เดินตามตะวัน

สามเณรวางสาย แล้วเร่ิมคิดใหม่ว่า “เอาวะ ลองอีกสักตั้ง อดทน หนอ่ ย สๆู้ อยา่ งนอ้ ยก็ใหพ้ ่อแมแ่ ละป้าได้ปลืม้ ในตัวเราหนอ่ ย” พอกลับไปถึงวัด เข้าไปกราบพระอาจารย์ ทา่ นก็ใหไ้ ปเขยี นรายงาน มาส่งทา่ นวา่ “ทำ� ไมถงึ กลบั ใจ บวชเเล้วไดอ้ ะไร” จากวันนั้น สามเณรก็สู้อดทนได้ในทุกเร่ือง โดยไม่มีข้อแม้ ข้ออ้าง และเงอื่ นไข เพอ่ื จะไดบ้ วชพระให้พ่อเเม่เเละปา้ ได้ดใี จ 150 www.kalyanamitra.org

ความสบายฆา่ คน ความลำ� บากสร้างคน มนี าคม พ.ศ. 2560 อ. ชมุ แพ จ. ขอนแกน่ หลงั จากทเี่ มอื่ วานตอนเยน็ จดั พธิ ที ำ� ขวญั นาค ตามธรรมเนียมอีสานไปแล้ว วันน้ีช่วงเช้าเป็นการแห่นาค ส่วนช่วงบ่าย เป็นการบรรพชาในโครงการบวชสามเณร การเตรียมขบวนรถแห่ต่างๆ ท�ำ เสร็จไปตัง้ แตเ่ มอื่ วานแล้ว เช่น การผูกผ้าทีร่ ถ เปน็ ต้น งานทกุ อย่างทำ� อยา่ ง เรยี บง่าย พอถึงเวลาประมาณ 8.30 น. ขบวนรถกระบะหลายคัน มนี าครวม แลว้ 20 กวา่ คน นงั่ อยขู่ า้ งทา้ ย สว่ นตวั สามเณรเองประจำ� การอยทู่ ร่ี ถกระบะ คนั หนา้ คอยท�ำหนา้ ทพ่ี ดู สรา้ งบรรยากาศไปตามทอ้ งถนน รถกระบะคันของสามเณรว่ิงไปได้สักพัก ก็ได้ยินเสียงแปลกๆ ที่ท้ายกระบะ จึงจอดรถดู ปรากฏว่า โครงเหล็กป้ายประชาสัมพันธ์หัก เพราะเช่อื มมาไมด่ ี ประกอบกบั รถวิ่งเรว็ ดว้ ย สามเณรกับคนขบั รถแกป้ ญั หา กันสักพกั จงึ เดินทางตอ่ ไปถงึ จุดนดั หมาย จากนั้นจึงเร่ิมแห่นาคต้ังแต่เวลา 9 โมงเช้า วนรอบตัว อ. ชุมแพ เข้าซอยน้ันออกซอยนี้ เสียงประชาสัมพันธ์ของสามเณรดังไปทั่วตัวอ�ำเภอ เชญิ ชวนใหผ้ คู้ นออกมารว่ มกนั ท�ำบุญ 151 www.kalyanamitra.org

วันนั้นพวกเราฉันข้าวกันบนรถ แล้วออกแห่ นาคประชาสมั พันธ์อย่างต่อเนื่อง ญาตโิ ยมทีม่ าร่วมถอื กลอ่ งรบั บรจิ าค กท็ ำ� หนา้ ทกี่ นั อยา่ งขยนั ขนั แขง็ เราแห่ นาคกนั ไปตามหมบู่ ้านจนถึงบ่าย 3 โมง วันนี้ทั้งวันตั้งแต่เช้าได้ใช้เสียงของตัวเอง ประชาสัมพนั ธ์โครงการ ชวนญาติโยมมาท�ำบญุ ใหศ้ ีล ให้พรตั้งแต่สายจนถึงบ่าย รถที่นั่งไปก็ไม่มีแอร์ อาศัย เปิดกระจกรบั ลมเอา อากาศกร็ อ้ น แต่ก็สนุกสนาน พดู เพลนิ จนรู้ตัวอกี ทีกค็ อแหบคอแห้ง เลน่ เอาหมดแรงไป เหมือนกนั การมาชว่ ยอบรมครง้ั น้ี อะไรทไ่ี มเ่ คยทำ� กไ็ ดท้ ำ� ทงั้ ทำ� ราวตากผา้ เองจดั เตรยี มสถานทท่ี กุ อยา่ งรอบพนื้ ท่ี มีแต่ไร่อ้อย วันดีคืนดีชาวบ้านเผาไร่อ้อยตอนกลางคืน ไฟลุกน่ากลัวเหมือนจะลามมาไหม้ www.kalyanamitra.org

ประสบการณ์ท่ีไดเ้ จอแต่ละวันน้ัน ถือว่าสนุกสนานดี แตม่ ีบางครง้ั กช็ วนใหท้ อ้ ใจไปบา้ ง แตจ่ ากทไี่ ดส้ อบถามนอ้ งๆ วา่ มใี ครสนใจจะมาบวชตอ่ บ้างไหม กไ็ ดค้ �ำตอบว่า จะมา 2 คน กท็ ำ� ให้มแี รงใจข้ึนมาบา้ ง รนุ่ พี่มักจะพูด สอนกนั ว่า “ความสบายฆา่ คน ความล�ำบากสร้างคน” ความล�ำบากท่ีเราเจอเพยี งแคน่ ี้ เลก็ นอ้ ยมาก ไมถ่ ึงกบั ตายหรอก ยังไกลหวั ใจอยู่ สนุกครบั ..ชีวิตสามเณร 153 www.kalyanamitra.org

3 ศกึ ษาปรยิ ัติ เพื่อน�ำไปปฏบิ ัติ สามเณรกวา่ จะสอบผ่านไดแ้ ตล่ ะปีไมง่ า่ ยเลย การศึกษาพระธรรมวินัย วิปัสสนาธุระ คือ การน้อมน�ำหลักธรรมมาปฏิบัติ เพราะพระบาลีที่ผ่านตา เปรียบประดุจพระสัมมาที่ผ่านใจ 154 www.kalyanamitra.org

บาลสี อนใจ พฤษภาคม พ.ศ. 2555 การไดศ้ ึกษาภาษาบาลี ชว่ ยประคองจติ ใจของเรา ไมใ่ หไ้ ปยึดตดิ และหลงไปในเรอ่ื งไร้สาระ อกี ทง้ั ยงั ไดบ้ ญุ มาก ทไ่ี ดศ้ กึ ษาภาษาพทุ ธวจนะ อนั เปน็ สำ� นวนไพเราะ และแฝงไปดว้ ยแง่คดิ ต่างๆ ทีน่ �ำมาสอนใจได้ เพ่อื ให้เราได้ยึดถอื เป็นทฏิ ฐานุ คติ หรอื เป็นแนวทางปฏิบัตสิ บื ไป เมอ่ื เราจากมาไกล จากผทู้ เี่ รารกั ทส่ี ดุ คอื พอ่ แมพ่ นี่ อ้ ง ทำ� ใหบ้ างครง้ั รู้สึกเหงาและอ้างว้าง แต่เม่ือมีพระอาจารย์ หรือเพ่ือนที่คอยแนะน�ำ และ ชว่ ยเหลอื เรา กท็ ำ� ใหเ้ ตบิ โตขน้ึ และมปี ระสบการณช์ วี ติ พรอ้ มทจ่ี ะเปน็ พระทด่ี ี ในวนั ข้างหน้า www.kalyanamitra.org

เรอ่ื งเล่าจากพี่เณร มิถุนายน พ.ศ. 2555 หลังจากที่พี่เณรน�ำท่องหนังสือบาลีไวยากรณ์เสร็จ พ่ีเณรเล่า ให้ฟังว่า ตอนท่ีพี่เณรเตรียมบวชอุทิศชีวิต ได้มีโอกาสเข้าไปกราบ ขอขมาหลวงพ่อ ช่วงน้ันแม้ท่านอาพาธอยู่ แต่ท่านก็ยังมาลงให้โอวาท แก่พี่เณรเตรียมบวช แล้วตอนน้ัน ดอกไม้ที่จะใช้ขอขมามีไม่พอ หลวงพ่อ ก็บอกว่า “เอาดอกบัวก็ได้ลกู ” ทา่ นไมถ่ อื ตัวและเมตตาลกู เณรมาก ปลม้ื มากๆ และท�ำให้ผมมีกำ� ลงั ใจในการทอ่ งหนังสอื ครับ 156 www.kalyanamitra.org

