คู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา ฉบับสมบูรณ์

คู่มือการปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ จัดพิมพโ์ ดย ประวีณา เน่ืองรนิ ทร์ นกั วิชาการศกึ ษา สงั กดั สำนักงานคณบดคี ณะวศิ วกรรมศาสตร์ บรรณาธิการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ ออกแบบปก E-mail : [email protected] พมิ พ์คร้ังแรก ประวีณา เนอื่ งรินทร์ จำนวน ประวีณา เนอื่ งรินทร์ จำนวนพมิ พ์ พฤษภาคม 2564 198 หนา้ 30 เล่ม พมิ พท์ ี่ โรงพิมพ์ คำ้ คูณด-ี ไซด์ 123 หมู่ 8 ตำบลนำ้ พอง อำเภอน้ำพอง จังหวดั ขอนแก่น 40140 เบอรโ์ ทร 081-1472506,089-7136877 ISBN : 978-616-582-373-9 ข้อมลู ทางบรรณานกุ รมของสำนกั หอสมุดแหง่ ชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data ประวณี า เน่อื งรนิ ทร์. คมู่ ือการปฏิบัตงิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแก่น.--ขอนแกน่ : ค้ำคูณดี-ไซน์,2564, 198 หน้า 1. มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ . งานสหกจิ ศกึ ษา .2. สหกิจศึกษา. I. ชอ่ื เร่ือง. 373.37 ISBN 978-616-582-373-9



มอื การปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ ค�ำคำนนำ ำ� สหกิจศึกษา เป็นระบบการศึกษาท่ีจัดให้มีการปฏิบัติงานในสถานประกอบการอย่างมี ระบบแบบแผน โดยจัดให้มีการเรียนการสอนในสถานศึกษา สลับกับการส่งนักศึกษาออกไป ปฏิบัติงานในสถานประกอบการท่ีให้ความร่วมมือภายใต้การกำกับดูแลและประเมินผลจากผู้ควบคุม งานเสมือนหนึ่งว่าเป็นลูกจ้างช่ัวคราวของสถานประกอบการ เพื่อให้นักศึกษาได้นำความรู้ที่เรียนไป ประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานจริง เพิ่มพูนทักษะวิชาชีพให้เกิดความชำนาญพร้อมเข้าทำงานในสถาน ประกอบการหลังจากสำเร็จการศึกษา ซ่ึงสหกิจศึกษาเป็นองค์ประกอบสำคัญที่จะพัฒนาคุณภาพ บัณฑิตให้ตรงตามความต้องการของตลาดแรงงาน นอกจากการกำกับดูแลและประเมินผลจาก คณาจารย์นิเทศและสถานประกอบการที่มีผลต่อคุณภาพของบัณฑิตแล้ว ข้ันตอน วิธีการต่าง ๆ ท่ี เกี่ยวข้องก็สำคัญเช่นเดียวกัน เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปในทิศทางเดียวกันและให้การปฏิบัติงาน ดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพนั้น คู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา จึงเป็นส่ิงสำคัญและจำเป็นในการ ปฏิบตั งิ านอยา่ งย่งิ คู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาเล่มนี้ จัดทำข้ึนเพื่อเป็นแนวปฏิบัติงานสหกิจศึกษาและ เอ้ืออำนวยในการปฏิบัติงานเป็นไปด้วยความสะดวก รวดเร็ว ประหยัดเวลา โดยผู้จัดทำได้รวบรวม ข้อมูลข้อปฏิบัติงานสหกิจศึกษา ตลอดจนวิธีการปฏิบัติงาน ข้ันตอนการดำเนินงาน (Flow Chart) รวมถึงปัญหา อุปสรรค แนวทางการแก้ไขและพัฒนางาน เพ่ือให้การจัดทำคู่มือเล่มน้ีมีประโยชน์และ บรรลุวัตถุประสงค์ในการดำเนินงาน และเพ่ือเป็นแนวทางในการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาตลอดจนเพ่ือ เป็นการพัฒนางานสหกิจศึกษา ให้มีประสทิ ธภิ าพยิง่ ข้ึน ผู้จัดทำ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาเล่มน้ี จะเป็นประโยชน์ต่อ ผู้ปฏิบัติงานสหกิจศึกษาและผู้เกี่ยวข้องพอสมควร หากขาด ตก บกพร่อง ประการใด ยินดีรับ คำแนะนำจากท่าน เพื่อนำไปปรุงปรุงคู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาให้มีความสมบูรณ์มากย่ิงขึ้นใน ครงั้ ตอ่ ไป นางประวีณา เนือ่ งรินทร์ ก นกั วิชาการศกึ ษา พฤษภาคม 2564

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา หน้า ก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ ข ค สาสารรบบญั ญั 1 1 คำนำ 2 สารบญั ตาราง 3 สารบญั ภาพ 3 บทท่ี 1 บทนำ 3 5 1. ความเปน็ มาและความสำคญั ของปญั หา 5 2. วัตถุประสงค์ของการจดั ทำคู่มอื 5 3. ประโยชนท์ ค่ี าดวา่ จะได้รับ 5 4. ขอบเขตของการจดั ทำคมู่ อื 5 5. นยิ ามศัพทเ์ ฉพาะ 6 บทท่ี 2 แนวคดิ ทฤษฎี งานวิเคราะห์ และงานวิจยั ที่เก่ยี วขอ้ ง 7 1. ประวตั ิความเปน็ มาขององค์กร 8 2. วสิ ัยทัศน์ 9 3. พันธกิจ 9 4. ภารกจิ 10 5. โครงสร้างหนว่ ยงานภายในวทิ ยาเขตขอนแก่น 15 6. โครงสรา้ งการบริหารงานสำนกั งานคณบดคี ณะวศิ วกรรมศาสตร์ 17 7. โครงสร้างการบริหารงานสหกจิ ศกึ ษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ 17 8. จำนวนบคุ ลากรภายในคณะวิศวกรรมศาสตร์ 17 9. จำนวนคณะกรรมการดำเนนิ งานสหกิจศกึ ษา 10. แนวคิดการจัดการสหกจิ ศกึ ษา 11. งานวจิ ัยทเ่ี กีย่ วขอ้ ง บทท่ี 3 หลักเกณฑ์ วธิ กี ารปฏบิ ัตงิ าน และเงื่อนไข 1. หลกั เกณฑก์ ารปฏิบัติงาน 2. วิธกี ารปฏบิ ตั ิงาน ข

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ สารสาบรบัญญั (ต่อ() ต่อ) บทท่ี 4 ขั้นตอนการปฏบิ ตั งิ าน 24 1. กจิ กรรมและแผนปฏิบัติงาน 24 2. ข้นั ตอนการปฏบิ ัตงิ าน 26 68 บทท่ี 5 ปัญหาอปุ สรรค แนวทางแก้ไขและพฒั นางาน 68 1. ปญั หาอุปสรรคในการปฏบิ ตั งิ าน 69 2. แนวทางแกไ้ ขและพฒั นางาน 70 3. ขอ้ เสนอแนะ 71 72 เอกสารอ้างองิ 73 ภาคผนวก 81 ภาคผนวก ก รายวชิ าบังคบั กอ่ นออกปฏบิ ัติงานสหกจิ ศกึ ษา 145 ภาคผนวก ข คมู่ อื การใช้งานระบบบริการสหกิจศึกษา ภาคผนวก ค ขอ้ บังคับมหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน ว่าด้วย 155 160 การจัดการศึกษาระบบสหกจิ ศกึ ษา พ.ศ. 2562 198 ภาคผนวก ง ระเบียบมหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน ว่าด้วย การรับ-จ่ายเงิน เพือ่ การจัดการศึกษาระบบสหกจิ ศึกษา พ.ศ. 2562 ภาคผนวก จ แบบฟอรม์ สหกิจศึกษา ประวัตผิ ู้จดั ทำ ค

มอื การปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น สารบสารญับัญตตาราาง ราง หนา้ 9 ตารางท่ี 1 จำนวนบุคลากรภายในคณะวศิ วกรรมศาสตร์ 9 ตารางที่ 2 จำนวนคณะกรรมการดำเนินงานสหกจิ ศึกษา 24 ตารางท่ี 3 แผนปฏิบัติงานสหกจิ ศึกษา (กจิ กรรมหลัก) ตารางท่ี 4 แผนปฏิบัติงานสหกิจศึกษา (กิจกรรมสนับสนุน) 25 ง

มือการปฏิบัติงานสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น ภาพท่ี 1 สารบสารัญบญั ภภาพ าพ หน้า ภาพที่ 2 6 ภาพที่ 3 โครงสร้างหน่วยงานภายในวิทยาเขตขอนแก่น 7 ภาพที่ 4 โครงสร้างการบรหิ ารงานสหกิจศกึ ษาสำนักงานคณบดีคณะวิศวกรรมศาสตร์ 8 ภาพที่ 5 โครงสรา้ งการบริหารงานสหกจิ ศึกษาประจำคณะฯ 26 แสดงขนั้ ตอนการปฏิบัติงานประชมุ คณะกรรมการดำเนินโครงการสหกจิ ศึกษา ภาพท่ี 6 แสดงข้ันตอนการปฏิบัตงิ านประชาสัมพันธ์เข้าร่วมสหกิจศกึ ษาไปยังคณะ 28 และนักศกึ ษา ภาพท่ี 7 แสดงขน้ั ตอนการปฏิบัตงิ านประชุมช้ีแจงขัน้ ตอนการเขา้ ใช้งานระบบบรกิ าร 30 ภาพท่ี 8 สหกิจศึกษา 32 ภาพที่ 9 แสดงข้นั ตอนการปฏบิ ัติงานเปดิ รับสมัครนกั ศกึ ษาเขา้ ร่วมโครงการสหกจิ ศึกษา 34 แสดงขัน้ ตอนการปฏิบัติงานคัดเลือกและจำแนกสภาพนกั ศกึ ษา ภาพท่ี 10 แสดงขน้ั ตอนการปฏิบตั ิงานการจดั หางานให้นักศึกษาสหกิจศึกษา 36 (กรณกี ารหาตำแหน่งงานตามความประสงคข์ องนกั ศกึ ษา) ภาพท่ี 11 แสดงขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ านการจดั หางานให้นกั ศึกษาสหกิจศกึ ษา 38 ภาพที่ 12 (กรณเี ลอื กสถานประกอบการในระบบจากฐานขอ้ มูลเดิม) 40 แสดงขั้นตอนการปฏบิ ัตงิ านจดั ทำประกาศรายช่ือนกั ศึกษาสหกจิ ศกึ ษา ภาพท่ี 13 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ตั ิงานจัดทำโครงการพัฒนาทักษะภาษาอังกฤษเพือ่ 42 การสื่อสารใน ภาคอตุ สาหกรรมออนไลน์ ภาพท่ี 14 แสดงขัน้ ตอนการปฏิบตั งิ านจดั ทำโครงการพฒั นาทักษะวิชาชพี นักศกึ ษา 44 สหกจิ ศึกษา ภาพท่ี 15 แสดงขน้ั ตอนการปฏิบัติงานปฐมนิเทศสหกจิ ศกึ ษา และเตรยี มความพร้อม 46 นักศกึ ษาสหกิจศึกษา ภาพที่ 16 แสดงขั้นตอนการปฏิบัติงานส่งนกั ศึกษาสหกจิ ศึกษา เข้าปฏบิ ัตงิ าน ณ 48 ภาพที่ 17 สถานประกอบการ 50 ภาพท่ี 18 แสดงขน้ั ตอนการปฏิบตั งิ านจดั เตรียมเอกสารกอ่ นเขา้ นิเทศงานสหกจิ ศกึ ษา 52 ภาพท่ี 19 แสดงข้ันตอนการปฏบิ ัตงิ านการนิเทศงานสหกจิ ศึกษา 54 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ัตงิ านปัจฉิมนิเทศและแสดงผลงานนกั ศกึ ษาสหกจิ ศึกษา 56 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ัติงานประเมินผลและสง่ เกรดนักศึกษาสหกิจศึกษา จ

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแก่น สารบญั ภาพสารบญั ภาพ (ต่อ) (ตอ่ ) ภาพท่ี 20 แสดงขั้นตอนการปฏิบัติงานจัดทำวุฒิบัตรนักศกึ ษาทีผ่ า่ นการปฏบิ ัตงิ าน หน้า สหกจิ ศกึ ษา ภาพที่ 21 แสดงขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงานสรปุ รายงานผลการดำเนินงานสหกิจศกึ ษา 58 ภาพที่ 22 แสดงข้นั ตอนสรุปรายรับ-รายจ่ายเงนิ โครงการสหกิจศกึ ษา 60 ภาพท่ี 23 แสดงขั้นตอนการจัดประกวดผลงานสหกิจศึกษาในระดบั คณะฯ 62 ภาพท่ี 24 แสดงข้นั ตอนจัดทำคู่มอื สหกิจศึกษาและแผ่นพบั สหกิจศึกษา 64 66 ฉ

