรรมเนอ่ื งจาก ธํารงไวซ่ึงสันติภาพและความม่ันคง ตลาดและฐานการผลิตเดียว มีการ การอยดู กี นิ ดี ปราศจากโรคภยั ไขเ จบ็ .เ..ป....น.....ป....ร...ะ...เ..ท....ศ....ข....น....า...ด....เ..ล....็ก.........พ....้ืน.....ท....ี่เ..พ.....า...ะ..ป.....ล...ู.ก....ม...ี.น....อ....ย....แ...ล....ะ...ม....ีท....ร...ั.พ....ย....า..ก.....ร...ธ....ร...ร....ม....ช...า...ต....ิจ....ํา...ก....ัด.........แ...ต....ป.....ร...ะ...เ..ท....ศ....ต....้ัง....อ....ย...ู .ใ..น.....ต...าํ...แ...ห....น.....ง ...ท....เี่ .ป....น.....ท....า..ง....ผ...า...น....ข...อ...ง....เ.ร....อื ...ส....นิ.....ค....า ..จ....า...ก....ท...ว.่ั ..โ...ล....ก......ท....าํ...ใ..ห....เ..อ....อ้ื ...ต....อ...ก....า...ร...พ....ฒั......น....า...ด....า ..น.....ก....า..ร....ค....า ..แ...ล....ะ...ก....า..ร....ล....ง...ท....นุ.... .ส....ง ...ผ....ล...ใ...ห....อ...ตุ....ส.....า..ห....ก....ร....ร...ม....ม...คี....ว...า...ม...เ..จ...ร....ิญ.....ก....า..ว...ห....น.....า............................................................................................................................................. ..................................(...พ....ิจ...า...ร...ณ......า..ค.....ํา..ต....อ....บ....ข...อ...ง....น....ัก....เ..ร...ยี....น.......โ..ด....ย....ใ..ห....อ....ย...ใู...น....ด....ลุ....ย...พ.....นิ ....ิจ....ข...อ...ง...ค....ร....ูผ...สู....อ....น....)............................................... ของภูมิภาค และทําใหประเทศใน เคลือ่ นยา ยสินคา บริการ การลงทนุ มสี ง่ิ แวดลอ มทดี่ ี และมคี วามรสู กึ เปน ภูมิภาคอยูรวมกันอยางสันติสุข และแรงงานมีฝมืออยางเสรี รวมทั้ง อันหน่ึงอันเดียวกัน เอ้ืออาทรและ ๕๐ สามารถแกปญหาและความขัดแยง การเคล่ือนยา ยเงนิ ทนุ ทเ่ี สรยี งิ่ ข้ึน แบงปน กนั โดยสนั ติวธิ ี ปจจุบันประชาคมอาเซยี นมคี วามคบื หนา ในความรว มมือในทกุ ดา น เชน ดา นการเมอื งและความมน่ั คง : aseanการฝกรวมผสมกองกําลังของชาติสมาชิก สงเสริมการใชพลังงานปรมาณู ดา นเศรษฐกจิ : ดา นสังคมและวฒั นธรรม : เพ่ือสนั ติ พัฒนาโครงสรางพื้นฐานสําคัญของแตละประเทศสมาชิก ทยอยลดขอจํากัด ๑๕๐ ในการเขาสูบ ริการและการลงทุน รวมกันพฒั นาวิสัยทัศนดานการศึกษาอาเซยี น บูรณาการอาเซียน ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT ประชาคมอาเซยี นเกดิ ข้ึนจากความจําเปน ในดานใดเปน สาํ คญั ในการสอนเรือ่ งอาเซียน ครแู นะนาํ ใหนักเรยี นเปดเว็บไซต www.youtube.com 1. ความม่ันคง ศึกษาความรูเกีย่ วกบั การประชุมสุดยอดผนู าํ อาเซียนคร้ังลา สดุ เพอื่ ใหนกั เรยี นเห็น 2. การปอ งกนั ภัยพิบตั ิ ความสําคญั ของการรว มมือกันระหวา งประเทศในภูมภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตท ่ี 3. การพฒั นาเศรษฐกจิ นบั วนั ยง่ิ ทวคี วามสําคญั ในเวทโี ลก 4. ความสาํ คัญของวัฒนธรรม วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 3. การพฒั นาเศรษฐกิจเปน ประเด็นท่ปี ระเทศ มมุ IT สว นใหญในปจ จบุ นั ใหความสาํ คัญ จึงเกิดการรวมกลุมทางเศรษฐกจิ ขึน้ ท่ัวโลก อาเซียนจงึ จาํ เปน ตองเพ่ิมความรว มมือระหวา งกนั ในดา นนใี้ หม ากข้ึน ศกึ ษาคนควาขอมลู เพ่ิมเตมิ เกีย่ วกบั อาเซียน ไดท่ี http://www.aseanthailand. ดวยการรวมตัวเปน ประชาคมอาเซยี น ซง่ึ จะชวยเพ่มิ อํานาจการตอ รองกับ org เวบ็ ไซตส มาคมอาเซยี น-ประเทศไทย องคกรอื่นๆ ได 150 คูม อื ครู

กระตนุ ความสนใจ สํารวจคนหา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Explain Expand Evaluate ขยายความเขา ใจ Expand กลาวโดยสรุป ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใตในปจจุบันประกอบดวยประเทศ 1. ครูใหน ักเรยี นคนควาขอ มูลเกีย่ วกบั อาเซียน ๑๑ ประเทศ แบงเปนภาคพื้นทวีปกับบริเวณหมูเกาะเปนดินแดนท่ีมีมนุษยต้ังถิ่นฐานเกาแก ในประเดน็ ตอ ไปนี้ แหง หนง่ึ ของโลก และมคี วามสาํ คญั ตงั้ แตส มยั โบราณ เพราะมที รพั ยากรธรรมชาติ และพชื ผล 1. ความเปนมา อนั อุดมสมบูรณ โดยเฉพาะเคร่อื งเทศ เปนทพ่ี บกนั ของ ๒ อารยธรรมใหญ คอื อินเดยี และจีน 2. จดุ ประสงค เปน ภมู ภิ าคทมี่ ผี คู นจาํ นวนมากนบั ถอื ศาสนาสาํ คญั ของโลก ทงั้ พระพทุ ธศาสนา ศาสนาอสิ ลาม 3. ประเทศสมาชกิ ศาสนาคริสต เปนจุดเริ่มตนของเสนทางการคาทางทะเล ท่ีเรียกวา เสนทางเคร่ืองเทศ 4. ความรว มมือในดานตางๆ เปนท่ีเผชิญหนากันของ ๒ คายมหาอํานาจของโลก คือ คายโลกเสรีประชาธิปไตย และ 5. การรวมตัวเปน ประชาคมอาเซยี นใน คา ยโลกคอมมวิ นสิ ตใ นสงครามเวยี ดนาม และในปจ จบุ นั เปน ภมู ภิ าคทม่ี คี วามสาํ คญั หลายดา น พ.ศ. 2558 ทงั้ เศรษฐกจิ การเมอื ง และวัฒนธรรม จากน้ันนาํ ขอมลู จัดทาํ เปนรายงานสงครผู ูสอน ถึงแมวาภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใตจะมีความหลากหลายท้ังทางดานเชื้อชาติ 2. ครใู หน กั เรยี นตอบคําถามประจาํ หนว ย ศาสนา ภาษา และวัฒนธรรม แตกระน้ันก็ยังมีความพยายามท่ีจะสรางเอกภาพจากความ การเรียนรู หลากหลายน้ัน ตัวอยางท่ีเปนรูปธรรมอยางเดนชัดก็คือ การรวมตัวเปนประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) อันจะเปนองคก รที่มคี วามเขม แขง็ และกาวหนา มากทส่ี ดุ ของภูมภิ าค ตรวจสอบผล Evaluate 1. ครูตรวจรายงานเกย่ี วกบั อาเซยี น 2. ครูสงั เกตพฤติกรรมความมีสวนรว มในการตอบ คาํ ถามและการแสดงความคิดเห็นของนักเรียน ๑๕๑ กจิ กรรมสรา งเสรมิ บรู ณาการอาเซยี น ครใู หนักเรียนรวบรวมภาพและขา วสารเกยี่ วกบั การรวมตวั กนั เปน ครเู นน ใหนักเรยี นตระหนกั วา นอกจากเราเปน ประชากรของประเทศไทยแลว ประชาคมอาเซียน แลว นําเสนอทหี่ นาช้ันเรียน เพอ่ื เตรียมความพรอม เรายงั เปน พลเมอื งอาเซยี นดว ย ในอนาคตเมอ่ื รวมตวั เปน ประชาคมอาเซยี นแลว ในการเขาสูประชาคมอาเซยี น เราจาํ เปนตอ งอยูรว มและติดตอ กบั พลเมอื งอาเซียนจากประเทศตางๆ มากข้ึน ดังนัน้ ครูอาจใหน ักเรยี นไปคน ควา เรือ่ งราวในดานตางๆ ไมวา จะเปน ดานการเมือง การปกครอง เศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรมของประเทศสมาชิกอาเซียนเพมิ่ เตมิ จากหนังสือเรียน เพื่อท่ีนักเรยี นจะไดเขาใจถงึ อัตลักษณหรอื ลกั ษณะเฉพาะของ อาเซียนใหลึกซงึ้ และนําความรเู หลาน้ไี ปปรับใชใ นชวี ติ ประจาํ วนั เพอื่ การอยรู ว มกัน อยางสนั ตสิ ขุ คูมอื ครู 151

กระตุนความสนใจ สํารวจคนหา อธิบายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Explore Explain Expand Engage Evaluate Evaluate ตรวจสอบผล ครูตรวจสอบความถูกตอ งในการตอบคาํ ถาม คÓถามประจÓหน่วยการเรยี นรู้ ประจาํ หนวยการเรยี นรู ๑. ป จั จยั ทางภมู ศิ าสตรส์ ง่ ผลตอ่ พฒั นาการของประเทศตา่ งๆ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ หลกั ฐานแสดงผลการเรียนรู อยา่ งไร 1. เสน เวลา (Timeline) แสดงพฒั นาการของ ๒. จ ุดมุ่งหมายของชาติตะวันตกท่ีเข้ามาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงแรกและ ประเทศในภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต ช่วงหลังเหมอื นหรอื แตกต่างกนั อยา่ งไร ตั้งแตส มัยโบราณจนถึงสมัยปจ จบุ นั ๓. อารยธรรมใดเปน็ รากฐานที่สา� คญั ของดินแดนเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ เพราะเหตใุ ด 2. รายงานเกย่ี วกบั อาเซยี น ๔. เ พราะเหตุใดลักษณะการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของประเทศ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้จึงแตกตา่ งกนั ๕. การเขา้ สู่ประชาคมอาเซียนจะสง่ ผลดีและผลเสยี กบั ประเทศไทยอยา่ งไร กิจกรรมสร้างสรรคพ์ ฒั นาการเรียนรู้ กจิ กรรมท ่ี ๑ ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มศึกษาค้นคว้าเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการเผยแพร่อารยธรรม ต่างๆ ท่ีมีผลท�าให้เกิดการเปล่ียนแปลงในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต ้ ไดแ้ ก่ - อารยธรรมอนิ เดยี - อารยธรรมอาหรับ - อารยธรรมจีน - อารยธรรมตะวนั ตก แลว้ น�าขอ้ มูลมาอภปิ รายหนา้ ชนั้ เรยี น และจัดทา� รายงานสง่ อาจารยผ์ สู้ อน กจิ กรรมท ี่ ๒ ใหน้ กั เรยี นแบง่ กลมุ่ เพอื่ ศกึ ษาคน้ ควา้ เกยี่ วกบั ประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั - ออกเฉียงใต้ กลมุ่ ละ ๑ ประเทศ โดยศึกษาในดา้ นตา่ งๆ ทง้ั ดา้ นการเมือง การปกครอง เศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรม จากนน้ั จดั ทา� เปน็ จลุ สารภายใน ห้องเรยี น เพือ่ ให้นักเรยี นแต่ละคนสามารถนา� มาศึกษาทบทวนด้วยตนเอง กิจกรรมท ี่ ๓ ใหน้ กั เรยี นไปศกึ ษาคน้ ควา้ ขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ประชาคมอาเซยี น เกย่ี วกบั บทบาทของอาเซียนในปัจจุบัน และการเตรียมความพร้อมของไทยใน การเขา้ สูป่ ระชาคมอาเซยี น แล้วชว่ ยกนั จดั ปา้ ยนิเทศในช้นั เรียน 152 แนวตอบ คําถามประจําหนวยการเรยี นรู 1. ภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใตตง้ั อยรู ะหวา งอินเดยี และจีน จึงเปน ชมุ ทางการคาสาํ คัญมาต้งั แตส มัยโบราณ และไดรับวฒั นธรรมท้ังจากอนิ เดยี และจนี สง ผลตอ พัฒนาการดานตางๆ ทง้ั การเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คมและวัฒนธรรม 2. ในชวงแรกชาตติ ะวันตกเขามาในภมู ิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต เพอื่ ผลประโยชนท างดานเศรษฐกิจ โดยตอ งการคาพริกไทยและเครื่องเทศอื่นๆ ตอมาไดม ีการเผยแผ ศาสนาครสิ ต และไดเขาควบคมุ เมืองทาสําคญั จนในท่สี ดุ กไ็ ดย ดึ ครองเปน อาณานคิ ม 3. ภมู ิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใตไดรับอิทธพิ ลทางอารยธรรมท่ีสาํ คัญจากอนิ เดีย เชน แนวคิดการปกครอง ศาสนา ศิลปกรรม วรรณกรรม เปน ตน โดยอารยธรรมอินเดีย กอใหเ กดิ พฒั นาการทางประวัติศาสตร โดยการกอ ตง้ั อาณาจกั รแบบอินเดยี และเปน รากฐานสําคญั ของพฒั นาการในดา นตา งๆ ตอมา 4. ประเทศในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตมที ี่ตัง้ ทางภูมิศาสตรท ีแ่ ตกตางกัน เชน ทรี่ าบลุมแมนํ้า ทรี่ าบสงู หมูเกาะ เปน ตน และมภี มู ิหลังทางประวัติศาสตรท ีต่ างกัน จงึ สง ผล ใหแตล ะประเทศมีการเมอื งการปกครอง เศรษฐกิจ สังคมและวฒั นธรรม ท่ีแตกตางกนั ไปดว ย 5. การเขา สปู ระชาคมอาเซียนจะสงผลใหเ กดิ การพัฒนาทางดานเศรษฐกจิ โดยจะสามารถดงึ ดดู นักลงทนุ จากภายนอกมากข้ึน มีการจา งงานมากขึ้น นอกจากน้ี ยังสงผล ใหม กี ารพัฒนาทางดา นการคมนาคม การโทรคมนาคม พลังงาน การทอ งเทยี่ ว เปน ตน สวนขอ เสยี เชน ผลติ ทางการเกษตรของไทย อาจไมส ามารถแขง ขนั กับผลผลติ ทางการเกษตรของเพ่ือนบา นได เน่ืองจากการเกษตรของไทยมีตนทุนการผลติ ตอไรคอ นขางสูง เปนตน 152 คูมือครู

กระตนุ้ ความสนใจ ส�ารวจค้นหา อธิบายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Explore Explain Engage Expand Evaluate เปาหมายการเรียนรู ๖หน่วยการเรียนรทู ี่ 1. บอกที่ตั้งและความสาํ คัญของแหลงอารยธรรม แหลงอารยธรรม ในภมู ิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใตไ ด ในภมู ิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉยี งใต 2. บอกอทิ ธิพลของอารยธรรมโบราณใน ดนิ แดนไทยท่มี ผี ลตอ พฒั นาการของไทย ในปจจบุ นั ได สมรรถนะของผูเรยี น 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคดิ 3. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต ตัวชวี้ ดั คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค ● ระบุความสา� คัญของแหลง่ อารยธรรมใน 1. มีวินยั ภูมิภาคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ (ส ๔.๒ 2. ใฝเ รียนรู ม.๑/๒) 3. มงุ มัน่ ในการทํางาน สาระการเรียนรแู กนกลาง กระตนุ้ ความสนใจ Engage ● ที่ต้งั และความสา� คัญของแหล่งอารยธรรมใน บุโรพทุ โธ ศาสนสถานของพระพุทธศาสนาในเกาะชวา ครใู หนักเรียนในชนั้ เรียนชวยกนั ยกตัวอยา ง ภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ เช่น ประเทศอนิ โดนีเซีย แหลง อารยธรรมในภมู ิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต แหลง่ มรดกโลกในประเทศตา่ งๆ ของเอเชยี ที่นกั เรยี นรจู กั จากนนั้ บอกความสําคญั ของแหลง ตะวันออกเฉยี งใต้ (เชือ่ มโยงกับ มฐ. ส ๔.๓) ÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÕµÐÇѹÍÍ¡à©Õ§㵌ÁÕ¼ÙŒ¤¹µéѧ¶èÔ¹°Ò¹áÅÐ อารยธรรมดังกลา ว ÊÌҧÊÁ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞÁÒ໹š àÇÅÒ¹Ò¹ ÁÕáËÅ‹§¤ÇÒÁà¨ÃÔÞËÅÒ ● อทิ ธพิ ลของอารยธรรมโบราณในดนิ แดนไทย áË‹§ áµá‹ Ëŧ‹ ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞ·èÕàÃÂÕ ¡ä´ŒÇÒ‹ ໚¹ÍÒøÃÃÁ¹éѹ ¨ÐÁÕ (แนวตอบ เชน แหลงโบราณคดีบา นเชยี ง จงั หวดั ทีม่ ตี อ่ พัฒนาการของสงั คมไทยในปัจจบุ นั ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞÃдѺªØÁª¹àÁ×ͧ ÁÕ¡ÒèѴÃÐàºÕº¡Òû¡¤Ãͧ อดุ รธานี ประเทศไทย เปนแหลง อารยธรรมสมัย ÃÇÁ·Ñ§é ÁµÕ ÑÇÍÑ¡ÉÃ㪌 กอ นประวตั ิศาสตรทม่ี ีความสาํ คัญมากแหง หน่งึ มีอายุราว 5,000 กวา ปมาแลว ปราสาทนครวดั ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞµ‹Ò§æ 䴌໚¹Áô¡µ¡·Í´á¡‹¼ŒÙ¤¹·èÕÍ‹Ùã¹ ประเทศกมั พชู า เปนศาสนสถานในศาสนา ʋǹµ‹Ò§æ ¢Í§ÀÙÁÔÀÒ¤¹Õé ʶҹ·ÕèºÒ§áË‹§áÅÐÊèÔ§¡‹ÍÊÌҧ พราหมณ- ฮินดู ท่มี ีความสําคญั ย่ิงแหงหนงึ่ ã¹ÊÁÂÑ ¡Í‹ ¹ä´¡Œ ÅÒÂ໹š Áô¡¢Í§Á¹ÉØ ÂªÒµäÔ Áà‹ ¾ÂÕ §áµ»‹ ÃÐà·È ของขอม แหลงวัฒนธรรมดองซอน ในประเทศ ËÃ×ÍÀÙÁÔÀÒ¤ ᵋ·é§Ñ âÅ¡´ŒÇ ¹è¹Ñ ¤×Í à»š¹áËÅ‹§Áô¡¢Í§âÅ¡ เวียดนาม เปนวฒั นธรรมยคุ สําริดตอนปลาย ·è·Õ Ø¡¤¹ã¹âÅ¡µŒÍ§ª‹Ç¡¹Ñ ͹ØÃÑ¡É㏠ˤŒ §Í‹¤Ù Ù‹âš㺹ÊÕé º× ä» ซงึ่ มีอทิ ธิพลตอภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต เปน ตน ) เกร็ดแนะครู ครคู วรจัดกจิ กรรมการเรียนรูเพอ่ื ใหน กั เรียนสามารถระบุความสําคญั ของแหลง อารยธรรมในภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต ดงั นี้ • ครใู หนักเรียนศึกษาความหมายของอารยธรรมและแหลง อารยธรรมในภูมิภาค เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต แลว จดั ทําสมดุ ภาพเกีย่ วกบั แหลง อารยธรรมใน ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต • ครูใหนกั เรยี นศึกษาเกย่ี วกบั แหลงมรดกโลกในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต แลวแบงกลุมเพอ่ื ชวยกนั จัดทําแผน พบั แหลงมรดกโลก • ครูใหน กั เรยี นศึกษาเก่ยี วกบั อทิ ธิพลของอารยธรรมโบราณในดนิ แดนไทยท่มี ี ตอพัฒนาการของไทยในปจจุบัน แลว วเิ คราะหเก่ียวกับอารยธรรมโบราณใน ดินแดนไทยที่มีอิทธพิ ลตอการดาํ เนินชวี ติ ของนกั เรียนในปจจุบัน บันทกึ ลง ในสมดุ คมู่ ือครู 153