ดวงแกว้ เกียรตยิ ศ www.kalyanamitra.org

ดวงแกว้ เกียรตยิ ศ ไดม้ าดว้ ยเกยี รติศักดขิ์ องลูกผ้ชู าย สิงหาคม พ.ศ. 2555 วันนี้เป็นอีกหน่ึงวันท่ีประสบความส�ำเร็จในชีวิต ถือว่าเป็นก้าวแรก ของนกั ศกึ ษาภาษาบาลี เพราะตอ้ งใชค้ วามพยายาม วริ ยิ ะอตุ สาหะอยหู่ ลาย เดอื น กวา่ จะทรงจำ� บาลไี วยากรณไ์ ดส้ ำ� เรจ็ บางรปู ใชเ้ วลาไมก่ เี่ ดอื นกส็ ามารถ ทรงจำ� ได้ บางรปู ก็ต้องใชเ้ วลากันเปน็ ปเี ลย กว่าจะทรงจ�ำทั้งหมดได้ ส่วนตัวสามเณรนั้นใช้เวลาพอสมควร ประมาณ 7 เดือนกว่าๆ จึง สามารถทอ่ งจำ� และทอ่ งสง่ พระอาจารยฟ์ ังไดท้ ัง้ หมด 300 กวา่ หนา้ ต้องใช้ ความเพยี รพยายามมากพอสมควร บางวันต้องลุกมาทอ่ งตอนตี 3 บ้าง ตี 4 บ้าง เพราะการทอ่ งชว่ งน้นั สำ� หรับตัวสามเณร คิดว่ามนั จ�ำงา่ ยกว่าชว่ งอืน่ ๆ ตอนเช้ามืด สมองยังปลอดโปร่ง ยังไม่ได้คิดเรื่องอะไร หรือยังไม่มี เรอื่ งอะไรมารบกวนจติ ใจ ทำ� ใหส้ ามารถทอ่ งจำ� บาลไี วยากรณง์ า่ ยขนึ้ และยงั ทำ� ให้สามารถทรงจ�ำได้มากกวา่ ปกติ และเวลาไปไหนมาไหน เช่น ไปฉนั ข้าว ทห่ี อฉนั กจ็ ะนำ� หนงั สอื ไวยากรณต์ ดิ ตวั ไปดว้ ย เพอ่ื ทจี่ ะหยบิ ขน้ึ มาทอ่ งไดเ้ ลย มีแค่เวลาสรงนำ้� และเวลาท�ำวัตรเท่าน้นั ทีไ่ ม่ได้พกไวยากรณ์ติดตัว 158 www.kalyanamitra.org

การท่องนั้น จะก�ำหนดตารางในการท่อง โดยจะมีใบตารางเช็กว่า วันนี้ก�ำหนดให้ท่องถึงบทไหน เร่ิมตรงไหน จบตรงไหน วันหน่ึงทุกรูปต้อง ได้อย่างน้อย 1 ลายเซน็ ลายเซ็น คือ ลายเซ็นรับรองที่เราท่องได้ตามที่ตารางก�ำหนดใน แต่ละวัน หรอื สามารถท่องเกนิ กวา่ ทกี่ �ำหนดก็ได้ การที่จะไดแ้ ตล่ ะลายเซ็น นั้น ต้องไปท่องกับพระอาจารย์ พระพ่ีเล้ียง หรือกับสามเณรพ่ีเลี้ยงที่มา คุมการทอ่ ง 159 www.kalyanamitra.org

ถ้าใครท่องตุนไว้ก่อนแล้ว วันนั้น ก็จะสบายหน่อย แต่ถ้าใครท�ำไม่ได้ ก็จะมี การเคย่ี วเขญ็ ศกั ยภาพจากพเี่ ลย้ี ง โดยจะถกู กักบริเวณให้น่ังท่องอยู่แต่ภายในกุฏิโดย ไมใ่ หอ้ อกไปไหน ยกเวน้ ไปเข้าห้องนำ�้ หรือ เพม่ิ เวลาเพมิ่ รอบในการทอ่ งใหม้ ากกวา่ เดมิ เพือ่ กระตนุ้ ความกระตอื รอื รน้ ให้มากข้นึ ยงิ่ ถา้ มเี พอื่ นๆ ทท่ี รงจำ� ทอ่ งผา่ นกนั ไดเ้ ยอะ เหลือคนทยี่ ังทอ่ งไม่ได้ พเ่ี ล้ยี งกจ็ ะ ย่งิ เพมิ่ ความเขม้ งวดกวดขนั ขน้ึ ไปเร่อื ยๆ แต่ทุกอย่างท่ีสามเณรพี่เล้ียงและ พระพ่ีเลี้ยงท�ำน้ัน ก็เพื่อให้เราสามารถ ท่องจ�ำได้ท้ังหมด เพราะบาลีไวยากรณ์นับ เป็นพ้ืนฐานส�ำคัญในการเรียน การศึกษา ภาษาบาลี ยงิ่ แมน่ และเขา้ ใจบาลไี วยากรณ์ มากเทา่ ไร กจ็ ะทำ� ใหก้ ารเรยี นไปถงึ ชน้ั สงู ได้ ง่ายข้ึน นับว่าเป็นบันไดก้าวแรกของการ 160 www.kalyanamitra.org

จบ ป.ธ.9 และนับเป็นเกียรติยศและศักด์ิศรีของสามเณรวัดพระธรรมกาย เลยกว็ ่าได้ เพราะสามเณรประจ�ำวัดพระธรรมกายทุกรูป ไม่มีใครเลยท่ี ไมท่ รงบาลไี วยากรณ์ ส่วนผู้ท่ีสามารถทรงได้แล้ว จะได้รับผ้านุ่งห่มชุดใหม่ หรือท่ีเรียก ว่า “ชุดทอง” มีอังสะ กระดุม สบง และจีวรท่ีละเอียดประณีตข้ึน ได้รับ อฐั บรขิ ารใหมท่ งั้ หมด เรยี กไดว้ า่ ละอตั ภาพอนั เกา่ สอู่ ตั ภาพอนั ใหมเ่ ลยกว็ า่ ได้ แต่ที่ส�ำคัญเหนือสิ่งอ่ืนใด สามเณรที่ทรงบาลีไวยากรณ์ได้น้ัน จะ ได้รับดวงแก้วบาลีไวยากรณ์ หรือที่เรียกอีกชื่อหน่ึงว่า “ดวงแก้วเกียรติยศ ได้มาด้วยเกยี รตศิ กั ดข์ิ องลูกผชู้ าย” จากหลวงพ่อ นบั วา่ เปน็ ครงั้ หนง่ึ ทตี่ อ้ งจดจำ� ในชวี ติ เลย ซงึ่ ตวั สามเณรเองทอ่ งผา่ น ได้สำ� เรจ็ แล้ว เหลอื เพยี งที่จะไดร้ บั ดวงแก้วทรงไวยากรณ์จากหลวงพอ่ ในอีก ไม่ก่ีเดือนข้างหน้า พระอาจารย์บอกว่า น่าจะได้รับในวันออกพรรษา หรือ ไมก่ ็หลงั ออกพรรษา ต้องรอดูก�ำหนดการอกี ที สามเณรปลื้มมาก แทบรอไมไ่ หว อยากให้ถึงวันนั้นเรว็ ๆ จังเลย 161 www.kalyanamitra.org

น�ำ้ ตาแห่งความปลืม้ ปตี ิ มถิ ุนายน พ.ศ. 2555 วันน้ีเป็นวันที่ได้รับพัดแต่งตั้งมหาเปรียญ หรือเรียกอีกอย่างว่า “พัด ป.ธ.3” น่ันเอง ซึ่งทางส�ำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ มหาเถร สมาคมและแม่กองบาลีได้จัดให้มีข้ึนที่วัดพระปฐมเจดีย์ ต. พระปฐมเจดีย์ อ. เมืองนครปฐม จ. นครปฐม เป็นอีกวันที่มีความภูมิใจและดีใจในความพยายามและความ ต้ังใจจริงในการเรียนของตัวเอง เพราะต้ังแต่รู้ว่า ตัวเองสอบผ่าน ป.ธ.1-2 ก็มคี วามตงั้ ใจตงั้ แตต่ น้ ปีวา่ ปีนี้จะต้งั ใจเรียนและสอบใหผ้ า่ น ป.ธ.3 ให้ได้ ยงั จ�ำได้เลยวา่ พอทราบผลวา่ ได้ขึ้นช้ันใหม่ เป็นนกั เรียนชัน้ ป.ธ.3 แลว้ วนั รงุ่ ขน้ึ กเ็ รมิ่ ทอ่ งหลกั สมั พนั ธเ์ ลย เพราะวชิ าสมั พนั ธไ์ ทย เปน็ วชิ าใหม่ ซง่ึ มคี วามยากพอสมควร ต้องแปลใหไ้ ดก้ อ่ นแล้วถึงคอ่ ยสมั พันธ์ได้ ต้องรู้ว่าศัพท์นี้สัมพันธ์หรือเข้ากับตัวไหน มีช่ือเรียกทางสัมพันธ์ว่า อะไร จากเดิมที่ ป.ธ.1-2 เรียนแค่ 2 วิชา คือ วิชาบาลีไวยากรณ์และวิชา แปลมคธเป็นไทย แตน่ กั เรยี น ป.ธ.3 ต้องเรียนถงึ 4 วชิ า คือ วิชาบุรพภาค วชิ าสมั พนั ธไ์ ทย วชิ าแปลมคธเปน็ ไทย และวชิ าไวยากรณ์ นบั วา่ หนิ พอสมควร ต้องใชเ้ วลาในการสอบถึง 3 วนั 162 www.kalyanamitra.org