มอื การปฏิบัตงิ านสหกิจศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ บทบททท่ี 1ี่ 1 บทนำ 1. ความเปน็ มาและความสำคัญของปญั หา ในปี พ.ศ. 2506 วิทยาลัยเทคนิคขอนแก่น หรือเป็นท่ีรู้จักในนามวิทยาลัยเทคนิคไทย – เยอรมันขอนแก่น โดยสัญญาความร่วมมือระหว่างรัฐบาลไทยและรัฐบาลสหพันธ์สาธารณรัฐ เยอรมนี เป็นสถาบันที่ผลิตนักศึกษาระดับประกาศยีบัตรวิชาชีพ (ปวช.) และประกาศนียบัตรวิชาชีพ ชั้นสูง (ปวส.) สายช่างอุตสาหกรรม ต่อมาในปี พ.ศ. 2518 เข้าร่วมเป็นวิทยาเขตหน่ึงในสังกัด วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา วิทยาเขตขอนแก่น เปิดสอนหลักสูตรประโยควิชาชีพครูเทคนิค ชั้นสงู (ปทส.) ในปี พ.ศ. 2531 จึงเปลี่ยนชือ่ เปน็ สถาบนั เทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตขอนแก่น เปิด สอนระดับปริญญาตรี หลักสูตรครศุ าสตร์อตุ สาหกรรมบัณฑิต (ค.อ.บ.) และหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร บัณฑิต (วศ.บ.) และในปี พ.ศ. 2548 ไดม้ ีพระราชบญั ญตั ิมหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคล ให้สถาบนั เทคโนโลยีราชมงคลท่ัวประเทศ ทั้ง 36 แห่ง ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 บัญญัติให้สถานศึกษาของรัฐที่จัดการศึกษาระดับปริญญาตรีเป็นนิติบุคคล เพื่อให้สามารถพัฒนาการ บริการและการจัดการตนเองอย่างอิสระ มีเสรีภาพทางวิชาการ เกิดความคล่องตัว ภายใต้การกำกับ ดแู ลของสภามหาวิทยาลยั จึงไดม้ ีการจัดต้งั มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล จำนวน 9 แห่ง เมื่อวนั ท่ี 18 ม ก ราค ม 2548 จัด ต้ั งเป็ น ม ห าวิท ย าลั ยเท ค โน โล ยี ราชม งค ล อี ส าน จึ งเป ลี่ ยน ชื่ อ เปน็ “มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น” โดยแบ่งการบริหารงาน เป็น 3 คณะ คือ คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม คณะวิศวกรรมศาสตร์ และคณะบริหารธุรกิจและเทคโนโลยี สารสนเทศ เนื่องจากได้จดั การเรียนการสอนในระดับอาชวี ศึกษา สายชา่ งอุตสาหกรรมมามากกวา่ 50 ปี ภายใต้คำขวัญ “ฝีมือ ระเบียบวินัย น้ำใจ” ชื่อเสียงของเทคนิคไทย-เยอรมัน ขอนแก่น เป็นท่ี ประจักษ์ในด้านฝีมือ ความรู้ความสามารถของศิษย์เก่าเป็นท่ียอมรับของสถานประกอบการ ท้ังใน ภาครัฐและเอกชนเสมอมา จึงเป็นเหตุให้ในปี 2545 คณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีราช มงคล ได้ปรับปรุงหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วศ.บ.) จัดการเรียการสอน จากการฝึกงาน แบบเดิมให้เป็นรูปแบบ ระบบสหกิจศึกษา ปีการศึกษา 2547 จัดตั้งหน่วยงาน สำนักงานโครงการ สหกิจศึกษา เป็นหน่วยงานในสังกัดฝ่ายวิชาการและวิจัย (ตามโครงสร้างเดิม) ได้เข้าร่วมโครงการ พัฒนาสหกิจศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา รุ่นท่ี 4 โดยมีนักศึกษาสหกิจศึกษา รุ่นแรก เข้าร่วม โครงการฯ จำนวน 54 คน 1

มอื การปฏิบัติงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแก่น สหกิจศึกษา (Cooperative Education) เป็นระบบการศึกษาท่ีจัดให้มีการปฏิบัติงานใน สถานประกอบการอย่างมีระบบแบบแผน โดยจัดให้มกี ารเรียนการสอนในสถานศึกษา สลับกับการส่ง นักศึกษาออกไปปฏิบัติงานในสถานประกอบการท่ีให้ความร่วมมือภายใต้การกำกับดูแลและ ประเมินผลจากผ้คู วบคุมงานเสมือนหนึ่งว่าเป็นลกู จ้างช่ัวคราวของสถานประกอบการนั้นจริง ๆ งานท่ี นักศึกษาไปปฏิบัติจะต้องตรงกับสาขาวิชาท่ีนักศึกษาเรียนอยู่ ปฏิบัติงานเต็มภาคการศึกษา ระหว่าง การปฏิบัติงานจะมีอาจารย์ไปนิเทศงานและประเมินผลการปฏิบัติงานของนักศึกษา ด้วยระบบการ เรียนการสอนที่ผสมผสานการเรียนในห้องเรียนเข้ากับการปฏิบัติงานในสถานประกอบการอย่างเป็น ระบบ อีกทั้งยังเป็นการเสริมทักษะของนักศึกษาสามารถนำทฤษฎีไปสู่ภาคปฏบิ ัติได้อย่างลงตัว ส่งผล ให้บัณฑติ มคี ุณภาพตรงตามท่ตี ลาดแรงงานต้องการมากยิง่ ข้ึน และกระบวนการของสหกิจศึกษาจะทำ ให้สถานศึกษาประสานงานอย่างใกล้ชิดกับสถานประกอบการ ทำให้สถานศึกษาสามารถพัฒนา หลักสูตรให้ทันสมัยได้ตลอดเวลา ส่วนสถานประกอบการจะได้นักศึกษาไปช่วยงานและอาจใช้โอกาส นี้คดั เลือกนกั ศกึ ษาท่ีมคี ุณภาพเป็นพนกั งานของสถานปรกอบการในอนาคต สหกิจศึกษาจึงเป็นระบบ ที่ทุกฝ่ายคือ นักศึกษา สถานประกอบการและมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขต ขอนแกน่ ไดร้ ับประโยชนร์ ่วมกัน เนื่องจากข้ันตอน วิธีการดำเนินงานเก่ียวกับสหกิจศึกษามีความซับซ้อน ทุกกิจกรรม มี ความสำคัญ ส่งผลต่อคุณภาพของนักศึกษาและความพึงพอใจของสถานประกอบการ ดังนั้นหาก ผู้ปฏิบัติงานที่มีความชำนาญด้านสหกิจศึกษา ลาออก หรือได้สับเปล่ียนงานใหม่ บุคคลอื่นจะไม่ สามารถดำเนินการแทนได้อย่างถูกต้อง ด้วยเหตุนี้จึงได้จัดทำคู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ 2. วตั ถปุ ระสงค์ของการจัดทำคูม่ ือ 2.1 เพ่ือใหผ้ ้ปู ฏบิ ตั งิ านทราบขัน้ ตอนการปฏิบัตงิ านสหกิจศึกษา และสามารถทำงานไดอ้ ย่าง ถกู ตอ้ ง เปน็ ไปตามแนวทางที่หนว่ ยงานกำหนด 2.2 เพอื่ ใหผ้ ู้ปฏบิ ัตงิ านคนอ่ืนสามารถศกึ ษา ค้นควา้ และปฏิบัตงิ านแทนกันได้ 2.3 เพ่อื ใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั ิงานทราบหลักเกณฑ์ วิธกี ารดำเนนิ งาน และขน้ั ตอนการปฏิบัติงานสหกจิ ศึกษา 2.4 เพือ่ ใชเ้ ปน็ เอกสารค้นควา้ สำหรับผปู้ ฏบิ ัตงิ านของหนว่ ยงานในสงั กัดมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 2.5 เปน็ เอกสารทางด้านวชิ าการทีจ่ ะช่วยให้ผู้ท่ีเกย่ี วขอ้ งกบั งานสหกิจศึกษาได้เขา้ ใจ เข้าถงึ และร่วมดำเนินงานสหกิจศึกษาได้อย่างถกู ตอ้ ง 2

มือการปฏิบตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ 3. ประโยชน์ทคี่ าดว่าจะได้รบั 3.1 ผปู้ ฏบิ ัติงานทราบขนั้ ตอนการปฏบิ ัตงิ านสหกิจศึกษา และสามารถทำงานได้อย่างถูกตอ้ ง เปน็ ไปตามแนวทางที่หนว่ ยงานกำหนด 3.2 ผู้ปฏบิ ัตงิ านคนอนื่ สามารถศึกษา ค้นควา้ สามารถปฏบิ ตั ิงานแทนกนั ได้ 3.3 ผ้ปู ฏบิ ตั งิ านทราบหลกั เกณฑ์ วิธกี ารดำเนนิ งาน และขนั้ ตอนการปฏิบัติงานสหกจิ ศึกษา 3.4 เปน็ เอกสารค้นคว้า สำหรบั ผปู้ ฏบิ ตั ิงานของหนว่ ยงานในสังกัดมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น 4. ขอบเขตของการจดั ทำคู่มือ 4.1 ขอบเขตดา้ นเนื้อหา การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาเล่มน้ี คลอบคลุมเนื้อหาเกี่ยวกับ ข้ันตอน วิธีการ การทำงานเกี่ยวกับสหกิจศึกษาอย่างละเอียดในแต่ละทุก ๆ กิจกรรมขั้นตอน เร่ิมต้ังแต่กิจกรรมก่อน การปฏิบัติงานสหกิจศึกษา กิจกรรมระหว่างการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาและกิจกรรมหลังการ ปฏบิ ัตงิ านสหกิจศึกษา รวมถึงการจัดทำสรุปผลการดำเนินงานสหกิจศึกษา ตลอดจนกจิ กรรมอ่นื ๆ ท่ี เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานและสนับสนุนให้ข้ันตอนทุกขั้นตอนสำเร็จลุล่วง รวมถึงการติดต่อ ประสานงานกบั หนว่ ยงานอนื่ ๆ ท้ังภายในและภายนอก 4.2 ขอบเขตดา้ นเวลา การวิเคราะห์ข้อมูลในคร้ังน้ีผู้ศึกษาได้มีการรวบรวมข้อมูลผลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าท่ีใน งานดา้ นสหกจิ ศกึ ษา ตัง้ แตป่ ี พ.ศ. 2552 ถึง ปัจจุบัน 5. นยิ ามศัพท์เฉพาะ ระบบสหกิจศึกษา หมายถึง ระบบการศึกษาที่เน้นการปฏิบัติงานในสถานประกอบการที่เข้า รว่ มระบบสหกิจศึกษาของมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน นักศึกษา หมายถึง นักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน ท่ีเข้ารับการศึกษา ระดับปริญญาตรี และหรือระดับบัณฑิตศึกษาท่ีลงทะเบียนรายวิชาเตรียมสหกิจศึกษาและ/หรือ ราย วิชาสหกิจศึกษา สถานประกอบการ หมายถึง ส่วนราชการของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือสถานประกอบการของ เอกชนท่ีเข้าร่วมระบบสหกิจศึกษา ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน และยินยอมให้ นักศกึ ษาไปปฏบิ ตั ิงานสหกิจศึกษา พนักงานท่ีปรึกษา หมายถึง บุคลากรทส่ี ถานประกอบการมอบหมายใหท้ ำหนา้ ทด่ี ูแลและให้ คำปรึกษาการปฏบิ ตั ิงานแก่นกั ศึกษา 3

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ คณาจารย์นิเทศ หมายถึง คณาจารย์ประจำในสถานศึกษา ทำหน้าท่ีให้คำปรึกษาและนิเทศ การปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศกึ ษาของนักศึกษา อาจารย์ประสานงาน หมายถึง อาจารย์ประสานงานระบบสหกิจศึกษาประจำสาขาวิชา แต่งตั้งจากอาจารย์ประจำแต่ละสาขาวิชาในคณะ เพื่อให้ทำหน้าที่ประสานงาน และให้คำปรึกษา นักศึกษาของสาขาวชิ าน้ัน คู่มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา หมายถึง วิธีการ ขั้นตอน แนวทางในการทำงานให้ถูกต้อง ตามระเบยี บและหลกั การที่มหาวิทยาลัยฯ กำหนด แบบฟอร์มสหกิจศึกษา หมายถึง เอกสารต่าง ๆ ของงานสหกิจศึกษาที่เก่ียวข้องกับการ ปฏิบตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา FM10-01- FM10-21 4

มอื การปฏิบัตงิ านสหกิจศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ บทบททที่ ่ี2 2 แนวคดิ ทฤษฎี งานวิเคราะห์ และงานวิจยั ท่เี ก่ยี วข้อง 1. ประวตั ิความเปน็ มาของมหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น ได้มีหลักสูตรที่เข้าร่วม โครงการสหกิจศึกษา จำนวนท้ังสิ้น 16 สาขาวิชา ประกอบด้วย คณะวิศวกรรมศาสตร์ จำนวน 11 สาขาวิชา และคณะบริหารธุรกจิ และเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน จำนวน 5 สาขาวิชา โดยมีสำนักงาน โครงการสหกิจศกึ ษาเป็นหน่วยงานดำเนินการ ซึ่งประกอบด้วย งานดังนี้ 1. งานบรหิ ารงานทว่ั ไป 2. งานจดั หางานและเตรียมความพรอ้ ม 3. งานขอ้ มลู สารสนเทศ 4. งานนเิ ทศงานสหกิจศึกษา 2. วสิ ยั ทศั น์ มหาวิทยาลัยผลิตบัณฑิตนกั ปฏบิ ัติ ท่ีมพี ลงั นวตั กรรม เพ่อื พัฒนาสงั คม มัน่ คง มงั่ ค่งั ยั่งยืน 3. พนั ธกิจ 3.1 จดั การศกึ ษาระดบั อดุ มศกึ ษาเพ่ือผลิตบณั ฑิตนักปฏบิ ตั ิบนพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี ทมี่ คี ุณภาพตามมาตรฐาน สอดคล้องกบั ความต้องการของผู้รบั บริการ 3.2 สร้างงานวิจยั สิ่งประดิษฐ์ นวัตกรรม และการใช้นวตั กรรม บนพ้ืนฐานของวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยสี ่กู ารผลติ การบรกิ าร และการสร้างมลู ค่าเพิ่มใหป้ ระเทศ 3.3 บริการวชิ าการและถา่ ยทอดเทคโนโลยสี สู่ งั คม เพ่อื การพัฒนาอย่างย่ังยืน 3.4 ทำนุบำรุงศาสนา อนรุ ักษศ์ ิลปวฒั นธรรม และรักษาสง่ิ แวดลอ้ มสนองโครงการอัน เนือ่ งมาจากพระราชดำรฯิ 4. ภารกิจ 4.1 ผลิตบุคลากร งานวจิ ัย และส่ิงประดิษฐท์ ีม่ ีคณุ ภาพได้มาตรฐานสากลสอดคล้องความ ตอ้ งการของสังคม 4.2 จัดการศึกษา เพอื่ เน้นความเป็นเลิศ ดา้ นเทคโนโลยแี ละวชิ าชพี 4.3 พัฒนากำลงั คน ดา้ นเทคโนโลยแี ละวชิ าชพี รวมท้งั บริการวิชาการแกส่ งั คม 4.4 พฒั นาองค์กรให้มขี ีดความสามารถ ในการ ปรบั ตัวกับการเปลยี่ นแปลง และ ความก้าวหนา้ ทางวิชาชพี และเทคโนโลยี 4.5 ทำนุบำรุงศาสนาสง่ เสรมิ ศลิ ปวัฒนธรรมไทย และรักษาส่งิ แวดลอ้ ม 5

มือการปฏิบตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 6 5. โครงสร้างหนว่ ยงานภายในวทิ ยาเขตขอนแกน่ มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น คณะวศิ วกรรมศาสตร์ คณะครศุ าสตรอ์ ุตสาหกรรม สำนกั งานวทิ ยาเขตขอนแกน่ คณะบรหิ ารธรุ กิจและเทคโนโลยสี ารสนเทศ ภาพท่ี 1 โครงสร้างหน่วยงานภายในวิทยาเขตขอนแกน่

6. โครงสรา้ งการบริหาร สำนกั งานคณบดีคณะวิศวกรรมศาสตร์ หวั หนา้ สำนกั งานคณบดี หวั หน้างานบริหารงานทว่ั ไป หวั หนา้ งานบรกิ ารการศึกษา หวั หน้าแผนกงานธรุ การ หวั หน้าแผนกงานแผนและประกนั คณุ ภาพ หัวหนา้ แผนกงานวชิ าการและวจิ ยั หวั หนา้ แผนกงานพฒั นานักศึกษา • ภาระงานด้านนโกยบาารยศแึกละษแาผนหน่วยงาน • ภาระงานด้านสารบรรณและการเจ้าหนา้ ท่ี • ภาระงานดา้ นทะเบียนและประเมนิ ผลการศึกษา • ภาระงานด้านกจิ การนักศึกษา • ภาระงานดา้ นการเงิน บัญชแี ละพัสดุ • ภาระงานดา้ นคณุ ภาพและมาตรฐานการศึกษา • ภาระงานด้านพฒั นาหลักสูตรและสง่ เสรมิ วิชาการ • ภาระงานด้านกจิ กรรมนกั ศึกษา • ภาระงานด้านอาคารสถานทีแ่ ละยานพาหนะ • ภาระงานดา้ นวิจยั และบริการวชิ าการ • ภาระงานดา้ นแนะแนวและศษิ ยเ์ กา่ สมั พันธ์ • ภาระงานด้านวิเทศสัมพนั ธ์และการตา่ งประเทศ • ภาระงานด้านงบประมาณและตดิ ตามประเมินผล • ภาระงานด้านสหกจิ ศึกษาและการฝกึ งาน • ภาระงานดา้ นประชาสมั พันธแ์ ละเผยแพร่ • ภาระงานด้านโสตทศั นศกึ ษาและหอ้ งสมดุ คณะ • ภาระงานดา้ นสารสนเทศเพอื่ การบรหิ าร • ภาระงานดา้ นบัณฑิตศึกษา • ภาระงานด้านบ่มเพาะวิสาหกิจและสิทธบิ ัตร มือการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 7

มือการปฏิบตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 8 7. โครงสร้างการบรหิ ารงานสหกิจศึกษาประจำคณะ วิ คณบดีคณะวศิ วกรรมศาสตรเ์ ขต หัวหน้าสำนักงานคณบดคี ณะวิศวกรรมศาสตร์ หัวหนา้ งานบรกิ ารการศึกษา หวั หนา้ แผนกงานวิชาการและวจิ ัย ภาระงานด้านสหกจิ ศกึ ษาและการฝึกงาน งานบรหิ ารงานทั่วไป งานจดั หางานและเตรยี มความ งานข้อมลู สารสนเทศ งานนเิ ทศงานสหกิจศกึ ษา พร้อม  งานนเิ ทศงานสหกจิ ศึกษา  งานสารบรรณ  งานจัดหางานสหกิจศกึ ษา  งานสถติ แิ ละฐานขอ้ มลู  งานประกนั คุณภาพ  งานประสานสถาน สหกิจศึกษา  งานการเงนิ พัสดแุ ละบญั ชี ประกอบการ  งานพัฒนาขอ้ มลู และ  งานเตรยี มความพร้อม สารสนเทศสหกิจศึกษา นกั ศึกษา  งานเผยแพร่ขอ้ มลู และ ประชาสัมพันธ์ ภาพที่ 2 โครงสรา้ งการบริหารงานสหกิจศึกษา

8. จำนวนบคุ ลากรภายในคณะวิศวกรรมศาสตร์ มอื การปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา ตารางท่ี 1 จำนวนบุคลากรภายในคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ ลำดบั ประเภท ้ขาราชการ รวม พนักงานใน สถาบัน ุอดม ึศกษา พ ันกงานราชการ ูลก ้จาง ลูกจ้างประจำ 1 บุคลากรสายวิชาการ 60 109 0 3 0 172 2 บุคลากรสายสนบั สนนุ 0 12 3 25 0 40 รวม 60 121 3 28 0 212 9. จำนวนคณะกรรมการดำเนินงานสหกิจศึกษา จำนวน (คน) ตารางที่ 2 จำนวนคณะกรรมการดำเนนิ งานสหกจิ ศึกษา 1 ที่ รายการ 1 1 คณะกรรมการอำนวยการ 1 1 รองอธิการบดปี ระจำวิทยาเขตขอนแกน่ 1 2 ผูช้ ว่ ยอธกิ ารบดีประจำวิทยาเขตขอนแก่น 2 3 คณบดคี ณะวศิ วกรรมศาสตร์ 4 คณบดคี ณะบรหิ ารธรุ กจิ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ 2 5 ผู้อำนวยการสำนักงานวทิ ยาเขตขอนแก่น 16 6 รองคณบดฝี า่ ยวชิ าการและวจิ ัย 16 คณะกรรมการดำเนนิ งาน 5 7 หัวหนา้ และรองหัวหน้าสำนกั งานโครงการสหกจิ ศกึ ษา 6 8 หัวหนา้ สาขาวิชา รวม 50 9 อาจารยท์ ป่ี รกึ ษาสหกิจศึกษาประจำสาขาวชิ า 10 เจ้าหน้าท่ฝี า่ ยสนับสนนุ โครงการ 11 เจา้ หนา้ ทป่ี ระจำโครงการ 9

มือการปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแก่น 10. แนวคิดการจดั การสหกจิ ศึกษา 10.1 ความเป็นมาของสหกจิ ศึกษา วิจิตร ศรสี อ้าน (2536) ไดก้ ล่าวว่า สหกจิ ศึกษาเป็นการเรยี นการสอนซง่ึ ผสมผสานการเรยี น ในห้องเรียนสลับกับการปฏิบัติงานจริงในสถานประกอบการ เร่ิมข้ึนคร้ังแรกท่ีทวีปยุโรปในประเทศ อังกฤษเม่ือ พ.ศ. 2446 และเผยแพร่เข้าสู่ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สหรัฐอเมริกาและ แคนาดา ต่อมาได้เผยแพร่จากทวีปยุโรป อเมริกาเหนือไปสู่ประเทศแถบเอเชียแปซิฟิก โดยเริ่มจาก ประเทศออสเตรเลียและแพร่ขยายสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะประเทศที่อยู่ในเครือจักรภพ อังกฤษ เช่น ฮ่องกงและสิงคโปร์ นอกจากนี้ สหกิจศึกษายังได้แพร่ขยายไปสู่ประเทศจีนรวมถึง ประเทศไทยในลำดับ ต่อมาสำหรับสหกิจศึกษาในประเทศไทย เป็นศัพท์บัญญัติขึ้นโดยศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ซึ่งเป็นบุคคลแรกท่ีนำระบบสหกิจศึกษาเข้ามาใช้ในประเทศไทย โดยเริ่มใช้ในปี พ.ศ. 2536 ท่ีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี โดยถอดความจากคำ Cooperative Education และ แพร่ขยายไปยังมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ในปี พ.ศ. 2541 จากนั้นแนวคิดดังกล่าวได้ขยายไปสู่ มหาวิทยาลยั ทงั้ ของรัฐและเอกชนอย่างกวา้ งขวาง การดำเนินงานสหกิจศึกษาในช่วงเริ่มต้นอยู่ในรูปของทวิภาคี คือ สถานศึกษาร่วมมือกับ สถานประกอบการ โดยภาครัฐมิได้เข้ามาเก่ียวข้องโดยตรง หากแต่มีหน่วยงานภาคเอกชน อาทิ สภา อุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยและสภาหอการค้าไทยท่ีได้สนับสนุนสหกิจศึกษาของมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีสรุ นารีในระยะเร่ิมตน้ การดำเนินงานสหกิจศกึ ษาไดพ้ ฒั นาเข้าสู่ลักษณะพหุภาคีเมอ่ื ปี พ.ศ. 2545 กล่าวคือ มีหน่วยงานหลายภาคส่วนได้ร่วมกันรับผิดชอบดำเนินงานสหกิจศึกษา ได้แก่ สถานศกึ ษา สถานประกอบการ หน่วยงานของรฐั คือ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ท่ีทำหน้าท่ีดูแลด้านนโยบายและให้การสนับสนุนด้านการเงินองค์กรเอกชน เช่น สภาอุตสาหกรรม แห่งประเทศไทย สภาหอการค้าไทย สมาคมวิชาการในประเทศไทย ได้แก่ สมาคมสหกิจศึกษาไทย (Thai Association for Cooperative Education – TACE) และสมาคมวิชาการระดับนานาชาติ ได้แก่ สมาคมสหกิจศึกษาโลก (World Association for Cooperative Education - WACE) นับว่า การจัดการศึกษาสหกิจศึกษาของประเทศไทยในปัจจุบันมีภาคีต่าง ๆ เข้ามามีบทบาทครบทุกภาค สว่ นในลกั ษณะเครือข่ายพหภุ าคี สำหรับสมาคมสหกิจศึกษาโลก ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน อดีตอธิการบดีผู้ก่อต้ัง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ได้รับเชิญเป็นคณะกรรมการอำนวยการของสมาคม (Board of Governors) ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2538 (ค.ศ.1995) ตอ่ เนื่องมาจนถงึ ปจั จุบนั 10

มอื การปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ 10.2 ความหมายของสหกิจศึกษา สหกิจศึกษา คือ ระบบการฝึกงานของนักศึกษารูปแบบใหม่ โดยมีสำนักงานโครงการ สหกิจศึกษา เป็นศูนย์กลางดำเนินการติดต่อประสานงานกับสถานประกอบการทั้งภาครัฐและเอกชน จัดหาตำแหน่งงานที่เหมาะสมให้กับนักศึกษาท้ังมหาวิทยาลัยฯ อย่างมีกระบวนการ ต้ังแต่การ ดำเนินการคัดเลือกนักศึกษาท่ีมีคุณภาพทั้งด้านวิชาการและความประพฤติ ตามหลักเกณฑ์ของ มหาวิทยาลัยฯ การเตรียมความพร้อมของนักศึกษา โดยการจัดฝึกอบรมหัวข้อต่าง ๆ ตามความ จำเป็นและความเหมาะสม เพื่อให้สามารถทำงานในสถานประกอบการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ติดตามประเมินผลนักศึกษาและรายงานผลต่อมหาวิทยาลัยฯ เพ่ือปรับปรุงหลักสูตรให้ทันสมัย สอดคล้องกับปณิธานของมหาวิทยาลัยฯ ที่มุ่งสร้างบัณฑิตของชาติ ให้เป็นท้ังคนดีและคนเก่ง มี คุณภาพตรงตามความต้องการของตลาดแรงงาน กล่าวในคู่มือสหกิจศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแก่น (2557) ระยะเวลาปฏิบัติงานสหกิจศึกษา ใช้ระยะเวลาปฏิบัติงานในสถานประกอบการมากกว่าการฝึกงาน ท่ัวไป จาก 1-2 เดือน เป็น 3-4 เดือน และเน้นการเป็นศูนย์กลางการแลกเปล่ียนแรงงานนักศึกษา และข้อมูลทางวิชาการอันเป็นประโยชน์แก่การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ของสถาบันการศึกษาและ สถานประกอบการ เพื่อให้เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลงอันรวดเร็วของเทคโนโลยี และสามารถ ปรับตัวให้เหมาะสมกับความซับซ้อนของระบบการจัดการสมัยใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สหกิจ ศึกษาทำให้นักศึกษาได้รับประสบการณ์ชีวิต และเกิดทักษะจากการปฏิบัติงานจริงในสถาน ประกอบการ ทำให้นักศึกษาสำเร็จการศึกษาเป็นบัณฑิตที่มีคุณภาพ รู้จริงและทำได้จริง มีคุณสมบัติ ตรงตามที่สถานประกอบการตอ้ งการมากทส่ี ดุ การจัดการศึกษาระบบสหกิจศึกษาจะเป็นกลไกสำคัญในการส่งเสริมให้มีความร่วมมือทางวิชาการ และการพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย์ ระหวา่ ง สถานประกอบการกบั มหาวทิ ยาลยั ฯ อย่างตอ่ เน่อื ง สง่ ผลให้ มหาวิทยาลัยฯ สามารถพัฒนาหลักสูตรให้ทันสมัยได้ตลอดเวลา ในขณะเดียวกันสถานประกอบการก็ ไดร้ บั นักศกึ ษาทมี่ ีความรูค้ วามสามารถร่วมงาน ก่อใหเ้ กดิ ประโยชนส์ ูงสดุ แกท่ ุกฝา่ ยทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง 10.3 วัตถุประสงคส์ หกจิ ศึกษา เพ่ือให้กระบวนการสหกิจศึกษาดำเนินงานเป็นไปตามแนวปฏิบัติท่ีถูกต้องและเป็นหนทาง นำไปสู่เป้าหมายสูงสุดขององค์กร ทั้งนี้ข้ึนอยู่กบั บริบทของแต่ละมหาวิทยาลัย และความต้องการของ สถานประกอบการ 10.3.1 เพ่ือเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้รับประสบการณ์ ทางด้านวิชาชีพและการ พฒั นาตนเองจากการปฏบิ ตั ิงานจรงิ ในสถานประกอบการ 10.3.2 เพอ่ื เปิดโอกาสให้หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน ได้มีส่วนร่วมในการพัฒนา คณุ ภาพบัณฑติ 11