กระตนุ้ ความสนใจ สา� รวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Expand Evaluate Explain กระตนุ้ ความสนใจ Engage ครูนาํ ภาพเครอ่ื งมอื เครือ่ งใชท ่แี สดงถึง ๑. แหล่งอารยธรรมในภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้ ความเจริญของแหลงอารยธรรมในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต เชน กลองดองซอนสาํ รดิ ภาชนะ 1.1 ความหมายของอารยธรรม ดนิ เผาบา นเชียง เปน ตน มาใหนักเรียนดู แลวตั้ง คาํ ถาม เชน อารยธรรม หมายถึง ความเจรญิ ของมนุษยชาติ มีพัฒนาการทางดา้ นต่างๆ ทง้ั ทางดา้ นการ ผลติ อาหาร คอื การเพาะปลกู และเลย้ี งสตั ว์ การหลอมโลหะเปน็ เครอ่ื งมอื เครอ่ื งใชใ้ นชีวติ ประจา� วัน • ภาพนีเ้ ปนภาพอะไร อยูใ นประเทศใด และการท�ามาหากิน อยรู่ วมกนั เปน็ ชมุ ชนเมือง มีการจัดระเบียบการปกครอง มผี ปู้ ระกอบอาชพี • ภาพดังกลา วมีความสําคัญอยางไร เฉพาะดา้ นตามความชา� นาญ และมรี ะบบการขดี เขยี นบนั ทกึ หรอื มตี วั หนงั สอื ใช้ อารยธรรมเป็น สา� รวจคน้ หา Explore ผลรวมของความเจรญิ ทางวฒั นธรรม ซงึ่ เปน็ ความเจริญในด้านใดด้านหน่ึง อยา่ งไรก็ดี บางทกี ม็ กี ารเรียกความเจรญิ บางแหง่ เป็นอารยธรรม เช่น อารยธรรมลมุ่ แมน่ า้� ครูใหน กั เรียนศกึ ษาความหมายของอารยธรรม สนิ ธ1ุ ในประเทศอนิ เดยี อารยธรรมอนิ คา ในทวปี อเมรกิ าใต้ แมว้ า่ จะยงั ไมม่ กี ารคดิ ประดษิ ฐต์ วั อกั ษร และแหลง อารยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออก- ในความหมายข้างต้น ความเจริญของมนุษย์ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังอยู่ เฉียงใตเ พม่ิ เติมจากแหลง การเรียนรูตา งๆ ในระดับวัฒนธรรม เช่น แหล่งวัฒนธรรมบ้านเชียง แต่ก็มีการเรียกว่า “แหล่งอารยธรรม อธบิ ายความรู้ Explain บ้านเชียง” ก็มี แม้ว่าผู้คนด้ังเดิมของบ้านเชียงก�าลังเปลี่ยนแปลงชุมชนเมืองและยังไม่มี ตัวหนังสอื ใช้ อย่างไรก็ดีในเวลาตอ่ มาก็มีการสรา้ งสมความเจรญิ จนถึงระดบั อารยธรรม ครตู งั้ คาํ ถามเพอ่ื ใหน กั เรยี นตอบ เชน 1.๒ ทต่ี ้ังและความส�าคัญของแหล่งอารยธรรม • การเรยี นรูเ ก่ยี วกบั อารยธรรมมคี วามสําคัญ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตม้ ผี คู้ นตง้ั ถน่ิ ฐานมาตงั้ แตส่ มยั โบราณ จงึ มแี หลง่ อารยธรรม อยางไร หรอื แหล่งวัฒนธรรมอยู่หลายแห่ง ดังตัวอยา่ งตอ่ ไปนี้ (แนวตอบ ทาํ ใหเ ราเขา ใจในววิ ฒั นาการความ เจรญิ ทางปญ ญาของมนษุ ยท สี่ รา งสรรคส ง่ิ ตา งๆ มีความ๑ส) า� คแญั หคลือ่งโเบคยรเาปณน็ คทดี่อยีถขู่�้าอหงลมังนโษุรยงต์เรวั ียตนรง 2(อHยoู่ทmี่ตo�าeบrลeทctับuปs)ริกท่ีเกอ่า�าแเกภ่ทอ่สีเมดุ ือเทงา่ ทจพ่ีังหบวในัด ขน้ึ มาเพอ่ื ตอบสนองความตอ งการของตนเอง และเพอ่ื ความเจรญิ ของสงั คมโดยรวม) กระบ่ี ประเทศไทย คือ เม่อื ประมาณ ๓๗,๐๐๐ ปีลว่ งมาแล้ว พบเคร่อื งมอื เครอ่ื งใช้ทา� ดว้ ยหนิ สา� หรับ ใช้ในการยังชีพด้วยการลา่ สตั ว์ และจับปลา ๒) แหล่งวัฒนธรรมดองซอน อยู่ท่ีปากแม่น้�าแดง ในตังเกี๋ย หรือเวียดนาม ตอนเหนือ มีความส�าคัญ คือ พบกลองมโหระทึก (มะ-โห-ระ-ทึก) หรือเรียกวา่ “กลองดองซอน” ท�าดว้ ยสา� ริด ซ่งึ มีอายปุ ระมาณ ๒,๕๐๐ ปีลว่ งมาแลว้ ฝีมือ การทา� กลองมโหระทกึ ยอดเยย่ี มมาก ทา� ลวดลายไดล้ ะเอยี ด สวยงาม เป็นรปู สัตว์ นก ดา้ นบนท�าเปน็ รปู กบ ๒ ตัว ซ้อน กนั อยทู่ ง้ั ๔ มมุ กลองมโหระทกึ ใชใ้ นพธิ กี รรม เชน่ ตขี อฝน กลองมโหระทึกของวัฒนธรรมดองซอนพบแพร่หลายใน ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ แสดงวา่ มกี ารตดิ ตอ่ คา้ ขาย กลองมโหระทึก พบที่ประเทศเวียดนาม กบั ดนิ แดนอนื่ ถงึ หมเู่ กาะของภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ 154 นักเรียนควรรู ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT เพราะเหตุใดแหลง อารยธรรมโบราณท่ีสําคัญของโลกจงึ มกั ตงั้ อยูบรเิ วณ 1 อารยธรรมลมุ แมน้ําสินธุ เปนอารยธรรมในยุคโลหะเมอื่ ประมาณ 2,500-1,500 ลมุ แมนํ้า ปก อ นครสิ ตศกั ราช โดยถือกาํ เนดิ ขนึ้ บรเิ วณลมุ แมน ํา้ สินธุในประเทศอนิ เดยี และ แนวตอบ บรเิ วณลมุ แมน ํ้ามคี วามเหมาะสมตอ การตัง้ ถ่นิ ฐานและการ ปากสี ถานปจ จุบัน มศี ูนยกลางสาํ คญั อยทู ่เี มืองฮารัปปาและโมเฮนโจ-ดาโร ท้ังสอง ดํารงชีวติ ของมนษุ ย โดยเปนแหลง อาหารและปจ จัยที่สําคัญทางการเกษตร เมอื งมีความโดดเดนดานสถาปต ยกรรมและการวางผังเมอื ง ซงึ่ แสดงใหเห็นถึง ประกอบกับดนิ ในบริเวณน้จี ะมีความอุดมสมบูรณจากตะกอนท่ีน้ําพดั พามา ความเจรญิ รงุ เรอื งของอารยธรรมลมุ แมน ้าํ สนิ ธไุ ดเ ปนอยา งดี ทับถม พืชพรรณตา งๆ จึงเจริญเตบิ โตไดด ี นอกจากนี้ แมน าํ้ ยังเปนเสนทาง 2 มนษุ ยตวั ตรง (Homo erectus) เปนมนุษยกลมุ แรกทอี่ พยพมาจากแอฟรกิ า คมนาคมขนสง ท่ีสาํ คัญอกี ดว ย ไปยังเอเชียและยุโรป มีการพบซากโครงกระดกู จาํ นวนมากในแถบเอเชยี รวมท้ัง หมเู กาะอินโดนีเซยี ทพี่ บในเกาะชวา จะเรยี กวา มนษุ ยช วา ทีพ่ บในปก กิ่ง เรยี กวา มนษุ ยปกกิง่ มนษุ ยต ัวตรงมอี ายุประมาณ 1.8 ลาน-500,000 ปมาแลว ผูช ายมี ขนาดใหญก วา ผูห ญิง เดนิ ตวั ตรงเหมอื นมนุษยม ากขน้ึ สามารถประดิษฐและใช เคร่อื งมอื เฉพาะงาน และเรม่ิ รจู กั ใชไ ฟ 154 คูม่ ือครู

กระตุน้ ความสนใจ สา� รวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู้ ๓) แหล่งวัฒนธรรมบานเชียง อยู่ท่ีอ�าเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เป็น 1. ครใู หน กั เรยี นชวยกนั ยกตัวอยางแหลง อารยธรรมในภมู ิภาคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต แหลง่ วฒั นธรรมสมยั กอ่ นประวตั ศิ าสตรท์ ม่ี อี ายรุ าว ๕,๐๐๐ กวา่ ปมี าแลว้ ๑๔ บา้ นเชยี งมคี วามเจรญิ พรอมทง้ั บอกความสําคัญของแหลงอารยธรรม ทางวัฒนธรรมสูงมาแต่โบราณ ชาวบ้านเชียงโบราณรู้จักท�าการเกษตร เลี้ยงสัตว์ ท�าเครื่องมือ (แนวตอบ เชน แหลง วฒั นธรรมดองซอน เคร่ืองใช้ เคร่ืองประดับ จากส�าริดและเหล็ก ท�าเคร่ืองปั้นดินเผาลายขูดขีด ลายเชือกทาบและ ประเทศเวียดนาม เปนวัฒนธรรมสมยั กอ น ขัดมัน และภาชนะดินเผาลายเขียนสีรปู ทรงและลวดลายต่างๆ มากมาย ประวตั ิศาสตรใ นยุคสาํ ริดตอนปลาย ซึ่งมี นอกจากน้ี ชาวบ้านเชียงโบราณยงั ร้จู ักทา� เครอ่ื งจักสาน ทอผา้ 1มปี ระเพณกี ารฝงั ศพ อทิ ธพิ ลตอเอเชียตะวันออกเฉยี งใตโ ดยเฉพาะ ฝงั สง่ิ ของเครอ่ื งใช้ อาหาร รวมกบั ศพเพอ่ื อทุ ศิ ใหก้ บั ผตู้ าย เชน่ ขวาน ใบหอก มดี ภาชนะดนิ เผา ในคาบสมทุ รมลายู หลกั ฐานสําคัญ คือ กลอง ทั้งที่เขียนสีและไม่เขียนสี ก�าไลและแหวนส�าริด เป็นต้น และจากการค้นพบแกลบข้าวท่ีติดอยู่ มโหระทึก ทําดว ยสํารดิ มีอายุประมาณ 2,500 กับเคร่ืองมือเหลก็ การพบเครือ่ งมือส�ารดิ ท�าให้สามารถกล่าวได้วา่ วัฒนธรรมบ้านเชยี งมคี วาม ปม าแลว แหลง วัฒนธรรมบานเชยี ง จังหวดั กา้ วหนา้ มาก รูจ้ ักการใช้โลหะและปลกู ขา้ วทีเ่ ก่าแกแ่ ห่งหนึ่งของโลก อดุ รธานี เปนวัฒนธรรมสมยั กอ นประวตั ศิ าสตร ทส่ี าํ คญั ของประเทศไทย มอี ายุประมาณ 5,000 บ้านเชียงได้รับการข้ึนทะเบียนเป็น กวาปมาแลว เปน ตน มรดกโลกทางวัฒนธรรม เม่ือเดือนธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ ด้วยเหตุผลที่คนบ้านเชียงยุคก่อน 2. ครใู หนกั เรียนทํากิจกรรมท่ี 6.3 จากแบบวดั ฯ ประวัติศาสตร์ได้มีหลักฐาน ชีวิตความเป็นอยู่ ประวตั ศิ าสตร ม.1 ทบ่ี ง่ บอกถงึ วฒั นธรรมของคนยคุ นน้ั ใหค้ นรนุ่ หลงั ใบงาน ✓แบบวดั ฯ แบบฝก ฯ ไดเ้ รียนรเู้ ป็นอย่างดี ภาชนะดนิ เผาลายเขยี นสี เครือ่ งประดับ และเคร่อื งมอื ประวัตศิ าสตร ม.1 กจิ กรรมท่ี 6.3 เครื่องใช้ พบที่บ้านเชยี ง จังหวัดอดุ รธานี หนวยท่ี 6 แหลง อารยธรรมในภูมิภาคเอเช�ยตะวันออกเฉียงใต้ กจิ กรรมท่ี ๖.๓ ใหน กั เรยี นเตมิ คาํ ตอบลงในชอ งวา งใหถ กู ตอ ง (ส ๔.๒ ม.๑/๒) คะแนนเต็ม คะแนนทไ่ี ด ñð ๑. อารยธรรม หมายถึง ...........ค....ว..า...ม....เ.จ....ร...ญิ.....ข...อ....ง...ม...น.....ษุ....ย....ช...า..ต....ิ.....ม...ีพ....ฒั.....น.....า...ก....า..ร....ท....า...ง...ด....า..น.....ต....า...ง...ๆ.......ท....ัง้....ท....า..ง....ด....า ..น.....ก....า..ร... .เ..พ....า...ะ..ป....ล....กู........เ..ล....ี้ย...ง...ส....ัต....ว.......ก....า...ร...ห....ล....อ....ม...โ...ล....ห....ะ..เ..ป....น ....เ..ค....ร...่อื....ง...ม....ือ...เ..ค....ร...ือ่....ง...ใ...ช...ใ..น.....ช...ีว...ติ ....ป....ร...ะ...จ...าํ...ว...นั ........ก....า...ร...อ....า...ศ...ยั....อ...ย....รู...ว...ม....ก....ัน... .เ..ป...น.....ช...มุ...ช...น.....เ..ม...อื...ง......ม....กี....า..ร....จ...ดั....ร....ะ..เ..บ....ยี...บ.....ก....า..ร....ป...ก....ค....ร....อ...ง......ม....กี ....า..ร....ป...ร....ะ..ก....อ....บ....อ...า...ช...พี....ต....า...ม...ค....ว...า...ม...ช...าํ...น....า...ญ.....เ.ฉ....พ....า...ะ...ด....า ..น.......แ...ล....ะ.. .ม...ีร....ะ..บ.....บ....ก....า...ร...ข...ีด....เ..ข...ีย...น....บ.....ัน....ท....ึก....ห....ร...ือ....ม...ีต....วั...ห....น.....ัง...ส....อื....ใ..ช.................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................ ๒. แหลง มรดกโลกในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตท มี่ คี วามเกยี่ วขอ งกบั ศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู .เ..ช...น.........โ...บ....ร...า...ณ......ส....ถ....า...น....ว...ัด....ภ....ู .....ก....ล....ุม...โ...บ....ร....า..ณ......ส....ถ....า...น....ม....ิเ..ซ...ิน..........ป....ร...า...ส....า...ท....พ....ร....ะ...ว..ิห.....า..ร........ศ....า...ส....น.....ส....ถ....า...น.....พ....ร...ห....ม....บ....ะ...น....ัน.... (ปรมั บานัน) เปนตน................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................ เฉฉบลับย ๓. ความเจริญของแหลงวัฒนธรรมดองซอนในเวยี ดนามสามารถดูไดจ าก.....ก....ล....อ....ง...ม....โ...ห....ร...ะ...ท....ึ.ก....ห....ร...ื.อ.. .เ..ร...ีย....ก....ว..า......ก....ล....อ....ง...ด....อ...ง....ซ...อ....น........ท....ํา..ด....ว...ย....ส....ํา..ร....ดิ.......ม....อี ...า...ย...ปุ....ร....ะ..ม....า..ณ.........๒....,..๕...๐....๐......ป....ม....า...แ...ล....ว......ม...ลี....ว...ด....ล....า...ย...ล....ะ..เ..อ....ีย...ด....ส....ว...ย....ง...า...ม.. .เ..ป....น.....ร...ู.ป....ส....ัต....ว....ช...น....ิ.ด....ต....า...ง....ๆ........ก....า...ร...น.....ํา...โ...ล....ห....ะ...ม....า...ท....ํา...เ..ค....ร...่ื.อ...ง....ม...ื.อ...เ..ค.....ร...ื่อ....ง...ใ...ช.... ....แ....ส....ด....ง....ใ...ห....เ..ห....็น.....ถ....ึง...ค.....ว...า...ม...เ..จ....ร...ิ.ญ.....ท....า...ง.. อารยธรรมอยางหนงึ่................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................ ๔. แหลง โบราณคดบี า นเชยี งมคี วามสําคญั คือ.......เ..ป....น.....ม...ร....ด....ก....โ..ล....ก....ใ...น....ส.....ม...ัย....ก....อ...น.....ป....ร...ะ...ว...ัต....ิศ....า..ส.....ต....ร........โ..ด....ย....ม..ี .ว...วิ ...ฒั .....น....า...ก....า...ร...ท....า...ง...ด....า...น....ว...ัฒ.....น.....ธ...ร....ร...ม......ส.....ัง...ค....ม......แ...ล....ะ...เ..ท....ค....โ..น.....โ..ล....ย...ีท....ี่ย....า...ว..น.....า...น....ก....ว...า.....๕....,..๐...๐....๐......ป.... ............................................... ................................................................................................................................................................................................................................................ หลมุ ขดุ คน้ ทางโบราณคดบี า้ นเชยี ง ทว่ี ดั โพธศ์ิ รใี น อา� เภอหนองหาน จงั หวดั อดุ รธานี ................................................................................................................................................................................................................................................ ๑๔ มรดกโลกบา นเชียง. ส�านักพพิ ธิ ภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศลิ ปากร. ๒๕๕๐ หนา้ ๓๙ - ๔๒. 155 ................................................................................................................................................................................................................................................ ๕. เมืองฮอยอันไดร บั การประกาศจากองคก ารยูเนสโกใหเ ปนมรดกโลกเพราะ.........เ..ป....น.....ต...วั...อ....ย...า...ง.......... .เ..ม...ือ....ง...ท....า...ใ..น.....ช...ว...ง...พ....ุท....ธ...ศ....ต....ว...ร....ร...ษ....ท....ี่.....๒....๐....-....๒....๔........ใ...น....ภ....ูม....ิภ...า...ค....เ..อ...เ..ช...ีย....ต....ะ..ว...ัน.....อ...อ....ก....เ.ฉ....ีย....ง...ใ...ต....ท....่ีม...ีเ..อ....ก....ล...ัก....ษ.....ณ.....เ..ฉ....พ....า...ะ..ต....ัว.. .โ..ด....ย....ม...กี....า...ร...ผ....ส....ม....ผ...ส....า...น....ส.....ถ...า...ป....ต ....ย...ก....ร....ร...ม....แ...ล....ะ..ศ....ลิ....ป....ะ...ท....ั้ง...ข...อ...ง....ท....อ...ง...ถ....นิ่ .....แ...ล....ะ..ข...อ....ง...ต....า ...ง...ช...า...ต....ิเ.ข...า...ด....ว ...ย...ก....นั................................. ................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................ ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT ๖๐ ขอ ใดกลาวไดถูกตองเกีย่ วกบั แหลงอารยธรรมในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออก- เกร็ดแนะครู เฉียงใต ในการสอนเกยี่ วกับแหลงวฒั นธรรมบานเชียง ครูอาจพานกั เรยี นไปทศั นศกึ ษา 1. ถํ้าหลงั โรงเรียนเปน แหลงทีพ่ บโครงกระดูกมนษุ ยท ีเ่ กา แกท สี่ ุดในภมู ิภาค ทพ่ี พิ ธิ ภณั ฑสถานแหง ชาติ บานเชยี ง จังหวัดอุดรธานี หรือเชิญวทิ ยากรทม่ี คี วามรู 2. กลองมโหระทึกทพ่ี บในหลายบริเวณของภูมิภาค แสดงถึงการติดตอ กัน เก่ียวกับบานเชยี ง แหลงมรดกโลก มาพดู ใหนักเรียนฟง ของคนในสมยั โบราณ นกั เรยี นควรรู 3. บา นเชียงเปนแหลงวัฒนธรรมท่ีแสดงถงึ การเขาสสู มัยประวัติศาสตร 1 ทอผา หลกั ฐานทแ่ี สดงถงึ เทคโนโลยกี ารทอผาปรากฏชดั เจนในยคุ โลหะ ดงั มี ของคนในดินแดนประเทศไทย การพบผาและรองรอยของผาบนเครื่องสําริดและเครอื่ งมอื เหลก็ จากการตรวจสอบ 4. ภาชนะดินเผาของวัฒนธรรมบา นเชยี ง แสดงถงึ การเปน แหลงปลูกขาว เสน ใยโดยใชก ลอ งจลุ ทรรศน ไมพ บรองรอยของสยี อม ผลการวเิ คราะหเสน ใยดว ย วิธที างวิทยาศาสตรพบวา ผาจากแหลงวฒั นธรรมบานเชยี งสว นใหญเปนผาทท่ี อจาก ท่ีเกาแกทส่ี ดุ ของโลก เสน ใยปา นกญั ชา มสี ว นนอ ยท่ที อจากใยฝาย วิเคราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 2. การขดุ คนพบกลองมโหระทกึ ของวฒั นธรรม ดองซอนกระจายในหลายบรเิ วณของภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต แสดงถงึ การติดตอระหวา งกนั ของคนสมัยโบราณในดนิ แดนแถบนี้ คมู่ ือครู 155