ตอนท่ีติวบาลีก่อนสอบ 1 เดอื น สามเณรมีความต้ังใจมาก บางวนั ก็ ตื่นตี 3 บา้ ง ตี 4 บ้าง บางวนั ก็จ�ำวัด 5 ทุม่ บ้าง เทย่ี งคนื บ้าง แล้วแต่วนั เพ่ือ มาดูหนังสือและเพ่อื ท่องทบทวนบาลไี วยากรณ์ หลังจากสอบเสร็จ ก็จะมีโครงการซึ่งจัดเป็นประจ�ำทุกปี คือ โครง การปฏิบัติธรรมประจ�ำปี ระยะเวลาก็มี 1 เดือนบ้าง ครึ่งเดือนบ้าง นับว่า เปน็ การดที เ่ี หลา่ สามเณรทเี่ พง่ิ สอบเสรจ็ จะไดร้ บั การพกั ผอ่ นทางจติ ใจ ไดไ้ ป ปฏบิ ัติธรรมในสถานทท่ี ี่สปั ปายะทัง้ อาหารและสถานที่ ไดส้ ูดอากาศบริสุทธ์ิ และอกี อยา่ งคอื ได้อธษิ ฐานจติ กลัน่ ข้อสอบท่ตี นเองไดท้ ำ� ไป ไดอ้ ธิษฐานขอ ให้กรรมการผู้ตรวจเกิดความเมตตาในการตรวจข้อสอบของเรา เรียกได้ว่า 163 www.kalyanamitra.org

ช่วงหลังสอบเป็นช่วงขวนขวายในบุญอย่างมาก มีบุญอะไรให้ท�ำ ท�ำหมด มีบุญอะไรให้รบั รับหมด ไม่เกย่ี งบญุ เลยทีเดียว พอกลับมาจากการปฏิบัติธรรม ก็ใกล้ถึงวันท่ีจะประกาศผลสอบ ในวันประกาศผลสอบ สามเณรรู้สึกใจเต้นแรง ตื่นเต้นตลอดเวลา เขาจะ ประกาศรายชอื่ ผสู้ อบผา่ นประโยคสงู กอ่ น ประโยคตน้ กวา่ จะรผู้ ลกต็ อนเยน็ ๆ สามเณรรอถงึ ประมาณ 3 ทมุ่ กไ็ ดย้ นิ เสยี งพระอาจารยส์ วุ ทิ ยป์ ระกาศไมคว์ า่ “ตอ่ ไปน้ี เปน็ รายชอื่ ของสามเณรผู้สอบผ่านประโยค ป.ธ.3 นะครบั ” ตอนนั้นใจยิ่งเต้นแรงมาก หายใจไม่ท่ัวท้อง มีอาการเหมือนจะเป็น ลม ทง้ั ต่ืนเตน้ ทั้งกดดนั กลวั ว่าพระอาจารยจ์ ะอา่ นขา้ มช่อื เราไป คนท่มี ชี ื่อ สอบได้ กจ็ ะรอ้ งเฮดใี จกนั พอทา่ นอา่ นมาถงึ ชอ่ื ตวั สามเณรเอง สามเณรกร็ อ้ ง ตะโกนดว้ ยความดีใจ ท่ีแนวถนนกลางหมูก่ ฏิ ตอนนั้นมันเหมือนได้สลัดความกดดันท้ังหมดออก และเหมือนจะ ร้องไห้ดีใจ มีน�้ำตาไหลออกมานิดๆ เป็นน�้ำตาแห่งความปล้ืมปีติในผลสอบ ท่ีอุตส่าห์เล่าเรียนมาตลอดท้ังปี ความปีติดีใจนี้ช่างเป็นส่ิงที่หอมหวานและ ค้มุ คา่ มาก สมกับความเพียรทเี่ ราไดท้ ุ่มเทลงไป 164 www.kalyanamitra.org

ดึงใจออกจากความผดิ หวงั มถิ นุ ายน พ.ศ. 2555 บางอย่างทเ่ี ราพยายามแล้ว แตก่ ็ไม่สำ� เร็จ หรอื พยายามไม่มากพอ “บาลแี พค้ นขยัน” แลว้ คนขยันเขาท�ำกนั อย่างไร เขาอ่านตั้ง 5 รอบ หรอื 10 รอบ เราก็ โอโ้ ห ขยนั เกิน ท�ำได้ไง ในวนั สอบ ตัวเราเองเหน็ ข้อสอบว่า ทำ� ไดแ้ ละเขียนจบ คดิ วา่ นา่ จะ สอบผ่าน เราท�ำหนา้ ทขี่ องเราแล้ว ทเ่ี หลอื เป็นหน้าทีก่ รรมการตรวจข้อสอบ และช่วงน้ันท่ีเราจะนั่งปฏิบัติธรรมอธิษฐานจิตขอให้สอบผ่าน อธิษฐานทุก คร้งั ทกุ วนั ไมว่ า่ จะทำ� บญุ อะไร กจ็ ะอธษิ ฐานขอให้สอบผา่ นก�ำกับไว้ตลอด พอถึงเวลาท่รี อคอย คือ วนั ประกาศผลสอบ ปรากฏว่า มชี อ่ื เพ่ือน รูปอ่ืนสอบได้ แต่ไม่มีชื่อเรา เวลาน้ันมีแต่ความเสียใจ ผิดหวัง คิดย�้ำๆ ว่า “ทำ� ไมไมม่ ชี ือ่ เรา ท�ำไม ทำ� ไม” สุดท้ายก็ได้คิด “ถ้าเราไม่ดึงใจเรากลับมา มันก็จะผิดหวังทุกข์ใจ อยู่อย่างนั้น” ถึงเวลาดึงตัวเองกลับมาสู้ต่อ เปล่ียนความผิดหวัง เป็นแรง ผลักดันส�ำหรับก้าวต่อไป เดินหน้ายอมรับกับความจริง แล้วกลับมาท�ำให้ ดกี ว่าเดิม ดีกวา่ ปที ่ีแลว้ 165 www.kalyanamitra.org

รับดวงแก้วทรงบาลไี วยากรณ์ กันยายน พ.ศ. 2556 วนั แหง่ ความปลม้ื ปตี ิ วนั แหง่ ความภาคภมู ใิ จกม็ าถงึ นนั่ คอื วนั รบั ดวง แกว้ ทรงบาลไี วยากรณ์ ทหี่ ลวงพอ่ ตงั้ ชอ่ื วา่ “ดวงแกว้ เกยี รตยิ ศ ทไี่ ดม้ าดว้ ย เกียรตศิ ักดิ์ของลูกผู้ชาย” กว่าจะมีวันน้ีได้ก็ไม่ใช่เรื่องที่ง่ายนัก แต่ไม่ใช่เรื่องยากท่ีคนๆ หนึ่ง จะท�ำไม่ได้ กว่าสามเณรจะทอ่ งจบเล่ม กใ็ ชเ้ วลา 8 เดือนกวา่ ตอ้ งนอนดกึ ต่ืนแต่เช้าเพอื่ มาท่อง ตลอดระยะเวลาที่ท่อง มีทั้งเหนื่อยบ้าง ท้อบ้าง จนบางครั้งคิด ตัดสินใจจะล้มเลิก แต่เมื่อท�ำได้ส�ำเร็จตามท่ีต้ังใจไว้ ก็เกิดความภาคภูมิใจ กบั ตนเอง วนั นร้ี สู้ กึ ดเี ปน็ อยา่ งมาก ตงั้ แตเ่ ดนิ เขา้ แนวกลาง หอ้ งแกว้ สารพดั นกึ เตม็ ไปดว้ ยเสยี งสาธกุ ารของสาธชุ นดงั ตลอดทางทสี่ ามเณรเดนิ ไปรบั ดวงแกว้ 166 www.kalyanamitra.org

จากหลวงพอ่ เป็นความปลื้มท่ีไมร่ ูล้ ืม เพราะถอื วา่ การทรงบาลีไวยากรณ์นน้ั เปน็ ความส�ำเรจ็ ข้นั แรกทส่ี ามเณรท�ำไดใ้ นเพศสมณะน้ี โอวาทบางส่วนทห่ี ลวงพอ่ ใหไ้ วว้ ่า “สามเณรผมู้ คี วามเพยี รเปน็ เยยี่ มในการทรงบาลไี วยากรณ์ เปน็ ผู้ สมควรไดร้ บั ดวงแกว้ เกียรติยศ ที่ไดม้ าดว้ ยเกียรติศักดข์ิ องลูกผ้ชู าย ลกู ๆ ทงั้ หลายจะเปน็ คลนื่ ลกู ใหมข่ องวงการศกึ ษา เพอ่ื ความเจรญิ กา้ วหนา้ ทาง ดา้ นพระปรยิ ตั ิ อนั จะสง่ เสริมการปฏิบตั ใิ ห้เจริญรงุ่ เรืองย่ิงๆ ขึ้นไป ปีนี้ก็เป็นอีกปีหน่ึงท่ีหลวงพ่อมีความสุขสมหวัง ภาคภูมิใจ และ ชื่นชมในความวริ ยิ ะอตุ สาหะของลกู ๆ เปน็ อยา่ งย่งิ เพราะนอกจากจะน�ำ ช่ือเสียงมาสู่หมู่คณะแล้ว ยังเป็นการยกย่องเชิดชูการคณะสงฆ์และธ�ำรง รกั ษาพระพทุ ธศาสนาใหย้ ั่งยืนยาวนาน” 167 www.kalyanamitra.org