มือการปฏบิ ัติงานสหกจิ ศึกษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ 10.3.3 เพ่ือให้เกิดการพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับความ ตอ้ งการของตลาดแรงงาน 10.3.4 เพื่อเป็นการส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างมหาวิทยาลัยฯ กับสถาน ประกอบการ โดยมนี ักศกึ ษาเปน็ ตัวกลางในการเช่อื มโยง 10.4 หลักสตู รสหกิจศกึ ษา เพ่ือให้ระยะเวลาในการปฏิบัติงานสหกิจศึกษาเป็นไปอย่างเหมาะสม แต่ละมหาวิทยาลัย สามารถจัดการศึกษาเป็นระบบทวิภาค ระบบไตรภาค และระบบจตุรภาค ทั้งนี้ข้ึนอยู่กับบริบทของ แต่ละมหาวิทยาลัย 10.4.1 เป็นหลักสูตรสำหรับนักศึกษา คณะ สาขาวิชา หรือโปรแกรมวิชา ต้นสังกัด ของนักศึกษาเปน็ ผ้รู บั ผดิ ชอบคดั เลอื กนกั ศึกษาทมี่ คี ณุ สมบตั ิครบถ้วนเขา้ ร่วมโครงการฯ 10.4.2 จดั การศกึ ษาในภาคการศึกษาที่ 1 หรือ 2 ของปีท่ี 4 และภาคการศึกษาท่ี 2 ของปีที่ 3 10.4.3 ภาคการศึกษาสหกิจศึกษา มีค่าไม่น้อยกว่า 6 หน่วยกิต หรือ 9 หน่วยกิต บางมหาวิทยาลัย มวี ชิ าเตรียมสหกจิ ศึกษา จำนวน 1 หน่วยกติ หรอื 3 หน่วยกติ 10.4.4 กำหนดให้นักศึกษาต้องไปปฏิบัติงาน มีค่าไม่น้อยกว่า 1 ภาคการศึกษา โดย ตอ้ งมีระยะเวลาการปฏบิ ัตงิ านไมน่ ้อยกวา่ 16 สปั ดาห์ 10.4.5 นักศึกษาท่ีลงทะเบียนในรายวิชาสหกิจศึกษาหรือวิชากระบวนสหกิจศึกษา ในภาคการศึกษาใด ไมส่ ามารถลงทะเบยี นในรายวชิ าอ่นื ๆ ได้ 10.4.6 นักศึกษาที่ออกปฏิบัติงานได้ต้องมีผลคะแนนเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 2.00 สำหรับ หลักสูตร วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วศ.บ.) วิทยาศาสตรบัณฑิต (วท.บ.) และไม่ต่ำกว่า 2.20 สำหรับ หลกั สูตรบริหารธุรกจิ บัณฑิต (บธ.บ.) 10.5 ประโยชนท์ ่ีจะได้รับจากสหกจิ ศกึ ษา 10.5.1 ดา้ นนกั ศกึ ษา 10.5.1.1 ได้รับประสบการณต์ รงตามสาขาวชิ าท่เี รยี นเพิม่ เติมในห้องเรียน 10.5.1.2 เกิดการเรียนรู้และพฒั นาตนเอง การทำงานรว่ มมอื กบั ผู้อืน่ ความ รบั ผิดชอบ ซึง่ เป็นคณุ สมบตั พิ งึ ประสงค์ของสถานประกอบการ 10.5.1.3 ได้พบปัญหาท่แี ท้จรงิ และคิดค้นวิธีการแกป้ ัญหาไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง 10.5.1.4 เกดิ ทกั ษะการเรียนรู้ การสอื่ สารการทำงานภายในองค์กร สถาน ประกอบการ 10.5.1.5 ได้รับค่าตอบแทนการปฏิบัติงานตามความเหมาะสมกับภาวะ เศรษฐกิจ 12

มอื การปฏบิ ตั งิ านสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ 10.5.1.6 สำเร็จการศึกษาเป็นบัณฑิตที่มีศักยภาพในการทำงาน และมี โอกาสได้รบั การเสนองานก่อนสำเรจ็ การศกึ ษา 10.5.2 ด้านสถาบนั การศกึ ษา 10.5.2.1 ผลิตบัณฑิตให้ตรงตามความต้องการของตลาดแรงงาน 10.5.2.2 มีความสัมพนั ธอ์ ันดกี บั สถานประกอบการ 10.5.2.3 ได้รับรู้ปัญหาท่ีแท้จริงในสถานประกอบการ เพ่ือเป็นแนวทางใน การพัฒนาการศกึ ษา 10.5.2.3 เพิ่มประสบการณ์ภาคปฏิบัติและพัฒนาศักยภาพของอาจารย์ ผูส้ อน 10.5.2.4 มีโอกาสในการใช้เครื่องมือที่ทันสมัยร่วมกันและเพ่ิมโอกาส ทำงานวิจัย เพื่อประยกุ ตใ์ นงาน 10.5.3 ด้านสถานประกอบการ 10.5.3.1 เกิดภาพพจน์ท่ีดีต่อสังคมด้านการส่งเสริมการศึกษาและพัฒนา ทรัพยากรมนุษย์ 10.5.3.2 เกิดความร่วมมือทางด้านวิชาการและสัมพันธภาพที่ดีกับ สถาบันการศกึ ษา 10.5.3.3 มีนักศึกษาซึ่งเป็นผู้ท่ีมีความกระตือรือร้นและความพร้อมทาง วิชาการระดับหน่งึ มาช่วยงาน 10.5.3.4 พนักงานประจำมีเวลามากขึ้นที่จะปฏิบัติงานในหน้าท่ีอ่ืนท่ีมี ความสำคญั มากกวา่ 10.5.3.5 ลดการจ้างพนักงานประจำ เพราะมีนักศึกษาทำงานเสริม เช่น งานเพิ่มข้นึ ตามฤดูกาล งานวิจยั และโครงการพิเศษ 10.5.3.6 เป็นวิธีการช่วยคัดเลือกนักศึกษาเข้าเป็นพนักงานประจำใน อนาคต 10.5.3.7 ช่วยลดข้ันตอน กระบวนการทำงาน ลดต้นทุน เพ่ิมผลผลิต จาก โครงงานสหกิจศกึ ษา 10.5.3.8 สทิ ธิประโยชน์ในการลดหยอ่ นภาษี 200 เปอร์เซน็ ต์ 10.6 กระบวนการสหกจิ ศึกษา 10.6.1 กระบวนการสหกจิ ศกึ ษาของสถาบนั อดุ มศึกษา 13

มอื การปฏบิ ตั ิงานสหกิจศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น 10.6.1.1 กระบวนการก่อนการปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศึกษา ประชาสัมพันธ์เปิดรับสมัครนักศึกษาสหกิจศึกษาเข้าร่วมโครงการฯ โดย นักศึกษาที่ออกปฏิบัติงานตามแผนการเรียน ยื่นใบสมัครเข้าร่วมโครงการฯ ล่วงหน้าอย่างน้อย 1 ภาคการศึกษา ดำเนินการคัดเลือกและจำแนกสภาพนักศึกษา ตรวจสอบเอกสาร คุณสมบัติ ความ พร้อมทางด้านวิชาการ ความประพฤติ หากนักศึกษาคนใดมีคุณสมบัติครบตามเกณฑ์ที่สำนักงาน โครงการสหกจิ ศึกษากำหนด จะได้รับอนุมัติให้ออกปฏิบตั ิงานสหกิจศึกษา และหากนักศกึ ษาคนใดไม่ พร้อมทั้งด้านวิชาการ วิชาชีพ และคุณลักษณะส่วนบุคคล รอดำเนินการในภาคการศึกษาถัดไป การ เลือกสมัครงานและการจับคู่ (Matching) ระหว่างนักศึกษากับสถานประกอบการ ท่ีมีความต้องการ ในลักษณะเดยี วกนั หลังจากนน้ั ดำเนินการเตรียมความพรอ้ มนักศึกษา เพอื่ ใหน้ กั ศกึ ษามีความพรอ้ ม เข้าสู่สถานประกอบการ อาทิเชน่ อบรมภาษาองั กฤษเพ่ือการสื่อสารในภาคอุตสาหกรรม อบรมทักษะ วิชาชีพเฉพาะของสาขาวิชา ความปลอดภัยในโรงงาน ระบบ 5ส. เป็นต้น สำนักงานโครงการสหกิจ ศึกษาแจ้งรายละเอยี ดการเตรียมตัวและการไปปฏิบัติงานสหกิจศึกษา ณ สถานประกอบการ เพื่อเพ่ิม ความมั่นใจ และความสบายใจของสถานประกอบการท่ีรับนักศกึ ษาสหกิจศึกษาดว้ ยเช่นกนั 10.6.1.2 กระบวนการระหว่างการปฏิบตั งิ านสหกิจศึกษา เป็นการเตรียมข้อมูลในการนิเทศงานสหกิจศึกษา อาทิเช่น จดหมายขอ อนุญาตเข้านิเทศงาน ข้อมูลที่พักอาศัยของนักศึกษา หัวข้อโครงร่างรายงานของนักศึกษา เพื่อให้ง่าย และสะดวกต่อการเข้านิเทศงานของคณาจารย์นิเทศ เม่ือสถานประกอบการอนุญาตให้เข้านิเทศงาน โดยมีการนิเทศอย่างนอ้ ย 2 ครั้ง เพ่ือพุดคุย สอบถามข้อมูลเกีย่ วกบั ตวั นกั ศึกษาสหกิจศึกษา 10.6.1.3 กระบวนการหลังการปฏบิ ัติงานสหกิจศกึ ษา เป็นกระบวนการภายหลังจากท่ีนักศึกษาสหกิจศึกษากลับจากสถานประกอบการ โดยมีการนำเสนอผลงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ เพื่อเป็นแนวทางและปัจจัยในการพจิ ารณา เลือกสถานประกอบการของนักศึกษารนุ่ น้อง 10.6.2 กระบวนการสหกิจศกึ ษาของสถานประกอบการ 10.6.2.1 กระบวนการกอ่ นปฏิบัติงานสหกิจศึกษา เป็นกระบวนการที่สถานประกอบการจะต้องเตรียมความพร้อมให้กับ นักศึกษา สหกิจศึกษาก่อนการเข้าปฏิบัติงานจริง อาทิเช่น ปฐมนิเทศแนะนำสถานประกอบการ เคร่ืองมือ อปุ กรณ์ทใี่ ช้ในสถานประกอบการ ชแี้ จง หลกั เกณฑ์ กฎ ระเบียบของสถานประกอบการ 10.6.2.2 กระบวนการระหว่างการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา เป็นกระบวนการทีม่ ีลกั ษณะเป็นการสอนงาน ใหค้ ำแนะนำ คำปรึกษา เพื่อ แก้ไขปัญหาและป้องกันปัญหาท่ีอาจจะเกิดข้ึน จัดทำแผนปฏิบัติงาน เพื่อพิจารณาร่วมกันกับ คณาจารย์นิเทศ เกิดจากการติดต่อประสานงานระหว่างคณาจารย์นิเทศกับพนักงานที่ปรึกษา สถาน 14