กระตนุ้ ความสนใจ ส�ารวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Explore Explain Expand Evaluate Engage Expand ขยายความเขา้ ใจ ครูใหน ักเรยี นจดั ทําสมุดภาพเกีย่ วกบั แหลง ๔) แหลง่ วฒั นธรรมยะรงั อยใู่ กลบ้ รเิ วณแมน่ า�้ ปตั ตานี ทอี่ า� เภอยะรัง จงั หวดั ปัตตานี อารยธรรมในภมู ิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต แลว นําเสนอหนา ชั้นเรยี น รมาีคววพาุทมธสศ�าตควัญรครือษทเี่ ป๑็น๓เม-ือ๑ง๕โบรกาาณรขขุดนแาตด่งใเหมญือ่ทงโี่เบครยาเณป็นยะเมรังือ1งแทส่าดคง้าใขหา้เยหร็นะวห่าว่าผงู้คจนีนยกะับรอังินเรเ่ิมดมียี พฒั นาการจากชมุ ชนเลก็ ๆ บรเิ วณนี้ ตอ่ มามผี คู้ นเขา้ มาอยมู่ ากขน้ึ จนเตบิ โตเปน็ เมอื ง เพราะความ ตรวจสอบผล Evaluate เจริญทางการค้า ชาวเมืองยะรังในสมัยน้ันจึงได้รับอิทธิพลอารยธรรมทวารวดีและมีการนับถือ พระพทุ ธศาสนา และเชอื่ วา่ เปน็ ทต่ี งั้ อาณาจกั รโบราณทมี่ ชี อ่ื วา่ “ลงั กาสกุ ะ” ตามทมี่ หี ลกั ฐานปรากฏ 1. ครูตรวจสมุดภาพแหลงอารยธรรมในภมู ภิ าค ในเอกสารจีน ชวา มลายู และอาหรับ เอเชยี ตะวันออกเฉียงใต 2. ครสู งั เกตพฤตกิ รรมความมสี ว นรว มในการตอบ คําถามและการแสดงความคดิ เห็นของนกั เรียน ซากเมืองโบราณยะรงั ยอดเจดยี ์ และส่วนประกอบตกแตง่ สถาปัตยกรรม พบที่ชุมชนโบราณยะรัง จังหวดั ปัตตานี ตัวอย่างของเร่ืองแหล่งอารยธรรมน้ี จะได้กล่าวถึงอีกในเร่ืองมรดกโลกทางวัฒนธรรมใน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ò. แหลง่ มรดกโลกในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้ ๒.1 ความหมายและคุณค่าของแหล่งมรดกโลก ๑) มรดกโลก หมายถึง แหล่งมรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติในโลกท่ีมีคุณค่า สงู ย่ิงต่อมนษุ ย์ มรดกโลกแบง่ เปน็ ๓ ประเภท ดงั นี้ ๑. มรดกทางวัฒนธรรม ๒. มรดกทางธรรมชาติ ๓. มรดกแบบผสมระหวา่ งวฒั นธรรมกับธรรมชาติ การรบั รองและคมุ้ ครองมรดกโลกเปน็ ไปตามอนสุ ญั ญาวา่ ดว้ ยการคมุ้ ครองมรดกโลก ทางวฒั นธรรมและธรรมชาติ ค.ศ. ๑๙๗๒ (พ.ศ. ๒๕๑๕) ซง่ึ ไดร้ บั การรบั รองโดยองคก์ ารการศกึ ษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรอื เรียกยอ่ ๆ ว่า “ยูเนสโก” (UNESCO) 156 นกั เรยี นควรรู กจิ กรรมสรา งเสรมิ 1 เมืองโบราณยะรัง มลี ักษณะผังเมืองเปน รูปวงรขี นาดใหญใ นพืน้ ท่ปี ระมาณ ครูใหนักเรียนศึกษาคนควาเก่ยี วกบั แหลง วัฒนธรรมในทอ งถิ่นหรอื 9 ตารางกโิ ลเมตร เปน เมืองทมี่ ีการสรา งทับซอ นกันถึง 3 เมอื ง ประกอบดวย ภมู ิภาค จากแหลง การเรยี นรูตา งๆ เชน พิพิธภณั ฑในทอ งถ่ิน หอ งสมุด อนิ เทอรเนต็ แลว จดั ทําเปน บนั ทึกการศึกษาคนควา 1. เมอื งโบราณบา นวัด มลี กั ษณะผงั เมอื งเปน รูปส่ีเหล่ียมจัตุรสั ลอมรอบดวย คนู าํ้ และมีซากเนินดนิ โบราณสถานกระจายอยูโ ดยรอบ 2. เมืองโบราณบานจาเละ เปน เมืองที่มีคูน้าํ และคันดนิ ลอมรอบ 3 ดา น ไดแก ดา นเหนอื ดา นตะวันออก และดานใต โดยมศี นู ยก ลางของเมืองอยทู ส่ี ระน้าํ ขนาดใหญ 3. เมอื งโบราณบา นประแว เปน เมืองทมี่ ีคูน้าํ กาํ แพงดิน และปอ มทง้ั 4 มมุ เมือง และมคี ลองสง น้าํ ตอ เช่ือมกับคูเมอื งโบราณบานจาเละ 156 คมู่ อื ครู

กระตนุ้ ความสนใจ สา� รวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Engage กระตนุ้ ความสนใจ ครูนาํ ภาพแหลง มรดกโลกในภมู ภิ าคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต เชน แหลง โบราณคดบี า นเชียง เมอื งโบราณฮอยอนั ปราสาทนครวดั บุโรพุทโธ ปรัมบานนั เปน ตน มาใหนักเรียนดู จากนั้นครู และนักเรยี นสนทนารว มกนั ถึงความสําคญั ของ แหลงมรดกโลกดังกลาว สา� รวจคน้ หา Explore สํานักงานใหญองคการการศึกษา วิทยาศาสตร และวัฒนธรรมแหงสหประชาชาติ หรือยูเนสโก ตั้งอยูท่ีกรุงปารีส ครูใหนกั เรียนศกึ ษาเกี่ยวกับแหลง มรดกโลกใน ประเทศฝรง่ั เศส ภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใตจากหนงั สอื เรยี น หนา 156-165 สัญลักษณมรดกโลก เปนรูปส่ีเหลี่ยมมีวงกลมลอมรอบ โดยมี เสนเชื่อมตอกัน ลอมรอบดวยอักษร ๓ ภาษา คือ ภาษาอังกฤษ (WORLD อธบิ ายความรู้ Explain HERITAGE) ภาษาสเปน (PATRIMONIO MUNDIAL) และภาษาฝรั่งเศส (PATRIMOINE MONDIAL) โดยอธิบายความหมายวา รปู ส่เี หลี่ยม ครใู หนักเรยี นอธบิ ายความรูดว ยการตอบ หมายถึง มรดกโลกทางวัฒนธรรม วงกลม หมายถึง ธรรมชาติ เสนท้งั ๒ เสน เช่อื ม คาํ ถาม เชน ตอกับส่ีเหล่ียม คือสัญลักษณท่ีใชรวมทั้งมรดกโลกทางวัฒนธรรมและมรดกโลกทางธรรมชาติ สว นอกั ษรมรดกโลกภาษาตา งๆ ทอ่ี ยโู ดยรอบ แทนการปกปอ งมรดกโลกทกุ แหง ไวด ว ยความรว มมอื • มรดกโลกมคี วามหมายวาอยา งไร และแบง รวมใจจากมวลมนษุ ยทกุ ชาติ ทกุ ภาษา ออกเปน ก่ปี ระเภท อะไรบาง (แนวตอบ มรดกโลก หมายถึง แหลง มรดก ๒) การข้ึนทะเบียน จากลักษณะสําคัญของมรดกโลกทางวัฒนธรรม ซ่ึงจะตองมี ทางวฒั นธรรมและธรรมชาตใิ นโลกท่ีมี คณุ คา สงู ย่ิงตอ มนษุ ย แบงออกเปน 3 คณุ คา สงู และโดดเดน ทางวฒั นธรรม การประกาศวา แหลง วฒั นธรรมใดจะขน้ึ ทะเบยี นเปน มรดกโลก ประเภท ไดแ ก มรดกทางวัฒนธรรม มรดก ประเทศนั้นๆ ตองเปนสมาชิกหรือรัฐภาคีแหงอนุสัญญา ในปจจุบันมีรัฐภาคี ๑๙๕ ประเทศ ทางธรรมชาติ และมรดกแบบผสมระหวา ง ตอจากนั้นรัฐภาคีจะตองทํารายงานเพื่อขอข้ึนทะเบียนมรดกโลก ซึ่งคณะกรรมการมรดกโลกจะ วฒั นธรรมกบั ธรรมชาต)ิ ประชุมพิจารณารับรอง ปจจุบันมีแหลงมรดกโลกทั้งหมด ๑,๐๗๓ แหง อยูใน ๑๖๗ ประเทศ ทั่วโลก แบง เปน มรดกโลกทางวัฒนธรรม ๘๓๒ แหง ทางธรรมชาติ ๒๐๖ แหง และทีเ่ ปนแหลง • หนว ยงานใดทท่ี ําหนา ที่ใหก ารรบั รองและ ผสม ๓๕ แหง คุมครองมรดกโลก (แนวตอบ องคก าร การศึกษา วทิ ยาศาสตร สาํ หรบั ในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตม แี หลง มรดกโลก รวม ๓๘ แหง แบง เปน มรดกโลก และวัฒนธรรมของสหประชาชาติ หรอื เรียก ทางวฒั นธรรม ๒๔ แหง ทางธรรมชาติ ๑๓ แหง และแบบผสม ๑ แหง ในท่นี ้จี ะกลา วถึงเฉพาะ ยอ ๆ วา ยเู นสโก (UNESCO)) มรดกโลกทางวฒั นธรรมเทา น้นั ๑๕๗ ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT บูรณาการอาเซยี น สถานการณใ ดไมส อดคลอ งกบั แนวคิดของมรดกโลก ครใู หน ักเรียนรวมกันสบื คน ขอมลู เกี่ยวกบั แหลง มรดกโลกในประเทศสมาชิก 1. การพิพาทระหวา งไทยกับกมั พูชากรณปี ราสาทพระวิหาร อาเซยี น ทงั้ มรดกโลกทางวฒั นธรรมและมรดกโลกทางธรรมชาติ พรอ มภาพ 2. การจดั ระเบียบรา นคาในอุทยานประวัตศิ าสตรพระนครศรีอยุธยา ประกอบ แผนท่แี สดงตาํ แหนง ทต่ี ้ัง แลว นาํ ขอมลู ไปจดั นิทรรศการในหัวขอ 3. การนําโบราณวัตถมุ าจดั แสดงนทิ รรศการมรดกโลกในประเทศไทย “มรดกโลกในอาเซียน” เปน เวลา 1 เดือน โดยเนน ใหเหน็ ถึงความสาํ คญั และการ 4. การเสนอใหก ลุมปราสาทหนิ ในภาคตะวันออกเฉยี งเหนือไดรบั การขึ้น รว มมอื กันธาํ รงรกั ษาในฐานะที่เปน มรดกของอาเซยี นดวยเชนกนั ทงั้ น้ีอาจใชส ื่อ อืน่ ๆ เชน วดี ทิ ศั น คลิปวิดีโอ เขา มาผสมดวย เพอื่ ใหนิทรรศการมีความนาสนใจ ทะเบยี น มากย่งิ ข้ึน วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 1. การพพิ าทระหวา งไทยกับกัมพชู ากรณี ปราสาทพระวิหาร กลา วไดว าไมส อดคลอ งกับแนวคดิ ของมรดกโลก ทต่ี องการ อนุรกั ษมรดกโลกทกุ แหงไวด วยความรว มมือรว มใจจากมวลมนษุ ยชาติ ค่มู อื ครู 157

กระตนุ้ ความสนใจ ส�ารวจค้นหา อธบิ ายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู้ ครสู มุ นักเรียนตอบคําถาม เชน ลกั ษณะสําคัญของมรดกโลกทางวฒั นธรรม แบง เปน ๓ ลกั ษณะ ดงั น้ี • มรดกโลกทางวฒั นธรรมมีก่ลี กั ษณะ อะไรบา ง ๑. อนสุ าวรยี  ไดแก งานสถาปตยกรรม งานจิตรกรรมและประติมากรรม จารึก (แนวตอบ มี 3 ลกั ษณะ ดงั นี้ ท่มี คี ณุ คา ในระดับสากลสงู ยิ่ง 1. อนุสาวรยี  ไดแ ก งานสถาปต ยกรรม ๒. กลมุ อาคาร ไดแ ก กลมุ อาคารทสี่ รา งตดิ ตอ กนั หรอื แยกจากกนั ทม่ี คี ณุ คา ระดบั งานจิตรกรรมและประตมิ ากรรม จารกึ ทีม่ ี สากลสูงย่ิง คุณคา ระดบั สากล ๓. แหลงตางๆ ไดแก ผลงานท้ังหลายของมนุษย หรือผลงานทางธรรมชาติ 2. กลมุ อาคาร ไดแ ก กลุม อาคารทส่ี รางตอกนั หรอื แยกจากกนั ทม่ี คี ุณคาระดบั สากล รวมกบั ผลงานของมนษุ ย รวมท้งั แหลงโบราณคดที มี่ คี ณุ คา ระดบั สากลสูงย่งิ 3. แหลง ตา งๆ ไดแ ก ผลงานท้ังหลายของ มนษุ ย หรือผลงานทางธรรมชาตริ วมกับ ๓) คุณคาของมรดกโลก แหลงมรดกโลกตางๆ ลวนมีคุณคามากมายท้ังตอ ผลงานของมนษุ ย รวมทั้งแหลงโบราณคดี ทม่ี คี ุณคาระดับสากล) คนในทอ งถิน่ ประเทศ และนานาประเทศ เชน • มรดกโลกมคี ุณคา และความสําคญั อยา งไร ๑. ทาํ ใหเ กดิ ความชนื่ ชม สาํ นกึ ในมรดกทบ่ี รรพบรุ ษุ ไดส รา งไวใ ห เกดิ ความผกู พนั (แนวตอบ มรดกโลกเปน สิง่ ทเ่ี กิดขึ้น ตามธรรมชาติและมนุษยสรางข้ึน ซึง่ มคี ุณคา ในทองถน่ิ และประเทศชาติ ควรแกการชืน่ ชม ดแู ล และเกบ็ รกั ษาไว ๒. เปน แหลง เรยี นรทู งั้ รปู แบบการกอ สรา ง รปู แบบศลิ ปะ การดาํ เนนิ ชวี ติ ศรทั ธา เพือ่ ใหเ ปนมรดกตกทอดไปสคู นรุน หลงั นอกจากนี้ ยังเปนแหลง ดงึ ดูดนักทอ งเท่ียวให ตอสิง่ ที่ผคู นเหลานัน้ นบั ถอื ยดึ มั่น เขา มาเท่ยี วชม ซ่ึงชวยสรา งรายไดใหก บั ๓. กระตนุ ใหเ กดิ สาํ นกึ ในการอนรุ กั ษแ หลง อน่ื ๆ ใหเ ปน มรดกของชาตขิ องโลกตอ ไป ทองถน่ิ และประเทศ) ๔. เปนแหลงดึงดูดนักทองเท่ียว กอใหเกิดอาชีพหลากหลายมากข้ึนในทองถ่ิน • มรดกโลกกับมรดกความทรงจาํ แหงโลกมี ความเหมือนและแตกตา งกันอยา งไร ทาํ ใหเกิดรายไดเ ขาทอ งถิ่นและประเทศ (แนวตอบ ความเหมอื น คอื ทั้งมรดกโลกกบั อยางไรก็ดี แหลงมรดกโลกก็อาจทําใหเกิดปญหาไดเชนกัน ถามีนักทองเท่ียว มรดกความทรงจําแหง โลกเปน งานของยูเนสโก แตค วามตาง คือ มรดกโลกจะประกอบดวย เขามามากเกินไป และไมปฏิบัติตามระเบียบ กฎเกณฑเพื่อการอนุรักษแหลงมรดกโลก ดังนั้น แหลงหรือสถานที่ ท้งั ทเ่ี กดิ ขนึ้ เองตาม มรดกโลกบางแหง อาจอยูในอนั ตราย และอาจถกู ถอดจากการเปน แหลง มรดกโลกได ถา ไมป ฏบิ ตั ิ ธรรมชาตแิ ละเกดิ จากมนุษยส รางสรรคข ้ึน ตามระเบยี บกฎเกณฑท ค่ี ณะกรรมการมรดกโลกกาํ หนดไว และเปนแหลงที่มีคณุ คาเปนเอก เปนสากล สมควรทท่ี ว่ั โลกจะปกปอ งรกั ษาไว สวนมรดก ๔) มรดกความทรงจาํ แหง โลก นอกเหนอื จากการประกาศแหลง มรดกโลกดงั ทก่ี ลา ว ความทรงจาํ แหงโลกจะตอ งเปนมรดกทาง เอกสาร หรือขอ มลู ความรูท่บี นั ทกึ ไว และมี มาแลว องคก ารการศึกษา วทิ ยาศาสตร และวฒั นธรรมแหงสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ยงั ไดด าํ เนนิ คุณคามากในระดบั โลก) แผนงานมรดกความทรงจาํ แหง โลก (Memory of the World Programme : MOW) ซง่ึ เปน แผนงาน ท่ีองคการยูเนสโกกําหนดใหมีข้ึน เมื่อวันท่ี ๒๒ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยเชิญผูเชี่ยวชาญดานสารนิเทศจากองคกร ภาครัฐและภาคเอกชนจากท่ัวโลกมาประชุมหารือรวมกัน แผนงานน้ีมีวัตถุประสงคเพ่ือสงเสริม อนุรักษ และเผยแพร มรดกความทรงจาํ ทเี่ ปน เอกสาร วตั ถุ หรอื ขอ มลู ขา วสารตา งๆ สัญลกั ษณมรดกความทรงจาํ แหง โลก ท่มี ีคุณคา สงู ในระดับชาติ ระดบั ภูมภิ าค และระดับนานาชาติ ๑๕๘ เกร็ดแนะครู ขอสอบ O-NET ขอ สอบป ’52 ออกเกย่ี วกบั องคการยูเนสโก ครูควรเปนผูชีแ้ นะแหลง การเรยี นรู หรือการเขา ถึงขอ มลู แหลงมรดกโลก องคการยูเนสโก (UNESCO) เปนหนวยงานภายใตสหประชาชาติ แกน ักเรียน หรอื ครอู าจจะรวบรวมขอมลู แหลงมรดกโลกทางวฒั นธรรมของ มีจุดมุง หมายในการสรางความรว มมอื ระหวางประเทศสมาชิกในดานใด ประเทศไทยมาเสริมความรูใ นหอ งเรยี น มากท่ีสดุ 1. การเมอื ง มมุ IT 2. เศรษฐกจิ 3. สังคม ศึกษาคน ควาขอมลู เพ่ิมเติมเกีย่ วกับมรดกความทรงจาํ แหง โลก ไดที่ http: 4. ความมัน่ คง //mow.thai.net/ เว็บไซตค ณะกรรมการแหงชาติวาดว ยแผนงานความทรงจํา วิเคราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 3. โดยยูเนสโกตัง้ ขึ้นเพ่ือจุดมุงหมายใน แหงโลก การสง เสริมความรวมมือของนานาชาตทิ างดา นสังคมโดยรวม ไมว า จะเปน การศกึ ษา วิทยาศาสตร และวัฒนธรรม 158 ค่มู อื ครู