เอานาคหลวงให้ไดน้ ะลกู มิถุนายน พ.ศ. 2556 วันนี้เป็นพธิ มี ทุ ิตาสกั การะพระภิกษสุ ามเณรทส่ี อบผ่าน ป.ธ.3, 6, 9 หลังจากที่ซ้อมมาตั้งแต่เมื่อวาน คร้ังน้ีเป็นครั้งแรกที่ได้ร่วมงานน้ี เพราะตัว สามเณรเองเพงิ่ จะสอบผา่ น ป.ธ.3 หลังจากท่ีเคยได้ดูงานมุทิตาสักการะของคนอ่ืน ได้ดูรุ่นพ่ีหลายรูป รบั พระของขวญั เป็นของมุทติ าจากหลวงพอ่ คราวน้เี ป็นทขี องเราบ้างแลว้ 168 www.kalyanamitra.org

กอ่ นหนา้ นเ้ี คยไดร้ บั ของรางวลั จากหลวงพอ่ มาแลว้ ครงั้ หนงึ่ คอื เมอื่ ตอนทรงบาลไี วยากรณ์ ได้รับ “ดวงแก้วเกยี รติยศ ทีไ่ ดม้ าด้วยเกยี รติศกั ด์ิ ของลูกผชู้ าย” เมื่อปีท่ีแลว้ ดวงแก้วดวงนัน้ ก็ยงั เก็บรักษามาจนถึงทกุ วันนี้ คราวน้ีหลังจากที่ได้ไปรับพัด ป.ธ.3 จากเจ้าประคุณสมเด็จ พระมหารัชมังคลาจารย์ ที่วัดไร่ขิง มาตอนน้ีก็จะถึงช่วงเวลาท่ีต้ังตารอมา ตลอด หลังจากฉันเพลเสร็จ สามเณรกับเพ่ือนๆ ที่จะได้รับการมุทิตา กท็ ำ� ภารกจิ สว่ นตวั สรงนำ้� หม่ ผา้ ใหด้ เู รยี บรอ้ ยทส่ี ดุ แลว้ ไปนงั่ รอในหอ้ งแกว้ สารพัดนึก น่ังสมาธิรอบบ่ายตามท่ีหลวงพ่อน�ำ หลังจากที่หลวงพ่อกล่าว สัพเพฯ แลว้ พวกเรากอ็ อกไปตั้งแถวตามที่ได้ซักซอ้ มกนั ไว้ ทุกสายตาของญาติโยมท่ัวทั้งห้องจ้องมองมาที่ขบวนของพระภิกษุ สามเณรผู้สอบผ่าน วันนั้นโยมแม่ก็มาร่วมพิธีที่ห้องแก้วสารพัดนึกด้วย พอ เสยี งเพลงขน้ึ มาวา่ “นค่ี อื ยอดนกั ศกึ ษาภาษาบาล”ี เรมิ่ ดงั ขน้ึ เสยี งปรบมอื ของสาธชุ นดังกระหม่ึ ไปทั่วทั้งห้องแกว้ ฯ พวกเราเรม่ิ เคลอื่ นขบวนออกไปทหี่ นา้ โตะ๊ หลวงพอ่ สามเณรพยายาม เตอื นสตติ วั เองไมใ่ หต้ นื่ เตน้ จนเกนิ ไป จะไดไ้ มซ่ ำ้� รอยกบั ครง้ั ทรี่ บั ดวงแกว้ ทรง บาลีไวยากรณ์จากหลวงพ่อเมื่อปีที่แล้ว ตอนนั้นสามเณรต่ืนเต้นจนเกินเหตุ 169 www.kalyanamitra.org

พอถงึ จงั หวะทต่ี อ้ งไหวห้ ลวงพอ่ กอ่ น จะย่นื มอื ไปรบั ดวงแก้ว สามเณรก้ม ไหว้จนหัวไปโขกกับโต๊ะหลวงพ่อ นกึ ถงึ ตอนนน้ั รสู้ กึ อายอยเู่ หมอื นกนั เมอ่ื พธิ กี รอา่ นรายชอื่ จนถงึ ควิ ของชดุ ของสามเณร 3 รปู สดุ ทา้ ย จึงได้เดินไปรับ วันน้ีระวังตัวเป็น อย่างดี ไม่พลาดเหมอื นคร้งั ก่อน พอรับเสร็จเรียบร้อย ท่าน ถามสามเณรทลี ะรปู วา่ “ทนั นาคหลวง ไหมจะ๊ ”กต็ อบหลวงพอ่ ไปวา่ “ทนั ครบั หลวงพ่อ” หลวงพ่อจึงให้พรกลับ มาว่า “เอาให้ได้นะลูกนะ” หลัง จากนั้นพวกเราทั้งหมดได้ถ่ายรูป ประวัติศาสตร์ แล้วกลับไปน่ังรับ ฟงั โอวาทจากท่าน www.kalyanamitra.org

หลวงพอ่ ได้ใหโ้ อวาทไว้โดยยอ่ ว่า “ขอใหค้ วามรภู้ าษาบาลเี ปน็ อปุ กรณท์ ล่ี กู จะไดน้ ำ� ไปใชศ้ กึ ษาเรยี น รใู้ นสิง่ ท่ลี ูกยังไม่รู้ และเป็นกญุ แจไขส่คู ลังแห่งความรทู้ ่จี ะน�ำโลกไปสู่การ เปล่ียนแปลงดว้ ยธรรมะแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสมั พทุ ธเจ้าตอ่ ไป” ป.ธ.3 ที่สามเณรสอบได้ในปีนี้ เป็นเหมือนบันไดขั้นแรก ที่เราเพิ่ง ก้าวข้ามมาเท่านั้น ยังเหลือบันไดท่ีสูงชันรอให้เราก้าวข้ามไปอีกมากมาย วันใดท่ีท้อแท้เบ่ือหน่ายในการศึกษาภาษาบาลี เมื่อกลับมาเปิดอ่านโอวาท ของท่าน ความปลื้มปีติน้ีก็จะเป็นแรงผลักดันท่ีย่ิงใหญ่ เป็นเคร่ืองเตือน ให้เราขยันหมั่นเพียร และเดินไปสู่ความส�ำเร็จในวันข้างหน้า สมดังพรที่ หลวงพอ่ ท่านใหไ้ ว้ 171 www.kalyanamitra.org

4 ธรรมยาตรา..อญั เชญิ หลวงปู่ทองคำ� ปลื้มและจดจำ� บญุ ครั้งน้ีไปจนวาระสุดท้ายของชวี ิต การเดินธรรมยาตรา คือการท�ำสมาธิในท่าเดิน เหมือนเดินจงกรม เป็นการฝึกสมาธิแบบก้าวกระโดด 172 www.kalyanamitra.org

ซอ้ มใจกอ่ นเดินจรงิ เมษายน พ.ศ. 2555 แม้โครงการธรรมยาตราได้จัดขึ้นแล้วในเดือนมกราคมที่ผ่านมา แต่ด้วยความกตัญญูของหลวงพ่อที่มีต่อพระเดชพระคุณหลวงปู่วัดปากน�้ำฯ ท่านจึงมีด�ำริให้จัดโครงการเดินธรรมยาตราข้ึนอีกคร้ังในเดือนเมษายน เพอ่ื อัญเชิญรปู เหมือนหลวงปูท่ องค�ำ ไปประดษิ ฐานท่วี ัดปากนำ�้ ภาษเี จรญิ แต่ที่แตกต่างออกไปจากคร้ังก่อน คือ หลวงพ่อเมตตาให้ลูกๆ สามเณรไดม้ สี ว่ นในบุญครงั้ น้ีดว้ ย สามเณรรู้สกึ ตื่นเต้นมาก เพราะที่ผา่ นมา เรามโี อกาสชว่ ยรบั บญุ อยูแ่ ต่ในวัด แตค่ ร้งั นเี้ ราจะได้ไปเดนิ เอง ก่อนเดินจริงต้องเข้าโครงการอบรมก่อน เพ่ือเตรียมความพร้อม ของร่างกาย ถา้ เราไมไ่ ด้ฝึกซ้อมเดนิ มากอ่ น ร่างกายอาจจะรบั ไมไ่ หว จงึ มี โครงการอบรมก่อนเดิน 7 วัน จ�ำนวนพระภิกษุท่ีจะเดินในโครงการน้ี มีถึง 1,500 รูป รวมทั้งตัวสามเณรดว้ ย 173 www.kalyanamitra.org