มอื การปฏิบตั งิ านสหกิจศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ ประกอบการ เพ่ือแลกเปลี่ยนข้อมูลนักศึกษา ร่วมรับฟังการนำเสนอผลการปฏิบัติงาน และ ประเมนิ ผลการปฏิบัติงานสหกจิ ศึกษา 10.6.2.3 กระบวนการหลงั การปฏิบตั ิงานสหกิจศกึ ษา เป็นกระบวนการประเมินผลการปฏิบัติงาน การให้ข้อมูลสะท้อนกลับ เก่ียวกับนักศึกษาสหกิจศึกษาและคณาจารย์นิเทศ มายังมหาวิทยาลัยฯ จัดทำฐานข้อมูล และเพื่อ เปน็ ข้อมูลในการนำมาพัฒนาหลักสตู รการเรียนการสอน 3. งานวิจยั ทเ่ี กี่ยวข้อง ประวีณา ชยั เลิศ และคณะ(2558) ไดศ้ กึ ษาผลสัมฤทธ์ใิ นการจัดการศึกษาระบบสหกิจศกึ ษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น มีวัตถุประสงค์ เพ่ือประเมินผลสัมฤทธ์ิใน การจัดการศึกษาระบบสหกิจศึกษา ประเมินคุณภาพนักศึกษาท่ีเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษา จาก ประสบการณ์ทางด้านวิชาชีพและการพัฒนาตนเอง ประเมินความรู้ความเข้าใจในระบบสหกิจศึกษา จากสถานประกอบการท่ีเข้าร่วมโครงการ และเพ่ือเป็นแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรการเรียนการ สอน พบว่า นักศึกษาทเ่ี ขา้ ร่วมโครงการสหกิจศึกษามีการพัฒนาตนเอง รู้จักปรับตัวให้เข้ากับระเบียบ วินัยขององคก์ ร มสี ่วนร่วมกับองค์กร มีความประพฤติ คุณธรรมจรยิ ธรรม สามารถอยู่ร่วมกบั ผอู้ น่ื ไดด้ ี นักศกึ ษาท่ีมีพ้ืนฐานความรมู้ ัธยมศึกษาตอนปลาย และประกาศนียบตั รวิชาชีพ (ปวช.) มีผลสมั ฤทธสิ์ ูง กว่านักศึกษาทม่ี ีพน้ื ฐานความรมู้ าจากประกาศนียบตั รวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ไม่ว่าจะเป็นดา้ นผลสำเร็จ ของงาน ความรู้ความสามารถทางวิชาการ ลักษณะส่วนบุคคล แต่ทั้งสองกลุ่ม ยังขาดการพัฒนา ดา้ นภาษาและวัฒนธรรมตา่ งประเทศ การจัดการและการวางแผนงาน การลำดับความสำคัญของงาน กระบวนการนิเทศงานโดยคณาจารย์นิเทศ ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ข้อมูลเกี่ยวกับนักศึกษาสหกิจศึกษา มีสัมพันธภาพส่วนบุคคลที่ดีกับสถานประกอบการ สถานประกอบการส่วนใหญ่เข้าใจปรัชญาสหกิจ ศึกษา และเห็นประโยชน์จากการรับนักศึกษาสหกิจศึกษาเมื่อเปรียบเทียบกับฝึกงาน แต่บางประเด็น ยังไม่เป็นไปตามมาตรฐานและการประกันคุณภาพการดำเนินงานสหกิจศึกษา อาทิเช่น เร่ืองการ ติดตามความก้าวหน้า ประเมินผล และให้คำปรึกษา ข้อเสนอแนะแก่นักศึกษา เกณฑ์มาตรฐานอยู่ท่ี ระดับ 4 ผลการดำเนินงานปัจจุบันอยู่ที่ 3.546 คะแนน เวลาในการเข้านิเทศงาน ตามเกณฑ์ มาตรฐานอยู่ที่ไม่น้อยกว่า 1 ชั่วโมง ผลการดำเนินงานปัจจุบันเฉล่ียอยู่ท่ี 29 นาทีต่อสถาน ประกอบการ 1 แหง่ ประวีณา ชัยเลิศ (2560) ได้ศึกษาแนวทางการพัฒนากระบวนการนิเทศงานสหกิจศึกษา โดยกระบวนการสุนทรียสาธก กรณีศึกษา : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขต ขอนแก่น มวี ัตถุประสงค์เพอื่ ค้นหาประสบการณ์เชิงบวกในกระบวนการนิเทศงานสหกิจศึกษา เพื่อหา 15

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น แนวทางในการพัฒนากระบวนการนิเทศงานสหกิจศึกษา ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น วิธีการดำเนินการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์แบบไม่มี โครงสร้าง จากกลุ่มตัวอย่าง คือ คณาจารย์นิเทศงานสหกิจศึกษา คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ จำนวน 42 คน ผลการศึกษาพบว่า ได้รับคำชมในทางท่ีดีเกี่ยวกับนักศึกษา สถานประกอบการมีความเข้าใจ และให้ความสำคัญกับสหกิจศึกษา อาจารย์ได้ความรู้ และประสบการณ์ ท้ัง 3 ฝ่ายได้ประโยชน์จาก การเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษา และแนวปฏิบัติที่ดี (Good Practice) สำหรับนักศึกษา คณาจารย์ นเิ ทศงานสหกิจศกึ ษา สถานประกอบการ รวมถงึ แนวทางจดั เตรยี มโครงการพัฒนากระบวนการนิเทศ งานสหกิจศึกษา จำนวน 7 โครงการ คือ 1) โครงการนิทรรศการแสดงผลงานสหกิจศึกษา 2) โครงการประกวดโครงงานและนวัตกรรมสหกิจศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ 3) โครงการความสุขเพ่ิม ประสิทธิภาพ 4) โครงการอุ่นใจไร้กังวล 5) โครงการแลกเปลี่ยนประสบการณ์นิเทศงานคณาจารย์ นิเทศงานสหกิจศึกษา 6) โครงการความร่วมมือทางวิชาการ (MOU) 7) โครงการจำลองสถานการณ์ สมัครงานเหมือนจริง ได้ดำเนินการแล้ว 3 โครงการ หลังจากท่ีได้ดำเนินโครงการ พบว่า มีปฏิกิริยา ตอบสนองกลับที่ดี ผลประเมินการเรียนรู้ พบว่า ได้เรียนรู้จากสิ่งท่ีพบเห็น และมีการนำไปใช้ในงาน ตัวเอง การประเมินพฤติกรรมท่ีเปลี่ยนไปหลังการอบรม ให้ความสนใจมากขึ้น ผลลัพธ์ท่ีเกิดกับ องค์กรในดา้ นการสง่ งานทนั เวลาและมปี ระสิทธภิ าพ ประวีณา เน่ืองรินทร์ (2562) ได้วิจัยแนวทางการพัฒนากระบวนการปฐมนิเทศและเตรียม ความพร้อมนักศึกษาสหกิจศึกษา โดยกระบวนการสุนทรียสาธก ผลการวิจัยพบว่า ประสบการณ์เชิง บวกในกระบวนการปฐมนิเทศและเตรียมความพร้อมนักศึกษาสหกิจศึกษา คือ หัวข้อการพัฒนา ความคิดเชิงบวก การปรับตัว การสัมภาษณ์งานและพัฒนาบุคลิกภาพ และชอบให้มีวิทยากรจาก ภายนอกมาบรรยายพร้อมกับให้ทำกิจกรรมกลุ่ม รู้สึกสนุกและได้มีส่วนร่วม มีรุ่นพ่ีมาเล่า ประสบการณ์ให้ฟัง ได้ดูวีดีโอโครงงาน สหกิจศึกษารุ่นพ่ีที่เคยได้รับรางวัลเพ่ือเป็นแนวทางในการ จัดทำโครงงานสหกิจศึกษา ชอบให้มีการประกวดโครงงานสหกิจศึกษา และชอบการอบรม ภาษาอังกฤษและให้นำเสนอข้อมูลสถานประกอบการเป็นภาษาอังกฤษรู้สึกว่าสนุกและได้ความรู้ ทำ ให้กล้าแสดงออก เพื่อหาแนวทางในการพัฒนากระบวนการปฐมนิเทศและเตรียมความพร้อม นักศึกษาสหกิจศึกษา ผู้วิจัยได้เสนอกิจกรรมท่ีเป็นแนวทางการพัฒนากระบวนการปฐมนิเทศและ เตรียมความพร้อมนักศึกษาสหกิจศึกษา จำนวน 4 กิจกรรม และได้ดำเนินการไปแล้วจำนวน 2 กจิ กรรม กิจกรรม คือ 1. กิจกรรมการบอกเล่าเร่ืองราวจากรุ่นพ่ีส่รู ุ่นนอ้ ง 2. กิจกรรมเช็คช่ือเข้าร่วม โครงการด้วยการสแกน QR Code และยังไม่ได้ดำเนินการ จำนวน 2 กิจกรรม คือ 1. กิจกรรม จดั ทำคมู่ ือการปฏิบัติในสถานประกอบการ 2. กจิ กรรมอบรมเชงิ ปฏิบตั กิ ารเพ่อื การมสี ว่ นร่วม 16

มือการปฏิบตั งิ านสหกิจศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ บทบททที่่ี 33 หลกั เกณฑ์ วิธีการปฏบิ ตั ิงาน และเงอ่ื นไข 1. หลักเกณฑก์ ารปฏบิ ตั งิ าน 1.1 เกณฑ์ในการคัดเลอื กนกั ศกึ ษาเขา้ ร่วมโครงการสหกิจศึกษา 1.1.1 เปน็ นักศกึ ษาทก่ี ำลงั ศกึ ษาอยู่ช้ันปีที่ 3 และ 4 1.1.2 มผี ลการเรียนเฉลยี่ สะสมไมต่ ่ำกวา่ 2.00 หรือมากกวา่ ข้นึ อยูก่ บั ความเหน็ ชอบ ของคณะกรรมการประจำหลกั สูตรน้นั ๆ กำหนด 1.1.3 เปน็ ผู้มคี วามประพฤตเิ รยี บรอ้ ย 1.1.4 มีความพรอ้ มทางด้านวชิ าการ นน่ั หมายถึงสอบผา่ นรายวิชาพน้ื ฐานที่สาขาวิชา กำหนด (ภาคผนวก ก) 2. วธิ ีการปฏบิ ัติงาน ในการดำเนินงานสหกิจศึกษา จะสำเร็จลุล่วงตามวัตถุประสงค์ได้น้ัน จำเป็นต้องได้รับ ความร่วมมือจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง อาทิเช่น มหาวิทยาลัยฯ /ผู้บริหารท่ีมีนโยบายสนับสนุนสหกิจ ศึกษา สถานประกอบการที่ให้ความอนุเคราะห์รับนักศึกษาเข้าปฏิบัติงาน อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจ ศึกษาประจำสาขาวิชา หัวหน้าสาขาวิชา นักศึกษาสหกิจศึกษา เจ้าหน้าท่ีสหกิจศึกษา โดยมีวิธีการ ปฏบิ ตั ิงาน ดงั น้ี 2.1 กระบวนการสหกจิ ศึกษาในมหาวทิ ยาลัย 2.1.1 กจิ กรรมกอ่ นการปฏบิ ัติงานสหกิจศกึ ษา 2.1.1.1 ประชุมคณะกรรมการดำเนนิ โครงการสหกจิ ศึกษา 2.1.1.2 ประชาสมั พันธ์โครงการสหกจิ ศกึ ษาภายในวิทยาเขตขอนแกน่ 2.1.1.3 ประชาสมั พันธโ์ ครงการสหกิจศึกษาในสถานประกอบการ 2.1.1.4 ประชมุ ชแ้ี จงขั้นตอนการเขา้ ใชง้ านระบบบริการสหกจิ ศึกษา 1) จดั ทำหนงั สือแจ้งกำหนดการประชมุ ชี้แจงขั้นตอนการเข้าใช้งานระบบ บริการสหกิจศึกษา ไปยังคณะ/สาขาวิชา เพ่ือประชาสัมพันธ์ให้นักศึกษาท่ีจะออก ปฏบิ ัติงานสหกจิ ศึกษาเขา้ รว่ มประชุม 2) เชิญวิทยากรผู้ดูแลระบบบริการสหกจิ ศึกษา ใหค้ ำแนะนำวิธกี าร แนวปฏิบตั ิ ให้กับนกั ศกึ ษา 3) ดำเนินการเปดิ ระบบบรกิ ารสหกจิ ศึกษา เพื่อรบั สมัครนกั ศึกษาเข้า ร่วมโครงการสหกจิ ศึกษา 17

มอื การปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ 2.1.1.5 รบั สมคั รนกั ศกึ ษาเขา้ รว่ มโครงการสหกิจศึกษาในระบบบรกิ ารสหกิจศกึ ษา 1) จัดทำหนังสือประชาสัมพันธ์รับสมัครนักศึกษาเข้าร่วมโครงการสหกิจ ศึกษา พร้อมสง่ คู่มอื การเข้าใชง้ านระบบบรกิ ารสหกจิ ศึกษาไปยงั คณะ/สาขาวชิ า 2) นักศึกษาชั้นปีที่ 3 และ 4 สมัครเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษาโดย สมัครผ่านระบบบริการสหกิจศึกษาที่เว็บไซด์ https://coop.kkc.rmuti.ac.th/cooperative/Login ภายในช่วงเวลาที่สำนักงานโครงการสหกิจศึกษา นักศึกษาสามารถกรอกแบบคำร้องขอเข้าร่วม โครงการสหกิจศึกษา (FM10-02) ใบสมัครงานสหกิจศึกษา (FM10-03) แบบขออนุญาต ให้นักศึกษา ไปปฏิบัติงานสหกิจศึกษาระหว่างเปิดภาคการศึกษาที่ ... (FM10-05) ล่วงหน้าก่อน 1 ภาคการศึกษา ตามคำช้แี จงการใช้งานระบบหรือคมู่ ือการใช้งานระบบบริการสหกิจศกึ ษา (ภาคผนวก ข) 2.1.1.6 การคัดเลือกและจำแนกสภาพนักศึกษาสหกิจศึกษา อาจารย์ที่ปรึกษา ประจำสาขาวิชา, หัวหน้าสาขาวิชาพิจารณาพร้อมอนุมัติในระบบ ว่านักศึกษามีความพร้อมท่ีจะออก ปฏบิ ัตงิ านหรือไม่ โดยยดึ หลกั การและเงอื่ นไขต่าง ๆ ทแี่ ตล่ ะสาขาวิชากำหนด 1) ถา้ พรอ้ มใหด้ ำเนินการตามข้นั ตอนตอ่ ไป โดยจะพิจารณาอนมุ ัติ 2) ถ้าไม่พร้อมให้รอดำเนินการในภาคการศึกษาต่อไป โดยจะพิจารณาไม่ อนุมัติ 2.1.1.7 นักศึกษาเลือกสถานประกอบการ ตามความถนัดและสาขาวิชาเอกท่ีเรียน ในระบบหากไม่มีสถานประกอบการที่ต้องการเข้าปฏิบัติงานในระบบสามารถยื่นแบบฟอร์มแจ้ง รายละเอียดสถานประกอบการได้ท่สี ำนกั งานโครงการสหกจิ ศึกษา 2.1.1.8 อาจารยท์ ีป่ รกึ ษาสหกจิ ศกึ ษาประจำสาขาวิชา พิจารณาความเหมาะสมของ สถานประกอบการกบั นักศกึ ษาทเี่ ลือก เพอื่ อนุมัติสถานประกอบการ 1) นักศึกษามีความรู้ ความสามารถตรงกับลักษณะงานของสถาน ประกอบการ อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจศึกษาประจำสาขาวิชา อนุมัติ ดำเนินการตาม ขนั้ ตอนตอ่ ไป 2) นักศึกษามีความรู้ ความสามารถไม่ตรงกับลักษณะงานของสถาน ประกอบการท่ีเลือก อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจศึกษาประจำสาขาวิชา ไม่อนุมัติ กลับไปเลอื กสถานประกอบการใหม่ 2.1.1.9 เจ้าหน้าที่สหกิจศึกษา รับคำร้องขอเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษา (FM10- 02) ใบสมัครงาน (FM10-03) แบบขออนุญาตให้ นักศึกษาไปปฏิบัติงานสหกิจศึกษาระหว่างเปิดภาค การศกึ ษาที่ ...(FM10-05) คนื จากสาขาวชิ าภายในสปั ดาห์ที่ 2 หลังจากเปิดภาคการศึกษา 18