กระตุ้นความสนใจ สา� รวจค้นหา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู้ ในสวนของประเทศไทยคณะกรรมการแหงชาติวาดวยแผนงานความทรงจําแหงโลก 1. ครูใหน ักเรยี นชวยกันตอบคาํ ถาม เชน ซงึ่ ไดด าํ เนนิ การเสนอใหย เู นสโกขน้ึ ทะเบยี นมรดกความทรงจาํ ของไทยเปน มรดกความทรงจาํ • มรดกความทรงจําแหงโลกมลี ักษณะอยา งไร แหง โลก ดงั ตวั อยางตอไปนี้ (แนวตอบ เปนเอกสาร วตั ถุ หรือขอ มลู ขา วสารตา งๆ ทมี่ คี ณุ คา สงู ในระดบั ชาติ ๑. ศลิ าจารกึ พอขนุ รามคาํ แหงมหาราช หรอื ศิลาจารกึ สโุ ขทัยหลักท่ี ๑ ระดับภมู ิภาค และระดบั นานาชาติ) องคก ารยเู นสโกไดข นึ้ ทะเบยี นศลิ าจารกึ พอ ขนุ รามคาํ แหงมหาราช • มรดกความทรงจาํ ของไทยทีไ่ ดข้นึ ทะเบยี น จากยเู นสโกใหเปน มรดกความทรงจาํ ของ หรอื ศิลาจารึกสโุ ขทัยหลกั ที่ ๑ เปน มรดกโลกเม่อื พ.ศ. ๒๕๔๖ โลกแลวมอี ะไรบา ง จงยกตวั อยา ง ๒. ศลิ าจารกึ วดั พระเชตพุ นวมิ ลมงั คลารามราชวรมหาวหิ าร(วดั โพธ)์ิ (แนวตอบ เชน ศลิ าจารกึ สโุ ขทยั หลกั ที่ 1 ศลิ า องคการยูเนสโกไดมีมติรับรองศิลาจารึกวัดโพธิ์ขึ้นทะเบียนเปน จารึกวดั โพธิ์ เอกสารสาํ คัญของพระบาท สมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา เจา อยหู วั เกยี่ วกบั การ เอกสารมรดกความทรงจาํ แหง โลกในระดบั ภมู ภิ าคเอเชยี แปซฟิ ก เมอื่ พ.ศ. ๒๕๕๑ ปฏิรปู การบริหารการปกครองแผนดนิ ) และระดบั นานาชาติเมือ่ พ.ศ. ๒๕๕๔ 2. ครใู หน กั เรียนทํากิจกรรมที่ 6.1 จากแบบวัดฯ ๓. เอกสารสาํ คญั ของพระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา เจา อยหู วั สว นหนงึ่ ของจารกึ วดั โพธิ์ ประวัตศิ าสตร ม.1 (รชั กาลที่ ๕) เกยี่ วกบั การปฏิรปู การบรหิ ารการปกครองแ1ผน ดนิ ใบงาน ✓แบบวัดฯ แบบฝก ฯ องคการยูเนสโกไดขึ้นทะเบียนเอกสารสําคัญของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา- ประวัติศาสตร ม.1 กิจกรรมที่ 6.1 เจาอยหู วั (รชั กาลที่ ๕) เกย่ี วกับการปฏิรูปการบรหิ ารการปกครองแผนดนิ เปนมรดกความทรงจํา แหง โลก เมือ่ วนั ที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ หนวยที่ 6 แหลงอารยธรรมในภมู ิภาคเอเช�ยตะวันออกเฉยี งใต้ กิจกรรมตามตัวชว้ี ัด กิจกรรมท่ี ๖.๑ ใหน ักเรียนตอบคาํ ถามลงในชอ งวางทีก่ ําหนดใหถ ูกตอง คะแนนเตม็ คะแนนท่ีได (ส ๔.๒ ม.๑/๒) ñð ๑. การพบกลองมโหระทกึ ของวฒั นธรรมดองซอนแพรห ลายในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตแ สดงวา ม...กี....า...ร...ต....ดิ....ต....อ ...ค....า...ข..า...ย...ก....บั....ด....นิ.....แ...ด...น.....อ...น่ื.....ถ...งึ...ห....ม....เู.ก....า...ะ..ข...อ....ง...ภ...ม.ู ...ภิ....า..ค....เ..อ...เ..ช...ยี...ต....ะ...ว..นั.....อ...อ...ก....เ..ฉ....ยี...ง...ใ...ต.... ..จ....งึ...ม...ก.ี ...า...ร...น.....าํ..ว...ฒั.....น.....ธ...ร...ร...ม... โลหะมาเผยแพรดวย................................................................................................................................................................................................................................................ ๒. ภูมปิ ญญาของชาวบา นเชยี งทส่ี าํ คัญ ไดแ ก.....ก....า...ร....ท....ํา..ก....า...ร...เ..ก....ษ....ต....ร......ก....า...ร....ท....ํา..เ..ค....ร....่อื ...ง...ม....ือ...เ..ค....ร....ื่อ...ง...ใ...ช................ เ..ค....ร...่ือ....ง...ป....ร...ะ...ด....บั .......ก....า..ร....ท....อ...ผ....า.....ก....า...ร....ฝ...ง...ส.....ิ่ง...ข...อ...ง...เ..ค....ร....่ือ...ง...ใ...ช...ล....ง...ไ...ป....ใ..น.....ห....ล....ุม...ศ....พ..................................................................................... ๓. จากสญั ลกั ษณของมรดกโลก รปู ส่ีเหลีย่ ม หมายถงึ มรดกโลกทางวฒั นธรรม........................................................................................................................................................................... รปู วงกลม หมายถึง มรดกโลกทางธรรมชาติ................................................................................................................................................................................ เสน ๒ เสน เชื่อมตอ กบั หมายถงึ ...ม....ร...ด....ก....โ..ล....ก....ท....า..ง....ว..ฒั.....น.....ธ...ร...ร....ม...แ...ล....ะ...ม...ร...ด....ก....โ...ล...ก....ท....า...ง...ธ...ร....ร...ม...ช...า...ต...ิ ๔. ปรมั บานนั สรา งขน้ึ ตามความเชอื่ ของศาสนา………พ…ร…า…ห…ม…ณ……-…ฮ…นิ …ด…ู……….เพอื่ ถวายเทพเจา ๓ องค ซึง่ หมายถงึ การบชู า.....พ....ร....ะ...ศ...วิ...ะ......พ....ร...ะ...ว...ิษ....ณ.....ุ...แ...ล....ะ...พ....ร...ะ...พ....ร...ห....ม..................................................................................................... เฉฉบลบั ย ๕. มรดกโลกทางวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณด านการอนุรักษต ัวเมอื งอยทู ่ปี ระเทศลาว คอื .................... ใบประกาศมรดกความทรงจาํ แหง โลก “ศลิ าจารกึ พอ ขนุ รามคาํ แหงมหาราช” และ หนงั สอื พระราชดาํ รสั ในพระบาทสมเดจ็ เมอื งหลวงพระบาง................................................................................................................................................................................................................................................ พระจุลจอมเกลา เจาอยูหัว ทรงแถลงพระบรมราชาธบิ ายแกไขการปกครองแผนดิน ๖. เหตุผลสาํ คญั ทท่ี าํ ใหเ มืองมะละกาและจอรจ ทาวนเปนศูนยกลางในการคาขาย คือ.......................... เร่ืองนา รู เ..ป....น ....ช...มุ....ช...น....ร....ิม...ช...า...ย...ฝ....ง...ท....ะ...เ.ล....ท....ีอ่....ย...ูใ...น....เ..ส....น.....ท....า..ง....เ.ด....นิ.....เ..ร...ือ....ร...ะ...ห....ว..า...ง...เ..อ....เ.ช...ีย....ก....บั....ย....โุ ..ร...ป.......................................................................... คณะกรรมการมรดกโลกทางวัฒนธรรมมีชื่อวา “อิโคโมส” (I COMOS = International Council on ๗. องคก ารยเู นสโกจัดตั้งข้ึนเพ่อื .....ส.....ง...เ..ส....ร....ิม...ค.....ว...า..ม....ร....ว...ม...ม....ือ...ข...อ....ง...น.....า...น....า...ช...า...ต....ิท....า...ง....ก....า...ร...ศ....ึก....ษ.....า.......ว...ิท....ย...า...ศ....า...ส....ต.....ร.. Monuments and Sites) ในสวนของประเทศไทยคณะกรรมการนเ้ี รียกวา “อิโคโมสไทย” (I COMOS Thai) หรอื แ...ล....ะ...ว..ฒั......น....ธ...ร....ร...ม.......เ..พ....ื่อ...ใ...ห....ท....ัว่ ..โ...ล....ก....เ..ค....า..ร....พ....ใ..น.....ค....ว...า..ม....ย...ุต....ธิ....ร...ร...ม.......ก....ฎ....ห....ม...า...ย.......ส....ิท....ธ...แิ...ล....ะ...เ.ส.....ร...ภี....า..พ.....ท....มี่ ...น.....ษุ ....ย...พ....งึ....ม...ี...โ...ด....ย.. คณะกรรมการโบราณสถานแหง ชาตวิ า ดวยสภาการโบราณสถานระหวางประเทศ ไ..ม....ถ ....ือ...เ..ช...อื้ ...ช....า..ต....ิ...เ..พ....ศ.......ภ....า..ษ....า......ห....ร...อื....ศ....า...ส....น....า...ต....า...ม...ก....ฎ....บ....ัต....ร...ส.....ห....ป...ร....ะ...ช...า..ช...า...ต....ิ ..................................................................................... ๑๕๙ ๘. นครวดั มลี กั ษณะเดนทส่ี ําคญั คอื .....เ..ป.....น....ส.....ิ่ง...ก.....อ...ส.....ร...า...ง....ท....า...ง...ศ....า...ส.....น....า...พ.....ร...า...ห....ม....ณ...... .-.....ฮ...ิน.....ด....ูท....ี่เ..ก.....า...แ...ก....แ....ล....ะ..ม...ี ข...น....า...ด....ใ..ห....ญ.....ท....่สี....ดุ....ใ...น....บ.....ร...ร...ด....า...ป....ร...า...ส....า...ท....ห....นิ.....ข..อ....ง...ข...อ....ม.................................................................................................................................... ๙. มรดกความทรงจําแหงโลกของไทย ไดแ ก......ศ....ิล....า....จ...า...ร....ึก.....พ....อ....ข...ุน.....ร....า...ม....ค....ํา...แ....ห....ง....ม...ห.....า...ร....า...ช........ศ....ิล....า...จ....า...ร....ึก... ว...ัด....พ....ร...ะ...เ..ช...ต....ุพ....น....ฯ.......แ...ล....ะ..เ..อ....ก....ส....า..ร....ส....าํ...ค....ัญ.....ข...อ...ง...พ....ร....ะ...บ....า..ท....ส.....ม...เ..ด....จ็...พ....ร....ะ...จ...ลุ....จ....อ...ม....เ.ก....ล....า...เ..จ...า...อ...ย....หู....ัว...เ.ก....ยี่....ว...ก....บั ....ก....า..ร....ป....ฏ....ริ ...ูป... การบรหิ ารการปกครองแผน ดนิ................................................................................................................................................................................................................................................ ๑๐. อุทยานประวัติศาสตรสุโขทยั ไดรับการขึน้ ทะเบยี นเปนมรดกโลกเพราะ..เ.ป...น. ...โ..บ....ร...า..ณ.....ส....ถ....า..น....ท....แี่..ส....ด....ง.. ถ....งึ ...ค....ว..า...ม...เ..ป....น....เ..อ...ก....ล....กั....ษ....ณ.....ท....มี่...ค.ี ...ว...า...ม...เ..ป....น ....เ..ล....ศิ ...ใ...น....ด....า...น....ส....ถ....า..ป....ต....ย...ก....ร....ร...ม...ท....โ่ี...ด...ด....เ..ด....น.......ซ...งึ่....แ...ส....ด....ง...ใ..ห....เ..ห....น็ ....ถ....งึ ...ภ...ม.ู ...ปิ....ญ ....ญ.....า.. ใ..น.....ก....า...ร...ส....ร....า..ง....ส....ร...ร....ค....ข ...อ...ง...ค....น.....ไ..ท....ย.......แ...ล....ะ..เ..ป....น.....ป...ร....ะ..จ....กั....ษ....พ....ย....า..น.....ถ....งึ ...ค....ว...า..ม....ร...งุ....เ.ร....ือ...ง....ข...อ...ง...อ....า...ร...ย...ธ....ร...ร....ม...ไ...ท....ย...ใ...น....อ...ด....ีต........ ๕๘ ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT นกั เรยี นควรรู ขอใดเรยี งลาํ ดบั ความเกาแกข องมรดกความทรงจําแหง โลกของไทยไดถ ูกตอ ง 1 เอกสารสําคัญ ประกอบดว ย เอกสารการเลิกทาส และเอกสารอน่ื ๆ ทแี่ สดง 1. สนธิสัญญาเบาวร งิ จารกึ วัดศรีชมุ ไตรภูมิพระรว ง ใหเห็นถงึ ความเปล่ียนแปลงครง้ั ใหญในประเทศไทย ไดแก 2. เอกสารการปฏิรปู ของรัชกาลที่ 5 สนธสิ ญั ญาเบาวรงิ จารึกวัดศรีชมุ 3. ศิลาจารึกวดั โพธิ์ เอกสารการปฏิรูปของรชั กาลที่ 5 สนธิสัญญาเบาวริง • จัดระบบการศึกษา 4. ศิลาจารึกพอ ขนุ รามคาํ แหงมหาราช ศลิ าจารกึ วัดโพธิ์ เอกสารการปฏิรปู • จัดระบบการสาธารณสุข • ปรับปรุงสาธารณูปโภค ระบบการไปรษณียโทรเลข ของรชั กาลท่ี 5 • จดั ระบบคมนาคม • จัดระบบการบริหารราชการ เปล่ียนจากเวียง วงั คลงั นา เปน 12 กระทรวง วิเคราะหคาํ ตอบ ตอบขอ 4. ศิลาจารึกพอ ขนุ รามคําแหงมหาราชสรา งขึน้ • ปฏริ ปู ระบบเศรษฐกจิ ทั้งหมด • จัดระบบประปา ไฟฟาใหท่วั ถงึ ในสมยั สโุ ขทยั ศิลาจารึกวดั โพธส์ิ รางขนึ้ ในสมัยรัตนโกสินทรต อนตน และ • พระอจั ฉรยิ ภาพดา นวรรณกรรม เชน พระราชนิพนธเ รอ่ื ง เงาะปา ไกลบาน เอกสารการปฏริ ูปการปกครองสรา งขน้ึ ในสมัยรัชกาลที่ 5 เปน ตน โดยทงั้ หมดเปนเอกสารตนฉบบั จาํ นวน 800,000 หนา ซึง่ ถูกเก็บรักษาไวท่ี หอจดหมายเหตแุ หงชาติ คูม่ ือครู 159

กระตนุ ความสนใจ สํารวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู ครูตง้ั คาํ ถามเก่ียวกับแหลง มรดกโลกทาง ตมัวอรยา ดง กโลก ทเอางเวัฒชนยี ธตรระมวขอันงภอูมอิภากค เฉียงใต วัฒนธรรมของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต ๔»‚ òõõó แลว ใหนกั เรยี นชว ยกนั ตอบ เชน ๑ »‚ òõóø ๕»‚ òõõô ๒»‚ òõóö ๒ »‚ òõôô ๑»‚ òõóö ๓»‚ òõôò • ประเทศใดบางในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออก- ๒»‚ òõôò ๑»‚ òõóø เฉียงใตท ่ีมแี ละไมมแี หลง มรดกโลกทาง ๑๒ »‚ òõóõô÷ ๓»‚ òõôò วฒั นธรรม ๒ »‚ òõóô (แนวตอบ ประเทศทม่ี ี ไดแก ประเทศไทย ๓ »‚ òõóõ ๒»‚ òõõñ ลาว เวียดนาม กัมพชู า มาเลเซยี อนิ โดนเี ซยี ๑ »‚ òõóô ๑»‚ òõóõ ฟล ิปปนส เมียนมา และสงิ คโปร สว นประเทศ ทไ่ี มมี ไดแ ก ประเทศบรูไน และตมิ อร- เลสเต) ๑ »‚ òõõñ ๑»‚ òõõø ๒ »‚ òõõõ • แหลง มรดกโลกทางวัฒนธรรมของประเทศไทย มแี หง ใดบา ง * พ.ศ. ที่ระบุในแผนทเ่ี ปนปที่ไดร ับ ๑»‚ òõóô (แนวตอบ เมืองประวตั ศิ าสตรสโุ ขทยั และเมือง ๒»‚ òõóô บรวิ าร นครประวตั ศิ าสตรพ ระนครศรอี ยธุ ยา การข้นึ ทะเบยี นใหเ ปนมรดกโลก ๓»‚ òõóù และแหลง โบราณคดบี านเชยี ง) ๔»‚ òõõõ ลาว • หากนักเรยี นตองการไปดแู หลงมรดกโลก เมยี นมา ของเวยี ดนามทม่ี กี ารผสมผสานรูปแบบ สถาปตยกรรมท้ังของทอ งถ่นิ และของตา งชาติ ๑๒ ๑ เขา ไวดว ยกนั อยา งลงตวั ควรจะไปทใี่ ด (แนวตอบ เมืองโบราณฮอยอัน) เมืองหลวงพระบาง ปราสาทหนิ วดั พู และสง่ิ กอสราง กลมุ เมอื งโบราณอาณาจักรพยู •มีการผสมผสานทางดา นสถาปต ยกรรม ใกลเคยี งในแขวงจาํ ปาศกั ดิ์ ทอ งถนิ่ กบั สถาปต ยกรรมยโุ รปยคุ อาณานคิ ม •ปจจบุ นั มีอายมุ ากกวา ๑,๐๐๐ ป •แหลง อารยธรรมเรมิ่ แรกของเมียนมา ในพุทธศตวรรษท่ี ๒๔-๒๕ •สรา งดว ยศลิ ปะขอมหรอื เขมรโบราณ สะทอ น กอนสมัยพกุ าม ใหเ ห็นอิทธิพลของศาสนาพราหมณ- ฮินดู ไทย ๑ ๒๓ นครประวัตศิ าสตรพระนครศรีอยธุ ยาและเมืองบรวิ าร เมืองประวตั ศิ าสตรสุโขทยั และเมืองบรวิ าร แหลง โบราณคดีบานเชียง •เปน ราชธานีเกาของไทยตอ จากสโุ ขทัย ซง่ึ มอี ายุ •เคยเปน ศนู ยก ลางการปกครองของอาณาจกั ร •เปนอารยธรรมสมยั กอ นประวตั ศิ าสตร ยาวนานถึง ๔๑๗ ป (พ.ศ. ๑๘๙๓-๒๓๑๐) สุโขทยั (พ.ศ. ๑๗๙๒-๒๐๐๖) ที่มคี วามโดดเดน ของภมู ภิ าค ซง่ึ มีอายุ •มคี วามอุดมสมบรู ณดานการเกษตรและเปน •มโี บราณสถานตางๆ มากมายทแี่ สดงให ยาวนานกวา ๕,๐๐๐ ปี เมอื งทา สาํ คญั แหง หนง่ึ ของเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต เห็นถงึ สถาปตยกรรมไทยยุคแรกเร่ิม ๑๖๐ เบศรู ณรากษารฐกจิ พอเพียง ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT จากการศกึ ษาแหลง มรดกโลกทางวัฒนธรรมของภมู ิภาคเอเชยี ตะวนั ออก- ครอู ธิบายนักเรียนวา แหลงมรดกโลกท่ไี ดร ับการขน้ึ ทะเบียนแลว อาจถกู ถอด เฉียงใต ปจ จัยสาํ คัญท่ีกอใหเ กดิ แหลง มรดกโลกในภูมภิ าคน้คี อื อะไร จงอธบิ าย จากการเปนมรดกโลก หรอื อาจถูกข้ึนบญั ชีเปน มรดกโลกในภาวะอันตรายได มาพอสงั เขป หากแหลง มรดกโลกน้ันไมไดรบั การดูแลรักษาเปน อยา งดี แนวตอบ ปจ จัยสําคัญทกี่ อ ใหเ กดิ โบราณสถานทไ่ี ดรบั การขนึ้ ทะเบยี นเปน มรดกโลกในภูมภิ าคนี้ คือ ศาสนา โดยความศรทั ธาของผูค นตอ ศาสนาตา งๆ จากน้นั ครูใหนกั เรียนรวมกนั อภปิ รายวา เราจะสามารถนําหลักปรชั ญาของ ไดกอ ใหเ กดิ ศาสนสถานท่ยี ิง่ ใหญและสวยงามเปนเอกลักษณ เชน บโุ รพุทโธ เศรษฐกจิ พอเพยี งมาปรับใชใ นการจัดการแหลง มรดกโลกไดหรอื ไม อยา งไร บนเกาะชวา เปนศาสนสถานในพระพทุ ธศาสนานิกายมหายานขนาดใหญ แลว บันทกึ ความรนู ําสง ครผู ูส อน ท่สี ุดของโลก เปนตน มมุ IT ศกึ ษาคน ควา ขอ มลู เพิม่ เตมิ เก่ียวกับแหลงมรดกโลก ไดที่ http://www.thaiwhic.go.th เว็บไซตศ ูนยขอ มลู มรดกโลก 160 คมู ือครู