โครงการเดนิ ธรรมยาตรานจี้ ดั ขนึ้ 5 วนั คอื ตง้ั แตว่ นั ที่ 2 เมษายน ถงึ 6 เมษายน พ.ศ. 2555 รวมระยะทาง 60 กิโลเมตร พระอาจารยท์ ่ีท่านดูแล ให้ซ้อมเดนิ รอบวิหารคดวันละ 1 รอบ ทุกๆ วนั ระยะทาง 4 กิโลเมตร เมื่อสามเณรได้ซ้อมเดินรอบวิหารคด ยังคิดในใจว่า จะไหวเหรอน่ี ขนาดซอ้ มเดนิ ยงั เหนอื่ ยขนาดนี้ เพราะเราตอ้ งแบกทง้ั กลด สะพายยา่ ม และ บาตร เมอื่ มาถงึ วนั เดนิ จรงิ วันแรกจ�ำได้ว่าเดนิ 17.3 กโิ ลเมตร เหนอ่ื ยมากๆ แต่ดว้ ยความปลมื้ เวลาเดนิ จงึ ภาวนา “สมั มาอะระหัง” ไปตลอดทาง ท�ำให้ มแี รงฮึดสู้ เดินได้จนถึงวันสดุ ท้ายของโครงการเลยทีเดยี ว เอาบญุ มาฝากทกุ ท่านนะครับ 174 www.kalyanamitra.org

ความทรงจำ� ทมี่ ิอาจลบเลอื น เมษายน พ.ศ. 2555 เช้าวันหนึ่ง ในช่วงของการเดินธรรมยาตรา เพ่ืออัญเชิญรูปหล่อ ทองค�ำของพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ไปประดิษฐาน ณ พระมหา เจดีย์มหารัชมงคล วัดปากน�้ำ ภาษีเจริญ สามเณรต่ืนขึ้นจากการหลับใหล ท่ามกลางบรรยากาศที่เยน็ สบายในเวลาเช้ามืดภายในเต็นท์ ณ โรงเรยี นสวน กุหลาบ รอบขา้ งเตน็ ท์ของสามเณร เตม็ ไปด้วยภาพของพระภิกษุสามเณรที่ กำ� ลังกุลีกุจอเก็บเต็นท์ ซ่งึ เป็นทีพ่ ักอาศัย จากน้ันก็เตรยี มตัวฉนั เช้า และเดิน ธรรมยาตรากันตอ่ ท่ามกลางแสงแดดท่ีรอ้ นระอุของประเทศไทย ทุกๆ วนั ถึงแม้จะเหนื่อยลา้ บ้าง แต่สามเณรกอ็ ดทน สามารถเดนิ ได้ ตลอด 5 วนั เตม็ ในวันสุดท้ายของการเดินธรรมยาตรา ต้องเดินจากโรงเรียน สวนกุหลาบไปจนถึงวัดปากน้�ำ ภาษีเจริญ แม้จะเดินทางไกล ต้องแบก บริขารหนักๆ ท่ามกลางแสงแดดที่แรงกล้า ก็ไม่ได้ท�ำให้สามเณรย่อท้อเลย แต่กลบั มีความปลื้มท่ีได้ร่วมอัญเชิญรปู เหมอื นหลวงปูท่ องค�ำ 175 www.kalyanamitra.org

สามเณรคดิ วา่ “บญุ ครง้ั นี้ เปน็ บญุ ใหญ่ คงหาจากทไ่ี หนไมไ่ ดอ้ กี แลว้ ตลอดทางทเี่ ดนิ ผา่ นกจ็ ะไดย้ นิ เสยี ง “สาธ”ุ ของสาธชุ นรอบขา้ งในทกุ ยา่ งกา้ ว จนกระท่ังถงึ วดั ปากน้�ำฯ เมื่อยืนมองรถเครนก�ำลังยกองค์หลวงปู่ทองค�ำข้ึนไปประดิษฐานที่ มหาเจดยี ์ สามเณรรูส้ ึกเหมือนเสรจ็ สน้ิ ภารกิจแล้ว สามเณรมีความสขุ มาก ปตี ใิ จมาก เป็นความทรงจ�ำท่มี อิ าจลบเลอื นได้ตลอดไปเลยจริงๆ 176 www.kalyanamitra.org

เสน้ ทางกลบี กหุ ลาบ เมษายน พ.ศ. 2555 ต่ืนเช้าตามเวลาที่ก�ำหนด เก็บเต็นท์และสัมภาระทุกอย่างแล้วไป ทำ� วัตร วนั น้เี ปน็ วันสดุ ทา้ ยของการเดนิ ธรรมยาตรา อญั เชญิ รปู หล่อทองค�ำ ของพระเดชพระคณุ หลวงปู่ฯ ไปท่ีวัดปากน้�ำ ภาษเี จริญ จึงออกเดินเรว็ กว่า ปกติ เพ่ือทจ่ี ะไปฉนั ภตั ตาหารเช้าที่วดั ปากน้�ำ พวกเราเร่ิมเดินออกจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ตั้งแต่ฟ้ายัง ไม่สว่างดีนัก เดินข้ามสะพานพุทธไปยังฝั่งธนบุรี ถึงแม้สามเณรจะเป็นคน กรงุ เทพฯ โดยก�ำเนดิ แตก่ ไ็ ม่เคยมาแถวนี้มากอ่ น นี่จึงเปน็ ครง้ั แรกท่ีไดเ้ ดิน ขา้ มสะพานพุทธ สังเกตเห็นที่บริเวณพระบรมรูป รัชกาลที่ 1 ตรงเชิงสะพานพุทธ มีการเตรียมพลับพลาไว้เพื่อรับเสด็จ พอเดินเสร็จแล้ว เพิ่งจะนึกได้ว่า ทกุ วนั ท่ี 6 เมษายน น้ันเป็นวนั จกั รี จะมกี ารถวายบงั คมพระบรมรูปทนี่ น่ั หลังจากที่ข้ามสะพานพุทธมาแล้ว เราก็เดินบนกลีบกุหลาบท่ี ญาติโยมโปรยกันมาเรื่อยๆ จนถึงวงเวียนใหญ่ มองเห็นอนุสาวรีย์สมเด็จ พระเจา้ ตากสนิ มหาราช หลงั จากนนั้ จงึ เลย้ี วเขา้ ซอยทจี่ ะไปวดั ปากนำ�้ ทซ่ี อย 177 www.kalyanamitra.org

นน้ั มญี าตโิ ยมมาโปรยดอกกหุ ลาบกนั แนน่ ขนดั บางบา้ นทขี่ บวนธรรมยาตรา ผา่ น กเ็ หน็ เขาตงั้ โตะ๊ หมบู่ ชู าดา้ นหนา้ บ้านเป็นพิเศษอีกด้วย เห็นอย่างน้ี ทำ� ให้นึกถงึ หนังสอื ท่ีเคยอา่ นว่า “คน สมัยก่อนเม่ือทราบว่า จะมีขบวนแห่ พระหรือขบวนเสด็จของพระมหา กษัตริย์ผ่านมา ก็มักจะพากันตั้งโต๊ะ หมู่บูชากันตามก�ำลัง” น่ีก็เป็นคร้ัง แรกเช่นกันท่ีได้เห็นธรรมเนียมชาว พุทธของไทยจากท่ีเคยอ่านเจอแต่ใน หนงั สือ ยิ่งใกล้ถึงวัดปากน�้ำ ขบวน ยิง่ เดนิ ชา้ ลง สาธชุ นแน่นขนัดมากขึ้น เรอ่ื ยๆ เสยี งสาธกุ ารดงั กระหม่ึ กกึ กอ้ ง แมใ้ นเวลาทเ่ี ขยี นบนั ทกึ อยนู่ ี้ นกึ ยอ้ น ไปกย็ งั ปลมื้ อยู่ 178 www.kalyanamitra.org