มอื การปฏบิ ัติงานสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 1) สำรวจความตอ้ งการของสถานประกอบการ - เจ้าหน้าท่ีฝ่ายจัดหางานสหกิจศกึ ษาและสาขาวิชาทำการ สำรวจ ความต้องการของสถานประกอบการ ท่ีต้องการรับนักศึกษาเข้าปฏิบัติงานโดย ออก ทำการตลาดและส่งจดหมายเพอ่ื ประชาสมั พนั ธ์โครงการสหกิจศกึ ษาและชีแ้ จง ขอ้ ดี ในการรับสมัครนักศึกษาสหกิจศึกษาเข้าปฏิบัติงานพร้อมท้ังมอบแบบเสนองาน สหกจิ ศกึ ษา (FM10-01) ไว้ใหส้ ถานประกอบการพจิ ารณาและรวบรวมรายช่อื สถาน ประกอบการโดยแยกประเภท และเขตทต่ี ้งั - รับแจ้งรายละเอียดสถานประกอบการจากนักศึกษากรณี หา สถานประกอบการเองและมอบแบบเสนองานสหกิจศึกษา (FM10-01) ให้กับ นกั ศึกษาเพอื่ นำ ไปให้สถานประกอบการกรอกรายละเอยี ด 2) รับแบบเสนองานสหกิจศกึ ษา - เจ้าหน้าที่จัดหางานฯ รับแบบเสนองานสหกิจศกึ ษา (FM10-01) ทั้งที่ตอบรับและปฏิเสธจากสถานประกอบการว่าต้องการรับนักศึกษา เข้า ปฏบิ ตั ิงานสาขาวชิ าใด ลักษณะงานอยา่ งไร - เจ้าหน้าที่จัดหางานฯ รบั แบบเสนองานสหกิจศกึ ษา (FM10-01) คืนจากนกั ศกึ ษากรณีทนี่ ักศึกษาหาสถานประกอบการเอง - เจา้ หน้าที่จัดหางานฯ สำเนาแบบเสนองานสหกิจศึกษา (FM10- 01) แจ้งสาขาวิชา 1 ชุด เพ่ือพิจารณาตำแหน่งงาน ลักษณะงาน และ จับคนู่ ักศกึ ษา กับสถานประกอบการตามความเหมาะสม ติดประกาศ 1 ชดุ เพ่ือ ประชาสัมพันธ์ให้ นักศกึ ษาทราบ 3) รบั สมคั รงานสหกจิ ศึกษา - เจ้าหน้าที่จัดหางานฯ ประกาศแจ้งให้นักศึกษาท่ีลง ทะเบียน รายวิชาสหกิจศึกษา เลือกสถานประกอบการและลักษณะงานท่ีนักศึกษา ต้องการ คนละ 1 แห่ง โดยผ่านความเห็นชอบจากสาขาวิชาท่ีสำนักงานโครงการ สหกจิ ศกึ ษาโดยการทำ เสมอื นการไปสมคั รเข้าทำงานจรงิ กับสถานประกอบการ - เจ้าหน้าท่ีจัดหางานฯ รับเอกสารเสนองานที่ผ่านการ พิจารณา จับคู่นักศึกษากับสถานประกอบการจากสาขาวิชา หลังจากน้ันส่งใบสมัคร งาน (FM10-03) ไปยังสถานประกอบการเพื่อยืนยันการรับนักศึกษาสหกิจศึกษาฯ ใน แบบตอบรับนกั ศึกษาสหกิจศกึ ษา (FM10-04) 19

มือการปฏิบัติงานสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแก่น 4) การคัดเลือกนักศกึ ษาสหกิจศึกษาโดยสถานประกอบการ - เจ้าหน้าที่จดั หางานฯ รบั ผลการคัดเลือกจากสถานประกอบ การ ในแบบตอบรับนักศึกษาสหกิจศึกษา (FM10-04) โดยระบุลำดับการคัดเลือก นักศึกษา ประกาศผลคดั เลอื ก - เจ้าหน้าที่จัดหางานฯ แจ้งผลการคัดเลือกไปยังสาขาวิชาเพื่อ แจ้งให้นักศึกษาท่ีผ่านการคัดเลือกทราบ ถ้าผลการพิจารณาของสถานประกอบการ ปฏิเสธ ให้ติดต่อนักศึกษาเพื่อหาสถานประกอบการใหม่โดยเร็วท่ีสุด หรือให้ทาง คณะกรรมการบรหิ ารโครงการฯ พจิ ารณา 5) การเตรียมความพรอ้ มนักศึกษากอ่ นออกปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา - เจ้าหน้าที่ฝึกอบรมโครงการสหกิจศึกษาจัดปฐมนิเทศให้กับ นัก ศึกษาสหกิจศึกษาเพื่อชี้แจงขั้นตอนการปฏิบัติงานในรูปแบบสหกิจศึกษา ภายใน สปั ดาหท์ ่ี 3 หลังจากเปดิ ภาคการศกึ ษา - แผนกงานทะเบียนและวัดผล รับลงทะเบียนรายวิชาสหกิจ ศกึ ษาภายใน 6 สปั ดาหห์ ลงั จากเปดิ ภาคการศกึ ษา - เจ้าหน้าที่ฝึกอบรมฯ ทำการจัดอบรมสัมมนานักศึกษาสหกิจ ศึกษาก่อนออกปฏิบัติงานในหัวข้อต่าง ๆ เช่น ความปลอดภัยในโรงงาน, ระบบ ควบคุมคุณภาพ ISO, 5 ส ทักษะภาษาอังกฤษ ทักษะภาษาญ่ีปุ่น ทักษะวิชาชีพ เป็นต้น หมายเหตุนักศึกษาสหกิจศึกษาต้องเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆของโครงการ สห กิจศึกษาไม่น้อยกว่าร้อยละ 80เช่น การปฐมนิเทศการอบรมเป็นต้น ถ้าไม่ครบ ถือ วา่ นักศกึ ษาหมดสทิ ธกิ์ ารออกปฏิบัติงาน และต้องลงทะเบียนเรยี นใหม่ 6) การเตรียมตวั และการไปปฏบิ ตั งิ านสหกิจศึกษา ณ สถาน ประกอบการ - เจ้ า ห น้ า ท่ี นิ เท ศ ง า น ส ห กิ จ ศึ ก ษ า ป ร ะ ส า น ง า น กั บ คณะอนุกรรมการบริหารโครงการฯ ประจำสาขาวิชา เพ่ือแจ้งให้นักศึกษา เดินทาง ไปรายงานตวั ท่ีสถานประกอบการ - เจ้าหน้าที่นิเทศงานสหกิจศึกษา ประสานงานกับสถานประกอบ การให้ทราบล่วงหน้าก่อนวันรายงานตัว - เจ้าหน้าท่ีนิเทศงานสหกิจศึกษา มอบหนังสือส่งตัวนักศึกษา สห กิจศึกษาและหนังสือสัญญาเข้ารับการปฏิบัติงานของนักศึกษาให้นักศึกษาติดตัว เพอ่ื ไปรายงานตวั 20

มอื การปฏบิ ัตงิ านสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ 2.1.2 กิจกรรมระหว่างการปฏบิ ัติงานสหกิจศึกษา 2.1.2.1 เอกสารกอ่ นเข้านเิ ทศงานสหกิจศึกษา 1) เจา้ หนา้ ทน่ี เิ ทศงาน สหกจิ ศึกษา รบั เอกสาร (Fm10-06), (Fm10-07), (Fm10-08) จากนักศกึ ษา 1) สัปดาห์ที่ 1 (Fm10-06) แจง้ รายละเอยี ดตำแหน่งงาน พนกั งานท่ีปรกึ ษาสหกิจท่ีพักระหว่างการปฏิบตั งิ านสหกิจ 2) สัปดาห์ที่3 (Fm10-07) แบบแจ้งแผนปฏิบัติงานสหกิจ ศึกษา (Fm10-08) แบบแจ้งโครงร่างรายงานการปฏิบัติงาน รายงานให้อาจารย์ท่ีปรึกษา สหกจิ ศกึ ษาและสง่ รายงานกอ่ นสิน้ สุดการปฏิบัตงิ านสหกจิ ศกึ ษา 3) ทุกสัปดาห์ บันทึกความก้าวหน้าการปฏิบัติงานประจำสัปดาห์ (FM10-09) เพื่อเป็นข้อมูลในการให้คำปรึกษาแนะนำ โครงงานสหกิจศึกษา ในช่วง การเข้านิเทศงานของคณาจารย์นิเทศ 4) นกั ศกึ ษาสหกจิ ศกึ ษาตอ้ งส่งรายงานท่ีสมบูรณ์ ใหพ้ นักงานท่ี ปรึกษาอยา่ งน้อย 2 สปั ดาหก์ ่อนเสรจ็ ส้นิ การปฏบิ ัตงิ าน 2.1.2.2 การนิเทศงานสหกจิ ศกึ ษา 1) เจ้าหน้าที่นิเทศงานสหกิจศึกษาประสานงานกับอาจารย์นิเทศ และสถานประกอบการ เพอ่ื กำหนดวนั เวลา ทจ่ี ะไปนเิ ทศนักศกึ ษา 2) ฝ่ายนิเทศฯ รวบรวมประวัติขอ้ มูลต่างๆ ของนกั ศึกษาสหกจิ ศกึ ษาและหน่วยงานมอบใหอ้ าจารยท์ ่ปี รึกษาสหกจิ ศึกษากอ่ นวนั เดินทางอย่างน้อย 7 วัน 3) อาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษา/นิเทศงาน ออกนิเทศนักศึกษา สหกิจศึกษาอย่างน้อย 2 คร้ังต่อนักศึกษา 1 คน หรือมากกว่า ในกรณีท่ีนักศึกษามี ปัญหา การออกนิเทศควรจะไปหลังจากรับ (Fm10-06), (Fm10-07), (Fm10-08) ไม่เกิน 1 สัปดาห์อาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษา/นิเทศงาน ตรวจสอบคุณภาพงาน พร้อมท้ังบันทึกรายงานที่สถานประกอบการมอบหมาย (Fm10-11) ให้คำปรึกษา และช่วยแกไ้ ขปญั หาทางวิชาการของนกั ศึกษา 4) อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจศึกษา/นิเทศงาน ส่งแบบประเมินคืน สำนกั งานโครงการสหกิจศกึ ษาหลังกลบั จากนเิ ทศงาน ภายใน 1 สปั ดาห์ 2.1.3 กิจกรรมหลังเสร็จการปฏิบตั งิ าน ณ สถานประกอบการ 2.1.3.1 เอกสารและกจิ กรรมหลงั การปฏบิ ตั งิ าน 1) นักศึกษาส่งรายงานการปฏิบัติสหกิจศึกษา มายังสำ นักงาน โครงการสหกจิ ศกึ ษา 21