กระตุ้นความสนใจ สา� รวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Expand Evaluate Explain Explain อธบิ ายความรู้ ฟล ิปปน ส อนิ โดนเี ซีย เวยี ดนาม 1. ครูยกตัวอยางแหลง มรดกโลกจากหนา 160-161 แลว ใหนกั เรยี นบอกวาอยูป ระเทศใด พรอมทงั้ ๑๑๑ บอกแหลง มรดกโลกนอกเหนอื จากหนังสอื เรยี น นาขั้นบนั ไดแหง เทอื กเขาฟลิปปนส กลุมวดั บโุ รพทุ โธ หมูโบราณสถานเมืองเว 2. ครใู หนักเรียนทาํ กิจกรรมท่ี 6.4 จากแบบวดั ฯ ประวตั ิศาสตร ม.1 •แสดงถึงภูมปิ ญ ญาทีไ่ ดถายทอดกันมากวา • ศาสนสถานในพระพุทธศาสนาขนาดใหญ •เปน เมืองหลวงเกาของราชวงศเหงียน ๒,๐๐๐ ป ในภมู ิประเทศทเ่ี ปนภูเขา (พ.ศ. ๒๓๔๕-๒๔๘๘) ใบงาน ✓แบบวดั ฯ แบบฝก ฯ •แสดงใหเห็นถึงความผสมกลมกลนื ระหวาง ๒ •เคยเปน ศูนยกลางทางวัฒนธรรมและ ประวตั ศิ าสตร ม.1 กิจกรรมที่ 6.4 มนษุ ยกบั ธรรมชาติ ศาสนา ประกอบดว ย พระราชวัง วดั หนว ยที่ 6 แหลง อารยธรรมในภูมภิ าคเอเชย� ตะวนั ออกเฉยี งใต้ กลมุ วดั ปรมั บานัน ปอมปราการ และโบราณสถานตา งๆ 1๒ กจิ กรรมท่ี ๖.๔ ใหน กั เรยี นดภู าพแหลง มรดกโลกทางวฒั นธรรมทก่ี าํ หนดให คะแนนเต็ม คะแนนท่ไี ด •ศาสนสถานในศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู ๒ แลว ตอบคําถามในประเดน็ ท่ีกําหนด (ส ๔.๒ ม.๑/๒) โบสถบาโรกแหงฟลิปปน ส ขนาดใหญเ พื่อบชู าพระศวิ ะ ñð เมอื งโบราณฮอยอัน •สะทอ นถึงรูปแบบสถาปต ยกรรมบาโรก ๓ ภาพ ประเทศ ความสาํ คัญ ของยุโรปโดยฝมอื ชา งชาวจีนและฟล ิปปน ส •เมอื งทาโบราณท่รี ุงเรืองยาวนานถึง แหลงโบราณคดีซงั งีรัน ๔๐๐ ป ซงึ่ ไดผสมผสานสถาปต ยกรรมท้งั โบราณสถานวดั ภู ลาว.................................................................... ...............แ...ส....ด....ง....ถ....ึง...ก....า...ร....เ..ข...า...ม....า...ม...ีอ....ิท....ธ...ิพ.....ล....ข...อ....ง.. ๓ ของทองถิน่ และตา งชาติเขาดวยกัน ................................................................... ศ....า...ส....น.....า..พ.....ร...า...ห....ม....ณ......-.....ฮ...ิน.....ด....ูใ...น....ล....า...ว...ต....อ...น.....ใ...ต... •เปน แหลง ที่พบโครงกระดูกมนุษยย คุ แรก ................................................................... ส....ัน.....น....ิษ.....ฐ...า...น.....ว...า...ส....ร....า..ง....ข...้ึน....เ..ม....ื่อ...ป....ล....า...ย....ค....ร...ิส.....ต... นครประวตั ศิ าสตรวิกนั ทําใหเ ขา ใจววิ ฒั นาการของมนษุ ยต ัวตรง ๓ ................................................................... ศ....ต....ว..ร....ร...ษ....ท....ี่.....๕........ต....อ...ม...า...เ..ท....ว...ส....ถ...า...น....แ...ห....ง....น....้ีจ...ึง... ................................................................... เ..ป...น.....ว..ดั....ใ...น....พ....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า..ส....น.....า..น.....กิ ...า...ย...เ..ถ....ร...ว...า..ท...... •ตัวอยา งเมืองยคุ อาณานคิ มสเปนทมี่ กี าร ผสมผสานทางวัฒนธรรม ฟลปิ ปน ส จีน ๔ สถานท่ีศกั ด์ิสิทธิ์หมีเซนิ เวยี ดนาม.................................................................... ...............เ..ป....น....เ..ม....ือ...ง....ห....ล....ว...ง...เ..ก....า...ข...อ....ง...เ..ว...ีย....ด....น....า...ม.... และยุโรป ................................................................... ซ...่ึ.ง...เ..ป....น.....ศ....ูน.....ย....ก....ล....า...ง...ท.....า...ง...ก....า...ร....เ..ม...ือ....ง........ก....า...ร.... ภมู ทิ ัศนวัฒนธรรมเขตบาหลี : ระบบ •เคยเปน ศนู ยก ลางทางศาสนาและวฒั นธรรม ................................................................... ป....ก....ค....ร...อ....ง.......ว...ัฒ.....น.....ธ...ร...ร....ม.......แ...ล....ะ...ศ....า..ส.....น....า.......ซ...ึ่ง.... สงิ คโปร สุบกั หลกั การตามปรัชญาไตรหติ ครณะ ของอาณาจักรจามปา ................................................................... ไ..ด....ร....บั ....อ...ิท....ธ....ิพ....ล....ม...า...จ....า..ก....จ....นี .......................................... •เปนแบบอยา งสถาปต ยกรรมในศาสนา สวนพฤกษศาสตรส งิ คโปร •เปนภูมทิ ศั นวัฒนธรรมของนาขา ว พราหมณ-ฮินดูในภมู ิภาค โบราณสถานเมอื งเว ................................................................... ............................................................................................... เฉฉบลับย แบบขน้ั บันได ๕ ชั้น เมอื งโบราณฮอยอัน •สวนพฤกษศาสตรเขตรอนอายุกวา ๑๕๐ ป •เปนจุดรวมของระบบการบรหิ ารจดั การ ๔ เวยี ดนาม.................................................................... ...............เ.ป....น....เ..ม...อื...ง....ท...า...ท....มี่ ...ขี...น....า...ด...ใ...ห...ญ.....ข...อ...ง...เ..อ...เ..ช...ยี ... มีพชื พรรณหลากหลายชนิด แจกจายนา้ํ ดวยลําคลองและฝายหรือสบุ ัก ................................................................... ต....ะ..ว...นั....อ....อ...ก....เ..ฉ....ยี...ง...ใ...ต....ใ ..น....ช...ว...ง...ค....ร....สิ ....ต...ศ. ...ต....ว...ร...ร....ษ.... โดยยดึ แนวคดิ ทางปรัชญาไตรหติ ครณะ พระราชวังจักรพรรดิ ................................................................... ท....่ี..๑...๕......-....๑....๙........โ...ด....ย....ม...ี.ก....า...ร....ผ...ส.....ม...ผ....ส.....า...น....ท.....า...ง... กัมพชู า แหงทังลอง-ฮานอย ................................................................... ศ....ลิ....ป....ะ..แ...ล....ะ...ส....ถ...า...ป....ต....ย...ก....ร....ร...ม...ท....ง้ั....ข..อ....ง...ท....อ...ง....ถ...นิ่..... มาเลเซยี ................................................................... แ...ล....ะ...ข..อ....ง...ต....า...ง...ช...า...ต....ิไ..ว...ด....ว...ย...ก....นั..................................... ๑ •สรา งโดยราชวงศล ีเวียด บนซากปอมเมือง ๑ เกาของจีนในบริเวณท่ีราบลุม ปากแมนํ้าแดง ไทย.................................................................... ...............เ.ป.....น....ร....า..ช....ธ...า...น....ีข...อ....ง...ไ...ท....ย...ซ....ึ่ง...ม....ีอ...า...ย...ุย....า...ว... เมอื งพระนครหรอื องั กอร •สะทอนใหเห็นลกั ษณะเฉพาะของวฒั นธรรม ................................................................... น....า...น....ก....ว...า.....๔....๑...๗.......ป.......ร...ะ...ห...ว...า...ง...พ....ทุ....ธ...ศ....ต....ว...ร...ร...ษ..... มะละกาและจอรจทาวน : ท่ไี ดร บั อทิ ธพิ ลจากจนี ตอนเหนือและจามปา ท่ี ๑๙ - ๒๔................................................................... ............................................................................................... •เปน แบบอยางสถาปตยกรรมท่ยี อดเยย่ี ม นครประวตั ิศาสตรบ นชองแคบมะละกา ทางตอนใต ของอาณาจกั รขอมหรอื เขมรโบราณ ................................................................... ............................................................................................... •เปนศนู ยกลางการคาและวฒั นธรรมระหวา ง ๕ ๒ปราสาทพระวหิ าร2 เอเชียกับยุโรปเปนเวลากวา ๕๐๐ ป นครประวัตศิ าสตรพ ระนครศรอี ยธุ ยา ................................................................... ............................................................................................... พระราชวงั แหงราชวงศโฮ •เปนเทวสถานในศาสนาพราหมณ- ฮนิ ดู ๒ .....................อ...ิน.....โ..ด....น.....เี .ซ....ยี....................... ...............เ..ป.....น....ศ.....า...ส.....น....ส.....ถ....า...น.....ใ...น.....พ.....ร...ะ...พ.....ุท....ธ....-... ทส่ี วยงามยงิ่ บนเขาพนมดงเรก็ •สรา งตามหลักฮวงจยุ ทแ่ี สดงถงึ ความนยิ ม ................................................................... ศ....า....ส.....น.....า...น....ิ.ก.....า...ย....ม....ห.....า...ย....า...น..........ส.....ร.....า...ง....โ...ด....ย.... แหลงโบราณคดีหุบเขาเล็งกอง ในการตกแตงดวยดอกไมต ามหลกั ลทั ธิ ................................................................... ก....ษ....ัต....ร....ิย...แ...ห....ง....ร...า...ช...ว...ง...ศ....ไ...ศ....เ..ล....น....ท....ร........ใ...น.....ช...ว...ง... ขงจื๊อใหม พทุ ธศตวรรษท่ี ๑๔................................................................... ............................................................................................... •เปน แหลงผลิตเครอ่ื งมอื หนิ สมยั แรก •เปนตวั อยา งช้นิ เย่ยี มของเมืองหลวงรูปแบบ ใหมของเอเชียตะวันออกเฉียงใต บุโรพทุ โธ ................................................................... ............................................................................................... ๖๑ ๑๖๑ ขอสแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT นกั เรียนควรรู แหลง มรดกโลกทางวัฒนธรรมในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตข อ ใดทมี่ ี 1 บาโรก คําวา “บาโรก” (Baroque) เปน ภาษาฝรง่ั เศส ตรงกบั คําวา Barocco ความเปนมาแตกตา งจากแหลง อนื่ ในภาษาอติ าเลยี น หมายถงึ รปู รา งท่ผี ดิ ปกติ ในแงศลิ ปะก็คือ ศิลปะทมี่ ีความหรหู รา ประดบั ประดาจนเกนิ พอดี ซง่ึ มาจากคตนิ ยิ มในการสรา งสรรคงานวา ความฟมุ เฟอย 1. เมืองมะละกา มาเลเซีย คอื ความสงา งาม 2. ปรัมบานนั อินโดนเี ซยี 2 ปราสาทพระวิหาร ไทยกับกัมพูชามีกรณพี ิพาทเหนอื ตวั ปราสาทมาเปนเวลานาน 3. โบสถสมยั บาโรก ฟล ิปปนส แลว จนกระท่ังใน พ.ศ. 2505 ศาลยตุ ิธรรมระหวา งประเทศหรือศาลโลกไดต ัดสิน 4. กลุม โบราณสถานมิเซิน เวยี ดนาม ใหกัมพชู ามีอธิปไตยเหนือตัวปราสาท และในวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 องคก ารยเู นสโกไดข้ึนทะเบียนตัวปราสาทพระวหิ ารเปนมรดกโลก วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 1. เมืองมะละกา ประเทศมาเลเซีย เกดิ ขนึ้ จาก การคา ขายระหวางประเทศ สวนแหลง มรดกโลกขอ อ่นื เกดิ จากความเล่ือมใส ศรทั ธาในศาสนาตา งๆ ค่มู ือครู 161

กระตุ้นความสนใจ ส�ารวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู้ ครสู มุ นักเรียนใหออกมาอธบิ ายทต่ี ้ังและความ ๒.๒ ทีต่ ั้งและความสา� คญั ของแหลง่ มรดกโลก สําคญั ของแหลง มรดกโลกทางวฒั นธรรมในภูมภิ าค เอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต เชน บุโรพุทโธ ปรมั บานนั ดว้ ยเหตทุ ภี่ มู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตเ้ ปน็ ดนิ แดนเกา่ แกม่ คี วามเจรญิ รงุ่ เรอื งตอ่ เนอื่ งกนั เมืองฮอยอนั นครวดั อุทยานประวตั ศิ าสตรสุโขทัย มานาน จึงท�าให้มีแหล่งอารยธรรมเก่าแก่อยู่หลายแห่ง บางแห่งก็ได้ถูกขึ้นทะเบียนจากองคก์ าร เปนตน โดยครูใหนักเรยี นท่ีมีขอ สงสยั ซกั ถามและ การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก (UNESCO) ให้เป็น อธบิ ายจนเขา ใจ แหลง่ มรดกโ๑ลก) บดังโุ รตพวั อุทยโา่ ธง1 ตต่อั้งไอปยนูท่ี ้ างภาคกลางของเกาะชวา ประเทศอินโดนเี ซยี บนทร่ี าบใกล้ กับแม่น้�าโปรโก สร้างข้ึนในพุทธศตวรรษที่ ๑๔ (แนวตอบ เชน ปรมั บานนั ตงั้ อยทู างภาคกลาง ในสมัยราชวงศ์ไศเลนทร์ บุโรพุทโธเป็นศาสนสถาน ของเกาะชวา มคี วามสาํ คญั ในฐานะเปนศาสนสถาน ในพระพุทธศาสนานิกายมหายานท่ีใหญ่ที่สุดในโลก ในศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู ทใ่ี หญที่สดุ ในภูมิภาค เอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต เปน ตน) แห่งหน่ึง สร้างขึ้นจากหินลาวา แนวคิดแสดงถึง มณฑลของจักรวาล และอ�านาจของพระพุทธเจ้า ผทู้ รงสรา้ งโลกตามคตขิ องมหายาน แผนผงั แบง่ ออก เป็น ๓ ส่วน ส่วนแรกเป็นความเช่ือเรื่องธรรมชาติ มีภาพแกะสลักแสดงให้เห็นถึงความเป็นมนุษย์ท่ียัง บุโรพทุ โธ เป็นพุทธศาสนสถานขนาดใหญ่ ข้องอยู่ในกาม สว่ นท่ีสองเปน็ ภาพแกะสลกั เรอ่ื งราว ขน้ึ ทะเบยี นเป็นแหลง่ มรดกโลกเมอ่ื พ.ศ. ๒๕๓๔ พทุ ธประวตั แิ ละชาดก แสดงถงึ ขนั้ ตอนทม่ี นษุ ยห์ ลดุ พน้ กเิ ลสทางโลกบางสว่ น สว่ นทสี่ ามมเี จดยี ท์ รง ระฆงั คว�า่ ๗๒ องค์ ภายในประดษิ ฐานพระพทุ ธรปู โอบลอ้ มเจดีย์องค์ใหญต่ รงกลาง ภายในเจดีย์ องค์ใหญ่กลวงเปล่าไม่ได้บรรจุส่ิงใดไว้ ซึ่งอาจมีความหมายถึง ความว่าง ซ่ึงเป็นข้ันสูงสุดของ นพิ พาน ทีม่ ๒น)ุษ ยป์ไรมัม่ผบกู าพนันนั ก2 ับตทง้ั าองยโทู่ลากงแภลาะคไกมล่ยาดึ งตขดิ อกงบัเกสา่ิงะใชดวๆา สรา้ งขน้ึ ในพทุ ธศตวรรษที่ ๑๔ เปน็ ศาสนสถานในศาสนาพราหมณ์ - ฮนิ ดทู ี่ใหญ่ทสี่ ดุ ในเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ ประกอบ ดว้ ยเทวาลยั ขนาดใหญ่ ๓ หลงั อทุ ศิ ถวายแดเ่ ทพเจา้ ในศาสนาพราหมณ์ - ฮนิ ดู ได้แก่ พระพรหม พระนารายณ์ พระศิวะ และมี ศาสนสถานขนาดเล็กล้อมรอบ ต่อมาถูก ท้ิงร้าง และได้รับการบูรณะอีกคร้ังใน ชว่ งพทุ ธศตวรรษที่ ๒ ใน พ.ศ. ๒๕๔๙ เกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่บนเกาะชวา ท�าให้ปรัมบานันได้รับความเสียหาย อย่างมาก ปรัมบานันหรือจันทิโลโรจงกรงั ขึน้ ทะเบียน เป็นแหลง่ มรดกโลกเมอื่ พ.ศ. ๒๕๓๔ 16๒ นกั เรยี นควรรู ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEิดT แหลงมรดกโลกทางวฒั นธรรมในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใตข อใดที่มี 1 บุโรพทุ โธ (Borobudur) หรอื ทช่ี าวชวาเขียนวา บาราบูดรู  (Barabudur) ความเก่ยี วขอ งกับพระพุทธศาสนา เปน ภาษาสนั สกฤต โดยคําวา Bara มาจากคําวา Biara หมายถงึ วหิ าร หรอื วัด 1. บโุ รพทุ โธ สว นคําวา Budur มีความหมายวา ภูเขาสงู เมอ่ื รวมแลวจงึ หมายถงึ วิหารท่สี รา งขนึ้ 2. ปรมั บานนั บนภเู ขาสูง บุโรพุทโธต้งั อยูบนเนนิ ดินธรรมชาติทอี่ ยสู ูงกวาระดบั พ้ืนดนิ ประมาณ 3. เมอื งฮอยอนั 15 เมตร โดยรูปทรงภายนอกคลายรปู ดอกบวั อันเปนสญั ลกั ษณข องพระพทุ ธศาสนา 4. ปราสาทพระวิหาร 2 ปรัมบานนั หรอื เรียกเปนภาษาถนิ่ วา โลโรจงกรงั มีทมี่ าจากตาํ นานพื้นบาน วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 1. บโุ รพทุ โธสรางข้ึนเนื่องในพระพุทธศาสนา ทว่ี า เจา หญิงแสนงามองคห น่ึง ช่อื โลโรจงกรงั (ในภาษาถิ่น หมายถงึ สาวรางอรชร) ซ่ึงเปนศาสนสถานของนกิ ายมหายานขนาดใหญท ่สี ุดในโลก เชือ่ วา แผนผงั ไดมยี กั ษมาขออภเิ ษกสมรสดว ย เจา หญิงไมกลาปฏเิ สธแตมขี อ แมว ายกั ษตองสราง ของบโุ รพุทโธคงแสดงถงึ มณฑลของจักรวาล และอาํ นาจของพระพทุ ธเจา จนั ทหิ รอื ศาสนสถานทใ่ี ชบ รรจอุ ัฐธิ าตใุ หได 1,000 หลัง ยักษจงึ ใชเวทมนตรสราง ผสู รางโลกตามคติของมหายาน จันทิจนเกือบจะเสร็จสิ้น เจา หญิงก็ใชเ วทมนตรทาํ ลายเสยี เพราะไมต องการอภเิ ษก สมรสดว ย ทาํ ใหย กั ษโ กรธจึงสาปเจาหญงิ ใหก ลายเปน หนิ แลว นาํ มาประดิษฐาน อยูในปรมั บานันแหงน้ี ซงึ่ ชาวบา นเรียกขานกนั วา รปู โลโรจงกรัง 162 คมู่ อื ครู