ตรงมุมถนนมีร้านอาหารตั้งอยู่หลายร้านส่งกล่ินหอมลอยมา ด้วย ความที่ท้องว่างเพราะยังไมไ่ ดฉ้ ันเชา้ มา และพน้ื ท่ตี รงนนั้ ญาติโยมก็มากมาย อีกท้ังกลีบกุหลาบที่โปรยไว้ก็หนาจนเดนิ ไม่คอ่ ยสะดวก ก็ท�ำเอาสามเณรมึน หัวไปบ้าง อาจจะด้วยเพราะความหิวก็เป็นได้ แต่ก็อดทนเดินต่อมาจนถึง วดั ปากนำ�้ จงึ ไดฉ้ นั ภตั ตาหารทบี่ รเิ วณรอบพระอโุ บสถ หลงั จากนน้ั จงึ ไปรว่ ม พิธีที่พระมหาเจดีย์มหารัชมงคล และรับโอวาทจากเจ้าประคุณสมเด็จ พระมหารัชมังคลาจารย์ รอ้ นหนาวฝน ทนฟนั ฝา่ กลา้ ตบะ สไู้ มล่ ะ ทุม่ กายใจ ไมห่ นา่ ยหนี ยอดนกั สู้ ยอดนกั สรา้ งบารมี ชพี พร้อมพลี เพ่อื ธรรมะ ชนะธรรม หลายสบิ วนั ทผี่ า่ นมาตง้ั แตก่ ารมาอยรู่ วมกนั ของสามเณรจากทตี่ า่ งๆ เพ่ือซ้อมเดินธรรมยาตรา ปฏิบัติธรรม ได้มีโอกาสน่ังธรรมะ และถ่ายภาพ ประวตั ศิ าสตรก์ บั หลวงพอ่ ทห่ี อ้ งแกว้ สารพดั นกึ จนถงึ วนั ทไ่ี ดอ้ อกเดนิ ธรรมยาตรา วนั แรกซง่ึ ระยะทางไกลถงึ 17.3 กโิ ลเมตร เรอื่ ยมาถงึ วนั ทไี่ ดเ้ ดนิ ผา่ นใจกลาง 179 www.kalyanamitra.org

กรงุ เทพฯ ทคี่ ราคร่ำ� ไปด้วยผู้คน จนกระทงั่ วันสุดทา้ ยทไ่ี ดอ้ ัญเชิญหลวงปไู่ ป ทว่ี ดั ปากน�้ำ วันเวลาที่ผ่านมาเหล่าน้ีเมื่อนึกทบทวนดูแล้วก็มีแต่ความปล้ืมใจ ไดเ้ หน็ สาธชุ นทมี่ ารว่ มโปรยกลบี กหุ ลาบเพอ่ื ตอ้ นรบั พระ บางคนถงึ กบั นำ�้ ตา นองหน้าดว้ ยความปลม้ื สิง่ เหล่าน้ีจะเปน็ เครือ่ งตอกย�้ำใหเ้ ราตง้ั ใจบวชตอ่ ไป ถึงแม้เส้นทางการสร้างบารมีในวันข้างหน้าจะไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ เหมือนทไ่ี ดเ้ ดินในวันนก้ี ต็ าม 180 www.kalyanamitra.org

ไม่หวนั่ ไหว แมพ้ ายโุ หมกระหน�่ำ เมษายน พ.ศ. 2555 วันนี้เป็นวันสุดท้ายของการเดินธรรมยาตราอัญเชิญรูปหล่อทองค�ำ หลวงปูว่ ดั ปากน้ำ� ภาษเี จรญิ ตลอดเวลาทีผ่ ่านมา ตงั้ แตช่ ว่ งอบรมก่อนเดนิ ธรรมยาตรา ไมม่ วี นั ไหนเลยท่ไี ม่ร้สู กึ ปล้ืม ตง้ั แตว่ นั ทไี่ ดย้ นิ หลวงพอ่ พดู ในโรงเรยี นอนบุ าลฝนั ในฝนั วทิ ยาวา่ จะ ใหส้ ามเณร 500 รูป เดนิ ธรรมยาตราอัญเชญิ รปู หล่อทองค�ำพระเดชพระคณุ หลวงปู่ ไปประดษิ ฐาน ณ วัดปากน�้ำ ภาษีเจริญ สามเณรก็มคี วามรู้สกึ ตืน่ เต้น และปลืม้ ปีติใจมาก ทีจ่ ะไดเ้ ป็นสว่ นหนง่ึ ของการอัญเชิญหลวงป่ฯู พอถึงช่วงที่ต้องอบรมกอ่ นเดนิ ธรรมยาตรา สามเณรก็ไดม้ โี อกาสมา รวมกลุ่มเพ่ือเข้าอบรมกับเพื่อนๆ สามเณรจากเขาแก้วเสด็จและวัดบ้านขุน กย็ ิ่งรสู้ กึ สนกุ สนานท่ไี ดพ้ บปะกับเพอื่ นใหมๆ่ มากหนา้ หลายตา ได้ท�ำความ คุน้ เคยกนั การอบรมตา่ งๆ ก็ผ่านไปได้ด้วยดี 181 www.kalyanamitra.org

มีอยู่วันหนึ่งซึ่งใกล้จะถึงวันเดินธรรมยาตรา จู่ๆ ท้องฟ้าจากที่เคยสดใส อากาศที่เคยร้อนแรงใน ยามบ่ายก็หายไป หันมาอีกทีฟ้ามืดครึ้มน่ากลัว สัก พักมเี สียงฟ้ารอ้ ง ฟ้าผา่ และมลี ม เรียกว่าพายเุ ลยก็ ว่าได้ ลมพดั แรงมาก เต็นท์ โตะ๊ เกา้ อ้ี แท่นดอกบัว บชู าเจดีย์ หรอื แมก้ ระทง่ั หลงั คาสภาธรรมกายสากล ฝั่งระเบียง 3 และฝั่งหน้าบ้านแก้วเรอื นทองคณุ ยาย ได้หลดุ ออกมา ปลิวกระจดั กระจาย สามเณรเองไดแ้ ตว่ ง่ิ หนี นกึ ถงึ หลวงปไู่ ปพลาง หลังเหตกุ ารณ์สงบลง นบั วา่ โชคดีมากทไี่ มม่ ีใครเป็น อะไร คงเปน็ เพราะบารมธี รรมของมหาปชู นียาจารย์ ท่ีช่วยคมุ้ ครองปกปอ้ งไวแ้ น่ๆ บางคนก็พดู วา่ ลมพดั เขา้ ไป พอถงึ รปู คณุ ยายอาจารยฯ์ กเ็ หมอื นลมหกั หลบ แลว้ พัดดดี ข้นึ ไปขา้ งบนเปดิ หลังคาแล้วหายไป อันน้ีก็ได้ยินได้ฟังมาอีกที สามเณรเองไม่ได้ เห็นเหตุการณ์ เพราะมัวแต่ว่ิงหาที่หลบ แล้วนึกถึง แต่หลวงปู่เท่าน้ัน จากนั้นเหล่าสามเณรก็ได้ช่วยกัน www.kalyanamitra.org

เกบ็ ขา้ วของทล่ี มพายไุ ดพ้ ดั กระจดั กระจายไปทวั่ ทกุ สารทศิ ชว่ ยกนั ทำ� ความ สะอาดบริเวณที่พกั อีกครัง้ กันยกใหญ่ บางรปู เต็นทแ์ ละที่นอนหายไปเลยก็มี พอถงึ วนั แรกของการเดนิ ธรรมยาตรา ขนาดยงั ไมไ่ ดเ้ ดนิ ยงั รสู้ กึ ตนื่ เตน้ และเกิดอาการประหม่า ถึงแม้จะเคยซ้อมเดินรอบมหาธรรมกายเจดีย์ โดยมีสาธุชนโปรยกลีบกุหลาบตอ้ นรับแลว้ กต็ าม วนั แรกของการเดนิ ธรรมยาตรา พระอาจารยบ์ อกวา่ “ฉนั ใหเ้ ตม็ ทนี่ ะ น้องเณร เพราะเราต้องฉันม้ือเดียว แล้วออกเดินในเวลา 10 โมงเช้า” พอถงึ เวลาเดนิ จรงิ แดดคอ่ นข้างแรงพอสมควร แต่ก็มญี าตโิ ยมคอยต้อนรบั อย่างหนาแน่น ทั้งโปรยกลีบกุหลาบ เปล่งเสียง “สาธุ” สามเณรรู้สึกปลื้ม จนขนลกุ ถึงแม้ว่าระยะทางที่เดินในวันน้ันต้องเดินถึง 17.3 กิโลเมตร และ บวกกับแดดท่ีร้อนแรงท�ำให้เหนื่อยพอสมควร แต่สามเณรก็ไม่ยอมถอดใจ พยายามเดินให้ถึงท่ีพักให้ได้ พอได้ยินเสียงสาธุการ ได้ฉันน�้ำและลูกอม ทญี่ าตโิ ยมตงั้ ถวายระหวา่ งทาง กท็ ำ� ใหม้ กี ำ� ลงั กาย กำ� ลงั ใจในการเดนิ มากขน้ึ กลีบกุหลาบท่ีโปรยก็รู้สึกเย็นเท้าดี พอเวลาขบวนหยุดอยู่สักพักก็จะมี โยมผู้ชายคอยเอาผ้าเย็นเช็ดเท้าและขาให้ ท�ำให้รู้สึกคลายร้อนและ ผ่อนคลายมากขนึ้ 183 www.kalyanamitra.org