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น 2) เจ้าหน้าท่ีนิเทศงานสหกิจศึกษารวบรวมและจัดส่งคืน ให้ สาขาวิชา โดยอาจารย์ทปี่ รึกษา สหกิจศึกษาและหัวหน้าสาขาวชิ า โปรแกรมวชิ าจัด สัมมนาแลกเปล่ียนประสบการณ์ของนักศึกษา ภายหลัง1สัปดาห์ หลังจาก ปฏบิ ตั ิงาน 3) เจ้าหน้าที่นิเทศงานสหกิจศึกษารับแบบประเมินผลจาก พนักงานที่ปรึกษา (Fm10-12) แบบประเมินความพึงพอใจของสถานประกอบการ ต่อโครงการสหกิจศึกษา (Fm10-14) หนังสือยินยอมให้เผยแพร่รายงานปฏิบัติงาน สหกิจศึกษา (Fm10-15) แบบประเมินคณาจารย์นิเทศงานสหกิจศึกษาจากสถาน ประกอบการ (Fm10-20) ซึ่งนักศกึ ษาถอื กลับมาเอง โดยใสซ่ องปิดผนึก 2.1.3.2 การประเมนิ ผลรายวชิ าสหกจิ ศกึ ษา 1) อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจศึกษา ประเมินผลรายงานการปฏิบัติ งานสหกจิ ศึกษาในแบบฟอรม์ (Fm10-13) 2) เจ้าหน้าท่ีวางแผนสหกิจศึกษารวบรวมคะแนนผลการประเมิน (Fm10-11), (Fm10-12), (Fm10-13) 3) เจ้าหน้าที่วางแผนสหกิจศึกษาตรวจสอบเข้าร่วมกิจกรรมของ นักศึกษาเช่นการปฐมนิเทศอบรมสัมมนาสัมภาษณ์หลังการปฏิบัติงานและกิจกรรม สหกิจศกึ ษาทกี่ ำหนดได้โดยครบถว้ นรวบรวมเอกสารทงั้ หมดให้สาขาวชิ าพจิ ารณา 4) อาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษาพิจารณาคะแนนโดยเป็นระบบ S (Satisfactory-ผา่ น) หรอื U (Unsatisfatory-ไมผ่ ่าน) 5) อาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษาส่งระดับคะแนนรายวิชาสหกิจ ศึกษาให้กับหัวหน้าสาขาวิชา โปรแกรมวิชารวบรวมลงนามแล้ว แจ้งผลไปยังแผนก งานทะเบียนและวัดผล โดยดำ เนินการตามระเบียบการวัดผลฯ กรณีท่ีนักศึกษาไม่ ผ่านการประเมนิ ผล ใหค้ ณะกรรมการบรหิ ารโครงการสหกิจศกึ ษาพจิ ารณา 2.2 กระบวนการสหกจิ ศกึ ษาของสถานประกอบการ 2.2.1 กระบวนการก่อนปฏบิ ัติงานสหกจิ ศกึ ษา เป็นกระบวนการท่ีสถานประกอบการจะต้องเตรียมความพร้อมให้กับนักศึกษา สหกิจศึกษาก่อนการเข้าปฏิบัติงานจริง อาทิเช่น ปฐมนิเทศแนะนำสถานประกอบการ เครื่องมือ อปุ กรณ์ท่ใี ชใ้ นสถานประกอบการ ชแ้ี จง หลักเกณฑ์ กฎ ระเบียบของสถานประกอบการ 2.2.2 กระบวนการระหวา่ งการปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา 22

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ เป็นกระบวนการท่ีมีลักษณะเป็นการสอนงาน ให้คำแนะนำ คำปรึกษา เพ่ือแก้ไข ปัญหาและป้องกันปัญหาท่ีอาจจะเกิดข้ึน จัดทำแผนปฏิบัติงาน เพ่ือพิจารณาร่วมกันกับคณาจารย์ นิเทศ เกิดจากการติดต่อประสานงานระหว่างคณาจารย์นิเทศกับพนักงานที่ปรึกษา สถาน ประกอบการ เพ่ือแลกเปล่ียนข้อมูลนักศึกษา ร่วมรับฟังการนำเสนอผลการปฏิบัติงาน และ ประเมินผลการปฏิบตั งิ านสหกิจศึกษา 2.2.3 กระบวนการหลังการปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศกึ ษา เป็นกระบวนการประเมินผลการปฏิบัติงาน การให้ข้อมูลสะท้อนกลับเก่ียวกับนักศึกษา สหกิจศึกษาและคณาจารย์นิเทศ มายังมหาวิทยาลัยฯ จัดทำฐานข้อมูล และเพ่ือเป็นข้อมูลในการ นำมาพฒั นาหลกั สตู รการเรยี นการสอน 23

มอื การปฏิบตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ บทบททที่ี่ 44 ขั้นตอนการปฏบิ ตั ิงาน งานสหกิจศึกษา วิทยาเขตขอนแกน่ ได้จัดทำแผนปฏิบัตงิ านสหกิจศึกษาเป็นรายภาคการศึกษา และ ดำเนินงานตามแผนปฏิบัติงานสหกิจศึกษา โดยมีคู่มือสหกิจศึกษา รวมถึงมาตรฐานและประกันคุณภาพการ ดำเนนิ งานสหกิจศึกษา เปน็ แนวทางในการดำเนินงาน โดยมรี ายละเอียดดงั น้ี 1. กิจกรรมและแผนปฏบิ ัติงานสหกจิ ศกึ ษา ตารางท่ี 3 แผนปฏิบัตงิ านสหกิจศึกษา (กิจกรรมหลกั ) ท่ี กิจกรรม (หลกั ) ภาคการศึกษาที่ 1 ภาคการศกึ ษาท่ี 2 กิจกรรมก่อนการปฏิบตั งิ านสหกจิ ศึกษา มกราคม พฤษภาคม 1. ประชุมคณะกรรมการดำเนินโครงการ มกราคม-ธันวาคม มถิ นุ ายน-กรกฏาคม สหกิจศกึ ษา มถิ นุ ายน ธนั วาคม 2. ประชาสัมพันธ์โครงการสหกิจศึกษา ฯ ในวิทยา เขตและในสถานประกอบการ พฤษภาคม-มถิ นุ ายน พฤศจกิ ายน-ธันวาคม 3. ประชุมช้ีแจงข้ันตอนการเข้าใช้งานระบบบริการ พฤษภาคม-มิถุนายน พฤศจกิ ายน-ธันวาคม สหกิจศึกษา มกราคม-เมษายน มิถุนายน-กนั ยายน 4. เปดิ รับสมัครนกั ศกึ ษาเข้าร่วมโครงการ พฤษภาคม ตลุ าคม สหกิจศึกษา มถิ ุนายน พฤศจกิ ายน 5. คดั เลอื กและจำแนกสภาพนักศึกษา มิถนุ ายน พฤศจิกายน มิถุนายน พฤศจิกายน 6. จัดหางานให้นกั ศึกษาสหกิจศกึ ษา 7. จดั ทำประกาศ รายชือ่ นกั ศึกษาสหกจิ ศึกษา มถิ นุ ายน พฤศจิกายน 8. จัดอบรมพฒั นาทักษะภาษาองั กฤษเพ่อื การ ส่อื สารในภาคอตุ สาหกรรม 9. จดั อบรมพัฒนาทักษะวิชาชีพ 10. จดั ปฐมนิเทศและเตรียมความพร้อมนกั ศกึ ษาสห กิจศึกษา 11. สง่ ตวั นักศกึ ษาสหกิจศกึ ษาเข้าปฏิบตั ิงาน ณ สถานประกอบการ 24

มือการปฏบิ ัติงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ ท่ี กจิ กรรม (หลัก) ภาคการศกึ ษาที่ 1 ภาคการศึกษาที่ 2 กจิ กรรมระหว่างการปฏิบัติงานสหกจิ ศกึ ษา มถิ ุนายน พฤศจิกายน 12. เตรียมเอกสารกอ่ นเข้านิเทศงานสหกจิ ศึกษา กรกฏาคม-สิงหาคม ธันวาคม- มกราคม 13. นเิ ทศงานนกั ศึกษาสหกจิ ศกึ ษา ธันวาคม-มกราคม กรกฎาคม-กันยายน กจิ กรรมหลังการปฏบิ ตั งิ านสหกิจศกึ ษา 14. สัมมนาแลกเปลีย่ นประสบการณน์ ักศกึ ษาสหกจิ ตลุ าคม มนี าคม ตลุ าคม มีนาคม ศกึ ษา พฤศจกิ ายน เมษายน 15. ประเมินผลและส่งเกรดนกั ศกึ ษา สหกจิ ศึกษา 16. จัดทำวฒุ ิบตั รผ่านการปฏบิ ัติงานให้กับนกั ศึกษา สหกิจศกึ ษา 17. สรุปผลการดำเนินโครงการสหกิจศกึ ษา ตารางท่ี 4 แผนปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา (กจิ กรรมสนบั สนนุ ) ท่ี กจิ กรรม(สนบั สนุน) ภาคการศกึ ษาท่ี 1 ภาคการศกึ ษาท่ี 2 มกราคม-ธันวาคม มิถุนายน-กรกฏาคม 18. สรุปเงินรายรับ-จ่ายโครงการสหกจิ ศึกษา 19. ส่งผลงานสหกจิ ศึกษาประกวดผลงานระดบั มนี าคม - มิถุนายน ของทุกปี คณะฯ ทกุ ๆ 3 ปี 20. การจัดทำคมู่ ือสหกิจศกึ ษาและแผ่นพบั สหกจิ ศึกษา งานสหกจิ ศกึ ษา วทิ ยาเขตขอนแกน่ มขี ัน้ ตอนการทำงานท้ังส้ิน 20 ขน้ั ตอน ดงั นี้ 25

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ 2. ขน้ั ตอนการปฏิบัตงิ าน ข้นั ตอนที่ 1 การปฏบิ ตั ิงานประชมุ คณะกรรมการดำเนนิ โครงการสหกิจศกึ ษา ภาพท่ี 4 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ตั งิ านประชุมคณะกรรมการดำเนินโครงการสหกิจศกึ ษา 26

มือการปฏิบตั ิงานสหกจิ ศึกษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขนั้ ตอนการการปฏบิ ัตงิ านประชุมคณะกรรมการดำเนนิ โครงการสหกจิ ศกึ ษา 1) จัดทำแผน กำหนดวันประชุมคณะกรรมการดำเนินโครงการสหกิจศึกษา วิทยาเขต ขอนแก่น 2) ประสานงานขอความอนเุ คราะหใ์ ช้หอ้ งประชุมกบั เจา้ หนา้ ทผี่ ดู้ ูแลหอ้ งประชมุ 3) จัดทำ รวบรวมวาระการประชุมและเอกสารประกอบการประชุมพร้อมจัดทำสำเนา ให้กับผู้เขา้ ร่วมประชมุ 4) จัดทำหนังสือเชิญประชุมไปยงั คณะกรรมการดำเนินโครงการสหกิจศึกษา วิทยาเขต ขอนแกน่ ตามคำสงั่ คณะกรรมการดำเนินงานโครงการสหกจิ ศกึ ษา 5) ติดต่อประสานงานไปยังคณะกรรมการดำเนินโครงการสหกิจศึกษา วิทยาเขต ขอนแกน่ เพื่อยืนยันการเข้าร่วมประชุม 6) ติดต่อประสานงานผู้เก่ียวข้องเพ่ือเตรียมการประชุม อาทิเช่น เจ้าหน้าที่ดูแลห้อง ประชมุ และจดั เตรยี มอาหารว่างและเครือ่ งมือสำหรับผู้เข้าร่วมประชมุ 7) ดำเนินการประชุมคณะกรรมการดำเนินโครงการสหกิจศึกษา วิทยาเขตขอนแก่น พร้อมจดบันทกึ และสรุปรายงานการประชุม 27

มือการปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแก่น ขน้ั ตอนที่ 2 การปฏบิ ตั ิงานประชาสมั พนั ธ์โครงการสหกจิ ศึกษา ในวทิ ยาเขตและในสถาน ประกอบการ ภาพที่ 5 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ัติงานประชาสมั พันธโ์ ครงการสหกิจศกึ ษา ในวิทยาเขตและในสถานประกอบการ 28

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ คำอธิบายข้นั ตอนการปฏบิ ัติงานการประชาสัมพนั ธ์โครงการสหกิจศกึ ษาในวิทยาเขตและใน สถานประกอบการ 1) จัดเตรียมส่ือประชาสัมพันธ์โครงการสหกิจศึกษา แบ่งเป็นการประชาสัมพันธ์ใน วทิ ยาเขตฯ เอกสารประกอบด้วย แผ่นพับ คู่มือสหกิจศึกษา คู่มือการใช้งานระบบบริการสหกิจศึกษา ประชาสัมพันธภ์ ายนอกวทิ ยาเขต เอกสารประกอบด้วย แผ่นพับสหกิจศึกษา เปน็ ต้น 2) จัดทำฐานข้อมูลสถานประกอบการและรายชื่อสาขาวิชาท่ีมีนักศึกษาออกปฏิบัติงาน สหกจิ ศึกษาในภาคการศึกษานั้น ๆ 3) จัดทำบันทึกขออนุญาตใช้ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์แทนการลงนามจริง เน่ืองจากมี สถานประกอบการจำนวนมากท่ีต้องการส่งเอกสารประชาสัมพันธ์โครงการสหกิจศึกษาเพื่อให้ เพียงพอต่อจำนวนนักศึกษา จำนวนมากและบันทึกขอประชาสัมพันธ์โครงการสหกิจศึกษาภายใน มหาวทิ ยาลัยฯ 4) รองอธิการบดีประจำวิทยาเขตขอนแก่นพิจารณาอนุมัติบันทึกขอใช้ลายเซ็น อิเลก็ ทรอนิกส์ 5) ดำเนินการจัดทำจดหมายเวียนตามฐานข้อมูลพร้อมแนบเอกสารประชาสัมพันธ์ โครงการสหกจิ ศกึ ษา 6) สง่ หนังสือประชาสมั พนั ธโ์ ครงการสหกิจศกึ ษาไปยงสถานประกอบการ และส่งบนั ทึก ไปยงั สาขาวชิ า 7) เตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย เอกสารประชาสัมพันธ์โครงการ เช่น แผ่น พับ power point นำเสนอ ใบลงเวลา หรอื QR code เช็คช่อื เป็นต้น 8) ติดต่อประสานงานผู้เก่ียวข้องกรณีประชาสัมพันธ์ภายในวิทยาเขตขอนแก่น เช่น หนังสือเชญิ วิทยากร สถานท่ี อาหารว่างและเครื่องดม่ื เปน็ ต้น 9) ดำเนนิ การประชาสมั พันธโ์ ครงการฯ 29