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู ๓) เมอื งฮอยอนั 1เปนเมืองโบราณตั้งอยู ครูใหนกั เรยี นคนควาแหลงมรดกโลกในภูมภิ าค ริมฝงทะเลจีนใตทางตอนกลางของประเทศเวียดนาม เอเชียตะวันออกเฉียงใตเพิ่มเติมจากหนงั สือเรียนใน มคี วามสาํ คญั ในฐานะทเี่ ปน เมอื งทา ท่ีใหญท ส่ี ดุ แหง หนง่ึ ประเด็น ที่ตัง้ และความสาํ คัญของแหลง มรดกโลก แลวนาํ มาอภปิ รายรวมกันในช้นั เรยี น ในเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต เมืองฮอยอันมีความเกา แก มาตง้ั แตส มยั อาณาจกั รจามปา ในพทุ ธศตวรรษที่ ๒๑ - ๒๒ มชี าวตา งชาติ เชน จนี ญปี่ นุ อนิ เดยี และตะวนั ตก เขามาคาขายและอาศัยอยูในเมืองฮอยอันจํานวนมาก เมืองฮอยอัน ที่ยังคงรักษาสภาพความด้ังเดิมไว ทําใหบานเรือนในเมืองฮอยอันมีลักษณะสถาปต ยกรรม ไดข นึ้ ทะเบยี นเปน แหลง มรดกโลกเมอื่ พ.ศ. ๒๕๔๒ ทห่ี ลากหลาย ใน พ.ศ. ๒๕๔๒ องคก ารยเู นสโกไดป ระกาศใหเ มอื งฮอยอนั เปน มรดกโลก เพราะเปน ตัวอยางของเมืองทาในชวงพุทธศตวรรษที่ ๒๐ - ๒๔ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใตท่ีมีเอกลักษณ เฉพาะตวั โดยมกี ารผสมผสานสถาปต ยกรรมและศลิ ปะทง้ั ของทอ งถนิ่ และของตา งชาตเิ ขา ดว ยกนั รวมทงั้ มีการ๔อ)นุรนักคษรอ วาดัค2า(รชตือ่าเงดๆิมภคายอื ในวเิษมณอื โุงลใหก)คงตสั้งภอายพทู เเ่ีดมิมือไงวเเสปยี นมอรยาาฐง(ดเสี ียมเรียบ) ในกมั พชู า สรางขึ้นสมัยพระเจาสุริยวรมันที่ ๒ ในพุทธศตวรรษท่ี ๑๖ - ๑๗ เพื่อเปนศาสนสถานในศาสนา พราหมณ - ฮนิ ดู ลัทธไิ วษณพนิกาย ตอ มาในสมยั พระเจาชยั วรมันท่ี ๗ ในพทุ ธศตวรรษท่ี ๑๘ ไดเปลี่ยนนครวัดเปนวัดทางพระพุทธศาสนานิกายมหายาน นครวัดเปนปราสาทหินขนาดใหญ มีคูนํ้าลอมรอบตามแบบมหาสมุทรท่ีลอมรอบเขาพระสุเมรุ ตัวปราสาทสูง ๖๐ เมตร ยาว ๑๐๐ เมตร กวา ง ๘๐ เมตร มปี ราสาท ๕ หลงั ตงั้ อยบู นฐานสงู ตามคติของศนู ยก ลางจกั รวาล ทร่ี ะเบยี งปราสาทมีภาพสลักเกีย่ วกับพระราชกรณยี กจิ ของพระเจา สุริยวรมันท่ี ๒ ภาพสลกั ขบวน ทหารของชาติตา งๆ รวมถงึ ภาพทหาร “เสยี มกุก” หรอื ชาวเสยี มหรอื สยาม และภาพสลกั วรรณคดี เรอ่ื งรามายณะหรอื รามเกียรติ์ ภาพท่ยี ง่ิ ใหญท่ีสดุ คือ ภาพการกวนเกษียรสมุทร ความงดงามและอลงั การของนครวดั เมอื งเสยี มราฐ ขน้ึ ทะเบียนเปนแหลงมรดกโลกเม่ือ พ.ศ. ๒๕๓๕ ๑๖๓ ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT นกั เรยี นควรรู มรดกโลกทางวฒั นธรรมมีความสําคญั ตอภูมภิ าคเอเชียตะวันออกเฉยี งใต 1 เมืองฮอยอนั มสี ถานทท่ี องเที่ยวท่นี า สนใจ เชน สะพานญ่ปี ุน (Japanese อยา งไรบา ง Bridge) สรา งขน้ึ โดยชุมชนญี่ปนุ ที่อาศัยอยูในเมอื งฮอยอนั เอกลักษณข องสะพานน้ี แนวตอบ มรดกโลกทางวฒั นธรรมมคี วามสาํ คญั ตอเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต คอื หลงั คารูปทรงโคง และมงุ กระเบอ้ื งเปนลอนคลื่นอยดู านบน และมีรูปปนสนุ ขั และ หลายประการ ที่สําคญั ไดแ ก 1. เปน หลกั ฐานท่ีแสดงถึงความเจรญิ รงุ เรอื ง ลงิ ปกปกรักษาอยคู นละฝงของสะพาน บานเลขที่ 101 (Old House No.101) ซง่ึ เปน ทางวัฒนธรรมของภมู ภิ าคอนั เปนเอกลักษณ 2. กระตนุ จิตสํานกึ ของคนใน บา นไมท เี่ กาแกแ ละสวยงามท่สี ุดของเมืองฮอยอัน เปนตน ภมู ิภาคใหเกิดความรกั ความภาคภูมใิ จในชาติและทอ งถ่ินของตน ซง่ึ จะนาํ 2 นครวดั คาํ วา “นครวดั ” มาจากภาษาเขมรวา “นอกอรวัด” ซึ่ง “นอกอร” ไปสกู ารรว มมือกันอนุรักษแหลง มรดกโลก โบราณสถานและโบราณวัตถุอ่ืนๆ หมายถึง นคร เม่ือชาวฝร่งั เศสเขามาพบนครวัด จงึ ไดเ รยี กชื่อของนครวัดเพยี้ นไป จาก “นอกอรวดั ” เปน “องั กอรว ดั ” (Angkor Wat) นอกจากน้ี หนิ ท่นี ํามาสรา ง ปราสาทนน้ั มาจากเทอื กเขาพนมกเุ ลนซ่งึ อยูหา งจากนครวัดกวา 50 กโิ ลเมตร โดยใชชางนบั พนั เชือกในการขนยายและใชแ รงงานมนุษยน บั แสนคนในการกอสราง และใชเวลาสรางกวา 30 ป คูม ือครู 163

กระตุนความสนใจ สํารวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู 1. ครใู หน กั เรียนแบงกลมุ กลมุ ละ 5-6 คน เพอื่ ๕) อทุ ยานประวตั ศิ าสตรส โุ ขทยั แขง ขนั เลน เกม โดยการตง้ั คําถามเกยี่ วกับแหลง หรอื เรียกวา่ “เมอื งเก่าสโุ ขทยั ” วดั สะพานหนิ วดั ศรชี มุ มรดกโลกในภมู ิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต วดั พระพายหลวง กลมุ ใดตอบถกู ไดม ากท่ีสดุ เปนฝายชนะ และให กาํ ลงั ใจกลุมท่แี พ ในอดีตเคยเป็นราชธานีของ วดั ซอ่ นขา ว พระบรมราชานสุ าวรยี  อาณาจกั รสโุ ขทยั (พ.ศ. ๑๗๙๒ - พอ่ ขนุ รามคา� แหง 2. ครใู หนักเรยี นชวยกนั ระดมความคิดเกีย่ วกบั ๒๐๐๖) ท่ีมีความเจริญรุ่งเรือง วดั มงั กร มหาราช การมสี วนรว มในการอนรุ กั ษแ หลงมรดกโลกเพอื่ ท้ังทางด้านการเมืองการปกครอง ใหเปน มรดกอันลาํ้ คา คูกบั สงั คมโลกตอไป เศรษฐกิจ และสงั คม มากกว่า ๗๐๐ ปี วดั สระศรี วดั ตระพงั ทองหลาง วดั มหาธาตุ 3. จากนัน้ ครสู นทนากับนกั เรียนถึงท่ีตัง้ และ ความสาํ คัญของแหลงมรดกโลกในภูมิภาคเอเชีย วดั ตระพงั เงนิ ตะวนั ออกเฉยี งใต เพอ่ื ใหนกั เรียนเหน็ ถึงความ เปน เอกลักษณท างศลิ ปกรรมที่หาไดยากยง่ิ ใน กรุงสุโขทัยเริ่มก่อต้ังเมื่อ วดั ศรสี วาย ปจ จุบนั ซึ่งจาํ เปนที่คนรนุ หลงั ควรดูแลรักษาไว พ.ศ.๑๗๙๒โดยมพี อ่ ขนุ ศรอี นิ ทราทติ ย์ ไมใ หท รุดโทรมจนอาจถูกถอดถอนออกจาก แห่งราชวงศ์พระร่วงทรงเป็นปฐม บญั ชมี รดกโลก กษตั รยิ ์ พระมหากษัตริย์ท่ีส�าคัญของสุโขทัย วดั เชตพุ น วดั เจดยี ส หี่ อ ง คือ พ่อขุนรามค�าแหงมหาราช ผู้ทรงประดิษฐ์อักษรไทย ทรงวางรากฐานทางการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ ศาสนา และทรงขยายอาณาเขตของสุโขทยั ออกไปอย่างกว้างขวาง ภายในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยมีโบราณสถานมากมาย เช่น ฐานพระราชวัง ตระพงั หรอื สระน�า้ จา� นวนมาก และวดั มากมาย เชน่ วัดมหาธาตุ วัดตระพังเงนิ วดั พระพายหลวง วัดสระศรี วัดศรีชมุ วดั ศรีสวาย วัดเจดยี ์ส่ีห้อง วดั ตระพงั ทองหลาง วดั สะพานหนิ เป็นต้น ร่วมกับอุทยาอนทุ ปยรานะวปัตริศะวาตสั ศติ ารส์ศตรีสรส์ัชโุนขาทลยั ัยไ1ดแร้ บัละกอาุทรปยราะนกปารศะใวหัตเ้ ปิศน็าแสหตรล์กง่ ม�าแรดพกงโเลพกชรเม2อ่ืด้วพย.เศห.ต๒ุผ๕ล๓ว๔่า เป็นตัวแทนถึงผลงานชิ้นเอกท่ีจัดท�าข้ึนด้วยการสร้างสรรค์อันชาญฉลาด และเป็นสิ่งยืนยันถึง หลักฐานของวัฒนธรรมอันทรงคุณคา่ ทมี่ ีเอกลกั ษณเ์ ฉพาะตวั 164 นักเรยี นควรรู ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT อุทยานประวัตศิ าสตรสโุ ขทัยไดรบั การข้นึ ทะเบียนเปน มรดกโลกทาง 1 อุทยานประวัตศิ าสตรศ รีสชั นาลัย ตั้งอยูที่อาํ เภอศรสี ัชนาลัย จงั หวัดสุโขทัย วัฒนธรรมดวยเหตผุ ลวา เปน ตัวแทนถงึ ผลงานชิ้นเอกอันทรงคุณคา และมี มรี ะยะหา งจากอุทยานประวัติศาสตรส โุ ขทัยไปทางทิศเหนอื ประมาณ 60 กโิ ลเมตร เอกลกั ษณเ ฉพาะตัว โบราณสถานใดที่สะทอนเอกลักษณข องสุโขทัยไดด ที ่สี ุด ต้ังอยูบนทรี่ าบเชงิ เขาริมแมนํา้ ยมทางฝงตะวันตก ลกั ษณะผงั เมอื งเปน รปู หลายเหล่ยี ม 1. วัดศรชี มุ โคงตามลาํ นาํ้ มกี าํ แพงเมอื งและคูเมอื งลอมรอบ มีพน้ื ท่กี วา 45 ตารางกิโลเมตร 2. วดั มหาธาตุ มีโบราณสถานกวา 200 แหง โบราณสถานท่ีสาํ คัญ เชน วดั ชางลอ ม วัดเจดยี เ จด็ แถว 3. วัดชา งลอ ม วัดกฎุ ีราย เปนตน 4. วดั นางพญา 2 อุทยานประวัติศาสตรก ําแพงเพชร ตั้งอยูท่อี าํ เภอเมือง จงั หวดั กําแพงเพชร วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 2. วดั มหาธาตุ เปน โบราณสถานท่สี ะทอ นถึง มีระยะหา งจากอุทยานประวตั ิศาสตรส โุ ขทัยไปทางทิศใตป ระมาณ 70 กโิ ลเมตร เอกลกั ษณท างวัฒนธรรมของสโุ ขทัยไดด ีทส่ี ุด โดยเปน วดั สําคัญสงู สดุ ต้งั อยู อยทู างฝงตะวนั ออกของแมน ้าํ ปง ลกั ษณะผังเมืองเปน รปู คลายสีเ่ หลยี่ มคางหมู กงึ่ กลางเมอื งสุโขทัย นอกจากนยี้ งั มเี จดยี ป ระธานทรงพมุ ขา วบณิ ฑหรอื วางแนวยาวขนานกบั ลาํ นา้ํ ปง กาํ แพงเมืองและคเู มอื งลอ มรอบ มพี น้ื ท่ีทง้ั สน้ิ ดอกบวั ตมู ท่ีสวยงาม ซง่ึ แสดงลักษณะเฉพาะของศลิ ปะสมัยสุโขทัย 3.4 ตารางกโิ ลเมตร มโี บราณสถานกวา 60 แหง โบราณสถานท่ีสาํ คัญ เชน วัดพระแกว วัดพระธาตุ วดั พระสี่อริ ิยาบถ วดั พระนอน วดั ชางรอบ เปน ตน 164 คูมือครู

กระตุนความสนใจ สาํ รวจคนหา อธิบายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Explain Expand Evaluate ขยายความสนใจ Expand àÊÃÁÔ ÊÒÃÐ นครธม : เมืองพรอะานณคารจหักลวรงขขออมง 1. ครูใหนกั เรียนศึกษาเกย่ี วกับนครธม : เมืองพระนครหลวงของอาณาจักรขอม จาก ค�าว่า “นครธม” แปลว่า เมืองใหญ่ เป็นราชธานีแห่งใหม่ของ เสริมสาระ หนา 165 จากนั้นครขู ออาสาสมคั ร อาณาจักรขอมท่ีสร้างข้ึนในพุทธศตวรรษท่ี ๑๘ ในสมัยของพระเจ้า นกั เรยี นออกมาสรุปสาระสาํ คญั หนาชนั้ เรียน ชัยวรมันท่ี ๗ ซ่ึงเป็นกษัตริย์ขอมที่ทรงสร้างปราสาทหินไว้มากท่ีสุด ส�าหรับภายในนครธมประกอบไปด้วยกลุ่มปราสาทต่างๆ มากมาย 2. ครูใหนกั เรียนแบงกลมุ เพ่ือจัดทําแผน พบั ให ที่เด่นที่สุด คือ ปราสาทบายนที่สลักรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ความรเู ก่ียวกบั แหลง มรดกโลก จากนน้ั นาํ จ�านวนมากถึง ๒๑๖ พระพักตร์ แต่ละพระพักตร์จะแสดงรอยย้ิม ไปแจกจา ยประชาสัมพนั ธ ซ่ึงเน้ือหาควร ที่เรียกว่า ยิ้มแบบบายน น่ันคือ ย้ิมด้วยความเมตตาต่อมนุษย์ ประกอบดวยประเด็นตอไปน้ี • ประเภทของมรดกโลก ซึ่งแสดงความหมายขอ1งพรหมวิหาร ๔ คอื เมตตา กรุณา มุทิตา • ความสาํ คญั ของมรดกโลก • การข้ึนทะเบยี นมรดกโลก อเุ บกขา ปราสาทบายนเปน็ ศาสนสถานในพระพทุ ธศาสนานกิ าย • มรดกโลกในเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต มหายาน นอกจากน้ียังมีปราสาทบาปวน ปราสาทพนมบาเค็ง • แนวทางการอนุรักษมรดกโลก ปราสาทพิมานอากาศ เป็นตน้ ภายหลังจากพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ทรงสิ้นพระชนม์ อาณาจักรขอมก็เส่ือมอ�านาจและล่มสลายลงในสมัยพระเจ้า ชยั วรรมปรเมศวร เม่ือ พ.ศ. ๑๙๗๔ ตรวจสอบผล Evaluate รายพระนามกษตั รยิ หลังสมัยพระเจา ชัยวรมนั ที ่ 7 ● พระเจา้ อนิ ทรวรมนั ที่ ๒ พ.ศ. ๑๗๖๓ - ๑๗๘๖ ● พระเจ้าชัยวรมันท่ี ๘ พ.ศ. ๑๗๘๖ - ๑๘๓๘ 1. ครตู รวจแผนพบั แหลง มรดกโลก ● พระเจ้าศรนี ทรวรมัน พ.ศ. ๑๘๓๘ - ๑๘๕๐ ● พระเจ้าศรนี ทรชัยวรมนั พ.ศ. ๑๘๕๐ - ๑๘๗๐ 2. ครูสงั เกตพฤติกรรมความมสี วนรวมในการตอบ ● พระเจา้ ชยั วรรมปรเมศวร พ.ศ. ๑๘๗๐ - ๑๙๗๔ คําถามและการแสดงความคดิ เหน็ ของนกั เรยี น ปราสาทที่สรางในยุคเดียวกนั ● ปราสาทพมิ านอากาศ ● ปราสาทคลงั ● ปราสาทตาแกว้ ● ปราสาทพระวิห2าร ● ปราสาทเมืองตา่� ● ปราสาทพนมวนั 165 กิจกรรมทาทาย นกั เรยี นควรรู ครมู อบหมายใหน ักเรียนคนควาภาพและขอ มลู ของมรดกโลกทาง 1 ปราสาทบายน เปน ศนู ยก ลางของนครธม สรางขึน้ ในสมัยพระเจา ชยั วรมนั ที่ 7 วฒั นธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใตแ หลงอน่ื นอกเหนอื จากใน โครงสรา งสาํ คญั ของปราสาทบายน ประกอบดว ย พระปรางคจํานวน 54 ปรางค หนังสอื เรยี น จากเวบ็ ไซตข ององคการยูเนสโกหรือหนงั สอื ตา งๆ แลวจดั ทํา แตปจจุบนั เหลอื เพยี ง 37 ปรางค แตล ะปรางคมหี ินแกะสลักเปน พระพกั ตร ปา ยภาพทม่ี ขี อ มูลประกอบ ตกแตง ใหส วยงาม พระโพธิสตั วอวโลกเิ ตศวรขนาดใหญไว 4 ทิศ และเปนศิลปะแบบบายน ความหมาย ที่พระพักตรพระโพธิสัตวอ วโลกเิ ตศวรผนิ ออกไปทกุ ทศิ ทกุ ทางกเ็ พอื่ คอยสอดสอ งดูแล ทุกขส ขุ ของราษฎร 2 ปราสาทเมอื งตา่ํ สรางขน้ึ ในชวงราวพุทธศตวรรษท่ี 16 มรี ปู แบบงานศิลปะ สมัยบาปวนตอนตน ซ่งึ ตัวปราสาทตง้ั อยใู นพน้ื ทีร่ าบเบอ้ื งลา งของปราสาทพนมรุง จึงนา จะเปน ทีม่ าของชอื่ “เมืองตํา่ ” คมู ือครู 165