ตลอดระยะเวลาที่เดินมาท้ังหมด 60 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางท้ังหมด 5 วัน สามเณรได้เดินทุกวัน ทุกกิโลเมตร จนถึงวันสุดท้ายที่หลวงปู่ทองค�ำได้มา ประดษิ ฐานหนา้ พระมหาเจดยี ม์ หารชั มงคล วัดปากน้�ำ ภาษีเจริญ เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ถอื วา่ ภารกจิ เสร็จสมบูรณ์ นับว่าเป็นบุญใหญ่ครั้งหน่ึงใน ประวัติศาสตร์ของชีวิตเลยก็ว่าได้ ที่ได้มี โอกาสดๆี เชน่ นี้ เมอ่ื นึกคราใดกท็ �ำให้ปล้ืม ใจอยตู่ ลอดเวลา และจะจดจำ� บญุ ครง้ั นไ้ี วใ้ ห้ ถงึ วาระสุดทา้ ยของชีวิต 184 www.kalyanamitra.org

www.kalyanamitra.org

5 อบรมภาคฤดูรอ้ น ประสบการณท์ ฝี่ ึกใหเ้ ปน็ ผู้น�ำ โลก ไม่ได้กว้างกว่าท่ีจะค้นหา ธรรมะ ไม่ได้ไกลกว่าที่จะค้นพบ 186 www.kalyanamitra.org

ประสบการณต์ ่างถน่ิ พฤษภาคม พ.ศ. 2560 วนั เวลาเดนิ ตอ่ ไปเรอื่ ยๆ การสรา้ งบารมกี เ็ ชน่ กนั ตอนนสี้ ามเณรเปน็ สามเณรวัดพระธรรมกายมาได้หลายปีแลว้ และได้สอบผ่านบาลชี น้ั ป.ธ. 4 เปน็ เพราะครบู าอาจารยท์ ่ีท่านเข้มงวดเรือ่ งการเรียนมาก และปีน้ีเป็นปีแรก ท่ีสามเณรได้มีโอกาสไปติวเข้มบาลีท่ีวัดในกรุงเทพฯ ท�ำให้ได้เปิดโลกทัศน์ ได้สัมผัสประสบการณ์แข่งขันการอ่านหนังสือแบบจริงจังและเข้มข้น และข่าวดีหลังจากสอบผ่านก็คือ สามเณรได้รับหน้าที่เป็นพ่ีเล้ียงอบรม สามเณรภาคฤดูร้อน ทีศ่ นู ย์ปฏบิ ัตธิ รรมในเขตกรุงเทพฯ ทงั้ พระอาจารย์หวั หน้าศูนย์ ญาตโิ ยมภายในศูนย์อบรม ใหก้ ารดแู ล เอาใจใส่ มีความเป็นทีม และรักบุญ ท�ำให้สามเณรต้องท�ำหน้าที่ให้เต็มท่ี ท้งั ฝกึ ตนเองและสอนน้องๆ ผมู้ าอบรมด้วย ท�ำใหเ้ ข้าใจคนเปน็ พ่อแมเ่ ลยว่า การเล้ียงลูกแต่ละคนให้เติบโตมาเป็นคนดี ต้องดูแลเอาใจใส่มากเพียงใด 187 www.kalyanamitra.org

แล้วนพี่ ่อแม่เขาไวใ้ จใหเ้ ราดูแลต่อ เรากต็ อ้ งใสใ่ จและดแู ลให้ดที ี่สดุ ชว่ งแรกๆ กจ็ ะดแู ลยากหนอ่ ย เพราะยงั ไมค่ นุ้ เคยกัน แตพ่ อผา่ นไป ได้ 3 วันเทา่ น้ัน นกึ วา่ ยงั กะเพ่ือนรนุ่ เดียวกัน คนุ้ เคยกนั มาก กลางวันก็เปน็ เพอื่ น กลางคนื ก็ต้องทำ� หน้าทเี่ ปน็ พี่ คอยตรวจดูว่า ใครนอนไมห่ ่มผ้า ใคร เลน่ ซน บางคนก็กลวั ผี พอเรามาอย่ใู นจดุ นี้ คอื จุดท่ตี ้องดแู ลน้องเณร ท�ำให้ คดิ ถงึ พอ่ แมข่ องเราเอง และอยากขอบคณุ ทา่ นทเี่ ลย้ี งดเู รามาจนโตไดข้ นาดนี้ ประสบการณค์ รัง้ นี้เปน็ ครงั้ แรกทนี่ ่าจดจ�ำและประทบั ใจมาก 188 www.kalyanamitra.org

www.kalyanamitra.org

วฒั นธรรมของชาวบญุ พฤษภาคม พ.ศ. 2560 หลงั จากเสร็จการอบรม วันนี้สามเณรกจ็ ะไดก้ ลับวัดแล้ว ทำ� ใหย้ ้อน ระลกึ วา่ ตลอดระยะเวลาทอี่ ยอู่ บรมทน่ี ่ี สามเณรไดป้ ระสบการณด์ ๆี เยอะมาก บางอย่างท่ไี มเ่ คยท�ำกไ็ ด้ทำ� ราวตากผา้ ไม่มี สามเณรกับเพื่อนๆ ก็ช่วยกนั ตดั ไมม้ าท�ำกนั เอง ท�ำทล่ี า้ งจาน ขึงซาแลน พระอาจารย์เจ้าอาวาสท่านก็อัธยาศัยดี ท�ำงานเก่ง พวกสามเณร ท�ำงานอะไร ท่านก็จะมาช่วยท�ำด้วย แล้วก็ได้เป็นลูกมือช่วยพระอาจารย์ เจา้ อาวาสในการติดตัง้ เคร่อื งเสยี งรอบศาลาอบรม พอไดท้ �ำงาน ทำ� กจิ กรรม ตา่ งๆมนั กส็ นกุ ดนี ะไดท้ ำ� อะไรใหมๆ่ พระอาจารยเ์ จา้ อาวาสกช็ ว่ ยแนะนำ� หลาย อย่างเลย เด็กๆ ทีน่ ี่กน็ า่ รัก ชอบชว่ ยงานดมี าก วา่ ง่ายสอนงา่ ย ญาติโยมท่ี นี่อัธยาศยั ดเี ป็นกนั เอง 190 www.kalyanamitra.org

วัฒนธรรมประเพณีของทางภาค อีสานน้ันดีมาก เวลามีงานอะไรเขาจะชวน คนมาช่วยกันท�ำ ไม่ว่าจะเป็นรุ่นปู่ ย่า ตา ยาย ผใู้ หญบ่ า้ น กจ็ ะพาลกู หลานเขา้ มาชว่ ย กนั จดั งาน แมๆ่ ผเู้ ฒา่ ผแู้ กก่ จ็ ะมาชว่ ยกนั ทำ� บายศรีสูข่ วัญ พอ่ ๆ กจ็ ะพากนั ไปกางเต็นท์ ขนโต๊ะ เกา้ อ้ี ส่วนเด็กๆ ในหมู่บา้ นกจ็ ะมา ช่วยกันกวาดใบไม้รอบวัด เป็นบรรยากาศ ที่น่าประทบั ใจมาก อาหารพ้ืนบ้านท่ีนี่ก็อร่อย ได้ฉัน ส้มต�ำทุกวัน แต่อาหารท่ีติดใจที่สุด คือ ยำ� ไข่มดแดง อรอ่ ยมาก สถานที่แห่งนี้ ไม่ใช่ท่ีๆ สะดวก สบาย ไม่ใช่ท่ีๆ ดีท่ีสุด แต่เป็นที่ๆ ท�ำให้ สามเณรได้เห็นวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม ไดป้ ระสบการณ์ และไดร้ อยยม้ิ จากทกุ ๆ คน ด้วยความจรงิ ใจ 191 www.kalyanamitra.org

หนา้ ทขี่ องพเี่ ล้ียง พฤษภาคม พ.ศ. 2560 เชา้ มืดทแ่ี สนเงยี บสงบ นาฬิกาปลกุ ทีต่ ้งั เวลาไวต้ อนตี 4 ไดส้ ง่ เสยี ง ปลุกสามเณรให้ต่ืนจากอู่ทะเลบุญ สามเณรลุกข้ึนมาเพ่ือท�ำหน้าท่ีพ่ีเล้ียง สามเณรใหม่ ตามท่ไี ด้รบั มอบหมายจากพระอาจารย์ หนา้ ท่ขี องสามเณรในทุกวนั คือ ปลกุ น้องเณรเวลา 4.30 น. รวมตัว น้องเณรสวดมนต์ และน�ำรับบุญ เปน็ ตน้ การท�ำหน้าที่ของพี่เล้ียงผู้ดูแลน้องๆ น้ัน มิใช่งานที่ง่ายเลย เพราะ ต้องต่ืนก่อน นอนทีหลัง ต้องดูแลน้องทุกอย่าง ถึงจะมีเด็กด้ือบ้าง ซนบ้าง เรากต็ ้องอดทน ต้องใจเย็น และมสี ตติ ลอดเวลา สามเณรจะเตอื นตวั เองเสมอวา่ “เราเปน็ พเี่ ณร เราตอ้ งเปน็ ตวั อยา่ ง ทดี่ ีให้นอ้ ง อยา่ เป็นตัวอย่างท่ีไมด่ ี” 192 www.kalyanamitra.org