มือการปฏิบัตงิ านสหกจิ ศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น ขน้ั ตอนที่ 3 การปฏิบัตงิ านประชมุ ชีแ้ จงข้นั ตอนการเข้าใชง้ านระบบบริการสหกิจศึกษา ภาพท่ี 6 แสดงขนั้ ตอนการปฏบิ ัตงิ านการประชมุ ชแี้ จงข้ันตอนการเข้าใช้งานระบบบริการ สหกิจศกึ ษา 30

มือการปฏบิ ตั ิงานสหกิจศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขั้นตอนการปฏบิ ตั ิงานประชมุ ช้แี จงขน้ั ตอนการข้าใช้งานระบบบรกิ ารสหกิจศึกษา 1) จัดทำบันทึกไปยังสาขาวิชาเพ่ือแจ้งกำหนดการประชุมชี้แจงขัน้ ตอนการเข้าใช้งานระบบ บริการสหกิจศึกษาและประชาสัมพันธ์ลงในสื่อต่าง ๆ เช่น ไลน์กลุ่มอาจารย์ประสานงานสหกิจศึกษา เฟสบคุ สหกิจศกึ ษา เป็นต้น 2) สาขาวิชาแจ้งนักศึกษาเข้าร่วมประชุมช้ีแจงข้ันตอนการใช้งานระบบบริการสหกิจศึกษา ตามวนั เวลา ที่งานสหกิจศกึ ษากำหนด 3) งานสหกิจศึกษา จัดเตรียมข้อมูลนำเสนอ เช่น ขั้นตอนสหกิจศึกษา และข้ันตอนการใช้ งานระบบบริการสหกจิ ศกึ ษา 4) ดำเนินการประชุมช้ีแจงการใช้งานระบบบริการสหกิจศึกษาและข้ันตอนสหกิจศึกษา เพอ่ื ใหน้ ักศกึ ษาทราบความหมาย ขน้ั ตอนต่าง ๆ ของสหกิจศกึ ษา 5) เปิดระบบบริการสหกจิ ศกึ ษาเพ่ือรบั นกั ศึกษาเข้าร่วมโครงการสหกจิ ศกึ ษา 31

มือการปฏิบตั งิ านสหกิจศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น ขั้นตอนที่ 4 การปฏิบตั งิ านเปดิ รบั สมคั รนกั ศึกษาเขา้ รว่ มโครงการสหกิจศกึ ษา ภาพที่ 7 แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ตั งิ านเปดิ รับสมคั รนกั ศึกษาเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษา 32

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอีสาน วทิ ยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ิงานเปดิ รบั สมคั รนักศกึ ษาเข้าร่วมโครงการสหกจิ ศกึ ษา 1) จัดทำบนั ทกึ แจง้ ไปยงั สาขาวชิ าพรอ้ มคู่มือการใช้งานระบบบริการสหกิจศกึ ษา 2) สาขาวชิ าประชาสัมพนั ธ์การรับสมคั รนักศกึ ษา ชัน้ ปีที่ 3 และชั้นปีท่ี 4 เขา้ รว่ ม โครงการสหกิจศกึ ษา 3) งานสหกจิ ศกึ ษา วิทยาเขตขอนแกน่ กำหนดวันเริ่มต้นและสน้ิ สดุ การรบั สมัครใน ระบบบริการสหกจิ ศกึ ษา 4) นักศึกษาเข้ากรอกข้อมูลเพื่อสมัครเข้าร่วมโครงการในระบบบริการสหกิจศึกษาและ แก้ไขข้อมูลหากมีการส่งกลับจากอาจารย์ประสานงานสหกิจศึกษา และหัวหน้าสาขาวิชา เอกสารที่ นกั ศกึ ษาต้องจัดเตรยี มเพ่ือใช้ในการกรอกขอ้ มูลสมคั ร - ข้อมลู สว่ นตัว เชน่ ช่อื ทอ่ี ยู่ เลขบัตรประชาชน ขอ้ มูลครอบครัว ประวัตกิ ารศกึ ษา ประวัตกิ ารฝกึ อบรม ความสามารถทางดา้ นภาษา ความสามารถพเิ ศษ เปน็ ต้น - ไฟล์ภาพถา่ ยชุดนกั ศึกษา ขนาด 2 น้ิว - ไฟล์ใบแสดงผลการศึกษา 5) อาจารยป์ ระสานงานสหกจิ ศกึ ษาตรวจสอบคณุ สมบตั ิและพจิ ารณาอนมุ ตั ิ ซ่ึง นักศกึ ษาท่จี ะเข้ารว่ มโครงการสหกจิ ศึกษามคี ณุ สมบตั ิดังนี้ - เป็นนกั ศึกษาชน้ั ปที ี่ 3 หรอื ช้นั ปที ี่ 4 - มผี ลการเรียนเฉล่ียต้ังแต่ 2.00 ขึ้นไป - มีความประพฤตเิ รยี บร้อย - มคี วามรับผิดชอบ - ผ่านรายวิชาบงั คับกอ่ นออกปฏิบตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา 6) หัวหน้าสาขาวิชาตรวจสอบคุณสมบตั ิและพิจารณาอนุมตั ิ 7) งานสหกจิ ศกึ ษา วทิ ยาเขตขอนแกน่ ตรวจสอบความถกู ตอ้ งครบถว้ นและบนั ทึกขอ้ มลู 33

มอื การปฏบิ ตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแก่น ขน้ั ตอนที่ 5 ขน้ั ตอนการปฏิบตั ิงานคัดเลอื กและจำแนกสภาพนกั ศึกษา ภาพท่ี 8 แสดงขั้นตอนการปฏิบตั งิ านคดั เลอื กและจำแนกสภาพนักศกึ ษา 34

มือการปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขัน้ ตอนการปฏิบตั ิงานคดั เลือกและจำแนกสภาพนักศกึ ษา 1) นักศกึ ษากรอกขอ้ มูลการสมัครในระบบบริการสหกิจศึกษา 2) อาจารย์ท่ีปรึกษาสหกิจศึกษาประจำสาขาวิชาพิจารณาคุณสมบัติและความพร้อม ของนักศึกษา เช่น การผ่านรายวิชาบังคับก่อนออกปฏิบัติงานสหกิจศึกษา ผลการเรียน ความพร้อม ความประพฤติ ความรับผดิ ชอบ เป็นต้น 3) หวั หน้าสาขาวิชาพจิ ารณาคณุ สมบัตแิ ละความพร้อมของนักศึกษา 4) ถ้ามีความพรอ้ มให้ดำเนนิ การตามขั้นตอนตอ่ ไป หากไม่มีความพร้อมใหด้ ำเนินการใน ภาคการศกึ ษาถดั ไป 35

มอื การปฏบิ ตั งิ านสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น ข้ันตอนท่ี 6 การปฏบิ ตั ิงานการจดั หางานใหน้ ักศึกษาสหกจิ ศึกษา (ขน้ั ตอน 6.1 การหาตำแหนง่ งานตามความประสงค์ของนกั ศกึ ษา) ภาพที่ 9 แสดงขัน้ ตอนการปฏบิ ัติงานการจัดหางานใหน้ ักศึกษาสหกจิ ศกึ ษา (ขนั้ ตอน 6.1 การหาตำแหน่งงานตามความประสงคข์ องนกั ศึกษา) 36

มือการปฏิบัติงานสหกจิ ศึกษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายข้นั ตอนการปฏิบตั งิ านการจดั หางานใหน้ ักศกึ ษาสหกจิ ศกึ ษา (ขัน้ ตอน 6.1 การหาตำแหนง่ งานตามความประสงคข์ องนกั ศึกษา) 1) นักศึกษาติดต่องานสหกิจศึกษา แจ้งรายละเอียดสถานประกอบการ เช่น ช่ือที่อยู่ สถานประกอบการ จำนวนทร่ี บั สาขาวิชา เป็นต้น 2) เจ้าหน้าท่ีสหกิจศึกษากรอกข้อมูลสถานประกอบการในระบบบริการสหกิจศึกษา และจบั คนู่ ักศกึ ษากบั สถานประกอบการ 3) อาจารย์ประสานงานสหกิจศึกษาตรวจสอบและพิจารณาลักษณะงานและการ ประกอบกิจกรรมของสถานประกอบการว่ามีความเหมาะสมกับนักศึกษาที่มีความประสงค์จะไป ปฏิบัติงานหรอื ไม่ โดยเนน้ ลกั ษณะงานท่ีตรงกับสาขาวิชา รวมถึงความถนัดของนักศึกษา พร้อมอนุมัติ สถานประกอบการ 4) เจ้าหน้าท่ีสหกิจศึกษาออกหนังสือขอความอนุเคราะห์ไปยังสถานประกอบการโดย แนบใบสมคั รงานสหกจิ ศึกษาและใบแสดงผลการศึกษาเพ่อื ประกอบการพจิ ารณา 5) สถานประกอบการพิจารณาใบสมัครงานสหกิจศึกษาและผลการเรียน และส่งผลการ พจิ ารณากลับมายงั งานสหกิจศกึ ษา วทิ ยาเขตขอนแกน่ 6) งานสหกิจศึกษา วิทยาเขตขอนแก่น รวบรวมแบบตอบรับและปรับสถานะนักศึกษา ในระบบบรกิ ารสหกจิ ศกึ ษา และเตรยี มจัดทำหนงั สือส่งตัว 37

มือการปฏิบตั ิงานสหกจิ ศกึ ษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแก่น ขั้นตอนที่ 6 การปฏบิ ตั ิงานการจดั หางานใหน้ ักศึกษาสหกจิ ศึกษา (ขั้นตอน 6.2 กรณเี ลือกสถานประกอบการในระบบจากฐานขอ้ มลู เดิม) ภาพท่ี 10 แสดงข้นั ตอนการปฏบิ ตั ิงานการจดั หางานใหน้ ักศึกษาสหกจิ ศกึ ษา กรณีเลอื กสถานประกอบการในระบบจากฐานขอ้ มูลเดมิ 38

มือการปฏบิ ตั งิ านสหกิจศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขั้นตอนการปฏิบตั งิ านการจดั หางานใหน้ กั ศกึ ษาสหกจิ ศกึ ษา (ข้นั ตอน 6.2 กรณเี ลือกสถานประกอบการจากระบบฐานข้อมูลเดมิ ในระบบ) 1) นักศึกษาเลือกสถานประกอบการในระบบบริการสหกิจศึกษาจากฐานข้อมูลสถาน ประกอบการเดิมท่ีร่นุ กอ่ นหน้าออกปฏบิ ัตงิ านสหกิจศึกษา 2) อาจารย์ประสานงานสหกิจศึกษาตรวจสอบและพิจารณาลักษณะงานและการ ประกอบกิจการของสถานประกอบการว่ามีความเหมาะสมกับนักศึกษาที่มีความประสงค์จะไป ปฏิบัติงานหรือไม่ โดยเนน้ ลกั ษณะงานที่ตรงกับสาขาวชิ า รวมถึงความถนัดของนักศกึ ษา พรอ้ มอนมุ ตั ิ สถานประกอบการ 3) เจ้าหน้าที่สหกิจศึกษาออกหนังสือขอความอนุเคราะห์ไปยังสถานประกอบการโดย แนบใบสมคั รงานสหกจิ ศกึ ษาและใบแสดงผลการศกึ ษาเพื่อประกอบการพจิ ารณา 4) สถานประกอบการพิจารณาใบสมัครงานสหกจิ ศึกษาและผลการเรียน และส่งผลการ พจิ ารณากลบั มายงั งานสหกิจศกึ ษา วิทยาเขตขอนแกน่ 5) งานสหกิจศึกษา วิทยาเขตขอนแก่น รวบรวมแบบตอบรับและปรับสถานะนักศึกษา ในระบบบริการสหกจิ ศกึ ษา และเตรียมจดั ทำหนงั สอื ส่งตวั 39

มือการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตขอนแกน่ ขน้ั ตอนท่ี 7 การปฏบิ ตั ิงานจัดทำประกาศรายชื่อนกั ศกึ ษาสหกจิ ศกึ ษา ภาพท่ี 11 แสดงขั้นตอนการปฏิบตั ิงานจัดทำประกาศรายชื่อนกั ศกึ ษาสหกิจศึกษา 40

มอื การปฏบิ ตั ิงานสหกิจศกึ ษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วิทยาเขตขอนแกน่ คำอธบิ ายขนั้ ตอนการปฏิบตั งิ านจดั ทำประกาศ รายชอ่ื นักศึกษาสหกจิ ศึกษา 1) รวบรวมขอ้ มลู รายชอ่ื นกั ศกึ ษาสหกจิ ศึกษาทอ่ี อกปฏบิ ัตงิ านสหกจิ ศกึ ษา เพ่ือนำ ขอ้ มลู มาจัดทำประกาศ 2) จัดไฟล์ข้อมลู ใหเ้ ปน็ ระเบียบ ถูกต้อง ครบถว้ น โดยแยกเปน็ สาขาวิชา แยกห้อง มี รายละเอียดดังนี้ รหสั นักศกึ ษา ชอื่ -สกลุ ชอ่ื สถานประกอบการ ท่อี ยู่ ตำบล อำเภอ จงั หวัด รหัสไปรษณยี ์ เป็นต้น 3) ประกาศรายชอ่ื นกั ศึกษาสหกจิ ศึกษาเปน็ รายภาคการศึกษา 4) ส่งไปยังสาขาวิชาในรูปแบบไฟล์เพอ่ื นำไปจดั ทำแผนนเิ ทศและเก็บไวเ้ ปน็ ฐานขอ้ มลู ของสาขาวชิ า และประชาสัมพันธ์ลงในสอื่ ตา่ ง ๆ 41