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Expand Evaluate Explain กระตนุ ความสนใจ Engage ครูรองเพลง “ในนา้ํ มีปลา ในนามขี า ว” ให ๓. อิทธิพลของอารยธรรมโบราณในดินแดนไทยทมี่ ผี ลต่อ นักเรยี นฟง จากนั้นครเู ลาถึงความอดุ มสมบรู ณ พฒั นาการของไทยในปัจจุบนั ของเมอื งไทย แลวสนทนากับนกั เรียนถงึ อทิ ธพิ ล ของอารยธรรมโบราณทมี่ ีผลตอพฒั นาการของไทย พัฒนาการของมนุษยชาติมีความสัมพันธ์และต่อเน่ืองกับมนุษย์ในอดีต ที่ได้สร้างสมความ ตง้ั แตอดีตจนถึงปจจุบนั เจริญตอ่ เน่อื งกันมาจากอารยธรรมหรอื วัฒนธรรมโบราณ และคนร่นุ หลงั ก็ได้พฒั นารปู แบบความ เจรญิ น้นั ให้เหมาะสมกบั สภาพปจั จบุ ัน สาํ รวจคน หา Explore ผู้คนท่ีตั้งถ่ินฐานในดินแดนไทยต้ังแต่ยุคหินเรื่อยมาจนต้ังเป็นชุมชนและอาณาจักร ต่างได้ ครใู หน ักเรยี นศึกษาเกยี่ วกบั อทิ ธิพลของ สรา้ งสมความเจรญิ เรอื่ ยมา ตงั้ แตร่ จู้ กั การใชเ้ ครอ่ื งมอื หนิ ตอ่ มาพฒั นาเปน็ เครอื่ งมอื ทท่ี า� ดว้ ยโลหะ อารยธรรมโบราณในดนิ แดนไทยท่ีมีผลตอ รจู้ กั ทา� เครอื่ งปน้ั ดนิ เผา และนา� สตั วป์ า่ มาเลยี้ งเปน็ สตั วบ์ า้ น รจู้ กั สรา้ งบา้ นอยอู่ าศยั แทนการเรร่ อ่ น พฒั นาการของไทยในปจจุบนั จากหนงั สือเรียน อยู่ในถ้�า และตามเพิงผา รู้จักท�านาและเพาะปลูกพืชผล และเรียนรู้ประโยชน์จากธรรมชาติ หนา 166-169 แลว สรุปสาระสาํ คญั รว มกัน เช่น พืชชนิดใดเป็นยารักษาโรคได้ มีการนับถือธรรมชาติ ผี เทวดา เพ่ือบ�ารุงขวัญและสรา้ ง ความเชอ่ื มน่ั ตอ่ มามกี ารตงั้ อาณาจกั รและรบั ศาสนาจากอนิ เดยี ทง้ั ศาสนาพราหมณ์ - ฮนิ ดู และ อธบิ ายความรู Explain พระพทุ ธศาสนา โดยไดผ้ สมกลมกลืนกบั ความเชอื่ เดมิ และมกี ารใช้ตวั อกั ษรบันทึกเร่ืองราวของ คนในปลายพุทธศตวรรษท่ี ๑๒ เป็นต้นมา อิทธิพลของอารยธรรมโบราณที่มีผลต่อพัฒนาการ ครูซักถามนกั เรยี นวา นักเรยี นเห็นดว ยหรือไม ของไทยในปจั จบุ ัน ที่สา� คัญ เช่น กบั คํากลา วท่ีวา “พระพทุ ธศาสนาเปน รากฐานของ สังคมไทย” ๑) ศาสนา เป็นอารยธรรมส�าคัญที่น�ามาใช้ควบคุมพฤติกรรมของผู้คนในสังคม (แนวตอบ เห็นดวย นบั ตั้งแตคนไทยสมัยสุโขทัย นับต้ังแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน เป็นเคร่ืองมือท่ีช่วยขจัดความกลัว ความกังวล บรรเทาปัญหาท่ี ยอมรับพระพุทธศาสนาเปน ศาสนาประจําอาณาจักร เปน็ ความทกุ ขท์ างใจ ซงึ่ ศาสนาทม่ี อี ทิ ธพิ ลอยา่ งมากตอ่ สงั คมไทย วฒั นธรรมไทย และวถิ ชี วี ติ ของ ต้งั แตน น้ั มาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาก็ไดห ลอ ชาวไทย กค็ อื พระพุทธศาสนา ทีเ่ ผยแผ่จากอินเดยี เขา้ มาส่สู ุวรรณภูมเิ ม่ือประมาณพทุ ธศตวรรษ หลอมซึมซับจนกลายเปน รากฐานวถิ ชี ีวติ ของคนไทย ที่ ๓ โดยอาณาจักรแรกในดินแดนไทยท่ียอมรับนับถือ ได้แก่ อาณาจักรทวารวดี หลังจากน้ัน ในทุกดา น ไมว า จะเปนดา นชวี ิตความเปน อยู ภาษา ก็ส่งผ่านต่อไปยังแว่นแคว้น อาณาจักรอ่ืนๆ ที่อยู่ใกล้เคียง จนกระทั่งถึงสมัยอาณาจักรสุโขทัย ขนบธรรมเนยี มประเพณี พระพทุ ธศาสนาจึงถือวา เปน เอกลักษณและมรดกของชนชาตไิ ทย ดงั จะเห็น ท่ีเป็นการรวมกลุ่มของชาวไทยอย่าง ไดจากการสรา งวดั วาอาราม พระพทุ ธรปู จาํ นวนมาก เป็นปึกแผ่น ชาวสุโขทัยได้ยอมรับ กระจายอยทู วั่ ไปในแตละชมุ ชน) น�าเอาพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท แบบลงั กาวงศจ์ ากเมอื งนครศรธี รรมราช เข้ามาเป็นศาสนาประจ�าอาณาจักร นับจากนั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน พระพุทธศาสนานิกายเถรวาทก็เป็น ศาสนาที่ชาวไทยส่วนใหญ่ให้การ ยอมรับนับถือกันมาโดยตลอด พระพทุ ธศาสนาเปน็ รากฐานของสงั คมไทยมาตงั้ แต่อดตี จนถงึ ปจั จบุ นั 166 บรู ณาการอาเซยี น ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT พระพทุ ธศาสนามคี วามสาํ คญั ตอ พฒั นาการของสงั คมไทยอยา งไร ครใู หนักเรยี นสบื คน ขอ มูลเกี่ยวกับอทิ ธิพลของอารยธรรมโบราณในดนิ แดน แนวตอบ พระพทุ ธศาสนามคี วามสาํ คญั ตอ พฒั นาการของสังคมไทยใน เอเชยี ตะวันออกเฉยี งใตท่ีมผี ลตอพฒั นาการของประเทศสมาชกิ อาเซียน เชน หลายดาน เนื่องจากคนไทยยอมรบั นับถือพระพุทธศาสนามาแตโบราณ ดานศาสนา ดานศิลปกรรม ดา นการปกครอง จากนัน้ นําผลการสืบคนมาอภปิ ราย อิทธิพลทีส่ าํ คญั ไดแ ก โบราณสถาน โบราณวัตถุตางๆ อนั เนอ่ื งมาจาก รว มกันในช้ันเรยี น ความศรัทธาในพระพทุ ธศาสนา ตลอดจนอุปนสิ ยั ของคนไทยทป่ี ฏิบัติตน ตามหลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา 166 คมู ือครู

กระตนุ ความสนใจ สํารวจคน หา อธบิ ายความรู ขยายความเขาใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Evaluate Explain Expand Explain อธบิ ายความรู ๒) ศลิ ปกรรม ศลิ ปกรรมไทยมลี กั ษณะ ครใู หน ักเรยี นดูภาพ หนา 167 จากน้ันให เฉพาะตัว ซึ่งแงคิด รูปแบบของศิลปกรรมที่มีอยู นกั เรยี นอธบิ ายวา อารยธรรมโบราณไดม ีอทิ ธพิ ลตอ ในสังคมไทยปจจุบันมีหลายประการ เชน ประติมา- การสรางพระพุทธรูปและการปลกู ขา วในปจ จุบัน กรรมการสรา งพระพทุ ธรปู เทวรปู ลว นยดึ ถอื รปู แบบ อยา งไร จากที่อาณาจักรตางๆ เคยสรางสรรคไว เปนตนวา เกชาียรงสแรสานง1พหระรพือุทตาธมรูปแบมบักศนิลิยปมะสสรุโาขงทตัยามทแี่ไบดบรศับิลกปาระ (แนวตอบ เม่ืออาณาจกั รโบราณตางๆ ในดินแดน ยกยองวาเปน ตนแบบทมี่ คี วามงามเปน เลศิ หรอื การ ประเทศไทยไดม กี ารรับนับถือพระพทุ ธศาสนา ก็ได สรางสถาปตยกรรมที่เปนรูปแบบองคปรางคประดับ มกี ารสรา งพระพุทธรูปขนึ้ ตามรูปแบบศลิ ปะของตน ในอาคารตางๆ ก็ไดรับแบบอยางมาจากศิลปะขอม พสุทระรศรรศีศนา กปย2ระะทดศิษพฐลาญนาทณ่ีจปังรหะวธัดานนคพรุทปธฐมมณฑเปลน- เชน ศลิ ปะทวารวดี ศิลปะลพบุรี ศิลปะศรีวชิ ัย รวมทงั้ เจดียท รงกลมแบบลงั กาในสมัยปจจบุ นั ก็เปน ศิลปะลานนา ศิลปะสโุ ขทยั ศลิ ปะอยุธยา เปน ตน สิง่ ที่บรรพบรุ ุษในอดีตเคยสรา งไวก อน พระพทุ ธรปู ทส่ี รา งขน้ึ สมยั รตั นโกสนิ ทร โดยไดร บั ซ่งึ รูปแบบศลิ ปะเหลา นี้ไดมีอิทธพิ ลตอการสราง อทิ ธพิ ลจากศลิ ปะสโุ ขทยั พระพทุ ธรปู ในรุน หลงั ตอ มา เชน สุโขทัยรบั อทิ ธพิ ล จากลา นนาบาง หรอื อยธุ ยารับอิทธพิ ลจากลพบุรี ๓) การมผี นู าํ ทกุ สงั คมยอ มมหี วั หนา เปน ผนู าํ เปน ผปู กครอง คนไทยเมอื่ ตง้ั อาณาจกั ร สโุ ขทัยบาง และไดถ ายทอดอิทธิพลใหแกธ นบุรแี ละ ก็ไดรับวัฒนธรรมการมีผูนําจากอารยธรรมโบราณ ในสมัยสุโขทัยมีคํานําหนาพระนามกษตั รยิ ว า รตั นโกสนิ ทร สวนการปลูกขา วนั้น ดนิ แดนไทยไดมี “พอขุน” ในระยะแรก และ “พระ” ในเวลาตอมา เมื่อรับอิทธิพลของพระพุทธศาสนา ก็ไดรับ การปลกู ขา วมาเปน เวลายาวนานนบั พันป ดังพบ หลกั ธรรมของผปู กครอง ทเ่ี รยี กวา “ทศพธิ ราชธรรม” (ธรรมะ ๑๐ ประการสาํ หรบั พระมหากษตั รยิ ) แหลงปลูกขา วเกา แกท ี่โคกพนมดี จงั หวัดชลบรุ ี เขามาดว ย จนเปนหลักธรรมสาํ คญั ของพระมหากษตั รยิ ไทย และสถาบันพระมหากษัตรยิ ก ด็ ํารง เปน ตน ซึง่ ขาวก็ไดกลายเปนพชื เศรษฐกจิ ทีส่ ําคัญ เปนสถาบนั สาํ คญั ของคนไทย และประเทศไทยตลอดมา และเปน อาหารหลกั ของคนไทยตง้ั แตอดีตมาจนถึง ๔) การปลูกขาว ในดนิ แดนไทยมกี ารปลูกขาวกนั มาหลายพนั ปแ ลว โดยพบแหลง ปจจบุ นั ) ปลกู ขา วทีเ่ กา แก ทโี่ คกพนมดี อําเภอพนสั นคิ ม จังหวัดชลบุรี และขาวไดกลายเปนพชื ผลทสี่ ําคัญ ในการยังชีพของคนบนผืนแผนดินไทยมาจนถึง ปจจุบัน ซึ่งแมวาจะมีวิทยาการสมัยใหมเขามา ชวยในการปลูกขาว แตเทคนิควิธีการเพาะปลูก หลักๆ ก็ยังใชตามรูปแบบเดิม หลายแหงก็เคย เปนพ้ืนที่ผืนเดียวกันกับที่ผูคนในรัฐโบราณเคย ทําการเพาะปลูก และปจจุบันประเทศไทยก็เปน แหลง ปลกู ขา วทส่ี าํ คญั ของโลก โดยไทยไดส ง ขา ว ไปขายยงั ตา งประเทศเปน อนั ดบั ตน ๆ ของโลก และ นํารายไดเขา ประเทศเปน จํานวนมาก คนไทยมวี ถิ ชี วี ติ ทผี่ กู พนั กบั การปลกู ขา วมาตง้ั แตอ ดตี จากภาพ เปนพธิ ีทําบุญขวัญขา วของชาวนาไทย ๑๖๗ ขอ สแอนบวเนนOก-าNรคEิดT นักเรยี นควรรู ขอ ใดกลา วไดถ กู ตอ งเกยี่ วกบั อิทธพิ ลของการปลกู ขาวที่มีตอ สงั คมไทย 1 ศลิ ปะเชียงแสน หรอื ศลิ ปะลา นนา ลักษณะสําคญั ของพระพทุ ธรปู ศิลปะ ในปจ จุบัน เชียงแสน ไดแก พระวรกายอวบอูม พระพักตรอ มิ่ ยิม้ สาํ รวม พระเกตุมาลาเปน รูปดอกบัวตมู ไมม ไี รพระศก พระศกเปนแบบกนหอย พระขนงโกงรบั พระนาสิกท่ี 1. ประเทศไทยปลูกขา วเปนพืชเชงิ เดีย่ วตั้งแตอ ดตี จนถึงปจ จุบัน งุม เลก็ นอย ชายสังฆาฏิส้นั เหนือพระถัน พระอรุ ะนนู ทาน่ังขัดสมาธิเพชร 2. ขาวเปนสินคาทางการเกษตรประเภทหนง่ึ ทีส่ งออกไปขายทั่วโลก 2 พระศรศี ากยะทศพลญาณประธานพุทธมณฑลสุทรรศน สรา งขน้ึ เมื่อ พ.ศ. 3. เทคโนโลยกี ารปลกู ขา วของไทยไดร ับอิทธิพลจากอารยธรรมอินเดีย 2523 และแลว เสร็จใน พ.ศ. 2525 ในโอกาสท่พี ระพุทธศาสนาเจริญรงุ เรอื งมาครบ 4. ชาวนาในปจจุบนั ยงั คงมขี นบธรรมเนยี มประเพณเี กี่ยวกบั การปลูกขาว 25 พุทธศตวรรษ โดยมศี าสตราจารยศ ิลป พรี ะศรี เปนผูออกแบบ ซงึ่ ไดผ สมผสาน ระหวางพระพทุ ธรูปศิลปะสุโขทัยกับศลิ ปะตามแนวสมจรงิ แบบสมยั ใหม กลาวคือ วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 4. ชาวนาไทยในปจจบุ นั กย็ งั คงมี เปน การดัดแปลงจากพระพทุ ธรปู ปางลลี า ศลิ ปะสโุ ขทยั สว นพระพักตรและพระองั สา เหมอื นมนษุ ย ครองจีวรสมจริง ขนบธรรมเนยี มประเพณีเกี่ยวกบั การปลกู ขา ว เชน พธิ ที าํ บุญขวญั ขา ว การบชู าพระแมโพสพ การแหน างแมว เปนตน คูมอื ครู 167

กระตนุ ความสนใจ สาํ รวจคนหา อธบิ ายความรู ขยายความเขา ใจ ตรวจสอบผล Explore Expand Evaluate Engage Explain Explain อธบิ ายความรู 1. ครูใหนักเรยี นชวยกนั แสดงความคิดเห็นวา ๕) ภาษา ภาษามีความส�าคญั ในการส่ือสารและถา่ ยทอดความรู้ ความคดิ ภาษาไทย อักษรไทยของพอขุนรามคําแหงมหาราชมี เปน็ ภาษาทีห่ ยิบยืมมาจากภาษาของผูค้ นท่ีเคยอย่บู นผนื แผ่นดนิ ไทยและจากเพอื่ นบา้ น ท่สี �าคัญ ความสาํ คญั ตอ ชาติไทยอยา งไร คือ ภาษาบาลี - สันสกฤต จากอินเดีย ในท�านองเดียวกัน พยัญชนะภาษาไทยหรืออักษรไทย (แนวตอบ อักษรไทยท่ีพอ ขนุ รามคาํ แหงมหาราช ที่พ่อขุนรามค�าแหงมหาราชทรงประดิษฐ์ข้ึน เมื่อ พ.ศ. ๑๘๒๖ ก็ได้รับอิทธิพลจากตัวอักษรที่ใช้ ทรงประดิษฐขึ้น มคี วามสาํ คัญในฐานะทเ่ี ปน กันมาก่อนในดินแดนไทย แต่ก็ได้มีวิวัฒนาการรูปแบบการเขียน การอ่านตัวอักษรไทยเรื่อยมา เอกลักษณและเปน สมบตั ิทางวฒั นธรรมอันลํ้าคา จนถึงยุคปัจจุบัน ถึงแม้รูปลักษณ์ตัวอักษรจะแตกต่างไปจากเมื่อแรกสร้างไปบ้าง แต่ก็ต้องถือว่า ของชาติไทย ซ่งึ คนไทยควรภาคภมู ใิ จทม่ี ี สงั คมไทยกย็ งั คงใชต้ วั อกั ษรไทยของพอ่ ขนุ รามคา� แหงมหาราชอยู่ ภาษาไทยนบั เปน็ วฒั นธรรมไทย ภาษาไทยเปน ของตนเองและอนรุ กั ษไวไมให และเป็นเอกลักษณ์ของการเป็นชาติไทย ดังน้ัน ทุกคนจึงควรช่วยกันอนุรักษ์ภาษาไทยให้คงอยู่ สูญหาย และไมค วรใชภาษาไทยผดิ เพี้ยน ตลอดไป ซึ่งจะทําใหไมท ราบความหมายทแ่ี ทจริง) ความเช่อื ต่า๖งๆ) ปมารผะสเพมผณสี านคกนับไทวถิยีชไดีวติ้สตั่ง่าสงมๆปเรชะน่เพกณาีอรทันา�ดขีงวาัญมเตด่าืองนๆ1 มาเน่ินนาน โดยการน�า 2. ครสู นทนากับนกั เรยี นเพื่อใหเ ขาใจวาภูมภิ าค การอปุ สมบท พธิ ีแตง่ งาน เอเชียตะวนั ออกเฉียงใตม ีผคู นตงั้ ถ่นิ ฐาน การทา� บุญขน้ึ บา้ นใหม่ ประเพณีลอยกระทง สงกรานต์ เข้าพรรษา เป็นตน้ ซ่ึงประเพณเี หล่านี้ และสรางสมความเจรญิ มาเปนเวลายาวนาน ได้ตกทอดกันมา และมีความส�าคัญต่อการด�าเนินชีวิต เป็นเคร่ืองกล่อมเกลาจิตใจของผู้คน จนกลายเปน แหลง วฒั นธรรมที่ล้าํ คา รวมถึงชว่ ยให้คนไทยสามารถอยรู่ ว่ มกันในสังคมได้อย่างมีสนั ติสุข ซง่ึ ความเจรญิ ในดา นตางๆ ก็ไดม ีอทิ ธพิ ลตอ พัฒนาการของผคู นในสวนตา งๆ ของภูมภิ าค รวมทง้ั ดินแดนประเทศไทยในปจ จบุ นั ประเพณแี หเ่ ทยี นในวนั เขา้ พรรษา เปน็ มรดกทางวฒั นธรรม การใหค้ วามเคารพตอ่ ผอู้ าวโุ ส เปน็ วฒั นธรรมไทยอยา่ งหนงึ่ ที่สังคมไทยสมยั ปจั จบุ นั ไดร้ ับการสบื ทอดมาจากอดตี ที่อยคู่ ู่สงั คมไทยมาเปน็ เวลานาน จากทกี่ ลา่ วมาจะเหน็ ไดว้ า่ ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตม้ แี หลง่ อารยธรรมมากมาย กระจายอยทู่ ั่วไป ในดินแดนท่เี ปน็ ที่ต้ังของประเทศตา่ งๆ อันเป็นสิ่งท่ีชาวเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ควรมีความปลาบปล้ืมใจร่วมกัน ในฐานะที่ภูมิภาคของเราแห่งนี้เป็นดินแดนอารยธรรมเก่าแก่ แหง่ หน่งึ ของโลก ส�าหรับประเทศไทย ก็เป็นที่ต้ังของแหล่งอารยธรรมที่เป็นมรดกโลกด้วยเช่นกัน ซงึ่ อารยธรรมโบราณหลายๆ ด้านกย็ ังมผี ลต่อพัฒนาการของสงั คมไทยในปจั จบุ นั ด้วย 168 นกั เรียนควรรู บูรณาการเช่อื มสาระ ครอู าจจดั กจิ กรรมการเรียนรูโดยบรู ณาการเชือ่ มโยงกบั กลุมสาระ 1 การทําขวญั เดือน จะทําเมอื่ ทารกคลอดออกมาจากครรภมารดาครบ 1 เดอื น การเรยี นรูภ าษาไทย ในทักษะการเขียนรายงานการศกึ ษาคนควาอิทธพิ ล โดยพอแมจ ะนําวันเดอื นปเ กดิ ของเด็กไปใหพราหมณค าํ นวณหาฤกษย ามท่จี ะจดั ทาํ ของอารยธรรมโบราณในทอ งถิน่ หรอื ภมู ิภาคของตนในปจ จุบัน โดยครแู นะนํา กอ น จากน้นั กต็ ระเตรยี มสถานท่ี สิ่งของเครือ่ งใชในพิธี ในการประกอบพิธเี รม่ิ จาก แหลง การเรียนรใู ห จากน้นั ครูคัดเลอื กผลงานทดี่ ีใหนักเรียนเจา ของผลงาน ใหญ าตมิ านัง่ ลอมเด็กไว ผมู อี าวุโสจดุ ธูปเทียนและกลา วคําบูชาพระรตั นตรัย กลาว นําเสนอท่ีหนา ชัน้ เรยี น คาํ อัญเชญิ เทวดา นาํ ดา ยสายสญิ จนลบู แขนและมอื เด็กเพ่ือสะเดาะเคราะห และนาํ ดายอีกเสนผกู ขอ มือเด็กทัง้ 2 ขาง เจมิ หนา ผาก จากนนั้ กม็ กี ารเวียนเทยี นและให ศลี ใหพ ร 168 คูม ือครู