ตลอดเวลาท้ังวันก็มีท้ังเหน่ือย ท้ัง ท้อ ทัง้ ตลก ปนเปกนั ไป ชว่ งบา่ ยก็พานอ้ ง ท�ำกจิ กรรมสันทนาการ เพื่อหลอ่ หลอมฝกึ ความสามัคคี เมื่อถงึ เวลาคำ่� พาน้องสรงนำ้� นำ� ท�ำวตั รเย็น และเล่าเรือ่ งตา่ งๆ ให้ข้อคิด เพ่ือให้น้องเณรมีก�ำลังใจท่ีจะบวชอยู่ต่อ กวา่ จะไดจ้ ำ� วัดกต็ ้องรอให้น้องเณรหลบั กนั ทกุ รูปก่อน ถงึ แมจ้ ะเหนอื่ ยมาก แตย่ ามใดทเ่ี รา เห็นน้องท่ีฝึกมาเติบโตข้ึน เราจะรู้สึกปลื้ม ปีติภมู ใิ จแนน่ อน www.kalyanamitra.org

6 ปกิณกธรรม การมีกัลยาณมิตร ก็เหมือนมีดวงอาทิตย์ประจ�ำตัว เพราะกัลยาณมิตร คือทั้งหมดของพรหมจรรย์ 194 www.kalyanamitra.org

ตอกยำ�้ ตนเอง พฤษภาคม พ.ศ. 2561 มนษุ ยท์ ุกคนที่เกิดมาบนโลกใบน้ี น้อยคนนกั ทีจ่ ะไดร้ ู้เปา้ หมายการ เกดิ มาอยา่ งแทจ้ ริง แตไ่ มว่ า่ จะอย่างไร ส่ิงทีค่ วรจะตอ้ งรูใ้ นการด�ำเนินชีวติ ก็ คือ ความไม่ประมาท เราไม่รู้ว่าจะตายวันไหน อาจจะเป็นวันนี้หรือพรุ่งน้ี กไ็ ด้ ดงั น้ันควรทำ� วันน้ีใหด้ ที ี่สุด เป้าหมาย ปณิธาน อดุ มการณ์ เมอ่ื ไรที่ไมต่ อกยำ�้ ตนเอง ชีวติ สมณะ กจ็ ะค่อยๆ หมดพลังงานลงไป ควรหมน่ั ตอกยำ�้ ทกุ ๆ วัน และฝกึ ตัวฝึกใจให้ดี ทีส่ ุด ความเคารพเปน็ เบือ้ งตน้ ของความส�ำเร็จทั้งมวล เพียงอ่อนน้อมเขา้ ไว้จนติดเป็นนิสัย เวลาเจอใครก็อ่อนน้อมเสมอ โดยมีคุณยายอาจารย์ฯ เปน็ ต้นแบบในด้านน้แี กพ่ วกเรา www.kalyanamitra.org

บทเรียนสอนตน กรกฎาคม พ.ศ. 2561 สง่ิ ใดทเี่ ราอยากได้ แตเ่ มอ่ื ไดม้ าแลว้ กร็ สู้ กึ เบอื่ ๆ โดยไมร่ เู้ ลยวา่ แทจ้ รงิ แล้วเราอยากได้เพราะอะไร และอะไรที่ท�ำให้เราเป็นอย่างนี้ นั่นก็เพราะ ความโลภที่มีอยูใ่ นตวั มันมักจะท�ำใหเ้ ราท�ำผดิ ในส่ิงต่างๆ อยเู่ สมอ บางคนอาจจะคิดว่า การเสยี สละเล็กๆ น้อยๆ ใครก็ทำ� ได้ แต่เมอื่ เรา ลองทำ� ดู จะเข้าใจเลยว่า เปน็ สิ่งที่ยากพอสมควร ฉะน้ันควรเอาใจเขามาใส่ ใจเรา นึกถงึ ผู้อ่ืนเสมอ เพราะวา่ “มติ รภาพ” เปน็ สิ่งท่ีส�ำคญั สิ่งท่ีช่วยได้ดีท่ีสุด คือ เป้าหมาย ปณิธาน อุดมการณ์ ต้องชัดเจน ม่ันคง อาจจะมีบ้างในบางครั้งที่เราได้ท�ำผิดพลาด แต่มันก็เป็นสิ่งท่ีผ่านไป แล้ว เพราะส่ิงท่ีตวั เราเองท�ำได้ ณ ตอนนี้ ก็มแี ตเ่ รยี นรจู้ ากสงิ่ ทผ่ี ดิ พลาดแล้ว น�ำมาสอนตัวเราให้อย่าประมาทเหมือนคร้ังก่อน หากผิดพลาดมาคร้ังแรก 196 www.kalyanamitra.org

ก็ยงั พอทจ่ี ะให้อภัยได้ แต่เมื่อมีครัง้ ท่ี 2, 3, 4 ตามมาเร่ือยๆ กจ็ ะทำ� ใหผ้ อู้ ืน่ ขาดความเช่อื มนั่ เชื่อใจในตัวเรา สงิ่ ที่ดีทสี่ ดุ คอื ใหเ้ รยี นรกู้ บั สงิ่ ที่ผา่ นมาเป็นบทเรยี นสอนตน ส่ังสม ประสบการณเ์ พ่มิ ขน้ึ และแนว่ แน่มัน่ คงในเป้าหมาย สงิ่ หน่งึ ทีค่ อยตอกยำ้� เปา้ หมายของสามเณร คอื โอวาทจากหลวงพ่อ ธมั มชโย ทใี่ หไ้ ว้เพือ่ ใช้เตือนใจลกู ๆ ว่า “สงิ่ ทที่ ำ� ให้ลกู เณรคิดสึก เรอื่ งหนกั ๆ กค็ อื ความก�ำหนดั ในกาม ส่ิง ที่เราต้องท�ำก็คือ หม่ันน่ังสมาธิ เพราะเป็นกิจสูงสุดที่เราพึงกระท�ำ และจง ภูมิใจว่า เราได้อยู่ในภาวะที่สูงสุดท่ีเหมาะสมกับการบรรลุมรรคผลนิพพาน ผา้ กาสาวพสั ตร์นี้เปน็ ผา้ ชดุ สดุ ทา้ ยของทุกคน ก่อนทจี่ ะเข้าพระนิพพาน” 197 www.kalyanamitra.org

การบวชอุทิศชีวิตให้กับพระพุทธศาสนา กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ยอ้ นคดิ ถงึ สมยั ปแี รกทมี่ เี พอื่ นๆ อยดู่ ว้ ยกนั มากถงึ 170 กวา่ รปู ระยะ เวลาผ่านไป 8 ปี ปัจจุบันมีเหลือเพียง 10 รูป ที่ยังด�ำรงอยู่ในเพศสมณะ ยอมรบั นะครับว่า การอยูส่ ร้างบารมใี ห้อยมู่ าได้จนถึงปัจจบุ ัน ไม่ใชเ่ รือ่ งงา่ ย เลย แตจ่ ะทอ้ แทไ้ ดอ้ ยา่ งไร ในเมอื่ ครบู าอาจารย์ หรอื นกั สรา้ งบารมยี คุ บกุ เบกิ ของวดั ทา่ นยงั ผา่ นมาได้ ท่านได้เป็นตัวอย่างให้เราแล้ว หน้าที่เรา คือ เดินตามรอยครูบา อาจารย์ และเปน็ ตัวอย่างทดี่ ใี หก้ ับรนุ่ น้องท่ีจะตามมาภายหลัง 198 www.kalyanamitra.org

ตลอดระยะเวลาทผ่ี า่ นมา สามเณร วนั เวลาท่ผี า่ นไป ไม่เคยนึกเสียดายหรือเสียใจท่ีเลือกเดิน เส้นทางน้ีเลย แต่กลับภาคภูมิใจท่ีเป็น ...ก็ให้ผ่านไป ลูกสามเณรท่ีดีของโยมพ่อโยมแม่และ ดว้ ยการสง่ั สมความดี ครอบครัว ได้มาพบเจอกบั หมู่คณะท่ีดรี สู้ กึ ความบรสิ ทุ ธผ์ิ ดุ ผอ่ ง อบอนุ่ เหมอื นเปน็ พนี่ อ้ งกนั จรงิ ๆ สง่ิ ทส่ี ำ� คญั เข้ามาใส่ตัวของเราเอง คอื ได้พบครบู าอาจารยแ์ ละพระพ่เี ลย้ี งผมู้ ี พระคณุ คอยอบรมสง่ั สอนดว้ ยความเมตตา ให้มากๆ ต่อจากนี้ก็เป็นเวลาท่ีสามเณรต้อง รีบขวนขวายสร้างบุญบารมีให้เพิ่มมากขึ้น กวา่ เดมิ กลน่ั จติ ใจใหใ้ สสะอาดมากขน้ึ เพอื่ โอกาสเดยี วในชวี ติ คอื การบวชอทุ ศิ ชวี ติ ให้ กบั พระพทุ ธศาสนา ส่ิงท่ีจะพบเจอหลังจากบวชพระ แล้ว คงมีอะไรที่น่าต่ืนเต้น และน่าเรียนรู้ สำ� หรบั ชวี ติ การสรา้ งบารมใี นภายภาคหนา้ www.kalyanamitra.org