กระตุ้นความสนใจ ส�ารวจคน้ หา อธิบายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Explain Expand Evaluate ขยายความเขา้ ใจ Expand กล่าวโดยสรุป ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีผู้คนตั้งถิ่นฐานและสร้างสม 1. ครูใหน ักเรียนในชั้นเรยี นอภปิ รายเก่ยี วกบั ความเจริญมาเป็นเวลานาน มีแหล่งความเจริญหลายแห่ง เช่น แหล่งอารยธรรมบ้านเชียง “อารยธรรมโบราณในดนิ แดนไทยท่มี อี ทิ ธิพล ทจี่ งั หวดั อดุ รธานี แหลง่ อารยธรรมดองซอนทปี่ ระเทศเวยี ดนาม อยา่ งไรกด็ ี แหลง่ ความเจรญิ ตอการดาํ เนนิ ชวี ิตของนกั เรยี นในปจ จบุ นั ” ดังตัวอย่าง ถ้าเรยี กใหถ้ ูกต้อง ควรเรียกว่า “แหล่งวัฒนธรรม” เพราะยังมีความเจรญิ ไม่ถึง แลว นําผลการอภปิ รายจดลงสมุดสงครผู สู อน ขั้นอารยธรรม คือ ต้องเป็นความเจริญระดับชุมชนเมือง มีการจัดระเบียบการปกครอง มีตัวอักษรใช้ เป็นต้น ความเจริญต่างๆ ได้กลายเป็นมรดกตกทอดแก่ผู้คนท่ีอยู่ในส่วนต่างๆ 2. ครใู หนกั เรียนตอบคาํ ถามประจําหนว ย ของภมู ภิ าค รวมทงั้ ในดนิ แดนประเทศไทย สถานทบ่ี างแหง่ และสง่ิ กอ่ สรา้ งในสมยั กอ่ นไดก้ ลาย การเรียนรู เป็นมรดกของมนุษยชาติไม่เพียงแต่ประเทศหรือภูมิภาคแต่ทั้งโลกด้วย คือ เป็นแหล่งมรดก ของโลก ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของทุกคนไม่เพียงแต่ในภูมิภาคนี้ ต้องช่วยกันอนุรักษ์มรดกโลก ตรวจสอบผล Evaluate ต่างๆ ใหค้ งอยู่คโู่ ลกน้ีตลอดไป 1. ครูตรวจสมุดจดงานของนกั เรียน 2. ครูสงั เกตพฤตกิ รรมความมสี วนรวมในการตอบ คําถามและการแสดงความคิดเห็นของนักเรียน 169 ขอ สแอนบวเนน Oก-าNรคEดิT บูรณาการอาเซียน การดูแลรกั ษาแหลง มรดกโลกในอาเซียน ควรเปน หนา ทข่ี องใคร ครูใหน ักเรียนสบื คน เพิม่ เติมเกย่ี วกับแหลง อารยธรรมในประเทศตางๆ ของ 1. เจา หนา ทีอ่ งคการยเู นสโก อาเซยี นท่ีไดร บั การขน้ึ ทะเบียนเปนแหลง มรดกโลก จากนน้ั อภปิ รายรวมกนั ถงึ 2. ผนู ําประเทศสมาชิกอาเซยี น ความสาํ คัญของแหลง อารยธรรมตอประเทศสมาชกิ อาเซียนและภมู ิภาคโดยรวม 3. รฐั บาลทีเ่ ปนเจา ของแหลงมรดกโลก แลว นําขอมลู ไปจดั ปายนิเทศ 4. พลเมอื งอาเซียนทกุ คนในประเทศสมาชกิ วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 4. มรดกโลกในอาเซียน ถึงแมจะมิไดต ัง้ อยใู น ประเทศของเรา แตเรากม็ ีหนา ที่ทจี่ ะตอ งชว ยกันทํานบุ าํ รุง ดแู ลรักษาให คงสภาพดไี วต ลอดไปในฐานะของความเปนพลเมอื งอาเซยี น คมู่ อื ครู 169

กระตนุ้ ความสนใจ ส�ารวจค้นหา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Explore Explain Expand Engage Evaluate Evaluate ตรวจสอบผล ครูตรวจสอบความถกู ตองในการตอบคําถาม คÓถามประจÓหนว่ ยการเรียนรู้ ประจําหนว ยการเรยี นรู ๑. แหลง่ มรดกโลกทางวฒั นธรรมในประเทศไทยมอี ะไรบา้ ง เพราะเหตใุ ดจงึ ไดข้ นึ้ ทะเบยี นเปน็ หลกั ฐานแสดงผลการเรียนรู มรดกโลก 1. สมุดภาพแหลงอารยธรรมในภมู ิภาคเอเชีย ๒. เพราะเหตุใดจึงกล่าวกันว่า ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นแหล่งอารยธรรมเก่าแก่ ตะวันออกเฉยี งใต แหง่ หน่งึ ของโลก จงวเิ คราะห์ 2. แผน พบั แหลงมรดกโลก ๓. อารยธรรมโบราณในดินแดนประเทศไทยมีอิทธิพลต่อพัฒนาการของสังคมไทยปัจจุบัน อยา่ งไร ๔. แหลง่ มรดกโลกมีคณุ คา่ และมคี วามสา� คัญกับอาเซยี นอยา่ งไร ๕. การท่ีจะรักษาแหล่งอารยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ให้คงอยู่ตลอดไป ควรด�าเนนิ การอยา่ งไร กิจกรรมสรา้ งสรรคพ์ ัฒนาการเรยี นรู้ กิจกรรมท ่ี ๑ ให้นักเรยี นแบ่งกลุม่ กลุม่ ละ ๕ คน ช่วยกันทา� สมดุ ภาพแหลง่ อารยธรรมใน ภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พร้อมระบชุ อื่ ผลงานนน้ั ๆ ด้วย กจิ กรรมท ี่ ๒ ครูฉายวีดิทัศน์เกี่ยวกับแหล่งมรดกโลกในเขตต่างๆ ของภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ โดยให้นักเรียนสรุปประเด็นส�าคัญและแหล่งมรดกโลกท่ี นกั เรียนมคี วามประทบั ใจมาสง่ ครู หลงั จากตรวจความถกู ตอ้ งเรยี บร้อยแลว้ ให้ครูคัดเลือกผลงานท่ีน่าสนใจ ๒-๓ ช้ิน น�าไปติดท่ีป้ายนิเทศประจ�า หอ้ งเรียน กิจกรรมท่ี ๓ ให้นักเรียนในช้ันร่วมกันจัดนิทรรศการ “แหล่งอารยธรรมในภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้” ที่ปา้ ยนิเทศประจา� หอ้ งเรียน 170 แนวตอบ คําถามประจาํ หนว ยการเรียนรู 1. ประเทศไทยมีแหลง มรดกโลกทางวฒั นธรรม 3 แหง ไดแ ก เมืองประวตั ศิ าสตรสุโขทัยและเมืองบรวิ าร เปน ผลงานสรางสรรคท่ยี อดเย่ียมของสถาปต ยกรรมยุคแรก นครประวตั ิศาสตรพ ระนครศรอี ยธุ ยา แสดงความรุงเรอื งของอารยธรรมชมุ ชนระหวางพุทธศตวรรษท่ี 19 - 24 และแหลง โบราณคดบี า นเชียง เปนอารยธรรมสมยั กอน ประวัตศิ าสตรท มี่ คี วามโดดเดนของภมู ิภาค 2. มีการพบหลักฐานที่แสดงใหเ ห็นวามีมนุษยอ าศยั อยูใ นดนิ แดนเอเชียตะวนั ออกเฉียงใตมาต้ังแตสมัยกอนประวตั ศิ าสตร เชน การพบโครงกระดูกมนุษยต วั ตรงในประเทศ อนิ โดนเี ซีย หรือแหลงโบราณคดีบานเชยี งในประเทศไทย กม็ ีประวตั คิ วามเปนมาอันยาวนานนับพันๆ ป เปนตน 3. พระพุทธศาสนาทเ่ี ผยแผม าจากอนิ เดียสสู ุวรรณภูมิ ซงึ่ อาณาจกั รโบราณในดนิ แดนไทยไดยอมรับนับถอื และสง ตอไปยังอาณาจกั รอนื่ ๆ ท่ีอยใู กลเ คียง เชน ทวารวดี ศรวี ิชัย สุโขทยั นอกจากน้ี ดินแดนไทยยังมกี ารปลูกขาวมานานแลว ดังพบหลกั ฐานแหลง ปลกู ขาวเกา แกท ีโ่ คกพนมดี จงั หวัดชลบุรี แมแตใ นปจ จุบนั คนไทยกย็ ังคงยดึ อาชพี ปลกู ขา วอยู สว นทางดา นภาษา พอ ขนุ รามคาํ แหงมหาราชไดป ระดษิ ฐล ายสอื ไทยจนเปน รากฐานของอกั ษรไทยและภาษาไทยในปจ จบุ นั เปน ตน 4. แหลง มรดกโลกเปน แหลงเรยี นรศู ลิ ปวัฒนธรรม ทาํ ใหเกิดความสาํ นกึ ในมรดกทีบ่ รรพบุรษุ ไดสรา งไวให เกดิ ความผกู พันในทอ งถ่ินและประเทศชาติ และเปนแหลง ดึงดูดนกั ทอ งเทย่ี ว สง ผลตอ การพฒั นาเศรษฐกิจของอาเซยี นในภาพรวม 5. ควรใหค วามรทู ่ถี กู ตองเกยี่ วกับแหลง อารยธรรมโบราณ สรา งจิตสาํ นกึ ในการรคู ณุ คาของอารยธรรมโบราณ รวมทั้งใหความรว มมอื กบั หนว ยงานทีเ่ กย่ี วของ 170 คูม่ ือครู

กระต้นุ ความสนใจ สำ� รวจคน้ หา อธบิ ายความรู้ ขยายความเขา้ ใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Explain Expand Evaluate บรรณานกุ รม กรมศิลปากร สาำ นกั พิพิธภัณฑสถานแหง่ ชาติ. ๒๕๕๐. มรดกโลกบา้ นเชยี ง. กรุงเทพมหานคร : (ม.ป.ท.). ________ . ๒๕๕๒. ศิลปะทวารวดี : ต้นกาำ เนิดพทุ ธศลิ ป์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : (ม.ป.ท.). กรมศลิ ปากร สาำ นกั โบราณคดี. ๒๕๕๐. ศพั ทานกุ รมโบราณคด.ี กรุงเทพมหานคร : (ม.ป.ท.). ________ . (ม.ป.ป.). สโุ ขทยั เมืองพระรว่ ง. กรุงเทพมหานคร : (ม.ป.ท.). กระทรวงวฒั นธรรม คณะกรรมการชาำ ระประวตั ศิ าสตรไ์ ทย. ๒๕๕๐. โลกประวตั ศิ าสตร์ เลม่ ๑. กรงุ เทพมหานคร : (ม.ป.ท.). กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กรมวชิ าการ. ๒๕๔๓. ประวตั ศิ าสตรไ์ ทย จะเรยี นจะสอนกนั อยา่ งไร, คมู่ อื จดั กจิ กรรม การเรยี นการสอนประวัตศิ าสตร.์ กรงุ เทพมหานคร : (ม.ป.ท.). ________ . ๒๕๔๖. ประวตั ศิ าสตร์ไทยเชิงวิเคราะห์. กรงุ เทพมหานคร : (ม.ป.ท.). กระทรวงศึกษาธกิ าร สำานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. ๒๕๕๑. ตวั ช้วี ดั และสาระการเรยี นรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณ์ การเกษตรแห่งประเทศไทย. ขจร สขุ พานชิ . ๒๕๕๐. ข้อมูลประวตั ิศาสตรส์ มยั สโุ ขทยั . กรุงเทพมหานคร : องคก์ ารค้าของคุรสุ ภา. คาร.์ อ.ี เอช. ๒๕๓๑. ประวตั ศิ าสตร์ คอื อะไร. แปลโดย ชาตชิ าย พณานานนท.์ พมิ พค์ รงั้ ที่ ๒. กรงุ เทพมหานคร : อักษรเจริญทศั น.์ จริ พฒั น์ ประพันธว์ ทิ ยา และคณะ, บรรณาธิการ. ๒๕๔๒. ๘๐ ปี ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร. กรงุ เทพมหานคร : พิฆเณศ พร้ินทต์ ิ้ง เซน็ เตอร์. ณรงค์ พว่ งพิศ และคณะ. ๒๕๔๙. หนงั สอื เรยี นสาระการเรียนร้พู นื้ ฐาน กลุม่ สาระสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม : ประวตั ศิ าสตร์ ม.๑. กรงุ เทพมหานคร : อักษรเจรญิ ทัศน์. ________ . ๒๕๔๓. ประวตั ศิ าสตรก์ ารตง้ั ถน่ิ ฐานในดนิ แดนประเทศไทย. กรงุ เทพมหานคร : อกั ษรเจรญิ ทศั น.์ ________ . ๒๕๔๕. ประวตั ศิ าสตรค์ วามสัมพนั ธ์ระหว่างประเทศของไทย. กรงุ เทพมหานคร : อกั ษรเจริญทศั น.์ ดนยั ไชยโยธา. ๒๕๕๐. ประวตั ศิ าสตรไ์ ทย : ยคุ กอ่ นประวตั ศิ าสตรถ์ งึ สน้ิ อาณาจกั รสโุ ขทยั . กรงุ เทพมหานคร : โอเดียนสโตร์. ________ . ๒๕๕๐. ประวัตศิ าสตร์และวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร.์ ประเสรฐิ ณ นคร. ๒๕๔๑. “ประวตั ศิ าสตรส์ มยั สโุ ขทยั ” ใน สารนพิ นธ์ ประเสรฐิ ณ นคร. นยิ ะดา เหลา่ สนุ ทร, บรรณาธกิ าร. กรุงเทพมหานคร : มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร.์ ผาสขุ อนิ ทราวธุ . ๒๕๔๒. ทวารวดี : การศกึ ษาเชงิ วเิ คราะหจ์ ากหลกั ฐานทางโบราณคด.ี กรงุ เทพมหานคร : อกั ษรสมัย. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ๒๕๔๒. พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ๒ เล่ม. พมิ พค์ รงั้ ท่ี ๙. กรงุ เทพมหานคร : กรมศลิ ปากร. 171 คู่มอื ครู 171

กระตุน้ ความสนใจ สำ� รวจค้นหา อธบิ ายความรู้ ขยายความเข้าใจ ตรวจสอบผล Engage Explore Explain Expand Evaluate ม.จ. สุภัทรดิศ ดิศกุล. ๒๕๕๐. ประวัติศาสตร์เอเชียอาคเนย์ถึง พ.ศ. ๒๐๐๐. กรุงเทพมหานคร : สมาคม ประวัติศาสตร์ไทยในพระราชปู ถมั ภส์ มเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ าร.ี ________ . ๒๕๕๑. ศิลปะในประเทศไทย. นครปฐม : คณะอกั ษรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยศิลปากร. ราชบณั ฑติ ยสถาน. ๒๕๔๙. สารานกุ รมประวตั ศิ าสตรไ์ ทย เลม่ ๑ อกั ษร ก. (แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ ). กรงุ เทพมหานคร : ราชบณั ฑติ ยสถาน. ________ . ๒๕๔๕. สารานกุ รมประวตั ศิ าสตรไ์ ทย เลม่ ๒ อกั ษร ข-จ. กรงุ เทพมหานคร : ราชบณั ฑติ ยสถาน. วินัย พงศ์ศรเี พียร. ๒๕๔๔. วันวาร กาลเวลา แลนานาศกั ราช. กรงุ เทพมหานคร : กระทรวงศึกษาธิการ. วฒุ ชิ ยั มลู ศลิ ป.์ ๒๕๕๐. ไทยสมยั โบราณ : ถน่ิ เดมิ และนา่ นเจา้ (ฉบบั ปรบั ปรงุ และขยาย). กรงุ เทพมหานคร : สวุ รี ยิ าสาสน์ . สรสั วดี ออ๋ งสกลุ . ๒๕๔๘. เวยี งกมุ กาม : การศกึ ษาประวตั ศิ าสตรช์ มุ ชนโบราณในลา้ นนา. พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๔. เชยี งใหม่ : Within Design Co.Ltd. สนั ติ เลก็ สขุ ุม. ๒๕๔๙. ศิลปะสุโขทยั . กรุงเทพมหานคร : เมืองโบราณ. สุจติ ต์ วงษ์เทศ. ๒๕๔๘. คนไทยมาจากไหน?. กรงุ เทพมหานคร : มตชิ น. ________ . ๒๕๔๙. สวุ รรณภูมิ ตน้ กระแสประวัตศิ าสตรไ์ ทย. กรุงเทพมหานคร : มตชิ น. ฮอลล์. ดี.จี.อี. ๒๕๔๙. ประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สุวรรณภูมิ-อุษาคเนย์ ภาคพิสดาร เลม่ ๑-๒. แปลโดย วรณุ ยุพา สนทิ วงศ์ ณ อยธุ ยา และคณะ. กรุงเทพมหานคร : มลู นธิ ิโครงการ ตำาราสังคมศาสตร์และมนษุ ยศาสตร์. ไฮแอม, ชาร์ลส และรัชนี ทศรัตน์. ๒๕๔๒. สยามดึกดำาบรรพ์ : ยุคก่อนประวัติศาสตร์ถึงสมัยสุโขทัย. กรงุ เทพมหานคร : รเิ วอรบ์ ๊คุ ส์. Bentley, Jerry H. and Herbert F. Ziegler. 2006. Traditions and Encounters : A Global Perspective on the Past. Third Edition. Boston : McGraw-Hill. Bowden, Hugh. 2002. The Times Ancient Civilizations. London : Times Books. Crabtree, Pam J. and Campana, Douglas V. 2001. Archaeology and Prehistory. Boston : McGraw-Hill. Higham, Charles. 2002. Early Cultures of Mainland Southeast Asia. Bangkok : River Books. Owen, Norman G. 2005. The Emergence of Modern Southeast Asia, A New History. Honolulu : University of Hawaii Press. Trigger, Bruce G. 2003. Understanding Early Civilizations. New York : Cambridge University Press. Wyatt, David K. 2003. Thailand, A Short History. New Haven : Yale University Press. 17๒ 172 คู่มอื ครู

สรา้ งอนาคตเดก็ ไทย ดว้ ยนวตั กรรมการเรยี นรรู้ ะดบั โลก >> ราคาเลม่ นกั เรยี นโปรดดจู ากใบสง่ั ซอ้ื ของ อจท. คู่มือคคู่มรือู บครร.ู ปบระ.วปัตริศะวาัตสิศตารส์ มต.ร1์ ม.1 บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จำกดั 142 ถนนตะนาว เขตพระนคร กรงุ เทพมหานคร 10200 โทร./แฟกซ.์ 02 6222 999 (อตั โนมตั ิ 20 คสู่ าย) 8 8 5885684694 193212532702507.40-0 .4- www.aksorn.com Aksorn ACT ราคาน้ี เปน็ ของฉบบั คมู่ อื ครเู ทา่ นน้ั